gelİr İdaresİ baŞkanliĞi 2014 yili faalİyet …...5 1.5.3. yaygın ve yoğun denetim...
TRANSCRIPT
1
2017
Şubat 2018 Strateji Geliştirme Daire
Başkanlığı
Yayın No: 276
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI 2017 YILI FAALİYET RAPORU
2
Ş u b a t 2 0 1 5
3
ĠÇĠNDEKĠLER
BAKAN SUNUġU .............................................................................................................. 11
ÜST YÖNETĠCĠ SUNUġU ............................................................................................... 13
I-GENEL BĠLGĠLER........................................................................................................ 15
A-Misyon ve Vizyon ........................................................................................................ 15
B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar ................................................................................. 16
C- Ġdareye ĠliĢkin Bilgiler ............................................................................................... 17
1. Fiziksel Yapı ................................................................................................................ 18
2. Örgüt Yapısı ................................................................................................................ 18
2.1. Merkez TeĢkilatı ................................................................................................ 18
2.2. TaĢra TeĢkilatı ................................................................................................... 19
2.2.1.Vergi Dairesi BaĢkanlıkları ..................................................................... 19
2.2.2.Gelir Müdürlükleri ................................................................................... 20
2.2.3.Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Bağlı Vergi Daireleri .............................. 20
2.2.4.Takdir Komisyonları ................................................................................ 21
3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar ................................................................................... 21
3.1. BiliĢim Sistemleri ............................................................................................... 22
3.2. Ġnternet Vergi Dairesi ....................................................................................... 22
3.3. Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Ġnternet Sayfası ........................................................ 24
3.4. Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Mobil Uygulamaları ................................................ 24
3.5. Sosyal Medya Yönetimi .................................................................................... 25
4. Ġnsan Kaynakları ......................................................................................................... 25
4.1.Fiili Kadro Durumu ........................................................................................... 25
4.2. GiriĢ, Meslekte Yükselme ve Yönetici Atama Sınavları ................................ 27
4.3. GerçekleĢtirilen Eğitimler ................................................................................ 27
5. Sunulan Hizmetler ...................................................................................................... 28
5.1. Merkez TeĢkilatınca Sunulan Hizmetler ........................................................ 28
5.2. TaĢra TeĢkilatınca Sunulan Hizmetler............................................................ 30
6. Yönetim ve Ġç Kontrol Sistemi ................................................................................... 31
II- AMAÇ VE HEDEFLER .............................................................................................. 32
A-Ġdarenin Amaç ve Hedefleri ....................................................................................... 32
B-Temel Politika ve Öncelikler ...................................................................................... 33
1. Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) ........................................................................ 33
2. 65 inci Hükümet Programı ......................................................................................... 34
3. Orta Vadeli Program (2017-2019) ............................................................................. 35
4. Orta Vadeli Mali Plan (2017-2019) ............................................................................ 36
5. 2017 Yılı Programı ...................................................................................................... 37
III- FAALĠYETLERE ĠLĠġKĠN BĠLGĠ VE DEĞERLENDĠRMELER...................... 39
A- Mali Bilgiler ................................................................................................................ 39
1. Bütçe Uygulama Sonuçları ........................................................................................ 39
2. Temel Mali Tablolara ĠliĢkin Açıklamalar .............................................................. 39
3. Mali Denetim Sonuçları ............................................................................................. 42
B- Performans Bilgileri ................................................................................................... 42
1- Faaliyetlere ĠliĢkin Bilgiler ........................................................................................ 42
1.1. Mevzuat ÇalıĢmaları ......................................................................................... 43
1.1.1.Kanunlar .................................................................................................. 43
1.1.2.Bakanlar Kurulu Kararları ....................................................................... 59
1.1.3.Tebliğler ................................................................................................... 61
1.1.4.Sirkülerler ................................................................................................ 69
1.2. Kayıt DıĢı Ekonomiyle Mücadele .................................................................... 70
4
1.3. Mükellef Hizmetleri Faaliyetleri ...................................................................... 74
1.3.1. Rehber ve BroĢür Hazırlanması .............................................................. 75
1.3.2. Etkinlikler ............................................................................................... 76
1.3.3. Vergi ĠletiĢim Merkezince Verilen Hizmetler (VĠMER) / 444 0 189 .... 77
1.3.4. KMBS (1189) ve e-Posta Bilgilendirme Hizmeti ................................... 78
1.3.5. Vergi Bilincini GeliĢtirmeye Yönelik Verilen Eğitimler........................ 78
1.3.6. Vergiye Uyumlu Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerine
Sağlanan Vergi Ġndirimi ile KDV- ÖTV Ġndirimi Uygulaması ........................ 79
1.3.7. 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ĠliĢkin
Kanunun Taksit Hatırlatması ............................................................................ 80
1.3.8. 7020 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ĠliĢkin
Kanunun Tanıtımı ............................................................................................. 80
1.3.9. Ġnteraktif Vergi DanıĢmanı ..................................................................... 81
1.3.10.Mükellef Geri Bildirim Sistemi ............................................................. 81
1.3.11. Borç Bildirim Hizmeti .......................................................................... 81
1.3.12. Uzaktan Çağrı Sistemiyle Yönetilen Ulusal Düzeyde Mükellef
Hizmetleri Merkezinin Kurulması Projesi ........................................................ 81
1.4. Elektronik Ortamda Yürütülen Faaliyetler ................................................... 82
1.4.1.Vergi Dairesi Otomasyon Uygulamaları ................................................. 82
1.4.1.1. e-VDB Uygulama Yazılımı YaygınlaĢtırma ĠĢlemleri .................................. 82
1.4.1.2. Takdir Komisyonu Otomasyonu Uygulamaları (TAKKOM) ....................... 82
1.4.2. e-Beyanname Uygulaması Çerçevesinde Yürütülen ÇalıĢmalar ............ 82
1.4.3. KDV Ġadelerine ĠliĢkin Uygulamalar...................................................... 83
1.4.3.1. KDV Ġadesi Risk Analiz (KDVĠRA) Sistemi ............................................... 83
1.4.3.2. Riskli Ġade Takip ve Analiz Programı (RĠTAP) ........................................... 84
1.4.3.3. KDV Ġadesi Makro Analiz Raporu (MAR) ................................................... 84
1.4.3.4. KDV Ġade Takip Sistemi ............................................................................... 84
1.4.3.5. KDV Ġade ĠĢlemi GerçekleĢtikten Sonra Ġade Tutarını Azaltan Mükellefler
Hakkında Yürütülen ÇalıĢmalar ................................................................................. 85
1.4.3.6. Sahte Belge Risk Analiz Programı (SARP) .................................................. 85
1.4.4. e-Fatura Uygulaması ............................................................................... 86
1.4.5. e-ArĢiv Fatura Uygulaması ..................................................................... 87
1.4.6. e-Defter Uygulaması ............................................................................... 87
1.4.7. e-Bilet Uygulaması ................................................................................. 88
1.4.8. e-Yoklama Sistemi.................................................................................. 88
1.4.9. e-Tebligat Sistemi ................................................................................... 90
1.4.10. e-Ticaretin ve Mükellef Uyumunun Ġzlenmesi Projesi ......................... 91
1.4.11. Kamu Kurum ve KuruluĢları ile Veri Entegrasyonu ve Web Servis
Uygulamaları .................................................................................................... 92
1.4.12. Vergi Kimlik Numarası Uygulamaları ................................................. 93
1.4.13. Gelir ve Kurumlar Vergisi Standart Ġade Sistemi (GEKSĠS) ............... 93
1.4.14. NACE Faaliyet Kodları ÇalıĢması ....................................................... 93
1.4.15. TaĢra Birimleri Uygulama Takip ve Değerlendirme Sistemi ve
ÇalıĢan Öneri Sistemi ....................................................................................... 94
1.4.16. Hazır Beyan Sistemi ............................................................................. 94
1.4.17. ġirket KuruluĢ ĠĢlemlerinin BasitleĢtirilmesi ile Ġlgili ÇalıĢmalar ....... 95
1.4.18. Bilgi ve Belge Taleplerinin KarĢılanması............................................. 96
1.4.19. Mükellef Bilgi Sistemi .......................................................................... 96
1.5. Denetim Faaliyetleri .......................................................................................... 96
1.5.1. Vergi Dairesi Müdürlerince Yapılan Ġnceleme Faaliyetleri ................... 97
1.5.2. UzlaĢma Sonuçları .................................................................................. 98
5
1.5.3. Yaygın ve Yoğun Denetim Faaliyetleri .................................................. 99
1.5.4. Ġhbar Dilekçeleri ................................................................................... 101
1.5.5. Denetim Rehberleri ve Denetim Planının Hazırlanması ...................... 101
1.5.6. Yapılan Denetim Sonuçları .................................................................. 102
1.5.6.1. Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Kapsamında Yapılan Denetimler ...... 102
1.5.6.2. Türkiye Geneli Gönüllü Uyum Kapsamında Akaryakıt Ġstasyonlarına
Yönelik Yapılan Denetimler .................................................................................... 102
1.5.6.3. Kısa Süreli (Günübirlik) Konut Kiralama, Apart Kiralama ve Ev
Pansiyonculuğu Faaliyetlerine Yönelik Yapılan Denetimler ................................... 102
1.5.7. Müdür Denetim Otomasyon Sistemi (M-DOS) .................................... 102
1.5.8. Bandrol Denetimleri ............................................................................. 103
1.5.9. Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi Eğitimleri ........................................... 104
1.6. Tahsilat Faaliyetleri ........................................................................................ 104
1.6.1. e-Haciz Projesi ...................................................................................... 104
1.6.2. Emniyet Genel Müdürlüğü Araç Haciz Projesi (e-Emniyet Haczi) ..... 104
1.6.3. Bankalar Aracılığıyla Tahsilat ve e-Tahsilat Sistemi ........................... 105
1.7. Uluslararası ĠliĢkiler ....................................................................................... 106
1.7.1. Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢmaları (ÇVÖA) .......................... 106
1.7.2. Diğer Ġkili ve Çok Taraflı AnlaĢmalar .................................................. 108
1.7.3. Bilgi DeğiĢimi ile Ġlgili Yapılan ÇalıĢmalar ......................................... 109
1.7.3.1. Vergi Konularında Bilgi DeğiĢimi AnlaĢmaları ......................................... 110
1.7.4. Ekonomik Kalkınma ve ĠĢbirliği TeĢkilatı (OECD) ile ilgili
ÇalıĢmalar ....................................................................................................... 110
1.7.4.1. OECD Komite ve ÇalıĢma Partisi Faaliyetleri............................................ 110
1.7.4.2. Eğitim ÇalıĢmaları ...................................................................................... 110
1.7.5. Avrupa Birliği (AB) - Türkiye Ortaklık ĠliĢkileri ve Katılım
Müzakereleri Kapsamında Yapılan ÇalıĢmalar .............................................. 111
1.7.6. Avrupa Birliği (AB) Mali Yardımları Kapsamında Yapılan
ÇalıĢmalar ....................................................................................................... 112
1.7.7. Transfer Fiyatlandırması ile Ġlgili ÇalıĢmalar....................................... 112
1.8. Kurumsal Elektronik Belge Yönetim Sistemi (KEYS) ................................ 112
2- Proje Bilgileri ............................................................................................................ 113
2.1. Tek Vergi Dairesi ............................................................................................ 113
2.2. Elektronik ÖTV Takip Sistemi (ÖTVBĠS Projesi) ..................................... 113
2.3.Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz Uygulaması........................................... 114
2.4. Dava Takip Programı (DATAP) .................................................................... 115
2.5. Defter- Beyan Sistemi ..................................................................................... 115
2.6. Performans Bilgi Sistemi ................................................................................ 115
2.7. Kamu Alacakları Tahsil Projesi (KATP) ...................................................... 116
2.8. Kurumsal Elektronik Tebligat Sistemleri Projesi (KETSĠS) ..................... 116
2.9. Veri EriĢim ve Görsel Analiz Uygulaması (VEGAS) ................................... 117
2.10. Ġnsan Kaynakları Projesi (ĠNKA) ............................................................... 118
2.11. Ġnteraktif Vergi Dairesi Projesi .................................................................. 118
3. Performans Sonuçları Tablosu ................................................................................ 119
4. Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi .......................................................... 124
5. Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi ..................................................... 133
IV- KURUMSAL KABĠLĠYET VE KAPASĠTENĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ ..... 134
EK-1: ĠÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI ................................................................ 138
EK-2: MALĠ HĠZMETLER BĠRĠM YÖNETĠCĠSĠNĠN BEYANI ............................. 139
6
TABLOLAR
Tablo 1. Vergi Dairesi BaĢkanlıkları, Vergi Daireleri, Gelir Müdürlükleri ve Takdir
Komisyonlarının Sayıları ................................................................................................ 142
Tablo 2. Faal Mükellef Sayıları ...................................................................................... 144
Tablo 3. Vergi Türü Bazında Faal Mükellef Sayıları................................................... 144
Tablo 4. Ġl Bazında Yıllar Ġtibarıyla Faal Mükellef Sayıları ....................................... 145
Tablo 5. Ġl Bazında Vergi Türleri Ġtibarıyla Faal Mükellef Sayıları .......................... 147
Tablo 6. 2017 Yılı Ġtibarıyla Ġl Bazında Genel Bütçe Vergi Gelirleri ......................... 150
Tablo 7. Muhtasar Beyannamenin 2017 Dönemi Gelir Türlerine Göre Dağılımı ..... 152
Tablo 8. 1923-2017 Genel Bütçe Gelirleri Tahsilatı ..................................................... 155
Tablo 9. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatı ile Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı
Harcamalarının KarĢılaĢtırılması .................................................................................. 158
Tablo 10. GSYH, Genel Bütçe Vergi Gelirleri ve Vergi Yükü .................................... 158
Tablo 11. Gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergilerinin Genel Bütçe Vergi Gelirleri
Ġçindeki Payı ..................................................................................................................... 159
Tablo 12. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilat ArtıĢı ile YĠ-ÜFE ArtıĢının
KarĢılaĢtırılması............................................................................................................... 160
Tablo 13. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatının Nominal ve Reel ArtıĢ Oranları
2016-2017 .......................................................................................................................... 161
Tablo 14. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahakkuk - Tahsilat Sonuçları ...................... 162
Tablo 15. Bütçe Kanununda Öngörülen Genel Bütçe Gelirlerinin GerçekleĢme
Oranları ............................................................................................................................ 163
Tablo 16. Türkiye'nin Taraf Olduğu Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢmaları
Tablosu ............................................................................................................................. 164
Tablo 17. Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı ....................... 166
7
KISALTMALAR
AB Avrupa Birliği
ABD Amerika BirleĢik Devletleri
AVM AlıĢveriĢ Merkezi
BDDK Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
BĠMER BaĢbakanlık ĠletiĢim Merkezi
BKK Bakanlar Kurulu Kararı
BM BirleĢmiĢ Milletler TeĢkilatı
BTRANS Bilgi Transfer Sistemi
BUĠS Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi
CĠMER CumhurbaĢkanlığı ĠletiĢim Merkezi
CRS Ortak Raporlama Standardı (Common Reporting Standarts)
ÇMBS Çağrı Merkezi Bilgi Sistemi
ÇVÖA Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢması
DATAP Dava Takip Uygulaması
EBA Eğitim BiliĢim Ağı
EFKS Elektronik Fatura Kayıt Sistemi
EKAP Elektronik Kamu Alımları Platformu
EĠT Ekonomik ĠĢbirliği TeĢkilatı
EPDK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
EUROSTAT Avrupa Ġstatistik Kurumu (European Community Statistical Office)
e-VDB Elektronik Vergi Dairesi BaĢkanlığı Uygulaması
e-VDO Ġnternet Tabanlı Vergi Dairesi Otomasyonu
EYS Elektronik Yoklama Sistemi
FATĠH Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi ĠyileĢtirme Hareketi
GEKSĠS Gelir ve Kurumlar Vergisi Standart Ġade Sistemi
GĠB Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı
GMSĠ Gayrimenkul Sermaye Ġradı
GPS Küresel Konumlama Sistemi (Global Positioning System)
GSYH Gayrisafi Yurtiçi Hasıla
GTĠP Gümrük Tarife Ġstatistik Pozisyonu
GVK Gelir Vergisi Kanunu
GZFT Güçlü ve Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler
IPA Katılım Öncesi Yardım Aracı
(Instrument for Pre-Accession Assistance)
ISIC Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıfları
(International Standart Industrial Classification of All Economic Activities)
ĠDĠS ĠnĢaat Demiri Ġzleme Sistemi
ĠĠT Ġslam ĠĢbirliği TeĢkilatı
ĠNKA Ġnsan Kaynakları Projesi
KATP Kamu Alacakları Tahsil Projesi
KDV Katma Değer Vergisi
KDVĠRA Katma Değer Vergisi Ġadesi Risk Analiz Sistemi
KEYS Kurumsal Elektronik YazıĢma Sistemi
KEP Kayıtlı Elektronik Posta
KETSĠS Kurumsal Elektronik Tebligat Sistemleri Projesi
KMBS Kısa Mesaj Bilgilendirme Servisi
KOBĠ Küçük ve Orta Büyüklükteki ĠĢletmeler
KOSGEB Küçük ve Orta Ölçekli ĠĢletmeleri GeliĢtirme ve Destekleme Ġdaresi
BaĢkanlığı
KVK Kurumlar Vergisi Kanunu
LPG SıvılaĢtırılmıĢ Petrol Gazı (Liquefied Petroleum Gas)
MAR KDV Ġadesi Makro Analiz Raporu
MBS Mükellef Bilgi Sistemi
M-DOS Müdür Denetim Otomasyon Sistemi
8
MENA Ortadoğu ve Kuzey Afrika GiriĢimi (Middle East and North Africa)
MERSĠS Merkezi Sicil Sistemi
MĠGEM Maden ĠĢletmeleri Genel Müdürlüğü
MSĠ Menkul Sermaye Ġradı
MTV Motorlu TaĢıtlar Vergisi
MÜGEB Mükellef Geri Bildirim Sistemi
NACE Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin Ġstatistiki Sınıflaması
(Nomenclature Générale des Activités Économiques dans les Communautés
Européennes)
OECD Ekonomik Kalkınma ve ĠĢbirliği TeĢkilatı
(Organization for Economic Co-operation and Development)
OVP Orta Vadeli Program
ÖĠV Özel ĠletiĢim Vergisi
ÖKC Ödeme Kaydedici Cihazlar
ÖTV Özel Tüketim Vergisi
PBS Performans Bilgi Sistemi
PTT Posta ve Telgraf TeĢkilatı Genel Müdürlüğü
RĠTAP Riskli Ġade Takip ve Analiz Programı
SARP Sahte Belge Risk Analiz Programı
SMĠYB Sahte veya Muhteviyatı Ġtibariyle Yanıltıcı Belge
SMMM Serbest Muhasebeci Mali MüĢavir
SMS Kısa Mesaj Hizmeti
STK Sivil Toplum KuruluĢu
TAIEX Teknik Destek ve Bilgi DeğiĢimi Ofisi
(Technical Assistance Information Exchange)
TAKKOM Takdir Komisyonu Otomasyonu
TESK Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu
TĠKA Türk ĠĢbirliği ve Koordinasyon Ajansı BaĢkanlığı
TOBB Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
TSE Türk Standartları Enstitüsü
TSM Güvenli Servis Sağlayıcı (Trusted Service Manager)
TÜBĠTAK Türkiye Bilimsel ve Teknolojik AraĢtırma Kurumu
TÜĠK Türkiye Ġstatistik Kurumu
UYAP Ulusal Yargı Ağı Projesi
VDB Vergi Dairesi BaĢkanlığı
VDK Vergi Denetim Kurulu
VEDOP Vergi Dairesi Otomasyon Projesi
VEGAS Veri EriĢim ve Görsel Analiz Uygulaması
VĠMER Vergi ĠletiĢim Merkezi
VUK Vergi Usul Kanunu
YBS Yönetim Bilgi Sistemi
YMM Yeminli Mali MüĢavir
YĠ-ÜFE Yurt Ġçi Üretici Fiyat Endeksi
9
10
11
BAKAN SUNUġU
Hükümetimiz sürdürülebilir bir ekonomik büyümenin
sağlanması, istihdamın artırılması ve adil bir gelir dağılımının
sağlanması için tedbirler almakta ve yapısal reformları hayata
geçirmektedir. Bu amaçla yatırımı, üretimi, istihdamı ve ihracatı
artırmak amacıyla birçok vergisel destek sağladık ve bürokratik
süreçleri kısalttık.
33 yıldır uygulanan Katma Değer Vergisi Kanununu yatırımı,
üretimi, istihdamı ve ihracatı artıracak Ģekilde reforma tabi tutma çalıĢmalarımız sonucunda
hazırladığımız Kanun Tasarısını, Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk ettik. Tasarı ile
mükelleflerimizin vergiye uyum maliyetlerini düĢürmeyi, yatırımlar üzerindeki katma değer vergisi
kaynaklı finansman yüklerini önemli ölçüde azaltmayı ve küresel ölçekte rekabetçi yapımızı
güçlendirmeyi hedefliyoruz.
Mükellef odaklı hizmet anlayıĢımız doğrultusunda katma değer vergisi iadelerinin
etkinleĢtirilmesi ve hızlandırılması, iade süreçlerinin standartlaĢtırılması ve mükelleflerimize daha
kaliteli hizmet verilmesi amacıyla KDV ihtisas vergi dairelerini hayata geçirmiĢ bulunuyoruz.
Yeni uygulamaya geçirdiğimiz izaha davet müessesesi ile idare ve mükellefler arasındaki
uyuĢmazlıkların azaltılması amacıyla, mükelleflere vergi incelemesine sevk edilmeden önce izahat
yapma imkanı verdik. Böylece vergilendirme ile ilgili olayların, gerçek mahiyetinin tespit edilmesine
mükelleflerce daha çok katkıda bulunulması sağlanacak ve vergiye gönüllü uyumun artırılmasında da
önemli bir mesafe kat edilmiĢ olacaktır.
Vergi kayıp ve kaçağını önlemek amacıyla teknolojinin tüm imkânlarının kullanılacağı yeni
bir risk analiz merkezini hayata geçiriyoruz. Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı bünyesinde kurulacak risk analizi
merkezinde, faaliyet grupları ve sektörler itibarıyla yapılacak analiz ve mukayeseler suretiyle
vergilemede muhtemel risk alanları tespit edilecektir. Bu sayede kayıt dıĢı ekonomi ile mücadelede
etkinliğin artırılması ve ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu sağlama noktasında büyük bir
aĢama sağlanacaktır.
Mükelleflerimizin hemen hemen tüm vergisel iĢlemlerini vergi dairesine gitmeden elektronik
ortamda kolayca yapmasını sağladık. Bu kapsamda beyan, bildirim, ödeme gibi bir çok iĢlemi
elektronik ortama taĢıdık. Önümüzdeki süreçte de vergiye gönüllü uyumu teĢvik eden ve vatandaĢa
güveni esas alan bir anlayıĢla günümüz teknolojisinin imkanlarını daha fazla kullanarak
mükelleflerimize yeni hizmet seçenekleri sunmaya devam edeceğiz.
ġeffaf bir idare olma bilinci ile hazırlanan Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı 2017 yılı Ġdari Faaliyet
Raporunun tüm kamuoyuna faydalı olmasını diler, raporun hazırlanmasında emeği bulunan tüm
çalıĢma arkadaĢlarıma teĢekkür ederim.
Naci AĞBAL
Maliye Bakanı
12
13
ÜST YÖNETĠCĠ SUNUġU
Gelir idarelerinin en önemli görevi, mükellef haklarını gözeterek
verginin zamanında ve tam ödenmesini temin etmektir. Böylece bir yandan,
kamu gelirlerinin en önemli kaynağı olan vergilerle finanse edilen
hizmetlerin vatandaĢlara kesintisiz bir Ģekilde sunulması sağlanırken, diğer
taraftan yatırım, üretim ve istihdamın artırılmasına katkı sağlanmaktadır.
Kamu mali sisteminde bu önemli fonksiyonu icra eden
BaĢkanlığımız, kendisine Kanunla verilen görevlerini yerine getirmek
amacıyla bilgi çağının getirdiği tüm imkânları kullanarak mükelleflerimize
daha iyi hizmet verebilmek için birçok yeniliği hayata geçirmektedir.
Bu çerçevede elektronik uygulamaların kapsamı geniĢletilmekte,
mükelleflerimize, beyanname verme, defter tutma ve belge düzenleme gibi yükümlülüklerini daha
hızlı ve en az maliyetle yapma imkânı tanınmakta ve kamu kaynaklarından da tasarruf edilmektedir.
2018 yılı baĢında hayata geçirdiğimiz “Defter-Beyan Sistemi” ile serbest meslek erbabı, iĢletme
hesabına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan mükelleflerin kayıtlarının
BaĢkanlığımıza ait portal üzerinden elektronik ortamda tutulması imkanı sağlanmıĢtır. Ayrıca,
mükelleflerimizin vergilerini ödemeleri için sunulan internet bankacılığı, kredi kartı, banka kartı ve
banka Ģubesi gibi çeĢitli ödeme kanallarına BaĢkanlığımız internet sitesi üzerinden sanal POS ile
ödeme seçeneği de ilave edilmiĢtir.
Muhtasar Beyanname ile Sosyal Güvenlik Kurumu Bildirgelerinin elektronik ortamda tek bir
platform üzerinde birleĢtirilmesine yönelik çalıĢmalarda önemli mesafe kat edilmiĢ ve 2017 yılında
pilot uygulama baĢlamıĢtır.
Kayıt dıĢı ekonomi ile mücadele kapsamında BaĢkanlığımız koordinatörlüğünde konunun
paydaĢı olan diğer kamu kurumlarının da katkısı ile 2015 ila 2017 yıllarını kapsayan üçüncü kayıt dıĢı
ile mücadele eylem planı tamamlanmıĢ olup, kayıt dıĢı ekonomi ile mücadelemiz ilerleyen süreçte de
kararlı ve planlı bir Ģekilde devam edecektir.
“KDV Ġadelerin EtkinleĢtirilmesi ve Hızlandırılması, Ġade Süreçlerinin StandartlaĢtırılması
Eylem Planı” kapsamında yurt çapında 18 Katma Değer Vergisi Ġhtisas Vergi Dairesi kurulmuĢ ve
iade sürecine iliĢkin birçok iĢlem elektronik ortama taĢınarak katma değer vergisi iadelerinin daha
hızlı, doğru ve etkin bir Ģekilde gerçekleĢtirilmesi sağlanmıĢtır.
2017 yılında Kurumumuz tarafından yürütülen faaliyet ve projeler ile performans bilgileri
hakkında hesap verilebilirlik ve Ģeffaflık ilkeleri doğrultusunda, kamuoyunu bilgilendirmeyi ön plana
çıkaran bir anlayıĢ içinde hazırlanan 2017 yılı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Ġdari Faaliyet Raporunda
emeği geçen tüm çalıĢma arkadaĢlarıma teĢekkür ederim.
Adnan ERTÜRK
Gelir Ġdaresi BaĢkanı
14
15
I-GENEL BĠLGĠLER
A-Misyon ve Vizyon
MĠSYONUMUZ
.
VĠZYONUMUZ
Ekonomik aktiviteleri kavrayarak kayıtlı ekonomiyi teşvik
eden; mükellef haklarını gözeterek gönüllü uyumu sağlayan ve kaliteli hizmet sunarak vergi ve diğer gelirleri
toplayan örnek bir idare olmaktır.
Mükellef haklarını gözeterek vergide gönüllü uyumu artırmak ve kaliteli hizmet sunarak vergi ve diğer
gelirleri toplamaktır.
16
B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının görevleri, 5345 sayılı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının TeĢkilat ve
Görevleri Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinde belirlenmiĢtir. Söz konusu görevler fonksiyonlar
itibarıyla aĢağıda sıralanmıĢtır:
Gelir yönetimine iliĢkin;
Devlet gelirleri politikasıyla ilgili kanun ve kararname çalıĢmalarına katılmak,
Gelirleri etkileyen her türlü kanun tasarı ve tekliflerini, vergi tekniği ve uygulamaları açısından
inceleyerek görüĢ bildirmek,
Bakanlıkça belirlenen Devlet gelirleri politikasını uygulamak,
Mahalli idare gelirleri politikası ile Devlet gelirleri politikasının uygulanmasında uyumu
sağlayıcı tedbirler almak.
Mükellef hizmetlerine iliĢkin;
Mükellef haklarının korunması ve mükellef ile BaĢkanlık iliĢkilerinin karĢılıklı güven esasına
dayanması konusunda gerekli tedbirleri almak,
Mükellefleri vergi mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda bilgilendirmek.
Uygulama ve veri yönetimine iliĢkin;
Vergilendirmeyle ilgili bilgileri toplamak ve bilgi iĢlem faaliyetlerini yürütmek,
Gelir mevzuatının uygulanmasına iliĢkin olarak diğer kurum ve kuruluĢlarla iĢbirliği yapmak,
bu amaçla veri alıĢveriĢini gerçekleĢtirmek.
Kamu alacaklarının tahsilatına iliĢkin;
Devlet alacaklarının tahsilini sağlamak ve bu konuda gerekli tedbirleri almak,
Terkini gereken vergiler ile tahsili zamanaĢımına uğrayan Hazine alacaklarının kanunlar
gereğince terkin edilmesiyle ilgili iĢlemlerin yerine getirilmesini sağlamak.
Hukuk ve ihtilaflı iĢlere iliĢkin;
ĠĢlem ve eylemlerinden dolayı idari yargı mercilerinde yaratılan ihtilaflarla ilgili olarak bu
merciler nezdinde talep ve savunmalarda bulunmak, gerektiğinde itiraz, temyiz ve tashihi karar
yoluna gitmek, temyiz yoluna gidilip gidilmeyeceği hususunda taĢra teĢkilâtına muvafakat
vermek, Ģikâyet baĢvurularını karara bağlamak, uygulamada ortaya çıkan ihtilafların en aza
indirilmesine ve uygulama birliğinin sağlanmasına yönelik tedbirleri almak.
Denetim ve uyum yönetimine iliĢkin;
Vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi konusunda gerekli tedbirleri almak,
Mükelleflerin vergiye uyumunu kolaylaĢtırmak ve hizmetlerini yerine getirmek.
Avrupa Birliği ve uluslararası iliĢkilere iliĢkin;
Görev alanına giren konularda, uluslararası geliĢmeleri izlemek ve Avrupa Birliği, uluslararası
kuruluĢlar ve diğer devletlerle iĢbirliği yapmak.
17
Strateji geliĢtirmeye iliĢkin;
Vergi kanunlarında veya diğer mali kanunlarda yer alan her türlü istisna, muaflık ve
indirimlerin maliyetlerini ölçmek, ekonomik ve sosyal etkilerini analiz etmek,
Faaliyet sonuçlarını, düzenli aralıklarla kamuoyuna duyurmak ve yıllık faaliyet raporunu
izleyen yıl kamuoyuna açıklamak.
Ġnsan kaynaklarına iliĢkin;
Nitelikli insan kaynağının kazandırılması, yetkinliklerin geliĢtirilmesi, kariyer planlarının
yapılması ve performansların ölçülmesini sağlamak,
Kamu Görevlileri Etik Kurulunun belirlediği ilkeler çerçevesinde kurumsal etik kurallar
düzenleyerek personele ve mükelleflere duyurmak.
C- Ġdareye ĠliĢkin Bilgiler
Tarihçe
Bakanlığımız teĢkilatının temeli kabul edilen Maliye Nezareti, 1838 yılında yayımlanan bir
"Hattı-Hümayun"la kurulmuĢ ve bir "Reis"in baĢkanlığında "Daire"lerden oluĢturulmuĢtur. Bu daireler
içinde yer alan BaĢ Vergisi veya Haraç Dairesi, "Avarız" ve "Bedeli Nuzil" denilen ve kentlerden
mahalleler itibarıyla alınan resimlerle ilgili dairedir. Bir anlamda bugünkü Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının
görevlerinin bu daire tarafından yürütüldüğü anlaĢılmaktadır.
1881 yılında Maliye Nezareti "Heyet-i Merkeziye" ve "Heyet-i Mülhaka" olarak iki ayrı
kuruluĢ haline getirilmiĢtir. Heyeti Merkeziyede (Merkez TeĢkilatı) ilk kez Gelirler Genel Müdürlüğü
nüvesi yer almıĢtır.
1908 yılında Maliye Nezaretinde görev ve teĢkilat değiĢiklikleri yeniden yapılmıĢtır.
23 Nisan 1920'de açılan Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilen ilk kanun bir
vergi kanunu olmuĢtur. 1923 yılında Maliye Vekaleti kurulmakla birlikte, 2996 sayılı "Maliye
Vekaleti TeĢkilatı ve Vazifeleri Hakkında Kanun" 29/05/1936 tarihinde kabul edilmiĢtir.
1936 yılında 2996 sayılı Kanunla Maliye Bakanlığı merkez teĢkilatında bir genel müdürlük
Ģeklinde kurulan Varidat Umum Müdürlüğü, 10/08/1942 tarih ve 4286 sayılı Kanunla yapılan
değiĢiklikle kaldırılmıĢ, yerine Vasıtasız Vergiler ve Vasıtalı Vergiler Umum Müdürlükleri
kurulmuĢtur.
29/05/1946 tarih ve 4910 sayılı Kanunla söz konusu Umum Müdürlüklerinin yerini Gelirler
Genel Müdürlüğü almıĢtır. Ġlk Gelirler Genel Müdürü Sayın Ferit MELEN, 20/11/1943 – 09/06/1950
tarihleri arasında görev yapmıĢtır.
05/05/2005 tarihinde ise 5345 sayılı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının TeĢkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun ile gelir idaresinin, günün ihtiyaçlarını karĢılayacak Ģekilde ve uluslararası örneklere
uygun olarak yeniden yapılandırılması amacıyla Gelirler Genel Müdürlüğü yerine, Maliye Bakanlığına
bağlı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı kurulmuĢtur.
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı görevini kuruluĢundan bugüne kadar;
Sayın Osman ARIOĞLU (16/05/2005-16/11/2007),
Sayın Mehmet Akif ULUSOY (16/11/2007-16/03/2009),
Sayın Mehmet KĠLCĠ (16/03/2009-05/05/2014)
yürütmüĢ olup, 05/05/2014 tarihinden itibaren ise Sayın Adnan ERTÜRK BaĢkanlık görevini
sürdürmektedir.
18
1. Fiziksel Yapı
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı merkez teĢkilatı bir ana hizmet binası ile üç adet ek hizmet binasında
faaliyet göstermektedir.
BaĢkanlığın taĢra teĢkilatı ise 29 ilde örgütlenmiĢ 30 vergi dairesi baĢkanlığı ile 52 il
defterdarlığı bünyesinde yer alan gelir birimlerinden oluĢmakta ve bu birimler 404 adet binada hizmet
vermektedir.
2. Örgüt Yapısı
Maliye Bakanlığının bağlı kuruluĢu olan ve genel bütçeli idare kapsamındaki BaĢkanlığımız,
merkez teĢkilatı ve doğrudan merkeze bağlı taĢra teĢkilatı olarak örgütlenmiĢtir.
*Ana hizmet birimlerine verilen görevler, gerektiğinde birden fazla daire baĢkanlığı tarafından yürütülebilir.
2.1. Merkez TeĢkilatı
Merkez teĢkilatı; ana hizmet birimleri, danıĢma birimleri ve yardımcı hizmet birimlerinden
oluĢmaktadır. 5345 sayılı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 8 inci
maddesi uyarınca, ana hizmet birimlerine verilen görevler gerektiğinde birden fazla daire baĢkanlığı
tarafından yürütülebilmektedir.
Ana Hizmet Birimleri
Gelir Yönetimi Daire BaĢkanlığı (I, II, III, IV )
Mükellef Hizmetleri Daire BaĢkanlığı
Uygulama ve Veri Yönetimi Daire BaĢkanlığı (I, II)
Tahsilat ve Ġhtilaflı ĠĢler Daire BaĢkanlığı (I, II)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire BaĢkanlığı (I, II)
Avrupa Birliği ve DıĢ ĠliĢkiler Daire BaĢkanlığı
19
DanıĢma Birimleri
Strateji GeliĢtirme Daire BaĢkanlığı
Hukuk MüĢavirliği
Basın ve Halkla ĠliĢkiler MüĢavirliği
Yardımcı Hizmet Birimleri
Ġnsan Kaynakları Daire BaĢkanlığı
Destek Hizmetleri Daire BaĢkanlığı
2.2. TaĢra TeĢkilatı
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 23 üncü maddesi
uyarınca BaĢkanlığın taĢra teĢkilatı, doğrudan merkeze bağlı vergi dairesi baĢkanlıkları ile vergi
dairesi baĢkanlığı kurulmayan yerlerde faaliyet gösteren, mezkur Kanunun 24 ve 25 inci
maddelerindeki görev ve yetkileri haiz vergi dairesi müdürlüklerinden oluĢmaktadır.
2017 yıl sonu itibariyle BaĢkanlığımız taĢra teĢkilatı bünyesinde 30 Vergi Dairesi BaĢkanlığı
(29 Vergi Dairesi BaĢkanlığı ve 1 Büyük Mükellefler Vergi Dairesi BaĢkanlığı), 156 Grup Müdürlüğü,
350 Müdürlük, 57 Takdir Komisyonu BaĢkanlığı, 52 Gelir Müdürlüğü, 456 Vergi Dairesi Müdürlüğü1,
579 Bağlı Vergi Dairesi (Mal müdürlüğü), 5 ġube (EskiĢehir Vergi Dairesi BaĢkanlığına bağlı)
bulunmaktadır.
2.2.1. Vergi Dairesi BaĢkanlıkları
Vergi dairesi baĢkanlıkları, yetki alanları içinde ekonomik faaliyetleri ve geliĢmeleri yakından
takip etmek, sektör ve mükellef gruplarının ihtiyaçlarına uygun hizmetleri en iyi Ģekilde sunmak ve
yetkinlikleri geliĢtirmek suretiyle vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesini sağlamaktadır.
Vergi dairesi baĢkanlıklarından 29‟u farklı illerde, bir tanesi büyük ölçekli mükelleflere
doğrudan ve bütünsel bir yaklaĢımla hizmet sunmak üzere Ġstanbul‟da “Büyük Mükellefler Vergi
Dairesi BaĢkanlığı” adı altında kurulmuĢtur.
Vergi Dairesi BaĢkanlıklarının iller itibariyle dağılımı aĢağıdaki haritada gösterilmektedir.
1 456 vergi dairesi; 454 vergi dairesi müdürlüğü ile vergi dairesi ve tahsil dairesi sıfatı olan 2 vergi dairesi baĢkanlığından (Büyük Mükellefler Vergi
Dairesi BaĢkanlığı ile EskiĢehir Vergi Dairesi BaĢkanlığı) oluĢmaktadır.
20
Vergi Dairesi BaĢkanlığı Organizasyon ġeması2
2.2.2. Gelir Müdürlükleri
Ġllerde Defterdara bağlı olarak iĢ hacmi dikkate alınmak suretiyle bir veya birden fazla gelir
müdürlüğü kurulabilmektedir. Bu müdürlükler, görev alanı içerisindeki vergilendirmeyle ilgili soruları
Defterdar adına cevaplamak, teftiĢ raporlarına cevap hazırlamak, vergi dairesi müdürlüğü
istatistiklerini toplamak için gerekli çalıĢmalar ile terkini gereken amme alacaklarına iliĢkin iĢlemleri
yapmakla görevlidir.
2.2.3. Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Bağlı Vergi Daireleri
Vergi dairesi mükellefi tespit eden, vergiyi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairedir.
Mükelleflerin, vergi uygulaması bakımından hangi vergi dairesine bağlı oldukları vergi kanunları ile
belirlenir. Ancak Maliye Bakanlığı, vergi dairesi baĢkanlıklarına bağlı vergi dairesi müdürlükleri ile
Ģubeler kurulmasına ve bunların faaliyete geçirilmesine iliĢkin usul ve esaslarla; aynı il sınırları içinde
kalmak kaydıyla mükelleflerin, iĢyeri ve kanuni merkezlerine bağlı kalınmaksızın belirlenecek
ölçütlere göre hangi vergi dairesi müdürlüğü veya baĢkanlığına bağlı olacağını belirlemeye yetkilidir.
Vergi daireleri, vergi kanunlarının ve diğer mevzuatın uygulanması bakımından ilçe
merkezlerinde iĢ hacmi dikkate alınarak bağlı vergi dairesi (mal müdürlüğü) Ģeklinde de örgütlenebilir.
Bağlı vergi daireleri, tahakkuk ve tahsilat servislerinden oluĢmaktadır. Tahakkuk servisleri
vergilendirme bölümüne verilen görevleri, tahsilat servisleri ise kovuĢturma bölümüne bağlı servislere
verilen görevleri yapmaktadır.
2 Vergi Dairesi Başkanlığının yetki alanındaki ilin ekonomik durumu, mükellef sayıları, büyüklükleri, grupları, vergi türleri, sektörler, iş yükü ve diğer ölçütler dikkate alınarak farklı sayılarda grup müdürlüğü kurulmaktadır. Yukarıdaki şema, altı grup müdürlüğünden oluşan örnek bir vergi dairesi başkanlığı için verilmiştir.
21
e-VDB’ye Geçen Vergi Dairesi Müdürlüğü Organizasyon ġeması
3
2.2.4. Takdir Komisyonları
Takdir komisyonu, illerde vergi dairesi baĢkanının, baĢkanlık bulunmayan yerlerde
defterdarın, ilçelerde malmüdürünün (müstakil vergi dairesi olan ilçelerde ilgili vergi dairesi
müdürünün) veya bunların görevlendireceği memurların baĢkanlığı altında ilgili vergi dairesinin
yetkili iki memuru ile seçilmiĢ iki üyeden kurulur. Daimi veya geçici takdir komisyonunun görevi;
yetkili makamlar tarafından istenilen matrah, servet takdirlerini yapmak ve vergi kanunlarında yazılı
fiyat, ücret veya sair matrah ve kıymetleri takdir etmektir.
3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı, vergiye gönüllü uyumu artırmak, mükelleflerin vergisel
yükümlülüklerini daha hızlı, kolay ve en az maliyetle yerine getirebilmelerini sağlamak amacıyla,
hizmetlerin tamamına yakınını otomasyon altyapısını kullanarak sunmakta ve teknolojik geliĢmelere
paralel olarak biliĢim ve yenileĢim kapasitesini artırarak yeni hizmet seçenekleri üretmektedir.
3 Vergi daireleri, vergi kanunlarının ve diğer mevzuatın uygulanması bakımından ilçe merkezlerinde iş hacmi dikkate alınarak bağlı vergi dairesi (mal
müdürlüğü) şeklinde de örgütlenebilir. Bağlı vergi daireleri, tahakkuk ve tahsilat servislerinden oluşmaktadır. Tahakkuk servisleri vergilendirme bölümüne verilen görevleri, tahsilat servisleri ise kovuşturma bölümüne bağlı servislere verilen görevleri yapmaktadır.
2018 Yılı Mart ayı sonu itibariyle bütün vergi dairesi müdürlükleri e-VDB’ye geçirilmiş olacaktır. Vergi Dairesi Başkanlıklarına bağlı vergi dairesi müdürlüklerinde “İhtilaflı İşler Servisi” kurulmayacaktır.
22
Ayrıca, BaĢkanlığımız mükellefleri vergisel yükümlülükleri ve hakları konusunda çağın
gereklerine uygun olarak popüler sosyal medya kanalları, telefon, kısa mesaj, radyo, televizyon,
gazete, dergi, reklam panoları gibi iletiĢim araçlarını kullanarak bilgilendirmekte, güçlü ve etkin bir
iletiĢim ağı oluĢturmak için bilgi ve teknolojik kaynaklarını sürekli geliĢtirmektedir.
Dünyaya açılan yüzümüz olan www.gib.gov.tr adresinde faaliyet gösteren BaĢkanlığımız
internet sitesinde, tüm vergi mevzuatının yanında, güncel duyurular ve teĢkilatı tanıtan sayfalar,
internet vergi dairesi, hazır beyan sistemi gibi uygulamalar yer almaktadır.
3.1. BiliĢim Sistemleri
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı birimlerinin bilgi iĢlem sistemlerinin kurulumu, yönetimi ile
donanım ve otomasyon ihtiyacı Uygulama ve Veri Yönetimi Daire BaĢkanlıklarınca karĢılanmakta,
ayrıca bu birimlerce bilgi teknolojileri konusunda tüm birimlere destek verilmektedir.
3.2. Ġnternet Vergi Dairesi
1999 yılında baĢlatılan internet vergi dairesi (https://intvd.gib.gov.tr) uygulamaları, Türkiye‟de
kamu idarelerinin saydamlığı ve e-devlet uygulamaları konusunda atılan ilk ve önemli adımlardan
birisini oluĢturmaktadır.
Bu uygulama ile mükelleflere, vergi dairesine gitmeksizin iĢlemlerini internet vergi dairesi
aracılığıyla çok daha hızlı ve kolay yapma imkanı tanınmakta ve bu suretle hem mükellefler hem de
vergi daireleri bakımından zaman ve kaynak tasarrufu sağlanmaktadır. Mükellefler, bağlı bulundukları
vergi dairesinden kullanıcı kodu, Ģifre ve parola almak suretiyle, internet vergi dairesince sunulan
hizmetlerden yararlanabilmektedir. Bunun yanı sıra mükelleflere T.C. kimlik numarası ile giriĢ imkanı
sağlanarak, mükellefiyet gerektirmeyen hizmetlerden de yararlanma imkanı getirilmiĢtir.
Bu kapsamda;
- “Borcu Yoktur Yazısı” ve “Mükellefiyet Yazısı” için talepte bulunulabilmekte ve iĢlemlerin
aĢamaları ekrandan izlenebilmektedir.
- Yeminli Mali MüĢavirler (YMM), tasdik sözleĢmelerine iliĢkin bildirimlerini ve sürekli bilgi
verme yükümlülüklerine iliĢkin bilgi giriĢlerine ait iĢlemleri yapabilmektedir.
- 429 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında, herhangi bir vergi türünden
dolayı iade alacak mükelleflerimiz, alacakları iade ile ilgili standart iade dilekçelerini internet
vergi dairesinden verebilmektedir.
- Katma Değer Vergisi (KDV) iadesi alacak mükellefler, iade talepleri ile ilgili aĢamaları
“Ġadem Nerede” seçeneğinden takip edebilmektedir.
- Matbaa iĢletmeleri, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında bastıkları belgelerin giriĢini
yapabilmektedir.
- Tütün ve alkollü içki ürünleri ithal eden mükellefler, ithal ettiği ürünlere ait bandrol ve
bandrollü ithal ürün bilgilerine iliĢkin bildirimlerini verebilmektedir.
- Noterler veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar, tasdik edilen belgeler ile defterlere
iliĢkin bildirimleri elektronik ortamda gönderebilmektedir.
- Serbest Muhasebeci Mali MüĢavirler (SMMM), aracılık yaptıkları mükelleflerin beyanname
ve bildirimlerini gönderebilmelerine iliĢkin aracılık ve aracılık-sorumluluk sözleĢmelerinin
giriĢini yapabilmektedir. SMMM‟ler müĢterileri ile aracılık-sorumluluk sözleĢmesi yaparak
mükelleflerinin beyannamelerini gönderebilmektedir.
- 6111, 6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanunlar kapsamında yapılandırılmıĢ olan borçlara iliĢkin
bilgilere ulaĢılabilmekte ve anlaĢmalı bankaların kredi ve banka kartları ile ödeme
yapılabilmektedir.
23
- 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu Genel Tebliğleri uyarınca yapılan ÖTV
Bildirimleri internet vergi dairesinden verilebilmektedir.
- ÖTV‟ye iliĢkin teminat çözümü veya mahsuplaĢma talebinde bulunacak mükellefler ile hava
yakıtlarını teslim eden dağıtıcılar internet vergi dairesinden müracaatta bulunabilmektedir.
- Mükellefler, vergi dairesinde kendileriyle ilgili mevcut bilgilerini sorgulayabilmektedir.
- Vergi kimlik numarası sorgulaması yapılabilmektedir.
- 2000 yılı Ocak ayından itibaren mükelleflerimiz, gelir, kurumlar, KDV ve muhtasar
beyannameleri ile ilgili vergilendirme, tahakkuk, tahsilat ve borç bilgilerini ve varsa gecikme
zammı tutarlarını takip edebilmektedir.
- Gümrük giriĢ ve çıkıĢ beyanname bilgileri ile Gümrük MüsteĢarlığından alınan özel fatura
bilgileri sorgulanabilmektedir.
- Dönemler itibarıyla verilen ek beyanlar ve vergi inceleme sonuçlarına göre ikmalen ve re‟sen
tarh edilen vergilerle ilgili tahakkuk, tahsilat ve borç bilgileri görülebilmektedir.
- Mükellefin beyanı üzerine tahakkuk ettirilerek, ödeme yapıldıktan sonra elektronik ortamda
oluĢturulan ve ÖTV mükelleflerince taĢıt alıcısına verilen “ÖTV Ödeme Belgesi”
sorgulanabilmektedir.
- Mükellefler, e-beyanname programı (BDP) üzerinden sisteme yükledikleri beyannamelerini
sorgulayabilmektedir.
- Mükellefler vergi ödemelerine iliĢkin kayıtları, ekstre dökümü hizmeti ile son bir ay
içerisindeki tahakkuk, tahsilat ve düzeltme iĢlemlerini sorgulayabilmektedir.
- KDV Genel Tebliğleri kapsamında, proje bazlı KDV istisna talepleri giriĢi yapılabilmektedir.
- Mükellefler, sistemden vergi levhası alabilmekte ve sorgulayabilmektedir.
- Satıcı firmalar tarafından, yeni nesil ödeme kaydedici cihaz (ÖKC) almak isteyen
mükelleflerin bu cihazları almalarında sakınca olup olmadığı sorgulanabilmektedir.
- Mükellefler güncel borç bilgilerini sorgulayabilmekte ve vergi dairesi müdürlüklerince takip
edilen tüm alacaklar AnlaĢmalı bankalar vasıtasıyla banka kartı (debit) veya hesaptan, gelir
vergisi (gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlardan
kaynaklı gelir vergisi), motorlu taĢıtlar vergisi, trafik idari para cezası, Karayolları TaĢıma
Kanunu idari para cezası, geçiĢ ücreti ve idari para cezası, diğer idari para cezaları, 6183 sayılı
Kanun kapsamında taksitlendirilmiĢ borçlar, tapu harcı, yolcu beraberinde getirilen telefon
kullanım izin harcı, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne ait
öğrenim kredisi ve katkı kredisi borçlarını ise kredi kartı ile ödeyebilmektedir.
- Mükellefler, sistemden e-tebligat baĢvurusunda bulunabilmekte, kendilerine yapılan
tebliğlerin takibini yapabilmektedir.
- Mükellefler, iade talepleri ile ilgili olarak sistemden KDV Ġade Kontrol Raporlarını (özet
rapor) görebilmektedirler.
- KDV iade talebine iliĢkin olarak vergi daireleri tarafından tespit edilen eksikliklere yönelik
yazılar e-Tebligat yoluyla tebliğ edilmekte, bu yazılar mükellefler ve yeminli mali müĢavirler
tarafından elektronik ortamda görüntülenebilmekte ve bu yazılara mükellefler ya da yeminli
mali müĢavirler tarafından elektronik imzalı belgeler ile cevap verilebilmektedir.
- KDV iade talebinde olduğu gibi, gelir ve kurumlar vergisi iade talepleri için de elektronik
ortamda iade talebi bilgi giriĢi yapılabilmektedir.
- Gelirleri sadece ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve
iratlardan veya bunların birkaçından veyahut tamamından oluĢan gelir vergisi mükelleflerinin
gelir vergisi beyannamelerinin Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı tarafından kısmen veya tamamen
önceden hazırlanarak mükelleflerin onayına sunulduğu Hazır Beyan Sistemine kullanıcı kodu
veya T.C. Kimlik Numarası ile giriĢ yapılabilmektedir.
24
- Mükelleflere, “Bankalar veya ikinci kiĢiler tarafından” yapılan (ücretten kesilen vergiler hariç)
vergi kesintilerini, vergi dairelerinden aldıkları kullanıcı kodu, parola ve Ģifreleri ile
(https://intvrg.gib.gov.tr) internet adresinden Ġnternet Vergi Dairesi/Mükellef ĠĢlemleri/Kesinti
Sorgulama adımlarından eriĢim sağlayarak kontrol etme imkanı getirilmiĢtir.
- 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali MüĢavirlik ve Yeminli Mali MüĢavirlik Kanunu
kapsamında faaliyet gösteren meslek mensupları, kendilerine ait ve Aracılık-Sorumluluk
sözleĢmesi imzaladıkları (Tasdik SözleĢmeleri hariç) mükelleflerinin kesinti bilgilerini
sorgulayabilmekte ve görüntüleyebilmektedirler.
- Mükellefler, motorlu taĢıt araçlarına ve banka hesaplarına uygulanan e-haciz bildirimlerini
sorgulayabilmektedir.
2013-2017 yılları itibarıyla internet vergi dairesi kullanıcı sayıları aĢağıdaki tabloda yer
almaktadır.
2013-2017 Yılları Ġtibarıyla Ġnternet Vergi Dairesi Kullanıcı Sayıları (Adet)
3.3. Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Ġnternet Sayfası
www.gib.gov.tr adresinden hizmet veren internet sayfamız aracılığıyla, mükelleflere
yükümlülüklerini yerine getirirken iĢlemlerini kolay ve kısa sürede yapabilmelerini sağlayacak bilgi ve
uygulamalar sunulmaktadır.
Vergi mevzuatı ve uygulamaları, güncel değiĢiklikler ve yenilikler, bilgilendirme rehberleri,
internet vergi dairesi hizmetleri, borç sorgulama ve ödeme, e-beyanname, e-fatura, e-defter gibi
elektronik olarak yapılan iĢlemler ile talep ve önerilerin iletilebileceği Mükellef Geri Bildirim Sistemi
internet sitemizde sunulmaktadır. BaĢkanlığımız internet sitesi 2017 yılında 18.939.732 kiĢi tarafından
ziyaret edilmiĢtir.
2017 yılında Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı internet sayfası ile Vergi Dairesi BaĢkanlıkları internet
sayfalarının teknik alt yapı, site içerik ve tasarımının uyumlaĢtırılması ve standartlaĢtırılması
çalıĢmaları kapsamında “Vergi Dairesi BaĢkanlıkları Ġnternet Sayfalarının www.gib.gov.tr ile
UyumlaĢtırılması ve StandartlaĢtırılması Projesi” tamamlanmıĢtır. Bu proje ile kurumsal imaj
oluĢturulması, mükelleflere sunulan bilgilerin içerik ve sunum yönünden standartlaĢtırılması
amaçlanmıĢtır.
3.4. Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Mobil Uygulamaları
GĠB Mobil Uygulaması
GĠB Mobil, vergi ödeme (Motorlu TaĢıtlar Vergisi ve Trafik Para
Cezası), mevzuat, borç sorgulama, vergi dairesi bul, haberler, vergi takvimi,
yararlı bilgiler, sıkça sorulan sorular, istatistikler, rehber ve broĢür vb.
hizmetlere akıllı telefon ve tabletlerden (IOS ve Android) ulaĢılmasını sağlayan
0
500000
1000000
1500000
2000000
2500000
3000000
3500000
4000000
2013 2014 2015 2016 2017
1.844.197 2.085.039
2.728.494
3.118.056
3.705.566
25
bir uygulamadır. Uygulamaya 2017 yılında Gelir Vergisi (Kira, Menkul Sermaye Ġradı, Ücret ile Diğer
Kazanç ve Ġratlar), 6736 sayılı Kanun kapsamında Borç, 7020 sayılı Kanun kapsamında Borç, Cep
Telefonu Harcı ve Tapu Harcı ödeme bölümleri eklenmiĢtir. 31/12/2017 itibariyle aktif kullanıcı sayısı
323.806‟dır.
GĠB BUĠS (Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi) Uygulaması
BaĢkanlığımızca tütün mamulleriyle alkollü içki ürünleri sektöründe faaliyet
gösteren üretici ve/veya ithalatçı firmaların takibine yönelik hizmet veren Bandrollü
Ürün Ġzleme Sistemi kapsamında geliĢtirilen, GĠB BUĠS uygulaması ile tüketicilerin
denetim süreçlerine aktif katılımı sağlanarak, aldıkları ürünün üzerinde yer alan
bandrolü kontrol edebilme imkânı getirilmiĢtir.
Bu uygulama ile söz konusu ürünlerin akıllı telefon uygulaması, SMS ve
internet sitesi (www.buis.com.tr) aracılığıyla sorgulamaları yapılabilmekte olup, akıllı telefon
uygulamasının (GIB BUIS), Apple Store ve Google Play üzerinden indirilmesi mümkün
bulunmaktadır. Uygulama ġubat 2017‟de güncellenmiĢtir.
3.5. Sosyal Medya Yönetimi
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı kamuoyunu ve mükellefleri bilgilendirmeye yönelik olarak hazırlanan
her türlü güncel haber, doküman, resim ve video paylaĢımları sosyal medyada (Facebook, Twitter,
Youtube, Google+) aktif bir Ģekilde yer almaktadır.
4. Ġnsan Kaynakları
4.1.Fiili Kadro Durumu
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının, 2017 yılında 496‟sı (%1,2) merkez, 37.972‟si (%98,8) ise taĢra
teĢkilatında olmak üzere toplam 38.468 dolu kadrosu bulunmaktadır.
SOSYAL MEDYA İSTATİSTİKLERİ 31 ARALIK 2017 TARİHİ İTİBARİYLE
Facebook Takipçi Sayısı 101.259
Twitter Takipçi Sayısı 66.041
Twitter Haber Sayısı 5.743
Google+ Takipçi Sayısı 1.004
Youtube İzlenme Sayısı 1.141.948
Youtube Video Sayısı 144
Youtube Takipçi Sayısı 1.172
26
Merkez ve TaĢra TeĢkilatı Dolu Kadro Sayıları
2013 2014 2015 2016 2017
Merkez 748 765 721 577 496
Taşra 40.060 39.967 41.405 40.659 37.972
Toplam 40.808 40.732 42.126 41.236 38.468
Merkez ve TaĢra TeĢkilatı Kadrolarında Görev Yapan Personelin
Unvanlar Ġtibari ile Dağılımı*
Merkez Taşra
Gelir İdaresi Başkanı 1 Vergi Dairesi Başkanı 17
Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı 6 Gelir İdaresi Grup Müdürü 60
Gelir İdaresi Daire Başkanı 9 Vergi Dairesi Müdürü 521
Gelir İdaresi Grup Başkanı 31 Müdür 33
Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri 1 Vergi Dairesi Müdür Yardımcısı 853
1.Hukuk Müşaviri 1 Avukat 200
Başkanlık Müşaviri 2 Müdür Yardımcısı 41
Hukuk Müşaviri 3 Vergi İstihbarat Uzmanı 4
Müdür 9 Gelir Uzmanı 16.923
Devlet Gelir Uzmanı 94 Araştırmacı 19
Mali Hizmetler Uzmanı 12 Gelir Uzman Yardımcısı 6.578
Devlet Gelir Uzman Yardımcısı 9 Şef 404
Mali Hizmetler Uzman Yardımcısı 6 Memur ve Diğer Personel 12.319
Şef 8 Memur ve Diğer Personel 304
Toplam 496 Toplam 37.972
*Bu bölümlerde yer alan veriler 31/12/2017 tarihi itibariyle olup, vekalet ve geçici görevlendirmeler dikkate alınmamıĢtır.
Merkez ve TaĢra Kadrolarında Görev Yapan Personelin Eğitim Durumu
YÜKSEK LİSANS ve DOKTORA
ÖN LİSANS ve LİSANS
İLKÖĞRETİM ve LİSE
TOPLAM
Merkez 43 399 54 496
Taşra 2.107 30.484 5.381 37.972
Toplam 2.150 30.883 5.435 38.468
27
Merkez ve TaĢra Kadrolarında Görevli Personelin Cinsiyet Durumu
KADIN ERKEK TOPLAM
Merkez 188 308 496
Taşra 14.957 23.015 37.972
Toplam 15.145 23.323 38.468
Merkez ve TaĢra Kadrolarında Görevli Personelin Hizmet Sürelerine Göre Dağılımı
YILLAR 0-5 YIL 6-10 YIL 11-15 YIL 16-20 YIL 21-25 YIL 26 YIL ve YUKARISI
TOPLAM
MERKEZ 69 31 87 64 30 215 496
%14 %6 %18 %13 %6 %43 %100
TAŞRA 9.570 3.030 1.121 5.745 4.405 14.101 37.972
%25 %8 %3 %15 %12 %37 %100
Merkez ve TaĢra TeĢkilatı Kadrolarında Ġstihdam Edilen Engelli Personel
CİNSİYETİ ENGELLİLİK ORANI (%)
ENGELLİLİK GRUBU EĞİTİM DURUMU
TO
PL
AM
KA
DIN
ER
KE
K
40
-60
61
-80
81
-10
0
İŞİT
ME
İŞİT
ME
VE
KO
NU
ŞM
A
ZİH
İNS
EL
OR
TO
PE
DİK
GÖ
RM
E
DİĞ
ER
İLK
ÖĞ
RE
TİM
OR
TA
ÖĞ
RE
TİM
ÖN
LİS
AN
S
LİS
AN
S
YÜ
KS
EK
LİS
AN
S
Merkez 1 7 6 2 - - 1 - 3 - 4 1 1 4 2 - 8
Taşra 284 840 844 142 138 46 8 46 386 241 397 12 160 74 808 70 1124
Toplam 285 847 850 144 138 46 9 46 389 241 401 13 161 78 810 70 1132
4.2. GiriĢ, Meslekte Yükselme ve Yönetici Atama Sınavları
2017 yılında, giriĢ sınavlarında baĢarı gösteren toplam 1.999 gelir uzman yardımcısı ile 65
avukatın ataması yapılmıĢtır.
Yıl içerisinde yapılan yeterlilik sınavında baĢarı gösteren 405 gelir uzman yardımcısı, gelir
uzmanı; 12 devlet gelir uzman yardımcısı da devlet gelir uzmanı olmaya hak kazanmıĢtır.
Ayrıca, yapılan sınav sonucu baĢarılı olan 60 vergi dairesi müdürünün ataması yapılmıĢtır.
4.3. GerçekleĢtirilen Eğitimler
Aday memurların yetiĢtirilmesi eğitimi kapsamında 29 avukat, 635 gelir uzman yardımcısına
eğitim verilmiĢtir.
Mevzuat güncelleme eğitimi kapsamında; 120‟si ekap ihale ve satın alma uygulamaları, Kamu
Ġhale Kanunu ve Uygulamaları, SayıĢtay Kanunu ve SayıĢtay Performans Denetimi, 103‟ü 6183 sayılı
Kanun ve Uygulamaları, 154‟ü Katma Değer Vergisi Kanunu, KDV Genel Uygulama Tebliği ve KDV
iade iĢlemleri, 23‟ü Sermaye Piyasası Kanunu, Borsa Ġstanbul ĠĢlemleri, sermaye piyasası araçları,
28
menkul kıymetler, vadeli iĢlem ve opsiyon sözleĢmeleri, foreks kaldıraçlı alım satım iĢlemleri, 42‟si
Finansal Kiralama Factoring, Finansal ġirketler Kanunu ve Uygulamaları ile Muhasebe, 349‟u
yazıĢma kuralları, 579‟u kiĢisel geliĢim (sunum teknikleri, liderlik, takım çalıĢması, zaman yönetimi)
620‟si yeterlik, 34‟ü eğiticilerin eğitimi ve 60‟ı üst görevlere hazırlama eğitimi olmak üzere toplam
2.748 personel eğitim almıĢtır. Ayrıca, merkezde yapılan eğitimler dıĢında taĢra birimlerimizce kendi
personeline yönelik olarak düzenlenen eğitimlerde toplam 12.370 personel eğitim almıĢtır.
Vergi dairesi baĢkanlıkları ile defterdarlıklara bağlı gelir müdürlüklerinde uygulanmakta olan
otomasyon programlarının (GĠBĠNTRANET, KEYS, e-VDO, MOTOP, SĠCĠL e-VDB, M-DOS,
DATAP, e-haciz, internet vergi dairesi uygulamaları, e-beyanname uygulamaları vd.)
kullanılmasından kaynaklanan sorunların giderilmesi, yeni programların hayata geçirilmesi ve
kullanıcı bilgilerinin güncelleĢtirilerek daha kaliteli hizmet sunulması amacıyla bu programları
kullanan toplam 28.796 merkez ve taĢra personeline “BiliĢim Uygulamaları Eğitimi” kapsamında;
GĠBĠNTRANET, KEYS, e-VDO, MOTOP, SĠCĠL e-VDB, M-DOS, DATAP, e-haciz, internet vergi
dairesi uygulamaları, e-beyanname uygulamaları, haciz uygulamaları, iĢ takip sistemi programları
konularında kullanıcı eğitimi verilmiĢtir.
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire BaĢkanlığınca, vergi dairesi baĢkanlıkları ile
defterdarlıklarda görev yapan toplam 4.786 personele KDVĠRA, GEKSĠS ve e-Yoklama Sistemi
konularında eğitim verilmiĢtir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ile ilgili olarak 70 personele eğitim verilmiĢtir. Ayrıca,
EN-1583 MüĢteri ĠletiĢim Merkezleri Standardı, Etki Analizi, Bilgi Yönetimi, DeğiĢim Yönetimi,
Proje Döngüsü Yönetimi ve Kurumsal Performans Yönetimi konularında toplam 188 personel eğitim
almıĢtır.
5. Sunulan Hizmetler
5.1. Merkez TeĢkilatınca Sunulan Hizmetler
BaĢkanlığımız merkez teĢkilatı tarafından sunulan hizmetler daire baĢkanlıkları itibarıyla
aĢağıda açıklanmıĢtır.
Gelir Yönetimi Daire BaĢkanlığı, gelir kanunlarının uygulanmasına yönelik görüĢ
oluĢturmakta, ortaya çıkan tereddütleri gidermekte, gelir kanunu tasarıları ve kararnamelerinin hazırlık
çalıĢmalarına katkı sağlamakta ve mevzuat değiĢikliği önerilerinde bulunmaktadır. Ayrıca, gelirleri
etkileyen her türlü kanun tasarı ve tekliflerini, vergi tekniği ve uygulamaları açısından inceleyerek
görüĢ bildirmektedir.
Mükellef Hizmetleri Daire BaĢkanlığı, vergi bilincinin artırılması amacıyla mükellefleri
vergi mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda bilgilendirmekte, mükelleflere yönelik
hizmetlerin ve her türlü iletiĢimin, hızlı ve etkin bir Ģekilde yürütülmesi için gerekli tedbirleri
almaktadır. Ayrıca mükellef haklarının korunmasını sağlamakta, buna iliĢkin gerekli alt yapıyı
hazırlamakta, mükellef Ģikayetlerini değerlendirmekte ve mükellef memnuniyetini ölçmektedir.
Uygulama ve Veri Yönetimi Daire BaĢkanlığı, BaĢkanlık faaliyetlerinin ve sunulan
hizmetlerin hızlı ve etkin bir Ģekilde yürütülmesi için gerekli bilgi iĢlem sistemlerini kurmakta ve bu
sistemleri teknolojik geliĢmelere uygun bir Ģekilde geliĢtirerek biliĢim faaliyetlerini yürütmektedir. Bu
kapsamda, tüm ekonomik faaliyetlere iliĢkin ulusal mali bilgi alt yapısını tek merkezden yönetip bu
bilgileri ilgili birimlerin kullanımına sunarak kurumsal veri tabanını oluĢturmakta ve ulusal veri alt
yapısının hazırlanmasına katkıda bulunmaktadır. Vergiye gönüllü uyumu artırmak, vergi kayıp ve
kaçağı ile mücadele etmek ve tahsilatta etkinliği artırmak amacıyla mükellefiyet, vergilendirme ve
vergiye uyum düzeyine iliĢkin yapılacak çalıĢmalar için her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak
suretiyle oluĢturulacak Risk Analizi Sistemi üzerinden risk analizi yapmak ve vergiye gönüllü uyum
düzeyini ölçerek; vergilendirme, denetim, planlama ve kayıt dıĢı ekonomiyle mücadele konularında
veri sağlamaktadır.
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamındaki kamu idarelerine
verilmesi gereken her türlü beyanname, bildirge ve benzeri belgeleri, bu idarelerin mevzuatı gereğince
elektronik ortamda bunlar adına alma görevi bulunmaktadır.
29
Ayrıca BaĢkanlığımızın taĢra teĢkilatının görev ve çalıĢma esasları ile ilgili yönetmelik ve
yönergelerini, diğer birimlerle iĢbirliği yapmak suretiyle hazırlayarak söz konusu birimlerin
kuruluĢuna iliĢkin iĢlemleri yürütmekte, iĢ ve iĢlem akıĢlarını düzenlemekte, verimliliği artırmaya
yönelik tedbirler alarak uygulamayı izlemekte, taĢra birimlerinin iĢ ve iĢlemlerinde koordinasyon ve
uygulama birliğini sağlamaktadır.
Tahsilat ve Ġhtilaflı ĠĢler Daire BaĢkanlığı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun kapsamında, amme alacaklarının süresinde ve kanunlara uygun bir Ģekilde tahsili
için gerekli tedbirleri alarak mezkur Kanunun uygulanması ve sorunların çözümü konusunda
mükelleflere ve ilgili birimlere görüĢ bildirmekte, ihtilaflı konuları analiz ederek mükelleflerle
anlaĢmazlıkları en aza indirecek tedbirler almakta, anılan Kanun hükümlerine göre kamu alacaklarının
taksitlendirme, tecil ve terkin iĢlemlerini yürütmektedir. Ayrıca, terkini gereken vergiler ile tahsili
zamanaĢımına uğrayan Hazine alacaklarının ilgili kanun hükümleri gereğince terkin edilmesiyle ilgili
iĢlemleri yürütmektedir.
Vergi ve diğer kamu alacakları ile ilgili kanunların uygulanmasından doğan ihtilaflardan
kaynaklanan davaların yetkili mercilerde takibi ile savunmasının yapılması ve bu konudaki uygulama
birliğini sağlamaktadır.
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire BaĢkanlığı, vergisel uyum bozukluklarını tespit ve analiz
ederek, çözümler üretmekte, mükelleflerin vergi kanunlarına gönüllü uyumunu sağlamaktadır.
Vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele etmek amacıyla gerekli tedbirleri önermekte, ilgili birimler
tarafından oluĢturulan bilgileri değerlendirerek vergi incelemesine yetkili birimlerin kullanımına
sunmaktadır. Vergi yükümlülüklerine iliĢkin ihbar ve Ģikayetleri değerlendirmektedir.
BaĢkanlığın görev alanına giren konularda 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Malî MüĢavirlik ve
Yeminli Malî MüĢavirlik Kanununun uygulanmasına iliĢkin çalıĢmalar yapmakta ve oluĢabilecek
tereddütleri gidermektedir. Ayrıca, tek düzen hesap planı ve mali tablolara iliĢkin çalıĢmaların
yürütülmesi ile muhasebe standartlarının belirlenmesi faaliyetlerine katılmak ve görüĢ bildirmek
suretiyle katkıda bulunmaktadır.
Avrupa Birliği ve DıĢ ĠliĢkiler Daire BaĢkanlığı, uygulamaya iliĢkin uluslararası vergi
iliĢkilerini yürütmek ve bu kapsamla sınırlı, ikili ve çok taraflı anlaĢmalarla ilgili iĢlemleri yapmak
suretiyle devlet gelirlerine etkisi olan her türlü uluslararası anlaĢma tekliflerini vergi tekniği ve
uygulamaları açısından inceleyerek görüĢ bildirmektedir.
