ISSN (Print): 2008-6407 - ISSN (Online): 2423-7248

Research Paper

Estimation of Tea Supply and Demand Elasticities in Iran:

Application of Threshold Regression Model

Ali Akbar Baghestany 1, Habibeh Sherafatmand 2 *

1. Assistant Professor, Agricultural Planning, Economic and Rural Development Research Institute (APERDRI). Tehran- Islamic Republic of Iran. Address: Karimkhan-e-Zand Blvd, South Shahid Azodi (Aban) Ave., Roudsar St. No.5. Tehran - Iran 2. PHD of Agricultural Economics.

Received: 1 September 2018 Accepted: 1 December 2020 DOI: 10.30495/JAE.2021.18929.1909

Keywords: Nerlove partial adjustment, tea demand, threshold regression model.

Use your device to scan and read the article online

Citation: Ali Akbar Baghestany, Habibeh Sherafatmand. Estimation of tea supply and demand

elasticities in Iran :Application of threshold regression model. Journal of Agricultural Economics

Research. 2021; 13 (3):30-41

Abstract

Introduction: Tea is one of strategic products in north of Iran with a

history of 120 years. However, Per capita consumption of tea in Iran

from 1977 to 2016 reached from 2.1 kg to 5.1 kg. Increasing

consumption lead to accurate estimation of tea demand and supply

and would help to adopt effective policies.

Materials and Methods: annual prices and demand data is used for

estimation Threshold regression model. The supply elasticities are

calculated by original Nerlovian partial adjustment framework.

Findings: The Hansen test showed that per capita income had two

regimes (one threshold) in this study. The level of income threshold is

about 20 million Rials. This study, with the estimation of nonlinear

structure in tea demand, showed that, income elasticity for both high

and low income level is positive and significant

Conclusion: For low-income groups, tea is an inelastic and essential

commodity that tends to become more elastic as income increases.

Income elasticity of demand is positive and significant for both high

and low income groups. The results showed that the possibility of

increasing production by increasing the cultivation area is limited.

Corresponding author: Habibeh Sherafatmand Address: Ph.D. and researcher in agricultural economics. Islamic Azad University Science and research branch .Tehran, Iran. Email: sherafatmandm@Gmail.com

Journal of Agricultural Economics Research Fall 2021. Vol 13. Issue 3

Estimation of Tea Supply and Demand Elasticities in Iran

Journal of Agricultural Economics Research. 2021; 13 (3):30-41 31

Extended Abstract

Introduction Tea is one of the strategic products in north

of Iran with a history of 120 years. Per

capita consumption of tea in Iran from 1977

to 2016 reached from 2.1 kg to 5.1 kg, and

the total annual consumption of tea, from

41 thousand tons reached to 110 thousand.

In recent years, studies have been

conducted to estimate the price and

revenue elasticities of tea in Iran, which

have caused in different results. Estimation

of supply and demand function for tea is

one of the important issues that include not

only the domestic economy but also trade

polices due to the high import of this

product. Estimates the demand function in

identifying consumption preferences,

determining consumption policies,

predicting future consumption needs, and

finally planning for the production and

supply of this product is important. Due to

high per capita consumption of tea, a large

number of supportive and trade policies

targeted the consumption and demand of

tea. Estimating supply function in

recognizing factors that affecting in increase

in supply and consequently increase in

production, increase employment and

decrease imports and reduce foreign

exchange outflows In other words,

economic prosperity is important,

therefore, accurate estimation of tea

demand and supply helps to adopt effective

policies, so the purpose of this study is to

estimate the function. Tea demand is

estimated using the threshold regression

model and estimation of tea supply function

is in the form of partial adjustment model.

Materials and Methods The original Nerlovian partial adjustment

framework which assumed that adjustment

Coefficient is invariant with trend, is a two-

model equation given as:

A*t = ao + a1Pt -1

At= At-1 + (1- l) (A*t - A t-1), 0 £ l < 1 (1)

On the supply side, estimated tea acreage,

yield, and marketable production functions

were estimated. The tea acreage was

estimated using a partial adjustment model

of the form

(2)

The adjustment coefficient t, indicates the

rate of adjustment of actual acreage to

desired acreage. The partial adjustment

model is a model that captures producers’

behavior.

The model for tea per capita consumption is

0 1 1

2 3

ln ln

ln ln

t t

t t t

C tea a C tea

P Y

(3)

Findings This study used a threshold regression method to obtain accurate and accurate estimation of tea demand function. Past studies, using simple linear estimates, yielded biased results on income elasticities. In this study, the relationship between income and consumption of tea was investigated using time series data of 1357-93. For estimation of income stretches, a two-regression regression model was used. The Hansen test, used to determine the number of time series regimes, showed that per capita income had two regimes (one threshold). And the level of income threshold is about 20 million Rials. This study, with the estimation of nonlinear structure in tea demand, showed that, income stretching for high and low income levels is positive and significant

Discussion The supply function in the form of the Nerlove model is a short-term supply function, and consequently, the coefficients represent a short-term response. In this function, the coefficient of area has a positive and significant effect on the value of this variable per unit area. The amount of adjustment coefficient is equal to 0.15, indicating that about 15% of the distance

Estimation of Tea Supply and Demand Elasticities in Iran

Journal of Agricultural Economics Research. 2021; 13 (3):30-41 32

between the optimum level of cropping and the actual crop area decreases each year. In other words, about 6 years is required to bring the actual cropping area to the optimal level of cropping. Of course, this speed is moderated. The price coefficient in the supply function is theoretically positive. The tea-maker's reaction to long-term price changes is higher than short-term. As a unit of price increase, the supplier's response to supply changes in the short term is one unit, and in the long run 7 units. The import variable is also negative and according to the theory, because the increase in imports decreases the incentive for production and supply of the interior. Conclusion For income levels below 20 million Rials,

tea is an inelastic commodity, which tends

to become more aggressive as revenue

increases. At a high income level, any rise in

tea prices significantly reduces the

consumption of tea, and this can be a sign of

fact that high levels of income tend to

consume substitute goods such as coffee.

