eskola- eta unibertsitate-jarduera › elementos › ele0004800 › eskola... · mailako eskola...
TRANSCRIPT
2006/2007
Eskola- eta unibertsitate-jarduera
Emaitzen analisia
Lanketa: Eustat Euskal Estatistika Erakundea Instituto Vasco de Estadística (Eustat)
Argitaraldia: XI-2008
Argitalpena: Eustat Euskal Estatistika Erakundea Instituto Vasco de Estadística Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz
Internet: www.eustat.es
© Euskal AEko Administrazioa Administración de la C.A. de Euskadi
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Aurkibidea
1. SARRERA ____________________________________________________________ 2
2. IKASTETXEAK ________________________________________________________ 2
3. LANGILEAK __________________________________________________________ 4
4. IKASLEAK ___________________________________________________________ 6
Atzerriko ikasleak __________________________________________________________________ 10
Ratioak ___________________________________________________________________________ 11
Hizkuntza-eredua ___________________________________________________________________ 14
Ikasketak aukeratzea ________________________________________________________________ 15
Eskola-emaitzak ____________________________________________________________________ 18
1
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Irakaskuntzaren Estatistika
1. SARRERA Irakaskuntzaren estatistikaren azterketa honen helburu nagusia da EAEko hezkuntza sistema arautuaren egungo egoerari eta bilakaerari buruzko informazioa eskaintzea. Araubide orokorreko irakaskuntzak aztertu dira —unibertsitatekoak zein unibertsitatekoak ez direnak—, bai eta araubide bereziko irakaskuntzak ere, eta sektore publikoa zein sektore pribatua sartu dira azterketan.
Irakaskuntzaren estatistikak ematen duen informazio oinarri garrantzitsuak bi alderdi nagusi ditu: batetik, oso tresna baliagarria da EAEko hezkuntza sistema ezagutzeko, eta, horrenbestez, funtsezko laguntza da hezkuntzaren administrazioak egiten dituen kudeaketarako eta plangintzarako; beste aldetik, gizarteari hezkuntza sisteman erabiltzen diren kopuru nagusiak eskaintzeko behar den estatistika informazioa ematen du.
2. IKASTETXEAK Euskal Autonomia Erkidegoko hezkuntza sistema arautuak 1.258 ikastegi zituen 2006-07 ikasturtean. Ikastegi horietatik 1.074k hezkuntza ez-unibertsitarioa ematen zuten, eta 55 unibertsitate ikastegiak ziren. Aipatuez gain, Araubide Bereziko 129 zentro ditugu: Hizkuntzak, Arte Plastikoak eta Diseinua, Dantza, Musika eta Kirola.
1. taula. Lurralde historiko bakoitzeko zentro kopurua eta horietan emandako mailak. 2006/07 ikasturtea
Euskal AE Araba Bizkaia Gipuzkoa
Araubide orokorreko irakaskuntza 1.129 168 546 415
Unibertsitateaz kanpoko irakaskuntzak 1.074 158 520 396Haur Hezkuntza 769 126 367 276Lehen Hezkuntza 533 78 271 184Hezkuntza Berezia (haur eta lehen hezk.) 40 13 19 8Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza 342 44 177 121Hezkuntza Berezia (DBH) 31 12 13 6Batxilergoa 210 27 112 71Erdi Mailako Lanbide Heziketa 134 16 70 48Goi Mailako Lanbide Heziketa 135 17 68 50Zereginen ikaskuntza 52 10 19 23Helduentzako Hezkuntza 48 4 26 18
Unibertsitateko irakaskuntzak 55 10 26 19Goi-eskola teknikoak 5 0 2 3Fakultateak 25 4 12 9Unibertsitate-eskolak 22 5 11 6Beste batzuk 3 1 1 1
Araubide bereziko irakaskuntza 129 16 55 58
Arte eta lanbideak 6 1 3 2Dantza 2 1 1 -Kirolak 3 1 1 1Hizkuntzak 9 1 5 3Musika 109 12 45 52
Iturria: Eustat
2
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
2006/07 ikasturtean haur hezkuntzako 769 zentro egon ziren. Aurreko ikasturtean baino 20 zentro gehiago egon ziren, hau da, %3 gehiago. Gehikuntza txikiagoa izan zen aurreko bi ikasturteekin erkatuta, baina nabarmentzekoa da, maila honetan soilik erregistratu baitzen igoera esanguratsurik.
Bestalde, 533 zentrok Lehen Hezkuntza eman zuten eta 40 zentroetan haur- eta lehen mailako Hezkuntza Bereziko unitateak izan ziren, irakaskuntza mota horren zentro espezifiko gisa aritu zirenak.
Bigarren hezkuntzari dagokionez, 342 zentrok Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza (DBH) eman zuten, 134k erdi mailako Lanbide Heziketa eta 210ek batxilergoko irakaskuntza. Horiez gain, badira Hezkuntza Bereziko unitateak dituzten ikastetxeak Bigarren Hezkuntzan, eta bai DBH (31) bai Zereginen ikaskuntza (52) ematen dituzte.
Horrez gain, Helduentzako Hezkuntzako 48 zentro ditugu, haien helburua delarik garapen pertsonal eta profesionalerako ezagupen eta gaitasunak jaso, eguneratu, osatu edo handitzeko aukera eskaintzea 18 urtetik gorakoentzat.
Bigarren Hezkuntzaren ondorenerako 135 zentrok Goi Mailako Lan Heziketa eman zuten, 2005/06 ikasturtean baino 2 gutxiago, eta 55ek Unibertsitate Ikasketak eskaini zituzten. Horietatik 5 goi mailako eskola teknikoak, 25 fakultate, 22 unibertsitate eskola eta azkenik 3 “gainerakoak” epigrafean sartu ziren (UNEDek Euskadin dituen hiru zentro baimenduak).
Azkenik, araubide bereziko ikastegiei dagokienez —129 guztira—, gehienek (109) musika irakasten dihardute, musika-eskoletatik goi-mailako kontserbatorioetara bitarte. Azkenik, ikasketa bereziak ematen dituzten zentroekin bukatuz, 9 Hizkuntz Eskola Ofizial daude, Arte Plastikoen eta Diseinuaren 6 Zentro, 2 Dantzakoak eta 3 Kiroletakoak.
2006/07 ikasturtean hezkuntza helburuetarako %2 zentro gehiago izan ziren. Gehikuntza hori batez ere haur hezkuntzan izan zen nabarmentzekoa, lehenago esan genuenez. Hezkuntza maila hauek ere gehikuntza horren onura jaso zuten: Lehen Hezkuntza (1), Haur-Lehen Hezkuntza Berezia (3), DBH (1), HHE (1) eta Musika (4). Aitzitik, bigarren hezkuntzako mailetan saldoa negatiboa izan zen. guztira 10 zentro galdu ziren. Unibertsitate mailan lehengo kopuruan jarraitu da.
Hamar urte hauetan zentro kopuruaren bilakaerari begiratuz gero, ondorioztatu behar dugu maila guztietan gehikuntza egon dela, unibertsitate zentro baten galera izan ezik. Guztira %9,6ko gehikuntza izan da.