Avrupa Birliği ile vergi uygulamasıyla ilgili iliĢkileri ve Türk Vergi Sisteminin, Birliğin vergi
sistemine uyumuna iliĢkin çalıĢmaları yürütmektedir. Uluslararası kuruluĢlar ve diğer devletlerle görev
alanına giren konularda iĢbirliği yapmakta ve bu çerçevede eğitim faaliyetlerini yürütmektedir.
Strateji GeliĢtirme Daire BaĢkanlığı, ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık
program çerçevesinde Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının orta ve uzun vadeli strateji ve politikalarını
belirlemekte, amaçlarını oluĢturmak üzere BaĢkanlığın görev alanına giren konularda performans ve
kalite ölçütleri geliĢtirmekte, bunları izleyerek değerlendirmek suretiyle sürekli geliĢim önerilerinde
bulunmaktadır. BaĢkanlık bütçesini stratejik plana ve yıllık hedeflere göre hazırlayıp BaĢkanlık
faaliyetlerinin bunlara uygunluğunu izlemekte ve değerlendirmektedir.
Ayrıca, vergi kanunlarında veya diğer mali kanunlarda yer alan her türlü istisna, muafiyet ve
indirimlerin maliyetlerini ölçmekte, ekonomik ve sosyal etkilerini analiz etmektedir. Merkez ve taĢra
teĢkilatının iĢ ve iĢlem akıĢları ile verimliliğinin artırılmasına yönelik öneriler geliĢtirerek performansa
yönelik analiz yapmakta, yorumlamakta ve yıllık faaliyet raporlarını hazırlamaktadır. Gelir
kanunlarıyla ilgili tasarılara iliĢkin BaĢbakanlık görüĢ ve değerlendirmesini koordine etmektedir.
Hukuk MüĢavirliği, 5345 sayılı Kanunun 18 inci maddesi ile 02/11/2011 tarihli Resmi
Gazetede yayımlanan 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca;
BaĢkan, BaĢkanlık birimleri ve bakanlıklar tarafından gönderilen kanun, tüzük ve yönetmelik
tasarı ve taslakları ile diğer hukuki konular hakkında görüĢ bildirmekte,
BaĢkanlığın menfaatlerini koruyucu ve anlaĢmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri almakta,
anlaĢma ve sözleĢmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı olmakta,
30
BaĢkanlığın görev alanı ile ilgili iĢlemlerden dolayı Bakanlık husumetiyle açılan idari
davalarla sınırlı olmak üzere Bakanlığı temsil etmek ve gerektiğinde Bakanlığa muhakemat
hizmeti vermekte,
Ġdarenin taraf olduğu adli ve idari davalarda, iç ve dıĢ tahkim yargılamasında, icra
iĢlemlerinde ve yargıya intikal eden diğer her türlü hukuki uyuĢmazlıklarda idareyi temsil
etmekte, dava ve icra iĢlemlerini vekil sıfatı ile takip etmekte,
Ġdarece hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilecek dava ve icra takipleri ve tahkim ile ilgili
iĢlemleri koordine etmekte, izlemekte ve denetlemekte,
Hukuki uyuĢmazlık değerlendirme komisyonunun sekretarya hizmetlerini yerine getirmekte,
Ġdarenin amaçlarını daha iyi gerçekleĢtirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalıĢmalarını
temin etmek amacıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlamaktadır.
Basın ve Halkla ĠliĢkiler MüĢavirliği, basın ve halkla iliĢkilerle ilgili faaliyetleri planlamakta
ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere göre yürütülmesini sağlamaktadır. 4982 sayılı Bilgi
Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme baĢvurularını etkin, süratli ve doğru bir Ģekilde
sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almaktadır.
Ġnsan Kaynakları Daire BaĢkanlığı, Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının fonksiyonlarının
gerektirdiği yetkinlikleri tanımlayarak, bu yetkinliklere uygun insan gücü politikası ve planlaması
konusunda çalıĢmalar yapmaktadır. BaĢkanlığın her seviyede çalıĢanının kariyer ve eğitim planlarını
hazırlamakta, uygulamakta ve değerlendirmektedir.
BaĢkanlık personelinin atama, nakil, sicil, terfi, ücret, emeklilik ve benzeri özlük iĢlemlerini
yürütmekte ve personelin mesleğe giriĢ, yeterlik ve görevde yükselme sınavlarına iliĢkin iĢlemlerini
yapmaktadır.
Ayrıca, personelin görev ve çalıĢma esasları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak uygulamakta,
Kamu Görevlileri Etik Kurulunun belirlediği ilkeler çerçevesinde kurumsal etik kurallar düzenleyerek
personele duyurmaktadır.
Destek Hizmetleri Daire BaĢkanlığı, BaĢkanlığın ihtiyacı olan her türlü yapım, satın alma,
kiralama, bakım ve onarım, arĢiv, sağlık ve benzeri hizmetler ile mali hizmetleri yürütmektedir. Fiziki
çalıĢma ortamlarını uygun ve standart hale getirmekte, kaynak ihtiyaçlarının etkin, verimli ve
zamanında karĢılanmasını sağlamaktadır. TaĢınır ve taĢınmaz kayıtlarını tutmakta, basılı kâğıtlar ve
malzemenin temini ile yayın faaliyetleriyle ilgili iĢleri yapmaktadır.
Ayrıca, BaĢkanlığın sivil savunma ve seferberlik hizmetleri ile ilgili iĢlemlerini planlamakta
ve yürütmektedir.
5.2. TaĢra TeĢkilatınca Sunulan Hizmetler
BaĢkanlığın taĢra teĢkilatı, doğrudan merkeze bağlı vergi dairesi baĢkanlıkları ile vergi dairesi
baĢkanlığı kurulmayan yerlerde vergi dairesi müdürlüklerinden oluĢur. vergi dairesi baĢkanlıklarının
kuruluĢ yerleri ve sayıları ile bunlara iliĢkin değiĢiklikler Bakanlar Kurulunca belirlenmektedir.
Vergi dairesi baĢkanlıkları, 5345 sayılı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının TeĢkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunun 24 üncü maddesi uyarınca ve Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı tarafından belirlenen strateji
ve politikalar çerçevesinde aĢağıda yer alan hizmetleri sunmaktadır:
Yetki alanı içindeki mükellefi tespit etmek, vergi ve benzeri mali yükümlülüklere iliĢkin tarh,
tahakkuk, tahsil, terkin, tecil, iade, ödeme, muhasebe ve benzeri iĢlemleri yapmak,
Yukarıdaki iĢlemler ile personel atama, disiplin, terfi, sicil, harcırah ve benzeri özlük
iĢlemlerinden dolayı idarî yargı mercileri nezdinde yaratılan ihtilaflarla ilgili olarak bu
merciler nezdinde talep ve savunmalarda bulunmak, gerektiğinde temyiz ve tashihi karar
talebinde bulunmak, yargı kararlarının uygulanması iĢlemlerini yürütmek,
Vergi uygulamalarını geliĢtirmek ve iyileĢtirmek,
31
Mükelleflere kanunların uygulanması ile ilgili görüĢ bildirmek,
Mükellefi hakları konusunda bilgilendirmek ve uygulamalarında mükellef haklarını gözetmek,
Mükellef hizmetleri ile bilgi iĢlem, istatistik, bilgi toplama, eğitim, satın alma, kiralama, vergi
inceleme ve denetimi, uzlaĢma, takdir ve benzeri görevleri ve iĢlemleri yürütmek.
6. Yönetim ve Ġç Kontrol Sistemi
2017 yılında 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Kapsamında;
BaĢkanlığımızın gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere iliĢkin mali karar ve iĢlemleri, Ġç Kontrol
Birimi tarafından; BaĢkanlığımız bütçesi, bütçe tertibi, kullanılabilir ödenek tutarı, ayrıntılı harcama
programı, merkezi yönetim bütçe kanunu ve diğer ilgili mali mevzuat hükümlerine uygunluk
yönlerinden ön mali kontrole tabi tutulmuĢtur.
32
II- AMAÇ VE HEDEFLER
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının 2014-2018 Stratejik Planında amaç ve hedefler aĢağıdaki gibi
belirlenmiĢtir.
A-Ġdarenin Amaç ve Hedefleri
AMAÇ 1.
VERGİ VE DİĞER GELİRLERİ TOPLAMADA ETKİNLİĞİ ARTIRMAK
Hedef. Vergi ve Diğer Mali Yükümlülüklerin Zamanında Ödenmesini Sağlamak Amacıyla Tahsilatın Etkinliği Artırılacaktır.
AMAÇ 2.
KAYIT DIŞI EKONOMİ İLE MÜCADELE ETMEK
Hedef. Kayıt Dışı Ekonominin GSYH’ye Oranı 5 Puan Düşürülecektir.
AMAÇ 3.
VERGİYE GÖNÜLLÜ UYUMU ARTIRMAK
Hedef 1.
Vergilendirmede Toplumsal Farkındalık ve Vergi Bilinci Artırılacaktır.
Hedef 2.
Mükellef Memnuniyeti Artırılacaktır.
AMAÇ 4.
KALİTELİ HİZMET SUNMAK
Hedef 1.
Bilgi Teknolojisi Sistemleri ve Uygulamaları Geliştirilecektir.
Hedef 2.
Vergi Mevzuatı Sadeleştirilerek Vergisel Yükümlülükler Anlaşılır Hale Getirilecektir.
Hedef 3.
Hizmetlerde Verimlilik Artışı Sağlanarak Maliyetler Düşürülecektir.
Hedef 4.
Kurumsal Organizasyon Daha Etkin ve Verimli Hale Getirilecektir.
Hedef 5.
Ulusal ve Uluslararası İşbirliği Geliştirilecektir.
AMAÇ 5.
KURUMSAL GELİŞİME KATKI SAĞLAMAK AMACIYLA ÇALIŞAN MEMNUNİYETİNİ ARTIRMAK
Hedef 1.
Çalışan Memnuniyeti Artırılacaktır.
Hedef 2.
Çalışma ve Hizmet Ortamları İyileştirilecektir.
33
B-Temel Politika ve Öncelikler
1. Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018)
Kamu Gelirlerinin Kalitesinin Artırılması Programı
Etkin bir kamu mali sistemi için kamu gelirlerinin sağlıklı ve sürekli kaynaklardan çağdaĢ
yöntemlerle toplanması son derece önemlidir. Bu süreçte, sadece mali kaygıların değil, ekonomik ve
sosyal amaçların da dikkate alınması modern kamu yönetiminin bir gereği haline gelmiĢtir.
Gelir mevzuatının oluĢturulmasından, gelirlerin toplanmasına ve kamuoyunun
bilgilendirilmesine kadar olan tüm sürecin kalitesinin artırılması büyük önem arz etmektedir. Bu
program kapsamında; kamu mali sisteminin ihtiyaç duyduğu gelirlerin sağlıklı ve sürekli kaynaklara
dayandırılmasının yanında, gelirlerin etkili ve ekonomik bir Ģekilde toplanması, gelir dağılımının
iyileĢtirilmesi, tasarrufların artırılmasına katkı sağlanması ve yerel yönetimlerin mali yönden merkezi
yönetime bağımlılığının azaltılması amaçlanmaktadır.
Programın Hedefleri;
Vergilemede Hizmet Sunumu Kalitesinin Artırılması,
Kamu Gelirlerinin Sağlıklı ve Sürekli Kaynaklardan Elde Edilmesi,
Belediye ve Ġl Özel Ġdarelerinin Sermaye Gelirleri Hariç Öz Gelirlerinin Plan Dönemi
Sonunda GSYH‟ye Oran Olarak Yüzde 1,7‟ye Çıkarılması,
Programın BileĢenleri;
Ġstisna, Muafiyet ve Ġndirimlerin Gözden Geçirilmesi,
Vergi Ġdaresinin Etkinliğinin Artırılması,
Vergilemede Uygulanabilirliğin ve Öngörülebilirliğin Artırılması,
Kamu Gelirleriyle Ġlgili Ġstatistiklerin EtkinleĢtirilmesi,
Yerel Yönetim Öz Gelirlerinin Artırılması.
Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı
Kayıt dıĢı ekonominin azaltılması, orta ve uzun dönemde ekonomik istikrar, gelir dağılımı ve
istihdam gibi birçok makroekonomik unsurun iyileĢmesine, ekonomide verimlilik düzeyi ve rekabet
gücünün yükselmesine, ayrıca kamu gelirlerinin artmasına katkıda bulunacaktır. Bu programla, kayıt
dıĢı ekonominin azaltılması amaçlanmaktadır.
Ayrıca, bu program dönemi Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planının
daha etkin uygulanmasına katkı sağlayacaktır.
Programın Hedefleri;
Kayıt DıĢı Ekonominin GSYH‟ye Oranının BeĢ Puan Azaltılması
Tarım DıĢı Sektörlerde Kayıt DıĢı Ġstihdam Oranının BeĢ Puan Azaltılması
Programın BileĢenleri;
Kayıt DıĢı Ekonominin Boyutunun Belirlenmesi ve Ekonomi Üzerindeki Etkilerinin Analizi
Gönüllü Uyumun TeĢvik Edilmesi ve Uyum Seviyesinin Yükseltilmesi
Denetim Kapasitesinin Güçlendirilmesi ve Ġlgili Mevzuatın Gözden Geçirilmesi
Eğitici ve Kapsayıcı Yöntemlerle Toplumun Tüm Kesimlerinde Farkındalığın Artırılması
Kurumlar Arası Veri PaylaĢımının GeliĢtirilmesi ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunların
Giderilmesi
34
2. 65 inci Hükümet Programı
Mali Disiplin
Mali disiplinden taviz verilmeyerek, ekonomide iĢletmeler için belirsizlikleri en aza indirecek;
müteĢebbislerin çok daha sağlıklı ve öngörülebilir, üretimi ve vergi gelirlerini artıracak bir ortam
oluĢturması hedeflenmektedir.
Mali disiplini sürdürülmesi ve daha fazla mali alan oluĢturmasını sağlayacak olan „Kamu
Harcamalarının RasyonelleĢtirilmesi Öncelikli DönüĢüm Programı‟ çerçevesinde, mevcut harcama
programları gözden geçirilerek, harcamaların verimliği artırılacaktır. Bu yolla oluĢturulacak mali alanı
öncelikle büyüme potansiyelini yukarıya çekecek harcama alanlarına tahsis edilecek, kamu faiz dıĢı
harcama büyüklüğünün kamu maliyesinin sürdürülebilirliğine katkı verecek düzeyde tutulması
sağlanacaktır.
Kaynak tahsis sürecinin etkinliğinin sağlanması için stratejik plan-bütçe bağlantısını
güçlendirilecektir.
Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarını birleĢtirerek yeni Gelir Vergisi Kanunu çıkarılacaktır.
Söz konusu düzenleme ile yüksek teknolojiye dayalı ihracatı ve bu kapsamdaki yatırımları
destekleyecek vergi teĢvikleri getirilecektir.
Yeni Gelir Vergisi Kanunu ile yatırım, üretim, istihdam ve tasarrufların teĢvik edilmesi,
vergiye gönüllü uyumun artırılması ve kayıtlı ekonomiye geçiĢin hızlandırılması, vergi tabanının
geniĢletilmesi, vergi adaletinin pekiĢtirilmesi, vergi güvenliğinin güçlendirilmesi, yürütmede esneklik
ve etkinliğin artırılması, tarımda ölçek ekonomisini teĢvik eden yeni bir vergilendirme yaklaĢımına
geçilmesi sağlanacaktır.
Kayıt dıĢılığın azaltılması, yatırım ve üretim üzerindeki yüklerin hafifletilmesi ve
mükerrerliklerin önlenmesi amacıyla Damga Vergisi Kanunu gözden geçirilecektir.
Ekonomik ve sosyal politikalara uyum sağlamak, sade ve daha kolay uygulanabilir bir hale
getirmek amacıyla yeni Vergi Usul Kanunu çıkarılacaktır. Bu kapsamda; mükellef haklarını artıran;
vergi denetiminde adaleti, eĢitliği ve güven duygusunu sağlayan; vergi idaresi uygulamalarında
Ģeffaflığı ve hesap verebilirliği artıran; uyuĢmazlıkların çözümünü kolaylaĢtıran; değerleme
hükümlerini mükellef lehine iyileĢtiren; vergiye uyum maliyetlerini düĢüren düzenlemeler
gerçekleĢtirilecektir.
Bütçenin gelir kısmını daha da iyileĢtirmek üzere hazırlanan „Kamu Gelirlerinin Kalitesinin
Artırılması Öncelikli DönüĢüm Programı‟ çerçevesinde, temel olarak kamu gelirlerinin sağlıklı ve
sürekli kaynaklardan çağdaĢ yöntemlerle elde edilmesi amaçlanmaktadır.
Programla, gelir mevzuatının oluĢturulmasından gelirlerin toplanmasına ve kamuoyunun
bilgilendirilmesine kadar olan tüm sürecin kalitesinin artırılması hedeflenmektedir.
Program kapsamında;
Vergi mevzuatının sadeleĢtirilmesi çalıĢmalarına devam edilecektir.
Vergi mevzuatına iliĢkin düzenlemeler, toplumun ve ilgili tarafların katkılarının alındığı bir
süreç içinde gerçekleĢtirilecektir.
Ġstisna, muafiyet ve indirimler kapsamlı bir analize tâbî tutulacaktır.
Vergileme alanında vatandaĢa hizmeti sunarken, teknolojinin imkânlarından daha çok
yararlanılacak, kamu gelirleriyle ilgili daha kapsamlı ve detaylı istatistikler üretilecek ve Vergi
Ġdaresinin beĢeri ve teknik kapasitesi artırılacaktır.
Kayıt DıĢılığın Azaltılması
Adaletli bir yönetimin temel esaslarından biri olarak herkese eĢit koĢullarda çalıĢma, kazanma
hakkı tanınması, herkesten adil bir vergi sistemi ile katkı istenmesi benimsenmektedir.
35
Kayıt dıĢı ekonominin boyutlarının azaltılmasının, orta ve uzun dönemde ekonomik istikrar,
gelir dağılımı ve istihdam gibi birçok makroekonomik unsurun nitelikli bir biçimde iyileĢmesine,
ekonomide verimlilik düzeyi ve rekabet gücünün yükselmesine, ayrıca kamu gelirlerinin artmasına
katkıda bulunacağı aĢikardır. Bu yaklaĢımla, ekonomide etkinliği sağlayacak, kayıtlı çalıĢmayı,
istihdam etmeyi ve vergiye uyumda gönüllülüğü artıracak uygulamaların özendirilmesi temel bir ilke
olarak kabul edilmektedir.
“Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Öncelikli DönüĢüm Programı” kapsamında;
Kayıt dıĢı ekonominin boyutunu ölçerek, kayıt dıĢılığın yol açtığı etkileri araĢtıracak ve bir
envanter çalıĢması yapılacaktır.
Denetim kapasitesi güçlendirilecektir.
Eğitici ve kapsayıcı yöntemlerle toplumun tüm kesimlerinde farkındalık artırılacaktır.
Vergilendirme kapasitesini ölçen yöntemler geliĢtirilecek, kayıt dıĢı istihdamın boyutu analiz
edilecek ve yol açtığı sorunlar giderilecektir.
Vergiye gönüllü uyumu etkileyen faktörler analiz edilecek ve mükelleflerin vergiye uyum
seviyelerini artırıcı uygulamalar hayata geçirilecektir.
Gümrük kapıları ve gümrükler modernize edilerek, yenilenecektir.
Ayrıca, sosyal yardım alanların gelirlerinin, kayıtlı iĢe baĢlar baĢlamaz kesilmemesini ve
belirli bir süre veya geliri yeterli bir noktaya eriĢinceye kadar devam ettirilmesi, kısmi süreli
çalıĢanların GSS ile ilgili ek ödeme sorunlarının çözülerek kayıt dıĢı çalıĢmalarının engellenmesi
sağlanacaktır.
3. Orta Vadeli Program (2017-2019)
Maliye Politikası
Orta Vadeli Plan döneminde maliye politikası; ülkemizin büyüme potansiyelinin artırılmasına,
ekonomik istikrarın korunmasına, cari açığın sürdürülebilir seviyede tutulmasına, yurt içi tasarrufların
ve yatırımların teĢvikine katkı verecek Ģekilde uygulanacaktır.
Harcamaların gözden geçirilmesi baĢta olmak üzere, kamu tasarruf-yatırım açığını azaltacak
tedbirler alınacak, kamu kesimi borçlanma gereği kontrol altında tutulacaktır.
Harcamalarda özellikle büyümeyi destekleyecek kamu altyapı yatırımlarına, bölgesel
kalkınmaya, eğitime, Ar-Ge desteklerine ve teĢviklere öncelik verilecektir.
Kamu gelirlerinin sağlıklı ve sürekli kaynaklardan elde edilmesine yönelik çalıĢmalar
sürdürülecektir.
Kamu Gelir Politikası
Kamu gelir politikaları bir yandan ihtiyaç duyulan gelirin sağlıklı ve sürekli kaynaklardan
sağlanmasını gözetecek, diğer yandan gelir dağılımının iyileĢtirilmesi, kalkınmanın desteklenmesi,
tasarrufların artırılması gibi ekonomik ve sosyal amaçlara katkı sağlayacaktır.
Vergi politikalarının tasarlanmasında ve uygulanmasında istikrar ve öngörülebilirlik esas
alınacaktır.
Vergi politikası üretimin ve istihdamın artırılması, bölgesel geliĢmiĢlik farklarının azaltılması,
cari açıkla mücadele edilmesi, yabancı yatırımların ülkeye çekilmesi, enerji verimliliğinin artırılması
ile Ar-Ge, tasarım ve inovasyonun desteklenmesi konularında etkin bir araç olarak kullanılacaktır.
Vergilemede hizmet kalitesinin iyileĢtirilmesi suretiyle mükellef memnuniyetinin
yükseltilmesi ve vergiye gönüllü uyumun artırılmasına yönelik politikaların uygulanması
sürdürülecektir.
Vergi mevzuatının daha basit ve etkin hale getirilmesine yönelik çalıĢmalara devam
edilecektir.
36
Ġstisna, muafiyet ve indirimler nedeniyle oluĢan vergi harcamaları analiz edilerek sonuçlara
göre gerekli düzenlemeler yapılacak ve kamuoyu bilgilendirilmeye devam edilecektir.
Kayıt dıĢılıkla mücadele, ilgili taraflarla iĢbirliği içinde ve kararlılıkla devam ettirilecektir.
Vergi kaybının yoğun olduğu alanlara yönelik özellikli önlemler hayata geçirilecektir.
Yerel yönetimlerin öz gelirlerinin artırılmasına yönelik çalıĢmalara devam edilecektir.
Kamuya ait taĢınmazların ekonomiye kazandırılmasına yönelik politikalar hayata
geçirilecektir.
Mükelleflerin vergi yükümlülüklerini daha sağlıklı Ģekilde yerine getirebilmesini temin etmek
üzere gerekli yasal ve idari kolaylıklar sağlanacaktır.
4. Orta Vadeli Mali Plan (2017-2019)
Bütçe Gelirlerine ĠliĢkin Temel Politikalar
2017-2019 döneminde izlenecek kamu gelir politikası; adil ve etkin bir vergi sistemi
oluĢturma hedefi doğrultusunda, istihdamı ve yatırımları teĢvik edecek, yurtiçi tasarrufları artıracak,
bölgesel geliĢmiĢlik farklarını azaltacak, ekonominin rekabet gücünü geliĢtirecek Ģekilde
yürütülecektir. Kamu mali sisteminin ihtiyaç duyduğu gelirlerin sağlıklı ve sürekli kaynaklardan elde
edilmesi temel amaçtır. Bu kapsamda kamu gelir politikasına iliĢkin olarak belirlenen ilke ve
hedefler aĢağıda belirtilmiĢtir.
Ekonomik ve sosyal politikalar çerçevesinde vergi mevzuatının daha basit ve kolay
uygulanabilir hale getirilmesine yönelik çalıĢmalar sürdürülecektir.
Vergi mevzuatına iliĢkin düzenlemeler mükellef güvenini ve haklarını artırmayı gözeten,
ilgili tarafların katkı ve katılımlarını sağlayan, istikran ve öngörülebilirliği esas alan bir yaklaĢımla
gerçekleĢtirilecektir.
Ülkemizin uzun vadeli makroekonomik hedeflerine ulaĢmasını, uluslararası düzeyde rekabet
gücünün artırılmasını, bilgi, teknoloji ve yenilik üretiminde söz sahibi ülkeler arasında yer almasını,
AR-GE, tasarım ve markaya dayalı katma değeri yüksek üretim yapısına geçiĢin hızlandırılmasını
temin etmek üzere gerekli vergi politikalarının oluĢturulması ve uygulamasına devam edilecektir.
Vergi mevzuatında yapılacak düzenlemeler ile yurt içi tasarrufların artırılması ve bunların
üretken yatırımlara yönlendirilmesi özendirilecektir.
Enerji tüketiminde tasarruf sağlanması, iklim değiĢikliği ve çevre kirliliği ile mücadele
edilmesine yönelik vergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanması çalıĢmalarına devam
edilecektir.
Kamu gelirlerinin kalitesinin artırılması kapsamında istisna, muafiyet ve indirimler
nedeniyle oluĢan vergi harcamalarının mali etkilerinin analiz edilmesi, sonuca göre gerekli
düzenlemelerin yapılması ve vergi harcamaları konusunda kamuoyunun sürekli olarak
bilgilendirilmesi çalıĢmaları sürdürülecektir.
Haksız rekabetin önlenmesi, kaynak dağılımında etkinliğin sağlanması, ekonomide rekabet
gücünün ve kamu gelirlerinin artırılması amacıyla kayıt dıĢılıkla mücadeleye kararlılıkla devam
edilecektir. Bu kapsamda denetim daha etkin hale getirilecek, idarenin uygulama kapasitesi ve
biliĢim altyapısı geliĢtirilecektir. Kayıt dıĢılıkla mücadelede etkinlik; kurumlar arası iĢbirliği ve veri
paylaĢımı yoluyla artırılacak, toplumsal farkındalık yaygınlaĢtırılacaktır. Öncelikli DönüĢüm
Programlarından biri olan “Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı” kapsamında hazırlanan
“Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı” çerçevesinde yürütülmekte olan kayıt
dıĢılıkla mücadeleye toplumun tüm kesimlerinin katılımının sağlanmasına yönelik çalıĢmalar
sürdürülecektir.
ĠĢgücü piyasasında baĢta kadınlar olmak üzere gençler ile dezavantajlı grupların istihdamının
artırılması, iĢletmelerin ilave istihdam oluĢturması ve kayıt dıĢı istihdamın engellenmesi için gerekli
vergisel düzenlemeler yapılmaya devam edilecektir.
37
Ġmalat sanayinin verimliliğinin ve rekabet gücünün artırılarak dünya ticaretinden daha fazla
pay alabilmesi için istihdam, enerji ve hammadde girdi maliyetlerini azaltacak, hammadde
güvenliğini sağlayacak, istihdam kalitesini yükseltecek vergi politikaları geliĢtirilecektir.
Ekonominin dinamizm kaynağı olan KOBĠ‟lerin optimal iĢletme büyüklüğüne ulaĢtırılması,
finansmana eriĢimlerinin kolaylaĢtırılması ve ucuzlatılması ile AR-GE kapasitelerinin artırılmasına
yönelik çalıĢmalar sürdürülecektir.
Ġstanbul Uluslararası Finans Merkezi Programı kapsamında, rekabet gücünü artırarak
finansal ĠĢlemlerin ülkemizde yapılması sağlanacak, yatırımcılar ve finansal kurumlar için
belirsizliği giderecek ve uygulamada uzmanlaĢmayı sağlayacak vergisel düzenlemelere devam
edilecektir.
Yerel yönetim öz gelirlerinin artırılması ve bu gelirlerin genel vergi sistemi ile uyumunu
sağlayacak mevzuat düzenlemelerinin yapılması çalıĢmalarına devam edilecektir.
Tarımda katma değeri yüksek, sanayi girdisi olarak kullanılan ürünlerin üretiminin
artırılması teĢvik edilecek, ölçek ekonomisinin ve tarımsal üretimin desteklenmesine yönelik vergi
politikaları geliĢtirilecektir.
Üretim faktörlerinin optimal dağılımının sağlanmasında vergi politikası etkili Ģekilde
kullanılacaktır.
Avrupa Birliğine katılım sürecinde müktesebata uyum çalıĢmalarına devam edilecektir.
5. 2017 Yılı Programı
Maliye Politikası
Maliye politikası, ülkemizin büyüme potansiyelinin artırılmasına, ekonomik istikrarın
korunmasına, cari açığın sürdürülebilir seviyede tutulmasına, yurtiçi tasarrufların ve yatırımların
teĢvikine katkı verecek Ģekilde uygulanacaktır. Program döneminde, geçmiĢ dönemlerde elde edilen
kazanımların korunması amacıyla kamu tasarruf-yatırım açığını azaltacak tedbirler alınacak, kamu
kesimi borçlanma gereği kontrol altında tutulacaktır.
2017 Yılı Programında Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı‟nın “sorumlu veya iĢbirliği yapılacak
kuruluĢ” olarak yer aldığı, “politika öncelikleri ve tedbirler” aĢağıdadır:
Vergilemenin daha adil olmasını ve mali fonksiyonunu yerine getirmesini sağlayacak
Ģekilde vergi tabanı geniĢletilecektir.
•Tedbir 229.Vergi harcamalarının tespitine ve mali etkilerinin ölçülebilmesine iliĢkin
çalıĢmalar sürdürülecektir.
•Tedbir 230. Ġstisna, muafiyet ve indirimlerin etkinliğine iliĢkin raporlar düzenlenecek, etkin
olmayan vergi harcamalarını revize edecek tasarı taslakları hazırlanacaktır.
Temel vergi mevzuatı; ekonomik ve sosyal politikalar çerçevesinde sade ve uyum
sağlanabilir hale getirilecek Ģekilde yeniden yazılacaktır.
•Tedbir 231.Vergi Usul Kanunu mükellef haklarını gözeten bir anlayıĢla revize edilecektir.
•Tedbir 232. Gelir Vergisi Sistemi gözden geçirilecektir.
Kayıt dıĢılıkla mücadelede, kurumlar arası koordinasyon ve veri paylaĢımı
artırılacaktır. Önleyici ve risk odaklı denetim anlayıĢı çerçevesinde idarelerin beĢeri ve
teknolojik altyapısı güçlendirilecektir.
•Tedbir 233. e-Tebligat Otomasyon Sistemi kurularak sistemin Kamusal Elektronik Belge
Yönetim Sistemiyle (KEYS) entegrasyonu sağlanacaktır. (Sorumlu KuruluĢ: Gelir Ġdaresi
BaĢkanlığı)
38
Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve kayıt dıĢı ekonominin azaltılmasıyla sağlanacak
ilave kaynaklar, iĢlem vergilerinin düĢürülmesi baĢta olmak üzere üretim ve istihdamı teĢvik
ederek büyümeye katkı sağlayacak Ģekilde değerlendirilecektir.
• Tedbir 235. Mükellefiyet türlerine göre vergilendirme ile ilgili süreç bazlı interaktif
programlar hazırlanacak ve internet ortamında kullanıma sunulacaktır. (Sorumlu KuruluĢ: Gelir
Ġdaresi BaĢkanlığı)
Yerel yönetimlerin mali imkanlarını güçlendirmek için kentsel rantların
değerlendirilmesi ve emlak vergisi dahil olmak üzere yerel yönetim öz gelirleri artırılacaktır.
• Tedbir 240. Yerel yönetimlerin öz gelirlerinin artırılmasına yönelik çalıĢmalara devam
edilecektir.
39
III- FAALĠYETLERE ĠLĠġKĠN BĠLGĠ VE DEĞERLENDĠRMELER
A- Mali Bilgiler
2017 Mali Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile BaĢkanlığımıza bütçe ödeneği olarak
3.044.626.000 TL ödenek tahsis edilmiĢtir. 2017 yıl sonu itibariyle toplam harcama tutarı ise
3.091.677.239 TL olarak gerçekleĢmiĢtir.
2017 yılı bütçe ödeneğine, ilgili mevzuat çerçevesinde yıl içerisinde 247.897.751 TL ekleme
yapılmıĢ, 53.328.728 TL diğer kurumlara aktarılmıĢ ve böylelikle yıl sonu ödeneği toplam
3.239.195.023 TL‟ye ulaĢmıĢtır.
1. Bütçe Uygulama Sonuçları
Bütçe Uygulama Sonuçları Tablosu (Milyon TL)
BaĢlangıç ödeneğine göre harcama oranı % 101 iken yıl sonu ödeneğine göre harcama oranı ise
yaklaĢık %95 olarak gerçekleĢmiĢtir. 2016 yılında gerçekleĢen 2.875.481.703 TL‟lik bütçe giderleri
dikkate alındığında 2017 yılı bütçe giderlerinde yaklaĢık %7 oranında artıĢ görülmektedir.
2. Temel Mali Tablolara ĠliĢkin Açıklamalar
BaĢkanlığımıza ait mali bilgilerin yer aldığı tablolar ve açıklamalar Maliye Bakanlığı
Muhasebat Genel Müdürlüğünün verilerine dayanılarak hazırlanmakta olup, aĢağıdaki bölümde yer
almaktadır.
0,00
500,00
1.000,00
1.500,00
2.000,00
2.500,00
3.000,00
3.500,00
2015 2016 2017
2.542,21 2.785,91
3.044,63
2.471,88
2.875,48 3.091,68
Ödenek Harcama
40
Yıllar Ġtibariyle Bütçe Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırma Tablosu (TL)
AÇIKLAMA
2016 2017 %
KBÖ (1)
TOPLAM ÖDENEK
(2)
HARCAMA (3)
KBÖ (4)
TOPLAM ÖDENEK (5)
HARCAMA (6)
1/4 2/5 3/6 4/6
PERSONEL GİDERLERİ 1.897.990.000 1.970.990.000 1.964.839.675 2.084.545.000 2.084.545.000 2.017.164.786 0,91 0,94 0,97 1,03
SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ
337.701.000 337.701.000 335.757.876 360.038.000 360.038.000 345.319.110 0,93 0,93 0,97 1,04
MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ
339.680.000 477.478.836 441.721.807 359.488.000 531.845.996 513.630.539 0,94 0,89 0,86 0,70
CARİ TRANSFERLER 13.451.000 12.451.000 12.425.189 14.279.000 14.299.000 14.285.390 0,94 0,87 0,87 1.00
SERMAYE GİDERLERİ 197.086.000 171.631.869 120.737.156 226.276.000 248.467.027 201.277.414 0,87 0,69 0,60 1,12
GENEL TOPLAM 2.785.908.000 2.970.252.705 2.875.481.703 3.044.626.000 3.239.195.023 3.091.677.239 0,91 0,91 0,93 0,98
BaĢkanlığımız hizmetleri için yapılan 2017 yılı harcamalarının ekonomik sınıflandırma
düzeyinde detayına bakıldığında, Personel Giderlerine konulan 2.084.545.000 TL ödeneğin yaklaĢık
%97‟si, Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderlerine konulan 360.038.000 TL ödeneğin
yaklaĢık %96‟sı, Mal ve Hizmet Alım Giderlerine konulan 359.488.000 TL ödeneğin yaklaĢık
%143‟ü, Cari Transferlere konulan 14.279.000 TL ödeneğin yaklaĢık %101‟i, Sermaye Giderlerine
konulan 226.276.000 TL ödeneğin ise yaklaĢık %89‟ü harcanmıĢtır.
Mal ve hizmet alım giderleri için harcamalardaki sapmanın büyük kısmı görev giderlerinden
oluĢmaktadır. Bu sapmanın nedeni ise; baĢlangıç ödeneği iz bedeli olarak tahsis edilen mahkeme
harcamaları ve beyiye aidatlarının, 2017 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun E Cetvelinde yer
alan hüküm doğrultusunda yıl içerisinde ödenek aranmaksızın harcanması ve gerekli ödeneğin yıl
sonunda yedek ödenekten aktarılarak karĢılanmasından kaynaklanmaktadır.
Sermaye giderleri ekonomik kodu kapsamında, 2017 yılı Yatırım Programında BaĢkanlığımız
adına, DKH-Ġktisadi-Genel Ġdare Sektöründe; Vergi Daireleri ĠnĢaatı, Mükellef Uyum Yönetim
Sistemleri, Maliye Bakanlığı ve Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Veri Merkezi Projesi, Muhtelif ĠĢler,
Bilgisayar Sistemlerinin Bakım Onarımı, Vergisel Yönetim ve Denetim Sistemleri, VEDOP Yenileme
ÇalıĢmaları Projesi, OECD Ortak Aktarım Sistemi, Etüt Proje ĠĢleri (GAP, KOP) ile Konut
Sektöründe Lojman Onarımı olmak üzere 10 adet yatırım projesine yer verilmiĢtir.
BaĢkanlığımızca yürütülen Vergi Dairesi Otomasyon Projesi kapsamında gerçekleĢtirilen
ihale süreçlerinde gerçekleĢen fiyat indirimleri ile vergi dairelerinin kullanımında bulunan kesintisiz
güç kaynaklarının akü ve soğutma fanı ihalesinin iptal edilmesi nedeniyle proje kapsamında bir kısım
ödenek kullanılmamıĢtır.
Diğer projelerde ise; öngörülen mal alımlarının ve tefriĢat alımlarının daha az
gerçekleĢtirilmesi, ihale bedellerinin öngörülen yaklaĢık maliyetten daha düĢük bedelle gerçekleĢmesi,
2017 yılında yürütülmesi planlanan bazı programların yetiĢtirilememesi ve 2018 yılına ertelenmesi ve
2017 yılında uygulanan tasarruf tedbirleri gibi nedenlerle sermaye giderlerindeki ödeneğin bir kısmı
harcanmamıĢtır.
2017 yılı harcamalarının ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımı grafiksel olarak aĢağıda yer
almaktadır.
41
Bu oransal dağılıma bakıldığında ise, BaĢkanlığımız giderlerinin yaklaĢık olarak %65,2‟sini
Personel Giderleri, %16,6‟sını Mal ve Hizmet Alım Giderleri, %11,2‟sini Sosyal Güvenlik
Kurumlarına Devlet Primi Giderleri, %6,5‟ini Sermaye Giderleri, %0,5‟ini ise Cari Transferler
oluĢturmaktadır.
Yıllar Ġtibariyle Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırma Tablosu (TL)
FO
NK
SİY
ON
KO
DU
FONKSİYON ADI
2015 2016 2017
ÖDENEK HARCAMA ÖDENEK HARCAMA ÖDENEK HARCAMA
01
Genel Kamu Hizmetleri
2.540.448.631 2.470.125.454 2.965.577.505 2.870.860.101 3.232.883.241 3.085.916.454
10
Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Hizmetleri
0 0 0 0 601.782 208.765
03
Kamu Düzeni ve Güvenlik Hizmetleri
1.760.000 1.749.886 4.675.200 4.621.602 5.710.000 5.552.020
TOPLAM 2.542.208.631 2.471.875.340 2.970.252.705 2.875.481.703 3.239.195.023 3.091.677.239
2017 yılı harcamalarının fonksiyonel sınıflandırma düzeyinde detayına bakıldığında ise
harcamaların %99,8‟ini Genel Kamu Hizmetleri, %0,19‟luk kısmını Kamu Düzeni ve Güvenlik
Hizmetleri ve %0,01‟lik kısmını Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Hizmetleri oluĢturmaktadır.
2017 yılı sonu itibariyle BaĢkanlığımız taĢınır mallarının değeri toplam 560.967.174 TL‟ye
ulaĢmıĢtır. Ġlk Madde ve Malzemeler, taĢınır varlıkların yaklaĢık %6‟sını, Tesis Makine ve Cihazlar
yaklaĢık %5‟ini, TaĢıtlar yaklaĢık %8‟ini, DemirbaĢlar ise yaklaĢık %81‟ini oluĢturmaktadır.
2017 yılı hesap dönemi içinde BaĢkanlığımız tarafından yardım yapılan herhangi bir birlik,
kurum ve kuruluĢ bulunmamaktadır.
65,2
11,1
16,7
0,5% 6,5
PERSONEL GĠDERLERĠ
SOSYAL GÜVENLĠK KURUMLARINA DEVLET PRĠMĠ GĠDERLERĠ
MAL VE HĠZMET ALIM GĠDERLERĠ
CARĠ TRANSFERLER
SERMAYE GĠDERLERĠ
42
3. Mali Denetim Sonuçları
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu ve 6085 sayılı
SayıĢtay Kanunu kapsamında SayıĢtay‟ın dıĢ denetimine tabidir.
BaĢkanlığımızın 2017 yılı faaliyetlerine iliĢkin olarak merkez ve taĢra teĢkilatlarımızda
SayıĢtay BaĢkanlığınca mali denetimler gerçekleĢtirilmiĢtir. Denetimler sonucunda oluĢturulan
denetim raporunda; düzenlilik denetimine ait 6 adet, performans denetimine ait 4 adet bulguya yer
verilmiĢtir.
Denetim raporunda yer alan bulguların tekrarlanmaması için gerekli tedbirler alınmaktadır.
B- Performans Bilgileri
1- Faaliyetlere ĠliĢkin Bilgiler
2017 Yılı Bütçe Kanununda net vergi gelirleri hedefi 511 Milyar 85 Milyon TL olarak
belirlenmiĢtir. 2017 yılı net vergi gelirleri, 536 milyar 48 milyon TL olmuĢtur.
2013-2017 Yılı Net Vergi Gelirleri
Yıllar Vergi Gelirleri
Tahmini (Milyon TL)
Gerçekleşen Vergi Gelirleri
(Milyon TL)
Gerçekleşme Oranı (%)
2013 317.949 326.169 102,6
2014 348.353 352.514 101,2
2015 389.501 407.818 104,7
2016 459.150 459.002 100,0
2017 511.085 536.048 104,9
Net Vergi Gelirleri (Milyon TL)
0
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
600.000
2013 2014 2015 2016 2017
Vergi Gelirleri Tahmini Gerçekleşen Vergi Gelirleri
43
BaĢkanlığımızca yürütülen diğer faaliyetlere baĢlıklar halinde aĢağıda yer verilmiĢtir.
1.1. Mevzuat ÇalıĢmaları
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının görev ve fonksiyonları ile ilgili olarak 2017 yılında çıkarılan Kanun,
Bakanlar Kurulu Kararı (BKK), Yönetmelik ile BaĢkanlığımızca hazırlanan Genel Tebliğ ve Sirkülere
iliĢkin bilgiler aĢağıda tarih sırasına göre yer almaktadır.
1.1.1. Kanunlar
1. 10/01/2017 tarihli ve 29944 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 22/12/2016 tarihli ve
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun
- 186 ncı maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı tarifenin “I-Ġmalat ruhsatları:”
bölümünde yer alan “2. Patent ve faydalı modeller:” bendinin (e) alt bendinde yer alan “Enstitüce”
ibaresi “Kurumca”, aynı bölümün “3. Endüstriyel tasarımlar:” bendinin baĢlığı “3. Tasarım:”, bu
bendin (k) alt bendinde yer alan “Enstitüce” ibaresi “Kurumca”, bu bendin (m) alt bendinde yer alan
“Endüstriyel tasarım” ibaresi “Tasarım”, aynı bölümün “4. Markalar:” bendinin (a) alt bendinde yer
alan “Marka baĢvuru harcı (ilk üç sınıf için)” ibaresi “Marka baĢvuru harcı (her bir sınıf için)”, (e) alt
bendinde yer alan “Marka tescil belgesi düzenleme harcı” ibaresi “Marka tescil harcı”, (ı) alt
bendinde yer alan “Rehine iĢlemi kayıt harcı” ibaresi “Rehin iĢlemi kayıt harcı”, (j) alt bendinde yer
alan “Enstitüce” ibaresi “Kurumca” ve (l) alt bendinde yer alan “Uluslararası baĢvuru harcı” ibaresi
“Uluslararası baĢvurunun bildirim harcı”, “5. Coğrafi iĢaretler:” bendinin baĢlığı “5. Coğrafi iĢaret ve
geleneksel ürün adı:”, bu bendin (b) alt bendinde yer alan “Coğrafi iĢaret tescil belgesi ve sicil kayıt
harcı” ibaresi “Coğrafi iĢaret ve geleneksel ürün adı tescil ve sicil kayıt harcı”, (c) alt bendinde yer
alan “Enstitüce” ibaresi “Kurumca” ve aynı alt bentte yer alan “coğrafi iĢaret” ibaresi “coğrafi iĢaret
ve geleneksel ürün adı” Ģeklinde değiĢtirilmiĢ ve “4. Markalar:” bendinin (b) alt bendi yürürlükten
kaldırılmıĢtır.
2. 27/01/2017 tarihli ve 29961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6770 sayılı Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun
- 2 nci maddesi ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ek 2 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının
(e) bendinde yer alan “münhasıran yük” ibaresi madde metninden çıkarılmıĢ ve (f) bendinde yer alan
“yük taĢımacılığından döviz olarak kazanılan navlun bedellerinin” ibaresi “yük ve yolcu
taĢımacılığından döviz olarak kazanılan bedellerin” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 3 üncü maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun ek 1 inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (e)
bendinde yer alan “münhasıran yük” ibaresi madde metninden çıkarılmıĢ ve (f) bendinde yer alan “yük
taĢımacılığından döviz olarak kazanılan navlun bedellerinin” ibaresi “yük ve yolcu taĢımacılığından
döviz olarak kazanılan bedellerin” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 4 üncü maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı tarifenin “XIII- Bağlama kütüğü
ruhsatnamelerinden ve bunların vizelerinden alınacak harçlar:” baĢlıklı bölümünün baĢlığında ve
birinci cümlesinde yer alan “ve bunların vizelerinden” ibareleri ile üçüncü cümlesinde yer alan “ve
yapılacak vize” ibaresi metinden çıkarılmıĢtır.
- 7 nci maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (d) bendine “teçhizat teslimleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile belge kapsamındaki
yazılım ve gayri maddi hak satıĢ ve kiralamaları” ibaresi eklenmiĢtir.
44
- 8 inci maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4) numaralı
fıkrasının (p) bendinde yer alan “arsa ve arazi teslimleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “belediyeler
ve il özel idarelerinin mülkiyetindeki taĢınmazların satıĢı suretiyle gerçekleĢen devir ve teslimler,”
ibaresi eklenmiĢ; (r) bendinde yer alan “veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde,” ibaresi
madde metninden çıkarılmıĢtır.
- 9 uncu maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununa aĢağıdaki geçici madde
eklenmiĢtir.
“GEÇĠCĠ MADDE 36- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce belediyeler ve il özel
idareleri tarafından iktisadi iĢletme oluĢturmaksızın yapılan taĢınmaz teslimlerinde katma değer vergisi
aranmaz, bu nedenle geçmiĢe dönük herhangi bir tarhiyat yapılmaz, daha önce yapılmıĢ olan
tarhiyatlardan varsa açılmıĢ davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçilir, tahakkuk eden tutarlar
terkin edilir, tahsil edilen tutarlar red ve iade edilmez.
Bu maddenin uygulanmasına iliĢkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
- 10 uncu maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununa aĢağıdaki geçici madde
eklenmiĢtir.
“GEÇĠCĠ MADDE 37- Ġmalat sanayiine yönelik yatırım teĢvik belgesi kapsamında;
a) Asgari 50 milyon Türk lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara iliĢkin inĢaat
iĢleri nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve 2017 yılının altı aylık dönemleri itibarıyla indirim
yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi altı aylık dönemleri izleyen bir yıl içerisinde,
b) 50 milyon Türk lirası tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara iliĢkin inĢaat iĢleri
nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve 2017 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen
katma değer vergisi izleyen yıl içerisinde,
talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade olunur. TeĢvik belgesine konu yatırımın
tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren
gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Bu vergiler ve cezalarda zamanaĢımı, verginin tarhını veya
cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı baĢında baĢlar.
Bu maddenin uygulanmasına iliĢkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
- 16 ncı maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin (2) numaralı
fıkrasına ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere “Ancak mahsuben iade edilmeyen vergi, Maliye
Bakanlığınca belirlenen sektörler, mal ve hizmet grupları ve dönemler itibarıyla yılı içinde nakden
iade edilebilir.” cümlesi eklenmiĢtir.
- 26 ncı maddesi ile 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ĠliĢkin Kanuna
aĢağıdaki geçici 2 nci madde eklenmiĢtir.
“GEÇĠCĠ MADDE 2- (1) Bu Kanun kapsamında yapılandırma baĢvurusunda bulunduğu halde
bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun
hükümlerini ihlal edenler, ihlale neden olan tutarları, ödemeleri gerektiği tarihten bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihe kadar (bu tarih dâhil) geçen süre için Kanunun 10 uncu maddesinin altıncı
fıkrasında belirlenen geç ödeme zammı ile birlikte 2017 yılı Mayıs ayı sonuna kadar ödemeleri Ģartıyla
Kanun hükümlerinden yararlandırılır.
(2) Kanun kapsamında 2017 yılının Ocak ayından itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme
süreleri, 11 inci maddenin onuncu ve on birinci fıkralarına göre ödenecek taksitler hariç olmak üzere,
taksit ödeme sürelerinin bitim tarihinden itibaren dörder ay uzatılmıĢtır.
(3) Kanunun 10 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrası kapsamında baĢvuruda bulunarak
mücbir sebep hâlini sonlandıran ancak, mücbir sebep ilanı nedeniyle verilmeyen beyanname ve
bildirimleri fıkrada öngörülen sürede vermeyen mükellefler tarafından söz konusu beyanname ve
bildirimlerin 30/4/2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil) verilmek ve tahakkuk eden vergilerin ilk taksiti
birinci fıkrada, diğer taksitleri ise ikinci fıkrada belirtilen süre ve Ģekilde ödenmek Ģartıyla anılan fıkra
hükümlerinden yararlanılır.
45
(4) Kanun kapsamında peĢin veya taksitli ödeme seçenekleri tercih edilerek yapılandırılan
alacakların tamamının, birinci fıkrada belirtilen süre ve Ģekilde ödenmesi Ģartıyla Kanunun 10 uncu
maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi hükmüne göre indirim yapılır ve katsayı uygulanmaz.
(5) Kanun kapsamında peĢin ödeme seçeneğini tercih eden ancak yapılandırılan tutarları
süresinde ödemeyerek Kanundan yararlanma hakkını kaybedenlerce, 30/4/2017 tarihine kadar (bu
tarih dâhil) ilgili idareye yazılı olarak baĢvuruda bulunularak taksitli ödeme seçeneğinin tercih
edilmesi ve ilgili katsayı uygulanmak suretiyle yapılandırılan tutarın, bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihe kadar ödenmesi gereken taksitlerin birinci fıkrada, diğer taksitlerin ise ikinci fıkrada belirtilen
süre ve Ģekilde ödenmesi Ģartıyla Kanun hükümlerinden yararlanılır.
(6) Kanunun 3 üncü maddesinin dokuzuncu fıkrası ile 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında
vadesinde ödenmesi öngörülen alacakların anılan fıkra hükümlerine göre ödenmemesi nedeniyle bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanun hükümlerini ihlal etmiĢ olan borçluların ihlale neden
olan tutarları, birinci fıkrada belirtilen sürede ödemeleri ya da bu süre içerisinde veya bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten önce yaptıkları baĢvurulara dayanılarak 6183 sayılı Kanunun 48 inci
maddesine göre çok zor durumda olduklarının tespit edilmesi halinde bu borçlular da Kanun
hükümlerinden yararlandırılır.
(7) Kanunun 4 üncü maddesinin dokuzuncu fıkrası hükümlerinden yararlanmak üzere
baĢvuruda bulunduğu halde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanun hükümlerini ihlal
eden borçluların ihlale neden olan tutarları bu maddede belirtilen süre ve Ģekilde, ödeme süresi
gelmemiĢ taksitleri ise Kanunda öngörülen Ģekilde tamamen ödemeleri halinde ilgili mevzuat uyarınca
kesilmesi gereken vergi cezaları ve para cezalarının kesilmesinden ve tahakkuk edip etmediğine
bakılmaksızın bu alacaklardan ve bunlara iliĢkin fer‟i alacakların tahsilinden vazgeçilir.
(8) Bu madde hükümlerinden yararlanan borçlulardan, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten
önce bu Kanun kapsamında yapılandırılan alacaklara karĢılık cebren ya da rızaen tahsil edilen tutarlar,
bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin en eski vadeli olanından baĢlamak üzere ve tahsil
edildikleri tarihler dikkate alınarak bu madde hükmüne göre mahsup edilir. Bu Ģekilde yapılan mahsup
sonrasında bu Kanun hükümlerine göre ödenmesi gereken tutarlardan fazla ödendiği tespit edilen
tutarlar ilgili mevzuat hükümlerine göre red ve iade edilir.
(9) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, peĢin ödeme seçeneğini tercih eden ancak
yapılandırılan tutarın tamamını Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi hükmüne
göre indirim uygulanmaksızın ödeyenler, 31/12/2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) yazılı olarak talep
etmeleri durumunda, anılan bent hükmünden yararlanır ve fazla ödenen tutarlar ilgili mevzuat
hükümlerine göre red ve iade edilir.”
- 29 uncu maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32 nci maddesine,
“(5) 19 uncu maddenin birinci fıkrası kapsamında birleĢen sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen
üretim faaliyetiyle iĢtigal eden küçük ve orta büyüklükteki iĢletmelerin, birleĢme tarihinde sona eren
hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançları ile bu
kapsamda birleĢilen kurumun birleĢme iĢleminin gerçekleĢtiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç
hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına uygulanmak üzere
kurumlar vergisi oranını %75‟e kadar indirimli uygulatmaya, bu indirim oranını, sektörler, iĢ kolları,
üretim alanları, bölgeler, hesap dönemleri itibarıyla ya da orta ve yüksek teknolojili ürün üreten veya
imalatçı ihracatçı kurumlar için ayrı ayrı veya birlikte farklılaĢtırmaya Bakanlar Kurulu; bu fıkranın
uygulanmasına iliĢkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.” Ģeklinde fıkra
eklenmiĢtir.
- 30 uncu maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanuna aĢağıdaki geçici madde eklenmiĢtir.
“GEÇĠCĠ MADDE 9- (1) Mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleĢtirdikleri
imalat sanayiine yönelik yatırım teĢvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için, bu Kanunun
32/A maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde “%55”, “%65” ve “%90” Ģeklinde yer alan kanuni
oranlar sırasıyla “%70”, “%80” ve “%100” Ģeklinde ve (c) bendinde “%50” Ģeklinde yer alan kanuni
oran ise “%100” Ģeklinde uygulanır.”
46
3. 24/02/2017 tarihli ve 29989 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6772 sayılı Serbest
Bölgeler Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğiĢiklik
Yapılmasına Dair Kanunun
- 10 uncu maddesi ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (f) fıkrasına
“Organize sanayi bölgeleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “serbest bölgeler” ibaresi eklenmiĢtir.
4. 08/03/2017 tarihli ve 30001 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6824 sayılı Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun
- 4 üncü maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mülga mükerrer 121 inci maddesi
baĢlığıyla birlikte aĢağıdaki Ģekilde yeniden düzenlenmiĢtir.
“Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi
MÜKERRER MADDE 121- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi
mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden (finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet
gösterenler, sigorta ve reasürans Ģirketleri ile emeklilik Ģirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç
olmak üzere), bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen Ģartları taĢıyanların yıllık gelir veya kurumlar
vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5‟i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar
vergisinden indirilir. ġu kadar ki hesaplanan indirim tutarı, her hâl ve takdirde 1 milyon Türk
lirasından fazla olamaz. Ġndirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan
tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl
içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilir. Bu süre içinde
mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmez. Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim
tutarı, ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi
matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit
edilir.
Söz konusu indirimden faydalanabilmek için;
1. Ġndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait
vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiĢ (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye iliĢkin
olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya piĢmanlıkla verilen beyannameler bu Ģartın
ihlali sayılmaz.) ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiĢ
olması (Her bir beyanname itibarıyla 10 Türk lirasına kadar yapılan eksik ödemeler bu Ģartın ihlali
sayılmaz.),
2. (1) numaralı bentte belirtilen süre içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri
itibarıyla ikmalen, re‟sen veya idarece yapılmıĢ bir tarhiyat bulunmaması (Yapılan tarhiyatların
kesinleĢmiĢ yargı kararlarıyla veya 213 sayılı Vergi Usul Kanununun uzlaĢma ya da düzeltme
hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmıĢ olması durumunda bu Ģart ihlal edilmiĢ sayılmaz.),
3. Ġndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları
dâhil) 1.000 Türk lirasının üzerinde vadesi geçmiĢ borcunun bulunmaması,
Ģarttır.
Ġndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiilleri iĢlediği tespit edilenler, bu madde
hükümlerinden yararlanamazlar.
Bu madde kapsamında vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen Ģartları
taĢımadığının sonradan tespiti hâlinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla
ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Bu hüküm, indirimin
hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye
iliĢkin beyanların gerçek durumu yansıtmadığının indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine
47
yapılan tarhiyatların kesinleĢmesi hâlinde de uygulanır ve bu takdirde indirim uygulaması dolayısıyla
ödenmeyen vergiler açısından zamanaĢımı, yapılan tarhiyatın kesinleĢtiği tarihi takip eden takvim
yılının baĢından itibaren baĢlar.
Bu maddede geçen vergi beyannamesi ve vergi ibareleri, Maliye Bakanlığına bağlı vergi
dairelerine verilmesi gereken vergi beyannameleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden
vergileri ifade eder.
Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla iliĢkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu Ģekilde
hesaplanan tutarın %5‟ini aĢmayan kesirler dikkate alınmaz. Bakanlar Kurulu, birinci fıkrada yer alan
oranı ve tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye;
Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına iliĢkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
-5 inci maddesi ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun “I. Akitlerle ilgili
kağıtlar” baĢlıklı bölümünün “A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar:” baĢlıklı fıkrasına (13) numaralı
bentten sonra gelmek üzere aĢağıdaki bentler eklenmiĢtir.
“14. Resmi Ģekilde düzenlenen kat karĢılığı veya hasılat paylaĢımı inĢaat sözleĢmeleri (Binde
9,48)
15. Resmi Ģekilde düzenlenen kat karĢılığı veya hasılat paylaĢımı inĢaat sözleĢmeleri
kapsamında yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inĢaat taahhüt
sözleĢmeleri (Binde 9,48)
16. Kat karĢılığı veya hasılat paylaĢımı inĢaat iĢlerine iliĢkin danıĢmanlık hizmet sözleĢmeleri
(Binde 9,48)
17. Yapı denetimi hizmet sözleĢmeleri (Binde 9,48)”
Mezkur Kanuna ekli (2) sayılı tablonun “V-Kurumlarla ilgili kağıtlar” baĢlıklı bölümünün (25)
numaralı fıkrasından sonra gelmek üzere aĢağıdaki fıkra eklenmiĢtir.
“26. Sosyal sorumluluk projeleri kapsamında proje yürütücüsü sivil toplum kuruluĢları ile bu
projelere destek veren kamu kurum ve kuruluĢları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluĢları
arasında düzenlenen kâğıtlar.”
- 6 ncı maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin “I-Tapu iĢlemleri” baĢlıklı
bölümünün (20) numaralı fıkrasının (a) bendine aĢağıdaki paragraf eklenmiĢtir.
“Bakanlar Kurulu, bu bende iliĢkin kanuni nispeti, gayrimenkullerin türleri, gayrimenkul
sertifikası karĢılığı edinimi, sınıfları, büyüklükleri, bulunduğu yer ve vergi değerleri itibarıyla birlikte
veya ayrı ayrı olmak üzere, bir katına kadar artırmaya, onda birine kadar indirmeye yetkilidir.”
- 7 nci maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına
aĢağıdaki bent eklenmiĢtir.
“i) Konut veya iĢ yeri olarak inĢa edilen binaların ilk tesliminde uygulanmak ve bedeli döviz
olarak Türkiye‟ye getirilmek kaydıyla, Gelir Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının
2 numaralı bendinde belirtilenler hariç olmak üzere çalıĢma veya oturma izni alarak altı aydan daha
fazla yurt dıĢında yaĢayan Türk vatandaĢları, Türkiye‟de yerleĢmiĢ olmayan yabancı uyruklu gerçek
kiĢiler ile kanuni ve iĢ merkezi Türkiye‟de olmayan ve bir iĢ yeri ya da daimi temsilci vasıtasıyla
Türkiye‟de kazanç elde etmeyen kurumlara yapılan konut veya iĢ yeri teslimleri (ġu kadar ki bentte
öngörülen Ģartları taĢımadığı hâlde istisnanın uygulandığının tespit edilmesi hâlinde zamanında tahsil
edilmeyen vergi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizinden mükellef ile birlikte
alıcı müteselsilen sorumludur. Ġstisna kapsamında teslim alınan konut veya iĢ yerinin bir yıl içerisinde
elden çıkarılması hâlinde zamanında tahsil edilmeyen verginin, 6183 sayılı Kanunun 48 inci
maddesine göre hesaplanan tecil faiziyle birlikte tapu iĢleminden önce elden çıkaran tarafından
ödenmesi Ģarttır.),”
48
5. 27/05/2017 tarihli ve 30078 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7020 sayılı Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde
Kararnamede DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun
-1 inci, 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile 7020 sayılı Kanunun 1, 2, 3 üncü maddelerinde Maliye
Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen amme alacakları ile il özel idareleri ve belediyelere
ait alacaklardan anılan Kanunun yayımı tarihi itibarıyla kesinleĢmiĢ olup, vadesi geldiği hâlde
ödenmemiĢ ya da ödeme süresi henüz geçmemiĢ olan alacakların yapılandırılmasına iliĢkin hükümlere
yer verilmiĢtir.
- 5 inci maddesinin birinci fıkrası ile Bakanlığımızca Van Ġlinin tamamı, Ağrı Ġlinin Patnos ve Bitlis
Ġlinin Adilcevaz Ġlçelerinde 23/10/2011 tarihi itibarıyla ilan edilen mücbir sebep hâli, mücbir sebep
hâli devam eden tüm mükellefler bakımından, Kanunun yayımlandığı ayın son günü olan 31/05/2017
tarihinde herhangi bir baĢvuruya gerek olmaksızın sona erdirilmiĢtir. Öte yandan, 7020 sayılı Kanunun
5 inci maddesine göre, mücbir sebep hâlinin ilan edildiği 23/10/2011 tarihinden mücbir sebep hâlinin
sona erdiği 31/05/2017 tarihine kadar verilmesi gereken beyanname ve bildirimlerin, Kanunun
yayımını izleyen üçüncü ayın sonu olan 31/08/2017 tarihine kadar verilmesi, tahakkuk eden vergilerin
ise ilk taksiti 2018 yılının Ocak ayından baĢlamak üzere ikiĢer aylık dönemler hâlinde otuz eĢit taksit
Ģeklinde ödenmesi hükme bağlanmıĢtır.
-6 ncı maddesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci
maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “doğal afetler nedeniyle” ibaresi “Maliye Bakanlığınca”
Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
-7 nci maddesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanuna eklenen 48/A
maddesinde, vergisel yükümlülüklerini süresinde yerine getirmiĢ ancak öngörülemeyen nedenlerle son
bir yıl içinde borçlarını ödeyememiĢ vergi mükelleflerinin uygun Ģartlarda borçlarını taksitlendirerek
ödeyebilmelerine imkân sağlanması amacıyla, vergiye uyumu yüksek olan mükelleflerin çok zor
duruma düĢtükleri zaman yerine getirmeleri gereken ödeme yükümlülüklerinin kolaylaĢtırılmasına
iliĢkin hükümlere yer verilmiĢtir.
- 8 inci maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesine aĢağıdaki fıkra
eklenmiĢtir.
“Gelir Vergisi Kanununun 98/A maddesi uyarınca verilmesi gereken beyanname ile ilgili olarak
bu maddeye veya 352 nci maddeye göre ceza kesilmesini gerektiren fiillerin, aynı zamanda 5510 sayılı
Kanun uyarınca idari para cezası kesilmesini gerektirmesi durumunda aynı fiillerden dolayı bu madde
ve 352 nci madde uyarınca ayrıca ceza kesilmez.”
- Geçici 1 inci maddesi ile
“(1) Ġlgili trafik sicilinde adlarına kayıt ve tescilli bulunan, model yılı 1997 veya daha eski olan
motorlu taĢıtlarını; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2018 tarihine kadar ilgili mevzuat
gereğince kayıt ve tescillerinin silinmesi ve hurdaya çıkarılması suretiyle il özel idarelerine veya
büyükĢehir belediyelerine bedelsiz olarak teslim eden veya 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı UlaĢtırma,
Denizcilik ve HaberleĢme Bakanlığının TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin 21 inci maddesinin (4) numaralı fıkrasında düzenlenen uygulama çerçevesinde Makina
ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) Hurda ĠĢletmesi Müdürlüğüne ait hurda müdürlüklerinden
herhangi birine teslim eden gerçek ve tüzel kiĢiler adına, hurdaya çıkarılan taĢıta iliĢkin olarak
31/12/2018 tarihine kadar tahakkuk etmiĢ ve ödenmemiĢ olan motorlu taĢıtlar vergisi ile bu vergiye
iliĢkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve 31/12/2016 tarihine kadar tescil plakasına
kesilen idari para cezaları terkin edilir.
(2) Motorlu taĢıtlarını noter satıĢ senediyle veya kamu kurum ve kuruluĢlarından satın alıp ilgili
trafik tescil kuruluĢunda adlarına kayıt ve tescil ettirmemiĢ olan gerçek ve tüzel kiĢiler, bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2018 tarihine kadar kayıt ve tescil iĢlemlerini tamamlayarak bu
maddenin öngördüğü diğer Ģartları da yerine getirmeleri hâlinde bu madde hükmünden
yararlanabilirler.
49
(3) Bu madde kapsamında trafik tescil kayıtları silinen motorlu taĢıtların, adlarına tescil kaydı
bulunanlar tarafından ilgili kurumlara teslimi ile il özel idarelerinin veya büyükĢehir belediyelerinin bu
kapsamda teslim aldıkları hurda taĢıtların satıĢından elde ettikleri kazançlar ve bu faaliyetlerle ilgili
olarak yapılan iĢlemler ve düzenlenen kağıtlar her türlü vergi, resim ve harçtan müstesnadır. Bu madde
kapsamında yapılan motorlu taĢıt teslimlerine iliĢkin olarak 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma
Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmü uygulanmaz.
(4) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mevcut olmayan veya herhangi bir nedenle
motorlu taĢıt vasfını kaybetmiĢ olup model yılı 2005 ve daha eski olan taĢıtların, bu durumlarının
kanaat verici belgelerle tevsik edilmesi veya ilgili trafik tescil kuruluĢu nezdinde adlarına kayıtlı
olanlar tarafından yazılı bildirimde bulunulması hâlinde, bu taĢıtlara ait motorlu taĢıtlar vergilerinin
1/4‟ünün 31/12/2018 tarihine kadar ödenmesi Ģartıyla, kalan vergi aslı, gecikme zammı, gecikme faizi,
vergi cezaları ve tescil plakasına kesilen idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilir ve
ödemeyi müteakip trafik tescil kayıtları silinir. Bu fıkra kapsamında trafik tescil kayıtları silinen
motorlu taĢıtların daha sonra bulunması veya varlığının tespiti hâlinde, terkin tarihi itibarıyla trafik
tescil kaydı yapılır. Bu takdirde terkin edilen vergi ve diğer amme alacakları ayrıca bir iĢleme gerek
olmaksızın bulundukları veya tespit edildikleri yılın Ocak ayında motorlu taĢıtlar vergisi adıyla
tahakkuk etmiĢ sayılır ve Ocak ayının son günü vade tarihi kabul edilerek takip ve tahsil edilir.
Bulunan veya varlığı tespit edilen taĢıtın noter satıĢ senediyle veya kamu kurum ve kuruluĢlarından
satın alındığının tevsiki hâlinde taĢıt, satıĢ tarihi itibarıyla alıcı adına tescil edilir ve alıcı adına motorlu
taĢıtlar vergisi mükellefiyeti tesis edilir.
(5) Bu madde hükmünden gerçeğe aykırı bildirimde bulunmak suretiyle yararlananlar, bu fiilleri
baĢkaca bir suç teĢkil etmediği takdirde 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 206 ncı
maddesi gereğince, il özel idareleri, büyükĢehir belediyeleri ve MKEK Hurda ĠĢletmesi Müdürlüğünce
bu madde hükmüne göre teslim alınan taĢıtları, taĢıt vasfını kaybettirecek Ģekilde kullanılamaz hâle
getirmeyenler ile bu hususa iliĢkin gerekli tedbirleri almayanlar aynı Kanunun 257 nci maddesi
gereğince cezalandırılır.
(6) Bu madde kapsamında tescil kayıtları silinen motorlu taĢıtlara ait daha önce ödenmiĢ olan
motorlu taĢıtlar vergisi ile buna iliĢkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve idari para
cezaları red ve iade edilmez. Tescil kayıtları silinen bu taĢıtlar üzerine 6183 sayılı Kanun hükümlerine
göre tatbik edilmiĢ olan hacizler kaldırılır.
(7) Dördüncü fıkra gereğince trafik tescil kayıtları silinecek taĢıtların, motorlu taĢıt vasfını
kaybettikleri hâller ile mevcut olmadıklarının kabul edileceği durumları tespite ve bu maddenin
uygulanmasına iliĢkin usul ve esasları belirlemeye, ĠçiĢleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı müĢtereken
yetkilidir.” Ģeklinde düzenleme yapılmıĢtır.
6. 01/07/2017 tarihli ve 30111 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 7033 sayılı Sanayinin
GeliĢtirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun
- 7 nci maddesi ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı Tablonun “IV-Ticari ve medeni
iĢlerle ilgili kağıtlar” baĢlıklı bölümüne aĢağıdaki fıkra eklenmiĢtir.
“53. Organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri bölgeleri, teknoloji geliĢtirme bölgeleri ve
sanayi sitelerinde bulunan arsaların tahsisine iliĢkin olarak düzenlenen sözleĢmeler ve
taahhütnameler.”
- 8 inci maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun 59 uncu maddesinin birinci fıkrasının (n) bendi
aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“n) Organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri bölgeleri, teknoloji geliĢtirme bölgeleri ve
sanayi sitelerinde yer alan gayrimenkullerin ifraz veya taksim veya birleĢtirme iĢlemleri, söz konusu
bölgelerde bulunan arsaların tahsisi nedeniyle Ģerhi gerektiren iĢlemleri ile bu arsa ve üzerine inĢa
edilen binaların tahsis edilene devir ve tescili iĢlemleri ve cins değiĢikliği iĢlemleri.”
50
- 10 uncu maddesi ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (m) fıkrasına
parantez içi ibareden sonra gelmek üzere “ile organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri
bölgeleri, teknoloji geliĢtirme bölgeleri ve sanayi sitelerinde yer alan binalar” ibaresi eklenmiĢtir.
- 11 inci maddesi ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (f) fıkrası yürürlükten
kaldırılmıĢtır.
- 12 nci maddesi ile 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 58 inci maddesinin birinci fıkrasında
yer alan “Hafta tatili ve ulusal” ibaresi “Ulusal” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 62 nci maddesi ile 4691 sayılı Teknoloji GeliĢtirme Bölgeleri Kanununun 3 üncü maddesinin birinci
fıkrasına aĢağıdaki bent eklenmiĢtir.
