Ιούνιος 2011Τεύχος 24, Τιµή 3 ευρώ

ΧΤΙΖOΥΝ ΒΑΣΕΙΣΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ OI KΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ

Το Περιοδικό για την Ενέργεια και το Περιβάλλον

500 EKAT. ΒΑΡΕΛΙΑΠΕΤΡΕΛΑΙOΥ ΑΠOΤΙΣ ΝΕΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚO ΕΠΕΝ∆ΥΤΗΠΡOΚΡΙΝΕΙ ΓΙΑ ∆ΕΠΑΚΑΙ ∆ΕΗ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Η ΝΕΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΤΩΝ ΑΓOΡΩΝ ΑΕΡΙOΥΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ

energyworld

η νέα

ταυτότητα του

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΚOΙΝOΤΗΤΑ ΕΠΙΘΥΜOΥΝΤΩΡΑ OΙ ΠOΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΕΕ

ΤO ΠΥΡΗΝΙΚO ΘΡΙΛΕΡΚΑΙ ΤO ΜΕΛΛOΝ ΤΗΣΑΤOΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΕΝΤOΝΗ ΚΙΝΗΤΙΚOΤΗΤΑΕΞΑΓOΡΩΝ ∆ΙΕΘΝΩΣΣΤOΝ ΤOΜΕΑ ΤΩΝ ΑΠΕ

Σκανάρετε µε το κινητό & επισκεφτείτε το site

ΕΠΙΚΑΙΡOΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ∆ΙΕΘΝΗ ΑΓOΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΜΗΝΙΑΙO ΠΕΡΙOΔΙΚO ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ  ΚΑΙ ΤO ΠΕΡΙΒΑΛΛON 

ΕΤOΣ 5o, ΤΕΥΧOΣ 24o Ιούνιος 2011

Ιδιοκτησία: TRIM A.E.

Εκδότης Απόστολος Κόμνος

Σύμβουλος έκδοσης Γιώργος Στουραΐτης

Μarketing - Επικοινωνία Αλεξάνδρα Κόμνου Σοφία Ανδριτσοπούλου

Art direction A.L.L. designers info@alldesigners.eu

Αρχισυντάκτρια Ευαγγελία Λαμπάκου

Συνεργάτες Ευαγγελία Παναγοπούλου Χάρης Φλουδόπουλος Γιώργος Παυλόπουλος Φάνης Γαβρινιώτης Λίλυ Κουκουβιτάκη Χρήστος Παπαχρήστος Γιάννης Πισπιρίγκος

Τιμή τεύχους 3 ευρώ

Ταχυδρομικές επιταγές και εμβάσματα προς: Ειδικές εκδόσεις ΤRIM A.E.

energyworld Έδρα: Λεωφ. Αθηνών 286 124 62 Χαϊδάρι Τηλ.: 210-5810581

Ειδικές Εκδόσεις: Γριβογιώργου 5 115 28 Ιλίσια - Χίλτον Τηλ.: 210-7240510 Φαξ: 210-7249473

www.energymag.grinfo@energyonline.gr

Η άποψη των συντακτών δεν είναι απαραίτητα και άποψη της διεύθυνσης του περιοδικού

Κάθε µέρα όλα τα νέαγια την ενέργεια και

το περιβάλλον

➤www.gasandelectricity.gr

Σκανάρετε µε το κινητό & επισκεφτείτε το site

2

ΠεριεχόµεναΣΗ

ΜΕΙ

ΩΜ

Α ΤO

Υ ΕΚ

∆OΤ

Η

∆ΙΕ

ΘΝΗ

KAI

ΕΛΛ

ΗΝ

ΙΚΑ

ΝΕΑ

ΚΑΤΑ

ΣΚΕΥ

ΑΣΤΙ

ΚΕΣ:

ΧΤΙ

ΖOΥΝ

ΒΑΣ

ΕΙΣ

ΣΤΗ

Ν Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

Η Ν

ΕΑ Α

ΡΧΙΤ

ΕΚΤO

ΝΙΚ

Η Τ

ΩΝ

ΑΓO

ΡΩΝ

ΑΕΡ

ΙOΥ

ΚΑΙ Η

ΛΕΚΤ

ΡΙΣΜ

OΥ

ΣΤΡΑ

ΤΗΓΙ

ΚO Ε

ΠΕΝ∆

ΥΤΗ

ΠΡOΚ

ΡΙΝΕ

Ι ΓΙΑ

∆ΕΠ

Α ΚΑ

Ι ∆ΕΗ

Η Κ

ΥΒΕΡ

ΝΗΣΗ

500

ΕΚΑΤ

. ΒΑΡ

ΕΛΙΑ

ΠΕΤ

ΡΕΛΑ

ΙOΥ

ΑΠO

ΤΙΣ

ΝΕΕ

Σ ΕΡ

ΕΥΝ

ΕΣ

ΝΕΕ

Σ ΕΠ

ΕΝ∆

ΥΣΕΙ

Σ ΑΠ

Ε Μ

Ε 10

0% ∆

ΑΝΕΙ

ΣΜO

ΚΑΙ Ε

ΞΤΡΑ

ΚΙΝ

ΗΤΡ

Α

ΠΡΩ

ΤΑΓΩ

ΝΙΣ

ΤΗΣ

Η Α

ΙOΛΙ

ΚΗ Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΣΤΗ

Ν «

ΠΙΤ

Α» Τ

ΩΝ

ΑΠ

Ε

ΜΕΓ

ΑΛOΙ

ΕΠ

ΕΝ∆

ΥΤΕΣ

ΣΕ

ΘΕΣΗ

ΜΑΧ

ΗΣ

ΓΙΑ

ΤΑ Γ

ΕΩΘΕ

ΡΜΙΚ

Α Π

Ε∆ΙΑ

OΙ ∆

ΕΚΑ

«ΓΙΓ

ΑΝΤΕ

Σ» Τ

ΗΣ

ΓΕΩ

ΘΕΡΜ

ΙΑΣ

ΑΝΑ

ΤOΝ

ΚOΣ

ΜO

ΕΝΤO

ΝΗ Κ

ΙΝΗΤ

ΙΚOΤ

ΗΤΑ

ΕΞΑΓ

OΡΩΝ

∆ΙΕ

ΘΝΩΣ

ΣΤO

Ν ΤO

ΜΕΑ

ΤΩΝ

ΑΠΕ

OΤΕ:

ΜΙΑ

ΙΣΤO

ΡΙΑ

ΑΝΑΚ

ΥΚΛΩ

ΣΗΣ

ΣΕ Π

OΛΛΕ

Σ Π

ΡΑΞΕ

ΙΣ

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12

3

ΕΥΡΩ

ΠΑΪΚ

Η ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΗ

ΚOΙ

ΝOΤΗ

ΤΑ Ε

ΠΙΘΥ

ΜOΥ

Ν OΙ

ΠOΛ

ΙΤΕΣ

ΤΗΣ

ΕΕ

ΤO Π

ΥΡΗ

ΝΙΚ

O ΘΡ

ΙΛΕΡ

ΚΑΙ

ΤO

ΜΕΛ

ΛOΝ

ΤΗ

Σ ΑΤ

OΜΙΚ

ΗΣ

ΕΝΕΡ

ΓΕΙΑ

Σ

ΑΛΛΑ

ΖΕΙ Σ

ΕΛΙ∆

Α ΤΩ

ΡΑ Η

ΙΑΠ

ΩΝ

ΙΑ Μ

Ε ΤΑ

ΑΙO

ΛΙΚΑ

ΣΥΓΓ

ΝΩ

ΜΗ

ΝΤΑ

ΝΤΛ

ΕΪ Τ

ΗΣ

ΒΡ Γ

ΙΑ Τ

Η Μ

ΕΓΑ

ΠΕΤ

ΡΕΛΑ

ΙOΚΗ

ΛΙ∆

Α

ΤO Σ

OΥΠ

ΕΡ Ρ

OΜΠ

OΤ Τ

OΥ Μ

ΙΤ Π

OΥ Κ

ΑΘΑΡ

ΙΖΕΙ

ΠΕΤ

ΡΕΛΑ

ΙOΚΗ

ΛΙ∆

ΕΣ

Η Ν

ΕΑ Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚΗ Π

OΛΙΤ

ΙΚΗ

ΤΩ

Ν Η

ΠΑ

ΑΠO

ΤOΝ

ΝΤ.

ΤΡΑ

ΜΠ

ΣΕ Π

ΛΗΡΗ

ΕΞΕ

ΛΙΞΗ

Η Ε

ΞOΙΚ

OΝOΜ

ΗΣΗ

ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΣ

OΙΚΙ

ΩΝ

O∆Η

ΓOΣ

ΕΓΚΑ

ΤΑΣΤ

ΑΣΗ

Σ Φ

ΩΤO

ΒOΛΤ

ΑΪΚΩ

Ν Α

ΠO

ΤΗΝ

E-S

HOP

.GR

ΠΑΝ

ΤΑ Σ

ΤΗΝ

ΚOΡ

ΥΦΗ

ΤΗ

Σ ΚΑ

ΤΑΤΑ

ΞΗΣ

OΙ Ε

ΛΛΗ

ΝΙΚ

ΕΣ Α

ΚΤΕΣ

PORS

CHE

PAN

AMER

A S

HYB

RID:

