[gitimin mod[rn [$m[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk osmanlı anayasasmın ila-m ile...

14
MÜHENDİSL1K EGİTİM! TANZiMATTAN CUM"URiY[T'[ [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i Latif MUTLU* Gülhane Hatt-ı Hümayunu'ndan Tan- zimat'a, Tanzimat'tan Meşrutiyet'e, Meş- rutiyet'ten Cumhuriyet'e geçen süreçte, ulusal. laik. demokratik eğitim mücade- lemizin kısa tarihi ... smanImparatorluğu'nda tanzimat- O tance aske.ri okullar açılmış eğitim modemleşmeye başlamıştı. Tanzimat- la birlikte sivil bürokrasinin gereksinimi olanper- sonelin yetiştirilmesi için yeni okullar açılmaya başlan. "Mektep"ler bu dönemde kurulmaya blandı, Cumhuriyete kadar din itimi veren "Mahalle Mektepleri'' ve "Sübyan Okulları' ile yan yanayaygınltı. 3 Kasım 1839'da resmen okunan lhane Hatt-ı Hümayunu, Osmanlı İmparatorluğu yöneti- minde büyük bir dönemeçtir. Birkaç yıllık birsüre içinde ülkenin kurumsal, iktisadi ve sosyal görünü- nüaltüst edecek geniş bir reformlar programı- nın çıkış noktasıdır. III. Selim ile Il. Mahmut dönemindeki kadro, zemini hazırlamış. Padişahlar, iç ve ş baskının etkisi ile olayları kabullenrnlerdi, "Düzene koy- ma, yeniden örgütlenme" anlamına gelen, Arap- ça, "tanzim" kelimesinin çoğulu, "Tanzimat", do- ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila- m ile ulaşacaktır. Bu h.are ketleri başlatan kadro- nun müşterek amacı, uhrevi hayatın cazibesine kapılan, dünyada olup bitenden habersiz, çök- mekte olan imparatorluğun kurtarılmasıydı. •Bilgi Eğitim ve Kültür Vakfı Kurucu ve Başkanı Makale, iTÜ Vakfı Dergisi Temmuz 1997, Sayı 23'ten alınmıştır. TÜRKIYE HENDISLIK HABERLERI 402 - 1999.4 Önerilen çözüm birkaç temel cümleyle özetle- nebilir: Idarede merkeziyetçilik, devlet çarnın çağdaşlaştırılması, hukukun ve eğitimin dinden bağımzlaştınlması. Osmanlı aydınları, gözleri Avrupaya dikilmiş halde, onun sunduğu modelleri olduğu gibikopya etmekte aramaktadır kurtuluşu. Sonuçlar göz alıcı bir biçimde ortaya çıkar: II. Abdülharnlt'in saltana- tmın başlarında gelişmiş romantikiere dönecekler ve bir Piyer Lati örneğinde olduğu gibi, her yerde kendini gösteren, dört bir yana doğru yayılan bir modernliğin kurbanı olmuş, eski Türkiye'nin kay- bolup gittine ağlayacaklardır. Tanzimat hareketinin en önde gelen kişilerin- den Mustafa Reşit Paşa'nın. bkez Sadrazamlık, iki kez Dışişleri Bakanlığı, Paris ve Londra'da bu- lunmuş olduğunu kaydetmernlz, dönemin ne den- li çalkantılı ve entrikalara sahne olduğunu anlat- maya yeter. 1839 Tanzimat Fermanı'nda itim ile ilgili tek cümle bulunmamasına karşın, 1856 lslahat Fermanı'nda, eğitimin gereği vurgulamyor, herke- sin özelokul kurmasına izin verildiği bildiriliyor ve ilan ediliyordu: 'Osmanuyruğu herkes, devlet okullarının yönetmeliğindeki koşulları yerine geti- rerek askeri ve mülki okuHara kabul olurıur: Bun- dan başka, her bir cemaat ve milletçe herkes mektepler açmaya izinlidir". Bu ifadeler ile "eğiti- min gereği ve serbestliği" savunuluyordu. Tanzi- matla birlikte başlayan yeniliklerin başında gelen mektepler ıstanbul ve taşrada hızlı bir şekilde yay- gınlaşmaya başlayınca 30 Nisan 1857 tarihinde yayımlanan bir genelge ile, Eğitim Bakanlığı (Ma- arif-i Umurniye Nezareti) kurulmuştur. İlk Eğitim Bakanı Sami Abdurrahman'dır. 57 -

Upload: lamkhanh

Post on 28-Aug-2019

224 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

MÜHENDİSL1K EGİTİM!

TANZiMATTAN CUM"URiY[T'[[GiTiMiN MOD[RN [$M[~i

Latif MUTLU*

Gülhane Hatt-ı Hümayunu'ndan Tan-zimat'a, Tanzimat'tan Meşrutiyet'e, Meş-rutiyet'ten Cumhuriyet'e geçen süreçte,ulusal. laik. demokratik eğitim mücade-lemizin kısa tarihi ...

smanlı Imparatorluğu'nda tanzimat-

Otan önce aske.ri okullar açılmış eğitimmodemleşmeye başlamıştı. Tanzimat-

la birlikte sivil bürokrasinin gereksinimi olan per-sonelin yetiştirilmesi için yeni okullar açılmayabaşlandı. "Mektep"ler bu dönemde kurulmayabaşlandı, Cumhuriyete kadar din eğitimi veren"Mahalle Mektepleri'' ve "Sübyan Okulları' ile yanyana yaygınlaştı.

3 Kasım 1839'da resmen okunan GülhaneHatt-ı Hümayunu, Osmanlı İmparatorluğu yöneti-minde büyük bir dönemeçtir. Birkaç yıllık bir süreiçinde ülkenin kurumsal, iktisadi ve sosyal görünü-münü altüst edecek geniş bir reformlar programı-nın çıkış noktasıdır.

III. Selim ile Il. Mahmut dönemindeki kadro,zemini hazırlamıştı. Padişahlar, iç ve dış baskınınetkisi ile olayları kabullenrnişlerdi, "Düzene koy-ma, yeniden örgütlenme" anlamına gelen, Arap-ça, "tanzim" kelimesinin çoğulu, "Tanzimat", do-ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın cazibesinekapılan, dünyada olup bitenden habersiz, çök-mekte olan imparatorluğun kurtarılmasıydı.

• Bilgi Eğitim ve Kültür Vakfı Kurucu ve BaşkanıMakale, iTÜ Vakfı Dergisi Temmuz 1997, Sayı23'ten alınmıştır.

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI 402 - 1999.4

Önerilen çözüm birkaç temel cümleyle özetle-nebilir: Idarede merkeziyetçilik, devlet çarkınınçağdaşlaştırılması, hukukun ve eğitimin dindenbağımsızlaştınlması.

Osmanlı aydınları, gözleri Avrupaya dikilmişhalde, onun sunduğu modelleri olduğu gibi kopyaetmekte aramaktadır kurtuluşu. Sonuçlar göz alıcıbir biçimde ortaya çıkar: II. Abdülharnlt'in saltana-tmın başlarında gelişmiş romantikiere döneceklerve bir Piyer Lati örneğinde olduğu gibi, her yerdekendini gösteren, dört bir yana doğru yayılan birmodernliğin kurbanı olmuş, eski Türkiye'nin kay-bolup gittiğine ağlayacaklardır.

Tanzimat hareketinin en önde gelen kişilerin-den Mustafa Reşit Paşa'nın. beş kez Sadrazamlık,iki kez Dışişleri Bakanlığı, Paris ve Londra'da bu-lunmuş olduğunu kaydetmernlz, dönemin ne den-li çalkantılı ve entrikalara sahne olduğunu anlat-maya yeter.

