gabay sa pangingibang bansa para sa mga first-time ... · at hinaharap ng mga pilipino sa ibang...

35
Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time Domestic Helpers: HONG KONG SAR

Upload: others

Post on 03-Jan-2020

22 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time Domestic Helpers:

HONG KONG SAR

Page 2: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

Gabay Sa Pangingibang Bansa Para Sa Mga First-Time Domestic Helpers (HONG KONG SAR)

Mga Manunulat: Andrea Bianca Gamboa de Vera, at Raya Pauline Symaco Joson mula sa De La Salle University-Manila

Layout and Design: Andrea Bianca Gamboa de Vera, Raya Pauline Symaco Joson, atGianina Santiago

Mga Imahe:Nicole Soltes

Para sa: MIGRANTE INTERNATIONAL

Page 3: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

Ang Pag-al is sa Pi l ipinas

Paunang SalitaTungkol sa Hong Kong

Mga Kailangan Para Makakuha ng Pasaporte (Para sa Bagong Aplikante)

Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon

• DocumentationCosts• ProcessingFees• PlacementFee• Paalala

1. DepartmentofForeignAffairs(DFA)2. Department of Labor and Employment (DOLE)3. Overseas Workers Welfare Administration(OWWA)

• MgaKaragdagannaKailangan• ParasamgaMuslimnaAplikante

• OverseasExitClearance• NameHireProcessingProcedure(ParasamgaDirectHire/NameHire)• HouseholdServiceWorkerNCIICertificationngTESDA

Mga Kailangang Bayaran ng Employer sa POEA

Mga Ahensyang Dapat Tandaan

4. PhilippineOverseasEmploymentAgency(POEA)5. PhilippineOverseasLaborOffice(POLO)

Pre-Departure Orientation Seminar ng OWWA

Mga Karapatan Bilang Domestic Helper•EmploymentOrdinanceofHongKong•TwoWeekRule

•StandardEmploymentContract(ID407)

Laman ng Employment Contract

Gabay Para Makaiwas sa Illegal Recruitment• AnoangIllegalRecruitment?• IbapangAnyongIllegalRecruitment• PaanoMakaiwassaIllegalRecruitment• Paalala

Mga Dapat at Di-Dapat Gawin•MgaDapatGawinatTandaansaPagtirasaHongKong•MgaHindiDapatGawinsaPagtirasaHongKong

Mga Paglabag at Nararapat na Parusa Para sa mga “Land-Based Worker” Kabilang ang mga House Helper at Domestic Helper

12

4

11

12

13

16

18

19

5

9

10

MGA NILALAMAN

Page 4: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

Ang Pagdating sa I bang B ansa

Ano ang Ak ing G agawin S ak aling M ay M angyari

MGA NILALAMANDagdag na Gabay Mula sa Migrante

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante

Mga Kailangang Gawin Kung Sakaling Magkaroon ng Kaso

NOTES

Lokasyon at Numero ng Embahada ng Pilipinas, OWWA at POLO

• EmbahadasaHongKong• OWWAHongKong• POLOHongKong

•DagdagnaGabayMulasaMigrante

Mga Kailangang Dokumento Para Magsampa ng Kaso

22

24

25

27

28

Page 5: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

ANG PAG-ALIS NG PILIPINASPAUNANG SALITA

Bilang mga estudyante na nag-aaral ng Organizational Communication,tinuruankamingtuminginlagpassamgabagayatproblemangpangkaraniwannamakikitasaatingkapaligiran.Angamingkursoayhindilamangsimplengpakikipagkomunikasamgakompanya at organisasyon, ang aming kurso ay ang kursong may pusoatmaymagandanghangarinnanaisnamakatulongupangmapabutiangestadongmaramingbuhay,upangmaiangatangmgaNon-Government Organization at tulungan silang maiparating ang kanilang misyon at bisyon sa mga tao. Napakadaming organisasyon ditosaPilipinasnapwedenamingtulunganparasaamingthesisngunitsinandyanamingpiliinangMigranteInternationaldahilnaniniwalakaminanapakalayoangmararatingngamingproyekto,atmaramingbuhayangmaliligtassasimplengproyektongito.

Malapit sa aming mga puso ang adbokasiya ng Migrante International, sa unang pag-uusap pa lamang namin kasama ang presidente nito na si Mr. Gary Martinez, ay tinamaan na kami at agad namingninaisgumawangpagbabagosakasalukuyangsitwasyonathinaharapngmgaPilipinosaibangbansa.Kamiaydalawangsimpleng estudyante lamang mula sa De La Salle University-Manila nawalangibanghinahangadkunghindimakatulongsapag-unladngatingbansaathindilingidsakaalamannaminnakayo,mgaOverseasFilipinoWorkersangpangunahingdahilankungbakitsakabilangmgapaghihirapatpagbagsakngekonomiyasabuongmundo,angPilipinasaynakatayoatmaylabanparin.Kahitkamimanaynag-aaralsaisangmamahalingunibersidadnapunongmgataonghindipanakakaranasnghirapsakanilangbuhay,pinapangakonaminnaniminsanhindikaminagbulag-bulagansarealidadngtotoongbuhay.Naririnignaminanginyongmgatinig.Patinarinanginyongmgaiyakngpangungulilasainyongmgamahalsabuhay.

Kaya’tnapagdesisyunannaminggawinanggabaynaito.Alaynaminitosainyongmgabagongbayaningatingbansa.Kayongmgainanamawawalaysapilingnginyongmgaasawaatanak.Mgaanaknahahanap-hanapinangalagaatyakapngkanilangmgamagulang.Mgababaenakahitlabagmansainyongkalooban,pipilitinattitiisinanghirapngpagigingdomestichelpersaibangbansa.

Anopangabaanghinihintaynatin?Umuwiangibasainyongnakakahon?Panahonnaparamatigilangpang-aabusoatpananakit.Panahonnaparamaginghandasakahitanomangpwedengmangyarisalabasngatingbansa.Panahonnangpagbabagoatitoay magsisimula sa tanging gabay na ito.

1

Andrea Bianca G. de Vera at Raya Pauline S. Joson

Migrante International Thesis Group (DLSU)

Page 6: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

ANG PAG-ALIS NG PILIPINASTUNGKOL SA HONG KONG

2

AngHongKongayitinuturingna“SpecialAdministrativeRegion(SAR)”ngRepublikangTsinanamatatagpuansaTimog-SilangangAsya.NagingkolonyaitongbansangBritanyasaloobnghigitpasaisangdaanatlimampung(150)taon.NahahatiangHongKongsatatlong(3)pangkat:angHongKong,KowloonatNewTerritories;angislanginupahanngBritanyangsiyamnapu’tsiyam(99)nataon.Sakasalukuyan,angpamahalaanngHongKongaymayroongsarilinitongsistemangpampulitika,pang-ekonomiyaatpanghukuman.Ang pamamalakad sa kanilang goberyno ay kinakailangang ayon sa kanilangkonstitusyonnatinatawagna“theBasicLaw.”1

AngpangunahingwikasaHongKongayCantonesengunitmaraminarinsakanilaanggumagamitngIngles.KaramihansakanilaayBuddhist,TaoistatConfucianist,subalithanggangngayon,mayroonparingmgataongsumasambasakanilangmganinuno.Sapanahonngayon,halonangiba’tibangnasyonalidadangmgananinirahandito,ibagalingpangEuropaatAmerika.Kahitpaman,nananatilingdedikado sa pagsunod at pagtagyuod ng kanilang kultura, tradisyon atadwanaangmgaTsinosaHongKong.