The results of the estimation of the supply

function in the model of Nerlove showed

that the coefficients of all variables are

consistent with the theory and the

correction coefficient is 15%, so that it

takes about 6 years to reach the optimum

cultivation area. The price elasticity

coefficient of supply in the short run is 0.1

and the import stroke coefficient is -0.01.

All elasticities are larger than short-term

values in the long run. Therefore, growing

population in country, and the increase in

demand and consumption of tea (income

elasticity in the demand function is positive

and significant, which tends to increase)

and the impossibility of increasing the

cultivated area and the rapid production of

tea (speed Adjustment in the supply pattern

is 15%), it is all suggested that with the

reduction and control of imports (which

would lead to a massive withdrawal of the

country), through increased support, the

increase Productivity and increase in

production per hectare of this product is

required.

Ethical Considerations Compliance with ethical guidelines All subjects full fill the informed consent. Funding No funding. Authors' contributions Both authors as writers and editors Conflicts of interest The authors declared no conflict of interest.

33 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

7248-2423شاپا الکترونیکی: - 2008- 6407شاپا چاپی:

مقاله پژوهشی

برآورد کشش هاي عرضه و تقاضاي چاي در ايران

(ايکاربرد مدل رگرسيون آستانه )

*2حبیبه شرافتمند، 1 علی اکبر باغستانی

ريزي، اقتصادکشاورزي و توسعه روستايی. تهرانهاي برنامهعضو هیئت علمی موسسه پژوهش. 1 دانش آموخته دکتراي اقتصادکشاورزي. تهران.. 2

چکیده

کنند. تر مردمان کشورهاي جهان آن را مصرف میهاست که بیشترين نوشیدنیچاي يکی از رايج :مقدمه و هدف

گرم در یش از پنج کیلوب گرم است. در حالی که اين رقم براي ايران، به ۵00مصرف سالانه سرانه چاي جهان حدود ور، همه ساله، هزار تن در داخل کش 2۵هزار تن و تولید نزديک به 110رسد. افزون بر مصرف سالانه سال می

رد دقیق سی و برآوشود. لذا واردات بی رويه، ضرورت برررسمی و غیر رسمی وارد کشور میمقاديري چاي از مبادي د و عرضه را ايجاب می کند.مصرف و تقاضا و راه کارهاي افزايش تولی

قیمت و یر تغییرو و تاثاين مطالعه به بررسی تابع عرضه چاي در قالب الگوي تعديل جزيی نرلا :هامواد و روش

هاي سري زمانی، داده درآمد بر مصرف اين محصول، در سطوح درآمدي گوناگون، پرداخته است. در اين مطالعه از ي چاي استفاده شد.جهت برآورد کشش هاي تقاضااي دو رژيمه ون آستانهیو روش رگرس13۵7-93براي دوره

درآمد کالايی هاي کمبرآورد ساختار غیرخطی در برآورد تقاضاي چاي، نشان داد که چاي براي گروه :هایافته

ر دو هاي درآمدي تقاضا براي هکشش شدن دارد. کششکشش و ضروري است که با افزايش درآمد، تمايل به پربیفزايش سطح ااز طريق دار است. نتايج نشان داد که امکان افزايش تولیدگروه بالا و پايین درآمدي، مثبت و معنی

کشت محدود استزير

سمی تواند از تقاضاي غیررپذيري در کنار فرآوري مناسب میافزايش کیفیت و بهبود رقابت گیری:نتیجهبحث و

ن نوشیدنی قتصاد ايونق اردف تعصب در خريد چاي ايرانی، براي کمک به بقاء و )قاچاق( چاي بکاهد. تبلیغات با ه محبوب و پُرمصرف در ايران، ضروري است.

1399شهريور 24: تاریخ دریافت

1399مهر 27 تاریخ داوری:

1399 آذر 1۵ تاریخ پذیرش:

DOI: 10.30495/JAE.2021.18929.1909

:های کلیدیواژه

ن تعديل جزئی نرلاو، تقاضاي چاي، مدل رگرسیو آستانه

حبیبه شرافتمند نویسنده مسئول:*

، ايراندانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران نشانی:

sherafatmandm@gmail.com پست الکترونیکی:

گاه خود براي اسکن و خواندناز دست

مقاله به صورت آنلاين استفاده کنید

پژوهشی تحقيقات اقتصاد کشاورزي –نامه علمی فصل 3. شماره 13.دوره 1400پاييز

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

43 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

مقدمه لهسا 120 تاريخی با کشور شمال استراتژيک محصولات از يکی چاي

13۵6ل کیلوگرم در سا1/2 از ايران در چاي سرانه مصرف است. مقدار

ود و مصرف کل سالانه چااي، از حاد 139۵کیلوگرم در سال 1/۵به

چااي کشات زيار هزار تن رسیده اسات. ساطح110هزار تن به 41

سرا،صومعه شهرهاي در روستا 900 از بیش در که است هکتار32000

لنگارود، سایاهکل، اشارفیه، آساتانه لاهیجاان، رشات، شفت، فومن،

والیح تا تنکابن و رامسر شهرهاي و گیلان استان در املش و رودسر

و ظمنامن به صورت کیلومتر 200 طول به مازندران استان در چالوس

ورتصا باه اصالی جاده با نزديک و دور و زياد و کم فواصل با مجزا

و شاتک در خانوار 60000نزديک به اکنون هم و گرفته قرار پراکنده

183 فرآوري فرايند در خانوار 8000و محصول اين کار

. بر اساس (14)باشند می فعالیت به مشغول سازيکارخانه چاي

در کشور خشک چاي تولید نگینمیا کشور، چاي سازمان آمارهاي

چاي تولید باشد که مقدارمی هزارتن 22 برابر ، سالیانه1389-93 دوره

واردات محل از مابقی و تامین را کشور نیاز چهارم يک نزديک داخلی

هزارتن با ۵۵مقدار واردات رسمی به طور میانگین . شودمی تأمین

میلیارد 1000نزديک به دلار، در مجموع ۵/4میانگین قیمت کیلويی

میلیارد تومان 3000تومان است. گردش اقتصادي چاي در کشور

کل مبلغ خريد برگ سبز 139۵است. اين در حالی است که در سال

میلیارد تومان )تقريباً معادل يک پنج رقم واردات 234چاي بالغ بر

از سوي ديگر، واردات غیرقانونی چاي، لطمه .رسمی( بوده است

گی به اقتصاد و گردش سالم اين محصول وارد می سازد که تنها با بزر

توان جلوي آن را گرفت. حمايت از تولید محصول داخلی می

تولید و عرضه چاي در کشور به دلايل بسایاري اهمیات دارد. از

از کالاهااي يکای چاي يک کالاي استراتژيک است: چاي -1جمله،

است. با توجه باه صارف هزيناه مورد مصرف بسیاري از اقشار جامعه

تاوان گفات در میلیاارد توماان باراي واردات چااي، می 1000حدود

صورت عدم توجه به ايان محصاول، ضامن آسایب ديادن معیشات

مرتبط، مقدار واردات و ارز مصارفی، نیاز اقتصادي خانوارها و اشتغال

يابد. وابستگی به واردات، احتمال تهديد سلامت مردم باه افزايش می

هاي فاسد و غیربهداشتی را به دنباال خواهاد داشات. دلیل ورود چاي

هاي چااي هاا و کارخاناههاي انجاام شاده در با سرمايه گذاري -2

ترين اراضای اراضی چايکاري شمال در زمره بهترين و مرغوب سازي:

جنگلی شمال می باشند. احداث با چاي تا رسیدن به مرحله بااردهی

ز طرف ديگر صنعت چاي يک صانعت کااربر کشد. اسال طول می 7

است. بنابراين، حمايت از صنعت چاي باعث تقويات اشاتغال و حفا

اراضی می شود. تبديل اراضی باه اماور ديگار باعاث روناق اقتصااد

نداشتن امکان کشت -3 .غیرمولد و مصرفی در منطقه، نیز خواهد شد

انجاام کشت چاي در مناطق کوهستانی و شایبدار :محصول جايگزين

شود که در اين مناطق، امکان کشت محصولی با سازگاري اقلیمی می

و مزاياي اقتصادي چاي وجود ندارد. همچنین بسایاري از خانوارهااي

چايکار تک محصاول هساتند و تنهاا از راه باا چااي امارار معااش

.(13) کنندمی

هاي قیمتای هايی در مورد برآورد کششیر پژوهشهاي اخدر سال

فتاه اسات کاه، باه نتاايجی و درآمدي چاي در داخل ايران، انجام گر

، دست يافتند. به عنوان مثال در مطالعه اي کشاش درآمادي متفاوت

.(1)تر از يک بدست آمدها، از جمله چاي، کمتقاضاي گروه نوشیدنی

لعه اي ديگر در داخل کشورکشاش شااخق قیمات تضامینی در مطا

(.11)نشاان داد 6/0و برآورد کشش عرضه نرلاو چااي را 8/0چاي

و کشاش درآمادي 09/1قدرمطلق کشش خودقیمتی تقاضاي چااي

ضاي چاي . در مقطعی ديگرکشش درآمدي تقا(12)بدست آمد 67/2

قادرمطلق کشاش تحلیلای ديگار، . در (2)تر از يک به دست آمدکم

محاساابه 7/0و کشااش درآماادي آن 37/1قیمتاای تقاضاااي چاااي

. مطالعه ديگري نشان داد که چاي براي گروههاي کم درآمد (16)شد

.(10)لوکس شدن پیش می رود کالايی ضروري است که به سمت

به طريقی مشابه، در مطالعه ديگر قادر مطلاق کشاش خاود قیمتای

وکشاش خاود قیمتای تقاضااي (7)بدست آمد -82/1تقاضاي چاي

8/0و کشاش درآماادي را -08/1ها از جملاه چاااي گاروه نوشاایدنی

رساد کاه باازار . لذا بر پايه اين مطالعات، به نظر می(3)محاسبه شد

هاي چاي، بازار با ثبات و پايدار نباوده و باه دلیال اساتخراش کشاش

گونه که متفاوت، دو رژيم متفاوت در اين بازار مورد انتظار است. همان

رف چااي و دهد رابطه مثبت بین مصانمودار شماره يک نیز نشان می

میلیون رياال وجاود 2۵درآمد سرانه، تا پیش از سطح درآمدي حدود

میلیون ريال اين ارتباط تمايل باه 2۵دارد، اما پس از، سطح درآمدي

معکوس شدن دارد.

