giao an chiec thuyen ngoai xa

12
Ngày soạn: 20/01/2013 Tiết 69 + 70 +71 – Đọc văn CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA Nguyễn Minh Châu I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức: - Cảm nhận được suy nghĩ của người nghệ sĩ nhiếp ảnh khi phát hiện ra cái mâu thuẫn éo le trong nghề nghiệp của mình; từ đó thấy rõ mỗi người, nhất là người nghệ sĩ không thể giản đơn và sơ lược khi nhìn nhận cuộc sống và con người. - Hiểu được những nét đặc sắc về nghệ thuật: kết cấu độc đáo, cách triển khai cốt truyện rất sáng tạo, khắc hoạ nhân vật khá sắc sảo của một cây bút bản lĩnh và tài hoa. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng chuyên môn: đọc hiểu truyện ngắn Việt Nam hiện đại. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức về cách tiếp cận và thể hiện hiện thực trong tác phẩm, về cảm hứng thế sự và tấm lòng đầy ưu tư, trăn trở của nhà văn trước cuộc sống hiện tại, qua đó rút ra bài học nhận thức về cuộc sống của mỗi cá nhân. + Tư duy sáng tạo: Phân tích, bình luận về cá tính sắc nét, về cách đặt vấn đề và giải quyết vấn đề của nhà văn trong tác phẩm. 3. Thái độ: - Ý thức đúng đắn mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời, giữa các mặt trong cuộc sống. - Tự khám phá cho mình cách nhìn nhận cuộc sống khách quan, đúng đắn. II. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN. 1. Giáo viên: SGK, SGV, Tài liệu tham khảo. 2. Học sinh: SGK, vở soạn. III. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH. - Giáo viên tiến hành kết hợp các phương pháp gợi tìm, đàm thoại, diễn giảng.

Upload: nam7a

Post on 27-Sep-2015

214 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Chiec thuyen ngoai xa

TRANSCRIPT

Gio n c vn Chic thuyn ngoi xa Nguyn Th T Nga- THPT Nguyn Gia Thiu

Ngy son: 20/01/2013Tit 69 + 70 +71 c vn

CHIC THUYN NGOI XA

Nguyn Minh Chu

I. MC TIU BI HC

1. Kin thc:

- Cm nhn c suy ngh ca ngi ngh s nhip nh khi pht hin ra ci mu thun o le trong ngh nghip ca mnh; t thy r mi ngi, nht l ngi ngh s khng th gin n v s lc khi nhn nhn cuc sng v con ngi.

- Hiu c nhng nt c sc v ngh thut: kt cu c o, cch trin khai ct truyn

rt sng to, khc ho nhn vt kh sc so ca mt cy bt bn lnh v ti hoa.

2. K nng:

- Ki nng chuyn mn: c hiu truyn ngn Vit Nam hin i.- Ki nng sng:

+ T nhn thc v cch tip cn v th hin hin thc trong tc phm, v cm hng th s v tm lng y u t, trn tr ca nh vn trc cuc sng hin ti, qua rt ra bi hc nhn thc v cuc sng ca mi c nhn.

+ T duy sng to: Phn tch, bnh lun v c tnh sc nt, v cch t vn v gii quyt vn ca nh vn trong tc phm.

3. Thi : - thc ng n mi quan h gia ngh thut v cuc i, gia cc mt trong cuc sng.

- T khm ph cho mnh cch nhn nhn cuc sng khch quan, ng n.

II. PHNG TIN THC HIN.

1. Gio vin: SGK, SGV, Ti liu tham kho.

2. Hc sinh: SGK, v son.

III. PHNG PHP TIN HNH.

- Gio vin tin hnh kt hp cc phng php gi tm, m thoi, din ging.

- Phng php dy hc tch cc:

+ ng no: HS suy ngh v nu kin v cch tip cn v th hin hin thc trong tc phm.

+ Tho lun nhm: Trao i v s th hin cm hng th s ca nh vn Nguyn Minh Chu trong tc phm.

+ Trnh by 1 pht: Trnh by cm nhn, n tng su sc ca c nhn v gi tr ni dung v ngh thut ca tc phm.

