h t - neitham thar/2018/april/ht-20-04-2018.pdf · 20-04-2018  · district sukfai dinga mass...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 IMPHAL: Ukhrul ADC Chairman le Vice Chair- man hai official residential quarters ding zani khan Tribal Affairs & Hills and Fisheries Minister, Pu N. Kayiisii in a hawng. Quarters hai chu Ukhrul khawpui laili le ADC of- fice bula bawl an nih. Chu hnungin Pu Kayasii chun “Ukhrul Town Beautifica- tion Drive” khuollien niin a hawng nawk a, Ukhrul ADC hmasawnna ding le, faina tieng thupui hmangin thu a hril. Pu Kayasii chun, cheng- na hmun le a sevel faina hin mihriem lungril thienghlim zie a suklang hlak tiin a hril. “Beautification drive of Ukhrul town” hi Ukhrul district sukfai dinga mass awareness neina bakah, mihriem taksa le sungril sukfaina dinga huoihawt a nih. Ukhrul ADC hi tluong le hlawtling taka fe pei din- gin ka ditsak a, Chairman khawmin sawrkarna \ha tak le hmasawnna a um theina dingin, members taphawt ngirhmun angkhat a pek ding a nih tiin Pu Kayasii chun a hril. Departmental >>sunzawmna phek 4-ah dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/182 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy thlatun (april) 20, 2018 zirtawpni (friday) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI ECCI Annual Leaders’ Conference 2018 CCpur: April 20-22, 2018 inkar sung hin D. Phailen ECA Church, CCPur-ah “A Large land to be Taken Joshua 13:1” thupuia hmangin Evangeli- cal Congregational Church of India (ECCI) Annual Leaders’ Conference- 2018 hmang ning a tih. Confererence hi April 20, 2018, 6PM hin Elder Henkholun Doungel, Vice Chairman, ECCI in hawng a ta, April 21, 2018, 10:30- 3PM sung Business Ses- sion um a ta, hi zan a in- thawk mipui inkhawm \an ning a tih. Business Session (Rorelna) hi El- der Er. Lalthanzam Amo, Chairman, ECCI in inrawi a tih. Conference sunga thuhriltu dinghai chu Rev Dr Lalrosiem Songate, Principal, ECT; Rev. Th. Janga, Executive Direc- tor, ECCN le Rev. Dr Kai- tinkap Vaiphei, General Director, ECCI hai ning an tih. Kinepna 2 Pre- mier Show CCpur: April 20, 2018, 6PM hin YPA Hall, New Lamka hmunah Kinepna part 2 Premier Show um a ta, award semna um a tih. Hi huna hin Chief Guest in Langkhanpau Guite MDC & Ex Chairman ADCC, Functional President in S Manlian, President YPA New Lamka block, Chief host in Khupthang, Social Worker hai \hang an tih. Ujjwala Diwas programme CCpur: April 20, 2018, 10:30 AM hin Vangsei In- dane Gramin Vitrak huoi- hawtnain Kholmun Com- munity Hall-ah Ujjwala programme um a ta, Safety Clinic & Demonstration um a ta, LPG Ujjawala Diwas hmangna um bawk a tih. Hi hun hmangna hi IOC Official-hai bakah Thangso Baite, MP (Lok Sabha); TN Haokip, MLA & President, MPCC (I); James Doujapao Hoakip, MCS, SDO/Tuibong; Kuki Inpi, CCpur; Kuki Chief Assn./CCPur; KSO/CCPur; KKL GHQ; KWU; Village Chiefs le Social Worker- hai khawm \hang an ta, Beneficiaries hai kuomah Gas semdawkna um bawk a tih. Rengkai Community Hall-ah Ujjwalla Diwas CCpur: April 20, 2018, (vawisun) 10:30 AM hin Kim Joe Gas Service chun Rengkai Community Hall- ah Ujjwalla Diwas Pro- gramme hmang ning a tih. Pu V. Hangkhanlian khuol- lien dinga beisei a nih. Hi huna hin LPG Pan- chayat le SC/ST hai ta dinga expanded Ujjwalla chungchanga mipui hai hrilhrietna nei ning a tih. Hi thil hi nuhmeihai ngirhmun dawmsangna ding le sawrkar thlungpuiin Gas nei lo hai Gas Connec- tion pek vawng tumna leia a hung thaw a ni a. Hi lei hin khawtina nuhmei hai a tam thei ang tak \hang dingin Manager, Kim Joe Gas service chun ngenna le inhriettirna a siem. Chun, hi huna hin BPL sungkuo nuhmei benefi- ciaries 100 hai kuomah Gas Connection peksuok ning a ta, BPL hnuoia Gas connection hni nuomhai ta ding khawmin hun \ha ning a tih. Central Govt. a mi le Manipur a IOCL official han scheme chungthuah thuhrilna hun an hmang bawk ding a nih. Sawrkar chun hi thil sukpuitling zo pha In- dia ram sung khaw tin hai Smokeless Village a puong a tum a nih. State Level Ginger Festival CCpur: Organizing Committee huoihawtnain April 20, 2018 a inthawk hin ni 2 sung aw ding 1st State Level Ginger Festi- val-cum-Business Summit chu Parbung, Pherzawl District-ah hmang \an ning a tih. Vawisuna Festival hawngnaa hin Pu N. Bi- ren Singh, CM, Manipur khuollienin \hang a tih. Nodal Officer ding ruot IMPHAL: May 1, 2018 a inthawk hin Manipur sawrkar chun “Go to Vil- lage” ti thupui a fepui \an ding a ni a. Hi huna hin District tina Nodal Officer dinghai ruot vel an ni tah. Churachandpur District le Pherzawl District haia Nodal Officer dingin J.C. Ramthanga, IAS, Principal Secretary (Co-operation), Govt. of Manipur ruot a nih. CEO dingin Prashant Kumar Singh IMPHAL: Election Com- mission of India chun Prashant Kumar Singh, IAS (MN:1993) chu Chief Electoral Officer (CEO), Manipur dingin a hung ruot. Hi dungzui hin Prashant Kumar Singh chun April 17, 2018 a in- thawk khan Chief Elector- al Officer (CEO), Manipur sin a lo chel \an tah. M/s Songtal In- dane in Ujjwala Diwas prog. CCpur: April 20, 2018, 10:30AM hin Simte Inn, Simveng, CCPur-ah M/s Songtal Indane Gramin Vi- trak chun LPG Ujjwala Di- was prog. Hmang an ta, hi huna hin special invitees in Thanlon MLA Vungzagin Valte, Chairman, MTDC; T Paukhanlian, EM/ADCC; Grace Zamnu, MDC; T Thuamkhansuan, SDO/ BDO Mualnuam; Lam- minlal Simte, SDO/BDO Mualnuam; Liankhoman, Dorcas Coordinator, EBC; Chief Association tum tuma Chairman/Secretary hai khawmin uop an tih. Kuva hna phurlut khap leiin Kuva a vang ta hle; a to ta bawk CCpur: Kuva hnaa roy- alty chungchang la felnaw leia Manipur sawrkarin state danga inthawk Mani- pur state sunga Kuva hna laklut a khap leiin Chura- chandpur District-a khawm Kuva harsa ta hle. Kuva hna laklut khapna Order hi April 13, 2018 a kha A. Heera Singh, Un- der Secretary, Govt. of Manipur in an suo a ni a. Zani hmas lai khan Forest Minister Th. Shyamkumar inrawinain Mizorama in- thawka hung phur Kuva hna Truck chin pahnia phur an lo man ta a nih. April 16, 2018 khan Bangla/Kom kuva hna 230-250 inkar Rs. 130 a inchawk thei le Mi\ha/ zarda hna 320 ah Rs. 900 a inchawk thei a ni a. Tuta Kuva hna man a hung ni hnung khan Dawr siemtu/ Kuva zawrtu han Bangla/ Kom kuva hna 230-250 inkar Rs. 400/- damin an inchawk ta bakah Zarda hna khawm 280 ah Rs. 1800 damin an inchawk ta a nih. Hi lei hin dawr \henkha- ta chun Zarda fakkhat Rs. 20 damin an zawr a, Kom kuva ra 3 ah Rs. 10 damin an zawr ta a, chu khawm chun nuom nuoma inchawk ding a um ta naw a hril a nih. District thar 7 hai sukchangtlungna dingin Rs. 19 Crore riruong a nih: PWD CE Pherzawl District hmangruo sukburipna dingin Rs. 1 Crore chau riruong IMPHAL: Public Works De- partment Chief Engineer Mr Kh.Temba Singh chun, district thar pasari siemhai sukchangt- lungna dingin sawrkar thar chun theitawpin hma a lak zinga a. Budget Estimate 2017-18 (Pub- lic Administrative Building for Development of Infrastructure) hnuoiah, district pasari hai hman- gruoa dingin Rs. 19 Crore riruong a nih tiin a hril. Zani April 19-a DIPR huoi- hawt press conference an neina huna a hril dan chun, district thar pathum Kakching, Kamjong le Noney hai Rs. 5 crore seng pek ning an ta, a dang pali Tengnoup- al, Jiribam, Kangpokpi le Pherza- wl hai chu Rs. 1 crore seng chau pek an ni ding thu a hril. State Public Works Depart- ment hin 1891 a inthawk khan Central PWD sub-division pakhat ang chauvin Shillong a inthawkin sin a thaw \an a, 1949 khan Di- vision Office-a upgrade a nih. Tuhin State PWD chu sawrkar agency, lamlienhai siema en- kawltu le hmangruo tharhai suk- changtlunga enkaitu tak a ni ta a, BRO, NHIDCL le Rural Engi- neering Dept (RED) hai hnuoia um naw po chu a thuneina hnuoia um a nih. CE hril dan chun, tuchena chu Inter Village Road hai khawm RED enkawl an ni vawng ta a, tlawmte PWD hnuoia a la um a. Basic Road Statistics of India, March 2016 dungzuia lamlien um chen chu, Na- tional Highway hai \hangin, NEC, BRTF, PMGSY le Local Givern- ing Bodies hai enkawl po chu 20, 002.645 Km a nih tiin a hril. Asian Development Bank funding SASEC Road Connec- tivity Improvement Program hnuoia Imphal-Kangchup Road Km. 103.02 siemna chu fund pek suokin sin thaw zing a ni thu a hril a. Non-Lapsable Central Pool of Resources hnuoiah sin panga thaw zing niin a hril bawk. Ministry of DoNER khawmin Koirengei-Sekmai Road le Sang- hakpham-Salathong leilak \hangin a siemna ding Rs. 20.67 crore chu 2017-18 ah a pek suok ta niin a hril. Ministry of Roads, Transport & Highways sanction Central Road Fund 13, 2017-18 hnuoiah sin pa- ruk thaw zing niin a hril bawk. Hitaka hin Mao-Tadubi to Nagaland le Churachandpur to Mizoram lamlien siemna ding khawm State Connectivity Scheme hnuoiah a \hang niin a hril a. The Chief Engineer chun, Rural Infrastructure Development Fund hnuoiah lampui pathum le leilak pasari bawlna ding sin 10 thaw mek niin a hril bawk. NEC hnuoiah sin 7 thaw niin a hril a. North Eastern State Road Investment Program hnuoiah lamlien pahni, Tupul to Bishnu- pur le Thoubal to Kasom Khullen hai khawm nasataka siem zing an nih a tih bawk. >>sunzawmna phek 4-ah Kayasii in Quarters le Town Beautification drive a hawng MR kap chungchang \ha taka hrilfie dinga ngen CCpur: Churachandpur District sunga Measles & Rubella damdawi kapna le inzawma mi \henkhatin ngaidan indiklo tak le thu diklo thedar chungchang le School le khuo tum tuma hi damdawi kapna 80% a tlung phak naw chungthuah zani zantieng 2:00PM khan Ajay Arora, AC to DC/CC- pur inrawinain DTC Hall, Tuibong, CCPur-ah meet- ing nei a nih. Hi huna hin School tum tuma thuneitu- hai, Student Union, Kohran \huoitu, Village Authori- ties, NGOs le MR cam- paign team a inthawk an rengin mi 50 vel an \hang. Hi huna hin MR kapna chungchang uluk taka hrilt- lang a ni a, Nu le pa hai kuomah MR damdawi kap a nina chungchang \ha taka hril le inhrietthiem tir din- gin official han ngenna an siem. Hmatieng peiah Mea- sles & Rubella natna in- vawi an um nawna dinga hmalakna a ni leiin mi- tinin thudiklo thedara um hai ring lo dingin an ngen bawk. Kum 40 hnungah a sung- hai leh an inhmu nawk IMPHAL: Kum 40 zet el a umna chin hriet lova um Khomdram Ghambir Singh (70), s/o (L) Kh. Laksh- man of Khumbong Ma- mang Leikai chu zanikhan Mumbai-a inthawk Indigo Flight in Imphal phurtlung a ni a, a sunghai leh hlim takin an inhmu nawk tah. Kum 40 vel liemtaa ama thua an In suoksan le inlawi ta lo a nih. Social Media a inthawk Mumbai khawpuiah kutdawkin an vak vel ti hmu le hriet a ni a, chu taka inthawka Mani- pur Police han an zu \huoi a nih. A hma chun Gham- bir hi 1st Bn. Manipur Ri- fles a lo \hang hlak nia hril a nih. Mi pahni zet an inawkhlum CCpur: April 19, 2018 zantieng dar 3-4 vel khan Mr Samuel Samte, s/o (L) SAnglian & Ngulkhanvung of Khominthang, New Lamka chu ama le ama inkhaihlum/inawkhlum saa hmu a nih. Mr Samuel SAmte hi nuhmei neia nau pasal pathum nei ta a nih. Chun, zani ma zantieng dar 4 vel khan Hoihnun- moi, d/o Chinzam of G.S. Road, Churachandpur chu a school \in uniform khawm inthleng loin ama le ama an khaihlum/awkhlum bawk. Ms Hoihnunmawi hi Eb- enezer Academy-a Class VIII inchuklai a nih. Hieng mi pahni hai inkhai hlum el nasan hriet a ni nawh. Imphal-a inthawk offi- cial han an hung enfel CCpur: Zani April 19, 2018 khan Imphal-a in- thawk health official pahni hai chu CCPur-a hungin District Hospital, CCPur a nau neina Room le Opera- tion Theater le naute pieng- hlim damnaw/natna nei hai siena hmun dinga siem hai an enfel. Zanita official hung hai chu Dr Meena Seram, State Nodal Officer, Men- tal Health le Dr Menakshi, RMNCH+A, Coordinator, Manipur hai an ni a, Dr VC Pau, Medical Superinten- dent an inhmupui a, hi zo hin Dr VC Pau inrawinain Zenngaihlun, DPM/NHM le Sangthuam, Nursing Su- perintendent haileh Hospital Laqshya tia ko nau neina room (Labour room) le Operation Theatre hai an enkuol a, National Rural Health Mission hnuoia Child Health department a Sick New Born Care Unit siem mek an enfel bawk. Imphal-ah Solid Waste Management zofel a ni tah: P. Wahengbam CM Biren Singh in Joupi Area students hai an biekpui IMPHAL: Chief Minister Pu N. Biren Singh in zani khan Joupi area, Chandel district students 50, teachers 2 le village chiefs iemanizat Durbar Hall, Chief Minis- ter’s Secretariat-ah inbiek- puina a nei. Students le an rawituhai hi Indo-Myanmar border a posting mek Col. Sachin Jain, Commandant, 29 Assam Rifles hmalakna hnuoia State Capital tour programme a \hang an nih. Pu Biren Singh chun Manipur state le India in a sawr \angkai thei tawk in- chuk suok dingin students hai an fui tawl. Students hai chu inruithei thil hrim hri- ma inthawk inthier fihlim dingin an fui a, an inchukna \hangpui a, an hmadawn sukpuitlingna dingin a thei ang anga \hangpui an tiem bawk. Pu Biren Singh chun Joupi area a poppy ch$ng hlak han poppy aia thlai chi khat, ‘lemongrass’ ch$ng lem an tum tah thu a hril a, Joupi area a 250 hectares a lien lemongrass ch$ngna a hmang a ni ta ding leia a lawm thu hrilin, hi kawnga hmalatu Assam Rifles hai chungah lawmthu a hril bawk. Manipur sawrkarin ‘War on Drugs’ mission a fepui mek a, hi hmal- akna hnuoia hin Manipur a inruithei chi tum tum man niin, poppy bil tam- tak suksiet an ni ta bawk tiin Pu Biren Singh chun a hril. Poppy bil suksiet pek hai hi an fakzawngna dingin kawng dang hieng Lawi vai, Agar le lemon- grass ch$ng dinga ngaituo pek ning an tih. Sawrkarin ‘Go to Hill’ mission a nei a fepui lai zingin, mis- sion dang ‘Go to Village’ ti May 1, 2018 a inthawk a \an nawk a, hi hmalakna hnuoia hin tlangram hmun kilkhawr tak chenin hma- sawnna intlun ning a tih tiin Pu Biren Singh chun a hril. Pu Biren Singh chun Assam Rifles hmalakna a students, teachers le village chiefs hai inbiekpui theia a um chu lawmum a ti thu uor takin a hril. Border Area Development Programme (BADP) hnuoia fund dawnghai border area a tlan- gram khuo hai dawmsangna dinga indik taka hmang a pawimaw thu hrilin, PMG- SY funds 80% chu tlangram districts haia hmang an nih tiin a hril. Pu Biren Singh chun students, teachers le villages chiefs hai gift chi tum tum a pek bawk. Khongjom Day full dress rehearsal nei THOUBAL: April 23, 2018 a Khongjom Day Observa- tion, 2018 hmang ding le inzawmin zani khan Khongjom War Memorial Complex, Kheba Ching, Thoubal district- ah full dress rehearsal nei a nih. Hi huna hin Thoubal DC Pi Haobam Rosita, DLOs le Police Officers hai an \hang a, Khongjom Day puithu le felfai taka hmang dingin ar- rangement an siem. DC le a team chun Khongjom War Memorial, Paona Brajabashi statue, Khongjom river (tar- pan site), Sankirtan Pandal le Main Pandal hai khawm an kan a, Khongjom Day hlawling taka hmang a ni theina dingin mitin in thlawp dingin DC chun a fiel. IMPHAL: 2014 kum khan Imphal khawpuia ding ‘Solid Waste management’ zofel a ni tah tiin Pu Prasan- ta Wahengbam, Executive Engineer, Division-II, PDA chun a hril. Pu Wahengbam hin DIPR, Manipur in an office complex, Moirang- khom, Imphal hmun press conference an nei huna hi thu hi a hril a nih. Centrally Sponsored Scheme le NEC funding-na hnuoiah PDA chun Division-I hmalakna- ah projects tum tum hieng urban slum upgrade, lam- pui siem, nuhmei bazaar siem\hat, JNIMS build- ing cheibawl, Indira Park siem\ha le Langthabal Old Palace a AR hai sawn hai Rs. 15,264.53 lakh sengin a thaw a, chu hai laia Rs. 9,680.77 lakh chu peksuok tah niin, Rs. 9,229.10 lakh hmang zo an ni tah tiin Pu Wahengbam chun a hril bawk. >>sunzawmna phek 4-ah