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

۵3 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

0

50000

100000

150000

200000

250000

0 10000000 20000000 30000000 40000000

ارتباط بین مصرف و درآمد سرانه چای -1نمودار

ف چاي باراي ساطوح درآمادي اي ارتباط بین درآمد و مصربه گونه

رود که تقاضاي چاي در سطوح گوناگون، متفاوت است. لذا، انتظار می

گوناگون درآمدي تغییر کناد. از ايان رو، ضارورت بارآورد غیرخطای

شود. بمنظور بررسی ارتباط غیرخطی بین درآمد و مصرف احساس می

اي اسااتفاده کارد. برخاای تاوان از ماادل رگرسایون آساتانهچااي، می

مطالعات انجام شده در خارش از کشور نیاز نتاايج متفااوتی را بدسات

، کشاش 8/0کشش قیمتی تقاضااي چااي هناد را (8)اند. فايوآورده

، کشش قیمتی تقاضاي چاي چین را 2/0قیمتی تقاضاي چاي ژاپن را

ابع تقاضاي بلندمدت را باراي صاادرات ت (6)گزارش کرد. داس 6/0

مادت باه روش چاي برآورد کرد. در اين مطالعه تاابع تقاضااي کوتاه

تصحیح خطا برآورد شاد. در ايان مطالعاه، از روش انگال گرنجار دو

اي استفاده شد. باه دلیال صفرشادن کشاش قیمتای تقاضااي مرحله

، درآمد صادرات، پیشنهاد شد تا بر صادرات چاي، عوارض وضع شود تا

تقاضا باراي (9) حاصله از صادرات چاي حداکثر شود. هانگ و يانگ

اي براي ايالات متحاده و سیگار را با استفاده از مدل رگرسیون آستانه

بارآورد کردناد. در ايان 1963-1997ايالت کلمبیاا در دوره 46براي

در بازار تقاضاي سایگار، از مطالعه براي نشان دادن ساختار غیرخطی

کاه شد. نتايج ايان مطالعاه نشاان داد يک مدل چهار رژيمه استفاده

دلار کشاش درآمادي تقاضااي 8000تر از براي سطوح درآمدي کم

دار است. سیگار مثبت و معنی

هاي پراهمیت است برآورد تابع عرضه و تقاضاي چاي، يکی از موضوعشود بلکه به دلیل واردات بالاي ل میکه نه تنها اقتصاد داخل را شام

دهد. هاي تجاري را نیز تحت تاثیر قرار میاين محصول، سیاستها و برآورد تابع تقاضا در شناخت ترجیحات مصرفی، تعیین سیاست

بینی نیازهاي مصرف آتی و هاي مربوط به مصرف، پیشخط و مشییت دارد. در ريزي در تولید و عرضه اين محصول اهمبالاخره برنامه

هاي اخیر به دلیل مصرف سرانه بالاي چاي، تعداد زيادي از دهه

هاي حمايتی و تجاري، مصرف و تقاضاي چاي را هدف قرار سیاست دادند. برآورد تابع عرضه در شناخت عوامل موثر بر افزايش عرضه و به

تبع افزايش تولید، افزايش اشتغال و کاهش واردات و کاهش خروش

يا به عبارتی رونق اقتصادي اهمیت دارد. لذا، برآوردي صحیح و ارز و هاي موثر کمک دقیق از تقاضا و عرضه چاي، به اتخاذ سیاست

کند. لذا هدف اين مطالعه براورد تابع تقاضاي چاي با شايانی میاي و برآورد تابع عرضه چاي در قالب رگرسیون آستانه استفاده از مدل

است. 1لاوالگوي تعديل جزيی نر

هامواد و روشصورت کشاورزان به تغییرات قیمت محصولات کشاورزي به تربیش

هاي دهند. در بررسیتغییر در الگو و سطح زيرکشت واکنش نشان می

مربوط به عرضه محصولات کشاورزي، براي تعیین واکنش کشاورزان

زيرينسبت به قیمت، معمولاً از سطح زيرکشت، به جاي تولید برنامه

ريزي شده يا تولید مطلوب کنند زيرا که تولید برنامهشده استفاده می

توان می ،پذير نیست و کشاورز کنترلی روي آن ندارد. بنابراينمشاهده

مستقیم تحت کنترل کشاورز گونه گفت که چون سطح زيرکشت به

توانند قرار دارد، بنابراين کشاورزان با تغییر در سطح زيرکشت بهتر می

در رابطه با تغییر در قیمت يک محصول واکنش نشان دهند. با توجه

در اين مطالعه، براي برآورد تابع عرضه چاي، از ياد شدهبه موارد

سطح زيرکشت به عنوان متغیر وابسته استفاده شده است. براي

سطح زيرکشت مقدارسازي سود با توجه به امکانات موجود، بیشینه

هاي زياد در کشاورزي، ولی به سبب محدوديتاي وجود دارد. بهینه

تعديل به طرف مقدار مطلوب سطح زير کشت به صورت کامل انجام

گیرد و نخواهد گرفت بلکه در هر دوره يک تعديل جزيی صورت می

(17)شودرسیدن به تعادل کامل طی چند دوره زمانی انجام می

يل نرلاو به صورت رابطه يک است:رم عمومی الگوي تعدف

1- Nerlove partial adjustment model

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

63 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

(1)

تابعی خطی از قیمت مطلوب سطح زير کشت مقدارکه در آن

است. از آنجا که و ساير متغیرهاي برون زا انتظاري محصول

ذا ازپذير نیست، لمطلوب يا تعادلی به طور مستقیم مشاهده مقدار

را، به صورت توان آنشود، که میفرضیه تعديل جزيی استفاده می

رابطه شماره دو در نظر گرفت:

(2)

تغییر واقعی در سطح که در اين رابطه

تغییر مطلوب در سطح زيرکشت و زيرکشت،

باشد. ضريب تعديل يا ضريب نرلاو و معکوس آن، سرعت تعديل می

سرعت تعديل نمايانگر آن است که کشاورزان با چه سرعتی نسبت به

دهند. اگرانتظاراتی که از آينده دارند، واکنش نشان می

باشد به اين معنی است که مقدار واقعی با مقدار مطلوب برابر است. به

سطح زيرکشت واقعی در همان دوره زمانی به سطح ،ديگر بیان

ر اين مطالعه، تابع واکنش د .(15)شود شت مطلوب، تعديل میزيرک

به صورت رابطه سه برآورد شده (15)عرضه چاي کشاورزان همانند

است:

(3)

واردات و Mقیمت تولید کننده، PPسطح زير کشت، که در آن،

ER هاي قیمتی عرضه واقعی ارز است. براي محاسبه کششنرخ

( در الگوي تعديل نرلاو از رابطه شماره Long Eچاي در بلندمدت )

(17)چهار استفاده شده است

(4 )

دوره مورد بررسی و دراي متوسط قیمت چ ه در اين رابطه، ک

دوره مورد بررسی است. تابع تقاضاي درمتوسط سطح زير کشت چاي

به صورت رابطه شماره پنج برآورد (5)و (4) هايچاي برپايه مطالعه

شود:می

(۵)

دوره مورد درلگاريتم مصرف چاي که در آن

لگاريتم مصرف با يک وقفه زمانی)عادات بررسی،

لگاريتم گاريتم شاخق بهاي مصرفی و ل مصرفی(،

درآمد سرانه است.

سن، ي ارائه شده توسط هانابر اساس روش رگرسیون آستانه

ويسی توان، به صورت رابطه شماره شش بازنرابطه شماره پنج را می

کرد:

(6)

دهد که پارامترهاي رگرسیون برآوردي بسته اين رابطه، اجازه می

جا درآمد اي )در اينمتغیر آستانه متفاوت باشد و به مقدار

شود و که در تقسیم کل مشاهدات، به دوگروه استفاده می سرانه( است

تواند يکی از اي میشود. متغیر آستانههر گروه يک رژيم نامیده می

عناصر متغیرهاي مستقل و يا عنصري خارش از مدل تئوريکی باشد.

خلال جز ا بردار متغیرهاي مستقل و متغیر وابسته،

اي است. رابطه شماره شش نشان می دهد، در ارزش آستانه و

اي باشد از رگرسیون اي کوچکتر از ارزش آستانهصورتی متغیر آستانه

تربیشاي بدست آمده اي از ارزش آستانهاول و زمانی که متغیر آستانه

يک شود. براي نمايش باشد، از معادله رگرسیون دوم استفاده می

اي می توان معادلات پنج و شش را با رگرسیون به صورت يک معادله

کمک يک متغیر مجازي به صورت رابطه شماره هفت نوشت:

(7)

و جمله که در آن

است. حال فرض کرده يک متغیر مجازي پسماند

وجود داشته باشد که در صورت

د. ص دهصورت مقدار صفر را به خود اختصا مقدار يک و در غیر اين

پی هاي پی درارزش آستانه با استفاده از رگرسیون نخستدر مرحله

ش بر اساس ارز ،شود. در نهايتمربعات معمولی مشخق می ترينکم

را به اي محاسبه شده، می توان بردار ضرايب متغیرهابهینه آستانه

م، می توان يک مدل رگرسیونی با دو رژي در( را ۵دله )دست آورد. معا

:کردبه صورت رابطه زير بازنويسی

+ )8(

شاخق قیمت Pدرآمد سرانه و NIمصرف چاي، C teaکه در آن،

1393-۵7و براي دوره زمانی 1390چاي به قیمت هاي ثابت سال

باشند.می

اي از نظر آماري آزمون ست که معناداري وجود اثر آستانهمهم ا

گیري از ضريب لاگرانژ هانسن، توان با بهرهشود. براي اين منظور می

فرضیه صفر مبنی بر خطی بودن مدل را آزمون نمود. براي اين منظور

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

73 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

( استفاده 9ارائه شده توسط هانسن به صورت رابطه ) Fاز آماره

شود:می

)9(

(، فرضیه صفر به مدل خطی اشاره دارد. به اين معنی 9در معادله )

مجموع مربعات اي وجود ندارد. در اين رابطه که، هیچ اثر آستانه

(.18)جملات اخلال مربوط به مدل خطی است

صرف مهاي مورد استفاده در اين مطالعه، شامل سري زمانی دهدا

هاي ثابت سال )به قیمت چاي، شاخق بهاي مصرف کننده چاي

ننده(، درآمد سرانه، سطح زيرکشت چاي، شاخق بهاي تولیدک1390

ی (، واردات چاي و نرخ ارز ط1390هاي ثابت سال ) به قیمت چاي

اروبار وکشاورزي ملل زمان خوباشند که از سايت سامی13۵7-93دوره

آوريگردمتحده )فائو( و سايت بانک مرکزي و مرکز آمار ايران

ام انج 9افزار ايويوز ها نیز با استفاده از نرماند. تجزيه و تحلیل دادهشده

شده است.

