ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019 • Eτος 5ο • Aρ. φύλλου 252 Τιμή: €1,50Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα www.k athimerini .com.c y/f inancial

ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Βολές κατά Ντράγκι για τα επιτόκιαΕνόψει της λήξης της θητείας του Μάριο Ντράγκι ως επικεφα-λής της ΕΚΤ, έξι πρώην υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Ευρω-ζώνης ασκούν δριμεία κριτική για τα χαμηλά επιτόκια. Υποστηρί-ζουν πως «υπάρχει η υποψία» ότι πίσω από αυτό «κρύβεται ηπρόθεση να προστατευθούν οι υπερχρεωμένες χώρες από μιαάνοδο των επιτοκίων, που όμως είναι δικαιολογημένη». Σελ. 12

ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Λιγότεροι φόροι ισχυρότερη ανάπτυξηΣε 8 φορολογικές ελαφρύνσεις και κοινωνικές παρεμβάσεις ύ-ψους 1,2 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Πρωθυ-πουργού της Ελλάδας, προχωρεί η κυβέρνηση με τον προϋπο-λογισμό του 2020. Ευελπιστεί ότι τα μέτρα αυτά θα συμβάλουνστην ενίσχυση της ανάπτυξης κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες, ώ-στε να φθάσουν στο φιλόδοξο επίπεδο του 2,8%. Σελ. 16

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ

Σχέδιο για μείωση του χρέουςΤη μείωση του χρέους κάτω από το 100% του ΑΕΠ μέχρι το τέ-λος της καινούργιας θητείας το 2023 υποσχέθηκε στους επεν-δυτές ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, ο ο-ποίος επανεξελέγη την Κυριακή λαμβάνονταςτο 36,65% τωνψήφων. Το χρέος της χώρας αυτήν τη στιγμή ανέρχεται στο122% του ΑΕΠ. Σελ. 10

Α Ρ Θ Ρ Ο Του HOLGER SCHMIEDING *

Γερασμένατα οχήματαστην ΕλλάδαΣπάνε ρεκόρ τα φορτηγάΙχνη γήρανσης παρουσιάζει ο στόλος τωνοχημάτων στην Ελλάδα, ανοίγοντας διάπλατατη συζήτηση περί παροχής κινήτρων γιατην ανανέωσή του. Τα στοιχεία θέλουν ταβαριά φορτηγά της χώρας μας να σπάνεκάθε ρεκόρ ηλικίας, ενώ και τα Ι.Χ. ανήκουνστους «γερασμένους» στόλους. Σελ. 15

Easy Ηotelστη Λευκωσίαθα λειτουργήσει ο σερ ΣτέλιοςΚαι υπηρεσία EasyhubΗ λειτουργία Easy Ηotel στη Λευ-κωσία και η Easyhub, μια υπηρεσίαενοικιάσεως γραφείων, βρίσκονταιστα πλάνα του Κύπριου επιχειρη-ματία σερ Στέλιου Χατζηιωάννου.Σε δηλώσεις στην «Κ», στο πλαίσιοτης 11ης απονομής δικοινοτικώνβραβείων, ο σερ Χατζηιωάννου δια-τύπωσε την εκτίμηση ότι η τιμήτων αεροπορικών εισιτηρίων θα ση-μειώσει μικρή αύξηση αλλά αυτόδεν θα επηρεάσει αισθητά τον του-ρισμό. Σελ. 8

Καταδίκασαντην πολιτικήκανονιοφόρωνΚύπρος - Ελλάδα - Αίγυπτος

Η 7η Σύνοδος Κορυφής επιβεβαίωσετο άριστο κλίμα συνεργασίας Κύ-πρου-Ελλάδας και Αιγύπτου σε πο-λιτικό και οικονομικό επίπεδο. Οιτρεις χώρες, όπως τονίσθηκε, απο-τελούν πυλώνες σταθερότητας καιειρήνης σε μια περιοχή που δοκι-μάζεται από εντάσεις. Ισχυρή κα-ταδίκη της Αγκυρας και της πολιτι-κής των κανονιοφόρων. Στη Λευ-κωσία η επόμενη σύναξη των τριώνηγετών. Σελ. 6

Μοιάζει με ειρωνεία. Ο ΠΟΕ προειδοποίησεγια τους κινδύνους που εγκυμονεί ο ε-μπορικός πόλεμος για το ήδη υποτονικόδιεθνές εμπόριο. Και όμως ο διεθνής ορ-γανισμός θα ρίξει σύντομα λάδι στη φωτιά.Εντός των ημερών αναμένεται να επι-τρέψει στις ΗΠΑ να επιβάλουν δασμούς7,5 δισ. δολαρίων στις εισαγωγές από τηνΕ.Ε. ως αντίποινα για τις επιδοτήσειςστην Airbus. Θα πρόκειται για νέο ρεκόργια τον ΠΟΕ. Τα τελευταία 15 χρόνια έχειδιαπιστώσει ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και ηΕ.Ε. έχουν επιδοτήσει τους μεγαλύτερουςαερομεταφορείς τους. Και καθώς οι δύοπλευρές δεν έκαναν τίποτε για να επα-νορθώσουν, οι κανόνες του ΠΟΕ τους ε-πιτρέπουν να επιβάλουν τιμωρητικούςδασμούς αφ’ ης στιγμής τους έχει ενη-μερώσει για το ποιο είναι το επιτρεπόμενούψος τους. Η Ε.Ε. θα αναγκαστεί να πε-ριμένει 3-6 μήνες προτού της ορίσει το

επιτρεπόμενο επίπεδο. Οι δασμοί δενχρειάζεται πάντως να αφορούν τον τομέατων αερομεταφορών. Η Ουάσιγκτον έχειήδη δημοσιοποιήσει έναν κατάλογο ευ-ρωπαϊκών προϊόντων αξίας 25 δισ. δο-λαρίων στα οποία θα επιβάλει δασμούς.Η λογική υπαγορεύει στις δύο πλευρέςνα διευθετήσουν το θέμα με διαπραγμά-τευση. Σύμφωνα με τον ΠΟΕ ευθύνονταικαι οι δύο και θα ζημιωθούν και οι δύοαπό τους δασμούς. Ορισμένοι αερομετα-φορείς των ΗΠΑ έχουν ήδη προειδοποι-ήσει πως οι δασμοί στα αεροσκάφη τηςAirbus θα τους εξωθήσουν σε απολύσεις.

Η κυβέρνηση Τραμπ μάλλον θα προ-χωρήσει και θα εντείνει την πίεση στηνΕ.Ε. ενόψει των διμερών επαφών που θααρχίσουν μόλις αναλάβει καθήκοντα ηνέα Κομισιόν τον Νοέμβριο. Ευτυχώς, ό-μως, στις ΗΠΑ η κοινή γνώμη δεν υπο-στηρίζει έναν εμπορικό πόλεμο με την

Ε.Ε. που δεν θεωρείται γεωπολιτικός α-ντίπαλος, ούτε πιστεύει κανείς ότι κλέβειεμπορικά μυστικά. Για τις ευρωπαϊκέςβιομηχανίες οι Αμερικανοί πιστεύουν ότιμάλλον δημιουργούν παρά καταστρέφουνθέσεις εργασίας στις ΗΠΑ. Εκτιμάμε ότιη αναμέτρηση ΗΠΑ - Ε.Ε. δεν θα οδηγήσειστην επιβολή υψηλών δασμών στις ει-σαγωγές αυτοκινήτων στις ΗΠΑ. Και ενώη αναμέτρηση στην υπόθεση Airbus -Boeing προβάλλεται από τα ΜΜΕ, στηνπραγματικότητα δεν αποτελεί απειλή γιατην οικονομία. Στο μεταξύ, στην Ευρω-ζώνη επιβραδύνεται η μεταποίηση, οπληθωρισμός είναι αναιμικός και η αγοράεργασίας παραμένει ανθεκτική. Η απο-δυνάμωση της Ευρωζώνης επικεντρώνεταισε μεγάλο βαθμό στη Γερμανία. Με τοδυσανάλογα μεγάλο ποσοστό που αντι-προσωπεύει η μεταποίηση στο γερμανικόΑΕΠ (23% στη Γερμανία έναντι 15,8%

στην υπόλοιπη Ευρωζώνη) και με το βάροςνα πέφτει σε προϊόντα επιρρεπή στις οι-κονομικές κρίσεις όπως είναι τα αυτοκί-νητα, ο μηχανολογικός εξοπλισμός καιτα χημικά, η Γερμανία είναι πολύ πιο ε-κτεθειμένη στην επιβράδυνση του πα-γκόσμιου εμπορίου και των επενδύσεωνσε σύγκριση με άλλες χώρες. Πρέπει ναδιευθετηθούν οι εμπορικές διενέξεις ώστενα ανακάμψει η μεταποίηση και το διεθνέςεμπόριο και να λήξει, έτσι, η ύφεση στηΓερμανία και η στασιμότητα στην Ευρω-ζώνη. Ενα σκληρό Brexit θα επιδεινώσειτην κατάσταση.

Η επιβράδυνση του μεταποιητικούτομέα έχει αρχίσει να μεταδίδεται καιστον τομέα των υπηρεσιών και να μειώ-νεται κάπως η απασχόληση στη Γερμανία.Η αγορά εργασίας της Ευρωζώνης, πάντως,παραμένει εντυπωσιακά ανθεκτική. Η α-νεργία υποχώρησε τον Αύγουστο στο

7,4% καταγράφοντας το χαμηλότερο πο-σοστό από τον Μάιο του 2008. Εχει επι-στρέψει στα επίπεδα προ της κατάρρευσηςτης Lehman Brothers και της κρίσης χρέ-ους της Ευρωζώνης. Η αγορά εργασίας,όμως, αντανακλά όσα έχουν ήδη συμβεί.Τα στοιχεία για τη μεταποίηση προοιω-νίζονται κάποιες απολύσεις στον κλάδο.Δεδομένου, πάντως, ότι ο τομέας των υ-πηρεσιών, ένας κλάδος εντάσεως εργα-σίας, έχει αποδειχθεί ανθεκτικός έωςτώρα έστω και αν αναπτύσσεται με πιοαργούς ρυθμούς, δεν προβλέπουμε αύξησητης ανεργίας ως συνεπακόλουθο της στα-σιμότητας στην Ευρωζώνη. Αναμένεταιμόνον να πλήττεται η καταναλωτική ε-μπιστοσύνη και η εσωτερική ζήτηση στηΓερμανία και στο σύνολο της Ευρωζώνης.

* Επικεφαλής των οικονομολόγων τηςBerenberg.

Οι συνέπειες της εμπορικής διένεξης ΗΠΑ - Ε.Ε.

Ηλεκτρισμένη είναι η ατμόσφαιρα στοντραπεζικό τομέα και η σύγκρουση μεταξύσυνδικαλιστικής και εργοδοτικής πλευράςφαίνεται να είναι αναπόφευκτη. Ηδη πέ-φτουν οι πρώτες τροχιοδεικτικές βολές

από πλευράς συντεχνιών. Η ΕΤΥΚ θα κα-τέλθει την Πέμπτη σε δίωρη στάση ερ-γασίας στην JCC, ενώ την Παρασκευήθα προχωρήσει σε εικοσιτετράωρη στάσηεργασίας στην Ελληνική. ΣΕΚ και ΠΕΟ

ανακοίνωσαν πως αν ΚΕΔΙΠΕΣ καιAltamira δεν προχωρήσουν στην υπο-γραφή νέας συλλογικής σύμβασης, θακατέλθουν σε στάση εργασίας την προ-σεχή Δευτέρα. Από το τέλος του 2017,

που έληξαν οι συλλογικές συμβάσεις, δενέχουν ακόμα ανανεωθεί, αλλά πέρσι δό-θηκαν προσαυξήσεις, ΑΤΑ και όλα τα ζη-τούμενα από τις συντεχνίες. Το νέο μέτωποτων τραπεζών είναι της Ελληνικής μαζί

με την Astrobank και την AlphaBank .Μεταξύ ΕΤΥΚ και Τράπεζας Κύπρου επι-κρατεί καλό κλίμα και τα δύο μέρη βρί-σκονται σε διαβουλεύσεις για ανανέωσητης συλλογικής σύμβασης. Σελ. 3

Ξεκίνησε ο πόλεμος στις τράπεζεςΤροχιοδεικτικές βολές χαρακτηρίζονται οι στάσεις εργασίας, ενώ εκκρεμεί η ανανέωση της συλλογικής σύμβασης

ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΚΟΝΔΥΛΙΑ

Αναξιοποίητα 400 εκατ. άφησε η Κύπρος το 2018Περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ απότα Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επεν-δυτικά ταμεία (ΕΔΕΤ) στο τέλος του2018 άφησε αναξιοποίητα η Κύπρος,παρά το γεγονός ότι οι μηχανισμοί εί-ναι καλοί. Οι σκανδιναβικές και οι χώ-ρες της βόρειας Ευρώπης αποδει-κνύονται πως έχουν ισχυρούς μηχα-νισμούς απορρόφησης κονδυλίων,διότι αφήνουν μόνο έως και 1% α-νεκμετάλλευτων ποσών. Σελ. 5

Υφεση στην Ευρωζώνη θα φέρει το άτακτο Brexit

Το άτακτο Brexit θα έχει σοβαρές συ-νέπειες για την αποδυναμωμένη οι-κονομία της ΕE, εκτιμούν οικονομολό-γοι. Η ΕΚΤ υπολογίζει πως η οικονομι-κή δραστηριότητα στην Ευρωζώνη θαδεχθεί πλήγμα που θα αντιστοιχεί στο10% με 30% του πλήγματος που θα υ-ποστεί η βρετανική οικονομία. Σελ. 12

Αρνητικά επιτόκια σε καταθέσεις στη ΓερμανίαΕπειτα από μια παρατεταμένη περίοδο προ-βληματισμού γύρω από τους κινδύνους μιαςτέτοιας κίνησης, οι γερμανικές τράπεζες αρ-χίζουν να επιβάλλουν αρνητικά επιτόκια στιςμεγάλες καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ.Προς το παρόν, το έχουν αποτολμήσει μικρό-τερες τράπεζες, αλλά δείχνουν πρόθυμες ναακολουθήσουν το παράδειγμά τους ηDeutsche Bank και η Commerzbank. Σελ. 10

Ξεθωριάζει το οικονομικό θαύμα της ΚίναςΣτην επέτειο των 70ετών από την ίδρυσητης Λαϊκής Δημο-κρατίας της Κίνας, οπρόεδρός της ΣιΤζινπίνγκ έχει πολ-λούς λόγους για ναείναι ικανοποιημέ-νος και αρκετούς γιανα προβληματίζεται.Επειτα από πολλέςδεκαετίες υψηλότα-της ανάπτυξης, σή-μερα ο ρυθμός αύ-ξησης του ΑΕΠ επι-βραδύνεται και η ε-μπορική διένεξη μετις ΗΠΑ αμαυρώνειτις μεσοπρόθεσμεςοικονομικές προο-πτικές της. Παράλ-ληλα, οι διαδηλώ-σεις στο Χονγκ Κον-γκ δημιουργούν βα-ρύ κλίμα. Σελ. 11

0

20

40

60

80

100

0

100

200

300

400

500

0

0

0

0

0

1

2

3

4

Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες €)

Γενικός Δείκτης 65,59

152,77

2/10 3/10 4/10 7/10 8/10

Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 20192 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Υπεύθυνος Υλης: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.

Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΩΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,

χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Ολοι για ένα νέο Δήμο Λευκωσίας

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΝΔΡΕΟΥ Ο Μ Η Ρ Ο Υ Σ Ε Β Ε Ρ Η&Σε ευρωπαϊκό έδαφος πάει η μάχη ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ...

Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ

Το Σατιρικό Θέατρο παρουσιάζει στην ΠάνωΣκηνή τη μαύρη κωμωδία «Ακρωτηριασμόςστο Σποκέιν» του πολυβραβευμένου ιρ-λανδού συγγραφέα Μάρτιν Μακντόνα, σεσκηνοθεσία Λέανδρου Ταλιώτη και μετά-φραση του Ερρίκου Μπελιέ. Πρόκειται γιαμία μοντέρνα μαύρη κωμωδία του μαέστρουτης σκληρής σαρκαστικής γραφής, ΜάρτινΜακντόνα, που εξελίσσεται σε ένα δωμάτιοάθλιου ξενοδοχείου και που έχει στόχοτης μέσα από την ανίχνευση των ψυχο-λογιών των εξ ίσου άθλιων ηρώων της, νααποκαλύψει μερικές ενδιαφέρουσες απο-χρώσεις της ανθρώπινης φύσης και ψυ-χοσύνθεσης. Το κωμικό πλαίσιο του έργουδεν προκύπτει τόσο από τα ευφυολογήματατων ηρώων όσο από τις αλλόφρονες κα-ταστάσεις που προκαλεί η ίδια η ηλιθιότητάτους. Δεν είναι, ωστόσο, ηλίθιοι, απλώςδεν κάνουν συχνά τον κόπο να σκεφτούνκάτι περισσότερο από το εμφανές. Όπωςκαι σε άλλα έργα του, ο Ιρλανδός συγγρα-φέας δεν ηθικολογεί και δεν φλυαρεί. Μελιτούς διαλόγους, πλούσιους, εξομολογη-τικούς μονολόγους και δράσεις που διαρκώςανατρέπονται κατά το προσφιλές του συ-νήθειο μας δίνει την εικόνα των τεσσάρωνκατατρεγμένων πλασμάτων, όχι τόσο απ’αυτά που λένε, όσο από τις πράξεις και τιςαλληλεπιδράσεις τους. Το έργο πίσω απ’τη σκληρή και τραχιά του γλώσσα μιλάειγια το καλό, ανθρώπους του περιθωρίουπου παλεύουν με ένα δικό τους «τίμιο»τρόπο. Δεν είναι τρελοί αλλά παράξενοι.

Το έργο «Ακρωτηριασμός στο Σποκέιν»στην πρώτη του παρουσίαση σημείωσετεράστια επιτυχία στο Broadway της ΝέαςΥόρκης με πρωταγωνιστή τον ΚρίστοφερΓουόκεν, βραβευμένο με Όσκαρ.

Υπόθεση του έργουΗ «σκοτεινή» -όπως χαρακτηρίστηκε

από τον Αμερικάνικο Τύπο- κωμωδία ε-κτυλίσσεται μέσα στο δωμάτιο ενός φτη-νού ξενοδοχείου. Ο Καρμάικλ – ο άνθρω-πος με το κομμένο χέρι - ψάχνει εδώ και27 χρόνια ανάμεσα σε εμπόρους που δια-κινούν πτώματα, να βρει το κομμένο α-ριστερό χέρι του και μπλέκει με ένα ζευ-

γάρι απατεώνων και ένα ρεσεψιονίστα. Παίζουν οι ηθοποιοί: Στέλιος Ανδρο-

νίκου, Μαρίνα Αργυρίδου, ΟνησίφοροςΟνησιφόρου, Ανδρέας Δανιήλ.

Παραστάσεις στη Λευκωσία: Κάθε Πα-ρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, 8:30 μ.μ.μέχρι και 27 Οκτωβρίου 2019. Στη Λεμεσό,στο Θέατρο Συνεργείο (Ελευθερίας 91,Λεμεσός), Τρίτη 15 και Τετάρτη 16 Ο-κτωβρίου στις 8:30 μ.μ.

Πληροφορίες/Κρατήσεις: Σατιρικό Θέα-τρο, 22312940, 22421609,satirikotheatro@cytanet.com.cy και Πολυ-χώρος Συνεργείο, τηλέφωνο 96740757

Το Θέατρο «Διόνυσος» ανεβάζει σε πα-γκύπρια πρώτη την Παρασκευή 11 Ο-κτωβρίου το βραβευμένο με βραβείο(Pulitzer Prize for Drama 1999) έργο,«Πνεύμα» της Μάργκαρετ Έτσον(Margaret Edson), σε σκηνοθεσία καιμετάφραση Αμίλιου Χαραλαμπίδη. Τοέργο αρθρώνεται πάνω στο θεμέλιο τουπνεύματος, της ειρωνείας, της αντινο-μίας, ιερότητας και αποϊεροποίησης,με ευστροφία και οξύνοια λόγου. Στηδιαλογικότητα και τη διαλεκτική τουέργου αμφισβητείται ο δογματικός φόβοςπερί θανάτου – μετουσιώνεται σε μιαμικρή παύση, σε ένα κόμμα, σε ένα πέ-ρασμα στην αληθινή ζωή. Μια ανάσα,ένας ύμνος για τη ζωή, ένας ψαλμός,μια μικρή αλληγορία για την ψυχή.

ΥπόθεσηΗ Βίβιαν Μπέαρινγκ, ειδήμων στη

μεταφυσική ποίηση του John Donne(Άγγλος ποιητής του 17ου αιώνα) πουπραγματεύεται εκ βαθέων τα φιλοσοφικάερωτήματα της ζωής και του θανάτου,συναντώντας την πραγματικότητά τουςκαι ευρισκόμενη σε μια οριακή κατά-σταση, αναμετριέται με το αιώνιο ζήτηματου νοήματος της ζωής. Η επιστήμονας,η αμείλικτη καθηγήτρια έναντι των φοι-τητών της, με τη φήμη της σκληρήςκαι αδιαπραγμάτευτης ερευνήτριας,αυστηρά προσηλωμένης στην επιστήμητης, αναγκάζεται να αποτελέσει αυτή

καθαυτή, αντικείμενο μελέτης μιας άλ-λης εξειδικευμένης ομάδας επιστημό-νων, αυτών που ασχολούνται με την α-ντιμετώπιση της ασθένειάς της.

Παίζουν οι ηθοποιοί: Πόπη Αβραάμ,Ιωάννα Σιαφκάλλη, Δημήτρης Αντωνίου,Μυρσίνη Χριστοδούλου, Ηρόδοτος Μιλ-τιάδους, Μάρκος Καλλής Ναταλία Πα-ναγιώτου.

Τακτικές παραστάσεις (Λευκωσία):Παρασκευή και Σάββατο στις 8:30 μ.μ.και Κυριακή στις 6:30 μ.μ. μέχρι τις 10Νοεμβρίου 2019.

Λεμεσός: Θέατρο «Ριάλτο» 7 Νοεμ-βρίου στις 8.30 μ.μ.

Πληροφορίες/Κρατήσεις: 22818999 και99621845.

Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Α Ρ Ι ΟΕπιμέλεια: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ

«Ακρωτηριασμός στο Σποκέιν» στο Σατιρικό

Η έκταση του Δήμου Αγίου Δομετίου α-νέρχεται στα 12 τετραγωνικά χιλιόμετρακαι φιλοξενεί περίπου 12.500 κατοίκους,του Δήμου Λευκωσίας ανέρχεται στα 50τ. χλμ και φιλοξενεί περίπου 55.000 κα-τοίκους, του Δήμου Αγλαντζιάς ανέρχεταιστα 31 τ. χλμ και φιλοξενεί περίπου 21.000κατοίκους, του Δήμου Στροβόλου ανέρ-χεται στα 25 τ. χλμ και φιλοξενεί περίπου68.000 και του Δήμου Έγκωμης ανέρχεταιστα 9,5 τ. χλμ και φιλοξενεί περίπου18.000.

Δηλαδή μεταξύ τους οι πέντε Δήμοικαλύπτουν μια συνολική έκταση περίπου128 τετραγωνικών χιλιομέτρων και φι-λοξενούν περίπου 174.500 μόνιμους κα-τοίκους. Μην συμβουλευτείτε τη σελίδατης Ένωσης Δήμων επειδή οι εκτάσειςεκεί περιγράφουν περίπου αυτές κάποιωνπολιτειών των Ηνωμένων Πολιτειών Α-μερικής...

Φυσικά οι Δήμοι Αγίου Δομετίου, Λευ-κωσίας και Αγλαντζιάς έχουν σεβαστόποσοστό της έκτασης τους υπό τουρκικήκατοχή και αυτό είναι ένα καθολικό πρό-βλημα που δημιούργησε συνθήκες α-σύμμετρης ανάπτυξης και επέκτασηςτης ευρύτερης Λευκωσίας ως διαιρεμένηςπόλης.

Δεν έφτανε το ότι οι πέντε Δήμοι ήτανπολλοί τόσο από πλευράς διοικητικής έ-κτασης όσο και από πλευράς πληθυσμού,προστέθηκαν στην πορεία και άλλοιΔήμοι στην περιφέρεια, όπως είναι τοΓέρι, το Δάλι, το Τσέρι, η Λακατάμειακαι τα Λατσιά. Μπορεί αυτό να συνι-στούσε βελτίωση σε σχέση με το παλαι-ότερο στάτους των Κοινοτικών Συμβου-λίων ή Συμβουλίων Βελτιώσεων ή όπωςαλλιώς ονομαζόντουσαν, πλην όμως φά-νηκε πως το μικρό εκτόπισμα ενός εκά-στου δημιούργησε προβλήματα διοίκη-σης, εκμετάλλευσης οικονομιών κλίμακας,αυξημένου κόστους και γενικά δυσλει-τουργίας.

Η κίνηση μεταρρύθμισης της τοπικήςαυτοδιοίκησης που έχει σαν κορωνίδατης την συνένωση Δήμων σίγουρα απο-τελεί την ορθή κατεύθυνση για να αρ-χίσουν οι τοπικές κοινωνίες να λαμβάνουναυτό που πρέπει, καθώς τα οφέλη ανα-μένονται να είναι πολλά σε όλα τα επί-πεδα.

Δεν είναι μυστικό ότι το θέμα συζη-τείται ευρέως σε πολλά πηγαδάκια σε

όλες τις πόλεις όπου τα σενάρια συνέ-νωσης Δήμων δίνουν και παίρνουν μεόλους τους συνδυασμούς να τίθενται στοτραπέζι αναλόγως κυρίως με το πώς βο-λεύει αυτούς που τους εκφράζουν.

Και ενώ σε κάποιες περιπτώσεις βλέ-πουμε νυν Δημάρχους να τσακώνονταιγια το ποιος θα κάνει takeover ποιον ήαν θα πρέπει να διατηρήσουν την πα-ρούσα τους μορφή, οι πέντε Δήμοι τηςκεντρικής Λευκωσίας έκαναν έναperformance- grande με το να ομοφω-νήσουν με την ρηξικέλευθη πρότασητου Δημάρχου Στροβόλου όπως οι πέντεΔήμοι συνενωθούν σε ένα για τη δημι-ουργία του νέου Δήμου Λευκωσίας.

Πρόκειται για μια εξαιρετική πρότασηη οποία εκφράζει σχεδόν όλους τους δη-μότες των εν λόγω πέντε Δήμων, δηλαδήτης Λευκωσίας, του Στροβόλου, της Α-γλαντζιάς, της Έγκωμης και του ΑγίουΔομετίου. Η πολιτεία θα πρέπει να απο-δεχθεί την πρόταση και να την εφαρμόσει.Ο νέος Δήμος Λευκωσίας θα περιλαμβάνειτέσσερις υφιστάμενους Δήμους που συν-θέτουν την περίμετρο και μέρος του πυ-ρήνα της πόλης και θα έχουν σαν πυρήνατον μεγαλύτερο πληθυσμιακά και πιοπυκνοκατοικημένο Δήμο, αυτού τουΣτροβόλου.

Όταν με το καλό γίνει αυτό, τότε ηΛευκωσία αυτόματα θα μετατραπεί σεαυτό που πραγματικά της αξίζει. Πρω-τεύουσα με ένα Μητροπολιτικό Δήμο οοποίος θα μπορεί να διαχειριστεί μια κοι-νωνία των 180.000 μόνιμων κατοίκων ηοποία κατά τη διάρκεια εργάσιμων ημε-ρών μεγεθύνεται σε μια κοινωνία πέραντων 300.000 ατόμων.

Με τόσο πληθυσμιακό βάθος, χρονί-ζοντα προβλήματα όπως καθαριότητα,ανακύκλωση, κλαδέματα, διαχείριση α-ποβλήτων, δημοτικά έργα, φωτισμός, συ-γκοινωνίες, πολιτιστικές εκδηλώσεις, δια-χείριση δημοτικής περιουσίας, φορολογίες,διαχείριση εισπράξεων, σχολική ασφάλεια,αστυνόμευση, πολεοδόμηση, διαχείρισηεργατικού δυναμικού κλπ αποκτούν μιανέα δυναμική εντελώς διαφορετική απόό,τι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, που αν γίνεισωστά θα είναι προς όφελος του κάθεδημότη και της κοινωνίας.

Υπάρχει χρόνος να γίνει σωστή προ-εργασία έτσι ώστε η μετάβαση στην α-ναβάθμιση να γίνει ομαλά και όλοι νακαρπωθούμε τα οφέλη. Αφού πρώτα συγ-χαρώ τους νυν Δημάρχους για την ομο-φωνία που πέτυχαν στην πρόταση τουΔημάρχου Στροβόλου, τους καλώ όπωςεργαστούν με ζήλο προς την υλοποίησητης. Καλώ και τους αρμοδίους όπως συμ-βαδίσουν με αυτή την πρόταση. Εγώπροσωπικά είμαι στη διάθεση όλων προςεπίτευξη αυτού του στόχου.

Ο κ. Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICSCEO, APS Andreou Property Strategy -Chartered Surveyors

Το «Πνεύμα» από το Θέατρο «Διόνυσος»

Στη διαλογικότητα και τη διαλεκτική του έργου αμφισβητείται ο δογματικός φόβος πε-ρί θανάτου – μετουσιώνεται σε μια μικρή παύση, σε ένα κόμμα, σε ένα πέρασμα στην α-ληθινή ζωή.

Το έργο πίσω απ’ τη σκληρή και τραχιά του γλώσσα μιλάει για το καλό, ανθρώπους του πε-ριθωρίου που παλεύουν με ένα δικό τους «τίμιο» τρόπο.

LEAN

DRO

STA

LIO

TIS

<<<<<<

Υπάρχει χρόνος να γίνει σωστή προεργασία έτσι ώστε η μετάβαση στην αναβάθμιση να γίνει ομαλάκαι όλοι να καρπωθούμε τα οφέλη.

«Καλύτερα κι απ’ όσα αναμέναμε» ήταν ηαπάντηση συνεργάτη του Νίκαρου για τααποτελέσματα της Τριμερούς του Καΐρου.Τόσο το κοινό ανακοινωθέν όσο και οι δη-λώσεις των αρχηγών κρατών ικανοποίη-σαν πλήρως και τον Νίκαρο και τον Χρι-στοδουλίδη, σύμφωνα με τον συνεργάτη.Όπως μάλιστα μαθαίνω, ιδιαίτερα σημα-ντικά είναι και τα όσα διαμείφθηκαν μετα-ξύ Νίκαρου και Σίσι και μεταξύ Νίκαρουκαι Κυριάκου αλλά και στις συναντήσειςτων ΥΠΕΞ.«Εκείνο που μένει να δούμε ποια πρακτι-κή εφαρμογή θα έχουν και κατά πόσον θαδιευρυνθούν ακόμα περισσότερο, όπωςκαι η Κύπρος επιθυμεί», συμπλήρωσε ηπηγή μου.

Σε ευρωπαϊκό έδαφος μεταφέρεται η«μάχη» ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ για το απευθείαςεμπόριο των κατεχομένων με την Ευρω-παϊκή Ένωση.Οι αρχηγοί και των δύο κομμάτων βρίσκο-νται στις Βρυξέλλες για να καταγγείλουντις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ καιστην Αμμόχωστο αλλά και για το κομβικόθέμα του απευθείας εμπορίου. Στα πρώταδύο θέματα μάλλον οι θέσεις των δύο με-γάλων κομμάτων ταυτίζονται. Εκεί που υ-

πάρχει διάσταση απόψεων είναι στο θέματου απευθείας εμπορίου.Ο Φούλης θα προσπαθήσει να πείσει τουςσυνομιλητές του να παραμείνει κλειστόκαι να αποσυρθεί ενώ ο Άντρος θα επιμεί-νει να παραμείνει το θέμα ως έχει, δηλα-δή παγοποιημένο. Ανάλογες θέσεις διατυ-πώνουν και οι ευρωβουλευτές των δύοκομμάτων. Oπως σχολίαζε Κύπριος που α-σχολείται για χρόνια με θέματα της Ευρω-παϊκής Ένωσης «η αντίθεση ακόμα καιστα βασικά μας χωρίζει όχι μόνο στην Κύ-προ αλλά μεταφέρεται και στην καρδιάτης Ευρώπης». Επεσήμανε πάντως πωςστη θέση για παγοποίηση του απευθείαςεμπορίου «το ΑΚΕΛ έχει απομονωθεί.Τουλάχιστον στην Κύπρο».

Πολύ σημαντική θεωρείται η πρωτοβου-λία που ανέπτυξαν Κύπρος, Ελλάδα καιΒουλγαρία για την αποτελεσματική αντι-μετώπιση των αυξανόμενων μεταναστευ-τικών ροών στην ανατολική Μεσόγειο.Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης παρουσίασεχθες στο Λουξεμβούργο, ενώπιον τουΣυμβουλίου Δικαιοσύνης και ΕσωτερικώνΥποθέσεων της ΕΕ, το κοινό έγγραφο τωντριών χωρών. Η πρωτοβουλία, όπως α-κούω, προκάλεσε το ενδιαφέρον αρκε-

τών Ευρωπαίων. Ο Πετρίδης χρεώνεταιπάντως θετικά την αποτελεσματική δου-λειά που έγινε από πλευράς Κύπρου μεσυγκεκριμένες εισηγήσεις και προτάσειςγια αντιμετώπιση ενός από τα σοβαρότε-ρα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ΕΕαλλά και η Κύπρος. Πριν από δύο μήνεςπερίπου είχε αποστείλει σε όλους τουςΕυρωπαίους εταίρους επιστολή με πρότα-ση για μετεγκατάσταση τουλάχιστον 5000ατόμων που έφθασαν παράτυπα στην Κύ-προ σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.Ο Κύπριος υπουργός Eσωτερικών αναμέ-νει προς το παρόν στο ακουστικό του απα-ντήσεις και για την επιστολή του και γιατην τριμερή πρωτοβουλία για το μετανα-στευτικό. Ο ίδιος πάντως, το είπε καιστους Ευρωπαίους, πως δεν το βάζει κά-τω. Αντιθέτως στην Κύπρο ακούστηκανφωνές πως το πρόβλημα με το μετανα-στευτικό παρουσιάζεται με υπερβολή καιπαραφουσκωμένο...

Πολλές απαντήσεις, στην κυριολεξία, έ-δωσε η Στέλλα Κυριακίδου κατά την τρίω-ρη ακρόασή της στο Ευρωπαϊκό Κοινο-βούλιο. Απαντήσεις που ξέφυγαν από ταόρια του Ευρωκοινοβουλίου και έφθασανστη Λευκωσία. Ασχέτως εάν τις άκουσαν

αυτοί που διέδιδαν πως η Στέλλα «είναιλίγη», πως «δεν μπορεί να σταθεί πολιτι-κά» και άλλα αστεία και υποκινούμενασχόλια...Εσείς γνωρίζετε πολλούς «ικανούς» κύ-πριους πολιτικούς που θα μπορούσαν ναχειριστούν την τρίωρη ακρόαση στο Ευ-ρωκοινοβούλιο και το σφυροκόπημα απόΕυρωβουλευτές με τέτοια άνεση; Με τέ-τοιο πολιτικό λόγο σε άπταιστα αγγλικάγια πολύπλοκα θέματα;Όπως σχολίασε γνωστός αναλυτής στηΛευκωσία «η Στέλλα δικαίωσε την Ούρ-σουλα και τον Νίκαρο και απογοήτευσε ταπαπαγαλάκια που έλεγαν πως δεν κάνειγια Επίτροπος».Αν μη τι άλλο η Στέλλα πήρε την ρεβάνςκαι από τα παπαγαλάκια και από τους μα-στόρους τους. Για κάποια απολογία απόμέρους τους, ούτε λόγος να γίνεται...

ΚΟΥΙΖ: Έτοιμος και αδιαμφισβήτητος είναιο νέος υπουργός Οικονομικών του Νίκα-ρου, σύμφωνα με πληροφορίες μου. Αλη-θεύει ότι ο Νίκαρος θέλει να κινηθεί στασίγουρα και επέμεινε και πέτυχε με την ε-πιλογή που έκανε, αφού όπως επανειλημ-μένα δήλωσε «δεν είναι ώρα για πειράμα-τα»;

«Ωχ αυτός σφίγγει πολύ περισσότερο από τον Αλέξη!»

Τ Ο Θ Ε Μ Α Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 3Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Ο πόλεμος των συντεχνιών και της ΕΤΥΚκατά των κυπριακών τραπεζών, πρώηντραπεζών και εταιρειών πληρωμών μέσωκαρτών, ξεκίνησε. Μετά από ένα ήρεμο–ομολογουμένως- έτος με τις συντεχνίεςκαι την εργοδοτική πλευρά να μην έχουνακόμα υπογράψει τις συλλογικές συμβά-σεις, ήταν μαθηματικώς βέβαιο πως η α-τμόσφαιρα θα ηλεκτριζόταν. Από τη μια,η ΕΤΥΚ θα κατέλθει την Πέμπτη σε δίωρηστάση εργασίας στην JCC, ενώ την Πα-ρασκευή θα προχωρήσει σε εικοσιτετρά-ωρη στάση εργασίας στην Ελληνική Τρά-πεζα. Από την άλλη, ΣΕΚ και ΠΕΟ εξήγ-γειλαν στάση εργασίας την προσεχή Δευ-τέρα, αν ΚΕΔΙΠΕΣ και Altamira δεν προ-χωρήσουν στην υπογραφή νέας συλλο-γικής σύμβασης. Ήταν αναμενόμενο πωςη ένταση μεταξύ των δύο πλευρών θαξεσπούσε, αφού από το τέλος του 2017,που έληξαν όλες οι συλλογικές συμβάσειςμεταξύ τραπεζών, δεν έχουν ακόμα ανα-νεωθεί. Ωστόσο, με την καλή θέληση

των τραπεζών και με υποδείξεις της υ-πουργού Εργασίας Ζέτας Αιμιλιανίδου,δόθηκαν προσαυξήσεις, ΑΤΑ και όλα ταζητούμενα από τις συντεχνίες για το2018. Για το 2019 όμως, οι τράπεζες δενέχουν ακόμα παραχωρήσει τα παραπάνωκαι οι σχέσεις παραμένουν τεταμένες.Παράλληλα, ενώ αναμενόταν οι τράπεζες(τουλάχιστον έτσι είχε διαρρεύσει πα-ρασκηνιακά) να δημιουργήσουν έναενιαίο μέτωπο για να αντιμετωπίσουν τα«θέλω» των συντεχνιών με απώτερο σκο-πό να υπογραφούν συλλογικές συμβάσειςπου να είναι βάσει των «θέλω» των τρα-πεζών, δεν διαφαίνεται εφικτό στην πα-ρούσα φάση. Το νέο μέτωπο που έχει δη-μιουργηθεί είναι της Ελληνικής Τράπεζαςμαζί με την Astrobank και την AlphaBank.

Η Τράπεζα Κύπρου, που όπως είχε διαρ-ρεύσει θα ήταν στο ίδιο στρατόπεδο μετις παραπάνω τράπεζες, φαίνεται να έχειβάλει «νερό στο κρασί» της και να διανύειμία καλή περίοδο με την ΕΤΥΚ.

Όπως είναι εις θέση να γνωρίζει η«Κ», μεταξύ της Τράπεζας της Αγίας Πα-ρασκευής και την ΕΤΥΚ υπάρχει καλόκλίμα και αλληλοκατανόηση και δεν πρό-κειται να αλλάξει κάτι επ’ αυτού, τουλά-χιστον στο άμεσο μέλλον. Μην ξεχνάμεπως στην Τράπεζα Κύπρου «τρέχει» τηδεδομένη στιγμή ένα Σχέδιο εθελούσιαςεξόδου που είναι προϊόν διαλόγου με τησυντεχνία. Όσον αφορά δε τα των συλ-λογικών συμβάσεων και της υπογραφήςτου νέου, τα δύο μέρη βρίσκονται σε δια-βουλεύσεις, άρα φαντάζει απίθανο ναέλθουν σε ρήξη. Η Ελληνική Τράπεζαόμως είναι πλέον σε «ανοιχτό πόλεμο»

με τη συντεχνία και δεν φαίνεται, του-λάχιστον στο παρόν στάδιο, να έχει ωςσύμμαχό της την μεγαλύτερη τράπεζατου νησιού που έχει και τους περισσό-τερους υπαλλήλους. Η Ελληνική δε ανα-κοίνωσε τη Δευτέρα την πρόθεσή τηςνα δώσει οριζόντιες αυξήσεις της τάξηςτου 2% σε όλους τους υπαλλήλους της,ενώ την ίδια ώρα η αύξηση να φτάνειγια τον κάθε ένα μέχρι και στο 7% ανα-λόγως της απόδοσης και της αξιολόγησήςτου. Ήταν το ίδιο Σχέδιο επιβράβευσηςτων υπαλλήλων της που είχε πρόθεσηνα εισάξει και η Τράπεζα Κύπρου μετάτο 2017.

Ωστόσο, η ΕΤΥΚ δεν συμφώνησε καιδεν προχώρησε η τράπεζα. Η ιστορία πά-ντως έδειξε πως όταν η ΕΤΥΚ αντιμετω-πίζει κάθε τράπεζα ξεχωριστά ικανοποι-ούνται τα αιτήματά της. Το ίδιο έγινε –

έστω και βραχυπρόθεσμα- με την ΤράπεζαΚύπρου, το ίδιο ενδεχομένως να γίνεικαι αυτή τη φορά με την Ελληνική καιτις μικρότερες τράπεζες.

Υποδείξεις από SSMΟ Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου

της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας(SSM), Andrea Enria κατέστησε σαφέςστη συνέντευξη που παραχώρησε στην«Καθημερινή Κύπρου» πως «και στηνΚύπρο, η ψηφιοποίηση θα μπορούσε νασυμβάλει σημαντικά τόσο στην ενίσχυσητης αποδοτικότητας και, συνεπώς, τηςκερδοφορίας των τραπεζών όσο και στημείωση του πλεονάζοντος δυναμικού.Είπε πως «οι επενδύσεις σε πληροφοριακάσυστήματα και στην ψηφιοποίηση είναιεπίσης αναγκαίες για τη βελτίωση τωνεσωτερικών διαδικασιών και την παροχή

ευνοϊκότερου περιβάλλοντος αλληλεπί-δρασης με τους πελάτες». Σχετικά με τηνκερδοφορία, ο ισχυρός άνδρας του SSMτόνισε ότι οι πιο κερδοφόρες τράπεζεςστην Ευρώπη έχουν δύο κοινά χαρακτη-ριστικά, την υψηλή αποδοτικότητα ωςπρος το κόστος και δεύτερον, την εντατικήχρήση της σύγχρονης τεχνολογίας. Υ-πογράμμισε στη συνέχεια ότι «η ψηφιο-ποίηση των τραπεζικών υπηρεσιών είναιμια ευκαιρία για βελτίωση της κερδοφο-ρίας και αν οι τράπεζες δεν συμβαδίσουνμε την ψηφιοποίηση στον τομέα, θα α-ντιμετωπίσουν κίνδυνο απώλειας μεριδίουτης αγοράς, καθώς θα τις συναγωνίζονταιάλλες πιο αποδοτικές τράπεζες και νέοιανταγωνιστές με έμφαση στη χρηματο-οικονομική τεχνολογία».

Ερωτηθείς δε, σχετικά με το προσωπικότων κυπριακών τραπεζών, ανέφερε ότι«οι κυπριακές τράπεζες έχουν ήδη κα-ταβάλει σημαντικές προσπάθειες για ναμειώσουν το προσωπικό και το μέγεθοςτου δικτύου των υποκαταστημάτων τους,όμως χρειάζονται και άλλες προσπάθειεςπροκειμένου να επιλυθεί πλήρως το ζή-τημα του πλεονάζοντος δυναμικού. Είχεκαταλήξει με το εξής: «Η αντιμετώπισητων πιέσεων στα περιθώρια κέρδους θααπαιτήσει τη συνεχή μείωση του κόστους(μεταξύ άλλων, μέσω της προσαρμογήςτων επιχειρηματικών μοντέλων), την α-ναθεώρηση των οργανωτικών δομών καιτην ταχεία υιοθέτηση νέων τεχνολο-γιών».

Από τα παραπάνω εξάγεται το συμπέ-ρασμα πως αναμένονται μεγάλες τομέςστον κυπριακό τραπεζικό τομέα μέσαστην επόμενη πενταετία, όχι μόνο γιατίείναι η «τάση του κλάδου», αλλά γιατίθα είναι ο μόνος τρόπος ώστε να γίνουνβιώσιμες. Εάν δεν αλλάξουν το μοντέλοτους, τότε αναπόφευκτα θα έχουν να α-ντιμετωπίσουν άλλες τράπεζες και μη,συρρικνώνοντας τη λειτουργία τους καιτελικά να οδηγηθούν σε κλείσιμο. Το νααλλάξει το μοντέλο μιας –κυπριακής ει-δικά- τράπεζας είναι ένα εγχείρημα πουχρειάζεται χρόνο, πόρους και χρήμα.Μπορεί οι κυπριακές τράπεζες να επέ-στρεψαν στα κέρδη από τα μέσα του2018, ωστόσο θα πρέπει να επενδύσουνγια την ψηφιακή τους ανέλιξη και γιατην βιωσιμότητά τους, εν γένει.

Ανοιχτός πόλεμος για τα εργασιακά στις τράπεζεςΗ ιστορία έδειξε πως όταν η ΕΤΥΚ αντιμετωπίζει κάθε τράπεζα ξεχωριστά ικανοποιούνται τα αιτήματά της - Στάσεις εργασίας από αύριο

<<<<<<

Οι υπάλληλοι των τραπεζώνθα είναι περισσότερο τεχνο-λογικά, παρά χρηματοοικο-νομικά, καταρτισμένοι στα επόμενα 10 χρόνια.

Η Τράπεζα Κύπρου, που όπως είχε διαρρεύσει θα ήταν στο ίδιο στρατόπεδο με τις άλλες τράπεζες, φαίνεται να έχει βάλει «νερό στο κρασί» της.

