Ο Κώστας Γρηγοράκος (1937-2009) ήταν αυτοδίδακτος μουσικός,τραγουδούσε και έπαιζε μπουζούκι.Γεννήθηκε και έζησε στην Καρδίτσα.Παλιότερα, εμφανίζονταν κατά δια-στήματα στα λαϊκά πάλκα της πόληςμας. Ασχολήθηκε και με τη δημιουρ-γία λαϊκών τραγουδιών. Δεν έγινε

ποτέ «φίρμα», και τα τραγούδια τουδεν έγιναν μεγάλες επιτυχίες.

Είχε και αυτός την ίδια μοίρα μετους περισσότερους μουσικούς τηςεπαρχίας που, ζώντας μακριά απότην Αθήνα, έμειναν έξω από τα μου-σικά δρώμενα της εποχής τους. Παράτο γεγονός ότι αρκετά από τα τρα-γούδια του, δεν υστερούσαν σε τί-ποτα από τα άλλα λαϊκά πουκυκλοφορούσαν οι μεγάλες δισκο-γραφικές εταιρείες, ο ίδιος δεν κατά-φερε να κάνει αξιόλογη καριέρα καινα γίνει ευρύτερα γνωστός εκτόςΚαρδίτσας. Τα τραγούδια του δεν με-ταδόθηκαν ποτέ από το ραδιόφωνο.Έγραψε όμως, σε μουσική και στί-χους, πάνω από ογδόντα λαϊκά τραγούδια. Τόσατουλάχιστον. έχουν εντοπισθεί μέχρι στιγμής ηχο-γραφημένα. Κάποια απ’ αυτά τα τραγούδησε οίδιος. Συγκεκριμένα, κυκλοφόρησαν τη δεκαετίατου 1980, δύο τουλάχιστον «νόμιμες1» δικές τουκασέτες. Στη μία που τιτλοφορείται «Σεβασμό στολαϊκό2» τραγουδάει πέντε τραγούδια ο Μίκης Γκιου-λέκας και επτά ο ίδιος. Στην άλλη που τιτλοφορεί-ται «Επιστροφή με ρεμπέτικα3», τραγουδάει όλα τατραγούδια ο ίδιος. Πολλά τραγούδια του όμως ηχο-γραφήθηκαν και κυκλοφόρησαν σε «νόμιμες» κα-σέτες από άλλους τραγουδιστές, στην πλειοψηφίατους Καρδιτσιώτες. Όπως τους: Φόρη Κωστούλα4,Λάμπρο Ρωμανό5, Χρίστο Μπούρα6, Απόστολο Αμ-πράζη7, Αιμίλιο Δίκο και άλλους.

Δυο από τα τραγούδια του Κ. Γρηγοράκου, ανα-φέρονται στην Καρδίτσα. Το πρώτο είναι το «Καρ-διτσιώτης μάγκας». Είναι ζεϊμπέκικο και τοηχογράφησε ο ίδιος.

Είμαι Καρδιτσιώτης μάγκας, είμαι και καλό παιδί,κι’ αν τα πίνω μέχρι φράγκο, δε μου καίγεται καρφί (2).

Άντε φίλε στην υγειά μας, τα ποτήρια να σπαστούν,κι’ άν ακόμα αμφιβάλλεις, άλλους ρώτα να σου πούν΄ (2).

Πιάσε από την οδό [……..]8, κάτω στο Συνοικισμό,σύρε Μάριο, Μπαλογιάννη, ρώτησε και το «Μοσκιό» (2).

Πιάσε από τη Φαναρίου, κάτω στα Εργατικά,κι’ όπ’ αλλού υπάρχουν στέκια, που γλεντάει η μαγκιά,κι’ οπ’ αλλού υπάρχουν στέκια, που χορεύει η εργατιά.