MagkapareholamangangorasatarawngtrabahosaHongKongatPilipinas.NagsisimulaitongLuneshanggangBiyernes,mulaumagahangganghapon,atkalahatingarawlamangsilanagtratrabahopagdatingngSabado.HongKongDollaroHKDnamanangtawagsakanilangpera.Angisang(1)HKDaykatumbasngmahigitkumulangnalimang(5)piso(basepanoongAgostongtaong2011).2

Sakasalukuyan,una(1st)angHongKongsapangunahingdestinasyonngmgabaguhangdomestichelpersmulasaPilipinas.Bataysa“POEAOFWDeploymentperCountryperSkill,”mayroongmahigitpasadalawampu’twalonglibo(28,000)nakataoangdumayosaHongKongsaloobngtaong2010.3

Page 7: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

3

“DitopalangipinapaalamnanaminsakanilaanglahatngkailangannilangmalamanbagosilaumalisngPilipinas.Kasidoonlahatnagsisimulaeh.Dapatbagosilaumalisalamnanilayungtamangimpormasyon.”

-Mr. Gary Martinez, Presidente ng Migrante International

ANG PAG-ALIS SAPILIPINAS

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

Page 8: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

4

PersonalnamagpakitasaDepartmentofForeignAffairsKumpletongApplicationFormBirthCertificate(BC)nanasaSecurityPaper(SECPA)atgalingsaNationalStatisticsOffice(NSO)oCertifiedTrueCopy(CTC)nagalingsaLocalCivilRegistrarnamaypatunaynagalingNSOPatunay ng pagkakakilanlan o iba pang mga dokumento na mayroongbuongpangalan,arawatlugarngkapanganakan,at pagkamamamayan

1

3

4

2

Mga Karagdagan na KailanganPara sa mga may Asawa na Babae:

MarriageCertificate(MC)nanasaSecurityPaperatgalingsaNSOoCertifiedTrueCopynagalingsaLocalCivilRegistrar na may patunay na galing sa NSO

Para sa mga Widowed: DeathCertificatengasawa

Para sa mga Anulled:Certifiedtruecopyatphotocopyngunangpahinaatng

dispositive portion ng judgement on annulment at NSO-issuedMarriageCertificatenamayannotationsaannulment decree

Para sa mga Divorced: Certifiedtruecopyatphotocopyngunangpahinaatng

dispositiveportionngjudgementondivorcenanakuhangdayuhangasawanamaypatunaynagalingsaPhilippineEmbassyoConsulatekungsaannakuhaangdiborsiyo

Para sa mga Muslim na AplikantePara sa mga Nakarehistro ang Kapanganakan:

(Tignanang“ParaSaMgaBagongAplikante”)

Para sa mga Hindi Nakarehistro ang Kapanganakan: LateregisteredBirthCertificate(BC)nanasaSecurityPaper

(SECPA)atgalingsaNationalStatisticsOffice(NSO)OrihinalatphotocopyngVoter’sAffidavitoibapang

dokumentonamayroongarawatlugarngkapanganakan,pagkamamamayan,pagkakilanlanattribalaffiliation

Mga Kailangan Para Makakuha ng Pasaporte (Para sa Bagong Aplikante)4

Page 9: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

5PAALALA: Ihandaangorihinalatphotocopyngmgadokumento

Name Hire Processing Procedure (Para sa Mga Direct Hire/Name Hire) Ang“NameHire”aytumutukoysamgamanggagawananakakuhangtrabahosalabasngbansangwalangtulongmulasakahitanomangahensya.NgunitkinakailanganparinnilangmagparehistrosaPOEAparamaiwasanangkahitanomangpaglabagsakanilangkarapatanokontrata.Saparaannaito,mababantayandinngahensyaangkatayuanngmanggagawabilangOFWsaibangbansa.9

Mga Kailangang Dokumento para sa mga Household Service Workers (HSW)10

Unang Bahagi:EmploymentContractna:

MaypirmangHSWatngemployerVerifiedngPhilippineOverseasLaborOffice(POLO)/LaborAttacheMaypatunaynagalingPhilippineEmbassy

WorkPermit/Bisa/NoObjectionCertificate(NOC)Balidong Pasaporte 2X2Picture(ParasaMedicalReferral)Hilingparahindimakasamasa“DirectHiringPolicy”ngPOLOTESDANCIIparasamgaHSW(ParasamgabagongHSWs)OWWACertificateonLanguageandCultureOrientation

Pangalawang Bahagi:Pre-DepartureOrientationSeminar(PDOS)CertificateMedicalCertificatenagalingsamgaDOH-Accreditednaklinika o ospital

Overseas Exit ClearanceAngOverseasExitClearanceoOECayibinibigaysalahatngmanggagawangPilipinonapapuntangibangbansa.PwedeitomagingsaanyongOverseasEmploymentCertificate(OEC)oE-receipt(ElectronicReceipt).5

Overseas Employment Certificate (OEC)AngOECayipinepresentasaPOEALaborAssistanceCenter(LAC)atBureauofImmigration(BI)saairportparahindinakinakailangangmagbayadngtraveltaxatterminalfee.Kasamanito,binibigyandinnglibrengOFWelectronicIDcardo“e-Card.”Itoaynagsisilbing“identificationcard”paramagamitanglahatngserbisyoparasamgaOFWs.6

E-ReceiptAngE-ReceiptaypatunaynanabayarannaanglahatngkailangannatransaksyonsaPOEA,OWWA,atPhilHealth.8

Mga Kailangang Dokumento para Mabigyan ng OEC7 1. Pasaporte na may balidong bisa2.BalidongOWWAMembership3.InformationSheet4.AuthorizationLetter(Parasakinatawan)

Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon

Page 10: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

6

Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon

Proseso (Para sa Name Hires):

11

Page 11: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

Household Service Worker NC II Certification ng TESDA

AngPhilippineTVETQualificationandCertficationSystemoPTQCSayisangstrukturanaginagamitparakilalaninangmgakakayahanngmga“middle-levelskilledoccupations”kungsaankabilangangmgahouseholdserviceworkers.12

Mga Kailangang Dokumento para sa Pag-Apply ng HSW NC II1.KumpletongApplicationForm2.Tatlong(3)Passportsizenalitratonamaypangalansalikodngbawatisa3.KumpletongSelfAssessmentForm

7

Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon

Proseso para Mabigyan ng HSW NC II:13 1. Skills Training2.CompetencyAssessment3.Certification

Page 12: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

8

Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon

Competency Assessment

PAALALA:

1.Kumuhangendorsementlettermulasarecruitmentagency. Ito ay kailangan ninyong ipapakita sa assessment center para kayo ay matanggap. 2.Kinakailangangmarunongkayongmaglinisngbahay,maghugasatmagplanstangdamit,atmaglutongpagkainparamapatunayannamarunongkayongmaginghouseholdserviceworker.Itoaytinatawagna“PerformanceAssessment.”3.PwedengsumailalimsaCompetencyAssessmentkahitnanakapagtaposngtrainingprogramhangga’talamninyonakayaniyonggampananangmgatungkulinbilanghouseholdserviceworker.4.Pwededinsumailalimsa“PortfolioAssessment”ngunithindiitoinaalokparasamgabaguhanghouseholdserviceworker.5.Angassessmentfeeayisanglibong(1000)pisolamangparasakahitanonganyongCompetencyAssessment.6.Humingingopisyalnaresibomulasaassessmentcenter.7.Kapagbumagsak,kinakailanganmagbayadmulingisanglibong(1000)pisoparamakaulitmulingassessment.8.Kapagnakapasanaman,irerekomendaagadngassessmentcenternabigyankayongNationalCertificatemulasaTESDA.

Skills Training

PAALALA:

1.Bagomagpatalasaisangtrainingprogram,siguraduhinmunanaitoaynakarehistrosaTESDA.2.BayaranlamanganghalaganapinahihintulutanngTESDAayonsaopisyalnawebsite(http://www.tesda.gov.ph)athumingingresibo.3.KinakailangangmakatanggapngCertificateofCompletion pagkatapos ng pagsasanay.4.Kapagmayroonnangkaranasandatibilanghouseholdserviceworker,pwedenghindinamagsanaybagodumiretsosaCompetencyAssessment.