1839 Tanzimat Fermanı'nda eğitim ile ilgilitek cümle bulunmamasına karşın, 1856 lslahatFermanı'nda, eğitimin gereği vurgulamyor, herke-sin özelokul kurmasına izin verildiği bildiriliyor veilan ediliyordu: 'Osmanlı uyruğu herkes, devletokullarının yönetmeliğindeki koşulları yerine geti-rerek askeri ve mülki okuHara kabul olurıur: Bun-dan başka, her bir cemaat ve milletçe herkesmektepler açmaya izinlidir". Bu ifadeler ile "eğiti-min gereği ve serbestliği" savunuluyordu. Tanzi-matla birlikte başlayan yeniliklerin başında gelenmektepler ıstanbul ve taşrada hızlı bir şekilde yay-gınlaşmaya başlayınca 30 Nisan 1857 tarihindeyayımlanan bir genelge ile, Eğitim Bakanlığı (Ma-arif-i Umurniye Nezareti) kurulmuştur. İlk EğitimBakanı Sami Abdurrahman'dır.

57 -

Page 2: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

masıru'' hükme bağlamıştı. Buna göre, din e~itimidışında herkesin ortak bir program ve pedagojişemsiyesi altında eğitimi esastı.

U. Meşrutiyet döneminde eğitim en başta ge-len konu idi. Çünkü, aydınlanmız çağın gerisindekaldığımızı görmeye başlamıştı.

Batı tarzında kurulan modern okullarda ma-tematik, astronomi, fizik gibi fen derslerinin oku-tulmasının karşısına çıkanlar her kesimde çoğun-luktaydı. "llrnıhal okutulmadan yabancı dil okutu-lursa çocukların milli duyguları yok olur, okuduğulisarun kavminden olur" diyenler gelişmeyi yavaş-latıyordu. Ne yazık ki aradan yüz yıldan fazla birzaman geçmiş olmasına rağmen günümüzde halabu düşüncenin izlerine rastlıyoruz.

Milli Eğitim eski Bakanı Hasan Celal Güzel,neredeyse okullarda yabancı dili mecburi olmak-tan çıkartıyordu. Bereket versin, bu görevi uzunsürmedi. Ama hala "batı taklitçiliği" diye gelişme-nin karşısına çıkan bir grup insanımız, bir siyasiparti çatısı altında bu tür eski düşünceleri savuna-biliyor.

Yeni fikirler, yeni düşüncelerin, insanların ya-şamlanna girse bile, beyinlerine 100 yıldan önceyerleşemediğini öne süren bilim adamlarının hak-lı olduğu ortaya çıkıyor.

Orduyu modernleştirmek isteyen, yenilikçi m.Selim'e karşı bayrak açıp, "Askere setre giydiren,önlerine muallim diye Frenkleri koyan padişahaAllah yardım etmez" diye ayaklanan Kabakçılarartık yok.

Okullarda yazı tahtalarma ve tebeşire, "Frenkicadı nesnel Kur'an harflerinin yazılması caiz de-~i1di" diyen ulema sınıfı da yok.

Eğitim, Batı ile Doğu arasında ezilip duruyor-du. 1848'de Eğitim Bakanlığına getirilen KemalPaşa tutucuların baskısı ile görevden altı kez alın-mıştı. Eğitimin gelişmesine önemli katkıları olanbu Bakan, okullara harita sokmak istediği için, yo-bazların hedefi olmuş ve Avrupa'ya kaçmak zo-runda kalmıştı.

Batı'nın uyanışını sağlayan üniversiteler Os-manlının kuruluş yıllarına rastlayan dönemde ku-rulmuş ve paralelinde gelişmişlerdi. En parlak de-virler olan 16. yüzyılda Batı üniversiteleri de mey-

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI 402- 1999.4

velerini vermeye başlamıştı. 500-600 yıllık bir ge-cikmeden sonra, ilim diye sadece din kuralları öğ-reten "medreseler" de ıslahat yapıp modern bilim-Iere kapısını açmasını isteyenlerin karşısına yine"kafirlik'' suçlamalarıyla çıkılmıştı.

1862'de, "halka açık Darülfünun" kurulması-na karar verildi. Yapımına başlanan bina 1864'tebitti ise de, bu girişim tepki ile karşılandığı içineğitime başlanamadı. 1869'da bugünkü Çember-htaş'taki Basım Müzesinde, ilk üniversite (Darülfü-nun-ı Osmaru) 450 öğrenci ile törenle açıldı. Bu-günkü ortaokul düzeyinde çok basit dersler ver-mesi bile ulema sınıfının itirazlarına yol açıyordu.Medrese kökenli bürokratlar bu derslere "uydur-ma" diyerek, gereksiz olduğunu ileri sürüyorlardı.Nihayet, müderris (ders veren) Cemalettin Afga-ni'nin, "Peygamberlik bir sanattır" görüşünde birfikir ileri sürdüğü ve Rektör Hoca Tahsin Efen-di'nin, "canlılarm havasız yaşayamayacağı dene-yi" yaptığı gerekçesiyle dinaizlikle suçlandığı için26 Mart 1871'de bu ilk üniversite kapatıldı, öğ-rencileri dağıtıldı.

Darülfünün hocası olarak yetiştirilmek için Av-rupa ya gönderilen ilk rektör, Hoca Tahsin Efen-di: "Cehalet Mültezem, Kesb-i Kemaldir cünha-mız bildim ilahi cürm-ü tahsil i ilimden tövbeler ol-sun" (Bilgisiz kalmak şart, okuyup olgunlaşmakbüyük suç. Tannm, bilim öğrenmek suçundantövbe edelim) diye başlayan dizeleri yazarak içinidökmekten başka bir şey yapamamıştır.

Ikinci üniversite girişimi 1875'te yapıldı. Gala-tasaray Lisesi bünyesinde hukuk, edebiyat, fen fa-külteleri açıldı. 1898'de ilahiyat, matematik, dahasonraları tıp faküıteleri eklendi.

Bu arada, "Ah şu mektepler olmasaydı maari-fj ne iyi idare ederdim il dediği rivayet edilen,1903-1909 yılları arasında Eğitim Bakanlığı yap-mış olan Haşim Paşa dönemine de kısa bir göz at-mamızda yarar var.

Haşim Paşa, kendisine izafe edilen bu laftanZiyade, yeni yeni Batılılaşan okullardan, tabiat bil-gisi, fen bilgisi, Fransızca gibi dersleri kaldırtarakyerlerine din ve ahlak dersleri saatlerini çoğaltma-sı ile anılmaya değerdir.

59

Page 3: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

MÜHENDISLIK EGITlMl

tır" diyerek belirtiyordu. Buradaki "dünyevi" deyi-mi, tutucu çevrelerce tepkiyle karşılarırnış Bakan,dinsizlikle suçlarırruştı. "dünyevi E~itim"le dini et-kilerden uzak, düşünce ve vicdan özgürlüğüne yerveren "Laik Eğitirnin kastedilmiş olduğunu söyle-mektedir.

Laiklik, 1937'de Anayasada yerini buldu.Medreselerin yerine açılan 29 imam hatip okuluile Ilahiyat Fakültesi, öğrenciler rağbet gösterme-diği için birer ikişer kapanmışlardır. En son imamhatip okulu ı930'da, llahiyat Fakültesi de1934'te, öğrenci sayısı 20'ye düşünce kendiliğin-den kapandı. 20 yıl süreyle devlet eliyle din ada-mı yetiştirilmedi.

Harf devrimi ile başlayan kitle halinde eğitimhızla yayıldı. Eğitim seferberliği ile okuryazarlıkyaygınlaştırıldı.

