functional foods - krung thai bank · 2019-10-10 · functional foods...

3ขอควรร

FUNCTIONAL FOODS

กอนเปน

March 2019

FUNCTIONAL FOODS

Krungthai Macro Research2

Disclosures : This report is not intended to provide the basis for any evaluation of the financial instruments discussed herein. The information was obtained from various sources; we do not guarantee its accuracy or completeness. In particular, information provided herein should be regarded as indicative, preliminary and for illustrative purposes only. There is no representation that any transaction can execute at such terms or price.

Information provided in this report is not intended to constitute legal, tax or accounting advice in relation to entering into any transaction and does not have regard to the particular needs of any specific person who may receive this report. Clients should consult their own financial advisors regarding the appropriateness of investing in any investment strategies discussed or recommended in this report and should understand that statements regarding future prospects may not be realized. While all information this presentation has been produced or compiled from sources believed to be reliable, the Bank makes no representation as to its accuracy or completeness.

Foreword >>

เผยแพร: มนาคม 2019

พชรพจน นนทรามาศ อภนนทร สประเสรฐ

การแขงขนในโลกธรกจททวความรนแรงขน ท าใหก าไรของธรกจทเนน

Mass market มแนวโนมลดลง ไมเวนแมแตธรกจอาหาร ซงเปนธรกจท

ผประกอบการรายใหมเขามาแขงขนไดงาย จงมค าถามวา แลว SMEs ใน

ธรกจอาหารจะปรบตวเพอสรางมลคาเพม และสรางความแตกตางกบ

คแขงในตลาดไดอยางไร

บทความนน าเสนอ Functional Foods ซงเปนหนงในอาหารแหงอนาคตท

ภาครฐตองการสงเสรม และเปนทางเลอกทนาสนใจของผประกอบการ

SMEs ในการยกระดบไปสธร กจอาหาร ท ม มลคาเ พม สง ขน ทง น

Functional Foods มนยามทแตกตางกนในแตละประเทศ แตโดยทวไป

หมายถง ผลตภณฑอาหารทท าหนาทเฉพาะเจาะจงในการสงเสรมสขภาพ

ดานตาง ๆ เพมเตมจากคณประโยชนทางโภชนาการของอาหารทวไป

ทส าคญ คอ การยงคงสภาพเปนอาหาร ไมใชแคปซลหรอเปนผงเหมอนยา

และไมมขอจ ากดในการบรโภค

ส าหรบประเทศไทย ตลาด Functional Foods มขนาดประมาณ 68,000

ลานบาท โดยมลกษณะเปน Niche market เพอตอบสนองพฤตกรรม

ผบรโภคเฉพาะกลม เชน ผออกก าลงกาย ผใสใจความงาม จงเปนโอกาส

ของผประกอบการ SMEs ในการเขาไปเจาะตลาดซงผประกอบการรายใหญ

ยงเขาไมถง หรอยงไมมผประกอบการรายใดเปนผน าตลาดอยางชดเจน

นอกจากน ผบรโภคในกลมนมกใหความส าคญกบคณคาและประโยชนของ

สารอาหารทไดรบมากกวาปจจยทางดานราคา

เราแนะน าใหผประกอบการทตองการกาวเขาสธรกจ Functional Foods

เร มจากการศกษาเทรนดตลาดในแตละกลม โดยอาจเร มจากอาหารกลมท

ใหพลงงานสง กลมควบคมนาหนก และกลมเสรมภมคมกน และควรท า

ความรจกกบ Enablers ทส าคญไดแก 1) ผผลต Functional Ingredients

และ 2) หนวยงานวจยจากภาครฐหรอสถาบนการศกษา ซงเราไดรวบรวมไว

บางสวนในบทความน เพอใหสามารถวจยและพฒนาผลตภณฑทม

คณภาพตรงความตองการของตลาดไดงายขน


Content >>

Section 1

Section 2

Section 3

Functional Foods คออะไร?

ท ำไมกำรยกระดบมำเปน Functional Foods

ถง นำสนใจ?

ในกำรยกระดบจำก Basic Foods มำเปน Functional Foods ตอง

เตรยมตวอยำงไร? รจกใครบำง?

Background photo created by freepik

ขอควรร3Krungthai Macro Research

กอนเปน

FUNCTIONAL FOODS

1.Functional Foods คออะไร?อาหารเสรมสขภาพเฉพาะดานท

Milk

เพม สารอาหารทเปนประโยชน

ลด สารอาหารทเปนประโยชนนอย

วตามน

โปรตน

คอลลาเจน

นาตาล

เกลอ

โซเดยม

หรอ

2.ท ำไม Functional Foods ถงนำสนใจ?

3Xอตราก าไร

สงกวำBasic Foods

ก าลงเตบโต

จากเทรนด

สขภำพ

Niche Market

ท าใหม

โอกำสทางธรกจอกมาก

Profit

Opportunity

Trend

$

3.ควรรจกใครบำง?

หนวยงานรฐและมหาวทยาลย บรษท Functional Ingredientsใหค าแนะน าดาน R&D ใหค าแนะน าดาน สารอาหาร

- รสชาต- การรกษาคณสมบตของสารอาหาร- ไดมาตรฐาน

- เทรนดตลาด- พฒนาผลตภณฑ

Vectors graphics designed by freepik


ตลาด Functional Foods จะเปนโอกาสหนงของ SMEs

ในการยกระดบไปสธรกจอาหารทมมลคาเพมสงขน ซงจะ

ชวยสรางความแตกตางกบคแขงในตลาด และเพมอตรา

ก าไรใหกบผประกอบการ ซงในบทความนจะน าเสนอ

3 ประเดนทผประกอบการควรร กอนทจะเขามาในธรกจ

Functional Foods ทจะเปนตวชวยใหผประกอบการ

ประสบความส าเรจในตลาดนไดงายขน

Background photo created by freepik

3 ประเดนทตองรหากตองการกาวสธรกจ

Functional Foods


ในโลกของอาหารแหงอนาคต (Future Food) อาจจ าแนกระดบการสราง

มลคาเพมในผลตภณฑอาหารออกเปน 3 กลม คอ Basic Foods, Functional

Foods และ Medical Foods ซ งกอนท ผประกอบการจะกาวเขาสตลาด

Functional Foods ควรเขาใจลกษณะเฉพาะของผลตภณฑ Functional

Foods เพอทจะน ามาปรบใชกบสนคาของตนเองไดอยางเหมาะสม และเพอให

เขาใจตลาดนมากขน ในบทความสวนน จะอธบายนยาม รวมทงยกตวอยาง

เปรยบเทยบในแตละกลมผลตภณฑ ดงน

ภำพท 1 ความแตกตางของ Basic Foods Functional Foods และ Medical Foods

BASICFOODS

FUNCTIONALFOODS

MEDICALFOODS

MASS

TYPE TARGETDESCRIPTION

1Functional Foods คออะไร?