Upload: others

Post on 12-May-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: H T - Neitham Thar/2018/April/HT-20-04-2018.pdf · 20-04-2018  · district sukfai dinga mass awareness neina bakah, mihriem taksa le sungril sukfaina dinga huoihawt a nih. Ukhrul

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984

IMPHAL: Ukhrul ADC Chairman le Vice Chair-man hai official residential quarters ding zani khan Tribal Affairs & Hills and Fisheries Minister, Pu N. Kayiisii in a hawng. Quarters hai chu Ukhrul

khawpui laili le ADC of-fice bula bawl an nih. Chu hnungin Pu Kayasii chun “Ukhrul Town Beautifica-tion Drive” khuollien niin a hawng nawk a, Ukhrul ADC hmasawnna ding le, faina tieng thupui hmangin

thu a hril. Pu Kayasii chun, cheng-na hmun le a sevel faina hin mihriem lungril thienghlim zie a suklang hlak tiin a hril. “Beautification drive of Ukhrul town” hi Ukhrul district sukfai dinga mass awareness neina bakah, mihriem taksa le sungril sukfaina dinga huoihawt a nih. Ukhrul ADC hi tluong le hlawtling taka fe pei din-gin ka ditsak a, Chairman khawmin sawrkarna \ha tak le hmasawnna a um theina dingin, members taphawt ngirhmun angkhat a pek ding a nih tiin Pu Kayasii chun a hril. Departmental >>sunzawmna phek 4-ah

dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/182 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

thlatun (april) 20, 2018 zirtawpni (friday)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

ECCI Annual Leaders’ Conference 2018

CCpur: April 20-22, 2018 inkar sung hin D. Phailen ECA Church, CCPur-ah “A Large land to be Taken Joshua 13:1” thupuia hmangin Evangeli-cal Congregational Church of India (ECCI) Annual Leaders’ Conference- 2018 hmang ning a tih. Confererence hi April 20, 2018, 6PM hin Elder Henkholun Doungel, Vice Chairman, ECCI in hawng a ta, April 21, 2018, 10:30-3PM sung Business Ses-

sion um a ta, hi zan a in-thawk mipui inkhawm \an ning a tih. Business Session (Rorelna) hi El-der Er. Lalthanzam Amo, Chairman, ECCI in inrawi a tih. Conference sunga thuhriltu dinghai chu Rev Dr Lalrosiem Songate, Principal, ECT; Rev. Th. Janga, Executive Direc-tor, ECCN le Rev. Dr Kai-tinkap Vaiphei, General Director, ECCI hai ning an tih.

Kinepna 2 Pre-mier Show

CCpur: April 20, 2018, 6PM hin YPA Hall, New Lamka hmunah Kinepna part 2 Premier Show um a ta, award semna um a tih. Hi huna hin Chief Guest in Langkhanpau Guite MDC & Ex Chairman ADCC, Functional President in S Manlian, President YPA New Lamka block, Chief host in Khupthang, Social Worker hai \hang an tih.

Ujjwala Diwas programme

CCpur: April 20, 2018, 10:30 AM hin Vangsei In-dane Gramin Vitrak huoi-hawtnain Kholmun Com-munity Hall-ah Ujjwala programme um a ta, Safety Clinic & Demonstration um a ta, LPG Ujjawala Diwas hmangna um bawk a tih. Hi hun hmangna hi IOC Official-hai bakah Thangso Baite, MP (Lok Sabha); TN Haokip, MLA & President, MPCC (I); James Doujapao Hoakip, MCS, SDO/Tuibong; Kuki Inpi, CCpur; Kuki Chief Assn./CCPur; KSO/CCPur; KKL GHQ; KWU; Village Chiefs le Social Worker- hai khawm \hang an ta, Beneficiaries hai kuomah Gas semdawkna um bawk a tih.

Rengkai Community Hall-ah Ujjwalla DiwasCCpur: April 20, 2018, (vawisun) 10:30 AM hin Kim Joe Gas Service chun Rengkai Community Hall-ah Ujjwalla Diwas Pro-gramme hmang ning a tih. Pu V. Hangkhanlian khuol-lien dinga beisei a nih. Hi huna hin LPG Pan-chayat le SC/ST hai ta dinga expanded Ujjwalla chungchanga mipui hai hrilhrietna nei ning a tih. Hi thil hi nuhmeihai

ngirhmun dawmsangna ding le sawrkar thlungpuiin Gas nei lo hai Gas Connec-tion pek vawng tumna leia a hung thaw a ni a. Hi lei hin khawtina nuhmei hai a tam thei ang tak \hang dingin Manager, Kim Joe Gas service chun ngenna le inhriettirna a siem. Chun, hi huna hin BPL sungkuo nuhmei benefi-ciaries 100 hai kuomah Gas Connection peksuok ning

a ta, BPL hnuoia Gas connection hni nuomhai ta ding khawmin hun \ha ning a tih. Central Govt. a mi le Manipur a IOCL official han scheme chungthuah thuhrilna hun an hmang bawk ding a nih. Sawrkar chun hi thil sukpuitling zo pha In-dia ram sung khaw tin hai Smokeless Village a puong a tum a nih.

State Level Ginger FestivalCCpur: Organizing Committee huoihawtnain April 20, 2018 a inthawk hin ni 2 sung aw ding 1st State Level Ginger Festi-val-cum-Business Summit

chu Parbung, Pherzawl District-ah hmang \an ning a tih. Vawisuna Festival hawngnaa hin Pu N. Bi-ren Singh, CM, Manipur khuollienin \hang a tih.

Nodal Officer ding ruot

IMPHAL: May 1, 2018 a inthawk hin Manipur sawrkar chun “Go to Vil-lage” ti thupui a fepui \an ding a ni a. Hi huna hin District tina Nodal Officer dinghai ruot vel an ni tah. Churachandpur District le Pherzawl District haia Nodal Officer dingin J.C. Ramthanga, IAS, Principal Secretary (Co-operation), Govt. of Manipur ruot a nih.

CEO dingin Prashant Kumar

SinghIMPHAL: Election Com-mission of India chun Prashant Kumar Singh, IAS (MN:1993) chu Chief Electoral Officer (CEO), Manipur dingin a hung ruot. Hi dungzui hin Prashant Kumar Singh chun April 17, 2018 a in-thawk khan Chief Elector-al Officer (CEO), Manipur sin a lo chel \an tah.

M/s Songtal In-dane in Ujjwala

Diwas prog.CCpur: April 20, 2018, 10:30AM hin Simte Inn, Simveng, CCPur-ah M/s Songtal Indane Gramin Vi-trak chun LPG Ujjwala Di-was prog. Hmang an ta, hi huna hin special invitees in Thanlon MLA Vungzagin Valte, Chairman, MTDC; T Paukhanlian, EM/ADCC; Grace Zamnu, MDC; T Thuamkhansuan, SDO/BDO Mualnuam; Lam-minlal Simte, SDO/BDO Mualnuam; Liankhoman, Dorcas Coordinator, EBC; Chief Association tum tuma Chairman/Secretary hai khawmin uop an tih.

Kuva hna phurlut khap leiin Kuva a vang ta hle; a to ta bawk

CCpur: Kuva hnaa roy-alty chungchang la felnaw leia Manipur sawrkarin state danga inthawk Mani-pur state sunga Kuva hna laklut a khap leiin Chura-chandpur District-a khawm Kuva harsa ta hle. Kuva hna laklut khapna Order hi April 13, 2018 a kha A. Heera Singh, Un-der Secretary, Govt. of Manipur in an suo a ni a. Zani hmas lai khan Forest Minister Th. Shyamkumar inrawinain Mizorama in-thawka hung phur Kuva hna Truck chin pahnia phur an lo man ta a nih. April 16, 2018 khan Bangla/Kom kuva hna

230-250 inkar Rs. 130 a inchawk thei le Mi\ha/zarda hna 320 ah Rs. 900 a inchawk thei a ni a. Tuta Kuva hna man a hung ni hnung khan Dawr siemtu/Kuva zawrtu han Bangla/Kom kuva hna 230-250 inkar Rs. 400/- damin an inchawk ta bakah Zarda hna khawm 280 ah Rs. 1800 damin an inchawk ta a nih. Hi lei hin dawr \henkha-ta chun Zarda fakkhat Rs. 20 damin an zawr a, Kom kuva ra 3 ah Rs. 10 damin an zawr ta a, chu khawm chun nuom nuoma inchawk ding a um ta naw a hril a nih.

