gmina nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · web viewars moriendi [łac.,...
TRANSCRIPT
![Page 1: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/1.jpg)
Klasa VII
Moi Drodzy!
Został miesiąc do końca roku szkolnego. Pracujcie, aby zdobyć jak najlepsze oceny.Przypominam, że materiały w wersji papierowej są dostępne w szkole. Wystarczy zgłosić taką potrzebę.Przysyłajcie prace w terminie i tylko te, o które wyraźnie prosiłam.Miłego tygodnia! TYDZIEŃ 11
Lekcja 25. 05. 2020 r.
Temat: Budowa sonetu na przykładzie utworu Adama Mickiewicza.
1. Geneza utworu.Za działalność w tajnym zgromadzeniu młodzieży litewskiej – Towarzystwie Filomatów ( miłośników nauki) i Filaretów ( miłośników cnoty) – Adam Mickiewicz został skazany na przymusowy pobyt w Rosji, bez prawa powrotu na ziemie polskie. Latem i jesienią 1825 roku odbył podróż na Krym, traktowaną w tamtym czasie jako okazję do zapoznania się z egzotyką Wschodu. Półwysep należał już bowiem do Rosji, ale większość jego mieszkańców nadal stanowili muzułmanie – Tatarzy krymscy, a tamtejsze zabytki były związane z ich kulturą i historią. Pod wpływem wrażeń z tej wyprawy poeta napisał w 1825 roku cykl 18 utworów zatytułowany „Sonety krymskie”. Fascynacja przyrodą i kulturą Orientu, złożyły się na oryginalny styl utworów, stanowiących połączenie poetyckiego dziennika podróży z zapisem duchowych doświadczeń artysty – wygnańca, tęskniącego za ojczyzną. Jednocześnie ma świadomość, że w rodzinnych stronach nie pozostał już prawie nikt z jego bliskich – rodzice od lat nie żyją, ukochana z młodości została mężatką, przyjaciele na zesłaniu. Pierwszym wierszem w zbiorze są „ Stepy akermańskie”.
2. Przyjrzyj się zdjęciom na str.314. Wyobraź sobie, że jesteś w przedstawionej rzeczywistości. Opisz step i to co czujesz. Swoją wypowiedź zapisz w zeszycie.
3. Przeczytaj utwór pt. „ Stepy akermańskie” ze str.315 oraz informacje z przypisów.
4. Podmiot liryczny
Przeanalizuj treść sonetu i odpowiedz na pytania dotyczące podmiotu lirycznego. Postaraj się o to, by były one precyzyjne i tam, gdzie to możliwe, poparte odpowiednim cytatem z tekstu.
Kim jest podmiot liryczny?
![Page 2: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/2.jpg)
Czego z treści sonetu dowiadujemy się o nim i jego sytuacji? Gdzie się znajduje? Czy jest sam?(zwróć uwagę na formy gramatyczne – osoba, liczba – jakich używa osoba mówiąca)
Wskaż jakimi zmysłami podmiot liryczny odbiera otaczający go świat?
Sprawdź, w której części tekstu dominuje wzrokowe poznanie świata, a w której słuchowe?
Jakie emocje towarzyszą mu w opisanej sytuacji lirycznej?
Ważne pojęcia, które wykorzystasz w notatce:Typy liryki
Liryka bezpośrednia podmiot mówiący wyraża swoje przeżycia wprost, bezpośrednio obecność podmiotu wskazują czasowniki w 1 os. liczby pojedynczej
lub mnogiej ( np. czuję, płaczę, cierpimy, kochamy) oraz zaimki (ja, mój nasz)
Liryka pośrednia podmiot mówiący pozostaje ukryty, prezentuje swoje myśli i uczucia
poprzez opis ( np. krajobrazu, przedmiotu, sytuacji) podmiot wypowiada się w 3. os. liczby pojedynczej lub bezosobowo.
5. Nastrój utworuPrzeanalizuj treść sonetu i odpowiedz na pytania dotyczące nastroju utworu. ( nastrój utworu to wrażenie, jakie wywołuje w czytelniku).Jaki nastrój towarzyszy osobie mówiącej w czasie podróży? Przyporządkuj nazwy uczuć, doznań i emocji do poszczególnych zwrotek. Uzupełnij tabelkę.
nadzieja, żal i rozczarowanie; osamotnienie i fascynacja ciszą; zagubienie, niepewność i fascynacja naturą; zachwyt naturą i przestrzenią
zwrotka uczucia, doznania, emocje
pierwsza
druga
trzecia
czwarta
6. Środki stylistyczne i ich funkcja w utworze
![Page 3: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/3.jpg)
Przeanalizuj treść sonetu pod kątem zastosowanych w nim środków stylistycznych i ich funkcji. Pomocna będzie karta pracy „ Niezbędnik badacza poezji”, a także wyjaśnienie nazwy nowego środka poetyckiego.Oksymoron to zestawienie dwóch wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu, najczęściej rzeczownika z przymiotnikiem, np. gorący lód. Oksymoron wskazuje sprzeczne cechy jakiegoś zjawiska i wydobywa jego nowe, paradoksalne znaczenie.Hiperbola to celowe przedstawienie jakichś zjawisk, osób lub przedmiotów w sposób wyolbrzymiający ich cechy, znaczenie lub działanie.
