framkvÆmdaÁÆtlun 2019-2024...framkvæmdaáætlun 2019-2023 6 Í umhverfisvottunarkerfinu vakinn...
TRANSCRIPT
FRAMKVAEligMDAAacuteAEligTLUN 2019-2024
VEGNA UMHVERFISVOTTUNAR SVEITARFEacuteLAGANNA Aacute
VESTFJOumlRETHUM
SAMKVAEligMT STAETHLI EARTHCHECK
UMHVERFISVOTTUN Aacute VESTFJOumlRETHUM
i
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum 2019-2024
vegna umhverfisvottunar samkvaeligmt staethli EarthCheck fyrir sveitarfeacuteloumlg
Aacuteaeligtlunin var tekin saman af Liacutenu Bjoumlrgu Tryggvadoacutettur og Mariacuteu Maack og byggir huacuten aeth miklu leyti aacute
eldri framkvaeligmdaaacuteaeligtlunum Aacuteaeligtlunin var endurskoethueth og uppfaeligreth iacute byrjun aacuters 2019 Huacuten var
yfirfarin af niacuteu sveitarfeacuteloumlgum og framkvaeligmdarraacuteethi umhverfisvottunar Vestfjaretha og er heacuter
samthornykkt meeth undirskriftum Framkvaeligmdarraacuteeths
Samthornykkt iacute maiacute 2019
__________________________________ ___________________________________ Bryndiacutes Sigurethardoacutettir Taacutelknafjaretharhreppi Eiriacutekur Valdimarsson Strandabyggeth
__________________________________ ___________________________________ Embla Doumlgg B Joacutehannsd Reykhoacutelahreppi Eva Sigurbjoumlrnsdoacutettir Aacuterneshreppi
__________________________________ ___________________________________ Finnur Oacutelafsson Kaldrananeshreppi Joacuten Paacutell Hreinsson Bolungarviacutekurkaupsstaeth __________________________________ _________________________________ Peacutetur Markan Suacuteethaviacutekurhreppi Ralf Trylla Iacutesafjaretharbaeligr ___________________________________ Rebekka Hilmarsdoacutettir Vesturbyggeth
ii
FYRRI HLUTI 3
Formaacuteli 4
1 Inngangur 5
2 Um Vestfirethi 7
21 Veethurfar 8
22 Mannliacutef 9
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga 9
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd 10
25 Menning og saga 11
SEINNI HLUTI 13
3 Af hverju umhverfisvottun 14
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth 14
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins 16
6 Afmoumlrkun verkefnisins 17
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun 17
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha 19
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023 21
10 Lokaoreth 24
Heimildir 25
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu 26
3
FYRRI HLUTI Iacute fyrri hluta er verkefnieth kynnt og fjallaeth stuttlega um soumlgu Vestfjaretha Farieth er yfir jarethfraeligethi og jarethsoumlgu svaeligethisins menningu soumlgu og fjallaeth um naacutettuacuteru og umhverfisvernd
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
4
Formaacuteli
Sveitarfeacuteloumlgin niacuteu aacute Vestfjoumlrethum hafa hlotieth vottun fyrir starfsaacuterin 2016 og 2017 fraacute aacutestroumllsku
umhverfisvottunarsamtoumlkunum EarthCheck (heacuter eftir skammstafaeth EC) THORNar aacute undan fengu thornau
viethurkenningu fyrir aeth standast viethmieth EC (svokallaeth Benchmarking ) fyrir starfsaacuterin 2013-2014 og
2015 THORNessi vottun er viethurkenning um aeth sveitarfeacuteloumlgin vinna markvisst aeth uacuterboacutetum iacute
umhverfismaacutelum iacute starfsemi sinni iacute aacutett til sjaacutelfbaeligrari starfshaacutetta Eftir thornetta hafa sveitarfeacuteloumlgin fengieth
silfurvottun sem viethurkenningu fyrir frekari framfoumlrum Aacute haustthorningi 2018 samthornykktu sveitarfeacuteloumlgin
enn fremur aeth halda starfinu aacutefram og vinna aeth thornviacute eins og krafist er thornannig aeth sveitarfeacuteloumlgin syacuteni
meeth goumlgnum stoumlethugar uacuterbaeligtur iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
Aacute hverju aacuteri kemur oacutehaacuteethur aethili aacute vegum EC og tekur uacutet starfsemi sveitarfeacutelaganna Hann leggur mat aacute
frammistoumlethu thorneirra miethaeth vieth aacuteaeligtlanir aacute fjoumllmoumlrgum sviethum sem fjallaeth er um heacuter siacuteethar og skilar
hann skyacuterslu um uacutettektina til EC aacutesamt mati aacute thornviacute hvort sveitarfeacuteloumlgin standist viethmieth samtakanna
Meeth thornviacute aeth vinna aeth aacuterlegri vottun eru sveitarfeacuteloumlgin aeth skuldbinda sig til thorness aeth taka framfoumlrum iacute
umgengni sinni vieth naacutettuacuteruna iacute oumlllum aacutekvoumlrethunum og tryggja sjaacutelfbaeligra nyacutetingu thorneirra auethlinda sem
eru aacute svaeligethinu
Verkefnastjoacuteri aacute vegum Vestfjarethastofu heldur utan um verkefnieth en hugmyndin kemur upprunalega
fraacute Ferethamaacutelasamtoumlkum Vestfjaretha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er eitt af grundvallarskjoumllum verkefnisins Heacuter birtist stefnan og hugmyndir um
aacutefanga iacute helstu umhverfistengdu verkefnum sveitarfeacutelaga aacute naeligstu aacuterum
Aacuteaeligtlunin er uacutetfaeligreth iacute skilgreindum og tiacutemasettum verkefnum framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar meeth
maeliglikvoumlrethum og er thornaeth eitt mikilvaeliggasta skjal vottunarferlisins Vieth vinnslu thornessa skjals er stuethst vieth
ramma thornann sem EC setur og vinnu sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum Enn fremur eru notaethar
upplyacutesingar fraacute Umhverfisstofnun og umhverfisraacuteethuneyti um aethgeretharaacuteaeligtlanir og skyacuterslur um stoumlethu
umhverfismaacutela
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er til fimm aacutera og endurskoethueth aacuterlega Siacuteethast fjoumllluethu sveitarstjoacuternir
sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum um hana um mitt aacuter 2017 og var huacuten thornaacute samthornykkt
Iacutesafirethi 4 apriacutel 2018
________________________________ ________________________________
Liacutena Bjoumlrg Tryggvadoacutettir Verkefnastjoacuteri Mariacutea Maack Verkefnastjoacuteri
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
5
1 Inngangur
bdquoJoumlrethin aacute skilieth meira en haacutelfkaacutekldquo
( bdquoThe Earth deserves more than half measuresldquo)
THORNetta eru einkunnaroreth umhverfisvottunarsamtakanna ECh1 Miethaeth vieth althornjoacuteethaskyacuterslur og umraeligethu thornaacute
eru thornessi einkunnaroreth ekki uacuter lausu lofti gripin Haacutevaeligrar raddir um afleiethingar af loftslagsbreytingum
og nauethsyn umhverfisverndar og sjaacutelfbaeligrni berast aeth hvaethanaeligva Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteunldquo er
leietharstef breytinga og notaeth iacute allri vinnu sem snyacuter aeth umhverfismaacutelum og framtiacuteetharskipulagi
Skilgreiningin aacute sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er aeth notkun mannsins aacute auethlindum jarethar iacute dag megi ekki skeretha
moumlguleika komandi kynsloacuteetha til aeth fullnaeliggja siacutenum thornoumlrfum
Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun kom fyrst fram um 1980 THORNar er til thorness maeliglst
bull aeth ekki seacute gengieth aacute foretha naacutettuacuterunnar heldur leitast vieth aeth nota endurnyacutejanlegar
auethlindir aacute hoacutefsaman haacutett thornannig aeth endurnyacutejun naacutei aeth eiga seacuter staeth
bull aeth ekki hljoacutetist mengun eetha umhverfisspjoumlll af notkun auethlinda
bull aeth gaeligtt seacute aeth jafnraeligethi allra thornegna
bull aeth hagkerfieth taki mieth af hringraacutesum efna iacute liacutefkerfinu og endurnyacutejanlegri orku
Oft er vitnaeth til thornriggja stoetha sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar THORNaeligr eru umhverfi samfeacutelag og efnahagur
Mynd 1Skyacuteringarmynd af thornremur undirstoumlethum sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar
1 httpearthcheckorg
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
6
Iacute umhverfisvottunarkerfinu VAKINN er thornetta orethaeth thornannig
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun gerir kroumlfu um jafnvaeliggi milli stoethanna Innan umhverfisins lifir
samfeacutelagieth og innan samfeacutelagsins verethur hagkerfieth til Vieth hverja aacutekvoumlrethunartoumlku
fyrirtaeligkis thornarf thornviacute aeth taka tillit til samfeacutelagslegra- og umhverfislaeliggra gilda til jafns
vieth efnahagslega hagsmuni
Iacute starfsemi fyrirtaeligkja sveitarfeacutelaga og riacutekja er meira farieth aeth taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis
meeth thornviacute aeth beita mati aacute umhverfisaacutehrifum aacuteaeligtlana og fjaacuterfestinga Segja maacute aeth stoumlethugt greinilegri aacutehrif
loftslagsbreytinga hafi vakieth menn til daacuteetha Iacuteslensk loumlg taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun hefur verieth aacute dagskraacute thornroacuteunarsamvinnu Sameinuethu thornjoacuteethanna fraacute 1972 og flestir kannast
vieth regluleg thorning um umhverfi og thornroacuteun thornar sem samthornykktir dagskraacuter althornjoacuteethlegir samningar og
thornroacuteunaraethstoeth er raeligdd til aeth thornoka samfeacuteloumlgum manna iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun THORNessir saacutettmaacutelar mietha
aeth vernd naacutettuacuteru og auethlinda jafnari skiptingu auethlinda milli heimshluta og kynsloacuteetha og feacutelagslegu
jafnreacutetti
Sameinuethu thornjoacuteethirnar hafa fraacute thornviacute 1992 skilgreint 17 markmieth fyrir sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute heiminum og eru
thornessi markmieth aeth veretha meira aacuteberandi iacute markmiethssetningu og kynningu fyrirtaeligkja og feacutelaga
Mynd 2 Markmieth sameinuethu thornjoacuteethanna iacute kynningu feacutelags sameinuethu thornjoacuteethanna aacute Iacuteslandi
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
i
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum 2019-2024
vegna umhverfisvottunar samkvaeligmt staethli EarthCheck fyrir sveitarfeacuteloumlg
Aacuteaeligtlunin var tekin saman af Liacutenu Bjoumlrgu Tryggvadoacutettur og Mariacuteu Maack og byggir huacuten aeth miklu leyti aacute
eldri framkvaeligmdaaacuteaeligtlunum Aacuteaeligtlunin var endurskoethueth og uppfaeligreth iacute byrjun aacuters 2019 Huacuten var
yfirfarin af niacuteu sveitarfeacuteloumlgum og framkvaeligmdarraacuteethi umhverfisvottunar Vestfjaretha og er heacuter
samthornykkt meeth undirskriftum Framkvaeligmdarraacuteeths
Samthornykkt iacute maiacute 2019
__________________________________ ___________________________________ Bryndiacutes Sigurethardoacutettir Taacutelknafjaretharhreppi Eiriacutekur Valdimarsson Strandabyggeth
__________________________________ ___________________________________ Embla Doumlgg B Joacutehannsd Reykhoacutelahreppi Eva Sigurbjoumlrnsdoacutettir Aacuterneshreppi
__________________________________ ___________________________________ Finnur Oacutelafsson Kaldrananeshreppi Joacuten Paacutell Hreinsson Bolungarviacutekurkaupsstaeth __________________________________ _________________________________ Peacutetur Markan Suacuteethaviacutekurhreppi Ralf Trylla Iacutesafjaretharbaeligr ___________________________________ Rebekka Hilmarsdoacutettir Vesturbyggeth
ii
FYRRI HLUTI 3
Formaacuteli 4
1 Inngangur 5
2 Um Vestfirethi 7
21 Veethurfar 8
22 Mannliacutef 9
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga 9
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd 10
25 Menning og saga 11
SEINNI HLUTI 13
3 Af hverju umhverfisvottun 14
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth 14
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins 16
6 Afmoumlrkun verkefnisins 17
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun 17
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha 19
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023 21
10 Lokaoreth 24
Heimildir 25
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu 26
3
FYRRI HLUTI Iacute fyrri hluta er verkefnieth kynnt og fjallaeth stuttlega um soumlgu Vestfjaretha Farieth er yfir jarethfraeligethi og jarethsoumlgu svaeligethisins menningu soumlgu og fjallaeth um naacutettuacuteru og umhverfisvernd
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
4
Formaacuteli
Sveitarfeacuteloumlgin niacuteu aacute Vestfjoumlrethum hafa hlotieth vottun fyrir starfsaacuterin 2016 og 2017 fraacute aacutestroumllsku
