fotoğraf başlangıç

7/29/2019 Fotoğraf Başlangıç

http://slidepdf.com/reader/full/fotograf-baslangic 1/68

Dijital

Fotoğrafçılık

Kitabı

Tufan Dinarlı

E l www.fotobelgesel.net



www.fotobelgesel.net



3

• Önsöz

Eğer önceden fotoğraa ilgilenme-mişseniz bir dijital fotoğraf makinesi al-dığınızda, kutunun içinden çıkan kullanımkılavuzu, yabancı dillerden çeviri olduğuve de teknolojik kavramlar içeren bir dilleyazıldığından dolayı, karşımıza anlaşıl-ması güç sözcükler yığını olarak çıkar.

2000 yılından bu yana vermekte ol-

duğum fotoğraf kurslarında öğrencileri-min sade ve okuduklarını anlayabilecekle-ri bir el kitabına gereksinimleri olduğunufark edince bu kitabı hazırladım.

Kitap, ‘Fotoğraf Makinesi’, ‘Menü ve Düğmeleri’, ‘Objektif, Ens-tantane, Diyafram’, ‘Yardımcı Malzeme’ ve ‘Görüntü Düzenleme’ olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır.

Her konu başlığı diğer bölümlerden bağımsız olarak da bilgilendir -me amacını taşıdığı için bazı bilgiler tekrar edilmiştir. Kitabın son say-

fasına kısa bir terimler sözlüğü koyarak kullanılan terimler açıklanmayaçalışılmıştır.

Kitap, genel olarak teknik bilgileri öğretmek üzere yazılmış olsa daen son sayfalara fotoğrafta görüntü düzenleme üzerine bir bölüm ekle-yerek fotoğraf meraklılarının daha iyi bir anlatım yöntemi öğrenmeleri

amaçlanmıştır.Bu kitapçığın hazırlığı sırasında yardımlarını esirgemeyen SayınO.Gönenç’e özel olarak teşekkür ederim. Ayrıca kitabın yayınlanması içinkatkıda bulunan; Söke Belediye Başkanı Sayın. Necdet Özekmekçi’ye,Söke Belediyesi Başkan Yardımcısı Sayın Levent Tuna’ya, Basın bürosuçalışanlarına, Ertuğul Ayker ve M. Said Gün’e teşekkür ederim.

Kitabımın güzel fotoğraar çekmenize yardımcı olmasını dilerim.Tufan DinarlıSöke, Şubat 2011

F o t o ğ

r a f : B a h a C e m D

i n a r l ı



4

• Yazar Hakkında

1982 de İFSAK’a (İstanbul Fo-

toğraf ve Sinema Amatörleri Der -neği) üye oldu. Yönetim kurulundagörev yaptı.

İlk karma sergisini 1983 yılındaaçtıktan sonra bugüne kadar toplam54 fotoğraf etkinliği gerçekleştirdi.Bunlar genel olarak; Bir tanesi

Paris’te olmak üzere Anadolu’nunçeşitli yerlerinde toplam 19 kişiselsergi ve bir tanesi Belgrad’da ol-mak üzere toplam 15 karma sergiaçtı. Ayrıca 17 saydam gösterisive Didim Apollon tapınağında üçtane saydam ve dans gösterisi ger -

çekleştirdi. Belgesel fotoğrafçılığıtanıtan ve anlatan seminerler ileonlarca kişiye fotoğrafa ve dijitalfotoğrafa başlangıç seminerleriverdi.

2004 yılında ‘İzmir Saat Kulesi’ve 2005 yılında ‘8 Mart’ isimli ikikısa metrajlı lmi yapıp yönetmişve 2007 yılında ‘İşkence İzleri İs-tanbul Protokolü’ isimli belgesellmin görüntü yönetmenliğini yap-mıştır.

Hazırlamış olduğu belgesel fo-toğraf projeleri şunlardır;

Söke ovasında yetişen pamuk’un

insanlarını anlatmayı amaçlayarak ‘Beyaz Bir Öykü; Pamuk İnsanları’isimli belgesel saydam gösterisi ve

fotoğraf sergisi hazırlayıp sundu.

Tufan Dinarlı ayrıca Ege böl-gesine özgü gelenekler olan Devegüreşi, Boğa güreşi, Karakucak pehlivan güreşleri ve Rahvan atyarışlarının konu edildiği ‘ Ege’deKış Eğlenceleri’ isimli saydamgösterileri hazırladı. ‘Yalova. 2.

Gün’ isimli 12. Kişisel sergisinideprem bölgesinde çektiği fotoğ-raardan oluşturan sanatçı depre-min 16.günü Yalova’da bu fotoğ-raardan oluşan sergi açmıştır.Yaşadığı kenti belgelemek ama-cıyla Söke ilçesinin ilk yerleşim

yeri olan Kemalpaşa mahallesini belgeleyerek aynı mahallede bu-lunan Sümbül sokakta karma bir fotoğraf sergisi açmıştır.

İlk fotoğraf albümü ‘KörfezDepremi’ depremin onuncu yılıolan 2009 yılında acıları paylaş-mak amacıyla yayınlanmıştır.

2009 yılından bu yana Söke Be-lediyesi ve Söke Halk Eğitim Mer -kezi tarafından organize edilenDijital Fotoğrafçılık kurslarındaeğitmenlik yapmaktadır. Fotoğraf -ları Söke de, İzmir, İstanbul, İtalyave Paris de çeşitli koleksiyonlar da

yer almaktadır.Tufan Dinarlı web sayfası,www.fotobelgesel.net



5

İçindekilerÖnsöz ............................................................................................................. 3Yazar Hakkında ............................................................................................. 4Fotoğra Makinesi......................................................................................... 7Fotoğra Makinesi Satın Alırken ................................................................ 8

Düğmelerin Tanımları ................................................................................. 9Fotoğra Makinesi İlk Ayarlar ..................................................................... 10Fotoğra Makinesini Çekime Hazırlamak ................................................. 11Pil kullanımı, Çekim sayısı .......................................................................... 11Haıza Kartı Çeşitleri ve Kullanılması ....................................................... 12CCD Sensör Nedir? ...................................................................................... 13Fotoğra Makinesini Tutma Yöntemleri .................................................... 14

Menü Düğmesi İşlevleri............................................................................... 16Menü Gezinti Tekerleği veya İmleç Dügmesi ........................................... 17LCD Ekranı Görüntüleri (Çekim veya Kayıt) .......................................... 18LCD Ekranı Görüntüleri (Oynatma) ......................................................... 19Zamanlayıcı veya Geciktirme Düzeneği ................................................... 20Makro Çekim Modu .................................................................................... 20‘Bas-Çek’ Modu veya Çekim Sahnesi ........................................................ 21Fotoğra Makinesinde Orta Seviye Ayarlar. (P.S.A.M.) ........................... 23ISO Ayarları ................................................................................................... 24Beyaz Ayarı (White Balans-WB) ............................................................... 25Çekim (İlerleme) Modu Seçimi .................................................................. 26Flaş İşaretleri ................................................................................................. 27EV Ayarları veya Pozlama Telaisi .............................................................. 28Objekti, Enstantane, Diyaram .................................................................. 29Görüntüyü Netleştirmek ............................................................................ 30

Normal Objekti Ne Demektir? ................................................................. 31Odak Uzaklığı Ne Demektir? ...................................................................... 31Sabit ya da Değişken Odak Uzaklığı .......................................................... 32



6

Objektiferde Kullanılan 18-55mm. Ne Demektir? .................................. 32Netleme (Odak) Modu ................................................................................ 33‘W’ ve ‘T’ nedir? ........................................................................................... 33DSLR Makinelerde Objekti Çarpanı ........................................................ 34

Objektiferde Sarsıntı Azaltma (VR) .......................................................... 35Enstantane ve Diyaram Nedir? .................................................................. 36Enstantane ..................................................................................................... 37Enstantane Örnekleri ................................................................................... 38Diyaram ........................................................................................................ 39Net Alan Bölgesi (Derinliği) ....................................................................... 40Diğer Bazı İşaretler ....................................................................................... 41Sayısal Görüntü Formatları (JPEG,RAW)................................................. 42

Görüntü Boyutu ve Baskı Kalitesi .............................................................. 44Fotoğra Çekim Anı (Exi) Bilgileri ........................................................... 45Yardımcı Malzeme ve Araçlar ..................................................................... 46Üç Ayak (Tripod) .......................................................................................... 47Çanta .............................................................................................................. 47Harici Flaş ...................................................................................................... 48Filtreler ........................................................................................................... 50

Görüntünün Bilgisayara Aktarılması......................................................... 51Fotoğra Düzenleme Yazılımları ................................................................. 51Bilgisayar Ekranı Kalibrasyonu .................................................................. 52Görüntü Düzenleme (Kompozisyon) ........................................................ 53Yalınlık / Sadelik .......................................................................................... 55Altın Kesit veya 1/3 Kuralı .......................................................................... 561/3 Kuralı ....................................................................................................... 57

Çizgiler, Diyagonal ve Şekiller .................................................................... 58Renk ve Objelerin Dengesi .......................................................................... 59Objelerin Dengesi ......................................................................................... 60Kadraj ............................................................................................................. 61Bindirme ........................................................................................................ 62Bakış Açısı ..................................................................................................... 63Fotoğra ve Yazı ............................................................................................. 64İyi Bir Kompozisyon İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler: .......................... 65Dijital Fotoğraçılık Terimleri ..................................................................... 66Kaynakça........................................................................................................ 67



Fotoğraf Makinesi



8

Günümüzde fotoğraf makinesi

satın almak otomobil almak gibi,satın almaya karar verdiğimizdeönümüze pek çok çeşit ve seçe-nek çıkıyor. Peki bu kadar seçenek içinden nasıl seçim yapacağız,

İşte dikkat etmeniz gereken bir kaç öneri;

•Öncelikle bütçemizi belirleme-liyiz, bütçeye uygun bir şekildesadece fotoğraf makinesi mi yoksavideo çeken bir fotoğraf makinesimi alacağımıza karar vermeliyiz,

•Satın alacağımız fotoğraf ma-kinesinin piksel özelliğine dikkat

etmeliyiz, gerçek piksel ile ‘inter - polasyon piksel’ arasında fark var -dır, ‘interpolasyon piksel’ görüntü-nün dijital olarak büyütülmesidir,kullanıcıya faydası yoktur, gerçek pikselin kaç olduğuna dikkat etme-liyiz.

