geleceĞİn organİzasyonunu yaratmak · ahmet Şerif izgören yüksel Ünsal inova tasarım gül...

25
GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK “Şirketler İçin Bir Değişim ve Yeniden Yapılanma Kılavuzu” AHMET ŞERİF İZGÖREN İş ve Yönetim Serisi 9

Upload: others

Post on 21-Feb-2020

11 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

GELECEĞİNORGANİZASYONUNU

YARATMAK

“Şirketler İçin Bir Değişim ve Yeniden Yapılanma Kılavuzu”

AHMET ŞERİF İZGÖREN

İş ve Yönetim Serisi 9

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 2: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK®Şirketler İçin Bir Değişim ve Yeniden Yapılanma Kılavuzu

İş Yönetim Serisi 9

ELMA YAYINEVİ®

Genel Yayın Yönetmeni : Gaye DinçelEditörFotoğraf ve Çizimler Mizanpaj Kapak Tasarımı Yayın Ekibi

Basımevi

Demet Uyar Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova TasarımGül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

1. Basım Kasım 2001 • 9. Basım Şubat 2010

Ç t e m s i I c i I i k I e r i m i z )

Akdeniz Bölgesi CDR Eğitim ve Danışmanlık • Nebi Acar • Tel: (242) 247 72 72 [email protected]

Ege Bölgesi Nazlı Uluer • Tel: (555) 621 28 53 • [email protected] Alp Dağıtım Kitap Kırtasiye • Orhan Yalçınkılıç • Tel: (224) 223 01 19

[email protected] Çanakkale Ayışığı Kitaplığı • Metin Küren • Tel: (286) 217 22 24

[email protected] İstanbul Altınay Çelik • Tel: (554) 498 52 50

[email protected] İzmir Pan Kitabevi • Aykut Yenersu • Tel: (232) 369 11 99

[email protected]ın Kitabevi • M. Nusreddin Özbay • Tel: (232) 42 181 69 [email protected]

Kayseri OAG Eğitim Danışmanlık • Gökçen Acuner • Tel: (352) 234 17 [email protected]

Nazilli Üniversitem Kitabevi • Vahap Ağca • Tel: (256) 315 51 [email protected]

Samsun Endülüs Kitabevi • Davut Şal • Tel: (362) 435 96 [email protected]

ABD Zeliha Akça • Tel: 001 6109741807 • [email protected]

Her türlü kitap talebinizi temsilciliklerimizden, www.elmayayinevi.com adresimizden, telefon veya faks aracılığıyla yayınevimizden yapabilirsiniz. Kitaplarımızla ilgili

görüşlerinizi www.elmayayinevi.com adresindeki web sitemizde belirtebilirsiniz.

Kitabın tüm yayın hakları ELMA YAYINEVİ ©’ne aittir. Yazılı izin alınmadan kısmen veya tama­men alıntı yapılamaz, kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayımlanamaz. Türkiye’de basılmıştır. "ELMA”, AKADEMİ ARTI YAY. A.Ş.'nin bir markasıdır. Copyright © 2001, ELMA Publishing House

ISBN: 978-975-6093-06-1

Page 3: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

3

Bu kitabı, ülkeye örnek olacak bir değişim ve dönüşüm projesini başlatan tüm GAP İdaresi’nin

dürüst ve çalışkan çalışanlarına ve İZGÖREN&AKIN’daki

sadık ve başarılı ekibime ithaf ediyorum.

Ahmet Şerif İzgören

Page 4: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

filine "t gerif

4 l z g ^ ^ e n

Var olan, türlerin, en güçlüsü değildir, ne de en zekisi. Hayatta kalan değişime en çok ayak uydurabilendir.