![Page 4: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/5.jpg)
Uzupełnij tabelkę, przepisz lub wklej do zeszytu. Jeżeli masz wątpliwości (związane ze środkami stylistycznymi i ich funkcją) skorzystaj z podanej poniżej propozycji ciekawej i krótkiej prezentacji na stronie:
https://www.youtube.com/watch?v=9_8jx6RopeY ( 16min 27s)
cytat Nazwa środka stylistycznego
Funkcja w utworze
Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu
metafora podkreśla ogrom przestrzeni wielkiej jak ocean
suchego przestwór oceanu
Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi
śród fali łąk szumiącychśród kwiatów powodzi
hiperbola
koralowe ostrowy burzanu
gwiazd szukam, przewodniczek łodzi
Tam z dala błyszczy obłok? tam jutrzenka wschodzi?
To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu
Stójmy!- jak cicho!W takiej ciszy!
słyszę ciągnące żurawie(…)słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie,kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła
![Page 6: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/6.jpg)
7. Budowa utworuPrzeczytaj definicję sonetu jako gatunku literackiego, a następnie poszukaj wskazanych cech w utworze Adama Mickiewicza.
Sonet to gatunek liryczny ( osobą wypowiadającą się jest podmiot liryczny, który przekazuje swoje przeżycia, doznania i myśli w formie monologu lirycznego).Utwór ma bardzo regularną budowę:
składa się z czterech zwrotek ( 14 wersów), dwie pierwsze strofy są czterowersowe i mają charakter opisowy, dwie kolejne są trzywersowe i mają charakter
refleksyjny( skłaniający do przemyśleń) występuje stały układ rymów: abba, abba, cdc, cdc.
Przyjrzyj się budowie utworu i odpowiedz na pytania.Ile jest wersów w wierszu?Z ilu strof zbudowany jest wiersz?Ile wersów jest w kolejnych strofach?Jaki jest układ rymów?( nazwij je czy są to rymy parzyste, krzyżowe, okalające; dokładne, niedokładne; żeńskie, męskie)Jaki jest w utworze rozkład treści pomiędzy poszczególnymi strofami, czyli ile miejsca zajmuje opis przyrody, a ile refleksja?Jaki charakter mają dwie pierwsze zwrotki, a jaki trzecia i czwarta zwrotka?
Na podstawie zebranych informacji sformułuj wniosek:
„ Stepy akermańskie” to utwór …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..……………………………………….
8. Na podsumowanie lekcji możesz też uzupełnić graficzną kartę pracy, którą zamieszczam poniżej.
![Page 7: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/8.jpg)
9. Zrób zdjęcie notatki z lekcji i prześlij na adres: [email protected] do 28 maja do 16.00.W temacie proszę wpisać:- imię i nazwisko- klasa 7, stepy
Lekcja 26.05. 2020 r., 27.05.2020 r.
Temat: Obraz męstwa Polaków w „ Reducie Ordona ” Adama Mickiewicza.
1. Geneza utworu.Polacy nigdy nie zaakceptowali utraty niepodległości. Wyrazem tego były między innymi wystąpienia zbrojne. Jednym z nich było powstanie listopadowe, które wybuchło w 1830 roku, ale zakończyło się klęską. Adam Mickiewicz w „ Reducie Ordona” przedstawił jeden z epizodów tego powstania – obronę Woli i Olszynki Grochowskiej niedaleko Warszawy.Poeta napisał ten utwór na emigracji w 1832 roku na podstawie relacji swego przyjaciela Stefana Garczyńskiego, który był uczestnikiem powstania.Bohaterskim dowódcą oddziału artylerii ( fort nr 54 na Woli) był Julian Konstanty Ordon. Reduta ( rodzaj wysuniętej placówki, otoczonej wałami – szańcami) została wysadzona 6 września 1831 roku ( wbrew słowom Mickiewicza Julian Ordon wówczas nie zginął, przeżył wybuch i uczestniczył w dalszych walkach o niepodległość kraju; zmarł na emigracji dopiero w 1887 roku).