Το τραγούδι είναι αφιερωμένο στην Καρδίτσα καιστους «μάγκες» της, όποιοι κι’ αν ήταν αυτοί. Πρέ-πει να γράφτηκε προς το τέλος της δεκαετίας του1960. Στους στίχους του «Καρδιτσιώτη μάγκα», γί-νεται αναφορά σε λαϊκές συνοικίες τής πόλης μας,καθώς και σε κάποια μικρά κέντρα διασκέδασης.«Φαναρίου» είναι η γνωστή συνοικία στο δυτικόάκρο της Καρδίτσας. «Συνοικισμός» είναι η συνοι-κία που εγκαταστάθηκαν οι Μικρασιάτες πρόσφυ-γες που ήρθαν στην πόλη μας μετά το 1922.Βρίσκεται μετά το τέρμα της οδού Κουμουνδούρουανατολικά της τότε οδού Στρατώνων (σημερινήΧαρ. Φλωράκη), απέναντι ακριβώς από το Στρατό-πεδο. «Εργατικά», είναι οι εργατικές κατοικίες πουείναι βόρεια της συνοικίας των Καμινάδων.

Για το κέντρο τού Μπαλογιάννη που βρίσκεταικοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου (λειτουρ-γεί συνέχεια μέχρι σήμερα), έχουν γραφεί πολλέςπληροφορίες σε προηγούμενα δημοσιεύματα Τοίδιο και για το κεντράκι του Μάριου Γκίφα (1930-1981), που βρισκόταν στην οδό Ταυρωπού, απέναντι από τακτίρια της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών. Ονομαζόταν«Νυχτερίδα» και έχει γκρεμιστεί. «Μοσκιός» ήταν το παρα-τσούκλι του Κώστα Σωτηρίου Θεολόγη (1925-1984) και μ’ αυτόήταν περισσότερο γνωστός. Ο Κ. Θεολόγης στη δεκαετία του1950, άνοιξε και λειτούργησε στην Καρδίτσα πολλά κέντραδιασκέδασης. Σύμφωνα με προφορικές πληροφορίες, για έναδιάστημα είχε την εκμετάλλευση του μπάρ των ΣΕΚ (Σιδηρό-δρομοι Ελληνικού Κράτους) στο κτίριο του Σταθμού τών τραί-νων. Ένα μικρό δωμάτιο στην άκρη του Σταθμού ήταν αυτό τομπάρ, αλλά τα καλοκαίρια εμφανίζονταν στον κήπο του λαϊκέςορχήστρες. Λόγω έλλειψης χώρου, οι τραγουδίστριες άλλα-ζαν ρούχα στις τουαλέτες του Σταθμού!! Αργότερα ο «Μο-σκιός» είχε μια παράγκα -κέντρο την αποκαλούσε– στο ύψοςπερίπου της διασταύρωσης των οδών Ταλιαδούρου και Σα-ρανταπόρου (που δεν ήταν ακόμα πλήρως διανοιγμένη). Τε-λικά στις αρχές της δεκαετίας του 1960, άνοιξε μπουζουξίδικοστην οδό Φοίνικος (που είναι πάροδος της Φαναρίου), απέ-ναντι από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Εκεί ακριβώςπου είναι σήμερα το σπίτι του. Το ονόμασε «Μαντουβάλα»,αλλά στον περισσότερο κόσμο ήταν γνωστό ως «του Μο-σκιού». Τα καλοκαίρια έβγαζε τραπέζια στην αυλή, και είχεφυτέψει γύρω-γύρω ηλιόσπορους. Απ’ ότι μας είπε ένας κά-τοικος της περιοχής, οι πιτσιρικάδες τής γειτονιάς τρύπωνανστο διπλανό οικόπεδο, για να βλέπουν απ’ εκεί τις ορχήστρεςμε τις «αντζουλίνες». Έτσι αποκαλούσαν τότε τις τραγουδί-στριες. Ένας δαιμόνιος πιτσιρικάς μάλιστα, έπαιρνε από τουςάλλους εισιτήριο, για να τους βάζει μέσα στο οικόπεδο!!Ώσπου την επόμενη χρονιά ο πατέρας του-ιδιοκτήτης του δι-πλανού οικοπέδου, έκτισε στο σύνορο με τον «Μοσκιό» μάν-τρα, και έτσι σταμάτησε αυτή η πρωτότυπη «επιχείρηση». Το1967 ο «Μοσκιός» μεταφέρθηκε σε νέο κτίριο, στο τέρμα τηςοδού Φαναρίου και στο βορεινό μέρος του δρόμου. Ήταν μίαγεωργική αποθήκη από τσιμεντόλιθους, σε απόσταση 15-20μέτρων από το δρόμο, που μετατράπηκε σε μπουζουξίδικο. Τονέο κέντρο ονομάστηκε «Βεντέτα». Ή «Βεντέτα» λειτούργησεμε το ίδιο όνομα περίπου μέχρι το 1969 περίπου. Κατόπιν ανέ-λαβαν τη διεύθυνση οι Βασ. Τσιλίκας και Παν. Κουτσώνης (Κα-τσιαμάκας) και μετονομάστηκε σε «Καρδιτσιώτικο Σαλόνι».Λειτούργησε μέχρι το 1973-74 περίπου. Όταν έκλεισε. μετα-τράπηκε διαδοχικά σε συνεργείο, ταβέρνα κ.ά. Υπάρχει κλει-στή ακόμα και σήμερα.

