final jurnal

7
JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)  Abstrak—  PT Badak merupakan perusahaan yang bergerak dal am bis nis LNG. Sekar ang ini PT Badak ber maks ud aka n mengembangka n pen gop era sian trans por tas il LNG car rie r di  terminal LNG bontang. PT Badak mempunyai rencana akan membeli satu escort tug yang akan digunakan sebagai pengganti escort tug lama. Escort tug ini akan digunakan pada proses LNG, khusus nya dalam proses bersandar da n lepasnya LNG carrier ke dan dar i der maga PT Badak NGL Bon tan g. Dalam rangk a menduk ung pen gadaan tug ini , sudah di lakukan pen eli tian mengen ai per or mance maupun nil ai ekonomis dari mas ing! masing pilihan escort tug serta bahan bakar yang akan dipakai escort tug pada "akt u beropera si. Pada peneli tian ini #uga sudah dianalisa bagaimana cara pengadaan escort tug , dengan membangun bangunan baru atau menye"a. Data untuk mel akukan pemi lihan diperole h dar i sur$ey lit eratur yan g ters edia di domai n publ ik kemudi an dil akukan per bandingan anta ra da ta!dat a yang di dapat, la lu di pr oses de ngan mempert imbangkan eng ineer ing #udgement    penulis dalam me ne nt ukan ti ng ka t ke pe nti n gan dan pe mi li han tug  menggunakan anal ytical hi er archy pr ocess (AHP). Pada  penelitian ini #uga sudah dilakukan analisa biaya dan kandun gan bahan bakar untuk menentukan bahan bakar yang dipakai dan anal isa in$ estasi untu k di# adika n baha n per timbangan dal am memilih cara pengadaan es cort tug. Setelah di lakukan sera ngka ian pemili han menggunak an %&P dan analisa pada bahan bakar serta analisa in$estasi didapatkan hasil bah"a tipe escort tug yang akan dipakai adalah rotor tug. Sedangkan #enis bahan bakar yang akan dipakai dan cara pengadaan yang dipilih adalah natural gas dan mem bangun bangunan baru.  'ata 'unci   Escort Tug, T%&#"' # E&o#o*"' I.PENDAHULUAN %!*"#l LN+ *%!&# '"l"$' $ $%* $ "*# /' l* l * % #$& "! "! &% %#$& /' '%$ %l %#/"! "*# *% ll " l$ !" !% !o&'" ol% &l LN+. T%!*"#l "#" *%*#" 4 (%*$) #/'" $ * "$ *%#% !" * & l LN+ # *%# *#/ * $## , *% #"* # LN+ l * cryogen ic tank  #/ ** *%## ' " -1 0 6, regasifying  LN+, # % # l ! # / ' &% 8 !"#/# $! #' *"' " #'" o#l. 9" $%!*"#l LN+, &l LN+ " $*$&# &% %!*/ o#/&! * $ " * # " &' ' #/ " /#&# #$ & *%#$!#'%! *$# !" &l &% $#/&" %#"*##. P" "#" " "! # #/ &' ' #$ & *%# # % %& embrittling &!%# ' %&'$ !"* -10 6. P **# !o' %' $!#'%! "#" *%*%!l&# &$ 12 8*. T  S $ "#" PT & N+L '% #/ *% l &&#  %#/%*#/# " $%!*"#l LN+# , "*# l $%!'%$ 8/ !' *%*%!$"& # %#"#/& $# %!*"# $# LN+. 9%#/ # # % #"#/&$ # $%!' % $ &# *% #"#/& $ l ! ' *$# LN+ !" &l LN+ &% $%!*"#l. U#$& *%*#$ $!#'o! $'" "#", PT & N+L *%*# " ' "l"$' escort tug  #/ %! #/'" '%/ " %*# &l LN+ '%"#// $ %!$*$ " %!*/ # *%*#$ *%#/"&$ $l"-$l" &l " bresthing dolphin  # moorin g dolphin.  Escort tug  #/ "*"l" &" %! ' # / ' l * o #$ #/ l 7 tug  #/ '$ "#" ' $" & l & #$ & " o%! ' "& # " % !*/ o #$ #/. ; l "#" *% * &' % ! ' # #/  %!/ %!& " "'#"' /' l* " #" #$& *%#"#/&$&# %!o!*  %#/o%!'"# " $%!*"#l /' #/ "*"l"&"# %#/# *%l & & # % #/ %* #/ # % * #/ # # #  %#/o%!'"# escort tug  " %!*/ PT & N+L . 9l* %#/o% !'"# " $%!*"#l LN+ "$&# escort  tug #/ $ *% l& &# o% !' " #/ * # # *%#8*"# &%'%l*$#. K%**# %!*#<%! escort tug  *%!&# '$ l #/ "%!l&#, l "#" $"& l%' ! " %! # # #/'" !" escort tug  l* *%## &l LN+. U#$& '% $%! *"# l, &% * ## # &%' %l *$ # *%!&# '% l #/ '#/$ %#$"#/ &!%# $%!*"#l LN+ # &l LN+ *%*"l"&" $"#/&$ '%#'"$"<"$' #/ $"#//" $%! $!&# *# '%#$# '$ *%!$. S%#/ %#/# l $%!'%$ "$' *& &# "l&&# &8"# $%&#"' # %&o#o*"' tug  !" %%! 8%#"' harbou r tug  "$ Voith Water Tractor ,  Azimuth Stern Drie ,  !otor Tug , Tr actor "lus  $%!* '& %*"l" # # &! #$! "%'%l # LN+ #$& " o%!'"&# " $%!*"#l LN+ o#$ #/ '%! $ ! %#/##. M%#/"#/ $ %# %l"$ "# '% %l*# #/ "l&&# To*', 2011 #/ %! 8l= S$ " Ko *! '" T%&#"' # E&o#o*"' 9 J% #" ' ; !o! T/ "$ V oi th Wate r Tr actor #  Azimuth Stern  Drie Tug l * %#//### " $%! *"# l LN+ M ! K! #/= # *%*# "#/&# 8%#"' harbour tug  '8 # %l* *%l&&# #l"' $%! # &! '%!$ !  %#/# escort tug# II. DASAR T EORI A.ASD (Azimuth Stern Drive)  AS9 tug *%!&# tug  %#/# '"'$%* !ol'" #/ %! "%l&#/ '* '%%!$" &l #o!*l l"#, #*# " $ #/ %!/%!& 306. P!ol'" $*# $%!"!" !" #"$ azimut h prop eller   # / *% *" l" &" kort $noz zle namun $  %!/ %!& 306 '%"#// &l *%*"l"&" *#%<%! #/ #l. % '! #  propeller force  *o%l "!o"#*"& "" $#/ % ! '! &# $o!'" %*$ & !# # &! < / o! o#/ $%!* '& #/ "'%&# ol% l"!# #/ *' &  propeller . S"' $%* ! ol '" "#" *% *%!" &# turning circ les  #/ &% "l # %#/% #$"# &l %# /#  8!& #/ %&$. K8"# T%&#"' # E&o#o*"' Escort Tug  #$& T%!*"#l LN+ : S$" K'' PT & >!%#& N/! # I!. ?'"' 9" A!#, M.S., P.9. J!'# T%&#"& P%!&l#, >&l$' T%&#olo/" K%l$#, I#'$"$$ T%&#olo/" S%l No%*%! (ITS) Jl. A!"% R*# ;&"*, S! 0111 I#o#%'" e$mail : '"'@#."$'.." 1