Απολύουν στο εξωτερικόΤην ίδια ώρα τράπεζες όπως ηHSBC, Deutche Bank, αλλά και με-γάλες αμερικανικές τράπεζες είναιέτοιμες να βγάλουν ως πλεονάζονπροσωπικό 200 χιλιάδες τραπεζο-ϋπαλλήλους. Τραπεζικές πηγές εκτιμούν πως ημεγιστοποίηση των απαιτήσεων α-πό τις συντεχνίες μπορεί βραχυ-πρόθεσμα να φέρει θετικά αποτε-λέσματα, αλλά σε βάθος πενταε-τίας θα φέρει αρνητικά. «Εκτός»,όπως σχολιάζουν, «αν συντεχνίεςκαι ΕΤΥΚ αντιλαμβάνονται πως σεβάθος χρόνου ο τραπεζικός τομέ-ας θα σμικρυνθεί πάρα πολύ καιπροσπαθούν να λάβουν όσα περισ-σότερα μπορούν μέχρι να επέλ-θουν οι μεγάλες αλλαγές που δενθα μπορούν να τις αντιμετωπί-σουν». Αναλυτές εκτιμούν πως σε 10 χρό-νια ο τραπεζικός τομέας θα έχειαλλάξει ριζικά και το τραπεζικόμοντέλο που γνωρίζουμε δεν θαείναι σε καμία περίπτωση ίδιο μετο υφιστάμενο. Μεγάλο ρόλο σεαυτή την αλλαγή έχει να παίξει ηψηφιακή μεταμόρφωση των τρα-πεζών, που ήδη έχει κάνει την εμ-φάνισή της. Σε βάθος 5-10 χρόνων ο ανταγωνι-σμός δεν θα είναι μεταξύ της Τρά-πεζας Κύπρου και της Ελληνικής,αλλά μεταξύ αυτών και της Google,της Apple, της Amazon και άλλωνκολοσσών, οι οποίοι δεν θα διέπο-νται από συλλογικές συμβάσεις.Πόσω μάλλον, διότι οι υπάλληλοιθα είναι περισσότερο τεχνολογικά,παρά χρηματοοικονομικά καταρτι-σμένοι. Ο αριθμός των εργαζομέ-νων στις τράπεζες της Ευρώπηςστα τέλη του 2018 έπεσε στα 2,6 ε-κατ. από 2,7 εκατ. το 2017, ενώ δέ-κα χρόνια προηγουμένως, το2008, οι τραπεζοϋπάλληλοι στηνΕΕ ήταν 3,2 εκατ.

4 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Με την ευκαιρία του παγκύπριου οδικούεράνου που θα διενεργηθεί από τις 9 έωςτις 13 Οκτωβρίου, συναντήσαμε τον Νι-κόλα Φιλίππου, εκτελεστικό διευθυντήτου ΠΑΣΥΚΑΦ και μας μίλησε για τονρόλο του ΠΑΣΥΚΑΦ και τη διαχρονικήτου προσφορά στην κυπριακή κοινωνία.Ο Σύνδεσμος έχει ετήσιο προϋπολογισμόπου αγγίζει τα 3,5 εκατομμύρια ευρώ καικαλύπτεται από χορηγίες και άλλες προ-σφορές. Όπως σημειώνει ο κ. Φιλίππουμε τον έρανο στοχεύουν στη συλλογήτου ποσού των 550.000 ευρώ που είναιαπαραίτητο για τη συνέχιση της προ-σφοράς των προγραμμάτων, καθώς καιτων υπηρεσιών του προς τα άτομα με ε-μπειρία καρκίνου. Ο κ. Φιλίππου δηλώνειότι ο Σύνδεσμος διαχρονικά διεκδικείτην εφαρμογή ενός καθολικού γενικούσυστήματος υγείας που θα μπορέσει ναπροσφέρει σε όλους τους ασθενείς ισότιμηπρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.–Κατ’ αρχάς, κύριε Φιλίππου, να μαςπείτε ποιος είναι ο στόχος του Πα-γκύπριου Οδικού Εράνου.

–Μέσω του παγκύπριου οδικού εράνουπου θα πραγματοποιηθεί από τις 9 έωςτις 13 Οκτωβρίου, ο ΠΑΣΥΚΑΦ στοχεύειστη συλλογή του ποσού των 550.000ευρώ που είναι απαραίτητο για τη συνέ-χιση της προσφοράς των προγραμμάτων,καθώς και των υπηρεσιών του προς τα

άτομα με εμπειρία καρκίνου. Οι υπηρεσίεςτου ΠΑΣΥΚΑΦ προσφέρονται παγκύπριαδωρεάν σε πέραν των 6.000 ασθενών μεκαρκίνο και των οικείων τους και περι-λαμβάνουν την Κατ’ Οίκον Νοσηλευτικήκαι Ανακουφιστική Φροντίδα, την 24ωρηΚατ’ Οίκον Ανακουφιστική και Υποστη-ρικτική Φροντίδα, την ΨυχοκοινωνικήΥποστήριξη, τη Φυσικοθεραπεία, τις Κλι-

νικές Λεμφοιδήματος, τη Μεταφορά Α-σθενών, τη Μεταθεραπευτική Στήριξηκαι τη Στήριξη στην Ανθρώπινη Απώ-λεια.–Για τι οικονομικά μεγέθη μιλάμε,όταν αναφερόμαστε στον ΠΑΣΥΚΑΦ;

–Ο προϋπολογισμός του ΠΑΣΥΚΑΦγια το 2019 αγγίζει τα 3,5 εκατομμύριαευρώ και συμπεριλαμβάνει το κόστος

όλων των υπηρεσιών και προγραμμάτωνπου προσφέρονται από μια πολυθεματικήομάδα επαγγελματιών υγείας, όπως για-τρούς, νοσηλευτές, ψυχολόγους, κοινω-νικούς λειτουργούς, φυσικοθεραπευτές,οδηγούς αλλά και διοικητικό προσωπικόόπως λειτουργούς διαφώτισης και δικαι-ωμάτων ασθενών και άλλο γραμματειακόκαι διοικητικό προσωπικό. Η δομή του

ΠΑΣΥΚΑΦ συμπεριλαμβάνει 5 Διευθύν-σεις, Λειτουργιών και Fundraising, Υπη-ρεσιών Υγείας, Επικοινωνίας και Στρα-τηγικής, Πολιτικής, Έρευνας και Διαφώ-τισης και Πληροφορικής και Καινοτομίας. –Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησηςτου ΠΑΣΥΚΑΦ; Πώς καλύπτονται ταέξοδα λειτουργίας των υπηρεσιώνσας;

–Η οικονομική ενίσχυση του ΠΑΣΥΚΑΦείναι η κινητήριος δύναμη για τη συνέχιση,διεύρυνση και συνεπώς την εξέλιξη τωνυπηρεσιών και των προγραμμάτων του.Πολύτιμη είναι η συμβολή των Χορηγώνμας ΟΠΑΠ ΚΥΠΡΟΥ και Universal Lifeκαθώς και πολλών άλλων. Οι πηγές οικο-νομικής ενίσχυσης του ΠΑΣΥΚΑΦ περι-λαμβάνουν εισφορές και δωρεές από τοκοινό και εισφορές εις μνήμην, καθώς ε-πίσης και έσοδα από εκδηλώσεις που έ-χουν γίνει θεσμός όπως η Εκστρατεία Οι-κονομικής Ενίσχυσης «Μαζί στη ζωή»,«Ο καφές με αγάπη», «Το αστέρι του ΠΑ-ΣΥΚΑΦ». Παράλληλα, ο Σύνδεσμος επεν-δύει και σε άλλες δράσεις και προγράμματαμε μακροπρόθεσμη προοπτική, όπως τοΠρόγραμμα Ανακύκλωσης. Πρόσφατα έ-χουμε ξεκινήσει και τμήμα ευρωπαϊκώνπρογραμμάτων και σε πολύ σύντομο χρο-νικό διάστημα συμμετείχαμε στην υπο-βολή αρκετών χρηματοδοτικών προτά-σεων. Πετύχαμε μάλιστα να συμμετέχουμεσε προγράμματα Horizon. Ως εταίροι τουεγκεκριμένου πλέον προγράμματοςGatekeeper, το οποίο στοχεύει στην κα-ταγραφή των συμπτωμάτων των ασθενώνγια την έγκαιρη διάγνωση αλλά και αντι-μετώπιση τους θα λάβουμε χρηματοδό-τηση για να διενεργήσουμε πιλοτική έ-ρευνα μέσω wearable devices που θαχρησιμοποιηθούν οι ίδιοι οι ασθενείς. ΟΠΑΣΥΚΑΦ ενδιαφέρεται ιδιαίτερα γιατην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιώνστην υγεία και για τον λόγο αυτό ανανε-ώνουμε και τα λογισμικά μας προγράμματαώστε να μπορούμε να αντεπεξέλθουμεστις προκλήσεις της νέας εποχής. Η Κυ-πριακή Δημοκρατία από την πλευρά τηςσυνεισφέρει περίπου το 7% του ετησίουπροϋπολογισμού του ΠΑΣΥΚΑΦ.

Εχει σημμασία η πρόληψη –Πώς τοποθετείται ο ΠΑΣΥΚΑΦ στοπλαίσιο του ΓεΣΥ;

–Ο ΠΑΣΥΚΑΦ διαχρονικά διεκδικείτην εφαρμογή ενός καθολικού γενικούσυστήματος υγείας που θα μπορέσει ναπροσφέρει σε όλους τους ασθενείς ισότιμηπρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.Για τον σκοπό αυτό, έχουμε ενώσει τιςδυνάμεις μας με την Ομοσπονδία Συν-δέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ πρώηνΠΟΣΠΦ) και όλες τις οργανώσεις ασθενών.Προσωπικά, από το 2014 συμμετέχω ωςγραμματέας της οργάνωσης στην Εκτε-λεστική Επιτροπή, ενώ από το 2017 εκ-προσωπώ τους ασθενείς στο ΔιοικητικόΣυμβούλιου του Οργανισμού Ασφάλισης

Υγείας (ΟΑΥ). Πιστεύουμε, επίσης, ότι ηεφαρμογή του ΓεΣΥ είναι ιδιαίτερα ση-μαντική και για τους συμπολίτες μας, οιοποίοι βιώνουν ή βίωσαν την εμπειρίατου καρκίνου. Θεωρούμε ότι ένα καθολικόσύστημα υγείας μπορεί να επιφέρει βελ-τιώσεις όσον αφορά θέματα πρόληψηςτου καρκίνου, θεραπείας, διαχείρισηςτων συμπτωμάτων, της ανακουφιστικήςφροντίδας αλλά και της αποκατάστασης.Ήδη το Ογκολογικό Κέντρο της ΤράπεζαςΚύπρου, το Γερμανικό Ογκολογικό, καθώςκαι τα Ογκολογικά Τμήματα του ΟΚΥΠΥέχουν ενταχθεί στο ΓεΣΥ και αναμένουμεότι και με την έναρξη της δεύτερης φάσηςτου ΓεΣΥ, θα διασφαλίζεται για όλουςτους ασθενείς ότι η αντιμετώπιση καιδιαχείριση του καρκίνου στην Κύπρο καισε περιβάλλον ΓεΣΥ θα γίνεται σύμφωναμε τις σύγχρονες αντιλήψεις πρόληψης,διάγνωσης, θεραπείας, ανακουφιστικήςφροντίδας και αποκατάστασης. Σε περι-βάλλον ΓεΣΥ, επίσης, γνωρίζουμε ότι υ-πάρχει έντονο ενδιαφέρον για ένταξηκαινοτόμων και ιδιαίτερα αποτελεσμα-τικών θεραπειών όπως αυτή της πρωτο-νοθεραπείας. –Έχετε εντάξει και συγκεκριμένα προ-γράμματα και υπηρεσίες;

–Όσον αφορά τις υπηρεσίες και ταπρογράμματα που ήδη προσφέρονταιαπό τον ΠΑΣΥΚΑΦ, όπως οι υπηρεσίεςανακουφιστικής φροντίδας, διεκδικήσαμεκαι έχουμε καταφέρει να συμπεριληφθούνκαι αυτές στις παρεχόμενες υπηρεσίεςτου ΓεΣΥ με την έναρξη της δεύτερηςφάσης, αν και ακόμη θα πρέπει να ολο-κληρωθεί το νομικό πλαίσιο, πριν να μπο-ρέσει ο ΟΑΥ να συμβληθεί με παρόχουςανακουφιστικής φροντίδας, όχι μόνο γιαασθενείς με καρκίνο αλλά και για άλλεςχρόνιες ασθένειες. Αυτό θα δώσει τη δυ-νατότητα στον ΠΑΣΥΚΑΦ να μπορέσεινα εξελίξει περισσότερο τις υπηρεσίεςτου αλλά και να ενισχύσει τις υπηρεσίεςπου δεν θα καλύπτονται από στο ΓεΣΥ,όπως για παράδειγμα το Κέντρο Μετα-θεραπευτικής Στήριξης και Αποκατάστα-σης (Αφετηρία), το πρόγραμμα διαχείρισηςτης ανθρώπινης απώλειας, υπηρεσίεςψυχοκοινωνικής στήριξης, και μεταφοράςασθενών, ενώ παράλληλα θα μπορεί ναεστιάσει και σε θέματα Διαφώτισης γιατην Πρόληψη και Έγκαιρη Διάγνωση,Έρευνας, Δικαιωμάτων των Ασθενώνκαι Εκπαίδευσης.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του κ. Φιλίππου στην www.kathimerini.com.cy

Η εφαρμογή του ΓεΣΥ είναι ιδιαίτερα σημαντική«Στόχος του οδικού εράνου είναι η συγκέντρωση 550.000 ευρώ», λέει ο Νικόλας Φιλίππου, εκτελεστικός διευθυντής του ΠΑΣΥΚΑΦ

<<<<<<

Οι υπηρεσίες του ΠΑΣΥΚΑΦπροσφέρονται παγκύπριαδωρεάν σε πέραν των 6.000ασθενών με καρκίνο και των οικείων τους και περι-λαμβάνουν διάφορα προ-γράμματα σε άτομα με εμπειρία καρκίνου.

Ο κ. Φιλίππου σημειώνει ότι Ο ΠΑΣΥΚΑΦ ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την αξιοποίηση τωννέων τεχνολογιών στην υγεία, «για τον λόγο αυτό ανανεώνουμε και τα λογισμικά μας προ-γράμματα ώστε να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις της νέας εποχής».

Στόχος η αλλαγήνοοτροπίας–Πόσο σημαντικό είναι το κεφάλαιοτης πρόληψης και πώς το αντιμετω-πίζετε;–Η πρόληψη αποτελεί προτεραιό-τητα στην προσπάθεια για εξάλει-ψη του καρκίνου. Η διαφώτιση τουκοινού για πρόληψη και έγκαιρηδιάγνωση του καρκίνου υπήρξε έ-νας από τους πρωταρχικούς στό-χους του ΠΑΣΥΚΑΦ από το 1986, τοέτος της ίδρυσής του.Με συστηματικές εκστρατείες ενη-μέρωσης που αφορούσαν στην εξά-λειψη της προκατάληψης, στην ε-νημέρωση για τα διάφορα είδη καρ-κίνου, στα πληθυσμιακά προγράμ-ματα που πρέπει να εφαρμοστούνστην Κύπρο, καθώς και στα συμπτώ-ματα και στις εξετάσεις απευθυνό-μενες στο ευρύ κοινό αλλά και στοκάθε κοινό ξεχωριστά και ιδιαίτεραστα παιδιά με στόχο την αλλαγή τηςνοοτροπίας, κερδίσαμε την έγκαιρηδιάγνωση και την επιτυχή αποθερα-πεία πολλών περιστατικών. Ο ΠΑΣΥΚΑΦ με την ευγενή στήριξητων συνεργατών του προσπαθεί ναενδυναμώνει την κάθε εκστρατείαγια πρόληψη του καρκίνου με τηνπαροχή δωρεάν εξετάσεων στο κοι-νό, όπως psa και την πρώτη εξέτα-ση για τον προστάτη στους άνδρες,τεστ Παπανικολάου στις γυναίκεςκαι το εμβόλιο για εξάλειψη του ιούτων ανθρωπίνων θηλωμάτων HPVκαι στα δύο φύλα. Είμαστε περήφανοι όμως που το2014 υλοποιήσαμε με επιτυχία τονστόχο μας τον δωρεάν εμβολιασμότων κοριτσιών κατά του HPV από τοΥπουργείο Υγείας και ελπίζουμεσύντομα να περιλαμβάνει και τα α-γόρια.

ΦΙΛ

ΙΠΠ

ΟΣ

ΧΡΗ

ΣΤΟΥ

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Στην πλήρη στήριξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας, απέναντι στην τουρκική επιθετι-κότητα εντός της κυπριακής ΑΟΖ, προχώ-ρησε η 7η τριμερής Σύνοδος Κύπρου – Ελ-λάδας – Αιγύπτου, σε επίπεδο ηγετών. Μιαστήριξη που συγκαταλέγεται στα θετικάτων διπλωματικών προσπαθειών που κα-ταβάλλονται από Αθήνα και Λευκωσία καιενόψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε, τηνερχόμενη εβδομάδα. Απέναντι στη συνε-χιζόμενη προκλητικότητα της Άγκυρας στηπεριοχή της ανατολικής Μεσογείου, η τρι-μερής του Καΐρου πρόταξε την ανάγκη σε-βασμού του Διεθνούς Δικαίουκαι ειδικότερατης Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών γιατο Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), με τονπρόεδρο της Δημοκρατίας αλλά και τονπρωθυπουργό της Ελλάδας να χρησιμο-ποιούν σκληρούς χαρακτηρισμούς για τιςμονομερείς ενέργειες της Τουρκίας. Ο οι-κοδεσπότης της τριμερούς Συνόδου πρό-εδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι,μετά το πέρας των εργασιών, είπε πως «οιτρεις ηγέτες ασχολήθηκαν, μεταξύ άλλων,με την κλιμάκωση και εξελίξεις στη ΜέσηΑνατολή, εξαιτίας μονομερών ενεργειών,που αποβλέπουν στον κλονισμό και στηδιατάραξη της σταθερότητας των χωρώντης περιοχής». Πρόσθεσε ότι κατά τη Σύνοδοτονίσθηκε πως η ασφάλεια και η σταθε-ρότητα αποτελεί στρατηγική προτεραιότητακαι χρειάζεται συντονισμός από κοινού. Α-ναφερόμενος στο Κυπριακό, ο πρόεδροςΣίσι είπε ότι «τονίσαμε τη στήριξη τηςχώρας μας προς τις ενέργειες στις οποίεςπροβαίνει η Κυπριακή Κυβέρνηση για ει-ρηνική διευθέτηση του Κυπριακού».

Στήριξη ΚύπρουΑπόλυτα ικανοποιημένος από τα απο-

τελέσματα της τριμερούς Συνόδου, παρου-σιάστηκε μετά το πέρας των εργασιών οπρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστα-σιάδης. Στο θέμα των προκλητικών ενερ-γειών της Τουρκίας ο κ. Αναστασιάδης δή-λωσε πως η Κοινή Διακήρυξη του Καΐρουαποτελεί ισχυρή στήριξη της ΚυπριακήςΔημοκρατίας στις μονομερείς τουρκικές ε-νέργειες εντός της ΑΟΖ. Ο πρόεδρος, ανα-φερόμενος στα πρόσφατα γεγονότα, είπεότι «η πρόθεση διενέργειας ερευνητικώνγεωτρήσεων εντός διεθνώς αναγνωρισμένωνκαι αδειοδοτημένων τεμαχίων της Κυπρια-

κής Δημοκρατίας, όχι μόνο μολύνουν τοκλίμα και κλιμακώνουν τις εντάσεις, αλλάαποτελούν κατάφωρη παραβίαση των κυ-ριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δη-μοκρατίας και του διεθνούς δικαίου». Απόβήματος ο κ. Αναστασιάδης κατέστησε σα-φές πως η Κύπρος είναι αποφασισμένη ναεξαντλήσει όλα τα διπλωματικά μέσα, προ-κειμένου να τερματιστούν οι τουρκικές πα-ραβιάσεις. Σχετικά με τις προσπάθειες πουκαταβάλλονται για επανέναρξη του διαλόγουστο Κυπριακό ο Νίκος Αναστασιάδης ενη-μέρωσετους ηγέτες Ελλάδας και Αιγύπτουενόψει και της επικείμενης τριμερούς συ-νάντησης με τον Γενικό Γραμματέα τωνΗνωμένων Εθνώνόπως είπε, με στόχο τηνεπανέναρξη των διαπραγματεύσεων, «νο-ουμένου, βεβαίως, ότι υπάρχει το κατάλληλουπόβαθρο που θα ευνοεί τη διεξαγωγή ε-ποικοδομητικών συζητήσεων, όχι κάτωαπό απειλές, αλλά μέσα σε ένα κλίμα πουθα δημιουργεί τις προοπτικές ενός δημι-ουργικού διαλόγου».

Τρίγωνο ΕιρήνηςΣτην παρθενική του συμμετοχή σε τρι-

μερείς συνόδους, ο πρωθυπουργός της Ελ-λάδας Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν ιδιαίτεραδηκτικός απέναντι στα όσα λαμβάνουνχώρα εντός της κυπριακής ΑΟΖ με αποκο-ρύφωμα την παρουσία του γεωτρύπανου

«Γιαβούζ» σε αδειοδοτημένο τεμάχιο. Απότο Κάιρο ο κ. Μητσοτάκης έστειλε μήνυμααποφασιστικότητας και αισιοδοξίας πως«Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος συγκροτούνήδη ένα τρίγωνο ειρήνης, ασφάλειας καισταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».Ο Έλληνας πρωθυπουργός σε τριμερές καιδιμερές επίπεδο ενημέρωσε για την επί-σκεψη του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑστην Αθήνα στον οποίο, όπως είπε, έθεσετην προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίαςστο Αιγαίο αλλά και τις έκνομες ενέργειεςστην κυπριακή ΑΟΖ, «οι οποίες προσβάλ-λουν το Διεθνές Δίκαιο και προκαλούν μιαάγονη ένταση». Στην κατ’ ιδίανσυνάντηση,τους ηγέτες Κύπρου και Ελλάδας απασχό-λησαν και οι εξαγγελίες από τουρκικήςπλευράς για την περίκλειστη πόλη της Αμ-μοχώστου οι οποίες, όπως είπε, παραβιάζουνσαφείς αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφα-λείας. Ο κ. Μητσοτάκης ανέδειξε και τηνευρωπαϊκή διάσταση των διπλωματικώνπροσπαθειών που καταβάλλονται δείχνο-ντας στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής στις17 Οκτωβρίου. Για το Κυπριακό η τριμερήςτου Καΐρου τοποθετήθηκε υπέρ της εξεύ-ρεσης μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης,στη βάση μιας διζωνικής-δικοινοτικής ο-μοσπονδίας, σύμφωνα με τα ψηφίσματατων Ηνωμένων Εθνών, χωρίς στρατεύματακατοχής και χωρίς εγγυήσεις.

Ενώπιον της Ε.Ε.Η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. την ερχό-

μενη εβδομάδα θεωρείται κομβικής σημα-σίας, στις διπλωματικές προσπάθειες πουκαταβάλλονται από Κύπρο και Ελλάδα γιακαταδίκη της Τουρκίας και δημιουργίαςσυνθηκών πίεσης προκειμένου να καμφθούνοι προκλήσεις στην περιοχή. Ο συντονισμόςΑθήνας και Λευκωσίας ήταν ένα από ταθέματα της κατ’ ιδίαν συνάντησης τουΝίκου Αναστασιάδη και Κυριάκου Μητσο-τάκη στο Κάιρο. Στη Σύνοδο Κορυφής θαγίνει προσπάθεια να αναδειχθεί η απειλήγια την ευρύτερη σταθερότητα, ειρήνη καιασφάλεια στην ανατολική Μεσόγειο ένεκατων μονομερών και απαράδεκτων ενεργειώντης Τουρκίας. Επί του προκειμένου ο πρό-εδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε την βε-βαιότητα πως η Κύπρος έχει την σθεναρήστήριξη και αλληλεγγύη, «όπως έχουμεκαι της διεθνούς κοινότητας και της Ε.Ε.,ούτως ώστε να αποκατασταθεί το διεθνέςδίκαιο και να γίνει αντιληπτό πως δεν είναιδυνατόν στον 21ο αιώνα η όποια τρίτηχώρα να θεωρεί πως είναι αποδεκτό ναασκεί τη διπλωματία των κανονιοφόρων,χωρίς τις όποιες επιπτώσεις».

Η Κοινή Διακήρυξη του ΚαΐρουΣτην Κοινή Διακήρυξη οι αναφορές

που αφορούν την Κυπριακή Δημοκρατία

έχουν να κάνουν με το Κυπριακό και τηνεπανέναρξη του διαλόγου, αλλά και τοκλίμα έντασης που έχει δημιουργήσει ηΤουρκία με τις προκλήσεις της εντός τηςκυπριακής ΑΟΖ.

«Οι ηγέτες επανέλαβαν την αμέριστηστήριξήτους στις προσπάθειες της Κυβέρ-νησης της Κυπριακής Δημοκρατίας για ε-πίτευξη μιας συνολικής, δίκαιης και βιώσιμηςλύσης του Κυπριακού, στη βάση των σχε-τικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφα-λείας των ΗΕ και του διεθνούς δικαίου. Κα-λούν την Τουρκία να τερματίσει τις προ-κλητικές της ενέργειες και να συμβάλει ε-ποικοδομητικά και κατά τρόπο απτό στηνεπανέναρξη μιας δομημένης και αποτελε-σματικής διαπραγμάτευσης για μια συνολικήκαι διαρκή λύση του Κυπριακού, στη βάσητων σχετικών ψηφισμάτων του ΣΑ τωνΗΕ. Μια τέτοια λύση θα πρέπει να είναισυμβατή με την ιδιότητα της ΚυπριακήςΔημοκρατίας ως κράτους μέλους της ΕΕκαι να διασφαλίζει πλήρως την ανεξαρτησία,την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητακαι την ασφάλειά της. Προς τον σκοπόαυτό, ο τερματισμός των αναχρονιστικώνεγγυήσεων και η αποχώρηση των ξένωνστρατευμάτων παραμένει απαραίτητη προ-ϋπόθεση για την Κυπριακή Δημοκρατίαως κυρίαρχο κράτος. Τόνισαν ότι τα Ηνω-μένα Έθνη παραμένουν το μοναδικό πλαί-

σιο μέσω του οποίου μπορεί να επιτευχθείλύση. Οι αρχηγοί κρατών και κυβέρνησηςεξέφρασαν μεγάλη ανησυχία αναφορικάμε την παρούσα κλιμάκωση εντός των θα-λασσίων ζωνών στο ανατολικό μέρος τηςΜεσογείου, ιδιαίτερα καταδίκασαν έντονατις συνεχιζόμενες ενέργειες της Τουρκίαςστην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη τηςΚύπρου και των θαλασσίων υδάτων της,οι οποίες παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο,καθώς και τις νέες απόπειρες να διεξάγειπαράνομες γεωτρήσεις στην ΑΟΖ/υφαλο-κρηπίδα της Κύπρου, σε θαλάσσιες περιοχέςπου έχουν ήδη οριοθετηθεί, σύμφωνα μετο διεθνές δίκαιο. Εξέφρασαν την ανησυχίατους για την αυξανόμενη στρατιωτικοποί-ηση της περιοχής κάτι που απειλεί την ευ-ρύτερη σταθερότητα, ειρήνη και ασφάλειαστη Μεσόγειο. Τόνισαν τη σημασία γιασεβασμό της κυριαρχίας και των κυριαρ-χικών δικαιωμάτων κάθε κράτους στις θα-λάσσιες ζώνες του, σύμφωνα με το διεθνέςδίκαιο και ως προνοείται από τη Σύμβασητων ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, καιζήτησαν τον άμεσο τερματισμό όλων τωνπαράνομων διερευνητικών δραστηριοτή-των. Επιπρόσθετα, οι ηγέτες καταδίκασαντις παραβιάσεις του ελληνικού εθνικού ε-ναέριου χώρου και των χωρικών υδάτωνστο Αιγαίο οι οποίες γίνονται κατά παρά-βαση του διεθνούς δικαίου».

«Απειλή για την περιοχή οι τουρκικές ενέργειες»Ισχυρή καταδίκη της Άγκυρας από την Τριμερή Κύπρου-Ελλάδας-Αιγύπτου στο Κάιρο – Στη Λευκωσία η επόμενη σύναξη των τριών ηγετών

Η 7η Σύνοδος Κορυφής επιβεβαίωσε το άριστο κλίμα συνεργασίας Κύπρου-Ελλάδας και Αιγύπτου σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Οιτρεις χώρες, όπως τονίσθηκε, αποτελούν πυλώνες σταθερότητας και ειρήνης σε μια περιοχή που δοκιμάζεται από εντάσεις.

Υπογραφή συμφωνιών Κύπρου - Αιγύπτου

Στο τραπέζι των εργασιών της Συνόδουτέθηκαν το ενεργειακό και το μετανα-στευτικό και οι διαστάσεις που λαμβάνειτο φαινόμενο των ροών καθώς και η α-νάγκη αντιμετώπισης των γενεσιουργώναιτιών αυτών των ροών, που έχουν ση-μαντικές κοινωνικο –οικονομικές επι-πτώσεις, όπως τόνισε ο Νίκος Αναστα-σιάδης. Από τα σημαντικά θέματα τηςΣυνόδου οι περιφερειακές εξελίξεις μεέμφαση τη Λιβύη, τη Συρία και το παλαι-στινιακό πρόβλημα. Κοινή θέση τωντριών χωρών είναι η ανάγκη σεβασμούτης ενότητας, κυριαρχίας, εδαφικής ακε-ραιότητας και ανεξαρτησίας των εν λόγωκρατών, με τον Νίκο Αναστασιάδη να κά-νει αναφορά και στην προοπτική δημι-ουργίας παλαιστινιακού κράτους «με

πλήρη ασφάλεια τόσο των Παλαιστινίωνόσο και των Ισραηλινών πολιτών, με πλή-ρη σεβασμό στις αρχές του Διεθνούς Δι-καίου και τις αποφάσεις και ψηφίσματατων Ηνωμένων Εθνών». Σε διμερές επί-πεδο Κύπρος και Αίγυπτος υπέγραψαν:Συμφωνία Αποφυγής Διπλής Φορολο-γίας , για περαιτέρω ενδυνάμωση τωνοικονομικών, εμπορικών και επενδυτι-κών σχέσεων των δυο χωρών. Επίσης υ-πογράφηκε Μνημόνιο Συναντίληψης γιαΣυνεργασία μεταξύ του κυπριακού Υ-πουργείου Εξωτερικών και του Διπλω-ματικού Ινστιτούτου Αιγύπτου, συμφω-νία η οποία αναμένεται να συμβάλειστην στενότερη συνεργασία στον τομέατης εκπαίδευσης και της κατάρτισης τωνδιπλωματών.

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Η Κύπρος άφησε ανεκμετάλλευτα 400 εκατομμύριαευρώ από τα Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επεν-δυτικά ταμεία (ΕΔΕΤ) στο τέλος του 2018. Ως πο-σοστό των δαπανών της γενικής κυβέρνησης το2018 ανήλθαν στο 4,3%, ποσοστό που την κατα-τάσσει ως χώρα που ναι μεν έχει καλό μηχανισμόαπορρόφησης κονδυλίων, αλλά σίγουρα όχι τονκαλύτερο. Τουλάχιστον αυτό διαφαίνεται από γρά-φημα για τις εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεωντων κρατών - μελών από συγκεκριμένα Ευρωπαϊκάταμεία βάσει της ετήσιας έκθεσης του ευρωπαϊκούελεγκτικού συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2018.Σύμφωνα με στοιχεία που απορρέουν από την έκ-θεση του ελεγκτικού συμβουλίου, πρωταθλητέςστην απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίωναπό τα Ταμεία είναι η Ολλανδία, η οποία άφησεμόνο 800 εκατομμύρια ευρώ. Μπορεί τα 800 εκατ.ευρώ να είναι τα διπλάσια από τα 400 που άφησεανεκμετάλλευτα η Κύπρος, αλλά ως ποσοστό τωνδαπανών της γενικής κυβέρνησης της Ολλανδίαςγια το 2018 είναι μόλις το 0,2%. Το Λουξεμβούργοδε, βάσει των στοιχείων των Ελεγκτών, απορρόφησεόλα τα κονδύλια που θα μπορούσε να λάβει απότα ευρωπαϊκά ταμεία. Γενικότερα, οι σκανδιναβικέςχώρες και οι χώρες της βόρειας Ευρώπης αποδει-κνύονται πως έχουν ισχυρούς μηχανισμούς απορ-ρόφησης κονδυλίων, διότι αφήνουν μόνο έως και1% ανεκμετάλλευτων ποσών. Από την αντίπεραόχθη, αδύναμους μηχανισμούς απορρόφησης ευ-ρωπαϊκών κονδυλίων έχουν χώρες όπως η Κροατία,η Λιθουανία και η Λετονία που ξεπερνούν το 20%,

καθώς και οι χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ(Πολωνία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Βουλ-γαρία) που παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.

Σύμφωνα με την ανάλυση των Ελεγκτών, το2018 η ΕΕ χρησιμοποίησε σχεδόν εξ ολοκλήρουτόσο τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων όσοκαι τις πιστώσεις πληρωμών. Από τα 160,7 δισε-κατομμύρια ευρώ που ήταν διαθέσιμα για αναλήψειςυποχρεώσεων, χρησιμοποιήθηκαν 159,9 δισεκα-τομμύρια ευρώ (99,5 %) και από τα 144,8 δισεκα-τομμύρια ευρώ που ήταν διαθέσιμα για πληρωμές,χρησιμοποιήθηκαν 142,7 δισεκατομμύρια ευρώ(98,6 %). Το 2018, ο αριθμός των αιτήσεων πλη-ρωμής στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ταμείων,που αντιστοιχούν περίπου στο 43 % της περιόδου2014-2020, αυξήθηκε σημαντικά. Αυτό οφείλεται,σύμφωνα με τους Ελεγκτές, κυρίως στο σχετικάχαμηλό επίπεδο των αιτήσεων πληρωμής στοπλαίσιο των ευρωπαϊκών ταμείων που υπέβαλαντα κράτη μέλη κατά τα πρώτα έτη των προγραμ-μάτων της περιόδου 2014-2020.

Όπως αναφέρει στην 52σέλιδη έκθεσή του τοΕλεγκτικό Συνέδριο, οι καθυστερήσεις στην ε-φαρμογή των ευρωπαϊκών ταμείων (ΕΔΕΤ) εξα-κολουθούν να έχουν επιπτώσεις στα τελευταίαέτη του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικούπλαισίου (ΠΔΠ). Σχολιάζει πως οι αιτήσεις πληρωμήςσημαντικής αξίας έχουν καθυστερήσει και θα υ-ποβληθούν τα προσεχή έτη. Η κατάσταση αυτήέχει ήδη επιπτώσεις στη χρήση των προχρημα-τοδοτήσεων και των εκκρεμών αναλήψεων υπο-χρεώσεων, ενώ δεν θα αφήσει ανεπηρέαστες καιτις ανάγκες σε πιστώσεις πληρωμών κατά την έ-ναρξη του επόμενου ΠΔΠ. Συνιστά δε, στην Επι-τροπή να λάβει μέτρα προκειμένου να αποφευχθείη άσκοπη πίεση στο επίπεδο των πιστώσεων πλη-ρωμών κατά τα πρώτα έτη του ΠΔΠ της περιόδου2021-2027.

Παράλληλα, επισημαίνει πως η απορρόφησητων ΕΔΕΤ επιταχύνθηκε το 2018, πέμπτο έτος τουτρέχοντος ΠΔΠ. Στο τέλος του έτους, στα κράτημέλη είχε καταβληθεί κατά μέσο όρο μόλις το27,3% των συνολικών κονδυλίων ολόκληρου του

ΠΔΠ, σε σύγκριση με το 33,4 % που είχε καταβληθείστο τέλος του 2011, αντίστοιχου έτους του προη-γούμενου ΠΔΠ. Η χαμηλή απορρόφηση των ΕΔΕΤέχει συντείνει στην αύξηση των εκκρεμών ανα-λήψεων υποχρεώσεων στο πλαίσιο των ΕΔΕΤ.

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 5Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019

Α Π Ο Ψ Η / Του Δρ. ΧΡHΣΤΟY Ε. ΓΕΩΡΓΊΟΥ Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ

Οι καταναλωτές «εκπαιδεύονται».Συνηθίζουν να μην προσέχουν τιςτιμές, ιδιαίτερα σε αγορές προϊόντωνγια τα οποία δεν υπάρχει εναλλα-κτική λύση, όπως τα καύσιμα. Α-ποδέχονται στωικά την πραγματι-κότητα ακόμα κι όταν δεν είναι ευ-χάριστη, ούτε όμως και εξηγήσιμη.

Μια από τις κρυμμένες αλήθειεςπου όλοι αποφεύγουν να αγγίξουνείναι ότι τα καύσιμα στην Ελλάδαείναι ακριβά. Χωρίς φανερό λόγο,στην Ελλάδα ο πληθυσμός, εγχώριοςκαι τουρίστες, πληρώνουν τα ακρι-βότερα καύσιμα στην Ευρωζώνημετά τη Δανία και την Ολλανδία.Τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχείατης Ευρωπαϊκής Επιτροπής(30/9/2019) δεν αφήνουν αμφιβολία.Η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης(euro - super 95) στην Ελλάδα ήταν€1,611, ενώ την ίδια μέρα ο μέσοςόρος της Ευρωζώνης ήταν €1.462,89τα 1.000 λίτρα. Η αμόλυβδη (φυσικάκαι όλα τα άλλα καύσιμα) στην Ελ-λάδα της κρίσης είναι ακριβότερηαπό την αντίστοιχη τιμή πλουσιό-τερων χωρών, όπως η Γαλλία, η Γερ-μανία, η Μ. Βρετανία, η Σουηδία.Είναι ακριβότερη και από φτωχό-

τερες χώρες, όπως η Σλοβακία, ηΠολωνία, η Κύπρος. Οι Ελληνες κα-ταναλωτές, οι τουρίστες, αλλά καιτο εμπόριο και η βιομηχανία πλη-ρώνουν ακριβότερα τη βενζίνη καιαπό χώρες που θεωρούμε παραπλή-σιες με την Ελλάδα, όπως η Πορ-τογαλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία και ηΙσπανία.

Η εύκολη απάντηση είναι ότιαυτό συμβαίνει επειδή στην Ελλάδαέχουμε υψηλούς φόρους. Είναι α-λήθεια ότι έχουμε υψηλή φορολογία,αλλά πρόκειται για τη μισή αλήθειακαι ισοδυναμεί με ολόκληρο ψεύ-δος.

Αν συμβουλευτούμε τις ευρω-παϊκές στατιστικές, η τιμή της α-μόλυβδης χωρίς φόρους στην Ελ-λάδα είναι από τις υψηλότερες στηνΕυρώπη, μετά τη Δανία, τη Σουηδίακαι την Ισπανία. Ωστόσο, η τιμήτης αμόλυβδης (τα 1.000 λίτρα) είναι€612,79, ενώ ο μέσος όρος της Ευ-ρωζώνης είναι €608,77 και της Ε.Ε.-28 ακόμα χαμηλότερη, στα €600,01.

Φαίνεται ότι η Ολλανδία, πουέχει υψηλότερη τιμή λιανικής απότην Ελλάδα, επιβάλλει μεγαλύτερουςφόρους, καθώς η τιμή χωρίς φόρο

είναι χαμηλότερη από την αντί-στοιχη ελληνική. Ας θεωρήσουμεότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότιη χώρα παράγει πετρέλαιο, ενώ προ-ωθεί τις ανανεώσιμες πηγές ενέρ-γειας.

Για κάποιον «ανεξήγητο» λόγοη τιμή της αμόλυβδης χωρίς φόρουςστην Ελλάδα είναι υψηλότερη απότη γειτονική Ιταλία αλλά και το Βέλ-γιο, την Αυστρία, την Ιρλανδία καιπολλές άλλες χώρες της Ευρωζώνηςπου δεν είναι πετρελαιοπαραγω-γοί.

Οι εμπλεκόμενοι στον τομέα,δηλαδή διυλιστήρια, εμπορικές ε-ταιρείες, ιδιοκτήτες βυτιοφόρων,πρατηριούχοι, συμπίπτουν σε μίακοινή πρακτική: Επιρρίπτουν τιςευθύνες ο καθένας σε κάποιους απότους υπόλοιπους και όλοι μαζί στοκράτος. Προφανώς δεν υπάρχει εύ-κολη απάντηση στο ερώτημα «γιατίτα καύσιμα στην Ελλάδα είναι α-κριβά», ούτε όμως υπάρχει και κά-ποιος που θα ήθελε να απαντήσειστο ερώτημα. Παραμένει αναπά-ντητο και αιωρείται ως άλυτο μυ-στήριο, όπως, για παράδειγμα, τοτέρας του Λοχ Νες.

Υπάρχει όμως η στατιστική υ-πηρεσία της Κομισιόν, που ψυχράκαταγράφει την πραγματικότηταπου θέλουμε να αγνοούμε. Τις τε-λευταίες εβδομάδες του Σεπτεμ-βρίου, η επίθεση στο μεγάλο διυ-λιστήριο της Aramco στη ΣαουδικήΑραβία αναστάτωσε τη διεθνή α-γορά, με αποτέλεσμα την άνοδοτων τιμών της αμόλυβδης παντού.Το παράδοξο είναι ότι μετά τις 14Σεπτεμβρίου, που έγινε η επίθεσηστο διυλιστήριο, η τιμή της αμό-λυβδης στην Ευρωζώνη αυξήθηκεκατά μέσον όρο 1,07%. Η αύξησητης τιμής στην Ελλάδα ήταν ση-μαντικά υψηλότερη και έφθασετο 1,32%.

Η διαφορά δεν φαίνεται μεγάλη,αλλά η πραγματικότητα είναι ότιη εντυπωσιακή επίθεση μη επαν-δρωμένων αεροπλάνων στη Σα-ουδική Αραβία αύξησε τις τιμέςστην Ελλάδα περίπου 30% περισ-σότερο από ό,τι στις άλλες χώρεςτης Ευρωζώνης. Ετσι εξηγούνταιόλα, οι Ελληνες είναι πιο ευαίσθη-τοι στις εξελίξεις. Ανησυχούν πολύκαι, αν χρειαστεί, πληρώνουν κάτιπαραπάνω.

Στο προηγούμενο άρθρο μας υπο-στηρίξαμε ότι οι παράγοντες πουπαρακινούσαν στην αρχή τηςσταδιοδρομίας του τον ιδρυτήτης οικογενειακής επιχείρησης,δεν τον συγκινούν αργότερα, ό-ταν διανύει την τρίτη ή και τηντέταρτη δεκαετία του σαν ηγέτης.Και προσθέταμε ότι αυτό το γε-γονός αποτελεί τελικά πηγή συ-γκρούσεων μεταξύ ιδρυτή καιδιαδόχου, και είναι κυριολεκτικά,αν δεν «διαγνωσθεί» και αναλυθείέγκαιρα, νάρκη στα θεμέλια τηςεξασφάλισης της συνέχειας τηςοικογενειακής επιχείρησης.

Σε κάθε περίπτωση, διαπιστώ-νουμε ότι οι αλλαγές που γίνονταιστις προσωπικές διοικητικές δε-ξιότητες, το ηγετικό στιλ και ταβασικά κίνητρα του ηγέτη, οδη-γούν στη διεύρυνση του χάσμα-τος μεταξύ των (απαιτούμενων)αλλαγών στην επιχείρηση καιστη «σκλήρυνση» του χαρακτήρακαι της συμπεριφοράς του ηγέτη.Με άλλα λόγια, ενώ ο ηγέτης όσοωριμάζει αρχίζει να επιθυμεί μια

σταθερότητα στο κατεστημένο,η επιχείρηση θα πρέπει να επι-διώκει μια σειρά από αλλαγέςπου θα της επιτρέψουν τουλάχι-στον να «συντονίσει το βήματης» με τις αλλαγές του περιβάλ-λοντος.

Το δίλημμα είναι ότι, ενώ ο η-γέτης επιθυμεί την αποκατάστα-ση της οικογένειας και πιθανόνκαι τη δική του υστεροφημία,και κατά συνέπεια αποφεύγει ρι-ψοκίνδυνες επενδύσεις, η επι-χείρηση χρειάζεται σοβαρές δα-πάνες σε νέες τεχνολογίες και α-βέβαιες αγορές.

Συνοπτικά, το δίλημμα είναιότι η επιχείρηση έχει ανάγκη α-νανέωσης, ενώ ο ηγέτης έχει α-νάγκη ξεκούρασης.

Ο ηγέτης που επιδιώκει τηνοικογενειακή αρμονία αφιερώ-νοντας σημαντικά ποσά από ταέσοδα της επιχείρησης, «ληστεύ-ει» την επιχείρηση στερώνταςτης τα απαραίτητα μέσα εκσυγ-χρονισμού και ανάπτυξης. Οπωσ-δήποτε, μέχρις ενός ορισμένου

σημείου, η έμφαση αυτή στηνοικογένεια είναι κατανοητή. Όσοπερνάει ο καιρός και μεγαλώνουντα παιδιά, οι ανάγκες της οικο-γένειας πολλαπλασιάζονται. Ταυ-τόχρονα, όσο ωριμάζει ο ηγέτης,τόσο ικανοποιημένος αισθάνεταιμε την κερδοφορία της επιχεί-ρησης.

Προτάσεις στελεχών ή συμ-βούλων για επενδύσεις που θαέχουν απόδοση στο μέλλον α-πορρίπτονται με το επιχείρημα«… Μέχρι τότε ποιος ζει, και ποι-ος πεθαίνει. …»

Σε κάθε περίπτωση, ο ιδρυτήςτης οικογενειακής επιχείρησηςπου επιθυμεί να υλοποιήσει μιασωστή διαδικασία διαδοχής, έχειένα και μοναδικό καθήκον: νααφήσει μια υγιή οικογενειακή ε-πιχείρηση στον διάδοχό του!!!

OΔρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου είναι συν-συγγραφέας του βιβλίου: «Η διαδικασίαδιαδοχής στις οικογενειακές επιχειρή-σεις», Εκδόσεις ΚΕΡΚΥΡΑ, 2015,georgiou@gfbc.online.

Το βασικό καθήκον του ιδρυτή μιας οικογενειακής επιχείρησης

Το άλυτο μυστήριο με τις τιμές καυσίμων

H Κύπρος άφησε αναξιοποίητα400 εκατ. από Ευρωπαϊκά ΤαμείαΟι σκανδιναβικές χώρες έχουν ισχυρότερους μηχανισμούς απορρόφησης κονδυλίων

Aνεκμετάλλευτα χρήματα από ευρωπαϊκά ταμεία

35,122,5

19,3

13,6

11,8

10,8

10,6

9,6

9,4

7,9

7,1

6,8

5,7

4,4

3,12,4

1,8

1,5

1,4

1,3

1,2

0,9

0,8

0,7

0,6

0,4

0,4

0

17,0

2,6

3,9

19,20,8

12,8

0,8

15,7

10,6

9,2

0,7

18,7

23,8

23,1

20,2

20,8

9,3

15,0

0,8

0,6

0,5

1,1

0,2

0,6

0,4

9,2

4,3

0,2

Πολωνία

Ιταλία

Ισπανία

Ρουμανία

Γερμανία

Τσεχία

Γαλλία

Ουγγαρία

Πορτογαλία

Ελλάδα

Ηνωμένο Βασίλειο

Σλοβακία

Κροατία

Βουλγαρία

Λιθουανία

Λετονία

Σλοβενία

Eσθονία

Αυστρία

Σουηδία

Βέλγιο

Ιρλανδία

Κάτω Χώρες

Φινλανδία

Δανία

Μάλτα

Κύπρος

Λουξεμβούργο

Ως ποσοστό των δαπανών γενικής κυβέρνησης το 2018

Στο τέλος του 2018(δισ. ευρώ)

Περισσότεροι από τους μισούς χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ διοχετεύονται μέσω 5 Ευρωπαϊκών Διαρ-θρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ), τα οποία διαχειρίζονται από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οιχώρες της ΕΕ.

<<<<<<

Οι καθυστερήσεις στην εφαρμογήτων ευρωπαϊκών ταμείων εξακο-λουθούν να έχουν επιπτώσεις στατελευταία έτη του τρέχοντος πο-λυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Στόχος η ανάπτυξηΣτόχος των ευρωπαϊκών ταμείων είναι η συμβολήστη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη δια-σφάλιση βιώσιμων και υγιών συνθηκών τόσοστην ευρωπαϊκή οικονομία όσο και στο περιβάλλον.Περισσότεροι από τους μισούς χρηματοδοτικούςπόρους της ΕΕ διοχετεύονται μέσω των 5 Ευρω-παϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων(ΕΔΕΤ), τα οποία διαχειρίζονται από κοινού η Ευ-ρωπαϊκή Επιτροπή και οι χώρες της ΕΕ. Τα Ευ-ρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμείαείναι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανά-πτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο(ΕΚΤ), το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), το Ευρωπαϊκό Γε-ωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ)και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας(ΕΤΘΑ). Τα κράτη μέλη της ΕΕ διαχειρίζονταιαυτά τα Ταμεία μέσω συμφωνιών εταιρικήςσχέσης. Κάθε χώρα καταρτίζει μια συμφωνία, σεσυνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στηνοποία καθορίζει τον τρόπο χρησιμοποίησης τωνΤαμείων κατά τη διάρκεια της τρέχουσας χρη-ματοδοτικής περιόδου 2014-2020. Οι συμφωνίεςεταιρικής σχέσης καταλήγουν σε μια σειρά ε-πενδυτικών προγραμμάτων που διοχετεύουν τηχρηματοδότηση σε διάφορες περιφέρειες καιέργα σε σχετικούς τομείς πολιτικής.

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν αντιστοιχείπαρά στο 1 % περίπου του αθροίσματος των α-καθάριστων εθνικών εισοδημάτων όλων τωνκρατών μελών και κατά τους ελεγκτές είναι εξαι-ρετικά σημαντικό οι εν λόγω δαπάνες της ΕΕ όχιαπλώς να συμμορφώνονται με τους κανόνες,αλλά και να αποφέρουν αποτελέσματα, όπως ση-μειώνει ο Πρόεδρός του, Klaus-Heiner Lehne.

Συνολικά, το εκτιμώμενο επίπεδο σφάλματοςστις δαπάνες από τον προϋπολογισμό της ΕΕ γιατο 2018 ήταν 2,6 %, ποσοστό που βρίσκεται εντόςτου εύρους τιμών των εκτιμήσεων σφάλματοςόσον αφορά τα δύο τελευταία έτη. Βάσει της α-νάλυσης που διενήργησε το Συμβούλιο επί επι-λεγμένων προγραμμάτων, τα οποία καλύπτουντο 97 % του δημοσιονομικού προγραμματισμούγια το ΠΔΠ της περιόδου 2014-2020, κατέληξανστο συμπέρασμα ότι οι δείκτες επιδόσεων πουχρησιμοποιούνται, επί του παρόντος, για τονπροϋπολογισμό της ΕΕ δεν παρέχουν πάντοτεαξιόπιστη εικόνα της πραγματικής προόδου ωςπρος την επίτευξη των στόχων πολιτικής.

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο είναι ο ε-ξωτερικός ελεγκτής της Ευρωπαϊκής Ένωσηςκαι συνεργάζεται με όλα τα θεσμικά όργανα καιτους οργανισμούς της ΕΕ προκειμένου να συμβάλειστη χρηστή και οικονομική διαχείριση των οι-κονομικών της ΕΕ.

6 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Ο γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών έχει ήδη ξε-κινήσει βολιδοσκόπηση, τόσο για τηντριμερή, όσο και για τις μετέπειτα δια-δικασίες, ανέφερε σε συνέντευξή τουστο κρατικό ραδιόφωνο το πρωί της Τρί-της ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χρι-στοδουλίδης. Όπως είπε ο κ. Χριστοδου-λίδης, η πλευρά μας έχει δεχτεί δύο φορέςβολιδοσκόπηση από τα Ηνωμένα Έθνη.Βολιδοσκόπηση και ενημέρωση όπωςείπε και της Αθήνας από την περασμένηβδομάδα, με τον υπουργό Εξωτερικώννα θεωρεί απίθανο να μην έχουν βολι-δοσκοπηθεί για το θέμα η Άγκυρα και ητ/κ πλευρά. Οι πρώτες πληροφορίες άλ-λωστε θέλουν την τριμερή διάσκεψη ναπραγματοποιείται μεταξύ 11 και 13 Νο-εμβρίου στο Παρίσι, στο περιθώριο τουφόρουμ ειρήνης που διοργανώνει η κυ-βέρνηση Μακρόν. Το ερώτημα που εγεί-ρεται και προκαλεί ανησυχίες είναι κατάπόσο οι όροι αναφοράς θα κλειδώσουνστην τριμερή διάσκεψη ή αν θα μετα-φερθούν στην πενταμερή, που αποτελείκαι τον κύριο στόχο της Τουρκίας.

Ο Τ/κ ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί είχεεκφράσει την περασμένη Κυριακή στην

«Κ» την εκτίμησή του ότι το πιο πιθανόνείναι να πραγματοποιηθεί αρχικά τριμερήςδιάσκεψη και στη συνέχεια με καλύτερηπροετοιμασία να ακολουθήσει πενταμε-ρής. «Ο γ.γ. μάς άφησε να εννοηθεί ότισε όλες αυτές τις εργασίες θα προχωρήσειπριν από το νέο έτος. Προσωπικά θεωρώότι πρέπει να φτάσουν στον κ. Γκουτέρεςτα σωστά μηνύματα από την Κύπρο, διότιαν παρουσιαστεί μια εικόνα των πλευρώνπου είναι διαρκώς σε αντιπαράθεση, εν-δέχεται να διστάσει να προχωρήσει σεδιαμεσολάβηση», ανέφερε χαρακτηρι-στικά ο κ. Ακιντζί. Ο κ. Χριστοδουλίδης,

μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, επι-βεβαίωσε ότι έχουν γίνει βολιδοσκοπήσειςκαι για την τριμερή διάσκεψη αλλά καιγια το πώς θα προχωρήσει η διαδικασίακαταδεικνύοντας πως γίνονται ήδη επα-φές και για την πενταμερή διάσκεψη.

Ανησυχίες για διαδικασίαΤο διαδικαστικό κομμάτι, βεβαίως,

είναι κάτι που απασχολεί τα εμπλεκόμεναμέρη, δεδομένου ότι Λευκωσία και Αθήναεπιμένουν ώστε οι όροι αναφοράς νακλειδώσουν στην τριμερή διάσκεψη καιστη συνέχεια να ακολουθήσει αν χρεια-

στεί η πενταμερής. Υπενθυμίζεται πωςη Άγκυρα επεδίωκε να πραγματοποιηθείπρώτα άτυπη πενταμερής ούτως ώστενα μπουν όλες οι μορφές λύσης στο τρα-πέζι. Η Άγκυρα, σύμφωνα με έγκυρες δι-πλωματικές πηγές, πιέζει να κλειδώσειεκ των προτέρων η πενταμερής διάσκεψηγια να δώσει τη συγκατάθεσή της σε τρι-μερή διάσκεψη.

Αυτή την εξέλιξη, την παρακολουθείμε ανησυχία, πρώτα η Αθήνα και στη συ-νέχεια η Λευκωσία που θεωρούν την πε-νταμερή διάσκεψη μία καθαρά διαδικα-στικού χαρακτήρα διάσκεψη. Η Αθήνα,

βεβαίως, δεν θέλει να δεσμευτεί εκ τωνπροτέρων σε πενταμερή διάσκεψη. Σύμ-φωνα με διπλωματικές πηγές, θέλει νακλειδώσουν πρώτα οι όροι αναφοράς κατάτην τριμερή και κατόπιν να τεθεί θέμαπενταμερούς. Υπενθυμίζεται πως η κυ-βέρνηση Μητσοτάκη έχει δείξει από νωρίςτις επιφυλάξεις και ανησυχίες της γύρωαπό το ενδεχόμενο συμμετοχής σε μίαπενταμερή διάσκεψη, δεδομένων και τωνστοχεύσεων που θέτει η Άγκυρα για ναβάλει στο τραπέζι όλες τις μορφές λύσης.

Καθόλου τυχαίο ότι στην πρώτη επί-σκεψή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε

βάλει κατά κάποιο τρόπο φρένο στηνπραγματοποίηση πενταμερούς εκφρά-ζοντας την εκτίμηση πως δεν υπάρχει έ-δαφος για κάτι τέτοιο. Η αλήθεια είναιπως τη δεδομένη στιγμή η νέα κυβέρνησητης Ελλάδας δίδει προτεραιότητα στηνοικονομία και το μεταναστευτικό. Οι ε-ξελίξεις στο Κυπριακό και ιδιαίτερα οιτοποθετήσεις της Άγκυρας για άλλες μορ-φές λύσης, είναι ένα ζήτημα που ανησυχείιδιαίτερα την Αθήνα. Ο κ. Μητσοτάκης,όπως λένε διπλωματικοί κύκλοι στην Α-θήνα, δεν θέλει να συνδέσει το όνομάτου με ένα ενδεχόμενο ναυάγιο, ούτε με

μία κακή λύση που θα φέρει και την υ-πογραφή του. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγοκαι η Λευκωσία αλλά και η Αθήνα θέλουννα διασφαλίσουν πως η συνομολόγησητων όρων αναφοράς θα κλειδώσει στηντριμερή συνάντηση. Κάτι τέτοιο θα α-πομακρύνει, όπως λένε πολιτικοί κύκλοι,το ενδεχόμενο η Άγκυρα να θέσει άλλεςμορφές λύσης στο τραπέζι στην πεντα-μερή που θα ακολουθήσει.

Οι τουρκικές προκλήσεις Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, ο

κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε την εκτίμησηπως η απόφαση της Τουρκίας για γεώ-τρηση στο τεμάχιο 7, συνδέεται με τηνπροσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιώνκαι πως στόχο έχει να τορπιλίσει τηνόποια προσπάθεια επιβάλλοντας κάποιεςθέσεις που δε μπορούν να γίνουν απο-δεκτές.

Ο ίδιος απέφυγε να αποκαλύψει πώςθα κινηθεί η κυβέρνηση για την αντιμε-τώπιση των τουρκικών προκλήσεων ση-μειώνοντας πως όσα λιγότερα λέγονταιγια το συγκεκριμένο θέμα τόσο καλύτερα.Πέραν των τουρκικών προκλήσεων στηνκυπριακή ΑΟΖ και των κινήσεων, η κυ-βέρνηση αναμένει σήμερα και την το-ποθέτηση του Συμβουλίου Ασφαλείαςμετά και την προσφυγή που έκανε γιατις τουρκικές προκλήσεις στην περίκλει-στη περιοχή της Αμμοχώστου. Όπως α-ποκάλυψε η «Κ», μέσω ανακοίνωσης Τύ-που, θα απαντά το Συμβούλιο Ασφαλείαςτων Ηνωμένων Εθνών στην προσφυγήπου κατέθεσε η Κυπριακή Δημοκρατίατην περασμένη βδομάδα, για τις τουρκικέςαπειλές στο θέμα της περίκλειστης Αμ-μοχώστου.

Σύμφωνα με έγκυρες πηγές της «Κ»,το Συμβούλιο Ασφαλείας θα επιβεβαιώνειτα ψηφίσματα 550 και 789, τα οποία α-ναφέρονται στην Αμμόχωστο και χαρα-κτηρίζουν ως απαράδεκτες τις όποιες α-πόπειρες για εποικισμό οποιουδήποτετμήματος των Βαρωσίων από άτομα άλλααπό τους κατοίκους και ζητούν τη μετα-βίβαση της περιοχής αυτής στη διοίκησητων Hνωμένων Eθνών.

Στην ανακοίνωση Τύπου του Συμβου-λίου Ασφαλείας θα τίθεται θέμα επανέ-ναρξης των διαπραγματεύσεων και θακαλούν τα εμπλεκόμενα μέρη να μη δη-μιουργούν προβλήματα με ενέργειες ήδηλώσεις στην προσπάθεια για επανέ-ναρξη των διαπραγματεύσεων.

Μαστίγιο και καρότο η τακτική ΓκουτέρεςΣτόχος Λευκωσίας και Αθήνας να κλειδώσουν οι όροι αναφοράς από την τριμερή διάσκεψη - Σήμερα η τοποθέτηση Συμβ. Ασφαλείας για Βαρώσι

<<<<<<

Η Αθήνα δεν θέλει να δε-σμευτεί εκ των προτέρων σε πενταμερή διάσκεψη, ενώ η Άγκυρα θέλει να κλει-δώσει η πενταμερής διάσκε-ψη για να δώσει τη συγκατά-θεσή της για τριμερή. Αυτό που ανησυχεί Λευκωσία και Αθήνα είναι κατά πόσο οι όροι αναφοράς θα κλειδώσουν στην τριμερή διάσκεψη ή αν θα μεταφερθούν στην πενταμερή, που αποτελεί και τον κύριο

στόχο της Τουρκίας, ούτως ώστε να θέσει όλες τις μορφές λύσης στο τραπέζι.

Του ΝΊΚΟΥ ΣΤΈΛΓΙΑ

Εκρηκτική είναι η κατάσταση στη ΜέσηΑνατολή μετά το πράσινο φως που ά-ναψε ο αμερικανός Πρόεδρος στηνΤουρκία για εισβολή στη Συρία. Πολι-τικοί αναλυτές εκφράζουν έντονο προ-βληματισμό για το μέλλον των περιοχώνπου βρίσκονται υπό τον έλεγχο τωνΚούρδων. Χαρακτηριστική είναι η ε-πισήμανση του Τούρκου αναλυτή ΦεχίμΤάστεκιν. «Για δεύτερη φορά οι ΗΠΑπροδίδουν τους Κούρδους. Πρώτα το2017, το Κουρδιστάν του Ιράκ υποχρε-ώθηκε να αλλάξει απόφαση για το δη-μοψήφισμα της ανεξαρτησίας. Τώρα,στο βόρειο τμήμα της Συρίας, ανοίγειο δρόμος για μια στρατιωτική επιχεί-ρηση που απειλεί όλα όσα κέρδισανοι Κούρδοι από την περίοδο της κατα-πολέμησης του Ισλαμικού Κράτους».

Παρόμοια είναι και η άποψη υψη-λόβαθμων Αμερικανών αξιωματούχων,οι οποίοι διαφωνούν με την απόφασητου Ντόναλτ Τραμπ για την απόσυρσητων αμερικανικών δυνάμεων από τηνΣυρία. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοιεκφράζουν την άποψη ότι τα πολιτικάκαι διπλωματικά κέρδη των Κούρδωνστην περιοχή θα πρέπει να διαφυλα-χτούν πάση θυσία.

«Ένα δεύτερο Ισραήλ»Λίγο μετά τη νέα τηλεφωνική επι-

κοινωνία των Προέδρων των ΗΠΑ καιτης Τουρκίας, στην οποία ουσιαστικά«κλείδωσε» η νέα τουρκική εισβολήστην Συρία, υψηλόβαθμοι Αμερικανοίαξιωματούχοι διαρρέοντας στον αμε-ρικανικό τύπο πληροφορίες σχετικάμε την ιστορική συνομιλία των δυοπροέδρων, υπενθύμισαν ότι πριν απόλίγο καιρό ο Υπουργός Άμυνας τωνΗΠΑ James Mattis παραιτήθηκε απότα καθήκοντα του εξαιτίας της διαφω-νίας του με την ιδέα της απόσυρσηςτων αμερικανικών δυνάμεων από τοβορειοανατολικό κομμάτι της Συρίας.Ταυτόχρονα, υπογραμμίζουν το σημα-ντικό ρόλο που διαδραματίζουν οιΚούρδοι στα αμερικανικά σχέδια πουαφορούν το μέλλον της Μέσης Ανα-τολής.

Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το αμε-ρικανικό περιοδικό «Newsweek», υ-ψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχοςτάσσεται υπέρ της δημιουργίας ενός

«νέου Ισραήλ» στη Μέση Ανατολή, μεαπώτερο στόχο την κατοχύρωση τωναμερικανικών και δυτικών συμφερό-ντων στην περιοχή. «Για να είμαι ει-λικρινής μαζί σας, θα ήταν προτιμότερογια τις ΗΠΑ να υποστηρίξουν ένα κουρ-δικό κράτος στην Τουρκία, στην Συρίακαι Ιράκ. Θα ήταν καλύτερα να έχουμεένα δεύτερο Ισραήλ στην περιοχή»,σημειώνει υψηλόβαθμο στέλεχος τουαμερικανικού Εθνικού Συμβουλίου Α-σφαλείας.

Η οπισθοχώρηση του ΤραμπΠαρά την θύελλα αντιδράσεων στην

Ουάσιγκτον τόσο στο στρατόπεδο τωνΡεπουμπλικανών όσο και σε αυτό τωνΔημοκρατικών, ο Πρόεδρος των ΗΠΑανοίγει τον δρόμο για μια νέα τουρκικήεισβολή στο βόρειο τμήμα της Συρίας.Στην αμερικανική πρωτεύουσα ορι-σμένοι αναλυτές συνδέουν αυτή τηνεξέλιξη με την διαδικασία της απομά-κρυνσης του Ντόναλτ Τραμπ από τακαθήκοντά του. Σύμφωνα με κάποιεςαναλύσεις, ο κ. Τραμπ δίνοντας το πρά-σινο φως για την νέα τουρκική επιχεί-

ρηση, ενδέχεται να αποπειράθηκε ναστρέψει την κοινή γνώμη σε ένα πεδίοτης εξωτερικής πολιτικής, ώστε να ξε-χαστεί σταδιακά η πολιτική φουρτούναπου έχει ξεσπάσει στο εσωτερικό τωνΗΠΑ. Ανεξάρτητα από τις προθέσειςτου Προέδρου Τραμπ, οι νέες διαρροέςστον αμερικανικό τύπο δείχνουν ότιστην τηλεφωνική επικοινωνία της Κυ-ριακής, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αρχικάαντιτάχθηκε στα τουρκικά σχέδια γιατην Συρία. Ωστόσο, μετά τις πιέσειςτου Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν, άλλαξεστάση, διευκρινίζοντας ότι η χώρα τουδεν πρόκειτια να παρέχει καμία υπο-στήριξη στην Άγκυρα για την νέα στρα-τιωτική περιπέτεια στην Συρία. Ου-σιαστικά, παρέδωσε στην τουρκικήπλευρά την κηδεμονία περίπου 2.000μαχητών του Ισλαμικού Κρατους, οιοποίοι σήμερα κρατούνται σε στρατό-πεδα της βόρειας Συρίας.

Το τουρκικό σχέδιοΓια τον κ. Τάστεκιν, το μέλλον της

κουρδικής κρατικής οντότητας στηΜέση Ανατολή και των μελών του Ι-

σλαμικού Κράτους διαδραματίζουν ρό-λο-κλειδί στις νέες εξελίξεις στο βόρειοτμήμα της Συρίας. Ο Τούρκος αναλυτήςτονίζει ότι η Τουρκία ετοιμάζεται γιαμια στρατιωτική επιχείρηση, η οποίαέχει στο στόχαστρο της την αναδυό-μενη κουρδική κρατική οντότητα. Οιξένες δυνάμεις επιχειρούν να περιο-ρίσουν την ακτίνα αυτής της επιχεί-ρησης. Ωστόσο, η τουρκική πλευρά,αναλαμβάνοντας ουσιαστικά την κη-δεμονία των μαχητών του ΙσλαμικούΚράτους, ανεβάζει τον πήχη και στο-χεύει στον έλεγχο των μεγάλων εκτά-σεων γης της Συρίας.

Σύμφωνα με τον κ. Τάστεκιν, σεπρώτη φάση η Τουρκία στοχεύει στηνκατάληψη του Ταλ Άμπιαντ (Γκρε Σιπίστα Κουρδικά) και του Ρασούλ Αϊν (Σε-ρεκάνιγιε στα Κουρδικά). Την προη-γούμενη περίοδο οι Κούρδοι απομά-κρυναν από αυτές τις περιοχές μεγάλοτμήμα των δυνάμεων και των όπλωντους, με βάση την προηγούμενη συμ-φωνία Τουρκίας-ΗΠΑ για την δημιουρ-γία μιας ζώνης ασφαλείας στην Συρία.

Ο κ. Τάστεκιν προβάλλει την άποψη

ότι σε δεύτερη φάση, με βάση τα όσαέχει δηλώσει από το βήμα του ΟΗΕ οίδιος ο Πρόεδρος της Τουρκίας, οι τουρ-κικές και συμμαχικές δυνάμεις ενδέ-χεται να επιχειρήσουν να δημιουργή-σουν μια μεγάλη ζώνη κατοχής, η οποίαθα έχει βάθος 30 χιλιομέτρων και θασυμπεριλαμβάνει σημαντικά αστικάκέντρα όπως το Ντιρμπέσιγιε, το Α-μούντε, το Καμίσλι.

Σε τελική φάση, αν επικρατήσουνοι κατάλληλες συνθήκες, οι τουρκικέςδυνάμεις δεν αποκλείεται να επιχει-ρήσουν να φτάσουν στα πρόθυρα τηςΡάκκα ή ακόμη και του Νταϊρ Αλ Ζορ.

Πούτιν και ΡουχανίΟ κ. Τάστεκιν δεν βιάζεται να απο-

κλείσει κανένα σενάριο στην ευρύτερηπεριοχή. Την ίδια στιγμή μας υπενθυ-μίζει τα ιδιαίτερα σχέδια που κατα-στρώνουν στην νέα περίοδο η Ρωσίακαι το Ιράν για το μέλλον της Συρίας.Από την δική του άποψη, σε σύντομοχρονικό διάστημα, τόσο οι τουρκικοίόσο και οι αμερικανικοί σχεδιασμοίδεν αποκλείεται να σκοντάψουν πάνωσε αυτά τα σχέδια.

Σε τι στοχεύει η Μόσχα και η Τεχε-ράνη στην τελική φάση του πολέμουτης Συρίας; Για τον κ. Τάστεκιν και άλ-λους έμπειρους διεθνείς αναλυτές ηαπάντηση αυτού του ερωτήματος είναιαπλή. Μαζί με την κατάληψη του τε-λευταίου προπυργίου της συριακής α-ντιπολίτευσης στο Ίντλιπ, Ρωσία καιΙράν καιροφυλαχτούν για την ανάπτυξητων συριακών δυνάμεων και στο βο-ρειοανατολικό κομμάτι της Συρίας.

Μέχρι σήμερα το παραπάνω εγχεί-ρημα σκόνταφτε πάνω στην αντίστασητων Κούρδων και των Αμερικανών.Σήμερα, ωστόσο, τα δεδομένα έχουναλλάξει. Οι Κούρδοι ήδη έχουν αρχίσεινα διεξάγουν διαβουλεύσεις και δια-πραγματεύσεις με την Δαμασκό. Στοεπίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεταιτο ενδεχόμενο της επιστροφής τωνσυριακών δυνάμεων στο υπόλοιποκομμάτι της Συρίας. Την ίδια στιγμή,ο κ. Τάστεκιν υποψιάζεται ότι Ρωσίακαι Ιράν έχουν θέσει όρους, όρια καιπροϋποθέσεις για την νέα τουρκικήεισβολή και σε τελική ανάλυση στο-χεύουν στην καθυστέρηση της ανά-δυσης του κουρδικού κράτους στηνπεριοχή.

Στρατιωτική και διπλωματική καταιγίδα στη ΣυρίαΠροβληματισμός για το μέλλον των περιοχών που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Κούρδων

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ

Η στήριξηΠομπέο

Ξεκάθαρη ρητορική, ισχυροί συμβολισμοί. Η ε-πίσκεψη του Μάικ Πομπέο στην Ελλάδα αντα-ποκρίθηκε στις προσδοκίες, αν δεν τις ξεπέρα-σε.

Ερωτηθείς τι μπορεί να περιμένει η Ελλάδααπό τις ΗΠΑ σε περίπτωση που τουρκικές δυ-νάμεις αποβιβαστούν σε ένα ελληνικό νησί, ουπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ απάντησε με απρό-σμενη ευθύτητα: «Να είστε βέβαιοι ότι θα δρά-σουμε για να προστατεύσουμε και να διατηρή-σουμε τις βασικές αξίες της κυριαρχίας ενόςκράτους, του κράτους Δικαίου».

Για μια χώρα η οποία αισθάνεται ότι απειλείται,και η οποία οικοδομεί την εξωτερική της πολιτικήστον σεβασμό του διεθνούς δικαίου, ήταν μιαεξαιρετική δήλωση.

Για τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ τηςΚύπρου, τόνισε πως «θα συνεχίσουμε να προ-σπαθούμε να πείσουμε τους Τούρκους ότι αυτάδεν είναι προς το συμφέρον κανενός», ότι αυτή«η διαμάχη δεν θα πρέπει να στρατιωτικοποιηθεί»και ότι οι παράνομες γεωτρήσεις είναι απαρά-δεκτες.

Ενα ηχηρό μήνυμα με προφανή αποδέκτη,αλλά και αμφιβολίες για το πόσο θα επηρεάσειτη συμπεριφορά της Αγκυρας. Την ώρα που οεπικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας προ-ειδοποιούσε κατά των παράνομων γεωτρήσεων,ο απρόβλεπτος ηγεμόνας της γειτονικής χώραςανακοίνωνε την πρόθεσή του να συνεχίσει τησχετική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ ό-πως και την προοπτική αγοράς και τρίτου γεω-τρύπανου.

Πάντως, δύσκολα δεν θα υπάρξει αντίδρασητων ΗΠΑ αν η Τουρκία συνεχίσει τις προκλήσειςστην κυπριακή ΑΟΖ όπου έχει επενδύσει εκα-τομμύρια ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσόςExxon Mobil. Το αν θα παρεμποδισθεί η παρα-βατική συμπεριφορά της Αγκυρας, και πώς –μέσω της διπλωματίας ή με την απειλή κυρώ-σεων– μένει να φανεί.

Επίσης, μένει να φανεί εάν η στοχευμένηρητορική του κ. Πομπέο στην Αθήνα αντανακλάστην πράξη τις προθέσεις του προέδρου Τραμπ,ο οποίος έχει επανειλημμένως ανατρέψει ανα-κοινώσεις συνεργατών του, ενώ έχει έρθει σεπλήρη αντίθεση με πολιτικές που έχουν νομο-θετηθεί στο Κογκρέσο, συχνά με την υποστήριξηκαι του κόμματός του. Τελευταία ένδειξη τηςασυνέπειας που διακρίνει την Ουάσιγκτον –μετον πρόεδρο να ακολουθεί άλλη πολιτική απόαυτήν που εισηγούνται το Στέιτ Ντιπάρτμεντκαι το Πεντάγωνο– το πράσινο φως για τηντουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία.

Ικανοποίηση, λοιπόν, για τις δηλώσεις Πομπέο,αλλά αυτοσυγκράτηση για το αν και σε ποιοβαθμό θα εφαρμοσθούν αυτές στην πράξη.

Η Τουρκία ετοιμάζεται για μια στρατιωτική επιχείρηση, η οποία έχει στο στόχαστρό της την αναδυόμενη κουρδική κρατική οντότη-τα. Οι ξένες δυνάμεις επιχειρούν να περιορίσουν την ακτίνα αυτής της επιχείρησης.

MARGARITIS SCHINASVice-President-designate for Protecting our

European Way of Life

8 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η

Θέλει ξενοδοχείο στην πρωτεύουσα ο σερ ΣτέλιοςΤα πλάνα του Κύπριου επιχειρηματία στον επιχειρηματικό τουρισμό και οι σκέψεις του για Easy Hub σε Λευκωσία και Λεμεσό

Συνέντευξη στη ΜΑΡΙΑ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Η κυπριακή αγορά δεν παύει ποτέ να είναιστο πεδίο ενδιαφέροντος του επιχειρη-ματία σερ Στέλιου Χατζηιωάννου. Σε μιααπό τις σπάνιες επισκέψεις του στο νησί,ο κύριος Χατζηιωάννου, στο πλαίσιο της11ης απονομής δικοινοτικών βραβείων,μίλησε στην «Κ» για τα πλάνα και τις ευ-καιρίες που παρουσιάζει η αγορά τηςΛευκωσίας κυρίως δε για λειτουργία EasyΗotel. Στα πλάνα του δε και η λειτουργίαEasyhub, μια υπηρεσία ενοικιάσεως γρα-φείων την οποία ήδη ο όμιλος Easy Groupεφαρμόζει στο εξωτερικό. Σχολιάζονταςτις εξελίξεις στον τομέα των αερομετα-φορών, ο ισχυρός άντρας του Easy Groupδιατύπωσε την άποψη ότι θα υπάρξειμια αύξηση στο κόστος των αεροπορικώνεισιτηρίων, ωστόσο αυτό δεν θα επηρε-άσει αισθητά την αεροπορική κίνησηαπό και προς την Κύπρο.-Οι τελευταίες εξελίξεις με τα λουκέταστις αεροπορικές εταιρείες και τηνThomas Cook έχουν δημιουργήσειένα κενό με την αεροπορική συνδε-

σιμότητα της Κύπρου. Πώς κατά τηνάποψη σας θα ρυθμιστεί αυτό το κενό,και ποια η συμβολή της Easyjet γιααυτό;

- Ήδη η εταιρεία μας συνδέει την Κύ-προ με μεγάλο αριθμό αεροδρομίων τουεξωτερικού. Ωστόσο, οι περισσότεροιΚύπριοι δεν γνωρίζουν σε πόσα αερο-δρόμια πετά η Easyjet από την Λάρνακα.Για παράδειγμα, πετά στο Γκάτγουϊκ, στοΛίβερπουλ και στο Μπρίστολ στην Βρε-τανία, στο Βερολίνο, στην Ελβετία καιστο Μιλάνο. Οι περισσότεροι Κύπριοινομίζουν ότι η Easyjet πετά μόνο στοΛονδίνο. Θεωρώ ότι ο Κύπριος επιβάτηςθα πρέπει να αλλάξει τη νοοτροπία. Άμαθες να βρεις καλά εισιτήρια σε καλέςτιμές τότε θα πρέπει να ψάξεις διαφορε-τικές εταιρείες και να δεις πού πετάνε.Οι περισσότεροι Κύπριοι κρίνουν τα πράγ-ματα από το πόσο κοστίζει το εισιτήριογια την Αθήνα. Είναι σημαντικός παρά-γοντας μεν, αλλά είναι γεγονός ότι το κό-στος για τα εισιτήρια για την Αθήνα έχουνανέβει. -Εσείς έχετε πλάνα για το δρομολόγιοΛάρνακα- Αθήνα;

-Εγώ προσωπικά δεν παίρνω αποφά-σεις σε καθημερινό επίπεδο για το πούθα πετάξει η Easyjet, αν και για το συ-γκεκριμένο δρομολόγιο, το πρόβλημαείναι ότι η Easyjet δεν έχει βάση ούτεστη Λάρνακα ούτε στην Αθήνα. Παρόλα

αυτά προσφέρει τόσες διαφορετικές γραμ-μές από την Κύπρο και ειδικότερα απότο αεροδρόμιο της Πάφου. -Πέραν των δρομολογίων που προ-σφέρονται από την εταιρεία σας πώςσχολιάζετε το γεγονός ότι έχουμε ση-μαντικό αριθμό χρεωκοπιών τον τε-λευταίο χρόνο; Γιατί κατά την άποψήσας οι εταιρείες οδηγούνται σε αυτότο αποτέλεσμα;

-Εγώ πιστεύω ότι η ελεύθερη οικονομία

λειτουργεί με ένα τρόπο ώστε δεν σουεπιτρέπει να κάνεις σημαντικά λάθη. Ό-πως για παράδειγμα, αν μεγαλώσεις πιοπολύ από τις δυνατότητες σου τότε θαισχύσει ο νόμος τηςζούγκλας- οι μεγα-λύτεροι θα επιβιώσουνε και κάποιοι άλλοιθα κλείσουνε. Για εμένα αυτό είναι μέροςτου επιχειρείν. -Πώς έχει αλλάξει η αγορά και τι πρέπεινα προσέχουν πλέον οι εταιρείες;

-Καμιά φορά σκέφτομαι, ποιο θα είναι

το μέλλον της Easyjet σε 170 χρόνια.Στην περίπτωση της, η Thomas Cook έ-κλεισε μετά από 170 χρόνια λειτουργίας.Στο πέρασμα αυτών των χρόνων πέρασανπολλοί διευθυντές από την εταιρεία, κά-ποιοι δεν διοικούσαν σωστά και τελικάκατάφεραν και την έκλεισαν. Σίγουραέπαιξε ρόλο το ότι δανείστηκαν υπερ-βολικά, το ότι δεν είχαν δικά τους αερο-πλάνα αλλά ήταν ενοικιασμένα, και τοότι δεν είχαν ξενοδοχεία και κατά κάποιο

τρόπο συνεργάζονταν με άλλα ξενοδο-χεία. Όλα αυτά τα στοιχεία δημιούργησανκατά κάποιο τρόπο ένα μίγμα υπερχρέ-ωσης και μια σειράς λανθασμένων χει-ρισμών που οδήγησαν την εταιρεία στοκλείσιμό της. -Θεωρείτε πως όλες αυτές οι εξελίξειςπροκαλούν ανησυχία για τον τουρισμόκαι την οικονομία της Κύπρου;

-Η Thomas Cook είχε 35-40 αεροπλάναπου πετάγανε από την Βρετανία για τηνυπόλοιπη Ευρώπη. Αν του χρόνου δεναντικατασταθούν αυτές οι πτήσεις τότεμπορεί να ανέβουν λίγο οι τιμές αλλά δεννομίζω ότι αυτό θα έχει μεγάλη επίδρασηστον τουρισμό της Κύπρου και κατ΄ ε-πέκταση ούτε και στην οικονομία.- Για ποιες επενδύσεις θεωρείτε ότιπροσφέρεται η κυπριακή αγορά;

-Αυτή την περίοδο εξετάζω δύο κατη-γορίες. Κατ΄ αρχήν η αλυσίδα Easy Ηotelθέλει να επεκταθεί και έτσι τώρα ψά-χνουμε να βρούμε ένα κατάλληλο κτήριογια να στεγάσει ένα ξενοδοχείο με τηνεπωνυμία Εasy Ηotel στην Λευκωσία.Πέραν τούτου έχουμε προχωρήσει πρό-

σφατα στο Λονδίνο σε μια νέα επιχειρη-ματική ιδέα που ονομάζεται Easy Ηubκαι λειτουργεί στο Λονδίνο. Πρόκειταιγια μια τάση η οποία αυξάνεται στον κό-σμο των επιχειρήσεων. Στην ουσία πα-ρέχουμε γραφειακούς χώρους για εται-ρείες. Με αυτό τον τρόπο, οι νέες επιχει-ρήσεις δεν χρειάζεται να προχωρήσουνσε πολύχρονη ενοικίαση γραφείων, ή α-κόμα και σε αγορά, μπορούν απλά ναχρησιμοποιούν αυτά τα γραφεία στονχρόνο που θέλουν. Αυτό είναι το EasyHub και μπορεί να δούμε σύντομα μιατέτοια επιχείρηση στην Κύπρο, είτε στηΛευκωσία είτε την Λεμεσό. Σίγουρα καιοι δύο πόλεις παρουσιάζουν ευκαιρίες,αφού δραστηριοποιείται μεγάλος αριθμόςεταιρειών, έτσι δεν έχουμε καταλήξει γιατο πού θα ανοίξουμε το πρώτο Easy Hubστην Κύπρο. Ωστόσο, στον ξενοδοχειακότομέα, θεωρώ ότι η αγορά της Λεμεσούείναι πολύ ακριβή. Αυτό δεν συνάδει μετο προφίλ του Easy Hotel, το οποίο είναιbusiness ξενοδοχείο και είναι πιο οικο-νομικό. Σε αυτή την βάση θεωρούμε πιοεύκολο και εφικτό να επιλέξουμε τηνΛευκωσία για αυτό το άνοιγμα. -Έχετε επιλέξει τοποθεσία;

- Αυτό το διάστημα που είμαι Κύπροθα εξετάσω από κοντά τις επιλογές. Μόλιςέχουμε κάτι συγκεκριμένο θα το ανακοι-νώσουμε. Ενδεχομένως εντός του 2020να υπάρξουν εξελίξεις.

<<<<<<<

«Αν δεν αντικατασταθούν οι πτήσεις που έχουν χαθεί τότε μπορεί να ανέβουν λίγο οι τιμές, αλλά δεν νομίζω ότι αυτό θα έχει μεγάλη επίδρασηστον τουρισμό της Κύπρου».

<<<<<<<

«Σίγουρα δεν μπορώ σε πολιτικό επίπεδο να λύσω το Κυπριακό αλλά ξέρω ότι αν οι άνθρωποι συνεργάζονται μεταξύ τους, τότε δεν θα γίνει πόλεμος».

Το μεγαλύτερο ποσοστό των τραπεζώνπου εποπτεύονται από την ΕυρωπαϊκήΚεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) παρουσίασανσυνολικά άνετες θέσεις ρευστότητας,παρά τη διαπίστωση κάποιων ευπαθειώνστις οποίες πρέπει να δοθεί περισσότερηπροσοχή, σύμφωνα με τα αποτελέσματατης εποπτικής άσκησης προσομοίωσηςακραίων καταστάσεων του 2019.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρω-παϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τα «stresstests» που χρησιμοποιήθηκαν στην προ-σομοίωση προσαρμόστηκαν με βάση τηνεποπτική εμπειρία που αποκτήθηκε κατάτα πρόσφατα επεισόδια κρίσης, χωρίςκαμία αναφορά σε αποφάσεις νομισμα-τικής πολιτικής. Τα αποτελέσματα τηςάσκησης ήταν –όπως αναφέρει η ΕΚΤ-«σε γενικές γραμμές θετικά». Σχεδόν οι

μισές από τις 103 τράπεζες που συμμε-τείχαν ανέφεραν περίοδο επιβίωσης άνωτων έξι μηνών υπό δυσμενή διαταραχήκαι άνω των τεσσάρων μηνών υπό ακραίαδιαταραχή. Στην ανακοίνωση σχολιάζεταιπως ως περίοδος επιβίωσης ορίζεται ο α-ριθμός ημερών κατά τον οποίο η τράπεζαμπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί μεχρήση ρευστών διαθεσίμων και εξασφα-λίσεων χωρίς πρόσβαση στις αγορές χρη-ματοδότησης.

Η ΕΚΤ προσθέτει πως ο χρονικός ο-ρίζοντας των έξι μηνών υπερβαίνει τηνπερίοδο που καλύπτει ο δείκτης κάλυψηςρευστότητας, βάσει του οποίου απαι-τείται από τις τράπεζες να διακρατούνεπαρκή αποθέματα ρευστών στοιχείωνενεργητικού υψηλής ποιότητας ούτωςώστε να μπορούν να επιβιώσουν στη

διάρκεια περιόδου σημαντικής διατα-ραχής ρευστότητας επί 30 ημερολογιακέςημέρες. Οι μεγάλες περίοδοι επιβίωσηςυπό τις σοβαρές διαταραχές που προέ-βλεπε η άσκηση θα έδιναν στις τράπεζεςσημαντικό χρόνο για να εφαρμόσουντα σχέδια έκτακτης χρηματοδότησήςτους.

«Οι τράπεζες γενικών εργασιών καιοι παγκόσμιες συστημικώς σημαντικέςτράπεζες θα επηρεάζονταν γενικά πιοσοβαρά σε σχέση με άλλες από ιδιοσυ-γκρατικές διαταραχές της ρευστότηταςκαθώς κατά κανόνα βασίζονται σε λιγό-τερο σταθερές πηγές χρηματοδότησης,όπως οι καταθέσεις χονδρικής και οι ε-ταιρικές καταθέσεις, οι οποίες ήταν α-ντικείμενο υψηλότερων ποσοστών εκροήςστην άσκηση. Οι τράπεζες εργασιών λια-

νικής θα επηρεάζονταν λιγότερο έντονα,δεδομένης της πιο σταθερής βάσης κα-ταθέσεών τους», αναφέρει χαρακτηρι-στικά.

Στο πόρισμα της ΕΚΤ προστίθεται πωςοι περίοδοι επιβίωσης που υπολογίζονταιμε βάση τις ταμειακές ροές σε ξένα νο-μίσματα είναι συχνά βραχύτερες από ε-κείνες που αναφέρονται σε ενοποιημένοεπίπεδο. Συμπληρώνει πως «αρκετές τρά-πεζες προσφεύγουν σε βραχυπρόθεσμηχρηματοδότηση χονδρικής σε ξένα νο-μίσματα και ορισμένες από αυτές μπορείνα εξαρτώνται υπερβολικά από τη συνεχήλειτουργία της αγοράς ανταλλαγής νο-μισμάτων. Αν εξεταστούν αυτοτελώς, οιθυγατρικές τραπεζών της ζώνης του ευρώπου είναι εγκατεστημένες εκτός τηςζώνης του ευρώ κατά κανόνα εμφανίζουν

βραχύτερες περιόδους επιβίωσης από ε-κείνες που είναι εγκατεστημένες εντός.Ενώ είναι σύνηθες για τις θυγατρικές ναβασίζονται σε ενδοομιλική χρηματοδό-τηση και/ή χρηματοδότηση από τη μη-τρική, αυτό μπορεί να εκθέσει ορισμένεςτράπεζες σε κίνδυνο περιχαράκωσης σετρίτες χώρες».

Καταλήγει με το ότι «πολλές τράπεζεςθα ήταν ικανές να κινητοποιήσουν εξα-σφαλίσεις επιπλέον των άμεσα διαθέσι-μων αποθεμάτων ασφαλείας ρευστότηταςγια να κατοχυρώσουν πρόσθετη χρημα-τοδότηση σε περιόδους ανάγκης. Ωστόσο,οι πρακτικές διαχείρισης εξασφαλίσεων,οι οποίες είναι καίριας σημασίας σε πε-ρίπτωση κρίσης ρευστότητας, χρειάζονταιπεραιτέρω βελτίωση σε ορισμένες τρά-πεζες».

Η αγορά της Λευκωσίας προσφέρεται για λειτουργία Easy Hotel, εκτιμά ο σερ Στέλιος Χατζηιωάννου, σε αντίθεση με της Λεμεσού, η ο-ποία είναι πολύ ακριβή για την δραστηριοποίηση του συγκεκριμένου τύπου ξενοδοχείων.