8 Şubat ı928'de İstanbul'da camilerde ilkTürkçe hutbe okundu. 22 Ocak ı932'de ilk Türk-çe Kuran, Yerebatan Camii'nde okundu. Namazaçağrı (ezan) halkın anlayacağı şekilde Türkçeleşti-riIdi. 9 Nisan 1928 tarihinde yapılan bir değişik-likle "Devletin dini, İslamdır" hükmü Anayasa'dançıkarıldı.

Atatürk'ün bir işareti üzerine, Türk Ocaklan1931'de kendisini feshetti. Yeni baştan bir millikültür yaratmak, Doğu ile Batı değerleri arasındabocalayan toplumu, kendi öz benliğine kavuştur-mak amacıyla "Halkevleri" (1932) ve Dil ve TarihKurumları kuruldu. 1933'te bir kanunla Darülfü-nun kapatılarak yerine, M.E. Bakanlığına bağlı,"Istanbul Üniversitesi' kurulmuştur.

Üniversitelerimizde en köklü reform 1945 yı-lında yapılmıştır. Hasan Ali Yücel'in bakanlığı sı-rasında çıkartılan bir yasa ile, Istanbul dışında, An-kara'da yeni bir üniversite kuruluyor ve bunlara bi-lim ve yönetim özerkJiği veriliyordu.

1940'larda Hasan Ali Yücel, Batı klasik eğiti-minin temel kaynaklarının Türkçeleştirilmesi içintercüme bürosu kurdu. Tercüme edilen Yunan veBatı klasikleri, çok az bir fiyatla yurt sathına dağı-tıldı. Pek çok öğretmen, öğrenci ve vatandaş bueserlerden yararlandı. Bu dönemde eğitim, kal-kınma ve modernleşme aracı olarak görülüyordu.Kültür politikası da hümanizm ve laikliğe yönelik-

TÜRKIYE MÜHENDIsLIK HABERLERI 402 -1999.4

ti. 1940'h yıllar, lise ve ortaokulların en verimli vebaşarılı yılları olmuştur. Okul ortamının eğitimeuygunluğu, öğretmen kadrosunun nicelik ve nite-lik bakımından üstünlüğü bugüne dek bir daha el-de edilemedi.

Kırsal kesimde kalan nüfusun yüzde 81'inioluşturan kesimin eğitimi için, 17 Nisan 1940 ta-rihinde "Köy Enstitüleri" kuruldu. Eğitim, köyünüretimine doğrudan girdi. Köyenstitüleri, köyler-de bir altyapı değişikliğini hedef almıştı. "İş içinde,iş aracılığıyla, "iş için eğitim" sloganıyla çalışanköy enstitülari, köye, araştırma, gözlem ve deneyile birlikte iş ve üretim düşüncesini de getirmişti.

Doğayı değiştirmeye yönelik uygulamalı eğiti-min kısa zamanda etkisi görülmeye başlandı. Köy-de yatan insan gücünü harekete geçirmeye yete-cek metotlar köyenstitülerinin uygulamalı eğitimalanında geliştiriliyordu.

Tevhidi Tedrisat Kanunu ile başlayan, dünya-ya ve üretime dönük eğitim, ı946'da çok partilidöneme geçilinceye kadar taviz vermeden, itiraz-ları dinlemeden gelişmesini sürdürmüştür.

CHP döneminde başlayanbozulmalar

1946'da girilen çok partili rejimde, köy ensti-tüleri ve CHP aleyhine gizli açık tartışmalar baş-lar. Suçlanan Bakan Hasan Ali Yücel bakanlıktanayrılır, yerine CHP'nin sağ kanadının adamı ReşatŞemsettin Sirer getirilir. Yeni Bakan. çok tenkitedilen Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü'nu1947'de kapatma kararı verir. Bu, devrimlerdengeriye atılan ilk adım olarak arulacaktır. CHP ken-disine yöneltilen suçlamalardan kurtulmak içineğitim kurumunu feda ediyordu. Bununla da yeti-nilmedi. Yaklaşan seçimlerden önce halka hoşgörünmek Atatürk döneminde kapatılan IlahiyatFakültesi, on altı yıl sonra 1949'da yeniden ku-ruldu. CHP'nin son bir tavizi daha var. TevhidiTedrisat Kanunu'ndan sonra 1927'de din dersleritamamen kaldınlmıştı.

Çoğunluk istiyor diye iktidarının son günlerin-de, Milli Eğitim Bakanlığı bir genelge yayımlaya-rak ilkokullarda program dışı din dersleri okutul-

61

Page 4: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

MÜHENDISLIK EGİTtMi

AVRUPA BIRLIGI ÜLKELERININ KAMU HARCAMALARı, EGITIM VE KÜLTÜR GELIŞMELERI (1993 Vılı)

Kamu Harcamaları EQitime Kamu Bütçesinden Y. ö~rt. Okur Yayınlanan KotOphanedekl Yılda Alınan On Yılda ÖOrenc'Artış

Ülkeler Kışi Başına Dolar Ayrılan Pay Okuıı~ma Yazar Kitap Kitap Palent SayısıDram

Toplam Bütçenin Oranı Oranı Başlık sayısı Sayısı (Yüksek Öğretim)(%1savunma Sağlık EOilıın Dolar (%) (%) (%) Sayısı (Milyon) [Milyon) 1980 1990

Almanya 544 1.Dl0 767 62.188 4.1 33 ss 67.033 144.9 7.607 1.624.032 2.158.713 33

Ingiltere 605 ·860 770 45.294 4.7 29 99 46.000 156.7 2.633. 832.108 1.177.792 42

Yunanistan 309 160 175 1.834 2.8 15 93 3.255 8.3 9 121 116 187.644 54

ISLAM TOPLUMUNUN MADDI VARLICiı (1993 Vılı)ISLAM K.ONFERANSı ÖRGÜTÜNE ÜVE ÜLKELERIN KAMU HARCAMALARı, EGITIM VE KÜLTÜR GELtŞMELERi

Kamu Harcamaları EMime Kamu BOtÇesinden Y. ö!Jrt. Okur Yayınlanan KütiJphaJ)edeki Yılda Alınan On Yılda ÖğrenciKişi Başına Dolar Ayrılan Pay Okullaşma Yazar Kitap Kitap Patent Sayısı Ar!IŞ

ÜlkelerOranı Oranı Başfık Sayısı sayısı (Yüksek Öğretim) Oranı

Toplam Bütçenin (%)Savunma Sağlık Eğitim Dolar (%) (%) (%) Sayısı (Milyon) (Mılyon) 198D 1990

Iran 499 240 86 5.222 4.1 26.4 54 6.289 3.332 1 200.000 292.857 46

Libya 808 62 490 2.240 9.6 10.1 64 - - - - - -Türkiye 56 16 31 1.870 1.8 13.7 81 6.291 7.339 4 236.4~1 749.721 217

sonelini yetiştirecek okulları var. Aynı şekilde Mil-Li Savunma Bakanlığı, her derece ve nitelikteokullarda kendi personelini yetiştiriyor. AmaM.E.B, eğitimin temel direği olan öğretmeni ye-tiştirecek okulları açamıyor.

