#21/18.11.10

Opinieblad vno-ncw Ondernemers, politiek en maatschappij

achtergrond Lokale lasten: doen gemeenten weer greep in andermans kas? 10

actueel Joan Leemhuis- Stout: ‘Te veel bezuinigd op onderkant arbeidsmarkt’ 18

achtergrond Preventieregels: brandweer vraagt wel heel veel van ondernemers 38

PowerplayHoe sterk zijn we in Brussel?

FORUM #21/18.11.102

inhoud #21

29 Vereniging• ‘NederlandenDuitslandmoetenEuroparichtinggeven’

•Personalia•Eenjaarlater:JanWillemvanBeem•UitzendbrancheneemtWajongersaan•Nieuwerondeinkrimpendzuiden•Glastuinbouwsectorkrijgtmeervertrouwenindetoekomst

•Agenda•EvenbellenmetCokkyBosman,voorzitterWerkgeversverenigingContactcenterswgcc

•TelewerkJaarprijs2010voorCarlsonWagonlitTravel

•Kritischgeluidopcongresfme-cwm

41

27

46

Rubrieken4 Opinie vno-ncw

•Tegenvallendegroeiderdekwartaal moetwaarschuwingzijn

•Overheidmoetfitblijven•DoorbraaknodiginEuropees

octrooidossier•Ambtenarenmoetenpasopplaatsmaken•Europeesbetalingssysteemsepabaartzorgen

8 Defotovno-ncw-leerstoelvanstart

15 ScheerHandje

16 &Broer‘Namijntrouwenmisteikdieverhalenwel’

20BuitenlandBeterafzonderItalië?

21 Podium•ZevenvragenaanMargaEdens,corporateresponsibilityEssent

•Uitspraken•MoetNederlandweernaardeG20?

27 DeommekeervanMarcVeldkamp,technischdirecteurSquashBondNederland

28Binnenland‘Nekuitstekenvooraanpakprobleem-jongeren’

41 DewerkkamervanRolandBruggeman,Dehulluinternationaleinterieur-,standbouwenbewegwijzering

46WereldzaakScandinaviëheeftnogstijl

FORUM #21/18.11.103

rubrieksnaam

Artikelen10 HolleBolleGijsheeftnooitgenoeg

Gemeentenbeginnendegevolgenvandeeconomischecrisisnupasechttevoelen.Minderinkomsten,dusmoeterforsbezuinigdworden.Wordtdemelkkoevandeonroerendezaak-belastingweervanstalgehaald?

12 TellenwenogwelmeeinEuropa?DriekeerteruggeflotendoorEuropa.Nogtijdensdewittebroodswekenkwamhetkabinet-Ruttevandekoudekermisthuis.WeetBrusselnogwelwatNederlandwilenandersom?Kortom:hebbenweeigenlijknogwelwattevertelleninEuropa?

18 JoanLeemhuis-StoutwilbestbezuinigenCedris-voorzitterJoanLeemhuis-Stout(brancheverenigingvandesocialewerkvoorzienings-bedrijven)zietwelietsindeplannenvanhetkabinet:eenregelingvoordeonderkantvandearbeidsmarkt.“Prima.Maar120miljoenbezuinigenisteveel.”

24 el & i:heldofantiheld?Ministeriessamenvoegen,iseending.NumoetblijkenofhetnieuweministerievanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatieookvoldoendezijnstemlaathorenindeTrêveszaal.Isel&ihetministerievoorhetbedrijfsleven?

38Brandpreventie:teveelkanookOndernemerstastenstevigindebuidelomaandeeisenvandebrandweertevoldoen.Honderdduizendeneuro’swordenbesteedaanbrandwerendevoorzieningen.Maarishetnuechtnodigomzovertegaandatdebrandweerheteenuurlangmetéénspuitwagenafkan?

42HarryMeens,brouwermetballenVandraaikontenhoudthijniet.HarryMeens,directeur-eigenaarvanAlfaBrouwerij,iseenmanvanduidelijkheid.Zegwaarhetopstaatengeenmeelindemond.“Zemogenwetenhoeikeroverdenk.Ikschaammenergensvoor.”

24

42

18

FORUM #21/18.11.104

opinie vno-ncw

Nieuweondernemers

Etnischondernemerschap:hetisgeendrama,maareenwonder.DatwasdestellingvanEwaldEngelenafgelopenvrijdagbijzijnoratieindeaulavandeUniversiteitvanAmsterdam.DeredevoeringwerduitgesprokenbijdeaanvaardingvandebijzondereleerstoelEtnischOndernemerschap,eengezamenlijkinitiatiefvan vno-ncw en de ministeriesvanel&i en ocw. Isdatnieteenbeetjeoverdrevenoptimistisch,kunjejeafvragen.Weleventenslotteineentijddathetintegratiedebatopzijnzachtstgezegdeenwattobberigkarakterheeft.Tochvaltergeenandereconclusietetrekken,steltEngelen.Enikmoethemgelijkgeven:kijkendnaardefeitenheefterdeafgelopenjareneenkleinerevolutieplaatsgevonden.Beperktehetondernemerschapvanmigrantenzichindejarenne-gentignogvooraltotdehorecaendemiddenstand,inde21steeeuwbeginthetsteedsmeerophetondernemerschapvanautochtonentelijken.Deetnischeondernemerissteedsvakereenzelfstandigweb-designer,eigenaarvaneenbloeiendict-bedrijfofuitbatervaneenketenvansupermarkten.Professioneel,winstgevendeninnovatief:precieszoalswijonzeondernemersinNederlandgraagzien.Daarmeestaandezenieuweondernemersineenoudetraditie.Ne-derlandisdefactoaltijdeenimmigratielandgeweest.Alinde17de

en18deeeuwkendeNederlandeengrotetoestroomvanmigranten.Instrumentenmakers,glasblazers,schoorsteenvegers,dienstbodenenhoveniers:zezochtenenvondenallemaalhunemplooiindelagelanden.EndanhebikhetnognietoverdeveleduizendenPortugesejodenenFranseHugenotendiehieralsvluchtelingasielzochtenenenpassanteenbijdrageleverdenaanmoderneambachten,financiëleinnovatiesennieuwetechnologie.DeimmigratievandietijdheeftNederlandveelopgeleverdaaneconomischewelvaart,internationalehandelsnetwerkenenver-sterkingvandeHollandsekoopmansgeestdoorambitie,durfengrensoverschrijdendmarktinzicht.OoknukanNederlandzichde‘luxevandichtegrenzen’nietveroorloven,zoalsEngelenterechtstelt.Nederlandmoetzichdaarominzettenommigrantenaanhetwerktekrijgenenviaslimmearbeidsmigratiedemeestambitieuzemigran-tenteboeienentebinden.Eenkwestievangoedkoopmanschap.

Bernard WientjesVoorzitter vno-ncw

Meer informatie en de volledige tekst van de oratie van Ewald Engelen zijn

te vinden op www.vno-ncw.nl, dossier Arbeidsmigratie

Tegenvallendegroeiderdekwartaalmoet echteenwaarschuwingzijn• Groei economie in derde kwartaal valt tegen • Andere landen doen het beduidend beter• Verwachting dat herstel vanzelf gaat, is niet terecht

Volgens de eerste raming van het cbs is de Nederlandse economie in het derde kwartaal van 2010 met 1,8 procent gegroeid ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Op het eerste gezicht geen slecht resultaat. Zeker niet omdat alom een groeivertraging werd verwacht vanwege het inzakken van de wereldhandel. Toch is de terugval in de economische groei (in vergelijking met het vorige kwartaal zelfs een kleine krimp) zonder meer een tegenvaller. Vergeleken met landen als Duitsland (3,9 procent), Finland (3,6 pro-cent) en het Verenigd Koninkrijk (2,8 procent) doet Nederland het namelijk opvallend slecht. Wat precies de reden is hiervan, is nog onduidelijk. Waarschijnlijk heeft het te maken met de wereldwijde terugval in de sectoren chemie en aardgas die in Nederland een belang-rijk deel van de export uitmaken.Wel positief is de aanhoudende banengroei in Nederland. Na correctie

voor seizoeninvloeden is het aantal banen in het derde kwartaal acht-duizend hoger dan in het tweede kwartaal van 2010. Er is dan ook nog geen reden om het voorlopige groeicijfer te zien als voorbode van een double dip. Niettemin zijn de cijfers wel een aanwijzing dat het economisch her-stel in de wereld en in Europa nog zeker niet robuust is. Binnen Europa uit zich dat in het wantrouwen op de financiële markten over de financiële positie van landen die in budgettair zwaar weer zitten, zoals Ierland. Het blijft daarom bittere noodzaak om strak te blijven letten op onze concurrentiepositie zowel op de wereldmarkt als in Europa. Loonkos-tenmatiging is daarvan een essentieel onderdeel. Daarnaast moeten we onverkort blijven werken aan de innovatiekracht van Nederland. Te denken dat het economisch herstel wel vanzelf gaat, is een kostbare vergissing. Dat leren de jongste cbs-cijfers maar weer eens. Ze houden hopelijk iedereen bij de les.

www.vno-ncw.nl, dossier Conjunctuur

jero

en p

oort

vlie

t

vaderverlof weer uit de la

GroenLinks-KamerlidInekevanGenthadnogsteedseeninitia-tiefwetsvoorstelvooruitbreidingvanhetvaderverlofliggen.Datwasaleerderweggestemd.MetdenieuwesamenstellingvandeTweedeKamerzietzijnuweerkansen.EensnelleinventarisatietijdenseenalgemeenoverlegmetministerKampvanSocialeZakenenWerkgelegenheidleerdehaardaternuwéleenKamermeerderheidisvooruitbreidingvanhetverlofvantweenaarvijfdagen.GroenLinks,PvdA,pvv, spenD66zijnvoor:89zetels.Opbasisdaarvandientzijhaarvoorstelopnieuwin.VanGenthadvorigjaaralinge-leverdophaaroorspronkelijkevoorstel,waarbijvaders(enandere

mogelijkepartners)tweewekenna-de-bevallingsverlofzoudenkrijgen.Ookhadzedefinancieringvanhetbetaaldverlofingevuld.Datmoestuitdeww-fondsenwordenbetaald.Opdeachtergrondspeeltdeuit-breidingvanhetzwangerschaps-enbevallingsverlofvoordemoeder,endeintroductievaneenvaderschaps-verlofinEuropeesverband.Maardatiseenzaakvanlangereadem.

volgend jaar luidt de klok

Nadriejaarketelmuziekmoethetermaareensvankomen,vindtministerDonnervanBinnenlandseZaken.Hijwilbeginvolgendjaareencollegeinhetlevenroepenwaarklokkenluidersterechtkun-nenvooradviesendoorverwijzing.DatwordtnietondergebrachtbijdeNationaleOmbudsman(wensvandeKamer)ofdeSociaalEconomischeRaad(wensvandesocialepartners),wantdaariseenwetswijzigingvoornodigendat

kostmeertijd.Hetwordtookgeenzwaaropgetuigdinstituut,wantdat kost meer geld.DeKamerwasnietwildenthou-siast.Donnererkendedathetaltijdbeterkan,maarweeseropdatervolgendjaargeldwasgereserveerdvoordeinstellingvanhetcollege.Werddatnietuit-gegeven,danzouhetverdwijneninhet“zwartegatdatFinanciënheet.Latenwehetbeteredusnietdevijandlatenwordenvanhetgoede.”EenKamermeerderheidging morrend akkoord.

hervormen van nul naar zeventien

Zeventienhervormingenwilhetkabineterdekomendejarendoorheenjagen.DeTweedeKamerkreeghetlijstjetoegestuurddoorpremierRutte.Deoppositieisvooralsnognietonderdeindruk.Zijwileennulmetingopalleterreinen,zodatdevorderingen

kunnenwordengevolgd.EneendebatmetRutte.ZelfbenoemdhervormerAlexanderPechtoldvanD66namdaartoehetvoortouw.Degedoogcoalitievoeldeaanvan-kelijknietsvoorzo’ndebat,maaruiteindelijkgingdevvdoverstag.“Alserzo’ngrotebehoefteaanis,dangaanwijdatnietblokke-ren”,zeiKamerlidAnouschkavanMiltenburg.

wandelgangen

Van Gent: vol verwachting

Hoogstetijdvooreennullijnregeldruk• Ministeries moeten begrotingsdiscipline aankweken voor

regelgeving• Regel erbij betekent regel eraf• Europese fitness-check interessant voor Nederland

Eerst maar het goede nieuws: bijna driekwart van de rijksambtena-ren vindt dat het terugdringen van de regeldruk ook in de komende kabinetsperiode een prioriteit moet blijven. Maar uit hetzelfde onderzoek waaruit dit naar voren komt, blijkt ook dat ambtenaren er niet voor voelen om in eigen vlees te snijden. De stelling dat voor elke nieuwe regel die hun ministerie verzint ze een oude moeten opruimen, kan bij minder dan een derde steun vinden. Zo wordt het dus nooit wat met het terugdringen van de regeldruk.Het zou dan ook goed zijn als Den Haag het pleidooi van vno-ncw steunt om een nullijn voor regels in te voeren. Nieuwe regels moe-ten dan gecompenseerd worden. Die aanpak lijkt sterk op de manier waarop de overheid met haar geld omgaat en dat is ook de enig juiste benadering: regels betekenen extra kosten voor ondernemers en het is niet meer dan logisch dat wanneer je op één plek de kosten ver-hoogt, je ze op andere plaatsen gaat verlagen. Het zal nog een hele toer worden om die nullijn overal goed te laten functioneren, maar het is de enige manier om ervoor te zorgen dat de regeldruk niet nog verder toeneemt.Daarnaast moet de overheid natuurlijk doorgaan met het snoeien in het bestaande regelwoud. Het nieuwe kabinet wil dat ook. Premier Rutte heeft zich voorgenomen flink te kappen in regels en procedu-res. In 2012 moet de regeldruk 10 procent minder zijn dan nu. In de daarop volgende jaren moet er nog eens telkens 5 procent vanaf.Jarenlang was Nederland voorloper bij het aanpakken van de regel-druk. Andere landen zijn gevolgd en gaan soms al verder. De Nederlandse overheid zou nu veel kunnen leren van de manier waarop de Europese Unie haar regelgeving te lijf wil gaan. Bij peri-odieke fitness-checks worden hele beleidsterreinen nagekeken op hinderlijke regels: zijn ze nog nodig, zijn ze wel effectief? Vier ter-reinen, waaronder transport, worden binnenkort als eerste onder de loep genomen. Nederland doet er goed aan dat voorbeeld zo snel mogelijk te volgen.

www.vno-ncw.nl, dossier Administratieve lasten en regeldruk

FORUM #21/18.11.105

dijk

stra

FORUM #21/18.11.106

opinie vno-ncw

DoorbraaknodiginEuropeesoctrooidossier

Ambtenarenmoetenpas op plaats maken

Laat vngdehakkennueensuithetzandhalen

• Discussie eu-octrooi loopt al bijna veertig jaar• Commissievoorstel verdient unanieme steun• Alternatief beter dan niets

Een typisch gevalletje van een hoofdpijndossier. Zo zou je de discussie over het Europees octrooi (ook wel Gemeenschapsoctrooi) inmiddels rustig kunnen betitelen. In de eu wordt al decennialang gesproken over de invoering van een ‘uniform’ octrooi. Maar helaas zonder veel resultaat. Tot dusver moet een octrooi worden vertaald in alle talen van de lid-staten. Een crime, vooral uit kostenoogpunt. De Europese Commissie heeft voorgesteld om te volstaan met een Franse, Duitse of Engelse vertaling. Maar Spanje en Italië zijn daar tegen, terwijl unanieme steun van de lidstaten nodig is. Het zou het mooiste zijn als het Commissievoorstel (alsnog) wordt ingevoerd. Dat zou een grote stap betekenen in het terugdringen van de vertaalkosten, die nu tweederde van de kosten van een octrooiaan-

vraag in beslag nemen. Maar mocht dat niet lukken, dan moeten er maar andere, minder ingrijpende stappen worden gezet. Het voorstel van minister Maxime Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en vier van zijn Europese collega’s is zo’n manier om beweging in het octrooidossier te krijgen. De vijf bewinds-lieden stellen voor het Europees octrooi bij gebrek aan steun voor een uniforme regeling dan maar in te voeren in een meerderheid van de lidstaten. Wie wil, kan meedoen. Overigens zijn – ook als voor deze weg wordt gekozen – nog de nodige hobbels te nemen. Zo moet het verzoek zoals nu door de vijf ‘voorlo-pers’ is gedaan door in totaal negen lidstaten worden gesteund. Verder is het zaak dat zo’n alternatief niet leidt tot het aanpassen van allerlei verdragen, zoals de European patent convention. Want dat zou weer extra tijd kosten. Maar een ding staat vast: beter iets dan niets.

www.vno-ncw.nl, dossier Octrooien

• Overheid moet nu aan loonmatiging geloven• Inzetten op sociaal akkoord voor overheid en markt

Ambtenarenvakbond AbvaKabo en minister Piet Hein Donner van Binnenlandse Zaken zijn de cao-onderhandelingen voor de rijks-overheid begonnen met – hoe kan het ook anders – tegenstrijdige eisen. De AbvaKabo wil er 2 procent salaris bij, terwijl Donner inzet op bevriezing van de ambtenarensalarissen voor twee jaar. Er is iets te zeggen voor Donners uitgangspunt. De ambtenaren heb-ber er immers de afgelopen jaren loon bij gekregen, terwijl het bedrijfsleven zuchtte onder de gevolgen van de crisis. Het is nu aan de ambtenaren om een pas op de plaats te maken. Ook omdat de rijks-overheid voor een grote bezuinigingsoperatie staat. Meer geld voor de salarissen betekent dat elders nog meer bezuinigd moet worden.Loonmatiging bij de overheid zal ook haar uitstraling moeten heb-ben op de cao-onderhandelingen bij andere overheden en in de markt sector. Want de crisis is nog niet voorbij en er zit nog veel onze-kerheid in de markt. Het zou wat dat betreft mooi zijn als de sociale partners met het kabinet komen tot een sociaal akkoord waarin loon-matiging en het pensioenakkoord dat door de sociale partners is gesloten hun plaats krijgen.

www.vno-ncw.nl, dossier Arbeidsvoorwaarden

• Modernisering kost echt geen tien jaar• Omgevingsdiensten kunnen volgend jaar van start

Het is mooi dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (vng) zegt de modernisering van het omgevingsrecht te steunen. Dat omvat milieu, natuur, water en ruimtelijke ordening. Maar in de praktijk blijkt de vng het proces vooral tegen te werken. Zo menen de gemeenten tien (!) jaar nodig te hebben voor het optimaliseren van de uitvoeringspraktijk. En ondertussen mag er dan geen funda-mentele wijziging van het omgevingsrecht plaatsvinden. Daar kan echt meer haast achter worden gezet. Het kabinet moet deskundigen de opdracht geven om binnen een jaar een concreet ontwerp voor een betere omgevingswet te maken. Ook bij de oprichting van de regionale omgevingsdiensten doet de vng moeilijk. Die omgevingsdiensten moeten – eindelijk – leiden tot een betere kwaliteit van vergunningverlening, toezicht en hand-having door de gemeenten. Die zien de omgevingsdiensten echter niet zitten en beroepen zich nu op de efficiencykorting op het gemeentefonds. Het bedrijfsleven mag niet langer gegijzeld worden door de onwil van de vng. De omgevingdiensten moeten gewoon volgend jaar van start gaan. En anders moet de rijksoverheid maar ingrijpen.