District thar 7 hai sukchangtlungna dingin Rs. 19 crore riruong a nih: PWD cEPherzawl District hmangruo sukburipna dingin Rs. 1 Crore chau riruongIMPHAL: Public Works De-partment Chief Engineer Mr Kh.Temba Singh chun, district thar pasari siemhai sukchangt-lungna dingin sawrkar thar chun theitawpin hma a lak zinga a. Budget Estimate 2017-18 (Pub-lic Administrative Building for Development of Infrastructure) hnuoiah, district pasari hai hman-gruoa dingin Rs. 19 Crore riruong a nih tiin a hril. Zani April 19-a DIPR huoi-hawt press conference an neina huna a hril dan chun, district thar pathum Kakching, Kamjong le Noney hai Rs. 5 crore seng pek ning an ta, a dang pali Tengnoup-al, Jiribam, Kangpokpi le Pherza-wl hai chu Rs. 1 crore seng chau pek an ni ding thu a hril.

State Public Works Depart-ment hin 1891 a inthawk khan Central PWD sub-division pakhat ang chauvin Shillong a inthawkin sin a thaw \an a, 1949 khan Di-vision Office-a upgrade a nih. Tuhin State PWD chu sawrkar agency, lamlienhai siema en-kawltu le hmangruo tharhai suk-

changtlunga enkaitu tak a ni ta a, BRO, NHIDCL le Rural Engi-neering Dept (RED) hai hnuoia um naw po chu a thuneina hnuoia um a nih. CE hril dan chun, tuchena chu Inter Village Road hai khawm RED enkawl an ni vawng ta a, tlawmte PWD hnuoia a la um a. Basic Road

Statistics of India, March 2016 dungzuia lamlien um chen chu, Na-tional Highway hai \hangin, NEC, BRTF, PMGSY le Local Givern-ing Bodies hai enkawl po chu 20, 002.645 Km a nih tiin a hril. Asian Development Bank funding SASEC Road Connec-tivity Improvement Program hnuoia Imphal-Kangchup Road Km. 103.02 siemna chu fund pek suokin sin thaw zing a ni thu a hril a. Non-Lapsable Central Pool of Resources hnuoiah sin panga thaw zing niin a hril bawk. Ministry of DoNER khawmin Koirengei-Sekmai Road le Sang-hakpham-Salathong leilak \hangin a siemna ding Rs. 20.67 crore chu 2017-18 ah a pek suok ta niin a hril. Ministry of Roads, Transport

& Highways sanction Central Road Fund 13, 2017-18 hnuoiah sin pa-ruk thaw zing niin a hril bawk. Hitaka hin Mao-Tadubi to Nagaland le Churachandpur to Mizoram lamlien siemna ding khawm State Connectivity Scheme hnuoiah a \hang niin a hril a. The Chief Engineer chun, Rural Infrastructure Development Fund hnuoiah lampui pathum le leilak pasari bawlna ding sin 10 thaw mek niin a hril bawk. NEC hnuoiah sin 7 thaw niin a hril a. North Eastern State Road Investment Program hnuoiah lamlien pahni, Tupul to Bishnu-pur le Thoubal to Kasom Khullen hai khawm nasataka siem zing an nih a tih bawk.>>sunzawmna phek 4-ah

Kayasii in Quarters le Town Beautification drive a hawng

MR kap chungchang \ha taka hrilfie dinga ngen

CCpur: Churachandpur District sunga Measles & Rubella damdawi kapna le inzawma mi \henkhatin ngaidan indiklo tak le thu diklo thedar chungchang le School le khuo tum tuma hi damdawi kapna 80% a tlung phak naw chungthuah

zani zantieng 2:00PM khan Ajay Arora, AC to DC/CC-pur inrawinain DTC Hall, Tuibong, CCPur-ah meet-ing nei a nih. Hi huna hin School tum tuma thuneitu-hai, Student Union, Kohran \huoitu, Village Authori-ties, NGOs le MR cam-

paign team a inthawk an rengin mi 50 vel an \hang. Hi huna hin MR kapna chungchang uluk taka hrilt-lang a ni a, Nu le pa hai kuomah MR damdawi kap a nina chungchang \ha taka hril le inhrietthiem tir din-gin official han ngenna an siem. Hmatieng peiah Mea-sles & Rubella natna in-vawi an um nawna dinga hmalakna a ni leiin mi-tinin thudiklo thedara um hai ring lo dingin an ngen bawk.

Kum 40 hnungah a sung-hai leh an inhmu nawk

IMPHAL: Kum 40 zet el a umna chin hriet lova um Khomdram Ghambir Singh (70), s/o (L) Kh. Laksh-man of Khumbong Ma-mang Leikai chu zanikhan Mumbai-a inthawk Indigo Flight in Imphal phurtlung a ni a, a sunghai leh hlim takin an inhmu nawk tah. Kum 40 vel liemtaa

ama thua an In suoksan le inlawi ta lo a nih. Social Media a inthawk Mumbai khawpuiah kutdawkin an vak vel ti hmu le hriet a ni a, chu taka inthawka Mani-pur Police han an zu \huoi a nih. A hma chun Gham-bir hi 1st Bn. Manipur Ri-fles a lo \hang hlak nia hril a nih.

Mi pahni zet an inawkhlum

CCpur: April 19, 2018 zantieng dar 3-4 vel khan Mr Samuel Samte, s/o (L) SAnglian & Ngulkhanvung of Khominthang, New Lamka chu ama le ama inkhaihlum/inawkhlum saa hmu a nih. Mr Samuel SAmte hi nuhmei neia nau pasal pathum nei ta a nih. Chun, zani ma zantieng dar 4 vel khan Hoihnun-moi, d/o Chinzam of G.S. Road, Churachandpur chu a school \in uniform khawm inthleng loin ama le ama an khaihlum/awkhlum bawk. Ms Hoihnunmawi hi Eb-enezer Academy-a Class VIII inchuklai a nih. Hieng mi pahni hai inkhai hlum el nasan hriet a ni nawh.

Imphal-a inthawk offi-cial han an hung enfel

CCpur: Zani April 19, 2018 khan Imphal-a in-thawk health official pahni hai chu CCPur-a hungin District Hospital, CCPur a nau neina Room le Opera-tion Theater le naute pieng-hlim damnaw/natna nei hai siena hmun dinga siem hai an enfel. Zanita official hung hai chu Dr Meena Seram, State Nodal Officer, Men-tal Health le Dr Menakshi, RMNCH+A, Coordinator,

Manipur hai an ni a, Dr VC Pau, Medical Superinten-dent an inhmupui a, hi zo hin Dr VC Pau inrawinain Zenngaihlun, DPM/NHM le Sangthuam, Nursing Su-perintendent haileh Hospital Laqshya tia ko nau neina room (Labour room) le Operation Theatre hai an enkuol a, National Rural Health Mission hnuoia Child Health department a Sick New Born Care Unit siem mek an enfel bawk.

Imphal-ah Solid Waste Management zofel a ni tah: P. Wahengbam

CM Biren Singh in Joupi Area students hai an biekpui

IMPHAL: Chief Minister Pu N. Biren Singh in zani khan Joupi area, Chandel district students 50, teachers 2 le village chiefs iemanizat Durbar Hall, Chief Minis-ter’s Secretariat-ah inbiek-puina a nei. Students le an rawituhai hi Indo-Myanmar border a posting mek Col. Sachin Jain, Commandant, 29 Assam Rifles hmalakna hnuoia State Capital tour programme a \hang an nih. Pu Biren Singh chun Manipur state le India in a sawr \angkai thei tawk in-chuk suok dingin students hai an fui tawl. Students hai chu inruithei thil hrim hri-ma inthawk inthier fihlim dingin an fui a, an inchukna \hangpui a, an hmadawn sukpuitlingna dingin a thei ang anga \hangpui an tiem bawk. Pu Biren Singh chun Joupi area a poppy ch$ng hlak han poppy aia thlai chi khat, ‘lemongrass’ ch$ng lem an tum tah thu a hril a, Joupi area a 250 hectares a lien lemongrass ch$ngna a hmang a ni ta ding leia a lawm thu hrilin, hi kawnga hmalatu Assam Rifles hai chungah lawmthu a hril bawk. Manipur sawrkarin ‘War on Drugs’ mission

a fepui mek a, hi hmal-akna hnuoia hin Manipur a inruithei chi tum tum man niin, poppy bil tam-tak suksiet an ni ta bawk tiin Pu Biren Singh chun a hril. Poppy bil suksiet pek hai hi an fakzawngna dingin kawng dang hieng Lawi vai, Agar le lemon-grass ch$ng dinga ngaituo pek ning an tih. Sawrkarin ‘Go to Hill’ mission a nei a fepui lai zingin, mis-sion dang ‘Go to Village’ ti May 1, 2018 a inthawk a \an nawk a, hi hmalakna hnuoia hin tlangram hmun kilkhawr tak chenin hma-sawnna intlun ning a tih tiin Pu Biren Singh chun a hril. Pu Biren Singh chun Assam Rifles hmalakna a students, teachers le village chiefs hai inbiekpui theia a um chu lawmum a ti thu uor takin a hril. Border Area Development Programme (BADP) hnuoia fund dawnghai border area a tlan-gram khuo hai dawmsangna dinga indik taka hmang a pawimaw thu hrilin, PMG-SY funds 80% chu tlangram districts haia hmang an nih tiin a hril. Pu Biren Singh chun students, teachers le villages chiefs hai gift chi tum tum a pek bawk.

Khongjom Day full dress rehearsal neiTHOUBAL: April 23, 2018 a Khongjom Day Observa-tion, 2018 hmang ding le inzawmin zani khan Khongjom War Memorial Complex, Kheba Ching, Thoubal district-ah full dress rehearsal nei a nih. Hi huna hin Thoubal DC Pi Haobam Rosita, DLOs le Police Officers hai an \hang a, Khongjom Day puithu le felfai taka hmang dingin ar-rangement an siem. DC le a team chun Khongjom War Memorial, Paona Brajabashi statue, Khongjom river (tar-pan site), Sankirtan Pandal le Main Pandal hai khawm an kan a, Khongjom Day hlawling taka hmang a ni theina dingin mitin in thlawp dingin DC chun a fiel.

IMPHAL: 2014 kum khan Imphal khawpuia ding ‘Solid Waste management’ zofel a ni tah tiin Pu Prasan-ta Wahengbam, Executive Engineer, Division-II, PDA chun a hril. Pu Wahengbam

hin DIPR, Manipur in an office complex, Moirang-khom, Imphal hmun press conference an nei huna hi thu hi a hril a nih. Centrally Sponsored Scheme le NEC funding-na hnuoiah PDA

chun Division-I hmalakna-ah projects tum tum hieng urban slum upgrade, lam-pui siem, nuhmei bazaar siem\hat, JNIMS build-ing cheibawl, Indira Park siem\ha le Langthabal Old Palace a AR hai sawn hai Rs. 15,264.53 lakh sengin a thaw a, chu hai laia Rs. 9,680.77 lakh chu peksuok tah niin, Rs. 9,229.10 lakh hmang zo an ni tah tiin Pu Wahengbam chun a hril bawk.>>sunzawmna phek 4-ah

Page 2: H T - Neitham Thar/2018/April/HT-20-04-2018.pdf · 20-04-2018  · district sukfai dinga mass awareness neina bakah, mihriem taksa le sungril sukfaina dinga huoihawt a nih. Ukhrul

Hmasawnna Thar2thlatun (april) 20, 2018 zirtawpni (friday) artiClE/hEalth & EMplOyMEnt nEwS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor ramditum ralsun: Asst. EditorJoseph Joute: Co-Editorlalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

