fazir - zdrowy krok w nowy rok (2013)
DESCRIPTION
Biuletyn informacyjny Fundacji FAZIRTRANSCRIPT
zdrowy krok w nowy rokP R O G R A M B A D A Ń P R O F I L A K T Y C Z N Y C H D Z I E C I W S Z K O Ł A C H P O D S T A W O W Y C H
W W W. FA Z I R . P L BEZPŁATNY BIULETYN
zdrowy krok w nowy rok
3
Szanowni Państwo,
Fundacja Akademia Zdrowia i Rozwoju jest organizacją pozarzą-dową realizującą cele o charakterze pro-zdrowotnym, społecz-nym, edukacyjnym i charytatywnym.
Decyzja o jej powstaniu była konsekwencją od lat prowadzo-nej w tych obszarach aktywności fundatorów oraz osób z nimi powiązanych.
Fundacja Akademia Zdrowia i Rozwoju działająca w imieniu jej fundatorów włącza się w ważne społecznie inicjatywy, finansuje i współfinansuje programy i projekty z zakresu profilaktyki zdro-wotnej, edukacji, kultury i wolontariatu.
Prowadzi także działalność charytatywną na rzecz społeczeństwa.
Realizujemy projekty autorskie, a także współpracujemy z polski-mi i międzynarodowymi instytucjami społecznymi.
Zapraszamy Państwa do śledzenia naszych działań zmierzają-cych w kierunku realizacji założeń statutowych, a także do sze-rokiej współpracy.
Zarząd Fundacji Akademia Zdrowia i Rozwoju
zdrowy krok w nowy rok
4
zdrowy krok w nowy rokS Z K O Ł A O B J Ę T AP R O G R A M E M
w w w.f a z i r. p l
P A R T N E R Z Y
P A T R O N IP A T R O N I M E D I A L N I
Szanowni Państwo,
Chcielibyśmy przedstawić Państwu program stworzo-
ny przez Fundację Akademia Zdrowia i Rozwoju,
który ma na celu przeprowadzenie badań profilak-
tycznych stanu zdrowia uczniów szczecińskich szkół
podstawowych.
Naszym celem jest przebadanie 9 000 uczniów z 45
szczecińskich szkół podstawowych, z czego 1 200
uczniów w obecnej edycji programu (marzec-kwiecień
2013 roku). Pozostałe dzieci zostaną objęte badaniami
profilaktycznymi w dalszych edycjach programu.
Dokładne ustalenia będą czynione w zależności od
pozyskanych przez Fundację środków, jednak według
wstępnych założeń akcje będą odbywały się cyklicznie,
a rocznie zostanie przebadanych ok. 1 500 uczniów.
W obecnej edycji Programu badaniom poddane zosta-
ną dzieci klas II szkół podstawowych.
zdrowy krok w nowy rok
5
zdrowy krok w nowy rokS Z K O Ł A O B J Ę T AP R O G R A M E M
w w w.f a z i r. p l
P A R T N E R Z Y
P A T R O N IP A T R O N I M E D I A L N I
Powyższa grupa docelowa została wybrana po kon-
sultacjach z lekarzami, nauczycielami i dyrekcją szkół,
które wyraziły akces na przeprowadzenie akcji.
Z obserwacji tych osób wynika, iż ta właśnie grupa
dzieci, ze względu na okres przejściowy pomię-
dzy przedszkolem a gimnazjum, nie jest objęta
profilaktyką zdrowotną niezbędną w tym okresie
rozwoju.
W zakresie badań, które zostaną niebawem przepro-
wadzone, znajdują się:
• Badanie Ortopedyczne,
• Badanie stóp,
• Badanie Okulistyczne,
• Badanie BMI (Badanie wskaźnika masy ciała).
• Przegląd dentystyczny
• Nauka poprawnego szczotkowania jamy ustnej
wraz z kompletem pasta + szczoteczka dla każde-
go ucznia
• Przegląd dermatologiczny
Badania przeprowadzane będą przez
wykwalifikowanych i sprawdzonych lekarzy
specjalistów.
Badania będą przeprowadzane w gabinetach pielę-
gniarskich na terenie szkoły także nie będzie koniecz-
ności opuszczania szkolnych murów.
Wyniki przeprowadzonych badań zostaną przeana-
lizowane i przetworzone w celach naukowych. Po-
zwoli to na zobrazowanie ogólnego stanu zdrowia
i poziomu rozwoju dzieci ze szczecińskich szkół pod-
stawowych, a w przyszłości porównaniu ich z wyni-
kami pozyskanymi w czasie kolejnych tego typu akcji
i podjęciu kroków zmierzających do poprawy stanu
zdrowia naszych pociech.
Uzyskane wyniki badań będą mogły służyć Miastu
Szczecin oraz zainteresowanym jednostkom do ana-
lizy stanu zdrowia dzieci.
Opiekę medialną nad programem objęły:
TVP o/Szczecin, Kurier Szczeciński, Polskie Radio
Szczecin.
Wierzymy także, iż nasza akcja uświadomi rodzicom
i badanym dzieciom wagę profilaktyki zdrowotnej.
zdrowy krok w nowy rok
6
Badanie BMI
Tabela do określania BMI
BMI to skrót z języka angielskiego ‘body mass index’, co tłumaczymy
jako wskaźnik masy ciała. Wskaźnik BMI (inaczej wskaźnik Queteleta II)
charakteryzuje relację pomiędzy masą ciała a wzrostem.
BMI to współczynnik powstały przez podzielenie masy ciała podanej
w kilogramach przez kwadrat wysokości podanej w metrach.
BMI =waga [kg]
wzrost x wzrost [m]
zdrowy krok w nowy rok
7
BMI u dzieci
Zasady liczenia BMI są zawsze te same, do obliczenia BMI potrzebujemy wzrost i waga dziecka.
Ważne jest że BMI nie liczy się dla dzieci poniżej 2 roku życia, wyniki jakie się uzyskuje są bardzo niedokładne.
Pamiętaj też, że wyniki BMI uzyskane po obliczeniu nie mogą służyć do interpretacji wagi według tabel dla dorosłych!
Spowodowane jest to dwoma czynnikami:
• zawartość „naturalnej” tkanki tłuszczowej zmienia sie wraz z wiekiem, szczególnie zaś w latach rozwoju i dojrze-
wania dziecka.
• zawartość tłuszczu w organizmie jest różna dla dziewczynek i chłopców. Badacze określili Percentyle, które (nie
wgłębiając się w ich sens matematyczny) określają poziomy różnych statusów wagi i tak:
• Niedowaga – poniżej 5-tego percentyla
• Normalna waga – od 5 do 85-tego percentyla
• Nadwaga – od 85 do 95-tego percentyla
• Otyłość – powyżej 95 percentyla
Zachowaj krytycyzm do wyników BMI. Nie mierzy on bowiem poziomu tłuszczu w organizmie. Jeżeli twoje dziecko
jest wysportowane i umięśnione to BMI kompletnie się nie sprawdzi. Zawsze możesz udać się do lekarza o poradę.
Podświetlane litery przestrzenne Kasetony reklamowe Tablice wolnostojące
projekt | wykonanie | montaż
www.pb-reklama.pl
[email protected] tel. +48 504 344 569
Dzięki naszym butom pragniemy rozpropagować zdrowy
styl życia mieszkańcom Szczecina, a także regionu. To Super
zabawa, a przy okazji wzmocnienie mięśni nóg, poprawa
równowagi i zwiększenie wytrzymałości.
Światło chemiczne to szeroki wachlarz produktów nadają-
cym każdej imprezie nowego szokującego wymiaru (świecące
słomki, świecące szkło użytkowe), co daje możliwość bezpie-
czeństwo przy powrotach do domu.
Serdecznie zapraszamy od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00-19.00 oraz w sobotę 10.00-15.00
tel. +48 508 506 324
Serdecznie zapraszamy do nowootwartego sklepu Oh!Szokujące gadżety przy ul. Monte Cassino 38.
