ĐểTrẻEmCóGiấcNgủTốt

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfree

CộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach

TableofContentsCHƯƠNG1:GIẤCNGỦTạisaogiấcngủngonlạiquantrọng?ChứcnăngcủagiấcngủGiấcngủtrẻemRốiloạngiấcngủCHƯƠNG2:GIẤCNGỦNGONThếnàolàgiấcngủngon?ThờilượngngủGiườngngủTưthếngủẢnhhưởngcủarốiloạngiấcngủCHƯƠNG3:RỐILOẠNGIẤCNGỦTìnhtrạngquátỉnhtáoCầnphảichữangayThứcđêmởtrẻ4-8thángtuổiThứcđêmởtrẻtừ1đến5tuổiCHƯƠNG4:TRẺHAYKHÓCẢNHHƯỞNGĐẾNGIẤCNGỦNHƯTHẾNÀOTrẻhaykhócHậuquảcủachứnghaykhócXửlý“hộichứngtrẻkhóc”CHAMẸCHĂMSÓCGIẤCNGỦCONCÁICHƯƠNG5:TRẺTỪTHÁNGĐẦUĐẾNTHÁNGTHỨ4TuầnđầuTừ2-4tuầntuổiThángthứ2Trẻtừ3đến4thángtuổiCHƯƠNG6:TRẺTỪ4ĐẾN12THÁNGTUỔITừ4đến8thángtuôiTừ9đến12thángtuổiNguyênnhânrốiloạngiấcngủởtrẻ4-12thángtuổiGiảiquyếtnhữngrốiloạngiấcngủởtrẻ4-12thángtuổiCHƯƠNG7:TRẺTỪ12ĐẾN36THÁNGTUỔIGiảiquyếtrốiloạngiấcngủởtrẻ12-36thángtuổiCHƯƠNG8:TRẺ3-6TUỔIGiảiquyếtrốiloạngiấcngủởtrẻ3-6tuổiCHƯƠNG9:TRẺLỚN7-12TUỔIVÀVỊTHÀNHNIÊNTừ7đến12tuổiTuổivịthànhniênHộichứngphangủmuộn:HộichứngKleine-Levin:Cácvấnđềbấtthường1.Mộngdu2.Mơngủ3.Hoảngsợkhingủ4.Bóngđè(hayácmộng)5.Ngủnghiếnrăng6.Cơnngủthoángqua7.KhóthởkhingủCHƯƠNG11:NHỮNGVẤNĐỀCẦNCHÚÝ1.Chuyểnnhà

CHƯƠNG1:GIẤCNGỦ

Tạisaogiấcngủngonlạiquantrọng? Giấcngủngonlàgiấcngủđúnggiờ,ngủđủ,ngủsâu.Mỗingườiphảitựrènluyệnchomình

thóiquenđặtmìnhxuốnglàngủđượcngay.Thóiquennàyphảiđượchuấnluyệntừbé.Nhiềungười,nhấtlàtrẻem,vìkhôngcóthóiquennàymàbịrốiloạngiấcngủ,thiếungủ,mấtngủ,hoặcmắccácbệnhtâm-thể,vớibaođiềuphiềntoái.

Trướckia,ngườitachỉchúýđếnsựthứcmàítnóitớisựngủ.Mãivàichụcnămgầnđây,khi

điệnnãovàđakýrađời,sựngủmớiđượcnghiêncứutươngđốiđầyđủ.Thựcraôngchatađãnóitừlâu:“Ănđượcngủđượclàtiên.Khôngăn,khôngngủ,mấttiềnthêmlo”.Quảthật,giấcngủđãđượccoitrọngtừxaxưa.

Đốivớitrẻem,giấcngủcàngquantrọngvìnóảnhhưởngđếnsứclớn,tríthôngminhvà

tínhtìnhcủachúng.Hơnaihết,trẻphảicóthóiquenngủngonvàphảiđượchuấnluyệntừlúccònthơđểcóđượcthóiquenấy.

Chứcnăngcủagiấcngủ Cóhaikiểungủ: -Kiểungủsóngchậm(đồngthì). -Kiểungủđảongược(độngmắtnhanh).Trongthờigiannàyngườingủcóthểmơ,

mộng. Ngủ,mơ-mộnglàsựứcchếlantỏavỏnão,cốtđểbảovệthầnkinhkhỏibịkíchđộngquá

nhiều,giúpgiảitỏanhữngấmứcxungđộngtrongcơthể.TheoFreud,mơ-mộngthườnglàdụcvọngbịdồnnén.Khiđangnằmmơmàbịđánhthứchoặckhimấtngủ,ngườitacảmthấymệt.Đólàdochứcnănggiấcngủbịsuyyếu.

Ngượclạihiệntượngngủquánhiều(tăngnănggiấcngủ)cũngcóthểdobệnhtật. Ngủ làmhạchuyểnhóacơ thể, trongđóquá trìnhđồnghóachiếmưuthế.Ngoàicáccơ

quansốngnhưhệhôhấp,hệtuầnhoànvẫntựđộnglàmviệc,cáccơquankhácđềuhoạtđộngởmứcthấphoặckhônghoạtđộng.Ngườitathườngdùnggiấcngủngắnhaygiấcngủdàiđểđiềutrịmộtsốbệnh,nhấtlàbệnhtâm-thể.

Giấcngủtrẻem Vềcơbản,giấcngủtrẻemgiốnggiấcngủngườilớn,cảvềcấutrúcvàthờigianngủ.Chỉcó

điềugiấcngủtrẻemhìnhthànhdầndầntheosựpháttriểnhệthầnkinhcủatrẻ: -Trẻsơsinh:Khimớirađời,trẻchuyểnsangmộtmôitrườnghoàntoànkhácvớibuồngối

vàphảitìmcáchthíchứngdần,banđầulàvớimôitrườngtựnhiên,sauđólàmôitrườngxãhội.Tấtcảnhữngyếutốnàyđềuứcchếvỏnão,làmtrẻngủnhiều(16-20giờ/ngày).Trẻchưacónhịpngủ-thứcriêng,điệnnãochưacósónganpha.Saukhoảng1nămnhữngtínhchấtnàymớihoànthiện.Vìvậy,lúcnàytrẻhaythổnthức,loâu(khóc).

-Từ1đến12tháng: Tháng2-4:Trẻlớnnhanh,ngủíthơn.Hayđaubụng (colic). Tháng4-8:Hayquấykhóc,haycóhộichứngsauđaubụng(postcolic). Tháng9-12:Biếtnóinhưnghệthầnkinhchưathậttrưởngthành,ngủgiảmhơn

trước. Trẻcònhoàntoànbấtlực,sốngdựavàomẹ.Bévớimẹhòalàmmột,táchmẹlàcháulosợ

vàquấykhóc.Thờikỳnàyphảixamẹlàmấtngủ. -Từ12đến36tháng:Trẻlớnchậmhơn.Thờigianthứcvàchơităngdần.Bébắtđầucótính

độclập,thíchtựdo,biếtđi,biếtnói,muốntáchmẹđểkhôngbịcấmđoán.Khiđó,ngườimẹlạihaykhépconvàokỷluật,sợtainạnxảyra.Mâuthuẫnnàynếukhôngkhéogiảiquyếtcũngcóthểlàmchotrẻmấtngủ.

-Từ3đến6tuổi:Giấcngủcủabéngắnhơntrước.Béđãkiểmsoátđượcviệctiểutiện.Hệ

thầnkinhtrungươngvàngoạibiênđãbiệthóa.Trẻcónhiềubiếnđộngvềmặtvậnđộng,tríkhôn,tínhtình,quanhệxãhội.Békhôngchỉnghĩvềmình(duykỷ)nhưtrướcmàbắtđầunghĩcảvềngườikhácvàbắtchướcbốmẹ.

-Từ7đến12tuổi:Trẻlớnchậm,pháttriểntríthôngminh,tựlậpnhưngtâmthầnchưaổn

định. -Từ12đến15tuổi:Trẻlớnnhanh,biếtyêughét,tựlập,tưduy.Tínhtựdovàtráchnhiệm

pháttriển.Trẻhaythổnthức,phântánvàcónhữngnhiễuloạntâmlý,tuykhôngảnhhưởngnhiềuđếngiấcngủnhưkhicònnhỏ.

Songsongvớisựthayđổithểchất,tâmthần-vậnđộngcũngpháttriển,đặcbiệtlàtrong

thờigiantừthángthứnhấtđếnthángthứ3.Ởnãotrẻsơsinhnếpnhăncònít,chuyểnhóanãochậmvìmớichuyểntừchếđộyếmkhí(trongbụngmẹ)sanghiếukhí(rađời),trongkhimenchuyểnhóachưapháttriển.Bêncạnhđó,trẻdễbịcácbệnhnhiễmkhuẩnvànhiễmtrùngthầnkinhvìthànhmạchvàhàngràomáu-nãocóđộthấmcao.

Dohệthầnkinhcònchưahoànthiệnnênthángthứ3saukhirađời,trẻhaybịđaubụng

(colic)vàthángthứ8haybịhộichứngsauđaubụng(postcolic),nghĩalàtrẻhaycáugắt,quấykhócvàthứcđêm.Khoảng3tuổithìnãomớipháttriểntươngđốihoànthiện,giấcngủcủatrẻmớibắtđầuổnđịnhbìnhthường.

Rốiloạngiấcngủ Rốiloạngiấcngủcóthểxảyraởbấtcứgiaiđoạnnàonhưngnhiềunhấtlàthờikỳ1-3tuổi.

Ngườitaphânbiệtcácloạirốiloạngiấcngủ:

-Thựctổn:Cótổnthươngthựcthể. -Khôngthựctổn:Khôngcótổnthương. -Thểchất(somatique):Cónguyênnhânlàbệnhởmộtbộphậnnàođótrongcơthể. -Tinhthần(psychique):Cónguyênnhântừcảmxúc,tâmlý,cácstresstinhthầnkinh. Sựmấtngủcủacácemphầnnhiềulàloạikhôngthựctổnvàtinhthần.Rối loạngiấcngủkhôngthựctổnbaogồmcáctrạngtháimấtngủ,ngủnhiềuvàrối loạn

nhịpthức-ngủ. Mấtngủ:Sựkhôngthỏamãnvềsốlượngvà/hoặcchấtlượnggiấcngủ,tồntạitrongthời

giandài.Rốiloạngiấcngủquá3lần/tuần,kéodàitrongmộtthángtrởlạilàmấtngủ.Mấtngủcóthểlàkhóngủ,khóduytrìgiấcngủ,hoặcthứcdậyquásớm.Mấtngủcũngcóthểlàtriệuchứngcủamộtbệnh.Cầnlưuýlàtrẻhaybịgánchohộichứng“khóngủ”,nhưngthựcrađólàsựkhóquảnlýthờigianngủnhiềuhơnlàbảnthângiấcngủ.

Ngủnhiều:Trạngtháingủngàyquámứcvànhữnggiấcngủkéodàisangphatỉnhtáolúc

thứctỉnh.Ngủnhiềucóthểdobệnhhoặckhôngrõnguyênnhân. Rốiloạnnhịpthức-ngủ:Thiếutínhđồngbộ(desynchronisation)giữanhịpthức-ngủcủacánhânvànhịpthức-ngủmongmuốncủa

nhiềungười,dẫnđếnmấtngủhoặcngủnhiều.Cóthểmấtngủtrongthờigianchính(làthờigiancầnngủ)vàngủnhiềutrongthờigianthức.

Tómlại:Cómộtgiấcngủbìnhthườnglàrấtquý.Muốnvậy,phảiluyệntậpđểcóthóiquen

ngủngon.Rốiloạngiấcngủsẽảnhhưởngtớisứckhỏe,tớisựlớnvàpháttriển,tớitríthôngminhsaunàycủacácem.

CHƯƠNG2:GIẤCNGỦNGON

Thếnàolàgiấcngủngon? Mộtgiấcngủngonphảicó4yếutố: -Thờilượngngủphảiđủ,tínhcảngủđêmvàngủngày. -Cócácgiấcngủngắnxenlẫn. -Duytrìgiấcngủtốt. -Cóthờigianbiểungủđểbảođảmhoặcđiềuchỉnhgiấcngủkhicầnvàtạothànhthóiquen

tốtchongủ,nghỉ.

Thờilượngngủ

Thờilượngngủlàlượngthờigiancủagiấcngủcóđượctrong24 giờ.Ngườitaphânbiệt: -Thờilượngngủngắn:Lượngthờigiancủacácgiấcngủngắn. -Thờilượngngủdài:Lượngthờigiancủacácgiấcngủdài. -Tổngthờilượngngủ:Lượngthờigiancủacảgiấcngủngắnvàdàitrong24giờ. Thờilượngngủphảiđủđểhồiphụcsứckhỏe,đểtrẻđủtỉnhtáovàtiếptụcchơi,vàđểbố

mẹyêntâmlàmviệc. Vậyngủbaonhiêulàvừa?Thậtkhónói.Điềunàytùythuộcvàolứatuổicủatrẻ: 1.Lứatuổidưới3-4tháng:Trẻngủtheoyêucầu,vìcháuchưacónhịpthức-ngủtựnhiên,

chưacókiểungủ tựnhiên,còn lẫn lộnngàyvàđêm(ngủdàibanngày, thứcdàibanđêm),khôngchịuảnhhưởngcủacáctiếngđộngmôitrường.

Nhữngngàyđầusơsinh:Trẻngủ16-17,thậmchí20giờ/ngàynhưnggiấcdàinhấtchỉkéodài4-5giờ. Từ1tuầnđến4tháng:Thờilượngngủgiảmxuốngtừ15-16,5giờ,giấcdàinhất trongđó tăng lên thành4-9giờ.Thờigiannàynóichung trẻngủ

nhiều,thahồẵmbếđikhắpnơi.Xungquanhcóthểồnào,trẻvẫnkhôngbịthứcdậy.Chamẹkhônglongạivìlúcnàycháungủtheonhucầubảnthân.

Thựctế,cócháu1-2tuầntuổilạithứckhálâu,sauđómớiyêntĩnhlại.Đólàdohệthần

kinhcủacháuchưapháttriển. 2.Lứatuổi trên3-4tháng:Trẻvẫnngủnhiềunhưngchịutácđộngcủamôitrườngxung

quanh(hànhvicủabốmẹvàngườithân,mứcđộyêntĩnh,ánhsáng,sựcăngthẳngcủamôitrường).Giữgìnsựyêntĩnhxungquanh,hànhviâuyếmcủabốmẹlúcnàylàrấtcần.

Sau6 tháng, trẻ bắt đầu chú ýđến xungquanh: cái tủ, chiếc xemáy, tấmảnh treo trên

tường,đồchơibàyxungquanhchỗnằm.Cácthứnàyđôikhilàmtrẻmấttậptrung.Tấtnhiêncũngcómộtvàitrườnghợpđặcbiệt,nhịpthức-ngủhìnhthànhsớm.

3.Trẻđangbúvàtuổirăngsữa Trẻcànglớn,thờilượngngủcànggiảmdần.Nghiêncứutiếnhànhtrênhơn2.000trẻem

củabácsĩWeissbluth(Mỹ)vàonăm1980chothấy: -Tuổicànglớn,thờilượngngủcànggiảm(cảsốgiờngủđêm,ngủngàyvàtổngthờilượng

ngủ). -90%trẻemởđộtuổinàyngủdưới16giờ,trongđó10%trẻngủtừ11giờtrởxuống. KếtquảnàyhoàntoàntrùnghợpvớicácnghiêncứutrướcđócủaAnh(1910),củaNhật

(1925),củaMỹởMinnesota(1927)vàởCalifornia(1941).Điềunàychứngtỏ,bấtchấpsựkhácbiệtvềvănhóa,dântộc,lốisống,xãhội...,sựthayđổithờilượngngủcủatrẻemtạicácnướcđềugiốngnhauvìđượcquyđịnhbởicácyếutốsinhhọc.

KhảosátmớiđâycủabácsĩWeissbluthtrên60emkhỏemạnh,lúc5thángtuổivàlúc36

thángtuổichokếtquả: Trẻ5thángtuổi:Khiđốichiếuthờilượngngủvớikhảnăngchúýcủatrẻ,tácgiảnhận

thấynhữngtrẻhaychơiđùa,haymỉmcườivớibốmẹ,cótínhthíchứngbìnhthường,nhìnngườilạmộtcáchchămchú,đềucóthờilượngngủdài.

Tùytheothờilượngngủ,cáccháuđượcchialàm2nhóm: ThờilượngngủNhóm1Nhóm2Thờigianngủngày3giờ30phút3giờThờigianngủđêm12giờ9giờ30phútTổngthờilượngngủ15giờ30phút12giờ30phút Thờigianngủcủanhóm1lớnhơnnhóm2là3giờ(gần20%)vàkhoảngchúýcủanhóm1

cũngdàihơn.Trẻcóthờilượngngủđủthìtỉnhtáo,tiếpthuhếtcácthôngtinxungquanh,nhưmiếngbọtbiểnkhôkiệtngấmnhiềunước.Ngoàira,khảnăngchúýcònliênquantớigiấcngủngàyhoặcgiấcngủngắnbanngày.Trẻngủngàynhiềuhơncókhoảngchúýdàihơn.

Kếtluận:Thờilượngngủcóảnhhưởngđếnkhoảngchúýcủatrẻ,nhưngthờilượngcủagiấc

ngủngắnbanngàycũnggópphầnrấtquantrọngđếnsựtỉnhtáocủacáccháu. Trẻ3tuổi:Tùytheokhíchất,trẻđượcchialàm2nhóm: -Nhóm1:Khíchấtdịudàng,dễthíchứngvớingoạicảnh,dễgần,dễquảnlý. -Nhóm2:Khíchấtbướngbỉnh,haycáukỉnh,khóthíchứngkhigặpkhókhăn,tiếpxúcthì

rụtrè,khóquảnlý. Đốichiếutổngthời lượngngủvớikhíchấtcủatrẻthấycácemnhómdễquảnlýcóthời

lượngngủlớnhơncácemnhómkhóquảnlýlà1giờ30phút,tươngđươngmộtgiấcngủngắnbanngày,trongkhigiấcngủđêmcóthểcoinhưbằngnhau.Vậygiấcngủngắncóliênquanđếnkhíchất.

Thời lượngngủngắnbanngàykhônghềảnhhưởng tới thời lượngngủđêmnhư tavẫn

tưởng.Quanniệmnếungủngắnítthìsẽngủđêmnhiềulàkhôngđúng.Trênthựctế,giấcngủquađikhôngcầnđượcđềnbù.Vìvậy,cầnkhuyếnkhíchtrẻngủngày.

Kếtluận:Trẻcótổngthờilượngngủnhiều,đủ,thìdễquảnlý.Trẻcóthêmgiấcngủngắn

banngàysẽcótổngthờilượngngủlớnhơn,dễthíchứngvớixungquanh,tươicười,hoàmìnhvàítđòihỏihơncácemkhác.

Tómlại,thờilượngngủ,kểcảgiấcngủngắnbanngày,ảnhhưởngrấtnhiềuđếnsựthông

minhnhanhnhẹnvàtínhkhícủatrẻem.