Το άλλο τραγούδι του Κ. Γρηγοράκου ονομάζεται «Νυχτώνειστην Καρδίτσα». Είναι ζεϊμπέκικο, και στην ηχογράφησή τουτο τραγούδησε ο Καρδιτσιώτης Απόστολος Αμπράζης.

Όταν νυχτώνει το φως θαμπώνει, βάζει η Καρδίτσα τα γιορτινά,μέσ’ τα πολλά της παλιά κουτούκια, το πανηγύρι τώρ’ αρχινά.

Με ένα ντέφι και μια κιθάρα, ένα μπουζούκι απ’ τα παλιά,χορεύει ο μάγκας βαρύ τραγούδι, Θεέ μου να μη βγει μιλιά.

Όταν νυχτώνει το φως θαμπώνει, βγάζει σεργιάνι η νύχτα το σεβντά,Καρδίτσα μάγισσα που μας τα φέρνεις,τα μεγαλεία σου τα λαϊκά.

Αλλά και στις ζωντανές του εμφανίσεις ο Γρηγορά-κος, αυτοσχεδίαζε και τοποθετούσε στίχους που αφορούν τηνΚαρδίτσα πάνω σε γνωστά τραγούδια. Έτσι στο τραγούδι τουΓιώργου Μουφλουζέλη «Που ’σουν μάγκα το χειμώνα», στιςτρεις τελευταίες στροφές τραγουδούσε:9

Μπάρμπα Γιάννη σαν πεθάνεις (3),το τζουρά τι θα τον κάνεις.

Θα τον δώσω στην Καρδίτσα (3),γιατί είν’ όλοι ντερβίσα.

Γιατί ξέρουν και γλεντάνε (3),κι όσα έχουν τα χαλάνε.

Τα δυο τραγούδια που παρουσιάστηκαν, αλλά και τα περισ-σότερα του Γρηγοράκου, είναι απλοϊκά στη δομή τους και πα-ραπέμπουν σε καταστάσεις που ανήκουν πλέον στο παρελθόν.Σήμερα μόνο λίγα απ’ αυτά, και κυρίως εκείνα που τραγού-δησε ο Μίμης Γκιουλέκας, ακούγονται στο διαδίκτυο. Ευχαρι-στούμε για τη βοήθειά, τους: Αντώνη Κόντο, Βασίλη Σισίκη,Χρίστο Αναγνωστόπουλο, Πολύκαρπο Νίκου και Σωκράτη Χα-σιαλή.

1. «Νόμιμη» ηχογράφηση και κυκλοφορία σε δίσκους (ή κασέτες

παλιότερα), νοείται αυτή που έγινε από εταιρεία δίσκων, αποδό-

θηκαν συνθετικά δικαιώματα στους δημιουργούς κλπ. Οι άλλες κυ-

κλοφορίες θεωρούνται παράνομες και συνήθως αποκαλούνται

«πειρατικές».

2. Κυκλοφόρησε από την αθηναϊκή εταιρεία δίσκων CRONOS.

Στοιχεία κασέτας NSGR 148.

3.Κυκλοφόρησε από την καρδιτσιώτικη εταιρεία δίσκων HELLAS

SOUND. Στοιχεία κασέτας HS 150.

4.Κυκλοφόρησαν το 1993 σε κασέτα από την αθηναϊκή εταιρεία

δίσκων CRONOS με τίτλο «Νιώθω μ’ αγαπάς». Στοιχεία κασέτας

NS 370.