یافته ها

گام در برآورد نخستینهاي سري زمانی، با توجه به استفاده از داده

اي چاي، بررسی وضعیت ايستايی متغیرهاي مورد تابع عرضه و تقاض

استفاده شده است. نتايج KPSSاستفاده است. بدين منظور از آزمون

دهد تمامی گزارش شده است، نشان می 1که در جدول بدست آمده

متغیرهاي مورد استفاده در اين مطالعه که به صورت لگاريتمی

شناسايی رابطه و براي بررسی باشند، در سطح ايستا هستند.می

اجزاي تابع عرضه، از الگوي تعديل جزيی نرلاو استفاده شده است.

است: )ضريب متغیر نرخ 10رابطه نتايج برآورد تابع عرضه، به شرح

دار نشدن گزارش نشده است. اعداد ارز، به دلیل علامت منفی و معنی

شه باشند و اعداد داخل کروداخل پرانتز، انحراف معیار متغیر می

تابع عرضه در قالب الگوي نرلاو، باشد(.مقادير کشش بلندمدت می

مدت است و به تبع آن، ضرايب کشش، نشان يک تابع عرضه کوتاه

باشد. در اين تابع، ضريب متغیر سطح مدت میکوتاه واکنشدهنده

داري را بر سطح زيرکشت گذشته، تاثیر مثبت و معنی هزيرکشت دور

است و بیانگر 1۵/0دهد. ضريب تعديل برابر دوره جاري نشان می

از فاصله بین سطح زيرکشت مطلوب و %1۵آن است که حدود

براي ،ديگر بیانيابد. به سطح زيرکشت واقعی هر سال کاهش می

6رساندن سطح زيرکشت واقعی به سطح زيرکشت مطلوب، حدود

یل البته، اين سرعت تعديل، کند است. به دل .سال زمان نیاز است

،لذا ؛شودکه چاي در مناطق خاص کوهستانی و شیبدار کشت میآن

باشند. هاي زراعی، نیازمند زمان و سرمايه میسازي چنین زمینآماده

به همین دلیل، رساندن سطح زيرکشت واقعی به سطح زيرکشت

ديگر سرعت تعديل، کند است. ضريب بیانبر و به مطلوب زمان

باشد. واکنش مثبت میسازگار با تئوري و ت در تابع عرضه،متغیر قیم

مدت چايکاران در برابر تغییر قیمت در بلندمدت نسبت به کوتاه

است. به گونه اي که يک واحد افزايش قیمت، مقدار واکنش تربیش

واحد، و در 1/0مدت کنندگان براي تغییر عرضه را در کوتاهعرضه

غیر واردات نیز، منفی دهد. ضريب متواحد، افزايش می 7/0بلندمدت

باشد زيرا افزايش واردات، انگیزه تولید و عرضه و سازگار با تئوري می

دار بودن مدل ، معنیFدهد. مقدار آماره داخل را کاهش می

دهد که کند. آماره ضريب تعیین نشان میرگرسیونی را تايید می

ر درصد تغییرات متغی 80اند متغیرهاي مستقل و توضیحی، توانسته

وابسته را توضیح دهند. آماره دوربین واتسون عدم وجود

کند.خودهمبستگی بین اجزاي اخلال، را تايید می

ود شرسی در گام بعدي بمنظور تخمین تابع تقاضا نیاز است، بر

ست. يید اتا که آيا متغیر درآمد سرانه به عنوان متغیر آستانه مورد

هنده ده است، نشان گزارش شد 2نتايج آزمون هانسن که در جدول

ک پذيرش فرضیه صفر اين آزمون است. به بیان ديگر، وجود ي

تايج برآورد تابع تقاضا را ، ن3شود. جدول آستانه )دو رژيم( پذيرفته می

اند دهدهد )تمامی متغیرها به صورت لگاريتمی وارد مدل شنشان می

دهد(.و اعداد داخل پرانتز، آماره تی استیودنت را نشان می

1

2

ln 1.22 0.85ln 0.1ln 0.01ln

(1.42) (0.15) (0.07) (0.01)

: [5.6] [0.7] [0.1]

22 0.8 . 1.8

t t tA A PP M

long E

F R DW

)10(

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

83 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

1357-1393. نتایج حاصل از بررسی ایستایی متغیرهای برآورد تابع تقاضا و عرهض چای طی دوره 1جدول

آماره آزمون نام متغیر نماد متغیر

kpss

مقادیر بحرانی فرضیه صفر

جدول در سطح

5%

LOG C tea

14/0 سريايستا بودن 09/0 لگاریتم مصرف

LOG NI ۵/0 ايستا بودن سري 3/0 لگاریتم درآمد سرانه

LOG P 1۵/0 ايستا بودن سري 07/0 لگاریتم شاخص بهای مصرفی

LOG A 14/0 ايستا بودن سري 1/0 لگاریتم سطح زیر کشت

LOG M 46/0 ايستا بودن سري 1/0 لگاریتم واردات

LOG ER 14/0 ايستا بودن سري 09/0 لگاریتم نرخ ارز

LOG PP 14/0 ايستا بودن سري 1/0 لگاریتم شاخص بهای تولید

هاي تحقیقماخذ: يافته

. نتایج آزمون هانسن2جدول

F آزمون تعداد آستانه آماره مقدار بحرانی

11 12 آستانه در برابر یک آستانه 0

9/12 8 آستانه در برابر دو آستانه 1

تحقیقهاي ماخذ: يافته

. نتایج حاصل از برآورد تابع تقاضای چای به روش خطی و آستانه ای3جدول

مدل رگرسیون آستانه ای نام متغیر

tNI

20820020 درآمد سرانه

1tNI

20820020 درآمد سرانه

t 04/0- (4/2)

04/0- (4/2)

1-CP 14/0- (3/1-)

9/0- (2 -)

NI ۵/0 (7/4)