Charles Danvin

Teknik
Vurgu
Page 5: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

5

Kitapta Yeniden Yapılanma çalışmasının sadece teorisini bulmayacaksınız. Teoriyle beraber pratik bir uygulamayı da somut olarak izleyeceksiniz. Bunun yanı sıra dünyadan ve Türkiye’den birçok uygulama örneğini de bulacaksınız. Projenin gerçekleşmesinde GAP İdaresi’nin başkanından şo­förüne tüm ekibinin katkıları büyük oldu, diğer yanda pro­jenin tamamında veya kimi bölümlerinde çeşitli düzeylerde katkıları olan tüm ekip arkadaşlarıma; Candan Karaca Ongun, Müge Cantekin, Aziz Coşkun, Hakan Akın, Kadri Kayacılar, Meltem Ferendeci, Prof.Dr. İsmail Üstel, Nilüfer İnce, Feyzan Ökmen, Dr. Erten Gökçe, Taner Köse, Serhat Bilim, Zeynep Günday, Zeynep Ünsalan, Şadiye Yurdabak, Gökçen Kaymova, Özgür Çelebi, Didem Özyürek, Neşe Bil­gin, Alper Tenşi, Selin Bilensoy, Ümit Çıkrıkçı, Suna Coşkun, Mehmet Özaksu’ya tüm T.C. Başbakanlık GAP Bölge Kal­kınma İdaresi çalışanlarıyla birlikte teşekkür ediyorum.

Page 6: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

qhmetgerifİ z â l e n

Page 7: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

7

İÇİNDEKİLER

Ö nsöz 11

I. Bölüm

NİÇİN GEREKLİ?

17

II. Bölüm

GERÇEK FOTOĞRAFI GÖRMEK “Analiz Çalışması”

23

III. BölümGELECEĞİN ROTASINI ÇİZMEK “Vizyon, Misyon Oluşturma”

29

IV. BölümADAMA İŞ DEĞİL, İŞE ADAM “İş Analizi Aşaması”

61

V. Bölüm 75ÖNCE BEYİNLER DEĞİŞMELİ, KELLELER DEĞİL “Eğitim Aşaması”

VI. Bölüm 93BAŞARIYI ÖDÜLLENDİRMEK“Performans Değerlendirme Sistemi Kurulması”

VII. BölümYENİ BİR SİSTEM YARATMAK “Organizasyon Yapısının Değiştirilmesi”

125

Page 8: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

-t gerif

8 l z S ^ r e n

VIII. BölümDEĞİŞİMDE DÖRT FAKTÖR “Değişimin Desteklenmesi”

147

IX. BölümMÜŞTERİ ODAKLI DÜŞÜNMEK

169

X. BölümİLETİŞİM

181

XI. BölümKURUM KÜLTÜRÜ

193

XII. Bölüm 203LİDERLİK

Page 9: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

9

Dünyanın en iyi eğitim görmüş, motivasyonu en yüksek insanlarını işe alın ve

işe yaramaz bir sistemin içine yerleştirin. Göreceksiniz, her seferinde kazanan sistem olacaktır.

Geary Rummler

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 10: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

-t gerif i z S ^ r e n

Page 11: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

Önsöz 11

ÖNSÖZ

Her şey sıradan bir “sunuş teknikleri” eğitimi ile başladı. İZGÖREN&AKIN’da bir eğitim öncesi planlama toplantısı­na çağırıldım. “Hocam, bir devlet kuruluşu, yurtdışı ve yurtiçi birçok yere sunuşlar yapıyor, ihtiyaçları şunlar...” diye bilgilendirildik ve programı tamamen grubun ihtiyacı­na göre, üç danışmanla tasarladık. Benim eğitimim, sa­nırım programın ikinci günüydü. Eğitime gittiğimde alıştı­ğımız, sıradan bir devlet kuruluşu beklerken, çok şaşırtıcı bir grupla karşılaştım. Öğrenmeye açık, motive, hemen hepsi yabancı dil bilen çok hoş bir grup. Hatta aklımda kaldığı kadarıyla isimleri de sayayım; Melek Çakmak, Ay- gül Fazlıoğlu, Vedat Özbilen, Zeynep Akıncı, Erkan Alem- daroğlu, Ruhsar Yenigün, Mekin Tüzün, Zeynep Çulha, Mehmet Açıkgöz, Aslıhan Güven, Şükrü Aşçı, Emine Akın, Zerrin Öztimur, Gül Gemalmaz, Aysın Koray.