Background photo & Vectors graphics created by freepik

NICHE

PATIENTค าแนะน าแพทย

ProteinVitamin

สารอาหารทเปนประโยชน

Collagen

สารอาหารทประโยชนนอย

เกลอนาตาล โซเดยม

ทมา : วเคราะหและรวบรวมขอมลโดย Krungthai Macro Research


Functional Foods1 มนยามทแตกตางกนในแตละประเทศ แตโดยทวไป

หมายถง ผลตภณฑอาหารทท าหนาทเฉพาะเจาะจงในการสงเสรมสขภาพดาน

ตาง ๆ เพมเตมจากคณประโยชนทางโภชนาการของอาหารทวไป (Basic Foods)

โดยเปนการเพมสารอาหารทเปนประโยชนตอรางกาย หรอบางงานวจยครอบคลม

ไปถงการลดสารอาหารทเปนประโยชนนอยออกไป เชน นาตาล เกลอ

• มสภาพทางกายภาพเปนผลตภณฑอาหาร คอ ไมอยในรปแคปซล หรอเปน

ผงเหมอนยา และเปนอาหารทไดหรอดดแปลงจากวตถดบธรรมชาต

• สามารถบรโภคเปนอาหารประจ าวนไมมขอจ ากดเหมอนยา หรอบรโภคได

ไมจ ากดปรมาณ และเวลา

• มสวนประกอบของสารอาหารทใหผลโดยตรงในการท างานของระบบตาง ๆ

ในรางกาย

ซงจากนยามดงกลาวขางตนท าให Functional Foods ตางจาก Basic

Foods ซ งเปนอาหารทวไป ในขณะท Medical Foods ซ งเปนอาหารทาง

การแพทยทควรใชตามค าแนะน าของแพทย ซงแมไมมคณสมบตในการรกษาโรค

โดยตรง แตชวยเพมประสทธภาพในการรกษา หรอบรรเทาอาการของโรค เชน

ผทเปนเบาหวาน ผทมภาวะขาดสารอาหารรนแรง หรอผตองการสารอาหาร

เพมขนหลงผาตด และแมธรกจ Medical Foods จะเปนอก Sub-Sector

ทนาสนใจ เนองจากเปนสนคาทมมลคาเพมสงกวาธรกจ Basic Foods และ

Functional Foods รวมทงมผประกอบการรายใหมเขามาแขงขนไดยากกวา

แตเนองจากเปนธรกจทตองใชเทคโนโลยและ R&D ขนสง จงยงเปนขอจ ากด

ของผประกอบการ SMEs ในการเขาสตลาด ดงนน การยกระดบของ SMEs จาก

ธรกจ Basic Foods ไปสธรกจ Functional Foods จงมโอกาสมากกวา

1จากบทความเรอง ผลตภณฑอาหารเพอสขภาพ.ของ ดร.ไพโรจน หลวงพทกษ ภาควชาเทคโนโลยชวภาพ คณะวทยาศาสตร

มหาวทยาลยมหดล (2009)

ลกษณะของ Functional Foods คอ

จากภาพท 1 Basic Foods เปนอาหารทใหสารอาหารขนพนฐานทรางกายตองการ

จงท าใหผบรโภคทกเพศ ทกชวงอาย สามารถรบประทานได เชน นม ขนมปง และ

เคร องดม ขณะท Functional Foods เปนอาหารทใหคณคาทางอาหาร

เฉพาะเจาะจง เชน ผทออกก าลงกายมความตองการสารอาหารจ าพวกโปรตน

เพอสรางกลามเนอ ดงนน นม High Protein จงเปน Functional Foods ท

ตอบสนองความตองการผบรโภคกลมน สวน Medical Foods เปนอาหารท

เหมาะส าหรบผปวย ทควรไดรบค าแนะน าจากแพทย ตวอยางเชน นมส าหรบ

ผปวยโรคเบาหวาน ทท าหนาทควบคมปรมาณนาตาลในเลอด เปนตน


Functional Foods ในชวตประจ ำวน?นมทเปน Functional Foods จะเพมสารอาหารทมประโยชน หรอลดสารอาหาร

บางประเภทเพอตอบโจทยผบรโภคเฉพาะกลม อาท นม High Protein ส าหรบ

ผทออกก าลงกายเปนประจ า และตองการสรางกลามเนอ นม Lactose Free

ส าหรบผแพนมวว หรอโยเกรตไขมนตาผสมคอลลาเจน ส าหรบผทตองการดแล

นาหนกและบ ารงผวพรรณ ขณะท Basic Foods ยงเปนการชจดขายพนฐาน

ของผลตภณฑนม ซงเปนแหลงโปรตนและแคลเซยมเพยงอยางเดยว สวน

Medical Foods จะเปนนมผงส าหรบผปวยทเปนโรคเบาหวาน ซงตองควบคม

ระดบนาตาลในเลอด

Protein

Basic Foods Functional Foods Medical Foods

นม นมเพมโปรตน นมส าหรบผปวยเบาหวาน

รหรอไม บรษท Start Up ชอ Sleep Well เหน Pain Point ในกลมนกเดนทาง

และนกทองเทยวทมกนอนไมหลบเมออยในสภาพแวดลอมของการนอนทไมคนเคย เชน บน

เคร องบน หรอโรงแรม ท าใหพกผอนไมเพยงพอและอาจเกดเปนความเครยด จงไดคดคนผลตภณฑ

นมกลนวนลาทมสวนผสมของนาผงและวาเลอเร ยน ซงเปนสมนไพรทมคณสมบตชวยในการ

ผอนคลายและชวยใหนอนหลบไดงาย หรอ โทฟซง ซงเปนผประกอบการ SMEs ไทยทเปนเจาแรก ๆ

ของนมถวเหลองแบบพาสเจอไรส และไดมการพฒนาผลตภณฑใหม ๆ เพอตอบโจทยผบรโภคเฉพาะ

กลมมากขน เชน การเพมโปรตน หรอ การเพมงาด าซงมแคลเซยมสง สงผลใหปจจบน โทฟซงม

สวนแบงตลาดเปนอนดบตน ๆ ในตลาดนมถวเหลองแบบพาสเจอไรส หรอ บรษท แดร โฮม ทมการ

วจยและพฒนาผลตภณฑนม Bed Time Milk ซงมระดบสารเมลาโทนนธรรมชาตสง ชวยใหนอนหลบ

สนท ซงปจจบนวางจ าหนายในหางสรรพสนคา และซเปอรมารเกตชนน าของไทย

นม :



เนนผลตภณฑทปราศจากนาตาล หรอใชสารแทนความหวานเปนสวนผสมแทน

นาตาล รวมทงการเพมสารสกดทมสารอาหารทมประโยชน เชน ชอกโกแลตทม

สวนผสมของโปรไบโอตก รวมทงวตามนและแรธาตตาง ๆ เพอตอบโจทย

ผบรโภคทตองการดแลสขภาพในเร องการยอยและระบบขบถาย ขณะท Basic

Foods ยงเนนเฉพาะความหลากหลายของรสชาตและวตถดบ

Basic Foods Functional Foods ชอคโกแลต ชอคโกแลตเพมโปรไบโอตก

Basic Foods Functional Foods ซเรยล ซเรยลเพมโปรไบโอตก

ลกอม :หมำกฝรง

และชอกโกแลต

รหรอไม บรษท Morinaga ในญปน คดคนนวตกรรมลกอม Shield Lactic Acid Bacteria

ทชวยปองกนเชอแบคทเรยทเปนสาเหตของโรคหวด เพอทดแทนการใชผาปดปากและชวยเพม

ภมตานทานใหกบรางกาย เนองจากเหนโอกาสทางการตลาดจากการทคนญปนสวนใหญท างาน

หนก สงผลใหรางกายออนแอ จงนยมใชผาปดปากเพอปองกนเชอแบคทเรยตาง ๆ เขาสรางกาย

ซเรยล : เปนการอบแหงเมลดธญพชทมประโยชนหลายชนด แลวใสสารอาหารทมประโยชน

เพมเตม เชน วตามน และโปรไบโอตค ขณะทผประกอบการ Basic Foods ใน

กลมนจะเปนผลตภณฑธญพชทแปรรปขนตน ท าใหยงไมมมลคาเพมมากนก

รหรอไม ในชวงปลายป 2018 บรษท Kellogg’s ไดออกผลตภณฑซเรยลแบบ 3 In 1 ซงม

สวนผสมทงพรไบโอตกส โปรไบโอตกส และไฟเบอรอยดวย เพอขยายตลาดลกคาทใหความส าคญกบระบบ

การยอยอาหารโดยเฉพาะ ซ งชวยสรางความแตกตางจากซ เร ยลทวไปในทองตลาด ทปจจ บน

มการแขงขนกนอยางรนแรง

Probiotic

Probiotic



Amino

Basic Foods Functional Foods เครองดม เครองดมเพมกรดอะมโน

ขนมปง :

