~f.1~~~ · j gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si...

16

Upload: others

Post on 27-Apr-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu
Page 2: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

~f.1~~~ SfL'J~Tf.~ l~~EL

~

TheH pilot -teriala were produced pursuant to a Grant f r- the U.S . Office of Uucation, Department of Health. i:ducation and V..lfara. -.Var, the opin1ons expressed herein do not necessarily reflect the positions or policy of the U. S . Office of Bd11eation, and no official andor•-t by the u.s. Office of Edw:ation ahould be inferred.

Thia prellllioary publication ,... produced with fllllda i>rOvided by tlla 8111119\lal Educ:atiOA Aet. Title VII of the r:l-tary and seeoNSary lfd11Cation Act of 1965, •• .....Sad by Public !AW 93.380.

Produced lly PACIFIC llllSA u.llGUAGBS DTSUM.S DSftLOPllEl'I' CDl'l'r:JI SOCIAi. llCUllCI lllSEUCR IllSTl'lllft 2a2a lll&ile llAJ,Portaua 713,Univeralty of ..,..11 at llanoa

-111111, e-u 96822

'E~To~i'.

.,

~ ~ ' ~- j ~ . I ~&. ,,....,~. \

J:~,~ ~~~//. xt

~!!;.,'% ----Un dia annai masisinek s·

inai, ha li'e' si pale' na mar

guatu gi direksion-na. Ha hal

tihong-na ya ha tampe i takE

pues ha essalaogue si pale',

Pale'. Kao sina un go'ten-nail

este tihong sa' u gupu este

ya bai hu famalagque godde."

Ti manman si pale' r1a9ahE

falaggue si Pedro quatu ni ti

i fino'-na. Pues, annai esta

si pale' i tihong,ma'pos si PE

1

Page 3: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

'l'b- p lot Ntedele wre produced pure ant a G ant froa the u s. office of Education, DepartJlent of Health, education and Welfare. -.rer, the opinions expressed herein do not ~sarily refl t 1:!le positions or policy of tha u.s. Office of Education, and no official endor-t by the u . s. Office of Edolcetion eho\114 be inferred.

Thie prel1111~ 1N1>1lcation .,.. produced vitll fund• provided by the ailinqual l!duc&tion Ac>t, Title VII of the u-ntuy end Secondary 114ucation Act of 1965 as _...sad by Public LaV 93.'80.

Produced 11¥ PAC1FlC UBA UIGJJIGES MT2UALS DEVILOPlllllT CB'1'ER SOCIAL ICimc:E DSEAllCll DISTl'IUTS 2424 11&11• .. y,PO~a 713,university of a....il at llaaOA Hoaolula, Hawaii 96822

Un dia annai masisinek si Pedro qi

inai, ha li'e' si pale' kk t na mamomo a

guatu gi direksion-na. Ha hakot gotoe

tihong-na ya ha tampe take'-na,

pues ha essalaogue si pale', "Pale':

Pale! Kao sina un go'ten-naihon ha'

este i tihong sa' u gupu este paluma

ya bai hu famalagque godde."

Ti manman si pale' magahet sa' ha

falaggue si Pedro quatu ni ti mafakpo'

i fino'-na. Pues, annai esta ha qo'te

si pale' tihong,ma'pos si Pedro. j_

Page 4: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

J

Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga

si Pedro ya ha essalaogue ta 1 lo tatte si

P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n

baba i tihong sa' un na'gupu i paluma.11

Gi annai esta guaha mas ki una ora

desde ki ma'pos si Pedro, sigi si pale'

di ha konsidera hafa yuhi na klasen

paluma i kinenne'-na si Pedro na ni para

u mali 1 e 1 ti sina. Despues ni para u

kalamten lokkue' i paluma. 11 Ilek-hu na

yanggen hu baba ha' didide' i tihong ya

u go'te gotpe, ti u gupu, 11 hinasso-na

si pale'. Pues, sigi di ha baban

adumi di de' i ti hong ayu na i ha na 1 gotrJe

halom i kannai-na gi papa' tuhong.

En 1 u g at d i p i 1 u, o s i no ta h tao ta o pa 1 u 1:1 a

mohon u go'te, fina'manana' na kosa ni

kul ang fache'.

!2.

