E përditshme e pavarur Viti XIX, nr. 5670E martë, 8 janar 2019çmimi 0.40 �

www.epokaere.comNa ndiqni edhe në:

facebook.comGazeta "Epoka e re"

SIGMA INTERALBANIAN VIENNA INSURANCE GROUP SH.ADEGA KOSOVË

Rruga "Pashko Vasa", p.n Prishtinë, Kosovë,Tel: +381 (0)38 246 301 Fax: +381 (0)38 246 302,E-mail: info@sigma-ks.net | www.sigma-ks.net

Tel: +389 44 487 300; +389 44 487 009 +389 44 487 755

Fax: +389 44 487 200Mob: +377 44 501 289

P U T ZP U T ZRE

E-mail: renova@mt.net.mk

MaqedoniXhepçisht ––TetovëGurëz-FFerizaj

INFO: 049-111-101, 044-511-177

www.princesha-ks.com

NDËRTIMPROJEKTIM SHITJE

044/256-051044/367-061028/532-617MITROVICË

AKTUALE

Izet Demaj shpalletzyrtarisht

‘Hero i Kosovës’

NARKOZA EVIZAVE - MITAPO REALITET

F. 10

OAK-U: TË LIROHET LËNDA EPARË PËR PRODHUESIT F. 8

EFEKTI I TAKSËS: KOSOVAIMPORTOI 10 MILIONË KILOGRAMË GRURË MË PAK NGA SERBIA F. 8

EKONOMI

LETËRSIA BRENDA VETES NUK I NJEH PËRKUFIZIMETTEORIKE F. 16

KULTURË

FAQE 7

VAZHDON ‘GJAHU’ I KLUBEVE TË SUPERLIGËS F. 20

SPORT

Sfidë për ATK-nëmbetet zbatimi i

strategjisë së rrezikutinstitucional

FLET PËR "EPOKËN E RE", BESNIK BISLIMI

Ekipi negociatornuk e kambështetjen e shumicësshqiptare

Presidenti i Kosovës,Hashim Thaçi, ka paralajmëruar se Kosovaështë e gatshme ta shqyrtojë taksën prej 100përqindësh për mallratserbe nëse plotësohendisa kushte, por Qeveria eKosovës e ka kundërshtu-ar një gjë të tillë. Sipas shefit tështetit, taksa mund të diskutohetnëse Kosovës i jepet një rrugë eqartë drejt arritjes së një marrëveshjeje finale me Serbinë e

cila garanton njohjen reciproke.Mirëpo disa zyrtarë të lartë qeveritarë nuk janë pajtuar me njëgjë të tillë, duke thënë se ajo nukështë vënë për t'u hequr

Presidenti dhe Qeverianuk flasin njëjtë përheqjen e taksës

Nënkryetari i Lëvizjes Vetëvendosje (LV), Besnik Bislimi, ka vlerësuarse vetëm kjo parti ka seriozitetin që e meriton faza finale e dialogutme Serbinë. Ai ka treguar se kjo është arsyeja pse insistojnë që nëkëtë proces Kosova të hyjë e përgatitur mirë dhe politikisht efuqishme. Në këtë intervistë dhënë për gazetën "Epoka e re", Bislimika theksuar se falë angazhimit të Vetëvendosjes dhe mbështetjesqytetare dialogu me Serbinë nuk ka vazhduar dhe presidentit Thaçi iështë pamundësuar aventura. Bislimi ka thënë se iniciativa e PSD-sëe ka rikthyer sërish në skenë Thaçin duke i ofruar atij perceptimin enjë mbështetje të gjerë nga Kuvendi

FAQE 4-5

FAQE 3

Shkruan:Agron HOTI

FAQE 8-9

BANORËT KËRKOJNË QË SHKOLLA E TYRE TAKETË EMRIN E PATRIOTITJANUZ BAJÇINCA F. 6

ISA MUSTAFA FLET PËRSËMUNDJEN NGA E CILAVUAN QË NJË VIT F. 7

Drejtori i Përgjithshëm i AdministratësTatimore të Kosovës, Sakip Imeri, në njëbisedë për gazetën "Epoka e re" ka thënë sesfida për institucionin të cilin e drejtonmbeten zbatimi i strategjisë së rrezikutinstitucional si dhe përmirësimi ikapacitetit për modernizim

INTERVISTË ME AKADEMIKMEHMET KRAJËN (3)

02 E MARTË, 8 JANAR 2019 AKTUALE

Botohet nga “Epoka e re” • Kryeredaktor: Mal QORRAJ• Drejtor i përgjithshëm: Sadik ZEQIRI (Tel: 044 127 434, dhe 049 127 434 e-mail: sadikzeqiri@yahoo.com)

• ADRESA: Prishtinë, përballë ish-Selisë Qendrore të UNMIK-ut• Tel: 038/227-557, e-mail: epokaere_mm@hotmail.com & mm_epokaere@yahoo.com

"Epoka ee rre"

PRISHTINË, 77 JANAR - Delegacionishtetëror i Kosovës për bisedimeme Serbinë, i kryesuar ngaFatmir Limaj dhe ShpendAhmeti, pritet që sot (e martë) tëzhvillojë një takim në Brukselme shefen për politikë tëjashtme të BE-së, FedericaMogherinin. Zëdhënësja e BE-së, Maja Kocijançiq, kathënë për "KlanKosova" sepritet angazhim i tyre sa i përketprocesit të çështjes së dialogut. Angazhim të tillë, sipasKocijançiqit, duhet të ketë edhenga pala serbe, duke qenë se njënormalizim i plotë i marrëd-hënieve mes të dyja vendeveështë i nevojshëm për të qenëpjesë e BE-së. "Delegacioni u

ftua në Bruksel për t'u takuarmë 8 janar dhe do të pritet, poashtu, nga shefja për politikë tëjashtme, Federica Mogherini",është shprehur ajo.Kocijançiqi ka thënë se këtokonsultime janë pozitive për tëardhmen dhe angazhimin epalës së Kosovës në këtë drejtim. "Konsultimet janë njëmundësi për t'i shkëmbyer qëndrimet me përfaqësuesit eKosovës në dialogun për normalizimin e marrëdhënievemidis Prishtinës dhe Beogradit,të lehtësuar nga BashkimiEvropian", është shprehur ajo.Ditë më parë zëvendëskryemi-nistri Fatmir Limaj, një ngakryesuesit e delegacionit, kathënë për gazetën "Epoka e re"se ky takim do të jetë për ta njoftuarBrukselin me delegacionin si

dhe për ta treguar përkushtimin,vendosmërinë dhe seriozitetin eKosovës për dialog. "Nëdhjetëditëshin e parë të janaritpresim të udhëtojmë përBruksel. Takimi është për tanjoftuar Brukselin me delega-

cionin si dhe për ta treguarpërkushtimin, vendosmërinëdhe seriozitetin tonë për dialog.Aty do t'i paraqesim idetë se si eshohim platformën e dialogut,por presim edhe nga Brukseli qëtë paraqesë vetë se si e sheh

pjesën finale të dialogut në mestë dy vendeve", ka thënë Limaj. Delegacioni i shtetëror i Kosovëskëtë herë do të zhvillojë takimme Federica Mogherinin papraninë e presidentit HashimThaçi.

Delegacioni shtetëror për dialog sot takohet me Mogherinin në Bruksel

Delegacioni shtetëror i Kosovës për bisedimeme Serbinë sot (e martë) pritet të takohet meshefen për politikë të jashtme të BashkimitEvropian (BE), Federica Mogherini.Zëdhënësja e kësaj të fundit, Maja Kocijançiq,ka thënë se ky takim është mundësi për normalizimin e raporteve Kosovë - Serbi

TIRANË, 77 JANAR - Studentët e uni-versiteteve publike rifilluanprotestat me kërkesat e tyreekonomike dhe akademike,duke mbushur plot një muajbojkot të ligjëratave. Ata kërkojnë uljen e tarifave univer-sitare, rritjen e buxhetit përarsimin dhe pjesëmarrje nëinstitucionet vendim-marrësetë universiteteve. Qeveria morinjë seri vendimesh për studentëtnë mbledhjen e fundit, por studentët pohojnë se ato nuk iplotësojnë kërkesat e tyre. Në mbledhjen e fundit të dhjetorit qeveria mori 11vendime për studentët e rezul-tateve të larta dhe ata në nevojë,që do të përfitojnë arsim falasdhe bursa mujore. Për studentëte programeve master me rezultate të larta tarifa ulet 50 %. Studentët nga familje në ndihmë ekonomike, të verbrit,paraplegjikë e tetraplegjikëfinancohen tani nga shteti 100% në tarifën e regjistrimit. Poashtu edhe studentët me nota tëlarta në çdo program studimi.Studentët e tjerë përfitojnëfinancimin 50 % të tarifës së

regjistrimit, me kusht që gjatëstudimeve të mbajnë një mesatare mbi 6 të notave. Tarifat e studimeve masterpaguhen 50 për qind nga qeveria për studentët me nota tëlarta, ata nga familje në ndihmëekonomike, të verbrit, paraplegjikëe tetraplegjikë, jetimë, fëmijët epolicëve të vrarë. Vendimet e tjera parashikojnëpërfitime të ndryshme në jetënkonviktore dhe në atë të auditoreve, transparencën buxhetore dhe atë akademikenë lidhje me pedagogët. Por studentët rifilluan protestatsepse, siç thonë, kërkesat e tyrekanë të bëjnë me të drejtat e tyreuniversale njerëzore për shkollim dhe jo një sistemshpërblimesh për më të mirët,siç e sheh qeveria çështjen.

PD: RRama nnuk do tt'i pplotësojë kkërkesat

e sstudentëve

Tiranë, 7 janar - Edi Rama nukka ndërmend t'i plotësojë kërkesate studentëve, tha të hënën

përmes një deklarate për shtyp,zëdhënësja e PartisëDemokratike, Ina Zhupa. Kjo,sipas saj, "për një arsye tëthjeshtë, sepse aty nuk ka aqshumë lekë për të vjedhur"."Lekët e studentëve kryemi-

nistri i ka vjedhur prej kohëshpërmes Ligjit të Arsimit të Lartëdhe sot vetëm tallet me studen-tët. Për Edi Ramën ka rëndësivetëm ruajtja e standardit tëjetës mes luksit. Kryeministri kadetyrimin të shpjegojë pse luksi

real dhe pasuria e tij nuk përputhen me deklaratën epasurisë", u shpreh Zhupa.Sipas PD-së, fshehja e pasurisëështë arsyeja përse Edi Ramavotoi kundër vetingut të politikanëve.

Studentët në Shqipëri rinisin protestat

03E MARTË, 8 JANAR 2019AKTUALE

PARIS, 77 JANAR - Në Serbi është nërritje mobilizimi kundër "regjim-it autoritar" të presidentit serbAleksandër Vuçiq dhe duket sefrika po zhduket për shkak se çdotë shtunë mblidhen një numërnë rritje i njerëzve. Kështu kanëshkruar mediet franceze të cilat ikanë kushtuar vëmendje të

madhe protestave kundër presi-dentit serb.Gazeta "Le Figaro" ka shkuar setë shtunën e kaluar, e shtuna epestë me radhë janë mbledhurdhjetëra-mija njerëz në Beogradpavarësisht motit të ftohtë dhefestimit të Krishtlindjeve."Figaro" ka theksuar se tensionet

janë rritur më tej kundërQeverisë dhe presidentit Vuçiqpas sulmit në kreun e opozitës nëSerbi, Borko Stefanoviq,Gazeta franceze ka kujtuar se njëgrup studentësh kanë orga-nizuar protesta. I njëjti grup sipaskësaj gazete ishte edhe në pran-verën e vitit 2017, kundër zgjed-

hjes së Vuçiqit me moton"kundër diktaturës".Gazeta tjetër franceze "Le Point"ka shkruar se protestat në Serbipo vazhdojnë kundër regjimit tëVuçiqit, duke shtuar se organiza-torët kanë deklaruar se protestatdo të mbahen çdo të shtunë derisa kërkesat e tyre të plotësohen.

Mobilizimi kundër Vuçiqit, në rritje

Muhamet KKOCI

PRISHTINË, 77 JANAR - Qeveria eKosovës nuk është pajtuar meparalajmërimin e presidentit tëKosovës, Hashim Thaçi, i cili kaparalajmëruar se taksa prej 100përqindësh për mallrat serbemund të hiqet nëse plotësohendisa kushte. Shefi i shtetit, Hashim Thaçi, ka

thënë për gazetën amerikane"The Washington Post" seKosova është e gatshme tashqyrtojë taksën në importetserbe në rast se ekziston njërrugë e qartë drejt arritjes sëmarrëveshjes me Serbinë."Kosova është gati ta shqyrtojëheqjen e taksës për produktetserbe nëse Kosovës i jepet njërrugë e qartë drejt arritjes së njëmarrëveshjeje finale paqësore

me Serbinë, i kam thënë gazetës'The Washington Post', dukekërkuar që ShBA-ja të marrë roludhëheqës në koordinimin einputit ndërkombëtar për mar-rëveshjen paqësore finale që dota sjellë njohjen e Kosovës ngaSerbia. Ndërgjegjja jonë nakërkon dhe është detyrë e jonahistorike që të bëjmë paqen tëmundshme dhe të vërtetë", kashkruar presidenti i vendit nëprofilin e vet në "Facebook".Por i menjëhershëm ka qenëreagimi i Qeverisë se Kosovëspër këtë çështje. Ministri iTregtisë dhe Industrisë (MTI),Endrit Shala, ka thënë se presi-denti i Kosovës, Hashim Thaçi,nuk mund të japë premtime tëtilla për heqjen e taksës ndajshtetit të Serbisë. "Përderisaekzistojnë arsyet të cilat neve siQeveri e Republikës së Kosovësna kanë shtyrë ta vendosim këtëtaksë, do të thotë arsyet të cilatunë i kam prezantuar, kur e kampropozuar vendimin për këtëtaksë, atëherë asnjëherë kjotaksë nuk do të eliminohet", ka

deklaruar ministri Shala për"Kallxo.com".Ai ka deklaruar se deri në këtomomente nuk kanë pranuar njëkërkesë të tillë as nga presidentie as nga delegacioni i Kosovëspër dialog me Serbinë."Presidenti tash s'di çka po mer-ret me këto punë. Këto janëpunë të delegacionit të Qeverisësë Republikës së Kosovës përnegociata. Kur ata na sjellin nevesi qeveri një kërkesë, ku thonë sekjo taksë duhet të hiqet për arsyese kemi arritur ta realizojmëkëtë… E realizimi i tyre nënkup-ton arsyet që na kanë shtyrëneve ta vëmë taksën, atëherëunë si ministër i Tregtisë mundtë propozoj ta heqim një taksë tëtillë", ka thënë Shala.Edhe zëvendësministri i Forcëssë Sigurisë së Kosovës (MFSK),Burim Ramadani, ka thënë setaksa ndaj produkteve serbe nukdo të hiqet pa ndryshuar të gjitharrethanat. "Taksa 100 për qindnuk është vënë për t'u hequr pandryshuar plotësisht rrethanat.Njohja e Serbisë për shtetin e

Kosovës, sipas 17 shkurtit 2008,hap mundësinë për të diskutuar,jo anasjelltas. Siguria kombëtarenuk vihet në kalkulime", kashkruar Ramadani në llogarinë evet në "Facebook".Qeveria e Kosovës në nëntor tëvitit të kaluar ka vendosur taksë100 për qind në importet që vijnënga Serbia dhe BosnjeHercegovina në Kosovë. Ndërsanë muajin dhjetor ekzekutivi kavënë masën e njëjtë edhe përbrendet ndërkombëtare që prod-hohen në Serbi, duke fuqizuarkëtë vendim nga 1 janari i këtijviti. Këto veprime të Qeverisënuk janë pritur mirë ngabashkësia ndërkombëtare.Bashkimi Evropian dhe Shtetet eBashkuara të Amerikësvazhdimisht kanë kërkuara ngaQeveria që të hiqet kjo taksë osetë suspendohet përkohësisht. Kyvendim i Qeverisë se Kosovës kaardhur pas një ofensive të shtetitserb kudër Kosovës në arenënndërkombëtare, e cila kulmoi memospranimin e Kosovë nëInterpol.

Presidenti dhe Qeveria nuk flasin njëjtë për heqjen e taksës

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, ka paralajmëruar se Kosova është e gatshmeta shqyrtojë taksën prej 100 përqindësh përmallrat serbe nëse plotësohen disa kushte,por Qeveria e Kosovës ka kundërshtuar njëgjë të tillë. Sipas shefit të shtetit, taksamund të diskutohet nëse Kosovës i jepet një rrugë e qartë drejt arritjes së njëmarrëveshjeje finale me Serbinë, e cilagaranton njohjen reciproke. Mirëpo disa zyrtarë të lartë qeveritarë nuk janë pajtuarme një gjë të tillë, duke thënë se ajo nukështë vendosur për t'u hequr

Institucionet e Kosovës kanë mendime të ndryshme rreth mundësisë së heqjes së taksës për mallrat serbe

04 E MARTË, 8 JANAR 2019 INTERVISTË

Shqipe HHETEMI

PRISHTINË, 77 JANAR - Nënkryetarii Lëvizjes Vetëvendosje (LV),Besnik Bislimi, ka thënë tëhënën se sondazhi i fundit qëka nxjerrë Vetëvendosjen part-inë e dytë në Kosovë prezantonsituatën në terren. Në këtëintervistë dhënë për gazetën"Epoka e re", ai ka theksuar seVetëvendosja në vazhdimësi pokonsolidohet dhe po fuqizohet."Ky fuqizim manifestohet si nështimin rekord të numrit tëanëtarëve tanë, po ashtu edhenë rritjen e pikave të reja tëthemeluara anekënd Kosovës.Nga ky këndvështrim, mbasenjë kontribut kyç u takon edheatyre që kanë vendosur të dalinnga Lëvizja në fillimin e vitit2018", ka deklaruar Bislimi.Duke folur për dialogun meSerbinë ai ka thënë se vetëmVetëvendosja ia atribuon seriozitetin që e meriton fazafinale e këtij procesi. "Kjo ështëarsyeja pse në insistojmë që nëkëtë proces të hyjmë tëmirëpërgatitur dhe politikishttë fuqishëm. Kusht për një

proces nga i cili nuk do të diltenjë kompromis i dhimbshëm,për të cilin na flasin Qeveria dhepresidenti, janë hapat që kemipërsëritur ditë për ditë sa herëqë na është dhënë mundësia",është shprehur Bislimi, duke

shtuar se falë angazhimit tëVetëvendosjes dhe mbështetjesqytetare dialogu me Serbinëështë ndërprerë dhe presidentitThaçi i është pamundësuarvazhdimi i aventurës. Mirëpo,sipas tij, iniciativa e PSD-së e ka

rikthyer sërish në skenë Thaçin,duke i ofruar atij perceptimin enjë mbështetje të gjerë ngaKuvendi. Megjithatë, Bislimi kadeklaruar se kjo farsë nuk do të'dhezë' meqë, sipas tij, shumicashqiptare nuk e mbështet

presidentin dhe ekipin negociator në çfarëdo vendimiqë ata do të guxojnë të marrin.Nënkryetari i Vetëvendosjes ka paralajmëruar shtim tëbashkëpunimit opozitarVetëvendosje - LDK.

Flet për "Epokën e re", Besnik Bislimi

Ekipi negociator nuk e ka mbëNënkryetari i Lëvizjes

Vetëvendosje (LV),Besnik Bislimi, ka

vlerësuar se vetëmkjo parti ka

seriozitetin që emeriton faza finale edialogut me Serbinë.

Ai ka treguar se kjoështë arsyeja pse

insistojnë që në këtëproces Kosova të hyjëe përgatitur mirë dhe

politikisht efuqishme. Në këtë

intervistë dhënë përgazetën "Epoka e re",Bislimi ka theksuar se

falë angazhimit tëVetëvendosjes dhe

mbështetjes qytetaredialogu me Serbinë

nuk ka vazhduar dhepresidentit Thaçi i

është pamundësuaraventura. Bislimi kathënë se iniciativa ePSD-së e ka rikthyer

sërish në skenëThaçin duke i ofruar

atij perceptimin e njëmbështetje të gjerë

nga Kuvendi

05E MARTË, 8 JANAR 2019INTERVISTË AKTUALE

"Epoka ee rre": Z. Bislimi, tëdielën keni prezantuar rezul-tatet e një ankete, sipas së cilës,nëse zgjedhjet parlamentaredo të mbaheshin tani, LëvizjaVetëvendosje do të merrte 22.6për qind të votave, kurse lideri

Albin Kurti është kandidati mëi preferuar i qytetarëve përkryeministër. Me këtë sondazhnuk janë pajtuar subjektet etjera politike. Bislimi: Sondazhi nuk ështëfontanë dëshirash me të cilënpajtohesh ose jo. Sondazhiprezanton situatën në terren.Krejt çfarë u mbetet subjektevetë tjera është ta kontestojnëmetodologjinë e përdorur, porkëtë nuk e ka bërë askushmeqë secili subjekt e di që nëKosovë nuk ka asnjë institutmë profesional se 'UBOConsulting' kur bëhet fjalë përsondazhe të tilla. Ta mohoshrealitetin nuk është karakteristikëe individëve racionalë.