Upload: reva-risky-permadi

Post on 06-Jul-2018

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

8/17/2019 Final Jurnal

http://slidepdf.com/reader/full/final-jurnal 1/7

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)

 Abstrak—  PT Badak merupakan perusahaan yang bergerak dalam bisnis LNG. Sekarang ini PT Badak bermaksud akan

mengembangkan pengoperasian transportasil LNG carrier di terminal LNG bontang. PT Badak mempunyai rencana akan

membeli satu escort tug yang akan digunakan sebagai pengganti escort tug lama. Escort tug ini akan digunakan pada proses LNG,

khususnya dalam proses bersandar dan lepasnya LNG carrier ke

dan dari dermaga PT Badak NGL Bontang. Dalam rangkamendukung pengadaan tug ini, sudah dilakukan penelitian

mengenai perormance maupun nilai ekonomis dari masing!masing pilihan escort tug serta bahan bakar yang akan dipakai 

escort tug pada "aktu beroperasi. Pada penelitian ini #uga sudahdianalisa bagaimana cara pengadaan escort tug, dengan

membangun bangunan baru atau menye"a. Data untuk melakukan pemilihan diperoleh dari sur$ey literatur yang 

tersedia di domain publik kemudian dilakukan perbandingan

antara data!data yang didapat, lalu diproses denganmempertimbangkan engineering #udgement    penulis dalam

menentukan tingkat kepentingan dan pemilihan tug menggunakan analytical hierarchy process (AHP).  Pada

 penelitian ini #uga sudah dilakukan analisa biaya dan kandunganbahan bakar untuk menentukan bahan bakar yang dipakai dan

analisa in$estasi untuk di#adikan bahan pertimbangan dalammemilih cara pengadaan escort tug. Setelah dilakukan

serangkaian pemilihan menggunakan %&P dan analisa pada

bahan bakar serta analisa in$estasi didapatkan hasil bah"a tipeescort tug yang akan dipakai adalah rotor tug. Sedangkan #enis

bahan bakar yang akan dipakai dan cara pengadaan yang dipilihadalah natural gas dan membangun bangunan baru.

 'ata 'unci  — Escort Tug, T%&#"' # E&o#o*"'

I.PENDAHULUAN

%!*"#l LN+ *%!&# '"l"$' $ $%*$ "*#

/' l* l* %#$& "! "! &% %#$& /''%$%l %#/"!"*# *%ll" l$ !" !% !o&'"ol% &l LN+. T%!*"#l "#" *%*#" 4 (%*$) #/'"$* "$ *%#%!"* &l LN+ # *%#*#/*$##, *%#"*# LN+ l* cryogenic tank   #/** *%## ' " -10 6, regasifying   LN+,# %#l!# /' &% 8!"#/# $!#'*"'" #'"o#l. 9"$%!*"#l LN+, &l LN+ " $*$&# &% %!*/ o#/&! *$ "*# " &'' #/ "/#&# #$& *%#$!#'%! *$# !" &l &% $#/&" %#"*##. P""#" " "!##/ &'' #$& *%## %%& embrittling &!%# ' %&'$!"* -10 6. P **# !o'%' $!#'%! "#" *%*%!l&# &$ 12 8*.