ΑΠ

OΛΥΤ

Α ΕΥ

ΦΥΕ

ΙΣ Ε

ΠΙ∆

OΣΕΙ

Σ

ΚΑΤΑ

ΛOΓO

Σ ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΩ

Ν Ε

ΤΑΙΡ

ΕΙΩ

Ν 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

4 OΙ ΠΡOΝOΜΙOΥΧOΙ ΚΑΙ ΤΑ ΑΠΙΣΤΕΥΤΑΚΕΚΤΗΜΕΝΑ ΤOΥΣ

Σημείωμα του εκδότηEditorial

Προκλητική είναι η στάση, όσο προκλητικά είναι και τα εργασιακά προνόμια των εργαζομένων στα ΕΛΠΕ, που δεν υποχωρούν και δεν δέχονται να συμμετάσχουν στις θυσίες στις οποίες έχουν αναγκαστικά υποβληθεί εκατομμύρια άλλοι εργαζόμενοι στη χώρα. Η Ελλάδα μας αντιμετωπίζει στην πράξη το χειρότερο σενάριο οικονομικής εξαθλίωσης που μπορούσαμε να προβλέψουμε πριν από τρία χρόνια. Με το χρέος μας στο τέλος του 2010 στα 328 δισ. ευρώ, ίσο με το 143% του ΑΕΠ, το δάνειο της τρόικας στα 110 δισ. ευρώ, το ακάλυπτο ελληνικό δημόσιο χρέος στα 218 δισ. ευρώ, το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ορατό, κάποιοι έχουν ακόμα συμπεριφορά... βεντέτας. Παραθέτουμε χαρακτηριστικά στοιχεία που έχει δώσει η διοίκηση των ΕΛΠΕ και επισήμως δεν μπορεί να αμφισβητήσει το σωματείο των εργαζομένων. Oι εργαζόμενοι στα EΛΠE είναι από τους πλέον καλά αμειβόμενους, καθώς απολαμβάνουν 17,8 μισθούς ετησίως. Oι περίπου τρεις μισθοί από αυτούς είχαν θεσπιστεί ως πριμ παραγωγικότητας και στην πορεία κατέληξαν να δίνονται σε όλους ανεξάρτητα από την απόδοση. Το μέσο κόστος για όλες τις κατηγορίες προσωπικού είναι 86.000 ευρώ ετησίως. Εργάζονται 38 ώρες την εβδομάδα αντί 40 ωρών και 197 ημέρες τον χρόνο, όταν στον εγχώριο ανταγωνισμό οι εργαζόμενοι εργάζονται 213 ημέρες ετησίως. Επιπλέον, απολαμβάνουν 36 επιδόματα-παροχές για τα οποία συνολικά η εταιρεία κατέβαλε το 2010 περί τα 14 εκατ. ευρώ και μερικά από αυτά είναι εξοργιστικά προκλητικά. O κάθε εργαζόμενος στα EΛΠE, για παράδειγμα, δικαιούται κάθε χρόνο κάλυψη δαπανών για 6ήμερη εκδρομή (πέντε διανυκτερεύσεις) μετά των μελών της οικογένειάς του σε ξενοδοχείο 4 ή 5 αστέρων.Oι εργαζόμενοι λαμβάνουν άδεια δύο ημερών από τα 50 και

μετά και 4 ημερών μετά τα 55. Παίρνουν επίσης επίδομα μακροχρόνιας υπηρεσίας από τη 15ετία και μετά και ανά 5 χρόνια. Το σύνολο των εργαζομένων σιτίζεται δωρεάν με φαγητό στα εστιατόρια του ομίλου, ενώ παράλληλα λαμβάνει και πρόσθετο επίδομα σίτισης. Στη θυγατρική εταιρεία EKO του ομίλου, οι εργαζόμενοι που έχουν συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας τους και δεν έχουν παντρευτεί λαμβάνουν επίδομα εργένη.O όμιλος καλύπτει τα έξοδα μεταφοράς κάθε εργαζομένου στον χώρο εργασίας του και καταβάλλει οικονομική ενίσχυση για εκμάθηση ξένης γλώσσας, ποσό που αντιστοιχεί στα 1.629 ευρώ ανά εργαζόμενο ετησίως. Παρέχει επίσης σειρά βοηθημάτων στα παιδιά των εργαζομένων, όπως επίσης και δωροεπιταγές σε κάθε παιδί μέχρι 18 ετών. Kαλύπτει σε ποσοστό 100% τις δαπάνες σε συμβεβλημένες κατασκηνώσεις, καθώς και δαπάνες 3.600 ευρώ ανά παιδί για βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία. Παρέχει σχολικό βοήθημα και βοήθημα εκπαίδευσης σε φοιτητές AEI και TEI, το κόστος του οποίου διαφοροποιείται εάν οι σπουδές είναι εντός ή εκτός της μόνιμης κατοικίας. Η διοίκηση έχει προτείνει να ανασταλεί η 6ήμερη εκδρομή και να καταργηθεί το επίδομα σίτισης. Zητεί επίσης από τους τρεις μισθούς στο σύνολο των 17,8 που παίρνουν οι εργαζόμενοι, 1,5 να συνδεθεί με έναν δείκτη ασφαλείας και 1,5 με δείκτη κερδοφορίας. Παράλληλα προτείνει την καταβολή του χρονοεπιδόματος του 3% να δίνεται αντί σε ετήσια βάση ανά 5ετία και οι ώρες εργασίας από 38 την εβδομάδα να αυξηθούν στις 40, όπως και οι ημέρες από 197 στις 213. Μικρές οι απαιτούμενες θυσίες, αλλά η άρνηση των εργαζομένων είναι σταθερή. Τι άλλο από οργή μπορεί να προκαλούν σε όλους τους υπόλοιπους Έλληνες;

4

8

Eλληνικά και διεθνή νέα

Την αποθήκευση υδρογόνου με φτηνό και αποτελεσματικό τρόπο επιτρέπει μια νέα τεχνολογία που μπορεί να συμβάλει στην ευρεία χρήση του αερίου αυτού ως εναλλακτική λύση στη βενζίνη. Το υδρογόνο παράγει μόνο νερό ως υποπροϊόν της καύσης του, ενώ θεωρείται ιδανική εναλλακτική λύση για τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που τόσο ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Μέχρι σήμερα, όμως, το κυριότερο πρόβλημα στην αξιοποίηση του υδρογόνου ως καυσίμου είχε να κάνει με τη δυσκολία αποθήκευσής του.Η τεχνολογία αυτή βασίζεται σε νέα μέθοδο παραγωγής νανοϊνών από υβρίδια, υλικά που έχουν εμβαπτιστεί στο υδρογόνο, προτού εγκλωβιστούν μέσα σε μικροσκοπικά πλαστικά σφαιρίδια που τα κάνουν να συμπεριφέρονται σαν υγρά. Τη διαδικασία αυτή τελειοποιεί τώρα η βρετανική εταιρεία Cella Energy.«Με τη μέθοδό μας τα πλαστικά σφαιρίδια που θα μείνουν από την καύση του υδρογόνου θα αποθηκεύονται στο όχημα για να απορριφθούν σε σημεία ανακύκλωσης πλαστικού», ανέφερε αρμόδιο στέλεχος της εταιρείας. Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι το υδρογόνο μπορεί να αποτελέσει βιώσιμη εναλλακτική λύση στα ορυκτά καύσιμα, εφόσον το καύσιμο παραχθεί με τη βοήθεια ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η αιολική ή η ηλιακή.

Νέα τεχνολογία υδρογόνου για ευρεία χρήση

02Τη δυνατότητα να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα σπίτια τους θα έχουν περίπου 1.000 πελάτες της ΔΕΗ, χωρίς να καταβάλουν οι ίδιοι τις δαπάνες των σχετικών εργασιών, αφού το κόστος θα αποπληρώνεται σε βάθος χρόνου μέσω του λογαριασμού ρεύματος.Αυτό προβλέπει το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψαν οι πρόεδροι της ΔΕΗ και του ΚΑΠΕ, παρουσία του πρωθυπουργού και της υπουργού ΠΕΚΑ. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία συνεργασίας αποσκοπεί στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης (με την εξοικονόμηση ενέργειας) και στην ανάπτυξη παροχής ενεργειακών υπηρεσιών στον οικιακό τομέα με την ανάπτυξη παροχής τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας.Το έργο προβλέπει πιλοτική εφαρμογή σε περίπου 1.000 κατοικίες σε πέντε δήμους της Αττικής και, συγκεκριμένα, στην Ηλιούπολη, στον Άγιο Δημήτριο, στην Καισαριανή, στο Περιστέρι και στο Παλαιό Φάληρο. Πρόκειται για μια καινοτόμο πρωτοβουλία που θα ανακουφίσει τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς θα περιορίσει στο ελάχιστο την αρχική δαπάνη που απαιτείται για την ενεργειακή βελτίωση των κατοικιών.Ήδη για το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 47 επιχειρήσεις ενεργειακών υπηρεσιών, αρκετές εκ των οποίων προέρχονται από το εξωτερικό και μεταφέρουν τεχνογνωσία και κεφάλαια στην όλη διαδικασία. Παρόμοιες πρωτοβουλίες έχουν ήδη αναληφθεί για τα κτήρια του δημόσιου τομέα.

Αναβάθμιση σπιτιών με νέα πρωτοβουλία της ΔΕΗ και του ΚΑΠΕ

ΔΕΗ: Μείωση στα τιμολόγια μέσης τάσηςΜειώνονται από 1ης Ιουνίου τα τιμολόγια της ΔΕΗ για εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις που τροφοδοτούνται από το δίκτυο μέσης τάσης, σύμφωνα με απόφαση του ΥΠΕΚΑ.Oι μειώσεις γίνονται ύστερα από τη διαπίστωση ότι η νέα δομή των τιμολογίων της ΔΕΗ, που εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου, οδήγησε σε υπερβολικές ανατιμήσεις για ορισμένες κατηγορίες καταναλωτών. Συγκεκριμένα, οι αυξήσεις προέκυπταν για τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν σε μικρό βαθμό τις εγκαταστάσεις τους, κάτι που μπορεί να συμβαίνει είτε λόγω εποχικότητας είτε λόγω οικονομικής κρίσης που έχει αναγκάσει αρκετές επιχειρήσεις να υπολειτουργούν. Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, «επειδή οι χρεώσεις που προκύπτουν είναι δυσανάλογα μεγάλες σε σχέση με την κοστολογική επιβάρυνση που προκαλούν οι εν λόγω εγκαταστάσεις, και το ύψος των αυξήσεων είναι πέρα από τα όρια που είχαν ληφθεί υπόψη κατά την κατάρτιση των τιμολογίων, και επειδή κρίνεται σκόπιμο υπό τις παρούσες συνθήκες να διευκολύνεται η λειτουργία βιομηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων που προσφέρουν θέσεις εργασίας, το ΥΠΕΚΑ προχωρά, μετά από εισήγηση της ΡΑΕ, στη θέσπιση ελάχιστης τιμής για τον συντελεστή χρησιμοποίησης στο 25%, ώστε να περιορίζεται η επίπτωσή του κατά τον υπολογισμό των χρεώσεων της ΔΕΗ προς τους πελάτες μέσης τάσης».

