et-nurse กับการดูแลผู้ป่วย ostomy แบบ ... · web...
TRANSCRIPT
ET-NURSE กบการพยาบาลผปวย OSTOMY แบบองครวม
มะเรงลำไสใหญและทวรหนก เปนมะเรงทพบในเพศชยมกวเพศหญง พบมกเปนอนดบท 2 ของสเหตกรเสยชวตในผปวยมะเรงทวโลก และเปนอนดบท 3 ของสเหตกรเสยชวตในประเทศไทย มะเรงลำไสใหญตำแหนงทพบ rectum รอยละ 50 sigmoild รอยละ 25 caecum รอยละ 15 นอกนนพบทอนๆ และอบตกรณของมะเรงลำไสใหญและทวรเทยมในประเทศไทศสงขนอยงตอเนอง( www.nci.go.th) กรรกษมะเรงลำไสใหญสวนใหญจะใชกรผตดเปนหลก กรผตดเปดลำไสทงหนทอง ( colostomy ) เปนกรทำกรผตดเพอทำชองเปดลำไสออกทงหนทอง เพอใหอจจระออกแทนทวรหนกเดม บรเวณรเปดลำไสสวนทโผลพนผวหนงเรยกว Stoma หรอทวรเทยม และจะมอจจระออกมทงทวรเทยม ซงตองมกรใชอปกรณรองรบอจจระทรงกยขบถยออกมลกษณะเปนถงเรยกว colostomy bag ซงถงดงกลวเปนระบบปด ปองกนกรรวไหลซมของของเสยและกลนอนไมพงประสงค นอกจกนยงมผปวยในกลมทเปนมะเรงกระเพะปสสวะ ตองผตดทำทวร
เทยมในระบบปสสวะดวย ( Ileal conduit) ผปวยทผตดแลวมทวรเทยมทงหนทองเรยกวออสโตเมท ภยหลงกรผตดทวรเทยมผปวยสวนใหญจะใชเวลพกฟ นประมณ 1-2 สปดห กรผตดทวรเทยม จะทำใหเกดกรเปลยนแปลงภพลกษณ แกผปวย ผปวยทตองไดรบกรผตดทวรเทยมทกรยจะมปญหทงทงดนรงกย จตใจ อรมณ กรเขสงคม และกรดำเนนชวตประจำวนแตกตงกนในแตละบคคลซงปญหเหลน บคลกรทงกรแพทยและพยบลควรตระหนกและใหควมสำคญ นำมวงแผนใหกรชวยเหลอและกรสนบสนน ใหกำลงใจผปวยเพอใหผปวยสมรถปรบตวและยอมรบสภพควมเจบปวย มทศนคตทดตอ ostomy และเหนควมสำคญในกรดแลตนเองเพอใหสมรถดำรงชวตในสงคมอยงมควมสขและคณภพชวตทด(วงเดอน เอยมสกล,แนวปฏบตกรพยบลคลนคผปวยมะเรงลำไสใหญและทวรหนกทผตดเปดลำไสทงหนทอง, 2548 ) รวมทงพยบลตองกระตนใหญตไดมสวนรวมในกรดแลผปวยใหมกทสดเพระกำลงใจทสำคญทสดของผปวยกคอคนในครอบครว โรงพยบลสมเดจพระนงเจสรกตเปนโรงพยบลทมศกยภพในดนศลยกรรมอยงมกจงมผปวยใหควมไววงใจในกรมรบกรรกษโดยกรผตดรวมถงผปวยทตองไดรบกรทำ ostomy ดวย จงมผปวยทตองกรไดรบ
กรดแลเฉพะจกพยบลเฉพะทงในเรองกรดแลผปวยผตดเปดลำไสทงหนทอง (ostomy) จำนวนพอสมควร ในปงบประมณ 2549 ผบรหรจงเหนควมสำคญของกรพฒนบคลกรใหมควมรเฉพะทงจงสงพยบล จกหอผปวยศลยกรรมชย 1 คน ( ร.อ. หญง อมต ปรรมณ) และ หอผปวยศลกรรมหญง 1 คน ( ร.อ. หญง ยพเยว พมพวง) เขรบกรอบรบ หลกสตร ET-NURSE (กรพยบลผปวยบดแผล ออสโตม และควบคมกรขบถยไมได )จกสถบน โรงพยบลศรรช และในปงบประมณ 2550 กไดสงบคลกรไปศกษเพมอก 1 คน จกหองตรวจโรคศลยกรรม ( รอ.หญง สโรชน คมแท ) หลงจกไดปศกษและกลบมปฏบตงนทโรงพยบล ตงแตเดอน ธนวคม 2549- พฤษภคม 2552 มผปวย ostomy ทผนกรดแลจก ET-NURSE ทงหมด 58 case แยกเปนผปวยชย 26 รย ผปวยหญง 32 รย ดงน
รายชอผปวย OSTOMY ของโรงพยาบาลสมเดจพระนางเจาสรกต
ตงแต ธนวาคม 2549 – พฤษภาคม 2552
ลำาดบท
HN ชอ – สกล โรค การผาตด
1 457941
นยพฒ ทวนล
Sigmoid derviticulitis
Sigmoid colostomy
2 38823
นยเมอง มสข CA colon Transverse colostomy
3 75179
น.ต.อรณ โสมแขง
Small bowel obstruction
Transverse colostomy
4 460201
นยเกรยงศกด ทองอรย
Infected pu Sigmoid colostomy
5 357603
MR.MAOLM ROLAND
Colonic obstruction Descending colostomy
6 86321
พจอ.พเชฐ ขนทอง
CA rectum Ascending colostomy
7 465484
นยพว รปคม
Colonic obstruction Sigmoid colostomy
8 106623
ร..อ.โมล ทบทม
CA rectum Sigmoid colostomy
9 411269
นยแปลก เพงสวรรณ
TB perianal Sigmoid colostomy
10 468736
MR.MARTIN PICKARD
Colonic obstruction Descending colostomy
11 473222
MR.BRAMBLE CALEB BERNAR
CA rectum Sigmoid colostomy
12 112481
ร.อ.วเวก ทองเนอด
CA colon Sigmoid colostomy
13 116821
น.ต.ช จนเจนกจ
CA colon Transverse colostomy
14 533668
นยมนส ตลรกษ
CA colon Sigmoid colostomy
15 435237
ร.อ.สมโภชน มสมวงษ
CA rectum Ileostomy
16 394592
นยกำธร ธรรมพทกษ
CA colon Sigmoid colostomy
17 136194
นยนรศ สยสหรย
CA colon Sigmoid colostomy
18 524733
นยชยวฒน ศรสงข
CA colon Descending colostomy
19 529675
พระภกษ แจมกระจง
perforate Sigmoid colostomy
20 3494 นยอรย ทว UGIB Sigmoid colostomy
17 พล
21 103383
นยวศล สรมนนท
Sigmoid perforate Sigmoid colostomy
22 288127
พจอ.อดศร มนประสทธ
CA rectum Sigmoid colostomy
23 39279
นยเจรญ วงศสกลสขด
CA bladder Ileal conduit
24 500563
นยประสทธ พมทส
CA rectum Sigmoid colostomy
25 377931
นยชยยนต ไชยคณ
CA colon Sigmoid colostomy
26 9130 ร.อ.ไสว ฉมฉย
CA colon Sigmoid colostomy
27 391727
นงสมใจ เศวษฐสโรฒน
CA bladder Ileal conduit
28 90028
นงสพรรณทภ เกตเมฆ
Colonic obstruction Sigmoid colostomy
29 472027
นงยม แสงปญญ
Sigmoid perforate Sigmoid colostomy
30 172373
นงสละ เฟ องเกษม
Colonic obstruction Transverse colostomy
31 73686
นงฉลวย มลสะล
CA colon Transverse colostomy
32 298999
นงมะล แชเตยว
CA colon Hartman s proceduce
33 459470
น.ส.อไร ศลแรง
CA rectum Sigmoid colostomy
34 160596
นงใช เจรญสข
CA colon Sigmoid colostomy
35 338395
นงลำจวน เสนะลำ
CA colon Transverse colostomy
36 144878
นงทองคำ เจรญคลง
CA colon Transverse colostomy
37 487674
นงสม ยอดสง
CA bladder Ileal conduit
38 469886
นงอบลวรรณ ออนชอย
CA rectum Sigmoid colostomy
39 431363
นงอรณ แสนโภชน
CA colon Sigmoid colostomy
40 460163
นงกมผง อดมพฤกษชต
CA rectum Ileostomy
41 7052 นงรงเพชร บำรงชล
Colonic mass Hartman s proceduce
42 47665
นงแจม รตรจตร
CA colon Sigmoid colostomy
43 231870
น.ส.เกงจ CA colon Transverse colostomy
แชฮอ44 2615
1นงจวน สมวง
CA rectum Sigmoid colostomy
45 539334
นงอนงค ปนบญ
Colonic mass Hartman s proceduce
46 8657 นงปรณ ศรเจรญ
CA cervix Ascending colostomy
47 545855
ด.ช. ธวช ดวงศร
Hirschprung Ascending colostomy
48 189505
นงอรย ฉตรทอง
CA rectum Sigmoid colostomy
49 99193
นงฉว พนจกร
Rupture derviticulitis
Sigmoid colostomy
50 441540
นงบงอร บวเปลยนส
CA cervix Ileal conduit
51 456132
น.ส.นตย จรเดชขจร
CA colon Sigmoid colostomy
52 8874 นงบรรจง พลกลง
CA bladder Ileal conduit
53 514403
นงดวรง ดสดภกด
CA ovary Sigmoid colostomy
54 95603
นงพมพ เจขวญใจ
Colonic obstruction Transverse colostomy
55 346678
น.ส.แตม แขงขน
CA rectum Ileostomy
56 6076 นงสงน เป ยมฟ
CA cervix Sigmoid colostomy
57 34718
นงอย แนบสนท
CA colon Sigmoid colostomy
58 110284
นงอรณ รมเยน
CA cervix Ileal conduit
การพยาบาลผปวย OSTOMY แบบองครวม มแนวทางปฏบตทางคลนคเปน 3 ระยะคอ
1. Initial period วนแรกรบ-กอนกรผตด2. Interim period ระยะหลงผตด – วนท 7 หลงกรผตด3. pre –Discharge ระยะพกฟ น - กอนกลบบน
1. Initial period วนแรกรบ-กอนการผาตด ระยะนตองสรงสมพนธภพกบทงผปวยและญตวเปนพยบลเฉพะทงและเปนพยบลเจของไขจะดแลตงแตวนทแรกรบจนกระทงกลบบน และจะตมไปเยยมบนผปวยดวย ระยะนมกรพดเกยวกบโรคของผปวย และกรผตดทผปวยตองไดรบมกรเตรยมควมพรอมทงทงดนรงกย และ
จตใจ บทบทของ ET-NURSE กมสวนรวมในกรเตรยมควมพรอมผปวยกอนกรผตดอยงมก โดยเฉพะทงดนจตใจมควมสำคญอยงยงรวมถงกรเตรยมควมพรอมใหญตไดมสวนรวม ในกรดแลผปวยดวย มกรจดทำแผนกรสอน เรองกรเตรยมตวสำหรบกรผตดลำไสมเปดทงหนทองดงน
แผนการสอน(ความร) เวลาทใช 40-60 นาท
ชอเรองการเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง
ความมงหมาย1.เพอใหผปวยมความพรอมในการผาตด Colostomy รางกาย จตใจ อารมณ
และสงคม2.เพอใหผปวยไมเกดภาวะแทรกซอนหลงผาตด3.เพอใหผปวยหลงการผาตดทำา Colostomy สามารถปรบตวใหมคณภาพชวตทด ในสงคม
ไดอยางมความสข4.เพอใหผปวยและญาตสามารถดแลทวารเทยมดวยตนเองบานไดถกตอง
อปกรณ 1.คมอแผนกรสอนกรเตรยมตวสำหรบกรผตดลำไสมเปดทงหนทอง
2.แผนพบเรองภพพลกกรเตรยมตวสำหรบกรผตดลำไสมเปดทงหนทอง
3.หนจำลองตำแหนงของลำไสทมเปดทงหนทอง 4.VCD 5.อปกรณออสโตม นำาเรอง สรางสมพนธภาพ
1.แนะนำตว ชอ ………………...สกล …………………………...ตำแหนง……………….
