คานา

โครงการจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม ปงบประมาณ 2559 กองแบบแผนไดดาเนนการจดทาขนเพอจดทารปแบบผงหลกของสถานบรการสขภาพทเปนมาตรฐาน จากการศกษา คนควาตามคมอการจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม

จากการดาเนนงานโครงการจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม ตงแตป งบประมาณ 2554 เปนตนมา ไดมการประเมนการจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมในปงบประมาณ 2558 ไดผลจากการประเมนเพอการพฒนา โดยสรปการมสวนรวมของผมสวนไดเสยโดยตรง ยงมความเขาใจทแตกตาง ทมา ดานความคด ดานนโยบาย แตมทศทางทดขน มสวนรวมมากขน เขาใจเหนความสาคญของการจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมเพมขน ซงเปนสวนประกอบของการพฒนาระบบบรการสขภาพ ระดบจงหวด ระดบเขต และระดบกระทรวง

คณะจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมของกองแบบแผนจะพฒนารปแบบการจดทาใหเขาไดงาย สถานบรการสขภาพ สามารถนาแผนแมบทไปใชไดจรง และหวงวาโครงการนจะเปนประโยชนตอการพฒนาระบบบรการสขภาพ ของประเทศ ตอไป

สารบญ หนา

คานา สารบญ บทท 1 บทนา บทนาและทมาของโครงการ บทท 2 นโยบายและหลกเกณฑทเกยวของ ระบบบรการสขภาพ (Service Plan) กรอบแนวคด ทศทางและเปาหมาย พฒนาระบบการบรหารจดการเครอขายบรการ พฒนาโครงสรางตามภารกจของสถานบรการภายในเครอขาย การจดหาแหลงทนเพอการพฒนา ตาราง : รายละเอยดหลกเกณฑการพจารณาจดระดบสถานบรการสขภาพ หลกการวางแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมของสถานบรการสขภาพ การวางผงพฒนาอาคารสถานทและลกษณะการทาผงหลก เกณฑเกยวกบการจดทาผงหลก เกณฑเกยวกบระบบวศวกรรมสงแวดลอมทใชประกอบการทาผงหลก เกณฑทใชพนทประกอบการกาหนดแบบผงบรเวณ/ผงหลก บทท 3 สารวจขอมล 1. ขอมลทวไป 2. ประวตโรงพยาบาล 3. วสยทศน พนธกจ 4. โครงสรางองคกร 8. ตาแหนงทตง ,ลกษณะภมประเทศ 9. ดานสนทรยภาพ , ลกษณะภมอากาศ , ดานสงคม วฒนธรรม

1-1

2-1 2-1 2-1 2-2 2-3 2-5 2-6 2-7 2-8

2-16 2-22 2-24

3-1 3-1 3-2 3-3 3-4 3-5

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 4 การวเคราะหขอมลโรงพยาบาล การใชประโยชนทดนและกลมกจกรรม (Zoning) สภาพอาคารและสงกอสราง ตารางสรปขอมลทวไปของอาคารตางๆ ตารางเปรยบเทยบหนวยบรการโรงพยาบาลปาย สรปผลการวเคราะห (ดานศกยภาพ, สภาพปญหา) บทท 5 ผงแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม ปจจยในการพจารณาการออกแบบและวางผงหลกของโรงพยาบาล แนวความคดในการออกแบบและวางผงหลก กระบวนการออกแบบผงหลก เปาหมายการพฒนา แนวทางการใชประโยชนทดน แนวทางการพฒนาดานอาคารและสงกอสราง แผนพฒนาระยะท 1 (ระยะสน) แผนพฒนาระยะท 2 (ระยะสน) แผนพฒนาระยะท 3 (ระยะยาว) แผนพฒนาระยะท 4 (ระยะยาว) แผนผงท 1 แสดงอาคารและสงกอสราง สภาพปจจบน ป 2559 แผนผงท 2 แสดงกลมกจกรรม (Zoning) ปจจบน ป 2559 แผนผงท 3 แสดงการวเคราะหสภาพแวดลอมทางกายภาพในปจจบน แผนผงท 4 แสดงผงหลก (ระยะสน) แผนผงท 5 แสดงผงหลก (ระยะยาว) แผนผงท 6 แนวคดการจด Zoning ภาคผนวก ภาคผนวก ก คาสงกองแบบแผน กรมสนบสนนบรการสขภาพ ภาคผนวก ข ภาพถายการสารวจ เกบขอมล และนาเสนอ ณ โรงพยาบาลปาย

4-1 4-3 4-9

4-10 4-13

5-1 5-1 5-1 5-2 5-2 5-2 5-3 5-3 5-3 5-4

บทท 1 บทนาและทมาของโครงการ

บทนา

กระทรวงสาธารณสขเปนหนวยงานหลก ทมหนาทรบผดชอบโดยตรงเกยวกบสขภาพประชาชนทงประเทศ ในดานการปองกน การรกษา การฟนฟ เพอใหประชาชนมสขภาพทด ซงจะตองประกอบดวยปจจย หลายดาน เชน งบประมาณ บคลากร เครองมอทางการแพทย สถานทใหบรการ ทมความเหมาะสม ครบถวน สาหรบใหบรการสขภาพ กองแบบแผนเปนหนวยงานทมภารกจเกยวกบมาตรฐานดานอาคารและสภาพแวดลอม ซงเปนสวนหนงทาใหเกดการสนบสนน การพฒนาระบบสขภาพ กองแบบแผนไดดาเนนการจดทาผงหลก (Master Plan) การออกแบบอาคาร การอานวยการกอสราง เพอรองรบการใหบรการสขภาพ ตงแตเรมตน ตามนโยบาย ตามหลกวชาชพ ในชวงป พ.ศ.2540-2550 สถานบรการสขภาพ สงกดกระทรวงสาธารณสข มการขยายตวอยางรวดเรว เนองจากปจจยดานประชากรเพมขน มโรคอบตใหมมากขน เทคโนโลยทางการแพทยในการใหการรกษาทนสมยขน ประชาชนหนมาใหความสนใจสขภาพมากขน ปจจยทกลาวมา ทาใหการขยายตวดานอาคารและสภาพแวดลอมเพมขน สถานทการใหบรการไมเพยงพอ จงมการกอสรางอาคารใหม อาคารทดแทน หรอหาพนทใหมในการใหบรการ ปจจยทมผลกระทบกบการใหบรการ เนองจากสถานบรการสขภาพ ตองใหบรการอยางตอเนอง ตลอดเวลา ทาใหอาคารทเกดขนใหม (บางอาคาร) ตองสรางในทวางของพนท เพอลดผลกระทบการใหบรการ ทาให ZONING ทจดวางไวมผลกระทบ และจะเปนปญหาในอนาคต ถาไมมการวางแผนทด กระทรวงสาธารณสข มนโยบายลดความแออดในโรงพยาบาลดวยระบบบรหารจดการทด โดยมเปาหมาย ดงน 1) กระทรวงสาธารณสข มแผนพฒนาระบบบรการ 5 ป (2555–2559, 2560-2564) 2) ระดบเขต/จงหวด มแผนพฒนาระบบบรการระดบเขต/จงหวด 5 ปทสอดคลอง กบแผนระดบกระทรวง 3) สถานบรการสขภาพทกแหง มแผนพฒนาตนเองทสอดคลองกบแผนระดบ จงหวด/เขต การจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมของสถานบรการสขภาพ ไดนานโยบายระดบกระทรวง ตามระบบบรการสขภาพ ทมแผน มทศทางอยางชดเจน เปนแนวทางเดยวกน ครอบคลมระบบบรการสขภาพทงประเทศ ทาใหแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมเปนสวนหนงของการพฒนาระบบบรการสขภาพ (Health Service Plan of Thailand)

บทท 2 นโยบายและหลกเกณฑทเกยวของ

ระบบบรการสขภาพ (Service Plan)1 การจดระบบบรการสขภาพ แบงออกเปนหลายระดบ ไดแก บรการระดบปฐมภม (Primary Care) บรการระดบทตยภม (Secondary Care) และบรการระดบตตยภม (Tertiary Care) โดยมงหวงใหบรการแตละระดบมบทบาทหนาททแตกตางกน และเชอมตอกนดวยระบบสงตอ (Referral System) เพอใหสามารถจดบรการคณภาพทมคณภาพ จากการดาเนนการระบบหลกประกนสขภาพ กรอบแนวคด 1. จดระบบบรการสขภาพในรปแบบเครอขายแทนการขยายโรงพยาบาลเปนแหงๆ โดยใชหลกการ “เครอขายบรการทไรรอยตอ” ทสามารถเชอมโยงบรการระดบปฐมภม ทตยภมและตตยภม เขาดวยกน 2. แตละจงหวดจะตองม “เครอขายบรการระดบจงหวด” ทสามารถรองรบการสงตอตามมาตรฐานระดบจงหวดไดอยางสมบรณ อยางนอย 1 เครอขาย โดยเครอขายจะตองพฒนาประสทธภาพการใหบรการของเครอขายใหสงขนตามมาตรฐานทกาหนด ทงนการบรหารเครอขายใหดาเนนการในรปของคณะกรรมการ 3. ใหมการจด “ระดบโรงพยาบาลรบผปวยสงตอ” ของระบบบรการเปน 3 ระดบ ไดแก ระดบตน ระดบกลาง และระดบสง เพอใชทรพยากรภายในเครอขายทมอยางจากดใหมประสทธภาพสงสด หลกเลยงการลงทนทซาซอน และขจดสภาพการแขงขนกน ทศทางและเปาหมาย ทศทางการพฒนาระบบบรการ (Service Plan) ในแผน 5 ป จะใหความสาคญในเชงยทธศาสตร 3 ประเดน ดงน 1. การพฒนาระบบบรการปฐมภมในชมชนเมองทมประชากรหนาแนน (ทงเขตเมองทตงของตวจงหวด และเขตเมองอนๆ) ใหมขดความสามารถระดบแพทยเวชปฏบตครอบครวหรอแพทยเวชปฏบตทวไป เพอรองรบการเตบโตของชมชนเมองและประชากรวยสงอาย ซงจะมภาระของการดแลโรคเรอรง โรคทเกดจากความเสอมของรางกาย และสขภาพจตทเพมขนมาก 2. การพฒนาศนยความเชยวชาญระดบสง 4 สาขา เพอรองรบระบบสงตอผปวยทมความยงยากซบซอน และใชเทคโนโลยระดบสงและราคาแพง ใหแบงเปน 3 ระดบ และกระจายครอบคลมพนททงประเทศอยางทวถง 3. การพฒนาโรงพยาบาลระดบตางๆ ใหเปนสวนหนงของระบบเครอขายบรการ เพอใหโรงพยาบาลแตละแหงเตบโตอยางมทศทาง มภารกจหนาทชดเจน มจงหวะกาว และเกอหนนซงกนและกนภายในเครอขาย

1 แผนการจดระบบบรการสขภาพ (Service Plan) : สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

2-2

พฒนาระบบการบรหารจดการเครอขายบรการ การบรหารจดการเครอขายบรการสขภาพในสวนภมภาคดาเนนการในรปแบบของเครอขายบรการ เชอมโยงตงแต รพศ. (ระดบ A) ลงมาถงระดบบรการปฐมภม (ระดบ P) เปน 1 ระบบ ซงครอบคลมสถานบรการภายใน 4-8 จงหวด ดแลประชากรทเหมาะสมประมาณ 5 ลานคน รวมทงสน 12 เครอขาย มการบรหารจดการในรปคณะกรรมการบรหารเครอขายบรการ ดแลการพฒนาระบบบรการ การบรหารจดการ การเงนการคลง และการรบสงตอภายในเครอขาย เนนการสนบสนนสงเสรมซงกนและกนแทนการแขงขนในการขยายบรการ

รปภาพ : แสดง 12 พวงบรการ

(ภาพจากเวบไซต : ศนยอนามยเขต 4 ราชบร)

2-3

พฒนาโครงสรางตามภารกจของสถานบรการภายในเครอขาย จาก Key Strategic Areas ทง 3 ประเดน จะนาไปสการจดโครงสรางของสถานบรการตางๆ ตามภารกจทเหมาะสมกบพนท โดยมจดเดนอยทการขยายหรอยกระดบสถานบรการใหสงขนในพนทจาเปน ตลอดจนการพฒนาปรบปรงขดความสามารถของสถานบรการใหเปนไปตามแผนพฒนาเครอขายบรการ ตาราง : แผนพฒนาโครงสรางตามภารกจของสถานบรการภายในเครอขาย

Key Strategic Areas การจดโครงสรางใหมตามภารกจ เปาหมาย 5 ป

1. การพฒนาระบบบรการปฐมภมในชมชนเมอง / หนาแนน

1.1 จดตง “ศนยสขภาพชมชนเมอง” ทสามารถดแลประชากรในเขตเมอง ขนาดไมเกนแหงละ 30,000 คน ไดอยางตอเนอง ผสมผสาน และเปนองครวม โดยม รปแบบทหลากหลาย และใหทองถน/เอกชนมสวนรวมอยางเตมท 1.2 พฒนาศกยภาพของโรงพยาบาลสง เสร ม สขภาพตาบลขนาดใหญ ทรบผดชอบประชากรตงแต 8,000 คนขนไป จานวน 1,000 แหง