'l$,o1l\~

Un dia annai maloloffan

yan i kabayu-na, ha sodda' u

kulang mohon ha sustietieni

kanton chalan. Esta i taota

todu sa' gof maipe lokkue' i 11 Buenas dias amigu. Hafa bi

ni ennao i ladera?" mamaisen

gai kabayu.

3

Page 5: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

nao i bente pasu mo'na sumaga

a ha essalaogue ta'lo tatte si

if adahi pot fabot pale' na un

iong sa' un na'gupu i paluma."

inai esta guaha mas ki una ora

na'pos si Pedro, sigi si pale'

;idera hafa yuhi na klasen

kinenne'-na si Pedro na ni para

ti sina. Despues ni para u

lokkue' i paluma. "Ilek-hu na

u baba ha' didide' i tihong ya

otpe, ti u gupu," hinasso-na

Pues, sigi di ha baban • i tihong ayu nai hana' gotoe

:annai-na gi papa' tuhong. Ii pi 1 u, o s i no ta ht a o tao Pa 1 u I~ a

~o'te, fina'manana' na kosa ni

1c he' .

Un dia annai maloloffan un taotao

yan i kabayu-na, ha sodda' un taotao na

kulang mohon ha sustietieni i ladera gi kanton chalan . Esta i taotao masahalom

todu sa' gof maipe lokkue' i semnak .

"Buenas dias amigu. Hafa bidada-mu

ni ennao i ladera?" mamaisen i taotao ni gai kabayu.

Page 6: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

"Buenas dias amiqu. Na'an-hu

si Pedro ya u sustietieni este i ladera

sa' kumeke poddong," manoppe si Pedro.

Magahet na kulang mohon para u poddong

i ladera sa' ume'eg~eng. Pues, ha

alulayi i taotao guatu para u ayuda si

Pedro. Esta sumisiha i dos pa'go

gumogo'te i ladera. "Amigu, ti apmam siempre yayas hit

ya si~a ha' poddong este ya ha chaouno'

hit na dos," ilek-na si Pedro.

"Hafa pa'go para ta cho'gue?"

mamaisen i taotao.

+

"Bai hu famalague ayudu k•

un na' ayao yo' ni kabayu-mu," 1

Pedro. "Sa' pot hafa na ti sina,

fabot lalachaddek magi," inepp

taotao. "O, cha'-mu lilihan amigu

hit ha' magi." Pues, ma'udai

si Pedro gi kabayu ya ma'pos.

esta guaha lokkue mas ki una o

ki humanao si Pedro, nina'ihac

esta i taotao.

5

Page 7: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

uenas dias amigu. Na'an-hu

o ya u sustietieni este i ladera

eke poddong," manoope si Pedro.

ni kulang mohon para u poddong

·a sa' ume' eg~eng. Pu es, ha

i taotao guatu para u ayuda si

Esta sumisiha i dos pa'go

te i ladera. \ m i g-u , t i a pm am s i em p re y a y a s h i t

1 ha' poddong este ya ha chaouno'

dos," ilek-na si Pedro.

~afa pa'go para ta cho'gue?"

en i tao tao.

"Bai hu famalague ayudu komu sina

un na'ayao yo' ni kabayu-mu," manoppe si

Pedro.

"Sa' pot hafa na ti sina, lao, pot

fabot lalachaddek magi," ineppe ni

tao tao. "O, cha'-mu lilihan amigu, un ratutu

hit ha' magi." Pues, ma'udai magahet

si Pedro gi kabayu ya ma' pos. Annai

esta guaha lokkue mas ki una ora desde

ki humanao si Pedro, nina'chachathinasso

esta i taotao.

5

Page 8: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

"Hafa si Pedro dumitieti eni na ti

mafatto?" Pues, ha chagi surnottan

adumidide 1 i un kannai. Ti kalamten

ladera. Annai ha sotta i otro kannai,

ti kalamten ha' ta'lo ladera. "Magahet

na kaduku yo 1 ! Fuera di u fa 1 baba .vo 1,

ha kune' hanao i ga'-hu kabayu."

G

11:4',ot\,'t.

Gi un tiempo guaha un Rai 1

bunita. "Taya' ni un lahi sina

hag a - h u . 11 Il e k - n a s i Ra i .

Pues magahet ni ununu ha' r

lumi 1 e 1 i haga-na. Mang~ef ma'<

siha gi as Rai.