“ee) Temel bilimler: Yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji lisans
programlarını,”
- 63 üncü maddesi ile 4691 sayılı Teknoloji GeliĢtirme Bölgeleri Kanununun 8 inci maddesine
üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aĢağıdaki fıkra eklenmiĢtir.
“Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden
Teknoloji GeliĢtirme Bölgeleri firmalarının, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için
uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, iki yıl süreyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karĢılanır. Ancak bu kapsamda her bir Teknoloji GeliĢtirme
Bölgesi firmasına sağlanacak destek, ilgili ayda Teknoloji GeliĢtirme Bölgesi firmasında istihdam
edilen toplam personel sayısının yüzde onunu geçemez. Bu destek, Teknoloji GeliĢtirme Bölgeleri
yönetici Ģirketlerinde istihdam edilen temel bilimler mezunu Ar-Ge personeline de aynen uygulanır.”
- 64 üncü maddesi ile 4691 sayılı Teknoloji GeliĢtirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesine
birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aĢağıdaki fıkra eklenmiĢtir.
“Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu kazançlarının gayri
maddi hakların satılması, devri veya kiralanmasından elde edilmesi halinde, istisnadan
yararlanılmasını, bu hakların ilgili mevzuat çerçevesinde tescil, kayıt veya bildirim Ģartına bağlamaya,
mükellefin gayri maddi hak geliri ve varsa bağlı olduğu grubun satıĢ hasılatına göre tescil Ģartına bağlı
olmaksızın belgelendirme usulüne tabi tutmaya, istisnadan yararlanacak kazancı; bu kazancın elde
edilmesine yönelik faaliyetler kapsamında gerçekleĢtirilen nitelikli harcamaların toplam harcamalara
oranına isabet eden kısmı ile sınırlandırmaya, bu oranı toplam harcama tutarını aĢmamak üzere yüzde
30‟una kadar artırımlı uygulatmaya, nitelikli ve toplam harcamaları tanımlamaya Bakanlar Kurulu, bu
kapsamda uygulamaya iliĢkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı ile Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı yetkilidir.”
7. 25/08/2017 tarihli ve 30165 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 694 sayılı Olağanüstü Hal
Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin
-131 inci maddesi ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci
fıkrasının (4) numaralı bendine “Milli Savunma Bakanlığı,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Adalet
Bakanlığı” ibaresi eklenmiĢtir.
8. 05/12/2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 7061 sayılı Bazı Vergi
Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun
- 7 nci maddesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi
aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“MADDE 22/A- “Maliye Bakanı, aĢağıdaki ödeme ve iĢlemlerde, Maliye Bakanlığına bağlı
tahsil dairelerine vadesi geçmiĢ borcun bulunmadığına iliĢkin belge aranılması ve yapılacak
ödemelerden istihkak sahiplerinin amme borçlarının kesilerek ilgili tahsil dairesine aktarılması
51
zorunluluğu ile kesintilere asgari tutar ve oran getirmeye, kapsama girecek amme alacaklarını tür,
tutar, ödeme ve iĢlemler itibarıyla topluca veya ayrı ayrı tespit etmeye, zorunluluk getirilen ödeme ve
iĢlemlerde hangi hallerde bu zorunluluğun aranılmayacağını ve uygulamaya iliĢkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir.
1. 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi kamu idareleri ile bu idarelere
bağlı döner sermaye iĢletmelerinin yapacağı her türlü ödemelerde,
2. 4734 sayılı Kamu Ġhale Kanunu kapsamına giren kurumlar ile kamu tüzel kiĢiliğini haiz
kurum ve kuruluĢların (meslekî kuruluĢlar ve vakıf yüksek öğretim kurumları hariç) mal veya hizmet
alımları ile yapım iĢleri nedeniyle hak sahiplerine yapacakları ödemelerde,
3. Kanun, kararname ve diğer mevzuatla nakdi olarak sağlanan Devlet yardımları, teĢvikler ve
destekler nedeniyle yapılacak ödemelerde,
4. 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli tarifelerde yer alan ticaret sicil harçlarından kayıt ve tescil
harçları, noter harçlarından senet, mukavelename ve kâğıtlardan alınan harçlar, tapu ve kadastro
harçlarından tapu iĢlemlerine iliĢkin alınan harçlar, gemi ve liman harçları ile (8) sayılı tarifeye konu
harçlar (diploma harçları hariç) ve trafik harçlarına mevzu iĢlemlerde,
5. 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda yer alan bina inĢaat harcı ve yapı kullanma izin
harcına mevzu iĢlemlerde.
Bu madde kapsamında zorunluluk getirilen ödemelere iliĢkin olarak iĢçi ücreti alacakları hariç
olmak üzere, yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiĢtirme, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil
dairelerine vadesi geçmiĢ borcu karĢılayacak kısım ayrıldıktan sonra kalan kısım üzerinde hüküm
ifade eder. ġu kadar ki bu hükmün uygulanmasında diğer kamu idarelerinin alacaklarına karĢılık
kesinti yapılması gereken hallerde kesinti tutarı garameten taksim olunur.
Takibata selahiyetli tahsil dairesince, bu madde kapsamında getirilen zorunluluğa rağmen
borcun olmadığına dair belgeyi aramaksızın ödeme yapanlara ve iĢlem tesis eden kurum ve kuruluĢlara
dört bin Türk lirası idari para cezası verilir. Ġdari para cezası, ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren bir ay
içinde ödenir. Ġdari para cezasına karĢı tebliğ tarihini takip eden otuz gün içinde idare mahkemesinde
dava açılabilir.”
- 8 inci maddesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 41 inci
maddesinin sekizinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “kredi kartı ile ödenmesi” ibaresi “kredi
kartı, banka kartı ve benzeri kartlar ile ödenmesi” Ģeklinde ve ikinci cümlesinde yer alan “kredi kartı
kullanılmak” ibaresi “kredi kartı, banka kartı ve benzeri kartlar kullanılmak” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 9 uncu maddesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 15 inci, 55
inci, 56 ncı ve 60 ıncı maddelerinde ve 58 inci maddesinin birinci ve yedinci fıkralarında yer alan “7”
ibareleri “15” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
-10 uncu maddesi ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendinde yer alan “%25”, (b) ve (d) bentlerinde yer alan “%15”, (c) bendinde yer alan “%5”
ibareleri “%7,5” Ģeklinde, yedinci fıkrasında yer alan “Birinci fıkradaki %25 ve %15 oranlarını
ayrı ayrı veya birlikte %5‟e, %5 oranını ise sıfıra kadar indirmeye ve bu oranları kanuni oranlarına
kadar artırmaya” ibaresi “Birinci fıkradaki oranları ayrı ayrı veya birlikte sıfıra kadar indirmeye, iki
katına kadar artırmaya” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 11 inci maddesi ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (p)
bendinde yer alan “Türkiye‟de kurulu borsalarda gerçekleĢtirilen” ibaresi madde metninden
çıkarılmıĢtır.
- 13 üncü maddesi ile 7338 sayılı Veraset ve Ġntikal Vergisi Kanununun 16 ncı maddesinin dördüncü
fıkrasında yer alan “%10” ibaresi “%20” olarak değiĢtirilmiĢtir.
- 14 üncü maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 74 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer
alan “%25‟ini” ibaresi “%15‟ini” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 15 inci maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa aĢağıdaki geçici madde eklenmiĢtir.
52
“GEÇĠCĠ MADDE 87- 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına iliĢkin net ücretleri bu
Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarife nedeniyle 32 nci maddedeki esaslara göre sadece kendisi
için asgari geçim indirimi hesaplanan asgari ücretlilere 2017 yılı Ocak ayına iliĢkin ödenen net ücretin
altında kalanlara, bu tutar ile 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına iliĢkin olarak aylık
hesaplanan net ücreti arasındaki fark tutar, ücretlinin asgari geçim indirimine ayrıca ilave edilir. Bu
fıkrada geçen net ücret, yasal kesintiler sonrası ücret tutarına asgari geçim indiriminin ilavesi sonucu
oluĢan ücreti ifade eder.
Bu Kanunun bu maddeye aykırı olan hükümleri 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık ayları
için uygulanmaz.
Bu maddenin yayımlandığı tarih itibarıyla birinci fıkrada yer alan dönemlere iliĢkin olarak
verilmiĢ olan muhtasar beyannamelerde beyan edilen ve birinci fıkra hükmü kapsamında ilave asgari
geçim indirimi uygulanamaması nedeniyle çalıĢanlarca fazla ödenen vergiler, bunlara iade edilmek
üzere, vergi sorumlularınca bu maddenin yayımı tarihinden sonra verilecek muhtasar beyannameler
üzerinde hesaplanan vergiden mahsup edilmek suretiyle reddolunur.
Bu maddenin uygulanmasına iliĢkin usul ve esaslar ile mahsup Ģeklini ve dönemini belirlemeye
Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
- 16 ncı maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 101 inci maddesi aĢağıdaki Ģekilde
değiĢtirilmiĢtir.
“MADDE 101- Bu Kanuna göre bilinen adresler Ģunlardır:
1. Mükellef tarafından iĢe baĢlamada veya adres değiĢikliğinde bildirilen iĢyeri adresleri,
2. Yoklama fiĢinde veya ilgilinin imzası bulunmak Ģartıyla yetkili memurlar tarafından bir
tutanakla tespit edilen iĢyeri adresleri,
3. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre oluĢturulan adres kayıt sisteminde bulunan
yerleĢim yeri adresi.
Birinci fıkranın (1) ve (2) numaralı bentlerinde yazılı bilinen adreslerden tarih itibarıyla tebligat
yapacak makama en son olarak bildirilmiĢ veya bu makamca tespit edilmiĢ olanı dikkate alınır ve
tebliğ öncelikle bu adreste yapılır.
ĠĢyeri adresinde tebliğ yapılacak olanların bu adresinde bulunamaması, iĢin bırakılması veya
iĢin bırakılmıĢ addolunması hallerinde tebliğ, gerçek kiĢilerde kendisinin, tüzel kiĢilerde bunların
baĢkan, müdür veya kanuni temsilcilerinden birinin, tüzel kiĢiliği olmayan teĢekküllerde ise bunları
idare edenler veya varsa temsilcilerinden herhangi birinin adres kayıt sisteminde bulunan yerleĢim yeri
adresinde yapılır.
ĠĢyeri adresi olmayanlara tebliğ, doğrudan adres kayıt sisteminde bulunan yerleĢim yeri
adresinde yapılır.”
- 17 nci maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 102 nci maddesi aĢağıdaki Ģekilde
değiĢtirilmiĢtir.
“MADDE 102- Tebliğ olunacak evrakı içeren zarf posta idaresince muhatabına verilir ve bu
durum muhatap ile posta memuru tarafından tebliğ alındısına tarih ve imza konulmak suretiyle tespit
olunur.
Muhatap imza edecek kadar yazı bilmez veya herhangi bir sebeple imza edemeyecek durumda
bulunursa sol elinin baĢparmağı bastırılmak suretiyle tebliğ edilir.
Muhatap tebellüğden imtina ederse, tebliğ evrakının gönderildiği idareden alınabileceği Ģerhini
içeren bir pusula kapıya yapıĢtırılır. Posta memuru, durumu tebliğ alındısı üzerine Ģerh ve imza
ederek, tebliğ olunacak evrakı tebliği yaptıran idareye teslim eder. Bu durumda tebliğ, pusulanın
kapıya yapıĢtırıldığı tarihte yapılmıĢ sayılır.
Bu Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (2) numaralı bentlerinde sayılan iĢyeri
adreslerine tebliğe çıkılan hallerde, tebliğ yapılacak olanların bu adreste bulunamaması durumunda
(Bulunamama durumu o adresten geçici ayrılmaları da kapsar.) durum, posta memuru tarafından tebliğ
53
alındısı üzerine Ģerh ve imza edilerek, tebliğ evrakı gönderildiği idareye iade edilir. Bu durumda bu
Kanunun 101 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre iĢlem yapılır.
Bu Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde sayılan adrese tebliğe
çıkılan hallerde, tebliğ yapılacak kiĢinin adresinde bulunamaması durumunda (Bulunamama durumu o
adresten geçici ayrılmaları da kapsar.) durum, posta memuru tarafından tebliğ alındısı üzerine Ģerh ve
imza edilerek, tebliğ evrakı gönderildiği idareye iade edilir. Bunun üzerine tebliği çıkaran merci
tarafından tayin olunacak münasip bir süre sonra yeniden tebliğ çıkarılır. Ġkinci defa çıkarılan tebliğ
evrakı da aynı sebeplerle tebliğ edilemezse, tebliğ evrakının gönderildiği idareden alınabileceği Ģerhini
içeren bir pusula kapıya yapıĢtırılır. Bu durum, posta memuru tarafından tebliğ alındısı üzerine Ģerh ve
imza edilerek, tebliğ evrakı, gönderildiği idareye iade edilir. Tebliğ evrakının pusulanın yapıĢtırıldığı
tarihten itibaren on beĢ gün içerisinde muhatabı tarafından alınması hâlinde alındığı günde, bu süre
içerisinde alınmaması hâlinde ise on beĢinci günde tebliğ yapılmıĢ sayılır.
Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasına iliĢkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
- 18 inci maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 103 üncü maddesi aĢağıdaki Ģekilde
değiĢtirilmiĢtir.
“MADDE 103- AĢağıda yazılı hallerde tebliğ ilan yoluyla yapılır:
1. Muhatabın bu Kanunun 101 inci maddesi kapsamında bilinen adresi yoksa,
2. Bu Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (2) numaralı bentlerinde sayılan
bilinen adreste tebliğ yapılamaması hâlinde, muhatabın adres kayıt sisteminde kayıtlı bir adresi
bulunmazsa,
3. Yabancı memleketlerde bulunanlara tebliğ yapılmasına imkân bulunmazsa,
4. BaĢkaca nedenlerden dolayı tebliğ yapılmasına imkân bulunmazsa.”
- 19 uncu maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 257 nci maddesinin birinci
fıkrasının (4) numaralı bendi aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢ, aynı fıkraya aĢağıdaki bent eklenmiĢ ve
beĢinci fıkrasının birinci cümlesi aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“4. Bu Kanunun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen
bilgiler ile beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin, Ģifre, elektronik imza
veya diğer güvenlik araçları kullanılmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik
bilgi iletiĢim araç ve ortamında verilmesine, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve
diğer belgelerin yetki verilmiĢ gerçek veya tüzel kiĢiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin
vermeye, standart belirlemeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak,
rapor ve diğer belgeler ile bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya iliĢkin
usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluk veya standartları beyanname, bildirim, yazı, dilekçe,
tutanak, rapor ve diğer belgeler veya bilgi ve iĢlem çeĢitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları
itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya ya da belirlemeye, kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya
piĢmanlık talepli olarak verilen beyannameler üzerine düzenlenen tahakkuk fiĢi ve/veya ihbarnameler
ile süresinden sonra verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelere istinaden
düzenlenen ihbarnameleri, mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunların elektronik ortamda
beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeleri gönderme yetkisi verdiği gerçek
veya tüzel kiĢiye elektronik ortamda tebliğ etmeye, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer
belgelere iliĢkin yapılan iĢlemlerin sonuçlarını internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi
iletiĢim araç ve ortamında ilgili kiĢilere göndermeye ve bunların uygulanmasına iliĢkin usul ve esasları
belirlemeye,”
“7. Elektronik ticarette vergi güvenliğini sağlamak amacıyla elektronik ortamda ticari faaliyette
bulunan gerçek ya da tüzel kiĢi hizmet sağlayıcılara ve/veya baĢkalarına ait iktisadi ve ticari
faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ve tüzel kiĢi aracı hizmet
sağlayıcılara ticari faaliyetlerine iliĢkin bildirim verme yükümlülüğü getirmeye, bildirimin içerik,
format, standart, verilme süresi ve yöntemini belirlemeye, bunlarda değiĢiklik yapmaya, bildirim
verme yükümlülüğünü iĢ hacmi, sektör, mükellef grupları, alıĢ-satıĢ tutarı, alım satıma konu mal ve
hizmet türleri itibarıyla belirlemeye, baĢkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına iliĢkin
bildirime konu bilgilerin aracı hizmet sağlayıcıları tarafından alınması zorunluluğunu getirmeye, bu
54
bent kapsamındaki bilgi ve bildirimlerin elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesi yükümlülüğü
getirmeye ve uygulamaya iliĢkin diğer usul ve esasları belirlemeye,”
“Kanuni süresi geçtikten sonra kendiliğinden veya piĢmanlık talepli olarak verilen
beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi üzerine elektronik ortamda düzenlenen tahakkuk fiĢi
ve/veya ihbarnameler ile elektronik ortamda verilme zorunluluğu getirilen bildirim, yazı, dilekçe,
tutanak, rapor ve diğer belgelerin süresinden sonra verilmesi üzerine elektronik ortamda düzenlenen
ihbarnameler mükellef, vergi sorumlusu veya bunların elektronik ortamda beyanname, bildirim, yazı,
dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeleri gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kiĢiye elektronik
ortamda iletilir.”
- 20 nci maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 157 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan
“veya ikamet” ibaresi madde metninden çıkarılmıĢtır.
- 22 nci maddesi ile 197 sayılı Motorlu TaĢıtlar Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasına
aĢağıdaki bent eklenmiĢtir.
“20- TaĢıt değeri: TaĢıtların teslimi, ilk iktisabı ve ithalinde, katma değer vergisi matrahını
oluĢturan unsurlardan (vade farkı ile hesaplanan özel tüketim vergisi hariç) teĢekkül eden değeri ifade
eder.”
- 23 üncü maddesi ile 197 sayılı Motorlu TaĢıtlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinde yer alan (I )
sayılı tarifenin Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taĢıtları ve benzeri taĢıtların vergilendirme kriterlerine taĢıt
değeri eklenerek, söz konusu tarife yeniden düzenlenmiĢ; aynı madde ile 197 sayılı Kanunun aynı
maddesine 2 nci ve 4 üncü fıkra eklenmiĢ, 3 üncü fıkrasında da değiĢiklik yapılmıĢtır.
- 24 üncü maddesi ile 197 sayılı Motorlu TaĢıtlar Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin beĢinci ve
altıncı fıkraları ile 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “(I)” ibareleri “(I), (I/A),” Ģeklinde
değiĢtirilmiĢtir.
- 25 inci maddesi ile 197 sayılı Motorlu TaĢıtlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan “önceki yılda uygulanan” ibaresinden sonra gelmek üzere “taĢıt değerleri ve”
ibaresi, üçüncü fıkrasının (a) bendinin sonuna “taĢıt değerlerini ayrı ayrı veya birlikte yeniden
belirlemeye,” ibaresi eklenmiĢ ve dördüncü fıkrası aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“TaĢıt değerlerinin hesabında yüz Türk lirasına, ödenmesi gereken vergi miktarlarında ise bir
Türk lirasına kadar olan kesirler dikkate alınmaz.”
- 26 ncı maddesi ile 197 sayılı Motorlu TaĢıtlar Vergisi Kanununa geçici 8 inci madde eklenerek
31/12/2017 tarihinden (bu tarih dahil) önce kayıt ve tescil edilen otomobil, kaptıkaçtı, arazi taĢıtları ve
benzeri taĢıtlara uygulanmak üzere (1/A) sayılı tarifenin Kanuna eklenmesine yönelik düzenleme
yapılmıĢtır.
- 29 uncu maddesi ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun mükerrer 30 uncu maddesinin dördüncü
fıkrası aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“Bakanlar Kurulu, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan maktu vergileri veya bu vergilerin
yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle belirlenmiĢ olan tutarlarını (maktu ve nispi vergilerin
asgari ve azami miktarlarını belirleyen hadler dâhil) ve nispi vergileri, kâğıt türleri itibarıyla
ayrı ayrı veya birlikte olmak üzere; maktu vergilerde on katına, nispi vergilerde ise bir katına kadar
artırmaya, uygulanmakta olan maktu vergileri yarısına kadar, nispi vergileri ise sıfıra kadar indirmeye,
bu had ve miktarlar arasında yeni had, miktar ve nispetler tespit etmeye yetkilidir.”
- 30 uncu maddesi ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun “IV- Ticari ve
medeni iĢlerle ilgili kâğıtlar” baĢlıklı bölümüne aĢağıdaki fıkra eklenmiĢtir.
“54. Kamu özel iĢ birliği projelerinin finansmanı için yurt dıĢında ihraç edilen menkul kıymetler
karĢılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluĢların, bu fonları proje yüklenicisi
firmalara kullandırmasına iliĢkin olarak düzenlenen kâğıtlar ile bunların teminatı ve geri ödenmesine
iliĢkin iĢlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar.”
- 31 inci maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesine onbirinci fıkrasından sonra
gelmek üzere aĢağıdaki fıkra eklenmiĢtir.
55
“Kamu özel iĢ birliği projelerinin finansmanı için yurt dıĢında ihraç edilen menkul kıymetler
karĢılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluĢların, bu fonları proje yüklenicisi
firmalara kullandırmasına iliĢkin iĢlemler ile bunların teminatı ve geri ödenmesine iliĢkin iĢlemler,
yargı harçları hariç, bu Kanunda yazılı harçlardan müstesnadır.”
- 32 nci maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı Tarifenin “XII- Transfer
fiyatlandırması ile ilgili yöntem belirleme anlaĢması harçları:” baĢlıklı bölümü yürürlükten
kaldırılmıĢtır.
- 35 inci maddesi ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa aĢağıdaki geçici madde eklenmiĢtir.
“GEÇĠCĠ MADDE 23- Takdir komisyonlarınca 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari
ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri, 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin %50‟sinden
fazlasını aĢması durumunda, 2018 yılına iliĢkin bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında, 2017 yılı
için uygulanan asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin %50 fazlası esas alınır. Takip
eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında 29 uncu madde kapsamında bina ve arazi vergisi matrahları ile
asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri bu Ģekilde belirlenen değerler üzerinden
hesaplanır.
Emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak
uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler için de birinci fıkra hükümlerine göre belirlenen
değerler dikkate alınarak uygulanır.
Bu maddenin uygulamasına iliĢkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
- 41 inci maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin (1) numaralı
fıkrasına aĢağıdaki cümleler eklenmiĢtir.
“ġu kadar ki Türkiye‟de ikametgâhı, iĢyeri, kanuni merkezi ve iĢ merkezi bulunmayanlar
tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kiĢilere elektronik ortamda sunulan
hizmetlere iliĢkin katma değer vergisi, bu hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödenir. Maliye
Bakanlığı elektronik ortamda sunulan hizmetlerin kapsamı ile uygulamaya iliĢkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir.”
- 42 nci maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4) numaralı
fıkrasına (c) bendinden sonra gelmek üzere aĢağıdaki bent eklenmiĢtir.
“ç) Uluslararası roaming anlaĢmaları çerçevesinde yurt dıĢından alınan roaming hizmetleri ile
bu hizmetlerin Türkiye‟deki müĢterilere yansıtılması,”
Aynı fıkranın (r) bendinin birinci paragrafında yer alan “bankalara” ibareleri “bankalara,
finansal kiralama ve finansman Ģirketlerine” Ģeklinde değiĢtirilmiĢ, “devir ve teslimleri” ibaresinden
sonra gelmek üzere “ile bu taĢınmaz ve iĢtirak hisselerinin finansal kiralama ve finansman
Ģirketlerince devir ve teslimi” ibaresi eklenmiĢtir.
- 43 üncü maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 37 nci maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendinde yer alan “2017 yılında” ibaresi “2017 ve 2018 yıllarında”, “2017 yılının”
ibaresi “2017 ve 2018 yıllarının” Ģeklinde ve aynı fıkranın (b) bendinde yer alan “2017 yılında” ibaresi
“2017 ve 2018 yıllarında”, “2017 yılı” ibaresi “2017 ve 2018 yılı” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 44 üncü maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununa aĢağıdaki geçici madde
eklenmiĢtir.
“GEÇĠCĠ MADDE 38- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren düzenlenen
sözleĢmelere istinaden Millî Eğitim Bakanlığı tarafından Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi
ĠyileĢtirme Hareketi (FATĠH) Projesi kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarında uygulanmak
üzere;
a) Proje bileĢenlerine iliĢkin olarak; Millî Eğitim Bakanlığınca yapılan ithalatlar ile bu
Bakanlığa yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları katma değer vergisinden müstesnadır (Bu kapsamda
yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi iĢlemler üzerinden
hesaplanan vergiden indirilir. Ġndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler bu Kanunun 32 nci maddesi
56
hükmü uyarınca istisna kapsamında iĢlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilir. Maliye
Bakanlığı istisna ve iadeye iliĢkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.).
b) Proje bileĢenleri için belirlenen internet kullanımlarına mahsus olan mobil telefon
aboneliğinin ilk tesisi ile Proje bileĢenlerine iliĢkin verilen elektronik haberleĢme hizmetleri, 6802
sayılı Kanunun 39 uncu maddesine göre alınan özel iletiĢim vergisinden müstesnadır (Bu kapsamda
verilen elektronik haberleĢme hizmetleri nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi iĢlemler üzerinden
hesaplanan vergiden indirilir. Ġndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler istisna kapsamında iĢlem
yapan mükellefin talebi üzerine iade edilir. Maliye Bakanlığı istisna ve iadeye iliĢkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir.).
c) Proje bileĢenlerine iliĢkin mal ve hizmet alımları ile ilgili olarak düzenlenen idare ve/veya
proje yüklenicilerinin taraf olduğu kâğıtlar, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre alınan damga
vergisinden müstesnadır.
ç) Millî Eğitim Bakanlığı veya bu Bakanlık adına Proje yüklenicileri ile alt yükleniciler
tarafından serbest dolaĢıma sokulacak her türlü araç, gereç, malzeme, makine, ürün ve bunların yedek
parçaları, 4458 sayılı Kanuna göre alınan gümrük vergilerinden, fonlardan, bu ithalata iliĢkin
düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden, yapılacak iĢlemler harçlardan müstesnadır (Proje yüklenicileri
ile alt yükleniciler tarafından serbest dolaĢıma sokulacak eĢyanın bu Projeye uygunluğunu tevsik edici
belgeleri düzenlemeye Millî Eğitim Bakanlığı yetkilidir.).
d) Proje bileĢenlerine iliĢkin olarak 4760 sayılı Kanuna ekli (IV) sayılı listede yer alan malların,
Millî Eğitim Bakanlığına ya da proje yüklenicisine teslimi veya bunlar tarafından ithali özel tüketim
vergisinden müstesnadır (Maliye Bakanlığı istisnaya iliĢkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.).
e) 406 sayılı Kanun uyarınca Bilgi Teknolojileri ve ĠletiĢim Kurumuyla görev veya imtiyaz
sözleĢmesi imzalamak suretiyle veya 05/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik HaberleĢme Kanunu
uyarınca bu Kuruma bildirim yapılması veya bu Kurumca kullanım hakkı verilmesi yoluyla
yetkilendirilen veya yetkilendirilmiĢ sayılan iĢletmecilerin Millî Eğitim Bakanlığı ya da proje
yüklenicisi iĢletmelere yapmıĢ oldukları mal teslimleri ve hizmet ifaları dolayısıyla elde ettikleri
gelirler, bu iĢletmecilerden 406 sayılı Kanunun ek 37 nci maddesine göre alınan Hazine payının ve
Kurum masraflarına katkı payının, 16/06/2005 tarihli ve 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanununun
6 ncı maddesine göre alınan evrensel hizmet gelirlerinin, 5809 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre
alınan idari ücret ile aynı Kanunun 46 ncı maddesinin (7) numaralı fıkrasına göre alınan telsiz
ücretinin hesaplanmasına dâhil edilmez.
f) Proje bileĢenlerine iliĢkin olarak temin edilecek bilgisayar ve tablet bilgisayarlar ile
etkileĢimli tahtalar için 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 44 üncü maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen kesintiler yapılmaz (Millî Eğitim Bakanlığı bu kapsamda temin edilen mallardan
kesinti yapılmamasını sağlayan belgeleri düzenlemeye yetkilidir.).
g) Proje bileĢenlerine iliĢkin olarak temin edilecek bilgisayar ve tablet bilgisayarlar ile
etkileĢimli tahtalardan, 3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun 4 üncü
maddesinin (a) fıkrasında yer alan bandrol ücreti alınmaz (Milli Eğitim Bakanlığı bu kapsamda temin
edilen mallardan bandrol ücreti alınmamasını sağlayan belgeleri düzenlemeye yetkilidir.).
ğ) Proje bileĢenlerine iliĢkin olarak tesis edilen aboneliklere ait telsiz cihaz ve sistemlerinden,
5809 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinde yer alan telsiz ruhsatname ve yıllık kullanım ücretleri
alınmaz.
h) Proje kapsamında yapılacak mal ve hizmet alımlarında Proje bileĢenlerine iliĢkin ihale
yüklenicisinin bu Proje ile ilgili faaliyette bulunmak üzere özel amaçlı Ģirket kurması halinde bu
Ģirket, yalnızca ilgili mevzuatına göre kendi ödemesi gereken vergi ve mali yükümlülüklerden sorumlu
olup, ihale yüklenicisinin ödemesi gereken Hazine payı, Kurum masraflarına katkı payı, evrensel
hizmet katkı payı, idari ücret, özel iletiĢim vergisi ve telsiz ücretlerinden sorumlu tutulmaz.”
- 72 nci maddesi ile 01/01/2018‟den itibaren yürürlüğe girmek üzere 4760 sayılı Özel Tüketim
Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının; (2) numaralı bendinin (a) ve (c) alt bentlerinin
parantez içi hükümlerinde yer alan “motor silindir hacmi 1.600 cm³‟ü aĢanlar” ibaresi “hesaplanması
gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 200.000 TL‟yi aĢanlar” Ģeklinde,
57
(6) numaralı bendinin köĢeli parantez içi hükmünde yer alan “ile (7) numaralı fıkrası” ibaresi “ve (7)
numaralı fıkrası kapsamında ithal edilen eĢya ile (12) numaralı fıkrasının (a) bendi kapsamında ithal
edilen bu Kanuna ekli (II) sayılı listenin 87.03 G.T.Ġ.P numarasında “-Diğerleri” satırı altında yer alan
mallardan özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi dahil gümrük vergilerine iliĢkin istisna
uygulanmaması durumunda belirlenecek gümrüklenmiĢ değeri 200.000 TL‟yi aĢanlar” Ģeklinde
değiĢtirilmiĢ, maddeye aĢağıdaki fıkra eklenmiĢtir.
“Birinci fıkranın; (2) numaralı bendinin (a) ve (c) alt bentleri ile (6) numaralı bendinde yer alan
tutarlar, her yıl bir önceki yıla iliĢkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Hesaplanan tutarın 100 lirayı
aĢmayan kesirleri dikkate alınmaz. Bakanlar Kurulu, bu Ģekilde tespit edilen tutarı %50‟sine kadar
artırmaya yetkilidir.”
- 73 üncü maddesi ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (2) numaralı
fıkrasının (b) bendinde yer alan “perakende satıĢa sunulan sigaraların birim ambalajı içinde yer alan
her bir sigara,” ibaresi “perakende satıĢa sunulan sigaraların ve makaronların birim ambalajı içinde yer
alan her bir sigara veya her bir makaron,” Ģeklinde ve “20 adet sigaradan” ibaresi “20 adet sigaradan,
50 adet makarondan” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 74 üncü maddesi ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci maddesinin (2) numaralı
fıkrasının (b) bendinde yer alan “her bir sigara adedi” ibaresi “her bir sigara veya makaron adedi”
Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
- 75 inci maddesi ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun ekinde yer alan (III) sayılı
listenin;
a) 01/01/2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere (A) cetveline aĢağıdaki mallar
eklenmiĢtir.
G.T.Ġ.P. NO Mal Ġsmi
Vergi
Oranı
(%)
Asgari
Maktu
Vergi
Tutarı
(TL)
20.09 Meyve suları (üzüm Ģırası dahil) ve sebze suları
(fermente edilmemiĢ ve alkol katılmamıĢ), ilave Ģeker
veya diğer tatlandırıcı maddeler katılmıĢ olsun olmasın
(Yalnız ambalajlanmıĢ olanlar ve/veya toptan teslime
konu edilenler) (Sebze suları ve Türk Gıda Kodeksine
göre % 100 meyve suyu sayılanlar hariç)
10 -
22.02 Sular (mineral sular ve gazlı sular dahil) (ilave Ģeker
veya diğer tatlandırıcı maddeler katılmıĢ veya
aromalandırılmıĢ) ve alkolsüz diğer içecekler (20.09
pozisyonundaki meyve ve sebze suları hariç) (Yalnız
ambalajlanmıĢ olanlar ve/veya toptan teslime konu
edilenler) (Doğal mineralli doğal maden suyu ile
üretilmiĢ, tatlandırılmıĢ, aromalandırılmıĢ meyveli
gazlı içecekler ile 2202.10.00.00.11, 2202.10.00.00.12,
2202.10.00.00.13, 2202.91.00.00.00 hariç)
10 -
2202.10.00.00.11 Sade gazozlar 10 -
2202.10.00.00.12 Meyvalı gazozlar 10 -
2202.91.00.00.00 Alkolsüz biralar 10 -
58
b) (B) cetveline aĢağıdaki mal eklenmiĢtir.
G.T.Ġ.P. NO Mal Ġsmi Vergi Oranı
(%)
Asgari Maktu
Vergi
Tutarı (TL)
4813.10.00.80.00 Diğerleri
(Makaron)
65,25 0,0994
- 81 inci maddesi ile 5345 sayılı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun
11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“i) Vergiye gönüllü uyumu artırmak, vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele etmek
ve tahsilatta etkinliği artırmak amacıyla mükellefiyet, vergilendirme ve vergiye uyum düzeyine iliĢkin
yapılacak çalıĢmalar için her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluĢturulacak Risk
Analizi Sistemi üzerinden risk analizi yapmak ve vergiye gönüllü uyum düzeyini ölçmek.”
- 88 inci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(k) bendinde yer alan parantez içi hüküm yürürlükten kaldırılmıĢ ve aynı bendin sonuna aĢağıdaki
parantez içi hüküm eklenmiĢtir.
“(Kooperatiflerin ortakları dıĢındaki kiĢilerle yaptıkları iĢlemler ile kooperatif ana
sözleĢmesinde yer almayan konularda ortakları ile yaptıkları iĢlemler “ortak dıĢı” iĢlemlerdir.
Kooperatiflerin faaliyetin icrasına tahsis ettikleri ve ekonomik ömrünü tamamlamıĢ olan demirbaĢ,
makine, teçhizat, taĢıt ve benzeri amortismana tabi iktisadi kıymetleri elden çıkarmaları ile yapı
kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karĢılığı vererek her bir hisse için bir iĢyeri veya konut
elde etmeleri ortak dıĢı iĢlem sayılmaz. Kooperatiflerin ortak dıĢı iĢlemleri nedeniyle kooperatif tüzel
kiĢiliğine bağlı ayrı bir iktisadi iĢletme oluĢmuĢ kabul edilir. Kooperatiflerin, iktisadi iĢletmelerinden
ve tam mükellefiyete tabi baĢka bir kurumun sermayesine katılımlarından kazanç elde etmelerinin ve
bu kazançların daha sonra ortaklara dağıtılmasının muafiyete etkisi yoktur. Ortak dıĢı iĢlemlerden elde
edilen kazançların vergilendirilmesine iliĢkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.)”
- 89 uncu maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının;
a) (e) bendinin birinci cümlesi aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iĢtirak hisseleri ile aynı süreyle sahip
oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satıĢından doğan kazançların %75‟lik
kısmı ile aynı süreyle aktiflerinde yer alan taĢınmazların satıĢından doğan kazançların %50‟lik kısmı.”
b) (f) bendinde yer alan “Bankalara borçları” ibaresi “Bankalara, finansal kiralama ya da
finansman Ģirketlerine borçları” Ģeklinde, “bankalara veya” ibaresi “bankalara, finansal kiralama ya da
finansman Ģirketlerine veya” Ģeklinde değiĢtirilmiĢ ve aynı bende “bankaların” ibaresinden sonra
gelmek üzere “, finansal kiralama ya da finansman Ģirketlerinin” ibaresi eklenmiĢ ve “söz konusu
kıymetlerin satıĢından doğan kazançların %75‟lik kısmı” ibaresi “söz konusu kıymetlerden
taĢınmazların (6361 sayılı Kanun kapsamında yapılan finansal kiralama iĢlemlerinde kiracının
temerrüdü sebebiyle kanuni takipteki finansal kiralama alacakları karĢılığında tarafların karĢılıklı
mutabakatıyla kiralayanın her türlü tasarruf hakkını devraldığı finansal kiralama konusu taĢınmazlar
dâhil) satıĢından doğan kazançların %50‟lik, diğerlerinin satıĢından doğan kazançların %75‟lik kısmı”
Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
c) (i) bendinin birinci cümlesi aĢağıdaki Ģekilde değiĢtirilmiĢtir.
“Kooperatif ortaklarının yönetim gideri karĢılığı olarak ödedikleri paralardan harcanmayarak
iade edilen kısımlar ile tüketim kooperatiflerinin, ortaklarının kiĢisel ve ailevi gıda ve giyecek
ihtiyaçlarını karĢılamak için satın aldıkları malların değerine göre hesapladıkları risturnlar.”
- 90 ıncı maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 9 uncu maddesinin birinci
fıkrasında yer alan “2017 takvim yılında” ibaresi “2017 ve 2018 takvim yıllarında” Ģeklinde
değiĢtirilmiĢtir.
59
- 91 inci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa aĢağıdaki geçici madde eklenmiĢtir.
“GEÇĠCĠ MADDE 10- (1) Bu Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan %20
oranı, kurumların 2018, 2019 ve 2020 yılı vergilendirme dönemlerine (özel hesap dönemi tayin edilen
kurumlar için ilgili yıl içinde baĢlayan hesap dönemlerine) ait kurum kazançları için %22 olarak
uygulanır.
(2) Bakanlar Kurulu, birinci fıkrada yazılı %22 oranını %20 oranına kadar indirmeye yetkilidir.”
- Geçici 1 inci maddesiyle bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar 492 sayılı Harçlar Kanunu veya
özel kanunlarda yer alan hükümler nedeniyle yargı harçlarından muaf olan ya da yaptıkları iĢlemler
istisna olan kamu idareleri adına hükmedilmiĢ olan yargı harçlarının tahsil edilmeyeceği, tahsil edilmiĢ
bulunan yargı harçlarının red ve iade edilmeyeceği hüküm altına alınmıĢtır.
9. 20/12/2017 tarihli ve 30276 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 7063 sayılı Bazı
Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun
- 1 inci maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 72 nci maddesinin birinci fıkrasında
yer alan “31/12/2017” ibaresi “31/12/2019” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
1.1.2. Bakanlar Kurulu Kararları
1. 03/02/2017 tarihli ve 29968 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/9759 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun "I. Akitlerle ilgili kâğıtlar"
baĢlıklı bölümünün "A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar" baĢlıklı fıkrasının; (8) numaralı bendinde yer
alan "Resmî Ģekilde düzenlenen gayrimenkul satıĢ vaadi sözleĢmeleri" ile (10) numaralı bendinin (b)
alt bendinde yer alan "7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
kapsamında düzenlenen ön ödemeli konut satıĢ sözleĢmeleri''ne ait damga vergisi oranının "0" (sıfır)
olarak uygulanacağı karara bağlanmıĢtır.
Aynı Bakanlar Kurulu Kararıyla;
1- "(I) sayılı listenin 11 inci sırasında yer alan net alanı 150 m2 'ye kadar konutlardan;
10/07/2004 tarihli ve 5216 sayılı BüyükĢehir Belediyesi Kanunu kapsamındaki
büyükĢehirlerde (16/05/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların
DönüĢtürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen
yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerler hariç), lüks veya birinci sınıf inĢaat olarak yapılan
ve ruhsatın sonradan revize edilip inĢaat kalitesinin yükseltilmesi hali de dâhil olmak üzere,
yapı ruhsatının alındığı tarihte, üzerine yapıldığı arsanın 29/07/1970 tarihli ve 1319 sayılı
Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine istinaden tespit edilen arsa birim m2 vergi
değeri;
(i) Yapı ruhsatı 1/1/2013 ila 31/12/2016 tarihleri arasında alınan konut inşaatı
projeleri ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi
01/01/2013 tarihinden itibaren yapılacak konut inşaatı projelerinde;
a) BeĢ yüz Türk Lirası ile bin Türk Lirası (bin Türk Lirası hariç) arasında olan
konutların tesliminde bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen
vergi oranı,
b) Bin Türk Lirası ve üzerinde olan konutların tesliminde bu maddenin birinci
fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı, uygulanır.
(ii) Yapı ruhsatı 1/1/2017 tarihinden (bu tarih dâhil) sonra alınan konut inşaatı
projeleri ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi
1/1/2017 tarihinden itibaren yapılacak konut inşaatı projelerinde;
60
a) Bin Türk Lirası ile iki bin Türk Lirası (iki bin Türk Lirası dâhil) arasında
olan konutların tesliminde bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde
belirtilen vergi oranı,
b) Ġki bin Türk Lirasının üzerinde olan konutların tesliminde bu maddenin
birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı, uygulanır."
Bu değiĢiklikle büyükĢehirlerdeki net alanı 150 m2 'ye kadar konutlardan lüks veya
birinci sınıf inĢaat olarak yapılanların arsa birim m2 vergi değeri güncellenmiĢtir.
2- 2017/9759 sayılı BKK ile % 18 vergi oranına tabi konutların tesliminde geçici olarak % 8
KDV oranı uygulanması gereken sürenin sonu 31/03/2017 tarihinden 30/09/2017 tarihine
kadar (bu tarih dahil) uzatılmıĢtır.
3- 2017/9759 sayılı BKK ile 2007/13033 sayılı BKK eki (I) sayılı listenin 19 uncu sırası
"Yatlar, kotralar, tekneler ve gezinti gemileri" Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
4- Gübre teslimleri istisna kapsamına alınmıĢ olduğu için 2017/9759 sayılı BKK ile
2007/13033 sayılı BKK eki (I) sayılı listenin 20 nci sırası yürürlükten kaldırılmıĢtır.
5- 2017/9759 sayılı BKK ile 30/04/2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) bazı mobilya
teslimlerinde % 8 KDV oranı uygulanması öngörülmüĢ, 2017/10106 sayılı BKK ile bu geçici
uygulamanın süresi 30/9/2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) uzatılmıĢtır.
6- 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin (2) numaralı fıkrasına
göre, 2017 yılında gerçekleĢtirilen ve Bakanlar Kurulunca indirimli vergi oranına tabi tutulan
teslim ve hizmetler dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer
vergisinin 10.000 TL'yi aĢan kısmının, yılı içinde iade edileceği hükme bağlanmıĢtır.
7- 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listenin 8901.10.10.00.11 ve
8901.10.90.00.11 GTĠP numaralı mallar ile 89.03 GTĠP numarasında yer alan mallardan
yatlar, kotralar, tekneler ve gezinti gemilerine uygulanacak ÖTV oranı %0 (sıfır) olarak
belirlenmiĢtir.
8- 30/04/2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) uygulanmak üzere, 4760 sayılı Özel Tüketim
Vergisi Kanununa ekli (IV) sayılı listede yer alan bazı malların (beyaz eĢyalar ve elektrikli
küçük ev aletleri) ÖTV oranı % 0 (sıfır) olarak belirlenmiĢtir.
2. 15/03/2017 tarihli ve 30008 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/9973 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “Akitlerle ilgili kağıtlar” baĢlıklı
bölümünün “A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar” baĢlıklı fıkrasının (14), (15), (16) ve (17) numaralı
bentlerinde yer alan kağıtlar için damga vergisi oranı “0” (sıfır) olarak uygulanacağı karara bağlanmıĢ,
492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin 1-Tapu ĠĢlemleri baĢlıklı bölümünün 20/a
fıkrasında sayılan tapu iĢlemleri üzerinden "binde 20" nispetinde alınan tapu harcı, 30/09/2017 tarihine
kadar (bu tarih dahil) konut ve iĢyerlerinde (kat irtifakı tesis edilmiĢ olanlar dahil) "binde 15" olarak
belirlenmiĢtir.
3. 29/04/2017 tarihli ve 30052 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/10106 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile 31/01/2017 tarihli ve 2017/9759 sayılı Kararnamenin eki Kararın 5 inci maddesi
ile 8 inci maddesinde yer alan "30/04/2017" ibareleri "30/09/2017" Ģeklinde değiĢtirilerek ÖTV
Kanununa ekli (IV) Sayılı Listede yer alan bazı mallar için % 0 (sıfır) ÖTV oranı uygulamasının süresi
uzatılmıĢtır.
4. 30/06/2017 tarihli ve 30110 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/10462 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci maddesinin (3) numaralı
fıkrası hükmünün Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan
asgari maktu vergi tutarları ile maktu vergi tutarları hakkında 2017 Temmuz-Aralık dönemi için
uygulanmayacağı karara bağlanmıĢtır.
5. 28/07/2017 tarihli ve 30137 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/10467 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7/A maddesi ile Katma Değer Vergisi
Kanununun 14/3 maddesi uyarınca ihraç malı taĢıyan araçlara istisna kapsamında motorin teslimi
yapılabilecek sınır kapılarına, yeni sınır kapıları ilave edilmiĢtir.
61
6. 28/07/2017 tarihli ve 30137 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/10468 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile SıvılaĢtırılmıĢ Petrol Gazı (L.P.G.)‟nın motorlu taĢıtlarda yakıt olarak kullanılacak
olanları (otogaz) hariç olmak üzere sanayide ve konutlarda kullanılmak üzere Enerji Piyasası
Düzenleme Kurumundan “LPG Dağıtıcı Lisansı”nı haiz olanlarca teslimi ile bunlardan satın alanların
sonraki safhalardaki tesliminde KDV oranı % 18‟den % 8‟e indirilmiĢ ve ÖTV Kanununa ekli (I)
sayılı listedeki mallardan L.P.G., bütan ve propanın ÖTV tutarları yeniden belirlenmiĢtir.
7. 27/09/2017 tarihli ve 30193 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/10840 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 15 inci ve 30 uncu maddelerinde yer alan bazı tevkifat nispetleri hakkındaki
22/07/2006 tarihli ve 2006/10731 sayılı Kararnamenin eki Kararda değiĢiklik yapılmıĢtır.
8. 26/11/2017 tarihli ve 30252 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/10969 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile 3 Kasım 2011 tarihinde imzalanan “Vergi Konularında KarĢılıklı Ġdari
YardımlaĢma SözleĢmesi” onaylanmıĢtır.
1.1.3. Tebliğler
Vergi Usul Kanunu ile ilgili olarak;
1. 08/02/2017 tarihli ve 29973 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 477 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile borsada rayici olmayan yabancı paraların, 04/01/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi
Usul Kanunu gereğince 2016 yılı için yapılacak değerlemelerine esas oluĢturacak kurlar tespit
edilmiĢtir.
2. 11/02/2017 tarihli ve 29976 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 478 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153/A maddesinin uygulanmasına iliĢkin usul ve
esasları belirlenmiĢtir.
3. 01/04/2017 tarihli ve 30025 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 479 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile tahsilat ve ödemelerde tevsik zorunluluğu getirilmesine iliĢkin açıklamaların
bulunduğu 24/12/2015 tarihli ve 29572 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 459 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğinin “4.2. Kapsamda Olmayan Tahsilat ve Ödemeler” baĢlıklı bölümüne (f)
bendinden sonra gelmek üzere “g) Gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler tarafından;
11/03/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer
Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre kurulmuş olan toptancı
hallerinde faaliyet gösteren tüccar, üretici, üretici örgütleri ve komisyonculara yapılan sebze ve
meyve, et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, su ve su ürünleri, bal ve yumurta gibi diğer gıda
maddeleri, kesme çiçek ve süs bitkileri satışları ile söz konusu yerler dışında yapılmakla birlikte
anılan Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında bildirime tabi tutulmuş satışlara ilişkin tahsilat ve
ödemelerin,” bendi eklenmiĢtir.
4. 09/06/2017 tarihli ve 30091 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 480 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğ ile Tahsilat ve ödemelerde tevsik zorunluluğu getirilmesine iliĢkin açıklamaların
bulunduğu 24/12/2015 tarihli ve 29572 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 459 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğinin “4.1. Kapsam ve Tutar” baĢlıklı bölümünün sonuna “Tevsik zorunluluğu
kapsamında olanlardan araç kiralama faaliyeti ile uğraşanların vermiş oldukları motorlu kara taşıtı
ve motorlu kara aracı (13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile 18/7/1997
tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğine göre
tescile yetkili kuruluşlarca kayıt ve tescil edilmesi zorunlu olmayan taşıt ve araçlar hariç) kiralama
hizmetlerine ilişkin tahsilat ve ödemelerin ise yukarıda belirtilen hadle sınırlı kalınmaksızın, aracı
finansal kurumlar tarafından düzenlenen belgeler ile tevsik edilmesi zorunludur.” paragrafı
eklenmiĢtir.
- Aynı Tebliğin “4.2. Kapsamda Olmayan Tahsilat ve Ödemeler” baĢlıklı bölümüne (g) bendinden
sonra gelmek üzere “ğ) Gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilere ait ürünlerin, 18/5/2004 tarihli
ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu kapsamında kurulan
62
ticaret borsalarına mezkur Kanunun 46 ncı maddesinde belirtilen süreler dâhilinde tescil ettirilerek
gerçekleşen satışlarına ilişkin tahsilat ve ödemelerin,” bendi eklenmiĢtir.
5. 01/07/2017 tarihli ve 30111 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 481 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 5 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca,
ikmalen, re‟sen veya idarece yapılan tarhiyatlar dolayısıyla kesinleĢen vergi ve cezalar ile vadesi
geçtiği halde ödenmemiĢ vergi ve cezaların açıklanmasına iliĢkin hususlara yer verilmiĢtir.
6. 25/07/2017 tarihli ve 30134 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 482 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden
izaha davetin kapsamı ve Ģekli, ön tespitin niteliği, izaha daveti yapacak ve yapılan izahı
değerlendirecek merciler, davet yapılacaklar, yapılan izahta kullanılacak bilgi ve belgeler ile
uygulamaya iliĢkin diğer usul ve esaslar belirlenmiĢtir.
7. 30/09/2017 tarihli ve 30196 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile Bakanlığımızca, mükelleflerimize kullanma zorunluluğu getirilen yeni nesil ödeme
kaydedici cihazlarla (ÖKC) ilgili olarak; organize perakende sektöründe kullanılmakta olan eski nesil
ÖKC‟lerin mali hafızaları doluncaya kadar kullanma imkanı ve bu imkandan yararlanmak için gereken
Ģartlar, ÖKC mali bilgilerini e-ArĢiv uygulaması yoluyla elektronik ortamda Gelir Ġdaresi
BaĢkanlığına bildirme usulü ve gereken Ģartlar, TSM Merkezlerinin çalıĢma usul ve esasları,
ÖKC‟lerden ÖKC fiĢi dıĢında kalan diğer belgelerin de düzenlenebilme imkanına dair usul ve esaslar
ile harici donanım ve yazılımların ÖKC‟lerle bağlantılı çalıĢma esasları belirlenmiĢtir.
8. 11/11/2017 tarihli ve 30237 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 484 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrasında yer
alan hüküm uyarınca 2017 yılı için yeniden değerleme oranı tespit edilmiĢtir.
9. 17/12/2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 485 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 101, 102, 103 ve 157 nci maddelerinde yapılan
düzenlemelere iliĢkin açıklamalara yer verilmiĢtir.
10. 17/12/2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 486 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile serbest meslek erbabı, iĢletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler
ile basit usule tabi olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu mükelleflerden
defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda
oluĢturulması ve saklanması, vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda
verilebilmesi ile elektronik ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla geliĢtirilen Defter-Beyan
Sistemine iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
11. 17/12/2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 487 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile Maliye Bakanlığına verilen yetkilere istinaden, yaygın olarak kullanılan
belgeler arasında yer alan “sevk irsaliyesi”, “müstahsil makbuzu” ve “serbest meslek makbuzu”
belgelerinin elektronik ortamda elektronik belge olarak düzenlenebilmesi, alıcısına elektronik
veya kağıt ortamında iletilmesi ile muhafaza ve ibraz edilebilmesine iliĢkin usul ve esaslar
açıklanmıĢtır.
12. 21/12/2017 tarihli ve 30277 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 488 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile 15/06/2013 tarihli ve 28678 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 426 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “4. Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanma
Mecburiyetinin BaĢlama Tarihleri” baĢlıklı bölümünün ikinci paragrafının (c), (d) ve (e) bentlerinde
değiĢiklik yapılmıĢ olup, Bakanlığımızca, yol kenarı otopark iĢletmeleri ile seyyar banka POS‟u
kullananların dıĢında kalan mükelleflerin YN ÖKC kullanım mecburiyeti, 3100 sayılı Kanun ve ilgili
mevzuat hükümlerine tâbi mevcut eski nesil ödeme kaydedici cihazların mali hafızalarının dolduğu
veya mali hafıza değiĢimini gerektiren durumun oluĢtuğu tarihten itibaren 30 gün (kalkınmada
öncelikli yörelerde 60 gün) içinde baĢlayacak, dileyen mükelleflere bu tarihten önce de Bakanlıkça
onaylanmıĢ yeni nesil ödeme kaydedici cihazları alarak kullanma imkanı getirilmiĢtir.
13. 21/12/2017 tarihli ve 30277 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 489 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile 30/09/2017 tarihli ve 30196 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 483 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğindeki, organize perakende sektöründe kullanılmakta olan eski
nesil ÖKC‟lerin mali hafızaları doluncaya kadar kullanma imkanından yararlanmak için gereken
63
Ģartlar kaldırıldı, ÖKC mali bilgilerini elektronik ortamda Gelir Ġdaresi BaĢkanlığına bildirme usul ve
esasları güncellenmiĢtir.
14. 29/12/2017 tarihli ve 30285 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 490 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 104, mükerrer 115, 153/A, 177, 232,
252, 313, 343, 352 (Kanuna Bağlı Cetvel), 353, 355, mükerrer 355 ve 370 inci maddelerinde yer alıp
2017 yılında uygulanan had ve tutarların, 2017 yılı için %14,47 (on dört virgül kırk yedi) olarak tespit
edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle 01/01/2018 tarihinden itibaren uygulanacak
olan had ve tutarlar belirlenmiĢtir.
Gelir Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 16/03/2017 tarihli ve 30009 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 297 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğ ile 09/02/2017 tarihli ve 29974 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 687 sayılı Olağanüstü Hal
Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü
maddesiyle 25/08/1999 tarihli ve 4447 sayılı ĠĢsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 18 inci
maddenin uygulamasına yönelik açıklamalar yapılmıĢtır.
2. 09/06/2017 tarihli ve 30091 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 298 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğ ile kira tutarına bakılmaksızın haftalık, günlük veya benzeri Ģekilde kısa süreli konut
kiralamalarında kira geliri elde edenlerin de, 268 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği kapsamında
tevsik yükümlülüğünde bulunanlara ilaveten, kira gelirlerini banka veya Posta ve Telgraf TeĢkilatı
Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmeleri zorunluluğu getirilmiĢtir.
3. 06/12/2017 tarihli ve 30262 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 299 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğ ile 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarındaki ücretlerde 31/12/1960 tarihli ve 193
sayılı Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarife nedeniyle net ücretlerin (asgari
ücretin 1.404,06 TL) altına düĢmesi sonucu 1.404,06 TL ile bunun altına düĢen tutar arasındaki farkın
ilave asgari geçim indirimi yoluyla telafisine yönelik olarak, 05/12/2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmî
Gazetede yayımlanan 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Kanunun 15 inci maddesi ile 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununa eklenen geçici 87 nci maddenin uygulamasına iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
4. 14/12/2017 tarihli ve 30270 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 300 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğ ile 05.12.2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 28/11/2017 tarihli ve 7061
sayılı Kanunun 14 üncü maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 74 üncü maddesinin üçüncü
fıkrasında yapılan değiĢiklikle, gayrimenkul sermaye iradının safi tutarının tespitinde, aynı maddede
yazılı giderlere karĢılık olmak üzere hasılatın % 25'i nispetinde uygulanmakta olan götürü giderin,
hasılatın % 15'i olarak belirlenmesine yönelik hüküm açıklanmıĢtır.
5. 23/12/2017 tarihli ve 30279 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 301 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğ ile 08/03/2017 tarihli ve 30001 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 23/02/2017 tarihli ve 6824
sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun yeniden düzenlenen mülga
mükerrer 121 inci maddesinde yer alan vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi uygulamasına
iliĢkin usul ve esaslara yer verilmiĢtir.
6. 29/12/2017 tarihli ve 30285 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 302 Seri No.lu Gelir
Vergisi Genel Tebliğ ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82,
86, 89/15 ve 103 üncü maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme oranında artırılan maktu had ve
tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu belge düzenleme uygulaması ile 01/01/2006 tarihinden
önce ihraç edilen bir kısım menkul kıymetlerden 2017 takvim yılında elde edilen menkul sermaye
iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulamasına iliĢkin hususlar açıklanmaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 11/02/2017 tarihli ve 29976 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi
Genel Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair 12 Seri No.lu Tebliğ ile 27/01/2017 tarihinde
yayımlanarak yürürlüğe giren 6770 sayılı Kanunla, Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemi ve
yatların bu sicilden terkin edilerek baĢka bir sicile kaydedilmek üzere veya baĢka suretlerle devri
64
aĢamasında doğan kazançlar için de bu istisnadan yararlanılabilmesi, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi
Kanununun 19 uncu maddenin birinci fıkrası kapsamında birleĢen sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen
üretim faaliyetiyle iĢtigal eden küçük ve orta büyüklükteki iĢletmelerin, birleĢme tarihinde sona eren
hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançları ile bu kapsamda birleĢilen
kurumun birleĢme iĢleminin gerçekleĢtiği hesap dönemi dâhil olmak üzere üç hesap döneminde
münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranının indirimli olarak
uygulatılması hususlarında yapılan düzenlemelere iliĢkin olarak açıklamalar yapılmıĢtır.
2. 01/12/2017 tarihli ve 30257 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi
Genel Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair 13 Seri No.lu Tebliğ ile 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (4) numaralı alt bendinde,
gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları kurumlar vergisinden istisna edildiği, bu
istisna düzenlemesinin esas itibarıyla gayrimenkuller, gayrimenkul projeleri ve gayrimenkule dayalı
haklardan oluĢan bir portföyü iĢleten gayrimenkul yatırım fon veya ortaklıklarının kazançlarını
kapsadığı, portföyü bunlar dıĢında kalan varlıklardan oluĢan yatırım fon veya ortaklıklarının, Sermaye
Piyasası Kanununa göre kurulmuĢ olsalar dahi bahse konu bentte düzenlenen istisna kapsamına
girmediği açıklanmaktadır.
3. 23/12/2017 tarihli ve 30279 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi
Genel Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair 14 Seri No.lu Tebliğ ile 28/11/2017 tarihli ve “7061
sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 5520
sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda yapılan değiĢikliklerin uygulanmasına iliĢkin açıklamalara yer
verilmiĢtir.
Katma Değer Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 03/02/2017 tarihli ve 29968 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 10 Seri No.lu Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile yatırım teĢvik belgesi
kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satıĢ ve kiralamalarında istisna uygulamasına, imalat
sanayiine yönelik yatırım teĢvik belgesi kapsamındaki inĢaat iĢlerinde istisna uygulamasına, belediye
ve il özel idarelerinin taĢınmaz satıĢlarında istisna uygulamasına iliĢkin açıklamalar yapılmıĢ ve
indirimli orana tabi konut teslimlerinden doğan KDV iadelerinin, yılı içinde vergilendirme dönemleri
itibariyle nakden yapılmasına imkan sağlanmıĢtır.
2. 15/02/2017 tarihli ve 29980 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 11 Seri No.lu Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile Serbest Bölgelere
iliĢkin yük taĢıma iĢlerinde istisna uygulamasına iliĢkin açıklamalar yapılmıĢ, KDV iadelerinde
artırımlı teminat uygulamasına iliĢkin düzenleme ile muhtelif konulara iliĢkin ilave ve değiĢiklikler
yapılmıĢtır.
3. 05/05/2017 tarihli ve 30057 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 12 Seri No.lu Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile Türkiye‟de ikamet
etmeyenlere konut ve iĢ yeri teslimlerinde istisna uygulanmasına iliĢkin usul ve esaslar belirlenmiĢtir.
Ġndirimli orana tabi traktör, tarım makineleri ve iĢ makinalarının teslimlerinden doğan KDV
iadelerinin, yılı içinde vergilendirme dönemleri itibariyle nakden yapılmasına imkan sağlanmıĢtır.
4. 22/06/2017 tarihli ve 30104 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 13 Seri No.lu Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile KDV iade alacağının
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunundan doğan borçlara mahsuben iade edilemeyeceğine
yönelik ibare yürürlükten kaldırılmıĢ, KDV iade alacağının 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi
Kanunundan doğan borçlara mahsuben iadesinin mükellefin talebine bakılmaksızın münhasıran vergi
inceleme raporu sonucuna göre yapılacağı belirtilmiĢtir.
5. 27/09/2017 tarihli ve 30193 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 14 Seri No.lu Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile yapım iĢleri ile bu
iĢlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetlerinde uygulanacak tevkifat oranı
(3/10) olarak belirlenmiĢtir.
65
6. 05/12/2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 15 Seri No.lu Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile Türkiye içinde taĢıma
hakkı bulunmayan yabancı bayraklı gemilerin tadil, bakım ve onarım hizmetlerinde, istisna
kapsamındaki hizmet nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV‟nin iadesi için
hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye‟ye getirilmesi Ģartının sağlanmasında kolaylık sağlanmıĢtır.
7. 31/12/2017 tarihli ve 30287 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 16 Seri No.lu Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile FATĠH Projesi
kapsamında Milli Eğitim Bakanlığına yapılacak mal teslimi ve hizmet ifalarında istisna uygulaması,
ön ödemeli elektronik haberleĢme hizmetlerinde özel matrah Ģekli uygulaması, konularında açıklama
ve düzenlemeler yapılmıĢtır. Ġndirimli orana tabi iĢlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla
giderilemeyen KDV tutarının iade konusu yapılamayacak kısmıyla ilgili sınır, 2018 yılı için 11.400
TL olarak belirlenmiĢtir
Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 24/06/2017 tarihli ve 30106 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (I) Sayılı
Liste Uygulama Genel Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair 1 Seri No.lu Tebliğ ile 6637 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesiyle ÖTV Kanununun “Diplomatik Ġstisna” baĢlıklı 6 ncı maddesine “ev
sahibi hükümet anlaĢmaları veya ülkemizin taraf olduğu diğer anlaĢmalara” dair eklenen bent uyarınca
mevcut Tebliğin “Diplomatik Ġstisna” kısmında güncelleme yapılmıĢtır. Ayrıca, ihraç malı taĢıyan
araçlara motorin tesliminde istisna uygulamasında; taĢıma maliyetlerinin azaltılması için, sözü edilen
araçların yakıtlarını ülkemizden almaları ve ülkemiz ihracatının teĢvik edilmesi amacıyla, mevcut
Tebliğ metninin standart yakıt deposu tanımı uyarınca, Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin (9)
numaralı fıkrasının (c) bendi hükmü kapsamında sırasıyla 550, 400, 300 litre olarak uygulanan istisna
miktarları, yeniden 900, 650, 490 litre olarak belirlenmiĢtir.
2. 27/12/2017 ve 30283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste
Uygulama Genel Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair 3 Seri No.lu Tebliğ ile 7061 sayılı Bazı
Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun 72 nci maddesiyle
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinde yapılan değiĢiklikler uyarınca, Özel
Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Genel Tebliğinin ilgili bölümlerinde gerekli ibare
değiĢiklikleri ve açıklamalar yapılmıĢtır.
3. 27/12/2017 tarih ve 30283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (IV) Sayılı
Liste Uygulama Genel Tebliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair 1 Seri No.lu Tebliğ ile 25/08/2017
tarihli ve 30165 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı
DeğiĢiklikler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 131 inci maddesi ile 4760 sayılı
Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinde yapılan değiĢiklik uyarınca, Özel Tüketim Vergisi
(IV) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin ilgili bölümüne gerekli ilaveler yapılmıĢ ve 05/12/2017
tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ve Diğer Bazı
Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun 44 üncü maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanununa eklenen geçici 38 inci maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde düzenlenen
Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi ĠyileĢtirme Hareketi (FATĠH) Projesi kapsamına giren 4760 sayılı
Kanuna ekli (IV) sayılı listedeki malların Milli Eğitim Bakanlığına tesliminde ÖTV istisnası
uygulanmasına iliĢkin usul ve esaslar belirlenmiĢtir.
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Uygulamaları ile ilgili olarak;
1. 23/12/2017 tarihli ve 30279 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Seri:A Sıra No:9 Tahsilat Genel
Tebliği ile
- 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre düzenlenen ödeme
emirlerine ve tatbik edilen ihtiyati hacze/ihtiyati tahakkuka karĢı dava açma süresinin 7 günden 15
güne çıkarılmasına,
- 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesinin Maliye
Bakanına verdiği yetkiye istinaden anılan madde kapsamında kamu kurum ve kuruluĢları tarafından
66
yapılacak bazı ödeme ve iĢlemler sırasında, hak sahiplerinin ve ilgililerin vergi dairelerine vadesi
geçmiĢ borcun bulunmadığına iliĢkin belge aranılması zorunluluğu getirilmesine,
- Gerek Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerince gerekse de Sosyal Güvenlik Kurumunca tahsil
edilip de kanuni sebeplerle nakden reddi icap eden alacaklara iliĢkin olarak yapılacak mahsup
iĢlemlerine,
- 04/06/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında, süresinde tahakkuk ettirilmeyen
Devlet haklarının 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılacak takip ve tahsil iĢlemlerine,
- 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesinin altıncı fıkra
değiĢikliği uyarınca Maliye Bakanlığınca mücbir sebep hali ilan edilen hallerde faiz alınmadan ya da
daha düĢük oranda faiz uygulanarak tecil yapılabilmesine imkan sağlamasına, ayrıca ödeme
sürelerinin son günü resmi tatile rastlayan taksitlendirmelerde, tatili izleyen ilk iĢ günü mesai saati
bitimine kadar taksit tutarlarının ödenebilmesine imkan sağlanmasına,
yönelik usul ve esaslar belirlenmiĢtir.
6736 sayılı Kanun uygulamaları ile ilgili olarak;
1. 29/01/2017 tarihli ve 29963 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5 Seri No.lu Bazı Alacakların
Yeniden Yapılandırılmasına ĠliĢkin 6736 Sayılı Kanun Genel Tebliği ile 6736 sayılı Kanunun 10
uncu maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, 6770 sayılı Kanunun 26 ncı maddesiyle
6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ĠliĢkin Kanuna eklenen geçici 2 nci
maddenin uygulamasına dair usul ve esaslar belirlenmiĢtir.
7020 sayılı Kanun uygulamaları ile ilgili olarak;
1. 03/06/2017 tarihli ve 30085 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Seri No.lu Bazı Alacakların
Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7020 Sayılı Kanun Genel Tebliği ile 7020 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip
edilen amme alacakları ile il özel idareleri ve belediyelere ait alacakların yapılandırılmasına iliĢkin
hükümlerin uygulanmasına dair usul ve esaslar belirlenmiĢtir.
2. 03/06/2017 tarihli ve 30085 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2 Seri No.lu Bazı Alacakların
Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7020 Sayılı Kanun Genel Tebliği ile 7020 sayılı Kanunun 5 inci
maddesinin uygulamasına iliĢkin usul ve esaslar ile mezkur Kanunun yayım tarihi
olan 27/5/2017 tarihi itibarıyla mücbir sebep süresi iki yılı aĢmıĢ Van Ġlinin tamamı, Ağrı Ġli Patnos ve
Bitlis Ġli Adilcevaz Ġlçelerinde mücbir sebep hâlinin sonlandırılması, vergi beyannameleri ve
bildirimlerinin verilmesi ile ödeme sürelerine iliĢkin açıklamalara yer verilmiĢtir.
5746 sayılı AraĢtırma, GeliĢtirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
uygulamaları ile ilgili olarak;
1. 08/03/2017 tarihli ve 30001 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7 Seri No.lu 5746 sayılı AraĢtırma,
GeliĢtirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği ile
30/9/2016 tarihli ve 29843 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5746 Sayılı AraĢtırma, GeliĢtirme ve
Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliğinin (Seri No: 4) 3 üncü
maddesinin on ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıĢtır.
Emlak Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 18/08/2017 tarihli ve 30158 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 71 Seri No.lu Emlak Vergisi
Kanunu Genel Tebliği ile emlak vergisine esas olmak üzere 2018 yılında uygulanacak bina
metrekare normal inĢaat maliyet bedelleri, Maliye Bakanlığı ile Çevre ve ġehircilik Bakanlığınca bu
Tebliğ ekinde yer alan cetvelde belirtilen tutarlarda tespit edilmiĢtir.
67
2. 26/12/2017 tarihli ve 30282 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 72 Seri No.lu Emlak Vergisi
Kanunu Genel Tebliği ile 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı
Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa eklenen
geçici 23 üncü maddenin uygulamasına yönelik hususlara iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
Belediye Gelirleri Kanunu ile ilgili olarak;
1. 29/12/2017 tarihli ve 30285 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 50 Seri No.lu Belediye
Gelirleri Kanunu Genel Tebliği ile 2018 yılında uygulanacak olan çevre temizlik vergisi tutarlarına
iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
Harçlar Kanunu ile ilgili olarak;
1. 29/12/2017 tarihli ve 30285 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 80 Seri No.lu Harçlar
Kanunu Genel Tebliği ile 492 sayılı Kanuna bağlı tarifelerde yer alan ve 78 Seri No.lu Harçlar
Kanunu Genel Tebliği ile tespit edilen maktu harçlar (maktu ve nispi harçların asgari ve azami
miktarlarını belirleyen hadler dahil) 01/01/2018 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yeniden tespit
edilmiĢtir.
2. 30/12/2017 tarihli ve 30286 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 81 Seri No.lu Harçlar Kanunu
Genel Tebliği ile 01/01/2018 tarihinden itibaren yurtdıĢında konsolosluklar tarafından alınacak
harçların döviz olarak tahsilinde esas alınacak döviz kuru ve emsal sayıları tespit edilmiĢtir.
Damga Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 18/05/2017 tarihli ve 30070 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Ġhracat ve Diğer Döviz
Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç Ġstisnası Uygulama Genel Tebliği ile 488 sayılı
Damga Vergisi Kanununun ek 2 nci ve 492 sayılı Harçlar Kanununun ek 1 inci maddeleri
çerçevesinde ihracat ve diğer döviz kazandırıcı faaliyetlere iliĢkin damga vergisi ve harç istisnası
uygulamasının usul ve esasları belirlenmiĢtir.
2. 29/12/2017 tarihli ve 30285 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 62 Seri No.lu Damga
Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile 488 sayılı Kanunun 14 üncü ve mükerrer 30 uncu maddelerinin
birinci fıkraları hükümleri gereğince Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan ve 61 Seri No.lu Damga
Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile tespit edilen maktu damga vergilerinin 01/01/2018 tarihinden
itibaren uygulanacak miktarları, Tebliğ ekindeki (1) sayılı tabloda gösterilmiĢ, ayrıca her bir kağıttan
alınacak damga vergisine iliĢkin üst sınır yeniden değerleme oranında artırılarak 01/01/2018
tarihinden itibaren 2.135.949,30 Türk Lirası olarak belirlenmiĢtir.