Basic Foods Functional Foods ขนมปง ขนมปงเพมวตามน

Vitamins

เพมคณคาของสารอาหารเพมเตมในขนมปง เชน การผสมแคลเซยมและวตามน

ในขนมปง ซงมคณคาทางอาหารสง ขณะท Basic Foods จะเปนขนมปงแผน

และขนมปงใสไสทวไป

การเตมสารอาหารหรอสารสกดทมประโยชนลงในเคร องดม เพอตอบสนอง

ลกคาเฉพาะกลม เชน นาผลไมผสมกรดอะมโนจ าเปน เชน นาผลไมผสมสาร

ลวซน (leucine) และครเอทน (Creatine) เพอเสรมสรางกลามเนอ และ

ลดอาการบาดเจบจากการออกก าลงกาย ขณะท Basic Foods ในกลมน

สวนใหญเปนการผลตนาดม หรอผกผลไมทวไป

เครองดม :

รหรอไม ในป 2015 แบรนด Marks and Spencer มการเพมวตามน D ใน

ผลตภณฑขนมปง เนองจากเลงเหนวาผบรโภคชาว UK ถง 78% กงวลวาจะไมไดรบวตามนท

เพยงพอในแตละวน

รหรอไม Tech Startup ใน ไทย ท โฟ กส ด าน Food Biotechnology อย า ง

JuiceInnov8 มการวจยและพฒนาเทคโนโลยการลดนาตาล (Sugar Reduction Technology) ใน

นาผลไม 100% หรอ บรษท เวลดคลาสนวทรชน จ ากด ทวจยและพฒนาสตรเคร องดมใหพลงงาน

ชอ ดเวอร เอนเนอรจ เจล ทมสวนประกอบจากสารอาหารจากธรรมชาต 100% ทชวยเสรมรางกาย

นกกฬาและผทออกก าลงกายใหดดซมไดงาย และเปลยนเปนพลงงานในรางกายไดรวดเรว ซงสนคา

ดงกลาวกลายเปนกระแสไวรลจากการน าไปใชฟ นฟรางกายใหนกฟตบอลและโคชทมหมปา อะคาเดม

ทอดอาหารเปนเวลานาน



ขนมปงกรอบ : สแนคบำร

Basic Foods Functional Foods

สแนคบาร สแนคบารเพมโปรตน

Protein

เพมสารอาหารทมประโยชน เชน ขนมปงกรอบผสมผลไมหรอธญพชตาง ๆ หรอ

ผลตเปนสแนคบารทมโปรตนสง เพอใหสอดคลองกบพฤตกรรมผบรโภคทเรงรบ

แตยงตองการเสรมสรางกลามเนอ ขณะท Basic Foods ในกลมนจะเปน

ผลตภณฑขนมปงกรอบ ซงมสวนผสมของแปงและนาตาลเปนหลก

รหรอไม บรษท Exo เปนบรษท สตารทอพในอเมรกาออกผลตภณฑโปรตนบารท

ผลตจากจงหรดซงมโปรตนสง โดยบรษทสามารถระดมทนจากนกลงทนได 4 ลานดอลลารสรอ.

(130 ลานบาท) ในป 2016 ขณะทบรษท BugMo ในญปนกเปดตวโปรตนบารเพอสขภาพโดยใช

โปรตนจากผงจงหรดบดละเอยดภายใตชอ 'BugMo Cricket Bar' ส าหรบผทเลนกฬาและผทออก

ก าลงกายเปนประจ า



Krungthai Macro Research มองวา Functional Foods จะชวยยกระดบไปส

อาหารทมมลคาเพมสงขน ท าใหมอตราก าไรทดกวา Basic Foods ขณะทตลาดซง

ก าลงเตบโตจากการใหความส าคญกบการมสขภาพทด (Health & Wellness)

ของผบรโภคในยคปจจบน และแนวคดทวาการปองกนโรคดกวาการรกษาโรค

นอกจากน ยงมชองวางทางการตลาดอกมาก จากการทตลาดมลกษณะเปน Niche

market เพอตอบสนองพฤตกรรมผบรโภคเฉพาะกลมมาก ขน รวมไปถง

Functional Foods เปนหนงในอตสาหกรรม S-Curve ทภาครฐใหการสนบสนน

โดยเฉพาะผประกอบการ SMEs จงเปนโอกาสของผประกอบการในการเขาไปเจาะ

ตลาดซงผประกอบการรายใหญยงเขาไมถง และยงไมมผประกอบการรายใดเปน

ผน าตลาดอยางชดเจน

2ท ำไมกำรยกระดบมำเปน Functional Foods ถง นาสนใจ?


7.3%

2.8%

Functional foods basic foods

ทมา : วเคราะหโดย Krungthai Macro Research โดยใชขอมลอตราก าไรสทธเฉลย 5 ปยอนหลง จาก www.reuters.com

2กลมตวอยางทใชในการค านวณมาจากบรษททท าธรกจอาหารรายใหญของโลกจ านวน 10 บรษท ประกอบดวยบรษททท าธรกจ Functional

Fooods ไดแก Danone ,Grupo Bimbo, PepsiCo ,Kellogg ,Nestle และบรษททท าธรกจ Basic Foods ไดแก Tyson Foods ,JBS

,Cargill ,Pilgrim's Pride ,Kraft Heinz

27 2740 50

63

นม นมไขมน 0% Lactose Free นมทท าใหหลบงาย High Protein

BASIC FUNCTIONAL

ราคาตอกลอง: บาท

Krungthai Macro Research มองวา Functional Foods จะเปนโอกาสของ

SMEs เนองจากจะชวยยกระดบไปสอาหารทมมลคาเพมสงขน ทงยงชวยสราง

ความแตกตางจากคแขง และลดการแขงขนทรนแรงในตลาด Basic Foods

นอกจากน ยงชวยเพมอตราก าไรใหกบธรกจ โดยพบวา อตราก าไรของ

ผประกอบการในตางประเทศทท าธรกจ Functional Foods จะสงกวาธรกจ

Basic Foods ถงเกอบ 3 เทา2 โดยผประกอบการ Basic Foods จะมอตราก าไร

เฉลยอยท 2.8% ขณะทผประกอบการ Functional Foods จะมอตราก าไรเฉลย

สงถง 7.3%

นอกจากน จะเหนไดวาในตลาด Functional Foods มผลตภณฑหลากหลาย

ประเภทเพอตอบสนองกลมลกคาทตางกน และในแตละประเภทนนกมราคาท

แตกตางกนไป สะทอนใหเหนวาเทรนดของตลาดมผลตอราคาผลตภณฑ เชน

ผลตภณฑนม กลมนมไขมน 0% ทมราคาแทบไมแตกตางจากนมพรอมดมทวไป

คอ 27 บาท/กลอง ในขณะทนม High Protein มราคาสงกวานมพรอมดมทวไป คอ

อยท 63 บาท/กลอง

“ 3X “

หมายเหต : ส ารวจจากนมยหอ ดชมลล และ Dairy home แตเนองจากในทองตลาดผลตภณฑแตละประเภทมปรมาตรทแตกตางกน เพอใหสามารถเปรยบเทยบราคาได Krungthai Macro Research จงค านวณราคาตอกลองทปรมาตร 350 มลลลตร

ทมา : วเคราะหโดย Krungthai Macro Research

1. เพรำะ Functional Foods ชวยยกระดบไปสอำหำรทมมลคำเพมสงขน ท ำใหมอตรำก ำไรทดกวำ Basic Foods

ภำพท 2 อตราก าไรของผประกอบการในตางประเทศทท าธรกจ Functional Foods จะสงกวาธรกจ Basic