Giườngngủ Giườngngủcủagiađình,trongđócócháubé,phụthuộcvàonhiềuyếutố:phongtục,trình

độ,kinhtếvàvănhóa,lốisốngcủagiađìnhvàcộngđồng.ỞMỹ,đốivới1/3ngườidatrắng,khitrẻmớirađời,bốmẹvàcháubéngủchungmộtgiường.CònởViệtNamthìhaimẹconngủriêng.

Vềmặttâmlý,nămđầuđờilàtuổibếbồng,conkhôngxamẹ,convàmẹhòalàmmột.Thời

giannàynênđểbéngủchungvớimẹ. Khi1-3tuổi,bécókhuynhhướngtáchmẹđểđượctựdo.Nếumẹcứkhépconvàokỷluật

thìrấtdễnảysinhmâuthuẫn.Thờikỳnàycóthểđểbéngủriêng,nhưngkhôngđượcdọanạtbé,vìbéhayhoảngsợ.

Khitrẻlớnhơnnữa,càngkhôngnênchotrẻngủchungvìtrẻsẽnghe,nhìnthấynhữngđiều

màconchưađủhiểu.Choconnằmriêngtốthơn,nhưngnêncómộtgiườngvừavớicon,khôngquátolàmtrẻsợvìtrốngvắng.

Nóichungkhitrẻcònnhỏ,dưới12tháng,nênchonằmchung(khôngtáchmẹ),vềsaunênngủriêng(táchmẹ).Nếucóphòngriêngvàconchịungủthì

càngtốt,nhưngphảitậpchotrẻthóiquenngủriêngngaytừđầu.

Tưthếngủ Nhiềubàmẹkhôngthíchchoconnằmsấpvìsợtưthếnàykhôngđúng.Khithấyconnằmở

tưthếnàyhọsẽlậtbéngửarangay.Theohọ,ởtưthếngửa,trẻngủngonhơnvàítcáukỉnhhơn.Nhưngcómộtsốtrẻkháclạithíchngủsấp.Nếutalậtngửarathìtrẻsẽtựđộngnằmsấplại.Nằmsấpđốivớichúnglàthóiquen.Mộtsốtrẻkhác,lúcngủsấp,lúcngủngửa.Nếulậttrẻngượclạithìcháusẽlậtúpvềtưthếbanđầu.Đólàthiênhướngcủacháu.Nhìnchung,tưthếngủlàdothóiquen,nhưngnằmngửavẫndễthởhơn,tựnhiênhơn,dạdàykhôngbịđèép,lồngngựctựdothở.Đasốbàmẹchọncáchnằmnàychoconmình.Lâungày,tưthếđósẽtrởthànhthóiquen.

Ảnhhưởngcủarốiloạngiấcngủ Nhiềunghiêncứuởcáclứatuổitrẻemkhácnhauđềucôngnhậnrằngrốilọangiấcngủcó

ảnhhưởngnhiềuđếncáckiểungủ;tưchấtthôngminh;đếnsựrènluyệnvàhọctập;vàđếncảhiệusuấtởnhàtrườngcủacácem.

1.Lứatuổinhỏ Tínhtìnhvàkhảnăngtậptrungcủatrẻchịuảnhhưởngrấtnhiềucủagiấcngủ: -Rốiloạngiấcngủkhiếntrẻtrởnênmấtkiêntrì,khóquảnlý MộtnghiêncứumớiđâyởĐạihọcConnecticut(Mỹ)chothấy,cósựliênquanrấtchặtchẽ

giữalượngthờigianmàtrẻởtronggiấcngủREMvớilượngthờigianmàchúngởtrạngthái“thức-tỉnh”(trẻmởmắt,tròngmắtđảomạnh,mặtthưgiãn,khôngcười,khôngchaumày,toànthân

lặng yênbất động, nhưng trongđầu tỉnh táo, trôngnhưmộtngười đangnhìn và suynghĩ,khôngbỏsótmộthiệntượnggìxungquanh).

RốiloạngiấcngủREMsẽkhiếntrẻmấtđithờigian“thức-tỉnh”vàkếtquảlàcókhíchất

đaubụng,khóquảnlý.Hànhvicaucócủacháucóthểdosựmấtthăngbằngcáchoócmônnộitại(nhưprogesteron,cortisol)gâyra.Sựmấtcânbằngđócũnglàmkhoảngchúýcủatrẻngắnlại,tínhkhíbấtthường.

Mộtnghiêncứuởtrẻ2-3thángchothấytrẻcàngmấtkiêntrìvàcàngbấtthườngthìhọc

hànhcàngkém.Trẻcókhíchấtđaubụng,khóquảnlýthườngcóthờilượngngủngắn,tínhkhíbấtthường,khảnăngchúýgiảm,họchaybuồnngủ.Chúngdễmấtngủ,mệtmỏi,vàsaunàysẽtrởthànhtrẻquáhiếuđộng.

-Thờilượngngủngắnkhôngđủkhiếntrẻkhôngchúýđược Trẻcó thời lượngngủngắndài thìkhoảngchúýdài.Chúng thứcnhiều trong trạng thái

thức-tỉnhvàdođóhọcnhanhhơn.Trẻkhôngcógiấcngủngắntốtthìtínhtìnhcaucóhơn,vàhọckhôngtốtbằng.

2.Lứatuổitiềnhọcđường Đối với trẻở tuổi tiền học đường, giấc ngủngắn là rất quan trọng. Trong thựcnghiệm,

nhữngtrẻcógiấcngủngắntốtthườngđápứngtốt.Tínhđápứnglàđiềuduynhấtquantrọngchohọctậpcókếtquả.Trẻthiếugiấcngủngắnthườngđápứngkém,họckém.Nghiêncứucủachúngtôichothấynhiềutrẻkhicòn5thángtuổirấtngoanngoãn,nhưngđến3tuổilạitrởnêncáubẳn,bướngbỉnh.Nguyênnhânchủyếulàdocáctrẻnàythiếugiấcngủngắn.Trongkhiđó,nhữngtrẻcótốchấtngượclạithườngcókiểungủdài.

Tómlại, từ5thángđến3tuổi,chamẹcầnchúýtậpchoconcókiểungủdài, tăngthêm

nhiềugiấcngủngắnbanngày.Nhưvậy,khihọctrẻsẽdễtiếpthuhơn. 3.Lứatuổiđihọc Trong cuốn sáchbất hủ “Nghiên cứudi truyền các thiên tài” củamình, tiến sĩ LiwisM.

Termanđãtrìnhbàymộtphươngphápthửtríthôngminhdochínhôngtìmravàonăm1925. Khisosánh600trẻcóchỉsốIQ>140và2.700trẻkhácvớiIQ<140ôngnhậnthấytrẻthiêntàicógiấcngủdàihơn.Mộtkhảosátkháccủaôngtiếnhành

trên5.500emngườiNhậtvào2nămsaucũngchokếtquảtươngtự.Tuynhiên,mộtsốnghiêncứukhácvàođầunhữngnăm30lạikhôngủnghộkếtquảnày.

Saunày,nhữngnghiêncứuriêngbiệtvềgiấcngủcủaTermancũngchothấythôngminhđi

đôivớigiấcngủ.Năm1983,phòngthínghiệmgiấcngủởCanadađãkhẳngđịnhnghiêncứucủaTermanlàđúng:TrẻemcóchỉsốIQlớnthìtổngthờilượngngủcủachúngdài.CácnghiêncứucủaCanadavàMỹđềuthốngnhấtrằngtrẻthôngminhcóthờigianngủdàihơncáctrẻcùnglứatuổi,trungbình30-40phút/đêm.

Mớiđây,mộtnghiêncứukháccủaĐạihọcLousvillevềgiấcngủđốivớitrẻsinhđôicho

thấytrẻcókiểungủdàicóđiểmsốcaohơnvềtậpđọc,từvựng,đọchiểu...sovớitrẻcókiểungủngắn.

Tómlại,giấcngủđốivớitrẻemlàrấtquantrọng.Cácnghiêncứuđềuchứngminhcósựliên

quanchặtchẽgiữagiấcngủvàkhảnănghọctập.Đểconthứcquákhuya,choconbỏngủđểđichơi,dùchỉ30phút,làrấttaihại.Consẽbịmấtngủmạntính,thậmchímấtcảgiấcngủngắn,ảnhhưởngnhiềuđếnhọctập.

CHƯƠNG3:RỐILOẠNGIẤCNGỦ

Tìnhtrạngquátỉnhtáo

Ởtrẻ4thángtuổitrởlên,việcphảichốngđỡvớigiấcngủkhithứckhuyachơiđùacóthể

gâyrốiloạngiấcngủ.Docơthểphảiđốiphóvớitìnhtrạngtăngcácchấtsinhhóabêntrongnêntrẻsinhraquátỉnhtáo,haythứcgiấc.Cáckiểumấtngủ(mấtngủtoànphần,mấtngủdolịchngủkhôngđúng,dothiếugiấcngủngonhaydogiấcngủgiánđoạn)gâyranhiềukiểumấtthăngbằngcácchấtsinhhóabêntrong.Tìnhtrạngquátỉnhtáocủatrẻcónhữngmứcđộsau:

-Tănghoạtđộngsinhlý. -Thứcgiấcluôndothầnkinh. -Thaothứcquámức. -Tăngphảnứngdocảmxúc. -Tăngnhạycảmgiácquan. Khisựrốiloạngiấcngủởtrẻđãđếnmức“quátỉnhtáo”thìrấtlâumớibìnhphục,đểlạihậu

quảnặngnềchocáctuổisau,nhấtlàvớitrẻtừ4đến12thángtuổi.Nếutìnhtrạngnàykéodài,trẻcóthểbịmấtngủmạntínhmàchamẹkhôngbiết.

Rốiloạngiấcngủcònảnhhưởngđếntínhtìnhvànăngsuấthọctậpcủatrẻngaycảkhitình

trạngnàyđãchấmdứt.Theomộtnghiêncứu,cótới13%trẻemthuộclứatuổilên10phảingủngàynhiềuvàhơitrầmcảmdorốiloạngiấcngủ.Chúngphảitrằntrọctrungbình45phútmớingủđượcvàhaythứcdậytrongđêm.

Rốiloạngiấcngủcóliênquanđếncácrốiloạnvềtrítuệvàngônngữ,đặcbiệtlàcácrốiloạn

tâmlý.Trongcácrốiloạntâmlý,phảikểđếnrốiloạnvềýthức,vềsựchúývàvềkhísắc. -Rốiloạnýthứcvàtỉnhthức:Trẻsẽquantâmđếnchukỳngủ-thức,sốlượng,chấtlượngvà

kiểungủ-thức,quantâmđếncácrốiloạnkhóngủ. -Rốiloạnchúý:Trẻlơđãng,thiếutậptrung,khoảngchúýhẹp. -Rốiloạnkhísắc:Trẻcócácbiểuhiệnnhưloâu,trầmcảm,dễbịkíchthích. Tómlại,dobịrối loạngiấcngủ,tâmlýcủatrẻsẽthayđổi,haycáubẳn,dễbịkíchthích,

thậmchítrầmcảm.Vìvậy,bốmẹrấtdễhiểunhầmvềbệnhcủacon.

Cầnphảichữangay Trẻlúc3thángtuổicóthểbịrốiloạngiấcngủ.Đangkhỏemạnh,ngủđều,bỗngnhiênbé

khôngngủđượcvàkhócsuốtđêm.Ngaycảbanngày,bécũnglahét.Ngườimẹtưởngconthứcdậyvìđóinênchobú,nhưngbúxongbélạikhóc.Cónhữngtrẻkhôngkhócnhưnglạithíchchơikhuyavớibốmẹ.

Đểtránhtìnhtrạngnày,cầnlậpchobémộtthờigianbiểungủngắnđầyđủvàobanngàyđể

khiđượcđặtvàonôilàngủngay.Đặcbiệt,nếutránhđượcchobénhữngkíchthíchquámứcvàobanngàythìtìnhtrạngthứcđêmcũngnhưtínhcáukỉnh,dễbịkíchthíchsẽhết.

Khôngnênđểbéchơivớibốmẹquálâuvìtrẻbịkíchthíchbởiđộdàithờigiannhiềuhơnlà

bởicườngđộ.Càngđượcnghỉnhiều,bécàngdễngủvàgiấcngủcàngêmái.

Thứcđêmởtrẻ4-8thángtuổi Trongnhữngtrẻmắcchứngthứcđêmthuộclứatuổinày,chúngtôitạmchiathành2nhóm: -Nhóm1:Nhómnàychiếmkhoảng20%sốtrẻ,chủyếulà4-5thángtuổi,thứcđêmdođau

bụng(colic).Chúngkhôngnhữngthứcđêmthườngxuyênmàtổngthờilượngngủcũngít.Cáccháutraihaygiãyđạpbấtthườngvàobanđêmhơncáccháugái.Nếutrướcđó,cáccháuđượcđiềutrịchứngđaubụngbằngđủloạithuốchữuhiệuthìđếngiaiđoạnnày,chúngvẫnhaythứcđêm.Nhữngtrẻnàythườngquátỉnhtáo,tínhkhíbấtthường,haythứcgiấcbanđêm,khócliêntục,đặcbiệtlàlúcchậptốivàđầuhômdođaubụng(colic).Việcchămsócquánhiềuđếngiấcngủđêmvàgiấcngủngàycũngkhôngthểgiúptrẻhếtthứcđêm.

Tuyvấnđềkhôngnghiêmtrọngnhưngnếutrẻthứcđêmnhiềuvàliêntục,sứckhỏevềsau

sẽbịảnhhưởng. -Nhóm2:Nhómnàychiếmkhoảng10%sốtrẻ,haythứcđêmdongáynhiềuvàthởbằng

miệngkhingủ. Phầnlớnsốtrẻnàykhóthởdocóbệnhdịứng.Dotrẻkhôngđaubụng,khôngkhócthétkhi

thứcdậynênđasốchamẹkhôngcoiđâylàvấnđềnghiêmtrọng.Kếtquảlàchúngngàycàngngáyto,giấcngủngắnhơncáctrẻkhác.

Lịchbiểungủkhôngđúng Việcđingủquámuộnhaythứcdậyquásớmcũnglànhữngnguyênnhângâyrachứng

thứcđêmởtrẻ.Cócháuphảiđượcdỗdành,đuđưa2-3giờliềnmớithiếpđi,rồisauđólạithứcdậy.Nhữngtrẻnàythườngthứcgiấc3-4lầntrongđêm,thậmchícóđêm10lần.Tìnhtrạngnàynếukéodàisẽlàmtăngthờikỳtiềmẩnđivàogiấcngủđốivớitrẻ,làmcháutỉnhgiấcluôn,rốiloạngiấcngủ,dễthứcdậybanđêm,dễbịkíchthíchhoặctrởthànhtrẻquáhiếuđộng.

Biểuhiệnthườngthấyởcáctrẻnàylàhaygiãygiụakhingủ.Nhữngtrẻkhỏemạnhvẫnhay

giãyđạpkhingủnhưngkhôngnhiềuvàchỉtrongthờigianngắn.Cònnhữngtrẻthứcđêmdolịchbiểungủkhôngđúngthườnggiãyđạplâucả4chidoquámệtvìkhôngđượcnghỉđủ.Việccơquanvậnđộngluônhoạtđộngởtốcđộcaokhithứccũngnhưkhingủnhưvậylàdấuhiệugiấcngủbịrốiloạn.

Cácnguyênnhângâyrốiloạngiấcngủ -Lịchngủbấtthường(ngủmuộn,thứcdậymuộn,ngủtrưasaigiờ...) -Thờilượngngủquángắn(tổngthờilượngngủkhôngđủ). -Giấcngủbịgiánđoạn(haythứcdậy) -Thiếugiấcngủngày(khôngngủngàyhayngủngàyquáítthờigian). -Thờigianchuẩnbịngủkéodài(lâungủ). -Giãygiụaquánhiềutrongkhingủ(ngoẹođầu,lậtngườinhiềulần).

Nhữnglầmtưởngvềnguyênnhânthứcđêm Hiện tượng thứcđêmở trẻemkhôngphảidoănquánhiềuđường,hạđườnghuyếtban

đêm,thiếukẽmhaynhiềugiun(đặcbiệtlàgiunkim). Thứcđêmcũngkhôngphảidomọcrăng,mặcdùvấnđềmọcrăngcủatrẻemnướctađang

cầnđượcnghiêncứuthêm.Lâunay,nhiềungườivẫnnghĩcósựliênquangiữachuyệnmọcrăngvớichứngthứcđêmởtrẻ.ĐầuthếkỷXX,ởAnhcóđến5%trẻemchếtvìnhữngvấnđềliênquanđếnrăng.Tuynhiên,gầnđây,cácnhàkhoahọcPhầnLanđãtiếnhànhnghiêncứuvềvấnđềmọcrăngtrên230trẻem(từ4đến30thángtuổi)vànhậnthấy,đaurăng,mọcrăngkhông gây sốt, bạch cầu không cao, không viêm. Quan trọng hơn là đau răng không phảinguyênnhângâythứcđêm.Họkhẳngđịnhrằngtìnhtrạngthứcđêmởtrẻrấtcóthểdothiếugiấcngủngày,bịkíchthíchquámứchoặclịchbiểungủkhôngbìnhthường,chứkhôngphảidomọcrăng.Tuynhiên,chamẹcũngcầnbảovệrăngchotrẻ.

Sựđauđớntănglêntrongđêmcũngkhônglàmchotrẻthứcđêm.Mộtnghiêncứutrêngần

2.200emtừ6đến19thángtuổichothấy,16%cháubịđauởchân,đùi,gối,vàthườngđauvàochiềuhoặctối.Nhưngsovớinhữngtrẻ

khôngđau,nhữngcháunàykhôngcógìkhácbiệtvềthứcđêm.Nóicáchkhác,đaukhôngliênquanđếnthờigianpháttriểncủađứatrẻ.Việcxoabóp,đắpnóng…vềđêmcóthểlàmđauthêmchocáccháuchứkhônggiảmđượccáiđaudothựctổngâyra.

Thứcđêmởtrẻtừ1đến5tuổi Theomộtnghiêncứu,có20%trẻtừ1đến2tuổithứcdậytrên5lần/tuần,trongkhiđốivới

trẻtrên3tuổi,có26%trẻthứcdậyítnhất3lần/tuần.Muốntrẻngủlạidễdàng,phảicókỹthuật.Bốmẹphảigiúpconngủlạithìcácconmớidễngủ.

Cácnhàkhoahọccũngtiếnhànhnghiêncứunhữngtrẻem1-2tuổihaythứcđêmvìchấn

thươngnhưgãyxương,ráchda,cầnđượcchămsócytếhơnlàngủ.Kếtquảlàchỉ17%sốtrẻcóchấnthươnglàngủtốt,còn40%sốtrẻbịthứcđêm.

Banđêm,đasốcáccháutừ1đến5tuổicầntới30phút(saukhitắthếtđèn)mớingủđược.