2.พดคยกบผปวยและญตเกยวกบกรรบรเรองโรค และแผนกรรกษของแพทย
3.ประเมนสภพจตใจของผปวยเกยวกบกรยอมรบ ทวรเทยม ใหม เนอเรอง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง ภาพพลกท 1 - กรเตรยมตวสำหรบกรผตดลำไสมเปดทงหนทอง ภาพพลกท 2 ควมหมยของทวรเทยม ทวรเทยม คอ รหรอชองเปดบรเวณผนงทเกดจกกรทำผตดเพอใหเปนทงขบถย ของเสย(อจจระหรอปสสวะ)ออกทงหนทอง
เนอเรอง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง ภาพพลกท 3 ขอบงชในกรผตดทวรเทยม - ภวะไมมรทวรหนกแตกำเนด - ลำไสโปงพองแตกำเนด - โรคของมะเรงลำไส - ลำไสมกรตดเชออยงรนแรง ภาพพลกท 4 ชนดของทวารเทยม แบงตามอวยวะในรางกาย - ทวรเทยมสำหรบขบถยอจจระ - ทวรเทยมสำหรบขบถยปสสวะ แบงตามระยะเวลา - แบบชวครว - แบบถวร * แบบชวครว มกทำในเดก ซงเปนกรผตดทวรเทยม เพอขบถยอจจระออกทง หนทองชวระยะเวลหนง เมอเดกเตบโตสมบรณดแลวแพทยจะทำผตดแกไขสวนทม
ปญห และผตดปดทวรเทยมเพอใหผปวยถยอจจระทงทวรหนกไดตมปกต
* แบบถวรมกทำในผใหญ ภาพพลกท 5
ตำแหนงของทวรเทยม
ระบบทงเดนอหร ระบบทงเดนปสสวะ
เนอเรอง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง การเรยกชอทวารเทยม กรเรยกชอทวรเทยมจะเรยกตมสวนทไดรบกรผตดซงหกผตดเปดทวรเทยมโดยใช ลำไสใหญ เรยก โคลอสโตม ซงลกษณะของอจจระทออกมจกทวรเทยมมลกษณะแตกตงกน ขนอยกบตำแหนงของลำไสใหญดงน หกเปดทลำไสสวนขน(ดนขว) อจจระทออกมม ลกษณะเหลว หกเปดทลำไสสวนลง (ดนซย) อจจระทออกมเกอบเปนกอน เลกสวนปลย(ดนซย)อจจะทออกมมลกษณะเปนกอนเหมอนปกต หกเปดโดยใชลำไสเลก สวนปลยเรยก ไอบออสโตม ซงของเสยทออกมจะมลกษณะคลยอจจระแตจะเหลวเปนนำ หกเปดโดยใชระบบทงเดนปสสวะ เรยก ยรอสโตมสงทออกมเปนของเสยจกระบบทง เดนปสสวะ ภาพพลกท 6 - การเตรยมตวกอนการผาตดทวารเทยม
รปภพ รปภพ
1.เขรบคำแนะนำเกยวกบกรทำผตด 2.กรเลอกรบประทนอหรทเหมะสม 3.ศกษวธกรใชผลตภณฑและกรเลอกใชผลตภณฑรองรบของเสย 4.กรเตรยมลำไสกอนกรผตด,กรกำหนดตำแหนงของลำไสทงหนทอง กรหยใจ - การเตรยมทางดานจตใจ เพอใหสมรถยอมรบภพลกษณหลงกรผตดได ภาพพลกท 7-8
ความรทวไปเกยวกบ Colostomy
- ลกษณะปกตของ Colostomy มสแดง หรอสชมพ ผวมนเรยบ ลกษณะชมชน
- บรเวณ Colostomy ไมมควมรสกเมอสมผส - Colostomy ไมมกลมเนอหรด จงไมสมรถ กลนกรขบถยได จำเปนตองใชถงรองรบสง ขบถยตลอดเวล - บรเวณ Colostomy มเสนเลอดฝอยมเลยงมกมย จงอจทำใหมเลอดออกได กระแทกหรอเสยดสรนแรง
- ขนดของ Colostomy จะเลกลงเลกนอยภยหลงผตด 6-8 สปดห
เนอเรอง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง ภาพพลกท 9 ความรเพอสนบสนนการดำาเนนชวตทมคณภาพ การปฏบตกจวตรประจำาวน - สขนสยในกรรบประทนอหร กรเปลยนสขนสยในกรรบประทนอหรบงอยงจะชวยใหผปวยดำเนนชวตไดอยงม
ควมสขมกยงขนไดแก * ควรรบประทนอหรแตเพยงพออม * ควรเคยวอหรใหละเอยดโดยเฉพะอหรทแขง และอหรทมเสนใยสงควรตดใหมขนด เลกกอนรบประทน * ควรหลกเลยงกรพดคยขณะรบประทนอหร * ควรดมนำอยงนอยวนละ 6-8 แกว * อหรทไมคนเคย ควรเรมรบประทนแตเพยงนอย * ควรงดสบบหรและกรดมนำอดลม - อาหารและการควบคมกลนและแกส ผปวยหลงผตดมควมตองกรสรอหรมกกวปกต ผปวยควรไดรบอหรทใหพลงงน 1,500-3,000 แคลอรตอวน ในผปวยทมไขมนมกรงกยตองกรแคลอรเพม ของรงกย 1 องศเซลเซยส สวนอหรประเภทโปรตน รงกยมควมตองกรพอประมณคอ 0.8 กรมตอนำหนกตว 1 กโลกรมตอวน กรเสรมโปรตนควรพจรณถงควมรนแรงและควม เรอรงของกรขดโปรตน รวมทงอกรแทรกซอนอนๆ ดวย ในกรชวยใหแผลหยเรวขน ควรใหโปรตน 1.5-2.5 กรมตอนำหนกตวตอวน ออสโตเมท เมอกลบบนแลว กวจะมกรปรบตวในกรบรโภคอหรไดเหมะสมกบตนเอง โดยไมเกดอกรขงเคยงใดๆ คงตองลองผด ลองถกระยะหนง อกรของระบบขบถยทเกดขน ไดเสมอและควรคำนงถงไดแก อกรแนนอดอดทอง ทองเสย ทองผก ดงนนอหรทเหมะสม กบออสโตเมทจงควรเปนอหรทมสรอหรครบถวน ยอยงย หลกเลยงไขมนและเสนใย อหรสง ระวงลำไสอดตน และหลกเลยงอหรททำใหเกดแกสและกลน - อาหารทอาจทำาใหทองเสย ไดแก อหรรสเผดจด ผลไมดบ ถวสเขยว บรอคโคล ผกโขม นำผลไม เบยร เปนตน นอกจกนปจจยอนททำใหทองเสยไดแก กรไดรบยเคมบำบด กรไดรบรงสรกษ มควมแปรปรวนของลกษณะอรมณ
เนอเรอง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง - อาหารทอาจทำาใหเกดกลน
ไดแก อหรทะเล โดยเฉพะกง ไข หนอไมฝรง หวหอม กระเทยม สะตอ
ตระกลถว กระหลำปล บรอคโคล ชะอม ลกเนยง เหดหอม และทเรยน เปนตน - อาหารททำาใหเกดแกส ไดแก อหรตระกลถว เหด เบยร นำอดลม ผกขม กระหลำปล แตงกว
ขวโพด บรอคโคล หวผกกดแดง นม กระหลำดอก และอหรทมยสตเปนสวนประกอบ - อาหารทชวยลดแกสและกลน ไดแก โยเกรต เนย นม และ cranberry juice เปนตน - อาหารททำาใหอจจาระเปนกอน
ไดแกกลวย ขว ขนมปง มนฝรง เนย ถว เนยแขง โยเกรต และเมดสคเปนตน
- อาหารทชวยระบายกากอาหาร ไดแก นำผลไมคน โดยเฉพะนำลกพรน นำสม มะละกอสก และนำดมวนละ ภาพพลกท 10 การแตงกาย ออสโตเมท สมรถแตงกยไดตมปกตทเคยใชกอนผตดและกรแตงกยทเหมะสมจะชวย ให ออสโตเมทมควมรสกมนใจในกรปรบตวเขสสงคมไดดขน พยบลควรแนะนำใหใส เสอผทคอนขงหลวมควรใสถงรองรบของเสยไวในกงเกงชนใน เพอใหเกดควมคลองตว ขณะเคลอนไหวและไมเสยดสกบผวหนงหรออจตดเสอคลมถงรองรบของเสยไวเพอใหด สวยงม และเกบปลยถงไมกอใหเกดควมรำคญขณะเดน แนะนำใหใสกระโปรงหรอกงเกง ทมจบดนหนและหลวมเลกนอย กรใสเสอกกหรอเสอคลมจะชวยพลงตได ภาพพลกท 11 การอาบนำา สมรถอบนำไดตมปกต ออสโตเมทบงคนมควมเขใจผดคดว บรเวณชองเปดลำไสคอ แผล ดงนนจงไมอบนำ พยบลควรเนนยำใหผปวยเขใจเสมอว บรเวณชองเปดลำไสนนม ใชบดแผล สมรถอบนำไดตมปกต ทงในขณะใสถง และถอดถงออก จะโดยกรตกนำ นำดวยฝกบว หรอลงองอบนำได หลงจกอบนำเสรจแลวใชผหรอกระดษชำระสะอดเชด