Foods ถงเกอบ 3 เทา

ภำพท 3 เปรยบเทยบราคานมแตละประเภท


ทมา : วเคราะหโดย Krungthai Macro Research

ดงนน ผประกอบการควรศกษาเทรนดตลาดดวย เนองจากความเตมใจทจะจาย

(Willingness to Pay) ของผบรโภค Functional Foods มความแตกตางกนใน

แตละผลตภณฑ โดยพบวา ผลตภณฑทตอบสนองความตองการของคนกลมใหญ

(Mass) เชน นมไขมนตา หรอ ขนมปงเสรมวตามน จะมราคาไมแตกตางจาก

Basic Foods มากนก ในทางกลบกน อาหารทตอบสนองของผบรโภคทความ

ตองการเฉพาะกลม (Niche) เชน โปรตนบาร หรอ นม High protein เปนกลมทม

ราคาสงกวา Basic Foods มากถง 200–400% การพจารณาความตองการของ

ตลาดจงเปนสงส าคญทจะท าใหผประกอบการมโอกาสประสบความส าเรจใน

ตลาด Functional Foods มากขน

ภำพท 4 ความเตมใจทจะจาย (Willingness To Pay) ของผบรโภคใน Functional Foods

MASS NICHE

BASIC FOODS นม Low fat

ขนมปงเสรมวตามน

100%

ขนมปงผสมธญพช

100%

นม Lactose free

151%

นมชวยการนอนหลบ

183%นม High Protein

238%

112%

187%

โปรตนบารFunctional

Foodsราคาสงกวา

Basic Foods

ราคาใกลเคยงกน

เทยบราคา Functional Foods กบ Basic Foods ใน Category เดยวกน



2. เพรำะตลำด Functional Foods ก ำลงเตบโต

ของผบรโภค

ชาวจนทมบตรตงแตอาย

4-12 ป ตองการซออาหาร

และเครองดมทชวยเสรม

พฒนาการทางสมอง

(Mintel, 2019)

ประเทศไทย


ในเมองใหญตองการม

โภชนาการทดขน

(Mintel, 2018)


นาผลไมในสหรฐฯ อยากให

เพมสารอาหารทมประโยชนตอ

สขภาพเพมเตม

(สถาบนอาหาร)

ของผบรโภคใน

สหภาพยโรปมองวาปรมาณ

คอลเลสตอรอลในอาหารม

ผลมากตอการตดสนใจซอ

(Nielsen)

ประเทศพฒนาแลว

32%

46%

ประเทศก าลงพฒนา

53%

ของผบรโภคใน

เมองใหญบรโภค

Functional Foods

and Drinks อยางนอย

1 ครงตอสปดาห

(สถาบนอาหาร)

81%

ของผบรโภคคนไทยมองหาผลตภณฑอาหารเพอบ ารงสมอง(Mintel, 2018)

38%

79%

ทมา : รวบรวมขอมลจากสถาบนอาหาร, Nielsen 2015, Mintel 2018

4จากการส ารวจคาใชจายในการรกษาโรคโดยประมาณในโรงพยาบาลเอกชน พบวา โรคมะเรงระยะลกลาม (ผาตดใหญมะเรง + เคมบ าบด) มคาใชจายในการรกษา 900,000 บาท โรคหวใจ (การผาตดเปลยนลนหวใจ ท าทางเบยงหลอดเลอดหวใจ) มคาใชจายในการรกษา 900,000-1,200,000 บาท หรอโรคกรดไหลยอน (การผาตดหรดกระเพาะอาหาร) มคาใชจายในการรกษา 80,000-100,000 บาท

จากการใหความส าคญกบการมสขภาพทด (Health& Wellness) ของผบรโภค

ในยคปจจบน และแนวคดทวาการปองกนโรคดกวาการรกษาโรค จากคาใชจายใน

การรกษาโรคทมราคาสง4 ท าใหผบรโภคมองหาอาหารทชวยเสรมสขภาพ

เฉพาะดานมากขน สงผลดตอการเตบโตของตลาด Functional Foods โดย

Euromonitor ประเมนวาตลาด Functional Foods ของโลกมมลคาประมาณ

1.8 แสนลานดอลลารสรอ. และคาดวาในป 2018-2022 จะเตบโตเฉลยปละ 5%

ส าหรบไทยคาดวาตลาด Functional Foods ยงมศกยภาพในการเตบโตไดอกมาก

ซ ง Euromonitor ประเมนวามลคาตลาด Functional Foods ในไทยอย ท

ประมาณ 68,000 ลานบาท และคาดวาในป 2018-2022 จะเตบโตเฉลยประมาณ

ปละ 4%

ภำพท 5 พฤตกรรมของผบรโภคทวโลกก าลงมองหาอาหารทชวยเสรมสขภาพเฉพาะดาน


นอกจากน ผบรโภคทใสใจในสขภาพสวนใหญยงไมสามารถเชอมโยงไดวาอาหาร

แตละประเภทมสวนประกอบของสารอาหารทใหผลโดยตรงในการท างานของ

ระบบตาง ๆ ในรางกายอยางไร สะทอนวา Functional Foods อาจสามารถเขาถง

ผบรโภคทใสใจสขภาพไดมากกวา Basic Foods โดยจากรายงาน Food and

Health Survey 2018 ของ The International Food Information Council

(IFIC) พบวา มผบรโภคในสหรฐฯ เพยง 4 คน ใน 10 คน ทรวาอาหารแตละ

ประเภทมสวนประกอบของสารอาหารทใหผลโดยตรงในการท างานของระบบ

ตาง ๆ ของรางกาย

38%รวาอาหารแตละ

ประเภทมสารอาหารอะไร

ทมา : Food and Health Survey 2018 ของ The International Food Information Council (IFIC)

ภำพท 6 มผบรโภคไมถงครงทรวาอาหารแตละประเภทมสวนประกอบของสารอาหารทใหผลโดยตรงในการท างานของระบบตาง ๆ ของรางกาย