Certification

PAALALA:

1.Angcertificationfeeayisangdaang(100)pisolamang at kailangang bayaran ito sa opisina ng TESDA. 2. Ang resibo at ang National Certficate(NCII)parasaHouseholdServiceWorkersay ibibigay pagkatapos magbayad. 3.KailangangipresentasaPOEAangNationalCertificate kasama ng kontrata bago pa man makaalis ng bansa para mabigyan ng Overseas EmploymentCertificate(OEC)4.AngNationalCertificateaybalidohangganglimang(5)taon.

14

Page 13: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

9

Mga Kailangang Bayaran

Pasaporte(Regular)PasaporteRushed)NBI/PoliceClearanceMedicalExaminationTradeTests/TESDACertification*AuthenticationngmgadokumentoBirthCertificate

Php950(15workingdays)Php1200(7workingdays)16

Php11517-

Php110018-

Php14019

=

PAALALA: Ayon sa patakaran ng POEA, ang employer ang kailangang magbayad ngdocumentationcostsatprocessingfeesngdomestichelper.22

Documentation Costs15

BisaPOEAProcessingFeeOWWAMembershipContributionPhilHealthMedicare

(Dependesabansangpupuntahan)US$100/Php4,291.50US$25/Php1,072.88

Php900=

Processing Fees20

Pwedengmaningilangrecruitmentagencyngplacementfeenanagkakahalagasaisang(1)buwannasahod.Ngunittandaannamayroongibangbansanaipinagbabawalangpaniningilngplacement fees.21

Placement Fee

(*KapagKinakailanganlamang)

Page 14: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

10

Depertment of Foreign Affairs (DFA)AngDepartmentofForeignAffairsoDFAayangpangunahingahensyanggobyernonaresponsablesapaghahangadngmaayosna foreign policy para sa bansa. Ang kanilang misyon ay ang mapaabot ang interes ng sambayanang Pilipino sa buong mundo sapamamagitanngpagbuongmatitibaynarelasyonsaiba’tibangbansa.Nakikipag-ugnayandinangDFAsaibapanginternationalorganizationsparaprotektahanang“territorialintegrityatnationalsovereignty”ngPilipinas.23

Department of Labor and Employment (DOLE)

Ang Department of Labor and Employment o DOLE ay ang opisyal naahensyanggobyernongPilipinasnanamamahalasapaggawaatpagpapatupad ng mga patakaran at programa na may kinalaman sa labor at employment. Ang kanilang misyon ay magkaroon ng mas madamingoportunidadparasamanggagawangPilipinopatinarinangprotektahanangkanilangmgakapakananbilangtrabahador.24

Overseas Workers Welfare Administration (OWWA)

Ang Overseas Workers Welfare Administration o OWWA ay isang ahensyangkabahagingDepartmentofLaboroDOLE.AngkanilangpangunahinglayuninayprotektahanatitaguyodangkapakananatkabutihanngmgaOverseasFilipinoWorkersoOFWsatngkanilangmgapamilya.ResponsibilidaddinngOWWAnaasikasuhinangrepatriationngmgaOFWssakalingmagkaroonnggiyera,epidemya,sakuna at iba pang mga banta sa kanilang kaligtasan.25

Mga Ahensyang Dapat Tandaan

Philippine Overseas EmploymentAdministration (POEA)

AngPOEAoPhilippineOverseasEmploymentAdministrationayangnamumunongahensyangPilipinasnanamamahalasapangangasiwaatpagtataguyodngmgaprogramangmaykinalamansapagtratrabahongmgaPilipinosalabasngbansa.Kabilangsamgamithiinngahensyaay ang pagreregula ng industriya na may kinalaman sa pagpapadala ng mgaPilipinoabroad;angpakikipag-ugnayansamgaemployersalabasngbansaupangmaginggabaysamganararapatatlegalnausapin;angpangangalagasakaligtasanatkapakananngmgaOFWs;atangpagbibigaysuportasapamamagitanngpagturosamgaOFWkungpaanogamitinngtamaangperangkinikitaatmagbungaanghirapatpagod sa pag-alis ng Pilipinas.26

Philippine Overseas Labor Office (POLO)

AngPOLOoPhilippineOverseasLaborOfficeaykasalukuyangmayroongtatlumpu’tpitong(37)opisinasaiba’tibangbansaatrehiyon.AngmgamisyonngPOLOay:siguraduhingmayroongsapatnaproteksyonangmgatrabahadornaPilipinosapagkakaroonng maayos na papeles at pagsunod sa mga polisiya ng bansang pinagtratrabahuhan;magbigaynghandangtulongsakalingmayPilipinongnangangailangansalugarnasakop;maghanapngmaayosnamgaoportunidadpangtrabahonapwedengpasukanngmgaPilipinosabansangiyon;athuliayangpagtaguyodsapangkalahatangkabutihanngmgaOFWssabansangnasasakopsapamamagitanng mga programa at aktibidad na makakatulong sa pagyaman ng kaalamanngmgaOFWsukolsabansangpinagtratrabhuhanatsaPilipinas.27

Page 15: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

11

AngPre-DepartureOrientationSeminaroPDOSayisinasagawangOWWAparasalahatngmgapaalisnaOFWs.AngpangunahinglayuninngPDOSayangmaiparatinganglahatngkailangangmalamanparamaihandaangsarilipagdatingsaibang bansa.

LahatngmgapaalisnaOFWsaykinakailangangdumalosaPDOS.Angmgaseminarnaitoayisinasagawangmgaiba’tibangahensyanglisensyadongPOEAatmganon-profitnaorganisasyon.Bawatseminarayinaabotnglimang(5)orasdahilisa-isangnitongsinusuriangmgasumusunodnapaksa:28

Values ClarificationThe Code of Discipline para sa mga OFWsCoping Mechanisms Karapatan at Obligasyon na nasa KontrataTungkulin at ObligasyonInstitutional Support SystemsRemittance ProceduresHIV/AIDS EducationTravel Procedures

1

76543

2

98

Kamakailanlamangayisinamanarinangself-defensesaseminar.Itinuturo ito saparaan ng pagpapanood ng isang tatlumpung (30)minutonabidyonaginawangInternationalOrganizationforMigrationoIOM.Naghandarinangorganisasyonngmgakaragdagannamateryalestungkolsapisikal,sekswalatpananalapinapang-aabusosamgaOFWs.29

Pre-Departure Orientation Seminar ng OWWA

Page 16: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

12

Employment Ordinance of Hong Kong30

Anglahatngkarapatanngmgamigrantdomestichelpersayprotekadosailalimng“EmploymentOrdinanceofHongKong.”Masmalawakangsaklawnitokumparasabatasngibangbansaparasamgadomestichelpers.Kasamanaditoangpagkakaroonngproteksyonsatrabahoatmgapwedengmatanggapnabenepisyo.

Nakasaaddinsaordinansyanadapatmagkapareholamangangmgakarapatanngmgamigrantdomestichelpersatmgalokalnaempleyadosamgasumusunodnatermino:

1.Isangarawnapahingakadalinggo 2.Labindalawanastatutoryholidayskadataon 3. Paid Sick Days 4. Maternity Leave 5. Annual Leave 6. Severance Pay

Bukod pa roon, mayroon din patakaran sa ilalim ng Employment Ordinancenakinakailangannalahatngmgamigrantdomestichelpersaymagkaroonng“Two-YearStandardEmploymentContract(ID407)”sakanilangmgaamoathindisarecruitmentagency.Binabanggitdinditonahindipwedengmagtrabahoangdomestichelpersaibapanglugarkundisabahaylamangmismonakanilangamo.

Subalitmaymgahindirinkanais-naisnapatakaranangHongKongpagdatingsamgamigrantdomestichelpers.Isaditoayangbatasnanagsasabinakinakailangansabahaysilangamonilatumira.Dahildito, mas nagiging malaki ang posibilidad na malabag ang kanilang mga karapatan.

Hindirinkasamasa“NationalLaw”atStandardContractngmgamigrantdomestichelpersangpagkakaroonngminimumwageatpaglimitasaorasngtrabaho.Angibigsabihinnitoaysilaangkinakailangannamaging“on-call”buongaraw.