T

  S$ "#" PT & N+L '%#/ *%l&&#

 %#/%*#/# " $%!*"#l LN+#, "*# l $%!'%$ 8/!' *%*%!$"&# %#"#/&$# %!*"#$# LN+. 9%#/## %#"#/&$# $%!'%$ &# *%#"#/&$ l !'*$# LN+ !" &l LN+ &% $%!*"#l. U#$& *%*#$

$!#'o!$'" "#", PT & N+L *%*#" '"l"$' escort tug   #/ %!#/'" '%/" %*# &l LN+ '%"#//$ %!$*$ " %!*/ # *%*#$ *%#/"&$ $l"-$l"&l " bresthing dolphin  # mooring dolphin.  Escort tug #/ "*"l"&" %!'# /' l* o#$#/ l 7 tug #/ '$ "#" ' $"& l& #$& "o%!'"&# "%!*/ o#$#/. ;l "#" *%*&' %!'# #/

 %!/%!& " "'#"' /' l* "#" #$& *%#"#/&$&# %!o!* %#/o%!'"# " $%!*"#l /' #/ "*"l"&"# %#/#*%l&&# %#/%*#/# %*#/## # %#/o%!'"# escort tug  " %!*/ PT & N+L.

9l* %#/o%!'"# " $%!*"#l LN+ "$&#escort   tug #/ $ *%l&&# o%!'" #/ *# #*%#8*"# &%'%l*$#. K%**# %!*#<%! escort tug  *%!&# '$ l #/ "%!l&#, l "#" $"& l%'!" %!# # #/'" !" escort tug  l* *%## &lLN+. U#$& '% $%!*"#l, &%*## # &%'%l*$#*%!&# '% l #/ '#/$ %#$"#/ &!%# $%!*"#lLN+ # &l LN+ *%*"l"&" $"#/&$ '%#'"$"<"$' #/ $"#//"$%! $!&# *# '%#$# '$ *%!$.

S%#/ %#/# l $%!'%$ "$' *& &#"l&&# &8"# $%&#"' # %&o#o*"' tug   !" %%! 8%#"'harbour tug   "$ Voith Water Tractor ,  Azimuth Stern Drie,

 !otor Tug , Tractor "lus  $%!*'& %*"l"# # &! #$! "%'%l # LN+ #$& " o%!'"&# " $%!*"#l LN+o#$#/ '%!$ ! %#/##. M%#/"#/$ %#%l"$"#'%%l*# #/ "l&&# To*', 2011 #/ %!8l=S$" Ko*!'" T%&#"' # E&o#o*"' 9 J%#"';!o! T/ "$ Voith Water Tractor #  Azimuth Stern

 Drie Tug l* %#//### " $%!*"#l LN+ M!K!#/= # *%*#"#/&# 8%#"' harbour tug   '8# %l* *%l&&# #l"' $%! # &! '%!$ ! %#/# escort tug#

II. DASAR TEORI

A.ASD (Azimuth Stern Drive)

 AS9 tug *%!&# tug  %#/# '"'$%* !ol'" #/ %!"%l&#/ '* '%%!$" &l #o!*l l"#, #*# " $#/ %!/%!& 306. P!ol'" $*# $%!"!" !" #"$azimuth propeller   #/ *%*"l"&" kort$nozzle namun $ %!/%!& 306 '%"#// &l *%*"l"&" *#%<%! #/#l. %'!#  propeller force  *o%l "!o"#*"& ""$#/ %!'!&# $o!'" %*$ &!# # &!</ o!o#/ $%!*'& #/ "'%&# ol% l"!# #/*'&  propeller . S"'$%* !ol'" "#" *%*%!"&#

turning circles  #/ &%"l # %#/%#$"# &l %#/# 8!& #/ %&$.

K8"# T%&#"' # E&o#o*"' Escort Tug  #$& T%!*"#l LN+ : S$" K'' PT & 

>!%#& N/! # I!. ?'"' 9" A!#, M.S., P.9.

J!'# T%&#"& P%!&l#, >&l$' T%&#olo/" K%l$#, I#'$"$$ T%&#olo/" S%l No%*%! (ITS)Jl. A!"% R*# ;&"*, S! 0111 I#o#%'"

e$mail : '"'@#."$'.."

1

8/17/2019 Final Jurnal

http://slidepdf.com/reader/full/final-jurnal 2/7

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)

+*! II.1 AS9

B.VWT (Vith W!ter Tr!"tr)

  Voith %ater tractor  l '% tug  #/ '#/$ %!% %#/# $"% tug   l"## '% tug %#/# &o#'%*%#!"& # #"&, $%!"!" !" l*#/ &l #/ !%l$" $!, Vo"$ S#%"%! P!o%ll%! (VSP), %l"##/ l"#/- l"#/ # "#. K% VSP, %l"##/ l"#/-l"#/ # "#*%!&# %l%*%# &$" "!o"#*"', *%!%& *%#"$&#/ #/&$ "!o"#*"& '%l* %!o%!'". S%l* $%'"#, '#/$ %#$"#/ #$& *%**" %#/! !"*'"#/-*'"#/ /"# %!"l& $!"&#, *"'l#  fin#/ *%*#" %#/! $%! &%&$# &%*",

'$"l"$', # %!"l& rolling tug , $%$" &%**#*%*$! *%#!#.