www.vno-ncw.nl, dossier Omgevingsdiensten

Europeesbetalings-systeembaartzorgen• Gezamenlijke betaalzone kan veel kosten besparen• Maar dan moeten wel alle lidstaten meedoen• Europese verordening moet strak geformuleerd worden

Eén markt, één betaalzone. Dat is het einddoel van het ‘Single Euro Payment Area’-project dat begin 2008 van start ging met de intro-ductie van de Europese overschrijving. De nieuwe betaalzone, die wordt getypeerd als de grootste systeemwijziging sinds de euro, moet leiden tot een aanzienlijke kostenbesparing. Het betalings-verkeer over de grenzen heen wordt dan immers net zo makkelijk als het nationale betalingsverkeer en dure nationale betalings-circuits in Europese landen verdwijnen.Dat laatste lijkt in het gedrang te komen doordat onwillige landen, waaronder Duitsland en Frankrijk, in de Europese verordening die in de maak is over sepa teveel ruimte lijken te willen houden om te blijven kiezen voor eigen duurdere betaalsystemen. Als dat het geval blijkt, ontstaat er niet één standaard voor een efficiënt beta-lingsverkeer. De efficiency-winst van één betaalzone – die wordt geschat op mogelijk 123 miljard minder kosten op termijn – komt dan niet van de grond.In dat geval schiet het Nederlandse bedrijfsleven niets op met sepa. Zeker gezien het feit dat het Nederlandse betalingsverkeer op dit moment al tot de efficiëntste en goedkoopste systemen van Europa behoort. Die kostenvoordelen mogen niet verloren gaan.Binnenkort houdt de Europese Commissie een hearing over de eisen die gesteld moeten worden aan de nieuwe Europese verorde-ning op dit gebied. De Commissie zou moeten inzetten op een strakke formulering en een duidelijke einddatum voor de verplichte definitieve overgang naar sepa.

wandelgangen

Ulenbelt: afgerekend

Zal eurocommissaris Michel Barnier (Interne Markt) erin slagen sepa over de

eindstreep te trekken?

natuur hoort bij landbouw

Hetisnogwennenmetdenieuwedepartementaleindeling.Nietiedereenvindtdatallebeleidster-reineneenlogischeplekhebbengekregen.PvdA-KamerlidLutzJacobiziethetnatuurbeleidlievernietondergebrachtbijEconomi-scheZaken,LandbouwenInnova-tie.HethoorteerderthuisbijhetnieuweministerievanInfrastruc-tuurenMilieu.StaatssecretarisvanLandbouwHenkBlekerishetdaarnietmeeeens.“Natuureninfrastructuurbijelkaarbrengen,moetjedaarblijmeezijn?”Natuurheeftvolgenshemeenverwant-schapmetdeagrarischegebieden.Danishetwellogischomdietweebijelkaartehouden.Deoppositieisnognietovertuigdvande‘natuurvriendelijkheid’vanBleker.EenbriefvanhemaandeprovincieswaseenaantalKamer-

ledeninhetverkeerdekeelgatgeschoten.Blekervraagtdaarinvoorlopigdehandopdekniptehoudenvoornatuurontwikkeling.Destaatssecretariswaszichvangeenkwaadbewust.“Ikkomnietaandebestaandenatuurgebieden.Ikzetinophetbeheerdaarvanenverderkijkenwewatnodigisaanuitbreiding.Maarwemoetenindezetijdvanbezuinigingnietge-woonopdeautomatischepilootdoorgaan.”

kamp rekent niet mee met kamer

MinisterHenkKampvanSocialeZakenenWerkgelegenheidbegintalgoed.HijlegteenmotievandeTweedeKamernaastzichneer.Daarinwerdgevraagdomaanpas-singvanderekenrentediewordttoegepastbijhetbepalenvandefinanciëlepositievanpensioen-fondsen.sp-KamerlidPaulUlenbeltvindtdathetafstempelenvanpen-sioenenenkelenalleenvanwegedelagerentestandvoorkomenmoetworden.EenmeerderheidvandeKamer,inclusiefdepvv, is dat met hem eens.NaoverlegindeministerraadzegtKampdathetkabinethetnietverstandigvindtomderekenrentenuaantepassen.Hetprobleemvanafstempelenspeeltopkortetermijnvooreenbeperktaantalfondsen,dieookmeteenandererekenrentenietuitdefinanciële

problemenzijn.Bijanderefondsenisdeproblematiekvoorlopignietaandeorde.Kampwachtdaaromlieverdeonderhandelingenvandesocialepartnersovereennieuwpensioencontractaf.Daarinwor-denookafsprakengemaaktoveranders omgaan met de rekenrente. IndienerUlenbeltvindthet“on-aanvaardbaar”datKampzijnmotienietinwilligt.Hijwileennieuwdebatmetdeminister.

7 FORUM #21/18.11.10

Bleker: natuurvriend

dijk

stra

dijk

stra

euro

pean

com

mis

sion

FORUM #21/18.11.108

rubrieksnaamde foto

FORUM #21/18.11.109

rubrieksnaam

vno-ncw-leerstoel van startAmsterdam,12november–“Hetgaatgoedmetetnischondernemerschap”,zeiEwaldEngelenafgelopenvrijdaginzijninauguraleredevoeringwaarmeehijdebijzondereleerstoelEtnischOndernemerschapaandeUniversiteitvanAmsterdamaanvaardde.Deleerstoeliseengezamenlijkinitiatiefvanonder-nemingsorganisatie vno-ncwendeministeriesvanel&i en ocw. InzijnoratiebeschreefEngelenhetgroeiendesuccesvanetnischondernemerschapinNederland.EngelensteldebovendiendatNederlandzichde‘luxevandichtegrenzen’nietkanveroorloven.vno-ncw-voorzitterBernardWientjeszeiinzijninleidingdathetzaakisomtefocussenopdevoordelenendekansendiedediversiteitinetnischonder-nemerschapbiedtvoordegroeivandeNederlandseeconomie enwerkgelegenheid.Meer informatie op www.vno-ncw.nl, dossier ArbeidsmigratieTekst:KarinBojorge|Foto:GerryHurkmans

FORUM #21/18.11.1010

actueel

Wie vult de maag van Holle Bolle gijs?

Wat doen gemeenten nu écht voor ondernemers?Veelmensenklaagdendatdelokalever-kiezingscampagnegedomineerdwerddoorlandelijkethema’senernauwelijksaan-dachtwasvoorgemeentelijkeproblemen.Forumiswélgeïnteresseerdinwatlokalepoliticidoen,endanmetnamenatuurlijkvoorondernemers.VoorafgaandaanendirectnadegemeenteraadverkiezingenheeftForumonderzochtwatdeplannenvangemeentenzijn.Eneenpaarmaandenlaterofallemooiebeloftesookechtom-gezetzijninbeleid.Ennugemeentenforsmoetenbezuinigen,isdevraag:wordtdemelkkoevandeonroerendezaakbelastingweervanstalgehaald?

www.vno-ncw.nl, dossier Lokale lasten

EenGroningseondernemerdievorigjaaralvonddathijteveelonroerendezaakbelastingbetaal-de,heeftin2011nogmeerredenomteklagen.Het Groningse college van burgemeester enwethouderswilde lokalebelastingenkomendjaarmetmaar liefst 10procentverhogen.Alsde gemeenteraad daar volgende maand meeakkoordgaat,komtGroningenmetstipbinneninde‘duregemeententop-10’.Eenvierdeplekisbinnenhandbereik,netachterhetberuchterijtjeNijmegen,Sittard-GeleenenLeidendataltijdendetop-3bezethoudt.Groningen is zekernietdeenige staddievol-gend jaar aanmerkelijkmeer gaat vragen vanzijn ondernemers. In Amsterdam gaan de ta-rievenmet5,5procentomhoog,inAlmeremet6,2eninUtrechtmet8,2.Opdiemanierlijkengemeenten de gevolgen van de economischecrisis,inelkgevalvooreendeel,terugtehalenondernemersenburgers.Gelukkig geldt dat niet overal.Terwijl alle ge-meententemakenhebbenmeteenlagerebij-

dragevanderijksoverheid,slaagteenaantalvanhen er in omdat vrijwel geheel op te vangendoorminderuittegevenenefficiëntertewer-ken.IneenstadalsBreda,diealjareneenlaagozb-tariefkent,stijgtdezemetnietmeerdandeinflatie.Rotterdamweethettariefvooreigena-ren van bedrijfspanden omlaag te brengen enzelfsNijmegen,datjarenlangbekendstondvan-wegedealmaarstijgendetarieven,kiestnuvooreenverlaging.Al isdateenbeetjeeenwassenneusomdathetbenodigdegeldvooreendeelgehaald wordt uit het ondernemersfonds datbedrijvenzelfbijeenbrengenviaeenozb-opslag.Tochlijkendeaanslagenvoor2011nogmaarde voorbodes van de storm die komen kan.Gemeentenlijkenzichnogintehouden.Datkomt natuurlijk ook doordat de meeste be-sturen pas dit jaar zijn aangetreden en col-legeakkoorden hebben gesloten vol goedebedoelingen. Daarnaast zullen veel bezuini-gingenpasvolgendjaargoedgevoeldworden.De economische crisis hakt er bij gemeenten

groningen lijkt hard op weg om voor ondernemers

de duurste gemeente van Nederland te worden.

Nu de lokale overheden ook de gevolgen van de

economische crisis beginnen te voelen, knallen

de eersten hun belasting tarieven omhoog.

Is groningen het nieuwe Nijmegen?

Tekst: Jan Buevink | Foto: Marcel van den Bergh/hh

FORUM #21/18.11.1011

Wat doen de tien grootste gemeenten volgend jaar met de ozb?

ozb-aanslag 2011 verhoging ineuro’s* in procenten

Groningen 3.210 10,3

Utrecht 2.143 8,2

Almere 2.206 6,2

Amsterdam 1.813 5,5

DenHaag 1.905 5,3

Tilburg 1.626 5

Eindhoven 1.592 3,9

Breda 1.391 1,5

Nijmegen 4.073 -2

Rotterdam 2.682 -4

*Deze tarieven gelden voor een eigenaar van een

bedrijfspand van een miljoen euro. Eigenaren

van duurdere panden zijn navenant duurder uit.

In veel steden moeten de gemeenteraden zich

nog definitief uitspreken over de plannen van hun

bestuurders. Dat gebeurt de komende weken.

ookopeenanderemanierflinkin.Nietalleenwordtermindergebouwdwaardoorerminderpanden komen waarover een gemeente kanheffen.Ookwordende bestaande pandenopveelplekkenalminderwaard.Daardoorzaleengemeente die het belastingpercentage gelijkhoudt toch minder inkomsten binnenhalen.Sommigegemeentenhoudennualvast reke-ningmeteenwaardedalingvanhetonroerendgoed. Volgens de gemeente Den Haag is dewaardevanbedrijfspandenindestadvorigjaarmet zo’n 5 procent afgenomen.Om grofwegtochdezelfdeinkomstenbinnentehalen,stelthet gemeentebestuurdanookmaar vooromdetarievenmet5procentteverhogen.

begrenzingJarenlangsteldedeNederlandseGemeentewetgrenzenaandeozb-verhogingendiegemeentenkondendoorvoeren.Erzatengrenzenaandeta-rievenengrenzenaandetariefstijging.Tweejaargeledenverdwenendieomplaatstemakenvoor

watdemacronormgenoemdwordt.Detotalestijgingvandeozb-opbrengsteninallegemeen-tensamenmagniethogerzijndaneenvoorafvastgesteldpercentage.Volgendjaar isdat3,5procentbovenopdeinflatie.Gaandegemeen-tendaaroverheendan kan hetRijk ze straffendoorminderinhetgemeentefondstestorten.Maarofdienormeengoedebegrenzeris?HetministerievanBinnenlandseZakendatonlangseenevaluatienaardeTweedeKamer stuurde,concludeertdroogjesdatde gemeenten er indeafgelopentweejaaronderbleven.Maaromnuteconcluderendatdatdoordienormkomt,gaathetministerietever.“Eencausaalverbandisnietaantetonen.”Wiedeplannenvandetiengrootstegemeen-tenvoor2011opeenrijtjezet,zietmeteendathetmetdemacronormnietluktomindividu-ele gemeenten in het gareel te houden. Datkomt natuurlijk ook doordat het een gemid-deldenormisvoorallegemeentensamen.Alsde ene gemeente probeert zijn ondernemers

teontziendoor lageretarieven inrekeningtebrengen, geeft zij andere gemeenten meermogelijkhedenomdetarievenflinkteverho-gen.De lokaleoverheden lijkendenormookniettezienalseengrenswaarzezovermoge-lijkondermoetenblijven,maarmeeralseenpercentagewaaropzeeigenlijk rechthebben.Of zoals de gemeente Eindhoven bijna ver-lekkerd in haar begroting schrijft: “Er is nogsprakevaneenonbenuttebelastingcapaciteitvan0,6miljoen.”Het wordt dus hoog tijd dat het kabinet delokaleoverheden nog eenswijstop hunver-antwoordelijkheden.Alleendoornugoedeaf-sprakentemaken,kanvoorkomenwordendatdegemeentelijkebelastingenstrakshelemaaldepanuitrijzen.

Kijk ook naar ForumVideo met premier

Mark Rutte over lokale lasten op

www.vno-ncw.nl/publicaties/forumvideo

FORUM #21/18.11.1012

omslag

Het was een warm bad, zei kersvers

premier Rutte over zijn eerste

optreden in de Europese Unie. Maar

hij bleek nog wat nat achter de oren:

de verhoging van het eu-budget gaat

tegen zijn zin volgend jaar gewoon

door. Wordt de Nederlandse stem

nog wel gehoord in de Europese

ambtenarij?

Tekst: Remko Ebbers | Foto: Olivier Hoslet/anp

hallo, hoort u mij?

Terwijl Rutte nagenoot van zijn ontmoeting met de Europese leiders, kwamen ook zijn kabinetsgenoten er achter dat ze niet alleen op de oppositie moeten letten, maar dat Europa een zo mogelijk nog steviger tegenstander is. Minister Leers (Integratie & Immigratie) en staatsse-cretaris Teeven (Veiligheid & Justitie) werden vrijwel meteen tijdens hun eerste beleidsmoment teruggefloten. Leers omdat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg Irak niet veilig genoeg vindt om er vluchtelingen naar terug te sturen, Teeven omdat de anti-kraakwet niet goed in elkaar zou zitten. Het roept de vraag op of ze in Brussel wel weten wat Nederland wil en andersom.Het geweld waarmee nationale belangen achter de schermen worden verdedigd, moet niet onderschat worden. Landen zoals Italië hebben de neiging om nationale belangen via hun Europese ambtenaren naar voren te schuiven. En dan is bijvoorbeeld het Italiaanse bedrijfsleven ineens in het voordeel. De Duitse bondskanselier Merkel aarzelde ook niet om eu-commissievoorzitter Barroso te bellen om de belangen van de Duitse ambachtelijke bakkers te verdedigen.Wil Nederland niet opgesloten zitten in Europees beleid van de grote lid-

staten, dan moet de Nederlandse stem ook doorklinken als er regels gemaakt worden in en om de Brusselse Wetstraat, het epicentrum van de eu. Dat betekent dat er voldoende Nederlanders in het ambtelijk appa-raat moeten zitten. En daar schort het wel een beetje aan. Op de 25 dui-zend euroambtenaren, zijn er zo’n zevenhonderd Nederlanders in vaste dienst of gedetacheerd door de Nederlandse overheid. Zij houden zich vooral bezig met onderzoeksbeleid en transport, maar ook met transpa-rantie van wetgeving. Kortom met de zaken waar Nederland goed in is.Het Nederlandse ambtenarenbestand in Brussel is dus wat scheef. Maar is dat erg? Ze doen waar we goed in zijn, daar kan niets op tegen zijn. Een Nederlandse topambtenaar in Brussel, Alexander Italianer (directeur-generaal op Mededinging) vindt die oneven spreiding niet zo’n groot probleem. “Als ambtenaar neem je de cultuur en de economische traditie van je land mee. Wij letten op de kleintjes en we zijn sterk in sectoren zoals transport. Als het belang van je land bij een sector ligt, is het niet vreemd dat daar ook de meeste interesse is om aan het werk te gaan.”Voor het bedrijfsleven ligt dat wel een beetje anders, vindt Truus Huis-man, directeur Europese betrekkingen van Unilever. Haar kantoor ligt

FORUM #21/18.11.1013

hallo, hoort u mij?

strategisch om de hoek van het Europese machtscentrum. Een bedrijf heeft vrijwel nooit met één eurocommissaris tegelijk te maken. “Het onderwerp etikettering valt onder het directoraat voor Gezondheid en Consumenten (sanco), maar ook Landbouw, Handel, Interne Markt en Ondernemingen bemoeien zich er mee.” En dan is het belangrijk dat overal Nederlanders zitten.En Huisman ziet niet alleen lacunes op plekken waar weinig Neder-landse belangen liggen. “Nederland is heel erg sterk in voeding; het is niet voor niets door de Nederlandse regering uitgeroepen tot een van de sleutelgebieden. Nederlandse ambtenaren hebben daar veel sneller affiniteit mee dan collega’s uit andere landen. Maar Unilever heeft in dat kader ook veel te maken met sanco. Daar zijn weinig Nederlanders, dus daar zien we ook weinig inbreng van de Nederlandse kant. De ver-deling over de hele organisatie zou verbeterd kunnen worden.”

zwakke sectorenVoor het plaatsen van de juiste Nederlandse ambtenaar op de juiste Europese plek, heeft de Nederlandse Permanente Vertegenwoordi-

ging in Brussel al sinds 2002 een speciale ‘lobbyist’. Deze functie is indertijd mede onder invloed van vno-ncw tot stand gekomen. Doet Peter Kok zijn werk wel goed bij zo’n eenzijdige vertegenwoordiging?“Het is echt niet zo dat lidstaten hun mensen even op strategische plekken kunnen plaatsen”, zegt Kok. “Het benoemingenbeleid gaat helemaal onafhankelijk, veel objectiever dan vaak wordt gedacht. Ik houd de vacatures in de gaten en kijk of ik daar geschikte mensen voor weet. Ik vraag die mogelijke kandidaten om te solliciteren, maar ik ga ook wel bij directeuren langs om mensen onder de aandacht te bren-gen. Doorgaans moet je je er niet teveel mee bemoeien, dat werkt eer-der contraproductief.”Maar waarom concentreert Kok zich niet op de ‘zwakke’ sectoren? “Onze strategie is soms gewoon opportunistisch”, legt Kok uit. “Dat klinkt negatief, maar ik bedoel dat we de kansen proberen te grijpen zodra die zich voordoen. Het heeft niet veel zin een strategie te bepa-len, wij bepalen het vacaturebeleid niet, dat doet Europa. Je kunt wel gaan voor een bepaalde sector, maar als daar geen vacatures komen, heb je niets bereikt.”