Two Week RuleAyonsaImmigrationDepartmentalPolicynatinatwagna“TwoWeekRule,”kinakailanganumalissaloobngdalawanglinggoangmigrantdomestichelpersaHongKongkapagtinanggalsilasatrabahobagopamanmataposangkontratanila.Kailangangbumaliksilasakanilang sariling bansa at doon mag-apply muli bago bumalik ng HongKong.

DalawangtaonlamangangpinakamahabangpanahonnapwedengmanatiliangmigrantdomestichelpersaHongKongsailalim ng iisang amo batay sa kanilang kontrata. Pagkatapos nito, kinakailangan nilang bumalik sa kanilang bansa para mag-apply ng panibagongkontrataomagrenewnito.Ipinagbabawalngpatakarannaitonamanatiliangmgamigrantdomestichelpersnghigitpasapitongtaonsabansaparahindimagingpermanentengresidente.

Mga Karapatan Bilang Domestic Helper

Page 17: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

13

Standard Employment Contract (ID 407)31

Angisang“StandardEmploymentContract”ayangkasunduanngisang“employer”atdomestichelperkungsaanangparehongpanigaydapatnanakapirma.Angmalakingbahaginitoaynakabasesa“LabourOrdinanceofHongKongCap57”atang“EmployeesCompensationOrdinanceChapter282.”

Angpetsasaunangtalatangkontrataayhindiangsimulangtrabahosapagigingdomestichelper.Angpetsangitoaynagsasabilamangkungkailanpumirmaangdalawangkontrata o pumasok sa nasabing kasunduan.Angmismoototoongkontratasapagtratrabahoaymakikitasavisa na ibinigay ng Immigration Department. Ito ay nakatatak sapassportngdomestichelperatnakasaadangpetsaatkunghanggangkailanitomaaringmagamit.Angkontrataayparasadalawangtaon.Ngunitdahilsa“TerminationClauseNo.10”ngHongKong,angamoaypwedemagisyunglegalnapaghintongkontrataisangbuwanbagoitotanggalinkungkaya’twalaparingkasiguraduhannaangisangdomestichelperaymagtatagalngdalawangtaonsaamokahitnamayroonpangdalawangtaonnakontrataito.

I. Ang Durasyon o Haba ng Kontrata:i.

ii.

iii.

Kungmayroonmangpagkakataonnasinasabingemployernaangibangbahayoopisinanapinagtratrabahuandinngdomestichelperaypag-aarinilakaya’tpwedemanilbihandoonangdomestichelper,itoparinayilegaldahilwalaangaddressnaitosapinirmahangkontrata.Angamooemployerdinayobligadongdalhinangdomestichelpersa“RegistrationofPersonOffice”saloobngsampungarawpagdatingdoonupangmakuhaang“HongKongIdnetificationCard”.Dapatdindalhinngamooemployerangdomestichelpersaopisinang“ConsularGeneral”paramagparehistro.Responsibilidaddinngamooemployernaikuhaangkanilangdomestichelperng“Employee’sCompensationOrdinanceChapter282.”

ii.

iii.

iv.

Angtrabahoatobligasyonngdomestichelperaylimitadolamangsaaddressotirahannanakasaadsakontrata.AngdomestichelperayhindipwedengmanilbihanomagtrabahoparasaibaosaibanglugarkungwalangpermisyonmulasaImmigrationDepartmentngHongKong.

i.

II. Ang Trabaho at Obligasyon ng Domestic Helper at Employer

Angkitaosuweldongisangdomestichelperaydependesakunganoangnakasulatsanapagkasunduangkontrata.Pwedeitongmasmataassanapagkasunduanghalaga,dependesakagustuhanngamooemployerngunithindipwedengmasmababa sa kung magkano ang nakalagay sa kontrata. Ang tawagsanakasaadnahalagasakontrataayang“minimumallowablewage.”Angamooemployeraydapatibigayangsuweldongdomestichelpersatamangpanahonoorasatdapatmagbigaydinngresibo.Angdomestichelpernamanbagopirmahanangnasabingresiboaydapatsiguraduhinganghalagangnakasulatditoayparehosahalagangkanyangnatanggap.Masmabutidinkungwalangnakasaadnahalagasaresiboayangdomestichelpernaangmagsulatnangnatanggapnahalaga.

i.

ii.

III. Suweldo

Laman ng Employment Contract

Page 18: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

14

Angmgapagbabagosa“minimumwage”sagobyernongHongKonghindipwedengmakaapektosanapagkasunduanghalaga.Maarilamangmapalitanitokapagnakapirmanangbagongkontrataangdalawangpanig.Angperaoallowanceparasapagkainngdomestichelperayhindipakasamasasuweldongibinibigayngamobuwan-buwan.Kungangamoayhindinagbibigaynglibrengpagkain,kailanganitongmagbigayng“foodallowance”atdapataymalinawnanakasaadsakontrata.Mayroongmgapagkakataonnaangamoaynagbabawasnghalagasakabuuanngsuweldongdomestichelpersamganasiranggamitohindiinaasahangpagkakataon.MaariitonggawinngamongunithindiitopwedenglumagpasngHK$300.00atangpinakamalakingbahaginapwedengibawasngamosasuweldoay1/4lamangngbuwanangkitangdomestichelper.

iii.

iv.

v.

Ang amo o employer ay dapat bigyan at payagan ang domestichelpernamagkaroonngisangbuongarawodalawampu’tapat(24)orassaisanglinggo.Kunghindinamanitonakapahingasaregularnanapagksunduangarawaykailanganmasabihanngamoangdomestichelperapatnapu’twalong(48)orasbagosabihinangibangarawnanapiliparasapahinga.Angbagongarawnaitoaydapatsaloobngtatlumpung(30)arawmulasaorihinalnaarawngpahingangdomestichelper.

i.

ii.

IV. Ang Araw ng Pahinga

MalibansabakasyonnaibinibigaysamgadomestichelperaymayroondinsilangkarapatansamgaopisyalnawalangpasoknggobyernongHongKong.Kunghindinamanitonagamitaydapatpalitanngamoangarawngbakasyonnaitosaloobnganimnapung(60)arawpagkataposngnasabingarawnawalangpasok.

i.

ii.

VI. Ang mga Opisyal na Walang Pasok

LibrengpamasahesaeroplanongdomestichelperpapuntangHongKongatpabalikngPilipinasokungsakalimangangkontarataaymataposomatigilngmasmaaga.Kasamarinditoangpamasahengdomesticworkerpapuntangprobinsyangpinanggalingan sa Pilipinas.KailangandinngemployernabigyanangdomestichelperngbaonsapagbiyahenanasaHK$100.00.Lahatdinnggastusinsaprosesongpag-aayosngkontratasalokalnaahensyanggobyernosaPilipinasgayangPOEA,OWWA, at iba pa ay dapat bayaran pabalik ng amo kapag may ipinakitang resibo.

i.

ii.

iii.

VII. Mga Benepisyo: Ang mga ito ay obligadong ibigay ng employer kahit sino mang partido ang maghinto ng kontrata, ito ay ang tinatawag na “contractual obligations” ng isang employer.

Laman ng Employment Contract

Saunangdalawangtaonngpamamasukansaamoaymakakakuhangpitongarawnataunangbakasyonangdomestichelper.Nadadagdagannamanitongisangarawbawattaonnanadagdagsapamamasukansaparehongamo.

Halimbawa:Kungmayroonngtatlongtaonangdomestichelpersaparehongamoaymagigingwalongarawnaangkanyang‘annualleave’atkungmayroonngapatnataonangdomestichelpersaparehongamoaymagigingsiyamarawnaangkanyang‘annualleave.’

ii.

V. Ang Taunang Bakasyon o Pahinga

Angbawatdomestichelperaynakakaiponngtinatawagna“AnnualLeave”namayroongbayadosuweldo.Itoaymakukuhakungangdomestichelperaypatuloynananinilbihansaparehongemployersamatagalnapanahon.

i.