Chúngthứcdậymộtlầntrongtuần,chỉmộtsốítlàthứcmỗiđêmmộtlần.Nếukiểungủcủaconbạn(ởlứatuổinày)làhoàntoànkhácthìkhảnăngconbạncórốiloạngiấcngủlà20%.Vànếuđiềuđóđúng,thìlýdocóthểlàngủngàyquánhiều.Cókhoảng5%-10%trẻemởkhoảng4-14tuổimắcphảitìnhtrạngnày.

Giấcngủkhôngphảilàquátrìnhtựđiềuhoànhưcơthểtựđiềuhoànhiệtđộ.Giấcngủgiống

nhưviệcnuôicon.Cónhiềucáchnuôicon,nhưngtrẻchỉcầnmộtcáchnàođógiúpcónhiềucalođểchónglớn.Chếđộănnàokhôngcungcấpđủdinhdưỡnghoặcgâymấtcânbằngdinhdưỡngthìchếđộănđókhôngtốt,cóảnhhưởngxấuđếnsứclớnvàpháttriểncủatrẻem.Điềunàycũngđúngvớicáckiểungủkhôngngongiấc.

Trẻlớnhaytrẻnhỏkhibuồnngủđềukhôngdiễntảđượclàchúngcảmthấynhưthếnào?

Nhưngtacóthểbiếtđượcquađặcđiểmhànhvicủachúng(linhhoạt,nhạybén,năngđộng,tỉnhtáo,lềmề,chậmchạp)đểnhậnbiếtvàcósựchămsóchợplý.

CHƯƠNG4:TRẺHAYKHÓCẢNHHƯỞNG

ĐẾNGIẤCNGỦNHƯTHẾNÀO

Trẻhaykhóc Trẻ3thángtuổithườnghaykhócdođaubụng,cótrẻkhócít,cótrẻkhócnhiều.Nếukhông

đượcđiềutrị,đến4-8thángtuổi,bévẫnsẽquấykhóc,cáukỉnh.Nếuđãkiểmtrathấynguyênnhântrẻkhóckhôngphảilàtãướt,đói,nôntrớ,lạnhhaynóng,tưthếnằmkhôngthuậnlợi...thìphảinghĩngayđếnhộichứngđaubụng(colic).Đólàmộtkiểuđaubụngkhôngdotiêuhoámàdothóiquenxấu,khóngủ,hoặcdo

bốmẹquảnlýsaigiờngủcủacon.Cóđến20%trẻ3-4thángtuổibịhộichứngnày. Nếuđãloạitrừcácnguyênnhânthựcthểnhưbệnhđườngruột,dạdày,bệnhdịứng,thiếu

chấydosựloâuvàkiêngkhemquámứccủamẹsaukhisinh...,trẻđượccoilàmắchộichứngcolicnếucómộttrongnhữngtriệuchứngdướiđây:

-Kêukhócomsòmtừ2tuầntuổichođến6tuầntuổimàkhônggiảm. -Kêukhóctrên3giờ/ngày.Tìnhtrạngnàyxảyratrên3ngày/tuần,kéodàitrên3tuần. -Thờiđiểmxảyracơnkhóctừ5giờchiềuđến8giờtốivàkếtthúcvàogiữađêm. -Kêukhócnặnglênvàolúc3-4thángtuổi. Trẻkêukhóccóthểlàdokhóthởkhingủ,cáckiểungủkhôngđồngbộ,docácchấthoóc

môn(nhưprostaglandin,progesteron)bắtđầutăng.Phầnlớntrườnghợpđaubụngđêmởtrẻđềuliênquanđếncácyếutốsinhlýnàyvàliênquanđếncảkhíchấtcủachúng.

Mộtvàinghiêncứuchorằngnguyênnhâncủahộichứngđaubụngnàylàdochamẹhút

thuốc,nhưngthựctếkhôngphảinhưvậy.Đâylàmộtloạiđaubụngvônguyêncớ,thườnghayxảyraởtrẻđangbúmẹthuộctầnglớptrunglưutrongxãhội.

Nhữngnghiêncứugầnđâyđều thốngnhất rằng,việc trẻđaubụng,khócđêm làdo thói

quenngủkhôngtốtcủacháugâyra.Thóiquennàyđượchìnhthànhdohệthốngthầnkinhtuỷ-nãochưahoànthiện.

Đểđiềutrịchotrẻ,chamẹkhôngcầndùngthuốcmàphảikiêntrìvàtếnhị.Phảitỏraâu

yếmcháu,khôngquátmắng,gắtgỏng.Hãyđuđưahoặcrucháu,tìmcáchdỗdànhchocháungủ.Điềuquantrọngnhấtlàphảitậpchocháungủđúngphươngpháp.Cháuđượcngủngonsẽthôikhóc.

Hậuquảcủachứnghaykhóc Nếuchamẹkhôngsớmbiếtnguyênnhângâymấtngủcủaconvàkhôngtìmrabiệnpháp

khắcphụcphùhợp,đứatrẻvềsaudễcókhíchấtbấtthường,khótính.Trẻsẽngủítđivàhaythứcđêm.Đólàhộichứngtrẻsauđaubụng.

TheobácsĩAlexanderThomas,trẻemcó4đặcđiểmkhíchấtsau: -Tínhbựcbội. -Tínhcăngthẳng. -Tínhđápứng. -Tínhdễtiếpcậnhoặcrụtrè Ngoài4đặcđiểmtrên,Thomascònnhậnthấycácđặcđiểmphụ: -Tínhkiêntrì -Tínhhoạtđộng -Tínhlơđãng -Ngưỡngnhạycảm:Nhạycảmvớiánhsángvàtiếngđộngthayđổi. Nhữngtrẻhayđaubụngvềsauthườngcáukỉnh,căngthẳng,đápứngchậmvàrụtrèkhi

tiếpxúc.Trẻkhôngđaubụngthườngcókhíchấtngượclại.Ởtrẻđaubụng,hoạtđộngcủacácchứcnăngcơthểdễbấtthường,bốmẹkhóquảnlývàđiềukhiểncon.Thomasgọinhómnàylànhómkhóquảnlývànhómkialànhómdễquảnlý.

Nhữngbé4-8thángtuổihaykhótínhdohộichứngđaubụngthuộcloạikhíchấtkhóquản

lý.Trướcđây,nhữngtrẻnàythườngđượcđiềutrịbằngdicyclominehydrochloride.Tuynhiên,ngaycảkhitrẻkhôngcònhoặcđãgiảmkêukhócthìkhíchấtkhóquảnlývẫntồntại.Thựctrạngnàykhiếnnhiềungườiđặtcâuhỏi:Liệucóyếutốbẩmsinhtrongvấnđềnàykhông?

Yếutốbẩmsinhlànhữngyếutốkhisinhrađãcónhưmàuda,sứtmôi,hởhàmếch...do

ngườimẹdùngthuốckhimangthai.Cácnghiêncứutrêntrẻsinhđôichothấycácyếutốnàycóảnhhưởngphầnnàođếntínhcáchcủabénhưtínhdễbịkíchthích,tínhxãhộihoá,tínhcảmxúc.Nócũngảnhhưởngđếncáckiểungủcủatrẻ.

Mộtyếutốbẩmsinhmớiđượcpháthiệngầnđâylànồngđộprogesterontronghuyết

tương.Đólàmộthoócmôndorauthaitiếtra,cótínhchấtứcchếhệthầnkinh,anthần,làmdịusựcăngthẳngcủacơthể.Đếnngàythứ5saukhibérađời,nồngđộhoócmônnàythấpdầnvàhếthẳn,thayvàođólàprogesterondochínhtuyếnthượngthậncủabétiếtra.Cógiảthiếtchorằng,rấtcó thểsựthiếuhụtprogesteronvào lúcgiaothờinày lànguyênnhâncủahộichứngcolic.

KhinghiêncứuchứngđaubụngởtrẻemchâuPhi,nơiđóikémvànghèokhổnhấtthếgiới,

cácnhàkhoahọcnhậnthấynhữngemcònsốngđượcsauđaubụngthườngítbịđộttử,ítrốiloạnthởkhingủ.Nguyênnhâncóthểlàdotrươnglựccơtăngkhiđaubụngvànhiềugiấcngủchợpmắt.Nhưvậy,ởnhữngtrẻnàycósựbảovệsinhhọcbằngcáchthíchứng.TuynhiênđốivớitrẻemphươngTâythuộctầnglớptrunglưu,sauthờigianbịđaubụng,chúngthườngbịrốiloạngiấcngủvàhaycáukỉnh.

Tómlại,nếukhi3thángtuổi,trẻbịđaubụngmàkhôngđượcchữatrịthìsau6tháng,nórất

dễtrởthànhđứatrẻcáukỉnh.

Xửlý“hộichứngtrẻkhóc”

Dĩnhiên,nguyênnhânkhiếntrẻkhócnhiềutrongnhữngthángđầucóthểkhôngphảido

đaubụngtiêuhoámàlàdomấtcânbằngsinhhọckhimớirađời.Tuynhiên,nếucứđểkhócmãi,trẻsẽrấtmệtvàsinhracáukỉnhvềsau,ảnhhưởngtớihọctậpvàpháttriển,ảnhhưởngtớisựyêntâmvàcânbằngcủabốmẹvànhữngngườitronggiađình.Đểkhắcphục,cầntìmcáchchốnglại“hộichứngkhóc”.Nguyênnhânchủyếucủatìnhtrạngkhócnhiềuởtrẻdướibathángtuổi

làdongủkhôngđúnggiờ.Nếubạntheodõiđượcthờigianngủcủacon,conbạnsẽngủngon.Đốivớinhữngtrẻbìnhthường,điềunàytươngđốidễ;nhưngđốivớitrẻsauđaubụng(4-8thángtuổi)thìchamẹphảihếtsứccốgắng.Trẻphảiđượcngủ,nghỉtốt.Cónhưvậykhíchấtcủatrẻmớiđượctốtvàbạnmớiđượchưởngsựyênlặng.Nếukhông,giấcngủcủacháusẽthấtthường,cháusẽquấykhóc,đòihỏi,giãygiụa,khiếnbốmẹvấtvảvàlolắnghơn.

Nguyênnhângâyrahộichứngsauđaubụngcủatrẻkhôngphảilàdorốiloạnsinhhọc,mất

điềuhoàthức-ngủnguyênphátmàlàdotìnhtrạngngủkhôngđủ,khôngsâukhitrẻvừahếttuổiđaubụng(4thángtuổi).Chínhnhữngcơnđaubụngđãlàmtrẻthiếungủ.Vềphíabốmẹ,mộtphầndoquámệtmỏi,chánnản,lolắngsau3thángchămtrẻkhóc,mộtphầndokhônghiểuđượcđâylàthờikỳquáđộtừgiaiđoạnkhócdođaubụng(hộichứngcolic)nênđãnuôngchiều,lolắngquámứcchocon(chẳnghạnnhưchoănđêm),làmchoconcàngmấtngủ.

Chốnglạihộichứngtrẻkhócchínhlàdạychotrẻ,nhấtlàtrẻsauđaubụng,cókiểungủtốt,

ngủnhanh,vàduytrìđượcgiấcngủ.Đâylàphươngphápchữabệnhhữuhiệumàngườimẹđóngvaitròrấtquantrọng(chẳnghạnngườimẹcóthểchotrẻbúnúmvúgiảđểđỡphảichobúđêm).TheotiếnsĩOgden(mộtnhàtâmlýtrẻem)vaitròcủangườimẹtrongvấnđềnàyrấtlớnvìvàothờiđiểmnày,đứaconrấtthíchsựcómặtcủamẹ.

Nênnhớrằngtrẻkhóckhôngchỉdođaubụngmàcòncóthểvìquámệthayđauđớn.Ở

nhữngnướcchưapháttriển,concáiđượcchamẹđịuđilàmnươngrẫy,dùmôitrườngítkíchthíchnhưngtrẻđôikhivẫnkhócdoquámệthoặcquáđói.Vìvậy,việctránhtìnhtrạngnàycũnggópphầntạochotrẻthóiquenngủtốt.

CHAMẸCHĂMSÓCGIẤCNGỦCONCÁICHƯƠNG5:TRẺTỪTHÁNGĐẦUĐẾNTHÁNGTHỨ4

Tuầnđầu Ngaykhisinhxong,vềnhà,bạncầnchămsóc,đừnglơlàgiờgiấcchocháubú.Nênchúý

thaytã,chămsóccháu,nhấtlàphảiđểchocháungủđẫykhicháucần.Trẻlúcnàybúrấtít,hơitụtcân.Đólàlẽđươngnhiên,đừngchorằngcháuquádịudànghayyếuđuối.

Lúcnày,trẻchưacónhịpngàyđêmhayđồnghồsinhhọc.Trongtuầnđầu,trẻngủnhiều,

15-18giờ/ngày,nhưngthườngngủtừnggiấcngắn2-4giờ.Giấcngủcủatrẻkhôngtheonhịpngàyđêm.Vìthế,bạnnêntranhthủnghỉngơiđểphụchồisứckhoẻ.Hãytháođiệnthoạirakhichămsóccháu,khibạnngủvớicháu,khicóchồngởbên,vàhãyđểsẵnmộtchaisữabêncạnh(hoặcchainước)phòngkhicháuthứcdậymàbạnphảichobú.

Từ2-4tuầntuổi Trongthờigiannày,hoạtđộngcủatrẻkhóbiếttrướcđược.Bạnphảichuẩnbịchobú,thay

tã,hátru...bấtcứlúcnàovìtrẻchưacókếhoạch,cácyêucầuđềukhôngcógiờgiấc.Chocháungủlàtạođiềukiệnyêntĩnhđểcháungủsay.Phầnlớntrẻkhôngngủmộtgiấcdàibanđêm.

Mộtvàinghiêncứuvềtrẻconởlứatuổinàychobiết,trẻchỉcómộtgiấcngủđơn,dàinhất

khoảng3-4giờ,vàngủbấtcứkhinào.Trẻđaubụngkhôngcógiấcngủđơnvàdàinhưvậy.Trẻđẻnoncóthểcógiấcngủdàihơn.Ánhsángvàcáctácđộnglúcnàynhưthayđổicáchvuốtve,cáchchobú,đềukhôngảnhhưởngnhiềuđếnkiểungủ.Lúcnày,bạnđừngnghĩphảilàmgìchocháumànênvuichơivớicháu.Hãybế,ru,đuđưa,đilại.

Vàothờigiannày,lúcsắpngủhayvừangủdậy,cháucóthểđộtnhiêngiậtmình,đôikhimắt

lơmơnhìnngượclênkhichuyểntừngủnôngsangngủsâu.Đólàhànhvibìnhthườngtrongnhịpthức-ngủ.Donãopháttriển,trẻcóthểtỉnhtáo,dễthứcdậybanđêmhoặcgiãyđạp,ưỡnlưng,nấc.Cháucũngcóthểnuốthơi,bịđầybụng,đaubụnghoặckhócvôcớ(cácbàmẹdễnhầmlàcháukhócdođói).Cháukhócnhiềuhơn,ngủíthơntrước,đôikhinôntrớvìmẹquênquấntãlót.Tấtcảđềulàcáchànhvibìnhthườngcủatrẻsơsinh.

Vìvậy,bạncầnchúý: -Tranhthủchợpmắtkhiconngủ. -Tháođiệnthoạira. -Đirangoàithưgiãn,vệsinhcánhânnếucần. -Tìmmọicáchđểrutrẻ,khôngsợvìthếmàlàmhưhaytạothóixấuchotrẻ. -Cóthểdùngvúgiả,nôi,võng,hoặcchobúđểtrẻthôikhóc. -Nếuthấytrẻngủngon,bạncóthểyêntâmlàmviệc

Thángthứ2 Khoảng6tuầnlàtrẻbiếtmỉmcườivớichamẹ,gọilàmỉmcườigiaotiếp.Nếuđứatrẻbình

thường,hiềndịu,thìlúcnàysựchínmuồixãhộicủabétănglên.Sựmỉmcườilàbiểuhiệnsựpháttriểnnhậnthứcđốivớixãhội.

Giấcngủcủabéđượctổchứclạiđểchogiấcdàinhấtrơivàobuổitối,thờilượngngủcũng

vàokhoảng4-6giờ(ởtrẻđaubụng,giấcngủnàycóthểngắnhơn).Lúcnày,trẻcũnghiếuđộnghơn,quantâmnhiềuhơnđếncácđồchơidiđộngnhưxe,máybay,quâncờ,cácbiểuhiệncảmxúctăng.

Tuynhiên,trẻlạiđangởđỉnhcaocủasựcáugắt,thứctỉnh.Trẻbịkíchthích,làmbạnrất

mệt.Cháuthức,khôngchịungủngày,quấykhócngàycàngnhiềuhơn.Nhưngkhôngsaocả,đólàdohệthầnkinhcủatrẻchưatrưởngthành.Nãosẽpháttriểndần,đủmạnhđểứcchếhànhđộngquámức,nhưngcầncóthờigian.

Trẻtừ3đến4thángtuổi Hànhvicựckỳ“khổtâm”củacáccháuởlứa3-4thángtuổilà“đaubụng”.Cáccháunàyluôn

ởtìnhtrạngcăngthẳng,khóquảnlý,thứctỉnhvàkêukhócsuốtngày,nếungủthìgiờngủthấtthườngvàrấtnhạycảmvớicáckíchthích.

Tìnhtrạngnàythườngkéodàitừ3đến5tháng.Bốmẹthườngrấtlúngtúng,khônghiểutrẻ

quấykhócdođói,mệthaydocáukỉnhmàdỗcáchnàocũngkhôngnín.Hãybình tĩnh, trẻkhôngsaocả,tốtnhấtlàbạncứchămsóccháunhưthườnglệ.Sauđâylàmộtvàicáchgiảiquyết:

-Gácviệcnhàvàviệcgiaotiếpvớibạnbèlại. -Tháođiệnthoạira. -Chợpmắtngaykhiconngủ. -Thuêngườigiúpviệcnộitrợgiađìnhkhitrẻquấykhócnhiều. -Thưgiãnkhikhôngvướngconbêncạnh(xemtivi,đibơi,đichợ). -Làmchocháuđỡkhócbằngcáchđuđưahaychobúvúgiả. -Nếucóthểthìđặtcháutrênchănấm,đặtchainướcấmlênbụng,cấtnhữngđồchơicháu

khôngthích,đặtđầuvàcổtaycháuquamộtlầnlótmềm. -Nếuvặnđài,phảivặnrấtnhỏ. Cứlàmnhưvậychođếnkhicháungủyên.Bạncóthểđiềutrị“hộichứngđaubụng”bằng

cáchmỉmcườivớicháu.Thấymẹcườito,mắtmởrộng,nhìnâuyếm,nựngcon,cháusẽbớtkhóc.