ครอบคลมประชากรชมชนเมองทวทงประเทศ รอยละ 100

2. การพฒนาศนยความเชยวชาญระดบสง

2.1 จดตงศนยความเชยวชาญระดบสงภายใน รพศ ./รพท . 4 สาขาๆ ละ 3 ระดบ กระจายทวทกภาค

จานวนศนยความเชยวชาญระดบสงท เปดดาเนนการและผานการรบรอง รอยละ 50 ระดบ 1 ระดบ 2 หวใจ/หลอดเลอด 10 11 อบตเหต 12 11 ทารกแรกเกด 9 18 มะเรง 9 13 หมายเหต ใหรพ.จงหวดสามารถใหการดแลระดบ3 ได

3. การพฒนา รพ. ใหเปนสวนหนงของเครอขายบรการ

3.1 รพศ. (A) 33 แหง 3.2 รพท.ระดบจงหวด (S) 48 แหง 3.3 รพท.ขนาดเลก (M1) 35 แหง รวม ตตยภม 116 แหง 3.4 รพช.แมขาย(M2) 91 แหง 3.5 รพช.ขนาดใหญ(F1) 73 แหง 3.6 รพช. (F2) 518 แหง 3.7 รพช.ขนาดเลก (F3) 35 แหง 3.8 รพช.สรางใหม 57 แหง รวม ทตยภม 774 แหง 3.9 ศสม. 226 แหง 3.10 รพ.สต. 9,750 แหง 3.11 สสช 198 แหง รวม ปฐมภม 10,174 แหง

จานวนโรงพยาบาลทไดรบการยกระดบรอยละ 50-80

2-4

1นอกจากน ตองคานวณวาในเครอขายบรการปจจบน มเตยงประเภทตางๆ เชน เตยงทวไป เตยง ICU ตอประชากรทงอาเภอ จงหวด ทงพวงเปนอยางไร โดยยดหลกการดงน 1) รพ.ระดบ A ขนาดใหญทเกน 1,๐๐๐ เตยงในจงหวดใหญๆ และทเกน 8๐๐ เตยงในจงหวดขนาดกลาง ควรเพมชนดเตยงทวไปเปน ICU เพอเพมขดความสามารถมากกวามงขยายจานวนเตยงใหมากขนกวาเดม ตองวางแผนขยายเครอขายทรองรบผปวยทมความเจบปวยไมยาก ไมซบซอน เชน ผปวยไสตงอกเสบ ผปวยผาทองคลอด การผาตดมดลกแบบธรรมดา ปอดบวม ทองเสย ฯลฯ และการบาดเจบเลกๆนอยๆออกจาก รพศ. ระดบ A ไปส รพ.ระดบถดไป 2) รพ.ระดบ S, M1 ควรขยายเทาทจาเปน เพอใหการบรหารมประสทธภาพ และเปนกลไกหลกในการสกดกนผปวยทไมซบซอน แตไมสามารถรกษาท รพช.ได ใหไปถง รพ. ระดบ A ใหนอยทสด โดยอาจเพมการบรการจาเพาะ เชน ICU ,ลางไต ฯลฯ ตามความจาเปน 3) โรงพยาบาลระดบ M2 ซงเปน Node ของ รพช.ทมมากวา 90 แหงทตองทาใหมสาขาหลก 4-6 สาขาปฏบตงานไดตลอด 24 ชวโมง เพอลดผปวยไปสโรงพยาบาลระดบ A , S , M1 ทไมจาเปน ไมควรใหใหญเกนกวา 150 เตยง และการรองรบการสงตอผปวยกลบ (Refer Back) มารกษาตอเพอ ลดวนนอนโรงพยาบาลระดบ A ,S,M1 4) โรงพยาบาลระดบ F1, F2, F3 ควรมงเนนการเปนกลไกหลกดแลผปวยโรคเรอรง และการรกษาพยาบาลเบองตนตลอดจนสงตอในแบบทปลอดภยและดแลผปวยทไมซบซอนเกนกวาแพทย Family Medicine ดแลได และมโรงพยาบาลระดบ F2 จานวนมากทมขนาดเลก มผปวยนอยและอยในพนทมประชากรนอยๆ (นอยกวา 2-3 หมนคน) และมทตงอยใกล รพท. , รพช.ทใหญกวาใกลกน อาจพจารณาให รพ.F2 ปรบเปน F3 ทม Observe Ward แทน Ward สมบรณแบบในปจจบน และลดตนทนการดาเนนงานและไมสนเปลองบคลากรทเปน Fixed Cost ตลอดจนปดการบรการทมไมเพยงพอตอ Economy Scale เชน คลอด, ผาตดเลก ทมไมมากพอทจะ Keep Competency ของ ทมงานอนอาจทาใหไมปลอดภยตอผปวย และนาพยาบาล เจาหนาทไปทาหนาทเชงรกในพนท และไมควรจดบคลากรทขาดแคลน เพมในอนาคตมากกวาทจาเปน ทศทางการจดบรการในโรงพยาบาลขนาดใหญ จาเปนตองม Ambulatory Ward เพอรองรบผปวยทไมจาเปนตองพกคางคนแบบผปวยในของโรงพยาบาลเปนผปวยนอก เชน Day Surgery ,Chemotherapy ผปวยใหเลอด,ผปวยททาหตถการทใชยาสลบระยะสนๆเชน ตา,ENT, Endoscope Therapeutic บางประเภท เพอลดการนอนโรงพยาบาลลง

1 เอกสารประกอบการประชมสมมนาเพอพฒนาระบบบรการสขภาพสวนภมภาค 2555 : สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

2-5

รปภาพ : แสดงเครอขายบรการระดบจงหวด

การจดหาแหลงทนเพอการพฒนา แหลงทน หรองบประมาณเพอพฒนาเครอขายบรการใหเปนไปตามแผน ไดแก 1) งบประมาณรายจายประจาปของกระทรวงสาธารณสข โครงการพฒนาเครอขายบรการ 2) งบคาเสอมของสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต 3) รายจายคาเสอมจากยอดสนทรพยไมหมนเวยน บรหารจดการภายในเขต

2-6

ตาราง : รายละเอยดหลกเกณฑการพจารณาจดระดบสถานบรการสขภาพ1

1 เอกสาร การประชมเชงปฏบตการ”การพฒนาระบบบรการสขภาพ เพอลดความแออดของโรงพยาบาล”,28-29 มกราคม 2554 ณ โรงแรมดสต ธาน พทยา จงหวดชลบร

ระดบการใหบรการ ประเภท LEVEL ขดความสามารถ ความเชยวชาญหลก ความเชยวชาญระดบสง บทบาท

ตตยภม รพศ A ระดบเชยวชาญเฉพาะ (Advance-level Referral Hospital) ระดบ ๑ มขดความสามารถขนสง ครอบคลมการรกษาผปวยในสาขานนไดเกอบทงหมด ยกเวนการ การดแลโดยโรงเรยนแพทยของมหาวทยาลย ครอบคลมพนทระดบภาค หรอกลมเขตระดบ ๒ เนนรบการสงตอ แตมขดความสามารถรองจากระดบ ๑

ใ

ความเชยวชาญในสาขาหลก สาขารอง และสาขายอย ครบจาเปน

ศนยความเชยวชาญใน 4 สาขาหลก 1) สาขาโรคหวใจและหลอดเลอด 2) สาขาโรคมะเรง 3) สาขาอบตเหตและฉกเฉน 4) สาขาทารกแรกเกด (ระดบ 1 หรอ 2)

รองรบผปวยสงตอจากระดบตตยภม ภายในเขต/ เขตใกลเคยง ครอบคลม 4-8 จงหวด/แหง

รพท S รบผปวยสงตอระดบสง (Standard-level Referral Hospital)

ความเชยวชาญในสาขาหลก สาขารอง ครบทกสาขา และสาขายอยบางสาขา

ศนยความเชยวชาญใน 4 สาขาหลก (ระดบ 2 หรอ 3)

รองรบผปวยสงตอภายในเครอขายบรการระดบจงหวด อยางนอย 1 แหง/

รพท ขนาดเลก M1 รบผปวยสงตอระดบกลาง (Mid-lever Referral Hospital)

ความเชยวชาญสาขาหลกครบทกสาขา และสาขารองบางสาขา

ศนยความเชยวชาญใน 4 สาขาหลก (ระดบ 3 ทกแหง)

รองรบผปวยสงตอจากเครอขายบรการทตยภมในโซน

ทตยภม รพช แมขาย M2 รบผปวยสงตอระดบกลาง (Mid-lever Referral Hospital)

1. ความเชยวชาญสาขาหลก (Major specialty) ครบทง 6 สาขา2. ศกยภาพระดบแพทยเวช

แพทยเวชศาสตรครอบครว 1. ทมศกยภาพสง เพอรองรบผปวยสงตอจาก รพช.ใกลเคยง2. สนบสนนเครอขายบรการปฐมภม

รพช ขนาดใหญ F1 รบผปวยสงตอระดบตน (First-lever Referral Hospital)

1. ความเชยวชาญบางสาขา2. ศกยภาพระดบแพทยเวชปฏบต

แพทยเวชศาสตรครอบครว 1. มแพทยผเชยวชาญเปนบางสาขา 2. สนบสนนเครอขายบรการปฐม

รพช ขนาดกลาง F2 ศกยภาพระดบเวชปฏบตทวไป (ไมมแพทยเฉพาะทาง)

แพทยเวชศาสตรครอบครว 1. รองรบผปวยนอกและผปวยในของแตละอาเภอ2. สนบสนนเครอขายบรการปฐมภม

รพช ขนาดเลก F3 ศกยภาพระดบแพทยเวชปฏบต(ไมจาเปนตองมการผาตดใหญ )

แพทยเวชศาสตรครอบครว 1. รองรบผปวยนอกและผปวยในเพอสงเกตอาการ /สงตอ2. สนบสนนเครอขายบรการปฐมภม

รพช สรางใหม มแพทยทวไปประจา หรอชวคราว เนนใหบรการผปวยนอกจานวน 890 แหง

ปฐมภม ศสม P1 มแพทยเวชปฏบตทวไป และแพทยเวชปฏบตครอบครว

แพทยเวชศาสตรครอบครว เปนสถานบรการผปวยนอกแบบเบดเสรจ ใหบรการแบบผสานผสานทงงานสงเสรม ปองกน รกษา ฟนฟ

รพสต ขนาดใหญ P2 ระดบ พยาบาลเวชปฏบต พยาบาลเวชปฏบต ใหบรการแบบผสมผสานรพสต P2 ระดบ พยาบาลเวชปฏบต พยาบาลเวชปฏบต ใหบรการแบบผสมผสาน

จานวน 9987 แหง

2-7

หลกการวางแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมของสถานบรการสขภาพ แผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมสถานบรการสขภาพ มวตถประสงค เพอใหสถานบรการสขภาพ มแผนและแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาดานอาคารและสภาพแวดลอม ใหมคณภาพ มาตรฐาน ในการใหบรการแกประชาชน ซงจะสอดคลองกบนโยบายดานการพฒนาระบบบรการสขภาพของกระทรวงสาธารณสข และนโยบายการพฒนาตามบรบทพนทนนๆ ดวย จากการศกษา ไดใหนยามความหมายไว ดงน การวางแผน (Planning) คอ กระบวนการคนหาปญหา การสรางและการประเมน การสรางทางเลอก การนาทางเลอกไปสการออกแบบ และตดตามผล การวางแผนอาจมจดเรมจากการแกไขปญหา โดยใชการตดสนใจอยางมเหตผล ซงแนวนโยบายสวนยอยสามารถกอใหเกดการเปลยนแปลงนโยบายระดบใหญได การวางแผนแมบท โดยทวไปมความหมาย คอ กระบวนการในการศกษา คนหาปญหา ความตองการ ปจจยตางๆ ทเกยวของ เพอนาไปสการพฒนาในอนาคต แผนแมบท หรออาจเรยกอกอยางวา แผนพฒนา เพอใชเปนแนวทางหลกในการดาเนนการพฒนา ทงระยะสน ระยะกลาง หรอระยะยาว โดยมโครงการ ตาแหนงทตง องคประกอบตางๆ งบประมาณ และกาหนดระยะเวลาชดเจน อาจมโปรแกรมหรอรายละเอยด มากพอสาหรบ จดจางการออกแบบ หรอดาเนนการกอสรางได การวางแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมสถานบรการสขภาพ คอ การนาสภาพการณในอดต ปจจบน และอนาคต ดานความตองการ เกณฑเชงพนท ศกยภาพและขอจากด มากาหนดทศทางการพฒนาดานอาคารและสภาพแวดลอมของสถานบรการสขภาพ อยางมขนตอน ประกอบดวย ทศทางการขยายตวของพนท แผนการใชประโยชนทดนของหนวยงาน การจดกลมอาคาร (Zoning) กาหนดตาแหนงอาคาร โครงขายการสญจร งานระบบสาธารณปโภค โดยมผงหลก (Master plan) เปนเครองมอในการแสดงแนวคดของแผนแมบทนนๆ อยางเปนรปธรรมมากขน1 ผงหลก (Master plan) คอ แผนผงแสดง ขอบเขตและตาแหนงของพนท อาคาร ถนน และระบบสาธารณปโภคตางๆ เปนตน ทจะดาเนนการพฒนาตามแผนแมบทฯ เพอแสดงใหเหนภาพรวมทเปนรปธรรมของการพฒนาในอนาคต ผงบรเวณ (Layout Plan) คอ แผนผงแสดง ขอบเขตและตาแหนงของพนท อาคาร ถนน และระบบสาธารณปโภคตางๆ เปนตน ทเปนอยในปจจบน หรอแผนผงแสดงรายละเอยดของพนท ในแบบแปลนสาหรบการกอสรางจรง