umhverfisvottunarsamtoumlkunum EarthCheck (heacuter eftir skammstafaeth EC) THORNar aacute undan fengu thornau
viethurkenningu fyrir aeth standast viethmieth EC (svokallaeth Benchmarking ) fyrir starfsaacuterin 2013-2014 og
2015 THORNessi vottun er viethurkenning um aeth sveitarfeacuteloumlgin vinna markvisst aeth uacuterboacutetum iacute
umhverfismaacutelum iacute starfsemi sinni iacute aacutett til sjaacutelfbaeligrari starfshaacutetta Eftir thornetta hafa sveitarfeacuteloumlgin fengieth
silfurvottun sem viethurkenningu fyrir frekari framfoumlrum Aacute haustthorningi 2018 samthornykktu sveitarfeacuteloumlgin
enn fremur aeth halda starfinu aacutefram og vinna aeth thornviacute eins og krafist er thornannig aeth sveitarfeacuteloumlgin syacuteni
meeth goumlgnum stoumlethugar uacuterbaeligtur iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
Aacute hverju aacuteri kemur oacutehaacuteethur aethili aacute vegum EC og tekur uacutet starfsemi sveitarfeacutelaganna Hann leggur mat aacute
frammistoumlethu thorneirra miethaeth vieth aacuteaeligtlanir aacute fjoumllmoumlrgum sviethum sem fjallaeth er um heacuter siacuteethar og skilar
hann skyacuterslu um uacutettektina til EC aacutesamt mati aacute thornviacute hvort sveitarfeacuteloumlgin standist viethmieth samtakanna
Meeth thornviacute aeth vinna aeth aacuterlegri vottun eru sveitarfeacuteloumlgin aeth skuldbinda sig til thorness aeth taka framfoumlrum iacute
umgengni sinni vieth naacutettuacuteruna iacute oumlllum aacutekvoumlrethunum og tryggja sjaacutelfbaeligra nyacutetingu thorneirra auethlinda sem
eru aacute svaeligethinu
Verkefnastjoacuteri aacute vegum Vestfjarethastofu heldur utan um verkefnieth en hugmyndin kemur upprunalega
fraacute Ferethamaacutelasamtoumlkum Vestfjaretha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er eitt af grundvallarskjoumllum verkefnisins Heacuter birtist stefnan og hugmyndir um
aacutefanga iacute helstu umhverfistengdu verkefnum sveitarfeacutelaga aacute naeligstu aacuterum
Aacuteaeligtlunin er uacutetfaeligreth iacute skilgreindum og tiacutemasettum verkefnum framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar meeth
maeliglikvoumlrethum og er thornaeth eitt mikilvaeliggasta skjal vottunarferlisins Vieth vinnslu thornessa skjals er stuethst vieth
ramma thornann sem EC setur og vinnu sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum Enn fremur eru notaethar
upplyacutesingar fraacute Umhverfisstofnun og umhverfisraacuteethuneyti um aethgeretharaacuteaeligtlanir og skyacuterslur um stoumlethu
umhverfismaacutela
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er til fimm aacutera og endurskoethueth aacuterlega Siacuteethast fjoumllluethu sveitarstjoacuternir
sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum um hana um mitt aacuter 2017 og var huacuten thornaacute samthornykkt
Iacutesafirethi 4 apriacutel 2018
________________________________ ________________________________
Liacutena Bjoumlrg Tryggvadoacutettir Verkefnastjoacuteri Mariacutea Maack Verkefnastjoacuteri
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
5
1 Inngangur
bdquoJoumlrethin aacute skilieth meira en haacutelfkaacutekldquo
( bdquoThe Earth deserves more than half measuresldquo)
THORNetta eru einkunnaroreth umhverfisvottunarsamtakanna ECh1 Miethaeth vieth althornjoacuteethaskyacuterslur og umraeligethu thornaacute
eru thornessi einkunnaroreth ekki uacuter lausu lofti gripin Haacutevaeligrar raddir um afleiethingar af loftslagsbreytingum
og nauethsyn umhverfisverndar og sjaacutelfbaeligrni berast aeth hvaethanaeligva Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteunldquo er
leietharstef breytinga og notaeth iacute allri vinnu sem snyacuter aeth umhverfismaacutelum og framtiacuteetharskipulagi
Skilgreiningin aacute sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er aeth notkun mannsins aacute auethlindum jarethar iacute dag megi ekki skeretha
moumlguleika komandi kynsloacuteetha til aeth fullnaeliggja siacutenum thornoumlrfum
Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun kom fyrst fram um 1980 THORNar er til thorness maeliglst
bull aeth ekki seacute gengieth aacute foretha naacutettuacuterunnar heldur leitast vieth aeth nota endurnyacutejanlegar
auethlindir aacute hoacutefsaman haacutett thornannig aeth endurnyacutejun naacutei aeth eiga seacuter staeth
bull aeth ekki hljoacutetist mengun eetha umhverfisspjoumlll af notkun auethlinda
bull aeth gaeligtt seacute aeth jafnraeligethi allra thornegna
bull aeth hagkerfieth taki mieth af hringraacutesum efna iacute liacutefkerfinu og endurnyacutejanlegri orku
Oft er vitnaeth til thornriggja stoetha sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar THORNaeligr eru umhverfi samfeacutelag og efnahagur
Mynd 1Skyacuteringarmynd af thornremur undirstoumlethum sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar
1 httpearthcheckorg
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
6
Iacute umhverfisvottunarkerfinu VAKINN er thornetta orethaeth thornannig
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun gerir kroumlfu um jafnvaeliggi milli stoethanna Innan umhverfisins lifir
samfeacutelagieth og innan samfeacutelagsins verethur hagkerfieth til Vieth hverja aacutekvoumlrethunartoumlku
fyrirtaeligkis thornarf thornviacute aeth taka tillit til samfeacutelagslegra- og umhverfislaeliggra gilda til jafns
vieth efnahagslega hagsmuni
Iacute starfsemi fyrirtaeligkja sveitarfeacutelaga og riacutekja er meira farieth aeth taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis
meeth thornviacute aeth beita mati aacute umhverfisaacutehrifum aacuteaeligtlana og fjaacuterfestinga Segja maacute aeth stoumlethugt greinilegri aacutehrif
loftslagsbreytinga hafi vakieth menn til daacuteetha Iacuteslensk loumlg taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun hefur verieth aacute dagskraacute thornroacuteunarsamvinnu Sameinuethu thornjoacuteethanna fraacute 1972 og flestir kannast
vieth regluleg thorning um umhverfi og thornroacuteun thornar sem samthornykktir dagskraacuter althornjoacuteethlegir samningar og
thornroacuteunaraethstoeth er raeligdd til aeth thornoka samfeacuteloumlgum manna iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun THORNessir saacutettmaacutelar mietha
aeth vernd naacutettuacuteru og auethlinda jafnari skiptingu auethlinda milli heimshluta og kynsloacuteetha og feacutelagslegu
jafnreacutetti
Sameinuethu thornjoacuteethirnar hafa fraacute thornviacute 1992 skilgreint 17 markmieth fyrir sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute heiminum og eru
thornessi markmieth aeth veretha meira aacuteberandi iacute markmiethssetningu og kynningu fyrirtaeligkja og feacutelaga
Mynd 2 Markmieth sameinuethu thornjoacuteethanna iacute kynningu feacutelags sameinuethu thornjoacuteethanna aacute Iacuteslandi
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
ii
FYRRI HLUTI 3
Formaacuteli 4
1 Inngangur 5
2 Um Vestfirethi 7
21 Veethurfar 8
22 Mannliacutef 9
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga 9
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd 10
25 Menning og saga 11
SEINNI HLUTI 13
3 Af hverju umhverfisvottun 14
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth 14
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins 16
6 Afmoumlrkun verkefnisins 17
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun 17
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha 19
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023 21
10 Lokaoreth 24
Heimildir 25
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu 26
3
FYRRI HLUTI Iacute fyrri hluta er verkefnieth kynnt og fjallaeth stuttlega um soumlgu Vestfjaretha Farieth er yfir jarethfraeligethi og jarethsoumlgu svaeligethisins menningu soumlgu og fjallaeth um naacutettuacuteru og umhverfisvernd
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
4
Formaacuteli
Sveitarfeacuteloumlgin niacuteu aacute Vestfjoumlrethum hafa hlotieth vottun fyrir starfsaacuterin 2016 og 2017 fraacute aacutestroumllsku
umhverfisvottunarsamtoumlkunum EarthCheck (heacuter eftir skammstafaeth EC) THORNar aacute undan fengu thornau
viethurkenningu fyrir aeth standast viethmieth EC (svokallaeth Benchmarking ) fyrir starfsaacuterin 2013-2014 og
2015 THORNessi vottun er viethurkenning um aeth sveitarfeacuteloumlgin vinna markvisst aeth uacuterboacutetum iacute
umhverfismaacutelum iacute starfsemi sinni iacute aacutett til sjaacutelfbaeligrari starfshaacutetta Eftir thornetta hafa sveitarfeacuteloumlgin fengieth
silfurvottun sem viethurkenningu fyrir frekari framfoumlrum Aacute haustthorningi 2018 samthornykktu sveitarfeacuteloumlgin
enn fremur aeth halda starfinu aacutefram og vinna aeth thornviacute eins og krafist er thornannig aeth sveitarfeacuteloumlgin syacuteni
meeth goumlgnum stoumlethugar uacuterbaeligtur iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
Aacute hverju aacuteri kemur oacutehaacuteethur aethili aacute vegum EC og tekur uacutet starfsemi sveitarfeacutelaganna Hann leggur mat aacute
frammistoumlethu thorneirra miethaeth vieth aacuteaeligtlanir aacute fjoumllmoumlrgum sviethum sem fjallaeth er um heacuter siacuteethar og skilar
hann skyacuterslu um uacutettektina til EC aacutesamt mati aacute thornviacute hvort sveitarfeacuteloumlgin standist viethmieth samtakanna
Meeth thornviacute aeth vinna aeth aacuterlegri vottun eru sveitarfeacuteloumlgin aeth skuldbinda sig til thorness aeth taka framfoumlrum iacute
umgengni sinni vieth naacutettuacuteruna iacute oumlllum aacutekvoumlrethunum og tryggja sjaacutelfbaeligra nyacutetingu thorneirra auethlinda sem
eru aacute svaeligethinu
Verkefnastjoacuteri aacute vegum Vestfjarethastofu heldur utan um verkefnieth en hugmyndin kemur upprunalega
fraacute Ferethamaacutelasamtoumlkum Vestfjaretha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er eitt af grundvallarskjoumllum verkefnisins Heacuter birtist stefnan og hugmyndir um
aacutefanga iacute helstu umhverfistengdu verkefnum sveitarfeacutelaga aacute naeligstu aacuterum
Aacuteaeligtlunin er uacutetfaeligreth iacute skilgreindum og tiacutemasettum verkefnum framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar meeth
maeliglikvoumlrethum og er thornaeth eitt mikilvaeliggasta skjal vottunarferlisins Vieth vinnslu thornessa skjals er stuethst vieth
ramma thornann sem EC setur og vinnu sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum Enn fremur eru notaethar
upplyacutesingar fraacute Umhverfisstofnun og umhverfisraacuteethuneyti um aethgeretharaacuteaeligtlanir og skyacuterslur um stoumlethu
umhverfismaacutela
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er til fimm aacutera og endurskoethueth aacuterlega Siacuteethast fjoumllluethu sveitarstjoacuternir
sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum um hana um mitt aacuter 2017 og var huacuten thornaacute samthornykkt
Iacutesafirethi 4 apriacutel 2018
________________________________ ________________________________
Liacutena Bjoumlrg Tryggvadoacutettir Verkefnastjoacuteri Mariacutea Maack Verkefnastjoacuteri
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
5
1 Inngangur
bdquoJoumlrethin aacute skilieth meira en haacutelfkaacutekldquo
( bdquoThe Earth deserves more than half measuresldquo)
THORNetta eru einkunnaroreth umhverfisvottunarsamtakanna ECh1 Miethaeth vieth althornjoacuteethaskyacuterslur og umraeligethu thornaacute
eru thornessi einkunnaroreth ekki uacuter lausu lofti gripin Haacutevaeligrar raddir um afleiethingar af loftslagsbreytingum
og nauethsyn umhverfisverndar og sjaacutelfbaeligrni berast aeth hvaethanaeligva Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteunldquo er
leietharstef breytinga og notaeth iacute allri vinnu sem snyacuter aeth umhverfismaacutelum og framtiacuteetharskipulagi
Skilgreiningin aacute sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er aeth notkun mannsins aacute auethlindum jarethar iacute dag megi ekki skeretha
moumlguleika komandi kynsloacuteetha til aeth fullnaeliggja siacutenum thornoumlrfum
Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun kom fyrst fram um 1980 THORNar er til thorness maeliglst
bull aeth ekki seacute gengieth aacute foretha naacutettuacuterunnar heldur leitast vieth aeth nota endurnyacutejanlegar