Eντεκα χρόνια δικοινοτικά βραβεία

-Διοργανώσατε φέτος για 11η χρονιάτα δικοινοτικά βραβεία. Γιατί είναι γιαεσάς τόσο σημαντικός αυτός ο θεσμός;-Ξεκινήσαμε πριν από έντεκα χρόνια.Ομολογώ πως όταν ξεκινήσαμε σκε-φτόμασταν να το κάναμε αρχικά γιατέσσερα χρόνια, αφού δεν ξέρεις πο-τέ τι γίνεται στη ζωή και ειδικά αν θαυπάρχει η οικονομική δυνατότητα γιανα συνεχίσεις κάτι. Χαίρομαι που έντε-κα χρόνια αργότερα είμαστε ακόμα ε-δώ. Την πρώτη χρονιά προσφέραμε250 χιλιάδες ευρώ, τώρα έχουμε στα-θεροποιηθεί στο μισό εκατομμύριο,και πιστεύω ότι μπορούμε να συνεχί-σουμε στο διηνεκές. Κατά την εκτίμη-ση μου είναι ένας τρόπος να έρθουμεκοντά στα προβλήματα που έχει η Κύ-προς σε διάφορα επίπεδα. Ένας άλλοςτρόπος είναι ο θεσμός «Φαγητό απόκαρδιάς», στο πλαίσιο του οποίου βοη-θούμε ανθρώπους που έχουν περισ-σότερη ανάγκη. Στην Κύπρο αυτός οθεσμός λειτουργεί στα γραφεία μαςκοντά στο Λήδρα Πάλας, σε σημείο α-πέναντι από το δημαρχείο Λευκωσίας,ενώ λειτουργούν και τρία σημεία στηΛεμεσό. Το μεγαλύτερο κέντρο γιατον θεσμό «Φαγητό από καρδιάς» εί-ναι στην Αθήνα. Πέραν του οικονομι-κού προβλήματος και τις προεκτάσειςτου στην κοινωνία, το άλυτο πρόβληματης Κύπρου θεωρώ ότι είναι το Κυ-πριακό. Το 1974 ήμουν επτά χρονώνκαι η εισβολή είναι από τις πρώτες μουαναμνήσεις. Πλέον υπάρχουν γενιέςπου δεν έζησαν άρα δεν θυμούνται.Παρόλα αυτά υπάρχουν Ελληνοκύπρι-οι, Τουρκοκύπριοι, νεκρή ζώνη καιβρετανικές βάσεις. Πρέπει να βοηθή-σουμε την κατάσταση να ομαλοποιη-θεί. Σίγουρα δεν μπορώ σε πολιτικό ε-πίπεδο να λύσω το Κυπριακό, αλλά ξέ-ρω ότι αν οι άνθρωποι συνεργάζονταιμεταξύ τους, τότε δεν θα γίνει πόλε-μος. -Υπάρχει φυσικά και η επιχειρηματικήπροέκταση του θέματος.-Είναι γεγονός ότι σε επιχειρηματικόεπίπεδο οι άνθρωποι συνεργάζονταιπιο εύκολα. Έτσι η αρχή του θεσμούτων βραβείων έγινε μόνο με επιχειρη-ματίες. Πιστεύω όμως ότι είναι καλόνα απευθυνόμαστε σε όλες τις κατη-γορίες και να συμβάλλουμε ανάλογαμε τις ανάγκες που υπάρχουν.-Τι επιχειρήσεις έχουν αναπτυχθεί μέ-σω αυτού του θεσμού;- Υπάρχουν κάποιοι επιχειρηματίεςπου εξακολουθούν να συνεργάζονταιαλλά για να δημιουργηθεί μια πραγ-ματική κοινοπραξία υπάρχουν πολλάεμπόδια. Προσπαθούμε να παρακο-λουθούμε το τι γίνεται με τις εταιρείεςπου βραβεύουμε τον ένα χρόνο, ναδούμε την εξέλιξη της συνεργασίαςτους, τον χρόνο που θα ακολουθήσει.

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν επαρκή ρευστότηταΟι ευπάθειες που εντοπίστηκαν σχετίζονται με ξένα νομίσματα, ποιότητα των δεδομένων και διαχείριση εξασφαλίσεων

H ΕΚΤ αναφέρει πως οι περίοδοι επιβίωσηςπου υπολογίζονται με βάση τις ταμειακέςροές σε ξένα νομίσματα είναι συχνά βραχύ-τερες από εκείνες που αναφέρονται σε ε-νοποιημένο επίπεδο.

+Ú

Ú

ΤΩΡΑ ΚΑΙ ONLINE

WWW.GASTRONOMOS.COM.CY

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2019

10 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019Δ Ι Ε Θ Ν Η

Επειτα από μια παρατεταμένη περίοδοπροβληματισμού γύρω από τους κινδύ-νους μιας τέτοιας κίνησης, οι γερμανικέςτράπεζες αρχίζουν να επιβάλλουν αρνη-τικά επιτόκια στις μεγάλες καταθέσεις.Προς το παρόν το έχουν αποτολμήσειμικρότερες τράπεζες, αλλά δείχνουν πρό-θυμες να ακολουθήσουν το παράδειγμάτους οι δύο μεγαλύτερες τράπεζες τηςΓερμανίας, Deutsche Bank και Com-merzbank, οι οποίες, πάντως, μελετούνπροσεκτικά τις κινήσεις τους.

Πρόκειται για τουλάχιστον 34 τράπεζεςοι οποίες, σύμφωνα με την εταιρεία πα-ροχής δεδομένων Biallo.de., μεταβιβάζουντο δυσβάσταχτο πλέον κόστος των αρ-νητικών επιτοκίων στους πλούσιους πε-λάτες τους. Στην πλειονότητά τους, πά-ντως, προστατεύουν τους μικροκαταθέτεςμε λογαριασμούς μικρότερους των 100.000ευρώ. Ανάμεσά τους και η δεύτερη συ-νεργατική τράπεζα της Γερμανίας, BerlinerVolksbank, που χρεώνει πλέον με επιτόκιο-0,5% όσους λογαριασμούς έχουν κατα-

θέσεις άνω των 100.000 ευρώ. Εχει προη-γηθεί η Deutsche Skatbank που επέβαλεακριβώς την ίδια χρέωση σε λογαριασμούςάνω των 100.000 ευρώ και τόνισε πως«δεν είναι πλέον οικονομικά συμφέροννα επωμίζεται πλήρως η τράπεζα την ε-πιβάρυνση των αρνητικών επιτοκίων».Οι περισσότερες από τις τράπεζες αυτέςέχουν ήδη επιβάλει χρεώσεις στους λο-γαριασμούς μεγάλων επιχειρήσεων καιπελατών με ιδιαίτερα μεγάλο πλούτο.Τον περασμένο μήνα, ο διευθύνων σύμ-βουλος της Deutsche Bank, Τζέιμς φονΜόλτκε, μίλησε για μια «πιο στιβαρή»στάση της στο θέμα και διευκρίνισε πωςσκοπεύει να ακολουθήσει το σύστημα

των κλιμακωτών επιτοκίων με ευνοϊκάεπιτόκια μέχρι ένα ύψος καταθέσεων καιαρνητικά επιτόκια στις μεγάλες καταθέ-σεις και στους λογαριασμούς των επιχει-ρήσεων. Προσέθεσε, πάντως, πως ενδέ-χεται να επιβληθούν χρεώσεις και στουςμικροκαταθέτες αλλά για την παροχήσυγκεκριμένων τραπεζικών υπηρεσιών.Ανάλογη είναι η θέση και της δεύτερηςσε μέγεθος τράπεζας της Γερμανίας, Com-merzbank, που δήλωσε προ ημερών στοBloomberg ότι δεν βιάζεται να μεταφέρειτο κόστος στους καταθέτες. Προσέθεσε,όμως, ότι θα εξετάσει το ζήτημα συζη-τώντας «στοχευμένα» με πελάτες τηςτων οποίων οι λογαριασμοί υπερβαίνουν«ορισμένα επίπεδα αναφοράς».

Οπως σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Ο-λιβερ Μάιερ, στέλεχος της εταιρείας ε-ρευνών αγοράς Verivox Finanzvergleich,«αλλάζουν τα πράγματα στον κλάδο καιθα υπάρξουν και άλλες τράπεζες που θαεπιβάλουν αρνητικά επιτόκια στις κατα-θέσεις τώρα που οι μεγαλύτερες συνερ-γατικές τράπεζες έκαναν το πρώτο βήμα».

Την εκτίμησή του συμμερίζεται η γερ-μανική Ενωση Συνεργατικών Τραπεζών,η εκπρόσωπος της οποίας τόνισε πως«δεν μπορεί να αποκλειστεί η επέκτασητου μέτρου σε άλλους πελάτες ή προϊό-ντα». Εως τώρα οι γερμανικές τράπεζεςαπέφευγαν να χρεώσουν τους πελάτεςτους φοβούμενες τη δυσφήμισή τους καιπροπαντός μια μαζική φυγή καταθέσεων.Η στάση τους, όμως, αλλάζει εξαναγκα-στικά έπειτα από πέντε χρόνια αρνητικώνεπιτοκίων που τους επέβαλε η ΕΚΤ.

Η πολιτική των αρνητικών επιτοκίωνόχι μόνον έχει πλήξει καίρια την κερδο-φορία τους, αλλά στη διάρκεια των πέντεαυτών ετών εξάντλησαν κυριολεκτικάόλους τους μηχανισμούς που διέθετανγια να εξισορροπήσουν τη μείωση τωνεσόδων τους. Σύμφωνα με την ΕνωσηΓερμανικών Τραπεζών, τα αρνητικά ε-πιτόκια κοστίζουν στις γερμανικές τρά-πεζες συνολικά 2,4 δισ. ευρώ ετησίως.Τον περασμένο μήνα η ΕΚΤ μείωσε ταεπιτόκια του ευρώ βαθύτερα σε αρνητικόέδαφος και συγκεκριμένα στο -0,5% από

το -0,4%. Προκειμένου να περιορίσει τηνεπιβάρυνση που αυτό συνεπάγεται γιατις ευρωπαϊκές τράπεζες, η τράπεζα ε-ξαιρεί μέρος των καταθέσεων από τηχρέωση και προβλέπει σύστημα κλιμα-κωτών επιτοκίων.

Ευάλωτες οι τράπεζες Οι μισές από τις μεγαλύτερες τράπεζες

της Ευρωζώνης θα κατέρρεαν έπειτα απόμια περίοδο έξι μηνών στη διάρκεια τωνοποίων δεν θα τους χορηγείτο νέα ρευ-στότητα. Οι πλέον ευάλωτες είναι οι με-γαλύτερες τράπεζες και οι θυγατρικέςξένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξε η ΕΚΤεξετάζοντας 103 χρηματοπιστωτικά ι-δρύματα της Ευρωζώνης.

Η έρευνά της κατέδειξε τις αδυναμίεςτου τραπεζικού συστήματος σε μια στιγμήπου εντείνεται η ανησυχία για την επι-βράδυνση της ανάπτυξης και την αστά-θεια στην αμερικανική αγορά χρήματος.Οπως τονίζει η ΕΚΤ, τέσσερις τράπεζεςδεν θα κατόρθωναν να επιβιώσουν επί

έξι μήνες σε περίπτωση αποκλεισμούτους από την αγορά χρήματος, ενώ άλλες52 θα κατέρρεαν μέσα σε έξι μήνες αναπέσυραν μαζικά τα κεφάλαιά τους οι ε-πιχειρήσεις που συνεργάζονται μαζί τους.«Οι διεθνείς τράπεζες και όσες είναι ση-μαντικές για το παγκόσμιο χρηματοπι-στωτικό σύστημα θα δέχονταν ισχυρό-τερο πλήγμα από όλες τις άλλες σε περί-πτωση έλλειψης ρευστότητας, καθώς ε-ξαρτώνται συνήθως από λιγότερους στα-θερές πηγές χρηματοδότησης», τονίζειη τράπεζα στη σχετική ανακοίνωσή της.Παράλληλα, όμως, 26 τράπεζες θα άντεχανπερισσότερο από έξι μήνες ακόμη καιστην ακραία περίπτωση που υποβαθμί-ζεται η πιστοληπτική τους ικανότητακατά τρεις βαθμίδες και εγκαταλείπονταιμαζικά από τους καταθέτες τους. Συνολικά,έτσι, η ΕΚΤ χαρακτηρίζει σε «γενικέςγραμμές θετικά τα πορίσματα» των ε-ρευνών της, καθώς οι υφιστάμενοι κα-νόνες υπαγορεύουν στις τράπεζες να έ-χουν αρκετή ρευστότητα για να επιβιώ-σουν 30 ημέρες.

Τη μείωση του χρέους κάτω από το 100%του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της καινούργιαςθητείας το 2023 υποσχέθηκε στους ε-πενδυτές ο πρωθυπουργός της Πορτο-γαλίας, Αντόνιο Κόστα, ο οποίος επανε-ξελέγη την Κυριακή λαμβάνοντας το36,65% των ψήφων. Το χρέος της χώραςαυτήν τη στιγμή ανέρχεται στο 122%του ΑΕΠ. Το φιλόδοξο σχέδιο του Κόσταπαρουσιάζει, ωστόσο, προβλήματα, διότιη επίτευξή του προϋποθέτει ότι ο μέσοςρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας θαδιαμορφώνεται περίπου στο 2% έως τοτέλος της θητείας του. Ναι μεν το ποσοστόαυτό είναι εφικτό, αλλά αποτελεί το κα-λύτερο δυνατό σενάριο, στην περίπτωσηδηλαδή που μια κρίση της Ευρωζώνηςή η αύξηση των επιτοκίων δανεισμούδεν επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό τηνπορτογαλική οικονομία. Σύμφωνα με τημέση εκτίμηση, μεταξύ άλλων και τηςκεντρικής τράπεζας της Πορτογαλίας,η οικονομία θα αναπτύσσεται με ρυθμό1,7%. Το οικονομικό κλίμα στην Ευρώπηδεν είναι ευνοϊκό, ενώ ο ρυθμός δημι-ουργίας νέων θέσεων εργασίας είναι ι-σχνός. Οι βασικές εξαγωγικές αγορές

της Πορτογαλίας βρίσκονται εντός Ε.Ε.,όπου ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεταιπως θα διαμορφωθεί περίπου στο 1%.Μεγάλη επιβάρυνση προκαλεί και η Γερ-μανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευ-ρωζώνης, η οποία οδεύει προς ύφεση.«Προκειμένου να μειωθεί το χρέος μετέτοιο τρόπο, που αποτελεί μια χρονο-βόρα διαδικασία, η Πορτογαλία χρειάζεται

ένα ευνοϊκό εξωτερικό περιβάλλον»,όπως δήλωσε στο Bloomberg ο ΦιλίπεΓκαρσία, οικονομολόγος στη συμβου-λευτική εταιρεία Informacao de MercadosFinanceiros (IMF). «Πολύ φοβάμαι ότιστο πλαίσιο μιας κρίσης ή μιας αύξησηςτων επιτοκίων δανεισμού, η διαδικασίαμείωσης του χρέους θα διακοπεί», συ-μπλήρωσε ο Γκαρσία.

Δεδομένης της πλειοψηφίας που κα-τέχει στη Βουλή, ο Κόστα θα μπορούσενα εξετάσει το ενδεχόμενο περικοπήςτων δημοσίων δαπανών, ώστε να μειωθείτο χρέος. Ωστόσο, στην περίπτωση αυτήθα έβρισκε ενώπιόν του τους αντιφρο-νούντες, οι οποίοι πληθαίνουν, καθώςκαι τις ίδιες του τις υποσχέσεις για απο-φυγή τέτοιου είδους ασφυκτικών μέτρων,με τις οποίες και ανέλαβε την εξουσίαγια πρώτη φορά το 2015.

Προς το παρόν, οι επενδυτές δεν φαί-νεται πως ανησυχούν ιδιαίτερα για τηνΠορτογαλία. Αντιθέτως, για πρώτη φοράαπό τον Δεκέμβριο του 2009 η απόδοσητου 10ετούς υποχώρησε σε σύγκριση μετο αντίστοιχο ισπανικό. Σύμφωνα με τονΦιλίπε Γκαρσία, η ψυχραιμία των επεν-δυτών οφείλεται στα χαμηλότατα κόστηδανεισμού της ΕΚΤ.

Τη λήψη προληπτικώνμέτρων ζητεί η Κομισιόν Είναι αναγκαίο να ληφθούν προληπτικάμέτρα στήριξης από τις ισχυρές οικο-νομίες της Ευρωζώνης, όπως είναι ηΓερμανία και η Ολλανδία, προκειμένουνα αναχαιτιστεί η επιβράδυνση πουέχει καταγραφεί πρόσφατα, διαφορε-τικά, η Ευρωζώνη κινδυνεύει να ε-γκλωβιστεί σε χαμηλούς ρυθμούς α-νάπτυξης για μια παρατεταμένη πε-ρίοδο. Ομως «χώρες-μέλη με υψηλόχρέος», όπως η Ελλάδα και η Ιταλία,θα πρέπει να εφαρμόσουν πολιτικέςπου θα πείσουν τις αγορές ότι θα οδη-γήσουν σε μείωση των υποχρεώσεώντους. Σύμφωνα με το πρακτορείοReuters, αυτό είναι το κεντρικό μήνυμαπου απορρέει από έκθεση που προε-τοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενόψειτης συνάντησης των υπουργών Οικο-νομικών (Eurogroup) την Τετάρτη στοΛουξεμβούργο.

«Η επιβράδυνση της ανάπτυξης καιοι κίνδυνοι μιας κρίσης μπορεί να α-παιτήσουν τη λήψη προληπτικών μέ-τρων στο πλαίσιο της δημοσιονομικής

πολιτικής», αναφέρεται στο κείμενοτης Κομισιόν. H Κομισιόν αναφέρεταισυγκεκριμένα στις χώρες που έχουντα περιθώρια για να εφαρμόσουν μιαεπεκτατική νομισματική πολιτική, δη-λαδή τη Γερμανία και την Ολλανδία,καθώς είναι πλεονασματικοί οι προϋ-πολογισμοί τους κατά τη διάρκεια τωντελευταίων ετών.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Γερ-μανία δέχεται πιέσεις για να υιοθετήσειμια πιο γενναιόδωρη δημοσιονομικήπολιτική καθώς η οικονομία της, η ι-σχυρότερη στην Ευρωζώνη, είναι ε-ξαρτώμενη από τις εξαγωγές. Υπό τιςτρέχουσες συνθήκες, οι πιέσεις γίνονταιεντονότερες, καθώς ο εμπορικός πό-λεμος ΗΠΑ-Κίνας και η αβεβαιότηταγια τo Brexit έχουν προκαλέσει πλήγμαστη Γερμανία και άλλες οικονομίεςπου παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στοπαγκόσμιο εμπόριο. Πολλοί φοβούνταιπως μια ύφεση στη Γερμανία θα έχειμεγάλο αντίκτυπο στην υπόλοιπη Ευ-ρωζώνη.

Δριμεία κριτική υφίσταται το ΔΝΤ για ταδάνεια που χορήγησε σε 18 υπερχρεω-μένες χώρες, χωρίς να προηγηθεί «κού-ρεμα του» χρέους τους, ώστε αυτό ναείναι βιώσιμο. Σύμφωνα με σχετικό ρε-πορτάζ της βρετανικής εφημερίδας TheGuardian, η κριτική προέρχεται από τηνομάδα κατά της υπερχρέωσης JubileeDebt Campaign (JDC), που επισημαίνειότι το ΔΝΤ παραβίασε το ίδιο το κατα-στατικό του χορηγώντας δάνεια ύψους93 δισ. δολαρίων σε 18 υπερχρεωμένεςχώρες των οποίων το χρέος δεν ήτανβιώσιμο. Το καταστατικό του πράγματιαπαγορεύει στο Ταμείο τον δανεισμό ο-ποιασδήποτε χώρας όταν το χρέος τηςδεν είναι βιώσιμο.

Η εν λόγω οργάνωση δεν αναφέρεταιστην περίπτωση της Ελλάδας, την οποίαδάνεισε το ΔΝΤ χωρίς να έχει προηγηθεί

«κούρεμα» του χρέους της, αλλά η συ-γκεκριμένη κριτική ισχύει και για τηνπερίπτωση της χώρας μας. Αναφέρεται,αντιθέτως, κυρίως σε υπερχρεωμένεςχώρες της Αφρικής και της Ασίας, αλλάεπικεντρώνεται με δριμύτητα στην πε-ρίπτωση της Αργεντινής, την οποία χα-ρακτηρίζει χειρότερη από όλες.

«Το ΔΝΤ έχει πάγια πολιτική να μηδανείζει όταν το χρέος δεν είναι βιώσιμο,αλλά διαπιστώνουμε ότι παραβιάζει αυτήντην πολιτική υπερβολικά συχνά», τόνισε

η Σάρα Τζέιν Κλίφτον, επικεφαλής τηςJDC. Υπενθυμίζει στο Ταμείο πως θα έ-πρεπε να έχει ζητήσει αναδιάρθρωσητου χρέους της Αργεντινής προτού προ-χωρήσει στη χορήγηση δανείου προς τοΜπουένος Αϊρες. Οπως τονίζει, τη δικαι-ώνει το γεγονός ότι ένα χρόνο μετά τησύναψη του δανείου η Αργεντινή ανα-γκάστηκε να προχωρήσει σε αναδιάρ-θρωση του χρέους της.

Υπενθυμίζεται ότι η Αργεντινή προ-σέφυγε εκ νέου στην αρωγή του ΔΝΤ τηνάνοιξη του 2018, δύο μόλις χρόνια μετάτην απόφαση του Μπουένος Αϊρες να α-ποπληρώσει σημαντικό τμήμα των δα-νείων που χρωστούσε ακόμη η χώρα απότη χρεοκοπία του 2002.

Κατέβαλε, έτσι, 4,6 δισ. δολάρια σταhedge funds που δεν είχαν συμμετάσχειστην αναδιάρθρωση του χρέους της και

κυρίως στο Elliott Management του ΠολΣίνγκερ. Θεωρητικά, η γενναία αυτή α-πόφαση του Μπουένος Αϊρες θα άνοιγετον δρόμο προς τις διεθνείς αγορές, απότις οποίες είχε αποκλειστεί η Αργεντινήεπί 14 χρόνια.

Μεσολάβησε, όμως, επιβράδυνση τηςανάπτυξης και η χώρα οδηγήθηκε σε νέαπτώχευση. Σημειωτέον ότι η οργάνωσηJDC φθάνει στο σημείο να κατηγορεί τοΤαμείο ότι προκάλεσε τη λεγόμενη «ηθικήβλάβη» στο διεθνές σύστημα κρατικούχρέους.

Τονίζει πως δανειστές και δανειολήπτεςέχουν από κοινού την ευθύνη για την α-ποτροπή των κρίσεων χρέους, αλλά μετη στάση του το ΔΝΤ έδειξε στις υπερ-χρεωμένες χώρες ότι επρόκειτο να τιςδανείσει όσο επισφαλή και αν ήταν ταδάνεια που θα τους χορηγούσε.

Για παραβίαση του καταστατικού του κατ’ επανάληψιν κατηγορείται το ΔΝΤ

To Ταμείο θα έπρεπε να είχε ζητήσει αναδιάρθρωση του χρέους της Αργεντινής προτούπροχωρήσει στη χορήγηση δανείου.

<<<<<<

Χορήγησε δάνεια ύψους93 δισ. δολάρια σε18 χώρες των οποίωντο χρέος δεν ήταν βιώσιμο.

<<<<<<

Με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης2%, θα πέσει κάτω από το100% του ΑΕΠ το 2023.

<<<<<<

Τα αρνητικά επιτόκιακοστίζουν στα γερμανικάχρηματοπιστωτικάιδρύματα 2,4 δισ. ετησίως.

Αρνητικάεπιτόκιακαταθέσεων στη Γερμανία Τα έχουν ήδη επιβάλει 34 τράπεζεςγια ποσά άνω των 100.000 ευρώ Η Deutsche Bank σκοπεύει να ακολουθήσει το σύστημα των κλιμακωτών επιτοκίων, με ευνοϊκά επιτόκια μέχρι ένα ύψος καταθέσεων και αρνητικά επιτόκια στις μεγάλες καταθέσεις και

στους λογαριασμούς των επιχειρήσεων.

Σχέδιο για μείωση του χρέους της Πορτογαλίας

Η κεντρική τράπεζα της Πορτογαλίας εκτιμά ότι η οικονομία θα αναπτύσσεται με ρυθμό 1,7%.

Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 11Δ Ι Ε Θ Ν Η

Περίπου 20 εταιρείες ανά τον κόσμοεργάζονται σήμερα ώστε να ανα-πτύξουν νέα τεχνολογία για τηνπαραγωγή ενέργειας που θα μπο-ρούσε να σώσει τον πλανήτη απότην καταστροφή της υπερθέρμαν-σης. Οι εταιρείες αυτές προσπαθούννα ανακαλύψουν το λεγόμενο ΙερόΔισκοπότηρο της ενέργειας, δηλαδήτην πυρηνική σύντηξη, και να τηνεκμεταλλευθούν εμπορικά.

Οι δυνατότητες που προσφέρειη πυρηνική σύντηξη είναι τεράστιες.Ενα λίτρο καυσίμου που χρησιμο-ποιείται στη διαδικασία σύντηξηςισοδυναμεί με 55.000 βαρέλια πε-τρελαίου. Στην πιο κοινή μορφήτου, το καύσιμο θα προέρχεται απόμια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή:το νερό. Θεωρητικά, δύο κυβικά χι-λιόμετρα θαλασσινού νερού μπο-ρούν να παρέχουν ενέργεια που ι-σοδυναμεί με όλα τα αποθέματαπετρελαίου που υπάρχουν στη Γη.«Είναι πανταχού παρούσα, εγγενώςασφαλής ενέργεια με μηδενικές εκ-

πομπές αερίων του θερμοκηπίουσε κλίμακα που μπορεί να τροφο-δοτήσει τον πλανήτη.

Για κάτι τέτοιο αξίζει να εργαστείκανείς», λέει ο Ματ Μίλερ, πρόεδροςτης μη κερδοσκοπικής εταιρείαςStellar Energy Foundation, η οποίαπροωθεί την ανάπτυξη ενέργειαςπροερχόμενης από πυρηνική σύ-ντηξη. Οι επιστήμονες άρχισαν να

αντιλαμβάνονται ότι η πυρηνικήσύντηξη είναι η διαδικασία πουδίνει ενέργεια στον Ηλιο πριν απόπερίπου 100 χρόνια. Σχεδόν αμέσωςάρχισαν να προσπαθούν να ανα-δημιουργήσουν αυτή τη διαδικασίακαι από το 1953 και μετά οι ΗΠΑέχουν επενδύσει πάνω από 30 δισ.δολάρια σε έρευνες για την πυρη-νική σύντηξη, ενώ τεράστιες επεν-

δύσεις έχουν κάνει στον τομέα αυτόκαι οι χώρες της Ε.Ε., η Ρωσία, ηΚίνα και η Ιαπωνία. Μέχρι τώρα έ-χουν διαψευσθεί όλες οι ελπίδεςγια επίτευξη σημαντικής προόδου,ωστόσο η μετατροπή της θεωρίαςσε πράξη ίσως να γίνει πραγματι-κότητα χάρη στη σημαντική πρόοδοπου έχει επιτευχθεί στους τομείςτων υπερυπολογιστών και των πε-

ρίπλοκων μοντέλων, λέει ο ΣτίβενΚόουλι, διευθυντής του Εργαστη-ρίου Φυσικής Πλάσματος του Πρίν-στον. Η πυρηνική σύντηξη οριζότανως «ο τέλειος τρόπος για τη δημι-ουργία ενέργειας με εξαίρεση έναπράγμα: δεν γνωρίζουμε πώς να τοκάνουμε», λέει ο Κόουλι.

Ξέρουμε, όμως, προσθέτει, ότιη ιδέα της πυρηνικής σύντηξης

είναι παραπλανητικά απλή: Δύο ά-τομα που συγκρούονται και συντή-κονται σε ένα βαρύτερο στοιχείοεκλύοντας ενέργεια. Είναι η αντί-θετη διαδικασία από την πυρηνικήσχάση που χρησιμοποιείται σήμεραστα πυρηνικά εργοστάσια και στιςβόμβες που είχαν ρίξει οι ΗΠΑ σεΧιροσίμα και Ναγκασάκι. Ωστόσο,στην κοινότητα των φυσικών πουασχολούνται με την πυρηνική σύ-ντηξη δεν υπάρχει αμφιβολία ότιαυτή η διαδικασία είναι όχι μόνοδυνατή αλλά και βιώσιμη οικονο-μικά. Τρεις νεοφυείς εταιρείες μεχρηματοδότηση εκατοντάδων ε-κατομμυρίων δολαρίων ελπίζουνότι θα κατασκευάσουν ένα λειτουρ-γικό και κερδοφόρο εργοστάσιο πυ-ρηνικής ενέργειας από σύντηξη.

Η πρώτη ονομάζεται Common-wealth Energy Systems, έχει τηνέδρα της στο Κέμπριτζ της Μασα-χουσέτης των ΗΠΑ και έχει χρη-ματοδοτηθεί με 115 εκατ. δολάριααπό επενδυτές όπως οι Eni, EnergyVentures, Future Ventures κ.ά. Δη-μιουργήθηκε από καθηγητές τουΚέντρου Σύντηξης και ΦυσικήςΠλάσματος του ΜΙΤ το 2018. Φιλο-δοξεί να καταγράψει την επόμενησημαντική πρόοδο εξελίσσονταςυπεραγώγιμους μαγνήτες υψηλήςθερμοκρασίας ώστε να πετύχει πυ-ρηνική σύντηξη. Σε δύο χρόνια ελ-πίζει να έχει ολοκληρώσει τις ερ-γασίες για την κατασκευή του μα-γνήτη και να ολοκληρώσει την κα-τασκευή πειραματικού εργοστασίουέως το 2025. Θα ακολουθήσει η α-νάπτυξη εμπορικού εργοστασίουπυρηνικής ενέργειας από σύντηξη.«Προσπαθούμε να γεννήσουμε μιαολόκληρη βιομηχανία», λέει ο Μπο-μπ Μαμγκάαρντ, διευθύνων σύμ-βουλος της εταιρείας.

Στην επέτειο των 70 ετών από την ί-δρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κί-νας, ο πρόεδρός της Σι Τζινπίνγκ έχειπολλούς λόγους να είναι ικανοποιημένοςκαι αρκετούς να προβληματίζεται, όπωςεπισημαίνει η Deutsche Welle. Το 1990,ο αριθμός των Κινέζων που ζούσανστις αγροτικές περιοχές σε πλήρη έν-δεια, με λιγότερα από 1,90 δολ./1,74ευρώ την ημέρα (με όρους αγοραστικήςδύναμης του 2011), ξεπερνούσε τα 750εκατομμύρια, ενώ το 2017 έφθανανμόλις τις 700.000. Το 1949, το κατά κε-φαλήν ΑΕΠ ήταν μόλις 50 δολάρια ενσυγκρίσει με το αξιοσέβαστο ποσό των10.000 δολαρίων σήμερα, ενώ το προσ-δόκιμο από τα 36 έφθασε στα 76 έτη.Πέρασαν δεκαετίες και η ανάπτυξη τηςΚίνας ήταν φρενήρης. Σήμερα επιβρα-δύνεται, και η εμπορική διένεξη με τιςΗΠΑ αμαυρώνει τις μεσοπρόθεσμεςοικονομικές προοπτικές της, ενώ καιοι διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ δη-μιουργούν βαρύ κλίμα.

Από την πλευρά τους οι επενδυτέςπροβληματίζονται, επειδή θεωρούνπως ο Σι Τζινπίνγκ αποπειράται να α-

σκήσει ακόμα πιο αυστηρό κρατικό έ-λεγχο στην οικονομία, με στόχο να υ-παχθούν τα πάντα υπό το Κομμουνι-στικό Κόμμα. «Η οικονομία επιβραδύ-νεται και αυτό είναι φυσικό, εάν σκεφθείκανείς τους πολύ υψηλούς ρυθμούς α-νάπτυξης, ενώ παράλληλα δέχεται πιέ-σεις λόγω απομόχλευσης και σινοαμε-ρικανικού πολέμου», επισημαίνει στηνDeutsche Welle ο ερευνητής του Ιν-στιτούτου Λόβι, Ρίτσαρντ Μακ Γκρέ-γκορ. «Οι εν λόγω παράγοντες δεν θαπαύσουν να υφίστανται και στο προ-σεχές μέλλον και θα επιδεινωθούν απότην επικείμενη δημογραφική κρίση.Επίσης, θα επιβαρύνουν και το χρημα-τοπιστωτικό σύστημα περαιτέρω, δε-δομένου ότι τον Ιούλιο συνέβη η πρώτηπτώχευση τράπεζας στη χώρα κατά τατελευταία 20 χρόνια, καθώς και δύο ε-πεμβάσεις διάσωσης πιστωτικών ιδρυ-μάτων. Στο παρελθόν, οι Κινέζοι απέ-δειξαν ότι είναι αποτελεσματικοί δια-

χειριστές κρίσεων, αλλά οι προσδοκίεςτων ανθρώπων για δυναμική ανάπτυξη,όταν δεν πραγματοποιούνται, γίνονταιδύσκολες στον χειρισμό τους». Το 1949,η Κίνα χειμαζόταν από συνεχείς συρ-ράξεις και αυτό συνέβαινε τα προη-γούμενα 18 χρόνια. Στην αρχή ήταν οσινοϊαπωνικός πόλεμος, ενώ ακολού-θησε ένας αιματηρός εμφύλιος, η επι-κράτηση των Κομμουνιστών και δεκα-ετίες ζωηρής ανάπτυξης, οι οποίες δια-κόπτονταν βίαια από διαλείμματα, όπωςη καταστροφική πρωτοβουλία του ΜάοΤσετούνγκ «Μεγάλο Αλμα Μπροστά».

Η προβλεπόμενη υποχρεωτική κο-λεκτιβοποίηση προκάλεσε λιμό, με α-ποτέλεσμα να πεθάνουν εκατομμύριαάνθρωποι. Μετά τον θάνατο του Μάοκαι τη διαδοχή του από τον Ντεγκ Ξια-οπίνγκ άρχισε ο μετασχηματισμός τηςΚίνας. Τα τελευταία 40 χρόνια εκατομ-μύρια κάτοικοι των αγροτικών περιοχώνπλημμύρισαν τα παράλια για να εργα-

στούν στις πόλεις και να οικοδομήσουντην Κίνα ως «το μεγαλύτερο εργοστάσιοτου πλανήτη».

Σήμερα, η χώρα δεν αντιμετωπίζειθέμα επιβίωσης, αλλά εξίσου σοβαρέςπροκλήσεις. Τον Αύγουστο η βιομηχα-νική παραγωγή υποχώρησε σε ναδίρ17 ετών και οι τιμές κατοικιών εξασθε-νούν, ενόσω αυξάνεται το χρέος τωνκαταναλωτών. Το λιανεμπόριο φθίνειαρκετό καιρό, ενώ οι πωλήσεις νέωναυτοκινήτων σταθερά μειώνονται απότον Ιούλιο του 2018.

Αναφορικά με τον εμπορικό πόλεμο,ο Αντριου Πολκ, συνιδρυτής της εται-ρείας οικονομικών συμβούλων TriviumChina, πιστεύει ότι μέχρι στιγμής έχειπεριορισμένο αντίκτυπο στην εγχώριαοικονομία.

Εντούτοις, προσθέτει, όσο η διαμάχηπαρατείνεται, τόσο οι επιπτώσεις τουστο εμπόριο, στο επιχειρηματικό κλίμα,στις επενδύσεις και στην καινοτομία

θα αμαυρώνουν τις μεσοπρόθεσμεςπροοπτικές ανάπτυξης.

Τέλος, το Κομμουνιστικό Κόμμα ε-ποπτεύει την εφαρμογή ενός προγράμ-ματος, το οποίο αφορά τον δανεισμόκαι βασίζεται στην παραγωγή πληρο-φοριών για εργαλεία σχετικά με τηνπαρακολούθηση και διαμόρφωση τηςσυμπεριφοράς του ατόμου, των εται-ρειών και των λοιπών φορέων και ε-νώσεων. Στα συμφραζόμενα αυτά συ-γκαταλέγεται και το πόσο αποφασι-σμένοι είναι οι άνθρωποι ή οι εταιρείεςγια το αξιόχρεό τους, η κατάρτιση μαύ-ρης λίστας για ασυνεπείς και καταλόγωνγια την πορεία της αποπληρωμής καιτο ιστορικό των εκάστοτε δανειολη-πτών. Kατά τον πρόεδρο του ΕμπορικούΕπιμελητηρίου της Ε.Ε. στην Κίνα, τοεν λόγω σύστημα συνιστά την πιο συ-ντονισμένη απόπειρα που έγινε ποτέ,για δημιουργία μιας αυτορρυθμιζόμενηςαγοράς.

Η νεοφυής General Fusion έχειτην έδρα της λίγο έξω από τοΒανκούβερ του Καναδά και έχεισυγκεντρώσει χρηματοδότησηάνω των 100 εκατ. δολαρίωναπό επενδυτές όπως Bezos Ex-peditions, Chrysalix VentureCapital, Khazanah Nasional. ΗGeneral Fusion ιδρύθηκε το2002 και ακολουθεί διαφορετικόδρόμο για την κατασκευή αντι-δραστήρα πυρηνικής σύντηξης.Φιλοδοξεί να πετύχει την πολύυψηλή θερμοκρασία και πίεσηπου απαιτεί η πυρηνική σύντηξησυμπιέζοντας το πλάσμα μέσωσυγχρονισμένων πιστονιών.«Βασικά είναι το αντίστοιχοενός κινητήρα ντίζελ στη σύ-ντηξη», εξηγεί ο Κρίστοφερ Μό-ουρι, διευθύνων σύμβουλος τηςεταιρείας. Η μέθοδος περιλαμ-βάνει συστοιχίες πολλών πιστο-νιών, που αρχίζουν να σφυρο-κοπούν συγχρονισμένα και μεπολύ υψηλή ταχύτητα το πλά-σμα και το υγρό μέταλλο πουτο περιβάλλει θερμαίνοντάς τομέχρι να αρχίσει να καίγεται –γι’ αυτό και ο παραλληλισμόςμε κινητήρα ντίζελ (όπου η α-νάφλεξη του καυσίμου δεν γί-νεται από σπινθήρα αλλά μέσωάσκησης πίεσης). Η πρόοδοςπου έχει επιτευχθεί στον έλεγχοτων ηλεκτρονικών επιτρέπειστους επιστήμονες να συγχρο-νίζουν τα πιστόνια με πολύ με-γαλύτερη ακρίβεια απ’ ό,τι στοπαρελθόν.

Η εταιρεία TAE Technologies,με έδρα την Καλιφόρνια των Η-ΠΑ, έχει συγκεντρώσει χρημα-τοδότηση 600 εκατ. δολαρίωναπό επενδυτές όπως η GoldmanSachs, η Vulcan Capital, η Ven-rock και άλλοι. Πρόκειται γιατην παλαιότερη εταιρεία τουκλάδου, δεδομένου πως έχει ι-δρυθεί το 1998. Ο εκλιπών συ-νιδρυτής της, φυσικός ΝόρμανΡόκστερ, αναρωτήθηκε πρώτατι είδους καύσιμο είναι το πι-

θανότερο να οδηγήσει στη δη-μιουργία ενός βιώσιμου εργο-στασίου πυρηνικής σύντηξηςκαι όχι με ποιο καύσιμο θα είναιευκολότερη η διαδικασία. Επέ-λεξε το υδρογόνο και ένα ισό-τοπο του βορονίου, γνωστό ωςβορόνιο 11, επειδή είναι ήδηδιαθέσιμα και επειδή δεν πα-ράγουν ακτινοβολία κατά τηδιαδικασία της σύντηξης. Τοπρόβλημα είναι ότι θα πρέπεινα τα θερμάνει κανείς σε θερ-μοκρασία δισεκατομμυρίων βαθ-μών Κελσίου. Παρόμοια θερμο-κρασία έχει ήδη επιτευχθεί σεπειράματα φυσικής στοιχειωδώνσωματιδίων, λέει ο Μιχλ Μπι-ντερμπάουερ, διευθύνων σύμ-βουλος της TAE Technologies.«Οταν μιλάμε για θερμοκρασία,

κατά κάποιον τρόπο μιλάμε γιατο πόσο γρήγορα και με πόσηενέργεια κινούνται αυτά τα σω-ματίδια και συγκρούονται με-ταξύ τους», εξηγεί ο Μπιντερ-μπάουερ, προσθέτοντας ότι στοCERN έχουν επιτευχθεί κατα-στάσεις με θερμοκρασία τρισε-κατομμυρίων βαθμών Κελσίου.Το πρωτότυπο που έχει ανα-πτύξει η εταιρεία επιταχύνειδύο σωματίδια πυρηνικού καυ-σίμου και τα θερμαίνει με δέσμεςσωματιδίων. Σήμερα το πρωτό-τυπο λειτουργεί σε θερμοκρασίατης τάξης των 35 εκατ. βαθμώνΚελσίου και το επόμενο πρω-τότυπο θα επιτυγχάνει θερμο-κρασία της τάξης των 100 εκατ.βαθμών Κελσίου.

Bloomberg

Σε τιμή-ρεκόρ δημοπρατήθηκε την Πέμπτηστο Λονδίνο ένας μεγάλος πίνακας του καλ-λιτέχνη δρόμου Μπάνκσι. Ο πίνακας, πουαπεικονίζει πιθήκους να κάθονται στο βρε-τανικό Κοινοβούλιο, δημοπρατήθηκε τηνΠέμπτη από τον οίκο Sotheby’s έναντι τουδιόλου ευκαταφρόνητου ποσού των 11εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το μεγαλύτεροποσό που έχει δοθεί έως σήμερα για έργοτου Βρετανού καλλιτέχνη.

O πίνακας «Απ-εξελιγμένο Κοινοβούλιο»(«Devolved Parliament»), με χιμπατζήδεςνα έχουν αντικαταστήσει τους πολιτικούςστη Βουλή των Κοινοτήτων, με ευκολία ξε-πέρασε την τιμή έναρξης της δημοπρασίας,

η οποία είχε καθοριστεί περίπου στα 2 εκατ.ευρώ. Ο δημοπράτης, μάλιστα, σε κάποιαστιγμή της διαδικασίας, η οποία μεταδόθηκεαπευθείας μέσω Διαδικτύου, τόνισε ότι«αυτή τη στιγμή γράφεται Ιστορία». Η δια-δικασία των προσφορών διήρκεσε μόλις13 λεπτά και το έργο του 2009, το οποίο α-νήκε σε ιδιωτική συλλογή, πωλήθηκε υπότον ήχο ενθουσιωδών χειροκροτημάτωνέναντι του ποσού των 9,5 εκατ. ευρώ, τοοποίο, μετά την πρόσθεση των διαφόρωναμοιβών, έφθασε στα 11 εκατ. ευρώ.

«Τιμή-ρεκόρ για ένα πίνακα Μπάνκσισήμερα στη δημοπρασία. Λυπάμαι που δενβρισκόταν ακόμα στην κατοχή μου», έγραψεο διάσημος καλλιτέχνης στον λογαριασμότου στο Instagram, κάτω από ένα σχόλιοτου τεχνοκριτικού Ρόμπερτ Χιουζ σχετικό

με την αξία των έργων τέχνης. Οπως ανέφερεστην ανάρτησή του ο Χιουζ, «η τιμή ενόςέργου τέχνης αποτελεί τώρα τμήμα της λει-τουργίας του. Η νέα του δουλειά είναι ναστέκεται στον τοίχο και να γίνεται πιο α-κριβό. Αντί να αποτελεί κοινή περιουσίατης ανθρωπότητας, όπως ένα βιβλίο, ητέχνη καθίσταται ιδιαίτερη περιουσία κά-ποιου, ο οποίος μπορεί να αντέξει το οικο-νομικό βάρος της». Πριν από τη δημοπρασίατης Πέμπτης, το ρεκόρ τιμής πώλησης γιαπίνακα του Μπάνκσι ήταν 1,7 εκατ. ευρώ– τόσα κόστισε το «Keep it spotless» στοναγοραστή του, σε δημοπρασία επίσης τουοίκου Sotheby’s, στη Νέα Υόρκη, το 2008.

Ο πίνακας «Απ-εξελιγμένο Κοινοβούλιο»έχει μήκος 4 μ. και, σύμφωνα με τον οίκοδημοπρασιών, είναι ο μεγαλύτερος γνωστόςκαμβάς του Μπάνκσι έως σήμερα. Παρότιφιλοτεχνήθηκε το 2009, πολλοί σχολιαστέςστα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έκανανσυγκρίσεις με τη σημερινή πολιτική κατά-σταση της Βρετανίας και ειδικότερα με τιςκτηνώδεις ανταλλαγές ύβρεων μεταξύ τωνμελών της Βουλής των Κοινοτήτων, με α-φορμή την επερχόμενη αποχώρηση τηςΒρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αλ-λωστε, ο Μπάνκσι, που γεννήθηκε στοΜπρίστολ αλλά έχει καταφέρει να διατηρείκρυφή την ταυτότητά του, είναι διάσημοςγια τον πολιτικό και κοινωνικό σχολιασμόπου κάνει συνήθως μέσα από τα γκράφιτιέργα του. Τέτοια έργα-μηνύματα, μάλιστα,με τη δική του υπογραφή υπάρχουν σε πολ-λές πόλεις της υφηλίου. Η πώληση του πα-νάκριβου πίνακα πραγματοποιήθηκε ακρι-βώς έναν χρόνο από την ημέρα που έναάλλο έργο του Μπάνκσι, το «Κορίτσι μεμπαλόνι», αυτοκαταστράφηκε μπροστάστα μάτια των έκπληκτων θεατών, σε δη-μοπρασία του Sotheby’s, λίγο μετά την πώ-λησή του.

<<<<<<

Οι ερευνητέςακολουθούν διαφο-ρετικές μεθόδουςγια να πετύχουνπυρηνική σύντηξη.

Υψηλές θερμοκρασίες35 εκατ. βαθμών Κελσίουστους αντιδραστήρες

Το Ιερό Δισκοπότηρο της ενέργειαςαναζητούν 20 νεοφυείς εταιρείεςΣτόχος τους είναι, να πετύχουν την πυρηνική σύντηξη που θα αποτρέψει την υπερθέρμανση

Από το 1953 και μετά, οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει πάνω από 30 δισ. δολάρια σε έρευνες για καθαρή ενέργεια.

<<<<<<

Με σύντηξη, δύο κυβικάχιλιόμετρα θαλασσινούνερού παράγουν ενέρ-γεια ίση με όλα τα αποθέ-ματα πετρελαίου της Γης.

<<<<<<

Η οικονομία επιβραδύνεταιεξαιτίας καιτης εμπορικήςδιένεξης με τις ΗΠΑ.

<<<<<<

O πίνακας με τίτλο«Απ-εξελιγμένο Κοινοβού-λιο» πωλήθηκε σε δημοπρα-σία έναντι 11 εκατ. ευρώ.

