enerji gündemi - baris sanli2016/10/02 · 1 eylül 2016 itibari ile2016 yaz puantı: 44,341, 2016...
TRANSCRIPT
Enerji Gündemi
Fatih Dönmez
2 Ekim 2016
Genel Görünüm
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
• 22 birim + İştirakler
• 19 Genel Müdürlük ve eşdeğeri
• Türkiye ekonomisinin en büyük KİTleri
• Her birimin bir Kanun değişikliği ihtiyacı olsa = 22 madde
Daha 1 seneyi doldurmadanKasım 2015
2 Ekim 2016
300+ gün
6719 sayılı Kanun27 madde
6745 sayılı Torba KanunM 37, M 38, M75
Stratejik Plan Revizyonu
Doğal gaz piyasası gelişmeleri-Epiaş’ta doğal gaz piyasası-FSRU-Kapasite gelişimi
Arz Güvenliği RaporuEnerji Yatırımları Takip Komisyonu
Yerli Kömür YEKA*
YEKA: Yenilenebilir Kaynak Alanları
15 Temmuz 2016
Genel Strateji
• Stratejik Yönetim – Hedefler ve Sonuç
• Bürokrasiyi azaltma
• Özel sektöre dayalı bir büyüme
• Kurumsal yapıların hantallığının azaltılması
• Koordinasyonun iyileştirilmesi
Teknik Strateji
• Yerli (Kaynak + Teknolojiyi) arttırmak
• Doğal gaz arz güvenliğini arttırmak
• Yapısal dönüşümler
• Özel sektör yatırımlarına kolaylıklar/destekler
Sunum
• Yasal Değişiklikler
• Elektrik
• Doğal gaz
• Yerli Kömür
• YEKA
• Maden
YASAL DÜZENLEMELER
Kanunlar -Süreç24 Aralık 2015
2 Ekim 20164 Haziran 2016 20 Ağustos 2016
6719 sayılı Kanun27 Madde
6745 Kanun3 Madde
6719 sayılı Kanun :- Bekleyen Maddeler- İdari Faaliyetlerin İyileştirilmesi- Yeni Düzenlemeler- Yerli Kömür- YEKA- Nükleer
6745 sayılı Kanun (Torba):- Türkiye Yerbilimleri Veri ve Karot Bilgi Bank.- UMREK (Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Komisyonu)- Elektrik Arz Güvenliği kapasite maddesi
Yasal Düzenlemler
• Kurumsal iyileştirmeler
• Piyasa düzenlemeleri
• Yenilenebilir
• Yerli Kömür
• Nükleer
Kurumsal İyileştirmeler
• EPDK Kurul üyesi sayısının 9’dan 7ye düşürülmesi
• MTA’nın yurtdışı faaliyetleri
• TAEK’in santral ile ilgili görevleri
• UMREK (Maden Rezervleri)
• Türkiye Yer Bilimleri Veri ve Karot Bankası
Piyasa Düzenlemeleri
• Teknik ve teknik olmayan kayıplar
• Elektrik tarife tanımları
• Kamulaştırma ödemeleri
• Arz Güvenliği kapasitesi
• Doğalgaz depolama
• LPG lisans iptalleri
• Lisans düzenlemeleri
• Doğalgaz dağıtım şirketleri bölgebirleştirme/bölme
Yenilenebilir
• YEKA’ların kurulması
• Rüzgar ve güneş geçici kabüle kadar pay devriengeli
• YEKDEM’e tabi tesislerin yükümlülükleri
• Yenilenebilirde ölçüm verisi istenmesi
Yerli Kömür
• Kömür yatağından metan üretimi ve doğal gazpiyasasında satılabilmesi
• Kömür sahalarında ruhsat işlemleri
• TETAŞ’ın mevcut kömür santrallerinden alımı
• Çevresel yükümlülüklerde ek süre
• Açık eksiltme ile ihale
• Atık lastiklerin biyokütle kapsamına alınması
Nükleer
• Nükleer santral inşaatı için zeytincilik ve askeri yasak bölgelerden muafiyet
• TAEK’in santral ile ilgili görevleri
ELEKTRİK
Genel BüyüklüklerElektrik 2014 2015
Üretim 251,96 TWh 259,6 TWh
Tüketim 257,2 TWh 264,1 TWh (%2,6)
Kurulu Güç 69.520 MW 73.146 MW