9/0 (3/3-)

1-C tea 3/0 (62/2)

3/0 (2/2)

2 0 / 7R

DW=2

هاي تحقیقماخذ: يافته

بررسیبحث و گونه که پیش از اين آمده است، نتايج آزمون هانسن، همان

ا تايید کرده است. مدل تقاضا، روجود دو رژيم )يک آستانه( براي

ريال ) به 20820020که سطح درآمد سرانه ندنتايج نشان داده ا

میلیون ريال( به عنوان سطح 20تر سطح درآمد حدود عبارت ساده

کند. نتايج الگوي برازش شده، براي سطح اي عمل میدرآمد آستانه

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

93 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

ه کشش دهد، کمیلیون ريال نشان می20اي کمتراز درآمد آستانه

کششی است ديگر، چاي کالاي کم بیاناست. به -14/0خودقیمتی

مقدارکنندگان، در برابر يک درصد افزايش قیمت چاي، و مصرف

دهند و همواره کاهش می14/0تقاضاي خود را به ندرت به اندازه

تمايل به حف عادات مصرفی گذشته خود دارند )با توجه به عدد

متی برآوردي براي سطوح درآمدي است(. کشش قی 3/0کشش که

است بدين معنا که در سطوح -9/0میلیون ريال حدود 20بالاتر از

ي در برابر تربیشکنندگان حساسیت تقاضاي درآمدي بالا، مصرف

مقدارتغییرات قیمت دارند و با افزايش يک واحدي قیمت چاي،

يافته دهند، اين کاهش می مقدارتقاضاي خود را تقريباً به همان

دهنده اين واقعیت باشد که در سطوح بالاي درآمدي، تواند نشانمی

کنندگان را به سمت مصرف کالاي افزايش قیمت چاي، مصرف

دهد. بررسی کشش درآمدي تقاضا جانشین همانند قهوه، سوق می

دهد در درآمدهاي کمتر از سطح درآمد آستانه، علامت نشان می

صد افزايش در درآمد کشش درآمدي مثبت است و يک در

،دهد. لذادرصد افزايش می ۵/0تقاضا را حدود مقدارکنندگان، مصرف

براي اين سطح درآمدي، چاي کالايی نرمال و ضروري معرفی

میلیون ريال، 20شود. در درآمدهاي بالاي سطح آستانه حدود می

اما باز مقدار آن ،دار استعلامت کشش درآمدي نیز مثبت و معنی

به يک است که نشان دهنده آن است در شرايط ثبات ساير نزديک

ي به افزايش تربیشکنندگان میل عوامل، با افزايش درآمد، مصرف

مصرف چاي دارند.

نتیجه گیریيابی به برآوردي دقیق از تابع تقاضاي اين مطالعه براي دست

اي استفاده کرد. مطالعات گذشته با چاي، از روش رگرسیون آستانه

موردتفاده از برآوردهاي ساده خطی به نتايج متفاوتی در اس

هاي درآمدي دست يافته بودند. در اين مطالعه با استفاده از کشش

رابطه بین درآمد و مصرف چاي 13۵7-93هاي سري زمانی داده

هاي درآمدي، از روش بررسی شده است. براي برآورد کشش

است. نتايج آزمون هانسن اي دو رژيمه استفاده شده رگرسیون آستانه

نشان داد که متغیر درآمد سرانه، در اين مطالعه داراي دو رژيم )يک

میلیون ريال است. 20باشد و سطح درآمد آستانه، نزديک آستانه( می

اين مطالعه با برآورد ساختار غیرخطی در تقاضاي چاي، نشان داد که

دار و معنیکشش درآمدي براي سطوح بالا و پايین درآمدي مثبت

میلیون ريال، چاي کالايی 20است. براي سطوح درآمدي زير

کشش است که با افزايش درآمد، تمايل به پرکشش شدن دارد. به کم

اي گونهاي که در سطوح درآمدي بالا، افزايش قیمت چاي، به گونه

تواند دهد و اين نکته میمصرف چاي را کاهش می قابل ملاحظه

باشد که افراد در سطوح بالاي درآمد، تمايل به گوياي اين واقعیت

مصرف کالاهاي جانشین مانند قهوه دارند. نتايج برآورد تابع عرضه

چاي در قالب الگوي نرلاو نشان داد که ضرايب تمامی متغیرها،

بیان است. به %1۵سازگار با تئوري بوده و ضريب تعديل نیز برابر،

ي به سطح زيرکشت مطلوب ، براي رسیدن سطح زيرکشت جارديگر

سال زمان نیاز است. ضريب کشش قیمتی عرضه در 6نزديک

است. -01/0و ضريب کشش واردات 1/0مدت کوتاه

کشور، بر سازمان چاي توسطشود تا دولت پیشنهاد می

اهش و کي داشته و با تربیشعت، نظارت هاي گوناگون اين صنجنبه

راهز شود( ازيادي از کشور میکنترل بر واردات )که سبب خروش ارز

د در وري و افزايش تولیافزايش حمايت هدفمند، سبب افزايش بهره

اصلاح و استفاده از ارقام مناسب، ،هکتار اين محصول شود. البته

از خشینوسازي باغات چاي و اجراي خريد توافقی برگ سبز چاي، ب

باشد. است که در حال اجرا می هايیاقدام

ت کنندگان چاي نسبشود به تولیدکنندگان و عرضهپیشنهاد می

ظ ردن چاي داخلی نسبت به چاي خارجی از لحاکرقابت پذير -1به

بندي مناسب کمی و استانداردهاي کیفی و برندسازي و بسته

محصولات چاي براي افزايش سهم بازار داخلی و حضور در

وري تولید و هرهفزايش با -2ها و المللی و رقابت با آنبازارهاي بین

وي چاي زراعی و نوآوري در فرايند تولید و فرآورانجام عملیات به

هاي نوين و گیري از فناوريتولید محصولات متنوع به واسطه بهره

. کنندو توسعه، اقدام پژوهشراه اندازي واحدهاي

حمايت از -1پیشنهاد شود تا مصرف کنندگان چاي نسبت به

توجه -2ی مشابه خارج ت و در تراز محصولاتتولید داخلی با کیفی

تلاش و -3به ارگانیک بودن، سلامت، عطر و مزه چاي ايرانی.