IV. TIN TRNH DY HC:

1. n nh:

2. Kim tra bi c: Kim tra phn chun b bi ca hc sinh

3. Bi mi:

Trong sng tc ca Nguyn Minh Chu, d c l tiu thuyt hay truyn ngn, ct truyn thng khng ng mt vai tr no ng k. Nh vn tp trung ch vo thn phn con ngi, tnh cch nhn vt v huy ng vo y tm hn a cm di do n tng ti mi v xc ng v cuc sng, bt php chn thc v mt ging vn tr tnh trm lng p p (Nguyn Vn Hnh, Nguyn Minh Chu nhng nm 80 v s i mi cch nhn v con ngi, T.C Vn hc, 1993, s 3, tr.20). C th ni Chic thuyn ngoi xa l mt biu hin ca xu hng tm ti khm ph trong vn ca Nguyn Minh Chu, tr v vi i thng, vi mnh t min Trung cn ci v c cc, au u i tm cu hi cho nhng phn ngi trong cuc sng i thng trm ng ngn cay. Trn tinh thn quyt lit i mi, Nguyn Minh Chu ly con ngi lm i tng phn nh thay cho hin thc i sng. Mc d khng ph nhn vn chng gn vi ci chung, vi cng ng nhng Nguyn Minh Chu cn mun th hin mt quan nim vn chng trc ht phi l cu chuyn ca con ngi, vi mun mt phc tp phong ph vi tt c chiu su.Hot ng ca GV & HSYu cu kin thc

HOT NG 1: TM HIU CHUNG? Em hy gii thiu nhng nt chung nht v nh vn Nguyn Minh Chu?? Nu xut x ? hon cnh sng tc?

MR: Chic thuyn ngoi xa ra i ba nm trc thi im 1986 - mc m bt c mt nh vn Vit Nam, XHCN no cng phi nh, nh l nm khai sinh v ti sinh con ng ngh thut ca mnh, t nht l v t th cm bt, h c t do. Nguyn Minh Chu c coi l v khai quc cng thn ca triu i vn hc i mi. Bt u t Bc tranh, Ngi n b trn chuyn tu tc hnh, truyn ngn Nguyn Minh Chu tng dn rung chn vo c a vn n ng thi, d bo mt cuc bung tro bung nham i mi trit ca vn hc ngh thut nhng nm sau .HOT NG 2: C HIU VN BN.GV yu cu HS c nh.

? Nu b cc ca vn bn?

? Tc phm m u bng khung cnhnh nh th no?

? Ngh s Phng gi l cnh t tr tri cho? Em hiu nh th no?

? Trnh by cm nhn ca em v bc tranh?

? Trc cnh p nh vy, cm xc ca Phng nh th no?

MR: Cn g hnh phc hn i vi ngi ngh s khi bt gp v p tuyt cnh em n s trong tro, bay bng ca tm hn. Ci p thc s gip thanh lc tm hn. ? Bc ra khi chic thuyn c phi cnh m ngi ngh s mong i khng?

MR: Gia lc tm hn ang thng hoa bi ci p v cng, v tn ca ngoi cnh th ngh s Phng li chong vng v nhng g mnh ang chng kin.

? Hnh ng ca h nh th no?

? Nu l ngi n b em s x s nh th no?? Em c cm nhn nh th no v pht hin th hai ny ca ngi ngh s?? Trc cnh tng , Phng lm nh th no?

? Qua s i lp gia hai pht hin ca Phng, em c suy ngh g v thng ip m tc gi mun gi ti ngi c?MR: Nh vn khng nn nhn cuc sng ch bng ci nhn ngh s v t ngoi xa m phi ngp su vo dn tc mnh, nhn dn mnh ngp su vo dn tc mnh, nhn dn mnh lm cng vic ging nh k nng gic cho nhng ngi cng ng, tuyt l, b ci c hoc s phn en i dn con ngi ta n chn tng, nhng con ngi c tm hn v th xc b ht hi v o y n ch, hon ton mt ht lng tin vo con ngi vh cuc i bnh vc cho nhng con ngi khng c ai bnh vc(Ngi bun vit m chi) mang li mt iu g tht su sc mi m cho bn c.