•Görüntüyü yakınlaştırmak iste-diğimizde, optik zum çekimlerinkaliteli olmasını sağlar, dijital zu-mun az ya da çok olmasının pek önemi yoktur, optik zum var mı?varsa ne kadar olduğuna bakmamızgerekir,

•Geniş açısı var mı, ev içinde

veya dar ortamlarda çekim yapa- bilmek için geniş açı özelliği var mı diye bakmak gerekir.

•Flaşı var mı bakmalıyız,

•Kullandığı pil çeşidi önemli,nasıl bir enerji kaynağına sahip,rmanın kendi üretimi özel bir pilise kaç adet poz çektiğini incele-meliyiz, eğer yeterli değil ise her yerde bulabileceğimiz kalem pilveya benzeri pil kullanan fotoğraf

makinesini tercih etmeliyiz.•Satış sonrası servis nasıl, araş-

tırmamız gerekiyor, makineyi sat-tıktan sonra yeterli hizmet veriyor -larmı, İnternette bu araştırmalarıyapmak gerekir.

• Fotoğraf Makinesi Satın Alırken

Tüketiciye faydalı olabilecek fotoğraf makineleri incelemesitesi ile şikayet araştırma site-leri;

www.letsgodigital.orgtr.diplodocs.comwww.sikayetvar.com

www.ttkd.org.tr www.tukoder.org.tr



9

Fotoğraf Makinesine yakından baktığımız zaman genel olarak aşağıda-

ki özellikleri olduğunu görüyoruz.Aşağıdaki çizimlerde düğmeleri ve isimlerini görüyorsunuz, ilerleyen

sayfalarda bu düğmelerin ne işe yaradıkları anlatılmıştır.

• Düğmelerin Tanımları



10

Fotoğraf makinelerinin markaya da modeli ne olursa olsun, ob-

jektifden giren ışık önce CCD sen-sör üzerine daha sonra ise hafıza

kartına aktarılarak kayıt edilir.Fotoğraf makinesinde optik

veya dijital vizörden bakar vedeklanşöre basarak çekim yapabi-

lir, dijital vi-zörden çek -t iklerimiziizleyebiliriz.

1.Kullanma kılavuzunu okuyun

ve saklayın.Fotoğraf makinenize ait her türlü bilginin bulunduğu kitapçıklar genellikle orta düzey fotoğraf çe-kenlere sesleniyor olsa da zamaniçerisinde kurslara giderek veyaçekimler yaparak kitaptan daha

fazla faydalanabilirsiniz.2. Kullanma kılavuzundaki paketiçeriği ile aldığınız paketin içeri-ğini kontrol ediniz.3.Pilinizi şarj edin, bunun içinkullanma klavuzundaki şarj süre-lerine dikkat edin.

4. Tarih ve saat ayarı ile videoçekim (PAL-NTSC) ayarlarını

yapın.

5. Kartınızı taktıktan sonra çe-kime başlamadan önce mutlakasıfırlayın (formatlayın). Format-lamanın hafıza kartı içerisindekitüm verileri sileceğini unutma-yın.6. Kutuyu saklayın.

Çünkü yeni alınan makineler ikiyıl garantili satılıyor. Bu süreiçerisinde bir sorunla karşılaşır -sanız (ve İstanbul dışında yaşı-yorsanız) fotoğraf makineniziservise göndermek isteğinizdekendi ambalajından daha sağlam

ve güvenilir bir ambalaj yoktur

• Fotoğraf Makinesi İlk Ayarlar



11

Fotoğraf Makineleri genel

olarak ‘ON’ ve ya ‘POWER’gibi güç düğmeleri kullanılarak açılır ve çekim yapmaya hazır olur. Ayrıca ‘Açık’ veya ‘Ka-yıt’, ‘Göster’, ‘Oynat’, ‘Kapalı’konuma getiren düğmeler bu-

lunmaktadır.

Fotoğraf makinesini ilk kez kul-lanırken;

•Pili şarj ediniz,

• Pil kullanımı, Çekim sayısıFotoğraf makinenizin pili belirli sayıda çekim yapabilir, bu sayı kul-

landığınız fotoğraf makinesi çeşidine göre değişir, kullanım kitapçığında

ayrıntılı bir şekilde anlatılır.Kullanılan pil vaktinden önce bitebilir, kullanım süresini kısaltan et-

menler şunlardır;•Çekilen fotoğraarı sürekli olarak fotoğraf makinesinin LCD monitö-

ründen izlemek pil kullanım süresini kısaltır.•Sürekli aş kullanmak pil kullanım süresini kısaltır.•Makinenin zumunu sürekli kullanmak pil kullanım süresini kısaltır.

•Soğuk havalarda (sıfır derece ve daha düşük sıcaklıklarda ) pil kulla-nım süresi azalır,

• Fotoğraf Makinesini Çekime Hazırlamak

•Tarih ve saat ayarını yapmayı

unutmayınız,•Dijital kartı makineye takarak

formatlayınız,



12

Fotoğraf makinesinde kullanılan

çok çeşitli hafıza kartı vardır. Ge-nellikle kullanılan kartlar ise, MIC-

RO SD, SDHC,M E M O R YSTICK, Com-

pact Flash Kart(CF) vb.dir. Bu

kadar çok kartolmasına rağ-men, fotoğrafayeni başlayan-ların fotoğraf makinelerindegenellikle kullanılanlar Secure Di-

jital (SD) kartlardır.Dijital fotoğraf makineleri CCD

• Hafıza Kartı Çeşitleri ve Kullanılması

sensörüne kaydettiği ilk görüntüyü

daha sonra hafıza kartına aktarır, bu işlem sırasında makinenin akta-

rım yaptığını gösterenyeşil bir ışık yanar. Buışık yanarken fotoğraf makinesinin kartınaherhangi bir şekilde

müdahele etmeyin,çektiğiniz görüntüler zarar görebilir, ışığınsönmesini bekleyin.Bir den fazla SecureDijital (SD) kartınız

var ise bir seyahat sırasında çekim

yaptıktan sonra dolu olan kartınızıyan tarafında bulunan kilit “Lock”

Aşağıdakilere Dikkat Edin:•Hafıza kartının bakır olan bölü-

müne kesinlikle elinizle veya her -hangi bir şeyle dokunmayın.

•Hafıza kartlarını yüksek man-yetik alan içeren yerlerden uzak tutun,

•Hafıza kartınızda bulunan gö-rüntüleri bilgisayara aktardıktansonra içindeki görüntüleri silmek için format atın.

•Hafıza kartınızı mutlaka kulla-

nacağınız fotoğraf makinesindeformatlayın.

•Fotoğraf makinesi ait hafızakartlarını fotoğraf makinesi dı-şında herhangi bir işlem için kul-lanmayınız. Örneğin herhangi bir yazı dosyası ya da başka bir şeyyüklemeyin. Çünkü kartın içerisi-ne girecek bir virüs fotoğraf ma-kinanızın, yazılımın bozulmasınave kullanılamaz hale gelmesineneden olabilir.

•Hafıza kartının sık ve uzun süre

kullanımı, zamanla hafıza kartı-nın performansını azaltır.



13

Görüntünün ilk olarak kayıt edil-diği CCD Sensör, dijital fotoğraf makinelerinde lmin yerine geçi-yor, buraya kayıt edilen görüntü

daha sonra dijital kart üzerineaktarılarak depolanıyor. CCD’ler üzerindekisensör sayısıkadar görüntükayıt ederler,Örneğin 5MP bir

dijital fotoğraf makinesi üzerin-de, 2560 x 1920yani yaklaşık 5 milyon adetmini sensör bulunur. Bu rakamfotoğraf makinelerindeki gerçek

piksel sayısını gösterir, makinele-rin satışında sözü edilen ‘Efektif’ piksel kavramı veya ‘enterpolas-

yon’ kavramının anlamı görüntü piksellerinin dijital olarak birbi-rine eklenerek büyütülmesidir.Görüntüde bozulmalar yapabilir.

CCD sensörlerin piksel sayısı kadar önemli olan diğer husus boyutları-

dır. Sensör boyut-ları eskiden kulla-nılan 24x36 cm.lik lim boyutunagöre de isimlen-

dirilir. 24x36 cm boyutunda olanccd sensörlere‘Full Frame’ adıverilir. 18.5x24

cm boyutunda olanlara ise ‘YarımFrame’ denilir. CCD sensör boyu-

nun etkileri kullanılan objetierdegörülür ve objektif çarpanı olarak adlandırılır.

• CCD Sensör Nedir?

düğmesi ile kilitleyerek yanlışlıkla

tekrar kullanılmasını engelleyebi-lirsiniz.

Yukarıdaki şekilde kartın nasıl

kilitleneceği gösterilmiştir.



14

• Fotoğraf Makinesini Tutma Yöntemleri

Fotoğraf makinesi düşük ışık ko-

şullarında, net fotoğraf çekmeye- bilir.

Bunun için düşük ışık koşulların-da makineyi iki elle sıkıca tutmak veya etrafınızda varsa bir direkten,masadan, destek alarak fotoğraf makinesinin sallanmasını engelle-

mek, net bir fotoğraf çekmek içinalınabilecek basit önlemlerdir.

Eğer objektin üzerinde VR düğ-

mesi varsa, açarak da net fotoğraf -lar çekebilirsiniz.

Makineyi iki el ile tutarken, objektin veya aşın önünü parmağı-nızla kapatmamaya dikkat edin.



Menü ve

Düğmeleri



16

Dijital fotoğraf makinelerinde

arka tarafta bulunan menü ögesien az iki işleve sahiptir. LCD ekrançekim yapmak için hazırken menüdüğmesine basılır ise fotoğraf ma-kinesine ait temel ayarlar menüsüekrana gelir. Eğer herhangi bir fo-

toğraf çektikten sonra menü düğ-

mesine basılır ise bu fotoğrafa ait bilgiler ile fotoğrafta değişiklik yapmak üzere ayarlar ekrana ge-lir. Bunların dışında menü gezinti

Fotoğraf makinesi ‘AUTO’ mo-dunda olduğu zaman ‘MENU’ düğ-

mesinin bazı özellikleri çalışmaz.Ayarların hepsine müdahele edilebil-mesi için fotoğraf makinesinin Sahne

(Scene), Kayıt veya ‘P’, ‘S’, ‘A’, ‘M’modlarından birine alınması gerekir.

t e k e r l e ğ i

veya imleçdüğmesi dehızlı menüayarları ola-rak kullanı-lır.