Page 19: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

15

Kompensasyonparasasakitoinjury-ditoaydapatngmayroonangdomestichelperng“employee’scompensationinsurrance”mulasaamo,kungwalanamanaydapatsagutinngamoanglahatnggastusingmedikalngdomestichelpernanakuhahabangnamamsukansaamo.Maaaringmakakuhang“sickleave”angdomestichelperngunitkailanganngkatibayanmulasadoktornatinatawagna“sickleavecertificate”atipresentanamanitosaamopagkatapos.Ang“sickleaveallowance”aymaaarilamangmakuhakungitoayapatnaarawpataas.Kungitonamanayapatnaarawpababaaywalangmakukuhanaallowanceangdomestichelper.Habangnasa“sickleave”angemployeraybawalnaipasawalangbisaoitigilangnapagkasunduangkontrata.

i.

ii.

iii.

VIII. Iba pang Benepisyo ng Kailangan ng Katibayan

Maaaringangamo/employeroangdomestichelperangmaghintongkontratasapamamagitanngpagbibigayngisangbuwangpasabiopaalala.Itorinaydapatipaalamsa“ImmigrationDepartment”at“LabourDepartment.”Kungisasadalawangpartidoanghindimakapagbigayngabisoukolsapaghintongkontrata,isangbuwanbagoitoumepektoaykailangannitongmagbayadngisangbuwanghalagangsuweldo.

i.

ii.

IX. Sa Paghinto ng Kontrata

1.Hindisumusunodsautosngamoayossapinagkasunduangtrabaho; 2.Maliomasamangpag-uugali; 3.Aminadosapagnanakawopanloloko; 4.Laginghindipagsunodsadapatgawinsatrabaho.

Parasadomestichelpermaaariniyangihintoangkontratakung:iv.

1. Kinatatakutanniyaangpisikalnakaligtasansakamayngamoopananakit,patinarinangnakakahawangsakit; 2.Di-makatongpagtratongamosadomestichelper; 3. Namamasukan na sa loob ng limang taon ngunit napatunyannahindinakayaangtrabahongpinagagawasakanya.

Laman ng Employment Contract

Angdomestichelperaymaykarapatansalibrengtirahannamayilaw,tubig,athigaansapagtulog.Angdomestichelperaymaykarapatansalibrengpagkain.KunghindinamanaydapatbigyanngamoangdomestichelperngHK$750buwanbuwanparasagastusinnitosapagkain.

iv.

v.

Parasaamooemployermaaariniyangihintoangkontratakungangdomestichelperay:

iii.

Page 20: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

16

Gabay Para Makaiwassa Illegal Recruitment

Pagsingil o pagtanggap ng pera na mas malaki pa sa kinakailangangbayad;Paggawangmgapekengdokumentonamaykaugnayansarecruitmentoemployment;Pagbigay ng maling impormasyon o dokumento para lamang makakuhanglisensyaoawtoridadsailalimngLaborCode;Pagpilitsamanggagawanaumalissakasalukuyangtrabahoparaalokanngibapangtrabahosaibangbansa;Pagpadalangmgamanggagawasamgalugarnamapanganibsakalusugan,moralidadosadignidadngPilipinas;PagpalitopagbagongemploymentcontractsnawalangpahintulotmulasaDepartmentofLaborandEmployment;PagtagongmgadokumentongmaykaugnayansapagbiyahengOFWkapalitngpera;Hindipagsumitengmgaulattungkolsakatayuanngtrabaho,placementvacancies,remittancesngforeignexchangeearningsat iba pang impormasyon na may kinakailangang malaman ng Secretary ng Labor and Employment.

1

2

3

4

5

6

7

8

Ano ang Illegal Recruitment?32

AlinsunodsaArtikulo13ngLaborCodengPilipinas,angpinakasimpleng depinisyon ng Illegal Recruitment ay ang pagkalap ngmgamanggagawangPilipinoparamagtrabahosaibangbansangwalanglisensyaowalangawtoridadmulasaPOEA.

Iba Pang Anyo ng Illegal Recruitment

(Tignanangmgalitratosasusunodnapahinaparasamasdetalyadongexplanasyon)

PAALALA: Parasiguradonglisensyadoangahensyangbalakaplayanoinaaplayan,tumungosaPOEAwebsite(http://www.poea.gov.ph/cgi-bin/aglist.asp?mode=all)parasakumpletonglistahanngmgaaccreditednaahensya.

Paano Makakaiwas saIllegal Recruitment33

Page 21: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

17

Gabay Para Makaiwassa Illegal Recruitment

Page 22: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

18

Mga Dapat at Di-DapatGawin sa Hong Kong34

MGA DAPAtGAWIN SA PAGTIRa

SA HONGKONG

Irespeto ang Chinese na tradisyon, kultura,

kalakaran, pagsasanay, at mahigpit na sundin ang kanilang mga batas at

regulasyon.

Bumati ng magalang at maayos kapag may nakitang kakilala o

bagong nakilala.

Ugaliing magsuot ng damit na konserbatibo

para ika'y hindi mabastos at mabigyan ng tamang

paggalang.

Magpakita ng maayos at magalang na

pag-uugali sa lahat ng oras

Itago ang mga importanteng pag-aari

o gamit sa ligtas na lugar.

Itago ang iyong pasaporte sa iyong posesyon, ito ay

iyong personal na pag-aari. Ilegal sa parte ng employer kung ito ay kunin at itago

para sa iyo.

pilipinas

pasaporte

pilipinas

pasaporte

Huwag kalimutang dalhin at itago lagi ang

pasaporte sa iyo.

Huwag kalimutang bumati at sumagot ng

magalang kapag kinausap ng ibang tao.

Huwag ipakita at ilabas ang iyong galit

sa pampublikong lugar.

Laging sumunod sa oras na nakatakda, at

subukang huwag mahuli sa oras.

Huwag magsuot ng damit na nagpapakita

masyado ng katawan o balat.

Huwag magsasabi ng masamang mga komento ukol sa ibang tao o mga

bagay na nakikita sa paligid.

blah blahblah blah

Huwag makipagtungo sa mga iligal na

nagpapautang.

$

Huwag isangla ang iyong pasaporte.

pilipinas

pasaporte $Huwag gamitin ang

iyong pasaporte bilang kolateral sa pagloloan

ng pera.

Paalala: Ang pagkakaroon ng dalawang trabaho o employer ay hindi legal sa batas, tanging ang nakasaad sa employment contract na tirahan ang pwedeng pagsilbihan.!

Huwag kumuha ng litrato ng airport, at ng ilang mga

relihoyoso at pampublikong imprastraktura.

Huwag magdala ng kahit anong nakakaadik at

nakakasamang droga sa lungsod.

a) Droga kagaya ng mga sumusunod: "opium, morphine, heroin, cocaine, cannabis, methadone, psychotropic drugs like stimulants, Amphetamine, Ecstasy, Benzodiazepine, Antibiotics like penicillin, tetra-cycline, corticosteroid, etc."

b) Mga Kemikal kagaya ng "Acetic Anhydride, Ephedrine

c) Armas at sandata, granada, paputok, at ibang mga bagay na pwedeng sumabog

d) Mga hayop at halaman.

e) Mga nanganganib na uri o "endangered species".

f ) Mamahaling alahas o dyamante

g) Karne- baboy at manok

h) Mga produktong sigarilyo

pilipinas

pasaporte $

Huwag dalhin ang mga sumusunod sa

HongKong

MGA HINDI DAPAt GAWIN SA

PAGTIRa SA HONGKONG

MGA DAPAtGAWIN SA PAGTIRa

SA HONGKONG

Irespeto ang Chinese na tradisyon, kultura,

kalakaran, pagsasanay, at mahigpit na sundin ang kanilang mga batas at

regulasyon.

Bumati ng magalang at maayos kapag may nakitang kakilala o

bagong nakilala.

Ugaliing magsuot ng damit na konserbatibo

para ika'y hindi mabastos at mabigyan ng tamang

paggalang.