auethlindir aacute hoacutefsaman haacutett thornannig aeth endurnyacutejun naacutei aeth eiga seacuter staeth
bull aeth ekki hljoacutetist mengun eetha umhverfisspjoumlll af notkun auethlinda
bull aeth gaeligtt seacute aeth jafnraeligethi allra thornegna
bull aeth hagkerfieth taki mieth af hringraacutesum efna iacute liacutefkerfinu og endurnyacutejanlegri orku
Oft er vitnaeth til thornriggja stoetha sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar THORNaeligr eru umhverfi samfeacutelag og efnahagur
Mynd 1Skyacuteringarmynd af thornremur undirstoumlethum sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar
1 httpearthcheckorg
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
6
Iacute umhverfisvottunarkerfinu VAKINN er thornetta orethaeth thornannig
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun gerir kroumlfu um jafnvaeliggi milli stoethanna Innan umhverfisins lifir
samfeacutelagieth og innan samfeacutelagsins verethur hagkerfieth til Vieth hverja aacutekvoumlrethunartoumlku
fyrirtaeligkis thornarf thornviacute aeth taka tillit til samfeacutelagslegra- og umhverfislaeliggra gilda til jafns
vieth efnahagslega hagsmuni
Iacute starfsemi fyrirtaeligkja sveitarfeacutelaga og riacutekja er meira farieth aeth taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis
meeth thornviacute aeth beita mati aacute umhverfisaacutehrifum aacuteaeligtlana og fjaacuterfestinga Segja maacute aeth stoumlethugt greinilegri aacutehrif
loftslagsbreytinga hafi vakieth menn til daacuteetha Iacuteslensk loumlg taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun hefur verieth aacute dagskraacute thornroacuteunarsamvinnu Sameinuethu thornjoacuteethanna fraacute 1972 og flestir kannast
vieth regluleg thorning um umhverfi og thornroacuteun thornar sem samthornykktir dagskraacuter althornjoacuteethlegir samningar og
thornroacuteunaraethstoeth er raeligdd til aeth thornoka samfeacuteloumlgum manna iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun THORNessir saacutettmaacutelar mietha
aeth vernd naacutettuacuteru og auethlinda jafnari skiptingu auethlinda milli heimshluta og kynsloacuteetha og feacutelagslegu
jafnreacutetti
Sameinuethu thornjoacuteethirnar hafa fraacute thornviacute 1992 skilgreint 17 markmieth fyrir sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute heiminum og eru
thornessi markmieth aeth veretha meira aacuteberandi iacute markmiethssetningu og kynningu fyrirtaeligkja og feacutelaga
Mynd 2 Markmieth sameinuethu thornjoacuteethanna iacute kynningu feacutelags sameinuethu thornjoacuteethanna aacute Iacuteslandi
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
3
FYRRI HLUTI Iacute fyrri hluta er verkefnieth kynnt og fjallaeth stuttlega um soumlgu Vestfjaretha Farieth er yfir jarethfraeligethi og jarethsoumlgu svaeligethisins menningu soumlgu og fjallaeth um naacutettuacuteru og umhverfisvernd
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
4
Formaacuteli
Sveitarfeacuteloumlgin niacuteu aacute Vestfjoumlrethum hafa hlotieth vottun fyrir starfsaacuterin 2016 og 2017 fraacute aacutestroumllsku
umhverfisvottunarsamtoumlkunum EarthCheck (heacuter eftir skammstafaeth EC) THORNar aacute undan fengu thornau
viethurkenningu fyrir aeth standast viethmieth EC (svokallaeth Benchmarking ) fyrir starfsaacuterin 2013-2014 og
2015 THORNessi vottun er viethurkenning um aeth sveitarfeacuteloumlgin vinna markvisst aeth uacuterboacutetum iacute
umhverfismaacutelum iacute starfsemi sinni iacute aacutett til sjaacutelfbaeligrari starfshaacutetta Eftir thornetta hafa sveitarfeacuteloumlgin fengieth
silfurvottun sem viethurkenningu fyrir frekari framfoumlrum Aacute haustthorningi 2018 samthornykktu sveitarfeacuteloumlgin
enn fremur aeth halda starfinu aacutefram og vinna aeth thornviacute eins og krafist er thornannig aeth sveitarfeacuteloumlgin syacuteni
meeth goumlgnum stoumlethugar uacuterbaeligtur iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
Aacute hverju aacuteri kemur oacutehaacuteethur aethili aacute vegum EC og tekur uacutet starfsemi sveitarfeacutelaganna Hann leggur mat aacute
frammistoumlethu thorneirra miethaeth vieth aacuteaeligtlanir aacute fjoumllmoumlrgum sviethum sem fjallaeth er um heacuter siacuteethar og skilar
hann skyacuterslu um uacutettektina til EC aacutesamt mati aacute thornviacute hvort sveitarfeacuteloumlgin standist viethmieth samtakanna
Meeth thornviacute aeth vinna aeth aacuterlegri vottun eru sveitarfeacuteloumlgin aeth skuldbinda sig til thorness aeth taka framfoumlrum iacute
umgengni sinni vieth naacutettuacuteruna iacute oumlllum aacutekvoumlrethunum og tryggja sjaacutelfbaeligra nyacutetingu thorneirra auethlinda sem
eru aacute svaeligethinu
Verkefnastjoacuteri aacute vegum Vestfjarethastofu heldur utan um verkefnieth en hugmyndin kemur upprunalega
fraacute Ferethamaacutelasamtoumlkum Vestfjaretha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er eitt af grundvallarskjoumllum verkefnisins Heacuter birtist stefnan og hugmyndir um
aacutefanga iacute helstu umhverfistengdu verkefnum sveitarfeacutelaga aacute naeligstu aacuterum
Aacuteaeligtlunin er uacutetfaeligreth iacute skilgreindum og tiacutemasettum verkefnum framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar meeth
maeliglikvoumlrethum og er thornaeth eitt mikilvaeliggasta skjal vottunarferlisins Vieth vinnslu thornessa skjals er stuethst vieth
ramma thornann sem EC setur og vinnu sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum Enn fremur eru notaethar
upplyacutesingar fraacute Umhverfisstofnun og umhverfisraacuteethuneyti um aethgeretharaacuteaeligtlanir og skyacuterslur um stoumlethu
umhverfismaacutela
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er til fimm aacutera og endurskoethueth aacuterlega Siacuteethast fjoumllluethu sveitarstjoacuternir
sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum um hana um mitt aacuter 2017 og var huacuten thornaacute samthornykkt
Iacutesafirethi 4 apriacutel 2018
________________________________ ________________________________
Liacutena Bjoumlrg Tryggvadoacutettir Verkefnastjoacuteri Mariacutea Maack Verkefnastjoacuteri
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
5
1 Inngangur
bdquoJoumlrethin aacute skilieth meira en haacutelfkaacutekldquo
( bdquoThe Earth deserves more than half measuresldquo)
THORNetta eru einkunnaroreth umhverfisvottunarsamtakanna ECh1 Miethaeth vieth althornjoacuteethaskyacuterslur og umraeligethu thornaacute
eru thornessi einkunnaroreth ekki uacuter lausu lofti gripin Haacutevaeligrar raddir um afleiethingar af loftslagsbreytingum
og nauethsyn umhverfisverndar og sjaacutelfbaeligrni berast aeth hvaethanaeligva Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteunldquo er
leietharstef breytinga og notaeth iacute allri vinnu sem snyacuter aeth umhverfismaacutelum og framtiacuteetharskipulagi
Skilgreiningin aacute sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er aeth notkun mannsins aacute auethlindum jarethar iacute dag megi ekki skeretha
moumlguleika komandi kynsloacuteetha til aeth fullnaeliggja siacutenum thornoumlrfum
Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun kom fyrst fram um 1980 THORNar er til thorness maeliglst
bull aeth ekki seacute gengieth aacute foretha naacutettuacuterunnar heldur leitast vieth aeth nota endurnyacutejanlegar
auethlindir aacute hoacutefsaman haacutett thornannig aeth endurnyacutejun naacutei aeth eiga seacuter staeth
bull aeth ekki hljoacutetist mengun eetha umhverfisspjoumlll af notkun auethlinda
bull aeth gaeligtt seacute aeth jafnraeligethi allra thornegna
bull aeth hagkerfieth taki mieth af hringraacutesum efna iacute liacutefkerfinu og endurnyacutejanlegri orku
Oft er vitnaeth til thornriggja stoetha sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar THORNaeligr eru umhverfi samfeacutelag og efnahagur
Mynd 1Skyacuteringarmynd af thornremur undirstoumlethum sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar
1 httpearthcheckorg
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
6
Iacute umhverfisvottunarkerfinu VAKINN er thornetta orethaeth thornannig
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun gerir kroumlfu um jafnvaeliggi milli stoethanna Innan umhverfisins lifir
samfeacutelagieth og innan samfeacutelagsins verethur hagkerfieth til Vieth hverja aacutekvoumlrethunartoumlku
fyrirtaeligkis thornarf thornviacute aeth taka tillit til samfeacutelagslegra- og umhverfislaeliggra gilda til jafns
vieth efnahagslega hagsmuni
Iacute starfsemi fyrirtaeligkja sveitarfeacutelaga og riacutekja er meira farieth aeth taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis
meeth thornviacute aeth beita mati aacute umhverfisaacutehrifum aacuteaeligtlana og fjaacuterfestinga Segja maacute aeth stoumlethugt greinilegri aacutehrif
loftslagsbreytinga hafi vakieth menn til daacuteetha Iacuteslensk loumlg taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun hefur verieth aacute dagskraacute thornroacuteunarsamvinnu Sameinuethu thornjoacuteethanna fraacute 1972 og flestir kannast
vieth regluleg thorning um umhverfi og thornroacuteun thornar sem samthornykktir dagskraacuter althornjoacuteethlegir samningar og
thornroacuteunaraethstoeth er raeligdd til aeth thornoka samfeacuteloumlgum manna iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun THORNessir saacutettmaacutelar mietha
aeth vernd naacutettuacuteru og auethlinda jafnari skiptingu auethlinda milli heimshluta og kynsloacuteetha og feacutelagslegu
jafnreacutetti
Sameinuethu thornjoacuteethirnar hafa fraacute thornviacute 1992 skilgreint 17 markmieth fyrir sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute heiminum og eru
thornessi markmieth aeth veretha meira aacuteberandi iacute markmiethssetningu og kynningu fyrirtaeligkja og feacutelaga
Mynd 2 Markmieth sameinuethu thornjoacuteethanna iacute kynningu feacutelags sameinuethu thornjoacuteethanna aacute Iacuteslandi
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
4
Formaacuteli
Sveitarfeacuteloumlgin niacuteu aacute Vestfjoumlrethum hafa hlotieth vottun fyrir starfsaacuterin 2016 og 2017 fraacute aacutestroumllsku
umhverfisvottunarsamtoumlkunum EarthCheck (heacuter eftir skammstafaeth EC) THORNar aacute undan fengu thornau
viethurkenningu fyrir aeth standast viethmieth EC (svokallaeth Benchmarking ) fyrir starfsaacuterin 2013-2014 og
2015 THORNessi vottun er viethurkenning um aeth sveitarfeacuteloumlgin vinna markvisst aeth uacuterboacutetum iacute
umhverfismaacutelum iacute starfsemi sinni iacute aacutett til sjaacutelfbaeligrari starfshaacutetta Eftir thornetta hafa sveitarfeacuteloumlgin fengieth
silfurvottun sem viethurkenningu fyrir frekari framfoumlrum Aacute haustthorningi 2018 samthornykktu sveitarfeacuteloumlgin
enn fremur aeth halda starfinu aacutefram og vinna aeth thornviacute eins og krafist er thornannig aeth sveitarfeacuteloumlgin syacuteni
meeth goumlgnum stoumlethugar uacuterbaeligtur iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
Aacute hverju aacuteri kemur oacutehaacuteethur aethili aacute vegum EC og tekur uacutet starfsemi sveitarfeacutelaganna Hann leggur mat aacute
frammistoumlethu thorneirra miethaeth vieth aacuteaeligtlanir aacute fjoumllmoumlrgum sviethum sem fjallaeth er um heacuter siacuteethar og skilar
hann skyacuterslu um uacutettektina til EC aacutesamt mati aacute thornviacute hvort sveitarfeacuteloumlgin standist viethmieth samtakanna
Meeth thornviacute aeth vinna aeth aacuterlegri vottun eru sveitarfeacuteloumlgin aeth skuldbinda sig til thorness aeth taka framfoumlrum iacute
umgengni sinni vieth naacutettuacuteruna iacute oumlllum aacutekvoumlrethunum og tryggja sjaacutelfbaeligra nyacutetingu thorneirra auethlinda sem
eru aacute svaeligethinu
Verkefnastjoacuteri aacute vegum Vestfjarethastofu heldur utan um verkefnieth en hugmyndin kemur upprunalega
fraacute Ferethamaacutelasamtoumlkum Vestfjaretha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er eitt af grundvallarskjoumllum verkefnisins Heacuter birtist stefnan og hugmyndir um
aacutefanga iacute helstu umhverfistengdu verkefnum sveitarfeacutelaga aacute naeligstu aacuterum
Aacuteaeligtlunin er uacutetfaeligreth iacute skilgreindum og tiacutemasettum verkefnum framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar meeth