ซบบรเวณชองเปด และถงใหแหงสนท แลวจงปดถงใหม ถผปวยอบนำคลอง อบหรอปดถงลงอบจะสะดวกและปลอดภยกวกรเปดถงในแมนำลำคลอง
เนอเรอ ง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง ภาพพลกท 12
การออกกำาลงกาย
ออสโตเมท สมรถเลนกฬไดตมปกต แตไมควรหกโหม กฬทตองมกรกระทบกระแทก เชนฟตบอล รกบ ควรหลกเลยงกรเลนกฬทอจตองมกรเกรงกลมเนอทอง กฬออสโตเมทจงควรใชเขมขด หรอ elastic รดบรเวณแปนไวเพอใหกระชบและปลอดภยมก ขน ออสโตเมททชอบวยนำ สมรถวยนำไดตมปกต แตไมควรเกน 30 นท ภาพพลกท13 การเดนทาง ออสโตเมทสมรถเดนทงไกลได แตควรเตรยมอปกรณทจำเปนไปดวยตลอดเวล เตรยมใหมจำนวนมกกวกำหนดกรเดนทงกลบ ถเกดเหตฉกเฉนยงไมสมรถเดนทง กลบได หรอมอกรทองเสย ทองเดน ระหวงกรเดนทง จะไมกอใหเกดปญห ทงออกนอกประเทศจะตองทรบวถงทใชขนดอะไร เปนถงชนดไหน ของบรษทอะไร และประเทศนนๆ จะตดตอ Enteroltomal Therapist ไดทใดบง ภาพพลกท 14
การมเพศสมพนธ
ออสโตเมททมสขภพแขงแรงทงรยกยและจตใจ สมรถมเพศสมพนธไดตมปกต ทำควมสะอดรงกยและกรเปลยนถงรองรบสงขบถยชนใหม จะชวยเสรมควมมนใจ นอกจกน กรใชผสะอดซงมสสวยงม พนทบลงบนถงอกชนขณะมเพศสมพนธ เสรมใหบรรยกศในกรมเพศสมพนธดขน
ออสโตเมททเปนผหญง สมรถตงครรภไดตมปกต เวนแตแพทยแนะนำใหชลอกรมบตร
ไวกอนหกมขอสงสยหรอไมมนใจควรปรกษแพทยผรกษ
ภาพพลกท 15-16
อาการผดปกตทควรไปพบแพทย
1.แผลเป อยและผวหนงอกเสบมกรอบทวรเทยม 2.ชองเปดตบหรอลำไสยนมกผดปกต 3.ใสเลอน
4.ทองเสยรนแรงมก อจจระเหมนผดปกตเกน 2 อทตย
5.ชองเปดลำไสบวม เปนสดำคลำ 6.เลอดออกมก เนอเรอ ง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง
ภาพพลกท 17,18,19
อปกรณทใชหลงกรผตดทวรเทยม ถงรองรบสงขบถยเปนอปกรณออสโตมพนฐนซงผปวยม ทวรใหมทกคนจำเปนตองใช ถงรองรบสงขบถยแบงออกเปน 3 แบบไดแก ถงปลายปด เปนถงทไมมชองเปดบรเวณดนลง ไมสมรถปลอยใหของเสยผนเขออกได ระบบชนดชนเดยว สมรถใชไดครงเดยว เมออจจระเตมตองถอดทง ถเปนถงระบบสองชน สมรถถอดเทอจจระออก และลงทำควมสะอด แลวนำกลบมใชไดใหม ลำบกเนองจกมชองเปดทงเดยว กรทำควมสะอดถงจงยกกวถงชนดปลยเปด นนยมใชกบอจจระทเปนเนอมกกวนำหรออจจระทมกลนรนแรง
ถงปลายเปด เปนถงทมปลยเปดสมรถใหอจจระผนเขออกได ผใชสมรถปดและเปดเพอระบย อจจระออกไดตมตองกร ดงนนจงไมมควมจำเปน ตองเปลยนถงใบใหมทกครงทอจจระ เตมถง ผใชสมรถทำควมสะอดถง และ Stoma ได โดยกรใสนำเขทงปลยถง ใหนำไหลผนออกมจนสะอดเชดปลยถงใหแหงกอนปดปลยถงใหสนท ถเปนถงชนด 2 ชน สมรถถอดถงออกจกแปนลงทำควมสะอดดวยนำสบ โดยใสนำเขทงปกถง ปลอยออกทงปลยถง นำถงไปตกลมใหแหง ถงชนดมลน เปนถงทมลนอยภยใน (Anti reflux valve) ของเสยจะไหลผนลนดนบนลงไปสดนลง แลวลนจะปดเองเขหกน ทำใหของเหลวดนลงไมสมรถไหลยอนกลบขนไปดนบนได อก ถงชนดนนยมใชรองรบของเสยทมลกษณะเปนของเหลว ไดแก ปสสวะหรอสรขบหลง ถงรองรบสงขบถายแบงออกไดเปน 2 ชนด คอ ถงรองรบสงขบถยชนดชนเดยว ประกอบดวย ถงรองรบสงขบถย
ชน สวนทยดกบผวหนงมลกษณะเปนแถบกว หรอ plaster หรอ เปนแผนทมสรปองกนกร ระคยเคองอยงใดอยงหนงเปนถงชนเดยวใชปดครอบลงบนผวหนงรอบชองเปดลำไส ไดครงเดยวเมอของเสยเตมตองถอดทงไมสมรถ ถอดออกลงได
เนอเรอง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง ถงรองรบสงขบถยชนด 2 ชน ประกอบดวย ถงรองรบสงขบถย 1 ชนและแปนหรอแผนท มสรปองกนผวระคยเคอง 1 ชน ดนหนงของแปนมควมเหนยว ใชตดกบผวหนง ปองกนผวหนงสมผสกบสงขบถย ดงนนภยหลงตดถงรองรบสงขบถยระบบสองชน สมรถถอดถงออกจกแปน เพอทำควมสะอดและนำมใชไดอก ถงรองรบสงขบถย หลยรปแบบมทงลกษณะใสมองชด หรอขนมองเหนลงๆ ถงรองรบสงขบถยทำจก polyethene film อดหลยชนสมถปองกนกลนและเกบเสยงได
ภาพพลกท 20 ผลตภณฑสำาหรบการดแลผวหนงรอบๆทวารเทยม อปกรณในกรปองกนผวระคยเคอง (Skin protective) หรอ Skin barrier
หนงไมใหถกทำลยหรอไดรบอนตรยจกสรขบหลง ใชในผทมควมไวตอกรแพอปกรณ ผวหนงทถกกรดและดงในอจจระหรอปสสวะ Skin barrier จะจดทำอยในหลยรปแบบ ไดแก - powder ลกษณะเปนแปง
- paste ลกษณะเปนแปงเปยก
- wafer ลกษณะเปนแผน - ring ลกษณะเปนวงแหวน - fluid ลกษณะเปนของเหลว
Protective paste
ใชไดทงผทมชองเปดลำไส ผปวย incontinent บดแผลทะล แผล drain
/gelatin/carboxymethyl cellulose/polyisobytylene หรอ karaya compound เปยก
ซงบรรจอยในหลอดพลสตก หรอหลอดโลหะเพอสะดวกตอกรใชงน Protective paste
มคณสมบตในกรปองกนไมใหผวหนงสมผสกบสงขบหลงจกรงกย สมรถเสรมผวหนง ทมรอยพบยนหรอรอยชองวงของผวหนงใหเตม และงยตอกรปดถงรองรบสงขบถยม คณสมบตในกรดดซบควมชน ถปดลงบนผวหนงทเปนแผลถลอกจะชวยสงเสรมกรหย ของแผล Protective powder มสวนประกอบเหมอน paste แตมลกษณะเปนผงแปงมคณสมบตในกรดดซบควมชนบน ผวหนงเมอรวมตวกบนำ จะละลยเปนเจล (gelatin) เคลอบปดคลมผวหนง ระคยเคองมกขนหรอสรขบหลง
เนอเรอง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง
ภาพพลกท 21-22 การทำาความสะอาดทวารเทยมและผวหนงโดยรอบ - ลอกถงออก - เชดทำควมสะอดดวยสำลชบนำสะอด
การเทอจจาะออกจากถงรองรบ - เทเมอมอจจระมกกว 1/3 ของถง - ปลอยลมเมอถงโปงพอง - เชดทำควมสะอดปลยถงทกครงเพอลดกลนเหมน
รป
รป
การปองกนและดแลรกษาผวหนงโดยรอบออสโตม พยบลควรแนะนำใหทำควมสะอดผวหนงรอบๆ stoma ดวยนำสะอดกบสบออนๆ และซบใหแหง ดวยกระดษชำระหรอผนมๆ ไมควรขด ถ หรอเกบรเวณรอบๆ เพระจะทำใหเกดเปนแผลและม กรตดเชอตอไปได ระหวงทำควมสะอด ควรสงเกต อกรอกเสบของผวหนงไดแก ผวหนงมผนแดง มอกรคน ผวหนงแหง แตก พรอมทงควรใชกรรไกรขลบขนบรเวณใกลเคยง stoma ใหสนอยเสมอ เพอปองกนกรระคย เคองของรขมขนขณะลอกเปลยนถงในผปวยทใช skin barrier paste หรอมควมเหนยวของ skin barrier ตดอยทผวรอบๆ stoma ทำใหทำควมสะอดยก อจชวยไดโดยกรเชดทำควม ควมสะอดดวยนำอน ควรงดทครม หรอแปงลงบนผวหนงทจะตองปดถงรองรบของเสย เพระจะทำใหปดถงไมอย ถมอกรคน อจใช skin barrier powder โรยบงๆ แลลบผงแปงออกดวยกระดษหรอสำลชบนำหมดๆ กอนปดถงรองรบของเสยลงไป การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง
เนอเรอง ภาพพลกท 23
ขนตอนการเปลยนและปดถงรองรบสงขบถาย
กรณใชอปกรณระบบ 2 ชน 1.ลอกแปนออกเมอรวซม ถแปนไมมกรรวซม ปลดเฉพะถงออกเมอมสงขบถย ของถง 2.ทำควมสะอดชองเปดและผวหนงโดยรอบดวยสบออน เชดหรอลงครบสบออกใหหมด ดวยนำสะอดซบผวหนงโดยรอบใหแหงสนท 3.กรณใชอปกรณระบบ 2 ชน หกแปนยงใชกรไดดทำควมสะอดชองเปด ของแปนดวยสำลชบนำสะอด และวงดนในของแปนดวยสำลชบนำสะอดพอหมดจน หมดครบสกปรก 4.ตรวจดควมผดปกตของผวหนงโดยรอบและบรเวณชองเปด หกมอกรคน บดแผล หรอมเลอดไหลไมหยดใหรบพบแพทยหรอพยบลทดแล
5.ปดอปกรณรองรบสงขบถย ตรวจดควมเรยบรอยกอนสวมใสเสอผ
การเปลยนและปดถงรองรบสงขบถายระบบ 2 ชน 1.เลอกแปนและถงรองรบสงขบถย ทเขชดกน ขนดของวงควรกวงกวขนดของชองเปด ประมณ 1/2 นว โดยรอบ 2.วดขนดของชองเปดโดยใชแบบเทยบขนด หรอลอกขนดชองเปดของทนลงบนแผน พลสตกใส ตดเปนวง นำไปเปนแบบวดลงบนแปนดนหลง 3.ตดขนดวงของชองเปดทแปนตมแบบ 4.ลอกกระดษกวดนหลงแปนออกนำไปครอบ ปดชองเปดของทน โดยเรมตดจกสวนลง ของชองเปดกอนใชนวลบเบๆ ใหตวแปนแนบสนทกบผวหนง เรมจกบรเวณตดกบชองเปด แลววนโดยรอบ 5.นำถงรองรบสงขบถยทเตรยมไวตดใหสนทกบแปน โดยเรมตดจกสวนลง 6.กรณใชถงปลยเปดพบปลยถงรองรบสงขบถยขน 1 นวปดปลยถง ใหสนทดวยคลปหรอ หนงยง การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทอง
เนอเรอง ภาพพลกท 24
รป Empowerment ผปวยและญาต
การเตรยมตวสำาหรบการผาตดลำาไสมาเปดทางหนาทองเนอเรอง ภาพพลกท 25 ขอบคณคะ
นอกจกสอนตมแผนกรสอนแลวยงมอบคมอกรเตรยมตวสำหรบกรผตดลำไสมเปดทงหนทองใหผปวยและญตดวย ET- NURSE สมรถกำหนด stoma sitting คอกรกำหนด ตำแหนงของทวรเทยมทจะมโผลทงหนทองตองกำหนดใหอยในกลมเนอ rectus muscle ตองอยบรเวณผวหนงทเรยบ หลกเลยง รอยแผลเปน รอยพบยนรอยคดเขมขด เพระถ stoma อยในตำแหนงทเหมะสมจะทำใหผปวยและญตสมรถดแล ostomy ไดงยขน
2. Interim period ระยะหลงผาตด – วนท 7 หลงการผาตด
เราจะเปนกำาลงใจใหคณเสมอ
กรดแลในระยะหลงผตดน เปนกรดแลเพอปองกนภวะแทรกซอนจกกรผตดมกรประเมนผปวยทงดนรงกยและจตใจ กระตนใหผปวย ambulation ใหเรวทสดเททจะทำได ประเมนกรยอมรบควมเปลยนแปลงของรงกย กรเผชญควมเครยดกบกรสญเสยภพลกษณ ของผปวย ระยะน พยบลจะสอน + สธต กรเทของเสยจกถงรองรบ กรทำควมสะอดลำไส และกรเปลยนแปนของถงรองรบใหญตด
3. Pre –Discharge ระยะพกฟ น - กอนกลบบาน ระยะนจะมกร EMPOWERMENT ใหผปวยและญตไดมสวนรวมในกร care ostomy โดยพยบลคอยใหคำแนะนะเพมเตม กอนผปวยกลบบนกมกรประเมนซำเพอใหแนใจวผปวยและญตสมรถกลบไปดแลตนเองไดอยงดโดยมแบบกรประเมนดงน
แบบประเมนผปวย ostomy และญาตเกยวกบการดแลทวารเทยมและการปฏบตตนเมอมทวาร
เทยมหลงการจำาหนาย
หวขอกรประเมน ถกตอง
ไมถกตอง
คำแนะนำเพมเตม
1.กรทำควมสะอด และกรสงเกตอกรผดปกต ของทวรเทยมและผวหนงโดยรอบทวรเทยม2.กรเตรยมและตดถงรองรบสงขบถย3.กรถยเทของเสยและกรทำควมสะอดถงรองรบสงขบถย4.กรเลอกใชถงรองรบสงขบถย5.ควมรทวไปเกยวกบทวรเทยม6.อหรและพฤตกรรมกรรบประทนอหร
ทเหมะสม7.กรควบคมกลนและแกส8.กรดแลควมสะอดรงกย9.กรแตงกย10.กรเตรยมควมพรอมเมอเรมทำงน11.กรเดนทง12.กรเลนกฬและกรออกกำลงกย13.แหลงใหบรกรดนอปกรณออสโตม14.แหลงใหคำแนะนำเกยวกบออสโตม15.กรควบคมกรขบถย16.ปญหและกรแกไขเบองตนเรอง*กรถยแขงผดปกต*กรถยเหลวผดปกต*อกรผนแดงคน17.อกรผดปกตทควรพบแพทย18.กรนดภยหลงผตด
ประเมนวนท...............................................ผประเมน....................................................
หลงจกทผปวยกลบบน ET-NURSE โทรเยยมอกร อยงนอย 2 ครง และใหเบอรตดตอไวหกผปวยและญตมขอสงสยเพมเตม ประมณ 1 เดอนหลงจก ผปวย จำหนยจกโรงพยบลไปแลว ทมแพทยศลยกรรม ( แพทยอภย + แพทยชล ) และทม ET-NURSE จะไปเยยมบนผปวยเพอประเมนผปวยและญตอยงตอเนอง ปจจบนนสมรถเยยมบนผปวยไดแลว 10 รย ดงน
ลำดบท
HN ชอ – สกล โรค กรผตด
1 391727
นงสมใจ เศวษฐสโรฒม
CA bladder Ileal conduit
2 172373
นงสละ เฟ องเกษม
Colonic obstruction
Transvers colostomy
3 469886
นงอบลวรรณ ออนชอย
CA rectum Sigmoid colostomy
4 189505
นงอรย ฉตรทอง
CA rectum Sigmoid colostomy
5 441540
นงบงอร บวเปลยนส
CA cervix Sigmoid colostomy
6 9130
ร.อ.ไสว ฉมฉย
CA colon Sigmoid colostomy
7 456132
นงนตย จรเดชขจร
CA colon Sigmoid colostomy
8 288127
พจอ.อดศร มนประสทธ
CA rectum Sigmoid colostomy
9 8874
นงบรรจง พลกลง
CA bladder Ileal conduit
10 346678
นงแตม แขงขน
CA rectum Ileostomy
สมาชกของทมเยยมบานผปวย ostomy
1.นวเอกนยแพทยอภย นพวงศ ณ อยธย2.นวตรนยแพทยชล บวขำ3.เรอเอกหญงอมต ปรรมณ4.เรอเอกหญงยพเยว พมพวง
5.เรอเอกหญงสโรชน คมแท
การวางแผนและการปฏบตการเยยมบานผปวย ostomy
1. กรวงแผนกรเยยมบนจะเรมตงแตกรวงแผนกรจำหนยผปวย หกแพทยใหกลบบนได จะแจงญตและผปวยเรองจะมทมแพทยและพยบลไปเยยมทบน แตชวงแรกจะเปนกรโทรเยยม2.ใหญตวดแผนทตำแหนงของบนผปวยเพอสะดวกในกรเยยมบน3.ใหผปวยหรอญตผปวยเซนตชอใบยนยอมใหทม ostomy ไปเยยมทบน4.กอนไปเยยมบนอยงนอย 5 วนโทรแจงผปวยหรอญต และสอบถงควมสะดวกทจะใหทม ostomy ไปเยยมบนไดหรอไม ทมผเยยมบนตองกรพบผปวยและผดแล หกไมสะดวกตองรอเยยมครงตอไป5.เมอทรบวตองไปเยยมบนผปวยรยใด 1 วนกอนไป โทรสอบถมถงแผนทบนผปวยอกครงหนง6.วนทไปเยยมบนจะกำหนดไววเปนทกวนศกรท 4 ของทกเดอน แตถหกสมชกในทมทนใดตดภรกจจะกำหนดตมวนทเหมะสมกบสมชกในทม