Εχει αρχίσει να ξεθωριάζειτο οικονομικό θαύμα της ΚίναςΕντείνονται οι ανησυχίες αναλυτών στην 70ή επέτειο ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας

Το 1949, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Κίνα ήταν μόλις 50 δολάρια. Σήμερα έχει φθάσει στο ποσόν των 10.000 δολαρίων, ενώ τοπροσδόκιμο από τα 36 έφθασε στα 76 έτη.

Ο «αλμυρός» πίνακας του Βρετανού Μπάνκσι απεικονίζει τη Βουλή των Κοινοτήτων να έχεικαταληφθεί από πιθήκους.

Τιμή-ρεκόρ για μεγάλο πίνακατου καλλιτέχνη δρόμου Μπάνκσι

12 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019Δ Ι Ε Θ Ν Η

“BDO. What matters to you, matters to us”

Audit | Tax | Compliance | Restructuring and insolvency | Fund Services

Η απόφαση των Βρετανών το 2016 να ε-γκαταλείψουν την Ευρωπαϊκή Ενωσηείχε προκαλέσει σοβαρή αναταραχή, ανκαι η αβεβαιότητα είχε απορροφηθεί απότις παγκόσμιες αγορές, ενώ δεν είχαν ε-πιβεβαιωθεί οι προβλέψεις περί άμεσηςύφεσης στη Βρετανία. Ωστόσο σήμερατο ενδεχόμενο μιας άτακτης αποχώρησηςτης Βρετανίας από την Ενωση βρίσκειτην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια οικο-νομία σε πολύ πιο ευάλωτη κατάσταση,καθώς μαίνεται ο εμπορικός πόλεμοςΗΠΑ - Κίνας και επιβραδύνεται σημαντικάη οικονομική ανάπτυξη σε ολόκληρο τονκόσμο. Οι οικονομολόγοι του BloombergEconomics προβλέπουν πως ένα χαοτικόBrexit θα οδηγήσει τη βρετανική οικο-νομία σε ύφεση.

Ωστόσο σημαντικότερο ερώτημα είναιπώς θα επηρεαστεί η ευρωπαϊκή και ηπαγκόσμια οικονομία στην περίπτωσηπου επιβεβαιωθεί το χειρότερο σενάριο.Η πρόβλεψη της Τράπεζας της Αγγλίαςγια το χειρότερο δυνατό σενάριο (απο-

χώρηση της Βρετανίας χωρίς συμφωνία,επομένως και χωρίς μεταβατική περίοδο)περιλαμβάνει αθροιστική μείωση τουΑΕΠ κατά 5,5%. Ωστόσο το δεύτερο με-γαλύτερο θύμα ενός άτακτου Brexit θαείναι η οικονομία της Ευρωζώνης. Η ΕΚΤυπολογίζει πως η οικονομική δραστη-ριότητα στην Ευρωζώνη θα δεχθεί πλήγμαπου θα αντιστοιχεί στο 10% με 30% τουπλήγματος που θα υποστεί η βρετανικήοικονομία. Αν υποστεί το 10% του πλήγ-ματος πιθανότατα το αποτέλεσμα θαείναι ακόμη πιο έντονη επιβράδυνση τηςανάπτυξης από το 1,4% ρυθμό ανάπτυξηςπου προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπήγια το 2020 (1,6% για το σύνολο της Ε.Ε.).

Αν το οικονομικό πλήγμα φτάσει το 30%,τότε πιθανότατα θα έχουμε κανονική ύ-φεση στην Ευρωζώνη.

Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πα-νεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ΝουριέλΡουμπινί, έγραψε αυτή την εβδομάδαπως ένα άτακτο Brexit ενδεχομένως ναμην προκαλέσει ύφεση της παγκόσμιαςοικονομίας, «αλλά σίγουρα θα πυροδο-τήσει ευρωπαϊκή ύφεση, η οποία θα ε-ξαπλωθεί στη συνέχεια σε άλλες οικο-νομίες». Ο Κλάους Μπάαντερ, επικεφαλήςοικονομολόγος της Societe Generale,προβλέπει ότι για κάθε μείωση του βρε-τανικού ΑΕΠ κατά 1%, το ΑΕΠ της Ευ-ρωζώνης θα μειώνεται κατά 0,2% με0,25%. «Μια πραγματικά μεγάλη ύφεσηστη Βρετανία θα μπορούσε εύκολα να ο-δηγήσει την Ευρωζώνη σε ύφεση». Μιαάλλη σημαντική απειλή είναι το Brexitνα δώσει τη χαριστική βολή στο ήδηκακό επενδυτικό κλίμα έπειτα από ένανκαι πλέον χρόνο εμπορικού πολέμου και

αβεβαιότητας. Περαιτέρω επιδείνωσητου επενδυτικού κλίματος θα μπορούσενα προκαλέσει αδιέξοδο στις αγορές, κα-θώς οι επενδυτές δεν θα έχουν διάθεσηνα αναλάβουν ρίσκο. «Το να σκιαγραφήσεικανείς πώς θα επηρεάσει την παγκόσμιαοικονομία ένα Brexit χωρίς συμφωνίαδεν είναι δύσκολο: το οικονομικό σοκστη Βρετανία πλήττει σκληρά τη χειμα-ζόμενη ευρωπαϊκή οικονομία και η επί-πτωση αντηχεί στην παγκόσμια οικονο-μία. Η κατάσταση θα μπορούσε να επι-δεινωθεί σημαντικά αν η άτακτη απο-χώρηση ενισχύσει ακόμη περισσότεροτην ήδη έντονη αβεβαιότητα που έχειπροκαλέσει ο εμπορικός πόλεμος», εξηγείο Νταν Χάνσον, οικονομολόγος τηςBloomberg Economics. Ενα Brexit χωρίςσυμφωνία είναι «απειλή καταστροφικούτύπου» που θα μπορούσε να προκαλέσειμαζική στροφή των επενδυτών προς θε-ωρούμενα ασφαλή καταφύγια, όπως ταγερμανικά και αμερικανικά κρατικά ο-

μόλογα. «Υπάρχει τεράστια επιβράδυνσητης παγκόσμιας ανάπτυξης, κυρίως εξαι-τίας των εμπορικών ζητημάτων ΗΠΑ -Κίνας, αλλά την ενισχύει το Brexit», λέειο Τομ ντι Γκαλόμα, διευθυντής της αμε-ρικανικής επενδυτικής τράπεζας και ε-ταιρείας συμβούλων Seaport GlobalHoldings.

Παρενέργειες στην Ιρλανδία Η επίπτωση του Brexit δεν θα είναι

ίδια σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., η Ιρλανδίαθα επηρεαστεί πολύ πιο αρνητικά απ’ό,τι η Βουλγαρία, παραδείγματος χάριν.«Πιο πολύ θα πληγεί η Ιρλανδία και στησυνέχεια οι χώρες που εξάγουν περισ-σότερο στη Βρετανία», είχε δηλώσει τονπερασμένο μήνα ο Ολι Ρεν, κεντρικόςτραπεζίτης της Φινλανδίας. Σύμφωνα μεπρόβλεψη του ΔΝΤ που περιλαμβάνεταιστην ετήσια έκθεση για την οικονομίατης Ευρωζώνης, το ΑΕΠ της Ε.Ε. προβλέ-πεται να μειωθεί κατά 1,5% μέχρι το 2030

στην περίπτωση άτακτου Brexit. Οσο ε-ντονότερη είναι η εμπορική σχέση ενόςκράτους με τη Βρετανία, τόσο μεγαλύτερηθα είναι η επίπτωση, σύμφωνα με τοΔΝΤ. Το ΑΕΠ της Ιρλανδίας προβλέπεταινα μειωθεί κατά 3,8% και της Βρετανίαςκατά 3,9%. Σημαντικό πλήγμα θα υπο-στούν Ολλανδία (-1,1%), Δανία, (-1%) Βέλ-γιο και Τσεχία (-0,9%), Σουηδία και Ουγ-γαρία (-0,6%), ενώ το γερμανικό ΑΕΠ θαείναι χαμηλότερο κατά 0,5%. Το ελληνικόΑΕΠ προβλέπεται ότι θα μειωθεί κατά0,4%, όπως και αυτό των Πολωνίας, Αυ-στρίας, Πορτογαλίας και Σλοβακίας. Κατάτο ΔΝΤ μικρότερη θα είναι η επίπτωσηστο ισπανικό ΑΕΠ (-0,2%), το γαλλικό, ι-ταλικό και φινλανδικό που θα μειωθούνστον ίδιο βαθμό με το ισπανικό ΑΕΠ.

Σημαντικό πλήγμα θα δεχθούν και μι-κρότερες χώρες, οι οποίες όμως διατηρούνσημαντικούς δεσμούς με το Σίτι του Λον-δίνου, όπως η Μάλτα, η Κύπρος και τοΛουξεμβούργο.

Στο χαμηλό 50ετίας υποχώρησε η ανεργίαστις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο, αντανακλώνταςεκ πρώτης όψεως μια θετική εξέλιξη πουαπομακρύνει σενάρια για άμεση επιδεί-νωση των συνθηκών στην οικονομία. Μεμια προσεκτικότερη ματιά, ωστόσο, δια-πιστώνει κανείς πως οι μηνιαίοι μισθοίπαρέμειναν αμετάβλητοι, οι προσλήψειςστη μεταποίηση μειώθηκαν και στον κλάδοτου λιανικού εμπορίου συνέχισαν να κα-ταγράφονται απολύσεις. Το υπουργείοΕργασίας ανακοίνωσε χθες πως δημιουρ-γήθηκαν 136.000 θέσεις εργασίας τον πε-ρασμένο μήνα έναντι 168.000 τον Αύγου-στο, που αποδίδονται εν μέρει στην προ-σωρινή απασχόληση φοιτητών.

Παρ’ όλα αυτά, η πτώση της ανεργίαςστο 3,5% τον Σεπτέμβριο καθησυχάζειτους επενδυτές που φοβούνται τον κίνδυνοεπιβράδυνσης της αμερικανικής οικονομίαςαπό τον εμπορικό πόλεμο που έχει κηρύξειη Ουάσιγκτον στο Πεκίνο. Οι φόβοι αυτοίενισχύθηκαν ύστερα από την ανακοίνωσηστοιχείων που έδειξαν συρρίκνωση τηςμεταποιητικής δραστηριότητας τον Σε-πτέμβριο στο χαμηλό 10ετίας, αλλά καιεπιβράδυνση της ανάπτυξης των υπηρε-σιών στα χαμηλότερα επίπεδα από το

2016. Ανεξάρτητα, όμως, από την έστωκαι μετριοπαθή αύξηση των θέσεων ερ-γασίας και τη μεγάλη υποχώρηση της α-νεργίας, οικονομικοί αναλυτές προβλέπουνπως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ(Fed) θα προχωρήσει σε μείωση των επι-τοκίων τουλάχιστον μία ακόμη φορά τοτρέχον έτος. Οι προβλέψεις αυτές απορ-ρέουν από την παρατεταμένη αβεβαιότηταπου επικρατεί στο παγκόσμιο εμπόριο.Μόλις αυτήν την εβδομάδα, ο Αμερικανόςπρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, δρομολόγησε

την επιβολή νέων δασμών εις βάρος προϊ-όντων από την Ε.Ε., συνολικού ύψους 7,5δισ. δολαρίων, ως αντίποινα για τις επι-δοτήσεις που έχει λάβει η Airbus από ευ-ρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Αν και οι ΗΠΑ δικαιώθηκαν στην προ-σφυγή τους ενώπιον του Παγκόσμιου Ορ-γανισμού Εμπορίου για τις κρατικές επι-δοτήσεις της Airbus, η Ε.Ε. αναμένεταινα προχωρήσει σε ανάλογα μέτρα στοπλαίσιο αντίστοιχης υπόθεσης για την α-μερικανική Boeing που επίσης έχει δεχθεί

κρατικά κεφάλαια. Υψηλοί, στο μεταξύ,παραμένουν οι τόνοι ανάμεσα στον ΛευκόΟίκο και στο Πεκίνο, καθιστώντας απίθανητην επίτευξη μιας εμπορικής συμφωνίαςμεταξύ των δύο ισχυρότερων οικονομιώντου κόσμου. Τα επιχειρήματα για νέα μεί-ωση των επιτοκίων στις ΗΠΑ –ύστερααπό ανάλογες κινήσεις τον Ιούλιο και τονΣεπτέμβριο– ενισχύονται εάν αναλογιστείκανείς πως η απασχόληση στη μεταποίησηδιολίσθησε στο χαμηλό των τελευταίωντριάμισι ετών. «Η οικονομία βρίσκεται σεευάλωτη θέση λόγω των πιέσεων που δέ-χεται από τον εμπορικό πόλεμο», τονίζειο Τόρστεν Σλοκ, επικεφαλής οικονομολόγοςστην Deutsche Bank Securities, στουςNew York Times. Μια όλο και μεγαλύτερημερίδα αναλυτών θεωρεί πως η Fed θαπρέπει να δράσει προληπτικά για να α-ποτρέψει τα χειρότερα.

Βέλη κατά Μ. Ντράγκιγια τα χαμηλά επιτόκιαΕνόψει της λήξης της θητείας του Μά-ριο Ντράγκι ως επικεφαλής της Ευ-ρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ)στα τέλη του μήνα, έξι πρώην υψη-λόβαθμοι αξιωματούχοι της Ευρωζώ-νης ασκούν εις βάρος του δριμεία δη-μόσια κριτική.

Τη δισέλιδη επιστολή υπογράφουντα πρώην μέλη του εκτελεστικού συμ-βουλίου Γιούργκεν Σταρκ και ΟτμαρΙσινγκ, οι πρώην κεντρικοί τραπεζίτεςτης Αυστρίας (Κλάους Λίμπσερ), τηςΟλλανδίας (Νουτ Βέλικ) και της Γερ-μανίας (Χέλμουτ Σέλισινγκερ), αλλάκαι ο πρώην υποδιοικητής της Τρά-πεζας της Γαλλίας, Ερβέ Χανούν. Στηνεπίμαχη επιστολή αναφέρεται χαρα-κτηριστικά πως «υπάρχει η υποψία»ότι πίσω από την πολιτική της ΕΚΤ«κρύβεται η πρόθεση να προστατευ-θούν οι υπερχρεωμένες χώρες απόμια άνοδο των επιτοκίων, που όμωςαποδεικνύεται πλήρως δικαιολογη-μένη».

Η επίθεση αυτή έρχεται σε μια ε-ποχή που η ΕΚΤ επιστρέφει σε μια

χαλαρή νομισματική πολιτική για ναθωρακίσει την Ευρωζώνη από τηνπολιτική προστατευτισμού που α-σκούν οι ΗΠΑ αλλά και την αβεβαιό-τητα του Brexit. Η μείωση του επιτο-κίου αποδοχής καταθέσεων και η ε-πανεκκίνηση του προγράμματος α-γοράς ομολόγων που αποφασίστηκανστην τελευταία συνεδρίαση δεν ήτανπλήρως αποδεκτές από όλα τα μέλητου διοικητικού συμβουλίου. Πρό-σφατα υπέβαλε αιφνιδίως παραίτησηη Γερμανίδα Ζαμπίνε Λαουτενσλέγκεραπό την ΕΚΤ πάνω μια διετία πρινλήξει επίσημα η θητεία της, το 2022.Η Λαουτενσλέγκερ, μέλος του εκτε-λεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, ανήκειστην ομάδα των «γερακιών» που δενσυμφωνούν με την επεκτατική πολι-τική της ΕΚΤ επί προεδρίας ΜάριοΝτράγκι. Κατά κοινή ομολογία, όμως,τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης πουεφάρμοσε η ΕΚΤ επί προεδρίας Ντρά-γκι διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικόρόλο στην ενίσχυση της ανάπτυξηςστην Ευρωζώνη.

H κυβέρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν λαμ-βάνει δραστικά μέτρα για να διευκολύνειτην είσοδο επισκεπτών στη Ρωσία, καθώςφαίνεται να αναγνωρίζει πια τη θετικήεπίδραση που έχει ο τουρισμός στην οι-κονομία μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο Πο-δοσφαίρου. Ηδη από τις αρχές Οκτωβρίουέχει τεθεί σε εφαρμογή πρόγραμμα ηλε-κτρονικής βίζας για τους τουρίστες πουεπισκέπτονται την Αγία Πετρούπολη από53 χώρες. Ανάλογη εφαρμογή για όλη τηΡωσία θα τεθεί σε λειτουργία από τιςαρχές Ιανουαρίου του 2021, απλουστεύ-οντας έτσι τη διαδικασία απόκτησηςβίζας για εκατομμύρια τουρίστες κάθεχρόνο και μειώνοντας το κόστος μέχριτα 50 δολάρια.

«Η Ρωσία αντιμετωπίζει σήμερα τοντουρισμό ως στρατηγικό κλάδο της οι-

κονομίας», δηλώνει στο πρακτορείοBloomberg η Ζαρίνα Ντογκούζοβα, η ο-ποία είναι υπεύθυνη για το πρόγραμμαηλεκτρονικής βίζας στην ομοσπονδιακήυπηρεσία τουρισμού της χώρας(Rostotourism).

Η κ. Ντογκούζοβα μίλησε στο περι-θώριο της συνόδου που έλαβε χώρα στηΡωσία υπό την αιγίδα του ΠαγκόσμιουΟργανισμού Τουρισμού του ΟΗΕ, όπουσυμμετείχαν οι αρμόδιοι υπουργοί των

κρατών-μελών. Το Παγκόσμιο ΚύπελλοΠοδοσφαίρου πραγματοποιήθηκε στηΜόσχα το 2018, με το Κρεμλίνο να δίνειτο δικαίωμα εισόδου στη χώρα χωρίςβίζα σε 3 εκατ. άτομα μόνο για τη συ-γκεκριμένη περίσταση. Πηγές του πρα-κτορείου Bloomberg αποκαλύπτουν πωςέκτοτε ο πρόεδρος Πούτιν πείσθηκε πωςο κρατικός μηχανισμός μπορεί να δια-χειριστεί τη μαζική είσοδο τουριστώνχωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλειατης χώρας.

Η Ρωσία εξετάζει ανάλογα συστήματαηλεκτρονικής βίζας που έχουν εφαρμοστείστη Γαλλία, στην Ισπανία και στις ΗΠΑ.Οι χώρες αυτές δέχονται συνολικά περί-που 250 εκατ. τουρίστες κάθε χρόνο. Ω-στόσο, πρόσβαση στο σύστημα ηλεκτρο-νικής βίζας δεν θα έχουν οι ΗΠΑ, η Βρε-

τανία, η Αυστραλία, ο Καναδάς και η ΝέαΖηλανδία, που απαρτίζουν τη συμμαχίαανταλλαγής πληροφοριών Five Eyes. Οικάτοικοι της συμμαχίας αυτής θα μπορούννα αποκτήσουν βίζα με τον παραδοσιακόγραφειοκρατικό τρόπο.

Με την εφαρμογή του συστήματος η-λεκτρονικής βίζας, η Ρωσία προβλέπειπως τα έσοδα από τον τουρισμό σχεδόνθα τριπλασιαστούν στα 29 δισ. δολάριαέως το 2035.

Ανάλογες ήταν οι δαπάνες των Ρώσωνστο εξωτερικό κατά τη διάρκεια του πε-ρυσινού έτους. Εάν οι προβλέψεις τηςκυβέρνησης υλοποιηθούν, τότε η Ρωσίαθα συμπεριληφθεί στη δεκάδα των δη-μοφιλέστερων τουριστικών προορισμώναπό τη 16η θέση που καταλαμβάνει σή-μερα.

Με την καθιέρωση ηλεκτρονικής βίζας, η Ρωσία ενισχύει τον τουρισμό

Ηδη από τις αρχές Οκτωβρίου έχει τεθεί σε εφαρμογή πρόγραμμα ηλεκτρονικής βίζας γιατους τουρίστες που επισκέπτονται την Αγία Πετρούπολη.

<<<<<<

Η κυβέρνηση θέτει ωςστόχο την αύξηση τωνετήσιων εσόδων στα29 δισ. δολ. έως το 2035.

<<<<<<

Οι προσλήψεις στημεταποίηση περιορίστηκανκαι στο εμπόριοκαταγράφηκαν απολύσεις.

<<<<<<

Με υποχώρηση τουβρετανικού ΑΕΠ κατά 1%,το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θαμειώνεται 0,2% με 0,25%.

Θα βυθιστείσε ύφεσηη Ευρωζώνη μεάτακτο BrexitΗ ευάλωτη ευρωπαϊκή οικονομίαθα δεχθεί νέο ισχυρό πλήγμα

Tο Brexit εκτιμάται πως θα δώσει τη χαριστική βολή στο ήδη κακό επενδυτικό κλίμα έπειτα από έναν και πλέον χρόνο εμπορικού πολέμου και αβεβαιότητας.

Με αστερίσκους η μείωση της ανεργίας στις ΗΠΑ

H ανεργία υποχώρησε σε χαμηλό 50ετίας, στο 3,5%.

Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 13Δ Ι Ε Θ Ν Η

Καμία ανάμειξη της Κίνας για τον ΜπάιντενΚανένα σκοπό δεν έχει να παρέμβει στιςεσωτερικές υποθέσεις των ΗΠΑ, ανέφερεχθες εκπρόσωπος του κινεζικού υπουρ-γείου Εξωτερικών, ερωτηθείς για την έκ-κληση του Αμερικανού προέδρου Ντό-ναλντ Τραμπ προς το Πεκίνο, για διε-νέργεια έρευνας για τον Τζο Μπάιντενκαι τον γιο του, Χάντερ. Ο Ρεπουμπλι-κανός πρόεδρος, που αντιμετωπίζει έ-ρευνα από το Κογκρέσο με θέμα την εν-δεχόμενη καθαίρεσή του εξαιτίας τουαιτήματός του προς την κυβέρνηση τηςΟυκρανίας για έρευνα των επιχειρημα-τικών δραστηριοτήτων του Μπάιντεν,ζήτησε την περασμένη εβδομάδα απότο Πεκίνο να «εγκαινιάσει έρευνα» γιατον Μπάιντεν και τις σχέσεις του με κι-νεζικές επιχειρήσεις. Ο Τραμπ έχει υπο-στηρίξει δημοσίως ότι ο Μπάιντεν και ο

γιος του είναι διεφθαρμένοι, χωρίς ωστόσονα παρουσιάσει στοιχεία για τον ισχυ-ρισμό του. «Η Κίνα τηρεί πολιτική μηπαρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσειςάλλων κρατών. Δεν σχεδιάζουμε να α-ναμειχθούμε στις αμερικανικές υποθέ-σεις», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουρ-γείου Εξωτερικών, Γκενγκ Σουάνγκ.

Την ίδια ώρα, την άρνησή του να εμ-

φανιστεί ενώπιον της επιτροπής τουΚογκρέσου για την καθαίρεση του Τραμπανακοίνωσε χθες ο πρέσβης των ΗΠΑστην Ε.Ε. Γκόρντον Σόντλαντ, επικα-λούμενος εντολές της ιεραρχίας του στοΣτέιτ Ντιπάρτμεντ. Σε χθεσινές δηλώσειςτου, ο δικηγόρος του Σόντλαντ εξέφρασετη θλίψη του πελάτη του για την αδυ-ναμία του να καταθέσει.

Στο μεταξύ, το πρόγραμμά του γιατην αμερικανική παιδεία παρουσίασεχθες η προεκλογική εκστρατεία τουΜπάιντεν. Ο τέως αντιπρόεδρος προ-τείνει την απαλλαγή των φοιτητών τριε-τών πανεπιστημίων από δίδακτρα καιτην επένδυση 70 δισ. δολαρίων σε ι-στορικά πανεπιστήμια της αφροαμερι-κανικής κοινότητας.

REUTERS

<<<<<<<

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει χαρακτηρίσει«διεφθαρμένους» τον Δημοκρατικό αντίπαλό τουκαι τον γιο του, Χάντερ.

Ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και νυνστόχος του Τραμπ, Τζο Μπάιντεν, σε εκδή-λωση για τον περιορισμό της οπλοκατοχής.

Προς οριστικό ναυάγιο στο BrexitΕξαιρετικά απίθανο να υπάρξει συμφωνία, διαπίστωσαν Μπόρις Τζόνσον και Αγκελα Μέρκελ

Καθώς εξανεμίζονται οι πιθανότητεςγια συμφωνία της τελευταίας στιγμήςμεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών σχετικάμε τους όρους του Brexit πριν από τηνκρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της ερχόμενηςεβδομάδας, η ένταση των αμοιβαίων ε-πικρίσεων αρχίζει να ανεβαίνει, δίνονταςγεύση από το σκηνικό της επόμενης η-μέρας.

H πρωθυπουργική κατοικία της Ντά-ουνινγκ Στριτ γνωστοποίησε ότι, κατάτη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίαςτου Μπόρις Τζόνσον με την Αγκελα Μέρ-κελ, διαπιστώθηκε ότι απομακρύνονταιοι πιθανότητες επίτευξης συμφωνίας,ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός επέρριψετην ευθύνη στη Γερμανίδα καγκελάριοχρεώνοντάς της αδιαλλαξία.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η ΑγκελαΜέρκελ δήλωσε, συνομιλώντας με τονΒρετανό ηγέτη, ότι «είναι εξαιρετικά α-

πίθανο να υπάρξει συμφωνία», εκτός ανη Βόρεια Ιρλανδία, σε αντίθεση με το υ-πόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, παραμείνειστην τελωνειακή ένωση, κάτι που κατη-γορηματικά απορρίπτει η βρετανική πλευ-ρά. «Αν αυτό αντιπροσωπεύει μια νέα,αμετακίνητη θέση, τότε σημαίνει απλώςότι η συμφωνία είναι αδύνατη, όχι μόνοναυτή τη στιγμή, αλλά για πάντα», προ-στίθεται στην ίδια ανακοίνωση.

H δήλωση της Ντάουνινγκ Στριτ προ-κάλεσε την αντίδραση του προέδρου τουΕυρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ,ο οποίος αισθάνθηκε την ανάγκη να α-παντήσει σε υψηλούς τόνους μέσωTwitter. «Μπόρις Τζόνσον, το διακύβευμαδεν είναι να κερδίσει κανείς ένα ανόητοπαιχνίδι αλληλοκατηγοριών. Το διακύ-βευμα είναι το μέλλον της Ευρώπης καιτου Ηνωμένου Βασιλείου, όπως επίσηςη ασφάλεια και τα συμφέροντα των λαώνμας», έγραψε στην ανάρτησή του ο ανώ-τατος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Στο μεταξύ, το παιχνίδι των αλληλο-

κατηγοριών έχει ξεκινήσει και στο ε-σωτερικό της Βρετανίας, η οποία βρί-σκεται σε άτυπη προεκλογική περίοδο,καθώς θεωρείται δεδομένο ότι οι κάλπεςδεν θα αργήσουν να στηθούν. Ο εκπρό-σωπος των Εργατικών Κέιρ Στάρμερ κα-τηγόρησε την κυβέρνηση ότι «επιχειρείμε κυνικό τρόπο να σαμποτάρει τις δια-πραγματεύσεις» με τις Βρυξέλλες καιότι στρατηγική της είναι η έξοδος χωρίςσυμφωνία. Σε παραπλήσιο μήκος κύ-ματος κινήθηκε η Νίκολα Στέρτζον, ε-πικεφαλής του Σκωτσέζικου Εθνικιστικού

Κόμματος, το οποίο αντιτίθεται στοBrexit. Θεωρητικά, η Βρετανία θα φύγειαπό την Ε.Ε. στις 31 Οκτωβρίου, αν καιμε πρόσφατο νόμο που ψηφίστηκε απότη Βουλή, ο Τζόνσον υποχρεώνεται ναζητήσει νέα παράταση, εφόσον δεν υ-πάρξει συμφωνία με τις Βρυξέλλες. Προ-κειμένου να κατευνάσει τις ανησυχίεςπολιτών, η κυβέρνηση δημοσιοποίησεχθες επικαιροποιημένο σχέδιο για τηναντιμετώπιση των δυσχερειών από τοBrexit χωρίς συμφωνία, με έμφαση στονεφοδιασμό με φάρμακα και ιατρικά είδη.

Τέλος, δημοσκόπηση του ινστιτούτουKantar δείχνει τους Γερμανούς να αρ-νούνται την επαναδιαπραγμάτευση ήτην αναβολή του Brexit με ποσοστό62% και 66% αντιστοίχως. Κάπως πιοελαστικοί εμφανίζονται οι Γάλλοι, μετα αντίστοιχα ποσοστά να περιορίζονταισε 58% και 57%. Σύμφωνα με την ίδιαδημοσκόπηση, αν γινόταν αύριο δημο-ψήφισμα στη Γαλλία, μόνο το 52% τωνπολιτών θα ψήφιζε υπέρ της παραμονήςστην Ε.Ε.

REUTERS, A.P.

<<<<<<<

Να σταματήσει το «ανόητοπαιχνίδι των αλληλοκατηγο-ριών» κάλεσε τον Βρετανόπρωθυπουργό ο Ντ. Τουσκ.

Ο Μπόρις Τζόνσον συνομιλεί με γιατρούς και νοσηλευτές στο γενικό νοσοκομείο του Γουότφροντ. Η κυβέρνηση δημοσιοποίησε χθεςεπικαιροποιημένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των δυσχερειών από ένα Brexit χωρίς συμφωνία.

Προειδοποιήσειςγια κύμα προσφύγωνμεγαλύτερο του 2015Ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών, ΧορστΖεεχόφερ, προειδοποίησε ότι η Ευρω-παϊκή Ενωση πρέπει να υποστηρίξειτην Τουρκία προκειμένου να μην εμ-φανιστεί στην ευρωπαϊκή ήπειρο κύμαπροσφύγων «μεγαλύτερο από εκείνοτου 2015».

«Πρέπει να βοηθήσουμε περισσότεροτους Ευρωπαίους εταίρους μας στη φύ-λαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.Τους έχουμε εγκαταλείψει εδώ και και-ρό», ανέφερε ο Ζεεχόφερ στην εφημε-ρίδα Bild. «Αν δεν το κάνουμε, θα δούμεγια μια ακόμη φορά προσφυγικό κύμασαν του 2015 – ίσως μεγαλύτερο». Σεάλλη συνέντευξή του, στην εφημερίδαWelt της Κυριακής, ο Ζεεχόφερ τόνισεότι πρέπει να βοηθηθεί η Τουρκία. Τοερώτημα, ωστόσο, που δεν έθιξε ο Γερ-μανός υπουργός είναι τι θα συμβεί εάνη υποστήριξη προς τις τουρκικές στρα-τιωτικές ενέργειες υποχρεώσει ακόμηπερισσότερους ανθρώπους να εγκατα-λείψουν τα σπίτια τους και να γίνουνπρόσφυγες.

Στο μεταξύ, χθες ολοκληρώθηκε τοσυμβούλιο υπουργών Δικαιοσύνης τηςΕ.Ε. στο Λουξεμβούργο. Αν και δεν προ-έκυψε συγκεκριμένη συμφωνία όσοναφορά τις αυξημένες μεταναστευτικέςκαι προσφυγικές ροές στα ελληνικά νη-σιά, ελληνικές κυβερνητικές πηγές ε-κτίμησαν ως θετική τη στήριξη που εκ-φράστηκε από την πλευρά της Γερμανίαςκαι της Γαλλίας για την εφαρμογή της

κοινής δήλωσης Ε.Ε. - Τουρκίας, με τησυνέχιση της χρηματοδότησής της. Οιίδιες πηγές επισήμαναν ότι παγιώνεταιπλέον η συναντίληψη που αφορά τηνανάγκη κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμούασύλου, που θα συνεπάγεται τον δίκαιοδιαμοιρασμό των βαρών των αιτούντωνάσυλο ανάμεσα στα κράτη-μέλη.

REUTERS, BLOOMBERG, DEUTSCHE WELLE

Τελετή για τα θύματα της επίθεσης στο Παρίσι«Κοινωνία επαγρύπνησης» πρέπει ναδιαμορφώσει η Γαλλία στη μάχη τηςκατά της Λερναίας Υδρας του ισλαμικούεξτρεμισμού, είπε χθες ο Γάλλος πρόε-δρος Εμανουέλ Μακρόν, μιλώντας στηντελετή μνήμης για τα τέσσερα θύματατης επίθεσης με μαχαίρι από υπάλληλοτης αστυνομίας, στο αρχηγείο της υ-πηρεσίας, στην πλατεία της Νοτρ Νταμ.Ο προσήλυτος στο Ισλάμ δράστης σκό-τωσε την περασμένη εβδομάδα τρειςαστυνομικούς και έναν διοικητικό υ-πάλληλο, προτού δεχθεί τα φονικά πυράτων παρισταμένων αστυνομικών.

«Καμία κρατική υπηρεσία δεν μπορείαπό μόνη της να αντιμετωπίσει τη Λερ-ναία Υδρα του ισλαμισμού. Είναι υπό-θεση όλου του έθνους, το οποίο οφείλεινα ενωθεί, να κινητοποιηθεί και να είναιέτοιμο να δράσει», είπε ο Μακρόν, προ-σθέτοντας ότι η Γαλλία πρέπει να ανα-πτύξει κοινωνία επαγρύπνησης, στηνοποία κάθε πολίτης θα πρέπει να ανα-ζητεί σημάδια ισλαμικής ριζοσπαστι-κοποίησης. Μετά την τελετή, που πραγ-ματοποιήθηκε υπό καταρρακτώδη βρο-χή, ο Γάλλος πρόεδρος συναντήθηκεμε τις οικογένειες των θυμάτων.

Το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμήςαπένειμε ο υπουργός Εσωτερικών Κρι-στόφ Καστενέρ στα τέσσερα θύματατης επίθεσης. Την ίδια ώρα, στελέχη

της αντιτρομοκρατικής εισαγγελίας α-ποκάλυψαν χθες ότι η έρευνά τους έφερεστο φως συσκευή αποθήκευσης δεδο-μένων USB, η οποία ανήκε στον δράστη,που εργαζόταν ως τεχνικός υπολογιστώνστην υπηρεσία πληροφοριών της αντι-τρομοκρατικής μονάδας της αστυνομίαςτης γαλλικής πρωτεύουσας. Το USB φέ-ρεται να περιείχε στοιχεία για τους συ-ναδέλφους του, καθώς και υλικό «ισλα-μικής προπαγάνδας». Ο Γάλλος υπουργός

Εσωτερικών παραδέχθηκε σοβαρές ελ-λείψεις και αβλεψίες στους μηχανισμούςασφαλείας της αστυνομίας, υπογραμ-μίζοντας την αποτυχία των κρατικώνμηχανισμών να εντοπίσουν σημάδιαριζοσπαστικοποίησης του δράστη. Ο κ.Καστανέρ, όμως, δεν έμοιαζε χθες ναεπηρεάζεται από τις εκκλήσεις της α-ντιπολίτευσης για παραίτησή του.

REUTERS

Ο Χορστ Ζεεχόφερ υπερασπίστηκε τηδέσμευση να παραλαμβάνει η Γερμανία το25% των προσφύγων που διασώζονταιστη Μεσόγειο.

<<<<<<<

«Καμία κρατική υπηρεσίαδεν μπορεί από μόνη της να αντιμετωπίσει τη Λερναία Υδρα του ισλαμι-σμού», είπε ο Μακρόν.

Σφοδρή επίθεση από Σιρ κατά Τριντό στο ντιμπέιτΔριμεία επίθεση δέχθηκε το βράδυ τηςΔευτέρας ο Καναδός πρωθυπουργός Τζά-στιν Τριντό από τον κυριότερο αντίπαλότου στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογέςτης 21ης Οκτωβρίου, ηγέτη του Συντη-ρητικού Κόμματος Αντριου Σιρ. Κατά τηδιάρκεια του δεύτερου μεταξύ τους τη-λεοπτικού ντιμπέιτ, ο Σιρ χαρακτήρισετον Τριντό υποκριτή, που δεν δικαιούταινα κυβερνά τον Καναδά.

«Ο Τριντό προσποιείται ότι στηρίζειτον Καναδά. Να ξέρετε ότι είναι πολύ ι-κανός στο να αποκρύπτει πράγματα.Δεν μπορεί καν να θυμηθεί πόσες φορέςντύθηκε μαύρος, καθώς φορά πάνταπροσωπείο», είπε ο Σιρ. Τον περασμένομήνα, ο Τριντό αναγκάστηκε να ζητήσεισυγγνώμη για μεταμφίεσή του, το 2001,

σε Αλλαντίν, με βαμμένο μαύρο το πρό-σωπό του. Δεύτερο βίντεο του Τριντόεμφανίζει τον μετέπειτα πρωθυπουργόνα έχει επιλέξει την ίδια σχεδόν μεταμ-φίεση ως πρωτοετής φοιτητής. Παρότιη αποκάλυψη απασχόλησε τον διεθνήΤύπο, η δημοτικότητά του παρέμεινεσταθερή. Αντιθέτως, ισχυρό πλήγμα δέ-χθηκε η πρόθεση ψήφου των Συντηρη-τικών, μετά την αποκάλυψη ότι ο υπο-ψήφιος πρωθυπουργός του κόμματοςΑντριου Σιρ διαθέτει καναδική και αμε-ρικανική υπηκοότητα. Σε μια προσπάθειανα ενισχύσει τις πατριωτικές περγαμηνέςτου, ο Σιρ αποκάλυψε ότι απαρνήθηκετην αμερικανική υπηκοότητά του τονΑύγουστο.

REUTERS

Αγνωστο το κίνητρο του δράστη στη ΦρανκφούρτηΟι εισαγγελικές αρχές της Φρανκφούρτηςδιέψευσαν χθες δημοσιεύματα, σύμφωναμε τα οποία το περιστατικό της Δευτέραςστη μικρή πόλη Λίμπουργκ της Εσσηςερευνάται ως τρομοκρατικό. Το από-γευμα της Δευτέρας, 32χρονος Σύροςυποχρέωσε οδηγό φορτηγού να κατεβείαπό το όχημά του, κάθησε στη θέσητου οδηγού και έριξε το φορτηγό σταοχήματα που περίμεναν λίγα μέτρα πιομπροστά, στο φανάρι. Η σύγκρουσηπροξένησε τον ελαφρύ τραυματισμό ο-κτώ ατόμων και του ίδιου του οδηγού,ο οποίος κατεβαίνοντας με αίματα στημύτη και στα χέρια, ακούστηκε να λέει«Αλλάχ, Αλλάχ» και συνελήφθη πάραυτα.

Οι Αρχές προχώρησαν σε εκτεταμέ-νες έρευνες στο σπίτι του, στη Φραν-κφούρτη, αλλά και στο σπίτι του εξα-δέλφου του, τον οποίο επισκεπτότανστο Λίμπουργκ. Ο 32χρονος, που έφθασεστη Γερμανία ως πρόσφυγας το 2015,

είχε απασχολήσει κατ’ επανάληψη τιςΑρχές για κλοπές, ξυλοδαρμούς και σε-ξουαλικά αδικήματα, δεν ήταν ωστόσοκαταγεγραμμένος ως ύποπτος ισλαμι-στής. Η κλοπή φορτηγού και η επίθεσηεναντίον πεζών έχει χρησιμοποιηθείως μέθοδος επίθεσης από τζιχαντιστέςστο Βερολίνο, στη Νίκαια και στη Βαρ-κελώνη.

Οι ανακριτές επισημαίνουν, ωστόσο,ότι σε αυτή την περίπτωση ο δράστηςδεν φαινόταν να ξέρει τι κάνει ούτε ναέχει σχεδιάσει την ενέργειά του. «Παρότιο τρόπος δράσης θυμίζει τις φρικτές ε-πιθέσεις της Νίκαιας και του Βερολίνου,το κίνητρο παραμένει ασαφές», δήλωσε

ο Χριστιανοδημοκράτης υπουργός Ε-σωτερικών της Εσσης, Πέτερ Μπόιθ.

«Μοναχικός τρελός»Σύμφωνα με την εφημερίδα FAZ, οι

Αρχές εξετάζουν μεταξύ άλλων την εκ-δοχή του «μοναχικού τρελού», το ενδε-χόμενο δηλαδή ο άνδρας να υποφέρειαπό ψυχική νόσο. Ο οδηγός του φορ-τηγού είπε ότι, όταν του άνοιξε τηνπόρτα και τον τράβηξε από το κάθισμα,ο 32χρονος δεν του είπε απολύτως τί-ποτα. Το ερώτημα είναι αν θα λύσει τησιωπή του σήμερα, στην πρώτη του εμ-φάνιση ενώπιον του ανακριτή.

REUTERS, A.P.

<<<<<<

Η επίθεση ερευνάται ως τρομοκρατική, αλλά δεν αποκλείεται το ενδεχό-μενο ο 32χρονος Σύριος να πάσχει από ψυχική νόσο.

14 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019Δ Ι Ε Θ Ν Η

Νoμπέλ Φυσικήςσε ανακαλύψεις για το ΔιάστημαΓια τις πρωτοποριακές ανακαλύψεις τουςσχετικά με το σύμπαν βραβεύθηκαν μετο βραβείο Νομπέλ Φυσικής 2019 τρειςεπιστήμονες, ένας Καναδός και δύο Ελ-βετοί, οι οποίοι θα μοιραστούν το χρη-ματικό έπαθλο των 821.530 ευρώ.

Ο Καναδοαμερικανός Τζέιμς Πιμπλς,επίτιμος καθηγητής του ΠανεπιστημίουΠρίνστον, βραβεύθηκε με τη σημαντικήεπιστημονική διάκριση για τη συμβολήτου στην κατανόηση της εξέλιξης τουσύμπαντος και της θέσης της Γης σεαυτό. Ο καθηγητής Πιμπλς, 84 ετών,μαζί με άλλους, προέβλεψε την κοσμικήμικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου,που ονομάζεται και λυκόφως της Με-γάλης Εκρηξης. Μελετώντας την, οι ε-πιστήμονες κατάφεραν να υπολογίσουντην ηλικία, το σχήμα και το περιεχόμενοτου σύμπαντος. Ο Πιμπλς, επίσης, συ-νέβαλε σημαντικά στη θεωρία της σκο-τεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας,των μυστηριωδών στοιχείων που συ-γκροτούν το 95% του σύμπαντος. Ακόμη,είχε σημαντική συμβολή στη διαμόρ-φωση του θεωρητικού πλαισίου της«δομικής διαμόρφωσης», η οποία πε-ριγράφει με ποιον τρόπο οι γαλαξίεςκαι οι υπόλοιπες γιγαντιαίες δομές α-ναδύθηκαν μέσα από τις διακυμάνσειςπυκνότητας στο σύμπαν.

Ερωτηθείς ποια θεωρεί τη σημαντι-κότερη επιστημονική συμβολή του, οκαθηγητής Πιμπλς τόνισε ότι είναι δύ-σκολο να ξεχωρίσει, επισημαίνονταςότι πάντα η εργασία του βασιζόταν στησυνεργασία. «Πρόκειται για έργο ζωής»,δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου, στηΒασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστη-μών, στη Στοκχόλμη.

Το βραβείο Νομπέλ Φυσικής 2019 α-πονεμήθηκε επίσης σε δύο Ελβετούςεπιστήμονες, τον αστροφυσικό και ε-πίτιμο καθηγητή Αστρονομίας του Πα-νεπιστημίου της Γενεύης, 77χρονοΜισέλ Μαγιόρ, και τον 53χρονο ΝτιντιέΚελόζ, αστρονόμο, καθηγητή στα πα-νεπιστήμια της Γενεύης και του Κέι-μπριτζ. Οι δυο Ελβετοί επιστήμονες έ-λαβαν το βραβείο για την ανακάλυψητου 51 Pegasi b, ενός γίγαντα αερίων

που πραγματοποιεί τροχιά γύρω απόένα άστρο (51 Pegasi), σε απόσταση 50ετών φωτός, στον αστερισμό του Πη-γάσου. Ο 51 Pegasi b ήταν ο πρώτος ε-ξωπλανήτης που παρατηρήθηκε να δια-γράφει τροχιά γύρω από ένα αστέρι σαντο δικό μας.

Πρωτοποριακή τεχνικήΠροκειμένου να ανακαλύψουν το

σύστημα, οι δύο επιστήμονες χρησιμο-ποιήσαν την πρωτοποριακή τεχνικήτης ακτινικής ταχύτητας, που επιτρέπειτον εντοπισμό απομακρυσμένων κό-σμων έμμεσα, μετρώντας πώς το μητρικόαστέρι ταλαντεύεται εξαιτίας της βα-ρυτικής έλξης ενός πλανήτη που βρί-σκεται σε τροχιά γύρω του. Οι δύο επι-στήμονες εργάζονταν στο Πανεπιστήμιοτης Γενεύης όταν έγινε η ανακάλυψη.

Σκηνοθετημένη η επίθεση πειρατών σε ελληνικό τάνκερΕλληναςεφοπλιστής ενορχήστρωσε σχέδιοπου περιελάμβανε άνδρες που υποδύο-νταν τους πειρατές να επιτεθούν και ναβάλουν φωτιά στο δεξαμενόπλοιό του,σε μια περίτεχνη απάτη με σκοπό να α-ναζητήσει 77 εκατ. δολάρια από ασφα-λιστική εταιρεία, έκρινε δικαστήριο τουΛονδίνου.

Το 2011 ο Μάριος Ηλιόπουλος παρέ-συρε τον πλοίαρχο και τον πρώτο μηχα-νικό του πλοίου, όπως και επτά λιμενο-φύλακες της Υεμένης, σε μια συνωμοσίαστα ανοιχτά της ακτής της Υεμένης τηνοποία ακόμη διευρευνά η αστυνομία τουΣίτι του Λονδίνου, έκρινε τη Δευτέρα οδικαστής Νάιτζελ Τίαρ.