Page 12: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

lıme -t gerif12

Eğitim süresince bana ne yaptıklarını anlattılar. Ülkeyle il­gili inanılmaz önemli bir konuda büyük bir özveriyle çalı­şıyorlardı. Çalışanlarda ciddi bir istikrar vardı, “politik et­ki” kuruma olabildiğinin en azı oranda girmişti. Yaptıkla­rı iş, devletin gerçekten yapması gereken sayılı işlerden biriydi. O ana kadar çalışanlardan tanımış olduklarım değişmeye ve öğrenmeye açık ve idealist görünüyorlar­dı. Benim önümde şahane sunuşlar yapan bir grup, bir iki gün sonra başkanın önüne çıktığında gözlerimin önünde çuvallıyordu. Sonra yanıma gelip “Hocam, val­lahi sizi rezil ettik, am a ne yapalım, başkanı görünce he­yecanlandık.” dediler.

Buna rağmen İnsan Kaynakları Müdürü Hüseyin Duran, bizim yaptığımız asıl çalışmanın “yeniden yapılanm a” çalışmaları olduğunu, eğitimlerin bunun bir parçası oldu­ğunu öğrenince, Başkan Dr. Olcay Ünver’le bir görüşme ayarladı. O görüşmede, kurumun üst yönetiminin de bu tür bir sürenin sonunda hemen hemen her kurumun ya­şadığı tıkanmayı farkettiğini gördüm. O görüşm ede ben neredeyse sadece dinledim.

Bir danışman kuruluş olarak yeniden yapılanma çalış­malarının daha başında farketmeniz gereken şey patro­nun, başkanın veya üst yönetimin aklında ne olduğudur. Aklında beş şeyden biri vardır;

a) Değişim falan istemiyordur, sistem tıkalı olmasına rağmen o çok memnundur, fakat etraftan baskı gel­mektedir. “Yeniden Yapılanma” ile ilgili teklifinizi ala­cak, sonra da “kardeşim bak Allah aşkına on sayfa rapor verdiler, şu kadar para istediler imansızlar! Bu

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 13: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

Önsöz 13

işi biz kendim iz yaparız. Bunlar bizim işimizi bizim ka­dar bilmezler. Kızım bize beş adaçayı getirin!”

b) Patronun kafasında zaten yapm ak istediği bir plan ve değiştirmek istediği adam lar vardır. O taşeron bir fir­ma aramaktadır. Aklındakileri onlara dikte ettirir, iste­diği elemanları gönderdikten sonra eski tas, eski ha­m am çalışır. Amacı, “Ben işi zaten biliyorum size şu kadar para, aman sözümden çıkmayın”dır. En sevdi­ği atasözü “Maşa varken ateşi elle tu tm a”dır.

c) Gerçekten değişim ve gelişim istiyordur. Bunun için de dışarıdan üçüncü ve tarafsız bir gözün gerekliliği­nin farkındadır. Açıktır ve profesyonelliğinizi tartmak istiyordur.

d) Aklında bir şey yoktur. Bir alt kademesinden biri “Sayın genel müdürüm, birileri bi şey yapıyorlarmış yöneticilik­le ilgili bi şey, bi görüş, sen de onlara bi şey dersin.” de­miştir. O da görüşür ve size öğretir; (Ben gerçekten şu konuşmayı dinledim.) “Gardeşim, insan kaynaklan ta­bii çok önemli, insan kendi kaynağını bilmiyorsa çin- gendir. Zaten kaynağı belli olmayanın...” Bu bir sendi­kaymış, parayı koyacak yer bulamıyorlarmış, yönetici­ler zaten onun gibi işi biliyorlarmış, insan olarak kay­nakları bu yöneticilerin iyi yerlerden geliyormuş ama çalışanların bi adam edilmesi gerekiyormuş. Bizim ünümüzü duymuşlar (insan kaynağının adam edilmesi konusunda) şunları bir adam eder miymişiz? “Kızım bi­ze beş çay getir! Yok yok içeriz, hayatta olmaz!"

e) Hiçbiri.

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 14: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

ahme "t şer if

14 l z S - F e n

Çünkü üst yönetimin gerçek anlamda değişim niyeti yoksa Kemal Derviş-Enis Öksüz diyaloglarına girmek zorunda kalırsınız, birbirinizi ikna etmeye çalışmaktan iş üretemezsiniz. Ya da sucuklu yumurta yapm aya çalışan bir tavuk ve bir ineğin diyaloğuna dönüşebilir: “Yok yok, sucuk koymayalım” “Bence yumurta koymayalım, kar­deşim git, git...”