maeliglikvoumlrethum og er thornaeth eitt mikilvaeliggasta skjal vottunarferlisins Vieth vinnslu thornessa skjals er stuethst vieth
ramma thornann sem EC setur og vinnu sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum Enn fremur eru notaethar
upplyacutesingar fraacute Umhverfisstofnun og umhverfisraacuteethuneyti um aethgeretharaacuteaeligtlanir og skyacuterslur um stoumlethu
umhverfismaacutela
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er til fimm aacutera og endurskoethueth aacuterlega Siacuteethast fjoumllluethu sveitarstjoacuternir
sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum um hana um mitt aacuter 2017 og var huacuten thornaacute samthornykkt
Iacutesafirethi 4 apriacutel 2018
________________________________ ________________________________
Liacutena Bjoumlrg Tryggvadoacutettir Verkefnastjoacuteri Mariacutea Maack Verkefnastjoacuteri
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
5
1 Inngangur
bdquoJoumlrethin aacute skilieth meira en haacutelfkaacutekldquo
( bdquoThe Earth deserves more than half measuresldquo)
THORNetta eru einkunnaroreth umhverfisvottunarsamtakanna ECh1 Miethaeth vieth althornjoacuteethaskyacuterslur og umraeligethu thornaacute
eru thornessi einkunnaroreth ekki uacuter lausu lofti gripin Haacutevaeligrar raddir um afleiethingar af loftslagsbreytingum
og nauethsyn umhverfisverndar og sjaacutelfbaeligrni berast aeth hvaethanaeligva Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteunldquo er
leietharstef breytinga og notaeth iacute allri vinnu sem snyacuter aeth umhverfismaacutelum og framtiacuteetharskipulagi
Skilgreiningin aacute sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er aeth notkun mannsins aacute auethlindum jarethar iacute dag megi ekki skeretha
moumlguleika komandi kynsloacuteetha til aeth fullnaeliggja siacutenum thornoumlrfum
Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun kom fyrst fram um 1980 THORNar er til thorness maeliglst
bull aeth ekki seacute gengieth aacute foretha naacutettuacuterunnar heldur leitast vieth aeth nota endurnyacutejanlegar
auethlindir aacute hoacutefsaman haacutett thornannig aeth endurnyacutejun naacutei aeth eiga seacuter staeth
bull aeth ekki hljoacutetist mengun eetha umhverfisspjoumlll af notkun auethlinda
bull aeth gaeligtt seacute aeth jafnraeligethi allra thornegna
bull aeth hagkerfieth taki mieth af hringraacutesum efna iacute liacutefkerfinu og endurnyacutejanlegri orku
Oft er vitnaeth til thornriggja stoetha sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar THORNaeligr eru umhverfi samfeacutelag og efnahagur
Mynd 1Skyacuteringarmynd af thornremur undirstoumlethum sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar
1 httpearthcheckorg
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
6
Iacute umhverfisvottunarkerfinu VAKINN er thornetta orethaeth thornannig
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun gerir kroumlfu um jafnvaeliggi milli stoethanna Innan umhverfisins lifir
samfeacutelagieth og innan samfeacutelagsins verethur hagkerfieth til Vieth hverja aacutekvoumlrethunartoumlku
fyrirtaeligkis thornarf thornviacute aeth taka tillit til samfeacutelagslegra- og umhverfislaeliggra gilda til jafns
vieth efnahagslega hagsmuni
Iacute starfsemi fyrirtaeligkja sveitarfeacutelaga og riacutekja er meira farieth aeth taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis
meeth thornviacute aeth beita mati aacute umhverfisaacutehrifum aacuteaeligtlana og fjaacuterfestinga Segja maacute aeth stoumlethugt greinilegri aacutehrif
loftslagsbreytinga hafi vakieth menn til daacuteetha Iacuteslensk loumlg taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun hefur verieth aacute dagskraacute thornroacuteunarsamvinnu Sameinuethu thornjoacuteethanna fraacute 1972 og flestir kannast
vieth regluleg thorning um umhverfi og thornroacuteun thornar sem samthornykktir dagskraacuter althornjoacuteethlegir samningar og
thornroacuteunaraethstoeth er raeligdd til aeth thornoka samfeacuteloumlgum manna iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun THORNessir saacutettmaacutelar mietha
aeth vernd naacutettuacuteru og auethlinda jafnari skiptingu auethlinda milli heimshluta og kynsloacuteetha og feacutelagslegu
jafnreacutetti
Sameinuethu thornjoacuteethirnar hafa fraacute thornviacute 1992 skilgreint 17 markmieth fyrir sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute heiminum og eru
thornessi markmieth aeth veretha meira aacuteberandi iacute markmiethssetningu og kynningu fyrirtaeligkja og feacutelaga
Mynd 2 Markmieth sameinuethu thornjoacuteethanna iacute kynningu feacutelags sameinuethu thornjoacuteethanna aacute Iacuteslandi
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
5
1 Inngangur
bdquoJoumlrethin aacute skilieth meira en haacutelfkaacutekldquo
( bdquoThe Earth deserves more than half measuresldquo)
THORNetta eru einkunnaroreth umhverfisvottunarsamtakanna ECh1 Miethaeth vieth althornjoacuteethaskyacuterslur og umraeligethu thornaacute
eru thornessi einkunnaroreth ekki uacuter lausu lofti gripin Haacutevaeligrar raddir um afleiethingar af loftslagsbreytingum
og nauethsyn umhverfisverndar og sjaacutelfbaeligrni berast aeth hvaethanaeligva Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteunldquo er
leietharstef breytinga og notaeth iacute allri vinnu sem snyacuter aeth umhverfismaacutelum og framtiacuteetharskipulagi
Skilgreiningin aacute sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er aeth notkun mannsins aacute auethlindum jarethar iacute dag megi ekki skeretha
moumlguleika komandi kynsloacuteetha til aeth fullnaeliggja siacutenum thornoumlrfum
Hugtakieth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun kom fyrst fram um 1980 THORNar er til thorness maeliglst
bull aeth ekki seacute gengieth aacute foretha naacutettuacuterunnar heldur leitast vieth aeth nota endurnyacutejanlegar
auethlindir aacute hoacutefsaman haacutett thornannig aeth endurnyacutejun naacutei aeth eiga seacuter staeth
bull aeth ekki hljoacutetist mengun eetha umhverfisspjoumlll af notkun auethlinda
bull aeth gaeligtt seacute aeth jafnraeligethi allra thornegna
bull aeth hagkerfieth taki mieth af hringraacutesum efna iacute liacutefkerfinu og endurnyacutejanlegri orku
Oft er vitnaeth til thornriggja stoetha sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar THORNaeligr eru umhverfi samfeacutelag og efnahagur
Mynd 1Skyacuteringarmynd af thornremur undirstoumlethum sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar
1 httpearthcheckorg
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
6
Iacute umhverfisvottunarkerfinu VAKINN er thornetta orethaeth thornannig
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun gerir kroumlfu um jafnvaeliggi milli stoethanna Innan umhverfisins lifir
samfeacutelagieth og innan samfeacutelagsins verethur hagkerfieth til Vieth hverja aacutekvoumlrethunartoumlku
fyrirtaeligkis thornarf thornviacute aeth taka tillit til samfeacutelagslegra- og umhverfislaeliggra gilda til jafns
vieth efnahagslega hagsmuni
Iacute starfsemi fyrirtaeligkja sveitarfeacutelaga og riacutekja er meira farieth aeth taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis
meeth thornviacute aeth beita mati aacute umhverfisaacutehrifum aacuteaeligtlana og fjaacuterfestinga Segja maacute aeth stoumlethugt greinilegri aacutehrif
loftslagsbreytinga hafi vakieth menn til daacuteetha Iacuteslensk loumlg taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun hefur verieth aacute dagskraacute thornroacuteunarsamvinnu Sameinuethu thornjoacuteethanna fraacute 1972 og flestir kannast
vieth regluleg thorning um umhverfi og thornroacuteun thornar sem samthornykktir dagskraacuter althornjoacuteethlegir samningar og
thornroacuteunaraethstoeth er raeligdd til aeth thornoka samfeacuteloumlgum manna iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun THORNessir saacutettmaacutelar mietha
aeth vernd naacutettuacuteru og auethlinda jafnari skiptingu auethlinda milli heimshluta og kynsloacuteetha og feacutelagslegu
jafnreacutetti
Sameinuethu thornjoacuteethirnar hafa fraacute thornviacute 1992 skilgreint 17 markmieth fyrir sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute heiminum og eru
thornessi markmieth aeth veretha meira aacuteberandi iacute markmiethssetningu og kynningu fyrirtaeligkja og feacutelaga
Mynd 2 Markmieth sameinuethu thornjoacuteethanna iacute kynningu feacutelags sameinuethu thornjoacuteethanna aacute Iacuteslandi
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
6
Iacute umhverfisvottunarkerfinu VAKINN er thornetta orethaeth thornannig
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun gerir kroumlfu um jafnvaeliggi milli stoethanna Innan umhverfisins lifir
samfeacutelagieth og innan samfeacutelagsins verethur hagkerfieth til Vieth hverja aacutekvoumlrethunartoumlku
fyrirtaeligkis thornarf thornviacute aeth taka tillit til samfeacutelagslegra- og umhverfislaeliggra gilda til jafns
vieth efnahagslega hagsmuni
Iacute starfsemi fyrirtaeligkja sveitarfeacutelaga og riacutekja er meira farieth aeth taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis
meeth thornviacute aeth beita mati aacute umhverfisaacutehrifum aacuteaeligtlana og fjaacuterfestinga Segja maacute aeth stoumlethugt greinilegri aacutehrif
loftslagsbreytinga hafi vakieth menn til daacuteetha Iacuteslensk loumlg taka mieth af sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun
Sjaacutelfbaeligr thornroacuteun hefur verieth aacute dagskraacute thornroacuteunarsamvinnu Sameinuethu thornjoacuteethanna fraacute 1972 og flestir kannast
vieth regluleg thorning um umhverfi og thornroacuteun thornar sem samthornykktir dagskraacuter althornjoacuteethlegir samningar og
thornroacuteunaraethstoeth er raeligdd til aeth thornoka samfeacuteloumlgum manna iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun THORNessir saacutettmaacutelar mietha
aeth vernd naacutettuacuteru og auethlinda jafnari skiptingu auethlinda milli heimshluta og kynsloacuteetha og feacutelagslegu
jafnreacutetti
Sameinuethu thornjoacuteethirnar hafa fraacute thornviacute 1992 skilgreint 17 markmieth fyrir sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute heiminum og eru
thornessi markmieth aeth veretha meira aacuteberandi iacute markmiethssetningu og kynningu fyrirtaeligkja og feacutelaga
Mynd 2 Markmieth sameinuethu thornjoacuteethanna iacute kynningu feacutelags sameinuethu thornjoacuteethanna aacute Iacuteslandi
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
7
Ef marka maacute hnignun vistkerfa jaretharinnar er ljoacutest aeth fram til thornessa hefur mun minni aacutehersla verieth loumlgeth
aacute umhverfisthornaacutettinn en hina tvo Meeth thornviacute aeth vinna aeth umhverfisvottun sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum
hafa thornau syacutent thornaeth iacute verki aeth unnieth seacute iacute anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar thornannig aeth vart verethur framfara iacute
umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Iacute thornessari framkvaeligmdaaacuteaeligtlun er gereth grein fyrir helstu kroumlfunum sem
EC - samtoumlkin gera til starfsemi sveitarfeacutelaga svo aeth thornau eigi moumlguleika aacute vottun aacutesamt frumkvaeligethi aeth
thorneim verkefnum sem fyrirhugaeth er aeth raacuteethast iacute aacute aacuterunum 2019-2024
2 Um Vestfirethi
Aacute Vestfjoumlrethum eru niacuteu sveitarfeacuteloumlg THORNau eru Aacuterneshreppur Bolungarviacutekurkaupstaethur Iacutesafjaretharbaeligr
Kaldrananeshreppur Reykhoacutelahreppur Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og
Vesturbyggeth Iacutebuacuteafjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum iacute januacutear 2018 var 6994 manns en ferethamenn aacute Vestfjoumlrethum voru
146985 Af thorneim kom 74000 manns meeth skemmtiferethaskipum sem stoppuethu iacute einn dag
Sveitarfeacutelag 2018
Bolungarviacutekurkaupstaethur 945
Iacutesafjaretharbaeligr 3707
Reykhoacutelahreppur 275
Taacutelknafjaretharhreppur 244
Vesturbyggeth 1024
Suacuteethaviacutekurhreppur 196
Aacuterneshreppur 43
Kaldrananeshreppur 109
Strandabyggeth 451