1. grafikoa. Zentro kopuruaren bilakaera irakaskuntza-mailaren arabera
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Zentroak, guztira Unibertsitateaz kanpo Unibertsitatekoak Araubide B. Iraskuntza
Iturria: Eustat
3
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Titulartasunari begira, %64 zentro publikoak izan ziren; gainerako %36 pribatuak. Irakaskuntza ez unibertsitarioaren barruan, 743 zentro (%66) publikoak izan ziren eta 386 (%34) pribatuak. Haurren, hezkuntza bereziaren eta HHEaren mailetan, zentro publikoetako proportzioa 10etik 7koa izan zen, eta lehen eta goi mailako LH-ko mailetan, 10etik 6koa. Batxilergoko eta maila ertaineko LH-ko irakaskuntzan esan dezakegu banaketa orekatua egin zela publikoaren eta pribatuaren artean. Nabarmendu behar da, azkenik, DBH ematen duten zentro gehienak (%61) pribatuak izan zirela.
Unibertsitate arloan, 2006/07 ikasturtean 35 izan ziren zentro publikoak (%64) eta 20 pribatuak (%36). Hezkuntza berezien kasuan, 60 ikastetxe publiko eta 69 ikastetxe pribatu zeuden.
2. grafikoa. Zentroak irakaskuntza-mailaren eta titulartasunaren arabera. 2006/07
803
504
322
80
132
96
72
79
35
60
455
265
211
43
210
114
62
56
20
69
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900
Zentroak guztira
Haur H.
Lehen H.
Hezkuntza Berezia
DBH
Batxilergoa
Erdi Mailako LH
Goi Mailako LH
Unibertsitatea
Araubide bereziko irakaskuntzak
Zentro publikoak Zentro pribatuak
Iturria: Eustat
3. LANGILEAK
Euskal Autonomia Erkidegoko irakaskuntza zentroen sareak 2006/07 ikasturtean 54.601 langile izan zituen guztira, irakasleak eta bestelakoak barne. Hau da, biztanleria okupatu osoaren %5,7, 2007an.
37.824 pertsonek osatzen dute irakasleen kidegoa (haietarik % 66 emakumezkoak dira), eta langile guztien % 70 dira. Pertsonal ez-irakasleak (16.777 lagun) gainerako % 30 osatzen du. Langileek lantoki zuten zentroaren titulartasuna kontuan hartuta, irakasleen %63 ikastetxe publikoetan egin zuen lan eta %37 ikastetxe pribatuetan.
Araubide orokorreko irakaskuntzetan, irakasleak 36.702 izan ziren guztira. Haietarik, 14.975ek Haur eta Lehen Hezkuntzak eman zituzten, eta, kasu horretan, gehienak emakumezkoak izan ziren (% 84); 15.044 irakaslek Bigarren Hezkuntza eman zuten (derrigorrezkoa eta bestelakoa), eta, azkenik, 5.307 Unibertsitate Hezkuntzako postuetan izan ziren.
Araubide Bereziko ikastegietan 1.122 irakasle aritu ziren 2006/07 ikasturtean. Haietariko %61 musikan aritu zen, 687 irakasle guztira. Ondoren Hizkuntzen irakaskuntza dator, 282 irakaslerekin,
4
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
%25. Gero Arte Plastikoak eta Diseinua, 81 irakasle; Kiroletakoak 58 eta azkenik 14 irakasle Dantzan. Hauetan aritutako irakasleen %52 emakumeak izan ziren.
3. grafikoa. Irakasleen bilakaera mailen arabera
0
6.000
12.000
18.000
24.000
30.000
36.000
42.000
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Pertsonak guztira Unibertsitateaz kanpo Unibertsitatekoak Araubide Berezia
Iturria: Eustat
Zifra hauek aurreko hamarkadakoekin alderatuz gero, irakasleak %17 gehiago direla ikusten da. Mailaka, unibertsitate ikasketetan aritu ziren irakasleen portzentajea %20 hazi zen; ikasketa ez-unibertsitarioetan txikiagoa izan zen hazkundea, %16. Araubide Bereziaren barruan plantillaren hazkundea %17 izan zen. Zentro pribatuetan irakasle berri gehiago sartu ziren (%19), publikoetan baino (%16).
4. grafikoa. Irakasleen bilakaera, zentroaren titulartasunaren arabera
0
6.000
12.000
18.000
24.000
30.000
36.000
42.000
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Pertsonak guztira Zentro publikoak Zentro pribatuak
Iturria: Eustat 2006/07 ikasturtean, ikasketa ez-unibertsitarioak irakasten zituzten irakasleen %42ak lizentziatura zeukan. %50 diplomadunak ziren, %4ak lanbide heziketako titulazioa zeukan, eta %4ak bestelako titulazioren bat zeukan. Langile horietako % 26k 40 urte baino gutxiago zituzten; % 43k 40 eta 49 urte bitarteko adina zuten, eta 50 urte baino gehiagokoak % 28 ziren. %3ren kasuan ez da adinik ageri.
5
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Halaber, 24.676 irakaslek (% 79) lanaldi osoan lan egiten dute; % 21ak lanaldi murriztua dute, alegia, 6.719k. Egoera profesionalari begira, %72, hau da, 22.507, langile finkoak ziren; gainerakoak, 8.888, aldi baterakoak.
Unibertsitate Ikasketen irakaskuntzan 5.307 irakasle izan ziren, eta ikasketa maila honetan da emakumeen portzentajea txikiena (%36). Bestalde, irakasleen % 79 ikastetxe publikokoak ziren, eta % 21 ikastetxe pribatuetakoak. Era berean, % 71k lanaldi osoan lan egin zuten, eta lanaldi murriztua zuten irakasleak, ordea, % 29 ziren. Lan harreman egonkorra zuten irakasleak 3.227 izan ziren, (%61). Unibertsitatean aritu ziren aldi baterako irakasleak, 2006/07 ikasturtean 2.080 izan ziren, plantillaren %39. Kontratu-motari begiratuta, unibertsitate irakaskuntzako irakasleen artean karrerako funtzionarioa zen era zabalduena, 2.428 irakasle halakoak baitziren, % 46 alegia.
4. IKASLEAK
2006-07 ikasturtean, EAEko irakaskuntza arautuaren sistema osoan eskolaturik zeuden ikasleak 438.745 ziren guztira. Horietatik 407.512 Araubide Orokorreko Ikasketetan aritu ziren; alegia, biztanleria osoaren %19, eta 25 urtetik beherakoen %82. 31.233 ikaslek Araubide Bereziko Ikasketaren batean jardun zuten, batez ere hizkuntzetan (%87).
Araubide Orokorreko ikasketa ez-unibertsitarioen barruan, 341.435 ikasle daude guztira. Haien erdia gutxi gorabehera (169.976) oinarrizko edo derrigorrezko hezkuntza dago, lehen hezkuntzan eta DBHn banatuta (103.859 eta 68.898 ikasle, hurrenez hurren). Datuok ikusita, biztanleria kontuan izanik, esan dezakegu Euskal Autonomia Erkidegoan derrigorrezko hezkuntzan eskolatze tasa erabatekoa dela.