Tylko u nas można kupić Buty Trampit oraz światło chemiczne.
ul. Dzierżonia 68a71-792 Szczecinkom. 602 725 707tel/fax. 91 426 98 22www.szkolaperkusji.pl
WWW.BUOY.COM
S T R O N Y I N T E R N E T O W EG R A F I K A I W Y D A W N I C T W A
W I Z U A L I Z A C J E 3 D
zarządzanie nieruchomościami
administrowanie lokalami mieszkalnymi i komercyjnymi
zarządzanie Wspólnotami Mieszkaniowymi
utrzymanie techniczne nieruchomości
L I c e n c j o n o Wa n y Z a r Z ą d c a n I e r u c h o M o ś c I
www.retra.pltel. 91 482 70 20
kom. + 48 604 502 939
zdrowy krok w nowy rok
12
Lekarz rodzinny, pielęgniarka środowiskowa i szkolnaKażde dziecko ma prawo do opieki lekarza rodzinnego
i pielęgniarki środowiskowej. Lekarz rodzinny przyj-
muje pacjentów w swoim gabinecie. W wyjątkowych
przypadkach, medycznie uzasadnionych, może od-
wiedzić chorego w jego domu.
Dziecko, które wyjechało na wakacje, może pójść do
„obcego” lekarza rodzinnego zawsze wtedy, gdy źle się
poczuje lub zachoruje.
Podobnie jak dorosły, dziecko także może zmienić le-
karza. Deklarację do nowego lekarza rodzinnego skła-
da, w imieniu dziecka, jego rodzic lub opiekun prawny.
Każdy pacjent może zmienić lekarza lub pielęgniarkę
dwa razy do roku. Za trzeci raz trzeba zapłacić 80 zł.
Opłaty nie pobiera się, jeśli ktoś zmienił lekarza, bo się
przeprowadził, lub gdy lekarz przeniósł się do innej
przychodni.
Lekarz rodzinny może skierować dziecko na badania,
do lekarza specjalisty lub do szpitala, na rehabilitację
leczniczą, a także do uzdrowiska; może także wystawić
mu receptę na leki.
Każde dziecko w wieku szkolnym, od klasy zerowej
w szkołach podstawowych, po ostatnią klasę szkoły
ponadgimnazjalnej, ma również zapewnioną opiekę
pielęgniarki szkolnej.
W poradni u specjalistyDzieci korzystają ze świadczeń opieki zdrowotnej na
takich samych zasadach, jak dorośli, tyle że muszą być
pod ich opieką. Jeśli są kierowane do lekarza specja-
listy, to mogą wybrać poradnię lub samego lekarza.
Muszą jednak pamiętać, że specjalistów od chorób
dziecięcych jest niewielu, jeśli więc zajdzie koniecz-
ność, będą musiały skorzystać z opieki lekarza dla
dorosłych.
Większość poradni jest czynnych trzy razy w tygodniu.
Przynajmniej raz w tygodniu lekarz specjalista przyj-
muje pacjentów przed południem, a co najmniej raz
w tygodniu po południu, między godz. 14 - 18.
Lekarz specjalista może skierować pacjenta na każde
badanie, które jest potrzebne, by się dowiedzieć, na co
pacjent choruje i jak trzeba go leczyć. To lekarz decydu-
je, co trzeba i można dla pacjenta zrobić. Skierowanie
musi być na piśmie, a lekarz musi wskazać pracownię
lub laboratorium, w którym można badanie wykonać.
Wtedy jest ono bezpłatne.
Skierowanie na badania kontrolne także wystawia le-
karz specjalista, u którego pacjent się leczy. Te badania
także są dla pacjenta bezpłatne.
Lekarz specjalista, który ma umowę z NFZ, ma obowią-
zek poinformować na piśmie lekarza rodzinnego, na
co pacjent choruje, jak jest leczony, jakie leki zostały
mu zapisane i kiedy musi przyjść na wizytę kontrolną.
Na podstawie takiego zaświadczenia lekarz rodzinny
może wypisywać choremu recepty przez cały wskaza-
ny przez specjalistę czas. To wygodniejsze dla pacjen-
ta, bo do lekarza rodzinnego ma prawie zawsze bliżej,
niż do specjalisty.
Skierowania nie trzeba mieć, gdy idzie się np. do den-
tysty, dermatologa, ginekologa, okulisty, onkologa lub
psychiatry.
zdrowy krok w nowy rok
14
Opieka stomatologicznaKażde dziecko może wybrać dentystę, u którego chce
leczyć zęby. Najlepiej by było, gdyby zęby nie choro-
wały. Dlatego lepiej nie czekać, aż któryś zacznie boleć,
tylko regularnie chodzić na badania lekarskie. A przede
wszystkim - myć zęby chociaż dwa razy dziennie i płu-
kać jamę ustną po każdym posiłku .
W gabinecie dentystycznym bezpłatne dla pacjenta są
tak zwane gwarantowane świadczenia stomatologicz-
ne, wykonywane z użyciem gwarantowanych mate-
riałów stomatologicznych - ich wykaz określa minister
zdrowia.
Pacjentom przysługują między innymi:
• badanie lekarskie stomatologiczne z instrukta-
rzem higieny jamy ustnej jeden raz w okresie 12
miesięcy
• badanie lekarskie kontrolne trzy razy w okresie 12
miesięcy
• zdjęcie zębowe wewnątrzustne, do dwóch zdjęć
w okresie 12 miesięcy - w powiązaniu z gwaranto-
wanym świadczeniem stomatologicznym
• znieczulenie miejscowe powierzchniowe lub na-
siękowe - w powiązaniu z gwarantowanym świad-
czeniem stomatologicznym
• znieczulenie przewodowe wewnątrzustne - w po-
wiązaniu z gwarantowanym świadczeniem stoma-
tologicznym
• leczenie próchnicy powierzchniowej
• opatrunek leczniczy na zębie stałym
• całkowite opracowanie i odbudowa ubytku zęba –
do trzech powierzchni
• usunięcie złogów nazębnych jeden raz w okresie
12 miesięcy
• usunięcie zęba jedno - i wielokorzeniowego
• założenie opatrunku chirurgicznego
Pacjentowi, który zgłasza się z bólem, świadczenia gwarantowane udzielane są w dniu zgłoszenia.
dodatkowe świadczenia dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia
Dzieciom i młodzieży do ukończenia 18 roku życia
przysługują dodatkowo m.in.:
• leczenie próchnicy powierzchniowej
• zabezpieczenie bruzd zębów szóstych lakierem
szczelinowym - 1 raz do ukończenia 7 roku życia
• impregnacja zębiny zębów mlecznych
• opatrunek leczniczy w zębie mlecznym
zdrowy krok w nowy rok
15
• lakierowanie wszystkich zębów stałych nie czę-
ściej niż 1 na kwartał
• całkowite opracowanie i odbudowa ubytku zęba
mlecznego
• kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa w zę-
bach stałych
• opatrunek leczniczy w zębie stałym
• całkowite opracowanie i odbudowa ubytku zęba
na 1 powierzchni, na 2 powierzchniach;
• całkowite opracowanie i odbudowa rozległego
ubytku zęba na 2 powierzchniach, na 3 powierzch-
niach;
• leczenie endodontyczne (kanałowe) zęba z wy-
pełnieniem 2 kanałów i 3 kanałów; nie obejmuje
opracowania i wypełnienia ubytku korony zęba
• leczenie endodontyczne (kanałowe) zęba z zaka-
żonymi kanałami z wypełnieniem 2 kanałów zęba;
nie obejmuje opracowania i wypełnienia ubytku
korony
• usunięcie złogów nazębnych – nie częściej niż je-
den raz na 6 miesięcy w obrębie całego uzębienia
Leczenie ortodontyczne wad zgryzu u dzieci
Leczenie ortodontyczne wad zgryzu obejmuje m.in.