1 รศ.ดร. นพดล ชยสหเสร 2553

2-8

การวางผงพฒนาอาคารสถานทและลกษณะการทาผงหลก การวางแผนพฒนาและออกแบบอาคารสถานทมกเรมตนดวยโครงรางของแผน เพอใชเปนเครองมอในการนาทางและอธบายโครงสรางสาหรบการวางแผนพฒนาและออกแบบดงกลาว ผงหลก(Master Plan)เปนเครองมอหนงทสาคญในการแสดงโครงสรางสาหรบแผนพฒนาเชงนโยบายทงในดานระยะเวลาและในดานเชงพนท ลกษณะสาคญในการจดทาผงหลกม 4 ดาน1 ไดแก 1.ความหมายของผงหลก 2.ขนตอนในการวางแผนเชงพนท 3.การแบงสวนประโยชนใชสอย 4.การทบทวนพนทใชสอยตางๆของโรงพยาบาลในปจจบน 1. ความหมาย/คาจากดความ การจดทาผงหลก หมายถง แผนการใชประโยชนทดนของหนวยงานเตมรปแบบและทศทางการขยายตวตามนโยบายของหนวยงาน โดยกาหนดตาแหนงอาคาร งานระบบสาธารณปโภค(เชน ไฟฟา ประปา โทรศพท ฯลฯ) งานระบบสาธารณปการ(ทเกยวของกบอาคาร เชน ไปรษณย ศนยอาหาร รานสะดวกซอ ฯลฯ) โครงขายคมนาคม(เชน ถนน ทางเดน ทางเดนเชอม ฯลฯ) ทรพยากร(แหลงนา) และการจดลาดบการพฒนา โดยคานงถงการจดสภาพแวดลอม ภมประเทศ การจดกลมอาคาร(Zoning) ความหนาแนน(Density) และการหนทศทาง(Orientation)ใหเปนไปตามกฎหมายควบคมอาคารทเกยวของ และเพอใหเกดประโยชนและประสทธภาพการใชสอยเชงพนทสงสด 2. ขนตอนในการวางแผนเชงพนท ขนตอนในการวางแผนเชงพนท ม 3 ขนตอน คอ สารวจขอมล วเคราะหขอมล และออกแบบและจดทาผงหลก 2.1 การสารวจขอมล เปนขนตอนของการหาขอมลขาวสาร(Intelligence phase)ในกระบวนการทา Programming ซงเปนขอมลเฉพาะสาหรบการออกแบบในบรบททจากด ขอมลขาวสารเหลานจะเปนประโยชนสาหรบงานออกแบบทเฉพาะเจาะจงตามจานวนและความตองการของการใหบรการ ดงน 2.1.1. ขอมลพนฐานสภาพแวดลอมทางกายภาพ ความเปนมา ทตง ชมชน และปจจยตางๆ เชน ปจจยธรรมชาต ปจจยวฒนธรรม ปจจยสนทรยภาพ ฯลฯ 2.1.2 ขอมลเพมเตม เชน นโยบายและแผนพฒนา วตถประสงค ความตองการตางๆเปนตน 2.1.3 อาคารและสงกอสราง

1) มอาคารและสงกอสรางอะไรบางและสภาพของอาคารเปนอยางไร

2) ขนาดของพนทใชสอยแยกตามกจกรรม

1 ขอสรปในการสมมนา ” การประชมเชงปฏบตการ ครงท 4(ครงสดทาย) เรองโครงการศกษาเพอจดทาหลกเกณฑและวธการทาผงหลก(Master Plan)สถานบรการสขภาพของกองแบบแผน กรมสนบสนนบรการสขภาพ ,1-3 กนยายน 2553,โรงแรมมณจนทร รสอรทแอนสปา,จนทบร

2-9

2.1.4 การใชทดน 1) มการแบงแยกพนทตาม Zoning หรอไม 2) อาณาเขตทดนโดยรอบอยตดกบอะไรบาง 3) ความหนาแนนของอาคารและสงกอสราง

2.1.5 ระบบสญจรและทจอดรถ 1) การจราจรโดยรอบหนวยงานและการเขาถง 2) ถนนและการจราจรภายในโรงพยาบาล 3) ระบบสญจรทางเทา 4) ทางเดนเชอมและทางสญจรของหนวยตางๆภายในโรงพยาบาล 5) ทจอดรถยนตภายในโรงพยาบาล

2.1.6 ระบบสาธารณปโภค 1) ระบบไฟฟาภายนอกอาคาร 2) ระบบสขาภบาล

2.1) ระบบประปาภายนอกอาคาร 2.2) ระบบระบายนา 2.3) ระบบบาบดนาเสย 2.4) ระบบปองกนอคคภย 2.5) ระบบกาจดขยะ

3) ระบบโทรศพท 4) ระบบเครอขายคอมพวเตอร 5) ระบบทอแกสทางการแพทย 6) ระบบไอนาและนารอน

2.1.7 ระบบภมทศน ทโลงวางและจดรวมพล 2.2 วเคราะหขอมล เสนอทางเลอก และสรปผล เปนกระบวนการนาขอมลขาวสารทไดมาวเคราะหและสงเคราะหเพอสรปเปนขอกาหนดอนเปนแนวทางสาหรบการออกแบบ ดงน 2.2.1 วเคราะหขอมล

1) วเคราะหประเดนปญหาและขอจากดตางๆ เชน Orientation กฎหมาย เปนตน 2) วเคราะหความตองการของพนทและกจกรรมตางๆ 3) วเคราะหผลกระทบกบสงแวดลอมโดยสงเขป 4) กาหนดเกณฑมาตรฐานทใชในการพฒนารวมถงนโยบายตางๆ 5) กาหนดแนวทางในการพฒนาผงหลก 2.2.2 เสนอทางเลอก 2.2.3 สรปผล สรปรายละเอยดของขอมลตางๆทไดจากการวเคราะห

ขอมลเพอนาไปใชในการออกแบบผงหลก

2-10

2.3 ออกแบบและจดทาผงหลก เปนขนตอนหาแนวทางในการแกปญหาดวยรปแบบทางกายภาพและเทคนคการใหบรการดานสาธารณปโภค โดยการออกแบบจะประกอบดวยขนตอนตางๆดงน

2.3.1 จดทาแบบราง 1) กาหนดเปาหมายและแนวคดในการออกแบบวางผงหลก 2) จดทาแบบรางผงหลก 3) ประชมรวมหนวยงานทเกยวของเพอนาเสนอแบบ

รางและแผนพฒนา 4) สรปขอมลผงหลก 2.3.2 จดทาผงหลก ประกอบดวย 1) ผงบรเวณ(Site Plan) 2) ผงการใชทดน(Zoning) 3) ผงแสดงแนวทางและการจดลาดบการกอสรางอาคารตางๆตาม

โครงการจดทาผงหลก(Master Plan) 3. การแบงสวนประโยชนใชสอย สถานบรการสขภาพสาธารณสขสามารถแบงกลมประโยชนใชสอยได 5 กลม ดงน 3.1 กลมบรการผปวยนอกและอบตเหต-ฉกเฉน(Out-Patient Department &Accident and Emergency) คอ กลมอาคารทรองรบกจกรรมการบรการคนไขทมารบบรการการรกษาพยาบาลโดยไมตองนอนพกในอาคารพกคนไขในของโรงพยาบาล ประกอบดวย 3.1.1 สวนบรการคนไขนอก(Out-Patient Department) 3.1.2 สวนบรการคนไขอบตเหตและฉกเฉน(Accident and Emergency Department) 3.1.3 ศนยสขภาพชมชน(PCU) : การบรการสขภาพในระดบปฐมภม 3.2 กลมวนจฉยและรกษา(Diagnostic & Treatment Department) คอ กลมอาคารทรองรบกจกรรมวนจฉยและรกษาดวยเครองมอและอปกรณการแพทย คนไขทมารบการวนจฉยและรกษาทงคนไขนอกและคนไขในของโรงพยาบาล ประกอบดวย 3.2.1 สวนวนจฉยและรกษาดวยรงส(Radiology Department) 3.2.2 สวนวนจฉยและรกษาดวยการชนสตร(Laboratory Department) 3.2.3 สวนวนจฉยและรกษาดวยเครอง CT Scanner/MRI (Technical Department) 3.2.4 สวนวนจฉยรกษาดวยการผาตด(Sergical suite Department) 3.2.5 สวนวนจฉยรกษาดวยการใชการดแลแบบ Intensive Treatment/Caveหรอ I.T.CU./I.C.U. 3.2.6 สวนการบาบดรกษาโดยการฟนฟสภาพรางกาย

2-11

3.2.7 สวนคลอด(Delivery suite Department) 3.2.8 สวนวนจฉยและรกษาเฉพาะทางเชน ศนยไตเทยม ศนยหวใจ เปนตน 3.3 กลมพกผปวยใน(In-Patient Department) คอ กลมทรองรบการอภบาลผปวยทโรงพยาบาลรบไวรกษาในโรงพยาบาล โดยแบงตามลกษณะของโรคหรอการรกษาพยาบาล เชน อายรกรรม สตกรรม เปนตนและแบงตามความสะดวกของหองพกไดแก หองพกสามญ หองพกพเศษ 3.4 บรการสนบสนน(Service support Department) คอ กลมทรองรบกจกรรมเพอการสนบสนนกจกรรมของโรงพยาบาล ประกอบดวย 3.4.1 สวนเภสชกรรม 3.4.2 สวนจายกลาง 3.4.3 สวนพยาธวทยาและเกบศพ 3.4.4 สวนโภชนาการและโรงอาหาร 3.4.5 สวนซกฟอก 3.4.6 สวนพสด 3.4.7 สวนซอมบารง 3.4.8 สวนจดสวน ภมทศนและสงแวดลอม 3.5 กลมบรหารจดการและสวสดการ(Administration & Welfare Department) ประกอบดวย 3.5.1 สวนอานวยการ 3.5.2 สวนพกอาศย 3.5.3 สวนทจอดรถ 3.5.4 สวนนนทนาการ/สนามกฬา

2-12

4. การทบทวนพนทใชสอยตางๆของโรงพยาบาลในปจจบน ประกอบดวย 4.1 การจดความสมพนธและการสญจรของสวนใชสอย(Functions) ไดแก 4.1.1 การจดความสมพนธและการสญจรของผปวย(Patient’s Traffic)

แผนภาพ : การจดความสมพนธและการสญจรของผปวย(Patient’s Traffic)

2-13

4.1.2 การจดความสมพนธและการสญจรของเจาหนาท (Personal’s Traffic)

แผนภาพ : การจดความสมพนธและการสญจรของเจาหนาท (Personal’s Traffic)

2-14

4.1 .3 การจดความสม พน ธและการสญจรของเคร อง มออปกรณ(Food&Suppy Traffic)

แผนภาพ : การจดความสมพนธและการสญจรของเครองมออปกรณ (Food&SuppyTraffic)

2-15

4.2 การจดแบงกลมอาคารในพนท (Zoning)

แผนภาพ : การจดแบงกลมอาคารในพนท (Zoning)

2-16

เกณฑเกยวกบการจดทาผงหลก 1. เกณฑเกยวกบพนทใชสอย 1.1 เกณฑ พบส. เปนเกณฑตามโครงการพฒนาระบบบรการของสถานบรการและหนวยงานสาธารณสขในสวนภมภาค(พบส.) ซงจดแบงประเภทและขนาดโรงพยาบาลเปน3 ประเภท 6 ขนาด ดงน 1) โรงพยาบาลชมชน ก. โรงพยาบาลชมชนขนาดเลก 10-60 เตยง ข. โรงพยาบาลชมชนขนาดกลาง 60-120 เตยง ค. โรงพยาบาลชมชนขนาดใหญ 120-180 เตยง 2) โรงพยาบาลทวไป ก. โรงพยาบาลทวไปขนาดเลก 180-300 เตยง ข. โรงพยาบาลทวไปขนาดใหญ 300-500 เตยง 3) โรงพยาบาลศนย 800 เตยงขนไป สาหรบการคานวณจานวนเตยงนนม 2 แบบ คอ แบบท 1 คานวณตามเกณฑ พบส. โดยคานวณจากสดสวนประชากรในพนทใหบรการซงมหลกเกณฑ ดงน ก. โรงพยาบาลทวไป 8:10,000 ในเครอขาย ข. โรงพยาบาลศนย 4:10,000 ในจงหวด แบบท 2 คานวณตามแนวทางในแผนพฒนาการสาธารณสข ฉบบท 7และ8 โดยคานวณจากสดสวนจานวนผปวยฌฉลยตอวนกบอตราการครองเตยงทเหมาะสมซงกาหนดใหอตราครองเตยงทเหมาะสมอยระหวาง 80-85% จานวนเตยง = จานวนผปวยเฉลยตอวน อตราการครองเตยงทเหมาะสม 1.2 เกณฑมาตรฐานระบบบรการทตยภมและตตยภม1 เปนเกณฑทจดทาโดยสานกพฒนาระบบบรการสขภาพ(สรส.) โดยจดแบงประเภทสถานพยาบาลตามระบบการใหบรการของสถานพยาบาลซงประกอบดวย 1.ประเภทและขนาดสถานพยาบาล 2.ลกษณะการใหบรการ 3.ภารกจการใหบรการ และ4.ระดบโรค/ปญหาสขภาพ ซงจดแบงได 3 ระบบ 6 ระดบ 1) ระบบบรการปฐมภม 2) ระบบบรการทตยภม ก. ระบบบรการทตยภม ระดบตน ข. ระบบบรการทตยภม ระดบกลาง ค. ระบบบรการทตยภม ระดบสง