Gider Vergileri Kanunu ile ilgili olarak;
1. 11/03/2017 tarihli ve 30004 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 91 Seri No.lu Gider Vergileri
Genel Tebliğ ile 20/06/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri,
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para KuruluĢları Hakkında Kanun uyarınca BDDK‟dan alınan
faaliyet izni ile faaliyet gösteren ve bu Kanun hükümlerine göre faaliyette bulunan elektronik para ve
ödeme kuruluĢları ile bu kuruluĢların Ģube veya temsilcilerince yapılan ödeme hizmetlerinin
vergilendirilmesine iliĢkin açıklamalara yer verilmiĢtir.
2. 31/12/2017 tarihli ve 30287 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 16 Seri No.lu Özel ĠletiĢim
Vergisi Genel Tebliğ ile ön ödemeli hatlara yüklemeler için yapılan satıĢlarda ÖĠV matrahı ile FATĠH
Projesi kapsamında Millî Eğitim Bakanlığına verilecek elektronik haberleĢme hizmetlerinde istisnanın
uygulanması hakkında açıklamalar yapılmıĢ, mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde 2018 yılı için
alınması gereken maktu ÖĠV tutarı 01/01/2018 tarihinden itibaren 53,00 TL olarak belirlenmiĢtir.
68
Motorlu TaĢıtlar Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 27/07/2017 tarihli ve 30136 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 48 Seri No.lu Motorlu TaĢıtlar
Vergisi Genel Tebliğ ile 18/05/2017 tarihli ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması
ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanunun
Geçici 1 inci maddesiyle getirilen düzenlemelerin uygulanmasına iliĢkin usul ve esasların
belirlenmesine iliĢkin hususlar açıklanmıĢtır.
2. 29/12/2017 tarihli ve 30285 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 49 Seri No.lu Motorlu
TaĢıtlar Vergisi Genel Tebliğ ile 197 sayılı Motorlu TaĢıtlar Vergisi Kanununun “Yetki” baĢlıklı 10
uncu maddesine göre, 01/01/2018 tarihinden itibaren uygulanacak motorlu taĢıtlar vergisi tutarlarının
tespit ve ilan edilmesine iliĢkin hususlar açıklanmıĢtır.
Veraset ve Ġntikal Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 29/12/2017 tarihli ve 30285 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 49 Seri No.lu Veraset
ve Ġntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile 01/01/2018 tarihinden itibaren uygulanmak üzere;
Veraset ve Ġntikal Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinde yer alan maktu istisna miktarları ile 16 ncı
maddesinde yer alan ve 2017 yılında uygulanan matrah dilim tutarlarının 2017 yılı için belirlenen
yeniden değerleme oranında artırılmıĢ tutarlarına göre yeniden düzenlenen veraset ve intikal vergisi
tarifesine iliĢkin hususlar açıklanmıĢtır.
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği
1. 18/02/2017 tarihli ve 29983 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Sıra No.lu Muhtasar ve Prim
Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği ile vergi kanunlarına göre vergi dairesine verilmesi gereken
"Muhtasar Beyanname" ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında sigortalı sayılan kiĢileri bildirmekle yükümlü olanlar tarafından Sosyal Güvenlik
Kurumuna verilmesi gereken “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi”nin birleĢtirilmesi sonucunda
oluĢturulan “Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi”nin vergi dairesine verilmesine iliĢkin usul ve
esasları düzenleyen açıklamalar yapılmıĢtır.
2. 30/03/2017 tarihli ve 30023 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2 Sıra No.lu Muhtasar Ve Prim
Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği ile 31/03/2017 tarihine kadar gönderilmesi gereken "Vergi
Kimlik Numarası ile Sosyal Güvenlik Kurumu ĠĢyeri Sicil Numarasının EĢleĢtirilmesine ĠliĢkin
Bildirim" (Ek-8)'in gönderilme süresi 02/05/2017 tarihine kadar uzatılmıĢtır.
3. 21/12/2017 tarihli ve 30277 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3 Sıra No.lu Muhtasar ve Prim
Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği ile Türkiye ĠĢ Kurumundan yarım çalıĢma ödeneği alanlara
iliĢkin belge verilme süresi 21/03/2017 tarihinde Sosyal Güvenlik Kurumu ile Türkiye ĠĢ Kurumu
arasında protokole bağlandığından buna iliĢkin fıkranın yürürlükten kaldırılması ve Tebliğin Amasya,
Bartın ve Çankırı illerinde 01/01/2018 tarihinden itibaren; diğer illerde ise 01/07/2018 tarihinden
itibaren uygulanmaya baĢlayacağına iliĢkin düzenlemelere yer verilmiĢtir.
Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ
1. 07/12/2017 tarihli ve 30263 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3 Seri Numaralı Transfer
Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ ile 18/11/2007 tarihli ve
26704 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 seri numaralı Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü
Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğin “6- Maliye Bakanlığı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı ile AnlaĢma
Usulü” baĢlıklı bölümü yeniden düzenlenmiĢtir.
69
1.1.4. Sirkülerler
Vergi Usul Kanunu ile ilgili olarak;
1. 14/02/2017 tarihli 88/2017-1 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 2016 IV. Geçici Vergi
Dönemine (Ekim-Kasım-Aralık) Ait Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri için Geçici Vergi
Beyannamelerinin verilme süresinin uzatılmasına iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
2. 28/02/2017 tarihli 89/2017-2 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile Elektronik defter (e-Defter)
uygulamasına dâhil olanlar tarafından 28 ġubat 2017 günü sonuna kadar oluĢturulması ve imzalanması
gereken e-defterlerin oluĢturulma ve imzalanma süresi ile aynı sürede Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Bilgi
ĠĢlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süresinin
uzatılmasına iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
3. 22/03/2017 tarihli 90/2017-3 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile ġubat 2017 Dönemine Ait
Muhtasar Beyannameler, Damga Vergisi Beyannameleri, Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile
2016 Takvim Yılı Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinin Verilme Süresinin Uzatılmasına iliĢkin
açıklamalar yapılmıĢtır.
4. 20/04/2017 tarihli 91/2017-4 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile Mart 2017 dönemine ait
Muhtasar Beyannameler, Damga Vergisi Beyannameleri, Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile
2016 Hesap Dönemi Kurumlar Vergisi Beyannamelerinin verilme sürelerinin uzatılmasına iliĢkin
açıklamalar yapılmıĢtır.
5. 20/04/2017 tarihli 92/2017-5 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 2 Mayıs 2017 günü sonuna
kadar oluĢturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluĢturulma ve imzalanma süresi ile aynı
sürede Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Bilgi ĠĢlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter
Beratları”nın yüklenme süresinin uzatılmasına iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
6. 23/05/2017 tarihli 93/2017-6 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 23 Mayıs 2017 günü sonuna
kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler, Damga Vergisi Beyannameleri ile 24 Mayıs 2017
günü sonuna kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi beyannamelerinin verilme sürelerinin
uzatılmasına iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
7. 24/05/2017 tarihli 94/2017-7 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 31 Mayıs 2017 tarihine kadar
elektronik ortamda gönderilmesi gereken Ba ve Bs bildirim formlarının verilme süresinin uzatılmasına
iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
8. 12/09/2017 tarihli 95/2017-8 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun "PiĢmanlık ve ıslah" baĢlıklı 371 inci maddesinin uygulamasına yönelik açıklamalar
yapılmıĢtır.
9. 24/11/2017 tarihli 96 /2017-9 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 24 Kasım 2017 günü sonuna
kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi beyannamelerinin verilme sürelerinin uzatılmasına
iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
Kurumlar Vergisi Kanunu ile ilgili olarak;
1. 15/02/2017 tarihli 43/2017-1 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri ile 2016 hesap dönemine
iliĢkin olarak indirim uygulamasında TCMB tarafından en son açıklanan %13,57 (yüzde on üç virgül
elli yedi) oranının dikkate alınacağı açıklanmıĢtır.
2. 31/03/2017 tarihli 44/2017-2 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri ile 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrasına istinaden yıllık olarak hesaplanan ve
Bakanlığımızca ilan edilen yeniden değerleme oranına, vergi kanunlarından kaynaklanan nedenlerden
dolayı geçici vergi dönemlerinde de ihtiyaç duyulmakta olup, 2017 yılı birinci geçici vergi döneminde
uygulanacak yeniden değerleme oranının %6,11 (yüzde altı virgül on bir) olarak tespit edildiği
açıklanmıĢtır.
3. 11/07/2017 tarihli 45/2017-3 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri ile 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrasına istinaden yıllık olarak hesaplanan ve
Bakanlığımızca ilan edilen yeniden değerleme oranına, vergi kanunlarından kaynaklanan nedenlerden
70
dolayı geçici vergi dönemlerinde de ihtiyaç duyulmakta olup, 2017 yılı ikinci geçici vergi döneminde
uygulanacak yeniden değerleme oranının %9,70 (yüzde dokuz virgül yetmiĢ) olarak tespit edildiği
açıklanmıĢtır.
4. 23/10/2017 tarihli 46/2017-4 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri ile 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrasına istinaden yıllık olarak hesaplanan ve
Bakanlığımızca ilan edilen yeniden değerleme oranına, vergi kanunlarından kaynaklanan nedenlerden
dolayı geçici vergi dönemlerinde de ihtiyaç duyulmakta olup, 2017 yılı üçüncü geçici vergi döneminde
uygulanacak yeniden değerleme oranının %12,37 (yüzde on iki virgül otuz yedi) olarak tespit edildiği
açıklanmıĢtır.
Harçlar Kanunu ile ilgili olarak;
1. 06/01/2017 tarihli ve 17/2017-1 sayılı Harçlar Kanunu Sirküleri ile 6728 sayılı Yatırım
Ortamının ĠyileĢtirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 492 sayılı
Harçlar Kanununun 132 nci maddesine eklenen üçüncü fıkra ile ticaret sicili harçlarının Odalarca
tahsiline iliĢkin düzenleme yapılmıĢ olup, Ġstanbul Ticaret Odasına da 09/01/2017 tarihinden itibaren
ticaret sicili harçlarının tahsili konusunda yetki verildiğine iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
1.2. Kayıt DıĢı Ekonomiyle Mücadele
Onuncu Kalkınma Planında belirlenen hedefler doğrultusunda, sağlıklı ve sürdürülebilir
kalkınma hedefine ulaĢmak için çeĢitli amaçlara özgülenmiĢ, kayıt dıĢı ekonominin azaltılmasına
yönelik olarak hazırlanan ve “Öncelikli DönüĢüm Programların”dan biri olan “Kayıt DıĢı Ekonominin
Azaltılması Programı Eylem Planı (2015-2017)” Ekonomi Koordinasyon Kurulunda görüĢülerek
kabul edilmiĢ, 16/02/2015 tarih ve 2015/3 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ekinde yayımlanarak
yürürlüğe girmiĢtir.
Önceki Eylem Planları ile gelinen aĢamayı daha ileriye taĢımak ve kayıt dıĢılıkla mücadeleyi
daha kapsamlı bir çerçevede yürütmek üzere, 36'sı sivil toplum kuruluĢu olmak üzere 79 kurum ve
kuruluĢtan katkı sağlanan, 15 sorumlu ve 51 iĢbirliği yapılacak kuruluĢun görev aldığı, 5 bileĢen ve 62
eylemden oluĢan eylem planı ile kayıt dıĢılıkla mücadeleye devam edilmiĢtir.
Öte yandan, mükelleflerin vergiye gönüllü uyum seviyesinin artırılmasını, toplumsal
farkındalığın artırılarak vergi bilincinin yerleĢtirilmesini, kayıt dıĢı ekonomi ile mücadele kapsamında
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının kurumsal kapasitesinin geliĢtirilmesini, kayıt dıĢı ekonominin boyutunun
ve vergi uyum maliyetlerinin ölçülmesini ve hizmet kalitesinin artırılmasını amaçlayan ve bu
kapsamda bazı çalıĢmalar yapılmasını içeren Kayıt DıĢı Ekonomiyle Mücadele ve Kurumsal
Kapasitenin Artırılması Projesi (AB PROJESĠ-IPA I) uygulanmaya baĢlamıĢtır.
Ayrıca, çeĢitli stratejik sektörlerin temsilcileri ile bir araya gelinerek, söz konusu sektörlerde
kayıt dıĢılığın azaltılmasına iliĢkin çalıĢmalar da yapılmıĢtır. Bu kapsamda, demir çelik sektörüdür.
Demir çelik sektöründe kayıt dıĢılığın azaltılması için sektör temsilcileri ile birlikte ĠnĢaat Demiri
Ġzleme Sistemi (ĠDĠS) kurulmasına iliĢkin çalıĢmalar yürütülmüĢ, madencilik sektöründe kayıt
dıĢılığın azaltılması için ise MĠGEM ile toplantılar yürütülerek Maden Takip Sistemi kurulmasına
iliĢkin çalıĢmalar yapılmıĢtır.
Gerek eylem planının uygulama sürecinin izlenmesi, gerekse kayıt dıĢılıkla her alanda
mücadele edilmesi BaĢkanlığımız stratejik hedef ve öncelikleri arasındadır. Bu
çerçevede BaĢkanlığımız, kayıt dıĢı ekonominin azaltılmasına yönelik olarak yoğun çalıĢmalarına
kararlılıkla devam etmektedir.
71
2015-2017 Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı
Aralık 2017 itibariyle Eylem Planında; 47 Eylem %100, 10 eylem %80, 2 eylem %60 ve 3
eylem %40 olmak üzere, Eylem Planı ortalama %92,58 oranında tamamlanmıĢtır.
Eylem Planı kapsamında 2017 yılında gerçekleĢtirilen bazı faaliyetlere aĢağıda yer verilmiĢtir.
Kayıt dıĢı ekonominin boyutunun ölçülmesine iliĢkin yapılan çalıĢmalar
Kayıt dıĢı ölçüm çalıĢmalarında kullanılmak üzere, 35 adet veri seti (42 yıllık seri)
oluĢturulmuĢtur.
Yerli ve yabancı akademisyenler ile yerli ve yabancı uzmanlardan oluĢan akademik danıĢma
kurulu oluĢturulmuĢtur.
Kayıt DıĢı Ekonominin Boyutunun hesaplanmasında kullanılacak değiĢkenler ile çalıĢmalar
yapılmıĢ olup regresyon modelleri kurulmuĢtur. YaklaĢık 50.000 iterasyon denenmiĢ ve 2.662
farklı modelleme yapılmıĢtır.
Akademik DanıĢma Kurulu, yerli ve yabancı uzmanlar ile Bakanlığımız temsilcilerinin katılımı
ile 21-22 Kasım 2017 tarihlerinde Ankara‟da iki gün süren yoğun bir programı kapsayan çalıĢtay
gerçekleĢtirilmiĢtir. Söz konusu çalıĢtayda MIMIC model ile kayıt dıĢı ekonominin boyutunun
ölçülmesi çalıĢmalarının son durumunu içeren ve yapılan analizlerin sonuçlarını gösteren rapor
üzerinde değerlendirmeler yapılmıĢtır.
Mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu artırmaya yönelik yapılan çalıĢmalar
“Toplumda kayıt dıĢı ekonomi algısının ölçülmesi” ve “Vergiye gönüllü uyum maliyetlerinin
ölçülmesine” yönelik iki ayrı anket formu hazırlanarak 4.000 kiĢiye anket uygulanmıĢtır.
Vergi Bilincinin ve Gönüllü Uyumun Artırılması Eylem Planı hazırlanmıĢtır. Eylem Planı
kapsamında çeĢitli çalıĢmalar yürütülmüĢtür.
Meslek mensuplarının görüĢleri de alınmak suretiyle beyanname, bildirim ve formlar
sadeleĢtirilmiĢtir.
Uyumlu mükelleflere pozitif uygulamalar sağlayacak olan Mükellef Bilgi Sistemi projesi
tamamlanmıĢtır.
Mükelleflerin hak ve yükümlülüklerine iliĢkin bilgilendirici rehber ve interaktif yazılımlar
hazırlanmıĢtır.
Kayıtlar ile defterlerin elektronik ortamda tutulmasına ve muhafazasına, beyanname, bildirim ve
dilekçeler ile fatura, serbest meslek makbuzu gibi belgelerin elektronik ortamda düzenlemesine
imkan sağlayan Defter-Beyan Sistemi hazırlanmıĢtır.
"Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi Ġndirimi" baĢlığı adı altında %5‟lik vergi indirimine iliĢkin
gerekli düzenlemeler yapılmıĢtır.
BaĢkanlığımız taĢra teĢkilatının daha hızlı ve sağlıklı hizmet verebilmesi amacıyla taĢra teĢkilatı
yeniden yapılandırılmıĢtır. EskiĢehir Vergi Dairesi BaĢkanlığında tek vergi dairesi pilot
uygulaması baĢlatılmıĢtır.
Mükellefler tarafından verilen beyannamelerin % 99,8‟i elektronik ortamda alınmakta ve web
tabanlı yazılım sayesinde anında veri tabanlarımıza kaydedilmektedir.
e-Posta bilgilendirme hizmeti ile sistem abonesi mükelleflere her türlü güncel bilgi ve mevzuat
değiĢiklikleri ücretsiz olarak gönderilmektedir.
Kira gelirlerinin yanı sıra, ücret, menkul sermaye iradı ve değer artıĢı kazançları da Hazır Beyan
Sistemi ile verilebilmektedir.
Muhtasar Beyanname ile Aylık Prim ve Hizmet Belgelerini birleĢtirme çalıĢmaları
tamamlanmıĢtır.
e-Fatura uygulaması ile vergiye uyum maliyetleri azaltılmıĢ, kayıtlı ekonomiye geçiĢ
hızlandırılmıĢtır.
e-Defter uygulaması ile mali verilerin sunumunda bir standart sağlanarak, mükelleflerin kağıt
ortamında defter tutmaktan kaynaklanan uyum maliyetleri azaltılmıĢtır.
e-ArĢiv uygulaması ile mükelleflerin fatura basma, saklama, arĢivleme, iletme maliyetleri önemli
ölçüde ortadan kaldırılarak, vergiye uyum maliyetleri düĢürülmüĢtür.
e-Bilet uygulaması sayesinde kağıt kullanımından kaynaklanan maliyetler ortadan kaldırılmıĢtır.
72
e-Tebligat Sistemine geçilmiĢtir.
e-Yoklama Sistemi hayata geçirilmiĢtir.
Mükelleflerin ödeme yükümlülüklerini hızlı ve kolay bir Ģekilde yerine getirebilmesi amacıyla
alternatif ödeme kanalları geliĢtirilmiĢtir.
Ġzaha davet müessesesi yürürlüğe konulmuĢtur.
Denetim kapasitesinin artırılmasına yönelik yapılan çalıĢmalar
Korsan ürünlerle mücadelede 10 adet "karekod okuyucu cihaz" ve 200 adet "lazer Ģifre okuyucu
cihaz" illere gönderilmiĢtir.
Ülke genelinde ilköğretim ve ortaöğretim öğrencilerine korsan materyal kullanımı ile ilgili
bilinçlendirme seminerleri verilmiĢtir.
Toplumsal bilincin artırılmasını sağlamak üzere kamu spotu hazırlanmıĢtır.
Gümrük antrepo rejimi ve dahilde iĢleme rejimi süreçleri gözden geçirilmiĢtir.
Gayrimenkul Bilgi Sistemine yönelik çalıĢmalarda önemli bir ilerleme kaydedilmiĢtir.
ĠnĢaat sektörüne yönelik, diğer kurumlarda bulunan bilgilerin temini ve analizi için çalıĢmalar
yürütülmüĢtür.
Akaryakıt sektörüne yönelik akaryakıtın takip edilmesini sağlayacak bir sistem kurulması için
çalıĢmalar yürütülmüĢtür.
Gümrük kapıları ve iç gümrüklerin modernize edilmesine yönelik çalıĢmalar yapılmıĢtır.
Hal kayıt sistemi ve lisanslı depoculuk sistemleri geliĢtirilmiĢtir.
Elektronik ticaretin ve reklamın izlenmesine yönelik analiz çalıĢmaları ve mevzuat çalıĢmaları
yapılmıĢtır.
Ödeme iĢlemlerinde banka kartları ve benzeri ödeme araçlarının kullanımının özendirilmesi ile
ilgili çalıĢmalar yapılmıĢ, bu alanda kamu spotu hazırlanmıĢtır.
ÖTV‟li mallara iliĢkin Elektronik Denetim Modülünün yazılım çalıĢmaları yapılmıĢtır.
Sektörel denetim planları hazırlanmıĢ, bu konuda personele eğitimler verilmiĢ ve Vergi Denetim
Rehberleri hazırlanmıĢtır.
e-Yoklama sistemi geliĢtirilmiĢ, personele tablet dağıtılarak mevzuat ve uygulama eğitimi
verilmiĢtir.
Tahsilat ve ödemelerle ilgili hadler gözden geçirilerek yasal düzenlenmeler yapılmıĢtır.
Kozmetik ürünlerin ve tıbbi cihazların izlenmesi için “Ürün Takip Sistemi” kurulmuĢtur.
Karayolu nakliyesi sektöründe, malın yüklenmesinden teslimine kadar tüm aĢamaların etkin
Ģekilde takip edilmesine imkân sağlayacak e-irsaliye alt yapısı kurulmuĢtur.
ġehir içi toplu ulaĢımda elektronik ücret toplama sistemine geçilmesi için çalıĢmalar yapılmıĢ, bu
kapsamda 53 ilde elektronik ücret toplama sisteminin uygulamasına geçilmiĢtir.
Ġlgili Mevzuatın Gözden Geçirilmesi
Akaryakıt ve LPG sektörüne yönelik EPDK mevzuatında; antrepo rejimine yönelik gümrük
mevzuatında; dahilde iĢleme rejimine yönelik ilgili mevzuatta bir çok değiĢiklik yapılmıĢtır.
298 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 268 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde
yapılan değiĢiklik ile haftalık, günlük veya benzeri Ģekilde kısa süreli konut kiralamalarında tutara
bakılmaksızın ödemenin banka aracılığıyla yapılması zorunluluğu getirilmiĢtir.
480 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ile 459 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinde yapılan değiĢiklik ile araç kiralama faaliyeti ile uğraĢanların vermiĢ oldukları motorlu
kara taĢıtı ve motorlu kara aracı kiralama hizmetlerine iliĢkin tahsilat ve ödemelerin tutarına
bakılmaksızın banka aracılığıyla yapılması düzenlenmiĢtir.
301 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121
inci maddesinde yer verilen vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi uygulamasına iliĢkin
açıklamalara ayrıntılı olarak yer verilmiĢtir.
489 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinde yapılan değiĢiklik ile 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenen
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar uygulamasına geçiĢ takvimi belirlenmiĢtir.
486 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, serbest meslek erbabı, iĢletme hesabı
esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik
ortamda tutulması, söz konusu mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu
73
kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluĢturulması ve saklanması, vergi beyannamesi,
bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile elektronik ortamda belge
düzenlenebilmesi amacıyla geliĢtirilen Defter-Beyan Sistemine iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
487 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, yaygın olarak kullanılan belgeler arasında
yer alan “sevk irsaliyesi”, “müstahsil makbuzu” ve “serbest meslek makbuzu” belgelerinin kağıt
belge yerine, elektronik ortamda, elektronik belge olarak düzenlenmesi, iletilmesi ile muhafaza ve
ibraz edilebilmesine iliĢkin açıklamalar yapılmıĢtır.
7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair
Kanunun 41 inci maddesiyle 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin
(1) numaralı fıkrasında yapılan değiĢiklik ile Türkiye'de ikametgâhı, iĢyeri, kanuni merkezi ve iĢ
merkezi bulunmayanlar tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kiĢilere
elektronik ortamda sunulan hizmetlere iliĢkin katma değer vergisinin bu hizmeti sunanlar
tarafından beyan edilip ödeneceği hüküm altına alınmıĢtır. Bu konunun uygulama usul ve
esaslarının belirlenmesine iliĢkin 17 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Tebliği Taslağı
hazırlanmıĢtır.
Kaçakçılık suçu iĢleyenlerin kamu ihalelerinden yasaklanması kapsamında mevzuat çalıĢmaları
yapılmıĢtır.
Vergi ve gümrük cezalarının gözden geçirilmesi ve cezaların caydırıcılığının artırılması amacıyla
Vergi Usul Kanunu ile Gümrük Kanunu gözden geçirilmiĢ ve çalıĢmalar yapılmıĢtır.
Vergi bilincinin ve farkındalığın artırılması için yapılan çalıĢmalar
Vergi bilinci ve farkındalığın artırılması için değiĢik mecralarda çalıĢmalar yürütülmüĢtür.
81 ilde faaliyet gösteren 212 gençlik merkezinde, üye gençlere yönelik vergi ve sosyal güvenlik
bilinci konularında farkındalık eğitimleri verilerek 5.000 gence ulaĢılmıĢtır.
2017 yılında Türkiye genelinde ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde bulunan yurt
müdürlüklerinde Vergi Bilinci ve Sosyal Güvenlik konularında faaliyetler gerçekleĢtirilmiĢ ve bu
faaliyetlere 61.909 öğrenci katılmıĢtır.
Sosyal güvenlik ve kayıt dıĢı istihdam konusundaki bilincin yaygınlaĢtırılması için bir eğitim
modülü ve çocukların sosyal güvenlik bilincini artırmaya yönelik olarak çizgi filmler
hazırlanmıĢtır.
Farkındalığı artırmaya yönelik logo, afiĢ ve kamu spotu çalıĢmaları tamamlanmıĢtır.
Kayıt dıĢı ekonomiyle mücadelede farkındalığı artırmaya yönelik 6 adet afiĢ tasarlanmıĢtır.
Tasarlanan afiĢler 60.000 adet basılarak yaklaĢık 3.000 lokasyona dağıtılmıĢtır. Birçok ilimizde
bilbordlar yayımlanmıĢtır.
Farkındalık yaratmak için 3.000 adet promosyon materyali hazırlanmıĢ ve dağıtılmıĢtır.
Kayıt dıĢı ekonomi ile mücadele kapsamında hizmet veren „www.kayitliekonomiyegecis.gov.tr‟
sitemiz güncellenerek hizmete açılmıĢtır.
Etkin Rehberlik ve Denetim Yoluyla Kayıtlı Ġstihdamın TeĢviki Projesi II kapsamında, teknik
çalıĢmalar tamamlanmıĢ ve kayıt dıĢı istihdam ile iĢ ve iĢçi güvenliğine iliĢkin eğitim modülü
hazırlanmıĢtır.
Veri paylaĢımına yönelik yapılan çalıĢmalar
Kurumlar arası veri paylaĢımının önündeki hukukî ve teknik sorunlar tespit edilerek veri paylaĢım
kapasitesinin artırılması çalıĢmaları yapılmıĢtır.
Ulusal Coğrafi Bilgi Sisteminin kurulması ve yönetilmesi için çalıĢmalar sürdürülmüĢtür.
Enerji ve madencilik sektöründe gerekli vergisel analiz ve incelemelerin yapılmasına yönelik bir
sistem kurulması için çalıĢmalar yapılmıĢtır.
“Tarım Sayım Ġstatistiki” oluĢturulmuĢ, “Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi” ile diğer sistemler
arasında bağlantı kurulması için çalıĢmalar sürdürülmüĢtür.
Noterlerde bulunan verilerin elektronik ortamda ilgili kurumlarla paylaĢılabilmesine yönelik
teknik alt yapının kurulmasına yönelik çalıĢmalar tamamlanmıĢtır.
74
Kayıt DıĢı Ekonomiyle Mücadele ve Kurumsal Kapasitenin Artırılması Projesi (AB PROJESĠ-
IPA I)
Yabancı akademisyenler ile yerli ve yabancı bazı uzmanlardan oluĢan Akademik DanıĢma Kurulu
oluĢturulmuĢtur.
DanıĢma kurulu ile birlikte yürüttüğümüz çalıĢmalar ile “Toplumda Kayıt DıĢı Ekonomi
Algısının Ölçülmesi” ve “Vergiye Gönüllü Uyum Maliyetlerinin Ölçülmesine” yönelik iki ayrı
anket formu hazırlanarak 4.000 kiĢiye anket uygulanmıĢtır.
Kayıt dıĢı ölçüm çalıĢmalarında kullanılmak üzere, 35 adet veri seti (42 yıllık seri) sağlanmıĢtır.
Türkiye‟ye özgü göstergeleri kullanarak MIMIC yöntemiyle kayıt dıĢı ekonominin boyutunu
tahmin etmek için çalıĢmalar yapılmıĢtır. Regresyon modelleri kurulmuĢtur. YaklaĢık 50.000
iterasyon denenmiĢ ve 2.662 farklı modelleme yapılmıĢtır.
Türkiye‟ye özgü göstergeleri dikkate alarak MIMIC yöntemi ile kayıt dıĢı ekonominin boyutu
ölçülmüĢ ve bu alanda elde edilen sonuçlara göre taslak bir rapor hazırlanmıĢtır. Akademik
DanıĢma Kurulunun hazırlanan rapora onay vermesini müteakip, hazırlanan rapor ve kayıt dıĢı
ölçüm sonuçları kamuoyu ile paylaĢılacaktır.
Proje kapsamda öngörülen Ġtalya, Ġspanya, Macaristan‟a çalıĢma ziyaretleri gerçekleĢtirilmiĢtir.
Elde edilen sonuçlara yönelik raporlar hazırlanarak BaĢkanlık birimleriyle paylaĢılmıĢtır.
Seçilen AB ülkelerinin stratejileri üzerinden Vergi Uyumunun Artırılması kapsamında bilimsel
analizi içeren bir taslak rapor hazırlanmıĢtır.
Türk Vergi Mevzuatının analiz edilerek kayıt dıĢılığa neden olan düzenleme ve hukuki
boĢlukların tespit edilmesi amacıyla çalıĢtay yapılmıĢ ve bu hususta bir taslak rapor
hazırlanmıĢtır.
Farkındalık çalıĢmaları kapsamında, kayıtlı ekonominin önemini vurgulayan Nobel Ödüllü Prof.
Dr. Aziz SANCAR‟ın yer aldığı bir kamu spotu hazırlanmıĢ ve yayınlanmıĢtır.
Kayıt dıĢı ekonomiyle mücadelede farkındalığı artırmaya yönelik logo ve afiĢler tasarlanmıĢtır.
Tasarlanan afiĢlerden 60.000 adet bastırılıp, 81 ilde bulunan kamu kurum ve kuruluĢları, vergi
dairesi baĢkanlıkları, defterdarlıklar, valilikler, kaymakamlıklar, belediyeler, üniversiteler, ticaret,
sanayi ve meslek odaları ile sivil toplum kuruluĢları olmak üzere yaklaĢık 3.000 lokasyona
dağıtarak, asılması sağlanmıĢtır. Aynı zamanda, bu afiĢler büyük iller baĢta olmak üzere çeĢitli
lokasyonlarda ve bilbordlarda yayımlanmıĢtır.
Farkındalık yaratmak için promosyon materyal hazırlanmıĢ ve dağıtılmıĢtır.
Demir Çelik Sektöründe Kayıt DıĢılığın Azaltılması
Mevzuat ve teknik komiteler oluĢturularak çalıĢmalar yapılmıĢtır.
Sektör temsilcileri ve ilgili kamu kurumları ile toplantılar yapılmıĢtır.
Kocaeli Dilovası‟nda bir tesise çalıĢma ziyareti gerçekleĢtirilmiĢtir.
ĠnĢaat Demiri Ġzleme Sistemi (ĠDĠS) kurulmasına iliĢkin tebliğ taslağı hazırlanarak sektör
temsilcileri ile paylaĢılmıĢ, alınan görüĢler çerçevesinde gerekli değiĢiklikler yapılmıĢtır.
Sisteme iliĢkin idari ve teknik Ģartnameler hazırlanmıĢtır.
Madencilik Sektöründe Kayıt DıĢılığın Azaltılması
PaydaĢ kurumlarla toplantılar gerçekleĢtirilmiĢtir.
MĠGEM‟de yer alan veriler, MĠGEM denetim sonuçları, yıllar itibariyle çıkartılan maden üretim
haritaları, mükelleflerin hazırladığı raporlar ve sevkiyatların takibinden elde edilen verilerin takip
ve analiz edilmesine yönelik bir sistem üzerinde çalıĢmalar yürütülmüĢtür.
1.3. Mükellef Hizmetleri Faaliyetleri
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı, vergi bilincini ve vergiye gönüllü uyumu artırmak amacıyla
mükelleflere verilen hizmet kalitesini sürekli iyileĢtirmek ve yeni hizmet seçenekleri geliĢtirmek
yönünde çalıĢmalar yürütmektedir. Bu kapsamda, mükellefleri vergi uygulamaları konusunda
bilgilendirmekte ve vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesi sürecinin kolaylaĢtırılmasını sağlamak
üzere doğru bilginin hızlı ve etkin bir Ģekilde sunulmasına yönelik çalıĢmalarını aralıksız
sürdürmektedir.
75
1.3.1. Rehber ve BroĢür Hazırlanması
Mükelleflerin vergi ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirirken doğru bilgiye ulaĢmalarını
sağlamak ve vergi ile ilgili çeĢitli konularda bilgilendirmek amacıyla yazılı ve görsel yayınlar
hazırlanmıĢtır. Ayrıca, daha önce hazırlanan yayınlar güncellenerek bir kısmı basılmıĢ ve Türkiye
genelinde dağıtılmıĢtır.
Hazırlanan her türlü rehber ve broĢüre BaĢkanlığımız internet sayfasından (www.gib.gov.tr) ve
GĠB mobil uygulamasından ulaĢılabilmektedir.
Bu çalıĢmalar kapsamında, 2017 yılında aĢağıdaki rehber ve broĢürler hazırlanmıĢtır:
SIRA NO
BROŞÜR ADI
BASIM SAYISI
1 Basit Usule Tabi Mükelleflerin Yıllık Gelir Vergisi Beyanı Broşürü 75.000
2 Kira Geliri İçin Yıllık Gelir Vergisi Beyanı Broşürü 500.000
3 Türkiye'de Yerleşmiş Olmayanlar (Dar Mükellefler) İçin Kira Geliri Beyanı Broşürü
İnternette Yayınlanmıştır.
4 Ticari Kazançlar İçin Yıllık Gelir Vergisi Beyanı Broşürü 150.000
5 Menkul Sermaye İradı İçin Yıllık Gelir Vergisi Beyanı Broşürü 50.000
6 Serbest Meslek Kazancı İçin Yıllık Gelir Vergisi Beyanı Broşürü 75.000
7 Vergide Hazır Beyan Sistemi Broşürü 100.000
8 7020 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Kanunu "Vergi Borçlarının Yapılandırılması" Broşürü
1.500.000
9 7020 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Kanunu "Öğrenim ve Katkı Kredisi Borçlarının Yapılandırılması" Broşürü
500.000
10 7020 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Kanunu "Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Trafik Para Cezası Borçlarının Yapılandırılması" Broşürü
1.500.000
11 "Tapu İşlemlerinizi Gayrimenkulünüzün Gerçek Değeri Üzerinden Yapın" Broşürü
200.000
SIRA NO
REHBER ADI
BASIM SAYISI
1 Basit Usule Tabi Mükellefler İçin Vergi Rehberi 35.000
2 Kira Geliri Elde Edenler İçin Vergi Rehberi 50.000
3 Türkiye'de Yerleşmiş Olmayanlar (Dar Mükellefler) İçin Kira Geliri Rehberi
2.000
4 Ticari Kazanç Elde Eden Mükellefler İçin Vergi Rehberi 10.000
5 Menkul Sermaye İradı Elde Mükellefler İçin Vergi Rehberi 2.000
6 Serbest Meslek Kazancı Elde Eden Mükellefler İçin Vergi Rehberi 10.000
7 Engelliler İçin Vergi Rehberi 15.000
8 2017 Vergi Takvimi 15.000
9 Guidebook on Rental Income for Non-Resident Taxpayers
İnternette Yayınlanmıştır.
10 G.V.K. Geçici 67. Madde Uygulaması İle İlgili Olarak Gerçek Kişilere Yönelik Vergi Rehberi
11 Ücret Geliri Elde Edenler İçin Vergi Rehberi
12 Küçük ve Orta Büyüklükte İşletme (KOBİ) Vergilendirme Rehberi
76
1.3.2. Etkinlikler
Ülkemizde verginin toplumun tüm kesimlerine benimsetilebilmesine ve
vergiyi gönüllü olarak ödeme alıĢkanlığının arttırılmasına yönelik olarak her
yıl ġubat ayının son haftası Vergi Haftası olarak kutlanmaktadır.
27 ġubat - 5 Mart 2017 tarihleri arasında gerçekleĢtirilen 28.Vergi Haftası
kapsamında, vergi bilincinin çocuklarda ve genç nesillerde oluĢturulması ve
toplumun tüm kesimlerine benimsetilmesi amacıyla merkez ve taĢra
teĢkilatında kamuoyuna, mükelleflere ve öğrencilere yönelik olarak 81 ilde
çeĢitli etkinlikler düzenlenmiĢtir.
Vergi Haftasında 81 ilde gerçekleĢtirilen etkinliklere iliĢkin bilgi ve görseller
www.vergihaftasi.gov.tr internet sayfasında kamuoyu ile paylaĢılmaktadır.
28. Vergi Haftası kapsamında aĢağıda belirtilen etkinlikler düzenlenmiĢtir:
Vergi sloganlarının yer aldığı 200.000 adet kağıt afiĢ basılarak 81 ilde vergi haftasının
kutlandığı hafta içinde vergi dairelerine, okullara, meslek odalarına, mükelleflerin ve
vatandaĢların ziyaret ettiği yerlere asılması sağlanmıĢtır.
Beyan, ödeme ve diğer vergisel yükümlülüklerini zamanında yerine getiren 5.462 mükellef,
iĢyerlerinde ziyaret edilerek, sunulan hizmetlere iliĢkin görüĢ ve önerileri alınmıĢtır.
719 Gelir ve Kurumlar Vergisi Rekortmeni iĢyerlerinde ziyaret edilerek kendilerine Maliye
Bakanı Sayın Naci AĞBAL imzalı teĢekkür belgesi takdim edilmiĢtir.
37.523 öğrenci okullarında ziyaret edilerek veya vergi dairelerine davet edilerek kurum
tanıtımı ve vergi konusunda bilgilendirme yapılmıĢ olup, öğrencilere kırtasiye seti vb.
hediyeler takdim edilmiĢtir.
5.329.011 öğrenciye vergi bilincini geliĢtirme eğitimleri verilmiĢtir.
Türkiye genelinde toplam 611 adet resmi kurum ve kuruluĢ ziyaret edilmiĢtir.
Vergi dairesi çalıĢanlarına yönelik olarak 47 kiĢisel geliĢim semineri ile 55 etkin iletiĢim,
takım çalıĢması ve motivasyonu artırıcı etkinlikler düzenlenmiĢtir.
77
28 ġubat 2017 tarihli Milli Piyango çekiliĢine ait biletler üzerinde Vergi Haftasına iliĢkin
mesajlara yer verilmesi sağlanmıĢtır.
1.3.3. Vergi ĠletiĢim Merkezince Verilen Hizmetler (VĠMER) / 444 0 189
Vergi ĠletiĢim Merkezi (VĠMER), mükelleflerin vergi ile ilgili konularda güncel ve doğru bilgiye
telefon aracılığıyla ulaĢmalarını sağlamak amacıyla, 25 Aralık 2007 tarihinde faaliyetlerine
baĢlamıĢtır.
VĠMER tarafından danıĢmanlık hizmetinin yanı sıra;
Telefonla ve Ġnternet Ortamında Ġhbar Bildirimlerinin
Alınması
Borç sorgulama
Borç Bildirim Hizmeti
Mükellef Geri Bildirim Sistemi
Motorlu TaĢıtlar Vergisi Plaka Tescil Tarihi Sorgulama
Ġngilizce e-posta Yanıt Sistemi
Gayri Menkul Sermaye Ġradı Beyannamesine ĠliĢkin
Randevu Taleplerini Alma
Geri Arama
hizmetleri de sunulmaktadır.
2017 yılında VĠMER‟de cevaplanan çağrı sayısı 823.490‟dır. 31 Aralık 2017 tarihi itibariyle
gelen toplam çağrı sayısı 5.234.802‟ye ulaĢmıĢtır. Mükellefin ilk aramasında doğrudan cevaplanan
çağrı ortalaması 2017 yılı için % 98,29‟dur.
78
2017 yılında alınan toplam ihbar sayısı ise 36.166‟dır. Ġhbar bildirimlerinin tek merkezden
VĠMER aracılığıyla alınmasına ve sonuçlarının takip edilmesine yönelik çalıĢmalar devam etmektedir.
1.3.4. KMBS (1189) ve e-Posta Bilgilendirme Hizmeti
KMBS-1189 aracılığıyla mevzuata iliĢkin haberler sistem abonelerine otomatik olarak
iletilmekte ve kullanıcılara motorlu taĢıtlar vergisi tutarını hesaplama, motorlu taĢıtlar vergisi borç
sorgulama, trafik para cezası sorgulaması yapma imkânı sağlanmaktadır.
e-Posta bilgilendirme hizmeti ile vergi mevzuatı ve uygulamalarına yönelik her türlü güncel
bilgi, sisteme abone olan kullanıcılara anında ve ücretsiz olarak gönderilmektedir. 31/12/2017 tarihi
itibariyle abone sayısı 776.755‟tir.
1.3.5. Vergi Bilincini GeliĢtirmeye Yönelik Verilen Eğitimler
Toplumda vergi bilincinin yerleĢmesi bakımından çocuklar ve gençlerin vergi konusunda
bilgilendirilmesi ve farkındalıklarının artırılması amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı ve Bakanlığımız
arasında sağlanan iĢbirliği sonucunda yürütülen vergi bilincini geliĢtirme eğitimlerine 2017 yılında da
devam edilmiĢtir.
Türkiye genelinde birinci kademede (3 ve 4. sınıflar), ikinci kademede (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) ve
üçüncü kademede (9, 10 ve 11. sınıflar) bulunan öğrencilere BaĢkanlığımız tarafından hazırlanan ve
Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim BiliĢim Ağında (EBA) yer alan eğitim CD‟lerinin gösterilmesi
sağlanarak toplam 5.329.011 öğrenciye Vergi Bilinci GeliĢtirme Eğitimleri verilmiĢtir.
79.744 68.099
92.761
59.838
73.436 72.876 82.088
59.248
45.533
62.655 65.442 61.770
2017 Yılı Çağrı Sayısı
2.932 2.757 3.242
2.532
3.137 3.136 3.508
3.240
2.570 3.089 3.113 2.910
2017 Yılında Alınan İhbar Sayısı
79
Vergi bilinci internet sayfası (www.vergibilinci.gov.tr) Ocak-Aralık 2017 döneminde 28.658
kiĢi tarafından ziyaret edilmiĢtir.
Ayrıca, Gençlik ve Spor Bakanlığı ile yapılan ortak çalıĢmalar ile Türkiye genelinde üniversite
öğrencilerine yönelik gençlik merkezleri, gençlik kampları ve kurum yurtlarında vergi bilinci
konusunda farkındalık eğitimlerine devam edilmiĢtir.
Vergi Bilincinin ve Gönüllü Uyumun Artırılması Eylem Planı (2016-2018)
Maliye Bakanımız Sayın Naci AĞBAL‟ın onayı ile 1 Ocak 2016 tarihinde yürürlüğe giren ve
vergi bilinci ve gönüllü uyumun artırılmasını amaçlayan Eylem Planı kapsamında kurumsal yapı,
vergi algısı, vergi bilinci, yükümlülük süreçleri, paydaĢlarla iĢbirliği, mevzuat, toplumsal iletiĢim ve
denetim alanlarında 8 tedbir (bileĢen) baĢlığında 51 eylem bulunmaktadır.
Bu kapsamda; 49 eylem yıl sonu itibariyle tamamlanmıĢ olup, geriye kalan 2 eylemin ise 2018
yılında tamamlanması öngörülmektedir.
1.3.6. Vergiye Uyumlu Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerine Sağlanan Vergi Ġndirimi ile
KDV- ÖTV Ġndirimi Uygulaması
Gelir ve kurumlar vergisini düzenli ödeyen mükelleflere sağlanan vergi indirimi ile beyaz eĢya
ve mobilya sektöründe uygulanan KDV ve ÖTV avantajları ile ilgili olarak; 17 ulusal TV ve 14 radyo
kanalında 7 gün reklam spotu yayınlanmıĢ, 14 ilde billboard, AVM ve Outdoor TV'lerde (dijital büyük
ekran, YHT, metro) reklam yayını ve sosyal medya hesaplarında görsel yayın kampanyaları
yürütülmüĢtür.
80
1.3.7. 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ĠliĢkin Kanunun Taksit
Hatırlatması
Bazı alacakların yapılandırılmasına iliĢkin
olarak; 12 ulusal televizyon haber kanalında ve 12 ulusal
radyoda 15 gün reklam spotu ve internet gazetelerinde
(16 haber sitesi ve 2 sosyal medya sitesinde) 12 gün
reklam yayını yapılmıĢ, 81 ilde 525 adet bez afiĢ,
100.000 adet kağıt afiĢ dağıtımı gerçekleĢtirilmiĢtir.
1.868.551 mükellefe hatırlatma mektubu gönderilmiĢ,
552.972 mükellefle telefon ve yüz yüze görüĢmeler
yapılmıĢtır.
Kampanya kapsamında;
Youtube‟da 6 adet video toplam
261.853 defa görüntülenmiĢ, yaklaĢık
750.000 aboneye 15 defa e-posta gönderilmiĢ, GĠB sosyal medya hesaplarında
görseller yayınlanmıĢ, yaklaĢık 300.000 GĠB Mobil kullanıcılarına 20 kez anlık
bildirimler gönderilmiĢ,1189-KMBS ile haber bildirimleri yapılmıĢtır.
1.3.8. 7020 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden
Yapılandırılmasına ĠliĢkin Kanunun Tanıtımı
Bazı alacakların yeniden
yapılandırılması kapsamında; 11 ulusal
televizyon haber kanalı ve 12 ulusal radyoda 14
gün reklam spotu ve internette yer alan
gazetelerde (16 haber sitesi ve 2 sosyal medya
sitesinde) 15 gün reklam yayını yapılmıĢ, 81 ilde
270 adet bez afiĢ, 100.000 adet kağıt afiĢ,
3.500.000 broĢür dağıtımı yapılmıĢ, 3.675.000
mükellefe mektup gönderilmiĢ, 571.121
mükellefle telefon ve yüz yüze görüĢmeler
yapılmıĢtır.
YaklaĢık 750.000 aboneye 23 e-posta gönderilmiĢ, GĠB mobil kullanıcılarına 28 kez anlık
bildirim gönderilmiĢtir. Öğrenim Kredisi için 17.688 SMS, MTV ve TPC için 626.147 SMS, Vergi
Borçları için 1.302.681 SMS gönderilmiĢtir.
GĠB sosyal medya Youtube hesabında yayınlanan 10 adet video toplam 283.143 defa
görüntülenmiĢ, görsel/haber yayını gerçekleĢmiĢtir.
Altı kamu kurumuna ait 17 Outdoor TV ekranı aracılığıyla, tanıtıma ait görseller
yayınlamıĢtır.
81
1.3.9. Ġnteraktif Vergi DanıĢmanı
ĠĢe yeni baĢlayan mükellefler ile mevcut mükelleflerin vergi ile ilgili yükümlülükleri
konusunda BaĢkanlığımız internet sayfası üzerinden bilgilendirilmelerine yönelik interaktif program
hazırlanmasına iliĢkin çalıĢmalar yapılmıĢtır. Bu kapsamda, bilanço ve iĢletme esasına göre
mükellefiyet baĢlatacak giriĢimcilere yönelik, yükümlülüklerini bildiren ve kiĢisel vergi takvimi
oluĢturarak indirilmesine imkan veren program, 3 Haziran 2016‟da BaĢkanlığımız internet sayfasında
(www.gib.gov.tr) kullanıma açılmıĢtır. GeliĢtirme çalıĢmaları kapsamında, serbest meslek faaliyeti
sonucu elde edilen kazanca iliĢkin yükümlülükler Ġnteraktif Vergi DanıĢmanı uygulaması da 5 Ekim
2017 itibariyle kullanıma açılmıĢtır. Mevzuat değiĢiklikleri ve ihtiyaçlar doğrultusunda geliĢtirme ve
güncelleme çalıĢmaları devam edecek olan uygulamaya 2017 yılında giriĢ sayısı 141.538‟dir.
1.3.10. Mükellef Geri Bildirim Sistemi
Mükellef Geri Bildirim Sistemi kapsamında Kurumumuzca sunulan hizmetlere iliĢkin olarak
mükellefler tarafından bildirilen sorun, talep, öneri ve memnuniyetler değerlendirilerek, ilgili birimlere
aktarılmaya ve sonuçlandırılması izlenmeye devam edilmiĢtir. 31/12/2017 tarihi itibariyle Mükellef
Geri Bildirim Sistemi aracılığıyla mükelleflerden toplam 18.782 adet talep ve bildirim alınmıĢtır. Bu
sayının 13.373 adedini iĢlem talepleri oluĢturmakta olup, 5.409 adedi bildirimdir. 5.409 adet bildirimin
1.880 adedi öneri olarak değerlendirilmek üzere ilgili birimlere aktarılmıĢtır. Aktarılan bildirimlerin
tümü, iĢlem taleplerinin ise 13.308 adedi ilgili birimler tarafından sonuçlandırılmıĢtır.
1.3.11. Borç Bildirim Hizmeti
Vergide gönüllü uyum ilkesinden hareketle, vergi borçlarının zamanında ödenmesi konusunda
bir bilinç oluĢturarak, cebri takibata baĢvurulmadan önce amme alacaklarının tahsilâtı için telefon ile
bilgilendirme mekanizmasının etkin bir Ģekilde kullanımını sağlamak amacıyla borçlu mükellefler
VĠMER tarafından aranarak borç miktarı, hak ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirilme
çalıĢmaları baĢlatılmıĢtır.
Bu hizmet kapsamında, 2017 yılında 1.605 arama yapılmıĢ olup, 512 borçlu mükellef borcu
hakkında bilgilendirilmiĢtir.
1.3.12. Uzaktan Çağrı Sistemiyle Yönetilen Ulusal Düzeyde Mükellef Hizmetleri Merkezinin
Kurulması Projesi
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı bünyesindeki mükellef hizmetleri biriminin yeniden yapılandırılarak,
toplumsal iletiĢim ve organizasyon, mevzuat, görsel medya, vergi bilinci ve algısı konularında,
uzmanlaĢmıĢ personelle, elektronik hizmetlerin daha geniĢ ve profesyonel bir Ģekilde sunulmasını
amaçlayan proje kapsamında, mükelleflerin vergi bilincini ve vergiye gönüllü uyumunu artırmaya
yönelik bilgilendirme ve tanıtım çalıĢmalarının çeĢitli iletiĢim kanallarını etkin bir Ģekilde kullanılarak
yürütülmesi planlanmaktadır.
Proje kapsamında, 2017 yılında aĢağıdaki çalıĢmalar gerçekleĢtirilmiĢtir;
Fiziki mekan araĢtırılmıĢtır.
Kullanılacak yazılım ve donanım ihtiyacı belirlenerek; araĢtırma, değerlendirme ve maliyete
iliĢkin taslak çalıĢmaları yapılmıĢtır.
Çağrı Merkezi Bilgi Sistemi Yazılımı analizi çalıĢmaları yapılmıĢ ve çalıĢmanın birinci faslı
tamamlanmıĢtır.
Personel teminine yönelik planlama çalıĢmaları yürütülmüĢtür.
82
1.4. Elektronik Ortamda Yürütülen Faaliyetler
1.4.1. Vergi Dairesi Otomasyon Uygulamaları
1.4.1.1. e-VDB Uygulama Yazılımı YaygınlaĢtırma ĠĢlemleri
Çağın gerekli kıldığı teknolojik geliĢmeler kapsamında yenilenen vergi daireleri otomasyon
uygulamalarının yaygınlaĢtırılması kapsamında; 2015 yılında EskiĢehir Vergi Dairesi BaĢkanlığı ve
KocamustafapaĢa Vergi Dairesi Müdürlüğü ile baĢlanan uygulama yazılımı güncelleme iĢlemlerine
2017 yılında da devam edilmiĢ ve bu kapsamda 248 vergi dairesinin uygulamaları güncellenmiĢtir.
2017 yılında e-VDB uygulamaları kapsamında, Adana, Antalya, Bursa, Çamlıca, Çorlu Denizli,
Gebze, Gaziantep, Ġzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Manisa, Mersin Ġhtisas Vergi Daireleri ile
Alemdağ Vergi Dairesi olmak üzere 15 vergi dairesi müdürlüğü faaliyetlerine baĢlamıĢtır.
Ayrıca, 2017 yılında Sapanca, Patnos ve Karapınar bağlı vergi dairesi (Malmüdürlüğü) kapatılarak
e-VDO uygulamaları kapsamında Sapanca, Patnos ve Karapınar Vergi Dairesi Müdürlükleri
kurulmuĢtur.
1.4.1.2. Takdir Komisyonu Otomasyonu Uygulamaları (TAKKOM)
Daimi takdir komisyonu iĢlemleri ile komisyona bağlı vergi daireleri takdire sevk iĢlemlerinin
entegre bir yapıda otomasyon ortamında yapılmasının sağlandığı bu proje, daimi takdir komisyonları
ve vergi dairesi/malmüdürlüğü bünyesinde kurulan geçici takdir komisyonlarında kullanılmaya
baĢlanılmıĢtır. Takdir komisyonlarının iĢ ve iĢleyiĢi ile ilgili olarak vergi dairesi, takdir komisyonu ve
BaĢkanlığımızın ihtiyaçları doğrultusunda program değiĢikliği ve yeni program talepleri
karĢılanmaktadır. Takdir komisyonu iĢ ve iĢlemlerinde uygulama standardını, iĢ gücü tasarrufunu,
takdir komisyonu kararlarının verilmesi sürecinde komisyonlara mesnet teĢkil edecek bilgilerin
verilmesini, iĢ ve iĢlem süreçlerinin izlenmesini, istatistikler üretilmesini, geçici ve daimi takdir
komisyonu ile komisyona bağlı vergi daireleri takdire sevk iĢlemlerinin entegre bir yapıda otomasyon
ortamında yapılmasını sağlamak amacıyla Takdir Komisyonu Otomasyon Projesi (TAKKOM)
hazırlanmıĢtır. TAKKOM projesi 2010 yılından itibaren eğitimi tamamlanan vergi dairesi ve takdir
komisyonlarında uygulanmaya baĢlamıĢtır.
2016 yılında e-VDB sistemi içine entegre edilerek yeniden düzenlenen TAKKOM uygulama
yazılımı güncelleme iĢlemlerine 2017 yılında da devam edilmiĢ, 176 Geçici Takdir Komisyonu
uygulamaları güncellenmiĢtir.
27 adet vergi dairesi müdürlüğünün bağlı olduğu Ankara 2, 3, 5, 6, 7 ve 8 No.lu Daimi Takdir
Komisyonlarının uygulama yazılımları güncellenmiĢ olup, e-VDB uygulama yazılımı kullanılmaya
baĢlanılmıĢtır.
2017 yılında yeni kurulan Antalya Ġhtisas Vergi Dairesi, Kocaeli Ġhtisas Vergi Dairesi, Kayseri
Ġhtisas Vergi Dairesi ve Bursa Ġhtisas Vergi Dairesi Müdürlükleri için ilgili bulundukları daimi takdir
komisyonlarına bağlanmasına iliĢkin gerekli iĢlemler yapılmıĢtır.
1.4.2. e-Beyanname Uygulaması Çerçevesinde Yürütülen ÇalıĢmalar
2017 yılı sonu itibariyle, elektronik ortamda yaklaĢık 90 milyon adet beyanname alınmıĢtır.
2004 yılında kağıt beyanname alınma oranı %99,5; elektronik beyanname oranı %0,5 iken, 2017 yılı
sonu itibariyle kağıt beyanname alınma oranı %0,3; elektronik beyanname oranı %99,7 olmuĢtur.
Gelinen noktada kağıt beyanname sayısındaki büyük orandaki azalma sonucunda, devletin ekonomik
kaynaklarına ve doğaya önemli ölçüde katkı sağlanmıĢtır. Ayrıca, elektronik ortamda alınan
beyannameler aracılığıyla denetim, arĢivleme, istatistik ve değerlendirme iĢlemlerinde hız, zaman ve
yer tasarrufu sağlanmıĢtır.
Önceden vergi dairelerine kağıt ortamında verilmekte olan, ölüm halindeki kıst dönem aylık
beyannameler 07/11/2017 tarihi itibariyle, “ölüm tarihinde içinde bulunulan ayın baĢlangıcı ile ölüm
tarihi arasındaki döneme tekabül eden (GMSĠ+ÜCRET+DKĠ+MSĠ) kıst dönem beyannameleri”
27/12/2017 tarihinden itibaren e-beyanname sisteminden elektronik ortamda alınmaya baĢlanmıĢtır.
83
Diğer vergiler ile ilgili kıst dönemler için alınması gereken beyannamelerin elektronik ortamda
alınması çalıĢmaları devam etmektedir.
1.4.3. KDV Ġadelerine ĠliĢkin Uygulamalar
1.4.3.1. KDV Ġadesi Risk Analiz (KDVĠRA) Sistemi
KDVĠRA Sistemi, Ocak /2010 vergilendirme döneminden itibaren gerçekleĢtirilen iade hakkı
doğuran iĢlemlerde mükelleflerin iade-mahsup taleplerine iliĢkin listelerini, Ġnternet Vergi Dairesi
üzerinden göndermesini ve bu listeler esas alınarak vergi dairelerince manuel olarak yapılan ve
oldukça uzun zaman alan kontrol ve analizlerin tamamına yakınının, iade listelerinin büyüklüğüne
bakılmaksızın, otomatik olarak yapılıp iade talebini sonuçlandıracak olan vergi dairesine rapor
edilmesini kapsamaktadır.
KDVĠRA Sistemi, iadeyi yapan personelin sorgulamalar için harcadığı zamanı daha etkin bir
Ģekilde kullanarak iadenin denetimine yönelik çalıĢmasını, yapılan sorgulamalarda oluĢabilecek
hataların ortadan kaldırılmasını, vergi dairelerinin kırtasiyecilikten kurtarılmasını, iade-mahsup
iĢlemlerine hız kazandırılmasını, KDV iade iĢlemlerine asgari bir standart getirilmesini ve yurt
çapında uygulama birliğinin sağlanmasını amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra, KDVĠRA Sistemi, iade
iĢlemlerinin bütün aĢamalarının idare tarafından takip ve kontrol edilebilmesini kolaylaĢtırmaktadır.
KDVĠRA Sistemi ile 2010/Ocak vergilendirme döneminden itibaren KDV Ġadesi Kontrol
Raporları üretilmeye baĢlanılmıĢ olup, bu Raporlara iliĢkin olarak 01/01/2017-31/12/2017 tarihleri
arası elde edilen istatistiki veriler aĢağıda yer almaktadır.
Risk Analizi Yapılan İade Talep Sayısı (Adet) 555.964
Toplam Üretilen Rapor Sayısı (Adet) 1.040.738
İade Talep Eden Mükellef Sayısı (Adet) 83.057
Risk Analizi sonrası mükelleflerin Genel Esaslara tabi olmak üzere düzeltme KDV beyannamesi ile tenzil ettikleri iade talebi tutarı (TL)
1.567.890.551
İade talep eden mükellefin alt mükellefleri arasında bulunan ve yüksek SMİYB düzenleme riski dolayısıyla incelemeye sevk edilmiş olan mükellef sayısı
6.271
İade talep eden mükelleflerin alt mükellefleri hakkında KDV beyanı açısından tespit edilen olumsuzluklar (adet)
Mal/hizmet sattığı halde KDV beyannamesi vermeyen alt mükellef sayısı(Adet)
48.834
Terk etmiş olduğu halde mal/hizmet sattığı bildirilen alt mükellef sayısı(Adet)
20.888
Verdiği KDV beyannamesi düzenlemiş olduğu faturaları kapsamayan alt mükellef sayısı(Adet)
135.917
Sorunlu alt mükelleflerin risk analizi sonrası KDV matrah artışı tutarı
1. Alt mükelleflerin matrah artışları (TL)
6.578.053.060
13.687.070.021
2. Alt mükelleflerin matrah artışları (TL)
7.971.961.852
KDVĠRA Sisteminin daha etkin ve verimli çalıĢması, KDV iadesinin daha sağlıklı
yapılabilmesi amaçlarıyla, Hızlı Kargo TaĢımacılığından doğan KDV iadelerinin KDVĠRA sistemine
uyum sağlanmasına yönelik çalıĢmalar tamamlanmıĢ ve bu iade türüne yönelik kontroller yapılmaya
baĢlanmıĢtır.
Bununla birlikte, 11 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Kanunu Genel Uygulama Tebliğinde
DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Tebliğinin 21 inci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanunu Genel
Uygulama Tebliğine eklenen “Artırımlı Teminat Uygulaması” kapsamında, KDVĠRA Sisteminde
“Artırımlı Teminat Uygulaması Raporu” oluĢturulmaya baĢlanmıĢtır.
84
Ayrıca, 2017 yılı içerisinde iadeye esas teĢkil eden çok sayıda liste elektronik ortama taĢınmıĢ
olup, KDVĠRA Sistemine yeni kontrol segmentleri eklenmiĢtir.
Diğer taraftan, elektronik ortamda alınan bilgi ve belgelerin kapsamının arttırılmasına yönelik
olarak Ekonomi Bakanlığından “Dâhilde ĠĢleme Ġzin Belgeleri” elektronik ortamda alınarak vergi
dairelerinin kullanımına açılması sağlanmıĢtır.
1.4.3.2. Riskli Ġade Takip ve Analiz Programı (RĠTAP)
KDV iadelerinde etkinliğin artırılması ve haksız iadenin engellenmesi temel amacı
doğrultusunda, veri ambarında yer alan bilgilerin etkin bir Ģekilde kullanılması suretiyle, iĢlemleri
devam eden ve sonuçlandırılan KDV iade taleplerinin anlık olarak izlenmesine ve raporlanmasına
imkân veren, KDV iadelerinin doğruluğunun kontrol edilmesine yönelik olarak mükellef, vergi
dairesi, talep türü ve Ģekli, talep tutarı ve diğer bir takım kriterleri içeren, riski sayısal olarak ölçebilen,
aynı zamanda son kullanıcı tarafından belirlenecek kriterlere göre analiz yapılmasına imkân veren
Riskli Ġade Takip ve Analiz Programı (RĠTAP) bir risk analiz ve denetim uygulaması olarak
geliĢtirilmiĢtir.
Risk odaklı denetim anlayıĢı ile ortaya konulan bu yeni sistemde, Program aracılığıyla
belirlenen yüksek riskli iade talepleri, ilgili personel tarafından da değerlendirildikten sonra, gerekli
görülen talepler incelemeye sevk edilmesi için bağlı oldukları il vergi dairesi
baĢkanlığına/defterdarlığa gönderilmektedir.
1.4.3.3. KDV Ġadesi Makro Analiz Raporu (MAR)
Temmuz/2011 döneminden itibaren KDV Ġade Raporlarına eklenmiĢ olan Makro Analiz
Raporlarında, iade talep eden mükellefler, gerek elektronik ortamda verdikleri beyanname, bildirim ve
belgeler gerekse BaĢkanlık veri ambarında bulunan ve diğer kamu kurum ve kuruluĢlarından temin
edilen bilgiler çerçevesinde farklı açılardan analiz edilmekte ve ulaĢılan sonuçlar iade iĢlemini
gerçekleĢtirecek vergi dairesi ile paylaĢılmaktadır.
1.4.3.4. KDV Ġade Takip Sistemi
15/05/2014 tarihi itibariyle tüm Türkiye‟de uygulamaya geçirilen KDV Ġade Takip Sistemi,
iade mekanizmasının ilk adımı olan, mükellefler tarafından elektronik ortamda iade talep
dilekçelerinin verilmesi ile baĢlayıp, mükellefe iadenin yapılmasına kadar geçen her aĢamanın gerek
merkez birimler ve vergi dairesi gerekse de mükellefler tarafından anlık olarak takibine imkân veren
bir sistemdir.
Söz konusu Sistem ile mükellefin iade talebinde bulunduğu iĢlem tamamlanmıĢ olsun veya
olmasın, tüm dönemlere ait iade talepleri hakkında ayrıntılı bilgiye ulaĢmak mümkün olmaktadır.
Sistem sayesinde özellikle, iade süreci devam etmekte olan taleplerin hangi aĢamada olduğu, iade
dosyasının vergi dairesi veya vergi dairesi baĢkanlığı/defterdarlık personelinden kimin zimmetinde
olduğu, (dosya memuru/servis sorumlusu/müdür yardımcısı vb.) ne gibi iĢlemler yapıldığı, ne kadar
süredir beklediği anlık olarak görülebilmektedir.
KDV Ġade Takip Sistemi ile KDV iadelerinin hızı, vergi dairesi, il ve Türkiye bazında tespit
edilebilmekte olup; tamamlanan, devam eden, toplam iade taleplerinin iller ve vergi dairelerine göre
dağılımı görülebilmekte ve aynı zamanda iade talep türleri, iade iĢlemi tamamlanma süreleri, dönemler
arasında iade iĢlemlerinin artıĢ-azalıĢ analizleri gibi pek çok istatistiki çalıĢmalar yapılabilmektedir.
Bu Sistem, idaremize, iade iĢlemlerini daha etkin bir Ģekilde yönetme ve aksayan yönleri en hızlı ve
doğru bir Ģekilde tespit ederek, çözüm yolları üretebilmeye imkân sağlamaktadır.
2016 yılından itibaren, iade taleplerine iliĢkin farklı istatistiki bilgilere ulaĢılmasına imkân
veren “KDV Ġadeleri Detaylı Ġstatistik” ekranı, her il ve vergi dairesinin kendi yetkileri dâhilinde
çeĢitli kriterlere iliĢkin karĢılaĢtırma yapmasına yönelik “KDV Ġadeleri KarĢılaĢtırmalı Analiz”
85
ekranları, “Stok değiĢim Tablosu”, “Ġncelemeye Sevk Listesi” ve “YMM ve Ġnceleme Raporları
Ġstatistiği” ekranları kullanılmaktadır.
Diğer taraftan, iade talebine iliĢkin olarak tespit edilen eksikliklerin elektronik ortamda
bildirilmesine yönelik çalıĢmalar tamamlanmıĢ, böylece iade talebinde bulunan mükelleflere ve
yeminli mali müĢavirlere eksiklik yazıları, e-tebligat uygulaması kapsamında tebliğ edilmeye
baĢlanmıĢtır. Eksiklik yazılarına istinaden mükellefler ya da yeminli mali müĢavirler tarafından verilen
cevap yazıları da elektronik imza ile imzalanarak elektronik ortamda alınmaya baĢlanmıĢtır.
1.4.3.5. KDV Ġade ĠĢlemi GerçekleĢtikten Sonra Ġade Tutarını Azaltan Mükellefler Hakkında
Yürütülen ÇalıĢmalar
Mükellefler, Katma Değer Vergisi Kanununun 32 nci maddesi gereğince, gerçekleĢtirmiĢ
oldukları iĢlemler dolayısıyla yüklenmiĢ oldukları ancak, indirim yolu ile gideremedikleri KDV‟nin
iadesini talep edebilmektedirler. Mükelleflerin beyannamelerinde göstererek talep ettikleri KDV‟nin
iadesi, vergi daireleri tarafından Katma Değer Vergisi Kanununun ilgili maddelerine göre
gerçekleĢtirilmektedir.
Yapılan çalıĢmalarda, bazı mükelleflerin iade iĢlemlerinin tamamlanmasından sonra ilgili
dönemler için düzeltme beyannamesi vermek suretiyle iade rakamlarını azalttıkları tespit edilmiĢtir.
Bu mükelleflerin tespiti ve yapılan iĢlemlerin takibini sağlamak amacıyla, Yönetim Bilgi Sistemi
(YBS) ekranına 11/09/2013 tarihi itibariyle yeni bir menü eklenmiĢtir.
KDV iade iĢlemi yapıldıktan sonra düzeltme KDV beyannamesi vererek iade tutarlarını
azaltan mükellefler, beyannamenin verildiği günü takip eden gün vergi daireleri ekranlarına ilgili
menüdeki ekran aracılığıyla yansıtılmaktadır.
KDV iade iĢlemi yapıldıktan sonra düzeltme KDV beyannamesi vererek iade tutarlarını
azaltan mükelleflere iliĢkin olarak 01/01/2017-31/12/2017 tarih aralığında vergi dairelerince yapılan
iĢlemlerin (ihbarname düzenlenmesi, beyanname tahakkuku vb.) sonuçları aĢağıdaki tabloda
gösterilmiĢtir.
Vergi Ceza İhbarnamesi ile Tarh Edilen Vergi Tutarı
(TL)
Vergi Ceza İhbarnamesi ile Kesilen Ceza Tutarı
(TL)
Beyanname ile Tahakkuk Ettirilen Vergi Tutarı
(TL)
15.516.440 17.836.420 18.553.026
1.4.3.6. Sahte Belge Risk Analiz Programı (SARP)
BaĢkanlığımızca, sahte fatura düzenleme fiilini iĢleyen mükelleflerin risk durumlarını sayısal
olarak ölçme yöntemi ile analiz edebilen ve “Sahte Belge Risk Analiz Programı” (SARP) olarak
isimlendirilen bir bilgisayar programı geliĢtirilmiĢtir. Bu Program, Türkiye‟deki faal bütün katma
değer vergisi mükelleflerine her ay bir risk puanı hesaplamaktadır.
Sahte Belge Risk Analiz Programı, denetim bilgi ve tecrübelerinden hareketle oluĢturulmuĢ
olan risk kriterlerini ihlal eden mükellefleri, belirli bir algoritma çerçevesinde puanlamaktadır.
Böylece, tüm KDV mükellefleri, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge (SMĠYB) düzenleme
riski yönünden değerlendirilmekte ve detaylı bir Ģekilde analiz edilmektedir.
Risk odaklı denetim anlayıĢı ile ortaya konulan bu yeni sistemde; Program aracılığıyla
belirlenen yüksek riskli mükellefler, ilgili personel tarafından da değerlendirildikten sonra incelenmek
üzere Vergi Denetim Kurulu BaĢkanlığına gönderilmektedir. Mart/2010 döneminden itibaren
kullanılmaya baĢlanan Programın uygulama sonucuna göre Vergi Denetim Kurulu BaĢkanlığına
gönderilen iĢ emri sayısı 31/12/2017 tarihi itibariyle 39.626‟dır.
86
1.4.4. e-Fatura Uygulaması
Günümüzde bilgi ve iletiĢim teknolojileri, sağladıkları verimlilik ve maliyet avantajı gibi
nedenlerle mükelleflere ait iĢ süreçlerinde gittikçe daha yoğun bir Ģekilde kullanılmaya baĢlanmıĢtır.
Bu durum, özellikle yüksek sayıda yasal belge ve kayıt ile ilgili süreçleri kağıt ortamında yürütmek
zorunda olan mükelleflere yönelik, geliĢen teknolojiye uygun yeni usul ve esasların belirlenmesini
zorunlu kılmaktadır.
Yaygın olarak kullanılan belgelerden biri olan faturanın elektronik belge olarak düzenlenmesi,
elektronik ortamda iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesine iliĢkin 2010 yılında e-fatura uygulaması
geliĢtirilmiĢtir.
Türkiye genelinde uygulanabilir elektronik fatura altyapısını oluĢturma çalıĢmaları
kapsamında 2017 yılında gerçekleĢtirilen çalıĢmalar aĢağıda sıralanmıĢtır.