Alls aacute Vestfjoumlrethum 6994 Tafla 1 Iacutebuacuteafjoumlldi sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum 1 jan 2018 (Hagstofa Iacuteslands)
Vestfirethir eru 8700 km2 sem er um 85 af flatarmaacuteli Iacuteslands Kannanir sem gerethar hafa verieth aacute meethal
ferethamanna sem heimsaeligkja Vestfirethi hafa syacutent aeth thorneim finnst landslagieth og naacutettuacuteran mest aacuteberandi
og eftirsoacuteknarvert aacute Vestfjoumlrethum Daeligmigert landslag eru djuacutepir firethir og dalir umluktir haacuteum og
tignarlegum fjoumlllum og fallegum fossum Aacute Vestfjoumlrethum er mikil naacutettuacuterufegureth og vinaleg samfeacuteloumlg
Maacute thornar telja Djuacutepaviacutek Vigur Laacutetrabjarg Oacutesvoumlr Skaacutelaviacutek Hornstrandir og Dynjandi en thornar fyrir utan eru
margir fallegir og aacutehugaverethir baeligir og staethir sem vert er aeth skoetha
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
8
21 Veethurfar
Vestfirethir eru baethaethir grein uacuter Golfstraumnum og veethurfarieth er mildara en vieth maacute buacuteast miethaeth vieth
norraeligna hnattstoumlethu Myndirnar heacuter fyrir neethan syacutena annars vegar meethalhita aacute Lambavatni sem er
skammt fraacute Patreksfirethi Hitastigsferlarnir syacutena meethaltal aacuteranna 1961-1990 Efst er haeligsta hitastig
dagsins iacute miethjunni er meethalhiti dagsins og neethst er laeliggsta hitastig dagsins iacute hverjum maacutenuethi
Meethalhitastig vieth strendur Vestfjaretha er aacute milli -2 og 0degC iacute januacutear Aacute haacutelendinu er thornaeth milli -6 og -4 iacute
januacutear(Veethurstofa Iacuteslands 2019)
Aacute Iacuteslandi oumlllu er uacuterkoma riacutekuleg
einkum aacute sunnan og
vestanverethu landinu Aacute
myndinni er uacuterkomu skipt iacute 5
flokka 1 er lt600mm aacute aacuteri 2 er
600-1199mm 3 er 1200-
1999mm 4 er 200-3999mm og
5 er yfir 4000 mm aacuterleg uacuterkoma
Aacute Vestfjoumlrethum er uacuterkoma aacute
haacutelendinu aethallega 600-
3999mm aacuterleg uacuterkoma
Mynd 4 Meethaltalsuacuterkoma aacute Iacuteslandi aacuterin 1931-1960 Myndin er af vef Naacutettuacuterustofu Norethurlands vestra
Mynd 3 Meethaltal aacuteranna 1961-1990 af haeligsta meethal og laeliggsta maeligldu hitastigi iacute hverjum maacutenuethi aacutersins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
9
22 Mannliacutef
Iacutemynd Vestfjaretha er sjoacutesoacutekn uacutetgereth verkun og sala aacute fiskafurethum Iacute sveitum Strandabyggethar og
Reykhoacutela er mikil sauethfjaacuterraeligkt Einnig er mikil duacutentekja og thornoumlrungaslaacutettur vieth Breiethafjoumlreth Helstu
atvinnuvegirnir eru uacutetgereth fiskvinnsla verslun og thornjoacutenusta og nuacute ferethathornjoacutenusta Vestfirethir eru
viacuteethfeethmt og haacutelent landssvaeligethi og aeth staeligrstum hluta ekki iacute byggeth Leiethsoumlgumenn lyacutesa svaeligethinu sem
hinum soumlnnu iacuteslensku viacuteethernum thornar sem auethvelt er aeth naacutelgast dyacuter og fugla iacute siacutenu naacutettuacuterulega
umhverfi Hvert svaeligethi aacute Iacuteslandi hefur sitt aethdraacutettarafl aacute meethal naacutettuacuteru- og fuglaaacutehugamanna og
Vestfirethir eru thornar engin undantekning Vestfirethir og Hornstrandir eru heimahagar heimskautarefsins
THORNessi fallegu dyacuter er best aeth naacutelgast iacute Hornstrandafriethlandinu en thornar er hann verndaethur
Hornstrandafriethland er nyrsti hluti Vestfjarethakjaacutelkans 580 kmsup2 af naeligr oacutesnertum groumlsugum viacuteethernum
Aacute svaeligethinu hafa fjoumllmargar fuglategundir tekieth seacuter boacutelfestu og lifa sjoacutefuglar goacuteethu liacutefi iacute bjoumlrgunum naeligr
Horni og iacute Haeliglaviacutek Soumlmu soumlgu er aeth segja af Laacutetrabjargi sem er vestasti oddi Iacuteslands og Evroacutepu
Laacutetrabjarg hyacutesir um helming stofns sumra sjoacutefuglategunda iacute heiminum og er lundinn einkennisfugl
thornessa haeligsta fuglabjargs iacute heimi Auk bjargfugla gefur aeth liacuteta vaethfugla aeligetharfugl rjuacutepu faacutelka erni og
snaeliguglur iacute siacutenum reacutettu heimkynnum Er thornaeth einkum fjaran og sjoacuterinn sem faeligethir thornessa fugla Einnig er
algengt aeth haeliggt seacute aeth sjaacute baeligethi seli og hvali aacute Vestfjoumlrethum thornoumlkk seacute thornjoacuteethveginum sem liggur meeth
stroumlndinni Aacute haustin maacute einnig sjaacute Iacuteslendinga af oumlllu landinu flykkjast iacute berjamoacute aacute Vestfjoumlrethum
THORNaeth sem einkennir Vestfirethi er haacutesleacutettan og brattar hliacuteethar hennar og standberg sem ganga iacute sjoacute fram
Liacutetieth undirlendi er til landbuacutenaethar aacute svaeligethinu en sauethfjaacuterraeligkt hefur verieth buacutegrein heacuter um aldir aacute
Vestfjoumlrethum Fjoumlllin eru kjoumlrin til sauethfjaacuterraeligktar og uacutethagar margra byacutela eru oft stoacuterir Kindurnar ganga
frjaacutelsar utan girethinga og meethfram vegum og koma dilkar vaelignir af fjalli fyrir haustslaacutetrun Af
Vestfjoumlrethum faacutest liacutefloumlmb fyrir allt landieth thornar sem svaeligethieth er laust vieth sauethfjaacutersjuacutekdoacutema sem hafa stungieth
upp kollinum annars staethar
Aacute Vestfjoumlrethum er um thornriethjungur strandlengju Iacuteslands Strandlengjan er thornverhniacutept aacute sumum stoumlethum en
aacute oumlethrum veretha til stoacuter sandflaeligmi Vestfirsku sandstrendurnar eru iacute moumlrgum litum thornraacutett fyrir aeth svarti
liturinn seacute algengastur Rauethisandur er sennilega thorneirra fraeliggust en thornar er sandurinn rauethur vegna
niethurbrots houmlrpudisks THORNaeth sama aacute vieth um strendurnar iacute landi Holts iacute Oumlnundarfirethi en thornar er sandurinn
gulur vegna mylsnu uacuter kuacutefskel og beitukoacutengi
23 Jarethfraeligethi og jarethsaga
Hlutar Vestfjaretha og jarethloumlg austast aacute Iacuteslandi eru taldir fyrsta brot Iacuteslands sem reis upp uacuter Atlantshafinu
og eru enn ofar sjaacutevarmaacutels Elstu bergloumlg sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru iacute Skaacutelaviacutek utan Bolungarviacutekur
THORNau eru talin vera fraacute Miocene tiacutema eetha fraacute thornviacute fyrir um 16 milljoacutenum aacutera Iacutesland staeligkkar meeth hverju
eldgosi uacutet fraacute gosbeltunum vieth miethju og suethvesturhorni en smaacutem saman leita eldri bergloumlg til austurs
og vesturs aftur iacute djuacutep sjaacutevar uacutet fraacute Atlantshafshryggnum Nyacuteja gosefnieth fergir bergloumlgin inn til landsins
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
10
THORNetta seacutest gloumlgglega aacute jarethloumlgum aacute Vestfjoumlrethum og Austfjoumlrethum THORNau halla niethur iacute aacutett aeth miethju landsins2
Vestfirethir eru nuacute moacutetaethir mun meira af joumlklum en thorneim eldstoumlethvum sem skoacutepu svaeligethieth iacute byrjun
Joumlklarnir hafa skorieth djuacutepa firethi og dali inn iacute haacutesleacutettuna sem einu sinni voru Vestfirethir3 THORNraacutett fyrir aeth
eldvirkni seacute nuacute uacutetkulnueth thornaacute hafa Vestfirethingar sum staethar enn aethgang aeth heitum uppsprettum sem
nyacutettar eru iacute naacutettuacuterulaugar og kyndingu huacutesa THORNetta er thornoacute ekki haeliggt nema aacute oumlrfaacuteum stoumlethum THORNess vegna
er viacuteethast hvar kynt meeth rafmagni sem er mun dyacuterara heldur en aeth nota jarethhita
Elstu steingervingar sem fundist hafa aacute Iacuteslandi eru fraacute Vestfjoumlrethum THORNeir mynda helst ploumlntur laufbloumleth
og surtarbrand til daeligmis iacute Staacutelfjalli en minna er um steingereth dyacuter Iacuteslensk loumlg og reglugerethir banna thornaeth
aeth steingervingar seacuteu fjarlaeliggethir af fundarstaeth nema meeth formlegu leyfi umhverfisraacuteethuneytisins
Iacuteslenskir steingervingar segja mikieth um jarethsoumlgu landsins og er stoacuter hluti jarethfraeligethilegs arfs okkar sem
thornjoacuteethar THORNaeth aeth steingervingar seacuteu faeligrethir til eetha skemmdir ryacuterir gildi thorneirra og staethsetning thorneirra er thornaacute
iacute raun gloumltueth4
24 Naacutettuacuteru- og umhverfisvernd
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum iacuteslenska riacutekieth og Umhverfisstofnun hafa unnieth saman aeth thornviacute aeth setja
vistgerethir vistkerfi og tegundir undir seacuterstaka vernd iacute samraeligmi vieth loumlg um naacutettuacuteruvernd Loumlgin mietha
aeth vernd og sjaacutelfbaeligrri nyacutetingu naacutettuacuteruauethlinda en eiga einnig aeth auethvelda umgengni og kynni
almennings af naacutettuacuterunni aacuten thorness aeth spilla liacutefi landi lofti eetha legi (sjaacute loumlg nr 60 2013) Stoacuter hluti
Vestfjaretha er nuacute aacute verndarsvaeligethi Iacute dag njoacuteta 20004 kmsup2 vestfirsks lands verndar af einhverju tagi en
thornaeth er naeligrri fjoacuterethungur heildarlands aacute Vestfjoumlrethum
Svaeligethi sem eru friethlyacutest aacute Vestfjoumlrethum 5
Hornstrandir urethu friethland aacuterieth 1975 THORNar eru 580 kmsup2 af naeligrri oacutespilltri naacutettuacuteru og
menningarminjum
Dynjandi og aethrir fossar iacute Dynjandisaacute voru friethlyacutestir sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1981 THORNar eru 700 msup2
lands sem njoacuteta verndar
Surtarbrandsgil var friethlyacutest sem naacutettuacuteruvaeligtti aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingarinnar er aeth
vernda steingerethar leifar groacuteethurs sem er aeth finna iacute milliloumlgum einkum surtarbrandi og
leirloumlgum THORNetta eru leifar groacuteethurs sem klaeligddu landieth aacute tertiacuteer-tiacutemabilinu
Hriacutesey var friethlyacutest aacuterieth 1977 Groumlsug eyja uacuteti fyrir Reykhoacutelasveit Vegna fuglaverndunar er
oacuteheimilt aeth fara um svaeligethieth fraacute 15 apriacutel til 15 juacuteliacute Friethlandieth fellur innan verndarsvaeligethis
Breiethafjarethar sbr loumlg nr 541995
2 Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur 3 Sigurethur Steinthornoacutersson 2009 4 Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) 5 Umhverfisstofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
11
Vatnsfjoumlrethur var friethlyacutestur aacuterieth 1975 Tilgangur friethlyacutesingar er aeth vernda naacutettuacuteru landsins aacute
thornann haacutett aeth foacutelki gefist kostur aacute aeth njoacuteta hennar
Mynd 5 Verndarsvaeligethieth vieth Dynjandisfoss Graelignar uacutetliacutenur marka friethlandieth umhverfis Dynjandisfoss en thornaeligr blaacuteu syacutena vatnsverndarsvaeligethi fossins (Umhverfisstofnun Dynjandi-verndar og stjoacuternunaraacuteaeligtlun 2015-2015)
25 Menning og saga
Hafsvaeligethieth uacutet af Vestfjoumlrethum eru gjoumlful fiskimieth THORNar maeligtast heitir og kaldir hafstraumar og velta upp
naeligringarefnum og mikieth aeligti er aeth hafa fyrir fugla hvali og fiska Vestfirethingar eiga seacuter langa soumlgu og
var svaeligethieth meeth thorneim fyrstu aacute landinu sem viacutekingarnir fraacute Noregi aacutekvaacuteethu aeth byggja THORNaeth hefur iacute raun
verieth samfelld byggeth aacute Vestfjoumlrethum siacuteethan land var numieth heacuter aacute 9 oumlld Hrafna-Floacuteki saacute sem gaf landinu
nafnieth Iacutesland toacutek seacuter boacutelfestu iacute Vatnsfirethi aacute Barethastroumlnd 6
Hefethir og arfleifethskipa stoacuteran sess iacute vestfirskri menningu Sterk tengsl eru aacute milli foacutelksins sem byggir
svaeligethieth og sjaacutevarins eins og seacutest aacute vestfirskri matarmenningu Soumlfn tengjast sjaacutevaruacutetvegi og hafnirnar
eru hjarta hvers baeligjar THORNrjuacute soumlfn aacute Vestfjoumlrethum byggja syacuteningarkost sinn aeth mestu leyti aacute sjaacutevaruacutetvegi
og notkun sjaacutevarhlunninda THORNau syacutena okkur hvernig liacutefieth snerist um sjoacutesoacutekn og sjaacutevarnytjar um aldir
Enn iacute dag rennir sjaacutevaruacutetvegur og fiskeldi sterkum stoethum undir samfeacutelagieth Iacute oumlethrum landshlutum
byggethi thornjoacuteethin mest aacute landbuacutenaethi en aacute Vestfjoumlrethum er undirlendi liacutetieth og sjoacuterinn thornviacute mikilvaeliggara buacutesiacutelag