+*! II.2 V?T

#.Tr!"tr P$u%

T!$o! l' *%!&# tug  %#/# "#'$l'" /#/# #$!V?T %#/# AS9. Tug  "#" *%*#" oith schneider 

 propeller, '$ azimuth stern drie thruster   , # *o""&'"'&%/. 9%#/# '"'$%* !ol'" #/ "*"l"&" $!$o! l'** *%#!"& &l %#/# &!# #/ %'!. T!$o!  l' 8/ *%*#" &%&$# $!"&# #/ %'!  /"# %# *# %l&#/. 9%#/# # "#o<'"  $!$o! l' "#" $%!8" %#"#/&$# $!"&# '%%'! 53  /"# %# # %l&#/ "#"#/&# conentional tug . S%l"# "$ %#/# *%*o""&'" '"'$%* !ol'" "#",$%!8" %#"#/&$# side thrust   $!$o! l' '%%'! 2.

+*! II.3 T!$o! Pl'

D.Rtr Tu&

Ro$o! $/ *%!&# harbour tug %#/# "#<o'" !" AS9#/ *# *%*#" $"/  Azimuth "ropeller .  Tug "#"*%*#"  Azimuth "ropeller   /"# l# #

'$  Azimuth "ropeller " /"# !"$#. 9%#/# ''## !ol'" #/ "*"l"&"#, !o$o! $/ *%*#" *#<%! #/ /' # bollard pull  #/ $"#//" !" AS9 #V?T tug#  S%! /!"' %'! Ro$o! T/ *%*#"

 performance #/ *"! '* %#/# Tractor "lus, #'8 8%#"' P!ol'" #/ "&" %!%. Ro$o! tug *%*#" &%#//l# l* l %!*#<%! &''#l* l *%#" &%%$# #/ "'!$&# !"conentional tug   "$ $ *%#" &%%$# #/"'!$&# &$ *%*# LN+ $#&%! # l*&$ 5 '*" 7 *%#"$, '%#/&# conentional tug *%*%!l&# &$ l%" !" 10 *%#"$ #$& *%#" &$

#/ "'!$&#. S%l"# "$ l* l bollard pull , !o$o! $/ 8/ *%*#" &%#//l# "$ $"/ !o$o! $/ $*%#%"&# $%#/ $!"&# #/ '* %'!# %#/#%*$ conentional tug .

+*! II.4 Ro$o! T/

E.Pemi$ih!n 'en&!n AHP

9l* *%$o% A;P "l&&# l#/&-l#/& '%/" %!"&$ (K!' S!" # Al" R*#", 1B) :. M%#%"#"'"&# *'l # *%#%#$&# 'ol'" #/

""#/"#&#. . M%*$ '$!&$! "%!!&" #/ "l" %#/# $8#

$*.. M%*$ *$!"& %!#"#/# %!'#/# #/

*%#//*!&# &o#$!"'" !%l$" $ %#/! '%$"%l%*%# $%! $8# $ &!"$%!" #/ '%$"#/&$ "$'#.

. M%l&&# M%#%"#"'"&# %!#"#/# %!'#/#'%"#// "%!ol% 8*l %#"l"# '%l!# '%#& 

# C D(#-1)2F , %#/# # l #&# %l%*%##/ "#"#/&#.

S&l %!#"#/# %!#"#/# %!'#/# #*&## #/ "%!&%#l&# ol% S$ "' "l"$ " . I#$%#'"$' K%%#$"#/#1G K% %l%*%# '* %#$"#/#, 9 %l%*%# *%*#" %#/! #/ '* %'!3G El%*%# #/ '$ '%"&"$ l%" %#$"#/ !" %l%*%##/ l"##, P%#/l*# # %#"l"# '%"&"$ *%#o&o#/'$ %l%*%# "#"#/&# %l%*%# #/ l"##5G El%*%# #/ '$ l%" %#$"#/ !" #/ l"##,P%#/l*# # %#"l"# '#/$ &$ *%#o&o#/ '$%l%*%# "#"#/&# %l%*%# #/ l"##

7G S$ %l%*%# 8%l' l%" *$l& %#$"#/ !" %l%*%#l"##, S$ %l%*%# #/ &$ "'o&o#/ # o*"##$%!l"$ l* !&$%&.G S$ %l%*%# *$l& %#$"#/ !" %l%*%# l"##,&$" #/ *%#&#/ %l%*%# #/ '$ $%! %l%*%#l"# *%*%l"&" $"#/&$ %#%/'# $%!$"#//" #/ *#/&"#*%#/$&#.2,4,,BG N"l"-#"l" #$! #"l" %!$"*#/#- %!$"*#/# #/ %!%&$#, N"l" "#" "%!"&# "l &o*!o*" " #$! 2 "l"# K%l"&# G J"& #$& &$"<"$' " *%#$ '$ #/& "#"#/ %#/# &$"<"$' 8,*& 8 *%*#" #"l" &%l"&## "#"#/ %#/# ".%. M%#/"$#/ #"l" %"/%# # *%#/8" &o#'"'$%#'"#.  J"& $"& &o#'"'$%# *& %#/*"l# $ "l#/".. M%#/l#/" l#/& 3,4, # 5 #$& '%l! $"#/&$