2017 yılı sonu itibariyle e-fatura uygulamasını kullanmak amacıyla uygulamanın baĢından bu
güne 72.036 mükellef baĢvuru yapmıĢtır. Bu kapsamda 2017 yılı sonu itibariyle e-fatura düzenleyen
mükellef sayısı 72.036‟ya ulaĢmıĢ bulunmaktadır. 3.535 mükellef uygulamayı entegrasyon yöntemiyle
kullanmaktadır. 77 firma Teknik Kılavuzlarda belirtilen testleri baĢarılı Ģekilde tamamlayıp, Özel
Entegratör izni almıĢtır. 2017 yılı sonu itibariyle 59.755 mükellef, Özel Entegratörler üzerinden
e-fatura uygulamasına dahil olmuĢlardır. Ayrıca, 66 firma 416, 421, 424 ve 447 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğleri kapsamında Elektronik Fatura Saklama Hizmeti Verme Ġzni almıĢtır.
e-fatura uygulaması üzerinden 177.485.032 adet fatura düzenlenmiĢtir.
421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ek
olarak e-fatura uygulamasının kapsamının geniĢletilmesine yönelik 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği yayımlanmıĢtır. 01/01/2017 tarih itibariyle e-fatura uygulamasına zorunlu olarak dahil
olan firmalarla e-fatura kullanıcı sayısı artıĢ göstermiĢtir.
e-Fatura uygulamasının kapsamının geniĢletilmesi sürecinde efatura.gov.tr adresinde
yayınlanan güncel duyurular ve e-fatura forum sitesi ile mükellefler bilgilendirilmiĢ , forum üzerinden
11/01/2018 tarihi itibariyle 20.000‟den fazla soru cevaplandırılmıĢtır.
Ġhracat iĢlemleri ve yolcu beraberi eĢya kapsamında da e-fatura düzenlenmesi ve GTB
sistemlerine entegre edilmesine iliĢkin 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde açıklama
yapılarak, iĢleyiĢe iliĢkin esaslar teknik kılavuzda açıklanmıĢtır.
Gümrük iĢlemlerinde ihracat e-faturası düzenlenmesi uygulamasında GĠB portal test ortamı ve
canlı ortamda mükelleflerin kullanımına açılmıĢ, “e-fatura Gümrük ĠĢlemleri Kılavuzu”
güncellenmiĢtir.
e-Fatura kullanıcılarına ait ihracat ve tax free faturalarının e-fatura olarak düzenlenmesine
iliĢkin zorunluluk fiilen baĢlamıĢtır.
01/10/2017 tarihi itibariyle, Sosyal Güvenlik Kurumu e-fatura uygulamasına geçmiĢtir.
Uygulamaya iliĢkin doküman ve kılavuzlar yayımlanmıĢtır.
AĢağıdaki tabloda, son beĢ yıl itibariyle baĢlayan e-fatura uygulamasına kayıtlı kullanıcı
sayıları ve düzenlenen e-fatura sayısı ve tutarlarına yıllar itibariyle yer verilmiĢtir.
YIL
e-Fatura Uygulamasından
Yararlanan Mükellef Sayısı(Adet)
Düzenlenen e-Fatura Sayısı (Adet)
Fatura Tutarı (TL)
2013 16.270 2.118.001 48.654.104.462
2014 19.375 72.463.951 1.127.236.091.091
2015 46.800 113.713.039 1.180.957.808.191
2016 61.013 163.456.644 1.974.549.748.742*
2017 72.036 177.485.032 2.637.574.673.267
*2016 yılında düzenlenen e-fatura sayısı, uygulamanın geliĢiminin sağlıklı izlenebilmesi açısından faturalar üzerinde yapılan analizler neticesinde güncellenmiĢtir.
87
1.4.5. e-ArĢiv Fatura Uygulaması
Bu proje, çok sayıda fatura düzenleyen ve bu faturaların ikinci nüshalarını kağıt ortamında
saklamaları kendileri için ağır yük oluĢturan mükelleflerin, elektronik ortamda fatura oluĢturmalarına,
iletmelerine, muhafaza ve ibraz etmelerine olanak sağlamak amacıyla geliĢtirilmiĢtir.
2017 yılında gerçekleĢtirilen çalıĢmalar aĢağıda sıralanmıĢtır:
30/12/2013 tarih ve 28867 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 433 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğ ile getirilen e-ArĢiv Fatura Uygulamasına 31/12/2017 tarihi
itibariyle kayıtlı özel entegratör sayısı 69‟a, e-ArĢiv Fatura Uygulamasına kayıtlı
kullanıcı sayısı 11.306„ya ulaĢmıĢtır.
433 ve 464 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında, e-ArĢiv Fatura
Uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunan mükellefler hakkında duyuru
yayımlanmıĢtır.
2015 yılında internet satıĢı kapsamına giren satıĢları bulunan ve ilgili yıl brüt satıĢ hasılatı
da 5 milyon TL ve üzerinde olan mükelleflerin, 01/01/2017 tarihine kadar baĢvurularını
ve fiili geçiĢ hazırlıklarını tamamlayarak, e-arĢiv fatura uygulamasına dahil olmaları
sağlanmıĢtır.
AĢağıdaki tabloda, e-arĢiv uygulamasından yararlanan mükellef sayısı ve düzenlenen
faturalara iliĢkin bilgiler yer almaktadır.
YIL
e-Arşiv Uygulamasından
Yararlanan Toplam Mükellef Sayısı (Adet)
Düzenlenen Fatura Sayısı (Adet)
2015 1.915 594.842.313
2016 6.161 1.043.384.973
2017 11.306 1.236.469.920
Düzenlenen Toplam Fatura Sayısı 2.934.192.641
1.4.6. e-Defter Uygulaması
Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında kağıt üzerinde tutulması zorunlu olan
yevmiye defteri ve defteri kebirin; elektronik defter (e-defter) çalıĢmaları ile elektronik ortamda
tutulması, muhafaza ve ibraz edilebilmesi ile açılıĢ ve kapanıĢlarına iliĢkin tasdik iĢlemlerinin
elektronik ortamda yapılması imkanının sağlanarak, bu defterlerin değiĢmezliğinin, bütünlüğünün ve
kaynağının garanti altına alınması hedeflenmiĢtir.
Türkiye genelinde uygulanabilir elektronik defter altyapısını oluĢturma çalıĢmaları
kapsamında 2017 yılında gerçekleĢtirilen çalıĢmalar aĢağıda sıralanmıĢtır.
2017 yılı içinde yazılım uyumluluk onayı almak isteyen 10 firma için test hesabı açılmıĢtır.
2017 yılı içinde 11 adet ticari yazılım test aĢamalarından geçerek yazılım uyumluluk onayı
almıĢ ve BaĢkanlığın internet sitesinde yayınlanmıĢtır.
Bu kapsamda, toplam ticari yazılım sayısı 193‟e ulaĢmıĢtır.
2017 yılı sonu itibariyle uygulamanın baĢladığı günden bu güne e-defter uygulaması
kullanmak amacıyla baĢvuru yapan ve e-defter kullanma izni verilen mükellef sayısı 70.495
adettir.
421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ek
olarak e-defter uygulamasının kapsamının geniĢletilmesine yönelik 454 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği yayımlanmıĢtır. 31/12/2017 tarihi itibariyle, e-defter uygulamasına
zorunlu olarak dahil olan firmalarla e-defter kullanıcı sayısı artıĢ göstermiĢtir.
88
YIL e-Defter Uygulamasından Yararlanan Mükellef Sayısı
2013 47
2014 18.500
2015 45.321
2016 59.451
2017 70.495
1.4.7. e-Bilet Uygulaması
Bu proje, çok sayıda bilet düzenleyen ve düzenledikleri bu biletlerin ikinci nüshalarını kağıt
ortamında saklamaları kendileri için ağır yük oluĢturan mükelleflerin, elektronik ortamda bilet
düzenlemelerine, iletmelerine, muhafaza ve ibraz etmelerine olanak sağlamak amacıyla geliĢtirilmiĢtir.
Bu kapsamda, 2017 yılında gerçekleĢtirilen çalıĢmalar aĢağıda sıralanmıĢtır.
Aralık 2015‟de yayımlanan 462 ve 463 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinin
altyapısını oluĢturan teknik kılavuzlar yenilenmiĢtir.
462 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen 1 Temmuz 2016 tarihi
itibariyle hava yolu firmalarının özel entegrasyon aracılığıyla e-bilet kayıtlı kullanıcısı
olmalarının haricinde bazı hava yolu firmaları da direk entegrasyon yöntemini tercih ederek
e-bilet uygulamasına katılmıĢtır. Katılımlar için baĢvurular devam etmektedir.
Türkiye‟de faaliyette bulunan dar mükellef hava yolu firmaları, e-bilet özel entegratörlük izni
alan firmalar tarafından e-bilete dahil olmaktadırlar. Ġlgili hava yolu firmalarının unvanları e-
bilet/e-yolcu listesi izni alanlar listesinde yayınlanmaya devam etmektedir.
e-Bilet paketi güncellenmiĢtir.
462 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında bahsi geçen hava yolu
firmaları, aylık e-bilet raporlarını BaĢkanlığımız sistemine yüklemeye devam etmektedir.
BaĢkanlığımızdan e-bilet izni alan mükelleflerin e-biletlerine web adreslerinden
ulaĢabilmelerine imkan sağlanmıĢtır.
e-Bilet uygulamasından halen 20 mükellef yararlanmaktadır.
1.4.8. e-Yoklama Sistemi
BaĢkanlığımızca, mükellef davranıĢları yönetimini, çağın gerekleri doğrultusunda modern,
dinamik ve organize bir yapı haline getirmek üzere internet, web ve kablosuz teknolojiler ile her yerde
ve her zaman etkileĢen sistemlerin yaygın kullanılmaya baĢlandığı günümüzde, e-devlet uygulamaları
çerçevesinde yoklama ve denetim faaliyetlerinin mobil teknolojilerden yararlanarak gerçekleĢtirilmesi
amacıyla “Elektronik Yoklama” projesi hayata geçirilmiĢtir.
2013 yılında pilot uygulamasına ve 2014 yılında test çalıĢmalarına baĢlanılan proje, test
çalıĢmalarının tamamlanmasını müteakiben, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu 132/A maddesinden alınan
yetkiyle yayımlanan 453 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine istinaden, tüm vergi dairesi
baĢkanlıklarında ve defterdarlıklarda 01/09/2015 tarihinden itibaren uygulamaya baĢlanılmıĢtır.
3.500 mobil cihaz (tablet) ile baĢlayan Sistemdeki mobil cihaz sayısı 2016 yılında 4.000‟e
çıkarılmıĢtır. 2017 yılında 4.000 tablet ile proje devam etmiĢtir. e-yoklama sistemi ile klasik yoklama
anlayıĢının dıĢında, yoklama ve denetim faaliyetleri mobil cihazlar ile yerine getirilmekte ve 3G
teknolojisinin sunduğu mobilite ile mükelleflerin her türlü uyumsuzluk durumlarına hızlı ve etkili bir
Ģekilde müdahale imkânı sağlanabilmektedir.
Mükelleflere iliĢkin istenilen bilgilere her noktadan anlık olarak ulaĢabilmenin yanı sıra,
elektronik yoklama talebinde bulunan birimlere de doğrudan yoklama sonuçlarına yönelik bilgi
aktarımı yapılabilmektedir.
89
GPS ile personelin hangi noktada olduğu görülerek denetim ve koordinasyonda etkinlik
sağlanabilmekte, denetim kanıtı niteliğindeki görsel verilerin dijital ortamda (resim, video vs.) temini
ve sisteme aktarılması söz konusu olabilmektedir. e-yoklama sisteminde, sistem ara yüzü baĢta olmak
üzere mobil yazılımlar taĢra birimlerinden gelen geri bildirimler ve doğan yeni ihtiyaçlar çerçevesinde
sürekli olarak güncellenerek kullanıcı ihtiyaçları en üst düzeyde karĢılanmaktadır. Revizyon
çalıĢmaları kapsamında, 2017 yılı içerisinde bir çok yeni modül tasarlanmıĢ ve 3 yoklama ve 1
yoklama yoluyla denetim türü olmak üzere 4 yeni tür eklenmiĢ olup, e-yoklama sistemi bünyesinde
yer alan yoklama ve yoklama yoluyla denetim türü sayısı 37‟ye ulaĢmıĢtır.
5-16 Ekim 2015 tarihleri arasında 1.200 kiĢi, 11-15 / 25-29 Nisan 2016 tarihleri arasında 1.200
kiĢi, 3-7 Ekim 2016 tarihleri arasında 400 kiĢi ve 24-28 Nisan 2017 ve 1-5 Mayıs 2017 tarihleri
arasında 750 kiĢi olmak üzere, e-yoklama sistemini fiilen kullanan toplam 3.550 kiĢiye, mevzuat ve
uygulama eğitimi verilmiĢ olup, bu eğitimlerin belli periyotlarla devam etmesi planlanmaktadır.
01/01/2017 – 31/12/2017 Dönemi e-Yoklama İstatistikleri
Görev Türü Yoklama Sayısı (Adet)
İlk Defa İşe Başlama Yoklaması 450.613
Nakil İşe Başlama Yoklaması 97.636 Adres Değişikliği Yoklaması 157.908
Faal Mükellef Kontrol Yoklaması 161.625
İşi Bırakma Yoklaması 315.023
Nakil İşi Bırakma Yoklaması 31.150
Nakil Vasıtaları Yoklaması 17.276
Diğer Ücretli Çalışan Yoklaması 18.454
Kayıt Dışı Faaliyet Yoklaması 4.135
e-Tüzel Kişilik İşe Başlama Yoklaması 101.780
Ek İşi Bırakma Yoklaması 7.359
Serbest Yoklama 178.797
Şube Açılış Yoklaması 152.353
Ek İşe Başlama Yoklaması 57.369
Şube Kapanış Yoklaması 77.445
Nakil Vasıta Terk Yoklaması 6.160
KDV İade (İmalatçı) Yoklaması 3.697
KDV İade (İmalatçı Olmayan) Yoklaması 7.586
KDV İade (İmalatçıların İhraç Kaydıyla Mal Teslimi) Yoklaması 1.051
MTY-1 Yoklaması 1.403
Resen Terk Yoklaması (İşyeri Nezdinde) 102.267
Resen Terk Yoklaması (Şirket Yetkilisi Nezdinde/Mükellef İkametgahında) 58.993
GMSİ Yoklaması (Mülk Sahibi Nezdinde) 71.854
GMSİ Yoklaması (Kiracı Nezdinde) 15.451
Diğer Ücretli Terk Yoklaması 10.494
Özel Esas Yoklaması 10.532
Anlaşmalı Matbaa Yoklaması 1.308
Atık Madeni Yağ Dönüşüm Tesisi Tespit Yoklaması 50
Toplam 2.119.769
90
1.4.9. e-Tebligat Sistemi
Elektronik tebligat, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 456 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği hükümlerine göre tebliği gereken belgelerin, e-tebligat sistemi ile mükelleflerin elektronik
adreslerine tebliğ edilmesidir.
Elektronik tebligat sisteminin faydaları aĢağıdaki Ģekilde sıralanabilir:
Bilgi güvenliğini ve kiĢisel verilerin korunmasını sağlar.
Hizmet kalitesini artırır.
Belgenin içeriğinin baĢkaları tarafından değiĢtirilemeyeceğini garanti eder, ayrıca güvenilirdir.
Fiziki ortamda haftalarca süren tebligat iĢlemi, elektronik tebligat sistemi ile saniyeler içinde
gerçekleĢtirilir.
Elektronik tebligat sisteminde, tebligatın ne zaman yapıldığı, gönderen kurumun ve alıcının
kim olduğu, gönderilen tebligatın ve eklerinin ne olduğu görüntülenebildiği için herhangi bir
ihtilafa yer bırakmaz.
Fiziki ortamda yapılan tebligatlar ücretli iken, e-tebligat ile yapılan tebligatlarda herhangi bir
masraf bulunmadığından bütçeye katkı sağlanmaktadır.
e-Tebligat sistemiyle yapılan tebligatlar, kâğıt, zaman ve enerji tasarrufu sağladığı için
doğanın, yeĢilin ve insanlığın en büyük dostudur.
e-Tebligat sistemini kullanma zorunluluğu bulunan mükellefler, kurumlar vergisi
mükellefleri ile kazançları basit usulde tespit edilenlerle gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler
hariç, ticari, zirai ve mesleki kazanç sahibi gelir vergisi mükellefleridir. Ayrıca isteğe bağlı olarak
kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep edenlerde sistemden yararlanabilmektedir.
e-Tebligat sistemi ile mükelleflere yapılan tebligatlar, internet vergi dairesi
(https://intvrg.gib.gov.tr) içinde sunulmaktadır.
e-Tebligat gönderildiğinde Elektronik Tebligat Talep Bildiriminde yer alan telefon
numarasına SMS, e-mail adresine de bilgilendirme postası gönderilmektedir.
e-Tebligat sistemi ile gönderilen belgeler, mükellefin elektronik ortamdaki adresine ulaĢtığı
tarihi izleyen beĢinci günün sonunda tebliğ edilmiĢ sayılmaktadır.
Diğer taraftan, 18/05/2017 tarihinden itibaren KEYS (Kurumsal Elektronik Belge Yönetim
Sistemi) uygulaması ile üretilen elektronik belgelerin de e-tebligat ile gönderilmesi uygulamasına
baĢlanılmıĢtır.
e-Tebligat sisteminin açılıĢından itibaren 31/12/2017 tarihine kadar gönderilen belge sayıları
aĢağıdaki tabloda yer almaktadır.
e-Tebligat Gönderilen e-Tebligat Sayısı
(Adet)
Zorunlu Gelir Vergisi Mükellefleri (Ticari, Zirai, Serbest Meslek)
10.868.012
Zorunlu Kurumlar Vergisi Mükellefleri
5.424.979
Gönüllü Gerçek Kişi Mükellefler
2.124.208
Gönüllü Tüzel Kişi Mükellefler 488.809
TOPLAM 18.906.008
91
2017 yılında e-tebligat sistemi ile gönderilen tebligat sayıları ve sağlanan tasarruf tutarı aĢağıdaki
tabloda yer almakta olup, 2017 yılında e-tebligat ile gönderilen belgelerin posta ile gönderim maliyeti
172.959.375 TL’dir.
Belge Türü Adet Tasarruf (TL)*
Ödeme Emri 12.806.290 160.078.625
İhbarname 706.824 8.835.300
İki No.lu İhbarname 27.352 341.900
KEYS ile gönderilen belge 188.726 2.359.075
İade mahsup 72.372 904.650
YMM bilgi isteme yazısı 34.617 432.712,5
KDV belge talebi 459 5.737,5
Tenzil bloke 62 775
İade red 48 600
TOPLAM 13.836.750 172.959.375
*2017 yılı için tebligat gönderim ücreti 12.50 TL‟dir.
1.4.10. e-Ticaretin ve Mükellef Uyumunun Ġzlenmesi Projesi
GeliĢen bilgi ve iletiĢim teknolojileri ile birlikte bilgisayar ve internet kullanımındaki artıĢa
bağlı olarak elektronik ticaret (e-ticaret) faaliyetlerinde hızlı bir artıĢ meydana gelmektedir. Elektronik
ticaretteki bu hızlı artıĢa bağlı olarak, bu alandaki faaliyetlerin izlenmesi, ortaya çıkan vergi kayıp ve
kaçağının önlenebilmesi hususu büyük önem kazanmaktadır.
e-Ticaret faaliyetlerinin izlenmesi amacıyla, 24/12/2015 tarihli ve 29572 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 464 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile
e-ticaretin önemli paydaĢlarından olan M1, M2 ve M3 Yetki Belgelerine haiz Kargo ve Lojistik
ĠĢletmelerine, Aracı Hizmet Sağlayıcılarına (Platformlara) ve Ġnternet Reklamcılığı Hizmet Aracılarına
01/07/2016 tarihinden itibaren sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilmiĢtir.
Tebliğde, bankalardan e-ticaret faaliyetlerine iliĢkin belli bilgilerin, BaĢkanlık sistemine
elektronik ortamda alınması öngörülmüĢtür. Bu kapsamda, Ağustos 2016 döneminden itibaren söz
konusu veriler elektronik ortamda alınmaya baĢlanmıĢtır. Mezkur Tebliğ kapsamında, veri istenen
aracı hizmet sağlayıcıları ile kargo ve lojistik iĢletmeleri içerisinde baĢvuru yapmayan mükelleflerin
gönüllü uyum çerçevesinde BTRANS sistemine kayıt yapmaları sağlanmıĢtır.
e-Ticaretin izlenmesi amacıyla BaĢkanlık sisteminde bulunan verilerin (Aracı Hizmet
Sağlayıcı, Kargo ve Lojistik ĠĢletmecileri, Ġnternet Reklam Hizmeti Aracıları, Mükellefiyet ve
Beyanname) analizine yönelik olarak VEGAS aracılığıyla analiz çalıĢmaları yürütülmektedir.
2014 dönemine iliĢkin bazı aracı hizmet sağlayıcıları üzerinden satıĢ yapan mükelleflere
iliĢkin yapılan analiz çalıĢması tamamlanmıĢtır. Söz konusu çalıĢma kapsamında, Bursa pilot il
seçilmiĢ olup, değerlendirilmek üzere tespiti yapılan mükellefler Bursa Vergi Dairesi BaĢkanlığına
gönderilmiĢtir.
Günübirlik kiralama faaliyetiyle iĢtigal eden ve vergi mükellefiyeti bulunmayan kiĢilerin tespit
çalıĢmaları yapılmıĢ olup, bu kiĢilerin verileri değerlendirilmek üzere ilgili birimlere gönderilmiĢtir.
YasadıĢı online bahis ve kumar oynattığı tespit edilen bazı internet sitelerine iliĢkin bilgiler
yasal iĢlemler baĢlatılmak üzere, Bilgi Teknolojileri ve ĠletiĢim Kurumuna gönderilmiĢtir.
Bu çalıĢmalara ilave olarak BaĢkanlığımız tarafından e-ticaret faaliyetleri kapsamında sanal
POS verileri üzerinde yapılan çalıĢmalara devam edilmiĢtir. e-ticaret platformları üzerinden satıĢ
92
yapanların mükellefiyet ve beyan durumlarının araĢtırılması amacıyla analiz çalıĢmaları
yürütülmektedir.
Diğer taraftan, BaĢkanlığımızda e-ticaretin geliĢiminin sağlanması, güvenilir bir e-ticaret
ortamının oluĢturulması, bu alanda faaliyet gösteren mükelleflerin yükümlülüklerini yerine
getirmelerine yardımcı olmak amacıyla oluĢturulan www.egirisimci.gov.tr bilgilendirme portalı
hizmet vermeye devam etmektedir.
1.4.11. Kamu Kurum ve KuruluĢları ile Veri Entegrasyonu ve Web Servis Uygulamaları
e-VDO ile diğer kurum ve kuruluĢların otomasyon sistemleri arasında veri alıĢveriĢini
sağlayacak uyumlulaĢtırma çalıĢmaları devam etmektedir. Bu kapsamda, 31/12/2017 tarihi itibariyle
ilgili mevzuatları çerçevesinde, resmi olarak veri talep eden kurum ve kuruluĢlarla BaĢkanlığımızla
aralarında imzalanmıĢ bulunan 126 adet protokole istinaden, online veri paylaĢımı yapılmaya devam
edilmektedir.
Vergi Usul Kanununun 5 inci maddesinde tanımlanmıĢ olan vergi mahremiyeti ilkesini ihlal
etmeyecek Vergi Kimlik No, Unvanı/Ad Soyadı, Vergi Dairesi Adı/Kodu, Faal - Terk Durumu, ĠĢe
BaĢlama–ĠĢi Bırakma Tarihi, NACE Faaliyet Kodu, Vergi Türü, ĠĢ Adresi bilgileri ihtiyaçlar
doğrultusunda hazırlanan protokoller çerçevesinde web servisle elektronik ortamda online
paylaĢılmakta olup, yeni talep eden kurum ve kuruluĢlarla da paylaĢım çalıĢmaları devam etmektedir.
Emniyet Genel Müdürlüğü ile yapılan veri paylaĢımı kapsamında 1.137.706 adet yeni araç,
8.742.139 adet devir-nakil araç tescili yapılmıĢtır. Ayrıca, 10.221.611 adet Trafik Ġdari Para Cezası
Karar Tutanağı elektronik ortamda alınmıĢtır.
Karayolları Genel Müdürlüğünden, Karayolları GeçiĢ Ücreti Ġdari Para Ceza Tutanağına
iliĢkin 3.095.922 adet tutanak bilgisi elektronik olarak alınmıĢtır.
Noterler Birliğince, aracın devri esnasında aracın devrine engel borcunun bulunup
bulunmadığına iliĢkin 10.969.587 adet sorgulama yapılmıĢtır.
Ġcra Müdürlüklerine satıĢa konu aracın aynından doğan borcu ve bu borca iliĢkin ödemenin
aktarılacağı, ilgili vergi dairesinin ve bu dairenin hesap numarasının elektronik olarak bildiriminin
yapılacağı web servis hazırlanarak test aĢaması tamamlanmıĢtır. Protokolün onaylanmasıyla gerçek
ortamda açılacaktır.
TÜVTÜRK tarafından 25.984.365 adet aracın muayenesine engel borcunun bulunup
bulunmadığı sorgulanmıĢtır.
Ecrimisil alacaklarına iliĢkin olarak Milli Emlak Genel Müdürlüğü ile yapılan protokol
kapsamında 2017 yılına ait 49.318 adet fuzuli Ģagil bilgisi web servis aracılığıyla alınarak ilgili vergi
daireleri adına otomatik tahakkuk kaydı oluĢturulmuĢtur.
Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Bilgi ĠĢlem Dairesi BaĢkanlığı ile BaĢkanlığımız arasında
elektronik ortamda veri paylaĢımına yönelik protokol çalıĢmalarına devam edilmiĢ, analiz ve tasarım
çalıĢmaları tamamlanarak test aĢamasına gelinmiĢtir.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Petrol ĠĢleri Genel Müdürlüğü ile BaĢkanlığımız arasında
elektronik ortamda veri paylaĢımına yönelik protokol çalıĢmalarına devam edilmiĢ, analiz ve tasarım
çalıĢmaları tamamlanarak test aĢamasına gelinmiĢtir.
Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü
Kredi Dairesi BaĢkanlığı ile BaĢkanlığımız arasında Öğrenim/Katkı Kredisi alan borçlulardan 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında vergi dairelerince borç tahsilatı
yapılması gerekenlere yönelik olarak hazırlanan protokol tamamlanmıĢtır.
“Yatırım TeĢvik Belgeleri”nin Ekonomi Bakanlığından elektronik ortamda alınmasına yönelik
protokol imzalanmıĢ ve teknik çalıĢmalara baĢlanılmıĢtır.
93
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tek pencere sistemine KDV istisna belgelerinin iletilmesi
sağlanmaktadır.
2017 yılında e-devlet hizmetleri kapsamında, BaĢkanlığımız tarafından 29 adet yeni hizmet
sunulmaya baĢlanmıĢtır.
Ayrıca, Adalet Bakanlığı, ÇalıĢma Bakanlığı, Bilgi Teknolojileri Kurumu, Muhasebat Genel
Müdürlüğü ve Merkez Bankası ile web servisi üzerinden bilgi paylaĢımı yapılmaktadır.
1.4.12. Vergi Kimlik Numarası Uygulamaları
1995 yılında baĢlatılan Vergi Kimlik Numarası Uygulamasını Türkiye‟de yaygınlaĢtırmak
amacıyla günümüze kadar çeĢitli düzenlemeler yapılmıĢtır. Vergi idarelerinin etkili bir vergi
denetimini yerine getirebilmesi için mükellef dıĢındaki kaynaklardan mükellefin iĢlemleriyle ilgili
bilgi toplamasına, toplanan bilgilerle mükellefin beyanlarının karĢılaĢtırması ve tutarsızlık bulunması
durumunda mükellef hakkında takibata geçmesine imkân sağlayan ve mükellefin kimliğinin tespitine
yarayan anahtar bir bilgi olan vergi kimlik numarası, vergi mükellefi olup olmadığına bakılmaksızın,
belirli ekonomik faaliyetlere taraf olan bütün gerçek ve tüzel kiĢiler ve bu faaliyetlere aracılık eden
kamu veya özel sektör kuruluĢları kayıt ve belgelerini bu numarayı esas alarak düzenlemektedirler.
Ayrıca, kayıt dıĢı ekonomi ile mücadelede kullanılan önemli araçlardan birisi olarak motorlu
taĢıt alan ve satan gerçek ve tüzel kiĢilere, mevcut ve yeni kurulacak sermaye Ģirketlerinin daha önce
vergi numarası bulunmayan ortakları, yönetim kurulu baĢkan ve üyeleri ile genel müdürlerine,
gayrimenkul alan, satan ve lehine ipotek tesis edilenlere, bina inĢa ettiren gerçek ve tüzel kiĢiler ile
bankacılık ve finans iĢlemlerine de vergi kimlik numarası kullanım zorunluluğunun getirilmesiyle
birlikte mükelleflere ait tüm ekonomik faaliyetlerin tek bir numara altında izlenebilmesi sağlanmıĢ
olup, 2017 yılında Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı sisteminde kaydı olan 23.398.448 T.C. Kimlik Numarasına
dosya numarası verilmiĢtir.
Türkiye Ġstatistik Kurumu BaĢkanlığınca yürütülen Resmi Ġstatistik Programına “Ulusal Veri
Yayımlama Takvimine” göre aylık olarak vergi kimlik numarası sayıları ve vergi türlerine göre il
bazında faal mükellef sayıları anılan kuruma iletilmektedir.
1.4.13. Gelir ve Kurumlar Vergisi Standart Ġade Sistemi (GEKSĠS)
Gelir ve Kurumlar Vergisi Standart Ġade Sisteminin alt yapı çalıĢmalarına 2014 yılında
baĢlanılmıĢ olup, 2015 yılında pilot vergi dairesi çalıĢmaları yapılarak 2016 yılının Mart ayı itibariyle
2015/1-12 vergilendirme dönemini kapsayacak Ģekilde uygulamaya konulmuĢtur. Bu sistem ile gelir
ve kurumlar vergisi iade iĢlemlerine asgari bir standart getirilmesi ve yurt çapında uygulama birliğinin
sağlanması amacıyla iadelerin elektronik ortamda kontrol ve analizinin yapılarak mükellef ve iade
yapacak birimlere raporlanması amaçlanmaktadır.
Aynı zamanda, söz konusu sistem ile iĢlemlerin basitleĢtirilmesi, iĢlemlerde standart
sağlanması, iĢlemlerde uygulama hafızasının oluĢturulması, hataların oluĢmadan önlenmesi, iç ve dıĢ
denetimlerde hesap verilebilirliğin sağlanması, veri ambarının etkin kullanımı, mevzuat
değiĢikliklerine uyumun süratli bir Ģekilde sağlanması ve eğitim seminerleri verilerek iade yapacak
personelin bilgilendirilmesi hedeflenmektedir.
GEKSĠS‟in daha etkin ve verimli çalıĢması, gelir ve kurumlar vergisi ve geçici vergi
iadelerinin daha sağlıklı yapılabilmesi amaçlarıyla, GEKSĠS Kontrol Raporlarında bulunan mevcut
kontrol segmentleri geliĢtirilmekte ve yeni kontrol segmentleri üzerinde çalıĢmalar yapılmaktadır.
1.4.14. NACE Faaliyet Kodları ÇalıĢması
Mükelleflerin faaliyetlerinin belirlenmesinde kullanılan ISIC meslek kodları, Avrupa Birliğine
üye ülkelerin kullanmakta zorunlu olduğu Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin Ġstatistiki
Sınıflamasına (Statistical Classification of Economic Activities in the European Community – NACE)
dönüĢtürülmüĢtür. Böylece, ġubat 2004‟te NACE Rev.1, Ocak 2007‟den itibaren NACE Rev.1.1,
94
Ocak 2010 itibariyle de NACE Rev.2 faaliyet kod sistemine geçilerek Avrupa Ġstatistik Kurumu
(EUROSTAT) sınıflandırmasına uyum sağlanmıĢtır.
BaĢkanlığımız merkez ve taĢra birimlerinde halen kullanılmakta olan NACE Rev.2 faaliyet
kodlarının diğer Kamu kurumlarında da ortak kullanılabilmesi ve Esnaf ve Sanatkârlar Odalarının
kullandığı meslek kolları, GTĠP, CPA, PRODCOM ürün kodları ile uyumunun sağlanması amacıyla
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı koordinatörlüğünde, BaĢkanlığımız ile TESK, Milli Eğitim Bakanlığı,
TÜĠK, Sosyal Güvenlik Kurumu, Mesleki Yeterlilik Kurumu, TOBB ve KOSGEB‟in katılımları ile
bir çalıĢma grubu oluĢturularak, 01/02/2011 tarihi itibariyle diğer Kamu kurumları arasında ortak
olarak kullanılacak güncel NACE Rev.2_Altılı faaliyet kodlarına geçilmesi sağlamıĢtır. Ayrıca aynı
çalıĢma grubu tarafından, faaliyetlerin tespitinde yardımcı olabilecek NACE Sözlük çalıĢmaları
tamamlanarak 2012 yılı itibariyle kurumların kullanımına sunulmuĢtur. Söz konusu “Sözlük” aynı
çalıĢma grubunca 2018 yılında kullanılmak üzere 2017 yılının son çeyreğinde tekrar güncellenmiĢ
bulunmaktadır.
1.4.15. TaĢra Birimleri Uygulama Takip ve Değerlendirme Sistemi ve ÇalıĢan Öneri Sistemi
Gelir Ġdaresinin merkez ve taĢra teĢkilatı olmak üzere tüm çalıĢanlarının mevzuat, iĢ süreçleri
ve çalıĢma ortamı ile ilgili konularda mevcut durumun iyileĢmesine yönelik yeni fikirlerin
önerilmesinin sağlandığı, gelen önerilerin değerlendirildiği ve öneri sahibine geri bildirim yapılan web
tabanlı bir uygulama olan ÇalıĢan Öneri Sistemi, BaĢkanlığımızın 28/01/2013 tarihli ve 3241 sayılı
BaĢkanlık Makamı onayı ile yürürlüğe girmiĢtir. ÇalıĢan Öneri Sisteminin, operasyon yönetimi
gerçekleĢtirilmiĢ olup, sistemin koordinasyonu ve iĢleyiĢi ile ilgili iĢ ve iĢlemleri yürütülmektedir.
2017 yılında çalıĢanlardan toplam 685 öneri gelmiĢtir. 02/01/2018 tarihi itibariyle 577 öneriye
geri bildirim yapılmıĢtır. 108 önerinin değerlendirilmesi ise devam etmektedir.
1.4.16. Hazır Beyan Sistemi
Gelirleri sadece ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve
iratlardan veya bunların birkaçından veyahut tamamından ibaret olan gelir vergisi mükelleflerinin bu
gelirlerine iliĢkin beyannamelerinin Gelir Ġdaresi BaĢkanlığınca önceden hazırlanarak mükelleflerin
onayına sunulduğu bir sistem olan Hazır Beyan Sistemi, 01/03/2016 tarihi itibariyle mükelleflerimizin
kullanımına açılmıĢtır.
Hazır Beyan Sistemi ile mükelleflerin vergiye uyum maliyetlerinin azaltılması sağlanarak
gönüllü uyum seviyesinin artırılması ile vergi dairelerinde yapılan iĢ ve iĢlemlerin basitleĢtirilerek
verimliliğin sağlanması amaçlanmaktadır.
0
100
200
300
400
500
600
700
2015 2016 2017
500
592
685
409
567 577
91
25
108
ÖNERİ SAYISI GERİ BİLDİRİM SAYISI DEĞERLENDİRMESİ DEVAM EDEN
95
Hazır Beyan Sisteminde, geliĢen bilgi iĢlem teknolojilerinden yararlanılarak, vergi
beyannamelerinin hızlı, kolay, ekonomik ve güvenilir bir Ģekilde idareye intikalinin sağlanmasının
yanı sıra, vergi beyannamelerinin doldurulması sırasındaki hatalar da asgariye indirilerek mükellef
mağduriyeti önlenmektedir.
Bu sistem ile birlikte tüm vergilendirme süreçleri (beyan, tarh, tebliğ, tahakkuk ve tahsil)
sistem üzerinden online yapılmakta, böylece mükelleflerin vergi dairesine gitmesine gerek kalmadan
iĢlemleri otomatik olarak tamamlanmaktadır.
Hazır Beyan Sisteminin 01/01/2017–31/12/2017 dönemine iliĢkin sonuçlarına aĢağıdaki
tabloda yer verilmiĢtir.
1.4.17. ġirket KuruluĢ ĠĢlemlerinin BasitleĢtirilmesi ile Ġlgili ÇalıĢmalar
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı uygulaması olan Merkezi Sicil Sistemi (MERSĠS) ile
BaĢkanlığımız sicil programı uygulamalarının (VEDOP) entegrasyonu çalıĢması sonucunda, tescil için
ticaret sicili müdürlüklerine baĢvuran limited Ģirket, anonim Ģirket, eshamlı komandit Ģirket ve
kooperatiflerin mükellefiyet tesis iĢlemlerinde kolaylıklar sağlanmıĢtır.
Bu kapsamda, öncelikle yeni kurulacak tüzel kiĢiler için mükellef ya da temsilcisinin vergi
dairesine giderek potansiyel vergi kimlik numarası almasına gerek kalmadan ticaret sicil
müdürlüklerince sistem üzerinden elektronik ortamda vergi kimlik numarası alınabilmesi
uygulamasına 29/02/2016 tarihinde geçilmiĢtir. Söz konusu uygulamaya göre, Ģirket kuruluĢu için
ticaret sicili müdürlüklerine baĢvuru evrakında bildirilen bilgilerin ticaret sicili müdürlüklerince
BaĢkanlığımız Veri Tabanına elektronik ortamda gönderilmesi akabinde BaĢkanlığımız Bilgi ĠĢlem
Merkezince potansiyel vergi kimlik numarası otomatik olarak tahsis edilmekte ve anlık olarak
MERSĠS sistemine aktarılmaktadır. Ticaret sicil müdürlüklerince ekranda görüntülenebilen bu
potansiyel vergi kimlik numarası kullanılarak 16 haneli MERSĠS numarası oluĢturulmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesinde yapılan değiĢiklik sonrasında ise Türk
Ticaret Kanununun 27 nci maddesi uyarınca ticaret sicili memurluklarınca tescil kaydı oluĢturulması
akabinde kurulacak Ģirkete ait belgelerin noter onaylı birer suretlerinin mükelleflerce ilgili vergi
dairesine getirilmesine gerek kalmaksızın, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin Gelir Ġdaresi
BaĢkanlığınca elektronik ortamda belli periyotlarla MERSĠS‟ten alınarak ilgili vergi dairelerinin
ekranına düĢürülmesi ve aynı gün içerisinde mükellefiyet tesis edilmesi uygulamasına 18/10/2016
tarihinde geçilmiĢtir.
2017 yılında da uygulamalar geliĢtirilerek devam etmiĢtir.
MERSĠS kapsamında Ģirket ortak ve yönetici bilgisi ile ilgili çalıĢmalar kapsamında, Gümrük
ve Ticaret Bakanlığından limited Ģirket ortaklarının cari ortak ve yönetici bilgisi ve anonim Ģirketlerin
cari yönetici bilgisi anlık olarak alınmaya baĢlanmıĢtır.
Hazır Beyan Sistemi Kapsamında Beyanname Veren Mükellef Sayısı
1.487.590
Beyan Edilen Toplam Gelir (TL) 52.524.399.502
Beyan Edilen Gayrimenkul Sermaye İradı (TL) 38.186.112.668
Beyan Edilen Ücret (TL) 3.262.258.675
Beyan Edilen Menkul Sermaye İradı (TL) 10.626.112.191
Beyan Edilen Diğer Kazanç ve İratlar (TL) 449.915.966
96
1.4.18. Bilgi ve Belge Taleplerinin KarĢılanması
Bakanlığımız Yönetim ve Denetim birimleri ile Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı merkez ve taĢra
birimlerinden gelen çok farklı yapıdaki bilgi ve belge talepleri değerlendirilerek, istatistiki veri olarak
talep edildiğinde alınabilmesine imkan veren Yönetim Bilgi Sistemi kapsamında, gerekli
programların yazılım, test ve bakımı yapılmıĢ, talep edilen liste ve raporlar oluĢturulmuĢtur.
Bu uygulama ile adli kurumlarla iĢbirliği kapsamında; mahkemeler, savcılıklar ve icra
müdürlüklerinden gelen ya da Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde veya soru önergeleri ile gelen
gerçek/tüzel kiĢilere ait sicil, adres, iletiĢim, mükellefiyet gibi bilgi talepleri karĢılanmıĢtır.
BaĢkanlığımız merkez ve taĢra birimlerinden yardım masasına gelen çağrılarda münhasıran
sicil kayıtlarına ait istenen listeler hazırlanmıĢtır.
1.4.19. Mükellef Bilgi Sistemi
Mükellef Bilgi Sistemi bilgi teknolojilerinden faydalanılmak suretiyle, mükelleflerin, vergi
mevzuat ve uygulamaları karĢısındaki uyum seviyelerini ölçen, değerlendiren ve raporlayan bir
sistemdir. Bu sistem ile uyumsuzlukların giderilmesine yönelik çalıĢmalara yön verilmesi ve bu
Ģekilde vergi mevzuat ve uygulamalarına gönüllü uyumun mümkün olan en üst seviyeye çıkarılması
amaçlanmaktadır. Sistemle, mükelleflerin sicil kayıtları, beyanname, ödeme ve beyan gibi vergisel
yükümlülüklerini doğru ve zamanında yerine getirip getirmedikleri analiz edilerek, uyum
bozukluklarının aylık dönemler itibarıyla ölçülmesi ve raporlanması sağlanmaktadır.
Vergi mevzuatı çerçevesinde matematiksel ve istatistiksel yöntemlerle oluĢturulan uyum
kriterlerini kullanarak, mükelleflerin uyum seviyesini ölçen, ölçüm sonuçlarını görselleĢtiren ve tüm
sonuçları uygulama birimlerine raporlayan bir yapıda oluĢturulan bu Sistem ile yapılacak gönüllü
uyum çalıĢmalarında vergi dairelerinin etkinliğinin ve verimliliğinin arttırılması planlanmaktadır. Bu
kapsamda Sistemde, vergi idaresinin her bir uygulama birimlerini sorumlu oldukları mükelleflerini
tanıyabileceği ve durumlarını değerlendirerek vergisel iĢlemi yönlendirebileceği özel raporlama
ekranları yer almaktadır.
Mükellef Bilgi Sisteminin kapsamına 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu uyarınca
kendilerine mükellefiyet tesis edilen gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri girmektedir. Sistem
bünyesinde mükelleflerin ekonomik açıdan ülke ekonomisine katkıları, istihdam yaratma kapasiteleri,
ödediği vergi miktarı gibi bir takım kriterler dikkate alınarak ekonomik büyüklük profilleri
belirlenirken; sicil, beyanname, ödeme ve performans olmak üzere 4 farklı kategoride oluĢturulan
2017 yılında sisteme ilave edilen yeni kriterler ile birlikte 185‟e yakın farklı kriter ile mükelleflerin
mali uyum durumları ölçülmektedir.
Mükellef Bilgi Sistemi kapsamında proje tasarımı, uyum kriter gruplarının ve uyum
kriterlerinin oluĢturulması, mükellef analizine uygun tablo ve grafiklerin tasarımı, bilgisayar yazılımı
ve ekran tasarımı, sistemin kullanımına dair kılavuz çalıĢmaları, ölçme ve değerlendirme yöntemleri
ile ilgili istatistiksel çalıĢmalar da akademisyen desteği alınarak tamamlanmıĢ olup, Sistem 2017 yılı
Temmuz ayından itibaren test ortamında merkez ve taĢra teĢkilatında görev yapan müdür ve üzeri
personelin kullanımına açılmıĢtır.
1.5. Denetim Faaliyetleri
BaĢkanlığımız 81 ildeki vergi dairesi müdürlerince 2017 yılında toplam 9.089 rapor
düzenlenmiĢtir. Bu raporlardan 7.364‟ü vergi inceleme raporu, 669‟u iade raporu, 212‟si vergi tekniği
raporu, 94‟ü vergi suçu raporu, 750‟si ise diğer raporlardan oluĢmaktadır.
Bu kapsamda yapılan vergi incelemeleriyle diğer denetimlere iliĢkin sonuçlar aĢağıda
açıklanmıĢtır.
97
1.5.1. Vergi Dairesi Müdürlerince Yapılan Ġnceleme Faaliyetleri
Yıl içerisinde yapılan vergi incelemeleri sonucunda; 6.216 mükellef incelenmiĢ, 7.364 adet
vergi inceleme raporu düzenlenmiĢ, 5.285.694.008 TL matrah üzerinden 501.752.858 TL matrah farkı
bulunmuĢ ve bulunan matrah farkı üzerinden 48.209.318 TL vergi tarh edilmiĢtir.
Vergi Türleri Ġtibarıyla 2017 Yılı Ġnceleme Sonuçları
Vergi Türü
İncelenen Mükellef
Sayısı
Rapor Sayısı
Bildirilen Matrah
(TL)
Bulunan Matrah Farkı (TL)
Bulunan Vergi Farkı (TL)
Tarh Edilen Vergi (TL)
Kesilen
Usulsüzlük Cezası (TL)
Özel Usulsüzlük Cezası (TL)
Vergi Ziyaı
Cezası (TL)
Gelir Vergisi
661 995 30.204.542 29.276.238 7.811.320 7.934.967 33.783 3.532.672 8.699.633
Kurumlar Vergisi
240 339 75.744.575 16.468.127 4.522.137 4.623.881 2.539 1.713.620 5.178.794
KDV 1.049 1.415 4.623.240.790 105.211.516 19.706.425 24.100.084 45.014 6.383.979 28.626.032
ÖTV 130 150 70.110 3.222.627 2.250.932 2.283.009 440 112.840 2.081.568
Bank. Sig. Mua. Ver.
8 11 - 328.615 29.554 31.352 - - 66.852
Veraset ve İnt. V.
1 2 - 117.000 11.075 11.075 - - 11.075
Damga V. 59 86 9.414.906 91.079.655 1.242.534 1.242.139 5.473 176.970 2.113.962
Geçici Vergi
273 437 25.937.400 21.917.396 3.301.540 3.228.431 3.046 464.985 3.739.417
Diğerleri 3.795 3.929 521.081.686 234.131.683 4.877.568 4.754.381 5.640 4.423.281 3.521.955
TOPLAM 6.216 7.364 5.285.694.008 501.752.858 43.753.084 48.209.318 95.935 16.808.346 54.039.290
Vergi iade incelemeleri kapsamında; 467 mükellef incelenmiĢ, 669 adet vergi inceleme raporu
düzenlenmiĢ, 464.037.640 TL matrah üzerinden, 319.867 TL matrah farkı bulunmuĢ ve bulunan
matrah farkı üzerinden, 223.282 TL vergi tarh edilmiĢtir.
Vergi Türleri İtibarıyla İade İnceleme Sonuçları
Vergi türü İncelenen Mükellef
Sayısı
Rapor Sayısı
İncelenen Matrah
(TL)
İadesi Talep Edilen
Toplam Vergi (TL)
İadesi Reddedilen
Vergi (TL)
Bulunan Matrah
Farkı (TL)
Matrah Farkı Üzerinden Tarh
Edilen Vergi (TL)
Gelir V. 59 66 3.854.065 1.815.019 197.551 230.846 79.923
Kurumlar V. 3 6 2.006.174 1.852.288 1.234 - 1.234
KDV 394 585 457.600.571 24.883.504 2.652.178 87.517 142.121
Diğerleri 11 12 576.829 678.231 - 1.504 3
TOPLAM 467 669 464.037.640 29.229.042 2.850.963 319.867 223.282
98
1.5.2. UzlaĢma Sonuçları
Merkezi UzlaĢma Komisyonu, Koordinasyon UzlaĢma Komisyonu ve 2017 yılı Türkiye geneli tarhiyat sonrası uzlaĢma sonuçları bilgilerini içeren
tablolar aĢağıda yer almaktadır.
*Uzlaşmaya konu vergi ve ceza tutarına, geçici vergi aslı ve buna ilişkin ceza dahildir. Ancak, uzlaşılan bu tutarlara; normal vade tarihinden uzlaşma tutanağının imzalandığı tarihe kadar geçen süre için hesaplanan gecikme faizi tutarları dahil değildir.
Merkezi UzlaĢma Komisyonu ile Koordinasyon UzlaĢma Komisyonu Sonuçları
Yıllar Dosya Adedi Vergi Tutarı* (TL) Ceza Tutarı* (TL)
Başvuru
Sayısı
Uzlaşılan Dosya Sayısı
Uzlaşılamayan Dosya Sayısı
Uzlaşma Başvurusuna
Konu Olan Vergi Tutarı
Uzlaşılamayan Vergi
Uzlaşmaya Konu Olan
Vergi
Uzlaşma Sonucu Vergi
Uzlaşma Başvurusuna
Konu Olan Ceza Tutarı
Uzlaşılamayan Ceza
Uzlaşmaya Konu Olan Ceza
Uzlaşma Sonucu Ceza
MERKEZİ UZLAŞMA KOMİSYONU
2013 14 4 10 646.462.186 568.114.095 78.348.091 10.183.607 885.182.400 774.143.599 111.038.801 1.100.000
2014 34 14 20 1.095.031.346 682.959.684 412.071.662 169.501.397 1.512.975.737 1.033.593.536 479.382.201 5.184.714
2015 22 16 6 1.536.207.290 258.106.296 1.278.100.994 403.600.579 1.874.076.087 396.223.807 1.477.852.281 6.993.907
2016 8 6 2 288.860.333 20.093.888 268.766.445 58.960.357 376.720.584 35.145.151 341.575.433 0
2017 18 3 15 296.926.510 293.714.050 3.212.460 3.212.460 386.220.437 375.092.048 11.128.389 1.904.432
VERGİ DAİRELERİ KOORDİNASYON UZLAŞMA KOMİSYONU
2013 92 64 28 134.201.824 76.240.983 57.960.840 34.956.924 155.703.256 75.221.461 80.481.794 2.474.932
2014 158 131 27 212.499.783 53.479.507 159.020.276 56.030.702 293.927.540 62.914.380 231.013.160 6.135.589
2015 191 143 48 189.077.422 101.854.353 87.223.068 51.457.065 247.413.099 120.526.059 126.887.041 3.892.464
2016 167 88 79 356.833.610 164.987.636 191.845.974 50.963.086 464.180.846 198.361.405 265.819.441 12.913.434
2017 110 69 41 78.900.887 57.908.295 20.992.593 16.649.442 107.341.998 68.815.304 38.526.694 6.733.494
99
2017 Yılı Türkiye Geneli Tarhiyat Sonrası UzlaĢma Sonuçları
Dosya Adedi Vergi Tutarı* (TL) Ceza Tutarı* (TL)
Başvuru Uzlaşılan Uzlaşmaya Konu Olan
Uzlaşma Sonucu
Uzlaşmaya Konu Olan
Uzlaşma Sonucu
1 Adana 1.086 1.037 5.717.325 2.451.029 8.514.978 803.928
2 Adıyaman 125 124 94.277 94.277 100.979 20.795
3 Afyon 518 505 495.460 492.989 925.171 187.078
4 Ağrı 156 128 1.026.494 1.026.494 2.561.343 240.183
5 Amasya 371 357 258.551 257.857 453.263 88.813
6 Ankara 4.505 4.289 17.112.820 14.206.308 33.602.609 5.727.511
7 Antalya 1.620 1.478 2.369.453 2.297.146 4.693.492 829.958
8 Artvin 128 125 72.595 72.586 131.995 26.266
9 Aydın 1.173 1.149 1.623.249 1.620.693 2.892.815 587.200
10 Balıkesir 763 730 657.260 596.002 1.097.075 219.928
11 Bilecik 323 319 284.462 284.370 502.155 96.071
12 Bingöl 229 229 47.894 47.894 336.461 67.593
13 Bitlis 72 58 192.553 192.544 247.133 49.538
14 Bolu 575 567 242.270 242.134 1.120.436 221.557
15 Burdur 341 318 500.562 495.317 801.822 155.996
16 Bursa 1.606 1.496 3.525.608 3.405.445 7.818.796 1.452.591
17 Çanakkale 239 235 208.348 208.348 425.296 64.917
18 Çankırı 111 111 118.090 109.719 222.909 35.108
19 Çorum 552 549 584.955 544.140 911.729 186.448
20 Denizli 492 475 4.340.468 1.537.324 5.919.617 567.225
21 Diyarbakır 657 641 3.945.481 2.901.810 5.739.027 600.632
22 Edirne 353 341 220.964 220.925 599.627 124.921
23 Elazığ 509 506 550.969 550.969 615.618 123.124
24 Erzincan 135 132 718.096 645.270 1.017.877 143.764
25 Erzurum 315 307 2.739.422 938.532 3.566.448 323.622
26 Eskişehir 303 295 874.659 677.853 1.646.346 294.936
27 Gaziantep 347 318 5.074.161 1.350.540 6.418.362 316.107
28 Giresun 335 328 542.323 502.306 643.127 83.771
29 Gümüşhane 58 58 31.922 31.922 103.555 20.669
30 Hakkari 41 37 218.027 210.280 248.504 55.944
31 Hatay 851 793 1.286.676 1.237.574 2.849.676 569.209
32 Isparta 181 177 394.937 383.966 668.997 86.029
33 Mersin 1.098 1.067 9.760.688 3.210.055 11.275.943 831.246
34 İstanbul 6.456 6.252 50.974.490 26.285.031 73.857.160 8.148.304
35 İzmir 3.039 2.841 5.982.406 5.027.425 14.435.040 2.855.179
36 Kars 267 267 220.881 220.881 601.268 28.780
37 Kastamonu 187 185 369.818 358.469 396.152 78.062
38 Kayseri 770 710 1.772.574 1.770.501 4.932.311 968.812
39 Kırklareli 195 192 263.393 237.070 530.728 106.636
40 Kırşehir 132 129 102.678 102.233 106.951 20.248
41 Kocaeli 915 886 5.336.852 2.710.592 7.664.864 758.539
100
Dosya Adedi Vergi Tutarı* (TL) Ceza Tutarı* (TL)
Başvuru Uzlaşılan Uzlaşmaya Konu Olan
Uzlaşma Sonucu
Uzlaşmaya Konu Olan
Uzlaşma Sonucu
42 Konya 820 800 1.944.712 1.940.363 3.266.698 653.254
43 Kütahya 409 368 303.638 300.996 560.626 103.839
44 Malatya 405 377 1.813.428 939.630 2.502.338 357.137
45 Manisa 1.121 991 1.306.080 1.288.326 2.827.410 561.348
46 Kahramanmaraş 344 336 1.350.745 865.672 2.206.490 309.284
47 Mardin 343 333 886.580 881.830 1.094.275 342.871
48 Muğla 873 850 3.808.026 1.446.156 6.032.975 537.323
49 Muş 72 71 23.220 23.213 374.474 49.500
50 Nevşehir 194 192 77.848 77.848 267.846 52.038
51 Niğde 371 367 413.829 413.829 275.104 56.310
52 Ordu 524 524 560.742 558.735 1.033.696 196.327
53 Rize 382 379 514.142 514.109 946.522 137.229
54 Sakarya 852 696 506.503 504.087 1.334.278 250.441
55 Samsun 703 698 887.566 873.689 1.977.595 383.848
56 Siirt 196 196 161.914 148.428 402.237 69.772
57 Sinop 135 135 125.854 122.915 172.655 48.294
58 Sivas 285 282 371.192 326.255 782.303 133.798
59 Tekirdağ 504 498 507.693 507.682 1.326.993 270.145
60 Tokat 601 591 394.803 393.984 964.071 141.884
61 Trabzon 696 671 3.905.560 1.359.443 4.681.240 371.323
62 Tunceli 58 58 144.332 50.997 248.862 50.189
63 Şanlıurfa 451 426 460.513 396.428 2.022.269 423.519
64 Uşak 324 315 769.015 465.980 975.450 132.950
65 Van 142 139 1.232.531 428.964 1.275.885 68.636
66 Yozgat 118 116 207.793 207.793 755.591 149.820
67 Zonguldak 344 338 312.319 272.758 964.266 184.543
68 Aksaray 304 292 1.851.603 1.802.890 857.871 240.160
69 Bayburt 53 53 86.032 86.028 91.492 18.425
70 Karaman 118 117 350.644 350.644 337.778 63.110
71 Kırıkkale 301 295 243.891 236.659 384.955 66.660
72 Batman 43 43 51.077 49.444 72.147 14.890
73 Şırnak 90 89 649.318 628.668 727.278 141.243
74 Bartın 434 429 290.961 281.253 243.750 41.129
75 Ardahan 148 146 5.313 5.313 129.844 25.392
76 Iğdır 83 80 191.351 181.205 418.461 55.352
77 Yalova 177 174 137.042 137.042 418.145 83.844
78 Karabük 227 217 312.367 307.482 484.190 90.615
79 Kilis 33 31 65.769 63.365 74.779 15.927
80 Osmaniye 190 185 346.925 309.235 537.892 86.416
81 Düzce 180 180 129.763 129.763 769.658 153.153
82 Büyük Mükellefler 101 76 5.773.563 5.133.799 11.109.327 1.626.943
Toplam 45.878 43.895 164.330.305 104.769.721 267.127.370 36.926.116
*UzlaĢmaya konu vergi ve ceza tutarına, geçici vergi aslı ve buna iliĢkin ceza dahildir. Ancak, uzlaĢılan bu tutarlara normal vade tarihinden
uzlaĢma tutanağının imzalandığı tarihe kadar geçen süre için gecikme faizi tutarları dahil değildir.
101
1.5.3. Yaygın ve Yoğun Denetim Faaliyetleri
01/01/2017–31/12/2017 tarihleri arasında yapılan yaygın ve yoğun vergi denetimlerinde;
mükellefler nezdinde 210.691 adet denetim yapılmıĢ, kayıt dıĢı çalıĢtığı tespit edilen 28.071 mükellef
için yeni mükellefiyet tesis ettirilmiĢ, 4.408 iĢ yerinde fiili hasılat denetimi yapılmıĢ, 17.359 nakliye
aracı nezdinde fiili denetim yapılmıĢ olup, Türkiye genelinde yapılan yaygın yoğun denetim
faaliyetleri kapsamında toplam 77.969.055 TL usulsüzlük cezası kesilmiĢtir.
Türkiye Genelinde Yapılan Yaygın ve Yoğun Denetim ÇalıĢmaları
Mükellefler Nezdinde Yapılan Denetim Sayısı 210.691
Mükellefler Nezdinde Yapılan Fiili Hasılat Denetim Sayısı 4.408
Nezdinde Fiili Denetim Yapılan Nakliye Aracı Sayısı 17.359
Mükellefiyet Tesis Ettirilen Kişi Sayısı 28.071
Toplam Denetim Sayısı 260.529
Kesilen Usulsüzlük Cezası Tutarı (TL) 77.969.055
Türkiye Genelinde Yapılan Yaygın ve Yoğun Denetim ÇalıĢmaları Esnasında Tespit
Edilen Kayıt DıĢı ĠĢçi Sayıları
Yılı OCAK - MART
Dönemi
NİSAN - HAZİRAN Dönemi
TEMMUZ - EYLÜL
Dönemi
EKİM - ARALIK Dönemi
GENEL TOPLAM
2015 686 233 539 409 1.867
2016 268 352 206 386 1.212
2017 428 296 558 627 1.909
1.5.4. Ġhbar Dilekçeleri
1905 sayılı Kanun uyarınca 01/01/2017 – 31/12/2017 tarihleri arasında ihbarda bulunan 454
kiĢiye ödenmek üzere toplam 12.870.004 TL ihbar ikramiyesi ödeneği ilgili vergi dairelerine
gönderilmiĢtir.
1.5.5. Denetim Rehberleri ve Denetim Planının Hazırlanması
BaĢkanlığımız tarafından 2017 Yılı Denetim Planı hazırlanarak yürürlüğe konulmuĢ ve
baĢarılı bir Ģekilde uygulanmıĢtır. Ayrıca, denetim yapan personele uygulama ve mevzuat bilgisinin
güncel tutulması amacıyla Gayrimenkul Sermaye Ġradı Denetim Rehberi, Yoklama Yoluyla Vergi
Denetim Rehberi, Yol Denetim Rehberi, Yaygın Yoğun Vergi Denetim Rehberi, Turizm Sektöründe
Vergi Denetim Rehberi, Bandrol Denetim Rehberi, Akaryakıt Ġstasyonlarında Pompa Ödeme
Kaydedici Cihaz (ÖKC) Denetim Rehberleri hazırlanarak 29 Vergi Dairesi BaĢkanlığına ve 52
Defterdarlığa gönderilmiĢ olup, vergi mevzuatındaki değiĢiklikler takip edilerek gerekli güncellemeler
yapılmaktadır. Aynı zamanda bu Rehberler GĠBĠNTRANET üzerinden personelimizin eriĢimine
açılmıĢ bulunmaktadır.
102
1.5.6. Yapılan Denetim Sonuçları
1.5.6.1. Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Kapsamında Yapılan Denetimler
2017 yılında akaryakıt istasyonlarında gerçekleĢtirilen akaryakıt pompalarına bağlı ödeme
kaydedici cihazlara (ÖKC) yönelik olarak yapılan denetimlerde ülke çapında bulunan akaryakıt
istasyonları nezdinde 28.463 denetim yapılmıĢ ve 4.244.987 TL ceza kesilmiĢtir.
1.5.6.2. Türkiye Geneli Gönüllü Uyum Kapsamında Akaryakıt Ġstasyonlarına Yönelik Yapılan
Denetimler
BaĢkanlığımız 2017 yılı Denetim Planı kapsamında Sektörel Denetimler alanında Akaryakıt
Sektöründe faaliyet gösteren Akaryakıt Ġstasyonlarına iliĢkin BaĢkanlığımızın bilgi iĢlem sistemlerinde
mevcut veriler analiz edilmiĢtir. Bu analiz neticesinde, riskli görülen firmalar nezdinde vergiye
gönüllü uyumun sağlanması amacıyla vergi dairesi baĢkanlıkları ve defterdarlıklarda denetim
çalıĢmalarına baĢlanılmıĢtır.
1.5.6.3. Kısa Süreli (Günübirlik) Konut Kiralama, Apart Kiralama ve Ev Pansiyonculuğu
Faaliyetlerine Yönelik Yapılan Denetimler
Kayıt dıĢı ekonomi ile mücadele, genel güvenlik ve genel sağlık açısından risk teĢkil eden
yasadıĢı fiillerin engellenmesi, suça karıĢmıĢ kiĢilerin takibi, yakalanması açısından; apart dairelerin,
pansiyon olarak kiralanan yerlerin ve günübirlik kiralanan konutların denetlenmesi önem arz etmekte
olup, sektöre yönelik BaĢkanlığımızca yoğun bir Ģekilde denetim faaliyetleri yürütülmektedir.
BaĢkanlığımız 2017 yılı Denetim Planı kapsamında sürekli yapılacak denetimler çerçevesinde
Günübirlik Konut Kiralama sektörüne yönelik BaĢkanlığımızca hazırlanan “Kısa Süreli (Günübirlik)
Konut Kiralama, Apart Kiralama ve Ev Pansiyonculuğu Denetim Rehberi” hazırlanarak 29 Vergi
Dairesi BaĢkanlığı ve günübirlik kiralamaların yoğun olduğu ilgili Defterdarlıklar nezdinde gerekli
denetim faaliyetlerine baĢlanılmıĢtır.
2017 yılında sektöre yönelik gerçekleĢtirilen denetim sonuçları aĢağıda açıklanmıĢtır.
2017 Yılı Günübirlik Konut Kiralama Denetim Sonuçları
Dönemi Nezdinde Denetim Yapılan Mükellef
Sayısı
Yeni Mükellefiyet Tesisi
Kesilen Ceza Tutarı (TL)
2017 10.503 2.265 12.367.844
1.5.7. Müdür Denetim Otomasyon Sistemi (M-DOS)
BaĢkanlığımızca kiĢi veya kurumlarca yapılan ihbar, Ģikâyet ve inceleme taleplerinin vergi
dairesi baĢkanlıkları ile defterdarlık gelir müdürlüklerince elektronik ortamda kayıt altına alınarak iĢ
ve iĢlemlerin iĢ akıĢlarını basitleĢtirmek ve yöneticilere elektronik ortamda rapor sunmak amacıyla
yazılımı geliĢtirilen sistemdir.
Bu çerçevede, vatandaĢ, mükellef veya kamu kurumları tarafından dilekçe, VĠMER, BĠMER,
CĠMER ve e-posta yoluyla yapılan ihbar, Ģikâyet ve inceleme taleplerinin elektronik ortamda kayıt
altına alınması, değerlendirilmesi, oluĢturulan komisyonlarca elektronik ortamda karar alınması ve
alınan kararların ilgili vergi dairelerine, elektronik yoklama sistemine (EYS) ve Vergi Denetim
Kuruluna (VDK) gereği yapılmak üzere elektronik ortamda gönderilmesi için Ġhbar, ġikâyet ve
Ġnceleme Taleplerinin Değerlendirilmesi Modülü geliĢtirilmiĢtir.
103
Ayrıca vergi denetim ve incelemelerinin daha verimli bir Ģekilde yürütülmesi amacıyla vergi
dairesi müdürleri tarafından hazırlanan vergi inceleme raporlarının ve bu raporlara iliĢkin iĢ ve
iĢlemlerin e-imzalı olarak elektronik ortamda hazırlanması amacıyla Vergi Ġnceleme Raporu Modülü
geliĢtirilmiĢtir.
M-DOS Programının 2016 yılında Ankara, Ġstanbul, Manisa ve Balıkesir Vergi Dairesi
BaĢkanlıklarında açılıĢları yapılmıĢ olup, 2017 yılında EskiĢehir ve Büyük Mükellefler Vergi Dairesi
BaĢkanlıkları haricindeki tüm baĢkanlıkların sistem açılıĢları yapılmıĢ, açılıĢı yapılan 24 Vergi Dairesi
BaĢkanlığında da eğitici eğitimi verilmiĢtir.
2016-2017 yılında M-DOS kapsamında 28 Vergi Dairesi BaĢkanlıkları verileri aĢağıda yer
almaktadır.
İhbar ve Değerlendirme
Komisyonundan çıkan ihbar sayısı
İnceleme Değerlendirme
Komisyonundan çıkan inceleme talebi sayısı
Rapor Değerlendirme Komisyonundan
(RDK) çıkan rapor sayısı
51.020 5.527 531
1.5.8. Bandrol Denetimleri
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin 6 ncı bendinin Bakanlığımıza
verdiği yetki çerçevesinde, vergi güvenliğini sağlamak amacıyla, BaĢkanlığımızca tütün mamulleriyle
alkollü içki ürünleri sektöründe faaliyet gösteren üretici ve/veya ithalatçı firmaların takibine yönelik
olarak 2007 yılından itibaren Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi uygulanmaktadır.
Sistem, vergi kayıp ve kaçağını önleyerek vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımını
sağlamak amacıyla mükelleflerin vergi matrahlarına ulaĢmak için teknolojik imkanları kullanarak
üretilen ve ithal edilen tütün mamulleriyle alkollü içki ürünlerinin bandrol, kod veya kodlanmıĢ
etiketler aracılığıyla takip edilmesi esasına dayanmaktadır.
Ülke genelinde, Tütün Mamulleri ve Alkollü Ġçkilerde Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi
kapsamındaki denetimler, vergi dairesi baĢkanlıkları ve defterdarlıklara bağlı özel eğitimli bandrol
denetim ekiplerince mobil denetim cihazları da kullanılmak suretiyle gerçekleĢtirilmektedir.
2017 yılında, Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi çerçevesinde, gerçekleĢtirilen saha
denetimlerinin sonuçları aĢağıdaki gibidir.
Denetime Katılan Aylık
Ortalama Personel Sayısı
Bandrollü Ürünlere Yönelik Olarak
Mükellefler Nezdinde Yapılan Denetim Sayısı
Kesilen Özel Usulsüzlük
Cezası Tutarı (TL)
Denetlenen Ürün Sayısı
Toplamı
Savcılığa Bildirilen
Mükellef Sayısı
552 74.882 2.819.033 13.792.020 1.674
Savcılığa Bildirilen Ürünlerin Nev'i
Alkol (Adet) Tütün (Adet)
Bandrolsüz Ürün
Taklit Bandrollü
Niteliğine Uygun
Olmayan (Yanıltıcı Bandrol)
Bandrolsüz Ürün
Taklit Bandrollü
Niteliğine Uygun
Olmayan (Yanıltıcı Bandrol)
79.542 15.622 12.832 839.605 5.069 164
104
Özellikle riskli alanlarda denetimlerin yoğunlaĢması ve denetim personeline verilen eğitimler
sayesinde gerek denetlenen ürün sayısında, gerekse kesilen toplam özel usulsüzlük cezası tutarında
artıĢ gerçekleĢmiĢtir.
2016 yılında 8.247.661 adet olan denetlenen ürün sayısı 2017 yılında 13.792.020 adete
ulaĢmıĢ ve bir önceki yıla göre %67 oranında artmıĢtır. Aynı Ģekilde, 2016 yılında 1.028.618 TL olan
kesilen toplam özel usulsüzlük cezası tutarı 2017 yılında 2.819.033 TL olarak gerçekleĢmiĢ ve bir
önceki yıla göre %174 oranında artmıĢtır.
Diğer taraftan, BaĢkanlığımız ve Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla
Mücadele Daire BaĢkanlığı koordinatörlüğünde 22 ilde mükerrer bandrol kullanarak Ģarap
üretimi/dağıtımı yaptığı değerlendirilen 104 firmaya yönelik operasyonlar gerçekleĢtirilmiĢtir.
Mükerrer bandrol kullanımı ve kaçakçılık konularına iliĢkin olarak ĠçiĢleri Bakanlığı Emniyet
Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire BaĢkanlığınca alkolü içkiler
üzerindeki bandrollerin mükerrer kullanımı Ģüphesiyle bir takım üretici firmalar nezdinde yapılan
operasyonlara da illerdeki görevli bandrol denetim ekiplerince destek ve katkı sağlanmıĢtır.
1.5.9. Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi Eğitimleri
BaĢkanlığımızca tütün mamulleriyle alkollü içki ürünleri sektöründe faaliyet gösteren üretici
ve/veya ithalatçı firmaların takibine yönelik olarak hizmet veren Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi
kapsamında bandrol denetimlerinde görevli toplam 742 personelimize Tütün Mamulleri ve Alkollü
Ġçkilerde Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi Mevzuatı, Bandrol Denetimi ve Uygulamaları Eğitimi
verilmiĢtir.
Ayrıca, ĠçiĢleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ile Jandarma Genel Komutanlığınca
muhtelif zamanlarda düzenlenen eğitimlere kurumların talebi üzerine BaĢkanlığımızca iĢtirak edilmiĢ
olup, kursiyerlere 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, Tütün Mamulleri ve Alkollü Ġçkilerde
Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi Mevzuatı, Bandrol Denetimi ve Uygulamaları ile Bandrollü Ürün
Ġzleme Sistemi Uygulamaları konularında eğitimler verilmiĢtir.
