fisikakooinarrizkolexikoa · 2017-06-15 · fisikakooinarrizkolexikoa euskaltzaindiarenzientzia eta...
TRANSCRIPT
Fisikako Oinarrizko Lexikoa
Euskaltzaindiaren Zientzia eta Teknika Hiztegia Biltzeko egitasmoaren (ZTHB) helburua da HiztegiBatua zientzia eta teknologiaren arloetako kontzeptuez eta haiek adierazteko hitzez aberastea. Euskal-tzaindiak erabaki du Hiztegi Batuaren uneko bertsioan sartu ez diren baina bi alderdi hauetatik begiratutasartu behar liratekeen hitzak biltzea eta gizarteratzea:
• Hezkuntzan irakasten den kontzeptua izatea: Bigarren Hezkuntza, Batxilergoa eta Unibertsitatekolehen mailak.
• Zientzia eta teknologiaren dibulgazioan (komunikabideetan, liburuetan...) erabilia izatea.
Horretarako, arloka egiten da lan, eta, arlo bakoitzean, ZTHB lantaldeak arloko adituz osatutakoberariazko talde baten laguntza du. Arloko testuetako tradizioa eta erabilera aztertu ondoren, eta Eus-kaltzaindiaren lexikorako irizpide orokorrak kontuan izanik, lantaldeak arloko oinarrizko kontzeptuetarakoeuskarazko adierazleak proposatzen dizkio Euskaltzaindiari.Helburu hori lortzeko, bi lan hauek egin behar izan ditu lantaldeak:
• Lehenik, Hiztegi Batuan onartu diren arloko hitzak bildu.
• Bigarren, Hiztegi Batuan ez dauden eta lantaldearen ustez hara biltzea merezi luketen arloko hitzakhautatu.
Lan horien emaitzak bilduz, arlo bakoitzeko "oinarrizko lexikoa" osatzen da. Lan-prozedurak lau urratsditu:
• Arloko materiala bildu eta lantzea, baliabide lexikalak eta testualak erabiliz. Horren emaitza arlokohautagai-zerrenda da. Erabilera-datuak eta hiztegietako informazioa ere bildu da.
• Arloko aditu-taldeak aurreko hautagaien multzotik kontzeptuak eta horiek adierazteko hitzak hau-tatzea.
• ZTHB lantaldeak adituek hautatutako kontzeptuak adierazteko hitzak areago dokumentatzea,aztertzea eta, adituekin adostu ondoren, Euskaltzaindiari aurkeztekoa den proposamena lantzea.
• Euskaltzain osoek proposamena aztertzea eta, egoki baderitzote, osoko bilkuran onartzea.
Lan hori egiteko, lantaldeak baliabide hauek erabili ditu:
• Baliabide lexikalak: Hiztegi Batua, Euskalterm datu-banku publikoa, Elhuyarren Zientzia eta Tek-nologiaren Hiztegi Entziklopedikoa, Ibon Sarasolaren Zehazki hiztegia, Bostak Bat elkartearenAdorez saileko Hiztegia 5000 , Labayru Ikastegiaren Euskara-Gaztelania/Castellano-Vasco hiztegia,eta Elhuyar Hiztegia (eu-es/es-eu).
• Testu-baliabideak:
◦ Arloko testu-bilduma, egitasmo honetarako berariaz bildua (2 004 730 hitz):– BASTERO DE ELEIZALDE, José María; CASELLAS, Joaquín: Mekanika-ikastaroa,EHU, 2006.
– BORN, Max; BORN, Hedwig: Zientzia eta kontzientzia aro atomikoan, Elhuyar-Elkar,1990.
– DE CAMPOS, Eduardo: Fisika jostagarri, ELH, 2007.– ELORTZA, Jose Maria: Termodinamika makroskopikoa, UEU, 1991.– ETXEBARRIA, Jose Ramon; AGIRREGABIRIA, Juan Mari: Mekanika Analitikoa, UEU,1988.
1
– ETXEBARRIA, Jose Ramon; ENSUNZA, Martxel; AGIRREGABIRIA, Juan Mari; DUOAN-DIKOETXEA, Joseba Andoni; EZENARRO, Oskar; PITARKE, Jose Mari; UGALDE,Patxi: Fisika Orokorra (1. edizioa), UEU, 1992.
– ETXEBARRIA, Jose Ramon; ENSUNZA, Martxel; BILLALABEITIA, Jose Antonio; EGI-GUREN, Josu; UGALDE, Patxi; LASA, Iñaki; SALAZAR, Arantzazu; URAGA, Bittor;URAIN, Jose Luis: Fisikaren Historia Laburra, UEU, 1990.
– EZPELETA, Txema; IGARTUA, Josu Mirena: Mekanika estatistikoa, UEU, 1996.– FARMELO, Graham: Eder behar du, EHU, 2009.– FISHBANE, Paul M.; GASIOEICZ, Stephen; THORNTON, Stephen T.: Fisika zientzia-lari eta ingeniarientzat, EHU, 2008.
– MORAN, Michael J.; SHAPIRO, Howard N.: Ingeniaritza-termodinamikaren oinarriak,EHU, 2007.
– MORRIS, Richard: Denboraren geziak, Elhuyar-Elkar, 1991.– NAVARRO, Javier: Fisika eta metafisika. Denaren zergatiaren bila, Elhuyar, 2010.– ORTOLI, Sven: Mekanika kuantikoaren doinua, Elhuyar-Elkar, 1989.– PLANCK, Max: Nora doa zientzia?, Klasikoak, 2010.– SILVEY, Robert J.; ALBERTY, Robert A.: Kimika fisikoa, EHU, 2006.– TOBAR, Joseba Felix: Mekanika kuantikoaren zenbait berezitasun, UEU, 1993.– WAGENSBERG, Jorge: Formen matxinada, EHU, 2007.– Zientzia eta Teknologiaren Hiztegi Entziklopedikoan argitaratutako fisika-arloko artikuluentziklopedikoak. Elhuyar, 2009.Testu-bilduma horretatik, termino hautagaiak automatikoki erauzi dira, Elhuyar eta Ixataldearen Erauzterm termino-erauzlea erabiliz.
◦ Espezialitate-corpusak: Zientzia eta Teknologiaren Corpusa (ZTC). Aurrekoan bezala, hone-tan ere Erauzterm erabili da termino hautagaiak lortzeko (ZTCko "Materiaren eta energiarenzientziak" eremuko azpicorpusa; 504 406 hitz).
◦ Corpus orokorrak: Euskaltzaindiaren Lexikoaren Behatokia, EHUko Euskara InstitutuarenEgungo Testuen Corpusa, Elhuyar Web-corpusa (euskarazko elebakarra), eta Elhuyarren Cor-peus tresna, Internet corpus gisa kontsultatzeko.
• Aditu-taldea:
◦ Jose Ramon Etxebarria. EHUko Bilboko Ingeniaritza Goi Eskola Teknikoa – Euskal Hizkuntzaeta Komunikazioa saileko irakaslea.
◦ Mikel Lizeaga. Luberri Bigarren Hezkuntzako Institutuko irakaslea.◦ Jesus Maria Olaizola "Txiliku". Elkar argitaletxea.◦ Fernando Plazaola. EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultatea – Elektrizitatea eta Elektro-nika saileko irakaslea.
◦ Oinatz Zuriarrain. Bernat Etxepare Lizeoko irakaslea.
Euskaltzaindiak 2013ko ekainaren 28an onartua, Gasteizen.
2
Euskara-erdarak zerrenda
aberraziosin. aberrazio optiko
en: aberration; optical aberrationes: aberración; aberración ópticafr: aberration; aberration optique
aberrazio optikosin. aberrazio
en: aberration; optical aberrationes: aberración; aberración ópticafr: aberration; aberration optique
abiadura iz. Argiaren abiadura. Soinuarenabiadura.en: speed; velocityes: velocidadfr: vitesse
abiadura angeluaren: angular velocityes: velocidad angularfr: vitesse angulaire
abiadura bektoreen: velocityes: vector velocidadfr: vecteur-vitesse
abiadura linealen: linear velocityes: velocidad linealfr: vitesse linéaire
absortzio iz. (materia, energia, erradiazioa)sin. xurgapen
en: absorptiones: absorciónfr: absorption
absortzio-espektrosin. xurgapen-espektro
en: absorption spectrumes: espectro de absorciónfr: spectre d’absorption
adiabatikoen: adiabatices: adiabático, -afr: adiabatique
aerodinamikaen: aerodynamicses: aerodinámicafr: aérodynamique
aerodinamikoen: aerodynamices: aerodinámico, -afr: aérodynamique
aerometroen: aerometeres: aerómetrofr: aéromètre
aerostatikaen: aerostaticses: aerostáticafr: aérostatique
agregazio-egoerasin. materiaren egoera
en: state of aggregation; state of matteres: estado de agregación; estado de la
materiafr: état d’agrégation; état de la matière
akromatikoen: achromatices: acromático, -afr: achromatique
aktibitate erradioaktiboen: radioactive activityes: actividad radiactivafr: activité radioactive
akustikaen: acousticses: acústicafr: acoustique
akustikoen: acoustices: acústico, -afr: acoustique
akzio-erreakzioaren printzipioen: action-reaction law; law of reciprocal
actionses: ley de acción y reacciónfr: principe des actions réciproques
albedoen: albedoes: albedofr: albédo
albo-handipenen: lateral magnificationes: aumento lateralfr: grossissement latéral
aldaezin adj./iz. Aldaezin eskalarra.en: invariantes: invariantefr: invariant (iz.); invariant, -ante (adj.)
3
aldaezintasunsin. inbariantza
en: invariancees: invarianciafr: invariance
aldarapenen: repulsiones: repulsiónfr: répulsion
aldarapen-indaren: repulsive forcees: fuerza de repulsión; fuerza repulsivafr: force répulsive
aldiune iz. Aldiuneko abiadura. Aldiunekoazelerazioa.en: instantes: instantefr: instant
alegiazko irudisin. irudi birtual
en: virtual imagees: imagen virtualfr: image virtuelle
alfa erradiaziosin. alfa izpiak
en: alpha radiation; alpha rayses: radiación alfa; rayos alfafr: radiation alpha; rayonnement alpha;
rayons alpha
alfa izpi iz. (batez ere pl.)sin. alfa erradiazio
en: alpha radiation; alpha rayses: radiación alfa; rayos alfafr: radiation alpha; rayonnement alpha;
rayons alpha
alfa partikulaen: alpha particlees: partícula alfafr: particule alpha
altuerasin. garaiera
en: heightes: alturafr: hauteur
amorfoen: amorphouses: amorfo, -afr: amorpheampereen: amperees: ampere; amperiofr: ampère
amperemetroen: ammeteres: amperímetrofr: ampèremètre
aneroide adj. Barometro aneroidea.en: aneroides: aneroidefr: anéroïde
angstromen: angstromes: angstromfr: angstrom
anioien: aniones: aniónfr: anion
anisotropoen: anisotropices: anisótropo, -afr: anisotrope
anplifikatu du ad.en: amplifyes: amplificarfr: amplifier
anplitudeen: amplitudees: amplitudfr: amplitude
antimateriaen: antimatteres: antimateriafr: antimatière
antipartikulaen: antiparticlees: antipartículafr: antiparticule
ardatz nagusien: main axises: eje principalfr: axe principal
ardatz optikoen: optical axises: eje ópticofr: axe optique
area iz. [unitatea]en: areaes: áreafr: are
4
argien: lightes: luzfr: lumière
argi ikusgaisin. erradiazio ikusgai
en: visible light; visible radiationes: luz visible; radiación visiblefr: lumière visible; rayonnement visible
argi zurien: white lightes: luz blancafr: lumière blanche
argiaren abiaduraen: speed of lightes: velocidad de la luzfr: vitesse de la lumière
argi-espektroen: luminous spectrumes: espectro luminosofr: spectre lumineux
argi-iturrien: light sourcees: foco luminoso; fuente de luz; fuente
luminosafr: foyer lumineux; source lumineuse
argi-izpien: light ray; luminous rayes: rayo luminosofr: rayon lumineux
Arkimedesen printzipioen: Archimedes’ principlees: principio de Arquímedesfr: principe d’Archimède
ase adj. Lurrun asea.en: saturatedes: saturado, -afr: saturé, -ée
asegabe adj.en: unsaturatedes: insaturado, -a; no saturado, -afr: insaturé, -ée
atmosfera iz. [presio-unitatea]en: atmospherees: atmósferafr: atmosphère
atmosferiko adj. Presio atmosferikoa.en: atmospherices: atmosférico, -afr: atmosphérique
atomikoen: atomices: atómico, -afr: atomique
atomoen: atomes: átomofr: atome
atomo-eredusin. eredu atomiko
en: atomic modeles: modelo atómicofr: modèle atomique
atomo-masasin. masa atomiko
en: atomic masses: masa atómicafr: masse atomique
audiogramaen: audiogrames: audiogramafr: audiogramme
audiometriaen: audiometryes: audiometríafr: audiométrie
azal ekipotentzialsin. gainazal ekipotentzial
en: equipotential surfacees: superficie equipotencialfr: surface équipotentielle
azeleratu da/du ad.en: acceleratees: acelerarfr: accélérer
azelerazioen: accelerationes: aceleraciónfr: accélération
azelerazio angeluaren: angular accelerationes: aceleración angularfr: accélération angulaire
azelerazio normalen: normal accelerationes: aceleración normalfr: accélération normale
azelerazio tangentzialen: tangential accelerationes: aceleración tangencialfr: accélération tangentielle
5
azelerazio zentripetuen: centripetal accelerationes: aceleración centrípetafr: accélération centripète
balio efikazen: effective valuees: valor eficazfr: valeur efficace
bar iz. [presio-unitatea]en: bares: barfr: bar
barizentrosin. masa-zentro
en: barycenter; center of masses: baricentro; centro de masafr: barycentre; centre de masse
barnen: barnes: barnfr: barn
barne-energiaen: internal energyes: energía internafr: énergie interne
barometroen: barometeres: barómetrofr: baromètre
barreiadurasin. difusio
en: diffusiones: difusiónfr: diffusion
becquerelen: becquereles: becquerelfr: becquerel
behatzaile iz. Behatzaile geldia. Behatzaileinertziala.en: observeres: observadorfr: observateur
bektoreen: vectores: vectorfr: vecteur
bektore-magnitudesin. magnitude bektorial
en: vector quantityes: magnitud vectorialfr: grandeur vectorielle
bektorialen: vectoriales: vectorialfr: vectoriel, -elle
bereizmen iz. Sistema optiko batenbereizmena.en: resolution; resolving poweres: resoluciónfr: résolution
beroen: heates: calorfr: chaleur
bero espezifikoen: specific heat; specific heat capacityes: calor específicofr: chaleur spécifique
bero soren: latent heates: calor latentefr: chaleur latente
bero-ahalmenen: heat capacity; thermal capacityes: capacidad caloríficafr: capacité calorifique
beroaren baliokide mekanikoen: mechanical equivalent of heates: equivalente mecánico del calorfr: équivalent mécanique de la chaleur
bero-energiasin. energia termiko
en: heat energy; thermal energy; thermalpower
es: energía térmicafr: énergie thermique
bero-eroalesin. eroale termiko
en: heat conductor; thermal conductores: conductor térmicofr: conducteur de chaleur; conducteur
thermique
bero-iturrien: heat sourcees: fuente de calorfr: source de chaleur
beta desintegrazioen: beta decay; beta disintegration;
beta-particle decayes: desintegración betafr: désintégration bêta
6
beta erradiaziosin. beta izpiak
en: beta radiation; beta rayses: radiación beta; rayos betafr: radiation bêta; rayonnement bêta;
rayons bêta
beta izpi iz. (batez ere pl.)sin. beta erradiazio
en: beta radiation; beta rayses: radiación beta; rayos betafr: radiation bêta; rayonnement bêta;
rayons bêta
beta partikulaen: beta particlees: partícula betafr: particule bêta
bibratu du ad.en: vibratees: vibrarfr: vibrer
bibrazioen: vibrationes: vibraciónfr: vibration
bibrazio-energiaen: vibration energyes: energía de vibraciónfr: énergie de vibration
bidimentsionalen: two-dimensionales: bidimensionalfr: bidimensionnel, -elle
bifokalen: bifocales: bifocalfr: bifocal, -ale
bihurdurasin. tortsio
en: torsiones: torsiónfr: torsion
bihurdura-esfortzusin. bihurdura-tentsio; tortsio-esfortzu;tortsio-tentsio
en: torsional stresses: tensión de torsiónfr: contrainte de torsion; effort de torsion
bihurdura-tentsiosin. bihurdura-esfortzu; tortsio-esfortzu;tortsio-tentsio
en: torsional stresses: tensión de torsiónfr: contrainte de torsion; effort de torsion
binokularen: binoculares: binocularfr: binoculaire
bira iz. Bira minutuko.en: revolutiones: revolución; vueltafr: révolution
biraketasin. errotazio
en: rotationes: rotaciónfr: rotation
biraketa-ardatzsin. errotazio-ardatz
en: axis of rotation; rotation axises: eje de rotaciónfr: axe de rotation
biraketa-higidurasin. errotazio-higidura
en: rotating movement; rotational motiones: movimiento de giro; movimiento de
rotaciónfr: mouvement de rotation
birrefringentziaen: birefringence; double refractiones: birrefringencia; doble refracciónfr: biréfringence; double réfraction
biskositatesin. likatasun
en: viscosityes: viscosidadfr: viscosité
Bohr-en ereduen: Bohr modeles: modelo atómico de Bohrfr: modèle de Bohr
bosoien: bosones: bosónfr: boson
Boyle-Mariotte legeen: Boyle-Mariotte lawes: ley de Boyle-Mariottefr: loi de Boyle-Mariotte
bulkada iz. ‘indar baten intentsitatearen etaeragiten ari den denboraren arteko biderkadura’en: impulsees: impulsofr: impulsion
7
bultzada iz. ‘solidoek fluidoen barneandaudelarik gorantz jasaten duten indarra,desplazatutako fluidoaren pisuaren balio beraduena’en: buoyancyes: empujefr: poussée
bultzada-zentroen: center of buoyancyes: centro de empujefr: centre de carène
Carnot zikloen: Carnot cyclees: ciclo de Carnotfr: cycle de Carnot
Celsius eskalasin. eskala zentigradu
en: Celsius scale; centigrade scalees: escala Celsius; escala centígradafr: échelle Celsius; échelle centigrade
Celsius gradusin. gradu zentigradu
en: degree Celsiuses: grado Celsius; grado centígradofr: degré Celsius; degré centigrade
Coriolis azelerazioen: Coriolis accelerationes: aceleración de Coriolisfr: accélération de Coriolis
Coriolis efektuen: Coriolis effectes: efecto Coriolis; efecto de Coriolisfr: effet Coriolis; effet de Coriolis
coulomben: coulombes: culombiofr: coulomb
Coulomben legeen: Coulomb’s lawes: ley de Coulombfr: loi de Coulomb
curieen: curiees: curiefr: curie
deformaezin adj. Solido deformaezina.en: non-deformablees: indeformablefr: indéformable
denboraren dilataziosin. denboraren zabalkuntza
en: time dilatationes: dilatación del tiempofr: dilatation du temps
denboraren zabalkuntzasin. denboraren dilatazio
en: time dilatationes: dilatación del tiempofr: dilatation du temps
dentsitateen: densityes: densidadfr: densité
dentsoen: densees: denso, -afr: dense
desfasatu da/du ad.en: change the phase ofes: desfasarfr: déphaser
desfasesin. fase-angelu; fase-diferentzia
en: phase angle; phase difference; phase shiftes: ángulo de fase; desfase; diferencia de
fasefr: angle de phase; déphasage; différence de
phase
desintegratu da/du ad.en: disintegratees: desintegrarfr: désintégrer
desintegrazioen: disintegrationes: desintegraciónfr: désintégration
desintegrazio erradioaktiboen: radioactive decay; radioactive
disintegrationes: desintegración radiactivafr: désintégration radioactive
deskonposaketasin. deskonposatze; deskonposizio
en: decompositiones: descomposiciónfr: décomposition
deskonposatu da/du ad.en: decomposees: descomponerfr: décomposer
8
deskonposatzesin. deskonposaketa; deskonposizio
en: decompositiones: descomposiciónfr: décomposition
deskonposiziosin. deskonposaketa; deskonposatze
en: decompositiones: descomposiciónfr: décomposition
desortzioen: desorptiones: desorciónfr: désorption
desplazamenduen: displacementes: desplazamientofr: déplacement
desplazamendu angeluaren: angular displacementes: desplazamiento angularfr: déplacement angulaire
desplazamendu bektore iz.(desplazamendu izeneko bektorea)en: displacement vectores: vector desplazamientofr: vecteur déplacement
desplazatu da ad.en: displace; movees: desplazarfr: déplacer
dezelerazioen: decelerationes: deceleraciónfr: décélération
dezibelen: decibeles: decibel; decibeliofr: décibel
diamagnetikoen: diamagnetices: diamagnético, -afr: diamagnétique
diamagnetismoen: diamagnetismes: diamagnetismofr: diamagnétisme
dibergenteen: divergentes: divergentefr: divergent, -ente
dibergentziaen: divergencees: divergenciafr: divergence
dielektriko adj./iz.en: dielectrices: dieléctrico (iz.); dieléctrico, -a (adj.)fr: diélectrique
difrakzioen: diffractiones: difracciónfr: diffraction
difusiosin. barreiadura
en: diffusiones: difusiónfr: diffusion
difuso adj. Argi difusoa.en: diffusees: difuso, -afr: diffus, -e
dilatatu da/du ad.en: expandes: dilatarfr: dilater
dilataziosin. zabalkuntza
en: expansiones: dilataciónfr: dilatation
dimentsioen: dimensiones: dimensiónfr: dimension
dimentsio-analisien: dimensional analysises: análisis dimensionalfr: analyse dimensionnelle
dinaen: dynees: dinafr: dyne