Phi chng quan nim y cng rt gn vi quan nim ca Nam Cao trc kia "Ngh thut ch c th l ting ku au kh thot ra t nhng kip lm than"(Trng sng).? V sao ngi n b hng chi li xut hin ta n huyn?Hot ng nhm.

GV chia lp thnh 2 nhm:

+ Nhm 1: din bin tm l nhn vt chnh n u.

+ Nhm 2: din bin tm l nhn vt ngi n b hng chi. Thi gian tho lun: 03 pht.

Cc nhm ln lt trnh by. GV nhn xt b sung, chun kin thc.

? Cu chuyn ny tc ng nh th no n nhng ngi nghe?

? Nhn xt v nhn vt chnh n u?

Tho lun: Qua cu chuyn ngi n b k gi cho em nhng suy ngh g v cuc i?

? Mi ln ngm tm nh ngi ngh s thy g?

? ngha hnh nh m Phng nhn thy?

HOT NG 3: TNG KT.HS c ghi nh.

? Tng kt cc gi tr ngh thut c sc ca truyn ngn?

I. TM HIU CHUNG.1. Tc gi.- Nguyn Minh Chu (1930- 1989)

- Qu: X Qunh Hi, huyn Qunh Lu, tnh Ngh An

- ng l nh vn qun i - Nim kiu hnh ca nhng ngi cm bt ( Nguyn Khi)

- Trc 1975: tc phm ca ng mang c im chung ca vn hc thi chng M: Mang khuynh hng s thi, lp lnh v p lng mn v di do cht th.

- Sau 1975 (chnh xc l t nhng nm 1980) ng thuc trong s nhng nh vn m ng tinh anh v ti nng nht (Nguyn Ngc) ca vn hc Vit Nam thi i mi v c tng Gii thng H Ch Minh v vn hc ngh thut

nm 2000

- Tc phm chnh: (SGK) Du chn ngi lnh, Ngi n b trn chuyn tu tc hnh, Bn qu

2. Tc phm.

- Thng 8- 1983. - In trong tp truyn ngn cng tn, NXB Tc phm mi, H Ni, 1987

II - C HIU VN BN.- c.

- B cc: Hai on+ on 1(t u n chic thuyn li v bin mt): Cnh bnh minh trn bin

+ on 2(cn li): Cu chuyn to n huyn

1. Cnh bnh minh trn bin: Ngi ngh s c nhng pht hin mi m

a. Bc tranh thin nhin hon m: - V p tri cho m c i bm my ngi ngh s ch c dim phc bt gp mt ln : Mi thuyn in mt nt m h lo nho vo bu sng m mu trng nh sa c pha i cht mu hng hng do nh mt tri chiu vo.Vi bng ngi ln ln tr con ngi im phng phc nh tng trn chic mui khum khum+ Mt bc tranh mc tu ca mt danh ho thi c + Ton b khung cnh t ng nt n nh sng u hi ho

+ Mt v p ton bch

( Khng th tm thm mt t ng no n tng hn na ca ngi v p c in m lng mn ca bc tranh bin lc bnh minh.

- Cm xc ngi ngh s:

+ au tht tri tim, thy c khonh khc trong ngn ca tm hn. + Khm ph ra chn l ca s hon thin

+ Ngh rng bn thn ca ci p chnh l o c

( Ci p thc s phi c tnh hng thin. l s hi ha gia Chn, Thin, M. b- Bc tranh cuc sng y bt ng v nghch l

- T chic thuyn p nh m, nhng con ngi bc ra:

+ Mt ngi n b ngoi bn mi tui cao ln, th kch v xu x vi khun mt r y mt mi, ti nht sau mt m thc trng, nh mt nh bun ng+ Mt lo n ng th kch, d tn vi tm lng rng, mi tc t qu, chn i ch bt, i mt y v c d.

Hnh ng:

+ Ngi n ng rt chic tht lng qut ti tp vo ngi n b vi tt c lng cm hn nh la chy: My cht i cho ng nh, chng my cht i cho ng nh tra tn c v c th xc v tinh thn.+ Ngi n b cam chu, nhn nhc khng h ku mt ting, khng chng tr, cng khng tm cch chy trn.+ Thng b Phc: v thng m nh mt vin n trn ng lao ti ch nhy x vo, ging ly chic tht lng, qut vo g n ng. Lo thng tay tt thng b khin n lo o ng chi xung ct ri b i.