2. Przeczytaj uważnie utwór pt. „ Reduta Ordona. Opowiadanie adiutanta” Adama Mickiewicza na str.318 – 321. Zwróć uwagę na przypisy zamieszczone obok tekstu.
3. Obejrzyj lekcję na podanej poniżej stronie od początku do 7min 40s
https://www.youtube.com/watch?v=BzoNazm-wkY
4. Świat przedstawiony utworuOdpowiedz na pytania i poprzyj odpowiednim cytatem z tekstu:
Kto opowiada o wydarzeniach? Skąd obserwuje pole bitwy? Dlaczego nie bierze bezpośredniego udziału w starciu? Kto walczy w obronie reduty, a kto ją zdobywa?
(Polacy i Rosjanie zostają pokazani w utworze w kontrastowy sposób – polscy powstańcy broniący Warszawy są uosobieniem dobra, a rosyjscy żołnierze pragnący zdobyć polską stolicę uosabiają siły zła.)
![Page 9: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/9.jpg)
Uzupełnij tabelkę, przepisz lub wklej do zeszytu.
KONTRAST
Obrońcy reduty Wojsko rosyjskie
nieliczni, mają tylko …………… armat, brakuje im ………………..’
walczą mimo że nikt nie wydał……………………………..-bo uznają, że obrona ojczyzny to….……………………………………..,
mężni,………………………….- z zaciekłością ………………………………………………………,
dumni i honorowi – wolą………..………………………………………………………………………………,
biel w opisie reduty symbolizuje………………………………………………………………………………
reduta porównana zostaje do……………………………………………
przeważają liczebnie – mają …………………………………………………,
walczą na rozkaz …………………..bezlitosnego i mściwego tyrana, który za nieposłuszeństwo wymierza………………………………………….
posłusznie i służalczo wykonują rozkazy ……………………, który jest dla nich ważniejszy niż …………..,
czerń w opisie carskiego wojska symbolizuje ………………………..……………………………………….……………………………………….……………………………………….………………………………………..
wróg porównany zostaje do ……………………………………………….………………………………………..
W którym momencie bitwy narrator rozpoczyna opowiadanie?
5. Uporządkuj punkty planu walki o redutę i wpisz do zeszytu. Wysadzenie reduty. Zdobycie wałów reduty. Zaciekła obrona polskich żołnierzy. Natarcie rosyjskiej piechoty. Ostrzelanie atakujących. Dalsze natarcia Rosjan.
![Page 10: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/10.jpg)
6. Scharakteryzuj dowódcę reduty w kilkuzdaniowej wypowiedzi.
Ordon
Decyzja
Skutki
Cechy
Dlaczego w wierszu został uśmiercony?
7. Środki stylistyczne w utworze.Uzupełnij tabelkę, przepisz lub wklej do zeszytu.
cytat Nazwa środka stylistycznego
Funkcja w utworze
Wylewa się spod skrzydła uciśniona piechota
Podkreśla ogromną ilość wojsk rosyjskich, które atakują redutę.
Czarne chorągwie(…)biała(…) reduta
Pokazanie złowrogich sił nieprzyjaciela- czarnych, potwornych, nieludzkich a z drugiej strony biel – niewinność, czystość walczących o swoją wolność
tam kula lecąc grozi W barwny sposób pokazuje wszechobecność pocisków, które niosą śmierć
![Page 11: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/11.jpg)
szumi, wyje, ryczy Oddanie odgłosów, które towarzyszą walce i strzałom artylerii
ryczy jak byk przed bitwą Oddaje atmosferę panującą na polu walki, która jest pełna napięcia i złowrogich emocji, podkreśla grozę walki
długą czarną kolumną, lawa błota nasypana, najgęstszych kłębów dymu, gęstej chmurze
Uplastyczniają opis pola bitwy
granat w sam środek kolumny się nurza, plemię zwycięzców, zbrodniami zatrute, sypią się wojska
Nadają opisowi bitwy i żołnierzy plastyczności i oryginalności, silnie oddziałują na wyobraźnię
Gdzie jest król, co na rzezie tłumy te wyprawia? Czy dzieli ich odwagę , czy pierś sam nadstawia?
Niosą ironię, podkreślają brak szacunku podmiotu lirycznego wobec postawy cara
Mocarzu; Synu Wasilowy Kierują uwagę na cara i wyrażają silne emocje mówiącego
Ura! ura! Oddaje wojenną atmosferę, dynamizm wydarzeń
8. Zad.4/322 – zapisz w zeszycie.
Lekcja 28. 05. 2020 r.
Temat: Słynne Polki – Emilia Plater.