• badanie lekarskie stomatologiczne z instruktażem
higieny jamy ustnej jeden raz w okresie 12 miesię-
cy
• badanie lekarskie kontrolne- trzy razy w okresie 12
miesięcy
• badanie lekarza specjalisty z krótką pisemną oce-
ną i wskazaniami diagnostyczno-terapeutycznymi
dla lekarza prowadzącego, bez powiązania z inny-
mi świadczeniami gwarantowanymi
• zdjęcie pantomograficzne wraz z opisem – jeden
raz w trakcie całego leczenia ortodontycznego
• zdjęcie cefalometryczne jeden raz w trakcie całe-
go leczenia ortodontycznego, w uzasadnionym
przypadku
• korekcyjne szlifowanie zębów
• leczenie aparatem ortodontycznym ruchomym,
jednoszczękowym i dwuszczękowym, do ukoń-
czenia 12 roku życia; kontrola wyników leczenia
aparatem ortodontycznym ruchomym nie czę-
ściej niż dwanaście razy w ciągu 12 miesięcy, do
ukończenia 13 roku życia; naprawa aparatu orto-
dontycznego wykonanego w ramach świadczeń
gwarantowanych raz w roku do ukończenia 13
roku życia; nie przysługuje wymiana i naprawa
aparatu uszkodzonego w wyniku nieprawidłowe-
go użytkowania
• proteza dziecięca częściowa i całkowita
Profilaktyczne świadczenia dla dzieci do ukończenia 6 roku życia
• ocena stanu uzębienia za pomocą wskaźnika in-
tensywności próchnicy PUW * dla zębów mlecz-
nych i stałych
• kontrola higieny jamy ustnej
• profilaktyka profesjonalna próchnicy , w tym profi-
laktyka fluorkowa przy braku przeciwwskazań
• ocena stanu morfologicznego i funkcji żucia
• zastosowanie działań zapobiegających wadom
zgryzu – profilaktyka ortodontyczna
PUW* - suma zębów z próchnicą, usuniętych z powodu
próchnicy, wypełnionych z powodu próchnicy
osoby niepełnosprawne
Dzieciom i młodzieży niepełnosprawnym do ukoń-
czenia 16. roku życia przysługują, jeżeli wynika to ze
wskazań medycznych, kompozytowe materiały świa-
tłoutwardzalne do wypełnień oraz znieczulenie ogól-
ne przy wykonywaniu świadczeń gwarantowanych.
Znieczulenia nie podaje się podczas pierwszej wizyty
dziecka niepełnosprawnego, do ukończenia przez nie
6. roku życia.
zdrowy krok w nowy rok
16
Leczenie uzdrowiskoweSkierowanie na leczenie uzdrowiskowe wysta-
wia lekarz, który ma umowę z NFZ. Bierze on pod
uwagę aktualny stan zdrowia pacjenta, wskazania
i przeciwwskazania.
Do skierowania lekarz dołącza aktualne wyniki pod-
stawowych badań, wykonanych na zlecenie i koszt
kierującego:
• badania dla dzieci: OB., morfologia, mocz, badanie
kału na obecność jaj pasożytów (ważne w dniu
wyjazdu dziecka do uzdrowiska)
Skierowania na leczenie uzdrowiskowe dzieci trakto-
wane są jako priorytetowe, poza kolejnością.
Dzieci i młodzież do 18 roku życia nie wnoszą opłat
za leczenie w sanatorium i szpitalu uzdrowisko-
wym. Z opłat zwolnione są także dzieci o znacznym
stopniu niepełnosprawności oraz dzieci upraw-
nione do renty rodzinnej. Leczenie w sanatorium
uzdrowiskowym dla dzieci trwa 21 dni, leczenie
w szpitalu uzdrowiskowym dla dzieci trwa 27 dni.
Dzieci w wieku od 3 do 6 lat mogą być kierowane na
leczenie uzdrowiskowe same lub pod nadzorem rodzi-
ca lub opiekuna prawnego. Leczenie dzieci jest bez-
płatne, natomiast rodzice lub opiekun ponoszą pełną
odpłatność za pobyt w zakładzie uzdrowiskowym.
Dzieci uczęszczające do szkoły podstawowej lub gim-
nazjum kierowane są na leczenie uzdrowiskowe przez
cały rok, natomiast młodzież szkół ponadgimnazjal-
nych - w okresie wolnym od nauki.
Uzdrowiskowe leczenie ambulatoryjne dla dzieci
trwa od 6-18 dni zabiegowych; w przypadku lecze-
nia uzdrowiskowego w trybie ambulatoryjnym pa-
cjenci ponoszą koszty pobytu, we własnym zakresie
zapewniając sobie zakwaterowanie i wyżywienie. NFZ
finansuje zabiegi.
W uzdrowisku dzieci mogą leczyć choroby dróg od-
dechowych dolnych (pulmonologia) i górnych (laryn-
gologia), choroby endokrynologiczne, kardiologiczne,
choroby krwi i układu krwiotwórczego (hematologia),
naczyń obwodowych, nerek i dróg moczowych (nefro-
logia i urologia), choroby oka i przydatków oka, orto-
pedyczno - urazowe, reumatologiczne, choroby skóry,
układu nerwowego (neurologia), układu trawienia
(gastroenterologia, hepatologia), cukrzycę (diabetolo-
gia), narząd ruchu, osteoporozę i otyłość.
Aktualizowany wykaz miejsc udzielania świadczeń
znajduje się na stronie internetowej Zachodniopo-
morskiego Oddziału NFZ, w zakładce Dla Pacjenta.
Leczenie cukrzycy za pomocą pompy insulinowejDzieciom chorym na cukrzycę typu I Narodowy Fun-
dusz Zdrowia finansuje pompę insulinową. Jest to nie-
wielkie urządzenie przeznaczone do ciągłego poda-
wania insuliny do tkanki podskórnej, z której wchłania
się ona do krwioobiegu. Bezpłatne dla pacjenta jest
także oprzyrządowanie pompy (wkłucia), wydawane
na zlecenie lekarza specjalisty pediatrii lub lekarza
specjalisty diabetologii.
www.nfz-szczecin.pl
Siedziba ZOW NFZ
71-470 Szczecin, ul. Arkońska 45
tel. 91 425 10 00 faks 091 425 11 88
Całodobowy tel. informacyjny Tel-Med Szczecin
tel. 91 46 45 045
22
Senior i wnuk. Ćwiczenia na powietrzu.
Wnuk powinien: • mieć buteleczkę wody lub soku• być ubrany „na cebulkę” aby w zależności
od warunków pogodowych uniknąć przegrzania lub wychłodzenia • naśladować ruchy bawiącego się seniora• pomagać seniorowi w noszeniu i przygotowywaniu sprzętu (kijów do
ćwiczeń) – to niezwykle odpowiedzialne zadanie!• próbować sam wyregulować wysokość kijów, zapiąć paski rękawiczek
Senior powinien:• zabierać na dłuższe spacery czy wycieczki mały plecak
z prowiantem i wodą dla siebie i swojego wnuka• pamiętać o zabezpieczeniu ostrych grotów gumowymi
nakładkami na czas zabawy z wnukiem • pamiętać, że dziecko chętnie uczestniczy we współzawod-
nictwie i angażuje się emocjonalnie w odniesiony sukces• wiedzieć o tym że małe dzieci szybciej się męczą ale też
szybciej regenerują po wysiłku niż osoby starsze
• podczas zabaw dozować wysiłek tak, aby narastał stopniowo
Materiał edukacyjny programu profilaktycznego „Aktywny Senior - Uśmiechnięty Wnuk”, oprac. fizjoterapeuci SPONDYLUS.
Senior i wnuk. Ćwiczenia w domu.
Senior i wnuk. czym się różnią?• Senior wykonuje mniejszą ilość powtórzeń, wnuk
– większą.• Dłuższe przerwy między ćwiczeniami dla senio-
rów.• Podczas zabawy aktywizującej senior powinien
uważać, aby się nie przemęczyć.• Podczas ćwiczeń wymagających rozciągliwości ta-
śmy Thera-Band uczestnik rozciąga ją na tyle, na ile pozwala mu zakres ruchu w stawie (starsze osoby posiadają mniejszy zakres ruchu, niż dzieci).
