ERĞONOMİERĞONOMİ

Abdullah BULUTAbdullah BULUT(A) Sınıfı İSG Uzmanı(A) Sınıfı İSG Uzmanı

Ergonomi nedir?Ergonomi nedir?

Günümüzde üretim sırasında giderek daha fazla Günümüzde üretim sırasında giderek daha fazla makina kullanılmaktadır. Mekanizasyon ve makina kullanılmaktadır. Mekanizasyon ve otomasyondaki bu artış iş hızını da arttırmakta otomasyondaki bu artış iş hızını da arttırmakta ve zaman, zaman çalışmayı daha az enteresan ve zaman, zaman çalışmayı daha az enteresan kılmaktadır. Diğer taraftan hala emek yoğun kılmaktadır. Diğer taraftan hala emek yoğun üretim sürmekte ve yoğun fiziksel sıkıntılarla üretim sürmekte ve yoğun fiziksel sıkıntılarla karşılaşılmaktadır. Her iki durumda da çalışanlar karşılaşılmaktadır. Her iki durumda da çalışanlar sırt, boyun ağrıları çekmekte, bilek, kol, bacak ve sırt, boyun ağrıları çekmekte, bilek, kol, bacak ve göz rahatsızlıkları görülmektedir.göz rahatsızlıkları görülmektedir.

Ergonomi iş çevresi ile çalışanlar arasında ilişki kuran bir Ergonomi iş çevresi ile çalışanlar arasında ilişki kuran bir çalışma olarak ortaya çıkmış bir yapıdır. çalışma olarak ortaya çıkmış bir yapıdır. Ergonominin amacı değişik sağlık problemlerinin ortadan Ergonominin amacı değişik sağlık problemlerinin ortadan kaldırılabilmesi, verimin arttırılabilmesi için çalışma kaldırılabilmesi, verimin arttırılabilmesi için çalışma ortamının nasıl dizayn edileceği ve çalışanlara nasıl ortamının nasıl dizayn edileceği ve çalışanlara nasıl adapte edileceğidir.adapte edileceğidir. Başka bir ifade ile, çalışanların işe değil işin çalışanlara Başka bir ifade ile, çalışanların işe değil işin çalışanlara uydurulmasının sağlanmasıdır.uydurulmasının sağlanmasıdır. Örneğin çalışma masasının yüksekliğinin arttırılması Örneğin çalışma masasının yüksekliğinin arttırılması çalışanın bir çok kez işine ulaşmak için gereksiz yere çalışanın bir çok kez işine ulaşmak için gereksiz yere aşağıya doğru eğilmesini önleyecektir. aşağıya doğru eğilmesini önleyecektir. Ergonomi ile uğraşanlara ergonomist adı verilir ve Ergonomi ile uğraşanlara ergonomist adı verilir ve ergonomistin çalışma alanı çalışanlar, işyeri ve iş ergonomistin çalışma alanı çalışanlar, işyeri ve iş dizaynıdır.dizaynıdır.

Ergonomi uygulamaları Ergonomi uygulamaları işyerinde önemli kazançlar işyerinde önemli kazançlar sağlamaktadır.sağlamaktadır.

Bu kazanç işçi için sağlık Bu kazanç işçi için sağlık ve güvenlikli bir ortamda ve güvenlikli bir ortamda çalışmak, işveren için ise çalışmak, işveren için ise daha çok üretim ve daha daha çok üretim ve daha çok kazançtır.çok kazançtır.

Ergonomi işyerlerinde çalışanları olumsuz Ergonomi işyerlerinde çalışanları olumsuz etkileyen çalışma koşullarının iyileştirilmesi ile etkileyen çalışma koşullarının iyileştirilmesi ile ilgilendiği için geniş bir bilimsel yelpazeyi içine ilgilendiği için geniş bir bilimsel yelpazeyi içine alır.alır.

Örneğin, gürültü, aydınlatma, ısı, titreşim, Örneğin, gürültü, aydınlatma, ısı, titreşim, çalışma alanının dizaynı, el aletleri dizaynı, çalışma alanının dizaynı, el aletleri dizaynı, makina dizaynı, sandalye dizaynı, ayakkabı makina dizaynı, sandalye dizaynı, ayakkabı dizaynı ve iş dizaynı gibi. dizaynı ve iş dizaynı gibi.

Ek olarak, mesai saatleri, vardiya,Ek olarak, mesai saatleri, vardiya,

mola saatleri, yemek rejimi gibi mola saatleri, yemek rejimi gibi

konularla da ergonominin temelkonularla da ergonominin temel

konularıdır.konularıdır.

Ergonomi daha önce de Ergonomi daha önce de ifade edildiği gibi, kötü ifade edildiği gibi, kötü çalışma ortamının çalışma ortamının yarattığı yorgunluk, yarattığı yorgunluk, sağlıksızlık ve rahatsızlık sağlıksızlık ve rahatsızlık sorunlarını çözmek için sorunlarını çözmek için biyoloji, psikoloji, anatomi biyoloji, psikoloji, anatomi ve fizyoloji bilimlerinin ve fizyoloji bilimlerinin yöntemlerini kullanır. yöntemlerini kullanır. Ayrıca ergonomi işyeri ve Ayrıca ergonomi işyeri ve el aletleri dizaynı gibi el aletleri dizaynı gibi işlerle de uğraşır.işlerle de uğraşır.

Son yıllarda, çalışanlar, Son yıllarda, çalışanlar, sendikalar ve işverenler, sendikalar ve işverenler, üreticiler ve araştırmacılar üreticiler ve araştırmacılar ergonominin çalışanların ergonominin çalışanların sağlığı üzerindeki olumlu sağlığı üzerindeki olumlu etkilerin saptanması etkilerin saptanması üzerine ergonomiye daha üzerine ergonomiye daha fazla önem vermeye fazla önem vermeye başladılar. başladılar.

Ergonomik prensiplerin Ergonomik prensiplerin uygulanmadığı uygulanmadığı işyerlerinde işçiler kötü işyerlerinde işçiler kötü koşullara alışmaya koşullara alışmaya zorlanmaktadır.zorlanmaktadır.

SIK GÖRÜLEN KAZALAR VE HASTALIKLARSIK GÖRÜLEN KAZALAR VE HASTALIKLAR Kötü çalışma koşullarında çalışmak zorunda kalan Kötü çalışma koşullarında çalışmak zorunda kalan

işçiler el, bilek, eklem, sırt ve diğer organları ilgilendiren işçiler el, bilek, eklem, sırt ve diğer organları ilgilendiren ciddi sakatlanmalar ile karşılaşmaktadırlar. ciddi sakatlanmalar ile karşılaşmaktadırlar.