Sựđaubụngcủacháu,xinnhắclại,khôngphảilàđaubụngdođườngruột,dođói,hayđau

thựcsự,màlàdohệthầnkinhcủacháuchưapháttriểnđủsovớiyêucầu. Trongthờigiannày,trẻbắtđầucóvàithayđổinhưgiữđầuthẳngđược,mỉmcườinhiều

hơn,cóthểcườitohoặckêuthethé,thựcsựlàmộtđứabétrongxãhội.Cháuthíchchơivớibốmẹnhiềuhơnnằmmộtmìnhnênconcóthểquênngủđểchơi.Mặtkhác,khichơivớinhiềuđồchơikíchthích,cháuthấynhưmộtthếgiớimớiđầyhấpdẫnvàquênngủ.Lúcnày,trẻthíchnhìntrời,mây,câycối,nghetiếngchósủa,hoặclờihátrunhịpnhàng.

Cháucũngnhạycảmvớichấtlượnggiấcngủ.Giấcngủngàythườngngắn,giánđoạn.

Việcbếđichơikhôngdễnhưtrước.Nhịpsinhhọcbắtđầuxuấthiệnkhingủngàynênviệcchămsóccủachamẹphảiđồngbộvớicácnhucầusinhhọccủacháu.Khicháuđòingủ,hãyđưacháuvàochỗmátyêntĩnh,khiăncũngvậy.

Cầnphânbiệttrẻkhóclàdođói,docáugắthaydomệtmỏi.Tácgiảđãtừngkhámchomột

sốemkhócrấtdữ,cườngđộvàthờigiankhócdàiđếnnỗimẹcháutưởnglàcháuốmđau.Trongkhikhóc,trẻđầybụngvànuốthơi, làmbốmẹtưởngsữabúkhônghợphoặcphasaicôngthức.Đâythựcrakhôngphảibệnhmàchỉdocháuquámệt.Khôngnhữngcháuchỉkhóctovàlâukhithứcmàcònkhóccảkhichuyểntừthứcsangngủ.

Trẻmệtphầnlớnlàdokhôngđượcngủngàytốtvìcóquánhiềukíchthíchbấtthườngởbên

ngoàimàcháuphảiđốiphó.Vìvậy,ởlứatuổinày,muốnngủtốt,trẻphảiđượcđặtởmộtnơitĩnhlặnghoặcởmộtnơimàsaukhithức(khoảng2giờ),cháucóthểchợpmắtlạiđượcngay.Sau2giờthức,cháuthấmmệtnêndễrơivàogiấcngủ.Nếusauđómàcháuvẫnkhôngngủđượcthìsẽbịkíchthíchnhiều,trởnênquátỉnhtáovàkhóngủ.Vìvậy,bạnhãy“cầmchịch”thờigianchotrẻ,cứthức2giờthìchongủlại.Đểcháungủlạiđược,phảiđểnhiệtđộphòngvừađủ,khôngquánónghoặcquálạnh.Đểbiếtgiấcngủngàycủaconkhinàolàtốtnhất,hãydựatrên:

-Hànhvicủacháu. -Thờigianngủtrongngày. -Thờigianthức. Saukhicháungủđượckhoảng5-10phút,thậmchí20phútthìmẹcóthểrờicon. Tuynhiên,khôngnêncóquyđịnhcứngnhắcmànêntuỳtìnhtrạngcủacháumàquyếtđịnh,

vìhệthầnkinhcủacháulúcnàychưahoànthiện.Làmnhưvậylàtạođiềukiệnđểcháupháttriểnkhảnăngtựrungủcủamình.Khicháubuồnngủthìmẹphảigiúpcháungủ,khôngđểcháukhócvìtìnhtrạngnàydễkhiếnmẹphânvânlànênvàohaykhôngnênvàovớicon.

CHƯƠNG6:TRẺTỪ4ĐẾN12THÁNGTUỔI

Từ4đến8thángtuôi Vàothờigiannày,trẻchưathayđổinhiều.Khoảng5-6thángtuổi,cháubiếtlẫyvàbiếttự

cầmlấyđồvậtởgầnmộtcáchvụngvề.Trẻnhanhnhẹnhơn,taychânbắtđầucónhữngvậnđộnghữuý.Khinghetiếnggọi,trẻđãbiếtquaylại.

Đến7-8tháng,trẻđãbiếtbòvàngồithẳnglưng,giấcngủchuyểndầnvềđêm.Tínhxãhội

tănglàmchonóthíchchơiđùavớibốmẹ,quantâmđếnđồchơi,nhặtmộtđồchơirồilạibỏxuốngđểnhặtđồchơikhác.Cháurấtthíchđùavớibốmẹ,ngừngchơithìcháusẽphảnứng,màchơinhiềuthìbốmẹkhôngcóthìgiờ.Vảlạinếuchơinhiều,cháusẽmệthoặcquênngủ.Vìvậy,bốmẹphảiđồngbộhoásựchămsóccủamìnhvớinhucầucủaconnhưnhucầuăn,giữấmchocơthể,nhucầuchơivàngủ.

Hãyhướngdẫnchotrẻngủtheolịchbiểudướiđây: Thờiđiểmthứcdậy Mộtsốtrẻthườngthứcdậysớmvàolúc5-6giờ,saukhiđượcthaytãvàchobúthìngủlại.

Đâyvẫnkhôngphảigiấcngủngàymàlàmộtgiấcngủđêmkéodài. Mộtsốtrẻcó thể thứcmuộnhơn,nhưnggiờthứcdậycủachúnggầnnhưkhôngđổi.Dù

bằngcáchnào,chamẹcũngkhôngthểthayđổigiờgiấccủacon.Chẳnghạnnhưkhôngthểbắtcháudậymuộnhơnbằngcáchchotrẻănxamnặngtrướckhiđingủđêm.Cũngkhôngthểđánhthứccháudậyđểbúkhicháuđangngủ.Làmnhưvậychẳngkhácgìtrườnghợpbạnđangngủsaythìcóngườiđánhthứcdậyđểchoăntrongkhibạnkhôngđói.

Thờigianthứcbuổisáng:

Thờigiannàydàikhoảng2-3giờ(2giờđốivớitrẻ4tháng,3giờđốivớitrẻ8tháng).Sau

thờigiannày,bạnhãyđặttrẻvàonôichotrẻngủtiếp. Khitrẻthức,bạncóthểchơi,nóichuyệnvớicháu,chobú,xoabóphoặctắmchocháu.Nên

nhớrằngdùcóbếcháuthìcháucũngchỉcóthểngủlơmơ,chấtlượngngủkhôngtốt.Khihếtthờigianthức,bạnnênđặttrẻxuốngnôi,dùcháukhóchaykhông,thứchayngủ.Trẻcókhíchấtdễquảnlýthìkhócít,nhưngtrẻkhóquảnlýthìkhócnhiềuhơn,nhấtlàtrẻđaubụnghoặcthiếutháng.Nhưngbạnphảikiênquyếtlàm,khôngđượcbịnrịn.

Giấcngủngắnthứnhất Sau2-3giờthứcnóitrên,cháurơivàogiấcngủngắnvàogiữabuổisáng.Giấcngủngắnlà

thờikỳkhôiphụcsứckhoẻnếuthờigianngủkéodàitừ1giờtrởlên.Cócháuchỉcần40-45phútlàđủ,nhưngđasốtrẻởlứatuổinàycầnngủ1giờ.Thờigianngủdưới30phútkhôngnêncoilàgiấcngủngắn. Khiconbạncógiấcngủngắn,bạnnênđặtcháuxuốnggiườngđểcháungủmộtmình,còn

bạnđilàmviệckhác.Đểcháungủmộtmìnhcó2điềulợi. -Cháuhọctậpđượccáchtựngủ. -Cháubiếtngủlạikhigiấcngủbịgiánđoạn. Vảlại,tuyrấtnhạycảmvớinhucầungủcủaconnhưngbạnkhôngnênquáchúývềgiấcngủ

này.Tháiđộcủabạnphảibìnhtĩnhnhưngkiênquyết,kiêntrìdỗcon.Sựkiêntrìcủabạnsẽgiúpconhọccáchngủnhanh.Cháucóthểkhócvàchốnglại,cókhikhócđến1giờ,thậmchí2giờhoặchơn,nhưngbạnphảikiênquyết.

Giấcngủngắnthứhai Trướcgiấcngủngắnthứ2,trẻcókhoảngthờigianthứcgiữatrưa,kéodàikhoảng2-3giờ. Giấcngủngắnnàythườngbắtđầutrước3giờchiều.Đâylàkiểungủtốt,thoảimái,hợplý

chứkhôngtheoquyđịnhbắtbuộcnàocả.Thờiđiểmtrướchaysau3giờlàtuỳlốisốngvàsựsắpxếptronggiađìnhbạn,khôngnhấtthiếtlàphảicốđịnh.

Nếuconbạnkhócquálâuhoặckhóckéodàitừtrước3giờđếnsau 3giờmớihếtthìđànhbỏquagiấcngủnàyvàchongủđêmsớm(từ5,6,7giờchiều),miễnlàluônchúýbảovệgiấcngủđêm. Nếugiấcngủđầubuổichiềucủaconbạntốt,dàithêm1giờhoặchơntheothườnglệ,thì

sauđótrẻkhôngcầnngủtiếpvàthờigianthứctiếptheosẽkéodàihơnsovớimọingày. Thờigianthứcbuổichiều Đâylàthờigiantrẻthứclâunênngườimẹcóthểtranhthủlàmnhiềuviệcnhưđidạo,đi

chơi,đichợmuasắm,chuẩnbịchobữaănxamhoặcthamgiacáclớphọcthẩmmỹ. Khiđược4-8thángtuổi,mộtsốtrẻcóthêmgiấcngủngắnthứ3vàocuốichiềuhoặcđầu

tối,nhưngthườngđến9thángtuổithìgiấcngủnàykhôngcònnữa. Nếucháuquámệtvàochậptốithìcóthểdongủngắnkhôngđủ.Trongtrườnghợpnàynên

chotrẻngủđêmsớmhơnmọingày.Nếucháutrên6thángtuổi,cóthểcógiấcngủngắnthứba.Nhưnggiấcngủnàylạilàmchogiấcngủđêmbắtđầumuộn,hoặclàmrốiloạnlịchngủ,gâynhữnghậuquảnhưthiếungủ.Vìvậyngườimẹphảicânnhắccónênchotrẻngủgiấcnàyhaykhông.

Thờigiannằmngủ Đâylàthờigiancủagiấcngủđêm.Nhấtthiếtphảibuộccháutuântheogiờngủ.Khicháu

mệt,cầnngủ,phảichuẩnbịchocháuđingủdùchúngmuốnhoặckhông,cònbạnthìkhôngbắtbuộc.Sauvàilầnchốngđốibằngcáchkhóc,chúngsẽquen,lúcnàycóthểhuấnluyệnthêmvàithủtụckhácnhưrửataysạch.

Đểtránhtainạn,quanhgiườngvàtrongtầmvớicủacháu,khôngnênđểđồđạcnguyhiểm,

cóthểrơi,đổ. Đây cũng là thời gian cháu học cách ngủđêm, biết tự ngủ lại, biết ngủmộtmình trong

phòngvắngmàkhôngnguyhiểm.Ngườibốphảigiúpconlúcnày.Khithấyconnằmxuốnggiườngthìdùcókhóccũngkhôngvàonữa.Saukhikhócmộtlúc,cháusẽngủyên.

Trongđêm Ởtuổinày,nhiềutrẻchấpnhậnngủngàyvàngủđêmkhôngmấykhókhăn.Nhữngtrẻdễ

quảnlýcóthểmỗiđêmthứcdậymộtlần,nhưngđólàmộtđiềubìnhthường.Bạnnênchọnmộtgiờnàođóđểchoconbúvàthaytã,cácgiờkháckhôngvàobuồngngủcủaconnữa.Nếubạntỏrabốirốithìconbạnhaythứcdậygiữađêm.Cácbàmẹphảiđồngbộhoáviệcchoconbúvàgiấcngủcủachúng.Cóthểchobúvàolúccháuthứcdậy,trướcvàsaugiấcngủngày,hoặctrướcvàsaugiấcngủđêm.Nóicáchkhác,cóthểthaymớichaisữa4-5lầntrong24giờ.

Khoảng6thángtuổi,mộtsốcháucóbiểuhiệnloâu,kiểuloâuxamẹ,táchmẹ.Cácbàmẹ

phảichúýdỗdành,giữchoconbìnhtĩnh,khôngsợ.Nênnhớthờilượngngủngàyvàngủđêmkhôngquantrọngbằnghànhviđứatrẻ.

Việcthựchiệnlịchngủnàycóthểkhôngthuậnlợi.Mộtsốbàmẹbựcmìnhvìbâygiờcháu

khôngthíchđểbốmẹbếđichơi,vìphảimỗingày2lầnởnhàđểchoconngủ.Nhưngnếuchamẹkhắcphụcđượcthìgiấcngủcủaconsẽbảođảm,khôngbịrốiloạn.Nếuchamẹkhôngchịuthayđổilốisốngthìconphảitrảgiá,tínhtình,bệnhtậtvàthờigianphụchồicácrốiloạntrênsẽkéodài.Cầnchúý:

-Trongbấtcứtrườnghợpnàocũngkhôngđánhthứctrẻdậykhinóđangngủ. -Đểchotrẻcókiểungủkhôngngongiấclàkhôngnênvàcóhại.Giốngnhưviệcănuống

thiếuchấtsắt,tìnhtrạngthiếungủcũngrấtcólợichosứckhoẻ.

Từ9đến12thángtuổi Đâylàgiaiđoạnđầynămcủatrẻ.Khoảng9-10thángtuổi,trẻbiếtbò,11-12tháng,trẻtập

đi.Trẻđãbiếttậpnóivàhiểumộtsốlờinói,cóthểsửdụngngóntaydễdàng,cầmđượcvậttrònbằngngóncáivàngóntrỏ.Ởtuổinày,trẻđộclậpvà“bướngbỉnh”hơn.Tathườnggọihiệntượngnàylàtrẻíthợptác,nhưngcácnhàtâmlýnhikhoagọilàtrẻthiếumềmmỏng.Tháiđộbướngbỉnh,chốngđốinàythểhiệntrongbữaăn,khimặcquầnáo,biểuhiệntínhđộclập,biếtxấuhổ,sợngườilạcủacháu.Trẻcũngcótâmtrạngloâuvềnhữngđiềukỳlạsẽxảyrachomình,lophảixamẹ,táchmẹ,sợphảinằmriêngmộtmìnhvàvìthếdễsinhmấtngủ.

Ởđộtuổinày,trẻthườngthiếungủ,dogiấcngủngàykhôngđủ,dohamchơivàcócácrối

loạngiấcngủkhác(thứcdậynhiềulầntrongđêm,khóngủtrongđêm)...Vìvậy,cầnphảigiữđúnglịchngủ,kiêntrìvàkhéoléodỗcháungủkhicháuthứcđêm.

Thiếungủ Giấcngủcủatrẻbịgiánđoạncóthểdoốmđau,nghỉcuốituần,tiệcđêm,đidulịchdàingày.

Tuynhiên,đóchỉ làthiếungủtrongthờigianngắn,chỉcầnngủthêmlàsứckhoẻphụchồi.Nhưngnếuchamẹkhôngbiếtsửachữanhữngnhượcđiểmđó,sựthiếungủsẽchấtchồngthànhmạntính,thìchỉmộtthiếuhụtnhỏcũngtạonênbệnhlâudài.

Thiếungủlàthủphạmchínhpháhoạikiểungủngoncủacháu.Trongnhiềutrườnghợp,bố

mẹđểchocháubỏquagiấcngủtrưa.Chẳnghạnnhưkhithờitiếtquáđẹp,trờitrongxanh,biểnđầysóngkhiếncháuthấythíchthúvàkhôngđànhlòngbắtcháuởtrongnhà.

Mộtkhiđãtrượtrakhỏigiấcngủtrưa,trẻrấtmệtmỏi.Thoạttiênlàtrẻdễcáukỉnh,dễbị

kíchthích,gắtgỏng(thườnglàlúcvềchiềuhoặcchậptối).Sauđó,trẻcóthểbịthứcđêmvôcớ.Cuốicùng,nhânmộtdịpnàođónhưđithămôngbàchẳnghạn,cháuchốnglạiviệcngủđêm.Đólàdothiếungủngày.

Khicácgiấcngủngàyđềuđặnthìthờilượngngủđêmsẽđượccơthểtrẻtựđiềuchỉnh,mặc

dùcháuvẫn“thiếumềmmỏng”vẫn“loâuxamẹ”.Nhưngkhingủngàykhôngđủ,tìnhtrạngmệtmỏisẽtănglên,cháutỉnhtáovàrấtdễthứcgiấc,dođósẽthiếungủ.

Giấcngủngắn Trongđasốtrườnghợp,tìnhtrạngthiếungủcủatrẻởlứatuổinàylàdongủngắnkhôngđủ.

Cóbàmẹphànnànrằngvúnuôicóthểchoconngủtrưađược2giấc,cònmẹthìchỉchoconngủ trưa được 1 giấc, dỗmấy cũng không được. Thực ra giấc ngủ trưa của cháu vẫn bìnhthường.Chỉkháclàvúnuôiphảithựchiệnmộtcáchcóýthức2giấcngủtheolịchmàmẹcháuđãdặn;cònmẹcháuthìlinhđộnghơnvìcháuthíchthứcđểchơivớimẹ,thậmchíkhóctolênsợmẹđi,hoặckhócđòimẹđến.Vìvậy,cácbàmẹphảihếtsứckiênquyết,làmđầyđủcácviệccầnthiếtđểdỗchoconngủ(đuđưa,vỗvề,nựngnịu),kiêntrìdỗdànhvàđắpấm,tắtđènchoconngủ.

Nguyênnhânrốiloạngiấcngủởtrẻ4-12thángtuổi Nguyênnhâncủarốiloạngiấcngủlàlịchngủbấtthườngvàthiếungủ.Điềunàythườngxảy

ratronggiađìnhmàbốmẹđilàmvềmuộn,muốnchơikhuyavớicon,hoặccốgiữconchơikhuyađểtránhdậysớm.

1.Lịchngủbấtthường Đểtrẻkhôngthứcdậysớm,cácbàmẹthườngthựchiệnmộtsốbiệnphápnhư: -Chocháuđingủmuộn. -Khibạnsắpđingủthìđánhthứccondậychoănrồimớichoconđingủ. -Choănxamchậmvềđêmđểcháuphảithứcmuộnvàhômsaukhỏidậysớm.

Tuynhiên,cả3biệnpháptrênthườngkhôngthànhcông. Đểtrẻngủngonvàthứcdậyđúnggiờ,chamẹcầnthiếtlậpchocáccháumộtlịchngủbình

thường: -Thứcdậylúc6-7giờsáng. -Giấcngủngắnthứhaivàođầubuổichiều. -Giấcngủđêmbắtđầulúc7-9giờtối. Dầndầntrẻsẽquenvớilịchnày.Nếuvàothờiđiểmngủngắnmàcháukhôngngủngay,hãy

đặtcháunằmmộtmìnhrồiđira.Giấcngủngắnbuổichiềucóthểbịchậmlạinếubuổisángcháukhóc,ngủnhiều.