Kış Puantı37.756 MW(22.12.2014)
40.562 MW(17.12.2015)
Yaz Puantı41.003 MW(14.8.2014)
43.289 MW(30.7.2015)
Doğal Gaz 2014 2015
Tüketim 48,7 bcm 48,47 bcm*
GünlükPuant
200,06 mcm(06.02.2014)
246 mcm(08.01.2015)
Maksimum Arz
187,26 mcm(30.12.2014)
196,25 mcm(21.12.2015)
Doğal Gaz İthalatı
2014 2015
Rusya %54,7 %56,3
İran %18,1 %16,9
Azerbaycan %12,3 %12,6
LNG %14,9 %14,1
Elektrik Üretimi 2014 2015
Doğal Gaz120,5 TWh
%47,998,1 TWh
%37,8
Hidrolik40,6 TWh
%16,166,9 TWh
%25,8
İthal Kömür35,1 TWh
%13,939,6 TWh
%15,2
Yerli Kömür40,22 TWh
%1634,2 TWh
%13,2
Yenilenebilir12,3 TWh
%4,916,3 TWh
%6,3
Diğer3,24 TWh
%1,24,6 TWh
%1,8
16
1 Eylül 2016 itibari ile2016 Yaz Puantı: 44,341, 2016 kurulu güç: 77849 MW
Toplam İthalat ve Net Enerji İthalatı
• 2015 yılında ülkemizin ihracatı 143 milyar $, ithalatı 207 milyar $’dır. • Net enerji ithalatı 37 milyar $ seviyesindedir. • Toplam ithalatın %17.8’i net enerji ithalatı kaynaklıdır.
17
0
50
100
150
200
250
3001
99
6
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
mily
ar $
Toplam İthalat Dış Ticaret Açığı Net Enerji İthalatı (Ulaşım Dahil)
Kaynak: Orta Vadeli Program, TÜİK
Kömür21%
Petrol32%
Doğal Gaz43%
Kok+Petrokok3%
Elektrik İthalatı
1%
2014 Enerji İthalat Gideri: 55 milyar dolar
Son 12 Yıldaki Talep Artışı: %58 Son 12 Yıldaki Yerli Üretim Artışı: %27 2014 Birincil Enerji Arzı: 123,9 MTep Yerli Üretim: 31 MTep
Son 12 Yıldaki Bağımlılık Artışı: %5,9 2007 - 2010 Arası Bağımlılık Azalışı: %4,5 2010 - 2014 Arası Bağımlılık Artışı: %4,6
69
.0%
71
.6%
72
.3%
73
.1%
73
.1%
74
.5%
72
.5%
71
.4%
70
.3%
71
.8%
73
.4%
73
.4%
74
.9%
60%
62%
64%
66%
68%
70%
72%
74%
76%
78%
80%
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
İthalat Yerli Üretim
Enerjide Dışa Bağımlılık
Rusya55%
İran18%
Azerbaycan12%
Cezayir8%
Nijerya3%
Katar2%
Norveç1%
İspanya1%
Trinidad ve Tobago
0%
2014 Rusya ve İran’a Olan Doğal Gaz Bağımlılığı: %73
78 8
4 88 91 1
00 10
8
10
6
10
6
10
9
11
4
12
0
12
0
12
4
0
20
40
60
80
100
120
140
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Mte
p
Birincil Enerji Arzı
18
2015 Resmi rakamları 1 Kasım’da yayınlanacak
Elektrik Kurulu Güç Gelişimi
2016 Yılı (İlk 8 ay)
KaynakKurulu Güç
(MW)Payı(%)
Üretim* (TWh)
Üretim* Payı (%)
Doğal Gaz 26.336 33 58,5 32.1
Hidrolik 26.274 34 49.2 27
Yerli Kömür 10.509 13 28 15
İthal Kömür 7.480 9 29.6 16
Yenilenebilir 5.870 8 13,5 7.1
Diğer 1.576 1 4,6 2
TOPLAM 77.849 100 182 100
2002 Yılı
KaynakKurulu Güç
(MW)Payı(%)
Üretim (TWh)
Üretim Payı (%)
Doğal Gaz 9.702 31 52,5 41
Hidrolik 12.241 38 33,7 26
Yerli Kömür 6.959 22 28,0 22
İthal Kömür 480 1 4,1 3
Yenilenebilir 33.9 0 0,2 0
Diğer 2.761 8 10,9 8
TOPLAM 31.846 100 129,4 10019
0
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
60,000
70,000
80,0001
99
0
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
MW
Doğal Gaz Hidrolik Kömür Yenilenebilir Diğer
Türkiye Elektrik İletim Sistemi ve Üretim ve Tüketim Yoğunlukları
İzole Şebeke Bağlantısı
Senkron Şebeke Bağlantısı
400 kV Elektrik İletim Hatları
20
80
29
51
18 16
31
7
85
35 35 32 29
1810
Marmara Akdeniz Ege İç Anadolu G. Anadolu Karadeniz D. Anadolu
Bölgesel Elektrik Üretim/Tüketim (Miktar – milyar kWh)
Üretim Tüketim
Kömür Üretim Yoğun Bölgeler
Doğal Gaz Üretim Yoğun BölgelerHidrolik Üretim Yoğun Bölgeler
Rüzgar Üretim Yoğun Bölgeler
33%
12%
21%
7% 7%
13%
3%
35%
14% 14% 13% 12%
8%4%
Marmara Akdeniz Ege İç Anadolu G. Anadolu Karadeniz D. Anadolu
Bölgesel Elektrik/Üretim Tüketim (Oran - %)
Üretim Tüketim
Elektrik Kurulu Güç ve Talep Projeksiyonu
21
0
100
200
300
400
500
600
0
20,000
40,000
60,000
80,000
100,000
120,000
2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025
Tale
p (
TWh
)
Arz
(M
W)
Doğal Gaz (MW) Yerli Kömür (MW) İthal Kömür (MW)
Hidrolik (MW) Rüzgar (MW) Güneş (MW)
Nükleer (MW) Diğer (MW) Güvenilir Üretim-Normal (TWh)
Güvenilir Üretim-Kurak (TWh) Referans Talep (TWh)
Kaynak: EİGM
Kömür Sektöründe Genel Durum
TRAKYA
Rezerv: 0,5
milyar ton
K.MARAŞELBİSTAN
KONYA KARAPINAR
Rezerv: 1,7
milyar ton
Rezerv: 0,5
milyar ton
AFYON DİNAR
Rezerv: 0,9 milyar ton
ESKİŞEHİR ALPU
Rezerv: 1,5
milyar ton
Alan Rezerve (milyon ton) Santral Kapasitesi (MW)
Bolu-Göynük 39 270
Eskişehir-Mihal ıççık 40 294
Adana-Tufanbeyl i 323 600
Manisa-Soma-Daniş 153 450
Bursa-Davutlar 61 270
Kütahya-Tunçbi lek-Domaniç 117 300
Bingöl-Karl ıova 80 150
Muğla-Mi las-Karacahisar 85 300
RÖDOVANSLA VERİLEN KÖMÜR SAHALARI
Toplam Kömür Rezervimiz: 15,4 Milyar Ton
22
0.181.23 1.31
2.38 2.55
7.80
KİAŞ Özel Sektör TTK MTA TKİ EÜAŞ
milyar ton
Yerli Kömürde Mevcut Kurulu Güç: ~9.000 MW
Kömür Stratejisi
23
Mevcut Yerli Kömür Kurulu Güç: ~9.000 MW
Toplam Potansiyel Yerli Kömür Kurulu Güç: ~25.000 MW
Ilgın
Karapınar
Tufanbeyli
Saray
Göynük
Afşin-Elbistan
Kangal
Silopi
Çan
Soma
Çayırhan
Mihalıççık
TunçbilekSeyitömer
Orhangazi
Amasra
Zonguldak
YatağanMilas
Temel Strateji: Mevcut sahalardaki tüm
potansiyeli değerlendirmek ve yeni sahaları üretime açmak
Karlıova
Temel Sorunlar: Hem madencilik hem santral
işletmeciliği yapılması Madenciliği zor Kömür kalitesi düşük Özel tasarım gerekliliği Finansman giderleri
Dünyada ve Türkiye’de Nükleer Enerji
Ülkeler 2011
Nüfusları
(*1000)
İstanbul
Nüfusuna
Oranları
Nükleer
Reaktör
Sayısı
İnşaat
Halindeki
Reaktör
Elektrik
Üretiminde
Nükleerin payı
Net Enerji
İthalatı
Yüzdesi
İsveç 9.088 2/3'ü 10 0 39,62 33
İsviçre 7.639 2/3'ü 5 0 40,85 53
Bulgaristan 7.093 1/2 si 2 0 32,58 44
Çek Cumhuriyeti 10.190 2/3'ü 6 0 32,96 26
Ermenistan 2.967 1/5'i 1 0 33,17 68
Finlandiya 5.259 1/3'ü 4 1 31,58 50
Belçika 10.431 2/3'ü 7 0 53,96 73
Slovakya 5.477 1/3'ü 4 2 54,02 65
Slovenya 2.000 1/7'si 1 0 41,73 49
Macaristan 9.976 2/3'ü 4 0 43,25 56
Hollanda 16.847 Eşit 1 0 3,6 19
• Elektrik üretim portföyüne eklenecek Akkuyu ve Sinop NGS ile yıllık 7,2 milyar $’a karşılık gelen 16 milyar m³ daha az doğal gaza ihtiyaç duyulacaktır.
• Akkuyu ve Sinop NGS için tasarruf edilecek 3 yıllık doğal gaz ithalatı bedeliyle Akkuyu NGS santrali kurulacaktır.
• Nüfusu İstanbul’dan küçük olan 11 ülkede nükleer enerji, elektrik üretimi için kullanılmaktadır.
24
0
10
20
30
40
50
Doğal Gaz Kömür Hidrolik Nükleer Jeotermal-Rüzgar
Fuel Oil-Diğer
Yüzd
e (%
)
Dünya Türkiye
Kaynak: NEPUD
DOĞALGAZ
Doğal Gaz Genel Bilgiler
26
Doğal gazın %98’i ithal edilmektedir. Yerli üretimimiz yıllık 632 milyon m³ civarındadır. Kalan doğal gaz rezervimiz yaklaşık 5,3 milyar m³’tür. Yıllık 750 milyon m³ civarında doğal gaz Yunanistan’a ihraç edilmektedir. Doğal gaz elektrik santralleri, konutlarda ve sanayi tesislerinde enerji kaynağı olarak
kullanılmaktadır.
731639
312378
561
707
896 907 893
1015
729 726793
664562
502
0
200
400
600
800
1000
1200
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
mily
on
m³
Yıllara Göre Doğal Gaz Üretimi
Kaynak: PİGM
Kontrat: 51,9 bcm/yıl
Giriş Kapasitesi:191,4 mcm/gün
Gerçek Talep:246 mcm/gün
Şebeke Uzunluğu:116.000 km 27
Boru Hattı Giriş Noktası
LNG Giriş Noktası
Depo Tesisi Giriş Noktası
Kompresör İstasyonu
Üretim Tesisi
Doğal Gaz İletim Şebekesi
Mevcut Kontratlar
Kapasite bcm/yıl
Rusya (Batı) 14
Rusya (Mavi Akım)
16
Azerbaycan 6,6
İran 9,6
Cezayir 4,4
Nijerya 1,3
Giriş Noktası Kapasite mcm/gün
Batı Hattı 41,3
Mavi Akım 47,3
Azerbaycan 18,6
İran 28,5
M. LNG 18
A. LNG 16
Depo 20
Yerli Üretim 1.8
0
50
100
150
200
250
mily
on
m³
Elektrik Sanayi Şehir Reel Doğal Gaz Talebi
Doğal Gaz Tüketiminin Elektrik Arz Güvenliğine Etkisi
Şehir
Sanayi
Şehirlerin ve sanayinin talebi arttıkça, santrallere kalan doğal gaz miktarı
azalıyor.
Yazın şehir tüketimleri azalmakta ve şehir boru hattı kapasiteleri neredeyse boş kalmaktadır.
Elektrik
28
Yüzer LNG Terminallerinin (2-3 yıl) yapım süresi kara tesisine (5-6 yıl)göre daha kısadır.
Yatırım maliyeti kara tesisi yatırım maliyetlerine göre daha düşüktür.
Kaynak çeşitliliği sağlanmasında, ülkeye yeni bir giriş noktasıoluşturulmasında, fiziki kapasitenin artırılmasında hızlı bir adım olarakönem arz etmektedir.
29
Yüzer LNG Terminalleri (FSRU)
YEKA
Yenilenebilir Kaynak Alanları
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA)
• “Kuracağın tesisin panelini de üret, alım garantisi al”
• Büyük ölçekli yenilenebilir enerji kaynak alanları (YEKA) oluşturularak kaynakların etkin ve verimli kullanılması,
• İleri teknoloji içeren aksamların yurt içinde üretilmesi ya da yurt içinden temin edilmesinin sağlanması,
• Teknoloji transferi için yarışma
YEKA Yönetmelik taslağı hazırlanmış olup; alınan görüşler çerçevesinde yeni taslak hazırlanmış ve Başbakanlığa 29.09 itibariyle gönderilmiştir.
Aşamalar:
Kanun Değişikliği
Yönetmelik Taslağı ve Görüşe açılması
Yönetmeliğin nihayetlendirilmesi ve yayımlanması
Şartnamenin ilanı
Yarışma ve Sözleşmeye davet
İş Programı
32
Yarışma
• 5346 sayılı Kanun ek(I) ve (II) listedeki fiyatlar toplamı tavanından açık eksiltme
• Yönetmeliği Ekim ayı
• Yarışma ve şartname ilanı
• GES ve RES uygulamaları
• Öncelikle Karapınar GES yarışmaları
• Konya Karapınar'da 1000 MW kurulum içinAralık ayında ilk yarışma
Şartnamede;
• Fabrikaya ve Elektrik enerjisi üretim santraline dair teknik ve idarikoşulları,
• Teknik değerler,• Asgari Yerlilik Oranı,• Yarışmaya katılım şartlarında Mali ve Teknik Yeterlilik,• Teminat,• YEKDEM fiyat alım garanti yılı ve tavan fiyat belirtilecektir.
Lisans süresi 30 yıl olarak belirlenmiştir.
Karapınar YEKA Çalışması
Modül Yerlilik Oranı ≥ %75 (Silisyum Saflaştırma hariç % 85’i) Diğer sistem bileşenlerinin inverter dahil tamamı yerli
istenmektedir.
Karapınar YEKA Çalışması
International Technology Roadmap for Photovoltaic, Mart 2016
YERLİ KÖMÜR
BÜYÜK KÖMÜR HAVZALARININ BİRDEN FAZLA RUHSATA BÖLÜNEBİLMESİ
TERMİK SANTRAL
YERALTI KÖMÜR İŞLETMESİ
TERMİK SANTRAL
YERALTI KÖMÜR İŞLETMESİ
1. Mevcut Kömür Rezervlerinin Hızlı Ve Etkin Bir Şekilde Enerji Alanında Ekonomiye Kazandırılması,
2. Aynı Havzanın Farklı Yatırım Modelleriyle Ekonomiye Kazandırılması,
3. Birden Fazla Kısımda Çalışmaya Olanak Sağlayarak İşletme Kolaylığı Sağlaması,
4. Rödövans Sorununun Ortadan Kalkacak Olması,
5. Ruhsat Hukukunun Sağlıklı Yürümesi,
6. Yaşanacak Olumsuz Durumlarda Üretim Durmasının Önüne Geçilmesi.
MADEN RUHSAT DÜZENLEMESİ
DÜZENLEYİCİ ETKİ ANALİZİ
• ÖRNEK OLARAK
• ESKİŞEHİR ALPU KÖMÜR SAHASI
1.5 milyar ton rezerv
2050 kcal/kg Klorifik değer
Yeraltı işletmesi
6.150 MW lık Santral Kapasitesi
• VARSAYIM
6 Adet 1.000 MW lık santral
• YATIRIM TAHMİNİ
6*1 milyar $ santral yatırımı
6*300 milyon $ işletme yatırımı
7.8 milyar dolar toplam yatırım tutarı
• İŞLETME ÖMRÜ
30 yıl
• YILLIK KÖMÜR ÜRETİMİ
6*7.5 milyon ton olmak üzere toplam 45 milyon
ton.
• İSTİHDAM İŞLETME
6*2.500 kişi=15.000 kişi işletme
6*500 kişi=3.000 kişi santral
18.000 kişi toplam istihdam
• ENERJİ ÜRETİMİ
6.000 MW kurulu güç ile 42 milyar kwh yıllık elektriküretimi
• HEDEF
Ülkemizin mevcut 7 milyar ton yerli linyit rezervinideğerlendirerek yerli ve güvenilir enerji ihtiyacımızıkarşılamak.
• NEDEN YERLİ ÜRETİM
Cari açığı azaltmak,
İşsizliği önlemek,
Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak,
Yerli sanayinin gelişimini sağlamak,
Ülkemizde Metan İçerikli Kömür Sahalarında Metan Drenajı Ve Üretimi
KÖMÜR SAHASINDA METAN DRENAJI
DÜZENLEYİCİ ETKİ ANALİZİ
ÖRNEK OLARAK
• ZONGULDAK TTK
TAŞKÖMÜRÜ SAHASI
1.3 milyar ton taşkömürü rezervi
8-30 m3/ton metan içeriği
20 m3/ton ortalama metan içeriği
26 milyar m3 metan miktarı
%50 metan drenaj verimi
13 milyar m3 metan üretimi
• VARSAYIM
500 Adet 700 metrelik drenaj kuyuları
• YATIRIM TAHMİNİ
50 milyon $ drenaj kuyu açımı
25 milyon $ tesis yatırımı
5 milyon $ yıllık işletme maliyeti
75 milyon $ dolar toplam yatırım tutarı
• İŞLETME ÖMRÜ
26 yıl
• YILLIK METAN ÜRETİMİ
500 Milyon m3/yıl
• YILLIK HASILAT TAHMİNİ
170 Milyon $/yıl
500 Milyon TL/yıl
İSTİHDAM İŞLETME
200 kişi toplam istihdam
• HEDEF
13 Milyar m3 metan drenajı gerçekleştirerek; grizu patlama
riskini önleyerek, daha emniyetli bir yeraltı maden
işletmeciliğini sağlarken; metan üretimi ile milli
ekonomiye 26 yılda net 4 milyar $ katkı sağlamak.
MADEN
DOĞALTAŞLAR 1.92 MİLYAR $ (%51,2)
METALİK MADENLER 1.0 MİLYAR $ (%26,7)
ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 811 MİLYON $ (%21,6) Enerji Hammadde 3,086 Milyar $
Taş Kömürü (2,96 Milyar $)
Metalik Madenler 882 Milyon $Demir Cevheri (800 Milyon $)
MADEN HAMMADDE İTHALATI (2015)
~ 4,6 MİLYAR $
MADEN HAMMADDE İHRACATI
(2015)
3.75 MİLYAR $ **
TÜRKİYE’DE MADENCİLİK
Ülkemiz maden ihracatı ve ithalatı arasında 2005-2015 yılları arasında toplam 16,79 milyar dolaraçık oluşmuştur. İthalat ihracattan daha hızlı bir artış göstermektedir. İthalattaki en önemlikalemler demir ve taşkömürüdür.
Maden ithalatı toplam ithalat değerleri içinde maalesef oransal olarak artmaktadır.
0
2000
4000
6000
8000
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
İHRACAT (MİLYON $) İTHALAT (MİLYON $)
Mily
on
$
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
İHRACAT (MİLYON $)
Ulusal Madenlerde Kaynak ve Rezerv Raporlama Komisyonu
(UMREK)
Arama Sonuçları
(Exploration Results)
Mümkün
Kaynaklar(Inferred Resources)
Belirlenen
Kaynaklar(Indicated Resources)
Ölçülen
Kaynaklar(Measured
Resources)
Muhtemel
Rezervler(Probable Reserves)
Görünür
Rezervler(Proven Reserves)
Jeolojik potansiyelinin tanımı içeren ancak tonaj ve tenörhakkında bilgi içermeyen bilgi
Tonaj ve tenörhakkında yeterli veri içermedi-ğindengüvenilir rezerv bilgisi içermez
Kabul edilebilir güvenilirlikteki tonaj ve tenörverilerine göre muhtemel rezervi içeren bilgi
Yeterince güvenilir tonaj ve tenörverilerine göre görünür rezervi içeren bilgi
Görünür rezervden daha az güvenilirlik ile madencilik değerlerini belirten bilgi
Herhangi bir madencilik değerlen-dirilmesinden daha güvenilirlik ile madencilik değerini belirten bilgi
TİCARİ DEĞER
Kaynak ve Rezerv Raporlama ve Sınıflama Kavramları
45
Uluslararası Maden Kaynak ve Rezerv Raporlaması ve Sınıflaması
Kapsam: Bütün Katı Mineralleri, (Metal, Değerli Taş, Agrega, Endüstriyel Mineral, Enerji Hammaddesi, Kömür, Uranyum )
Amaç: Maden Arama Sonuçları, Maden Kaynak Ve Rezervleri, Uluslararası Standartlara Uygun Raporlamasını Yapmak ve Geliştirmek.
• Nitelikli Personel Standartları ile Kalitesi Yüksek Raporların Gelişimini Teşvik Etmek• Bu raporları kullananlar
Madenciler, Finans kuruluşları, Borsa, Devlet, Hissedarlar
• Her Ülke kendi ulusal raporlama kod ve yönetmeliğini hazırlayabilir.
• Ancak diğer ülkelerin raporlama sistemleri ile karşılaştırılabilir olmalıdır.
• AUSTRALASIA (JORC)• CANADA (CIM)• CHILE (Comision Minera)
• EUROPE (PERC)• RUSSIA (NAEN)• SOUTH AFRICA (SAMREC)• USA (SME)
Dünyada halen farklı isim ve tanımlamalarla çok sayıda rezerv ve kaynak sınıflandırılmaları kullanılmaktadır.
MTA’nın Yurtdışında Maden Araması
Maden Hammadde İthalatı (2015)~4,6 Milyar $
Enerji Hammadde 3,086 Milyar $
Taş Kömürü (2,96 Milyar $)
Metalik Madenler 882 Milyon $
Demir Cevheri (800 Milyon $)
Maden Hammadde İhracatı (2015)3.75 Milyar Dolar $
Doğaltaşlar1,92 Milyar $ (%51,2)
Metalik Madenler1 Milyar $ (%26,7)
Endüstriyel Hammaddeler811 Milyon $ (%21,6)
İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI İMZALANAN ÜLKELER
• Cibuti, • Moritanya• Sudan, • Tanzanya• Nijer• Burindi• Güney Afrika • Bosna-Hersek• KKTC• Rusya • Çin• Azerbaycan• Kazakistan• Türkmenistan• Gürcistan• Moğolistan
Yer bilimleri ile ilgili İkili işbirliklerisonucunda bulunan doğal kaynaklarınortak değerlendirilmesine imkansağlanacaktır.
Bu tür çalışmalar, Fransa, Almanya,Japonya gibi ülkeler yapmaktadır.
Bu işbirlikleri kapsamında işbirliğiiçinde olduğumuz ülkelerde doğalkaynakların değerlendirilmesinde çoksayıda imkan çıkmaktadır.
Ya da MTA bilgi birikiminde özelsektörle ortak maden arama faaliyetleritalepleri gelmektedir.
MTA ülkemizde yürüttüğü madenarama faaliyetlerini diğer ülkelerde deyürüterek hammadde tedarikstratejisine katkı verecektir.
Uluslar arası sularda petrol doğal gaz ve maden araması
MTA’nın Yurtdışında Maden Araması
Hammadde aranacak ülke oluşturulurken ikili ülke ilişkileri çok önemli olmaktadır.
Yardımlar destekler yapılırkenyerbilimlerine yönelik yardımlarla dailişkilendirilip o ülke ile doğalkaynaklar değerlendirilmesindekarılıklı stratejiler oluşturulabilir.
Sömürerek değil Kazan kazan taktiğiile ülkemizin hammadde kaynağıkarşılanacak hem de diğer ülkekaynaklarını değerlendirmiş olacak
Uluslar arası bir eyleme yönelik
politika oluşturulmalı
Hammadde kaynakları olarak
Hedefler belirlenmeli
Başta TİKA olmak üzere kurumlar ile
işbirliği
Hedef ülkeler veya bölgeler belirlenmeli
Finansman kaynakları
oluşturulmalı
İş ve işlemler nasıl yürütülecek net
tanımlanmalı
Kamu ve özel sektörü yan yana getiren bir
mekanizma kurulmalı
Hammadde Tedarik Stratejisi
SON SÖZ
Önümüzdeki dönem
• Temel İlkeler – Kamunun yeri
–Kamu düzenleyici-denetleyici,
–Teknoloji gelişimini hızlandırıcı
–Stratejik yatırım ve altyapı
–Büyük oyuncu olmayacak
Piyasa 4 yönde gelişecek
• Yerli kaynaklar
• Ticaret
• Teknoloji
• Altyapı
Tüm enerjimizle Türkiye için çalışıyoruz.
TEŞEKKÜRLER