Vestfirethingar aacutettu iacute raun engra annarra kosta voumll heldur en aeth boretha fisk og nyacuteta seacuter gjafir hafsins Menn
unnu iacute sveitum aeth sumri til og til sjaacutevar aeth vetri til aeth thornreyja thornorrann og goacuteuna
6 Aacuternastofnun (ed)
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
12
Mynd 6 Foacutelksfjoumlldi aacute Vestfjoumlrethum 1990-2018
THORNjoacuteethsagna- og menningararfur Vestfirethinga er nyacutettur iacute fjoumllbreytt safna- og syacuteningarstarf aacute svaeligethinu
Galdrasafnieth aacute Hoacutelmaviacutek styethst td baeligethi vieth soumlgulegar staethreyndir um galdrabrennur en jafnframt vieth
thornjoacuteethsoumlgur um kynjaskepnur til galdra Skriacutemslasetrieth aacute Biacuteldudal syacutenir hugmyndir thornjoacuteetharinnar um
skelfilegar verur iacute naacutettuacuterunni til froacuteethleiks iacuteslenskum og erlendum gestum Vestfirethingar eru stoltir af
thornessari arfleifeth og allflestir thornekkja soumlgur uacuter siacutenu naacutenasta umhverfi af aacutelfum troumlllum eetha jafnvel
skriacutemslum Vel thornekkt er sagan um troumlllin sem vildu losa Vestfirethi fraacute meginlandinu Troumlllin byrjuethu aeth
moka aeth kvoumlldi til og groacutefu Kollafjoumlreth uacuter austri og Gilsfjoumlreth uacuter vestri Jarethveginum sem mokaeth var iacute burtu
hentu thornau iacute sjoacuteinn sitt hvoru megin og myndaethi thornaeth eyjarnar aacute Breiethafirethi en thornar sem Huacutenafloacuteinn er of
djuacutepur thornaacute mynduethust engar eyjar thorneim megin Afraksturinn seacutest iacute thornviacute hversu stutt landraeligma tengir
Vestfirethi vieth Iacutesland Sagan hermir einnig aeth thornegar soacutel reis aacute nyacute urethu troumlllin aeth steini sem sjaacute maacute enn iacute
dag sem haacutea klettadranga
Mynd 7 Skessur sem doumlguethu uppi iacute Kollafirethi aacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023
13
SEINNI HLUTI
Iacute seinni hluta er farieth yfir hvers vegna sveitarfeacuteloumlgin hoacutefu vottunarferlieth Lykilsvieth vinnunnar eru kynnt stjoacuternun verkefnisins og listi af atriethum sem koma til framkvaeligmda aacutesamt stefnu sveitarfeacutelaganna THORNetta eru mikilvaeliggustu skjoumll vottunarinnar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
14
3 Af hverju umhverfisvottun
Aacute Fjoacuterethungsthorningi Vestfirethinga sem haldieth var iacute Suacuteethaviacutek thornann 1 og 2 september 2006 var aacutelyktaeth um
aeth Vestfirethir aeligttu aeth vera stoacuteriethjulaust svaeligethi Suacute aacutekvoumlrethun sveitarfeacutelaganna niacuteu aeth vinna iacute sameiningu
aeth thornviacute aeth faacute starfsemi siacutena umhverfisvottaetha er skerf iacute thornaacute aacutett aeth skapa thornekkingarsamfeacutelag meeth
sjaacutelfbaeligrni aeth leietharljoacutesi Liacuteklegt er aeth thornaeth hafi jaacutekvaeligeth aacutehrif aacute markaethssetningu aacute hverskonar afurethum
er koma fraacute svaeligethinu og veki athygli ferethamanna Fjoumlgur sveitarfeacuteloumlg af niacuteu aacute Vestfjoumlrethum samthornykktu
Staethardagskraacute 21 aacute siacutenum tiacutema og eru thornaeth sveitarfeacuteloumlgin Iacutesafjaretharbaeligr Strandabyggeth
Reykhoacutelahreppur og Taacutelknafjaretharhreppur
4 EarthCheck og umhverfisvottunarkerfieth
EarthCheck eru althornjoacuteethleg vottunarsamtoumlk meeth houmlfuethstoumlethvar iacute Aacutestraliacuteu Samtoumlkin hafa umsjoacuten meeth EC
vottunarkerfinu sem byggir aacute hugmyndafraeligethi Staethardagskraacuter 21 (Local Agenda 21) um sjaacutelfbaeligra og
aacutebyrga thornroacuteun iacute samraeligmi vieth aacutelyktanir heimsraacuteethstefnu Sameinuethu thornjoacuteethanna iacute Riacuteoacute 1992 EC eru einu
umhverfisvottunarsamtoumlkin iacute heiminum sem votta samfeacuteloumlg en einnig votta thornau ferethathornjoacutenustuaethila
Til aeth hljoacuteta umhverfismerki EC thornarf aeth fara iacute gegnum thornrjuacute ferli og eru thornau thornessi
1 Skraacutening og greiethsla fyrir vottunarkerfi EC Undirbuacuteningur aeth ferlinu stefnumoacutetun
skipan iacute raacuteeth og raacuteethgjafa fraeligethsla upplyacutesingadreifing og fleira
2 Stoumlethugreining meeth maeliglingum aacute toumllulegum viacutesum og gereth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Eftir
maeliglingar iacute eitt aacuter eru niethurstoumlethur sendar til vottunarsamtakanna sem meta hvort
laacutegmarksviethmiethum hafi verieth maeligtt Ef svo er fer verkefnieth iacute thornriethja thornrepieth
3 Uacutettekt og vottun fraacute EC Viethurkenndur oacutehaacuteethur vottunaraethili tekur starfsemina uacutet og
kannar hvort goumlgn seacuteu reacutett og iacute samraeligmi vieth staethla EC Einnig er aacuterangur borinn
saman vieth framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Hafi henni verieth fylgt er veitt vottun til eins aacuters iacute
senn THORNessi vottun felur iacute seacuter aeth samfeacutelagiethferethathornjoacutenustuaethili skuldbindi sig til aeth
vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum
THORNeir aethilar sem hafa farieth iacute gegnum thornetta ferli og standast settar kroumlfur faacute iacute skrefi 3 umhverfismerki EC
og syacutena thornar meeth aeth thorneir vilji stuetha aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute sinni starfsemi Merkieth nyacutetur althornjoacuteethlegrar
viethurkenningar thornar sem samtoumlkin hafa vottaeth aethila iacute meira 50 thornjoacuteethloumlndum iacute oumlllum heimsaacutelfum
Staethallinn sem vottunarsamtoumlkin vinna eftir veitir samfeacuteloumlgum ramma til thorness aeth maeligla frammistoumlethu
siacutena og vinna aeth stoumlethugum uacuterboacutetum iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum Hann byggir aacute sex meginstoethum
1 Trygg stjoacuternun samfeacutelagsins og tengsl vieth vottunarkerfieth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
15
2 Gildandi loumlgum og reglugerethum er fylgt iacute hviacutevetna
3 Sjaacutelfbaeligrnistefna iacute umhverfis- og samfeacutelagsmaacutelum
4 Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til fimm aacutera iacute senn sem er endurskoethueth aacuterlega
5 Skraacuteningar- og voumlktunarkerfi til aeth fylgjast meeth aacuterlegri frammistoumlethu aacute 12 sviethum og
aflaeth er fraacute hverju sveitarfeacutelagi
1 Oumlflugt samraacuteeth vieth alla hoacutepa samfeacutelagsins thornannig aeth iacutebuacutear eigi thorness kost aeth taka thornaacutett iacute
stefnumoacutetuninni og koma athugasemdum aacute framfaeligri Einnig er sett upp og framfylgt
kynningaraacuteaeligtlun um framgang verkefnisins
Iacute forskrift EC er rammi sem Ferethamaacutelastofnun Sameinuethu thornjoacuteethanna (UNWTO) hefur sett um sjaacutelfbaeligra
ferethathornjoacutenustu eetha skipulag ferethathornjoacutenustu til aeth styethja thornroacuteun iacute faacutetaeligkari riacutekjum heims THORNessi listi er unnin
meeth efnahags- og framfarastofnun Asiacuteuriacutekja (APEC) sem er samsvarandi efnhags- og framfarastofnun
Evroacutepu (OECD) Yfirlyacutesingin ber thorness greinilega merki aeth vera houmlnnueth sem gaacutetlisti eetha siethareglur fyrir
ferethathornjoacutenustu aacute svaeligethi sem byacuter vieth aethrar aethstaeligethur en heacuter tiacuteethkast Gaacutetlistinn er engu aeth siacuteethur goacuteethur
rammi
Listinn fylgir heacuter aacute eftir iacute lauslegri thornyacuteethingu Mariacuteu Maack Iacute Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun fyrir Vestfirethi er viacutesaethi iacute
nuacutemer lykilsvietha og geira iacute thornessum lista
1 Vernda umhverfi vistkerfi og naacutettuacuterulega tegundaauethgi
1 1 Styethja vieth naacutettuacuteruvernd og svaeligethisbundna friethun
1 2 Hvetja sveitarstjoacuternir til aeth meta gildi svaeligetha iacute thorneirra umsjoacuten meeth vernd iacute huga
13 Koma fyrir innviethum og mannvirkjum sem vernda ferethamannastaethi gegn skemmdum af voumlldum aacutegangs
2 Viretha staethbundna menningu
2 1 Taka jafnt tillit til allra oacutehaacuteeth kyni eetha aldri iacute skipulagi ferethathornjoacutenustu
2 2 Bjoacuteetha almenningi taeligkifaeligri til aeth taka thornaacutett iacute umraeligethum um skipulag ferethathornjoacutenustu
2 3 Vekja athygli yfirvalda aacute thornviacute hvaetha menningar og naacutettuacuteruminjar hafa verndargildi og gaeligta aeth thornviacute aeth starfsemi gangi ekki of naeligrri umhverfi og samfeacutelagi
2 4 Veita heimamoumlnnum taeligkifaeligri til aeth bjoacuteetha ferethamoumlnnum menningu staetharins
3 Viethhalda umhverfisstjoacuternun jafnt og thorneacutett
3 1 Gaeligta thorness aeth mat aacute umhverfis- og samfeacutelagsaacutehrifum seacute undirstaetha hverra framkvaeligmda auk hagraelignna thornaacutetta
3 2 Taka reglulega stoumlethu eetha uacutettekt aacute aacutestandi meeth tilliti til aacutehrifa atvinnurekstrar
3 3 Uppfaeligra sjaacutelfbaeligrnistefnu og -viacutesa innan starfsemi ferethathornjoacutenustu
3 4 Taka mieth af houmlnnun og landslagsskipulagi sem yacutetir undir sjaacutelfbaeligra landnotkun
4 Fylgja eftir styacuteringu til aeth naacute aacuterangri
4 1 Td draga uacuter mengun og uacutetblaeligstri groacuteethurhuacutesalofttegunda
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
16
4 2 Spara vatn og vernda vatnsgaeligethi
4 3 Taka aacute uacutergangs og sorpmaacutelum aacute hagkvaeligman haacutett (td minnka uacutergang)
4 4 Koma iacute veg fyrir haacutevaethamengun
4 5 Styethja vieth notkun aacute endurnyacutetanlegum endurvinnanlegum og liacutefraelignum efnum sem brotna niethur iacute naacutettuacuterunni
5 Faacute ferethathornjoacutenustuna meeth iacute lieth vieth aeth styethja vieth menningu og umhverfisvernd
5 1 Hvetja ferethathornjoacutena til aeth viretha skipulag og landnotkunaraacuteaeligtlun enda aeligttu thorneir aeth taka thornaacutett iacute skipulagsvinnu
5 2 Halda aacutevallt uppi merkjum umhverfisverndar og virethingu gangvart menningu siethum og minjum foacutelksins aacute staethnum
5 3 Hvetja byrgja og thornaacute sem thornjoacutenusta ferethathornjoacutena hoacutetel og veitingastaethi aeth fylgja aacutebyrgri umhverfis- og feacutelagslegri stefnu
5 4 Vekja athygli aacute umhverfis- og feacutelagslegri aacutebyrgeth iacute markaethssetningu
6 Fraeligetha og upplyacutesa um umhverfi og menningu svaeligethisins
6 1 Baeligta fraeligethslu um aacutebyrga stefnu iacute menntun fyrir ferethathornjoacutena
6 2 Greina ferethamoumlnnum reacutett fraacute umhverfis- og feacutelagslegum houmlgum svaeligethisins
6 3 Styrkja rannsoacuteknir og thornroacuteun sem syacutena aacutehrif ferethamennsku aacute umhverfi og menningu
7 Vinna meeth oumlethrum iacute umhverfis og feacutelagsmaacutelum
7 1 Vinna meeth oumlethrum aeth framfoumlrum iacute umhverfismaacutelum og sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun til daeligmis meeth aeth thornroacutea sameiginlegar maeliglingar og viacutesa
7 2 Standa vieth althornjoacuteethlega saacutettmaacutela samninga og yfirlyacutesingar eins og Iacutesland hefur skuldbundieth sig til auk iacuteslenskra laga og tilmaeligla sveitarfeacutelags
Tafla 2 Gaacutetlisti og sietharreglur UNWTO soacutett fraacute EarthCheck og thornyacutett aacute iacuteslensku
5 Stjoacuternun og framkvaeligmd verkefnisins
Umhverfisvottunarverkefni sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum er styacutert af Framkvaeligmdaraacuteethi
Umhverfisvottunar Vestfjaretha Iacute thornviacute sitja niacuteu aethilar sem sveitarfeacuteloumlgin tilnefna iacute raacuteethieth til fjoumlgurra aacutera iacute
senn vieth lok kosninga Raacuteethieth skal kjoacutesa seacuter formann vieth upphaf kjoumlrtiacutemabils sveitarstjoacuterna og starfar
hann samkvaeligmt erindisbreacutefi Milli 2012 og 2018 sinnti Fjoacuterethungssamband Vestfirethinga daglegu vafstri
verkefnisins skv samthornykktum Fjoacuterethungsthornings 2012 Aacuterieth 2018 toacutek Vestfjarethastofa vieth umsyacuteslu
verkefnisins Fraacute byrjun aacuters 2019 hafa tveir starfsmenn starfaeth vieth verkefnieth annar iacute um 20 starfi en
hinn um 30 thornar sem aacuteethur var einn starfsmaethur iacute 20 starfshlutfalli Helstu hlutverk starfsmanna eru