2.Thiếungủ Mộtnguyênnhângâyrốiloạngiấcngủhaygặpởlứatuổitừ9-12thánglàthiếungủ.Trẻở

tuổinàychưabiếtsợnhưnghiếuđộng,nghịchngợm,bịmôitrườngxungquanhquyếnrũgâythiếungủ,mệtmỏi,tăngtỉnhthức,gâykhóngủ,khóduytrìgiấcngủhoặccảhai.Trongtrườnghợpnày,chỉcầndịchgiấcngủđêmsớmlêntừ30phútđến1giờthìhết.

Thiếungủcũngcóthểdotrẻhaydậysớm.Trẻlứatuổinàythườngngủkhoảng7-9giờ,dậy

lúc5-7giờsáng.Nửađêm,cháuthứcgiấcmộtlầnvàcầnđượcchobú.Việcthứcdậycủacháunhưcáiđồnghồbáothức.Nhữngtrẻđượcngủnghỉtốtthìkhôngcóvấnđềgìnhưngnhữngtrẻquámệthaydậysớm.Cáchkhắcphụclàgiúpcháulấylạithờigianngủhoặcrútngắnthờigianthứccủacháulúcbanchiều.

Lýdotrẻthứcđêm -Rốiloạngiấcngủsauđaubụng. -Tắcnghẽnmộtphầnđườngthởtrongkhingủ. -Rốiloạntổchứcgiấcngủkếthợpvớimệtmạntính. -Bốmẹhaythứcđêm. Nếuđứatrẻngủngàytốt,cólịchngủbìnhthường, lạikhôngquámệt,chỉđơnthuầnhay

thứcdậyhoặcmảichơitrongđêm,chamẹphảigiúpcháubiếttựrumìnhngủlạikhitỉnhgiấc.Kỹnăngnàycũnggiúpchúngdễrơivàogiấcngủđêm.

Giảiquyếtnhữngrốiloạngiấcngủởtrẻ4-12thángtuổi

Phươngphápgiảmthứcđêm -Làmgiảmdầnthứcđêm: Nộidungphươngphápnàygiốngnhưgiúpmộtngườitậpxemáy:Đầutiêngiữthăngbằng,

saubuôngtayra,đểngườitậptựđimộtmình.Đốivớitrẻhaythứcđêmcũngvậy,đầutiênlà

thứccùngvớicháu(khôngchămsócgìcả),chocháuuốngsữa,sauthứcngắndầnđồngthờichaisữacũngphaloãngdầnrồichỉchobúnước.Cuốicùnglàgiảmthờigiantiếpxúcvàkhôngđáplạiyêucầucủacháu,đểcháungủtheoýmuốn.

-Dứtđiểm: Cầnlậpmộtchươngtrìnhcaithứcđêmchocháu.Thoạtđầu,bácsĩnhikhoagiảithíchtầm

quantrọngcủagiấcngủđêmvàgiấcngủngàyđiềuhoàđốivớibốmẹcháu,sauđóđếngiờngủ,cảngủngàyvàngủđêm,đặtcháuxuốnggiườngchocháungủmộtmình.Trongvàihômđầu,cháusẽkhócnhiềunhưngmẹkhôngđượcvào,đểtừtừcháusẽngủ.Vàihômsaucháuquendần,tựngủđượcvàhếtkhóc.

Tómlại: -3thángtuổi:Trẻngủtheonhucầu. -Từ4đến8thángtuổi:Trẻngủtheonhịpsinhhọcbảnthân,gồm1giấcngủđêm(từ7-9giờtốiđến5-7giờsáng)và2giấcngủngày(giữasángvàđầuchiều). -Từ9đến12thángtuổi:Thờilượngngủíthơntrướcdotrẻtrưởngthànhlên,nghịchngợm

nhiều.Trẻítngủngàydobênngoàinhiềukíchthích,loâuxamẹ,lịchngủbấtthường...dẫnđếnthiếungủ.Phảibảovệgiấcngủngàyvàđêmcủatrẻ.Nhữngtrẻtrướcđócóhộichứngđaubụngthườnghaythứcđêm,phảichữabằngcácphươngpháp“làmgiảmdần”và“dứtđiểm”.

CHƯƠNG7:TRẺTỪ12ĐẾN36THÁNGTUỔI

Giảiquyếtrốiloạngiấcngủởtrẻ12-36thángtuổi Khiđược2,3tuổi,nhâncáchvànhậnthứccánhâncủatrẻpháttriển.Đólàthờigianxuất

hiệncácdấuhiệunhưkhángcự,khônghợptác,bướngbỉnh...doởtrẻđãhìnhthànhtínhđộclập.Điềunàydẫnđếnnhữngvấnđềsau:

-Đirakhỏigiườngtrongđêm. -Khôngchịungủtrưa. -Dậyquásớmđểchơi. -Khôngchịungủ(haythứcđêm). Rakhỏigiườngtrongđêm Vấnđềnàythườnggặpởtrẻlên2,3tuổi.Tronggiấcngủđêm,cháutỉnhdậy(cóthểlàtỉnh

giấcmộtphần).Sauđó,đánglẽnằmngủtiếpthìcháulạithứchoàntoànvàđirakhỏigiường,kếtquảlàmấtngủ.

Đểchữarốiloạnnày,cầntiếnhành5bước:

-Lậpbiểuđồ,ghirõsốlầnthức,lầnkhóc,lầnkhôngchịungủvàthứcđêm,từđóvạchra

mộtchiếnlượcxửtrí. -Tìmnguyênnhân,hỏixemcháucómệtvàochậptốikhông.Nếucó,thìnguyênnhânlàdo

thiếugiấcngủngàyhaydongủđêmquá ít.Phảixembanđêmcháucóngáyhay thởbằngmiệngkhông.Hãydựavàogiờđau(nếucóđau),giờngủ,thờigianngủ,thờigiankhócđểtìmnguyênnhân.

-Lậpmộtquychếngủchocon,khôngchorakhỏigiường.Nóinhẹnhàng,âuyếm,khuyên

rănconcầnngủ,tựngủ,khôngrakhỏigiường. -Chọnmộtnơigầnconđểtheodõi.Nếuthấyconrakhỏigiườngthìnhẹnhàngbảocháutrở

lại.Làmnhưvậynhiềuđêm,cháusẽhiểurằngrakhỏigiườnglàkhôngcólợivàsẽnằmimngủ. -Sángdậy,dặndòvàđộngviêncon.Nếuconnghelờithìkhenthưởng,vàphầnthưởngngày

càngnhiều. KhôngchịungủtrưaNếuconkhôngchịungủtrưathìphảitìmhiểulýdo.Có2trườnghợp: -Khôngchịungủmộtgiấcngủngày:Trẻđộ2tuổithườngcó2giấcngủngàynhưngởđâycháubỏquamộtgiấc. Nếulýdocháukhôngngủlàquámệt,lịchngủbấtthườnghoặcgiấcngủgiánđoạn,chamẹ

phảilàmlạilịchngủ.Nếugiấcngủtrưangắn(khoảng1giờ)thìdễ,nhưngnếunókéodàithìthậtkhóchogiấcngủngàysau.Phảikiểmtragiờngủ,bắtcháuphảingủ,dùcháuchốngcự,khóclóc.Nếuđượcnghỉngơiđầydủ,cháuchỉkhóc1-2giờ,nếuquámệt,cháukhócdàihơn,nhưngkhôngsaocả.

-Khôngngủgiấcngủngàynàocả: Cóthểlàdotrẻcóthóiquenxấukhiđingủ.Chamẹphảisắpxếplạilịchngủ. Dậyquásớmđểchơi Dậyquásớmđốivớitrẻcũnglàmộtvấnđề.Nếucháuthứcdậylúc5-6giờsángtrongkhicả

nhàđangngủtrêncùngmộtgiường,thìnênchocháubúmộtchainướchoặcsữa.Cháutựbú,rồitựngủlại,tiệnchocảnhà.Tuynhiên,việcbúsữasẽdễkhiếncháuhỏngrăngnêncóthểthaysữabằngdịchđỗhoặcnước.Nhiềubậcchamẹchoconmộtchaisữavàolúc4-5giờrồiđểnótựbúkhithứcdậy.

Nếucháuđượcnghỉtốt,nêntạochocháuphảnxạ“chainước-thứcdậy”.Lúcđầu,hãycho

bésữa,saulàdịch,cuốicùngthaydịchbằngnước.Saukhiđạtkếtquả,hãychothêmchainàyvàonôihoặcgiườngngủ.

Nếucháukhôngđượcnghỉtốt,phảicốgắnglậplạimộtkiểungủngongiấc.Buổisáng,bố

mẹkhôngvàobuồngcháuvàđếncạnhcháu,trướckhicháuthức. Nênkiểmsoátgiờthứcbằngcáckíchthích,vídụnhưđồnghồbáothức.Hãyđặtchuông

đồnghồreovàogiờmàmìnhmuốn,khôngđểcháuthứcquásớm. Phảnứngkhôngngủhaythứcđêm

Đốivớitrẻkhôngchịungủ,phảikhuyếnkhíchcháuđingủbằnglờinóihoặctạomộtphảnxạchodễngủ(tắm,đọctruyện,hôn,từbiệt)rồiđặtcháulêngiườngngủ.Mọingườikhôngđếnchơi,thăm.Cháuthấymìnhởriêng,khôngaiđếnchơicả,thìtựrơivàogiấcngủdễdàng.

Nếucháucótiềnsửkhóngủvàthứcđêm,phảiápdụngkiểuchốngthứcđêm(dứtđiểm)

nhưđãnóiởtrên.Cầntậpcácthóiquenngủtốt,nhấtlàvớicháumệtmỏimạntínhvàcórốiloạngiấcngủlâudài.

Trongthựctế,mộtsốgiađìnhhaycótrẻthứcđêmdođaubụng(0-6 tháng), domọc răng (6-12 tháng), do lo xamẹ (12-24 tháng), và dohoảng sợ (36-48

tháng).Cầnxemkỹtừngtrườnghợp. Tómlại:Thờigiannày,cháupháttriểntínhhaysợ,hoặchoảngsợbanđêm.Khigiấcngủ

ngàyđãrútxuốngtừhaicònmột,việcítngủngàyhaydậyquásớmsẽdẫnđếnthiếungủ.Cầnbảovệgiấcngủchocon,làmđủcácthủtụckhingủ,cólịchbiểuđànghoàng,giườngkhôngquárộng,vàmôitrườngphảiyêntĩnh.

CHƯƠNG8:TRẺ3-6TUỔI Ởlứatuổinày,trẻthườngđingủvàokhoảng7-9giờtối,tới6h30-8giờsángthìthứcdậy.Thờilượngcácgiấcngủngàygiảmdần,mộtsốítcháuvẫnngủngắn

sau5tuổi.Cácvấnđềvềgiấcngủvàrốiloạngiấcngủthườngkhôngpháttriểnnếutrướcđócháungủ tốt.Nguyênnhânchínhgâyrối loạngiấcngủở lứa tuổinày làbốmẹépconđếntrườngmẫugiáohoặcvàocáchoạtđộngcóquycủkhácquásớm.Trẻbị rối loạngiấcngủchínhlàdothiếugiấcngủngàyvàhoạtđộngnhiều.

Thiếugiấcngủngàylàmãimãikhôngthèmngủtrưa.Vìthế,vàobuổichiềutrẻrấtmệt.Cha

mẹnênchoconngủđêmsớm.Nếuconđãđihọc,hãyđềnbùnhữngngàythiếungủdohoạtđộngnhiềucủacháubằngcáchchongủnhiềuvàocácngàynghỉ lễhaynghỉcuốituần.Mỗituần,nênchocháungủcảngàymộtvàilần.

Giảiquyếtrốiloạngiấcngủởtrẻ3-6tuổi Nhữngtrẻ3tuổithườngkhôngcócáchànhvithểhiệnsựgiậndữnữa.Trẻhaysợbóngtối,

muốntáchkhỏimẹnhưngkhôngxamẹ.Chúngthườnggọichamẹlạinhiềulầnđểthểhiệntìnhyêuthươngcủamình.Sauđâylàmộtsốvấnđềtronggiấcngủđêmvàngủngàycùngvớilờikhuyêncủathầythuốc:

Giấcngủđêm Ởlứatuổinày,trẻđãbiếtđi,biếtnói,bướcđầutáchkhỏimẹ,khẳngđịnhbảnthân.Trong

khimẹépconvàokỷluậtthìconlạimuốnđộclập.Nếukhôngkhéodunghoàmâuthuẫnnàythìtrẻrấtdễmấtngủđêm.

Sựchúý,quantâmquámứccủachamẹkhiconsắpngủcũnggâyphảntácdụng.Chamẹ

càng“phớtlờ”đithìconcàngdễngủ.Nếuchamẹquásănsóccon,sợconngã,sợconchưahiểuthìtrẻcàngkhóngủ.Giườngngủquátocũnglàmộtvấndề.Nếuđặtconxuốnggiườngrộngquá,trẻsẽthấychốngchếnh,vắngvẻ,hoảngsợkhisắpđingủvàlúcthứcdậy,sẽlolắng,sợhãivôcớ,kêukhócvàkhôngdámngủ.

Trẻởtuổinàythườngthíchcácđồchơiđộng.Chúngnhâncáchhoáđồchơi,dạyđồchơinhữnglờibốmẹđãdạymình,thíchbắtchướcvàbắtchướcrấtnhanh.Chẳnghạn,trẻcóthểlậtcáixelàmconngựa,đặtconbúpbêlàmhọctrò,cònmìnhlàmbốmẹhoặccôgiáovớinhữnglờicăndặnnhưngườilớn.Đólàtrẻbắtchướcnhữnglờicủabốmẹ.Nếutrongnhữnglờicủabốmẹcónhiềuđiềulàmcháusợhãithìgiấcngủcủacháuthườngbịảnhhưởng.

Trongmộtnghiêncứuvềtrẻem3tuổiởAnh,cácnhàtâmlýhọcnhậnthấyởlứatuổinày

trẻthường: -Khóngủ,hayđòichamẹphảicómặtlâuvớimìnhtrêngiườngtrướckhingủ. -Haythứcđêm,ítnhất3lần/tuần,mỗilầnhơnmộtgiờ.Trẻcũngcóthểthứcrồilạingủ

tiếpởgiườngbốmẹ. Tómlại,đâylàlứatuổimởđầugiaiđoạntíchcựctìmhiểuvềthếgiớixungquanh.Trẻbiết

nóivàsuynghĩ,nghĩalàcóthếgiớibêntrong,cóhammuốntựlập.Vìvậy,trẻsẽtáchrờimẹvàthườngxảyramấtngủđêm.

Đểkhắcphục,phảicólịchbiểungủhằngtuần.Chamẹnênvạchmụctiêurõràng,địnhkỳ

chocon,chẳnghạntuầnnàyconphảingủởgiườngcon,khônglàmphiềnchamẹbanđêm. Sauđó,phảitìmvàxácđịnhnguyênnhângâyrốiloạngiấcngủloạitrừhoặcthaythếtạm

thờitheophươngpháp“làmgiảmdần”.Vídụ:Đầutiên,vàomỗitối,chađọcchuyệnchoconnghe15phúttrướcgiờconngủ.Hãyđọcđềuchođếnkhiconlơmơthìđặtnóvàogiường.Nhữngngàysau,hãyrútngắnthờigianthựchiệnthủtụctrênchođếnkhitrẻcóthểngủngon.

TheomộtnghiêncứukhácởAnh,nhữngtrẻphảithứcítnhấtmộtgiờmớingủđượcthường

thứcdậyítnhất3lần/đêm,mỗilần20phút,hoặcbanđêmhayđilangthangvàophòngbốmẹ.Đểkhắcphục,cầnphảivừađiềutrịconvừauốnnắnbốmẹtheonguyêntắcsau:

-Giảmdầnsựchúýcủabốmẹđốivớicon. -Tăngdầnhànhvitốtcủacon. -Choconđingủsớmhơnmọingày. -Làmđủcácthủtụcngủ. Sauđó,thầythuốcghilạikếtquảđểxácđịnhhànhvivànguyênnhâncủatừngtrẻ,điềutrị

riêngtừngemcótriệuchứngtâmlý.Emnàohưởngứngthìhômsauphảiđượckhenthưởngngay.Tiếpđó,ngườimẹxemlạicáctiếnbộđãđạtđượcvàchỉracáchđiềutrịnàolàthíchhợp.Việcđiềutrịthườngphảilặplại4-5lần,kếtquảthànhcônglênđến90%.

Giấcngủngày Nếuconbạnkhôngchịungủngày,bạnphảidựavàolịchbiểungủ,thốngkênhữnggiaiđoạn

conthứcđêm,chốngngủđểcóbiệnphápkhắcphục.Phươngphápđónhưsau: Bếconvàogiườngcủamình,mặcquầnáovàlàmthủtụcngủ(cóthểkểchuyệnđềuđều,

dôngdàichoconngheđếnkhingủ)rồingủcùngvớicon.Việcnàyphảilàmmộtcáchêmdịu,nhẹnhàng.Khiconngủthậtsự,hãybếconlạigiườngcủanó.Trườnghợpconkhôngngủ,thậmchíchồmdậyhoặcđi loanhquanhthìphảiđưabévào.Nếucháuhưởngứng,phảikịp thờikhenthưởng.

Trẻởtuổitiềnhọcđườngthườngngủtốt,chỉbịrốiloạngiấcngủkhihoạtđộngngoạikhoáquánhiều,hoặcdocótácđộngcủabệnhdịứng.Vìvậy,phảitổchứccáchoạtđộngbanngàychophùhợpvớilứatuổi.Đốivớitrẻkhôngngủtốt(thườnglàdotrướckiacónhiềuthóiquenngủxấu),khóthayđổi,cầnphảihuấnluyệnlạicôngphu.Bốmẹcầnnghiêmchỉnhsửachữagiấcngủnàychoconvìnóảnhhưởngđếnhọctập.

CHƯƠNG9:TRẺLỚN7-12TUỔIVÀVỊTHÀNHNIÊN

Ởlứa tuổinày, trẻđihọcvàhọcnhiều,hay thamgiacáchoạtđộngngoạikhóa,họcbài

khuya,dạhội,làmviệcnhà.Ởtuổivịthànhniên,trẻcòncóthêmcácvấnđềnhưgiớitính,hútthuốc,uốngrượu...Đốivớichamẹ,thóiquenngủtốtvàgiữgìnsứckhỏelạiítquantrọnghơnviệchọchànhvàtraudồitàinăngchocon.Nhữngđiềunàycóthểảnhhưởngxấuđếngiấcngủ.