Un dia umaposta si Pedro rli

taotao para hayi finene'na u li

Rai. Anai umadingu i dos, humar

para i gima-na ya duru di ha ha~

taimanu ni para u fangganna. Ge

Pedro ha hasso hafa para u cho'c

hulo 1 gi fata~hong-na. Ma'pos 1

gao alunan yan chininan palao'ar

ha sodda' siha i prrsisu-na, ha

nina pues ha po'luyi halom ni a

mapotge 1 na palao'an, ayu nai ht

gi kanton i trankan i palasyo ye

esta para u fanagu ha'.

7

Page 9: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

fa si Pedro dumitie~i eni na ti

Pues, ha chagi sumottan

,,• i un kannai. Ti kalamten

Annai ha sotta

ten ha' ta'lo

otro kannai,

ladera. "Magahet

uyo 1 ! Fueradi ufa'babayo',

hanao i ga 1 -hu kabayu."

Gi un tiempo guaha un Rai na qai haga

bunita. "Taya 1 ni un lahi sina lumi'e' i

haga-hu." Ilek-na si Rai.

Pues magahet ni ununu ha' na lahi sina

lumi'e' haga-na. Mangqef ma'anao i lalahi

siha gi as Rai.

Un dia umaposta si Pedro nalas yan un

taotao para hayi finene'na u li 'e' i hagan

Rai. Anai umadingu i dos, humanao si Pedro

para i gima-na ya duru di ha has5uyi hafa

taimanu ni para u fangganna. Gotpe ha' si

Pedro ha hasso hafa para u cho'gue ya pechao

hulo' gi fata~hong-na. Ma'pos para u fanali­

gao alunan yan chininan palao'an. Anai esta

ha sodda' siha i prrsisu-na, ha hatme i chi­

nina pues ha po'luyi halom ni alunan kado'

mapotge 1 na palao'an, ayu nai humanao guatu

gi kanton i trankan i palasyo ya ha fa'ayu i

esta para u fanagu ha'.

7

Page 10: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

I

I: \ ) l · .. I ': . I '· .. \ .. .. ~·

i :>.".· f.·.':f.--: .. · ,

l·:x~:: .. ;:~<;-.

Anai ma li 'e', makonne' halom gi palasyo.

Sigi lokkue' si Pedro di umessalao kado' esta

ha' para u huyong i neni. I taotao siha gi

halom palasyo ma a'atan ha' anai ma esgagaiho

guatu para un kuatto. I hagan rai lokkue· ana

ha hungok i buruka duru di malagu guatu para U 1 i I e I •

Gi anai esta mana'halom gi kuatto ya

mana' asson gi hilo' kattre, ha li'e' guatu

si rai na uma'adingan yan i haga-na. "Tata,

malago' yo' pumulan este na palao'an sa' taya '1

nai hu chagi muna'fanagu." Ilek-na i haga-na .

~

"Maolek haga-hu." Ilek-na s

"Esta lokkue' bente (20) anos de~

mafanagu guini na palasyo. Sumer

lokkue' ennao. Pues yanggen mane

'an sangangani yo' huyong ya bai­kampana sinko biahi. Pa'go yangs

baio dandan dies baihi. "Esta hu li 'e' i hagan rai ,'

Pedro nu guiya. "Hafa taimanu !)c

huyong-hu guini na kuatto."

I' ---1

.:. ~ ~ ·''" \

/

Page 11: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

li 'e', makonne' halom gi palasyo.

si Pedro di umessalao kado' esta

Jyorig i neni. I tao tao si ha gi

>ma a'atan ha' anai ma esgagaihon

1 kuatto. I hagan rai lokkue· anai

)uruka duru di malagu guatu para

esta mana'halom gi kuatto ya

gi hilo' kattre, ha li'e' guatu

a'adingan yan i haga-na. "Tata,

pumulan este na palao'an sa' taya'

muna' fanagu." Ilek-na i haga-na.

"Maolek haga-hu." Ilek-na si rai.