dinamikaen: dynamices: dinámicafr: dynamique
diodoen: diodees: diodofr: diode
9
dioptriaen: diopter; dioptrees: dioptríafr: dioptrie
dipolaren: dipolares: dipolarfr: dipolaire
dipolo iz. Dipolo elektrikoa. Dipolomagnetikoa.en: dipolees: dipolofr: dipôle
diskretu adj. ‘jarraitua ez dena’en: discretees: discreto, -afr: discret, -ète
dispertsio iz. Argiaren dispertsioa.sin. sakabanatze
en: dispersiones: dispersiónfr: dispersion
distantzia fokalsin. foku-distantzia
en: focal lengthes: distancia focalfr: distance focale
distortsioen: distortiones: distorsiónfr: distorsion
doitasun iz. ‘metodo batek hainbat saiotansortutako emaitzen arteko sakabanatzearenneurria’en: precisiones: precisiónfr: précision
Doppler efektuen: Doppler effectes: efecto Dopplerfr: effet Doppler
ebakidura-esfortzusin. ebakidura-tentsio; zizailadura-esfortzu;zizailadura-tentsio
en: shear stress; shearing stresses: esfuerzo cortante; esfuerzo de
cizallamiento; tensión cortante; tensiónde cizalladura; tensión de cortadura
fr: contrainte au cisaillement; contrainte decisaillement; effort de cisaillement; efforttranchant
ebakidura-tentsiosin. ebakidura-esfortzu; zizailadura-esfortzu;zizailadura-tentsio
en: shear stress; shearing stresses: esfuerzo cortante; esfuerzo de
cizallamiento; tensión cortante; tensiónde cizalladura; tensión de cortadura
fr: contrainte au cisaillement; contrainte decisaillement; effort de cisaillement; efforttranchant
edukiera iz. Edukiera- etabolumen-unitateak.en: capacityes: capacidadfr: contenance
efektu fotoelektrikoen: photoelectric effectes: efecto fotoeléctricofr: effet photoélectrique
egitura atomikoen: atomic structurees: estructura atómicafr: structure atomique
egoera gaseososin. gas-egoera
en: gaseous statees: estado gaseosofr: état gazeux
egoera likidosin. likido-egoera
en: liquid statees: estado líquidofr: état liquide
egoera solido iz. Egoera solidoaren fisika.sin. solido-egoera
en: solid statees: estado sólidofr: état solide
egoera-aldaketaen: change of statees: cambio de estadofr: changement d’état
egonkor adj. Oreka egonkorra.en: stablees: establefr: stable
ekipolenteen: equipollentes: equipolentefr: équipollent, -ente
10
ekipolentziaen: equipollencees: equipolenciafr: équipollence
ekipotentzialen: equipotentiales: equipotencialfr: équipotentiel
ekorketaen: scanninges: barrido; exploraciónfr: balayage
ekortu du ad.en: scanes: barrerfr: balayer
elektrizitateen: electricityes: electricidadfr: électricité
elektrizitate estatikoen: static electricityes: electricidad estáticafr: électricité statique
elektrizitate-eroalesin. eroale elektriko
en: electrical conductores: conductor eléctricofr: conducteur électrique
elektrodinamikaen: electrodynamicses: electrodinámicafr: électrodynamique
elektrodoen: electrodees: electrodofr: électrode
elektroeragile adj.en: electromotivees: electromotrizfr: électromoteur, -trice
elektroien: electrones: electrónfr: électron
elektroi askeen: free electrones: electrón librefr: électron libre
elektroimanen: electromagnetes: electroimánfr: électro-aimant
elektromagnetikoen: electromagnetices: electromagnético, -afr: électromagnétique
elektromagnetismoen: electromagnetismes: electromagnetismofr: électromagnétisme
elektrometriaen: electrometryes: electrometríafr: électrométrie
elektronegatiboen: electronegativees: electronegativo, -afr: électronégatif, -ive
elektronikaen: electronicses: electrónicafr: électronique
elektronikoen: electronices: electrónico, -afr: électronique
elektronvolten: electronvoltes: electronvoltiofr: électron-volt; électronvolt
elektropositiboen: electropositivees: electropositivo, -afr: électropositif, -ive
elektrostatikaen: electrostaticses: electrostáticafr: électrostatique
elektrostatikoen: electrostatices: electrostático, -afr: électrostatique
elkarrekintzasin. interakzio
en: interactiones: interacciónfr: interaction
11
elkarrekintza ahulsin. interakzio ahul
en: weak force; weak interactiones: fuerza débil; interacción débilfr: force faible; interaction faible
elkarrekintza bortitzsin. interakzio bortitz
en: strong force; strong interactiones: fuerza fuerte; interacción fuertefr: force forte; interaction forte
elkarrekintza elektroahulsin. interakzio elektroahul
en: electroweak interactiones: interacción electrodébilfr: interaction électrofaible
elkarrekintza elektromagnetikosin. interakzio elektromagnetiko
en: electromagnetic interactiones: interacción electromagnéticafr: interaction électromagnétique
elongazioen: elongationes: elongaciónfr: élongation
emisio-espektrosin. igorpen-espektro
en: emission spectrumes: espectro de emisiónfr: spectre d’émission
endotermikoen: endothermices: endotérmico, -afr: endothermique
energiaen: energyes: energíafr: énergie
energia aske iz. Gibbs energia askea.en: free energyes: energía librefr: énergie libre
energia atomikosin. energia nuklear
en: atomic energy; atomic power; nuclearenergy; nuclear power
es: energía atómica; energía nuclearfr: énergie atomique; énergie nucléaire
energia elektrikoen: electric energy; electric power; electrical
energy; electrical poweres: energía eléctricafr: énergie électrique
energia kimikoen: chemical energyes: energía químicafr: énergie chimique
energia mekanikoen: mechanical energyes: energía mecánicafr: énergie mécanique
energia nuklearsin. energia atomiko
en: atomic energy; atomic power; nuclearenergy; nuclear power
es: energía atómica; energía nuclearfr: énergie atomique; énergie nucléaire
energia potentzialen: potential energyes: energía potencialfr: énergie potentielle
energia termikosin. bero-energia
en: heat energy; thermal energy; thermalpower
es: energía térmicafr: énergie thermique
energia zinetikoen: kinetic energyes: energía cinéticafr: énergie cinétique
energia-bihurketaen: energy conversiones: conversión de energía; transformación de
energíafr: conversion de l’énergie; transformation
d’énergie
energia-maila iz. Hidrogeno-atomoarenenergia-mailak.en: energy leveles: nivel de energía; nivel energéticofr: niveau d’énergie; niveau énergétique
energiaren kontserbazioaren legeen: law of conservation of energyes: ley de conservación de la energíafr: loi de conservation de l’énergie
energia-transferentziaen: energy transferes: transferencia de energíafr: transfert d’énergie
entalpiaen: enthalpyes: entalpíafr: enthalpie
12
entropiaen: entropyes: entropíafr: entropie
erakarpen iz. Grabitazio-erakarpena.en: attractiones: atracciónfr: attraction
erakarpen-indaren: attractive forcees: fuerza atractiva; fuerza de atracciónfr: force attractive
eraso-angeluen: angle of incidence; incidence angle;
incident anglees: ángulo de ataque; ángulo de incidenciafr: angle d’incidence; angle d’incident
erasotzaile adj. Izpi erasotzailea. Partikulaerasotzailea.en: incidentes: incidentefr: incident, -ente
erdibizitzasin. semidesintegrazio-periodo
en: half-life; half-life period; radioactivehalf-life
es: período de semidesintegración; períodoradiactivo; semivida radiactiva
fr: demi-vie; désintégration période; périodede demi-vie; période radioactive
erdieroaleen: semiconductores: semiconductor, -afr: semi-conducteur
eredu atomikosin. atomo-eredu
en: atomic modeles: modelo atómicofr: modèle atomique
eremuen: fieldes: campofr: champ
eremu bektorialen: vector fieldes: campo de vectores; campo vectorialfr: champ de vecteurs; champ vectoriel
eremu elektrikoen: electric fieldes: campo eléctricofr: champ électrique
eremu elektromagnetikoen: electromagnetic fieldes: campo electromagnéticofr: champ électromagnétique
eremu grabitatoriosin. grabitazio-eremu
en: gravitational fieldes: campo gravitatoriofr: champ gravitationnel
eremu magnetikoen: magnetic fieldes: campo magnéticofr: champ magnétique
eremu-lerrosin. indar-lerro
en: field linees: línea de campo; línea de fuerzafr: ligne de champ; ligne de force
ergen: erges: ergfr: erg
erlatibista adj. Mekanika erlatibista.en: relativistices: relativistafr: relativiste
erlatibitate iz. Erlatibitate berezia.Erlatibitate orokorra.sin. erlatibitatearen teoria
en: relativity; relativity theoryes: relatividad; teoría de la relatividadfr: relativité; théorie de la relativité
erlatibitatearen teoria iz. Erlatibitatebereziaren teoria. Erlatibitate orokorraren teoria.sin. erlatibitate
en: relativity; relativity theoryes: relatividad; teoría de la relatividadfr: relativité; théorie de la relativité
eroale adj./iz.en: conductores: conductor (iz.); conductor, -a (adj.)fr: conducteur (iz.); conducteur, -trice
(adj.)
eroale elektrikosin. elektrizitate-eroale
en: electrical conductores: conductor eléctricofr: conducteur électrique
13
eroale termikosin. bero-eroale
en: heat conductor; thermal conductores: conductor térmicofr: conducteur de chaleur; conducteur
thermique
eroan du ad. Beroa eroan.en: carryes: conducirfr: porter
eroankortasun iz.en: conductivityes: conductividadfr: conductivité
eroankortasun elektrikoen: electrical conductivityes: conductividad eléctricafr: conductivité électrique
eroankortasun termikoen: heat conductivity; thermal conductivityes: conductividad térmicafr: conductivité calorifique; conductivité
thermique
eroapen iz. Elektrizitatearen eroapena.Eroapen elektrikoa. Beroaren eroapena.Eroapen termikoa.sin. kondukzio
en: conductiones: conducciónfr: conduction
erorketa askeen: free falles: caída librefr: chute libre
erradiatu du ad. ‘erradiazioa igorri’en: radiatees: irradiar; radiarfr: irradier
erradiazioen: radiationes: radiaciónfr: radiation; rayonnement
erradiazio elektromagnetikoen: electromagnetic radiationes: radiación electromagnéticafr: radiation électromagnétique
erradiazio ikusgaisin. argi ikusgai
en: visible light; visible radiationes: luz visible; radiación visiblefr: lumière visible; rayonnement visible
erradiazio infragorrisin. izpi infragorriak
en: infrared radiation; infrared rayses: radiación infrarroja; rayos infrarrojosfr: rayonnement infrarouge; rayons
infrarouges
erradiazio kosmikosin. izpi kosmikoak
en: cosmic radiation; cosmic rayses: radiación cósmica; rayos cósmicosfr: rayonnement cosmique; rayons
cosmiques
erradiazio ultramoresin. izpi ultramoreak
en: ultraviolet radiation; ultraviolet rayses: radiación ultravioleta; rayos ultravioletasfr: rayonnement ultraviolet; rayons
ultraviolets
erradioaktibitateen: radioactivityes: radiactividad; radioactividadfr: radioactivité
erradioaktiboen: radioactivees: radiactivo, -afr: radioactif, -ive
erradioisotopoen: radioactive isotope; radioisotope;
unstable isotopees: isótopo radiactivo; radioisótopofr: isotope radioactif; radioisotope
erreaktantziaen: reactancees: reactanciafr: réactance
erreaktore nuklearen: nuclear reactores: reactor nuclearfr: réacteur nucléaire
erreakzio nuklearen: nuclear reactiones: reacción nuclearfr: réaction nucléaire
erreakzio termonuklearsin. fusio termonuklear
en: thermonuclear fusion; thermonuclearreaction
es: fusión termonuclear; reaccióntermonuclear
fr: fusion thermonucléaire; réactionthermonucléaire
14
erreferentzia-sistemaen: frame of reference; reference systemes: sistema de referenciafr: système de référence
erreferentzia-sistema inertzialsin. sistema inertzial
en: inertial frame of reference; inertialreference system
es: sistema de referencia inercialfr: référentiel galiléen; référentiel inertiel
errefraktatu da/du ad.en: refractes: refractarfr: réfracter
errefrakzioen: refractiones: refracciónfr: réfraction
errefrakzio-angeluen: angle of refractiones: ángulo de refracciónfr: angle de réfraction
errefrakzio-indizeen: index of refractiones: índice de refracciónfr: indice de réfraction
erreluktantziaen: reluctancees: reluctanciafr: réluctance
erreologiaen: rheologyes: reologíafr: rhéologie
erresistentziasin. erresistentzia elektriko
en: electrical resistance; resistancees: resistencia; resistencia eléctricafr: résistance; résistance électrique
erresistentzia elektrikosin. erresistentzia
en: electrical resistance; resistancees: resistencia; resistencia eléctricafr: résistance; résistance électrique
erresistibitateen: resistivityes: resistividadfr: resistivité
erresonantziaen: resonancees: resonanciafr: résonance
erresonantzia-maiztasunen: resonance frequency; resonant frequencyes: frecuencia de resonanciafr: fréquence de résonance
erresultante adj./iz. Indar-sistema batenerresultantea. Indar erresultantea.en: resultantes: resultantefr: résultante
errotaziosin. biraketa
en: rotationes: rotaciónfr: rotation
errotazio-ardatzsin. biraketa-ardatz
en: axis of rotation; rotation axises: eje de rotaciónfr: axe de rotation
errotazio-higidurasin. biraketa-higidura
en: rotating movement; rotational motiones: movimiento de giro; movimiento de
rotaciónfr: mouvement de rotation
errotazionalen: rotationales: rotacionalfr: rotationnel, -elle
esekidurasin. suspentsio
en: suspensiones: suspensiónfr: suspension
esfortzu iz. Trakzio-esfortzua.Makurdura-esfortzua.sin. tentsio
en: stresses: esfuerzo; tensiónfr: contrainte; effort
eskala zentigradusin. Celsius eskala
en: Celsius scale; centigrade scalees: escala Celsius; escala centígradafr: échelle Celsius; échelle centigrade
eskalar adj./iz.en: scalares: escalarfr: scalaire
15
espantsio iz. Gas idealen espantsio askea.sin. hedapen
en: expansiones: expansiónfr: détente; expansion
espazio-denbora iz. Espazio-denborarenkurbadura.en: space-time; space-time continuumes: espacio-tiempofr: espace-temps
espektral adj. Analisi espektrala.en: spectrales: espectralfr: spectral, -ale
espektroen: spectrumes: espectrofr: spectre
espektro elektromagnetikoen: electromagnetic spectrumes: espectro electromagnéticofr: spectre électromagnétique
espektro ikusgaien: visible spectrumes: espectro visiblefr: spectre visible
espektrografiaen: spectrographyes: espectrografíafr: spectrographie
espektrografoen: spectrographes: espectrógrafofr: spectrographe
espektrogramaen: spectrogrames: espectrogramafr: spectrogramme
espektro-lerroen: spectral line; spectrum linees: línea espectralfr: raie spectrale
espektrometriaen: spectrometryes: espectrometríafr: spectrométrie
espektrometroen: spectrometeres: espectrómetrofr: spectromètre
espektroskopiaen: spectroscopyes: espectroscopiafr: spectroscopie
espektroskopioen: spectroscopees: espectroscopiofr: spectroscope
esperimentalen: experimentales: experimentalfr: expérimental, -ale
esperimentusin. saiakuntza
en: experimentes: experimentofr: expérience
espezifiko adj. Bero espezifikoa. Bolumenespezifikoa.en: specifices: específico, -afr: spécifique
estatikaen: staticses: estáticafr: statique
estentsibo adj. Propietate estentsiboa.Magnitude estentsiboa.en: extensivees: extensivo, -afr: extensif, -ve
estereoskopioen: stereoscopees: estereoscopiofr: stéréoscopie
eszitatu da/du ad.sin. kitzikatu
en: excitees: excitarfr: exciter
eszitaziosin. kitzikapen
en: excitationes: excitaciónfr: excitation
eteren: etheres: éterfr: éther
16
euste-puntuen: fulcrumes: punto de apoyofr: point d’appui
ezegonkor adj. Oreka ezegonkorra.en: instable; unstablees: inestablefr: instable
ezpurutasunen: impurityes: impurezafr: impureté
Fahrenheit eskalaen: Fahrenheit scalees: escala Fahrenheitfr: échelle de Fahrenheit
Fahrenheit graduen: degree Fahrenheites: grado Fahrenheitfr: degré Fahrenheit
faraden: farades: faradiofr: farad
faradayen: faradayes: faradayfr: faraday
fase-angelusin. desfase; fase-diferentzia
en: phase angle; phase difference; phase shiftes: ángulo de fase; desfase; diferencia de
fasefr: angle de phase; déphasage; différence de
phase
fase-diferentziasin. desfase; fase-angelu
en: phase angle; phase difference; phase shiftes: ángulo de fase; desfase; diferencia de
fasefr: angle de phase; déphasage; différence de
phase
fermioien: fermiones: fermiónfr: fermion
ferromagnetikoen: ferromagnetices: ferromagnético, -afr: ferromagnétique
ferromagnetismoen: ferromagnetismes: ferromagnetismofr: ferromagnétisme
fisika klasikoen: classical physicses: física clásicafr: physique classique
fisiosin. fisio nuklear
en: fission; nuclear fissiones: fisión; fisión nuclearfr: fission; fission nucléaire
fisio nuklearsin. fisio
en: fission; nuclear fissiones: fisión; fisión nuclearfr: fission; fission nucléaire
fisionagarri adj. Elementu fisionagarria.Material fisionagarria.en: fissionablees: fisible; fisionablefr: fissible
flexio iz. Flexio-momentua.sin. makurdura
en: flexiones: flexiónfr: flexion
flexio-esfortzusin. flexio-tentsio; makurdura-esfortzu;makurdura-tentsio
en: bending stresses: esfuerzo de flexiónfr: effort de flexion
flexio-tentsiosin. flexio-tentsio; makurdura-esfortzu;makurdura-tentsio
en: bending stresses: esfuerzo de flexiónfr: effort de flexion
fluido1 iz. Fluidoen mekanika.sin. jariagai
en: fluides: fluidofr: fluide
2 adj. Material fluidoak.sin. jariakor
en: fluides: fluido, -afr: fluide
17
fluoreszentziaen: fluorescencees: fluorescenciafr: fluorescence
fluxuen: fluxes: flujofr: flux
fluxu laminaren: laminar flowes: flujo laminarfr: écoulement laminaire
fluxu magnetikoen: magnetic fluxes: flujo magnéticofr: flux magnétique
fluxu turbulentusin. fluxu zurrunbilotsu
en: turbulent flowes: flujo turbulentofr: écoulement turbulent
fluxu zurrunbilotsusin. fluxu turbulentu
en: turbulent flowes: flujo turbulentofr: écoulement turbulent
fokusin. foku-puntu
en: focal point; focuses: foco; punto focalfr: foyer; point focal
foku-distantziasin. distantzia fokal
en: focal lengthes: distancia focalfr: distance focale
foku-puntusin. foku
en: focal point; focuses: foco; punto focalfr: foyer; point focal
fosforeszentziaen: phosphorescencees: fosforescenciafr: phosphorescence
fotoelektrikoen: photoelectrices: fotoeléctrico, -afr: photoélectrique
fotoelektrizitateen: photoelectricityes: fotoelectricidadfr: photoélectricité
fotoien: photones: fotónfr: photon
fotometroen: photometeres: fotómetrofr: photomètre
fotovoltaikoen: photovoltaices: fotovoltaico, -afr: photovoltaïque
frekuentziasin. maiztasun
en: frequencyes: frecuenciafr: fréquence
funtzio hamiltondarsin. hamiltondar
en: Hamiltonian; Hamiltonian functiones: función hamiltoniana; hamiltonianofr: fonction hamiltonienne; hamiltonien
fusio1 iz. [erreakzio nuklearra]sin. fusio nuklear
en: fusion; nuclear fusiones: fusión; fusión nuclearfr: fusion; fusion nucléaire
2 iz. [egoera-aldaketa]sin. urtze