+ Ngi n b lc ny mi au n, xu h, nhc nh, mu mo gi con. ( Th ra l mt gia nh - Mt bi kch ngang tri. ng sa v p tng nh hon thin hon m li l cnh tng hi hng, phi o c, phi thm m.

- Thi ca ngi ngh s:

+ My pht u, Phng qu ngc nhin, ng h mm ra m nhn Ngi ngh s trong Phng ang ht sc sng st, tht vng.

+ Chic my nh ri xung t, Phng nh lao ra Lc ny, Phng sng vi t cch mt con ngi hnh ng bo v con ngi.

* ngha:

Qua hai pht hin ca ngi ngh s, nh vn mun nhn gi nhiu thng ip. Cuc i cha ng nhiu nghch l, mu thun, khng th nh gi s vic qua dng v b ngoi m phi i su tm hiu bn trong. Cn c ci nhn a chiu v cuc sng. Bn cnh , tc gi mun ni v mi quan h gia cuc i v ngh thut.2. Cu chuyn to n huyn.- Ngi n b xut hin ta n huyn theo li mi ca chnh n u. Chnh n u

Ngi n b

hng chi

Thn mt khuyn ngi n b t gii phng mt cch y thin ch : ch khng sng ni vi ci lo n ng v phu y u.

( C l u tin rng gii php anh la chn cho ngi n b l tt nht.

Ho ra lng tt ca anh phi thc t. Anh hiu php lut nhng anh u phi ngi lm nu c hiu c ci vic ca cc ngi lm n lam l, kh nhc.

* Thay i cch xng h vi t cch l chnh n :

Ty b! Nguyn tc ca chng ti l ku gi ha thun

* Nghe xong cu chuyn ngi n b k v cuc i mnh mt ci g va v ra trong u v Bao Cng ca ci ph huyn min bin

Cu xin khng phi b chng : Qu ta pht t con cng c, ng bt con b n

( Mt cch c x ng ngc nhin !

* Thay i thi : thn thin hn, khi th lng tng , s st lc li c v sc so v k v cuc i bt hnh ca mnh.

- Gii thch s cam chu ca mnh :

+ Cn mt ngi n ng cho chng nui nng mt sp con

+ Cm thy hnh phc v c lc v chng con ci ha thun, vui v, nht l lc ngi nhn n con ti chng n c n no

Ngi n b l ngi rt su sc, hiu l i.

Cu chuyn lm thay i suy ngh ca Phng v u: Ngi n b ha ra khng h ng nghch, cam chu v l m l ngi su sc. Ch bit cht chiu hnh phc. Trong ch, ta tht thp thong hnh nh ngi ph n VN nhn hu, bao dung, giu c hi sinh v chng, v con.

- Chnh n u: c lng tt, sn sng bo v php lut nhng cha i su vo qun chng nhn dn. Php lut cn phi i su vo cuc sng.

- Ngh s Phng: Lng nghe nhng iu ngh s Phng i t ngc nhin ny sang ngc nhin khc, ni xc ng trn ngp lng anh.

Cu chuyn v cuc i ng thng ca ngi n b kia n cha nhng trit l su sc v cuc sng v con ngi:

* Quan nim hnh phc ca con ngi nhiu khi tht gin n, kht vng vng hnh phc tht nh b m sao vn ngoi tm tay.

* S tn bo nhiu khi c sinh ra t s ngho i vt v .

* Nguyn nhn s ngho i kh c th l gii mt cch gin n:

+ Trc kia do trn lnh.

+ Thm vo do nhiu qu

+ Ngh nghip y nhng bt trc, nguy him- nhng lc bin ng ng, phong ba

* Li gii cho bi ton cuc i cng phc tp: Trc thi k i mi, nhiu nh vn l vn l gii mt cch gin n rng cch mng v mi trng lao ng trong x hi mi s gip con ngi t vt ln hon cnh nhng Nguyn Minh Chu cho rng d cch mng v cuc sng bt kh hn nhng n con con ngi vn phi i din vi s khc nghit ca cuc sng v t h phi i tm cu tr li.