3. Functional Foods มทวำงในตลำดใหจบจองอกมำก

Krungthai Macro Research มองวา ตลาด Functional Foods ยงมชองวาง

ทางการตลาดอกมาก เนองจากเปนตลาดทมลกษณะเปน Niche market เพอ

ตอบสนองพฤตกรรมผบรโภคเฉพาะกลม จงเปนโอกาสของผประกอบการ

SMEs ในการเขาไปเจาะตลาดซงผประกอบการรายใหญยงเขาไมถง และยงไมม

ผประกอบการรายใดเปนผน าตลาดอยางชดเจน อกทง เนองจากผบรโภคใน

กลมนใหความส าคญกบคณคาและประโยชนของสารอาหารทไดรบมากกวา

ปจจยทางดานราคา จงยอมจายในราคาทแพงกวา ท าใหผประกอบการ SMEs

สามารถหลกเลยงการแขงขนดานราคากบผประกอบการรายใหญได

หากดแนวโ นมจากรายงาน Food and Health Survey 2018 ของ The

International Food Information Council (IFIC) จ ะ พ บ ว า Health

Benefits จากอาหาร 3 อนดบแรก ทผบรโภคในสหรฐฯ มองหามากทสด ไดแก

กลมหวใจและหลอดเลอด กลมควบคมนาหนก และกลมทใหพลงงาน

ตามล าดบ ขณะทในไทย Functional Foods หมวดทนาจบตามองสวนใหญยง

สอดคลองกบเทรนดในตางประเทศ ไดแก กลมทใหพลงงาน กลมควบคม

นาหนก และกลมเสรม ภ มค มกน (BOX1 : มมมองจากผเชยวชาญดาน

Consumer Health Nutrition) สวนหนงมาจากผบรโภคไทยในปจจบนม

ความเขาใจมากขนเกยวกบวธการดแลสขภาพตวเอง โดยเฉพาะในการควบคม

นาหนก และการออกก าลงกาย ขณะทไลฟสไตลของผบรโภคทตองเผชญกบ

มลพษ ความเครยดจากการท างานหนก แตตองการทางเลอกทไมใชยา จะชวย

ผลกดนให Functional Foods ในหมวดทชวยภมคมกนมความนาสนใจยงขน


หมวดประสาทและสมอง

หมวดทใหพลงงานและควบคมนาหนก หมวดหวใจและหลอดเลอด

หมวดเสรมภมคมกน

หมวดยอยอาหารและระบบขบถาย

หมวดกระดกและขอ

หมวดสายตา หมวดผวพรรณ

ใหพลงงานและสรางกลามเนอ

ควบคมนาหนก

ชวยใหหลบงาย

ชะลอความแกและท าใหอาย

ยนขน

ลดไขมนและนาตาลในเลอด

ลดอาการบาดเจบหลง

แขง

เพมความจ าและบ ารงสมอง

ท าใหอารมณด

ชะลอการเสอมของกระดก

ชวยใหหน Fit & Firm

เสรมพฒนาการส าหรบเดก

เลก

ชวยระบบการยอย

บ ารงสายตา

ชวยสมานแผล

ชวยในการขบถาย

เสรมภมคมกนในรางกาย

ทมา : วเคราะหและรวบรวมขอมลโดย Krungthai Macro Research

ภำพท 7 ตลาด Functional Foods ยงมชองวางทางการตลาดอกมาก เนองจากเปนตลาดทมลกษณะเปน

Niche market


ทมา: ประมวลจากกระทรวงอตสาหกรรม , Mckinsey 2016

Robotics Medical Hub Aviation Biofuels and Biochemical

Affluent Medical & Wellness Tourism

Smart Electronics

Agriculture and

Biotechnology

Next Generation Automotive

Seed new Growth

EnginesNew

Sectors

Strengthen Existing Sectors

Functional Foods

Medical Foods

Organic Foods

Novel FoodsFood for the Future

4 อางองจากเปาหมายของภาครฐตามแผนกลยทธพฒนาอตสาหกรรมอาหารแปรรป ป 2017-2026

4. เพรำะ Functional Foods เปนหนงในอำหำรแหงอนำคตทภำครฐตองกำรสงเสรม

Krungthai Macro Research มองวา จากการทธรกจ Functional Foods เปน

หนงในอาหารแหงอนาคตซงเปนอตสาหกรรมเปาหมายในกลม S-Curve จงท าให

ไดรบประโยชนจากการสงเสรมการลงทนของภาครฐ โดยเฉพาะผประกอบการ

SMEs ซงเปนกลมเปาหมายหลกทจะไดรบการสนบสนนผานมาตรการตาง ๆ

เพอผลกดนให GDP อตสาหกรรมอาหารของไทยบรรลตามเปาหมายท 1.35 ลาน

ลานบาท ภายในป 2026 เชน การสนบสนนการวจยและพฒนานวตกรรมโดย

รวมกบหนวยวจยจากภาครฐหรอสถาบนการศกษา การใหสทธประโยชนส าหรบ

ผลงทนดานอาหารอนาคต อาท การยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 8 ป ไมจ ากด

วงเงน และลดหยอนไดอก 50% เพมเตมอก 5 ป เปนตน หรอการสนบสนนให

เกดปจจยเออเพอใหเกดการลงทนในประเทศ เชน World Food Valley ซง

ประกอบดวย พนทนคมอตสาหกรรม โรงงานตนแบบ One-Stop-Services &

Incubation Center และ Food Academy และโครงการเมองนวตกรรม

อาหาร (Food Innopolis) ซงหากเปนไปตามทภาครฐตงเปาหมายไว คาดวา

ภายในป 2021 จะมผประกอบการอาหารทมนวตกรรมอาหารประมาณ 9,000

ราย และม Food Tech Startup 100 ราย4

ภำพท 8 อตสาหกรรมเปาหมายในกลม S-curve


BOX 1

หมวดทนาจบตามองจะเปนหมวด Sport Nutrition และ Weight Management

เนองจากในยคนม Influencer มาใหความรทงในดานการออกก าลงกาย และความ

นยมทเพมขนในการกนอาหารสขภาพเฉพาะกลมทเกยวกบการดแลนาหนก เชน

Low Carb, High Protein, Ketogenic Diet, Intermitted Fasting, High Fiber,

Paleo Diet, Water Fasting ท าใหผประกอบการมโอกาสขยายตลาดไดอกมาก

เพอตอบโจทยความตองการสารอาหารทไมเหมอนกน นอกจากน ภาษนาตาลทจะ

เกบเพมมากขนในชวงปลายปน จะสงผลใหผผลตปรบสตรโดยการลดปรมาณนาตาล

ลง และดงดดผบรโภค โดยการพฒนาสนคา Functional มากขน

นอกจากสรรพคณของตวสารสกดเอง ผบรโภคเร มตระหนกถงเร อง Clean Label

ซ งครอบคลมความหมายในวงกวาง เชน ปราศจากสสงเคราะห สารกน บด

(Preservative) สารใหความหวาน ฮอรโมน GMO รวมทงรทมาทไปของสนคาและ

สารสกด (Traceability) เพอแสดงใหเหนถงคณภาพ ความเชอถอได เปนตน

จะเปนสงทผบรโภคพจารณาเพมขน

ไดแนนอน เนองจากเจาใหญจะเนนไปในการพฒนาสนคาทเปน Multi-Personal

Use คอ ใชไดส าหรบทกเพศ ทกวย แตขณะทปจจบน เราจะเหนคนพดถงแนวคด

“Personalized”, “On Demand”, “Just For Me” เปนทแพรหลายในทก ๆ ธรกจ

เชนเดยวกบธรกจ Functional Foods ซงมหลายหมวดหม ตงแต สมอง ตา ขอ

กระดก ภมคมกน ความสวยงาม นาหนกสวนเกน หวใจ และอาย กบไลฟสไตลท

เปลยนแปลงไปในปจจบน จงตองการสารอาหารทแตกตางกนไป ท าใหตลาดม

ลกษณะเปน Fragmented Market หรอ ตลาดแยกยอย สงผลใหผประกอบการ

รายใหญไมสามารถลงมาเลนไดในทกตลาด จงเปนโอกาสของ SMEs ทจะมองหา

ชองวางของความตองการของผบรโภคในแตละหมวดของสขภาพ หรอแตกไลน

สนคาจากผลตภณฑหลกของตวเอง

มมมองจากผเชยวชาญดาน Consumer Health Nutrition

เทรนดอะไรของ Functional Food ทจะมาอยางชดเจนในอก 1-2 ป

ขางหนา ?

แลวผประกอบการ SME จะเขาไปในตลาดนไดจรงหรอ ?

คณอนรรฆพนธ ดนเจรญ Business Development & Marketing ManagerLonza (Thailand) Co., Ltd


ผประกอบการ SMEs อาจเร มจากการวเคราะหทศทางตลาดควบคกนไปกบโอกาสทจะ

น ามาประยกตใชกบผลตภณฑหลกของตน เมอไดตลาดเปาหมายวาจะเจาะตลาดไปยง

ผบรโภคทดแลสขภาพใน Function ไหนแลว จงเลอก Functional Ingredient ทม

สรรพคณสงผลตอประสทธผลของรางกาย เชน การสงเสรมภมคมกน ชวยลดการ

อกเสบ เนนการใชไขมนมาใหพลงงาน หรอชวยปรบสมดลความดน รวมทงเลอก

กลมเปาหมายตามชวงอายหรอตามพฤตกรรมของผบรโภค ผประกอบการทเร มตน

จาก Basic foods อาจตองท าความเขาใจในเร อง Functional Ingredient เพมขนเพอ

มาพฒนาสนคา เชน ท าไมตองมการเสรมแอลคารนทน หรอท าไมตองใสวตามนบ 3

หรอการใชสวนผสมหลายตวชวยเสรมฤทธกนอยางไร สามารถน ามาประยกตกบสนคา

ตวเองไดหรอไม สวนผสมของผผลตนตางจากอกเจาอยางไร หรอ Ingredient ตวไหน

ทก าลงมาแรงในตลาดของแตละหมวดหมของผลตภณฑเพอสขภาพ ทส าคญการเปน

Strategic Partnership กบมหาวทยาลยหรอหนวยงานภาครฐ รวมทงการรวมมอกบ

Health Ingredient Producer ท มคว ามนา เช อ ถอ ใน ดานงานว จ ยจะช วย ให

ผประกอบการ SMEs ประสบความส าเรจในตลาดนไดงายขน

Lonza สวสเซอรแลนด เปนบรษทยาและเทคโนโลยชวภาพ ผผลต L-Carnitine และ

Vitamin B3 อนดบ 1 ของโลก มความเชยวชาญในดาน Health Ingredients ทชวยดแล

สขภาพ เชน UCII คอลาเจนไทพท ทชวยสงเสรมสขภาพขอเขา L-Optizinc สงกะสทม

การดดซมไดเรว Resistaids ไฟเบอรทเกดจากการหมกจากเปลอกตนลาชจากอเมรกา

เหนอทมสวนชวยเพมภมตานทานโรค Optiberry สวนผสมของเบอรร 6 ชนดท

ครอบคลมสขภาพหลายดาน เชน การมองเหน ลดไขมนเลวในเลอด Super Citrimax

สารสกดจากสมแขกทมสวนชวยลดความอยากอาหาร Seditol สารสกดทมสวนผสมของ

เปลอกแมคโนเลย ชวยสงเสรมดานการนอนหลบ เปนตน

ผประกอบการ SMEs ทยงเปน Basic Foods จะเรมอยางไร ?