en: fusion; meltinges: fusiónfr: fusion
fusio nuklearsin. fusio
en: fusion; nuclear fusiones: fusión; fusión nuclearfr: fusion; fusion nucléaire
fusio termonuklearsin. erreakzio termonuklear
en: thermonuclear fusion; thermonuclearreaction
es: fusión termonuclear; reaccióntermonuclear
fr: fusion thermonucléaire; réactionthermonucléaire
18
fusio-berosin. urtze-bero
en: heat of fusion; latent heat of fusiones: calor de fusión; calor latente de fusiónfr: chaleur de fusion; chaleur latente de
fusion
fusionatu da/du ad.en: fusees: fusionarfr: fusionner
fusio-puntusin. urtze-puntu
en: melting pointes: punto de fusiónfr: point de fusion
gainazal ekipotentzialsin. azal ekipotentzial
en: equipotential surfacees: superficie equipotencialfr: surface équipotentielle
gainazal-tentsioen: surface tensiones: tensión superficialfr: tension superficielle
gainezarpen iz. Egoeren gainezarpena.en: superpositiones: superposiciónfr: superposition
galvanometroen: galvanometeres: galvanómetrofr: galvanomètre
gamma erradiaziosin. gamma izpiak
en: gamma radiation; gamma rayses: radiación gamma; rayos gammafr: rayonnement gamma; rayons gamma
gamma izpi iz. (batez ere pl.)sin. gamma erradiazio
en: gamma radiation; gamma rayses: radiación gamma; rayos gammafr: rayonnement gamma; rayons gamma
garaierasin. altuera
en: heightes: alturafr: hauteur
gasen: gases: gasfr: gaz
gas errealen: real gases: gas realfr: gaz réel
gas idealsin. gas perfektu
en: ideal gas; perfect gases: gas ideal; gas perfectofr: gaz parfait
gas perfektusin. gas ideal
en: ideal gas; perfect gases: gas ideal; gas perfectofr: gaz parfait
gas-egoerasin. egoera gaseoso
en: gaseous statees: estado gaseosofr: état gazeux
gasen teoria zinetikoen: kinetic theory of gaseses: teoría cinética de los gasesfr: théorie cinétique des gaz
gaussen: gausses: gaussfr: gauss
Gaussen legeen: Gauss’s lawes: ley de Gaussfr: théorème de Gauss
geruza iz. Elektroi-geruza. Likido-geruza.en: shelles: capafr: couche
giro-tenperaturaen: ambient temperature; room temperaturees: temperatura ambientefr: température ambiante
gluoien: gluones: gluónfr: gluon
gorputz beltz iz. Gorputz beltzarenerradiazioa.en: black body; blackbodyes: cuerpo negrofr: corps noir
19
gorputz zurrunsin. solido zurrun
en: rigid body; solid bodyes: cuerpo rígido; cuerpo sólidofr: corps rigide; corps solide
grabitate iz. ‘astro baten, bereziki Lurraren,eta beste gorputz baten arteko grabitazioarenondorio den indarra’sin. grabitate-indar
en: force of gravity; gravityes: fuerza de gravedad; gravedadfr: force de gravité; gravité
grabitate-indar iz. ‘astro baten, berezikiLurraren, eta beste gorputz baten artekograbitazioaren ondorio den indarra’sin. grabitate
en: force of gravity; gravityes: fuerza de gravedad; gravedadfr: force de gravité; gravité
grabitate-zentroen: center of gravityes: centro de gravedadfr: centre de gravité
grabitatorioen: gravitationales: gravitatorio, -afr: gravitationnel, -elle
grabitazioen: gravitationes: gravitaciónfr: gravitation
grabitazio unibertsalaren legeen: law of universal gravitationes: ley de la gravitación universalfr: loi de l’attraction universelle; loi de la
gravitation; loi universelle de lagravitation
grabitazio-eremusin. eremu grabitatorio
en: gravitational fieldes: campo gravitatoriofr: champ gravitationnel
grabitazio-indarsin. indar grabitatorio
en: gravitational forcees: fuerza gravitatoriafr: force gravitationnelle
grabitazio-masasin. masa grabitazional
en: gravitational masses: masa gravitatoriafr: masse grave
gradienteen: gradientes: gradientefr: gradient
graduen: degreees: gradofr: degré
gradu zentigradusin. Celsius gradu
en: degree Celsiuses: grado Celsius; grado centígradofr: degré Celsius; degré centigrade
gramoen: grames: gramofr: gramme
hadroien: hadrones: hadrónfr: hadron
hamiltondar iz.sin. funtzio hamiltondar
en: Hamiltonian; Hamiltonian functiones: función hamiltoniana; hamiltonianofr: fonction hamiltonienne; hamiltonien
handipenen: magnificationes: ampliación; aumentofr: grandissement; grossissement
handipen angeluaren: angular magnificationes: aumento angularfr: grossissement angulaire
harizpien: filamentes: filamentofr: filament
harmoniko adj./iz. Serie harmonikoa.Maiztasun txikiko harmonikoak.en: harmonic; overtone (iz.)es: armónico (iz.); armónico, -a (adj.)fr: harmonique
hedapen1 iz. ‘gasen bolumena handitzea’ Gasenhedapena.sin. espantsio
en: expansiones: expansiónfr: détente; expansion
20
2 iz. ‘uhinak espazioan higitzea’ Uhinenhedapena.en: propagationes: propagaciónfr: propagation
henryen: henryes: henryfr: henry
herrestatze iz. Herrestatze-indarra.en: drages: arrastrefr: traînée
hertzen: hertzes: hercio; hertzfr: hertz
hertziaren: hertzianes: herciano; hertzianofr: hertzien
hidraulikaen: hydraulicses: hidráulicafr: hydraulique
hidraulikoen: hydraulices: hidráulico, -afr: hydraulique
hidrodinamikaen: hydrodynamicses: hidrodinámicafr: hydrodynamique
hidrodinamikoen: hydrodynamices: hidrodinámico, -afr: hydrodynamique
hidroelektrikoen: hydroelectrices: hidroeléctrico, -afr: hydroélectrique
hidrostatikaen: hydrostaticses: hidrostáticafr: hydrostatique
hidrostatikoen: hydrostatices: hidrostático, -afr: hydrostatique
Higgs bosoien: Higgs bosones: bosón de Higgsfr: boson de Higgs
higiduraen: motion; movementes: movimientofr: mouvement
higidura browndaren: Brownian motion; Brownian movementes: movimiento brownianofr: mouvement brownien
higidura harmonikoen: harmonic motiones: movimiento armónicofr: mouvement harmonique
higidura oszilatoriosin. oszilazio-higidura
en: oscillating motion; oscillating movementes: movimiento oscilatoriofr: mouvement oscillatoire
higidura periodikoen: periodic motiones: movimiento periódicofr: mouvement périodique
higidura uniformeen: uniform motiones: movimiento uniformefr: mouvement uniforme
higidura zirkularen: circular motiones: movimiento circularfr: mouvement circulaire
higidura zuzenen: linear motion; rectilinear motiones: movimiento rectilíneofr: mouvement rectiligne
higidura-kantitatesin. momentu lineal
en: linear momentumes: cantidad de movimiento; cantidad de
movimiento lineal; momento linealfr: moment linéaire; quantité de mouvement
higikarien: bodyes: móvilfr: mobile
histeresien: hysteresises: histéresisfr: hystérésis
21
hologramaen: hologrames: hologramafr: hologramme
hurbilpen iz. Teoria hau hurbilpen bat bainoez da oraindik.en: approximationes: aproximaciónfr: approximation
huts iz. Hutsaren permitibitatea. Argiarenhutseko abiadura.en: vacuumes: vacíofr: vide
ibilbideen: path; trajectoryes: trayectoriafr: trajectoire
igorle iz. Diodo argi-igorlea.en: emitteres: emisorfr: émetteur
igorpen iz. Elektroi-igorpena.en: emissiones: emisiónfr: émission
igorpen-espektrosin. emisio-espektro
en: emission spectrumes: espectro de emisiónfr: spectre d’émission
imanen: magnetes: imánfr: aimant
inbariantzasin. aldaezintasun
en: invariancees: invarianciafr: invariance
indaren: forcees: fuerzafr: force
indar elektroeragileen: electromotive forcees: fuerza electromotrizfr: force électromotrice
indar grabitatoriosin. grabitazio-indar
en: gravitational forcees: fuerza gravitatoriafr: force gravitationnelle
indar kontraelektroeragileen: back electromotive forcees: fuerza contraelectromotrizfr: force contre-électromotrice
indar kontserbakoren: conservative forcees: fuerza conservativafr: force conservatrice
indar nuklear iz. ‘atomo-nukleokonukleoien arteko indarra’en: nuclear forcees: fuerza nuclearfr: force nucléaire
indar zentralen: central forcees: fuerza centralfr: force centrale
indar zentrifugoen: centrifugal forcees: fuerza centrífugafr: force centrifuge
indar zentripetuen: centripetal forcees: fuerza centrípetafr: force centripète
indar-lerrosin. eremu-lerro
en: field linees: línea de campo; línea de fuerzafr: ligne de champ; ligne de force
indar-momentuen: moment of forcees: momento de una fuerzafr: moment d’une force
indiferente adj. Oreka indiferentea.en: indifferentes: indiferentefr: indifférent, -ente
induktantziaen: inductancees: inductanciafr: inductance
indukzioen: inductiones: inducciónfr: induction
22
indukzio magnetikoen: magnetic inductiones: inducción magnéticafr: induction magnétique
induzitu1 du ad.en: inductes: inducirfr: induire
2 iz.en: armaturees: inducidofr: induit
inelastikoen: inelastices: inelástico, -afr: inélastique
inertziaen: inertiaes: inerciafr: inertie
inertzia-indaren: inertial forcees: fuerza de inerciafr: force d’inertie; force inertielle
inertzialen: inertiales: inercialfr: inertiel, -elle
inertzia-masasin. masa inertzial
en: inertial masses: masa de inercia; masa inercialfr: masse d’inertie
inertzia-momentuen: moment of inertiaes: momento de inerciafr: moment d’inertie
infragorri adj./iz.en: infraredes: infrarrojo (iz.); infrarrojo, -a (adj.)fr: infrarouge
infrasoinuen: infrasoundes: infrasonidofr: infrason
inklinatu adj. Plano inklinatua.en: inclinedes: inclinado, -afr: incliné, -ée
inpedantziaen: impedancees: impedanciafr: impédance
intentsiboen: intensivees: intensivo, -afr: intensif, -ive
intentsitateen: intensityes: intensidadfr: intensité
interakzio iz. Naturako oinarrizko lauinterakzioak.sin. elkarrekintza
en: interactiones: interacciónfr: interaction
interakzio ahulsin. elkarrekintza ahul
en: weak force; weak interactiones: fuerza débil; interacción débilfr: force faible; interaction faible
interakzio bortitzsin. elkarrekintza bortitz
en: color force; strong force; stronginteraction
es: fuerza de color; fuerza fuerte;interacción fuerte
fr: force de couleur; force forte; interactionforte
interakzio elektroahulsin. elkarrekintza elektroahul
en: electroweak interactiones: interacción electrodébilfr: interaction électrofaible
interakzio elektromagnetikosin. elkarrekintza elektromagnetiko
en: electromagnetic interactiones: interacción electromagnéticafr: interaction électromagnétique
interferentziaen: interferencees: interferenciafr: interférence
interferentzia eraikitzaileen: constructive interferencees: interferencia constructivafr: interférence constructive
interferentzia suntsitzaileen: destructive interferencees: interferencia destructivafr: interférence destructive
23
irakiteen: ebullitiones: ebulliciónfr: ébullition
irakite-puntusin. irakite-tenperatura
en: boiling point; boiling temperaturees: punto de ebullición; temperatura de
ebulliciónfr: point d’ébullition; température
d’ébullition
irakite-tenperaturasin. irakite-puntu
en: boiling point; boiling temperaturees: punto de ebullición; temperatura de
ebulliciónfr: point d’ébullition; température
d’ébullition
irradiatu du ad. ‘erradiazioaren eraginpeanjarri’ Lagin bat argi monokromatikoz irradiatudugu.en: irradiatees: irradiarfr: irradier
irradiazioen: irradiationes: irradiaciónfr: irradiation
irrati-frekuentziasin. irrati-maiztasun
en: radio frequencyes: frecuencia radioeléctrica; radiofrecuenciafr: fréquence radio; fréquence
radioélectrique; radiofréquence
irrati-maiztasunsin. irrati-frekuentzia
en: radio frequencyes: frecuencia radioeléctrica; radiofrecuenciafr: fréquence radio; fréquence
radioélectrique; radiofréquence
irrati-uhin iz. (batez ere pl.)en: radio wavees: onda de radio; onda radioeléctrica;
radioondafr: onde radio ; onde radioélectrique
irudien: imagees: imagenfr: image
irudi birtualsin. alegiazko irudi
en: virtual imagees: imagen virtualfr: image virtuelle
irudi errealen: real imagees: imagen realfr: image réelle
islapensin. islatze
en: reflectiones: reflexiónfr: réflexion
islapen-angeluen: angle of reflectiones: ángulo de reflexiónfr: angle de réflexion
islatusin. da; du ad.
en: reflectes: reflejarfr: réfléchir; refléter
islatzesin. islapen
en: reflectiones: reflexiónfr: réflexion
isokorosin. isometriko
en: isochoric; isometrices: isócoro, -a; isométrico, -afr: isochore; isométrique; isovolume
isolagailuen: insulatores: aisladorfr: isolateur
isolagarrien: isolablees: aislablefr: isolable
isolamenduen: insulationes: aislamientofr: isolement
isolatu du ad.en: insulatees: aislarfr: isoler
24
isolatzaileen: insulatores: aislantefr: isolant (iz.); isolant, -e (adj.)
isometrikosin. isokoro
en: isochoric; isometrices: isócoro, -a; isométrico, -afr: isochore; isométrique; isovolume
isotermikoen: isothermales: isotérmico, -a; isotermo, -afr: isotherme
isotopoen: isotopees: isótopofr: isotope
isotropoen: isotropices: isótropo, -afr: isotrope
ispilu iz. Ispilu esferikoa. Ispilu laua.en: mirrores: espejofr: miroir
itzulezin adj. Prozesu itzulezina.en: irreversiblees: irreversiblefr: irréversible
itzulezintasunen: irreversibilityes: irreversibilidadfr: irréversibilité
itzulgarri adj. Prozesu itzulgarria.en: reversiblees: reversiblefr: réversible
itzulgarritasunen: reversibilityes: reversibilidadfr: réversibilité
izozketasin. izozte
en: freezinges: congelaciónfr: congélation
izoztesin. izozketa
en: freezinges: congelaciónfr: congélation
izozte-puntusin. izozte-tenperatura
en: freezing point; freezing temperaturees: punto de congelación; temperatura de
congelaciónfr: point de congélation; point de givre;
température de congélation
izozte-tenperaturasin. izozte-puntu
en: freezing point; freezing temperaturees: punto de congelación; temperatura de
congelaciónfr: point de congélation; point de givre;
température de congélation
izpi infragorri iz. (batez ere pl.)sin. erradiazio infragorri
en: infrared radiation; infrared rayses: radiación infrarroja; rayos infrarrojosfr: rayonnement infrarouge; rayons
infrarouges
izpi katodiko iz. (batez ere pl.)sin. katodo-izpiak
en: cathode rayses: rayos catódicosfr: rayons cathodiques
izpi kosmiko iz. (batez ere pl.)sin. erradiazio kosmiko
en: cosmic radiation; cosmic rayses: radiación cósmica; rayos cósmicosfr: rayonnement cosmique; rayons
cosmiques
izpi ultramore iz. (batez ere pl.)sin. erradiazio ultramore
en: ultraviolet radiation; ultraviolet rayses: radiación ultravioleta; rayos ultravioletasfr: rayonnement ultraviolet; rayons
ultraviolets
jariagai iz. (nahiz jariagai hitzakizenondo-kategoria ere baduen, kategoriahorretako adierarako fluido edo jariakorerabiltzen dira nagusiki)sin. fluido
en: fluides: fluidofr: fluide
jariakor adj. Substantzia jariakorrak.sin. fluido
en: fluides: fluido, -afr: fluide
25
jouleen: joulees: joule; juliofr: joule
Joule efektuen: Joule effect; Joule heates: efecto Joulefr: effet Joule
kaloriaen: caloriees: caloríafr: calorie
kalorimetriaen: calorimetry; heat measurementes: calorimetríafr: calorimétrie
kalorimetroen: calorimeter; heat indicatores: calorímetrofr: calorimètre
kandela iz. [unitatea]en: candelaes: candelafr: candela
kapazitate iz. (elektrizitatean)en: capacitancees: capacidad; capacitanciafr: capacitance; capacité
kargasin. karga elektriko
en: electric charge; electrical chargees: carga eléctricafr: charge électrique
karga elektrikosin. karga
en: electric charge; electrical chargees: carga eléctricafr: charge électrique
karga puntualen: point chargees: carga puntualfr: charge ponctuelle
kate-erreakzioen: chain reactiones: reacción en cadenafr: réaction en chaîne
katioien: cationes: catiónfr: cation
katodikoen: cathodices: catódico, -afr: cathodique
katodo-izpi iz. (batez ere pl.)sin. izpi katodikoak
en: cathode rayses: rayos catódicosfr: rayons cathodiques
kelvinen: kelvines: kelvinfr: kelvin
Kelvin eskalaen: Kelvin scalees: escala Kelvinfr: échelle Kelvin
kilogramoen: kilogrames: kilogramofr: kilogramme
kilogramo indarsin. kilopond
en: kilogram-force; kilogramme-force ;kilopond
es: kilogramo-fuerza; kilopondiofr: kilogramme-force ; kilogramme-poids
kilometroen: kilometrees: kilómetrofr: kilomètre
kilopondsin. kilogramo indar
en: kilogram-force; kilogramme-force ;kilopond
es: kilogramo-fuerza; kilopondiofr: kilogramme-force ; kilogramme-poids
kilowatten: kilowattes: kilovatiofr: kilowatt
kilowatt-orduen: kilowatt-houres: kilovatio-horafr: kilowattheure
kitzikapensin. eszitazio
en: excitationes: excitaciónfr: excitation
26
kitzikatu da/du ad.sin. eszitatu
en: excitees: excitarfr: exciter
koefizienteen: coefficientes: coeficientefr: coefficient
kohesioen: cohesiones: cohesiónfr: cohésion
kohesio-indaren: cohesion forcees: fuerza de cohesiónfr: force de cohésion
kolapsoen: collapsees: colapsofr: collapsus
koloidalen: colloidales: coloidalfr: colloïdal, -ale
koloideen: colloides: coloidefr: colloïde
konbekzioen: convectiones: convecciónfr: convection
konbergenteen: convergentes: convergentefr: convergent, -ente
konbertsio-faktore iz. Unitateenkonbertsio-faktoreak.en: conversion factores: factor de conversiónfr: facteur de conversion
kondentsadore1 iz. ‘dielektriko batez bereizirik dauden bi xaflaeroalez osaturiko sistema, zeinu desberdinekokargak metatzeko ahalmena duena’Kondentsadore elektrikoa.en: capacitores: condensadorfr: condensateur
2 iz. ‘gas edo lurruna hoztu eta likidotzekogailua’ Lurrun-kondentsadorea.en: condenseres: condensadorfr: condensateur
kondentsazio iz. Ur-lurrunarenkondentsazioa.en: condensationes: condensaciónfr: condensation
kondukziosin. eroapen
en: conductiones: conducciónfr: conduction
konformazioen: conformationes: conformaciónfr: conformation
konpresioen: compressiones: compresiónfr: compression
konpresio-esfortzusin. konpresio-tentsio
en: compressive stresses: esfuerzo de compresión; tensión de
compresiónfr: contrainte à la compression; contrainte
de compression; effort de compression
konpresio-tentsiosin. konpresio-esfortzu
en: compressive stresses: esfuerzo de compresión; tensión de
compresiónfr: contrainte à la compression; contrainte
de compression; effort de compression
konprimaezintasunen: non-compressibilityes: incompresibilidadfr: non-compressibilité
konprimagarritasunen: compressibilityes: compresibilidadfr: compressibilité
konstante dielektrikoen: dielectric constantes: constante dieléctricafr: constante diélectrique
27
kontraelektroeragile adj. Indarkontraelektroeragilea.en: counterelectromotivees: contraelectromotrizfr: contre-électromoteur, -trice
kontserbakoren: conservativees: conservativo, -afr: conservateur, -trice
kontserbazio-lege iz. Momentulinealaren kontserbazio-legea.en: conservation lawes: ley de conservaciónfr: loi de conservation
korrontesin. korronte elektriko