7.กรเยยมบนจะไปเยยมผปวยในชวงบย นดทม ostomy ในชวงเวล 1300 น.8. ทม ostomy จะยมเวชระเบยนผปวยรยทจะไปเยยมบนมศกษขอมลกอนทจะไปเยยม9.ทม ostomy จะจดกระเปเยยมบน ซงจะประกอบไปดวย เครองวดควมดน หฟง อปกรณกรดแลทวรทมของผปวย แปน ถง stomahesive pate stomahesive powderถงมอ กรรไกร วสลน ใปวดขนดลำไส ถงประดษฐสำหรบคดเอว และแบบประเมนผปวยแลญต10.เมอไปถงบนผปวยกมกรสรงสมพนธภพกบผปวยและญต11.ตรวจรงกย วดสญญณชพ โดยแพทยและพยบล12.ใหผปวย หรอ ผดแลไดสธตกรดแทำควมสะอดทวรเทยม และ กรเปลยนแปน13.ประเมนผปวยและญต เกยวกบกรปฏบตตนทถกตองเมอมทวรเทยม ตม ใปประเมน14. .สอบถมถงปญหขณะกลบมพกฟ นอยทบนของผปวย15.เปดโอกสผปวยและญตไดสอบถมขอมลทสงสย โดยมแพทยและพยบลใหขอมลทถกตอง16.ประเมนปญหของผปวย17.ใหคำแนะนำเพมเตมตมปญหของผปวย แตละรย
18.สอบถมผปวยและญตวตองกรใหทม ostomy มเยยมบนครงตอไปหรอไม19.หลงกลบจกเยยมบนผปวยทม ostomy มกรปรกษเกยวกบปญหของผปวยรวมกน และหแนวทงในกรแกปญหใหผปวย 20.ทม ostomy ไดมกรบนทก กรเยยมบนผปวยทกครง เกยวกบ ปญหของผปวย และคำแนะนำของทม ostomy ทผปวยไดรบจกกรเยยมบน
สงทไดรบจากการเยยมบานผปวย ostomy
1.เปนกรตดตมกรรกษและกรกระตนใหผปวยไดรบกรรกษพยบลอยงตอเนองและเปนกำลงใจใหผปวยและญต2.ไดรบทรบปญหของผปวยทเกดขนในขณะทอยบนเชน โรคควมดนโลหตสง จงทำใหทมไดนำอปกรณไปวดควมดนใหกบผปวยทไปเยยมบนทกรย3.ผปวยไดรบกรดแลอยงตอเนองทบน4.ไดรบควมศรทธและควมไววงใจตอตวผปวยกอใหเกดควมรวมมอในกรปฏบตงน5.ไดทรบปญหทแทจรงของครอบครวผปวยซงจะเปนประโยชนในกรวงแผนแกไขปญหสขภพทพบซงจะเกดผลดแกผปวยและครอบครว เชนในบงรยนำถง colostomy
bag ไปตกแดดแทนท จะตกลมตมคำแนะนำ ทำใหถงเสยไมสมรถนำกลบมใชประโยชนไดอก6.เมอทรบปญหสมรถใหคำแนะนำเพมเตมเพอแกไขปญหทเกดขนแกผปวยไดอยงเหมะสม7.นำขอบกพรองทเกดขนกบผปวยหลงจำหนยมแกไขและพฒนงนใหครอบคลมตอปญหเปนกรดแลผปวยเชงรก และเปนกรสงเสรมสขภพเพอลดภวะแทรกซอนทอจเกดขน8.เปนกรสงเสรมสมพนธภพระหวงผปวย+แพทย+พยบลเพอใหไดรบควมไววงใจและควมรสกสะดวกเปนกนเองในกรทจะปรกษปญหตงๆ9. ลดควมวตกกงวลและสรงควมมนใจในกรดำเนนชวตมกขน10.ในบงครงกรเยยมบนมปญหในกรเดนทงหบนผปวย หบนไมพบตมแผนทตมคำบอกของผปวย+ญตจงทำใหเสยเวลพอสมควร11.พบวผปวยบงรยมอปกรณในกรเปลยนแปนและกรดแลทวรเทยมไมครบตมคำแนะนำ12.พบปญหผปวยบงรยไมเขใจสทธกรรกษตอเนองทศนยมะเรงชลบร ผปวยสทธ ปกส.รพ. เขใจวกรไปรกษตอเนองตองเสยคใชจยเอง จงไมยอมไปรกษตอ13.ผปวยบงรยไมตระหนกถงควมสำคญของกรตดตมกรรกษของแพทย และยงไมเขใจเกยวกบกรรกษตอเนองเชน กรรกษโดยกรใหเคมบำบด กรรกษโดยกรฉยแสง
14.พบผปวยบงรยไมสมรถกลบไปปรบตวเขสสงคมไดเชนเดม เชนไมยอมออกไปนอกบน ไปทำบญเชนเดม15.ผปวยบงรยมปญหคใชจยจงไมสมรถมพบแพทยตมนดได16.ผปวยไมเกบอปกรณใหเปนระเบยบและหยบใชไดงย17.ผปวยบงรยทำควมสะอดทวรเทยมโดยกรใช Alcohol แทนกรใชนำตมสกแทนคำแนะนำ18.อปกรณบงอยงไมมจำหนยในโรงพยบลจงทำใหผปวยทมสทธเบกไดตองเสยเงนเอง ผปวย ทมทวรเทยมในระบบทงเดนปสสวะ Ileal conduit ตองใชเวลในกรแลกของกบตวแทนจำหนย ซงทำใหเกดควมไมสะดวกแกผปวยพอควร
สงทภาคภมใจจากการเยยมบานผปวย ostom y
1.ผปวยและญตใหกรตอนรบอยงจรงใจทกครง2.ไดพดคยอยงเปนกนเองกบผปวยและญตทำใหทรบ
ปญหในกรใหบรกรผปวยอยงแทจรง3.ผปวยและญตสวนใหญปฏบตตมคำแนะนำในกรดแล
ทวรเทยมอยงเครงครดตมคำแนะนำของ ET-NURSE
4.ผปวยและญตมควมรสกทดทมแพทยและพยบลตมมดแลและมเยยมทบนสวนใหญอยกใหไปเยยมอยงตอเนอง
5.แพทยและพยบลไดรบทรบปญหของผปวยและสมรถชวยแกปญหของผปวยไดใหคำปรกษและใหกำลงใจผปวย
6.แพทยและพยบลไดนำอปกรณคอ ถงรองรบ colostomy bag ทคดประดษฐ ไปมอบใหผปวยไดรบกรตอบสนองวใชประโยชนไดดมก
7.แพทยและพยบลไดนำอปกรณไปวดควมดนใหผปวยและญต พบผปวยมภวะควมดนโลหตสง แนะนำมตรวจและไดรบกรรกษตอเนอง
8. แพทยและพยบลไดนำขอผดพลดทคดไมถงจกกรเยยมบนมปรบปรงแกไขในกรดแลผปวยรยตอไป เชนกรแนะนำถงควมสำคญในกรไปรกษตอเนองในดนกรฉยแสง กรใหเคมบำบด , กรเนนในเรองกรตกถง colostomy bag ใหตกลม ไมใหตกแดด จงจะสมรถนำกลบมใชไดอกเรอยๆเพอลดกรสนเปลองทรพยกรณ , เนนใหผปวยกลบไปใชชวตเหมอนกอนกรผตด เผอใหชวตมควมสข , กรใชแปนแบบใหม moldable สมรถทำใหแปนอยไดนนมกกวปกต บงรยใชแปนเก อยได 3-5 วน ใชแปนแแบบใหมอยได 10 วน
ผลลพธโดยรวมจากการดแลผปวย ostomy แบบองครวม
1.ผปวยไดรบการดแลรกษาตามมาตรฐานการดแลผปวยศลยกรรมและทำาผาตด colostomy2.ผปวยทไดรบการวางแผนจะทำาผาตด colostomy มความพรอมตอการผาตด ทงดานรางกายจตใจ อารมณ และสงคม 3.ผปวยไมเกดภาวะแทรกซอนภายหลงการผาตด จกกรเกบสถต ไมพบวมผปวยมผวหนงรอบๆทวรเทยมเปนแผล แตม ผปวย 2 รยทม ภวะ ลำไสยนออกมมกกวผดปกต4.ผปวยภายหลงทำา colostomy สามารถปรบตวเขาสสงคมไดอยางมคณภาพ จกกรเยยมบนผปวย 10 รย มผปวย 2 รย ยงไมกลเขสงคมเหมอนเชนกอนกรผตด5.ผปวยสามารถใชชวตรวมกบ colostomy ไดอยางมความสข ผปวยและญตสมรถดแล ทวรเทยมของผปวยได และสมรถบอกถงวธกรปฏบตตนทถกตองเมอมทวรเทยมไดถกตองทง 10 รย6.ผปวย ญาต สามารถปรบตว ดแลตอเนองทบาน เตรยมตวในการรกษาตอเนองไดอยางถกตอง จกกรเยยมบนผปวย 10 รย พบวผปวย 2 รยยงไมเขใจเกยวกบกรรกกรรกษตอเนอง โดยกรใหเคมบำบดหรอกรฉยแสง เนองจกคดวยงมสขภพรงกยทยงไมสมบรณพอ
7.ผปวยมแหลงสนบสนนขอมล อปกรณ ทางการแพทย การดแลเฉพาะทาง สวนใหญผปวยทไดรบกรผตดจกโรงพยบลสมเดจพระนงเจสรกต จะมรบปปกรณออสโตมอยงตอเนองทหองตรวจศลยกรรม ในกรณทผปวยมปญหกจะโทรปรกษ ET-NURSE โดยตรง หรอบงครงกมพบทคลนคซงเปดทำกรทกวนจนทร เวล 1300-1600 น.