Bu sakatlanmalar aşağıdaki nedenlerden oluşabilirBu sakatlanmalar aşağıdaki nedenlerden oluşabilir Vibrasyon üreten makinaların uzun süre kullanımı Vibrasyon üreten makinaların uzun süre kullanımı (örneğin havalı çekiç gibi), (örneğin havalı çekiç gibi), Ellerin ve kasların dönmesine neden olan görev ve Ellerin ve kasların dönmesine neden olan görev ve aletler, aletler, Ters yöne güç uygulamalarında, Ters yöne güç uygulamalarında, Ellere, bileklere, sırta ve eklemlere fazla yük bindiği Ellere, bileklere, sırta ve eklemlere fazla yük bindiği hallerde, hallerde, Kolların baş üzerinde çalışmaya zorlandığı zaman, Kolların baş üzerinde çalışmaya zorlandığı zaman, Belin eğilmeye zorlandığı işlerde, Belin eğilmeye zorlandığı işlerde, Ağır yüklerin itildiği veya kaldırıldığı zaman.Ağır yüklerin itildiği veya kaldırıldığı zaman.

  Sakatlanmalar genellikle yavaş Sakatlanmalar genellikle yavaş gelşir. gelşir. Kötü çalışma koşulları ve uygun Kötü çalışma koşulları ve uygun olmayan el aleti kullanımı olmayan el aleti kullanımı sonucunda sakatlanma ve sonucunda sakatlanma ve hastalanma süreci çok yavaş gelişir. hastalanma süreci çok yavaş gelişir. Fakat bu süreç içinde kötü koşulların Fakat bu süreç içinde kötü koşulların yarattığı bazı sinyaller ve belirtiler yarattığı bazı sinyaller ve belirtiler çalışanlar tarafından algılanır.çalışanlar tarafından algılanır. Örneğin çalışanın evine gittiği Örneğin çalışanın evine gittiği zaman kas ve eklem ağrısı çekmesi zaman kas ve eklem ağrısı çekmesi gibi. gibi. Daha sonra ciddi sorunlar yaratacak Daha sonra ciddi sorunlar yaratacak bu belirtilerin sebebi mutlaka bu belirtilerin sebebi mutlaka araştırılmalıdır. araştırılmalıdır. çalışanlar ergonomik kuralların çalışanlar ergonomik kuralların uygulanmadan yapılan işten dolayı uygulanmadan yapılan işten dolayı karşılaşabilecekleri tehlikeler ve karşılaşabilecekleri tehlikeler ve tehlikelerin belirtileri üzerine tehlikelerin belirtileri üzerine önceden haberdar edilmelidir.önceden haberdar edilmelidir.

TEMEL ERGONOMİ İLKELERİTEMEL ERGONOMİ İLKELERİ

İşyeri koşullarının adım,adım izlenerek İşyeri koşullarının adım,adım izlenerek ergonomik prensiplerin uygulanması ve ergonomik prensiplerin uygulanması ve problemlerin çözülmesi gereklidir. Bazen problemlerin çözülmesi gereklidir. Bazen işyeri sürecinde, işyeri ortamında, işyeri sürecinde, işyeri ortamında, kullanılan el aletlerinde yapılacak küçük kullanılan el aletlerinde yapılacak küçük değişiklikler üretim, sağlık ve güvenlik değişiklikler üretim, sağlık ve güvenlik alanlarında büyük değişikliklere neden alanlarında büyük değişikliklere neden olabilir. olabilir.

Örnek iyileştirme değişiklikleriÖrnek iyileştirme değişiklikleri Ayrıntılı işlerin olduğu yakın kontrolün yapıldığı çalışmalarda Ayrıntılı işlerin olduğu yakın kontrolün yapıldığı çalışmalarda tezgah ağır işlere göre daha aşağıda olmalıdır. tezgah ağır işlere göre daha aşağıda olmalıdır. Montaj işlerinde gelen parçalar işe uygun bir pozisyonda olmalı Montaj işlerinde gelen parçalar işe uygun bir pozisyonda olmalı ve çalışanın kas gücünün büyük bir kısmını işi için harcamalıdır. ve çalışanın kas gücünün büyük bir kısmını işi için harcamalıdır. El aletleri sakatlanmaya ve kazaya neden oluyor ise El aletleri sakatlanmaya ve kazaya neden oluyor ise değiştirilmeli veya düzeltilmelidir. çalışanlar bu alanda çok güzel değiştirilmeli veya düzeltilmelidir. çalışanlar bu alanda çok güzel fikirlere sahip olabilirler. fikirlere sahip olabilirler. Çalışanların yaptığı iş uzun süreyle ters harekete, uzanmaya, Çalışanların yaptığı iş uzun süreyle ters harekete, uzanmaya, dönmeye neden olmamalıdır. dönmeye neden olmamalıdır. Çalışanlar uygun kaldırma yöntemleri konusunda eğitilmelidir. İş Çalışanlar uygun kaldırma yöntemleri konusunda eğitilmelidir. İş dizaynı kaldırma ve taşımaları minimize edecek şekilde dizaynı kaldırma ve taşımaları minimize edecek şekilde planlanmalıdır. planlanmalıdır. Oturarak çalışma minimize edilmelidir, böylece ayakta çalışma Oturarak çalışma minimize edilmelidir, böylece ayakta çalışma oturarak çalışmaya göre daha az yorgunluk getirir. oturarak çalışmaya göre daha az yorgunluk getirir. İş değerlendirilmesi ile tekrarlanan işleri yapan çalışanlar İş değerlendirilmesi ile tekrarlanan işleri yapan çalışanlar diğerleri ile rotasyona girmeli ve böylece çalışanların aynı diğerleri ile rotasyona girmeli ve böylece çalışanların aynı kaslarının kullanılması ve sıkıcılık önlenmiş olur. kaslarının kullanılması ve sıkıcılık önlenmiş olur. Çalışanlar ve kullandıkları makineler iyi yerleştirilerek gereksiz Çalışanlar ve kullandıkları makineler iyi yerleştirilerek gereksiz performans kayıpları ve vücut zorlamaları önlenmiş olur.performans kayıpları ve vücut zorlamaları önlenmiş olur.