aacuteaeligtlanagereth og aeth aethstoetha sveitarfeacuteloumlg vieth aeth hrinda iacute framkvaeligmd aacuteaeligtlunum og eftirfylgni verkefna
Verkefnastjoacuterar safna upplyacutesingum fraacute sveitarfeacuteloumlgunum vegna maeliglinga sjaacutelfbaeligrniviacutesa skila
viethmiethunartoumllum aacuterlega til EC og sinna oumlethru thornviacute sem EC umhverfisaacuteaeligtlunin gerir kroumlfu um svo haeliggt seacute
aeth viethhalda vottun Sveitarfeacuteloumlgin hafa skipaeth Graelignt teymirdquo en iacute thornviacute sitja thornriacuter aethilar Einn fraacute
norethanverethum Vestfjoumlrethum annar fraacute sunnanverethum Vestfjoumlrethum og saacute thornriethji fraacute Stroumlndum
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
17
Verkefnastjoacuteri heldur fundi meeth teyminu einu sinni iacute maacutenuethi THORNaacute er farieth yfir hvaeth er aeth gerast iacute
verkefninu og leitaeth raacuteetha varethandi framkvaeligmdaaacuteaeligtlun og oumlnnur skref sem thornarf aeth vinna og raeligddar
hugmyndir um afmoumlrkun umhverfisaacuteaeligtlunarinnar
6 Afmoumlrkun verkefnisins
Til aeth auka sjaacutelfbaeligrni iacute starfi sveitarfeacutelaganna er haeliggt aeth fara margar leiethir EC krefst thorness aeth haeliggt seacute
aeth syacutena maeliglanlegar framfarir aacute aacutekveethnum sviethum Umhverfisvottunarkerfieth fylgist naacuteieth meeth nokkrum
skilgreindum thornaacutettum og syacutenir framfarir meeth breytingum aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum Baeligtt frammistaetha seacutest iacute thornviacute
hvort aeth viethmieth standist og hvort baeligting verethi Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er syacutenileg aacute vef Vestfjarethastofu
og einnig er huacuten kynn aacuterlega thornannig aeth iacutebuacutear geta tekieth thornaacutett og bent aacute tiltekin maacutel sem thornaacute vaeligri haeliggt
aeth baeligta inn aacute framkvaeligmdalistann ef fjaacutermagn er til og markmieth raunhaeligf
Vestfjarethastofa hefur opnaeth Facebook-siacuteethu sem ber heitir Naacutettuacuterulega Vestfirethir Hoacutepurinn er opinn
svo aeth almenningur getur spurt eetha leitaeth raacuteetha og komieth meeth uppaacutestungur um verkefieth
Meginforsendur Umhverfisvottaethir Vestfirethir eru
bull Aeth baeligta frammistoumlethu sveitarfeacutelaganna aacute thorneim lykilsviethum og stoumlethlum sem EC leggur
aacuteherslu aacute THORNetta er gert meeth viacutesun iacute sjaacutelfbaeligrniviacutesa hvers svieths
bull Aeth hvert sveitarfeacutelag skraacutei og skili toumllulegum upplyacutesingum varethandi auethlindanotkun
THORNau nyacutetast til aeth reikna breytingar aacute sjaacutelfbaeligrniviacutesum og samanburethi vieth
laacutegmarksviethmieth og bestu viethmieth ( bdquoBenchmarkingldquo )
bull Aeth stjoacuternun og stefnumoacutetun innan verkefnisins seacute skyacuter og aeth lykilmenn
sveitarfeacutelaganna komi thornar aeth
bull Aeth sjaacutelfbaeligr thornroacuteun seacute meeth sannanlegum haeligtti iacute fjoumllbreyttu daglegu starfi sveitarfeacutelaga
bull Aeth iacute verklagi sveitarfeacutelaga seacute aeth farieth eftir gildandi loumlgum og reglugerethum og aeth
oumlryggismaacutel seacuteu iacute lagi og fyrir hendi seacuteu vietheigandi viethbragethsaacuteaeligtlanir
bull Aeth stuethlaeth seacute aeth kynningu og syacutenileika umhverfisverkefnisins thornannig aeth iacutebuacutear seacuteu meeth
iacute verkefninu
Aeth verkefni taki mieth af vilja iacutebuacutea iacute umhverfismaacutelum sem snerta vottunarferlieth oacutehaacuteeth kroumlfum EC THORNviacute maacute
baeligta vieth sjaacutelfbaeligrniviacutesum ef almennur vilji er fyrir sliacuteku
7 Hvaeth er skoethaeth iacute umhverfisvottun
Vottun EC er iacute raun uacutettekt og viethurkenning thornriethja aethila aacute thornviacute aeth viethkomandi sveitarfeacutelag seacute aeth vinna thornaacute
umhverfisvinnu sem thornaeth segist stefna aeth Vottunin veitir ramma um umhverfisstarf fyrirtaeligkja og
sveitarfeacutelaga og gerir kroumlfu um jafnar og aacutekveethnar framfarir fraacute aacuteri til aacuters Vottunin er liacuteka oumlryggisstimpill
gagnvart neytendum sem vita aeth thornar er stefnt aeth sjaacutelfbaeligrari framtiacuteeth
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
18
EC skoethar 12 lykilsvieth sem taka mieth af umhverfis- og samfeacutelagsthornaacutettum sem mikilvaeliggir eru iacute hnattraelignu
samhengi Skylda er aeth greina fraacute 16 sjaacutelfbaeligrniviacutesum innan thornessa 12 lykilsvietha (2 tafla) en haeliggt er aeth
baeligta vieth valkvaeligethum viacutesum eins og vieth aacute Goumlgnum vegna sjaacutelfbaeligrniviacutesa (Benchmarking toumllur) er skilaeth
aacuterlega og reiknar EC uacutet einkunn uacutet fraacute thorneim toumllum Samtoumlkin hafa sett viethmieth um laacutegmarksframmistoumlethu
fyrir hvern sjaacutelfbaeligrniviacutesi Helmingur sveitarfeacutelaga thornarf aeth naacuteeth thornviacute laacutegmarki til aeth standast kroumlfur EC
hafa setta haeligrri viethmieth og ef thorneim er naacuteeth telst thornaeth vera framuacuterskarandi aacuterangur Gert er raacuteeth fyrir aeth
einungis um 20 sveitarfeacutelaga geti naacuteeth svo langt
Sveitarfeacuteloumlgin eiga aeth moacuteta skraacuteningarkerfi til aeth vakta auethlindanotkun og uacutergangsstreymi iacute
sveitarfeacuteloumlgunum Grunninn aeth skraacuteningarkerfi maacute thornoacute saeligkja til verkefnastjoacutera til aeth nota sem ramma
um skraacuteningu Meeth thornviacute aeth nyacuteta skraacuteningarkerfi eins og EC maeliglist til eykst gagnsaeligi samanburethur er
auethveldari og sveitarfeacuteloumlgin geta fengieth betri yfirsyacuten
Meeth baeligttri yfirsyacuten er ma haeliggt aeth
bull Draga uacuter kostnaethi
bull Auethvelda skyacuterslugjoumlf og kynningar um frammistoumlethu
bull Baeligta umhverfisvernd og naacute sjaacutelfbaeligrnimarkmiethum
bull Stuethla aeth vottun og staethfesta aacutekveethin gaeligethi
bull Baeligta almenningsaacutelit og umtal
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
19
Tafla 3 Lykilsvieth EarthCheck og sjaacutelfbaeligrniviacutesar sem sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum nota
8 Sjaacutelfbaeligrnistefna Vestfjaretha
Iacute samraeligmi vieth staethal EC hafa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum komieth seacuter saman um stefnu um sjaacutelfbaeligra
thornroacuteun aacute svaeligethinu Stefnan var fyrst samthornykkt iacute januacutear 2014 og er huacuten endurskoethueth aacuterlega samkvaeligmt
reglum EC Stefnan er birt heacuter iacute heild sinni enda er huacuten grunnurinn aeth framkvaeligmdaaacuteaeligtlun
Skylduviacutesir Valkvaeligethur viacutesir
1 Losun groacuteethurhuacutesalofttegunda Losun koltviacutesyacuterings (CO2) aacute mannaacuter iacute tonnum
2 Orkunotkun -sparnaethur og
ndashstjoacuternunOrkunotkun aacute mannaacuter iacute MJ
1 Endurnyacutejanleg orka
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
2 Endurnyacutejanleg orka
framleidd aacute svaeligethinu
sem hlutfall af
heildarorkunotkun
3 Stjoacuternun ferskvatnsauethlindaa Notkun neysluvatns aacute mannaacuter iacute ruacutemmetrum
b Einkunn fyrir aethgerethir til vatnssparnaethar
4 Verndun og stjoacuternun vistkerfaFlatarmaacutel svaeligetha sem verndueth eru vegna
innlends liacutefriacutekis sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins5 Stjoacuternun feacutelagslegra og
menningarlegra aacutehrifa
ferethathornjoacutenustunnar
Fjoumlldi vottaethra ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja sem
hlutfall af heildarfjoumllda
ferethathornjoacutenustufyrirtaeligkja aacute svaeligethinu
6 Skipulags- og byggingarmaacutelFlatarmaacutel graelignna svaeligetha sem hlutfall af
heildarflatarmaacuteli svaeligethisins
7 Feacutelagshagfraeligethilegur
aacutevinningur svaeligethisins af
ferethathornjoacutenustu
Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
8 Verndun loftgaeligetha og stjoacuternun
haacutevaetha
a Losun koumlfnunarefnisoxiacuteetha (NOx) aacute hektara
b Losun brennisteinsoxiacuteetha (SO2) aacute hektara
c Magn svifryks (PM10) aacute hektara
9 Stjoacuternun fraacuteveitumaacutela og
yfirborethsvatns
Vatnssyacuteni sem standast gaeligethakroumlfur sem
hlutfall af oumlllum vatnssyacutenum sem tekin eru
10 Stjoacuternun uacutergangs aacute foumlstu
formi
a Magn uacutergangs til urethunar aacute hvert mannaacuter
b Hlutfallsleg endurvinnsla uacutergangs
c Hlutfallsleg notkun umhverfismerktrar
pappiacutersvoumlru
11 Geymsla og notkun efna
sem eru skaethleg umhverfinu
a Hlutfall varnarefna sem eiga seacuter liacutefraelignan
uppruna og brotna niethur iacute naacutettuacuteruleg efni eftir
notkun af heildarnotkun varnarefna
b Hlutfallsleg notkun umhverfismerktra
hreinsiefna 12 Verndun
12 Verndun menningarminja Engir skilgreindir sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Lykilsvieth Sjaacutelfbaeligrniviacutesar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
20
Sameiginleg stefna sveitarfeacutelaga aacute Vestfjoumlrethum
um sjaacutelfbaeligra thornroacuteun iacute umhverfislegu og feacutelagslegu tilliti
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum Aacuterneshreppur Bolungarviacutek Iacutesafjaretharbaeligr Kaldrananeshreppur Reykhoacutelasveit
Strandabyggeth Suacuteethaviacutekurhreppur Taacutelknafjaretharhreppur og Vesturbyggeth samthornykkja sameiginlega stefnu um aeth
Vestfirethir verethi umhverfisvaelignt og sjaacutelfbaeligrt samfeacutelag thornar sem aacutehersla er loumlgeth aacute aeth vernda umhverfi soumlgu minjar
og landslag fyrir komandi framtiacuteeth Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum einsetja seacuter aeth vinna stoumlethugt iacute aacutett aeth sjaacutelfbaeligrni iacute
starfsemi sinni og horfa til naacutettuacuteru- og landverndar THORNar meeth setja thornau fordaeligmi fyrir fyrirtaeligki iacutebuacutea og opinberar
stofnanir aacute svaeligethinu til aeth feta soumlmu braut Sveitarfeacuteloumlgin munu kynna thornessa stefnu og aacuterangurinn og skapa
thornannig jaacutekvaeligethari iacutemynd af hverskonar afurethum og thornjoacutenustu aacute svaeligethinu THORNar meeth leggja sveitarfeacuteloumlgin aacute
Vestfjoumlrethum aacuteherslu aacute gott starfsumhverfi fyrir ferethathornjoacutenustu og syacutena oumlethrum atvinnuvegum gott fordaeligmi
Sveitarfeacuteloumlgin stefna aeth thornviacute aeth minnka uacutetblaacutestur groacuteethurhuacutesalofttegunda
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum leitast vieth aeth fylgja aacutekvaeligethum althornjoacuteethlegra samthornykkta og innlendra aacuteaeligtlana um
umhverfisvernd auk thorness sem fylgt er iacuteslenskum loumlgum reglugerethum samningum og samthornykktum sem falla
undir maacutelefni umhverfisstefnunnar svo og siethareglum ferethamaacutelastofnunar Sameinuethu THORNjoacuteethanna (UNWTO)
THORNetta naeligr einnig til thorness ramma sem EarthCheck vottunin setur um uacutettekt og vottun og byggir aacute siethareglum APTA
og APEC
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum beita fyrirbyggjandi aethgerethum til aeth koma iacute veg fyrir ryacuternun naacutettuacuterulegra og
feacutelagslegra gaeligetha og hvetja alla Vestfirethinga og gesti til aeth fylgja fordaeligminu og efla framgang sjaacutelfbaeligrrar
thornroacuteunar einkum meeth ferethathornjoacutenustuna iacute huga
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum hafa einsett seacuter aeth
1 Starfsemi sveitarfeacutelaganna miethi aeth stoumlethugum framfoumlrum iacute umhverfislegu hagraelignu og feacutelagslegu tilliti iacute
anda sjaacutelfbaeligrrar thornroacuteunar meeth hliethsjoacuten af aacutersskyacuterslum EarthCheck fyrir svaeligethieth
2 Nyacuteta vinnuafl voumlrur og thornjoacutenustu af svaeligethinu aeth thornviacute marki sem moumlgulegt er og efla thornannig hagkerfi iacute
heimabyggeth
3 Starfa iacute anda samfeacutelagslegrar aacutebyrgethar (CSR ndash Corporate social responsibility) og hvetja fyrirtaeligki til
feacutelagslegrar thornaacutetttoumlku Leietharljoacutesieth er aeth efla samhug samheldni og samskipti foacutelks samthornaeligtta menningu
atvinnu og umhverfismaacutel
4 Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vilja efla samskipti vieth alla hagsmunaaethila til aeth tryggja samraeligmdar aethferethir vieth aeth