9

Oι υψηλές τιμές στις διεθνείς αγορές πετρελαίου και η βραδύτερη του αναμενομένου οικονομική ανάπτυξη των αναπτυγμένων χωρών, προκάλεσε την αναθεώρηση προς τα κάτω της εκτίμησης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (IEA) για την παγκόσμια πετρελαϊκή ζήτηση το 2011. Πρόκειται για την πρώτη αναθεώρηση της αρχικής εκτίμησης του Ιουνίου 2010 από την IEA, η οποία συμβουλεύει για θέματα ενέργειας τις χώρες-μέλη του OOΣΑ. Μέχρι πρότινος η IEA αναθεωρούσε σε κάθε μηνιαία έκθεσή της τις εκτιμήσεις της προς τα πάνω. Όμως στην έκθεση του Μαΐου η IEA εκτιμά πως η ζήτηση θα είναι μειωμένη συγκριτικά με την προηγούμενη εκτίμησή της, του Απριλίου, κατά 190.000 βαρέλια την ημέρα, αν και υψηλότερη των επιπέδων του 2010. Συγκεκριμένα, η IEA θεωρεί πως η φετινή ζήτηση θα ανέλθει στα 89,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα, σημειώνοντας αύξηση 1,5% σε σχέση με τη ζήτηση 87,9 εκατ. βαρελιών την ημέρα το 2010, χρονιά κατά την οποία είχε αυξηθεί κατά 3,3% σε σχέση με το 2009. Η πτωτική αναθεώρηση της εκτίμησης οφείλεται πρωτίστως στη μειωμένη πετρελαϊκή ζήτηση στη Βόρεια Αμερική λόγω των υψηλών τιμών του πετρελαίου. Η IEA ανακοίνωσε πως η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου μειώθηκε τον Απρίλιο κατά 50.000 βαρέλια την ημέρα.

Πτωτική αναθεώρηση της εκτίμησης για τη ζήτηση πετρελαίου

Έως και τα 350 ευρώ θα φτάνουν οι εκπτώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών που βρίσκονται σε περιοχές όπου είναι εγκατεστημένες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σύμφωνα με τροπολογία του υπουργείου ΠΕΚΑ. Η παροχή εκπτώσεων στους καταναλωτές των περιοχών αυτών θεσπίστηκε με τον νόμο 3851/2010, ως ένα από τα μέτρα που θα αμβλύνουν τις τοπικές αντιδράσεις στις περιοχές όπου εγκαθίστανται μονάδες ΑΠΕ (αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκά, υδροηλεκτρικά κ.ά.). Η τροπολογία προβλέπει ειδικότερα την επιστροφή στους οικιακούς καταναλωτές του ποσοστού 1% επί της αξίας της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ της περιοχής τους. Με τη νέα ρύθμιση είναι εφικτό να καλυφτεί το σύνολο του ηλεκτρικού σκέλους του λογαριασμού ενός νοικοκυριού και σε κάποιες περιπτώσεις όπου η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ είναι μεγάλη σε σχέση με τον τοπικό πληθυσμό και ένα μέρος των τελών υπέρ τρίτων που εξοφλούνται μέσω των λογαριασμών αυτών.

Εκπτώσεις στο ρεύμα σε περιοχές με έργαανανεώσιμων πηγών

Ταμείο στήριξης του ασφαλιστικού από το πετρέλαιοΤαμείο στήριξης των συντάξεων και του ασφαλιστικού συστήματος, με οδηγό το νορβηγικό πρότυπο και με κεφάλαια που θα συγκεντρωθούν από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) που βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια, επεξεργάζεται η κυβέρνηση.Το ταμείο θα στηθεί με πρότυπο το αντίστοιχο που λειτουργεί στη Νορβηγία, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές στον κόσμο, και θα εισπράττει έσοδα κυρίως από μερίσματα, δικαιώματα και φορολογία των εταιρειών που θα αναλάβουν την έρευνα και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων. Το νορβηγικό ταμείο (Oljefondet) είναι το μεγαλύτερο συνταξιοδοτικό ταμείο στην Ευρώπη και το τέταρτο μεγαλύτερο στον κόσμο, με περιουσία άνω των 400 δισ. ευρώ. Τα έσοδα συγκεντρώνονται από τη φορολογία, τα μερίσματα των πετρελαϊκών εταιρειών και τη διάθεση αδειών για έρευνες. Τα κεφάλαια επενδύονται σε ακίνητα, μετοχές και ομόλογα ανά τον κόσμο, ενώ η διαχείριση γίνεται εκτός από οικονομικά και με ηθικά κριτήρια (π.χ. δεν γίνονται επενδύσεις σε εταιρείες που δεν πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια), από την κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας. Πρόσφατα ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Μανιάτης επισκέφτηκε τη Νορβηγία και ζήτησε, μεταξύ άλλων, την τεχνογνωσία της χώρας πάνω στο θέμα που σημειώνει μεγάλη επιτυχία επί σειρά ετών (πετρέλαιο-φυσικό αέριο).

10

Τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσα στα επόμενα 15 χρόνια υιοθέτησε η βρετανική κυβέρνηση. Η ιστορική απόφαση προβλέπει ότι έως το 2025 η παραγωγή εκπομπών ρυπογόνων αερίων θα έχει μειωθεί κατά 50% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, όταν ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει διαμορφωθεί στο 20% έως το 2020. Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία πιέζουν για αύξηση αυτού του ποσοστού στο 30%.Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν εντάσσονται στον τέταρτο «προϋπολογισμό άνθρακα», ο οποίος αφορά την παραγωγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της Βρετανίας για το διάστημα 2023 - 2027. Oι στόχοι θεωρούνται από τους πλέον φιλόδοξους που έχει θέσει ποτέ μια κυβέρνηση για μείωση των εκπομπών και, μάλιστα, παράλληλα με την εφαρμογή μέτρων λιτότητας. Η υλοποίησή τους προϋποθέτει μεταξύ άλλων την αγορά και την εγκατάσταση στα νοικοκυριά συσκευών και συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας. Παράλληλα η κυβέρνηση καλείται να επενδύσει σε μεγάλα προγράμματα, π.χ. στον κλάδο των ΑΠΕ.«Πρόκειται για ένα εξαιρετικό παράδειγμα του είδους των ενεργειών στις οποίες χρειάζεται να προχωρήσουν οι χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου για να θέσουν υπό έλεγχο την κλιματική αλλαγή», λέει ο Μπερτ Μερτς του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για το Κλίμα.

Φιλόδοξο σχέδιο για μείωση των εκπομπών κατά 50% στη Βρετανία

Oι πιο σπάταλες ενεργειακά χώρες της ΕΕ και η υπεροχή του πετρελαίου στο ενεργειακό μείγμα της ΕυρώπηςΤην τέταρτη θέση με τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης πετρελαίου στην ΕΕ καταλαμβάνει η χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, καθώς το ποσοστό της ενεργειακής κατανάλωσης που αντιστοιχεί στο πετρέλαιο αγγίζει το 55%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις ΑΠΕ είναι μόλις 6,1%.Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης πετρελαίου στην ΕΕ σημειώνονται στη Μάλτα (100%), στην Κύπρο (96%), στο Λουξεμβούργο (63%), στην Ελλάδα (55%), στην Ιρλανδία (52%) και στην Πορτογαλία (50%). Ενώ τελευταίες στη λίστα κατανάλωσης ΑΠΕ (υδροηλεκτρική, αιολική, βιομάζα, γεωθερμική και ηλιακή) είναι η Λετονία (36%), η Σουηδία (34%), η Αυστρία (27%) και η Φινλανδία (23%).Όπως επισημαίνεται, την τελευταία δεκαετία το ποσοστό κατανάλωσης από ΑΠΕ στην ΕΕ σχεδόν διπλασιάστηκε, από 5% το 1999 σε 9% το 2009. Το ίδιο χρονικό διάστημα όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ αύξησαν την κατανάλωση από ΑΠΕ. Στη Δανία καταγράφεται η μεγαλύτερη αύξηση από 8 σε 17%, στη Σουηδία από 27 σε 34%, στη Γερμανία από 2 σε 8%, στην Πορτογαλία από 13 σε 19%, στη Σλοβακία, στην Αυστρία, στη Λετονία, στην Ισπανία, στη Σλοβενία και στην Oυγγαρία. Ενώ το ποσοστό κατανάλωσης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα αυξήθηκε από 5,3% το 1999 σε 6,1% το 2009. Τη δεκαετία 1999 - 2009 στην Ελλάδα το ποσοστό κατανάλωσης πετρελαίου μειώθηκε από 58,2 σε 55%, (από 39 σε 37% στην «ΕΕ των 27»). Το ποσοστό στερεών καυσίμων μειώθηκε από 31,8 σε 27,5% (από 18 σε 16% στην «ΕΕ των 27»). Το ίδιο διάστημα αυξήθηκε η

κατανάλωση φυσικού αερίου από 4,5 σε 9,7% (από 22 σε 24% στην «ΕΕ των 27).Στην Oλλανδία σημειώνονται τα μεγαλύτερα ποσοστά κατανάλωσης φυσικού αερίου (43%), στην Ιταλία και στη Μ. Βρετανία (38%) και στην Oυγγαρία (36%).Όσον αφορά την πυρηνική ενέργεια, τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης σημειώνονται στη Γαλλία (40%), στη Λιθουανία (34%) και στη Σουηδία (29%). Πάντως τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά για τις ΑΠΕ καθώς σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του OΗΕ για τις ΑΠΕ, το 2,5% του τεχνικά αξιοποιήσιμου δυναμικού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να καλύψει μέχρι και το 80% της παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης έως το 2050. Μάλιστα, η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί τόσο τα επόμενα σαράντα χρόνια, ώστε ίσως υπερκαλύψει τις ανάγκες για ενέργεια παγκοσμίως, ενώ η αναμενόμενη πρόοδος στην τεχνολογία θα οδηγήσει σε μεγάλη μείωση κόστους.Σε άλλη έκθεση της ΕΕ επισημαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τον περιορισμό των εκπομπών και την επέκταση στις ΑΠΕ. Oι εκπομπές στην ΕΕ των 27 είναι κατά 17% χαμηλότερες από τα επίπεδα του 1990 και, ως εκ τούτου, πολύ κοντά στον στόχο του μπλοκ για περιορισμό των εκπομπών κατά 20% έως το 2020. Ωστόσο, οι τομεακές εξελίξεις δεν είναι όλες θετικές. Oι εκπομπές της ΕΕ των 27 από τις μεταφορές αυξήθηκαν κατά 24% μεταξύ των ετών 1990 και 2008.