LCD ek -

ran boşiken menüdüğmesine basıldığı zaman fotoğ-

raf makinesine ait temel ayarlarıyapmaya yarayan me-nüler ekrana gelir ve bunlar arasında gezinti

tekerleği ile seçim ya- pılır, yapılan seçimingeçerli olabilmesi içinortada bulunan ‘Okey’(OK) tuşuna basılmasıgerekmektedir. Seçimyapmadan çıkma içintekrar menü düğmesine basmak yeterlidir.

• Menü Düğmesi İşlevleri



17

Menü gezinti tekerle-ği veya imleç dügmesi-

nin işlevi yanda göste-rilmiştir.

• Menü Gezinti Tekerleği veya İmleç Dügmesi

İki işlevi vardır. Menü düğme-

sine bastığınız zaman LCD ekra-nına gelen menü ayarları arasındagezinti yapmaya yarar, diğer işleviise bazı çekim ayarlarının hızlı bir şekilde yapılması içindir.

Menü gezinti tekerleği üzerinde bulunan işaretler hızlı bir şekilde

çekim ayarı yapmak içindir, örne-ğin yandaki fotoğraarda görül-düğü gibi aş düğmesi işaretine bastığınız zaman çeşitli aş ayar -ları arasından seçim yapabilirsiniz,makro moduna bastığınızda hemen bu modda çekim yapmak üzere fo-

toğraf makineniz hazırlanmış olur veya Display (DISP) tuşuna ba-sarak ekrandamenü işlevleri-nin görünmesi-ni sağlayabilir -siniz

Aynı şekilde

ISO düğmesine bastığınızda, bumenüye kolaylıkla ulaşabilir veayarı değiştirebilirsiniz. ya da di-ğer fotoğrafta görüldüğü gibi, budüğmeler yardımı ile makineninEV ayarlarını değiştirebilir veyageciktirme düzeneği ile çekim ya-

pabilirsiniz.Fotoğraf makinesi markasına

bağlı olarak bu işlevler değişebilir.Menü gezinti tekerleği ile ayar -

larda değişiklik yaparken vizörüncevap süresi ve parlaklığının ısıyagöre değişiklik gösterebileceğini

unutmamak gerekir.



18

• LCD Ekranı Görüntüleri (Çekim veya Kayıt)

Menü düğmesine bastığınız zaman, fotoğraf makinesinde fotoğraf

veya video çekimi yapmanıza bağlı olarak LCD ekranda farklı seçenek -ler görünür. Aşağıda buna ait iki farklı ekran örneklerini görüyorsunuz

1.Çekim modu2.Flaş modu3.Sessiz mod4.Görüntü Sabitleme (fotoğraf -

lar)/Dijital görüntü sabitleme (Vi-deolar)

5.Makro /Süper makro

6.Gölge Ayarlama Teknolojisi7.AF kilidi8.Vurma kontrolü9.Pil Kontrolü10.Flaş beklemede11.AF hedef işareti12.Atmosferik/hidrolik basınç

13.Yükseklik/su derinliği14. Ses Kaydı

15.Çift saat16. Kayıt edilebilir fotoğraf sayı-

sı/ kalan kayıt süresi17.Geçerli bellek 18.Zamanlayıcı19.Diyafram değeri20.Deklanşör hızı

21.Pozlama telasi (EV Ayarla-rı)

22.Sıkıştırma/kare oranı23.Fotoğraf boyutu24.Ölçme25.Drive26.ISO

27.Beyaz dengesi



19

Fotoğraf makinesinde çekim

yaptıktan sonra, çektiklerinize ba-karken, yine fotoğraf veya videoçekmenize bağlı olarak LCD moni-töre, farklı ekranlar gelir. Aşağıda buna ait iki örnek görüyorsunuz.İlk şekil de fotoğraf ekranı diğer şekilde ise video ekranı görünmek -

tedir. Ortak kullanımı olan tuşlar iki ekrada da görünmektedir.

1.Sessiz mod2.Baskı rezervasyonu/Sayısı3.Ses kaydı

4.Koruma5.Vurma kontrolü6.Pil kontrolü7.Yükseklik/su derinliği8.Diyafram değeri9.Pozlama telasi10.Beyaz dengesi

11.Fotoğraf boyutu12.Dosya numarası13.Kare numarası/Geçen süre/Toplam kayıt süresi14.Geçerli bellek 15.Sıkıştırma/Kare oranı16.ISO17.Tarih ve saat

18.Deklanşör hızı19.Atmosferik/Hidrolik basınç

• LCD Ekranı Görüntüleri (Oynatma)



20

• Zamanlayıcı veya Geciktirme Düzeneği

Geciktirme dü-

zeneği, deklanşöre basıldıktan sonraçekim için belirli bir süre geçmesinisağlayan düzenek -tir, genellikle gruphalinde fotoğraf

çekiminde kullanı-lır.

Çeşitli seçenek -leri vardır. düğmeye basmadanönce geciktirme süresini ayarlamak gerekir, bu genellikle beş ile otuzsaniye arasındadır. Bazı fotoğraf

• Makro Çekim Modu

Fotoğraf makinesi odak uzaklığı-na bağlı olarak belli bir uzaklıktanöncesine netlik yapmaz, bu uzaklık küçük boy fotoğraf makinelerindegenellikle 50 cm ile 80 cm. arasın-

dadır, eğer fotoğrafını çekeceğinizkonu 10 cm ile 80 cm arasında isefotoğraf makinesinin makro mo-dunda çekim yapmanız gerekir.

Makro modunda çekim mesafe-si fotoğraf makinesine bağlı olarak beş ile on santimetreden başlar vesonsuz uzaklığa kadar net fotoğraf -lar çeker.

Makro modunda çekim yapar -ken objektif zumunun ‘W’ yani ge-niş modunda olmasına dikkat edin.

makinerinde geciktirme düzeneğiardı ardına iki kez çekim yapabilir.



21

• ‘Bas-Çek’ Modu veya Çekim Sahnesi

Sahne modları el ile ayarlanabile-ceği gibi bazı fotoğraf makinele-rinde “Auto Scene” modu vardır.Fotoğraf makinesi bu moda getiril-diği zaman, çekim ışık koşulları-na bağlı olarak var olan bir sahneayarını kendisi otomatik olarak yapmaktadır.

Otomatik (Auto)modunun kullanılması: Otomatik mod genel fotoğraf çekimi için iyi bir seçimdir. Bu ayarı kullandığı-nızda, dijital fotoğraf makinenizotomatik olarak poz, odak ve aşıayarlar. Otomatik modda, oto-

matik aş seçeneklerini önemse-meyebilir ve aşı kapamayı veyagözlerin kırmızı çıkma sorununuazaltmayı tercih edebilirsiniz.

Portre (Portrait) mo-dunun kullanılması: Nesnenizinnetleşmesine neden olur ve odak dışında kalan nesnenizin arkasın-daki diğer nesnelerin de görülme-mesini sağlar. Portre modu kişi,hayvan veya çiçek gibi tek nes-nelerde iyi sonuç verir. Fotoğraf makinenizi dikey hale getirmeyive nesnenize yakınlaşmayı unut-mayın.

Manzara (Landscape)modunun kullanılması: Manzaramodunda dağlar, ufuk çizgisi vegeniş manzara gibi çok uzağınız-daki nesneleri yakalayabilirsiniz.Bazen manzara modunda otomatik olarak düşük obtüratör hızı seçi-

lir, o zaman üçayak gibi sabit bir destek kullanmalısınız.

Fotoğraf makinesi üreticileri, fo-

toğraf çekeceğiniz varsayılan yer -lere ve ışık koşullarına bağlı olarak bazı hazır şablonlar üretmişlerdir.Bu şablonlara ise “Bas-Çek” ya da“Sahne” (Scene) adını vermişler.

Bu sahnelerde fotoğraf çektiğiniz

zaman, en iyi sonucu almak içinkullanılacak enstantane ve diyaf -ram değerleri üretici rmalar tara-fından fotoğraf makinesine eklen-miştir.



22

Gece Manzarası(Night Landscape) modu: Gece-leyin manzara fotoğrafı çekmeamacı ile kullanılır, aş kapalı olabilir, poz süresinin uzun olmasın-

dan dolayı görüntü bulanık olarak çıkmaması için makineyi bir yeresabitlemek gerekir.

Makro (Close up):Yakın plan fotoğraf çekimi içinkullanılır, genellikle yaklaşmamesafesi (fotoğraf makinesine

bağlı olarak) on cm. civarındadır.Daha fazla yakınlaştırma için ilaveekipmanlar gerekir (Close Upltreleri, vb.)

Spor/Hareket (Sports/action) modunun kullanılması: Bumodda arabalar, atletler ve çocuk -lar gibi hareket halindeki nesneler yakalanır.

Gece Portresi (NightPortrait) modunun kullanılma-sı: Bu modu gece veya az ışıklıkoşullarda kullanın. Flaş fotoğraf makinesine yakın nesneleri aydın-latacaktır. Daha uzun süreli pozarka plandaki ayrıntıları yakala-yacaktır. Üçayak gibi bir fotoğraf

makinesi desteği veya düz bir yüzey kullanmak iyi bir kirdir.

Çocuk Modu: Küçük çocukların fotoğraarını çekmeye

yarayan moddur, aş genelliklekapalıdır

Kar Fotoğrafı Modu:Karlı bir havada veya kar yağdı-

ğı zaman kullanılacak fotoğraf modudur.



23

P (Program): Makine bütün ayarları otomatik olarak yapar, ancak yüksek enstantane değeri ile düşük diyafram açıklığı seçeneklerini kul-lanır ve aş otomatik olarak çalışmaz. Hız’ın veya hareketli konuların

sürekli olduğu durumlarda bunların görüntülenmesi gerektiğinde kulla-nılması önerilir. Flaşa elle müdahale edileceği unutulmamalıdır.

S veya Tv (Time value - zaman değeri): Fotoğraf makinesinin ens-tantane ayarı el ile girilir, diyafram ayarı otomatik olarak yapılır. Ha-reketli ve sabit konuların birlikte bulunduğu durumlarda ön ya da arka planın netliğinin önemli olmadığı durumlarda kullanılması önerilir.

A veya Av (Aperture value - açıklık değeri ): Fotoğraf makinesinindiyafram ayarı el ile girilir, enstantane ayarı ise buna bağlı olarak oto-

matik olarak ayarlanır. Ön ve arka alanın net ya da herhangi birisininu çıkmasını ayarlamak amacı ile yani net alan derinliğinin önemli ol-duğu, sabit veya durağan konuların çekimlerinde kullanılması önerilir.