Editorial

Tuolsung SUNZAWMNAVAWISUN THUPUIUnau dittak, suol chu inchuk naw la, \hat in-chuk lem rawh. Thil \ha thawtu chu Pathiena inthawk a na, thil suol thawtu chun Pathien a la hmu nawh. - 3 Johan 1:11

|hatpui nekin ei sietpui a hawiMihriem hringnuna thil pawimaw tak pakhat chu in-todela mani kea ngir hi a nih. Sungkuo an todel naw chun ram pumpui an todel ngaina a um nawh. Sung-kuo tin ei intodel a, mani ke senga ei ngir thei pha phaleh ram hmasawn ei ni thei ding chau a nih. Sung-kuo intodelna chu a bul tirah chun nu le pa mawphur-na a nih. State intodelna chu state sawrkar mawphurna a nih. Hiengang bawk hin India ram intodelna dinga mawphurtu chu sawrkar thlungpui a nih. Intodel naw chun ram danga pur phur a ngai hlak. Pur phura fe zing zing sungkuo le ram chu sungkuo inzaum le ram inzaum an ni ngai naw a, mihai hmusit hlawna a nih. Mihai pur phur theina sungkuo le ramhai chu sung-kuo inzaum, ram inzaum, sungkuo hmasawn le ram hmasawn an ni hlak. Politics ei hmel hriet a, inlalna le thuneina nei an hung um a inthawk khan ram le hnam ta dinga thil pawimaw, intodel le pawimaw danghai nekin mani insie pawimaw lem \huoitu ei hung nei ta hlak leiin intodelna kawngah ei tla hnuoi \an a, ei tla hnuoi tuol tuol a, tuhin chu ei fak le ei bupui tak, bu chu kum khat fakkhawp khawm ei thar suok zo ta naw a, Vai ram bufai \hang naw chun ei um thei ta naw a, Vai rama inthawk bufai ei phur lut \ha thei naw chun fak le dawnah ei hung harsa hle hlak. Mani intodel lo state ei ni leiin ei innghatna tak chu sawrkar thlungpui a hung ni tah. Ei state budget zaah sawmkuo lai zet chu sawrkar thlungpui mi hung tum pek a ni hlak. Zaah sawm tum ve dinga a mi ti khawm ei phursuok zo ngai nawh. Sawrkar thlungpui ah ei innghat nasa ta leiin ni dang nekin ei tha khawm a hung bo deu deu ta mani ding aw ti theiin a um. Sawrkar thlungpui a inthawk sum le paia \hangpuina ei hmu rawn deu deu a. Amiruokchu, sum le paia \hangpuina ei hmu rawn ang hu chun ei hmasawn-pui chuong naw niin an lang. Sawrkar thlungpuia in-thawka ei sum hmu tamzie ngaituo chun ei hmasawn dan le in\hanglien dan hi a la nep ang reng hle. Hi lei hin sawrkar thlungpuia inthawk a ei sum hmu dam hi ei thawhla a, ei inhak a, ei sietpui bakah ei tha a sukbo pha an naw mani ti theiin a um. Taimak phain \hahnem ngai zuol inla chu tuta ngirhmun ang chau hin chu um ta nawng ei tih. Sawrkar thlungpuiin National Food Security Act a hung siem a. Mi retheihai ta dingin bufai man tlaw-mte-a inchawk theina a ni a, a \ha, lawm khawm a um. Lawm a um laizing le a \hat laizing hin a \hat nawna khawm a um. National Food Security Act (NFSA) hmang a ni hma khan Superfine rice hi ei rama dawr haiah kg. 1 ah Rs. 15 dam, a hnung metah Rs. 20 damin ei inchawk thei a, tu ruok hin chu a ni ta nawh. Tuolsung bufai man leh a man a hung inzat ta a nih. Tulai tak hin Churachandpur bazara dawr haiah chun Superfine rice hi kg 1 ah Rs. 33-35 a zawr a nih. NFSA hnuoia bufai kha sungkuo tin, a bikin BPL Card nei han an mamaw tawk inchawk ding an hmu si naw a. Dawrah hlak a man a to si, mi rethei han harsatna nasa tak an tuok pha mek a nih. Sawrkar programme le scheme \ha tak tak ei ram sawrkarin a fepui a, sienkhawm mipui le ram hin \hat-pui thamin a la sawr \angkai hlei thei naw a. Hi thil hi ienglei am a na? ti hi ei ram sawrkar hin a suichieng a, a \hat nawna le an dik nawna lai hai a siem \hat hi a \ul a nih. Sum le pai, tha le zung seng nasa vieu si hin, hmasawn pui lo le umzie nei mang lova a um el hi a pawi hle a nih. Below Poverty Line (BPL) hi mi retheiah khawm a rethei zuol bikhai sawmdawlna dinga sawrkar thlungpuiin an duong a ni a. Amiruok-chu, BPL Card nei inzakumzie hrie lo ei tam a, a nei le a hau hai lai khawm BPL Card nei an bo bik nawh. Hi kawngah hin ei inenfie nuom a um. Sawrkar hlak chun a thlawna sem (grant, sanc-tion le subsidy) a hau deu deu. Hieng thil hai hi a fa ding, a dawng ding le a chang dinghai hlaka an hmu phak tak tak nawh. Hienghai bakah hin Scheme thar chi tum tum le ham\hatna chi hran hran hmu thei ding sawrkarin a hung siem thar nawk pei a. Hieng thilhai beiseia lo sin thaw ta lova invir vel dam le sum hmunaa hmang dam anlo um nawk pei a. Hieng thil hai hi ei hang ngaituo chet chet a, sawrkara sum tam, scheme, Grant, sanction le subsidy tam hi ei \hatpui nekin ei sietpui lem an naw mani ding aw ti theiin a um. Mi tam tak chun a thlawna thil hmu thei hai hi thabona, thil indiklo le suol thawnain an hmang pha niin anlang. Sawrkar sum le a thlawn thil a tam ta hi ei sietpui lem a hawi.

Innei an remti naw leiin an inthatShillOnG: West Kha-si Hills, Meghalaya a inngaizawng nunghak le tlangval chu an sung han an innei an remti naw leiin an inthat. Mawruhsyiar vil-lage khawmi Rifullanty Nongrem (24) le a ngaiza-wngnu kum 16 mi hai chu zani khan khawhnawm-ah thingkunga inkhaihlum saa hmu an nih. An pahni hin April 15, 2018 a in-

thawk an umna chin hriet lova inhmang an ni tah. An inhmang hma in innei an rawt a, an sung han an remti naw nia hril a nih. Thiltlung le inzawmin Nongstoin Police Station-ah thubuoi zieklut a ni a, an sunghai ngenna angin an ruong chu post-mortem thaw a ni nawh tiin WKH SP Goldenbert D. Khar-wanlang chun a hril.

Hmawng kung kum 700 a upa drip khaia sanhimnEw dElhi: Telangana a Hmawng kung kum 700 zeta upa tah chu drip khaia sansuok a nih. Hmawng kung hi a upa ta leiin a hrikin an fak hlum el thei dingin a um tah a, hi lai khawmi han thilhrik thatna damdawi \hangin drip an khai a, chu damdawi chun a fahlum thei ding thilhrik hai thatin a hringna an san-him nia hril a nih. Hmawng kung chu Mahabubnagar district a um niin, 3 acres a lien hmun-ah an zar a, hi thingkung hi khawvela thingkung lientak dawttu nia hril a nih.

Hmawng kung umna hi tourist spot anga cheibawl a ni a, “Pillalamarri” an-nawleh “Peerla Marri” ti khawma ko hlak a nih. Telangana Today news in

a hril dan chun, nikum De-cember thla a inthawk khan Hmawng kung chu a kau an tâm \an a, a hrikin na-sataka an bei leiin boral el ding ngirhmun-ah a um tah

niin a hril. Hmawng kung umna le a sevela um han thingkung chu vangneina intluntua an ngai leiin san-suok dingin hma an lak a, ‘chemical Chlorpyrifos’ le thilhrik thatna damdawi tum tum chawkpawl in me-tres 2 dan peiah thingkunga chun drip an khai a, thing-kung bul chu cho durin zing le zanin damdawi \hang tui tamtak an bur zing bawk a, chu hnungin thilhrik hai chu \ilin, thingkung chu a hung inder thar nawk a nih tiin Mahabubnagar District Forest Officer, Chukka Ganga Reddy chun a hril.

Karnataka BJP President in nomination a file tah

BEnGaluru: May 12, 2018 a Karnataka Assem-bly election hung um din-gah zani khan BJP State President BS Yeddyurappa in nomination a file a, ama ruolin Karnataka Upper House a opposition leader Eeshwarappa le Congress \huoitu DK Shivakumar khawmin nomination an file ve. Anni pathum hi Karnataka Assembly elec-tion dinga \huoitu lulawk deu nomination file la um-sun an nih. Assembly election ding le inzawmin hmun tum tum-ah political party \huoitu han campaign ngawr takin an thaw mek a. Zani khan campaign dinga Bengaluru khawpuia thang mek BJP National Presi-dent, Amit Shah in Benga-luru khawpui sir met Shakti Kendra Pramukhs-ah BJP tadingin theitawpin a cam-paign. BJP leader le Chhat-

tisgarh Chief Minister, Ra-man Singh in Bengaluru-ah press conference a ko a, Karnataka loneitu han har-satna tamtak an tuok mek a, mi 3,000 vel mani an in-that tah tiin a hril. BJP state President BS Yeddyurappa in CM a ni laia ‘Bhagyal-akshmi programme’ an du-ong khan nuhmei le pasal inkar buoina chingfel in, mihriem taphawt ngirhmun angkhatin an umtir tiin a hril sa bawk. Zanita nomination file hai chu Returning offi-cer a office chen a thlaw-ptu han an zui a, an party flag chawia rimawi remin, inring tak takin party slo-gan an hril ruol tawl. Can-didates sung han hnam thuoma incheiin an zui tawl bawk. Voters hai mit laa an lungril hnena dingin, khaw-pui kawtthler hai cheimawi an na, banner lien tak tak tarsuok an ni bawk.

VP Naidu in Assam cashless health scheme a hawng

Guwahati: Assam state a Below Poverty Line (BPL) le Above Poverty Line (APL) sungkuo han Rs. 2 lakh chen a thlawna enkawlna an dawng theina ding ‘health scheme’ thar Vice President, M Venkaiah Naidu in a hawng. Scheme hming chu cashless scheme ‘Atal Amrit Abhiyan’ a ni a, hi scheme hin kum khat sun-ga Rs. 5 lakh le a hnuoitieng lamsuok hai huom a tih. Mr. Naidu chun miretheihai dawmsangna dinga Assam sawrkar hmal-

akna inpakum a ti thu a hril a, India rama hin mirethei BPL hnuoia um sungkuo 6.3 crore vel an um dinga s<t a nih tiin a hril bawk. Mirethei le mi khawsa thei thlier hran lovin, tu ngirh-muna sawrkar thilthaw ding tak chu mi tinin healthcare facilities hi a ni ang taka an dawng dan ngaituo a nih. Tuta scheme thar hi 2018-19 sunga \an hman ding a ni a, state sawrkar chun Rs. 400 crore vel seng dingin riru-ong a siem tiin Mr. Naidu chun a hril.

Nuhmei le naupang himna ding ‘special police cells’ siem dingin

nEw dlEhi: Union Minister for Women and Child Development, Pi Maneka Gandhi chun states le union territories tin hai lekha pein, nuhmei le nau-pang hai an him lemna dinga ‘special police cells’ siem dingin thurawn a pek. Pi Gandhi chun, states le union territories haiah

nuhmei kum tling lo laka suolna a um a ni chun, an rang thei anga suichiengna nei dingin Chief Ministers hai thu a pek a, nuhmei le naupanghai himna dinga theitawp suo dingin a ngen tawl bawk. ‘Special police cells’ chu nuhmei kum tling lo laka suolna le inzawma

sinthaw ding bika ti an ni a, states tina police officers hai chu ‘sexual offences’ chingfelna dinga dan le dun an hrietchieng zuolna dinga inchuk/training nei thar dingin Pi Gandhi chun a hril tawl bawk. Nuhmei laka suolna suitu police officers in a sin an thlada chun, ama khawm hremna hmu thei a ni leiin ngaitha lo ding a ni a, nuhmei kum tling lo laka suolna pending case um hrim hrim chu an hmatienga sukfel tuma sui-zui ding an nih tiin Pi Gan-dhi lekha a chun an ziek. Pi Gandhi chun naupang han ‘e-box’ le ‘child helpline number 1098’ hai an hriet belna dinga awareness tam lem pe hlak dingin CMs hai thurawn a pek bawk.

Mumbai Police chief hlui Arup P in BJD zawmMUMBAI: Mumbai police Commissioner hlui Arup Pat-naik chun zanikhan Biju Janata Dal (BJD) a zawm. Mr Patnaik hi kum 2011 khan Mumbai Police Com-missioner lo chel a ni a, BJD a zawm huna hin Odisha Chief Minister le BJD President Naveen Patnaik hai khawm an \hang a, Mr Patnaik hin party a hung zawm hin BJD nasa taka a hung sukhrat ding thu an hril. Mr Patnaik hi 1979 batch IPS officer niin Maharash-tra police ah sin dang dang lo chel ta le, kum 2015 khan Director General of Maharashtra State Police Housing and Welfare Corporation a inthawk pension a nih.

JNV Entrance ExamCCpur: Kum 2018-19 Sesion-a Jawahar Navo-daya Vidyalaya (JNV), Tuinom, CCPur-a Class VI inchuk ding thlangsuokna dinga Entrance Exam chu April 21, 2018 hin CCPur le Pherzawl District sunga Block tum tum haiah nei ning a tih. Entrance exam ding le inzawm hin CCPur Block a inthawk Admit Card la lo candidate \hahnemtawk tak an la um a, Admit Card hi Block DI/AI of School han an sem a nih. Candidate umzat hi an rengin 2151 an nih. CCPur Block-a candi-dates 577 han Phungkho-

thang Govt. H/S, Hiangtam Lamka le Vimala Raina H/S ah candidates 576 exam an tih. Henglep block-ah centre 2 –Vumhao Govt High School, Tuilaphai-ah candidate 115 le Kangvai Hr Sec.School ah candidate 149 exam an ta, Singngat block –ah candidate 106 hai Singngat Govt High School –ah exam an ta, Thanlon block-a candidate 171 han Bukpi Govt High School le Tipaimukh Block a can-didates 178 hai Pherzawl Govt. High School-ah exam an ta, Samulamlan Block-a candidates 279 han INA Memorial High School-ah exam peng an tih.

UPF-KNO in lawmthuCCpur: Sawrkar le tripartite talks nei mek le inzawma April 18, 2018 a YPA GHQ Hall, Hiangtam Lamka hmunah United Peoples Front (UPF) le Kuki National Organisation (KNO) in Public Consulta-tive meeting an huoihawt le inzawma kha huna hnam \huoitu, Inpui \huoitu, Chief, Tribe Councils, Church leaders, Intellectuals, Civil Society Organisations, Stu-dent Organisations, Social Workers, Human Rights Activist hai bakah Sadar Hills, Chandel, Tengnoupal, Churachandpur le Pherzawl District haia inthawk mipui fekhawm hai chungah UPF le KNO chun lawmthu an hril. Common Nomencla-ture/identity chungthu hi sensitive issue a ni bakah hun a la lak met ding leiin tu le tua thutlukna siem a la ninaw thu Calvin H. Con-venor le TS Haokip, Co-Convenor han zanita thu-suok an siema chun an ziek.