Hezkuntza derrigorrezkoa ez denean, bi maila daude, bata nahitaezko adina baino adin txikiagoena eta bestea adin handiagoetarakoa. Maila txikiago batean edo haur hezkuntzan 84.851 ikasle egon ziren, hau da, guztien %25. Aurreko urtearen aldean %4,4ko gehikuntza egon zen. Igoera horrek gizarte eskaria erakusten digu, batez ere 0-2 urte bitarteko haurrentzat, alegia, lehenengo zikloan; izan ere, bigarrenean, 3-5 urte bitarte, bada hamarkada bat %100 dagoela eskolatua.
Goragoko mailan, Batxilergoan matrikulatutako 100 ikasletatik 9 maila horretan inskribatu ziren ikasturte horretan (30.043 ikasle). Erdi Mailako Lan Heziketan 10.523 ikasle, %3, eta azkenik Goi Mailako Lan Heziketan 15.416, %4,5.
6
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
2. taula. Ikasle kopurua irakaskuntza-mailaren arabera
2006/07 2005/06 ∆ %Ikasleak guztira 438.745 437.900 0,2
Araubide orokorreko irakaskuntzak 407.512 404.970 0,6Educación no universitaria 341.435 336.046 1,6
Haur Hezkuntza 84.851 81.273 4,4Hezkuntza Berezia (haur h.) 62 69 -10,1Lehen Hezkuntza 103.859 100.497 3,3Hezkuntza Berezia (lehen h.) 342 328 4,3Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza 68.898 69.479 -0,8Hezkuntza Berezia (DBH) 184 201 -8,5Batxilergoa 30.043 30.719 -2,2Erdi Mailako Lanbide Heziketa 10.523 11.023 -4,5Goi Mailako Lanbide Heziketa 15.416 16.345 -5,7Zereginen ikaskuntza 395 375 5,3Helduentzako hezkuntza 26.862 25.737 4,4
Unibertsitateko ikasketak 66.077 68.924 -4,11go zikloko unibertsitateko ikasketak 26.632 27.188 -2,02. zikloetako unibertsitateko ikasketak 33.573 35.459 -5,32. zikloko unibertsitateko ikasketak 3.486 3.675 -5,13. zikloko unibertsitateko ikasketak 2.386 2.602 -8,3
Araubide bereziko irakaskuntzak 31.233 32.930 -5,2Arte eta lanbideak 689 758 -9,1Hizkuntzak 27.129 28.823 -5,9Musika 3.184 3.115 2,2Dantza 68 67 1,5Kirolak 110 167 -34,1Goi mailako Diseinu ikasketak 53 0 -
Iturria: Eustat
Unibertsitate ikasketei dagokienez, ikasle kopuruaren beheranzko joerak jarraitzen du (aurreko urtean baino %4 gutxiago), eta 66.077 izan ziren. Ikasle haietarik, % 51k bi zikloko unibertsitate ikasketak egin zituzten (lizentziadunak, ingeniariak edo arkitektoak); % 40ak diplomaturako edo ingeniaritza teknikoko ikasketa programak hautatu zituzten (1. ziklokoak); % 5ek 2. zikloko ikasketak aukeratu zituzten, eta gainerako % 4k doktoretza egin zuten (3. zikloa).
Azkenik, araubide bereziko irakaskuntzek, 2006/07 ikasturtean, 31.233 ikasleko matrikula ofiziala izan zuten, gehienak hizkuntzen (27.129) eta musikaren (3.184) artean banatuak.
5. grafikoa. Ikasle kopuruaren bilakaera irakaskuntza-mailaren arabera
050.000
100.000150.000200.000250.000300.000350.000400.000450.000500.000
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Ikasleak guztira Unibertsitateaz kanpo Unibertsitatea Araubide berezia
Iturria: Eustat
7
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Oro har, hau da matrikulazioak hazten diren laugarren urtea EAEn. 2006/07 ikasturtean 845 ikasle gehiago egon ziren, hau da, aurreko ikasturtearen aldean %0,2ko gehikuntza egon zen.
Ikasketa ez-unibertsitarioetan joera berbera izan da, alegia, azken lau urte hauetan izan da ikasle kopuruen hazkundea. Ikasturte honetan 5.389 ikasle gehiago (%2) izan ziren; hazkunde hau ez da barne dituen mailen adierazgarri. Haur hezkuntzan eta helduen hezkuntzan egon ziren matrikula kopuru handiena, aurreko ikasturtearen aldean: %4ko gehikuntza bakoitzean. Haien atzetik, lehen hezkuntza dago, aurreko ikasturtean baino 3.362 ikasle gehiagorekin, hau da, %3ko gehikuntza, eta azkenik, hezkuntza berezia, aurreko ikasturtean baino 10 ikasle gehiagorekin (%1). Gainerako mailetan, berriz, alegia DBHn (%-1), Batxilergoan (%-2), Erdi Mailako L.Hn (%-4,5) eta Goi Mailakoan (%-6) eta unibertsitatean (%-4) ikasle kopurua jaitsi egin zen.
Araubide Berezikoei dagokienez, aurreko urtearen aldean %5eko jaitsiera dago, 1.697 ikasle gutxiago.
Azken zortzi urteetan, unibertsitateaz kanpoko mailetan joera oso ezberdinak eman dira, 6. grafikoan ikusten den bezala. Aldi horretan eta 2000 ikasturtearekin alderatuta, haur hezkuntzako ume kopuruak hazkunde azeleratua izan du, %50eraino gehituz. Lehen Hezkuntzan %4 gehitu da eta suposatzen da hurrengo urteetan gehikuntza hau errepikatu egingo dela, haur hezkuntzako ikasleak maila horretara igaroko direlako. Maila ertaineko LH jaitsi egin da, nahiz eta azken laur urteetan portzentajea mantendu zen. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan eta Batxilergoan ere urtero jaisten da ikasle kopurua. Azkenik, goi mailako LH-n jaitsi egin da, orain zortzi urteko matrikulatu kopuruan geratu arte, nahiz eta lehenengo hiru urteetan igoera egon zen 2000ko ikastaroaren aldean.
Unibertsitatean, beheranzkoa izan da joera, ikasle galera %25era iristen delarik.
6. grafikoa. Ikasle kopuruaren bilakaera irakaskuntza-mailaren arabera. Indize-zenbakia 2000 oinarriarekin
40
60
80
100
120
140
160
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Haur H Lehen H DBH Batxilergoa
Erdi M. LH Goi M. LH Unibertsitatea
Iturria: Eustat
Bestalde, titulartasuna kontuan izanik, zentro publiko eta pribatuetan kontabilizatutako matrikulen portzentajeak, 2006/07 ikasturtean, joera ezberdina izan zuen, aztertutako irakaskuntza mota aintzat hartu zelako.
8
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Horrela, irakaskuntza ez-unibertsitarioetan, erakunde publiko eta pribatuen artean oreka egon zen, HHE, maila ertaineko LH eta DBHko mailetan izan ezik. Lehenengo bi mailen arteko portzentajean, proportzio handiagoa egon zen zentro publikoetako ikasleetan, %98 eta %58 hurrenez hurren. DBHn, aldiz, portzentajea handiagoa izan zen zentro pribatuetan, %57.
Unibertsitate irakaskuntzaren barruan, hamar gaztetatik zortzik erabaki zuten ikasketak unibertsitate publikoetan bukatzea.
