1

Toets 1

– Toets 1 (20% EC): woensdag 20 februari 15.00-17.00 uur, Educatorium, Gamma & Beta

– Aankomst na 15.30 betekent automatisch uitsluiting van deelname toets.

2

Het Sociaal & Technologisch perspectief

3

Opzet:

• Eerste uur: technologisch perspectief teleologische & technologisch deterministische benaderingen

• Tweede uur: sociale perspectief cultural studies benaderingen

4

Technologisch Perspectief: Teleologie

5

Howard Rheingold

• The Virtual Community (1993) (http://www.rheingold.com/): beschrijft ervaringen in The Well verkondigt idee dat internet gemeenschapsleven kan herstellen & democratie bevorderen.

• Virtual Reality(1991): extreme versie van technologisch perspectief teleologische geschiedenis

6

Teleologie

• Vooronderstelling dat er een doel, ontwerp, of richtinggevend principe is in natuur of geschiedenis

• Vroege teleologische geschiedenissen verbonden met God en kapitalisme

• Vooral invloedrijk in jaren ’50 en ‘60

7

Kritiek op teleologisch denken

• Er is geen doel, ontwerp of richtinggevend principe

• Individuen & groepen botsen met elkaar en reflecteren over de wereld om hen heen.

• Wetenschappers moeten handelen en denken van individuen en groepen onderzoeken

8

Rheingold vervolg:

• Van Lascaux naar virtuele realiteit

• Precies het type teleologische geschiedschrijving waarop veel kritiek is geuit.

9

Wat maakt deze geschiedenissen teleologisch?

• Het zijn progressieve geschiedenissen enkel stappen richting VR worden beschreven iedere stap is logisch

• Geniale uitvinders die problemen oplossen van voorgangers

• Verleden wordt gepresenteerd als voorbereiding op het heden

10

Wat laten teleologische geschiedenissen niet zien?

• Toevalligheden, tegenstrijdigheden en problemen komen niet aan de orde

• Paul Mayer: ontwikkeling computer bestaat uit tal van overlappende geschiedenissen

11

Technologisch Perspectief: technologisch determinisme

12

Wat is het?

• Gedachte dat ontwikkeling van technologie de loop van de geschiedenis bepaalt.

13

Probleem

• Geschiedenis wordt niet door 1 oorzaak of factor bepaald, maar door complexe interactieprocessen

14

McLuhan (1911-1980)

• Geschokt door studenten begonnen aan onderzoek naar geschiedenis van perceptie

• Wetenschappelijke celebrity

15

Oneliners

• If it Works, it’s obsolete• With telephone and TV it is not so much

the message as the sender that is “sent”• People don’t actually read newspapers.

They step into them every morning like a hot bath

• When you are on the phone or on the air, you have no body

• The future of the book is the blurb

16

Kernideeën

• Algemeen: analyseren van effecten van media op onze perceptie

• Remediation

• Extending the sensorium, the medium is the message, en hot and cold media

17

Extending the sensorium

• Gedachte dat media verlengstuk van het lichaam zijn

• Hij maakt hierbij geen onderscheid tussen het medium en technologie

• Conclusie media bepalen onze perceptie op de wereld

18

The Medium is the Message

• Het begrijpen van de invloed van media heeft niks te maken met hun inhoud

• Waar het om gaat is dat media het menselijke associatievermogen en handelingsvermogen versnellen en verlengen

• We moeten dus de technische eigenschappen van media analyseren

19

• Whether the light is being used for brain surgery or night baseball is a matter of indifference. It could be argued that these activities are in some way the ‘content’ of the electric light. This fact merely underlines the point that “the medium is the message” because it is the medium that shapes and controls the scale and form of human association and action.