Ülkemiz, dünya nüfusunun beşte birini kapsa-yan 45 İslam ülkesiyle birlikte "Dünya Müslüman-lar Birliği"nin (Rabıtatü'l-Alemü'l-İslam) üyesidir.Bir milyar insanı kapsayan bu kuruluşun organla-rı salt din örgütü olarak 45 ülkede faaliyet göster-mektedir. Örgütün amacı, İslamla bağdaşmayanher türlü ideolojiye karşı savaşmak, İslami konu-larda çıkan anlaşmazlıkları çözmek, Islami davala-ra çözüm getirmektir. Diğer taraftan, dünya Müs-lümanlar Birliği üyesi olan Türkiye, Avrupa Birliğine de girmek istemektedir. Nüfusun yüzde 98'iMüslüman olan Türkiye'de yapılan bir kamuoyu

TÜRKIYE MÜHENDisLIK HABERLERI 402 - 1999.4

araştırması sonucuna göre, insanlarımızın yüzde7ü'i, Hıristiyanlardan oluşan "Avrupa Birliği'negirmemizi istemektedir. Türk kamuoyu rüştünü is-pat etmiştir. İyiyi kötüden, yararlıyı zararlıdanayırt edebiliyor, karını zararını biliyor. Faaliyetinikısıtlayan, yasakçı yasa ve mevzuattan kurtanlma-sı zamanı gelmiştir. Çağdaş eğitim ve kültür düze-yini yakalamak için koşan toplumumuzun önüneçıkan ufak tefek engelleri ve setleri kaldırarak,amacına daha kısa zamanda ulaşması için yolunuaçmalıyız.

"Eğitim Düşünceleri, Dünyada ve Türkiye'deYükseköğretim" adlı kitabından alıntılar yaptığı-mız bu makalenin yazarı Lati] Mutlu, 1965'den bu-yana eğitimin içinde olup, Bilgi Eğitim ve KültürVakıf Kurucusu ve başkanı, Istanbul Bilgi Üniver-sitesi'nin kurucusu, Türk Astronomi Denıeği veAturjet üyesidir.

63

Page 5: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

..•••>0')••-=~~ccCltı...:ı:u).-

.:ı:«iU«i

~=ttl ....- ~- e.ı:l ....•~ .•..e.ı«i ;;)\...."'t:l -= ca... ~.rJca

'2!ilal:ı: ....cc= ...... ~c ca... -e -...ca >-~o Q"'I- Q"'I~ c"icc 'l""'4

<, e.ı;>

~

00c"iQ"'I'l""'4e ~....~ c"i....cc 0'\

<, 'l""'4

CJ' ci"iü E 0\ o'>:; 0\ '<!'-oiii ...

cr'.•...oQI

'"8 ~ co:2 ~3..,§ a-

0-i

;s o- QO ci.o ...• a- a~ a- aQI ... CO:>

""ı::: CIJ r-,QI

O-u'~ O-...•

?l :g ~l§.E

'ı:: ,!ll!l olj .; .Jll

~ N'ın '2!ı:' ol2!-.;

~ .!!!~ .. ..~ ı::

'~ o, g .Q.,g

~'" 'OJ N '"

..LO

'" :z .: ~ı:: ol

~ '" ol ~- 't: II:;

ea ':gj ~'" ~ .sx: ..oj

~ -c .ı;, ~ ö -5 J ei '" '"2 ı:c

ol .. ;:;: ,"c ~ :Q- o>- :i! E -g ro" g:

'~

,Q- S c :> "E eP -o 8- 'ı::"'d e,

'".El .s g:ı E "" ;g- w 5.

"~ ~

'".,

-'" :> <: s Ö "" tn F:>. c

cı:: 8 iXo;;; ~ ~ ~

~ !1! ~ ~lı: II Li.: ~

~ ~ " """G

'" :ıl &l'0

~ ~ ~ :g ::::. ro-" .2 li> tn cc ro

!ii o '" ci) :r::ı: ~ b

=-

cioo00r-:

oa""or-:00..o

gu)c"i00oc

claa

'"~

cioo.-<r-:u)

go.rir-:....•

MNo.f}

oNN

.cC

<iiı:••Ö.•••~ol

"'C..!!!olEN

X~••eili~••>- ...;

ooaN'Do'"<'l

"cco'<l'

'"~N

ınCD

.:~Q.

s~oli'!1.:g:

l§' ii;ol:; cc'~ co

:<:: ..L ~ ]i

~ ol i7io .s :> 's.o. ın 'c '"25 N '" ll> c.s:'E sı ~ Jlg: ol ::<: -'"'E ':s.:;''".~ o c; 1ci g!il ro ~4: :OL :::>: :<::

Page 6: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

c><::><::>Mc"lc>....•....•

cic>c>

""'cıui

cic>oM8M

...eTIeTI..•

o800Nr-M00

ciou')<xi00•...M

c><o<oci00q-o<o.....•

ciu')q-oN•...

gO-O•...r-eri

,ciO

""·ui~ın

gOıncı..ı:r-,M

Page 7: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

MEVZUAT

1999 Yılı ilk üç ayında Yapı Ruhsan'na göre kullanma amaçlan yüzölçümlerinin yüzde dağılımı

Diger%4.9

Sıhhi, sosyalkültürel %54

Sınai%7.7

1999 Yılı ilk üç ayında Yapı Kullanma Izin Belgesi'ne göre kullanma amaçları yüzölçümlerinin yüzde dağılımı

Ticari%14.2

Sıhhi, sosyalkültürel %L3

Apartman%58.8

Diğer%1.6

EvVA; i ı.7

TÜRKIYE MÜHENDiSLIK HABERLERI 402 - 1999.4 69

Page 8: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

ODA'DAN HABERLER

iMO ŞUBELER ARASITOPlANTISI YAPıLDıİnşaat Mühendisteri odasına bağh şubelerin temsil-

cileri, lOT emmıız 1999 günü Genel Merkez GüneyÖzcebe salonunda bir araya gelerek örgütümüzün so-runlarını değerlendirdi. ToplantıyaKocaeli, Denizli,Hatay Mersin. Van, Diyarbakır şubelerinin dışındakişubelerimizin temsilcileri ile Merkez Yönetim Kuruluüyeleri katıldı.

Başkan Prof. Dr. Atilla ANSAL ve sekreter üyeFikri KAYA'nın Genel Merkezin çalışmaları konusun-daki bilgilendirme konuşmalarından sonra gündemde-ki maddelere geçildi. Tüm gün süren toplantının gün-deminde. "Bilgisayar Programlannın Sertifikaya Bağ-lanması", "Asgari Ücret". "Afet Yönetmeliğinin Uygu-lanması", "Şubelerimizdeki Proje Denetleyen Meslek-taşlarımızın Eğitilmesi", "Yetkin Mühendislik" konularıvardı

bölgelerinde ulaştıkları denetim düzeyi konusundaoranlar verdikten sonra, düzgün bir denetim sistemiylebirlikte yürümeyecekse, sertifikasyonun hedefine ula-şamayacağlnL belirttiler.

Denetim konusunda, Sakarya şubernizin halk des-teğini arkasına almayı vurgulayarak donatı da bile kali-te denetimi yapması, Adana şubemizin denetim yaptır-mayan 9 belediye hakkında savcılığa suç duyurusundabulunması, Antalya şubemızın dörtlü rus uyg ılarna-sında koordınatörlüğün mimarlara verilmesi konusun-da yürütmeyi durdurma kararı olması, örnek giı:işimlerolarak ilgiyle karşıtandı.

Asgari Ücret KriterleriGenel Merkez Sayma nı Yusuf ÖZKAN'ın ortak kri-

terlere bağlı, bölgesel katsayılarla yerelleştirilecek birasgari ücrat tablosunun olabilirliğ: konusundaki açıkla-masından sonra şube temsilcileri görüşlerini ifade etti-ler.

