© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

MACBETH Market Access through Competency Based Education and Training in Horticulture

การวเคราะหผลตภณฑ

FSKN I 6

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ขอก าหนดของ GFSI ระดบกลาง

• บรษทตองใชระบบเพอยนยนวามการวเคราะหผลตภณฑและสวนประกอบซงมความส าคญตอความปลอดภยอาหารและขอก าหนดทางกฎหมายโดยใชวธทใหผลทน าไปใชได เชน การปฏบตตามขนตอนใน ISO 17025 และ/หรอวธทอตสาหกรรมยอมรบ

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ความส าคญของการวเคราะหผลตภณฑ • การวเคราะหผลตภณฑเปนหนงในเครองมอทวนสอบเพอประเมน

ประสทธภาพของขนตอนเกยวกบความปลอดภยอาหาร

• การวเคราะหผลตภณฑอาจท าภายในองคกร หรอโดยบรษทภายนอกและตองควบคมและจดดารโดยใชหลกการ best practice

• อาจมขอก าหนดดานกฎหมายเกยวกบความปลอดภย ซงจ าเปนตองทวนสอบ

• อาจมขอก าหนดเฉพาะของลกคา ซงผลตภณฑสดทายจะตองถกตรวจสอบกอนถกปลอย

• มขอก าหนดเรองฉลากเพมมากขนซงจ าเปนตองทวนสอบโดยการวเคราะหผลตภณฑเชน คณคาทางโภชนาการ

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ชนดของวเคราะหผลตภณฑ: อนตรายทางชวภาพ

• แบคทเรย

• ไวรส

• พยาธ

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ชนดของวเคราะหผลตภณฑ: อนตรายทางเคม • สารเคมจากจลนทรย : Bacteria-

Clos. botulium, Histamine, Mycotoxin, Patulin,

• ยาฆาศตรพช/แมลง

• ฮอรโมน

• ยาสตวตกคาง

• สารท าความสะอาด

• สารกอภมแพ

• โลหะหนก

• วตถเจอปนอาหาร

• สารทมาจากบรรจภณฑ

• Dioxins

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ชนดของวเคราะหผลตภณฑ: อนตรายทางกายภาพ • วสดภายนอกของพช

• ชนสวนของสตว เชน กระดก ฟน

• วสดแปลกปลอมจากขนตอนการเกบเกยว เชน หน ไม แกว ดน และ ศตรพช

• วสดแปลกปลอมจากโรงงานเชน ไม แกว ศตรพช วสดกอสราง ชนสวนอปกรณ

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ชนดของวเคราะหผลตภณฑ: ฉลากและการอางองสวนประกอบ

• การอางองเกยวกบองคประกอบอาหาร เชน ไขมนต า พลงงานสง ปราศจาก…

• อนทรย หรอ ออรกานก (organic)

• ขอมลโภชนาการ

• องคประกอบตามทกฎหมายก าหนด

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

หลกการวเคราะหผลตภณฑทด

สมตวอยาง

การจดการตวอยาง

ทดสอบ รายงานผลการทดสอบ

การเกบรกษาบนทก

แผนการสมตวอยางและการจดเตรยมเอกสารการสมตวอยาง

การอางองตวอยางและรกษาสภาพของตวอยาง

การตรวจตดตามคณภาพของผลการทดสอบ

ผลการทดสอบและการตความหมายของผล

มนใจในการคงสภาพและความปลอดภยของบนทก

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ขอก าหนดส าหรบตารางการวเคราะหผลตภณฑ • อาจมขอก าหนดเฉพาะส าหรบการวเคราะหผลตภณฑทงในดานกฎหมาย

และลกคา

• หากไมมขอก าหนดเฉพาะ อาจวเคราะหผลตภณฑตามความเสยงของผลตภณฑและsupplier

• ระบตารางการวเคราะหผลตภณฑ ซงพฒนาส าหรบวตถดบ ผลตภณฑในระหวางการผลต และ ผลตภณฑสดทาย

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ขอก าหนดส าหรบตารางการวเคราะหผลตภณฑ • พจารณาความถทจ าเปน พจารณาระดบของการสมทแตกตางส าหรบ

วตถดบใหมหรอ แหลงวตถดบใหม

• พฒนาขนตอนและวธการสมตวอยาง โดยค านงถงการคงสภาพของตวอยาง เชน การปนเปอนขาม อณหภมและเวลาในการเกบรกษา

• พจารณาวธการทดสอบ รวมทงท าบนทกและปฏบตอยางเครงครด

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ตวอยางตารางการวเคราะหผลตภณฑ Raw materials

Date of Issue: 22nd Nov 2010

Product Product Ref

Supplier Sampling Frequency Sampling Procedure Test Methodology

Fresh Chicken Breast A Smith & Co Every delivery Procedure- CB1 Version 1

Total Viable Count Method QA M/1

Fresh Chicken Breast A Smith & Co Every week Procedure- CB1 Version 1

Coliform Method QA M/3

Fresh Chicken Breast A Smith & Co Every month Procedure- CB1 Version 1

Salmonella Method QA M/15

Fresh Chicken Breast A Jones Every delivery Procedure- CB1 Version 1

Total Viable Count Method QA M/1

Fresh Chicken Breast A Jones Every delivery Procedure- CB1 Version 1

Coliform Method QA M/3

Fresh Chicken Breast A Smith & Co Every week Procedure- CB1 Version 1

Salmonella Method QA M/15

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

การทดสอบ- การประกนคณภาพ • การวเคราะหผลตภณฑตองด าเนนการโดยบคคลากรทไดรบการอบรมและมความสามารถ