5. Κυκλοφόρησαν γύρω στο 1991 σε κασέτα και αργότερα σε CD,

από την τρικαλινή εταιρεία δίσκων ΗΧΟΓΕΝΝΗΣΗ. Στοιχεία δίσκου

CD ΗΧ 1014.

6. Κυκλοφόρησαν το 1989 σε κασέτα με τίτλο «Ο χαμός του Αγ-

γελόπουλου» από την εταιρεία δίσκων CRONOS. Στοιχεία κασέ-

τας ΝSGR 219.

7. Κυκλοφόρησαν σε κασέτα με τίτλο «Χειροκροτήστε την» και

αργότερα σε CD από την εταιρεία δίσκων CRONOS. Στοιχεία δί-

σκου CD ΝS 452. Άλλα τραγούδια του Γρηγοράκου είχαν κυκλο-

φορήσει το 1989 σε κασέτα με τίτλο «Τα νυχτερινά», από την ίδια

εταιρεία CRONOS. Στοιχεία κασέτας ΝSGR 220.

8. Δεν ήταν δυνατόν να «απομαγνητοφωνηθεί» η λέξη που ακού-

γεται στην ηχογράφηση.

9. Από κασέτα “live”, που δεν κυκλοφόρησε στο εμπόριο.

ΣEΛIΔA 6ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΜΑΪΟΥ 2017 Συνεργασίες - ΔιάφοραΣυνεργασίες - Διάφορα

ΤΑ «ΚΑΡΔΙΤΣΙΩΤΙΚΑ» ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Γράφει ο

Αριστομένης Καλυβιώτης

Στο κέντρο «του Μοσκιού» στο τέρμα τής οδού Φαναρίου αρι-

στερά, περί το 1962 Από αριστερά διακρίνονται Κώστας Σισί-

κης (βιολί), Κώστας Γρηγοράκος (μπουζούκι), Λεωνίδας

Βαλαχάς (κιθάρα-τραγούδι), Βάιος Σισίκης (ακορντεόν). (Φω-

τογραφία οικογ. αρχείου Βασ. Σισίκη).

Κέντρο «Βεντέτα» τέρμα Φαναρίου, περί το 1968. Στο πάλκο καθισμένοι

από αριστερά: Νίκος Κουκουμτζής (κιθάρα-τραγούδι), Κώστας Πεδής (κι-

θάρα-τραγούδι). Αγνωστες είναι οι δύο τραγουδίστριες και ο μεταξύ τους

μπουζουξής. Τελευταίος ο Σωτήρης Σιακάρας ακορντεόν. Μπροστά τους

καθισμένος, είναι ο Κ. Θεολόγης – (Μοσκιός)! (Φωτογραφία οικογ. αρχείου

Χρίστου Αναγνωστόπουλου)

Στο κέντρο «του Μοσκιού» στο τέρμα τής οδού Φαναρίου αρι-

στερά, περί το 1962. Από αριστερά διακρίνονται: Θανάσης Πα-

παγεωργίου (Τσιάκος) τραγούδι, Βαγγέλης Δήμου μπουζούκι,

άγνωστος κιθαρίστας και τελευταίος Σταύρος Μπενίσης

ακορντεόν.

Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ

Με αυτόν τον τίτλο κυκλο-

φόρησε πρόσφατα (2016) μια

σπάνια και ξεχωριστή έκ-

δοση βιβλίου (14χ21 εκ.) από

τον γνωστό φιλόλογο και

πρώην Προϊστάμενο των ΓΑΚ

Λαμίας, αγαπητό φίλο και

ακούραστο ερευνητή Δημή-

τριο Θ. Νάτσιο, που χαριτο-

λογώντας γράφει πως δεν

παύει να ταλαιπωρεί ... τους

τυπογράφους και που θα

συμπλήρωνα κι εγώ πως δεν

παύει να ικανοποιεί ευχάρι-

στα με τη γραφίδα του λόγου

του και την καλαισθησία των

εκδόσεών του, τους πολλα-

πλούς του αναγνώστες.