ÇALIŞMA ALANI:ÇALIŞMA ALANI:Çalışma alanı çalışanların Çalışma alanı çalışanların işini yaptıkları alan veya işini yaptıkları alan veya bölgedir. bölgedir. Bu alanda makinalar, Bu alanda makinalar, kontroller, masa ve kontroller, masa ve sandalye veya bilgisayar sandalye veya bilgisayar bulunabilir.bulunabilir.İyi planlanmış çalışma İyi planlanmış çalışma alanı kötü koşuların alanı kötü koşuların oluşturduğu hastalık ve oluşturduğu hastalık ve incinmeleri engeller.incinmeleri engeller. Çalışma alanı çalışanlar Çalışma alanı çalışanlar ile birlikte işin gerektirdiği ile birlikte işin gerektirdiği koşulara göre etkin bir koşulara göre etkin bir şekilde dizayn edilmelidir.şekilde dizayn edilmelidir.

İyi planlanmış bir alanda işçinin vücudu konforlu ve İyi planlanmış bir alanda işçinin vücudu konforlu ve uygun bir şekilde pozisyon alacaktır. Aksi durumda uygun bir şekilde pozisyon alacaktır. Aksi durumda

karşılaşılacak problemler şunlardır:karşılaşılacak problemler şunlardır: Sırt ağrısı ve incinmeleri, Sırt ağrısı ve incinmeleri, Kas iskelet sistemi sakatlanmaları ve hastalıklarıKas iskelet sistemi sakatlanmaları ve hastalıkları Ayaklarda dolaşım bozuklukları. Ayaklarda dolaşım bozuklukları.

Oluşan problemlerin sebepleri şunlardır:Oluşan problemlerin sebepleri şunlardır: Kötü dizayn edilmiş sandalye, Kötü dizayn edilmiş sandalye, Uzun süre ayakta durma, Uzun süre ayakta durma, Uzak bölümlere uzanma, Uzak bölümlere uzanma, Yetersiz aydınlatma nedeniyle işçinin işine yakın Yetersiz aydınlatma nedeniyle işçinin işine yakın durmasıdurması

Aşağıda işyeri düzenlenmesine ilişkin bazı Aşağıda işyeri düzenlenmesine ilişkin bazı ergonomik prensipler verilmektedir. Bir çalışma ergonomik prensipler verilmektedir. Bir çalışma ortamı düzenlenirken vücut ölçülerinin bilinmesi ortamı düzenlenirken vücut ölçülerinin bilinmesi

çok önemlidir.çok önemlidir.

Baş yüksekliği:Baş yüksekliği:

En uzun boyluEn uzun boylu çalışanın çalışabilmesi için gerekli çalışanın çalışabilmesi için gerekli alan hazırlanmalıdır alan hazırlanmalıdır

Görüntü ekranların ve kontrolleri göz seviyesinin Görüntü ekranların ve kontrolleri göz seviyesinin altına yerleştirilmelidir. Çünkü çalışanlar aşağıya altına yerleştirilmelidir. Çünkü çalışanlar aşağıya doğru daha rahat bakabilirler.doğru daha rahat bakabilirler.

Omuz yüksekliği:Omuz yüksekliği:

Kontrol panelleri insanın beli ile omuz Kontrol panelleri insanın beli ile omuz arasına yerleştirilmelidir.arasına yerleştirilmelidir.

Sık kullanılan cisimlerin ve malzemelerin Sık kullanılan cisimlerin ve malzemelerin omuz seviyesinin üstüde olmamasına omuz seviyesinin üstüde olmamasına dikkat edilmelidir.dikkat edilmelidir.  

Kol uzanma mesafesi:Kol uzanma mesafesi:

Malzemeler en kısa kolun yetişebileceği Malzemeler en kısa kolun yetişebileceği uzaklıkta olmalı ve malzemelere uzanırken uzaklıkta olmalı ve malzemelere uzanırken eğilme veya bükülme yapılmamalıdır. eğilme veya bükülme yapılmamalıdır.

Uzun boylular malzemelere ulaşırken Uzun boylular malzemelere ulaşırken aşağıya doğru eğilmemelidir. aşağıya doğru eğilmemelidir.

Malzemeler vücudun ön kısmına yakın Malzemeler vücudun ön kısmına yakın olmalıdır.olmalıdır.

Kol uzanma mesafesi:Kol uzanma mesafesi:

Dirsek yüksekliği:Dirsek yüksekliği:

Çalışma yüzeyi Çalışma yüzeyi yüksekliği yapılan işin yüksekliği yapılan işin niteliğine göre niteliğine göre ayarlanarak masanın ayarlanarak masanın altında veya üstünde altında veya üstünde olmalıdır.olmalıdır.

El yüksekliği: El yüksekliği:

Kaldırılan Kaldırılan malzemelerin el ve malzemelerin el ve omuz yüksekliği omuz yüksekliği arasında olduğuna arasında olduğuna dikkat edilmelidir.dikkat edilmelidir.

Ayak uzunluğu: Ayak uzunluğu: Sandalye yüksekliği ve Sandalye yüksekliği ve çalışma yüzeyi yüksekliği çalışma yüzeyi yüksekliği (masa veya tezgah) bacak (masa veya tezgah) bacak uzunluğuna göre uzunluğuna göre ayarlanmalıdır. ayarlanmalıdır. Özellikle uzun ayaklılar için Özellikle uzun ayaklılar için rahat hareket edebileceği ve rahat hareket edebileceği ve uzanacağı yeterli alan uzanacağı yeterli alan bırakılmalıdır. bırakılmalıdır. Ayarlanabilir ayak koyma Ayarlanabilir ayak koyma (istirahat) sayesinde ayaklar (istirahat) sayesinde ayaklar sarkmaktan kurtulacak ve sarkmaktan kurtulacak ve vücudun pozisyonu kolay vücudun pozisyonu kolay değişebilecektir. değişebilecektir.

El büyüklüğü: El büyüklüğü: Kullanılan araç gereçler ele Kullanılan araç gereçler ele tam olarak oturmalıdır. Büyük tam olarak oturmalıdır. Büyük eller için büyük, küçük eller için eller için büyük, küçük eller için küçük malzemeler seçilmelidir. küçük malzemeler seçilmelidir. Büyük eller için yeterli hareket Büyük eller için yeterli hareket alanı sağlanmalıdır.alanı sağlanmalıdır.

Vücut ölçüleri:Vücut ölçüleri:

Geniş vücutlu çalışanlar için çalışma alanı yeterli büyüklükte olmalıdır.Geniş vücutlu çalışanlar için çalışma alanı yeterli büyüklükte olmalıdır.