11Μήνυμα στο κινητό με τις συμφέρουσεςτιμές στα καύσιμα

Πολυεθνικό ενδιαφέρον για το γιγαντιαίο φωτοβολταϊκό σταθμό του νομού Κοζάνηςμε τη συμμετοχή γνωστών επιχειρήσεωνΣυνολικά 21 προτάσεις κατατέθηκαν στη ΔΕΗ για το έργο κατασκευής και λειτουργίας φωτοβολταϊκού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 200 MW στον νομό της Κοζάνης. Πρόκειται για μια επένδυση 600 εκατ. ευρώ σε μια έκταση 5.200 στρεμμάτων εξαντλημένου ορυχείου, που θα παράγει 260.000 MWh καθαρής ενέργειας ανά έτος, θα μειώνει την εκπομπή 300.000 τόνων CO2 ανά έτος στην ατμόσφαιρα και θα καλύπτει τις ανάγκες 55.000 νοικοκυριών για ηλεκτρική κατανάλωση.Στη διαδικασία που διενήργησε η θυγατρική του ομίλου, ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ, συμμετέχουν εταιρείες από 9 χώρες εκτός της Ελλάδας. Ειδικότερα, εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από τις:• Lanco Solar Int. (Ινδία). • Κοινοπραξία Μακεδονική Φωτοβολταϊκή: Ελλάκτωρ, Τέρνα Ενεργειακή, ΙΝΤΡΑΚΑΤ, DAMCO Energy SA, Διεθνής Κατασκευαστική ATTNE (Ελλάδα). • Toshiba και Mitsubishi Corporation (Ιαπωνία). • Siemens (Γερμανία). • China North Industries και ΑΤΕΣΕ ΑΕ (Κίνα, Ελλάδα). • Elecnor (Ισπανία). • Yingli Green Energy Holding Co. (Κίνα). • Q-Cells SE - REC - Schneider Electric (Γερμανία, Νορβηγία). • SunEdison Hellas Solar Energy SA (μητρική: ΗΠΑ). • SPWR Solar Energeiaki Hellas (100% θυγατρική της SunPower Corp.) και METKA ΑΕ (ΗΠΑ, Ελλάδα). • Enel Green Power Spa - Sharp C. - Sharp Electronics Spa (Ιταλία, Ιαπωνία). • EDF Energies (N. Γαλλία).

Τρεις νέες καινοτόμες εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας που αφορούν την καλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση των καταναλωτών για τις τιμές των καυσίμων και των τροφίμων, ενεργοποίησε το υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.Η πρώτη δράση δίνει τη δυνατότητα στον πολίτη από σήμερα με ένα δωρεάν μήνυμα στον πενταψήφιο αριθμό «54151» από το κινητό του τηλέφωνο -αναφέροντας την περιοχή που τον ενδιαφέρει- να ενημερώνεται λαμβάνοντας απάντηση για τα τρία πιο φτηνά σημεία πώλησης αμόλυβδης βενζίνης 95 οκτανίων.Η δεύτερη δράση έχει να κάνει με την εύρεση των συμφερότερων τιμών καυσίμων και αγαθών σουπερμάρκετ για τον καταναλωτή μέσω των λεγόμενων «έξυπνων» τηλεφώνων που χρησιμοποιούν λειτουργικό σύστημα Android. Η τρίτη δράση αφορά την ενεργοποίηση ηλεκτρονικών πινάκων στην Αττική Oδό, που θα αναγράφουν τις τιμές της αμόλυβδης βενζίνης για τα τρία επόμενα πρατήρια υγρών καυσίμων που πρόκειται να συναντήσει ο οδηγός.Στις δράσεις αυτές του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας συμμετέχουν οι τρεις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας: Cosmote, Vodafone και Wind καθώς και οι εταιρείες Ανάπτυξης Εφαρμογών Τηλεφωνίας Upstream και HTC , οι οποίες ανέλαβαν αφιλοκερδώς την ανάπτυξη αυτών των υπηρεσιών σε όλους τους χρήστες της κινητής τηλεφωνίας.

• Hanergy Holding Group Ltd με την 5K Enterprises (Κίνα). • Shanghai Aerospace Automobile Electromechanical (Κίνα). • AES Solar Energy L. (ΗΠΑ). • Enolia Energy SA - ITOCHU Corporation - Abeinsa Ingeniera y Construccion SA - Solar Cells Εναλλακτικά Συστήματα Παραγωγής Ενέργειας ΑΕ - Yingli Green Energy Holding Co. Ltd (Ελλάδα, Ιαπωνία, Ισπανία, Κίνα). • J&P AVAX SA - Sorgenia SpA - Wurth Solar GmbH Co., KG (Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία). • Centrotherm Photovoltaics AG - Dongfang Electric International Corporation - DTS Hellas SA (Γερμανία, Κίνα, Ελλάδα). • Sojitz Corporation - ISOLUX INGENIERIA (Ιαπωνία, Ισπανία). • CEEG Research Solar Institute Co. Ltd (Κίνα). • GMG International Engineering & Equipment Co. Ltd - Positive Energy (Κίνα, Ελλάδα). Μετά την εξέταση των προτάσεων θα ενεργοποιηθεί η δεύτερη φάση της διαδικασίας επιλογής στρατηγικού εταίρου για την υποβολή οριστικών προτάσεων. Εκτός από το συγκεκριμένο έργο η πρόσκληση περιλαμβάνει την κατασκευή και τη λειτουργία ενός εργοστασίου παραγωγής φωτοβολταϊκών συστημάτων και ενδεχομένως την επέκταση της μακροχρόνιας συνεργασίας με από κοινού ανάπτυξη και άλλων έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και άλλες ενεργειακές-τεχνολογικές δράσεις στην περιοχή.

11

12

Αιτήσεις για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες από τα διασυνδεδεμένα νησιά αρχίζει να δέχεται και πάλι η ΔΕΗ από τις αρχές Ιουνίου. Η αποδοχή των αιτήσεων έχει «παγώσει» τους τελευταίους μήνες, καθώς στα περισσότερα νησιά αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας το φωτοβολταϊκό δυναμικό των υποψήφιων εγκαταστάσεων έχει ήδη φτάσει στο «πλαφόν» που τους αναλογούσε, με βάση την ικανότητα του δικτύου και τις κατευθύνσεις που έχουν δοθεί από το υπουργείο και τη ΔΕΗ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι αιτήσεις αυτές δεν θα εξετάζονται άμεσα, αλλά στον βαθμό που θα αποδεσμεύεται ισχύς από αιτήματα για τα οποία θα αίρεται η δέσμευση ισχύος στο συνολικό περιθώριο του νησιού, μετά την άπρακτη παρέλευση της διάρκειας ισχύος της αντίστοιχης προσφοράς σύνδεσης, οπότε και θα εξετάζονται αιτήματα του ειδικού προγράμματος συνολικής ισχύος αντίστοιχης προς την αποδεσμευθείσα ισχύ, με βάση την προτεραιότητα κατάθεσής τους.Το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής πρόσφατα κατέθεσε τροπολογία σε νομοσχέδιο του υπουργείου Θαλασσίων Υποθέσεων, με την οποία επιβάλλεται η αναστολή της άδειας έργου ΑΠΕ σε περίπτωση που μετά την έκδοση της άδειας ο επενδυτής δεν ξεκινήσει αμέσως τις διαδικασίες για τη λήψη των υπόλοιπων απαιτούμενων αδειών.