1.6. Tahsilat Faaliyetleri
1.6.1. e-Haciz Projesi
e-Haciz projesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 79 uncu
maddesine istinaden düzenlenen haciz bildirilerinin, Gelir Ġdaresi BaĢkanlığınca alacaklı vergi
daireleri adına e-haciz uygulamasına katılan bankalara elektronik ortamda tebliğ edilmesi ve bu
tebligatlara elektronik ortamda bankalar tarafından cevap verilmesi, bu kapsamda haczedilen menkul
mallar ile her türlü alacak ve hakların paraya çevrilmesi ve vergi dairesi hesaplarına aktarılması
amaçlanmaktadır. 2008 yılında uygulamaya baĢlanan bu proje kapsamında 2017 yılında;
- Gayrimenkul haczi için BaĢkanlığımız ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü arasında
protokol ve program yazılım çalıĢmalarına devam edilmiĢ,
- e-Haciz banka uygulamasına dahil olacak olan Vakıf Katılım Bankası A.ġ. ile test çalıĢmaları
yapılmıĢtır,
- e-Haciz kapsamında yapılan banka hacizlerine ait kıymetlerin elektronik ortamda tahsil
edilebilmesine yönelik protokol çalıĢmalarına devam edilmiĢtir.
1.6.2. Emniyet Genel Müdürlüğü Araç Haciz Projesi (e-Emniyet Haczi)
Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı arasında imzalanan protokol
kapsamında Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı birimleri tarafından, araçların satıĢ ve devrini engellemek ya da
sınırlandırmak amacıyla araç tescil kayıtlarına elektronik ortamda “Takyidat ġerhi” eklenilmesi,
105
kaldırılması veya muvafakat verilmesine yönelik programların hazırlanması amacıyla analiz, tasarım,
yazılım ve test çalıĢmaları yapılmıĢ olup, program geliĢtirme çalıĢmalarına devam edilmektedir.
1.6.3. Bankalar Aracılığıyla Tahsilat ve e-Tahsilat Sistemi
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 41 inci maddesine
istinaden, 29 banka ve PTT ile yapılan tahsilat protokolü kapsamında; vergi tahsilatı, vergi daireleri
dıĢında protokol imzalanan 29 banka ve PTT Ģubeleri tarafından da yapılmaktadır. (PTT iĢyerlerince
sadece trafik idari para cezası, geçiĢ ücreti ve idari para cezası tahsilatı yapılmaktadır.)
Bu kapsamda;
- AnlaĢmalı bankaların vergi daireleri adına mevzuata uygun olarak vergi tahsilatı yapmaları,
- Yapılan tahsilatların hızlı ve hatasız olarak mükellef hesaplarına iĢlenmesi,
- 29 AnlaĢmalı bankanın yaklaĢık 12.000, PTT‟nin de 3.500 den fazla Ģubesi üzerinden tahsilat
iĢlemi gerçekleĢtirilerek, hizmet kalitesi ve mükellef memnuniyetinin artırılması
sağlanmıĢtır.
Öte yandan, e-tahsilat sistemi kapsamında; banka Ģubeleri, alternatif dağıtım kanalları ve
BaĢkanlığımız internet sitesi üzerinden de sanal POS yöntemi ile tahsilat iĢlemleri
gerçekleĢtirilmektedir.
Tahsilat anlaĢması yapılan bankalar, mükelleflerin borçlarını sorgulayarak veya beyanlı olarak
tahsil etmekte, tahsilat bilgilerini anlık olarak BaĢkanlığımıza göndermekte olup, alınan bilgiler
mükellef hesaplarına otomatik olarak iĢlenmektedir.
Tahsilat Yılı Tahsilat İşlem Sayısı
2013 50.330.526
2014 50.737.435
2015 63.507.753
2016 70.482.100
2017 78.946.668
BaĢkanlığımız internet sitesi üzerinden AnlaĢmalı bankaların kredi kartlarıyla; gelir vergisi
(gayrimenkul/menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlardan kaynaklı gelir vergisi), motorlu
taĢıtlar vergisi, trafik idari para cezası, Karayolları TaĢıma Kanunu idari para cezası, geçiĢ ücreti ve
idari para cezası, diğer idari para cezaları, 6183 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirilmiĢ borçlar,
tapu harcı, yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar
Kurumu Genel Müdürlüğüne ait öğrenim kredisi ve katkı kredi borçları ödenebilmektedir.
Ayrıca, mükellefler banka kartları (debit kart) ve banka hesaplarından vergi dairesi
müdürlüklerince takip ve tahsilatı yapılmakta olan tüm alacakların vergi dairesi müdürlüklerine veya
anlaĢmalı bankalara gitmeden bulundukları yerlerden BaĢkanlığımıza ait www.gib.gov.tr adresi
üzerinden ödeyebilmektedir.
BaĢkanlığımız internet sitesi üzerinden sanal POS uygulaması ile 12.378.659 adet iĢlem
yapılmıĢtır. BaĢkanlığımız internet sayfası üzerinden sanal POS uygulaması ile tahsil edilen; gelir
vergisi (gayrimenkul/menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlardan kaynaklı gelir
106
vergisi), motorlu taĢıtlar vergisi, trafik idari para cezası, Karayolları TaĢıma Kanunu idari para cezası,
geçiĢ ücreti ve idari para cezası, diğer idari para cezaları, 6183 sayılı Kanun kapsamında
taksitlendirilmiĢ borçlar, tapu harcı, yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı, Yüksek
Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne ait öğrenim kredisi ve katkı kredi borçlarına
ait toplam tahsilat tutarları ise aĢağıda belirtilmiĢtir.
Ödeme Yılı Tahsil Edilen Toplam Tutar (TL)
2013 3.042.049.179
2014 2.954.652.968
2015 3.463.270.107
2016 3.876.091.490
2017 4.059.150.372
6111, 6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanun kapsamında; BaĢkanlığımız internet sayfası üzerinden
sanal POS uygulaması ile geçekleĢtirilen tahsilat tutarları aĢağıda belirtilmiĢtir.
Ödeme Yılı
Tahsil Edilen Toplam Tutar (TL)
2013 300.287.320
2014 297.801.808
2015 1.033.797.330
2016 1.097.008.253
2017 1.933.248.410
1.7. Uluslararası ĠliĢkiler
Uluslararası iliĢkilerin üst düzeyde olduğu günümüz dünyasında, vergi politikası uygulamaları
da uluslararası iletiĢim, paylaĢım ve etkileĢimden ayrı yürütülmemektedir.
Bu kapsamda, diğer ülke gelir idareleriyle iĢbirliği artırılmaya, ekonomik platformlarda görev
alanıyla ilgili iyi uygulamaları, sorun ve çözüm önerileri paylaĢılmaya, çevre ülke idareleriyle iĢbirliği
içinde uluslararası kuruluĢların faaliyetleri izlenmeye devam edilmektedir.
1.7.1. Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢmaları (ÇVÖA)
Ġlk olarak 03/11/1970 tarihinde Avusturya ile ülkemiz arasında ÇVÖA imzalanmasıyla
baĢlayan anlaĢma akdetme sürecinde, 2017 yılı sonu itibarıyla toplam 89 ülke ile ÇVÖA imzalanmıĢ
olup bunlardan 83‟ü yürürlüktedir. Yürürlükte olan bu AnlaĢmalardan 27 tanesi AB üyesi ülkelerle
imzalanmıĢtır.
107
2017 yılında Çad ile yeni bir ÇVÖA, Kuveyt, Özbekistan ve Ukrayna ile mevcut AnlaĢmaları
tadil eden protokoller imzalanmıĢ; Arjantin, Burkina Faso, Irak ve Ruanda ile ise ÇVÖA parafe
edilmiĢtir.
Türkiye’nin Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢmalarına ĠliĢkin Bilgiler
* 31/12/2017 itibariyle
Müzakereleri Devam Etmekte Olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢmaları
Danimarka, Hollanda, Ġsveç ve Lüksemburg ile mevcut AnlaĢmaların revize edilmesi,
Afganistan, Gana, Kamerun, Küba, Libya, Mali, Mozambik, Nijerya ve Tanzanya ile ise bir ÇVÖA
imzalanması için müzakereler devam etmektedir.
Diğer taraftan, ihtiyaç duyulması halinde yürürlükte olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme
AnlaĢmalarını tadil eden Protokoller akdedilmesine yönelik çalıĢmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda
imzalanan Protokollere iliĢkin ayrıntılara aĢağıdaki tabloda yer verilmektedir.
Anlaşma İmzaladığımız Ülke Sayısı 89*
Yürürlükte Olan Anlaşma Sayısı 83
İmzalanan Ancak Henüz Yürürlüğe Girmemiş Anlaşma Sayısı 6
İmzalanan Ancak Henüz Yürürlüğe Girmemiş Revize Anlaşma Sayısı 1
Parafe Edilen Ancak Henüz İmzalanmamış Anlaşma Sayısı 12
Anlaşma Görüşmeleri Devam Eden Ülke Sayısı 13
108
OECD bünyesinde yürütülen “Matrah AĢındırması ve Kar Aktarımı Projesi (BEPS)”
kapsamında 15 inci eylem sonucunda hazırlanan “Matrah AĢındırma Ve Kâr Kaydırmanın
Engellenmesine Yönelik Vergi AnlaĢmaları Ġle Ġlgili Önlemlerin Uygulanmasına ĠliĢkin Çok Taraflı
SözleĢme” 07/06/2017 tarihinde imzalanmıĢtır.
1.7.2. Diğer Ġkili ve Çok Taraflı AnlaĢmalar
Ülkemizin üyesi bulunduğu, Kuzey Atlantik AnlaĢması TeĢkilatı (NATO), BirleĢmiĢ Milletler
TeĢkilatı (BM) ile bunun iliĢkili kuruluĢları olan Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Dünya Bankası ile
Ġktisadi ĠĢbirliği ve Kalkınma TeĢkilatı (OECD), Dünya Ticaret Örgütü (WTO), Ekonomik ĠĢbirliği
TeĢkilatı (EĠT), Ġslam ĠĢbirliği TeĢkilatı (ĠĠT), Avrupa Ġmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), G20,
Karadeniz Ekonomik ĠĢbirliği TeĢkilatı (KEĠ) gibi uluslararası kuruluĢlarla iĢbirliğini artırmaya ve
faaliyetlere katılmaya yönelik çalıĢmalar yürütülmüĢtür.
Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel AnlaĢması (GATT), Hizmet Ticareti Genel AnlaĢması
(GATS), Diplomatik ve Konsolosluk ĠliĢkileri Hakkında Viyana SözleĢmeleri gibi çok taraflı
uluslararası anlaĢmalara iliĢkin BaĢkanlığımız görev ve yetki alanına giren anlaĢma maddelerinin
uygulanması ve yorumlanmasına yönelik çalıĢmalar yapılmıĢtır.
GATT AnlaĢma hükümleri çerçevesinde, Amerika BirleĢik Devletleri, Avrupa Birliği ve
Mısır tarafından ülkemiz ihraç ürünlerine yönelik yürütülen Telafi Edici Vergi SoruĢturmaları
kapsamında BaĢkanlığımız görüĢleri oluĢturularak muhataplarına iletilmiĢtir.
Ülkemizin taraf olduğu uluslararası projeler ve Katar, Somali, Fransa, Azerbaycan ve Tunus
gibi yeni nesil Kültür Merkezleri AnlaĢmaları, Uluslararası Hava ile Kara TaĢımacılığı AnlaĢmaları,
NATO AnlaĢmaları, ABD Vergi Muafiyetleri AnlaĢması, Türkiye-Japonya Uluslararası ĠĢbirliği
Ajansına (JICA) ĠliĢkin AnlaĢma, Türkiye-Japonya Ekonomik Ortaklık AnlaĢması, Türkiye-Bosna
Hersek, Türkiye-Gürcistan, Türkiye-Ukrayna, Türkiye-Sırbistan ve Türkiye-Malezya Serbest Ticaret
AnlaĢmaları gibi iki taraflı anlaĢmalar çerçevesinde yürütülen çalıĢmalar kapsamında gerek
müzakereleri devam eden anlaĢmaların hazırlanması aĢamasında gerekse ilgili anlaĢmaların
BaĢkanlığımız görev alanına giren maddelerinin uygulanması ve yorumlanmasına yönelik
düzenlemeler ile kurum, kuruluĢ ve hak sahibi mükelleflerin vergisel konularda tereddüde düĢtükleri
iĢ ve iĢlemler hakkında çalıĢmalar yapılmıĢtır.
Ülke Adı
Protokolün
Parafe
Edildiği
Tarih
Protokolün
İmzalandığı
Tarih
Protokolün
Yürürlük
Tarihi
Uygulanma
Tarihi
1)Lüksemburg - 30.09.2009 14.07.2011 01.01.2012
2)Singapur 13.09.2010 05.03.2012 07.08.2013 07.08.2013
3)Malezya - 17.02.2010 25.12.2013 25.12.2013
4) Belçika 17.08.2012 09.07.2013 - -
5) Güney Afrika Cum. 30.05.2011 25.12.2013 - -
6) Özbekistan 25.05.2017 25.10.2017 - -
7) Ukrayna 16.08.2017 09.10.2017 - -
8) Kuveyt 09.09.2017 14.09.2017 - -
109
Karadeniz üzerinden Rus doğal gazının Türkiye‟ye ve Türkiye üzerinden Avrupa‟ya taĢınması
amacıyla Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında imzalanan Türk Akım Gaz Boru Hattı Projesi
AnlaĢmasında yer alan vergisel hükümlerin uygulanmasına yönelik olarak ikincil mevzuat çalıĢmaları
yapılmıĢ ve bu kapsamda BaĢkanlığımız birimleri ve ilgili Bakanlıkların katılımıyla çeĢitli toplantılar
düzenlenmiĢtir.
Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı Projesi kapsamında mükelleflerin KDV istisna
belgesi baĢvuruları değerlendirilmiĢ ve bu mükelleflerin adlarına belge düzenlenmesi için gerekli
yazıĢmalar yapılmıĢtır. Proje kapsamında vergisiz alım yapan mükelleflerin bu alımlarına iliĢkin
raporların gönderilmesi sağlanmıĢ ve tarafımızca değerlendirmeler yapılmıĢtır. Ayrıca, bahse konu
Projede hak sahibi müteahhitlerce vergisiz temin edilen araçlar için bu müteahhitlerin projedeki
yükümlülüklerinin sona erdiği tarihten sonra nasıl iĢlem tesis edileceğine yönelik uygulamaya yön
verici çalıĢmalar yürütülmüĢtür.
Türkiye Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti arasında Edirne-Kars ve Bağlantıları Demir
Yolu Projesi Çerçeve AnlaĢması Taslağının vergi ile ilgili maddelerinin değerlendirilmesi
BaĢkanlığımız görev ve yetki alanı itibariyle yapılarak bu yönde UlaĢtırma Denizcilik ve HaberleĢme
Bakanlığı ile yazıĢmalar ve toplantılar yapılmıĢtır.
Ülkemiz adına BaĢkanlığımızın Ġslam ĠĢbirliği TeĢkilatının ilgili kuruluĢlarından olan Ġslam
Ülkeleri Vergi Ġdareleri Birliği‟ne (ATAIC) üyeliği hususunda çalıĢmalar yapılarak, bu kapsamda
Bakanlar Kurulu Kararı çıkarılmasına yönelik yazıĢmalar tamamlanmıĢtır.
2017 yılında Almanya`nın yürütmüĢ olduğu G20 Dönem BaĢkanlığı çerçevesinde vergi ile
ilgili konularda yürütülen çalıĢmalara etkin katılım sağlanmıĢ olup, bu kapsamda paylaĢılmıĢ olan
kavram kağıtlarına dair görüĢümüzün oluĢturulması ve ilgili kurum ve kuruluĢlara iletilmesine yönelik
çalıĢmalarda bulunulmuĢtur.
BirleĢmiĢ Milletler tarafından finansmanı sağlanan ve Çevre ve ġehircilik Bakanlığı tarafından
yürütülen “Piyasa Mekanizmalarına Hazırlık Ortaklığı (PMR) Projesi” kapsamında “Emisyon Azaltım
Mekanizmalarının Türkiye‟ye Uygunluğunun Değerlendirilmesi”, “Türkiye'de Piyasa Temelli
Mekanizmalar (PTM) Uygulama Değerlendirilmesi” ve “PMR Modelleme ÇalıĢmaları” konulu
çalıĢtaylara katılım sağlanmıĢtır.
Ülkemizde faaliyet gösteren yabancı okulların vergi sorunlarına iliĢkin DıĢiĢleri ve Milli
Eğitim Bakanlıkları tarafından yürütülen çalıĢmalara katkı sağlanmıĢtır.
Müzakereleri BaĢkanlığımızca yürütülmeye devam edilen Türkiye-Macaristan KDV Ġade
AnlaĢması çalıĢmalarına katkı sunulmuĢtur.
1.7.3. Bilgi DeğiĢimi ile Ġlgili Yapılan ÇalıĢmalar
Diğer ülke vergi idareleri ile iĢbirliğinin sağlanması kapsamında ülkemizin ihtiyaç duyduğu
bilgiler yabancı vergi idarelerinden temin edilmekte, yurtdıĢından gelen bilgi talepleri
değerlendirilmekte, bu talepler ilgili birimlere iletilmekte ve ilgili birimlerden alınan cevaplar
doğrultusunda karĢı ülkeye yürürlükte bulunan anlaĢmalar çerçevesinde talep edilen bilgiler
verilmektedir.
Yürürlükte olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢmalarının "Bilgi DeğiĢimi" maddesine
istinaden, anlaĢmalarda belirtilen vergilerle ilgili bilgiler OECD'nin belirlemiĢ olduğu standartlar
çerçevesinde "Talep Üzerine Bilgi DeğiĢimi" ve "Kendiliğinden Bilgi DeğiĢimi" kapsamında değiĢime
tabi tutulmuĢtur.
Vergi Amaçlarına Yönelik ġeffaflık ve Bilgi DeğiĢimi Küresel Forumu (Küresel Forum)
tarafından, vergisel amaçlı Ģeffaflık ve bilgi değiĢimi standartlarının ülkeler tarafından uygulanmasına
yönelik olarak yürürlüğe konulan eĢ-denetim (peer review) çerçevesinde, ülkelerin eĢ-denetimleri
kapsamında ülkemize gönderilen soru formları cevaplandırılmıĢtır. Uluslararası kuruluĢlarda konuya
iliĢkin gündeme gelen geliĢmeler takip edilmiĢtir. Küresel Forum toplantı ve karar metinleri hakkında
ülkemiz görüĢü iletilmiĢtir.
110
OECD'nin Bilgi DeğiĢimi ve Vergi Uyumu Konulu 10 No.lu ÇalıĢma Partisi toplantılarına
katılım sağlanmıĢ olup, finansal hesap bilgilerinin otomatik değiĢimine baĢlanabilmesi için yasal ve
teknik altyapı hazırlıkları yürütülmüĢtür.
1.7.3.1. Vergi Konularında Bilgi DeğiĢimi AnlaĢmaları
Vergi kapasitesi düĢük olan ülkeler ile “Vergi Konularında Bilgi DeğiĢimi AnlaĢması”
akdedilmeye baĢlanılmıĢtır. AĢağıdaki tabloda Vergi Konularında Bilgi DeğiĢimi AnlaĢmalarının
ayrıntıları yer almaktadır.
Ülke Adı Anlaşmanın
Parafe Edildiği Tarih
Anlaşmanın İmzalandığı
Tarih
Anlaşmanın
Yürürlük Tarihi Uygulanma
Tarihi
1) Jersey 27.10.2010 24.11.2010 11.09.2013 11.09.2013
2) Guernsey - 13.03.2012 - -
3) Cebelitarık 01.08.2012 04.12.2012 - -
4) Bermuda 15.04.2011 23.01.2012 18.09.2013 18.09.2013
5) Man Adası 21.06.2012 21.09.2012 - -
3 Kasım 2011 tarihinde Fransa'nın Cannes Kentinde imzalanmıĢ olan "Vergi Konularında
KarĢılıklı Ġdari YardımlaĢma SözleĢmesi” 30/10/2017 tarihli ve 2017/10969 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile onaylanarak 26/11/2017 tarihli ve 30252 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıĢtır.
SözleĢmenin Türkiye yönünden yürürlüğe girmesine yönelik hukuki süreç devam etmektedir.
1.7.4. Ekonomik Kalkınma ve ĠĢbirliği TeĢkilatı (OECD) ile ilgili ÇalıĢmalar
1.7.4.1. OECD Komite ve ÇalıĢma Partisi Faaliyetleri
2017 yılında, CFA/FTA Vergi Ġdaresi Forumu, CFA Mali ĠĢler Komitesi, CFA/WP1 Vergi
AnlaĢmaları ve ĠliĢkili Sorular ÇalıĢma Grubu, CFA/WP2 Vergi Ġstatistikleri ve Vergi Analizleri
ÇalıĢma Grubu, CFA/WP6 Çokuluslu ġirketlerin Vergilendirilmesi ÇalıĢma Grubu, CFA/ WP9
Tüketim Vergileri ÇalıĢma Grubu, WP10 Bilgi DeğiĢimi ve Vergi Uyumu ÇalıĢma Grubu,
CFA/WP1/BEPS Matrah AĢınması ve Kar Kaydırma, CFA/WP11 Saldırgan Vergi Planlaması CFA
Zararlı Vergi Uygulamaları Forumu, OECD RüĢvetle Mücadele ÇalıĢma Grubu, Üye Olmayan
Ekonomilerle ĠĢbirliği DanıĢma Grubu, CTPA Vergi Politikaları ve Ġdaresi Merkezi, OECD/MENA
Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkeleri ile ĠĢbirliği Programı ve EDRC Ekonomi Politikaları Ġnceleme
Komitesi ÇalıĢmaları takip edilerek ülkemizle ilgili gerekli teknik katılım ve katkılar sağlanmıĢtır.
1.7.4.2. Eğitim ÇalıĢmaları
1993 yılında OECD, DıĢiĢleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve TĠKA‟nın ortaklaĢa düzenlediği
bir protokol çerçevesinde Maliye Bakanlığı‟nın ev sahipliğinde kurulan ve BaĢkanlığımızca yönetilen
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi‟nde 2017 yılında düzenlenen 7 ayrı seminere 29 farklı
ülkeden toplam 159 vergi uzmanı katılmıĢtır.
111
1993 yılından bugüne kadar 70 değiĢik ülkeden 5181 üst düzey vergi memuru OECD Ankara
Çok Taraflı Vergi Merkezi‟nde düzenlenen faaliyetlere katılmıĢtır.
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezindeki seminerlere bu güne kadar katılımcı gönderen
ülkeler Ģunlardır: Afganistan, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Bahreyn, BangladeĢ, Beyaz Rusya,
BirleĢik Arap Emirlikleri, Britanya Virgin Adaları, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Çin
Halk Cumhuriyeti, Danimarka, Endonezya, Ermenistan, Estonya, Fas, Filipinler, Filistin, Finlandiya,
Gana, Güney Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Gürcistan, Hırvatistan, Hindistan, Irak, Ġngiltere,
Ġran, Kamboçya, Kamerun, Karadağ, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, Kosova, Lesotho, Letonya,
Libya, Litvanya, Lübnan, Macaristan, Makedonya, Maldivler, Malta, Mısır, Moğolistan, Moldova,
Nepal, Norveç, Özbekistan, Pakistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu, Senegal,
SeyĢeller, Sierra Leone, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya, Suudi Arabistan, Tacikistan, Tunus,
Türkmenistan, Uganda, Ukrayna, Umman ve Vietnam.
Ayrıca, Bölge Ülkeleri ile ikili iliĢkiler çerçevesinde Nijerya, Bahreyn, Ruanda ve
Özbekistan‟dan gelen heyetlere; e-uygulamalar, Katma Değer Vergisi Risk Analizi (KDVĠRA),
Bandrollü Ürün Ġzleme Sistemi konularında Ankara‟da seminerler düzenlenmiĢtir.
1.7.5. Avrupa Birliği (AB) - Türkiye Ortaklık ĠliĢkileri ve Katılım Müzakereleri Kapsamında
Yapılan ÇalıĢmalar
2017 yılında AB-Türkiye Ortaklık ĠliĢkileri ve Katılım Müzakereleri Kapsamında Yapılan
ÇalıĢmalar aĢağıdaki Ģekilde özetlenebilir:
- Avrupa Birliği‟ne (AB) üyelik sürecinde 34. Dönem Gümrük Birliği Ortak Komitesi ile
Gümrük Birliği‟nin Güncellenmesi toplantılarına katılım sağlanarak gerekli katkılar yapılmıĢtır.
- 125. Dönem Ortaklık Komitesi Toplantısına katılım sağlanarak gerekli katkılar yapılmıĢtır.
- Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan her yıl aday ülkelerin AB‟ye katılım yolunda
kaydettikleri geliĢmeyi değerlendirdikleri “2016 Türkiye Ġlerleme Raporu”na iliĢkin gerekli katkılar
yapılmıĢtır.
112
- Avrupa Komisyonu 2016 yılı GeniĢleme Paketi ve Türkiye Raporu‟na gerekli katkılar
yapılmıĢtır.
- Avrupa Komisyonu 2017 yılı Türkiye Ġlerleme Raporuna 16 Nolu vergilendirme faslı ile 20
Nolu iĢletme ve sanayi politikası faslı kapsamında katkıda bulunulmuĢtur.
- Avrupa Birliği projelerinin izlenmesi ile ilgili çeĢitli toplantılara katılım sağlanmıĢtır.
- 2018-2020 Katılım Öncesi Ulusal Ekonomik Reform Programına gerekli katkılar yapılmıĢtır.
- AB‟nin vergilendirme alanında katılımcı ülkeler arasında iĢbirliğinin artırılması suretiyle AB
iç pazarında vergilendirme sistemlerinin geliĢtirilmesi amacı ile oluĢturduğu Fiscalis 2017 Programı
kapsamında 5 adet çalıĢma ziyareti ve toplantıya katılım sağlanmıĢtır.
- Avrupa Küçük ĠĢletmeler Yasası Değerlendirme ÇalıĢtayına katılım sağlanmıĢtır.
1.7.6. Avrupa Birliği (AB) Mali Yardımları Kapsamında Yapılan ÇalıĢmalar
Avrupa Birliği Mali Yardımları Kapsamında 2017 yılı içerisinde yapılan çalıĢmalar
aĢağıdadır:
- Avrupa Birliği mali yardımları çerçevesinde 5303 sayılı Kanun ile onaylanması uygun
bulunan Çerçeve AnlaĢma, 5824 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunan Katılım Öncesi Yardım
Aracı (IPA) Çerçeve AnlaĢması ve 6647 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunan Katılım Öncesi
Yardım Aracı (IPA II) Çerçeve AnlaĢması ile Tarım ve Kırsal Kalkınma Politika Alanı (IPARD)
Kapsamındaki Birlik Mali Yardımının Uygulanmasına ĠliĢkin Düzenlemeler Hakkında Sektörel
AnlaĢması (IPARD-II) kapsamında BaĢkanlığımızca yayımlanan ikincil mevzuat ile belirlenen vergi
istisnaları kapsamında mali yardımlardan yararlanan mükelleflerin KDV Ġstisna Sertifikası baĢvuruları
baĢta olmak üzere diğer vergi istisnaları ile ilgili baĢvuruları sonuçlandırılmıĢtır,
- IPA Çerçeve AnlaĢmalarının vergi istisnalarına iliĢkin usul ve esaslarını belirleyen mevcut
Tebliğlerinde değiĢiklik yapmayı öngören Tebliğ taslakları hazırlanmıĢtır,
- Avrupa Birliği mali yardımlarının kullanılma kapasitesinin artırılması ve vergisel boyutu ile
iliĢkili bilgilendirme çalıĢmaları kapsamındaki toplantılara katılım sağlanmıĢtır.
1.7.7. Transfer Fiyatlandırması ile Ġlgili ÇalıĢmalar
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç
dağıtımı" baĢlıklı 13 üncü madde hükmünün uygulanmasına iliĢkin olarak, uluslararası alandaki
geliĢmeler takip edilerek ve özellikle OECD düzenlemeleri çerçevesinde gereken yasal değiĢiklikler ve
ikincil mevzuat çalıĢmaları yapılmaktadır.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt dıĢında bulunan iliĢkili kiĢilerle yaptıkları mal veya
hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin tespitine iliĢkin yöntemler, mükellefin talebi
üzerine BaĢkanlığımız ile peĢin fiyatlandırma anlaĢması imzalanarak belirlenebilmektedir. Bu
kapsamda mükellefler ile BaĢkanlığımız arasında yapılan peĢin fiyatlandırma anlaĢmalarına iliĢkin
çalıĢmalar yürütülmüĢtür.
2017 yılı içinde 6 anlaĢma imzalanmıĢtır. 2017 yılı sonu itibarıyla imzalanan toplam anlaĢma
sayısı ise 13'tür.
1.8. Kurumsal Elektronik Belge Yönetim Sistemi (KEYS)
KEYS, elektronik ortamda belge üretilmesini, bu belgelerin kayıt altına alınmasını,
yönetilmesini, arĢivlenmesini ve teslim edilmesini sağlayan bir sistemdir. Ġlk aĢamada kullanımına
2009 yılında özelge sistemi ile baĢlanılan Kurumsal e-Belge Yönetim Sistemi 2013 yılında
113
BaĢkanlığımız merkez birimlerindeki tüm gelen evrak ve yazıĢma iĢlemlerinde kullanılmaya
baĢlanmıĢtır.
BaĢbakanlık Devlet ArĢivleri Genel Müdürlüğünce Elektronik Belge Yönetim Sistemimizin
Elektronik Belge Standartlarına uygunluğu denetlenmiĢ olup, KEYS uygulaması denetimden olumlu
görüĢ almıĢ, TSE 13298/T1 belgesine sahip bir uygulama olarak tescillenmiĢtir.
BaĢkanlığımızca Elektronik Belge Yönetim Sistemi ile Resmi YazıĢmalarda Uygulanacak
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanan ve üretilen elektronik imzalı
belgelerin muhataplarınca, belge aslını görüntülemek sureti ile doğrulama yapabilecekleri
https://ebelgedogrulama.gib.gov.tr internet sayfası, 27/07/2016 tarihi itibariyle aktif edilmiĢtir. Söz
konusu bu geliĢme; tüm kamu kurumlarına, bankalara ve BaĢkanlığımız birimlerine resmi yazı ile
duyurulmuĢtur.
2017 yılı itibariyle, 30 vergi dairesi baĢkanlığı ve 288 vergi dairesi müdürlüğünde KEYS
kullanılmaktadır. 20.000 aktif kullanıcısı olan sistemin, 14.000 anlık kullanıcısı bulunmaktadır.
2017 yılında KEYS‟te “iç yazıĢma ve KEYS de teslimi sağlanan evrak” sayısı 1.998.706
adettir. Sistemin kullanımı ile kağıt, zarf, posta gideri ve toner kullanımı gibi alanlarda yaklaĢık
9.050.325 TL tasarruf edilmesi sağlanmıĢtır. Kağıtsız ofis amacına yönelik olarak Vergi Denetim
Kurulu– KEYS Entegrasyonu ile 2017 yılında 75.465 evrak web servis ile gönderimi sağlanmıĢtır.
Ayrıca, KEYS-UYAP-DATAP ve Engelli Vergi Ġndirimi iĢlemlerinin elektronik ortama
taĢınması ile söz konusu iĢ süreçlerine ait olumlu uygulama sonuçları elde edilmesi mümkün olacaktır.
Resmi yazıĢmaların elektronik ortamda mevzuata uygun, uluslararası standartlarda ve teknik
olarak güvenli bir Ģekilde yapılmasına imkân sağlayan bir sistem olan kayıtlı elektronik posta (KEP)
ile 2017 yılında giden evrak sayısı 92.179‟dur.
2- Proje Bilgileri
2.1. Tek Vergi Dairesi
5345 sayılı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanununun amacına
uygun yapıya dönüĢtürülerek mevcut vergi dairelerinin kül halinde, tasfiyesiz olarak vergi dairesi
baĢkanlığına devredilmesi ve vergi dairesi baĢkanlıklarına vergi dairesi ve tahsil dairesi sıfatı
kazandırılması kapsamında, pilot uygulama baĢlatılan EskiĢehir Vergi Dairesi BaĢkanlığı ile anılan
Vergi Dairesi BaĢkanlığına bağlı olarak kurulan Ģubelerde yapılan iĢ ve iĢlemlerin yerinde
değerlendirilmesi ve iyileĢtirilmesine yönelik çalıĢmalar devam etmektedir.
2.2. Elektronik ÖTV Takip Sistemi (ÖTVBĠS Projesi)
Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli listelerde yer alan malların takip edilmesi, mevzuat
değiĢikliklerine uyumun süratli bir Ģekilde sağlanması, veri ambarının etkin kullanılması, mükellef,
ürün veya sektör bazlı etkin bir analiz ve raporlama sisteminin oluĢturulması, iade iĢlemlerinde hem
idare hem de mükellefler açısından kolaylık sağlayacak süreçlerin geliĢtirilmesi, uygulama hafızasının
oluĢturulması, hataların oluĢmadan önlenmesine yönelik mekanizmaların kurulması amaçlarıyla
Elektronik ÖTV Takip Sistemi oluĢturulmuĢtur.
Bu sistem ile Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli listelerde yer alan malların, imalat ve
ithalatından, nihai tüketiciye ulaĢım safhasına kadar ki tüm süreçlerin takip edilebilmesi, cari denetim
yapılabilmesi, mükellef ve sektör bazlı raporların alınabilmesi, üst yönetimin politika oluĢturma ve
karar verme sürecinde kullanacağı verilerin toplanması, depolanması, analiz edilmesi, kolay eriĢilebilir
hale getirilmesi, iade süreçlerinin daha etkin ve standart hale getirilebilmesi, ÖTV beyan ve iade
süreçlerinde kayıp ve kaçağın tespit edilmesi ve engellenmesi hedeflenmektedir.
Yukarıda açıklanan hedefler doğrultusunda ÖTVBĠS kapsamında; “Ürün Takip Modülü”
geliĢtirmeleri yapılmıĢtır. ÖTV I, II ve III sayılı listelere iliĢkin GTĠP Kontrol, GTĠP Analiz,
Dönemsel Analiz Sonuç ekranları ara yüzleri hazırlanmıĢ, menü baĢlıklarının liste bazında
114
ayrıĢtırılması sağlanarak modül sorgulamaları taĢra birimlerine göre (GĠB-VDB/DEF-VDM) alt
kırılımlı olarak sorgulanabilir hale getirilmiĢtir.
Ayrıca, “Ġade ve Beyanname Kontrol Raporları Modülü” geliĢtirmelerine devam edilmektedir.
0071 vergi kodundan beyanname veren mükelleflerin beyannamelerinin, oluĢturulan kontrol
segmentleri aracılığıyla merkezden kontrol edilerek, tespit edilen hata ve uyumsuzlukların ilgili vergi
dairesine raporlanmasını sağlayacak bir yapı oluĢturularak yazılımsal geliĢtirmelerin test edilmesi
amacıyla; pilot uygulama kapsamına alınan Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğünün
kullanımına açılmıĢtır.
BaĢkanlığımızca hazırlanan ÖTV Ġadesi Risk Analizi Projesi ile ÖTV iade listelerinin kağıt
ortamdan elektronik ortama taĢınmasıyla, ÖTV iade süreçlerinde vergi dairelerince manuel olarak
yapılan ve oldukça uzun zaman alan kontrollerin elektronik ortamda daha etkin ve daha kısa sürede
tamamlanmasını sağlayacak yazılım çalıĢmalarına ÖTV iade taleplerinin %93 ünü oluĢturan I sayılı
Liste kapsamındaki iadelerden baĢlanılmıĢtır.
Bu çalıĢmayla ÖTV iadelerinin, KDV iadelerinde olduğu gibi risk analizi ve otomasyon
yazılımları yoluyla, elektronik ortama kademeli olarak taĢınması ve bu suretle ÖTV iadelerine iliĢkin
kontrol ve iade süreçlerinin daha kısa sürede ve daha etkin bir Ģekilde yerine getirilmesinin sağlanması
amaçlanmaktadır. ÖTV iadesi talep eden mükelleflerin iadeye esas belgelerini Ġnternet Vergi Dairesi
üzerinden elektronik ortamda girmesini sağlayacak veri giriĢ ekranları yapım ve geliĢtirme
çalıĢmalarına devam edilmektedir. Mükelleflerin elektronik ortamda gönderdikleri belgeler üzerinden
yapılacak kontroller neticesinde hazırlanacak özet bir rapor vergi dairelerinin kullanımına
sunulacaktır. Pilot uygulama kapsamına alınan vergi daireleri nezdinde süreçleri test edilen
uygulamaya tüm vergi dairelerinin dahil edilmesi planlanmaktadır.
2.3.Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz Uygulaması
Mükellefler tarafından kullanılmakta olan ödeme kaydedici cihazların geliĢen teknolojik
koĢullara uygun hale getirilmesi, bu cihazlar yoluyla gerçekleĢtirilen satıĢ/ödeme iĢlemlerine iliĢkin
bilgilerin online olarak Gelir Ġdaresi BaĢkanlığıyla paylaĢılması ve EFT-POS cihazları ve diğer çevre
birimlerinin yazar kasaların entegre bir yapıda çalıĢmasını temin etmek üzere yeni nesil ödeme
kaydedici cihaz projesi baĢlatılmıĢtır.
Projeye iliĢkin mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde, 2013 ve 2014 yıllarında 426, 427, 435 ve
437 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğleri; 2015 yılında ise bu Genel Tebliğlerde değiĢiklik yapan 450,
451, 465 ve 466 Seri No.lu Vergi Usul Genel Tebliğleri yayımlanmıĢtır. 2016 yılında da yayımlanan
473 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca 01/01/2018 tarihinden itibaren Kanun
kapsamına giren mükelleflerin tamamı YN ÖKC kullanmaya baĢlamıĢ olacaklardır.
Ayrıca, 30/09/ 2017 tarihinde yayımlanan 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile
perakende ticaret veya hizmet ifası ile uğraĢan mükelleflerin kullanmak zorunda oldukları Yeni Nesil
Ödeme Kaydedici Cihazlar (YNÖKC) ile ilgili olarak, Organize perakende sektöründe faaliyet
gösteren mükelleflerin sahibi oldukları eski nesil ÖKC‟leri mali hafızaları doluncaya kadar
kullanabileceklerine dair esaslar; ÖKC mali bildirim raporlarının, e-arĢiv uygulaması yoluyla
elektronik ortamda Gelir Ġdaresi BaĢkanlığına bildirilme usulü ve gereken Ģartlar; TSM Merkezlerinin
çalıĢma usul ve esasları; ÖKC‟lerden ÖKC fiĢi dıĢında kalan diğer belgelerin de düzenlenebilme
imkanına dair usul ve esaslar belirlenmiĢtir.
Diğer taraftan, 21/12/2017 tarihinde yayımlanan 488 ve 489 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğleri ile 426 ve 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri güncellenmiĢ ve yol
kenarı otopark iĢletmeleri ile seyyar banka POS cihazı kullananların dıĢında kalan mükelleflerin 3100
sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine tâbi mevcut eski nesil ödeme kaydedici cihazları, mali
hafızaları doluncaya veya mali hafıza değiĢimini gerektiren durumun oluĢuncaya kadar kullanabilme
imkanı sağlanmıĢtır. Anılan Tebliğlerde ayrıca, ÖKC de oluĢan mali bilgilerin 01/07/2018 tarihinden
itibaren elektronik ortamda Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Bilgi Sistemine bildirileceği belirtilmiĢ ve buna
dair usul ve Ģartlar açıklanmıĢtır.
115
Uygulamaya iliĢkin teknik altyapı çalıĢmaları ve mevzuat düzenlemeleri büyük ölçüde
tamamlanmıĢ ve geliĢtirme çalıĢmaları devam etmektedir. Bu kapsamda, YN ÖKC‟lere iliĢkin Teknik
Kılavuz ve dokümanların güncelleme çalıĢmaları TÜBĠTAK ile birlikte yürütülmeye devam edilmekte
olup, tamamlandıkça söz konusu teknik dokümanlar BaĢkanlığımız resmi internet sitesinde
yayınlanmaktadır.
Yetkili ÖKC firmalarınca Bakanlığımıza verilen ve TÜBĠTAK‟da gerçekleĢtirilen teknik
testleri olumlu sonuçlanan EFT-POS özellikli, basit/Bilgisayar Bağlantılı YN ÖKC‟lerin onay
iĢlemleri tamamlanmıĢ olup bu cihazlar, mükelleflerce kullanılmaya baĢlanmıĢtır. Yetkili ÖKC
firmalarının diğer onay baĢvuruları da TÜBĠTAK‟a intikal ettirilmiĢ olup teknik testlerin
tamamlanmasını müteakip onayları verilecektir.
Konu hakkında BaĢkanlığımızca, sektör temsilcileri, paydaĢlar (Bankalar, BDDK, TÜBĠTAK,
TSE vb.) ve ilgili kurum ve kuruluĢlarla da toplantılar yapılarak görüĢ alıĢveriĢinde bulunulmaktadır.
Gerekli görülen hallerde uygulamaya yön verici mevzuat düzenlemeleri yapılmak suretiyle projeye
uyum seviyesinin en üst seviyelere çıkartılması amaçlanmaktadır.
2.4. Dava Takip Programı (DATAP)
Bu Program, Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı merkez ve taĢra birimlerinin taraf olduğu idari, adli
davaların ve icra/iflas iĢlemlerinin kaydedildiği, takip edildiği ve istatistiklerinin alınabildiği
elektronik programdır. Dava takip iĢlemlerinin merkezi bir kontrol mekanizması altında yürütülmesi,
davalara ait savunmalarda etkinliğin sağlanması, ihtilafların asgari düzeye indirilmesi, içtihat havuzu
ve istatistikler oluĢturup rapor alınabilmesi amacıyla geliĢtirilmiĢ olup, Program kapsamında KEYS
DATAP, UYAP entegrasyonu sağlanacaktır. DATAP uygulama sorunlarının yerinde tespiti ile birlikte
yazılımı güncellenmiĢ ve DATAP-KEYS- ĠġTAKĠP entegrasyonu sağlanmıĢtır.
DATAP güncellenmiĢ haliyle 11/04/2016 tarihi itibariyle Ankara Vergi Dairesi BaĢkanlığında,
26/09/2016 tarihi itibariyle ise Ġzmir Vergi Dairesi BaĢkanlığında pilot olarak uygulanmaya
baĢlanmıĢtır.
BaĢkanlığımız Merkez teĢkilatında Hukuk MüĢavirliği ile taĢra teĢkilatında 30 vergi dairesi
baĢkanlığında kullanıma açılmıĢ olan DATAP üzerinden 2017 yılı içerisinde 57.263 adet davanın
sisteme kaydı yapılmıĢtır.
2.5. Defter- Beyan Sistemi
Serbest meslek erbabı, iĢletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi
olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulmasına, bu kayıtlardan serbest meslek erbabı
ile iĢletme hesabı esasına göre defter tutanların defterlerinin elektronik olarak oluĢturulması ve
saklanmasına, vergi beyannameleri, bildirim ve dilekçelerin elektronik olarak verilebilmesine,
elektronik ortamda belge düzenlenebilmesine imkan tanıyan ve bu kapsamda yer alan mükelleflerin
BaĢkanlık veri tabanında yer alan diğer bilgilerini mükelleflerin bilgisine sunan Defter Beyan Sistemi,
01/01/2018 tarihi itibariyle serbest meslek kazancı elde eden mükellefler ile basit usule tabi
mükellefler açısından kullanıma açılmıĢtır. ĠĢletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise bu
Sistemi 01/01/2019 tarihinden itibaren kullanmaya baĢlayacaklardır.
Defter Beyan Sistemi ile vergisel ve ticari iĢlemlerin elektronik ortamda kayıt altına alınması,
kayıtlardan hareketle defter ve beyannamelerin elektronik olarak oluĢturulması ve muhafaza edilmesi,
bu sayede yükümlülüklere iliĢkin bürokratik iĢlemlerin ve uyum maliyetlerinin azaltılması, kayıt dıĢı
ekonomi ile etkin bir Ģekilde mücadele edilmesi ve vergiye gönüllü uyum seviyelerinin artırılması
amaçlanmaktadır.
2.6. Performans Bilgi Sistemi
2017 yılında çalıĢmalarına baĢlanan ve 2018 yılında test ortamında kullanıcılarına açılan
Performans Bilgi Sistemi (PBS) projesi ile; vergi daireleri tarafından gerçekleĢtirilen sicil, tarh,
116
tahakkuk, tahsilat, tebliğ, takip, tecil, iade, muhasebe iĢlemlerine yönelik mevcut durum analizlerinin
(iĢlem sayısı, miktar, önceki dönem ya da farklı kriterlerle karĢılaĢtırma vb.) yöneticilere; basit,
anlaĢılır ve kullanıcı dostu ekranlar vasıtasıyla raporlanmasına yönelik olarak mobil uygulama
versiyonunu da barındıran bir sistemin geliĢtirilmesi amaçlanmaktadır.
Performans Bilgi Sisteminin birinci aĢamasında sicil, tarh, tahakkuk, tahsilat, tebliğ, takip,
tecil ve iade baĢlıkları altında yer alan yaklaĢık 100 adet grafik ve bunlara bağlı tablolar yer
almaktadır. Söz konusu grafiklerde yer alan karĢılaĢtırma ve filtreleme özelliği sayesinde birçok farklı
durum bir arada değerlendirilebilecektir.
Sistemin ikinci aĢamasında, yeni grafik ve tablo çalıĢmaları yapılarak sistem bünyesine dahil
edilecektir. Ayrıca, 2018 yılı içerisinde test çalıĢmalarına devam edilmesi ve kullanıcı görüĢ ve
önerileri doğrultusunda revizyon çalıĢmalarına devam edilmesi planlanmaktadır.
2.7. Kamu Alacakları Tahsil Projesi (KATP)
Türkiye‟de yer alan kurum ve kuruluĢlarca düzenlenen idari para cezalarının kesinleĢme
tarihine kadar ödeme yeri, malmüdürlüğü/muhasebe müdürlükleri veznesidir. Kesilen idari para
cezalarının (ĠPC) süresi içerisinde ödenmemesi durumunda; ĠPC tutanakları kurum ve kuruluĢlar
tarafından gerek 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında, gerekse
diğer kanun ve mevzuat gereğince tahsil için kağıt ortamında vergi dairesi müdürlüklerine
gönderilmektedir. Vergi dairesi müdürlükleri tarafından, kağıt ortamında alınan ĠPC tutanakları için
sistemde tahakkuk kaydı oluĢturularak takip iĢlemleri baĢlatılmakta, tahsil edilen tutarlara iliĢkin
bilgiler ise mevzuat gereğince yine kağıt ortamında ilgili kurumlara bildirilmektedir.
Kamu Alacakları Tahsilat Programı Projesi kapsamında, gerek kurum ve kuruluĢlarca
düzenlenen idari para cezası tutanaklarından kesinleĢme tarihini takiben ödenmeyenlerin veya
kesinleĢme tarihinden önce doğrudan, gerekse mevzuat gereğince vergi dairelerince tahsili öngörülen
harç ve değerli kağıt bedelleri ile benzeri ödemelerin; elektronik ortamda oluĢturulacak platforma,
(web servis ile) bağlanılarak alınması, elektronik olarak alınan bilgilere istinaden tahakkuk
oluĢturularak alınan bilgi üzerinden doğrudan vergi dairesi veznesi, banka ve GĠB sanal POS
uygulaması üzerinden tahsilatının sağlanması ve bu tahsilat bilgilerinin ilgili kurum ve kuruluĢlarca
yine bu yazılım üzerinden sorgulanması iĢlerinin gerçekleĢtirilmesi bu projenin konusunu
oluĢturmaktadır.
KATP Kapsamında; Adalet Bakanlığı, Bilgi Teknolojileri ve ĠletiĢim Kurumu (BTK), Gümrük
ve Ticaret Bakanlığı, UlaĢtırma Bakanlığı, Enerji Bakanlığı Maden ĠĢleri Genel Müdürlüğü
(MĠGEM), Milli Emlak Genel Müdürlüğü ve Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu
ile çalıĢmalar baĢlatılmıĢtır.
2.8. Kurumsal Elektronik Tebligat Sistemleri Projesi (KETSĠS)
BaĢkanlığımız bünyesinde yürütülmekte olan “e-tebligat” sisteminin, diğer kamu
kuruluĢlarına da yarar sağlaması için; 7020 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemelerde öngörüldüğü
Ģekilde, gerekli altyapı düzenlemelerinin yapılarak, kurumlarla yapılacak olan protokoller
çerçevesinde, kurumların mükelleflerine gönderecekleri belgelerin elektronik olarak tebliğ edilmesi
için KETSĠS projesi geliĢtirilmiĢtir.
BaĢkanlığımızca geliĢtirilen KETSĠS kullanılarak tebligat gerçekleĢtirmek üzere;
- Karayolları Genel Müdürlüğü
- Emniyet Genel Müdürlüğü
- Maden ĠĢleri Genel Müdürlüğü
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
- Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı
- UlaĢtırma Bakanlığı
- Vergi Denetim Kurulu BaĢkanlığı
ile çalıĢmalar yürütülmektedir.
117
Projenin hayata geçirilmesi ile tebligat iĢlemlerinde beklenen faydalar aĢağıda sıralanmaktadır:
- Mükelleflere ulaĢım sorunlarının ortadan kaldırılması,
- Posta yoluyla yapılan resmi tebligat masraflarının azaltılması,
- Tebligat iĢlemlerinin merkezi takibe uygun hale getirilmesi,
- Tebligata iliĢkin çeĢitli istatistiki veriye kolaylıkla ulaĢılması,
- Tebliğ yöntemlerinin çeĢitliliğinden kaynaklı bilgi karmaĢasının ortadan kaldırılması,
- Bilgi güvenliğini ve kiĢisel verilerin korunması,
- Hizmet kalitesinin arttırılması,
- Belgenin içeriğinin baĢkaları tarafından değiĢtirilemeyeceğinin garanti edilmesi,
- Fiziki ortamda haftalarca süren tebligat iĢleminin saniyeler içinde gerçekleĢtirilmesi,
- Tebligatın ne zaman yapıldığını, gönderen kurumun ve alıcının kim olduğunu,
gönderilen tebligatın ve eklerinin ne olduğunu, herhangi bir ihtilafa yer bırakmadan
garanti etmesi,
- Fiziki ortamda yapılan tebligatların ücretinden tasarruf edilmesi ile bütçeye katkı
sağlanması,
- Kâğıt, zaman ve enerji tasarrufu sağlanması ile doğanın ve yeĢilin korunması.
Ayrıca, KETSĠS kapsamında kurumlarca gönderilebilecek 64 çeĢit idari yaptırım kararları
olduğu tespit edilmiĢtir.
11/10/2017 tarihinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile yapılan protokol
çerçevesinde elektronik tebligat yoluyla gönderilecek idari idari para cezaları ve yazıĢma türleri
olarak 28 farklı belge gönderilebilecektir.
2016 yılında; vergi dairelerinde oluĢturulan belli baĢlı cezalara iliĢkin 16.678.521 adet,
harçlara iliĢkin 1.641.152 adet, Yüksek Öğrenim „Harç‟ ve „Katkı‟ kredilerine iliĢkin 641.544 adet ve
Ecrimisil için 68.975 adet tahakkuk gerçekleĢtirildiği hususu dikkate alındığında sistemin faydası ve
ekonomik katkısının ne kadar önemli olacağı düĢünülmektedir.
2.9. Veri EriĢim ve Görsel Analiz Uygulaması (VEGAS)
Günümüzde bilgisayar sistemlerinin ve elektronik uygulamaların yaygın olarak
kullanılmasıyla, vergi mükelleflerinin beyan ve bildirimleri ile bu mükelleflere iliĢkin harici
kaynaklardan alınan verilerin doğru ve güvenilir Ģekilde saklanmasının yanında güvenli veri eriĢim
sistemleri sayesinde veriye sağlıklı, hızlı, kolay eriĢim ile veri değerlendirme ve yorumlanması da
büyük önem kazanmıĢtır.
Her bir mükellef yada sektörler arası ve sektör içi iliĢkilere dair çok değiĢkenli senaryoları
geliĢtirmek ve sunmak üzere geliĢtirilen, veri tabanında yer alan bilgilerin matematiksel ve istatistiksel
yöntemler ile iĢlenerek ortaya konulan iĢletme büyüklüklerinin, yerleĢim (NUTS) ve faaliyet (NACE)
kapsamında analiz edilmesine imkan sağlayan veri eriĢim ve görselleĢtirme uygulaması olan Sektör
Bilgi Sistemi, BaĢkanlığımız ve Bakanlığımıza bağlı diğer kurumlarında kendi görev tanımları gereği
ihtiyaç duydukları veri ihtiyacını karĢılayacak Ģekilde geliĢtirilmiĢtir.
Artan kullanıcı sayısı ve model sayısına paralel olarak, veri alt yapısı ve raporlama Ģekli
üzerinde oluĢabilecek yeni gereksinimleri karĢılamak üzere, uygulama Veri EriĢim ve Görsel Analiz
Uygulaması (VEGAS) adı ile yeni bir versiyon olarak tasarlanmıĢtır. Veri EriĢim ve Görsel Analiz
Uygulaması; vergisel, sektörel vb. analizlerde kullanılmasının yanı sıra, BaĢkanlık birimlerinin veri
eriĢim ve raporlama gereksinimini de hızlı ve güvenilir bir Ģekilde sağlayacak Ģekilde kurgulanmıĢtır.
VEGAS uygulamalarının kullanım özellikleri ve avantajlarını aktarmak amacıyla yeni
kullanıcılara yönelik tanıtım toplantıları yapılmıĢ, birimlerden görüĢ ve önerileri ile birlikte hâlihazırda
VEGAS sisteminde yer almayan ancak, gerek duyulan baĢka veri modelleri ile ilgili olarak veri
talepleri alınmıĢ, gerekli düzenleme ve geliĢtirmeler yapılmıĢtır.
Artan kullanıcı sayısı ve model sayısına paralel olarak, veri alt yapısı ve raporlama Ģekli
üzerinde oluĢabilecek yeni gereksinimleri karĢılamak üzere değerlendirme ve geliĢtirme iĢlemleri
devam etmektedir.
118
2.10. Ġnsan Kaynakları Projesi (ĠNKA)
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı merkez ve taĢra birimleri ile defterdarlık personel müdürlüklerince
personelin; sicil, izin, disiplin kayıtları, kadroları, atamaları ile rotasyonlara iliĢkin iĢlemlerinin
elektronik ortamda veri giriĢinin yapılabilmesi için ĠNKA programı, merkez ve taĢra teĢkilatımızda
kullanılmaktadır. Ġlgili birimlerden gelen talepler ve teknolojideki yeni geliĢmeler doğrultusunda,
ĠNKA programının, daha fonksiyonel ve kullanıcı dostu ekranlara sahip olacak Ģekilde,
organizasyonel yapıya uygun iĢ akıĢlı süreçler çerçevesinde yeniden yazılımı tamamlanarak program
bir sistem haline dönüĢtürülmüĢtür.
Bu yenilikler doğrultusunda yeni ĠNKA sistemi BaĢkanlığımız merkez ve taĢra birimlerinde
16 Ocak 2017 tarihinde kullanıma açılmıĢtır. 15-16 ġubat 2017 tarihleri arasında Vergi Dairesi
BaĢkanlıkları Ġnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Grup Müdürlüğü ve 2-3 Mart 2017 tarihleri
arasında Defterdarlıklar Personel Müdürlüklerindeki kullanıcılara eğitim verilmiĢtir.
BaĢkanlığımızca, mevcut ĠNKA programından yeni ĠNKA sistemine veriler aktarılmıĢtır.
BecayiĢ ve rotasyon iĢlemlerinin yapılıp takip edilebileceği modüller tamamlanmıĢtır. ĠNKA
programının daha verimli kullanılabilmesi için KEYS ve ĠĢ Takip programlarıyla entegrasyon
çalıĢmaları devam etmektedir.
2.11. Ġnteraktif Vergi Dairesi Projesi
Ġnteraktif Vergi Dairesi Projesi ile vergi dairesine gidilerek yapılan iĢlemlerin, (adres ve vergi
dairesi yetki alanı sınırı bulunmaksızın) ortalama bilgisayar kullanım bilgisine sahip kullanıcılar
tarafından; veri, bilgi, belge alınıp verilebilmesine imkân tanınan bir Ģekilde internet üzerinden
gerçekleĢtirilebilmesi, vatandaĢlara/mükelleflere aracısız olarak sunulan elektronik ortamdaki
hizmetlerin bir araya getirilmesi, elektronik ortamda olmayan hizmetlerin basit ve iĢlevsel bir
yaklaĢımla elektronik ortama taĢınması ile Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı birimlerinin görev tanımları
içerisinde yer alan iĢlemlerin internet sayfası üzerinden baĢlatılması ve sonlandırılmasını kapsayacak
Ģekilde yürütülebilmesi, kullanıcılarla anında iletiĢim kurularak vergisel iĢlemlerde kolaylık, hız ve
etkinlik sağlanarak tüm gerçek ve tüzel kiĢilerin kendilerine sunulan hizmetlerden yararlanabilmesi
amaçlanmaktadır.
119
3. Performans Sonuçları Tablosu
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığının 2017 yılı Performans Programında, performans hedeflerine ulaĢılıp
ulaĢılmadığını izlemek ve değerlendirmek üzere 45 performans göstergesi ve bu hedeflerin
gerçekleĢtirilmesine yönelik olarak da 14 faaliyet belirlenmiĢtir. Performans hedeflerine ulaĢabilmek
için BaĢkanlığımızca yerine getirilen faaliyetler genel anlamda belirlenmiĢ olup; her bir faaliyet birden
fazla alt faaliyetten oluĢmaktadır. Belirlenen tüm bu faaliyetlerde kullanılmak üzere 2017 yılı için
3.044.626.000 TL ödenek tahsis edilmiĢtir.
2017 yılı Performans Programında önceliklendirilen amaç ve hedefler itibarıyla izlenen
performans göstergelerinin hedef ve gerçekleĢme değerlerine aĢağıda yer verilmiĢ olup, bu göstergeler
için hedef değerlerde meydana gelen sapmaların nedenleri, takip eden “4.Performans
Sonuçlarının Değerlendirilmesi” bölümünde açıklanmıĢtır.
Amaç 1: Vergi ve Diğer Gelirleri Toplamada Etkinliği Artırmak Hedef 1: Vergi ve Diğer Mali Yükümlülüklerin Zamanında Ödenmesini Sağlamak Amacıyla Tahsilatın Etkinliği Artırılacaktır.
PERFORMANS GÖSTERGESİ
BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ
YIL SONU GERÇEKLEŞME
GERÇEKLEŞME ORANI (%)
Cari dönem tahakkuklarına karşılık cari dönemde yapılan tahsilatın oranı (Yüzde)*
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı (II)
90,50 89,60 99,01
Cari dönem tahakkuklarına karşılık cari dönemde vadesinde yapılan tahsilatın oranı (Yüzde)**
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı (II)
85,00 79,93 94,04
Banka ve PTT vasıtasıyla yapılan tahsilatın toplam tahsilat içindeki yüzdesi (Yüzde)
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı (II)
75,00 69,85 93,13
Kredi kartı ve banka kartı ile yapılan tahsilatın toplam tahsilat içindeki yüzdesi (Yüzde)
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı (II)
1,50 1,72 114,67
Ödeme emri düzenleme oranı (Yüzde)
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı (II)
100,00 82,73 82,73
Ödeme emri tebliğ edilme oranı (Yüzde)
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı (II)
75,00 41,93 55,91
*Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri ile malmüdürlükleri (gümrük ve diğer muhasebe birimleri hariç) tarafından 2017 yılı içinde verilen vergi ve vergi dıĢı alacak tahakkuklarına karĢılık, 2017 yılı içinde vadesinde ve vadesinden sonra yapılan toplam tahsilat oranını
göstermektedir. ** Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri ile malmüdürlükleri (gümrük ve diğer muhasebe birimleri hariç) tarafından 2017 yılı içinde
verilen vergi ve vergi dıĢı alacak tahakkuklarına karĢılık, 2017 yılı içinde sadece vadesinde yapılan toplam tahsilat oranını göstermektedir.
120
Amaç 2: Kayıt Dışı Ekonomi ile Mücadele Etmek Hedef 1: Kayıt Dışı Ekonominin GSYH’ye Oranı 5 Puan Düşürülecektir.
PERFORMANS GÖSTERGESİ
BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ YIL SONU
GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME
ORANI (%)
Analiz raporları sonucu azaltılan KDV iadesi talep tutarı (TL)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (I)
1.100.000.000 1.567.890.551 142,54
Sorunlu alt mükelleflerin risk analizi sonrası KDV matrah artış tutarı (TL)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (I)
7.250.000.000 13.687.070.022 188,79
Yaygın ve yoğun denetimlerde denetlenen mükellef sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (II)
170.000 169.367 99,63
Yaygın ve yoğun denetimlerde mükellefler nezdinde denetim sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (II)
2.250.000 260.529 11,58
Akaryakıt ürünlerine yönelik gerçekleştirilen denetimlerde, denetlenen mükellef sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (II)
11.000 6.755 61,41
Akaryakıt ürünlerine yönelik gerçekleştirilen denetimlerde, mükellefler nezdinde denetim sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (II)
32.000 28.463 88,95
Bandrollü ürünlere yönelik olarak mükellefler nezdinde yapılan denetim sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (II)
135.000 74.882 55,47
VİMER’ e telefon ve internet aracılığıyla yapılan ihbar bildirim sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire
Başkanlığı (II) 42.500 36.166 85,10
121
Amaç 3: Vergiye Gönüllü Uyumu Artırmak Hedef 1: Vergilendirmede Toplumsal Farkındalık ve Vergi Bilinci Artırılacaktır.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ YIL SONU
GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME
ORANI (%)
Medya araçları kullanım sayısı (Adet)*
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
175.000 691.832 395,33
Vergi bilincini geliştirme eğitimi verilen öğrenci sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
5.000.000 5.329.011 106,58
Meslek odaları ile yapılan eğitim, konferans, seminer, panel sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
81 3 3,70
Kamuoyunu bilgilendirme amaçlı hazırlanan yazılı ve görsel doküman sayısı (Rehber, broşür, afiş, mektup, CD, DVD, tanıtım filmi vb.) (Adet)**
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
1.200.000 10.326.792 860,57
Kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik elektronik ileti sayısı (GİB Mobil bildirimleri, SMS, e-posta sayısı)(Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
150 141 94,00
Cari Dönem Toplam Tahsilatın Toplam Tahakkuka Oranı (Yüzde)
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı (II)
90,50 89,60 99,01
* Bu gösterge, radyo ve TV‟lerde yayınlanan spot sayısı, açık alanda kullanılan reklam panosu ve dijital reklam sayısı, afiĢ sayısı ile
gazetelerde yayımlanan tanıtım sayısını içermektedir.
** Bu gösterge yayımlanan/gönderilen rehber, broĢür, tanıtım kartı ve mektup sayılarını içermektedir.
Amaç 3: Vergiye Gönüllü Uyumu Artırmak Hedef 2: Mükellef Memnuniyeti Artırılacaktır.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ YIL SONU
GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME
ORANI (%)
Mükellef Geri Bildirim Sistemine iletilen talep ve öneri sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
5.000 18.782 375,64
Mükellef memnuniyet oranı (Oran)
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
70,00 80,00 114,29
VİMER tarafından cevaplandırılan çağrı sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
800.000 823.490 102,94
VİMER'e gelen çağrıların ilk görüşmede sonuçlandırılma oranı (Oran)
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
97,00 98,00 101,03
122
Amaç 4: Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 2: Vergi Mevzuatı Sadeleştirilerek Vergisel Yükümlülükler Anlaşılır Hale Getirilecektir.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI HEDEFİ
YIL SONU GERÇEKLEŞME
GERÇEKLEŞME ORANI
(%)
Yayımlanan ikincil mevzuat sayısı (Adet)
Gelir Yönetimi Daire Başkanlığı I-II-III-IV
83 74 89,16
Güncellenen ve idarece yeni düzenlenen beyanname, bildirim, form sayısı (Adet)
Gelir Yönetimi Daire Başkanlığı I-II-III-IV
74 90 121,62
Amaç 4: Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 3: Hizmetlerde Verimlilik Artışı Sağlanarak Maliyetler Düşürülecektir.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ YIL SONU
GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME
ORANI (%)
e-Fatura uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (I)
75.000 72.036 96,05
e-Defter uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (I)
75.000 70.495 93,99
e-Arşiv uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (I)
5.000 11.306 226,12
e-Bilet uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı (I)
55 20 36,36
İnternet sayfasına erişim sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire
Başkanlığı 10.000.000 18.939.732 189,40
e-Posta bilgilendirme abone sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire
Başkanlığı 650.000 776.755 119,50
Gelir İdaresi Başkanlığının internet sayfasında yayımlanan özelge sayısı (Adet)
Mükellef Hizmetleri Daire
Başkanlığı 750 853 113,73
e - Tebligat sayısı (Adet) Uygulama ve Veri
Yönetimi Daire Başkanlığı (I)
2.000.000 13.836.750 691,84
123
Amaç 4: Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 4: Kurumsal organizasyon daha etkin ve verimli hale getirilecektir.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ YIL SONU
GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME
ORANI (%)
Tanımlanan süreç sayısı (Adet) Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
300 326 108,67
Hassas görev sayısı (Adet) Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
50 26 52,00
Amaç 4: Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 5: Ulusal ve Uluslararası İşbirliği Geliştirilecektir.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ YIL SONU
GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME
ORANI (%)
İmzalanan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması sayısı (Adet)
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire
Başkanlığı 6 8 133,33
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi’nde yıllık olarak verilen eğitim sayısı (Adet)
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire
Başkanlığı 12 12 100,00
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi’nde yıllık olarak verilen eğitime katılan katılımcı sayısı (Adet)
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire
Başkanlığı 190 186 97,89
Avrupa Birliği ve Uluslararası Kuruluşların ilgili birimleri ile yapılan toplantı sayısı (Adet)
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire
Başkanlığı 16 51 318,75
Avrupa Birliği ve Uluslararası Kuruluşların ilgili birimleri ile yapılan toplantıya katılan katılımcı sayısı (Adet)
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire
Başkanlığı 25 69 276,00
124
Amaç 5: Kurumsal Gelişime Katkı Sağlamak Amacıyla Çalışan Memnuniyetini Artırmak Hedef 1 : Çalışan Memnuniyeti Artırılacaktır.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ YIL SONU
GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME
ORANI (%)
Verilen hizmet içi eğitim sayısı (Adet)
İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı
550 540 98,18
Hizmet içi eğitim verilen çalışan sayısı (Adet)
İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı
44.300 48.958 110,51
Eğitim memnuniyet oranı (Oran) İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı
92,00 92,00 100,00
Amaç 5: Kurumsal Gelişime Katkı Sağlamak Amacıyla Çalışan Memnuniyetini Artırmak Hedef 2 : Çalışma ve Hizmet Ortamları İyileştirilecektir.
PERFORMANS GÖSTERGESİ BİRİM ADI 2017 YILI
HEDEFİ
YIL SONU GERÇEKLEŞME
GERÇEKLEŞME ORANI (%)
İyileştirilen fiziki mekan sayısı (Adet)
Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
778 823 105,78
4.Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi
Amaç 1: Vergi ve Diğer Gelirleri Toplamada Etkinliği Artırmak Hedef 1: Vergi ve Diğer Mali Yükümlülüklerin Zamanında Ödenmesini Sağlamak Amacıyla Tahsilatın Etkinliği Artırılacaktır.
SORUMLU BİRİM TAHSİLAT ve İHTİLAFLI İŞLER DAİRE BAŞKANLIĞI II
Performans Hedefi Vergi ve diğer mali yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmesini sağlamak amacıyla vergilendirme işlemlerinde etkinlik sağlanacak ve cebri tahsilat süreci hızlandırılacaktır.
Performans Göstergesi Performans
Sonuçları ( % )
Sapmanın Nedeni
Cari dönem tahakkuklarına karşılık cari dönemde yapılan tahsilatın oranı (Yüzde)*
99,01 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Cari dönem tahakkuklarına karşılık cari dönemde vadesinde yapılan tahsilatın oranı (Yüzde)**
94,04 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
125
Banka ve PTT vasıtasıyla yapılan tahsilatın toplam tahsilat içindeki yüzdesi (Yüzde)
93,13 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Kredi kartı ve banka kartı ile yapılan tahsilatın toplam tahsilat içindeki yüzdesi (Yüzde)
114,67
Kredi kartı ile yapılan tahsilatlarda 6736 ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunlar kapsamında yapılan ödemeler ve yeni alacak türlerinin eklenmesi sebebiyle hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
Ödeme emri düzenleme oranı (Yüzde)
82,73
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci madde kapsamında yapılan tecillerin ve 6736 ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunlar kapsamındaki yapılandırmalar sebebiyle hedefin altında gerçekleşme olmuştur.
Ödeme emri tebliğ edilme oranı (Yüzde)
55,91 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun uygulamasına ilişkin çalışmalar sebebiyle hedefin altında gerçekleşme olmuştur.
*Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri ile malmüdürlükleri (gümrük ve diğer muhasebe birimleri hariç) tarafından 2017 yılı içinde verilen vergi ve vergi dıĢı alacak tahakkuklarına karĢılık, 2017 yılı içinde vadesinde ve vadesinden sonra yapılan toplam tahsilat oranını
göstermektedir. ** Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri ile malmüdürlükleri (gümrük ve diğer muhasebe birimleri hariç) tarafından 2017 yılı içinde
verilen vergi ve vergi dıĢı alacak tahakkuklarına karĢılık, 2017 yılı içinde sadece vadesinde yapılan toplam tahsilat oranını göstermektedir.
Amaç 2: Kayıt Dışı Ekonomi ile Mücadele Etmek Hedef 1: Kayıt Dışı Ekonominin GSYH’ye Oranı 5 Puan Düşürülecektir.
SORUMLU BİRİM DENETİM ve UYUM YÖNETİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI I-II
Performans Hedefi Vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi için kayıt dışı ekonomi ile mücadelede etkinlik sağlanacaktır.
Performans Göstergesi Performans
Sonuçları ( % )
Sapmanın Nedeni
Analiz raporları sonucu azaltılan KDV iadesi talep tutarı (TL)
142,54
2017 yılı içerisinde mükellefler tarafından verilen iade talep dilekçesi sayısında ve talep edilen iade miktarında önemli derecede artış meydana gelmiştir. Bu duruma bağlı olarak iade talebi neticesinde oluşturulan KDVİRA Kontrol Raporu sayısı da bir önceki yıla göre artış göstermiştir. Diğer taraftan KDV iade sürecinin etkinleştirilmesi amacıyla vergi daireleri tarafından yapılan kontroller elektronik ortama taşınarak KDVİRA Kontrol Raporlarına yeni sorgular ve kontrol kriterleri eklenmiştir. Tüm bu hususlara bağlı olarak belirlenen hedefin üzerinde bir gerçekleşme olmuştur.
Sorunlu alt mükelleflerin risk analizi sonrası KDV matrah artış tutarı (TL)
188,79
2017 yılı içerisinde mükellefler tarafından verilen iade talep dilekçesi sayısında ve talep edilen iade miktarında önemli derecede artış meydana gelmiştir. Bu duruma bağlı olarak iade talebi neticesinde oluşturulan KDVİRA Kontrol Raporu sayısı da bir önceki yıla göre artış göstermiştir. Diğer taraftan KDV iade sürecinin etkinleştirilmesi amacıyla vergi
126
daireleri tarafından yapılan kontroller elektronik ortama taşınarak KDVİRA Kontrol Raporlarına yeni sorgular ve kontrol kriterleri eklenmiştir. Tüm bu hususlara bağlı olarak belirlenen hedefin üzerinde bir gerçekleşme olmuştur.