Azkenik, araubide bereziko irakaskuntzetan, musikan izan ezik, zentro publikoetan %52ko matrikula portzentajea izan duena, eta Arte Plastikoak eta Diseinua izan ezik, %37ko portzentajea izan duena, gainerako ikasketetan ia %100ak zentro publikoetan egin zituzten ikasketak.
1997/98 ikasturtetik aurrera zera ikusten da, zentro pribatu eta publikoen arteko banaketa mantendu egiten dela; alegia, publikoetan jaitsiz gero ikasle kopurua gauza bera gertatuko da pribatuetan. Hamar urte horietan titulartasun bakoitzaren portzentajeak oso egonkorrak dira. Batez bestekoa egin eta 100 ikasletik 56 zentro publikoetan daude eta 45 pribatuetan. Portzentaje hauek, gainera, oraindik antzekoagotu egiten dira unibertsitate ikasleak kenduta, eta zentro publikoetan %50,7 edukiko dugu, eta %49,3 pribatuetan. Unibertsitatean, berriz, asko igotzen da portzentaje-aldea; publikoetan %77, pribatuetan %23. Ikasketa espezializatuetan ikasleen %93 publikoetan ari da .
7. grafikoa. Araubide orokorreko ikasle kopuruaren bilakaera zentroaren titulartasunaren arabera.
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Ikasleak guztira Publikoak Pribatuak
Iturria: Eustat
8. grafikoan 2006/07 eta 1996/97 ikasturteetako adinaren araberako ikasle banaketak alderatzen dira. Halaber biztanleriaren datuak ere sartzen dira, adinaren arabera, baita ere. Hamaika urte horietan izandako ikasle galera, 52.307, biztanleriaren jaitsierari egotzi behar zaio. 2006ko biztanleria erakusten duen lerroa, heziketa derrigorrezkoa den adinetan, eskolatutako ikasleenarekin gainjartzen da; orduan, matrikuletan murrizketa badago ere, 6-15 urte bitarteko ikasle guzti-guztiek eskola-prestakuntza jasotzen dutela esan daiteke. Era berean, orain hamaika urte jazo zenez, 3 eta 5 urte arteko umeak guztiz eskolatuta daude, nahiz eta hezkuntza ez den derrigorrezkoa.
Bestalde, eskolatze goiztiarragoa ikusten da; gehiago dira 0-3 urte bitarteko ikasleak, Haur hezkuntzako lehen ziklokoak. Zergatiak bi izan litezke: jaiotzen hazkundea eta hezkuntza maila horren eskari geroz eta handiagoa. Orain hamaika urtetako datuekin alderatuz gero adin horretakoak ia eskolatu gabe zirela ikusten da; 0-1 urte bitartean biztanleriaren %1,5 ziren; bi urtetan, 10etik 4 eskolatu ziren. Gaur egun adin horietakoen eskolatze tasak nabarmen hazi dira: %18,2, %35,1 eta %91,7.
9
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Alderdi positibo bat da 18 eta 26 urte arteko adinetako ikasle gehiago dagoela gaur egun, orain dela hamaika urte baino, batez ere 20 eta 21 urte artean. 7 puntuko alde positiboa dago. Bestalde, 16 eta 17 urte arteko eskolatze tasa jaitsi egin da 1995/96 ikasturtearekin erkatuta, 3 puntuko aldearekin.
8. grafikoa. Araubide orokorreko irakaskuntzako ikasleak adinaren arabera. 1996/97 - 2006/07 ikasturteen alderaketa
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
40.000
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26
1996ko biztanleak 1996/1997 Ikasleak 2006ko biztanleak 2006/2007 Ikasleak
Iturria: Eustat
Atzerriko ikasleak
Nabarmendu behar da EAEko ikastetxeetan gero eta gehiago direla atzerriko jatorria duten ikasleak, gorantz doan immigrazioaren ondorioz. 2006/07 ikasturtean, Araubide Orokorreko Irakaskuntzako mailaren batean ari ziren 100 ikasleetako 5 (aurreko ikasturtean baino bat gehiago) atzerritarrak izan ziren. Kopuru altuenak Derrigorrezko Hezkuntzan (alegia, Lehen Hezkuntzan eta DBHn) eta Hezkuntza Berezian dauzkagu: %6. Derrigorrezkoak ez diren mailetan txikiagoa da portzentajea, batez ere Batxilergoan, non %2,4ra jaisten den.
Hona hemen atzerritik etorritako horien jatorriak: amerikarrak %60; europarrak %19; afrikarrak %17 eta %4 asiarrak.
Portzentajea gainerako erkidegoetakoarekin alderatuz gero, ikasturte honetan EAE, %5,1arekin, tasarik baxuenak dituzten seien artean dago: Ceuta (%1,6), Extremadura (%2,6), Galizia (%3,1), Asturias (%3,9) eta Andaluzia (%5,1).
10
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
3. taula. Matrikulatu diren ikasle atzerritarrak mailaren eta autonomia-erkidegoaren arabera (%). 2006/07
ESTATUA 8,6 6,7 10,3 7,6 9,2 4,0 5,2
Andaluzia 5,1 4,1 6,0 4,5 5,4 2,3 2,6
Aragoi 10,5 9,0 12,6 10,2 10,5 4,0 6,1
Asturias 3,9 2,6 4,5 2,8 4,6 1,9 1,8
Balearrak 14,2 10,7 16,2 14,7 14,6 7,3 7,8
Kanariak 9,1 5,5 9,6 5,3 9,7 6,2 5,2
Kantabria 5,8 3,6 6,9 4,2 6,9 2,8 4,3
Gaztela eta Leon 6,4 6,0 7,4 5,1 6,2 2,1 3,0
Gaztela-Mantxa 7,5 6,9 9,3 5,3 7,0 2,6 3,8
Katalunia 11,3 8,4 13,8 12,7 13,5 6,0 8,3
Valentzia 11,2 7,5 13,8 - 13,0 6,1 7,2
Extremadura 2,6 2,8 3,3 1,8 2,3 1,0 1,2
Galizia 3,1 1,9 3,7 2,3 3,1 1,3 1,7
Madril 12,8 9,2 15,4 12,2 14,0 5,9 9,1
Murtzia 11,4 9,3 14,0 9,6 11,7 4,3 5,7
Nafarroa 10,1 6,6 12,4 10,1 10,6 3,7 6,5
EAE (*) 5,1 3,4 5,9 5,9 5,6 2,4 3,6
Errioxa 13,2 12,7 16,0 13,5 13,1 4,1 6,5
Ceuta 1,6 0,9 1,4 – 1,0 1,0 4,2
Melilla 5,9 4,8 6,6 – 4,5 3,3 2,4
DBH Batxilergoa LHGUZTIRA Haur H Lehen H Hezkuntza berezia
Iturria: Eustat (*) Iturria: Hezkuntza eta Zientziaren Ministerioa (2006/07)
Ratioak
Euskal Autonomia Erkidegorako eskolatze tasa 2006/07an %19ra iritsi zen. Tasa hori 2001. urtetik mantentzen da. Hau da, EAEko biztanle guztiak aintzat hartuta azken hamar urteetan eskolatutako biztanleen ehunekoa 2 puntu gutxitu da; 1998. urtean %21ekoa izan zen.