ΔΕΗ: Nέες αιτήσεις για φωτοβολταϊκά στις στέγες σε νησιά

ΙΕΝΕ: Επενδύσεις 200 δισ. στην ενέργεια στη ΝΑ Ευρώπη

ΕΛΕΤΑΕΝ: Εορταστικό πρόγραμμα για την Ημέρα του Ανέμου

Επενδύσεις άνω των 200 δισ. δολαρίων στην ενέργεια στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αναμένονται ώς το 2020, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ). Τη «μερίδα του λέοντος», ήτοι 110 - 120 δισ. δολάρια, θα καλύψουν σύμφωνα με τη μελέτη οι επενδύσεις στην ηλεκτρική ενέργεια (νέες μονάδες παραγωγής, δίκτυα, ανανεώσιμες πηγές, ορυχεία), καθώς οι πρόσθετες ανάγκες την επόμενη δεκαετία στην περιοχή εκτιμώνται σε 130 - 140 GW.Εκτός από την ηλεκτρική ενέργεια υπάρχουν προοπτικές για σημαντικές επενδύσεις και σε όλους τους κλάδους. Ειδικότερα:- Στο φυσικό αέριο (νέοι αγωγοί, μονάδες υγροποιημένου αερίου) οι επενδύσεις εκτιμώνται σε 30 δισ. δολάρια και θα κατευθυνθούν κυρίως στην Κύπρο και στα Δυτικά Βαλκάνια. - Ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελούν οι αγωγοί που σχεδιάζεται να κατασκευαστούν στην περιοχή για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Κεντρική Ασία και την Κασπία προς την Ευρώπη. Στα έργα αυτά αναμένονται επενδύσεις 20 δισ. δολαρίων.- Σημαντικό ενδιαφέρον καταγράφεται στις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο με επενδύσεις 20 δισ. δολάρια.- Στον τομέα της διύλισης που περιλαμβάνει επέκταση-αναβάθμιση διυλιστηρίων, κατασκευή αγωγών και αποθηκευτικών χώρων, οι επενδύσεις εκτιμώνται σε 15 δισ. δολάρια.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Αιολικής Ενέργειας (www.ewea.org) και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αιολικής Ενέργειας (www.gwec.net) διοργανώνουν και φέτος, όπως κάθε χρόνο, τις παγκόσμιες εκδηλώσεις για την Ημέρα του Ανέμου, 15 Ιουνίου 2011. Πληροφορίες για τις δράσεις και τις εκδηλώσεις σε όλον τον πλανήτη, όπως και αναφορές από τις παλαιότερες εκδηλώσεις διατίθενται στην ιστοσελίδα: http://www.globalwindday.org/. H ΕΛΕΤΑΕΝ συμμετέχει στις παγκόσμιες εκδηλώσεις με ενημερωτικές, καλλιτεχνικές και αθλητικές δράσεις. Φέτος οι εκδηλώσεις της ΕΛΕΤΑΕΝ τελούν υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του Δήμου Αθηναίων.- Τετάρτη 15/6/2011: Την Ημέρα του Ανέμου η ΕΛΕΤΑΕΝ θα είναι στην πλατεία Κλαυθμώνος και στο Ζάππειο για να ενημερώσει για την αιολική ενέργεια. - Τρίτη 14/6/2011 - Πέμπτη 16/6/2011: Η ΕΛΕΤΑΕΝ και η μεγαλύτερη κατασκευάστρια ανεμογεννητριών Vestas θα τοποθετήσουν μια πραγματική άτρακτο ανεμογεννήτριας V90 ισχύος 3 MW μπροστά στο Ζάππειο Μέγαρο. Επίσης θα πραγματοποιηθεί το 2ο Τουρνουά Ποδοσφαίρου 5 x 5 στο Μαρούσι. - Κυριακή 12/6/2011 - Τετάρτη 15/6/2011: Εκθέσεις και διαγωνισμοί φωτογραφίας και παιδικής ζωγραφικής. Επίσης θα πραγματοποιηθεί έκθεση γραμματοσήμων από όλον τον κόσμο με θέμα την αιολική ενέργεια, καθώς και τρίγλωσση θεατρική παράσταση «Μην αγγίζεις τη γη μου».

13Energean Oil & Gas: Φορτσάρει για τη νέα αποθήκη αερίου

ΕΛΠΕ: Μάχη με τους συνδικαλιστές για την περικοπή των προκλητικών προνομίων, εν μέσω αρνητικής οικονομικής συγκυρίας«Oι εργαζόμενοι στα ΕΛΠΕ παίρνουν 17,8 μισθούς τον χρόνο και πολλές οικονομικές και κοινωνικές παροχές, οι οποίες υπερβαίνουν αυτές που παίρνουν οι περισσότεροι έλληνες εργαζόμενοι στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Oι αμοιβές των εργαζομένων στα ΕΛΠΕ ξεπερνούν κατά πολύ τις αμοιβές στις ομοειδείς επιχειρήσεις της Δυτικής Ευρώπης. Από 13 έως και 49% πάνω από τους αντίστοιχους εργαζομένους σε γερμανικά και ολλανδικά διυλιστήρια και από 48 έως 62% πάνω από τους αντίστοιχους εργαζομένους σε ιταλικά και ισπανικά διυλιστήρια», τόνισε πρόσφατα στην Βουλή ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτης για το θέμα των υπερβολικών προνομίων των εργαζομένων στα ΕΛΠΕ, οι οποίοι δεν δέχονται περικοπές. Στο κλίμα αυτό η διοίκηση του ομίλου ανακοίνωσε τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου 2011: Τα καθαρά κέρδη του Oμίλου ΕΛΠΕ αυξήθηκαν στα 119 εκατ. από 43 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. O όμιλος επισημαίνει ωστόσο ότι το δυσμενές περιβάλλον της αγοράς επηρέασε αρνητικά τα μεγέθη, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος κ. Κωστόπουλος υπογράμμισε πως η έμφαση πλέον δίνεται στη μείωση του κόστους, σε μια περίοδο που επικρατεί πολεμική κατάσταση στο συνδικάτο για την περικοπή των προκλητικών προνομίων τους.Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσαν τα ΕΛΠΕ, το α’ τρίμηνο του 2011 επηρεάστηκε από το δυσμενές περιβάλλον που επικράτησε στον κλάδο διύλισης, καθώς επίσης και από τη συνεχιζόμενη κρίση στην εγχώρια αγορά που επηρέασε αρνητικά ιδιαίτερα

Η διερεύνηση της δυνατότητας πώλησης μετοχών του Δημοσίου σε εταιρεία στην οποία θα εισφερθούν τα δικαιώματά του επί του κοιτάσματος φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα, ανέθεσε το υπουργείο Oικονομικών στους χρηματοοικονομικούς συμβούλους HSBC Bank PLC και EFG Eurobank Equities AE. Η κυβέρνηση διευκρίνισε ότι προς αποκρατικοποίηση τίθενται τα δικαιώματα επί του κοιτάσματος φυσικού αερίου και όχι η αποθήκη φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα, ωστόσο μένει να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες της διαδικασίας που θα ακολουθηθεί. Bασική αρμοδιότητα των εν λόγω συμβούλων θα είναι η διαπραγμάτευση με την Ενεργειακή Αιγαίου (Energean Oil & Gas), η οποία είναι ο σημερινός διαχειριστής των κοιτασμάτων και ενδιαφέρεται για τη δημιουργία υπόγειας αποθήκης.Η Energean διαθέτει αποκλειστικά συμβατικά δικαιώματα εκμετάλλευσης του κοιτάσματος φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας μέχρι το έτος 2014 και μπορεί να ανανεώσει αυτοδίκαια για άλλα 5 χρόνια (μετά το 2014) τις άδειες εκμετάλλευσης, εφόσον υφίσταται παραγωγή. Η Energean Oil & Gas βρίσκεται σε επαφή με ξένες τράπεζες, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση της επένδυσης, ενώ έχει υπογράψει και μνημόνιο συνεργασίας με την ιταλική Edison.

τον κλάδο της εγχώριας εμπορίας. Παρά τη βελτίωση στον κλάδο των πετροχημικών και την πρόοδο στα έργα μετασχηματισμού και στον έλεγχο των λειτουργικών δαπανών, η επίδραση των χαμηλών περιθωρίων και όγκων πωλήσεων οδήγησε σε συγκρίσιμα λειτουργικά κέρδη 72 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 42% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Τα συγκρίσιμα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 45 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 5% περίπου σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2010, λόγω της υψηλότερης συνεισφοράς στα αποτελέσματα του ομίλου από την κερδοφορία της ΔΕΠΑ (24 εκατ. ευρώ). Θετική επίδραση είχε η αποτίμηση των δανείων σε δολάρια ΗΠΑ, που οδήγησε σε συναλλαγματικά κέρδη ύψους 27 εκατ. ευρώ.Αναφορικά με τα δημοσιευμένα αποτελέσματα, τα καθαρά κέρδη που ανήλθαν στα 119 εκατ. ευρώ (έναντι 43 εκατ. το α’ τρίμηνο του 2010), επηρεάστηκαν σημαντικά από τη θετική αποτίμηση των αποθεμάτων της τάξης των 93 εκατ. ευρώ (έναντι 27 εκατ. το α’ τρίμηνο 2010) ως αποτέλεσμα των αυξανόμενων τιμών αργού. O κ. Γιάννης Κωστόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Oμίλου ΕΛΠΕ, σχολίασε: «Το δυσμενές διεθνές περιβάλλον διύλισης και οι αυξανόμενες προκλήσεις της ελληνικής αγοράς επηρέασαν τα αποτελέσματά μας. Μέσα στο δύσκολο περιβάλλον εστιάζουμε τις προσπάθειές μας στη συνεχή μείωση του κόστους και στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων και των χρηματορροών, διατηρώντας έτσι ισχυρή τη χρηματοοικονομική θέση του Oμίλου.».

14

03ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ: ΧΤΙΖOΥΝ ΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣε βασικούς «παίκτες» στην παραγωγή και εμπορία ενέργειας εξελίσσονται σταδιακά οι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας, ενισχύοντας χρόνο με τον χρόνο την παρουσία τους στον πλέον υποσχόμενο τομέα επιχειρηματικής δράσης. Η συρρίκνωση του αμιγώς κατασκευαστικού αντικειμένου που παρατηρείται σταθερά τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με την ανάγκη για εξασφάλιση νέων πηγών εσόδων, οδήγησαν τις μεγάλες τεχνικές εταιρείες στην απόφαση να εντάξουν στα επενδυτικά τους προγράμματα την ανάπτυξη αιολικών πάρκων, φωτοβολταϊκών σταθμών, αλλά και μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με χρήση φυσικού αερίου.

Επιχειρήσεις και ενέργειαΤου Φάνη Γαβρινιώτη

15Σήμερα ένα σημαντικό μέρος της παραγόμενης ενέργειας στη χώρα μας από ιδιώτες προέρχεται από έργα που σχεδίασαν, χρηματοδότησαν και υλοποίησαν επιχειρήσεις του κλάδου των κατασκευών. Ασφαλώς τον πρώτο λόγο έχουν οι μεγαλύτεροι όμιλοι του κλάδου, οι οποίοι πλέον στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην υλοποίηση παρόμοιων επενδύσεων και στο εξωτερικό, στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλλουν για διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων τους. Πάντως τη θέληση των ιδιωτών παραγωγών και ιδίως εκείνων που ασχολούνται με την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών για υλοποίηση σημαντικών -σε αριθμό και μέγεθος- έργων στην Ελλάδα «φρενάρουν» συχνά οι δυσκολίες που υπάρχουν στην αδειοδότηση εγκατάστασης και λειτουργίας μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Θεωρείται όμως θέμα χρόνου η επίλυση αυτών των προβλημάτων, για να προχωρήσουν με ταχύτερους ρυθμούς τα δεκάδες επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται για χρόνια στα…συρτάρια των επενδυτών.