"Epoka ee rre": Pavarësisht prejkëtij sondazhi, cila është gjendjareale në terren e LëvizjesVetëvendosje? Ka arritur të konsolidohet pas ndarjes dhelargimit të 13 deputetëve?Bislimi: Lëvizja Vetëvendosjenë sondazhet e organizuarapara zgjedhjeve të qershorit2017 ka pasur më pak se ajo qëprezantuam dje. Por, tri elemente janë me peshë:Lëvizja rritet shumë gjatë muajit të fushatës zgjedhorefalë kristalizimit të pozicionevetona qoftë nëpër prezantimepublike, qoftë nëpër debatetelevizive; Lëvizja fuqizohet si reflektim i reagimit të qytetarëve ndaj koalicionevejoparimore që arrihen zakonisht në minutat e funditmes subjekteve që kanë intereszhvatjen e publikes; dheLëvizja merr mbështetjeshumë të fuqishme nga diaspora, votat e së cilës nukpasqyrohen nëpër këto sondazhe të brendshme. Nëfund të vitit 2018 kemi prezan-tuar edhe të dhënat që flasinme precizitet për konsolidimindhe fuqizimin e Lëvizjes në terren, fuqizim ky që mani-festohet si në shtimin rekord tënumrit të anëtarëve tanë, poashtu edhe në rritjen e pikavetë reja të themeluara anekëndKosovës. Nga ky këndvështrim,mbase një kontribut kyç utakon edhe atyre që kanë vendosur të dalin nga Lëvizjanë fillimin e vitit 2018.

"Epoka ee rre": Z. Bislimi, si ikomentoni zhvillimet e funditnë skenën politike të Kosovës,përkatësisht vazhdimin e dialogut Kosovë - Serbi?Bislimi: Dialogu me Serbinënuk ka vazhduar falë zhveshjeshkomplete që i kemi bërë ne partitë opozitare aventurës sëpresidentit Thaçi dhe falë sinjalit të fuqishëm që populli ika dërguar klasës së korruptuar

politike në protestën e 29 shtatorit. Përmes demaskimitkomplet të synimeve shumë tëdëmshme të sponsorizuara ngaBeogradi e Moska, përmespresidentit tonë, ne kemi arritur që Thaçi të mbetet krejtësisht i izoluar, i paaftë përta vazhduar aventurën e tij dhekomplet i devalvuar në rrafshinndërkombëtar.

"Epoka ee rre": Çështja e dialoguttashmë është kthyer në Kuvenddhe është krijuar një ekip negociator, pjesë e të cilit ështëedhe një parti opozitare, PSD-ja. A do të mund ky ekip ta përfundojë me sukses fazënfinale të dialogut me Serbinë?Bislimi: Së pari është logjikë egabuar që PSD-ja të radhitet sisubjekt politik opozitar. Madjeme një kualifikim të tillë nuk dotë pajtoheshin as vetë ekspo-nentët e PSD-së. Madje një prejtyre publikisht ka deklaruar memburrje që falë vizionit të tyrekanë shtyrë përpara edheçështje që opozita nuk ka arrit-ur të bëjë, duke aluduar në sub-jektet e tjera opozitare. Porështë e saktë se ka qenë inicia-tiva e PSD-së që e ka rikthyersërish në skenë Thaçin duke iofruar atij perceptimin e njëmbështetje të gjerë ngaKuvendi. Është krejt e natyr-shme që kjo farsë nuk do'dhezë' meqë është shumë eqartë që shumica shqiptarenuk e mbështet këtë president,

as këtë ekip negociator nëçfarëdo vendimi që ata do tëguxojnë të marrin. Duhet tëkonstatojmë edhe një gjë, vetëiniciativa e PSD-së ka synuarnjë ekip negociator ku nuk figuron as LDK-ja e as LV-jameqë në një konstelacion tëtillë ata do të zhvendoseshin nëperiferi të zhvillimeve. Njëmuaj para se ta sjellin nëKuvend propozimin e tyre rrethekipit negociator, kryesia ePSD-së ka votuar për ShpendAhmetin si bashkëkryesues iekipit, votim që do të ishte ipalogjikshëm sikur ata të kishinshpresuar sadopak që LDK-jadhe/apo LV-ja do të vendosnint'i bashkëngjiteshin kësaj ideje.

"Epoka ee rre": Pse LëvizjaVetëvendosje është kundërprocesit të dialogut dhe kundërpërfshirjes në këtë ekip? Bislimi: Ky është interpretimthelbësisht i gabueshëm i pozi-cionit të Lëvizjes Vetëvendosjenë raport me dialogun. Në fakt,mund të thuhet se vetëm LV-jaia atribuon fazës finale të dialogut nivelin e seriozitetitqë e meriton. Kjo edhe ështëarsyeja pse insistojmë që nëkëtë proces të hyjmë të përgatiturmirë dhe politikisht tëfuqishëm. Kusht për një procesnga i cili nuk do të dilte njëkompromis i dhimbshëm, përtë cilin na flasin Qeveria dhepresidenti, janë hapat që kemipërsëritur ditë për ditë sa herë

që na është dhënë mundësia.Nuk ka sens politik që tëemërohet ekipi negociator, esidomos jo të publikohet pozicioni yt fillestar i prezantuarsi draft marrëveshje finale pabërë një rivlerësim të fazave tëderitanishme të dialogut dhepa definuar qartë listën ekërkesave dhe pritjeve tonanga dialogu. E sidomos nuk kasens politik të dërgojmë nënegociata individë e subjektepa testuar peshën e tyre politike, apo individë që përfaqësojnë negacionin eunitetit të brendshëm.

"Epoka ee rre": Duke pasurparasysh se as LV-ja e as LDK-ja nuk do të jenë pjesë ekëtij procesi, a do të ketë shtimtë bashkëpunimit në mes tëkëtyre dy partive qoftë sa i përket dialogut, qoftë edhe përçështje të tjera? Bislimi: Bashkëpunimi opozitarështë më se i natyrshëm, sidomos në një ambient politiksi ky që kemi në Kosovë, kuskandali politik është norma epolitikbërjes nga ana eQeverisë dhe presidencës, dheku shkurtimi i jetës së Qeverisëështë imperativ dhe interesprimar i secilit qytetar.Natyrisht se ka hapësirë dhedomosdoshmëri edhe për mëshumë forcim, por zakonishtpërafrimet e tilla nuk janë tëlehta dhe kërkojnë pak mëshumë kohë.

shtetjen e shumicës shqiptare

PRISHTINË, 77 JANAR - Zëdhënësi iForcës së Sigurisë të Kosovës,Ibrahim Shala, ka thënë seemblema të cilën e bartinushtarët e Kosovës është origji-nale. Për shkak të festës zyrtareShala ka thënë se nuk mund tajapë detaje të hollësishme lid-hur me këtë çështje. Mirëpo, aipër "KlanKosova.tv" ka shtuarse brenda FSK-së do të disku-tohet lidhur me raportimet sekjo emblemë është kopjuar nganjë kompani amerikane e sig-urisë dhe porsa të arrihet njëqëndrim i qartë, ai do t'u kum-tohet gazetarëve. "Emblemëntë cilën e ka sot FSK-ja ështëemblemë origjinale dhe ne erespektojmë atë. Ne do tëdiskutojmë lidhur me këtëçështje gjatë ditëve në vijimdhe do t'i njoftojmë mediat përçfarëdo qëndrimi që arrihet",ka thënë Shala.

Zëdhënësi i FSK-së: Emblema është origjinale dhe ne e respektojmë atë

AKTUALE06 E MARTË, 8 JANAR 2019

PRISHTINË, 77 JANAR (ER)- Deputeti iLëvizjes Vetëvendosje!, LiburnAliu, ka mbajtur të hënën konfer-encë për media në lidhje memospërfaqësimin e KosovësLindore në negociata me Serbinë. Ai ka thënë se duke u mbështeturnë rezolutën e miratuar nëKuvendin e Kosovës, ku nuk fig-uron fare fjala reciprocitet, 'dele-gacioni shtetëror' po e thellonkëtë proces dialogu disavjeçar nëtë cilin Kosova vazhdimisht kabërë kompromise me kërkesat eSerbisë ndaj saj. "Si bëhet që në tëashtuquajturin 'delegacion

shtetëror' të Kosovës kemi aqshumë përfaqësues partish që s'ekalojnë pragun zgjedhor, mirëpoaty nuk janë përfaqësuesit ePreshevës, Medvegjës dheBujanocit? Pse në delegacion tëmos jenë kryetari i Preshevës,kryetari i Bujanocit, kryetari iKëshillit Nacional Shqiptar,deputeti shqiptar në Kuvendin eSerbisë, dhe asamblisti shqiptarnë Medvegjë?", ka thënë ai.Aliu ka thënë se Thaçi në konfer-encat për media në Prishtinë epërmend Kosovën Lindore, por jome diplomatët perëndimorë.

"Me ata flet për heqjen e taksës100 për qind ndaj Serbisë, sikurseqë bëri në takimin meambasadorin amerikan në Berlinnë fund të dhjetorit 2018. NëAtlantic Council në WashingtonD.C., në kryeqytetin e ShBA-ve,për plot 55 minuta ligjëratë dhepyetje-përgjigje, asnjëherë nuk epërmendi, se lëre më ta trajtojë,Preshevën, Medvegjën eBujanocin. Thaçi me Vuçiqin fletpër veriun e Kosovës e për Rusinë.Por asnjëherë nuk ia kërkoi atijKosovën Lindore që mbahet eshtypur, e diskriminuar dhe e

shfrytëzuar pikërisht nga shteti iSerbisë në krye të së cilit është

Vuçiq", ka thënë deputeti LiburnAliu.

Liburn Aliu reagon për mospërfshirjen e Luginës në ekipin negociator

Ismail RREXHEPI

LIPJAN,7 JANAR - Ka kohë qëbanorët e tri fshatrave tëKomunës së Lipjanit, Rubovc iMadh, Rubovc i Vogël dhe Kajskë,po kërkojnë që shkollës së tyre t'ivihet emri i patriotit të njohur tëNDSh-së, Januz Bajçinca.Iniciativa e dalë nga nipi i tij,

Nasri Bajçinca, përnjëherë me tëkuptuar banorët e fshatrave nëfjalë, e përqafuan këtë ide të tij.Pra, për një kohë të shkurtër enënshkruan peticionin mbi 95për qind të banorëve të këtyre trifshatrave. Nëpërmjet peticionit, ngaudhëheqja e Komunës sëLipjanit, konkretisht nga KuvendiKomunal, është kërkuarmbështetja e kërkesës sëbanorëve për vënien e emrit tëshkollës të patriotit Januz

Bajçinca dhe t'i hiqet emri që emban prej shumë vitesh "Drita".Mirëpo, kohë më parë,përkundër asaj që në mbledhjet eKuvendit nuk kaloi kjo kërkesë,banorët janë këmbëngulës senuk do të lëshojnë pe deri nërealizimin e kërkesës së tyre.Ekrem Budakova nga fshatiRubovc ka thënë se banorëtkërkojnë nga Komuna e Lipjanit

që ta përmbushë kërkesën e tyrepër vënien e emrit të shkollës tëpatriotit Januz Bajçinca. "Kjokërkesë duhet të realizohet seështë kërkesë e drejtë të cilën ekërkojnë banorët të bëhetrealitet", ka thënë ai.Basri Rudari, gjithashtu nga injëjti fshat, është deklaruar seështë me këmbëngulje përvënien e emrit të shkollës tëpatriotit shqiptar Januz Bajçinca."E mbështes kërkesën në fjalë",ka thënë Rudari. Po ashtu, pro

kësaj iniciative për emërimin eshkollës me emrin e patriotitJanuz Bajçinca u deklaruan edhetë intervistuarit e tjerë, si: JahirZaskoku, Ekrem Zaskoku, RuzhdiBajçnca e të tjerë. Me një fjalë,tërë banorët e tri fshatrave tëcekura më lart. "Do të kërkohetnë të gjitha instancat e vendit qëkjo kërkesë të bëhet realit sa mëparë, sepse është kërkesë e mbi95 për qind e banorëve që shkol-la të pagëzohet me emrin JanuzBajçinca", ka pohuar ndër të tjera

ai, që edhe është iniciatori krye-sor i kësaj iniciative.Januz Bajcinca qysh në fillim tëvitit 1941 kishte mbajtur kontakteme krerët e pushtetit italo-shqip-tar në Lipjan e më gjerë, pra fil-limisht me Adem SelimGllavicën, Qazim SefëLlugaxhinë, me luftëtarin më tëpërkushtuar të asaj kohe, HysenTërpezën, Bahti Tërpezën eshumë të tjerë. Qysh në verë të vitit 1941 Januzikishte shpalosur flamurin kom-

bëtar në fshatin e tij dhe i kishteftuar bashkëfshatarët tapërkrahin pushtetin, i cili kishtedëbuar nga Kosova regjimin anti-shqiptar të Jugosllavisë. Me qël-lim për ta forcuar luftën dhe qën-dresën, në radhët e forcave vull-netare të kohës ai angazhoi dybijtë, Ruzhdiun dhe Nebihun. Në rrethin e Lipjanit asokohe nji-heshin si luftëtarë të shquarnacionalistë, Kadri Beba i cili mevendim të Ilaz Agushit ishteemëruar kryetar i komunës, pas-taj Salih Rexh Ribari, komandanti forcave vullnetare nga rrethina eLipjanit në Frontin ePrapashticës, Ismajl Dragushadhe Shaban Dragusha nga Rufci iVjetër, Islam Domaneku ngaGracka, Adem Gllavica, QazimLlugaxhia, Qerim Selimi, IdrizMehmeti nga fshati Banullë-Lipjan. Zekë Luma nga Kraishta,Nezir Buja nga Bujani, RexhepSali Rexha nga Ribari i Madh,Shaban Dragusha nga Rufci,Habib Emini nga Banulla, IlazSadiku nga Hallaqi, HajredinMëziu nga Vërsheci, BajramCykovci nga Cërnilla, QazimLeskovci nga Mirashi, HajredinAvdyli nga Sazlia, Nebij Januzi eRuzhdi Januzi të dy nga Rubovci,Tahir Prokupja nga Fusha eMadhe, Miftar Gashi, DobrajëBeqë Zeqiri Gjyrkoc, Idriz HysenBislimi nga Gadimja, RexhepAkllapi, Xheladini e Idrizi ngaSllovija, Hasani nga Gadimja,Musli Mikulani nga Dobraja eMadhe e shumë të tjerë, thuhetnë librin e Ahmet Qeriqit "JanuzBajçinca me të bijtë, Ruzhdiundhe Nebihun".Për veprën patriotike të JanuzBajçincës kanë folur disa histori-anë të njohur të cilët me shënimetë sakta për këtë patriot, pohuanse veprimtaria e tij kombëtarenuk përfundon edhe me qindrafaqe të shkruara. Në një studim tëgjatë për veprimtarinë e veprim-tarit në fjalë, profesori i historisë,Adem Tasholli, ndër të tjera,citon: "Në mesin e shumë luftë-tarëve të NDSh-së, trim i rrallë udallua edhe Januz Bajçinca".

Banorët kërkojnë që shkolla e tyre ta ketëemrin e patriotit Januz Bajçinca

Nëpërmjet peticionit, nga udhëheqja e Komunëssë Lipjanit, konkretisht nga Kuvendi Komunal,është kërkuar mbështetja e kërkesës sëbanorëve për vënien e emrit të shkollës të patri-otit Januz Bajçinca dhe t'i hiqet emri që e mbanprej shumë vitesh "Drita". Mirëpo, kohë më parë,përkundër asaj që në mbledhjet e Kuvendit nukkaloi kjo kërkesë, banorët janë këmbëngulës senuk do të lëshojnë pe deri në realizimin ekërkesës së tyre

Shkolla e vjetër fillore e dy fshatrave të Rubovcit tëKomunës së Lipjanit

Nasri Bajqina, nipi i Januz Bajqincës

Pamje e fshatit Rubovc

07E MARTË, 8 JANAR 2019AKTUALE

Faton DDËRMAKU

PRISHTINË, 77 JANAR - Kryetari iLidhjes Demokratike të Kosovës(LDK), Isa Mustafa, sot i ka bërënjë vit që vuan nga një sëmundjeshumë e rrallë e cila njihet si"Sindomi Gulian Barren". Në pro-filin e vet në "Facebook", Mustafaka shkruar se gjendja e tij po për-mirësohet gradualisht, duke ifalënderuar të gjithë ata që janëpërkujdesur për të gjatë kësajkohe. Sipas tij, diagnozën esëmundjes së tij e ka identifikuarnjë doktor në Spitalin Amerikan."Sot mbushet një vit i përballjessime me rehabilitimin shëndetë-sor. Në mbrëmjen e 7 janarit 2018sa isha në fshat ndjeva se pohumbi fuqinë e duarve dhe tëkëmbëve. Pas 24 orëve në SpitalinAmerikan, dr. Blerim Myftiu iden-tifikoi diagnozën e saktë,Sindromin Gulian Barren dheshkroi terapinë e nevojshme. NëGjermani ishin të habitur përidentifikimin e shpejtë që iu bë

nga mjekët kosovarë kësajsëmundjeje shumë të rrallë (njëderi dy raste në njëqindmijëbanorë). Sot, kur po shkruaj meduart e mia, shfrytëzoj rastin tafalënderoj ekipin e mjekëve dheinfermierëve të Spitalit Amerikannë Prishtinë, që në ditët e para tësëmundjes u përkujdesën përmua, të falënderoj prof. dr. HalillKrasniqin për kujdesin e vazh-dueshëm sa isha i shtruar nëQendrën e Rehabilitimit'Quellenhof' në Bad Vil Baden tëGjermanisë, veçmas prof. dr.Afrim Gashin dhe ekipin eshkëlqyeshëm të fizioterapeutëvenë Prishtinë, Nadira Boshnjakundhe Amir Tyrbetarin dhe nipin timFeti Gashin", ka thënë Mustafa.Ai ka shtuar se gjatë gjithë kësajkohe, edhe pse një periudhë ishtekrejtësisht i palëvizshëm ngaduart dhe këmbët, kishte kurajë tësfidohet me këtë sëmundje."Kisha besim në Zotin, në vetentime dhe në mjekët se do të riku-perohem. Gjatë gjithë kësaj kohenuk kam pushuar së punuari dhe

lexuari. Rikthimi po vjen ngadalë,me rendin e vet", ka thënë lideri iLDK-së, Isa Mustafa. Ai ka falën-deruar familjen e ngushtë që nuke ka lënë asnjë minutë vetëm,qoftë në Spitalin Amerikan, pastajtre muaj në Gjermani dhe tani në

Prishtinë. Mustafa ka falënderuaredhe bashkëpunëtorët nga LDK-ja, nga AShAK-u, FakultetiEkonomik, përfaqësuesit e insti-tucioneve të Republikës sëKosovës, të Republikës sëShqipërisë dhe liderët politikë

shqiptarë nga Kosova, Shqipëria,Maqedonia dhe Lugina ePreshevës të cilët, siç ka thënë ai,"më dhanë kurajë gjatë kësaj peri-udhe. Veçmas falënderoj fqinjët,qytetarët dhe bashkatdhetarët përinteresimin e tyre".

Isa Mustafa flet për sëmundjen nga e cila vuan që një vit

PRISHTINË, 77 JANAR - Presidenti iRepublikës së Kosovës, HashimThaçi, duke u bazuar në nenin84 (28) të Kushtetutës sëRepublikës së Kosovës, nenin 6

të Ligjit nr. 03/L-094 për presi-dentin e Republikës së Kosovës,gjithashtu në nenin 6 të Ligjitnr. 04/L-070 për Dhënien eDekoratave dhe në Rregulloren

(P) nr. 04/2016, për policin erënë heroikisht në krye tëdetyrës dhe në mbrojtje tëqytetarëve, Izet Demaj, kandarë urdhrin "Hero i

Kosovës". Urdhri "Hero i Kosovës" u jepetpersonave që kanë bërë vepratrimërie dhe sakrifice, si dhe qëkanë dëshmuar veprimtari ose

akte të guximit qytetar në kohëlufte apo paqeje. Vendimi, cer-tifikata dhe urdhri "Hero iKosovës" do t'i dorëzohenfamiljes Demaj.