Senior i wnuk. W czym są podobni?
• Kolor taśmy Thera-Band dobieramy adekwatnie do wieku, a przede wszystkim w zależności od sprawności fizycznej.
• Zwracamy szczególną uwagę na wykonanie ćwi-czeń oddechowych – dwukrotnie dłuższy wydech.
• Podczas ćwiczeń dbamy o poprawność ich wyko-nywania (powoli, ale dokładnie) oraz o utrzymy-wanie prawidłowej postawy.
• Piłki rehabilitacyjne dobieramy adekwatnie do
wzrostu.
Potrzebujemy: Piłki rehabilitacyjne, kije, taśma
thera-band, balony
cel ćwiczeń: Wzmacnianie mięśni posturalnych,
utrzymanie prawidłowej postawy ciała, wzmacnianie
mięśni kończyn dolnych i górnych.
23
Ćwiczenie 1: Balon na uwięziStajemy naprzeciwko, twarzami do siebie, w lekkim rozkroku. Każdy trzyma w dłoni nadmuchany balon. Podrzucając go do góry dmuchamy tak, aby nasz balon nie spadł na podłogę.
Ćwiczenie 4: Jak na grzbiecie koniaSiedzimy na piłce rehabilitacyjnej, nogi w lekkim rozkroku, stopy oparte o podłoże, dłonie leżą na udach. Prostujemy prawą nogę w stawie kolanowym naprzemiennie z lewą nogą. Podczas ćwiczenia zwracamy uwagę na utrzymanie prostych pleców oraz równowagi. Ilość powtórzeń dla seniora: 5-10 razy, dla wnuka: 10-15 razy.
Ćwiczenie 2: Zabawa aktywizująca „Motylki”Wyobrażamy sobie, że jesteśmy motylkami i poruszamy skrzydełkami (ugięte w łok-ciach ramiona). W tej pozycji biegamy po pokoju.
Ćwiczenie 5: Rościąganie taśmy Thera-BandStoimy prosto. Pod stopami oraz w dłoniach – taśma Thera-Band. Podciągamy taśmę do góry jak najwyżej, powracamy do pozycji wyjściowej. Ilość powtórzeń dla seniora: 5-10 razy, dla wnuka: 10-15 razy.
Ćwiczenie 3: Rajdowi kierowcyTrzymamy w dłoniach kijki, wykonujemy ruch kierownicy raz w prawo, raz w lewo. Ilość powtórzeń dla seniora: 5-10 razy, dla wnuka: 10-15 razy.
Ćwiczenie 6: Spacerek z taśmąTrzymamy w dłoniach kijki, wykonujemy ruch kierownicy raz w prawo, raz w lewo. Ilość powtórzeń dla seniora: 5-10 razy, dla wnuka: 10-15 razy.
ĆWIczenIa W dOMu
Ćwiczenie 1: Balansowanie kijem na dłoniBalansujemy kijem pionowo ustawionym na dłoni, starając się utrzymać go w tej pozy-cji. Po wykonaniu zmieniamy rękę ćwiczącą. Dla bezpieczeństwa ćwiczymy z nałożoną
na ostry koniec gumową nakładką.
Ćwiczenie 4: CiuchciaPozycja wyjściowa: stoimy jeden za drugim w odległości jednego kroku. Podajemy sobie kije chwytając ich przeciwległe końce (na ostrych końcówkach kijów – gumowe nakład-ki). Osoba stojąca z tyłu nadaje rytm, tempo oraz mówi z której nogi zaczyna maszerować osoba z przodu, staramy się utrzymać naprzemienny ruch prawa ręka – lewa noga tak, jak podczas zwyczajnego marszu. W takim ustawieniu maszerujemy wspólnie odcinek 50 m i zamieniamy się rolami
Ćwiczenie 2: BoksowanieImitujemy boksowanie rękami z kijami trzymanymi w zaciśniętych pięściach. Ćwiczenie wykonujemy min. 20 razy.
Ćwiczenie 5: Zamiana miejscPozycja wyjściowa: stoimy twarzą do siebie w odległości jednego kroku, trzymając pra-wą ręką przed sobą kij, pionowo wsparty o podłoże (nie wbijamy kija). Na umówiony sygnał puszczamy kij i szybko zamieniamy się miejscami aby chwycić kij współćwiczą-cego. Po kilku powtórzeniach zmieniamy rękę trzymającą kij. Chcąc utrudnić wykona-nie ćwiczenia – zwiększamy odległość np. o pół kroku.
Ćwiczenie 3: Przekładanie kija pod kolanemPrzekładamy kije naprzemiennie pod prawym i lewym kolanem. Kije trzymamy razem. Wykonujemy to ćwiczenie min. 10 razy na każdą nogę.
Ćwiczenie 6: StretchingPozycja wyjściowa: wykrok lewą nogą - palce stóp zadarte, wsparcie na kijach. Powoli obniżamy sylwetkę, rozciągając tylną część uda i okolice dołu podkolanowego. Wytrzymujemy ok. 15 s., zmieniamy nogę i powtarzamy ćwiczenie (wykonujemy z wyczuciem).
ĆWIczenIa na POWIeTrzu
25
26
27
zdrowy krok w nowy rok
28
Podaj to, co najlepszeZnakomite hasło reklamowe firmy Tchibo powinno
w naszym życiu być jak najczęściej stosowane i prakty-
kowane w wielu ważnych jego obszarach. Ale przejdź-
my do kwestii dla wielu z nas w życiu najważniejszej,
czyli do kwestii naszych dzieci.
W trosce o nie jesteśmy wstanie zrobić wszystko to,
co jest dla nich najlepsze. Kiedy się urodzą, kupujemy
ładne ubrania, markowe odżywki. Nieco później za-
wozimy do przedszkoli, kierujemy do jak najlepszych
szkół, wysyłamy na dodatkowe zajęcia, tymczasem
wspólnie spędzanego czasu jest coraz mniej. Jedną
z najważniejszych dziedzin, jaką jest ich dbałość o ich
odpowiednie odżywianie, powierzamy żywieniu zbio-
rowemu i innym. Pół nieszczęścia, jeżeli jest to szkolna
stołówka, ale niestety, bardzo często zastępuje ją „wy-
godny” fast food, z którego sami też często korzystamy.
A taki scenariusz to prosta droga do poważnych i nie-
bezpiecznych w swoich konsekwencjach problemów
ze zdrowiem. W ostatnich kilkudziesięciu latach upo-
wszechnił się właśnie taki styl życia. Jego konsekwen-
cje to nadciśnienie tętnicze i zaawansowana miażdży-
ca, rozpoznawane się już u 10-letnich dzieci!
Cukrzyca, otyłość, zespół metaboliczny i choroby
układu krążenia, dawniej praktycznie niewystępujące
u młodych osób, teraz niestety zajęły trzecie miejsce
wśród przyczyn zgonów u dzieci poniżej piętnaste-
go roku życia. Analiza tych nieszczęść praktycznie za-
wsze wskazuje na błędy nabyte w dzieciństwie, a wy-
nikające z lekceważenia zasad poprawnego żywienia.
Problem potęguje fakt, że większość rodziców nie za-
uważa nadmiernej masy ciała u swoich dzieci. Dotyczy
to 1/3 matek i 50% ojców.
Tym czasem wczesne rozpoznanie
zagrożenia i zmiana sposobu odżywiania
na właściwy, połączone ze zwiększeniem
aktywności fizycznej, bardzo szybko i
radykalnie obniżają ryzyko wystąpienia
cukrzycy i chorób układu krążenia w życiu
dorosłym.
Jeśli naprawdę chcecie dać swoim dzieciom to, co
najlepsze, to sprawcie aby jego młody organizm regu-
larnie otrzymywał wszystkie wartościowe i potrzebne
składniki pokarmowe.
Każdy z nas dobrze wie jakie konsekwencje może spo-
wodować w silniku jego samochodu zatankowanie go
paliwem zanieczyszczonym lub o niskiej jakości. Czę-
sto troszczymy się o nasze pojazdy znacznie bardziej
niż o siebie i swoich bliskich.