Ergonomik işyeri düzeni için bazı öneriler:Ergonomik işyeri düzeni için bazı öneriler:

Her iş yerinde sağ ve sol el kullanımı için araç Her iş yerinde sağ ve sol el kullanımı için araç gereç olmalıdır, gereç olmalıdır,

Ayakta çalışılan her çalışma alanına sandalye Ayakta çalışılan her çalışma alanına sandalye verilmelidir. Periyodik dinlenme ve vücut şeklinin verilmelidir. Periyodik dinlenme ve vücut şeklinin değiştirilmesi uzun süre ayakta durma değiştirilmesi uzun süre ayakta durma problemlerini azaltır. problemlerini azaltır.

Gölge ve yansımaları azaltın ve işyerini Gölge ve yansımaları azaltın ve işyerini iyi aydınlatın.iyi aydınlatın.

Bir çalışma ortamını iyileştirmeyi Bir çalışma ortamını iyileştirmeyi düşündüğünüz zaman şu kural unutmayın:düşündüğünüz zaman şu kural unutmayın:

ortam rahat hissediliyorsa büyük ihtimal ortam rahat hissediliyorsa büyük ihtimal rahattır. rahattır.

Ortam konforsuz olarak hissediliyorsa hata Ortam konforsuz olarak hissediliyorsa hata çalışanlarda değildir.çalışanlarda değildir.

Mutlaka bir şeyler kötü dizayn edilmiştir.Mutlaka bir şeyler kötü dizayn edilmiştir.

OTURARAK ÇALIŞMA VE SANDALYE DİZAYNIOTURARAK ÇALIŞMA VE SANDALYE DİZAYNI

  Oturma:Oturma:Eğer bir iş yapılırken yeterli çalışma alanı yok ise ve Eğer bir iş yapılırken yeterli çalışma alanı yok ise ve fazla fiziksel aktivite gerekmiyorsa o iş oturarak fazla fiziksel aktivite gerekmiyorsa o iş oturarak gerçekleştirilebilir.gerçekleştirilebilir.Bütün gün oturarak çalışmak vücut ve özellikle sırt için iyi Bütün gün oturarak çalışmak vücut ve özellikle sırt için iyi değildir. değildir. Bu nedenle çalışanlar bazen görev değişikliği yaparak Bu nedenle çalışanlar bazen görev değişikliği yaparak ayakta çalışma imkanına sahip olmalıdırlar. ayakta çalışma imkanına sahip olmalıdırlar. Oturarak çalışma için iyi seçilmiş bir sandalye şarttır. Oturarak çalışma için iyi seçilmiş bir sandalye şarttır. Sandalye işçinin bacak ve genel pozisyonunu kolayca Sandalye işçinin bacak ve genel pozisyonunu kolayca değiştirebileceği özellikte olmalıdırdeğiştirebileceği özellikte olmalıdır

Oturarak çalışma sırasında uyulması gerekli Oturarak çalışma sırasında uyulması gerekli ergonomik kurallar şunlardır:ergonomik kurallar şunlardır:

çalışan tüm alanlara rahatlıkla ulaşabilmeli çalışan tüm alanlara rahatlıkla ulaşabilmeli ve bu sırada vücudu eğilip bükülmemelidir. ve bu sırada vücudu eğilip bükülmemelidir.

çalışan tüm alanlara rahatlıkla ulaşabilmeli ve bu çalışan tüm alanlara rahatlıkla ulaşabilmeli ve bu sırada vücudu eğilip bükülmemelidir. sırada vücudu eğilip bükülmemelidir. İyi oturtulma pozisyonu çalışanın önündeki ve İyi oturtulma pozisyonu çalışanın önündeki ve yanındaki çalışma alana karşı dik olmasıdır. yanındaki çalışma alana karşı dik olmasıdır. Çalışma masası ve sandalye iyi dizayn edilmeli Çalışma masası ve sandalye iyi dizayn edilmeli ve çalışma düzeyi ile dirsek aynı düzlem içinde ve çalışma düzeyi ile dirsek aynı düzlem içinde (aynı yükseklikte) olmalıdır. (aynı yükseklikte) olmalıdır. Sırt dik ve omuzlar rahat olmalıdır. Sırt dik ve omuzlar rahat olmalıdır. Mümkünse, dirsekler, eller ve kollar için Mümkünse, dirsekler, eller ve kollar için ayarlanabilir destekler kullanılmalıdır.ayarlanabilir destekler kullanılmalıdır.

Çalışma sandalyesi:Çalışma sandalyesi:Ergonomik gereksinimler için uygun sandalye seçimi gereklidir. Bu Ergonomik gereksinimler için uygun sandalye seçimi gereklidir. Bu

amaçla aşağıdaki ergonomik özellikler izlenmelidir;amaçla aşağıdaki ergonomik özellikler izlenmelidir; Sandalye çalışma masası ve çalışma tezgahı yüksekliğine ve işin Sandalye çalışma masası ve çalışma tezgahı yüksekliğine ve işin performansına uygun olmalıdır. performansına uygun olmalıdır. İdeal olarak, oturma yeri ile sırt desteği ayarlanabilmelidir. Ek olarak sırt İdeal olarak, oturma yeri ile sırt desteği ayarlanabilmelidir. Ek olarak sırt desteği tilt hareketi yapabilmelidir. desteği tilt hareketi yapabilmelidir. Sandalye işçinin ileri ve geri hareketini kolayca sağlamalıdır. Sandalye işçinin ileri ve geri hareketini kolayca sağlamalıdır. İşçinin masa altında ayaklarını uzatabileceği ve vücut hareketini kolayca İşçinin masa altında ayaklarını uzatabileceği ve vücut hareketini kolayca değiştirebileceği alan olmalıdır. değiştirebileceği alan olmalıdır. Ayaklar rahatça yere basmalıdır. Bu mümkün değilse ayak desteği Ayaklar rahatça yere basmalıdır. Bu mümkün değilse ayak desteği kullanılmalıdır. Ancak ayak desteği diz ve bacak kaslarına uygulanan kullanılmalıdır. Ancak ayak desteği diz ve bacak kaslarına uygulanan basıncı elimine etmelidir. basıncı elimine etmelidir. Sandalye vücudun alt sırt kısmını destekleyen sırt desteğine sahip olmalıdır. Sandalye vücudun alt sırt kısmını destekleyen sırt desteğine sahip olmalıdır. Sandalye rahatça dönmelidir. Sandalye rahatça dönmelidir. Sandalyedeki ayak sayısı dengeyi sağlamak amacıyla beş adet olmalıdır. Sandalyedeki ayak sayısı dengeyi sağlamak amacıyla beş adet olmalıdır. Mümkünse kol destekleri çıkarılabilir olmalıdır. Çünkü bazı işlerde kol Mümkünse kol destekleri çıkarılabilir olmalıdır. Çünkü bazı işlerde kol desteği rahatsızlık verebilir. Bazı durumlarda kol destekleri işçinin çalışma desteği rahatsızlık verebilir. Bazı durumlarda kol destekleri işçinin çalışma tablasına yeteri kadar yakınlaşmasını engeller. tablasına yeteri kadar yakınlaşmasını engeller. Sandalyenin oturma alanı hava alıp verebilen bir kumaş ile kaplanmalıdır.  Sandalyenin oturma alanı hava alıp verebilen bir kumaş ile kaplanmalıdır.  