Ben bu görüşmenin sonunda ikna oldum. Karşımda açık, beraber çalışılabilir ve değişimi gerçekten isteyen bir üst yönetim vardı.

Önce bir ön analiz yaptık, bölgede ve merkezde çalışan­larla odak grup toplantıları sonucu, kurumdaki genel so­runları belirleyip kuruma özgü bir değişim planı oluştur­duk. Ardından geniş bir katılımla çalışanlara ve yönetici­lere toplantı salonunda, dışarıdan yaptığımız tespitleri ve değişim planımızı sunduk; sorular geldi açıklamalar ya­pıldı ve değişim yöntemi üzerine herkesin katkıları alındı, o toplantıda kimsenin aklında bir soru işareti kalmaması sağlandı.

Ve ardından uzun bir yolculuk başladı. Değişim uzun bir süreçtir ve Motorola örneğinde olduğu gibi sekiz yıl da sürebilir. Motorola’nın başkanı Robert Galvin 1970’lerin başında ataerkil yönetimin katılımcı bir yönetime dönüş­mesinin gerekliliğini farkeder ve değişim sekiz yıl sürer.

Şu anda attığımız adımlar bir değişimin ilk ve en sancı­lı adımlarıydı. Değişim yeni yeni başlıyor.

Bu kitapta hem özel sektör, hem de devlete örnek ola­bilecek bir yeniden yapılanma projesinin adımlarını tek

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 15: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

Önsöz 15

tek göreceksiniz. Birçok danışmanlık kuruluşu bu bilgile­ri “para” anlamına geldiği için saklar. Ben arkadaşları­mın da onayını alarak paylaşmayı uygun gördüm. Kuru­ma özgü ve çok özel bilgiler tabii bu kitapta yer almadı, am a elinizde bir yeniden yapılanma projesinde örnek olabilecek bir modül var.

Birazdan organizasyonlarda “Yeniden Yapılanmanın” nasıl gerçekleştirileceğinin teorisini, dünyadan ve Türki­ye ’den örnekleri, am a daha da önemlisi bir “Değişim Öyküsü” okuyacaksınız. Bu, birçok organizasyonun ör­nek alabileceği bir değişim öyküsü ve bu kitap sizin eli­nize ulaştığı andan itibaren bir “Başarı öyküsüne dönüş­meye başlamış olan bir değişim öyküsü.” Evet karşınız­da Değişimin Teorisi ve T.C. Başbakanlık GAP Bölge Kalkınma İdaresi’nin “Yeniden Yapılanma Projesi”

A hm et Şerif İZ G Ö R E N

Ağustos 2001

Ankara

Teknik
Vurgu
Page 16: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık
Page 17: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

Niçin Gerekli? 17

Eğer bir ülkede cücelerin gölgeleri uzamaya başlamışsa güneş batıyor

demektir.

Çin Atasözü

I . BÖLÜM NİÇİN GEREKLİ?

Doğu Akdeniz Üniversitesi Rektör Yardımcısı, çok sevdi­ğim dostum Gürkan Doğan, üniversite personeli ve öğ­rencilere yönetim, liderlik, beden dili gibi konularda bir­kaç sem iner verm em için Kıbrıs’a davet etti. Bir araca bindim ve havaalanına doğru yola çıktım, radyo açık ve devlet radyosunun yayını var.

“Şimdi Bakanlar Kurulu Kararnamesi'ni yayınlıyoruz.” Ben dikkatle dinlemeye başladım, altında başbakanın imzası olan 36 bakanın imzaladığı bir kararname, m ut­laka ülkenin geleceğiyle ilgili stratejik bir karardır.

“Hasat mevsiminin başlaması nedeniyle sap ve darı kaybını önlemek için biçerdöverlerin ayarlarının yapılma­

Teknik
Vurgu
Page 18: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

iırae "t gerif18 l z S ^ e n

sına, bir tarladan diğer tarlaya geçerken devlet tarafın­dan atanan bilmem ne görevlisinin biçerdöverleri kontrol etmesine, darı ve sap kaybını önlemek için biçerdöver bıçaklarının her bilmem ne kadarda bir değiştirilmesine, darı ve sap kaybının...”