1 ดรายละเอยดใน “มาตรฐานระบบบรการ เลม 1 : มาตรฐานระบบบรการ ทตยภมและตตยภม”,สาพฒนาระบบ

บรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข ,สงหาคม 2548

2-17

3) ระบบบรการตตยภม ก. ระบบบรการตตยภม ระดบตน ข. ระบบบรการตตยภม ระดบสง เกณฑมาตรฐานระบบบรการมขอพจารณา 5 ดาน คอ 1) โครงสราง / สถานท 2) อปกรณ / เครองมอ 3) กจกรรมบรการ / ระบบบรการ 4) บคลากร 5) การบรหารจดการ เกณฑมาตรฐานระบบบรการมสวนประกอบ 2 สวน คอ สวนท 1 เกณฑมาตรฐานทวไปและสวนท 2 เกณฑมาตรฐานหนวยบรการทสาคญ 15 หนวยบรการ ดงน 1) ผปวยนอก 2) ทนตกรรม 3) เวชระเบยน 4) อบตเหต-ฉกเฉน 5) รงสวทยา 6) พยาธวทยา 7) ศลยกรรม 8) วสญญ 9) คลอด-หนวยทารกแรกเกด 10) ปวยหนก 11) เวชกรรมฟนฟ 12) กายภาพบาบด 13) ผปวยใน 14) เภสชกรรม 15) หนวยจายกลางปราศจากเชอ 1.3 เกณฑมาตรฐานพนทใชสอย เปนเกณฑทจดทาโดยกองแบบแผน

2-18

กรมสนบสนนบรการสขภาพ โดยจดแบงตามประเภทและขนาดโรงพยาบาลซงในปจจบนมเกณฑมาตรฐานสาหรบโรงพยาบาล 1 ประเภท 3 ขนาด คอ เกณฑมาตรฐานพนทใชสอยโรงพยาบาลชมชน 1) มาตรฐานพนทใชสอยโรงพยาบาลชมชนขนาดเลก 60 เตยง 2) มาตรฐานพนทใชสอยโรงพยาบาลชมชนขนาดกลาง 90 เตยง 3) มาตรฐานพนทใชสอยโรงพยาบาลชมชนขนาดใหญ 150 เตยง เกณฑมาตรฐานพนทใชสอยไดจดแบงสวนประกอบตามมาตรฐานระบบบรการซงแบงเปน 2 สวน คอสวนท 1 เกณฑมาตรฐานทวไป และสวนท 2 เกณฑมาตรฐานหนวยบรการทสาคญ 15 หนวยบรการ ตามรายละเอยดขางตนนน ตารางเปรยบเทยบขนาดการใชงานและพนทใชสอยแผนก/หนวยงานตางๆของโรงพยาบาลขนาด 30 เตยง , 60 เตยง, 90 เตยง และ 150 เตยง

แผนก/ฝาย/

หนวยงาน

โรงพยาบาล ขนาด 30 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 60 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 90 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 150 เตยง

หมายเหต ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

1. ผปวยนอก

- ตรวจทวไป 3 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ตรวจ Ultrasound / E.K.G. 1 หอง

310 - ตรวจทวไป 4 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ตรวจ Ultrasound / E.K.G. 1 หอง

319 - ตรวจทวไป 5 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ตรวจ Ultrasound / E.K.G. 1 หอง

410 - ตรวจทวไป 11 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ตรวจ Ultrasound / E.K.G. 1 หอง

1,385

2. อบตเหตและ ฉกเฉน

- เตยงรกษา 2 เตยง - เตยงสงเกต อาการ 2 เตยง - เตยงชวยฟน คนชพ 1 เตยง - เตยงลางทอง 1 เตยง

118 - เตยงรกษา 4 เตยง - เตยงสงเกต อาการ 3 เตยง - เตยงชวยฟน คนชพ 1 เตยง - เตยงลางทอง 1 เตยง

148 - เตยงรกษา 5 เตยง - เตยงสงเกต อาการ 5 เตยง - เตยงชวยฟน คนชพ 1 เตยง - เตยงลางทอง 1 เตยง

204 - เตยงรกษา 5 เตยง - เตยงสงเกต อาการ 4 เตยง - เตยงชวยฟน คนชพ 2 เตยง - เตยงลางทอง 1 เตยง

853

3. เวชระเบยน

- ม(รวมกบ สวน ผปวยนอก)

ไมระบ - ม 41 - ม 53 - ม 201

4. ทนตกรรม

- เตยงรกษา 3 เตยง - เอกซเรยฟน 1 เครอง - ทนตกรรม ประดษฐ 1 หอง

128 - เตยงรกษา 4 เตยง - เอกซเรยฟน 1 เครอง - ทนตกรรม ประดษฐ 1 หอง

153 - เตยงรกษา 4 เตยง - เอกซเรยฟน 1 เครอง - ทนตกรรม ประดษฐ 1 หอง

288 - เตยงรกษา 5 เตยง - เอกซเรยฟน 1 เครอง - ทนตกรรม ประดษฐ 1 หอง

236

2-19

ตารางเปรยบเทยบขนาดการใชงานและพนทใชสอยแผนก/หนวยงานตางๆของโรงพยาบาลขนาด 30 เตยง , 60 เตยง, 90 เตยง และ 150 เตยง (ตอ)

แผนก/ฝาย/

หนวยงาน

โรงพยาบาล ขนาด 30 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 60 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 90 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 150 เตยง

หมายเหต ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

5. เภสชกรรม

- จายยาผปวยนอก - จายยา ผปวยใน - ใหคาปรกษา - คลงยาและ เวชภณฑ

120 - จายยา ผปวยนอก - จายยา ผปวยใน - ใหคาปรกษา - คลงยาและ เวชภณฑ

ไมระบ - จายยา ผปวยนอก - จายยา ผปวยใน - ใหคาปรกษา - คลงยาและ เวชภณฑ

ไมระบ - จายยา ผปวยนอก - จายยา ผปวยใน - ใหคาปรกษา - คลงยาและ เวชภณฑ

992

6. เวชปฏบตครอบครว และชมชน

- ตรวจครรภ 1 หอง - ฉดวคซน 1 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ใหคาปรกษา 1 หอง

278 - ตรวจครรภ 1 หอง - ฉดวคซน 1 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ใหคาปรกษา 2 หอง

376 - ตรวจครรภ 1 หอง - ฉดวคซน 1 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ใหคาปรกษา 2 หอง

402 - ไมระบ ไมระบ

7. ศนยสขภาพชมชน

- ตรวจโรค ทวไป 1 หอง - ปฐมพยาบาล 1 หอง - ตรวจครรภ 2 หอง

359 - ตรวจโรค ทวไป 1 หอง - ปฐมพยาบาล 2 หอง - ตรวจครรภ 1 หอง - ฉดวคซน 1 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ใหคาปรกษา 2 หอง

405 - ตรวจโรคทวไป 1 หอง - ปฐมพยาบาล 1 หอง - ตรวจครรภ 1 หอง - ฉดวคซน 2 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ใหคาปรกษา 2 หอง

428 - ไมระบ ไมระบ

8. แพทย แผนไทย

- นวดตว 2 เตยง - นวดเทา 2 เตยง

50 - ไมระบ ไมระบ - ไมระบ ไมระบ - ไมระบ ไมระบ

9. รงสวทยาวนจฉย

- หองเอกซเรย 1 หอง

86 - หองเอกซเรย 1 หอง

115 - หองเอกซเรย 2 หอง

167 - หองเอกซเรย 2 หอง - อลตราซาวด 1 หอง

387

10. พยาธวทยา คลนคและ พยาธวทยากายวภาค

- พยาธคลนก - ธนาคารเลอด - บรจาคเลอด 2 เตยง - พยาธ กายวภาค

123 - พยาธคลนก - ธนาคารเลอด - บรจาคเลอด 3 เตยง - พยาธ กายวภาค

228 - พยาธคลนก - ธนาคารเลอด - บรจาค เลอด 3 เตยง - พยาธ กายวภาค

270 - พยาธคลนก - ธนาคารเลอด - บรจาค เลอด 4 เตยง - พยาธ กายวภาค

564

2-20

ตารางเปรยบเทยบขนาดการใชงานและพนทใชสอยแผนก/หนวยงานตางๆของโรงพยาบาลขนาด 30 เตยง , 60 เตยง, 90 เตยง และ 150 เตยง (ตอ)

แผนก/ฝาย/หนวยงาน

โรงพยาบาล ขนาด 30 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 60 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 90 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 150 เตยง

หมายเหต

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

11. ผาตด (ศลยกรรม) และ วสญญ

- ผาตดใหญ 1 หอง - ผาตดเลก 1 หอง - พกฟน 2 เตยง

130 - ผาตดใหญ 1 หอง - ผาตดเลก 1 หอง - พกฟน 2 เตยง

288 - ผาตดใหญ 2 หอง - ผาตดเลก 1 หอง - พกฟน 2 เตยง

454 - ผาตดใหญ 4 หอง - ผาตดเลก 1 หอง - พกฟน 4 เตยง

836

12. คลอดและหนวยทารกแรกเกด

- เตยงคลอด 2 เตยง - เตยง รอคลอด 4 เตยง - พกฟน 2 เตยง

324 - ไมระบ ไมระบ - ไมระบ ไมระบ - เตยงคลอด 3 เตยง - เตยงรอคลอด 7 เตยง - พกฟน 3 เตยง

450

13. ปวยหนก

- ไมระบ ไมระบ - ไมระบ ไมระบ - ไมระบ

ไมระบ - ผปวยหนก 4 เตยง - ผปวยตดเชอ 1 เตยง

300

14. เวชกรรมฟนฟ และกายภาพบาบด

- วนจฉยและ บาบดฟนฟ - กายภาพ บาบด

21 (กายภาพ บาบด)

- วนจฉยและ บาบดฟนฟ - กายภาพ บาบด - กจกรรมบาบด - กายอปกรณ

ไมระบ - วนจฉยและ บาบดฟนฟ - กายภาพ บาบด - กจกรรมบาบด - กายอปกรณ

ไมระบ - วนจฉยและ บาบดฟนฟ - กายภาพ บาบด - กจกรรมบาบด - กายอปกรณ

306 (กายภาพ บาบด)

15. หอ ผปวย ใน

- ผปวย ชายรวม 1@12=12 เตยง - ผปวย หญงรวม 1@12=12 เตยง - ผปวยพเศษ (เดยว) 1@5=5 เตยง - ผปวย แยกโรค 1@1=1 เตยง

868 - ผปวยชายรวม 2@12=24 เตยง - ผปวย หญงรวม 2@12=24 เตยง - ผปวยพเศษ (เดยว) 2@5=10 เตยง - ผปวยแยกโรค 2@1=2 เตยง

1,752 - ผปวยชายรวม 3@12=36 เตยง - ผปวย หญงรวม 3@12=36 เตยง - ผปวยพเศษ (เดยว) 3@5=15 เตยง - ผปวยแยกโรค 3@1=3 เตยง

2,628 - ผปวยชายรวม 5@12=60 เตยง - ผปวย หญงรวม 5@12=60 เตยง - ผปวยพเศษ (เดยว) 5@5=25 เตยง - ผปวยแยกโรค 5@1=5 เตยง

4,380

2-21

ตารางเปรยบเทยบขนาดการใชงานและพนทใชสอยแผนก/หนวยงานตางๆของโรงพยาบาลขนาด 30 เตยง , 60 เตยง, 90 เตยง และ 150 เตยง (ตอ)

แผนก/ฝาย/หนวยงาน

โรงพยาบาล ขนาด 30 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 60 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 90 เตยง

โรงพยาบาล ขนาด 150 เตยง

หมายเหต

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

ขนาด การ

ใชงาน

ขนาดพนท ใชสอย (ตร.ม.)