APWC in Annual GB Meeting an neiCCpur: All Pensioners’ Welfare Council (APWC) chun zani 10AM khan YPA GHQ Hall, Hiangtam Lam-ka-ah Annual General Body meeting an nei. Hi huna hin table pathum dawin Annual fee collection nei a ni a, chawhnungtieng business session nei a ni

a, Upa HL Hminga, Mem-ber, Executive member in \awng\ainain hun a hawng. Hi zo hin Rev. Dr Lamboi VAiphei, Member Executive Committee in welcome ad-dress hrilin member lo thi ta hai sunna nei a ni bawk. Secretary (Finance) APWC inrawinain Finan-

cial Statement, Supplement Budget le Budget hrilt-langna le pawmpuina nei a ni a, hun tawp tieng Dr Saidoukhum Joute, Mem-ber Executive Commit-tee in lawmthuhrilna neiin L.Thanngur, Vice President, APWC in \awng\ainain hun a khar.

Nagaland cM in HM Rajnath an hmupuinEw dElhi: Nagaland Chief Minister Neiphiu Rio in zani khan New Delhi-ah Union Home Minister Rajnath Singh an hmupui a, Nagaland security ngirhmun \han-gin thupui tum tum hman-gin minutes 20 sung an hohlim. Mr. Rio chun

Northeast states haia secu-rity ngirhmun det-indona dinga Mr. Rajnath hmal-akna-ah lawmthu a hril a, Northeast state han police infrastructure le thil dang dang sukhmasawn a, suk-changtlungna dinga cen-tral \hangpuina a maw-maw zie uor takin a hril.

Best Operational Battalion 2017 a dawngCCpur: Jharkhand-a Lohardaga hmuna 158 Battalion CRPF a Second-in-Command (Op-erations) sin thaw lai mek Pu RV Philip, s/o Pu Tlangdanglien of Sielmat, CCPur chun “Best Operational Battalion 2017 of Left Wing Ex-tremist (LWE) Region Awarded to 158 Bn. CRPF” a dawng. Pu RV Philip hi December 28, 2002 khan Assistant Commandant in a lut a, kum 2009 khan Dy. Commandant a kaisang nawkin Oc-tober, 2016 khan Second-in-Command in a kaisang nawk a nih. Tuhin Lohardaga, Jharkhand hmuna a la posting zing a nih.

Army han Awareness and Registration Camp CCpur: Khuga Battalion Army han zani khan ‘Mis-sion Sahyog’ hnuoiah Mo-bile Interactive Terminal for Rural Area (MITRA) vehicle hmangin Zila Sainik Board, Churachandpur-ah ‘Aware-ness and Registration Camp’ an huoihawt. Army hai hin sawrkar schemes le pro-grammes tum tum Ex- Ser-vicemen (ESM), abikin in-dona leia ruolban lo hai hril hrietna dinga an huoihawt

a nih. Hi huna hin ruolban lo \hangin ESMs tamtak an fekhawm a, Khuga Bn. Su-vigya Cell-ah an inzieklut

tawl. Suvigya Cell a inzieklut hai hin sawrkar policy thar tak dungzuiin ham\hatna tum tum an dawng ding a nih.

Khuga Battalion in thisen an pekCCpur: Khuga Battalion tia hriet 6th Sikh Light Infantry pawl chun zanikhan District Hospital, CCPur Maternity Ward a um thisen mamaw Ngaineich-ing Mate (30), w/o James Lalboi Mate of L. Zoujang village hmang dingin Thisen Unit hni an pek. Thisen petu hai chu Havildar Sahib Singh le Sepoy Rajpal Singh hai an ni a. Hienga thisen an mamaw lai taka hung petu Khuga Battalion chungah Ngain-eihing sunghai chun lawmthu an hril.

M. Gouzamang in PMO ah lekha a thawnCCpur: M. Gouzamang Guite, MDC, Lamka East chun April 10, 2018 khan PM Narendra Modi kuom tlung din-gin MGNREGS chungchangah PMO ah lekha thawnin, MGNREGS sinthawna Village Authority han an lak nawk dingin ngenna a ziek a. A lekhathawn hi PMO post section chun dawngin Minister, Ministry of Rural devel-opment & Panchayati Raj, Govt of India kuoma khawm pek a ni a, Ministry of Rural Development khawmin an hmu ta a, sienkhawm dawnna a la hmu naw thu a hril.

Marathwada-ah Jan 1 a in-thawk loneitu 278 mani inthatauranGaBad: Ma-harashtra a Marathwada region a chun harsatna chi tum tum leia loneitu mani inthat an tam hle a, January 1, 2018 a inthawk April 16, 2018 chen khan mi 278 an inthat hman a nih. Nikum a hi hun sung bawka loneitu mani inthat chu mi 27 an nih. Loneitu-hai chu an loan an rul thei naw leia mani inthat an ni tlangpui a. Hi le inzawmin, Maharashtra sawrkar chun loneituhai harsatna ching-felna dingin loneitu 9 lakh hai ‘crop loan’ ngaidam dingin le, ‘Jalyukat Shi-var’ le schemes tum tum inplement dingin hma a lak mek. Loneitu mani inthat hai laia case tam tak chu loan rul thei lona a nih. Loneitu han bu le thlai chi tum tum tam lem an ch$ng

theina dingin loan an p<k a, amiruokchu, hnuoi \hat tawknaw, boruok inlum-let dan infuknaw, ruotui duthusam an hmu naw lei le harsatna tum tum leiin an lohmasuok a \ha nawh a, chuleiin, an loan an rul thei tawl naw a nih. Lo-neitu mani inthat chu Beed district-ah mi 51 niin an tam tak a, Aurangabad-ah 45 niin an dawt a, Os-manabad-ah 40, Parbhani-ah 36, Jalna-ah 31, Nanded le Latur haiah 27 mani in-that an um veh a, Hingoli district a chun mi 21 umin a tlawmna tak a nih. Mani inthat 278 hai laia 115 case chu zangnadawmna dawng thei dinga thlang an ni a, thuneitu han inquiry an thaw hnungin case 56 chu hnawl an nih. A dang po case 107 hai chu inquiry thaw mek an nih.

Page 3: H T - Neitham Thar/2018/April/HT-20-04-2018.pdf · 20-04-2018  · district sukfai dinga mass awareness neina bakah, mihriem taksa le sungril sukfaina dinga huoihawt a nih. Ukhrul

3thlatun (april) 20, 2018 zirtawpni (friday) natiOnal/intErnatiOnal & advErtiSEMEnt Hmasawnna Thar

laKtawi

LOSS OF REGISTRATION cERTIFIcATEI have lost my Original Registration Certificate bearing Regd. No. 15061179 of 2015 issued by Manipur Uni-versity on my way between Imphal to Churachandpur line Bus on the 1st Day of September, 2017. Finders are kindly requested to handover the same to the undersigned.

Sd/- lamngaihmamiSaidan, Churachandpur

Mob. 8730987863

OrIens’ HerBAl prOdUCt OFFICe HAwnGnA

Manipur state sunga a hmasa takna dingin April 24, 2018 chawhnung dar 2 khin Oriens’ Global Market-ing Pvt. Limited chun District Office hawngna nei an tih. District Office hawngna programme hi YMA Hall, Hmuia Veng, Churachandpur-ah nei ning a tih. Office hawngna huna hin Company hotuhai, a bik ta-kin Aizawla inthawk Nk. Helen Lalhmingsangi, Gold Director & Super Stockist, Aizawl le hmun dang danga mi han thuhrilna nei an tih. Chun, Zoram khawvela hlasakthiem Israel Lalbiakrema, Nk Lalparzo le Jajai Singsit han hla sak bawk an tih. Orien product-hai lai hin hriselna thil tiengpang, Cosmetics le insunga bur le bel chi tum tum, \ha tak tak le nal em em, mit la takel hai a \hangsa. Hi huna \hang ding hin Hmasawnna Thar tiemtuhai po po le inhnikna nei taphawt ka hung fiel cheu.

Sd/- tete SungteProprietor,

Oriens’ Herbal Product.(20-24)

‘Facebook Login’ Hmangin Midangin Data An Lak Thei: ReportSan franCiSCO: Tulaia social media inlar hrat tak le zautak tah Facebook Login hmangin mi dang (third party) in user hai personal data an inruk thei ti Report-in a tarlang. Third party trackers le abuser hai chu user hai data, email address, age, gender, local, profile le thlalak an inruk thei tiin a hril. Hienga Facebook Login system hmanga mi data an inruk dawk theina hi, security fel naw lei niin Steven Englehardt le a ruolhai pahni Freedom to Tinker han an hmusuok a nih. JavaScrip track thawtuhaiiin an thaw nuom bik a. Website danga lutna dinga a hrana inregister ta loa, API login theina hmanga “Login with Facebook” tia social media ei Profile hmanga Site dang lut theina link a inthawkin personal data an inruk hlak niin an hril. Facbook-in hi thu hi an phat nawh a. An suinaa chun thil pahni/kawng hni hmangin Facebook hmangtuhai data an inruk thei. Pakhat chu, Face-book hmangtuhai website dang lutnaa an hmang le pahnina chu, anni Application reng hmanga Facebook user hai data lak niin Tech Crunch a hril. Tulaia Cambridge Analytica-in 89 million user hai data a lakna kha chu Quiz App hmanga “Login with Facebook’ system-a lak niin an hril.

Hienglai zing hin CEO Mark Zuckerberg chun, Facebook chun, user han an account an hmang (lut) naw lai khawmin an data hai an lo hmang \angkai pek hlak niin US House of Congress hmaa a hrilfie huna khan a hril sa. Website tamtakin Facebook service hi an website sukchangkang ding le sukphuisuina ding damin an hmang a. Facebook khawmin user hai an lung luta, an account an nei zing theina dingin an data hai an lut naw chang khawmin, an in kar khawm, kan hmang \angkai hlak tiin a puong. “Application hran hran Like Button dam hmangin an ditzawnghai kan zawng a. An ngainat zawng hriein an thil ditzawng le lawm zawng ding

dam siemnain an mizie kan hmang hlak” tiin a hril a. Thil an “Liked” dana inthawkin Psychologist hai chun an mizie ding awm kan lo suizuok hlaka, chu chu kan hmang \angkai hlak a nih” tiin a hril bawk. Hieng ang hin company dang dang le Hacker hai khawmin mimal data an hmang a, suol thawna (Cyber crime) chenin a pung ei ti hi a suok tah a nih. Inhnelna mei mei or hunawl hmangna or chagnkangna pakhat anga ei hmang \angkai ei inti laiin ei mizie le personal data mi dangin an nuom dan danin an lo hmang ve chu a nih. Mark Zuckerberg chun, Facebook user mak-taduoi 87 an personal data an hmang pawlawt pek ang khan ama data khawm a \hang thu a hril a. “Mawilo takin’ a profile, data shared a ni ve niin a hril a. Facebook thiemnawna niin mawphurna a lak bawk. Anachu, “Data kan zawr nawh a. Miin an data an mi pek hai a relevant lem met theina dingin kan hmang/siem\ha el a nih. Mi tinin an data ah chu thu an nei seng, chu chu kan inza ve a nih” tiin a hrila. Userhai data a protect vawng theinaw leiin pawi a ti thu a hril a nih kha. Facebook hming chu a se neng tah a. Hmingsietna hi sumdawngna a ding lem chun thil pawi tak a nih. (Reuters)

Indonesia Lirinhning-ah Mi Pathum An Thia, In Tamtak SuksietJaKarta: Nilaini khan Indonesia ram central province lai lir hrat taluo lo an hninga, mi pathum an thia, In tamtak a suksiet bawk. Sawrkar chun a biel lai emergency chawlkar thum a puong a, sansuokna sin thaw zing a nih. Indonesia’s Meteorology and Geophys-ics Agency hril dan chun, Central java biel sunga Kebuman khawpui hmartienga Km 52 vela um, hnuoi sung Km 4 vela inthuka a inthawkin lirinhning hi a hung in\an a nih. Central Java’s Disaster Management Agency hotu Sarwo Pramana chun, biel lien

tak sunga hriet lirinhning ah hin tar pahni le naupang kum 13 mi pakhat an thi pha niin a hril. |eklei bang chimin a del hlum an nih. A hril dan chun, hliem inrik deu hlek mi 21 hospital admit an nih a, a dang 100 vel chu hmun him lema sawn hmang an nih. Hilai biel chun ni 14 sung Emergency a puonga, thei ang angin \hangpuina sin an thaw sup sup nghal. National Disaster Mitigation Agency hotu Mr. Sutopo Purwo hril dan chun, lirinhning hin chengna in (houses) 300 vel a suksiet a, school le Mosques tamtak a suksiet bawk.