en: current; electric currentes: corriente; corriente eléctricafr: courant; courant électrique
korronte alternoen: alternating currentes: corriente alternafr: courant alternatif
korronte elektrikosin. korronte
en: current; electric currentes: corriente; corriente eléctricafr: courant; courant électrique
korronte induzituen: induced currentes: corriente inducidafr: courant induit
korronte zuzenen: direct currentes: corriente continuafr: courant continu
korronte-lerroen: streamlinees: línea de corrientefr: ligne de courant
kriogeniaen: cryogenicses: criogeniafr: cryogénie
kriogeno iz.en: cryogenes: criógenofr: cryogène
kristal likidoen: liquid crystales: cristal líquidofr: cristal liquide
kristal-sistemaen: crystal systemes: sistema cristalinofr: système cristallin
kuantikoen: quantum-es: cuántico, -afr: quantique
kuantuen: quantumes: cuantofr: quantum
lanen: workes: trabajofr: travail
lasaikuntzaen: relaxationes: relajaciónfr: relaxation
laseren: laseres: láserfr: laser
lebitazioen: levitationes: levitaciónfr: lévitation
lege fisikoen: physical lawes: ley físicafr: loi physique
leiarsin. lente
en: lenses: lentefr: lentille
leiar dibergentesin. lente dibergente
en: dispersing lens; diverging lenses: lente divergentefr: lentille divergente
leiar konbergentesin. lente konbergente
en: converging lenses: lente convergentefr: lentille convergente
lentesin. leiar
en: lenses: lentefr: lentille
28
lente dibergentesin. leiar dibergente
en: dispersing lens; diverging lenses: lente divergentefr: lentille divergente
lente konbergentesin. leiar konbergente
en: converging lenses: lente convergentefr: lentille convergente
leptoien: leptones: leptónfr: lepton
likatasunsin. biskositate
en: viscosityes: viscosidadfr: viscosité
likido adj./iz.en: liquides: líquido (iz.); líquido, -a (adj.)fr: liquide
likido-egoerasin. egoera likido
en: liquid statees: estado líquidofr: état liquide
likidotu da/du ad.en: liquidizees: licuarfr: liquéfier
lokomozioen: locomotiones: locomociónfr: locomotion
lumenen: lumenes: lumenfr: lumen
lumineszentziaen: luminescencees: luminiscenciafr: luminescence
lurrun iz. Ur-lurruna.en: vapor; vapoures: vaporfr: vapeur
lurrundu da/du ad.en: evaporatees: evaporar; volatilizarfr: évaporer; vaporiser
lurrunketaen: evaporation; vaporization; volatilizationes: evaporización; volatilizaciónfr: évaporation; vaporisation; volatilisation
lurrunkoren: volatilees: volátilfr: volatil
lurrun-presioen: vapor pressure; vapour pressurees: presión de vaporfr: pression de vapeur
luxen: luxes: luxfr: lux
luzeraren uzkurduraen: length contractiones: contracción de Lorentzfr: contraction des longueurs
machen: Mach; maches: machfr: Mach; mach
Machen zenbakien: Mach numberes: número de Machfr: nombre de Mach
magnetikoen: magnetices: magnético, -afr: magnétique
magnetismoen: magnetismes: magnetismofr: magnétisme
magnetizatu du ad.en: magnetizees: imantar; magnetizarfr: magnétiser
magnetizazioen: magnetizationes: magnetizaciónfr: magnétisation
29
magnitudeen: quantityes: magnitudfr: grandeur
magnitude bektorialsin. bektore-magnitude
en: vector quantityes: magnitud vectorialfr: grandeur vectorielle
maiztasunsin. frekuentzia
en: frequencyes: frecuenciafr: fréquence
makina termikoen: heat enginees: máquina térmicafr: machine thermique
makroskopikoen: macroscopices: macroscópico, -afr: macroscopique
makurdurasin. flexio
en: flexiones: flexiónfr: flexion
makurdura-esfortzusin. flexio-esfortzu; flexio-tentsio;makurdura-tentsio
en: bending stresses: esfuerzo de flexiónfr: effort de flexion
makurdura-tentsiosin. flexio-esfortzu; flexio-tentsio;makurdura-esfortzu
en: bending stresses: esfuerzo de flexiónfr: effort de flexion
malgukien: springes: muelle; resortefr: ressort
manometroen: manometer; pressure gaugees: manómetrofr: manomètre
marruskadura iz. Marruskadura-indarra.en: frictiones: fricción; rozamientofr: frottement
marruskadura-koefizienteen: coefficient of frictiones: coeficiente de fricción; coeficiente de
rozamientofr: coefficient de frottement
masaen: masses: masafr: masse
masa atomikosin. atomo-masa
en: atomic masses: masa atómicafr: masse atomique
masa grabitazionalsin. grabitazio-masa
en: gravitational masses: masa gravitatoriafr: masse grave
masa inertzialsin. inertzia-masa
en: inertial masses: masa de inercia; masa inercialfr: masse d’inertie
masa kritikoen: critical masses: masa críticafr: masse critique
masa puntualen: point masses: masa puntual
masa-zenbakien: mass number; nucleon numberes: número másico; número nucleoicofr: nombre de masse; nombre de nucléons
masa-zentrosin. barizentro
en: barycenter; center of masses: baricentro; centro de masafr: barycentre; centre de masse
materiaren egoerasin. agregazio-egoera
en: state of aggregation; state of matteres: estado de agregación; estado de la
materiafr: état d’agrégation; état de la matière
maxwellen: maxwelles: maxwellfr: maxwell
30
Maxwellen ekuazioaken: Maxwell equationses: ecuaciones de Maxwellfr: équations de Maxwell
megatoien: megatones: megatónfr: mégatonne
mekanikaen: mechanicses: mecánicafr: mécanique
mekanika erlatibistaen: relativistic mechanicses: mecánica relativistafr: mécanique relativiste
mekanika estatistikoen: statistical mechanicses: mecánica estadísticafr: mécanique statistique
mekanika klasikoen: classical mechanicses: mecánica clásicafr: mécanique classique
mekanika kuantikoen: quantum mechanicses: mecánica cuánticafr: mécanique quantique
mekanika ondulatoriosin. uhin-mekanika
en: wave mechanicses: mecánica ondulatoriafr: mécanique ondulatoire
meniskoen: meniscuses: meniscofr: ménisque
mesoien: mesones: mesónfr: méson
metazentroen: metacenteres: metacentrofr: métacentre
metroen: metrees: metrofr: mètre
metro karratusin. metro koadro
en: square metrees: metro cuadradofr: mètre carré
metro koadrosin. metro karratu
en: square metrees: metro cuadradofr: mètre carré
metro kubikosin. metro kubo
en: cubic metrees: metro cúbicofr: mètre cube
metro kubosin. metro kubiko
en: cubic metrees: metro cúbicofr: mètre cube
mikroisin. mikrometro
en: micrometre; micrones: micra; micrómetro; micrónfr: micromètre; micron
mikrometrosin. mikroi
en: micrometre; micrones: micra; micrómetro; micrónfr: micromètre; micron
mikrouhinen: microwavees: microondafr: micro-onde
milibaren: millibares: milibarfr: millibar
momentuen: moment; torquees: momentofr: moment
momentu angeluaren: angular momentumes: momento angularfr: moment angulaire
momentu linealsin. higidura-kantitate
en: linear momentumes: cantidad de movimiento; cantidad de
movimiento lineal; momento linealfr: moment linéaire; quantité de mouvement
31
momentu magnetikoen: magnetic momentes: momento magnéticofr: moment magnétique
monokromatiko adj. Erradiaziomonokromatikoa uhin-luzera bakarrekoa da.en: monochromatic; monochromees: monocromático, -a; monocromo, -afr: monochromatique
muoien: muones: muónfr: muon
neutrinoen: neutrinoes: neutrinofr: neutrino
neutroien: neutrones: neutrónfr: neutron
newtonen: newtones: newtonfr: newton
newtondar adj. Mekanika newtondarra.Fluido newtondarra.en: Newtonianes: newtoniano, -afr: newtonien, -enne
Newtonen legeaken: Newton’s lawses: leyes de Newtonfr: lois de Newton
nodoen: nodees: nodofr: noeud
norabide iz. ‘gorputz batek, higitzen denean,egiten duen bide edo lerroa’en: directiones: direcciónfr: direction
noranzko iz. ‘norabide batean higitzekodauden kontrako bi orientazioetako bakoitza’en: direction of motion; direction of
movementes: sentidofr: sens; sens de mouvement
nuklearen: nucleares: nuclearfr: nucléaire
nukleidoen: nuclidees: nucleidofr: nucléide; nuclide
nukleoen: nucleuses: núcleofr: noyau
nukleoien: nucleones: nucleónfr: nucléon
ohmen: ohmes: ohmiofr: ohm
Ohmen legeen: Ohm’s lawes: ley de Ohmfr: loi d’Ohm
ohmikoen: ohmices: óhmico, -afr: ohmique
oinarrizko elkarrekintzasin. oinarrizko interakzio
en: fundamental interactiones: interacción fundamentalfr: interaction élémentaire
oinarrizko interakzio iz. Naturakooinarrizko lau interakzioak.sin. oinarrizko elkarrekintza
en: fundamental interactiones: interacción fundamentalfr: interaction élémentaire
oinarrizko partikula iz. Oinarrizkopartikulen eredu estandarra.en: elementary particle; fundamental particlees: partícula elementalfr: particule élémentaire
okularen: oculares: ocularfr: oculaire
opakuen: opaquees: opaco, -afr: opaque
32
optikaen: opticses: ópticafr: optique
optika geometrikoen: geometrical opticses: óptica geométricafr: optique géométrique
optikoen: optic; opticales: óptico, -afr: optique
orbitaen: orbites: órbitafr: orbite
orbital1 adj. Abiadura orbitala.en: orbitales: orbitalfr: orbital, -e
2 iz. Orbital atomikoa.en: orbitales: orbitalfr: orbitale
oreka iz. Oreka ezegonkorra.en: equilibrium; mechanical equilibriumes: equilibrio; equilibrio mecánicofr: équilibre; équilibre mécanique
osziladoreen: oscillatores: osciladorfr: oscillateur
oszilatorio adj. Higidura oszilatorioa.en: oscillatoryes: oscilatorio, -afr: oscillatoire
oszilatu du ad.en: oscillatees: oscilarfr: osciller
oszilatzaile adj. Eremu magnetikooszilatzailea.en: oscillatinges: oscilantefr: oscillant, -ante
oszilazioen: oscillationes: oscilaciónfr: oscillation
oszilazio-higidurasin. higidura oszilatorio
en: oscillating movementes: movimiento oscilatoriofr: mouvement oscillatoire
oszilografoen: oscillographes: oscilógrafofr: oscillographe
paramagnetikoen: paramagnetices: paramagnético, -afr: paramagnétique
paramagnetismoen: paramagnetismes: paramagnetismofr: paramagnétisme
partikulasin. zatiki
en: particle; particulate; particulate matteres: partículafr: particule
partikula-azeleragailuen: particle acceleratores: acelerador de partículasfr: accélérateur de particules
pascalen: pascales: pascalfr: pascal
Pauliren esklusio-printzipioen: Pauli exclusion principlees: principio de exclusión de Paulifr: principe d’exclusion de Pauli
pausaguneko energiaen: rest energyes: energía en reposofr: énergie en repos
pausaguneko masaen: rest masses: masa de reposofr: masse au repos
pendulu iz. Foucault pendulua.en: pendulumes: péndulofr: balancier; pendule
periodiko adj. Higidura periodikoa.Oszilazio periodikoa.en: periodices: periódico, -afr: périodique
33
periodoen: periodes: periodofr: période
permitibitateen: permittivityes: permitividadfr: permittivité
perturbazioen: perturbationes: perturbaciónfr: perturbation
pi mesoisin. pioi
en: pi meson; piones: mesón pi; piónfr: méson pi; pion
piezoelektriko adj. Efektu piezoelektrikoa.en: piezoelectrices: piezoeléctrico, -afr: piézoélectrique
pilasin. pila elektrokimiko; pila galvaniko; pilavoltaiko
en: cell; electric cell; electrochemical cell;galvanic cell; voltaic cell
es: celda galvánica; pila; pila eléctrica; pilaelectroquímica; pila galvánica; pilavoltaica
fr: cellule galvanique; pile électrique; pileélectrochimique; pile galvanique; pilevoltaïque
pila elektrokimikosin. pila; pila galvaniko; pila voltaiko
en: cell; electric cell; electrochemical cell;galvanic cell; voltaic cell
es: celda galvánica; pila; pila eléctrica; pilaelectroquímica; pila galvánica; pilavoltaica
fr: cellule galvanique; pile électrique; pileélectrochimique; pile galvanique; pilevoltaïque
pila galvanikosin. pila; pila elektrokimiko; pila voltaiko
en: cell; electric cell; electrochemical cell;galvanic cell; voltaic cell
es: celda galvánica; pila; pila eléctrica; pilaelectroquímica; pila galvánica; pilavoltaica
fr: cellule galvanique; pile électrique; pileélectrochimique; pile galvanique; pilevoltaïque
pila voltaikosin. pila; pila elektrokimiko; pila galvaniko
en: cell; electric cell; electrochemical cell;galvanic cell; voltaic cell
es: celda galvánica; pila; pila eléctrica; pilaelectroquímica; pila galvánica; pilavoltaica
fr: cellule galvanique; pile électrique; pileélectrochimique; pile galvanique; pilevoltaïque
pioisin. pi mesoi
en: pi meson; piones: mesón pi; piónfr: méson pi; pion
pisuen: weightes: pesofr: poids
pisu atomikoen: atomic weightes: peso atómicofr: poids atomique
pisu espezifikoen: specific weight; unit weightes: peso específicofr: poids spécifique
Plancken konstanteen: Planck’s constantes: constante de Planckfr: constante de Planck
plano inklinatuen: inclined planees: plano inclinadofr: plan incliné
plasma iz. [materiaren egoera]en: plasmaes: plasmafr: plasma
poiseen: poisees: poisefr: poise
polaren: polares: polarfr: polaire
polaritateen: polarityes: polaridadfr: polarité
34
polarizatu da/du ad. Argi polarizatua.en: polarizees: polarizarfr: polariser
polarizazioen: polarizationes: polarizaciónfr: polarisation
poloen: polees: polofr: pôle
porotsuen: porouses: poroso, -afr: poreux, -euse
positroien: positrones: positrónfr: positon; positron
potentziaen: poweres: potenciafr: puissance
potentzial iz.sin. potentzial elektriko
en: electric potential; potentiales: potencial; potencial eléctricofr: potentiel; potentiel électrique
potentzial elektrikosin. potentzial
en: electric potential; potentiales: potencial; potencial eléctricofr: potentiel; potentiel électrique
potentzial-diferentziasin. tentsio
en: potential difference; voltagees: diferencia de potencial; tensiónfr: différence de potentiel; tension; tension
électrique
presioen: pressurees: presiónfr: pression
presio hidrostatikoen: hydrostatic pressurees: presión hidrostáticafr: pression hydrostatique
presio partzialen: partial pressurees: presión parcialfr: pression partielle
prezesio iz. Zibaren prezesioa.en: precessiones: precesiónfr: précession
propietate iz. Supereroaleen propietatemagnetikoak. Propietate estentsiboak.en: propertyes: propiedadfr: propriété
propultsioen: propulsiones: propulsiónfr: propulsion
protoien: protones: protónfr: proton
pultsazioen: angular frequency; pulsationes: frecuencia angular; pulsaciónfr: pulsation
puntu kritiko iz. Uraren puntu kritikoa.en: critical pointes: punto críticofr: point critique
quantumh. kuantuquarken: quarkes: quarkfr: quark
raden: rades: radfr: radremen: remes: remfr: rem
Reynoldsen zenbakien: Reynolds numberes: número de Reynoldsfr: nombre de Reynolds
roentgenen: roentgen; röntgenes: roentgen; röntgenfr: roentgen; röntgen
35
saiakuntzasin. esperimentu
en: experimentes: experimentofr: expérience
sakabanatze1 iz. ‘argi-izpi bat errefrakzioz uhin-luzeradesberdineko osagaitan banatzea’ Argiarensakabanatzea.sin. dispertsio
en: dispersiones: dispersiónfr: dispersion
2 iz. ‘partikula batek ibilbidea aldatzea bestepartikula batekiko talkaren edo interakzioareneraginez’ Elektroi-sakabanatzea.en: scatteringes: dispersiónfr: diffusion
segundoen: secondes: segundofr: seconde
semidesintegrazio-periodosin. erdibizitza
en: half-life; half-life period; radioactivehalf-life
es: período de semidesintegración; períodoradiactivo; semivida radiactiva
fr: demi-vie; période de demi-vie; périoderadioactive
siemensen: siemenses: siemensfr: siemens
sieverten: sievertes: sievertfr: sievert
sinkronismoen: synchronismes: sincronismofr: synchronisme
sinkrotroien: synchrotrones: sincrotrónfr: synchrotron
sistema inertzialsin. erreferentzia-sistema inertzial
en: inertial frame of reference; inertialreference system
es: sistema de referencia inercialfr: référentiel galiléen; référentiel inertiel
soinuen: soundes: sonidofr: son
soinu-iturrien: sound sourcees: fuente sonorafr: source sonore
soinu-uhinsin. uhin akustiko
en: acoustic wave; sound wavees: onda acústica; onda sonorafr: onde acoustique; onde sonore
solenoideen: solenoides: solenoidefr: solénoïde
solidoen: solides: sólidofr: solide
solido zurrunsin. gorputz zurrun
en: rigid body; solid bodyes: cuerpo rígido; cuerpo sólidofr: corps rigide; corps solide
solido-egoerasin. egoera solido
en: solid statees: estado sólidofr: état solide
solidotu da/du ad.en: solidifyes: solidificarfr: solidifier
solidotzeen: solidificationes: solidificaciónfr: solidification
solidotze-puntusin. solidotze-tenperatura
en: solidifying point; solidifying temperaturees: punto de solidificación; temperatura de
solidificaciónfr: point de solidification; température de
solidification
solidotze-tenperaturasin. solidotze-puntu
en: solidifying point; solidifying temperaturees: punto de solidificación; temperatura de
solidificaciónfr: point de solidification; température de
solidification
36
sorgailuen: generatores: generadorfr: générateur
spinen: spines: spinfr: spin
sublimatu da/du ad.en: sublimatees: sublimarfr: sublimer
sublimatzesin. sublimazio
en: sublimationes: sublimaciónfr: sublimation
sublimaziosin. sublimatze
en: sublimationes: sublimaciónfr: sublimation
supereroaleen: superconductores: superconductorfr: supraconducteur
supereroankortasunen: superconductivityes: superconductividadfr: supraconductivité
superjariakortasunen: superfluidityes: superfluidezfr: superfluidité
supersonikoen: supersonices: supersónico, -afr: supersonique
suspentsiosin. esekidura
en: suspensiones: suspensiónfr: suspension
talkaen: collisiones: colisiónfr: collision
talka elastikoen: elastic collisiones: choque elásticofr: collision élastique
talka-uhinen: shock wavees: onda de choquefr: onde de choc
tangentzialen: tangentiales: tangencialfr: tangentiel, -elle
tau partikulaen: tau particlees: partícula taufr: tau particule
tenperaturaen: temperaturees: temperaturafr: température
tenperatura absolutuen: absolute temperaturees: temperatura absolutafr: température absolue
tentsio1 iz. (elektrizitatean)sin. potentzial-diferentzia
en: potential difference; voltagees: diferencia de potencial; tensiónfr: différence de potentiel; tension; tension
électrique
2 iz. (mekanikan)sin. esfortzu
en: stresses: esfuerzo; tensiónfr: contrainte; effort
teoria ondulatoriosin. uhin-teoria
en: wave theoryes: teoría ondulatoriafr: théorie ondulatoire
termodinamikaen: thermodynamicses: termodinámicafr: thermodynamique
termodinamikoen: thermodynamices: termodinámico, -afr: thermodynamique
termoelektriko adj. Efektutermoelektrikoa. Eguzki-zentral termoelektrikoa.en: thermoelectrices: termoeléctrico, -afr: thermoélectrique
37
termologiaen: thermologyes: termologíafr: thermologie
termonuklearen: thermonucleares: termonuclearfr: thermonucléaire
teslaen: teslaes: teslafr: tesla
tonaen: tones: toneladafr: tonne
tortsio iz. Tortsio-balantza.sin. bihurdura
en: torsiones: torsiónfr: torsion