Γνώστης άριστος του τρόπου επα-νέκδοσης παλαιών βιβλίων, προτάσσειαρχικά (σελ. α΄-στ΄) τα σχετικά στοι-χεία της νέας έκδοσης, ακολουθεί(σελ. ζ΄-ιστ΄) η Εισαγωγή με αντικεί-μενο: α) Ολίγα βιογραφικά του ΑγίουΝικολάου του Νέου του εξ Ανατολήςκαι εν Βουνένοις της Θεσσαλίας ασκή-σαντος και αθλήσαντος τον 10οαιώνα. β) Οι υπάρχοντες ενοριακοί,κοιμητηριακοί, μοναστηριακοί ΙεροίΝαοί και εξωκλήσια της Φθιώτιδας (συ-νολικά 20) οι οποίοι τιμούν τη μνήμητου, δείγμα ευλάβειας, πίστης και λα-τρείας που τυγχάνει ο Άγιος στην πε-ριοχή του. γ) Ασματικές Ακολουθίεςτου Αγίου, με ξεχωριστή αναφορά στηΔιατριβή επί Διδακτορία του αειμνή-στου Καθηγητή Δημητρίου Ζ. Σοφια-νού (1972), το εξώφυλλο της οποίαςκοσμεί η σελ. ιστ΄ και δ) Ο επίλογος.

Η ιδιαιτερότητα του βιβλίου όμωςείναι η εξής: Μετά την εισαγωγή ακο-λουθεί με τη φωτοαναστατική μέθοδοη έντυπη, τρίτη κατά χρονολογικήσειρά, Ακολουθία του Αγίου Νικολάουτου Νέου (σ. 1-42) η οποία είναι όμοιαμε την αρχική της μορφή, δηλ. της έκ-δοσης Βενετίας 1791 με τα ιδιαίτεραξεχωριστά τυπογραφικά στοιχεία τουεκδότη της εποχής του Δημητρίου Θε-οδοσίου του εξ Ιωαννίνων. Ακολουθείη βιβλιογραφία (σ. 59), τα βιβλία τουεπιμελητή και χορηγού της έκδοσηςΔημητρίου Θ. Νάτσιου (σ. 60-61) και οεπίλογος (σ. 61).

Σημειώνουμε ότι η Ακολουθία του

Αγίου, έργοτου Ακακίουιερομονάχουτου Δια-κρούση διορ-θωθείσα όμωςκαι παρά τουιερομονάχουκαι Αρχιμαν-δρίτη της Με-γ ά λ η ςΕ κ κ λ η σ ί α ςΙωσήφ του εκΦουρνά, συν-τάχθηκε καιτ υ π ώ θ η κ ε ,μετά από πα-ράκληση και

προσωπικό ενδιαφέρον του τιμιω-τάτου Κωνσταντίνου, υιού Αλε-ξίου του εκ κώμης Κλειτζού τωνΑγράφων, όπου διατελούσε καιπάνσεπτος ιερός ναός του Αγίου,ως εκ του εξωφύλλου προκύπτει:ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΝΔΟ-ΞΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥΤΟΥ ΝΕΟΥ του εξ Ανατολής και ενΒουνένοις ασκήσαντος και αθλή-σαντος παρά Ακακίου ιερομονάχουτου Διακρούσση πρώτον μεν συν-τεθείσα, ή μάλλον ειπείν ερανι-σθείσα και διορθωθείσα παρά τουταπεινού εν ιερομονάχοις Ιωσήφκαι αρχιμανδρίτου της Μεγάλης Εκ-κλησίας του εκ Φουρνάς των Αγρά-φων, αξιώσει και θερμή επιμελείατου τιμιωτάτου κυρίου Κωνσταντί-νου, υιού του μακαρίτου Αλεξίουτου εκ κώμης Κλειτζού των Αγρά-φων,εν η διατελεί πάνσεπτος καιιερός ναός αυτού του οσιομάρτυ-ρος θαυματουργού Νικολάου.1791.Το βιβλίο έχει εκδοθεί από τις Γρα-φικές Τέχνες παπ press Αφοι Πα-παθανασίου Ο.Ε. Λαμίας σε 250αριθμημένα αντίτυπα και διανέμε-ται δωρεάν.

Με τα όσα προηγουμένως εν συν-τομία εκθέσαμε αντιλαμβάνεται κανείςτην ξεχωριστή σημασία της εν λόγωέκδοσης τόσο συναισθηματικής γιατον επιμελητή και χορηγό της έκδοσηςΔημ. Νάτσιο, όσο και τη Συλλεκτική,για τους κατόχους του, αξία του βι-

βλίου. Εκφράζω τη μεγάλη μου χαρά,ως αποδέκτης του βιβλίου, τον ευχα-ριστώ και ο Άγιος είθε να τον χαρίζειυγεία ατομική και οικογενειακή.