Từ7đến12tuổi TheocáccuộcđiềutracủatiếnsĩWeissbluthvàcủaĐạihọcStanford(Mỹ),ởlứatuổinày,

trẻthườngngủmuộnhơnvàíthơncáclứatuổitrước.Phầnlớntrẻ12tuổiđingủtrướchoặcsau9giờtối(thườnglàtrongkhoảngtừ7,30đến10giờ).Tổngthờigianngủkhoảng9-12giờ.Nhìnchung,lứatuổitrướcdậythìcần9h30-10giờngủđểduytrìsựtỉnhtáotrongngày.Chúngcầnngủđủđểđỡngủgậtbanngàyvì

hoạtđộngnhiều. Nhiềubậcchamẹthanphiềnrằngconcủahọbịđaunhức liên tụcmàkhôngrõnguyên

nhân,hoặcdonhữngnguyênnhânnhưloxamẹ,lochamẹbỏnhau,sợbịphạthaybịtừchốivìmộtviệcgìđó,donhữngchuyệnxảyratronglớphọcvàngoàixãhội…Tuynhiên,nỗiđauthựcsựcủalứatuổinàylàcăngthẳngđầuóc(nhứcđầu)dohọcnhiều,làmnhiều,ngủíthayngủthiếu. Mọi xét nghiệm kiểm tra đều không tìm ra thương tổn. Tốt nhất là không nên xétnghiệmđểtránhtốnkémvàgâylolắngthêmchocáccháu.Phươngánđiềutrịlàchotrẻngủvànghỉngơichođủ,nhấtlàtrongcáckỳthi.

Tuổivịthànhniên Cáccuộcđiềutravềcácthóiquenngủởlứatuổi13-14chothấy,trẻcànglớn,tổnglượng

ngủcàngkém.Nhiềutrẻ14-16tuổirấtcầnngủvàcónhucầungủđểduytrìsựtỉnhtáongàyhômsau.Việcmấtngủnhiềusẽgâytìnhtrạngmệtmỏiquámức,mấttỉnhtáo,thiếusứckhỏelàm

việc.Chamẹcầnnhớrằngkhôngphảinhucầungủcủatrẻtănglênmàchínháplựccủaxãhộivànhàtrườngđãlàmconthiếungủ.

Theomộtnghiêncứutrên600sinhviêntuổivịthànhniênởĐạihọcStanford,có13%sinh

viênbịthiếungủmạntínhdololắng,căngthẳng,dogặpcácvấnđềxãhội,giađìnhvàcánhân.Tìnhtrạngthiếungủmạntínhcóthểdorốiloạngiấcngủvàsựthayđổitínhtìnhchưahiểucáinàođếntrước.Hainguyênnhânnàyđềubắtnguồntừsựthayđổinộitiếtởtuổitrưởngthành.TheocácnhàkhoahọcthuộcĐạihọcStanford,tìnhtrạngrốiloạngiấcngủnghiêmtrọngvàmạntínhđượcxácđịnhdựatrênmộttrongnhữngtiêuchuẩnsau:

-Phảimấtítnhất45phútmớingủđượctrongítnhất3đêm/tuần. -Thứcdậyítnhấtmộtlầntrongđêm,mỗilầnítnhất30phúttrongítnhất3đêm/tuần. -Thứcdậyítnhất3lầntrongmộtđêm,ítnhất3đêm/tuần.Đốivớitrẻemtrêndưới10tuổi,bakiểungủnóitrênlànhữngkiểungủkhôngbìnhthường.

Hộichứngphangủmuộn: Giấcngủconngườiphùhợpvớinhịpsinhhọcbảnthânvàcuộcsốngcủaxãhộibênngoài.

Đólàsựđồngpha.Nhưngcómộtsốtrẻvịthànhniênđingủrấtmuộn.Trẻcóthểcoimìnhlàngườicủađêm,ngherõtừngtiếngchósủa,lợnkêu.Trẻcóthểcoisựngủmuộncủamìnhlà“bìnhthường”,vìhọcđượcnhiều,thứckhuyamàkhôngphảidùngthuốc.Kếtquảlàcháumấtkhảnăngngủởthờiđiểmbìnhthường.Trẻkhóngủvàkhóduytrìgiấcngủtrừkhingủthậtmuộn,cóthểlà1,2,hay3giờsáng.Cháumuốnngủsớmcũngkhôngngủđược.Đólàhộichứnglệchpha,hayphangủmuộn.

Vàonhữngngàynghỉcuốituần,nghỉlễ,nghỉhè,cháuthườngngủmuộn,vàđượcphépdậy

muộnđểtổngthờilượngngủvẫnđảmbảobìnhthường.Nhưngnhữngngàyđihọc,cháuluônphảitựđấutranhđểdậysớmvàđihọcđúnggiờ.Việcđihọclạitrởthànhmộtgánhnặngvớicháu,khiếntínhtìnhcháutrởnênphóngtúng,caucóvìsuốtthờigianđihọc,cháuphảingủítvàtrởthànhngườithiếungủmạntính.

TheotiếnsĩCharlesCzeisler,chuyêngiathầnkinhhọcởBoston(Mỹ),cóhaichếvàhaiđộnglựcđiềukhiểnnhucầungủ: -Độnglực1:Đồnghồsinhhọccơthể.Cơchếnàylàmtabuồnngủlúcgiữatrưa,tỉnhtáo

nhấttrướcgiờtối,ngủsaynhấtlúc5giờsáng.-Độnglực2:Cơchếtĩnh,nghĩalàkhithứccànglâu,tacàngbuồnngủ. Phangủmuộnthườngsinhrakhihaicơchếnàykhôngtheonhịp.

HộichứngKleine-Levin: Đâylàmộthộichứngmàcácbácsĩtâmthầnhaythầnkinhrấtdễbịnhầm.Nhữngnétchính

củahộichứnglà: -Ngủnhiều. -Ănnhiều. -Ứcchếtìnhdục. Nguyênnhâncủabệnhchưarõràngnhưngcóthểdorốiloạngiấcngủ,doănuốngvàmột

sốhànhvikhác. Giảiquyếtrốiloạngiấcngủởlứatuổi7-12vàvịthànhniên. Haivấnđềhaygặpởlứatuổinàylàvàogiấcngủvàduytrìlịchngủ.

Vàogiấcngủ Muốnvàogiấcngủtốt,cầncộngtácvớicácnhànộikhoađểhọccáchthưgiãnchodễngủ.

Phươngphápnàytươngtựnhưởngườilớn.Sauđâylàmộtsốđiểmchính: 1.Thưgiãn:Thưgiãnlàlàmmềmcơbắp,đểchothầnkinhvàtâmhồnthưthái,thoảimái,

đuổihếtnhữngloâuámảnhchodễngủ. 2.Phảnhồisinhhọc:Làcơchếtựphảnhồicủacơthểsinhvật.Phảnhồisinhhọcởđâytập

trungvàonhữngkíchthíchnghe,nhìn(nghenhạc,đài,xemtivi...)làmchocơbắpchùngra,dễngủ.

3.Tựkỷámthị:Làbảnthântựgợilênmộtýnghĩvàmongmuốnthựchiệnmộthànhvinào

đó,trongtrườnghợpnàylàlàmchodễngủ.Ámthịlàmộtthaotáctâmlýbìnhthường.Ngườiápdụngdocảmxúcmạnhhoặctheogươngngườikhácmàthiuthiungủ.Tựkỷámthịsinhrathưgiãn,làmmấtđicảmgiácnặngvàấmcủachi,dễngủ.

4.Tạoýđồđảongược:Khicốgắngđểngủ,conngườicóthểtạoramộtvòngluẩnquẩnngủ

-thức,thức-ngủ.Cóthểphávỡvòngluẩnquẩnnàybằngcáchtậptrungsuynghĩvềmộtđiềugìđó.Nhưvậy,ngườibệnhquênđicáiámảnhtừđầuđểvàogiấcngủmộtcáchdễdàng.

5.Thưgiãntâmniệm:Khinằmngủ,đểdễngủ,nêntậptrungtâmniệmvàomộtđiềunàođó,

nhưquyếttâmnằmngủ,thởđều,lẩmbẩmmộtcâuchữnhằmlàmcơbắpthưgiãn,thởđều,tậptrungvàogiấcngủ.

6.Kiểmsoátkíchthích:Việctạoramộtkíchthíchnàođólâusẽkhiếncơthểkhôngchúý

nữa,nhờđógiấcngủđếndễdànghơn.Chẳnghạnnhưnằmlâutrêngiườngxemtivi,đọcsáchrồingủ.

7.Kiểmsoátthờigian:Xâydựngmộtlịchngủlànhmạnhvàđiềuhòa,đánhgiáthờigianngủ

đểnhanhchóngđivàogiấcngủ.RichardR.Bootzin(ĐạihọcNorthwestern,Mỹ)đãphốihợpcácyếutốvềkiểmsoátkíchthíchvàkiểmsoátthờigiantheocáchsau:

Kiểmsoát-kíchthích: 1.Chỉđểchotrẻnằmtrêngiườngđểngủ. 2.Chỉdùnggiườngchoviệcngủ,khôngdùngchoviệckhácnhưđọcsách,xemtivi,ăn. 3.Nếukhôngngủđượcthìchotrẻđứngdậysangphòngkhác.Nhưngtrẻchỉởđâynếubạn

muốnvàphảiquaylạiphòngcógiườngđểngủngay.Nếukhôngngủđược,phảirakhỏigiường.Nênnhớmụcđíchcủatácgiảlàliênkết“giường”với“ngủmộtcáchnhanhchóng”.Nếunằmtrong10phútmàkhôngngủđượcthìkhôngtheohướngdẫnnày.

4.Nếuvẫnkhôngngủ,làmlạibước3.Làmlạinhiềulầnnếucầnthiết. 5.Mỗibuổisáng,đánhthứctrẻvàbắtđứngdậy,bấtkểtrongđêmcháungủđượcbaolâu. 6.Khôngchongủtrưa. Nếuhướngdẫnnàykhônggiúpđượcgì,bạnnênchocháutheomộtchươngtrìnhluyệntập

thểthao,tăngcườngsứckhỏe.Nếuvẫnconbạnvẫnkhóngủ,quámệtmỏi,khônghamthíchhoạtđộngngoạikhóa,hãytựhỏixemcháucóbịứcchế,trầmcảmkhông(vìmộtsốtrẻemhay

bịhộichứngnày),nếucó,phảithamkhảoýkiếncủathầythuốcvàcáctrungtâmytế. Duytrìlịchngủ Mộtsốtrẻemhaybịphangủmuộn,mộtchứngthườnggặpởlứatuổinày.Cácemkhóngủ

theogiờthôngthường,nhưngdễngủvàokhoảnggiữađêm.Ngàynghỉthìkhôngsao,nhưngngàyđihọcthìtrẻsẽthiếungủ,mệtmỏi.

Đểkhắcphục,phảidùngphươngpháp“thờiđiềutrị”.Vídụ,nếutrẻdễngủvào2giờsáng,

thầythuốcbắtcháungủtrước5giờsáng,nếutrẻthứcdậylạichophépngủtiếptheogiấcngủtựnhiên.Hômsau,chogiấcngủbắtđầu8giờsáng.Hômtiếptheo,giấcngủbắtđầu11giờsáng.Sauđó,giấcngủlạibắtđầulúc2giờchiều,5giờchiều,8giờtối,11giờđêm.Lúcnày,hãyvặnlạiđồnghồ,bắtcháungủvào11giờđêmnhưmọingười.Tómlại,hãychocháungủchậmlại3giờmỗichukỳ.Nênápdụngphươngphápnàykhitrẻnghỉhè.

Thuốcvàchếđộănđốivớigiấcngủ -Thuốc:Thuốckhônggiảiquyếtđượcrối loạngiấcngủ.Cácthuốcthường dùng như

Diphenylhydramin(biệtdượclàBenylin,Benadryl)vàmộtsốthuốckhánghistaminchỉgâyngủngắnhạn,tạmthời.Mặtkhác,chúnglạilàmtrẻkémtỉnhtáovànếudùngnhiềusẽgâymấtngủthêm.Thuốcgâyngủphenobarbitalgâyrốiloạngiấcngủ,làmtrẻtrởnêncáukỉnh,dễbịkíchthích.

Tốtnhất làhãytậpngủmàkhôngdùngthuốc.Nếucó,hãydùng loạirấtnhẹ,ngắnngày,

hoặcdùngthuốcdịứngtrongtrườnghợpcódịứng,vàphải thamkhảoýkiếncủacácnhàchuyênmôn.

-Chếđộăn:Việcthayđổichếđộăn,ănnhiềuchấtbột,axitamin,tryptophancũnggiúpcho

ngủtốt.Mộtnghiêncứuchothấytrẻemdùngnhiềutryptophanthìgiấcngủêmdịu(đồngthì)đếnsớmhơn20phút, giấcngủhoạtđộng (đảongược) sớmhơn14phút, nhưng tổng thời lượngngủ

khôngthayđổi.Nênchocontrẻănnhiềutryptophanđểchúngkhôngbịngủdàihơn.Chấtbộtvàaxitaminởngườilớncókhácnhauvềgiớivàtuổinhưngởtrẻemchưacótàiliệunàonêurõ.Khôngnêndùngnhiềuđườngvìchấtnàysẽlàmtrẻemquáhiếuđộng.

Nênnhớởtuổiđếntrường,trẻhaymấtngủvìlođiểm,lothànhtíchcácmặttronglớp.Nếu

quálo,khôngngủngon,trẻcũngdễbịmấtngủ. Tómlại,việctrẻbịrốiloạngiấcngủởtuổitiềnhọcđườngthườnglàdobịéphọcsớm,thiếu

giấcngủngắnbanngày,hoặcdobốmẹquáquantâm.Ởtuổiđihọc,rốiloạngiấcngủthườnglàdothiếungủmạntính.Thuốcchỉcótácdụngngắnhạnvàtạmthời.Vềlâudài,cầnxâydựngchoconthóiquenngủtốt.

Cácvấnđềbấtthường Nhữnghiệntượngbấtthườngcủagiấcngủ Nhữnghiệntượngbấtthườngcủagiấcngủ(thườnggặpnhấtlàmộngdu,mơngủ,hoảngsợ

banđêm)cóthểxảyraởbấtcứlứatuổinào,nhưnghayxuấthiệnởnhữngtrẻkhôngcólịchbiểungủđiềuđộ.Tuynhiên,chúngsẽquakhỏi,khôngđểlạidichứnghaytaihạichobảnthânvàgiađình.Nhưngnếutrẻbịngáymạntínhvàtrầmtrọng,hoặcmắccácbệnhdịứnglâungàyvàkhôngđượcchữachạykịpthờithìsứckhỏesẽbịảnhhưởng.

Sauđâyxinnóivềmộtsốhiệntượngbấtthường:

1.Mộngdu Chứngnàycòngọilàmiênhành,nghĩalàđikhiđangngủ.Mộngduthườngxuấthiệnởtrẻ6-

16tuổi,khoảng3-12lầnmỗinăm.Theomộtthốngkê,khoảng5-10%trẻcómộngdutronggiấcngủmộthoặchai lần trongnăm.Mộngdubắtđầucóởdưới10 tuổivàchấmdứtvàokhoảng15tuổi,thườngkhôngkhôngcótínhbệnhlý.

Mộngduthườngxuấthiệntrong2-3giờđầucủagiấcngủđêm.Bảnthânmộngducóthể

kéodàiđến30phút.Đâylàmộttrạngtháiýthứcbiếnđổi,trongđóhiệntượngngủvàthứckếthợpnhau.Khiđangngủ,trẻngồidậyrakhỏigiườngvàđilại.Nhậnthức,tínhphảnứngvàkỹnăngvậnđộngđượcthểhiệnởmứcđộthấp.Cháukhôngnhữngđilạitrongphòngmàcòncóthểđirakhỏinhà,rồiimlặngtựmình(hoặcbốmẹđưadẫn)trởlạigiường,sauđónằmvậtrangủtiếp.Sánghômsauthứcdậy,cháukhôngnhớlạisựkiệnấy.Mộngducũngcóthểxảyrađồngthờivớisốt,làmbốmẹlosợ.Tronglúcmộngdu,cháucóbộmặtngâydại,lơđãng,cóthểvui,cửđộngkhôngmụcđích,khóđápứngvớingườikhácnênphảirấtkhókhănmớithứctỉnhcháuđược.Cháucóthểvừađivừaăn,vừamặcáoquần,hoặcmởcửa,nhưngnhưngườilúlẫn,mấtđịnhhướng,khônghiểuviệcmìnhlàm.

Vềđiềutrị,chỉcầngiữchoantoànlàđủ,đềphòngviệccháubịvấpngãkhirakhỏigiường,

khỏinhà,xuốngcầuthang.Trongkhicháungủ,khôngnênđểdụngcụnguyhiểmdọcđườngđi,khôngnênđểđồchơi,dụngcụăn...trênhoặcquanhgiường.Khicháubịmộngdu,nênkhéoléo,nhẹnhàngđánhthứccháu,hoặcdẫncháuvềgiườngngủlại,khônggâychấnđộngmạnhlàmcháugiậtmình.

2.Mơngủ Mơngủrấtthườnggặpởtrẻem.NgườichâuÂuchorằngđókhôngphảilàhiệntượngtốt

đẹp,vìngườimơngủsẽ“phun”rahếtnhữngđiềuđãgặpbanngày.Hìnhnhưngườimơngủtựnóivớichínhmình,trảlờinhátgừngnhữngcâuhỏi.Trẻemthườngchỉlặplạivàichữgiảnđơnnhư“đixuống”,“khôngcònnữa”...nhưđangnhớlạinhữngviệcquantrọnggặpbanngày.

Mơngủhayxảyraởlứatuổi3-10tuổi.Theomộtthốngkê,cóđến50%trẻmơngủmộtlầntrongnăm.Mơngủhaykếthợpvớimộngduvàthườnggặpởtrẻ

nam.Tuynhiên,mộtsốítnghiêncứukháckhôngthấycósựkếthợpnày.

3.Hoảngsợkhingủ Chứngnàycòngọilàhoảngsợbanđêm.Đâylànhữngcơnhoảngsợ,lohãitộtđộvềban

đêm,kếthợpvớikêuthét,giãyđạp,vậnđộngmạnh,hoạtđộngcủathầnkinhtựđộngtăngcao. Đứatrẻđangngủ,bỗngvùngdậykêukhóc,làmbốmẹphảiđổxôlạingay.Cháumởmắtto,

nhìntrừngtrừngmộtlúcmớiđịnhhìnhđược,mồhôiđầmđìa,timđậpthìnhthịch.Sau5đến10phút,sựsợhãimớidầndầndịuđi.

Hoảngsợbanđêmhayxảyraở1/3đầugiấcngủ.Nócũnglàhiệntượngcủagiấcngủliênquanđếnmộngdu,mơngủ,khôngphảilàgiấcmơ,càngkhôngphảilàácmộng.Hoảngsợbanđêmvàmộngducóchungtínhchấtsinhlý,bệnhlývàlâmsàng,thườngbịởlứatuổi4-12,khôngkếthợpvớicảmxúcvànhâncách.Nhưnghiệntượngnàythườngxảyrakhikiểungủbịgiánđoạn,nghĩalàkhiđidulịchđườngdài,nghỉhè,nghỉđông,khiđithămviếngngườithânnhiều.Hoảngsợbanđêmthườngtáidiễn,haykếthợpvớilịchbiểungủthấtthường,chỉcầnđiềutrịbằngngủđủlàkhỏibệnh.