Mexican Pitar Kum 96 Mi High School A Kai, A Hlim Hletuxla GutiErrEz, MExiCO: Mexican pitar kum 96-a upa Guadalupe Palacios chu Nilaini a inthawk khan a sam var hieuin High School a kai ve \an thei tah a, a hlim hle. A ruolhai khawmin an lo lawmin an hmu nuom hle, a sam var lei le a upa lei ringawt an nawh, kum 100 a tling hmaa High School zofel a nuom leia a tumruna lei a nih. Nuapang sikul kai hlim phur ang ela phur Guadalupe chun, “Ka theina po po peng ka tih. Vawisun hi ka ta dinga ni pawimaw tak a nih” tiin Chiapas state-a Txtla Gutierrez khawpuia high school pakhatah a kai ni chun a hril. Skirt dum le shcool uniform var, polo shirt a hak a, Sweater uk a hak bawka, school naupanghaiin “Dona Lupita” tiin an koa, mi a

sukhlim hle. Ms Palacios hi mirethei sungkuoa seilien a nih a. A naupang lai school kai nekin huona Vaimin ching dam, Be le thlai dang dang chinga a sunghai fakzawngna a \hangpui hlak leiin lekha an chuk thei nawh a, rethei sungkuo an nih leiin. A nunghakin bazara Arsa zawrin a khawsa nawk a. Pasal neiin nau paruk an nei a. Chuong pei chun

Maths dam an chuka chu a thei tak tak nawh a. Ziek le tiem a bula inthawka inchuk lo na na chun harsa a ti met leiin a hung upat hnungin high school la kai \ha nawk tak tak a nuom leiin a bei tah a nih. Kum 92 a tlingin adult literacy program (adult education) a \hang ve a. “Tuhin chu ka ngaizawngpa lekha ka thawn thei tah” tiing fiemthu thawin a hlim

tah hle. Chu chu a dittawk el nawh. Kum 2015 khan p u i t l i n g h a i P r i m a r y E d u c a t i o n i n c h u k n a program a \hang nawk a. Primary le Middle Class a zo a. Amiruokchu, puitling (adult) hai High School a hrana kaina/inchukna a um naw leiin Public School pangngai ah a bei tah a nih. A classmate danghai po po chu ama neka kum 70-80 vela naupang vawng an nih. Tuh in h igh schoo l pangngai a kai tah a . Chemistry le Maths an hnik em em a, titak zetin note a ziek thlak zet zet el an tah. High School-a tawp el a la tum ta naw cheu. Kum 100 a tling hma ngeia High School zovin, Kindergarten Teacher ni a la tum a nih. Hlawtling ngei sien \ha ding, entawn tlak tak a nih. (Reuters)

J&K mipui han harsatna tamtak karah huoisenna an suklang: President KovindJAMMU: President Ram Nath Kovind chun Jammu and Kashmir mipui han harsatna tum tum an tuok mek laiin huoisenna suk-langin, ngilneina, zaid-awtheina leh chona tum tum an tuokhai huoisen ta-kin an hmasuon a nih tiin a hril. President chun Amar Mahal palace hmuna ama inza suklangna a reception an huoihawt huna hi thu hi a hril a nih. Buoina chi tum tum le mangangna tam ta-kin Jammu and Kashmir hi chimbuoi hlak sien khawm, a sunga cheng mipui han an theina an hriet a, an ram

economy le education ham\hatna hrein an dolet hlak tiin President chun a hril sa bawk. President chun Jammu and Kashmir mipuihai de-velopment sinthawna-ah an

inpumpek leiin lawmthu a hril. J&K hi Indian culture le thlarau/sakhuona tienga hmun pawimaw tak a ni a, a ram mipui ringna tum tum han Mahatama Bhudh, Sufism, Shivism le Shakti

\awng\aina an zui hi India nunphung le inzawmna nei, ringna kulmut tak neia in-phum nghet tlat an nih tiin President chun a hril. President chun J&K hmuna development sin-thaw mek hieng road tun-nel seitak, Jammu-Srinagar national highway, Mata Vaishnodevi railway sta-tion - Katra le IIT, IIM le AIIMS siem ding mek thu hai a hrillang a, a ke ngeia Mata Vaishnodevi hmun sira a kanna thu report pe in, Lal Chowk hmuna shopping inhawi a ti zie uor takin a hril. Tlangram

hmun hla taka inthawk stu-dents tam takin Rashtrapati Bhavan-ah an hung kan thu President chun a hril sa bawk. President le a nuhmei Savita Kovind chun J&K Governor NN Vohra in thlaithleng a lo buotsai pek CM Mehbooba Mufti le Deputy CM Nirmal Singh khawm hai leh an kiltlang. Reception chu Dogra Ma-haraja hmuna huoihawt a ni a, President le a nuhmei chu ni 2 cham dinga J&K inzin niin, vawisun hin New Delhi hung pan tang an tih.

J&K-ah students le SF hai an buoi nawkSrinaGar: January 10, 2018 huna Kathua district, Jammu and Kashmir a nuh-mei kum 8 mi suolhrawn le thatna an dem zie suklangna dingin zani khan students han protest an hoihawt nawk. Sri-nagar, Ganderbal, Pulwama, Kulgam, Shopian le Anant-nag districts haia chun zani khan school chawl thuneitu han an puong a, chu lai zin-gin, students tamtak inhawr khawmin lampui hrawin an protest a nih. Baramulla le Shopian districts haiah pro-

test thaw pawl han lampui an dang a, Security Forces hai lung hmangin an deng bawk. Buoina lien lem suok in-lauin thuneitu han security tam lem mipui lunna hmun haiah an tirlut a, protest thawhai hnawt hmangna digin Security Forces han ‘smoke shells’ an hmang. Hmun tum tum-ah protest thaw students le Security Forces an innawr buoi nasa hle a, hliemna tuok khawm tamtak an um dinga ring a ni a, thuchieng lem ng-hak zing a nih.

Nepali mi smack leh man

MaharaJGanJ: Ma-harajganj district, Uttar Pradesh huom sung Sonauli city-ah zani khan Nepali mi Nauraj Paundil chu inruit-hei chi khat ‘smack’ 28 gm a rik, international market rate a s<tin Rs. 25 lakh manhu leh an man. Nauraj Paundil hi Butwal city, Ne-pal mi a nih a, India-Nepal border a ruka fethlengin in-ruithei vawi tamtak India-ah a phurlut ta hlak niin Superintendent of Police, RP Singh chun a hril.

Goa CM a thi tah anga chanchin

insuotu manpanaJi: United States hmuna enkawla um mek Goa Chief Minister, Mano-har Parrikar a thi tah anga social media fethlenga chanchin insuotu, Kenneth Silveira chu zani khan Goa police han an man. Ken-neth Silveira hin facebook hmanga chanchin hi an suo a ni a, “Goa CM chu a um ta nawh ti chanchin tu char khan hriet a nih” tiin a post a, ama hi IPC Sections 505 (thuvuongva sukdara mi \hawngtu) besana thubuoi siem khum a nih. Goa CM Mr. Parrikar hi cancer natna inenkawl dinga thla hmasaka United States pan a nih. US a pan hma in Mr. Parrikar chu Lilavati Hospital, Mumbai-ah February 15 le 20, 2018 inkar sung khan lo enkawl a ni ta bawk. March 21, 2018 khan a PS (Personal Secre-tary) Rupesh Kamat chun Mr. Parrikar hi \hat tieng a pan pei niin a hril.

Dowry buoina leia a naunu thattu man

luCKnOw: Shamli dis-trict, Uttar Pradesh a Kai-rana town-ah zani khan a nuhmei leh dowry thua buoina an nei leia a naunu thattu Imran man a nih. Imran hai nupa hi a nuh-mei thil sawm thuah hun sawt taka inthawk an buoi \an tah a, a sangpa leh \hangruolin a nuhmei laka phuba laknaa a naunu kum 7 mi chu t<rin an v^ihlum a nih. Imran a nuhmei in po-lice-ah complaint a thelut hnunga Imran le a unaupa chu man an nih tiin Circle Officer, Rajesh Kumar Ti-wari chun a hril.

Tripura-ah Ro-hingya refugees

18 manaGartala: Khowai district, Tripura-ah zani khan Tripura police han Rohingya refugees 18 zet an man. Rohingya refugees hai hi Bangladesh rama in-thawka hung lut hlak an ni a, Tripura a inthawk Assam ram pan nawkin, India ram hmun hran hran-ah an fedar nawk hlak a nih. Mi 18 hai chu Teliamura police sta-tion a hrentang le iengti anga law ding am ti ngaituo zing an nih.

UIDAI in offline verification thawna ding QR code

nEw dElhi: Aadhaar data him zuolna ding le card holder privacy vawng\hat zuolna dingin UIDAI (Unique Identification Authority of India) chun ‘offline user verification’ thawna dingin ‘QR code’ a siem thar. ‘QR code” hman-ga verification thawna hin Aadhaar neitu tadinga him tawk chin hieng hming, address le date of birth hai suklang a ta, 12-digit ID number ngai kher lovin verification a thaw thei ding a nih. QR code chu

‘barcode label’ anga siem a ni a, Aadhaar information khawlin a tiem thei, ‘ma-chine-readable’ dinga siem a nih tiin UIDAI CEO, Ajay Bhushan Pandey chun a hril. Aadhaar holders han an biometric ID le QR code hai UIDAI website le mo-bile apps haiah download in print thei an tih tiin Mr. Pandey chun a hril sa bawk. Internet-ah Aadhaar data a leak tia mi tam takin sa-wiselna an siem rawp leia UIDAI chun hi system thar hi a siem a nih.

India le UK in thuthlung 10 an ziekLondon khawpuia Commonwealth Heads of Government Meeting-ah PM Modi a \hang

nEw dElhi/lOndOn: Lon-don khawpuia thang mek Prime Minister Narendra Modi chu Buck-ingham Palace, London a Com-monwealth Heads of Government Meeting-ah a \hang. ‘Towards a Common Future’ ti thupui neia meeting chu Queen Elizabeth II in a hawng. Meeting a hin rambung tum tuma inthawk palai 52 an \hang a, Commonwealth ngirhmun ennawn in, hmabak peia hlawtling lema sin a thaw dan ding an hriltlang. PM Modi chu Executive round table a khawm a \hang a, hun remchanga hmangin Bangladesh, South Africa, Uganda, Australia le Mauritius ram \huoituhai inbiek-puina a nei bawk. Zani hmasak zan khan PM Modi chun British PM Theresa May, Queen Elizabeth II le Prince Charles hai an biekpui a, India le UK han an thaw tlang-na ding thuthlung 10 an ziek. PM Modi chu India ram ngirhmun le inzawma zawna indawn le dawnna hun, ‘Bharat Ki Baat, Sabke Saath’ a khawm a \hang bawk. ‘Bharat Ki Baat, Sabke Saath’ programme huna PM Modi in thu a hrilna a chun, India in iengtiklai khawm terrorism pawm naw nih a, terrorist le a keihnawi thil hrim

hrim theitawp suoin do zing hlak a tih tiin a hril. Indo-Pakistan bor-der le Line of Control (LoC) hmun haia 2016 kuma surgical strike thu PM Modi chun a hrillang a, In-dia chun inremna le muongna hi iengtiklai khawm a thlawp zing a, amiruokchu, terrorist forces le an thilthawtheina suktawpna dingin theitawp suoin \hang a kh^w zing thung a nih tiin a hril. Jammu and Kashmir le hmun tum tuma kum tling lo suolluina in a suklungngai thu PM Modi in a puong a, hieng suolna hi mimal chau ni lovin, khawtlang le ram tadinga hming-sietna tawpkhawk a nih tiin a hril. Nuhmei laka suolna tlung rawp chu a ngaimaw thu hrilin, political par-ties han politics-ah lalut lo hram dingin PM Modi chun ngenna a

siem. PM Modi chun BJP inrawina hn-uoia India in danglamna hmel tam-tak a hmu hai hrillang in, schemes le programmes tum tum ngirhmun le an hlawkna thu hai uong takin a puong-lang. Hi huna Medicare/health facili-ties thua zawna an indawn dawnin, “sawrkar chu India mihai hrisel taka an umna dingin theitawpin \hang a lak zing a, students hai inchukna, \halai hai sin ding le kum upa tieng han inenkawlna \ha an hmu thei-na ding schemes thar hai induong an ni bawk” tiin PM Modi chun a hril. ‘Ayushman Bharat healthcare scheme’ hi sungkuo tin Rs. 5 lakh chen healthcare facilities pekna ding a ni a, hi scheme hin sungkuo rethei zuol 10 crore hai huom a tih tiin PM Modi chun a hril sa bawk.

India le UK ramin thuthlung an zieka chun Ganga vadung siem\hatna, cyber-relationship le skill development hai chu a lien-tham deu an nih. India le UK chun ‘cyber-relationship framework’ siem in, khawvel pum huopa ham\hatna intluntu ni dingin cy-ber activity haia \hangruol dingin an intiem. Inremna an neina hnuoiah, ICT products le services tum tum \hangin data in share tawn dinga ti a ni a, R&D hmalakna a hrat zuol-na dingin ‘cyber security product’ sukhmasawn dingin an intiem bawk. Ganga vadung le inzawma sin-thawna dinga chun National Mis-sion for Clean Ganga (NMCG) le UK-based Natural Environmental Research Council (NERC) han MoU an ziek. India le UK chun Skill Development hmasawnna dinga \hang tlang dingin MoU an ziek a, Vocational education le Training tum tum inpek tawn ding le, an rama thiemthil tum tum nei-hai insawr tawn dingin remtina an nei bawk. Inbiekna an nei hunah NITI Aayog le UK Department of Business, Energy and Indus-trial Strategy (BEIS) hai khawmin kawng hran hran-ah thaw tlang din-gin MoU an ziek ve.