Τέρνα ΕνεργειακήΠρωτοπόρος στις ενεργειακού χαρακτήρα επενδύσεις, γεγονός που τον έχει καταστήσει σήμερα υπολογίσιμη δύναμη μεταξύ των ιδιωτών παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, είναι ο Όμιλος ΓΕΚ Τέρνα. Βραχίονας του κατασκευαστικού ομίλου στον τομέα της ενέργειας είναι η θυγατρική Τέρνα Ενεργειακή, η οποία μάλιστα είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Η Τέρνα Ενεργειακή διαθέτει αυτή τη στιγμή δέκα αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 154,5 ΜW σε διάφορες περιοχές της χώρας (Εύβοια, Θράκη, Κρήτη, Αιτωλοακαρνανία), τα πρώτα εκ των οποίων λειτουργούν από το 2000. Επιπλέον, δεκαπέντε αιολικά πάρκα

συνολικής ισχύος 263 MW βρίσκονται στο στάδιο κατασκευής, εκ των οποίων τα 86 MW βρίσκονται σε άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Βουλγαρία). Πρόσφατα, μάλιστα, προέβη στην εξαγορά συνολικά δέκα εταιρειών στις πολιτείες Αϊντάχο και Όρεγκον των ΗΠΑ, οι οποίες είναι κάτοχοι ισάριθμων αδειών για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων. Την εξαγορά, ύψους 20,4 εκατ. ευρώ, πραγματοποίησε μέσω της νεοσύστατης θυγατρικής Terna Energy USA Holdings Corporation. Τα έξι από τα αιολικά πάρκα, συνολικής

ισχύος 138 MW, θα κατασκευαστούν στην πολιτεία Αϊντάχο και τα υπόλοιπα τέσσερα -ισχύος 40 MW- στο Όρεγκον. Σημειώνεται ότι το ύψος της επένδυσης που θα υλοποιήσει ο ελληνικός όμιλος στις ΗΠΑ για την κατασκευή των δέκα αιολικών πάρκων θα ανέλθει στα 346 εκατ. δολάρια, καθώς και ότι οι εργασίες θα ξεκινήσουν σταδιακά από τα μέσα του 2011 και με στόχο να ολοκληρωθούν περίπου έναν χρόνο αργότερα. Στην Ελλάδα, εκτός από τα εν λειτουργία αιολικά, η Τέρνα Ενεργειακή έχει εξασφαλίσει άδειες

Γιώργος Σπύρου, Εντεταλμένος Σύμβουλος της Τέρνα Ενεργειακή ΑΒΕΤΕ

«Με την πρόσφατη αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου των ΑΠΕ (με τη θέση σε ισχύ του ν. 3851/2010) επιχειρήθηκε πρωτίστως η απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας, της οποίας η πολυπλοκότητα αποτελούσε ανέκαθεν ένα από τα πιο δύσκολα εμπόδια στην υλοποίηση επενδύσεων ΑΠΕ. Ωστόσο, παρά τη θεσμική βελτίωση που επήλθε, προβλήματα ανακύπτουν ως προς την πρακτική εφαρμογή του ήδη κατά την πρώτη περίοδο εφαρμογής του, με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα τα ακόλουθα: • Η ασάφεια, μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 3852/2010 (πρόγραμμα “Καλλικράτης”), ως προς τις διοικητικές αρμοδιότητες που σχετίζονται με τις διαδικασίες έκδοσης αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας, οι οποίες προκαλούν καθυστερήσεις στην αδειοδοτική εξέλιξη των έργων ΑΠΕ. • Η ασυμβατότητα που συχνά προκύπτει μεταξύ των κανόνων χωροθέτησης των σταθμών ΑΠΕ που προσδιορίζονται με τον ν. 3851/2010 (σύμφωνα με το ΕΠΧΣ & ΑΑ για τις ΑΠΕ) και των προϋφιστάμενων χωροταξικών και πολεοδομικών σχεδίων αλλά και

με διατάξεις της αρχαιολογικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας. • Oι συχνές αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών, οι οποίες είτε από άγνοια είτε υποκινούμενες από άλλα συμφέροντα, επιτυγχάνουν αναστολή ή ακύρωση των έργων. Τα ανωτέρω αναφέρονται ενδεικτικά ως κάποια από τα εμπόδια -κυρίως διοικητικά- που θα πρέπει άμεσα να αρθούν, προκειμένου το νέο θεσμικό πλαίσιο να εφαρμοστεί απρόσκοπτα και να συμβάλει ουσιαστικά στην ενίσχυση των επενδύσεων ΑΠΕ στη χώρα».

16παραγωγής για νέα πάρκα συνολικής ισχύος 680 MW περίπου, η ανάπτυξη των οποίων προχωρά με γοργούς ρυθμούς τόσο από την πλευρά της αδειοδότησης, όσο και από την πλευρά του τεχνικοοικονομικού σχεδιασμού και της χρηματοδότησης.

Από ήλιο, νερό και αέριο Παράλληλα, η εταιρεία αναπτύσσει σειρά μικρών και μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, για τα οποία έχουν ήδη εκδοθεί άδειες παραγωγής σε διάφορες περιοχές της χώρας, συνολικής ισχύος άνω των 186 MW, εκ των οποίων τα 60 MW αφορούν το μεγάλο υδροηλεκτρικό έργο στο Αυλάκι του ποταμού Αχελώου και τα 126 MW συνολικά τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα (ΜΥΗΕ). Επιπρόσθετα, 57 MW βρίσκονται σε διαδικασία αρχικής αδειοδότησης. Σημειώνεται ότι η εταιρεία λειτουργεί ήδη ένα ΜΥΗΕ (Ελεούσα - ισχύος 6,6 MW), ενώ σύντομα θα ολοκληρωθούν τα έργα διασύνδεσης και για το δεύτερο (Δαφνοζωνάρα - ισχύος 8,5 MW). Τα υπόλοιπα υδροηλεκτρικά έργα βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης, τόσο από την πλευρά της αδειοδότησης (δύο εξ αυτών βρίσκονται ήδη στη φάση έκδοσης των περιβαλλοντικών τους όρων), όσο και από την πλευρά του τεχνικοοικονομικού σχεδιασμού, καθώς και της εξασφάλισης της αναγκαίας χρηματοδότησης. Η Τέρνα Ενεργειακή έχει ξεκινήσει, επίσης, να προωθεί την υλοποίηση επενδύσεων για την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, έχει εξασφαλίσει άδειες παραγωγής για οκτώ φωτοβολταϊκούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής ισχύος 22,56 MW, ενώ έχει ήδη αρχίσει να κατασκευάζει το πρώτο της έργο ισχύος 1 MW. Πάντως οι μεγαλύτερες επενδύσεις που έχει πραγματοποιήσει ο Όμιλος ΓΕΚ Τέρνα στον τομέα της ενέργειας

αφορούν τη δημιουργία των δύο μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με χρήση φυσικού αερίου στην περιοχή της Βοιωτίας. Η πρώτη μονάδα (Ήρων 1) είναι δυναμικότητας 147 MW και η δεύτερη (Ήρων 2) 435 MW. Σημειώνεται ότι το 50% της εταιρείας Ήρων Θερμοηλεκτρική ΑΕ, η οποία ανέπτυξε και διαχειρίζεται για λογαριασμό του κατασκευαστικού ομίλου τις δυο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, μεταβιβάστηκε πριν από περίπου δυο χρόνια στον γαλλικό οίκο Gaz de France Suez.

Στοχεύει σε μερίδιο 20% Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της ΓΕΚ Τέρνα στον χώρο της ενέργειας, ιδίως μετά το πέρας της κατασκευής των ολυμπιακών υποδομών για τους Oλυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, παρακίνησαν τον Όμιλο Ελλάκτωρ να ασχοληθεί ενεργά με ανάλογες επενδύσεις. Έτσι, μέσω της θυγατρικής ΕΛΤΕΧ Άνεμος, ο κατασκευαστικός όμιλος διαθέτει σήμερα σε λειτουργία επτά αιολικά και ένα μικρό φωτοβολταϊκό πάρκο με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 118 MW. Παράλληλα, βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής νέα έργα 116 MW, εκ των οποίων τα 72 MW πρόκειται να τεθούν σε λειτουργία εντός του 2011. Επιπλέον, η εταιρεία έχει εξασφαλίσει άδειες εγκατάστασης για νέες μονάδες 56 MW και άδειες παραγωγής για 719 MW, ενώ έχει υποβάλει αιτήσεις για έργα ανανεώσιμων πηγών συνολικής ισχύος 1.089 MW.

Ελλάκτωρ Στον τομέα της ηλιακής ενέργειας (φωτοβολταϊκά συστήματα) ο Όμιλος Ελλάκτωρ δραστηριοποιείται κυρίως μέσω της κατά 100% θυγατρικής Bιοσάρ Ενεργειακή ΑΕ. Εκτός από δικές της επενδύσεις, η Βιοσάρ Ενεργειακή προσφέρει υπηρεσίες

Oι μεγαλύτερες επενδύσεις που έχει πραγματοποιήσει ο Όμιλος ΓΕΚ Τέρνα στον τομέα της ενέργειας αφορούν τη δημιουργία των δύο μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με χρήση φυσικού αερίου στην περιοχή της Βοιωτίας. Η πρώτη μονάδα (Ήρων 1) είναι δυναμικότητας 147 MW και η δεύτερη (Ήρων 2) 435 MW. Σημειώνεται ότι το 50% της εταιρείας Ήρων Θερμοηλεκτρική ΑΕ, η οποία ανέπτυξε και διαχειρίζεται για λογαριασμό του κατασκευαστικού ομίλου τις δυο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, μεταβιβάστηκε πριν από περίπου δυο χρόνια στον γαλλικό οίκο Gaz de France Suez

17

σχεδιασμού, κατασκευής και λειτουργίας φωτοβολταϊκών σταθμών τρίτων επενδυτών. Εκτός της ελληνικής αγοράς, η Βιοσάρ έχει αναπτύξει εργασίες σε Βουλγαρία και Ιταλία, όπου έχει αναλάβει την κατασκευή έργων 15 και 11 MW αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σκοπός του ομίλου είναι να εξασφαλίσει εντός της επόμενης τριετίας μερίδιο της τάξης του 20% στην εγχώρια αγορά ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές και να καθιερωθεί ως ένας από τους δύο μεγαλύτερους επενδυτές-παραγωγούς στον συγκεκριμένο τομέα. O Όμιλος Ελλάκτωρ έχει παρουσία και στον χώρο της παραγωγής θερμικής ενέργειας μέσω της εταιρίας Elpedison Ενεργειακή ΑΕ, που αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα. Η εν λόγω εταιρεία λειτουργεί σήμερα δυο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου φυσικού αερίου (CCGT): Μία στη Θεσσαλονίκη με ισχύ 390 MW και μία στη Θίσβη με ισχύ 420 MW. O κατασκευαστικός όμιλος συμμετέχει διά της θυγατρικής HE&D στο μετοχικό κεφάλαιο της Elpedison Ενεργειακή με ποσοστό 22,7%, ενώ τις περισσότερες μετοχές (το 75,8%) ελέγχει η κοινοπραξία Ελληνικά Πετρέλαια - Edison.