FORUM #21/18.11.1014

omslag

De verdeling over de organisatie hangt ook af van de beschikbaarheid van kandidaten, betoogt Kok. Wie bij de eu wil werken, moet eerst door een langdurig en zwaar aanmeldingstraject: het concours. Neder-landers doen daar in verhouding niet erg enthousiast aan mee. Wie slaagt voor het concours kan overal binnen de eu-organisatie aan de slag. Zonder concours blijft de deur vrijwel dichtNederlanders moeten dus over de hele linie enthousiast gemaakt wor-den om in Brussel carrière te maken. Kok traint gegadigden voor het concours. “De zaak is niet dat Nederlanders lui zijn, geen zín hebben om mee te doen. Wij kennen het systeem gewoon niet, dat is een drempel. In het buitenland, zoals Frankrijk, is het heel normaal om na je afstuderen eerst een half jaar te blokken voordat je ambtenaar kunt worden. Daar is de drempel veel lager. Maar het is gewoon een zaak van oefenen, oefenen, oefenen. Daar zijn boekjes voor.”Enthousiasmeren voor Europa op zich is niet zo hard nodig. Neder-landse deelnemers slagen bovengemiddeld vaak voor het concours, zijn dus erg gemotiveerd. Als eerst die kennismaking er maar is. De huidige directeur-generaal voor Onderzoek en Ontwikkeling in de eu is een goed voorbeeld, vindt Kok: “Robert Jan Smit is eerst gedeta-cheerd geweest namens Nederland bij de eu. Daarna heeft hij het con-cours gedaan en toen opgeklommen in de organisatie.”

poortMoet het concours, berucht geworden vanwege de lange duur en de nadruk op theoretische feitjes over de geschiedenis van de eu, dan niet beter afgeschaft worden als het zo’n hinderpaal is? Kok is ervan overtuigd dat Nederlanders zich op alle terreinen kunnen meten met andere kandidaten, dus dat zou de toestroom breder kunnen maken. Daar is Kok niet zo voor. Volgens hem garandeert het systeem dat er een zekere geografische spreiding blijft, naast kwaliteitseisen. Het grootste land levert zo weliswaar de meeste ambtenaren, maar de kleintjes worden niet weggedrukt. Laat staan dat er ineens een mas-sieve club Polen op Landbouw zit.Ook Alexander Italianer, ziet niet veel in het afschaffen van het con-cours. Er moet een selectie aan de poort blijven, denkt hij, om ervoor te zorgen dat het er eerlijk aan toe gaat bij het verdelen van baantjes. “Doe je dat niet, dan is er een enorm risico dat via vriendjespolitiek allerlei ongewenste elementen binnenkomen”, meent hij. “Dan is het concours misschien wel het minst slechte systeem.”Italianer heeft goede verwachtingen van de vernieuwingen die David Bearfield, directeur van het Europees wervingsbureau epso met ingang van dit jaar heeft doorgevoerd. “Er wordt tijdens het concours meer ingegaan op capaciteiten, het is nu ook in sommige gevallen

Tussen haakjes staat uit welke landen de meeste hoge ambtenaren op het betreffende Commissariaat komen

Europese Nederlanders

Nederlandersambtenarenhebbenbijdeeu ongeveer3,4procentvandefunctiesinhanden.Datisongeveerinrelatietotdebevolkings-groottevanNederlandtenopzichtevanhetEuropeestotaal.VandehogerelagenishetaandeelNederlanders4,4procent,da’sdusbovenproportioneel.IndiehogerelagenzittenNederlandersindedirectoraten-generaaldievanoudsherbe-langrijkzijnindeeu(Landbouw,Mededinging,Industrie)enminderinrecentbelangrijkgewor-den dg’szoalsMilieu.Zezijndaargekomendoorgestaagpromotietemakenendatbetekentookdathetouderottenzijn.Hetcontingentvergrijst.Maarhetbedrijfslevenwilpratenmetdeambtenarendiehetbeleidschrijven,dusnietpersedeleidinggevende.Danmoeterookopdatniveaueengoedespreidingzijn.SamenmetdevergrijzendeNederlandseeuropopulatiebetekentditdathetextrabelangrijkisomvooraanwasteblijvenzorgen.Opvallend:Nederlandheeft22ambtenarenpermiljoeninwonersvanheteigenland.Belgiëmaarliefstnegentig,Griekenland52enPortugal35permiljoen.

44

36

2730

50

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

16 1512

2

10

Landbouw (n:België)

Mededinging (n:Duitsland)

Regionaal beleid(n:Frankrijk)

Budget (n:België)

Industrie (n:Duitsland)

Waar zitten de ‘hoge’ Nederlanders?

bron

:hetfinancieeledagbladenbinnenlandsbestuur

Nederland

Lidstaatmetdemeestehogeambtenaren

FORUM #21/18.11.1015

Handje Relletjeaandeanderekantvandewereld.First ladyMichelleObamaschudtdeIndonesischeministervoorcommunicatieeninformatiedehand.Diewordtdaaropaangesproken:hijzoualsstrengmoslimtochgeenvreemdevrouweneenhandgeven?Deministerverdedigtzichdoortezeggendathijdatookvanplanwas,maardatmevrouwObamazijnhandaltepakkenhad.Optv-beeldenisechterteziendathethandcontactwederzijdsis.

Tja,datkunjekrijgenalsjehetgrootstemoslimlandterwereldbezoektomdeeconomischebandenaantehalenennadertotelkaartekomen,alsmoslimsenAmerikanen.Datlaatstemaaktehetincidentextrapikant.NogevenafgezienvandevermeendeislamitischeachtergrondvanBarackObama,diehijzouhebbenopgedaantijdenszijnjeugdjareninIndonesië.

Delesisdatjealshoogwaardigheidsbeklederoveralrekeningmeemoethoudeninhetbuitenland.MarkRutteheeftalsogenschijnlijkvoordeeldathijpartnerloosis.Diekandanookgeenverkeerdemensendehandschudden.Maarhetontbrekenvaneenpartnerkanopzichzelfweerredenzijntotvraagtekens inhetbuitenland.Waaromheefthijgeenvrouw?Isie…?

InNederlandisdevrijgezellenstatusvanRuttezogenaamdgeenissue,maarPeterRehwinkel,PvdA-burgemeesterinGroningenenauteurvanhetboek‘Getrouwdmetdepremier’,verteldeonlangsdathijtijdensdelaatsteverkiezingscampagnedooreenhogePvdA’erwasaangespoordomeenpolitieknummertemakenvanhetontbrekenvaneenmevrouwRutte.MetdaarbijnatuurlijkdesuggestiedatRuttehomois,watdatverderdanookinpolitiekezinzoumoetenbetekenen.

PikantinditverbandisdatRehwinkelzelfhomoisendatvoormaligpartijleiderWouterBoslangetijdisachtervolgddoorhetgeruchthomotezijn.Rehwinkelweigerdeinelkgevalmee tedoenaanwathijzagalseenstaaltjecampagnevervuiling.

Eenhomoalspremier.HetzoueeninteressantetestcasezijnindezenieuwetijdvanOostversusWest.IkzieerGeertWildersvooraanomeenhomonaarvorenteschuivenalspremier,louteromtekijkenhoehetislamitischebuitenlandregeert.HadPimFortuynhettotpremiergeschopt,danhaddenwedeproefop desomkunnennemen.HijhaddieIndonesischeministerwaarschijnlijkvolopdemondgezoend.

Paul Scheer

column scheer

dik

nic

olai

mogelijk om het concours te doen voor hogere graden en het is makke-lijker om er tijdelijk uit te stappen. In zo’n geval geeft de eu nu een baangarantie voor onbeperkte tijd. Ambtenaren die wat ervaring wil-len opdoen in het bedrijfsleven, kunnen altijd terugkomen.” Hij lacht: “Ik heb een ambtenaar die een succesvol krimischrijfster is. Daarmee is ze financieel misschien wel beter af dan hier.”Kortom, wil je een beetje meedoen in het Europese overleg, dan moe-ten overal Nederlandse ambtenaren zijn, die vanuit hun eigen achter-grond en kennis inbreng hebben bij het maken van beleid. Dat is niet alleen een taak voor matchmaker Peter Kok, maar ook van de hele Nederlandse overheid, die haar ambtenaren moet stimuleren om over de grens naar Brussel te kijken. Goed voor hen, goed voor ons.Truus Huisman van Unilever: “Het is een goed signaal dat de Neder-landse Permanente Vertegenwoordiging bij de eu onlangs in de buurt van het parlementsgebouw is gaan zitten. Dat laat zien dat Nederland de eu belangrijk vindt en dat ze het belangrijk vindt dat de Neder-landse belangen goed worden behartigd. Zichtbaarheid is cruciaal.”

www.vno-ncw.nl, dossier Europese Unie

vno-ncw in Brussel

GrotebedrijvenhebbenkantoreninBrusselwaarzijdeEuropeseCommissievoorzienvaninformatie.Maarookvno-ncwheeftereenkantoor,vlaknaasthetEuropeesParlement,metsindskortdeNederlandsePermanenteVertegenwoordigingomdehoek.DezeskoppigestafhoudtvoorhetNederlandsebedrijfslevenbijwelkeonderwerpenindeschijnwerpersstaan.DaarnaastwordendoorBureauBrusselontmoetingengeorganiseerdmet(Nederlandse)ambtenarenenEuroparlementariërsomuitteleggenwatdegevolgenvanEuropeesbeleidkunnenzijnvoorhetNederlandsebe-drijfsleven.vno-ncwtrektinBrusselveelopmetBusinessEurope,deEuropesefederatievanondernemingsorganisaties.

Tussen haakjes staat uit welke landen de meeste hoge ambtenaren op het betreffende Commissariaat komen

FORUM #21/18.11.1016

& broer

naam Leo Ammerlaanactiviteit Plantenkwekerijopgericht 1968vestigingsplaats Bleiswijkmedewerkers Tachtig vast en, afhankelijk van het seizoen, dertig tot honderdvijftig uitzendkrachteneigenaren Ilone Ammerlaan (49) en broer John Ammerlaan (47)

Ondernemen zit in de genen. In deze serie vertellen ouders, kinderen, broers en zussen die samen of ieder een eigen bedrijf hebben over hun overeenkomsten en verschillen.

FORUM #21/18.11.1017

Ilone Ammerlaan (49)“Thuis waren we met vijf kinderen. Ik had een oudere broer die blind werd en op zijn veertiende naar een internaat ging. Feitelijk was ik toen de oudste. Alles heb ik moeten bevechten: ik was de eerste die wilde uitgaan, de eerste met een brommer. Toen ik van plan was te gaan samenwonen, vroeg mijn vader of dat wel nodig was. Dus ging ik op mijn 21ste braaf trouwen. Mijn beide jongere zussen hadden het een stuk makkelijker, voor John gold dat ook. Vroeger was hij wel een beetje een uitgekookte die nooit meer deed dan nodig was. Ik kan me bijvoorbeeld niet herinneren dat hij ooit koffie of thee zette. Als hem gevraagd werd in het huishouden te helpen, was zijn standaardreactie: ‘Maar ik werk al in de tuin’.”“We spreken eigenlijk nooit over onze kassen maar altijd over de tuin. Vroeger deden we dat ook al. Na mijn trouwen miste ik die tuinverha-len wel. Vrij snel na de middelbare school was ik bedrijfsleider gewor-den op een reisbureau, maar ik voelde dat de reiswereld niet mijn wereld was. Als wij weer iets leuks voor onze klanten geregeld had-den, kregen ze soms toch een rotvakantie omdat onze partner in Spanje zijn dag niet had. Toen mijn vader vertelde dat zijn bedrijfsleider ver-trok, zei mijn man: ‘Ik weet nog wel iemand.’ Zo ben ik hier binnenge-komen. Een deel van mijn tijd werkte ik als teler van kerststerren, tomaten en aubergines, een ander deel op kantoor. Daar zag ik dat som-mige zaken beter konden: facturen gingen allemaal nog met de type-machine. Om nog eens in de avonduren de hogere agrarische school te doen, daarover heb ik eigenlijk nooit nagedacht. Wel cursussen perso-neelsmanagement, want dat vond ik veel interessanter.”“John is hier verantwoordelijk voor de productie en de verkoop. Hij is constant bezig om nieuwe afzet te zoeken en zit in allerlei netwerken. Natuurlijk vindt hij dat ook gezellig, maar hij houdt wel zijn doel voor ogen. Altijd heeft hij het over wat we hier doen. We proberen hier een zo open mogelijke relatie op te bouwen met de buitenwereld: met afnemers, collega’s, concurrenten. Dat is heel productief. Soms heeft hij dan iemand ontmoet die drie maanden later opeens belt omdat hij ons weer met iets verder kan helpen.”

John Ammerlaan (47)“Mijn zus heeft meer van mijn moeder. Ze is duidelijker, besluitvaar-diger en sterker in haar uitspraken. Als ze iets vindt, zegt ze dat met-een. Ik ben terughoudender. Ik kan wel snel denken, maar dat wil nog niet zeggen dat ik mijn mening meteen op tafel leg. Zij is ook meer een gevoelsmens. Ik slaag er beter in om zaken en emotie te scheiden. Als er iets speelt, vraag ik me eerst af: wat is nu eigenlijk de kern van de zaak?”“Het belangrijkste deel van de bedrijfsvoering hier is de planning. Elke vierkante meter moet je zo goed mogelijk benutten. We hebben korte teelten van vier tot acht weken en een duidelijk teelplan. In het voor-jaar staan hier de zomerbloeiers, in de zomer de potplanten, in de herfst komen de kerststerren en in de winter de groenteplanten. Alles wat we produceren, hebben we vooraf al verkocht. Dat is mijn taak: ik moet er voor zorgen dat de kas volgepland staat en dat dat ook allemaal weer verkocht is.”“Vroeger trok ik meer naar mijn vader dan naar mijn moeder. Helpen in huis deed ik nauwelijks. Ik had meer een klik met de tuin waar ik op zaterdagochtend meewerkte. Dat patroon zie ik nu ook bij mijn eigen zoons. Klinkt misschien wat traditioneel maar het zal wel met het onderscheid tussen mannen en vrouwen te maken hebben. Mijn vader heeft nooit gezegd dat ik het hier moest overnemen. Dat idee ontstond langzamerhand toen ik op de hogere agrarische school zat. Toen ik daarna in de zaak kwam, werkte mijn zus er al een jaar. Met mijn vader, de boekhouder en de verzekeringsagent hebben we een plan gemaakt om in zes jaar tijd het bedrijf over te nemen. Mijn andere zussen waren destijds nog te jong om daarin mee te doen.”“Mijn zus is hier begonnen als kweker maar daar ligt niet haar groot-ste motivatie. Ze is een echt mensenmens en goed in organiseren: bedrijfsuitje, teammiddag we onlangs onze organisatie wat meer op aangepast. We hebben vier anderen en. De afgelopen jaren zijn we gegroeid van 10 tot 25 hectare. Daar hebben verantwoordelijk gemaakt voor de vier basisprocessen. Ilone en ik kunnen dan meer focussen op de grote lijn.”

‘Namijntrouwenmisteikdieverhalenwel’Vijftig voetbalvelden groot is het inmiddels. Het kassencomplex van broer en zus

Ammerlaan lijkt nauwelijks nog op het bedrijf waarmee hun vader in 1968 begon.

“We hebben het nog altijd over de tuin.”

Tekst:JanBuevink|Foto:JeroenPoortvliet

FORUM #21/18.11.1018

actueel

‘Deze groep zal altijd hulp nodig hebben’

Er moet één regeling komen voor de onderkant van de

arbeidsmarkt. Prima, zegt Joan Leemhuis-Stout, voorzitter van

de branchevereniging van de sociale werkvoorzieningsbedrijven.

Maar dan niet met zo’n forse bezuiniging als het kabinet heeft

ingeboekt. “Die is gebaseerd op een denkfout.”

Tekst:PaulScheer|Foto:JeroenPoortvliet

Mensen die zich aan de onderkant van de arbeidsmarkt bevinden, vallen onder verschil-lende regelingen. Zo is er de Wet sociale werk-voorziening (wsw), de Wajong (jonggehan-dicapten) en de bijstand. Het kabinet wil daar één regeling van maken, gericht op het – naar vermogen – aan werk helpen van zoveel mogelijk mensen. Het moet één van de grote hervormingen van dit kabinet worden. Cedris en Divosa, de brancheverenigingen van de wsw-bedrijven en de sociale dien-sten, kwamen een paar maanden eerder met een soortgelijk voorstel. Aan Cedris-voorzit-ter Joan Leemhuis-Stout de vraag of dat mis-schien een vlucht naar voren was. “Nee, we waren hier al twee jaar geleden mee bezig, samen met de gemeenten en het uwv, de uit-voerders van de bijstand en de Wajong. Samen voeren we drie regelingen uit, terwijl de doelgroep ongeveer hetzelfde is. Dat is ingewikkeld en kan onrechtvaardig uitwer-ken voor mensen uit de verschillende catego-rieën. Het kan simpeler, met één loket voor werkgevers.”

Efficiënter betekent goedkoper. Dus bezuinigen is logisch. “Het is niet vreemd om bezuinigingen in te boeken, want je haalt er de improductieve overlap uit. Het gaat mij wel om de máte van bezuinigen. De wsw, de Wajong en de bij-stand moeten het met 880 miljoen euro min-der doen. Dat is te veel en staat haaks op het streven – van ons én van het kabinet – om meer mensen aan het werk te helpen.”“De bezuinigingen zouden in elk geval getem-poriseerd moeten worden, want nu krijgen we als branche in één keer 120 miljoen in 2011 opgelegd. Het kabinet gaat er daarnaast van-uit dat werkgevers meer mensen uit de soci-ale werkvoorziening in dienst nemen. Dat is een denkfout. Het is voor deze mensen niet weggelegd om als een reguliere werknemer te functioneren. Ze zullen altijd een zekere vorm van begeleiding en opleiding nodig hebben. En als ze in dienst worden genomen, gelden de gangbare werknemersrechten bij ziekte en ontslag. Werkgevers schrikken daar-voor terug.”

Begrijpt u die houding? “Helemaal. Daarom zetten we in op detache-ring van wsw’ers bij bedrijven. Dat gebeurt al bij een kwart van de circa honderdduizend wsw’ers. Wij kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat iemand binnen twee jaar van nul tot 60 procent inzetbaar is bij bedrijven. Werkgevers krijgen die resterende 40 pro-cent financieel gecompenseerd. Gaat het niet goed, dan lopen zij geen risico. Vooral bij mensen met een psychische aandoening zie je nog wel eens een terugval. Die komen dan weer bij ons.”

Maar detachering kost eerder meer dan minder.“Ja. En als we moeten bezuinigen, kunnen we dus minder investeren in het aantal men-sen dat we aan werk proberen te helpen, ter-wijl er al negentienduizend mensen op de wachtlijst staan. Dat werkt negatief door. De mensen die we straks niet kunnen helpen, zijn op termijn nodig als de arbeidsmarkt weer krapper wordt. Hun afstand tot die

FORUM #21/18.11.1019

arbeidsmarkt is dan onevenredig groot. Als deze mensen hun structuur kwijtraken, krijg je allerlei problemen thuis, met ziekte, versla-ving en schulden.”“We zouden uit bezuinigingsoogpunt men-sen die nu gedetacheerd zijn terug kunnen halen om bij de wsw-bedrijven productie te draaien. Maar dat lijkt me niet de bedoeling.”

wsw’ers krijgen nu 130 procent van het minimumloon. Kan er niet worden bezuinigd op de cao? “Laat ik het zo zeggen: ik vind het niet erg om daarover te praten, in eerste instantie met de vakbonden. Met het oog van nu kun je anders naar de huidige cao kijken. Maar het is moei-lijk om aan verworven rechten te tornen. Dat wordt toch gezien als degradatie. Ik denk ove-rigens dat de cao afloopt als de nieuwe rege-ling er komt. Ik ga ervan uit dat dat in deze kabinetsperiode gaat lukken.”