. แผนกรพฒนตอไปของทมคอกรไดรวมกลมผปวย ostomate ไดมโอกสมทำกจกรรมรวมกน เชน กรเขกลมพดคยเกยวกบปญหในกรดแลตนเอง ใหเพอนในกลมชวยกนแลกเปลยนควมคดเหน และประสบกรณของแตละคน ทำกลมกจกรรมเชน ทำบญ นงสมธ กจกรรมสนทนกร ปลกตนไมรวมกน เปนตน ทงทมมควมคดเหนกนวถหกทงโรงพยบลไดสนบสนนใหมกรสงพยบลไปอบรม ET-NURSE เพมขนจะสมรถมบคลกรในกรพฒนศกยภพในกรดแลผปวยเพมมกขน
รวมมตรเรองเลาชาว ostomate
เรองรวเกยวกบกรดแลผปวย ทผตดทวรเทยม เรเรยกผปวยกลมนว ostomate จะขอเลเฉพะบง case นะคะ หลงจกทพวกเร ( ร.อ.หญง อมต ปรรมณ , ร.อ.หญงยพเยว พมพวง , ร.อ.หญงสโรชน คมแท ) ไดรบกรคดเลอกจกหอผปวยใหเปนตวแทนในกรไปอบรมเฉพะทงกรพยบลผปวยบดแผล ออสโตม และควบคมกรขบถยไมได หรอทเรยกกนว ET-NURSE พวกเรกตงใจศกษเพอทจะเอควมรกลบมใชประโยชแกผปวยใหไดมกทสด หลกสตรรวมทงหมด 2 เดอน แตไมทนจะจบหลกสตร อยในชวงฝกงนกไดรบ consoult จกพนอง ward ทเรทำงนกนอย (คดในใจขนดยงไมจบงนกเขซะแลว ถจบแลวหวทเคยฟเปนทนเดมกคงยงฟขนไปแนนอน) Case ท 1 พนองโทรมบอกว ม case ผตดทำ Ileal conduit ตดถงเทไรๆกไมอย กเลยใหคำแนะนำไปตมทฤษฎไปเททไดรบรม วชรอนมกคะ วตองตดแปนใหใหญกว stoma แค 2-3 mm จกแตกอน ตดใหญเทไหนไดกตดกนเขไป และกเทคนคอนๆอก พนองท ward กทำตม แลวกโทรมบอกผลวไมไดผลเชนเดม กเลยบอกไปวถอยงนนแกไขเฉพะหนไปกอนจะไปเยยมผปวยเองชวงเสร-อทตยเพระวไมไดเรยน พอไปดคนไขเอง ทำเอง กดกวเดมเลกนอย คงดไปมกกวนไมไดหรอกเพระโรงพยบลเรมแต ถง+แปนทเปนของเฉพะ ทวรเทยมในระบบขบถย ระบบปสสวะไมม แลวเรจะแกปญหใหคนไขยง
ไงดละ นกออกแลว จกกรไปเรยนกไดรจกตวแทนจำหนย กเลยสงซอถงใหผปวย ไดใชถกและเหมะสมกบ stoma ใน ระบบทงเดนปสสวะ พอดจบหลกสตรม ผปวยรยนยงอย กเปนหนทของ ET-NURSE ทตองสอนใหญตตองทำกรเปลยนแปนใหได จกผปวยตองเปลยนแปนบอยๆรสกเปยกชนจกปสสวะตลอดเวล พอไดมใชอปกรณทเหมะสม ไดรบกรดแลทถกวธ ผปวยรสกมควมสขมกขนมควมมนใจและกกลบบนได กลบบนได ประมณ 4 วนโทรมบอกวแปนรวบอยอกแลว เนนญตเกยวกบกรทำ ใหถกวธญตบอกวทำทกอยงแลว พอดทผปวยโทรมทำธระใกลๆบนผปวยกเลยไดโอกสไปเยยมบนผปวยเลยถอวเปนผปวยรยแรกของทมเรทไดรบกรเยยมบนแบบไมไดตงใจแตเตมใจคะ พอเรไปดแลแกปญหได+แนะนำเพมเตม หลงจกนนผปวยกพยมยมทำเองและสมรถทำใหแปนอยไดหลยวนพอควร จกผปวยทรสกทอแทวชวตนตองเปยกแฉะกบปสสวะไปตลอดชวต ลสดปแกมเยยมเรทโรงพยบลแก สดใสกวมกมเลวไปเทยวใตม ไปเทยวเหมอนกอนผตด แลวกไมเครยดอกแลว ชวงทแกมพอดกำลงสอน ผปวยทผตด colostomy ม ปแกก อสเปนครสอนแทนเรเลย รสกวแกมควมสขทไดเปนครสอน และกรสกวผปวยอกรยกรสกวปเคอยมกกวยงทำไดเคอยนอยกวกนจะทำไดแถมยงใหกำลงใจซงกนและกนอกดวยคะ ปแกยงมของมฝกพยบลอกดวยคะคอถงรองรบ UROSTOMY BAG ของ
แกนนแหละ เรเปนคนแนะนำแกใหทำบอก+วดรปใหดวเปนลกษณะยงไง แกเอมใหบอกวเผอใหคนไขคนอนๆดวย เรแอบละอยใจนดๆ แนะนำใหคนไขไปทำแตเรยงไมมโอกสทำมใหคนไขเลย ไมเปนไร เพระปแกบอกไมสงวนลขสทธ หลงจกนนกพฒนใชกบผปวยเรอยมจนถงปจจบน
Case ท 2 ผปวยหญงไทยอย 42 ป อชพคณคร case complete colonic obstruction ผตดทำ colostomy อยบรเวณหนทองดนซย ครงแรกทผปวยผตดเปนชวงทพวกเรกำลงไปศกษอย ผปวยไดรบกรสอนแบบดงเดมทเรเคยสอนกน หลงจกจบหลกสตรผปวยมอกครงหนงไดพบกบเรเรกแนะนำตววเปนพยบลเฉพะทงเรองกรดแลผปวยทผตดเปดลำไสทงหนทอง ผปวยและญตกออกจะ งงๆ คงคดวแลวเรจะไปชวยอะไรเคไดหละ เรกเรมพดคยถมถงปญหหลงจกผตดไปแลว พบวแปนรวบอย บงครงตองเปลยนทกวน อยงมกกไดนนสด 4-5 วน และกมกจะมอกรคนผวหนงรอบๆทวรเทยมดวย และเวลไปสอนหนงสอทโรงเรยนกไมมนใจ เรกเรมสรงควมมนใจกบกบผปวยและญตโดยกรสอนตงแต วธกรเทของเสยออกจกถง กรปลอยลม กรทำควมสะอดทวรเทยม กรวดขนดทวรเทยม กรตดแปน กรตดแปน รวมถงกรแนะนำเรองกรปฏบตตนทถกตอง เชน กรรบประทนอหร กรอบนำทำควมสะอดรงกย กรออก
กำลงกย กรสวมใสเสอผ กรเดนทง กรเตรยมตวกอนไปทำงน กรมเพศสมพนธ และกรสงเกตอกรทผดปกตทควรมพบแพทย ผปวยและญตบอกว เขใจผดมตลอดเลยว คดวอบนำไมไดเนองจกกลววนำเขไปในบรเวณลำไสแลวจะทำใหลำไสตดเชอ กอธบยไปวทวรเทยม กเปรยบเสมอน รทวรหนกของเรกอนผตดนนเอง ปกตเรถยเรกตองลงทำควมสะอดรทวรหนก ทวรเทยมก เหมอนกน ตงกนท ทวรเทยมไมมหรดจงไมสมรถกลนอจจระไดนนเอง ดงนนเมอมทวรเทยมแลวสมรถอบนำไดตมปกต และยงเขใจผดคดวมเพศสมพนธไมได เรกอธบยไปวสมรถมไดแตตองใชททเหมะสม และนำแผนพบมใหเกยวกบ เพศสมพนธของออสโตเมท ซงไดจกกรทเร ทำหวขอนในกร present อจรย สเหตทเลอกทำไมใชเพระจตใจฝกใฝหรอกนะคะ แตสงสยวคนทเขมทวรเทยมเขมเพศสมพนธอยงไร ปญหนเปนปญหครอบครวทสำคญอยงยงคะ กเลยเลอกทำเพอทจะนำกลบมใชประโยชนแกผปวย แลวกใชประโยชนกบผปวยรยนไดจรงๆเรภมใจอยลกๆ ทงๆทเรเองกยงสวโสดกนกรพดเรองนกรสกเขนๆเหมอนกนแตเพอประโยชนของคนไขไมเปนไรทำไดคะ ลมบอกไปวชวงทสอน CASE น ตนเตนเปนพเศษ ไมใชเพระเปน รยท 2 หรอกนะคะ ชวงเวลทเลอกสอนผปวย และญต เปนชวงทลงเวรเชเรไมอยกใชเวลในเวรเพระจะทำใหตองรบๆไมมเวลใหกบคนไขมกพอเรจงเลอกเวลลงเวรนแหละเหมะสมสด วนนน
แพทยเจของไข อจรยชล เปนแพทยทขยนสดๆ มเยยมคนไขเหมอนกน กเลยขอฟงเรสอนไปพรอมกบผปวยและญตดวย ตงแตตนจนจบ ใชเวลกประมณเกอบ 1 ช.ม. เลยนะ อจรยทนกชนชมเร บอกคนไขวตอไปจะไดไมตองกงวลแลว ยงบอกวทนผไดอยงเดยว แตเรองกรดแลตองยกให ET-NURSE ไดคะเปนหนทของพวกเรอยแลว กรสอนคนไขเรตงเปหมไวว อยงนอยตอง 3 ครง ครงท 1 เรสอนและสธตใหดทงหมด ครงท 2 เรและญตรวมกนทำ ครงท 3 เรจะให ญตทำใหเรประเมนทงหมด ผปวยรยนหลงจกกลบบนไป เรกขอใหผปวยเขยนใปประเมนใหพวกเรดวย ผปวยเขยนประเมนดงนทกประกรไมมแตงเตมนะคะ ( หลงไดรบกรผตดเปดหนทองทำทวรเทยมใสถงแบบมแปน คนไขมควมรสกคนจกแปนทตดและจะตดอยไดไมนนตดไดเพยง 4-5 วน แตหลงจกไดรบคำแนะนำจกพยบลทไดรบกรอบรมม แนะวธกรใชผลตภณฑชนดผงและชนดครม คนไขไดใชชนดครมแลวแลวทำใหกรใชถงแบบแปนอยไดนนถง 12 วน และอกรคนกนอยลง เพมควมมนใจใหกบคนไขในกรใชชวจประจำวนไมตองคอยกงวลเกยวกบอกรคนจกแปนทตด รวมทงคนไขไดรบคำแนะนำจกพยบลทอบรมมทำไขคนไขมกำลงใจมกยงขน มควมวตกกงวลลดลง ) คนไขประทบใจกรดแลของเรมก วนแหงควมรกยงสงขอควมมให เรอกดวย นแหละเปนของขวญสำหรบพวกเรไมตองกรอะไรมกมยไปกวนหรอกคะ ผปวยรยน นบว