Genel Sekreter Fikri KAYA'nın "Bilgisayar Prog-rarnları" konusunda Bakanlıklar nezdinde yapligı çalış-maları açıklamasından sonra şube temsilcileri, bilgisa-yar programlarında yaşanan sorunları dile getirdi. An-talya Şube Başkanı İbrahim KOÇ, programlar çıktı,mühendislik bozuldu" diyerek çoğunluğun duygulannatercüman oldu. Konuşmacılar. ODA merkezinin bilgi-sayar programlarının denetlenmesi için insiyatifi ele al-masını ve yetkili bir komisyon kurup, Bakanlığı bekle-meden sertifika vermesini önerdi. Şube temsilcileri,

Istanbul Şube Başkanı Cemal GÖKÇE geçmişte deODA bünyesinde asgari ücret komisyonu kurulduğunu,bu doğrultuda bölge katsayılı tek tip kriter yapılmasıgerektiğini hatırattı. Konuşmacıların hemen tamamıortak kriteriere olur verirken, TMMOB'a bağlı diğerODA'larla da uyuma dikkat çekti, TMMOB bünyesin-de de benzer bir çalışmanın yararına değindiler. Bazıtemsilciler ise, eldeki mevcut olanaklarla kriterlere uy-mayanlara yaptırım getirilmesini önerdi. İzmır ŞubeSekreteri Sadettin UÇKUN ise, bu uygulamayı "ortak

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI 402 - 1999.4 71

Page 9: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

ODA'DAN HABERLER

da yargıç gibi gösterme çabasındadırlar. Gerçek bununtam tersidir. Tahkim kurullari, Dünya Bankası'nın elin-deki yatırım ve ticaret uzmanları listesinden seçilmekzorundadır. Tahkim kuruluna seçilenler hukukçu ol-mak zorunda değildir. Adı üstünde hakim değil ha-kemdirler.

Tahkim kurullarının asıl görev ve işlevleri yatırımcı-yı korumaktır.

Yatırımcıya ev sahipliği yapan ülkelerin dava ka-zanması adeta olanaksızdır. Geçtiğimiz aylar içerisindeABD'nin ETHYL CO. Şirketinin Kanada'daki yatırımfaaliyetleri, kanserojen madde içeren manganez ürün-lerinin halk sa~lığını tehdit ettii:jigerekçesi ile KanadaÇevre Bakanlığı'nın Ottowa mahkemesinden aldığı ka-rarla durduruldu. Konu NAFTA tahkim kuruluna götü-rüldü. Sonuçta ABD şirketi faaliyetini sürdürme hakkı-nı ve ayrıca. Kanada Hükümetinden 13.5 milyon do-lar tazrıimat aldı.

Fransa, 14 Ekim. 1998'de uluslararası tahkim gö-rüşmelerinden çekildi. Çünkü ülkenin tüm yargıçları,tahkim kabul edilirse topluca istifa edeceklerini acıkle-dılar.

Ülkemizde de ABD EUROGOLD şirketinin siya-nürle altın üretme çabalarına direnen Bergama halkıgerekli duyarlılığı gösterdiler. Çamköy'lü SebahatGÖKÇEOGLU elindeki bayrai:jl saliayarak televizyon-lara şöyle haykırdı: "On yıldan bu yana yüzlerceeylem yaptık. Sonucunda da kazandık. Amatahkimle bunu elimizden alacaklar. Bu Cumhu-riyetimizi elimizden almak demektir. Burayahakkımızı aramaya geldik".

Meclis gündemine getirilen Hükümet tasarısında,kamu hizmetinin tanımı daraltılarak, kamu hizmeti ta-nımı dışında bırakılacakalanlarda Danıştay etkisiz kılın-mak istenmektedir. Buna göre, sağlık, ulaşım, elektrik

üretimi ve dağıtımı, iletişim artık kamu hizmeti sayıl-mayacaktır. Bu husus birkaç Anayasa değişikli!1i ilegerçekleştirilemeyecek kadar kapsamlıdır. ÖncelikleTürkiye Cumhuriyeti'ni bir sosyal hukuk devleti olaraktanımlayan 2. maddenin değiştirilmasi gerekir, ki 4.maddeye göre Anayasa'nın 2. maddesi değiştirilemez.Anlaşılıyor ki yapay zorlamaların amacı tahkimdir,SEVR'dir, kapitülasyonların getirilmesi, ülkekaynakların m peşkeş çekilmesidir.

Bu nedenle 'Inşaat Mühendisleri Odası olarakTBMM'de qörüşülen Anayasa değişikliklerine karşıyız.

tMO Yönetim Kurulu adınaSekreter Üye

Fikri KAYA

MÜHENDis MiLLETVEKİLLERiNEAÇiK MEKTUPTahkime ilişkin Anayasa değişiklikleri komisyonlar-

dan geçti. Önümüzdeki günlerde de TBMM görüşme-ye başlanacak. Ulusal egemenliğimizin çok uluslu şir-ketlere devri anlamını taşıyan bu değişikliklerin önlen-mesi için, pozitif eğitim gören mühendis milletvekilimeslektaşlarımızı bir kez daha uyarmakta .yarar gör-mekteyiz.

Tahkim, çokuluslu şirketlerin devletler üzerinde do'layısı ile halk üzerinde kurduğu bir "tahakküm'tdür.Geçtiğimiz aylarda ABD'nin ETHYL CO. ŞirketininKanada'daki yatmm faaliyetleri, kanserejan madde içe-ren manganez ürünlerinin halk sağlığını tehdik ettiğigerekçesi ile Kanada Çevre Bakanlığının Ottowa mah-kemesinden aldığı kararla durduruldu. Konu NAFf Atahkim kuruluna götürüldü. Sonuçta ABD şirketi Iaali-yetinj sürdürme hakkını ve ayrıca Kanada Hükümetin-den 13.5 milyon dolar tazminatmı aldı.

işte bu örnek de gösteriyor ki, tahkim kurullarınınasıl görev ve işlevleri yatırımcıyı korumaktır. Yatırırncı-ya ev sahipliği yapan ülkelerin dava kazanması adetaolanaksızdır.

Sayın Ecevit, uluslararası tahkime gidildiğinde ulu-sal egemenlik haklarımaz özen (i) göstereceğiz diyor.Fakat ulusal egemenlik haklanmızın nasıl korunacağı-na ilişkin halkımıza açıklama yapmaktan kaçınıyor.

Çevre ve insan sağlığına zararlı üretim ya-par yabancı şirketlere karşı Hükümetimizin,yurttaşlarımızın veya sivil toplum örgütlerininyargıya başvurma haklan korunacak mı? Veya-hut, yatınm yapan yabancı şirketlerle çıkananlaşmazlıklarda yargı sistemimiz devreye gire-cek mi? Yoksa yargı sistemimiz tamamen dev-

TÜRKIYE MÜHENDisLIK HABERLERI 402 ·1999.4 73

Page 10: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

aDA 'DAN HABERLER

Cumhurbaşkanı Sayın Süleyman DEMİREL'in Keban Barajı'nın 25. yıldö-nümü kutlamalarında, basın mensupları ile bir söyleşisinde "MühendislerOdası"nın Keban yüzünden kendisini Oda'dan ihraç ettikleri" ifadesinin ba-sında 21 ve 22 Haziran tarihlerinde köşe yazılarında yer alması üzerine,Odamız sekreter üyesi Fikri KAYA, Radikal gazetesinden İsmet BERKAN'a,Hürriyet gazetesinden Sedat ERGİN'e Türkiye gazetesinden SabahattinÖNKİBAR'a gerçek durumu açıklayıcı üç ayrı yazı göndermiştir. BunlardanTürkiye gazetesinden Sabahattin ÖNKİBAR'a gönderilen yazıyıyayınlıyoruz ...

SayınSabahattin ÖNKİBAR

Türkiye Gazetesi'nin 22 Haziran 1999 günlüsayısında "DEMIREL'e Mühendisler Oda-sı'nca Ihraç" başlıklı yazınızda, "Yıl1969. Dönemin Başbakanı DEMİREL'ihraç fazlası enerji yatınmı yaptığı vekaynak israfı sebebiyle' solorijinli mü-hendisler odası tarafından 10 yıllığınaihraç ediliyor ... devamla, yıl 1969. Dö-nemin Başbakanı mühendis SüleymanDEMiREL bazı arkadaşları ile berabersol kimlikli mühendisler odasınca üyeoldukları oda 'dan ihraç ediliyor. Nedenya da gerekçe mi? İşte bu tam bir ibretoesikasıdır, Mühendisler Odası, Kebangibi devenerji vatırımtarıno start verenSüleyman DEMİREL'i 'ihraç fazlasıenerji yatırımı yapmak ve ülkenin kay-naklannı israrla itham edip suçlu bulu-yor. Evet bu Türkiye'nin sol düşünce ta-rihi için yapılmış ya da uydurolmuş birmizah denemesi değil, gerçeğin ta ken-disidir" ibareleri yer almaktadır.

Sayın Cumhurbaşkanımızın böyle bir söylem-de bulunabileceğine ihtimal vermemekle birliktegerçeğin kamuoyuna duyurulmasında da yarargörmekteyiz.

Ülkemizde mühendis, mimar ve teknik ele-manlar 30 Nisan 1958 yılında Resmi Gazetede

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI 402 - '999.4

yayınlanan 10195 sayılı kararname ile ayrı birstatüde ücret alırken, Sayın Süleyman DEMİ-REL'in Başbakan olduğu 1970 yılında mühendisve mimarların da 657 sayılı Devlet Memurları Ya-sası kapsamına alınması nedeniyle, Odamız Yö-netim Kurulu, 3.7.1970 günü 13 rıo'lu toplantı-sında mühendis ve mimarların ücretlerini reel ola-rak sürekli düşiken bu yasaya karşı çıkarak. Baş-bakan Sayın Süleyman DEMIREL'i ve Sanayi Ba-kanı Sayın Selahattin KILIÇ'ı ihraç talebiyle Hay-siyet Divanına vermiş ve Sayın DEMIREL'den4.8.1970 tarihli 8 sayfadan oluşan savunmasıalındıktan sonra, Haysiyet Divanı 'nca 26 sayfalıkgerekçe ii bir kararla 4.9.1971 tarihinde SayınDEMtREL'i Oda'dan ihraç etmiştir.

Odamız hiçbir zaman GAP, Keban Barajı gibiyatmmlara karşı çıkmadığı gibi, bu tür projeleridesteklemiştir. Ancak, bu projelere veya benzerprojelerde yanlışlık görüldüğünde düzeltilmesiiçin girişimlerde bulunmuştur. Bundan böyle degerekli uyanlarda bulunacaktır.

1957-1968 yıllan arası Dôl'de Fen HeyetiMüdürü olarak çalışan ve 10 yıl Odamız başkan-lığını başarı ile yürüten sevgili abimiz Güney ÖZ-CEBE ölmeden önce, 17.10 .1998 günü evindeAnkara Şubemizle yaptığı bir söyleşide; AtatürkBarajı 'nın başlangıçta Orta Karababa Barajı ola-rak yanlış projelendirildiğini, o dönemde DSİ'deçalışan bazı meslektaşlarımızın önerileri doğrultu-sunda projenin revize edildiğini, bu revize yapılır-ken Sayın DEMİREL'in haberinin dahi olmadığı-

__________________ ı 75

Page 11: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

ODA 'DAN HABERLER

yazarın hayal ettiği gibi değil aşağıdaki şekilde ge-lişmiştir.

En ücra köylerdeki okullar, yollar, köprüler, li-manlar, havaalanları. hastaneler, uydukentler,barajlar, GAP gibi simgesel projeler, inşaat mü-hendislerinin ürünü ve ülkemizin yüz aklarıdır.Mühendislerimizin bilgi ve becerileri sonucu, ül-kemiz uluslararası piyasalarda söz sahibi olmuş-tur.

Inşaat Mühendisleri odası Keban, GAP gibiyatırımlara karşı çıkmadığı gibi, bu tür projeleridesteklemiştir. Ancak, tMO bu ve bu gibi proje-lerde yanlışlık görüldüğünde düzeltilmesi için giri-şimlerde bulunmuştur, Bundan böyle de buluna-caktır.

1957 - 1968 yılları arası OSt'de Fen HeyetiMüdürü olarak çalışan ve 10 yılOdamız Başkan-lığını yürüten Sayın Güney ÖZCEBE ölmedenönce, 17.10 .1998 günü evinde Ankara Şubemizile yaptığı bir söyleşide; Atatürk Barajının başlan-gıçta orta Karababa barajı olarak yanlış projelerı-dirildiğini, o dönemde OSl'de çalışan bazı mes-lektaşlarımızın önerileri doğrultusunda projeninrevize edildiğini belirtmektedir. ÖZCEBE GAPkonusunda şöyle diyor: "Başlangıçta Süley-man Bey'in ismiyle cismiyle planladığı birşey değil; sonradan sahip çıktı. GAP'Igap-tırrnam oldu". Sonradan da olsa Sayın DEM1-REL'in GAP'a sahip çıkmasını da takdirle karşılı-yoruz.

Sayın DEMIREL'in haysiyet divanına verilme-sine gelince;

Mühendis ve mimarların ülke kalkınmasındakiönemini ve üretimini dikkate alan dönemin Hü-kümeti 10195 sayılı Teknik Personel kararname-sini 30.04.1958 yılında Resmi Gazete de yayın-layarak yürürlüğe koymuştur. Bu kararname 657yılı Devlet Personel Yasasının yürürlük tarihi olan30.11.197 Otarihine kadar uygulanmıştır. Bununanlamı şudur:

10195 sayılı kararnamenin mühendis, mimarve teknik elemanlara sağladığı farklı ücret statüsü,Sayın DEMfREL'in Başbakanlığı sırasında uygu-lamadan kaldırılmıştır. Bu nedenle. Odamız Yö-

netim Kurulu 03.07.1970 günü 13 rıo'lu toplan-tısında, "Kamu Kuruluşlarının Teknik Kadrosunuboşaltmak, özel sektöre ya da yurt dışına itmek,memleket kalkınmasında ulusal gücün rasyonelbir surette kullanılmasına hizmet etmemek, yur-dumuzda mühendislerimiz tarafından yapılabile-cek tüm hizmetlerde yabancı mühendis ve firma-ların çalışmasına yol açmak, inşaat Mühendisleri-nin şeref ve haysiyetini mesleki hak ve yetkilerinikorumamak, emeklerinin gereğince değerlendiril-mesini sağlamamak' gibi gerekçelerle BaşbakanSayın Süleyman DEMIREL'i ve Sanayi BakanıSelahattin KILIÇ'ı ihraç talebi ile haysiyet divarıı-na vermiş ve Sayın DEMİREL'den 04.08.1970tarihli ve 8 sayfadan oluşan savunması alındıktansonra haysiyet divanınca 26 sayfahk gerekçe ii birkarar ile 04.09.1971 tarihinde sayın DEMIREL'iOdamızdan ihraç etmiştir. Ihraç kararı YüksekHaysiyet Divarunca onaylanmadığından kesinlikkazanmamış ve uygulanmamıştır.