Magpakita ng maayos at magalang na

pag-uugali sa lahat ng oras

Itago ang mga importanteng pag-aari

o gamit sa ligtas na lugar.

Itago ang iyong pasaporte sa iyong posesyon, ito ay

iyong personal na pag-aari. Ilegal sa parte ng employer kung ito ay kunin at itago

para sa iyo.

pilipinas

pasaporte

pilipinas

pasaporte

Huwag kalimutang dalhin at itago lagi ang

pasaporte sa iyo.

Huwag kalimutang bumati at sumagot ng

magalang kapag kinausap ng ibang tao.

Huwag ipakita at ilabas ang iyong galit

sa pampublikong lugar.

Laging sumunod sa oras na nakatakda, at

subukang huwag mahuli sa oras.

Huwag magsuot ng damit na nagpapakita

masyado ng katawan o balat.

Huwag magsasabi ng masamang mga komento ukol sa ibang tao o mga

bagay na nakikita sa paligid.

blah blahblah blah

Huwag makipagtungo sa mga iligal na

nagpapautang.

$

Huwag isangla ang iyong pasaporte.

pilipinas

pasaporte $Huwag gamitin ang

iyong pasaporte bilang kolateral sa pagloloan

ng pera.

Paalala: Ang pagkakaroon ng dalawang trabaho o employer ay hindi legal sa batas, tanging ang nakasaad sa employment contract na tirahan ang pwedeng pagsilbihan.!

Huwag kumuha ng litrato ng airport, at ng ilang mga

relihoyoso at pampublikong imprastraktura.

Huwag magdala ng kahit anong nakakaadik at

nakakasamang droga sa lungsod.

a) Droga kagaya ng mga sumusunod: "opium, morphine, heroin, cocaine, cannabis, methadone, psychotropic drugs like stimulants, Amphetamine, Ecstasy, Benzodiazepine, Antibiotics like penicillin, tetra-cycline, corticosteroid, etc."

b) Mga Kemikal kagaya ng "Acetic Anhydride, Ephedrine

c) Armas at sandata, granada, paputok, at ibang mga bagay na pwedeng sumabog

d) Mga hayop at halaman.

e) Mga nanganganib na uri o "endangered species".

f ) Mamahaling alahas o dyamante

g) Karne- baboy at manok

h) Mga produktong sigarilyo

pilipinas

pasaporte $

Huwag dalhin ang mga sumusunod sa

HongKong

MGA HINDI DAPAt GAWIN SA

PAGTIRa SA HONGKONG

Page 23: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

19

AngmgasumusunodaynakasaadngmalinawsamgaBatasatRegulasyonnaipinapatupadngPOEA:

Ang mga Sumusunod ay Seryosong Paglabag sa Batas at ang mga Karampatang Kaparusahan

Ang paggawa ng isang mabigat na kasalanan o krimen na dapat maparusahan ng batas ng Pilipinas at batas ng bansang pinagtratrabahuhan.

Unang Paglabag: AnimnabuwanatisangarawhanggangIsang(1)taonnapagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Pangalawang Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon.

Hindi makatarungang pagtanggi na umalis patungo sa bansa o lugar na pagtratrabahuhan pagkatapos na lahat ng paggawa at pag-alis na dokumento ay naaprubahan na ng mga ahensya ng gobyerno na kinakailangan.

Unang Paglabag: AnimnabuwanatisangarawhanggangIsang(1)taonnapagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Pangalawang Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon.

1

2

Ang mga Sumusunod Naman ay mga Mas Mababang Paglabag sa Batas at ang mga Karampatang Kaparusahan

Pagsumite o paggawa ng mga pekeng impormasyon o dokumento para maaprubahan ang aplikasyon sa trabaho o employment.

Unang Paglabag: Dalawahangganganimnabuwan(2-6)napagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Ikalawang Paglabag: AnimnabuwanatisangarawhanggangIsang(1)taonnapagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon.

Hindi makatarungang paglabag sa employment contract.Unang Paglabag: Dalawahangganganimnabuwan(2-6)napagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Ikalawang Paglabag:AnimnabuwanatisangarawhanggangIsang(1)taonnapagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon.

Pagnakaw o pagkuha ng pondo o pera ng kumpanya at/o mga kagamitan na ipinagbilin ng kasamahan sa trabaho para ipadala sa kanilang pamilya o kaanak sa Pilipinas.

Unang Paglabag: Dalawahangganganimnabuwan(2-6)napagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.

2

3

1

Mga Paglabag at Nararapat ng ParusaPara sa mga “Land-Based Worker”Kabilang

ang mga House Helper at Domestic Helper35

Page 24: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

20

Ang mga Sumusunod Naman ay mga Mas Mababang Paglabag sa Batas at ang mga Karampatang Kaparusahan

Bayolasyon sa mga sagradong ritwal at kaugalian ng bansang pinagtratrabahuhan.

Unang Paglabag: Dalawahangganganimnabuwan(2-6)napagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Ikalawang Paglabag: AnimnabuwanatisangarawhanggangIsang(1)taonnapagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon.

4

PAALALA: KahitsinoaymaykarapatangmagsampangkasooreklamolabansaDomesticHelperoHouseHelper(LandBasedOFW),maaariitonggawinsaPOEAatnasailalimngpanunumpa.AngPOEAnamanaymagsasagawangaksyonatlilitisinangkasooreklamosangayonsaimpormasyonnagalingsaOFW.

Ikalawang Paglabag: AnimnabuwanatisangarawhanggangIsang(1)taonnapagsuspindemulasapagsalisa“OverseasEmploymentProgram”.Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon.

Mga Paglabag at Nararapat ng ParusaPara sa mga “Land-Based Worker”Kabilang ang mga House Helper at Domestic Helper

Page 25: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

21

Ang Iba Pang Posibleng mga Paglabag ng mga OFW/

Domestic Helper/House Helper:36

Adiksyon sa droga o posesyon ng ipinagbabawal at delikadong gamot;

Pagsusugal o iba pang kagaya nito, lalo na kung ang batas ng bansang pinagtratrabahuhan ay mahigpit na ipinagbabawal ang mga ito;

Paggawa ng kaguluhan o preblema sa lugar ng pinagtratrabahuhan;

Pagnanakaw at panloloob;

Nagpapasimuno o sumasali sa mga strike o alinmang paghinto ng trabaho kung saan ang mga batas ng pinagtratrabahuhan ay ipinagbabawal ang mga nasabing kilos;

Pagtakas o pag-abandona sa employer;

Paglalasing, lalo na kung ang batas ng bansang pinagtratrabahuhan ay mahigpit na ipinagbabawal ang mga nakalalasing na inumin, kemikal, at iba pang kagaya nito;

Ang Iba Pang Posibleng mga Paglabag ng mga OFW/ Domestic Helper/ House Helper:

beer

A

A

A

A

STRIKE!! STRIKE!!

STRIKE!!

$

Prostitusyon, Imoralidad, at Kalaswaan;

Bandalismo o pagsira sa pagmamay ari ng kompanya o ng pinagtratrabahuhan.

Vandalism

Pagdadala ng baril o pagmamay ari ng nakakamatay na armas;

Ang hindi pagsunod sa mga nakasaad sa employment contract;

employment

contract

Ang hindi pagbayad sa mga panunugutan sa pagbalik ng Pilipinas;

$

Ang hindi pagsuporta sa pamilya;

Ang hindi pagsunod sa "Code of Discpiline for Overseas Wokers."

Code ofdiscipline

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

Page 26: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

22

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante37Dagdag na Gabay Mula sa Migrante (Ang Pag-alis sa Pilipinas)

Ipaalam sa pamilya kung ano ang pangalan ng agency, amo, magkano ang suweldo at saan ang lugar na pagtratrabahuhan.

Agency

amo

magkano angsweldo

saan magtatrabaho

Ipaxerox lahat ng mga dokumento na may kinala-man sa pag-alis at mag-iwan ng kopya sa pamilya.