Izet Demaj shpallet zyrtarisht ‘Hero i Kosovës’

08 E MARTË, 8 JANAR 2019 EKONOMI

Albulena SS. MMAVRAJ

PRISHTINË, 77 JANAR - Drejtori iPërgjithshëm i AdministratësTatimore të Kosovës (ATK), SakipImeri, ka thënë për gazetën"Epoka e re" se për këtë institu-cion sfida për vitin 2019 mbetetzbatimi i strategjisë së rrezikutinstitucional si dhe përmirësimi ikapacitetit për modernizim."Sfidë mbetet zbatimi istrategjisë së rrezikut institu-cional, si dhe përmirësimi i

kapacitetit për modernizim", kaka bërë me dije Imeri. Ai ka folur edhe për planet eATK-së për këtë vit. "Planet përvitin 2019 janë implementimi istrategjisë së ATK-së 2015-2020,përmbushja e objektivave tëparapara me planin vjetor tëpunës, përmbushja e objektivavenë kuadër të MSA-së, zbatimi istrategjisë për parandalimin dheluftën kundër ekonomisë jofor-male, modernizimi i ATK-sëpërmes zëvendësimit të sistemittë teknologjisë informative, lan-

simi i faturës elektronike tëTVSh-së (E-Invoicing), ngritja ekapaciteteve në fushën e menax-himit të riskut si dhe zbatimi ireformës 2019-2021 për modern-izimin e ATK-së", është shprehurImeri.Ndërkaq sa i përket vitit që lamëpas, Imeri ka deklaruar se insti-tucioni të cilin ai e udhëheq katejkaluar të hyrat për më shumëse 10 milionë euro."Administrata Tatimore eKosovës gjatë vitit 2018 katejkaluar të hyrat e planifikuara

Flet për "Epokën e re", Sakip Imeri

Sfidë për ATK-në mbetet zbatimi i s

Drejtori i Përgjithshëm i Administratës Tatimoretë Kosovës, Sakip Imeri, ka bërë me dije sesfida për institucionin të cilin e drejton mbetetzbatimi i strategjisë së rrezikut institucional sidhe përmirësimi i kapacitetit për modernizim. Aika treguar se ndër objektivat kryesore të ATK-sëpër këtë vit janë modernizimi i këtij institucionipërmes zëvendësimit të sistemit të teknologjisëinformative, lansimi i faturës elektronike tëTVSh-së (E-Invoicing), ngritja e kapaciteteve nëfushën e menaxhimit të riskut si dhe zbatimi ireformës 2019-2021 për modernizimin e ATK-së

09E MARTË, 8 JANAR 2019EKONOMI

me shumë se 10 milionë euro.Nga 446 milionë euro janëmbledhur 456 milionë euro qënë raport me vitin 2017 janë për41,6 milionë euro më shumë. Poashtu, gjatë kësaj periudhe janëarkëtuar mbi 150 milionë euro tëhyra nga Kontributet Pensionalepër Fondin e KursimevePensionale të Kosovës (FKPK).ATK-ja vazhdimisht është dukezhvilluar aktivitete për ta ngriturnivelin e përmbushjes së oblig-imeve tatimore, përfshirë trans-parencën në shërbimet ndaj

tatimpagueseve, të cilët do takenë më të lehtë informimin dhekryerjen e obligimeve në mënyrëvullnetare", ka thënë Imeri.Po në këtë bisedë ka folur edhepër aktivitetet të cilat e kanëkarakterizuar ATK-në gjatë vitit2018. "Viti 2018 për ATK-në kaqenë i mbushur me aktivitete nëtë gjitha fushat ku ka përgjegjësiligjore në administrimin etatimeve, ngritje dhe avancim tëpërmbushjes vullnetare tëtatimeve, shërbime profesionale,transparente dhe efektive, zhvil-lim të aplikacioneve për menax-himin e proceseve tatimore,avancim të analizës së riskut përpërzgjedhjen e rasteve për kon-troll të tatimpaguesve, ngritje tëefikasitetit [ër trajtimin e kërke-save për rimbursimin e tatimeve,strukturim të tatimpaguesvesipas fuqisë ekonomike qëzotërojnë, sistemim të zyrtarëvetatimorë në funksion të ngritjessë kompetencës profesionaledhe përgjegjësisë në punë,komunikim të shtuar me tatim-pagues dhe bashkëpunim i shtu-ar ndërinstitucional në luftimine dukurive negative dheekonomisë joformale, mepolicinë, doganën, prokurorinë,Ministrinë e Tregtisë dheIndustrisë, Agjencinë eRegjistrimit të Bizneseve TI(ARBK), komunat etj", ka thënëImeri, i cili ka folur edhe përbashkëpunimin e ATK-së medonatorët ndërkombëtarë dhekontributin e tyre në fushën tati-more. "Gjithashtu, kemi pasurmbështetje të fuqishme ngadonatorët, FMN, GIZ, KE,USAID, BB, Ambasada Britanikeetj. Me përkrahjen e tyre janërealizuar studime dhe raporte qëe ndihmojnë ATK-në në zhvil-limin e saj: FMN ka realizuar disamisione të shoqëruara meraporte specifike për procesettatimore, është realizuar TADATnjë vlerësim diagnostikues përnënte fusha specifike të vlerë-

suara sipas praktikave më tëmira ndërkombëtare dhe raportetë tjera për modernizimin emëtutjeshëm të funksioneve tëATK-së", u shpreh Imeri.Ai ka përmendur edhe kon-tributin e donatorëve për zhvillim-in e sistemimit tatimor në Kosovë."GIZ-i ofron mbështetje për zhvil-limin e funksionit ZgjoNA, kon-trollet tatimore elektronike, ështërealizuar anketa për kënaqsh-mërinë e TP dhe në bashkëpunimme Bankën Botërore është real-izuar projekti i ngritjes së përm-bushjes tatimore përmes qasjes

bihevioriste, një projekt unik irealizuar për herë të parë nëvendet e Evropës juglindore dhemë gjerë. USAID-i ka mbështeturzhvillimin e procesit të rim-burësimit tatimor përmes menax-himit elektronik dhe të indika-torëve 'Pagesa e tatimeve' përmestë cilave bëhet edhe vlerësimi nëraportin e BB 'Doing business', nëtë cilin Kosova radhitet në pozitëne 44-t në mesin e 192 vendeve nëbotë", ka deklaruar Imeri. Ai kashtuar se me Ambasadën eBritanisë së madhe dhe GIZ-inkanë nënshkruar një marrëveshje

për mbështetjen e ATK-së përfuqizimin e kapaciteteve profe-sionale për raportim financiar dhetatimor si dhe për ngritjen e trans-parencës përmes medieve tëaktiviteteve operative të ATK-së."Gjithashtu, janë realizuaraktivitete në bashkëpunim meadministratat tatimore rajonaledhe kemi qenë pjesëmarrës nëkonferenca ndërkombëtare në tëcilat ka vlerësime pozitive përzhvillimin e ATK-së", ka deklaruarSakip Imeri, drejtor i përgjithshëmi Administratës Tatimore tëKosovës.

strategjisë së rrezikut institucional

PRISHTINË, 77 JANAR (ER) - Oda eAfarizmit të Kosovës (OAK) kakërkuar nga ministri i Tregtisëdhe Industrisë, Endrit Shala, dheministri i Financave, BedriHamza, që ta lirojnë lëndën eparë për prodhuesit vendorëashtu siç është e paraparë me ligj.Sipas OAK-ut, arsyeja e kërkesësështë ankesa e prodhuesve lidhurme lirimin nga TVSh-ja e lëndëssë parë. "Çdo fillim të vitit prod-huesit vendorë obligohen tëaplikojnë në ATK për lirim ngaTVSh-ja për lëndën e parë tëimportuar, ndërsa pas aprovimittë saj fillon edhe zbatimi nëDogana. Vitet paraprake shqyrti-mi i kërkesave është bërë për njëperiudhë më të shkurtër kohore,

që nuk i ka penguar bizneset nëvazhdim të prodhimit", ështëthënë në njoftimin e kësaj ode.OAK-u ka bërë me dije se këtë vitbizneset po përballen me prob-leme pasi për shkak tëmosshqyrtimit të këtyre kërke-save lënda e parë ka mbetur pakaluar në Doganë dhe, si pasojë,bizneset po detyrohen të pagua-jnë për qëndrimin e kamionëvedhe frigoriferëve në terminale, sidhe po krijojnë edhe pengesa nëprodhim. "Oda e Afarizmit tëKosovës kërkon që të merrenmasat e nevojshme për këtëproblem. Oda e Afarizmit tëKosovës kërkon që të përkrahenprodhuesit vendorë, duke ulejuar ta bëjnë futjen e lëndës së

parë në Doganë derisa të shqyr-tohen aplikacionet nga ATK-ja.Gjithashtu, OAK kërkon që kjoprocedurë të hiqet ashtu që tëmos obligohen bizneset të

aplikojnë çdo vit", është theksuarnë njoftimin e OAK-ut. Kjokërkesë i është drejtuar edhekryeministrit të Kosovës, RamushHaradinaj.

OAK-u: Të lirohet lënda e parë për prodhuesit

PRISHTINË, 77 JANAR - Vetëm nëmuajin e parë të taksës, 10milionë kilogramë grurë mëpak kanë hyrë nga Serbia kra-hasuar me të njëjtën periudhënë pesë vjetët e fundit, kanëpohuar zyrtarë të Doganës sëKosovës. Vetëm gjatë muajit tëparë të implementimit të tak-sës Kosova ka importuar ngaSerbia rreth 120 milionë kilo-gramë grurë, nga 130-140 mil-ionë sa ka importuar për peri-udhën e njëjtë kohore në vitete fundit.Zëdhënësi i Doganës, AdriatikStavileci, ka bërë me dije për"KosovaPress" se deri në ven-dosjen e taksës importimi igrurit ishte në të njëjtin trendme vitet e kaluara. "Edhe kyvit, deri kur është aplikuarmasa mbrojtëse, ka qenë metë njëjtin trend, por prej nën-torit ky trend ka rënë dhe tanikemi 120 milionë kilogramë

grurë të importuar. Në aspek-tin e origjinës, e kemi vërejturse 90 për qind e këtij gruriështë me origjinë nga Serbia,

por pas aplikimit të masës taniorigjina ka filluar të ndryshojë,pra të vijë edhe prej vendevetë tjera", u shpreh Stavileci.

Efekti i taksës: Kosova importoi 10 milionë kilogramëgrurë më pak nga Serbia

10 E MARTË, 8 JANAR 2019 KOSOVË

DEÇAN, 77 JANAR - Ta qev-erisësh Komunën e Deçanit,për kryetarin BashkimRamosaj është sfidë dheprivilegj. Ai për"Kosovapress" ka folur përarritjet dhe problemet që kahasur gjatë punës së qeveris-jes së tij lokale, gjatë së cilësprioritete absolute kanëqenë arsimi dhe shënde-tësia. Sipas tij, tashmënxënësit dhe personeli arsi-

mor shumë më lehtë do takenë procesin mësimor, pasitetëmbëdhjetë shkolla i kanëhyrë procesit të rinovimit tëplotë. Të njëjtin efikasitet, kathënë Ramosaj, ka pasuredhe në sektorin e shëndetë-sisë ku, sipas tij, shumëshpejt pritet që QKMF-ja nëDeçan të jetë e kompletuar. Kryetari Ramosaj ka bërë medije se dy projektet që janëvitale për Komunën e

Deçanit kanë filluar. RrugaDeçan - Plavë dhe rregullimii shtratit të lumit në këtëqytet, sipas tij, do t'u japinshpresë qytetarëve të jetojnënë këtë qytet. Ndërsa përdisa projekte që nuk janërealizuar këtë vit, kryetariRamosaj ka thënë se do tërealizohen vitin e ardhshëm.Të rëndësisë së veçantë ai kapërmendur zgjidhjen eproblemit të ujit të pijshëm

në disa zona të Deçanit dhezgjerimin e rrugës së qendrës në këtë komunë.Duke marrë parasysh seDeçani përbëhet prej shumëfshatrave dhe rol të rëndësishëm për zhvillimekonomik dhe rritje tëardhurave të banorëve ështëbujqësia, kryetari Ramosajka thënë se ka bërë çmos qët'u dalë në ndihmë atyrepërmes subvencioneve.

Ramosaj: IInvestimet nnë DDeçan ddo tt'u jjapin sshpresë ddeçanasve

SKENDERAJ, 77 JANAR (ER) -Kryetari i Komunës sëSkenderajt, Bekim Jashari, kabërë me dije se pas reshjeve tëborës kanë shtuar angazhimine kompanive kontraktuese përpastrimin e të gjitha rrugëvenë territorin e kësaj komune.Ai ka thënë se ky angazhim

nuk do të ndalet derisa të pas-trohen të gjitha rrugët nëSkenderaj. "Pas reshjeve tëborës në mbrëmje kemi shtu-ar angazhimin që nëpërmjetkompanive të kontraktuara tëpastrohen rrugët nga bora dhengricat eventuale në mënyrëqë qarkullimi të bëhet me

lehtësi. Makineria e kom-panive nuk do të ndalet dhedo të vijojë punën rrethpastrimit të secilës rrugë e nëçdo fshat. Krahas punës nëterren, lus qytetarët të jenëshumë të kujdesshëm nëkomunikacion", ka thënëJashari.

Jashari kërkon nga qytetarët eSkenderajt të jenë të kujdesshëmnë komunikacion

PRISHTINË, 77 JANAR (ER) -Komuna e Prishtinës ka njoftuar se ka bërë pastrimine të gjitha rrugëve kryesore nëkryeqytet pas reshjeve të fundit të borës. Kjo komunë uka bërë thirrje drejtuesve tëautomjeteve që të kenëkujdes gjatë vozitjes. "Pasreshjeve të borës gjatë ditës sëdjeshme, mbrëmë ekipetkanë punuar në orët e vonaderi në mëngjes për t'i pastru-

ar rrugët kryesore të kryeqytetit për ta vazhduarpunën sot në rrugët dytësore.Për çdo urgjencë lajmëroniqendrën e thirrjeve në 038 245777. Ju lusim për qarkullim tëkufizuar, përshtatje të shpejtësisë dhe përdorim tëpajisjeve dimërore gjatë reshjeve dhe temperaturavetë ulëta", ka njoftuar Komunae Prishtinës e cila udhëhiqetnga Shpend Ahmeti.

Komuna e Prishtinëspastron nga borarrugët kryesore

PRISHTINË, 77 JANAR (ER) -Qendra e LëvizjesVetëvendosje në Prishtinë kakritikuar qeverisjen e ShpendAhmetit për mosrregullimin eshkallëve në lagjen "Arbëria"në kryeqytet. "Ishin premtuar120 ditë punë për rregullimine shkallëve të 'Arbërisë' ngaana e Komunës së Prishtinësqë nga marsi i vitit 2018 kurkanë filluar punimet. Por edhetash që jemi në janar të vitit2019 shkallët ende nuk kanëpërfunduar. Pra, më shumë segjashtë muaj vonesë. Shkallëte 'Arbërisë' janë arterie erëndësishme për qarkullim tëlagjes dhe për lidhjen e saj meqendrën e qytetit, veçanërishtkur dihet se ato shërbejnë sivazhdimësi e rrugës 'UÇK',duke e lidhur parkun 'Arbëria'

me Sheshin 'Adem Jashari'. Nëvitin 2018 Komuna ePrishtinës kishe premtuar fil-

limin e shumë projekteve nëqytet, përfshirë ndërtimin ekatër parqeve të reja. Shkallët

e Arbërisë janë një nga projek-tet e rralla kapitale të filluaranë fillim të vitit, por që po

vonohen për shkak tëneglizhimeve nga administra-ta e komunës", është thënë nëreagimin e Vetëvendosjes.Lëvizja Vetëvendosje ka ftuarekzekutivin e Komunës sëPrishtinës që sa më parë tënisin projektet që janë merëndësi për qytetin dhe të mosi zvarrisin ato pak punë qëmezi kanë arritur t'i fillojnë."Komuna e Prishtinës popërkeqësohet përditë dukepasur probleme me furnizimme ujë, probleme me parking-je, me trotuare të zaptuara, memungesë rrugësh, ndotjeenorme të ajrit, me trafik tërënduar, pa zgjidhje përtrafikun urban dhe shumëprobleme të tjera që po mblid-hen përditë", është thënë nëkëtë reagim.

LV-ja kritikon Komunën e Prishtinës për mosrregullimin e shkallëve në lagjen ‘Arbëria’

11E MARTË, 8 JANAR 2019OPINION

Shkruan: AAgron HHOTI

Pastrimi ii KKosovësNëse qëllimi i bashkësisëndërkombëtare dhe specifik-isht i BE-së ka qenë pastrimi iKosovës nga gjoja krimet eluftës të kryerja nga UshtriaÇlirimtare e Kosovës, e cila përhir të vërtetës u mbështetfuqishëm nga NATO dhepothuaj nga tërë diplomaciabotërore, atëherë pse nuk uhetuan edhe rastet e priva-tizimit që u udhëhoqën ngaUNMIK-u?! Pra, e keqja është se nuk ndod-hi as njëra e as tjetra. E ç'fajkanë qytetarët e Kosovës psekjo nuk ndodhi?! Psevazhdimisht u kalkulua politik-isht?! Nëse drejtësia është esinqertë, pa marrë parasysh aështë vendore apo ndërkom-bëtare, ajo vetëm politikishtnuk duhet të kalkulojë, sepsepo ndodhi ashtu, atëherë dihetse si mund të duket një sistem idrejtësisë?! Sikur EULEX-i ta merrte mesinqeritet (qysh prej fillimit tëmisionit) si hetimin e gjojakrimeve të luftës ashtu edhehetimin e privatizimit ku ishintë përfshirë vetë zyrtarë tëndryshëm të vendeve të BE-së,atëherë me siguri se gjendja esundimit të ligjit sot do të ishteshumë më e mirë sesa që është.Pra, kush e ndali EULEX-in përnjë ndërmarrje të tillë, kurkishte të gjitha mjetet në dis-pozicion për të hetuar dhearrestuar këdo në Kosovë?! PseBE asnjëherë nuk reflekton përkëtë dështim të vetin?! Padyshim drejt BE-sëPa marrë parasysh çfarë ndod-hi dhe u tha, Kosova kishte, kadhe do të ketë vetëm një orien-tim, e ai është anëtarësimi iplotë në BE. Këtu nuk ka asnjëmëdyshje, ky orientim është ipa-alternativë. Sa më herët qëndodh kjo aq më mirë për BE-në dhe për Kosovën, natyrisht.BE-ja duhet të ketë parasysh sezgjidhjet e mëdha mund tëdalin edhe përmes dyerve tëvogla. Në qoftë se qytetarët e Kosovëspaska mundësi të shkojnë mekontrata pune nëpër të gjithavendet e BE-së, pse nuk paskanmundësi që të shkojnë edhepër vizita turistike pa pasurnevojë të presin me orë të tëradhe të paguajnë taksa të lartapër viza?! Pse rinia jonë, aq edëshiruar në tregun e BE-së (i

përballur me rënie të lirëdemografike), qenka emirëpritur për punë por joedhe për vizita turistike?! Amund të konsiderohet kjodrejtësi?!Qytetarët e Kosovës e vizitojnëkohë pas kohe Stambollin, i ciliasnjëherë nuk ka vënë viza përKosovën, por duke qenë të ori-entuar tërësisht kah BE duanqë të frekuentojnë shumë mëshpesh Berlinin, Parisin,Romën e Brukselin. Sepse ori-entimin pro-evropian qyte-tarët e Kosovës e tregojnë edhenë rrugë, ku mbi 95 % të maki-nave janë me prejardhje ngavendet e ndryshme të BE-së.Sepse orientimin evropian etregojnë qytetarët e Kosovësedhe me flamuj të vendeve tëndryshme të BE-së të varurnëpër vende publike, shtëpidhe çdokund. Përkundër vone-save të shumta që i shkaktonrregullisht BE, nuk ka as edhenjë vend në rajon që kapërqindje më të lartë pro inte-grimit evropian se sa Kosovadhe meriton të kihet parasysh.

A dduhet ppritur ppa ffund?!Pra, edhe një herë, qytetarët eKosovës nuk duhet ta paguajnëçmimin e pritjes pafund përviza, sepse nëse ka ndonjështet që ka paguar çmim më tëmadh për evropianizim tëEvropës, atëherë qytetarët eKosovës janë numër një nëEvropë. Meqë vazhdimishtkemi kontribuar në të mirë tëEvropës pse na duhet të pagua-jmë çmimin e pritjes së mëte-jme për faktin e paqën-drueshëm të frikës në BE se lib-eralizimi i vizave mund të rrisëndikimin e forcave ekstremebrenda Shteteve Anëtare të BE-së dhe mund të ndryshojë për-bërjen e Parlamentit Evropianmë 2019, forca këto të cilat janëtë orientuara kundër emigra-cionit për efekte të pastra elek-torale?! Vazhdimisht gjendetnjë arsyetim për mosliberaliz-im, një herë thuhej plotësonikriteret, kur ato u plotësuan,tash na dalin, edhe pse nukthuhet publikisht, zgjedhjetpër Parlament Evropian. E kush garanton që pas zgjed-hjeve të Parlamentit Evropiannuk do të ketë probleme tëtjera. Vetë fakti që borxhi pub-lik është në rritje në të gjithavendet e BE-së tregon përkrizën tjetër në ardhje brendaBE-së dhe më gjerë. Vetë kjokrizë financiare në ardhjemund të pjellë ndonjë -xittjetër, pas Brexitit. E nëse BEgjendet në një situatë të tillë,atëherë duhet të jetë e sinqertëme vetveten në radhë të parë epastaj edhe me qytetarët eKosovës, duke u thënë që kemimijëra probleme të brendshme

që janë duke e gërryer tëardhmen e BE-së.Demonstratat në Francë janëvetëm fillimi i thellimit tëkrizës brenda BE-së. Konsensusi brenda BE-së kaqenë ndër pikat më të dobëtatë BE-së, e kjo konfirmohet temungesa e tij në politikat ejashtme, të sigurisë dhe tëbrendshme. Kjo sëmundje kro-nike e ka përcjellë BE-në qëprej fillimit e deri më sot dheproblematika e liberalizimit tëvizave për qytetarët e Kosovësveç sa e ka ri-konfirmuarmungesën e konsensusit bren-da BE-së.

