Filipino 21Inihanda nina:

Larry Sultiz

April Rose Torrejas

Ian Jay Saldo

Deavine Aprille Tortola

Ipinasa kay:

Maam Mercy Alsonado ♪

Inihanda ni:

Larry Sultiz

April Rose Torrejas

Dula

Ano nga ba ang DULA?

Ang dula ay isang uri ngpanitikan.

Nahahati itosa ilang yugtona maramingtagpo.

Pinakalayuninnitong itanghalang mga tagposa isangtanghalan.

Gaya ng ibangpanitikan, angkaramihan samga dulang

itinatanghal ay hango sa totoongbuhay maliban nalamang sa iilangdulang likha ng

malikhain at malayangkaisipan.

Lahat ng dula ay naaayon sa isang

nakasulat na dula natinatawag na iskriP.

Ang iskrip ng isangdula ay iskrip

lamang at hindi dula, sapagkat ang tunay

na dula ay yaongpinanonood na sa

isang tanghalan napinaghahandaan at

batay sa isangiskrip.

Sangkap ng Dula

Simula

Gitna

Wakas

Simula- mamamalas dito

ang tagpuan, tauhan, at sulyap sa suliranin.

Gitna- matatagpuan ang

saglit na kasiglahan, ang tunggalian, at ang kasukdulan.

Wakas- matatagpuan namandito ang kakalasan at

ang kalutasan.

Elementong Dula

1. Iskrip o nakasulatna dula

– ito ang pinakakaluluwa ngisang dula; lahat ng bagay na

isinasaalang-alang sa dula ay naaayonsa isang iskrip; walang dula kapag

walang iskrip.

2. Gumaganap o aktor– ang mga aktor o gumaganap

ang nagsasabuhay sa mga tauhansa iskrip; sila ang nagbibigkas ngdayalogo; sila ang nagpapakita ngiba’t ibang damdamin; sila angpinanonood na tauhan sa dula.

3. Tanghalan– anumang pook na

pinagpasyahang pagtanghalan ngisang dula ay tinatawag na

tanghalan;tanghalan ang tawag sakalsadang pinagtanghalan ng isang

dula, tanghalan ang silid napinagtanghalan ng mga mag-aaral sa

kanilang klase.

4. Tagadirehe o direktor– ang direktor ang

nagpapakahulugan sa isang iskrip; siya ang nag-i-interpret sa iskrip

mula sa pagpasya sa itsura ngtagpuan, ng damit ng mga tauhan

hanggang sa paraan ng pagganap at pagbigkas ng mga tauhan ay

dumidipende sa interpretasyon ngdirektor sa iskrip.

5. Manonood– hindi maituturing na dula ang

isang binansagang pagtanghal kung hindi ito napanood ng ibang tao;

hindi ito maituturing na dulasapagkat ang layunin ng dula’y

maitanghal; at kapag sinasabingmaitanghal dapat mayroong

makasaksi o makanood.

Eksenaat

Tagpo

eksena ay ang paglabas-masok sa tanghalan ngmga tauhan.

Tagpo nama’y angpagpapalit o ang iba’tibang tagpuan napinangyarihan ng mgapangyayari sa dula.

Inihanda ni:

Larry J. Sultiz

Ipinasa kay:

Miss Mercy Alsonado

SANAYSAY: URI, SANGKAP at

BAHAGI

By: Ian Jay P. Saldo

Deavine Aprille C. Tortola

Ayon kay Alejandro G. Abadilla,

"nakasulat na karanasan ng isang sanay

sa pagsasalaysay. ang sanaysay ay

nagmula sa 2 salita,

ang sanay atpagsasalaysay. Ito ay

panitikang tuluyan na nagalalahad ng

kuru-kuro, damdamin, kaisipan, saloobin,

reaksyon at iba pa ng manunulat hinggil

sa isang makabuluhan, mahalaga at

napapanahong paksa o isyu.

ANO ANG SANAYSAY?

Mahalaga nag pagsusulat at

pagbabasa ng sanaysay sapagkat

natututo ang mambabasa mula sa

inilalahad na kaalaman at kaisipang

taglay ng isang manunulat. nakikilala rin

ng mga mambabasa ang manunulat

dahil sa paraan ng pagkasulat nito,

sapaggamit ng salita at sa lawak ng

kaalaman sa paksa.

1. Pormal - sanaysay na

tumatalakay sa mga seryosong paksa at

nangangailangan ng masusing pag-

aaral at malalim na pagkaunawa sa

paksa. Inaakay ng manunulat ang mga

manbabasa sa malalim na pag-iisip

upang makabuo ng sariling pagpapasya

at kumilos pagkatapos.

URI NG SANAYSAY

2.Di-pormal - sanaysay na

tumatalakay sa mga paksang magaan,

karaniwan, pang-araw-arawat

personal. binibigyang diin ng

manunulat ang mga bagay-bagay, mga

karanasan o isyung maaaring

magpakilala ng personalidad ng

manunulat o pakikisangkot niya sa

mga mambabasa.

1. Tema at Nilalaman - anuman

ang nilalaman ng isang sanaysay

ay itinuturing na paksa dahil sa

layunin sapagkakasulat nitoat

kaisipang ibinahagi.

SANGKAP NG SANAYSAY

2. Anyo at Istruktura - ang anayo sat

istruktura ng sanaysay ay isang mahalagang

sangkap sapagkat nakaaapekto ito sa

pagkaunawa ng mga mambabasa, ang

maayos na pagkakasunud-sunod ng edeya

o pangyayari ay makatututlong sa

mambabasa sa pagkaunawa sa sanaysay.

3. Wika at Istilo - ang uri at antas ng

wika at istilo ng pagkakagamit nito ay

nakaapekto rin sa pagkaunawa ng

mambabasa, higt na mabuting gumamit

ng simple, natural at matapat na mga

pahayag.

1. Panimula - ang pinakamahalagang

bahagi ng isang sanaysay sapagkat ito

ang unag titingnan ng mga

mambabasa, dapat nakapupukaw ng

atansyon ang panimula

upangipagpatuloy ng mamababasa ang

pagbasa sa akda.

BAHAGI NG SANAYSAY

2. Katawan - Sa bahaging ito ang

sanaysaya makikita ang pagtalakay sa

mahahalagang puntos ukol sa tema at

nilalaman ng sanaysay, dapat

ipaliwanag nang mabuti ang bawat

puntos upang maunawaan ito ng maigi

ng mambabasa.

3. Wakas - nagsasara sa talakayang

naganap sa katawan ng sanaysay.

Sa bahaging ito nahahamon ang

pag-iisip ng mambabasa na

maisakatuparan ang mga tinalakay

ng sanaysay.

SALAMAT