9. grafikoa. Eskolatze-tasak adinaren arabera. 1997/98 - 2006/07 ikasturteen alderaketa
0
20
40
60
80
100
120
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26
1997/1998 2006/2007
Iturria: Eustat
11
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Adin taldeen arabera, ikus dezakegu urte hauetan eskolatze tasak igo direla, batez ere haur hezkuntzako lehenbiziko zikloan. 0 eta 1 urte arteko adinetako igoera itzela nabarmendu behar dugu: orain hamar urte zegoena baino 15 aldiz handiagoa da. %14,8 eta %32,8ko tasak dira, hurrenez hurren. 2 urterekin eskolatzeak ere bide beretik jo du, baina leunago, eskolatutako ume kopurua bikoiztuz (%88,4).
3-18 urteen artean orain hamar urteko tasak eta gaur egungoak oso antzekoak dira. Kontuan hartu behar da adin tarte horretan tasak bazirela %100ekoak orain hamar urte, eta orain, aldaketa txiki batzuk gorabehera, portzentaje berberetan segitzen da.
Nabarmendu behar dugu 19 urteetatik aurrera eskolatutako gazteen portzentajea handitu dela, batez ere 20 eta 21 urteetakoak. Aldeak txikiak dira ordea.
Bestalde, ELGEko herrialdearekin konparazioa eginez gero, ikus dezakegu Euskal Autonomia Erkidegoak eskolatze tasa oso handiak dituela haur hezkuntzako mailari dagozkion adinen tartean. Hain zuzen ere, 3 urtetik beherakoen tartean zerrendako lehenengoa da, %44,7ko tasarekin, eta 3-5 urte arteko adin tartean hirugarrena da, %99,4rekin. Horregatik, ondorioztatu dezakegu adin tarte honetan, Euskal Autonomia Erkidegoan, ume guztiak eskolatuta daudela, nahiz eta hezkuntza hau derrigorrezkoa ez izan.
6-15 urteko tartean, ia herrialde guztiak dira berdinak, herrialderik gehienetan adin horietan hezkuntza derrigorrezkoa baita. Baina tartearen hasiera sei edo zazpi urterekin izan daiteke, herrialdearen arabera. Oro har, ordea, eskolatze tasa ia %100ekoa da.
4. taula. Eskolatze-tasak adin-taldeen arabera. ELGEko herrialdeekin alderatuta. 2006
3 urtez txikiagoak 3-5 urte
6-15 urte
16-17 urte
18-22 urte 23-29 urte
Euskal AE (2006) 44,7 99,4 101,8 87,9 60,5 13,3ELGEko herrialdeakAlemania 6,4 89,4 99,3 94,5 63,0 18,3 Australia n 59,8 99,9 90,2 58,2 24,7 Austria 1,6 74,8 98,4 93,4 43,2 15,7 Belgika 16,8 99,8 99,6 102,5 66,8 19,0
Korea n 33,9 98,6 94,4 64,6 16,0 Danimarka n 90,7 98,4 87,4 58,7 33,1 Espainia 16,6 97,7 100,9 88,0 50,7 15,0 Ameriketako Estatu Batuak n 58,3 99,5 89,8 49,1 14,4 Finlandia n 48,2 99,0 96,1 62,4 37,4 Frantzia 8,1 100,2 100,7 94,3 54,1 10,8 Grezia n 47,1 98,7 94,2 75,8 19,5 Hungaria n 86,9 100,4 94,1 59,4 16,3 Irlanda n 48,6 101,4 92,8 55,7 11,5 Islandia n 95,0 99,0 89,0 59,9 31,0 Italia 4,2 99,4 99,9 85,9 51,2 13,4 Luxenburgo 0,5 85,5 95,4 80,7 36,4 4,4 Mexiko 4,3 70,1 97,2 50,1 27,2 7,0 Norvegia n 90,6 99,4 93,3 57,5 22,8 Zelanda Berria n 94,5 100,5 82,6 48,3 22,1 Herbehereak a 58,0 99,6 94,9 62,5 16,2 Polonia 1,2 41,0 98,5 96,5 69,4 18,0 Portugal a 78,7 103,5 77,6 47,0 14,3 Erresuma Batua 3,1 90,5 100,6 79,5 36,2 11,6 Txekiar Errepublika 3,6 82,0 100,0 98,0 54,5 13,0 Eslovakiar Errepublika 5,3 73,0 98,0 92,7 48,8 10,1 Suedia n 85,5 99,7 98,5 56,4 31,7 Suitza 1,8 48,2 100,5 90,2 48,3 17,0 Turkia n 16,3 85,5 49,5 25,4 7,0
Iturria: Eustat. Irakaskuntzaren Estatistika. ELGE.
12
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Bestalde, Euskal Autonomia Erkidegoko 18-22 urte arteko tartea zortzigarren lekuan dago, %60,5eko tasarekin. Beste bietan, aldiz, hogeita batgarrena da, Espainiaren azpitik eta rankingeko buru diren herrialdeekin oso ezberdintasun nabarmenekin.
Horrela, bada, 16 eta 17 urte arteko tartean eskolatze tasa altua daukaten herrialdeen artean ondoko hauek daude: Belgika (%102,5), Suedia (%98,5), Txekiar Errepublika (%98), Polonia (%96,5) eta Finlandia (%96,1). Espainiak %88ko eskolatze tasa du, EAEaren antzekoa (%87,9). 23 eta 29 urte arteko adin tartean, tasarik handienak hauek dira: Finlandia (%37,4), Danimarka (%33,1), Suedia (%31,7), Islandia (%31) eta Australia (%24,7). Espainian, gazteen %15 ikasketaren batean matrikulatuta dago, eta EAEn %13,3.
Taldeko ikasle ratioari dagokionez, orain dela hamar urteetako kopururen aldean jaitsiera dago, batez ere Bigarren Hezkuntzan. Haur eta Lehen Hezkuntzan 20tik 18ra joan da eta Bigarrenean 28tik 19ra, DBH, Batxilergoa eta Lan Hezkuntzako bi graduak barne.
Datuei zentroaren titulartasunaren arabera begiratuz, 2006/07ko ratioetan, EAEko publikoetan nabarmen gutxiago dira ikasleak gelako, pribatuetan baino. Publikoetan 17 zeuden Haur- eta Lehen Hezkuntzan, 20 pribatuetan; eta Bigarrenean 18 eta 21.
10. grafikoa. Ikasleen/taldearen ratioa zentroaren titulartasunaren arabera. Unibertsitateaz kanpoko irakaskuntzak. 1995/96 - 2005/06 ikasturteen alderaketa
Haur eta Lehen Hezkuntza Bigarren Hezkuntza
20
23,1
18,320,4
17,4 16,6
0
5
10
15
20
25
30
35
Zentroak guztira Zentro publikoak Zentro pribatuak
27,8 27,128,5
19,117,7
20,7
0
5
10
15
20
25
30
35
Zentroak guztira Zentro publikoak Zentro pribatuak
1997/19982006/2007
Iturria: Eustat
Antzeko joera izan da irakasleko ikasle ratioetan. Bigarren Hezkuntzan eta unibertsitatean jaitsi da gehien azken hamar urteetan, lehenengo mailan 3 ikasle galduz eta bigarrenean 8. 1997/98 ikasturtean 12 eta 20 ikasle zeuden irakasleko, hurrenez hurren, eta aztertzen ari garen honetan, 8 dira Bigarrenean eta 13 unibertsitatean. Haur eta Lehen Hezkuntzan igoera txiki bat egon zen, ikasle batekin. Horrela, irakasle bakoitzeko 12 ikasle izatetik 13 ikasletara igaro da.