Ipaalam din sa Migrante ang lahat na mga impormasyon na may kinalaman sa pag-alis para masabihan ang Migrante Chapter sa bansang pagtratrabahuhan.

xerox original

migrante international

1 2

3

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante (Ang Pag-alis sa Pilipinas)

Ipaalam sa pamilya kung ano ang pangalan ng agency, amo, magkano ang suweldo at saan ang lugar na pagtratrabahuhan.

Agency

amo

magkano angsweldo

saan magtatrabaho

Ipaxerox lahat ng mga dokumento na may kinala-man sa pag-alis at mag-iwan ng kopya sa pamilya.

Ipaalam din sa Migrante ang lahat na mga impormasyon na may kinalaman sa pag-alis para masabihan ang Migrante Chapter sa bansang pagtratrabahuhan.

xerox original

migrante international

1 2

3

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante (Ang Pag-alis sa Pilipinas)

Ipaalam sa pamilya kung ano ang pangalan ng agency, amo, magkano ang suweldo at saan ang lugar na pagtratrabahuhan.

Agency

amo

magkano angsweldo

saan magtatrabaho

Ipaxerox lahat ng mga dokumento na may kinala-man sa pag-alis at mag-iwan ng kopya sa pamilya.

Ipaalam din sa Migrante ang lahat na mga impormasyon na may kinalaman sa pag-alis para masabihan ang Migrante Chapter sa bansang pagtratrabahuhan.

xerox original

migrante international

1 2

3

Page 27: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

ANG PAG-ALIS SA PILIPINAS

23

ANG PAGDATING SA IBANG BANSA

“Karaniwantalagananangyayarisahaloslahatngbansa,kapagfirst-timerkaatnakitayung passport mo na Pilipino, talagang mararamdaman mo yung ibang klaseng paghihigpitdahilPilipinoka.Kahitmeronkangmgadokumento.”

-Mr. Gary Martinez, Presidente ng Migrante International

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

Page 28: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAGDATING SA IBANG BANSA

24

Embahada sa Hong Kong38

Consul General:Address:

Tel No:Fax:

Email Address:

Hon.(Mr.)NoelEugeneEusebioM.Servigon14thFloor,UnitedCentre,95Queensway,Admiralty,HongKongSAR(852)2823-8501(852)2866-9885;(852)[email protected];[email protected]

OWWA Hong Kong39

Mobile:Email Address:

(852)637-41437;(852)[email protected];[email protected]

POLO Hong Kong40

Labor Attache I:Labor Attache II:

Tel No:Fax:

Ms. Ma. Teresa B. OlgadoMr.ManuelC.Roldan(852)2866-4882;(852)2866-7081(852)2861-3521

Lokasyon at Numero ng Embahadang Pilipinas, OWWA at POLO

Page 29: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAGDATING SA IBANG BANSADagdag na Gabay

Mula sa Migrante41

25

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante (Ang Pagdating sa Ibang Bansa)

Napakaimportante na tandaan ang mga impormasyon na may kaugnayan sa tradisyon, kultura at mga kaugalian ng tao sa lugar ng pinagtratrabahuhan.

Tradisyon

kultura

kaugalian ng tao

Pagkatapos, pag-aralan ang lahat ng mga natutunan at i-apply ang lahat ng ito sa araw-araw.

1 2 3Kailangang matutuong mag-obserba kung paano kumilos ang mga tao sa inyong kapaligiran kapag walang alam tungkol sa kanilang kultura para maiwasang magkamali.

goodmorning

ma'am.

Kapag hindi naman sigurado sa isang bagay, mas mabuting hintayin muna na iba ang gumawa para malaman ninyo ang kahihinatnan.4 5

Importante din na palaging nasainyo ang inyong "cellphone" para bukas parin ang linya ng komunikasyon ninyo sa inyong pamilya sa Pilipinas kung sakaling may masamang mangyari.

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante (Ang Pagdating sa Ibang Bansa)

Napakaimportante na tandaan ang mga impormasyon na may kaugnayan sa tradisyon, kultura at mga kaugalian ng tao sa lugar ng pinagtratrabahuhan.

Tradisyon

kultura

kaugalian ng tao

Pagkatapos, pag-aralan ang lahat ng mga natutunan at i-apply ang lahat ng ito sa araw-araw.

1 2 3Kailangang matutuong mag-obserba kung paano kumilos ang mga tao sa inyong kapaligiran kapag walang alam tungkol sa kanilang kultura para maiwasang magkamali.

goodmorning

ma'am.

Kapag hindi naman sigurado sa isang bagay, mas mabuting hintayin muna na iba ang gumawa para malaman ninyo ang kahihinatnan.4 5

Importante din na palaging nasainyo ang inyong "cellphone" para bukas parin ang linya ng komunikasyon ninyo sa inyong pamilya sa Pilipinas kung sakaling may masamang mangyari.

Page 30: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS

ANG PAG-ALIS SA PILIPINAS

26

ano ang aking

GAGAWIN SAKALING MAY MANGYARI

“ParasaAsya,mgakasongmaykaugnayansacontract violations ang mga kasong madalas naming mahawakan.Yunyunghinditamanapamamasahod.Yungpaglabagtalaga,kungmasunodmanyungsuweldo,hindinamannasusunodyungorasngtrabahoatillegaltermination.BastalaborviolationsangpinakamatingkadsaAsya.”

-Mr. Gary Martinez, Presidente ng Migrante International

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

Page 31: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANO ANG AKING GAGAWIN SAKALING MAY MANGYARI

27

IpagbigayalamsaEmbahadangPilipinasoPOLOangkaso.Makipag-ugnayansaabogadongtinalagangDFAparamapabilisangpag-absuweltongkaso.Ipaalamangbuongkwento,ibigayanglahatngkailangangimpormasyon at ipakita ang mga kinakailangang dokumento.

12

3

Mga Kailangang GawinKung Sakaling Magkaroon ng Kaso42

Dagdag na GabayMula sa Migrante43

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante (Ano Ang Aking GagawinSakaling May Mangyari)

Alamin ang Criminal Justice System sa bansang pinagtratrabahuhan.

Bago magsampa ng kaso, humingi muna ng payo sa mga NGOs tulad ng Migrante International para malinawan sa kasong kinasasangkutan.

migrante international

1 2

CRIMINAL JUSTICE

SYSTEM

Dagdag na Gabay Mula sa Migrante (Ano Ang Aking GagawinSakaling May Mangyari)

Alamin ang Criminal Justice System sa bansang pinagtratrabahuhan.

Bago magsampa ng kaso, humingi muna ng payo sa mga NGOs tulad ng Migrante International para malinawan sa kasong kinasasangkutan.

migrante international

1 2

CRIMINAL JUSTICE

SYSTEM

Page 32: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

28

Kumpletong SalaysayOFW Information SheetAgency Verification FormPOEA Approved ContractPDOS CertificatePhotocopy ng PasaporteResiboPayslipCertificate of IndigencyIba pang mga dokumentong may kinalaman sa deployment na makakatulong sa kaso

Mga Kailangang DokumentoPara Magsampa ng Kaso44

ANO ANG AKING GAGAWIN SAKALING MAY MANGYARI

TANDAAN:Kungsakalingkayoaynagingisangbiktima,oanginyongkapamilya, o kaya naman may kakilala kayong biktima ng pang-aabuso,exploytasyon,illegaltermination,humantrafficking,okapabayaanmulasagobyerno,huwagkayongmagdalawangisipnamagsumbong sa Migrante International. Nandito kami para tulungan kayo.

I-clicklamanganglinknaito:(http://migranteinternational.org/?page_id=1187t)atsagutanangmgapatlangsa “Migrante Online Grievance Form.” Sa pamamagitan nito, maipapaabot sa Migrante International ang nais ninyong iparating at agaran naman kayong matutulungan.