naacute framuacuterskarandi aacuterangri iacute umhverfis- og feacutelagsmaacutelum Skilvirk miethlun upplyacutesinga aacute vefsvaeligethum og iacute aacutersskyacuterslu
er liethur iacute thornviacute svo og gott samraacuteeth um starf sveitarfeacutelaganna aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun iacute anda Staethardagskraacuter 21 og
loftslagsraacuteethstefnunnar iacute Pariacutes 2015
Sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum vinna sameiginlega og hvert iacute siacutenu lagi aeth eftirfylgni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar Kaupi
inn aethfoumlng og sinni uacutergangsmaacutelum iacute samraeligmi vieth thornessa stefnu
THORNessi stefna var fyrst formlega samthornykkt af oumlllum hlutaetheigandi sveitarstjoacuternum og kynnt iacutebuacuteum iacute maiacute
2016
Siacuteethast endurskoethueth iacute mars 2019
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
21
9 Verkefni framkvaeligmdaaacuteaeligtlunar 2019-2023
Iacute thornessum kafla eru sett upp thornau verkefni sem stefnt er aeth vinna aeth aacute aacuterunum 2019ndash2023 Verkefnin eru
fjoumllbreytt og thornurfa sveitarfeacuteloumlgin aacute Vestfjoumlrethum aeth passa upp aacute aeth thornau seacuteu unnin iacute takt vieth
framkvaeligmdaaacuteaeligtlunina Sum thornessara verkefna eru aeth kroumlfu EC og thornviacute thornarf aeth vinna thornau aacute hverju aacuteri
Oumlnnur eru verkefni sem Framkvaeligmdaraacuteeth thornarf aeth setja upp iacute hverju sveitarfeacutelagi fyrir sig og thornarf aeth
vinna aacute lengri tiacutema Framkvaeligmdaaacuteaeligtlunin er svo tekin og endurskoethueth aacuter hvert og er thornaacute haeliggt aeth baeligta
vieth verkefnum sem thornykja aethkallandi
Forsendur verkefna byggjast aacute fjoacuterum reglum sem gott er aeth hafa til hliethsjoacutenar
1 Siethareglur thornaeligr sem vitnaeth er iacute iacute stefnunni fraacute UNWTO og ASPEC fyrir ferethathornjoacutenustu
2 Lykilsvieth EC sem krafist er aeth seacuteu uppfyllt
3 Skraacuteningarkerfi umhverfisstofnunar um sorpfoumlrgun
4 Nyacutejar aacuteherslur sem koma yacutemist fram iacute markmiethum sameinuethu thornjoacuteethanna eetha iacute samkomulagi
fraacute Pariacutes 2015 um aethgerethir gegn loftslagsbreytingum sem Iacuteslendingar hafa gengist undir (sjaacute
mynd 1)
Heacuter aacute eftir fylgja tvaeligr toumlflur suacute fyrri tafla 3 syacutenir thornau verkefni sem voru aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun til aacutersins
2018 THORNaeth er aacutenaeliggjulegt aeth moumlrgum verkefnum hefur lokieth farsaeligllega aacute meethan thornarf stoumlethugt aeth sinna
oumlethrum Umhverfisvottun Vestfjaretha hefur leitt til vitundarvakningar hreinna umhverfis betri
uacutergangstjoacuternunar og oumlflugri verndunar
Tafla 4 er hins vegar nyacute fimm aacutera framkvaeligmdaaacuteaeligtlun thornar sem fram koma margar nyacutejar tilloumlgur
Aacuteherslubreytingar eru iacute takti vieth tiacutemann meira seacutest af verkefnum sem efla feacutelagslegt reacutettlaeligti draga uacuter
uacutetblaeligstri og plastnotkun sem og meethvitaethri innkaupum og oumlflugri kynningu
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
22
Aacuterleg EC verkefni ndash baeligethi framkvaeligmd nuacute thornegar og verethur haldieth aacutefram
bull Kynning aacute verkefninu fyrir almenning
bull Kynning verkefnisins ndash Kostnaethur of framgangur
bull Framfylgt laga og reglugeretha
bull Endurskoethueth framkvaeligmdaraacuteaeligtlun
bull Uacuterbaeligtur vegna athugasemda vieth siacuteethustu uacutettekt
bull Upplyacutesingasoumlfnun um auethlindanotkun (benchmarkingtoumllur)
Oumlnnur verkefni framkvaeligmd aacute tiacutemabilinu
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki og heimili aacute aethferethum til aeth draga uacuter myndum uacutergangs og aukin fraeligethsla
um flokkun sorps
bull Sveitarstjoacuternir aacute Vestfjoumlrethum samthornykki aeth starfsfoacutelk sveitarfeacutelaganna skuli kaupa vottaethar
pappiacutersvoumlrur og hreinsiefni nema aeth varan seacute ekki faacuteanleg aacute Iacuteslandi
bull Fjoumllgun vottaethra ferethathornjoacutenustuaethila - heimsoacuteknir og kynning fyrir ferethathornjoacutenustuaethila aacute
Vestfjoumlrethum
bull Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa
bull Aacuterlega seacute skoethaethur vatnsleki iacute oumlllum thorneacutettbyacutelum verklag sett
Verkefni sem ekki naacuteethist aeth framkvaeligma
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute viethurkenndum umhverfismerkjum og merkjum fyrir
liacutefraeligna framleiethslu
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth auethvelda almenningi aeth taka thornaacutett iacute aeth skila liacutefraelignum uacutergangi
til moltugerethar
bull Oumlll sveitarfeacuteloumlg stefni aeth thornviacute aeth Vestfirethir verethi buretharplastpokalausir aacuterieth 2021
bull Uacutettekt aacute moumlguleikum sveitarstjoacuterna til aeth stuethla aeth minnkandi losun groacuteethurhuacutesalofttegunda fraacute
umfereth og uacutetgereth aacute svaeligethinu td meeth thornviacute aeth skoetha gereth goumlngu- og reiethhjoacutelastiacutega og uppsetningu
rafhleethslustoumlethva vieth stoacutera vinnustaethi
bull Kynning fyrir fyrirtaeligki stofnanir og heimili aacute mikilvaeliggi thorness aeth draga uacuter loftslagsbreytingum af
mannavoumlldum og leiethum til thorness
bull Kynning verkefnisins - spjoumlld til uppsetningar aacute Vestfjoumlrethum
Tafla 3 Verkefni aacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun aacutersins 2014-2020 flokkueth eftir hvort naacuteethist aeth framkvaeligma
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
23
Verkefni Tiacutemabil Aacutebyrgeth Forsenda
Skipuloumlgeth landsvaeligethi innan hvers sveitarfeacutelags til trjaacuteploumlntunar feacutelagasamtaka 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Skipuleggja svaeligethi fyrir raeligktun matjurta iacute gereth nyacuterra aethalskipulaga
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Kanna moumlguleika aacute endurheimt votlendis 2019-2023
Verkefnastjoacuteri Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 1
Liacutefraelignum uacutergangi safnaeth iacute oumlllum sveitarfeacuteloumlgum og nyacutett iacute moltugereth
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 1og 10
Koma fyrir hleethslupoacutestum vieth stofnanir sveitarfeacutelaganna 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 2
Vernda vatnsboacutel og faeligkka athugasemdum heilbrigethiseftirlits vieth gaeligethi neysluvatns Koma iacute veg fyrir leka iacute vatnsveitukerfum
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 3
Skiplagethar aacuterlegar fjoumlruhreinsanir iacute hverju sveitarfeacutelagi iacute samvinnu vieth feacutelagasamtoumlk ofl
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 4
Skoacutelar og leikskoacutelar skraacutei sig iacute bdquoSkoacutelar aacute graelignni greinldquo 2019
Sveitarfeacuteloumlg iacute samraacuteethi vieth
fraeligethsluyfirvoumlld Lykilsvieth 5
Markmieth STHORN
Merkingar fyrir umhverfisvottun Vestfjaretha vieth innkomu til Vestfjaretha 2019 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 6
Laacuteta meta hvaetha aacutehrif verslun iacute heimabyggeth hefur aacute hagkerfi svaeligethisins
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 7
Skoethaeth hver staethan er varethandi feacutelagsleg undirboeth og framkomu vieth erlent vinnuafl
2019-2023
Sveitarfeacuteloumlg (vinnumaacutelastofnun
steacutettarfeacuteloumlg) Lykilsvieth 7
Kanna moumlguleika aacute aeth rafvaeligetha hafnir 2019-2023 Framkvaeligmdaraacuteeth Lykilsvieth 8
Skipulag nyacuterra loacuteetha gefi kost aacute blaacutegraelignum fraacuterennslislausnum 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 9
Stuethningur vieth verkefnieth bdquopokastoumlethvarldquo iacute formi utanumhalds saumahittinga og pokastoumlethva-merkinga fyrir saumaetha poka
2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Sveitarfeacuteloumlgin verethi plastburetharpokalaus 2021 2019-2021 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10
Graelign skref stofnana og fyrirtaeligkja aacuteframhald 2019-2023 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Draga uacuter uacutergangi og efla enn sorpflokkun 2019-2023 Verkefnastjoacuterar Lykilsvieth 10
Uacuterbaeligtur aacute skraacuteningarkerfi innkaupa og sorpmaacutela sveitarfeacutelaga (sjaacute uacutergangsskraacute Umhverfisstofnunar i viethauka) 2019 Sveitarfeacuteloumlg
Lykilsvieth 10 EarthCheck
Kynningarstarf - FB siacuteethan Naacutettuacuterlega Vestfirethir 2019 Verkefnastjoacuterar
Graelignt teymi Kroumlfur
EarthCheck
Samhaeligfa uacutergangs- og sorpmaacutel svaeligethis
2019-
2023
Framkvaeligmdaraacuteeth
Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 10
Laga eftir thornoumlrfum geymslu og foumlrgun varnarefna og liacutefraelignna leysa iacute sveitarfeacuteloumlgum 2019 Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 11
Sveitarfeacuteloumlg beiti seacuter aeth thornviacute aeth skraacute menningarminjar iacute tengslum vieth nyacute aethal- og deiliskipuloumlg og kynna thornaeligr fyrir heima- og ferethamoumlnnum
2019-2023
Framkvaeligmdaraacuteeth Sveitarfeacuteloumlg Lykilsvieth 12
Tafla 4 Listi af verkefnum iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 viacutesaeth er iacute lykilsvieth EarthCheck staethals
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
24
10 Lokaoreth
Verkefni Framkvaeligmdaraacuteeths og verkefnastjoacutera iacute framkvaeligmdaaacuteaeligtluninni eru fjoumllbreytt THORNarna eru moumlrg
verkefni sem thornarf aeth skoetha aacuterlega uacutet allt tiacutemabilieth og oumlnnur seacutertaeligkari Gert er raacuteeth fyrir thornviacute aeth haeliggt seacute
aeth hefja sinna aacuterlega eetha ljuacuteka thornessum verkefnum innan tiacutemarammans
Stefna sveitarfeacutelaganna aacute Vestfjoumlrethum aeth sjaacutelfbaeligrri thornroacuteun er verkefni sem allir Vestfirethingar thornurfa aeth
thornekkja og sinna Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er thornviacute mikilvaeligg THORNannig geta iacutebuacutear og
starfsmenn lagt sig fram glaethst yfir goacuteethum aacuterangri og notaeth upplyacutesingarnar til aeth leggjast aacute eitt meeth
sveitarstjoacuternum nefndarmoumlnnum verkefnastjoacuterum og graeligna teyminu fyrir bjarta vestfirska framtiacuteeth
Upplyacutesingar kynningar og oumlnnur umfjoumlllun er mikilvaeligg en verkefnastjoacuterar koma upplyacutesingum aacute
framfaeligri aacute heimasiacuteethunni wwwvestfirdiris og aacute facebook undir Vestfjarethastofa og Naacutettuacuterulega
Vestfirethir
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
25
Heimildir
Aacuternastofnun (ed) Uppruni Iacuteslendinga Soacutett 09092016 af httpwwwarnastofnunispageuppruniislendinga Framkvaeligmdaraacuteeth Snaeligfellsness (ed) Skref iacute aacutett aeth vottun Soacutett 09092016 af httpnesvottunisskref-i-att-ad-vottun Naacutettuacuterufraeligethistofnun Iacuteslands (ed) Steingervingar Soacutett 10092016 af httpenniisgeologyfossils Sigurethur Steinthornoacutersson (2009) Af hverju eru Vestfirsk fjoumlll sleacutett aeth ofan en ekki tindoacutett Soacutett 10092016 af httpwwwvisindavefurissvarphpid=53262 Sustainable Australia (ed) Objectives and Core Values Soacutett 442018 af httpswwwsustainableaustraliaorgaucore_values Umhverfisstofnun (ed) Friethlyacutest svaeligethi Soacutett 10092016 af httpustiseinstaklingarnatturafridlyst- svaedivestfirdir Umhverfisstofnun (ed) Dynjandi iacute Arnarfirethi httpswwwustiseinstaklingarnatturafridlyst-svaedivestfirdirdynjandi-i-arnarfirdi Ari Trausti Guethmundsson 1982 Aacutegrip af jarethfraeligethi Iacuteslands Oumlrn og Oumlrlygur Jakob Jakobsson 1978 Exploitation of the Icelandic spring- and summer-spawning herring in relation to fisheries management 1947-1977 ICES symposium Aberdeen
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar
Framkvaeligmdaaacuteaeligtlun 2019-2023 SEINNI HLUTI
26
Viethauki I Daeligmi um skraacuteningu
Hluti af skraacuteningarblaethi sem skila skal til Umhverfisstofnunar um foumlrgun uacutergangs sem sendur er til
uacutetlanda til endurvinnslu eetha foumlrgunar