AYAKTA ÇALIŞMAAYAKTA ÇALIŞMA Eğer mümkünse uzun süreli ayakta çalışma önlenmelidir. Uzun  Eğer mümkünse uzun süreli ayakta çalışma önlenmelidir. Uzun

süre ayakta çalışma sırt ağrısına, ayaklarda şişmelere, kan süre ayakta çalışma sırt ağrısına, ayaklarda şişmelere, kan dolaşım sistemlerinde problemlere ve kas yorgunluklarına neden dolaşım sistemlerinde problemlere ve kas yorgunluklarına neden

olur.olur.

Aşağıda ayakta çalışma sırasında uyulması gerek Aşağıda ayakta çalışma sırasında uyulması gerek

kurallar sıralanmaktadır;kurallar sıralanmaktadır; Eğer bir iş mutlaka ayakta çalışmayı gerektiriyor ise, ek olarak belirli aralıklarla Eğer bir iş mutlaka ayakta çalışmayı gerektiriyor ise, ek olarak belirli aralıklarla oturabilecekleri bir sandalye veya tabure sağlanmalıdır. oturabilecekleri bir sandalye veya tabure sağlanmalıdır. Çalışanlar kollarının uzanabileceği alanlar dışına çıkmamalı ve bu alan dışına Çalışanlar kollarının uzanabileceği alanlar dışına çıkmamalı ve bu alan dışına ulaşmak için sırtı dönme, eğilme ve uzanma hareketleri yapmamalıdır. ulaşmak için sırtı dönme, eğilme ve uzanma hareketleri yapmamalıdır. Çalışma masası veya tablası farklı yükseklikteki işlere göre ayarlanabilir olmalıdır. Çalışma masası veya tablası farklı yükseklikteki işlere göre ayarlanabilir olmalıdır. Eğer çalışma alanının ayarlanması mümkün değil ise uzun kişiler için çalışma tablası Eğer çalışma alanının ayarlanması mümkün değil ise uzun kişiler için çalışma tablası destekle yükseltilmeli, kısa boylu kişiler için bir platform üzerinde çalışma destekle yükseltilmeli, kısa boylu kişiler için bir platform üzerinde çalışma sağlanmalıdır. sağlanmalıdır. Ayak dinlenme destekleri acı ve ağrı hislerini engelleyecek ve işçinin pozisyon Ayak dinlenme destekleri acı ve ağrı hislerini engelleyecek ve işçinin pozisyon değiştirebilmesine olanak sağlayacaktır. Ayak yüksekliğinin zaman, zaman değişmesi değiştirebilmesine olanak sağlayacaktır. Ayak yüksekliğinin zaman, zaman değişmesi sırt ve bacaklardaki acı ve ağrıları önler. sırt ve bacaklardaki acı ve ağrıları önler. çalışanlar sert olmayan bir malzeme üzerinde çalışmalıdırlar (mat), Beton veya metal çalışanlar sert olmayan bir malzeme üzerinde çalışmalıdırlar (mat), Beton veya metal yüzeyler şokları absorbe edici malzeme ile kaplanmalıdır. Yerler temiz, düz ve yüzeyler şokları absorbe edici malzeme ile kaplanmalıdır. Yerler temiz, düz ve kaymaz olmalıdır. kaymaz olmalıdır. Ayakta iş yapan çalışanlar alçak topuklu ve tabanı destekli iş ayakkabısı giymelidir. Ayakta iş yapan çalışanlar alçak topuklu ve tabanı destekli iş ayakkabısı giymelidir. çalışanlar pozisyonlarını değiştirebilmeleri işçin yeterli diz hareketi yapabilmeli ve bu çalışanlar pozisyonlarını değiştirebilmeleri işçin yeterli diz hareketi yapabilmeli ve bu iş için gerekli alan bulunmalıdır. iş için gerekli alan bulunmalıdır. çalışanlar işine uzanmamalı ve vücudunun önünde 20-30 cm.lik bir uzaklıkta çalışanlar işine uzanmamalı ve vücudunun önünde 20-30 cm.lik bir uzaklıkta çalışmalıdırlar.çalışmalıdırlar.

Çalışma masası yüksekliği uygun yüksekliğe Çalışma masası yüksekliği uygun yüksekliğe çıkarıldıktan sonra aşağıda sayılan önemli çıkarıldıktan sonra aşağıda sayılan önemli

faktörler göz ardı edilmemelidir;faktörler göz ardı edilmemelidir;

İşçinin dirsek yüksekliği, İşçinin dirsek yüksekliği, Yapılan işin tipi, Yapılan işin tipi, Üretilen malzemenin boyutları, Üretilen malzemenin boyutları, Kullanılan alet ve edevat.Kullanılan alet ve edevat. Ayakta çalışırken unutulmaması gerekli Ayakta çalışırken unutulmaması gerekli koşullar ise şunlardır; koşullar ise şunlardır; Yüz işe dönük olmalı, Yüz işe dönük olmalı, Vücut işe yakın olmalı, Vücut işe yakın olmalı, Eğer bir tarafa dönülecek ise bel ve omuz Eğer bir tarafa dönülecek ise bel ve omuz bükülerek değil, ayaklar üzerinde dönülerek bükülerek değil, ayaklar üzerinde dönülerek sağlanmalı.sağlanmalı.

EL ALETLERİ VE KONTROLLAREL ALETLERİ VE KONTROLLAR

El Aletleri:El Aletleri:

El aletleri ergonomik gereksinimlere göre dizayn El aletleri ergonomik gereksinimlere göre dizayn edilmelidir. çalışanlara uygun olarak üretilmemiş edilmelidir. çalışanlara uygun olarak üretilmemiş el aletleri ve genel olarak aletler olumsuz sağlık el aletleri ve genel olarak aletler olumsuz sağlık etkileri yaratacağı gibi çalışanların üretkenliğini etkileri yaratacağı gibi çalışanların üretkenliğini düşürür. Bu problemleri önlemenin ve üretkenliği düşürür. Bu problemleri önlemenin ve üretkenliği arttırmanın yolu el aletlerinin kişiye ve işine arttırmanın yolu el aletlerinin kişiye ve işine uygun olmasıdır. İyi planlanmış el aletleri uygun olmasıdır. İyi planlanmış el aletleri vücudun pozisyonunu ve hareketlerinin vücudun pozisyonunu ve hareketlerinin bozmadığı gibi üretimi olumlu yönde etkiler.bozmadığı gibi üretimi olumlu yönde etkiler.