Έγραφα 9 Μαΐου 2017, ημέρα Τρίτη,εορτή του Αγίου Νικολάου του εν Βου-νένοις.

Σήμερα Κυριακή στις 14 του

Μαΐου γιορτάζει η μητέρα Η

μεγάλη αγάπη της κοινω-

νιολόγου Αμερικανίδας,

Άννας Τζάρβις για τη μη-

τέρα της, υπήρξε η αφορμή

να καθιερωθεί, πρώτα στην

Αμερική και αργότερα σε

όλα τα κράτη του Δυτικού

κόσμου, από δε το 1928 και

στη χώρα μας, ο εορτασμός

της ημέρας της μητέρας.

Διεθνώς καθιερώθηκε

ημέρα εορτασμού η Δεύ-

τερη Κυριακή του Μάη. Με-

γάλο όνομα η μητέρα.

Η πιο ωραία, η πιο μεγάληκαι μαγική λέξη. Μητέραυπήρξε η Παναγία μας, πουέφερε στο κόσμο το Χριστό,να μεταδώσει στον άν-θρωπο την αγάπη, την αλ-ληλεγγύη, την ισότητα καιτην αδελφοσύνη και να τονσώσει απ’ το προπατορικόαμάρτημα, χαρίζοντας τονμε το Σταυρικό του Θάνατοτην Αθανασία. Η μητέραανεξάρτητα από χρώμα,φυλή και έθνος, είναι ο στυ-λοβάτης της οικογένειαςκαι ο δότης και συνεχιστήςτης ζωής στο πλανήτη μας.Αυτή κλίνει μέσα στη καρ-διά της την απεραντοσύνητης αγάπης την οποίαν κα-νείς δεν έχει το δικαίωμα νατην αμφισβητήσει. Η αγάπηείναι εκείνη που φέρνει τηγαλήνη στον άνθρωπο, τηνειρήνη στο κόσμο, μαλακώ-νει και εξαγνίζει τη ψυχή καισφυρηλατεί τη φιλία ανά-μεσα στους ανθρώπους,στους λαούς και στα Έθνη.Αυτή είναι το στολίδι τωνθεών και των ανθρώπωνκατά τον Πλάτωνα. Με τηναπεριόριστη αγάπη μεγαλώ-νει κάθε μητέρα το παιδί τηςκαι θυσιάζεται γι’ αυτό.Μπροστά στο κίνδυνο ημάνα όσο αδύναμη και ανείναι, ποτέ δεν φοβάται,ποτέ δεν δειλιάζει, ποτέ δενεγκαταλείπει το παιδί της.Aκoύει τους κτύπους τηςκαρδιάς της και ρίχνεται σεσκληρό και άνισο αγώνα, νατο φυλάξει από κάθε κίν-δυνο. πολλές φορές μάλι-στα αυτοθυσιάζεται. Δεν

είναι λίγα τα παραδείγματαπου συχνά ακούμε και βλέ-πουμε γύρω μαςμέσα στη κοινωνίαπου ζούμε. Θυμή-θηκα τώρα αυτό πουμετέδωσε προ και-ρού το Πρακτορείοτης Κένυα. Στοχωριό Νανάγκι, πουβρίσκεται στις όχθεςτου ποταμού Τάνα,μια μητέρα πάλεψεαρκετή ώρα να απο-σπάσει από τα δόν-τια ενόςκροκόδειλου το κορι-τσάκι της. Τελικά τοκατόρθωσε με τηβοήθεια κάποιαςάλλης, που κτύπησεστα μάτια το θεριόκαι το ανάγκασε ναεγκαταλείψει τη δε-κάχρονη κορούλα Πάλεψεκαι έσωσε το παιδί της,όπως θα έκανε σε μια παρό-μοια περίπτωση κάθε μη-τέρα . Η μητέρα είναι τοαγιότερο ζωντανό πλάσμα.Είναι τόσο απλή, τόσο ευ-γενική, και στοργική πουμοιάζει με τι αγιοκέρι πουκαίγεται και λιώνει ασταμά-τητα για να φωτίσει τοδρόμο που πρέπει να διαβείτο παιδί της. Αυτή θα δώσειτο Δεσπότη, τον παπά, τονκληρικό, που θα καθοδηγή-σει και θα φωτίσει τον άν-θρωπό, να περπατήσει στοδρόμο του θεού. Αυτή θαδώσει τον επιστήμονα, τοδάσκαλο, τον πολιτικό τονΚυβερνήτη, τους ανθρώ-