13
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
11. grafikoa. Ikasleen/irakasleen ratioa mailen arabera. Irakaskuntza guztiak.
0
4
8
12
16
20
24
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Haur eta Lehen H Bigarren H Unibertsitatea
Iturria: Eustat
Ikastetxearen titulartasunari begira, 2006/07 ikasturtean balio txikiagoak lortu ziren ikastetxe publikoetan ikasketa-maila guztietan, unibertsitateetan izan ezik. Haur eta lehen hezkuntzan, zentro publikoek 11ko ratioa izan zuten eta zentro pribatuetan irakasle bakoitzak 16 ikasle izan zituen; bigarren hezkuntzan (DBH, batxilergoa eta LH barne) publikoetan 7ko ratioa izan zen eta pribatuetan 10ekoa. Amaitzeko, unibertsitateko ikasketetan ez zen alderik eman zentro publiko eta pribatuen artean, bietan irakasle bakoitzak 12 ikasle izan baitzituen, aurreko ikasturtean baino puntu bat gutxiago alegia.
Hizkuntza-eredua
Araubide orokorreko unibertsitate aurreko irakaskuntzaren baitan, irakaskuntza eredu elebidunaren araberako sailkapena honakoa izan zen 2006-2007 ikasturtean: Ikasleen %22 A ereduan aritu ziren, euskara ikasgai gisa. %23 B elebidunean aritu ziren eta %54 euskara hutsez D ereduan. Bada ikasleen %1 ezarritako inongo hizkuntz eredutan sartzerik ez dagoena; hauek, Eustatek ateratako datuetan X eredua dira. Ikasle hauek ez dute euskara ikasten, ezta ikasgai gisa ere. Ikasle hauek ari diren zentroetako hizkuntz proiektuak beste nazioren batek arautuak dira.
Irakaskuntza mailen arabera, haur hezkuntzan izan da D eredua aukeratu duten ikaslerik gehien izan duena, guztien %67. B eredua %26ak aukeratu du, eta %6 bakarrik sartu da A ereduan. Nahitaezko hezkuntzaren barruan, D eredua aukerarik hautatuena izan zen: lehen hezkuntzan %58ak eta DBHn %50ak aukeratu zuten. Gainerako ereduei dagokienez, lehen hezkuntzan B eredua guztien %31 da eta A eredua %11. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, aldiz, matrikulatutako ikasleen portzentajea antzekoa izan zen.
Analisiarekin jarraitu aurretik, esan behar dugu derrigorrezko bigarren hezkuntzaren ondoko irakaskuntzetan ez dagoela, legez, eredu elebiduna (B eredua). Aitzitik, ikasle talde batzuek ikasgai batzuk euskaraz ikasten dituzte. Kategoria hori, A eredu indartua esan ohi zaiona, B eredu elebidunarekin parekatu dezakegu. Horrela egin da estatistika ondorioetarako eta irakaskuntza elebidunaren ereduak ahalik gehiena homogeneizatzeko. Batxilergoan eta LHn A eredua da nagusi; %51 eta %78. Batxilergoko ikasleen %47ak D eredua aukeratu zuen eta Lanbide Heziketa egin zutenen %19ak ere bai.
14
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
12. grafikoa. Ikasleen banaketa hizkuntza-ereduaren eta mailen arabera (%).
2006/07 IKASTURTEA
77,8
51
2 3 ,9
10 ,9
5,9
2 1,8
2 4 ,9
3 0 ,7
2 6 ,1
2 3 ,1
19 ,3
4 7,1
50 ,4
57,6
6 7,5
54 ,5
2 ,9
1,3
0% 20% 40% 60% 80% 100%
1997/98 IKASTURTEA
9 1,7
6 4 ,1
4 2 ,1
2 8 ,7
16 ,6
3 5,2
2 2 ,5
2 8 ,8
2 7,8
2 3 ,3
7,2
3 4 ,1
3 4 ,8
4 1,7
54 ,9
4 0 ,8
1,1
1,6
0%20%40%60%80%100%
GUZTIRA
HAUR HEZK.
LEHEN HEZK.
D.B.H.
BATXILERGOA
LANBIDE HEZIKETA
Iturria: Eustat Ikasleen banaketa hamar urte horietan (1997/98 eta 2006/07 ikasturteen artean) alderatuz gero, hizkuntz ereduaren eta mailaren arabera, ikusi dugu gaztelaniaz ikasten ari ziren ikasleak galdu direla, eta ikasgai guztiak euskaraz ematen diren ereduak ikasleak bereganatu dituela. Aldaketa hori maila guztietan eman da, baina derrigorrezko irakaskuntzan (Lehen Hezkuntzan eta DBHn) eman da aipatu murrizketa modu nabarmenagoan, ikasleen %18 galdu baitute maila horiek. Irakaskuntza elebidunean (B eredua) aldaketak hutsalak izan dira, eta portzentajeak orain dela hamar urteko horiexek dira, Lehen Hezkuntzan, DBHn eta Lan Heziketan izan ezik, non %2ko igoera izan den; gogoratu behar da azken horretan ez dagoela, legez, B eredurik eta A indartua dela.
Oro har eta labur bidez, zabalduz doa euskararen erabilera Irakaskuntza Orokor ez-unibertsitarioetan. Hezkuntza maila guztietan ia, ikasleen %50 baino gehiago euskaraz ari dira; salbuespena Lan Heziketa da, non D ereduan 10etik 2 ari diren; azken hauek, halere, haziz joan dira azken zazpi urteetan.
Ikasketak aukeratzea
2006/07an, 40.566 izan ziren Derrigorrezkoaren ondoren Bigarrenean jarraitu zuten ikasleak; %74 Batxilergoan eta %26 Lan Heziketan. Azken zazpi urte hauetan portzentajeak egonkorrak izan badira ere, 2001aren aldean 4 puntuz hazi da Lan Heziketa. Sexuen arabera, Batxilergoan berdinak dira portzentajeak, baina Lan Heziketan %40 dira neskak.
Derrigorrezko ikasketak bukatzeko adin teorikoa 16 urteak dira. Horrenbestez, eskolatze tasak adierazten digu EAEko ikasleen %65ak 2006/07an ikasketekin jarraitu zuela, batxilergoan edo lanbide heziketan. %26ak DBHn jarraitu zuen, errepikatzen. Oro har, %90a ikasturte honetan eskolatuta egon ziren.
16-17 urte bitartekoen eskolatze-tasak aztertuz gero, %71 Bigarren Mailako Ikasketak egiten ari ziren, derrigorrezkoen ondorengoak; %66 Batxilergoan eta %5 Lan Heziketan. Nesken tasa, -%77-, handiagoa da mutilena -%65- baino.
Batxilergoaren ildotik, ikasleek batez ere Natur eta Osasun Zientzien batxilergoa eskatu zuen (% 42). Horren atzetik Giza eta Gizarte Zientzien batxilergoa dugu (% 39); Teknologian %17 eta %3 Arteetan.