20

Hot and Cold Media

• Media-ervaringen zijn heet of koud afhankelijk van de hoeveelheid participatie die een medium vereist

• Hete media brengen informatie op een luide en heldere manier er wordt weinig participatie van de gebruiker vereist

• Koude media brengen informatie op een zachte en vagere manier vereisen veel participatie van gebruiker

21

Categorisering:

• Heet: radio, fotografie en cinema deze verzadigen een van de zintuigen

• Koud: hiërogliefen, telefoon, strips en televisie geven weinig informatie

22

'Oracle of the Electric Age' (McLuhan clip)

• http://archives.cbc.ca/500f.asp?id=1-74-342-1834

23

Mediaculturen

1. Primitieve orale cultuur gedomineerd door zintuigen van horen en spreken

2. Cultuur van geletterdheid wordt mogelijk om de tijd te organiseren

3. Printcultuur leidt tot abstractie en repetitie we verliezen tactiele en auditieve relatie met de wereld

4. Elektronische cultuur biedt mogelijkheid om zintuigen op evenwichtige manier te gebruiken

24

Het sociale perspectief

• Wetenschappelijke revolutie in sociale en geesteswetenschappen toenemende kritiek op teleologisch en structuralistisch denken

• Gevolg: nieuwe benaderingen gaan er vanuit dat veranderingen alleen begrepen kunnen worden door handelen en denken van individuen en groepen te bestuderen

25

Cultural Studies

• Interdisciplinaire cultural studies is ontstaan uit onvrede met traditionele omgang met cultuur: hoge cultuur

Raymond WilliamsStuart Hall

26

Raymond Williams

• Zoon van een spoorwegwerker

• Werd rond WOII Marxist

• Verkocht 750.000 boeken

27

Cultural Studies

• Interdisciplinaire cultural studies is ontstaan uit onvrede met traditionele omgang met cultuur: hoge cultuur

• Pioniers cultural studies waren geïnspireerd door Marxisme, maar waren kritisch over deterministische cultuuropvatting

28

• We have to think of determination not as a single force, or a single abstraction of forces, but as a process in which real determining factors – the distribution of power or of capital, social and physical inheritance, relations of scale and size between groups – set limits and exert pressures, but neither wholly control nor wholly predict the outcome of complex activity within or at these limits, and under or against these pressures.

29

Cultural Studies benadering van media

• Er is niets in een specifieke technologie dat de culturele of sociale impact van media bepaalt.

• Introductie nieuwe media technologie brengt op zichzelf geen radicale breuk te weeg

• Veranderingen zijn afhankelijk van menselijke instituties, creativiteit, intenties en machtsverhoudingen

30

Kritiek 1 van Williams op McLuhan

• For if the medium [] is the cause, all other causes [] are at once reduced to effects. Similarly, what are elsewhere seen as effects, and as such subject to social, cultural, psychological and moral questioning, are excluded as irrelevant

31

Kritiek 1 van Williams op McLuhan vervolg

• The physical fact of instant transmission has been uncritically raised to a social fact, without any pause to notice that virtually all such transmission is at once selected and controlled by existing social authorities. McLuhan, of course, would apparently do away with all such controls

32

Kritiek 1 van Williams op McLuhan vervolg

• If the effect of the medium is the same, whoever controls or uses it, and whatever apparent content he may try to insert, then we can forget ordinary political and cultural argument and let the technology run itself.

33

Kritiek van Williams op McLuhan 2

• It is hardly surprising that this conclusion has been welcomed by the “media-men'' of the existing institutions. Thus what began as pure formalism, and as speculation on human essence, ends as operative social theory and practice, in the heartland of the most dominative and aggressive communications institutions in the world

34

Eerste verschil tussen McLuhan en Williams

Williams: gebruik van techniek is afhankelijk van menselijke intenties en handelingen

McLuhan: nieuwe mediatechnieken leiden tot radicale veranderingen

35

Tweede verschil tussen McLuhan en Williams

McLuhan: Introductie nieuwe mediatechnologie leidt tot structurele veranderingen

Williams:Introductie nieuwe mediatechnologie kan tot meerdere uitkomsten leiden

36

Derde verschil tussen McLuhan en Williams

McLuhan: definieert technologie zonder verdere discussie

Williams: vaardigheden en kennis zijn integraal deel van concept technologie

37

Vierde verschil tussen McLuhan en Williams

McLuhan: ziet medium als een technologie

Williams: ziet medium als een constructie van een sociaal proces

38

Standpunt New Media

• Benadering van Williams is bruikbaar wanneer wij het gebruik van 1 individuele mediatechniek bestuderen

• Benadering van McLuhan is interessant als wij willen onderzoeken hoe mediatechnologie onze omgeving en cultuur begint te vormen