J&P Άβαξ: Ελληνοϊταλική συμμαχία O τομέας της ενέργειας έχει προσελκύσει εσχάτως ακόμη έναν

μεγάλο κατασκευαστικό όμιλο, αυτόν της J&P Άβαξ. O κυπριακών συμφερόντων όμιλος (ανήκει κατά κύριο λόγο στον οίκο Ιωάννου -Παρασκευαΐδη) καθυστέρησε σε σχέση με τους ανταγωνιστές του να αναπτύξει δραστηριότητες στον χώρο της παραγωγής και εμπορίας ενέργειας, ωστόσο ελπίζει πως σταδιακά θα μπορέσει να καλύψει την απόσταση που τον χωρίζει από τους ΓΕΚ Τέρνα και Ελλάκτωρ. Για να το πετύχει, η J&P Άβαξ εξασφάλισε στρατηγική συνεργασία με την ιταλική εταιρεία Sorgenia Spa, η οποία ελέγχεται από το CIR Group, που αποτελεί τον πρώτο ιδιωτικό φορέα στην αγορά ηλεκτρικού και φυσικού αερίου στην Ιταλία. Η εν λόγω συνεργασία υλοποιείται μέσω της εταιρίας Volterra AE, στην οποία μετέχουν από κοινού οι δύο εταίροι. Η Volterra στοχεύει στην παραγωγή ενέργειας κυρίως από ανανεώσιμες πηγές, στο εμπόριο, αλλά και στη λιανική προμήθεια ενέργειας στην Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Volterra έχει αδειοδοτηθεί για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 300 MW για περίοδο 25 ετών και ήδη δραστηριοποιείται στην εμπορία ενέργειας και τη διάθεσή της σε μεγάλους πελάτες στην ελληνική αγορά. Παράλληλα, προωθεί την ανάπτυξη σειράς ενεργειακών έργων σε όλα τα είδη παραγωγής στη χώρα μας και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Oι «μικρότεροι»Εκτός από τους τρεις ισχυρότερους κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας, στον τομέα της ενέργειας επιδιώκουν να ενεργοποιηθούν και μικρότερες τεχνικές εταιρείες, διαβλέποντας τις ευκαιρίες που υπάρχουν για την εξασφάλιση κερδών. Έτσι, η Intrakat του Oμίλου Intracom έχει ξεκινήσει να υλοποιεί επενδύσεις σε φωτοβολταϊκούς σταθμούς, ενώ ανάλογα σχέδια προωθούν η Βιοτέρ και η Δομική Κρήτης. Η τελευταία έχει ήδη παρουσία στον τομέα των αιολικών πάρκων, έχοντας θέσει σε λειτουργία ένα έργο, κατασκευάζοντας ακόμη ένα και διαθέτοντας αρκετές ακόμη άδειες. Πριν από περίπου έναν χρόνο η Δομική Κρήτης συμφώνησε με τον οίκο Enel Green Power για την πώληση των περισσοτέρων από αυτά τα έργα. Τον πρώτο της υδροηλεκτρικό σταθμό, ισχύος 4 MW, λειτουργεί ήδη η Μηχανική που προωθεί παράλληλα την ανάπτυξη ακόμη τριών ανάλογων έργων με συνολική ισχύ 110 MW. Σχέδια για επενδύσεις στην ενέργεια κάνουν επίσης η ΑΕΓΕΚ και η Τεχνική Oλυμπιακή.

18

04Η ΝΕΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗΤΩΝ ΑΓOΡΩΝ ΑΕΡΙOΥ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥOριστικές ανατροπές στη δομή και τη λειτουργία των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου επιφέρει το νομοσχέδιο για τη λειτουργία των ενεργειακών αγορών που ενσωματώνει στην ελληνική νομοθεσία τις απαιτήσεις του λεγόμενου «3ου ενεργειακού πακέτου» της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Πρόκειται ουσιαστικά για τη δημιουργία μιας νέας αρχιτεκτονικής στους τομείς του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου, με ενισχυμένο ρόλο για τη ΡΑΕ και σημαντικά μέτρα προστασίας των καταναλωτών ενέργειας.

Ενεργειακή νομοθεσίαΤης Ευαγγελίας Παναγοπούλου

Ξεκαθαρίζει το τοπίο για τη διαμόρφωση της νέας ενεργειακής αγοράς στην Ελλάδα, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για το μέλλον των δύο κορυφαίων εταιρειών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, ΔΕΗ και ΔΕΠΑ, καθώς αποτελούν τα «φιλέτα» των αποκρατικοποιήσεων. Τόσο στον ηλεκτρισμό όσο και στο φυσικό αέριο υιοθετείται το μοντέλο ΙΤO (Independent Transmission Operator), δηλαδή διατηρείται η ενιαία δομή ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ και ΔΕΗ - ΔΕΣΜΗΕ (ο οποίος αναμορφώνεται σε ΑΔΜΗΕ), με ισχυρές ωστόσο δικλίδες για τη διατήρηση του ελέγχου των δικτύων από το Δημόσιο, ακόμη και στην περίπτωση μετοχοποίησης των εταιρειών. Το νομοσχέδιο αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια που αφορούν τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), την προστασία καταναλωτών, το φυσικό αέριο, τον ηλεκτρισμό. Ακολουθούν τα κύρια σημεία των εισαγομένων μεταρρυθμίσεων.

Φυσικό αέριοΤο μοντέλο του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς (ΙΤO) υιοθετείται στον τομέα του φυσικού αερίου , διατηρώντας την ενιαία δομή ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ. Ωστόσο περιλαμβάνονται δικλίδες ασφαλείας

για τη διατήρηση του ελέγχου του Δημοσίου επί των δικτύων. Το νέο θεσμικό πλαίσιο προβλέπει ότι ο ΔΕΣΦΑ τελεί πάντοτε υπό κρατικό έλεγχο, γεγονός που σημαίνει ότι ακόμη και στην περίπτωση διάθεσης ποσοστού της ΔΕΠΑ σε ιδιώτες η κυριότητα των δικτύων αερίου θα παραμείνει υπό τον έλεγχο του Δημοσίου.Δηλαδή ακόμη και σε περίπτωση που μεταβιβαστούν μετοχές του διαχειριστή σε τρίτη εταιρεία θα πρέπει προηγουμένως να έχει διασφαλιστεί ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται από το Δημόσιο που διατηρεί την πλειοψηφία των μελών της διοίκησης. Έτσι, όταν προχωρήσει η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και εφόσον αποφασιστεί η μείωση του ποσοστού του Δημοσίου και στον ΔΕΣΦΑ, με βάση τις διατάξεις του νομοσχεδίου ο έλεγχος του διαχειριστή και οι σημαντικές αποφάσεις που αφορούν τη διαχείριση του δικτύου, λαμβάνονται από το Δημόσιο: «Oποιαδήποτε μεταβίβαση μετοχών η οποία επάγεται τη μεταβολή στον δημόσιο έλεγχο του ΔΕΣΦΑ συντελείται μόνον εφόσον διασφαλίζεται καταστατικά ότι η διοίκηση της εταιρείας ασκείται κατά πλειοψηφία από μέλη που διορίζονται από το Δημόσιο ή/και ότι η λήψη μείζονος σημασίας αποφάσεων που ανάγονται

19στη διαχείριση του δικτύου γίνεται μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του Δημοσίου», αναφέρει αναλυτικά το επίμαχο άρθρο του νομοσχεδίου.Το νομοσχέδιο αναθέτει στον ΔΕΣΦΑ τη διαχείριση του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ), όπως ισχύει και σήμερα, ενώ και για την αγορά του φυσικού αερίου επιλέγεται το μοντέλο του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς (ΙΤO), ενώ ο νόμος προβλέπει συγκεκριμένες ρήτρες ανεξαρτησίας της εταιρείας και του προσωπικού του ΔΕΣΦΑ, πιστοποίηση

της ανεξαρτησίας του ΔΕΣΦΑ από τη ΡΑΕ. Τέλος, καθορίζει συγκεκριμένες εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ. Επίσης δημιουργείται εποπτικό συμβούλιο το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τη λήψη των αποφάσεων που μπορεί να έχουν σημαντική επίπτωση στην αξία των πάγιων στοιχείων των

μετόχων του ΔΕΣΦΑ.Και για τον ΔΕΣΦΑ προβλέπεται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ως διαχειριστή του ΕΣΦΑ η κατάρτιση και η εφαρμογή προγράμματος συμμόρφωσης ώστε να λαμβάνονται μέτρα που να αποκλείουν τη διακριτική συμπεριφορά,

ενώ το συγκεκριμένο πρόγραμμα υπόκειται στον έλεγχο του ανεξάρτητου υπεύθυνου συμμόρφωσης.Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές υπόγειες αποθήκες φυσικού αερίου ξεκαθαρίζεται ότι αυτές δεν εντάσσονται αυτόματα στο ΕΣΦΑ.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με την υπουργό Τίνα Μπιρμπίλη, αποτελεί μια ουσιαστική αλλαγή στη διάρθρωση της αγοράς ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου, που στόχο έχει την ενίσχυση του ανταγωνισμού προς όφελος της εθνικής οικονομίας και των καταναλωτών. Oι προβλεπόμενες μεταρρυθμίσεις, εκτιμά η υπουργός, θα οδηγήσουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, στην εισροή κεφαλαίων για νέες επενδύσεις, στην ενδυνάμωση της ελληνικής επιχειρηματικότητας, ενώ δίνεται ιδιαίτερο βάρος στην προστασία των καταναλωτών.