"!!&"./. M%#/"$#/ <%&$o! %"/%# !" '%$" *$!"&' %!#"#/#

 %!'#/#

2

8/17/2019 Final Jurnal

http://slidepdf.com/reader/full/final-jurnal 3/7

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)

. M%*%!"&' &o#'"'$%#'" "!!&". Ko#'"'$%#'" !' "$ '* %#/# 0.1

+*! II.5 S&%* %*"l"# %#/# A;P

III. ETODOLOIP /"# "#" &# "!"&# %%! &%/"$# #/"l&&# l* %#%l"$"# !" l (%#/*l# $)'*" &"! %*'# %#/# "$&## &%'"*l# %'%!$ *%$o% %*%# #/ "&" l* %#%l"$"# "#".

A.T!h!* Pen&um*u$!n D!t!

U#$& *%#/&# %#%l"$"# "$&# !o'%' %#/*l# $ #/ ##$"# &# "/#&# #$& #l"' %#%l"$"#. 9$ #/ "'"l&# "%!ol% !"literature, paper , # 8!#l.

B.T!h!* Pen&$!h!n D!t!

T %#/ol# $ $%!"!" !" $"% "$ '$"&o*!$" # !*%$!"&. %!"&$ %#8%l'# !" $-$ $%!'%$ :

1. S%$%l *%#/*l&# $ !" %!/" '*%! &%*"# $ $%!'%$ "ol '%"#// $%!l"$ %!%# #$! %%! 8%#"' $/ o$ #/ &#"/#&# PT & $%!'%$ l* %%! $olo& &! #$! l"# :

•  &aneuer

•  'ollard pull

• Safe to%ing

• To%ing oer stern

• To%ing oer bo%

• Safe connecting to stern

• Safe connecting to bo%

• " P%*#/##

• " O%!'"o#l

2. P%*"l"# escort tug *%#//#&#  Analytical  (ierarchy "rocess ) A;P)

H#/ %!l "l&&# '$ *%l&&# #l"' A;P(Saaty, T .L. 10),"$ :

1. M%#%#$&# $8# A;P '%! &%'%l!#.

T8# A;P %#%l"$"# "#" l *%l&&# %*"l"# 8%#"' $/ #/ $%$ #$& *%*#$ %#/o%!'"# LN+ $#&%!.

2. M%#%#$&# $o! #/ %!%!# l* %#/*"l# &%$'# ( Decision &aking ) .

A&$o! #/ %!%!# l* %#/*"l# "#"l o%ner ad*udgement   #/ "&"l" ol% %#l"'.

3. M%#%#$&# &!"$%!" #/ %!l"%!$"*#/&# #$& *%#" $8# ( goal ).K!"$%!" #/ "%!$"*#/&# l

 "erformance, 8%#"' # &!, # P%#/#&l.

4. M%#%#$&# '-&!"$%!" #/ %! " $"#/&$  '%$%l &!"$%!".5. M%#%#$&# alternatie  #/ "/#&# #$& 

*%#" $8# "$ V?T, AS9, $ T!$o! Pl'.

. M%l&&# <!"'" #"l" %!#"#/# %!'#/# $"#/&$ &!"$%!".

7. M%l&&# %!#"#/# %!'#/# $"#/&$ '-&!"$%!" *%#//#&#  *udgement  %!'!&# $ #/ "%!ol%.

B. M%l&&# %!#"#/# '%$"alternatie   *%#//#&# oo$ #/ "$!" %!#"#/#.

. M%l&&# %!"$#/# A;P

IV. ANALISIS DAN PEBAHASAN

A.Pemi$ih!n Escort Tug 'en&!n AHP

Perhitun&!n +!,tr Pem--t!n untu, ,riteri! ut!m!

9l* *%l&&# %*"l"# *%#//#&# A;P l#/& %!$* #/ "l&&# l *%*%!"&# %#"l"# !"$%!" $* *# ' &!"$%!" #/ &# "/#&#l* %*"l"#.

T%l IV.1 M$!"&' >&$o! P%*oo$# K!"$%!" U$*

   "erformanceA#l"'%&o#o*"'

 "erformance 1 3

A#l"'%&o#o*"' 0.333 1

1.333 4

T%l IV.2 M$!"&' >&$o! P%*oo$# S&!"$%!" A#l"'E&o#o*"'

A#l"' %&o#o*"'" %*#/## " S%

"P%*#/## 1 0.333

" O%!'"o#l 3 1

4 1.333

T%l " $' *%!&# o#$o !" %*%!"# oo$ criteria $* # '&!"$%!".

Perhitun&!n !,tr ev!$u!%i untu, %u-,riteri!

P /"# "#" &# "l&&# %!#"#/# %!'#/#  %*$ $"% &l (AS9, V?T, T!$o! Pl', # Ro$o! $/) #$& '%$" '&!"$%!" !" *'"#/-*'"#/ &!"$%!"$*.