tortsio-esfortzusin. bihurdura-esfortzu; bihurdura-tentsio;tortsio-tentsio
en: torsional stresses: tensión de torsiónfr: contrainte de torsion; effort de torsion
tortsio-tentsiosin. bihurdura-esfortzu; bihurdura-tentsio;tortsio-esfortzu
en: torsional stresses: tensión de torsiónfr: contrainte de torsion; effort de torsion
trakzioen: tractiones: tracciónfr: traction
trakzio-esfortzusin. trakzio-tentsio
en: tensile stresses: esfuerzo de tensión; esfuerzo de
tracción; tensión de tracciónfr: charge de traction; contrainte de
traction; effort de tension
trakzio-tentsiosin. trakzio-esfortzu
en: tensile stresses: esfuerzo de tensión; esfuerzo de
tracción; tensión de tracciónfr: charge de traction; contrainte de
traction; effort de tension
transformazio iz. Transformazio galilearra.en: transformationes: transformaciónfr: transformation
translazio iz. Translazio-higidura.en: translationes: traslaciónfr: translation
trantsitorio iz.en: transientes: transitoriofr: transitoire
trantsizio iz. Energia-maila batetik bestebaterako trantsizioa.en: transitiones: transiciónfr: transition
trifasikoen: triphasices: trifásico, -afr: triphasé, -ée
turbulentziaen: turbulencees: turbulenciafr: turbulence
uhinen: wavees: ondafr: onde
uhin akustikosin. soinu-uhin
en: acoustic wave; sound wavees: onda acústica; onda sonorafr: onde acoustique; onde sonore
uhin elastikoen: elastic wavees: onda elásticafr: onde élastique
uhin elektromagnetikoen: electromagnetic wavees: onda electromagnéticafr: onde électromagnétique
uhin geldikoren: standing wavees: onda estacionariafr: onde stationnaire
uhin mekanikoen: mechanical wavees: onda mecánicafr: onde mécanique
38
uhin-fronteen: wavefrontes: frente de ondafr: front d’onde
uhin-funtzioen: wave functiones: función de ondafr: fonction d’onde
uhin-higiduraen: wave motiones: movimiento ondulatoriofr: mouvement ondulatoire
uhin-luzeraen: wavelengthes: longitud de ondafr: longueur d’onde
uhin-mekanikasin. mekanika ondulatorio
en: wave mechanicses: mecánica ondulatoriafr: mécanique ondulatoire
uhin-partikula dualtasunen: wave-corpuscle duality; wave-particle
dualityes: dualidad onda-corpúsculo; dualidad
onda-partículafr: dualité onde-corpuscule; dualité
onde-particule
uhin-teoriasin. teoria ondulatorio
en: wave theoryes: teoría ondulatoriafr: théorie ondulatoire
uhin-zenbakien: wave numberes: número de ondafr: nombre d’onde
ukipen-indaren: contact forcees: fuerza de contactofr: force de contact
ultramore adj./iz.en: ultravioletes: ultravioletafr: ultraviolet
ultrasoinuen: ultrasoundes: ultrasonidofr: ultrason
urtze iz. ‘substantzia bat egoera solidotikegoera likidora iragatea’sin. fusio
en: fusion; meltinges: fusiónfr: fusion
urtze-berosin. fusio-bero
en: heat of fusiones: calor de fusiónfr: chaleur de fusion
urtze-puntusin. fusio-puntu
en: melting pointes: punto de fusiónfr: point de fusion
uzkurduraen: contractiones: contracciónfr: contractionvaren: vares: varfr: var
volten: voltes: volt; voltiofr: volt
voltaiko adj. Arku voltaikoa.en: voltaices: voltaico, -afr: voltaïque
voltampereen: voltamperees: voltamperiofr: voltampère
voltmetroen: voltmeteres: voltímetrofr: voltmètre
watten: wattes: vatio; wattfr: watt
wattmetroen: wattmeteres: vatímetrofr: wattmètre
weberen: weberes: weber; weberiofr: weber
39
xurgapen iz. (materia, energia, erradiazioa)sin. absortzio
en: absorptiones: absorciónfr: absorption
xurgapen-espektrosin. absortzio-espektro
en: absorption spectrumes: espectro de absorciónfr: spectre d’absorption
zabalkuntzasin. dilatazio
en: expansiones: dilataciónfr: dilatation
zatikisin. partikula
en: particle; particulate; particulate matteres: partículafr: particule
zeharkako uhinen: transversal wavees: onda transversalfr: onde transversale
zehaztasun iz. ‘metodo baten emaitzenbatezbestekoak benetako balioarekiko duenaldea’en: accuracyes: exactitudfr: exactitude
zenbaki kuantikoen: quantum numberes: número cuánticofr: nombre quantique
zentimetroen: centimetrees: centímetrofr: centimètre
zentrifugoen: centrifugales: centrífugo, -afr: centrifuge
zentripetuen: centripetales: centrípeto, -afr: centripète
ziklo termodinamikoen: thermodynamic cyclees: ciclo termodinámicofr: cycle thermodynamique
ziklotroien: cyclotrones: ciclotrónfr: cyclotron
zinematikaen: kinematicses: cinemáticafr: cinématique
zinematikoen: kinematices: cinemático, -afr: cinématique
zinetikaen: kineticses: cinéticafr: cinétique
zinetikoen: kinetices: cinético, -afr: cinétique
zirkuitusin. zirkuitu elektriko
en: circuit; electric circuit; electrical circuites: circuito; circuito eléctricofr: circuit; circuit électrique
zirkuitu elektrikosin. zirkuitu
en: circuit; electric circuit; electrical circuites: circuito; circuito eléctricofr: circuit; circuit électrique
ziurgabetasunaren printzipio iz.Heinserbergen ziurgabetasunaren printzipioa.en: indeterminacy principle; uncertainty
principlees: principio de incertidumbre; principio de
indeterminaciónfr: principe d’incertitude; principe
d’indétermination
zizailaduraen: shearinges: cizallamientofr: cisaillement
zizailadura-esfortzusin. ebakidura-esfortzu; ebakidura-tentsio;zizailadura-tentsio
en: shear stress; shearing stresses: esfuerzo cortante; esfuerzo de
cizallamiento; tensión cortante; tensiónde cizalladura; tensión de cortadura
fr: contrainte au cisaillement; contrainte decisaillement; effort de cisaillement; efforttranchant
40
zizailadura-tentsiosin. ebakidura-esfortzu; ebakidura-tentsio;zizailadura-esfortzu
en: shear stress; shearing stresses: esfuerzo cortante; esfuerzo de
cizallamiento; tensión cortante; tensiónde cizalladura; tensión de cortadura
fr: contrainte au cisaillement; contrainte decisaillement; effort de cisaillement; efforttranchant
zuntz optikoen: optical fiber; optical fibrees: fibra ópticafr: fibre optique
41
Ingeles-euskara zerrenda
aberration aberrazioaberrazio optiko
absolute temperature tenperatura absolutu
absorption absortzioxurgapen
absorption spectrum absortzio-espektroxurgapen-espektro
accelerate azeleratu
acceleration azelerazio
accuracy zehaztasun
achromatic akromatiko
acoustic akustiko
acoustic wave soinu-uhinuhin akustiko
acoustics akustika
action-reaction law akzio-erreakzioarenprintzipio
adiabatic adiabatiko
aerodynamic aerodinamiko
aerodynamics aerodinamika
aerometer aerometro
aerostatics aerostatika
albedo albedo
alpha particle alfa partikula
alpha radiation alfa erradiazioalfa izpiak
alpha rays alfa erradiazioalfa izpiak
alternating current korronte alterno
ambient temperature giro-tenperatura
ammeter amperemetro
amorphous amorfo
ampere ampere
amplify anplifikatu
amplitude anplitude
aneroid aneroide
angle of incidence eraso-angelu
angle of reflection islapen-angelu
angle of refraction errefrakzio-angelu
angstrom angstrom
angular acceleration azelerazio angeluar
angular displacement desplazamendu angeluar
angular frequency pultsazio
angular magnification handipen angeluar
angular momentum momentu angeluar
angular velocity abiadura angeluar
anion anioi
anisotropic anisotropo
antimatter antimateria
antiparticle antipartikula
approximation hurbilpen
Archimedes’ principle Arkimedesen printzipio
area area
armature induzitu
atmosphere atmosfera
42
atmospheric atmosferiko
atom atomo
atomic atomiko
atomic energy energia atomikoenergia nuklear
atomic mass atomo-masamasa atomiko
atomic model atomo-eredueredu atomiko
atomic power energia atomikoenergia nuklear
atomic structure egitura atomiko
atomic weight pisu atomiko
attraction erakarpen
attractive force erakarpen-indar
audiogram audiograma
audiometry audiometria
axis of rotation biraketa-ardatzerrotazio-ardatz
back electromotiveforce
indar kontraelektroeragile
bar bar
barn barn
barometer barometro
barycenter barizentromasa-zentro
becquerel becquerel
bending stress flexio-esfortzu
bending stress flexio-tentsiomakurdura-esfortzumakurdura-tentsio
beta decay beta desintegrazio
beta disintegration beta desintegrazio
beta particle beta partikula
beta radiation beta erradiaziobeta izpiak
beta rays beta erradiaziobeta izpiak
beta-particle decay beta desintegrazio
bifocal bifokal
binocular binokular
birefringence birrefringentzia
black body gorputz beltz
blackbody gorputz beltz
body higikari
Bohr model Bohr-en eredu
boiling point irakite-puntuirakite-tenperatura
boiling temperature irakite-puntuirakite-tenperatura
boson bosoi
Boyle-Mariotte law Boyle-Mariotte lege
Brownian motion higidura browndar
Brownian movement higidura browndar
buoyancy bultzada
calorie kaloria
calorimeter kalorimetro
calorimetry kalorimetria
candela kandela
capacitance kapazitate
capacitor kondentsadore
capacity edukiera
Carnot cycle Carnot ziklo
carry eroan
43
cathode rays izpi katodikoakkatodo-izpiak
cathodic katodiko
cation katioi
cell pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
Celsius scale Celsius eskalaeskala zentigradu
center of buoyancy bultzada-zentro
center of gravity grabitate-zentro
center of mass barizentromasa-zentro
centigrade scale Celsius eskalaeskala zentigradu
centimetre zentimetro
central force indar zentral
centrifugal zentrifugo
centrifugal force indar zentrifugo
centripetal zentripetu
centripetal acceleration azelerazio zentripetu
centripetal force indar zentripetu
chain reaction kate-erreakzio
change of state egoera-aldaketa
change the phase of desfasatu
chemical energy energia kimiko
circuit zirkuituzirkuitu elektriko
circular motion higidura zirkular
classical mechanics mekanika klasiko
classical physics fisika klasiko
coefficient koefiziente
coefficient of friction marruskadura-koefiziente
cohesion kohesio
cohesion force kohesio-indar
collapse kolapso
collision talka
colloid koloide
colloidal koloidal
color force interakzio bortitz
compressibility konprimagarritasun
compression konpresio
compressive stress konpresio-esfortzukonpresio-tentsio
condensation kondentsazio
condenser kondentsadore
conduction eroapenkondukzio
conductivity eroankortasun
conductor eroale
conformation konformazio
conservation law kontserbazio-lege
conservative kontserbakor
conservative force indar kontserbakor
constructiveinterference
interferentzia eraikitzaile
contact force ukipen-indar
contraction uzkurdura
convection konbekzio
convergent konbergente
converging lens leiar konbergentelente konbergente
44
conversion factor konbertsio-faktore
Coriolis acceleration Coriolis azelerazio
Coriolis effect Coriolis efektu
cosmic radiation erradiazio kosmikoizpi kosmikoak
cosmic rays erradiazio kosmikoizpi kosmikoak
coulomb coulomb
Coulomb’s law Coulomben lege
counterelectromotive kontraelektroeragile
critical mass masa kritiko
critical point puntu kritiko
cryogen kriogeno
cryogenics kriogenia
crystal system kristal-sistema
cubic metre metro kubikometro kubo
curie curie
current korrontekorronte elektriko
cyclotron ziklotroi
deceleration dezelerazio
decibel dezibel
decompose deskonposatu
decomposition deskonposaketadeskonposatzedeskonposizio
degree gradu
degree Celsius Celsius gradugradu zentigradu
degree Fahrenheit Fahrenheit gradu
dense dentso
density dentsitate
desorption desortzio
destructive interference interferentzia suntsitzaile
diamagnetic diamagnetiko
diamagnetism diamagnetismo
dielectric dielektriko
dielectric constant konstante dielektriko
diffraction difrakzio
diffuse difuso
diffusion barreiaduradifusio
dimension dimentsio
dimensional analysis dimentsio-analisi
diode diodo
diopter dioptria
dioptre dioptria
dipolar dipolar
dipole dipolo
direct current korronte zuzen
direction norabide
direction of motion noranzko
direction of movement noranzko
discrete diskretu
disintegrate desintegratu
disintegration desintegrazio
dispersing lens leiar dibergentelente dibergente
dispersion dispertsiosakabanatze
45
displace desplazatu
displacement desplazamendu
displacement vector desplazamendu bektore
distortion distortsio
divergence dibergentzia
divergent dibergente
diverging lens leiar dibergentelente dibergente
Doppler effect Doppler efektu
double refraction birrefringentzia
drag herrestatze
dynamic dinamika
dyne dina
ebullition irakite
effective value balio efikaz
elastic collision talka elastiko
elastic wave uhin elastiko
electric cell pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
electric charge kargakarga elektriko
electric circuit zirkuituzirkuitu elektriko
electric current korrontekorronte elektriko
electric energy energia elektriko
electric field eremu elektriko
electric potential potentzialpotentzial elektriko
electric power energia elektriko
electrical charge kargakarga elektriko
electrical circuit zirkuituzirkuitu elektriko
electrical conductivity eroankortasun elektriko
electrical conductor elektrizitate-eroaleeroale elektriko
electrical energy energia elektriko
electrical power energia elektriko
electrical resistance erresistentziaerresistentzia elektriko
electricity elektrizitate
electrochemical cell pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
electrode elektrodo
electrodynamics elektrodinamika
electromagnet elektroiman
electromagnetic elektromagnetiko
electromagnetic field eremu elektromagnetiko
electromagneticinteraction
elkarrekintzaelektromagnetikointerakzioelektromagnetiko
electromagneticradiation
erradiazioelektromagnetiko
electromagneticspectrum
espektro elektromagnetiko
electromagnetic wave uhin elektromagnetiko
electromagnetism elektromagnetismo
electrometry elektrometria
electromotive elektroeragile
electromotive force indar elektroeragile
electron elektroi
electronegative elektronegatibo
electronic elektroniko
46
electronics elektronika
electronvolt elektronvolt
electropositive elektropositibo
electrostatic elektrostatiko
electrostatics elektrostatika
electroweak interaction elkarrekintza elektroahulinterakzio elektroahul
elementary particle oinarrizko partikula
elongation elongazio
emission igorpen
emission spectrum emisio-espektroigorpen-espektro
emitter igorle
endothermic endotermiko
energy energia
energy conversion energia-bihurketa
energy level energia-maila
energy transfer energia-transferentzia
enthalpy entalpia
entropy entropia
equilibrium oreka
equipollence ekipolentzia
equipollent ekipolente
equipotential ekipotentzial
equipotential surface azal ekipotentzialgainazal ekipotentzial
erg erg
ether eter
evaporate lurrundu
evaporation lurrunketa
excitation eszitaziokitzikapen
excite eszitatukitzikatu
expand dilatatu
expansion [gorputzbaten dimentsioahanditzea]
dilataziozabalkuntza
expansion [gas batenbolumena handitzea]
espantsiohedapen
experiment esperimentusaiakuntza
experimental esperimental
extensive estentsibo
Fahrenheit scale Fahrenheit eskala
farad farad
faraday faraday
fermion fermioi
ferromagnetic ferromagnetiko
ferromagnetism ferromagnetismo
field eremu
field line eremu-lerroindar-lerro
filament harizpi
fission fisiofisio nuklear
fissionable fisionagarri
flexion flexiomakurdura
fluid (iz.) fluidojariagai
fluid (adj.) fluidojariakor
fluorescence fluoreszentzia
flux fluxu
47
focal length distantzia fokalfoku-distantzia
focal point fokufoku-puntu
focus fokufoku-puntu
force indar
force of gravity grabitategrabitate-indar
frame of reference erreferentzia-sistema
free electron elektroi aske
free energy energia aske
free fall erorketa aske
freezing izozketaizozte
freezing point izozte-puntuizozte-tenperatura
freezing temperature izozte-puntuizozte-tenperatura
frequency frekuentziamaiztasun
friction marruskadura
fulcrum euste-puntu
fundamental interaction oinarrizko elkarrekintzaoinarrizko interakzio
fundamental particle oinarrizko partikula
fuse fusionatu
fusion [erreakzionuklearra]
fusiofusio nuklear
fusion [egoera-aldaketa] fusiourtze
galvanic cell pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
galvanometer galvanometro
gamma radiation gamma erradiaziogamma izpiak
gamma rays gamma erradiaziogamma izpiak
gas gas
gaseous state egoera gaseosogas-egoera
gauss gauss
Gauss’s law Gaussen lege
generator sorgailu
geometrical optics optika geometriko
gluon gluoi
gradient gradiente
gram gramo
gravitation grabitazio
gravitational grabitatorio
gravitational field eremu grabitatoriograbitazio-eremu
gravitational force grabitazio-indarindar grabitatorio
gravitational mass grabitazio-masamasa grabitazional
gravity grabitategrabitate-indar
hadron hadroi
half-life erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
half-life period erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
Hamiltonian funtzio hamiltondarhamiltondar
Hamiltonian function funtzio hamiltondarhamiltondar
harmonic harmoniko
harmonic motion higidura harmoniko
heat bero
heat capacity bero-ahalmen
heat conductivity eroankortasun termiko
48
heat conductor bero-eroaleeroale termiko
heat energy bero-energiaenergia termiko
heat engine makina termiko
heat indicator kalorimetro
heat measurement kalorimetria
heat of fusion fusio-berourtze-bero
heat source bero-iturri
height altueragaraiera
henry henry
hertz hertz
hertzian hertziar
Higgs boson Higgs bosoi
hologram holograma
hydraulic hidrauliko
hydraulics hidraulika
hydrodynamic hidrodinamiko
hydrodynamics hidrodinamika
hydroelectric hidroelektriko
hydrostatic hidrostatiko
hydrostatic pressure presio hidrostatiko
hydrostatics hidrostatika
hysteresis histeresi
ideal gas gas idealgas perfektu
image irudi
impedance inpedantzia
impulse bulkada
impurity ezpurutasun
incidence angle eraso-angelu
incident erasotzaile
incident angle eraso-angelu
inclined inklinatu
inclined plane plano inklinatu
indeterminacy principle ziurgabetasunarenprintzipio
index of refraction errefrakzio-indize
indifferent indiferente
induced current korronte induzitu
induct induzitu
inductance induktantzia
induction indukzio
inelastic inelastiko
inertia inertzia
inertial inertzial
inertial force inertzia-indar
inertial frame ofreference
erreferentzia-sistemainertzialsistema inertzial
inertial mass inertzia-masamasa inertzial
inertial referencesystem
erreferentzia-sistemainertzialsistema inertzial
infrared infragorri
infrared radiation erradiazio infragorriizpi infragorriak
infrared rays erradiazio infragorriizpi infragorriak
infrasound infrasoinu
instable ezegonkor
49
instant aldiune
insulate isolatu
insulation isolamendu
insulator [pieza] isolagailu
insulator [materiala(iz./adj.)]
isolatzaile
intensity intentsitate
intensive intentsibo
interaction elkarrekintzainterakzio
interference interferentzia
internal energy barne-energia
invariance aldaezintasuninbariantza
invariant aldaezin
irradiate irradiatu
irradiation irradiazio
irreversibility itzulezintasun
irreversible itzulezin
isochoric isokoroisometriko
isolable isolagarri
isometric isokoroisometriko
isothermal isotermiko
isotope isotopo
isotropic isotropo
joule joule
Joule effect Joule efektu
Joule heat Joule efektu
kelvin kelvin
Kelvin scale Kelvin eskala
kilogram kilogramo
kilogram-force kilogramo indarkilopond
kilogramme-force kilogramo indarkilopond
kilometre kilometro
kilopond kilogramo indarkilopond
kilowatt kilowatt
kilowatt-hour kilowatt-ordu
kinematic zinematiko
kinematics zinematika
kinetic zinetiko
kinetic energy energia zinetiko
kinetic theory of gases gasen teoria zinetiko
kinetics zinetika
laminar flow fluxu laminar
laser laser
latent heat bero sor
latent heat of fusion fusio-bero
lateral magnification albo-handipen
law of conservation ofenergy
energiarenkontserbazioaren lege
law of reciprocalactions
akzio-erreakzioarenprintzipio
law of universalgravitation
grabitazio unibertsalarenlege
length contraction luzeraren uzkurdura
lens leiarlente
lepton leptoi
levitation lebitazio
50
light argi
light ray argi-izpi
light source argi-iturri
linear momentum higidura-kantitatemomentu lineal
linear motion higidura zuzen
linear velocity abiadura lineal
liquid likido
liquid crystal kristal likido
liquid state egoera likidolikido-egoera
liquidize likidotu
locomotion lokomozio
lumen lumen
luminescence lumineszentzia
luminous ray argi-izpi
luminous spectrum argi-espektro
lux lux
mach mach
Mach mach
Mach number Machen zenbaki
macroscopic makroskopiko
magnet iman
magnetic magnetiko
magnetic field eremu magnetiko
magnetic flux fluxu magnetiko
magnetic induction indukzio magnetiko
magnetic moment momentu magnetiko
magnetism magnetismo
magnetization magnetizazio
magnetize magnetizatu
magnification handipen
main axis ardatz nagusi
manometer manometro
mass masa
mass number masa-zenbaki
maxwell maxwell
Maxwell equations Maxwellen ekuazioak
mechanical energy energia mekaniko
mechanical equilibrium oreka
mechanical equivalentof heat
beroaren baliokidemekaniko
mechanical wave uhin mekaniko
mechanics mekanika
megaton megatoi
melting fusiourtze
melting point fusio-puntuurtze-puntu
meniscus menisko
meson mesoi
metacenter metazentro
metre metro
micrometre mikroimikrometro
micron mikroimikrometro
microwave mikrouhin
millibar milibar
51
mirror ispilu
moment momentu
moment of force indar-momentu
moment of inertia inertzia-momentu
monochromatic monokromatiko
monochrome monokromatiko
motion higidura
move desplazatu
movement higidura
muon muoi
neutrino neutrino
neutron neutroi
newton newton
Newton’s laws Newtonen legeak
Newtonian newtondar
node nodo
non-compressibility konprimaezintasun
non-deformable deformaezin
normal acceleration azelerazio normal
nuclear nuklear
nuclear energy energia atomikoenergia nuklear
nuclear fission fisiofisio nuklear
nuclear force indar nuklear
nuclear fusion fusiofusio nuklear
nuclear power energia atomikoenergia nuklear
nuclear reaction erreakzio nuklear
nuclear reactor erreaktore nuklear
nucleon nukleoi
nucleon number masa-zenbaki
nucleus nukleo
nuclide nukleido
observer behatzaile
ocular okular
ohm ohm
Ohm’s law Ohmen lege
ohmic ohmiko
opaque opaku
optic optiko
optical optiko
optical aberration aberrazioaberrazio optiko
optical axis ardatz optiko
optical fiber zuntz optiko
optical fibre zuntz optiko
optics optika
orbit orbita
orbital (adj.) orbital
orbital (iz.) orbital
oscillate oszilatu
oscillating oszilatzaile
oscillating motion higidura oszilatorio
oscillating movement higidura oszilatoriooszilazio-higidura
oscillation oszilazio
52
oscillator osziladore
oscillatory oszilatorio
oscillograph oszilografo
overtone harmoniko
paramagnetic paramagnetiko
paramagnetism paramagnetismo
partial pressure presio partzial
particle partikulazatiki
particle accelerator partikula-azeleragailu
particulate partikulazatiki
particulate matter partikulazatiki
pascal pascal
path ibilbide
Pauli exclusion principle Pauliren esklusio-printzipio
pendulum pendulu
perfect gas gas idealgas perfektu
period periodo
periodic periodiko
periodic motion higidura periodiko
permittivity permitibitate
perturbation perturbazio
phase angle desfasefase-angelufase-diferentzia
phase difference desfasefase-angelufase-diferentzia
phase shift desfasefase-angelufase-diferentzia
phosphorescence fosforeszentzia
photoelectric fotoelektriko
photoelectric effect efektu fotoelektriko
photoelectricity fotoelektrizitate
photometer fotometro
photon fotoi
photovoltaic fotovoltaiko
physical law lege fisiko
pi meson pi mesoipioi
piezoelectric piezoelektriko
pion pi mesoipioi
Planck’s constant Plancken konstante
plasma plasma
point charge karga puntual
point mass masa puntual
poise poise
polar polar
polarity polaritate
polarization polarizazio
polarize polarizatu
pole polo
porous porotsu
positron positroi
potential potentzialpotentzial elektriko
potential difference potentzial-diferentziatentsio
potential energy energia potentzial
power potentzia
53
precession prezesio
precision doitasun
pressure presio
pressure gauge manometro
propagation hedapen
property propietate
propulsion propultsio
proton protoi
pulsation pultsazio
quantity magnitude
quantum kuantu
quantum- kuantiko
quantum mechanics mekanika kuantiko
quantum number zenbaki kuantiko
quark quark
rad rad
radiate erradiatu
radiation erradiazio
radio frequency irrati-frekuentziairrati-maiztasun
radio wave irrati-uhin
radioactive erradioaktibo
radioactive activity aktibitate erradioaktibo
radioactive decay desintegrazio erradioaktibo
radioactivedisintegration
desintegrazio erradioaktibo
radioactive half-life erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
radioactive isotope erradioisotopo
radioactivity erradioaktibitate
radioisotope erradioisotopo
reactance erreaktantzia
real gas gas erreal
real image irudi erreal
rectilinear motion higidura zuzen
reference system erreferentzia-sistema
reflect islatu
reflection islapenislatze
refract errefraktatu
refraction errefrakzio
relativistic erlatibista
relativistic mechanics mekanika erlatibista
relativity erlatibitateerlatibitatearen teoria
relativity theory erlatibitateerlatibitatearen teoria
relaxation lasaikuntza
reluctance erreluktantzia
rem rem
repulsion aldarapen
repulsive force aldarapen-indar
resistance erresistentziaerresistentzia elektriko
resistivity erresistibitate
resolution bereizmen
resolving power bereizmen
resonance erresonantzia
resonance frequency erresonantzia-maiztasun
54
resonant frequency erresonantzia-maiztasun
rest energy pausaguneko energia
rest mass pausaguneko masa
resultant erresultante
reversibility itzulgarritasun
reversible itzulgarri
revolution bira
Reynolds number Reynoldsen zenbaki
rheology erreologia
rigid body gorputz zurrunsolido zurrun
roentgen roentgen
room temperature giro-tenperatura
rotating movement biraketa-higiduraerrotazio-higidura
rotation biraketaerrotazio
rotation axis biraketa-ardatzerrotazio-ardatz
rotational errotazional
rotational motion biraketa-higiduraerrotazio-higidura
röntgen roentgen
saturated ase
scalar eskalar
scan ekortu
scanning ekorketa
scattering sakabanatze
second segundo
semiconductor erdieroale
shear stress ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
shearing zizailadura
shearing stress ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
shell geruza
shock wave talka-uhin
siemens siemens
sievert sievert
solenoid solenoide
solid solido
solid body gorputz zurrunsolido zurrun
solid state egoera solidosolido-egoera
solidification solidotze
solidify solidotu
solidifying point solidotze-puntusolidotze-tenperatura
solidifying temperature solidotze-puntusolidotze-tenperatura
sound soinu
sound source soinu-iturri
sound wave soinu-uhinuhin akustiko
space-time espazio-denbora
space-time continuum espazio-denbora
specific espezifiko
specific heat bero espezifiko
specific heat capacity bero espezifiko
specific weight pisu espezifiko
55
spectral espektral
spectral line espektro-lerro
spectrogram espektrograma
spectrograph espektrografo
spectrography espektrografia
spectrometer espektrometro
spectrometry espektrometria
spectroscope espektroskopio
spectroscopy espektroskopia
spectrum espektro
spectrum line espektro-lerro
speed abiadura
speed of light argiaren abiadura
spin spin
spring malguki
square metre metro karratumetro koadro
stable egonkor
standing wave uhin geldikor
state of aggregation agregazio-egoeramateriaren egoera
state of matter agregazio-egoeramateriaren egoera
static electricity elektrizitate estatiko
statics estatika
statistical mechanics mekanika estatistiko
stereoscope estereoskopio
streamline korronte-lerro
stress esfortzutentsio
strong force elkarrekintza bortitzinterakzio bortitz
strong interaction elkarrekintza bortitzinterakzio bortitz
sublimate sublimatu
sublimation sublimatzesublimazio
superconductivity supereroankortasun
superconductor supereroale
superfluidity superjariakortasun
superposition gainezarpen
supersonic supersoniko
surface tension gainazal-tentsio
suspension esekidurasuspentsio
synchronism sinkronismo
synchrotron sinkrotroi
tangential tangentzial
tangential acceleration azelerazio tangentzial
tau particle tau partikula
temperature tenperatura
tensile stress trakzio-esfortzutrakzio-tentsio
tesla tesla
thermal capacity bero-ahalmen
thermal conductivity eroankortasun termiko
thermal conductor bero-eroaleeroale termiko
thermal energy bero-energiaenergia termiko
thermal power bero-energiaenergia termiko
thermodynamic termodinamiko
56
thermodynamic cycle ziklo termodinamiko
thermodynamics termodinamika
thermoelectric termoelektriko
thermology termologia
thermonuclear termonuklear
thermonuclear fusion erreakzio termonuklearfusio termonuklear
thermonuclear reaction erreakzio termonuklearfusio termonuklear
time dilatation denboraren dilataziodenboraren zabalkuntza
ton tona
torque momentu
torsion bihurduratortsio
torsional stress bihurdura-esfortzubihurdura-tentsiotortsio-esfortzutortsio-tentsio
traction trakzio
trajectory ibilbide
transformation transformazio
transient trantsitorio
transition trantsizio
translation translazio
transversal wave zeharkako uhin
triphasic trifasiko
turbulence turbulentzia
turbulent flow fluxu turbulentufluxu zurrunbilotsu
two-dimensional bidimentsional
ultrasound ultrasoinu
ultraviolet ultramore
ultraviolet radiation erradiazio ultramoreizpi ultramoreak
ultraviolet rays erradiazio ultramoreizpi ultramoreak
uncertainty principle ziurgabetasunarenprintzipio
uniform motion higidura uniforme
unit weight pisu espezifiko
unsaturated asegabe
unstable ezegonkor
unstable isotope erradioisotopo
vacuum huts
vapor lurrun
vapor pressure lurrun-presio
vaporization lurrunketa
vapour lurrun
vapour pressure lurrun-presio
var var
vector bektore
vector field eremu bektorial
vector quantity bektore-magnitudemagnitude bektorial
vectorial bektorial
velocity [magnitudea] abiadura
velocity [bektorea] abiadura bektore
vibrate bibratu
vibration bibrazio
vibration energy bibrazio-energia
virtual image alegiazko irudiirudi birtual
viscosity biskositatelikatasun
57
visible light argi ikusgaierradiazio ikusgai
visible radiation argi ikusgaierradiazio ikusgai
visible spectrum espektro ikusgai
volatile lurrunkor
volatilization lurrunketa
volt volt
voltage potentzial-diferentziatentsio
voltaic voltaiko
voltaic cell pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
voltampere voltampere
voltmeter voltmetro
watt watt
wattmeter wattmetro
wave uhin
wave function uhin-funtzio
wave mechanics mekanika ondulatoriouhin-mekanika
wave motion uhin-higidura
wave number uhin-zenbaki
wave theory teoria ondulatoriouhin-teoria
wave-corpuscle duality uhin-partikula dualtasun
wavefront uhin-fronte
wavelength uhin-luzera
wave-particle duality uhin-partikula dualtasun
weak force elkarrekintza ahulinterakzio ahul
weak interaction elkarrekintza ahulinterakzio ahul
weber weber
weight pisu
white light argi zuri
work lan
58
Gaztelania-euskara zerrenda
aberración aberrazioaberrazio optiko
aberración óptica aberrazioaberrazio optiko
absorción absortzioxurgapen
aceleración azelerazio
aceleración angular azelerazio angeluar
aceleración centrípeta azelerazio zentripetu
aceleración de Coriolis Coriolis azelerazio
aceleración normal azelerazio normal
aceleración tangencial azelerazio tangentzial
acelerador de partículas partikula-azeleragailu
acelerar azeleratu
acromático, -a akromatiko
actividad radiactiva aktibitate erradioaktibo
acústica akustika
acústico, -a akustiko
adiabático, -a adiabatiko
aerodinámica aerodinamika
aerodinámico, -a aerodinamiko
aerómetro aerometro
aerostática aerostatika
aislable isolagarri
aislador isolagailu
aislamiento isolamendu
aislante isolatzaile
aislar isolatu
albedo albedo
altura altueragaraiera
amorfo, -a amorfo
ampere ampere
amperímetro amperemetro
amperio ampere
ampliación handipen
amplificar anplifikatu
amplitud anplitude
análisis dimensional dimentsio-analisi
aneroide aneroide
angstrom angstrom
ángulo de ataque eraso-angelu
ángulo de fase desfasefase-angelufase-diferentzia
ángulo de incidencia eraso-angelu
ángulo de reflexión islapen-angelu
ángulo de refracción errefrakzio-angelu
anión anioi
anisótropo, -a anisotropo
antimateria antimateria
antipartícula antipartikula
aproximación hurbilpen
área area
59
armónico harmoniko
armónico, -a harmoniko
arrastre herrestatze
atmósfera atmosfera
atmosférico, -a atmosferiko
atómico, -a atomiko
átomo atomo
atracción erakarpen
audiograma audiograma
audiometría audiometria
aumento handipen
aumento angular handipen angeluar
aumento lateral albo-handipen
bar bar
baricentro barizentromasa-zentro
barn barn
barómetro barometro
barrer ekortu
barrido ekorketa
becquerel becquerel
bidimensional bidimentsional
bifocal bifokal
binocular binokular
birrefringencia birrefringentzia
bosón bosoi
bosón de Higgs Higgs bosoi
caída libre erorketa aske
calor bero
calor de fusión fusio-berourtze-bero
calor específico bero espezifiko
calor latente bero sor
calor latente de fusión fusio-bero
caloría kaloria
calorimetría kalorimetria
calorímetro kalorimetro
cambio de estado egoera-aldaketa
campo eremu
campo de vectores eremu bektorial
campo eléctrico eremu elektriko
campoelectromagnético
eremu elektromagnetiko
campo gravitatorio eremu grabitatoriograbitazio-eremu
campo magnético eremu magnetiko
campo vectorial eremu bektorial
candela kandela
cantidad de movimiento higidura-kantitatemomentu lineal
cantidad demovimiento lineal
higidura-kantitatemomentu lineal
capa geruza
capacidad [barneanhartzeko ahalmenarenneurria]
edukiera
capacidad[elektrizitatean]
kapazitate
capacidad calorífica bero-ahalmen
capacitancia kapazitate
60
carga eléctrica kargakarga elektriko
carga puntual karga puntual
catión katioi
catódico, -a katodiko
celda galvánica pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
centímetro zentimetro
centrífugo, -a zentrifugo
centrípeto, -a zentripetu
centro de empuje bultzada-zentro
centro de gravedad grabitate-zentro
centro de masa barizentromasa-zentro
choque elástico talka elastiko
ciclo de Carnot Carnot ziklo
ciclo termodinámico ziklo termodinamiko
ciclotrón ziklotroi
cinemática zinematika
cinemático, -a zinematiko
cinética zinetika
cinético, -a zinetiko
circuito zirkuituzirkuitu elektriko
circuito eléctrico zirkuituzirkuitu elektriko
cizallamiento zizailadura
coeficiente koefiziente
coeficiente de fricción marruskadura-koefiziente
coeficiente derozamiento
marruskadura-koefiziente
cohesión kohesio
colapso kolapso
colisión talka
coloidal koloidal
coloide koloide
compresibilidad konprimagarritasun
compresión konpresio
condensación kondentsazio
condensador[elektrizitatean]
kondentsadore
condensador [gas edolurruna hoztu etalikidotzeko gailua]
kondentsadore
conducción eroapenkondukzio
conducir eroan
conductividad eroankortasun
conductividad eléctrica eroankortasun elektriko
conductividad térmica eroankortasun termiko
conductor eroale
conductor eléctrico elektrizitate-eroaleeroale elektriko
conductor térmico bero-eroaleeroale termiko
conductor, -a eroale
conformación konformazio
congelación izozketaizozte
conservativo, -a kontserbakor
constante de Planck Plancken konstante
constante dieléctrica konstante dielektriko
contracción uzkurdura
61
contracción de Lorentz luzeraren uzkurdura
contraelectromotriz kontraelektroeragile
convección konbekzio
convergente konbergente
conversión de energía energia-bihurketa
corriente korrontekorronte elektriko
corriente alterna korronte alterno
corriente continua korronte zuzen
corriente eléctrica korrontekorronte elektriko
corriente inducida korronte induzitu
criogenia kriogenia
criógeno kriogeno
cristal líquido kristal likido
cuántico, -a kuantiko
cuanto kuantu
cuerpo negro gorputz beltz
cuerpo rígido gorputz zurrunsolido zurrun
cuerpo sólido gorputz zurrunsolido zurrun
culombio coulomb
curie curie
deceleración dezelerazio
decibel dezibel
decibelio dezibel
densidad dentsitate
denso, -a dentso
descomponer deskonposatu
descomposición deskonposaketadeskonposatzedeskonposizio
desfasar desfasatu
desfase desfasefase-angelufase-diferentzia
desintegración desintegrazio
desintegración beta beta desintegrazio
desintegraciónradiactiva
desintegrazio erradioaktibo
desintegrar desintegratu
desorción desortzio
desplazamiento desplazamendu
desplazamiento angular desplazamendu angeluar
desplazar desplazatu
diamagnético, -a diamagnetiko
diamagnetismo diamagnetismo
dieléctrico dielektriko
dieléctrico, -a dielektriko
diferencia de fase desfasefase-angelufase-diferentzia
diferencia de potencial potentzial-diferentziatentsio
difracción difrakzio
difusión barreiaduradifusio
difuso, -a difuso
dilatación dilataziozabalkuntza
dilatación del tiempo denboraren dilataziodenboraren zabalkuntza
dilatar dilatatu
dimensión dimentsio
62
dina dina
dinámica dinamika
diodo diodo
dioptría dioptria
dipolar dipolar
dipolo dipolo
dirección norabide
discreto, -a diskretu
dispersión [argia] dispertsiosakabanatze
dispersión [partikulak] sakabanatze
distancia focal distantzia fokalfoku-distantzia
distorsión distortsio
divergencia dibergentzia
divergente dibergente
doble refracción birrefringentzia
dualidadonda-corpúsculo
uhin-partikula dualtasun
dualidad onda-partícula uhin-partikula dualtasun
ebullición irakite
ecuaciones de Maxwell Maxwellen ekuazioak
efecto Coriolis Coriolis efektu
efecto de Coriolis Coriolis efektu
efecto Doppler Doppler efektu
efecto fotoeléctrico efektu fotoelektriko
efecto Joule Joule efektu
eje de rotación biraketa-ardatzerrotazio-ardatz
eje óptico ardatz optiko
eje principal ardatz nagusi
electricidad elektrizitate
electricidad estática elektrizitate estatiko
electrodinámica elektrodinamika
electrodo elektrodo
electroimán elektroiman
electromagnético, -a elektromagnetiko
electromagnetismo elektromagnetismo
electrometría elektrometria
electromotriz elektroeragile
electrón elektroi
electrón libre elektroi aske
electronegativo, -a elektronegatibo
electrónica elektronika
electrónico, -a elektroniko
electronvoltio elektronvolt
electropositivo, -a elektropositibo
electrostática elektrostatika
electrostático, -a elektrostatiko
elongación elongazio
emisión igorpen
emisor igorle
empuje bultzada
endotérmico, -a endotermiko
energía energia
energía atómica energia atomikoenergia nuklear
63
energía cinética energia zinetiko
energía de vibración bibrazio-energia
energía eléctrica energia elektriko
energía en reposo pausaguneko energia
energía interna barne-energia
energía libre energia aske
energía mecánica energia mekaniko
energía nuclear energia atomikoenergia nuklear
energía potencial energia potentzial
energía química energia kimiko
energía térmica bero-energiaenergia termiko
entalpía entalpia
entropía entropia
equilibrio oreka
equilibrio mecánico oreka
equipolencia ekipolentzia
equipolente ekipolente
equipotencial ekipotentzial
equivalente mecánicodel calor
beroaren baliokidemekaniko
erg erg
escala Celsius Celsius eskalaeskala zentigradu
escala centígrada Celsius eskalaeskala zentigradu
escala Fahrenheit Fahrenheit eskala
escala Kelvin Kelvin eskala
escalar eskalar
esfuerzo esfortzutentsio
esfuerzo cortante ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
esfuerzo decizallamiento
ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
esfuerzo de compresión konpresio-esfortzukonpresio-tentsio
esfuerzo de flexión flexio-esfortzu
esfuerzo de flexión flexio-tentsiomakurdura-esfortzumakurdura-tentsio
esfuerzo de tensión trakzio-esfortzutrakzio-tentsio
esfuerzo de tracción trakzio-esfortzutrakzio-tentsio
espacio-tiempo espazio-denbora
específico, -a espezifiko
espectral espektral
espectro espektro
espectro de absorción absortzio-espektroxurgapen-espektro
espectro de emisión emisio-espektroigorpen-espektro
espectroelectromagnético
espektro elektromagnetiko