Yaygın ve yoğun denetimlerde denetlenen mükellef sayısı (Adet)
99,63
Başkanlığımız tarafından 2017 yılı denetim planı hazırlanarak yürürlüğe konulmuştur. Bu çerçevede, yaygın ve yoğun denetimlere ilişkin performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Yaygın ve yoğun denetimlerde mükellefler nezdinde denetim sayısı (Adet)
11,58
Başkanlığımız merkez teşkilatı ile vergi dairesi başkanlıkları ve defterdarlıkların mahallinde hizmet içi eğitimler verilmektedir. İstisnai durumlar hariç olmak üzere daha önceki yıllarda uygulanan 24 saat denetim uygulamasından, normal mesai saatleri içerisinde denetim esasına geçilmiştir. Başkanlığımız tarafından hazırlanarak yürürlüğe giren 2017 yılı denetim planında sektörel denetimlere ağırlık verilmiştir. Mevcut personelin işgücü kullanımı sektörel denetimlerde yoğunlaşmıştır. Bu nedenle, hedef değerin altında bir gerçekleşme olmuştur.
Akaryakıt ürünlerine yönelik gerçekleştirilen denetimlerde, denetlenen mükellef sayısı (Adet)
61,41
Başkanlığımız tarafından hazırlanarak yürürlüğe giren 2017 yılı denetim planında sektörel denetimlere ağırlık verilmiştir. Mevcut personelin işgücü kullanımı, seçilen sektörler itibariyle dağıtıldığından, akaryakıt ürünlerine yönelik denetimler hedef değerin altında gerçekleşmiştir.
Akaryakıt ürünlerine yönelik gerçekleştirilen denetimlerde, mükellefler nezdinde denetim sayısı (Adet)
88,95 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Bandrollü ürünlere yönelik olarak mükellefler nezdinde yapılan denetim sayısı (Adet)
55,47
Personel kapasitesi ve zorunluluk arz eden durumlar sebebiyle denetim planlamasında meydana gelen değişiklikler performans hedefine ulaşma düzeyini etkilemiştir. Bununla birlikte, özellikle riskli alanlarda denetimlerin yoğunlaşması ve denetim personeline verilen eğitimler sayesinde gerek denetlenen ürün sayısında, gerekse kesilen toplam özel usulsüzlük cezası tutarında artış gerçekleşmiştir. Bu çerçevede, 2016 yılında denetlenen ürün sayısı 2017 yılında bir önceki yıla göre %67 oranında artmıştır. Aynı şekilde 2016 yılında kesilen özel usulsüzlük cezası tutarı 2017 yılında bir önceki yıla göre %174 oranında artmıştır.
VİMER’ e telefon ve internet aracılığıyla yapılan ihbar bildirim sayısı (Adet)
85,10 Yıl içinde VİMER aracılığıyla alınan ihbar sayısının beklenenden az olması nedeni ile hedefe yakın bir düzeye ulaşılmıştır.
127
Amaç 3: Vergiye Gönüllü Uyumu Artırmak Hedef 1: Vergilendirmede Toplumsal Farkındalık ve Vergi Bilinci Artırılacaktır.
SORUMLU BİRİM MÜKELLEF HİZMETLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI TAHSİLAT ve İHTİLAFLI İŞLER DAİRE BAŞKANLIĞI II
Performans Hedefi Toplumun tüm kesimlerinde vergi bilincinin artırılması yönünde faaliyet ve etkinliklerin yapılmasına devam edilerek vergiye gönüllü uyum sağlanacaktır.
Performans Göstergesi Performans
Sonuçları ( % )
Sapmanın Nedeni
Medya araçları kullanım sayısı (Adet)
395,33
6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunun taksit hatırlatması,
7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunun tanıtımı ve taksit hatırlatmaları,
Vergiye uyumlu gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan vergi indirimi ile beyaz eşya ve mobilya sektöründe uygulanan KDV ve ÖTV indirimi imkanlarının tanıtımı
faaliyetlerine yönelik olarak mükellefleri ve kamuoyunu konu hakkında hızlı ve etkin bir şekilde bilgilendirmek amacıyla yürütülen kampanyalar kapsamında medya araçlarının (radyo, TV, billboard, afiş, gazete, kamu spotu ve sosyal medya vb.) yoğun olarak kullanılmış olması nedenleriyle hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
Vergi bilincini geliştirme eğitimi verilen öğrenci sayısı (Adet)
106,58
Okullarda vergi bilinci eğitimleri Vergi Haftası ve sonrasında Milli Eğitim Bakanlığınca verilmekte olup, konu hakkında ilgili Bakanlık ile yapılan toplantılar ve teşkilatımızca yapılan takip neticesinde hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
Meslek odaları ile yapılan eğitim, konferans, seminer, panel sayısı (Adet)
3,70
Meslek odaları ile yapılan eğitim ve seminer çalışmaları Vergi Haftası etkinlikleri kapsamında yürütülmektedir. 28. Vergi Haftası etkinlikleri için meslek odalarının ziyaret edilerek görüş ve önerilerinin alınmasına karar verilmiş ve 102 meslek odası ziyareti gerçekleştirilmiştir. Yapılan ziyaretler eğitim ve seminer kapsamında değerlendirilmediğinden hedefin altında gerçekleşme olmuştur.
Kamuoyunu bilgilendirme amaçlı hazırlanan yazılı ve görsel doküman sayısı (Rehber, broşür, afiş, mektup, CD, DVD, tanıtım filmi vb.) (Adet)
860,57
6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunun taksit hatırlatması,
7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunun tanıtımı ve taksit hatırlatmaları,
Vergiye uyumlu gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan vergi indirimi ile beyaz eşya ve mobilya sektöründe uygulanan KDV ve ÖTV indirimi imkanlarının tanıtımı
faaliyetlerine yönelik olarak mükellefleri ve kamuoyunu konu hakkında hızlı ve etkin bir şekilde bilgilendirmek amacıyla yürütülen kampanyalar kapsamında medya araçlarının (radyo, TV, billboard, afiş, gazete, kamu spotu ve sosyal medya vb.) yoğun olarak kullanılmış olması nedenleriyle hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
128
Kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik elektronik ileti sayısı (GİB Mobil bildirimleri, SMS, e-posta sayısı)(Adet)
94,00 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Cari Dönem Toplam Tahsilatın Toplam Tahakkuka Oranı (Yüzde)
99,01 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Amaç 3 : Vergiye Gönüllü Uyumu Artırmak Hedef 2: Mükellef Memnuniyeti Artırılacaktır.
SORUMLU BİRİM MÜKELLEF HİZMETLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI
Performans Hedefi Mükellef haklarının korunması ve geliştirilmesi için mükelleflerin önerisi alınarak mükellef memnuniyeti artırılacaktır.
Performans Göstergesi Performans
Sonuçları ( % ) Sapmanın Nedeni
Mükellef Geri Bildirim Sistemine iletilen talep ve öneri sayısı (Adet)
375,64 2017 yılında Sistemin kamuoyunda bilinirlik düzeyinin yükselmesi nedeni ile hedefin üstünde gerçekleşme olmuştur.
Mükellef memnuniyet oranı (Oran)
114,29
Vergi konusundaki gelişmeler, güncel değişiklikler ve yenilikler, genel tebliğ taslakları ve kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik olarak Başkanlığımızın tüm birimlerince hazırlanan her türlü bilgi ve dokümanın internet sayfasında yer alması ile hızlı ve etkili bir şekilde kullanıcılara ulaştırılması nedeniyle internet sayfasına yönelik olarak yapılan anket sonucuna göre memnuniyet oranı hedefin üzerinde gerçekleşmiştir.
VİMER tarafından cevaplandırılan çağrı sayısı (Adet)
102,94
7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun, muhtasar ve prim hizmet beyannamesine ilişkin düzenleme ile 7061 sayılı Kanun ve uygulanması hakkında mükelleflerden yoğun çağrıların alınması nedeni ile hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
VİMER'e gelen çağrıların ilk görüşmede sonuçlandırılma oranı (Oran)
101,03
Mükellef temsilcilerinin sundukları mevcut hizmetler konusunda kendilerini geliştirmiş olmaları, iş süreçlerinde yapılan değişiklikler, soru bankası konusundaki düzenlemeler sonucunda hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
129
Amaç 4 : Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 2: Vergi Mevzuatı Sadeleştirilerek Vergisel Yükümlülükler Anlaşılır Hale Getirilecektir.
SORUMLU BİRİM GELİR YÖNETİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI I-II-III-IV
Performans Hedefi Öngörülebilir vergi sisteminin oluşturulmasına katkı sağlanacaktır.
Performans Göstergesi Performans
Sonuçları ( % ) Sapmanın Nedeni
Yayımlanan ikincil mevzuat sayısı (Adet)
89,16 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Güncellenen ve idarece yeni düzenlenen beyanname, bildirim, form sayısı (Adet)
121,62
Sosyo-ekonomik faktörler nedeniyle gerçekleşen, Kanuni düzenlemelerin 2017 yılında artmasına bağlı olarak; düzenlenen ve güncellenen beyanname, bildirim, form sayısında, hedef değerin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
130
Amaç 4 : Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 3: Hizmetlerde Verimlilik Artışı Sağlanarak Maliyetler Düşürülecektir.
SORUMLU BİRİM DENETİM ve UYUM YÖNETİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI I MÜKELLEF HİZMETLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI UYGULAMA ve VERİ YÖNETİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI I
Performans Hedefi Hizmet çeşitliliğinde ve etkinlikte artış sağlanacaktır.
Performans Göstergesi Performans Sonuçları
( % )
Sapmanın Nedeni
e-Fatura uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
96,05 Uygulamalara geçiş zorunluluğu ile ilgili olarak son düzenleme 2015 yılında yayımlanan 454 Seri No.lu VUK Genel Tebliğ ile yapılmış olup, brüt satış hasılatı 10 Milyon TL'yi aşan mükelleflere (2015 hesap dönemi için 01/01/2017'ye kadar) e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir. Bununla birlikte tahmin edilen ölçüde mükellef belirlenen hadlere ulaşamamış ve bu nedenle 2017 yılı hedeflerinden küçük bir sapma yaşanmıştır.
e-Defter uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
93,99 Uygulamalara geçiş zorunluluğu ile ilgili olarak son düzenleme 2015 yılında yayımlanan 454 Seri No.lu VUK Genel Tebliği ile yapılmış olup, brüt satış hasılatı 10 Milyon TL'yi aşan mükelleflere (2015 hesap dönemi için 01/01/2017'ye kadar) e-defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir. Bununla birlikte, tahmin edilen ölçüde mükellef belirlenen hadlere ulaşamamış ve bu nedenle 2017 yılı hedeflerinden küçük bir sapma yaşanmıştır.
e-Arşiv uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
226,12 e-Arşiv uygulamasına geçmesi gereken mükellefler ile ilgili olarak son düzenleme 464 Seri No.lu VUK Genel Tebliği ile yapılmış ve e-Ticaret yapan mükelleflerden brüt satış hasılatı 5 Milyon TL'yi aşanlara (2015 hesap dönemi için 01/01/2017'ye kadar) e-arşiv uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir. Uygulamanın mükelleflere sağladığı maliyet avantajları nedeniyle, uygulama beklenenden daha çok ilgi görmüş ve hedef göstergenin üzerinde bir gerçekleşme olmuştur.
e-Bilet uygulamasından yararlanan mükellef sayısı (Adet)
36,36 e-Bilet uygulaması ile ilgili olarak 415, 462 ve 463 Seri No.lu VUK Genel Tebliğleri önceki dönemlerde yayımlanmış olmakla birlikte, uygulamalar ihtiyari kılınmıştır. Bu nedenle önceki yıllarda olduğu gibi hedeflenen rakamlara ulaşılamamıştır.
İnternet sayfasına erişim sayısı (Adet)
189,40 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanununun yürürlüğe girmesiyle bilgilendirme, başvuru ve ödemenin yer aldığı internet sayfasının ve 6736 Sayılı Kanunun taksit hatırlatmasına yönelik bilgilerin sunulması ile ödeme işlemlerinin yapılabilmesi nedenleriyle internet sayfasının mükelleflerce yoğun bir şekilde kullanılmış olması sonucunda hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
e-Posta bilgilendirme abone sayısı (Adet)
119,50 İnternet Vergi Dairesi kapsamındaki uygulamaların yaygınlaşması nedeniyle mükelleflerin iletişim bilgilerinin sisteme eklenmesi sonucunda e-posta abone sayısında hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
Gelir İdaresi Başkanlığının internet sayfasında yayımlanan özelge sayısı (Adet)
113,73 İnternet sayfasında yayınlanması beklenen özelge sayısının fazla olması nedeniyle hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
E - Tebligat sayısı (Adet)
691,84 2017 yılı hedeflenen e-tebligat sayısı için 1 inci çeyrekte 7.000.000 adet ile başlanmıştır. e-Tebligat ile gönderilen belgelere 18/05/2017 tarihinden itibaren Kurumsal Elektronik Belge Yönetim Sistemi (KEYS) uygulaması ile üretilen elektronik belgelerinde eklenmesi nedeniyle gönderilen belge sayısında artış olmuş ve gösterge değerleri hedef değerin üzerinde gerçekleşmiştir.
131
Amaç 4 : Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 4: Kurumsal Organizasyon Daha Etkin ve Verimli Hale Getirilecektir.
SORUMLU BİRİM STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI
Performans Hedefi Kaliteli hizmet sunmak amacıyla iş süreçleri iyileştirilecektir.
Performans Göstergesi Performans Sonuçları ( % )
Sapmanın Nedeni
Tanımlanan süreç sayısı (Adet)
108,67 Başkanlığımızda, yeni müdürlüklerin kurulması ve mevcut bazı müdürlüklerin görev tanımlarındaki değişikliklerin sonucunda beklenen hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
Hassas görev sayısı (Adet)
52,00 Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği ve Kamu İç Kontrol Rehberinde yer alan açıklamalar çerçevesinde, Başkanlığımız görev tanımları da dikkate alınarak belirlenen performans gösterge hedefi; tüm merkez birimlerinin yaptığı hassas görev çalışması sonucunda öngörülen hedefin altında gerçekleşmiştir.
Amaç 4 : Kaliteli Hizmet Sunmak Hedef 5: Ulusal ve Uluslararası İşbirliği Geliştirilecektir.
SORUMLU BİRİM AVRUPA BİRLİĞİ ve DIŞ İLİŞKİLER DAİRE BAŞKANLIĞI
Performans Hedefi Diğer ülke vergi idareleri ile işbirliği imkanları artırılacaktır.
Performans Göstergesi Performans Sonuçları ( % )
Sapmanın Nedeni
İmzalanan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması sayısı (Adet)
133,33 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları iki devlet arasında imzalanan anlaşmalar olup, yıl sonu gerçekleşme düzeyini etkileyen en önemli faktör, ülkelerin Anlaşmaların sonuçlandırılması yönünde ortaya koydukları iradeleridir. Ekonomik ve ticari ilişkiler ile siyasi gelişmeler, anlaşma akdedilmesi sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. 2017 yılında da anlaşma sayısı arttığından gösterge hedefin üzerinde gerçekleşmiştir.
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi’nde yıllık olarak verilen eğitim sayısı (Adet)
100,00 Hedeflenen değere ulaşılmıştır.
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi’nde yıllık olarak verilen eğitime katılan katılımcı sayısı (Adet)
97,89 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Avrupa Birliği ve Uluslararası Kuruluşların ilgili birimleri ile yapılan toplantı sayısı (Adet)
318,75 Uluslararası kuruluşların çok taraflılıktan kaynaklanan sebeplerle faaliyet sayısı kesin olarak belirlenememekte olduğundan fazla toplantıya katılım olmuştur. Göstergenin uluslararası gelişmelere bağlı olması ve bunun da performans göstergesini etkilemesinden kaynaklanmaktadır.
Avrupa Birliği ve Uluslararası Kuruluşların ilgili birimleri ile yapılan toplantıya katılan katılımcı sayısı (Adet)
276,00 Uluslararası kuruluşların çok taraflılıktan kaynaklanan sebeplerle toplantıya katılacak katılımcı sayısı kesin olarak belirlenememekte olduğundan katılımcı sayısı fazla olmuştur. Göstergenin uluslararası gelişmelere bağlı olması ve bunun da performans göstergesini etkilemesinden kaynaklanmaktadır.
132
Amaç 5 : Kurumsal Gelişime Katkı Sağlamak Amacıyla Çalışan Memnuniyetini Artırmak Hedef 1: Çalışan Memnuniyeti Artırılacaktır.
SORUMLU BİRİM İNSAN KAYNAKLARI DAİRE BAŞKANLIĞI
Performans Hedefi Çalışan Memnuniyeti Artırılacaktır.
Performans Göstergesi Performans Sonuçları
( % )
Sapmanın Nedeni
Verilen hizmet içi eğitim sayısı (Adet)
98,18 Performans göstergesi gerçekleşme değeri, hedefe yakın bir düzeye ulaşmıştır.
Hizmet içi eğitim verilen çalışan sayısı (Adet)
110,51 Taşra teşkilatının KEYS sistemine geçmesinden dolayı personelin söz konusu eğitimlere katılması sebebiyle hedefin üzerinde gerçekleşme meydana gelmiştir.
Eğitim memnuniyet oranı (Oran)
100,00 Hedeflenen değere ulaşılmıştır.
Amaç 5 : Kurumsal Gelişime Katkı Sağlamak Amacıyla Çalışan Memnuniyetini Artırmak Hedef 2: Çalışma ve Hizmet Ortamları İyileştirilecektir.
SORUMLU BİRİM DESTEK HİZMETLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI
Performans Hedefi Çalışan memnuniyetini artırmak ve iyi hizmet sunmak amacıyla çalışma ve hizmet ortamları iyileştirilecektir.
Performans Göstergesi Performans Sonuçları ( % )
Sapmanın Nedeni
İyileştirilen fiziki mekan sayısı (Adet)
105,78 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, hizmet binalarının erişilebilirliğin sağlanması için engellilerin kullanımına uygun hale getirilmesi amacıyla yapılan ilave bina onarım ve iyileştirme işleri nedeniyle hedef değerin üzerinde gerçekleşme olmuştur.
133
5.Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi
Performans programının hazırlanması, uygulanması, izleme ve değerlendirilmesi kapsamında
gerekli bilgi ve veri; mevcut kayıtlar, mükellef ile yapılan yazıĢmalar, bilgi kaynakları ve teknolojik
kaynaklardan yararlanılarak elde edilmiĢtir.
Performans programları e-bütçe sistemi üzerinden izlenmektedir. Performans gösterge
gerçekleĢmeleri, üçer aylık dönemler halinde takip edilmektedir. Birimlerce gönderilen veriler, üç
aylık dönemi izleyen ayın sonuna kadar e-bütçe sistemine giriĢleri yapılarak hem içinde bulunulan
dönemde hem de yıl sonunda değerlendirilmektedir.
BaĢkanlığımız 2014-2018 Stratejik Planında belirlenen amaçlar esas alınarak hazırlanmıĢ olan
2017 Yılı Performans Programında; temel politika ve önceliklerle iliĢkili 10 performans hedefi, hedefe
ulaĢılıp ulaĢılmadığını izlemek ve değerlendirmek üzere 45 performans göstergesi belirlenmiĢtir.
2017 Yılı Performans Programının uygulama sonuçları; üçer aylık dönemler itibariyle her bir
Daire BaĢkanlığı düzeyinde takip edilmiĢtir.
2017 yılı içinde izlenen 45 performans göstergesinin hedef değerlerine ulaĢma düzeyine
bakıldığında; performans göstergelerinin %55,55‟ini oluĢturan 25 göstergede hedef değerlerine
ulaĢıldığı, %26,67'sini oluĢturan 12 göstergede hedef değerlerine kısmen yaklaĢıldığı, %17,78‟ini
oluĢturan 8 göstergede ise hedef değerlerine ulaĢılamadığı görülmektedir.
55,55 26,67
17,78
PERFORMANS GÖSTERGE GERÇEKLEŞME DÜZEYİ
Gerçekleşenler Kısmen Gerçekleşenler Gerçekleşmeyenler
134
IV- KURUMSAL KABĠLĠYET VE KAPASĠTENĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ
2017 yılı için BaĢkanlığımızın güçlü ve zayıf yönleri ile fırsatlar ve tehditler 2014-2018
Stratejik Planımız dikkate alınarak aĢağıdaki Ģekilde belirlenmiĢtir.
A. GÜÇLÜ YÖNLER - ZAYIF YÖNLER
GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER
Güçlü teknolojik altyapısı ile teknolojik gelişmeleri takip eden ve hızlı uyum sağlayan bir idare olmamız
Nitelikli ve uzmanlaşmış insan kaynağına sahip olmamız
Köklü bir tarihe ve saygın bir kurumsal imaja sahip olmamız
Modern mükellef hizmetleri anlayışı çerçevesinde her geçen gün mükellef hizmetlerini çeşitlendirmemiz, mükelleflerin bu hizmetlere erişimlerini kolaylaştırmamız
Yönetim hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik sürekli yenileşim çalışmaları yürütmemiz, bu çerçevede teşkilatımızda kalite yönetim anlayışının benimsenmesi
Vergi bilincinin yerleştirilmesi konusunda sosyal medyanın gücünden etkin bir şekilde faydalanmamız
Kurumun idari yapılanma sürecinde “bağlı kuruluş” olarak örgütlenmiş olmamız
Organizasyon yapısının tamamlanamamış olması
Kurum içi iletişim eksikliği
Stratejik yönetim anlayışının yeterince benimsenmemesi
Karışık ve çok sık değişen mevzuat karşısında, çalışanların mevzuat değişikliklerine uyum sağlanmasını destekleyecek uygulamaların yetersizliği
Kurumun çalışanlarına sunduğu sosyal imkanların yetersiz olması
Fiziki ortam ve donanımların istenilen düzeye ulaşamaması
Bilgi, beceri ve yönetim anlayışımızla kamu yönetimi içerisinde sahip olduğumuz ağırlığın verdiği rahatlık
135
B. FIRSATLAR - TEHDĠTLER
FIRSATLAR TEHDİTLER
Kayıt dışı ekonomiyle mücadele konusunda toplumsal farkındalığın ve karşılıklı veri paylaşımı ile kurumlar arası işbirliğinin artması
Vergi konusuna giren işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilebilmesinin Başkanlığımıza görevlerini daha etkin ve verimli bir şekilde yerine getirme imkanı tanıması
Finans sistemindeki gelişmeler
Ekonomik alanda kurumsallaşmanın artması
Ekonomik gelişmeye bağlı olarak vergi kapasitesinin sürekli artması
Dış faktörlerdeki belirsizliklerin ekonomiye yansıyan olumsuz etkileri
Kayıt dışı ekonomi
Küresel ekonomik krizler
Uluslararası haksız vergi rekabeti
Toplumda vergi bilincinin gelişmemiş olması
Özlük haklarının yetki ve sorumluluklarla uyumlu olmaması
C. DEĞERLENDĠRME
Yaptığımız GZFT (Güçlü-Zayıf Yönler; Fırsatlar ve Tehditler) analizi, birim olarak kendimizi
değerlendirmemiz, güçlü ve zayıf alanlarımız ile fırsatlar ve tehditlerimizi ortaya koymamız açısından
önem teĢkil etmektedir.
Fırsat olarak değerlendirdiğimiz hususların tam olarak uygulanabilmesi ile birlikte zayıf
yönlerimizin güçleneceği, tehditlerimizin fırsatlara dönüĢtürülebileceği, güçlü yönlerimizin ise bu
süreçte daha da etkinleĢeceği düĢünülmektedir.
136
V- ÖNERĠ VE TEDBĠRLER
BaĢkanlığımız, Anayasamızda belirlenen ilkelere ve yürürlüğe konulan vergi kanunlarına
uygun olarak mükelleflerin gönüllü uyumunu artırarak vergi ve diğer kamu gelirlerinin zamanında ve
tam olarak tahsil edilmesini sağlamak, vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi konusunda gerekli
tedbirleri almak, mükellefleri, vergi mevzuatından doğan hak ve yükümlülükleri konusunda etkin bir
Ģekilde bilgilendirerek ülkemiz mali yönetiminde önemli bir fonksiyonu üstlenmektedir. Ġdaremiz bu
hizmetlerin aksamadan yürütülebilmesini temin etmek üzere, fonksiyonel ve mükellef odaklı bakıĢ
açısı çerçevesinde kendisini devamlı suretle geliĢtirmek gayreti içerisindedir.
BaĢkanlığımızın, biliĢim teknolojisindeki geliĢmelere paralel olarak, mükelleflerin vergisel
yükümlülüklerini daha hızlı, kolay ve en az maliyetle yerine getirebilmelerini sağlamak üzere,
tamamına yakınını otomasyon altyapısını kullanarak sunduğu hizmetlerin, mükelleflerin ortaya
çıkabilecek ihtiyaçlarını da gözeterek, mobil platformlara aktarma yönünde çalıĢmaları devam
etmektedir.
Mükelleflere, popüler sosyal medya kanalları baĢta olmak üzere dijital, yazılı ve görsel
iletiĢim kanalları ile doğrudan ulaĢılarak vergisel yükümlülükleri konusunda doğru kaynaktan, en hızlı
Ģekilde bilgilendirilmeleri sağlanmaktadır. Vergi ile ilgili konularda güncel, doğru ve hızlı bilgiye
ulaĢılabilmesi amacıyla hizmet veren çağrı merkezimiz VĠMER aracılığıyla 31/12/2017 itibarıyla
cevaplanan çağrı sayısı 5,2 milyonu aĢmıĢ olup, gelen çağrıların ilk görüĢmede sonuçlandırılma oranı
2017 yılı için % 98,29 olarak gerçekleĢmiĢtir.
BaĢkanlığımıza ait www.gib.gov.tr adresi üzerinden sanal POS uygulaması ile vergi dairesi
müdürlüklerince takip edilen tüm alacakların mükellefler tarafından, AnlaĢmalı bankalar vasıtasıyla
banka kartı/hesaptan ödenebilmesi mümkündür. Ayrıca, gelir vergisi (gayrimenkul/menkul sermaye
iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlardan kaynaklı gelir vergisi), motorlu taĢıtlar vergisi, trafik idari para
cezası, Karayolları TaĢıma Kanunu idari para cezası, geçiĢ ücreti ve idari para cezası, diğer idari para
cezaları, 6183 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirilmiĢ borçlar, tapu harcı, yolcu beraberinde
getirilen telefon kullanım izin harcı, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne
ait öğrenim kredisi ve katkı kredi borçları ile 6111, 6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanun kapsamında
yeniden yapılandırılan borçlar vergi dairesi müdürlüklerine veya AnlaĢmalı bankalara gitmeden
bulundukları yerlerden sanal POS uygulaması ile kredi kartı ile ödenebilmesi de mümkündür. Ayrıca,
BaĢkanlığımızca uygun görülecek olan diğer vergi, ceza ve harçların da bu kapsamda tahsil edilmesi
ile tahsilat kanallarının artırılması planlanmaktadır.
2017 yılında sivil toplum kuruluĢları, diğer kurum ve kuruluĢlardan sağlanan katkıyla “Kayıt
DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı (2015-2017)” kapsamında kayıt dıĢılıkla
mücadeleye devam edilmiĢtir.
Öte yandan, mükelleflerin vergiye gönüllü uyum seviyesinin artırılmasını, toplumsal
farkındalığın artırılarak vergi bilincinin yerleĢtirilmesini, kayıt dıĢı ekonomi ile mücadele kapsamında
Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı‟nın kurumsal kapasitesinin geliĢtirilmesini, kayıt dıĢı ekonominin boyutunun
ve vergi uyum maliyetlerinin ölçülmesini ve hizmet kalitesinin artırılmasını amaçlayan ve bu
kapsamda bazı çalıĢmalar yapılmasını içeren Kayıt DıĢı Ekonomiyle Mücadele ve Kurumsal
Kapasitenin Artırılması Projesi (AB PROJESĠ-IPA I) uygulanmıĢtır.
Bu bağlamda, gerek eylem planının uygulama sürecinin izlenmesi, gerekse kayıt dıĢılıkla her
alanda mücadele edilmesi BaĢkanlığımız stratejik hedef ve öncelikleri arasındadır. Bu çerçevede,
BaĢkanlığımız kayıt dıĢı ekonominin azaltılmasına yönelik olarak yoğun çalıĢmalar
gerçekleĢtirmektedir.
Ayrıca, katma değer vergisi iadelerinin etkinleĢtirilmesi ve hızlandırılması, iade süreçlerinin
standartlaĢtırılması, kayıt dıĢı mükellef sayısının azaltılması, mükelleflerin gönüllü uyum düzeyinin
artırılması ve katma değer vergisi iadesi konusunda uzmanlaĢmıĢ personel ile mükelleflere daha
kaliteli hizmet verilmesi amacıyla katma değer vergisi iade tutarları belirlenecek limitin üzerinde olan
mükelleflerin katma değer vergisi ile ilgili iĢ ve iĢlemlerini yapmak üzere, vergi dairesi
baĢkanlıklarında yeni ihtisas vergi dairesi müdürlükleri kurulması planlanmaktadır.
2018 yılında da KEYS‟in yaygınlaĢtırılması çalıĢmalarına devam edilecek olup, vergi dairesi
baĢkanlıklarına bağlı 36 vergi dairesi müdürlüğü ile tüm defterdarlık gelir müdürlükleri,
137
defterdarlıklara bağlı vergi daireleri ve malmüdürlüklerinde yaygınlaĢtırılması planlanmaktadır.
Ayrıca, KEYS‟in diğer otomasyon uygulamaları ile entegrasyon çalıĢmalarının geliĢtirilmesi (M-DOS,
DATAP), Maliye Bakanlığı ile yapılacak entegrasyon ile resmi yazıların sistem üzerinden alınması ve
KEYS üzerinden resmi yazıların teslimine baĢlanılması ve ĠçiĢleri Bakanlığı ile yapılacak entegrasyon
ile e-Otoban Projesi‟nin hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.
Diğer taraftan, KEYS‟in geliĢtirilmesi ile kullanıcı dostu özelliğinin artırılması, simülasyonlu
eğitim ortamının hayata geçirilmesi planlanmakta olup, uygulamanın yaygınlaĢtırıldığı birimlerde büro
sarf malzeme giderlerinde ve posta giderlerinde azalma sağlanması beklenmektedir.
GeliĢtirilen elektronik uygulamalar ile kaliteli hizmet sunmak amacı doğrultusunda, mükellef
ve çalıĢan memnuniyetini artırmaya yönelik örnek bir çalıĢma olan e-Tebligat Sisteminin
geliĢtirilmesine devam edilecektir. Sistemin faaliyete geçmesiyle birlikte kurum içerisinde
kaydedilme, zarflama, evrakı ilgili birime gönderme, postalama ve mükellefe posta yoluyla ulaĢmasına
kadar geçen tüm aĢamalar ortadan kaldırılmıĢtır. Bununla birlikte, e-Tebligat Hizmeti ile kırtasiye ve
posta masrafları büyük oranda azalacak ve mükelleflere verilen hizmet kalitesi artacaktır. Ayrıca,
hizmeti veren idarenin iĢ yükü hissedilir bir oranda azalırken mevcut iĢgücü baĢka alanlara
kaydırılabilecektir.
2018 yılında hayata geçirilecek olan Ġnteraktif Vergi Dairesi projesiyle, tüm vatandaĢlarımıza,
vergilendirmeye iliĢkin iĢ ve iĢlemlerinde daha kolay, hızlı, aracısız bir hizmet ile bilgi sunumu
amaçlanmaktadır. Bu sayede idare ile vatandaĢ arasında etkileĢimli bir iletiĢim kanalı tesis edilerek,
mükelleflerin kendi durumlarına iliĢkin hak ve ödevleriyle ilgili daha hızlı ve etkin bilgilendirilmeleri
mümkün olacaktır. Bu tür Ģeffaf, eriĢilebilir hizmet çeĢitliliğinin artması gönüllü uyumun olumlu
yönde geliĢmesini de sağlayacaktır.
138
EK-1: ĠÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI
Üst yönetici olarak yetkim dahilinde;
Bu raporda yer alan bilgilerin güvenilir, tam ve doğru olduğunu beyan ederim.
Bu raporda açıklanan faaliyetler için bütçe ile tahsis edilmiĢ kaynakların, planlanmıĢ amaçlar
doğrultusunda ve iyi mali yönetim ilkelerine uygun olarak kullanıldığını ve iç kontrol sisteminin
iĢlemlerin yasallık ve düzenliliğine iliĢkin yeterli güvenceyi sağladığını bildiririm.
Bu güvence, üst yönetici olarak sahip olduğum bilgi ve değerlendirmeler, benden önceki harcama
yetkilisi/yetkililerinden almıĢ olduğum bilgiler, iç kontroller ile SayıĢtay raporları gibi
bilgim dahilindeki hususlara dayanmaktadır.
Burada raporlanmayan, idarenin menfaatlerine zarar veren herhangi bir husus hakkında bilgim
olmadığını beyan ederim.
ANKARA
28/02/2018
Adnan ERTÜRK
Gelir Ġdaresi BaĢkanı
139
EK-2: MALĠ HĠZMETLER BĠRĠM YÖNETĠCĠSĠNĠN BEYANI
Mali hizmetler birim yöneticisi olarak yetkim dahilinde;
Bu idarede, faaliyetlerin mali yönetim ve kontrol mevzuatı ile diğer mevzuata uygun olarak
yürütüldüğünü, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir Ģekilde kullanılmasını temin etmek
üzere iç kontrol süreçlerinin iĢletildiğini, izlendiğini ve gerekli tedbirlerin alınması için düĢünce ve
önerilerimin zamanında üst yöneticiye raporlandığını beyan ederim.
Ġdaremizin 2017 yılı Faaliyet Raporunun “III/A- Mali Bilgiler” bölümünde yer alan bilgilerin
güvenilir, tam ve doğru olduğunu teyit ederim.
ANKARA
28/02/2018
Ġdris ġENYURT
Gelir Ġdaresi Daire BaĢkanı
140
TABLOLAR
141
142
Tablo 1. Vergi Dairesi BaĢkanlıkları, Vergi Daireleri, Gelir Müdürlükleri ve Takdir
Komisyonlarının Sayıları
İl Adı Vergi Dairesi Başkanlıkları Vergi
Daireleri (I)
Bağlı V.D. (Malmüd.
Bünyesinde) (II)
Vergi Dai.
Genel Toplam
(I+II)
Gelir Müd.
Daimi Takdir Kom.
Grup Müd. Müd. Şube İl İlçe İlçe Merkez
01 Adana 5 12 6 3 8 17 2
02 Adıyaman 1 1 7 9 1
03 Afyonkarahisar 2 6 11 19 1
04 Ağrı 1 2 5 8 1
05 Amasya 1 4 2 7 1
06 Ankara 8 16 29 4 5 4 42 8
07 Antalya 5 12 6 6 8 20 1
08 Artvin 1 2 5 8 1
09 Aydın 4 12 2 6 10 18
10 Balıkesir 4 10 2 10 8 20
11 Bilecik 1 1 6 8 1
12 Bingöl 1 7 8 1
13 Bitlis 1 1 5 7 1
14 Bolu 1 1 7 9 1
15 Burdur 1 1 9 11 1
16 Bursa 6 15 12 6 4 22 2
17 Çanakkale 1 3 8 12 1
18 Çankırı 1 11 12 1
19 Çorum 1 1 12 14 1
20 Denizli 4 10 5 6 12 23 1
21 Diyarbakır 4 9 3 13 16 1
22 Edirne 3 9 2 4 4 10
23 Elâzığ 2 10 12 1
24 Erzincan 1 8 9 1
25 Erzurum 3 9 2 17 1 20 1
26 Eskişehir 10 24 5 1 0 10 11 1
27 Gaziantep 4 10 6 2 4 1 13 1
28 Giresun 1 1 14 16 1
29 Gümüşhane 1 5 6 1
30 Hakkâri 1 1 2 4 1
31 Hatay 4 11 3 7 6 16 1
32 Isparta 2 2 10 14 1
33 Mersin 4 10 5 5 5 15 1
34 İstanbul 21 28 61 61 23
Büyük Mükellefler 8 11 1 1
35 İzmir 9 16 24 8 3 2 37 5
36 Kars 1 7 8 1
37 Kastamonu 1 2 17 20 1
38 Kayseri 4 10 5 3 9 1 18 1
39 Kırklareli 1 2 5 8 1
40 Kırşehir 1 1 5 7 1
41 Kocaeli 5 10 11 1 12 1
143
İl Adı Vergi Dairesi Başkanlıkları
Vergi Daireleri (I)
BAĞLI V.D. (Malmüd.
Bünyesinde) (II)
Vergi Dai. Genel
toplam (I+II) Müd.
Gelir Müd. Şube
Daimi Takdir Kom.
Grup Müd.
Müd. Şube İl İlçe İlçe Merkez
42 Konya 5 12 5 9 19 33 1
43 Kütahya 2 4 8 14 1
44 Malatya 3 9 2 13 15 1
45 Manisa 4 10 3 11 4 18 1
46 K.maraş 3 9 2 3 6 11
47 Mardin 1 2 7 10 1
48 Muğla 4 10 1 6 6 13
49 Muş 1 5 6 1
50 Nevşehir 1 7 8 1
51 Niğde 1 1 4 6 1
52 Ordu 2 2 16 20 1
53 Rize 2 3 8 13 1
54 Sakarya 4 9 4 3 4 1 12 1
55 Samsun 4 10 3 4 9 1 17 1
56 Siirt 1 5 6 1
57 Sinop 1 1 7 9 1
58 Sivas 2 1 15 18 1
59 Tekirdağ 4 10 2 6 3 11
60 Tokat 1 4 7 12 1
61 Trabzon 3 9 2 3 14 19 1
62 Tunceli 1 7 8 1
63 Şanlıurfa 4 9 2 3 7 12 1
64 Uşak 1 2 3 6 1
65 Van 1 1 10 12 1
66 Yozgat 1 3 10 14 1
67 Zonguldak 3 9 2 3 2 7
68 Aksaray 1 6 7 1
69 Bayburt 1 2 3 1
70 Karaman 1 5 6 1
71 Kırıkkale 2 6 8 1
72 Batman 1 5 6 1
73 Şırnak 1 2 4 7 1
74 Bartın 1 3 4 1
75 Ardahan 1 5 6 1
76 Iğdır 1 3 4 1
77 Yalova 1 3 4 1
78 Karabük 1 1 4 6 1
79 Kilis 1 1 1
80 Osmaniye 1 1 5 7 1
81 Düzce 1 1 6 8 1
Toplam 156 350 5 274* 182** 567 12 1035 52 57
(*) (**) Türkiye genelinde toplam vergi dairesi sayısı; il düzeyinde 274 ve ilçe düzeyinde 182 olmak üzere 456’dır. Bu dairelerin 2 adedi vergi dairesi ve tahsil dairesi sıfatı olan vergi dairesi başkanlığı (Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı ile Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı), 454’ü ise vergi dairesi müdürlüğünden oluşmaktadır.
144
Tablo 2. Faal Mükellef Sayıları*
MÜKELLEF TÜRÜ SAYISI
Gerçek Kişi 4.599.750
Limited Şirket 620.233
Anonim Şirket 118.383
Adi Ortaklık 43.945
Kooperatif 34.970
Banka Şubesi 11.539
İş Ortaklığı 4.752
Kollektif Şirket 1.704
Adi Komandit Şirket 123
Avukatlık Ortaklığı 60
Eshamlı Komandit Şirket 1
Diğer 104.895
TOPLAM 5.540.355
*31/12/2017 tarihi itibarıyla verilmiştir.
Tablo 3. Vergi Türü Bazında Faal Mükellef Sayıları
VERGİ TÜRÜ ADI 2013 YILI FAAL
MÜKELLEF SAYISI
2014 YILI FAAL
MÜKELLEF SAYISI
2015 YILI FAAL
MÜKELLEF SAYISI
2016 YILI FAAL
MÜKELLEF SAYISI
2017 YILI FAAL
MÜKELLEF SAYISI
Gelir Vergisi* 1.798.056 1.798.738 1.827.180 1.819.492 1.877.128
Kurumlar Vergisi 662.225 673.920 699.904 721.524 759.242
Basit Usulde Ticari Kazanç 693.694 730.956 743.665 756.186 774.057
Gayrimenkul Sermaye İradı** 1.550.164 1.595.320
Gelir Vergisi GMÜD*** 1.668.967 1.796.340 1.884.849
Katma Değer Vergisi 2.378.432 2.390.387 2.442.668 2.486.821 2.583.610
Gelir Stopaj Vergisi 2.471.782 2.489.121 2.548.204 2.597.340 2.699.462
Banka Muameleleri Vergisi 6.307 6.131 6.025 5.676 4.397
Sigorta Muameleleri Vergisi 907 726 663 604 571
Damga Vergisi (Beyannameli) 154.893 169.937 206.004 232.322 252.233
Diğer Ücret**** 51.850 54.929 57.994 59.010 62.912
* 2013 ve 2014 yılları için, yalnızca GMSİ yönünden mükellefiyeti bulunanlar hariç gelir vergisi mükelleflerini, 2015 ve sonrası için ise ticari, zirai veya serbest meslek kazançlarını elde eden gelir vergisi mükelleflerini göstermektedir. ** 2013 ve 2014 yılları için yalnızca GMSİ yönünden mükellefiyeti bulunan gelir vergisi mükelleflerini göstermektedir. *** Gelir Vergisi GMÜD: Beyana Tabi Geliri Sadece Ücret - Gayrimenkul Sermaye İradı - Menkul Sermaye İradı - Diğer Kazanç ve İratlardan İbaret Olanları göstermektedir. ****Vergi mükellefiyeti bulunmayanların (elçilik gibi) yanında çalışan ücretlileri göstermektedir.
145
Tablo 4. Ġl Bazında Yıllar Ġtibarıyla Faal Mükellef Sayıları
İL KODU
İL ADI 2013 2014 2015 2016 2017
01 Adana 96.743 97.426 97.867 99.058 100.819
02 Adıyaman 20.303 20.731 21.030 21.637 22.539
03 Afyonkarahisar 36.457 36.787 37.432 38.135 39.541
04 Ağrı 11.019 11.011 11.281 11.657 12.986
05 Amasya 18.933 19.296 19.728 20.006 20.822
06 Ankara 428.365 435.198 450.599 466.255 484.508
07 Antalya 185.265 188.835 193.918 197.480 205.526
08 Artvin 10.936 11.113 11.376 11.613 12.019
09 Aydın 76.427 76.890 79.247 81.495 85.351
10 Balıkesir 83.763 84.183 86.709 89.217 93.311
11 Bilecik 12.107 12.252 12.482 12.626 13.119
12 Bingöl 7.693 7.950 8.382 8.870 9.224
13 Bitlis 9.114 9.156 9.295 9.544 10.044
14 Bolu 18.636 19.002 19.648 20.080 20.971
15 Burdur 18.945 19.169 19.433 19.944 20.734
16 Bursa 181.011 184.454 189.308 195.098 203.304
17 Çanakkale 41.323 41.656 42.919 44.364 45.806
18 Çankırı 9.197 9.444 9.797 10.129 10.445
19 Çorum 28.018 28.094 28.529 29.172 30.102
20 Denizli 71.274 71.650 72.331 74.423 78.199
21 Diyarbakır 43.425 43.669 44.549 43.078 43.725
22 Edirne 29.373 29.355 29.687 30.350 31.090
23 Elazığ 25.784 26.061 26.440 26.704 27.290
24 Erzincan 12.264 12.568 13.002 13.563 14.092
25 Erzurum 29.182 29.164 29.359 29.776 30.442
26 Eskişehir 57.110 58.156 60.933 63.419 65.008
27 Gaziantep 77.487 80.332 82.204 82.968 86.007
28 Giresun 23.803 24.120 24.310 24.859 25.705
29 Gümüşhane 6.182 6.283 6.348 6.523 6.722
30 Hakkari 5.695 5.798 5.930 6.262 6.859
31 Hatay 67.976 70.437 72.064 73.110 74.977
32 Isparta 26.440 27.105 27.811 28.649 29.728
33 Mersin 90.927 92.100 93.893 95.117 99.451
34 İstanbul 1.335.171 1.380.953 1.438.482 1.503.626 1.566.902
35 İzmir 335.263 338.998 346.604 355.604 369.773
36 Kars 9.530 9.310 9.479 9.548 9.801
37 Kastamonu 24.611 25.210 25.839 26.657 27.483
38 Kayseri 64.746 65.763 68.051 70.128 71.350
39 Kırklareli 25.190 25.544 26.155 26.516 27.073
40 Kırşehir 11.503 11.793 12.196 12.559 13.616
41 Kocaeli 100.270 102.976 103.865 103.903 109.905
42 Konya 117.746 120.439 124.074 127.510 133.582
43 Kütahya 31.531 31.535 31.611 32.500 33.560
44 Malatya 33.489 33.561 33.997 34.587 35.885
45 Manisa 86.153 86.660 87.994 89.655 93.680
46 Kahramanmaraş 41.807 42.351 43.272 44.586 46.470
47 Mardin 21.261 21.967 22.105 22.080 22.691
146
48 Muğla 86.003 87.580 91.081 93.936 97.763
49 Muş 9.142 9.261 9.515 9.483 9.497
50 Nevşehir 19.613 20.121 20.877 21.559 22.473
51 Niğde 15.400 15.650 16.059 16.568 17.336
52 Ordu 37.135 37.516 37.982 39.090 40.531
53 Rize 21.064 20.991 21.251 21.745 22.302
54 Sakarya 57.162 58.566 60.199 61.080 63.843
55 Samsun 65.728 67.165 68.853 70.932 73.233
56 Siirt 6.854 6.987 7.066 7.234 7.642
57 Sinop 12.996 13.287 13.460 13.779 14.328
58 Sivas 27.978 28.317 29.060 29.814 30.504
59 Tekirdağ 59.972 60.763 63.385 65.839 68.836
60 Tokat 27.489 27.241 27.511 28.153 29.146
61 Trabzon 48.065 48.543 49.190 50.379 52.398
62 Tunceli 4.458 4.456 4.619 4.686 4.843
63 Şanlıurfa 55.699 57.338 58.592 58.951 59.216
64 Uşak 21.677 22.135 22.420 23.027 23.801
65 Van 28.956 29.471 29.616 30.476 31.212
66 Yozgat 20.817 20.792 21.163 21.566 22.424
67 Zonguldak 35.510 35.043 34.374 34.867 35.462
68 Aksaray 17.670 18.161 18.822 19.042 20.321
69 Bayburt 3.887 3.855 3.910 4.009 4.199
70 Karaman 12.335 12.728 13.083 13.270 14.004
71 Kırıkkale 13.896 14.043 14.279 14.550 14.917
72 Batman 13.171 13.517 14.230 14.400 15.141
73 Şırnak 11.388 11.034 11.159 10.960 11.492
74 Bartın 10.659 11.058 11.366 11.710 11.973
75 Ardahan 3.754 3.755 3.802 3.799 3.901
76 Iğdır 7.663 7.726 7.513 7.401 7.522
77 Yalova 17.148 17.726 18.166 18.902 20.166
78 Karabük 15.007 15.618 16.316 16.935 17.738
79 Kilis 5.743 6.172 6.507 6.476 6.701
80 Osmaniye 19.828 20.074 20.473 20.967 21.523
81 Düzce 18.814 19.448 20.057 20.711 21.730
TOPLAM 4.932.129 5.032.643 5.177.521 5.330.936 5.540.355
147
Tablo 5. Ġl Bazında Vergi Türleri Ġtibarıyla Faal Mükellef Sayıları*
İL ADI GELİR VERGİSİ
KURUMLAR VERGİSİ
K.D.V GELİR STOPAJ
ÖTV 1.LİSTE
ÖTV 3A.
LİSTE
ÖTV 3B.
LİSTE
ÖTV 3C.
LİSTE
ÖTV 4. LİSTE
GELİR VERGİSİ GMÜD**
BASİT USUL
GELİR GEÇİCİ
KURUM GEÇİCİ
BANKA M.V.
SGRT. M.V.
S. DAMGA
V.
DİĞER ÜCRET
01 Adana 45.537 14.752 59.180 62.278 52 4 22 1 20 17.588 17.744 44.693 14.344 72 5 2.064 1.378
02 Adıyaman 6.635 2.133 8.676 9.293 4 0 7 0 2 2.887 9.542 6.518 2.113 15 0 813 623
03 Afyonkarahisar 12.999 4.056 16.768 17.786 4 4 2 0 3 9.536 10.407 12.488 3.986 30 10 1.550 828
04 Ağrı 4.378 1.432 5.904 5.991 4 0 48 0 2 1.141 5.574 4.350 1.411 14 4 1.069 5
05 Amasya 6.558 1.525 7.852 8.579 1 0 1 0 2 6.794 4.757 6.388 1.486 8 0 376 231
06 Ankara 134.200 84.815 215.929 224.544 167 14 18 0 103 223.759 23.529 132.080 82.901 228 18 25.325 2.564
07 Antalya 80.751 27.971 105.250 110.499 17 10 32 2 20 62.122 26.230 78.831 27.450 123 0 13.886 1.598
08 Artvin 4.148 980 5.086 5.341 0 7 13 0 0 3.520 2.752 4.045 969 17 4 633 116
09 Aydın 25.253 7.297 31.334 33.817 1 6 6 0 16 24.660 22.741 24.541 7.077 39 3 2.578 2.325
10 Balıkesir 28.846 5.950 33.618 35.611 3 5 7 0 11 31.996 22.112 27.812 5.805 30 3 1.639 1.237
11 Bilecik 4.491 1.022 5.467 5.680 3 0 0 0 3 5.039 1.843 4.389 996 9 1 962 247
12 Bingöl 2.685 1.460 4.250 4.620 0 0 1 0 0 1.429 2.930 2.626 1.453 10 0 197 94
13 Bitlis 3.299 1.163 4.525 4.743 0 0 0 0 0 1.028 4.091 3.272 1.151 8 1 307 47
14 Bolu 6.955 1.948 8.833 9.378 11 1 4 0 1 8.093 2.840 6.704 1.894 12 0 573 140
15 Burdur 7.092 1.798 8.937 9.588 2 1 0 0 8 5.590 4.962 6.913 1.772 37 3 803 207
16 Bursa 82.760 28.680 108.701 112.993 102 1 12 2 46 66.034 17.919 82.016 27.994 68 5 5.880 1.953
17 Çanakkale 13.815 3.375 16.905 18.194 2 13 4 0 0 16.220 9.764 13.407 3.278 25 2 1.200 597
18 Çankırı 2.660 755 3.388 3.765 4 0 0 0 0 4.559 1.793 2.576 740 14 0 254 68
19 Çorum 11.004 2.495 13.159 13.310 11 0 5 0 2 8.287 7.030 10.748 2.448 22 1 899 137
20 Denizli 24.063 7.516 31.135 32.358 16 19 8 2 10 22.750 19.718 23.487 7.308 40 5 1.634 1.435
21 Diyarbakır 14.133 7.304 21.410 22.195 1 0 29 0 7 5.611 14.466 13.996 7.220 36 3 1.185 605
22 Edirne 9.291 2.425 11.548 12.278 1 6 2 0 0 8.307 9.086 8.937 2.381 18 1 624 573
23 Elazığ 8.719 3.242 11.772 12.722 1 3 3 1 2 5.633 8.220 8.521 3.167 21 1 1.420 293
24 Erzincan 4.036 1.055 4.753 5.301 0 0 0 0 0 5.079 2.782 3.879 1.022 15 4 309 275
25 Erzurum 9.778 2.903 12.606 13.553 4 0 40 0 2 7.783 8.260 9.661 2.849 27 3 737 152
26 Eskişehir 22.244 6.455 28.092 29.479 45 3 22 0 16 30.195 3.700 21.589 6.259 28 5 1.316 690
27 Gaziantep 41.771 13.336 54.433 55.946 39 1 34 0 34 12.411 16.116 41.636 13.182 46 2 3.590 352
28 Giresun 7.384 1.907 9.095 9.257 0 10 12 0 2 6.434 8.504 7.214 1.861 24 4 359 584
148
İL ADI GELİR VERGİSİ
KURUMLAR VERGİSİ
K.D.V GELİR STOPAJ
ÖTV 1.LİSTE
ÖTV 3A.
LİSTE
ÖTV 3B.
LİSTE
ÖTV 3C.
LİSTE
ÖTV 4.
LİSTE
GELİR VERGİSİ GMÜD**
BASİT USUL
GELİR GEÇİCİ
KURUM GEÇİCİ
BANKA M.V.
SGRT. M.V.
S. DAMGA
V.
DİĞER ÜCRET
29 Gümüşhane 1.914 530 2.517 2.566 1 0 0 0 3 2.189 1.744 1.862 513 10 1 100 60
30 Hakkari 1.956 871 2.959 3.044 1 1 98 0 0 703 2.942 1.928 863 7 1 324 1
31 Hatay 24.648 8.966 32.736 34.850 35 4 63 0 12 12.197 25.818 24.311 8.801 75 22 7.207 647
32 Isparta 9.045 2.830 11.633 12.494 6 1 4 0 21 10.200 5.827 8.865 2.742 29 1 669 444
33 Mersin 40.110 14.170 53.125 56.510 29 3 11 0 9 20.840 19.818 39.538 13.856 42 4 2.923 1.190
34 İstanbul 498.838 283.936 764.125 791.249 1.404 40 231 8 693 682.505 46.397 492.212 272.312 2.069 360 95.332 15.568
35 İzmir 129.236 47.493 173.159 179.318 161 52 135 0 113 149.180 29.753 127.650 46.069 158 5 11.591 5.039
36 Kars 3.309 783 4.155 4.492 0 0 11 0 1 1.848 3.235 3.284 761 11 3 199 39
37 Kastamonu 8.028 1.534 9.724 10.252 5 0 1 0 2 10.002 5.788 7.641 1.514 36 1 523 347
38 Kayseri 31.961 10.557 41.294 43.403 17 2 5 1 46 17.702 7.800 31.732 10.306 35 2 11.592 175
39 Kırklareli 8.539 1.968 10.229 10.905 3 7 1 0 4 8.294 6.599 8.268 1.925 15 2 667 520
40 Kırşehir 3.989 1.003 4.882 5.418 1 0 1 0 1 4.234 3.400 3.877 988 9 2 371 334
41 Kocaeli 46.751 16.639 62.243 64.556 156 2 13 0 41 35.635 6.910 46.472 16.183 49 5 5.157 747
42 Konya 54.339 16.122 69.271 72.468 30 0 26 2 208 37.089 20.403 53.281 15.809 64 5 4.352 840
43 Kütahya 10.173 2.350 12.462 13.371 7 0 1 0 7 10.218 8.691 9.945 2.307 20 2 653 693
44 Malatya 11.944 3.745 15.421 16.442 9 1 2 0 2 7.396 11.092 11.760 3.706 23 2 1.346 395
45 Manisa 30.500 6.342 35.624 37.672 24 18 28 1 34 28.255 23.845 29.846 6.215 33 4 2.747 1.528
46 Kahramanmaraş 16.144 4.625 20.244 21.178 1 0 3 0 6 8.820 14.724 15.879 4.568 19 2 1.229 577
47 Mardin 7.621 4.178 11.765 12.227 5 3 42 0 1 1.554 8.520 7.565 4.159 20 0 702 94
48 Muğla 35.667 10.286 44.261 46.264 2 10 14 0 15 32.138 14.725 34.686 10.041 63 4 2.856 1.956
49 Muş 3.343 1.211 4.745 5.011 0 0 5 0 0 656 3.708 3.324 1.203 8 2 183 14
50 Nevşehir 7.230 2.483 9.706 10.323 0 11 1 0 3 6.509 4.756 7.075 2.441 17 3 638 327
51 Niğde 6.349 1.401 7.705 8.320 1 0 0 0 1 3.460 5.010 6.293 1.366 9 0 462 195
52 Ordu 11.486 2.737 13.805 14.827 3 3 1 1 2 10.346 13.575 11.196 2.668 27 0 808 1.051
53 Rize 7.050 1.872 8.694 8.932 2 17 41 0 2 6.533 5.446 6.850 1.816 17 1 690 453
54 Sakarya 20.765 6.223 26.198 27.520 15 0 9 1 0 18.868 14.519 20.077 6.102 29 2 1.250 1.507
55 Samsun 26.638 6.331 32.116 34.108 34 10 26 0 11 19.535 17.087 26.253 6.186 33 1 1.321 822
56 Siirt 2.290 887 3.199 3.338 1 0 1 0 0 1.164 2.946 2.256 875 9 0 245 69
57 Sinop 4.034 808 4.865 5.246 5 1 1 0 1 5.089 3.401 3.903 786 10 3 322 274
58 Sivas 10.136 3.041 12.806 13.652 2 0 4 0 1 8.442 7.013 10.009 2.978 34 3 1.248 262
149
İL ADI GELİR VERGİSİ
KURUMLAR VERGİSİ
K.D.V GELİR STOPAJ
ÖTV 1.
LİSTE
ÖTV 3A.
LİSTE
ÖTV 3B.
LİSTE
ÖTV 3C.
LİSTE
ÖTV 4.
LİSTE
GELİR VERGİSİ GMÜD**
BASİT USUL
GELİR GEÇİCİ
KURUM GEÇİCİ
BANKA M.V.
SGRT. M.V.
S. DAMGA
V.
DİĞER ÜCRET
59 Tekirdağ 24.568 7.391 31.038 33.202 42 43 3 0 28 19.240 13.506 24.099 7.222 35 5 5.055 1.401
60 Tokat 9.036 2.129 10.772 11.768 0 4 0 0 1 7.555 8.605 8.777 2.093 15 1 825 526
61 Trabzon 15.080 4.912 19.214 20.481 9 11 28 0 12 15.791 13.481 14.629 4.846 37 2 1.353 708
62 Tunceli 1.066 279 1.328 1.490 0 0 1 0 0 1.712 1.463 1.024 274 8 0 90 95
63 Şanlıurfa 26.491 7.396 34.095 34.810 12 1 37 1 8 4.531 18.882 26.206 7.294 38 0 1.638 270
64 Uşak 7.718 1.974 9.737 9.830 18 2 1 0 4 5.768 7.079 7.585 1.941 10 0 500 588
65 Van 10.581 4.752 15.738 16.456 9 0 258 0 1 2.141 11.830 10.532 4.664 29 4 754 198
66 Yozgat 7.723 1.745 9.404 9.576 3 0 2 0 2 5.610 6.262 7.578 1.719 28 12 1.297 154
67 Zonguldak 9.973 2.507 12.123 13.123 1 0 3 0 0 12.268 8.650 9.694 2.436 20 1 1.275 716
68 Aksaray 8.014 2.368 10.275 10.988 3 1 0 0 3 3.726 4.974 7.947 2.326 18 1 654 177
69 Bayburt 995 294 1.279 1.404 0 0 0 0 2 1.413 1.195 955 290 6 0 108 71
70 Karaman 4.660 1.373 5.989 6.503 1 0 0 0 1 3.319 3.750 4.582 1.366 8 0 1.377 145
71 Kırıkkale 4.776 1.269 5.957 6.310 3 0 2 0 2 4.770 3.478 4.662 1.250 15 0 266 123
72 Batman 5.661 2.883 8.620 8.750 8 0 20 0 0 1.717 4.321 5.645 2.863 17 2 367 14
73 Şırnak 4.347 2.451 7.665 6.463 6 5 1.184 0 1 768 2.562 4.294 2.411 17 5 333 13
74 Bartın 3.558 631 4.055 4.447 5 0 0 0 0 3.668 3.026 3.453 613 11 1 187 543
75 Ardahan 1.203 261 1.477 1.619 0 0 1 0 0 698 1.494 1.172 258 6 0 127 27
76 Iğdır 2.423 814 3.263 3.463 5 6 18 0 0 1.123 2.730 2.403 801 8 2 310 123
77 Yalova 7.015 2.129 8.932 9.462 2 0 9 0 5 6.333 3.567 6.874 2.080 10 0 1.481 434
78 Karabük 5.263 1.211 6.280 6.887 2 0 0 0 0 7.058 3.015 5.022 1.179 10 0 329 307
79 Kilis 2.049 599 2.697 2.864 12 2 422 0 0 721 2.572 2.003 589 8 0 2.609 46
80 Osmaniye 8.283 1.985 10.164 10.871 1 0 5 0 3 3.082 7.073 8.231 1.950 14 2 691 324
81 Düzce 7.127 2.217 9.234 9.640 5 0 3 1 15 5.751 5.638 7.004 2.178 13 2 718 387
TOPLAM 1.877.128 759.242 2.583.610 2.699.462 2.602 369 3.108 24 1.640 1.884.849 774.057 1.845.526 737.219 4.397 571 252.233 62.912
*31/12/2017 tarihi itibarıyla verilmiştir. ** Gelir Vergisi GMÜD: Beyana Tabi Geliri Sadece Ücret - Gayrimenkul Sermaye İradı - Menkul Sermaye İradı - Diğer Kazanç ve İratlardan İbaret Olanları göstermektedir.
150
Tablo 6. 2017 Yılı Ġtibarıyla Ġl Bazında Genel Bütçe Vergi Gelirleri (TL)
Sıra No İLLER TAHAKKUK [1]
TAHSİLAT [2]
TAHSİLAT ORANI
(%)(2/1)
VERGİ GELİRLERİNİN TOPLAM TAHSİLAT
İÇİNDEKİ PAYI (%)
1 Adana 9.113.610.574 6.219.562.256 68,24 0,99
2 Adıyaman 866.397.862 599.541.843 69,20 0,10
3 Afyonkarahisar 1.640.610.026 1.130.781.310 68,92 0,18
4 Ağrı 712.416.181 548.281.903 76,96 0,09
5 Amasya 786.213.930 504.747.668 64,20 0,08
6 Ankara 87.721.072.243 71.124.789.752 81,08 11,37
7 Antalya 11.228.248.888 7.572.963.496 67,45 1,21
8 Artvin 460.785.786 339.337.233 73,64 0,05
9 Aydın 3.254.820.415 2.158.620.919 66,32 0,35
10 Balıkesir 3.760.847.196 2.893.711.570 76,94 0,46
11 Bilecik 572.743.099 350.577.794 61,21 0,06
12 Bingöl 346.859.908 268.027.076 77,27 0,04
13 Bitlis 458.292.147 337.268.202 73,59 0,05
14 Bolu 1.063.486.600 764.822.178 71,92 0,12
15 Burdur 710.707.681 512.966.031 72,18 0,08
16 Bursa 22.914.007.174 18.249.789.330 79,64 2,92
17 Çanakkale 1.868.470.720 1.469.977.956 78,67 0,24
18 Çankırı 332.714.784 258.636.601 77,74 0,04
19 Çorum 1.097.081.575 818.097.454 74,57 0,13
20 Denizli 4.623.141.109 3.461.298.545 74,87 0,55
21 Diyarbakır 3.761.796.126 2.155.019.192 57,29 0,34
22 Edirne 1.398.092.377 1.162.600.398 83,16 0,19
23 Elazığ 1.491.478.741 1.181.096.076 79,19 0,19
24 Erzincan 445.384.367 335.135.517 75,25 0,05
25 Erzurum 1.632.432.706 1.222.900.302 74,91 0,20
26 Eskişehir 3.637.160.902 2.753.787.534 75,71 0,44
27 Gaziantep 7.236.760.483 4.931.915.787 68,15 0,79
28 Giresun 801.511.740 593.957.406 74,10 0,09
29 Gümüşhane 189.243.594 150.220.910 79,38 0,02
30 Hakkari 544.928.556 197.316.095 36,21 0,03
31 Hatay 9.172.834.830 7.681.026.133 83,74 1,23
32 Isparta 1.047.564.890 820.457.597 78,32 0,13
33 Mersin 13.384.773.969 11.567.757.608 86,42 1,85
34 İstanbul 326.238.589.040 275.339.752.472 84,40 44,02
35 İzmir 77.926.982.940 67.064.446.121 86,06 10,72
36 Kars 403.266.200 313.480.076 77,74 0,05
37 Kastamonu 871.568.218 622.532.702 71,43 0,10
38 Kayseri 5.330.671.649 3.929.686.172 73,72 0,63
39 Kırklareli 1.153.468.402 736.508.525 63,85 0,12
40 Kırşehir 500.916.397 359.675.922 71,80 0,06
41 Kocaeli 77.405.999.103 71.899.579.608 92,89 11,49
42 Konya 7.448.941.476 5.169.086.542 69,39 0,83
43 Kütahya 1.300.622.645 922.169.458 70,90 0,15
44 Malatya 1.647.608.695 1.203.925.470 73,07 0,19
45 Manisa 4.789.198.934 3.495.654.601 72,99 0,56
151
46 Kahramanmaraş 2.287.429.251 1.877.953.043 82,10 0,30
47 Mardin 1.620.690.569 726.300.043 44,81 0,12
48 Muğla 3.804.841.212 2.607.126.730 68,52 0,42
49 Muş 373.721.512 284.122.471 76,03 0,05
50 Nevşehir 609.290.951 429.190.207 70,44 0,07
51 Niğde 678.364.238 444.289.871 65,49 0,07
52 Ordu 1.388.540.206 984.864.550 70,93 0,16
53 Rize 1.408.307.533 1.207.084.501 85,71 0,19
54 Sakarya 4.022.787.062 2.672.479.329 66,43 0,43
55 Samsun 4.641.327.426 3.677.410.993 79,23 0,59
56 Siirt 461.409.583 318.239.336 68,97 0,05
57 Sinop 357.124.319 258.960.910 72,51 0,04
58 Sivas 1.822.801.602 1.031.211.611 56,57 0,16
59 Tekirdağ 7.734.177.238 6.535.599.437 84,50 1,04
60 Tokat 967.742.637 668.513.807 69,08 0,11
61 Trabzon 3.050.015.488 2.428.776.728 79,63 0,39
62 Tunceli 139.802.099 127.398.014 91,13 0,02
63 Şanlıurfa 2.906.958.663 1.880.941.923 64,70 0,30
64 Uşak 1.140.515.658 744.714.165 65,30 0,12
65 Van 2.752.791.217 1.071.871.264 38,94 0,17
66 Yozgat 756.731.053 481.469.078 63,62 0,08
67 Zonguldak 3.877.440.249 3.173.063.709 81,83 0,51
68 Aksaray 1.287.396.972 865.682.235 67,24 0,14
69 Bayburt 116.444.626 90.147.555 77,42 0,01
70 Karaman 532.337.240 383.302.335 72,00 0,06
71 Kırıkkale 599.576.891 335.789.430 56,00 0,05
72 Batman 1.212.164.217 747.054.079 61,63 0,12
73 Şırnak 663.001.691 374.606.179 56,50 0,06
74 Bartın 466.026.824 337.186.865 72,35 0,05
75 Ardahan 129.937.858 108.740.184 83,69 0,02
76 Iğdır 291.156.748 201.635.629 69,25 0,03
77 Yalova 1.173.832.873 791.538.049 67,43 0,13
78 Karabük 925.413.351 668.479.115 72,24 0,11
79 Kilis 304.795.162 153.770.176 50,45 0,02
80 Osmaniye 1.061.071.711 683.329.755 64,40 0,11
81 Düzce 1.353.976.643 745.983.348 55,10 0,12
TOPLAM 760.214.267.449 625.512.313.993 82,28 100,00
KAYNAK: Muhasebat Genel Müdürlüğü NOT:
1- Tabloda yer verilen tahsilat oranı, vergi daireleri de dahil olmak üzere tüm muhasebe birimlerinin (dış ticarette alınan vergiler dahil) cari tahakkukları yanında, geçmiş yıllardan kümülatif olarak devreden tahakkuk tutarlarına karşılık, 2017 yılında yapılan toplam tahsilatları göstermekte olup, 2017 yılında tahakkuk eden vergilere karşılık bu yılda yapılan tahsilatları göstermemektedir.
2- Merkez tahsilatı Ankara içerisinde gösterilmiştir. 3- 2017 Yılı Bütçe Kanunu'nda mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, 2017 rakamlarında da mahalli idare
ve fon payları ile red ve iadeler dahildir. 4- 2017 yılı vergi gelirleri içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dahildir.