El aletleri seçiminde dikkat edilecek noktalar El aletleri seçiminde dikkat edilecek noktalar şöyle sıralanabilir:şöyle sıralanabilir:

Kalitesiz el aleti kullanılmamalıdır. Kalitesiz el aleti kullanılmamalıdır. Parmak ve bilek gibi küçük kasları çalıştıran el aletleri yerine bacak, kol ve omuz Parmak ve bilek gibi küçük kasları çalıştıran el aletleri yerine bacak, kol ve omuz kaslarını gibi uzun kasları çalıştıran el aletleri seçilmelidir. kaslarını gibi uzun kasları çalıştıran el aletleri seçilmelidir. Ağır el aletlerinin sürekli olarak yukarda tutulması engellenmelidir. Uygun dizayn Ağır el aletlerinin sürekli olarak yukarda tutulması engellenmelidir. Uygun dizayn edilmiş el aletleri bilekleri daima vücudun yanında tutmaya imkan verir ve böylece edilmiş el aletleri bilekleri daima vücudun yanında tutmaya imkan verir ve böylece omuz ve kolların kazaya uğramasına engel olur. Ek olarak vücudun eğilmesini, omuz ve kolların kazaya uğramasına engel olur. Ek olarak vücudun eğilmesini, dönmesini önler. dönmesini önler. Eğer bir malzeme kaldırılacak ise tutacak yeri olmalıdır. Tutacaklar ellere daha fazla Eğer bir malzeme kaldırılacak ise tutacak yeri olmalıdır. Tutacaklar ellere daha fazla uyum sağlar. El ve parmaktaki eklemler üzerine ve avuç içine fazla basınç uyum sağlar. El ve parmaktaki eklemler üzerine ve avuç içine fazla basınç uygulanmasını önler. uygulanmasını önler. Cildin ve parmakların sıkışacağı boşlukların olduğu el aletleri kullanmaktan Cildin ve parmakların sıkışacağı boşlukların olduğu el aletleri kullanmaktan sakınılmalıdır. sakınılmalıdır. Çift tutacağı olan aletleri seçiniz. Makas gibi. Bu aletlerin arası açık olduğu için el Çift tutacağı olan aletleri seçiniz. Makas gibi. Bu aletlerin arası açık olduğu için el sıkışması görülmez. sıkışması görülmez. El aletlerinin tutamaklar kolayca kavranmalı, elektriğe karşı izolasyonlu olmalı, keskin El aletlerinin tutamaklar kolayca kavranmalı, elektriğe karşı izolasyonlu olmalı, keskin kenar ve uçları bulunmamalı ve kaymaya karşı yumuşak plastik ile kaplı olmalıdır. kenar ve uçları bulunmamalı ve kaymaya karşı yumuşak plastik ile kaplı olmalıdır. Çıkıntı şeklindeki tutamaklar ellere fazla basınç uyguladığı için seçilmemelidir. Çıkıntı şeklindeki tutamaklar ellere fazla basınç uyguladığı için seçilmemelidir. Kullanılırken eğilme ve dönme hareketi gerektirmeyen el aletleri satın alınmalıdır. Kullanılırken eğilme ve dönme hareketi gerektirmeyen el aletleri satın alınmalıdır. Ağırlık dengesi uygun aletler seçilmelidir. Ağırlık dengesi uygun aletler seçilmelidir. El aletlerinin uygun bakımının yapıldığından emin olunmalıdır. El aletlerinin uygun bakımının yapıldığından emin olunmalıdır. El aletleri sağ ve sol elini kullanan kişiler için fark etmemelidir.El aletleri sağ ve sol elini kullanan kişiler için fark etmemelidir.

  Kontroller: Kontroller: Kontrol anahtarları, kolları, ve şalterler kişiye ve işin gerektirdiği yapıya Kontrol anahtarları, kolları, ve şalterler kişiye ve işin gerektirdiği yapıya uygun olarak düzenlenmelidir. Aşağıda konu ile ilgili olarak bazı öneriler uygun olarak düzenlenmelidir. Aşağıda konu ile ilgili olarak bazı öneriler sunulmaktadır: sunulmaktadır: Kontrol anahtarları, kontrol kolları ve şalterler makine operatörünün oturduğu Kontrol anahtarları, kontrol kolları ve şalterler makine operatörünün oturduğu veya ayakta durduğu yerden rahatlıkla uzanabileceği yerde bulunmalıdır. veya ayakta durduğu yerden rahatlıkla uzanabileceği yerde bulunmalıdır. Özellikle sık tekrarlana işler için bu özellikler çok önemlidir. Özellikle sık tekrarlana işler için bu özellikler çok önemlidir. İşe uygun olarak yapılmış kontrolleri seçiniz. Örneğin yüksek hızları hassas İşe uygun olarak yapılmış kontrolleri seçiniz. Örneğin yüksek hızları hassas kontrol etmede el kontrollerini, kuvvet gerektiren kontrollerde ayak pedalları kontrol etmede el kontrollerini, kuvvet gerektiren kontrollerde ayak pedalları tercih edilmelidir. Operatör başına bir pedaldan fazla kontrol verilmemelidir. tercih edilmelidir. Operatör başına bir pedaldan fazla kontrol verilmemelidir. İki el ile kumanda edilen kontrolleri seçiniz veya eski kontrolleri iki elle İki el ile kumanda edilen kontrolleri seçiniz veya eski kontrolleri iki elle kontrol edilir hale dönüştürünüz. kontrol edilir hale dönüştürünüz. Triger’ler tek parmak yerine birkaç parmak ile işleme sokulmalıdır. Triger’ler tek parmak yerine birkaç parmak ile işleme sokulmalıdır. Acil kontrol düğmeleri ile normal kontrol düğmeleri arasında belirgin bir fark Acil kontrol düğmeleri ile normal kontrol düğmeleri arasında belirgin bir fark olmalıdır. Ek olarak acil düğmelerin rengi farklı seçilmeli, fiziksel olarak olmalıdır. Ek olarak acil düğmelerin rengi farklı seçilmeli, fiziksel olarak ayrılmalı, uyarı işareti ile belirtilmeli veya üstü kapalı olmalıdır. ayrılmalı, uyarı işareti ile belirtilmeli veya üstü kapalı olmalıdır. Kontroller kazalara neden olmamalıdır. Bu nedenle kontroller arasında Kontroller kazalara neden olmamalıdır. Bu nedenle kontroller arasında yeterli aralık bulunmalı ve belli bir güç uygulamakla devreye girmeli veya yeterli aralık bulunmalı ve belli bir güç uygulamakla devreye girmeli veya koruyucusu bulunmalıdır. koruyucusu bulunmalıdır. Kontrollerin kullanımı basit bir süreç izlemeli ve her ülkede aynı izlenimi Kontrollerin kullanımı basit bir süreç izlemeli ve her ülkede aynı izlenimi uyandırmalıdır.uyandırmalıdır.

