1. 1 piY dinyAno ArB u M ivzex ichno pe pyog Tze ne ivzex sBAo phlo idvs-kAz e Are z Tze te dzARvze ne teno pyog tuo/ 2 151 ArMBm deve AkAz ne p]vIn sjRn kyuRM p]vI KAlI ne inRv htI jmIn pr kzj n htsmu pr MDkAr CvAyelo hto ne devno .m. pA,I idvso ne vxoRno smy inXt krvAm Tze ne teo p]vI pr kAz pATrvA mAwe AkAzm Tr TAo ne em j Ty 3 16pr GUmto hto yAre deve kH/ "kAz gwo ne kAz pCI deve be mowI jyoito bnAvI deve temnI 4gwyo deve kAzne eyo ne tem,ee yuM ke e sAM mowI jyoitne idvs pr ml krvA bnAvI ne nAnI 5Ce yAre deve kAzne MDkArTI judo pAfyo deve kAzn jyoitne rAt pr ml krvA bnAvI deve tArAo p, 17nAm "idvs ne MDkArnuM nAm "rAt rAy bnAy deve A jyoitone AkAzm ewlA mAwe 18 sj pfI ne pCI svAr T e phelo idvs hto rAKI ke te p]vI pr cmke deve A jyoitone AkAzm ewl mAwe rAKI ke jeTI te idvs ne rAt pr ml bIe idvs-AkAz clAve A jyoitoe kAzne MDkArTI judo pAfyo 6 pCI deve kH/ "pA,Ine be BAgm jud pAfvA mAwe ne deve ey ke A sAM Ce 7 19vce Mtir- TAo ewle deve Mtir- bnAy ne yAre sj Tne svAr T A coTo idvs htopA,Ine jud pAfy kewluMk pA,I Mtir-nI pr ht 8ne kewlk pA,I Mtir-nI nIce ht deve Mtir-ne pcmo idvs-mAClIo ne p-Io 20"AkAz kH pCI sj pfI ne svAr T te bIe pCI dve kH/ "pA,I nk jcroTI BrA o e e 21idvs hto ne p-Io p]vI pr ne AkAzm fo eTI deve smum rA-I jcr A,I bnAy deve smum Ie idvs-skI DrtI ne vnpit si U ] rhenAr bD sv A,Io bnAy smum judI judI 9 pCI deve kH/ "p]vI prn pA,I ek jyAe Beg itn vjMtu hoy Ce deve A bDnI s]i rcI deveTAo jeTI sUkI jmIn njre pfe ne e j mA,e AkAzmAM fnAr drek tn p-Io p, bnAy deve 10Ty deve sUkI jmInne "p]vI khI ne je pA,I Beg eyuM ke A sAM Ce 22Tyel ht te pA,Ine "sAgr kHo deve ey ke A sAM pCI deve te A,Ione AzIvARd AyA ne kH/Ce "o/ G, bD bc pedA kro ne sAgrn pA,Ine 11 pCI deve kH/ "p]vI vnpit pedA kro nAj BrI do ne p-Io p, bhu j vDI o 23ApnAr Cof ne P ApnAr v]-o pedA kro yekm pCI sj T ne svAr T e pcmo idvspotpotAnI tn bIj TAo . k.rnA Cof p]vI hto 12pr ped. T.o ne e mA,e Ty p]vIe nAjpN krnAr GAs ne Cof gAfyA ne ev v]-o Co idvs-Bcr vjtu ne mny U M u 24ne Cof gAfy jen PonI Mdr bIj hoy Ce pCI deve kH/ "p]vI bDI tn A,Io pedA kroyek CofvAe potpotAnI tn bIj pedA kyAR ne yek tn For/ pewe cAlnAr A,Io ne mow jMglI 13deve ey ke A sAM Ce pCI sj pfI ne svAr T A,Io ne A A,Io potpotAnI it mA,ee Ie idvs hto vDAre A,Io pN kre ne A bDM Ty 25 te pCI deve yek itn A,Io bnAy deve coTo idvs-sy/c ne tArA U R M jMglI A,Io/ pAI zkAy tev A,Io/ ne 14 pCI deve kH/ "AkAzm jyoito TAo A pewe cAlnAr A,Io bnAy ne deve ey ke Ajyoito idvsone rAtoTI judA pAfze A jyoitono sAM Ce

2. piY 1:26-3:1 2 26 10 pCI deve kH/ "hve Ap,e mnuy bnAvIe/ je ednm Tne ek ndI vhetI htI ne te bAgneAp,I itmAp ne Ap,ne mto Avto hoy; je pA,I sctI htI A ndI Ag jt cAr nAnI ndIo 11smumn mACl pr/ ne AkAzmn p-Io pr T g phelI ndIn nAm pIzon Ce te hvIlAhnA 12zAsn kre te p]vInAM bD A,Io ne nAn pewe AKA deznI Prte vhe Ce :A dezmAM son Ce necAlnAr vo pr zAsn kre te son sAM Ce yAM bdol.K ne kIk p, me Ce 27 13 ATI deve potAnI itmAp mnuy pedA kyoR te,e bI ndIn nAm gIhon Ce; e kUznA AKA deznI 28 14mA,so ewle I ne pux bnAy deve teone PrtI vhe Ce I ndIn nAm hIdekl Ce/ je .zUrnI eAzIvARd AyA deve teone kH/ "G, sMtAno At pUvRm vhe Ce/ ne coTI ndI te .t Ce 15kro/ p]vIne BrI do ne ten inyM, kro sAgrn yhovA deve te mA,sne ednnA bgIcAne KefvAmCl pr ne AkAznA p-Io pr zAsn kro p]vI tTA ten r-, krvA y.M mUkyo ten kAm bAgm v]-o 16prn yek v pr zAsn kro ne Cofv gAfvAn ht yhovA deve mnuyne AA 29 17 deve kH/ "juo/ m tmne jmInm gnAr/ bDI krI ke "tAre bAgmn kop, v]-n Po KAv prMtuj tn nAj pedA krnArA Cof ne yek tn tme sArAnrsAnI smj ApnAr v]-n P tAre KAvbIvAA Pn v]-o Ay Ce e tmne sQne KAvAnA nih/ e t e v]-n P KAz to tAM m]yu vy te 30kAmm Avz e p] vI prn y e k A,In e n e j idvse TzeAkAzmnA yek p-Ine tTA p]vI pr pewe cAlnAryek vne KAvA mAwe m lIlMu GAs ne Cof AyA phlI I e 18Ce ne emj Ty yAre yhovA deve kH/ "h smj C ke mA,sn eklA 31 deve potAnA ArA tqyAr TyelI yek vtuo e rhev e sAM nTI/ h tene mAwe ek yoy mdd krnArne deve ey ke yek vtu G,Ij sArI Ce bnAvIz 19 sj pfI ne svAr T te Co idvs hto teTI yhovA deve BUimnI mwImTI bDI tn jMglI A,Io ne bDI tn A!Azn p-Io bnAy sAtmo idvs-ivZAm yhovA deve bDj A,Ione mnuynI sAme lAy ne 202 A rIte p]vI/ AkAz ne temnI bDIj 2 vtuon sjRn pUM Ty dev pote je kAm krtAhtA te tem,e pUM kyuRM teTI sAtmA idvse deve potAn kAm mnuye te bDn nAm pAfy mnuye pAI zkAy tev A,Io/ AkAzn bDj p-Io ne jMgln bDj A,Ion nAm pAfy; mnuye nek A,I ne 3bMD rAy deve sAtmA idvsne AzIvARd AyA ne p-I ey prMtu mnuy potAne yoy mdd krnAr mevI 21tene piv bnAyo kemke e idvse teo sMsArn sjRn zkyo nih teTI yhovA deve mnuyne gAF nAmkrtI vKte je kAm krI rHA htA te bDj kAyoR bMD n.Myo ne jyAre te MGto hto yAre tenA zrIrmTI 22ky ek psI kAFIne tenI jyAe ms ByuRM yhovA deve mnuynI psImTI InI rcnA krI ne te Ine 23 mAnv itno ArB M mnuynI pAse lAyA ne mnuye kH 4 A Ce AkAz ne p]vIn sjRnno ithAs jyAre "brAbr mArA jevI ek yikt tenA hAfkA mArA 5deve p]vI ne AkAz bnAy te vKte p]vI pr ko hAfkAmTI ne ten mAMs mAr msmAMTI Ty Cev]- ke Cof n htA ne Ketrom k j gt n ht te,I nArI khevAze/ kAr, tene nrmTI levAvAmkAr, ke yhovA deve p]vI pr vrsAd vrsAyo n hto AvI Ce 24ne v]-o ne CofvonI sMBA rAKnAr ko mnuy A j kAr,e pux potAnA mAtAiptAne CofI y Ce 6p, n hto prMtu p]vI prTI Dums ce cFt ht ne potAnI pnI sATe rhIne te bMNe ek deh bnI 25ne p]vInI bDIj jmInne te,e BjvI htI y Ce mnuy ne tenI pnI bMNe nvo hovA 7 yAre yhovA deve BUim prTI mAwI lIDI ne mnuyn Ct zrmAt nhotAsjRn kyu ne tenA nskorAm A, PMkyo teTI mnuym MR U 8v Ayo pCI yhovA deve pUvR idzAm ednm ek mAnvIn ptn-pApno ArB MbAg bnAyo ne tem,e je mnuyn sjRn kyuR ht tene 9te bAgm mUkyo yhovA deve A bAgm drek tnv]-o gAfy/ je deKAvm sdr hoy ne jen P 3 yhovA dev ArA bnAvel ko p, jMglI A,I krt sAp vDAre kpwI hto :te Ine dgo krvA Cto hto sApe Ine kH/ "he I/ tmne deve KreKrKAvAm sAr hoy bAgm vce vnnuM v]- ne em kH Ce ke tmAre bAgn kop, v]-n P KAvsArABfAnI smjn v]- p, gAfy nih