152
Tablo 7. Muhtasar Beyannamenin 2017 Dönemi Gelir Türlerine Göre Dağılımı (TL)
TÜR KODU
AÇIKLAMA KESINTI (%)
011 Asgari Ücretli (GVK Md. 94/1)* 16.486.373.639 12,50
012 Diğer Ücretler ile Ücret Sayılan Ödemeler (GVK Md. 94/1) * 67.394.984.404 51,09
013 Kıdem Tazminatı 10.506.312 0,01
014 Huzur Hakkı 1.837.541.788 1,39
015 İhbar Tazminatı 322.155.445 0,24
016 Yeraltı Maden İşçileri 9.157.323 0,01
017 4691 Sayılı Kanun Kapsamı 0 0,00
018 Döner Sermaye/Performans/Ek Ders Ödemesi/Ek ödeme/Kayyum-Bilirkişi ödemesi/Diğer
396.613.072
0,30
019 Gemi Çalışanları/Dar Mükellef Kurumların İrtibat Büroları/Apartman Kapıcıları
1.381.162 0,00
020 4691 sayılı kanun kapsamında çalışan işverenler/Muhtarlar/Elçiliklerde Çalışan Personel/GVK23/11 Kapsamında Çalışanlar/Diğer
7.269.405 0,01
021 18 inci Madde Kapsamına Giren Ödemeler (GVK Md. 94/2-a) 176.917.378 0,13
022 Diğer Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (GVK Md. 94/2-b) 2.753.419.168 2,09
023 Sınai Mülkiyet Hakkı (KVK Md.5/b) 40.557 0,00
031 Birden Fazla Takvim Yılına Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri Dolayısıyla Yapılan Hak ediş Ödemeleri (GVK Md. 94/3)
4.090.591.561 3,10
032 Birden Fazla Takvim Yılına Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri İle Uğraşan Kurumlara Yapılan Hakediş Ödemeleri (KVK Md. 15/1-a)
913.771.609 0,69
041 70 inci Maddede Yazılı Mal ve Hakların Kiralanması Karşılığı Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/5)
7.520.484.113 5,70
042 Kooperatiflere Ait Taşınmazların Kiralanması Karşılığı Yapılan Ödemeler (KVK Md. 15/1-b)
24.305.139 0,02
043 Sınai Mülkiyet Hakkı (KVK Md .5/b) kiralaması 639.212 0,00
052 Men. Kıy. Yatırım Fonu ile Ort. Portföy Kazançları (GVK Geç. Md. 67/8) 30.232 0,00
053 Altın ve Kıymetli Madenlere Dayalı Yatırım Fonu veya Ort. Portföy Kazançları (KVK Md. 15/3)
825 0,00
054 Girişim Sermayesi Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları (KVK Md. 15/3) 43 0,00
055 Gayrimenkul Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları (KVK Md. 15/3) 1.266 0,00
056 Konut Finansmanı Fonu ile Varlık Finansmanı Fonu Kazançları (GVK Geç. Md. 67/8)
0 0,00
061 Tam Mükellef Kurumlar Tarafından, Tam Mükellef Gerçek Kişilere, Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefi Olmayanlara ve Gelir Vergisinden Muaf Olanlara Dağıtılan 75 inci Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (GVK Md. 94/6-b-i)
3.550.028.107 2,69
062 Tam Mükellef Kurumlar Tarafından Dar Mükellef Gerçek Kişilere ve Gelir Vergisinden Muaf Olan Dar Mükelleflere Dağıtılan 75 inci Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (GVK Md. 94/6-b-ii)
372.691.138 0,28
065 Vergiden Muaf Olan Kurumlara Dağıtılan 75 inci Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (KVK Md. 15/2)
70.515.527 0,05
071 Yatırım İndiriminden Yararlanan Kazançlar (GVK Geç. Md. 61) 705.334.100 0,53
081 Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi ile Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (GVK Md. 94/7)
1.068.741 0,00
082 Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi ile Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (GVK Geç. Md. 67/2)
31.287.259 0,02
083 Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (KVK Md.15/1-c)
1.869.548 0,00
153
091 Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Hayvanlar ve Bunların Mahsulleri ile Kara ve Su Avcılığı Mahsulleri İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-a-i)
179.818.699 0,14
092 Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilmeksizin Satın Alınan Hayvanlar ve Bunların Mahsulleri ile Kara ve Su Avcılığı Mahsulleri İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-a-ii)
46.194.877 0,04
093 Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Diğer Zirai Mahsuller İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-b-i) (**)
1.392.583.002 1,06
094 Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilmeksizin Satın Alınan Diğer Zirai Mahsuller İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-b-ii) (***)
119.135.878 0,09
095 Zirai Faaliyet Kapsamında İfa Edilen Orman İdaresine veya Orman İdaresine Karşı Taahhütte Bulunan Kurumlara Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-c-i)
18.759.771 0,01
096 Zirai Faaliyet Kapsamında İfa Edilen Diğer Hizmetler İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-c-ii)
45.704.049 0,03
097 Destek Ödemeleri (GVK Md.94/11-aii; bii) 352.528.332 0,27
101 TL Mevduat Hesaplarına Yürütülen Faizler (GVK Geç. Md. 67/4) 10.832.456.527 8,21
102 Döviz Tevdiat Hesaplarına Yürütülen Faizler ile Katılım Bankalarınca Döviz Katılma Hesaplarına Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4)
2.031.344.308 1,54
111 Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kar Payları ile Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi ve Katılım Bankalarınca Kar ve Zarara Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4)
476.454.301 0,36
121 Repo Gelirleri (GVK Geç. Md. 67/4) 623.827.851 0,47
131 GVK'nın 75/15 inci Maddesinin (a) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/15-a)
18.088.341 0,01
132 GVK'nın 75/15 inci Maddesinin (b) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/15-b
13.546.148 0,01
134 GVK'nın 75/16 inci Maddesinin (a) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/16-a)
143.738.010 0,11
135 GVK'nın 75/16 inci Maddesinin (b) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/16-b)
54.636.414 0,04
136 GVK' nın 75/16 inci Maddesinin (c) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/16-c)
29.525.493 0,02
141 Telif ve Patent Hakları Satışı Dolayısıyla Dar Mükellefiyete Tabi Olanlara Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/4)
103.661.241 0,08
142 Milli Piyango İdaresince Çıkarılan Biletleri Satanlar İle Diğer Kişilerce Çıkartılan Bu Nitelikteki Biletleri Satanlara Yapılan Komisyon, Prim vb. Ödemeler (GVK Md. 94/10-a)
199.842.349 0,15
143 4077 s. Kanuna Göre Kapı Kapı Dolaşmak Suretiyle Tüketiciye Satanlara Yapılan Komisyon, Prim vb. Ödemeler (GVK Md. 94/10-b)
53.687.891 0,04
144 PTT Acenteliği Yapanlara Bu Faaliyetleri Nedeniyle Ödenen Komisyon Bedeli (GVK Md. 94/12)
3.729.051 0,00
145 Esnaf Muaflığından Yararlananlara Mal ve Hizmet Alımları Karşılığında Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94-13/a,c,d)
183.016.817 0,14
146 Esnaf Muaflığından Yararlananlara Hurda Mal Alımları Karşılığında Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/13-b)
47.747.070 0,04
151 Diğerleri 190.707.717 0,14
221 Dar Mükellef Kurumlara Birden Fazla Takvim Yılına Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri İle İlgili Olarak Yapılan Hakediş Ödemeleri (KVK Md. 30/1-a)
9.426.542 0,01
231 Petrol Arama Faaliyetleri İçin Yapılan Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (KVK Md. 30/1-b)
3.152.527 0,00
232 Diğer Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (KVK Md. 30/1-b) 265.296.687 0,20
233 KVK 30 /SMK Sinai Mülkiyet Hakkı (KVK Md.5/b) 168.783 0,00
241 Finansal Kiralama Kapsamındaki Gayrimenkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-c)
1.531.594 0,00
154
242 Diğer Gayrimenkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-c) 119.997.297 0,09
243 KVK 30 / Sınai Mülkiyet Hakkı (KVK Md.5/b) kiralaması 237.934 0,00
251 Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi ile Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (GVK Geç. Md. 67/2)
87.848 0,00
252 Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (KVK Md. 30/1-ç)
3.031.046 0,00
253 Mevduat Faizleri (GVK Geç. Md. 67/4) 101.132.760 0,08
254 Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kar Payları ile Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi ve Katılım Bankalarınca Kar ve Zarara Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4)
465.891 0,00
256 GVK'nun 75/10 uncu Maddesinde Yazılı Menkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-ç)
7.452.060 0,01
257 Repo Gelirleri (GVK Geç. Md. 67/4) 55.508.890 0,04
258 Diğer Menkul Sermaye İratları 22.248.276 0,02
262 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-a)' ya Göre Ödenecek Alacak Faizleri
1.961.841 0,00
263 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-b)' ye Göre Ödenecek Alacak Faizleri
17.811.659 0,01
264 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-c)' ye Göre Ödenecek Vade Farkları
1.281.666 0,00
265 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5/ç)' ye Göre Ödenecek Diğer Alacak Faizleri
173.117.648 0,13
271 Tam Mükellef Kurumlar Tarafından, Dar Mükellef Kurumlara veya Kurumlar Vergisinden Muaf Olan Dar Mükelleflere Dağıtılan GVK'nun 75 inci Maddesinin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (KVK Md. 30/3)
991.704.660 0,75
272 Dar Mükellef Kurumlarca Ana Merkeze Aktarılan Tutarlar (KVK Md. 30/6) 82.769.178 0,06
281 Gayrimaddi Hakların Satışı, Devir ve Temliki Karşılığında Ödenen Bedeller (KVK Md. 30/2)
657.378.252 0,50
282 Yetkili Makamların İzni İle Açılan Sergi ve Panayırlarda Yapılan Ticari Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlar (KVK Md. 30/5)
5.960 0,00
283 Bakanlar Kurulunca İlan Edilen Ülkelerde Yerleşik Olanlara Veya Faaliyet Gösterenlere Yapılan Ödemeler (KVK Md. 30/7)
5.302.671 0,00
284 Diğerleri 333.441.669 0,25
301 Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar
1.092.344.269 0,83
302 Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir veya havalelerine tediye olunduğu taktirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar
4.091.924.685 3,10
303 Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu mahiyetteki senetler 32.679.364 0,02
TOPLAM 131.911.173.868 100,00
* Söz konusu rakamlar, asgari ücretlilere ödenen ücretler üzerinden kesilen Asgari Geçim İndirimi (AGİ) dahil brüt kesinti tutarlarıdır. Asgari ücretlilerden kesilen net vergi tutarlarını göstermemektedir. Asgari ücretlilerin medeni halleri dikkate alınarak, her bir asgari ücretli için 2017 yılı itibarıyla aylık olarak hesaplanan 133,31 TL. ila 226,63 TL. arasında asgari geçim indirimi tutarı, tahakkuk eden vergi tutarından mahsup edilmektedir. Asgari geçim indirimi müessesesi çerçevesinde mahsup edilen bu tutarlar, yukarıdaki kesinti tutarlarından indirilmemiştir. Bahsi geçen açıklama, “Diğer Ücretler ile Ücret Sayılan Ödemeler (GVK Md. 94/1)” kapsamında yapılan kesintiler için de aynen geçerlidir.
155
Tablo 8. 1923-2017 Genel Bütçe Gelirleri Tahsilatı (TL)
YILLAR GENEL BÜTÇE GELİRLERİ (1)
VERGİ GELİRLERİ (2)
ORAN (%)
(2/1)
VERGİ DIŞI NORMAL
GELİRLER (3)
ORAN (%)
(3/1)
ÖZEL GELİRLER VE FONLAR
(4) (*)
ORAN (%)
(4/1)
1923 111 95 85,7 14 12,2 2 2,1
1924 138 115 83,2 20 14,1 4 2,6
1925 170 138 81,1 27 15,9 5 2,9
1926 180 149 82,8 26 14,5 5 2,7
1927 202 163 80,8 32 15,8 7 3,4
1928 220 180 81,8 31 14,1 9 4,1
1929 224 183 81,4 32 14,4 9 4,2
1930 217 165 75,7 25 11,6 28 12,7
1931 186 141 76,0 21 11,1 24 12,9
1932 214 162 75,7 18 8,5 34 15,7
1933 202 156 77,6 12 5,9 33 16,5
1934 241 144 59,5 47 19,4 51 21,1
1935 267 155 58,1 46 17,3 66 24,6
1936 224 135 60,4 55 24,5 34 15,0
1937 262 163 62,3 45 17,3 53 20,3
1938 323 203 62,9 54 16,8 66 20,3
1939 390 196 50,3 60 15,5 133 34,2
1940 540 232 42,9 54 10,0 254 47,1
1941 640 313 49,0 53 8,3 274 42,8
1942 978 730 74,7 114 11,6 134 13,7
1943 1.031 758 73,5 268 26,0 6 0,5
1944 1.017 835 82,1 126 12,4 56 5,5
1945 659 523 79,4 87 13,3 48 7,4
1946 1.041 740 71,0 210 20,1 92 8,8
1947 1.615 1.105 68,4 114 7,1 396 24,5
1948 1.468 1.084 73,9 139 9,5 244 16,6
1949 1.629 1.399 85,9 84 5,2 145 8,9
1950 1.419 1.242 87,5 58 4,1 119 8,4
1951 1.646 1.237 75,1 116 7,0 293 17,8
1952 2.236 1.581 70,7 71 3,2 584 26,1
1953 2.272 1.708 75,2 229 10,1 335 14,8
1954 2.391 1.941 81,2 244 10,2 206 8,6
1955 3.148 2.255 71,6 329 10,5 564 17,9
1956 3.305 2.587 78,3 362 11,0 355 10,8
1957 3.967 3.024 76,2 751 18,9 192 4,8
1958 4.822 3.564 73,9 996 20,7 262 5,4
1959 6.386 5.053 79,1 703 11,0 630 9,9
1960 6.933 5.177 74,7 778 11,2 978 14,1
1961 10.934 6.079 55,6 1.158 10,6 3.697 33,8
1962 9.018 6.394 70,9 1.062 11,8 1.561 17,3
1963 11.731 8.424 71,8 564 4,8 2.743 23,4
1964 12.720 9.292 73,0 555 4,4 2.873 22,6
1965 13.188 10.295 78,1 576 4,4 2.317 17,6
1966 15.857 12.464 78,6 564 3,6 2.829 17,8
1967 19.887 14.882 74,8 1.015 5,1 3.989 20,1
156
YILLAR
GENEL BÜTÇE GELİRLERİ (1)
VERGİ GELİRLERİ (2)
ORAN (%)
(2/1)
VERGİ DIŞI NORMAL
GELİRLER (3)
ORAN (%)
(3/1)
ÖZEL GELİRLER VE FONLAR
(4)(*)
ORAN (%)
(4/1)
1968 20.130 16.239 80,7 1.562 7,8 2.329 11,6
1969 22.961 19.114 83,2 1.515 6,6 2.332 10,2
1970 32.520 23.003 70,7 3.951 12,1 5.566 17,1
1971 39.833 31.424 78,9 3.681 9,2 4.728 11,9
1972 46.952 39.013 83,1 5.439 11,6 2.500 5,3
1973 58.548 51.958 88,7 3.541 6,0 3.049 5,2
1974 69.972 65.157 93,1 3.827 5,5 989 1,4
1975 105.400 95.009 90,1 9.772 9,3 620 0,6
1976 140.746 127.055 90,3 10.669 7,6 3.022 2,1
1977 183.637 168.249 91,6 14.136 7,7 1.252 0,7
1978 304.699 246.420 80,9 55.471 18,2 2.808 0,9
1979 515.455 405.484 78,7 91.224 17,7 18.747 3,6
1980 925.238 749.849 81,0 139.711 15,1 35.677 3,9
1981 1.420.850 1.190.204 83,8 136.545 9,6 94.102 6,6
1982(**) 1.461.533 1.304.866 89,3 110.840 7,6 45.827 3,1
1983 2.313.957 1.934.492 83,6 307.144 13,3 72.322 3,1
1984 3.298.051 2.372.211 71,9 279.838 8,5 646.002 19,6
1985 4.578.420 3.829.117 83,6 443.974 9,7 305.329 6,7
1986 6.629.710 5.972.034 90,1 554.251 8,4 103.425 1,6
1987 9.894.322 9.051.003 91,5 756.949 7,7 86.370 0,9
1988 16.813.270 14.231.761 84,6 1.228.285 7,3 1.353.223 8,0
1989 30.209.733 25.550.320 84,6 2.438.332 8,1 2.221.081 7,4
1990 55.066.933 45.399.534 82,4 4.266.784 7,7 5.400.615 9,8
1991 96.372.525 78.642.770 81,6 3.926.405 4,1 13.803.350 14,3
1992 174.150.046 141.602.094 81,3 7.648.647 4,4 24.899.305 14,3
1993 350.845.430 264.272.936 75,3 17.636.112 5,0 68.936.381 19,6
1994(***) 742.499.135 587.760.248 79,2 48.365.288 6,5 106.373.599 14,3
1995 1.387.759.990 1.084.350.504 78,1 86.043.516 6,2 217.365.971 15,7
1996 2.684.968.310 2.244.093.830 83,6 159.990.519 6,0 280.883.961 10,5
1997 5.726.931.736 4.745.484.021 82,9 404.678.742 7,1 576.768.973 10,1
1998 11.635.610.868 9.228.596.187 79,3 1.221.530.261 10,5 1.185.484.420 10,2
1999 18.657.677.000 14.802.280.000 79,3 1.883.461.000 10,1 1.971.936.000 10,6
2000 33.040.903.000 26.503.698.000 80,2 3.486.493.000 10,6 3.050.712.000 9,2
2001 50.890.481.000 39.735.928.000 78,1 7.418.386.000 14,6 3.736.167.000 7,3
2002 74.603.699.000 59.631.868.000 79,9 10.874.532.000 14,6 4.097.299.000 5,5
2003 98.558.733.000 84.316.169.000 85,5 10.222.769.000 10,4 4.019.795.000 4,1
Kaynak : 1923 - 1966, 1967-1982 yılları bilgileri kesin hesap kanunu tasarıları, 1983-2016 yılları bilgileri kesin hesap kanunları, 2017 yılı bilgileri kamu hesapları bülteni.
NOT: 1923-2003 rakamları mahalli idare ve fon payları hariç red ve iadeler dahil tutarlardır. (*) Özel Gelirler ve Fonlar Sütunu: Özel gelirler ve fonlardan başka diğer özel gelirler, özel kanunlarla elde edilen gelirler ve krediler
mahsulatını kapsamaktadır. (**) 10 Aylık (Mali Yıl 1 Ocak - 31 Aralık olarak uygulanmaya başladığından) (***) Ekonomik denge vergisi (EDV), net aktif vergisi (NAV) ve ek motorlu taşıtlar vergisi (EMTV) dahil
157
Tablo 8. 1923-2017 Genel Bütçe Gelirleri Tahsilatı (Devam) (TL)
YILLAR GENEL BÜTÇE GELİRLERİ (1)
VERGİ GELİRLERİ (2)
ORAN (%) (2/1)
VERGİ DIŞI GELİRLER (3)
ORAN (%) (3/1)
SERMAYE GELİRLERİ (5)
ORAN (%)
(5/1)
ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR (6)
ORAN (%)
(6/1)
2004 (****) 120.089.244.000 101.038.904.000 84,1 17.678.311.000 14,7 165.608.000 0,1 1.206.421.000 1,0
2005 (****) 148.237.974.000 119.250.807.000 80,4 25.626.260.000 17,3 2.027.326.000 1,4 1.333.581.000 0,9
2006 (*****) 182.577.918.000 151.271.701.000 82,9 26.753.776.000 14,7 1.843.837.000 1,0 2.708.604.000 1,5
Kaynak : 1923 - 1966, 1983-2016 yılları bilgileri kesin hesap kanunları, 1967 - 1982 yılları bilgileri kesin hesap kanunu tasarıları , 2017 yılı bilgileri kamu hesapları bülteni. (*) Özel Gelirler ve Fonlar Sütunu: Özel gelirler ve fonlardan başka diğer özel gelirler, özel kanunlarla elde edilen gelirler ve krediler mahsubatını kapsamaktadır. (**) 10 Aylık (Mali Yıl 1 Ocak - 31 Aralık olarak uygulanmaya başladığından) (***) Ekonomik denge vergisi (EDV), net aktif vergisi (NAV) ve ek motorlu taşıtlar vergisi (EMTV) dahil (****) Önceki yıllarla aynı bazda olması için 2004-2005 rakamlarına red ve iadeler dahil edilmiştir. (*****) 2006-2017 yılları Bütçe Kanunu'nda mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, 2006-2017 rakamlarında da mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahildir. NOT : 2008-2017 yılları vergi gelirleri içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dahildir.
YILLAR ** GENEL BÜTÇE GELİRLERİ (1)
VERGİ GELİRLERİ (2)
ORAN (%)
(2/1)
TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET
GELİRLERİ (7)
ORAN (%)
(7/1)
ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR İLE
ÖZEL GELİRLER (6)
ORAN (%)
(6/1)
FAİZLER, PAYLAR VE
CEZALAR (8)
ORAN (%)
(8/1)
SERMAYE GELİRLERİ (5)
ORAN (%)
(5/1)
ALACAKLARDAN TAHSİLAT (9)
ORAN (%)
(9/1)
2007 (*****) 203.349.268.000 171.098.466.000 84,1 8.258.577.000 4,1 1.845.809.000 0,9 15.966.557.000 7,9 6.081.636.000 3,0 98.223.000 0,0
2008 (*****) 225.496.339.000 189.980.827.000 84,3 7.442.735.000 3,3 851.041.000 0,4 17.698.254.000 7,8 9.116.120.000 4,0 407.362.000 0,2
2009 (*****) 232.930.317.000 196.313.308.000 84,3 9.977.763.000 4,3 814.128.000 0,3 23.460.155.000 10,1 2.051.823.000 0,9 313.140.000 0,1
2010 (*****) 272.047.638.000 235.686.590.000 86,6 9.828.766.000 3,6 1.207.962.000 0,4 21.697.636.000 8,0 3.401.760.000 1,3 224.924.000 0,1
2011 (*****) 319.512.928.000 284.490.017.000 89,0 9.112.663.000 2,9 1.068.434.000 0,3 21.962.792.000 6,9 2.532.453.000 0,8 346.569.000 0,1
2012 (*****) 362.654.794.000 317.218.619.000 87,5 14.076.030.000 3,9 1.651.816.000 0,5 26.268.614.000 7,2 2.082.751.000 0,6 1.356.964.000 0,4
2013 (*****) 419.653.762.000 367.517.727.000 87,6 14.365.749.000 3,4 1.095.659.000 0,3 26.335.493.000 6,3 10.108.294.000 2,4 230.840.096 0,1
2014 (*****) 461.450.539.000 401.683.956.000 87,0 16.305.486.000 3,5 1.284.488.000 0,3 31.718.418.000 6,9 9.553.470.000 2,1 904.721.000 0,2
2015 (*****) 525.045.891.000 465.229.389.000 88,6 19.713.207.000 3,8 1.245.198.000 0,2 29.839.990.000 5,7 8.044.367.000 1,5 973.740.000 0,2
2016 (*****) 608.336.187.000 529.607.901.000 87,1 23.812.358.000 3,9 1.123.790.000 0,2 39.353.986.000 6,5 12.844.306.000 2,1 1.593.846.000 0,3
2017 (*****) 700.697.989.000 625.512.314.000 89,3 19.798.140.000 2,8 2.164.200.000 0,3 39.380.328.000 5,6 11.694.525.000 1,7 2.148.482.000 0,3
158
Tablo 9. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatı ile Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Harcamalarının
KarĢılaĢtırılması
YILLAR VERGİ GELİRLERİ (BİN TL)
GELİR İDARESİ HARCAMALARI
(BİN TL)
100 TL VERGİ TOPLAMAK İÇİN YAPILAN HARCAMA
(TL)
2007 171.098.466 1.274.631 0,74
2008 189.980.827 1.420.975 0,75
2009 196.313.308 1.607.396 0,82
2010 235.714.637 1.637.613 0,69
2011 284.490.017 1.935.998 0,68
2012 317.218.619 2.179.670 0,69
2013 367.517.727 2.095.646 0,57
2014 401.683.956 2.313.804 0,58
2015 465.229.389 2.471.875 0,53
2016 529.607.901 2.875.482 0,54
2017 625.512.314 3.091.677 0,49 NOT : 1-Vergi gelirleri rakamları brüt olup, mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil tutarlardır. 2-2008-2017 yılları vergi gelirleri içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dâhildir.
Tablo 10. GSYH, Genel Bütçe Vergi Gelirleri ve Vergi Yükü
YILLAR GSYH (2009 BAZLI)
(1) (BİN TL)
BRÜT VERGİ
GELİRLERİ (*) (2)
(BİN TL)
VERGİ YÜKÜ (%)
(2/1)
NET VERGİ
GELİRLERİ (**) (3)
(BİN TL)
VERGİ YÜKÜ (%)
(3/1)
2002 359.358.871 65.188.479 18,1 59.644.416 16,6
2003 468.015.146 89.893.112 19,2 81.783.798 17,5
2004 577.023.497 111.335.368 19,3 100.373.326 17,4
2005 673.702.943 131.948.778 19,6 119.627.198 17,8
2006 789.227.555 151.271.701 19,2 137.480.292 17,4
2007 880.460.879 171.098.466 19,4 152.835.111 17,4
2008 994.782.858 189.980.827 19,1 168.108.960 16,9
2009 999.191.848 196.313.308 19,6 172.440.423 17,3
2010 1.160.013.978 235.714.637 20,3 210.560.388 18,2
2011 1.394.477.166 284.490.017 20,4 253.809.179 18,2
2012 1.569.672.115 317.218.619 20,2 278.780.848 17,8
2013 1.809.713.087 367.517.727 20,3 326.169.164 18,0
2014 2.044.465.876 401.683.956 19,6 352.514.457 17,2
2015 2.338.647.494 465.229.389 19,9 407.818.455 17,4
2016 2.608.525.749 529.607.901 20,3 459.001.741 17,6
2017(***) 3.035.450.000 625.512.314 20,6 536.047.658 17,7 NOT : 2008-2017 yılları vergi gelirleri içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dahildir. (*) 2006-2017 Yılları Bütçe Kanunu'nda mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, vergi gelirleri rakamlarında da mahalli idare
ve fon payları ile red ve iadeler dahildir. (**) Vergi gelirleri rakamlarında mahalli idare ve fon payları dahil, red ve iadeler hariç tutarlardır. (***) 2017 Yılı GSYH tutarı Orta Vadeli Programdan (2018-2020) alınmıştır.
159
Tablo 11. Gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergilerinin Genel Bütçe Vergi Gelirleri Ġçindeki
Payı
YILLAR VERGİ
GELİRLERİ (BİN TL) (1)
GELİR VERGİSİ
(BİN TL) (2)
VERGİ GELİRLERİ İÇİNDEKİ
PAYI (%)(2/1)
KURUMLAR VERGİSİ
(BİN TL) (3)
VERGİ GELİRLERİ İÇİNDEKİ
PAYI (%)(3/1)
TOPLAM K.D.V. (DAHİLDE +
İTHALDE) (BİN TL) (4)
VERGİ GELİRLERİ İÇİNDEKİ
PAYI (%)(4/1)
GELİR VERGİSİ
KURUMLAR VERGİSİ KDV
TOPLAMI (BİN TL) (5)
VERGİ GELİRLERİ İÇİNDEKİ
PAYI (%)(5/1)
2002 59.631.868 13.717.660 23,0 5.575.495 9,3 20.400.201 34,2 39.693.356 66,6
2003 84.316.169 17.063.761 20,2 8.645.345 10,3 27.031.099 32,1 52.740.205 62,6
2004 101.038.904 19.689.593 19,5 9.619.359 9,5 34.325.208 34,0 63.634.160 63,0
2005 119.250.807 22.817.529 19,1 11.401.985 9,6 38.280.430 32,1 72.499.944 60,8
2006 151.271.701 31.727.644 21,0 12.447.354 8,2 50.723.560 33,5 94.898.558 62,7
2007 171.098.466 38.061.543 22,2 15.718.474 9,2 55.461.123 32,4 109.241.140 63,8
2008 189.980.827 44.430.339 23,4 18.658.195 9,8 60.066.230 31,6 123.154.764 64,8
2009 196.313.308 46.018.360 23,4 20.701.805 10,5 60.169.248 30,6 126.889.413 64,6
2010 235.714.637 49.385.289 21,0 22.854.846 9,7 75.649.986 32,1 147.890.121 62,7
2011 284.490.017 59.885.000 21,1 29.233.725 10,3 95.550.463 33,6 184.669.188 64,9
2012 317.218.619 69.671.645 22,0 32.111.820 10,1 103.155.875 32,5 204.939.340 64,6
2013 367.517.727 78.726.008 21,4 31.434.581 8,6 123.878.363 33,7 234.038.952 63,7
2014 401.683.956 91.063.306 22,7 35.163.517 8,8 130.538.554 32,5 256.765.377 63,9
2015 465.229.389 105.395.330 22,7 37.009.625 8,0 153.844.174 33,1 296.249.129 63,7
2016 529.607.901 123.686.147 23,4 46.898.425 8,9 168.808.352 31,9 339.392.924 64,1
2017 625.512.314 143.960.769 23,0 57.867.855 9,3 206.220.488 33,0 408.049.112 65,2
NOT: 1 - 2002-2005 yılları rakamları, red ve iadeler dahil, mahalli idare ve fon payları hariç tutarlardır. 2 - 2006 – 2017 Yılları Bütçe Kanunu'nda mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, rakamlara da mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahildir. 3- 2008 – 2017 yılları gelir vergisi içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dahildir.
160
Tablo 12. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilat ArtıĢı ile YĠ-ÜFE ArtıĢının KarĢılaĢtırılması
YILLAR GERÇEKLEŞEN
TAHSİLAT (BİN TL)
BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE TAHSİLAT
ARTIŞI (%)
12 AYLIK ORTALAMALARA
GÖRE Yİ-ÜFE ARTIŞI (%)
12 AYLIK ORTALAMALARA GÖRE
Yİ-ÜFE ARTIŞI İLE VERGİ GELİRLERİ TAHSİLAT ARTIŞININ FARKI (%)
2002* 59.631.868 50,1 50,1 0,0
2003* 84.316.169 41,4 25,6 15,8
2004* 101.038.904 19,8 11,1 8,7
2005* 119.250.807 18,0 8,24 9,8
2005** 131.948.778 18,5 8,24 10,3
2006 151.271.701 14,6 9,34 5,3
2007 171.098.466 13,1 6,31 6,8
2008 189.980.827 11,0 12,72 -1,7
2009 196.313.308 3,3 1,23 2,1
2010 235.714.637 20,1 8,52 11,6
2011 284.490.017 20,7 11,09 9,6
2012 317.218.619 11,5 6,09 5,4
2013 367.517.727 15,9 4,48 11,4
2014 401.683.956 9,3 10,25 -1,0
2015 465.229.389 15,8 5,28 10,5
2016 529.607.901 13,8 4,30 9,5
2017 625.512.314 18,1 15,82 2,3
NOT :
1 - YĠ-ÜFE rakamında 1996-2005 yılları için 1994=100 bazlı TEFE endeksi, 2006-2017 yılları için 2003=100 bazlı YĠ-ÜFE endeksi
kullanılmıĢtır. 2 - 2008-2017 yılları vergi gelirleri içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dahildir.
(*) 2002-2005 yılları rakamları, red ve iadeler dahil, mahalli idare ve fon payları hariç tutarlardır. (**) 2006-2017 yılları Bütçe Kanunu'nda, mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, 2005 yılı gelirlerine de mahalli
idare ve fon payları ile red ve iadeler eklenmiĢtir.
161
Tablo 13. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatının Nominal ve Reel ArtıĢ Oranları 2016-2017
GELİRİN ÇEŞİDİ
2016
(BİN TL)
2017
(BİN TL)
Nominal Artış ( % )
Reel (Yi-Üfe) ( % )
Reel (Tüfe) ( % )
VERGİ GELİRLERİ 529.607.901 625.512.314 18,1 2,0 6,3
GELİR VE KAZANÇ ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 170.584.572 201.828.624 18,3 2,2 6,5
GELİR VERGİSİ 123.686.147 143.960.769 16,4 0,5 4,7
- Beyana Dayanan Gelir Vergisi 5.427.289 6.063.694 11,7 -3,5 0,5
- Basit Usulde Gelir Vergisi 380.356 229.721 -39,6 -47,9 -45,7
- Gelir Vergisi Tevkifatı 115.896.021 135.341.720 16,8 0,8 5,1
- Gelir Geçici Vergisi 1.982.481 2.325.634 17,3 1,3 5,6
KURUMLAR VERGİSİ 46.898.425 57.867.855 23,4 6,5 11,0
- Beyana Dayanan Kurumlar Vergisi 4.663.808 4.429.984 -5,0 -18,0 -14,5
- Kurumlar Vergisi Tevkifatı 352.517 361.568 2,6 -11,4 -7,7
- Kurumlar Geçici Vergisi 41.882.100 53.076.303 26,7 9,4 14,0
MÜLKİYET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 10.673.036 11.592.036 8,6 -6,2 -2,3
- Veraset ve İntikal Vergisi 643.941 732.087 13,7 -1,8 2,3
- Motorlu Taşıtlar Vergisi 10.029.095 10.859.949 8,3 -6,5 -2,6
DAHİLDE ALINAN MAL VE HİZMET VERGİLERİ 230.154.211 264.087.810 14,7 -0,9 3,2
DAHİLDE ALINAN KDV 91.966.288 106.572.218 15,9 0,1 4,3
- Beyana Dayanan Katma Değer Vergisi 87.861.300 101.519.010 15,5 -0,2 4,0
- Katma Değer Vergisi Tevkifatı 4.104.988 5.053.208 23,1 6,3 10,8
ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ 121.221.133 139.359.767 15,0 -0,7 3,4
- Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin ÖTV 56.994.713 64.398.331 13,0 -2,4 1,7
- Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin ÖTV 18.938.538 22.148.428 16,9 1,0 5,2
- Alkollü İçkilere İlişkin ÖTV 7.908.393 10.013.132 26,6 9,3 13,9
- Tütün Mamullerine İlişkin ÖTV 32.235.232 37.446.188 16,2 0,3 4,5
- Kolalı Gazozlara İlişkin ÖTV 362.329 402.731 11,2 -4,0 0,0
- Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin ÖTV 4.775.769 4.950.922 3,7 -10,5 -6,7
- 6111 S.K Kapsamında Tahsil Olunan ÖTV 128 34 -73,4 -77,1 -76,1
-6736 S.K. Kapsamında Tahsil Olunan ÖTV 6.031 1 -100,0 -100,0 -100,0
BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ 11.076.415 13.297.025 20,0 3,7 8,0
ŞANS OYUNLARI VERGİSİ 899.970 992.881 10,3 -4,7 -0,7
ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ 4.990.373 3.865.892 -22,5 -33,1 -30,3
DAHİLDE ALINAN DİĞER MAL VE HİZMET VERGİLERİ 32 27 -15,6 -27,1 -24,1
ULUSLARARASI TİC. VE MUAM. AL. VERGİLER 86.365.950 112.628.332 30,4 12,6 17,3
- Gümrük Vergileri 9.173.022 12.469.431 35,9 17,4 22,3
- İthalde Alınan Katma Değer Vergisi 76.842.064 99.648.270 29,7 12,0 16,7
- Diğer Dış Ticaret Gelirleri 350.864 510.631 45,5 25,7 30,9
DAMGA VERGİSİ 13.655.558 15.810.611 15,8 0,0 4,2
HARÇLAR 18.172.028 19.563.326 7,7 -7,0 -3,1
- Yargı Harçları 3.529.403 3.745.370 6,1 -8,4 -4,5
- Noter Harçları 730.148 797.303 9,2 -5,7 -1,7
- Vergi Yargısı Harçları 615 1.122 82,5 57,5 64,2
- Tapu Harçları 10.430.197 11.022.269 5,7 -8,8 -4,9
- Pasaport ve Konsolosluk Harçları 868.870 1.062.972 22,3 5,6 10,1
- Gemi Liman Harçları 20.608 22.271 8,1 -6,7 -2,8
- İmtiyazname, Ruhsatname ve Diploma Harçları 87.516 96.325 10,1 -5,0 -1,0
- Trafik Harçları 384.049 498.466 29,8 12,1 16,8
- Diğer Harçlar 2.120.622 2.317.229 9,3 -5,7 -1,7
BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAYAN DİĞER VERGİLER 2.546 1.575 -38,1 -46,6 -44,3
- Kaldırılan Vergiler Artıkları 1.501 792 -47,3 -54,5 -52,6
- Bazı Varlık. Milli Ekonomi.Kazan.Hak.Kanun Uyar.Alın. Vergi 846 528 -37,6 -46,1 -43,8
- Başka Yerde Sınıflandırılmayan Diğer Vergiler 199 255 28,2 10,7 15,3
KAYNAK: Muhasebat Genel Müdürlüğü
NOT: 2016-2017 yılları Bütçe Kanunu'nda mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, gelirlere de mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahildir. 2016-2017 yılları gelir vergisi içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dahildir.
162
Tablo 14. Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahakkuk - Tahsilat Sonuçları (Brüt)
GELİRİN ÇEŞİDİ TAHAKKUK
TAHSİLAT
2016 (BİN TL)
2017 (BİN TL)
DEGİŞİM (%) 2016 (BİN TL)
2017 (BİN TL)
DEGİŞİM (%)
VERGİ GELİRLERİ TOPLAMI 652.160.685 760.214.267 16,6 529.607.901 625.512.314 18,1
GELİR VE KAZANÇ ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 218.640.616 252.480.300 15,5 170.584.572 201.828.624 18,3
Gelir Vergisi 153.114.849 176.456.195 15,2 123.686.147 143.960.769 16,4
Beyana Dayanan Gelir Vergisi 13.777.321 15.048.772 9,2 5.427.289 6.063.694 11,7
Basit Usulde Gelir Vergisi 781.628 582.315 -25,5 380.356 229.721 -39,6
Gelir Vergisi Tevkifatı 135.418.783 157.305.063 16,2 115.896.021 135.341.720 16,8
Gelir Geçici Vergisi 3.137.117 3.520.045 12,2 1.982.481 2.325.634 17,3
Kurumlar Vergisi 65.525.767 76.024.105 16,0 46.898.425 57.867.855 23,4
Beyana Dayanan Kurumlar Vergisi 19.644.338 18.657.601 -5,0 4.663.808 4.429.984 -5,0
Kurumlar Vergisi Tevkifatı 469.229 455.747 -2,9 352.517 361.568 2,6
Kurumlar Geçici Vergisi 45.412.200 56.910.757 25,3 41.882.100 53.076.303 26,7
MÜLKİYET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 16.020.954 17.364.385 8,4 10.673.036 11.592.036 8,6
Veraset ve İntikal Vergisi 1.331.485 1.351.109 1,5 643.941 732.087 13,7
Motorlu Taşıtlar Vergisi 14.689.469 16.013.276 9,0 10.029.095 10.859.949 8,3
DAHİLDE ALINAN MAL VE HİZMET VERGİLERİ 289.361.082 331.417.060 14,5 230.154.211 264.087.810 14,7
Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi 141.714.179 163.386.553 15,3 91.966.288 106.572.218 15,9
Özel Tüketim Vergisi 130.102.951 149.378.848 14,8 121.221.133 139.359.767 15,0
Petrol ve Doğalgaz Ürünleri 63.495.772 71.628.214 12,8 56.994.713 64.398.331 13,0
Motorlu Taşıtlar 19.528.000 22.992.576 17,7 18.938.538 22.148.428 16,9
Alkollü İçkiler 8.694.669 10.868.596 25,0 7.908.393 10.013.132 26,6
Tütün Mamülleri 32.613.308 38.003.958 16,5 32.235.232 37.446.188 16,2
Kolalı Gazozlar 392.934 452.718 15,2 362.329 402.731 11,2
Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallar 5.371.919 5.432.562 1,1 4.775.769 4.950.922 3,7
6111 S.K Kapsamında Tahsil Olunan ÖTV 199 105 -47,2 128 34 -73,4
6736 S.K. Kapsamında Tahsil Olunan ÖTV 6.150 119 - 6.031 1 -
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi 11.346.468 13.572.979 19,6 11.076.415 13.297.025 20,0
Şans Oyunları Vergisi 926.137 1.019.070 10,0 899.970 992.881 10,3
Özel İletişim Vergisi 5.271.315 4.059.583 -23,0 4.990.373 3.865.892 -22,5
Dahilde Alınan Diğer Mal ve Hizmet Vergileri 32 27 -15,6 32 27 -15,6
ULUSLARARASI TİC. VE MUAM. AL. VERGİLER 86.365.952 112.628.336 30,4 86.365.950 112.628.332 30,4
Gümrük Vergileri 9.173.022 12.469.432 35,9 9.173.022 12.469.431 35,9
İthalde Alınan Katma Değer Vergisi 76.842.066 99.648.273 29,7 76.842.064 99.648.270 29,7
Diğer Dış Ticaret Gelirleri 350.864 510.631 45,5 350.864 510.631 45,5
DAMGA VERGİSİ 18.035.974 21.012.848 16,5 13.655.558 15.810.611 15,8
HARÇLAR 21.883.721 23.477.072 7,3 18.172.028 19.563.326 7,7
Yargı Harçları 6.840.976 7.242.981 5,9 3.529.403 3.745.370 6,1
Noter Harçları 741.761 811.364 9,4 730.148 797.303 9,2
Vergi Yargısı Harçları 1.709 2.217 29,7 615 1.122 82,5
Tapu Harçları 10.616.491 11.205.836 5,6 10.430.197 11.022.269 5,7
Pasaport ve Konsolosluk Harçları 869.291 1.063.571 22,3 868.870 1.062.972 22,3
Gemi ve Liman Harçları 20.651 22.316 8,1 20.608 22.271 8,1
İmtiyazname, Ruhsatname ve Diploma Harçları 101.702 114.269 12,4 87.516 96.325 10,1
Trafik Harçları 386.472 500.962 29,6 384.049 498.466 29,8
Diğer Harçlar 2.304.667 2.513.557 9,1 2.120.622 2.317.229 9,3
BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAYAN DİĞER VERGİLER
1.852.386 1.834.265 -1,0 2.546 1.575 -38,1
KAYNAK: Muhasebat Genel Müdürlüğü NOT:
1- Tabloda yer verilen tahakkuklar, vergi daireleri de dahil olmak üzere tüm muhasebe birimlerinin (dış ticarette alınan vergiler dahil) cari tahakkukları yanında, geçmiş yıllardan kümülatif olarak devreden tahakkuklarını, tahsilatlar ise bu tahakkuklara karşılık 2017 yılında yapılan toplam tahsilatları göstermekte olup 2017 yılında tahakkuk eden vergilere karşılık bu yılda yapılan tahsilatları göstermemektedir.
2- 2016-2017 yılları Bütçe Kanunu'nda mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, rakamlara da mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahildir.
3- 2016-2017 yılları gelir vergisi içerisindeki gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi tutarı dahildir.
163
Tablo 15. Bütçe Kanununda Öngörülen Genel Bütçe Gelirlerinin GerçekleĢme Oranları
GELİRİN ÇEŞİDİ 2017 Bütçe Kanunu (BİN TL)
2017 Tahsilatı (BİN TL)
Gerçekleşme Oranı (%)
VERGİ GELİRLERİ TOPLAMI 564.746.658 597.592.533 105,8
GELİR VE KAZANÇ ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 161.982.665 173.908.843 107,4
Gelir Vergisi 111.899.259 116.040.988 103,7
Beyana Dayanan Gelir Vergisi 5.655.363 6.063.694 107,2
Basit Usulde Gelir Vergisi 163.314 229.721 140,7
Gelir Vergisi Tevkifatı 103.845.505 107.421.939 103,4
Gelir Geçici Vergisi 2.235.077 2.325.634 104,1
Kurumlar Vergisi 50.083.406 57.867.855 115,5
Beyana Dayanan Kurumlar Vergisi 2.888.964 4.429.984 153,3
Kurumlar Vergisi Tevkifatı 329.486 361.568 109,7
Kurumlar Geçici Vergisi 46.864.956 53.076.303 113,3
MÜLKİYET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 12.034.768 11.592.036 96,3
Veraset ve İntikal Vergisi 678.453 732.087 107,9
Motorlu Taşıtlar Vergisi 11.356.315 10.859.949 95,6
DAHİLDE ALINAN MAL VE HİZMET VERGİLERİ 258.082.744 264.087.810 102,3
Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi 101.870.250 106.572.218 104,6
Özel Tüketim Vergisi 137.335.570 139.359.767 101,5
Petrol ve Doğalgaz Ürünleri 66.471.481 64.398.331 96,9
Motorlu Taşıtlar 19.838.516 22.148.428 111,6
Alkollü İçkiler 8.693.370 10.013.132 115,2
Tütün Mamülleri 36.597.305 37.446.188 102,3
Kolalı Gazozlar 385.880 402.731 104,4
Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallar 5.349.018 4.950.922 92,6
6111 S.K Kapsamında Tahsil Olunan ÖTV - 34
6736 S.K. Kapsamında Tahsil Olunan ÖTV - 1
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi 13.038.212 13.297.025 102,0
Şans Oyunları Vergisi 1.028.522 992.881 96,5
Özel İletişim Vergisi 4.810.190 3.865.892 80,4
Dahilde Alınan Diğer Mal ve Hizmet Vergileri - 27
ULUSLARARASI TİC. VE MUAM. AL. VERGİLER 96.964.166 112.628.332 116,2
Gümrük Vergileri 12.782.810 12.469.431 97,5
İthalde Alınan Katma Değer Vergisi 83.727.262 99.648.270 119,0
Diğer Dış Ticaret Gelirleri 454.094 510.631 112,5
DAMGA VERGİSİ 15.423.277 15.810.611 102,5
HARÇLAR 20.255.366 19.563.326 96,6
Yargı Harçları 4.083.547 3.745.370 91,7
Noter Harçları 820.326 797.303 97,2
Vergi Yargısı Harçları 752 1.122 149,2
Tapu Harçları 11.451.693 11.022.269 96,3
Pasaport ve Konsolosluk Harçları 944.115 1.062.972 112,6
Gemi ve Liman Harçları 23.478 22.271 94,9
İmtiyazname, Ruhsatname ve Diploma Harçları 99.127 96.325 97,2
Trafik Harçları 453.095 498.466 110,0
Diğer Harçlar 2.379.233 2.317.229 97,4
BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAYAN DİĞER VERGİLER 3.672 1.575 42,9
KAYNAK : Muhasebat Genel Müdürlüğü NOT : 2017 yılı Bütçe Kanunu'nda, mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahil olduğundan, tahsilat rakamları da mahalli idare ve fon payları ile red ve iadeler dahildir.
Bütçe Kanunu tutarlarına asgari geçim indirimi dahil olmadığından, 2017 yılı tahsilatı gelir vergisi tevkifat rakamına asgari geçim indirimi dahil edilmemiştir.
164
Tablo 16. Türkiye'nin Taraf Olduğu Çifte Vergilendirmeyi Önleme AnlaĢmaları Tablosu*
Ülke Adı
AnlaĢmanın
Parafe Edildiği
Tarih
AnlaĢmanın
Ġmzalandığı Tarih
Yürürlük Tarihi Uygulama Tarihi
1. Avusturya 01.07.1969 03.11.1970 24.09.1973 01.01.1974
Avusturya (revize) 03.06.2004 28.03.2008 01.10.2009 01.01.2010
2. Norveç 15.10.1971 16.12.1971 30.01.1976 01.01.1977
Norveç (revize) 28.03.2008 15.01.2010 15.06.2011 01.01.2012
3. Kore 30.09.1983 24.12.1983 25.03.1986 01.01.1987
Kore (revize) 29.12.2015 - - -
4. Ürdün 02.05.1984 06.06.1985 03.12.1986 01.01.1987
5. Tunus 17.01.1986 02.10.1986 28.12.1987 01.01.1988
6. Romanya 08.02.1986 01.07.1986 15.09.1988 01.01.1989
7. Hollanda 21.02.1986 27.03.1986 30.09.1988 01.01.1989
8. Pakistan 01.11.1985 14.11.1985 08.08.1988 01.01.1989
9. Ġngiltere 14.06.1985 19.02.1986 26.10.1988 01.01.1989
10. Finlandiya 19.10.1984 09.05.1986 30.12.1988 01.01.1989
Finlandiya (revize) 18.06.2009 06.10.2009 04.05.2012 01.01.2013
11. K.K.T.C. 01.05.1987 22.12.1987 30.12.1988 01.01.1989
12. Fransa 07.03.1986 18.02.1987 01.07.1989 01.01.1990
13. Almanya 14.12.1984 16.04.1985 30.12.1989 01.01.1990
Almanya (revize) 05.05.2010 19.09.2011 01.08.2012 01.01.2011
14. Ġsveç 24.05.1985 21.01.1988 18.11.1990 01.01.1991
15. Belçika 15.05.1987 02.06.1987 08.10.1991 01.01.1992
16.Danimarka 27.04.1990 30.05.1991 20.06.1993 01.01.1991
17. Ġtalya 30.09.1988 27.07.1990 01.12.1993 01.01.1994
18. Japonya 06.11.1992 08.03.1993 28.12.1994 01.01.1995
19. B.A.E. 22.03.1990 29.01.1993 26.12.1994 01.01.1995
20. Macaristan 20.06.1991 10.03.1993 09.11.1995 01.01.1993
21. Kazakistan 13.03.1995 15.08.1995 18.11.1996 01.01.1997
22. Makedonya 12.05.1994 16.06.1995 28.11.1996 01.01.1997
23. Arnavutluk 04.03.1994 04.04.1994 26.12.1996 01.01.1997
24. Cezayir 28.06.1990 02.08.1994 30.12.1996 01.01.1997
25. Moğolistan 26.06.1993 12.09.1995 30.12.1996 01.01.1997
26. Hindistan 29.10.1993 31.01.1995 30.12.1996 01.01.1994
27. Malezya - 27.09.1994 31.12.1996 01.01.1997
28. Mısır 26.11.1993 25.12.1993 31.12.1996 01.01.1997
29. Çin Halk
Cumhuriyeti 10.05.1991 23.05.1995 20.01.1997 01.01.1998
30. Polonya 07.05.1993 03.11.1993 01.04.1997 01.01.1998
31. Türkmenistan 21.04.1995 17.08.1995 24.06.1997 01.01.1998
Türkmenistan
(revize) 22.01.2016 - - -
32. Azerbaycan - 09.02.1994 01.09.1997 01.01.1998
33. Bulgaristan - 07.07.1994 17.09.1997 01.01.1998
34. Özbekistan 20.07.1995 08.05.1996 30.09.1997 01.01.1997
35. A.B.D. 11.05.1995 28.03.1996 19.12.1997 01.01.1998
36. Beyaz Rusya 13.06.1996 24.07.1996 29.04.1998 01.01.1999
37. Ukrayna 27.01.1995 27.11.1996 29.04.1998 01.01.1999
38. Ġsrail 15.02.1996 14.03.1996 27.05.1998 01.01.1999
39. Slovakya 05.09.1996 02.04.1997 02.12.1999 01.01.2000
40. Kuveyt 02.02.1989 06.10.1997 13.12.1999 01.01.1997
41. Rusya 29.11.1996 15.12.1997 31.12.1999 01.01.2000
42. Endonezya 28.07.1995 25.02.1997 06.03.2000 01.01.2001
43. Litvanya 09.01.1998 24.11.1998 17.05.2000 01.01.2001
44. Hırvatistan 28.08.1997 22.09.1997 18.05.2000 01.01.2001
45. Moldova - 25.06.1998 28.07.2000 01.01.2001
46. Singapur 17.05.1996 09.07.1999 27.08.2001 01.01.2002
165
*31/12/2017 tarihi itibarıyla
47. Kırgızistan - 01.07.1999 20.12.2001 01.01.2002
48. Tacikistan - 06.05.1996 26.12.2001
01.01.2002
49. Çek Cumhuriyeti 28.05.1999 12.11.1999 16.12.2003 01.01.2004
50. Ġspanya 18.03.2002 05.07.2002 18.12.2003 01.01.2004
51. BangladeĢ 02.10.1997 31.10.1999 23.12.2003 01.01.2004
52. Letonya 09.01.1998 03.06.1999 23.12.2003 01.01.2004
53. Slovenya 29.09.2000 19.04.2001 23.12.2003 01.01.2004
54. Yunanistan 14.11.2003 02.12.2003 05.03.2004 01.01.2005
55. Suriye - 06.01.2004 21.08.2004 01.01.2005
56. Tayland 05.07.1996 11.04.2002 13.01.2005 01.01.2006
57. Lüksemburg 21.05.2003 09.06.2003 18.01.2005 01.01.2006
58. Sudan 18.11.1999 26.08.2001 31.01.2005 01.01.2006
59. Estonya 09.01.1998 25.08.2003 21.02.2005 01.01.2006
60. Ġran 21.07.1994 17.06.2002 27.02.2005 01.01.2006
61. Fas - 07.04.2004 18.07.2006 01.01.2007
62. Lübnan - 12.05.2004 21.08.2006 01.01.2007
63. Güney Afrika
Cumhuriyeti 09.06.1994 03.03.2005 06.12.2006 01.01.2007
64. Portekiz - 11.05.2005 18.12.2006 01.01.2007
65. Sırbistan-
Karadağ 25.05.2005 12.10.2005 10.08.2007 01.01.2008
66. Etiyopya 25.02.2005 02.03.2005 14.08.2007 01.01.2008
67. Bahreyn 24.11.2004 14.11.2005 02.09.2007 01.01.2008
68. Katar - 25.12.2001 11.02.2008 01.01.2009
Katar (revize) 21.01.2016 18.12.2016 - -
69. Bosna Hersek 26.06.2003 16.02.2005 18.09.2008 01.01.2009
70. Suudi Arabistan 01.03.2007 09.11.2007 01.04.2009 01.01.2010
71. Gürcistan 02.02.2007 21.11.2007 15.02.2010 01.01.2011
72. Umman - 31.05.2006 15.03.2010 01.01.2011
73. Yemen - 26.10.2005 16.03.2010 01.01.2011
74. Ġrlanda 19.04.2008 24.10.2008 18.08.2010 01.01.2011
75. Yeni Zelanda 03.07.2008 22.04.2010 28.07.2011 01.01.2012
76. Kanada 01.04.2003 14.07.2009 04.05.2011 01.01.2012
77. Ġsviçre 04.11.2009 18.06.2010 08.02.2012 01.01.2013
78. Brezilya 24.03.2010 16.12.2010 09.10.2012 01.01.2013
79. Avustralya 28.02.1997 28.04.2010 05.06.2013 01.01.2014
80. Malta 30.05.1997 14.07.2011 13.06.2013 01.01.2014
81. Meksika 29.04.2011 17.12.2013 23.07.2015 01.01.2016
82. Kosova 11.11.2010 10.09.2012 15.10.2015 01.01.2016
83. Filipinler 07.05.1999 18.03.2009 11.01.2016 01.01.2017
84. Gambiya - 11.02.2014 - -
85. Vietnam 23.10.2009 08.07.2014 - -
86. Senegal 10.07.2015 14.11.2015 - -
87. FildiĢi Sahili 20.05.2015 29.02.2016 - -
88. Somali - 03.06.2016 - -
89. Çad 10.04.2015 26.12.2017 - -
166
Tablo 17. Kayıt DıĢı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı (Özet)
BİLEŞEN/ EYLEM
NO
EYLEMDEN SORUMLU KURULUŞ
EYLEM BAŞLANGIÇ-BİTİŞ TARİHİ
1. Bileşen: Kayıt Dışı Ekonominin Boyutunun Belirlenmesi ve Ekonomi Üzerindeki Etkilerinin Analizi
Politika 1: Kayıt dışılığın boyutunun gelir ve istihdam yönüyle araştırılması
1 MB Kayıt dışı ekonominin boyutunun ölçülmesinde kullanılan mevcut standart yöntemler Türkiye'ye özgü koşullar dikkate alınarak geliştirilecek ve belirli sektörler bazında kayıt dışı ekonominin boyutu ölçülerek yol açtığı sorunların etkisi araştırılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
2 GİB Vergi açığının GSYH’ya oranı, beklenen vergi gelirleri ve vergilendirme kapasitesi, ülke bazında ölçülecek ve vergi türleri itibarıyla mükelleflerin, vergi dairesi başkanlıkları ile defterdarlıkların yetki alanı nezdinde vergiye uyum düzeyleri analiz edilecektir.
Şubat 2015-Aralık 2017
3 ÇSGB Kayıt dışı istihdam ve boyutu, düzenlenecek bir çalıştayda değerlendirilecek ve kayıt dışılığın yoğun olduğu tarım dışı sektörlerde durum analizi yapılarak sonuçlar kamuoyu ile paylaşılacaktır.
Şubat 2015-Mayıs 2015
2. Bileşen: Gönüllü Uyumun Teşvik Edilmesi ve Uyum Seviyesinin Yükseltilmesi
Politika 1: Mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu artırıcı uygulama ve sistemlerin geliştirilmesi
4 GİB Vergiye gönüllü uyumu etkileyen ekonomik, sosyolojik, kültürel vb. tüm faktörler analiz edilerek, mükelleflerin uyum seviyelerini artırmaya yönelik çözümler geliştirilecektir.
Şubat 2015-Aralık 2017
5 GİB Mükellef ve vergi türleri itibariyle vergiye uyum maliyetlerinin hesaplanmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
6 GİB Mükellefiyete ilişkin tahakkuk, tahsilat ve takip işlemlerinde süreçler hızlandırılacak, güncelliğini yitiren müessese ve uygulamalar revize edilmek veya yenileri getirilmek suretiyle mükelleflerin vergiye gönüllü uyum seviyeleri artırılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
7 GİB “Mükellef Risk Yönetimi Projesi”yle analize tabi tutulan mükelleflerin vergisel ödevlere uyum düzeyleri belirlenecek, yükümlülüklerini tam ve zamanında yerine getirenlere yönelik pozitif uygulama ve sistemler hayata geçirilecektir.
Şubat 2015-Aralık 2015
8 GİB Vergi ve mükellefiyet türlerine göre, işe yeni başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin vergilendirme süreçleri ile hak ve yükümlülüklerine ilişkin bilgilendirici rehber ve interaktif yazılımlar hazırlanarak mükelleflerin kullanımına sunulacaktır.
Şubat 2015-Ekim 2015
9 GİB Vergiyle ilgili beyan ve bildirime yönelik her türlü belge, mükellefler ve ilgili tarafların da görüşlerine başvurulmak suretiyle gözden geçirilecek, analize uygun, daha basit ve anlaşılır hale getirilecektir.
Şubat 2015-Ekim 2015
10 GİB Belirli kamusal hizmetlerden yoğun biçimde yararlanılan yerlere (vergi daireleri, tapu idareleri, hava limanları vb.) vergi tahsilatının kolaylaştırılması ve sunulan hizmetlerin kalitesinin artırılması amacıyla ödeme terminalleri kurulacak ve gerekli diğer iyileştirmeler yapılacaktır.
Şubat 2015-Ekim 2015
3. Bileşen: Denetim Kapasitesinin Güçlendirilmesi ve İlgili Mevzuatın Gözden Geçirilmesi
Politika 1: Kayıt dışılıkla mücadelede denetimlerin daha nitelikli hale getirilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılması
11 KTB Turizm sektöründeki kayıt dışılığın önlenmesine yönelik olarak, ilgili mevzuatın gözden geçirilmesi ve boşlukların tespit edilmesi amacıyla bir çalıştay düzenlenecek ve ulaşılan sonuçlar çerçevesinde gerekli hukukî düzenlemeler yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
167
12 KTB Turizm sektöründeki kayıt dışılığın önlenmesine yönelik olarak, internet üzerinden yurt içi ve yurt dışından yapılan (otel, pansiyon, günübirlik ev vb.) konaklama rezervasyonları takip edilecek, kayıt dışı turizm acentesi işletilmesinin ve kayıt dışı rehber istihdamının önüne geçilmesi için denetimler artırılacak, sektörde e-fatura ve e-arşiv uygulamaları yaygınlaştırılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
13 KTB Kayıt dışı, kalitesiz ve yüksek bedelle mal ve hizmet satmak amacıyla, piyasa fiyatından daha düşük bedelle turistik turlar tertipleyen işletmeler takip edilecek ve bu alanda ihtiyaç duyulan düzenlemeler yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
14 KTB 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre kayıt dışı satılıp basılan ve halk arasında “korsan” tabir edilen materyallerin sistem içine alınmasına yönelik gerekli idarî ve teknik alt yapının oluşması ve denetimlerin etkili ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanacaktır.
Şubat 2015-Temmuz 2015
15 GİB Gayrimenkullerin rayiç bedel üzerinden işlem görmesini sağlamak amacıyla, kurumlar arası işbirliği yapılarak gerekli hukukî ve idarî alt yapı oluşturulacak, ilgili kurumlardan ihtiyaç duyulan veriler temin edilerek, sektöre yönelik etkin bir analiz ve vergi denetim sistemi kurulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
16 GİB İnşaat sektöründe, inşaatın başlangıcından nihai teslim aşamasına kadar olan sürece ilişkin mevzuat gözden geçirilecek ve kayıt dışılığa sebep olan hususlar tespit edilerek, gerekli hukukî düzenlemeler yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
17 GİB İnşaat sektöründe, projenin ilgili idarece onaylanmasından itibaren takip edilmesine yönelik gerekli sistem ve teknik altyapı oluşturulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
18 ÇSGB İnşaat sektöründe kayıt dışı çalışanların sosyal güvenlik sistemine alınmasına yönelik gerekli hukukî, idarî ve teknik altyapının oluşturulması sağlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
19 EPDK Petrol ve LPG piyasalarının denetimi ile lisans sahiplerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin düzenlemeler gözden geçirilecek ve bu kapsamda mevcut ve kurulacak olan işletmelerin tabi olacağı esaslar yeniden belirlenecektir.
Şubat 2015-Ekim 2015
20 GİB Özel Tüketim Vergisi indirilmiş havacılık yakıtlarında, lisans sahiplerinin alım, satım ve teslimlerine ilişkin işlem ve süreçlere yönelik bir takip sistemi oluşturulacaktır.
Şubat 2015- Temmuz 2015
21 İçişleri B. Trafiğe tescilli kara taşıtlarına plaka numaralarını da içeren kimlik birimi (etiket) takılarak, akaryakıt pompalarının bu etiketleri okuyacak (alış-satış bilgilerinin yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar üzerinden GİB Bilgi İşlem Merkezine on-line olarak ulaşmasına imkân veren) ünitelerle donatılması sağlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
22 GTB Akaryakıt ve LPG taşımacılığında kullanılan kara ve deniz taşıtları ile boru hatlarında taşınan ürünün, yükleme yerinden teslim mahalline kadar takibine imkân sağlayacak bir sistem kurulacaktır.
Şubat 2015-Temmuz 2015
23 GTB Serbest bölgeler de dâhil olmak üzere, gümrük kapıları ve iç gümrüklerin fizikî-teknik donanım ve personel durumları ile yasal mevzuat ve uygulamalar gözden geçirilerek, gümrük idarelerinin kayıt dışılıkla mücadelede etkinliği ve verimliliği artırılacaktır.
Şubat 2015-Haziran 2017
24 GTB Gümrük Antrepo Rejimi gözden geçirilerek kontrol süreçlerinin daha etkin hale getirilmesi sağlanacaktır.
Şubat 2015-Haziran 2017
25 GTB “Hal Kayıt Sistemi”nin daha etkin ve verimli kullanımına yönelik gerekli güncelleme ve geliştirme çalışmalarına devam edilecek ve Sistemin diğer bilgi sistemleriyle entegrasyonu tamamlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
168
26 GTB “Lisanslı Depoculuk Sistemi”ne konu olan tarım ürünleri ticaretinin, elektronik ortamda, hızlı ve güvenilir yapılması sağlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
27 Ekonomi B.
Dâhilde İşleme Rejimi gözden geçirilecek, kontrol süreçleri etkin hale getirilerek ülke ekonomisi açısından katma değer oluşturan sektör ve işletmelerin bölge ve rejim kapsamında faaliyet göstermesine yönelik düzenlemeler yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
28 GİB İthalata konu olan malların gerçek kıymetleri ile bunların ödemeye konu tutarlarının takip ve kontrolüne yönelik sistem ve düzenlemeler gözden geçirilecek, bu kapsamda yapılacak denetimler artırılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
29 GİB e-Ticaretteki kayıt dışılığın önlenmesi amacıyla, internet ortamında ticaret yapan gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetlerinin kavranmasına yönelik mevcut düzenlemeler gözden geçirilecek, bu kapsamda yapılacak denetimler artırılacaktır.
Şubat 2015-Ekim 2015
30 GİB İnternet üzerinden yapılan reklâm faaliyetlerinin kavranmasına yönelik gerekli hukukî ve teknik alt yapı oluşturulacaktır.
Şubat 2015-Ekim 2015
31 BDDK Nakit ekonomisiyle mücadele kapsamında, ödeme işlemlerinde banka kartları ve benzeri ödeme araçlarının kullanımının özendirilmesine yönelik gerekli çalışmalar yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
32 MB Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli listelerde yer alan malların, imalat ve ithalatından nihai tüketiciye ulaşım safhasına kadarki tüm süreçleri kavrayan etkin bir vergi incelemesi yapmak amacıyla elektronik ortamda bir denetim modülü oluşturulacaktır.
Şubat 2015-Haziran 2016
33 GİB Gelir İdaresi Başkanlığınca vergi kayıp ve kaçağını azaltmak amacıyla yürütülen denetim faaliyetleri gözden geçirilecek, ilgili kurumlarla birlikte yapılan ortak denetimleri de kapsayan daha etkin bir denetim mekanizması oluşturulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
34 GİB Kayıt dışılıkla mücadelede etkinliğin artırılmasına katkı sağlamak amacıyla, 24 saat esasına dayanan denetim uygulamasına geçilecektir.
Şubat 2015-Temmuz 2015
35 GİB e-Yoklama sistemi hayata geçirilecek, denetimlerde etkinliğin artırılmasını teminen elektronik sistemler geliştirilecek, denetime ilişkin sonuçlar ilgili kurumlarla paylaşılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
36 GİB Mükellefiyete ilişkin ödevlerin yerine getirilip getirilmediğinin tespitine yönelik idarî ve teknik altyapı güçlendirilecek, bu çerçevede denetim kapasitesinin etkin bir şekilde kullanılması amacıyla, vergi denetiminde görev alan memurların kullanımına sunulmak üzere, detaylı, anlaşılır ve standart kılavuzlar hazırlanacaktır.
Şubat 2015-Ekim 2015
37 GİB Vergi kanunlarında ve gümrük mevzuatında yer alan ceza hükümleri gözden geçirilecek ve gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
38 GİB Tahsilat ve ödemelerle ilgili mevzuatta yer alan hadler ve alım-satım bildirim tutarları gözden geçirilerek, ilgili had ve tutarlar azaltılacak ve bu alana ilişkin etkin bir vergi denetim mekanizması kurulacaktır.
Şubat 2015-Ekim 2015
39 GİB Sağlık sektöründeki kayıt dışılığın önlenmesine yönelik olarak e-fatura gibi sektörü kavrayacak elektronik uygulamalar yaygınlaştırılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
40 GİB Özel muayenehane, hastane ve laboratuvarlar gibi sağlık hizmet sunucularında kayıt dışılığın önlenmesine yönelik olarak ilgili mevzuat ve uygulamalar gözden geçirilecektir.
Şubat 2015-Haziran 2017
41 Sağlık B. Türkiye’de üretilen veya ithal yoluyla ülkeye giren kozmetik ürünlerin, üretim veya ithalinden nihai tüketiciye ulaşıncaya kadar takibine imkân sağlayacak bir ürün takip sistemi kurulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
42 Sağlık B. Türkiye’de üretilen veya ithal yoluyla ülkeye giren tıbbî cihazların, üretim veya ithalinden nihai aşamaya kadar takibi ve izlenmesi için bir ürün takip sistemi kurulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
169
43 UDHB Karayolu nakliyesi sektöründe, ilgili mevzuat gözden geçirilerek, malın yüklenmesinden teslimine kadar tüm aşamaların etkin şekilde takip edilmesine imkân sağlayacak elektronik bilgi paylaşımı da dâhil olmak üzere gerekli çalışmalar ilgili kurumlarla etkin bir işbirliği içerisinde yürütülecektir.
Şubat 2015-Aralık 2017
44 İçişleri B. Şehir içi toplu ulaşımda (otobüs, vapur, tramvay, metro vb.) kademeli olarak elektronik ücret toplama sistemine geçilmesi amacıyla gerekli hukukî, idarî ve teknik alt yapı oluşturulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
45 İçişleri B. Tahditli plaka alım ve satımlarının gerçek değer üzerinden işlem görmesini sağlamak amacıyla gerekli hukukî, idarî ve teknik alt yapı oluşturulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
46 GİB Kara, deniz ve hava yolu taşımacılığı ile spor müsabakaları, tiyatro, sinema ve konser etkinlikleri gibi biletle girilen alanlarda e-bilet uygulamalarının yaygınlaştırılması sağlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
47 ÇSGB “Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik”in kapsamının, kayıt dışılığın önlenmesinde pilot olarak seçilecek sektörlerde genişletilmesi sağlanacaktır.
Şubat 2015-Temmuz 2015
48 SGK Prime esas kazançların meslek koduyla uyumlu olarak bildirilmesini sağlayacak yasal altyapı oluşturularak, öngörülen meslek gruplarına yönelik prime esas kazanca karine teşkil edecek ücret skalaları belirlenecek ve rehberlik ve denetim süreçleri başlatılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
49 MB Kayıt dışı işçi çalıştırmaları veya Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde yazılı kaçakçılık suçlarını işlemeleri sebebiyle haklarında kesinleşmiş hüküm bulunanların kamu ihalelerinden yasaklanması sağlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
50 SGK Kayıt dışı istihdamla ilgili denetimlerde etkinliğinin artırılması amacıyla, tüm denetim sürecinin elektronik ortamda yürütülmesini sağlayacak otomasyon programları hazırlanacak ve denetim kapasitesinin artırılması amacıyla SGK’da görev yapan denetmen sayısı 5000’e çıkarılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
51 GTB Tarımsal destek uygulamalarına ilişkin belge düzeninin sağlıklı bir şekilde işlemesi amacıyla borsa müessesesinin ve borsalardaki tescil işlemlerine yönelik otomasyon sistemlerinin etkin bir şekilde kullanılması sağlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2016
4. Bileşen: Eğitici ve Kapsayıcı Yöntemlerle Toplumun Tüm Kesimlerinde Farkındalığın Artırılması
Politika 1: Toplumun ilgili tüm kesimlerinin bilinçlendirilerek kayıt dışılıkla mücadeleye aktif katılımlarının sağlanması
52 GİB Kayıt dışılıkla mücadelede toplumun ilgili kesimlerinin katılımı sağlanarak, farkındalık ve bilinç artırma çalışmaları yapılacaktır
Şubat 2015-Aralık 2017
53 GİB Çocuklar başta olmak üzere, toplumda vergi ve sosyal güvenlik bilincini geliştirmek amacıyla görsel medyada yer alan programlardan faydalanılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
54 Gençlik ve Spor B.
Üniversite öğrencilerine yönelik her yıl yaz ve kış dönemlerinde düzenlenen eğitim seminerlerinde, gençlik kampları ve gençlik merkezlerinde “vergi bilinci” ve “sosyal güvenlik” konularında eğitimler verilecektir.
Şubat 2015-Aralık 2017
55 ÇSGB İşçi, işveren ve diğer sosyal tarafların kayıt dışı ekonomi ve onun bir parçası olan kayıt dışı istihdam konusunda bilinçlendirilmesi, sosyal güvenlik bilincinin yaygınlaştırılması, kayıt dışı çalışmanın işçi ve işveren üzerindeki gerek çalışma hakları, gerekse iş sağlığı ve güvenliği yönünden olan olumsuz etkileri ve sigortalı işçi/işveren hak ve yükümlülükleri konularında bir eğitim modülü hazırlanacak ve toplumsal farkındalığın artırılmasına yönelik faaliyetlerin kapsamı genişletilecektir.
Şubat 2015-Aralık 2015
170
5. Bileşen: Kurumlar Arası Veri Paylaşımının Geliştirilmesi ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunların Giderilmesi
Politika 1: Kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlayacak verilerin ilgili kurumlar arasında etkin paylaşımının sağlanmasına ilişkin sistem ve alt yapının oluşturulması
56 UDHB Veri paylaşımına esas olmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşları belirlenecek, bu kurumların güncel veri tespit tabloları hazırlanacak ve bu tablolar diğer kurumlarla paylaşılmak ve söz konusu verilerde gerekli standardizasyon sağlanmak suretiyle kurumlar arasındaki paylaşım kapasitesi artırılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
57 UDHB Kurumlar arası veri paylaşımının önündeki hukukî ve teknik sorunlar tespit edilecek ve ilgili kurumlar bünyesinde tutulan verilerin çapraz kontrollere de imkân verecek şekilde paylaşımına yönelik çözüm önerileri geliştirilecektir.
Şubat 2015 Temmuz 2015
58 MB Enerji ve madencilik sektöründe gerekli vergisel analiz ve incelemelerin etkin bir biçimde yapılabilmesi için lisans veya imtiyaz hakkı verilen mükellefler ve faaliyetlerine ilişkin bilgilerin Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına bildirilmesine yönelik bir sistem kurulacaktır.
Şubat 2015- Haziran 2016
59 Çevre ve Şehirçilik B.
“Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi” altyapısı kurularak ekonomik faaliyetlerin kayıt altına alınması için ihtiyaç duyulan veri altyapısına destek verilecek; Türkiye’nin gayrimenkul haritasının çıkarılması ve değerleme verilerinin hazırlanması neticesinde bu alandaki kamu gelir kaybının en aza indirilmesi sağlanacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2017
60 İçişleri B. Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlenmesi icap eden günlük müşteri listelerinin diğer ilgili belgelerle birleştirilmesi sağlanacak ve verilerin güvenliği dikkate alınarak, elektronik ortamda ilgili kurumlarla paylaşılmasına yönelik hukukî alt yapı oluşturulacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015
61 Gıda Tarım Hayvancılık
B.
Tarımsal faaliyetlerin kayıt altına alınması amacıyla TÜİK ile ortak yapılacak tarım sayımı sonucu “Tarım Sayım İstatistiki” oluşturulacak ve söz konusu istatistik ile “Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi” arasında bağlantı kurulması sağlanacaktır.
Şubat 2015- Haziran 2016
62 MB Türkiye Noterler Birliği bünyesinde kurulan veri merkezinde tutulan verilerden kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlayacak olanlar belirlenecek ve bu verilerin elektronik ortamda ilgili kurumlarla paylaşımına yönelik düzenlemeler yapılacaktır.
Şubat 2015-Aralık 2015