Khichẩnđoánhoảngsợbanđêm,cầnphânbiệtvớiácmộng.Hoảngsợbanđêmlàsợhãi,

kêuthét,xảyraở1/3đầugiấcngủ,khôngcầnngườingoàitácđộngvào,cógiãygiụavàtăngkích thíchcủa thầnkinh thựcvật.Vềđiều trị thìkhôngcầndùng thuốchaynhữngphươngpháptâmlý,khôngcầnlàmxétnghiệmphứctạp,chỉcầnngủđủ,ngủđúnggiờ,đảmbảolịchbiểungủlàkhỏi.

4.Bóngđè(hayácmộng) Ácmộnglànhữnggiấcmơđầyloâuvàsợhãi,cácemnhớlạirấtchitiếtnộidunggiấcmơ.

Nhữnggiấcmơthườngcựckỳphongphúvàliênquantớisựđedọacuộcsống,đếnsựantoànhoặcgiá trịbản thân.Trongcơnđiểnhình, trẻ có rối loạn thầnkinh thựcvậtmứcđộvừa,nhưngkhôngkêuthéthoặcvậnđộngcơthể.Vàolúcthứcgiấc,cácemnhanhchóngtrởnênnhanhnhẹnvàđịnhhướngđược.Trẻcóthểtiếpxúcvớinhữngngườikhác,kểlạichitiếtcảmnhậngiấcmơngaylúcđóvàsánghômsau.

Ácmộngởtrẻemthườngkhôngcórốiloạntâmlýkếthợp.Tráilại,ởngườilớn,ácmộng

thườngcórối loạntâmlýrõrệt,hoặcdướidạngmộtrối loạnnhâncáchdosửdụngthuốchướngthần(nhưbenzodiazepin,thuốcchốngtrầmcảm3vòng…),caithuốcđộtngộthoặcdùngthuốc

anthần. Trongdângian,ởAnhcũngnhưởViệtNam,ácmộngthườngđượcgọilàbóngđèvìtrong

mơ,ngườita“thấymộtconmaquỷnàođấyđuổingười,rồiđèlênngườikhiđangngủ,gâynghẹtthở,giãygiụa”.Gọilàbóngđèvìngườingủcảmthấybịnghẹtthở,tắccổ,bịbópcổ,sabẫy,dìmxuốngnước,chônsống…dẫnđếnkêuúớ,giãygiụa.Hiệntượngnàythườngxảyrakhinằmngửa,cóngườivỗvaiđánhthứcmớidậy.Khidậy,ngườiđónhớlạichitiếtgiấcmơ.

Đặcđiểmcủaácmộnglàhayxảyraở1/3cuốigiấcngủđêm,khiđangsâu,nêndễphânbiệt

vớimộngduvàhoảngsợbanđêm(hayở1/3đầugiấcngủ).Nếucóácmộngthìkhithứcdậysẽnhớlạiđượcchitiết,cònkhicómộngduhayhoảngsợbanđêmthìkhôngthểnhớđượcgìcảvìđólàrốiloạncảnhgiới.Đốivớiácmộng,phảiđánhthứcmớitỉnh,cònngườimộngduvàhoảngsợbanđêmthìtựtỉnh.

Theomộtthốngkê,sốhọcsinhcóbóngđèmộtlầntrongthánglà30%.Người lớnbịbóngđènhiều lần(trên2 lần/tuần)sẽcórối loạngiấcngủgồmthức

đêm,khóngủ,thờilượngngủít,mệtmỏi,loâu.Trẻemcũngvậy.Đốivớitrẻhaybịbóngđè,chamẹnênđánhthứccháudậy,ômhônvàâuyếmcháu,điềuđótốthơnlàchỉđánhthứcđơnthuần.Khôngcầndùngthuốc.

Tómlại,ácmộnglàgiấcmơđầysợhãi.Saugiấcmơấy,trẻcóthểnhớlạichitiếtvàkhông

kêuthétnhưhoảngsợbanđêm,khôngtựđinhưmộngdu.Trẻcócảmgiácnhưbịđèngạtthở,cànggiãygiụacàngbịđè,đượcđánhthứclàtỉnhngay.Trẻembịbóngđèthườngdocảmxúc,ngườilớncóthểcórốiloạntâmlý.

5.Ngủnghiếnrăng Nghiếnrăngkhingủlàhiệntượnghaygặpởtrẻcon.TheosốliệucủaĐạihọcChicago(Mỹ),

có15%sốhọcsinhChicagocónghiếnrăngkhingủ.Ởlứatuổi3-7,tỷlệnàylà11%,lứatuổi8-12 là6%,còn lứatuổi13-17 là:2%.Trẻkhôngcónghiếnrăngtronggiấcmơhayácmộng.Nghiếnrăngcũngkhôngđiđôivớirối loạncảmxúchaynhâncáchnênkhôngcầnđiềutrị.Nghiếnrănglàmộttậtlànhtính,thườngsẽhếtkhitrẻlớnlên.

6.Cơnngủthoángqua Đâylàmộtbệnh,đượcGelineau(Pháp)môtảlầnđầutiênvàonăm1880,baogồmcáctriệu

chứngsau:Ngườibệnhđang làmviệc,đọc sách, xem tivi, ăn..., bỗngnhiêncơnngủậpđếnkhiếnhọkhôngcưỡngđược.Ngườibệnhphảingủthiếpđitrongvàichụcphút,rồitựtỉnhdậythoảimái.Ngườibịnặngcóthểbịvàicơn/ngày,nhẹthìvàingàymộtcơn.Điệnnãođồkhôngthểhiệnmộtbiếnđổinào.Đốivớitrẻem,nếuởthểnhẹ,trẻchỉrơivàotrạngtháimơmàngquámức;ởthểnặng,trẻcóthểngủkhiđangnóichuyện.

Cơnngủthoángquaítgặpởtrẻdưới10tuổi.Ởtrẻlớn,bệnhnàythườngbịnhầmvớisự

“mấttậptrung”,“thiếuchúý”.Cầnphânbiệtcơnngủthoángquavớicáchiệntượngsau: -Cơnmấttrươnglực:Thườngcótrong60%cơnngủthoángqua.Trẻbỗngnhiênmấtkiểm

soáttrươnglựctrongphútchốc(đangđứngthìkhuỵuhaichân,đangănrơiđũa,đangviếtrơibút…)rồilạibìnhthườngngay.Điệnnãođồbìnhthường.Đểđiềutrị,chỉnêndùngcácthuốckíchthíchhệthầnkinhnhưephédrinevàamphétamin.

-Liệtkhingủ:Làcảmgiáckhôngcửđộngđượctaychânkhiđangngủ.Cơnliệtxảyratrong

thờigianrấtngắn(khoảngvàiphút),khimớiđingủhoặcmớithứcdậy.Bệnhnhânkhôngnóiđược,loâu,hoảngsợ,càngvùngdậycàngvôhiệu.Nếucóngườivỗnhẹvàongười,bệnhnhânsẽthìtỉnhdậyvàtrởlạibìnhthường.Nếukhông,cơncũngtựhết.Đâylàhiệntượnghaygặptrongcơnngủthoángqua,cóngườibịvàicơn/năm.

-Ảogiáckhingủ:Cơnthườngxảyđếnkhimớingủhoặcđangngủ.Ngườibệnhcónhữngảo

giáccómàusắc,âmthanh,dễchịuhoặckhóchịu,thấyhìnhảoquálớnhoặcnhỏtíxíu.Nếucómộtkíchthích,ngườibệnhtỉnhlạingay.

7.Khóthởkhingủ Chứngnàycó2hiệntượngđiểnhìnhlàngáyvàdịứng. Ngáy MộtnghiêncứucủaMỹvềtậtngáyởtrẻ,đượctiếnhànhtrên8 bệnhnhichothấy: -5/8emcógiấcngủkhôngtốt,dẫnđếnbuồnngủquámứcbanngày. -7/8emhaybịđáidầm,mặcdùgiađìnhđãhướngdẫnđiđáitrướckhingủ.

-5/8emcóhiệusuấthọctậpthấp,đauđầubuổisáng. Ngoàira,cácemcòncómộtsốbiểuhiệnkhácnhưtínhtìnhvàhiệusuấtlàmviệcthayđổi,

sụtcân,rốiloạncảmxúc,rốiloạngiấcngủ,trốntránhgiờngủ,khángcựlạikhiđếngiờngủ. Chứngngáylàdoviêmhạnhnhânmạntínhgâyra.Đólàcáctuyếnbạchhuyếtnằmrảirácở

nhữngvịtrínhấtđịnhtronghọngcủachúngta.HạnhnhânhầuchínhlàV.A,nằmởhầumũi,hạnhnhânvôinằmquanhlỗvòiEustachethôngratai,hạnhnhânkhẩucáinằmtronghọng(amiđan),vàhạnhnhânđáylưỡinằmsauchữVlưỡi.

Bốnhạnhnhânnày làmthànhmộtvànhđaingănchặnsựnhiễmkhuẩnvàohọng,gọi là

vòngVandaye.HaihạnhnhânhaybịviêmnhấtlàV.Avàamiđan.Chúngsưngto,đèvàohầuhọng,làmcácemngáy,lâungàydẫnđếnrốiloạngiấcngủ.NếuamiđanvàVAquáto,ngoàingáyracòngâykhóthởkhingủ,viêmphếquản,viêmtai,viêmxoang...cầnphảichữasớm.

Nếutậtngáytrởthànhmạntính,trẻsẽkhôngngủđượcnhiềuvàbịthiếungủ.Mộtnghiên

cứuởMỹvềtrẻem4tuổingủngáychothấy,thờilượngngủđêmcủachúngchỉcó8h30,trongkhiởtrẻbìnhthườnglà10h15.Đốivớitrẻ6tuổi,thờilượngngủcủatrẻngáychỉgiảmnửagiờ,nhưngchúngkhóngủvàngủmuộnhơn.Trẻhaythởbằngmiệng,quáhiếuđộng,khoảngchúýngắn,họckém.

Dịứng Trẻbịdịứngcóthểcónhữngbiểuhiệnsau: -Ngừngthởkhingủ -Ngủgiãyđạpnhiều. -Chảymũimạntính. -Thởbằngmiệngkhithức. -Haycảmlạnhhơncácemkhác -Haynônvàbuồnnôn. -Khónuốt,nuốtvướng. -Ramồhôikhingủ. -Nghekém. -Ngủngàynhiều. -Ănkémngon. -Mắcbệnhviêmtaigiữathườngxuyên. Xácđịnh,tìmnguyênnhânvàgiảiquyếtrốiloạngiấcngủ Trướchết,phảichẩnđoánlàembécórốiloạngiấcngủ,sauđótìmnguyênnhângâyravà

cáchgiảiquyếtnguyênnhânđó.

Trẻđượcxácđịnhlàcórốiloạngiấcngủkhikhôngđủ4yếutố:Thờilượngngủ,giấcngủ

ngắn,cácyếutốduytrìvàlịchbiểungủ.Rốiloạngiấcngủcóthểkếthợpvớicáctriệuchứngnhư:khótậptrung,họckém,ngủngàynhiều,hànhviquáhiếuđộng.

Nguyênnhân: -Cơnmấttrươnglực:Chamẹcầnchúýxemcácemcóbéophìkhông,cócơnngủthoáng

quahaycơnmấttrươnglựckhông.Khicần,phảiđochứcnăngphổi,X-quang,chụpcắtlớp. -Dịứng:Cầnloạibỏdịnguyên. -Cácnguyênnhânngoạikhoa:ViêmV.A,amiđan(phảicắtbỏ),lệchváchngănmũi(phải

phẫuthuật),cơnkhóthởcấp(cókhiphảimởkhíquản). Đểđềphòngrốiloạngiấcngủ,hãythựchiệncácbiệnphápphòngbệnhnhư:chốngnhiễm

trùng,chốngẩm,chốngdịnguyêntrongthứcănvàkhíthở,hoặcdùngthuốcphònglâudài,giảmtrọnglượngcơthể...

Kếtquảchữabệnh Nếuđườngthởkhingủđượcphụchồi,cáchiệntượngngáyto,ngủngáynhiều,đauđầu

buổisángvàcácvấnđềkhácsẽgiảm.Kiểungủvàđiệnnãođồsẽtrởlạibìnhthường.Cónhữngem13thángtuổichỉbébằngembé11tháng,nhưngsaukhimổđược5thángđãpháttriểnbằngnhữngemcùngtuổi.Ngoàira,saukhikhỏibệnh,cácrốiloạndothiếungủ(ảnhhưởngtrựctiếpđếnhọctập,pháttriểnvàhànhvi)sẽhết.

Ngượclại,nếucáctriệuchứngkéodài,cầnphảixemxétcácyếutốditruyền,thóiquenxấu

củagiađìnhvàxãhội,cácstress;cầnnhờcácnhàchuyênmôntheodõi.

CHƯƠNG11:NHỮNGVẤNĐỀCẦNCHÚÝ Cómộtsốvấnđềcóthểảnhhưởngđếngiấcngủcủatrẻnhưchuyểnnhà,đinghỉhaydulịch

dàingày,conốmhaybịchấnthương...Nếukhônghiểuvàchủđộnggiảiquyết,sựrốiloạngiấcngủcóthểtrởthànhmạntính,rấtkhóchữa.

1.Chuyểnnhà Khimớichuyểnnhà,dolạchỗ,trẻthườnglolắng,khôngngủyên,mỏimệt,huyếtáptăng,

sợsệt.Cầnphảiđộngviên,làmtrẻquendầnvớimôitrườngđểngủyên. Nếutrẻdưới1tuổi,chúngcóthểthayđổikiểungủvàthứcđêm.Nhưngnếutrướcđócháu

ngủbìnhthườngthìchỉsauvàingàylàổn,cháulạingủlạinhưcũ. Nếutrẻđãđượcvàituổi,sựhồiphụcgiấcngủsẽchậmhơn.Cháukhóngủ,haythứcđêm,

banngàykhôngchợpmắt.Cầnđộngviên,làmchocháukhônghoảngsợnơiởmớibằngcáchđưasanghàngxómlàmquen,dẫnđidạoxungquanh,xemnhữngcảnhđẹpnhằmgiúpcháu

yêuthíchnhàmới.Banđêm,trướckhiđingủ,nêncóngườibêncạnh,hoặcmởcửa,bậtđènchocháuđỡsợ.Khicháuđãngủyênmớinêntắtđèn,buôngrèm,hayđóngcửa.Nhữngngườilớnphảitỏrayêuthíchnhàmới,bìnhtĩnhnhưkhôngcógìxảyrađểchocháuyêntâm.

2.Đinghỉ Đốivớitrẻem,chỉnênđinghỉngắnngày.Nếuphảiđiđếnnơicáchnhiềumúigiờtrongmột

thờigiandài,bạnphảiđiềuchỉnhgiấcngủchocháu.Tốtnhấtlàlấylạiđồnghồnhưgiờđịaphương,ngủvàhoạtđộngnhưngườibảnxứ,cốgiữchosinhhoạtkhôngđảolộn.Lâungàycháusẽquen.

Nếunghỉhè,đibiển,nênchơitrongchỗmát,códùche,tôntrọngnhữngthúvuimớilạcủa

cháunhưnhặtsò,ốc,tìmcua,cáy,làmđụnxâycát...Cóthểchấpnhậnviệcđảolộnthóiquenngủcủacháutrongvàingày,cốtđểthưgiãnđầuóc.Khitrởvềnhà,chamẹlạiđưadầncháuvàolịchbiểucũ.Việcnàysẽloạcchoạctrongvàingàyđầu,nhưngbốmẹphảinóirõlàđãhếtngàynghỉđểcácconđưamọisinhhoạtvàonềnnếpcũ.Vàingàyđầu,trẻcóthểkhôngchịungủtrưa,đêmthứckhuya,ngủmuộn,nhưngsausẽquendần.Đừngđưavàoquycủnhanhvàkhắtkhequá;cứtừtừ,mọiviệcsẽổn.

3.Trẻốmyếu Mộtđứatrẻốmyếu,quặtquẹosẽhaythứcđêm,quấykhócvìgiấcngủkhôngsâu.Trẻem

khỏecũngcóthứcđêm,nhưngsauvàingàytrẻsẽlạicógiấcngủngon.Tấtnhiên,trẻcòncóthểthứcđêmvìđauvàsốtkhibịviêmnhiễm(nhưviêmtaigiữachẳnghạn)hoặcquábậnrộn,mêmảivớiviệchọctập.

Khảnăngtựngủlạicủatrẻốmyếulàrấtkémnênmộtkhiđãthức,cháukhóngủlại.Cóthể

xảyrabatìnhhuống: -Khiốmđau,trẻđượcnuôngchiềunhiều.Saukhikhỏi,trẻđãquenthứcđêmđểchơiđùa

vớibốmẹ,đểởbênmẹđượclâu.Trườnghợpnày,taphảikhéoléodỗcháuđingủ,tạođịađiểmvàkhôngkhídễngủnhưtắtđèn,giữyênlặng.Việcbốmẹmệtmỏi,cáukỉnhvìconthứcđêmnhiềucũnglàmchocontỉnhngủ,thứcdậyluôn.Đólàđiềuchamẹphảichúý.

-Khiconốm,bốmẹhayvàophòngconđểchămsóc,đếnlúcconkhỏe,bốmẹíthoặckhông

vào.Vìmongbốmẹvàophòng,trẻthườngkhócthậttođểđòi.Nhiềubốmẹthườngcảmthấykhóxửvìkhôngbiếtconkhócdolàmnũnghayđauyếu.Cầntỉnhtáođểphânbiệtchorõ.

Thôngthường,nếuốmnhẹ,cháuvẫnchịuchơi,ănngủbìnhthường.Trẻcóthểsẽthức

đêmđôichútnhưngbốmẹvẫncóthểyêntâmđểtrẻngủmộtmình.Tuynhiên,khitrẻốmyếunhiều,đaucấptính,haythứcđêm,quấykhóc,giãyđạp...thìbốmẹphảiởcùngvớiconchođếnkhilànhhẳnbệnh.

4.Chấnthương Cácnhàkhoahọcđãnghiêncứutrên200trẻem4-8 thángtuổi, trongđócómộtsốem

thuộcdiệnkhóquảnlý(tínhkhíbấtthường,chậmthíchứng,rụtrè,căngthẳng).Họnhậnthấy

sau2năm,nhữngemnàyhaybịchấnthương(chẳnghạnnhưráchdađầu)hơncácemthuộcdiệndễquảnlý.Cáctácgiảkếtluận:Tronghainămđầuđời,khoảng1/3sốtrẻkhóquảnlýhaybịchấnthươngnghiêmtrọng,trongkhiởnhómtrẻdễquảnlý,tỷlệnàychỉcó5%.Mộtnghiêncứukháccũngởlứatuổi4-8thángchothấy,thờilượngngủởnhómkhóquảnlýíthơn3giờsovớinhómkia.Khitrẻlên3tuổi,sựchênhlệchnàycòn1h30nhưngdogiấcngủngắn,khíchấtquáhiếuđộng,dễbịkíchthích,thiếuchúýnênnhữngtrẻnàyhaybịchấnthương.