3. 3 piY 3:2-4:4 2 17 Ie sApne kH/ "nA/ deve ev kH nTI me pCI yhovA deve mnuyne kH "m tne AA krI 3bAgn v]-on P KA zkIe CIe p, ek v]- Ce htI ke t A iviz v]-n P KAz nih/ prMtu tjen P me KA zkt nTI deve mne kH Ce ke tArI pnInI vAt mAnI ne te v]-n P KAD ewlebAgnI vcovc je v]- Ce ten P tmAre KAv nih/ tAre lIDe A BUim ZAipt T Ce vnpyRMt pirZmtemj tene fv p, nih/ nih to m]yu pAmzo krIz yAre t emTI KAvA pAmIz 4 5 18 prMtu sApe Ine kH/ "tme mrzo nih devne Kbr . BUim kwA ne JKr g.fze t KetrmM. gt.Ce ke/ "e tme loko e v]-n Po KAzo to tmne jMglI CofvAM KAz 19KrAKowAnI smj pfze ne tme dev jevA T jzo tAre tArA potAn Bojn mAwe KUb pirZm krvo 6 Ie ey ke v]- suMdr Ce ne ten P p, KAvA pfze jy suDI prsevo n TAy y suDI t pirZmmAwe sAr Ce ne v]- tene buizAI bnAvze pCI krIz jy suDI tAM m]yu n TAy y suDI t sKtIe te v]-n P lIDuM ne KAD teno pit p, tenI pirZm krIz te smye t PrIvAr mAwI T jzsATe hto teTI te,Ie Tof P tene p, Ay ne jyAre m tne bnAyo yAre mAwImTI j bnAyo htote,e p, te KAD ne jyAre t m]yu pAmIz yAre e j mAwIm pACo 7 pCI pux ne I bMNe bdlA gy ne teonI mI jz 20Ko GfI g teoee ey ke teo vShIn Ce; Adme potAnI pnIn nAm hvA pAfy kAr, ke/ teewle tem,e Mrn pdf Beg IvIne potAnA Mg svR mAnvvonI jnetA htI 21Fky pCI yhovA deve Adm ne tenI pnI mAwe pzuon 8 pCI pelA pux ne Ie idvsnA WMfA phorm cAmfn vSo bnAy ne temne pherAyA 22bAgm yhovA devnA PrvAno vAj sAB%o teo yhovA deve kH/ "juo/ hve mA,s mArA jevo T 9bAgnA v]-om CupA gy yhovA deve bUm mArIne gyo Ce; mnuyne sArAnrsAnI smj AvI Ce ne hvemnuyne pUCy/ "t ky Ce pux vnnA v]-n P p, l zke Ce e pux te 10 puxe kH/ "bAgm tmAro pgrv sBIne h frI Pne KAze to te sdA mr T jze 23gyo/ h vShIn hto/ ewle sMtA gyo ATI yhovA deve puxne ednnA bAgne CofvA 11 yhov. deve puxne pUCy / "tne ko,e kH ke t vShIn mAwe mjbUr kyoRM/ je mAwImTI Adm pedA Tyo hto te 24Ce t zA kAr,e zrmAyo je JAfn P KAvAnI m j p]vI pr Admne sKt pirZm krvo po yhov.mnA krI htI te JAfn P t KAD to nTI ne deve Admne bAgnI bhAr kAFI mUkyo ne pCI deve 12 puxe kH/ "tme je I mArA mAwe bnAvI/ te,e mne bAgnA drvAnI cokI krvA mAwe vgRnA dUtone mUkyAe v]-n P Ay ne m KAD yhov. deve y ek imy stt vJAtI tlvAr p, 13 pCI yhovA deve Ine kH/ " t Am zA mAwe kyuRM mUkI/ je tlvAr vnnA v]-nA mAgRnI cokI krtI Ie kH/ "sApe mArI sATe bnAvw krI/ te,e mne cArebAjue cmktI htImUKR bnAvI ne m P KAD 14 pCI yhovA deve spRne kH "t A G, KrAb kAm kyuRM Ce teTI tAM KowuMj Tze phlo pirvAr ebI jMgln A,Io krt tAM Bf vDAre Tze tArevn pyRMt pew GsfIne cAlv pfze/ ne DU PAkInerhev pfze 4 Adm ne tenI pnI hvA vce ity sMbMD Tyo ne te gBRvtI T ne ek bAkne jm Ayo jen nAm teoe kAn rAy hvAe kH/ 15 h tArI ne A InI vce ne tAr bAko ne "yhovAnI shAyTI mne pu m%o Ce 2en bAko vce dumnAvw rKAvIz eno vMz tAM e pCI hvAe bI bAkne jm Ayo te bAkmATuM kcrze ne tM enA pgne krfIz kAnno BA hAbel hto hAbel BrvAf byo ne 16 pCI yhovA deve Ine kH/ kAn KefUt byo "tAre gBARvTA dryAn BAre vednA veWvI pfe em hkrIz t jyAre bAkne jm ApIz yAre tne sH Tm hyA 3-4vednA Tze t tArA pitne KUb CIz p, te tArA pr pAknA smye kAn yhovA pAse ek Bew lAyo/rAj krze potAnI jmInm pedA krelA nAjmAMTI Tof nAj te lAyo prMtu hAbel potAn GewA ne bkrAnA smUhmTI Tof. A,Io lAyo hAbel potAnA sQTI ZeW Gewt krze TvA t tArA pitne CIz prMt te tArA pr rAjkrze A ihu BAxAm ptI nA jev C ne bkrn phel bc temnI crbI sATe lAyo

4. piY 4:5-5:8 4 5 19 yhovAe hAbel ne tenA pR,ono vIkAr kyoR prMtu lAmeKe be Io sATe l kyAR ek pnIn nAm 20yhov.e kAn tTA tenI Bewno vIkAr kyoR teTI AdAh ne bIn nAm islAh ht AdAhe yAb.lne Mu 6kAn KUb guse Tyo ne duKI Tyo yhovAe kAnne jm Ayo jeo tMbuom rhe Ce ne pzupAln kre 21pUCy/ "t kem roxe BrAyo Ce tAM mF trel kem Ce teonA te iptA htA AdAhno bIe pu yUbAl 7deKAy Ce e t sAr kAm krIz to mArI njrm t p, hto yUbAl yAbAlno BA hto vI,A ne vsI 22 -yoy WrIz ne pCI h tAro vIkAr krIz prMtu e t vgAfnArAono te iptA hto islAhe tUb.l kAnneKrAb kAm krIz to te pAp tAr. vnm rheze tAr jm Ayo te ksn ne loKMfn bDIj tn -pApo tne tenA vzm rAKvA Cze prMtu tAre tAr oro bnAvnArAono iptA hto tUb.l kAnnIpApone tArA potAnA vzm rAKvA pfze bhennuM nAm nAmAh ht 8 23 kAne potAnA BA hAbelne kH/ "cAlo/ Ap,e lAmeKe potAnI pnIone kHbhAr medAnm je teTI kAn ne hAbel medAnmgyA ne pCI kAne potAnA BA pr humlo kyoR ne "AdAh ne islAh/ mArI vAt sAMBo o lAmeKnItenI hyA krI pnIo mAre je khev pfe Ce te kApUvRk sBo 9 pCI yhovAe kAnne pUCy/ "tAro BA hAbel mne duK phc.fnAr ek mA,sne/m m.rI n.yo Ceky Ce mne mArt ek Cokr.ne m mArI nAyo Ce 24 kAne jvAb Ayo/ "h nTI ,to/ z e mAM kAm kAnnI hy.no dMf G,o BAre hto teTI mArICe ke h mArA BAnI cokI kM ne sMBA rAK hyAno dMf p, tenATI vDAre ne vDAre BAre hze e 10 pCI yhovAe kH/ "t A z kyuRM tArA BAn kAnn ver sAtg, levAze to lAmeKn jr isYoterg, 11lohI DrtImTI mne pokAr AptA vAj jev C tMe levAzetArA potAnA BAnI hyA krI Ce ne hve tArA BAnuMrkt tArA hATTI levAne je DrtIe potAn m Koy CeteTI hve h A BUimne KrAb krvAvAI vtuo h Adm ne hvAno nvo p u 12 25pN krIz BUtkAmAM tMe vAv,I krI htI ne te Adme hvA sATe PrIvAr ity sMbMD byo nemowA mA,m gI htI prMtu hve t e jmInne KefIz hvAe bI ek pune jm Ayo teoe te bAknyAre e tne pAk nih Ape; tAre p]vI pr rJt nAm zeT pAfy hvAe kH/ "deve mne bIe pu AyorKft Prv pfze Ce kAne hAbelne mArI nAyo prMtu hve zeT mArI 13 yAre kAne kH/ "A s shn krvI te mArA g pAse Ce 14 26bhArnI Ce tme mne Aje jmInne KefvAmTI hkI zeTne p, ek pu hto en nAm noz ht tekAFyo Ce ewle mAre tmArI AgTI sMtAtA Prv pfze/ smye/ lokoe yhovAne ATRnA krvAn z kymAre A BUim pr rJtA rKft Prv pfze ne p]vIpr mAro ivnAz Tze ne e ko mnuy mne mze tote mne mArI nAKze AdmnA pirvArno ithAs 15 yAre yhovAe kAnne kH/ "h em TvA dznih e ko tne mArze to h te mA,sne kfk iz-AkrIz pCI yhovAe kAn pr ek inzAn bnAy 5 A kr, AdmnA pirv.rno A ithAs Ce deve 2 mnuyne potAnA vpm j bnAyo deve ek pux ne ek Ine bnAy je idvse deve emnee inzAn em dzARvt ht ke kAnne ko mAre nih bnAyA yAre teone AzIvARd AyA ne emn nAm Adm rAy 3 kAnno pirvAr jyAre Adm 130 vxRno Tyo yAre te ek bI 16 pCI kAn yhovA pAseTI cAyo gyo ne ednnI bAkno iptA byo te pu brAbr Adm jevo j 4pUvRm AvelA nodnI BUimm rhevA lAyo deKAto hto Adme te pun nAm zeT pAfy zeTnA 17 kAne potAnI pnI sATe zArIirk sMbMD kyoR jeTI jm pCI Adm 800 vxR suDI yo te smy dryAn 5te gBRvtI T ne te,e hnoK nAmnA bAkne jm tene bI pu ne puIo TyAM Am/ Adm ekMdreAyo kAne ek zher vsAy ne potAnA punA 930 vxR yo/ ne pCI m]yu pAyo 6nAm prTI ten nAm hnoK pAfy jyAre zeT 105 vxRno Tyo/ yAre tene y nozno 18 7 hnoKTI rAd jyo ne rAdTI mhUyAel jm Tyo noznA jm pCI zeT 807 vxR yo 8jyo mhUyAelTI mTUzAel ne mTUzAelTI ne tene bI pupuIo Ty Am/ zeTn ekMdrelAmeK jyo Ayuy 912 vxRn ht pCI ten mr, Ty