Tüylerim diken diken dinledim. ABD, Echelon adı verilen sistemle, 8 dinleme kulağıyla herhangi bir telefon açtığı­nızda dünyanın neresinde olursanız olun ister Tatvan’da, ister Kenya’da nokta atışı yerinizi tespit ediyor. Eski Baş­kan Yardımcısı Al Gore, ulusal bilgi otoyolu ağı projesi­nin başında bilgi teknolojilerini geliştiriyor. Bizimkilerin “Sap ve darı kaybını önlem ek için” kararname imzalaya­cak vakti var, inanılır gibi değil. Bu yüzden dünyanın en pahalı “durum buğdayı unu” Türkiye’de, 135.000.-TL.1 Ben iki tane el kadar şirketin yönetim kurulu başkanıyım, benim “sap ve darı kaybını önlem ek için...” nitelikte ya­zıları imzalayacak vaktim yok.

Gerçekten devletin yeniden yapılanması lazım. Gerçek­ten lazım.

Mardin ÇATOM’lardaki bir eğitim çalışması sırasında Meral Home, Atatürk’ün 24 Ağustos 1925’de Kastamo­nu’da söylediği bir sözden bahsetmişti. “Medeniyet öyle yakıcı bir ateştir ki, bigâne kalanı yakar.”

Geçtiğimiz aylarda “Kamuda Yeniden Yapılanma” gibi bir başlıkta bir sem pozyuma konuşmacı olarak davet edildim. 250-300 kişilik bir salon, henüz ekonom ik kriz çıkmamış durumda, konuşmacılardan biri belli ki bulun­

1 ORALLAR, Onur. Job Opportunities at Nuh’un Ankara Makarnaları, Ankara, 2001, M.E.T.U.

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 19: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

Niçin Gerekli? 19

duğu makam dan, mevkiden ve m akam otomobilinden vk jevletin şu anki işleyişinden çok memnun; “Ülkemiz- csKi cep telefonu sayısının bilmem kaç Avrupa devletin­den fazla olduğunu, dünyanın en büyük 16. ekonomisi olduğumuzu ve bilm em kaç uydumuzun olduğunu” söyledi.

Sıra bana geldiğinde ben dinleyicilere “Sizlere ben baş­ka bir şey söylemek istiyorum.” dedim. “Aranızda üzü­lenler, bozulanlar olabilir am a söylemek istiyorum;”

“Eğer binleri kendi parasını kendisi için harcarsa iki şeye bakar, parasına ve kalitesine.

Eğer birileri kendi parasını başkası için harcarsa parasına bakar, hiç kalitesine bakmaz.

Eğer birileri başkasının parasını kendisi için harcarsa, sa­dece kalitesiyle ilgilenir, hiç fiyatına bakmaz.

Ama eğer birileri başkasının parasını, başkası için harcar­sa, ne fiyatına bakar, ne kalitesine. ”

Ki bazı ülkelerde, başkasının parası, başkası için harca­nırken konuyla ilgili bürokrat ve politikacılar bundan ken­dine çıkar sağlıyorlarmış. (Allah’tan bizim ülkemizde en azından böyle şeyler olmuyor. Bu bahsettiğim ülkelerde, örneğin koalisyon varsa, incelediğimizde ihalelerin yapıl­dığı bakanlıklar koalisyon partileri arasında eşit dağıtılı­yormuş ve ihalelerden partiler % 10, ihaleyle direkt ilgi­li kişiler % 5 komisyon alıyorlarmış. Ve bir bakanla ilgi­li bir yolsuzluk ortaya çıktığında diğer partiler hiç ses çı- karamıyorlarmış. Çünkü büyük çoğunluk sistemin için­deymiş.)

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 20: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

ahm etgerif20 l z g # x e n

Benden önce konuşma yapan kişiye döndüm “Sizin için gelişmişlik kriteri cep telefonu sayısı, uydu sayısı olabilir ama benim için gelişmişliğin tek kriteri var. Ben çocuk­ken, bundan 25 yıl önce, dünyada bize Türkiye Cumhu­riyeti vatandaşı olduğumuz için vize uygulayan 10-15 devlet vardı, 25 yıldır bu ülkeyi sizler yönetiyorsunuz, bu­gün dünyada 200 devlet var, 170’i bana Türk olduğum için vize uyguluyor, benim için gelişmişliğin başka kriteri yok.” dedim.