Wie gaat de regeling uitvoeren? “We zien de wsw-bedrijven als het centrum

van expertise voor deze groep van werkne-mers. Het uwv kan de centrale taken van de Wajong blijven uitvoeren: de keuring en de uitbetaling van de uitkering. De uitvoering van de Wajong kan door de gemeenten wor-den verzorgd. Je ziet nu al dat de sociale dien-sten tegen de wsw-bedrijven aan kruipen.”“De inzet blijft om zoveel mogelijk mensen aan het werk te helpen. Niet alleen omdat we straks iedereen nodig hebben, maar ook omdat het maatschappelijk verantwoord is om deze mensen werk te bieden. Werkgevers zouden daar per branche afspraken over kun-nen maken, bijvoorbeeld over een bepaald percentage aan wsw’ers per bedrijf.”

En als dat niet werkt een quotum? “Nee, quota stel je in voor suikerbieten en melk, niet voor mensen.”

Meer met minder

Hetkabinetwildekomendevierjaarmetdesamenvoegingvandrieregelingen(wsw,Wajongenbijstand)880miljoeneurobezuinigen.Nietallemensendieonderderegelingenvallen,wordengeraakt.DeWajong-uitkeringvan75procentvanhetminimumloonblijftvankrachtvoorvolledigenduurzaamarbeidsongeschikten.Ookdehuidigewsw-populatieblijftongemoeid.Enwiedeindicatie‘beschuttewerkplek’krijgt,houdttoegangtotdewsw. Deonderkantvandearbeidsmarktteltzo’n340duizendmensenindebijstand,bijnatweehonderdduizendWajongersenongeveer104duizendwsw’ers.Daarisnuintotaalzo’n12miljardeuromeegemoeid.

FORUM #21/18.11.1020

buitenland

BeterafzonderItalië?

Het werd even stil in het land toen bestuurs-voorzitter Sergio Marchionne van Fiat onlangs in een televisie-interview zijn kijk op de zaak gaf: Fiat zou veel beter af zijn zonder Italië. Alle activiteiten in het thuisland maken name-lijk verlies en dat lijkt op korte termijn niet snel te veranderen. Marchionne – zelf half Italiaan, half Canadees en sinds 2004 de baas van Fiat – had zijn pij-len vooral gericht op de Italiaanse vakbonden. Die liggen in zijn ogen teveel dwars bij zijn plannen om de fabrieken in Italië productie-ver te maken. Die plannen betekenen minder lange pauzes, aanpak van het in zijn ogen onterecht hoge ziekteverzuim en een flexibe-lere inzetbaarheid bij de ploegendiensten. Volgens Marchionne hebben de vakbonden niet eens meer het recht de boel te traineren omdat ze een minderheid van het personeel

vertegenwoordigen. Maar de boodschap van Marchionne werd vooral ook gezien als kri-tiek op Italië, de Italianen en hun politieke lei-ders. Italië zou simpelweg niet de cultuur meer hebben om een goed ondernemerskli-maat te creëren. Grote bedrijven – zoals Fiat – gaan liever naar elders. Economen en andere ondernemers vielen Marchionne bij. “Italië dreigt het land te wor-den waar de groei altijd nul komma nog wat is”, zei professor Mario Deaglio van de uni-versiteit van Turijn. President Emma Marcegaglia van Confindus-tria veegt al maanden de vloer aan met het economische beleid van de huidige regering. “Italië is verlamd. Het parlement functioneert niet meer. Deze regering doet niet wat hij moet doen. Het bedrijfsleven wordt ongedul-dig.” Nadat premier Silvio Berlusconi begin

deze maand in een nieuw seksschandaal was beland, voegde ze eraan toe: “Ik hoop dat Italië zijn waardigheid behoudt. En blijft gelo-ven in de staat.”Het is lang niet alleen de huidige regering die verantwoordelijk is voor het uitblijven van een economisch herstel in Italië waar de economie in de rest van Europa alweer wat aantrekt. “Ita-lië heeft sinds 1997 flink wat vertraging opge-bouwd in het proces om de economie te moderniseren”, zei voormalig eurocommissa-ris Mario Monti in Corriere Della Sera. “Onder zowel centrumlinkse als centrumrechtse rege-ringen.” Volgens Monti ontbreekt het in de politiek aan de cultuur om een sterke markt-economie te creëren met een sterke overheid die regels stelt en zorgt dat ze worden nage-leefd. Daarnaast schiet het met de liberalise-ring van veel markten niet op. De huidige rege-ring draaide enkele liberaliseringsprojecten van de vorige regering – zoals in de advocatuur en bij apotheken – zelfs terug. Na zijn donderspeech vertrok Marchionne naar de Verenigde Staten. Italiaanse politici waren woest want Fiat kreeg decennialang een miljardensteun en moest dus niet mop-peren. Geen van hen voelde zich verantwoor-delijk voor de problemen die Marchionne had geschetst.

Berlusconi slaagt er maar niet in de economie op de rit

te krijgen. Italië wordt het land van nul komma nog

wat groei. “Italië is verlamd.” En zo langzamerhand

raakt het geduld van het bedrijfsleven op.

Tekst: Maarten Veeger | Foto: Antonio Scattolon/hh

De regering van premier Silvio Berlusconi doet niet

wat hij moet doen tot ergenis van ondernemers

FORUM #21/18.11.1021

podium belrondje

Marck Hagen | Wuvio Chemicals | De Lier

‘Maakt me niet uit’“Hetmaaktmijeerlijkgezegdnietzoveeluitofwedaaraan tafel zitten of niet. Het belangrijkste is dat onzebelangenverdedigdwordenenvolgensmijkanDuitslanddatnet zogoed.Wemoetenhet allebeivandeexporthebben,wezittensamen indeeurozoneenhebbennuhetzelfdeprobleem:deChinezenenAmerikanendiedekoers van hun munt naar beneden brengen waardooronzeproductenveelduurderworden.”

“DatKoreavoorallandenuitderegiouitnodigtomaantesluitenbijdeG20,snapikwel.IkdenkdathetvooronsookweermakkelijkerwordtbijdevolgendebijeenkomstdieFrankrijkorganiseert.Maaraanschuivenaandietafelisniethetbelangrijkste.IkdenkdatderegeringmeerkanbereikendoorambassadeursvanlandenalsChinaendeVerenigde Staten op het matje te roepen en door de publiciteittezoeken.LaatRutteenDeJagermaarroependat ze achterMerkel staan. Dat versterkt haar positie,danheeftzeweereenlandjeextraachterzich.”

Maarten van Randeraat | Granuband | Amsterdam

‘Braafste jongetje ontbreekt’“Alswebijeerdereontmoetingenwelwarenuitgenodigd,ishetvreemddatweernunietbijzaten.Ikzouweleenswillenwetenwaarom. IsdatechtomdatwevertrokkenzijnuitAfghanistan?Alsdatzois,vindikdateenkwalijkezaak.Onsoptredendaarheefteenflinkvermogengekost.Opandereterreinenzijnweookhetbraafstejongetjevande klas: we zijn een grote sponsor van internationaleorganisaties en lopen voorop met milieu- en uitstoot-

regels.Het isnatuurlijkgekdatdatbraafste jongetjeervervolgensnietbijmagzijnalsdeG20bijelkaarkomt.”“Alshetzoisdathetlanddatdebijeenkomstorganiseertvooreengrootdeelkanbepalenwiemagaanschuivenenwieniet,hebbenwenatuurlijkmeerkansalsdeFransenstraksdevolgendetoporganiseren.Datistocheenbuur-land.Nederlandzalzijnbestmoetendoenomdaarvoorwel een uitnodiging te krijgen. Je moet er altijd voorzorgen dat je aan tafel zit als daar belangrijke zakenbesprokenworden.”

Saskia Geraerts | Finq (coaching) | Vught

‘Verontwaardiging zó Nederlands’“HetiswelweertypischNederlandsomverontwaardigdte zijn als je nietwordt uitgenodigd.Dandenk ik: ‘Wathebben we nou gepresteerd dat we zo’n uitnodigingverdiendzoudenhebben?’Webehorenniettotdetwintiggrootstelandenenzogoedgaathetopditmomenthierookniet. Ik zou zeggen: ‘Zorgeerstmaareensdat je jeeigenlandopordehebtvoordatjebijiemandandersopvisite gaat. Er is nog voldoende te verbeteren in het

onderwijsendezorg.’InSeoulginghetnuvooraloverdekoersvandemuntenendevraagofChineseproductenniettegoedkoopzijn.IkweetechtnietofNederlandaandiediscussieveelhadkunnenbijdragen.Vanvorigebijeen-komstenkanikmeniksherinnerenwaarvanikdenk:‘Datkomtomdatwijerbijgeweestzijn.’VanmijhoeftNeder-landdanooknietechtzijnbesttedoenomweeruitgeno-digdteworden.Deenigeredenismisschienomnogeensuittekunnenleggenhoeonsraregedoogkabinetinelkaarzit.Verder is het veel verstandigerom als eenverenigdEuropaoptetreden.”

Moet Nederland weer naar de G20?Bij de eerste bijeenkomsten van de twintig belangrijkste landen ter wereld

mocht Nederland ook aanschuiven. Maar voor de top in Korea waren we niet

uitgenodigd. Is dat erg en moeten we ons best doen weer een voet tussen de

deur te krijgen? Hoe kijken ondernemers daar tegenaan?

Tekst:JanBuevink|Foto’s:fmax

FORUM #21/18.11.1022

podium zeven vragen aan

Verwacht de samenleving te veel van bedrijven als het om mensenrechten gaat? “Vaak wel. Vorig week was hier nog een dis-cussiebijeenkomst over in De Balie. In de aan-kondiging las ik de zin dat de rol van het bedrijfsleven cruciaal is als het gaat om men-senrechten, met name in ontwikkelingslan-den waar een zwakke staat is. Dan denk ik: overheid en bedrijven hebben inderdaad beide een verantwoordelijkheid, maar wel een andere. Wat dat betreft ben ik erg blij met het rapport van vn-adviseur John Ruggie die die taakverdeling heel expliciet maakt. Over-heden moeten de mensenrechten bescher-men, bedrijven moeten ze respecteren.”

Wat betekent dat voor ondernemers?“Ruggie zegt dat alle mensenrechten voor een bedrijf van belang zijn. Als je dus een van de rechten schendt, kun je dat niet op een ander terrein compenseren. Daarnaast wil hij due dil-ligence, het beleid moet echt iets voorstellen. Heb je als bedrijf een algemeen mensenrechten-beleid? Is dat vertaald naar de verschillende functies? Weten de inkopers wat ze moeten doen? Heb je een goede klachtenprocedure voor mensen die denken dat hun rechten geschonden worden? Dat soort vragen moet je je als bedrijf met enige regelmaat stellen.”

Hoe doet Essent dat?“Mensenrechten is een van de negen onder-delen van ons corporate responsibility beleid, naast zaken als energiebesparing, emissiere-ductie en goed werkgeverschap. Ons alge-mene beleid hebben we vastgelegd in een gedragscode die we vervolgens weer vertaald hebben in tien essentiële afspraken die alle medewerkers in hun achterhoofd moeten hebben. Op intranet stellen we daar elke maand één van centraal en ze staan ook op de agenda van de werkoverleggen.”

Houden uw leveranciers zich er ook aan?“De dingen die in onze eigen gedragscode staan, vragen we ook van onze leveranciers. Voordat we met nieuwe leveranciers in zee gaan, maken we een risicoanalyse: staan ze op een zwarte lijst van Interpol, zijn ze bekend vanwege mensenrechtenschendingen, wor-den ze aangeklaagd door ngo’s?”

Ngo’s zijn kritisch over mijnbouwbedrijven. Zijn dat uw lastigste leveranciers?“Daar kan ik helaas niks over zeggen. We pra-ten mee in een stakeholdersdialoog hierover onder leiding van oud-staatssecretaris Frank Heemskerk. Daar zitten niet alleen energie-producenten aan tafel maar ook ngo’s. We

hebben afgesproken niks naar buiten te bren-gen zolang we in gesprek zijn.”

Dat is toch niet echt transparant?“Soms is dat nodig. Wil zo’n overleg kans van slagen hebben dan moet je er niet snel mee naar buiten treden. Op andere terreinen pro-beren we juist wel zo transparant mogelijk te zijn. Elk jaar scoren we beter op de transpa-rantie benchmark van het ministerie van Eco-nomische Zaken. Ook zijn we nu bezig met het opzetten van een raad die gevraagd en ongevraagd de raad van bestuur kan adviseren over het corporate responsibility beleid. Die krijgt een onafhankelijke voorzitter en daarin is ook plek voor ngo’s.”

Loopt u daarmee geen risico?“Corporate responsibility is niet iets voor bange mensen. We denken als bedrijf onze zaken goed voor elkaar te hebben en we wil-len in gesprek met onze stakeholders. Een gesprek heeft natuurlijk alleen maar zin als je ook af en toe tegen gesproken wordt.”

Marga Edens is een van de sprekers op een

bijeenkomst over mensenrechten en bedrijfsleven

op 24 november in het gebouw van vno-ncw.

Zie www.vno-ncw.nl

Mensenrechtbedrijvenplicht?

marga edens

Het heeft weinig zin dat de overheid met nieuwe

wetgeving komt om bedrijven te dwingen meer

aandacht te hebben voor mensenrechten. Dat

zegt Marga Edens die bij Essent verantwoordelijk

is voor het corporate responsibility beleid. “Er is

al veel wet- en regelgeving, het komt nu aan op

betere handhaving.”

Tekst:JanBuevink|Foto:MerlijnDoomernik

FORUM #21/18.11.1023

podium uitspraken

“Als een agent zijn inkomen verruimt door boetes te verhogen, noemen we dat corruptie. Als de overheid het doet, noemen we het leges.’’ Piet Hein Donner, minister van Binnenlandse Zaken, tijdens het algemeen overleg van 10 november over een regeling voor klokkenluiders

“De pvv heeft één duidelijke agenda: repressie en beeldvorming.’’ sp-voorman Emile Roemer, Nu.nl van 10 november

“Pensioenfondsen moet je als een mammoettanker besturen en niet als een speedboot.”apg-bestuursvoorzitter Dick Sluimers, Het Financieele Dagblad van 4 november

“Alle succesvolle mensen, zeker in de top van het bedrijfs­leven, hebben een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Het zijn allemaal insecure overachievers.”Journalist Jeroen Smit, vpro Gids nummer 45

“Voor een socialist is het altijd schrikken als er twee liberalen op Sociale Zaken zitten.’’ sp-Kamerlid Paul Ulenbelt, anp van 4 november

“Ik kan me voorstellen dat de heer Ulenbelt zich zorgen maakt dat er twee liberalen op Sociale Zaken zitten, maar ik had me nog meer zorgen gemaakt als er twee socialisten hadden gezeten.’’ GroenLinks-Kamerlid Jesse Klaver, anp van 4 november

“De meeste mensen vinden een leider goed als die doet wat zij willen. Dat is een foute aanname. Een leider moet iemand zijn die creëert wat moet komen.”Alcatal-Lucent-topman Ben Verwaayen, de Volkskrant van 6 november

“Dat aaierige gedoe, daar word ik wel eens moe van. Nederland is übersoft.”Chefkok Jim de Jong, Metro van 3 november

Mensenrechtbedrijvenplicht?

FORUM #21/18.11.1024

actueel

de redders vanhetbedrijfsleven?

Daadkrachtig heeft het kabinet ministeries samengevoegd.

Een van de resultaten is het ministerie voor Economische

zaken, Landbouw en Innovatie (el&i). Dit klinkt als een ideaal

ministerie voor het bedrijfsleven, maar el&i heten is wat

anders dan el&i zijn. Verhagen en Bleker hebben wat te doen.

Tekst:RemkoEbbers|Foto:kippa/anp

Het Innovatieplatform bracht het naar voren als afsluitend advies: het kabinet moet inzet-ten op een topgebiedenbeleid. Een industrie-beleid dat niet alleen in het algemeen het bedrijfsleven ondersteunt, maar dat zich ook gericht inzet voor Nederlandse bedrijven die mee kunnen draaien in de wereldtop. Het ontbreken van een dergelijk beleid werd dit jaar pijnlijk zichtbaar toen medicijnenfabri-kant msd (Organon) zijn onderzoeksfacilitei-ten uit Nederland wilde terugtrekken. Het toenmalige kabinet moest snel antwoord vin-den op de vraag: wat willen we eigenlijk met onderzoeksfaciliteiten voor medicijnen in Nederland? Het resultaat was het aanleggen van noodverbandjes.De Nederlandse overheid moet duidelijke keuzes maken in haar industriebeleid en de huidige thematische verkokering afbreken,

vindt het bedrijfsleven. De blik moet worden verlegd van Haagse macrocijfers naar onder-nemers van vlees en bloed. Het huidige beleid is te algemeen. Het gaat voorbij aan het feit dat specifieke sectoren soms maatwerk nodig hebben om te floreren. Voor elke economi-sche topactiviteit moet geïnventariseerd wor-den wat nodig is voor die sector. Niet alleen op het gebied van innovatie, maar ook van personeelsvoorziening (onderwijs, arbeids-migratie), aantrekken van kapitaal, toetreding van buitenlandse markten en logistiek.

batman en robin Het topgebiedenbeleid mag dus niet onder-schat worden. Weliswaar impliceert el&i dat minister Verhagen en staatssecretaris Bleker overal over gaan waar het bedrijfsleven belang bij heeft, maar Verhagen zal zich in de minis-

FORUM #21/18.11.1025

Slagen ‘Batman’ Verhagen en ‘Robin’ Bleker er wel in de blik te verleggen van Haagse macrocijfers naar ondernemers van vlees en bloed?