Θέτοντας τέλος σε χρόνια δικαστικήςδιαμάχης, με την απόφαση απορρίφθηκεη απαίτηση της Suez FortuneInvestments, εταιρείας που συνδέεταιμε τον Ηλιόπουλο, και της ελληνικήςτράπεζας να αναγκαστούν οι ασφαλι-στικές εταιρείες να πληρώσουν την α-ποζημίωση. «Η δομική ολική απώλειατου “Brillant Virtuoso” προκλήθηκε μεδόλο του ιδιοκτήτη, κ. Ηλιόπουλου»,είπε ο δικαστής Τίαρ. «Τα κίνητρα τωνενόπλων δεν ήταν να κλέψουν ή να ζη-τήσουν λύτρα για το πλοίο ή να ληστέ-ψουν το πλήρωμα, αλλά να βοηθήσουντον ιδιοκτήτη να διαπράξει απάτη ειςβάρος των ασφαλιστικών εταιρειών».Η καταστροφή του «Brillante Virtuoso»είναι απίθανη υπόθεση που συνεχίστηκε

πολύ μετά την ψεύτικη πειρατική επί-θεση. Βρετανός εμπειρογνώμονας πουπροσλήφθηκε για να διερευνήσει τηνυπόθεση δολοφονήθηκε στην Υεμένηκατά τη διάρκεια της έρευνας.

Κατά τον δικαστή Τίαρ, ο Ηλιόπουλος,ο οποίος είχε αγοράσει οκτώ δεξαμενό-πλοια μεταξύ 2004 και 2008, άρχισε ναεφαρμόζει το σχέδιό του διότι το πλοίο

είχε αρχίσει να παρουσιάζει οικονομικήζημία εξαιτίας της κατάρρευσης των ναύ-λων το 2008. Δικηγόροι της Suez Fortuneκαι της ασφαλιστικής εταιρείας TalbotUnderwriting Ltd. που κέρδισε την υπό-θεση, δεν απάντησαν σε μηνύματα ηλε-κτρονικού ταχυδρομείου με τα οποία ζη-τούνταν σχολιασμός. Δεν ήταν δυνατήη επαφή με τον Μ. Ηλιόπουλο όταν τοBloomberg News έστειλε μήνυμα ηλε-κτρονικού ταχυδρομείου και κάλεσε τη-λεφωνικά την πλοιοκτήτρια εταιρεία τουστην Ελλάδα.

Οι αμερικανικές αρχές έχουν αποδυθείσε μια απεγνωσμένη προσπάθεια ναδημιουργήσουν εταιρεία ικανή να αμ-φισβητήσει την παγκόσμια ηγεμονίατης κινεζικής Huawei στην αγορά τε-χνολογίας κινητής τηλεφωνίας πέμπτηςγενιάς. Την ίδια στιγμή η Ουάσιγκτονεπιβάλλει κυρώσεις μαζικά σε κινεζικέςεταιρείες τεχνολογίας κατηγορώνταςτες ότι παραβιάζουν τα δικαιώματα τηςμουσουλμανικής μειονότητας των Ου-ιγούρων στην κινεζική επαρχία Ξιν-γιάνγκ.

Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ τωνFinancial Times, Αμερικανοί αξιωμα-τούχοι προτείνουν στην κυβέρνησηΤραμπ να ανοίξει γενναιόδωρες γραμμέςπίστωσης στις Nokia και Ericsson, α-νταγωνίστριες της Huawei στην Ευ-ρώπη. Ζητούμενο είναι, βέβαια, να τιςενισχύσουν οικονομικά ώστε να μπο-ρούν οι ευρωπαϊκές εταιρείες να προ-σφέρουν στους πελάτες τους υπηρεσίεςεξίσου φτηνές όσο και ο κινεζικός κο-λοσσός. Η μάλλον ανορθόδοξη ιδέαδεν είναι παρά μόνον μία από τις εν-δεχόμενες λύσεις που εξετάζει η Ουά-σιγκτον.

Η βρετανική εφημερίδα τονίζει πωςάλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμέ-νουν ότι πρέπει να ενισχυθούν οικονο-μικά κάποιες αμερικανικές εταιρείες δυ-νάμει ανταγωνίστριες της Huawei. Εχουνμάλιστα απευθυνθεί ήδη στις Oracleκαι Cisco τις οποίες ρώτησαν αν θα ε-ξέταζαν την προοπτική να αναπτύξουντην τεχνολογία που χρησιμοποιεί ηHuawei για τη μεταφορά ψηφιακών ση-μάτων από τα κινητά τηλέφωνα στιςτοποθεσίες του ευρύτερου δικτύου. Πη-γές προσκείμενες στις σχετικές συνο-μιλίες, όμως, αναφέρουν πως οι δύο ε-ταιρείες απέρριψαν την ιδέα ως ιδιαίτεραδαπανηρή και χρονοβόρα.

Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδασε καθεστώς ανωνυμίας, αξιωματούχοςτης αμερικανικής κυβέρνησης παραδέ-χθηκε ότι η υπερδύναμη «έχει εκχωρήσειτην υπεροχή της στην κατασκευή τη-λεπικοινωνιακού εξοπλισμού εδώ καιδεκαετίες και τώρα αντιλαμβάνεται πωςδεν ήταν σωστή επιλογή». Προσθέτειμάλιστα πως σχεδόν όλα τα κλιμάκιατης αμερικανικής κυβέρνησης αναζη-τούν απεγνωσμένα τον τρόπο «να ξα-ναμπούν στο παιχνίδι καθώς, αν δεν τοκάνουμε σύντομα, η Huawei θα αποτελείτη μοναδική επιλογή για όποιον θέλει

να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία πέ-μπτης γενιάς». Σημειωτέον ότι η εταιρείαερευνών αγοράς Dell’ Oro εκτιμά πωςη Huawei αντιπροσωπεύει το 28% τωνπαγκόσμιων πωλήσεων εξοπλισμού τη-λεπικοινωνιών.

Παράλληλα, η κυβέρνηση Τραμπ με-λετά κίνητρα που θα μπορούσαν να εν-θαρρύνουν τις αμερικανικές εταιρείες

να επενδύσουν στην τεχνολογία πέμπτηςγενιάς. Μεταξύ άλλων εξετάζει τη δυ-νατότητα να χρηματοδοτήσει με εκα-τοντάδες εκατομμύρια δολάρια παρόχουςΙντερνετ στις αγροτικές περιοχές προ-κειμένου να αντικαταστήσουν τον εξο-πλισμό της Huawei με προϊόντα αμερι-κανικών ή ευρωπαϊκών εταιρειών.

Σε ό,τι αφορά τις άλλες κινεζικές ε-ταιρείες που προσέθεσε η Ουάσιγκτονστη «μαύρη λίστα» μαζί με τη Huawei,πρόκειται συνολικά για 28 εταιρείες εκτων οποίων οι 20 είναι κρατικές και μό-νον οκτώ ιδιωτικές. Ανάμεσά τους, οιιδιωτικές εταιρείες παρακολούθησηςμέσω βίντεο, οι Hanghou HikvisionDigital Technology και Zhejiang DahuaTechnology. Επίσης, ανάμεσά τους καιη νεοφυής εταιρεία τεχνητής νοημοσύ-

νης Sense Time με τη μεγαλύτερη χρη-ματιστηριακή αξία στον κλάδο, όπωςκαι η ομόλογή της Megvii Technologyπου φημολογείται ότι σκοπεύει να α-ντλήσει ένα δισ. δολάρια στην αρχικήδημόσια εγγραφή της στην αγορά τουΧονγκ Κονγκ.

Από την πλευρά του, το Πεκίνο έ-σπευσε για ακόμη μία φορά να προει-δοποιήσει την Ουάσιγκτον ότι θα προβείσε αντίποινα. «Καλούμε την Ουάσιγκτοννα επανορθώσει το σφάλμα της, να α-νακαλέσει τη σχετική απόφαση και ναδιακόψει κάθε παρέμβαση στις εσωτε-ρικές υποθέσεις της Κίνας», δήλωσε κα-τηγορηματικά ο εκπρόσωπος του κινε-ζικού υπουργείου Εξωτερικών, ενώ προ-σέθεσε πως δεν υπάρχει παραβίαση αν-θρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα.

Οι επενδύσεις σε startups πλήγωσαν τη SoftBankΗ ζημία που θα υποστούν η ιαπωνική ε-ταιρεία συμμετοχών Softbank Groupκαι το βασικό της επενδυτικό όχημαVision Fund αναμένεται να υπερβεί ταπέντε δισ. δολάρια, εξαιτίας της μεγάληςυποχώρησης της μετοχής της Uber καιτης ακύρωσης εισαγωγής στο χρηματι-στήριο της WeWork.

Η Softbank, του Ιάπωνα μεγιστάναΜασαγιόσι Σον, έχει επενδύσει δεκάδεςδισ. δολάρια σε πολλές νεοφυείς τεχνο-λογικές εταιρείες, καθώς ο ιδρυτής τηςτη μετέτρεψε από εταιρεία τηλεπικοι-νωνιών σε όμιλο επενδύσεων. Ωστόσο,τους τελευταίους μήνες οι νεοφυείς ε-ταιρείες στις οποίες έχει επενδύσει ηSoftbank αντιμετώπισαν μεγάλες δυ-σκολίες, μεταξύ άλλων διότι η WallStreet αρχίζει να απαιτεί από τις νεοφυείςεταιρείες κάτι περισσότερο από ένα ό-ραμα, και συγκεκριμένα επιχειρηματικόσχέδιο που να οδηγεί στην κερδοφορία.Η Mitsubishi UFJ Morgan StanleySecurities μείωσε χθες την πρόβλεψηκερδών του Vision Fund για το τρίτοτρίμηνο του έτους κατά 5,4 δισ. δολάρια.

Πλέον προβλέπει λειτουργικές ζημίεςύψους 3,43 δισ. δολαρίων κυρίως εξαιτίαςτης υποχώρησης της μετοχής της Uberαλλά και της Slack Technologies. Η με-τοχή της Uber έχει υποχωρήσει κατάσχεδόν 27% από τον Μάιο οπότε είχεεισαχθεί στο χρηματιστήριο της ΝέαςΥόρκης. Το δεύτερο τρίμηνο του έτους

η εταιρεία παρουσίασε ζημίες ύψους 5δισ. δολαρίων. Η μετοχή τής επίσης α-μερικανικής εταιρείας λογισμικού καιδιαδικτυακών υπηρεσιών SlackTechnologies είχε ακόμη χειρότερη πο-ρεία τους πρώτους μήνες μετά την ει-σαγωγή της στο χρηματιστήριο της

Νέας Υόρκης, και σήμερα η τιμή της με-τοχής είναι κατά περίπου 32% χαμηλό-τερη συγκριτικά με τον Ιούνιο. Η εταιρείασυμβούλων Sanford C. Bernstein υπο-λογίζει πως μόνο οι ζημίες του VisionFund θα μπορούσαν να ανέλθουν στα5,93 δισ. δολάρια. Υπολογίζει επίσηςζημίες 1,24 δισ. δολαρίων για τη SoftbankGroup εξαιτίας της μεγάλης μείωσηςπου υπέστη η αποτίμηση της εταιρείαςενοικίασης χώρων γραφείων WeWorkμετά την αποτυχία της να εισέλθει τονΣεπτέμβριο στο χρηματιστήριο της ΝέαςΥόρκης. Ο αναλυτής Χιντεάκι Τανάκατης Mitsubishi UFJ αναθεώρησε τηνπρόβλεψη για το λειτουργικό κέρδοςτου Softbank Group το τρέχον δημο-σιονομικό έτος από τα 14,9 δισ. δολάριαστα 10,9 δισ. δολάρια. Κατά τον αναλυτήΚρις Λέιν της Sanford C. Bernstein, ηSoftbank ενδέχεται να καταγράψει ζημία3,54 δισ. δολαρίων από τη μείωση τηςαξίας του μεριδίου που κατέχει στηνUber, ζημία 750 εκατ. δολαρίων για τομερίδιο που κατέχει στην GuardantHealth και 350 εκατ. για τη Slack. Η συ-

νολική ζημία από το μερίδιο της Softbankστη WeWork ενδέχεται να ανέλθει στα2,82 δισ. δολάρια, αν υπολογίσει κανείςότι η αποτίμηση της εταιρείας έχει υ-ποχωρήσει από τα 24 δισ. δολάρια στα15 δισ. δολάρια.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στοιαπωνικό Nikkei Business Magazine, οΣον δήλωσε «ντροπιασμένος και ανυ-πόμονος» εξαιτίας της αποτυχίας τουνα προσεγγίσει σε σημαντικό βαθμότους στόχους που έχει θέσει. «Συνήθιζανα ζηλεύω το μέγεθος των αγορών σεΗΠΑ και σε Κίνα, αλλά τώρα βλέπει κα-νείς καυτές εταιρείες να βγαίνουν απόμικρές αγορές, όπως στη ΝοτιοανατολικήΑσία. Δεν υπάρχει δικαιολογία για τουςεπιχειρηματίες στην Ιαπωνία, περιλαμ-βανομένου του εαυτού μου», είπε ο Σον.Πρόσθεσε ότι σε δέκα χρόνια οι WeWorkκαι Uber θα έχουν σημαντική κερδο-φορία. Ωστόσο τον Σεπτέμβριο είχε στεί-λει, ιδιωτικά, το εξής μήνυμα σε Uberκαι WeWork: Παρουσιάστε κέρδη σύ-ντομα.

BLOOMBERG

<<<<<<<

Ο Καναδός Τζέιμς Πιμπλςκαι οι Ελβετοί Μισέλ Μαγιόρκαι Ντιντιέ Κελόζ θα μοιραστούν το βραβείο.

<<<<<<<

Θέτοντας τέλος σε χρόνιαδικαστικής διαμάχης, απορ-ρίφθηκε η απαίτηση τηςSuez Fortune Investmentsνα πληρώσουν οι ασφαλι-στικές την αποζημίωση.

<<<<<<<

Οι κρούσεις σε αμερικανικέςεταιρείες δεν απέδωσαν –Σκέψεις για ενίσχυση ευρωπαϊκών ή ακόμα και σύσταση νέας εταιρείας.

Αμερικανοί αξιωματούχοι προτείνουν στην κυβέρνηση Τραμπ να ανοίξει γενναιόδωρες γραμμές πίστωσης στις Nokia και Ericsson, α-νταγωνίστριες της Huawei στην Ευρώπη. Ζητούμενο είναι, βέβαια, να τις ενισχύσει οικονομικά ώστε να μπορούν οι ευρωπαϊκές εται-ρείες να προσφέρουν στους πελάτες τους υπηρεσίες εξίσου φθηνές όσο και ο κινεζικός κολοσσός.

<<<<<<<

To επενδυτικό όχημα Vision Fund αναμένει φέτος ζημίες 3,4 δισ. δολ.λόγω της κακής πορείας των Uberκαι WeWork.

O καθηγητής Τζέιμς Πιμπλς, ένας απότους τρεις φετινούς νομπελίστες.

Κέντρο συντήρησης των έργων τέχνηςπου φιλοξενεί εγκαινίασε χθες το Λούβροστην πόλη Λιεβέν της βόρειας Γαλλίας,200 χλμ. από το Παρίσι. Στόχος είναι ηπροστασία των αμύθητης αξίας έργωνπου στεγάζονται στο ιστορικό κτίριο, απότις συχνές πλημμύρες στις αποθήκες του.Η θωράκιση των έργων από τα νερά τουΣηκουάνα έλαβε επείγουσες διαστάσειςτα τελευταία χρόνια, καθώς οι σφοδρέςπλημμύρες του 2016 και του 2018 υπο-χρέωσαν τους υπεύθυνους του μουσείουνα απομακρύνουν ορισμένα εκθέματακαι να κλείσουν προσωρινά τις εκθέσεις.Φιλοδοξία της διοίκησης είναι να αποθη-κευτούν συνολικά 250.000 έργα τέχνηςστο νέο κέντρο μέσα στα επόμενα πέντεχρόνια. Παράλληλα, έχουν δημιουργηθείεργαστήρια, αναγνωστήρια και ένα φω-τογραφικό στούντιο, τα οποία θα χρησι-μεύουν για έρευνα. Στο μεταξύ, η «ΜόναΛίζα» ξαναβρήκε χθες τη θέση της στοΜουσείο του Λούβρου, σε ανακαινισμένη

αίθουσα, έναν χώρο που θα μπορεί να δέ-χεται καλύτερα τη ροή των επισκεπτών.Επειτα από δύο μήνες εργασιών, ο διά-σημος πίνακας του Λεονάρντο ντα Βίντσιτοποθετήθηκε εκ νέου απέναντι από τονμεγαλύτερο πίνακα του μουσείου, τον«Γάμο στην Κανά» του Πάολο Βερονέζε.

Μια πόλη κάθε ημέραΟ πίνακας του ζωγράφου από την Το-

σκάνη μεταφέρθηκε από την Galerie

Medicis, όπου βρισκόταν για λίγουςμήνες λόγω των εργασιών, στη Salle desEtats, οι τοίχοι της οποίας βάφτηκανστο μπλε της νύχτας, ώστε να αναδει-κνύεται η ζωηρότητα των χρωμάτωντων έργων που την κοσμούν. Η Salledes Etats είναι η αίθουσα που δέχεταιτους περισσότερους επισκέπτες. Η πλει-ονότητα αυτών θέλει να δει το αριστούρ-γημα του Ντα Βίντσι – δεκάδες χιλιάδεςπερνούν καθημερινώς από το σημείοαυτό. «Δεχόμαστε μια πόλη κάθε ημέρα»,είχε δηλώσει παλαιότερα ο Ζαν-Λικ Μαρ-τινέζ, πρόεδρος και διευθυντής του Λού-βρου.

Ο εμβληματικός πίνακας του Λού-βρου, που από το 2005 εκτίθεται πίσωαπό θωρακισμένη προθήκη, είναι, μαζίμε την Αφροδίτη της Μήλου και τη Νίκητης Σαμοθράκης, ένα από τα αριστουρ-γήματα του μεγαλύτερου μουσείου τουκόσμου. Το Λούβρο, το μουσείο με τημεγαλύτερη επισκεψιμότητα παγκο-

σμίως, ξεπέρασε το όριο των δέκα εκα-τομμυρίων επισκεπτών το 2018, κατα-γράφοντας έναν απαράμιλλο αριθμό γιαδιεθνές μουσείο καλών τεχνών και αρ-χαιοτήτων, σύμφωνα με τη διεύθυνσήτου.

«Για πρώτη φορά στην ιστορία του,και νομίζω για πρώτη φορά στην ιστορίατων μουσείων, περισσότερα από δέκα ε-κατομμύρια λάτρεις της τέχνης επισκέ-φθηκαν το Λούβρο μέσα σε ένα έτος»,δήλωσε πριν από λίγους μήνες στο ΓαλλικόΠρακτορείο ο Μαρτινέζ. Με 10,2 εκα-τομμύρια επισκέπτες, λοιπόν, το Λούβροκατέγραψε αύξηση 25% σε σύγκριση μετο 2017 (8,1 εκατομμύρια) και κατέρριψετο δικό του ρεκόρ επισκεψιμότητας (9,7εκατομμύρια, το 2012). Το 2017 το Λούβροβρισκόταν στην πρώτη θέση επισκεψι-μότητας. Ακολουθούσαν το Εθνικό Μου-σείο της Κίνας (8 εκατ. επισκέπτες) καιτο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης τηςΝέας Υόρκης (7,3 εκατ.).

Η «Μόνα Λίζα» ξανά στη θέση της στο Λούβρο<<<<<<<

Το μουσείο εγκαινίασε κέντρο συντήρησης τωνέργων τέχνης που φιλοξενεί,με στόχο την προστασία τουςαπό τις συχνές πλημμύρεςστις αποθήκες του.

Δημοσιογράφος φωτογραφίζει τα έργα τέχνης στο κέντρο συντήρησης του Λούβρου, στοΛιεβέν της βόρειας Γαλλίας, 200 χλμ. από το Παρίσι.

Το αντίπαλον δέος της Huaweiαναζητούν οι Ηνωμένες ΠολιτείεςΨάχνουν την καλύτερη λύση για να ανταγωνιστούν την κινεζική εταιρεία στα δίκτυα 5G

Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 15Ε Λ Λ Α Δ Α

Της ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΑΣΣΙΜΗ

Βαριά ίχνη γήρανσης παρουσιάζειο στόλος των οχημάτων που κυ-κλοφορεί στη χώρα, ανοίγονταςδιάπλατα τη συζήτηση περί παρο-χής κινήτρων για την ανανέωσήτου. Οταν όμως τα ταμεία δεν ξε-χειλίζουν από ρευστότητα, με ποιοτρόπο μπορεί η πολιτεία να επιδο-τήσει την ανανέωση του στόλου;Τα στοιχεία θέλουν τα βαριά φορ-τηγά της χώρας μας να σπάνε κάθερεκόρ ηλικίας, ενώ και τα Ι.Χ. α-νήκουν στους «γερασμένους» στό-λους της Ευρώπης. Ο αυξημένοςμέσος όρος ηλικίας των οχημάτωνπου κυκλοφορούν στους ελληνικούςδρόμους αποτελεί επιβαρυντικόπαράγοντα τόσο για την οδική α-σφάλεια όσο και για το περιβάλλον.

Η αγορά αυτοκινήτου στη χώραπαρουσίασε τεράστια άνθηση λίγοπριν από το 2000, με το αποκορύ-φωμά της να παρατηρείται λίγοπριν από την έναρξη της οικονο-μικής κρίσης στη χώρα, το 2008.Από τα τέλη του 1990 η αγορά εμ-φάνιζε συνεχή άνοδο, με αποτέ-λεσμα να έχει συντελεστεί σε με-γάλο βαθμό η ανανέωση του στόλουτων Ι.Χ. που κυκλοφορούσαν τότεστους δρόμους. Είχε προηγηθείστις αρχές της δεκαετίας (1991) ηπρώτη απόσυρση που είχε κύριοστόχο την αντικατάσταση του στό-λου με οχήματα αντιρρυπαντικήςτεχνολογίας (καταλυτικά).

Ευρωπαϊκή πρακτικήΠολλοί υποστηρίζουν ότι τότε

«καλομάθαμε», ωστόσο στην πραγ-ματικότητα η παροχή κινήτρων γιατην αγορά νεότερης, αντιρρυπα-ντικής τεχνολογίας οχημάτων α-ποτελεί ευρωπαϊκή πρακτική η ο-ποία ευνοεί και την αυτοκινητο-βιομηχανία. Στο μεταξύ, η συζήτησηφαίνεται ότι άνοιξε εκ νέου με α-φορμή την πρόσφατη συνεδρίασητου άτυπου συμβουλίου υπουργώνΜεταφορών της Ευρωπαϊκής Ενω-σης. Στο επίκεντρο βρέθηκε η κλι-

ματική αλλαγή και κατ’ επέκτασηοι επιβαρυντικοί για το περιβάλλονπαράγοντες, μεταξύ των οποίωνκαι οι εκλυόμενοι ρύποι των οχη-μάτων. Με δεδομένο μάλιστα ότιτο 60% των ρύπων προέρχεται απότα Ι.Χ., η κυβέρνηση αναζητεί εκνέου τρόπους παροχής κινήτρωνγια την ανανέωση των αυτοκινήτων.Σήμερα ο στόλος των Ι.Χ. στην Ελ-λάδα μετράει 15 χρόνια κατά μέσονόρο, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης τηςΕ.Ε. διαμορφώνεται στα 10 έτη,σύμφωνα με τα τελευταία στοιχείατου ACEA (European AutomobileManufacturers Association). Απότα 5,126 εκατ. αυτοκίνητα που κυ-κλοφορούν στη χώρα, τα 3,733 εκατ.είναι άνω των δέκα ετών. Τον νεό-τερο στόλο συναντά κανείς στοΛουξεμβούργο (6,3 έτη μέση ηλικία)ενώ στη Λιθουανία τα ιδιωτικά αυ-τοκίνητα μετρούν σχεδόν 17 χρόνιαζωής κατά μέσον όρο.

Μεγαλύτερο μέσον όρο ηλικίαςαπό αυτόν της Ελλάδα συναντάκανείς στα Ι.Χ. της Ρουμανίας (16,2έτη), της Λετονίας (16 έτη) και α-κολουθεί η ουραγός Λιθουανία (16,9έτη). Πέραν όμως του γεγονότοςότι η χώρα μας έχει τον τέταρτογηραιότερο στόλο στην Ε.Ε., ιδι-αίτερα ανησυχητικός είναι ο ρυθμόςαύξησης του στόλου στη χώρα. Μετον μέσο όρο της Ε.Ε. να αυξάνειτο σύνολο των οχημάτων της κατά2% (2015-2016), η Ελλάδα βρίσκεταιστο χαμηλότερο επίπεδο ρυθμού

αύξησης (0,6%), με μοναδική εξαί-ρεση τη Λετονία η οποία εμφανίζειμείωση του στόλου (-1,6%).

Στον αντίποδα, χωρίς μεγάλεςαποκλίσεις από την Ε.Ε., καταγρά-φεται η κατοχή Ι.Χ. στην Ελλάδα,η οποία φτάνει τα 476 ανά 1.000κατοίκους, με τον μέσο όρο τηςΕ.Ε. να φτάνει τα 511. Η χώρα μετα λιγότερα Ι.Χ. ανά 1.000 κατοίκουςείναι η Ρουμανία (278) και με ταπερισσότερα το Λουξεμβούργο (645ανά 1.000 κατοίκους).

Την ίδια στιγμή, η χώρα μας έχεινα επιδείξει τον γηραιότερο στόλοφορτηγών, ο οποίος φτάνει τα 21χρόνια κατά μέσον όρο, με τον α-ντίστοιχο ευρωπαϊκό να διαμορ-φώνεται στα 11,7 έτη. Ο νεότεροςστόλος φορτηγών συναντάται στηΣουηδία όπου η ηλικία του ανέρ-χεται σε μόλις 6,2 χρόνια κατά μέ-σον όρο. Σύμφωνα με σχετική με-λέτη του ΕΜΠ, οι δείκτες επικιν-δυνότητας (2017) για βαρέα οχή-ματα θέλουν τα φορτηγά ηλικίας

16-20 ετών να εμπλέκονται κατά33,5 περισσότερες φορές σε ατυ-χήματα σε σχέση με αντίστοιχα ο-χήματα ηλικίας έως 5 ετών. Επίσης,ο αριθμός θυμάτων είναι 12,5 φορέςμεγαλύτερος από αυτόν των οχη-μάτων ηλικίας έως 5 ετών.

Με δεδομένη μάλιστα τη συζή-τηση περί χρήσης εναλλακτικώνκαυσίμων, ιδιαίτερη εντύπωσηπροκαλεί το γεγονός ότι η χώραμας εμφανίζει σχεδόν μηδενικάποσοστά χρήσης ηλεκτρικών Ι.Χ.

οχημάτων, υβριδικών (συνδυασμέ-να με ηλεκτροκίνηση) και φυσικούαερίου. Ειδικότερα, το 91% τουστόλου των Ι.Χ. κινείται με βενζίνη,μόλις το 5,8% με πετρέλαιο και υ-βριδικά λιγότερο από 1% (0,3%).Από την άλλη, η Ε.Ε. χρησιμοποιείστα Ι.Χ. κατά 53,9% βενζίνη, 42%πετρέλαιο, 0,5% υβριδικά (συνδυα-σμένα με πετρέλαιο), 0,1% ηλε-κτρικά, 0,1% υβριδικά (συνδυα-σμένα με ηλεκτροκίνηση) και 2,8%φυσικού αερίου.

Στο τραπέζι των συζητήσεωνγια τη διαμόρφωση των πιθανώνκινήτρων αντικατάστασης του στό-λου των Ι.Χ. τίθενται προτάσειςτων φορέων, με τον πρώτο λόγονα προέρχεται από το υπουργείοΟικονομικών και τον τελικό να δια-τηρεί το υπουργείο Υποδομών. Τομόνο βέβαιο, σύμφωνα με τις έωςτώρα πληροφορίες, είναι ότι δεναναμένεται να δούμε ξανά ένα νέοπρόγραμμα απόσυρσης παλαιώνΙ.Χ., όπως αυτά που έχουμε κατάκαιρούς συνηθίσει. Μεταξύ τωνζητημάτων που εξετάζονται είναιη αυστηροποίηση των ελέγχωντων εισαγόμενων μεταχειρισμένωνοχημάτων, ώστε να πάψει η χώρανα γίνεται υποδοχέας των «σαρά-βαλων» της υπόλοιπης Ευρώπης.

Οι ξένες πινακίδεςΤαυτόχρονα, προγραμματίζεται

η ενίσχυση των ελέγχων των Ι.Χ.που κυκλοφορούν με ξένες πινα-κίδες, καθώς το φαινόμενο έχει αυ-ξηθεί ραγδαία, κυρίως λόγω τωνπεριορισμένων ελέγχων που διε-ξάγονται στους δρόμους. Αποτέ-λεσμα είναι η πλειονότητα αυτώντων οχημάτων να κινείται χωρίςτους απαιτούμενους τεχνικούς ε-λέγχους, καθώς δεν είναι δηλωμένασε καμία ελληνική αρχή.

Ως προς τις προτάσεις για τημορφή των κινήτρων που θα δο-θούν, αυτά θα συνδέονται με τιςεκπομπές ρύπων και την ηλικίατων οχημάτων.

Μεταξύ των σκέψεων είναι η ε-λεύθερη κυκλοφορία (παροχή προ-νομίων κυκλοφορίας) των «καθα-ρών» οχημάτων και συστηματικοίέλεγχοι. Στην παρούσα φάση φαί-νεται ότι δεν υπάρχουν πολλά πε-ριθώρια ευθείας επιδότησης τηςανανέωσης του στόλου των φορ-τηγών, ο οποίος είναι ιδιαίτερα ε-πικίνδυνος λόγω της ηλικίας του.Ωστόσο, χωρίς να θέλει να απο-κλείσει κανένα ενδεχόμενο, η κυ-βέρνηση και τα συναρμόδια υπουρ-γεία εξετάζουν όλα τα ενδεχόμενα.

Ο ελληνικός «στόλος οχημάτων» θέλει ανανέωση Σε αναζήτηση κινήτρων βρίσκεται η κυβέρνηση τόσο για τα ιδιωτικής χρήσης όσο και για τα – γηραιότερα στην Ευρώπη – φορτηγά

<<<<<<

Εξετάζεται η αυστηρο-ποίηση των ελέγχωντων εισαγόμενωνμεταχειρισμένων, ώστενα πάψει η χώρα ναγίνεται υποδοχέαςτων «σαράβαλων» τηςυπόλοιπης Ευρώπης.

16 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019Ε Λ Λ Α Δ Α

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ

Σε 8 φορολογικές ελαφρύνσεις και κοινω-νικές παρεμβάσεις, συνολικού ύψους 1,2δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις εξαγγελίες τουπρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στηΔΕΘ, προχωρεί η κυβέρνηση με τον προ-ϋπολογισμό του του 2020, ευελπιστώνταςότι αυτές θα συμβάλουν σε ενίσχυση τηςανάπτυξης κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες,ώστε να φτάσει στο φιλόδοξο επίπεδο του2,8%. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις περι-λαμβάνουν αναδιαμόρφωση της φορολο-γίας φυσικών προσώπων, με μείωση τουχαμηλού συντελεστή φορολογίας εισοδή-ματος στο 9%, μείωση των ασφαλιστικώνεισφορών, δραστική μείωση των συντε-λεστών φορολογίας εισοδήματος επιχει-ρήσεων, ελαφρύνσεις για την οικοδομήκαι την οικογένεια.

Η αναμενόμενη ισχυρότερη ανάπτυξηκαι μια σειρά από άλλες παρεμβάσεις, πουθα λειτουργήσουν ως «αντίμετρα», εκτι-μάται ότι θα επιτρέψουν να καλυφθεί τοκόστος του 1,2 δισ. ευρώ, των παραπάνωπαρεμβάσεων. Το κυριότερο «αντίμετρο»είναι η προώθηση των ηλεκτρονικών συ-ναλλαγών από την οποία επιδιώκεται ηείσπραξη επιπλέον 642 εκατ. ευρώ. Γιατην εξασφάλιση του αφορολογήτου θα α-παιτείται πλέον να πραγματοποιούνται μεηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δαπάνες ίσες

με το 30% του δηλωθέντος εισοδήματοςτου φορολογουμένου. Επίσης, η αναπρο-σαρμογή των αντικειμενικών αξιών μεβάση τις πραγματικές αξίες, όπως αναφέρειτο προσχέδιο, θα συμβάλει στην αύξησητων εσόδων κατά 142 εκατ. ευρώ.

Με αυτές τις παραδοχές, μέτρων και α-ντιμέτρων, ο προϋπολογισμός προβλέπειπρωτογενές πλεόνασμα γενικής κυβέρ-νησης 3,56% του ΑΕΠ ή 120 εκατ. ευρώπάνω από τον στόχο του 3,5% του ΑΕΠγια το 2020, δηλαδή με ένα απλό περιθώριοασφαλείας. Το 2019 προβλέπεται να κλείσειμε υπερπλεόνασμα 346 εκατ. ευρώ στο3,68% του ΑΕΠ. Θα είναι άλλη μια χρονιά,κατά την οποία το Πρόγραμμα ΔημοσίωνΕπενδύσεων θα υποεκτελεσθεί, κατά 600εκατ. ευρώ. Από το υπερπλεόνασμα θα

χρηματοδοτηθεί η χορήγηση σημαντικούμέρους του επιδόματος θέρμανσης απόφέτος, ώστε να διευκολυνθούν τα νοικο-κυριά, λόγω της αστάθειας στις τιμές τουπετρελαίου. Το προσχέδιο προϋπολογισμού,που κατατέθηκε, περιλαμβάνει και βασικόσενάριο, χωρίς μέτρα και αντίμετρα, σύμ-φωνα με τους κοινοτικούς κανόνες. Στοβασικό σενάριο, ο ρυθμός ανάπτυξης κα-τεβαίνει στο 2,3%, καθώς απουσιάζουν τααναπτυξιακά φορολογικά μέτρα και τοπρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώνεταιστο 3,35% του ΑΕΠ, δηλαδή κάτω από τονστόχο κατά 302 εκατ. ευρώ.

Οι εστίες αβεβαιότηταςΟ πρώτος προϋπολογισμός της νέας

κυβέρνησης αποτυπώνει πράγματι το σήμα

κατατεθέν της πολιτικής της για μείωσητων φορολογικών βαρών και τόνωση τηςανάπτυξης.

Ωστόσο, εμπεριέχει και μια σειρά απόεστίες αβεβαιότητας. Ο ρυθμός ανάπτυξηςείναι μία από αυτές. Εναντι του 2,8% τηςκυβερνητικής πρόβλεψης, η Κομισιόν τοντοποθετεί στο 2,3%, όσο και το σενάριοβάσης. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμ-βούλιο σε χθεσινή του αξιολόγηση τον θε-ωρεί «ιδιαίτερα απαιτητικό, αλλά με αφε-τηρία τον θετικό αντίκτυπο του 2019, είναιυπό προϋποθέσεις επιτεύξιμος». Μάλιστα,το Συμβούλιο θεωρεί αισιόδοξο και τονστόχο για ανάπτυξη 2% φέτος (εκτιμά ότιθα περιοριστεί στο 1,8%).

Για τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης,το υπουργείο Οικονομικών ποντάρει στην

αύξηση των επενδύσεων κατά 13,5%, κάτιπου στηρίζεται κυρίως στη συμβολή τουιδιωτικού τομέα (+15,8%, σύμφωνα με τοΕΔΣ) και λιγότερο του δημοσίου (+7,6%).Επίσης, προβλέπεται άνοδος της ιδιωτικήςκατανάλωσης κατά 1,8% (έναντι 0,6% το2019) και αντίθετα μείωση της δημόσιαςκατανάλωσης από 1,6% φέτος σε 0,6%. Οεξωτερικός τομέας αναμένεται να έχει αρ-νητική συμβολή, λόγω της αύξησης τωνεισαγωγών, με υψηλότερους ρυθμούς απότις εξαγωγές.

Επίσης, πηγή αβεβαιότητας είναι τα α-ναμενόμενα έσοδα από τη διεύρυνση τωνηλεκτρονικών συναλλαγών. Χαρακτηρι-στικά, αντί των 642 εκατ. ευρώ της κυβερ-νητικής πρόβλεψης, οι θεσμοί θεωρούνότι θα περιοριστούν στα 400 εκατ. ευρώ,

σύμφωνα με πληροφορίες.Στους πιθανούς κινδύνους, που θα α-

πειλήσουν την ομαλή εκτέλεση του προ-ϋπολογισμού, περιλαμβάνονται επίσης οιαποφάσεις των δικαστηρίων για τις συ-ντάξεις, οι οποίες άρχισαν ήδη να σκιάζουντο δημοσιονομικό τοπίο μετά την κήρυξηαπό το Συμβούλιο της Επικρατείας διατά-ξεων του νόμου Κατρούγκαλου ως μη συ-νταγματικών.

Ερωτήματα προκαλεί, εξάλλου, η προ-βλεπόμενη αύξηση των εσόδων από φόρουςστα 51,042 δισ. ευρώ φέτος στα 51,8 δισ.ευρώ το 2020, την ώρα που προβλέπονταιφορολογικές ελαφρύνσεις. Προφανώς, ηκυβέρνηση ποντάρει στη μεγαλύτερη φο-ρολογική συμμόρφωση.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογι-

σμού είναι αυξημένες και αυτές από τα56,3 στα 57 δισ. ευρώ. Το χρέος προβλέπεταινα διαμορφωθεί στα 167,8% του ΑΕΠ από173,3% φέτος και η δανειακή στρατηγικήτου 2020 θα είναι παρόμοια με αυτήν του2019. Η ανεργία εκτιμάται ότι θα υποχω-ρήσει στο 15,6% από 17,4% φέτος.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊ-κούρας και ο υφυπουργός Θόδωρος Σκυ-λακάκης υποστηρίζουν, απευθυνόμενοιστα μέλη της διαρκούς επιτροπής οικο-νομικών υποθέσεων της Βουλής, ότι «πυ-ροδοτείται ένας ενάρετος κύκλος οικονο-μικής προόδου για τα επόμενα χρόνια,που θα χαρακτηρίζεται από επιταχυνόμενηανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησηςκαι του διαθεσίμου εισοδήματος όλων τωνπολιτών».

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Δυσκολεύει από το 2020 το «χτίσι-μο» του αφορολόγητου ορίου καθώςοι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι καιοι αγρότες θα πρέπει να συγκε-ντρώνουν ηλεκτρονικές αποδείξειςίσες με το 30% του εισοδήματόςτους. Η αύξηση των ζητούμενωναποδείξεων από το υπουργείο Οι-κονομικών γίνεται ως αντίμετρογια την κάλυψη των φοροελαφρύν-σεων ύψους 1,2 δισ. ευρώ που προ-βλέπει το προσχέδιο του προϋπο-λογισμού. Συγκεκριμένα, το οικο-νομικό επιτελείο υπολογίζει έσοδα640 εκατ. ευρώ από την ενίσχυσητων ηλεκτρονικών συναλλαγών.Μάλιστα, το μέτρο έχει γίνει απο-δεκτό από τους εταίρους με τημόνη διαφορά ότι οι Ευρωπαίοι υ-ποστηρίζουν ότι το ποσό που μπο-ρεί να εισέλθει στον κρατικό κορ-βανά προσεγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ.

Από το νέο έτος, για να έχει κά-ποιος στο ακέραιο το αφορολόγητοόριο των 8.636 ευρώ θα πρέπει ναπληρώνει ηλεκτρονικά συναλλαγέςίσες τουλάχιστον με το 30% τουεισοδήματός του.

Το νέο καθεστώςΣήμερα, για εισοδήματα έως

10.000 ευρώ απαιτείται ο φορολο-γούμενος να έχει κάνει ηλεκτρο-νικές συναλλαγές στο 10% του ει-σοδήματος, δηλαδή ως 1.000 ευρώ,για εισοδήματα 10.000-30.000 ευρώ

το ποσοστό των ηλεκτρονικών πλη-ρωμών φτάνει στο 15% και στα ει-σοδήματα που υπερβαίνουν τις30.000 ευρώ, ο συντελεστής ανε-βαίνει στο 20%. Πλέον, από την1η Ιανουαρίου θα ισχύσει συντε-λεστής 30% ανεξαρτήτως εισοδή-ματος. Για παράδειγμα:

• Για εισόδημα 10.000 ευρώ:σήμερα απαιτούνται 1.000 ευρώηλεκτρονικών αποδείξεων, ενώαπό τη νέα χρονιά θα απαιτούνται3.000 ευρώ. Στην περίπτωση πουκάποιος δεν συγκεντρώσει τον α-παιτούμενο αριθμό αποδείξεων θαέχει πέναλτι (περίπου 20%-22%)επί της διαφοράς. Στην περίπτωσηδηλαδή που ο ανωτέρω φορολο-γούμενος συγκεντρώσει το 2020αποδείξεις με τη χρήση καρτών ήe-banking ύψους 1.500 ευρώ θαπληρώσει πέναλτι επί της διαφοράς.Δηλαδή θα καταβάλει φόρο (1.500Χ 20%) 300 ευρώ.

• Για εισόδημα 20.000 ευρώ:σήμερα απαιτούνται 2.500 ευρώηλεκτρονικών πληρωμών, ενώ το2020 θα απαιτηθούν 6.000 ευρώ.

• Για εισόδημα 30.000 ευρώ:σήμερα απαιτούνται 4.000 ευρώηλεκτρονικών δαπανών, ενώ τηνεπόμενη χρονιά θα χρειαστούν

9.000 ευρώ.• Για εισόδημα 40.000 ευρώ:

σήμερα απαιτούνται 6.000 ευρώηλεκτρονικών αποδείξεων, ενώ το

2020 θα απαιτηθούν 12.000 ευρώ. Σύμφωνα με ανθρώπους της α-

γοράς, για να εισπραχθούν 642 ε-κατ. ευρώ επιπλέον μέσω της αύ-

ξησης των ηλεκτρονικών συναλ-λαγών θα πρέπει οι συναλλαγές νααυξηθούν κατά 3,5-4 δισ. ευρώ. Καιαυτό καθώς το 2020 το όφελος τηςκυβέρνησης θα προέλθει κυρίωςαπό την αύξηση των εισπράξεωντου ΦΠΑ. Ωστόσο, κυβερνητικόςαξιωματούχος σημειώνει ότι ο στό-χος είναι ρεαλιστικός καθώς θα α-ναγκαστεί για παράδειγμα και ο ι-διοκτήτης της ταβέρνας να αυξήσειτις πραγματικές του δαπάνες. Δη-λαδή, θα αυξηθεί το ποσοστό τωνκαταναλωτών που θα ζητούν απο-δείξεις. Από την άλλη πλευρά, ο ι-διοκτήτης της ταβέρνας για να πε-ριορίσει τη φορολογική επιβάρυν-ση, θα πρέπει να ζητάει περισσό-τερες αποδείξεις από τους προμη-θευτές του. Η αλυσίδα αυτή θα ο-δηγήσει στην αύξηση των εσόδωνμέσω των ηλεκτρονικών συναλλα-γών. Αυτό που επισημαίνουν άν-θρωποι της αγοράς είναι ότι κάποιαεπαγγέλματα θα πρέπει να «ασπρί-σουν» τμήμα των «μαύρων» πουεισπράττουν σήμερα, διαφορετικάθα κληθούν να πληρώσουν υψη-λότερους φόρους.

Από την ανάλυση των φορολο-γικών δεδομένων προκύπτει ότι ησυντριπτική πλειονότητα των φο-ρολογουμένων υπερκαλύπτει τασημερινά όρια, καθώς μόνο οι α-γορές από σούπερ μάρκετ και οιλογαριασμοί ΔΕΚΟ απορροφούνμεγάλο τμήμα των ετήσιων δαπα-νών από τα νοικοκυριά. Επιπλέον,

τα στοιχεία από τις τράπεζες δεί-χνουν ότι είναι μεγάλα τα περιθώριαχρήσης του «πλαστικού χρήματος»,ειδικά σε συναλλαγές μικρής αξίαςή σε συναλλαγές με ελεύθερους ε-παγγελματίες, όπου τα μετρητάκυριαρχούν.

Μεγάλα περιθώριαΣύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ

το επίπεδο χρήσης καρτών στηνΕλλάδα παραμένει χαμηλό, ενώ υ-πάρχει περιθώριο για μεγαλύτεροδημοσιονομικό όφελος από την ε-πέκταση της χρήσης. Με βάση διε-θνείς πρακτικές, τα ετήσια έσοδαΦΠΑ θα ήταν υψηλότερα κατά 21%(3,3 δισ. ευρώ) αν η Ελλάδα έφθανετο μέσο επίπεδο χρήσης καρτώντης Ευρωπαϊκής Ενωσης και κατά54% (8,5 δισ. ευρώ) αν η Ελλάδαέφθανε το επίπεδο χρήσης καρτώντης Πορτογαλίας.

Σημειώνεται ότι το 2018 η μέσηηλεκτρονική δαπάνη ανά φορολο-γούμενο, μέσω της οποίας «χτί-στηκε» το αφορολόγητο, διαμορ-φώθηκε σε περίπου 3.600 ευρώ,ενώ από την εκκαθάριση διαπι-στώθηκε ότι αυτοί που δεν κατά-φεραν να συλλέξουν τον απαιτού-μενο αριθμό αποδείξεων πλήρωσανπέναλτι 35,5 εκατ. ευρώ. Πρόκειταιγια τους φορολογούμενους που δενμπόρεσαν ή αμέλησαν να καλύψουντο όριο ηλεκτρονικών αποδείξεων,για να κατοχυρώσουν το αφορο-λόγητό τους.

Σε 1,84 δισ. ευρώ εκτιμά το πλεό-νασμα των ασφαλιστικών ταμείων,του ΟΑΕΔ, του ΕΟΠΥΥ και του Ο-ΠΕΚΑ το προσχέδιο του προϋπο-λογισμού για το 2020, όπως κατα-τέθηκε χθες στη Βουλή. Σε αυτό,έχουν ενσωματωθεί μάλιστα τόσοτο κόστος της παροχής που ονομά-στηκε «13η σύνταξη» από την προη-γούμενη κυβέρνηση (εκτιμήθηκεσε 971 εκατ. ευρώ για το 2019) όσοκαι τα 123 εκατ. ευρώ για το επίδομα2.000 ευρώ σε κάθε παιδί που θαγεννηθεί από τις αρχές του νέου έ-τους. Από τον Ιούλιο του νέου έτους,

θα εφαρμοστεί και η μείωση τωνασφαλιστικών εισφορών εργαζο-μένων πλήρους απασχόλησης κατάπερίπου μία μονάδα, που σύμφωναμε το προσχέδιο κοστολογείται σε123 εκατ. ευρώ. Δεν έχει βέβαια υ-πολογιστεί το πιθανό κόστος πουθα επιφέρει στα δημόσια οικονομικάαφενός η νέα ασφαλιστική μεταρ-ρύθμιση στην οποία αναμένεται ναπροχωρήσει η κυβέρνηση άμεσα,προκειμένου να συμμορφωθεί μετις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ.Ούτε βέβαια το κόστος μιας πιθανήςκαταβολής αναδρομικών ποσών,

προς τα 2,5 εκατ. συνταξιούχους,για τις αντισυνταγματικές περικοπέςτου παρελθόντος.