16. หนวย จายกลางปราศจาก เชอ

- ม 96 - ม 115 - ม 141 - ม 218

17. โรงซกฟอก

- ม 76 - ม 98 - ม 125 - ม ไมระบ

18.โรงพสด - ม 128 - ม 83 - ม 194 - ม ไมระบ 19. โรงซอมบารง

- ม 136 - ม 211 - ม 249 - ม ไมระบ

20.โรงครว/ โภชนาการ

- ม 140 - ม ไมระบ - ม ไมระบ - ม ไมระบ

21.แมบาน - ไมระบ ไมระบ - ไมระบ ไมระบ - ม ไมระบ - ม ไมระบ 22.ไฟฟา- เครองกล

- ม ไมระบ - ม ไมระบ - ม ไมระบ - ม ไมระบ

23. โรงพกศพ

- ม 15 - ม 54 - ม 58 - ม ไมระบ

24.สานกงานบรหารทวไป

- สวนทางาน - หองประชม เลก 20 ตน

222 - สวนทางาน - หองประชม เลก 20 คน

196 - ม 278 - สวนทางาน - หองประชม เลก 20 คน

ไมระบ ไมรวม หองประชมใหญ 200 คน

25.สานกงานแพทย

- ไมระบ ไมระบ - สวนทางาน - หองประชม 8 ตน

82 - สวนทางาน - หองประชม 8 คน

109 - ม ไมระบ

2-22

1.4 เกณฑเกยวกบวศวกรรมสงแวดลอม กอนการจดทาผงบรเวณ(Site Plan)และผงหลก(Master Site Plan)จะตองศกษาและวเคราะหความเปนไดของโครงการ โดยมรายละเอยดประกอบ เชน 1.แหลงนาประปา/แหลงนาดบ(Law Water) เพอใชประกอบการผลตและจายนาประปา 2. แหลงระบายนา/สถานทระบายนา เมอมการใชงานแลวหรอระบายนาฝนภายในพนทโครงการ 3. แหลงกาจดขยะ หรอสงปฏกล (รวมขยะตดเชอและขยะทวไป)ดาเนนการโดยราชการหรอเอกชน 4.รายละเอยดแสดงความสมพนธของอาคารหรอกลมของอาคารกบบรเวณขางเคยง ตลอดจนความสมพนธของระบบสาธารณปโภคใกลเคยงทจาเปน 5.รายละเอยดศกษาวเคราะห กฎหมาย, ระเบยบ, มาตรฐาน และวชาการ และ6.สภาพพนท เชน ความลาดชนและคาระดบของพนท รปรางของทดน ทงนรายละเอยดสาคญทใชประกอบระบบวศวกรรมสงแวดลอมในการจดทาผงหลก ไดแก 1) ระบบนาประปา 2) ระบบระบายนา 3) ระบบบาบดนาเสย 4) ระบบกาจดขยะ เกณฑเกยวกบระบบวศวกรรมสงแวดลอมทใชประกอบการทาผงหลก

รายการ เกณฑทใช/รายละเอยดทจาเปน 1. นาประปา 1.1 ปรมาณทใช - ทพกอาศย ตามทเกดจรง แตตองไมนอยกวา 200 ลตร/คน/วน

-โรงพยาบาล ตามทเกดจรง แตตองไมนอยกวา 1,000 ลตร/เตยง/วน - อาคารเรยน ตามทเกดจรง แตตองไมนอยกวา 50 ลตร/คน/วน - อาคารนนทนาการ ตามทเกดจรง แตตองไมนอยกวา 380ลตร/คน/100 ตร.ม - อาคารสานกงาน ตามทเกดจรง แตตองไมนอยกวา 50 ลตร/คน/วน -อาคารหองประชม ตามทเกดจรง แตตองไมนอยกวา 10 ลตร/ทนง/วน

1.2 แหลงนาทใช -ใหประเมนความพอเพยงในการใหบรการ (จายนา) กบโครงการ รวมทงพวกระบบตอการใชนาของชมชนบรเวณใกลเคยง โดยพจารณาจากขอมล กาลงผลต ปรมาณทใหบรการปจจบน และแผนการขยายกาลงการผลต เปนตน

1.3 แหลงนาใชเปน นาบาดาล

- ใหตรวจสอบวาอยในเขตพนทวกฤตนาบาดาล และเปนพนททเปนขอกาหนดของกรมทรพยากรธรณบงคบใชอยหรอไม - ใหแสดงอตราการสบนาและขอมล หรอผลทดสอบความสามารถการใหนาของบอบาดาล และประเมนผลกระทบตอบอขางเคยง - ใหแสดงผลการตรวจสอบคณภาพนาทรบรองผลวเคราะห โดยหนวยงานราชการ หรอสถาบนทไดคณภาพ

1.4 แหลงนาใชอน ๆ - ใหชแจงรายละเอยด และเหตผลเพอประกอบการพจารณา

2-23

เกณฑเกยวกบระบบวศวกรรมสงแวดลอมทใชประกอบการทาผงหลก (ตอ) รายการ เกณฑทใช/รายละเอยดทจาเปน

2. การบาบดนาเสย 2.1 ปรมาณนาเสยและ ลกษณะนาเสย

- ปรมาณนาเสยจากโรงพยาบาลไมนอยกวา 800 ลตร/เตยง/วน โดยมคา BOD ทเกดกอนผานกระบวนการบาบดใด ๆ ไมนอยกวา 250 มก./ลตร - ใหใชเกณฑการบาบดคณภาพนาทงตามประกาศกระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลย

3. การระบายนา 3.1 การระบายนาฝน - ใหพจารณาเปรยบเทยบอตราการระบายนาออกจากพนทโครงการ ระหวางสภาพ

เดมกอนและหลงมการปรบเปลยนพนทหรอพฒนาโครงการ - กรณทฝนตกหนก คดปรมาณนาฝนจากอตราฝนตกสงสด ในชวโมงแรก (Front Concentration) และสนสดใน 3 ชม. หรอใชวธคานวณอน - ใหคานงทตงโครงการอยในพนทมปญหานาทวม หรอระบบระบายนาสาธารณะ สามารถรองรบ

4. การจดการมลฝอย และของเสยอนตราย

4.1 การประเมนปรมาณมลฝอยทวไปและ มลฝอยตดเชอ

- ปรมาณมลฝอยทเกดขนจากทพกอาศย ใหเตรยมการไวสาหรบมลฝอยไมนอยกวา 3 ลตร/คน/วน หรอ 1 กก./คน/วน - สาหรบปรมาณมลฝอย จากโรงพยาบาลใหเตรยมการไวสาหรบมลฝอยตดเชอ ไมนอยกวา 0.3 กก./เตยง/วน และมลฝอยทวไปไมนอยกวา 1กก./เตยง/วน

2-24

เกณฑทใชพนทประกอบการกาหนดแบบผงบรเวณ/ผงหลก รายการ เกณฑทใชพนท

1. ระบบนาประปา 1.1 โรงพยาบาลศนย (ตตยภม) - ประมาณพนท 1,000 ตร.ม. 1.2 โรงพยาบาลทวไป (ทตยะภม และวทยาลยพยาบาล และศนยแพทยฯ)

- ประมาณพนท 800 ตร.ม.

1.3 โรงพยาบาลชมชน (ปฐมภม) - ประมาณพนท 600 ตร.ม. 2. ระบบบาบดนาเสย 2.1 โรงพยาบาลศนย (ตตยภม) - ประมาณพนท 1,500 ตร.ม. 2.2 โรงพยาบาลทวไป (ทตยะภม และวทยาลยพยาบาลและศนยแพทยฯ)

- ประมาณพนท 1,000 ตร.ม.

2.3 โรงพยาบาลชมชน (ปฐมภม) - ประมาณพนท 800 ตร.ม. 3. ระบบระบายนา 3.1 โรงพยาบาลศนย (ตตยภม)

- ประมาณหนวงนา 3,000 ตร.ม.

3.2 โรงพยาบาลทวไป (ทตยภม และวทยาลยพยาบาล และศนยแพทยฯ)

- ประมาณหนวงนา 2,500 ตร.ม.

4. การจดการมลฝอยและของเสยอนตราย 4.1 โรงพยาบาลศนย (ตตยภม) - ประมาณพนท 72 ตร.ม. 4.2 โรงพยาบาลทวไป (ทตยภม และวทยาลยพยาบาล และศนยแพทยฯ)

- ประมาณพนท 50 ตร.ม.

4.3 โรงพยาบาลชมชน (ปฐมภม) - ประมาณพนท 50 ตร.ม.

3-1

บทท 3 สารวจขอมล

โรงพยาบาลปาย จงหวดแมฮองสอน

สารวจขอมลทวไป โรงพยาบาลปาย ตงอย เลขท 111 หมท 1 ต.เวยงใต อ.ปาย จ.แมฮองสอน 58000

โทรศพท. 053-699031 โทรสาร. 053-699031 ใหบรการ ระดบทตยภม (F1) ประเภท โรงพยาบาลชมชนขนาดใหญ ขนาด 60 เตยง ใหบรการประชากรภายในอาเภอปาย จานวน 29,520 คน

ลกษณะการใหบรการ 1. ใหบรการสขภาพดาน สงเสรมสขภาพ , ปองกนโรค, ตรวจวนจฉย-บาบดรกษา , ฟนฟสภาพ 2. บทบาท และขดความสามารถ - มศกยภาพระดบเวชปฏบตทวไป - สนบสนนเครอขายบรการปฐมภม ภายในอาเภอปาย 3. เครอขายบรการ

ประวตการกอตง และการขยายตว โรงพยาบาลปาย ไดเรมกอสรางในป พ.ศ. 2520 ทดนทใชเปนสถานทสรางโรงพยาบาลปาย จานวนทงสน 14 ไร 2 งาน 26 ตารางวา เปดบรการเปนโรงพยาบาลชมชนขนาด 10 เตยง เมอวนท 14 พฤษภาคม 2522 และไดเปดทาการอยางเปนทางมพธทางศาสนาและเปดปายอาคาร เมอวนท 8 เมษายน 2523 ป พ.ศ.2528 ทางโรงพยาบาลไดรบเงนบรจาคสรางอาคารผปวยใน โดยสรางเชอมตอกบอาคารเดม ป พ.ศ.2533 ไดรบการจดสรรงบประมาณ ในการขยายใหเปนโรงพยาบาลขนาด 30 เตยง โดยมการจดซอทดนเพมอก 11 ไร 2 งาน 7 ตารางวา รวมเปน 26 ไร 33 ตารางวา ไดดาเนนการกอสรางแลวเสรจเมอวนท 4 พฤษภาคม 2535 ป พ.ศ. 2541 ไดงบประมาณสรางตกผปวยในเพมอก 1 หลง จานวน 30 เตยง และกอสรางตกคลอด และหองผาตด โดยไดขยายเปนโรงพยาบาลชมชนขนาด 60 เตยงตงแตนนมาจนถงปจจบน

รปโรงพยาบาลปาย จงหวดแมฮองสอน ป พ.ศ. 2559

3-2

วสยทศน (Vision) เปนโรงพยาบาลทมสงแวดลอมสดใส ใสใจบรการ บรหารดมมาตรฐานสากล ประชาชนและเจาทมสข

พนธกจ (Mission) 1. บรหารจดการโดยการลงพนทจรงและรวดเรว โปรงใสและเปนแบบอยางได ตลอดจนจดหา

งบประมาณ อปกรณเทคโนโลย ระบบขอมลขาวสารใหเพยงพอ 2. ชวยกนดแลพนทรบผดชอบดวยระบบ 5 ส และปรบปรงภมทศนใหสวยงาม 3. จดบรการเชงรก และ เชงรบใหสอดคลองกบความตองการของชมชน และยดหลกการมสวน

รวมกบชมชนพรอมกบการแสวงหาเครอขายตอบสนองตอขอรองเรยนโดยยดหลกการบรการดวยหวใจบรการ

4. จะตองพฒนาใหเจาหนาทมสขอยางพอเพยง มความรสกปลอดภยไววางใจกนและกน รสกมคณคา ไดรบการยอมรบ สามารถเขาถงศกยภาพสงสดของตน จนกระทงเกดการปรบสกระบวนการทศนใหมและกระบวนการเรยนรอยางตอเนอง

5. พฒนาคณภาพในกระบวนการตาง ๆ ทงบรการและสนบสนน 6. ใหการดแลผปวยดานการสงเสรม ปองกน ฟนฟตามหลกวชาชพอยางเปนองครวม และ

สามารถทาใหประชาชนสามารถดแลสขภาพตนเองไดพนธกจ (Mission) 7. บรหารจดการโดยการลงพนทจรงและรวดเรว โปรงใสและเปนแบบอยางได ตลอดจนจดหา

งบประมาณ อปกรณเทคโนโลย ระบบขอมลขาวสารใหเพยงพอ 8. ชวยกนดแลพนทรบผดชอบดวยระบบ 5 ส และปรบปรงภมทศนใหสวยงาม 9. จดบรการเชงรก และ เชงรบใหสอดคลองกบความตองการของชมชน และยดหลกการมสวน

รวมกบชมชนพรอมกบการแสวงหาเครอขายตอบสนองตอขอรองเรยนโดยยดหลกการบรการดวยหวใจบรการ

10. จะตองพฒนาใหเจาหนาทมสขอยางพอเพยง มความรสกปลอดภยไววางใจกนและกน รสกมคณคา ไดรบการยอมรบ สามารถเขาถงศกยภาพสงสดของตน จนกระทงเกดการปรบสกระบวนการทศนใหมและกระบวนการเรยนรอยางตอเนอง

11. พฒนาคณภาพในกระบวนการตาง ๆ ทงบรการและสนบสนน 12. ใหการดแลผปวยดานการสงเสรม ปองกน ฟนฟตามหลกวชาชพอยางเปนองครวม และ

สามารถทาใหประชาชนสามารถดแลสขภาพตนเองได

3-3

แผนผ

งโครงส

รางก

ารบร

หาร โ

รงพยา

บาลป

าย

3-4

ตาแหนงทตง ทตงโรงพยาบาลปาย อยในเขตอาเภอปาย หางจากตวอาเภอ ประมาณ 300 เมตร มอาณาเขตตดตอกบพนทขางเคยง ดงน ทศเหนอ ตดตอกบ ชมสายโทรศพท สานกงาน TOT และชมชน ทศตะวนออก ตดตอกบ ชมชน และวดหลวง ทศใต ตดตอกบ ทเอกชน ทศตะวนตก ตดตอกบ ทเอกชน

แผนทแสดง ทตงโรงพยาบาลปาย (ทมา : www.google map.com)

ลกษณะภมประเทศ อาเภอปาย จ.แมฮองสอน เปนทราบแองกระทะ ลอมรอบดวยภเขา มดอยแมยะเปนยอดดอยทสงทสด สงประมาณ 2,005 เมตร มแมนาหลายสาย ไดแก นาปาย นาของ และนาแมปงนอย ลกษณะภมประเทศของโรงพยาบาลปาย เปนพนทเชงเขาทดนเปนผนเดยวขนาด 26 ไร 33 ตารางวา มความลาดเอยง (Slope) จากดานหนา (ทศเหนอ) ลงไปสบรเวณดานหลงโรงพยาบาล (ทศใต) มระดบตางกนประมาณ 4-6 เมตร นอกจากน ทตงของโรงพยาบาลปาย อยในเขตพนทเสยงภยแผนดนไหว (เขต 2 ข) และมนาหลากเลกนอยในฤดฝน