Możemy mieć wiele sygnałów świadczących, że nasze
dziecko jest nieodpowiednio odżywione. Pierwszy
i najbardziej czytelny to nadmierna masa ciała dziecka.
Ale są też liczne inne jak: nadmierna senność – apatia,
wzmożona pobudliwość (ADHD), agresywne zacho-
wanie, gorsze postępy w nauce. Wszystkie te sygnały
mogą być spowodowane nieodpowiednim odżywia-
niem. Nie wolno ich lekceważyć. I może tak być, że po
wywiadówce w szkole pretensje, zamiast do dziecka,
powinniśmy mieć do siebie samych.
Zdrowe odżywianie nie oznacza też tego, że musi być
ono kosztowne, wymaga jednak przeznaczenia na
jego przygotowanie (deficytowego dla wielu z nas)
czasu. Jednak warto podjąć ten trud, bo gra toczy się
o bardzo wysoką stawkę. O to mianowicie, aby na-
sze dziecko w swoim dorosłym życiu było zdrowym,
sprawnym fizycznie i intelektualnie człowiekiem i dzię-
ki temu lepiej niż inni będzie radziło sobie w rzeczywi-
stości. Tej, w jakiej przyjdzie mu żyć.
zdrowy krok w nowy rok
29
nutrigenomika – pozwala precyzyjnie ustalić, co jeść i ile oraz czego unikać.Nutrigenomika – to nowa dziedzina nauki, związana
z genetyką pozwalająca precyzyjnie określić, jak dany
rodzaj pokarmu wpływa na nasz organizm i chociaż
w 99,9% wszyscy posiadamy podobny zestaw genów,
to jednak każdy z nas jest niepowtarzalny. Celem ba-
dania genetycznego jest taki dobór diety ustalonej tą
metodą, by stanowiła ona lek dla danej osoby. Tak jak
genetyka, nutrigenomika jest bardzo młodą nauką, ale
niezwykle dynamicznie rozwijającą się. Ma już wielkie
osiągnięcia w diagnostyce medycznej i skutecznym
leczeniu wielu chorób dietozależnych za pomocą in-
dywidualnie dobranych zaleceń.
Opracowując taką spersonalizowaną dietę, eliminuje
się z niej te składniki, które nasilają lub wywołują obja-
wy choroby. Wynika to z rosnących możliwości bada-
nia genomu, umożliwiających dobieranie składników
pokarmowych w zgodzie z naszym osobniczym DNA.
To przełom w diagnostyce i przyszłość w leczeniu, ale
także w utrzymaniu zdrowia w dobrej kondycji, aż do
późnej starości.
Często nie wiemy co nam szkodzi i na co możemy so-
bie pozwolić. Zdarza się, że organizm „długo toleruje”
ignorowanie jego faktycznych potrzeb. Przez czas pe-
wien może nawet nie dawać nam żadnych sygnałów
ostrzegawczych, ale wszystko do czasu. W którymś
momencie „buntuje się” i mamy nowego chorego. Dla-
tego warto cyklicznie robić sobie badania okresowe
i zdążyć z interwencją przed ujawnieniem się alarmu.
Diagnostyka oparta na badaniu wybranych genów po-
zwala (znacznie precyzyjniej niż inne dotychczasowe
metody) określić predyspozycje metaboliczne danej
osoby. Takie badanie określa nam „profil żywieniowy”
badanej osoby raz na całe jej życie. Diagnoza jest po-
zbawiona uogólnień, przypuszczeń. Otrzymujemy
bardzo konkretne wskazania, których przestrzeganie
pozwoli przebadanej osobie uniknąć trudności z po-
wrotem do właściwej masy ciała, a wprowadzenie za-
leceń radykalnie zmniejszy ryzyko zachorowania na
wiele chorób cywilizacyjnych. Już dzisiaj szczecińska
firma dietetica daje możliwość zbadania genu FTO,
„sygnalizującego” predyspozycje do otyłości.
Otyłość jest chorobą wielogenową (co oznacza, że
wpływ na jej rozwój ma więcej niż jeden gen), to jed-
nak gen FTO (Fatt Mass and Obesity Associated Gene)
w sposób niekwestionowany wyróżnia się na tle in-
nych genów swoją siłą predysponowania do otyłości.
Zdaniem bardzo wielu naukowców to głównie zmiany
w budowie tego genu tłumaczą, dlaczego niektórzy
ludzie są bardziej skłonni do tycia niż inni.
Udowodniono, że osoby noszące wariant genu FTO,
„sygnalizujący” informację o „wysokim stopniu” ryzyka
otyłością, ważą średnio o 3 kg więcej niż osoby będące
nosicielami kopii „niskiego ryzyka”. Główny wysiłek za-
pobiegania otyłości musi odnosić się do dostarczania
prawidłowej ilości kalorii w diecie oraz dostarczania
codziennej „porcji” ruchu, jednak wczesne wykrycie
predyspozycji do otyłości może nam pomóc włączyć
odpowiednie działania zaradcze, sprawiające, że do
niej nie dojdzie.
Szczególnie ważne jest więc jak najwcześniejsze usta-
lenie czy dziecko posiada właśnie ten wariant zmuto-
wanego genu FTO, czyli wariantu z „wysokim stopniem
ryzyka”.
co powinniśmy zrobić dowiadując się, że nasze dziecko jest nosicielem wa-riantu a genu – FTo?
Podjąć działania. Jest to ważna informacja, dlatego
wprowadzenie zaleceń dietetycznych sprawi, że dziec-
ko będzie się normalnie i zdrowo rozwijało, w niczym
nie ustępując swoim rówieśnikom. Musi jednak wie-
dzieć o potrzebie wyeliminowania lub poważnego
ograniczenia spożywania niektórych produktów.
Świadomość, w powiązaniu z odpowiednio skom-
ponowanym i urozmaiconym sposobem odżywiania
spowoduje, że dziecko będzie miało doskonale zbi-
lansowaną i dostosowaną do potrzeb rozwijającego
zdrowy krok w nowy rok
30
się organizmu dietę, a posiłki będą urozmaicone
i smaczne.
Co uzyskamy? Zaszczepimy w dziecku metody
właściwego sposobu odżywiania się. To z kolei,
w połączeniu ze zwiększoną aktywnością fizyczną,
obniży ryzyko powstania chorób metabolicznych do
poziomu statystycznego, co w przypadku osób z tak
zmutowanym wariantem genu FTO jest osiągnięciem
nadzwyczajnym.
nasze dziecko interesuje się sportem. W jakiej dyscyplinie ma szansę na sukces. Analiza genu ACTN3 pozwala odpowiedzieć na to
pytanie, wskazując czy jesteśmy naturalnie predys-
ponowani do zawodów sprinterskich i siłowych, czy
też mamy większe szanse w dyscyplinach wytrzyma-
łościowych. Naszą pomoc w diagnostyce genetycznej
powiązanej z żywieniem człowieka, oferujemy również
osobom dorosłym.
Więcej na naszej stronie www.dietetica.com.pl
Jeśli po tej porcji informacji pojawi się u Państwa reflek-
sja i dojdziecie do wniosku, że warto dla siebie i swoich
najbliższych zrobić badania, być może zmienić nieco
styl życia, zwiększyć aktywność fizyczną, to wspaniale,
bo na to nigdy nie jest za późno. Taka decyzja to szan-
sa na to, aby być ze sobą dłużej, ciesząc się przy tym
dobrym zdrowiem. Chętnie pomożemy Państwu taki
cel osiągnąć.
dr hab. n. med. Prof. PUM Ewa Stachowska
biochemik i specjalista z dziedziny żywienia człowieka
To, co dajesz dziecku do jedzenia jest zalążkiem
albo dobrego zdrowia, albo choroby …
dr Gerhard Schmitt
zdrowy krok w nowy rok
34
Profilaktyka chorób odtytoniowych - wprowadzenie
Do priorytetowych działań w dziedzinie profilakty-
ki chorób i promocji zdrowia prowadzonych przez
Państwową Inspekcję Sanitarną wśród dzieci i star-
szej młodzieży szkolnej na terenie woj. zachodnio-
pomorskiego, należy profilaktyka używania sub-
stancji psychoaktywnych, w tym palenia tytoniu.