Αναλυτικά, το δημοσιονομικό α-ποτέλεσμα του κοινωνικού προϋ-πολογισμού (ΕΦΚΑ, ΕΤΕΑΕΠ, ΟΑΕΔ,ΕΟΠΥΥ, ΟΠΕΚΑ και ΝΑΤ) παρου-σιάζει βελτίωση σε σχέση με τις ε-κτιμήσεις του 2019, κατά 174 εκατ.ευρώ. Τα έσοδα εκτιμάται ότι θααυξηθούν 106 εκατ. ευρώ, ενώ ταέξοδα θα παρουσιάσουν μείωση κα-τά 68 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, προ-βλέπεται μειωμένη συνταξιοδοτικήδαπάνη κατά 211 εκατ. ευρώ. Πα-

ράλληλα, αυξημένες κατά 100 εκατ.ευρώ εκτιμώνται οι κοινωνικές πα-ροχές σε είδος. Για το 2019 το πλε-όνασμα του κοινωνικού προϋπολο-γισμού εκτιμάται ότι θα μειωθείκατά 3 εκατ. ευρώ σε σχέση με τονστόχο του προϋπολογισμού 2019και θα διαμορφωθεί στο +1,66 δισ.ευρώ. Τα έσοδα θα παρουσιάσουναύξηση κατά 1,522 δισ. ευρώ έναντιτου στόχου, γεγονός που οφείλεταιαφενός στην αύξηση των ασφαλι-στικών εισφορών, συμπεριλαμβα-νομένων και των ρυθμίσεων οφει-λών, κατά 386 εκατ. ευρώ, αφετέρου

στην αύξηση των μεταβιβάσεωνκατά 1,074 δισ. ευρώ, κυρίως λόγωτης επιχορήγησης προς τα ασφα-λιστικά ταμεία για την καταβολήτης «13ης σύνταξης». Αντίστοιχα,η συνταξιοδοτική δαπάνη εκτιμάταιότι θα είναι αυξημένη κατά 719εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεταικατά κύριο λόγο στην καταβολήτης «13ης σύνταξης». Να σημειωθείότι, για το 2019, καταγράφεται μιαανακατανομή πιστώσεων ύψους317 εκατ. ευρώ για την ενίσχυσητου ΕΦΚΑ.

ΡΟΥΛΑ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

<<<<<<

Το οικονομικό επιτελείουπολογίζει έσοδα 640εκατ. ευρώ από τηνενίσχυση των ηλεκτρο-νικών συναλλαγών.

Πλεονασματικός το 2020 ο κοινωνικός προϋπολογισμός

Στο 30% του εισοδήματος οι ηλεκτρονικές αποδείξεις για το αφορολόγητο

Λιγότερα φορολογικά βάρη, ισχυρότερη ανάπτυξηΗ κυβέρνηση ποντάρει στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8% το 2020 για να καλυφθεί το κόστος των θετικών παρεμβάσεων, ύψους 1,2 δισ.

<<<<<<

Το υπουργείο Οικονομικώνπροβλέπει σημαντικήαύξηση των επενδύσεωνκατά 13,5%.

Από τον Ιούλιο του νέου έτους, θα εφαρμοστεί και η μείωση των ασφαλι-στικών εισφορών εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατά μία μονάδα.

Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 17Ε Λ Λ Α Δ Α

Ολιγοπωλιακά χαρακτηριστικά έχει α-ποκτήσει η online παραγγελιοληψίαφαγητού στη χώρα μας. Η αγορά ελέγ-χεται σήμερα από δύο επιχειρήσεις, τηγερμανικών συμφερόντων Online De-livery και την ελληνικών συμφερόντωνDelivery με έδρα την Πάτρα. Η πρώτηαπό τις δύο λειτουργεί τις πλατφόρμεςe-Food.gr, clickdelivery.gr καιdeliveras.gr, ενώ η δεύτερη λειτουργείτην πλατφόρμα delivery.gr.

Οι δύο προαναφερόμενες εταιρείεςδιαχειρίζονται παραγγελίες έτοιμουφαγητού ύψους 300 εκατ. και οι ίδιεςαποκομίζουν προμήθεια της τάξης του10%. Μοιράζονται δηλαδή περίπου 30εκατ. ευρώ, εκ των οποίων μερίδιο τηςτάξης του 90% κατέχει η πρώτη ενώτο υπόλοιπο 10% η Delivery.

Ο ολιγοπωλιακός –αν όχι μονοπω-λιακός– αυτός χαρακτήρας της αγοράςείναι αποτέλεσμα εξαγορών. Πρακτικάη Online Delivery ελέγχει τρεις εμπο-ρικές ονομασίες οι οποίες στο παρελθόνλειτουργούσαν ισάριθμες ελληνικές ε-πιχειρήσεις. Τις εταιρείες αυτές εξαγό-ρασε η γερμανική Delivery Hero καιτις ενέταξε κάτω από την ομπρέλα τηςOnline Delivery. Μάλιστα, η γερμανικήεταιρεία βρέθηκε πολύ κοντά να εξα-γοράσει και τον μοναδικό εναπομείνα-

ντα ανταγωνιστή της και να ελέγχει το100% της αγοράς.

Ωστόσο, για καθαρά συγκυριακούςλόγους, η εξαγορά της Delivery ναυά-γησε. H σύμβαση αγοραπωλησίας τωνμετοχών της ήταν προγραμματισμένηνα υπογραφεί την Παρασκευή 3 Ιουλίου2015, δύο ημέρες πριν από το δημοψή-φισμα σχετικά με τη δανειακή σύμβασητης χώρας. Μετά την επιβολή των capitalcontrols τη Δευτέρα 29 Ιουνίου 2015,η γερμανική εταιρεία υποχώρησε. Πά-ντως, πρόσφατα η εταιρεία Deliveryάλλαξε χέρια, αφού το 60% των μετοχώντης πέρασε στην εταιρεία διανομήςΜούχαλης ΑΕΕ. Eπικεφαλής ωστόσοπαραμένει ο ιδρυτής της, Νίκος Ιωάννου,κάτοχος του 40%.

Η Delivery Hero ξόδεψε περίπου 30εκατ. ευρώ προκειμένου να χτίσει τηθέση της στην ελληνική αγορά. Τα πε-ρισσότερα εξ αυτών (22 εκατ. ευρώ) α-φορούσαν την Online Delivery, πουλειτουργούσε την πλατφόρμα e-food.gr.Η γερμανική εταιρεία, πάντως, φαίνεταινα βγάζει τα χρήματά της. Μόνο πέρυσιείχε καθαρά κέρδη μετά από φόρους10 εκατ. ευρώ μέσα από κύκλο εργασιώνύψους 28 εκατ. ευρώ.

Η εταιρεία λειτουργεί με περιθώριολειτουργικού κέρδους (EBITDA) της τά-

ξης του 50% και περιθώριο καθαρούκέρδους άνω του 30%. Σύμφωνα μάλισταμε τις σχετικές οικονομικές καταστάσεις,προτείνει τη διανομή μερίσματος 8εκατ. ευρώ.

Στην υψηλή κερδοφορία συμβάλλουνοι υψηλές χρεώσεις της εταιρείας. Πα-ράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο γιαπρομήθειες της τάξης του 12% έως 15%επί της αξίας της παραγγελίας. Η προ-μήθεια θεωρείται υψηλή, αλλά η εταιρείαφαίνεται να κρατάει τα «κλειδιά» τηςonline παραγγελιοληψίας στην Ελλάδα.Από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες τηςπερνούν τουλάχιστον 20 εκατ. παραγ-γελίες ετησίως, δηλαδή πάνω από 50.000παραγγελίες ημερησίως. Επίσης η ε-ταιρεία έχει επιπλέον έσοδα από τηντοποθέτηση μιας επιχείρησης «ψηλά»στην ιστοσελίδα της.

H οnline παραγγελιοληψία, σύμφωνα

με τους ειδικούς, αντιστοιχεί περίπουστο 20% της αγοράς παραγγελιοληψίαςέτοιμου φαγητού στην Ελλάδα. Το υ-πόλοιπο 80% εκτιμάται ότι διεκπεραι-ώνεται τηλεφωνικά. Συνολικά κάθεχρόνο οι Ελληνες παραγγέλλουν, ηλε-κτρονικά ή/και μέσω τηλεφώνου, έτοιμοφαγητό και καφέδες αξίας περίπου 1,5δισ. ευρώ. Από αυτά περίπου τα 300εκατ. ευρώ περνούν από τις online πλατ-φόρμες ενώ το υπόλοιπο 1,2 δισ. μέσωτηλεφώνου. Η ισορροπία αυτή, ωστόσο,αναμένεται να μεταβληθεί στο μέλλον,προς όφελος των online πλατφορμών.

Σύμφωνα με το Εργαστήριο Ηλε-κτρονικού Εμπορίου (Eltrun) του Οι-κονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ηonline παραγγελιοληψία έτοιμου φα-γητού είναι η τρίτη πιο συχνή υπηρεσίαπου χρησιμοποιούν οι Ελληνες, μετάτην online ενοικίαση τουριστικού κα-ταλύματος και τη λήψη άλλων τουρι-στικών υπηρεσιών. Μάλιστα, στο Eltrunεκτιμούν πως η online παραγγελιοληψίαέτοιμου φαγητού ανέρχεται σε 500εκατ. ευρώ ετησίως. Η εκτίμηση αυτήόμως θεωρείται από τους παράγοντεςτης αγοράς υπεραισιόδοξη. Σε αυτόπου συμφωνούν όλοι, είναι ότι τα πε-ριθώρια ανάπτυξης της αγοράς είναιμεγάλα. Αυτό διακρίνουν και ισχυροί

παίκτες, οι οποίοι τώρα αρχίζουν ναβλέπουν τη συγκεκριμένη αγορά. Πρό-σφατα εισήλθε ο ΟΤΕ μέσω της υπη-ρεσίας «11388 για όλα», ενώ αντίστοιχηστρατηγική ακολουθεί και η SkroutzA.E. που λειτουργεί την ομώνυμη πλατ-φόρμα. Επίσης την ελληνική αγοράβλέπει και η φινλανδική εταιρεία Wolt,η οποία ακολουθεί ένα διαφοροποιημένομοντέλο από τους υπόλοιπους, ενώστην Delivery πλειοψηφική θέση φαί-νεται ότι απέκτησε η εταιρεία διανομώνΜούχαλης Α.Ε. Σύμφωνα με πληροφο-ρίες, η Delivery θα διαφοροποιηθεί προ-σφέροντας ένα σύνολο υπηρεσιών δια-νομών που θα αφορούν από το έτοιμοφαγητό, προϊόντα σούπερ μάρκετ κ.ά.

Η Wolt ακολουθεί διαφορετικό μο-ντέλο από όλους τους υπόλοιπους τηςαγοράς, στοχεύοντας κυρίως σε εστια-τόρια/ταβέρνες που δεν διαθέτουν δικότους κύκλωμα διανομής. Επίσης παρέ-χουν καλύτερης ποιότητας φαγητό, σεσύγκριση με τα παραδοσιακά streetfood μαγαζιά. Η σημαντικότερη δια-φοροποίηση ωστόσο είναι ότι η Woltπαρέχει και το κύκλωμα διανομής, προ-σαρμόζοντας ανάλογα τις χρεώσεις. Ηπαρουσία της όμως στην Ελλάδα είναιχαμηλή, καθώς απευθύνεται μόνο στηνΑθήνα.

Στο 1,5 δισ. ο τζίρος της αγοράς deliveryΗ αξία των παραγγελιών που γίνονται μέσω τηλεφώνου ανέρχεται σε 1,2 δισ., ενώ μέσω Ιnternet φθάνει τα 300 εκατ.

Εντονο προβληματισμό προκαλεί στον εξαγωγικόκαι στον αγροτικό κόσμο της χώρας η πρόθεσητων ΗΠΑ να επιβάλουν πρόσθετους δασμούςσε σειρά ελληνικών προϊόντων, την ώρα μάλισταπου οι ελληνικές εξαγωγές προς την εν λόγωχώρα βρίσκονται σε τροχιά ανάκαμψης. Το με-γαλύτερο πλήγμα αναμένεται να δεχθούν οι ρο-δακινοπαραγωγοί και οι κονσερβοποιοί. Τηνίδια ώρα, πάντως, η εξαίρεση από την επιβολήδασμών των επιτραπέζιων ελιών –που σημει-ωτέον αποτελεί το κυριότερο εξαγόμενο αγροτικόπροϊόν της Ελλάδας στις ΗΠΑ– και του ελαιο-λάδου όχι μόνο γλιτώνει την ελληνική οικονομίααπό ένα βαρύ πλήγμα, αλλά δημιουργεί και νέεςευκαιρίες για τα προϊόντα αυτά, καθώς την ίδιαώρα οι ΗΠΑ απειλούν να επιβάλουν δασμούςστο ελαιόλαδο και στις ελιές που παράγονται

στην Ισπανία. Σύμφωνα λοιπόν με τα έως τώραανεπίσημα στοιχεία από τους πρώτους υπολο-γισμούς των εξαγωγικών φορέων της χώρας,στους τομείς που σχεδιάζουν να επιβάλουν δα-σμούς οι ΗΠΑ και αφορούν και την Ελλάδα α-ντιστοιχούν 92 κωδικοί προϊόντων, με τους πρό-σθετους δασμούς να είναι 25%. Με βάση, πάντως,τα στοιχεία εξαγωγών για το 2018, οι οποίες ση-μειωτέον έφτασαν το 1,37 δισ. ευρώ, τα προϊόνταπου εκτιμάται ότι θα πληγούν είναι πολύ λιγότερα.

Σε δεινή θέση αναμένεται να βρεθούν οι πα-ραγωγοί βιομηχανικού ροδάκινου και οι κον-σερβοποιοί, καθώς οι εξαγωγές κομπόστας ρο-δάκινου στις ΗΠΑ, στις οποίες επιβάλλεται ήδηδασμός 18%, μπορεί να φτάνουν ορισμένες χρο-νιές ακόμη και τα 50 εκατ. δολ.

Το 2018 οι εξαγωγές της κατηγορίας «Καρποί

και φρούτα, παρασκευασμένα ή διατηρημένα»προς τις ΗΠΑ ήταν αξίας περίπου 32 εκατ. ευρώ.Μάλιστα, όπως επισήμανε σε ανακοίνωσή τηςη Ενωση Κονσερβοποιών Ελλάδας, οι κομπόστεςπου εξάγονται στις ΗΠΑ παράγονται με ειδικέςπροδιαγραφές και έτσι δεν υπάρχουν εναλλα-κτικές δυνατότητες διάθεσής τους. Επιπλέον,η εξέλιξη αυτή ήρθε αμέσως μετά το τέλος τηςφετινής παραγωγικής περιόδου, φέρνοντας σεπολύ δύσκολη θέση τις βιομηχανίες κομπόσταςπου έχουν στις αποθήκες τους μεγάλα αποθέματαπροϊόντων για την Αμερική.

Αλλα προϊόντα που θα πληγούν εάν οι ΗΠΑυλοποιήσουν τις απειλές τους είναι τα τυριά,με την αξία των συγκεκριμένων εξαγωγών ναφτάνει το 2018 τα 29,11 εκατ. ευρώ. Σε ό,τιαφορά ειδικά τη φέτα στις ΗΠΑ πραγματοποιείται

περίπου το 2% των συνολικών εξαγωγών τουδημοφιλούς ελληνικού τυριού. Στη «μαύρηλίστα» περιλαμβάνεται και το γιαούρτι, όμως ηΕλλάδα πραγματοποιεί ελάχιστες εξαγωγές στιςΗΠΑ. Από την άλλη, ιδιαιτέρως θετικό είναι τογεγονός ότι δεν επιβάλλονται πρόσθετοι δασμοίστις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές και στο ελληνικόελαιόλαδο. Σύμφωνα με έκθεση του ΓραφείουΟικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ)στην Ουάσιγκτον, το 2018 η αξία των εξαγωγώντης κατηγορίας «Λαχανικά παρασκευασμένα ήδιατηρημένα χωρίς ξίδι», που πρόκειται στη συ-ντριπτική πλειονότητά τους για ελιές, ήταν133,82 εκατ. ευρώ. Οι εξαγωγές ελληνικού ελαι-ολάδου στις ΗΠΑ το 2018 ήταν 41,96 εκατ. ευρώ,καταγράφοντας συνεχώς αύξηση τα τελευταίαχρόνια.

Γλίτωσαν οι ελιές και το λάδι, την πλήρωσαν τα ροδάκινα

O ανταγωνισμός στον κλάδο έτοιμου φαγητού αναμένεταινα ενισχυθεί σημαντικά, καθώς νέες εταιρείες είναι έτοιμεςνα ξεκινήσουν τη δραστηριοποίησή τους στην αγορά μέσωηλεκτρονικής πλατφόρμας, όπου η μέση προμήθεια είναι υ-ψηλή και φθάνει το 10% της αξίας κάθε παραγγελίας.

<<<<<<

Η γερμανική OnlineDelivery και η ελληνικήDelivery είναι αυτήτη στιγμή οι δύοκυρίαρχοι της αγοράς.

18 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019ΤΑ Σ Ε Ι Σ

Της ΛΙΝΑΣ ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ

«Τριάντα έξι ακτιβιστές έφυγαν απότο Αμστερνταμ για το Σαντιάγο τηςΧιλής. Ταξιδεύουν με ιστιοπλοϊκό!Να ’χετε καλό ταξίδι και πάντα πρίματον άνεμο. Τα λέμε στο Σαντιάγο!».Με αυτόν τον τρόπο η Γκρέτα Τούν-μπεργκ «ξεπροβόδισε» στις 3 Οκτω-βρίου το «Regina Maris», το σκάφοςπου θα μεταφέρει 36 νέους από τηνΕυρώπη στη Λατινική Αμερική, μετελικό προορισμό τη Διάσκεψη τωνΗνωμένων Εθνών για το κλίμα (τολεγόμενο COP25), που θα πραγμα-τοποιηθεί στη Χιλή στις 2-13 Δε-κεμβρίου. «Ετσι μοιάζει ένα κίνημα!Εχουμε μπροστά μας επτά εβδομά-δες, ραντεβού στην άλλη πλευρά,Γκρέτα!» απάντησαν στη 16χρονηΣουηδή ακτιβίστρια, την αδιαμφι-σβήτητη πρωταγωνίστρια του πα-γκόσμιου κινήματος για την ανα-χαίτιση της κλιματικής κρίσης καιτην υιοθέτηση πολιτικών που θαδιατηρήσουν την πλανητική θερ-μοκρασία στα πιο βιώσιμα επίπεδατου +1,5 βαθμού Κελσίου, διεγεί-ροντας τα αντανακλαστικά του μα-θητικού πληθυσμού παγκοσμίως.

«Ενα πολύ χαρακτηριστικό πα-ράδειγμα του σημερινού momentumγια την κλιματική αλλαγή: χρόνιαμιλούσα με τους γονείς μου γι’ αυτάτα θέματα, αλλά είναι η πρώτη φοράπου νιώθω ότι το πρόβλημα τους α-πασχολεί πραγματικά», είπε στην

«Κ» ο 26χρονος Στέφανος Χαραλα-μπόπουλος, λίγο πριν επιβιβαστείστο περήφανο «Regina Mars» για τοταξίδι που αναμένεται να μείνει γιαπάντα χαραγμένο στη μνήμη του.Ο Στέφανος μεγάλωσε στην Αθήνα,αλλά έφυγε για σπουδές στη Βιέννη.Τελείωσε διαχείριση φυσικών πόρων,αντικείμενο με το οποίο άρχισε ναασχολείται επαγγελματικά, μέχριπου γνώρισε μια πολύ δραστήρια ο-μάδα νέων ανθρώπων που είχανβάλει σκοπό να ταξιδέψουν με ιστιο-πλοϊκό μέχρι τη Χιλή (για την ακρί-βεια, μέχρι το Ρίο όπου αναμένεταινα φτάσουν γύρω στις 20 Νοεμβρίου– την υπόλοιπη διαδρομή θα την κά-νουν με λεωφορείο). Ο στόχος τηςομάδας Sail to the COP είναι, αφενός,να ενισχύσει τη φωνή των νέων στιςκρίσιμες διαπραγματεύσεις στοCOP25 και, αφετέρου, να καταδείξειτις επιπτώσεις των αεροπορικώνπτήσεων στην κλιματική αλλαγή και

την ανάγκη μείωσης των εκπομπώναερίων του θερμοκηπίου από τις α-εροπορικές μεταφορές.

Είναι απίστευτο αλλά, όπως λένε,το αεροπορικό ταξίδι από το Αμστερ-νταμ στο Σαντιάγο της Χιλής εκλύει3,8 τόνους διοξειδίου του άνθρακα,την ποσότητα δηλαδή που θα εξοι-κονομούσε κάποιος εάν σταματούσενα τρώει κρέας για πάνω από οκτώ

χρόνια. «Δεν ισχυριζόμαστε προφα-νώς ότι πρέπει όλοι να ταξιδεύουνμε ιστιοφόρα, πρόκειται για συμβο-λική κίνηση ώστε να αναδείξουμετην ανάγκη εξεύρεσης εναλλακτικώνλύσεων», λέει ο Στέφανος Χαραλα-μπόπουλος, με μεγάλο ενθουσιασμόγια το ταξίδι που απλωνόταν μπροστάτου. «Πρέπει να αλλάξουμε τρόποζωής, να ζητήσουμε από τους πολι-

τικούς να πάρουν πρωτοποριακέςαποφάσεις. Είναι τρελό, για παρά-δειγμα, ότι η Ελλάδα δεν τροφοδοτείόλη την Ευρώπη με ρεύμα από ανα-νεώσιμες πηγές ενέργειας.

Είναι τρελό ότι δεν έχουν φόρουςοι αεροπορικές μεταφορές και έχουνοι μετακινήσεις με τρένο». Σύμφωναμε τους νέους της οργάνωσης Sailto the COP, η κλιματική και οικο-

λογική κρίση απαιτεί δραστική με-ταστροφή προς ένα πιο βιώσιμοσύστημα μεταφορών. «Θα πρέπεινα είναι εύκολο, προσιτό και ελκυ-στικό να ταξιδεύεις χωρίς να πλη-γώνεις τον πλανήτη», λένε. Οι πο-λίτες θα πρέπει να ενθαρρύνονταινα επιλέγουν το τρένο, το λεωφο-ρείο, το ποδήλατο. Φυσικά, η αλλαγήαυτή είναι μια περίπλοκη διαδικα-

σία, γι’ αυτό η ομάδα θα επιχειρήσεινα αναπτύξει, στις 7 εβδομάδες πουθα βρίσκεται εν πλω, ένα σχέδιοδράσης για τις μεταφορές. Ο χρόνοςμετράει γρήγορα: στα επόμενα 20χρόνια τα αεροπορικά ταξίδια ε-κτιμάται πως θα διπλασιαστούν!Το business as usual επιστρέφεταιως απαράδεκτο από τους νέους τηςΕυρώπης.

<<<<<<

Ο στόχος των μελών τουSail to the COP είναι ναενισχύσουν τη φωνήτων νέων και να καταδεί-ξουν τις επιπτώσεις τωναεροπορικών πτήσεωνστην κλιματική αλλαγή.

«Ραντεβούστην άλλη πλευρά,Γκρέτα!»Ομάδα νέων από την Ευρώπη άνοιξανπανιά για το Σαντιάγκο της Χιλής

«Πρέπει να αλλάξουμε τρόπο ζωής», λέει στην «Κ» ο 26χρονος Στέφανος Χαραλαμπόπουλος, λίγο πριν επιβιβαστεί στο περήφανο «Regina Mars».

Ξεκίνησαν από το Αμστερνταμ με προορισμό τη Χιλή. Οι τριάντα έξι ακτιβιστές, με το ιστιοπλοϊκό «Regina Maris», έχουν ως στόχο, στις 7 εβδομάδες που θα βρίσκονται εν πλω, να αναπτύξουν ένα σχέ-διο δράσης για τις μεταφορές.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) γενικά και πιοσυγκεκριμένα η Μηχανική Μάθηση (ΜΜ), δενείναι μια νέα έννοια, ωστόσο μόνο τα τελευταίαχρόνια είναι που οι επιχειρήσεις παροχής χρη-ματοοικονομικών υπηρεσιών έχουν αρχίσει ναμαθαίνουν και να κατανοούν όλες τις δυνατότητεςτης.

Τα συστήματα ΤΝ μπορούν να σχεδιαστούνμε τρόπο ούτως ώστε, να προσαρμόζονται α-ναλύοντας πως επηρεάζεται το περιβάλλον απόπροηγούμενες ενέργειες. Ως επιστημονικόςκλάδος, η ΤΝ περιλαμβάνει διάφορες προσεγ-γίσεις και τεχνικές όπως η μηχανική μάθηση,η αυτόματη συλλογιστική και η ρομποτική.

Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για αναβάθμισητης γνώσης και αντίληψης σε αυτό τον τομέα.Η τεχνολογία έχει περάσει από τη μη ρεαλιστικήφαντασία στις πραγματικές επιχειρηματικές ε-φαρμογές. Ταυτόχρονα, οι διαδικασίες και προ-σεγγίσεις στον τομέα της ΤΝ δεν έχουν οριστι-κοποιηθεί. Είναι πολύ σημαντικό να διασφαλιστείότι κάθε υιοθέτηση ΜΜ και των συναφών τε-χνολογιών θα είναι πολύτιμη μακροπρόθεσμαχωρίς να δημιουργηθούν απαράδεκτες παρε-νέργειες για οργανισμούς και την κοινωνία.

Οι Ευρωπαϊκές και Διεθνείς ρυθμιστικέςαρχές έχουν επίσης εκδηλώσει ενεργό ενδια-φέρων στην ΤΝ και ενώ αναγνωρίζουν τα οφέληπου μπορεί να αποφέρει η ΤΝ στις χρηματοπι-στωτικές αγορές, στους καταναλωτές και στηεργασία τους, είναι ολοένα περισσότερο προ-σεκτικοί όσο αφορά τους κινδύνους και τις α-κούσιες συνέπειες που έχει η χρήση της ΤΝαπό τις εποπτευόμενες εταιρείες.

Η ΤΝ εγείρει βαθιά ερωτήματα σε ηθικούς,νομικούς και ρυθμιστικούς τομείς, αγγίζονταςπολλά μέτωπα από την προστασία της εθνικήςασφάλειας και των δικαιωμάτων των πολιτών,στην προώθηση των εμπορικών συμφερόντωνκαι της διεθνούς φήμης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει μίαευρωπαϊκή προσέγγιση για την τεχνητή νοη-μοσύνη και τη ρομποτική και είναι σε θέση ναδημιουργήσει ιδιαίτερη μορφή ΤΝ που είναιηθικά ισχυρή και προστατεύει τα δικαιώματατων πολιτών, των εταιρειών και της κοινωνίας.Ασχολείται με τις τεχνολογικές, ηθικές, νομικέςκαι κοινωνικοοικονομικές πτυχές για να ενισχύσειτην ερευνητική και βιομηχανική ικανότητά τηςΕΕ και με την τοποθέτηση της ΤΝ στην υπηρεσίατων Ευρωπαίων πολιτών και της οικονομίας. Μεβάση αυτή την Ευρωπαϊκή προσέγγιση, η Κύπροςαναπτύσσει ένα εθνικό έγγραφο στρατηγικήςπου αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη για τη χώρα.Η προσπάθεια διοργανώνεται από το Τμήμα Η-λεκτρονικών Επικοινωνιών του Υπουργείου Με-ταφορών, Επικοινωνιών και Έργων.

Οι εταιρείες επαγγελματικών υπηρεσιών πα-ραδοσιακά βρίσκονται στην πρώτη γραμμή τηςαξιοποίησης της νέας τεχνολογίας. Δεδομένουότι τα ελεγκτικά γραφεία παραδοσιακά καταρ-τίζουν, οργανώνουν, αναλύουν και αναφέρονται

σε τεράστιες ποσότητες επιχειρηματικών καιοικονομικών στοιχείων, είναι οι ηγέτες στη δη-μιουργία νέων μεθοδολογιών και τεχνολογικώνεργαλείων ανάλυσης.

Μέχρι σήμερα υπήρχε περιορισμένη χρήσηστη λογιστική του πραγματικού κόσμου αλλάτα πρώτα έργα έρευνας και υλοποίησης περι-λαμβάνουν:

• Χρήση μηχανικής μάθησης για κωδικοποίησητων λογιστικών καταχωρήσεων και βελτίωσηστην ακρίβεια των προσεγγίσεων που βα-σίζονται σε κανόνες, επιτρέποντας μεγα-λύτερη αυτοματοποίηση των διαδικασιών

• Βελτίωση της ανίχνευσης της απάτης μέσωπιο εξελιγμένων μοντέλων μηχανικής μά-θησης των «φυσιολογικών» δραστηριοτήτωνκαι καλύτερης πρόβλεψης δόλιων δραστη-ριοτήτων, και

• Χρήση προγνωστικών μοντέλων βασισμέναστην μηχανική μάθηση για την πρόβλεψηεσόδων

Προκειμένου να δημιουργηθεί ένα θετικόόραμα για το μέλλον, πρέπει να αναπτυχθεί μιαβαθιά κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ηΤΝ μπορεί να λύσει λογιστικά και επιχειρηματικάπροβλήματα, τις πρακτικές προκλήσεις και τιςδεξιότητες που χρειάζονται οι λογιστές για ναδουλεύουν παράλληλα με τα ευφυή συστήματα.

Υπάρχει ένα βασικό ερώτημα: Πως επιτυγ-χάνεται αποτελεσματική ανθρώπινη εποπτείατης ΤΝ; Μπορεί η ταχύτητα ελέγχου να συμβαδίζειμε την ταχύτητα του κινδύνου;

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τηδιαδικασία λογιστικού ελέγχου θα είναι η επι-

κύρωση των αποτελεσμάτων ή των αποφάσεωνπου πάρθηκαν από σύστημα ΤΝ. Είναι παρόμοιομε την πρόκληση που αντιμετωπίζει η διεύθυνσηνα αποδείξει σε άλλους ότι τα αποτελέσματατης ΤΝ είναι ορθά και κατάλληλα. Οι ελεγκτέςέχουν αναλάβει ηγετικό ρόλο στις διεθνείς προ-σπάθειες τυποποίησης, διότι αντιμετωπίζουνσυνεχώς την ανάγκη να τεκμηριώνουν τη γνώμητους στην διοίκηση. Χωρίς δομή αυτό είναι έναεξαιρετικά δύσκολο έργο.

Η πραγματικότητα για την ΤΝ είναι ότι οι συ-ναλλαγές μπορούν να αυτοματοποιηθούν. Τοερώτημα είναι εάν μπορεί να αυτοματοποιηθείη κρίση. Κάτι που πρέπει να λαμβάνεται υπόψηγια την ΤΝ είναι ότι πάντα υπάρχει το στοιχείοτης αμφιβολίας. Ακόμη και αν υπάρχουν τατέλεια δεδομένα, δεν θα υπάρξει ποτέ η τέλειααπάντηση, αλλά μπορούν να υπάρξουν καλά α-ποτελέσματα. Επομένως, η ανθρώπινη κρίσηείναι απαραίτητη.

Οι εταιρείες πρέπει να υιοθετήσουν τις αρχέςτης αλγοριθμικής λογοδοσίας και της ελεγκτικήςικανότητας - αυτό απαιτεί από τις επιχειρήσειςνα έχουν οργανωτικές και τεχνικές διαδικασίεςσε εφαρμογή για να επιδείξουν, και για τρίταπρόσωπα να μπορούν να ελέγξουν και να ανα-θεωρήσουν, ότι ο αλγόριθμος συμβαδίζει μετους κανονισμούς προστασίας δεδομένων.

Η ΤΝ θα γίνει ολοένα και πιο σημαντικόστοιχείο της στρατηγικής πολλών εταιρειών γιατην παροχή καλύτερης εξυπηρέτησης των πε-λατών, τη βελτίωση της λειτουργικής αποδοτι-κότητας και αποτελεσματικότητας καθώς επίσηςτης απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.

Η K. Treppides & Co Ltd, είναι η μεγαλύτερηανεξάρτητη συμβουλευτική εταιρεία στην Κύπρο,με εδραιωμένη διεθνή παρουσία και γραφείαστο Λονδίνο και τη Μάλτα. Προσφέρει έναπλήρες φάσμα νομικών, φορολογικών, λογιστικών,συμβουλευτικών και οικονομικών συμβουλευ-τικών υπηρεσιών σε διεθνείς επενδυτές πουδραστηριοποιούνται σε διάφορους βιομηχανικούςτομείς. Η εταιρεία διαθέτει πολλά χρόνια ε-μπειρίας και μια ομάδα έμπειρων στελεχώνπου παραμένουν σε ετοιμότητα για να βοηθήσουνάτομα και επιχειρήσεις σε όλη τη διάρκεια τηςεπενδυτικής διαδικασίας, στην Κύπρο.

Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες γιατην Τεχνητή Νοημοσύνη και Μηχανική Μάθηση

Κοσμάς ΚοσμάΑνώτερο Διευθυντικό Στέλεχοςστην K. Treppides & Co Ltd

Στοιχεία επικοινωνίας:

cacosma@treppides.comwww.treppides.comNicosia: Treppides Tower, Kafkasou 9,Aglantzia, CY 2112, Nicosia, CyprusLimassol: Kristelina Tower, 12 Arch.Makarios III Avenue, Mesa Geitonia, CY4000 Limassol, Cyprus London: Office 3.1, 12 Hay Hill,Mayfair, London W1J 8NR Malta: Level 1, Somnium, Tower Road,Swatar, Birkirkara BKR 4012Tel.: +357 22678944, +357 25822722

Ξ Ε Ν Ε Σ Α Γ Ο Ρ Ε Σ Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 201920 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ(Πηγή: Reuters) ΞENA XPHMATIΣTHPIA

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Αν και το Χρηματιστήριο Αθηνών δέχθηκεισχυρές πιέσεις από τους πωλητές έωςκαι τα μέσα περίπου της συνεδρίασης,όταν επιδεινώθηκε και το κλίμα στις ευ-ρωπαϊκές αγορές, με αποτέλεσμα ο ΓενικόςΔείκτης να χάνει ενδοσυνεδριακά και τηστήριξη των 820 μονάδων, ενεργοποιή-θηκαν κάποιες άμυνες από τους αγοραστές,περιορίζοντας έτσι τις απώλειες της αγο-ράς. Γεγονός, ωστόσο, παραμένει ότι οτζίρος, έστω και αν κινήθηκε σε υψηλότεραεπίπεδα από τη Δευτέρα, συνεχίζει ναείναι υποτονικός, με συνέπεια το Χ.Α. ναείναι ευάλωτο στις διακυμάνσεις, αδυνα-τώντας να «κεφαλαιοποιήσει» τις πολύθετικές εξελίξεις που συμβαίνουν στηνοικονομία, όπως η πολύ επιτυχημένη νέαέξοδος στις αγορές με το «άνοιγμα» τηςέκδοσης του 10ετούς, με το ελληνικό Δη-μόσιο να «πετυχαίνει» ιστορικό χαμηλόκόστος δανεισμού.

Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε με απώλειες0,66% στις 824,06 μονάδες, ενώ ενδοσυ-νεδριακά «προσγειώθηκε» έως και τις818,9 μονάδες, με απώλειες της τάξεωςτου 1,28%, και ο τζίρος διαμορφώθηκεστα 66,63 εκατ. ευρώ (με σημαντικό πο-σοστό να οφείλεται στη Eurobank, 10,56εκατ. τεμάχια). Ο δείκτης υψηλής κεφα-λαιοποίησης έκλεισε με απώλειες 0,51%

στις 2.051,92 μονάδες και ο δείκτης μεσαίαςκεφαλαιοποίησης σημείωσε «βουτιά»3,03% στις 1.163,65 μονάδες. Ο τραπεζικόςδείκτης έκλεισε με πτώση 2% στις 740,21μονάδες, με την Πειραιώς να κλείνει στο-3,38%, την Alpha Bank στο -2,94%, τηνΕθνική στο -2,2% και τη Eurobank στο -0,36%. Από τα υπόλοιπα blue chips, τιςμεγαλύτερες πιέσεις δέχθηκαν οι ΔΕΗ (-3,66%), Βιοχάλκο (-3,12%) και Ελλάκτωρ(-2,01%).

Η νέα έξοδος της Ελλάδας στις αγορέςσε συνδυασμό με την κατάθεση του, έστωελαφρώς επεκτατικού, προϋπολογισμούγια το 2020, που προβλέπει επέκταση δα-πανών και μείωση εσόδων (το αντίθετο,δηλαδή, από αυτό που γινόταν μέχρι το2019), την κινητικότητα για τα κόκκιναδάνεια, τα εγκαίνια επενδυτικού σχεδίου300 εκατ. ευρώ από τον όμιλο Μυτιληναίουκαι την υποβολή δύο προσφορών από α-μερικανικούς κολοσσούς για το καζίνο

του Ελληνικού συνιστούν αδιαμφισβήτηταθετικές εξελίξεις για την ελληνική οικο-νομία και αποτελούν θετικούς καταλύτεςγια το Χρηματιστήριο, σημειώνει ο Δη-μήτρης Τζάνας, διευθυντής επενδύσεωντης Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ.

Ωστόσο, όπως τονίζει, συμβαίνει το α-ντίθετο και είναι δικαιολογημένο, καθώςτο διεθνές περιβάλλον συνεχίζει να επι-δεινώνεται.

Ο γεωπολιτικός κίνδυνος έχει οδηγήσει

σε συναλλακτική αφυδάτωση το ελληνικόΧρηματιστήριο, ενώ την ίδια ώρα οι «μαύ-ροι κύκνοι» του διεθνούς περιβάλλοντοςεπιδεινώνουν το διεθνές εμπόριο και φέρ-νουν την είσοδο της παγκόσμιας οικονο-μίας προς την ύφεση. Τα χαμηλά συναλ-λακτικά δεδομένα αφήνουν ανοιχτά όλατα ενδεχόμενα για το αναδυόμενο ελληνικόΧρηματιστήριο, που συνεχίζει να επιζητείτην ψήφο εμπιστοσύνης νέων επενδυτι-κών κεφαλαίων.

Περιορίστηκαν στο τέλοςοι απώλειες στο ΧρηματιστήριοΟ Γενικός Δείκτης υποχώρησε κατά 0,66% και διαμορφώθηκε στις 824,06 μονάδες

Ο τζίρος έστω και αν κινήθηκε σε υψηλότερα επίπεδα από τη Δευτέρα, συνεχίζει να είναι υποτονικός, γεγονός που κάνει το Χ.Α. ευάλωτοστις διακυμάνσεις, αδυνατώντας να «κεφαλαιοποιήσει» τις πολύ θετικές εξελίξεις που συμβαίνουν στην οικονομία.

Απώλειες κατέγραψαν χθες οι δείκτεςστα διεθνή χρηματιστήρια μετά τηνκίνηση της Ουάσιγκτον να θέσει πε-ριορισμούς σε αμερικανικές επενδύ-σεις στην Κίνα, προκαλώντας αντι-δράσεις στο Πεκίνο μόλις δύο ημέρεςπριν από την έναρξη των διμερώνσυνομιλιών αύριο Πέμπτη. Δυσμενήεπίδραση είχε και η απόφαση του Α-μερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπνα συμπεριλάβει στη μαύρη λίστατων κινεζικών εταιρειών επιπλέον 28επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας,μεταξύ των οποίων και νεοφυείς ε-ταιρείες με δραστηριότητες μεγάλουαντικτύπου. Το κλίμα μεταξύ των ε-πενδυτών επιδεινώθηκε.

Οι τιμές των μετοχών των κινεζικώνεταιρειών που είναι εισηγμένες στοΧρηματιστήριο της Νέας Υόρκης χθεςυποχώρησαν στα χαμηλότερα επίπεδααπό τα μέσα Αυγούστου, όπως ήταναναμενόμενο. Επίσης, οι μετοχές τωνομίλων τεχνολογίας υποχώρησαν σταχαμηλότερα επίπεδα έξι εβδομάδων.Αργά χθες πριν από το κλείσιμο τηςαμερικανικής αγοράς, ο δείκτης DowJones είχε πτώση κατά 0,55% και οS&P 500 κατά 0,83%.

Στη Γηραιά Ηπειρο ο πανευρωπαϊ-κός δείκτης Stoxx 600 έκλεισε με πτώ-ση 1,10%, ενώ στις δύο προηγούμενεςσυνεδριάσεις είχε σημειώσει κέρδη.

Η στερλίνα εξασθένησε ως προς τοδολάριο μετά τις δηλώσεις του Βρε-τανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόν-σον προς τη Γερμανίδα καγκελάριοΑγκελα Μέρκελ ότι μία συμφωνία γιατην έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε.είναι αδύνατη εάν η Ε.Ε. επιμείνει ηΒόρεια Ιρλανδία να παραμείνει στουςκόλπους της στο πλαίσιο της τελω-νειακής ένωσης.

Η στερλίνα υποχώρησε 0,7% ωςπρος το δολάριο, στο 1,2206 δολάριο.Ο δείκτης του δολαρίου προς ένα κα-λάθι άλλων ισχυρών νομισμάτων α-νήλθε κατά 0,1%, διότι το αμερικανικόνόμισμα αγνόησε τα στοιχεία, πουδείχνουν ότι οι τιμές παραγωγού στιςΗΠΑ είχαν τη σοβαρότερη πτώσητους σε τέσσερα και πλέον χρόνια.Το ευρώ εξασθένησε κατά 0,2% ωςπρος το δολάριο, στο 1,0954 δολάριο.

Στο Λονδίνο ο FTSE 100 έκλεισεμε πτώση 0,76%, στη Φρανκφούρτηο DAX με -1,05%, στο Παρίσι ο CAC40 με -1,18%, στο Μιλάνο ο FTSE MIBείχε πτώση 1,14% και στη Μαδρίτηο IBEX έκλεισε με απώλειες 1,15%.Στην αγορά εμπορευμάτων το αργόΝέας Υόρκης είχε πτώση 1%, στα 52,23δολάρια το βαρέλι, αντισταθμίζονταςτην αρχική άνοδο, λόγω των ανησυ-χιών για τον εμπορικό πόλεμο.

BLOOMBERG, REUTERS

Εντονες πτωτικές τάσειςστις διεθνείς αγορές

Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 έκλεισε με απώλειες 1,10%.

<<<<<<

«Τα χαμηλά συναλλακτικά δεδομένα αφήνουν ανοιχτάόλα τα ενδεχόμενα για το αναδυόμενο ελληνικό Χρηματιστήριο».