01.12.1970 tarihinde yürürlüğe giren 657sayılı Devlet Personel Yasası kapsamına alınanmühendis ve mimarların ücretleri reelolarak sü-rekli gerilemiştir. Ne görev, ne yetki, ne üretimne de üniversiteye girişindeki farklılık ve öğretimsüresindeki zorluğu bakımından kıyaslanmasımümkün olmayan meslek mensupları şu andamühendis ve mimarlardan daha yüksek ücret al-maktadır. Bugün OSt'de çalışan 13 yıllık ilkokulmezunu sondaj işçisi 298.000.000 TL, 26 yıllıksondör 480.000.000 TL ücret altrken 12 yıllıkbir mühendis 198.000.000 TL ve mühendis pro-fesör 350,000.000 TL ücret almaktadır, Işçilerinaldıkları ücretlere karşı değiliz, Ancak mühendis-lerimizin haklarını savunmakta görevimizdir.

Cumhurbaşkanımız, meslektaşırma SayınDEMİREL'in ve TBMM'nin beşte birini oluşturanmühendis ve mimar milletvekillerimizin çarpık çe-lişkili ücret politikasına karşı çıkarak, kamuda ça-lışan meslektaşlarımızın haklarının verilmesi içinçaba göstermesini istiyoruz.

SaygılarımlaYönetim Kurulu Adına Sekreter Üye

Fikri KAYA

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI 402 - 1999.4

Page 12: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

ODA 'DAN HABERLER

Sempozyumun ikinci günü ö~leden sonrasın-da ise "YENi AFET YÖNETMELlGİ VE YAPIDENETİMİ" konulu bir panel gerçekleştirildi. Şu-be başkanımız Sadi SÜRENKÖK'ün yönetti~i pa-nele, Prof. Dr. Nuray AYDINoGLU, Prof. Dr.Polat GÜLKAN, Prof. Dr. Faruk KARADOGAN,İnş. Yük. Müh, Uğur BELGER, ınş. Müh. H. Mut-lu ÖZTÜRK ve İnş. Yük. Müh. Joseph KUB1Nkonuşmacı olarak katıldılar.

Sempozyum 28 Haziran 1999 günü deprem-de a~ır hasar gören bölgelere yapılan gezi ile so-na erdi.

o ANKARA ŞUBESi O

DEMOKRASİ VE ÖZGÜRLÜKCezmi ERSÖZ, 9 Nisan 1999 da Teornan Öz-

türk Konferans Salonunda konuştu. Konuşmanıntemel vurgusu Demokrasi ve Özgürlük teması veçeşitlemeleriydi. Sanattan yazına, gündelik tavır-lardan soyutlamalar düzlemine dek bir çok alan-daki demokrat ve özgür duruşlar irdelendi.

ÜYELERİMiZE HUKUKSALDANıŞMANLıK HiZMETiAvukat Mine BAŞ, her hafta çarşamba günle-

ri öğleden sonra şubemizde üyelerimize hukuksalsorunları çerçevesinde danışmanlık yapmaya baş-ladı. Üyelerimizin bizzat katılacağı bu hizmetinamacı. meslektaşlarımızı, sorunlarının hukuksalboyutlarıyla aydmlatılması olarak tespit edilmiştir.Danışmanlık hizmeti ücretsiz olarak yürütülecek-tir.

O ANTALYA ŞUBESi O

PEDLENisos ANTiK KENTİNE GEZi25 Nisan 1999 günü Antalya Şubesi Yönetim

Kurulu üyesi Galip BÜYÜKYILDIRIM öncülüğün-de Prof. Dr. Sencer ŞAHIN rehberliğinde Gebizbeldesine bağlı Kozarı köyü yakınlanndaki Pedle-nisos Antik Kentine bir gezi düzenlendi. Geziyeyaklaşık 100 kişi katıldı.

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI 402 - 1999.4

SERBEST BÖLGEDEPROTOKOL TOpLANTISIAntalya Serbest Bölgesinde kullanıcılar tara-

fından yapılacak üst yapı ve tesislerin teknik şart-nameler ve standardlar açısından yeterli olmasıiçin ve Antalya Serbest Bölgesi Yapı ve Tesisleri-nin Inşaat Esaslanna tam uyumluluğunu sağlamaküzere müte.şebbisler tarafından hazırlatılacak olanmimari projeler ile statik proje, elektrik ve sıhhitesisat projelerinin kontrol ve vize işlemlerinin ya-pılması için meslek odaları ile Antalya SerbestBölgesi arasında 1997 yılında imzalanan proto-kolün süresi 1998· yılı sonu itibari ile tamamlan-mıştı. Bu nedenle Inşaat Mühendisleri Odası,Elektrik Mühendisleri Odası, makine Mühendisle-ri Odası ve Mimarlar Odası Antalya şubeleri ileyapılan ortak toplantılar sonucunda protokol ye-niden düzenlenerek 200 ıyılına kadar uzatıldı ve17.07.1999 tarihinde imzalandı. Yeni düzenle-meye göre; Antalya Serbest Bölgesinde dörtlüfenni mesuliyet uygulaması başladı ve inşaat ruh-satında dört fenni mesul isim ve imza yeri açıldı.Toplantılara Adamız adına Sayman Üye MuratSİVR!KAŞ ve şubemiz personeli Fatma ARS-LANG1RAY katıldı.

MANAVGAT SU TEMİNPROJESiNE GEZİ16.05.1999 günü yapımı % 90 tamamlanan

Manavgat çayı Su Temin Projesi inşaatına düzen-enen gezide, proje hakkında katılımcılara brifıngverildi, yerinde incelemeler yapıldı. Ardından Ma-navgat Çolaklı Belediyesi Kanalizasyon ve ArıtmaTesislerine gidilerek yetki/ilerden bilgi alındı.

"TEMELLERİNTASARIMI VESTATİK ANALİzı" SEMiNERİ2L.05.1999 günü şubemiz toplantı salonunda

Inş. Yük. Müh. Sadık KÖSEOGLU, "TemellerinTasarımı ve Statik Analizi" konulu bir seminerverdi. Seminerde temel tasarımına yönelik ön ça-lışmalar ve zemin araştırmalarının amacı ve de-ğerlendirilmesi konuları anlatıldı.

79

Page 13: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

naklarını aktardığı söyleşiyi çok sayıda meslektaşı-mız ve öğrenci izledi.

Denizli Şubemizin e-posta adresi:den. [email protected]

o ESKişEHiR ŞUBESi O

"DEPREME DAYANıKLı YAPITASARIMI VE HAZm BETON"KONULU SEMPOZYUM YAPllDI30.04.1999 günü İMO Eskişehir Şube-

miz.Türkiye Çimento Müstahsilleri Birli~i ve HazırBeton Birliğinin ortaklaşa düzenlendiği "DeprerneDayanıklı Yapı Tasarımı ve Hazır Beton" konuluseminere 200'e yakın meslektaşımız katıldı. Odaçalışmalarına ve etkinliklerine ilgisini esirgemeyenEskişehir Valimiz Ali Fuat GÜVEN' in de izlediğisemıner üyelerimiz arasındaki yakınlaşmayı dateşvik ettiği için ayrı bir değere sahip oldu.

O GAZIANTEP SUBESI O<>

BÖLGE ŞUBELERİ TOPLANTISIYAPılDı13 mart ı999 günü Gaziantep Şubemiz top-

lantı salonunda Adana, Gaziantep, Hatay, ıçelŞubeleri ile Kahramanmaraş Temsilciliğinin katılı-mı ile bölge toplantısı düzenlendi.