15
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
Hona hemen Gradu Ertaineko L.H.n gehien eskatutako familia profesionalak 2006/07an: Fabrikazio Mekanikoa (16%), Osasungintza (13%), Elektrizitatea eta Elektronika (11%), Administrazioa (9%) eta Ibilgailu autopropultsatuen mantenimendua (%9).
Goi mailako Ikasketetan, 2006/07 ikasturtean askoz pertsona gehiagok jo dute Unibertsitatera (66.077 ikaslek, %81) Goi Mailako Lan Heziketara baino (15.416k, hau da, %19). Azken hamarkadan unibertsitate ikasleen portzentajean 12 puntuko galera dago Lan Heziketaren mesedetan. Prestakuntza mailetan emakumeak gutxiago dira (%43), eta gehiago (%54) unibertsitatean.
18-24 urte bitarteko eskolatze tasa gordinak aztertuz gero, 1997/98 ikasturtetik oraingora goranzko joera dago bai Unibertsitate Ikasketetan, non %38tik %43ra joan den, bai Goi Mailako prestakuntza zikloetan, %3tik %10era.
Goi Mailako L.H.n hona hemen gehien eskatutako familia profesionalak: Elektrizitatea eta Elektronika (%13), Administrazioa (%13), Fabrikazio Mekanikoa (%11), Informatika (%9) eta Zerbitzu Soziokulturalak eta Komunitatearentzakoak (%9).
Unibertsitatean, hauek izan ziren aukeratuenak: Industri ingeniaritza teknikoa (6.567), Irakasle eskola (5.671), Enpresa administrazioa eta zuzendaritza (5.161), Enpresa-zientzien diplomatura (4.011), Industri ingeniaritza (3.024), Zuzenbidea (2.797), Psikologia (2.754), Arkitektura (1.541), Gizarte Heziketa (1.517) eta Kudeaketa Informatikako ingeniaritza teknikoa (1.466).
13. grafikoa. Gehien eskatzen diren unibertsitateko 10 titulazioak. 2006/07
0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000
Industri Ingeniaritza Teknikoa
M aisutza
Enpresen administrazio eta zuzendaritzako liz.
Enpresa-zientzien diplomatura
Industri ingeniaritza
Zuzenbideko liz.
Psiko logiako liz.
Arkitektura
Gizarte-hezkuntza
Ingeniaritza Teknikoa. Kudeaketa-informatika
Gizonak Emakumeak
Iturria: Eustat
Ikasketa-motari helduta, lizentziaturetan 27.801 ikasle matrikulatu ziren, ikasle guztien %44. Diplomaturetan %22 matrikulatu ziren (14.833), arkitektura eta ingeniaritza teknikoetan %19 (11.799) eta arkitektura eta ingeniaritzetan %15 (9.258). Emakumeen presentzia nabarmena izan zen lizentziaturetan (%64) eta diplomaturetan (%71) eta gizonezkoena, berriz, arkitektura eta ingeniaritza ikasketetan (%66) eta arkitektura eta ingeniaritza teknikoetan (%74).
2006-07 ikasturtean 30.737 ikaslek egin zituzten gizarte eta zuzenbide arloetako ikasketak. Hori matrikulazio guztien %46 da. Bigarren tokian, 21.587 ikaslek (%33) ikasketa teknikoak egitea hautatu
16
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
zuten. Bestalde, giza zientzietako ikasketetan 6.234 ikasle matrikulatu ziren (%9). Azkenik, osasun trebakuntzaren eta trebakuntza esperimentalaren arloan eta osasunaren arloan 3.827 eta 3.690 ikasle matrikulatu ziren hurrenez hurren, hots, ikasle guztien %6 adar bakoitzean.
Bi zikloko karreretan, eskaera gehien jaso duten bost karreren eboluzioa ikusita, ikasturte honetan, guztietan matrikula kopurua murriztu da, arkitekturan izan ezik. Karrera honetan, orain dela hamabi urteko kopurua bikoiztu da. Horrela, eskaera gehien jasotzen dutenak izan arren, Zuzenbidean ikasleen %74 galdu da 1995/96 ikasturtetik ona. Enpresen administrazio eta zuzendaritzan %36 galdu da, industri ingeniaritzan %35 eta psikologian, azkenik, %24.
Zergatiak bi dira: batetik, biztanleria murriztu egin da titulazio horiek ikasten diren adinean, hau da, 18-23 urte bitarte; zehazki %41 gazte gutxiago egon zen. Bestetik, bestelako ikasketak aukeratzen dira. Biztanleriaren gora-beherek ez diezaioten eragin titulazioen bilakaeraren neurketari, azken hamabi urteetako karrera guztietako 8-23 urte bitarteko tasa gordina kalkulatu da. Emaitza 14. grafikoan ematen da.
Hamabi urte hauetan gehien eskatu diren karreretan ez da aldaketa handirik izan. Salbuespen bakarra zuzenbide lizentziatura da, %5etik %2,2ra jaitsi zena.
14. grafikoa. 18 eta 23 urte arteko tasa gordinak, gehien eskatzen diren bigarren zikloko ikasketen arabera. 2006/07 ikasturtea.
0
1
2
3
4
5
6
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Enpresen adm. etazuzendaritz. liz.
Industri ingeniaritza
Zuzenbideko liz.
Psiko logiako liz.
Arkitektura
Iturria: Eustat
15. grafikoan azken hamabi urteetako Lehen zikloko bost karrera aukeratuenen bilakaera agertzen da. Aurreko grafikoan bezalaxe 18-21 urte bitarteko eskolatze tasa gordina kalkulatu da.
Oinarrizko eskola-ikasturtearekin -1995/96- alderatuz gero, tasak ikasketa guztietan hazi direla ikusten da. Aurrenekoa Industri Ingeniaritza Teknikoa, 8,3ko tasa 2006/07an; Irakasle eskola 7,2; Enpresa zientzien diplomatura 5,1; Ingeniaritza Tekniko Informatikoa 2,9, eta azkenik Gizarte hezkuntza 1,9. Industri Ingeniaritza teknikoak tasarik altuena badu ere, bilakaerarik onena Irakasle Eskolak du, 2,2tik 4,6ra joan baita.
17
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
15. grafikoa. 18 eta 21 urte arteko tasa gordinak, gehien eskatzen diren lehenengo zikloko ikasketen arabera. 2006/07.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Industri Ingeniaritza Teknikoa
M aisutza
Enpresa-zientzien diplomatura
Informatikako ingeniaritzateknikoa
Gizarte-hezkuntza
Iturria: Eustat
Sexu banaketaren arabera, azken hamabi urteetan gertatu bezala, unibertsitatean emakumeak (%54) gehiago dira gizonak baino (%46) 2006/07 ikasturtean. Emakumeek gehien hautatu zituzten ikasketak hauek izan ziren: Irakasle Eskola, Enpresa Zuzendaritza eta Administrazioa, Psikologia, Enpresa Zientzien Diplomatura, Zuzenbidea, Industri Ingeniaritza Teknikoa, Gizarte Hezkuntza eta Erizaintza.