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Α Γ Ο Ρ Α Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 21Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΕΛΗΤ HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 0,8400 0,8600 0,8584 0,9310 13.319 0,8400 0,8580 0,8500 0,00

ΤΡΚΗ Bank of Cyprus Holdings Plc 1,3480 1,3600 1,3539 0,6430 75.822 1,3540 1,3760 1,3540 0,45

ΔΗΕΠ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM) 0,4940 0,4980 0,4952 -0,2800 7.400 0,4940 0,5100 0,4940 0,00

ΛΕΠΕ LCP HOLDINGS AND INVESTMENTS PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0100

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΛΟΥΗ LOUIS PLC 0,0750 0,0805 0,0790 0,2430 198.173 0,0780 0,0800 0,0800 0,00

ΤΣΟΚ A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD 0,1150 0,1200

Τεχνολογία

ΛΟΤΖ LOGICOM PUBLIC LTD 1,2500 1,2900 1,2540 -1,6050 8.619 1,2500 1,2900 1,2900 1,57

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΚΚΟΜ K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,1970 0,2020

ΠΑΝΔ ΠΑΝΔΩΡΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0700 0,0745

ΦΙΛΟ ΦΙΛΟΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,2200 0,2520

ΑΤΑΣ ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 1,3000 1,3000 1,3000 -1,0000 110 1,3000 1,3300 1,3000 -0,76

ΚΟΣΑ ΚΟΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0325 0,0000

ΜΙΝΕ ΜΙΝΕΡΒΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0210 0,0000

ΑΚΕΠ ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0150 0,0150 0,0150 -0,1500 11.990 0,0150 0,0000 0,0150 -9,09

ΓΙΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,0370 0,0000

ΕΛΛΗ ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 0,2860 0,0000

ΕΞΕΠ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0900

ΕΣΕΦ SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD 0,0090 0,0000

ΙΝΕΠ INTERFUND INVESTMENTS PLC 0,1000 0,1130

ΚΑΕΠ ΚΑΡΥΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0000

ΣΛΕΠ CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD (Σ) 0,0020 0,0025

ΤΔΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ (Σ) 0,0000 0,4680

ΤΕΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,8000

ΤΚΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,0000

ΤΟΕΠ ΤΟΞΟΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0380

ΦΑΣΤ UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0105

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΙΟΑΝ CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0000

ΛΙΝΑ PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD (Θ) 0,9900 0,9900 0,9900 0,0570 1.000 0,9800 1,0000 0,9900 0,00

ΜΑΠΑ MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 0,1720 0,0000

ΑΓΡΟ “ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΑΓΡΟΥ “”Η ΠΡΟΟΔΟΣ”“ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ)” 1,0200 0,0000

ΑΜΑΘ AMATHUS PUBLIC LTD 0,1240 0,1240 0,1240 1,5940 2.000 0,0000 0,1570 0,1240 -20,00

ΚΛΑΡ CLARIDGE PUBLIC LTD 0,0210 0,0220 0,0219 0,0900 11.100 0,0210 0,0220 0,0220 4,76

ΚΩΝΣ CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,1040 0,1180

ΛΕΠΤ LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD 0,0590 0,0630 0,0609 -0,1990 18.725 0,0580 0,0630 0,0625 -2,34

ΛΟΞΕ LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,4520 0,0000

ΝΤΟΔ DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,2500

ΣΑΛΑ SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,7500 0,7500 0,7500 -5,7410 1.000 0,7550 0,7950 0,7500 -5,66

ΣΙΤΟ C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,0260 0,0260 0,0260 0,0000 5.000 0,0260 0,0285 0,0260 0,00

ΤΟΚΙ TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD (Σ) 0,0605 0,0000

ΧΑΣΕ Ch. Charilaou Group Plc (Σ) 0,0000 0,0000

Βιομηχανίες

ΝΤΙΑ DISPLAY ART PLC (Σ) 0,0000 0,0575

ΔΒΚΔ ΔΑΣΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,5300 0,0000

ΚΕΤΣ THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,4060 0,4340

ΚΥΘΡ K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,1030 0,0000

ΤΣΙΒ ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 2,3000 2,3200

Καταναλωτικά αγαθά

ΣΤΟ C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0100 0,0000

ΚΕΟ KEO PLC 1,3200 1,3200 1,3200 -1,0000 3.500 1,3200 1,3900 1,3200 -0,75

ΜΙΤΣ ΜΙΤΣΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,2100 0,2200 0,2101 1,0060 463 0,0000 0,2200 0,2200 10,00

ΜΠΛΕ BLUE ISLAND PLC 0,0000 0,7900

ΦΡΟΥ ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 0,2280 0,2380

Βασικά υλικά

ΛΟΡΔ LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 0,0760 0,0820

ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ

Χρηματοοικονομικά

ΓΟΥΛ WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC (AN, Σ) 0,0810 0,0000

ΛΙΠΕ LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD (AN, Σ) 0,0000 1,1000

ΑΙΕΠ ΑΙΑΝΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (AN, EM, Σ) 0,0020 0,0000

ΔΩΕΠ ΔΩΔΩΝΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (AN, EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΕΛΕΠ ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD (AN, Σ) 0,0000 0,0000

ΙΣΕΠ ΙΣΧΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (AN, EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΚΕΑΕ CPI HOLDINGS PUBLIC LTD (AN, Σ) 0,0000 0,1880

ΠΡΟΠ A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD (AN, Σ) 0,0000 0,0000

ΡΕΕΠ REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD (AN, EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΤΖΕΠ JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (AN, Σ) 0,0000 0,0000

ΧΑΕΠ HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD (AN, EM, Σ) 0,0000 0,0000

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΕΡΜΕ ERMES DEPARTMENT STORES PLC (AN) 0,0000 0,0000

ΣΤΣΔ CYPRUS TRADING CORPORATION PLC (AN, Σ) 0,0000 0,0000

Καταναλωτικά αγαθά

ΡΟΛΑ ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD (AN, Σ) 0,0000 0,0000

ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ

ΕΤΜΑ1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 47,5220 47,5220 47,5211 -0,2760 190 47,5220 53,0000 47,5220 0,00

ΕΤΜΑ2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 2 49,0500 53,8880

ΙΝΓΚΑΡΤ Glenfinnian Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

ΙΝΓΚΑΡΤ2 Pulteney Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

ΤΡΙΣΤΟΝΕ Tristone Healthcare Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

* Η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει την αυξομείωση της μέσης σταθμικής τιμής σε σεντ από την προηγούμενη χρηματιστηριακή συνάντηση.** Στον υπολογισμό της μέσης σταθμικής τιμής συμπεριλαμβάνονται και η αξία και τα τεμάχια συναλλαγών που εκτελέστηκαν με τη μέθοδο ‘Απλή Προσυμφωνημένη Συναλλαγή’.Ειδική κατηγορία διαπραγμάτευσης: Στην Κατηγορία αυτή θα ταξινομούνται εταιρείες όταν ενδεχομένως θα συντρέχουν σοβαροί λόγοι μη πλήρους συμμόρφωσης τους με τη νομοθεσία και μη παροχής επαρκών στοιχείων /εχεγγύων προς τους επενδυτές.Αγορά ειδικών χαρακτηριστικών: ταξινομούνται εταιρείες οι οποίες έχουν: (α) δεν τηρούν τις υποχρεώσεις της διασποράς ή της εμπορευσιμότητας ή της χρηματιστηριακής αξίας της αγοράς στην οποία είναι εισηγμένες ή (β) παραλείπουν να εισαγάγουν στοΧρηματιστήριο μετοχές τους όπως προβλέπεται από το Άρθρο 129 των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων ή (γ) i. για τις οποίες επίκειται ουσιαστική διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους ή ii. για τις οποίες επίκειται αντίστροφη εξαγορά ήiii. οι οποίες είναι επενδυτικοί οργανισμοί και επιζητούν την απαλλαγή τους από περιορισμό αναφορικά προς τις υποχρεώσεις τους.

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΩΔ. ΟΝΟΜΑ ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΑΝΩΤΑΤΗ ΜΕΣΗ ΔΙΑΦ.* ΤΙΤΛΟΙ ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΙΜΗ % ΣΤΑΘΜ.** ΚΛΕΙΣ. ΜΕΤΑΒ.

Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2019

#EconCyprusSummit

More than 40 distinguished speakers from the USA & Europe have confirmed for the 15th consecutive year including:

15TH CYPRUS SUMMITCyprus: Thriving unimpeded?Europe: In need of a new narrative

John PeetPolitical editorThe Economist

Nicos AnastasiadesPresidentCyprus

Nikos ChristodoulidesMinister of foreign affairsCyprus

Savvas AngelidesMinister of defenceCyprus

Wess MitchellFormer US assistant secretary of state for European and Eurasian affairs

Harris GeorgiadesMinister of financeCyprus

Harris GeorgiadesMinister of financeCyprus

Klaus ReglingManaging directorEuropean Stability Mechanism (ESM)

David HarrisChief executive officerAmerican Jewish Committee (AJC), USA

Nimrod KozlovskiTech investor, partner, head of tech & regulation departmentHFN

Nimrod KozlovskiTech investor, partner, head of tech & regulation departmentHFN

Yiorgos LakkotrypisMinister of energy, commerce and industryCyprus

Demetra KalogerouChairwomanCyprus Securities and Exchange Commission

Constantinos HerodotouGovernorCentral Bank of Cyprus

NOVEMBER 4TH - 5TH 2019 Hilton Park Nicosia

www.hazliseconomist.com www.cyprus2019.economist.comThe Economist Events for Greece,Cyprus, Malta and southeast Europe

@The Economist SE Europe Events @Economist_SEUR The Economist SE Europe Events The Economist SE Europe Events

Premium energy sponsor: Gold sponsors: Silver sponsors:

Communication sponsor: Contributors: Airline carrier: Supported by:

Platinum sponsor: Premium gold sponsor:

In collaboration with:

Hazlis & Rivas ad

vertising

Bronze sponsor:

g e e k . c o m . c y Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 23Τετάρτη 9 Oκτωβρίου 2019

MARKET PLACE

Η VTTV στηρίζει τον θεσμότου ολοήμερου σχολείουΔιαχρονικά η VTT Vasiliko Ltd (VTTV) στηρίζει τιςκοινότητες της περιοχής όπου δραστηριοποιείταισε τομείς που αφορούν την εκπαίδευση, το περι-βάλλον και την κοινωνία. Για έβδομη συνεχή χρονιά,με αφορμή και την έναρξη της νέας σχολικής πε-ριόδου, η VTTV ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτηματου Ενιαίου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Ζυγίου- Μαρί για κάλυψη μέρους των εξόδων του προ-γράμματος σίτισης των μαθητών. Ενισχύοντας τονθεσμό του ολοήμερου σχολείου και παρέχονταςουσιαστική στήριξη στις οικογένειες της περιοχής,που οι γονείς είτε εργάζονται καθόλη τη διάρκειατης μέρας ή δεν μπορούν να συνεισφέρουν οικο-νομικά στη σίτιση των παιδιών τους, η VTTV προ-σέφερε το ποσό των €10.000 στο ταμείο του Συν-δέσμου Γονέων Δημοτικού Σχολείου Ζυγίου - Μαρίγια κάλυψη των αναγκών σίτισης των μαθητών. ΟΔιευθύνων Σύμβουλος της VTTV, κ. Γιώργος Πα-παναστασίου, τόνισε πως η εταιρεία είναι αρωγόςσε δράσεις που έχουν στόχο την στήριξη ευάλωτωνκοινωνικά ομάδων και ειδικότερα των παιδιών.

INSTAGRAM

Λανσάρει την εφαρμογήμηνυμάτων ThreadsΜια νέα εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων θα είναιδιαθέσιμη για τους χρήστες του Instagram σε συσκευ-ές iPhone και Android. Η εφαρμογή εστιάζει στην κά-μερα και επιτρέπει στους χρήστες του Instagram ναμοιραστούν στιγμές με την λίστα των στενών φίλωντην οποία ο χρήστης ορίζει μέσα στην εφαρμογή. Στηνεφαρμογή περιλαμβάνεται και το auto status, επιλογήη οποία ανανεώνει την κατάστασή σου καθ’ όλη τηδιάρκεια της ημέρας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τοInstagram θα ξέρει πότε είσαι στο σπίτι, πότε είσαι στηδουλειά και θα ενημερώνει και τους φίλους σου. Δενείναι η πρώτη φορά που το Facebook δημιούργησε μιατέτοια εφαρμογή. Το 2012, λάνσαρε το Poke, το 2014,ενώ το 2017, με το Direct, το οποίο η εταιρεία ανακοί-νωσε τον περασμένο Μάιο ότι θα κλείσει.

PAYPAL

Αποχωρεί από το κρυπτονόμισματης FacebookΑποχωρεί από την Libra Association η PayPal. Πρό-κειται για ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό με έδρα τηΓενεύη ο οποίος έχει τον έλεγχο του κρυπτονομίσμα-τος Libra, της Facebook. Στον οργανισμό συμμετέ-χουν μεταξύ άλλων οι MasterCard, Visa, PayPal,Spotify, eBay, Lyft, Vodafone Group, Uber και ηFacebook. Η μόνη επίσημη δήλωση που υπάρχει μέ-χρι στιγμής είναι ότι η εταιρεία εξακολουθεί να υπο-στηρίζει την ιδέα για το Libra και θα συνεχίσει να ανα-ζητεί τρόπους συνεργασίας για το μέλλον. ΗFacebook αποτελούσε ανέκαθεν έναν σοβαρό και α-ξιόλογο στρατηγικό συνεργάτη για την PayPal και θασυνεχίσει να είναι σε πολλά μέτωπα. Η PayPal τονίζειότι αφήνει τη Libra Association για να δώσει περισσό-τερο βάρος στα υπάρχοντα προϊόντα και υπηρεσίεςτης, με σκοπό να εξυπηρετήσει ιδιαίτερα τις μη-προ-νομιούχες κοινωνικές ομάδες. Αν όλα πάνε σύμφωναμε το χρονοδιάγραμμα, το LIbra θα είναι έτοιμο γιακυκλοφορία μέσα στο πρώτο μισό του 2020.

WHATSAPP

Δοκιμάζει λειτουργία αυτόματηςδιαγραφής μηνυμάτωνΜία νέα λειτουργία δοκιμάζεται τις τελευταίες ημέ-ρες στην υπηρεσία WhatsApp, με την beta έκδοση2.19.275 για συσκευές Android να έχει τη δυνατότητατης αυτοκαταστροφής των μηνυμάτων, έτσι ώστε ότανστέλνεις μηνύματα με ευαίσθητο περιεχόμενο (π.χ.κάποιο password), αυτά να διαγράφονται αυτόματαμόλις τα διαβάσει ο παραλήπτης. Επί του παρόντος ησυγκεκριμένη επιλογή εμφανίζεται μόνο σε ορισμέ-νους χρήστες που δοκιμάζουν τη beta έκδοση τουWhatsApp και προσφέρει πολύ βασική λειτουργικό-τητα. Υπάρχει, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα αυτόμα-της διαγραφής του μηνύματος μετά από 5 δευτερόλε-πτα ή μετά από 1 ώρα, χωρίς άλλη ενδιάμεση χρονικήεπιλογή, και μόνο μέσα στις ομαδικές συνομιλίες.

VIBER

Δημιουργεί προσωποποιημένααυτοκόλληταΤο Viber παρουσιάζει το ολοκαίνουργιο χαρακτηριστι-κό «Create a Sticker» (Δημιούργησε ένα Αυτοκόλλητο),που δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να σχεδιάζουνκαι να δημιουργούν τα δικά τους προσωποποιημένα αυ-τοκόλλητα ή πακέτα αυτοκόλλητων. Οι χρήστες μπο-ρούν πλέον μέσω της εφαρμογής να εκφράζουν το μή-νυμά τους μέσα από τις δικές τους δημιουργίες. Οι χρή-στες μπορούν για παράδειγμα να δημιουργούν αυτο-κόλλητα που να απεικονίζουν τους ίδιους και τους φί-λους τους, είτε τα κατοικίδια τους ή ακόμα και ένα ολο-κληρωμένο πακέτο αυτοκόλλητων αφιερωμένο σε έναεπερχόμενο μεγάλο event. Μέχρι σήμερα, το Viber έ-χει λανσάρει χιλιάδες πακέτα αυτοκόλλητων που οιχρήστες μοιράστηκαν μεταξύ τους περισσότερες από30 δισεκατομμύρια φορές τον προηγούμενο χρόνο.

Διαγωνισμός Zero WasteBeach Champions 2019Τις πρωταθλήτριες επιχειρήσεις στις πρακτικές δια-χείρισης απορριμμάτων, που ανήκουν στο «ΔίκτυοΥπεύθυνων Παράκτιων Επιχειρήσεων» του ΚέντρουΜελετών και Έρευνας ΑΚΤΗ, βραβεύουν για δεύτερησυνεχή χρονιά ΑΚΤΗ και η Coca-Cola στην Κύπροστο πλαίσιο του πρωτοποριακού προγράμματος«Zero Waste Beach». Καλούν μάλιστα κάθε παράκτιαεπιχείρηση να εφαρμόσει βιώσιμες πρακτικές καινα ενταχθεί στο «Δίκτυο Υπεύθυνων ΠαράκτιωνΕπιχειρήσεων» της ΑΚΤΗΣ που δημιουργήθηκεστο πλαίσιο του προγράμματος και ακολούθως νασυμμετέχουν στο διαγωνισμό. Η διαδικασία υπο-βολής αιτήσεων ξεκίνησε από τις 27 Σεπτεμβρίου,ενώ η προθεσμία εκπνέει στις 20 Οκτωβρίου. Δι-καίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό έχουν τα μέλητου δικτύου της ΑΚΤΗΣ «Δίκτυο Υπεύθυνων Πα-ράκτιων Επιχειρήσεων». Περισσότερες λεπτομέρειεςγια το διαγωνισμό και τους όρους συμμετοχής στηνηλεκτρονική διεύθυνση http://www.akti.org.cy/ ήστον αριθμό στο 22458485.

Επίσκεψη κινεζικήςαντιπροσωπείας στη Δωδώνη Στις 24 Σεπτεμβρίου, μεγάλη αντιπροσωπεία από τηνΛαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, συνοδευόμενη από υ-ψηλόβαθμους λειτουργούς του Υπουργείου Γεωργίας,Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, επισκέφθηκετη μονάδα παραγωγής τυροκομικών προϊόντων τηςΔωδώνη Κύπρου στη Βιομηχανική Περιοχή ΑγίουΣυλά, στον Ύψωνα. Η αντιπροσωπεία φιλοξενήθηκεστις εγκαταστάσεις της Εταιρείας με τους επισκέπτεςνα παρακολουθούν από κοντά τις διαδικασίες πα-ραγωγής και ελέγχου ποιότητας διαφόρων προϊόντωνεστιάζοντας στο χαλλούμι. Ως γνωστό η Κυβέρνησητης Λ.Δ. της Κίνας έχει πρόσφατα παραχωρήσει τηνέγκριση της σε συγκεκριμένες κυπριακές γαλακτο-βιομηχανίες να εξάγουν τα προϊόντα τους και κυρίωςχαλλούμι στη Κίνα. Μεταξύ των εταιρειών αυτώνσυγκαταλέγεται και η Δωδώνη Κύπρου.

Φώτος Φωτιάδης Διανομείς:20 χρόνια επιτυχημένηςσυνεργασίας με την DiageoΣτo πλαίσιο του ετήσιου Πανευρωπαϊκού Συνεδρίουτης Diageo Europe, που πραγματοποιήθηκε πρό-σφατα στο Βουκουρέστι, η Φώτος Φωτιάδης Δια-νομείς και η Diageo, η μεγαλύτερη εταιρεία αλκο-ολούχων ποτών στον κόσμο, γιόρτασαν τη συμπλή-ρωση 20 χρόνων επιτυχημένης συνεργασίας, α-νοίγοντας τον ορίζοντα της κοινής τους πορείαςπρος το μέλλον και θέτοντας ταυτόχρονα νέους υ-ψηλούς στόχους. Ο κ. Αλέξης Φωτιάδης, ΔιευθύνωνΣύμβουλος της Φώτος Φωτιάδης Διανομείς, ευχα-ρίστησε την Diageo για την πολυετή εμπιστοσύνη,την άριστη συνεργασία και τόνισε : «Η Diageo α-ποτελεί την πρώτη μεγάλη διεθνή εταιρεία που ε-μπιστεύθηκε την Φώτος Φωτιάδης Διανομείς, μετάτην ίδρυσή της το 1998, δίνοντας μια καθοριστικήψήφο εμπιστοσύνης στις ικανότητές της».

Ο Δίας παραμένει ο «βασιλιάς» τουηλιακού μας συστήματος από ά-ποψη μεγέθους, αλλά ο Κρόνοςανακηρύχτηκε πια «βασιλιάς τωνφεγγαριών». Αμερικανοί αστρο-νόμοι ανακάλυψαν 20 άγνωστουςέως τώρα μικρούς δορυφόρουςτου Κρόνου, ανεβάζοντας σε 82τον αριθμό των γνωστών φεγγα-ριών του πλανήτη, ο οποίος ξε-πέρασε και τον Δία, που έχει 79.Έτσι, ο Κρόνος κατέχει αυτός πλέ-ον το ρεκόρ του πλανήτη με τουςπερισσότερους δορυφόρους στοηλιακό μας σύστημα .

Και τα 20 νέα φεγγάρια τουΚρόνου είναι πολύ μικρά, με διά-μετρο περίπου πέντε χιλιομέτρων.Από αυτά, τα 17 έχουν ανάδρομητροχιά, δηλαδή κινούνται γύρωαπό τον Κρόνο σε αντίθετη κα-τεύθυνση από την φορά της πε-ριστροφής του πλανήτη τους. Τα17 αυτά φεγγάρια χρειάζονται πά-νω από τρία γήινα χρόνια για ναολοκληρώσουν μια περιφορά πέριξτου Κρόνου. Ένα από αυτά είναιο πιο μακρινός δορυφόρος τουΚρόνου που έχει βρεθεί.

Από τα τρία φεγγάρια που κι-

νούνται στην ίδια κατεύθυνση μετον Κρόνο, τα δύο χρειάζονταιπερίπου δύο γήινα χρόνια για μιαπλήρη περιφορά και το τρίτο πάνωαπό τρία χρόνια.

Οι νέοι δορυφόροι πιθανώς α-ποτελούν απομεινάρια κάποιουπαλαιότερου μεγάλου φεγγαριούπου καταστράφηκε μετά από πρό-σκρουση με άλλο σώμα. Οι ερευ-νητές από τα πανεπιστήμια Κα-λιφόρνια-Λος ‘Αντζελες (UCLA)και Χαβάης, καθώς και το Ινστι-τούτο Επιστημών Κάρνεγκι τηςΟυάσιγκτον, με επικεφαλής τον

αστρονόμο Σκοτ Σέπαρντ, χρη-σιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Σου-μπαρού της Χαβάης για να κάνουντην ανακάλυψη, η οποία ανακοι-νώθηκε και από τη Διεθνή Αστρο-νομική Ένωση.

Ο Σέπαρντ είχε ανακαλύψει 12νέους δορυφόρους του Δία το 2018.Το Ίδρυμα Κάρνεγκι ανακοίνωσεότι θα διοργανώσει διαγωνισμόγια να δώσει την ευκαιρία στοκοινό να προτείνει ονόματα γιατους νέους δορυφόρους του Κρό-νου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ανακαλύφθηκαν 20 νέοι δορυφόροι του Κρόνου Ξεπέρασε τον Δία σε αριθμό φεγγαριών και κατέχει το ρεκόρ στο ηλιακό σύστημα

Ευρωπαίοι επιστήμονες ανακοί-νωσαν ότι πέτυχαν ένα νέο πα-γκόσμιο ρεκόρ κβαντικής υπέρ-θεσης, δοκιμάζοντας την εν λόγωαρχή της κβαντομηχανικής γιαπρώτη φορά σε τόσο μεγάλη κλί-μακα.

Συγκεκριμένα, ερευνητές απότα πανεπιστήμια της Βιέννης καιτης Βασιλείας έφεραν σε κατά-σταση κβαντικής υπέρθεσης καυ-τά πολύπλοκα μόρια που αποτε-λούνταν συνολικά από σχεδόν2.000 άτομα. Επιβεβαίωσαν έτσι

σε μαζική κλίμακα το φαινόμενοτης κβαντικής υπέρθεσης, το οποίοβρίσκεται στην «καρδιά της κβα-ντομηχανικής», σύμφωνα με ταλόγια του διάσημου φυσικού Ρί-τσαρντ Φάινμαν.

Το επίτευγμα, με επικεφαλήςτους Μάρκους Αρντ και Μαρσέλ

Μαγιόρ, παρουσιάστηκε στο πε-ριοδικό φυσικής «Nature Physics».Στην υπέρθεση, που προκύπτειαπό τη θεμελιώδη εξίσωση τηςκβαντομηχανικής (του Σρέντι-γκερ), δύο κβαντικές καταστάσειςπροστίθενται μεταξύ τους με τρό-

πο που τους επιτρέπει να συνυ-πάρχουν ταυτόχρονα.

Το φαινόμενο έχει πιστοποιηθείκβαντικά σε φωτόνια, ηλεκτρόνια,νετρόνια, άτομα, ακόμη και μόρια.Κανείς όμως δεν έχει ιδέα αν καιπώς η υπέρθεση «μεταφράζεται»

στον κόσμο της καθημερινής ε-μπειρίας μας.

Στο νέο πείραμα τα σχεδόν2.000 άτομα παρέμειναν σε κβα-ντική υπέρθεση για περισσότερααπό επτά χιλιοστά του δευτερο-λέπτου.

Νέο ρεκόρ κβαντικής υπέρθεσης

<<<<<<

Επιστήμονες έφεραν σεκατάσταση κβαντικής υπέρθεσης μόρια πουαποτελούνται σχεδόν από δύο χιλιάδες άτομα.

Το φαινόμενο έχει πιστοποιηθεί κβαντικά σε φωτόνια, ηλεκτρόνια, νετρόνια, άτομα, ακόμη και μόρια.

Οι νέοι δορυφόροι πιθανώς αποτελούν απομεινάρια κάποιου παλαιότερου μεγάλου φεγγαριού που καταστράφηκε μετά από πρόσκρουση με άλλο σώμα.

Ο ιστορικός αποκλειστικά γυναι-κείος διαστημικός περίπατος, χω-ρίς την παρουσία άνδρα αστρο-ναύτη, ο οποίος είχε προγραμμα-τισθεί προ καιρού αλλά είχε ακυ-ρωθεί ξαφνικά τον Μάρτιο, θαγίνει τελικά έστω και με καθυστέ-ρηση, καθώς ορίστηκε ως νέα η-μερομηνία η 21η Οκτωβρίου, όπωςανακοίνωσε η Αμερικανική Δια-στημική Υπηρεσία (NASA). Τηνπροηγούμενη φορά, η ματαίωσητου περιπάτου με αφετηρία τονΔιεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΣΣ)είχε αποδοθεί στην έλλειψη στονΔΣΣ μιας δεύτερης διαστημικήςστολής στο κατάλληλο για γυναίκαμέγεθος (medium), αλλά τώρα ηNASA φρόντισε να εφοδιάσει κα-τάλληλα τον σταθμό. Τον περίπατομε στόχο την αντικατάσταση μπα-ταριών στα ηλιακά πάνελ του ΔΣΣθα κάνουν η Κριστίνα Κοχ πουβρίσκεται στον ΔΣΣ πάνω από έξιμήνες και η «πρωτάρα» ΤζέσικαΜέιρ που έφθασε στον σταθμόπρο ημερών.

Μέσα στο επόμενο τρίμηνο θαγίνουν συνολικά από το πλήρωματου ΔΣΣ δέκα διαστημικές έξοδοιδιάρκειας περίπου 6,5 ωρών η κα-θεμιά, με στόχο την τοποθέτησηνέων μπαταριών και άλλες εργα-σίες. Αύριο η Κοχ θα κάνει την

πρώτη έξοδό της παρέα με τον α-στροναύτη της NASA Ντρου Μόρ-γκαν, ενώ στην τέταρτη έξοδο,στις 21 Οκτωβρίου, θα βγουν στοδιάστημα οι δύο γυναίκες αστρο-ναύτες. Θα είναι η πρώτη φοράπου η Κοχ και η Μέιρ, οι οποίες

είναι και στενές φίλες καθότι υ-πήρξαν συμμαθήτριες στην ίδιατάξη της NASA, θα δοκιμάσουνένα από κοινού διαστημικό περί-πατο. Μέχρι σήμερα αστροναύτεςκαι κοσμοναύτες έχουν πραγμα-τοποιήσει περισσότερους από 200διαστημικούς περιπάτους κάνο-ντας διάφορες εργασίες έξω απότον ΔΣΣ. Συνολικά μόνο 15 γυ-ναίκες έχουν συμμετάσχει, αλλάπάντα με τη συνοδεία άνδρα α-στροναύτη.

Η NASA έχει ανακοινώσει ότι,στο πλαίσιο του νέου προγράμ-ματος της «Άρτεμις» για επιστροφήστη Σελήνη έως το 2024, θα στείλειστο φεγγάρι και την πρώτη γυ-ναίκα αστροναύτη. Στο ιστορικόπρόγραμμα «Απόλλων» και οι 12αστροναύτες της που περπάτησανστη Σελήνη, ήσαν άνδρες (καιλευκοί). Σήμερα το σώμα εν ενερ-γεία αστροναυτών της NASA πε-ριλαμβάνει 12 γυναίκες, αριθμόςπου αναμένεται να αυξηθεί στομέλλον.

Διαστημικός περίπατος μόνο για γυναίκες

Συνολικά μόνο 15 γυναίκες έχουν συμμετάσχει μέχρι σήμερα στους 200διαστημικούς περιπάτους που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα.

AΓOPEΣ & EΠENΔYΣEIΣΤΕΤΑΡΤΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Στο άνοιγμα της έκδοσης του 10ετούς ο-μολόγου του περασμένου Μαρτίου προ-χωρεί ο ΟΔΔΗΧ, με στόχο την ενίσχυσητης ρευστότητας της αγοράς, μετά καιτην κατακόρυφη πτώση που έχουν ση-μειώσει οι αποδόσεις των ελληνικών τίτ-λων το τελευταίο διάστημα. Σύμφωνα μεπληροφορίες, το ελληνικό Δημόσιο θέλεινα αντλήσει ένα ποσό της τάξης του 1-2δισ. ευρώ (στο 1,5 δισ. ευρώ το τοποθετούντραπεζικές πηγές), αποβλέποντας στηνπροσέλκυση περισσότερων «καλής ποι-ότητας» επενδυτών, βελτιώνοντας έτσιτην επενδυτική βάση της χώρας, ενώ οιαναλυτές εκτιμούν ότι η ζήτηση θα είναιισχυρή. Οπως είχε αναφέρει η «Κ» πριναπό μερικές ημέρες, αυτή η κίνηση απο-φασίστηκε ύστερα από σύσκεψη πουπραγματοποιήθηκε μεταξύ του υπουργείουΟικονομικών και του ΟΔΔΗΧ, έτσι ώστενα διατηρηθεί η συχνή «επαφή» με τις

αγορές καθώς και να «κεφαλαιοποιηθεί»το τρέχον ευνοϊκό κλίμα απέναντι στηνΕλλάδα, παρόλο που έχει ήδη υπερκαλυ-φθεί το πρόγραμμα δανεισμού του 2019με τις προηγούμενες τρεις εκδόσεις. Υ-πενθυμίζεται πως από τις εκδόσεις των5ετών, 10ετών και 7ετών τίτλων αντλή-θηκαν συνολικά 7,5 δισ. ευρώ.

O ΟΔΔΗΧ έχει δώσει εντολή σε πέντεδιεθνείς τράπεζες να «τρέξουν» το όλοεγχείρημα, τις BNP Paribas, Citigroup,Goldman Sachs, HSBC και JP Morgan (οιίδιες που είχαν αναλάβει την έκδοση τουΜαρτίου), ενώ όπως αναφέρεται στη σχε-τική ανακοίνωση, η συναλλαγή θα λάβειχώρα στο άμεσο μέλλον, αναλόγως καιτων συνθηκών στις αγορές. Σύμφωναπάντως με πληροφορίες, εκτός απροό-πτου, το βιβλίο προσφορών θα ανοίξεισήμερα, έστω και εάν αμέσως μετά την«είδηση» χθες, η απόδοση του 10ετούςελληνικού ομολόγου σημείωσε σημαντικήάνοδο.

Σημειώνεται πως το 10ετές ομόλογοεκδόθηκε στις 5 Μαρτίου 2019 με από-δοση 3,9% και επιτόκιο 3,875%, και σή-μερα ο τίτλος κατέχεται σε υψηλό ποσο-στό από ελληνικές τράπεζες, με αποτέ-λεσμα να μην υπάρχει μεγάλη ρευστό-τητα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επι-τόκιο αναμένεται να διαμορφωθεί στηζώνη του 1,5% με 1,60%. H απόδοση του10ετούς κινήθηκε στο 1,437% (από 1,365%την Παρασκευή) ενώ η τιμή του στο121,339.

Η ζήτηση αναμένεται να είναι ιδιαίτεραισχυρή, όπως εκτιμά μιλώντας στην «Κ»ο Γενς Πίτερ Σόρενσεν, αναλυτής της α-γοράς ομολόγων της Danske Bank. Τοπεριβάλλον είναι πολύ ευνοϊκό, ιδίωςγύρω από την Ελλάδα μετά και τις εκλογές,ενώ έρχονται αναβαθμίσεις της ελληνικήςοικονομίας από τους οίκους. Οπως ση-μειώνει, στις 25 Οκτωβρίου η S&P ανα-μένεται να προχωρήσει σε αναβάθμισητης Ελλάδας στο «ΒΒ-» (μία βαθμίδα) και

έτσι η κίνηση του ΟΔΔΗΧ έρχεται σε μιαάκρως κατάλληλη συγκυρία. Υπάρχει ε-πίσης μεγάλη ανάγκη επανεπενδύσεωνστην ευρωπαϊκή αγορά κρατικών ομο-λόγων, γι’ αυτό και αναμένεται η ζήτησηγια το ελληνικό 10ετές να είναι μεγάλη.Τέλος, όπως επισημαίνει ο κ. Σόρενσεν,όταν η ΕΚΤ επανεκκινήσει το QE, οι ε-πενδυτές θα εξετάσουν επίσης αγορέςπου δεν επηρεάζονται από την QE, όπωςη ελληνική.

Αξίζει να προσθέσουμε πως στους ά-μεσους στόχους του ΟΔΔΗΧ είναι και ησταδιακή μείωση της έκθεσης στα έντοκαγραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, μέσωτου περιορισμού των εκδόσεων, καθώςκαι μέσω της αντικατάστασης εντόκωνμε ομόλογα, με τον ΟΔΔΗΧ να προχωρείέτσι από το επόμενο έτος σε εκδόσεις ο-μολόγων μέσης διάρκειας (3ετίας).

Οπως αναφέρεται και στο προσχέδιοτου προϋπολογισμού, στόχευση της δα-νειακής στρατηγικής θα είναι η διασφά-

λιση της συνεχούς εκδοτικής παρουσίαςτου ελληνικού Δημοσίου στις αγορές, ηπαροχή εκδόσεων υψηλής ρευστότηταςγια τη διατήρηση μιας αξιόπιστης κα-μπύλης αποδόσεων, η περαιτέρω μείωσητων περιθωρίων δανεισμού, η περαιτέρωδιασφάλιση της συνέπειας του ελληνικούΔημοσίου, ως κρατικού εκδότη με χαρα-κτηριστικά χώρας της Ευρωζώνης, η πε-ραιτέρω ενίσχυση της εμπιστοσύνης τωνοίκων αξιολόγησης και των επενδυτών.

Για την επίτευξη των παραπάνω στό-χων, θα επιδιωχθεί, στο πλαίσιο λειτουρ-γίας της πρωτογενούς αγοράς, πλέον τηςεκδοτικής δραστηριότητας, να εφαρμο-στεί πολιτική διαχείρισης χαρτοφυλακίου,μέσω της οποίας θα διασφαλίζονται ο α-ναγκαίος χώρος για τη συνεχή παρουσίαστις αγορές, η περαιτέρω μείωση τουκινδύνου αναχρηματοδότησης, η παροχήτης αναγκαίας ρευστότητας και η βελ-τίωση της λειτουργίας της δευτερογενούςαγοράς.

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Στα 200 εκατ. ευρώ θα ανέλθει η προμήθεια πουθα πληρώνουν ετησίως οι τράπεζες στο Δημόσιογια τις εγγυήσεις που θα δώσει στο πλαίσιο τουAsset Protection Scheme, σύμφωνα με τον υφυ-πουργό Οικονομικών Γ. Ζαββό. Οπως είπε σεσυνέντευξή του στη γερμανική FAZ, θα διατεθούνεγγυήσεις ύψους 9 δισ. ευρώ. Η επιστροφή τωνελληνικών τραπεζών στο ραντάρ των μεγάλωνfunds που παρατηρήθηκε κατά το roadshowτης ΕΧΑΕ την προηγούμενη εβδομάδα, επιβε-βαιώθηκε και κατά το τριήμερο τραπεζικό συ-νέδριο της Bank of America Merrill Lynch (24thAnnual Financial CEO Conference), το οποίο ο-

λοκληρώθηκε χθες στο Λονδίνο. Τα υψηλόβαθμαστελέχη των τεσσάρων ελληνικών συστημικώντραπεζών, οι οποίες βρέθηκαν στη βρετανικήπρωτεύουσα στις 24-26 Σεπτεμβρίου για ραντεβούμε επενδυτές, ήρθαν αντιμέτωπα και αυτή τηφορά με ένα πολύ θετικό κλίμα και με το ενδια-φέρον των funds για την Ελλάδα να είναι έντονο.«Μερικούς από τους επενδυτές που είδαμε στιςσυναντήσεις, είχαμε να τους δούμε 10 χρόνια»,σημειώνει χαρακτηριστικά στην «Κ» κορυφαίοτραπεζικό στέλεχος που συμμετείχε στο συνέδριο,περιγράφοντας έτσι τη ριζική αλλαγή που έχεισημειωθεί στις διαθέσεις των διεθνών διαχει-ριστών κεφαλαίων απέναντι στην Ελλάδα. Σύμ-φωνα με πληροφορίες, τα funds δήλωσαν εντυ-

πωσιασμένα από τις γρήγορες κινήσεις στιςοποίες έχει προχωρήσει η ελληνική κυβέρνησηστο μέτωπο της ενίσχυσης της ανάπτυξης καιτων επενδύσεων και θέλουν να δουν τα αποτε-λέσματα αυτά στα μεγέθη της οικονομίας. Μεταξύτων επενδυτών με τους οποίους είχαν κλειστέςσυναντήσεις οι ελληνικές τράπεζες ήταν οιFidelity, Αmundi, Wellington, Barings και TRowe. Η παρουσία μεγάλων ονομάτων της ε-πενδυτικής κοινότητας, σε συνέχεια τουroadshow της ΕΧΑΕ, δείχνει ότι η Ελλάδα κερδίζειτο στοίχημα της διεύρυνσης της επενδυτικήςτης βάσης με καλής ποιότητας, μακροπρόθεσμουςεπενδυτές.

Αξίζει να σημειώσουμε πως η συμμετοχή στo

roadshow της BofA ήταν πολύ μεγάλη, αφού θε-ωρείται πολύ σημαντικό γεγονός για τον ευρω-παϊκό τραπεζικό κλάδο, με πολλές μεγάλες τρά-πεζες να δίνουν το «παρών», όπως οι UBS,Unicredit, Banco Santander, ING, Deutsche Bank,Erste Bank, BBVA, Bankia και Natixis.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στο επί-κεντρο των ραντεβού που είχαν με τα funds βρέ-θηκε το σχέδιο για τα κόκκινα δάνεια (APS), τοοποίο χαρακτηρίστηκε «καταλύτης» για τον κλά-δο. Επίσης, πολλές ήταν οι ερωτήσεις των επεν-δυτών για την πρόοδο στη μείωση των NPEsμετά τα θετικά στοιχεία του α΄ εξαμήνου, καθώςκαι για την παροχή νέων δανείων από τις τράπεζεςπρος τις ελληνικές επιχειρήσεις.

Προμήθεια 200 εκατ. ετησίως θα πληρώνουν στο Δημόσιο οι τράπεζες

Εξοδος στις αγορές με άνοιγμα του 10ετούς ομολόγουΤο ελληνικό Δημόσιο θέλει να αντλήσει 1-2 δισ. ευρώ αποβλέποντας στην προσέλκυση περισσότερων «καλής ποιότητας» επενδυτών

ΑΝΑΛΥΣΗ

Ανησυχία από τους αμερικανικούςδασμούς κατά Ε.Ε.

Επειτα από χρόνια διαμάχης μεταξύ ΗΠΑ καιΕ.Ε. σχετικά με το θέμα των επιδοτήσεων στιςκατασκευάστριες εταιρείες αεροσκαφών Boeingκαι Airbus, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου(ΠΟΕ) αποφάσισε ότι η Airbus έχει λάβει παρά-νομες επιδοτήσεις, δίνοντας το πράσινο φωςστις ΗΠΑ για επιβολή αυξημένων δασμών έως25% σε εισαγωγές ευρωπαϊκών προϊόντων αξίας7,5 δισ. δολαρίων. Η εξέλιξη αυτή αναθέρμανετις ανησυχίες των επενδυτών για τις προοπτικέςτου παγκόσμιου εμπορίου, λίγες ημέρες πριναπό την έναρξη του νέου κύκλου διαπραγμα-τεύσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας στις 7 Οκτωβρίουστην Ουάσιγκτον. Σχετικά δημοσιεύματα στονδιεθνή Τύπο, σε συνδυασμό με την απόφασητων ΗΠΑ να αναστείλουν την προγραμματισμένηεπιβολή αυξημένων δασμών σε εισαγωγές απότην Κίνα ύψους 200 δισ. δολ. μέχρι τις 15 Οκτω-βρίου μετά την αντίστοιχη απόφαση της Κίναςνα εξαιρέσει ορισμένες κατηγορίες αμερικανικώνπροϊόντων από τους αυξημένους δασμούς, έχουνενισχύσει την αισιοδοξία των επενδυτών ότι οιδύο χώρες δεν αποκλείεται να έρθουν σε μίαενδιάμεση συμφωνία τις επόμενες εβδομάδες.Εντούτοις, οι μεγάλες διαφορές που τις χωρίζουν,καθιστούν δύσκολη την επίτευξη μιας συνολικήςσυμφωνίας στο άμεσο μέλλον. Στο μέτωπο τηςοικονομίας, τα πρόσφατα στοιχεία των ΗΠΑ κα-τέδειξαν σαφή σημάδια επιβράδυνσης, κάνονταςσαφές ότι η παρατεταμένη εμπορική διαμάχημε την Κίνα επηρεάζει αρνητικά την οικονομικήδραστηριότητα, την περίοδο μάλιστα που ηθετική επίδραση των φορολογικών ελαφρύνσεωνέχει αρχίσει να φθίνει σταδιακά. Χαρακτηριστικά,σύμφωνα με τον δείκτη του ινστιτούτου ISM, ομεταποιητικός τομέας συρρικνώθηκε τον Σε-πτέμβριο για δεύτερο συνεχή μήνα και βρέθηκεστο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 10ετών περίπου (47,8). Τα αρνητικά στοιχεία τωνΗΠΑ έχουν αυξήσει τις προσδοκίες της αγοράςγια νέα μείωση 25 μ.β. στα επιτόκια από τη Fedστην επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολι-τικής στις 30 Οκτωβρίου με την προθεσμιακήαγορά να τιμολογεί το ενδεχόμενο αυτό με πι-θανότητα 85% έναντι 45% περίπου στα τέλητου προηγούμενου μήνα. Τα ασθενέστερα απότα αναμενόμενα οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑευνόησαν το ευρώ έναντι του δολαρίου, αλλάτα κέρδη ήταν περιορισμένα, καθώς τα στοιχείατης Ευρωζώνης διατηρούν αμείωτες τις ανησυχίεςτων επενδυτών για την πορεία της οικονομίαςκαι υποδηλώνουν την ανάγκη διατήρησης χα-λαρής νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ. Ηισοτιμία ευρώ/δολ. σημείωσε υψηλό 10 ημερώντην Πέμπτη κοντά στο 1,1000, ενώ την επόμενηημέρα –λίγες ώρες πριν από τη δημοσίευση τωναμερικανικών στοιχείων απασχόλησης– παρου-σίαζε εβδομαδιαία κέρδη 0,4%. Εντούτοις, πα-ρέμεινε χαμηλότερα από το πρόσφατο υψηλό1,1110 που είδαμε στα μέσα του προηγούμενουμήνα με τις απώλειες από τις αρχές του έτουςνα υπολογίζονται σε περίπου 4,5%.* Tομέας Οικονομικής Ανάλυσης & Ερευνας Διεθνών Κε-φαλαιαγορών της Εurobank.

Σταθεροποιητικές τάσεις επικράτησαν την Τρίτη στοΧρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Ο Γενικός Δείκτηςσημείωσε αμελητέες απώλειες σε ποσοστό 0,05%,κλείνοντας στις 65,59 μονάδες. Ο Δείκτης FTSE/CySE20 παρουσίασε επίσης πτώση κατά 0,05%, κλείνονταςστις 39,53 μονάδες. Η ημερήσια αξία των συναλλαγώνδιαμορφώθηκε στις €152.765. Αρνητικά έκλεισανσχεδόν όλοι οι επιμέρους χρηματιστηριακοί δείκτεςμε εξαίρεση τον δείκτη της Κύριας Αγοράς, ο οποίοςενισχύθηκε σε ποσοστό 0,33%.Πτώση σημείωσανοι Επενδυτικές σε ποσοστό 0,04%, η ΕναλλακτικήΑγορά κατά 0,83% και τα Ξενοδοχεία σε ποσοστό3,87%. Το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον προ-σέλκυσαν οι τίτλοι της Τράπεζας Κύπρου με €102.656(άνοδος 0,45% - τιμή κλεισίματος €1,354). Ακολού-θησαν οι μετοχές της Louis με €15.660 (χωρίς μεταβολή- τιμή κλεισίματος €0,08), της Ελληνικής Τράπεζαςμε €11.433 (χωρίς μεταβολή - τιμή κλεισίματος €0,85),της Logicom με €10.807 (άνοδος 1,57% - τιμή κλει-σίματος €1,29) και της ΚΕΟ με €4.620 (πτώση 0,75%- τιμή κλεισίματος €1,32). Από τις μετοχές που έτυχανδιαπραγμάτευσης, 4 κινήθηκαν ανοδικά, 6 πτωτικάκαι 5 παρέμειναν αμετάβλητες. Ο αριθμός των συ-ναλλαγών διαμορφώθηκε σε 110. Εξάλλου, το Συμ-βούλιο του Χρηματιστηρίου ανακοίνωσε ότι έχει α-ποδεχθεί προς εισαγωγή στο ΧΑΚ σύμφωνα με τοΆρθρο 58 του Νόμου του ΧΑΚ 96.778 συνήθειςμετοχές της εταιρείας «Rich Reach Corporation PublicLtd», οι οποίες εκδόθηκαν ως ακολούθως: 50.000κοινές μετοχές εκδόθηκαν στην τιμή των €2,00 καιπαραχωρήθηκαν σε υφιστάμενο μέτοχο, κατόπινμερικής εξάσκησης του δικαιώματος του για πρώτηεπιλογή.Άλλες 6.500 κοινές μετοχές εκδόθηκαν στηντιμή των €0,05 και παραχωρήθηκαν σε εργαζόμενουςστην εταιρεία και επιπλέον 12.500 κοινές μετοχέςεκδόθηκαν στην τιμή των €4,00 και παραχωρήθηκανέναντι καταβολής €50.000 σε στρατηγικό επενδυτήμε τη μέθοδο της ιδιωτικής τοποθέτησης. Επίσης,27.778 κοινές μετοχές εκδόθηκαν στην τιμή των€3,60 και παραχωρήθηκαν έναντι καταβολής €100.000σε στρατηγικό επενδυτή με τη μέθοδο της ιδιωτικήςτοποθέτησης. Το ΧΑΚ αναφέρει ότι οι πιο πάνω με-τοχές θα ενσωματωθούν στο ήδη εισηγμένο μετοχικόκεφάλαιο της εταιρείας, το οποίο θα ανέλθει σε11.246.778 μετοχές.Η διαπραγμάτευση των μετοχώνθα αρχίσει τη Δευτέρα, 14 Οκτωβρίου 2019.

Σταθεροποιητικές τάσειςεπικράτησαν την Τρίτη στο Χρηματιστήριο

Η ζήτηση αναμένεται να είναι ιδιαίτερα ι-σχυρή, εκτιμά ο Γενς Πίτερ, αναλυτής τηςDanske Bank.