5. 5 piY 5:9-6:20 9 noz jyAre 90 vxRno Tyo yAre tene yAM knAn AcInkAnA ivyAt nAyko htA yAre yhovAe kH/ 10jyo knAnnA jm pCI noz 815 vxR yo "mArA AmAne h kAym mAwe mnuyo ArA duKI nhI 11ne tene bI pupuI Ty Am/ nozn ekMdre TvA dM/ kAr,ke teo AKre to mnuyoj Ce teonAyuy 905 vxRn ht pCI ten mr, Ty Ayuy 120 vxRn Tze 12 5 jyAre knAn 70 vxRno Tyo yAre tene y mhlAlel deve ey ke p]vI prnA loko bhuj duw Ce yhovAe 13 6jyo mhlAlelnA jm pCI kenAn 840 vxR ey ke stt mnuy mA vAto j ivcAre Ce yAre p]vI 14yo/ ne tene bI pupuI Ty Am/ kenAnn pr mnuyone pN krvA mAwe temne KUb duK Ty 7kul Ayuy 910 vxRnuM ht yArbAd ten mr, Ty ne ptAvo Tyo ATI yhovAe kH/ "meM bnAvel 15 jyAre mhlAleel 65 vxRno Tyo yAre tene y p]vInA bDAMj lokono h ivnAz krIz h yek yikt 16yAredno jm Tyo yArednA jm pCI mhlAlel A,I ne p]vI pr pewe cAlvAvAA yek A,Iono 17830 vxR yo/ ne tene bI pupuI Ty Am/ nAz krIz h AkAzm fnAr p-Iono p, nAzmhlAleln kul Ayuy 895 vxRn ht yArbAd ten krIz kAr, ke mne e bAbtn duK Ce ke m A bD zAmr, TyuM mAwe bnAy 18 8 jyAre yAred 162 vxRno Tyo yAre tene y ek prMtu p]vI pr yhovAne sN krvAvAI ek yikt 19hnoK nAmno bAk jyo hnoKnA jm pCI htI ne ten nAm nUh ht yAred 800 vxR yo ne tene bI pupuI Ty20 Am/yAred kul 962 vxR yo ne pCI mr, pAyo nh ne jly U21 9 jyAre hnoK 65 vxRno Tyo yAre tene y mTUzlAhno e nUhnA pirvArnI A kTA Ce AK vn nUh devnejm Tyo nusy ten. smym nUh ek mA,Ik m.,s hto 22 10 mTzlAhnA jm pCI 300 vxR suDI hnoK devnI U e nUhne , puo htA zem/ hAm ne yAPeT 23 11-12sATe sATe cAyo/ ne tene bI pupuI Ty Am/ deve p]vI pr njr krI ne tem,e ey ke lokoe 24hnoK kul 365 vxR yo ek idvs hnoK devnI p]vIne w krI dIDI Ce yek jyAe pAt deKAtosATe cAlI rHo hto yAre te ekdm y T gyo hto loko pApI ne durAcArI T gyA htA ne teoekem ke deve tene l lIDo p]vI pr potAn vn nw krI nAy ht 25 13 jyAre mTUzelAh 187 vxRno Tyo yAre tene y ATI deve nUhne kH "bD mA,soe p]vIne oD 26lAmeKno jm Tyo lAmeKnA jm pCI mTUzelAh ne hsATI BrI dIDI Ce teTI h bDj ivt A,Iono 27 14782 vxR yo/ ne tene bI< pupuI Ty Am/ nAz krIz h teone p]vI prTI dUr krIz t tArAmTUzelAh kul 969 vxR yA pCI mr, pAyo mAwe devdArnA lAkfAn ek vhA, bnAvje; tem orfIo 28 jyAre lAmeK 182 vxRno Tyo yAre te ek puno bnAvje ne tenI Mdr ne bhAr fAmr copfje 29 15iptA byo lAmeKnA pun nAm nUh rAy lAmeKe "h je vhA, bnAvfAvvA C C ten mAp/ lMbAkH/ "me KefUt loko G,I sKt mhent krIe CIe 300 hAT/ phoA 50 hAT ne McA 30 hAT rAKje 16kAr, ke deve BUimne ZAp Ayo Ce prMtu nUh mne vhA,mTI 18 Mc nIce ek bArI rAKje/ ne vhA,nIlokone mhentmTI rAht Apze ek bAjue bAr, rAKje vhA,m , mA rAKje 30 nUhnA jm pCI lAmeK 595 vxR yo ne tene nIclo/ vclo ne plo 31 17bI pupuI Ty Am/ lAmeKn kul Ayuy 777 "h tne je khI rHo C te t smj h AkAzvxRn ht yAr pCI ten mr, Ty nIcen bDj A,Iono ne vono nAz krvA mAwe 32 Aree nUh 500 vxRno Tyo yAre tene y zem/ hAm p]vI pr jly lAvnAr C AkAznI nIcenA tmAmne yAPeTno jm Tyo vono h nAz krIz p]vI prn bDAMj vo mrI 18 jze p, h tArI sATe ek iviz kr.r krIz tArA loko dw T gyA u puo/ tArI pnI/ ne tArA puonI pnIo p, tArI 196 p]vI pr mnuyonI vstI vDtI g ne temne y puIo jmI jyAre devn. dIkr.oe ey keA kyAo sdr Ce ewle teoe temnI CA mA,e sATe vh.,mM. Avze vI tArI sATe drek tn A,IomTI bbene t vhA,m lne Avje ek nr ne ek mAdA jeTI teo tArI sATe vt rhe p]vI 20 2 4teonI sATe l kyAR - ne A Ioe bAkone prnA drek tnA p-IonA efA p, zAeDo ne drekjm AyA te smy dryAn ne te pCI p, p]vI tn pzuomTI tTA pewe cAlnAr yek ef.Mne p,pr neiPilmo vstA htA teo devnA puo ne mAnvonI zoDo p]vI prnA yek kArnA A,IonA efAm nrpu IonA ity sM b M D TI jyA htA te o ne mAdA tmArI sATe hze vhA,m teone vt

6. piY 6:21-8:16 6 21 19rAKv p]vI prnA tmAm kArn KorAkne p, vh., pA,I pr trvA lAy pA,I p]vI pr ewlAvhA,m lAvje e KorAk tmne ne y A,Ione bD cFyAM ke AkAz nIcenA bDj McA pvRto FMkA 20KAvA cAlze gyA ne pA,I vDIne McAm McA pvRtoTI pr 20 22 nUhe A bD j kyuRM nUhe devnI bDIj AAon PUw cFI gy ht 21-22pAln kyuRM p]vI prnA bDAMj vo mrI gyA drek pux ne I mrI gyA bDj p-Io ne bDIj tn 23 jlyno ArBM A,Io p, mrI gy A rIte deve p]vI prnA bDMAj7 pCI yhovAe nUhne kH/ "m ey Ce ke A smye pApI lokom t j ek Ym yikt Ce ewle ttArA pirvArne Bego kr ne tme bDA vhA,m cfI ivt/ mnuy/ bDj A,I/ bDAMj pewe cAlnAr vo ne bDj p-Iono nAz kyoRM e bDAMj p]vI prTI BUMsA gy mA nUh ne tenI sATe vh.,m jeo 2 24o yek piv A,IonI sAt sAt ef :sAt ht teo j byA ne 150 idvs suDI jmIn lgAtArnr ne sAt mAdA sATe l lo ne p]vInA bI pA,ITI FMkAyelI rhIzu A,IonI ek ek ef jem ek nr ne ek 3mAdA hoy te l lo hvAm fnAr bDj p-IonI jlyno t MsAt ef :sAt nr ne sAt mAdA l Avo ATIA bDj A,Io p]vI pr vtA rheze jyAre bI 4A,Io nAz pAmze hve h sAt idvs pCI 40 idvs 8 prMtu dev nUhne BUyA nih deve nUh ne vhA,m tenI sATe rhenAr bDj pzuo ne A,Ione yAd rAyA deve p]vI pr pvn vheto kyoR ne pA,Ine 40 rAt p]vI pr vrsAd vrsAvIz ne m pN trI gy 2krel ek ek vne h p]vI prTI BMUI nAKIz AkAzmMATI vrsto vrsAd bMD T gyo ne5 ne nUhe yhovAnI bDIj vAto vIkArI ne yhovAnI jmInmTI nIceTI vhet pA,I p, bMD T gy 3AA mA,e kyuRM p]vIne fUbAfnAr pA,I p, brAbr pACA hWv lAy 6 p]vI pr jly Tyo yAre nUhne 600 vxR Ty 150 idvs pCI pA,I osrI gy ne vhA, pAC 7 4ht nUh ne teno pirvAr jlyTI bcvA mAwe jmIn pr AvI gy sAtmA mihnAnA sYrm idvse 5vhA,m cAyA gy nUhnI pnI/ tenA puo ne vh., rArAwnA pvto pr Tr T gy dsmA mihnA R 8-9pvDo tmnI sATe ht devnI nUhne AA mA,e/ u U e suDI pA,I osrt gy ne dsmA mihnAnA phelAzuD A,Io ne zuD A,Io ne p-Io tT. idvse pvRton izKro deKAvA lAy 6pewe c.ln.r. .,Ioe drek mTI be nr ne be mAdA vhA,m bnAvelI bArIo nUhe 40 idvs pCI GAfI 10 7vhA,mM. nUh sATe cFI gy sAt idvs pCI lyn ne nUhe ek kAgfAne bhAr fAfI mUkyo te kAgfopA,I p]vI pr PrI v%MA DrtI pr vxAR T jmIn pUrI n sukA y suDI Av krto rHo 11-13 8 bI mihnAnA sYrm idvse jyAre nUh 600 yArpCI nUhe p]vI prTI pA,I trI gy Ce ke kem tevxRnI mrno hto/ jmInmAMTI pAtAnA Jr,o PUwI evA mAwe ek kbUtrne moky 9nIk%MA ne jmInmTI pA,I vhevA mfyuM te idvse kbUtrne kyy ArAm krvAnI jy. mI nih kAr,kep]vI pr BAre vxAR T ,e ke AkAznI bArIo GfI p]vI pr hju pA,I pTrAyel htuM teTI te nUhnI pAseg 40 idvs ne 40 rAt suDI p]vI pr vrsAd vrsto vhA,m fIne pAC PyuRM nUhe hAT lMbAyo tene pkfyrHo brAbr te j idvse nUh tenI pnI/ tenA puo/ zem/ ne vhA,m pAC lAyo 10hAm/ ne yAPeT ne temnI pnIo vhA,m cFI te,e sAt idvs pCI PrITI pelA kbUtrne vhA,nI 14 11gy teo temj drek tn p]vI prn A,Io bhAr moky te idvse bpore te kbUtr tenI pAse pACuMvhA,m ht.M drek tnA pzu/ drek tn pewe cAlnAr Ay yAre tenI ccm jqtUnnuM tAju pdf ht ewleA,Io ne drek tn p-I temj pKvAA vo nUh sm gyo ke pA,I p]vI prTI osrI gyAM Ce 15 12vhA,m cFI gy ht te bDAMj A,Io nUhnI s.Te nUhe sAt idvs pCI PrIvAr kbutrne bhAr moky/vhA,m cFI gy htA/ drek kArnA ivt nvron p, te pAC Ay nih 16 13te f ht devnI AA mA,e bDj A,Io efImM. e te pCI nUhe vh.,nA drvA GAfyA ne ey kevhA,m cFI gyA teonA vhA,m AvI gyA bAd DrtI korI htI nUhnA AyuynA 601 vxRm phelAyhovAe tenI pACno drvAe bMD krI dIDA mihnAnI phelI tArIKe p]vI prTI pA,I sukA gy 17 14 cAIs idvs suDI p]vI pr jly cAlu rHo bI mihnAnI 27mI tArIKe p]vI korI T g 15 16pA,I vDt gy ne vhA, p]vITI Dr MckAvA yAre deve nUhne kH "hve/ vhA,ne Cofo t/ tArI 18lAy pA,I cFt j gy ne KUb vDI gy/ ne pnI/ tArA CokrAo ne tArA CokrAonI pnIo

7. 7 piY 8:17-10:3 17 13sATe vhA,mTI bh.r nIko tArI sATe je bDI tnA m vAdom meGDnuy bnAyuM Ce ne te mArI ne 14vo/ pMKIo ne pzuo tTA p]vI pr pewe cAlnAr p]vI vce Tyel krArnI eMDA,I bnI rheze jyAre hA,Io Ce te bDne p, tArI sATe bhAr l Av p]vI pr vAd lAvIz ne te vAdom meGDnuy 15jeTI teo temno vMz vDAre ne p]vI pr vi] pAme deKAze ewle mArI ne tmArI tTA bDI tn A,Io 18 teTI nUh/ potAnA puo/ pnI/ puvDUo vgerenI vce je krAr Tyo Ce tenI mne yAd Avze ne pA,I 19sATe bhAr Ayo bDj A,Io/ bDAj pwe cAlnArA M e kdI lyn p DAr, krI bDA vono ivnAz nih kre 16vo ne bDAMj p-Io vhA, CofI bhAr Ay jyAre h yAnTI vAdom meGDnuyne ez yArebDj A,Io nr ne mAdAn efmj bhAr Ay mne mArI ne p]vI prnA bDA vo vceno kAymno20 pCI nUhe yhovA mAwe ek vedI bDI te,e kewlk krAr yAd Avze 17piv p-Io ne kewlk piv A,IomTI muk A rIte yhovAe nUhne kH/ "mArI ne p]vI prnAmuk lne vedI pr Ahuit ApI bDA vo vce m je krAr kyoR Ce/ tenI A eMDA,I Ce 21 yhovA bilnI suvAsTI sN TyA te mnomnbolI WyA ke/ "mnuyo nAnp,TIj duw hoy Ce/ teTI smyAono pnArB u M 18h kdI mnuyne kAr,e DrtIne ZAp ApIz nih/ ne h nUhnA puo temnI sATe vhA,mTI bhAr AyAkdI p, bDA vono yAre kyoR tevo nAz krIz nihM temn nAm zem/ hAm ne yAPeT htA :hAm to knAnno22 19 jy suDI A p]vI rheze y suDI vAv,I ne l,,I/ iptA hto e ,ey nUhnA puo htA ne duinyAnAWMfI ne grmI/ nAo ne izyAo ne idvs ne bDAj loko A ,TI j pedA TyA :vMzvelAmTI 20 21rAt cAlu j rheze nUh pote KefUt byo te,e A-nI vAfI vAvI nUhe temTI A-Ars bnAyo ne te pIDo pCI te CAkwo nvo ArB M bnI gyo ne potAn vS kAFI nKI potAnA tMbUm 229 pCI deve nUh ne tenA puone AzIvARd AyA ne temne kH bAko pedA kro/ ne tm.rA lokoTI 2p]vIne BrI do p]vI prnA bDA A,Io/ AkAzm vShIn pfyo rHo knAnnA bAp hAme potAnA bApne vShIn eyo ewle te,e bhAr jne potAnA be BAone 23 kH; yArpCI zem ne yAPeTe ek cAdr l KBAft bD pMKIo/ jmIn pr pewe cAlnArA vo ne prTI pIW pAC pkfI pACle pge cAltA tMbUm jsmumAMnI bDI mClIo tmAr. t.b.m.M rheze ne vShIn iptAne oFAfI dIDI temne vShIn n evAtm.r.TI bIze m te bDAne tmArA hATm sy Ce pfe eewlA mAwe m PervIne gy. ht.3 24 BtkAm m tmne jm bDI lIlotrI KAvA mAwe ApI U e pCI nUh MGIne Wyo te A-Arsne kAr,e sUhtI/ tem bDA vo p, Ap C; ekeek v tmAro rHo hto jyAre nzo trI gyo yAre tene Kbr pfI ke 4 25KorAk bnze h tmne jy suDI te A,Im v :lohI nAnA CokrAe z kyuRM ht te,e kH; 5hoy y suDI tene n KAvA AA kM CuM e ko "knAnne mATe ZAp tro ? te potAnA BAonotmAro A, leze to h teno A, lz pCI e pzu hoy gulAm Tne rheze 26ke mnuy hoy; drek mnuy pAse h tenA mAnvbMDunA nUhe em p, kH/ "zemnA dev yhovAnA gu,gAnA,no ihsAb mAMgIz TAo? knAn zemno gulAm bnze 6 27 "deve mnuyne potAnA vpm bnAyo Ce teTI e dev yAPeTne vDAre jmIn Apo dev zemn mMfpmko mA,sn lohI refze to ten lohI mA,s refze rhe ne knAn teno cAkr bnze 7 28 29 "ne hve tme sMtit ped. kro/ vMzvelo vDAro ne jly pCI nUh 350 vxR vto rHo nep]vI pr puk sMtAn pedA kro/ v]i pAmo nUh pUr 950 vxRnI mre vsAn pAyo 8 9 pCI deve nUh ne tenA puone kH; "hve huM tne 10ne tmArA vMzene vcn Ap C h tmArI sATe rAono ivkAs ne sAr ne tmArA vMze sATe/ ne tmArI sATenA bDA vo - -sATe p-Io/ Foro ne jMglI A,Io je bDA tmArIsATe vhA,mTI bhAr Ay Ce te bDAnI sATe krAr 10 nhnA po zm/ hAm ne yAPT htA jly U u e e pCI e ,e j, G,A puonA iptA TyA h ,ey nA puonI yAdI ApvAmAM AvI Ce 11kM C h tmne vcn ApuM C ke/ hve pCI kdAip bDAvono jlyTI nAz nih TAy ne hve pCI kdAip yAPTnA vze e M 2jly AvIne p]vIno nAz nih kre yAPeTnA puo htA gomer/ mAgog/ mAdAy/ yAvAn/ 12 ne deve kH/ "tmArI tTA tmArI sATenA bDA vonI tubAl/ mezeK ne tIrAs 3sATe huM je krAr kAym mAwe kM CuM tenI A eMDA,I Ce gomernA puo htA kunAj/ rIPAT ne togAmARh

8. piY 10:4-11:10 8 4 26 yAvAnnA puo htA eilzA/ tAzIRz/ ikYIm/ ne yokw.nn. dIkrAo .modAd/ zeleP/ hs.mARveT/ 5 - 27 28dodAnIm BUmy smunI cAre bAju ne tenA kWA y e r Ah ht. hdorAm/ JAl/ idklAh obAl/ 29dezm ne wApuom rhenArA loko yAPeTnA vMze j bImAel/ zbA/ oPIr/ hvIlAd/ ne yobAb/ e 30htA yek pune potAnI BUim htI bDA pirvArono nAme oKAtI onA pUvRe htA temno dezivkAs Tyo ne judA rAwo bnI gy.M yek rAwne mezATI pUvnA phAfI dezm AvelA sPAr suDI ivtrelo R 31potAnI BAxA htI hto A TyA zemnA vMze/ jeonA pirvAr BAxA/ dez ne rAnA ekmom yvTt htA 32 hAmnA vze M emn. r.oa mA,e/ nUhmTI trI AvelA A 6 hAmnA puo htA kUz/ imsrAm/ pUw ne knAn loko Ce ivnAzk jly pCI p]vInI bDI o 7 kUznA puo htA sbA/ hvIlAh/ s.t.h/ rAmAh nUhnA vMzemTI trI AvelI Cene sAtek. rAmAhnA puo htA zbA ne ddAn8 kUzne inod nAme ek pu hto inod p]vI pr phelo ssArnMu ivBAjn M 9mhAn yoo hto te yhovAnI k]pATI ek mowo izkArIp, hto ne teTI j loko khe Ce/ "dev tmne inodjevA mowA izkArI bnAvo 11 jly pCI AKI p]vI pr ek j BAxA bolAtI htI bDA loko ek srKA j zd 2 smhono pyog krtA htA loko pUvmTI Ag vyA U R - 10 iznArnA dezm AvelA bAibl/ ereK/ ALAd ne iznArnA medAnm AvI phoyA ne y j 11ne k.nehm inodnA rAjynI zAt T inod WrIWAm TyA 3.zUrm p, gyo y te,e innveh/ rhoboTr/ kAlAh U lokoee ek bIne kH/ "cAlo/ Ap,e Mwo bnAvIe 12ne resen ngro vsAy resen e innveh ne ne BAm pkvIe Am/ loko potAnA Gr bnAvvAmhAngrI kAlAh vce Avel Ce mAwe pTronI jyAe wono pyog krvA lAyA tTA 13-14 imsrmTI lu d Io/ nAmIo/ lhAbIm/ ConI jyAe fAmr vAprvA lAyA 4nPtuhIm/ pATIm/ k.luhIm ne kAPtorIm trI pCI lokoe kH/ "cAlo/ Ap,e Ap,A mAwe ekAvelA Ce ne kAPtorImmTI piltIo trI AvelA ngr bnAvIe ne ek ggncbI mArt BI krIeCe pCI Ap,e loko nAmnA mevIz e Ap,e loko Am 15 knAnne be pu TyA sQTI mowo isdon ne bIe krIz to p]vI pr kdI verivKer TzuM nih ne ek jheT/ teo e nAme oKAtI onA pUvRe htA jyAe ek sATe rhIz16 5 knAnnA bI vM z e ybU Io/ morIo/ ggncbI mArt ne ngr evA mAwe yhovA nIce 17 18 6iggzIo/ ihvI/ ArkIo/ InIo/ Arv.dIo/ trI AyA yhovAe lokone A bD bDtA eyAsmArIo ne hmATIo pCI knAnIonI judIjudI teTI tem,e kH/ "A bDA loko ek Ce/ ne teonIito PelAvA lAgI BAxA p, ek j Ce h e C ke temnI yojnAo 19 knAnIonI B U i m Yrm. M isdonTI di-,m mujb krv. m.we teo BegA Ty. Ce A to Pkt teoger.r/piXmm.M g.J.TI pUvRm.M sdom ne gmorAh ne zMu krI zke Ce tenI zAt Ce ne hve teo je kM.dmAh ne sbomTI l.z. suDI ivtrelI htI krvA mge Ce te krt emne ko rokI zkze nih 20 7 A bDA htA hAmnA vMze A bDA pirvAronI ewlA mAwe/ cAlo Ap,e nIce je ne emnIpotpotAnI BAxAo ne potpotAnA dezo htA te bDA BAxAne gcvI nAKIe/ jeTI teo ekbInI BAxAjudA judA rAo T gyA sm n zke 8 ATI yhovAe te lokone te jyAeTI AKI p]vI zmnA vze e M pr ivKerI nAyA/ ne te lokoe zher bDvAn CofI 21 9 yAPeTno mowo BA zem hto zemno ek vMzj dID te e jyA htI jy yhovAe AKI p]vInIheber ihU lokono iptA hto BAxAne gcvI nAKI htI ATI A jyAn nAm bAibl 22 zemnA puo htA elAm/ .zur/ ApARkz.d/ lUd pfy ne hTI j yhov.e e lokone AKI p]vIne rAm pr ivKerI nAyA htA 23 rAmnA puo htA s/ hUl/ geTer ne mAz 24 .pARkz.dne y zel.h jyo ne zel.hne y zmnA pirvArnI kTA e 25 10heber heberne be puo htA/ ekn nAm peleg ht/ A zemnA pirv.rnI kTA Ce ivn.zk jlykAr, enA smym duinyAnA lokom BAglA pfyA pCInA bI vxeR zem .re 100 vxRno hto yAre/ teneenA BAn nAm yokwAn ht y .pARkz.dno jm Tyo hto .pARkz.dnA jm

9. 9 piY 11:11-12:15 11 - 2pCI zem 500 vxR yo ne tene bI pu puIo h tne AzIRvAidt krIz h tne ek mhAn rA 12Ty. Ap.RkzAd .re 35 vxRno hto y.re tene y.M bAnAvIz h tArA nAmne isD krIz loko tArA n.m 13zel.hno jm Tyo ApARkz.d 403 vxR vto rHo ArA bIne .zIv.Rd Apze 3ne te rsAm tene bI pupuIo Ty je loko tAM Bl krze te lokone h AzIvARd ApIz 14 jyAre zelAh 30 vxRno hto yAre tene y heberno prMtu jeo tne Z.p .pze teone h zAp dz p]vI 15jm Tyo hebernA jm pCI zelAh 403 vxR yo/ prnA bDA mnuyone AzIvARd ApvA mAwe h tArone tene bI pupuIo Ty pyog krIz 16 jyAre hebr 34 vxRno hto yAre tene y pelegno 17jm Tyo pelegnA jm pCI heber 430 vxR vto .mn knAn gmn 4rHo ne tene bI pupuIo Ty .me yhov.nI AAno vIkAr kyoR te,e hArAn 18 jyAre peleg 30 vxRno Tyo yAre tene y re no Cofy ne lot tenI sATe gyo te smye .m 75 19 5jm Tyo renA jm pCI peleg 209 vxR yo/ vxRno hto Ame jyAre hArAn Cofy yAre te eklone tene bI pupuIo Ty htA n hto Ame potAnI pnI sArAyne ne potAnA BAnA 20 jyAre re 32 vxRno Tyo yAre tene y sgno dIkrA lotne hArAnm htA yAre tem,e BegI krelI bDI 21jm Tyo sgnA jm pCI re 207 vxR yo sMpiYne tTA tem,e rAKelA bDA nokrone sATe lID ne 6ne tene bI pupuIo Ty teo knAn dez jvA nIk%MA ne y phoMy Ame 22 jyAre sg 30 vxRno hto yAre tene y nAhor kn.nn. dezm.M Tne zKem ngr suDI yAA krI 23jyo nAhornA jm pCI sg 200 vrs yo ne morehnA mowA v]- suDI gyo e smye e dezmne tene bI pupuIo Ty knAnI loko vst. htA 24 7 jyAre nAhor 29vxRno Tyo yAre tenA pu terAhno yhovAe Amne dzRn ApIne kH ke/ "h A dez 25jm Tyo terAhnA jm pCI nAhor 119 vxR yo tArA vMzene ApIzne tene bI pupuIo Ty ATI yhovA Am sAme je jyAe gw Tyo te 26 jyAre terA 70vxRno Tyo yAre tene y .m/ nAhor jyAe Ame yhovAnI pAsnA mAwe ek vedI bMDAvI 8ne hArAnno jm Tyo te pCI Ame te jyA CofI ne te beTelnI pUvRm AvelA phAfI dezm gyo ne y TAyI Tyo trAhnA pirvArnI kTA e piXmm beTel zher ne pUvRm.M .y zher htu/ ne 27 A terAhnA pirvArnI kTA Ce terAhne y .m/ y.M te,e yhovAne mAwe bI ek vedI bMDAvI ne 9nAhor ne hArAn jyA htMA hArAn lotno iptA Ame yhovAnI pAsnA krI yTI .me PrI yAAno 28hto hArAn tenI jmBUim k.dIonA r ngrmAM ArMB kyoR ne negeb trP Ag vyom]yu pAyo jyAre hArAn m]yu pAyo yAre teno iptA 29terAh vto hto .m ne nAhor bMNee l Am imsrm 10kyAR .mnI pnInuM nAm sArAy ht ne nAhornI te idvso dryAn dezm duk. hto vrsAd pftopnIn nAm imkAh ht imkAh hArAnnI puI htI n hto ne kop, tn nAj gt n ht teTI 30hArAnne iykAd nAme bIe ek pu hto sArAy vJ,I .m vto rhevA mAwe TofA smy mAwe imsr gyo 11htI ene ko sMtAn nhot .me ey ke tenI pnI sArAy deKAvm pAI htI/ 31 trAhe potAnA pirvArne sATe lIDo ne k.dIonA e teTI imsrm vez krt phelA .me sArAyne kH/ 12r ngrne CofI dID teoe knAn yAA krvAnI CA "h , C ke t deKAvm bhu pAI Ce imsrnAdizRt krI terAhe potAnA pu .m/ potAno pQ loko tne eze ewle kheze ke/ A I tenI pnI Celot :hAr.nno pu potAnI puvDU :.mnI pnI ne pCI mne teo mArI nAKze ne tne vtI rAKze 13sArAyne sATe lIDA teoe h.rAn suDInI yAA to krI kAr,ke to tne mvvA Cz ewlA mAwe t lokone e e e 32ne y j rhevAnuM nLI kyuRM terA 205 vxR yo kheje kee t mArI bhen Ce teTI te loko mne mArze nhpCI hArAnm vsAn pAyo teo mArA pr dyA krze kAr,ke te lokoe smjze ke h tAro BA C jeTI tArA kAr,e e loko mArI sATe sAro dve .mne bolAyo e yvhAr rAKze A rIte t mAro v bcAvI zkIz 1412 yhovAe .mne kH/ "t tAro dez/ tArA sgsMbMDI/ ne tArA iptAnA pirvArne CofIde ne h btAv te dezm cAyo A rIte .m imsr phoMyo imsrvAIoe 15 ey ke sArAy ek KUb pAI I Ce imsrnA kewlAk iDkArIoe p, tene e te iDkArIo te Ine

10. piY 12:16-14:9 10PAnnA Grm l gyA ne ten vKA, kyAR ke te I hto yA G,Muj pA,I ht te imsr jevo sAro dez 16KUb pAI Ce PAn .m ye dy.u hto kAr, ke hto yhovAe sdom ne gmorAhno nAz kyoR te phelA M 11te sArAyno BA Ce em te,e BA%u ht ne e Ine te Avo hto teTI lote potAne rhevA mAwe ydRnKI,nokAr,e PAn .m sATe sAM vyoR ne tene Gew/ bkr/ dez psMd kyoR Am bMNe ekbITI judA pfyA 12ForFKr/ gDefAo/ gulAmo ne wo Ay ne lote pUvR trP yA, kyuRM .m knAn dezm 17 PAne .m nI pnIne rAKI teTI yhovAe PAn rHo ne lot ydRnKI,nA ngrom vsvA lAyo/ te,e 13ne tenA pirvArnA m.,so pr Kr.b ibm.rIo sdomnI di-,e mukAm kyoRM sdomnA loko G,A du 18Pel.vI teTI PAne .mne bolAvIne kH/ "t mArI htA; teo hMmzA yhovAnI ivD ByMkr pApo AcrtA esATe bhuj Kow kyuRM Ce t mne kem kH nih ke sArAy ht 19 14tArI pnI Ce t em zA mAwe kHuM ke/ e mArI bhen jyAre lot cAyo gyo yAre yhovAe .mne kH/Ce m ene ewlA mAwe rAKI ke te mArI pnI Tze prMtu "tArI cAre bAju e/ t jy Bo Ce yTI Yrm ne 15hve h tne tArI pnI pACI Ap C tene l ne di-,m/ pUvRm ne piXmm njr kr A bDI jrte pf BUim/ jene t jue Ce/ te h tne ne tArA pCI tArA 20 pCI PAne potAnA puxone AA krI ke .mne vMzene sdAne mAwe ApuM C A dez hmezne mAwe hve 16imsrnI bhAr phcAfI do Am/ .m ne tenI tmAro Ce h tArA vMzenI sMyA p]vInI rj jewlIpnIe te jyA CofI ne je vtuo potAnI htI te sMy bnAvI dz e ko yikt p]vInI rjne 17potAnI sATe l gyA g,I zke to j tArA vMzene g,I zke ewlA mAwe W/ tArA dezm ek CefeTI bI CefA suDI PrI v/ .m knAn pACo PyoR kAr, ke h e dez tne ApI denAr C 1813 .me imsr Cofyu te potAnI pnI ne pot.no M bDo sAmAn sATe lne imsrTI negeb trP 2pACo gyo lot p, tenI sATe hto te smye .m teTI .me potAno tMbU Kseo ne te heonm AvelA m.mren ivz. v]-o pAse rhevA gyo y .me yhovA mAwe ek vedI bDIG,o DnvAn hto tenI pAse G,MA pzuo/ puk ptTA sonu ht lotnM u pkfA jv - .mnI shAy 3 .m bDI bAju vAs krto rHo te negbTI mjl 4 ekrt krt beTel nk/ je Te em,e zAtmbeTel ne Ay vce mukAm kyoR hto e e j jyA 14 ..P e l iznArno rA hto Ayo R K elAsArno rA hto kdorl.omer elAmno rA hto ne itdAl gomno rA hto A bD 2htI jy .me phel vedI bDI htI y suDI teo cAr rAo sdomnA rA berA/ gmorAhnA rA ibzAR/gyA ne y tem,e yhovAnI pAsnA krI AdmAhnA rA iznAb/ sbomnA rA zemebre ne belAnA/ r. :bel.ne sor p, khe Ce 3 3 .m ne lot jdA TyA u ewle ke soArnA rA sATe yue cfyMA A pc 5 te smy dryAn lot p, .m sATe vAs krI rAoe isImnI KI,m :TARt KArA smum 4rHo hto lot pAse p, mowI sMyAm ForFKr Gew.Mbkr.M senAo BegI krI em,e bAr vxR suDI kdorl.omernI 6tT. tMbUo ht. .m ne lotnI p.se ewl. bD.M sevA krI htI prMtu termAM vxeR te bDA tenI ivD T 5ForF.MKr htAM ke te BUim ek sATe te bDAne GAscAro gyA teTI cQdm vxeR kdorl.omer bI rAo sATepUro pAfI zke nih/ e dez evo hto ke te bMNe ek temnI ivD lfvA mAwe Ayo tem,e rPIom lokoe 7 -sATe rhIne guro n krI zke .m ne lotnA govAo .troT k.rn.m/ JuJI lokone hAmm/ emI lokone 6vce Mdro Mdr JgfA cAltA htA te idvso dryAn zAveh ikyARTAmm/ ne srn pvtIy dzm. rht. e R e M eknAnIo ne pirJIo e dezm rhetA htMA horI lokone elp.r.nmM. :je r,nI nk Ce hkI 8 7 - .me lotne kH/ "mArI ne tArI vce tem j kAFy yArpCI rA kdolivmer pACo PyoR ne enmArA govA ne tArA govA vce Jgf. TvA ee imp.w ewle ke kAdez AvIne tem,e mAlekIonA sm 9nh Ap,e bDA BAo CIe Ap,e judA T jv dezne tTA hAssontAmArm rhetA morIone p,ee tArI Ag AKo dez pfelo Ce t e fAbI tAbe kyARM 8bAju jz to h jm,I bAju jz TvA e t jm,I te smy pCI sdomno rA/ gmorAno rA/bAju jz to h fAbI bAju jz .dmAhno rA/ sbomno rA ne belAno ewle ke 10 lote Are njr PervI tene deKAyu ke ydRn KI,TI soArno rA bDA BegA mIne potAnA zuo sAme 9so.r suDIno sm dez yhovAnA bgIcA jevo lAgto lfvA mAwe gyA teo isdImnI KI,m elAmnA rA

11. 11 piY 14:10-15:13 22kdorl.omer gomnA rA itdAl iznArnA r. prMtu .me sdomnA rAne kH/ "m p]vI ne..Pel ne elAsArnA rA AyoRK sAme yue cfvA AkAznA sjRnhAr yhovA/ pr.pr dev sm- sm lIDA 23tqyAr TyA cAr rAo sAme pc rAo lfI rHA Ce ke je tmArI vtuo Ce temTI kM p, lz nihhtA tAro ek tAMt,o ke efAnI vADrI suMA nh l h e 10 isImnI KI,m fAmrTI BrelA nek KAfAo nTI Cto ke t m khe ke m .mne DnvAn bnAyo e 24htA ne sdom ne gmorAhnA rAo BAgtA htA Ce h to Pkt e j Bojnno vIkAr krIz je m.r.yAre e KAfAom pfI gyA ne b.kIn. fgrAom juvAnoe KAD Ce prMtu tme bI lokone teno BAgnAI gy Apo Ap,I lfAm telI vtuo tme l lo 11 sdom ne gmorAhnI pAse je kM ht tene tenA ne temTI TofIk Aner ekol ne m.mrene Apozuoe l lID teoe temno AKo NBMfAr A lokoe lfAm mne mdd krI htI 12ne mAlimlkt l lID ne cAyA gyA .mnABAno pu lot sdommAM rheto hto/ tene zuoe dvno .m sATno krAr e epkfI lIDo tenI pAse je k ht tene p, dumno 13lne cAyA gyA pCI k n pkfAylA mA,se .m e eje ihU hto tene A bDAno hevAl Ayo yAre .m 15 A bDI Gwn.o T gyA pCI ek dzRnm .mne yhovAnI vA,I sMBA/ deve kH/ ".m/ frIz nih .m/ h tArI FAl C h tAM r-,morI m.mrenAM ivz. v]-o pAse rheto hto m.mre krIz ne h tne ek mowo purkAr ApIz 2ekol ne .nerno BA Tto hto teoe Amne prMtu .me kH/ "he yhovA dev/ ev kz j nTI/ jemdd krvA ek sMiD krI t mne Apze ne te mne sN krze kAr, ke mAre pu nTI h to . viJyAmhe, lne M C ne mAro .m lotne mdd kre Ce dAs lIeJer dmkno Ce te mArA vsAn bAd mAro 14 3 .re .mne Kbr pfI ke potAnA BAne pkfI vArsdAr Tze ne tene j mAM bD mze .me kH/gyA C/ yAre t,e potAnA pirvArnA nIvflA 318 mA,sone e e e "t j ene/ t mne kM sMtAn Ay nTI ewle mArA 15lne dAn suDI te lokono pICo pkfyo te ne tenA Grm jmelo ko gulAm mAro vArsdAr Tze 4loko woIom vhcA gyA/ dumn pr r.e humlo pCI yhovAe .m sATe vAto krI deve kH/ "tmArIkyoR/ temne hrAyA ne dmknI Yre Avel hobAh mAlimlkt tmAro A dAs nh meve tne ek pu 16sDI tmno pICo kyo ne .m dumno ArA corAyelI u e R Tze ne te j tArI mAliml!t At krze 5bDI vtuo pACI lAyA ne potAnA kuwbI lotne pCI dev .mne bhAr l gyA deve kH/ "AkAznetTA tenI mAlmYA ne Io temj bAkInA lokone e/ sMy tArAone e/ e ewlA bDA Ce ke t g,Ip, te pACA l AyA zke nih Bivym tAM kuwb Awl mow Tze 17 6 kdorl.omerne ne tenI sATenA rAone hrAvIne .me dev pr ivAs kyoR ne deve ene tenA 7.m p.Co Ayo yAre sdomno rA tene mvA mAwe pUy trIke vIkAyuRM deve .mne kH/ "h j e yhovAzAvehnI KI,m/ ewle ke rAnI KI,m sAmo gyo C je tne A BUimno mAilk bnAvvA mAwe KAdIonA r zhermTI l Ayo C 8 mKIsdkno AzIvAd e R prMtu .me kH/ "he yhovA/ mArA mAilk mAre kevI 18 zAlemno rA mKIsdek p, .mne mvA gyo rIte ivAs krvo ke A dez mne j mze 9mKIsdek prApr devno yAjk hto mKIsdek rowlI pCI deve .mne kH/ "Ap,e ek krAr krIzne A-Ars lne Ayo hto ne te,e .mne mArI Ag ek , vxRnI bkrI/ ek , vxRnIAzIvARd Apt kH g.y/ ek , vxRno Gewo/ ek holo ne ek kbUtrnuM 19 "p]vI ne AkAznA sjRnhAr pr.pr devnA bc l Av 10AzIvARd .m pr tro .m e bDI vtuo devnI pAse lAyo ne 20 tmne tmArA dumnone hr.vIne pkfv. m.we mdd .me te A,Ione mArI nAy ne dreknA vceTIkrn.r prApr devnI p,e tuit krIe kApIne te,e bbe wukfA kyAR ne wukfAo sAmsAme 11 ne .me yu dry.n lIDelI bDI vtuomTI goWyA; prMtu p-Ione te,e kAyA nh TofA smy 21tene dzmo BAg Ayo pCI sdomnA rAe kH/ pCI e msAhArI p-Io vedI pr cFAvelA m]t A,Ione"tme A bDI vtuo potAnI pAse rAKI zko Co Pkt KAvA mAwe tUwI pfyA p, .me temne fAfI mUky 12mArA je mA,sone dumno pkfIne l gyA htA te mne pCI sUrj ATmtI vKte .m Br MGm pfyo 13sut kro GnGor MDkAr ene cArebAjuTI GerI v%o yAre