AĞIR FİZİKSEL ÇALIŞMAAĞIR FİZİKSEL ÇALIŞMA

Manüel çalışmalar işçilerde bel ağrısı ve kas Manüel çalışmalar işçilerde bel ağrısı ve kas ağrılarına neden olmayacak şekilde ağrılarına neden olmayacak şekilde düzenlenmelidir. Uzun süreli ağır fiziksel çalışma düzenlenmelidir. Uzun süreli ağır fiziksel çalışma işçilerin nefes alma hızı ile kalp atışlarını arttırır. işçilerin nefes alma hızı ile kalp atışlarını arttırır. Eğer işçiler yeterli fiziksel şartlara sahip değil Eğer işçiler yeterli fiziksel şartlara sahip değil ise, çabuk yorulacaktır. Eğer mümkün ise ağır ise, çabuk yorulacaktır. Eğer mümkün ise ağır işler için yardımcı araç gereç kullanılmalıdır. işler için yardımcı araç gereç kullanılmalıdır. Mekanik güç işçilerin maruz kaldığı riski Mekanik güç işçilerin maruz kaldığı riski azaltacak ve verimini arttıracaktır.azaltacak ve verimini arttıracaktır.

Ağır işleri organize Ağır işleri organize ederken aşağıdaki ederken aşağıdaki noktalara dikkat noktalara dikkat edilmelidir: edilmelidir: Ağır iş işçinin fiziksel Ağır iş işçinin fiziksel kapasitesini aşmamalıdır. kapasitesini aşmamalıdır. Ağır işler gün içine Ağır işler gün içine yayılmalı ve arada hafif yayılmalı ve arada hafif işler yapılmalıdır. işler yapılmalıdır. Günlük çalışma içinde Günlük çalışma içinde istirahat periyotları istirahat periyotları bulunmalıdır. bulunmalıdır.

  Ağır fiziksel işlerin Ağır fiziksel işlerin düzenlenebilmesi için düzenlenebilmesi için aşağıdaki faktörlerin aşağıdaki faktörlerin bilinmesi gereklidir:bilinmesi gereklidir: Yükün ağırlığı, Yükün ağırlığı, İşçinin yükü ne sıklıkta İşçinin yükü ne sıklıkta taşıdığı, taşıdığı, Taşınma uzaklığı, Taşınma uzaklığı, Yükün şekli, Yükün şekli, Yükü taşımak için gerekli Yükü taşımak için gerekli zaman.zaman.

Özellikle elle taşımanın olduğu işlerde Özellikle elle taşımanın olduğu işlerde yapılması gerekli iyileştirmeler şöyle yapılması gerekli iyileştirmeler şöyle

sıralanabilir:sıralanabilir: Yükün ağırlığı azaltılmalı; Yükün ağırlığı azaltılmalı; Yükün ağırlığını azaltın, Yükün ağırlığını azaltın, Bir seferde taşınacak yük miktarını Bir seferde taşınacak yük miktarını (sayısını) düşürün, (sayısını) düşürün, Fazla yükler için birden fazla kişiyi Fazla yükler için birden fazla kişiyi devreye sokun. devreye sokun.

  Daha kolay taşıma sağlanmalı;Daha kolay taşıma sağlanmalı; Yükün ağırlık merkezi çalışana Yükün ağırlık merkezi çalışana yakın olacak şekilde yakın olacak şekilde planlanmalıdır, planlanmalıdır, Vücudun eğilmesini engellemek Vücudun eğilmesini engellemek için depolama yapılan yer bel için depolama yapılan yer bel hizasında veya daha yukarda hizasında veya daha yukarda olmalıdır, olmalıdır, Yükü bel yüksekliğine kadar Yükü bel yüksekliğine kadar mekanik kaldıraçlarla taşıyın, mekanik kaldıraçlarla taşıyın, Yükü taşımak için birden fazla kişi Yükü taşımak için birden fazla kişi gerekebilir. gerekebilir. Daha rahat taşıma için yükü Daha rahat taşıma için yükü yuvarlanan malzemeler üzerinden yuvarlanan malzemeler üzerinden kaydırın. kaydırın. Yükü transfer etmek için kemer, Yükü transfer etmek için kemer, kayış ve el tutamakları kayış ve el tutamakları kullanılmalıdır.kullanılmalıdır.

  Depolama teknikleri geliştirilmelidir;Depolama teknikleri geliştirilmelidir; Uygun yükseklikte raflar, paletli standlar ve destekler kullanılmalıdır. Uygun yükseklikte raflar, paletli standlar ve destekler kullanılmalıdır. Paletlerde yük taşırken yükü yaymak amacıyla paletin ortasına Paletlerde yük taşırken yükü yaymak amacıyla paletin ortasına yerleştirin. yerleştirin. Paletlere konacak torbalar 5 li ( üç taneye 2 tane ) 1. sırada “III=” 2. Paletlere konacak torbalar 5 li ( üç taneye 2 tane ) 1. sırada “III=” 2. sırada “=III” olacak şekilde sıralanmalı.sırada “=III” olacak şekilde sıralanmalı.Taşıma mesafesini en aza indirilmeli;Taşıma mesafesini en aza indirilmeli; Çalışa alanının yeniden düzenleyin, Çalışa alanının yeniden düzenleyin, Üretim ve depolama alanını yeniden planlayın. Üretim ve depolama alanını yeniden planlayın. Taşınması gerekli yük sayısı azaltılmalı,Taşınması gerekli yük sayısı azaltılmalı, Yük taşıma için daha fazla kişi görevlendirin. Yük taşıma için daha fazla kişi görevlendirin. Mekanik yardım kullanın. Mekanik yardım kullanın. Depo ve çalışma alanını yeniden gözden geçirin. Depo ve çalışma alanını yeniden gözden geçirin. Taşıma sırasında vücudun dönmesini engellenmeli;Taşıma sırasında vücudun dönmesini engellenmeli; Yük daima vücudun önünde bulunmalıdır. Yük daima vücudun önünde bulunmalıdır. Tüm vücutla birlikte dönmek için yeterli alan sağlanmalıdır. Tüm vücutla birlikte dönmek için yeterli alan sağlanmalıdır. Vücut ekseni üzerinde değil ayak hareketi ile dönme yapılmalıdır.Vücut ekseni üzerinde değil ayak hareketi ile dönme yapılmalıdır.