FORUM #21/18.11.1026

actueel

terraad moeten laten horen. Als ware hij Bat-man, moeten hij en ‘Robin’ Bleker ingrijpen waar gevaar dreigt. Het regeerakkoord begint wel met de vaststelling dat bestuur wordt georganiseerd volgens het principe ‘je gaat er over of niet’, maar zo simpel ligt het vaak niet in de Trêveszaal. Wegen en verkeer zijn wel-iswaar de formele verantwoordelijkheid van Melanie Schultz van Haegen, maar het al of niet aanpakken van files is een zwaar econo-misch vraagstuk, waar het bedrijfseven immens belang bij heeft. Datzelfde geldt voor milieubeleid, goed onderwijs dat aansluit op de vraag en buitenlandse zaken.Hoe alles in elkaar grijpt, blijkt uit de ver-duurzaming van de economie. De biobased economie biedt grote kansen voor het Neder-landse bedrijfsleven. Een economie op basis van herbruikbare materialen kan een grote aanjager zijn voor de land- en tuinbouw met de daaraan gerelateerde industrieën. Maar ook voor de Rotterdamse haven, betoogde havenwoordvoerder Tie Schellekens eerder dit jaar in Forum. “De energiehaven is erg belangrijk voor Rotterdam. Over veertig jaar is er geen olie meer, dan denk je wel na over alternatieven.” En voor de chemische sector, die grondstoffen kan winnen door plant-

aardig materiaal helemaal uiteen te rafelen. En de kennis daarvoor moet komen uit goed onderwijs.Het is daarom niet alleen goed dat innovatie-subsidies onder één dak zijn bij el&i maar ook dat het voornemen is om die subsidies zo te verstrekken dat de nadruk komt op prakti-sche innovaties. De steun moet niet beperkt blijven tot de eerste ontwikkeling, maar ook helpen bij het op de markt brengen van nieuwe producten. Innovaties komen nu te vaak stil te liggen in de valley of death, als ze in de praktijk getest moeten worden, zoals dsm-directeur Ward Mosmuller dat eerder in Forum noemde. De nu versnipperde onder-zoeksmiddelen moeten dus meer aansluiten bij de onderzoeksagenda voor de Nederlandse (potentiële) economische topgebieden. Dan moet het kabinet ook durven investeren.

vinger aan de pols Meer dan ooit is duidelijk dat Nederland voor zijn welvaart sterk afhankelijk is van de inter-nationale marktverhoudingen. ‘Om de Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen te kunnen laten concurreren op de Europese en internationale markten, moet de overheid haar internationale (economische) relaties

actiever invullen.’ En, vervolgt het regeer-akkoord: ‘Economische diplomatie wordt een zwaardere component in het werk van ambas-sades en consulaten.’ Daarnaast moet het bedrijfsleven ook een belangrijkere rol krij-gen in het Nederlandse ontwikkelingssamen-werkingbeleid.Verhagen zal als oud-minister van Buiten-landse Zaken weten, dat die nieuwe rol niet zomaar is aangenomen. el&i zal ook daar nauwkeurig de vinger aan de pols moeten houden. Vooral omdat in dezelfde alinea van het regeerakkoord staat: ‘Het postennetwerk wordt herzien opdat er een kleiner en goed-koper maar flexibeler netwerk ontstaat, gebruik makend van verdere samenwerking met andere (eu-)landen en digitale mogelijk-heden.’ Om de belangen van de Rotterdamse haven of de Nederlandse baggeraars te laten behartigen door Belgen of Duitsers, is mis-schien iets teveel gevraagd van goede buren. Juist de Nederlandse handelsbevordering vraagt om een stevig dekkend netwerk. Nederlandse bedrijven zitten overal.Kortom, Verhagen moet zorgen voor een beleid dat alle ministeries zich eigen maken. Zo krijgt Nederland een coherent beleid waar-bij bedrijven zich wel voelen.

Verhagenzalzichin

de ministerraad moeten

laten horen

ed o

uden

aard

en/a

np

FORUM #21/18.11.1027

ommekeer

“Ikhebaltijdalveelgesport:tennis,volleybal,zaalvoetbal,badminton. Inmijn studietijdbenikgaansquashen.Daarbleekikgoedintezijn.Ikbentoenrigoureusgestoptmetdieanderespor-ten.Naeenpaarjaarzat ik indeNederlandsesubtop.Hetwaseenkleinesport,dieveeltijdkosttemaarwaarmeejeweinigkonverdienen.Ikhebnogwelevenoverwogenomtrainerteworden,maardaarzathalverwegejarentachtigweinigperspectiefin.”“Namijnstudieeconometriekonikaandeslagbij Heineken. Ik ben begonnen op de it-afde-ling enviade logistiek bij kennismanagementbeland.Mijn laatste grote kluswas het inter-nationaal implementeren van een kennisma-nagementsysteembijhonderdvijftigHeineken-brouwerijen.Datwas een leuke klus.Toendieerop zat, stond ik rondmijnvijftigstevoordevraag:blijvenofnogvoorietsandersgaan?”“IkhadinmijnHeineken-tijdeerdernagedachtovereeneigensquashcentrum.Maardegroeiin

desportwasertoennetuitenikmaakteprivéeenzwareperiodedoor.Heinekentoondezichopdatmomenteengoedewerkgever,dusbenik gebleven. De gedachte verdwijnt dan naardeachtergrond,maarbegintnaeentijdjetochweertekriebelen.”“Ikkwamerzelfnietuitwat iknuwilde.Hetbleefmalen inmijnhoofd.MethulpvanVanEde & Partners, een loopbaanbegeleiding-bureau,ben iktothet inzichtgekomendat ikvoormijn echte passie, de sport, moest kie-zen. Ineersteinstantiehebikhetgeprobeerdmet het toepassen van een videoanalyse-systeemvoor verschillende sporten. Dat luk-te echter niet goed.Na anderhalf jaar kwamereenfunctievrijophetbureauvandeSquashBondNederland. Ikheb inmiddelseennatio-naaltrainingscentrumvoortopsportersopge-zet,benbezigmetdeopleidingvantrainersencoaches, en probeer scholenwarm temakenvoorsquash.”

“Volgend jaar organiseren we het wk in Rotterdam,metdefinales ineenglazenkooiin het LuxorTheater. Einddezemaandvindthet wk racketlon,eencombinatievansquash,tennis, badminton en tafeltennis waarin enwaarvoor ik ook lang actief ben geweest,plaatsinNederland.MaardaarvoorhebikhettedrukbijdeSquashBond.”“Mijnlevenstaatzestiguurperweekinhetteken van sport.BijHeinekenwerkte ikvierdagen– tegen hetzelfde salaris – en besteedde ik de avondenaansport.Hetverschilisdatiknuconti-nubezigbenmetwaarikechtvoorga.Alhoeweleen deel natuurlijkwerk blijft, zoals de admi-nistratieve rompslompdie komt kijken bij het aanvragenenverantwoordenvansubsidies.”

Tekst:PaulScheerFoto’s:ErikvanderBurgt

‘Continu met passie bezig’

Marc Veldkamp (54)

Was: kennismanager bij HeinekenIs: technisch directeur Squash

Bond Nederland

Een loopbaan volgt niet altijd een logische route. Mensen kunnen iets heel anders gaan doen. In deze serie

vertellen zij over hun ommekeer.

FORUM #21/18.11.1028

binnenland

‘Nekuitstekenvooraanpakprobleemjongeren’

‘Problemen met jongeren Gouda duren nog jaren’, ‘Marokkaanse asogezinnen verban-nen’. De koppen boven berichten die vorige week in de media verschenen, klonken wei-nig hoopgevend. Toch weigert Karssen de handdoek in de ring te gooien. Hij denkt dat de situatie nog ten goede kan keren. Maar de gebeurtenissen van de afgelopen week maken volgens hem duidelijk dat dan wel heel strikt moet worden opgetreden. “Als je vandaag de dag zegt: ‘Ik heb een bedrijf in Gouda’, heb je wat uit te leggen. Word je geassocieerd met de stad waar zoveel proble-men zijn, waar zoveel Marokkanen zijn die rotzooi trappen en waar de problemen niet in de hand worden gehouden. Het imago van

Gouda is écht slecht: ik ken geen andere stad waar dat zo is. En dat moet snel veranderen. De gemeente moet laten zien dat ze wél ade-quaat kan reageren.” Gouda is jarenlang een populaire vestigingslo-catie voor bedrijven geweest. Maar de aan-trekkingskracht van de gemeente is volgens Karssen serieus in het geding. “Het imago van een stad waar alleen maar rotzooi wordt getrapt, gaat tegen ons werken. Een week geleden hadden we hier een bedrijvendag. Daar werd dit thema ook echt aan de orde gesteld. Er wordt van alles aan gedaan om Gouda onder de aandacht te brengen. Maar wat mij betreft is dit prioriteit nummer één.” Lang zijn de problemen gebagatelliseerd. Maar

hij gaat er vanuit dat de gemeente ze inmiddels wél serieus neemt. Punt is dat ondernemers er zo weinig van merken. “Er lopen niet meer agenten op straat, er wordt niet harder opge-treden als er rotzooi wordt getrapt. Integen-deel: er wordt helemaal niet opgetreden. Ik heb veel te weinig gemerkt van de maatregelen die de afgelopen twee jaar zijn genomen.” Karssen verwacht veel van de gemeente. Maar hij benadrukt dat ondernemers ook zeker hun verantwoordelijkheid willen nemen. “We hebben een programma gehad, gericht op jon-geren die ontspoord waren op school en maar wat liepen te lummelen op straat. We hebben tegen die jongeren gezegd: ‘Dit is je laatste kans, grijp ’m. Wij willen je graag een vak leren’. Nou, van die groep heeft een aantal men-sen wél een gewone baan weten te vinden.”De tijden zijn nu misschien wat minder, maar ook nu nog zijn ondernemers bereid om pro-bleemjongeren te ondersteunen. Karssen kent bedrijven die daar ook echt mee bezig zijn. En hij weet het zeker: als er meer inzet nodig is, krijgt hij daar de handen voor op elkaar. “Het is voor ons van groot belang dat Gouda weer een stad wordt waar iedereen zich veilig voelt en waar het gonst van de bedrijvigheid.”

www.vno-ncwwest.nl

goudse ondernemers hebben steeds meer last van

de problemen met Marokkaanse jongeren in hun

gemeente. Kaspar Karssen, voorzitter vno-ncw

West Rijngouwe, pleit voor serieuze actie.

“Iedereen wil nu stevige maatregelen zien.”

Tekst: Frank den Hoed | Foto: Jeroen Poortvliet

Kaspar Karssen: ‘Wij denken graag mee over een aanpak van de problemen

FORUM #21/18.11.1029

rubrieksnaam

29

Zzp’ers hebben meer tijd om te kiezen voor een vangnetpolis. Dat heeft het Verbond van Verzekeraars bekend gemaakt. Sinds 1 november geldt er een bedenktijd van een jaar.

Vorige maand deed de Sociaal-Economische Raad(ser)eenoproepaanverzekeraarsomdeperiodeteverruimenwaarinstartendezzp’erseenzogenoemdevangnetverzekeringvoorarbeids-ongeschiktheidsrisicokunnensluiten.Volgensde serzoudetoegangtotdiearbeidsongeschikt-heidsverzekeringenvoorzzp’ersverbeterdkunnenworden.UiteeneersteinventarisatievanhetVerbondvanVerzekeraarsblijktdatzijnledendaarpositieftegenoverstaan.Debedenktijdvoorhetsluitenvaneenvangnetverzekeringkanwathenbetreftnaarvijftienmaandenwordenuitgebreid.Ookwordtdeverzekeringeenmaligopengesteldvoorbestaandezelfstandigendienoggeenverze-keringhebbengesloten.Devangnetverzekeringiseenspecialeverzekeringvoorstartendezzp’ersdievanwegehungezond-heidnietvooreenregulierepolisinaanmerkingkomen.Nuhebbenzzp’erseenbedenktijdvandriemaandenomaantegevenofzijeenvangnetpoliswillensluiten.Sinds1novemberisdetermijn–overeenkomstighetser-advies–verlengdmettwaalfmaanden.AlgemeendirecteurRichardWeuringisblijmetdeontwikkeling.“Hetisgoedomteziendatverzekeraarshunverantwoordelijkheidnemen.Hetgaatomeenkwetsbaregroepwaarvandeverzekeringsmogelijkhedennuverderwordenverbeterd.”www.verzekeraars.nl

Bedenktijd vangnetpolis uitgebreid

Europese samenwerking is juist nu hard nodig. Nederland en Duitsland kunnen hierin het voortouw nemen. Dat was de boodschap van Bernard Wientjes en Rita Süssmuth, voorzitters van de stuurgroep Nederlands-Duitse conferentie van 8 en 9 november.

HetpolitiekeklimaatinNederlandenDuitslandisstormachtig.LandeninEuropazijngeneigdinhunschulptekruipen.Volgensbeidevoorzitters‘moetdepoli-tiekeenmaatschappelijkeaandachtweerinbalanswordengebrachtmetdeambitiesvoordetoekomstvaneenglobaliserendewereld.’Nederland,enandereEuropeselanden,moetenoverhuneigenhorizonheenkijken.WientjesenSüssmuthbepleit-

teninternationalesamenwerking,wanteengoedeafstemmingtussenberoepsbevol-kingenarbeidsmarktkanbijvoorbeeldnietzonderopengrenzen.Hetzelfdegeldtvooronzeinfrastructuur.NederlandenDuitslandmoeten,alsEuropaachterblijft,hetvoortouwnemen,tempomakenenrichtinggevenvolgensWientjesenSüssmuth.Zijzienvooralvoordeleninintensievesamenwerking:beteredialoog,nieuwegemeenschappelijkeinitiatieveneneennieuwelan.BovendienverlooptdeeconomischeglobaliseringvoorNederlandvooreenbelangrijkdeel viaDuitsland.DeexportnaarDuitslandwasinhetafgelopendecenniuminabso-lutecijferstienmaalgroterdannaareenopkomendlandalsChina.

‘Nederland en Duitsland moeten Europa richting geven’

V.l.n.r. vno-ncw-voorzitter en voorzitter van de stuurgroep van de Nederlands-Duitse conferentie Bernard

Wientjes, mede-voorzitter van de stuurgroep Rita Süssmuth, staatssecretaris Ben Knapen (Buitenlandse

Zaken) en Marnix Krop, directeur-generaal Europese Samenwerking, ministerie van Buitenlandse Zaken

jero

en p

oort

vlie

t

FORUM #21/18.11.1030

rubrieksnaam

vereniging

een jaar laterJan Willem van BeemWas: Senior Accountmanager Rabobank SneekZuidwest-FrielandIs sinds juli 2009 directeur Schaaf Beveiliging met kantoren in Uitwellingerga, Leeuwarden, Joure, Drachten en Enkhuizen

“Ikkomuiteengoedgeorganiseerdbedrijf,deRabobank.Ikheberachtjaarmetpleziergewerktindiversefuncties.Opeengegevenmomentbegonhettekriebelen,ikwildedoorontwikkelen.”“Ikhebopeendaggewoonontslaggenomenzonderdatikwatandershad.Datwaseengrotestap.Jemoetwellatenwetendatjebeschikbaarbent.”

“IkhadhetvoordeeldatikredelijkbekendbeninFrieslandomdatikdertienjaarophethoogsteniveauhebgekaatst.Datopentzekerdeuren.”“MarcenJannekeSchaaf,deoprichtersvanhetbedrijf,kendeikal.Zijwistendatikweggingenwarenopzoeknaariemandomhundirectieteamteversterken.”“Heteerstejaarbenikvooralinternínhetbedrijfaanhetwerkge-weestomzohetbedrijfendebedrijfscultuurtelerenkennen.Ikhebwelmoetenwennenaanderolvanmede-eindverantwoordelijke.Jebentdirecteur-eigenaarmaarjestaatookmetjevoetenindeklei.Hetisheelafwisselendenmooiwerk,erisgeendaggelijk.”

Per1januariwordtPaul van RooijdenieuwedirecteurvanhetbureauvanggzNederland.HijvolgtJos de Beer op die eind ditjaardezefunctieneerlegt.VanRooijwerktsinds2000bijZorgverzekeraarsNederland,delaatstetweejaaralsadjunct-directeurZorg.Daarvoorheefthijinverschillendefunctieservaringopgedaanindezorgsector.

ict-bedrijfOracleheeftReinier van Grieken aangesteld als managingdirectorNederland.HijvervangtdaarmeeJohan DoruiterdiedeafgelopentienjaarleidingheeftgegevenaandeNederlandseorganisatie.DoruitergaatzichvolledigrichtenopzijnpositievanseniorvicepresidentZuid-Europa.VanGriekenblijftactiefinzijnrolalsvicepresidenttechnologysalesindeBenelux

BestuursvoorzitterGerard KleisterleevanPhilipstreedt

toetotdedirectievanShell.Hijisvoorgedragenalstoezichthou-denddirecteur(non-executivedirector).Kleisterlee,dieinaprilhetstokjebijPhilipsovergeeftaan Frans van Houten,wordtlidvanhetzogehetenauditcommit-tee.Indierolzalhijzichondermeerbezighoudenmetinternecontroleenrapportagevandefinanciëleresultaten.

Nieuwe bestuursleden vno-ncw

Jan Zuidamisop3novembergeïnstalleerdalsvoorzittervandeLimburgseWerkgeversVereniging lwv.Tevensishijperdiedatumlidvanhetdagelijksenalgemeenbestuurvanvno-ncw geworden.HijvolgtindezefunctiesHenk Benjamins op, die het voorzitterschapvijfjaarheeftvervuld.Zuidamiswerkzaam

geweestbijdsm,waarhijin1998toetradtotderaadvanbestuur.Sinds1januariishijmetpensioen.MomenteelishijvoorzittervandeBrainport2020tafel,deoverlegtafeloverdetoekomstvanZuid-OostNederlandmetalsdoelstelling een topeconomi-scheregiovanwereldformaattehebbenin2020.

Jan Zuidam

Sanne Muijser,directeurvandeWerkgeversverenigingContactcenters(wgcc),isper25oktobertoegetredentothetalgemeenbestuurvanvno-ncw.Ditdoethijnamens

de wgcc.HijvolgtDian van Leeuwen-Schut op.

Sanne Muijser

Truus Valkering,directeurcommunicatieenpublicaffairsbijTataSteelIJmuiden,isper26oktoberlidvanhetalge-meenbestuurvanvno-ncw alsopvolgstervanGeert-Jan Haveman.

Truus Valkering

personalia

wgc

cta

ta s

teel

LWV

FORUM #21/18.11.1031

rubrieksnaam

Teksturl

pluim voor overheidTransportenLogistiekNederland(tln)enverla-dersorganisatie evozijnblijmetdeopeningvanweereenverbreedwegvlakopdeA2.MinisterSchultzvanHaegenvanInfrastructuurenMilieusteldehetwegvak1novemberopen.“DitiseenpluimwaardvoorzowelRijkswaterstaatalsdekabinettendiehiervoorhebbengestreden.”tln en evopleitenaljarenvoorextracapaciteitopdeaderdienoord-westNederlandverbindtmethetzuidenvanLimburg.Dagelijksrijdenermeerdantwintigduizendvrachtwagensoverhetknoop-punttussenEverdingenenDeil.Fileshebbenhetbedrijfslevendeafgelopenjarenalmiljoeneneuro’sgekost.RijkswaterstaatheeftnogmeerplannenvoorverbeteringvandeA2.www.tln.nl | www.evo.nl

autoverkoop in liftDeautoverkopenzatenookinoktoberindelift,blijktuitcijfersvanrai Vereniging, bovag en rdc. Afgelopenmaandwerdenerbijna44duizendnieuwepersonenauto’sgeregistreerd,ruim23procentmeerdanindezelfdeperiodevorigjaar.Daarmeestaatdetellertotenmetoktoberinmid-delsop435duizend.Deaanhoudendpositieveverkoopcijferszorgenvoorvoorzichtigoptimismevoor2011.rai Vereniging en bovagverwachtendathettotalevolumevolgendjaarzaluitkomenop480duizendnieuwepersonenauto’sen52duizendbestelwagen.Beidebrancheverenigingenverwachtendatdeverschuivingnaarkleinereenzuinigereauto’s,dievorigjaarisingezet,ookin2011zaldoorgaan.www.bovag.nl | www.raivereniging.nl

geen stijgingHetleekeropdatnahettweedekwartaalhetaantalverkopenvanjachtenzoustijgen.Maardetoenamevanhetaantaltransactiesblijftuit,aldusTiesvanOs,voorzittervandebedrijfsgroephiswaMakelaars.“Hetaangekondigdeherstellaatkennelijknogevenopzichwachten.”Degemid-deldeprijswaarvooreenjachtvaneigenaarwisseltiswelgelijkgebleven,maarisvolgensVanOsnogniettoteenrealistischpeilteruggebracht.hiswa Makelaarsverzamelenelkkwartaalverkoopcijfersvanallejachtenomtrendsindemarktzichtbaartemaken.Zijzijnaangeslotenbijhiswa Vereniging.www.hiswamakelaar.nl

Uitzendbranche neemt Wajongers aanDe Algemene Bond Uitzendondernemingen (abu) heeft met vakbonden en uwv afspraken vastgelegd om Wajongers aan het werk te helpen. Algemeen directeur Aart van der Gaag (abu) denkt dat dit nog maar het begin is.