ทศเหนอ

3-5

แผนทแสดงบรเวณเสยงภยแผนดนไหว

ดานสนทรยภาพ สามารถมองเหนวว ภเขาไดในบรเวณดานหนาโรงพยาบาล สวนบรเวณพนทภายในโรงพยาบาลมความรมรน มการจดสวนในมมตางๆ พอสมควร ประกอบกบมเจดยเกาเปนโบราณสถาน ลอมดวยตนไมใหญ ตงอยตรงกลางพนท

ลกษณะภมอากาศ ม 3 ฤด คอ ฤดหนาว อากาศหนาวจดไดถง 2 องศาเซลเซยส บางวนมหมอกลงหนาทบ จนถงเวลาประมาณ 11.00 น. ฤดฝนเรมตงแตเดอนมถนายนถงเดอนกนยายนของทกป ฤดรอนเรมตงแตเดอนมนาคมถงเดอนมถนายน

ดานสงคมและวฒนธรรม อาเภอปายเปนเมองเกาแก เมองปายเปนเมองทมคนตงถนฐานตงแตสมยกอนประวตศาสตร ในสมยประวตศาสตรบรเวณทตงเมองปายเปนเมองสาคญของลานนาในสมยราชวงศมงราย ซงมเมองเชยงใหมเปนศนยกลางโดยมผคนหลายกลมชาตพนธอพยพเขามาอาศยอย ไดแก คนไทยวน (คนเมอง) ชาวไทใหญ ชาวปกาเกอญอ (กะเหรยง) และชาวไทยภเขาเผาตาง ๆ ดงนนจงมรองรอยหลกฐานซากวหารและเจดยกระจายอยทวไปทงบนภเขาสง ทดอนเชงเขา บรเวณพนราบลมนาปาย เปนตน อาเภอปายมความอดมสมบรณ มแมนาไหลผานหลายสาย เหมาะสาหรบการประกอบอาชพเกษตรกรรม รวมทงในปจจบนมศกยภาพดานการทองเทยวสงมากแหงหนงในประเทศไทย

รพ.ปาย

4-1

บทท 4 การวเคราะหขอมล

โรงพยาบาลปาย จงหวดแมฮองสอน การใชประโยชนทดน และกลมกจกรรม (Zoning)

ในปจจบนโรงพยาบาลปาย มพนทประมาณ 26 ไร 33 ตารางวา มการแบงสดสวนการใชทดน คอ พนททเกยวของกบการรกษาพยาบาลและสวนสนบสนนบรการประมาณ 45% และพนทพกอาศย ประมาณ 50 % และพนทเจดยเกา ทวาง ประมาณ 5 % ของทดนทงหมด โดยมรายละเอยด Zoning ตางๆ ดงน

- กลมอาคารผปวยนอกและอบตเหตฉกเฉน (สฟา) อยบรเวณดานหนา ใกลกบทางเขา-ออก และลานจอดรถ สามารถสงเกตเหนไดงาย และการเขาถงอาคารไดสะดวกรวดเรว

- กลมอาคารวนจฉยและรกษา (สมวง) จะอยทางดานหลง เชอมตอกบอาคารผปวยนอก มการเขาถงไดสะดวกพอสมควร

- กลมอาคารหอผปวยใน (สเหลอง) มการวางตวอยบรเวณดานขางสวนผปวยนอก จรดดานหลงสวนวนจฉยและรกษา เปนบรเวณทมความสงบเงยบและสามรถเขาถงไดสะดวก

- กลมอาคารสนบสนนบรการ (สสม) วางตวอยบรเวณดานหลงพนททางทศตะวนตก ซงจะอยหางไกลจากสวนรกษาพยาบาล แตสามารถเขาถงไดโดยสะดวก

- กลมอาคารพกอาศยของบคลากร (สนาเงน) อยดานทศตะวนออก คอนไปดานหลงของทดน เปนพนทสงบเงยบมความเปนสวนตว ไมแออด รวมทงมทโลงเปนพนทสเขยวและพนทสาหรบนนทนาการ ไดแก สนามบาสเกตบอล สนามเปตอง

- พนทเจดยเกา อยตรงศนยกลางของทดนพอด บรเวณนเปนพนทรอการอนรกษ และขนทะเบยนจากกรมศลปากร

ผงแสดงการใชประโยชนทดนภายในโรงพยาบาลปาย (ปพ.ศ. 2559)

เจดยเกา

แนวถนน ดานหนาโรงพยาบาล เขาตวอาเภอปาย >

พนทวางรอการขยายตว

สวนรกษาพยาบาล ----->

สวนสนบสนนบรการ ------> <---------- สวนพกอาศย

4-2

ผงแสดงการใชประโยชนอาคารในปจจบน (ปพ.ศ. 2559)

แนวถนน ดานหนาโรงพยาบาล เขาตวอาเภอปาย >

พนทวางรอการขยายตว

สวนผปวยนอก สวนหอผปวยใน สวนสนบสนนบรการ สวนวนจฉยรกษา สวนสานกงาน สวนพกอาศย

4-3

สภาพอาคารและสงกอสราง อาคารสาหรบใหบรการรกษาผปวย เปนอาคารชนเดยวโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก ไดแก อาคารผปวยนอก-คลนกพเศษ อาคารผาตดและคลอด และหอผปวยใน ทงนมการปรบปรงตอเตมขยายหนวยใหบรการเพมออกไปในสวนตางๆ เนองจากการขยายตวของหนวยบรการใหพอเพยงตอการใหบรการผปวย ทงน อาคารสวนใหญมสภาพทรดโทรม เนองจากมอายการใชงาน มากกวา 30 ป ประกอบกบการตอเตมอาคารในสวนตางๆ ทาใหเกดความแออด แสงสวางนอย และระบายอากาศไมด

รปภาพแสดง สภาพอาคารสาหรบใหบรการผปวย (อาคารผปวยนอก และหอผปวยใน)

รปภาพแสดง สภาพอาคาร ในสวนปรบปรงตอเตมตางๆ

อาคารสวนสนบสนนบรการ ไดแก โรงอาหาร อาคารพสด อาคารจายกลาง และโรงซอมบารง ทงหมดเปนอาคารชนเดยวโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก อายมากกวา 30 ป มสภาพทรดโทรมอยางมาก

รปภาพแสดง สภาพอาคารสวนสนบสนนบรการ (โรงครว ซกฟอก และอาคารจายกลาง)

4-4 อาคารพกอาศย ม 2 ลกษณะ ไดแก 1) บานพก เปนอาคารครงไมครงปน 1-2 ชน มสภาพเสอมโทรม มอายการใชงานนานเกน 30 ป มการปรบปรงซอมแซมอยตลอด 2) แฟลตพกแพทยและพยาบาล เปนอาคารโครงสราง ค.ส.ล. สง 3 ชน สวนใหญเปนอาคารทใชงานไมเกน 10 ป

รปภาพแสดง สภาพบานพก และหองแถว

รปภาพแสดง สภาพแฟลตพกแพทย และพยาบาล

ระบบสญจร และทจอดรถ

- ประตทางเขา-ออกทงหมด ม 3 ประต ไดแก 1) ประตทางเขา-ออกหลกสาหรบผมารบบรการ ม 2 ประต อยบรเวณดานหนาโรงพยาบาลทางเขา-ออกแยกจากกน และเชอมกบถนนดานหนา และประตท 3 ใชสาหรบเสนทางสาหรบบรการ (Service) สาหรบเขา-ออกสวนพกอาศย และสนบสนนบรการทอยดานหลง ทงน ประตทางเขา-ออกทง 3 จดสามารถเขาออกไดอยางสะดวก - ถนนดานหนาโรงพยาบาล เปนถนนคสล. ขนาด 2 ชองทาง เปนเสนทางทเชอมตอไปยงตวอาเภอปาย ไดอยางสะดวกในระยะใกล - ถนนภายในเปนระบบ 2 way มผวถนนทวไปเปนคอนกรตเสรมเหลก กวางประมาณ 3-3.5 เมตร ซง ไมมความสะดวกเมอมรถสวนกน สวนระบบสญจรบรเวณลานจอดรถดานหนาอาคารผปวนนอก ยงไมเปนระบบระเบยนเทาทควร มการตดกนของเสนทางทาใหไมสะดวกและสบสนไดงาย และเสนทางสาหรบบรการ

4-5 (Service) ถกแยกออกตางหาก ไมใชรวมกบทางเขา-ออกหลก เชอมไปยงสวนสนบสนนดานหลง และสวนพกอาศยไดอยางสะดวก มความกวางของชองทางเพยงพอ

รปภาพแสดง ประตทางเขาหลก ประตทางออก และประตสาหรบบรการ (Service)

รปภาพแสดง ถนนดานหนาโรงพยาบาล

รปภาพแสดง ถนนภายในโรงพยาบาล

ระบบทางเดนเชอมระหวางอาคาร เปนโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก มทงเปนทางเดนเชอม และทางเดนผานในอาคาร มความกวางประมาณ 2.00-2.50 เมตร และมหลงคาคลมกนฝนกนแดดไดด ผมารบบรการสามารถเขาถง และเชอมตออาคารตางๆ ไดอยางสะดวกพอสมควร แตไมเชอมตอถงสวนสนบสนนบรการ (อาคารซกฟอก จายกลาง และโรงครว) ทาใหการขนสง ไมสะดวกอยางมาก

4-6

รปภาพแสดง ทางเดนเชอมภายในโรงพยาบาล

ปจจบนทจอดรถ กระจายอยหลายบรเวณ จดหลกๆม 5 จด ไดแก 1) บรเวณดานขางอาคารผปวยนอกใกลประตทางเขาออก เปนโรงจอดรถจกรยานยนต 2) บรเวณดานขางอาคารสงเสรมสขภาพ 3) โรงจอดรถดานขาง หอผปวยใน 4) ลานจอดรถและโรงจอดรถดานหนาหอผปวยใน 5) โรงจอดรถของโรงพยาบาล โดยสวนใหญจะเปนทจอดรถจกรยานยนต เนองจากผมารบบรการจะนยมเดนทางมาโดยใชรถจกรยานยนต ทงน ทางโรงพยาบาลปายสามารถจดทจอดรถไวใหบรการอยางพอเพยง ไมเกดปญหา

รปภาพแสดง ทจอดรถของโรงพยาบาลปาย

ระบบสาธารณปโภค (ตงอยดานหลงพนทโรงพยาบาล) - ระบบไฟฟา โรงพยาบาลรบกระแสไฟฟาจากการไฟฟาสวนภมภาค - ระบบไฟฟาสารอง ปจจบนใช 1 แหลง เปนอาคารสรางใหม - ระบบประปา ใชหอถงสง 1 แหลง (มระบบกรอง) และถงเกบนาใตดน - ระบบกาซทางการแพทย ใชชนดถงออกซเจนเหลว มพนทเกบ 1 จด บรเวณใตอาคารหอผปวย - ระบบบาบดนาเสย มบอบาบดนาเสยรวม ระบบคลองวนเวยน - ระบบกาจดขยะ มเตาเผาขยะ กาจดเฉพาะขยะตดเชอ

จดท1 จดท2 จดท3

จดท 4 จดท5

4-7

รปภาพแสดง อาคารโรงไฟฟาสารอง และอาคารพกขยะ

รปภาพแสดง ระบบบาบดนาเสย และระบบประปา (โรงประปา และหอถงสง)

ภมทศน ทโลงวาง และจดรวมพล

"ทโลงวาง" มความหมายครอบคลมถง สนามหญา สวนหยอม และทโลงวางระหวางอาคาร และพนทเพอการสญจร ไดแก ถนน ทางเทา และลานจอดรถ

- บรเวณดานหนาโรงพยาบาลจดเปนทโลง ใชงานเปนทลานจอดรถและจดเปนสวนหยอม ทาใหมบรรยากาศทด แตเวนระยะจากแนวรวดานหนาถงตวอาคารนอย ทงนสามารถมองเหนอาคารผปวยนอกและอบตเหต-ฉกเฉนไดอยางชดเจน - ทวางในสวนทเปนกลมอาคารใหบรการ เปนลกษณะพนทวางระหวางอาคารและทางเดนเชอม ทมขนาดไมกวางมากนก มการจดเปนสวนหยอมเลกๆเพอตกแตงและสรางบรรยากาศทดแตยงไมเพยงพอ แตโดยสวนใหญมการตอเตมอาคารในพนทวางดงกลาวทาใหรสกอดอดอดอยบาง - ทวางบรเวณเจดยเกา อยตรงกลางพนทโรงพยาบาลนน มตนไมใหญปกคลมหลายตน มความรมรนเปนอยางมาก ซงเหมาะทจะจดเปนพนทสเขยว สาหรบพกผอนหยอนใจ พรอมไปกบการอนรกษเจดยเกา - ทวางในสวนพกอาศย เปนลกษณะทวางระหวางอาคารทกระจายตวในสวนพกอาศย ไมแออด สวนใหญเปนพนทสเขยวรกรางยงไมไดถกใชงาน รวมทงไดจดเปนพนทนนทนาการ ไดแก สนามบาสเกตบอล สนามเปตอง ในบรเวณใกลเคยง

4-8

รปภาพแสดง ทวางภายในโรงพยาบาลปาย

- จดรวมพล ในสวนใหการรกษาพยาบาล เปนอาคารชนเดยว ดงนน การหนภยออกจากอาคารทาไดโดยสะดวก แตยงไมมพนทจดไวสาหรบเปนจดรวมพลทชดเจน