3

8/17/2019 Final Jurnal

http://slidepdf.com/reader/full/final-jurnal 4/7

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)

T%l IV.3 M$!"&' &$o! E<l'" S&!"$%!" "O%!'"o#l

  AS9 V?TT!$o!Pl' Ro$o! T/

AS9 1 3 4 0.5

V?T 0.333 1 2 0.333T!$o!Pl' 0.25 0.5 1 0.2

Ro$o! T/ 2 3 5 1

3.5B3 7.5 12 2.033

T%l " $' *%!&# o#$o 'l '$ %!#"#/# %!'#/# '&!"$%!" " o%!'"o#l. S%$%l'%* %l%*%# ""'" *& $ $%!&"! &# "l&&# %!"$#/# oo$.

T%l IV.4 P%!"$#/# oo$ Ro$o! T/ K!"$%!"A#l"' E&o#o*"'

Rtr Tu&

&$o!%<l'"

&$o!  oo$

 oo$%<l'"

"P%*#/## 0.244 0.25 0.01"O%!'"o#l 0.4 0.75 0.34

0.411

 

T%l IV.5 oo$ To$l Ro$o! T/

Rtr Tug &$o!%<l'"

&$o

! oo$ oo$ To$l

 "erformance 0.34 0.75 0.273

 N"l"E&o#o*"' 0.411 0.25 0.103

0.37

T%l " $' *%!&# o#$o $%l %!"$#/# oo$.9%#/# *%#/"$#/ oo$ '%* &!"$%!" *&"$&# '"l '%/" %!"&$ :Ro$o! $/ %#/# oo$ 0.37 $ 37., $!$o! l' 0.31$ 31., AS9 0.17 $ 17., # V?T 0.12B $12.B.

B.An!$i%! -!h!n -!,!r

9l* %#%l"$"# "#" *%'"# #/ "&" l *%'"#%#/# *%!& Roll' Ro% "$ *%'"# %#/# *%#//#&# # &! /' # # &! "%'%l. A#l"' %!#"#/# "#" "l&&# # %#/# *%*#"#/&# %!&"!# " #/ "&%l!&# "l *%*&" &% 8%#"' # &! .A %%! &o*o#%# #/ $ %!%#/! l**%#%#$&# #"l" !" &o#'*'" # &! #$! l"# %'! &'"$' *%'"# #/ "/#&# %#/# *'' 8%#"' # &!#.Ko#'*'" # &! (l$!!) G D Engine Size (K?) C S>O(/&?.!) F 9%#'"$ (/*3)

9%#/# *%#//#&# !*' '%%!$" "$', *& $"$%#$&# &o#'*'" '%$" # &! *%'"# #/"&". 9l* $/' &"! "#", &o*o#%# S>O $%l"$%#$&# &$lo/ *%'"# M9O "$ 1B5 (/&?.!) #LN+ '%%'! 7 (/&?.!).

T%l IV.4 Ko%"'"%# l* *%#%#$# &o#'*'" # &! 

'%$%l *%#$&# &o%%'"%#-&o%%'"%# #/ "$&##$& *%#/%$" # &! *# #/ l%" &o#'*$",

*& ""$#/ %! &o#'*'" # &! *%'"# %!  8*#.

T%l IV.5 P%!#"#/# &o#'*'" # &! 

  !% DO  

/n%um%i

357.8

543.7 l$!! 

9!" &o#'*'" # &! "$', &# ""$#/ %! %#/%l!# " '%l* '$ $# %#/# %!&"!# &l %!o%!'" '%l* 3 8* %! !". 9%#/# %'$"*'" !/ /'# M9O l R. 3570 # R. B24B.

T%l IV. " # &! l* &$ 1 $#

  Gas Diesel

Biaya yangdikeluarkan(1th)

 Rp1,398,772,053

Rp4,910,845,921

  !% DO  

E0T1PE  N+ 9IESEL

E0ER/  Roll Ro% Roll Ro%

BHP 2430 250 &?

E0+UEL LN+ M9O

S+O# 7 1B5 /&?!  DENSIT1 0.455 0.B71 $o#*

E0#ONS 0.25B 0.372 *!  

4

8/17/2019 Final Jurnal

http://slidepdf.com/reader/full/final-jurnal 5/7

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)

9!" $%l " $' $ &"$ '"*l&# %#//##/' '%/" # &! l%" *%#/#$#/&# '%! 8#/&

 #8#/

"#"#/&# *%#//#&# # &! "%'%l.

#.Pemi$ih!n "!r! *en&!'!!n ,!*!$ (-!n&un!n -!ru !t!u%e2!)

P %!"$#/# "#" &# "**&# '%o!#/o%ner 

*%#/"#<%'$'"&# #/# #$& *%*#/# '% &l#/ "&%*"# !" &l $%!'%$ 8/ &# "'%&#.P %!"$#/# "#" &# "l"$&# %'$"*'" %! "o%!'"o#l &l *%l"$" " %/", " %!$## %!"&#, " %!l%#/&# &o#'*'", " '!#'"# " *"#"'$!'".

T%l IV.7 9$ l &%#/# Ro$o! T/

T%l IV.7 *%!&# $%l $ l &%#/# !o$o! $/,"*# $%l IV.7 "'&%#!"o&# '%o!#/ o#%! 