- Hnh trnh i tm hnh phc nh nhoi ca nhng ngi hng chi kia vn y chng gai pha trc v c th cn ny sinh nhng bi kch au n hn bi kch chng nh v, con trai tng cm dao chng li b bo v m.- Con ngi ta lun ng trc s la chn v cha c s la chn hon m cho nhng con ngi ngho kh, ng thng .

3. Tm nh c chn trong b lch nm y.- Mi ln nhn k vo tm nh en trng, ti li thy ng sau tm nh c nh hng hng ca bui sng mai v ngi n b ang bc ra khi tm nh:

- ngha:

+ Cht th, v p lng mn ca cuc sng.

+ Hin thc v s phn lam l, khn kh ca con ngi.

III. TNG KT.

1. Ni dung (SGK).

2. Ngh thut:

* Xy dng ct truyn gin d m c o

- Tnh hung mang ngha khm ph v i sng:

- Tnh hung truyn d c Nguyn Minh Chu y ln cao tro v cng xoy su hn na pht hin tnh cch con ngi, pht hin s tht cuc i.

* Ngn ng trn thut

- Ngi k chuyn: Phng - s ho thn ca tc gi ( To im nhn trn thut sc so, tng cng kh nng khm ph i sng ca tnh hung truyn, li k tr nn khch quan, chn thc, giu sc thuyt phc.

- Ngn ng nhn vt: ph hp vi c im tnh cch tng ngi:

+ Ngi n ng: th l, cc cn, tn nhn, hung bo

+ Ngi n b: du dng, xt xa khi ni vi con, au n v thu tri l i khi ni v thn phn.

+ u: ging iu ngi tt bng, nhit thnh

( Vic s dng ngn ng linh hot, sng to nh vy phn khc su thm ch - t tng ca truyn ngn.

4. Cng c:

- Nm c ni dung v ngh thut ca truyn ngn.

- Tho lun nhm: Cm ngh ca em v cc nhn vt trong truyn ngn?Thi gian: 3 pht.

Cm ngh v nhn vt li trong em n tng su sc nht trong truyn ngn Chic thuyn ngoi xa?

a. Ngi n b vng bin:

- Cm thng cho con ngi

+ Ngoi hnh: th kch, xu x.

+ Tnh cch: cam chu, nhn nhc.

+ Cuc i: au kh, bt hnh.

- Xc ng trc s bao dung, c hi sinh, lng thng con v b bn ca ngi n b v danh- khng mang mt ci tn c th trong tc phm.

b. Ngi n ng: - Phn n trc s tn nhn, c c i vi v cho d trc kia hn l mt anh con trai cc tnh nhng hin lnh lm .

- Phn no cm thng cho k va l nn nhn ca cuc sng khn kh, va l ti nhn gy nn bit bao au kh cho chnh nhng ngi thn?

c. Cm thng cho ch em Phc- nhng a tr ngho i li phi gnh chu ni au tinh thn trc cnh bo hnh trong gia nh.

* Ch Phc : yu t m can m - thng m nhng phi vt ln ngn khng cho Phc cm dao chng li b trnh mt bi kch cn xt xa hn

* Phc: Thng con t tnh kh n mt mi ging b nh lt nhng bt c lc no cng c th cm v kh nh li cha bo v m.

( Xc ng v tnh thng m dt do nhng cng rt kh chp nhn cch bo v m ca n.

d. Phng: Trn trng v ngng m mt ngh s lng mn nhng ng thi l con ngi dng cm, chnh trc , cm ght s bt cng, bo tn, sn sng lm tt c v iu thin, v l cng bng.5. Dn d:

Hc bi c:

Nm c ct truyn, ngha t tng ca truyn. Ngh thut xy dng tnh hung truyn. ngha cc pht hin, cu chuyn ca ngi n b hng chi. Chun b bi mi: Son bi Thc hnh v hm Lm cc bi tp trong sch gio kha.

Su tm 3 v d v hm trong ngn ng ni hng ngy.