4-9 ตารางท 4.1 สรปขอมลทวไปของอาคารในโรงพยาบาลปาย

ชออาคาร เลขทแบบ

จานวนชน

ปทกอสราง

อาย อาคาร

การใชงานปจจบน สภาพอาคาร

1. ตกเอกซเรย 4104 1 2525 34 ป หองนา ทรดโทรม 2.อาคารผปวยนอก30 เตยง 6168 1 2533 26 ป ผปวยนอก , ER , บรหาร ทรดโทรม 3. อาคารผปวย 10 เตยง 2242 1 2520 39 ป คลนกพเศษ ทรดโทรม 4. อาคารตอเตมผปวยนอก 10 เตยง

5753A 1 2527 32 ป พยาธวทยาคลนก ,ทนตกรรม ,X-ray ทรดโทรม

5. อาคารผปวยใน 3747 1 2528 31 ป สงเสรมสขภาพ , สานกงาน ทรดโทรม 6. อาคารคลอด ผาตด 7339 1 2525 34 ป คลอด ,ผาตด ทรดโทรม 7. โรงเกบศพ 2648 1 2539 20 ป แพทยแผนไทย ใชงานได 8. อาคารผปวยใน 30 เตยง 2731

/2530 1 2539 20 ป หอผปวยสามญ 20 เตยง,พเศษ 6 เตยง

ICU 2 เตยง ทรดโทรม

9. อาคารผปวยใน 30 เตยง 2731 /2530

1 2533 26 ป หอผปวยสามญ 12 เตยง,พเศษ 4 เตยง กายภาพบาบด

ทรดโทรม

10. บานพก ระดบ 1-2 3071 1 2525 34 ป ทรดโทรม 11. บานพก ระดบ 1-2 635 1 2520 39 ป ทรดโทรม 12. บานพก ระดบ 1-2 3071 1 2527 32 ป ทรดโทรม 13. บานพก ระดบ 1-2 3071 1 2526 33 ป ทรดโทรม 14. บานพก ระดบ 1-2 3071 1 2527 32 ป ทรดโทรม 15. บานพก ระดบ 1-2 3071 1 2528 31 ป ทรดโทรม 16. บานพก ระดบ 7-8 5338 1 2539 20 ป ใชงานได 17. บานพก ระดบ 7-8 5338 1 2530 29 ป ทรดโทรม 18. บานพก ระดบ 5-6 5337 1 2522 37 ป ทรดโทรม 19. บานพก ระดบ 5-6 5337 1 2522 37 ป ทรดโทรม 20. บานพก ระดบ 1-2 5335 1 2535 24 ป ทรดโทรม 21. พกพยาบาล 20 หอง 3852

/2536 1 2539 20 ป ใชงานได

22. พกพยาบาล 24 ยนต 9555 1 2550 9 ป ใชงานได 23.พกแพทย10 ครอบครว 5462

/2536 1 2553 6 ป ใชงานได

24. โรงรถ พสด ซกฟอก 5319 1 2529 30 ป เกบพสด ทรดโทรม 25. โรงครว ซกฟอก 5321 1 2533 26 ป โรงครว ซกฟอก ทรดโทรม 26. โรงรถ พสด 5322 1 2535 24 ป โรงรถ พสด ใชงานได 27. โรงนง จายกลาง 5323 1 2539 20 ป จายกลาง ใชงานได 28. โรงจอดรถ - 1 2550 9 ป ใชงานได 29. เตาเผาขยะตดเชอ IC-07/3 1 2539 20 ป ใชงานได 30. อาคารเกบขยะ - 1 2550 9 ป ใชงานได 31. ระบบบาบดนาเสย - 1 2540 19 ป ใชงานได 32. อาคารเกบศพ - 1 2550 9 ป ใชงานได 33. อาคารโรงไฟฟา - 1 2558 1 ป ใชงานได 34.หอผปวยในพเศษ เอกชน 1 - หองพเศษ 9 เตยง ใชงานได

4-10 ตารางท 4.2 เปรยบเทยบการใชงานตามเกณฑมาตรฐานของหนวยบรการ กบโรงพยาบาลปาย (ปรบปรงจากเกณฑ พบส. และมาตรฐานพนทใชสอยโรงพยาบาลขนาด 60 เตยง ของกองแบบแผน)

รายการ

การใชสอยทสาคญ

มาตรฐานระบบบรการ

ทตยภม

มาตรฐานพนทใชสอย โรงพยาบาลขนาด 60 เตยง

หนวยบรการ หรอ ขนาดการใชงาน โรงพยาบาลปาย

ขอกาหนด การใชงาน

พนท การใชงาน (ตร.ม.)

ก.ผปวยนอก-อบตเหต 1.ผปวยนอก

1.1 ตรวจโรค

1.2 เวชกรรมปฏบตครอบครวและชมชน

- หองตรวจรองรบการ

ตรวจ 12-20 ราย/ชวโมง

- ม

- ตรวจทวไป 4 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - Ultrasound / E.K.G. 1 หอง - ตรวจครรภ 1 หอง - ฉดวคซน 1 หอง - ตรวจภายใน 1 หอง - ใหคาปรกษา 2 หอง

319

376

- 4 หอง = 60 ตรม. - 1 หอง = 16 ตรม. - 1 หอง = 20 ตรม. - 2 หอง 50 ตรม. - 1 หอง 25 ตรม. - รวมกบ opd - 2 หอง 32 ตรม.

2.ทนตกรรม - ขนาดพนทบรการทนต กรรม ไมนอยกวา

12 ตร.ม.ตอ 1 เตยง ทนตกรรม

- เตยงทาฟน 4 เตยง - เอกซเรยฟน1 เครอง - ทนตกรรมประดษฐ 1 หอง

153 - 4 เตยง 120 ตรม - 1 เครอง 6 ตรม. - ไมม

3.เวชระเบยน - พนทเกบบตรตรวจโรครองรบการเกบบตรไดไมนอยกวา 5 ป

- ม 41 - 126 ตรม.

4.อบตเหต-ฉกเฉน - เตยงตรวจ-รกษา ไมนอยกวา 2 เตยง

- เตยงตรวจ-รกษา 4 เตยง

- เตยงสงเกตอาการ 4 เตยง

- ชวยฟนคนชพ 1 เตยง

- ลางทอง 1 เตยง

148 - 3 เตยง = 11.5 ตรม .

- 2 เตยง อยนอกหอง = 12 ตรม.

- 2 เตยง = 12 ตรม.

- ไมมใชเตยงตรวจรกษา

4-11

รายการ

การใชสอยทสาคญ

มาตรฐานระบบบรการ

ทตยภม

มาตรฐานพนทใชสอย โรงพยาบาลขนาด 60 เตยง

หนวยบรการหรอ ขนาดการใชงาน โรงพยาบาลปาย

ขอกาหนด การใชงาน

พนท การใชงาน (ตร.ม.)

ข.วนจฉย - รกษา 1.รงสวทยา

1.1 เอกซเรย

- ม

- หองเอกซเรย

ทวไป 1 หอง

115

- 1 หอง 98 ตรม.

2.พยาธวทยา

2.1 พยาธคลนก 2.2 พยาธกายวภาค 2.3 ธนาคารเลอด

- มหนวยบรการครบทง 3 หนวย คอ - พยาธคลนก - พยาธกายวภาค - ธนาคารเลอด

- ม - ม - เตยงบรจาค

โลหต 3 เตยง

228

- ม1 หอง 36 ตรม. - ม 1 หอง 36 ตรม. - ไมม

3.ผาตด - จานวนหองผาตดใหญ ไมนอยกวาสดสวน 1 หอง : 30 เตยง

- ขนาดหองผาตดไมนอยกวา 25 ตารางเมตร และสงไมนอยกวา 3 เมตร

- มการแบงพนทเปน 4 เขต คอ เขตสะอาด

เขตกงปลอดเชอ เขตปลอดเชอ เขตปนเปอน

- หองผาตด 1

หอง - หองผาตดเลก

1 หอง - พกฟน 2 เตยง

288 - ผาตด 2 หอง เทากนรวม= 180 ตรม

- ไมม - 2 เตยง มพนท

รวม= 72 ตรม. - มโซน 4 เขต

4.คลอด และ หนวยทารกแรกเกด

- ม ไมระบ ไมระบ - หองคลอด =80 ตรม - กอน/หลงคลอด=

96 ตรม. 5.ปวยหนก - มหองแยกสาหรบผปวย

โรคตดเชอ / ผปวยทจาเปนตองแยก เชน ผปวย AMI,ผปวยภมตานทานตา

ไมระบ ไมระบ - ตดเชอ 1 หอง = 24 ตรม.

- ICU 1 หอง = 48 ตรม.

6.เวชกรรมฟนฟ - มกจกรรมบรการครบทง 4 กจกรรม

1.ตรวจวนจฉย 2.กายภาพบาบด 3.กจกรรมบาบด 4.กายอปกรณ

ไมระบ - มทง 4 กจกรรม รวม= 90 ตรม.

7.หนวยไตเทยม ไมระบ ไมระบ ไมระบ ไมม

8.แพทยแผนไทย - นวดตว 2 เตยง - นวดเทา 2 เตยง

ไมระบ 50 3 เตยง = 27 ตรม.

4-12

รายการ

การใชสอยทสาคญ

มาตรฐานระบบบรการ

ทตยภม

มาตรฐานพนทใชสอย โรงพยาบาล ขนาด 60 เตยง

หนวยบรการหรอ ขนาดการใชงาน โรงพยาบาลปาย

ขอกาหนด การใชงาน

พนท การใชงาน (ตร.ม.)

ค.ผปวยใน 1.ผปวยรวม

(ผปวยสามญ)

2.ผปวยเดยว

(ผปวยพเศษ)

- แพทย 1 คนตอ 30 เตยง - มพยาบาล ไมนอยกวา 1

คน ตอผปวย 4-6 เตยง

- ผปวยชายรวม 24 เตยง - ผปวยหญงรวม 24 เตยง - ผปวยพเศษ 10 เตยง - ผปวยแยกโรค 2 เตยง

1752

- ผปวยชาย 12 เต ยง= 90 ตรม.

- เดก 12 ต = 90ตรม. - หญง 12 เตยง =90 ตรม. - ผปวยพเศษ 11

เตยง = 264 ตรม - แยกโรค 1 เตยง =

24 ตรม. ง.สนบสนนและบรการ

1.เภสชกรรม - พนทหองจายยาผปวยนอก

และหองจายยาผปวยในเปนสดสวนชดเจน

ไมระบ

ไมระบ

- จายยา นอก = 216 ตรม.

2.หนวยจายกลาง ปราศจากเชอ

- ขนาดพนท 7 ตารางฟต / 1 เตยงผปวย

- แบงเขตสกปรก สะอาด และปราศจากเชอ

- ระบบสญจรแบบ One Way Traffic

- ม 115 - 1 อาคาร = 220 ตรม.

3.โภชนาการ - ม ไมระบ - ม 1 อมาคาร= 68 ตรม.

4.ซกฟอก - ม ไมระบ - ม1 อาคาร= 68 ตรม.

5.เกบศพ - ไมระบ ไมระบ - ม1อาคาร= 50 ตรม.

6.พสดกลาง - ม ไมระบ ม2หอง= 400 ตรม. 7.ซอมบารง - ม ไมระบ ม1อาคาร= 392 ตรม. 8.แมบาน - ม ไมระบ ไมม 9.ไฟฟา-เครองกล - ม ไมระบ ม1อาคาร= 72 ตรม.

หมายเหต

มาตรฐานพนทใชสอยโรงพยาบาลขนาด 60 เตยง อางองจาก "การศกษาเพอกาหนดมาตรฐานพนทใชสอย โรงพยาบาลชมชนขนาด 60 เตยง " ป 2548 : กองแบบแผน กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข

4-13

สรปผลการวเคราะห จากการวเคราะหสภาพแวดลอมทางกายภาพในปจจบนของโรงพยาบาลปาย ทาใหทราบทงดานศกยภาพ และสภาพปญหาของโรงพยาบาลปาย ซงมรายละเอยดดงน

ดานศกยภาพ - เนองจากอาเภอปาย มศกยภาพดานการทองเทยว ทาใหสามารถกาหนดแผนการพฒนาโรงพยาบาลในการรองรบกลมนกทองเทยวทงชาวไทย และชาวตางชาต โดยเฉพาะดานการบรการอบตเหตและฉกเฉน - การใชประโยชนทดนของโรงพยาบาลปาย ในภาพรวมยงมทวางใหสามารถขยายตวในอนาคตได - พนทเจดยเกา ตรงกลางทดนของโรงพยาบาลปาย ซงมบรรยากาศรมรน สามารถพฒนาใหเปนสถานทศนยรวมจตใจ พกผอน และเปนพนทสเขยวสงเสรมบรรยากาศทดแกโรงพยาบาล สภาพปญหา - ทดนสวนรกษาพยาบาลในปจจบน มอาคารเตมพนท เกดความแออด ไมสามารถขยายตวไดในอนาคต - อาคารสวนใหญ โดยเฉพาะสวนใหการรกษาพยาบาล มสภาพเกาเสอมโทรม เนองจากใชงานมากกวา 30 ป ไมเหมาะแกการใชงานในระยะยาว (ตามตารางท 4.1) - มการตอเตมพนท บรเวณทวางระหวางอาคารสวนใหการรกษาผปวย จนทาใหมสภาพแออด มแสงแดด และแสงสวางนอย และการระบายอากาศไมดเทาทควร - Function การใชสอยและขนาดพนทใชสอยในอาคารตางๆ ไมสามารถรองรบการใหบรการไดอยางพอเพยงตามมาตรฐานทกองแบบแผนกาหนด (ตามตารางท 4.2) - โรงครว ซกฟอก และจายกลาง อยไกลและไมมการเชอมตอเสนทาง โดยทางเดนเชอมทมหลงคาคลม จากโรงครว ซกฟอก และจายกลาง ถงหนวยบรการตางๆ ทาใหการขนสงของเจาหนาทไมสะดวก - สภาพพนทดนมความลาดเอยง (Contour) ทาใหตองคานงถงระดบของอาคาร และการสญจรเชอมตอกนของอาคารตางๆ อยางเหมาะสม