*%*#" *ol #/ 25 !" %!"$#/# !/ &l # "#8*# !" #& '%%'! 75 !" !/ &l %#/# 8#/& &$ *%*"#8* 10 $# '%!$ #/ 10 %! $#. S%#/&# $%l IV.B *%!&# $%l "#<%'$'" %*#/## !o$o! $/ l* 8#/& &$ 20 $#. T%lIV.B ##$"# &# "8"&# '! #$& *%#/%$"&%l&# *# &%#$#/# #/ "' "$ !" %*#/## &l. 9!" $%l IV.B 8/ $ "$*"l&# " !$%! $%! IRR.

+*! IV.1 +!"& charter per day %#/# IRR Ro$o! T/

IRR *%!&# l8 %#/%*l"# !" '%!#/&"# &%/"$#cash flo%  #/ "l&&# '%l* 20 $#. S%*"'l &$'%o!#/ o%ner *%#%$&# " charter   '%%'! 4,70.57oll! %! l# *& #"l" IRR l 10, l "#"*%!%'%#$'"&# %#/# " charter   4,70.57 oll! *& o%ner  &# *%#$&# &%#$#/# '%$%l 20 $#'%%'! 10 $ %#/# &$ l"# *%#$&# &%#$#/#'%%'! #/ #& #/ "&%#&#.

9%#/# *%*%!$"*#/&# $%l net cash flo%  # $%l " !$%! $%! #"l" IRR $ "#l"' /"*#&%#$#/# '%!$ !"'"&o "l *%l&&# %#/# &l%#/# ! #/## ! $# '%.

+apital cost  #/## ! :

• ;!' *%#/%l!&# #/ '%%'! 25 !"

 %!"$#/# " #/## ! #$& "8"&#*ol l

• ;!' *%*"#8* #/ '%%'! 75 !" %!"$#/#

 " #/## ! &% #& +apital cost  '% :

• T"& %!l *%#/%l!&# " *ol

 %*#/##

• T"& %!l *%*"#8* #/ &% #& #$&

&%%!l# %*#/## &l

K%#$#/# #/## ! :

DATA/ETERANAN SATUAN

 JENIS KAPAL Rotor tug

Harga Kapal7,758,143.

3 !S"

Harga Kapal93,097,723,

57 Rp

#u$gaP%$&a'a$ 10( ) ta*u$

+oal A-al 1,939,53 !S"

P%$&a'a$ 5,818,08 !S"

 Ja$ga-atup/'aara$ 10 ta*u$

N%la% u$ga

581,80.77 )ta*u$PENEL!ARAN

+oal A-al1,939,535.

91

P%$&a'a$Poo

5,818,07.72 )ta*u$

5

8/17/2019 Final Jurnal

http://slidepdf.com/reader/full/final-jurnal 6/7

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)

• "' *%#$&# &%#$#/# 8#/& #8#/

'%'" %#/# " charter  #/ "$%#$&#

• T"& %!l *%l&&# %!%### %#%#

&l "l '$ '$ "%!l&#

• K## &l "' '" "/#&# '$

"$&# #$& o%!'"o#l " %!*/K%#$#/# '% :

• T"& *%*%!l&# " #/ %'! " l

• T"& %!l *%#/%l!&# " o%!'"o#l

R"'"&o #/## ! :

• A"l $%!8" %#/%#$"# o%!'"o#l " %!*/,

&%*#/&"## &l &# %!%#$" %!o%!'" #*%#% &%!'&# &l

R"'"&o '% :

• T"& $%!'%"# &l #/ &# "'%

• K%*#/&"## '%'""&'" &l $"& *%*%#"

&o#"'" %!*/ l%" %'! 

9%#/# *%l"$ &%#$#/# # !"'"&o " $' $ &"$

#l"' %!%# #$! #/## ! %#/# '%.#/## ! *%*#" " %#/%l!# #/ $"#//"  l %*#/## '%#/&# '% $"& %!l*%#/%l!&# " #/ $"#//" l. #/## !*%*#" &%#$#/# #/ l%" %'! !" '%'%! 8#/& #8#/ '%#/&# !"'"&o #/ "*"l"&"#$"& $%!ll %'! '%l* %#/o%!'"# " %!*/ %!8l#%#/# l#!.

T%l IV.B N%$ ' lo $# &%-0 '*" $# &%-20 Ro$o! T/

V./ESIPULAN

9!" '"l %*'# l* *%l&&# %*"l"# escort tug  #/ $%l "l&&# '%%l*# !" %#/%!8# $/'&"! "#" $ "'"*l&# :

1. J%#"' escort tug   #/ &# "&" " %!*/ PT& N+L '%'" %#/# *%$o% A;P l !o$o! $/ "&!%#&# !o$o! $/ *%*#" oo$ $%!$"#//"  '%/"  performance  # #"l" %&o#o*"'"#"#/&# 8%#"' $/ l"##. 9%#/# oo$0.37$ 37. '%#/&# $!$o! l' 0.31 $31., AS9 0.171 $ 17., # V?T 0.12B$ 12.B.

2. # &! #/ &# "&" l* %#/o%!'"# %'o!$ $/ "#" l # &! /',&!%# "#"l" l%" !* l"#/&#/# # !/ # &!# l%" *! !" # &! 9"%'%l.