บรษท Lonza ท าธรกจดานไหนบาง ?


Krungthai Macro Research ม Checklist เพอใหผประกอบการมแนวทางใน

การเตรยมตวเพอกาวเขาสการยกระดบผลตภณฑเปน Functional Foods และ

แนะน าใหท าความรจกและเปน Partnership กบหนวยงานทมความเชยวชาญ

ซงประกอบดวย 1) ผผลต Functional Ingredients และ 2) หนวยงานวจยจาก

ภาครฐหรอสถาบนการศกษา ในการชวยท า R&D เพอลดความเสยงในการท า

R&D เอง และยงชวยใหสามารถพฒนาผลตภณฑทมคณภาพตรงความตองการ

ของตลาดไดงายขน

3ในกำรยกระดบจำก Basic Foods มำเปน Functional Foods ตอง เตรยมตวอยางไร? รจกใครบาง?


จากบททแลวจะเหนไดวา ในปจจบนผบรโภคมความตองการทหลากหลาย ดงนน

ในขนตอนแรก การส ารวจตลาดจงเปนเคร องมอส าคญทจะท าใหผประกอบการ

เขาใจความตองการของผบรโภคมากขน โดยศกษาผานเทรนดผลตภณฑใน

ตางประเทศกเปนทางเลอกหนงทจะท าใหผประกอบการเขาใจและมแนวทางใน

การก าหนดเปาหมายในการพฒนาผลตภณฑใหตอบโจทยความตองการของ

ผบรโภคได เมอผประกอบการเหนถงความตองการของกลมเปาหมายแลว

จากนนขนตอนถดไป คอ ศกษาวาสารอาหารอะไรทชวยเสรมสขภาพในตลาดกลม

ดงกลาว เชน หากสนใจในตลาด Functional Foods กลมทใหพลงงานส าหรบ

ผทออกก าลงกาย อาจเร มจากหนงสอทเกยวของกบสารอาหารในกลมดงกลาว

เช น Clinical Sports Nutrition (Australia Healthcare Medical) (2015)

ของ Louise Burke และ Vicki Deakin เปนตน และขนตอนสดทายทส าคญ

ทสด คอ การขอรบค าปรกษาจากหนวยงานรฐ สถาบนการศกษา หรอ บรษท

Functional Ingredient ทจะชวยใหผประกอบการท า R&D ผลตภณฑ ให

“อรอย มประโยชน และไดมาตรฐาน”

1) ส ารวจความตองการของตลาด

2) ศกษาสารอาหารทสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภค

ศกษาผานเวบไซด เชนhttp://www.nutritionaloutlook.com/trends-businesshttps://www.mintel.com/

ศกษาผานเวบไซด หรอ หนงสอเกยวกบสารอาหารเชน Performance Nutrition(2016) ของ Kevin Currellหรอ Clinical Sports Nutrition (Australia HealthcareMedical) (2015)ของ Louise Burke และ Vicki Deakin

3) ขอรบค าปรกษา เพอท า R&Dตดตอ หนวยงานรฐ สถาบนการศกษา และ บรษท Functional ingredient

CHECKLIST


สวนใหญเปนบรษทแมจากตางประเทศ ซงในการเลอกทจะเปน Partner กบ

Functional Ingredients รายใด อาจพจารณาเบองตนจากชอเสยงและความ

เชยวชาญของประเภทสารอาหาร ซงแตกตางกนในแตละบรษท เชน Lonza เปน

ผน าสารอาหารประเภท L-Carnitine และ Vitamin B3 รวมทงพจารณาจาก

รายชอลกคาทผผลต Functional Ingredients เคยใหบรการในชวงทผานมา

ในเบองตนผประกอบการ SMEs รายเลก ๆ ยงคงตองศกษาและท าความเขาใจ

การพฒนาคณภาพและมาตรฐานการผลตอาหาร ใหไดตามมาตรฐานส านกงาน

คณะกรรมการอาหารและยา และหนวยงานทเกยวของ เนองจากพบวาปญหา

ส าคญทท าใหผประกอบการ Basic Foods ไมสามารถยกระดบตวเองมาสธรกจ

Functional Foods ได มาจากการผลตทไมไดมาตรฐาน รวมทงเกดสวนสญเสย

ระหวางกระบวนการผลตมาก และเนองจากการวจยและพฒนาผลตภณฑเปน

หวใจส าคญทจะชวยผประกอบการยกระดบผลตภณฑจาก Basic Foods เปน

Functional Foods ไ ด ด ง นน ผประกอบการจ งควรจะ รจ ก และเปน

Partnership กบผเชยวชาญ 2 กลม ดงน

1) ผผลต Functional Ingredients

เปน Functional Foods ตองรจกใครบำง ?

Omega-3

Vitamins

Carotenoids Vitamin C

Protein

L-Carnitine

Vitamin B3Beta Glucan

ภำพท 9 ผผลต Functional Ingredient และ ตวอยางสารอาหาร


รวมถงผประกอบการยงควรศกษาคณประโยชนตอรางกายในดานตาง ๆ ของ

สารอาหารแตละชนด (Box 2 : มาท าความรจกกบประโยชนของสารอาหารแตละ

ชนด) เพอทจะพฒนาผลตภณฑทตรงกบความตองการของกลมลกคาเปาหมายได

ทมา: รวบรวมขอมลจาก The Journal Nutrition และ www.fooddive.com

มาท าความรจกกบประโยชนของสารอาหารแตละชนดBOX 2

เชน Omega-3,

Antioxidants, Amino

Acids

ประสาทและสมอง

เชน Omega-3,

phytosterols, Fibre,

Antioxidants

หวใจและหลอดเลอด

เชน Minerals, Vitamins, Protein, Amino Acids, Antioxidants, Botanicals

กระดกและขอ

เชน Herb Extracts,

Fibre, Proteins, Fatty

Acids

ควบคมนาหนก

เชน Fiber, Probiotics

ยอยอาหารและระบบ

ขบถาย

เชน Proteins, Amino

Acids ,Minerals,

Vitamins

กลามเนอ

เชน Vitamins,

Minerals, Omega 3

สายตา

เชน Vitamins,

Collagen, CoQ10

ผวพรรณ

เชน Vitamins, Minerals

ภมคมกน



นาผลไมนาตาลตาจากผลไม 100%

• ใชนวตกรรม ออโตโคนสสตารทเตอร ทเปลยนนาตาลในนาผลไม

ใหเปนนาตาลทดตอสขภาพ พรอมทงเปลยนกรดบางตวใหมความ

เปร ยวลดลง จงท าใหนาผลไมมความหวานสมดลกบความเปร ยว

ในขณะทสวนประกอบอน ๆ ในนาผลไมยงคงอย

• กระบวนการนมความปลอดภย ตนทนตา และไมซบซอน

• สามารถปรบใชไดกบนาผลไมทกชนด

เครองปรงโซเดยมตา

• ลดปรมาณโซเดยมและนาตาลลงประมาณ 40-78% โดยใชเกลอ

โปแทสเซยมแทนโซเดยมและใชสารทดแทนความหวานแทน

นาตาลท าใหผลตภณฑยงคงรสชาต

• ผลงานวจยพบวาอาหารรสเคมมความสมพนธกบโรคความดน

โลหตสง รวมทงเปนปจจยสโรคอน ๆ เชน อมพฤกษ อมพาต

ดงนน ผลตภณฑโซเดยม และนาตาลตา จงเหมาะกบผมความดน

โลหตสง และผทรกสขภาพ

หนวยงานวจยจากภาครฐหรอสถาบนการศกษาทเชยวชาญ และสามารถให

ค าปรกษาเกยวกบการท า R&D มหลายแหง เชน ภาควชาเทคโนโลยทางอาหาร

คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย สถาบนคนควาและพฒนาผลตภณฑ

อาหาร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร สถาบนโภชนาการ มหาวทยาลยมหดล และ