1. Geneza utworu.Wiersz został poświęcony Emilii Plater, dwudziestopięcioletniej hrabiance, która wiosną 1831 roku, podczas powstania listopadowego, zorganizowała kilkusetosobowy oddział powstańczy złożony z kawalerzystów, strzelców oraz kosynierów i w męskim przebraniu brała udział w walkach z Rosjanami. Po zdziesiątkowaniu oddziału dołączyła do formacji dowodzonej przez Karola Załuskiego. Za zasługi na polach bitwy gen. Dezydery
![Page 12: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/12.jpg)
Chłapowski przyznał Emilii Plater honorowy stopień kapitana oraz przydzielił jej dowództwo 1. Kompanii 1. Pułku Piechoty Litewskiej. Jako dowódca znosiła ze swymi podkomendnymi wszelkie niedogodności życia powstańca i z tego powodu była powszechnie szanowana i ceniona. Zmarła – prawdopodobnie z trudów i wyczerpania organizmu – w dworze szlacheckim w Justianowie ( dzisiejsza Litwa) 23 grudnia 1831 roku. Wiersz powstał kilka miesięcy później, w 1832 roku.
2. Przeczytaj utwór pt. „ Śmierć Pułkownika” Adama Mickiewicza oraz przypisy na str. 323 -324.
3. Obejrzyj lekcję języka polskiego na podanej poniżej stronie ( 18min 8s).
https://www.youtube.com/watch?v=uDVpKExBi0A
Tekst utworu oraz wiadomości z lekcji wykorzystasz do uzupełnienia graficznej karty pracy, którą zamieściłam poniżej.
Nowe pojęcia:
ars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’]:
ars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’],
lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących przygotowaniu się człowieka
na przyjęcie śmierci;
sjp.pwn.plheroizacja – nadawanie prezentowanym postaciom wyjątkowej pozycji, przypisywanie cech wyróżniających, wybitnych
Polecam również prezentację na temat Emilii Plater i utworu Adama Mickiewicza na stronie:https://www.youtube.com/watch?v=jbzZfIOp7sk ( 16min 50s)
4. Zad. 5/325 – zapisz notatkę w zeszycie, wpisując informacje biograficzne przy nazwisku.
Sławne Polki
Justyna Kowalczyk –
Agnieszka Holland -
Pola Negri –
![Page 13: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/13.jpg)
Wanda Rutkiewicz –
Wisława Szymborska -
![Page 14: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Gmina Nawojowasphomrzyska.nawojowa.pl/asia/25_29_maja/kl7.docx · Web viewars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’], lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022063018/5fdd9c7ce5f2be72562a4890/html5/thumbnails/15.jpg)
5. Zrób zdjęcie notatki z lekcji i prześlij na adres: [email protected] do 30 maja do 16.00.W temacie proszę wpisać:- imię i nazwisko- klasa 7, „ Śmierć Pułkownika”
Lekcja 28. 05. 2020 r.
Temat: Jak napisać streszczenie?
1. Przeczytaj i zapamiętaj informacje na temat streszczenia, możesz wkleić do zeszytu.
Streszczenie – pisemna lub ustna wypowiedź polegająca na zwięzłym przedstawieniu najważniejszych treści tekstu, filmu itp. Streszczenie może stanowić samodzielny tekst lub wchodzić w skład na przykład recenzji, artykułu, programu teatralnego.
Podczas pisania streszczenia należy:
pamiętać o wyborze najważniejszych informacji ( np. można podzielić tekst na części, podkreślić najważniejsze informacje, co ułatwi stworzenie planu wypowiedzi),
wyeliminować dialogi, a zawarte w nich informacje ( jeśli były ważne) przekształcić w zwięzłej formie ( nie cytujemy),
pominąć zbędne wyliczenia, szczegóły itp., pamiętać, by nie wprowadzać własnych ocen ( streszczenie powinno
być jak najbardziej obiektywne), dbać o to, by wypowiedź była spójna.
2. Przeczytaj tekst „ Trzy prawdy kanarka” Michela Piquemala na str.359 – 360.
3. Zad. 1/360 – zapisz w zeszycie.4. Zad. 2/360 – zapisz w zeszycie.5. Zad.3/360 – zapisz w zeszycie.6. Streść bajkę „ Trzy prawdy kanarka”. Postaraj się użyć maksymalnie 10
zdań.7. Uzupełnij w ćwiczeniach rozdział „ Streszczenie” str.126 – 127 – dla
chętnych!8. Zadanie :
Przeczytaj na poniedziałek nowelę „ Latarnik” str.331 – 340.
Do zobaczenia w poniedziałek…