اين صادتعصب در خريد چاي ايرانی براي کمک به بقاء و رونق اقت

. کنندنوشیدنی محبوب و پرُمصرف ايرانی اقدام

ملاحظات اخلاقی

پیروی از اصول اخلاق پژوهش نامه آگاهانه توسط تمامیهاي رضايت فرمدر مطالعه حاضر

ها تکمیل شد.آزمودنی

حامی مالی هاي مطالعه حاضر توسط نويسندگان مقاله تامین شد.هزينه

مشارکت نویسندگان حلیلتروش شناسی و علی اکبر باغستانی ، طراحی و ايده پردازي:

حبیبه شرافتمندنظارت و نگارش نهايی: و هاداده

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

04 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

بنابر اظهار نويسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده افعتعارض من است.

References 1. Akbari A., Ahmadi Javidi M., Ziaeei M.B., &

Barakati SM. (2017). Estimating Food Demand in Sistan and Baluchestan Using Two Systems of NNDS and QUAIDS. Journal of Agricultural Economics Research, 9(2): 93-115. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=295375

2. Alimohamadi, Z. (2015). Demand of Iranian urban households for selected foodstuffs using an implicit direct collectible demand model. Master Thesis, Faculty of Agriculture, University of Tabriz.

3. Akbari A., Ziaei M.B., & Mohammad Ghahremanzadeh M. (2013). Welfare Impacts of Soaring Food Prices on Iranian Urban .Households: Evidence from survey data. International Journal of Business and Development Studies, 5(1): 23-39.

4. Baltagi B.H., & Levin D. (1986). Estimating dynamics demand for cigarrete using panel data, the effects of bootlegging taxation and advertising reconsidered. Rev. Econ. Stat, 68(1): 55-148. http://links.jstor.org/sici?sici=0034-6535%2819860 ... O%3B2-Q&origin=repec

5. Baltagi B.H., Xiong W., & Griffen J.M. (2000). To pool or not to pool: homogeneous versus heterogeneous estimators applied to cigarette demand. The Review of Economics and Statistics, 82(1): 117-126. http://www.mitpressjournals.org/doi/pdf/10.1162/003465300558551.

6. Das N.C. (2006). Export demand function for Bangladesh's tea. Bangladesh J. Agric,15:1-18. DOI: 10.22004/ag.econ.200185.

7. Farajzadeh Z., & Esmaeili A. (2016). The welfare effect of rising imported food prices in Iran. Iranian journal of economic studies, 5(2):189-208.

8. FAO Report. (2011). A demand analysis for the tea market. Committee on commodity problem.

9. Huang B.N., & Yang C.W. (2006). Demand for cigarettes revisited: an application of the threshold regression model. Journal of Agricultural Economics, 34: 81-86.

https://doi.org/10.1111/j.1574-0862.2006.00105.x.

10. Falah Alipoor S., & Karbasi A.R. (2007). Estimation of Tea Group Demand Function for Iranian Urban Households Using Linear Expenditure System Model. 6th Iranian Agricultural Economics Conference. https://civilica.com/doc/46957/

11. Lababi Mir Ghavami M., Nasabian Sh., & Yazdani S. (2016). Factors affecting the supply of tea in Iran. Case study of Guilan province. Quarterly Journal of Economic Modeling, 2(10):115-130.

12. Layani Gh., & Bakhshoodeh M. (2016). Study of changes in poverty levels and determining the vulnerability of rural households due to rising global food prices in Iran. Quarterly Journal of Economic Research (Sustainable Growth and Development), 16(3): 1-27.

13. Mir Hosseini Moghadam A., & Sanjari M. (2017). The flourishing of the country's tea industry is a symbol of the realization of a resilient economy. Presented in the country's tea organization. www.irantea.org.

14. Ministry of Agriculture-Jahad. (2017). Report for tea industry in Iran

15. Shah Abadi A., & Esmaeil Beigi M. (2012). Determinants of supply and demand of rice market rice in Iran. Journal of Agricultural Economics Researches, 4(1): 139-160.

16. Shahikitash M.N., & Mohamadzadeh A. (2014). Measuring the elasticity of conjectural changes in the structure of multilateral monopolies based on the Iwata approach. Study of the Iranian food and beverage industry. Journal of Economics and Agricultural Development, 28(3): 272-281.

17. Yazdani S., & Mazhari M. (1995). Investigating the factors affecting the supply of sugar beet in Khorasan province. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 26(3): 1-27.

18. Zibaei M. & Mazaheri Z. (2009). Government size and economic growth in Iran with emphasis on agricultural sector growth: a threshold regression model. Journal of

ای(برآورد کشش های عرضه و تقاضای چای در ایران) کاربرد مدل رگرسیون آستانه

14 30-14: (3) 13؛ 1400تحقیقات اقتصاد کشاورزی.

economics and agriculture development, 23(1): 11- 20. http://eco.iaufb.ac.ir/article_555547.html