CPM \huoitu le workers 18 damsunga intang dinginKOLKATA: 2010 kuma Jamalpur, West Bengal hmuna panchayat elections buoina le inzawma Trin-amool Congress workers 2 thattu CPM leaders le work-ers 18, Milan Malik, Manoj Malik, Jhantu Malik, Sudeb Malik, Bikash Malik, Lakh-iram Soren, Ram Mandi, Sarojit Majhi, Sujit Majhi, Kartik Majhi, Biswanath Dolui, Ujjwal Santra, Ka-mal Porel, Jayanta Porel, Ashanta Porel, Habal San-tra, Uday Majhi le Ranjit

Majhi hai chu zani khan Burdwan district court in damsunga jail intang dingin thiemnaw an changtir. Mi 18 hai hi Rs. 10,000 seng chawi dinga ti an ni bawk a, an pek naw a ni chun an jail intang hun hi thla 3 dang suksei pek dinga ti an nih. September 14, 2018 khan Trinamool Congress workers 2, Isha Haq Malik (54) le Panchu Das (62) hai chu mi 18 hai hin an \huoihmang a, Mundeswari vadung-ah a thisaa in an

peihawn a, mithihai chu an taksa-ah hliemna hnuhma 17 vel hmu an nih. Hi inthatna le inzawm hin thata um Pan-chu Das a pute Prabir Das \hangin hriepuitu (witness) 16 court-ah inlang dinga ko an nih. CPM leaders le workers 18 hai lawyer Swa-pan Bandopadhyay chun an chungthu hi Calcutta High Court-ah appeal thaw ning a tih tiin a hril.

Queen Elizabeth II-in commonwealth Hotu Nina Prince charles An Hlan Tah

lOndOn: Tulai khawvela Lal (Monarch) hai lai chu a lientak le inlartak ta Britain lalnu Queen Elizabeth II chun, nisa tla seng lova roreltu British kumpinu thlazar hnuoia rambung la um po Commonwealth ram-bung 53 hai chunga thuneina le enkawlna mawphurna chu a naupa Prince Charles kutah an hlan fel ta a. Sawrkar han an pawmpui ngei a beisei thu a hril. Hi thu hi, kum 91-a upa tah Queen Eliz-abeth II-in, zani April 19, London-a Com-monwealth Summit 2018 an neina huna rambung 63 \huoituhai hmaa a thuhrilna tawpna tak khawm ni thei tah a hril huna a puong a nih. Buckingham Palace-a Commonwealth Heads of Government Meeting (CHOGM) an neina ah, lalnu chun Commonwealth rambunghai chu kum tela ‘hrat deu deu’ niin a hril a. Royal Family a inthawka det taka cheldetna le enkawlna hnuoia ‘rorel hrat deu deu thuneitu’ hung ni dingin a dit-sak a nih.

“Ka beisei tak le dittak chu, Common-wealth hi \hangthar peihai ta dinga hung ngir zui peiin detna le takna kengkawin, 1949-a ka pa King George VI-in a lo siem Commonwealth hi Prince Charles hung en-kawl zui pei dingin la hung pawmpui ngei in tih ti hi a nih” tiin. “Ei inthuruolnahai le ei thilthawhai sukhrata insukthar nawk peia inngai hlu zingin, ei hnung hung mi hung zuituhai ta dinga khawvel him tak le intodel ei la siem pei khawm ka ring a nih” tiin a hril. Queen Elizabeth-II in hienga Prince Charles a hung thawna san hi tulai hin ama aiawtu ding tak iengtikam official-in a puong ding ti hril rik tamtak a um lei le, ama ngei khawm tu kum bawk chu Commonwealth sawrkar hotuhai inkhawm an rawi thei ta hmel naw leia a thaw ni dingin an ring. Dan naran chun Commonwealth ram-bunghai hotu (Lu) nina hi chu lal thisena in-thlasawng le hluo sawng thil a ni naw a. Hi lei hin sawrkarhai chun lal thuneina hnuoia inen-kawlna (awpna) laka inthawka suoka anni le anni, Royal Family ni lo, \huoitu (head) inth-langna dinga remchangah an ngai a. |henkhat ruok chun Commonwealth hai \hangkhawm theina le inpumkhat theina chu British kumpinu Royal Fam-ily in det le duot taka a enkawl le enkai (awp) zing lei a nih tiin, British Colony hai keikhawm zingtu chu Lal sungkuo hi niin an hriet. “Lalnu le British Royal Family leia Commonwealth hi la um zing a ni a. Anni awpna um ta naw sien inpumkhatna khawm um ta naw nih” tiin Lord Marland, Chairman, Commonwealth Enterprise and Investment Council chun a hril.

Page 4: H T - Neitham Thar/2018/April/HT-20-04-2018.pdf · 20-04-2018  · district sukfai dinga mass awareness neina bakah, mihriem taksa le sungril sukfaina dinga huoihawt a nih. Ukhrul

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlatun (april) 20, 2018 zirtawpni (friday)

sun ZAWMnA.......

The 15th Hmar Martyrs Trophy 2018 Venue: Saikawt Playground

results :19th april, 2018 Neitham Brothers 1-5 Zarkin FC Leisen FC 1-2 YOYO Brothers

April 20, 2018 Fixture:1:30PM- Pherzawl District FC vs Saikot YC B3:00PM- Chelsea Fans FC vs FC Zotal

French Cup:

PSG chun caen hne in final an lut; Les Herbiers leh final an khel dingCaEn: French Cup khel mekah zani zingkar khan Caen chun Stade Michel D’Ornano stadium-ah Par-is Saint- Germain (PSG) a mikhuol a. An mikhuol PSG chun Caen hi 3-1 a hnein French Cup final an lut. Tuta hma khan Les Herbiers chun Sambly 2-0 a hnein final an lo lut ta bawk. May 8, 2018 khin PSG le Les Herbiers chun French Cup final inkhel an tih. Goal hmasa Kylian Mbappe in minutes 25-ah PSG ta dingin goal a thun bakah minuts 43 naah is-mael Diomande in Caen ta dinga goal a hung thun ve leiin First-half chenah 1-1

in an indraw a. Second-half minutes 81 naah Mbappe in PSG ta dingin goal khat a hung thun nawk a. Caen player Ismael Diamande chu a faul leiin Minutes 90 naah Referee in Red Card pein a tirdawk a. inkhel hun bo tawm minutes 90+5 naah Christopher

Nkunku chun PSG ta din-gin goal khat a hung thun belsa nawk leiin a tawp chenah PSG chun Caen hi 2-1 in an hne ta a nih. PSG hin Pathienni liemta khan season 6 sun-ga dingin title pangana League Cup title an lo lak ta a nih.

Premier League:Man. United in Bournemouth 2-0 in an hne BOurnEMOuth: Pre-mier Leage khel mekah zani hmasa zanril khan Bournemouth chun Dean Court stadium-ah Man-chester United a mikhuol a. Manchester United chun Bournemouth hi an home-ah 2-0 in an hne. Goal hmasa minutes 28 naah Chris Smalling in United ta dingin goal khat a thun leiin first-half che-nah 1-0 in United chun Bournemouth hi an hne a, second-half minutes 70 naah Romelu Lukaku in United ta dinga goal khat a thun belsa nawk leiin inkhel tawp chenah 2-0 in Bournemouth hi an hneban a nih. Manchester United hi league table-ah pahnina an ni a, Bournemouth an hne-ban hnung hin United chun

games 34 ah points 74 hmu tain, a league title tak chu Manchester City in la ta hai sienkhawm league table-a pahnina ngirhmun an hau mek chu an sukdet sau. Bournemouth hin games 35-ah points 38 hmuin a 11-na an nih. Liverpool chun games 34-ah points 70 hmuin a pathumna an ni mek a, United le an karah points 4 a tla a nih. Zani zanril 12:15 khan

Burnley FC chun Turf Moor stadium-ah Chelsea a mikhuol a; Leicester City chun King Power Stadium-ah Southampton a mikhuol bawk. Burnley hi league table-ah points 52 hmuin a 7-na an ni a, Chelsea hin points 60 hmuin a 5-na an ni a; Leicester city chun points 43 hmuin a 8-na le South-ampton hin points 28 chau la hmuin a 18-na an ni mek a nih.

corruption thuah FIFA council member manCOnGO: FIFA Council member le Confederation of African Football vice president ni lai mek Con-stant Omari chu corruption thilah inrawlna nei ring-hla leiin zani hmasa khan Congo hmuna man a nih. Mr Omari hi Demo-cratic Republic of Congo a chun football tiengpanga powerfull tak niin FECO-FA officials dang pahni- Theobald Binamungu le chief financial officer Roger Bondembe, Congo sports tienga secretary general ni mek hai le man an nih. Continental competi-tion a national team le club

hai matches fee a pek ding £700,000 (€803,539) chu-ong sukchavai a ni a, hi thila hin Omari khawm hi inrawlna nei dinga ring-hla leia man a nih. Con-go Olympic Committee president khawm hi case-ah man dinga zawng mek a nih. Omari (60) hi kum 2015 a kha FIFA Council member dinga thlang a nih.

La Liga:

Real Madrid le Ath. Bilbao an in-draw; Getafe CF le Eibar an hratMadrid: Real Madrid chun zani zingkar khan Santiago Bernabeu stadiumah Ath-letic Bilbao a mikhuol a, 1-1 in an indraw. Athletic Bilbao a inthawk Inaki Wil-laims in minutes 14 naah goal hmasa tak thunin first-half chenah Bilbao chun Real Madrid hi 1-0 in an hne a, second-half minutes 87 naah Cristiano Ronaldo in goal khat a hung thun hlau leiin a tawp chenah 1-1 in an indraw ta a nih. Ball Possession chu Real Madrid 66% le Bilbao 34% a nih. La Liga hma\huoitu Barcelona chun Thawleni khan Celta Vigo 2-2 in an lo indrawpui ta a, sienkhawm league table-a pahnina ni mek Atletico Madrid leh an karah points 12 a la tla mek a nih. Real Madrid in Bilbao an indrawpui hnung hin games 33 ah points 68 hmutain a pathumna an ni mek. Chun, zani hmasa zan khan Getafe CF

chun Valencia 2-1 in an hne bakah Eibar chun Espanyol 1-0 in an hne bawk. Valencia hin games 33-ah points 65 hmuin a palina an ni a, Getafe CF chun Valencia an hne hnung hin games 33-ah points 45 hmuin a parietna an ni a. Eibar hin games 33-ah points 43 hmuin a 11-na an ni a, Espanyol hin games 33-ah points 36 hmutain a 16-na an ni mek a nih.

Mary Kom in retire vat tumna a la neinaw thu a hrilnEw dElhi: Olympic bronze medallist le tulai hnai Commonwealth Games-a 48 kg category a Gold medal latu Pi M.C. Mary Kum (35) chun boxing chawlsan (retire) el a tum hnai naw thu a hril. Pi Mary Kom hi World champions vawi 5 lo nita le Rajya Sabha MP ni lai mek a ni a. Boxing a chawl-san hnai ta el thei nia hril rik um chu mak a ti thu le retire ding chungchang hril a neinaw thu Gold Coast a inthawk New Dehi a hung tlung hnunga reporter hai an hmupui huna a hril. MC Mary Kom hi box-

ing a khel haiah hlawtling vieu sienkhawm tuchena a lungril la kim thei nawna chu Olympic Gold Medal a ni a, Olympic Gold medal hi a la beisei zing a nih. A kum chungthuaa chun, kum chu a lampui dangtu a ninaw thu hrilin, ‘ka taksa

in a zonaw ding huna chun hrie el ka tih tiin a hril a, tukhawmin hrat le hratnaw ding an hrillawk thei nawh, sienkhawm training \ha taka ka lak phawt chun tukhaw-min awlsam takin an mi hneban thei nawh tiin Mary Kom chun a hril.

Football Thuthang:• Lyon le Juventus chun Manchester United France forward Anthony Martial (22) contract ziekpui an nuom ve ve a, Arsenal khawmin an beisei deu a, sienkhawm manager Arsene Wenger chun squad sukhrat zuolna din-gin area dang a ngaipawimaw hmasa lem. • Chelsea in an manager Antonio Conte thlaktu dinga an dit tak chu Napoli manager Maurizio Sarri a nih. Ar-senal midfielder hlui le tuta New York City boss Patrick Vieira chu Arsene Wenger thlakthleng thei tu dinga hril hai lai a \hang. Sienkhawm Wenger thlakthleng ding thua hin ngaidan a lan phir. • Liverpool chun Portugal midfielder Ruben Neves (21) contract ziekpui a nuom. • Tottenham chun forward Erik Lamela (26) contract kum khat sunga dingin a keisei pek nawk ding. Keisei pek a ni chun kum 2020 chen a um ding a nih. • Napoli midfielder Jorginho (26) chu Mourinho in Pog-ba thlaktu dinga a dit tak (main target) a nih. • LA Galaxy le Manchester United striker hlui Zlatan Ibrahimovic chun World Cup-ah a fe ding thu a hril a, sienkhawm Sweden international Zlatan hin player anga fe dim ti le ambassador anga fe ding ti a hril nawh.

Alvarez thla 6 sung ban puongWorld middleweight title fight-a Gennady Golovkin lo indrawpui tah Medican boxer Saul ‘Canelo’Alvarez chu tukum kumbul laia drugs test thawkhni zet a failed le inzawma hearing nei a ni a, thla 6 sung box-ing khel thei lo dinga ban nawk phawt a nih. Alvarez hi Febru-ary 17 le 20, 2018 haia test thaw hunah a taksaah dam-dawi phal lo Clenbuterol hmu a ni a, hi lei hin Gen-nady Golovkin le world middleweight title rematch nei dinga ti khawm in\hul-

tir a lo nita a nih. Alvarez chun a taksaa damdawi hmua um hi a Sa thienghlimlo a fak lei niin an tum a nih. Hearing huna hin kum khat sung ban dinga ti chu investigation thawtu hai a thlawp \hat

leiin thla 6 sung ban dinga ban hun sung hi suktawi pek a nih. Clenbuterol hi Ash-ma nei hai enkawlna a ni bakah taksa suk cherna le thau peihmangna dinga hmang hlak a ni a, hi dam-dawi hi dan kalin an sa \hatna dingin Vawk bua khawm pawl hlak a nih. Alvarez hin boxing vawi 52 a khel ta haiah vawi 49 ah hratna a chang a, a hrat naw \um umsun chu kum 2013 a Floyd Mayweather a hnenaw \um a nih.