• มระบบทใหความมนใจเรองความนาเชอถอของผลซงรวมถง

• วธทดสอบทเปนทยอมรบ

• ผวเคราะหทมคณสมบตและผานการอบรม

• ใชระบบทมการทวนสอบความถกตองของผล ประสทธภาพของการทดสอบ

(มการตรวจสอบประสทธภาพของการทดสอบ โดยการทดสอบกบวสดอางอง หรอการทวนสอบโดยการสงตรวจยงหนวยงานอน)

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

การทดสอบ- การประกนคณภาพ • หนวยปฏบตการทดสอบตองมการตดตงอปกรณทเหมาะสมกบวธการ

วเคราะห

• ควรมการสอบเทยบและบ ารงรกษาอปกรณและเครองมอวเคราะห ตามความเหมาะสม

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

หลกการของ ISO 17025 ขอก าหนดทวไปของหองปฏบตการทมขดความสามารถส าหรทดสอบและ

สอบเทยบ ม 2 สวน

1. ขอก าหนดดานการจดการ-เกยวของกบการด าเนนงานและประสทธภาพของระบบการจดการคณภาพภายในหองปฏบตการ

2. ขอก าหนดดานเทคนค-เกยวของกบขดความสามารถของบคคลากร วธทดสอบ อปกรณ และการรายงานผลการทดสอบและการสอบเทยบอปกรณ

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ขอก าหนดดานเทคนค ISO 17025 • การสมตวอยางตองด าเนนการตามแผนการสมตวอยาง และรายละเอยด

ของผลตภณฑตองถกจดท าเปนเอกสาร

• ตวอยางตองถกระบอยางชดเจนและสภาพของตวอยางจะตองถกรกษาไวในระหวางการขนสงและเกบรกษา

• ตองมการตรวจตดตามความถกตองและแมนย าของผลการทดสอบ

• รายงานผลการทดสอบตองรวมถงผลการทดสอบ ความไมแนนอนโดยประมาณของการวดโดยรวม ขอมลรายละเอยดเกยวกบตวอยาง สภาวะการทดสอบ หรอ เอกสารอางอง

• การบนทกจะตองถกเกบรกษาไวอยางดเพอการคงสภาพและอความปลอดภยของขอมล

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ขอก าหนดดานเทคนค ISO 17025 • ขนตอนการจดท าเอกสาร

• การตรวจสอบขนตอนและวธการวเคราะห

• การประกนการสอบเทยบและการบ ารงรกษาอปกรณ

• การระบและตรวจสอบยอนกลบของตวอยาง

• ความสารถของบคคลากร

• การควบคมการทดสอบทไมไดเปนไปตามก าหนด

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ขอก าหนดดานการจดการ ISO 17025 คลายคลงกบ ISO 9000

• โครงสรางและการจดการขององคกร

• การจดการ Supplier และ subcontractor

• การแกไขและปองกน

• การตรวจสอบภายใน

• การควบคมเอกสาร

• การจดการการรองเรยน

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

ใบรบรองการวเคราะห (Certificates of Analysis)

• Supplier ตองสงใบรบรองการวเคราะหเพอยนยนวาสนคาเปนไปตามขอก าหนด

• ควรมการสมตรวจสอบความนาเชอถอของใบรบรองดงกลาว

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

การทดสอบอายการเกบรกษา • การตรวจสอบอายการเกบรกษาของผลตภณฑควรด าเนนการตาม

ขนตอนทระบไว

• สงทควรพจารณาไดแก สภาวะการขนสงและการเกบรกษาทคาดไว ซงมความส าคญมากโยเฉพาะอยางยง อาหารทเสอมเสยงายและมความเสยงสงซงจลนทรยกอโรคอาจรอดชวตอย

• ตรวจสอบการรองเรนยผลตภณฑทงหมดซงสามารถทวนสอบไดโดยเทคนคการวเคราะห

• ตรวจสอบคณคาทางโภชนาการในระหวางการพฒนาผลตภณฑและตอนทายของอายการเกบรกษา เนองจากสารอาหารบางอยางอาจเปลนแปลงโดยเฉพาะวตามน

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

การขออนญาตเพอเผยแพรซ า

• © 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกน และมหาวทยาลยเกษตรศาสตร อนญาตใหเผยแพรดดแปลงโดยตองระบทมา และตองเผยแพรงานดดแปลงโดยใชสญญาอนญาตเดยวกน (Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported; CC-BY-SA).

• แหลงทมา: © 2009 Global Food Safety Initiative and Michigan State University,แหลงทมา http://www.fskntraining.org อนญาตใหเผยแพรดดแปลงโดยตองระบทมา และตองเผยแพรงานดดแปลงโดยใชสญญาอนญาตเดยวกน (CC-BY-SA).

• สามารถตรวจสอบส าเนาใบอนญาตขอเผยแพร ไดท http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/ หรอสงจดหมายไปยง Creative Commons, 559 Nathan Abbott Way, Stanford, California 94305, USA.

© 2012 มหาวทยาลยแหงมลรฐมชแกนและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แหลงทมา http://www.fskntraining.org, CC-BY-SA

License to Reuse

• © 2012 Michigan State University, and Global Food Safety Initiative, licensed using Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported (CC-BY-SA).

• Source: © 2009 Global Food Safety Initiative and Michigan State University, original at http://www.fskntraining.org, licensed using Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported.

• To view a copy of this license, visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/ r send a letter to Creative Commons, 559 Nathan Abbott Way, Stanford, California 94305, USA.