สถาบนอาหาร ซงผประกอบการอาจเลอกพจารณาเบองตนจากผลงานวจย

ในชวงทผานมา จ านวนผลตภณฑทวจยและพฒนาจนออกสตลาดในเชงพาณชย

รวมทงเง อนไขในการสนบสนนเงนทน

โดยกอนทจะเร มพดคย ขอรบค าปรกษาเพอพฒนาผลตภณฑกบหนวยงานวจย

ผประกอบการควรศกษาและท าความเขาใจเบองตนเกยวกบเร องตอไปน5

กำรรกษำรสชำต ส กลน เชน ในการใชสารใหความหวานทดแทนนาตาล

การใชเกลอโปแตสเซยมคลอไรดทดแทนเกลอโซเดยมคลอไรด หรอการ

ใชโปรตนพชทดแทนโปรตนจากเนอสตว เปนตน จ าเปนตองรหนาทของ

สารอาหารนน ๆ ในอาหาร โดยสารทใชทดแทนนนควรจะมหนาท

ทใกลเคยงกบนาตาล เกลอ หรอไขมน เนองจากนาตาลในอาหารมหนาท

ใหความสมดลของกลนรสในอาหาร (Flavor Balance) ใหส (ปฏกรยา

Maillard Reaction) ใหปรมาตร (Volume) กบอาหาร เปนตน ในขณะ

ทเกลอมหนาททส าคญ คอ การใหกลนรสในอาหาร นอกจากน ไขมนม

หนาทในการใหกลนรส ใหความเปนครม (Creaminess) ใหเนอสมผส

(Texture) และเกยวกบเสถยรภาพของอมลชนในอาหาร จงเปนความ

ทาทายของผประกอบการทตองคงลกษณะ รสชาต ส กลน ใหใกลเคยง

กบผลตภณฑอาหารเดม

2) หนวยงำนวจยจำกภำครฐหรอสถำบนกำรศกษำ

5อางองจากบทสมภาษณ ผศ.ดร. กตพงศ อศตรกล ภาควชาเทคโนโลยทางอาหาร คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ตวอยำงงำนวจยจำกสถำบนกำรศกษำ


โดยสรป Functional Foods เปนตลาดทผประกอบการ SMEs มโอกาสประสบ

ความส าเรจไดไมยาก จากเทรนดของผบรโภคทมความตองการเฉพาะกลมมากขน

ท าใหผประกอบรายยอยสามารถเจาะตลาดซงผประกอบการรายใหญยงเขาไมถง

เพยงผประกอบการตองมความเขาใจความตองการของผบรโภค และสารอาหารเบองตน

รวมทงรวมมอกบผเชยวชาญทงภาครฐและเอกชนเพอท า R&D อยางไรกด เปนทแนนอน

วาในอนาคตจะมผลตภณฑ Functional Foods ใหม ๆ ออกสตลาดอยางตอเนอง เพอ

ตอบสนองความตองการของผบรโภคทเปลยนแปลงอยางรวดเรว ผลกคอ Life Cycle ของ

แตละผลตภณฑทออกสตลาดอาจไมยาวนก ดงนน ผประกอบการจงตองใหความส าคญ

กบการท า R&D อยางตอเนอง รวมทงตระหนกอยเสมอวาผทตอบสนองตอการเปลยนแปลง

ไดอยางรวดเรวจะเปนผน าในตลาดนไดอยางยงยน

กำรรกษำเสถยรภำพ (Stability) ของสารอาหารระหวางกระบวนการผลต

กอนถงมอผบรโภค เนองจากการเตมสารตาง ๆ ทมประโยชนตอรางกาย

เชน ใยอาหาร (Fiber) สารพฤกษเคม (Phytochemical) พรไบโอตก

(Prebiotic) สารตานอนมลอสระ (Antioxidant) เปนตน อาจเกดการ

สญเสยหรอการเปลยนแปลงระหวางกระบวนการผลตหรอการเกบรกษา

และสงผลตอการออกฤทธทางช วภาพ ผประกอบการจงตองใ ห

ความส าคญกบการรกษาเสถยรภาพของสารเชงหนาทกอนถงมอ

ผบรโภค โดยปจจบนเทคโนโลยในการรกษาคณคาของสารอาหาร

กาวหนาไปมาก เชน เทคโนโลย Encapsulation ซงเปนกระบวนการ

สรางชนปองกนสารส าคญนน ๆ จากปฏกรยา หรอสภาพแวดลอมตาง ๆ

(รายละเอยดเพมเตมอยใน BOX 3 : การปองกนสารอาหารเชงหนาทใหยงคง

มประสทธภาพดวยกระบวนการเอนแคปซเลชน (Encapsulation))


BOX 3

ในการพฒนาผลตภณฑ Functional Foods จะตองมการเตมสารตาง ๆ ทมประโยชนตอรางกายลง

ไปในอาหาร อยางไรกตาม สารเหลานอาจเกดการสญเสยหรอการเปลยนแปลงระหวางกระบวนการ

ผลตหรอการเกบรกษา ซงสงผลตอการออกฤทธทางชวภาพ ดงนน จะท าอยางไรทจะปองกน

สารอาหารเชงหนาท (FunctionalIngredient) ในระหวางกระบวนการผลตใหมเสถยรภาพของสารเชง

หนาทกอนถงมอผบรโภค ซง เทคโนโลยเอนแคปซเลชน (Encapsulation) จะชวยตอบโจทย

ในเร องน

เอนแคปซเลชน (Encapsulation) คอ กระบวนการทสรางชนปองกน (Barrier)

ซงมสารส าคญหรอสารออกฤทธชวภาพ (Bioactive Compound) เชน สารตาน

ออกซเดชนหรอสารตานการเจรญของจลนทรยทอยภายใน โดยชนปองกนนสามารถ

ปองกนปฏกรยาตาง ๆ ทจะเกดขนกบสารส าคญนน ๆ รวมถงปองกนจาก

สภาพแวดลอมตาง ๆ เชน อณหภม คาความกรด-ดาง และอากาศ (ออกซเจน)

เปนตน นอกจากน เอนแคปซเลชนยงสามารถควบคมการปลดปลอยสารส าคญ

ภายใตภาวะทเหมาะสม ปจจบนมวธส าหรบการท าเอนแคปซเลชนหลากหลายวธ

โดยวธทเหมาะสมตอการท าเอนแคปซเลชนนนขนอยกบชนดของสารส าคญทอย

ภายในชนปองกน และผลตภณฑสดทายทมสารส าคญอยภายในชนปองกน

(Capsule) รวมทงการเลอกสารทใชท าชนปองกน (Capsule Wall Material)

ยงสงผลตอสารส าคญทถกหมไว (Encapsulated Substance) สวนสารทใชในการ

ท าชนปองกนสวนใหญ คอ โปรตนและคารโบไฮเดรต โดยสารทใชท าชนปองกน

เหลานจะสงผลตอลกษณะของผลตภณฑสดทาย เชน ขนาด รปราง และโครงสราง

ของแคปซล ซงสามารถบอกถงเสถยรภาพระหวางกระบวนการผลต การเกบ และ

การบรโภค ภายใตสภาพแวดลอมภายนอก ส าหรบตวอยางในการเทคโนโลย

เอนแคปซเลชน (Encapsulation) ไดแก การท าเอนแคปซเลชนโพรไบโอตก

(จลนทรยทมประโยชนตอรางการคนเมอบรโภคในปรมาณทเพยงพอ) ในผลตภณฑ

อาหารหลากหลายชนด เพอเปนการปองกนการถกท าลายของโพรไบโอตกระหวาง

การเกบรกษาหรอการขนสง หรอปองกนการเกดสารพษหรอสารทไม ตองการ

ซงเกดจากการเปลยนแปลงทางเคมระหวางการเกบรกษา

การปองกนสารอาหารเชงหนาทใหยงคงมประสทธภาพดวยกระบวนการเอนแคปซเลชน (Encapsulation)

โดย ผศ.ดร. กตพงศ อศตรกล ภาควชาเทคโนโลยทางอาหาร คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

แอนแคปซเลชน (Encapsulation) คออะไร?