Theomộtnghiêncứutrên7.000đứatrẻ1-2tuổi,cósựliênquanchặtchẽgiữamỏimệtvà

chấnthương.Mỏimệtởđâyđượcđánhgiábằngthứcđêm.Thứcđêmđượctiêuchuẩnhóalàthứctừ5đêm/tuầntrởlên,cùngvớimộttrongcácđiềukiệnsau:

-Thứctrên3lần/đêm. -Thứctừ20phút/đêmtrởlên. -Contựđivàophòngbốmẹ. Tácgiảnhậnthấy,40%sốtrẻthứcđêmbịchấnthương,trongkhitỷlệnàyởtrẻkhôngthức

đêmlà17%.Giađìnhcàngcónhiềusựcốthìtầnsốthứcđêmcàngcao.Chamẹkhôngkiểmsoátđược lượngngủ/yêucầungủcủacon,cũngkhôngkiểmsoátđượchànhđộngcủacon,khiếnchúngbịchấnthương.

Tácgiảnhấnmạnhrằngtrẻbịchấnthươnglàdoquámệtmỏi,vìvậykhiconbịvấpngãdo

vụngvềvàthiếucẩnthận,chamẹkhôngphảicuốngquýtlênmàngượclại,phảitừtốn,kiêntrì,chămsócgiấcngủchoconđểconkhỏimỏimệt.

5.Trẻbéophì Trẻbéophìcóthểdodinhdưỡnghoặcnhữngnguyênnhânkhác.Mộtsốtrẻkhóquảnlý,

hayquấykhócthườngđượcbốmẹdỗbằngcáchchobúhoặcchoăn.Kếtquảlànhữngtrẻnàyrấtdễbịbéophìvềsau.ĐólàkếtquảđiềutraởtầnglớptrunglưubangPennsylvania(Mỹ)năm1974.NhữngcuộcđiềutratạiMasai,ĐôngPhi(nhữngnơiđanghạnhánvàđóikém)cũngchokếtquảtươngtự.

TheotiếnsĩWeissbuth,ởtrẻem,sựbéophìcóliênquanchặtchẽvớisựmệtmỏi.Trẻmệt

nênkhóc.Thấyconkhóc,mẹchobú.Cứthế,vềsauconcóthểbéophì.Chobútùytiệnlàmộttácphongxấukhidỗcon,nhấtlàlúctrẻđược3-4thángtuổi.Việcchoănnêntheogiờgiấc.Nếutrẻkhócmàchưatớigiờăn thìhãychongậmvúgiả.Cóngườiđềxuất làchobúdịchkhôngdinhdưỡnghoặcnướcngọt,nhưngđiềunàysẽảnhhưởngđếnviệcănxamvềsau.

CHƯƠNG12:BẢOVỆGIẤCNGỦTRẺTHƠ

Cácyếutốảnhhưởngđếngiấcngủ Thếnàolàrốiloạngiấcngủtrẻthơ?Điềunàythậtkhóxácđịnh,chỉcóchamẹmớirõ.Có

thểcháukhóngủ,quấykhóc,thứcđêmhoặclophảixamẹ.Cũngcóthểcháubịrốiloạndothóiquenxấukhingủ,dobúđêmnhiềuhoặcdosinhthiếutháng,phảitruyềntĩnhmạchlâu.

Đâykhôngphảivấnđềcủacháumàlàcủachamẹ.Chínhcácbàmẹđãvìquáthươngyêu,

saysưaconmà làmchúngdễtỉnhthức, làmchậmpháttriểnkhảnăngtựrungủtrongcon

ngườicháu.Sauđâylàmộtvàivídụ: Nhữngrắcrốivềhônnhân Khicóbấthòa(vợchồngtotiếng, lythân, lyhôn),ngườimẹkhôngnằmvớibốmàsang

nằmvớicon,làmchoconkhóc.Cókhimẹchomìnhlàđúngnênsangvớicon,lấyconlàmniềmanủimình,vôtìnhđãgieovàođầuóctrẻnhữngniềmbănkhoăn,thắcmắc,khóngủ.

Giậnhờn Đôikhingườimẹgiậnhờnvìmộtviệcgìđó,nhưngkhôngthểhiệnvớichồngmàthểhiện

vớicon,hyvọngquacon,nỗibựctứcsẽđếnchồng.Nhưngsựthểhiệnnàyđãđếnvớiconkhôngđúnglúc,làmcháuthức,hoặcsựthiếuâuyếmlàmchoconlonghĩ,giấcngủmấtbìnhthường.

Mẹítđượcyêuchiều Ngườimẹlàtrungtâmcủagiađình,làhìnhmẫucủacon.Nhưngvềmặttâmlý,ngườimẹ

cầnđượcchiềuchuộng,yêuthương.Mộtsốphụnữhayphụthuộctìnhcảmvàongườichồng,anhchịemtrongnhà.Sốkháclạisợxachồng,sợsốngcôđơntronglúcsónggióhaynhữngkhiconốmđau.Nếungườichồnghaycáukỉnh,ítquantâmyêuchiềuvợ(nhấtlàkhiconbịốm)thìngườivợcàngthêmsuynghĩ,làmảnhhưởngđếncon.

Trongmộtgiađìnhítngười,nếuvắngbóngmộtaiđó(nhấtlàngườichồng),ngườivợsẽ

cảmthấytrốngtrải,thiếuantoàn,đêmhômkhôngyêntâm.Họsẽcókhuynhhướngdồntìnhcảmchocon,khiếncondễbịrốiloạngiấcngủ.

Tâmsinhlýcủatrẻ Ngàynay,khoahọcđãghinhậnđượcnhữngbiếnđổivềtâmsinhlýcủatrẻngaytừkhicòn

làbàothai.Trong3thángđầu,cáccơquanthainhihìnhthành. Thángthứ5,cơquanthínhgiáchoànchỉnhvàđếnthángthứ7thìhoạtđộng.Thaisốngvới

mộtnềnâmthanhkhoảng90decibeltrongbụngmẹ,quenvớitiếngmẹvàbốbênngoàitửcung.Thờigiannày,cơquanvịgiáccũnghoànchỉnh,thainhinhậnbiếtđượcbốnvịcơbản:ngọt,mặn,đắng,chua,nhấtlàngọt.Cáibọcdabaoquanhtoànthânbécũngtiếpnhậncáccảmgiácđuđưa,giúpconvàmẹlàmquenvớinhaubằngnhịpđiệu.

Nhưvậy,thainhiởtrongmộtmôitrườngrấtđặcbiệt,cóthểhiểuđượcbốmẹtronggiới

hạnbằngâmđiệu. Saukhirađời,môitrườngbênngoàihoàntoànmớilạvớicháu.Muốntồntại,cháuphải

thíchnghidần.Sựthíchnghinhiềuhayítphụthuộcvàosựtrưởngthànhcủahệthầnkinh. Nhữngtuầnđầu Hệthầnkinhcủatrẻchưatrưởngthành.Cháuchưacónhịpsángtối,bịcácyếutốtrongmôi

trườngmớiứcchếnênngủnhiều,khôngchịuđượctiếngđộngquámạnh,haykhóc.Cơquannhậncảmlúcnàylàmôi,miệng.Trẻcónhiềuphảnứngsinhlý:múttay,bỏăn,đáidầm,nôntrớ,ỉađùn.

Lúcnày,trẻchỉbúmẹ,thểhiệnmọicảmgiácthôngquabú.Cuộcsốngmẹconlúcnàylàbất

phân.Mẹhòavàoconlàmmộttheomộtkiểudaápda.Thôngquabúmút,mẹconhiểunhau,kiểuhiểunhautiềnngônngữ.

Bathángđầu Cháungủnhiều,thườngthứclúc6giờsángrồilạingủsaukhiđượcbúvàchămsóc.Đến8

giờsáng,cháuthức,10-12giờlạingủlại.Sauđó,cháuthứcrồilạingủtừ2đến4giờchiều,sauđólạithức,đến7giờtốilạingủ.Nóitómlại,cháuchỉănvàngủ.

Thờigiannày,cháusốngdựavàomẹ,thầnkinhcóthểchưahoànthiện.Nhưngvềsau,số

lầnngủvàthờilượngngủbớtđi,cháuchơinhiềuhơn.Cháudầndầnphânbiệtđượcsángtối.Tínhtòmòcủatrẻpháttriểndần,thờikỳtìmhiểuthếgiớibênngoàibắtđầu.Trẻchuyểntừchỗđượcbếẵmsangnằmnôi,cátínhhìnhthành,đủtínhchấtcủamộtconngườivàchuẩnbịtáchkhỏimẹ.

Thángthứ4-9 Nhiềungườichorằngtrẻsốngphụthuộcvàomẹchođếntrênmộttuổi,nhưngtheocácnhà

nghiêncứu,chúngđãcótínhđộclậpsớmhơn.Vìthế,cầncólịchbiểungủsớmhơnchocháu. Khidưới4tháng,trẻthấyngàylàvôtậnvìhệthầnkinhchưapháttriển,cuộcsốngcònphụ

thuộc.Nhưngsau4tháng,trẻbiếtphânbiệtăn,ngủ,chơi,đêm,ngàyvàthấyngàygiờhữuhạnhơn.Hãyđặtlịchngủlúc6tháng.Lúcđầu,trẻcóthểchốnglại,nhưng3thángsau,cháuđápứngngay.Dưới4tháng,trẻdễngủ,bếđiđâucũngđược.Nhưngtừ4

đến9tháng,cháukhóngủhơntrongmôitrườngđôngvàồn.Docháudễthiếungủ,dễmệtmỏihơntrướcnênphảicólịchngủsớm.

Tìnhyêuthếgiới Thườngtừ1tuổitrởlên,trẻthôibú,rờimẹ.Dothầnkinhpháttriển,cháumuốnkhámphá

thếgiớibênngoài.Cơquanvậnđộngcũngbắtđầupháttriển,cháubiếtđi,hayquờquạng,giãyđạp,chuyểntừcáimàtagọilàgiác-động(nhậnbiếtsựvậtbằngcảmgiácvàvậnđộngchântay)sangsuynghĩ.GiáosưNhikhoaMahlergọiđiềunàylàtìnhyêuthếgiớibênngoài,bắtđầuxuấthiệnởlứatuổi10-15tháng.

Cũngvìthếmàởthờikỳnày,tưtưởngcháuphântán,thêmkhóngủ,chỉkhiquámệtcháu

mớichịungủ.Cácnghiêncứuchothấyởthờikỳnàytổnglượngngủngàyvàđêmcủatrẻđềuít.Cháuchốnglạigiấcngủdoquásaymêvớinhữngkhámphámớilạ.Vìvậy,ngườimẹphảiuốnnắnđểcháudễngủ.

Táchkhỏimẹ Từ1-2tuổitrởlên,dogiácquanpháttriển,trẻnhậnthứcđượcxãhộivàvũtrụxungquanh,

thấymình lớnvàđộc lập,muốn táchkhỏimẹnhưngkhôngxamẹ.Trẻbiếtđi,biếtnghịch,muốnkhámpháthếgiớixungquanh.Cònngườimẹthấycon“vôkỷluật”quáthìvừamừngvừaloconbị“tainạn”,muốnkhépconvàokhuônphép.Vìvậy,vềtâmlý,mẹconkhôngdễhiểunhau.

TiếnsĩDonaldWinicott,mộtnhàphântâmnhikhoađãnói:“Thờikỳnàytrẻcómộtýthích

khócảntrởlàtựtìmhiểuthếgiớixungquanh.Đólàhiệntượngquátựtinởtrẻ". Sợhãi Từ2tuổitrởlên,cháubiếtsợ.Thầnkinhđãpháttriển,cátínhđãhìnhthành,đãcónhững

khámphávề thếgiớixungquanhnêncháuthấymìnhquánhỏbésovớikhônggianmênhmôngxungquanh.Đầutiên,cháucảmthấysợhãivôcớ,sauđólàsợmấtmẹ,xamẹ,sợkhôngcònaiđểnươngtựa(khácvớilúcdưới1tuổilàhòamìnhvớimẹ).Nỗilosợnàychẳngkhácgìcảmgiáckhiranướcngoài,ngônngữkhôngbiết,tiềncũngkhôngmàngườiphiêndịchlạiđiđâumất.

Đâycũnglàlúccháuđượcchuyểntừnôisanggiường.Nếugiườngquáto,trốngtrải,yên

lặngvàtối,nỗikhiếpsợcàngtăng.Vìvậy,chamẹnênởcùngconkhiconcònthức,vàđếnngaykhibévừatỉnhdậy.Xungquanhgiường,tườngnêntreovàbàynhiềuthứ(đồchơi,búpbê...)đểtăngsựấmcúng,giảmnỗilosợtựnhiêncủacháu.

Cácphươngpháptậpngủ Cónhiềuphươngphápđểlàmchotrẻngủ.Tuynhiên,mỗiphươngphápchỉthíchhợpvới

mộtlứatuổi,vàkhôngphảiđốivớicháunàocũnghữuhiệu. Vềviệcdỗtrẻngủ,cácbàmẹViệtNamcónhiềukinhnghiệmnhưngchưađượctổngkếtđể

phổbiếnchung.CácnướcchâuÂucũngcónhiềuphươngpháp,nhưngkhôngphảiphươngphápnàocũngđượcthừanhận.

Mộtphươngpháptậpngủtốtphảiđơngiản,dễthựchiện,vàphảidựavàotâmsinhlýcác

cháumớivữngchắc.Việchiểurõtâmsinh lýcủatrẻkhôngnhữnggiúptachủđộngphòngchốngrốiloạngiấcngủchoconmàcònđiềuchỉnhđượcrốiloạnđó.Sauđâylàmộtsốphươngphápcụthể:

Tạogiấcngủbằngkiểmtra Nếuconhaythứcdậyvàquấykhócbanđêm,bạnhãytậpchoconngủyênbằngcáchvào

thămconnhiềulầnnhưngchỉđểkiểmtra.Tháiđộcủabạnphảikiênquyết,khôngbế,khôngru,nhưnglàmconyêntâm.Bạnđứngmộtlúc,nếukhôngkhôngthấygìtrụctrặcthìdùconcònkhóccũngphảiđirakhỏiphòng.Nămphútsaubạnlạivàokiểmtra,khôngthấygìbạnlạiđira.Làmnhưvậy3-4lầntrongđêm,trẻsẽngủvìkhôngmongđượcgìởbốmẹ.

ĐâylàphươngphápcủaJoDouglasvàNaomiRichman,chỉthíchhợpchotrẻtrên1tuổi.

Tạogiấcngủdài ĐâylàphươngphápcủaRitaJ.McGarrvàMelbourneF.Hovel.Mụcđíchcủaphươngpháp

nàylàtăngđộdàigiấcngủ,loạibỏthóiquenkhócđêm. Cáchlàm:Đốivớinhữngtrẻhaythứcdậyquásớm,chamẹhãychủđộngđánhthứccon

sớmhơnthườnglệ15phút.Chẳnghạnnếutrẻthườngthứcdậylúc4giờsáng,bạnhãyđánhthứccháudậylúc3h45.Khicháuthứcdậy,mẹhãyômvàâuyếm,hôncháu,vuốtvecháu,sauđóđặtcháungủlại(theotácgiả,vớisựâuyếmcủamẹ,trẻsẽdễngủvàkhôngkhóc).Tiếpđến,talạichủđộngđánhthứccháudậy,nhưngchậm15-30phútsovớitrước.Sauđó,mứcchậmtăngdần tới lịchngủmongmuốn.Nếu trẻ vẫn thứcdậy sớm thì làm lại phươngphápnàynhưngđánhthứccháusớmhơntrước15-30phút.Phươngphápnàychỉthíchhợpvớitrẻ3

thángtuổi.

Tạogiấcngủbằngcáchchobúsữavànước Phươngphápcóthểtiếnhànhtừngàythứ3sauđẻ,nhưngtốtnhấtlàtừsau6tuần(khi

hìnhthànhgiấcngủđêm) Cáchlàm:Chobúmẹdồnmộtlúc,tậptrungtừ10-12giờđêm,sauđóchobúnướcvàâu

yếmcháu.Hãythựchiệnqua6bướcnhưsau: -Bước1:Chuẩnbịsẵnchainước. -Bước2:Chobúdồn,đánhthứccháudậyđểbútừ10-12giờđêm.Sauđó,đặtcháungủlại. -Bước3:Nếulầnđầucháutựthức,ngườichahãyvàoquấntãvàdỗdành(khôngchomẹ

vào).Nhấtthiếtkhôngbế,khôngru,hãyđặtcháuxuốnggiườnghoặcchongậmvúngủ. -Bước4:Nếucháuđãngủvàbâygiờthứcdậy,bạnhãycốgắngchơivớicháuđể“kéodài

thờigian”(cóthểbếcháuhoặcđidạo).Nếucháukhôngngủ,saukhiđặt10-20phút,phảibếcháudậy,chơivớicháu.

-Bước5:Kéodài thờigianchơivớicháucàngnhiềucàng tốt,nhưngphảichobúnước,

khôngbúsữamẹ.Theotácgiả,cháusẽbỏkhócđêmngaylậptứcnếuđượcchobúnướcvàâuyếmnhiều.

-Bước6:Thaytã,đặtcháungủlại,rồisauđóchocháubú(theocôngthứcđịnhsẵn).

Tạogiấcngủbằngkhảnăngtựrungủcủacháu ĐâylàphươngphápkếthợpngủvớimộtđiềukiệnthíchhợpcủaRichardFerber.Thường

đứatrẻkhingủhaykếthợpvớimộtđiềukiệnnàođónhưbếẵm,nằmtrênđivăng,đuđưatrênvõng.Khiđiềukiệnnàymấtđithìgiấcngủkhóthựchiện.Phươngphápnàynhằmtìmramộtđiềukiệnkếthợp.

Cáchlàm: -Đêmthứnhất:Khitrẻthứcdậy,cứđểtrẻkhóc5phútrồimớivào.Chỉởtrongphòng2-3

phút(cótínhchấtkiểmtrachoyêntâm),khôngbế,khôngru,rồiđira,bấtkểcháukhóchaynín,ngủhaythức.Mườiphútsau,đivàovàlàmlạicácđộngtácnhưcũ,xonglạiđira.Mườilămphútsautrởlại,làmnhưtrên.

Sauđó,cứ15phútbạnlạivàomộtlầnchođếnkhiconngủ.Nếuconcònkhóc,hãyvàora

mộtlầnnữavớicáckhoảngcáchthờigian:5,10,15,15,15phút.Nếucháuđãngủthìkhôngvàonữa.

-Đêmthứ2:Nếutrẻthứcdậythìcũnglàmnhưtrênnhưngkhoảngthờigianchậmhơn:10,

15,20,20,20phút.-Đêmthứ3:Khitrẻthức,cũnglàmnhưtrên,nhưngkhoảngthờigianchậmhơnnữa:15,20,

25,25,25.

Nếulàmnhưtrên, trẻsẽbiếtkếthợpviệcđivàogiấcngủvớiviệcngủ lại trongnôicủamình.Vìthế,phươngphápnàycòncótênlà“luyệnkhảnăngtựrungủ”.

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/

Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach