enfermedad crÓnica, infecciÓn y cÁncer...
TRANSCRIPT
1
Dr.
To
más
Álv
aro
Ser
vei P
ato
log
ia, H
osp
ital
de
To
rto
sa V
erg
ed
e la
Cin
ta
EN
FE
RM
ED
AD
CR
ÓN
ICA
, IN
FE
CC
IÓN
Y C
ÁN
CE
R
�����������
�����������
����� ������
����� ����������
����������
����� �����������������
����������
�� ���������������������������
����������
��������������������������
����
����������������������������
2
•1
/3 m
uje
res
entr
e 4
0-50
año
s tie
nen
tu
mor
es in
situ
en
la m
am
a, 1
% d
esar
rolla
la
en
ferm
ed
ad e
n e
ste
ra
ngo
de
ed
ad
•Id
em
cán
cer
de
pró
sta
ta e
n e
l ho
mbr
e
•1
00
% p
erso
nas
50-7
0 a
ños
tie
nen
tum
ores
in
situ
en
el t
iro
ides
; 0,1
% d
esa
rro
llan
.
Los
tum
ores
nec
esita
n se
ñal
es a
dic
ion
ales
de
crec
imie
nto
para
con
vert
irse
en
tum
ores
leta
les
Nue
stro
cue
rpo
pose
e la
cap
acid
ad
inh
eren
te d
e p
reve
nir
la m
ayo
ría
de e
stos
tu
mor
es
¿Q
ué
es
lo q
ue
hac
e q
ue
la m
ayo
ría
de
no
sotr
os
este
mo
s pr
ote
gid
os?
TU
MO
RE
S S
IN E
NF
ER
ME
DA
D
3
•236
2 ca
sos
de li
nfom
a
•245
8 co
ntro
les
•7 p
aíse
s eu
rop
eos
•Aso
ciac
ión
entr
e rie
sgo
de
linfo
ma
e h
isto
ria
de:
•in
fecc
ion
es
•en
ferm
. no
infe
ccio
sas
Beck
er N
, F
ort
uny
J, A
lvaro
T, e
t al.
J C
ance
rR
es
Clin
Onc
ol.
200
9;135
:109
9-107
4B
eck
er N
, F
ort
uny
J, A
lvaro
T, e
t al.
J C
ance
rR
es
Clin
Onco
l. 20
09;1
35:1
099
-107
•Enfe
rmeda
des
infe
ccio
sas:
-H
BV
, O
R=
1.91
-E
BV
, O
R=
1.68
HL,
OR
=9.
18
FL,
OR
=14
.67
•Enfe
rmeda
des
no in
fecc
iosa
s:-
Art
ritis
reu
mat
oide
, O
R=
0.76
HL,
OR
=0.
23-
Art
rosi
s, O
R=
0.69
TcL
, OR
=0.
33
RE
SU
LT
AD
OS
AIN
ES
, O
R=
0.75
5
INF
EC
CIÓ
N,
INF
LA
MA
CIÓ
N Y
CÁ
NC
ER
•L
a in
flam
ació
n c
rón
ica
au
men
ta e
l rie
sgo
de
mu
chas
form
as d
e
cánc
er•
El e
mp
ujó
n q
ue
co
ndu
ce a
un
a c
élu
la p
rem
alig
na
hac
ia u
n
tum
or p
len
am
en
te d
esa
rro
llad
o e
s la
infla
mac
ión
•T
od
os
los
tum
ore
sm
ues
tra
n si
gno
s d
e in
flam
aci
ón
•L
a p
rog
resi
ón
tu
mo
rale
stá
pro
mo
vid
a p
or
el m
icro
amb
ien
te
celu
lar
infla
ma
tori
o•
Lo
s A
INE
S p
rote
gen
co
ntr
a va
rio
s tip
os
de
cá
ncer
6
15%
20%
30%
50%
?
Infl
amac
ión
cró
nic
aca
usa
da
po
r a
ge
nte
s q
uím
ico
s, f
ísic
os,
au
toin
mu
ne
s,
infe
ccio
sos,
…
7
INF
LA
MA
CIÓ
N C
RÓ
NIC
A Y
CÁ
NC
ER
CO
NF
IRM
AC
IÓN
EP
IDE
MIO
LÓG
ICA
•m
eso
telio
ma
•p
ulm
ón
•p
róst
ata
•ve
jiga
•p
án
cre
as
•ce
rvix
•e
sófa
go
•m
ela
no
ma
•ca
be
za y
cu
ello
•lin
fom
a•
vesí
cula
bili
ar
•h
iga
do
•
ova
rio
•co
lore
cta
l
BL
OQ
UE
OA
NT
IINF
LA
MA
TO
RIO
•A
INE
S,
incl
uye
AA
S,
redu
ce la
inci
den
cia
tum
oral
:
•co
lore
cta
l•
pulm
ón
•es
tóm
ago
•es
ófag
o•
mam
aM
anto
van
iA.
Can
cer:
in
flam
mat
ion
by
rem
ote
cont
rol.
Nat
ure
. 20
05;4
35:7
52-
3.
8
Cá
nce
r d
e c
érv
ix
•R
ato
ne
s in
fect
ad
os
con
HP
V16
•…
se c
ruza
n c
on
ce
pa
s d
e r
ato
ne
s ca
ren
tes
de
si
ste
ma
inm
un
e (
SI)
ad
ap
tativ
o (
B y
T)
•L
a e
limin
aci
ón
ge
né
tica
de
l SI
ad
ap
tativ
o
blo
qu
ea e
l rec
luta
mie
nto
de
cé
lula
s in
na
tas.
..•
au
sen
cia
de
re
mo
de
laci
ón
tis
ula
r y
an
gio
gé
ne
sis
•…
y d
eten
ció
nd
el p
roce
so c
arc
ino
gé
nic
o e
n e
l e
sta
dio
de
pro
life
raci
ón
ep
itelia
l•
Cu
an
do
las
célu
las
Bd
e lo
s H
PV
16
so
n
tra
nsf
eri
da
s a
los
rato
ne
s in
mu
no
de
ficie
nte
s a
pa
rece
la r
esp
ues
ta in
flam
ato
ria,
y s
e
rest
ab
lece
la p
rog
resi
ón
tu
mo
ral
de V
isse
r K
E,
et a
l. D
e n
ovo
carc
ino
gen
esi
spr
om
ote
d b
y ch
ron
ic
infla
mm
atio
n is
B ly
mph
ocy
te d
epen
den
t. C
ance
r C
ell.
20
05;7
:411
-23
.
ME
CA
NIS
MO
SD
E L
A
INF
LAM
AC
IÓN
AS
OC
IAD
OS
A
L C
ÁN
CE
R
•T
IL -
TA
M•
Cito
cin
as:
•T
NF
•IL
-10
•IL
-6
•Q
uim
ocin
as•
CC
L2
•C
XC
L8
•F
acto
res
de c
reci
mie
nto
•M
ensa
jero
s lip
ídic
os•
Rem
odel
ació
n tis
ular
:•
Enzi
mas
de d
egra
daci
ón
de
la m
atriz
•M
ecan
otr
ansd
ucc
ión
y te
nse
gri
dad
•A
ngio
gén
esis
•E
pige
nétic
a
9
Vía
intr
ínse
ca:
los
even
tos
gen
étic
os
que
con
duce
n a
la
trans
form
aci
ón
neop
lási
ca p
rom
ueve
n la
con
stru
cció
n de
un
medio
infla
mat
orio
Vía
ext
rín
seca
:T
IL, en
part
icula
r T
AM
, re
gula
dor
es
prim
ario
s de
la in
flam
ació
ntu
mora
l
INF
LA
MA
CIÓ
N Y
CÁ
NC
ER
ME
CA
NIS
MO
S N
O
INM
UN
ES
•R
OS
(e
spe
cie
s re
act
iva
s d
e O
2)
•F
act
ore
s p
roa
ng
iog
én
ico
s
•P
rod
ucc
ión
de
m
eta
lop
rote
ina
sas
ME
CA
NIS
MO
S I
NM
UN
ES
•A
ltera
ció
n d
e la
mie
lo-
y h
em
op
oie
sis
•A
ltera
ció
n D
C y
AP
C
•D
isfu
nci
ón
de
la
inm
un
ida
d c
elul
ar
an
titu
mo
ral
•P
rod
ucc
ión
de
MS
DC
La
in
fla
ma
ció
n c
rón
ica
estim
ula
el p
roceso
de
carc
inog
én
esis
10
1.
Macr
ófa
go
s: T
AM
2.
MS
C (M
ese
nch
yma
lSte
m c
ell)
3.
MD
SC
= iM
C(M
yelo
id-d
eri
ved
sup
pre
sso
rce
lls)
4.
Mic
roam
bie
nte
tum
ora
l
5.
Cé
lula
s C
D4 +
Tre
g
6.
Cé
lula
s T
auto
react
iva
s
7.
BM
DC
(B
one
marr
ow
-derive
dce
lls)
DE
LA
IN
FLA
MA
CIÓ
N A
L C
ÁN
CE
R:
ELE
ME
NT
OS
IM
PLIC
AD
OS
11
MA
CR
ÓF
AG
OS
AS
OC
IAD
OS
A T
UM
OR
(T
AM
)
Fen
oti
po
M2
•O
rient
ado
a pr
omov
er e
l cr
ecim
ient
o tu
mor
al
•R
emod
elac
ión
de lo
s te
jidos
•E
stím
ulo
de la
ang
iogé
nesi
s
•S
upre
sión
de
la in
mun
ida
d ad
apta
tiva
12
MIG
RA
CIÓ
N M
SC
(M
ese
nch
yma
lSte
mce
ll)
-RE
PA
RA
CIÓ
N H
ER
IDA
S-I
NF
LAM
AC
IÓN
CR
ÓN
ICA
INT
EG
RID
AD
TIS
ULA
R �
tran
sdife
renc
iaci
ón-a
cél
sep
itelia
les
--a
célu
las
estr
omal
es
-no
son
res
ide
ntes
per
man
ente
sre
torn
an a
la c
ircu
laci
ón y
a la
méd
ula
ósea
(qu
iesc
ente
s)
MS
C:
céls
acce
soria
s de
riva
das
de la
méd
ula:
-cua
ndo
una
resp
uest
a in
mun
e de
be
inic
iars
e,
-cu
ando
act
ivar
las
céls
T
-cu
ando
det
ener
la
resp
uest
a
13
14
Con
dic
ione
s fis
ioló
gica
sH
erid
a qu
irúr
gica
Cán
cer
de
ma
ma
Cán
cer
de
ova
rioT
rop
ism
ode
las
MS
C e
n co
ndic
ione
s no
rmal
es,
infla
mat
oria
s y
tum
oral
es
15
EF
EC
TO
S I
NF
LA
MA
TO
RIO
S D
EL
M
ICR
OA
MB
IEN
TE
“T
UM
OR
AL
”
Tu
mo
rs:
wo
un
ds
tha
td
o n
ot
he
al.
Sim
ilari
ties
be
twe
en
tum
or
stro
ma
ge
ne
ratio
na
nd
wo
un
dh
ea
ling
.D
vora
kH
F.
N E
ng
lJ M
ed
.1
98
6;3
15
:16
50
-9.
•In
cre
me
nta
la p
rolif
era
ció
n y
su
pe
rviv
enc
ia d
e la
s cé
lula
s tu
mo
rale
s
•P
rom
ue
ve la
an
gio
gé
ne
sis
•P
rom
ue
ve la
s m
etá
sta
sis
•A
ltera
la r
esp
ue
sta
inm
un
e
ad
ap
tativ
a•
Alte
ra la
re
spue
sta
a la
s h
orm
ona
s
•A
ltera
la r
esp
uest
a a
lo a
gen
tes
quim
iote
ráp
ico
s
-La
s M
SC
inhi
ben
la r
espu
esta
inm
une
(su
pre
sora
s)
-Lo
s tu
mor
es,
her
idas
qu
e n
un
ca c
ura
n(M
SC
inm
unos
uprim
eny
cont
ribu
yen
al c
reci
mie
nto
tum
oral
)
16
-Los
pro
ceso
s in
flam
ator
ios
cond
uce
n a
la a
cum
ula
ción
de
MD
SC
-La
infla
mac
ión
prom
ueve
la
prog
resi
ón t
umor
al a
tra
vés
de
la
indu
cció
n d
e M
SD
C
MD
SC
: m
ecan
ism
o d
e s
up
resi
ón
de la
inm
un
idad a
ntit
um
ora
l
17
MD
SC
(Mye
loid
-der
ived
sup
pre
ssor
cells
)=
iMC
(im
mat
ure
mye
loid
cells
)
•In
duci
das
por
:
•R
espu
esta
a in
fecc
ión
bact
eria
na•
Res
pues
ta a
infe
cció
n pa
rasi
taria
•R
espu
esta
a q
uim
iote
rapi
a•
Indu
cció
n po
r au
toin
mun
idad
•In
ducc
ión
por
estr
és t
raum
átic
o (c
irugí
a)•
Fac
tore
s pr
odu
cido
s po
r la
s cé
lstu
mor
ales
•F
acto
res
prod
uci
dos
por
el
mic
roam
bie
nte
tum
oral
•G
R1
+,
CD
11
b+
, cé
lula
s m
ielo
ides
, su
pre
sora
sd
e la
s re
spu
est
as
de
cé
lula
s T
an
tíg
en
o e
spe
cífic
as
•In
du
cen
pé
rdid
a d
e e
xpre
sió
n d
e C
D3
•In
hib
en
act
iva
c/pr
olif
era
cd
e c
elT
•In
hib
en
la p
rod
ucc
ión
de
IF
N-G
po
r C
D8
•In
hib
en
el d
esa
rro
llo d
e la
s C
TL
MD
SC
, ho
meo
stas
is n
orm
al y
to
lera
ncia
a lo
s au
toA
g
18
CÉ
LU
LAS
MIE
LO
IDE
S IN
MA
DU
RA
S (
iMC
)
•iM
C:
prec
urso
ras
de c
élu
las
den
drít
icas
, m
acró
fago
s, T
AM
y c
élu
las
end
otel
iale
s
•P
rodu
cció
n de
MM
P-9
�an
gio
gén
esis
•iM
Cen
órg
ano
s lin
foid
es �
AP
C,
DC
, M
acró
fago
s
•iM
Cen
el m
icro
ambi
ente
tum
oral
:•
>iM
Cy
<C
TL
: p
rog
resi
ón
tu
mo
ral
•<
iMC
y >
CT
L:
reg
resi
ón
(lin
fom
a)
Ku
sma
rtse
vS
, e
t a
l. R
ole
of
imm
atu
re m
yelo
id c
ells
in
me
cha
nis
ms
of
imm
un
e
eva
sio
n in
ca
nce
r. C
an
cer
Imm
un
olI
mm
un
oth
er.
2
00
6;5
5:2
37
-45
.
•La
inm
uni
dad
ant
itum
ora
l me
jora
med
iant
e la
el
imin
ació
n de
las
iMC
o el
est
ímul
o de
su
dif
eren
ciac
ión
(vit
D3,
vit
A, á
c. t
rans
retin
oico
)
19
CR
I (c
ance
r-re
late
din
flam
mat
ion)
difi
ere
entr
e lo
s di
fere
ntes
tip
os t
umor
ale
s
20
Crit
Rev
OncolH
em
ato
l
2009;
70:
10
3-1
13
21
-L
info
mas
: pa
trón
esp
ecíf
ico
de r
espu
esta
inm
une.
-P
arad
oja
de
la r
espu
esta
inm
une:
a)
inef
icaz
;
b)
efec
to p
rotu
mor
al;
c) e
fect
o an
titu
mor
al
-L
a re
spu
esta
inm
une,
un
sis
tem
a en
equ
ilib
rio.
Mec
anis
mos
reg
ulad
ores
cél
sT
reg,
NK
y T
AM
.
-E
l ras
go in
mun
e pr
opio
det
erm
ina
la m
orfo
logí
a, in
mun
ofen
otip
o, c
urso
clin
icob
ioló
gico
, re
spue
sta
al t
rata
mie
nto
y p
ronó
stic
o.
-D
iseñ
o de
nue
vas
tera
pias
: a)
bas
adas
en
el m
anej
o de
l sis
tem
a in
mu
ne;
b)
indi
caci
ón
espe
cífi
ca d
e ag
ente
s qu
imio
terá
pico
s
PR
INC
IPA
LE
S C
ON
CL
USI
ON
ES
22
CD
4 T
reg
Res
tabl
ecen
la h
omeo
stas
is in
mun
itari
a en
pro
ceso
s in
flam
ator
ios
crón
icos
Pape
l pa
radó
jico
-Sup
rim
en la
res
pues
ta p
rote
ctor
a an
titum
oral
-Dis
min
uyen
el r
iesg
o tu
mor
al
Infl
amac
ión
trac
to g
astr
oint
estin
al
CÉ
LU
LA
S T
RE
GU
LA
DO
RA
S: C
D4+
CD
25+
Tre
g
Hip
ótes
is d
e la
hig
iene
Infe
csba
cter
iana
s in
test
de la
infa
ncia
23
epite
lio t
umor
al �
late
nte
por
déca
das
Late
nci
a �
Malig
nid
ad
-m
utac
ione
s e
n ce
lstu
mor
ale
s
-m
utac
ione
s e
n ce
lses
trom
ales
, p5
3
-T
NF
-a e
labo
rado
por
ce
lsm
esen
qui
ma
les
-ne
utra
lizar
TN
Fa
-C
D4T
reg
de
dona
ntes
inm
uno
-co
mpe
tent
es
remisión del fenotipo tumoral
-La
co
mpe
ten
cia
inm
une
pa
ra r
egu
lar
la in
flam
ació
n e
s su
ficie
nte
pa
ra m
an
tene
r e
l ep
itelio
tum
ora
l la
tent
e
-Hou
ght
onJ
2010
, in
pre
ss
24
IL-1
0T
reg
IL-6
IL-1
7T
umor
es a
soci
ados
a
infl
amac
ión
CD
4 T
reg
Aut
oinm
unid
ad
Cán
cer
INT
ER
LE
UC
INA
10
TN
F-a
IL-6
Th-
17D
esac
tiva
Tre
gan
tiinf
lam
ator
ias
FAC
TO
R D
E N
EC
RO
SIS
TU
MO
RA
L a
lfa
TN
F-a
:
func
ión
tímic
a
func
ión
Tre
gpe
rifé
rica
s
25
TN
F-a
IL-6
-Est
rés
soci
al
-Due
lo
-Env
ejec
imie
nto
ries
go d
e cá
ncer
FAC
TO
RE
S PS
ICO
SOC
IAL
ES
Cole
SW
, et
al.
Soci
al
regu
lati
on
of
gen
e ex
pre
ssio
n i
n h
um
an
leu
kocy
tes.
Gen
om
e B
iol.
2007;8
:89.
Slo
an R
P, et
al.
Soci
oec
on
om
icst
atu
sand
hea
lth:
is p
ara
sym
path
etic
ner
vous
syst
em
act
ivit
y an i
nte
rven
ing m
echanis
m?.
Int
J
Epid
emio
l. 2
005;3
4:3
09-1
5.
Roble
s T
F, .
The
ph
ysio
logy
of
marr
iage:
path
ways
to h
ealt
h. P
hys
iol
Beh
av.
2003;
79(3
):409-1
6.
Maru
cha
PT
, et
al.
TN
F-a
lph
ale
vels
in c
ance
r pati
ents
rel
ate
to s
oci
al
vari
able
s.B
rain
Beh
av
Imm
un.
2005;1
9:5
21-5
.
26
Cé
lula
s T
au
tore
act
iva
s
•D
eter
min
ante
s A
g de
pat
ógen
os
�si
mila
res
a A
g pr
opio
s
•R
uptu
ra t
oler
anc
ia d
e la
s cé
lsT
•C
iert
o gr
ado
de
auto
inm
un
idad
es
nec
esar
io p
ara
la e
rra
dica
ción
de
age
ntes
pat
ógen
os in
fecc
.
•cé
lsT
aut
orea
ctiv
as�
elim
inad
as p
or a
popt
osis
Cap
acid
ad d
e:-
busc
ar lo
caliz
acio
nes
in
flam
ator
ias
-re
para
ción
de
her
idas
-co
nstr
ucci
ón d
el e
stro
ma
tum
oral
-di
fere
ncia
ció
n e
n di
stin
tos
tipos
tis
ular
es-
célu
las
ma
dre
tum
oral
es-
proc
eso
met
ast
ásic
o-
fusi
ón c
elu
lar
-S
emej
anza
s lin
foci
tos/
céls
tum
oral
es
-El d
esar
rollo
de
un t
umor
req
uier
e u
n pr
oces
o pr
evio
infla
mat
orio
/infe
ccio
so
-Sis
tem
a in
mu
ne
debi
litad
o �
apo
pto
sis
céls
T a
utor
eact
iva
s �
auto
inm
unid
ad �
cánc
er
27
VIA
S M
OLE
CU
LA
RE
S D
E U
NIÓ
N E
NT
RE
IN
FLA
MA
CIÓ
N A
SO
CIA
DA
AL
TU
MO
R E
IN
ES
TA
BIL
IDA
D G
EN
ET
ICA
¿P
ara
dig
ma
ge
né
tico
de
l cá
ncer
?
•A
no
ma
lías
ge
nóm
ica
sd
el c
án
cer:
¿
efe
cto
má
s q
ue
ca
usa
?
•E
l tu
mo
r n
o s
e o
rigi
na
so
bre
cé
lula
s e
pite
liale
s m
uta
da
s.
•C
a.
gá
stri
co-H
elic
ob
act
er
P.:
ori
ge
n e
n
BM
DC
(Ho
ug
hto
nJ,
Sci
en
ce2
004
)
-Id
én
tico
s fe
no
tipo
y c
ari
otip
o s
ufr
en
su
ert
es
dife
ren
tes
seg
ún
el n
ive
l de
re
spu
est
a d
el s
ist.
in
mu
ne
: a)
de
sap
ari
ció
n p
or
ap
op
tosi
s; b
)tu
mo
r b
en
ign
o;
c)tu
mo
r m
alig
no
(c-
kit,
Sca
-1)
-E
n d
ep
en
de
nci
a d
e f
acto
res
amb
ien
tale
s(e
pig
en
étic
os)
(C
he
nL
et
al,
20
07
)
28
-¿
Se
ori
gin
an lo
s ca
rcin
oma
s so
bre
las
célu
las
ma
dre
tisu
lare
s?
-B
MD
C �
recl
uta
das
a lo
caliz
aci
on
es le
sio
na
les
e in
flam
ato
rias
-El H
elic
ob
act
er
P. i
ndu
ce la
re
po
bla
ció
n d
el e
stó
ma
go c
on B
MD
C.
-BM
DC
mue
stra
n d
ifere
ncia
ció
n h
aci
a e
l fe
no
tipo
ep
itelia
l gá
stri
co
-BM
DC
�m
eta
pla
sia
, dis
pla
sia
y c
arci
nom
a in
tra
epite
lial.
-El a
de
no
carc
ino
ma
gás
tric
o s
e or
igin
a a
par
tir d
e B
MD
C.
Re
laci
ón
en
tre
infe
cció
n,
infla
ma
ció
n c
rón
ica
y c
ánc
er:
B M
D C
29
Evi
denc
ia in
viv
o de
la f
usi
ón
ent
re c
élul
as h
emat
opo
yétic
as
circ
ulan
tes
y cé
lula
s de
l epi
telio
inte
stin
al c
omo
orig
en d
e lo
s tu
mor
es in
test
inal
es.
Tro
pis
mo
al g
ang
lio li
nfá
tico
, m
édu
la
óse
a, h
ígad
o y
pu
lmó
n, l
ug
ares
co
mu
nes
de
mac
rófa
go
s y
célu
las
met
astá
sica
s.
Híb
rid
os
tum
ora
les-
BM
DC
:
exp
resi
ón
de
los
gen
es p
rop
ios
de
célu
las
tum
ora
les
inva
siva
sy
met
astá
sica
s: S
PA
RC
, TW
IST
, SN
AIL
.
Pro
pie
dad
es d
e la
s cé
lula
s tu
mor
ale
s po
r fu
sió
n
30
Lesi
ón t
isula
r �
Infla
maci
ón �
Re
para
ció
n �
[Cánce
r]
El t
ejid
o le
sio
nad
o es
re
empl
azad
o po
r B
MD
C
•La
s cé
lstu
mor
ales
pu
ede
n fu
sio
nar
seco
n m
ucho
s tip
os c
elul
ares
in v
ivo
:
•cé
lses
trom
ale
s, e
pite
liale
s, e
ndot
elia
les,
m
acró
fago
s, B
MD
C.
•C
éls
tum
ora
les:
cap
acid
ad
de f
usi
on
arse
con
TIL
•F
usi
ón
: M
ecan
ism
o no
mut
aci
ona
lque
ex
plic
a la
exp
resi
ón d
e ge
nes
abe
rran
tes
por
cé
lsm
alig
nas
•F
usió
n de
cé
lstu
mor
ales
indu
cida
por
vir
us
31
Tu
mor
es e
pite
liale
s
Tu
mor
es n
eura
les
Tu
mor
es
mu
scu
larr
es
Tu
mor
es
fibro
blá
stic
os
Tu
mor
es v
ascu
lare
s
Tu
mor
es p
obre
me
nte
d
ifere
nci
ado
s
Mu
ltip
ote
ncia
lida
dd
e la
s B
MD
C
32
Pla
stic
ida
d d
e la
s B
MC
D
•B
MD
Cfo
rma
n d
ire
cta
me
nte
:•
Ad
en
oca
rcin
om
ag
ást
rico
•H
ought
on J
, et
al.
Gas
tric
can
cer
orig
inat
ing fr
om
b
on
e m
arro
w-d
eriv
ed c
ells
. Sci
enc
e.
2004
;306
(5701
):15
68-7
1.
•C
án
cer
de
Pie
l•
Ara
ctin
giS
, et
al.
Ski
n c
arci
no
ma
aris
ing
fro
m
do
no
r ce
llsin
a k
idney
trans
pla
nt r
ecip
ient
. C
anc
er
Res.
2005
;65(
5):1
755-6
0.
•T
um
ore
s va
scu
lare
s•
Pete
rs B
A, et
al.
Con
trib
utio
n of
bo
ne
mar
row
-d
eriv
ed e
nd
oth
elia
l cel
ls t
o h
um
an t
um
or
vasc
ula
ture
. N
at M
ed.
200
5;11:
261-
2.
Fu
sió
nm
elan
om
a
Tu
mor
es p
ostr
ans
pla
nte
de o
rig
en e
n e
l do
na
nte
(cr
oma
tina
se
xual
/HL
A)
•C
arci
nom
a es
cam
oso
cabe
za/c
uel
lo
•S
arco
ma
de k
apo
si
•C
arci
nom
a de
cél
ula
peq
ueñ
a
de p
ulm
ón
•C
arci
nom
a de
mam
a
Do
no
r-d
eriv
ed
hu
man
bo
ne
marro
wcells
contr
ibute
tosolid
org
an
cancers
develo
pin
g
after
bone
marr
ow
transpla
nta
tion.
AvitalI, e
t
al. S
tem
Cells
. 2007;2
5:2
903-9
.
33
Fu
sió
n c
elu
lar
leu
coci
tos-
ele
mento
s tu
mora
les
Pa
wel
ekJM
et
al.
Nat
ure
Rev
2008
, 8:
377
-386
.
34
Pa
pe
l de
la r
ad
iote
rap
ia
•L
esi
ón
infla
ma
tori
a q
ue
sirv
e a
la
s M
SC
pa
ra c
olo
niz
ar
dic
ho
s te
jido
s•
Zie
lske
SP
, 20
09
•A
um
en
to d
e la
s se
ñale
s in
flam
at
sobr
e m
icro
amb
ien
te tu
mor
al q
ue
atr
ae
n la
s M
SC
•S
paet
hE
, 20
08
Pap
el d
e la
quim
iote
rapia
•¿
Un
a fo
rma
de
inm
uno
tera
pia
?
•M
ielo
supr
esió
n(e
stim
ula
ció
n
resp
uest
a p
rote
cto
ra T
h1)
•M
ast
ocito
s y
ma
cró
fago
s (T
h2
),
pro
mo
tore
s tu
mor
ale
s
•L
íne
a m
ielo
ide
y m
icro
am
bie
nte
tum
ora
l
AP
RO
XIM
AC
IÓN
TE
RA
PE
UT
ICA
SIS
TÉ
MIC
A
•R
om
per
el c
írcu
lo v
icio
so in
fecc
ión
�au
toin
mun
ida
d �
ma
lign
ida
d
•F
ort
ale
cer
(no
an
tag
on
izar
) e
l sis
tem
a in
mu
ne
•T
toin
mu
nosu
pre
sor:
elim
ina
ció
n c
omp
artim
céls
T a
uto
rea
ctiv
as
Gra
ndic
sP
, 20
06
35
Infe
ccio
nes
gast
roin
test
inal
esM
odul
ació
n C
D4T
reg
Enf
erm
edad
es in
mun
esR
iesg
o cá
ncer
Ale
rgia
s
INF
EC
CIÓ
N G
AS
TR
OIN
TE
ST
INA
L Y
CÁ
NC
ER
INF
LA
MA
CIÓ
N IN
HIB
IDO
RA
DE
L C
AN
CE
R
Est
ímul
o óp
timo
capa
z de
ca
mbi
ar e
l mic
roam
bie
nte
pro
tum
ora
l(T
h2,
TA
M M
2) p
or o
tro
inh
ibid
or
del
tum
or (
Th1
, TA
M M
1).
Sus
tanc
ias
diri
gida
s a
la C
RI
con
pot
enci
al d
e re
educ
ar e
l inf
iltra
do in
flam
ato
rio p
rotu
mor
alpo
r un
mic
roam
bie
nte
inhi
bid
or d
el t
um
or
36
Soc
ieda
des
con
rigu
rosa
s pr
áctic
as h
igié
nica
s:
tu
mor
es a
soci
ados
a
infl
amac
ión
(ej:
cánc
er d
e co
lon)
-E
xpos
ició
n ba
ctin
fant
il
efi
cien
cia
de T
reg
y
rie
sgo
cánc
er d
e m
ama
-T
reg
de d
onan
te c
on in
fecc
bact
prev
ias:
a)
supr
imen
los
cam
bios
in
flam
ator
ios,
b)
rest
aura
n la
hom
eost
asis
inm
unita
ria
y c)
prev
iene
n la
pr
olif
erac
ión
tum
oral
AIN
ES:
cán
cer
de c
olon
(es
porá
dico
y f
amili
ar)
y c
ánce
r de
mam
a
LA
S D
OS
CA
RA
S D
E
LA
IN
FLA
MA
CIÓ
N
INF
LA
MA
CIÓ
N: a
) ¿l
a lu
cha
del
orga
nism
o co
ntra
el t
umor
?
b) ¿
caus
a-or
igen
de
cánc
er?
¿est
ímul
o pa
ra e
l cre
cim
ient
o tu
mor
al y
la
inva
sión
?
37
MU
CH
AS
GR
AC
IAS
To
más
Álv
aro
talv
ar@
com
t.es