M (manüel): Enstantane ve diyafram ayarları el ile yapılır. Değişkenışık koşullarında, fotoğraf makinesindeki ayarlara tamamen müdahale

etmek için kullanılır, Fotoğraf makinesini iyi kullanabilmek ve ışık öl-çümü (Pozometre) ile çekim yapmayı bilmek gerekir.

• Fotoğraf Makinesinde Orta Seviye Ayarlar.(P.S.A.M.)

Fotoğraf makinelerinde orta ve ileri seviye kullanıcıları için de modlar

vardır. Genellikle DSLR makinelerde bulunurlar. Bunlar, çekimler sıra-sında fotoğraf makinesine daha çok müdahele etmenize olanak sağlar,‘P’, ‘S’, ‘A’, ‘M’ denilen bu modların işlevleri aşağıda açıklanmıştır.



24

Eskiden lmlerin, günümüzde,

dijital ile birlikte CCD sensörle-rin ışıktan etkilenme hızları ISO(ASA) cinsinden ölçülür, ISO de-ğerleri genellikle 100 den başla-yarak 3200’e kadar yükselir. Nor -

• ISO Ayarları

Işık az olduğu zaman ISO ayarı-nı yükselterek daha net fotoğraf çekeriz, çünki ISO ayarı yükselin-

ce entantane veya diyafram ayarıotomatik olarak değişir, ancak ISO ayarını yükseltiğimiz zaman

mal gün ışığında 100 ile 400 arası

ISO’lar kullanılır. Gece veya azışıklı ortamlarda 800 veya 3200arası ISO’lar kullanılır.

ISO ayarları enstantane ve diyaf -ramı doğrudan etkiler.

görüntü kalitesi bozulur. AşağıdaISO rakamlarına göre görüntü ka-litesini görüyorsunuz. ISO rakamıyükseldikçe fotoğraftaki keskinlik azalıyor ve görüntü kalitesi bozu-luyor.



25

Fotoğraf makineleri, renkleri,

değişen ışık koşullarına bağlı ola-rak farklı kayıt ederler, örneğin be-yaz tişört giymiş bir kişinin gün ba-tımı fotoğraarın da tişört rengininkırmızı veya sarı ağırlıklı renklerdeçıkması, ya da evde gece sarı ışık altında çekilen fotoğraarda aş

patlamadığı zaman fotoğrafın ta-mamında renklerin sapsarı çıkma-sı, kar yağdığı zaman çekilen fo-toğraar da karların renginin maviçıkması gibi, bu örnekler çoğaltılabilir.

Sonuç olarak gözle gördü-ğümüz renklerifotoğraf ma-kinesi doğruolarak sapta-yamaz. Bununnedeni deği-şen ışık koşul-larında ‘Işık Sıcaklığı’nın(Kelvin dere-cesi) da değiş-mesinden dola-yıdır.

F o t o ğ r a f m ak i n es i n i nBeyaz Ayarı

• Beyaz Ayarı (White Balans-WB)

(WB), ‘AUTO’ modunda, beyaz

bir rengi, değişen ışık koşullarında, beyaz renk olarak kaydetmek üze-re ayarlanmıştır ve bu ayar (WhiteBalans, ya da kısaca WB) genellik -le renkleri otomatik olarak düzeltır.Fotoğraf makinesinin AUTO ayarıher zaman verimli çalışmayabilir,

bazen bu ayarı el ile değiştirmek gerekebilir, fotoğraf makineniz-de farklı ışık koşullarında düzgün beyaz renk elde edebilmek için ko-

nulmuş farklıayarları kullan-manız gerekir.

Yandaki şe-kilde bu ayar -lar ve anlamlarıgösterilmekte-dir.

Bu ayarlar ın aş kapalıolduğu zamanrenk düzeltme-si yapacağınıu n u t m a m a k gerekir. Eğer aş açık ise,çekilen tüm fo-

toğraar da be-

yaz renk, günışığı ayarında-dır.



26

Tek Kare (Single): Deklanşöre her bastığınızda bir fotoğraf çekersiniz.

Sürekli (Continuous):Deklanşöre basılı tutarken art arda çekim yapmak mümkündür

Seri Çekim (Burst) Deklanşöre bir kez bastıktan sonra saniyede 30çekim yapar

Zamanlayıcı (Timer): Zamanlayıcıişlevini yürüterek fotoğrafı, belirli

bir süre sonra otomatik olarak çeker.(zamanı 1 sn. birimler halinde 2-30 sn.aralığında ayarlamak mümkündür.)

AE BKT:Deklanşöre bir kez basıldığında art arda 3 çekim yapılır; bunların biri orijinal görüntü,biri bir adım koyu görüntü ve diğeri de bir adım açık görüntüdür.

WB BKT:Deklanşöre bir kez basıldığında art arda 3 çekim yapılır;

orijinal görüntüyle birlikte diğer çekimlerde beyaz dengesi (WB) farklıdeğerlere ayarlanır.

• Çekim (İlerleme) Modu Seçimi

Çekim düğmesine (deklanşöre)

bastığınız zaman kaç kare çekece-ğinizi ayarlama düğmesidir. Çekimdüğmesine her bastığınızda bir pozilerleme ya da bir kere bastığınız-da bir kaç poz birden çekme işle-vi vardır. Ayrıca Auto Bracketing(AB veya AEB) modunda deklan-

şöre her bastığınızda +1 EV, 0 EV

ve -1 EV ayarlarında olmak üzerearka arkaya üç poz çeker. Böylece pozlama hatalarına karşı, aynı yer -den çekilen üç veya daha fazla pozfotoğraf çekmiş olursunuz. Aşa-ğıda yazılanlar fotoğraf makinesimarkasına göre değişebilir.



27

• Flaş İşaretleri

Yetersiz ışık koşullarında veya farklı nedenlerle aşı kullanırız. Flaş

kullanımı için fotoğraf makinesinde çeşitli fonksiyonlar vardır. Bu fonk -siyonlar ve ne anlama geldikleri aşağıdaki tablo da gösterilmiştir.

Kapalı (Off): Flaş ışığı çalış-maz.

Otomatik (Auto): Flaş ışığı,karanlık yerde otomatik olarak çalışır.

Otomatik+Kırmızı(Auto+Red): Flaş ışığı otoma-tik olarak çalışır ve kırmızı göz

efektini önler.Doldur (Fill in): Flaş ışığını her zaman çalıştırır. Flaş ışığının parlaklığı otomatik olarak kontrol edilir.

Yavaş Senkronizasyon(SLOW): Obtüratör gece ve

karanlık ortamlarda arka planışığını yakalamak için otomatik olarak yavaşlar. Portrelerdearka plan ışığını dahil etmek için kullanınız.Arka Perde Senkronizasyonu(REAR): Flaş obtüratör kapan-

madan az önce patlar ve hare-ketli konuların arkasında ışık çizgileri oluşturur.



28

• EV Ayarları veya Pozlama Telasi

Exposure Value (EV) ayarları di-

jital fotoğraf makinelerinde üç ayrıişlem için kullanılmaktadır. Çekim(ISO) üzerinde pozlama telasi,Basamaklı Pozlama ve aş üzerin-

de pozlama telasi ayarlarıdır.Çekim Pozlama Telasi (EV

Ayarları):

ISO Ayarlarına doğrudan ve hızlı bir şekilde müdahale etmek üzerekullanılırlar, ISO değerlerini azaltır veya arttırırlar.

Fotoğraarı daha karanlık veyaaydınlık yapmak üzere, makine ta-rafından önerilen pozlama değerini

değiştirmek için kullanılır.Basamaklı Pozlama: (Auto Brac-keting)

Bazı fotoğraf makinelerinde poz-lama telasini +1 EV, 0 EV, -1 EV

b i ç i -

m i n d eotoma-tik ya- p a r a k a y n ıa n d aüç veya

daha fazla kare çeken ayarlar (AutoBracketing-AB) vardır.

Flaş Pozlama Telasi (EV):Flaş çıkışını makinenin önerdiği

seviyeden farklı bir değere ayarla-mak için kullanılır, ana konununarka planla ilişkili olarak aydınlığı-

nı değiştirir.Ana konunun daha parlak görün-mesi için aş çıkışı yükseltilebilir,veya istenmeyen ışıkları veya yan-

sımaları önlemek için azaltılabilir.



Objektif,Enstantane,

Diyafram



30

• Görüntüyü Netleştirmek

Fotoğraf makinesi ile çekim yap-

madan önce görüntüyü netleştir -mek gerekir. bunun içinde deklan-şöre yarım basmanız gerekir.

Netleştirmeyi (odaklamayı)onaylamak ve aş pil şarjı içindeklanşöre hafçe yarım basın. Fo-toğrafı çekmek için ise parmağınızı

kaldırmadan deklanşöre tam basın.Deklanşöre yarım basar ve basılı

tutarsak netleme noktası kilitlenir, böylece makineyi hareket ettirsek bile (parmağımızı yarım deklan-şörden kaldırmadığımız sürece)netlik bozulmaz.

Fotoğraf makinesinin otomatik netleme sistemi aşağıdaki şartlar altında, az ya da hiç çalışmayabilir.

- Kontrastı az olan bir özneninfotoğrafı çekildiğinde.

- Özne çok fazla yansıtma yaptı-

ğında veya parlak olduğunda.- Özne çok hızlı hareket ediyorsa.- Güçlü bir yansıma ışığı varsa

veya arka plan çok parlaksa.- Öznede sadece yatay çizgiler

bulunuyorsa veya çok darsa (çu- buk veya bayrak direği gibi).

- Çevresi karanlıksa,

Bu şartlar altında makineniz net-leme yapmayabilir.



31

Bir kişi, tek gözünü kapatıp di-

ğeri ile sabit bir noktaya baktığızaman bu tek göz ile bakış açısı46°'dir, 50 mm.'lik bir objektif in-

san gözünün görüş açısına en yakınolduğundan yani 46° olduğu için‘Normal’ objektif olarak adlandı-rılır. Bu açıdan daha geniş açıya

sahip olan ve böylece daha genişalanı gören objektiere ‘Geniş AçıObjektif’, daha dar alanı görenlereise ‘Tele Objektif’ denir.

Objektierin görüş açıları, lm

Odak uzaklığı, elinize bir büyüteçaldığınız zaman bir yazıyı okumak için uzaklaştırıp yakınlaştırırsınızve bir noktada yazılar netleşir, işteo netlik olan nok -ta ile gözünüzünarasındaki mesa-feye odak uzaklığı

denilir. günümüz-de objektier çok sayıda mercekden

• Odak Uzaklığı Ne Demektir?

• Normal Objektif Ne Demektir?

veya CCD sensör boyutları ile

doğrudan ilgilidir. Görüntünün ka-yıt edildiği yer olan CCD sensörün boyutu objektin görüş açısını da belirler.

46°’lik görüş açısının 24x36mm.lik görüntü boyutunda kayıtyapan fotoğraf makinelerinde ge-

çerli olduğu unutulmamalıdır.Bu konu ‘DSLR Makinelerde

Objektif Çarpanı’ konusunda ay-rıntılı bir şekilde incelenmiştir.

meydana gelmiş olsa da görüntü-yü netlemek için aynı yöntem kul-lanılmaktadır. Aşağıdaki şekildeodak uzaklığı gösterilmektedir.



32

Değişebilir objektife sahip (DSL)

fotoğraf makinesi objektieri çe-şitli şekillerde satışa sunulur, ancak bunlar için iki temel ayırımdan sözedilebilir, bu ise "sabit odak uzak -lığı olan objektif" veya "değişkenodak uzaklığı olan (zum) objektif"kavramlarıdır. Yanda sabit odak

uzaklığı olan (50mm.) bir objektif görüyorsunuz.

18-55mm. tanımı zum (ya da de-ğişken odak uzaklığı olan) objek -tier için kullanılan bir kısaltma-

• Objektierde Kullanılan18-55mm. Ne Demektir?

• Sabit ya da Değişken Odak Uzaklığı

dır, açılımı ise;Görüş açısı 18.mm'den başlayanve 55.mm.’ye kadar olan zumobjektif demektir, yani geniş açıve normal açı bir arada olduğunuifade eden objektif çeşitleri içinkısaca 18-55 mm. denir, veya baş-

ka tür objektier için örneğin 70-200mm. zum objektif gibi tanım-

lar kullanılır bu objektin 70 mm.odak uzaklığından başladığını ve200 mm. de bittiğini gösterir. Burakamlar aynı zamanda objektinoptik zumunu belirtir. Optik zum

ise görüntünün kaliteli bir şekilde büyütülmesini sağlar,



33

Fotoğraf makinelerinin üst veya arka tarafında bu-

lunan ‘W’ ve ‘T’ işaretleri ingilizce Wide (Geniş) veTele (Dar-zum) sözcüklerinin baş hareridir. Düğme-yi ‘W’ yönünde çevirdikçe daha geniş bir alanı fotoğ-

raarsınız veya ‘T’ yönünde çevirdikçe fotoğrafınıçekeceğiniz objeyi daha fazla yaklaştırırsınız.

• ‘W’ ve ‘T’ nedir?

• Netleme (Odak) Modu

Objektif üzerinde ve Menü düğ-

mesinde olmak üzere iki tanedir.Otomatik netleme (AF) konumun-da aşağıdaki özelliklerde çalışır.

Auto-servo (AF-A):Nesne hare-ketsiz olduğunda makine otomatik olarak single-servo otofokus özel-liğini, hareketli olduğunda conti-

nuous-servo otofokus özelliğiniseçer. Makine netleyebiliyorsa,deklanşör serbest bırakılabilir.

Single-servo (AF-S): Hareketsiz

konular için. Deklanşör düğmesi

yarı basılı iken odak kilidi kilitle-nir. Makine netleyebiliyorsa, dek -lanşör serbest bırakılabilir.

Continuous-servo (AF-C): Hare-ketli konular için. Deklanşör düğ-

mesi yarı basılı iken makine sürekliodaklar. Makine netleyebiliyorsa,

deklanşör serbest bırakılabilir.Manuel odak (MF): Kullanıcı

manuel olarak odak yapar.

‘T’ modu ile çekilmiş fotoğraf

örneği.

‘W’ modu ile çekilmiş fotoğraf örneği. Euromos Antik Kenti-Mi-las. Fotoğraar: Tufan Dinarlı



34

• DSLR Makinelerde Objektif Çarpanı

Aynı objektif kullanılsa bile diji-

tal fotoğraf makineleri ve 35 mmSLR kameralar arasındaki çekimalanı (görüş açısı) değişecektir,çünkü 35 mm lm ve CCD için gö-

rüntü kayıt boyutu farklıdır.35 mm lm ve CCD için boyut-

lar:

35 mm lm: 24×36 mm. dir, dijital fotoğraf makinelerinde CCDsensör boyutu ise; 23.5×15.7 mm.

Görüş açıları eşit olmasına rağ-men, bir 35 mm kamera ile kullanı-lan objektin odak uzunluğu, dijitalfotoğraf makineleri odak uzunlu-

ğundan yaklaşık 1.5 kat daha fazlaolmalıdır. Aynı alanı çerçeveleyen bir görüş açısı elde etmek için,35 mm kamera objektinin odak uzunluğunu 1.5 ile bölünüz.

Örnek: Bir 35 mm kamerada bu-

lunan 150 mm objektif ile aynı fo-

toğrafı çekmek için 150÷1.5=100Dijital fotoğraf makineleri ile

100 mm’lik bir objektif kullanınız.35 mm kameraların odak uzun-

luğunu tespit etmek için dijital fo-toğraf makinelerinde kullanılan

objektif odak uzunluğunu 1.5 ileçarpınız.

Örnek: Eğer dijital fotoğraf ma-kineleri ile 300 mm’lik objektif kullanılıyorsa 300×1.5=450 Odak uzunluğu, bir 35 mm kamerada 450mm’lik bir objektife eşittir.

Dijital fotoğraf makinelerindeCCD sensör boyutu 24x36mm.olanlar için “Full Frame Sensor”denilmektedir.



35

Sarsıntı Azaltma İşlevi, deklan-

şör düğmesine basıldığında oluşankamera sarsılmasını azaltır. Bu,kamera sarsılması ihtimalinin yük -sek olduğu durumlarda fotoğraf çekil irkenkullanışlı-dır. Sarsın-

tı azaltmaişlevi sizekameranınsarsı lmasıriskini oluş-turmaksızınyaklaşık 2

ila 4 adımdaha yavaşenstantanehızı ile çek -me imkanı verir.

Sarsıntı azaltma işlevi, aşağıdakidurumlarda fotoğraf çekerken ide-aldir.

•İç mekanlarda, geceleyin, bulut-lu günlerde ve gölgede yani kısacakaranlık koşullarda,

•Telefoto ile fotoğraar çeker -ken.

Sarsıntı azaltma işlevini kulla-nırken dikkat edilmesi gerekenler;

• Sarsıntı Azaltma işlevi, nesne-nin hareket etmesi sonucu oluşan bulanıklığı gidermez. Hareketli bir

• Objektierde Sarsıntı Azaltma (VR)

nesnenin fotoğrafını çekmek için,

enstantane (obtüratör) hızını yük -seltiniz.

• Yakın plan çekimler yapıldığızaman Sarsıntı azaltma işlevi ka-

meranınsarsılma-sını tam

o l a r a k a z a l t a -

m a y a -

b i l i r .Bu du-r u m d a ,sars ın t ı

azaltmaişlevininkapatıl -ması ve

kameranın bir üç ayak (tripod) ilekullanılması tavsiye edilmektedir.

• Sarsıntı azaltma işlevi, hareketeden nesnelerin çekimi veya geceçekim yapılması örneğinde olduğugibi düşük hızlı bir obtüratör hızıile tam olarak çalışmayacaktır. Budurumda, Sarsıntı Azaltma işlevi-nin kapatılması ve kameranın bir tripod ile kullanılması tavsiye edil-mektedir.

•Sarsıntı azaltma işlevinin sürek -li kullanımı pil tüketimini arttırır.



36

• Enstantane ve Diyafram Nedir?

Fotoğraf makinesinde bulunan

iki düzenektir, Enstantane, fotoğ-

raf makinesinin gövdesinde, CCDsensörün hemen önünde, diyaframise objektin gövdesinde mercek -lerin önünde bulunur.

Enstantane ve Diyafram, lminya da CCD sensörün üstüne düşen

ışık enerjisinin miktarını belirler.Enstantane ışık enerjisinin sü-

resini, diyafram ise ışık enerjininçokluğunu ayarlar, biz bunları bir çeşmeden, kovaya akan suya ben-

zetilebiliriz, kovanın aynı süreiçinde dolması gerekir.

Diğer bir deyişle çektiğimiz fo-toğrafın normal ışıklı veya doğru pozlandırılmış olması için ışık öl-

çümünün doğru yapılmış olmasıgerekir. enstantane ve diyafram birbirlerine bağlı oranlarda değişti-

ği zaman sesör üzerine düşen ışık miktarı değişmez. Aşağıdaki ör -nekte bunu görüyoruz.



37

• Enstantane

Enstantane veya Perde, diyaf -

ramdan geçerek lm veya CCDsensör üzerine düşen ışığın, lmine kadar süre ile etkileyeceğini be-lirleyen, zamanlayıcıdır. Perdeninaçılıp kapanama hızına (birimine)‘enstantane’ denir.

Fotoğraf makinesinde, saniye-

lerle ve saniyenin kesirleriyle işa-retlenmiş olarak kontrol edilenenstantane ayarı, diyafram açıklığıile birlikte lm üzerine ne kadar ışık düşeceğini belirler. Enstanta-ne ayarı aynı zamanda hareketli yada durağan konuların -hızına bağ-

lı olarak- net ve keskin olarak mıyoksa bulanık olarak mı kaydedile-ceğini belirler.

Enstantane hızları da, diyaframdeğerlerinde olduğu gibi belirlistandart bir dizide toplanmıştır.

Enstantane hızları, genel olarak 1 tam saniyeden başlar ve saniye-nin kesirleri olarak devam eder. 1,2, 4, ....... 500, 1000, diye sıralananenstantane değerleri, gerçekte, 1/1(bir saniye), l/2 (bir saniyenin yarı-sı),..., 1/500 (bir saniyenin beşyüz-de biridir).

‘B’ ya da ‘Bulb’ biriminde ens-

tantane, deklanşör, basılı kaldığısürece açık kalacaktır.



38

Bu sayfadaki fotoğraarda

iki değişik enstantane hızın-da suyun akışının fotoğraarıgörülmektedir.

Yine aynı çeşme, yan-

daki fotoğraf Nikon D6020.mm. f/14, 1/3 enstanta-ne ISO 100 ev-1 ayarların-

da çekilmiştir.Fotoğraar: Tufan Di-

narlı

Yukarıdaki fotoğraf Ni-kon D60 18.mm. f/3.5,1/160 enstantane ISO 400ev-1 ayarlarında çekilmiş-tir. Milas’ta Beçin Kalesin-

deki çeşmenin fotoğrafı.

• Enstantane Örnekleri



39

• Diyafram

Eğer fotoğrafçılıkta kul-

lanılan objektif bir göze benzetilecek olursa, diyaf -ramı da gözbebeğine ben-

zetilebiliriz, fotoğrafınıçekeceğimiz yerde az ışık varsa gözbebeklerimizin büyümesi gibi diyaframı aç-

mak (f/1.8), çok ışık varsakısmak (f/16) gerekir.

Diyafram açıklığı ve di-yafram rakamları arasındakiters orantıya dikkat etmek gerekiyor.

Diyaframın en geniş hali

(yukarıdaki şekilde f/1.8) ençok ışığın lm veya sensör üzerine düştüğü genişliktir,diyaframın en küçük (veyakapalı) olduğu (f/16 veyaf/22) de ise ışık çok az mik -tarda lm veya sensör üzeri-ne düşer.

Diyafram kısıldıkça maki-neden içeri az ışık girmekle birlikte net olarak görülenalan miktarı artar, bu da fo-

toğrafta daha geniş bir ala-nın net olarak görülmesinisağlar ve fotoğrafa derinlik

duygusu verir. Yukarıda Bafa Gölü kenarında kısık di-yafram ile çekilmiş bir fotoğraf görüyorsu-

nuz. Fotoğraf:Tufan Dinarlı



40

Fotoğraf makinesi, gözümüzün

aksine sadece belirli noktaları netolarak görüntüler, net alan bölge-si, objektin net olarak ayarlanmışnoktasının önünde ve arkasındauzanan netlik bölgesidir. Bu iseaşağıdaki fotoğraardagörüldüğü gibi ön plan-

daki en net nokta ile arka plandaki en net nokta ara-sındaki uzaklıktır.

Fotoğraf makinesininnet gösterebildiği alan(yani net alan bölgesi) bir -kaç değişkene bağlıdır.

Bu değişkenler ise;1.Diyafram açıklığı,2.Objektif odak uzaklı-

ğı,3.Konunun fotoğraf ma-

kinesine uzaklığı olmak üzere üç tanedir.

1. Diyaframın açık diyafram ya da kapalı diyafram olması net alan bölgesini etkiler, fotoğrafını çektiğiniz konu ve fotoğraf makinenizinobjekti sabit bile olsa diyafram kısıldıkça net olan bölge artar, diyaf -ram açıldıkça net olan bölge azalır.

2. Fotoğrafını çektiğiniz konuya uzaklığınız ve makinenizin diyaf -ramı sabit bile olsa objektif odak uzaklığına bağlı olarak net olan böl-ge artar veya azalır.

3.Çekimi yapılan nesne (konu) Fotoğraf makinesinden uzaklaştıkçanet olan bölge artar, yaklaştıkça azalır.

• Net Alan Bölgesi (Derinliği)

Net alan bölgesi fazla olursa

fotoğrafa derinlik, üç boyutluluk duygusunu verir.

Net alan bölgesi az olursa arkave öndeki diğer görüntüler ulaşır ve dikkat dağıtmaktan uzaklaşırlar.



41

Video Çekimişareti; Fotoğraf makinesininözelliklerine bağlı olarak video çekimyapar.

Bilgi; menütuşları ve diğer tuşlar hakkında bilgi verir.

Ses Kayıt; videohariç olarak sadece ses kay-deder

Görüntüyüizleme; çekilengörüntüleri izle-me tuşu

Görüntüyü Kü-çültme; büyütü-len görüntüyüküçültmeyeyarar.

Görüntüyü Bü-yütme; çekilengörüntüleri bü-yüterek bakmak için kullanılır

Çekilen Fotoğ-raarı ToplucaGörme

Silme (Delete)Tuşu:Yanlışlıklaçekilen veyaistenmeyen gö-

rüntüleri silmek için kullanılır.

• Diğer Bazı İşaretler



42

• Sayısal Görüntü Formatları (JPEG,RAW)

Dijital fotoğraf makineleriyle

elde edilmiş görüntülere ‘SayısalGörüntü’ adı verilir.

Sayısal Görüntü yatay ve dikeyolmak üzere milyonlarca noktanın(piksel) birleşmesiyle meydana ge-lir. Her nokta tek bir renk değeritaşır ve nokta (piksel) miktarı ne

kadar çok ise görüntü de o kadar keskin ve net olur. Bir dijital ka-meranın oluşturduğu resim dosyasıen az 640×480 çözünürlüklü olsa, bu 307200 piksel boutunda bir fo-toğraf dosyası demektir. Her pikselayrıca 24 bit renk derinliğine sahip

olduğu varsayılırsa, bu fotoğraf dosyası takriben 1 MB’lık bir dos-ya olacaktır. Bu nedenle dijital ka-meralar genellikle fotoğraf dosya-sını sıkıştırarak kaydeden fotoğraf formatı kullanırlar. Bunlar içindeen yaygın olanı JPEG formatı yarı profosyenel ve üstü makinelerdekullanılan ise RAW veya NEF for -matıdır.

JPG kelimesinin açılımı JointPhotographic Experts Group’tur.Joint Photographic Experts Grouptarafından geliştirilen JPG dosyaformatı fotoğraar için geliştiril-

miştir. JPG tıpkı ZIP dosyalarınınyaptığını yaparak bir sıkıştırmaalgoritması kullanıyor. JPG for -

matında kareler şeklinde bir sistem

bulunmaktadır. Dosya içinde tekrar eden kısımları bulup ortadan kal-dıran JPG, kareler sistemiyle gör -selden çıkartığı kısımlardan dolayıdosya boyutunu küçültüyor.

Görsel ögenin kalitesinde JPG ile biraz düşüş yaşanmaktadır. Ancak

buna karşılık olarak megabyte’lar -ca yer kaplayan bir dosya JPG’yedönüştürüldüğünde kaliteli bir şe-kilde küçültülebilir.

RAW dosya formatında ise gö-

rüntü kayıt işlemi farklıdır, dijitalfotoğraf makinelerinde lmin kar -

şılığı olan sensör üzerine düşengörüntü dijital işlemci tarafındansayısal verilere dönüştürülüp fo-

toğraf haline getirilir.Çekim sonrasında ham görüntü

belirli işlemlerden geçerek JPEGdosya biçimine dönüştürülerek kayıt edilir. İşte bu değişiklikle-rin yapılmadan sensörden gelensayısal verilerin doğrudan belleğeyazılmasıyla oluşan özel formataRAW adı verilir. RAW dosyala-rı sensörden gelen ham bilgileriiçerdiğinden yaygın olarak tercihedilen fotoğraf formatı JPEG’ten

çok daha fazla yer kaplarlar. 6megapiksel bir fotoğraf makinesiiçin bu rakam 5-6 megabayta ula-



43

şabilir. Her üreticinin kendine has

algoritma yöntemleri olduğundan,farklı dijital fotoğraf makinelerininürettiği RAW dosyaları farklı bo-

yutlarda olur.Bu formatı daha çok üst seviyede ürünler desteklediğiiçin her dijital fo-

toğraf makinesinin

RAW çekme özelli-ği bulunmaz. RAW

Yandaki fo-toğraarda JPGmodunda çe-

kilmiş bir kele- bek fotoğrafının büyütülmesi sırasında oluşangörüntüyü izliyorsunuz. İlk fo-toğraf 1/1 boyutunda iken sonfotoğraf 1/5000 boyutunda yani beşbin kere büyütülmüştür, bu-rada görüntüyü oluşturan pikseller

rahatlıkla görülmektedir. Fotoğraf:Tufan Dinarlı

formatının en önemli özelliklerin-

den biri de çekim yapıldıktan son-

ra üzerinde bazı değişikliklere izinvermesi, yani çekim sırasında olu-şan yanlış ayarları düzeltebilmeyeimkân tanımasıdır.



44

• Görüntü Boyutu ve Baskı Kalitesi

Çekim yapacağımız zaman fo-

toğraarın boyutlarını ayarlama-lıyız. İyi ve kaliteli bir baskı için büyük boyutlu çekim yapmak her zaman için en iyi yöntemdir. Çek -tiğimiz fotoğrafın görüntü kalitesive görüntü boyu arttıkça baskı ka-litesi de doğru orantılı olarak artar,

aşağıdaki şekilde bu ilişki göste-

rilmiştir.Ancak görüntü kalitesinin ve

görüntü boyunun artması yüksek megabaytlı, dolayısıyla daha bü-

yük dosya boyutları demektir. Bir seyahate giderken yedek hafızakartı alınması önerilir.



45

• Fotoğraf Çekim Anı (Exif) Bilgileri

Dijital bir fotoğraf makinesinde

deklanşöre bastığınız anda çektiği-niz fotoğrafa ait olan genişlik, yük -seklik, yatay ve dikey çözünürlük, bit derinliği, kare sayısı, ekipmanmodeli, kamera modeli, oluşturmayazılımı, renk temsili, aş modu,odak uzaklığı, F değeri, poz süresi,

ISO hızı, ölçüm modu, ışık kay-nağı, pozlandırma programı, poz-landırma dengelemesi ve ‘resmin’alındığı tarih ile saat, çektiğiniz fo-

toğrafın içine kayıt edilir. Bunlara‘Exif’ bilgileri denilir.

Bu bilgileri görmek için şu iş-

lemleri yapınız:1.Fare ile fotoğrafı seçin,2.Fareyi sağ tıklatın,3.‘Özellikler’i işaretleyin,4.‘Özet’i seçin,5.‘Gelişmiş’ seçeneğini tıklayın.Karşınıza deklanşöre bastığınız

anda fotoğraf üzerine kayıt edilen bilgileri göreceksiniz, bazı fotoğraf makineleri bu bilgilere çekilen ye-rin koordinatlarını da (GPS) ekle-mektedirler.

Fotoğrafı çektiğiniz anda üzerinekayıt edilen bu bilgiler fotoğraf

ile birlikte pek çok ortama taşı-nır. İnternet ile dünya üzerindeyayılırlar. Ayrıca İnternet üze-rinde yayınlanan fotoğrafta dahafazla bilgiye ulaşabilen prog-ramlar mevcuttur. (örneğin Pho-

toME vb.)Exif bilgileri kendiliğinden

silinmez. Bu bilgilerin kişisel bilgiler olduğunu, çekilen bir fo-toğrafın size ait olduğunu ispatedebileceği gibi, art niyetli kişi-ler tarafından farklı amaçlar içinkullanılabileceğini unutmayın.