DeuitzendbranchegaattenminstevijftigWajongerenaandeslaghelpen.DathebbendeAlgemeneBondUitzendondernemingen,vakbondenenuwvbekendgemaakt.Samenmaaktenzijafsprakenoverwerkplekkenvoorjongerenmeteengeestelijkeoflichamelijkebeperkingbijuitzendondernemingen.Opdezemanierwillenpartijenmeerjonggehandi-captenhelpenaaneenplekopdearbeidsmarkt.“Wijkunnenveelvoorjonggehandicaptenbetekenenenonzebijdrageleverenvooreennieuwestartvoordezejongerenopdearbeidsmarkt.Vijftigplaatsingeniswatonsbetrefthetbegin.”AldusalgemeendirecteurvandeabuAartvanderGaagbijdeondertekeningvanhetconvenanthierover.DeafsprakenoverdeplaatsingvanWajongerenzijnvastgelegdindecaovoorVasteMedewerkersvanUitzendondernemingen.Hetuwvzalzorgenvoordekandidatenvoordebeoogdewerkplekken.MariëttePatijn,bestuurdervanfnvBondgenoten,sprakmedenamensdevakbondenDeUnieencnvDienstenbondhaarblijdschapuit.“Doordezeafsprakenmetdeuitzendbrancheenuwvwillenwijjonggehandicapteneensteuninderuggevenenzeopweghelpen.”www.abu.nl

Nefarma: ‘Snel duidelijkheid over Topinstituut Pharma a.u.b.’De vereniging voor innovatieve geneesmiddelen Nederland, Nefarma, heeft er bij de Tweede Kamer op aangedrongen snel duidelijkheid te geven over de financiering van Topinstituut Pharma (tip). “Volgend jaar is te laat.”

IneenbriefaandeTweedeKamerheeftNefarmabeginnovemberlatenwetendathetkabinetsneleenbeslissingzalmoetennemenoverhetvoortbestaanvanTopinstituutPharma(tip).UitsteltotdebegrotingsbehandelingvanhetministerievanEconomieInnovatie&Landbouwinhetvoorjaarvan2011iswaarschijnlijkfataalvoorhetinstituut,waarschuwtdever-eniging.“Vermoedelijkistipdanalfaillietomdatonderzoeksprojectennoodgedwon-genzijngestopt.”Eerderditjaarsteldehetvorigekabineteen

beslissingoverdesubsidievoortipuit.Hetnieuwekabinetzouhierovereenbesluitmoetennemen.Welkreeghetinstituuteenbedragvanzesmiljoeneuroteroverbrug-ging.Maardatzounietgenoegzijn.VolgensNefarmahebbendeactiviteitenvantipeengrootuitstralingseffectnaardeNederlandsegezondheidszorg(academi-schecentraenziekenhuizen).VerderzijnzevaninvloedoptoekomstigonderzoeknaarnieuwegeneesmiddeleninNederland,metallepositievegevolgenvoorpatiëntendievroegvanderesultatenkunnenprofiteren,aldusNefarma.“Nogditjaarmoeteenbesluitwordengenomen.”www.nefarma.nl

FORUM #21/18.11.1032

rubrieksnaamvereniging

zestig jaarZestigjaarNederlandseCosmeticaVereniging(ncv)werdbeginnovembergevierdmeteenspeciaaljubileumcongresinhetInstituutBeeldenGeluidinHilversum.VoorzitterPieterMaareveld:“Onzeindustriemaaktproductendienietmeerzijnwegtedenkenuitonsdagelijksleven.Datisietsomtrotsoptezijnalsbranche.”Tijdensdebijeenkomstwerdookdejubileumbun-del60jaarNederlandseCosmeticaVerenigingoverhandigdaandeereledenvanncv.Indebundelheeftdencvdebrancheletterlijkinbeeldgebrachtdoorinterviewsmetleden.Dencv is de brancheorganisatievanfabrikantenenimporteursvanproductenvoorpersoonlijkeverzorging,zoalsshampoo,tandpasta,crèmesenmake-up.www.ncv-cosmetica.nl

ict optimistischerDeomzetvanict-bedrijvenisinhetderdekwartaalgemiddeldlichtgestegentenopzichtevandezelfdeperiodevorigjaar.Datblijktuitdenieuwstecijfersvandeict-kwartaalmonitorvanbrancheorgani-satie ict-Office.Deverschillentussenbedrijvenensectorenzijnwelvrijgroot.Zosteegdeomzetvanict-bedrijvenmetminderdantweehonderdwerknemerslichtenscoordenbedrijveninhard-wareenkantoortechnologiebenedengemiddeld.Bedrijvenindesoftwaresectorlopenwelinlijnmethetgemiddelde.Dewerkgelegenheidindebranchesteegooklicht.Voorhetvierdekwartaalwordtookeengeringestijgingvanomzetenwerkgelegenheidverwacht.Daarmeeisdetrendinheteconomischklimaatvandeict-branchepositief.www.ictoffice.nl

meer privacybalansAlshetaaneurocommissarisVivianeReding(JustitieenMensenrechten)ligtwordtdeEuropeseDataProtectieRichtlijnherzien.Dezerichtlijnisde‘moeder’vanalleprivacywetgevingindeEuropeselidstaten.BeschermingvandeprivacyvanconsumentenstaatwatRedingbetreftvoorop.DeEuropesemarketingverenigingenwaarschuwendatdebalanshiermeedreigtdoorteslaanenroependeeurocommissarisoptoteenmeerevenwichtigerichtlijntekomen.Directmarketingorganisatieshebbenbelangbijvrijverkeervandata.Datiscruciaalvooreconomischegroei,hetontstaanvannieuwemarkten,innovatieenwerkgelegenheid.www.ddma.nl

Nieuwe ronde in krimpend zuiden

De crisis, een regio die te maken heeft met bevolkingskrimp, hoe komt een bedrijf in Brabant of

Zeeland daar doorheen? Onder het motto: ‘Een nieuwe ronde, nieuwe kansen’, werd op 11 november

het jaarcongres van de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (bzw) in Goes gehouden. V.l.n.r.

bzw-voorzitter Peter Swinkels, Gerard van Harten – directeur Dow Benelux – en Trendwatcher

Adjiedj Bakas (van links naar rechts), bogen zich over werk, demografie en kansen in de crisis

glastuinbouwsector krijgt meer vertrouwen in de toekomstNog 63 procent van de tuinders onder-vindt negatieve gevolgen van de econo-mische crisis op de bedrijfsvoering. Dat blijkt uit een enquête van lto Glaskracht Nederland. Een aanzienlijke verbetering ten opzichte van precies een jaar geleden.

Vorigjaargaf90procentvandeglastuin-bouwersaannegatievegevolgenvandeeconomischecrisisteervaren.Nunog63procent.Datblijktuiteenenquêtedielto GlaskrachtNederlandonlangsheeftge-houdenonderglastuinbouwondernemers.Veertigprocentvandeledendeedmeeaandeenquête.Eenaanzienlijkeverbeteringnoemt ltoGlaskrachthetresultaat.Maarvooraldesnijbloemensectorheeftnogflinkefinanciëlezorgen.Van de ondernemers in de glasgroente-sector denkt 57 procent dit jaar met een positiefresultaattekunnenafsluiten.

Maardegeluidenuitdesierteeltsectorzijnminderpositief:minderdandehelftvandeondernemersuitdiesectordenktzwartecijfersteschrijven.Dooreendeelvandeledenwordtweergeïnvesteerdinbedrijfsuitbreiding(10pro-cent).DitgeeftvolgensltoGlaskrachtaandaterlangzaamweerietsmeervertrouwenisindetoekomst.Maarnogsteedseenkwartvandegeënquêteerdengafaandatdecrisistotbedrijfsbeëindigingkanleiden.Vorigjaarwarendecijfersdramatischer:toendachtnogdehelftvandeledendatbedrijfbeëindigingnietuittesluitenviel.Van een echt herstel is nog geen sprake volgensdeenquête.Dehelftvandeondernemersverwachtdatookin2010deopbrengstennognietvoldoendezijnomdekosten te dekken.www.ltonoordglaskracht.nl

bzw

FORUM #21/18.11.1033

rubrieksnaam

vno-ncwWoensdag 24 november

Broodje C lunchbijeenkomst

‘Human Rights en Business’

vno-ncw WestDonderdag 18 november

RegioDenHaag

Bezoek aan het Louwman Museum

Dinsdag 23 november

BouwpowerRotterdam

Bouwpowerbijeenkomst ‘Klimaatveran-

deringen als kans van de bouwketen’

Woensdag 24 november

RegioWestland-Delfland

Kringbijeenkomst ‘Afzetinnovatie

in de tuinbouw’

Dinsdag 30 november

RegioAmsterdam

Seminar De OchtendOntspits

Kijkvoormeerinformatieop

www.vno-ncwwest.nl

vno-ncw MiddenDonderdag 18 november

Valleiregio

Themabijeenkomst ‘Ondernemen

in de Foodvalley’

Maandag 22 november

RegioIJsseldeltaenNoordoost-

Overijssel

Themabijeenkomst ‘mvo is meer

dan duurzaamheid alleen!’

Dinsdag 23 november

Regio Eemland

Themabijeenkomst mobiliteit

RegioAchterhoek

Bijeenkomst ‘Concurreren met

lagelonenlanden? Ja, dat kan ook in

Nederland!’

Donderdag 25 november

RegioRivierenland

Bezoek aan Landgoed Heerlijkheid

Mariënwaerdt te Beesd

Dinsdag 30 november

RegioFlevoland

Themabijeenkomst Cybercrime

Donderdag 2 december

RegioTwente

Bedrijfsbezoek aan AkzoNobel te

Hengelo

Kijkvoormeerinformatieop

www.vno-ncwmidden.nl

vno-ncw NoordDinsdag 23 november

Bedrijfsbezoek aan Teijin Aramid

te Emmen

Donderdag 25 november

Masterclass ‘Inspiratie uit andere

bronnen’

Donderdag 2 december

Business Lunch ‘Verwachtingen ten

aanzien van het nieuwe kabinet’

Kijkvoormeerinformatieop

www.vno-ncwnoord.nl

lwvDonderdag 18 t/m zaterdag

20 november

Werkbezoek aan Lille met als thema

Bestuurlijke samenwerking

Kijkvoormeerinformatieop

www.lwv.nl

bzwWoensdag 24 november

RegioBreda

Bijeenkomst Regel Druk Barometer

Breda 2010

Vrijdag 26 november

Regio Roosendaal

Jaardiner

Woensdag 1 december

RegioZeeuws-Vlaanderen

Lunchbijeenkomst

Donderdag 2 december

RegioMoerdijk

Bedrijfsbezoek aan Schütz Benelux

te Klundert

Dinsdag 7 december

RegioBergenopZoom

Bedrijfsbezoek Philip Morris Holland

te Bergen op Zoom

RegioMidden-enNoord-Zeeland

Lunchbijeenkomst

Vrijdag 10 december

RegioMidden-Brabant

Eindejaarsbijeenkomst

Dinsdag 14 december

RegioOosterhout

Eindejaarsborrel

RegioBreda

Bedrijfsbezoek aan Waterschap

Brabantse Delta te Breda

Spreker en gastheer is dijkgraaf

Joseph Vos

Woensdag 15 december

RegioEindhoven

Eindejaarsbijeenkomst

Kijkvoormeerinformatieop

www.bzw.nl

agenda

boyd

sm

it

Verladersorganisatie evo en Transport en Logistiek Nederland (tln) zijn kritisch over de plannen van de Vlaamse regering om een kilometerheffing voor vrachtwagens in te voeren. “Dit gaat de files in Vlaanderen niet oplossen.”

DeVlaamseministervanMobiliteitenOpen-bareWerkensteldeonlangsvoorin2013eenkilometerheffingvoorhetwegvervoerintestellen.DesnoodszonderdatNederlandtoteenvergelijkbareregelingovergaat.tln en evozijnniettesprekenoverdeVlaamse

voorstellenenwijzeneropdathetbeprijzenvanalleenvrachtauto’sdefilesinVlaanderennietzaloplossen.ZijroepenpremierRutteopdeVlaamsepremierteadviserenófeenkilometerprijsvoorallevoertuigenintevoerenóftezoekennaaralternatievenomdefileproblematiekaantepakken.Dooralleenvrachtauto’stelatenbetalenendeautomobi-list–volgenstln en evodehoofdveroorzakervanfiles–teontzien,schietdeVlaamseover-heidhaardoelvoorbijvindendevervoerders.“HetheefteralleschijnvandatdeVlaamseregeringopkortetermijnhardopzoekisnaar

geldendathetNederlandsebedrijfslevendaarflinkaanzalmoetenbijdragen.EndatterwijldiebedrijvenookalbijdragenaandeVlaamsefiscusdoormiddelsvanaccijnzenopdieselenhetEurovignet.”www.tln.nl/www.evo.nl

Vlaamse kilometer heffing geen goed plan

FORUM #21/18.11.1034

rubrieksnaamvereniging

even bellen met…

Cokky Bosman, voorzitter Werkgeversvereniging Contactcenters wgcc

Sommige helpdeskmedewerkers moet je langzaam martelen, zei cabaretier Youp van ’t Hek. Zijn campagne tegen helpdeskpersoneel van telefoonaanbieders laat overal stof opwaaien. Begrijpelijk, zegt Cokky Bosman, voorzitter van de brancheorganisatie van contact-centers wgcc. “Maar of hij de juiste toon gebruikt …”

De manier waarop Van ’t Hek praat over helpdesks lijkt op de manier waarop werd geklaagd over telefonische verkoop. Déjà vu?“Zeker.Toendeconsumentbegonteklagenoverongewenstetelefoon-tjes,kwamdaaruiteindelijkhetBel-me-niet-registeruit.Wededenalheelveelaanzelfregulering,maardeoverheidheefttochingegrepen.Nugaathetomeenservicedieeenbedrijfaanbiedt,datiseenietsanderesituatie.Maarhetisherkenbaar.DatVan’tHekmisstandenaandekaaksteltiswaardevol.Daarkunjealsbedrijfvanleren.Maarhijgebruiktwelheelgrotewoorden.”

Slecht geholpen worden, is toch heel vervelend?“Nouenof.Alsikindewinkelnaarzakdoekjesvraag,raakikookgefrustreerdvan:‘Alsheternietligt,ishetop’.Hetiseenkleinemoeiteomtezeggen:‘Misschienishetop,ikzalkijkenwanneerhetweerbinnenkomt’.Contactcentershandelendagelijksviermiljoentelefoontjesaf.UitEngelsonderzoekblijktinbij95procentvandegevallenhetprobleemdoordehelpdeskwordtopgelost.Deoverige

5procentisinrelatietothettotaalnietzodramatischalsnuwordtvoorgesteld.”

Hoe krijg je die laatste 5 procent weg?“Ikbendirecteurvaneenfacilitaircontractcenterdatookdergelijketakenverricht.Datgebeurtvolgensheelstrakkeregels,somsstrakkerdanbijdebedrijvenintern.Voormijgeldtnamelijk:alsdeklantontevre-denis,ishijweg.Onzeagentskrijgeneersteenopleiding.Diekanwelzeswekenduren.Wegaannietvanstartvoordatwetestcallshebbengedaanmétdeopdrachtgevererbij.Alshijzegtdathetgoedgaat,gaanwebeginnen.Datzitallemaalinhetafsprakenpakketmetdeklant.”

Dat is een dure klus.“Datiszo.Enbedrijvenhebbengeengeldinovervloed.Maarvaakzithetprobleemooknietbijdehelpdesk,maarbijdeorganisatievanhetgeheel.Hetproductwordtwelgetest,maardeserviceverleningniet.Enhetheefttemakenmethetverwachtingspatroonvandebeller.‘Hijdoet‘tniet’,iseensimpeleklacht,maardeoplossingvindenkangecompliceerdzijn.Voordatsoortuitdehandlopendezakenmoetjeeigenlijkeenescalatieteamhebben.”

Wat is uw advies aan Youp van ’t Hek?“Goeddatjereageert,elkeklachtiseréén.Maaralsjedecorbestaatuiteeneenpersoonsbedeneennachtkastjeishetwaarschijnlijkdatjenooiteenprobleemhebtmetjeopstelling.Ophetmomentdatereenhelikoptereneenmotorfietsaantepaskomen,isdekansopproblemenveelgroter.Datgeldtookvoortelefoons.”www.wgcc.nl

groothandel viert jubileumHet Nederlands Verbond van de Groothandel (nvg) vierde dinsdag 9 november haar zestigjarig bestaan in Kasteel De Wittenburg in Wassenaar.

Nadejaarrededoornvg-voorzitterHermandeBoonwerdvanuithetGroothandelsplatformaanChrisBuijink,secretaris-generaalvanhetministerie vanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatie,hetrapportStrategievorming logistieke functie van de groothandel uitgereikt.

Hetrapportwerdopgesteldinopdrachtvanhet nvg door tno.Hetverbondwilindestrategievormingeengrotererolgaanspelenvoorhaarveertigaangeslotenbrancheorga-nisaties.Inhetrapportzijndestrategischedoelentoegelicht,waaromdezebelangrijk zijnenopwelkewijzedezegerealiseerdkun-nenworden.ChrisBuijinkgingondermeerinophetbelangvandeNederlandsegroothandelindeNederlandseeconomie.Debijeenkomst,diegoedwerdbezocht,werdafgeslotenmeteenpresentatievandeoudbondscoachvan

hetNederlandsdameshockeyteam,MarcLammers.HetGroothandelsplatformisin2008opgerichtbinnendesamenwerkingtussenvno-ncw en het nvgl.Doelvanhetplatformisdeversterkingvandezichtbaar-heid,rolenpositievandegroothandelendedaaraan gelieerde internationale handel in de Nederlandseeconomie.www.groothandel.nl

FORUM #21/18.11.1035

rubrieksnaam

Aanpak laaggeletterden onvoldoende effectiefInspanningen van de sociale partners om laaggeletterdheid aan te pakken leiden nog onvoldoende tot resultaat. Dat blijkt uit onderzoek van het bureau Research voor Beleid. Van echt structurele aanpak lijkt nog geen sprake.