Argati ddhe vvetinguKy shkrim nuk është për t'ibërë argatin askujt, por vetëmflet për krahasime që mekin.Është fakt që Kosova ka kor-rupsion ashtu siç kanë të gjithavendet e rajonit dhe BE-së. Pokjo nuk është ndryshe në asnjëvend të botës. Është fakt që sis-temi i drejtësisë ka problemestrukturore. Por, nuk duhetharruar se sistemi i drejtësisëdo të përmirësohet krahaszhvillimit ekonomik dheshoqëror. Askush mos të shpre-sojë që një veting do të mundta përmirësonte dukshëm këtësistem. Fundja, vetingu në Kosovë anuk u bë tërësisht ngabashkësia ndërkombëtare?!Nëse qenka bërë keq, atëherëpse paska ndodhur ashtu?Vetingu është një veprimminor krahasuar me problemetstrukturore që ka sistemi idrejtësisë, rrënjët e të cilitshtrihen që nga sistemi i superkorruptuar dhe tejpolitizuarjugosllav, ku shqiptarët eKosovës kurrë nuk i besuan sis-

temit të drejtësisë dhe shtetitjugosllav, gjithmonë i panë si tëhuaja dhe kjo logjikë do tëndryshojë vetëm me kalimin ekohës dhe natyrisht mendryshimin e shoqërisë. Për më tepër, vendet komu-niste vetëm sisteme të drejtë-sisë nuk kishin, kjo sepse sis-temet e atëhershme ishin sis-teme të direktivave politikeshtetërore, ku shteti ndërhyntehaptazi në gjykata, prokurori,burgje dhe në të gjitha sferat ejetës publike dhe private.Sigurisht që ka korrupsion dhekrim të organizuar gjithandej,por çdokush që shpreson qësistemi i drejtësisë në Kosovëdo të rregullohet për një kohëtë shkurtë, atëherë ai apo ajo eka humbur orientimin në kohëdhe hapësirë. Natyrisht qëinstitucionet e Kosovës nukduhet të ndalen në këtë drej-tim, sepse përmirësimi i sis-temit të drejtësisë është para segjithash interes jetik për tëardhmen e qytetarëve tëKosovës. Por, dëshira merealitetin jo gjithmonë korre-spondojnë.

Ligje ppa lligjeEdhe në fushën e hartimit tëlegjislacionit të Kosovës dhepërafrimit të tij me atë të BE-sësa i përket Sundimit të Ligjit,vlen të theksohet se pothuaj tëgjitha ligjet dhe aktet nën-ligjore , përfshirë sistemin edrejtësisë janë hartuar mendihmën e ekspertëve të BE-së.Edhe Kodi Penal, Kodi iProcedurës Penale së bashkume tërë legjislacionin penaldhe atë civil janë hartuar mendihmën e ekspertëve të BE-së. Prandaj, nuk është e udhës qëKodi Penal dhe ai i Procedurës

Penale të plotësohen endryshohen shpesh sepse kjokrijon pasiguri dhe paqartësiligjore, pasojat e të cilës do t'ibartin vetëm qytetarët eKosovës. Ne e kuptojmë se vetëshoqëria është evoluive dhekonform saj hartohen politikatdhe legjislacioni, por nukmund ta kuptojmë kur nathuhet se ky apo ai ligj nuk iplotëson të gjitha kriteretndërkombëtare e ndërkohë qëvetë ai ligj është hartuar ngaprojekte të BE-së. Kjo ndodh shpesh nga ekspertëtë BE-së, që për hir të vërtetësvijnë nga sfonde të ndryshmeligjore nacionale dhe kjo ngan-jëherë shkakton konfuzion mesinstitucioneve tona se cilatpraktika t'i absorbojnë. Pra,sigurisht se ligjet duhet tëpërafrohen me legjislacionin eBE-së, por ato nuk bën tëndryshohen shpesh, sepseatëherë jostabiliteti ligjor ështëi pashmangshëm ashtu siç dotë jetë e pashmangshme joe-fiçenca e sistemit të drejtësisë. E procesi i liberalizimit tëvizave është hapi i dytë (dhendër më kryesorët) i BE-së pasMSA-së, kuptohet para anë-tarësimit në këtë organizëmrajonal, që konfirmon dhemban gjallë perspektivënevropiane për qytetarët eKosovës. Prandaj, BE-ja duhett'i hapë portat, sepse qytetarëte Kosovës qysh moti e merito-jnë një trajtim të tillë. Nukduhet harruar fakti që siguriaindividuale në Kosovë ështëshumë më e lartë se sa nëmetropolet e BE-së, për këtë kafakte, por edhe vetë përfaqë-sues të vendeve të BE-së qëveprojnë në Kosovë e thonëkëtë. (Vijon)

Narkoza e vizave - mit apo realitet (11)

12 E MARTË, 8 JANAR 2019 GLOB RAJON

LIBREVILLE, 77 JANAR - Situata poli-tike në Gabon është nën kontrollpas përpjekjes për grushtshtet,tha një zëdhënës i qeverisë. Tëpesë ushtarët rebelë, të cilët upërpoqën t'i marrinpërgjegjësitë, u arrestuan nga

autoritetet. Në një video qëqarkulloi në mediet sociale, treushtarë të rinj u panë të armato-sur në një studio radioje, duke iubërë thirrje njerëzve të ngrihen.Ata thanë se morën pushtetinpër ta rivendosur demokracinë

në Gabon - vend i pasur me naftë- ku familja e presidentit AliBongo ka qeverisur për 50 vjet.Tanke dhe automjete të blind-uara mund të shiheshin në krye-qytetin Libreville. Një nga rebelëtishte në arrati për një periudhë

të shkurtër, por është gjetur,raportoi Radio FranceInternationale. "Situata është eqetë. Xhandarët kanë marrëkontrollin e gjithë zonës përrethselive të radios dhe televizionit,andaj gjithçka i është rikthyer

normalitetit", tha zëdhënësi iQeverisë, Guy-BertrandMapangou.

Parandalohet ggrushtshteti nnë GGabon

LONDËR, 77 JANAR - Ligjvënësit britanikë do ta votojnë planinpër daljen e Britanisë ngaBashkimi Evropian, apo Brexit,më 15 janar, konfirmuan përBBC-në burime të Qeverisë nëLondër. Votimi në Parlamentështë anuluar muajin e kaluarnga vetë kryeministrja britanikeTheresa May, e cila ka pranuar seplani i saj nuk ka mbështetje.BBC raporton se qeveria po përgatit siguri shtesë rreth

marrëveshjes. May ka arritur marrëveshjen përBrexitin me Bashkimin Evropiannë muajin nëntor. Marrëveshjakundërshtohet edhe ngadeputetë të partisë së saj, edhenga ata të opozitës, të cilët thonëse ajo nuk e mbron mjaftueshëmBritaninë ose ruan lidhje tepër tëafërta me BE-në.Presidenti i Komisionit të BE-së,Jean-Claude Juncker, do të zhvil-lojë bisedime me kryeministren

May këtë javë, por ai e përjashtoimundësinë për rinegocimin emarrëveshjes, në mënyrë që ajotë fitojë mbështetje nëParlamentin britanik. Zëdhënësi i Komisionit Evropian,Margaritis Schinas, tha të hënënse marrëveshja në tryezë është mëe mira dhe e vetmja e mundshme.Britania duhet të largohet nga BE-ja më 29 mars të këtij viti,pavarësisht nëse marrëveshja dotë miratohet nga deputetët ose jo.

Marrëveshja ppër BBrexit vvotohet mmë 115 jjanar

UASHINGTON, 77 JANAR - Këshilltari iSigurisë Kombëtare i ShBA-së,John Bolton, tha se trupatamerikane nuk do të tërhiqennga Siria pa arritjen e një marrëveshjeje me Turqinë për tëmos sulmuar kurdët në SirinëVeriore. Deklarata e presidentitamerikan Donald Trump më 19dhjetor, për një tërheqje të menjëhershme, shkaktoi frikëmes kurdëve në Siri, të mbështeturnga Shtetet e Bashkuara. Turqiaka njoftuar planet për t'i sul-muar zonat e kontrolluara ngakurdët në Sirinë veriore dukepretenduar se kryengritësit ekësaj zone janë aleatë të njëgrupi terrorist kurd. Boltonshkoi në Turqi në kërkim të njëmarrëveshjeje për kurdët qëudhëhoqën një ofensivë të

suksesshme të mbështetur ngaShtetet e Bashkuara kundërShtetit Islamik në Siri.Plani për tërheqjen e 2 000 trupaveamerikane nga Siria ka ngriturshqetësimet se palët e tjera nëkonflikt mund ta mbushin boshllëkun. Turqia ka njoftuarnjë ofensivë ndaj kurdëve dheRusia dyshohet se po planifikontë hyjë në zonën e pasur menaftë sapo amerikanët të largohen. Izraeli ka paralajmëruarpër ndërhyrjen e Iranit. Ka pasuredhe paralajmërime se ShtetiIslamik mund të nisë një përpjekje për ta rimarrë territorinqë kishte humbur.Që atëherë, presidenti Trump kathënë se tërheqja do të marrëkohë. "Ne po tërhiqemi ngaSiria, do t'i tërheqim trupat tona,

nuk kam thënë kurrë se po ebëjmë këtë shpejt. Por ne po eshkatërrojmë ISIS-in", tha ai.Presidenti Trump dërgoi këshill-tarin e tij të sigurisë kombëtarenë Lindjen e Mesme për tadiskutuar tërheqjen me aleatëtrajonalë, Turqinë dhe Izraelin."Në kufirin tuaj kemi problemine konfliktit në Siri. Ne do tëdiskutojmë për vendimin e pres-identit për t'u tërhequr, por për

ta bërë këtë në një mënyrë qëgaranton se ISIS-i është mposhturdhe nuk do ta ketë aftësinë përt'u rikthyer dhe për t'u bërë kërcënim përsëri. Ne gjithashtuduam të sigurohemi që të moskërcënohet mbrojtja e Izraelitdhe miqve tanë të tjerë në rajonqë kanë luftuar me ne kundërISIS-it dhe grupeve të tjera terroriste", tha John Bolton,Këshilltar i Sigurisë Kombëtare.

Kurdët ishin në ballë të ofensivësnë terren kundër Shtetit Islamiknë Irak dhe në Siri. Tërheqja eShBA-së i bënë ata të pambrojturndaj sulmeve nga forcat eQeverisë siriane dhe nga Ushtriae Turqisë. Presidenti turk RexhepTajip Erdogan ka rënë dakord tështyjë, por jo të anulojë një ofensivë, që ai thotë se ka përqëllim eliminimin e terroristëvenga Siria Veriore. "Biseda tele-fonike me Trumpin, kontaktetdiplomatike, ato mes njësive tësigurisë dhe njoftimet e bëra ngaamerikanët bënë që ne të presimedhe për ca kohë, por kjo nuk dotë jetë një periudhë e pafundpritjeje", tha ai.John Bolton tha se tërheqja eShBA-së nuk do të ndodhë panjë marrëveshje me Turqinë përmosvrasjen e kurdëve. Aigjithashtu u bëri thirrje kurdëvetë jenë të vendosur dhe të përmbahen nga kërkimi i njëmarrëveshjeje me Qeverinë siriane, presidenti i së cilës,Bashar al-Assad, duket se po rifiton legjitimitetin ngaudhëheqësit e tjerë arabë.

ShBA-ja synon marrëveshjen me Turqinë para tërheqjes nga Siria

ATHINË, 77 JANAR - Dy anarkistëgrekë janë arrestuar të hënën,pasi lyen me bojë të kuqeAmbasadën e Shteteve tëBashkuara në Athinë. Tetë pjesë-tarë të tjerë të organizatës anark-iste "Rubicon" u ndaluan poashtu, por më pas u lanë të lirë, nëlidhje me incidentin që, sipaspolicisë, ka shkaktuar dëme min-imale materiale. Ministria e Jashtme greke e dënoisulmin, duke thënë se ai cenonmarrëdhëniet e hershme miqë-sore mes dy vendeve dhe lidhjet

strategjike mes Greqisë dheShteteve të Bashkuara, që janëjetësore për vendin dhe rajonin. Grupi "Rubicon" i konsideronndërhyrjet e Uashingtonit në njënumër rajonesh, përfshirë edheBallkanin, si imperializëm.Anëtarët e tij ishin mbledhur paraAmbasadës në orët e para të ditësdhe kishin lyer me bojë hyrjen,para se policia të ndërhynte. "Rubicon" ka kryer një numëraktesh të ngjashme mbi ambasa-da, banka dhe godina publikevitet e fundit, duke shkaktuar

dëme materiale, por jo lëndime.Tetorin e shkuar, grupi leu mebojë fasadën e Ambasadës sëKanadasë, në shenjë protestendaj pranisë së një kompanieminerare kanadeze që kërkontear në Greqinë Veriore.Më herët, "Rubicon" kishte vënënë shënjestër Ambasadën eIranit, në shenjë solidariteti mekurdët e Iranit. Mediet grekeraportojnë se grupi planifikon t'iubashkohet, më 17 janar, njënumri organizatash të tjeraanarkiste në një tubim në Romë.

Sulmohet Ambasada e ShBA-së në Athinë

Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i ShBA-së,John Bolton, shkoi në Turqi në kërkim tënjë marrëveshjeje për kurdët që udhëhoqën një ofensivë të suksesshme tëmbështetur nga Shtetet e Bashkuarakundër Shtetit Islamik në Siri

13E MARTË, 8 JANAR 2019OPINION

Elife LLUZHA

- PPushtimi ii KKosovës ddherepresioni sserb mmbishqiptarët eetnikë

Në vitin 1998 gjashtë policë përtri ditë me radhë kanë dhunuarVjollcën. Më pas e kanë futur nënjë kamion me kufoma, ku kapërjetuar tmerrin e vërtetë."Kisha dërguar djalin në spital,pasi ishte i paralizuar. I gjithëvendi ka qenë me policë. Atëditë më morën burrin dhe evranë. Mbeta me fëmijët. Hyranë shtëpinë e dajës së burrit përtë shpëtuar. Por edhe aty hynëpolicë. Dhe të gjithë i qitënjashtë shtëpisë. Vetëm mua mëmbajtën brenda. Më kanëdhunuar gjashtë policë, për triditë rresht".Anëtarët e familjes kishin men-duar se Vjollcën e kishin vrarëpolicët serbë. Kur të afërmit etakuan pas disa ditësh, ugëzuan, sidomos fëmijët. Porngjarja nuk përfundoi aty. "Pasdisa muajsh kuptova se ishashtatzënë. Nëna më dërgoi temjeku, që ta heq fëmijën. Prejasaj kohe nuk isha mirë. Në vitin2000 më sollën trupin e burritnga varreza masive. Më ftuan nëmorg që të identifikoja burrindhe aty kam pësuar shumë trau-ma, sepse të gjitha kufomat mëdukeshin të njëjta. Të gjithëmeshkuj civilë të vrarë gjatëluftës në Kosovë. (https://dreni-capress.info)Deklarata Universale për tëDrejtat e Njeriut në nenin 5 tësaj thotë: "Askush nuk duhet t'inënshtrohet torturës, veprimitose dënimit mizor, çnjerëzorose poshtërues". "Askush nukmund t'i nënshtrohet torturësose dënimeve e trajtimeveçnjerëzore ose degraduese",thuhet edhe në nenin 5 tëKonventës Evropiane për tëDrejtat e Njeriut.Por, përkundër këtyre të drej-tave, që bota i krijoi për të mirëne njerëzimit, gjatë më se njëqindviteve të pushtimit serb nëKosovë, këto të drejta janëshkelur dhe janë përmbysurtërësisht. Ndaj me të drejtëshkrimtari ynë Ismail Kadarethotë se "marrëzitë serbe i kanëkaluar veprimet e nazistëve nëgadishullin e Ballkanit".Krahas dhunës sistematike

kundër popullsisë civile nëKosovë, barbaria serbe "aplikoiedhe formën e gjenociditbiologjik, "që është më i fshehtëdhe nuk manifestohet me vikti-ma të mëdha", thotë politologuBardhyl Mahmuti (Mahmuti,2015:291). Gjatë luftës nëKosovë u dhunuan mbi 20000gra dhe vajza shqiptare, "meqëllim që të goditet gruaja, sim-boli i vazhdimësisë biologjike tëgrupit. Këto akte kishin për qël-lim të goditej gruaja si nënë eardhshme, qoftë për të cenuarintegritetin e saj fizik dhe moral,qoftë për ta penguar të krijojëvazhdimësinë e grupit"(Mahmuti, 2015:293).Sipas Konventës përParandalimin dhe Dënimin eKrimit të Gjenocidit, cenimi iintegritetit fizik dhe mental tëanëtarëve të grupit nacional,etnik, racor apo religjioz përbënakt gjenocidi. "Sot askush nukmund ta kontestojë faktin, sedhunimi dhe dhuna seksualembi gruan përbën cenim tërëndë të integritetit fizik apomental të saj. Dhunimet sek-suale në Bosnjë, Kroaci dheKosovë u bënë mjet bashkëko-hor i luftës dhe synonin shkak-timin e dëmeve të pari-parueshme ndaj anëtarëve tëgrupit" (Mahmuti, 2015: 292)."Pra, dhunimi dhe dhuna sek-suale përbëjnë shkelje të kon-ventës së lartpërmendur, sepsedhunimi i shkakton viktimëstrauma dhe plagë të pashlyerapsikologjike" (po aty).Edhe Organizata e Kombeve të

Bashkuara ka bërë të ditur se nëBallkan (Kosovë, Kroaci eBosnjë) janë dhunuar seksual-isht60 000 femra. "Megjithatë,kjo organizatë më 1992, pas njëpresioni publik për përdhu-nimet në ish-Jugosllavi, bëri qënë vitin 2008, Këshilli i Sigurimittë miratojë Rezolutën 1820, ecila përdhunimet dhe format etjera të dhunës seksuale i njohusi krime lufte dhe krime kundërn j e r ë z i m i t "https://www.koha.net/.Rezoluta e Këshillit të Sigurimittë Kombeve të Bashkuara përGratë, Paqen dhe Sigurinë 1820(2008) pranon se dhuna sek-suale është përdorur si taktikëlufte për të poshtëruar, domin-uar, frikësuar ose zhvendosurme forcë anëtarët civilë të njëkomuniteti apo grupi etnik. Ajokërkon nga vendet anëtare, qëpërdoruesit e dhunës seksualet'i ndjekin penalisht dhe tëgjitha viktimat, sidomos gratëdhe vajzat, të kenë mbrojtje tëbarabartë në drejtësi. Rezolutakërkon gjithashtu, që t'i jepetfund mosndëshkimit për dhunëseksuale. "Organizata për tëDrejtat e Njeriut AmnestyInternational,dhunën seksualelidhur me konfliktin e përkufi-zon si dhunë kundër grave, bur-rave, vajzave dhe djemve, qëndodh në rrethana konflikti osepaskonflikti dhe që ka lidhje tëdrejtpërdrejtë me vetë konflik-tin" www.amnesty.org/.Siç bënte ditur kjo organizatë, nëKosovën e viteve 1998-99, gjatëfushatës së përndjekjes dhe

dhunës kundër shqiptarëve ngaforcat ushtarake e policoreserbe, në mënyrë sistematikejanë përdhunuar mijëra gra. Nëraportin me titull "Plagët që dje-gin shpirtrat tanë" shpalosenpasojat shkatërruese fizike dhepsikologjike të dhunës seksualetë provuara nga të mbijetuarat."Gratë dhe vajzat shqiptare iunënshtruan përdhunimit dheformave të tjera të dhunës, qëpërbëjnë torturë. Shumë të mbi-jetuara i njohin dhunuesit e tyreedhe me emër. Megjithatë, deritani vetëm 4 udhëheqësushtarakë dhe politikë serbëjanë dënuar për dhunë seksuale,si një krim kundër njerëzimit nëGjykatën Ndërkombëtare përKrime Lufte në ish-Jugosllavi"(www.amnesty.org). "Nuk kemiasnjë shpresë në drejtësi", thotënjë e mbijetuar e dhunës. "Unëisha 30 vjeçe kur u ushtruadhunë mbi mua dhe tani gatimbush të 50-at". Përdhunimi"është një plagë që ta djegshpirtin ditë për ditë", e të bën tëturpërohesh para familjes ekomunitetit. Atë e mban me vetegjithë jetën (po aty). "Me njëfjalë, pas aktit të dhunimit, nëvend të ngushëllimit e të kujde-sit, ato përjetonin një shkretëtirëtjetër, të panjohur, të palogjik-shme, sikur të kishin dalë nëanën tjetër të pasqyrës, atje kunuk ka më asgjë të kësajbote"(Kadare, 2011: 10).Duhet thënë se një ndër gratë epara që ka ngritur zërin për tëdëshmuar për aktin e dhunësseksuale të ushtruar ndaj saj,

nga dy persona të maskuar, nështëpinë e saj dhe para burritdhe fëmijëve të saj, është SevdieAhmeti, bashkëthemeluesja eOJQ-së, Qendrës për Mbrojtjene Grave dhe Fëmijëve.Kohët e fundit edhe znj. VasfijeKrasniqi-Gudman, rrëfeu his-torinë e saj të dhimbjes, dukeinkurajuar edhe gratë e tjera qëtë flasin për dhimbjen e tyre, përtë mos jetuar në stigmë. Heshtjanë lidhje me krimin dhe çfarëdoforme tjetër të dhunës, nuk çonkah shërimi i plagëve të të mbi-jetuarve e as të shoqërisë.Ndryshimet ligjore më 2014, nëLigjin për Statusin dhe të Drejtate Dëshmorëve, që njohu edhestatusin e viktimave, memundësi kompensimi për tëmbijetuarat e dhunës seksualegjatë kohës së luftës, si dhe hap-jen e procesit të verifikimit përtë mbijetuarat e dhunës sek-suale gjatë luftës në Kosovë, për-bënë një pikë kthese nëmbështetjen e të mbijetuarve.Por ndihma financiare e ofruarqë nga 5 shkurti i vitit 2018,natyrisht nuk paraqet asgjë mëshumë se vëmendje simbolikenga ana shtetërore, që në faktedhe sipas ligjeve ndërkom-bëtare, vetëm përmbushdetyrimet ndaj viktimave tëluftës, që nuk do të guxonte tëpërfundonte me aq. Gjithsesi, tëmbijetuarat e dhunës seksualekanë nevojë për rehabilitim,kujdes shëndetësor dhe ndihmëpsikologjike. Ato, më shumë sepër çdo gjë tjetër, kanë nevojëpër vëmendjen tonë. (Vijon)

Aplikimi i gjenocidit biologjik si mjetlufte nga forcat serbe në Kosovë

Dhuna seksuale nga forcat ushtarake serbe ndaj grave shqiptare gjatë luftës në Kosovë (2)

14 E MARTË, 8 JANAR 2019 MEDIALE

PESHORJASi në jetën

në çiftashtu edhe

në familje, këtë periudhë dotë dilni si persona që nukkënaqen kurrë. Ju thjesht

doni të jeni perfekt në detaje.