12. piY 15:14-17:5 12yhovAe Amne kH/ "tAre e bAbto ,I levI hAgArno p mAl u e 7ee tArA vMze ivdezI bnI jze ne teo evA r,dezm zUrne rte AvelA Jr,A pAse hAgArne 8dezm jze je emno nh hoy teo yMA gulAm bnze yhovAno dt m%o dUte kH/ "hAgAr/ t sArAynI dAI U 14400 vxR suDI temnA pr BAre yAcAro Tze h te Ce t h kyTI t ky j rhI CerAno yAy krIz ne temne s krIz ne pACTI hAgAre kH/ "h mArI zeWA,I sArAy pAseTI BAgIneteo G,I mAlimlkt lne yTI bhAr nIkze AvI C 15 9 "t G, lbu Ayuy BogvIz t zitTI m]yu yhovAnA dUte te,Ine kH/ "t tArI zeWA,I pAse pACIpAmIz ne tne tArA pUvRenI sATe dPnAvvAm Ayo / ne tenI .. m.n 16 10hze cAr peFIo pCI tArA vMze A dezm pACA yhovAnA dUte tene e p, kH/ "h tAro vMzveloAvze te smye tmArA loko morIone hrAvze h wlo bDo vDArIz ke tnI g,trI p, T zkze nih e e 11rhenArA morIone s krvA mAwe h tmArA lokono j yhov.n. dUte em p, kH/ "t yAre gBRvtI Ce/pyog krIz A GwnA Bivym bnze kAr, ke ne t ek pu j,Iz ne ten nAm mAel rAKIzmorIonA pApno Gfo hju BrAyo nTI kAr, ke yhovAe sB%uM Ce ke t.rI s.Te Kr.b vt.Rv 17 jyAre syAt Tyo ne gAF DkAr AjbAju bDy U R M u e Tyo Ce/ ne te t.rI mdd krze 12CvA gyo yAre p, m]t A,Io jmIn pr pfel mAel jMglI ne AJAd Tze te ek jMglIht te yek A,I be wukfAom kpAyelA ht te vKte gDefA jevo Tze te ek WekA,eTI bIje WekA,e jze te bDAek DumAf.no tMB ne innI mzAl A,IonA be mA,sono ivroD krze ne bDA mA,so teno ivroDBAg vce Tne psAr T krze te ek jyAeTI bI jyAe jze te tenA 18 A rIte te j idvse yhovAe .m sATe krAr kyoR BAonI pAse teno pfAv nAKze prMtu te temnI ivruDke/ "h imsrnI ndITI mhA ndI At suDIno AKo Tze ne sAme T judo rheze - 19 13dez ewle ke kenIo/ kinJIo/ k.dmonIo/ pCI yhovAe hAgAr sATe vAto krI te,e potAnI20 21 ihYIo/ pirJIo/ rPAo/ morIo/ knAnIo/ sATe vAt krnAr devne ek nvA nAmTI pokAyoRM te,eiggARzIo ne ybUIono dez tArA vMzene Ap kH/ "tme te yhovA Coe je mne juo Ce "KreKr mne 14C Am/ yhovAe Amne kH devnA dzRn TyA pCI h vtI rhI CuM? teTI e kUvo ber lAhAy rono kUvo khevAyo e kUvo kAdez ne - - dAI hAgAr ne mAl e berednI vcm Avelo Ce 1516 2 .mnI pnI sArAyne ko b.k n htuM sArAynI pAse hAgAr nAme ek imsrI dAIhtI sArAye .mne kH/ "juo/ yhovAe mne ko pCI hAgAre .mTI ek pune jm Ayo/ ne .me hAgArTI jmelA pun nAm mAel rAy 16 jyAre .mTI hAgAre mAelne jm Ayo yArebAk Ay nTI teTI tme mArI dAIne rAKI lo h .mnI Mmr 86 vxRnI htIten bAkne Ap, bAk mAnIz 3 .me potAnI pnIn kH mAnI lID wle .mnI e sNt krArnI inzAnIp upnI sArAye potAnI dAI hAgArne potAnA pit .mnepnI trIke ApI te vKte .mne knAnmAM rhet 10vxR Ty ht 17 jyAre .m 99 vxRno Tyo yAre yhovAe tene dzRn ApIne kH/ "h svRsmTR dev CuM mArA mAwe A kAm kr mArI AA mATe cfAvI ko p, 4 2 hAgAr .mTI gBRvtI T jyAre tene Kbr pfI doxm pfyA ivnA cAl e t Am krIz to h tArIke te gBRvtI htI/ yAre te potAnI tne te,InI zeWA,I ne mArI vce krAr krIz h tmArA lokonuM ek mowsArAy krt vDAre sArI mAnvA lAgI ne teno itrkAr rA bnAvvAn vcn ApIz 5 3krvA l.gI prMtu sArAye .mne kH/ "mArI dAI Ame potAnuM mtk jmIn trP nmAy/ sAgmne nPrt kre Ce ne te mAwe huM tmne doixt mAn C m dMfvt ,Am kyAR yAre deve tenI sATe vAtcIt krI ne 4mArI dAI tmne ApI ne te,Ine jyAre Kbr pfI ke kH/ "e/ h tArI sATe A krAr kM C; t nek ono 5te,I gBRvtI Ce/ te mne itrkArvA l.gI mArA bem iptA Tz hveTI tAM nAm .m nh rhe tAM nAmko, sAc Ce eno yAy yhovAe krvo eee 6 prMtu .me sArAyne kH/ "tuM hAgArnI zeWA,I Ce t t m.n zdonusAr "te,Ie tArA pr je kwo tAyAR te shntne WIk lAge tem enI sATe krI zke Ce teTI sArAye krhAgAr sATe sKtA krvA mfI/ teTI tenI dAI nAI br-lAhAy-ro mU mA,e "je sBe Ce ne jue Ce teno eg kUo A Ce

13. 13 piY 17:6-18:10Aihm rheze/ kAr, m tne nek dezno rAwiptA Avte vxeR A smye sArA shAkne jm Apze tenI 6bnAyo Ce h t.r. vMze KUb KUb vD.rIz/ t.r. sATe krIz 22vMzem.MTI h on inmAR, krIz ne tArA vMzm deve jyAre Aihm sATe vAt krvAnI bMD krI yAre 7 -rAo Tze h mArI ne tArI vce tTA peFI drpeFI te eklo j rHo kAr, ke dev tenI pAseTI AkAz trP 23tArA vMze vce k.ymno kr.r. krIz ke t.ro ne t.r. cAyA gyA deve kHuM ht ke t tArA kuwbnA bDA puonI 8pCI t.r. bDA vMzeno h dev Tz ne h tne ne tTA puxonI suNt krAvje teTI Aihme mAeltArA vMzene je BUimm tMu v.s krI rHo Ce te kn.nnI tTA potAnA Grm jmel bDA tTA pqsATI KrIdelABUim kAymne mAwe ApIz ne h tmAro dev rhIz bDA gulAmone ek sATe bolAyA ne bDA gulAmonI 9 deve Aihmne kH/ "t ne tArA pCI tArA vMze devnA kHA mA,e suNt krAvI - 10 24peFI drpeFI mAro A krAr pAzo mArI ne tArI AihmnI suNt T yAre tenI Mmr 99 vxRnI 25vcno tTA tArA pCI tArA vze sATno tmAre pAvAno e M e T htI ne tenA pu mAelnI suNt T yAre 11 26krAr A Ce tmArAmnA eke ek yiktnI suNt t e 13 vxRno Tyo hto Aihm tTA tenA pu 27krvI tmAre tmArI iynI cAmfInI suNt krvI mAelnI suNt ek j idvse T htI te j12 - jyAre bAk 8 idvsn TAy yAre tenI suNt krAvvI idvse AihmnA GrnA tmAm puxonI suNt krvAmpCI te tmArA Grm jmelo hoy ke ko prdezI pAseTI .vI htI tenA Grm.M jmel. ne prdezIo p.seTIpqsA ApIne KrIdelo gulAm hoy tenI suNt vy pqs. ApIne KrIdel. GrnA bDA gulAmonI suNt p, 13krvAnI rheze tmArA Grm jmelo gulAm hoy tenI tenI sATe krvAm AvI htItemj pqsATI jene KrIdvAm Ayo hoy tenI bMNenIsuNt krAvvI j ee A rIte tmArA rAwm yek , itiT 14bAknI suNt Tze A mAro inym Ce ne te mArAne tmArA vce Ce je konI suNt TyelI nA hoyteno smAjmMATI bihkAr krvo/ kAr,/ te,e mArA krArno 18 pCI PrITI yhovA Aihm Ag m.mrenA okn.v]-o pAse gw TyA te idvse bpore/ Aihm tenA tMbUnA vezAr Ag beWo hto 2BMg kyoR Ce Aihme K McI krIne ey to potAnI sAme , mA,sone BelA eyA te temnI pAse dofto dofto gyo 3 itAno p shAk u ne teone ,Am kyAR Aihme kH/ "mArA vAmI/ 15 deve Aihmne kH/ "sArAy je tArI pnI Ce ene e mArA pr ApnI k]pAi hoy to A sevknI sATe 16 4h nAm ApIz ten nAm sArA rheze h tene AzIvARd TofIvAr BA rho h tmArA lokonA cr,o DovA mAwe 5ApIz h tene pu ApIz ne t iptA bnIz te G,I pA,I lAv C tme pelA v]- nIce ArAm kro h tmArAnvI dezitonI mAtA Tze ene pewe onA rA loko mAwe Tof Bojn lAv C ApnI CA hoy tewljm DAr, krze Ap KAo/ tA TAo ne pCI tme loko AgnI 17 pCI Aihme sAwg nmkAr krIne devnI Bikt yAAno ArMB krodzARvI ne hyo te mnomn ivcArvA lAyo/ "h to ,ee kH/ "hA/ e G, sAM Ce t jem khe Ce tem100 vxRno v] C h pu kevI rIte pN krI zk ne Ble kr 6sArA 90 vxRnI v]A Ce te bAkne jm ApI zke nih Aihm tAvo tAvo tMbUm gyo ne sArAne 18 pCI Aihme devne tenA khevAno hetu pUCyo/ "z kH/ "Jwpw , mAipy JI,o low lne gdIne rowlI 7mAel vto rhe ne tArI sevA kre bnAvI nAK pCI Aihm Forn. D, trP dofto 19 deve kH/ "nA/ m kH ne ke tArI pnI sArAne tArATI dofto gyo ne ek tAem.e vACrfo lAvIne te,eek pu jr vtrze ne tAre ten nAm shAk nokrone Ayo ne kH/ "tme A vACrfAne vDerI Bojn 8pAfv h tenI sATe mAro krAr krIz ne te tenA vMze tqyAr kro pCI Aihm e ,ey ne Bojn mAwemAwe p, kAymno rheze ms Ay ne dUD dh p, pIry/ jy suDI e 20 "te mne mAelnI bAbtm pUCy/ ne m tArI ,e j, KAt rH y suDI Aihm temnI pAse v]-vAt sBI h tene AzIvARd ApIz tene G, sMtAno nIce Bo rHo 9Tze te mowA bAr srdArono iptA Tze ne h tenATI te yiktoe Aihmne kH/ "tArI pnI sArA ky 21ek mowI n inmAR, krIz prMtu huM mAro krAr to Ce Aihme kH/ "te tMbUm Ce 10 yAre yhovAe kH/ "h vsMtm AvtA vrse pACo AvIz te smye tArI pnI sArA ek bAkne jmje Bimm tMu v.s krI rHo Ce zdonusAr "jem t , Uyi!t trIke rhIz Apze