----------------------------------------- Renkler attı, belki bu satırla-Eğer birileri başkasının n oburken de renkleri atan-

parasını, başkası için lar o^b ilir, fakat artık birazolsun renkler atmaya baş-

harcarsa, ne fiyatına lamalı. Gittikçe “Yüz surat,

bakar, ne kalitesine Hacı Murat denilen insan-lardan olmaya başladık.

A llah’tan Türkiye için bir tek kötü yönetim politikalarından bahsedebiliyorum, bir de o bahsettiğim ülkelerde oldu­ğu gibi rüşvet, hırsızlık, örgütlü yolsuzluklar içinde olsay­dık o zaman ne yapardık!

Başbakanından Sakıp Sabancısına, m emurundan taksi şoförüne kadar herkes aynı şeyi söylüyor, Devletin yeni­den yapılanması lazım, peki nasıl? Tek bir örnek model yok. GAP idaresi’nin yeniden yapılanmasını oluştururken kamuya örnek olacak bir sistem oturtmaya çalıştık.

Modeli alıp tıpatıp uygulayamazsınız, yine de Einstein’ın çok sevdiğim bir sözü var: “ İyi bir teori kadar kullanış­lı hiçbir şey yoktur” .

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 21: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

T .C . B A Ş B A K A N L IK G A P İD A R E S İ Y E N İD E N Y A P IL A N M A PLAN I

ANALIZ

AŞAMASI

VİZYON

VE

MİSYON

OLUŞTURMA

İŞANALİZİ

YAPILMASI

PERFORMANS DEĞERLENDİRME ORGANİZASYON

SİSTEMİ YAPISININ DEĞİŞİMİNEĞİTİM* KURULMASI DEĞİŞTİRİLMESİ DESTEKLENMESİ

* Eğitim aslında aşamalardan biri değil, projenin her aşamasında devam eden bir çalışmaydı.

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 22: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

alaxue tseı-if

22 l z S * r e n

Genelde yapılan şey, Batı’da uygulanan modellerin ülke kültürü ve kurum kültürü göz önüne alınmadan gelip ay­nısıyla uygulanmaya çalışılmasıdır. Oysa bunun tuttuğu hiç görülmüş bir şey değil. Melisa Gürpınar’ın çok güzel bir sözü var; “Bırakın şehirleri, sokakların bile kendisine has bir kokusu vardır". Bunu kaale almadan kıraathane­de yeni gördüğü Japon yapıştırıcılara bakıp “Gâvur yapı­yor arkadaş” diyen adam lar zihniyetiyle, batılı uygula­maları aynı şekilde şirketinize adapte ederseniz, bölge­de gördüğüm, üzerinde “martı ve palmiye resimleri olan Öz Diyarbakır Turizm ” otobüslerine dönersiniz.

GAP idaresi’nin ön analizleri sonucunda kuruma önerdi­ğimiz değişim planı analiz aşaması, vizyon ve misyon oluşturma, iş analizlerinin yapılması, eğitim, performans değerlendirme sistemi kurulması, organizasyon yapısı­nın değiştirilmesi, değişimin desteklenmesi; sırasıyla bir önceki sayfadaki çizimde gördüğünüz şekilde oluştu.

Teknik
Vurgu
Page 23: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

Gerçek Fotoğrafı Görmek 23

Görüntü tamamen fotoğrafı nereden

çektiğinize bağlıdır. Gerçek görüntü

için her yönden fotoğraf çekmelisiniz.

VİZYON PERFORMANSVE İŞ DEĞERLENDİRME ORGANİZASYON

ANALİZ M İSYO N ANALİZİ SİSTEMİ YAPISININ DEĞİŞİMİNAŞAM ASI O L U Ş TU R M A YAPILM ASI EĞ İTİM KURULMASI DEĞİŞTİRİLMESİ DESTEKLENMESİ