โชคดทำทวรเทยมแบบชวครวและกสมรถมผตดปดทวรเทยมกลบไปใชทวรหนกไดตมปกต แตพวกเรกดใจและภมใจนะคะวไดมสวนรวมดแลในชวงทผปวยมปญหและชวยแกปญหใหไดดวยคะ Case ท 3 ผปวยหญงไทยอย 76 ป CA colon คณยยผตดทวรเทยม 10 ม.ค. 50 เรสอนญตเหมอนรยอน แตคณยยเขออกโรงพยบลหลยรอบ ทกรอบเรกดแล ไมใชวพอสอนญตเสรจแลวกจบกน ดแลอยงตอเนองจนคณยยยกใหเรเปนหลนอก 1 คน คณยย เปน รยท 2 ทเรไปเยยมบน เนองจกบนคณยย อยท ใกลๆ รพ.แกลง เปนทงผนไปบนเรพอด เรกเลยแวะไปเยยมคณยย แกยมแกมปรเลยไมคดวเรจะไปเยยมแกจรงๆตมทบอก หลงจกนงคณยยกกลบมเยยมเรทโรงพยบลอกมครวนคณยยมของเสยออกจกทวรเทยมมกตลอดเวลจงมปญหทำใหแปนปดไมคอยอยตองเปลยนบอย ญตจะมนใจในตวเรอยงมก มอยวนหนง เรลงเวรบยไปกวจะไดนอน ก 0130 น. คณยยมแปนรวตอน 0430 น. ญต โทรหเร โอพระเจ เรตองอธบยซำไปอกวพยบล ward สมรถทำไดคะ แลวเรจะไปดใหชวงเช เรจะไปดและทำใหตอน 0430 น.กไมไหวหรอกคะ ตอนเชกไปดใหตมคำสญญ คณยยอยในควมดแลของเรได ประมณ 6 เดอน กจกพวกเรไป แตจะเปนชวงเวลระยะสนเรกภมใจทไดมโอกสใชควมรทไดไปศกษมกบผปวยไดจรงๆๆ ญตประทบ
ใจกรดแลของแพทยและพยบลมก เชญเรกบแพทยไปเทยว สวตเซอรแลน เพระมรนอหรอยทนน แตญตเคคงรวเรคงมโอกสอนนอยนดทจะไดไป กเลยสงครมทหนเดงมใหแทน และ ทง ward เรญตกสมทบทนงนเลยงตกใหพวกเรดวย เรทำงนไมไดหวงสงตอบแทนแตอยงใด แตถญตมอบใหมกยกทจะปฏเสธใชไหมคะ Case ท 4 ผปวยหญงไทยอย 51 ป CA rectum รยนเรมโอกสไดทำ stoma sitting เปนรยแรก และเตรยมผตดทงรงกยและจตใจกอนกรผตดแบบสมบรณแบบจรงๆ ผปวยผตดเชวนจนทร วนอทตยเปนวนแตงงนของเพอนเรทำไงด กเลยตองไปเตรยมผปวยผตดกอนทจะเตรยมทำสวยไปงนแตงเพอน ไดไปกำหนดตำแหนงของลำไสให อยในตำแนงทเหมะสม อยบรเวณ rectus muscle ใครจะคดวพยบลจะทำได ลองไปเรยน ET-NURSE ดสคะแลวคณกจะทำได หลงผปวยผตดลงมเรกลนนะวตำแหนงของทวรเทยมจะเปนจดทเรไดทำไวหรอเปล สรปวเปนตำแหนงเดยวกนภมใจสดๆอยงนอยกชวยใหแพทยทำงนงยขนไมตอง ไปหตำแหนงในหองผตด รยนมคนทจะสมรถมเรยนรเรองกรดแลทวรเทยมไดกคอ ลกชยผปวยอยเพยง 12 ป ตอนแรกกกลวๆอยนะวเดกจะทำไดหรอเปล ในทสดเดกชยคนนแหละกสมรถดแลผเปนแมดวยตวของเขเองได ผปวยภมใจในตวลกชยมกขน
Case ท 5 ผปวยหญงไทยอย 45 ป CA rectum ผตดแบบมทวรเทยม 2 อนทหนทองดนขว สอนญต จนบงทญตกบอกเทคนคทเรไมรกบเรดวย คอเขมโอกสทำไดมกกวเร เชน เขใชมดทใชแกะสลกมตดแปนสมรถใชไดดกวกรรไรเปนตน รยนเปนรยแรกทจะไปเยยมบนกนแบบเปนทมคะ หลงจกท 2 รยแรก ไปเยยมแบบเดยวๆม ครงนเรนดคนไขไวครงเดอนกอนทจะไปจรง กอนไปโทรนดอกครง เรไปกน 4 คน ( อจรยอภย/อจรยชล/รอ.หญงอมต/รอ.หญงยพเยว ) คนไขอยบนพกใน นย. ใชเวลในกรหบนคนไขพอควรเพระมตรอกซอยเยอะจง ไปถงบนผปวยไดญตและผปวยรอรบอยพดคยสอบถมถงปญหตงๆสรปวรยนเรพบปญหทวมกอนขนมบรเวณ stoma อจรยจงนดใหไปจกอนออกทโรงพยบล กอนจะกลบผปวยบอกวถมโอกสใหไปเยยมแกบอยๆอกดวย Case ท 6 ผปวยหญงไทยอย 39 ป Dx. Sigmoid colon วงแผนทจะทำ colostomy เรกเตรยมสอนเหมอน รยอนๆ แตพเศษตรงทวรยนมผลเลอดผดปกตมเชอ HIV ผปวยรตวมไดระยะหนงแลว สภพจตใจแยทนสภพไมไดทงทผลเลอดกเปนบวก แลวยงตองผตดมลำไสมเปดทงหนทองอกผปวยเครยดรองไหโฮดงลน ผปวยและญตเตยงอนหนมมองคดวพยบลทำอะไรใหคนไขตองรองไหขนดนนเรกจะทำอยงไรดหละ นกออกแลวพอดมคนไขผตดทวรเทยมรยหนง เรสอนจนคนไขและญตทำได
แลว และรยนกำลงใจดมก ฟ นตวไดเรว จงไปขอใหเคมชวยพดคยกบผปวยรยใหมใหท เขเตมใจทจะชวยเร และกไดผลอยงทเรคดเอไว ผปวยคยและใหกำลงใจกนเองเรกเลยใหรยใหมดวไมนกลวอยงทคดใหดทวรเทยมจรงๆ ในทสดผปวยกพรอมทจะขนหองผตด ตดตมประเมน หลงกรผตด นบวเปนโชคดของคนไขทไมไดทำทวรเทยมจรงๆเนองจกผไปแลวพบวผปวยเปนโรคทงสตคะ กยนดกบคนไขดวยคะ
Case ท 7 ผปวยหญงไทยอย 75 ป CA rectum แพทยวงแผนผตดทวรเทยมแตผปวยไมพรอมบอกวไมมคนดแลปกตอยบนคนเดยว มลกชยคนเดยวกเปนทหรขเม เมทกวน พยบลท ward เชอคะ เพระวลกชยจะมเยยมแกไดกตอเมอ ดมจนเมแลว มดกๆเลย เปนประจำ จนมวนหนงปแกมกอนขนดใหญออกมทงทวรหนก ใหญจรงๆเรยงไมเคยเหนเลยขนดเทกบขนนำไดคะ ปแกเลยตองตดสนใจผตด หลงจกผตดเสรจเรกเลยทำอยงไรดใครจะดแลคนไขละปแกกยงไมแขงแรงหตกมองไมคอยเหน กเลยคยกบลกชยวตองเปนคณนแหละทตองมเรยนร วนทสอนครงแรก กมแบบเมๆตอนแรกจะไมสอนแลวคดวเมคงรบรไมได แตพอสอนไป ครงท 2 ลองใหญตทำเองและอธบยใหเรฟงดวย ญตสมถทำไดและพดตมทกประโยคทเรสอนไป เรองไปเลย แสดงวเคเมอยงมสต
มองดแมลกคนแลวตลกด แมอย 75 ลกนจะประมณ 40 กว เวลลกทำจะไมเหมอนเร เรเปนพยบล ควมนมนวลมกกว พอลกชยปมทำ ปบอกลกเบๆหนอย ลกกจะบอกว หนตงใจทำใหแมอยหนไมอยกใหแมเจบหรอก แลวแกกจะทะเละเชงหยอกกนตลอด กเปนควมนรกอกแบบหนงคะ เมอปแกไดกลบบนแลว เรกตมไปเยยมบนกน จกคำบอกของลกชยนจะหบนปแกยกอยกเลยใหญตมรอรบเรเลยท ร.พ. วดญณ กเจอกนแลวพอดแกใจดรบอสไปสงคน มจก กทม.ทไปปกทงไมถกอก ฝนกตกกเลยใหมนงรถอจรยอภย นำทงโดยลกชยปซงมอเตอรไซไป พอไปสงคนทปกทงเสรจ สรปเรหลกปแกไมเจอ โทรกนอยนนกวจะเขใจวอยกนตรงไหน กวจะถงบนแกใชเวลนนเชยว ไปถงบนปแกยมมควมสขลกชยตอนรบเตรยมนำใหแถมยงเตรยมกบขวไวใหอกขนดนนเชยวนะ ประเมนญต เรองกรดแลกตมเดมทำไดทกอยงทสอน ตอบคำถมแบบขำๆไปเรอยตมประสคนเม แตกทำถกนะคะ พวกเรกยง งง กนเหมอนกนคะ แตปญหทพบในผปวยรยนคอ เรองถงรองรบของเสยทไมตองทงสมรถลงนำสบเอไปตกลม หมตกแดดเดดขด ตอนสอนเรกยำแลว นะคะ พอประเมนญตบอกวชวงแรกเอไปตกแดด เหตผลทไมทำตมคำแนะนำคออยกรวจะเปนอยงไร ผลสรปพอตกแดดแลวถงกเหนยวตดกนไมสมรถนำกลบมใชไดอกเลย กเปน บทเรยนของญตไปคะ ปและลกชยประทบใจเรมก แกขยทไดเลยเอเงนมเทยว