EenaanzienlijkegroepNederlanders,naarschattingzo’n1,5miljoen,heeftmoeite metlezenenschrijven.Ongeveer30procentvandezegroeplaaggeletterdenheefteenbaan.Omdezegroepbeterekansentegevenopdewerkvloerisdriejaargeledenineenconvenanttussenwerkgevers,vakbonden enoverheidafgesprokenomhetaantalwer-kendelaaggeletterdenmet60procentterugtedringen,van420duizendin2007naar 168duizendin2015.UiteenonlangsgehoudenonderzoekdoorhetbureauResearchvoorBeleidblijktdatdein-

spanningen die sociale partners in sectoren en bedrijvenleverenomlaaggeletterdheidonderwerkendenaantepakkennogonvoldoendeeffecthebben.EenvandeoorzakenisvolgensResearchvoorBeleiddatvaakniemandzichverantwoordelijkvoeltvoordeaanpakvanlaaggeletterdheid.Erzijnindividuelebedrijvendiedebestrijdingterhandnemen,maarditgebeurtnogteweinigstructureel.Indebe-drijvenensectorenwaarwelvoortgangwordtgeboekt,blijktdatdeaanpakmetnamesuc-cesvoliswanneereentaalopleidingplaatsvindtopdewerkvloer,binnenwerktijdenafgestemdopdewerknemersenhetbedrijf.Dekomendejarenmoetensectorenmeerbe-wustgemaaktwordenvanderisico’svanlaag-geletterdheidenvandebatenvanbestrijdingvanlaaggeletterdheid,iseenvandeaanbeve-lingen.GoedebeheersingvandeNederlandsetaalinwoordengeschriftisvanessentieelbe-

langopdewerkvloer.Mensenkunnenbeterenefficiënterfunctionereninhunwerkenzulleneerderdeelnemenaanvakscholing.Daardoorzijnzijbrederinzetbaar.Bovendiendraagteengoedebeheersingvandezevaardighedenbijaandeveiligheidopdewerkvloer.Alsookindividuelebedrijvenenwerknemerswordenbenaderd,wordthetbereikvanhetconvenantvergroot,zoisdegedachte.Bijvoorbeelddoorbedrijventeadviserenhoelaaggeletterdenzijnoptesporenentescholen.Ookzoudenlaagdrempeligemassa-enmultimedialemiddelenvakerkunnenwordeningezetomwerknemersdirectaantespreken.Eenvandiemiddelenisdetaalscandie vno-ncw, mkb-Nederlandenfnv eerder dit jaarhebbenontwikkeld.Daarmeekanopeeneenvoudigemanierachterhaaldwordenofeentaalcursusaantebevelenis.www.lezenenschrijven.nl

Rutte: ‘Ondernemer mag niet opdraaien voor rekening crisis’

Een primeur noemde presentator Philip Freriks het optreden

van Mark Rutte op het mkb-jaarcongres op 15 november

in Den Haag. Behalve het eerste publieke optreden van de

nieuwe minister-president buiten de politieke arena, bood het

congres ook de laatste jaarrede van scheidend mkb-Nederland-

voorzitter Loek Hermans. Die daagde Rutte uit iets te doen aan

de “ongedekte flank van de lokale lasten”. Gemeenten mogen

niet de kosten van de crisis gaan afwentelen op ondernemers,

waarschuwde Hermans: “Die grendel moet er gaan komen.”

Rutte beloofde plechtig ervoor te zorgen dat de rekening

van de crisis niet via de lokale lasten bij de ondernemer wordt

neergelegd. Verder sprak hij ondernemers erop aan dat ze

te weinig uitgeven aan research & development. Ook de

overheid moet beter zijn best doen door ervoor te zorgen dat

overheidsaanbestedingen zo worden ingericht dat ze leiden tot

innovatie, aldus Rutte.

Ook kwam hij met complimenten voor Hermans die in februari

afscheid neemt van mkb-Nederland. Rutte noemde hem een

“onvermoeibare lobbyist die altijd in touw is om Nederland

sterker te maken”. De hoop dat het aantal telefoontjes

zou halveren door de samenwerking met vno-ncw was

niet uitgekomen, aldus Rutte: “Integendeel, de lobby is

verdubbeld.”

erik

kot

tier

FORUM #21/18.11.1036

rubrieksnaamvereniging

de prijsDe TelewerkJaarprijs 2010

Winnaar ……CarlsonWagonlitTravel(cwt).CarlsonWagonlitTraveliseeninternationalezakenreis-organisatie, gespecialiseerd in hetorganiserenvanzakenreizen,groepsreizen,evenementenenincentives.Daarnaastishetsterkinhetanalyserenvanzakelijkereispatronen.

Beloond met ……deTelewerkJaarprijs2010vanhetTelewerkForum.DeStichtingNederlandsTelewerkForumwilhettelewerkeninNederlandstimulerendoordemogelijk-hedenenvoordelenvanhettelewerkenonderdeaandachttebrengenvanoverheid,werkgeversenwerknemers.HetTelewerkForumreiktdeprijzenalsinds1999uit.

Uitgereikt op ……11novembertijdenshetJaarcongresvanhetTelewerk-

ForumindeMalietoreninDenHaag.DeprijswerduitgereiktdoorNiekJanvanKesteren,al-gemeendirecteurvanvno-ncw.

Reden ……hetthuiswerkprojectWork@Homevancwtomdemobiliteitterugtedringendoortegaantelewerken.Watvooraldedoor-slaggafvoordeuitverkiezingvanhetreisbureaualswinnaarvandeTelewerkJaarprijs,wasdatcwthetbelang(enbehoud)vandemedewerkerscentraalstelt.

Juryoordeel ...…‘Doordemedewerkersdege-legenheidtegevenvanuithuistewerken(eendagdeeltotenkeledagen)draagtcwtbijaanhetbereikenvaneengoedework-lifebalance’,aldusdejury.www.telewerkforum.nl

Telewerkforum-voorzitter Niek Jan van Kesteren (uiterst rechts op de foto)

overhandigt de prijs aan Freek Jansen en Elisa van Dijk, respectievelijk director

traveller & transaction services en project manager traveller & transaction bij

Carlson Wagonlit Travel

Elektro-keurmerk voor extra zekerheid

Ondernemersprotest werkt

Zekerheid voor de consument. Dat is wat uneto-vni wil bereiken met het keurmerk voor elektrotechnische reparatiebedrijven dat begin november is geïntroduceerd.

Hetkeurmerkmoetconsumentendezekerheidgevendatzijreparatieslatenuitvoerendooreenbedrijfdatbeschiktoverdeskundigpersoneel,goedeserviceverleentenduidelijkereparatie-engarantievoorwaardenhanteert. Volgens uneto-vnikomtdeerkenningsregeling,waarvanhetkeurmerkhet‘uithangbord’is,preciesophetgoedemoment.Consumentenhebbenalsgevolgvandecrisismindertebesteden enkiezeneerdervoorreparatievaneendefectproduct.Ookhettoenemendemilieubewustzijnspeeltdereparatiebedrijveninde kaart.Consumentenbeseffensteedsmeerdatzijkunnenbijdragen aaneenschonerewerelddoornietalleszomaarwegtegooien,aldus de organisatie.www.uneto-vni.nl

De gemeente Noordenveld schrapt per 1 januari een omstreden kortingsregeling voor leveranciers. Lambert Zwiers, directeur van vno-ncw Noord, is ingenomen met deze beslissing.

Leverancierskregenditjaarpashunrekeninguitbetaaldalszebereidwaren2procentkortingtegeven.Zoniet,danbetaaldedegemeentepasnatweemaanden.EenmeerderheidvandegemeenteraadwilnuafvandeimagoschadedieNoordenveldlandelijkopliepdoordezeregeling. vno-ncwNoordverzettezichsamenmetandereondernemersorganisa-tiestegenhetbetalingsbeleidvandegemeente.Naarnublijktdusmetsucces.“WijprijzendegemeenteraadvanNoordenveldvoorhetfeitdatzijhetgebrekaandraagvlakbijondernemerszwaarderlatenwegendandeeigenfinanciëlezorgen”,aldusZwiers.www.vno-ncw-noord.nl

tele

wer

kfor

um

FORUM #21/18.11.1037

Een sms-publicatie over het nieuwe werken is bekroond met de ltp-Van den Berghprijs. Een prijs voor het beste Nederlandstalige boek op hrm-gebied. Dat is op 2 november bekendgemaakt.

Eencomplete,verfrissende,vlotgeschrevenkijkopeenzeeractueelonderwerp.ZoluiddehetjuryoordeeloverHet nieuwe werken ontrafeld, vanRuurdBaane,PatrickHoutkampenMarcelKnotter.Deauteurshiel-denereenoorkondeeneengeldprijsvan5.000euroaanover.VolgensdejuryondervoorzitterschapvanPeterBakkermaaktdesms-uitgaveopovertuigendewijzeduidelijkdathetnieuwewerkenmeerisdaneenbesparingophetaantalvierkantemeterskantooroppervlak.Datwordtondermeerduidelijkuitdeinterviewsmetmanagersdiebinnenhunorganisatieservaringhebbenmethetnieuwewerken.Deltp/VandenBerghprijsisbedoeldvoorboekendiehr-functionaris-senenmanagersnieuweinzichtenbieden.Hetnieuwewerkenontrafeldis niet de eerste sms-uitgavedieindeprijzenvalt.EerderalwerdondermeerdeuitgaveVan unitmanagement naar multidimensionale organisa-tiesbekroondmetdetitelBoekvanhetJaarvandeOrdevanorganisa-tiekundigenen-adviseurs.DeStichtingManagementStudies–waarvanhetsecretariaatisondergebrachtbijvno-ncw–laatonderzoekuitvoe-rennaaractuelemanagementvraagstukkenophetterreinvanbesturing,organisatieenpersoneelsbeleid.www.managementstudies.nl

sms-publicatie in de prijzen

De prijsuitreiking: v.l.n.r. juryvoorzitter Peter Bakker, auteurs Marcel Knotter en

Ruurd Baane en presentator Jeroen Smit

Kritisch geluid op congres fme-cwmKritische geluiden over het ambitieniveau van het kabinet-Rutte op het jaarcongres van fme-cwm, de branchevereniging van de metaalsector. Zowel gastspreker Gerard Kleisterlee (bestuursvoorzitter Philips) als de voorzitter van fme-cwm, Jan Kamminga, voorzien geen verbetering van de starre arbeidsmarkt.

KleisterleeweeszijngehooreropdatNederlandweliswaarwereldwijdachtstestaatalshetomconcurrentievermogengaat,maartachtigstealshetgaatomflexibiliteitvandearbeidsmarkt.VolgensdePhilips-topmanisergeenredenomangsttehebbenvoordeop-komende(Aziatische)landen,mitsNederlandzijneigenconcurrentiekrachtverhoogt.Concentrerenopduurzaamheideninnova-tiezijnwatKleisterleebetreftdaarbijheelbelangrijk.“Nederlandmoetnietproberenopvijfplaatsenhetwieluittevinden”,aldusKleisterlee.“Specialisatie,clusters,stevige

ondersteuningvanspecifiekonderzoekenindustriëleterreinen,datisdekantdieweopmoeten.Denieuweregeringrealiseertzichdatwellichtonvoldoende.”“Verdermoetderegeringeenopeninter-nationaaleconomischbeleidvoeren.GeenFortNederlandofFortEuropamentaliteit”,betoogdeKleisterlee.Hijbenadruktehetbelangvaneenopenenflexibelearbeidsmarkt.“Versterkenvanonzeconcurrentiekrachtbetekentdatwenietvastmoetenhoudenaanschijnzekerheden.Wemoetenmeeverande-renmeteennieuwewereldendeoverheidmoetdaarbijeengidsfunctievervullenennietterugdeinzenvoorwellichtimpopulairemaarnoodzakelijkestappen.InditopzichtvindikhetgebrekaanambitiebijdenieuweNederlandseregeringomdearbeidsmarktteversoepelenteleurstellend.”JanKamminga,voorzittervanfme-cwm, verklaardezicheengrootvoorstandervandeinitiatievendiehetkabinetzichheeftvoor-

genomen om de economie los te trekken. Hij maaktezichechterzorgenoverdeuitwerkingvanalleplannen.Inzijnbezorgdheidschroom-deKamminganietomnamenenrugnummerstenoemen.“Moderniseringvanhetontslag-rechtstaataljarenoponzewensenlijstmetbetrekkingtoteenflexibelerarbeidsmarkt.Ikbendanookzeerteleurgestelddathetontslagrechtvoordezekabinetsperiodevandepolitiekeagendaisgeschrapt.Enikbennietbereidmedaarbijneerteleggen.Wehebbenijzersterkeargumentenenmoetenzelfsdepvvkunnenovertuigen.Daarzullenweopinzetten.”www.fme.nl

FORUM #21/18.11.1038

achtergrond

uitslaande brandpreventie

FORUM #21/18.11.1039

Steeds meer eisen aan de brandveiligheid

van gebouwen. Het kost ondernemers heel

veel geld. Zijn die maatregelen echt wel

nodig? “Het pakt alleen goed uit als je een

boerenschuur in een weiland hebt.”

Tekst:FrankdenHoed|Foto:iStockphoto

Het zat Ralph Hamerlinck, technisch adviseur bij Bouwen met Staal, al veel langer dwars. Waarom moeten ondernemers voortdurend vol-doen aan extreme, niet-onderbouwde brandveiligheidseisen? Natuur-lijk, een brand in een bedrijfsgebouw moet voorkomen worden. En als daar extra maatregelen voor nodig zijn: akkoord. Maar tegen elke prijs? En ook als die voorzieningen aantoonbaar niets opleveren?Hamerlinck schudt de probleemgevallen moeiteloos uit zijn mouw. Neem die klant die de entree van zijn supermarkt wilde opknappen. Werd het vloeroppervlak van zijn winkel ineens meer dan 1.000 vierkante meter. Dan gelden er plotsklaps andere, veel strengere ‘regels’, de zogenoemde methode beheersbaarheid van brand. Hamer-linck: “Gevolg is dat er stevig in de buidel moet worden getast voor brandwerende voorzieningen. Soms moeten er allerlei bouwkundige maatregelen getroffen worden. Dan praat je over forse bedragen, vaak al gauw honderdduizenden euro’s.” En dat terwijl het brandrisico voor de supermarkt niet is veranderd door het aanleggen van een moderne entree. Maar waarom eist de brandweer die aanpassingen dan toch? Omdat het ministerie van Binnenlandse Zaken een jaar of drie geleden met een zogenoemde handreiking kwam, die het mogelijk maakt extra eisen te stellen. En wat kan, gebeurt, leert de ervaring. “Eigenlijk”, zegt bouwondernemer Peter Heijne (Hecon), “pakt de methode beheersbaarheid van brand alleen goed uit als je een boerenschuur hebt die in een weiland staat. Want dan pas zit er zoveel afstand tussen jouw pand en dat van de buren dat al die eisen komen te vervallen.”

problemenHet is niet zo dat de brandweer geen eisen kan stellen zonder die handreiking. Dat ze met andere woorden totaal onthand zou zijn zonder. Want er bestaat zoiets als het Bouwbesluit en dat leidt al tot allerlei constructie-eisen met het oog op brandveiligheid. Extra staal-constructies, brandscheidende wanden en deuren en ga zo maar door. Je hoeft als ondernemer niet per se de voorgeschreven constructie te

FORUM #21/18.11.1040

achtergrond

gebruiken: als je kunt aantonen dat een andere oplossing leidt tot een zelfde beveiligingsniveau, is die ook toegestaan.Maar blijkbaar vond het ministerie van Binnenlandse Zaken dat toch niet voldoende. Anders kan niet verklaard worden waarom het ineens op de proppen kwam met die aanvullende handreiking. Geen echte regelgeving van de overheid dus. Maar omdat gemeenten de hand-reiking massaal hebben geadopteerd, is het wel pseudoregelgeving geworden. Eentje van de soort die tot de grootste problemen leidt voor ondernemers.Een ondernemer moet er voor zorgen dat zijn gebouw zo is gecon-strueerd dat een brand beperkt blijft tot de ruimte waar hij is uitge-broken. Daar valt nog wel begrip voor op te brengen. Maar niet voor het uitgangspunt dat een brand in het eerste uur gecontroleerd moet kunnen worden met de inzet van slechts één tankautospuit. Dat sce-nario getuigt van weinig realiteitszin, vindt David de Boer van adviesbureau Peutz, een bedrijf met onder meer brandveiligheid als specialisme. “De lokale brandweer is meestal binnen een half uur ter plaatse. En bij een grote brand is er vaak ook veel meer inzet. Korp-sen uit omliggende gemeenten zijn er vaak heel snel bij om assisten-tie te verlenen.”

pelotonNatuurlijk erkent het bedrijfsleven dat er soms een tandje moet worden bijgeschakeld, zei Eddy Alders, beleidsadviseur bij de ondernemers-organisatie voor de technologisch-industriële sector (fme-cwm), drie jaar geleden al in Forum. “Maar dat is iets anders dan die extra eisen standaard opleggen.” De stapeling van voorschriften die er op het gebied van brandveiligheid was ontstaan, deed hij af als ‘een conglomeraat van door elkaar lopende dingen.’ Helaas is er sindsdien weinig ten goede veranderd.Marco Pronk van Pronk Tulpen uit het Noord-Hollandse Avenhorn weet waar hij het over heeft. Zijn bedrijfspand brandde in september 2008 bijna tot de grond toe af. Gebouwen weg, bedrijfsvoorraad weg. “We hadden na tweeënhalf uur helemaal niets meer over. Vreselijk, zoiets wil je nooit meer meemaken.” Dus weet Pronk als geen ander

hoe belangrijk het is brand te voorkomen. Hij heeft zijn zaakjes graag goed op orde. Maar dat betekent nog niet dat hij onnodig meerkosten wil maken om te voldoen aan de methode beheersbaarheid van brand. “De brandweer verschool zich achter die regeling. Gevolg was dat we veel meer geld kwijt waren.” En de bouw van een nieuw bedrijfspand kost al genoeg. Op discussieforum Bouwhelp.nl omschreef architect Klaas Tuin van Bronsvoort Blaak Architecten het zo: “Stel dat ik 120 kilometer per uur rijd op een snelweg waar dat ook is toegestaan. Kan de politie mij dan bekeuren omdat ze van mening is dat de situatie zodanig is dat 120 kilometer per uur geen veilige snelheid is? Dacht het niet.”Realiteitszin: dat is wat er nu ontbreekt, vinden bouwondernemer Heijne (Hecon) en adviseur Den Boer (Peutz). Een redelijk maximum aan eisen, aansluitend bij de praktijk. Den Boer: “We hebben in ons land gezorgd voor een volwassen brandweerzorg, die we ook graag willen houden. Ik vind het dan niet meer dan normaal dat daar bij het vaststellen van regels voor de brandveiligheid van gebouwen reke-ning mee wordt gehouden.” Kortom niet meer eisen dat een bedrijfspand zo moet zijn gebouwd dat één enkele bluswagen de brand het eerste uur moet kunnen controleren, maar uitgaan van de realiteit: er staat al snel een heel peloton bluswagens klaar.

heidens karweiDe nieuwe versie van het Bouwbesluit waaraan nu nog wordt gewerkt, zou voor ondernemers een deel van de pijn kunnen wegne-men. Zoals het er nu naar uitziet, wordt de norm opgetrokken van 1.000 naar 2.500 vierkante meter. Waarmee de situatie weer op het niveau van vóór 2003 terug is en de strengere eisen alleen nog voor heel grote gebouwen gelden. Maar er gaat nog wel twee jaar overheen voordat het zover is. Die versoepeling lost ook lang niet alle proble-men op: met de komst van het vernieuwde Bouwbesluit zijn de ver-gaande eisen op het gebied van brandwerendheid niet van tafel. De handreiking (de zogenoemde methode beheersbaarheid van brand) blijft namelijk gewoon bestaan.Er lopen initiatieven om de eisen uit de handreiking onder te brengen in een nen-norm. Dat zou wel duidelijkheid creëren. Maar is voor ondernemers natuurlijk alleen acceptabel als de eisen ook reëel zijn en aansluiten bij de praktijk. Hamerlinck (Bouwen met staal) waar-schuwt voor al te hoge verwachtingen. “Het zou een oplossing kun-nen zijn als alle betrokken partijen ervan zijn doordrongen dat veran-dering nodig is. Maar het lijkt of de brandweerorganisatie graag vasthoudt aan wat ze heeft.”Alle ogen zijn gericht op de aanpassing van de handreiking die door het ministerie van Binnenlandse Zaken – onder meer op aangeven van vno-ncw – is aangekondigd. Hamerlinck denkt dat dit nog een heidens karwei zal zijn. “Aanpassen is een stuk lastiger dan vanaf het begin met de juiste partijen om tafel te zitten om te kijken wat rede-lijke regelgeving zou zijn.” In de loop van 2012 moet duidelijk zijn of die aanpassing van de door velen verfoeide pseudoregelgeving leidt tot de zo gewenste ‘verlichting’. Voor tulpenteler Marco Pronk uit Avenhorn – en vele anderen die de beurs hebben getrokken om aan de huidige eisen te voldoen – komt die verlichting helaas te laat.