TANIŞMA KOKTEYLi20 Mart 1999 günü yeni mezun meslektaşla-

rırruzla tanışmak, Odanın faaliyetlerini anlatmak,tecrübeli üyelerimizle taruşrnalanru sağlamak ve

genç meslektaşlanrnızı kazanmak, kendilerineOda rozeti takmak. mühendisin yemin beratınıvermek üzere bir kokteyl düzenlendi. Kokteyle il-gi büyüktü.

iMO GAZİANTEP ŞUBESiHATIRA ORMANı4 Nisan ı999 Pazar günü Dülük Ormanı için-

de Inşaat Mühendisleri Odası Gaziantep Şubesi

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI4D2· 1999.4

ODA'DAN HABERLER

hatıra Ormanı için üyelerimizle birlikte ağaç diki-mi yapıldı. Hatıra ormanımıza 2000 adet akasyave çam fidanı dikilmiştir.

o iÇEl ŞUBESI O

GAZİANTEP TEKNiK GEZiSİ19-20 Haziran ı999 günleri Odamız 40 kişi-

lik bir grupla Gaziantep Teknik Gezisini düzenle-miştir. YTONG Güney Doğu Fabrikası, Yüksel İn-şaat AŞ. nin öngerilmeli beton boru fabrikası ge-zilmiş Kargamış ve Birecik Barajlarında inceleme-ler yapılmıştır.

"ADANA-CEYHAN DEPREMiNiNÖGRETIiKLERi VE ÖNERiLER "KONFERANSı"Adana-Ceyhan Depreminin Öğrettikleri ve

Öneriler" konulu konferans 24 Haziran 1999 gü-nü Kültür Merkezi Konferans Salonunda yapıldı.700 e yakın izleyicinin katıldığı konferansa İçel

Valisi Şenol ENGIN, Devlet Bakanı Rüştü KazımYÜCELEN katılarak açış konuşrnalarıru yaptılar.Ardından Prof. Dr. Ahmet Mete IŞIKKARA,Prof. Dr. Özal YÜZÜGÜLLÜ ve Prof. Dr. Musta-fa ERDiK konu ile ilgili olarak izleyicüere birikim-lerini aktardılar.

-'.

o ISTANBUL ŞUBESi O

BOLU TÜNELi TEKNiK GEZiSiİstanbul Şubemiz Sosyal ve Kültürel Etkinlikler

Komisyonun.un planladığı ve Bakırköy Temsilcili-ğinin yürütücWüğünü üstlendiği Bolu Tüneli tek-nik Gezisi 23-25 Nisan 1999 günleri ara ındagerçekleşti. Yüksel Proje'nin Kontrol TeşkilatıBaşkanı Mehmet Ç1LiNGIR tarafından verilen se-miner sonrası projenin teknik ve ekonomik boyu-tu konusunda katılımcılar temel bir bilgilenme ilegerekli değerlendirmeleri yapabilecekleri bir biriki-me sahip oldular.

81

Page 14: [GiTiMiN MOD[RN [$M[~i - imo.org.tr · ruk noktasına 1876 ilk Osmanlı Anayasasmın ila-m ile ulaşacaktır. Bu h.areketleri başlatan kadro-nun müşterek amacı, uhrevi hayatın

de ilgili işlerde resmi makamlarla işbirliği yapmak"hükmünün yaşama geçirilmesi yönünde KadıköyBelediyesi ile Şubemiz ve Mimarlar Odası Büyük-kent Şubesi arasında "Sağlıklı Kentleşme ve Nite-likli Yapılaşma için Ortak Mesleki Denetim veTeknik Işbirliği Protokolü" imzalandı. 22.6.1999günü Kadıköy Belediyesi'nde yapılan imza töreni-ne Kadıköy Belediye Başkanı Selami ÖZTÜRK,Şube Başkanımız Cemal GÖKÇE, Mimarlar Oda-sı Istanbul Büyükkent Şubesi Başkanı Prof. Dr.Afife BATUR ve her iki odanın yönetim kuruluüyeleri katıldı.

Protokol 22.6.1999 dan itibaren yürürlüğegirmiştir. Protokol çerçevesinde, sağlıklı kentleş-meye yönelik işbirliği alanlarını zenginleştirmeküzere, belediye bünyesinde odaların temsilcileri-nin de katılacağı bir komisyon kurulacaktır.

ÇORLU'DA SEMİNERŞubemize bağlı Çorlu Temsilciliğimiz "Afet

Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönet-melik" konulu bir seminer düzenledi. 10.7.1999da Çorlu Grand Hotel'in Konferans Salonundagerçekleşen semineri n konuşmacıları ŞubemizMesleki Denetim Komisyonu üyeleri Rııa HA-YAT, Nergis VASFİOGLU, Gülümser DEli tB-RAHIMOGLU ve Abdülhakim YILMAZ hesapkuralları, konstrüktif kurallar ve proje tasarımındadikkat edilecek gerekli hususları anlattılar. Semi-nerin bitiminde seminer konuları üzerinde soru-yanıtlı bir tartışma da gerçekleştirildi.

o iZMiR ŞUBESi O

BELEDiYELERLE PROTOKOLLERYENİLENİYORİzmir Şubemiz 18 Nisan seçimlerinden sonra

belediyelerle "Proje Üretimi, Fenni Mesuliyet Üst-lenimi i Yapı Denetimi ve Laboratuvar Kontrolla-rına Yönelik Teknik Işbirliği Protokolü" isimli veişlevli protokolleri yenilenmeye başladı. tık önceKonak Belediye Başkanlığı, ikincisi de KarşıyakaBelediye Başkanlığı ile yenilenen protokoller yü-rürlüğe girdi. Belediye başkanlarının konuya sıcak

TÜRKIYE MÜHENDISLIK HABERLERI 402 • 1999.4

ODA'DAN HABERLER

ve duyarlı yaklaşımlarını takdir ediyor ve şuberni-zin de kendisine duyulan güvene layık olarak tümbirikimini i kamu yararının önceliğinde seferberedeceğini biliyoruz.

PROJECi ÜYE TOPLANT ASI YAPıLDıProjeci üyelerimizle Şube yetkili kurulları

23.06.1999 günü toplandı. Toplantıda Proje veFenni Mesuliye1, 1999 ikinci yarı yıl dönemi asga-ri ücretleriyle proje düzenleme esasları tartışıldı vekatılımcıların önerileri doğrultusunde revize edile-rek yayınlandı. 3.8.1999-1.2.2000 tarihlerinikapsayan dönemde ücretler aşağı çekildi, 0.03olan vize harcı 0.02'ye indirildi ve 0.60 olan tem-sileilik ve bürolar yöre çarpanı 0.50 olarak belir-lendi.

İZMİR İMO MEZUNİYETTÖRENİNDEDokuz Eylül Üniversitesi mezuniyet töreninde

Şubemiz Odamız adına katılmış, mezunlara çeşit-Li ödüller ve anı armağanı dağıtmıştır. Ayrıca Şu-bemiz tören akşamı Eğitim Merkezinde mezunla-ra ve meslektaşlarımıza günün anlamına uygunolarak bir kokteyl vermiştir.

ŞUBEMiZ ETKİNLİKLERİŞubemizin Ağustos - Eylül - Ekim 1999etkinlikleri:

• 19.8.1999'da "Dayatılan MAl ve TahkimYasası' konulu söyleşi: Selma NALBANTOGLU,Olcay NALBANTOGLU

• 28.8.1999 Kavakdere Ürkmez ve TahtalıBarajları Teknik gezisi

• 1.9.1999'da "Barış ve Medya" konulu söy-leşi: Celal BAŞLANGıÇ

• 16.9.1999'da "ızmir Zemini ve Zeminde 51-vılaşma" konulu konferans: Ayfer ERKEN

• 30.9.1999'da "Proje Üretimi ve Denetimi-nin Eşqüdürnlenmesi" konulu söyleşi: NecatiUZAKGÖREN, Meral UYAR, Ali ACAR

• 14.10.1999'da TMMOB'nin Dünü, Bugü-nü" konulu söyleşi: Salih Zeki PEKÜN. Fikri KA-YA, Mehmet KARCI

83