OII. BOLUM

GERÇEK FOTOĞRAFI GÖRMEK

Kurum un analiz aşam asında bö lgede ve m erkezde odak grup görüşmeleri yapıldı, bire bir görüşm elerde bulunuldu, bilgisayar üzerinde bir mail adresi verilerek herkesin gizlilik esasına dayalı olarak buraya düşünce­lerini göndermesi sağlandı. Bunun yanısıra tüm çalışan­lara birer anket dağıtıldı. Çalışmanın başladığı o tarihler­de toplam 270 civarında çalışan vardı. Anket aşam a­sında kişilerin bakış açılarını da görebilmek, hizmetin ve açıklamaların birebir de yapılabilmesini sağlam ak am a­cıyla anketler isimli olarak dağıtıldı. Ve bu anket istediği­miz sonucun altında veri aktarımı sağladı. GAP idare- si’ndeki takım arkadaşlarım (Tüm GAP Çalışanları) “Pro-

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 24: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

24alime -t g e r il'lz S 4 ( re n

jenin başlangıcında sizleri yeterince tanımıyorduk, o yüz­den isimler yazılı olduğu için anketlerde bütün düşünce­lerimizi belirtemedik.” dediler. Biz bu nedenle bir elek­tronik posta adresini de açmıştık, fakat bu bir mazeret değil. Diğer çalışmalarda isimsiz doldurttuğumuz anket formlarını bu projede isimle doldurtmak mutlaka başlan­gıçta bir veri kaybına yol açtı. Yine de bire bir görüşm e­ler ve odak grup çalışmalarıyla gerekli bilgilere ulaştık.

Bu aşam ada SVVOT analizi de yapılmış oldu ve analiz sonrası kurum yöneticilerine geniş bir rapor hazırlandı.

Burada SVVOT analizinden bahsetmeliyim diye düşünü­yorum.

Güçlü Yönler Zayıf Yönler FırsatlarTehditler (Engeller)

Bu çalışma sırasında, çalışanların katkılarıyla kurumun güçlü yönleri ve zayıflıkları tespit edilir. Bu ikisi çalışma­nızdaki iç etkenlerdir. Çalışmanızı etkileyecek olan dış etkenlerse kurum un önündeki fırsatlar ve tehditlerdir.

SWOT

StrengthsVVeaknessesOpportunitiesThreats

SVVOT ANALİZİ

ÜCLil_JzLU*I—LU

O

GUÇLU

YÖNLER

ZAYIF

YÖNLER

FIRSATLAR

TEHDİTLER

acLU

LU*LUç/>Ü

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Page 25: GELECEĞİN ORGANİZASYONUNU YARATMAK · Ahmet Şerif Izgören Yüksel Ünsal Inova Tasarım Gül Balcı, Timuçin Karakuş, Ahmet Şahin, Aydil İnal, Mine Eğbatan Yorum Matbaacılık

Gerçek Fotoğrafı Görmek 25

Batılı uygulamaları aynı

şekilde şirketinize adapte

ederseniz, bölgede

gördüğüm, üzerinde

Bunları da tesp it e ttiğ i­nizde çalışmanızı kolay­laştıracak ve zorlaştıra­cak etkenleri tesp it e t­m iş olursunuz.

R apor tem e l so run la r-

‘martı ve palmiye resimleri c*an ve uyQulanması 9©

olan Öz Diyarbakır Tunzm b a h s e d iy o rd u A n a liz

otobüslerine dönersiniz sonrası hazırlanan raP °r

ruma özgü olduğu için kitapta verm e olasılığımız yok.Bazı temel problem lerden ise bahsedebiliriz, çünkü ya­pılacak olan uygulamalar tam am en buradan yola çıkı­larak anlaşılabilir.

Kurumda gördüğüm üz temel problem ler şunlardı:

Zayıf Y ön le r

• ilk yıllarda belirlenmiş olan vizyon ve misyon on birin­ci yıl sonunda değiştirilmesi gerekli hale gelm iş du­rumdaydı. Çalışanların büyük bir bölüm ü kurumun vizyon ve misyonundan habersiz durumdaydılar.

• Kurumda oluşmuş bir öneri sistemi yoktu.

• Halihazırdaki organizasyon şeması yapılan faaliyet­lerle örtüşmüyor ve sistemi tıkıyordu.

• Görev tanımları ve roller net değildi.

• Son yılla rda personel sayısındaki artış ve rim liliğ i azaltmıştı.

re ke n y ö n te m le rd e n

son derece özel ve ku-

Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu
Teknik
Vurgu