İŞ DİZAYNIİŞ DİZAYNIİnsan faktörü dikkate alındığında, iş dizaynı çok önem taşır. İyi İnsan faktörü dikkate alındığında, iş dizaynı çok önem taşır. İyi organize edilmiş bir iş, çalışanın sağlık ve güvenlik koşullarını organize edilmiş bir iş, çalışanın sağlık ve güvenlik koşullarını

arttıracağı gibi onun ruhsal ve fiziksel yaşamını olumlu olarak etkilerarttıracağı gibi onun ruhsal ve fiziksel yaşamını olumlu olarak etkiler .. İş düzeninde dikkat edilecek noktalar İş düzeninde dikkat edilecek noktalar şöyle sıralanabilir; şöyle sıralanabilir; İşin gerektirdiği görevlerin saptanması, İşin gerektirdiği görevlerin saptanması, Her görev için gerekli olan performans Her görev için gerekli olan performans özellikleri, özellikleri, Performans için kaç adet görevin gerektiği, Performans için kaç adet görevin gerektiği, Görevin tamamlanabilmesi için gerekli araç-Görevin tamamlanabilmesi için gerekli araç-gereç, gereç, İşin tamamlanabilmesi için gerekli görevler. İşin tamamlanabilmesi için gerekli görevler.

  

Ek olarak, iyi düzenlenmiş bir iş Ek olarak, iyi düzenlenmiş bir iş planı aşağıdaki özellikleri planı aşağıdaki özellikleri içermelidir; içermelidir; İş sırasında işçinin vücut pozisyonu İş sırasında işçinin vücut pozisyonu değişmelidir, değişmelidir, Ruhsal olarak motive edici faktörler Ruhsal olarak motive edici faktörler bulunmalıdır, bulunmalıdır, Çalışma çevresi, çalışma alışkanlıkları, Çalışma çevresi, çalışma alışkanlıkları, personel gereksinimleri doğrultusunda personel gereksinimleri doğrultusunda işçi kendi kararı doğrultusun da işçi kendi kararı doğrultusun da çalışma aktivitesini değiştirebilmelidir, çalışma aktivitesini değiştirebilmelidir, İşçi sorumluluk duygusunu İşçi sorumluluk duygusunu hissedebilmelidir. hissedebilmelidir. İşçi işin gerektirdiği eğitimi almalıdır. İşçi işin gerektirdiği eğitimi almalıdır. İşçiler işin tamamlanabilmesi için İşçiler işin tamamlanabilmesi için ihtiyaç duyulan çalışma ve dinlenme ihtiyaç duyulan çalışma ve dinlenme sürelerine sahip olmalıdırlar, sürelerine sahip olmalıdırlar, Yeni bir iş için işçiler çalışma Yeni bir iş için işçiler çalışma periyotlarını düzenleyebilmelidirler.periyotlarını düzenleyebilmelidirler.

Sağlık-Güvenlik Görevlilerinin Sağlık-Güvenlik Görevlilerinin Sorumlulukları:Sorumlulukları:

Ergonomi programının uygulanmasında işyerlerinde en fazla görev sağlık ve Ergonomi programının uygulanmasında işyerlerinde en fazla görev sağlık ve güvenlikle ilgili çalışanlara düşmektedir. Ülkemizde bu görevlerin işyerindeki güvenlikle ilgili çalışanlara düşmektedir. Ülkemizde bu görevlerin işyerindeki yansıması İşyeri Hekimi ve İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı'dır.yansıması İşyeri Hekimi ve İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı'dır.Temel olarak adı geçen iki disiplin, kötü işyeri koşularından kaynaklanan Temel olarak adı geçen iki disiplin, kötü işyeri koşularından kaynaklanan sağlık ve güvenlik problemlerini ergonomi ilkeleri düzeyinde çözebilirler.sağlık ve güvenlik problemlerini ergonomi ilkeleri düzeyinde çözebilirler.İşyerinde ergonomik problemlerin varlığını ve ne ölçüde bulunduğunu İşyerinde ergonomik problemlerin varlığını ve ne ölçüde bulunduğunu anlamak üzere sorumlular şu soruları kendilerine sormalıdırlar: anlamak üzere sorumlular şu soruları kendilerine sormalıdırlar: Yapılan işler, kullanılan aletler ve çalışma ortamı işçilere ve operatörlere ne Yapılan işler, kullanılan aletler ve çalışma ortamı işçilere ve operatörlere ne kadar uygundur? kadar uygundur? çalışanlar özel işlerini yaparken ne kadar güç çalışanlar özel işlerini yaparken ne kadar güç kullanmakta ve ne kadar zaman harcamaktadırlar, kullanmakta ve ne kadar zaman harcamaktadırlar, Ne kadar tekrarlanan vücut hareketi vardır. Ne kadar tekrarlanan vücut hareketi vardır. Yanıtı istenen soruları bulabilmek için özellikle işyeriYanıtı istenen soruları bulabilmek için özellikle işyeri risk analizlerine, kontrol listelerine, çalışanlarla birlikte risk analizlerine, kontrol listelerine, çalışanlarla birlikte çalışmaya gerek vardır.çalışmaya gerek vardır.

SONUÇSONUÇ

Ergonomik koşulların Ergonomik koşulların iyileştirilmesi işyerinde kazaların iyileştirilmesi işyerinde kazaların azalmasına, kayıp işgünlerinin azalmasına, kayıp işgünlerinin azalmasına, fiziksel ve ruhsal hastalıkların azalmasına, fiziksel ve ruhsal hastalıkların yok edilmesine neden olur.yok edilmesine neden olur.

Ancak burada unutulmaması gerekli Ancak burada unutulmaması gerekli konu ergonominin bir bilim olduğu ve konu ergonominin bir bilim olduğu ve bilimsel yöntemler kullandığıdır.bilimsel yöntemler kullandığıdır.