3. P%#/# %'o!$ $/ "#" &# "l&&# %#/# !*%*$ #/## ! &!%# #/## ! "#"$ *%#/#$#/&# '%! 8#/& #8#/, #"l %'o!$ $/ $"& "/#&# " %!*/ PT& *&# %'o!$ $/ $ "'%&# &%9%!*/ l"##.

U#$& %#%l"$"# '%l#8$# "#8!&# /! %#%l"$"# l%"&o*l%&' l* *%*&" &!"$%!" %*"l"# &!%# "l&"$ *%#//#&# *%$o% A;P &!%# &!"$%!" #/ l%"&o*l%&' &# *%#/'"l&# &%$'# #/ l%" <l".9l* *%l&&# %*"l"# # &! "#8!&# %#%l"$"# #/ &# $#/ 8/ *%*%!$"*#/&# &"#%!8!" *%'"# #/ ""l" '%!$ &%%# "!&# l%"

 #& *%*$ '&%#!"o l* *%l&&# %*"l"#& *%#% $ #/## !.U#APAN TERIA /ASIH

P%#l"' &# #& $%!"*&'" &% & ?'"' 9"A!# #/ $%l *%*"*"#/ %#/# %# &%'!#T"& l 8/ %#l"' &# $%!"*&'" 8/ &%$%*#-$%*# '$ o'%# %*"*"#/ #/ '%ll *%*%!"'%*#/$ "'$ '' # %!'*-'* "'$ /%*"!.

8/17/2019 Final Jurnal

http://slidepdf.com/reader/full/final-jurnal 7/7

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 2, No. 1, (2014) ISSN: 2337-353 (2301-271 P!"#$)

DA+TAR PUSTA/A

A!'l#, o%#.2010  Analitycal +omparison of Different Tanker Simulators bytilizing A(" &ethod . M!"$"*% >l$ o I'$#l T%#"l U#"<%!'"$.

!!'. 2004. Ship design and performance for master and mates#  Lo#o# :%l<%'"%! 

9"<"'o# o! *!"$"*% "#'$! (9MI). 2005.  !eport -.nteractie tug  simulationstudy first .!o#: >ORE T%#olo/

9%8o#/, 8o#. 2012# Ship Assist in /ully E0posed +onditions 12oint .ndustry "ro*ect Safetug . T/#olo/. So$*$o#,U& : T/#olo/

;%#'%#, %#&. 2013. !eport on Safe Tug "recedures. N%$%!l#

;%#'%#, %#&.  Azimuth Stern Drie 3uidelines. N%$%!l#: T% N$"lI#'$"$$

I/l%'"', S#$"/o. 2005. +oncept and 4peration &ode of The Adance Electronic +ontrol System of The Azimuth "ropeller in Tugs. Jo!#l o M!"$"*% R%'%!.

J!/%#', "!&. 200. Voith sheneider propeller$an efficient propulsion system

 for D" controlled essels. +%!*#:#*" o'"$"o#"#/ o**"$%.

J!/%#', "!&. 200. Voith Water Tractor$ .mproed &anouerability and Seakeeping 'ehaiour . N%$%!l# : T/#olo/

J#'%#, *!"#'. 2012. Safe Escorting Duties"ut in perspectie. T% A!$ o T/#olo/' P%!.

J#'%#, *!"#'. 2012. "ilot Transfer %ith Tug . T% A!$ o T/#olo/' P%!.

J#'%#, *!"#'. 2012. Ship (andling in "ort . T% A!$ o T/#olo/' P%!.

K'$%!%#, <#. 2012. The ltimate 'alance 'et%een Safe Ship Assist and Safe Escorting Duties. T% A!$ o T/#olo/' P%!.

P!'!,R"$%. 2013.  "erancangan 5apal 6+T "engangkut +73 'erbahan 'akar 3as di Daerah 5alimantan timur . S!: T/' &"!.

P!o Sl%#/&%. 200.  'uku A*ar Ekonomi Teknik . P!o/!* S$" K%$%&#"&#P%!$#"# >&l$' P%!$#"# U#'.

l"%/, >!#'. 200.  Deelopment of +alculation "rogram for Escort  /orces of Stern Drie tug 'oats. ;oll#: 1$ I#$%!#$"o#l T/ #Sl</% o#<%#$"o#.

Slo, '$%<%. 2012. Tractor "lus "erformance. USA: >o!% o*#

S!", K!' # R*#", M. Al" (1B), Sistem "endukung  5eputusan Suatu Wacana Struktural   .dealisasi 8 .mplementasi 5onsep "engambilan 5eputusan, R%*8 Ro'&!, ##/.

S$, T.L. 10. Decision &aking for 6eaders, R?S Pl"$"o#',  P"$$'!/.

S$"&#o.2013 Sistem "endukung 5eputusan &etode A(" untuk "emilihanSis%a dalam &engikuti 4limpiade Sains di Sekolah &enengah Atas.

P%!.

S"#/, Jo##%'. 200.  "enerapan Analitycal (ierarchi "rocess dalam "emilihan "erusahaan 'adan saha &ilik 7egara )'&79 sebagaiTempat 5er*a &ahasis%a niersitas Sumatera tara . USU: S&!"'".

Hl"',$o*'. 2011. Studi komparasi teknis dan ekonomis pada dua *enisharbour tug yaitu oith %ater tractor dan azimuth stern drie dalam penggunaannya di terminal 673 muara karang . S!: T/' &"!.

7