Istotne są tu działania zmierzające do ograniczenia
zachowań ryzykownych i kształtowanie postaw
zdrowotnych już wśród przedszkolaków,
a następnie uczniów szkół podstawowych
i gimnazjalnych.
W tym celu opracowano dostosowa-
ne do możliwości psychospołecznych
dzieci przedszkolnych oraz młodszych
i starszych uczniów, programy eduka-
cyjne poświecone profilaktyce chorób
odtytoniowych. Nauczyciele, którzy decy-
dują się na realizację programu otrzymują z Po-
wiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej wsparcie
w formie materiałów edukacyjnych i merytorycznego
szkolenia.
Partnerami Państwowej Inspekcji Sanitarnej w reali-
zacji tych programów jest Ministerstwo Edukacji Na-
rodowej oraz Stowarzyszenie na Rzecz Dzieciństwa
Wolnego od Tytoniu.
Do najpoważniejszych problemów związanych z pale-
niem tytoniu w Polsce należy obniżający się wiek dzie-
ci eksperymentujących z papierosami, z których część
zostaje stałymi palaczami, nie zmniejszająca się liczba
palących młodych kobiet, w tym będących w ciąży
oraz osób palących w obecności dzieci.
Programy edukacyjne dotyczące profilaktyki chorób
odtytoniowych cieszą się dużym uznaniem wśród
nauczycieli, gdyż zawierają gotowe scenariusze po-
zwalające na ciekawe prowadzenie zajęć.
Program „nie pal przy mnie proszę” Skierowany do uczniów klas I-III szkół podstawowych.
Koordynatorami realizacji programu na terenie Szcze-
cina są pracownicy Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Pro-
mocji Zdrowia, Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemio-
logicznej w Szczecinie. Dziecko w tym wieku pozostaje
wciąż pod dużym wpływem rodziców lub opiekunów,
jednak jako uczeń staje się uczestnikiem życia
w społeczności szkolnej. Poznaje normy obo-
wiązujące w grupie rówieśniczej i zaczyna
w niej pełnić określoną rolę. Uczniowie
klas młodszych, jeśli jeszcze nie sięgają
po pierwszego papierosa, mogą po-
przez modelowanie społeczne utwier-
dzić się w przekonaniu, że palenie pa-
pierosów świadczy o dorosłości i ułatwia
przynależność do grupy starszych kolegów.
Program ma na celu kształtowanie
u dzieci świadomej umiejętności radzenia sobie
w sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich pa-
pierosy i uświadamia, że czynne palenie tytoniu jest
szkodliwe dla zdrowia, a także uwrażliwia dzieci na
szkodliwość biernego palenia. W scenariuszach zajęć
proponuje aktywizujące metody pracy wychowawczej
z dziećmi.
Program składa się z wprowadzenia do problema-
tyki palenia tytoniu oraz z 5 następujących zajęć
warsztatowych:
Zajęcia 1. Co to jest zdrowie (planowany re-
zultat: zintegrowanie grupy, uporządkowanie
i poszerzenie wiadomości na temat zdrowia) .
Zajęcia 2. Od czego zależy nasze zdrowie? (planowany
Wybrane programy edukacyjne Państwowej Inspekcji Sanitarnej kierowane do dzieci z kl. I-III szkół podstawowych
zdrowy krok w nowy rok
35
rezultat: kształtowanie postaw odpowiedzialności za
własne zdrowie).
Zajęcia 3. Co i dlaczego szkodzi zdrowiu? (planowa-
ny rezultat: uświadomienie dzieciom, że same mogą
unikać szkodliwych dla zdrowia sytuacji. Przekazanie
informacji o biernym paleniu).
Zajęcia 4. Co robić gdy moje zdrowie jest zagrożone?
(planowany rezultat: wykształcenie u dzieci postawy
gotowości do radzenia sobie w sytuacjach, gdy ich
zdrowie jest zagrożone).
Zajęcia 5. Nie pal przy mnie, proszę (planowany re-
zultat: wykształcenie postawy obrony przed biernym
paleniem. Zdobycie przez dzieci umiejętności radze-
nia sobie w sytuacjach, gdy inni ludzie palą przy nich
papierosy). Do realizacji programu wykorzystywany
jest poradnik „Nie pal przy mnie, proszę”
W województwie zachodniopomorskim
w roku szkolnym 2011/12 zakończyła
się realizacja II edycja tego programu,
którą realizowało 268 szkół podstawo-
wych, co stanowi 57% szkół podsta-
wowych woj. zachodniopomorskiego.
Program realizowany był przez 19161
uczniów klas I-III szkół podstawowych,
5043 rodziców i opiekunów dzieci. Dodatkowo
w w/w przedsięwzięciu brało udział 55 uczniów klas
„0”, 249 uczniów klas IV-VI, oraz 38 dzieci uczęszczają-
cych do świetlic socjoterapeutycznych.
Profilaktyka chorób jamy ustnej - wprowadzenie
Innym programem edukacyjnym skierowanym do
dzieci klas I-III jest program edukacyjny opracowany
przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną
w Szczecinie pt. „Zdrowy Uśmiech”. Program jest reali-
zowany przy współpracy z Urzędem Miasta Szczecin.
Próchnica jako choroba zakaźna stanowi niezwykle
istotny problem dla zdrowia jamy ustnej, zarówno dzie-
ci jak i dorosłych. Niewiele osób zdaje sobie sprawę,
że znajduje się ona w jednej grupie chorób, z chorobami
układu krążenia czy cukrzycą, ponieważ również wyni-
ka z niewłaściwego stylu życia człowieka.
Dotyka 97% ludności w każdym wieku. Próchnica
w zębach mlecznych jest bardzo powszechna. Proces
jej powstawania najczęściej rozpoczyna się już około
pierwszego roku życia dziecka, a jego nasilenie rośnie
wraz z wiekiem dziecka. Zaniedbanie zębów dotknię-
tych próchnicą w wieku dziecięcym, prowadzi do
przedwczesnego wypadania zębów mlecznych, czego
skutkiem są zaburzenia mowy, uszkodzenia narządu
żucia oraz do nieprawidłowego zgryzu. Powstawanie
próchnicy u dzieci ma charakter wieloprzyczynowy.
Celem profilaktyki próchnicowej jest utrzymanie ży-
wych i zdrowych zębów do okresu starości.
Aby zminimalizować dynamikę rozwoju procesu
choroby próchnicowej należy: prowadzić sku-
teczną higienę jamy ustnej, kontrolować
dietę, używać pasty do zębów z fluorem,
stosować środki antyseptyczne, które
wstrzymują proces rozwoju zmian.
Mineralizacja zębów
mlecznych następuje już
w okresie prenatalnym w 4 miesiącu ciąży,
a dla zębów stałych około 6 roku życia z cze-
go jasno wynika, iż profilaktyka próchnicowa winna
mieć początek już w okresie przedurodzeniowym.
Prawidłowo i systematycznie prowadzona higiena
jamy ustnej jest jednym z najistotniejszych sposobów
w profilaktyce próchnicowej. Właściwe i regularne
stosowanie zabiegów higienicznych w jamie ustnej,
zmniejsza występowanie próchnicy nawet o 30- 40%.
Pasta do zębów oprócz działania higienicznego, po-
winna spełniać również zadanie profilaktyczne.
Program „Zdrowy uśmiech”
Adresowany jest do uczniów klas I szkół podstawo-
wych. Celem programu jest zapobieganie próchni-
cy zębów wśród dzieci, kształtowanie umiejętności
i utrwalenie nawyku codziennego mycia zębów
oraz podniesienie wśród dzieci odpowiedzialności
zdrowy krok w nowy rok
36
za higienę jamy ustnej, a także zachęcanie rodziców
do współdziałania z dziećmi na rzecz prawidłowej hi-
gieny jamy ustnej. Autorami i koordynatorami realizacji
programu na terenie Szczecina są pracownicy Oddzia-
łu Oświaty Zdrowotnej i Promocji zdrowia Powiatowej
Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie.