AKREPIIntuita sotnuk do t'ju

lërë në baltë.Në shumë raste do të kishit

gabuar, po sot do të jenimjaft përpara vetëm falë

intuitës që keni.

SHIGJETARIPak

interes për të

komunikuar me njerëzit sotdhe dëshirë mjaft e madhe

për të qenë më afër menatyrën.

BRICJAPISot do tanisni ditën

me këmbëne mbarë dhe po kështu do ta

përfundoni. Duhet t'i falënderoni yjet që janë në

anën tuaj këtë ditë.

UJORIMegjithësekëtë peri-udhë jeni

të mbin-garkuar, do të gjeni pak kohë

për të kaluar në shoqëri tëmirë. Miqtë janë ata tek të

cilët mbështeteni gjithmonë.

PESHQITDashuriaështë ajo

që jundjek gjatë

gjithë ditës së sotme. Por,jeni ju që po tregoheni pakindiferent në këto momentedhe nuk i kushtoni rëndësi.

DASHIKëtë ditëdo të kenilogjikë të

ftohtë për marrjen evendimeve, por do të jeni

dhe mjaft të ndjeshëm karshipersonave që ju duan.

DEMIJavë e

çuditshmeqë më

shumë do tëmerreni me udhëtime se mepunën tuaj rutinë. Nuk jenimësuar me këto ritme dhe

dita sot do t'ju lodhë.

BINJAKËTSot do të

jeni shumëkorrekt me

takimet, gjë që nuk ndodhzakonisht me ju. Në mbrëmjedo t'ju pëlqejë surpriza që ka

përgatitur partneri.

GAFORRJAPo

mundo-heni të

vendosnirregull në një vend që ka

pllakosur kaosi. Nuk do t'iadilni dot mbanë të vetëm,kështu që kërkoni ndihmë.

LUANIDuket

sikur nukpo ju

dëgjojnë dhenuk po ju kuptojnë. Mbase

është perceptimi juaj igabuar sepse do të keni

rezultate shumë të shpejta.

VIRGJËRESHAMendime

të kundërta ju

turbullojnë mendjen dhe nukdini se nga të pozicionoheni.

Është mirë ta dëgjoni zemrën ndonjëherë.

Një legjislacion i ri në Arabinë Saudite pritet t'ijapë fund praktikës së deritanishme të tëmosnjoftuarit të femrave në raste divorci. Tanigjykatave do t'u kërkohet t'i njoftojnë femratpërmes një mesazhi SMS në telefonat celu-larë, mbi vendimet që konfirmojnë divorcet e

tyre. Avokatet lokale thonë se masa e re do t'ujapë fund të ashtuquajturave "divorcesekrete", në të cilat meshkujt mund të zgjedhin t'i japin fund martesës së tyre pa uathënë këtë bashkëshorteve.

E rrallë

S'ka mmë ""divorcesekrete", ffemrat saudite ddo ttë njoftohen mme SSMS

FOTO E DITES

Baba: - A e ndreqe notën në matematikë, o djali jem?Djali: - Jo babë, se profesori kudo që poshkon po e merr ditarin me vete.

Anëtarët e Shoqatës së Ruajtjes së Zjarrfikësve Edo në Tokio performojnë me rastin e Vitit të Ri 2019. /AFP/

E jashtëzakonshme

B A R S O L E TA E D I T Ë S

Në ora 16:00“THE GRINCH” 3D,

I Animuar/Komedi/Familjar; 1 ore 30 min

Rolet: Benedict Cumberbatch, Rashida Jones,Kenan Thompson, Cameron Seely, Angela

Lansbury, etj.

Regjia: Scott Mosier, Yarrow Cheney

Në ora 17:30“THE NUTCRACKER

AND THE FOURREALMS” 3D

Aventure/Fantazi/Familjar; 1 ore 39 min

Rolet: Keira Knightley, Mackenzie Foy,Eugenio Derbez, Mathew Macfayden,Helen Mirren, Morgan Freeman, etj.

Regjia: Lasse Hallstrom, Joe Johnston

Në ora 19:30“MORTAL

ENGINES” 3D,Komedi; 1 ore 51 min

Rolet: Hugo Weaving, Hera Hilmar,Robert Sheehan, Jihae, Ronan Raftery,Leila George, Patrick Malahide, Stephen

Lang, etj.

Regjia: Christian Rivers

Në ora 22:00“HUNTER KILLER”,

Aksion/Aventure/Fantazi; 2 ore 08 min

Rolet: Gerard Butler, Gary Oldman,Common, Linda Cardellini, Toby Stephens,

Michael Nyqvist, Caroline Goodall, etj.

Regjia: Donovan Marsh

Programi i shfaqjes së filmave në Kino ABC

Për informata dhe rezervime të biletave thirrni FALAS: 0800 22222 dhe boxoffice@kinoabc.info, www.kinoabc.info, fb: Kino ABC.

Kina ka krijuar diellin artificial që ështëgjashtë herë më i nxehtë si dielli. Këtë shpikje ata e shohin si një burim të pastërenergjie. Shkencëtarët pretendojnë se simulatori diellor, me bazë në tokë, ka arriturnjë temperaturë 100 milionë gradë celsius.Dielli ynë nxeh me një nxehtësi prej

15 milionë gradë celsius. Instituti "PlazmaPhysics", nga Akademia Kineze e Shkencave,e ka krijuar yllin artificial për të kuptuar se sishpërndahet energjia nga ylli që ndodhet nëqendër të sistemit tonë.

Kina kkrijon yyllinartificial, ggjashtë hherëmë ttë nnxehtë sse ddielli

15E MARTË, 8 JANAR 2019SPEKTËR

Kylie Jenner ka ngjallurthashetheme se ajo është fejuarme Travis Scottin pasi u pa një

unazë e madhe diamanti në gishtin esaj. 21-vjeçarja tregoi unazën në disa

fotografi të postuara në "Instagram".Ajo nuk ka dashur ta zbulojë, por kjonuk u ka ikur fansave të saj të cilët ekuptuan një ndryshim të mundshëmtë Jennerit.

Kylie JJenner sshfaqet me nnjë uunazë ttë mmadhe

diamante

Deena Cortese është bërënënë. 31-vjeçarja dhebashkëshorti i saj Chris

Buckner kanë mirëpritur djalin e

tyre i cili quhet Christopher John.Të dy kanë postuar fotografi tëfoshnjës në rrjetin social"Instagram".

Deena Cortese bëhet nënë

Jamie Foxx flet përpushimet me Katie Holmes

Një grua e verbër ka ngritur njëpadi kundër kompanisë sëBeyonces, "Parkwood", duke

pretenduar se faqja e internetit ekëngëtares i diskriminon ata që janëtë verbër. Mary Conner, i cili është

ligjërisht i verbër, ngriti padinë në njëgjykatë. Faqja e internetit nuk lejon qëfansat e verbër të blejnë bileta, tëmarrin më të rejat e turneut, të blejnëmallra ose të mësojnë më shumë përBeyoncen, sipas padisë që ka ngritur.

Beyonce paditet nga një grua e verbër për

diskriminim

Gjatë pushimeve Jamie Foxxdhe Katie Holmes u panëduke shijuar disa ditë

romantike së bashku në zonën eMiamit. Pas pushimeve, Jamiedha një koment për herë të parëpublikisht. Kur u pyet përpushimet, aktori 51-vjeçar kathënë për "Us Weekly": "ishte i

pamend". Është e paqartë se çfarëdeshi të thoshte Jamie me këtëdeklaratë, pasi çifti u pa duke uputhur në një jaht. Jamie dheKatie e kanë mbajtur shumë pri-vate lidhjen e tyre dhe ende nukdihet kur kanë nisur të takohenedhe pse thuhet se marrëdhënia etyre filloi në vitin 2013.

16 E MARTË, 8 JANAR 2019 KULTURË

Realizimin ee kkësaj iinterviste ee vvono-va ppak kkohë ssepse, nndër ttë ttjera, ii llex-ova eedhe ddisa pprej vveprave ttuaja qqëmë kkishin mmbetur ppa llexuar ee qqë iikisha llënë nnë rraftet ee bbibliotekëssime nnë bbanesë. SSa kkam vvënë rre, jjunuk bbëni eeksperimente nnë rroman,pra aas qqë ee sshkoni nnë mmendje ttëshkruani rroman ppostmodern. TTrillijuaj ëështë ppostrealist, vveçse iironia nnëtë ëështë mmë ee eegër ddhe mmë ttallëse ssenë rromanet ppostmoderne.Personazhet ee ttrillit ttuaj eedhe jjanëdramatikë, eedhe kkomikë. NNjashtuështë eedhe rrrëfimi ii rrrëfimtarit(autorit). PPo ii nnjëllojtë dduket eedhepërshkrimi ii nngjarjeve ddheveprimeve ttë ppersonazheve ttuaj qqëjanë sshqiptarë, ttë ccilët nnuk ppërtojnët'ia nngulin tthikën nnjëri-ttjetrit eedhekur nnuk ffitojnë aasgjë nnga kkjo ee kkeqe.Përpiqeni, mme kkëtë iironi ddhe kkëtëvështrim ddhe kkëto kkritika, tt'i bbënishqiptarët mmë ttë mmirë ddhe mmë ttëdobishëm ppër nnjëri-ttjetrin?Nga pyetjet që keni bërë nuk krijohetndonjë ide e qartë se cilat prejveprave të mia i keni lexuar.

Jua ppërmend ppo qqe ssedëshironi.

Jo, kjo nuk ka rëndësi, vetëm se do tëkërkoja prej jush kujdes më të madhnë përdorimin e fjalëve të cilat pre-tendoni t'i ktheni në terma letrarë. Juthoni: "Trilli juaj është postrealsit..."dhe më pas "Personazhet e trillittuaj...". Në Kosovë studiuesit e letër-sisë kanë një prirje disi të çuditshme,që vetë të krijojnë terma letrarë përtë dëshmuar kreativitet. Në këtë rast,është mirë ta shikoni edhe një herënë fjalor kuptimin e fjalës trill, sepseunë nuk jam shkrimtar me trille dhe,kur shkruaj, nuk trilloj. Kuptimi ifjalës është negativ dhe i tillë mbetetedhe kur bartet në rrafshin letrar. Nëkëtë kuptim, në kuptimin letrar, tril-limi është niveli më i ulët i motivim-it të rrëfimit, ndërsa trilli është shkar-je psikosomatike që çon në veprimetë pamenduara. Për ndryshim ngakëto "trille", unë rrëfej i mbështeturnë një imagjinatë krijuese, e cila nukështë as postmoderne, as postreal-iste. As eksperimenti nuk ështëmasë për të vlerësuar ose mohuarnjë vepër letrare. Në përgjithësi,përkufizimet dhe emërtimet e këtillaasnjëherë nuk kanë çuar peshë nëletërsi dhe në procesin krijues, aqmë pak te lexuesi i supozuar. Atojanë shpikur nga studiuesit letrarëpër ta mbushur disi bjerrjen e kohës,ndërsa te ne u jepet më shumërëndësi se kudo tjetër. Ja, po jua sjelldy shembuj nga letërsia botërore përta vërtetuar këtë: Romani i OskarUalldit, "Piktura e Dorian Grejit",është shkruar në fund të shekullitXIX, kur nuk njihej as postmodern-izmi dhe as postrealizmi si kategoridhe nocione letrare por, përmendimin tim, është një ngakryeveprat e letërsisë botërore, e cilaedhe sot, pas kaq kohësh nga boti-mi, mund t'i japë lexuesit kënaqësiartistike dhe dije filozofike mëshumë se tona të tërë veprash letraree filozofike të këtij apo atij drejtimi. Në rastin tjetër, për MishelHollebekun e lexuar gjerësisht nëFrancë, një "denglaxhi" që ua ka gje-tur dellin e "humorit të keq"francezëve të frustruar, nuk thotënjeri është modern, postmodern,

realist apo postrealist. Ai thjesht lex-ohet për motive joletrare, kryesishtpër mesazhe politike të "dizajnuara"me imagjinatë letrare ngaqë, aktual-isht, për shkak të rritjes enorme tëqarkullimit të informacionit, politikaështë bërë ushqim themelor përkonsum të përgjithshëm. Por, sa jamnë dijeni, francezëve nuk u bëhetvonë t'u japin romaneve të tijatribute postmoderniste, siç do tëbënin te ne me shumë pasionteoriko-letrar, sikundër që nuk udhanë atribute të tilla as romanevetë nobelistëve Modiano apo LeKlezio. Thënë me një fjalë, letërsiabrenda vetes nuk i njeh përkufizimetteorike, por njeh kreativitetin autori-al dhe, në rastin e romanit, formën epërshtatshme të rrëfimit, gjuhën epërshtatshme të rrëfimit etj. Teromani, tradicionalisht, forma më epërhapur e rrëfimit përfshin person-azhet si bartës të veprimit. Këtëveçori e kanë të gjitha artet narrative,që nga antika e deri sot. Personazhete mia natyrisht se janë shqiptarë, porqë ata "ia ngulin thikën njëri-tjetrit",kjo nuk besoj të jetë e saktë. Ata, si tëgjithë personazhet e romaneve tëbotës, jetojnë dhe veprojnë në njëambient jetësor me nxitjerrethanash polivalente, nëse mundtë thuhet kështu, por kanë edhespecifika dhe veçori që i dallojnë ngamasa e madhe e këtyre person-azheve imagjinarë, ndryshe nuk dotë kishte arsye që të përfshiheshin nënjë rrëfim romani. Specifikat e tyrejanë arsyeja pse ata ekzistojnë. Porçfarë janë ata? Njerëz që kanë jetuardhe jetojnë me realitetin tonë, vetëmse herë-herë kanë edhe aftësinë e tëvërejturit kritik ose gjykimit ironik tëkëtij realiteti. Me një fjalë, unë për-piqem të mos bëj personazhe që iimponohen realitetit, por vetje qëburojnë prej tij. Sido që të jetë, unëmendoj se shkrimtarët nuk ështëmirë të flasin gjerë e gjatë për pro-cesin krijues, sepse në shumicën erasteve nuk e shpjegojnë si duhet atëe, nëse shkrimtarët, që janë subjektikryesor i këtij procesi, nuk arrijnë tashpjegojnë si duhet këtë fenomen,mund ta merrni me mend se sagjëra të kota thonë për këtë procesata që nuk marrin pjesë në të...Ndërkaq, pjesa e fundit e pyetjesështë një stereotip i njohur: E bëjnëdot shkrimtarët botën më të mirë?Nuk besoj. Por ata i japin kuptimjetës dhe njeriu, i cili që kur di gjë përveten kërkon me ngulm pikërishtkëtë, që domethënë se arti dhe letër-sia mund mos të kenë funksion util-itar, por gjithsesi kanë funksionsendërtar: ia plotësojnë njeriutzbrazësitë për të kuptuarit e univer-sit dhe për shpjegimin e shumëenigmave të jetës.

Lindita AAliu-TTahiri mmë kkahabitur mme eerudicionin

Studiuesja LLindita AAliu, mmë sshumëse kkushdo ttjetër, eedhe ee kka llexuar mmëmirë, eedhe ëështë mmarrë mmë sshumëme vveprën ttuaj, vveçanërisht mmeromanin ""Im aatë ddonte AAdolfin".Duke ii bbërë aanalizë kkësaj vvepre, aajothotë, mme ttë ddrejtë, sse KKraja, ddukeparaqitur rrealitetin hhistorik, kkrijonmetafiksionin hhistoriografik, ii cciliduket nnë rromanin ""Im aatë ddonteAdolfin", ppo eedhe nnë ""Selvitë eeTivarit" ee nnë ttë ttjerë. PPërpos kkujtimit

dhe rrrëfimit, ççfarë ffaktesh ttë ttjera eepërbëjnë mmetafiksionin hhistori-ografik?Lindita Aliu-Tahiri ka bërë studiminmonografik "Monologu, person-azhi, autori", pjesën më të madhe tëtë cilit ia kushton romanit tim "Imatë donte Adolfin". Natyrisht, unëjam mirënjohës për këtë, ndërsamenjëherë më duhet të them sestudiuesja më ka habitur me depër-timet e thella, me erudicionin,diskursin inteligjent dhe meaplikimin e suksesshëm të dijeve tëavancuara të studimeve letrare, veç-mas të arealit gjuhësor anglo-amerikan. Prandaj studimi i sajmonografik është i veçantë dhe nukndjek skemën e zakonshme tëdijeve letrare të konsumuarajashtëzakonisht shumë te ne, të cilatduket sikur vendnumërojnë që gjys-më shekulli e këndej por, në njëfarëmënyre, bën një bashkëkohësimdhe përafrim të këtyre studimeveme një "krah" tjetër të tyre dhe meteoritë e komunikimit, si më të avan-cuarat që konsiderohen aktualisht. Tani të ndalemi pak te "metafiksionihistoriografik" që u përmend këtu.Së pari duhet sqaruar se metafik-sioni lidhet me prirjen dhe insis-timin e autorit për t'ia bërë me dijerecipientit se është duke lexuar njëvepër imagjinare, në këtë rast një"konstruksion historiografik"imagjinar. Çka do të thotë kjo prak-tikisht në një vepër letrare? Se ngjar-jet historike kanë variante dhe kënd-vështrime të ndryshme dhe një ngakëto është edhe këndvështrimi ishkrimtarit. Këtë interpretim tëveprave të mia letrare "Im atë donteAdolfin" dhe "Selvitë e Tivarit", poedhe "E zeza dhe e kuqja" e kon-sideroj si të mirëqenë sepse, nganjëra anë, këto "histori" të miat nukmund të jenë gjë tjetër vetëm vari-ante të një korpusi ngjarjesh, të cilat,për shkak të pjesëmarrjes së gjerë tënjerëzve në to, kanë edhe dimen-sione shumëplanëshe, ndonjëherëkrejt të kundërta. Dhe unë nuk duat'ia fsheh lexuesit këtë fakt, madje aido të duhej ta kuptonte se autoriështë duke i rrëfyer një ngjarje qëmund të ishte fare lehtë imagjinatë etij. Te romani "Im atë donte Adolfin"paraprakisht kam vënë dy teza(megjithatë, romani nuk është rrë-fim me tezë të paravendosur), selufta ka anën e saj komike, varësishtnga vendi ku zhvillohet ajo dhe seçfarë synojnë personazhet; dhe, edyta, ideologjitë e mëdha, siç janëfashizmi dhe komunizmi, në vendetë vogla dhe te popujt e vegjël prod-hojnë tragjedi të përmasave tëmëdha. Te romani "E zeza dhe ekuqja" metafiksioni shkon një hapmë tej: të rënët në ngjarje historikenuk i mbarojnë rrëfimet dhe bëmate tyre në botën e të gjallëve, por his-toritë e tyre vazhdojnë edhe përtej,në botën e të vdekurve.