14. piY 18:11-19:3 14 26 sArA tMbm bAr,A pAse BI rhIne A vAto sBtI U yAre yhovAe kH/ "e mne sdom ngrm 50 11htI Aihm ne sArA G,A v] T gyA htA sArA loko mze to h AKA ngrne bcAvI lz 12 27sArAno to IDmR p, bMD T gyo hto ewle sArA yAre Aihme kH/ "he yhovA/ tmArI sAme to hmnomn hI tene potAnA kAno pr ivAs n rHo/ rAK ne DU brAbr C prMt t mne Tof vDAre k 28te,e potAnI tne kH/ "h ne mAro pit bMNe v] ApvAnI tk Ap ne mne e pUCvA de DAro keCIe huM bAkne jm ApvA mAwenI mr vwAvI sAr. mA,so pUrA 45 nA hoy/ ne 5 oCA hoy to ecUkI C pcne kAr,e tme AKA zherno nAz krzo 13 yhovAe Aihmne kH/ "sArA hIne kem bolI yAre yhovAe kH/ "e mne y 45mze to p, h 14ke/ mne b.k jmze KM h to GrfI T C ? z nAz nh kM 29yhovAne mAwe kz sMBv Ce nih/ h PrI vsMtmAM .ihme PrITI yhovAne kH/ "DAro ke kdAc tmnenLI krelA smye AvtA vxeR tAre y jr AvIz 40sAr. mA,so me to z tme ngrno nAz krzone tArI pnI sArAnA KoAmAM pu rmto hze j yhovAe kH/ "e mne 40 sArA mA,so mze to p, 15 prMtu sArAe kH/ "h hI nhotI :e,e em h ngrno nAz krIz nh 30kH/ kAr,ke te frI g htI prMtu yhovAe kHuM/ "nA/ yAre Aihme kH/ "he yhov/ k]pA krIne mArA prh , C ke tAM khev sAc nTI t sAcej hI htI nArAj nA Tzo mne em pUCvA do/ DAro ke ngrm mA 16 pCI te puxo jvA mAwe WyA/ teoe sdom trP 30sArA loko m%A to tme z ngrno nAz krzonjr krI ne te trP cAlI nIk% Aihm teone yhovAe kH/ "e mne 30 sArA mA,so mze to p,ivdAy ApvA mAwe Tofe dUr suDI temnI sATe gyo h te ngrno nAz nh kM 31 yAre Aihme kHMu/ "he yhovA/ h tmne PrIvAr dvnI sATe Aihmno sodo e tklIP ApIne pUC CuM ke DAro ke y 20 j sArA loko 17 yhovAe ivcAyuRM/ "je h hm,A krvAno C te z hoy to 18Aihmne khI dM AihmmTI ek mhAn ne yhovAe Yr Ayo/ "e mne 20 sArA m.,so mzeziktzAI pN TnAr C ne ne kAr,e pvInI e e ] to p, h ngrno nAz nh kM 19 32bDI o AzIvARd pAmze m j ene psMd kyoR Ce yAre Aihme kH/ "he yhovA/ e tme guse nAke jeTI e potAn sMtAnone ne potAnA pCInA vMzene TAv to A CelI vAr pUCuM C/ DAro ke y ds j sArADmR ne yAyn Acr, krIne yhov.ne mAgeR vvAnI mA,so me to tme z krzoAA kre/ ne e rIte Aihmne Apel vcn h pAI yhovAe kH/ "e mne ngrm mA 10 sArA mA,sozk mze to p, h ngrno nAz krIz nh 20 33 pCI yhovAe kH/ "m D,I vKt sB%uM Ce ke yhovAe Aihm sATe bolvAn bMD krI dID/sdom ne gmorAhnA loko G,j KrAb Ce/ t e ewle yhovA cAyA gyA ne Aihm potAne Ger pACojy.eTI Avt .tRn.d n k.r, teo Ce temn PyoR 21pAp G,A gMBIr Ce ewlA mAwee h y jz neez ke m sAMB%uM Ce tewlI KrAb hAlt Ce pCI mne lotnA itiTbrAbr Kbr pfze 22 pCI te loko yTI nIkIne sdom trP gyA prMtuAihm hju p, yhov.nI sAme Bo rHo pCI 23 19 temnA be devdUto sje sdom ngrm Ay yAre lot sdomnA drvAm beWo hto te,e devdUtone eyA lote ivcAyuRM ke A loko ngrmTI yAAAihme yhovAne kH/ "he yhovA? tme du lokonI sATe krI rH. Ce/ teTI teoene mvA Bo Tyo ne temnI 24 2sArA lokono p, nAz krvAn KreKr ivcAro Co e pAse jne sAg nmkAr krIne boyo/ te,e kHuM "mArAte ngrm 50 s.r. mA,so hoy to p, tme e ngrno vAmIo/ k]pA krIne mAre Ger pDAro h tmArI sevAnAz krzo e 50 sArA mA,sone mAwe tme ngrne bcAvI krIz tmArA cr, Duo ne rAt ivZAm kro/ pCI 25nh lo duonI sATe sArA mA,sone p, mArI nAKzo AvtIkAle tmArI yAA z kree to tmne nA zoBe? to to sArA mA,sonI dzA p, devdUtoe kH "nA/ me r.mn. cokm.M rAt ivtAvIz 3duonA jevI j TAy? e tmne zoBe nh h ,M C prMtu lot potAne Gre pDArv. vArMvAr Ah krtoAKI p]vIno yAy krnAr sAco yAy krze hto ewle teo lotne Ger jvA tqyAr TyA ne jyAre teo lotne Ger phoyAM yAre lote pIvA mAwe kk Ay ne temnA mAwe KmIr vgrnI rowlI bnAvIm Ce .lokono .tRn.d Ce jeo te jy.n. du lokoAr..iht Ty. ht. devdUtoee te KAD

15. 15 piY 19:4-30 4 16 te sje sUvAnA smy phelA j ngrnA tmAm prMtu lot mUJv,m hto teTI ngr CofvAnI te,eToeTI loko lotnA Ger AyA sdomnA mA,soe tAv n krI p, enA pr devnI mherbAnI htI 5lotnA Grne GerI lID ne teoe kH/ "Aje rAe je ewle pelA mA,so tene/ tenI pnIne ne tenI bebe mA,so tAre Ger AyA/ te ky Ce te mA,sone bhAr puIone hAT pkfIne zhernI bhAr l AyA 17kAF ne mne sut kr me emnI s.Te sMBog bMNee lot ne tenA pirvArne ngrnI bhArkrv. mAgIe CIe phoMcAfyA jyAre teo bhAr AvI gyA yAre bMNemnA 6 lote bhAr nIkIne potAnI pACTI bAr, bMD eke kH/ "tmAro v bcAvvA BAgo/ pAC vIne ezo 7krI dID lote lokone kH/ "nA/ mArA BAo/ h ivnMtI nih/ ne A ndIkWAnA dezm kyy BA rhezo 8kM C ke tme A KrAb kAm nA kro juo/ mAre be nih pvRto n Ave y suDI dofo ne pvRto pACpuIo Ce/ te kvArI Ce h mArI be puIone tmArI cAyA o nih to tme htA n ht T jzo 18Ag lAv CuM tenI sATe tme loko je krv hoy te kro/ yAre lote bMNene kH/ "nA/ nA/ mArA vAmI? k]pA 19p, A lokne kz krzo nh e loko mAre Gre AyA krIne AwlA dUr dofvA mAwe mne mjbUr n kro tmeCe ne h vy temnuM r-, krIz A mArA sevk pr dyA krI Ce ne dyA krIne Ape mAro 9 GrnI AjubAjunA lokoe kH/ "rtAmTI KI v bcAyAe Ce prMtu h pvRto suDI dofI zk tem nTI/ yAre te lokoe ivcAyuRM "A mA,s lot ne e h jr krtA DIme dofIz to te -em Tyel. 20mArA ngrm.M itiT trIke Ayo Ce ne hve mne ivn.zm.M h m.y jz prMtu juo/ h nkmzIKve Ce ke me loko z krIe? yAre lokoe lotne ek bhu nAnuM ngr Ce/ mne e ngr suDI dofvA do/ 21kH/ "me loko e mA,so krt y tArA BUMfA hAl to mAro v bcI jze devdUte lotne kH/ "sAM/krIz teTI e lokoe lotne GerI vIne tenI nk h tmne ev krvA dz/ jy tme j rHA Co e 22AvvAn z kyuRM te bAr, tofIne Mdr vezvA CtA ngrno nAz h krIz nh prMtu te jyA suDI JfpTIhtA dofo/ jy suDI tme e ngrm suri-t phcI nh 10 prMtu lotnI sATe rhelA mA,soe drvAe GAfyo o yMA suDI h sdomno nAz nih krI zku : tene lotne GrnI Mdr KcI lIDo ne pCI bAr, zhern nAm soAr pfy k.r, ke te n.n g.m Ce 11bMD krI dID bMNe j,e drvAnI bhArnA mA,soneDA bnAvI dIDA ne Grm GUsvA vAA jvAn ne sdom ne gmorAhno ivnAz 23v] bDAMj DA T gyA teo bAr, zoDI zoDIne lot jyAre soArm phoyo yAre p]vI pr sUrj 24TAkI gyA gto hto A vKte yhovAe sdom ne gmorAhno nAz krvAno ArMB kyoR te,e AkAzmTI sgtA gMDk 25 sdommTI bcI jvMu ne Ag vrsAyA A rIte yhovAe te dezno/ 12 bMNe j,e lotne kH/ "z A ngrmAM ko evo ndIkWAnA sm d e z no/ zh e r omnA bDAmA,s tmArA pirvArno Ce z tmArA jmA/ tmArI invAIono ne jmIn pr je k y ht tepuIo ke y ko tmArA pirvArno mA,s Ce svRno n.z kyoR 26e ko bIe mA,s tmArA pirvArno A ngrm jyAre teo BAgI rHA htA yAre lotnI pnIerheto hoy to tene hm, j A ngr CofI jvA khI pAC vIne ey ne te mIWAno TBlo T g 13