Realizatorami programu w szkołach są wychowawcy
klas I, nauczyciele nauczania początkowego, pielę-
gniarki szkolne. Zadaniami realizowanymi w trakcie
trwania programu są: przekazywanie wiedzy nt. higie-
ny jamy ustnej, szkodliwości niewłaściwych nawyków
żywieniowych, sposobów zapobiegania próchnicy
i chorobom przyzębia, prowadzenie pokazów pra-
widłowego szczotkowania zębów, przeprowadzanie
ćwiczeń szczotkowania zębów.
W szkołach objętych programem prze-
prowadzane są zajęcia edukacyjne na
bazie materiałów edukacyjnych z lat
poprzednich – scenariuszy zajęć, prze-
wodnika dla nauczycieli oraz filmu
edukacyjnego.
Uczestnikami programu
w roku szkolnym 2011/2012 były dzie-
ci klas I szkół podstawowych na terenie
miasta Szczecina. Ogółem 1000 uczniów z klas
I co stanowi 33 % wszystkich uczniów z klas I (3049
uczniów klasach I w 43 szkołach podstawowych
w powiecie) z 12 placówek , co stanowi 28% placówek,
Każdy uczeń otrzymał pakiet: szczoteczka + pasta do
zębów. Materiały zostały sfinansowane przez Urząd
Miasta Szczecin.
W szkołach biorących udział w programie przeprowa-
dzono cykl szkoleń dotyczących prawidłowego dba-
nia o higienę jamy ustnej oraz naukę prawidłowego
szczotkowania zębów. Pielęgniarki medycyny szkolnej
oraz nauczyciele nauczania początkowego kontynu-
owały realizację programu organizując w trakcie roku
szkolnego liczne konkursy plastyczne oraz przedsta-
wienia teatralne z udziałem dzieci.
Ponadto w następujących szkołach podstawo-
wych koordynatorzy szkolni zorganizowali kon-
kursy plastyczne: SP nr 10 przy ul. K. Królewicza
– łącznie 46 uczniów, SP nr 69 przy ul. Zamoyskie-
go – łącznie 104 uczniów, SP nr 47 przy ul. Jagiel-
lońskiej 59 – łącznie 75 uczniów, SP nr 1 przy al.
Piastów 6 – łącznie 80 uczniów, SP Specjalna nr 67
ul. Wielkopolska – łącznie 15 uczniów, SP nr 54 przy
ul. Obr. Stalingradu 14 – razem 90 uczniów, SP nr 7 ul.
Złotowska – łącznie 150 uczniów, SP nr 68 przy ul. Za-
kole 1a – razem 80 uczniów, SP nr 74 ul. Seledynowa
– łącznie 150 uczniów, SP nr 12 ul. F. Szarego – łącznie
70 uczniów, SP nr 5 ul. Kr. Jadwigi – łącznie 60 uczniów,
SP nr 48 ul. Czorsztyńska – łącznie 70 uczniów. Pro-
gram jest również kontynuowany w roku szkolnym
2012/2013.
Edukacja Zdrowotna zachęcająca
uczniów do wpływania na własne
zdrowie, jest istotnym elementem
profilaktyki. Państwowa Inspekcja
Sanitarna współpracuje w tym za-
kresie ze szczecińskimi szkołami od
wielu lat.
opracowały
mgr Dąbrówka Załuska - kierownik Oddziału Oświaty
Zdrowotnej Promocji Zdrowia, Wojewódzkiej Stacji Sa-
nitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie,
mgr Renata Stołecka - starszy asystent Oddziału
Oświaty Zdrowotnej Promocji Zdrowia, Wojewódzkiej
Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie,
mgr Magdalena Stachel - kierownik Sekcji Oświaty
Zdrowotnej Promocji Zdrowia, Powiatowej Stacji Sani-
tarno-Epidemiologicznej w Szczecinie,
mgr Izabela Wojtal - starszy asystent Sekcji Oświaty
Zdrowotnej Promocji Zdrowia, Powiatowej Stacji Sani-
tarno-Epidemiologicznej w Szczecinie.
TWÓJ PARTNER W TROSCE O ZDROWIE JAMY USTNEJ
Najnowsze zalecenia dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej choroby próchnicowej u dzieci i młodzieży sformułowane przez polskich Ekspertów z dziedziny stomatologii dziecięcej i pediatrii.
• Pierwsza wizyta kontrolna u stomatologa powinna odbyć się między 6 a 12 miesiącem życia dziecka.
• Niezwykle istotna w profilaktyce choroby próchnicowej jest stosowanie środków zawierających fluorki, jednakże działania te powinny odbywać się pod kontrolą i zgodnie z zaleceniami dentysty, ponieważ dobór metod ma charakter indywidualny i uzależniony jest od wieku dziecka, stopnia zagrożenia próchnicą oraz ekspozycji na fluor pochodzący z różnych źródeł.
• Z uwagi na zagrożenie fluorozą zębów zaleca się, by u dzieci poniżej 6. roku życia ograniczyć stosowanie środków profilaktycznych do pasty do zębów oraz lakieru, powyżej 6. roku życia można wprowadzić żele i płukanki z fluorem, zaś dopiero powyżej 16. roku życia pastę z wysoką zawartością fluoru (5000 ppm F) – jeśli jest konieczna.
• Przy niskim ryzyku próchnicy zaleca się szczotkowanie zębów dwa razy dziennie pastą z fluorem, przy wyższym ryzyku próchnicy(zła dieta, niesystematyczne szczotkowanie, widoczna płytka nazębna, aparat ortodontyczny itp.) wprowadza się dodatkowo płukanki fluorkowe oraz żele i lakiery. W przypadku widocznych białych plam na zębach, próchnicy, wad rozwojowych szkliwa wskazane jest, poza wspomnianą profilaktyką w pozostałych przypadkach, leczenie stomatologiczne.
• Profilaktyka domowa powinna opierać się na szczotkowaniu zębów pastą z fluorem od momentu pojawienia się pierwszego zęba mlecznego (ok. 6-go m-ca życia). U dzieci powyżej 6. roku życia można też stosować płukanki zawierające fluor (jeśli jest to konieczne).
• Po szczotkowaniu najistotniejsze jest zastąpienie płukania jamy ustnej wypluwaniem nadmiaru pasty. Do 8. roku życia szczotkowanie powinno być nadzorowane przez rodziców.
• Zaleca się stosowanie u dzieci past o wyższym stężeniu fluoru – 1000 i więcej ppm – ale jej ilość powinna być ograniczona jednorazowo do śladowej ilości w przypadku dzieci do 2. roku życia i do wielkości ziarna groszku u dzieci od 2. do 6. roku życia. Powyżej 6. roku życia zaleca się pasty o zawartości fluoru 1450 ppm (ilość pasty na szczoteczce – 1-2 cm).
• Profilaktyka profesjonalna – żele, lakiery, pianki – powinna mieć miejsce tylko i wyłącznie w gabinecie stomatologicznym.
• Zaleca się ograniczenie stosowania tabletek/kropli fluorowych na rzecz egzogennej profilaktyki fluorkowej (pasty, żele, lakiery).
Reklama-Colgate-B5x2.indd 1 13-02-18 14:00
www.colgateprofessional.pl
Pasty do zębów Colgate SmilesWariant 2-6 lat: 1000ppmF-
Wariant od 6 lat: 1450ppmF-
Receptura odpowiednia dla da-nej grupy wiekowej, opracowana dzięki wiedzy i pomocy specja-listów stomatologii dziecięcej. Zapewnia klinicznie udowodnio-ną ochronę przed próchnicą i łagodne czyszczenie. Łagodnie miętowy smak i znane postacie z kreskówek zachęcają dzieci do szczotkowania zębów.