2006/07 ikasturteko titulazioen erdian baino gehiagotan, emakumeen portzentajea %50 baino gehiago izan zen. Esan dezakegu ere karrera batzuk emakumeen karrerak izan zirela. Hauek izan ziren garrantzitsuenak: Erizaintza (%88), Giza Elikadura eta Dietetika (%87), Itzulpengintza eta interpretaritza (%86), Pedagogia (%84), Gizarte Lana (%84), Psikopedagogia (%83), Elikagaien Zientziak eta Teknologia (%83), Gizarte Heziketa (%82) eta Erizaintza (%82). Horien aurrean, emakumeen portzentajerik txikiena izan zuten karrerak hauek dira: Itsasontzi Makineria (%3), Marina Zibila (%15), Sistemen Informatikako Ingeniaritza Teknikoa (%17), Automatikan eta Industri Elektronikoan Ingeniaritza (%17), Nautika eta Itsas Garraioa (%22), Industri Ingeniaritza Teknikoa (%22), Elektronikako Ingeniaritza (%22) eta Eliz Ikasketak (%24).
Eskola-emaitzak
2005-2006 ikasturtean, Oinarrizko irakaskuntzaren eta Lehen Hezkuntzaren barruan, 15.777 ikaslek igaro zuten azken zikloa; % 96k, alegia. Ehuneko hori % 97 da neskatoen artean, eta % 96 mutikoen artean.
Erdi mailako irakaskuntzan 14.000 ikaslek bigarren hezkuntzako graduatu-titulua (DBH) lortu zuten, hau da, DBHko 4. maila gainditu zuten ikasle guztien %87ak. Nesken portzentajea %89; mutilena %84. 11.679 ikaslek (%74) batxilergoa gainditu zuten; %77 emakumeak eta %70 gizonak izanik. Gradu Ertaineko Lan Heziketan 3.789 ikaslek (%78) bukatu zuten zikloa, aurreko urtean bezala; emakumeen %88 eta gizonen %72; Goi Mailakoan 6.413 izan ziren bukatu zutenak, %84 (emakumeen %87 eta gizonen %82).
Titulartasunaren aldetik, gainditzeko orduan, badira aldeak zenbait mailatan pribatu eta publikoen artean. Esaterako, Lehen Hezkuntzako azken zikloan edo LHko goi mailan ez dago alde handirik publiko eta pribatuen artean, baina beste maila batzuetan aldea asko hazten da, esaterako 20 puntukoa da Batxilergoko azkenekoan. Izan ere, zentro publikoetan gainditu zuten ikasleen portzentajea %65 izan zen, eta zentro pribatuetan, %86. Gauza bera gertatu da DBHko laugarren
18
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
mailan, neurri txikiagoan izan bada ere: maila honetako ikastetxe publikoetan %83ak gainditu zuen eta ikastetxe pribatuetan %90ak. Ezberdintasuna, maila erdiko LH-n, murriztu egin zen: sare publikoan %77ak gainditu zuen, eta sare pribatuan %80ak.
16. grafikoa. Ikasketa bakoitzeko azken maila gainditu dutenen ehunekoa, titulartasunaren arabera. 2006/07 ikasturtea
0
20
40
60
80
100
Lehen H DBH Batxilergoa Erdi Mailako LH Goi Mailako LH
Guztira Publikoak Pribatuak
º
Iturria: Eustat
Euskal Autonomia Erkidegoak frogatutako batxilergoko batez besteko nota 7 izan zen. Dauden batxilergoko modalitate ezberdinei dagokienez, frogatu diren batez besteko notarik altuenak osasun batxilergokoa eta batxilergo teknikokoa dira (7,2 eta 7,1). Gainerako modalitateetan batez besteko nota hauek eman ziren: giza zientzietan 6,7, gizarte-zientzietan 6,7 eta arteetan 6,4.
2007 urteko unibertsitaterako sarbide-proban honako emaitza hauek lortu ziren: guztira, 9.409 ikaslek egin zituzten probak, eta haietarik % 60 emakumezkoak ziren. Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) bildutako datuen arabera, kopuru horrekin, Euskal Herriko Unibertsitatea matrikulazio kopuruan Estatuko hirugarrena izan da; bere aurretik Santiagoko Unibertsitatea eta Madrilgo Complutense Unibertsitatea daude.
19
Emaitzen analisia
ESKOLA‑ ETA UNIBERTSITATE‑ JARDUERA
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKUNDA INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA
5. taula. Selektibitateko proba: gaindituen % handienak izan dituzten hogei unibertsitateak. 2007. urtea
GUZTIRA (%) GIZONAK (%) EMAKUMEAK (%)GUZTIRA 84,8 84,5 85,1
Castellóko Jaume I unib. 94,8 93,7 95,5Alicanteko unib. 94,1 94,9 93,5EHU (1) 93,7 91 95,6Valentziako unib. Politeknik 93,1 92,9 93,3Miguel Hérnandez de Elche 91,9 91,6 92,2Valentziako unib. 91,8 92,6 91,3Cádizko unib. 91,5 91,9 91,1Las Palmaseko unib. 91,1 91,9 90,5Nafarroako unib. Publikoa 90,9 90,6 91,1Gaztela-Mantxako unib. 89,4 89,9 89Oviedoko unib. 89,2 88 90Extremadura 88,9 90,5 87,8Jaéngo unib. 88,8 89,4 88,4Murcia 88,4 88,9 88,1Málaga 87,7 87,5 87,8Kantabriako unib. 87,5 88,2 87,1Errioxako unib. 87,5 86,3 88,3Huelva 87,3 86,7 87,7Gironako unib. 87,1 86 87,9Burgos 86,8 86,5 87
Iturria: Estatistikako Institutu Nazionala. (1) Iturria: Eustat
Euskal Herriko Unibertsitatean %93,7k gainditu zuten; emakumeen %95,6k eta gizonen %91k; portzentajerik onena duen hirugarrena da. Nabarmendu behar dugu aurten EAEko emakumeek gainditu duten ikasleen portzentajerik altuena izan zutela. Bestalde, gainditu duten ikasleen batez bestea %84,6 izan da, gizonetan nahiz emakumeetan.
2005-2006 ikasturtean, EAEko unibertsitate ikastegi guztiak kontuan izanik, guztira 11.400 ikaslek lortu zuten lizentziatura, ingeniari edo arkitekto titulua, diplomatura edo ingeniaritza teknikoko titulua; haietarik, 6.819 emakumezkoak ziren. Hona hemen aprobatu kopuru handienak izan zituzten karrerak: Irakasle eskola (1.265), Enpresa-administrazioa eta zuzendaritza (1.043), Industri ingeniaritza teknikoa (924), Enpresa-zientzien diplomatura (617), Industri ingeniaritza (450), Zuzenbidea (430), Informatikako ingeniaritza (424), Kudeaketa Informatikako ingeniaritza teknikoa (387), Psikologia (358), Erizaintza (332) eta Industri Antolaketako Ingeniaritza (280).
Gradu ondoko ikasketetako ikasleei dagokienez, 2005/06 ikasturtean 1.267 izan ziren, hau da, aurreko urtean baino %35 gehiago. Haietatik 659 emakumezkoak izan ziren. Bestalde, 314 doktore graduatu ziren, %44 emakumezkoak.
20