‘Debrandweerhoudtgraag

vastaanwatzijheeft’

FORUM #21/18.11.1041

werkkamer

DewerkkamervanRolandBruggeman(Dehullu)

“Mijnwerkkamer is maatwerk, helemaal dooronszelf gemaakt”, zegt Roland Bruggeman,directeur en een van de twee eigenaren vanDehullu. Het bedrijf ontwikkelt beursstands,interieursenbewegwijzering.“Wehebbengeenshowroom,maarelkewerkplekinditgebouwiseenshowroom.Zezijnallemaalanders.”“De eigenlijkeopbouw is voorons het laatstedeelvanhettraject.Wijbeginneneerstmeteenadviestraject.Watwildeklant,watiszijnhuis-stijl,hoeadverteerthij?Opbasisdaarvanmakenwij een presentatie. Doorgaans zijn die hele-maal digitaal, soms in 3D zodat je door deopstelling kunt lopen, eventueel met geluiderbij. Een klant die bewegwijzering wil, krijgtniet zomaar een bordjesmaker over de vloer.

Eerstwordtgesprokenmetdearchitect.Datisnietgoedkoop,maarwijrichtenonsookophethogeresegment.Meestalinternationalebedrij-vendieeenmeerjarigcontractwillenaangaan.”“Mijnwerkkamer isvlakbijde ingang. Ik kanbijwijzevan spreken zienwie er binnenkomtenwie erweggaat.Aandemuur hangen zesfoto’s van kleuren uit een pauwenveer. Diepauwenveerisonslogo.Eenpauwiseenmooievogel, onderscheidend en trots. Die kleurenkomenoveralterug.Toenmijnkameringerichtmoestworden,hebbenwedemethodiektoe-gepastdieweookbijklantengebruiken.Voorwieisdekamer,hoegaathijgebruiktworden,hoeveelmensenmoetenerinkunnenwerken?Ikhebduseenuniek,opmaatgemaaktbureau

en een vergadertafel voor zes personen.”“Het is een sobere, efficiënt ingerichte kamer.Maar alle elementenvandit bedrijf komen erwel in terug. Het maatwerk van interieur- enstandbouw en er hangt een kalender diegemaaktisdooronzeeigenvormgevers,dieookdebewegwijzeringontwikkelen.Verderstaanernog foto’s van mijn gezin. Ik vind mijn werk-kamermooienverrassend.Datisookdebedoe-ling.Erkomenveelbezoekersendiemoetenhetgevoelkrijgen:‘Wauw,gaaf,ditwilikook.’Zelfhoud ik ietsmeervan retro,maarmijn kamermoetnatuurlijkwelpassenbijderest.”

Tekst:RemkoEbbersFoto’s:HansStakelbeek/fmax

FORUM #21/18.11.1042

portret

harry meens

‘ik praat niemand naar de mond’Maak van je hart geen moordkuil. Dat credo

is Harry Meens, directeur-eigenaar van

Alfa Brouwerij, op het lijf geschreven. Een

brouwer met ballen.“Je moet het conflict

benoemen om de eenheid te bewaren.”

Tekst:FrankdenHoed|Foto’s:ErikvanderBurgt

“Maak er iets moois van. En schrijf het zeker ook een beetje stevig op”, zegt hij aan het einde van het gesprek. “Ik schaam me nergens voor. Ze mogen weten hoe ik erover denk.” In de twee uur daarvoor is het gesprek – zonder vooropgezet plan – een aantal keren uitgekomen bij correspon-dentie die hij voerde met uitvoeringsorganisatie uwv. Wat begon als een gewone vraag om een fatsoenlijk antwoord, mondde uit in een ‘woord-gevecht’. En dat is wel typisch iets voor bierbrouwer Harry Meens, directeur-eigenaar van Alfa Brouwerij uit het Limburgse Schinnen.Hij komt bescheiden over, bijna op het introverte af. Vlotte vijftiger, keurig in het pak, eenvoudig ogend metalen brilletje. Sprekend met zachte stem. Aimabel, maar absoluut niet het type ‘praatjesmaker’. En zeker ook geen 21ste eeuwse variant op Don Quichotte. Hij vindt dat hij gewoon moet doen wat zijn hart hem ingeeft. Zeker als hij overtuigd is van zijn gelijk. Zoals in de kwestie-uwv. De brieven die hij over tafel schuift, spreken voor zich. Rode oortjes zullen ze er op het uwv-hoofd-kantoor zeker van hebben gekregen. Pittige brieven zijn het, waarin hij gewaagde vergelijkingen niet uit de weg gaat. Inclusief verwijzingen naar de praktijken van de bezetter in de Tweede Wereldoorlog.Meens kan er zelf geen moment van wakker liggen. “Ze stuurden me brieven met dreigende taal, vermeldden contactpersonen die nooit bereikbaar zijn en legden me boetes op zonder beroepsmogelijkheid bij een onafhankelijke instantie. Zoiets kan je toch niet over je kant laten gaan?” Er niet omheen draaien, problemen benoemen, daar draait het wat hem betreft om. Hij heeft wel gemerkt dat veel collega-ondernemers anders in elkaar steken. Afhaken. Of, zoals hij het omschrijft: capitule-ren, doorgaan met de waan van de dag. “We moeten ons verzetten tegen dingen die niet kunnen.”

onrechtHij vindt het oordeel van de beroepscommissie van uwv tekenend. “Kreeg een medewerker van mijn bedrijf doodleuk te horen: ‘Meneer Meens schrijft wel erg rare brieven. Intelligente mensen hanteren dit soort woordgebruik normaal gesproken niet.’ Ik zie dat anders: het

FORUM #21/18.11.1043

FORUM #21/18.11.1044

portret

was lekker direct en ook geschreven vanuit een gevoel van kwaadheid. Maar die directheid, daar heeft men moeite mee.” Hij houdt er niet van dat mensen met meel in de mond spreken. Benoemt dingen liever gewoon: zegt wat er aan schort. Zijn directe manier van reageren verklaart hij met een verwijzing naar de verhalen van zijn moeder. Zij hielp in de Tweede Wereldoorlog mensen uit het verzet die waren ondergedoken. In die tijd kreeg ze regelmatig te maken met invallen van de Duitsers. “Als ik de verhalen van mijn moe-der in herinnering roep, denk ik: zo’n organisatie als uwv heeft precies dezelfde attitude. Het onrecht dat me wordt aangedaan, dat is toch niet normaal. En ja, dan wordt bij mij de gevoelige snaar geraakt en dan moet het er ook uit. Het geeft me een goed gevoel en het werkt.” Het gaat hem om het principe. Ze maken idiote regels, hebben idiote beroepsinstanties, zijn niet bereikbaar. En daar moet paal en perk aan worden gesteld. “Ondernemers weten niet in welke bochten ze zich moeten wringen om het de ambtenaren naar hun zin te maken. Wat wij hardwerkende Nederlanders voor onze kiezen krijgen van onze ambte-naren, onze bureaucraten en onze regelgevers is gewoon belachelijk.”

vechtenZijn vader kwam uit een gezin met negen kinderen. Dat hij als negende en ook nog jongste de brouwerij zou overnemen, lag niet voor de hand. Zoon Harry was enig kind. “Ik heb hier altijd rondgerend, overal geke-

ken, alles meegemaakt. Er werd ook altijd over de zaak gepraat.” Het leek vanzelfsprekend dat hij in de voetsporen van zijn vader zou treden. Leek, want in zijn middelbareschooltijd dacht hij zelfs een blauwe maan-dag over een opleiding aan de kunstacademie. “Ik hield van schilderen. Maar of het de moeite waard was wat er van mijn hand kwam? Tja… Ik was wél creatief. En ik denk dat je dat als ondernemer nodig hebt.” Schilderen was er na zijn keuze voor de brouwerij niet meer bij. “Ik kwam hier in het bedrijf en kreeg in no time niets meer op het doek. Het bedrijf vrat alle energie en creativiteit op.” Pas toen hij een stuk ouder was, zo rond zijn 30ste, 35ste, werd hem duidelijk wat z’n echte beweegredenen waren geweest om – na een jaar heao – alsnog in het ouderlijk bedrijf te stappen. “Toen ik een jaar of 18 was zag ik mijn vader vechten. Tegen de bierkaai. Vechten tegen die grote, professio-nele brouwerijen. Hij deed dat met heel veel inzet, wilskracht en moti-vatie. Maar in mijn ogen niet zo slim. Ik vond het zo zielig. Ging ik met mijn vader naar die grote brouwerijen, kwam hij gedesillusioneerd terug. Terwijl het voor mij juist voelde als een uitdaging. Toen ik in de gaten had hoe gedesillusioneerd hij was en hoe moeilijk hij het had, dacht ik: ik ga hem helpen. Zo is het gekomen.”

nieuw elanHij heeft zijn ex-vrouw plechtig moeten beloven dat hij de kinderen niet in een bepaalde richting dwingt. “Het heeft even geduurd, maar nu

FORUM #21/18.11.1045

Vier stellingen

Winst gaat voor alles“Nee.Winstisnodig,maarcontinuïteitstaatvoormijopéén.”

De dubbele nationaliteit moet verboden worden “Voorbestuurders:ja.Jemoetkiezenvoorhetlanddatjedient.”

Het ambtenarencorps kan kleiner“Helemaalmeeeens:erkanzeker 50procentvanaf.”

Gemeenten moeten ophouden voetbalclubs te redden“Ja.Enalswetochvindendatonder-steuningnodigis,moetenwedatmaarlandelijkregelen.”

harry meens

1955 GeboreninThull1972 Diplomahavobehaald1973 Heao(nietafgemaakt)1974 AanhetwerkbijAlfa

Brouwerij1980 DirecteurAlfaBrouwerij1992 Directeur-eigenaarAlfa

Brouwerij

heb ik een bewuste keuze gemaakt. Ik ga mijn kinderen de voors en tegens van het werk laten zien. De leuke dingen, maar ook de andere kant: de problemen. Ik wil mijn kinderen alle kanten van het leven laten zien. En uiteindelijk moeten ze zelf de keuze maken.” De overheid heeft de afgelopen jaren niet meegeholpen, verzucht hij. Acht jaar geleden stuurde hij een brief naar de Tweede Kamer. De boodschap was duidelijk: als jullie willen dat deze brouwerij overgaat op de vijfde generatie, moeten jullie iets doen aan de regeldruk, de bureaucratie. Maar er is sindsdien niks veranderd. “Op dit moment heb ik twee meter papier alleen al aan milieuvergunningen, gebruiks-vergunningen, arbozaken, etcetera. Dan denk ik: ‘Ben ik nou een dsm of ben ik een kleine, ambachtelijke half-industriële brouwerij? Geef me mijn verantwoordelijkheid en reken me daar op af.’ Maar helaas werkt het zo niet. Ik hoop dat er verandering in komt, want in deze slangenkuil wil ik mijn kinderen niet storten.” Hij hoopt dat het kabinet-Rutte het verschil gaat maken. “Ik vond de regeringsverklaring en het enthousiasme van die nieuwe club prach-tig. Dat is wat wij als ondernemers nodig hebben. Er lijkt nu echt een andere wind te gaan waaien. Dat we harder moeten werken en meer moeten betalen is allemaal secundair. Als er maar een nieuw elan komt, als er maar naar ons wordt geluisterd.” Hij spreekt zijn afschuw uit over het pappen-en-nathouden- beleid van de afgelopen decennia. “Als je eenheid wilt hebben in een bedrijf, in een gezin, in een samenleving, dan moet je het conflict benoemen – wat onze vriend Wilders perfect doet. En het conflict moet je gebruiken om inzicht te verwerven, van elkaar te leren en dichter bij elkaar te komen. En dat is nou precies wat al dertig, veertig jaar niet is gebeurd. Natuurlijk: de waarheid ligt altijd ergens in het midden. Maar het benoemen van zaken is cruciaal. Doe je dat niet, dan ben je eigenlijk bezig de samenleving te splijten.”

Waar komt die vechtlust vandaan?“Een stukje familietrots. Ik kom uit een echt zakengezin, een familie van doorzetters. We wisten dat opgeven gelijk staat aan capituleren.” Hij geeft hoog op van zijn status als autodidact. Bewondert selfmade men als kpn-topman Ad Scheepbouwer. En hem niet alleen. “Dit soort mensen levert een waardevolle bijdrage aan een bedrijf.” Zijn oudste dochter zit in vier gymnasium. Aan de ene kant is er de trots dat ze het zo ver heeft geschopt. Aan de andere kant is er twijfel. “Ik heb het er wel eens met haar over gehad of ze er verstandig aan doet om te gaan studeren.”

Een opmerkelijk advies. Is dat wel handig?“Diploma’s zijn geen garantie voor succes. Veel meer hangt af van mentaliteit, gemotiveerdheid, gedrevenheid en kansen pakken.” Stiekem hoopt hij dat zijn dochter nog van gedachten verandert. “Ik heb haar voorgehouden dat ze bij een keuze voor de universiteit ver-loren is voor de brouwerij. Onderwijs is niet de oplossing voor alle problemen, zoals Pechtold en de zijnen doen geloven. Ik denk dat je creativiteit, intuïtie nodig hebt. Toen ik dat m’n dochter vertelde, zei ze: ‘Dan ga ik misschien maar naar het hbo.’ Ze begrijpt het wel, geloof ik.”

FORUM #21/18.11.1046

wereldzaak

ColofonForumishettweewekelijkseopiniebladvanvno-ncw. vno-ncwvertegenwoordigtsamenmetdeaangesloten160brancheorganisatiesenvijfregionaleverenigingenintotaal115.000ondernemingen.Daarbijgaathetomcirca80procentvandeNederlandseondernemingenmettientothonderdwerknemers,ruim92procentvandeondernemingenmetmeerdanhonderdwerknemersenvrijwelalleondernemingenmetmeerdanvijfhon-derdwerknemers.vno-ncwwordtinderegiovertegen-woordigddoorvijfregionalewerkgeversverenigingen:vno-ncwNoord,vno-ncwMidden,vno-ncwWest, deBrabants-ZeeuwseWerkgeversvereniging(bzw)endeLimburgseWerkgeversVereniging(lwv).VoormanagerstotveertigjaariserJongManagement.

Redactie-adresBezuidenhoutseweg12,2594AVDenHaag,Postbus93002, 2509AADenHaag,telefoon:070-3490165, e-mail:forum@vno-ncw.nl

Forum op internetwww.vno-ncw.nl

RedactieKarinBojorge(hoofdredacteur), JiskaVijselaar(eindredacteur),MarciaTimmermans(redactieassistent),JanBuevink,RemkoEbbers, MirandeGroot,FrankdenHoed,PaulScheer

CorrespondentenJeroenAnsink(VerenigdeStaten),HenkvandenBoom(Spanje),ElrovandenBurg(Polen),PhilipEbels(België),HenkHirs(Hongarije),HansMoleman(China),RuudPeijs(VerenigdKoninkrijk),FrankRenout(Frankrijk),RobSavelberg(Duitsland),PetraSjouwerman(Denemarken), JudithStalpers(Japan),MaartenVeeger(Italië),AlexanderWeissink(Egypte)

Aan dit nummer werkten mee: JokevandenBandt,PeterBongaerts,LoesvanEmdenAndres, FritsdeGroot,PeterJanssen,JannyKamp,JanKlaver, JoepRats,SigridVerweij,EsmeraldevanVliet

Abonnementen en adreswijzigingenSanderKok,telefoon:070-3490336,e-mail: kok@vno-ncw.nl,issn 1384-2102.Forumwordt gericht–kosteloos–toegezondenaaneengroot aantalNederlandseondernemingen,organisaties enparticulieren.Betaaldeabonnementenkosten €45perjaarexclusiefbtw.

Informatie over het lidmaatschap van vno-ncwRitaterSteeg,telefoon:070-3490351,e-mail: steeg@vno-ncw.nl,internet:www.vno-ncw.nl

VormgevingConcept,basisontwerpenvormgeving:LinkDesign,Amsterdam

CoverFoto:Fuse/GettyImages

DrukwerkEm.deJongbv,Visweg8,Postbus8, 5110AABaarle-Nassau

AdvertentieverkoopVanVlietBureauvoorMediaAdvies,FrankOudman,telefoon0235714745, e-mailf.oudman@bureauvanvliet.com,Postbus20,2040AAZandvoort

De liefdevoorScandinavië zateralvroeg inbij IrisDijkema.Zomer-enskivakantiesgingenaltijdnaarhethogenoorden.“Vanwegehetpure,derijkenatuurendegeuren.”HaarmoederbegoneenwinkelinFinsemodeenScandinavischemeubeleninLeeuwarden.ZijzelfbouwdeeensoortgelijkewinkelinSneekop,onderdenaamPuotti.Datbetekentzoietsals‘leukwinkel-tje’.“HetklinktItaliaans.Datvondenwewelleuk,ommensenevenophetverkeerdebeentezetten”,zegtmanenmede-eige-naarJanDijkema.InAssenwerdvervolgenseenFinsedames-modezaakovergenomen.Diewinkelheet Keskusta,Finsvoor‘centrum’.JanDijkemaisinmiddelsookgevallenvoorhettypischScandi-navische.“Dekledingishandgeweven,heeftdiepekleurenenisgemaaktvaneenmooiestof.Demeubelszijneigenzinnigentijdloos,enorganisch,metveelhouterinverwerkt.”Deklantenzijnveelalhogeropgeleidenbovendeveertig.Zekiezennietvoorhetvluchtige,maarvoorkwaliteit,enhoudenvandegoededingenvanhet leven.Zehebbenallemaal ietsmetScandinavië,waardemensenvolgensdeDijkema’shumorenstijlhebben,ennogbeleefdzijn.“EenbeetjehetNederlandvandejarenvijftig.”InSneekenAssenwordenookregelmatigDuitsersenBelgenontvangen, en zelfsSchottendiedewinkel hebbenontdekt.ZijnerFinnenindestad,dankomendiealtijdevenlangs,zichafvragendhoehetkandatzehierFinsekledingverkopen.

Tekst:PaulScheerFoto’s:HansStakelbeek/fmax

Scandinaviëheeftnogstijl

Bedrijf: Keskusta en PuottiEigenaar: Iris en Jan DijkemaGevestigd in: Assen en Sneek

FORUM #21/18.11.1047

www.jongondernemen.nl > vacatures

Vindt u het belangrijk dat jongeren geënthousiasmeerd worden voor het ondernemerschap?

Dat onderwijs en praktijk beter op elkaar aansluiten? En wilt u dat kennis en ervaring van het

bedrijfsleven gedeeld wordt met de nieuwe generatie? Word dan coördinator!

Stuur uw reactie met kort cv en motivatie naar Ingrid van Rest via rest@jongondernemen.nl.

Tevens beantwoordt Ingrid graag uw vragen per email of telefonisch, 070-3490152.

Advertentie

FORUM #21/18.11.1049

rubrieksnaam