ทงน เทคนคในการท าเอนแคปซเลชน (Encapsulation) ทนยมใชในอตสาหกรรมอาหารใน

ปจจบนม 3 วธ ไดแก

1. การท าแหงแบบพนฝอย (Spray Drying) คอ การท าแหงแบบพนฝอยสารละลายอมลชนทม

สวนผสมของสารทใชท าชนปองกนและสารส าคญ โดยการท าแหงแบบนจะสงผลแคปซลมขนาด

เลกหรอเรยกวาไมโครแคปซล (Microcapsule) วธนเปนวธทคาใชจายไมสง และใชเวลานอย

และเปนวธทมประสทธภาพสงในการท าเอนแคปซเลชนสารตาง ๆ เชน สารหอมระเหย

สารใหส วตามน และโพรไบโอตก เปนตน

2. Phase Separation หรอ Coacervation วธนเปนการเตรยมแคปซลทมการใชกนอยาง

แพรหลาย โดยวธนมหลกการ คอ การเปลยนแปลงสภาวะการละลายของระบบคอลลอยด

ซงประกอบดวยสองวฏภาค คอ ภาคของสารส าคญหรอสารแกน (Core Material) และ

วฏภาคของสารทใชท าชนปองกน (สารหม) สงผลใหสารทใชท าชนปองกนแขงตวและสามารถ

หอหมสารส าคญไวได

3. Polymerization คอ การเชอมตอสารของโมโนเมอรหรอโพลเมอรสายสนทบรเวณผว

ของแคปซลและท าใหเกดเปลอกของโพลเมอรทสามารถหอหมสารส าคญหรอสารแกนไวได

โมโนเมอรสวนใหญทใชจะอยในกลม Isocyanates และ Acid Chlorides โดยสามารถใช

โมโนเมอรชนดเดยวหรอหลายชนดรวมกนได โดยเร มตนจากการละลายโมโนเมอรในวฏภาค

นาทมสารส าคญ (ของเหลว) กระจายตวอย จากนนเตมสารหอหมเพอเรงใหเกดกระบวนการ

Polymerization เพอสรางผนงแคปซล ขอดของวธน คอ ไดอนภาคแคปซลขนาดเลก

ดงนน การพฒนาผลตภณฑ Functional Foods โดยใชเทคนคเอนแคปซเลชนจงจ าเปนตอง

พจารณาคณสมบตของสารส าคญวามคณสมบตอยางไร รวมถงคณสมบตและชนดของสารท

ใชท าชนปองกน เพอทจะสามารถเลอกวธเอนแคปซเลชนไดอยางเหมาะสม ซงจะสามารถ

รกษาคณสมบตทมประโยชนของสารส าคญจากภาวะการผลตตาง ๆ และการเกบรกษาได

อยางมประสทธภาพ


Linkto

theNetwork

หนวยงานวจยจากภาครฐหรอสถาบนการศกษา

01ภาควชาเทคโนโลยทางอาหาร คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยhttp://foodtech.sc.chula.ac.th

สถาบนอาหาร (NFI)http://www.nfi.or.th

สถาบนวจยและพฒนาผลตภณฑอาหาร (IFRPD)http://www.ifrpd.ku.ac.th

สถาบนโภชนาการ มหาวทยาลยมหดลhttp://www.nu.mahidol.ac.th

คณภาพ มาตรฐาน และความปลอดภยของอาหาร

ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)http://www.fda.moph.go.th

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต (มกอช.)http://www.acfs.go.th

02

03

04

01

02

ผจ าหนาย Health Ingredients ในไทย

Lonzahttps://www.lonza.com

BJC Specialties Co., Ltd.https://www.bjc.co.th

DPO Thailand Ltd.http://www.dpointernational.com

Food Ingredient Technology Ltd.https://www.fit-biz.com

ทนสนบสนน

ITAPhttps://itap.nstda.or.th

01

02

03

04

01

คณะผจดท ำ >>

ดร.พชรพจน นนทรามาศ

ผอ านวยการฝายอาวโส Global Business Development and Strategy

ดร.พชรพจน เปนนกเศรษฐศาสตรทมความเชยวชาญในดานเศรษฐกจ

การเงน และการธนาคาร ปจจบนเปนผน าทม Krungthai Macro

Research ก อนรวมงาน กบธนาคารก ร ง ไทย ดร .พชรพจน ม

ประสบการณท างานทธนาคารไทยพาณชย และยงเคยเปน Assistant

Professor of Economics ท San Diego State University ประเทศ

สหรฐอเมรกา ท างานวจยดานเศรษฐกจมหภาคและการเงนระหวาง

ประเทศ มผลงานทางวชาการตพมพใน Journal of International

Money and Finance นอกจากนน ยงเคยฝกงานทธนาคารกลางของ

สหรฐฯ (Fed)

ดร.พชรพจน จบการศกษาปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบหนง) สาขา

เศรษฐศาสตร จาก มหาวทยาลยธรรมศาสตร และ ปรญญาเอก สาขา

เศรษฐศาสตร จาก University of Michigan, Ann Arbor ประเทศ

สหรฐอเมรกา

อภนนทร สประเสรฐ

รองผอ านวยการฝาย Business Risk and Macro Research

อภนนทร มประสบการณในการวจยธรกจและอตสาหกรรมมากกวา

10 ป ปจจบนดแลวเคราะหกลมธรกจเกษตร และเกษตรแปรรป

โดยกอนหนาอภนนทรมประสบการณวจยในหลากหลายอตสาหกรรม

เชน ธรกจคาปลก ธรกจสอสารและโทรคมนาคม รวมทงธรกจปโตรเคม

อภนนทร จบการศกษาปรญญาตร สาขาการเงนและการธนาคาร จาก

จฬาลงกรณมหาวทยาลย และปรญญาโททางบรหารธรกจ (MBA)

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

กญญาณฐ รงสยเวคน

Analyst

กญญาณฐมประสบการณท างานดานการบญช การเงน และเคย

ฝกงานเปนผชวยนกวจยทมหาวทยาลยธรรมศาสตร

กญญาณฐ จบการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบสอง)

จากคณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ดร.กตตพงษ เรอนทพย

Senior Economist

ดร. กตตพงษ มประสบการณท างานวจยเศรษฐศาสตรดานการพฒนา

แรงงาน และการเงน โดยมความเชยวชาญในการประยกตทฤษฎ

เศรษฐ ม ต จลภาค และ ขอ มลครว เร อน กอนเ ข ารวมงาน กบ

ธนาคารกรงไทย เคยเปนนกวจยท Economic Intelligence Center

(EIC) ธนาคารไทยพาณชย สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

(TDRI) และ Nagoya University และยงเคยเปนอาจารยพเศษท

Mahidol University International College (MUIC)

ดร.กตตพงษ จบการศกษาปรญญาตร สาขาเศรษฐศาสตร จาก

มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปรญญาโท Development Economics

จาก University of East Anglia สหราชอาณาจกร และ ปรญญาเอก

ดานเศรษฐศาสตร จากมหาวทยาลยหอการคาไทย โดยเปนนกศกษา

แลกเปลยนท Massachusetts Institute of Technology (MIT)

สหรฐอเมรกา ภายใตทนโครงการปรญญาเอกกาญจนาภเษก

functional foods - krung thai bank · 2019-10-10 · functional foods...

Documents