fli6«o ;fem]bf/l /0fgllt - asian development bank · pr= xf]ª, jl/i7 ljqlo ;fem]bf/l ljz]if1,...

24
/fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt cS6f]a/ @)!# g]kfn @)!#–@)!&

Upload: others

Post on 21-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

/fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt

cS6f]a/ @)!#

g]kfn

@)!#–@)!&

Page 2: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

d'b|f ljlgdo b/

-$ cS6f]a/ @)!# sf]_

d'b|f OsfO{ – g]kfnL ¿k}ofF

g]=?= ! -Ps_ Ö )=)!))! 8n/

! 8n/ Ö ((=!% ¿k}ofF

;+lIfKt ¿k

P8LaL – Pl;ofnL ljsf; a}+s

P8LPkm – Pl;ofnL ljsf; sf]if

;LkLP; – /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt

hL8LkL – s'n ufx{:y pTkfbg -s'ufp_

hLO{P;cfO{ – n}+lus Pj+ ;fdflhs ;dfj]zLs/0f

Pd8An' – d]ufjf6

kLPkmPd – ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkg

Pd8LhL – ;x;|fAbL ljsf; nIo

kLkLkL – ;fj{hlgs–lghL ;fem]bf/L

cf/;LcfO{ – If]qLo ;xsfo{ Pj+ PsLs/0f

6LP – k|fljlws ;xof]u

gf]6 M

!_ g]kfn ;/sf/sf] cfly{s jif{ -cfj_ !% h'nfO{df cGTo x'G5 . jif{sf] cufl8 n]lvPsf] cfjn] cfly{s jif{ cGTo x'g] jif{nfO{ hgfpF5 . h:t} cfj @)!# eGgfn] h'nfO{ !%, @)!# df cGTo x'g] cfly{s jif{ a'emfpF5 .

@_ of] k|ltj]bgdf …8n/Ú eGgfn] cd]l/sL 8n/ a'emfpF5 .

Page 3: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

pkfWoIfM PS;= emfcf], sfo{ ;~rfng ! dxflgb]{zsM h]=ld/f08f, blIf0f Pl;ofnL ljefu -P;Pcf/8L_ lgb]{zsM s]= of]sf]ofdf, g]kfn cfjf;Lo lgof]u -Pgcf/Pd_, P;Pcf/8L 6f]nL g]tfM cf/= t'nfw/, jl/i7 g]kfn ljz]if1, Pgcf/Pd, P;Pcf/8L 6f]nL ;b:ox¿M cf/= >]i7, jl/i7 ;fj{hlgs Joj:yfkg clws[t, Pgcf/Pd, P;Pcf/8L P= /f0ff, sfo{qmd clws[t, -;fdflhs ;'/Iff_, Pgcf/Pd, P;Pcf/8L Pg= /fO{, sfo{qmd clws[t, Pgcf/Pd, P;Pcf/8L ;L= ;fksf]6f, ;x cfly{s clws[t, Pgcf/Pd, P;Pcf/8L P;= /fhe08f/L, sfo{qmd ljZn]ifs, Pgcf/Pd, P;Pcf/8L Pg= gsdL{, ;xcfly{s ljZn]ifs, Pgcf/Pd, P;Pcf/8L

g]kfn /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt 6f]nL ;x–;dLIfsM Pd= u§L, d'Vo d"Nof+sg ljz]if1, :jtGq d"Nof+sg ljefu Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd

;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1, /0fgLlt tyf gLlt

ljefu Pkm= DofYo', jl/i7 ljQLo lgoGq0f ljz]if1, lgoGqssf] sfof{no Pd=P;= /:;]n, v/Lb ljz]if1, ;]jf ;~rfng Pj+ ljQLo Joj:yfkg

ljefu P;= c/fsL, ljQLo Joj:yfkg ljz]if1 -s/_, If]qLo Pj+ bLuf] ljsf;

ljefu kL= jfGb]gju{, jl/i7 cy{zf:qL, cy{zf:q Pj+ cg';Gwfg ljefu h]= jiff{Gtj"t{, jl/i7 k/fdz{bftf, dxfGofoflwjQmfsf] sfof{no

s'g} klg /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt tof/ ubf{, s'g} cfof]hgfdf nufgL ubf{ jf of] b:tfj]hdf s'g} vf; e"efu jf ef}uf]lns If]q tf]Sbf jf ;Gbe{ pNn]v ubf{ To:tf] e"efu jf If]qsf] sfg"gL Pjd\ cGo s'g} x}l;otsf af/]df lg0ff{os cjwf/0ff JoQm ug]{ clek|fo Pl;ofnL ljsf; a}+sn] /fv]sf] 5}g .

o; b:tfj]h j[xt hg;d'bfo;Dd k'¥ofpgsf nflu c+u|]hLaf6 cg'jfb ul/Psf] xf] . Pl;onL ljsf; a}+s -Pl8aL_ n] o; cg'jfbsf] oyf{ytf sfod ug]{ k|of;x¿ u/]sf] 5 t/ Pl8aLsf] sfdsfhsf] efiff c+u|]hL xf] / o; b:tfj]hsf] c+u|]hL d"n ;+:s/0fnfO{ dfq dfq cflwsfl/s / cf}krfl/s dflgg]5 . s'g} klg p2/0f ug{sf nflu o; b:tfj]hsf] c+u|]hL d"n ;+:s/0fnfO{ cfwf/ dfGg'kg]{ x'G5 .

Page 4: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

ljifo ;"rL

k[i7 ;+Vof

g]kfn Ps emns

!= ljsf; k|j[lQ / d'2fx¿ !

s= d'n'ssf] k[i7e"ld !

v= cfly{s d"Nof+sg / eljio b[li6 @

u= cl3Nnf] P8LaL /0fgLltsf d'Vo kIfx¿ $

@= /fli6«o /0fgLlt %

s= ;/sf/sf] /fli6«o /0fgLlt %

v= P8LaLsf] /fli6«o /0fgLlt &

#= /0fgLlt sfof{Gjog !#

s=;f+s]lts ;|f]t ;Ldfx¿ !#

v= sfo{qmd ;f/ !#

$= kl/0ffd Joj:yfkg !$

s= cg'udg !$

v= hf]lvd !$

cg';"rLM

!= /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt kl/0ffd vfsf

@= ln+s ul/Psf b:tfj]h ;"rL

Page 5: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

g]kfn M Ps emns

cfly{s @))( @)!) @)!! @)!@ @)!#

s'n ufx{:y pTkfbg -s'ufp_ -ca{ 8n/, jt{dfg_ !@=( !^=! !(=! !(=) !(=$

k|ltJolQm s'ufp -8n/, jt{dfg_ $(* ^!! &@) &)( &!#

s'ufp j[l4 -k|ltzt, l:y/ d"Nodf_ . #=( $=# #=* $=% #=^ s[lif #=) @=) $=% %=) !=#

pBf]u -)=^_ $=) $=# #=) !=^

;]jf ^=) %=* #=$ $=% ^=) s'n cfGtl/s nufgL -s'ufpsf] k|ltzt_ #!+& #*=# #*=# #$=( #&=*

s'n cfGtl/s art -s'ufpsf] k|ltzt_ #%=( #%=( #&=$ $)=0 #*=$

pkef]Qmf d"No ;"rL -jflif{s k|ltzt kl/jt{g_ !@=^ (=^ (=^ *=# (=( t/ntf -Pd@_ -jflif{s k|ltzt kl/jt{g_ @&=) #)=% !@=# @@=& !^=$

;du| ljQLo art -3f6f_ -s'ufpsf] k|ltzt_ -#=#_ -!=(_ -@=$) -@=@_ -)=$_

a:t' Jofkf/ ;+t'ng -s'ufpsf] k|ltzt_ -@!=@_ -@%=$_ -@#=@_ -@$=#_ -@&=!_ rfn' vftf ;+t'ng -s'ufpsf] k|ltzt_ $=@ -@=#_ -)=(_ $=( #=$

jfXo C0f e'QmfgL -j:t' tyf ;]jf lgof{tsf] k|ltzt_ !)=@ !!=% !!=! !)=^ (=*

afXo C0f -s'ufpsf] k|ltzt_

@&=^ @!=% !*=( @)=! !(=^

ul/aL / ;fdflhs ;"rs !(() sf] bzs @))) sf] bzs @)!!

hg;+Vof -bznfv_ !*=% [!((!] @#+@ [@))!] @^=%

hg;+Vof j[l4 -jflif{s k|ltzt kl/jt{g_ @+! @=@ @=$ dft[d[To' cg'kft -k|lt nfv hLljt hGddf_ %#(=) [!((%] @*!=) [@))%] !&)=) [@)!@] afnd[To' b/ -! jif{d'lgsf, k|lt ! xhf/ hLljt hGddf_ *@=) [!((!] $*=) [@))^] $^=)

cf};t cfo', hGdb]lv -jif{_ %%=) [!((!] ^@=) [@))!] ^*=*

k|f}9 ;fIf/tf -k|ltzt_ #%=^ [!((^] $*=) [@))$] %^=%

k|fylds ljBfno s'n egf{ -k|ltzt_ %&=) [!((^] &@=) [@))$] !@@=)

afn s'kf]if0f - % jif{d'lgsf afnaflnsf k|ltzt_ %&=) #^=$ [@)!)] ul/aLsf] /]vfd'gLsf] hg;+Vof -k|ltzt_ $@=0 [!((^] #!=) [@))$] @%=!^

;'/lIft lkpg] kfgLdf kx“'r ePsf] hg;+Vof -k|ltzt_ $%=( *@=% [@))^] *$=)

;/;kmfO{ ;]jfdf kx“'r ePsf] hg;+Vof -k|ltzt_ @@=) @$=% [@))^] %^=)

jftfj/0f @)!!

sjf{g 8fOcS;fO8 pT;h{g -bznfv 6g_ #=% [@))(] k|ltJolQm sjf{g 8fOcS;fO8 pT;h{g -6g_ )=! [@))(] agIf]q -bznfv x]S66/_ #=^ [@)!!] zx/L hg;+Vof -s'n hg;+Vofsf] k|ltzt_ !&=) [@)!!] P8LaL nufgLsf sfo{qmd -g]kfnnfO{ C0f, l8;]Da/ @)!@;Dd_ cf];Lcf/ P8LPkm hDdf hDdf C0f ;+Vof !%=) !%=)

v'b C0f /sd -bznfv 8n/, ;d'Rr_ ^*)=( ^*)=(

s'n cg'bfg ;+Vof @^=) @^=)

hDdf cg'bfg /sd -bznfv 8n/, ;d'Rr_ ^#(=% ^#(=%

hDdf C0f÷cg'bfg ;+Vof $!=) $!=)

hDdf C0f÷cg'bfg /sd -bznfv 8n/, ;d'Rr_ !#@) !#@)

lgsf;f lgsfNg ldNg] hDdf pknAw /sd -bznfv 8n/ _ ()(=& ()(=&

lgsf;f ePsf] /sd -bznfv 8n/, ;d'Rr_ *(=^ *(=^

lgsf;f ePsf] k|ltzt -lgsf;f ePsf] /sd÷hDdf pknAw_ (=* (=* ======Ö cg'knAw, - _Ö C0fTds, [ ] Ö tYof+s pknAw ePsf] kl5Nnf] jif{, P8LaL Ö Pl;ofnL ljsf; a}+s, P8LPkm Ö Pl;ofnL ljsf; sf]if, s'ufp Ö s'n ufx{:y pTkfbg -hL8LkL_, Pd@ Ö lj:t[t d'b|f, cf]l;cf/ Ö ;fdGo k"FhLut ;|f]tx¿ ;|f]tx¿ M g]kfn /fi6« a}+s, dxfn]vf k/LIfssf] sfof{no, s]Gb|Lo tYof+s ljefu, @)!@ . /fli6«o hgu0fgf @)!!, sf7df8f}+ . s]Gb|Lo tYof+s ljefu, @)!! . g]kfn hLjg:t/ ;j]{If0f @)!)÷!!, sf7df8f}+ . ;+o'Qm /fi6« ;+3 ljsf; sfo{qmd, @)!# dfgj ljsf; k|ltj]bg, Go'of]s{ . :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno, @)!@ . g]kfn hg;f+lVos Pj+ :jf:Yo ;j]{If0f, @)!!, sf7df8f}+ . /fli6«o of]hgf cfof]u, @)!! . g]kfndf ul/aL -@)!)÷!!_, sf7df8f}+ . s]Gb|Lo tYof+s ljefu, @))% . k'e6L{ 6«]08;\ Og g]kfn -!((%–(^ / @))#–)$_, sf7df8f}+ . ljZj :jf:Yo ;+u7g, ;+o'Qm /fi6« ;+3 afnsf]if . ;+o'Qm /fi6« ;+3 hg;+Vof sf]if / ljZj a}+s, @)!@ . ;g\ !(() b]lv @)!) sf] dft[d[To'sf] k|j[lQ, sf7df8f}+, lzIff dGqfno, @)!@ . k\mNof; l/kf]6{ @)!!–@)!@, sf7df8f}+ .

Page 6: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

ljsf; k|j[lQ / d'2fx¿

s= d'n'ssf] k[i7e"ld

!= ;g\ @))^ df ;z:q gful/s åGå cGTo ePkl5 g]kfn r'gf}tLk"0f{ /fhgLlts Pjd\ cfly{s ;+qmd0fdf kbfk{0f u¥of] . oL b'j} df]rf{df d'n'sn] k|ult u/]sf] 5 . ;g\ @))^ df åGåsf kIfx¿aLr a[xt\ zflGt ;Demf}tf eof] . o;n] ;g\ @))* df ;+ljwfg;efsf] lgjf{rg / ;g\ @)!@ df ljb|f]xL ;]gfsf] lgz:qLs/0f;Dd k'¥ofof] . tyflk, c? w]/} /fhgLlts r'gf}tLx¿ ljBdfg 5g\ . d'Vou/L d'n'sn] s:tf] ;+3Lo :j¿k cjnDag ug]{ eGg] ljifodf /x]sf] c;xdltsf sf/0f gofF ;+ljwfgnfO{ clGtd ¿k lbg] sfo{ cem} afFsL 5 . cl3Nnf] ;+ljwfg ;efsf] cjlw ;g\ @)!@ d] df ;lsof] / dfr{ @)!# df k|wfgGofofwLz g]t[Tjsf] r'gfjL dlGqkl/ifb\nfO{ gf]e]Da/ !(, @)!# df ;+ljwfg;efsf] gofF tfhf lgjf{lrt ug]{ u/L :yfkgf ul/of] . o;n] r'gfjsf nflu /fd|f] tof/L ul//x]sf] 5 .

@= /fhgLlts ;+qmd0f nlDaPsf] eP tfklg cy{tGq eg] ;fdfGotM /fd|} /x]sf] 5 . ;g\ @))* otf jf:tljs s'n ufx{:y pTkfbgsf] jflif{s j[l4b/ cf};tdf $ bzdnj $ /x]sf] 5 . /, ;g\ !((^ df $@ k|ltzt /x]sf] ul/aLsf] b/ 36]/ ;g\ @)!! df @% k|ltztdf cf]ln{Psf] 5 . cfout ul/aL, ef]sd/L, PrcfO{eL÷P8\; / vfg]kfgL Pjd\ ;/;kmfO{nufotsf w]/} j6f ;x;|fAbL ljsf; nIox¿ ;g\ @)!% df g} k"/f x'g] b]lvPsf 5g\ . dft[ d[To'b/sf] cg'kft ;g\ !((^ / ;g\ @)!@ aLrsf] cjlwdf cfwf 36]sf] 5 . /, To:t} sdL afn d[To'b/df klg cfPsf] 5 . cGo ;fdflhs ;"rsf+sx¿df o; cjlwdf ;'wf/ cfPsf] eP klg clxn]s} ultdf ;x;|fAbL ljsf; nIox¿ xfl;n x'g c;Dej b]lvG5 . /f]huf/L, k|f}9 ;fIf/tf, /f]huf/L Pjd\ pRr lzIffdf n}+lus ;dfgtf, PrcfO{eL÷P8\;sf] pkrf/df ;a}sf] kx'Frh:tf ;x;|fAbL ljsf; nIox¿ xfl;n ug{sf nflu w]/} sfd ug{ afFsL 5;g\ @)!! df n}+lus c;dfgtf ;"rsf+sdf g]kfn ! ;o $^ d'n'sx¿dWo] ! ;o !#cf}+ :yfgdf /x]sf] lyof] . dlxnflj?4 x'g] lx+;f Pp6f ljz]if ;d:ofsf ¿kdf /x]sf] 5 . jt{dfgdf ul/Psf dxTjk"0f{ ;'wf/x¿n] n}lu+s Pj+ ;fdflhs ;dfgtf k|a{4g u/]sf] / k|fylds tyf dfWolds ljBfno egf{ b/ nufotsf If]qdf k|ult ePsf] b]lvPtfklg oL b'j} kIfdf g]kfnn] cem} nfdf] ofqf to ug{ afFsL 5 .! d'n'sn] cem} ef}uf]lns If]q / hftLo Pj+ ;fdflhs ;d"xx¿aLrsf] km/flsnf] ;fdflhs–cfly{s lje]b ;fdgf ul//x]sf] 5 . ;'b"/ klZrdf~rn / dWo klZrdf~rn If]q Pjd\ kxf8L lhNnfx¿df ul/aL b/ cem} $) k|ltzteGbf dfly 5 . u|fdL0f ul/aL @& k|ltzt 5, h'g zx/L If]qx¿sf] !% k|ltztsf] t'ngfdf lgs} a9L xf] . blnth:tf ;fdflhs ¿kn] c;xfo ;d"xx¿ c? hg;+Vofsf] bfFhf]df pNn]Vo ¿kdf a9L ul/aL cg'ej ul//x]sf 5g\ .@ g]kfnsf] ;z:q gful/s åGå cGTo eP klg o;sf cfly{s r'gf}tLx¿ x6]sf 5}gg\ . ;/sf/n] of] kIfnfO{ :jLsf/]sf] 5 / o; lbzfdf vf;u/L tLgjif]{ of]hgfdfkm{t sfd ul//x]sf] 5 . ;g\ @)!#, h'nfO{df cfly{s jif{ @)!$–cfly{s jif{ @)!^ sf]

! pbfx/0fsf nflu, g]kfnsf] lj3l6t ;+ljwfg ;efdf dlxnf ;b:ox?sf] k|ltlglwTj ## k|ltzt /x]sf] lyof] . ;+zf]lwt lghfdlt ;]jf P]gn] alxis[t ;d"xx?sf nflu $% k|ltzt sf]6f k|bfg u/]sf] 5 . dlxnf / blnt cfof]ux? Pj+ cflbjf;L hghflt pTyfg /fli6«o k|lti7fg u7g ePsf 5g\ . n}lËs–pQ/bfoL ah]6 z'? ul/Psf] 5 . @ blntx? tL dflg;x? x'g\ hf] hflt / 5'cf5'tdf cfwfl/t e]befj / cEof;af6 k/Dk/fut ¿kdf g} kLl8t 5g\ .

Page 7: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

2

of]hgf cjwf/0ff kq kfl/t ul/of], h;n] pRr, lbuf], km/flsnf] Pjd\ ;dfj]zL cfly{s j[l4 xfl;n ug]{ nIo lnPsf] 5 .

v= cfly{s d"Nof+sg / eljio b[li6

#= g]kfn ljZj cy{tGqdf ;Lldt¿kn] dfq PsLs[t ePsf]n] ;g\ @))*–@))( sf] ljZjJofkL cfly{s ;+s6n] g]kfndf vf;} c;/ kf/]g . d'Vo ;"rsf+sx¿dWo]sf] Ps ah]63f6f cToGt} /fd|f] cj:yfdf /x]sf] 5 . cfly{s jif{ @))& b]lv @)!@ sf] aLrdf of] 3f6f s'n ufx{:y pTkfbgsf] @ bzdnj # k|ltzt dfq /x]sf] 5 . pRr b/df /fhZj ;+sng -cfly{s jif{ @)!# df s'n ufx{:y pTkfbgsf] !& k|ltzt_ / Go"g k"FhLut vr{ -;g\ @)!# df s'n ufx{:y pTkfbgsf] #=! k|ltzt dfq_ o;f] x'gsf d"n sf/0f lyP . Jofkf/3f6f km/flsnf] x'Fb} uPsf] cj:yfdf klg cfly{s jif{ @))&–cfly{s jif{ @)!@ sf] cjlwdf rfn' vftf s'n ufx{:y pTkfbgsf] ! bzdnj % k|ltzt a/fa/ artdf /Xof] . of] pRr b/df aflx/af6 cfPsf] ljk|]if0fsf] kl/0ffd lyof], h'g clxn] s'n ufx{:y pTkfbgsf] @% k|ltzt /x]sf] 5 . afXo C0f / s'n ufx{:y pTkfbgaLrsf] cg'kft ;g\ @))% df /x]sf] #& k|ltztaf6 36]/ cfj @)!@ df @) k|ltztdf em/]sf] 5 . cfly{s jif{ @))( df d"Noj[l4 bf]xf]/f] cª\saf6 36\of] . oBlk, of] cfj @)!) b]lv @)!@ ;Ddsf] cjlwdf ( bzdnj ! k|ltzt /Xof] .

$= g]kfnn] pRr / cem} ;dfj]zL cfly{s j[l4 xfl;n ug{ ;S5 . 7"nf] dfqfdf hnljB't\ pTkfbg ug{ / l5d]sL ef/t Pjd\ glhs}sf] a+unfb]zh:tf d'n'sx¿df 7"nf] dfqfdf ljB't\ lgof{t ug{sf nflu g]kfn;Fu k|fs[lts ;|f]t 5 . g]kfn cGt/f{li6«o ko{6gsf nflu Pp6f dxTjk"0f{ uGtJo xf] . of] If]q lgs} b'|t ultdf lj:tf/ x'g ;S5 / k|ToIf jf ck|ToIf¿kdf w]/} k|sf/sf Joj;fo / /f]huf/L ;[hgf ug{ ;S5 . s[lif If]qdf Go"g pTkfbsTj 5 / k|zf]lwt pTkfbgx¿ lgsfNg] lbzfsf] ¿kfGt/0f clxn];Dd lgs} lwdf 5 tfklg s[lifsf] oxfF 7"nf] ;DefJotf 5 . 7"nf / b'|t ultdf ljsl;t eO/x]sf hgjfbL u0ftGq rLg Pjd\ ef/tsf] aLrdf /x]sf] /0fgLlts cjl:yltaf6 g]kfnn] If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f -OG6]u|]zg_dfkm{t pNn]Vo dfqfdf kmfObf lng ;S5 . g]kfnn] cfkm\gf ;a} ;DefJotfx¿ k|fKt ug{sf nflu s]xL dxTjk"0f{ afWofTds cK7\of/fx¿nfO{ ;Daf]wg ug'{ cfjZos 5 . c? s'/fsf cltl/Qm g]kfnn] ckof{Kt /x]sf] k"jf{wf/sf] clgjfo{ lj:tf/ ug'{k5{, nlDaFbf] /fhgLlts ;+qmd0fsf d'2fx¿nfO{ ;dfwfg ug'{k5{, clxn] ljBdfg gfh's cf}Bf]lus ;DaGwsf] cj:yfdf ;'wf/ ug'{k5{, >dahf/sf] nrsljxLgtfnfO{ ;xhLs/0f ug'{k5{ / cfwf/e"t ;+:yfut ;'wf/x¿ cl3 a9fpg'k5{ .# cy{tGq bogLo ;Dks{ ;+oGqsf] cj:yf / tLj| ljB't\ s6f}tLsf ;fy;fy} u|fdL0f / zx/L b'j} If]qdf vfg]kfgLsf ;d:ofx¿ a]xf]l//x]sf] 5 .$ z}lIfs u'0f:t/ / Ifdtfsf] :t/ Go"g 5 . ;'zf;gsf] cj:yf ;Gtf]ifhgs 5}g .

# P8LaL, cGt/f{li6«o ljsf; ljefu Pjd\ cGt/f{li6«o >d ;+u7g, @))( . g]kfn M lqml6sn 8]end]G6 sG;6«]G6;\, sG6«L

8fOUgf]li6s :6l8h, dlgnf . $ g]kfnsf] hnljB't ljsf;sf] cg'dflgt ;DefJotf $) xhf/ d]ufjf6 /x]sf] 5 . jt{dfg pTkfbg Ifdtf ;ft ;o d]ufjf6 dfq

5 / o;n] cfGtl/s dfusf] yk dfu x'g] / sda];L pTkfbg x'g] df};d cg';f/ #) b]lv &) k|ltzt dfq wfG5 .

Page 8: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

3

%= ;/sf/sf] k"FhLut vr{ ckof{Kt 5 . of] ;g\ @)!# df s'n ufx{:y pTkfbgsf] # bzdnj ! k|ltzt dfq /Xof], h'g w]/} Go"g xf] . /, of] vf; lrGtfsf] ljifo xf] . pRr / ;dfj]zL cfly{s j[l4nfO{ bLuf] agfpg of] vr{ s'n ufx{:y pTkfbgsf] ^ b]lv * k|ltztsf] :t/df k'Ug' cfjZos 5 . ;/sf/n] of] nIo xfl;n ug{sf nflu ljQLo :yfloTj sfod ub}{ rfn" vr{nfO{ pNn]Vo¿kn] ts{;+ut agfpg'kg]{ cfjZostf 5 . s]xL cg'bfgx¿ 36fpg' cyjf k"0f{tM aGb ul/g' cfjZos 5 / d'Vo cfwf/e"t ;]jfsf z'Ns cyjf /fh:jsf b/x¿nfO{ ljBdfg cj:yfaf6 lgs} dfly n}hfg'kg]{ cfjZostf 5 . g]kfn ljB't\ k|flws/0f / g]kfn cfon lgudh:tf 3f6fdf rln/x]sf ;fj{hlgs ;+:yfgx¿df tTsfn k'gM;+/rgf Pjd\ ltgsf] Joj:yfkg / ljQLo k|0ffnLdf ;'wf/ ug'{ cfjZos 5 . clxn]sf] clglZrt / cd}qLk"0f{ Jofj;flos jftfj/0fnfO{ ;'wf/ u/]/ Pjd\ >d ahf/nfO{ yk nrstfk"0f{ agfP/ lghLIf]qsf] nufgL clej[l4 ug{ cfjZos 5 . To:t} u/L, b'|t ultdf j[l4 eO/x]sf l5d]sL cy{tGqx¿;Fusf] PsLs/0f jf PsLs/0fnfO{ k|j4{g ug'{kg]{ cfjZostf 5 . o;sf nflu g]kfnn] sdhf]/ ;Dks{ ;+oGqsf] cj:yfnfO{ ;Daf]wg ug'{sf ;fy} eG;f/ Joj:yfkg / Jofkf/ ;xhLs/0f;DaGwL Joj:yfx¿sf] :t/f]Gglt ug'{kg]{ cfjZostf 5 .%

^= g]kfnn] ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkg, vl/b, d'Vo sfof{Gjogstf{sf] ;'k/Lj]If0f -lkm8\o'l;o/L cf]e/;fO6_, hafkmb]lxtf / kf/blz{tfnufotsf;d:ofx¿ a]xf]l//x]sf] 5 . ;/sf/n] /fli6«o / If]qLo txdf oL d'2fx¿nfO{ ;Daf]wg ug{ ;'wf/x¿ z'? u/]sf] 5 . ;fy}, ;/sf/n] ;fj{hlgs v/Lb k|lqmof / lgodfjnLnfO{ ;'b[9 agfpg] Pjd\ e|i6frf/lj?4sf] ;+oGqx¿nfO{ ;+o'Qm /fi6«;+3Lo dxf;lGwsf ;+oGqx¿ cg'¿k n}hfg]^ k|lqmof z'? ul/;s]sf] 5 . ;fj{hlgs ;]jfx¿ Pjd\ ljsf; sfo{qmdx¿sf] k|efjsfl/tf Pjd\ ;dfj]lztf clej[l4sf nflu oL sbdx¿ cfjZos 5g\ . tyflk, oL If]qx¿df cem} w]/} sfd ug{' cfjZos 5 .

&= hnjfo' kl/jt{g / e"sDk, af9L, klx/f] / lxdtfn ljikmf]6gh:tf k|fs[lts ljklQx¿sf b[li6n] g]kfn ljZjsf cToGt} hf]lvdo'Qm d'n'sx¿dWo] Ps xf] . cGt/f{li6«o gbLx¿sf] hnfwf/sf] pRr If]qdf of] d'n's cjl:yt 5 . b'|t / of]hgfljxLg zx/L lj:tf/ Pjd\ cljj]sk"0f{ k|fs[lts ;|f]tx¿sf] k|of]usf sf/0f jftfj/0fLo cj:yfsf] b'|t ultdf Ifo eO/x]sf] 5 . kfgL, hª\un / cGo k|fs[lts ;Dkbfx¿sf] r':t Joj:yfkg k|0ffnL :yflkt x'g' dxTjk"0f{ 5 . o;sf nflu tYof+s k|0ffnL, 1fg, Joj:yfkg k|0ffnL Pjd\ ;+:yfut Ifdtfx¿sf] lgdf{0f / ;'b[9Ls/0f cfjZos 5 .

% g]kfnn] of] Ph]08fsf nflu w]/}j6f If]qLo ;xof]usf kxnx?df ;xefuL ePsf] 5 h;df P8LaL g]t[Tjsf] blIf0f Pl;of pkIf]qLo

cfly{s ;xof]u sfo{qmd -;f;]s_ klg k5{ .;Ldfjf/kf/ nufgLsf cfof]hgfx? / Jojxfl/s nufgL–pGd'v cjwf/0ffsf sf/0f o;n] ult lnPsf] 5 .

^ ;/sf/n] ;g\ @)!) b]lv s]lGb|o txdf ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkg ;'wf/ sfof{Gjog ul//x]sf] 5 . of] sfo{qmddf s/ k|zf;gdf

;'wf/, dWosfnLg vr{ ;+/rgf, Psn /fli6«osf]if vftf, n]vfk|0ffnL / l/kf]l6{ª tyf ljQLo Pj+ sfo{;Dkfbg n]vfk/LIf0f ;dflji6 5g\ . :yfgLo ;|f]t kl/rfngdf ;'wf/ Nofpg, ljQLo lgsf;fx?nfO{ Jojl:yt ug{, n]vf / n]vfk|0ffnLnfO{ :jrflnt agfpg Pjd\ n]vfk/LIf0f k|0ffnLnfO{ ;an agfpg :yfgLo txdf klg ;'wf/x? sfof{Gjog ul/+b} 5g\ .

Page 9: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

4

u= cl3Nnf] P8LaL /fli6«o ;xfotf /0fgLltsf d'Vo kIfx¿

*= Pl;ofnL ljsf; a}+ssf] g]kfnsf nflu cl3Nnf] /fli6«o;fem]bf/L /0fgLltn] ;g\ @)!) b]lv ;g\ @)!@ sf] cjlwnfO{ ;d]6]sf] lyof] / zflGt k|lqmof hf/L /x]sf a]nf of] agfOPsf] lyof] . Tof] /0fgLlt ;/sf/sf] Toltv]/sf] # jif]{ cGtl/d of]hgfcg'¿ksf] lyof], h;sf] ^ j6f If]qx¿– s[lif, lzIff, pmhf{, ljQ, oftfoft / gu/kflnsfx¿sf] k"jf{wf/df ;xof]u ug]{ of]hgf /x]sf] lyof] . o;n] ^ j6} ;f/e"t If]qx¿– n}+lus ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0f, ;'zf;g, jftfj/0fLo bLuf]kg, If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f , lghLIf]qsf] ljsf; / gful/s ;dfh;Da4 ;+u7gx¿sf] ;fem]bf/Ldf km/flsnf] cjwf/0ffsf cfwf/df sfo{ ug{ k|:tfj u/]sf] lyof] . k|fljlws ;xfotf;lxt u/L oL sfo{qmdsf nflu P8LaLsf] ;xfotf y}nL *$ s/f]8 8n/ /x]sf] lyof] .

(= nufgLsf If]qsf] sfo{k|bz{gL kl/0ffd ldl>t /x]sf] 5 .& 7]Ssf k|bfg ul/Psf] cg'kft ;g\ @))& sf] !& bzdnj # k|ltztaf6 a9]/ ;g\ @)!! df @% bzdnj ! k|ltzt k'Uof] . ;f]xL cjlwdf /sd lgsf;f cg'kft !* bzdnj # k|ltztaf6 @$ k|ltzt k'Uof] . oBlk, ;g\ @)!@ df eg] oL b'j} cg'kftdf sdL cfP/ qmdzM !( bzdnj # k|ltzt / ( bzdnj @ k|ltzt dfq /Xof] .* o:tf] sfo{k|bz{gL sd x'g'sf d'Vo sf/s tTjdf cfof]hgf :jLs[t x'g] txdf /x]sf] Go"g :t/sf] tof/L, l9nf] v/Lb k|lqmof / Go"g:t/sf] cfof]hgf Joj:yfkgnufotsf lyP . k/fdz{bftfx¿ / 7]s]bf/x¿sf] u'0f:t/ klg ;d:ofsf] sf/s lyof] . o;sf cltl/Qm, sfof{Gjogsf] txdf /x]sf] cfof]hgfx¿ w]/} ;fgf ;+/rgfx¿df /flvPsf lyP, h;sf nflu w]/} ;fgf 7]Ssfx¿df e/kg'{ k¥of] . o;n] ubf{ ;/sf/L lgsfox¿dfly pRr Joj:yfksLo / k|zf;lgs af]em k¥of] . oLdWo] w]/} sfof{nox¿sf] cfof]hgf k|f/De ug]{ Ifdtf cToGt sd lyof] / To;sf] ef/ P8LaLdfly klg k¥of] . To;otf ;/sf/ / P8LaLaLr cfof]hgf Joj:yfkgnfO{ ;'wf/ ug]{ w]/} pkfox¿af/] ;xdlt ePsf] 5 . pbfx/0fsf nflu, ;a} gofF of]hgfx¿sf nflu cfof]hgf 5gf]6 tTk/tf :yflkt ul/Psf] 5 . clxn]sf] cg'udg k|0ffnLdf q}dfl;s / jflif{s sfo{If]q ;dLIffnfO{ ;dfj]z ul/Psf] 5 . P8LaLn] g]kfn ;/sf/ / cGo ljsf; ;fem]bf/x¿;Fu ;+o'Qm¿kdf sfo{If]q k|bz{gL ;dLIffsf nflu lgs6 ¿kn] ldn]/ sfd ul//x]sf] 5 .( o;n] ljleGg If]qx¿aLr, cfof]hgfsf k|sf/, lgsfox¿ / ef}uf]lns If]qx¿af/] gofF kf7 l;sfpg]5 . o:tf] ;dLIffn] v/Lb / cfof]hgf Joj:yfkg cjwf/0ffx¿nfO{ ;+utLs/0f ug{ d2t ug]{5 .

!)= a}+ssf] :jtGq d"Nof+sg ljefun] ;g\ @)!)–!@ sf] /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLltsf] clGtd ;dLIff ub}{ o;sf] l8hfOg / sfof{GjognfO{ …;kmnÚsf] bhf{ lbOPsf] 5 .1!) of] k|ltj]bgn] n}+lus

& ;g\ @)!# cui6 #! ;Dd P8LaL nufgLsf ;lqmo sfo{qmdx?df !( j6f C0f / @^ j6f cg'bfg - $% j6f cfof]hgf Pj+

sfo{qmd_ 5g\ . logdf ! ca{ %# s/f]8 8n/ nufgL k|:tfj 5 . * ;g\ @)!@ d] df ;+ljwfg ;efsf] lj36g / dfr{ @)!# df cGtl/d r'gfjL ;/sf/ gag'Gh]nsf] aLrsf] cjlwdf ePsf

x8\tfnx? / cfj @)!# sf] ah]6sf] cf+lzs dfq :jLs[lt / ;Lldt lgsf;fsf sf/0f sfo{Gjogdf k|lts'n k|efj k¥of] . ( cGt/f{li6«o ljsf;sf nflu ci6«]lnofnL lgof]u, 8]gdfs{ ;/sf/, ;+o'Qm clw/fHosf] cGt/f{li6«o ljsf; ljefu, s[lif ljsf;sf

nflu cGt/f{li6«o sf]if, hfkfg cGt/f{li6«o ;xof]u lgof]u, ;+o'Qm /fi6« ;+3 ljsf; sfo{qmd, cGt/f{li6«o ljsf;sf nflu cd]l/sL lgof]u / ljZj a}+s;Fuldn]/ nufgL sfo{qmdx?sf] sfo{k|bz{gL ;dLIff ug{df P8LaLn] ;lqmo e"ldsf lgjf{x ul//x]sf] 5 .

!)= P8LaL @)!#, dfGotf k|ltj]bgM g]kfn /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt @)!)—@)!# clGtd ;dLIff, dlgnf . of] k|ltj]bgn] c_ /0fgLlts cjl:ylt–lrQa'e\mbf], cf_ sfo{qmd–;fGble{s, O_ sfo{s'zntf–sd r':t, O{_ k|efjsfl/tf–k|efjsf/L /, p_ lbuf]kgf – rflxg]eGbf sd pm_ ljsf;df c;/ –lrQa'e\mbf] egL d"Nof+sg u/]sf] 5 .

Page 10: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

5

;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0fsf ;fy} :yfgLo åGå Pjd\ hnjfo' kl/jt{gsf hf]lvdx¿ Go"gLs/0f ug]{ u/L cfof]hgf pks/0fx¿ 5gf]6 ePsf]df k|z+;f u/]sf] 5 . of] k|ltj]bgn] P8LaLsf] /0fgLltnfO{ ;/sf/sf k|fyldstfx¿;Fu lgs6 ¿kn] ;dGjofTds ePsf] kfPsf] 5 . of] k|ltj]bgn] P8LaLsf] sfo{ ;~rfngnfO{ yk 5gf]6k"0f{ agfpg / gofF /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLltcGtu{tsf cfof]hgfx¿df lghL If]qsf] ljsf; / ;DklQsf] ;Def/df a9L s]lGb|t x'g ;'emfPsf] 5 .

@= /fli6«o /0fgLlt

s= ;/sf/L /fli6«o /0fgLlt

!!= ;/sf/sf] /0fgLlts ljsf; of]hgfn] pRr / ;dfj]zL cfly{s j[l4sf] nIo lnPsf] 5 . o;sf] ;f/ sf]i7 ! df lbOPsf] 5 . o:tf] cfly{s j[l4 d'Vo u/L pmhf{ / oftfoft k"jf{wf/, zx/L ;]jfx¿, s[lif / ko{6gsf If]qdf yk k"FhL nufgLdfkm{t xfl;n ug]{ nIo /flvPsf] 5 . oL nufgLx¿n] ;Dks{ lj:tf/, pmhf{ ;'/Iff, s[lifsf] pTkfbsTj / ;'wf/ Pjd\ jftfj/0fLo bLuf]kgfdf hf]8 lbg]5g\ . :jf:Yo, lzIff / ;Lk ljsf;df ul/g] nufgLdfkm{t kx'Fr / ;dfj]zLs/0fdf hf]8 lbOg]5 . n}+lus ;dfgtf / If]qLo lje]bx¿ 36fpg x'g] ;xof]u pRr k|fyldstfdf 5g\ . u|fdL0f If]qdf ljB'tLs/0f / ;Dks{ lj:tf/nfO{ ;'wf/ ul/g]5 . To:t}, vfg]kfgL tyf ;/;kmfOsf] kx'Frdf klg ;'wf/ ul/g]5 . of] /0fgLlts of]hgfn] lghLIf]qsf] nufgL k|f]T;flxt ug{sf nflu ;+/rgfut ;'wf/x¿ ug]{5 . ;'zf;g, ;fj{hlgs vr{ Joj:yfkg / jftfj/0fLo bLuf]kgnfO{ of] of]hgfn] k|wfgtf lbPsf] 5 .

sf]i7 !M g]kfn lq–jifL{o of]hgf, cfj @)!$—cfj @)!^

g]kfnsf] lq–jifL{o of]hgf, -cfj @)!$—cfj @)!^_ sf] p2]Zo bLuf], km/flsnf] / ;dfj]zL cfly{s j[l4 xfl;n ug'{ /x]sf]] 5 . o;sf kfFrj6f k|yldstf 5g\ .

k"jf{wf/ of] of]hgfn] cfly{s j[l4 / ;dfj]lztfnfO{ cfwf/ k|bfg ug{ pmhf{, oftfoft / zx/L ;]jfx¿sf] ljsf; ug]{ nIo lnPsf] 5 . hg;+Vofsf] 7"nf] lx:;f ;]jfx¿ / cfly{s cj;/x¿sf] kxF'raflx/ 5 .

pmhf{ M g]kfnsf] zx/L / u|fdL0f b'j} If]qdf cfGtl/s pmhf{ ;'/Iffsf] cefj 5 . of] of]hgfsf] vf;u/L hnfzoo'Qm afFwdf cfwfl/t hnljB't\ pTkfbgsf] Ifdtf lj:tf/ / gjLs/0fLo pmhf{ cfof]hgfx¿sf ;fy} k|zf/0f / ljt/0f k|0ffnLx¿sf] lgdf{0f ug]{ nIo 5 . u|fdL0f ljB'tLs/0f k|fyldstfdf 5 / o;sf] cfwf/ gjLs/0fLo pmhf{ -jfo', ;f}o{ / ldl>t_ / ;fgf gbL–k|jfxdf cfwfl/t hnljB't\ KnfG6x¿ x'g]5g\ . ef/tnfO{ k|f/lDes ahf/ dfg]/ g]kfnn] hnljB't lgsf;L ug{ rfx]sf] 5 . o;sf nflu blIf0f Pl;of pkIf]qLo cfly{s ;xof]u sfo{qmd -;f;]s_ cGt{ut k|of;x¿ eO/x]sf 5g\ .

oftfoft M of] of]hgfn] ;Dks{ j[l4, cfwf/e"t ;]jf / ahf/df kxF'r j[l4sf ;fy} ko{6g / Jofkf/ k|j4{gsf nflu /0fgLlts Pjd\ u|dL0f ;8s ;~hfn / xjfO{ oftfoft IfdtfnfO{ lj:tf/ ug]{ nIo lnPsf] 5 .

Page 11: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

6

;Ldfjf/kf/sf] ;Dks{ ;'b[9Ls/0f ug{sf nflu blIf0f Pl;ofnL pkIf]q cfly{s sfo{qmdn] d~r k|bfg ug]{5 . of] k|of;nfO{ eG;f/ cfwl'gsLs/0f nufotsf Jofkf/ ;xhLs/0fsf k|of;x¿n] ;fy lbg]5g\ .

zx/L ;]jfx¿ M of] of]hgfn] vfg]kfgL, kmf]xf]/ kfgL Joj:yfkg / 7"nf, demf}nf jf ;fgf zx/L s]Gb|x¿df oftfofth:tf ;]jfx¿df ;'wf/sf] nIo /fv]sf] 5 . vfg]kfgL, ;/;kmfOsf] u'0f:t/ / ;]jfsf] pknAwtf bogLo 5 . sf7df8f}+ pkTosfsf] kfgL cefjnfO{ ;Djf]wg ug{ d]nDrL vfg]kfgL cfof]hgf ;DkGg ug'{ nufotsf w]/}j6f cfof]hgfx¿ k|fyldstfdf /x]sf 5g\ .s

s[lif M s[lif If]qsf] pTkfbsTj j[l4 / ¿kfGt/0fsf nflu k|of; ul/g] 5 . d'Vou/L sdhf]/ hn Joj:yfkg / ck"/f l;+rfO{ k|0ffnLsf sf/0f pTkfbsTj k|efljt ePsf] 5 . ;fy}, ck||efjsf/L pTkfbg ;dfu|L cfk"lt{ / Go'g u'0f:t/sf] k|;f/ ;]jf, ;Lldt k|zf]wg ;'ljwf / leq\ØfPkl5 klg pTkfbg gi6 x'g] u/]sfn] klg c;/ k/]sf] 5 . of] of]hgfn] u|fdL0f ;8s, hn Joj:yfkgsf ;fy} ;dfu|L cfk"lt{ / Go'g u'0f:t/sf] k|;f/ ;]jf ;'wf/df nufgL ug]{ nIo lnPsf] 5 .

ko{6g M ko{6g If]qdf o; of]hgfn] k"jf{wf/ -Po/kf]6{x¿_ nfO{ cfw'lgsLs/0f ug{ / lghL If]qsf] nufgLsf nflu plrt kl/l:ylt l;h{gf ug{ vf]h]sf] 5 . o:tf] kl/l:ylt lgdf{0fsf nflu ul/g] k|of;x¿df zf;sLo / ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkgdf ;'wf/nufot 5g\ . o; If]qnfO{, vf;u/L >d ahf/df cfpg] o'jf hdftaf6, yk zLko'Qm sfdbf/x¿sf] cfjZostf k/]sf] 5 .

;fdflhs ;]jfx¿ / ;fdflhs ;'/Iff M of] of]hgfn] :jf:Yo, lzIff, zLk ljsf;df nufgL ug{ vf]h]sf] 5 . o;df ;dfgtf clej[l4sf nflu n}lËs If]q ;Dj4 sfo{qmd ;dfj]z 5g\ . cGo ultljlwx¿ ;x;|fAbL ljsf; nIo;DjlGwt, g]kfn k5fl8 k/]sf If]qsf ;"rsf+sx¿sf] ;'wf/ ug{df s]lGb|t x'g]5g\ . vfB / /f]huf/L sfo{qmdx¿ klg z'? ul/g] 5g\ .

;'zf;g / ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkg M ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkgnfO{ ;an agfpg' k|fyldstf x'g]5 . o;df ;fj{hlgs v/Lb k|lqmofdf ;'wf/, kl/0ffdd'vL Joj:yfkg / e|i6frf/sf] /f]syfd Pjd\ lgoGq0f nufot ;dfj]z 5g\ . lghL If]qsf] nufgL / ;fj{hlgs–lghL ;fe]mbf/L a9fpg ;/sf/n] cfwf/e"t ;'wf/sf] ult a9fpg;d]t rfx]sf] 5 .

jftfj/0f M of] of]hgfn] hnjfo' kl/jt{g;Fu} cg's"nLs/0f / k|efj Go'gLs/0f Pjd\ ;du| jftfj/0fLo ;+/If0fnfO{ ;Djf]wg u/]sf] 5 .

;'wf/x¿ M o; of]hgf cGtu{t ;'wf/sf] d'Vo p2]Zo lghL If]qsf] nufgLnfO{, ljz]ifu/L pmhf{ If]qdf, k|f]T;flxt ug'{ /x]sf] 5 . ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkg of] Ph]08fsf] c+z /x]sf] 5 / o;n] lgofds / sfg"gL ;+/rgfx¿df ljz]if Wofg lbg]5 .

Page 12: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

7

;dfgtf -n}+lus_M ;/sf/n] n}lËs ;dfgtf sfod u/fpg] k|of;sf ;fy} If]qLo lje]bx¿nfO{ 36fpg] ljifonfO{ pRr k|fyldstf lbPsf] 5 .

s= P8LaL @))), ;+rfns ;ldlt;dIf k|:t'tcWoIfsf] k|ltj]bg / l;kmfl/;M g]kfnsf] d]nDrL vfg]kfgL cfof]hgfsf nflu k|:tfljt C0f, dlgnf . ;|f]tM /fli6«o of]hgf cfof]u, g]kfn .

!@= ljsf; ;fem]bf/x¿ M d'n'ssf] gofF tLgjif]{ of]hgfsf a[xt /0fgLlts dfu{lrqnfO{ ljsf; ;fem]bf/x¿n] ;dy{g u/]sf 5g\, h;df w]/}h;f]n] cfkm\g} gofF bL3{sfnLg g]kfn ;xfotf /0fgLltx¿nfO{ clGtd ¿k lbO;s]sf 5g\ .2!! Pl;ofnL ljsf; a}+sn] of]hgfsf k|fyldstfx¿nfO{ k"0f{¿kn] ;dlGjt ug]{ u/]sf] 5 / of] gofF /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt klg ;f]xLcg'¿k /xg]5 . oBlk o;sf] cy{ ;/sf/sf k|fyldstfsf ;a} If]qx¿df Pl8aLn] ;xfotf k|bfg u5{ eGg] xf]Og . ljsf; ;fem]bf/x¿aLr klg Ps k|sf/sf] …>d ljefhgÚ /x]sf] 5 / sltko cj:yfdf ;/sf/ k|fyldstfk|fKt sfo{qmdx¿sf] d'Vo nufgLstf{ /x]sf] 5 -h:t}– ;fdflhs ;'/If0f ;~hfn / ;+/If0f_ . of] /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt tof/Lsf qmddf d'Vo ljsf; ;fem]bf/x¿, gful/s ;dfh / lghLIf]qaf6 Jofks k/fdz{sf qmddf k|fKt ;'emfjx¿nfO{ ;dflji6 ul/Psf] 5 .3!@

v= P8LaLsf] /fli6«o /0fgLlt

!#= dfu{lgb]{zs l;4fGtx¿ M of] ;fem]bf/L /0fgLltcGtu{t P8LaLn] ;/sf/sf] b'|t, lbuf], ;dfj]zL cfly{s j[l4sf] ljsf; p2]ZonfO{ ;3fpg]5 -lrq !_ . cfkm\gf] ;dfj]zL cfly{s j[l4sf] ;+/rgfcg'¿k P8LaLn] k"jf{wf/df nufgLdfkm{t l;h{gf x'g] cfly{s cj;/x¿sf] b|'t j[l4sf] /0fgLltnfO{ cg'z/0f ug]{5 . a}+sn] ;Lk ljsf;nufotsf lzIff If]qsf cfof]hgf / sfo{qmdx¿, vfg]kfgL tyf ;/;kmfO ;'ljwf / u|fdL0f k"jf{wf/dfkm{t cfly{s cj;/x¿df kx'Fr k'¥ofpg k|of; ug]{5 . n}+lus ;dfgtf / ;dflhs ;dfj]zLs/0f Pjd\ oL b'j}sf] ;'wf/sf nflu ul/g] ;xof]un] cfwf/e"t ;]jfx¿sf] kx'Fr lj:tf/df ;'wf/ NofpF5 . P8LaLn] laklQ hf]lvd Joj:yfkg, ;Lk ljsf; / 1fg e08f/sf] ;fem]bf/Lsf sfo{x¿dfkm{t ;fdflhs ;'/If0fnfO{ k|j4{g ug]{5 . If]qLo ;xsfo{ / PsLs/0f nfO{ blIf0f Pl;ofnL pkIf]qLo cfly{s ;xof]u sfo{qmd;Fu hf]8]/ o;sf] ljsf;df hf]8 lbOg]5 .

!!= :jL6h/Nof08, ;+o'Qm/fHo cd]l/sf / ljZj a}+s nufotsf ;a} ljsf; ;fe]mbf/x?n] $–% jif{sf ;xfotf /0fgLltx? k|:tfljt ul//x]sf 5g\ .

!@= cfj @)!@–cfj @)!# df ljsf; ;fe]mbf/x?af6 k|fKt ;xof]u ;/sf/L vr{sf] cf};t @# k|ltzt lyof] . ;xfotfsf] k|efjsf/L ;b'kof]usf nflu g]kfndf sfo{/t 7"nf] ;+Vofsf ljsf; ;fe]mbf/x?sf aLr of]hgf / k|of;x?sf] ;+utLs/0f cfjZos 5 . ljsf; ;fe]mbf/x?sf ;fy} ;/sf/ Pjd\ cGo ;f/f]sf/jfnfx?sf] k/fdz{df If]qut kl/0fd ;+/rgf -vfsf_x? tof/ kfl/Psf 5g\ .

Page 13: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

8

-hLO{P;cfO{– n}+lus Pj+ ;fdflhs ;dfj]zLs/0f, PdPkm8Lcf/–ljsf; kl/ 0ffdsf nflu Joj:yf, kLkLkL–;fj{hlgs lghL ;fe]mbf/L, k|fljlws Pjd\ Joj;flos lzIff tyf tfnLd . ;|f]tM Pl;ofnL ljsf; a}+s_

!$= of] ;fem]bf/L /0fgLltn] If]qut sfo{k|bz{gLnfO{ ljz]if hf]8 lbPsf] 5 . o;sf nflu cjnDag ul/Psf pkfox¿ lgDgnufotsf 5g\– c_ pRr txsf] cfof]hgf 5gf]6 tTk/tf ;'lglZrt ug]{, cf_ cfof]hgf tof/L ;'ljwfx¿ k|of]u ug]{ / O_ of]hgf, cg'udg Pjd\ ;d:of lg/fs/0fnufotsf cfof]hgf Joj:yfkg ljz]if1tfnfO{ ;'b[9 ug]{ . o;sf nflu clxn] ljBdfg q}dfl;s / jflif{s ;dLIff / g]kfn nufgLsf] sfo{k|bz{gL ;dLIffnfO{ cfwf/ agfP/ yk ;'wf/x¿ ul/g]5 . g]kfnL ;+:yfx¿ / ;DklQ Joj:yfkgnfO{ ;'wf/ ug{ yk ;|f]t k|bfg ul/g]5 . P8LaLn] If]qut ¿kdf d'Vo sfof{Gjogstf{sf] ;'k/Lj]If0f -lkm8\o'l;o/L cf]e/;fO6_sf pkfox¿dfly klg sfo{ ug]{5 .

!%= sfo{qmdut nrstf of] /fli6«o ;fem]bf/L /0fgLltsf] Ps ljz]iftfsf ¿kdf /x]sf] 5 . olb Jofj;flos jftfj/0f cyjf /fhgLlts If]qdf 7"nf kl/jt{gx¿ eP eg] o:tf] nrstf dxTjk"0f{ x'g]5 . pbfx/0fsf nflu ;+3Lo :j¿kdf hf]8 lbP/ cfpg] gofF ;+ljwfgn] P8LaL sfo{qmdx¿sf] ef}uf]lns sfo{If]qdf kl/jt{g ug'{kg]{ cfjZostf Nofpg ;S5 . o;sf] Pp6f kl/0flt :j¿k ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkgdf yk sfd ug'{kg]{ cj:yfsf] l;h{gf x'g ;S5 . of] ;fem]bf/L /0fgLltsf] csf]{ ljz]iftf Jofks¿kn] 5gf]6k"0f{ x'g' klg /x]sf] 5 . cl3Nnf] ;fem]bf/L /0fgLltn] ;d]6]sf If]qx¿ Hofb} g} km/flsnf lyP . of] gofF /0fgLlt eg] d'Vou/L tLg j6f If]qdf s]lGb|t /xg]5 . of] ;xfotf /0fgLltsf cGo tTjx¿df ;xljQLos/0f / 1fgnfO{ a9fjf lbg P8LaLsf] ;xfotf -kmfOgfG;±± sf ¿kdf kl/lrt_ dfkm{t yk hf]8 lbg]nufotsf /x]sf 5g\ . o;sf ;fy}, nufgLnfO{ ;'wf/ / ;+:yfut ¿kfGt/0f;Fu hf]8]/ x]l/g]5 . If]qut ¿kdf x'g] nufgLx¿nfO{

Page 14: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

9

cem} klg d'Vo ;f/ kIfx¿– lghLIf]qsf] ljsf;, If]qLo ;xsfo{ / PsLs/0f , n}+lus ;dfgtf / ;dfj]zLs/0f, ;'zf;g Pjd\ jftfj/0fLo bLuf]kgsf nflu kl/k"/ssf ¿kdf sfd ug]{ agfOg]5 . cGo ljsf; ;fem]bf/x¿;Fusf] ;dGjo Pl8aLsf nflu Pp6f k|fyldstfsf ¿kdf /xg]5 . sfo{qmdx¿sf] kl/k"/stf, r':t >d ljefhg, cfof]hgf l8hfOg / sfof{Gjog cjwf/0ffx¿df ;d¿k / Go"gtd sfo{ut bf]xf]/f]kg ;'lglZrt ug{sf nflu o;f] ul/Psf] xf] .

!^= If]qut k|fyldstfx¿ M P8LaL ;xfotfsf] 7"nf] lx:;f tLg j6f k|d'v If]qx¿– pmhf{, oftfoft / zx/L k"jf{wf/sf nflu x'g]5 . ljQLo y}nLsf] afFsL /sd lzIff / s[lifsf nflu 5'6\ofOg]5 / oL If]qx¿df P8LaL ljutsf] t'ngfdf a9L 5gf}6k"0f{ x'g]5 . lzIffsf sfo{qmdx¿n] ;Lk ljsf;nfO{ nlIft ug]{5 . s[lifsf sfo{x¿ hn Joj:yfkgdf s]lGb|t /xg]5 . pNn]lvt If]qx¿df P8LaLsf lgDg cjwf/0ffx¿ /xg]5g\ M

c_ pmhf{ M cfGtl/s pmhf{ ;'/Iff / pmhf{ lgsf;Lsf ;Defjgfsf] ljsf; ug'{ o;sf] s]Gb|Lo ;f/ x'g]5 . d'n'sleq} uDeL/ pmhf{ ;+s6 5 / lgsf;L x'g ;s]sf] 5}g . ;/sf/sf] !) jif]{ dfu{lrqn] ;g\ @)!* ;Dd yk !) xhf/ d]ufjf6 hnljB't\ pTkfbg ug]{ nIo lnPsf] 5 . P8LaL / cGo bftfx¿sf nflu o; If]qdf ;xof]u ug]{ of] g} cfwf/e"t dfWod x'g]5 . cfGtl/s pmhf{ pTkfbg of]hgfdf gofF hnljB't\ cfof]hgfx¿sf] lgdf{0f / ljBdfg cfof]hgfx¿sf] k'gM:yfkgfnufot /x]sf 5g\ . ;/sf/n] d'Vo k|;f/0fdf ghf]l8g] u|fdL0f ljB'tLs/0f sfo{qmdsf] of]hgf agfPsf] 5 . o:tf] of]hgfdf gjLs/0fLo pmhf{ -jfo', ;f}o{, ;f}o{–jfo' ldl>t / ;fgf hnljB't\ KnfG6x¿_ /x]sf] 5 . P8LaLn] ;g\ @)!# df tgx'F hnljB't\ cfof]hgf / ;g\ !((^ df sfnLu08sL …PÚ hnljB't\ cfof]hgfdfkm{t ljB't\ pTkfbgdf nufgL u/]sf] 5 .4!# pmhf{sf] lgsf;Lsf ;DefjgfnfO{ ;fj{hlgs–lghL ;fem]bf/Lsf ;+/rgfx¿sf ;fy} ef/tLo sDkgLx¿;Fu ul/g] pmhf{ v/Lb ;Demf}tfx¿dfkm{t ljsl;t ul/g]5 . o;sf nflu blIf0f Pl;of pkIf]qLo cfly{s ;xof]u sfo{qmd -;f;]s_n] dfWodsf ¿kdf sfo{ ug]{5 . P8LaLn] pmhf{ vl/bljqmL sf/f]af/x¿df ;Nnfx lbg]5 / cfjZostfcg';f/ /fli6«o / ;Ldfjf/kf/ pmhf{ pTkfbg / k|;f/0f ;'ljwfx¿sf nflu nufgL ug]{5 . P8LaLsf] lghLIf]q x]g]{ lgsfon] k|To]s cfof]hgfut cfwf/df lghLIf]q g]t[Tjsf] nufgLnfO{ x]g]{5 . P8LaLn] g]kfn ljB't\ k|flws/0fnfO{ k'g;{+/rgf ug]{ / o;sf] z'Ns k'g/fjnf]sg ug]{nufotsf ;'wf/x¿df ;3fpg]5 . oL b'j} s'/f o;sf] cfly{s 3f6f 36fpg cfjZos 5g\ . pmhf{ pBf]udf cem} 7"nf] lghLIf]qsf] nufgL cfslif{t ug'{ klg plQs} dxTjk"0f{ 5 . j}slNks pmhf{ k|j4{g s]Gb|nfO{ o;sf] k|0ffnL Pjd\ Joj:yfksLo ;'wf/sf nflu k|fljlws ;xof]u pknAw u/fOg]5 .

cf_ oftfoft M ckof{Kt ;8s ;~hfn ;dfj]zL cfly{s j[l4sf nflu uDeL/ afWofTds c8\rgsf ¿kdf /x]sf] 5 . bogLo cj:yfsf] ;8s ;Dks{ / pRr ul/aL b/

!#= P8LaL @)!#, ;+rfns ;ldlt ;dIf k|:t't cWoIfsf] k|ltj]bg / l;kmfl/;M g]kfnsf] tgx' hnljB't cfof]hgfsf nflu k|:tfljt C0f, dlgnf . P8LaL !((^, ;+rfns ;ldlt ;dIf k|:t't cWoIfsf] k|ltj]bg / l;kmfl/;M g]kfnsf] sflnu08sL …PÚ hnljB't cfof]hgfsf nflu k|:tfljt C0f, dlgnf .

Page 15: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

10

g]kfnsf ;Gbe{df k|ToIf cGt/;DalGwt /x]sf 5g\ . d'n'ssf] /0fgLlts ;8s ;~hfnnfO{ ;xof]u ug'{ of] /0fgLltsf] k|fyldstf /xg]5 . ;fy}, d'Vo Po/kf]6{x¿sf nflu klg nufgL x'g]5 . P8LaLn] /0fgLlts ;8s ;~hfnsf k|fyldstfdf k/]sf v08x¿sf nflu nufgL ug]{5 . ;fy}, ko{6g k|j4{gsf nflu lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:ynsf] Ifdtf / ;'/Iff pkfox¿sf] lj:tf/ Pjd\ uf}td a'4 Po/kf]6{sf ;fy} b'u{d cfGtl/s Po/kf]6{sf] :t/f]Ggltsf nflu klg nufgL ug]{5 . ;Ldfjf/kf/sf ;8s / eG;f/ cfw'lgsLs/0fnfO{ cfGtl/s ;Dks{ ;'wf/df ul/g] ;xof]usf] kl/k"/ssf ¿kdf /flvg]5 . oL k|of;x¿nfO{ blIf0f Pl;ofnL If]q cfly{s sfo{qmdcGtu{t ;dGjo ul/g]5 . ;Dks{ lj:tf/ sfo{qmdsf] Pp6f k|d'v ljz]iftfsf ¿kdf ;DklQsf] bLuf]kgdf hf]8 lbg' /x]sf] 5 . P8LaLn] dd{t ;Def/ Joj:yf -;8s sf]ifnufot_sf] :yfkgf, tYofª\s k|0ffnLsf] ;'wf/ / hgzlQmnfO{ ;DklQ Joj:yfkgdf tfnLd lbgsf nflu sfo{ ug]{5 . zx/L oftfoft of]hgf / Joj:yfkgdf sf7df8f}+ pkTosf / cGo zx/L If]qx¿nfO{ nIo ul/g]5 .

O_ zx/L ;]jfx¿ M sf7df8f}+ / cGo zx/L s]Gb|x¿df ckof{Kt vfg]kfgL / ;/;kmfO ;'ljwf d'Vo ;d:ofsf ¿kdf /x]sf 5g\ . w]/} 7fpFx¿df lbgsf] s]xL 306f dfq kfgL cfpF5 . cGo 7fpFx¿df o:tf] vfg]kfgL ;'ljwfsf] kx'Fr g} 5}g . sf7df8f}+n] ljz]if u/L uDeL/ k|s[ltsf] vfg]kfgL tyf ;/;kmfO ;d:of em]ln/x]sf] 5 . P8LaLsf] Pp6f k|d'v pRr k|fyldstfdf ;g\ @)!^ leq d]nDrL vfg]kfgL cfof]hgf ;DkGg ug'{ /x]sf] 5, h;n] sf7df8f}+ zx/leq pkTosf aflx/sf] kfgLnfO{ leq\ofpg] 5 .5!$

7]s]bf/x¿sf] v/fa sfo{k|bz{gLsf sf/0f of] cfof]hgfsf] sfo{k|ult g/fd|/L k|efljt ePsf] 5 . ;g\ @)!# h'nfO{df gofF 7]s]bf/ lgo'Qm ul/Psf] 5 . of] cfof]hgfsf sf/0f zx/L If]qleqsf] ;]jf k|efljt ePsf] 5 / o;sf] sfddf ePsf] l9nf;':tLn] clxn] lgdf{0ffwLg /x]sf w]/}j6f vfg]kfgL ;]jf ljt/0f k|0ffnLdf ePsf] nufgLnfO{ ;d]t k|efljt kf/]sf] 5 . ;/sf/n] c? zx/L s]Gb|x¿df ljBdfg vfg]kfgL Pjd\ ;/;kmfOsf] ;d:ofnfO{ kfgLsf] z'4Ls/0f, e08f/0f / ljt/0f ;]jfdf yk k'FhL nufgLdfkm{t ;Daf]wg ug{ rfx]sf] 5 . ;/sf/n] ;+:yfut ;'wf/ / k|efjsfl/tfdf clej[l4 klg ug{ rfx]sf] 5 . P8LaLn] oL nufgLx¿df ;3fpg]5 / Go"gtd ;]jf Pjd\ sfo{k|bz{gL dfkb08 tf]Sg]nufotsf ;'wf/ Pjd\ ;+:yfut ;'b[9Ls/0fnfO{ ;fy;fy} n}hfg]5 . zx/L kof{j/0fdf ;'wf/ Nofpgsf nflu P8LaLn] cfof]hgfdf k/]sf zx/x¿df kmf]xf]/d}nf tyf kmf]xf]/ kfgL Joj:yfkgdf ;xof]u ug]{5 . zx/L ljsf; / u|fdL0f :jf:Yosf If]qdf ;xof]usf nflu cg'/f]w ePdf P8LaLn] ;sf/fTds ¿kn] Jojxf/ ug]{5 . vf;u/L ljZj a}+sh:tf c? ljsf; ;fem]bf/x¿n] g]t[Tj u/]sf If]qut cjwf/0ffdf cfwfl/t sfo{qmdx¿df ;xefuL x'g P8LaL tof/ /x]sf] 5 .

!$= P8LaL @))), ;+rfns ;ldlt cWoIfsf] k|ltj]bg / l;kmfl/;M g]kfnsf] d]nDrL vfg]kfgL cfof]hgfsf nflu k|:tfljt C0f, dlgnf .

Page 16: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

11

O{_ lzIff M ;/sf/n] k|fljlws lzIff / Jofj;flos tfnLdsf] lj:tf/ / u'0f:t/ j[l4 ug{ rfx]sf] 5 / o;sf nflu P8LaL;Fu ;xof]u dfu]sf] 5 . ;g\ @))^ df z'? ul/Psf] ljBfno If]q ;'wf/sf] ljBdfg sfo{qmdnfO{, ;DejtM If]qut cjwf/0ffcg'¿k, lg/Gt/tf lbg] cfjZostf klg /x]sf] 5 . P8LaLsf] ;xof]u Ifdtf ljsf; tfnLddf s]lGb|t /xg]5, tfklg cfjZos k/]df dfWolds / pRr lzIffsf nflu klg o:tf] ;xof]u x'g;Sg]5 . oL If]qdf x'g] ;xof]un] u'0f:t/, Joj:yfksLo Ifdtf / s]xL dfqfdf ef}uf]lns ;Gt'ngnfO{ nlIft ug]{5 . of] ;xof]un] /f]huf/L l;h{gf, cfodf j[l4 / cfly{s ultljlw clej[l4 ug]{ p2]Zo lnPsf] 5 .

p_ s[lif M Go"g pTkfbsTj g]kfnL s[lifsf] rl/q /x]sf] 5 . pTkfbsTj j[l4sf nflu o;sf] c;dfg e"w/ftn, jiff{df cfwfl/t l;+rfOdflysf] lge/{tf / ;Lldt u|fdL0f k"jf{wf/ Pjd\ ljQLo ;]jfx¿ s]xL d'Vo c8\rgsf ¿kdf /x]sf 5g\ . P8LaLsf] g]t[Tj Pjd\ cGo !! j6f ljsf; ;fem]bf/x¿sf] ;xof]udf ;/sf/n] ;g\ @)!$ b]lv @)#$ sf nflu s[lif ljsf; /0fgLlt tof/ u/]sf] 5 . of] /0fgLlt -s_ pTkfbsTj / bLuf]kgf, -v_ Joj;foLs/0f, -u_ k|lt:kwf{Tds Ifdtf / -3_ ;'zf;gdf s]lGb|t /x]sf] 5 . P8LaLn] of] /0fgLltsf] sfof{Gjogdf k/fdz{ lbg]5 . ;fy}, l;+rfO{ ;'ljwf lj:tf/sf nflu hn Joj:yfkg, af9Lsf] hf]lvd Go"gLs/0f / hnfwf/ ;'wf/df x'g] 5gf]6k"0f{ nufgLnfO{ ;3fpg]5 .

!&= ;f/ut pTk|]/sx¿ M lgDg ;f/ut k|fyldstfx¿ of] /0fgLltsf c+z /xg]5g\ .6!%

c_ lghL If]qsf] ljsf; M P8LaLn] ljQLo kx'Frdf ;3fpg] / lghLIf]qsf] ljsf; ug]{nufotsf Joj;fo–;Ifd jftfj/0f l;h{gf ug{sf nflu cfjZos kg]{ cfwf/e"t ;'wf/x¿ ug{ ;/sf/nfO{ ;Nnfx lbg] sfo{df lg/Gt/tf lbg]5 . pmhf{ ljsf;h:tf If]qdf ;fj{hlgs–lghL ;fem]bf/Lsf] cjwf/0ffnfO{ cjnDag ul/g]5 . sf/f]af/ k/fdz{ ;]jfx¿nfO{ pmhf{ If]qnfO{ ;3fpg] u/L lj:tf/ ul/g]5 . P8LaLsf lghL tyf ;fj{hlgs If]qsf 6f]nLx¿ nufgL jftfj/0fsf ;fy} ;fj{hlgs lghL ;fem]bf/Lsf ;+:yfut Pjd\ sfg"gL ;+/rgfx¿sf af/]df ;/sf/;Fusf] ;+jfbnfO{ ulx¥ofpg] lbzfdf ;+nUg /xg]5g\ . P8LaLsf] lghLIf]q ljsf; ;xfotfdf 6]G8/ / 7]Ssf b:tfj]hx¿nufot gLlt Pjd\ ljsf; cfof]hgfx¿sf] tof/L, ;'wf/ / ;fj{hlgs lghL cfof]hgfsf nflu cfjZos Ifdtf ljsf; ;dfj]z x'g]5 . k|fyldstfk|fKt ;'wf/x¿nfO{ kl/eflift / sfof{Gjog ug{ P8LaLn] g]kfnsf] lghLIf]q;Fu lgs6¿kn] ldn]/ sfd ug]{5 . P8LaLsf] Jofkf/ ljQ sfo{qmdn] lghLIf]q;Fu lg/Gt/¿kn] sfo{ ul//xg]5 . of] sfo{qmdn] Jofkf/ ljQdf /x]sf] ahf/sf] ljBdfg ck"0f{tf x6fpg :yfgLo ;fem]bf/ a}+sx¿dfkm{t Uof/]G6L / C0f pknAw u/fP/ Jofkf/df ;xof]u ug]{5 .

!%= cl3Nnf] /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLltdf /x]sf ^ j6f ;f/ut k|fyldstx?af6 Pp6f 36fP/ clxn] of] /0fgLltdf kf“rj6f sfod ul/Psf] 5 . o;/L x6]sf] ;f/df …gful/s ;dfh / u}x|;/sf/L ;+:yfx?nfO{ ;+nUg u/fpg]Ú /x]sf] 5 . o;nfO{ /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLltsf] ;fe]mbf/L Ph]08f cGtu{t sfof{Gjogdf NofOg] 5 .

Page 17: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

12

cf_ ;'zf;gM vl/b, cfof]hgf Jojj:yfkg, ljQ Joj:yf, l/kf]l6{ª / cg'udgdf ljz]if hf]8 lbP/ P8LaLn] cfof]hgf;Dj4 ;'k/Lj]If0fsf] sfo{ ug]{5 . ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkg, ;fj{hlgs v/Lb Pj+ hjfkmb]lxtf ;+oGqx¿sf] ;'wf/sf nflu P8LaLn] c? ljsf; ;fe]mbf/x¿;Fusf] ;xsfo{df k|fljlws ;xof]u lbg] sfo{nfO{ lg/Gt/tf lbg]5 .

O_ If]qLo ;xsfo{ / PsLs/0f M P8LaLsf] blIf0f Pl;ofsf nflu If]qLo ;xof]u /f0fgLlt @)!!–@)!%df blIf0f Pl;of pkIf]qLo cfly{s ;xof]u sfo{qmd -;f;]s_ cGtlg{lxt 5 . of] sfo{qmd If]qLo ;xsfo{ / PsLs/0f k"jf{wf/sf] xf8{j]o/, h:t} ;8s / ;k\m6]o/ h:t} Jofkf/df If]qLo ;dGjo / ;Ldf lgodgdf nufgLsf] ;dGjo ug]{ d'Vo d~r xf] . sfo{qmdn] ;Dks{ lj:tf/, pmhf{ / Jofkf/ ;xhLs/0fdf Wofg s]lGb|t ug]{ 5 . P8LaLsf] g]kfn ;xfotfsf] pNn]Vo c+z If]qLo ;xsfo{ ;dflji6 /xg]5 . of] sfo{qmdn] lghL If]qsf] ljsf; / ;dfj]zL cfly{s j[l4df of]ubfg lbg] 5 .

O{_ n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0f M n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0fnfO{ cl3Nnf] /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLltsf] cjlwdf d"nk|jfxLs/0f ul/Psf] lyof] .7!^ P8LaLn] ljutdf ePsf sfo{nfO{ a9f]Q/L ug]{5 / n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0fsf ljz]iftf ePsf cfofhgfx¿sf] cg'kftnfO{ a9fpg] 5 . cfof]hgfx¿ l8hfOg ul/+bf 5l/P/ /x]sf tYof+s / ljZn]if0f ;d]6]/ n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0fsf] sfo{of]hgf tof/ ul/g] 5 . / oL sfo{of]hgfnfO{ kl/0ffd cg'udgdf pkof]u ul/g]5 . cfd gLlt, of]hgf Pjd\ lgodg ;'wf/, ;/sf/sf cfk\mg} sfo{;~rfngsf If]qdf n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0f d"nk|jfxLs/0fsf] cg'z0fsf ;fy} If]qut¿kdf n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0f kl/0ffd cg'udgdfk{mt\ ;/sf/sf] Ifdtf ;'b[9 ul/g]5 . of] sfo{qmdn] P8LaLsf] ;dfj]zL ljsf; Ph]08fnfO{ ;3fpg] 5 .

p_ jftfj/ofLo bLuf]kgM P8LaLsf] ;xfotf ljklQ / hnjfo' kl/jt{gsf] hf]lvd Joj:yfkgdf s]lGb|t /xg]5 . o;sf nflu ;+:yfut Ifdtf lj:tf/ -1fgsf] cfwf/ / Joj:yfkg k|0ffnLnufotsf_ lgdf{0f, hf]lvd;fd' k"jf{wf/x¿sf] cg's'ngsf] ;'lglZrttf / cfof]hgf l8hfOg ubf{ hf]lvd klxrfg pks/0fx¿ k|of]u ul/g] 5 .8!& P8LaLn] Pp6f PsLs[t hn;|f]t Joj:yfkg k|0ffnL ljsl;t ug{ d2t ;xof]u ug]{5 .

!^= ljz]if k|ultdf c_ n}lËs d"nk|jfxLs/0f cGtu{t cfPsf cfof]hgfx?sf] cg'kftdf j[l4 -&* k|ltzt_, cf_ n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0f sfo{of]hgfx?sf] lrQa'e\mbf] sfof{Gjog, / O_ zx/L If]qsf ;/sf/L ljsf; sfo{qmdx?df n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0fsf] ;+:yfut Joj:yf, cflb ;dfj]z 5g\ . ;/sf/n] n}lËs pQ/bfloTjk"0f{ ah]6sf] klg z'?jft u/]sf] 5 .

!&= cl3Nnf] /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLltsf] cjlwdf jftfj/0fsf] If]qdf sfo{ ug]{ ;/sf/L lgsfox?nfO{ hnjfo' kl/jt{g;Fu} cg's"nLs/0f ug{sf nflu ;+:yfut :j¿knfO{ ;an agfpg P8LaLn] d2t u¥of] . o;df dxTjk"0f{ tYof+s, 1fg / ljZn]if0fsf cfwf/x? :Yffkgf ug]{ nufot k/]sf lyP . ;/sf/sf] jftfj/0f cg's'ngsf nflu /0fgLlts sfo{qmdnfO{ klg

Page 18: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

13

#=/0fgLlt sfof{Gjog

s= ;f+s]lts ;|f]t ;Ldfx¿

!*= Pl;ofnL ljsf; sf]if -Pl8Pkm_sf] g]kfnnfO{ ;g\ @)!#–@)!$ nflu ljlgof]lht /sd ^$ s/f]8 *) nfv 8n/ /x]sf] 5 .9!* ;g\ @)!% / @)!^ sf nflu jflif{s @! s/f]8 () nfv 8n/sf] Pl8Pkm C0f lbOg] cg'dfg 5 .10!( of] sf]ifsf] clGtd ljlgof]hg clwsf/k|fKt lgsfoaf6 cfpg] k|ltj4tf / jflif{s sfo{k|bz{gL ;dLIffsf] kl/0ffddfly lge{/ ug]{5 . ;g\ @)!#–@)!^ sf nflu u}x|C0f sfo{qmd @ s/f]8 %) nfv 8n/ /xg] cg'dfg 5 . C0f nfufgLsf cfof]hgfdf *) k|ltzt / u}x|C0f nufgLdf *% k|ltzt;Dd P8LaLsf] nfut ;fe]mbf/Lsf] Joj:yf 5 .

v= sfo{qmd ;f/

!(= ;g\ @)!#–@)!^df ;xfotf sfo{qmdsf] sl/a *% k|ltzt /sd d'Vo tLg If]qsf nflu 5'§\ofOg] 5 . lzIff / s[lifn] sl/a !% k|ltzt kfpg]5g\ . cfof]hgfsf] ;+Vof ;g\ @)!# df ;ftfj6f /x]sf]df, To;nfO{ s6f}tL u/]/ ;g\ @)!^ df tLgj6f dfq /xg]5g\ . sfo{qmdn] yk Jojxfl/s :j¿k ln+b}hfg]5 . u}x|C0f sfo{qmdtk{m ;g\ @)!# sf bzj6f k|fljlws ;xfotfsf cfof]hgfx¿ 36]/ ;g\ @)!$–@)!^ sf] cjlwdf cf};t rf/j6f dfq /xg]5g\ . k|fljlws ;xfotfsf #! k|ltzt sfo{qmdx¿ of]hgf tof/Lsf nflu x'g]5g\ / afFsL c+z Ifdtf ljsf;sf] x'g]5 . ;Dk"0f{ ;xfotf sfo{qmdnfO{ cfjZostfcg';f/ jflif{s /fli6«o sfo{;~rfng Joj;flos of]hgfdfk{mt\ ;dLIff / ;dfof]hg ul/g]5 .

@)= P8LaLn] cf}krfl/s / Jofj;flos ;|f]tx¿af6 ;xljQLos/0f u/fpg] k|of;sf ;fy kmfOgfG;±± Ph]08fnfO{ hf]8 lbg]5 -cg'R5]b !%_. P8LaLn] hnjfo' nufgL sf]if / If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f ;'ljwfsf] klg n]vfhf]vf ug]{5 .11@) /fli6«o ;xfotf /0fgLltdf b'Oj6f cjwf/0ffdf cfwfl/t ;'kl/eflift 1fg clej[l4 of]hgf ;dfj]z 5g\ M c_ g]kfnleqsf cfof]hgf l8hfOg / ;'wf/ sfo{qmdx¿df P8LaLel/s} 1fgsf] k|of]u ug]{, / cf_ P8LaL cfof]hgfx¿af6 g} 1fgsf] l;h{gf ug]{ . P8LaLn] cGoq u/]sf sfdsf cfwf/df g]kfnn] nfe lng ;Sg] o:tf vf; k|s[ltsf 1fgdf ;fj{hlgs–lghL ;fe]mbf/L gLlt / ;+:yfut ;+/rgfx¿, pmhf{ Pjd\ vfg]kfgL–;/;kmfOdf ePsf ;+:yfut ;'wf/x¿ / oftfoft k"jf{wf/ ;Def/ nufotsf x'g;S5g\ . g]kfndf ;~rflnt sfo{qmdaf6 cGoq km}nfpg ;lsg] 1fgdf zx/L vfg]kfgL ;/;kmfO sfo{qmd ;~rfng

;xof]u lbOPsf] lyof] . ljklQ hf]lvd Go'gLs/0fnfO{ lzIff -ljBfno ejgx?_ / hn Joj:yfkgsf If]qdf d"nk|jfxLs/0f ug]{ cEof; a9\bf] 5 .

!*= o;df PlzofnL ljsf; sf]ifsf] pkIf]qLo ;fd"lxs sf]ifaf6 If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0fsf nflu ljlgof]lht ;ft s/f]8 8n/ / ;g\ @)!@ sf] tgx' hnljB't cfof]hgfsf nflu 5''§\ofOsf] /sd af6 vftf;f/sf] !% s/f]8 * nfv 8n/ ;dfj]z -kfb l6Kk0fL !%_ 5 . ;g\ @)!@sf] P8LaLsf] C0f bLuf]kgf ljZn]if0fn] g]kfn C0f ;+s6sf] Go'g hf]lvddf /x]sf] ;'emfPsf] lyof] . To;}n] PlzofnL ljsf; sf]ifsf] C0fsf nflu dfq g]kfn of]Uo 5 .

!(= ;|f]tsf] y}nL a9]/ k|ltjif{ @$ s/f]8 %) nfv 8n/;Dd k'Ug ;S5 . yk ;|f]t If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f sf]if / artsf] k'gM ljlgof]hgaf6 cfpg ;S5 .

@)= cl3Nnf] /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLltsf] cjlwdf P8LaLn] cGo ljsf; ;fe]mbf/x?;Fu tgx' hnljB't cfof]hgfsf nflu ;d]t u/L] #& s/f]8 *) nfv 8n/sf] ;xljQLos/0fsf kl/rflnt u¥of] -kfb l6Kk0fL !%_ . of] ;xljQLos/0fsf] /sd ;f] cjlwdf P8LaLsf] ;Dk"0f{ C0f / cg'bfg /sdsf] #^ k|ltzt a/fa/ lyof] .

Page 19: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

14

Pjd\ ;Def/ ;+oGq, n}lËs ;dfgtf / ;dfj]zLs/0f d"nk|jfxLs/0f / vf]hd"ns gjLs/0fLo pmhf{ k|of]usf pkfo nufotsf x'g;S5g\ . d'n'sleqsf ;fj{hlgs Pjd\ lghL If]qsf 1fgsf] If]qdf sfd ug]{ ;+:yfx¿sf] ;fe]mbf/Ldf 1fg–pTkfbx¿ ljsl;t ul/g] 5 .

$= kl/0ffd Joj:yfkg

s= cg'udg

@!= /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt kl/0ffd vfsf cg';"rL ! df / vf; If]qut ;+/rgfx¿ lnÍ ul/Psf b:tfj]hx¿df lbOPsf] 5 .12@! /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt kl/0ffd vfsfsf] q}dfl;s / jflif{s ¿kdf x'g] /fli6«o sfo{qmd a}7sx¿sf ;fy} jflif{s /fli6«osfo{;~rfng Joj;flos of]hgf lgdf{0fsf qmddf P8LaL sd{rf/Lx¿n] cg'udg ug]{5g\ . o:tf] cg'udg ;/sf/L lgsfox¿ / ljsf; ;fe]mbf/x¿;Fu sf] ;dGjodf ul/g]5 . n}lËs ;dfgtf / ;dfj]zLs/f0fsf 5l/P/ /x]sf tYof+sx¿nfO{ ;+:yfut :j¿kdf lj:tf/ ug{ P8LaLn] sfo{qmd sfof{Gjog ug]{ lgsfox¿;Fu lg/Gt/ ;xsfo{ ug]{5 . P8LaL / ljZj a}+ssf ;fy} c? ljsf; ;fe]mbf/n] /fli6«o txdf ;femf kl/0fd vfsfsf] of]hgf agfO/x]sf 5g\ .

v= hf]lvdx¿

@@= nlDjFbf] /fhgLlts ;+qmd0f M g]kfnsf] h6Ln /fhgLlts ;+qmd0fsfn / o;sf sf/0f l;h{gf x'g;Sg] c8\rgx¿n] /fli6«o ;fe]mbf/L /f0fgLltsf] sfof{Gjogdf hf]lvd v8f u/]sf 5g\ . ;fy}, gofF ;+ljwfg cGtu{t cjnDjg ul/g] ;+3Lo k|0ffnLsf sf/0f ;a} ;fj{hlgs ;+:yfx¿sf] lhDd]jf/Ldf uDeL/ pNemg cfpg;S5 . /fhgLts If]qaf6 x'g;Sg] hf]lvdnfO{ sfo{qmdx¿df nrstf sfod u/]/ Jojl:yt ul/g] 5 . cfjZos ;dfof]hgaf/] hfgsf/L lbgsf nflu /fli6«o ;fe]mbf/L /f0fgLltsf] ;dLIff cNksflng ;"rgf s} cfwf/df ug{ ;lsG5 .

@#= sdhf]/ ;'zf;gM ;fj{hlgs vr{df sfof{Gjog kIfsf] csd{0otfaf6 x'g] hf]lvd -lkm8\o'l;o/L l/S;_ pRr 5 . ;/sf/n] /fli6«o / :yfgLo txdf ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkg / ;fj{hlgs v/Lb k|lqmof ;'wf/ z'? u/]sf] 5 . P8LaLn] cGo ljsf; ;fe]mbf/x¿;Fusf] ;dGjodf oL k|lqmofx¿nfO{ ;3fpg] 5, t/ a}+sn] oL ;'wf/x¿ cfof]hgfsf] :t/dfdfq ug]{5 . cfof]hgfx¿df hjfkm]lxtf / kf/blz{tf sfod ub}{ sfof{Gjog kIfaf6 x'g] hf]lvd -lkm8\o'l;o/L l/S;_ sd ug{] pkfox¿ ;dflji6 x'g]5g\ . clVtof/ b'¿kof]u cg';Gwfg cfof]u / /fli6«o ;ts{tf s]Gb|h:tf OdfGbf/L k|j4{g ug]{ ;+:yfx¿sf] Ifdtf a9fpg P8LaLn] c? ljsf; ;fe]mbf/x¿;Fu ;+o'Qm¿kdf sfo{ ug]{5 .

@$= sfo{qmdx¿sf] lg/Gt/ sdhf]/ sfo{k|bz{gL M P8LaLn] cfof]hgfx¿sf] sfo{k|bz{gL clej[l4sf k|of;x¿ a9fpg] 5 . o;sf nflu cjnDag ul/Psf pkfox¿ lgDgnufotsf 5g\– !_ cfof]hgf tof/L ;'ljwfx¿ :yfkgf ug]{, @_ cfof]hgf 5gf]6sf] gofF tTk/tf k|of]u ug]{ #_ d'Vo If]qx¿df cfof]hgf tof/L ;'ljwf lj:tf/ ug]{, / $_ d'Vo lgsfox¿sf] sfof{Gjog Ifdtf

@!= oL b:tfj]hx?df cg';"rL @ df lbOPsf] b:tfj]h ;"rLsf] lnÍaf6 kx' “r kfpg l;sG5 .

Page 20: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

15

lgdf{0f ug]{ . P8LaLn] !_ of]hgf sfof{Gjogsf nflu cg'udg Pjd\ ;d:of lg/fs/0f k|0ffnLnfO{ ;'b[9 ug]{, / @_ g]kfnsf sfo{qmdx¿sf] sfo{k|bz{gLsf] q}dfl;s / jflif{s ;dLIffnfO{ ;'wf/ ug]{5 .

@%= ;DklQsf] sdhf]/ bLuf]kgf M ckof{Kt /sd ljlgof]hg, nfut c;'nLsf] ck|efjsf/L ;+oGq, sdhf]/ Ifdtf / pko'Qm of]hgf tyf ;+rfng Pjd\ ;Def/ /0fgLltsf] cefj cflb g} Go"g ;Def/ / sdhf]/ ;DklQ bLuf]kgf k5fl8sf sf/0fx¿ x'g\ . ef}lts lgdf{0fsf] u'0f:tf/ ;d:ofsf] csf]{ If]q xf] . +;DklQ Joj:yfkg P8LaLsf] eflj sfo{sf] dxTjk"0f{ If]q xf] . o;nfO{ cfof]hgfsf] txdf -nfu"_ ul/g]5 .

Page 21: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

16

cg';"rL !

/fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt kl/0ffd vfsf /fli6«oljsf; nIox¿ != ;g\ @)!& ;Dd cf};t jflif{s s'n ufx{:y pTkfbg j[l4 u/fP/ ^ k|ltzt k'¥ofOg] . @= /fli6«o ul/aLsf] /]vfdf cfwfl/t ul/aLnfO{ -;g\ @)!! df /x]sf] @% bzdnj @ k|ltztaf6_ ;g\ @)!& ;Dddf !* k|ltztdf

/ k|ltlbg ! bzdnj @% 8n/ -kLkLkL_ df cfwfl/t ul/aL -;g\ @)!! df /x]sf] @$ bzdnj * k|ltztaf6_ !% k|ltztdf emfl/g] .

#= n}lËs c;dfgtf kl/;"rs ! ;o *& d'n'sdWo] ;g\ @)!!sf] ! ;o !# cf}+ -z"Go bzdnj %%* c+sdf_ :yfgdf ;'wf/ Nofpg] .

$= ul/jtd hftLo ;d"xdf ljBdfg ul/aL b/ 36\g] qmd cf};t /fli6«o ul/aL 36\g] b/eGbf pRr x'g] . P8LaL ;xfotfsf nflu 5gf]6 ePsf If]qx¿

;/sf/L If]qsf p2]Zox¿ If]qut pknAwLdf P8LaLsf] of]ubfg / ;"rsf+sx¿

P8LaL sfo{qmdsf If]qx¿ cfpg] k|lqmofdf /x]sf] P8LaLsf] ;+s]lts ljlgof]hg / ;f/ut

k|fyldstfx¿ != pmhf{ -/0fgLlt @)@) d'Vo If]q !M k"jf{wf/, @= jftfj/0f / #= If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f _ pmhf{ ;]jfdf kx' “r / k|of]u k|j4{g ug{ bLuf] pmhf{ ;|f]t / k|;f/0f k|0ffnLsf] ljsf; ug]{

ljB'tsf] ;anLs[t / e/kbf]{ pkof]u ljB't pkof]u ug]{ 3/w'/L nIo -@)!&_M &) k|ltzt k|zf/0f nfOgdf hf]l8g] cfwf//]vf -@)!@_M %^ k|ltzt k|zf/0f nfOgdf hf]l8Psf k|ltJolQm ljB't pkef]u nIo -@)!&_M !*) lsjf 306f cfwf//]vf -@)!@_M !)@ lsjf 306f ;Ldfjf/kf/ pmhf{ Jofkf/df j[l4 nIo -@)!&_M $)) d]ufjf6 cfwf//]vf -@)!@_M !%) d]ufjf6

7"nf hnljB't -7"nf af “w_ gjLs/0fLo -;f}o{, ;fgf hnljB\t, jfo'_ ljB't k|zf/0f / ljt/0f -ljB'tLo pmhf{ k|zf/0f_ pmhf{ If]qsf] ljsf; -gLlt Pj+ ljlgod, dxz'n Pjd\ d"No, ;fj{hlgs–gLhL ;fe]mbf/L_

$$ s/f]8 %) nfv 8n/ -;Dk"0f{ y}nLsf] $! k|ltzt, @)!#–@)!^_ OPgeL M (% k|ltzt lhOPg÷OlhPdM$ k|ltzt kLP;8LM ^# k|ltzt cf/;LcfO{M #& k|ltzt

@= oftfoft / cfO;L6L -/0fgLlt @)@) d'Vo If]q !M k"jf{wf/, / @= If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f _ ;Dks{ lj:tf/ / cfwf/e"t ;]jf Pjd\ ahf/ kx'rdf j[l4, ko{6g k|j4{g

;jnLs[t ljZjJoflk–:yfgLo ;Dks{ k"j{–klZrd sf]l/8f]/df ;Ldfjf/kf/ :yndfu{ sfuf]{sf] kl/df0f -6g k|ltjif{_ nIo -@)@@_M ^)*,#)) cfwf//]vf -@)!@_M %%#,)))

6LcfOP cGt//fli6«o ofq' cjfudg -bznfv

xjfO{ oftfoft -Po/kf]6{, xjfO{ ljr/0f -g]leu]zg_ / ;'/Iff, xjfO{ oftfoft gLlt Pjd\ ;'wf/x¿_ ;8s oftfoft -/fli6«o ;8sx¿, lhNnf / u|fdL0f ;8sx¿, ;8s ;Def/, ;8s oftfoft gLlt Pjd\ ;'wf/x¿_

zx/L oftfoft -zx/L

@& s/f]8 8n/ -;Dk"0f{ y}nLsf] @% k|ltzt, @)!#–@)!^_ OPgeL M !! k|ltzt lhOPg÷OlhPdM $$ k|ltzt kLP;8LM ) k|ltzt cf/;LcfO{M !)) k|ltzt

Page 22: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

17

k|ltjif{_ nIo -@)!&_M & bzdnj % cfwf//]vf -@)!@_M @ bzdnj & 6LcfOP cfGtl/s ofq' cjfudg -bznfv k|ltjif{_ nIo -@)!&_M ! bzdnj ($ cfwf//]vf -@)!@_M ! bzdnj %*

oftfoft of]hgf Pjd\ ;'wf/x¿_

oftfoft Joj:yfkg / gLltx¿ -If]qut Joj:yfkg / ;'wf/x¿, ;fj{hlgs–lghL ;fe]mbf/L_

#= vfg]kfgL / gu/kflnsfsf cGo k"jf{wf/ / ;]jfx¿ -/0fgLlt @)@) d'Vo If]q !M k"jf{wf/, / @= jftfj/0f_ ;a} gful/snfO{ ;'wfl/Psf] vfg]kfgL cfk"lt{ tyf ;/;kmfO{ ;]jf k|bfg ug]{

vfg]kfgL cfk"lt{ / ;/;kmfO ;]jfsf] pkof]udf a9f]Q/L ;'wfl/Psf] vfg]kfgL cfk"lt{ pkof]u ug]{ hg;+Vof nIoM -@)!&_M !)) k|ltzt cfwf//]vfM -@)!@_M *% k|ltzt ;/;kmfO ;]jf pkof]u ug]{ hg;+Vof nIoM -@)!&_M !)) k|ltzt cfwf//]vfM -@)!@_M ^@ k|ltzt

vfg]kfgL cfk"lt{ tyf ;/;kmfO - vg]kfgL k|0ffnL, ;/;kmfO{ k|0ffnL, kmf]xf]/ kfgL Joj:yfkg, ;~rfng Pjd\ ;Def/, dxz'n gLltx¿ Pj+ If]qut ljsf;_ zx/L If]q ljsf; -zx/L ;'zf;g, zx/L of]hgf, zx/L jftfj/0fLo gLltx¿_

@! s/f]8 &) nfv 8n/ -;Dk"0f{ y}nLsf] @! k|ltzt, @)!#–@)!^_ OPgeL M !)) k|ltzt

$= s[lif, k|fs[lts ;|f]t / u|fdL0f ljsf; -/0fgLlt @)@) d'Vo If]q !M k"jf{wf/, / @= jftfj/0f_ s[lif tyf kz'kfngsf] pTkfbg, pTkfbsTj tyf Joj;flos/0fdf j[l4, ;fy} hnjfo' kl/jt{g;Fu cg's"nLs/0fsf nflu jftfj/0f–d}qL k|ljlwx¿sf] cjnDjg

s[lif tyf kz'kfngsf] pTkfbg, pTkfbsTjdf a9f]Q/L, ;fy} vfB ;'/Iffdf j[l4

s[lifsf] k|ltJolQm s'n ufx{:y pTkfbg

nIo -@)!&_M g]? !@,^^) cfwf//]vf -@)!@_M g]? (,*^^

;fdfGotM vfB ;'/Iff

* s/f]8 () nfv 8n/ -;Dk"0f{ y}nLsf] * k|ltzt, @)!#–@)!^_

OPgeL M ^^ k|ltzt lhOPg÷OlhPdM !)) k|ltzt kLP;8LM ) k|ltzt cf/;LcfO{M ) k|ltzt

Page 23: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

18

ePsf] hg;+Vofsf] cg'kft nIo -@)!&_M ^%k|ltzt cfwf//]vf -@)!@_M %* k|ltzt

%= lzIff -/0fgLlt @)@) d'Vo If]q %M dfgj / ;fdflhs ljsf;_ To:tf] bIf, k|efjsf/L / hjfkmb]xL lzIff k|0ffnL h;n] ;a} txsf] lzIffdf ;dfg / ;dfj]zL kx'“rnfO{ ;'lglZrt u5{

;fdflhs alxis/0fdf k/]sf ;d"x nufot dlxnf / k'?if b'j}sf] z}lIfs pknAwLdf a9f]Q/L, ;y} bIf >d zlQmsf] pTkfbg

ljBfno lzIffsf] cf};t jif{ -!% jif{ / ;f] eGbf dfly pd]/sf_ nIo -@)!&_M !) jif{ cfwf//]vf -@)!@_M * bzdnj ! jif{ -k'?ifM * bzdnj @ jif{, dlxnfM * jif{_

6LeLO{6L of]Uotf nIo -@)!&_M !%,%)) 6LP;Pn;L÷:gfts, / *^,@)) 5f]6f] cjlwsf] kf7\oqmd cfwf//]vf -@)!@_M !#,#)) 6LP;Pn;L÷:gfts, / $^,@)) 5f]6f] cjlwsf] kf7\oqmd

k|fljlws lzIff / Joj;flos zLk tfnLd -Joj;flos tfnLd, zLk ljsf; cf}krfl/s tfnLd, zLk / k|fljlws cgf}krfl/s tfnLd, lgM;xfo ;d"xx¿nfO{ ;xof]u, k|0ffnLut ;'wf/ / gLltx¿_ pRr dfWolds lzIff -ljBfno If]q ;'wf/ sfo{qmdnfO{ ;xof]u_

^ s/f]8 %) nfv 8n/ -;Dk"0f{ y}nLsf] ^ k|ltzt, @)!#–@)!^_

OPgeL M ) k|ltzt lhOPg÷OlhPdM !)) k|ltzt kLP;8LM #! k|ltzt cf/;LcfO{M ) k|ltzt

OhLPd Ö k|efjsf/L -ePsf]_ n}lËs d"nk|jfxLs/0f, OPgeL Ö jftfj/0fLo bLuf]kgf, hLO{Pg Ö n}lËs ;dfgtf, cfO{;L6L Ö ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlw, kLkLkL Ö ;fj{hlgs–lghL ;fe]mbf/L, kLP;\8L Ö lghL If]qsf] ljsf;, cf/;LcfO{ Ö If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f , 6LcfO{P Ö lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yn, 6LeLO{6L Ö k|fljlws / Joj;flos lzIff Pjd\ tfnLd, 6LP;Pn;L Ö k|fljlws k|j]lzsf -P;Pn;L_,

;|f]tM If]qut /0fgLlt / of]hgfx¿sf cfwf/df Pl;ofnL ljsf; a}+s / g]kfn ;/sf/sf cg'dfgx¿, P8LaL @)!#, g]kfn sfo{qmd Joj;flos of]hgf, @)!$–@)!^, dlgnf .

Page 24: fli6«o ;fem]bf/L /0fgLlt - Asian Development Bank · Pr= xf]ª, jl/i7 ljQLo ;fem]bf/L ljz]if1, ljQLo ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng sfof{no s]= nfcf]–c/fof, d'Vo kl/0ffd Joj:yfkg ljz]if1,

19

cg';"rL @

j]a;fO6df lnÍ ul/Psf b:tfj]h÷sfuhft

j]a;fO6 M http://www.adb.org/Documents/CPS/?id=NEP-2013

!= cfly{s ljZn]if0f -;f/f+z_

@= ul/aL ljZn]if0f -;f/f+z_

#= n}lËs ljZn]if0f -;f/f+z_

$= jftfj/0f d"Nof+sg -;f/f+z_

%= lghLIf]q d"Nof+sg -;f/f+z_

^= If]qut d"Nof+sg -;f/f+z_M pmhf{

&= If]qut d"Nof+sg -;f/f+z_M oftfoft

*= If]qut d"Nof+sg -;f/f+z_M vfg]kfgL cfk"lt{ / gu/kflnsfsf cGo k"jf{wf/ / ;]jfx¿

(= If]qut d"Nof+sg -;f/f+z_M s[lif tyf k|fs[lts ;|f]tx¿

!)= If]qut d"Nof+sg -;f/f+z_M lzIff

!!= hf]lvd d"Nof+sg / hf]lvd Joj:yfkg -;f/f+z_

!@= /fli6«o / sfo{qmdut ;"rsx¿

!#= /fli6«o sfo{k|bz{gL d"Nof+sg :t/fÍg

!$= /fli6«o nfut ;fe]mbf/L Joj:yf / vr{df cfwfl/t nufgL of]Uotfsf ;Ldfx¿

!%= /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt lgdf{0f

!^= /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt clGtd ;dLIff

!&= /fli6«o sfo{;~rfng Joj;flos of]hgf -d:of}bf_

!*= /fli6«o ;fe]mbf/L /0fgLlt clGtd ;dLIffnfO{ dfGotf

!(= /fli6«o ul/aL ljZn]if0f -lj:t[t_

@)= lghLIf]q d"Nof+sg

@!= If]qLo ;xsfo{ Pjd\ PsLs/0f d"Nof+sg -;f/f+z_

@@= /fli6«o jftfj/0fLo l6kf]6

@#= ;'zf;g d"Nof+sg -;f/f+z_

@$= /fli6«o ;'zf;g hf]lvd d"Nof+sg / hf]lvd Joj:yfkg of]hgf

@%= hf]lvd d"Nof+sg / hf]lvd Joj:yfkg of]hgfM pmhf{ If]q

@^= hf]lvd d"Nof+sg / hf]lvd Joj:yfkg of]hgfM oftfoft If]q

@&= hf]lvd d"Nof+sg / hf]lvd Joj:yfkg of]hgfM lzIff If]q

@*= hf]lvd d"Nof+sg / hf]lvd Joj:yfkg of]hgfM vfg]kfgL cfk"lt{ / gu/kflnsfsf cGo k"jf{wf/ / ;]jfx¿

@(= hf]lvd d"Nof+sg / hf]lvd Joj:yfkg of]hgfM s[lif tyf k|fs[lts ;|f]t If]q

#)= /fli6«o of]hgf sfo{k|bz{gL / sfof{Gjog sfo{of]hgf

#!= 1fg Joj:yfkg of]hgf

#@ n}lËs ;dfgtf / ;fdflhs ;dfj]zLs/0f kl/0ffd cg'udg Dofl6«S;

##= :yfgLo hgtfsf cfjfhx¿