แจกพยบลทกคนในเวรเชตองใหทกคนรบกบมอดวยไมอยงนนแกไมยอม พยบลกบอกวเกบเอไวรกษปแกดกว ลกชยบอกวแมใหเอมใหอยขดศรทธ อยงนนเรกเลยรวบรวมเงนเปนเงนกองกลงของตกคะ ไมไดหวงสงตอบแทนแตไดมเองอกแลวคะ ปจจบนปกมลกชยถงจะเมแตกดแลปไดมตลอดคะ
Case ท 8 ประมณปลยป 2552 ไดมกรเรมกอตง Clinic wound and ostomy ทแผนกตรวจโรคพเศษ ศลยกรรม ซงไดมกรแนะนำ คลนก โดยกรใชแผนปยประชสมพนธ วน เวลกรทำงน รวมถงสถนท และไดมกรนำไปตดท ปยประกศตงๆภยในโรงพยบล ซงคลนคจะเปดทำกรในชวง เวล 1300 -1600 น.ทแผนกตรวจโรคพเศษ ศลยกรรม หลงจกทมกรตดปยประกศ ได 1 วน กมผหญงวยกลงคนเขมสอบถมว
“ ถเปนผปวยทผตดเปดลำไสมจกโรงพยบลอนและกำลงมปญหในกรดแลลำใสจะสมรถเขมใชบรกรของคลนก ไดหรอเปลคะ”
พยบล จงไดตอบไปว “ผปวยทผตดเปดลำไสมจกโรงพยบลอนและกำลงมปญหในกรดแล ลำไสสมรถเขมใชบรกรของคลนก คะ และทงคลนกเรกมพยบลเฉพะทงทดแลผปวยทม แผล Ostomy
หลงจกมกรสนทนกน ผหญงวยกลงคนผนนจงบอกว ตนเองทเพอนสนทอยหนงคน ซงมรดของเขเปนผปวยท ทมแผล Ostomy ซงเคยไดรบกรผตดมจกโรงพยบลรชวถ หลงจกนนผหญงคนนนกกลวขอบคณและลกลบไป
วนท 15 ธนวคม 2552 Clinic wound and ostomy กไดเปดทำกรเปนวนแรก และกไดมโอกสรจกกบปบรรจง ในวนนนปบรรจงไดนอนมบนรถเขน พรอมกบมลกสวและหลน ลกคนหนงของปบรรจงบอกวเพอนของตนเองไปเลใหฟงวทโรงพยบลมกรเปดใหคำปรกษและดแลผปวยผตด Ostomy จงไดนำตว ปบรรจงมขอคำปรกษ ซงสหนททงของญตแสดงถงอกรเศรหมอกและมควมวตกกงวลเปนอยงยง ทมพยบล Clinic wound and ostomy จงไดนำตวปบรรจงและครอบครวเขไปใน Clinic wound and ostomy หลงจกทเขไปในหอง ปบรรจงยงมอกรเศรหมอง นอนนงอยบนเตยง
หลงจกนน ลกสวของปบรรจงจงเลว ปบรรจง มอกรปวยเปน CA Bladder และไดเขรบกรรกษท โรงพยบลรชวถหลงจกท ผตด เปดลำไสทงหนทองกกลบมพกฟ นทบน ซงหลงจกกลบมอยทบนปบรรจงกไมกลออกไปไหน ไดแตนอนอยกบท เนองจกวกลวถงทรองรบปสสวะจะมกรรวไหล และญตทคอยดแลกยงใหกรดแลไมคอยไดตองมกรเปลยนถงบอยครงซงในระยะหลงๆ ปบรรจงจะมอกรเกบตวและซม บงครงบนวอยกตย ทำใหญต
เรมวตกกงวลและ ทอแทเพระถงจะพยยมทำอยงไรอกรของปกยงไมดขน นอกจกนนรอบ stoma กยงเรมมแผล หลงจกททม ET ไดใหกำลงใจปบรรจงและญตแลวกไดทำกรประเมนลกษณะของ stoma จงพบวปบรรจงแพแปนทไดมจกโรงพยบลรชวถ จงไดนำถงตวอยงทไดจกบรษท เนองจกโรงพยบลเรยงไมมแปนและถง สำหรบผปวยทเปน Ilial conduit อยงปบรรจง หลงจกเลอกถงและแปนทเหมะสมไดแลวกไดใหคำแนะนำญตและปบรรจงเกยวกบกรดแลและดำรงชวตอยกบ stoma เปดโอกสใหปบรรจงและญตไดระบยควมรสกและซกถมขอสงสยและใหเบอรโทรศพทตดตอ กรณทมปญห จกนนญตจงพปบรรจงกลบบน
วนท 22 ธ.ค. 52 ไดโทรศพทตดตอปบรรจง จงไดทรบวแปนทตดไวตงแต วนท 15 ธ.ค.52 สมรถตดอยไดถง 6 วน เมอทรบวปบรรจงสมรถใชถงและแปนท ทำใหในครงแรกไดจงไดตดตอกบทงบรษทเนองจกเปนของทยงไมมในโรงพยบล ซงทงบรษทไดใหนำถงและแปนแบบทมในโรงพยบลมแลกเปนแบบทใชกบปบรรจงได
เมอไดรบของจกทงบรษทแลวไดโทรศพทตดตอใหญตปบรรจงมรบของ วนมรบของ ญตไดพปบรรจงมดวย ครงนปบรรจงเดนมทหองตรวจโรคศลยกรรมพรอมกบญต และมททงสดชนตงจกครงแรกทเจอกนอยงเหนไดชด ปบรรจงไดเลใหฟงดวยสหนยมแยมวหลงจกไดใชแปนและ
ถงททำไปใหและไดฟงคำแนะนำแลวปบรรจง สมรถออกไปนอกบน ไปวดและทำกจวตรไดเกอบทกอยง ขณะทเลปจบมอพยบลและกลวขอบคณ ดวยลหนยมแยม
Case ท 9 เปนผปวยชย อย 91 ป โรค CA colon นอกจกโรคนแลวคณตแกยงมโรคประจำตวอกมกมย โรคควมดนโลหตสง โรคหวใจ โรคไขมนในเลอดสงโรคเบหวน โรค เก ทจรงแลวคณตนจะแบงโรคใหคนอนบงแตแกเหมหมดเลยคะ กเลยทำใหมขอจำกดในกรรกษมก แพทยตดสนใจผตดยก colostomy แตไม ผตดกอนเนอรยออก หลงจกผตด คณตกมลกสวทเฝดแลคณตตลอดเวล ดวยควมเปนหวงเนองจกคณตอยมกแลว ประมณ 4 วนหลงผตดเรกเรมสอนสธต ใหคำแนะนำในเรองกรปฏบตตนทถกตองเมอมทวรเทยม ญตใหควมสนใจและใสใจเปนอยงด กอนคณตจะกลบบนเรไดประเมนญตในเรองกรเปลยนแปน กรทำควมสะอด ทวรเทยม กรสงเกตอกรผดปกตทควรมพบแพทย ญตสมรถปฏบตไดถกตอง หลงจกคณตไดกลบบนไปแลว ญตกจะโทรมปรกษอกรของผปวยเปนระยะๆ จนเกดควมสนทสนมกบพยบล ทกครงทญตพผปวยมพบแพทยตมนด
กมกจะมของมฝกเรเสมอ โดยเฉพะของทพวกเรรบประทนได คงรวพวกเรชอบ หลงจกกรผตดผนไปไดสกระยะหนงคถตเรมมปญหใหมมคอ ทวรเทยมของแกเรมมขนดใหญขนจนไมสมรถใชผลตภณฑทโรงพยบลมได กเปนหนทของพวกเรอกทตองตดตอกบบรษททมแปนและถงทสมรถใชกบคณตได คณตและญตกมควมสขและรสกด ทเรสมรถชวยเหลอเขได คณตอยมกจงทำใหบงครงมปญหทำใหมแผลถลอก รอบๆทวรเทยมไดงย เรกใหคำแนะนำในกรใชผลตภณฑทชวยสมนแผลให ในผปวยรยนทงทมตงใจและตองกรจะไปเยยมบนแกหลยครงแตเนองจกผดแลเปนคณครจงไมสะดวกใหพวกเรไปเยยมได ตอมในชวง เดอน เม.ย. 52 น ภวะโรคทคณตเปนอยเรมคกคมคณตมกขน ทำใหคณตซมลง มไขสงตลอด ทนอหรไมได ญตจงมพบแพทย คณตอยรกษตวท โรงพยบลไดไมนนพวกเรกไมสมรถจะยอชวตคณตไวได คณตจกพวกเรไปสสคตในทสด โดยไมตองทกขทรมรอกตอไป ดวยควมผกพนธระหวง พยบล ผปวยและญต เรไดไปรวมพธสวดในวระสดทยของคณตดวยคะ จกเรองเลทง 9 เรองเปนแคสวนหนงของกรทำงนของพวกเรคะ คนไขบงรยกไดจกพวกเรไปแลว บงรยพวกเรไดมโอกสตมไปรวมงนศพของผปวยดวยเรยกไดวทมของพวกเรดแลคนไขตงแตแรกรบจนกะทงสงคนไขไปสสคตเลย บงรยเรตองสอนคนตงชต มทง ทง
ตะวนตก และเพอนบน เรกม มอยรยหนงคณยยเปนแมพพยบลของเร มเดกดแลเปนชวพม กสอนจนเดกสมรถทำเองไดคะ จกทงหมดนคงเปนประสบกรณทพวกเรไดนะมฝกทกคนทสนใจ หวงวคงเปนประโยชนและกำลงใจใหทกคนทำงนทตนเองรบผดชอบใหดทสด เรไมจำเปนตองเกงหลยๆเรอง อยงพวกเร ET- NURSE ชำนญเรองกรดแลแผล และดแลผปวยทผตดเปดลำไสทงหนทอง พวกเรทำงนในหนทรบผดชอบใหดทสดดวยใจ ผลประโยชนทไดกตกเปนของผปวยและญตมกทสดและนนกคอเปหมยของเรทจะใหคนไขหลงผตดสมรถกลบไปใชชวตใหมควมสขและมคณภพชวตทดตอไป สดทยนถหกทนใดไดอนเรองรวทงหมดของพวกเรแลวหกมขอแนะนำเพมเตมทเรจะสมรถนำไปพฒนในกรดแลผตอไปกยนดรบฟงขอแนะนำทกประกรนะคะ และพวกเรขอควมกรณใหทงผใหญพจรณใหสงพยบลไปอบรมเฉพะทงเพมขนเพอทจะไดมชวยใหทมของเรเขมแขงมกยงขนคะ ขอบคณคะ