İnternette bu bilgileri silmek

için de programlarda mevcuttur (irfanview, Remove exif vb.)



YardımcıMalzeme

ve Araçlar



47

• Üç Ayak (Tripod)

Fotoğraf makinesinde düşük

enstantane ile çekim yapmak gö-rüntünün u çıkmasına neden olur.Bu gibi durumlarda bir üç ayak kullanılması makinenin sabitlen-mesini sağlıyacağı gibi görüntü-

nün net çıkmasını da sağlar.Ayrıca üç ayak kullanılarak ge-

celeri ay ışığında ya da şehir ışık -larda fotoğraf çekmek de müm-

kündür.

• Çanta

Çanta, Fotoğraf makinesinin gü-venilir bir şekilde taşınması içingereklidir. Oldukça pahalı olanfotoğraf makinelerinin ufak tefek

çarpma ya da düşmeye karşı ko-ruyucu özelliği olan, fotoğraf ma-kinesi ile uyumlu bir çanta kullan-mak gereklidir.



48

Flaşı sadece gece değil, gündüz iç ve dışmekanda da aş kullanabilirsiniz. Parlak günışığında yüzde istenmeyen derin gölgeler olu-

şabilir, bu durumda yüzü aydınlatmak içinaş kullanarak gölgeleri yok edebilirsiniz.Güneşli havalarda insan fotoğrafı çekerkenaşınızı açarak sert olan gölgelik yerlerin yu-

muşak ışık almasını sağlayın. Bulutlu günler -de genellikle aş modunu seçin. Flaş İnsan-

ların yüzünü aydınlatır ve yüz hatlarının öneçıkmasını sağlar.

Flaşınızın aydınlat-ma mesafesi ve kılavuznumarası kullanma ki-tapçığından öğrenile- bilir, Aydınlatma me-

safesi, küçük kompak makineler için genel-likle 3 ile 5 metre ara-sındadır, daha gelişmişmakinelerde bu mesafe40 metreye kadar çıka- bilir (bu değerlerin ISO

değerlerine bağlı oldu-ğunu unutmayın)Yanda ters ışıkta aş

ile çekilerek aydınlatıl-mış bir balıkçı fotoğ-

rafı, diğer sayfada iseaşsız ve aş ile çekil-miş iki fotoğraf görü-yorsunuz.

• Harici Flaş



49

Gaziantep’te Tahmis Kahvehanesinin içinden aşlı ve aşsız çekilmişiki görünüm. Fotoğraar: Tufan Dinarlı



50

• Filtreler

Fotoğraf makinelerinde ltre-

ler değişik amaçlar için kullanılır, bunlardan ‘UV’ veya ‘Skylight’ltreler havadaki mavi renkleridüzeltmek için takılırsa da genelolarak objektieri tozdan çiziktenkorumak amacıile kullanılır. Di-

ğer ltre türleriise ‘Polarize Filt-re’ ve ‘ND Filtre’türleridir.

Polarize ltre-ler sudaki yan-sımaları veya

gökyüzünü daha parlak göstermek üzere kullanılır.

ND ltreler iseışık yoğunluğunudüşürmek amacıile kullanılan lt-relerdir.

Yandaki fo-toğrafta Deniz-li Ağlayankayaşelalesinde NDFiltre ile çekilmiş

fotoğraf görüyor -sunuz. Fotoğraf;Tufan Dinarlı



51

• Görüntünün Bilgisayara Aktarılması

Çektiğiniz fotoğraarı,

saklamak için bir bilgisaya-ra aktarmanız veya bir yazıcıvasıtasıyla bastırmanız gerek -mektedir. Bilgisayara aktarmak veya yazdırmak için gereklikablo fotoğraf makinanızı satınalırken kutu içerisinde size ve-

rilir. Bunu kullanarak görüntüleri bilgisayara aktarabilir yine fotoğ-raf makinenizi bir yazıcıya bağlı-yarak içindeki fotoğraardan seç-tiklerinizi bastırabilirsiniz.

• Fotoğraf Düzenleme Yazılımları

Dijital fotoğraf makineleri çek -tiğiniz fotoğraarı saklamak veizlemek için bilgisayara ihtiyaçduyarlar, ve ayrıca çekilen görün-

tüleri düzenlemek ve İnternette

yayınlamak için çeşitli yazılımlar gerekmektedir. Aşağıda bazı ücret-siz fotoğraf düzenleme yazılımlarıvardır.

Bunlardan en basit olanı Win-dows Resim ve Faks Görüntüleyi-cisi, Windows programı ile gelen bir resim ve fotoğraf görüntüleyi-cidir. Görüntüyü sağa-sola çevir -me, silme, yazıcıdan çıktı alma, ve

farklı kaydetme gibi basit özellik -leri vardır.

Aşağıda diğer ücretsiz fotoğraf düzenleme yazılımlarını görüyor -sunuz;

www.irfanview.com(Türkçe dil paketi var)

Picasa.google.com.tr (Türkçe kullanılabilir)

www.getpaint.net (İngilizce)www.gimp.orgImage Forgewww.rendera.netPixia

Çektiğiniz fotoğraarı ayrıcafotoğraf makinenizi televizyona bağlayara izleyebilir veya makine-nizde slayt şov ayarı ile televizyo-nunuzda gösteri yapabilirsiniz.



52

Ekran renkleri ile baskı renkle-

rinin uyumunu sağlama işlemineekran kalibrasyonu denilir.

Bilgisayar ekranları ışığının par -lak olmasından dolayı çektiğimizfotoğraardaki koyu bölgele-ri olduğundan daha açık renkli görmemizi

sağlar, ancak bu fotoğraa-rı baskıya ver -diğimiz zamanrenklerin farklı,hatta bazen fotoğ-rafın koyu bir şekilde

• Bilgisayar Ekranı Kalibrasyonu

basılmış olduğunu görürüz, bu tür

hataları gidermek ve ekranda gör -düğümüz renkler ile baskısınıy a p - tığımız fotoğrafın

renkleri arasındakifarkı gidermek

için yapılan iş-leme ekran

kalibrasyo-nu denir. Bu-

nun için İnternet-te ücretsiz programlar

mevcuttur. Aşağıda ücretsiz‘Monitor Calibration Wizard’ isim-

li programı görüyorsunuz.



GörüntüDüzenleme

(Kompozisyon)



54

Görüntü düzenleme ya da eski söyleyiş biçimi ile kompozisyonun kı-saca tanımını, ‘Ayrı parçalardan birleştirme yoluyla dengeli ve düzenli bir bütün oluşturma’ işidir. Fotoğrafta kompozisyon ise ‘Fotoğraf çer -çevesine giren objeleri göze hoş gelecek şekilde seçme ve düzenleme’işidir, olarak yapabiliriz.

Konuları düzenlerken bazı noktalara dikkat etmek gerekir, bunlar;

•Yalınlık/Sadelik •Altın Kesit veya 1/3 Kuralı•Çizgiler, Diyagonaller, Şekiller •Renk ve Objelerin Dengesi•Kadraj•Bindirme•Bakış Açısı



55

• Yalınlık / Sadelik

İlk ve belki en önemli görün-

tü düzenleme kuralı yalınlıktır.Fotoğraftaki ilgi merkezine dik -kat çekmenin yolları aranmalıdır.Bunun bir yolu, konuyu dikkatidağıtmadan ortaya çıkaracak bir fon seçmektir. Fotoğrafta öyle bir kompozisyon yaratılmalıdır ki, fo-

toğrafın çekim nedeni açık olarak

görülsün ve görüntüye giren tüm

nesneler ilgi merkezi olarak seçi-len konuyu tamamlasınlar.

Fotoğraarı yalınlaştırmak veilgi merkezini güçlendirmek için,karmaşık olmayan bir fon seçmeli,konuya yaklaşarak ilgisiz nesneler fotoğraf alanı içine alınmamalıdır.

Bu sayfada bulunan ilk fotoğraarda ana konu dağınık iken, ikinci fo-toğraarda ise objeye yaklaşınca konu çok net bir şekilde ortaya çıkıyor



56

• Altın Kesit veya 1/3 Kuralı

Her fotoğraf kompozisyonunda bir ilgi merkezi vardır. Fotoğraf çeken kişinin başlıca amacı izleyi-cinin dikkatini ilgi merkezine yö-neltmektir.

Bir kompozisyonda ilgi merkezifotoğraf karesi çerçevesine yatayve dikey olarak üçe bölünmesi so-

nucu çizgilerin kesişme noktalarıfotoğrafta ilgi merkezinin yerleş-tirilebileceği yerleri gösterir. Bunoktalara da altın noktalar denir.

Fotoğraf karesini yatay ve dikeyolarak üç parçaya böldüğünüzde,yatay ve dikey çizgilerin kesişme

noktaları fotoğrafı çekilen objeninyerleştirilebileceği noktaları göste-rir.

Aşağıdaki fotoğrafta uygun bir noktaya yerleştirilmiş amingonun

fotoğrafını görüyorsunuz.



57

Örneğin bir manzara fotoğrafın-

da, fotoğrafını çektiğiniz bir tek -neyi görüntünün tam ortasına yer -leştirdiğinizde fotoğrafınız ortadanikiye bölünür ve bütünlüğünü kay- beder.

Oysaki tekneyi altın noktaya ko-

yarak fotoğrafa dinamik bir etki

verebiliriz.

Objelerin fotoğraf karesi için-

deki yerleşimi ve ufuk çizgisiningeçtiği yer fotoğrafın niteliğini be-lirleyen önemli etkenlerden biridir.Aşağıda ufuk çizgisinin 1/3 veya2/3 den geçtiği fotoğraar görün-mektedir. (Bafa Gölü, Fotoğraf:Tufan Dinarlı)

• 1/3 Kuralı



58

• Çizgiler, Diyagonal ve Şekiller

Diyagonal (çapraz) çiz-

giler fotoğrafın akış yü-

nünü belirler. Fotoğrafınsolundan başlayıp sağ altköşeye doğru giden bir düz diyagonal de fotoğ-rafı izleyen kişinin bakışıokuma yönüyle aynı yön-

de (soldan sağa) hareketeder ve fotoğraftan akıpgider. Ters diyagonal de

ise bir obje veya lekeler yar -dımıyla kapanmış sağ taraf bakışın fotoğraf İçinde kal-masına yardımcı olur.

Kesişen diyagonaller fo-toğrafa hareketlilik katar ve bakışın tam ortada fotoğra-fın merkezinde toplanmasınısağlar.