5-1

บทท 5 แผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม1

โรงพยาบาลปาย จงหวดแมฮองสอน

ปจจยในการพจารณาสาหรบการออกแบบและวางผงหลกของโรงพยาบาล การวางผงหลก2 ของโรงพยาบาล เปนการเสนอแนวความคดเพอพฒนาโรงพยาบาลทางดานอาคารและสภาพแวดลอม โดยพจารณาถงปจจยในดานตาง ๆ ทสมพนธกนดงตอไปน 1) เปาหมายการพฒนาและการขยายตวของโรงพยาบาล 2) ดานกฎหมาย และเทศบญญตทองถน 3) ความเปนไปไดดานงบประมาณ 4) สภาพทางกายภาพของพนท 5) เมอมการรอถอนและกอสรางอาคารตางๆ ตองไมกระทบตอการใหบรการของโรงพยาบาล

แนวความคดในการออกแบบและวางผงหลก การปรบปรง/ตอเตมอาคารเดม มขอพจารณา คอ อาคารทจะปรบปรง/ตอเตม ควรจะมอายการใชงานไมมากนก ลกษณะของอาคารเดมเอออานวยตอกจกรรมใชสอยใหม และคมคาตอการลงทน การรอถอนอาคารเดม มขอพจารณา คอ อาคารมอายการใชงานมานานมากกวา 30 ป อาคารมสภาพทรดโทรมหรอไมปลอดภยตอการใชงานระยะยาว ไมคมคาตอการลงทนซอมแซม หรอไมคมคาดานการใชประโยชนทดน เปนตน ทงน การรอถอนอาคารมวตถประสงคเพอรอถอนอาคารเกาทไมเหมาะสมตอการใชงาน สาหรบสรางอาคารใหมทดแทนในพนทเดม หรอการรอถอนอาคารเกาเพอใหเกดทโลงสาหรบใชประโยชนอนๆ เชน ใหเปนพนทสเขยว ลานจอดรถ ลานเอนกประสงค เปนตน การกอสรางอาคารและสาธารณปโภคใหม มขอพจารณา คอ จะตองเปนอาคารทตอบสนองความตองการของโรงพยาบาล เตมสวนทโรงพยาบาลยงขาด เปนสถานทททาใหแพทย พยาบาล และบคลากร สามารถทางานไดอยางมประสทธภาพ กระบวนการออกแบบผงหลก กระบวนการออกแบบผงหลกของโรงพยาบาล มขนตอนดาเนนการดงน

1. สารวจ เกบขอมลตางๆ และรบขอมลแนวนโยบายการพฒนาจากโรงพยาบาล 2. การวเคราะหสภาพแวดลอมทางกายภาพในปจจบนของโรงพยาบาล 3. การจดทาแบบรางผงหลก และนาเสนอขอด-ขอเสย ใหโรงพยาบาลรวมแสดงความคดเหน 4. พฒนาผงหลกใหเหมาะสม แลวนามาจดทาแผนแมบทฯ รวมทงการจดลาดบการกอสราง รายละเอยด

การรอถอนอาคาร เพอเปนแนวทางในการพฒนาโรงพยาบาลอยางเปนระบบ มทศทางทชดเจน

1 แผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม คอ กระบวนการวางแผนพฒนาดานอาคารและสภาพแวดลอมอยางเปนระบบ มขนตอน และมกระบวนการตามหลกวชาการ 2 ผงหลก คอ แผนผงแสดงตาแหนงอาคาร ถนน สาธารณปโภค หรอพนทตางๆ ตามทระบในแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม

5-2

แผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอมเพอการพฒนาโรงพยาบาลปาย จงหวดแมฮองสอน

1. เปาหมายการพฒนา คณะจดทาแผนแมบทดานอาคารและสภาพแวดลอม (กองแบบแผน) และคณะกรรมการบรหารโรงพยาบาลปาย จงหวดแมฮองสอน ไดรวมวเคราะห และกาหนดเปาหมายการพฒนาของโรงพยาบาลปาย เปนโรงพยาบาลชมชนขนาดใหญ ระดบ F1 ขนาด 60 เตยง (แตไมเกน 90 เตยง) ซงอยในพนทมศกยภาพดานการทองเทยวสง สามารถใหบรการผปวยอบตเหตและฉกเฉนไดอยางมประสทธภาพ และใหบรการหองพกพเศษทมความสะดวกสบาย รวมทงการใหบรการสวนตางๆอยางมคณภาพไดมาตรฐาน จากเปาหมายดงกลาว จงเปนหลกการทสาคญของการกาหนดขอบเขตและแนวทางการพฒนาดานอาคารและสภาพแวดลอมของโรงพยาบาลปาย ตอไป

2. แนวทางการใชประโยชนทดน (ดผงแนวคดการจด ZONING แผนท 6) 2.1 การใชประโยชนทดนในสวนรกษาพยาบาลในปจจบนนน จดสรรไวคอนขางนอย ทาใหมความแออด ไมสามารถขยายตวได ควรขยายพนทสาหรบสวนรกษาพยาบาลใหเหมาะสม โดยการขยายตวออกไปในทวางทางทศตะวนออก ทจดเตรยมไวแลว ซงมความเหมาะสมอยางยงในการกาหนด Zoning เปนกลมอาคารผปวยนอกและอบตเหต เนองจากอยบรเวณดานหนาโรงพยาบาล สามารถเขาถงไดโดยงาย มความสะดวดตอการกอสรางอาคารใหม รวมทงพนทพกอาศยทอยตอกน เพอจดไวเปนสวนวนจฉยรกษาในอนาคต 2.2 การกาหนดกลมกจกรรม (Zoning) เนองจากกาหนดแผนการขยายตวไปในพนทใหม อาจกระทบตอกลมกจกรรม (Zoning) เดม ดงนนจะตองคานงถงการจดกลมกจกรรม (Zoning) ตามลาดบทเหมาะสม และใชเปนแนวทางในการใชทดนในระยะยาวตอไป

3. แนวทางการพฒนาดานอาคารและสงกอสราง 3.1 การปรบปรง/ตอเตมอาคารเดม - ยายตาแหนงประตทางเขาออกของโรงพยาบาล แนวรวบรเวณดานหนาโรงพยาบาล - ปรบปรงภมทศนรอบเจดยเกาใหเปนทพกผอนหยอนใจ มความรมรน สรางบรรยากาศทด 3.2 การรอถอนอาคารเดม แผนการรอถอนอาคารของโรงพยาบาลปาย มวตถประสงคเพอรอถอนอาคารเกาทไมเหมาะสมตอการใชงาน สาหรบสรางอาคารใหมทดแทนในพนทเดม และรอถอนอาคารเกาเพอใหเกดทโลง เวนระยะดานหนาโรงพยาบาล เปนสวนหยอม ลานจอดรถ และถนน เปนตน โดยมรายละเอยดดงน - อาคารผปวยนอก /บรหาร 1 ชน จานวน 4 หลง - หอผปวยใน 30 เตยง 1 ชน จานวน 2 หลง - คลงพสด 1 ชน จานวน 1 หลง - บานพกแพทย 1-2 ชน จานวน 6 หลง - โรงครว-ซกฟอก 1 ชน จานวน 1 หลง (แผนอนาคต) - โรงซอมบารง 1 ชน จานวน 1 หลง (แผนอนาคต) - อาคารหองประชม 1 ชน จานวน 1 หลง (แผนอนาคต) - อาคารคลอดและสตกรรม 1 ชน จานวน 1 หลง (แผนอนาคต)

5-3 3.3 การกอสรางอาคารและสาธารณปโภคใหม แผนในการกอรางอาคารและสาธารณปโภคใหมของโรงพยาบาลปาย มวตถประสงคเพอพฒนาใหมอาคารสาหรบบรการผปวยทมคณภาพไดมาตรฐาน เหมาะสมตอการใหบรการและมสภาพแวดลอมทด โดยมรายละเอยดดงน - อาคารผปวยนอก อบตเหตฉกเฉน และบรหาร 2 ชน (มใตถนโลง) จานวน 1 หลง - หอผปวยใน 30 เตยง 1 ชน จานวน 2 หลง - หอผปวยในพเศษ 10 เตยง 1 ชน จานวน 2 หลง - ทางเดนเชอม 1 ชน ระหวางอาคารสรางใหมกบแนวทางเดมเชอมหลก - อาคารซกฟอก/จายกลาง 1 ชน จานวน 1 หลง - อาคารคลงพสด 1 ชน จานวน 1 หลง - อาคารโรงอาหาร 1 ชน จานวน 1 หลง - สาธารณปโภคใหม เชน ถนนภายใน ทอระบายนา เดนแนวสายไฟฟา ลานจอดรถ เปนตน แผนพฒนาระยะท 1 (ปงบประมาณ 2561)

1.1. กอสรางอาคารผปวยนอก ความสง 2 ชน (ใตถนโลง) แบบเลขท 9748+เอกสารประกอบ ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ - บาท

1.2. อาคารสงเสรมสขภาพและเอนกประสงค ความสง 2 ชน แบบเลขท 9638+เอกสารประกอบ ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ -. บาท

1.3. กอสรางทางเชอมจากอาคารใหมไปสแนวทางเชอมเดม 1.4. ทาการยายตาแหนงประตทางเขา-ออกหลง และรวดานหนาโรงพยาบาล 1.5. กอสรางถนนภายใน ทอระบายนา แนวสายไฟฟา ลานจอดรถ และจดภมทศนดานหนา

โรงพยาบาล

แผนพฒนาระยะท 2 (ปงบประมาณ 2563) 2.1. กอสรางหอผปวยในสามญ 30 เตยง ความสง 1 ชน (แบบใหมของกองแบบแผน)

ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ - บาท 2.2. กอสรางหอผปวยในพเศษ 10 เตยง ความสง 1 ชน แบบเลขท 6100+เอกสารประกอบ

ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ - บาท แผนพฒนาระยะท 3 (แผนพฒนาระยะยาว)

3.1. กอสรางอาคารคลงพสด ความสง 2 ชน แบบเลขท 9543 +เอกสารประกอบ ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ 7,922,700 บาท

3.2. กอสรางอาคารโรงครว โรงอาหาร ความสง 2 ชน แบบเลขท 9539 ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ - บาท

3.3. กอสรางอาคารซกฟอก จายกลาง ความสง 2 ชน แบบเลขท 9540 ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ 9,607,200 บาท

3.4. กอสรางทางเชอมจากอาคารใหมไปสแนวทางเชอมหลก

5-4 แผนพฒนาระยะท 4 (แผนพฒนาระยะยาว)

4.1. กอสรางอาคารคลอด-ผาตด ความสง - ชน แบบเลขท - ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ - บาท

4.2. กอสรางบานพกขาราชการระดบ 8-9 ความสง 2 ชน แบบเลขท 9926/53 ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ 2,420,300 บาท

4.3. หอผปวยใน 30 เตยง แบบเลขท - ความสง - ชน ระยะเวลากอสราง - วน ราคาคากอสรางประมาณ - บาท

หมายเหต

- แบบอาคารทระบในแผนแมบทฯ เปนการกาหนดในเบองตนเทานน ซงในอนาคตกองแบบแผนอาจทาการปรบปรงแบบดงกลาว หรอออกแบบใหมทมความเหมาะสมมากกวา ทงน กอนการของบประมาณสาหรบกอสรางอาคารควรตรวจสอบและวางแผนกอนลวงหนา

- กรณทมความจาเปนตองทาการแกไขแบบทระบในแผนแมบทฯ ควรวางแผนและเตรยมระยะเวลากอนการของบประมาณ

- กรณทโรงพยาบาลตองการใชแบบอนนอกเหนอจากทระบ หรอใหภาคเอกชนออกแบบใหใหม ควรวางตาแหนงอาคารตามกลมกจกรรม (Zoning) ทแผนแมบทฯกาหนดและควรมประโยชนใชสอย ( Function) และขนาดพนท ครบตามเกณฑมาตรฐานของหนวยบรการทกาหนด

- กรณ ราคาคากอสรางทระบในแผนแมบทฯ เปนราคาโดยประมาณ ทงนราคาดงกลาวอาจมการเปลยนแปลง ขนอยกบชวงเวลาทในการกอสราง สถานทกอสราง เปนตน

5-5

ผงแ

สดงก

ารพฒ

นาระ

ยะท

1 - 2

(ระยะ

สน)

5-6

ผงแ

สดงก

ารพฒ

นาระ

ยะท

3 - 4

(ระยะ

ยาว)

ภาคผนวก ก คาสงกองแบบแผน กรมสนบสนนบรการสขภาพ

ภาคผนวก ข ภาพการลงพนทสารวจ เกบขอมล และนาเสนอผงหลก

ณ โรงพยาบาลปาย จ.แมฮองสอน

ภาพการลงพนทสารวจ เกบขอมล และนาเสนอผงหลก ณ โรงพยาบาลปาย จ.แมฮองสอน

โรงพยาบาลปาย -1

โรงพยาบาลปาย -2