πους που θα στελεχώσουντην αυριανή κοινωνία. Στημητέρα χρωστάμε όχι μόνοτη ζωή μας, αλλά και τησταδιοδρομία μας ακόμη.Ότι είμαι, ή ότι ελπίζω ναγίνω, το χρωστώ στη μη-τέρα μου, έλεγε ο ΑβραάμΛίνκολν. Ποιος τρέχει να μεβοηθήσει όταν πέφτω;Ποιος θα μου πει μια ιστορίανα ξεχάσω; ποιος θα φιλή-σει το μέρος που πόνεσαγια να γιάνει; η μητέραλέγει ο ΤΕΥΛΟΡ. Τη μητέραόλοι μας, μικροί μεγάλοιστις δύσκολες στιγμές επι-καλούμεθα.«Μάνα κράζει τοπαιδάκι, /μάνα ο νιος και

μάνα ο γέρος».Ποιος λοιπόν μπορεί νααπαρνηθεί, ότι η μητέρα δενσκύβει πάνω στο παιδί τηςαπό τις πρώτες στιγμές τηςζωής του. Ποιος μπορεί νααμφισβητήσει ότι δεν μοιρά-ζεται την κάθε χαρά καιλύπη με αυτό; Το παιδί γιατη μητέρα είναι η ψυχή της,είναι η άγκυρα που τηνκρατά στη ζωή, είναι το παν,ενώ γι’ αυτό η μητέρα δενείναι παρά ένας κρίκος στηναλυσίδα της ζωής. Δεν μπο-ρεί να νοιώσει τη μεγάληπροσφορά της αγάπης τηςκαι μερικές φορές, μπορείκαι να την πικράνει. Η καρ-διά όμως της μάνας είναιμια άβυσσος στα βάθη της

οποίας βρίσκεται πάντοτε ησυγχώρηση, η συγγνώμη.Oτι και να την κάνει, πάνταξέρει να αγαπά και να συγ-χωρεί. Αναλογίζομαι πόσοδίκαιο είχαν οι προγονοίμας που αποκαλούσαν τη γημητέρα, αφού την ποδοπα-τούσαν, όπως κάνουμε καιεμείς ακόμα και σήμερα κι’αυτή δεν παύει να μας δίνειτους καρπούς της. Η μεγα-λοψυχία της, η μεγάλη τηςκαρδιά, ξεπηδά ανάγλυφα,παραστατικά, μέσα απ’ τουςπαρακάτω στίχους, του Γάλ-λου ποιητή ΖΑΝ-ΡΙΣΠΕΝ,που αναφέρονται σε μια τέ-τοια περίπτωση:Ένα παιδί,

μοναχοπαίδι, αγόρι, αγά-πησε της μάγισσας τηνκόρη. Δεν αγαπώ του λέει εκείνηπαιδιά. Μα αν θέλεις να σουδώσω το φιλί μου, Της μάνας σου να φέρεις τηκαρδιά, να ρίξω να τη φάειτο σκυλί μου.Τρέχει ο νιος, τη μάνα τουσκοτώνει και την καρδιάτραβά και ξεριζώνει.Και τρέχει να τη πάει, μασκοντάφτει και πέφτ’ ο νιοςκατάχαμα με δ’ αύτη.Κυλάει ο νιος και η καρδιάκυλάει, και την ακούει νακλαίει και να γελάει.

Μιλάει η μάνα στο παιδίκαι λέει. Εχτύπησες αγόριμου….και κλαίει 

Εισαγωγή- Επιμέλεια-Χορηγία: Δημήτριος Θ. Νάτσιος

Γράφει ο

Γιώργος Κλήμος

Γράφει ο

Χρήστος Μηλίτσης

ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΗ ΦΘΙΩΤΙΔΑ

6 SELIDA_Σχέδιο 1 13/05/2017 3:29 ΜΜ Page 1