Tình hình sử dụng dịch vụ khám chữa

bệnh và nhu cầu của cộng đồng trong

việc triển khai dịch vụ bác sĩ gia đình tại

Hà Nội năm 2011

Hoàng Bảo LongKhóa luận tốt nghiệp Bác sĩ đa khoa

Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tuyết Nhung

2

NỘI DUNG

1.Đặt vấn đề

2.Phương pháp nghiên cứu

3.Kết quả và Bàn luận

4.Kết luận

5.Khuyến nghị

ĐẶT VẤN ĐỀ

3

4

Tự điều trị ? Nhập

viện

Khi có một vấn đề sức khỏe …?

Y học gia đình

5

Y học gia đình là gì?

Nội dung Bác sĩ đa khoa

Bác sĩ gia đình

Y học lâm sàng • • Y học dự phòng • Tâm lí học, khoa học hành vi • Mọi đối tượng bệnh nhân • • Chăm sóc toàn diện và liên tục • Tư vấn • Quản lí sức khỏe cho hộ gia đình •

6

Lịch sử Y học gia đình

• Thế giới:

– 1960: hình thành khái niệm (Anh, Hoa Kỳ,

Canada)

– 1972: WONCA (Hội Bác sĩ gia đình Thế giới)

– Hiện nay: >100 thành viên

• Việt Nam:

– 1995: khởi động

– 2000: đưa vào đào tạo BSCKI

– 2005: Hội Bác sĩ gia đình Việt Nam

– 2012: đưa vào đào tạo BSĐK

7

Hiệu quả của Y học gia đình

• Chẩn đoán và điều trị tốt hơn

– Chẩn đoán sớm, chính xác

– Thời gian điều trị giảm, kết quả cao hơn

• Giảm chi phí

– Giảm xét nghiệm không cần thiết

– Giảm chi phí hệ thống

• Tăng mức độ hài lòng của bệnh nhân

8

Tại Việt Nam …

• Mô hình y tế hiện tại:

– Y tế cơ sở: TYT xã/phường, TTYT quận/huyện

– Bác sĩ ở y tế cơ sở: BSĐK, y sĩ

• Thực trạng:

– Không có hồ sơ quản l í sức khỏe

– Tình trạng vượt tuyến

• Y học gia đình: chưa được triển khai rộng

rãi

9

Hà Nội

• Y tế công: quá tải, chất lượng thấp

• Y tế tư nhân: đang phát triển, chưa mạnh

• Tình trạng sức khỏe: còn nhiều vấn đề

• Y học gia đình:

– Một số cơ sở thành lập

– Một số cơ sở không thực hiện đúng nguyên tắc

– Người dân: chưa có khái niệm hoặc hiểu sai

1 0

Đặt vấn đề

1.Mô tả thực trạng về sử dụng dịch

vụ khám chữa bệnh tại các cơ sở y

tế.

2.Xác định nhu cầu của cộng đồng

trong việc triển khai dịch vụ BSGĐ.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1 1

Phương pháp nghiên cứu

• Địa điểm:

– Long Biên, Từ Liêm

– TYT xã/phường, TTYT quận/huyện, PK

– 8 địa điểm nghiên cứu

• Thời gian: 08/2011 – 12/2011

• Đối tượng: bệnh nhân đến khám

• Thiết kế: mô tả cắt ngang

• Thu thập số liệu: bộ câu hỏi thiết kế sẵn

1 3

Phương pháp nghiên cứu

• Xử lí số liệu: EpiInfo™ 7 (CDC)

• Nội dung xử lí:

– Đếm và chia %

– Tính OR, kiểm định Χ2

– Phân tầng: “BSGĐ” và “không phải BSGĐ”

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

1 4

1 5

Địa điểm nghiên cứu

1 6

Địa điểm nghiên cứu

1 7

Địa điểm nghiên cứu

1 8

Phân bố chung

Tuổi

Độ tuổi %

<18 37,6

18-59 43,8

≥ 60 18,6

Chuyên ngành

29%

71%

Bác sĩ gia đìnhKhông phải bác sĩ gia đình

1 9

Mặt bệnh

Hô hấp Sốt Tai mũi họng

Cơ xương khớp

Bệnh mạn tính

Khám định kì

Thần kinh

Tiêu hóa Khác0

10

20

30

40

35

15

10

7 7 6 6 68

2 0

Đánh giá về cơ sở y tế

Thường xuyên tới khám

Thường

xuyên

Không

thường

xuyên

Tổng

BSGĐ 34 36 70

Không

phải

BSGĐ

56 115 171

Tổng 90 151 241

• Tới khám thường xuyên:

37,3%

• So sánh hai nhóm: OR

1,94 (1,01-3,42)

2 1

Đánh giá về cơ sở y tế

Lí do chọn khám

Gần nhà BHYT Bác sĩ tốt Chuyển tuyến

0

20

40

60

80 76

2418

7

Liên quan với mức độ thường xuyên

Lí do OR (95%CI)

Gần nhà 1,23 (0,66-2,28)

Bảo hiểm y

tế

1,93 (1,07-3,51)

Bác sĩ tốt 5,62 (2,75-

11,49)

2 2

Đánh giá về cơ sở y tế

Thời gian chờ

khám

Thủ tục Cơ sở hạ tầng

Trang thiết bị

Thái độ phục vụ

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Tốt Chưa tốt Thái độ phục vụ

Tốt Chưa

tốt

Tổng

BSGĐ 59 11 70

Không

phải

BSGĐ

122 49 171

Tổng 181 60 241

OR 2,14 (95%CI: 1,04-

4,41)

2 3

Đánh giá về bác sĩ khám

Nội dung Có thực

hiện (%)

So sánh hai

nhóm [OR

(95%CI)]

Hẹn khám lại 55 0,97 (0,56-1,70)

Lắng nghe bệnh nhân kể bệnh 79 1,88 (0,88-4,00)

Thảo luận trước khi ra quyết định 12 0,93 (0,39-2,21)

Hướng dẫn cụ thể về điều trị 56 1,75 (0,98-3,11)

Hiểu về bệnh và điều trị 25 2,92 (1,58-5,39)

Mức độ hài lòng nói chung 33 4,02 (2,23-7,24)

2 4

Kiến thức về bác sĩ gia đình

74%

19%

6%

Chưa nghe nói về BSGĐNghe nhưng hiểu chưa đúng về BSGĐNghe và hiểu đúng về BSGĐ

2 5

Nhu cầu của bệnh nhân

Điều trị liên tục

Tư vấn nhiều hơn

Thêm phòng khám

Chăm sóc cho cả gia

đình

Khám chữa bệnh tại nhà

Chăm sóc cả khi không

ốm

0

20

40

60

80 79

73

3227 26 25

KẾT LUẬN

2 6

2 7

Kết luận

1 – Tỉ lệ bệnh nhân tới khám thường

xuyên tại y tế cơ sở chưa cao

(37,3%).

2 8

Kết luận

1 – Lí do chọn khám: thuận tiện giao

thông (75,9%), bác sĩ tốt (18,3%) *,

và bảo hiểm (24,5%) *.

* : l iên quan tới mức độ thường xuyên

2 9

Kết luận

1 – Y tế cơ sở: Thời gian chờ khám

nhanh (85,5%), thủ tục đơn giản

(83,5%), thái độ tốt (75,1%). Cơ sở

hạ tầng (88,4%) và trang thiết bị y

tế (96,8%) chưa tốt.

3 0

Kết luận

1 – Bác sĩ: 78,8% lắng nghe kể

bệnh, 55,1% hẹn khám lại, 12%

thảo luận trước khi ra quyết định,

56% hướng dẫn về điều trị.

Bệnh nhân: 24,9% hiểu về bệnh,

33,2% hài lòng chung.

3 1

Kết luận

1 – BSGĐ cải thiện: thường xuyên

tới khám, thái độ phục vụ, hiểu

sau khi khám và hài lòng chung.

Còn hạn chế: hẹn khám lại, thảo

luận trước khi ra quyết định và

hướng dẫn về điều trị .

3 2

Kết luận

2 – 74,4% không biết tới khái niệm

BSGĐ. 6,2% đã từng nghe nói và

hiểu đúng về khái niệm BSGĐ.

3 3

Kết luận

2 – Nhu cầu: tư vấn (73,4%), chăm

sóc liên tục (78,8%). Đây là những

nguyên lí trong thực hành của

chuyên ngành y học gia đình.

KHUYẾN NGHỊ

3 4

3 5

Khuyến nghị

1 – Đầu tư cơ sở vật chất , cải thiện

chuyên môn của bác sĩ: đào tạo y

học gia đình.

3 6

Khuyến nghị

2 – Phổ biến về YHGĐ cho cộng

đồng (đặc biệt, tránh hiểu sai).

3 7

Khuyến nghị

3 – Mở rộng nghiên cứu ra nhiều

địa bàn và nhiều đối tượng.

XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!