espectro luminoso argi-espektro
espectro visible espektro ikusgai
espectrografía espektrografia
espectrógrafo espektrografo
espectrograma espektrograma
espectrometría espektrometria
espectrómetro espektrometro
espectroscopia espektroskopia
espectroscopio espektroskopio
espejo ispilu
64
estable egonkor
estado de agregación agregazio-egoeramateriaren egoera
estado de la materia agregazio-egoeramateriaren egoera
estado gaseoso egoera gaseosogas-egoera
estado líquido egoera likidolikido-egoera
estado sólido egoera solidosolido-egoera
estática estatika
estereoscopio estereoskopio
estructura atómica egitura atomiko
éter eter
evaporar lurrundu
evaporización lurrunketa
exactitud zehaztasun
excitación eszitaziokitzikapen
excitar eszitatukitzikatu
expansión espantsiohedapen
experimental esperimental
experimento esperimentusaiakuntza
exploración ekorketa
extensivo, -a estentsibo
factor de conversión konbertsio-faktore
faraday faraday
faradio farad
fermión fermioi
ferromagnético, -a ferromagnetiko
ferromagnetismo ferromagnetismo
fibra óptica zuntz optiko
filamento harizpi
fisible fisionagarri
física clásica fisika klasiko
fisión fisiofisio nuklear
fisión nuclear fisiofisio nuklear
fisionable fisionagarri
flexión flexiomakurdura
fluido fluidojariagai
fluido, -a fluidojariakor
flujo fluxu
flujo laminar fluxu laminar
flujo magnético fluxu magnetiko
flujo turbulento fluxu turbulentufluxu zurrunbilotsu
fluorescencia fluoreszentzia
foco fokufoku-puntu
foco luminoso argi-iturri
fosforescencia fosforeszentzia
fotoelectricidad fotoelektrizitate
fotoeléctrico, -a fotoelektriko
fotómetro fotometro
fotón fotoi
fotovoltaico, -a fotovoltaiko
frecuencia frekuentziamaiztasun
frecuencia angular pultsazio
65
frecuencia deresonancia
erresonantzia-maiztasun
frecuenciaradioeléctrica
irrati-frekuentziairrati-maiztasun
frente de onda uhin-fronte
fricción marruskadura
fuente de calor bero-iturri
fuente de luz argi-iturri
fuente luminosa argi-iturri
fuente sonora soinu-iturri
fuerza indar
fuerza atractiva erakarpen-indar
fuerza central indar zentral
fuerza centrífuga indar zentrifugo
fuerza centrípeta indar zentripetu
fuerza conservativa indar kontserbakor
fuerzacontraelectromotriz
indar kontraelektroeragile
fuerza de atracción erakarpen-indar
fuerza de cohesión kohesio-indar
fuerza de color interakzio bortitz
fuerza de contacto ukipen-indar
fuerza de gravedad grabitategrabitate-indar
fuerza de inercia inertzia-indar
fuerza de repulsión aldarapen-indar
fuerza débil elkarrekintza ahulinterakzio ahul
fuerza electromotriz indar elektroeragile
fuerza fuerte elkarrekintza bortitzinterakzio bortitz
fuerza gravitatoria grabitazio-indarindar grabitatorio
fuerza nuclear indar nuklear
fuerza repulsiva aldarapen-indar
función de onda uhin-funtzio
función hamiltoniana funtzio hamiltondarhamiltondar
fusión [erreakzionuklearra]
fusiofusio nuklear
fusión [egoera-aldaketa] fusiourtze
fusión nuclear fusiofusio nuklear
fusión termonuclear erreakzio termonuklearfusio termonuklear
fusionar fusionatu
galvanómetro galvanometro
gas gas
gas ideal gas idealgas perfektu
gas perfecto gas idealgas perfektu
gas real gas erreal
gauss gauss
generador sorgailu
gluón gluoi
gradiente gradiente
grado gradu
grado Celsius Celsius gradugradu zentigradu
grado centígrado Celsius gradugradu zentigradu
grado Fahrenheit Fahrenheit gradu
gramo gramo
gravedad grabitategrabitate-indar
gravitación grabitazio
66
gravitatorio, -a grabitatorio
hadrón hadroi
hamiltoniano funtzio hamiltondarhamiltondar
henry henry
herciano hertziar
hercio hertz
hertz hertz
hertziano hertziar
hidráulica hidraulika
hidráulico, -a hidrauliko
hidrodinámica hidrodinamika
hidrodinámico, -a hidrodinamiko
hidroeléctrico, -a hidroelektriko
hidrostática hidrostatika
hidrostático, -a hidrostatiko
histéresis histeresi
holograma holograma
imagen irudi
imagen real irudi erreal
imagen virtual alegiazko irudiirudi birtual
imán iman
imantar magnetizatu
impedancia inpedantzia
impulso bulkada
impureza ezpurutasun
incidente erasotzaile
inclinado, -a inklinatu
incompresibilidad konprimaezintasun
indeformable deformaezin
índice de refracción errefrakzio-indize
indiferente indiferente
inducción indukzio
inducción magnética indukzio magnetiko
inducido induzitu
inducir induzitu
inductancia induktantzia
inelástico, -a inelastiko
inercia inertzia
inercial inertzial
inestable ezegonkor
infrarrojo infragorri
infrarrojo, -a infragorri
infrasonido infrasoinu
insaturado, -a asegabe
instante aldiune
intensidad intentsitate
intensivo, -a intentsibo
interacción elkarrekintzainterakzio
interacción débil elkarrekintza ahulinterakzio ahul
interacción electrodébil elkarrekintza elektroahulinterakzio elektroahul
interacciónelectromagnética
elkarrekintzaelektromagnetikointerakzioelektromagnetiko
67
interacción fuerte elkarrekintza bortitzinterakzio bortitz
interacciónfundamental
oinarrizko elkarrekintzaoinarrizko interakzio
interferencia interferentzia
interferenciaconstructiva
interferentzia eraikitzaile
interferenciadestructiva
interferentzia suntsitzaile
invariancia aldaezintasuninbariantza
invariante aldaezin
irradiación irradiazio
irradiar [erradiazioaigorri ]
erradiatu
irradiar [erradiazioareneraginpean jarri ]
irradiatu
irreversibilidad itzulezintasun
irreversible itzulezin
isócoro, -a isokoroisometriko
isométrico, -a isokoroisometriko
isotérmico, -a isotermiko
isotermo, -a isotermiko
isótopo isotopo
isótopo radiactivo erradioisotopo
isótropo, -a isotropo
joule joule
julio joule
kelvin kelvin
kilogramo kilogramo
kilogramo-fuerza kilogramo indarkilopond
kilómetro kilometro
kilopondio kilogramo indarkilopond
kilovatio kilowatt
kilovatio-hora kilowatt-ordu
láser laser
lente leiarlente
lente convergente leiar konbergentelente konbergente
lente divergente leiar dibergentelente dibergente
leptón leptoi
levitación lebitazio
ley de acción y reacción akzio-erreakzioarenprintzipio
ley de Boyle-Mariotte Boyle-Mariotte lege
ley de conservación kontserbazio-lege
ley de conservación dela energía
energiarenkontserbazioaren lege
ley de Coulomb Coulomben lege
ley de Gauss Gaussen lege
ley de la gravitaciónuniversal
grabitazio unibertsalarenlege
ley de Ohm Ohmen lege
ley física lege fisiko
leyes de Newton Newtonen legeak
licuar likidotu
línea de campo eremu-lerroindar-lerro
línea de corriente korronte-lerro
línea de fuerza eremu-lerroindar-lerro
línea espectral espektro-lerro
líquido likido
68
líquido, -a likido
locomoción lokomozio
longitud de onda uhin-luzera
lumen lumen
luminiscencia lumineszentzia
lux lux
luz argi
luz blanca argi zuri
luz visible argi ikusgaierradiazio ikusgai
mach mach
macroscópico, -a makroskopiko
magnético, -a magnetiko
magnetismo magnetismo
magnetización magnetizazio
magnetizar magnetizatu
magnitud magnitude
magnitud vectorial bektore-magnitudemagnitude bektorial
manómetro manometro
máquina térmica makina termiko
masa masa
masa atómica atomo-masamasa atomiko
masa crítica masa kritiko
masa de inercia inertzia-masamasa inertzial
masa de reposo pausaguneko masa
masa gravitatoria grabitazio-masamasa grabitazional
masa inercial inertzia-masamasa inertzial
masa puntual masa puntual
maxwell maxwell
mecánica mekanika
mecánica clásica mekanika klasiko
mecánica cuántica mekanika kuantiko
mecánica estadística mekanika estatistiko
mecánica ondulatoria mekanika ondulatoriouhin-mekanika
mecánica relativista mekanika erlatibista
megatón megatoi
menisco menisko
mesón mesoi
mesón pi pi mesoipioi
metacentro metazentro
metro metro
metro cuadrado metro karratumetro koadro
metro cúbico metro kubikometro kubo
micra mikroimikrometro
micrómetro mikroimikrometro
micrón mikroimikrometro
microonda mikrouhin
milibar milibar
modelo atómico atomo-eredueredu atomiko
modelo atómico deBohr
Bohr-en eredu
momento momentu
momento angular momentu angeluar
69
momento de inercia inertzia-momentu
momento de una fuerza indar-momentu
momento lineal higidura-kantitatemomentu lineal
momento magnético momentu magnetiko
monocromático, -a monokromatiko
monocromo, -a monokromatiko
móvil higikari
movimiento higidura
movimiento armónico higidura harmoniko
movimiento browniano higidura browndar
movimiento circular higidura zirkular
movimiento de giro biraketa-higiduraerrotazio-higidura
movimiento de rotación biraketa-higiduraerrotazio-higidura
movimiento ondulatorio uhin-higidura
movimiento oscilatorio higidura oszilatoriooszilazio-higidura
movimiento periódico higidura periodiko
movimiento rectilíneo higidura zuzen
movimiento uniforme higidura uniforme
muelle malguki
muón muoi
neutrino neutrino
neutrón neutroi
newton newton
newtoniano, -a newtondar
nivel de energía energia-maila
nivel energético energia-maila
no saturado, -a asegabe
nodo nodo
nuclear nuklear
nucleido nukleido
núcleo nukleo
nucleón nukleoi
número cuántico zenbaki kuantiko
número de Mach Machen zenbaki
número de onda uhin-zenbaki
número de Reynolds Reynoldsen zenbaki
número másico masa-zenbaki
número nucleoico masa-zenbaki
observador behatzaile
ocular okular
óhmico, -a ohmiko
ohmio ohm
onda uhin
onda acústica soinu-uhinuhin akustiko
onda de choque talka-uhin
onda de radio irrati-uhin
onda elástica uhin elastiko
onda electromagnética uhin elektromagnetiko
onda estacionaria uhin geldikor
onda mecánica uhin mekaniko
onda radioeléctrica irrati-uhin
onda sonora soinu-uhinuhin akustiko
70
onda transversal zeharkako uhin
opaco, -a opaku
óptica optika
óptica geométrica optika geometriko
óptico, -a optiko
órbita orbita
orbital (adj.) orbital
orbital (iz.) orbital
oscilación oszilazio
oscilador osziladore
oscilante oszilatzaile
oscilar oszilatu
oscilatorio, -a oszilatorio
oscilógrafo oszilografo
paramagnético, -a paramagnetiko
paramagnetismo paramagnetismo
partícula partikulazatiki
partícula alfa alfa partikula
partícula beta beta partikula
partícula elemental oinarrizko partikula
partícula tau tau partikula
pascal pascal
péndulo pendulu
periódico, -a periodiko
periodo periodo
período desemidesintegración
erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
período radiactivo erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
permitividad permitibitate
perturbación perturbazio
peso pisu
peso atómico pisu atomiko
peso específico pisu espezifiko
piezoeléctrico, -a piezoelektriko
pila pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pila eléctrica pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pila electroquímica pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pila galvánica pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pila voltaica pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pión pi mesoipioi
plano inclinado plano inklinatu
plasma plasma
poise poise
polar polar
polaridad polaritate
polarización polarizazio
polarizar polarizatu
polo polo
poroso, -a porotsu
71
positrón positroi
potencia potentzia
potencial potentzialpotentzial elektriko
potencial eléctrico potentzialpotentzial elektriko
precesión prezesio
precisión doitasun
presión presio
presión de vapor lurrun-presio
presión hidrostática presio hidrostatiko
presión parcial presio partzial
principio de Arquímedes Arkimedesen printzipio
principio de exclusiónde Pauli
Pauliren esklusio-printzipio
principio deincertidumbre
ziurgabetasunarenprintzipio
principio deindeterminación
ziurgabetasunarenprintzipio
propagación hedapen
propiedad propietate
propulsión propultsio
protón protoi
pulsación pultsazio
punto crítico puntu kritiko
punto de apoyo euste-puntu
punto de congelación izozte-puntuizozte-tenperatura
punto de ebullición irakite-puntuirakite-tenperatura
punto de fusión fusio-puntuurtze-puntu
punto de solidificación solidotze-puntusolidotze-tenperatura
punto focal fokufoku-puntu
quark quark
rad rad
radiación erradiazio
radiación alfa alfa erradiazioalfa izpiak
radiación beta beta erradiaziobeta izpiak
radiación cósmica erradiazio kosmikoizpi kosmikoak
radiaciónelectromagnética
erradiazioelektromagnetiko
radiación gamma gamma erradiaziogamma izpiak
radiación infrarroja erradiazio infragorriizpi infragorriak
radiación ultravioleta erradiazio ultramoreizpi ultramoreak
radiación visible argi ikusgaierradiazio ikusgai
radiactividad erradioaktibitate
radiactivo, -a erradioaktibo
radiar erradiatu
radioactividad erradioaktibitate
radiofrecuencia irrati-frekuentziairrati-maiztasun
radioisótopo erradioisotopo
radioonda irrati-uhin
rayo luminoso argi-izpi
rayos alfa alfa erradiazioalfa izpiak
rayos beta beta erradiaziobeta izpiak
rayos catódicos izpi katodikoakkatodo-izpiak
rayos cósmicos erradiazio kosmikoizpi kosmikoak
rayos gamma gamma erradiaziogamma izpiak
72
rayos infrarrojos erradiazio infragorriizpi infragorriak
rayos ultravioletas erradiazio ultramoreizpi ultramoreak
reacción en cadena kate-erreakzio
reacción nuclear erreakzio nuklear
reacción termonuclear erreakzio termonuklearfusio termonuklear
reactancia erreaktantzia
reactor nuclear erreaktore nuklear
reflejar islatu
reflexión islapenislatze
refracción errefrakzio
refractar errefraktatu
relajación lasaikuntza
relatividad erlatibitateerlatibitatearen teoria
relativista erlatibista
reluctancia erreluktantzia
rem rem
reología erreologia
repulsión aldarapen
resistencia erresistentziaerresistentzia elektriko
resistencia eléctrica erresistentziaerresistentzia elektriko
resistividad erresistibitate
resolución bereizmen
resonancia erresonantzia
resorte malguki
resultante erresultante
reversibilidad itzulgarritasun
reversible itzulgarri
revolución bira
roentgen roentgen
rotación biraketaerrotazio
rotacional errotazional
rozamiento marruskadura
röntgen roentgen
saturado, -a ase
segundo segundo
semiconductor, -a erdieroale
semivida radiactiva erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
sentido noranzko
siemens siemens
sievert sievert
sincronismo sinkronismo
sincrotrón sinkrotroi
sistema cristalino kristal-sistema
sistema de referencia erreferentzia-sistema
sistema de referenciainercial
erreferentzia-sistemainertzialsistema inertzial
solenoide solenoide
solidificación solidotze
solidificar solidotu
sólido solido
sonido soinu
spin spin
73
sublimación sublimatzesublimazio
sublimar sublimatu
superconductividad supereroankortasun
superconductor supereroale
superficie equipotencial azal ekipotentzialgainazal ekipotentzial
superfluidez superjariakortasun
superposición gainezarpen
supersónico, -a supersoniko
suspensión esekidurasuspentsio
tangencial tangentzial
temperatura tenperatura
temperatura absoluta tenperatura absolutu
temperatura ambiente giro-tenperatura
temperatura decongelación
izozte-puntuizozte-tenperatura
temperatura deebullición
irakite-puntuirakite-tenperatura
temperatura desolidificación
solidotze-puntusolidotze-tenperatura
tensión [mekanikan] esfortzutentsio
tensión [elektrizitatean] potentzial-diferentziatentsio
tensión cortante ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
tensión de cizalladura ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
tensión de compresión konpresio-esfortzukonpresio-tentsio
tensión de cortadura ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
tensión de torsión bihurdura-esfortzubihurdura-tentsiotortsio-esfortzutortsio-tentsio
tensión de tracción trakzio-esfortzutrakzio-tentsio
tensión superficial gainazal-tentsio
teoría cinética de losgases
gasen teoria zinetiko
teoría de la relatividad erlatibitateerlatibitatearen teoria
teoría ondulatoria teoria ondulatoriouhin-teoria
termodinámica termodinamika
termodinámico, -a termodinamiko
termoeléctrico, -a termoelektriko
termología termologia
termonuclear termonuklear
tesla tesla
tonelada tona
torsión bihurduratortsio
trabajo lan
tracción trakzio
transferencia de energía energia-transferentzia
transformación transformazio
transformación deenergía
energia-bihurketa
transición trantsizio
transitorio trantsitorio
traslación translazio
trayectoria ibilbide
trifásico, -a trifasiko
turbulencia turbulentzia
74
ultrasonido ultrasoinu
ultravioleta ultramore
vacío huts
valor eficaz balio efikaz
vapor lurrun
var var
vatímetro wattmetro
vatio watt
vector bektore
vector desplazamiento desplazamendu bektore
vector velocidad abiadura bektore
vectorial bektorial
velocidad abiadura
velocidad angular abiadura angeluar
velocidad de la luz argiaren abiadura
velocidad lineal abiadura lineal
vibración bibrazio
vibrar bibratu
viscosidad biskositatelikatasun
volátil lurrunkor
volatilización lurrunketa
volatilizar lurrundu
volt volt
voltaico, -a voltaiko
voltamperio voltampere
voltímetro voltmetro
voltio volt
vuelta bira
watt watt
weber weber
weberio weber
75
Frantses-euskara zerrenda
aberration aberrazioaberrazio optiko
aberration optique aberrazioaberrazio optiko
absorption absortzioxurgapen
accélérateur departicules
partikula-azeleragailu
accélération azelerazio
accélération angulaire azelerazio angeluar
accélération centripète azelerazio zentripetu
accélération de Coriolis Coriolis azelerazio
accélération normale azelerazio normal
accélérationtangentielle
azelerazio tangentzial
accélérer azeleratu
achromatique akromatiko
acoustique (iz.) akustika
acoustique (adj.) akustiko
activité radioactive aktibitate erradioaktibo
adiabatique adiabatiko
aérodynamique (iz.) aerodinamika
aérodynamique (adj.) aerodinamiko
aéromètre aerometro
aérostatique aerostatika
aimant iman
albédo albedo
amorphe amorfo
ampère ampere
ampèremètre amperemetro
amplifier anplifikatu
amplitude anplitude
analyse dimensionnelle dimentsio-analisi
anéroïde aneroide
angle d’incidence eraso-angelu
angle d’incident eraso-angelu
angle de phase desfasefase-angelufase-diferentzia
angle de réflexion islapen-angelu
angle de réfraction errefrakzio-angelu
angstrom angstrom
anion anioi
anisotrope anisotropo
antimatière antimateria
antiparticule antipartikula
approximation hurbilpen
are area
atmosphère atmosfera
atmosphérique atmosferiko
atome atomo
atomique atomiko
attraction erakarpen
audiogramme audiograma
audiométrie audiometria
76
axe de rotation biraketa-ardatzerrotazio-ardatz
axe optique ardatz optiko
axe principal ardatz nagusi
balancier pendulu
balayage ekorketa
balayer ekortu
bar bar
barn barn
baromètre barometro
barycentre barizentromasa-zentro
becquerel becquerel
bidimensionnel, -elle bidimentsional
bifocal, -ale bifokal
binoculaire binokular
biréfringence birrefringentzia
boson bosoi
boson de Higgs Higgs bosoi
calorie kaloria
calorimètre kalorimetro
calorimétrie kalorimetria
candela kandela
capacitance kapazitate
capacité kapazitate
capacité calorifique bero-ahalmen
cathodique katodiko
cation katioi
cellule galvanique pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
centimètre zentimetro
centre de carène bultzada-zentro
centre de gravité grabitate-zentro
centre de masse barizentromasa-zentro
centrifuge zentrifugo
centripète zentripetu
chaleur bero
chaleur de fusion fusio-berourtze-bero
chaleur latente bero sor
chaleur latente defusion
fusio-bero
chaleur spécifique bero espezifiko
champ eremu
champ de vecteurs eremu bektorial
champ électrique eremu elektriko
champélectromagnétique
eremu elektromagnetiko
champ gravitationnel eremu grabitatoriograbitazio-eremu
champ magnétique eremu magnetiko
champ vectoriel eremu bektorial
changement d’état egoera-aldaketa
charge de traction trakzio-esfortzutrakzio-tentsio
charge électrique kargakarga elektriko
charge ponctuelle karga puntual
chute libre erorketa aske
cinématique (iz.) zinematika
77
cinématique (adj.) zinematiko
cinétique (iz.) zinetika
cinétique (adj.) zinetiko
circuit zirkuituzirkuitu elektriko
circuit électrique zirkuituzirkuitu elektriko
cisaillement zizailadura
coefficient koefiziente
coefficient defrottement
marruskadura-koefiziente
cohésion kohesio
collapsus kolapso
collision talka
collision élastique talka elastiko
colloïdal, -ale koloidal
colloïde koloide
compressibilité konprimagarritasun
compression konpresio
condensateur[elektrizitatean]
kondentsadore
condensateur [gas edolurruna hoztu etalikidotzeko gailua]
kondentsadore
condensation kondentsazio
conducteur eroale
conducteur de chaleur bero-eroaleeroale termiko
conducteur électrique elektrizitate-eroaleeroale elektriko
conducteur thermique bero-eroaleeroale termiko
conducteur, -trice eroale
conduction eroapenkondukzio
conductivité eroankortasun
conductivité calorifique eroankortasun termiko
conductivité électrique eroankortasun elektriko
conductivité thermique eroankortasun termiko
conformation konformazio
congélation izozketaizozte
conservateur, -trice kontserbakor
constante de Planck Plancken konstante
constante diélectrique konstante dielektriko
contenance edukiera
contraction uzkurdura
contraction deslongueurs
luzeraren uzkurdura
contrainte esfortzutentsio
contrainte à lacompression
konpresio-esfortzukonpresio-tentsio
contrainte aucisaillement
ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
contrainte decisaillement
ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
contrainte decompression
konpresio-esfortzukonpresio-tentsio
contrainte de torsion bihurdura-esfortzubihurdura-tentsiotortsio-esfortzutortsio-tentsio
contrainte de traction trakzio-esfortzutrakzio-tentsio
contre-électromotrice kontraelektroeragile
convection konbekzio
convergent, -ente konbergente
conversion de l’énergie energia-bihurketa
78
corps noir gorputz beltz
corps rigide gorputz zurrunsolido zurrun
corps solide gorputz zurrunsolido zurrun
couche geruza
coulomb coulomb
courant korrontekorronte elektriko
courant alternatif korronte alterno
courant continu korronte zuzen
courant électrique korrontekorronte elektriko
courant induit korronte induzitu
cristal liquide kristal likido
cryogène kriogeno
cryogénie kriogenia
curie curie
cycle de Carnot Carnot ziklo
cycle thermodynamique ziklo termodinamiko
cyclotron ziklotroi
décélération dezelerazio
décibel dezibel
décomposer deskonposatu
décomposition deskonposaketadeskonposatzedeskonposizio
degré gradu
degré Celsius Celsius gradugradu zentigradu
degré centigrade Celsius gradugradu zentigradu
degré Fahrenheit Fahrenheit gradu
demi-vie erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
dense dentso
densité dentsitate
déphasage desfasefase-angelufase-diferentzia
déphaser desfasatu
déplacement desplazamendu
déplacement angulaire desplazamendu angeluar
déplacer desplazatu
désintégration desintegrazio
désintégration bêta beta desintegrazio
désintégration période erdibizitza
désintégrationradioactive
desintegrazio erradioaktibo
désintégrer desintegratu
désorption desortzio
détente espantsiohedapen
diamagnétique diamagnetiko
diamagnétisme diamagnetismo
diélectrique dielektriko
différence de phase desfasefase-angelufase-diferentzia
différence de potentiel potentzial-diferentziatentsio
diffraction difrakzio
diffus, -e difuso
diffusion [materia] barreiaduradifusio
diffusion [partikulak] sakabanatze
dilatation dilataziozabalkuntza
79
dilatation du temps denboraren dilataziodenboraren zabalkuntza
dilater dilatatu
dimension dimentsio
diode diodo
dioptrie dioptria
dipolaire dipolar
dipôle dipolo
direction norabide
discret, -ète diskretu
dispersion dispertsiosakabanatze
distance focale distantzia fokalfoku-distantzia
distorsion distortsio
divergence dibergentzia
divergent, -ente dibergente
double réfraction birrefringentzia
dualité onde-corpuscule uhin-partikula dualtasun
dualité onde-particule uhin-partikula dualtasun
dynamique dinamika
dyne dina
ébullition irakite
échelle Celsius Celsius eskalaeskala zentigradu
échelle centigrade Celsius eskalaeskala zentigradu
échelle de Fahrenheit Fahrenheit eskala
échelle Kelvin Kelvin eskala
écoulement laminaire fluxu laminar
écoulement turbulent fluxu turbulentufluxu zurrunbilotsu
effet Coriolis Coriolis efektu
effet de Coriolis Coriolis efektu
effet Doppler Doppler efektu
effet Joule Joule efektu
effet photoélectrique efektu fotoelektriko
effort esfortzutentsio
effort de cisaillement ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
effort de compression konpresio-esfortzukonpresio-tentsio
effort de flexion flexio-esfortzu
effort de flexion flexio-tentsiomakurdura-esfortzumakurdura-tentsio
effort de tension trakzio-esfortzutrakzio-tentsio
effort de torsion bihurdura-esfortzubihurdura-tentsiotortsio-esfortzutortsio-tentsio
effort tranchant ebakidura-esfortzuebakidura-tentsiozizailadura-esfortzuzizailadura-tentsio
électricité elektrizitate
électricité statique elektrizitate estatiko
électro-aimant elektroiman
électrode elektrodo
électrodynamique elektrodinamika
électromagnétique elektromagnetiko
électromagnétisme elektromagnetismo
électrométrie elektrometria
électromoteur, -trice elektroeragile
électron elektroi
80
électron libre elektroi aske
électronégatif, -ive elektronegatibo
électronique (iz.) elektronika
électronique (adj.) elektroniko
électron-volt elektronvolt
électronvolt elektronvolt
électropositif, -ive elektropositibo
électrostatique (iz.) elektrostatika
électrostatique (adj.) elektrostatiko
élongation elongazio
émetteur igorle
émission igorpen
endothermique endotermiko
énergie energia
énergie atomique energia atomikoenergia nuklear
énergie chimique energia kimiko
énergie cinétique energia zinetiko
énergie de vibration bibrazio-energia
énergie électrique energia elektriko
énergie en repos pausaguneko energia
énergie interne barne-energia
énergie libre energia aske
énergie mécanique energia mekaniko
énergie nucléaire energia atomikoenergia nuklear
énergie potentielle energia potentzial
énergie thermique bero-energiaenergia termiko
enthalpie entalpia
entropie entropia
équations de Maxwell Maxwellen ekuazioak
équilibre oreka
équilibre mécanique oreka
équipollence ekipolentzia
équipollent, -ente ekipolente
équipotentiel ekipotentzial
équivalent mécaniquede la chaleur
beroaren baliokidemekaniko
erg erg
espace-temps espazio-denbora
état d’agrégation agregazio-egoeramateriaren egoera
état de la matière agregazio-egoeramateriaren egoera
état gazeux egoera gaseosogas-egoera
état liquide egoera likidolikido-egoera
état solide egoera solidosolido-egoera
éther eter
évaporation lurrunketa
évaporer lurrundu
exactitude zehaztasun
excitation eszitaziokitzikapen
exciter eszitatukitzikatu
expansion espantsiohedapen
expérience esperimentusaiakuntza
expérimental, -ale esperimental
81
extensif, -ve estentsibo
facteur de conversion konbertsio-faktore
farad farad
faraday faraday
fermion fermioi
ferromagnétique ferromagnetiko
ferromagnétisme ferromagnetismo
fibre optique zuntz optiko
filament harizpi
fissible fisionagarri
fission fisiofisio nuklear
fission nucléaire fisiofisio nuklear
flexion flexiomakurdura
fluide (iz.) fluidojariagai
fluide (adj.) fluidojariakor
fluorescence fluoreszentzia
flux fluxu
flux magnétique fluxu magnetiko
fonction d’onde uhin-funtzio
fonction hamiltonienne funtzio hamiltondarhamiltondar
force indar
force attractive erakarpen-indar
force centrale indar zentral
force centrifuge indar zentrifugo
force centripète indar zentripetu
force conservatrice indar kontserbakor
forcecontre-électromotrice
indar kontraelektroeragile
force d’inertie inertzia-indar
force de cohésion kohesio-indar
force de contact ukipen-indar
force de couleur interakzio bortitz
force de gravité grabitategrabitate-indar
force électromotrice indar elektroeragile
force faible elkarrekintza ahulinterakzio ahul
force forte elkarrekintza bortitzinterakzio bortitz
force gravitationnelle grabitazio-indarindar grabitatorio
force inertielle inertzia-indar
force nucléaire indar nuklear
force répulsive aldarapen-indar
foyer fokufoku-puntu
foyer lumineux argi-iturri
fréquence frekuentziamaiztasun
fréquence de résonance erresonantzia-maiztasun
fréquence radio irrati-frekuentziairrati-maiztasun
fréquenceradioélectrique
irrati-frekuentziairrati-maiztasun
front d’onde uhin-fronte
frottement marruskadura
fusion [erreakzionuklearra]
fusiofusio nuklear
fusion [egoera-aldaketa] fusiourtze
fusion nucléaire fusiofusio nuklear
fusion thermonucléaire erreakzio termonuklearfusio termonuklear
82
fusionner fusionatu
galvanomètre galvanometro
gauss gauss
gaz gas
gaz parfait gas idealgas perfektu
gaz réel gas erreal
générateur sorgailu
gluon gluoi
gradient gradiente
gramme gramo
grandeur magnitude
grandeur vectorielle bektore-magnitudemagnitude bektorial
grandissement handipen
gravitation grabitazio
gravitationnel, -elle grabitatorio
gravité grabitategrabitate-indar
grossissement handipen
grossissement angulaire handipen angeluar
grossissement latéral albo-handipen
hadron hadroi
hamiltonien funtzio hamiltondarhamiltondar
harmonique harmoniko
hauteur altueragaraiera
henry henry
hertz hertz
hertzien hertziar
hologramme holograma
hydraulique (iz.) hidraulika
hydraulique (adj.) hidrauliko
hydrodynamique (iz.) hidrodinamika
hydrodynamique (adj.) hidrodinamiko
hydroélectrique hidroelektriko
hydrostatique (iz.) hidrostatika
hydrostatique (adj.) hidrostatiko
hystérésis histeresi
image irudi
image réelle irudi erreal
image virtuelle alegiazko irudiirudi birtual
impédance inpedantzia
impulsion bulkada
impureté ezpurutasun
incident, -ente erasotzaile
incliné, -ée inklinatu
indéformable deformaezin
indice de réfraction errefrakzio-indize
indifférent, -ente indiferente
inductance induktantzia
induction indukzio
induction magnétique indukzio magnetiko
induire induzitu
induit induzitu
inélastique inelastiko
83
inertie inertzia
inertiel, -elle inertzial
infrarouge infragorri
infrason infrasoinu
insaturé, -ée asegabe
instable ezegonkor
instant aldiune
intensif, -ive intentsibo
intensité intentsitate
interaction elkarrekintzainterakzio
interaction électrofaible elkarrekintza elektroahulinterakzio elektroahul
interactionélectromagnétique
elkarrekintzaelektromagnetikointerakzioelektromagnetiko
interaction élémentaire oinarrizko elkarrekintzaoinarrizko interakzio
interaction faible elkarrekintza ahulinterakzio ahul
interaction forte elkarrekintza bortitzinterakzio bortitz
interférence interferentzia
interférenceconstructive
interferentzia eraikitzaile
interférence destructive interferentzia suntsitzaile
invariance aldaezintasuninbariantza
invariant aldaezin
invariant, -ante aldaezin
irradiation irradiazio
irradier [erradiazioaigorri ]
erradiatu
irradier [erradiazioareneraginpean jarri ]
irradiatu
irréversibilité itzulezintasun
irréversible itzulezin
isochore isokoroisometriko
isolable isolagarri
isolant isolatzaile
isolant, -e isolatzaile
isolateur isolagailu
isolement isolamendu
isoler isolatu
isométrique isokoroisometriko
isotherme isotermiko
isotope isotopo
isotope radioactif erradioisotopo
isotrope isotropo
isovolume isokoroisometriko
joule joule
kelvin kelvin
kilogramme kilogramo
kilogramme-force kilogramo indarkilopond
kilogramme-poids kilogramo indarkilopond
kilomètre kilometro
kilowatt kilowatt
kilowattheure kilowatt-ordu
laser laser
lentille leiarlente
lentille convergente leiar konbergentelente konbergente
lentille divergente leiar dibergentelente dibergente
84
lepton leptoi
lévitation lebitazio
ligne de champ eremu-lerroindar-lerro
ligne de courant korronte-lerro
ligne de force eremu-lerroindar-lerro
liquéfier likidotu
liquide likido
locomotion lokomozio
loi d’Ohm Ohmen lege
loi de Boyle-Mariotte Boyle-Mariotte lege
loi de conservation kontserbazio-lege
loi de conservation del’énergie
energiarenkontserbazioaren lege
loi de Coulomb Coulomben lege
loi de l’attractionuniverselle
grabitazio unibertsalarenlege
loi de la gravitation grabitazio unibertsalarenlege
loi physique lege fisiko
loi universelle de lagravitation
grabitazio unibertsalarenlege
lois de Newton Newtonen legeak
longueur d’onde uhin-luzera
lumen lumen
lumière argi
lumière blanche argi zuri
lumière visible argi ikusgaierradiazio ikusgai
luminescence lumineszentzia
lux lux
mach mach
Mach mach
machine thermique makina termiko
macroscopique makroskopiko
magnétique magnetiko
magnétisation magnetizazio
magnétiser magnetizatu
magnétisme magnetismo
manomètre manometro
masse masa
masse atomique atomo-masamasa atomiko
masse au repos pausaguneko masa
masse critique masa kritiko
masse d’inertie inertzia-masamasa inertzial
masse grave grabitazio-masamasa grabitazional
maxwell maxwell
mécanique mekanika
mécanique classique mekanika klasiko
mécanique ondulatoire mekanika ondulatoriouhin-mekanika
mécanique quantique mekanika kuantiko
mécanique relativiste mekanika erlatibista
mécanique statistique mekanika estatistiko
mégatonne megatoi
ménisque menisko
méson mesoi
méson pi pi mesoipioi
métacentre metazentro
85
mètre metro
mètre carré metro karratumetro koadro
mètre cube metro kubikometro kubo
micromètre mikroimikrometro
micron mikroimikrometro
micro-onde mikrouhin
millibar milibar
miroir ispilu
mobile higikari
modèle atomique atomo-eredueredu atomiko
modèle de Bohr Bohr-en eredu
moment momentu
moment angulaire momentu angeluar
moment d’inertie inertzia-momentu
moment d’une force indar-momentu
moment linéaire higidura-kantitatemomentu lineal
moment magnétique momentu magnetiko
monochromatique monokromatiko
mouvement higidura
mouvement brownien higidura browndar
mouvement circulaire higidura zirkular
mouvement de rotation biraketa-higiduraerrotazio-higidura
mouvementharmonique
higidura harmoniko
mouvement ondulatoire uhin-higidura
mouvement oscillatoire higidura oszilatoriooszilazio-higidura
mouvement périodique higidura periodiko
mouvement rectiligne higidura zuzen
mouvement uniforme higidura uniforme
muon muoi
neutrino neutrino
neutron neutroi
newton newton
newtonien, -enne newtondar
niveau d’énergie energia-maila
niveau énergétique energia-maila
noeud nodo
nombre d’onde uhin-zenbaki
nombre de Mach Machen zenbaki
nombre de masse masa-zenbaki
nombre de nucléons masa-zenbaki
nombre de Reynolds Reynoldsen zenbaki
nombre quantique zenbaki kuantiko
non-compressibilité konprimaezintasun
noyau nukleo
nucléaire nuklear
nucléide nukleido
nucléon nukleoi
nuclide nukleido
observateur behatzaile
oculaire okular
ohm ohm
86
ohmique ohmiko
onde uhin
onde acoustique soinu-uhinuhin akustiko
onde de choc talka-uhin
onde élastique uhin elastiko
onde électromagnétique uhin elektromagnetiko
onde mécanique uhin mekaniko
onde radio irrati-uhin
onde radioélectrique irrati-uhin
onde sonore soinu-uhinuhin akustiko
onde stationnaire uhin geldikor
onde transversale zeharkako uhin
opaque opaku
optique (iz.) optika
optique (adj.) optiko
optique géométrique optika geometriko
orbital, -e orbital
orbitale orbital
orbite orbita
oscillant, -ante oszilatzaile
oscillateur osziladore
oscillation oszilazio
oscillatoire oszilatorio
osciller oszilatu
oscillographe oszilografo
paramagnétique paramagnetiko
paramagnétisme paramagnetismo
particule partikulazatiki
particule alpha alfa partikula
particule bêta beta partikula
particule élémentaire oinarrizko partikula
pascal pascal
pendule pendulu
période periodo
période de demi-vie erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
période radioactive erdibizitzasemidesintegrazio-periodo
périodique periodiko
permittivité permitibitate
perturbation perturbazio
phosphorescence fosforeszentzia
photoélectricité fotoelektrizitate
photoélectrique fotoelektriko
photomètre fotometro
photon fotoi
photovoltaïque fotovoltaiko
physique classique fisika klasiko
piézoélectrique piezoelektriko
pile électrique pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pile électrochimique pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
87
pile galvanique pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pile voltaïque pilapila elektrokimikopila galvanikopila voltaiko
pion pi mesoipioi
plan incliné plano inklinatu
plasma plasma
poids pisu
poids atomique pisu atomiko
poids spécifique pisu espezifiko
point critique puntu kritiko
point d’appui euste-puntu
point d’ébullition irakite-puntuirakite-tenperatura
point de congélation izozte-puntuizozte-tenperatura
point de fusion fusio-puntuurtze-puntu
point de givre izozte-puntuizozte-tenperatura
point de solidification solidotze-puntusolidotze-tenperatura
point focal fokufoku-puntu
poise poise
polaire polar
polarisation polarizazio
polariser polarizatu
polarité polaritate
pôle polo
poreux, -euse porotsu
porter eroan
positon positroi
positron positroi
potentiel potentzialpotentzial elektriko
potentiel électrique potentzialpotentzial elektriko
poussée bultzada
précession prezesio
précision doitasun
pression presio
pression de vapeur lurrun-presio
pression hydrostatique presio hidrostatiko
pression partielle presio partzial
principe d’Archimède Arkimedesen printzipio
principe d’exclusion dePauli
Pauliren esklusio-printzipio
principe d’incertitude ziurgabetasunarenprintzipio
principed’indétermination
ziurgabetasunarenprintzipio
principe des actionsréciproques
akzio-erreakzioarenprintzipio
propagation hedapen
propriété propietate
propulsion propultsio
proton protoi
puissance potentzia
pulsation pultsazio
quantique kuantiko
quantité de mouvement higidura-kantitatemomentu lineal
quantum kuantu
quark quark
88
rad rad
radiation erradiazio
radiation alpha alfa erradiazioalfa izpiak
radiation bêta beta erradiaziobeta izpiak
radiationélectromagnétique
erradiazioelektromagnetiko
radioactif, -ive erradioaktibo
radioactivité erradioaktibitate
radiofréquence irrati-frekuentziairrati-maiztasun
radioisotope erradioisotopo
raie spectrale espektro-lerro
rayon lumineux argi-izpi
rayonnement erradiazio
rayonnement alpha alfa erradiazioalfa izpiak
rayonnement bêta beta erradiaziobeta izpiak
rayonnement cosmique erradiazio kosmikoizpi kosmikoak
rayonnement gamma gamma erradiaziogamma izpiak
rayonnement infrarouge erradiazio infragorriizpi infragorriak
rayonnement ultraviolet erradiazio ultramoreizpi ultramoreak
rayonnement visible argi ikusgaierradiazio ikusgai
rayons alpha alfa erradiazioalfa izpiak
rayons bêta beta erradiaziobeta izpiak
rayons cathodiques izpi katodikoakkatodo-izpiak
rayons cosmiques erradiazio kosmikoizpi kosmikoak
rayons gamma gamma erradiaziogamma izpiak
rayons infrarouges erradiazio infragorriizpi infragorriak
rayons ultraviolets erradiazio ultramoreizpi ultramoreak
réactance erreaktantzia
réacteur nucléaire erreaktore nuklear
réaction en chaîne kate-erreakzio
réaction nucléaire erreakzio nuklear
réactionthermonucléaire
erreakzio termonuklearfusio termonuklear
référentiel galiléen erreferentzia-sistemainertzialsistema inertzial
référentiel inertiel erreferentzia-sistemainertzialsistema inertzial
réfléchir islatu
refléter islatu
réflexion islapenislatze
réfracter errefraktatu
réfraction errefrakzio
relativiste erlatibista
relativité erlatibitateerlatibitatearen teoria
relaxation lasaikuntza
réluctance erreluktantzia
rem rem
répulsion aldarapen
résistance erresistentziaerresistentzia elektriko
résistance électrique erresistentziaerresistentzia elektriko
resistivité erresistibitate
résolution bereizmen
résonance erresonantzia
ressort malguki
89
résultante erresultante
réversibilité itzulgarritasun
réversible itzulgarri
révolution bira
rhéologie erreologia
roentgen roentgen
rotation biraketaerrotazio
rotationnel, -elle errotazional
röntgen roentgen
saturé, -ée ase
scalaire eskalar
seconde segundo
semi-conducteur erdieroale
sens noranzko
sens de mouvement noranzko
siemens siemens
sievert sievert
solénoïde solenoide
solide solido
solidification solidotze
solidifier solidotu
son soinu
source de chaleur bero-iturri
source lumineuse argi-iturri
source sonore soinu-iturri
spécifique espezifiko
spectral, -ale espektral
spectre espektro
spectre d’absorption absortzio-espektroxurgapen-espektro
spectre d’émission emisio-espektroigorpen-espektro
spectreélectromagnétique
espektro elektromagnetiko
spectre lumineux argi-espektro
spectre visible espektro ikusgai
spectrogramme espektrograma
spectrographe espektrografo
spectrographie espektrografia
spectromètre espektrometro
spectrométrie espektrometria
spectroscope espektroskopio
spectroscopie espektroskopia
spin spin
stable egonkor
statique estatika
stéréoscopie estereoskopio
structure atomique egitura atomiko
sublimation sublimatzesublimazio
sublimer sublimatu
superfluidité superjariakortasun
superposition gainezarpen
supersonique supersoniko
supraconducteur supereroale
supraconductivité supereroankortasun
90
surface équipotentielle azal ekipotentzialgainazal ekipotentzial
suspension esekidurasuspentsio
synchronisme sinkronismo
synchrotron sinkrotroi
système cristallin kristal-sistema
système de référence erreferentzia-sistema
tangentiel, -elle tangentzial
tau particule tau partikula
température tenperatura
température absolue tenperatura absolutu
température ambiante giro-tenperatura
températured’ébullition
irakite-puntuirakite-tenperatura
température decongélation
izozte-puntuizozte-tenperatura
température desolidification
solidotze-puntusolidotze-tenperatura
tension potentzial-diferentziatentsio
tension électrique potentzial-diferentziatentsio
tension superficielle gainazal-tentsio
tesla tesla
théorème de Gauss Gaussen lege
théorie cinétique desgaz
gasen teoria zinetiko
théorie de la relativité erlatibitateerlatibitatearen teoria
théorie ondulatoire teoria ondulatoriouhin-teoria
thermodynamique (iz.) termodinamika
thermodynamique(adj.)
termodinamiko
thermoélectrique termoelektriko
thermologie termologia
thermonucléaire termonuklear
tonne tona
torsion bihurduratortsio
traction trakzio
trajectoire ibilbide
transfert d’énergie energia-transferentzia
transformation transformazio
transformationd’énergie
energia-bihurketa
transition trantsizio
transitoire trantsitorio
translation translazio
travail lan
traînée herrestatze
triphasé, -ée trifasiko
turbulence turbulentzia
ultrason ultrasoinu
ultraviolet ultramore
valeur efficace balio efikaz
vapeur lurrun
vaporisation lurrunketa
vaporiser lurrundu
var var
vecteur bektore
vecteur déplacement desplazamendu bektore
vecteur-vitesse abiadura bektore
91
vectoriel, -elle bektorial
vibration bibrazio
vibrer bibratu
vide huts
viscosité biskositatelikatasun
vitesse abiadura
vitesse angulaire abiadura angeluar
vitesse de la lumière argiaren abiadura
vitesse linéaire abiadura lineal
volatil lurrunkor
volatilisation lurrunketa
volt volt
voltaïque voltaiko
voltampère voltampere
voltmètre voltmetro
watt watt
wattmètre wattmetro
weber weber
92