Projecten worden grootschaliger en complexer, de doorlooptijd en terugverdientijd korter, wet-

geving en milieueisen strikter en de omgeving mondiger. Een goed doordachte contracterings-

strategie, die leidt tot de beste verdeling van werkzaamheden, verantwoordelijkheden en ri-

sico’s tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, is cruciaal voor het slagen van een project of

investeringstraject.

Maar hoe kom je op een gestructureerde wijze tot deze

contracteringstrategie? Met het Afwegingsmodel con-

tracteren bepaal je snel en eenvoudig wat de beste con-

tractstrategie is. Dit resulteert in een projectspecifieke

aanpak met begrip en draagvlak in het projectteam.

Hoe werkt het?

Het afwegingsmodel gaat uit van een starthypothese van

één contract met één aannemer voor:

- voor alle onderdelen van het project, de gehele projec-

tomvang;

- voor alle fasen van het project (ontwerp, uitvoering, fi-

nanciën en onderhoud)

- op basis van functionele eisen;

- en alle risico’s bij de opdrachtnemer.

Deze starthypothese dient als startpunt van het denk-

proces en is nadrukkelijk geen beoogde uitkomst. In de

praktijk blijkt het zelden mogelijk om projecten met deze

starthypothese binnen de randvoorwaarden van tijd, geld

en de vereiste kwaliteit te realiseren. Aanpassingen van

de (extreme) starthypothese geschiedt, via een cyclisch

en gezamenlijk proces, op basis van risico’s. Met het af-

wegingsmodel wordt bewust niet gekozen uit een aantal

standaard contractvormen, maar wordt gekozen uit een

heel palet van mogelijkheden. Er valt immers veel meer

te kiezen dan alleen tussen de hoofdvormen (bijv. RAW,

bouwteam, E&C, D&C, Alliantie en DB(F)M).

Aanpak

Het afwegingsmodel werkt snel en gestructureerd. In

vier stappen wordt de meest optimale contracterings-

strategie bepaald.

Stap 1: Voorbereiden en input verzamelen

Tijdens de voorbereidingen wordt relevante projectin-

formatie verzameld over o.a. het algemeen beleid, het

inkoopbeleid en de inkoopvraag (bijv. de projectopdracht

en de projectomschrijving). Daarnaast bieden interviews

met de sleutelfunctionarissen in en rondom het project

de noodzakelijke projectcontext. In deze fase wordt dui-

delijk aan welke doelstellingen, eisen en randvoorwaar-

den het project moet voldoen. Deze informatie vormt

gezamenlijke het inkoopkader.

* Het afwegingsmodel contracteren heeft Twynstra

Gudde samen met Rijkswaterstaat ontwikkeld. Twynstra

Gudde heeft het model verder aangescherpt.

Risicogestuurd naar een projectspecifieke contractstrate-gie via het afwegingsmodel

Stap 2: Eerste workshop

In een workshop van een dag(deel) met onder meer pro-

jectteam, technici, beheerders en beslissers, wordt de

starthypothese getoetst aan het inkoopkader. Op basis

van risico’s die onderscheidend zijn voor de contracte-

ringsstrategie, wordt de starthypothese zo nodig aange-

past en opnieuw getoetst

Stap 3: (eventueel) Aanvullend onderzoek

Uit de eerste workshop volgen mogelijk vragen, waar-

van beantwoording essentieel is voor het bepalen van

de juiste contracteringsstrategie. Tussen de twee work-

shops worden deze opgekomen vragen onderzocht.

Deze tijd wordt ook gebruikt om het proces te laten ‘be-

zinken’. Dit heeft een positieve invloed op het resultaat.

Stap 4: Tweede workshop

De tweede workshop wordt, in vergelijkbaar proces en

met dezelfde mensen, de werkhypothese verder aange-

scherpt totdat deze voldoet aan de eisen gesteld aan het

project. Hierna is de contracteringsstrategie bepaald.

Uitkomst

Met het Afwegingsmodel Contracteren wordt op een

gestructureerde, navolgbare wijze door het projectteam

een contractstrategie bepaald en vastgelegd. Iedereen

weet na afloop wat de contracteringsstrategie van het

project precies inhoudt. Er wordt praktisch, snel en een-

voudig draagvlak gecreëerd met begrip voor de gekozen

contracteringsstrategie.

Ervaringen

Twynstra Gudde heeft uitgebreide ervaring met infra-

structurele projecten waar het afwegingsmodel succes-

vol is ingezet. Dit betreft projecten van Rijkswaterstaat,

waterschappen, provincies en decentrale overheden.

Verder is het afwegingsmodel contracteren diverse ke-

ren ingezet buiten de infrastructuur, bijv. bij de bouw van

ziekenhuizen en in de energiesector.

Jeroen MoonenSenior Adviseur

06- 51 17 96 01Jmn@tg.nl

Ingeschreven in hetkwaliteitsregister organisatieadvies

Meer weten?

Figuur 1. Afwegingsmodel contracteren

Twynstra Gudde

AmersfoortStationsplein 1Postbus 9073800 AX Amersfoort

www.twynstragudde.nl

Den HaagHerengracht 92511 EG Den Haag070 - 304 74 20

033 - 467 76 90