Szczoteczki do zębów Colgate SmilesWariant 2-6 lat oraz od 6 latSzczoteczki posiadają główki dopa sowane do wieku dziecka. Dzięki miękkim, zaokrąglonym włóknom o różnej długości szczo-teczka doskonale czyści zęby dziecka redukując ryzyko próch-nicy. Centralnie ułożone niebie-skie włókna pomagają odmierzyć właściwą ilość pasty. Wariant 6+ posiada również powierzchnię czyszczącą język i policzki, dzięki czemu usuwa więcej bakterii.
Płyn do płukania jamy ustnej Colgate Plax Magic od 6 latPłukanka delikatnie barwi zęby zachęcając dziecko do odpo-wiednio długiego i dokładnego szczotkowania aż kolor zniknie. Zawiera fluor, który pomaga chronić zęby przed próchnicą i ma pyszny owocowy smak.Zawartość fluoru: 225 ppm F-.
Szczotedopa soDzięki włóknoteczka dzieckanicy. Cskie włówłaściwposiadczyszczczemu
Płyn doColgatPłukankzachęcwiednioszczotkZawierachronićma pysZawart
Reklama-Colgate-B5x2.indd 2 13-02-18 14:00
TWÓJ PARTNER W TROSCE O ZDROWIE JAMY USTNEJ
Najnowsze zalecenia dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej choroby próchnicowej u dzieci i młodzieży sformułowane przez polskich Ekspertów z dziedziny stomatologii dziecięcej i pediatrii.
• Pierwsza wizyta kontrolna u stomatologa powinna odbyć się między 6 a 12 miesiącem życia dziecka.
• Niezwykle istotna w profilaktyce choroby próchnicowej jest stosowanie środków zawierających fluorki, jednakże działania te powinny odbywać się pod kontrolą i zgodnie z zaleceniami dentysty, ponieważ dobór metod ma charakter indywidualny i uzależniony jest od wieku dziecka, stopnia zagrożenia próchnicą oraz ekspozycji na fluor pochodzący z różnych źródeł.
• Z uwagi na zagrożenie fluorozą zębów zaleca się, by u dzieci poniżej 6. roku życia ograniczyć stosowanie środków profilaktycznych do pasty do zębów oraz lakieru, powyżej 6. roku życia można wprowadzić żele i płukanki z fluorem, zaś dopiero powyżej 16. roku życia pastę z wysoką zawartością fluoru (5000 ppm F) – jeśli jest konieczna.
• Przy niskim ryzyku próchnicy zaleca się szczotkowanie zębów dwa razy dziennie pastą z fluorem, przy wyższym ryzyku próchnicy(zła dieta, niesystematyczne szczotkowanie, widoczna płytka nazębna, aparat ortodontyczny itp.) wprowadza się dodatkowo płukanki fluorkowe oraz żele i lakiery. W przypadku widocznych białych plam na zębach, próchnicy, wad rozwojowych szkliwa wskazane jest, poza wspomnianą profilaktyką w pozostałych przypadkach, leczenie stomatologiczne.
• Profilaktyka domowa powinna opierać się na szczotkowaniu zębów pastą z fluorem od momentu pojawienia się pierwszego zęba mlecznego (ok. 6-go m-ca życia). U dzieci powyżej 6. roku życia można też stosować płukanki zawierające fluor (jeśli jest to konieczne).
• Po szczotkowaniu najistotniejsze jest zastąpienie płukania jamy ustnej wypluwaniem nadmiaru pasty. Do 8. roku życia szczotkowanie powinno być nadzorowane przez rodziców.
• Zaleca się stosowanie u dzieci past o wyższym stężeniu fluoru – 1000 i więcej ppm – ale jej ilość powinna być ograniczona jednorazowo do śladowej ilości w przypadku dzieci do 2. roku życia i do wielkości ziarna groszku u dzieci od 2. do 6. roku życia. Powyżej 6. roku życia zaleca się pasty o zawartości fluoru 1450 ppm (ilość pasty na szczoteczce – 1-2 cm).
• Profilaktyka profesjonalna – żele, lakiery, pianki – powinna mieć miejsce tylko i wyłącznie w gabinecie stomatologicznym.
• Zaleca się ograniczenie stosowania tabletek/kropli fluorowych na rzecz egzogennej profilaktyki fluorkowej (pasty, żele, lakiery).
Reklama-Colgate-B5x2.indd 1 13-02-18 14:00
zdrowy krok w nowy rok
40
Konkurs na pracę indywidualną o następującej tematyce (do wyboru):
• W SŁUŻBIE ZDROWIU
• ZDROWE STOPY I KRĘGOSŁUP TO PODSTAWA
• OGLĄDAM ŚWIAT ZDROWYMI OCZAMI
• DBAM O ZĘBY WIĘC MAM PIĘKNY UŚMIECH
organizator Konkursu:Fundacja Akademia Zdrowia i Rozwoju
Termin nadsyłania prac:Do 15 kwietnia 2013r.
Prace nadsyłać na adres:Ul. Bohaterów Warszawy 79/4, 71-061 Szczecin (dopisek „Konkurs Plastyczny”)
Regulamin konkursu dostępny na stronie www.fazir.pl
KOnKurS PLaSTYcznY „dBaM O zdrOWIe Od naJMŁOdSzYcH LaT”
Dla uczniów klas II szkół podstawowych biorących udział w programie „Zdrowy Krok w Nowy Rok”.
zdrowy krok w nowy rok
41
1
2
3
4
5
6
7
czy wiesz że … ?
1. Mogą być przyjazne lub nieprzyjazne dla organizmu, najzdrowsze są pochodzenia roślinnego
2. Niezbędna do życia wszystkich żywych organizmów
3. Może być z Egiptu lub zdrowego żywienia
4. Znajduje się w ziarnach zbóż
5. Znajdują się w owocach i warzywach
6. Są podstawowym budulcem organizmu
7. Są źródłem witamin
Vademecum malucha
Jedzenie jest „paliwem” dla twojego organizmu
Pamiętaj aby przestrzegać następujących zasad:
• Nie wychodź z domu bez śniadania, ono da ci
energię do nauki i zabawy,
• Spożywaj warzywa i owoce oraz produkty zbo-
żowe są źródłem witamin i mikroelementów oraz
błonnika,
• Ograniczaj zjadanie słodyczy,
• Omijaj restauracje i jedzenie typu „Fast -Food”, za-
miast tego udaj się na spacer na świeżym powie-
trzu lub pograj w piłkę z kolegami,
• Posiłki zjadaj z rodziną – to też świetna zabawa.
Postaw na zdrową postawę … dbaj o prawidłowe odżywianie
rozwiąż krzyżówkę – ćwicz również umysł…
Wpisz hasło
Materiały wykonane przez wydawcę stanowią jego własność. Wykonywanie kopii, powielanie oraz rozpowszechnianie ich bez zgody wydawcy w całości lub części, podlegają ochronie praw autorskich. Przedruki mogą być dokonywane za pisemną zgodą wydawcy. Za treść umieszczanych reklam wydawca nie ponosi odpowiedzialności.
WydawcaFundacja akademia Zdrowia i rozwoju
Al. Boh Warszawy 79/4
71 - 061 Szczecin
www.fazir.pl
Nr konta: 13 1090 2268 0000 0001 1388 8221
Prezes
Krzysztof Maculewicz
tel. +48 604 392 777
Wice-Prezes
Radosław Porzecki
tel. +48 666 845 535
Grafika i składBlue Buoy degórski Szymanowicz s.c.
Jakub Degórski
tel. +48 600 365355
www.bbuoy.com
drukdrukarnia Kadruk s.c.
ul. G. Romera 10E
71 - 246 Szczecin
tel. 91 439 00 64
W W W. FA Z I R . P L
W C E L U W S PA RC I A D Z I A Ł A Ń F U N DAC J IM O Ż N A D O KO N A Ć W P Ł AT Y N A KO N T O
F U N DAC J A „ A K A D E M I A Z D RO W I A I ROZ WO J U ”KO N T O B A N KO W E B Z W B K 13 10 9 0 2 2 6 8 0 0 0 0 0 0 01 13 8 8 8 2 21