Bella Hadid-in Rs. 20, 000 Man Bra Thar Pholang

lOS anGElES: Dutch-Palestinian top model Bella Hadid (22) chun Coach-ella Music Festival 2018 ah Weekend inhawi taka a unaunu Gigi le an hmang mek laiin inhawi chen le sinthaw (Business with pleasure) a thiem hle. Chawl hmanga fe chu zakuohnuoi (Bikini) thar, a var hlawk pholangna dingin hun a la nei hman tho a nih. The Weeknd leh an in-kiss lai hmu a ni thu report a hniel hnungin, Indio, Cali-fornia-a Musci Festival a um ti company han an hriet leiin an insilna le zal zakuohnuoi (Bra) pholar dingin an fiel a. Ama khawm insukdei nuoma tui insilna ding zawng ve tho chun ‘business’ remchang a

hmu a. Chawl hmang malam khawma sum hei hlaw dawk theia a um chu a lawma, com-pany an lawm bawk. Bella hadid chu tui dil inhawi deu vakama chawlha-damna dinga siem lai Bikini var hakin an pholang a. A phing thep dak le awmbawr pawng taluo lo tuomna dinga Bra khawm nene thep methai hak chi, tlawma pawng met chi a nih a. A var thienghlim bawk. A awmbawr a inzai ral dingin rangkachak \hi a awr bawk a, hmu nuom a um hle. Bella Hadid hin a thlalak hi Instagram ah fans hai hmu dingin a pholang bawk a, maktaduoi tel hnungzuituhai hmu dinga a pholangna post lei ringawt khawm hin ‘bonus’ tamtak a hmu ding a nih. Mi nauhai chu inhawi chena an khawsa mei mei khawmin sum an hlaw suok zing chu a nih. Zani hmasak khan Bella hi The Weeknd leh Coachella Festival ah an in-kiss lai hmu a nih tiin thlalak pakhat social media haia thedar a nih a. Bella chun, “Kei kan nawh” tiin a account ah a hrilfie nghal. The Weeknd leh an inngaizawng nawk tah le ta naw thu ruok chu iengkhawm a hril nawh.

Meghan Markle Unaupa Thomas Jr Fiel Ve LolOndOn: Thla thar May 19-a Britain lalnau Prince Harry le innei ding, US actress Meghan Markle, sungkuo naran le indar ve tak, nu hrawn neia unau dang dang khawm nei sungkuoa a u Thomas Jr (51) chun, an inneina dingah a fiel ve naw leiin a beisei anga sungkuo inhmu khawmna ding hun a um ta naw ding leia pawi tiin, Meghan chu ‘siemfawm’ tiin a hril. Meghan Markle a pa nuhmei hmasa lem nau Thomas Jr chun, “Meghan hin Lady Diana anga um/ni a tuma chu ama chu ‘siemfawm’(phoney) a nih. Sungkuo inhmu khawmna ding hun \ha ni dingin ka lo beiseia chu a mi hrietfuk ta naw leiin ka beiseina po po a thlawn vawng tah” tiin a hril. Oregon a cheng Thomas chun, a unaunu (chenve) Meghan Markle chu an pi a thi kum 2011 a inthawk khan a hmu ta \hak nawh a. Inhmu khawm nawk khawm a nuoma chu a unaunu chenve hin a hnungtieng innghatin ama chu a theinghil tah niin a hril a, inhawi a ti naw thu a hril bawk. Hi le inruol hin Lady Diana ang ni a tuma chu a ni ve thei naw ding zie a hril bawk a. Daily Mirror a hril dan

chun, “Actress a nia acting khawm a thiem. Ka lo hriet danin Lady Diana anga inlar dam a tuma chu a thei naw ding ti ka hriet. A hringnuna acting lien tak chu a thaw mek a. Harsa hleng a tih. Diana kha chu mi po poin an hmangaiin an ngaina vawng

a. Meghan chu a ni ve nawh. Diana angin a tak ve nawh” tiin a unaunu chanchin a hril. Thomas hin Meghan le a pasal producer Trevor Engleson (41) le an innei lai, 2011 kuma a pi Doris thi vuina hunsera an inhmu bak chu an inhmu ta naw niin a hril a. “Unau tak kan nawa chu fielna ka lo hmu ve ka ring a na. Anachu, ka hmu tah si nawh. Fe vea \hang ve chu ka chak an nawm, anachu a mi fiel si nawh” tiin inhawi a ti naw thu a hril. Thomas Jr hin Kensington Palace ah lekha a thawn thu an indawn chun, “Lekha ka thawn an nawm. Thil hote te ditsakna inhlanna thil a nih. Ka lawmpui takzete che. Congratulation! You’re

amazing! I thaw \ha pei ding a nih, congratulation!” tiin ka ziek a. Chu hnung chun fielna Invitation Letter hmu ka beiseia chu tuchen hin ka la hmu nawh” tiin a hril. Thomas Jr chun, “A buoi ding ti chu ka hriet. Tulai tak lem chu buoi hleng an tih, innei ding siemrem le a thuomhnaw dinghai ngaituo ding le, fielna thawn dan dinghai le thil dang dang. A pasal neina ding plan bak chu a ta dingin thil dang ngaituona hun khawm a nei naw el thei” tiin tlawma a hrietthiem thu a hril a. A unaunu inneina a \hang naw ding si chun iengtinam a thaw ta ding ti zawna dawnin, “Kei khawm nuhmei nei tum ka na, buoipui ding chu ka haua ka buoi tho a nih. A ni ding tak kan la sukfel naw chu thil lo buoipui lawk a \ula, thaw ding nei naw chu ka ni bik nawh” tiin a hril.Meghan a sunghai lai chu a pa Thoma Markle (73) le a piengna nu Doria Ragland (61) hai chu Mikuol 600 fiel bikhai lai London ah May 19 khin an \hang ding niin an lang. A pa chun kumzabi 14-na laia bawl St George Chapel sungah a naunu a \huoi lut ding a nih.

Justin Bieber-in Beyonce Le Hmet-kawp Thlalak Share

lOS anGElES: Tulai Photoshop an lar bawka, khawvel fangkuola a fans hai sukhlim hlaktu Canada Tlangval Justin Bieber khawm kum khat vel Concert nei ta loa Los Angles ah thlarau damna ding zawnga Biekin inkhawm taima taka a kai lai a ning an tel ve deua insukhlimna ding a zawng am Photoshop a thiemzie fans hai inhmutir a nuom lei, a hmel thlalak Beyonce a pum ah belin inkhawm fe tawmin fans hai a share a. A hlimin inhawi a ti hle. Justin Bieber chu Nilai zan khan Bible chawia inkhawm a fe lai hmu a

nih a. Hi hma hin social media Instagram-a account ah Beyonce a dum vawnga an cheina thlalak ah a hmai (face) a bel a, Justin-Beyonce tiin a hnungzuitu maktaduoi 100 neka tamhai a share a na, iem a hung ra suok ding chu. Chu a thlalaka chun, “You all need to meet my sister Rachel Bieber” tiin Beyonce puma ama hmel lim bel (photoshopped) thlalak fie deuvin a tarlang. A post a inthawka darkar khat sungin a fans million khatin an ‘liked’ hman a nih. Comment khawm a tam hle. Hieng lai zing hin Justin

chu a Car pawl chuongin inkhawm a lo fe a. Lampuia khawm an nui deu ran. Justin Bieber chun zakuo dum le kekawr dum bunin Baseball Cap a khum a, a sam eng thal sei inkir bab ta chu a kawi ngiu a. A car pawl, kawtkhar mania inhawng theia inthawkin a hung suoka, a hmu hmasatak chu nunghak ruol inkhawm ve dinga hunghai ti ti lai chu a nih. Anachu, tukhawm a pan nawh. A ruolpa Chris Patt-in a hung fina, inkhawm an kai tah a nih. Justin Bieber hi Pathienni khan Coachella Music Festival ah hmu a ni a. Mi pakhat nunghak sai tum chu na takin a bena thu a nei hman met nghe nghe. Hi zo hin Los Angeles, Brentwood area lai Maktaduoi 11 man vel ding in inhawi deu (Mansion) a en kuol lai hmu a nih a, inchawk a tum deu niin an lang. Justin hi tuhin Rent-in a um a, thla khata a in hluo man chu India pawisain Rs. 30-32 lakh (50, 000 USD) a nih.

Ei state a NH po chu Km. 1, 741.795 a ni a, chulaia Km 552.815 chauh PWD en-kawl niin a hril. NH Infrastructure Devel-opment Corporation Ltd (NHIDC) enkawl chu Km. 608.780 a nih a. A dang po Km. 580.200 chu BRO kuta um a nih. Imphal-Jiribam Highway ah chu PWD in Oriental College gate chen chau thu a nei a. Chuonglai zingin, Rental Housing hnuoiah Budget 2017-18 hnuoiah Rs.8 crore riruonga sinthaw niin a hril. CE chun, lamlien siemna bakah PWD chun Tourism sukchangkangna ding khaw-min nasatakin sin a thaw a. Sendra-a Tour-ist Resort bawlna, lirinhningin a suksiet Ema Keithel (Ima Market) bawl \hatna, Shri Shri Govindaji temple bawlna, Pan-

gei-a Judicial Academy bawlna le JNIMS-a hmangruo Deposit Work hai khawm a thaw sa niin a hril. Sin thawhai hrim hrim takna le \hatna (quality) a ngai pawimaw leiin PWD chun sin lieni work site hai po poa chun quality control-na dingin Labs a sie vawng a. PWD campus ah Laboratory khawm a bawl mek niin a hril. Press conference hi Director IPR Mr Heisnam Balkrisna Singh-in a moderate a, Chief Engineer Building Mr N. No-ren Singh, Addl Chief Engineer III, Mr. T.Rabindrakumar Singh, Additional CE-II, Mr. N Subhas le SE (NH Circle) Mr. Y.Joykumar Singh hai khawm an \hang. (DIPR)

District thar 7 hai dingin Rs. 19 Crore

funds thua chun, funds \henkhat peksuok an ni tah a, sinthawna zofel a ni hunah, sawrkar a lungawi a ni phawt chun funds peksuok vawng nghal ning a tih tiin a hril. Drive le inzawma ADC officials hai hril dan chun, drive thiltum tak ding chu sanitation le waste management ning a tih tiin an hril. Drive chu Ukhrul district a “2nd Shirui Festival” hmangna ding le inzawma nei a ni a, Ukhrul ADC in puo-tieng \hangpuina hni lova a \an a nih.

Pu Kayasii chun Ima/Women Market le District hospital bawl sinthawna a kan a, hospital administrations han an pawimaw an lo hrilhai CM Pu Biren Singh le con-cerned Minister hai kuoma intlun dingin a tiem. Function chu Phungyar A/C MLA Pu K. Leishiyo, Chingai A/C MLA Pu Khashim Vashum, Ukhrul ADC Chairman le Vice-Chairman, ADC members, Ukhrul DC le SP, DLOs, CSOs le public leaders tam takin an uop.

Kayasii in Quarters le Town Beautification drive

Division-II hnuoia chun developmental projects hieng Senapati, Chandel Moreh le Tamenlong Districts Courts bawl, audito-rium cheibawl, Jawaharlal Nehru Manipur Dance Academy classroom 8 bawl, Jiribam a khum 50 umna hospital bawl le Imphal khawpuia ‘Solid Waste Management’ siem hai Rs. 13,176.03 lakh senga zo an ni a, chu hai laia Rs. 8,808.90 lakh chu released tah niin, Rs. 8,787.21 lakh hmang zo an ni tah tiin Pu Wahengbam chun a hril. Division-II hnuoia sinthawna Pu Wa-hengbam chun a hril nawk a, Wangjing Lamding NP-ah tuikawr siem a ni a, Sing-jamei market, Churachandpur District Hospital-ah trauma care centre, Thoubal District Multipurpose Indoor stadium, AMRUT-ah parks le Green spaces, BT Park cheibawl, BT Park-ah ‘Rain and Sun shades’ installation, Govindajee Temple-

ah open spaces hai Rs. 4,527.70 lakh senga siem le bawl an nih tiin a hril. Rs. 1,890.25 lakh released tah laia Rs. 1,419.54 lakh chu March 23, 2018 chen khan hmang an ni tah tiin Pu Wahengbam chun a hril bawk. Manipur Town and Country Act, 1975 hnuoia PDA Department hi projects tum tum sinthaw ding le inzawma ‘master plan’ siemtu dinga 1975 kuma \an a ni a, divi-sions 3 a department chu \he niin, PDA hin MAHUD Department le departments dang dang hnuoia khawm sin a thaw hlak. Tuhin projects tamtak thaw mek le zo \ep ta khawm an um a nih tiin Pu Waheng-bam chun a hril. Press conference a hin Executive Engineers, Divisions I & III Pi K. Gambhini Devi (Division – I), Pu TL Muan (Division-III) le Pu Yumnam Joyku-mar, Assistant Survey and Settlement Of-ficer, PDA hai khawm an \hang.

Imphal-ah Solid Waste Management zofel a ni tah: P. Wahengbam