Yatay çizgiler (deniz, ufuk çizgisi, tarlalar vs) fotoğrafa

durağan bir etki katar.

Yukarıdaki fotoğraf kör -fez depreminde çekilmiş-tir, yandaki ise İstanbulYenikapı’da çekilmiştir. Fo-

toğraar: Tufan Dinarlı



59

• Renk ve Objelerin Dengesi

Fotoğraftaki renklerin, tonların ve objeler arasındaki uyumun ya da

uyumsuzluğun dengesi, kompozisyonu oluşturan öğelerdendir. Büyüklüküçüklü objeler bir arada ve dengeli kullanıldığında fotoğrafa hareket,kontrast alanlarda vurgu katabilir.

Yukarıdaki ilk fotoğraf Karadeniz

de Ayder Yaylasınagiderken çekilmiş-tir. İkinci fotoğraf ise Kula evlerinin bulunduğu sokak,yandaki ise Demir -ci Dağlarında çe-

kilmiştir. Fotoğraf -lar: Tufan Dinarlı



60

Simetrik denge örnekleri.

Geometrik Denge örneği.

Asimetrik denge örnekleri.

Soldaki fotoğraf dengeli olması-na rağmen, ortadan ikiye ayrılmışve izleyicinin dikkatini dağıtmış-tır.

• Objelerin Dengesi



61

• Kadraj

Fotoğraf kompozisyonunda di-

ğer bir öğe kadraj yani çerçevele-medir. İlgi merkezini ön plandakinesnelerle çerçevelemek, fotoğ-rafta yer alan asıl konuyu diğer -lerinden ayırt etmek için gerekenderinlik hissini kazandırır. Bir fotoğrafta, kadraja karar vermek

konuya bağlıdır. Çerçeve olarak neyin kullanılacağı buna göre de-ğişecektir. Yanda görülen Miletantik kentindeki İsa Bey Camii buna bir örnektir.

Yanda ise Bafa Gölünde bulunanHeraklia antik kentindeki kaledengölün fotoğrafını görüyorsunuz.Fotoğraar:Tufan Dinarlı



62

• Bindirme

Daha iyi kompozisyon için

önemli olan, görüntüyü üst üste bindirmeden kaçınmaktır. Özellik -le portre fotoğraarında poz ver -dirmeden önce yalın bir fon ara-mak gereklidir.

Asıl konuya çok yakın nesneyada çizgilerin üst üste binmesi

dikkati dağıtabilir.Yanda ilk fotoğrafta görüldüğü

gibi arkadaki ağacın u çiçekleriöndeki objenin belirginliğini sağ-

lıyor. altaki fotoğrafta ise konununhemen arkasındaki bir obje dikkatidağıtıyor.

Leke öğesi : Duru bir fon önün-de ilginç bir siluet ya da koyu bir fon önünde bir leke fotoğrafçı-ya ilginç gelebilir. Altta görülenÜrdün’deki Petra Antik kentindemanastır girişinde fotoğraf çekenadamın silüeti gibi (Fotoğraf: Tu-

fan Dinarlı)

Form öğesi : Işık altında üçün-

cü boyutu, kabartısı belirginleşenkubbeler yada vücut öğeleri, fark -lı görüntüler oluşturabilir.



63

• Bakış Açısı

Farklı bakış açıları deneyin, farklı bakış açıları fotoğraarınızı ilgi çe-kici hale getirir ve etkileyiciliğini arttırır.

Yukarıda, İstanbul’daki güvercin pazarında köprünün üstüne çıkılarak çekilmiş bir fotoğraf görüyorsunuz. Güvercin satıcısı övdüğü kuşun hü-

nerlerini göstermek için -kaçmaması için- ayağına ip bağladığı güver -cini havaya doğru savurduğunda siz deklanşöre basıyorsunuz, sonuçta bu fotoğraf ortaya çıkıyor. Aşağıda ise Didim Apollon Tapınağınındakisütunların farklı açılardan çekilmiş fotoğraarı görülüyor. Fotoğraar:Tufan Dinarlı.

İstanbul,GüvercinPazarı.Fotoğraf:TufanDinarlı



64

• Fotoğraf ve Yazı

1999 - Körfez Depremi sırasında çekilmiştir. Fotoğraf: Tufan Dinarlı

Fotoğrafta yazı, çoğunlukla mizahi unsurları göstermek amacı ile kul-lanılır, sanal dünyada biraz araştırma yapınca çeşitli örneklerle karşıla-şırsınız.

Körfez depreminin olduğu yıl İzmir’de yaşıyordum. Depremi duydu-

ğumun zaman, ‘bu büyük bir yıkım ve belgelenmesi gerekiyor’ diyerek deprem bölgesine gittim, bir buçuk ay kadar kaldım ve fotoğraf çektim.Bu fotoğraar daha sonra ‘Körfez Depremi’ adıyla albüm olarak yayın-

landı.Orada kaldığım süre içerisinde pek çok olay ile karşılaştım, fotoğraf -

lar çektim, deprem sürerken çektiğim fotoğraardan sergi açtım. Ayrın-

tılarını Say Dağıtım tarafından dağıtılan albümden okuyabilirsiniz, fakat bazen bir yazının fotoğrafını çektiğinizde o size o kadar çok şey anlatır

ki, deyim yerindeyse roman gibi bir fotoğraf olur, İşte yukarıdaki fotoğ-

raftaki ayakkabı tamircisinin yazmış olduğu yazı gibi...



65

•Konuyu belirleyin,

•Farklı bakış açıları deneyin,•Çerçeve ayarını yapın,•Konuyu çerçeve içine yerleştirin,•Arka plan ve çerçeve kenarlarını kontrol edin.

• İyi Bir Kompozisyon İçin Dikkat EdilmesiGerekenler:

Pamuk tarlasında örümcek ağı - Fotoğraf Tufan Dinarlı



66

• Dijital Fotoğrafçılık Terimleri

Analog

En genel ifade ile görüntü ve sesanlamında dijital olmayan görüntüve ses sistemlerine denir.

CCD

Açılımı ‘Charged CoupledDevice’dir. Bir görüntünün oluşu-munda ‘kameralarda kullanılan bir

ışık algılama sensör çipidir’ dene- bilir. Film ya da video kaset yerinekullanılmıştır. Işık bilgisi objektif -ten geçerek bu çip üzerine düşer,renk ve şekil oluşumu bu çip üze-rinde AD konvertör aracılığıyla dadijital olarak gerçekleşerek hafıza

ünitesinde kaydedilir.Deklanşör

Fotoğraf çekmek için basılandüğmeye verilen ad.

Exposure Bracketing

Kamerada var olabilen pozlamaayarıdır. Bu ayara getirildiğindekamera otomatik olarak 3 ya da 5adet fotoğraf çeker. Her çekimde poz değerini (EV ayarını) otomatik olarak değiştirir.

Format

Dijital cihazların ve yedekle-me birimlerinin içindeki bilgilerinsilinerek sıfırlanması ve sıfırdan

kullanıma hazır hale getirilmesidemektir

Image Processing

Kamera dilinde bir görüntününkamera tarafından yakalanıp kayde-dilmesine kadar geçen işleme denir.

Image Resolution

Görüntü çözünürlüğü demektir.Genellikle 640x480, 1024x768,1280x960, 1600x1200, 2048x1536

gibi rakamlar ya da 0.3, 0.8, 1, 2.1,3.1, 4, 5, 6 milyon piksel şeklindeifade edilir. Kameralarda, fotoğra-fın hangi ebatlara kadar büyüyebi-leceği noktasında kir verir.

NEF

Nikon model fotoğraf makinele-

rinde kullanılan bir RAW fotoğraf dosya formatıdır.

Noise

Fotoğraarda lm üzerinde olu-

şan gren’e dijital görüntülerde ve-rilen ad. Çekim esnasında yeterliışık olmamasından, CCD kalitesin-

den ya da kamerada kullanılan tek -noloji zayıığından ötürü fotoğraf üzerinde yanlış algılamadan ötürüvar olan bir nevi hatalı pikseller yani kirlenmedir. Bazılarına göregece çekimlerinde yüksek ISO eş-değerli çekimlerde oluşan yanlış

algılanmış pikselleri ifade etmek -tedir.



67

• Kaynakça

www.fotobelgesel.net

www.fotografya.gen.tr www.letsgodigital.orgOLYMPUS MJU TOUGH 8000 kullanma kılavuzuPANASONIC LUMIX DMC-IX DMC-FZ30EG-S kullanma kılavuzuPENTAX K10D kullanma kılavuzu

Nikon COOLPIX P5100 kullanma kılavuzu NIKON D40 kullanma kılavuzu, NIKON D60 kullanma kılavuzu,

NIKON D80 kullanma kılavuzu, NIKON D90 kullanım kılavuzuFUJIFILM FINEPIX S1500 kullanma kılavuzuSamsung S500 S600 kullanma kılavuzuSony DSC-T700 kullanma kılavuzuCASIO EX-Z110 kullanma kılavuzu

Nikon D7000 kullanma kılavuzuSamsung ES25-ES27 kullanma kılavuzu

RICOH CAPLIO G4 kullanma kılavuzuPENTAX OPTIO OPTIO S kullanma kılavuzuKODAK EASYSHARE P750 kullanma kılavuzuLeica D-LUX 5 kullanma kılavuzuCasio Exilim Z370 kullanma kılavuzuCasio Exilim Z16 kullanma kılavuzuHP CW450 kullanma kılavuzuSony CyberShot DSC-TX5 kullanma kılavuzu

SONY CYBER-SHOT DSC-T2 kullanma kılavuzuSONY CYBER-SHOT DSC-H3 kullanma kılavuzuSONY CYBER-SHOT DSC-T70 kullanma kılavuzu



Önsözden;

“Eğer önceden fotoğraa ilgilenmemişseniz bir dijital fotoğraf makinesi aldığınızda, kutunun içinden çıkan kullanım kılavuzu, ya- bancı dillerden çeviri olduğu ve de teknolojik kavramlar içeren bir dille yazıldığından dolayı, karşımıza anlaşılması güç sözcükler yığını

olarak çıkar.2000 yılından bu yana vermekte olduğum fotoğraf kurslarında

öğrencilerimin sade ve okuduklarını anlayabilecekleri bir el kitabınagereksinimleri olduğunu fark edince bu kitabı hazırladım.”

Dijital Fotoğrafçılık El KitabıTufan Dinarlı

fotoğraf başlangıç

Documents