Metafiksionin e kam përdorur mëshumë te romani i fundit"Prishtina". Te ky roman, paralelishtme rrafshin e ngjarjeve reale ose tëatyre që i përngjasin realitetit, kamvendosur një sërë rrëfimesh, për tëcilat e theksoj në rrëfim e sipër sejanë të imagjinuara nga autori, kësh-tu që aty-këtu në këtë roman mundta gjeni shprehjen "Duke qenë sejam shkrimtar, unë nuk e kisha tëvështirë të merrja me mend se çfarëndodhi më pas..." ose diçka tëngjashme. Dhe tani, çfarë përmban metafik-sioni historiografik, pyetni ju, përveçkujtimit dhe rrëfimit? Unë asgjë nuke ndaj dot nga rrëfimi sepse, sipasmendimit tim, çdo gjë në roman ireferohet rrëfimit. Shpesh do tëdëgjoni duke thënë se subjekti iromanit imponon rrëfimin e përsh-tatshëm etj. Unë mendoj tëkundërtën: rrëfimi kërkon dhe gjensubjektin e përshtatshëm.Metafiksioni, ndërkaq, mendoj seështë kategori që përfshin edhe sub-jektin, edhe rrëfimin, pra është njël-loj sinteze e dy komponentëve tëbrendshëm të romanit. Metafiksionihistoriografik nuk besoj se mund tëjetë gjë tjetër përveç rrëfim "histori-ografik" i përshtatur nga shkrimtari,i mbështetur mbi imagjinatën dhetë ashtuquajturën kujtesë kolektive.Pra, kujtesa kolektive është sfondi kustrukturohet rrëfimi. Po tjetër, pyesniju. Çdo gjë, fate njerëzish, përjetime,gjendje reale dhe gjendje imagjinare,të gjitha këto të vendosura në një"realitet gjuhësor" rrëfyes, që ështëorigjinal dhe i papërsëritshëm. Nëromanin "Prishtina" edhe diçka mëshumë: observime dhe shqetësimefilozofike, më shumë se në çdoroman të letërsisë shqipe.

Shkrimtarët ttanë hhiqen ssikurjanë sshkrimtarët mmë ttë mmëd-

henj ttë bbotës

Edhe ppse nnuk ee bbëni mmë ppunën eeredaktorit ttë mmedias, zzhvillimet eeletërsisë sshqipe ii ppërcillni. ÇÇfarë ppokrijohet ssot mmë sshumë ddhe ççfarë ddotë dduhej ttë kkrijohej?Mediokriteti është armiku më imadh i çdo letërsie dhe në këtë kohëpikërisht promovimi dhe vlerësimi iveprave mediokre zë vendin më tëmadh në jetën tonë kulturore dheletrare. Natyrisht, rrënimi i sistemittë vlerave ka bërë që zhvillimet nëletërsi të shkojnë në drejtim tëgabuar në shumë raste. Unë nukkam qenë asnjëherë ithtar i hier-arkive as kombëtare, as shtetërorenë letërsi dhe arte, sepse ato manip-ulohen, por as kështu nuk bëhet, tëmos kuptohet asgjë, të mos merretvesh asgjë, një "pluralizëm" kaotik,në të cilën më së miri gjenden ata qëbëjnë letërsi të dobët, ata që dinë tamanipulojnë median ose auditorin.Në këtë rrethanë, letërsia mediokreështë ajo që e dominon letërsinëtonë gjithandej dhe kjo situatë, si tëthuash, është e mirëseardhur përnjë numër të madh shkrimtarështë cilët kryesisht bëjnë letërsi të tillë,janë të vetëdijshëm për këtë, porjetojnë të kënaqur, duke abuzuarme paaftësinë e ambientit kulturorqë t'i dallojë vlerat nga jovlerat. Po emarrim një fushë që, mbase, paknjerëz e njohin si duhet, ku për njëkohë më të gjatë dominuan

mediokrit dhe që, më në fund,arritën të shkatërronin çdo gjë, pradramaturgjinë. Në Shqipëri nukshkruhet drama si gjini letrare, nukka pasur ndonjë zhvillim as nëkohën e komunizmit, kurse më paspushoi së ekzistuari. Kjo ndodhipër shkak se diktatura ushtrontenjë kontroll të madh mbi teatrin.Në Kosovë situata ishte pak mëndryshe, sepse teatri, me të cilinlidhej drama, pat një zhvillim mënormal. Çfarë ndodhi, ndërkohë?Teatrot morën tatëpjetën e pak-thyeshme, drama gjithashtu. Nëteatrot shqiptare, kudo që ishin, ubë një luftë pa kompromis kundërdramës origjinale. Në mënyrëinstitucionale dramës iu vërsulenministritë, teatrot, fakultetet earteve, aktorët, regjisorët dhe,natyrisht, dramaturgët e katedrave,të cilët deshën (si askush tjetër!) tashkëputnin dramën nga letërsiadhe ta zhvendosnin te medialitetiteatror, që në të vërtetë ështëimprovizim i një lloji të veçantë.Këtë e bënë me sukses. Sot,çuditërisht, letërsia shqipe mundtë jetë ndër letërsitë e pakta që nuke kultivon dramën si gjini letrare.Kjo prodhoi dy situata paradok-sale, antikulturore: drama shqipenuk ekziston më, por më rënien esaj pësuan goditje edhe teatrot, tëcilat kanë mbetur si rrënoja kultur-ore, që nuk i duhen më askujt. Atotani i kanë marrë në dorë OJQ-tëdhe, sa shoh, të gjithë janë të lum-tur, sepse teatrot janë kthyer nëçerdhe prostitucioni kulturor dhekanë arritur t'i përjashtojnëshkrimtarët nga skenat e tyre. Kjo,si të thuash, është fitorja më emadhe (shkatërruese) institu-cionale mbi letërsinë, e cila nukmbahet mend të ketë ndodhurndonjëherë. Në të vërtetë, mua mëvjen turp që jam bashkëkohës mekëtë zhvillim kaq të shëmtuar nëkulturën tonë dhe, pavarësisht senuk kam asnjë mundësi të ushtrojndikim, disi vetvetiu ndihempërgjegjës që, bashkë me komu-nitetin artistik dhe letrar, nukmund të bëjmë asgjë për tandryshuar këtë gjendje. Tani t'ikthehemi pyetjes: Çfarë krijohetdhe çfarë duhet të krijohet? Unëjam shkrimtar, jam brenda letër-sisë dhe nuk mund të jap udhëz-ime por, edhe sikur të jap, askujtnuk do t'i hynin në punë. Di tëthem vetëm një gjë: duhet të bëhetmë shumë letërsi e mirë, letërsi qëshkruhet mirë, nuk ka rëndësi nëështë prozë, poezi, dramë, apo kri-tikë letrare. Të shkruarit keq ështëarmiku më i madh i letërsisë, i tëgjitha letërsive, prandaj edhe iletërsisë sonë. Dhe, si për inat,letërsi e dobët prodhohet aqshumë! Më pas vjen poza: shkrim-tarët tanë hiqen sikur bëjnëmrekulli, sikur janë shkrimtarët mëtë mëdhenj të botës. Ç'është evërtetë, në përgjithësi ne kemiletërsi të mirë dhe këtë e bëjnë njënumër i kufizuar shkrimtarësh.Shumica nuk kanë përse mburren.

(Intervista është marrë nga numri ikatërt i revistës për kulturë, gjuhëdhe media, "Akademia". Vijon në

numrin e ardhshëm të gazetës.Intervistoi: B. Armagedoni)

INTERVISTË ME AKADEMIK MEHMET KRAJËN (3)

LETËRSIA BRENDA VETES NUK I NJEHPËRKUFIZIMET TEORIKE

MEHMET KRAJA

17E MARTË, 8 JANAR 2019KULTURË

Bisedoi: MMusa KKURHASKU

Epoka ee rre: Ju keni bërë një studimvoluminoz mbi dramën shqipe nëKosovë dhe lidhjen e saj memitologjinë. Çfarë është ajo që,sipas jush, e karakterizon një rrë-fim mitik në dramën që e kenimarrë si lëndë studimi?Mulliqi: S'do mend se është vetërrëfimi mitik ai i cili i ka karakteris-tikat që janë imanente në letërsinërrëfimtare, siç ka ndodhur, tathemi, edhe me Iliadën dheOdisenë në të cilën, në mungese tëpjesës historiografike - nga fakti senë momentin e caktuar "historia"si shkencë nuk ekziston, me ç'rast,janë, të thuash, e vetmja gjurmëmbi diçka që ka ndodhur (!??), e që,në një epokë të caktuar, kanëmundur të konsiderohen edhehistori. Me këtë, në asnjë mënyrënuk e mohoj punën e histori-anëve, por dua ta them se në çastetë dhunës dhe të diktaturës, tëthuash ka qenë e mundshme që tëflitet me faktin historiografik përnjë ngjarje, por kjo ka mundur tëbëhet përmes trillit artistik.Merreni Sfingën e gjallë të RexhepQosjes, ta themi, apo mënyrën sesi ky autor iu qaset problemeve tëndarjes së shqiptarëve në disashtete dhe mosmundësisë sëkomunikimit të tyre për shkak të"urave të rrënuara" nga pushtue-sit, siç e paraqet ai te drama tejetinteresante Beselam pse më flijo-jnë si dhe intencën e shqiptarëvepër t'i ndërtuar ato. Dhe këtë e bënpërmes legjendës së urës të cilën endërtojnë tre vëllezërit ustallarëditën, por në mënyrë të mister-shme rrënohet gjatë natës e qëështë diçka që, edhe mund tërrëfehet si një përrallë e dëgjuar,por nga këndvështrimi i aktu-alitetit të autorit funksionon si kodmbi flijimin e njerëzve për njëkauzë më të madhe dhe më tëndritur. Me këtë dua të them se, nëdramat që unë kam marrë si lëndëtrajtimi në studimin tim, miti,pikërisht për shkak të karakteris-tikave që ka, në çaste të caktuaraështë perceptuar si art dhe si diçkae mundshme në të njëjtën kohë.Megjithëkëtë, fotografia mbishumëkohësinë e mitit, në radhëtë parë është art (dramaturgji) ecila ndryshon në definimin spon-tan të mediumit të dramës dhe tëteatrit në të njëjtën kohë. Kështu,në dramat e përmendura tëRexhep Qosjes, te Sinkopa dhe Goftë Pashkut, te Bregu i Pikëllimit eTeki Dervishit, Unë Halil Garriadhe Ora e Kukuvajkës të BeqirMusliut, te Një Antigonë e re dheMonedha e Gentit të MilazimKrasniqit, te Zeka i zi udhëton përnë Babilon të Ymer Shkrelit apoedhe te Gjarpri i shtëpisë i AjriBegut, e që janë vepra, kryekëput,fiksionale, që në kontaktin e parëbëhemi të vetëdijshëm se mitosinë to apo rrjedha e ngjarjeve, që eruan vëmendjen tonë, formësohetnë një tërësi unike. Në mënyrë tëvazhdueshme, hajt ta themi edhendonjëherë të nënvetëdijshme,

lexuesi bën përpjekje që nga ajo qëka lexuar deri më tashti apo edheparë (në skenë) të ndërtojë njëekzemplar më të gjerë tëdomethënies simultane të mitit nëdramë. Në veprat që kam trajtuar nëstudimin tim, paçka se në dra-maturgjinë shqipe ka edhe shumëvepra të tjera si këto që janë ndër-tuar mbi mite dhe legjenda, disimë rezulton se: fillimi i një tregiminë dramë e paralajmëron fundin ecaktuar dhe se tregimi nuk i përng-jason shpirtit sipas teologjisë sënatyrshme në ndonjë çast arbitrartë kohës që të jetojë përgjithmonë.Kjo tregon se ne në vazhdimësipresim që të vijmë deri te një pikëe caktuar në vepër, apo më mirë nëfund të saj në të cilën, suspensionilinear e zgjidh unitetin e tërë-sishëm të veprës dramatike e qëshndërrohet në diçka që është edukshme edhe konceptualisht. Takujtojmë se ky është ai momenti tëcilin Aristoteli e ka quajtur anag-norisis, e që në rastin e dramave tësipërpërmendura të autorëve tërespektuar më mirë është ta inter-pretojmë si rinjohje sesa si zbulim.

Autorë mme ppërpjekje sseriozepër ttë ttreguar sse mmitet dduhettë mmerren ssi mmbështetje ddhedëshmi ppër sstudimin ee zzhan-

reve

Epoka e re: Profesor, vitin e kaluarpo nga Shtëpia BotueseArmagedon janë botuar edhekatër komedi tuajat, ndërsa ju nji-heni si autor që edhe dramën (nëkuptimin e ngushtë të fjalës) dhetragjedinë e shkruani njëlloj suk-sesshëm. Do të donim të dinim se,sipas jush, ku qëndron dallimindërmjet "ndërthurjes" tragjikedhe asaj komike në një vepër dra-matike?Mulliqi: Me kërkesë të BeratDakajt, drejtorit të shtëpisëbotuese "Armagedoni", po vjet i kabotuar edhe 18 drama të miat nënjë kolonë të vetme, ndërsa kyinvestim ka qenë i vet shtëpisëbotuese, që do të thotë nuk ështëndihmuar nga askush. Edhe atyjanë edhe tragjeditë e mia, edhedramat, edhe komeditë dhe kyveprim i Dakajt më ka bërë të ndi-hem vërtet mirë ngaqë nuk ështëpunë e vogël që një autori t'i boto-het një kolanë e tërë librash.Ndërsa, për sa i përket pyetjes suaj,unë mendoj se "ndërthurja"tragjike apo ajo komike në njëvepër dramatike nuk paraqet njëlinjë të drejtë por, para së gjithash,një parabolë e cila, siç e thotëFergasoni, në formë të maskave nëmaskat konvencionale. Bile kyteoricien mendon se te komediandërthurja është në formë tëshkronjës U me veprimin i cilizhytet në lëvizje të thella dhepotencialisht tragjike që, befasisht,të bëjnë një kthesë të fuqishmeduke vazhduar përpjetë e për tëecur drejt një përfundimi tëgëzuar. Ndërsa tragjedia është, po

ashtu, në formë të shkronjës U,por të kthyer mbrapsht meveprimin të cilit i shtohet inten-siteti nga kriza dhe kundërshtitëdrejt peripecisë e, më pas,zhdirgjet drejt katastrofës, përmesnjë vargu të njohjeve dhe, rëndom,një vargu të pasojave të pash-mangshme të asaj që ka ndodhurmë herët. Mirëpo, në asnjërin rastnuk mund të identifikohet diçka ere, por diçka që është e pranishmekaherë dhe që me paraqitjen e sër-ishme apo edhe me të manifestu-arit sjell deri në përfundim tëveprës në një rrafsh me fillimin.

Epoka ee rre: Këtu shtrohet edhepyetja se përse, nëse një autor icaktuar si Qosja, Krasniqi, Dervishietj., e ka qëllimin që në veprën e tijtë merret me një shfaqje mitike, siartist duhet ta krijojë një përzgjed-hje racionale të mënyrës që me tëcilën synon ta sendërtojë këtëveprim? Ju jeni ekspert i fushës,ndaj a mund të na thoni se çfarë kanë veprat e këtyre autorëve si dhenë mënyrat që kanë përdorur atanë krijimin e dramave të tyre, që ebën të pranishëm mitin?Mulliqi: Më duhet ta them në kryetë kësaj përgjigjeje se në veprat eRexhep Qosjes, Beqir Musliut, tëTeki Dervishit, të MilazimKrasniqit dhe të autorëve të tjerëme të cilët jam marrë në studimintim, faktikisht kam hasur nëmitologjizim të letërsisë, apo tëautorëve që bëjnë përpjekje seri-oze të tregojnë se mitet të cilatinteresojnë ata duhet të merren simbështetje apo edhe dëshmi përstudimin e zhanreve dhe të kon-ventave të cilat i përdorin këtadramatistë. Hajde ta përmendimkëtu, ta themi, legjendën emurosjes së gruas në themelet egodinës që ditën ndërtohet enatën i tërë ndërtimi rrënohet, që evendos Qosja te drama e tijBeselam pse më flijojnë. Kjo ështënjë dramë tejet interesante qëmitin e ka vetëm si pretekst, ngaqëvizioni i Qosjes është krejtësishtpolitik, ngaqë ai si autor bën përp-jekje që me një urë t'i ndërlidhë dybrigjet e lumit të një vendi tëndarë, e që për mua ishin Kosovadhe Shqipëria, e për bashkimin etyre në themele të çështjes duhettë vendoset një fli, për çfarë Qosjae përdor mitin e moçëm shqiptar icili zanafillën e ka te një tregim

biblik i Abrahamit. Kjo do të thotëse Qosja si autor e përdor një mit tëvjetër për të krijuar kontekste tëreja nacionale dhe politike tëkohës së tij, ndërkohë që meshembuj eksplicit dhe të drejtpër-drejtë në vepër dhe një numrijashtëzakonisht të madh të pam-jeve poetike na fton dhe na futë nënjë prej miteve më të njohura tëviktimizimit të gruas, e që, ndon-jëherë, na e lë përshtypjen edhe tëflijimit të Andromedës apo edhe tëIfigjenisë që janë viktima tëkauzave të caktuara. Njëjtë mundtë flitet edhe për dramën NjëAntigonë e re të Milazim Krasniqit,ku autori e përdor mitin e moçëmtë Antigonës duke e ricikluar atë nëluftën e fundit në Kosovë nëgjakimin e motrës së ushtarit tëUÇK-së e cila, paçka se është evetëdijshme se do ta pësojë,megjithatë kthehet në territorin earmikut, për ta gjetur dhe për tavarrosur vëllanë e vrarë, ushtar. Nëtë dyja këto raste, sikurse edhe nëdramat e autorëve të tjerë me tëcilët jam marrë në studimin tim,krijohen indikacione mbi për-dorimin e vetëdijshëm që i bëjnëformës konvencionale këtë dra-maturgë e që na futë thellë nëidentitet.

Epoka ee rre: Profesor Mulliqi, amund të thuhet se ekzistojnë dal-lime dhe ngjashmëri në përdorim-in e mitit në dramë? Mulliqi: Drama e sofistikuar nukheziton që të futet në poetikë, nëhermetikë, në filozofi dhe të bëjëlojë postmoderne me faktet his-torike, e që është drama e cila e tra-jton mitin si shtresë për të arritur tedorëshkrimi autentik i dramës.Diku në vitet e gjashtëdhjeta tëshekullit të kaluar me AntonPashkun në dramaturgjinë tonëndodhi futja në frymën e dramësmoderne evropiane, e cila shkoishumë më larg sesa qarku i letër-sisë shqiptare në përgjithësi. Kyautor u pasua nga Rexhep Qosjadhe kështu, të thuash, hap pashapi, u krijua një frymë krejtësishte re në dramaturgjinë shqiptare ecila, bashkë me poezinë, edheletërsinë tonë e bënte të kon-siderohej moderne. Paçka se, nëfillim edhe këta autorë, por edhe tëtjerët që erdhën pas tyre, si Y.Shkreli, B. Musliu, A. Begu, T.Dervishi, E. Kryeziu, e të tjerë, në

fillim dukej se po e imitonin njëprocede të "importuar" ngadrama evropiane, në radhë të parënga Andrej Zhidi dhe ZhanZhirodu, megjithatë krijuan njëidentitet të fuqishëm dhe i dhanëtone të qarta të dramaturgjisësonë. Bile, nganjëherë mendoj seunë, personalisht, kam mësuarnga kjo dramaturgji, edhe pse dra-mat e mia (hiç dramën Sistola), tëthuash, që nga fillimi, iu takuanformave të tjera të dramës që nëdramaturgjinë tonë erdhënpërmes S. Beketit, A. Adamovit, E.Joneskos apo edhe E. Olbit dukepërfaqësuar një frymë dhe njëmendim fare tjetër filozofik nëdramë. Ndërsa, autorët e sipërpër-mendur, kryesisht, iu qasen traj-timit të miteve të moçme përmestë cilave bënë përpjekje të madheqë të definojnë një lloj të teatritdhe lëvizjeje të re avangarde menjë dimension të shprehur politikdhe shoqëror.Nëse do të ktheheshim te studimiim dhe libri Teatri, drama dheidentiteti kulturor në Kosovë, dukeanalizuar dramat e autorëve tëapostrofuar tashmë, mendoj sekam arritur te shkaqet e lindjesdhe vendi të cilin e ka drama e kri-juar përmes miteve të ndryshme eqë, në fakt, doli të jetë pikësynim ianalizës sime ngaqë mendoj sekam arritur te një moment, sipastë cilit, realisht del se te drama dhepoezia, sikurse te miti, analogjiadhe identiteti, paraqesin themeline elementeve konceptuale qëshpërfaqen, vazhdimisht, si figuratë zakonshme retorike, krahasimesi dhe metafora.

Epoka ee rre: Profesor Mulliqi, jorrallë ka tone që e kontestojnëdramën e mirëfilltë kombëtare.Bile, ka edhe të atillë që e mohojnëekzistimin e saj. Cili është mendi-mi juaj për këtë fenomen?Mulliqi: E kam thënë me dhjetëraherë se dramën, në fakt, te ne e"vlerësojnë" dhe kontestojnënjerëz që nuk e lexojnë fare atë.Fundja, dramën është e vështirëpër ta lexuar dhe kuptuar.Ndonjëherë probleme në këtëkanë edhe profesionistët. Por,sipas meje, nëse dramaturgjia jonëdo t'i kishte vetëm këta autorë meveprat e të cilëve unë jam marrë nëstudimin tim, vetëm këta do tëmjaftonin të themi se dra-maturgjia jonë është e nivelit tëregjionit dhe se shumë prej këtyreautorëve do t'u bënin nder edhedramaturgjive të zhvilluara evropi-ane. Jashtë kësaj, unë mendoj se,gjithçka tjetër është mediokritet.

Epoka ee rre: Po ju, si autori më ibotuar dhe më i inskenuar në his-torinë e dramës shqipe, ku e shih-ni veten?Mulliqi: Mendoj se vendi im do tëjetë aty ku dijetarë dhe studiues dotë mendojnë se e kam vendin.Shpresoj se kam edhe shumë eshumë për të thënë, qoftë si autordramash apo edhe regjisor.