Page 33: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

29

1U.S.DepartmentofState,BureauofNearEasternAffairs.(2011).Backgroundnote:HongKong.Retrievedfromhttp://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/2747.htm

2OverseasWorkersWelfareAdministration.(2012).PDOSmaterials:Hong-Kong.Retrievedfromhttp://www.owwa.gov.ph/wcmqs/pdos/materials/hong-kong_pdos.html

3PhilippineOverseasEmploymentAgency.(2010).OFWdeploymentpercountryandskill–newhires.Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/stats/2010%20Deployment%20by%20Destination,%20Occupation%20and%20Sex%202010%20-%20New%20hires.pdf

4DepartmentofForeignAffairs.(2009).Passportrequirementsforfirst-timeapplicants.Retrievedfromhttp://www.dfa.gov.ph/main/index.php/consular-services/passport/passport

5PhilippineOverseasEmploymentAgency.(2011).HiringFilipinoworkers.Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/about/hiring.htm

6DepartmentofLaborandEmployment.(2009).Overseasemployment:Whatistheoverseasemploymentcertificate(OEC)issuedbythePOEA?Retrievedfromhttp://dole9.org/faq.php?mfc=2&pg=1#faq30

7ConsulateGeneralofthePhilippinesHongKongSAR.(n.d).POEAoverseasemploymentcertificates(OECs).Retrievedfromhttp://www.philcongen-hk.com/labor/g4.htm

8E-GovernanceCenterofExcellence.(n.d.).POEA’se-link:Revisited.Retrievedfromhttp://egov-coe.ncc.gov.ph/index.php?option=com_content&task=view&id=62&Itemid=1

9PhilippineOverseasEmploymentAgency.(2002).POEArulesandregulationsgoverningtherecruitmentandemploymentofland-basedoverseasworkers.Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/rules/POEA%20Rules.pdf

10PhilippineOverseasEmploymentAgency.(n.d.).Namehireprocessingpro-cedure.Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/ofw/nameHire.pdf

11PhilippineOverseasEmploymentAgency.(n.d.).Citizen’scharter.Retrieved

fromhttp://www.poea.gov.ph/arta_iso/POEA%20Citizen%20Charter.pdf

12TechnicalEducationandSkillsDevelopmentAuthority.(n.d.).Fre-quentlyaskedquestions(FAQs)onassessmentandcertification:WhatisPTQCS?Retrievedfromhttp://www.tesda.gov.ph/program.aspx?page_id=309 13TechnicalEducationandSkillsDevelopmentAuthority.(n.d.).Proce-duresandguidelinesinapplyingforHSWNC.Retrievedfromhttp://www.tesda.gov.ph/program.aspx?page_id=48

14TechnicalEducationandSkillsDevelopmentAuthority.(n.d.).Fre-quentlyaskedquestions(FAQs)onassessmentandcertification:Whatisanationalcertificate(NC)?Acertificateofcompetency(COC)?Retrievedfromhttp://www.tesda.gov.ph/program.aspx?page_id=309

15DepartmentofLaborandEmployment.(2009).Overseasemployment:Whatarethelegaldocumentationandprocessingfeesthatarecruit-mentagencyisallowedtocollect?Retrievedfromhttp://dole9.org/faq.php?mfc=2&pg=1

16DepartmentofForeignAffairs.(n.d.).Passportfees.Retrievedfromhttp://www.passport.com.ph/passposrt-fees

17NationalBureauofInvestigation.(n.d.).Onlineapplication.Retrievedfromhttp://www.nbi.gov.ph/online_application.html

18TechnicalEducationandSkillsDevelopmentAuthority.(2012).Proce-duresandguidelinesinapplyingforHSWNCII.Retrievedfromhttp://www.tesda.gov.ph/program.aspx?page_id=48

19NationalStatisticsOffice.(2008).Feescollectedbytheofficeofcivilregistrargeneralbytypeofrequest.Retrievedfromhttp://www.census.gov.ph/data/civilreg/ocrgrevfees.html

20DepartmentofLaborandEmployment.(2009).Overseasemployment:HowmuchistheprocessingofdocumentsatPOEA.Retrievedfromhttp://dole9.org/faq.php?mfc=2&pg=1

NOTESBUMALIK SA MGA NILALAMAN

Page 34: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

30

21PhilippineOverseasEmploymentAgency.(2011).HiringFilipinoworkers.Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/about/hiring.htm

22L.Perez(personalcommunication,June19,2012)

23DepartmentofForeignAffairs.(2009).Mission/vision.Retrievedfromhttp://www.dfa.gov.ph/main/index.php/about-the-dfa/mission-a-vision

24DepartmentofLaborandEmployment.(2009)AboutDOLE.Retrievedfromhttp://www.dole.gov.ph/secondpage.php?id=57

25OverseasWorkersWelfareAdministration.(n.d.).TheOWWA.Retrievedfromhttp://www.owwa.gov.ph/wcmqs/about/

26PhilippineOverseasEmploymentAgency.(n.d.).AboutPOEA.Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/html/aboutus.html

27EmbassyoftheRepublicofThePhilippinesSouthKorea.(n.d.).Philippineoverseaslaboroffice.Retrievedfromhttp://www.philembassy-seoul.com/polo.asp

28OverseasWorkersWelfareAdministration.(n.d.).Pre-departureorientationseminar(PDOS).Retrievedfromhttp://www.owwa.gov.ph/wcmqs/pdos/mate-rials/

29Sayres,N.J.(2007).AnanalysisofthesituationofFilipinodomesticworkers(ILOSpecialActionProgrammetoCombatForcedLabour:MobilizingActionfortheProtectionofDomesticWorkersfromForcedLabourandTraffickinginSoutheastAsia).RetrievedfromInternationalLabourOrganizationwebsite:http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@asia/@ro-bangkok/@ilo-manila/documents/publication/wcms_124895.pdf

30Smales,P.(2010).Therighttounite:Ahandbookondomesticworkerrightsacrossasia.RetrievedfromAsiaPacificForumonWomen,LawandDevelop-mentwebsite:http://www.apwld.org/pdf/Advance%20Domestic%20Work-ers%20Rights%2065-85.pdf

31MissionforMigrantWorkers.(2010).Knowyourrightsplus.HongKong:MFMWLtd.

32DepartmentofLaborandEmployment(n.d.).Whatisillegalrecruit-ment?Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/air/whatisir.htm

33DepartmentofLaborandEmployment.(n.d.).Howtoavoidillegalre-cruitment.Retrievedfromhttp://www.poea.gov.ph/air/howtoavoid.htm 34OverseasWorkersWelfareAdministration.(2012).PDOSmaterials:Hon-gKong.Retrievedfromhttp://www.owwa.gov.ph/wcmqs/pdos/materials/hongkong_pdos.html

35Villanueva,E.(2010).GabaysamgakarapatanngOverseasFilipinoWorker.QuezonCity:CentralBookSupplu,Inc.

36Ople,S.(2006).Paaliskanapala:GabayparasaOFW.Manila:BlasF.OplePolicyCenterandTrainingInstitute.

37G.Martinez(personalcommunication,February25,2012)

38DepartmentofForeignAffairs.(2012).Philippineembassiesandcon-sulatesgeneraldirectory.Retrievedfromhttp://www.dfa.gov.ph/main/index.php/about-the-dfa/rp-embassies-consulates-a-rcos/phl-embas-sies-and-consulates-general

39OverseasWorkersWelfareAdministration.(2012).Internationalofficesdirectory:HongKong.Retrievedfromhttp://www.owwa.gov.ph/wcmqs/directory/international/HONGKONG.html

40DepartmentofLaborandEmployment.(2011).DirectoryofPhilippineOverseasLaborOffices(POLOs):POLOHongKong.Retrievedfromhttp://www.dole.gov.ph/contact/dole_contacts.php

41G.Martinez(personalcommunication,February25,2012)

42L.Perez(personalcommunication,June19,2012)

43G.Martinez(personalcommunication,February25,2012)

44MigranteInternational.(n.d.).Manwalngmgapara-legal.[Manual].Cubao,QC.

NOTESBUMALIK SA MGA NILALAMAN

Page 35: Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time ... · at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang ... , mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan

BUMALIK SA MGA NILALAMAN

ANG PAG-ALIS NG PILIPINAS