"Esta lokkue' bente (20) anos desde ki guaha

mafanagu guini na palasyo. Sumen maolek ha'

lokkue' ennao. Pues yanggen managu ya palao-

'an sangangani yo' huyong ya bai-hu dandan

kampana sinko biahi. Pa'go yanggen lahi

baio dandan dies baihi. "Esta hu li'e' i hagan rai," ilek-na si

Pedro nu guiya. "Hafa taimanu pa'go para

huyong-hu guini na kuatto."

f ,,

Page 12: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

Anai esta tatalo' puengi ya tododo lokku esta manmamaigo', umekakat hulo' si Pedro sa'

ha tungo' ha' na siempre mapuno' gue' gi

sigiente dia yanggen magacha'. "Maolekna yanggen mal agu ha' yo' pa' go ni hohomhom sa'

sina gai chansa yo' di di de', 11 Ha has son maisa gue' ta'lo.

Ensigidas ha pula' i chininan palao'an

ni ha u'usa yan i alunan, despues ha na'na'.

Anai ume'ekakat esta huyong gi petta ya para

u upos ha' lokkue' esta i prinsesa, sumaga ya

ha atan ta'lo para i uttemu biahi. Lao, anai

ha a'atan i prinsesa binense ni bunita-na ya

'\'W

humatguatu para u chiku. Gigon

i prinsesa, makmata ya esta mum

'han-na sa' estaba dankolon lahi

Ensegidas umessalao hulo'. "Tat un dankolon lahi, un dankolon la

Esta nina' pechao ha' hulo'

maigo'-na, ya sikera u fanhasso,

i kampana ya ha dandan dies biar hayan, ensigidas ha' lokkue' gua

11

Page 13: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

;ta tatalo' puengi ya tododo lokku

1igo 1, umekakat hulo' si Pedro sa'

11 na siempre mapuno' gue' gi

1 yanggen magacha 1• "Maolekna

1gu ha' yo' pa'go ni hohomhom sa'

1nsa yo' di di de', 11 Ha has son

: a I 1 0 •

ias ha pula' i chininan palao'an

yan i alunan, despues ha na'na'.

ikat esta huyong gi petta ya para

lokkue' esta i prinsesa, sumaga ya

lo para uttemu biahi. Lao, anai

prlnsesa binense ni bunita-na ya

humatguatu para u chiku.

PA<-, Vt...

S2q5 -V1 ..!- L\-7

Gigon ha chik~ fason

i prinsesa, makmata ya esta mumatalak ni lini­

'han-na sa' estaba dankolon lahi gi me'na-na.

Ensegidas umessalao hulo'. "Tata, tata sa'

un dankolon lahi, un dankolon lahi."

Esta nina' pechao ha' hulo' si rai gi

maigo'-na, ya sikera u fanhasso, malagu para

i kampana ya ha dandan dies biahi. Anai mon­

hayan, ensigidas ha' lokkue' guatu gi haga-na.

m n

Page 14: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

"Mangge haga-hu, mangge haga-hu."

Ume'essalao guatu si rai. Lao, anai ha bab a

si rai i petta, ha li'e' na taigue esta ayu

palao'an, taya' patgon lahi, yan lalangu i haga-na.

Si Pedro esta lokkue' gaige gi hiyon9

kuatto na uma'atok. Anai esta duru i taotao d

manadulalak guatu gi kuatto ni gaige si rai

ya n i haga-na, fotmat si Pedro lokkue' mamok k

huyong kulang mohon taya' hafa bida-no. Man a 'a'upos ha' yan taotao halom palasyo lao ti

ma ripapara gue'. Anai humuyong esta gi hiyong palasyo, duru di chakka' chalek-na sa ' ti magacha' .

1~

Page 15: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu

haga-hu, mangge haga-hu."

guatu si rai. Lao, anai ha baba

ta, ha li'e' na taigue esta ayu

ya' patgon lahi, yan lalangu i

o esta lokkue' gaige gi hiyong

1a'atok. Anai esta duru i taotao d

guatu gi kuatto ni gaige si rai

a, fotmat si Pedro lokkue' mamok k

g mohon taya' hafa bida-nil. Man a

yan taotao halom palasyo lao ti

gue'. Anai humuyong esta gi

yo, duru di chakka' chalek-na sa '

1".h

Page 16: ~f.1~~~ · J Gi kasi ennao i bente pasu mo'na sumaga si Pedro ya ha essalaogue ta1 lo tatte si P a 1 e ' , 11 Go f a d a h i po t fa b o t p a 1 e ' n a u n baba i tihong sa' un na'gupu