(Fund)

Intervistë me profesorin, publicistin, dramaturgun Haqif Mulliqi (3)

KAM ENDE SHUMË PËR TË DHËNË DHE THËNË

HAQIF MULLIQI

18 E MARTË, 8 JANAR 2019 KULTURË

Sa ee nnjihni lletërsinë aaktualeshqipe?Asnjëherë nuk jam shkëputurnga tradita. Disa me fjalën traditënënkuptojnë që artisti duhet tësillet dhe të veprojë brenda njëpropozimi estetik i cili mbretëronme decenie apo me shekuj, praduhet të sillet brenda një moçaliqë dikur moti, mbase ishte liqen!Kjo është diçka e sëmurë, ështëkundër natyrës së artit. Poetiduhet ta pranojë trashëgiminëletrare, ta dominojë propoziminestetik të kohës në të cilën jetondhe të përpiqet ta përshkojëaktualitetin, ta hapë një shteg të rinëpër të cilin pastaj do të kalojnëtë tjerët, ata do ta bëjnë të njëjtën,pastaj do të vijnë ca të tjerë që dotë veprojnë njësoj. Kjo shihet mësë bukuri në shembullin eSpanjës, që nga romantizmi ivonë spanjoll, gjenerata e '98, 14,27, 36, 40, 50 e shto kësaj nga njëdekadë. Çdo gjeneratë "i kërkonpërgjegjësi" gjeneratës sëmëparshme, debaton me të,qoftë ai edhe monolog, i merr tëmirat e gjeneratës sëmëparshme, i modifikon po qenevoja dhe ia përcjellë tutje,bashkë me kontributin e vet gjen-eratës së ardhshme. Pastaj këtë tëfundit e presin të njëjtat detyraapo obligime. Përjashtime bëjnëAligieri, Servantesi, Shekspiri,disa rusë, Kafka e ndonjë tjetër,ata vazhdojnë të ngasin veturën ekohës dhe neve na shohin nëpasqyrën që ua mundëson të nashohin neve prapa.Nejse, përgjigjja është: e njohmirë, po nuk zë vend vetëm nëkëtë intervistë.

Cilat vvepra ttë sshkrimtarëve mmek-sikanë ddo ttë nna ssugjeronit tt'ipërkthenim nnë ggjuhën sshqipe?Vepra komplete (dy libra) të JuanRulfos i cili është i përkthyer nëKosovë para nja 30 vjetëve dhe ibotuar nga shtëpia botuese eRilindjes. Për ta shijuar këtëduhet të njihet Meksika, pra nukmjafton të njihet gjuha spanjollesepse këtë vepër nuk mund tashijojnë as lexuesit e pakultivuarnga jugu apo veriu i Meksikës, elëre më argjentinasit,kolumbianët, peruanët e aq mëpak spanjollët. Pra, përkthyesiduhet të dijë pak më shumë ngasociologjia e letërsisë.

Po nndonjë vvepër ee nndonjëshkrimtari ttjetër mmeksikan qqë ddotë dduhej ttë ffliste sshqip?Panairi, Hose Huan Arreola (JuanJosé Arreola), Betejat nëshkretëtirë nga Hose EmilioPaçeko (José Emilio Pacheco,poezia e tij gjithashtu), Rajoni mëtransparent, Karlos Fuentes(Carlos Fuentes), Lajme ngaperandoria, Fernando del Pasodhe shumë poezi, por për të folur

për poezinë meksikane dikushduhet t'i paguajë kafetë, apondonjë krikëll birre!

Keni bbotuar ppesë-ggjashtë llibrame ppoezi. DDisa pprej ttyre ii kkenishkruar ddhe bbotuar ssa kkeni qqenënë KKosovë, ddisa ttë ttjerë ttashti qqëjetoni nnë MMeksikë. MMë ffrymëzimkeni kkur sshkruani nnë vvendlindjeapo kkur jjeni llarg ssaj?Kam botuar më shumë se kaq...Kur vij në Kosovë, me hapin timtë parë në atë tokë ndihem sifëmijë i lumtur, i stërlumtur, qën-droj një muaj e ca dhe kur nda-hem me të unë jam plak isëmurë. Kur qëndroj 5-6 muaj,kjo ndodh kur e marr vitinsabatik, nis me më dhimbtë jeta,hapet një plagë nga e cila kullonnjë poezi intime, nganjëherë eshkruaj, por shpesh ato nuk funk-sionojnë në gjuhën spanjolle,kështu që jam i detyruar të kthe-hem në pikën ku këto dy gjuhëmund të bashkëjetojnë në paqe,brenda meje, edhe kjo mëdhemb. Pse nuk shkruaj pravetëm në gjuhën shqipe? Përveçprovokimit profesional, se nukështë këtu në pyetje vetëmMeksika, por i tërë një kontinent,një gjuhë, një letërsi e madhe. EMeksika e di që e kam sjellë mevete Kosovën, më ka pranuar si tësajin, më ka dhënë më shumë seqë kam mundur të ëndërroja. Ekam një borxh etik të madh ndajkëtij vendi të mrekullueshëm.Deri në frymën e fundit do të për-piqem të mbetem njeri, paçka qëe barti etiketën e turpit të të qenitnjeri. Gjithashtu, e ndiej si borxhetik t'u përkujtoj këtyre që na për-faqësojnë në bisedime meSerbinë, se agresori dhe viktimanuk mund të jenë të njëjtë, nëasnjë situatë.

Nuk sshkruaj sskenar. MMëduhet tta sshkruaj nnjë ddramë

Keni sshkruar sskenar ppër nndonjëfilm mmeksikan oose ppër sserial ttele-viziv?Është një keqkuptim dhe ndihemshumë keq për këtë. Dikush nëWikipedia e ka shkruar biografinëtime dhe më ka prezantuar edhesi skenarist. Mbase ky keqkuptimka ndodhur kur në Festivalin eFilmit në Meksiko Siti, nëmungesë të dy skenaristëve tëfilmit në të cilin mora pjesë, njëritspanjoll dhe tjetrit kanadez, ungjita në skenë ta marr çmimin,sipas kërkesës së tyre. Ata mëherët shfaqën dëshirën që nëseshpërblehen, të paraqitem unënë vend të tyre. Kjo është e tëra.Përndryshe, i çmoj shumë ske-naristët e llojit të Tonino Guerrës,Abdullah Sidranit e ca të tjerëve,por për shumicën e tyre mendojse janë shkrimtarë të dështuar.

Keni pprovuar ttë sshkruani ppërluftën ee ffundit nnë KKosovë, ppërndonjë ssegment ttë lluftës, ppërshembull, ppër ggratë ee ddhunuara,apo ppër ttë ppagjeturit?Që skenar nuk shkruaj u kup-tuam. Po, jeta është shumë eshkurtër që të provoj të merremme këtë punë e cila, mbase, sjellëshumë lekë, por ja që mendoj qëlekët nuk janë objektivi im krye-sor në jetë. Ndërsa më duhet tashkruaj një dramë, e kam edhekëtë një borxh moral për të cilinnuk dua të flas, edhe pse nëpërgjithësi për borxhet e tjeramorale mund të flas, ato na kthe-jnë në fëmijërinë e njerëzimit,atëherë kur perënditë tona dheengjëjt ecnin bashkë me ne dhekafshët e tjera (me kushërinjtëtanë që tashmë i ndiejmë tëlargët).

Cilët llibra ttë aautorëve bbotërorë iikeni llexuar nnë ddy vvjetët ee ffundit?Për orën e fundit m'u desh ta lex-oja për të satën herë Anatominë endikimit të Harold Blumit(Harold Bloom) dhe Varrezadetare të Pol Valerit (Paul Valéry).Desha s'desha, lexoj dhe rilexojshumë.

Cilët llibra ttë aautorëve bbotërorë, ttëgjallë ddhe ttë vvdekur, ii llexoniende? DDhe ppse dduhet tt'i llexojmëedhe nne?Nikos Kazancakis (NikosKazantzakis) ta përkujton rolin eshkrimtarit brenda një shoqëriedhe çmimi që duhet të paguajënjë shkrimtar. Shekspiri, Aligieri,Servantesi, Alber Kamyja, UaltUitmani (Walt Uitman), Kafka,Bodleri... edhe nja 15 a njëzetshkrimtarë të tjerë. Ata na përku-jtojnë çka kemi qenë, çka jemidhe kah po shkojmë. Që jeta e

njeriut ka mundur të jetë e bukur,po ja që nuk është; që liria napërkujton, vetëm na përkujton qëjeta është e mrekullueshme,gjithashtu, në pjesën më tëmadhe, ajo ua përkujton njerëzvese sa mund të durojnë të shkërd-hehen.

Cilët ffilma ii kkonsideroni mmë ttëmirët qqë jjanë pprodhuar nnga qqen-drat ee pprodhimit ttë ffilmave nnëbotë? DDhe, ppër çç'arsye jjanë mmë ttëmirët?La vita è bella e Roberto Benignitdhe Cinema Paradiso e XhuzepeTornatores (Giuseppe Tornatore).I pari ma përkujton luftën nëKosovë, i dyti fëmijërinë nëRahovec. Përndryshe, shikojshumë filma dhe më pëlqejnëregjisorët si: William Wyler, SamPeckinpah, Akira Kurosawa,Federico Fellini, Oliver Stone,Francis Ford Coppola, StanleyKubrick, Alan Parker, DavidLynch, Milos Forman, MartinScorsese, Brian De Palma, WoodyAllen, Steven Spielberg, RidleyScott, Sergio Leone, WimWenders, Spike Lee, VëllezëritKoen, Quentin Tarantino, GuyRitchie etj. etj. Për aktor s'po juflas: Brando, De Niro, Pacino, JackNicholson, John Cusack dhe listanatyrisht, është shumë më e gjatëse e regjisorëve.

E ddiela ëështë ddita eemuzikës ee VVjollcës ddhe ddita

ime ee ppijes

Çfarë mmuzike ddëgjoni ddhe ççfarëlloj ppijesh kkonsumoni? Do të shkrihem, të venitem...Muzika është pjesë e rëndë-sishme e jetës sime, e poezisësime. Ajo ma ka mundësuar tabëj hapin e parë drejt poezisë,

drejt lirisë. Ishte Rock n Roll-i,Rock-u dhe Blues-i ato që mambanin dritën ndezur nëpërshtigjet e ngushta të jetës nëpërtë cilat kam kaluar, me apo padashje. Nga muzika shqipe, kurkam mysafirë jo shqiptarë nështëpi, e dëgjojmë Bojken Lakon,Endrin dhe Stefin... muzikë ngajugu. Të dielave, si sot, është ditae Vjollcës, gruas sime. Unë eshtroj tryezën e ajo e lëshon njëvideo me muzikë shqipe në YouTube pastaj me orë të tëra,automatikisht, ndërrohen videot.Natyrisht, është dita e saj emuzikës dhe dita ime e pijes.

Përpos ddukjes ffizike, ssa mma kkanëkomentuar ddisa zzonjushashqiptare ddukjen ttuaj, ppër tto jjenitip sshumë ttërheqës. NNuk ddo ttëvijmë tt'i ppyesim aato, ppo dduam ttëdimë ççfarë tthonë mmeksikanet ppërju ddhe ppër rracën ttonë - sshqip-tarët?Unë dukem si meksikan. Por, përracën tonë, kur e shohin gruandhe fëmijët e mi, thonë fjalëshumë të mira, natyrisht, jemishumë të bukur brenda racëssonë. Përndryshe, çdo racë ështëjashtëzakonisht e bukur. Provonitë bëni dashuri me to dhe do takuptoni.

Si ddo ttë ddonit tta ppërfundonimkëtë iintervistë?Me një dolli: Gëzuar dhe, miru-pafshim Te Kafet e rakisë!

Paçi sshëndet ttë mmirë, pprofesor!Ju falemnderit! Gjithë të mirat përju dhe për lexuesit e revistës!

(Intervista është marrë nganumri i katërt i revistës për kul-turë, gjuhë dhe media,"Akademia". Fund. Intervistoi: B.Armagedoni)

INTERVISTË ME XHEVDET BAJRAJN (3)

PËR TË FOLUR PËR POEZINË MEKSIKANE DIKUSH DUHETT'I PAGUAJË KAFETË, APO NDONJË KRIKËLL BIRRE

XHEVDET BAJRAJ

19E MARTË, 8 JANAR 2019JETA

Liderëve të vendeve tëBashkimit Evropian upëlqen ta ruajnë seri-

ozitetin e të projektojnë njëimazh të tillë në publik por,ndonjëherë, as këta njerëz tëfuqishëm nuk i shmangin dotnofkat e publikut, apo edhe atotë dala nga radhët e vet partivetë tyre.Presidentin francez EmanuelMacron e quajnë "Jupitarian",mbështetur kjo në teorinë e tij të"Jupiterit", sipas së cilës, kreu ishtetit është autoriteti suprem.Kryeministrin spanjoll PedroSanchez e quajnë "TheRevenant", duke iu referuarfilmit me Leonardo DiCaprion,ku personazhi kryesor mbijetonpavarësisht prej shanseve tmer-rësisht të vogla për të mbeturgjallë pas një sulmi aq të dhun-shëm. Angela Merkelin e thërrasin"Nëna" për shkak të pamjes sësaj, qëndrimit dhe të folurit tëqetë e të shtruar.Antonio Costa është kreu i parëportugez i ekzekutivit pa tiparekaukaziane, e kjo ka bërë që disata quajnë "Gandi i Lisbonës".Por gjetja më e goditur në listën enofkave konsiderohet ajo ekryeministrit hungarez ViktorOrban. Që përpara batutës sëkryetarit të Komisionit EvropianJean Claude Juncker në samitin eRigës në vitin 2015, ku e përshën-deti si me shaka duke i thënë"ç'kemi diktator", disa qytetarë tëtij ia kishin vënë nofkën me kohëdhe nuk e thërrisnin Viktor, por"Viktatori".

LIDERËT BBOTËRORË QQË KKANË NNOFKA

Edukimi dhe arsimimi i brezavetë rinj është shtylla kryesore qëgaranton jo vetëm mbijetesën enjë populli, por edhe rritjen emirëqenies së tij. Sado tëndryshojnë prioritetet e një qev-erisjeje, arsimimi është gjithnjë eaty, një prej tyre, madje edhe kurbëhet fjalë për vendet më tëzhvilluara të planetit. Por cilatjanë vendet që vlerësojnë mëshumë ata që përhapin dijenndër breza të rinj? World Economic Forum ka bërërenditjen e 10 vendeve që pagua-jnë më shumë mësuesit në bazëtë të dhënave të publikuara ngaOrganizata për Bashkëpunimindhe Zhvillimin Ekonomik.

1. Kanada, paga vjetore përmësuesit është 39,179 dollarë2. Holandë, paga vjetore përmësuesit është 39,205 dollarë3. Australi, paga vjetore përmësuesit është 40,874 dollarë4. Spanjë, paga vjetore përmësuesit është 42,002 dollarë5. SHBA, paga vjetore përmësuesit është 43,678 dollarë6. Danimarkë, paga vjetore për

mësuesit është 46,914 dollarë7. Norvegji, paga vjetore përmësuesit është 47,445 dollarë

8. Gjermani, paga vjetore përmësuesit 61,589 dollarë9. Zvicër, paga vjetore e

mësuesve në këtë vend është69,865 dollarë.10. Luksemburg, paga vjetore e

një mësuesi është 79 mijë dol-larë. Për ata me përvojë shkonderi në 137 mijë dollarë.

VENDET QQË II PPAGUAJNË MË SSHUMË MMËSUESIT

QENDRA SPORTIVEQENDRA SPORTIVE“BUJQËSIA”

TEL: 045/82 82 82TEL: 045/82 82 82

“BUJQËSIA”

PROGNOZA SPORTIVE BROMLEY - WREXHAM 3+

20 E MARTË, 8 JANAR 2019

TOTTENHAM - CHELSEA 1 AMIENS - ANGERS 1

Gjyqtarët e hendbollit fillojnëvitin me garat evropianeNjë hapje pozitive të vitit e kanë bërë zyrtarët endeshjeve të Federatës së Hendbollit të Kosovës.Bëhet fjalë për gjyqtarët Erdoan e Arsim Vitakuqë më 5 janar e kanë drejtuar takimin në mes tëskuadrës hungareze Siofok KC Hungary dhe asajdaneze Herning-Ikast Handbold. Ndeshja i takoixhiros së parë të fazës grupore të Kupës së EHF-së (EHF Cup) për hendbolliste. Çifti Vitakupër delegat e kishin Aco Nikolvskin eMaqedonisë, ndërsa janë vlerësuar për paraqitjen.

Shaqiri në garë për transferimin më me ndikimnë Premierë LigëXherdan Shaqiri pa dyshim se ishte një prejtransferimeve më të qëlluara të verës. Futbollistinga Zhegra e Gjilanit, që kaloi nga Stoke City teLiverpooli në afatin kalimtar veror, është shndërruar në një nga lojtarët kyç të Liverpoolit.Shaqiri, që iu desh të luftojë për një vend në formacion, tashmë ka filluar ta fitojë besimin etrajnerit Jurgen Klopp. Anësori i kombëtares sëZvicrës ishte heroi i të kuqve ndaj 'Djajve të Kuq'në derbin e madh të Anglisë, ku i shënoi dy gola.27-vjeçari në Premierligë ka qenë mjaft produktiv, me 6 gola e 2 asistime në 16 paraqitje,kurse në total ka 6 gola e 3 asistime në 20 ndeshje. Në faqen zyrtare të "Sky Sports"-it në'Twitter' është postuar një anketë ku mund tëvotohet për transferimin e verës me më sëshumti ndikim deri tani. Përveç Shaqirit, aty janëedhe portieri i Liverpoolit, Alisson, mesfushori iLeicesterit, James Maddison, si dhe LucasTorreira i Arsenalit.

Juve vendos çmimin eDybalas Paulo Dybala është lojtari që ka rënë më sëshumti në hije te Juventusit, pas ardhjes sëCristiano Ronaldos. Argjentinasi ka arritur tëshënojë vetëm dy gola. Shumë ekipe të mëdhajanë vënë në lëvizje për 25-vjeçarin, ku BayernMunchen dhe Manchester City shihen të jenëkandidatë seriozë për transferimin e tij. Gjithsesi,sipas asaj që raporton "Tuttosport", drejtuesitbardhezinj kanë refuzuar çdo ofertë në drejtimtë Dybalas dhe kanë vendosur një çmim fillestarku mund të nisë "ankandi". Për Juventusin, ofertat në drejtim të sulmuesit argjentinas duhettë jenë të paktën 100 milionë euro.

SHKURT

PRISHTINË, 77 JANAR - Ashtusikurse në elitën e futbollit,edhe në atë të basketbollit povazhdojnë përforcimet.Skuadra kryesuese nëSuperligë, Z Mobile Prishtina,ka paraqitur për regjistrim loj-tarin ndërkombëtar Ahmed

Muhammed Bashir nga ShBA-ja, i cili së fundi është paraqiturnë Argjentinë. Lojtari i lartpër-mendur mund të regjistrohetnë Federatën e Basketbollit tëKosovës (FBK) dhe të paraqitetpër KB Z Mobile Prishtina pasplotësimit të kritereve në bazë

të Rregullores mbi regjistrimine lojtarëve në FBK. Ndërsaedhe KB Golden Eagle Ylli kaparaqitur për regjistrim lojtarinndërkombëtar HollomanGarrius De Marquise ngaShBA-ja, i cili së fundi ështëparaqitur në Lebanon. Skuadra

tjetër që ka paraqitur përregjistrim një lojtar është KBPonte Prizreni. Kjo e funditështë përforcuar me lojtarinnga ShBA-ja, Malcom Isaiah, icili së fundi është paraqitur nëKB Ostrava në Republikën eÇekisë.

Përforcohen PPrishtina, YYlli ddhe PPonte PPrizreni

Veton ZZYMBERI

PRISHTINË, 77 JANAR - Klubet e IPKOSuperligës së Kosovës në futboll e kanëvazhduar "gjahun" e përforcimeveedhe të hënën. Skuadrat më aktiveishin Gjilani dhe Llapi. Skuadra ngaAnamorava është përforcuar me dyfutbollistët nga Shqipëria: Vilson Lilëndhe Klejdi Koçi. "Vilson Lila luan nëpozitën e mbrojtësit të qendrës dhevjen nga klubi i Kastriotit ngaSuperliga e Shqipërisë. 29-vjeçari kabërë karrierë brenda Shqipërisë, kumë parë ishte edhe pjesë e Kukësit. 19-vjeçari Klejdi Koçi luan në pozitën emesfushorit dhe vjen nga shkolla e futbollit nga Tirana, KF Therm Tirana,ku ndër vite ishte lojtar i dalluar nëgjeneratën e tij dhe kishte spikatur meparaqitjet e tij në kategorinë ejuniorëve në Shqipëri", thuhet në njoftimin e KF Gjilani.

Skuadra e Llapit vazhdon të jetë e parapër ndryshime në këtë afat kalimtar.Kjo skuadër ka njoftuar se ka arriturmarrëveshje me sulmuesin MiranMaksuti. Qendërsulmuesi nga Tetovaishte pjesë e Renovës, ndërsa më parëka luajtur edhe për skuadrën e KEK-ut.Të hënën klubin nga Podujeva e kabraktisur sulmuesi Alban Rexhepi dhembrojtësi Dardan Jashari. Ky i funditka thënë se ndihet krenar që po largo-het nga kjo skuadër me kokën lart,pasi në secilën ndeshje ka dhënë mak-simumin. "Pas katër vjet e gjysmë pjesëe këtij klubi, sot edhe zyrtarisht polargohem për një rrugëtim të ri në kar-rierën time. Për gjatë këtyre katërvjetëve e gjysmë kaluam shumë çastetë mira, gëzimi e hidhërimi, u shpallëmkampionë të Ligës së Parë, arritëm nëfinale të Kupës, ishim gjithnjë synuesitkryesor për titull, por tash është mbyll-ja e një kapitulli shumë të rëndësishëmnë karrierën time. Falënderim i madh i

takon ish-kryetarit të klubit, NexhatDumnicës, kryesisë së vjetër dheaktuales, ish-trajnerit Tahir Batatina, tëgjithë trajnerëve që punuam sëbashku, lojtarëve. Falënderim i veçantëpër qytetin e Podujevës dhe tifozët'Legjendat' që për këta katër vjet e gjysmë më bënë të ndihem si nështëpinë time. Po largohem me shumëkrenari sepse asnjë ndeshje nuk e kampërmbyllur pa e dhënë maksimumin,duke mbajtur me dinjitet e krenarifanellën e klubit të Llapit", ka deklaruarJashari. Pas vështirësive financiare dhemungesës së një organizimi të mirëfilltënga skuadra e Ferizajt është larguar trajneri Afrim Tovërlani. "Toki" ka thënëse po largohet nga ky klub për faktin seobligimet ndaj futbollistëve nuk janëkryer dhe se nuk janë bërë pesë trans-ferimet e parapara të bëhen deri më 31dhjetor. Stërvitjet i kanë filluar edhePrishtina dhe Drenica nga Skenderaj.

Vazhdon ‘gjahu’ i klubevetë Superligës

KF Gjilani të hënën i ka realizuar dy transferime nga futbolli i Shqipërisë, kurseLlapi e ka regjistruar një transferim dhe dy largime. Krizën e Ferizajt e ka shtuaredhe më shumë Afrim Tovërlani, i cili ka vendosur të largohet ky klub

21E MARTË, 8 JANAR 2019SPORT

MUNCHEN, 77 JANAR - Interi ështëduke u interesuar për futbol-listin e Bayern Munchenit,Arjen Robben. Skuadra italianepo tenton ta sjellë 35-vjeçarinnë "San Siro" në fund të sezonitsi lojtar të lirë. "Me të vërtetë.

Jam shumë krenar dhe i lumturqë po marr oferta. Javët e fun-dit kanë qenë shumë intensive,sidomos për babanë tim, i ciliështë agjenti im, por ështëbukur të dëgjosh që ka klube qëinteresohen. Për mua, e

ardhmja është akoma e hapur.Ende jam duke pritur. Dua tëpres dhe të fokusohem që tëjem në formë, të rikthehem nëskuadër dhe të luaj futboll. Nuke di kur, por do të marr njëvendim. Nuk do të pres deri në

fund të sezonit sepse kamfamilje dhe duhet ta planifikojlëvizjen fillimisht. E përsëris,jam i privilegjuar dhe me fat qëklube të mëdha kanë shfaqurinteresim për mua", ka thënëRobbeni.

Robbeni: JJam ii llumtur qqë kkam ooferta

Kukësi konfirmon largimin e Shkodrës Mesfushori Donjet Shkodra nuk do të jetë pjesë e Kukësit përsezonin pranveror. Klubi shqiptar e ka konfirmuar largimin efutbollistit nga Kosova. "Donjet Shkodra zyrtarisht nuk është mëpjesë e skuadrës së FK Kukësit. Marrëveshja në mes të klubittonë dhe kosovarit ka përfunduar. 29-vjeçari, i cili iu bashkuaskuadrës sonë gjatë sezonit të kaluar, është aktivizuar në 46ndeshje në të gjitha kompeticionet, duke arritur të shënojë tregola. FK Kukësi falënderon Donjet Shkodrën për kontributin edhënë me skuadrën tonë dhe i uron suksese në karrierë", thuhetnë njoftimin e Kukësit.

Atletico mendon shitjen e Lamarit Tek Atletico Madridi është hapur një çështje që lidhet meLemarin. Francezi që u ble jo pak, por 70 milionë euro ngaMonaco në verën e kaluar, nuk po bind në fushë duke shfaquredhe dyshime për trajnerin Diego Simeone. Edhe në ndeshjene fundit me Sevillan lojtari u zëvendësua në minutën e 60, palënë gjurmë në fushë dhe mësohet se drejtuesit po mendojnëedhe ta shesin. Ata presin një sinjal nga lojtari për pjesën embetur të sezonit dhe nëse situata nuk ndryshon, shitja e tijduket e pashmangshme teksa ka ekipe të Premierë Ligës që epëlqejnë lojtarin francez.

Eto'o: Trajnerët me ngjyrë shihen sinjerëz të dorës së dytëSamuel Eto'o është një ndër sulmuesit më të mëdhenj të historisë së futbollit, i cili vijon ende të luajë edhe pse ka 37 vjet.Aktualisht, kamerunasi aktivizohet në Lindjen e Mesme, meekipin e Katar SC. Së fundmi, sulmuesi ka folur për mediet nëlidhje me racizmin, sidomos pas ngjarjeve të ndodhura nëSerinë A, me Kulibalin. Eto'o ka folur për këtë çështje dhe katronditur disi me deklaratat e tij, duke thënë se racizmi ështëshumë i pranishëm në futboll, madje te trajnerët mund të jetëmë shumë se te lojtarët. Sipas 37-vjeçarit, trajnerët me ngjyrënuk preferohen nga klubet dhe konsiderohen si njerëz të dorëssë dytë. "Disa ish-lojtarë me ngjyrë nuk duan të bëhen trajnerë,edhe pse atyre u pëlqen. Ka shumë trajnerë në Afrikë të cilët ikanë të gjitha kualifikimet e duhura, por thjesht nuk kanëbesim tek ata, ndryshe nga trajnerët e tjerë. Trajnerët me ngjyrëjanë parë gjithmonë si qytetarë të dorës së dytë. Gjithsesi, unëfitova shumë në Evropë si lojtar dhe dëshiroj ta bëj të njëjtëngjë edhe si trajner", ka thënë Eto'o.

Arsenali ofron 65 milionë për Jamesin Arsenali është gati të paguajë një shumë të lartë për futbollistinJames Rodriguez, i cili aktualisht është në Bayern Munchen nëformë të huazimit. Mediet në ishull kanë zbuluar se klubilondinez i ka gati 65 milionë euro për Jamesin. 27-vjeçari në këtëstinor me klubin "bavarez" ka shënuar tre gola dhe ka bërë dyasistime në 11 paraqitje. Mirëpo duket se klubi gjerman nuk dota blejë përfundimisht kartonin e plotë të lojtarit.

Milani fillon operacionin për transferimin e Piatekut AC Milan është futur në garë për të nënshkruar me sensacionin eGenoas, Krzysztof Piatek. "Gazzetta dello Sport" raporton sekuqezinjtë tashmë kanë filluar negociatat për transferimin e sul-muesit polak. Genoa verën e kaluar pagoi vetëm katër milionëeuro për Piatekun, por tani me shumë mundësi nuk do ta shesëpër më pak se 40 milionë euro. Sulmuesi ka shënuar 13 gola nëgjysmën e sezonit të parë në Serinë A, vetëm Cristiano Ronaldoështë treguar më i mirë se ai me 14 gola.

SHKURT

MADRID, 77 JANAR - Mesfushori kroati Real Madridit, Luka Modriq, nuke mban shiritin e kapitenit,mirëpo përmes deklaratave, pasdisfatës që pësoi klubi madrilen, aiu soll si një kapiten jashtë fushe.Fituesi i "Topit të Artë" doli nëpublik dje pas disfatës së RealMadridit me rezultat 2-0 kundërReal Sociedadit dhe me deklaratate tij i nxiti edhe më shumë fjalëtpër krizën brenda klubit madrilen.Kroati e ndau fajin dhe përgjegjës-inë për paraqitjet e rezultatet edobëta me bashkëlojtarët e tij,duke pranuar se të gjithë duhet tëmbajnë përgjegjësi për pikët ehumbura. Modriqi theksoi seskuadra ka nevojë të përmirësohetnë disa gjëra. "Është problemi ynë,por nuk është vetëm kaq, pasi qëka edhe gjëra të tjera. Para kësaj,rastet e mira përfundonin megola, por tani nuk po ndodh kjogjë, kështu që ne duhet të jemi mëtë mirë para portës. A mund tëzgjidhet kjo gjë me transferimin elojtarëve të rinj? Kjo nuk ështëpuna ime, pasi ka shumë njerëz qëvendosin për këto gjëra. Ne keminevojë për më shumë unitet nëfushë, pasi që çdo ndeshje jemiduke pranuar gola dhe nuk poarrijmë të kthehemi në lojë", kathënë Modriqi. "Ka shumë lojtarëtë cilët nuk janë duke performuarnë nivelin e tyre më të mirë dheunë jam i pari në këtë listë. E di seduhet të përmirësohet dhe jam

këtu për ta marrë këtë përgjegjësi.Duhet të përmirësohemi nëaspektin mendor dhe fizik. Duhetta marrim çdo ndeshje me radhëdhe të mos mendojmë përBarcelonën ose ekipet e tjera qëjanë para ndesh. Duhet ta ngremënivelin e lojës tonë dhe të jemi mëtë mirë mendërisht sepse kemimjaft cilësi dhe klasë në skuadër qëtë mund ta përmirësojmë këtë sit-uatë", ka deklaruar ai. Modriqi foli edhe për trajnerinaktual te Real Madridit, duke thënëse ai nuk mund të shënojë gola nëvend të futbollistëve. "Trajneriështë duke bërë punë të mirë dhe

na ka përgatitur mirë për ndeshje.Por, ai nuk mund t'i shënojë golatpër ne. Ai nuk mund t'i shmangetasaj që po ndodh në fillim tëndeshjes sepse ai është duke ebërë punën e tij. Jemi ne ata që lua-jmë në fushë. Ka arsye që e sqaro-jnë pse nuk jemi në formë të mirëdhe gjyqtari nuk e pati paraqitjen etij më të mirë sot, por problemi ynënuk është ai apo VAR-i, edhe pseata nuk na kanë ndihmuar aspak.Problemi ynë është diku tjetër.Shumë prej nesh nuk jemi dukeluajtur në nivelin më të lartë dheky është një problem", ka deklaruar Modriqi.

TORONTO, 77 JANAR - TorontoRaptorsi nuk di të ndalet, teksakëtë herë ka mundur 121-105Indiana Pacersin dhe ka shkuar nëkuotën e 30 fitoreve. Ndrysheështë situata te Los Angeles Lakers,që pa LeBron Jamesi ka marrëvetëm një fitore në ndeshjet e fun-

dit. Këtë herë ka mposhturMinnesota Timberwolvesin 108-86. Karl-Anthony Towns (28 pikë, 3asistime, 18 topa të rikuperuar)dhe Andrew Wiggins (28 pikë)arritën ta 'likuidonin' Lakersin.Tobias Harris (28 pikë, 2 asistime, 9topa të rikuperuar) udhëhoqi Los

Angeles Clippersin në fitoren ndajOrlando Magicut me rezultatin106-96. Oklahoma City Thunderiështë befasuar nga WashingtonWizardsi, që fitoi 98-116. PaulGeorge (20 pikë) dhe RussellWestbrooku (22 pikë, 13 asistime,15 topa të rikuperuar) nuk endalën humbjen e skuadrës sëtyre. Për Wzardsin spikatënBradley Beal dhe Otto Porter Jr., tëcilët shënuan 25 dhe 20 pikë.

Modriqi: Kjo është arsyepse Reali nuk po shkëlqen

Nuk kanë të ndalurToronto dhe clippersat

REZULTATET

Minnesota - Los Angeles Lakers 108-86Chicago Bulls - Brookly Nets 100-117Los Angeles Clippers - Orlando M. 106-96Atalanta Hawks - Miami Heat 106-82Oklahoma City Th. - Washington W. 98-116Toronto Raptors - Indiana P. 121-105Phoenix Suns - Charlotte H. 113-119

22 E MARTË, 8 JANAR 2019 PUBLICITET

BeyAb for breadRisi, tani BEYAB-in mund ta gjeni edhenëpër dyqanet e Kosovës. BeyAb është

prodhim turk, dhe përpos tregut në Shqipërie Mal të Zi tani edhe në Kosovë.

23E MARTË, 8 JANAR 2019PUBLICITET

Avni Beqiri nga Vushtrria, shpallë të pavlefshmediplomën e Universitetit të Prishtinës në drejtimin eFakultetit të Inxhinierisë dhe Metalurgjisë.

Dzavid Karadzi shpall te pavlefshme deftesat e kll - Vlll shf "Meto Bajraktari" Recane

Bashkëpronarja Vesna Grujic shet pjesën e vetëideale në parcelën kadastrale P-70202018-00001K-0Zona Kadastrale Gojbule Komuna e Zveçanit. Ftohenbashkëpronaret që nëse janë të interesuar për blerjetë kësaj prone të lajmërohen te i autorizuari i saj SavicDimitrije nga Zveçani.

Urgjentisht kërkoj banesë me qira për një çift neFushe Kosove. Banesa duhet te ketë një dhomegjumi dhomë dite me kuzhine te jete e mobiluar,çmimi: 150-200 euro. Tel 044-741-155

Urgjentisht kërkoj banesë me qira ne Prishtine,për një qift me një fëmijë. Banesa duhet te ketë 1dhome gjumi dhomë dite me kuzhine. Po ashtu tëjetë e mobiluar si dhe të jetë afatgjatë. Çmimi 200euro. Tel: 044-741-155

Epet lokali me qira në rrugën "B" me sipërfaqeprej 214 m2. Lokali është i përshtatshëm për çfarëdo lloj veprimtarie. Informatat në tel: 045-660-118.

Shes Truallin në Pejë, për ndërtim lagja Dardania,trualli frekuenton në dy rrugë çmimi sipas marrëveshjesnumri kontaktues 044-278-417.

Shes Truallin në Pejë, për ndërtim lagja Dardania,trualli frekuenton në dy rrugë çmimi sipas marrëveshjes numri kontaktues 044-278-417.

Lëshoj me qira banesën tri dhomëshe nëBregun e Diellit, mbrapa konvikteve të studentëve,kati VI- lifti funksional, e rinovuar komplet me tëgjitha elementet, e mobiluar, ka nxehje qendrore.Banesa lëshohet vetëm për familjar, për banesëduhet të lehet edhe depozitë prej një qeraje. Çmimi350 euro, tel: 049-400-958

Agjencia për patundshmëri "SAZANI", kërkonpër blerje dhe lëshojmë me qira: banesa,shtëpi, lokale, troje dhe toka. Ndërmjetësojmëme korrektësi si dhe shesim disa sosh. Numrikontaktues: 044-207-474.

Shes shtëpinë në rrugën "Haxhi Zeka" afërShkollës Teknike në Prishtinë. Çmimi sipas marrëveshjes. Tel: 049-909-641.

Lëshoj banesë me qira në lagjen "Ulpiana" afërAAK-së në Prishtinë. Për informata më të hollësishme lajmërohuni në këtë numër të telefonit: 044-162-783

Kimete Lanaj B.I. kërkon një punëkryes përndërtimin e serrës me sipërfaqe prej 40 ari, mematerial të zinguar. Oferta zgjat 5 ditë nga dita eshpalljes në gazetë. Kontakti: 044-528-353.

Lëshoj banesën me qira ne lagjen Bregu iDiellit 2 te banesat e bardha, afër Shkollës Iliriabanesa është dy dhomshe e mobiluar komplet,për info lajmërohuni në tel: 044/262-940 dhe049/ 737-867.

Kërkoj kamerier me përvojë pune.Gjendemi në Prishtinë te sheshi "ZahirPajaziti". Nr: kontaktues- 045-999-985.

Lëshoj banesën me qira, e cila gjendetprapa AAK-së, me kushte të volitshme dhe poashtu me çmim të volitshëm. Për informata mëtë hollësishme na kontaktoni në numrin e telefonit: 044-162-783.

Lëshohet banesa me qira kati i parë , në rr.Esat Mekuli, çmimi i volitshëm. Për info. 044/477-107 Prishtinë. Çmimi shumë i volitshëm dheështë e mobiluar komplet.

Lëshohet banesa me qira ne qendër tëPrishtinës afër Sheshit Zahir Pajaziti, banesaështë dy dhomshe e mobiluar, lëshohet me qiraprej 1 qershori deri me 1 gusht (dy muaj), çmimisipas marrëveshjes. Për informata në tel.044/171-328.

Lëshoj banesën e re me qera në qendërprapa teatrit Kombëtar, me sipërfaqe prej: 60m2. Banesa ka një dhomë gjumi, sallon dhekuzhinë. Ka të gjitha pajisjet. Çmimi: 300 €uro.Banesa lëshohet për afate të gjata dhe të shkur-tra. Informata në tel: 049\44-888-801 (viber)

Lëshoj banesë me qira, penthouse. Banesagjendet te Rrethi i Veternikut në Prishtinë. Banesaka 150 m2, dhe ka 3 dhoma, dy banjo, 2 garazhasi dhe shpajz. Për info mund të na kontaktoni nëkëtë nume të tel: 049-440-466.

Lëshoj banesën një dhomshe me qira , ne lagjen Dardania afër Postës Kryesore (posta eMadhe) Kroi i Bardhe, banesa është e mobiluartërësisht. Për informata lajmërohuni në tel:044/558-894 Prishtinë.

Lëshoj me qira banesën e mobiluar te sallonii mobileve "ALBED" në Fushë Kosovë. Banesa i ka65 metra katrorë dhe është e gatshme për banim.Më shumë informata në: 044/706-079.

Lëshoj banesën me qira në lagjen "Ulpiana"në Prishtinë, afër AAK-së. Banesa është e mobilu-ar komplet. Për informata mund të na kontaktoninë këtë numër të telefonit: 044-162-783, si dhenë të njëjtin numër në viber.

Kërkojmë 4 bashkëbanuese, studente,banesa gjendet te Parku i qytetit, kati i I-rë, ka 3dhoma, banjo , ballkon, çmimi për person është50 euro plus shpenzimet . Për info: 045/699-221.

Lëshohet me qira banesa në lagjen Bregu iDiellit te furra Qërimi 2. Banesa është në katin etretë, ka sallon dhe kuzhinë si dhe dy dhoma tëfjetjes. Numri i telefonit: 044 332 640.

Lëshohet banesa me qira në Prishtinë në lagjen "Ulpiana", afër AAK-së. Për informatalajmërohuni në tel: 044/162-783

Lëshoj banesë me qira në Ulpianë, tekFontana në: E 30-3A, nr.27, kati -IV-. Çmimi sipasmarrëveshjes në info: 044-132-368.

Kërkoj dy bashkëbanuese, mundësisht tëcilat janë duke punuar. Banesa gjendet nëqendër të qytetit në Prishtinë përballProkurorisë së shtetit (ish-ndërtesa e OSBE-së,ose ish-ndërtesa e Bankës së Lubjanës), rruga"Hajdar Dushi", afër shtabit kryesor të Policisësë Kosovës. Banesën mund ta shiheni çdo ditë.Numri i telefonit: 049/402-518.

Shesim banesën dy dhomëshe në UlpianaD8 h3 Nr 15 kati 3 ndërtim i vjetër, e rinovuarkomplet, me nxemje të qytetit , çmimi 77 000€.Informatat tel:049/400-958 dhe 044/627-387

Lëshoj banesën e pamobiluar (garsonierë)me qira. Banesa, e cila gjendet rrugës për nëGërmi, 150 metra afër Kolegjit Amerikan A.U.K,ndodhet në katin 5. Çmimi 130 euro. Tel:049/705-503 dhe 049/662-211.

Lëshoj garsonierën me qira 13 m2 kati i IV(katër) në Lagjen Ulpiana. Çmimi 150 euro. Përinfo: 044/637-546.

Lëshoj banesën me qira në lagjen Ulpianaobjekti C7 kati i 3 hyrja e II-të nr 11 ka 50 m2 dydhomshe , një banjo, kuzhinë të gjitha të reja,është e përshtatshme për zyre edhe apo ordi-nancë. Për informata nr tel; 044/641-524 dhe +46705793508.

Kërkoj punëkryes për ndërtimin e serrës4000 metra katrorë. Shefqet Shala, B.I.-Skenderaj. Tel.044-499-713.

Kërkoj punëkryes për ndërtimin e serrës4000 metra katrorë. Hasan Osmani, B.I.-Skenderaj. Tel. 044-355-579.

Kërkoj punëkryes për ndërtimin e serrës4000 metra katrorë. Ensari - Bujk, Drenas. Tel.049-250-828.

>> SHPALLJE TË VOGLA <<

24 E MARTË, 8 JANAR 2019 PUBLICITET

Auto Shkolla “RITMO - L”

Prishtinë

Eksperienca jonë- përfitimi i juaj.

Ju mirëpret:Stafi i Auto Shkollës " Ritmo -L "

Tel / kontakt: 044 248 173044 200 604044 375 333