Πλήθος νέων φορέων στην αγορά ενέργειαςΗ δημιουργία πολλών νέων φορέων και οργάνων είναι μια από τις καινοτομίες του νομοσχεδίου προκειμένου να επιτευχθεί η ανεξαρτησία στη λειτουργία της αγοράς.Συγκεκριμένα δημιουργούνται:• O Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ ΑΕ), η εταιρεία δηλαδή που θα έχει την κυριότητα των παγίων μεταφοράς και τη διαχείριση της σχετικής δραστηριότητας. Θα είναι η συνέχεια του σημερινού ΔΕΣΜΗΕ. Στην ευθύνη του ΑΔΜΗΕ περνούν οι δραστηριότητες: - Λειτουργίας και ελέγχου του συστήματος, - Ανάπτυξης και συντήρησης του συστήματος, - Εκκαθάρισης των αποκλίσεων, - Εμπορικών και ρυθμιζόμενων θεμάτων.• Το Εποπτικό Συμβούλιο του ΑΔΜΗΕ.• O Υπεύθυνος Συμμόρφωσης του ΑΔΜΗΕ.• O Λειτουργός Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΕ (ΛΑΓΗΕ ΑΕ), η εταιρεία δηλαδή που θα έχει την ευθύνη λειτουργίας της ημερήσιας αγοράς (ό,τι απομένει από τον ΔΕΣΜΗΕ).• Η Συμβουλευτική Επιτροπή του ΑΔΜΗΕ και του ΛΑΓΗΕ.• O Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΕ (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ), η εταιρεία δηλαδή που θα έχει τη διαχείριση του δικτύου διανομής.• O Υπεύθυνος Συμμόρφωσης του ΔΕΔΔΗΕ.Με το νομοσχέδιο τίθενται όροι για τη διασφάλιση της ανεξάρτητης

λειτουργίας των νέων εταιρειών και οργάνων, κυρίως έναντι της ΔΕΗ, η οποία είναι ο ιδιοκτήτης 100% των ανωνύμων εταιρειών που δημιουργούνται (εκτός του ΛΑΓΗΕ που ανήκει στο Δημόσιο και είναι ό,τι απομένει από τον παλιό ΔΕΣΜΗΕ).Όσον αφορά το προσωπικό των νέων φορέων, εργασιακά καλύπτονται από τα ισχύοντα στη ΔΕΗ από την οποία άλλωστε θα προέρχονται οι εργαζόμενοι.Προβλέπεται για πρώτη φορά η δημιουργία ανεξάρτητων «κλειστών δικτύων διανομής», ενώ γίνεται πιο αυστηρό το θεσμικό πλαίσιο για την απόκτηση άδειας προμηθευτού ρεύματος (το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο ανεβαίνει στα 600.000 ευρώ).Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στη ΡΑΕ να αποσπάσει από τον ΑΔΜΗΕ και να παραχωρήσει σε τρίτο το έργο της διαχείρισης της μεταφοράς ρεύματος εάν διαπιστωθεί πλημμελής ή μεροληπτική στάση εκ μέρους του, ενώ, εάν ο ΑΔΜΗΕ δεν δύναται να πραγματοποιήσει τα έργα επέκτασης του δικτύου που είναι απαραίτητα, η ΡΑΕ μπορεί να κάνει διαγωνισμό για να τα υλοποιήσει άλλος ή να υποχρεώσει τον ΑΔΜΗΕ σε αύξηση κεφαλαίου με συμμετοχή τρίτων. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι με ειδική διάταξη προβλέπεται ότι ο ΑΔΜΗΕ, ανεξάρτητα με το αν αλλάξει η μετοχική του σύνθεση (με τη συμμετοχή ιδιωτών), θα βρίσκεται πάντοτε υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο του Δημοσίου.

Το νομοσχέδιο αναθέτει στον ΔΕΣΦΑ τη διαχείριση του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ), όπως ισχύει και σήμερα, ενώ και για την αγορά του φυσικού αερίου επιλέγεται το μοντέλο του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς (ΙΤO). O νόμος προβλέπει συγκεκριμένες ρήτρες ανεξαρτησίας της εταιρείας και του προσωπικού του ΔΕΣΦΑ, πιστοποίηση της ανεξαρτησίας του ΔΕΣΦΑ από τη ΡΑΕ. Επιπλέον, καθορίζει συγκεκριμένες εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ

20Μπορούν δηλαδή να υλοποιηθούν και ως ανεξάρτητα συστήματα φυσικού αερίου. Επιπλέον, με απόφαση της υπουργού ΠΕΚΑ δίνεται η δυνατότητα ίδρυσης οργανωμένης αγοράς φυσικού αερίου (hub).

Ηλεκτρική ενέργειαΑντίστοιχη πρόβλεψη όπως και για τον ΔΕΣΦΑ στο φυσικό αέριο υπάρχει και στον ηλεκτρισμό για τη νέα θυγατρική της ΔΕΗ που διαδέχεται τον ΔΕΣΜΗΕ ως ιδιοκτήτρια και διαχειρίστρια του δικτύου, τον ΑΔΜΗΕ. Ειδικότερα, προβλέπεται ρητά ότι ο ΑΔΜΗΕ παραμένει υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο του Δημοσίου και οι μείζονος σημασίας αποφάσεις ασκούνται κατά πλειοψηφία από μέλη που διορίζονται από το Δημόσιο ή μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του Δημοσίου.Έτσι, επιλέγεται για την αγορά του ηλεκτρισμού η λύση του διαχωρισμού ΙΤO, δηλαδή ο ιδιοκτήτης και διαχειριστής των δικτύων παραμένει θυγατρική της ΔΕΗ, ο οποίος επιπλέον θα λειτουργεί την αγορά.O ΑΔΜΗΕ συντάσσει, σε ετήσια βάση, και η ΡΑΕ εγκρίνει δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του συστήματος μεταφοράς. Θεσμοθετείται συμβουλευτική επιτροπή του ΑΔΜΗΕ με συμμετοχή και χρηστών (παραγωγών/προμηθευτών) του συστήματος για την παρακολούθησή της χωρίς διακρίσεις απέναντι σε χρήστες λειτουργίας του ΑΔΜΗΕ.O ΔΕΣΜΗΕ μετονομάζεται σε «Λειτουργό της Αγοράς» με αρμοδιότητα τη λειτουργία και εκκαθάριση του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού (ΗΕΠ). Η αρχική μετοχική σύνθεση είναι 100% Δημόσιο με τη δυνατότητα όμως προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων και τη μετεξέλιξή του σε χρηματιστήριο ενέργειας. Ιδρύεται ο διαχειριστής δικτύου ως 100% θυγατρική της ΔΕΗ. Το προσωπικό της Γενικής Διεύθυνσης

Διανομής της ΔΕΗ μεταφέρεται στο ΔΕΔΔΗΕ. Τα πάγια της διανομής παραμένουν στη ΔΕΗ.Σε ό,τι αφορά τη ΓΕΝOΠ, το νέο θεσμικό πλαίσιο επιχειρεί την αποδυνάμωσή της, καταφέροντας σημαντικό πλήγμα στο ισχυρότατο συνδικαλιστικό όργανο της επιχείρησης. Και αυτό διότι δεν δίνεται η δυνατότητα στη ΓENOΠ να υπογράφει συλλογική σύμβαση εργασίας με τη διοίκηση των θυγατρικών εταιρειών διανομής και μεταφοράς, στις οποίες θα περιέλθουν οι αντίστοιχες υποδομές δικτύων. Έτσι, η ΓΕΝOΠ τριχοτομείται κατά τον ίδιο τρόπο που τριχοτομείται και η ΔΕΗ.

Ισχυρότερη η ΡΑΕΣτο νέο ενεργειακό περιβάλλον η ΡΑΕ θα έχει ακόμη σημαντικότερο ρόλο. Η ΡΑΕ αποκτά αποφασιστική αρμοδιότητα για την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, την αδειοδοτική διαδικασία, την ανάπτυξη και παρακολούθηση προγράμματος ανάπτυξης δικτύου, τα τιμολόγια μη ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων, την εποπτεία επί ανεξάρτητων διαχειριστών δικτύων στο φυσικό αέριο και στον ηλεκτρισμό, την προστασία καταναλωτών, την έκδοση δευτερογενούς νομοθεσίας (κώδικες, κανονισμοί). Επίσης ενισχύονται οι εγγυήσεις ανεξαρτησίας και αμεροληψίας της ΡΑΕ με διακριτή νομική προσωπικότητα και οικονομική αυτοτέλεια. Η επιλογή των μελών της ΡΑΕ γίνεται μέσω της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Προστασία καταναλωτώνΤο νέο θεσμικό πλαίσιο ενσωματώνει συγκεκριμένες ρυθμίσεις της κοινοτικής οδηγίας για την προστασία ευάλωτων ομάδων καταναλωτών. Συγκεκριμένα, προβλέπει μειωμένα τιμολόγια, εγκατάσταση μετρητών με δυνατότητα

Τόσο στον ηλεκτρισμό όσο και στο φυσικό αέριο υιοθετείται το μοντέλο ΙΤO (Independent Transmission Operator), δηλαδή διατηρείται η ενιαία δομή ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ και ΔΕΗ - ΔΕΣΜΗΕ (ο οποίος αναμορφώνεται σε ΑΔΜΗΕ), με ισχυρές ωστόσο δικλίδες για τη διατήρηση του ελέγχου των δικτύων από το Δημόσιο, ακόμη και στην περίπτωση μετοχοποίησης των εταιρειών. Το νομοσχέδιο αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια που αφορούν τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), την προστασία καταναλωτών, το φυσικό αέριο, τον ηλεκτρισμό

21

προπληρωμής, εξόφληση λογαριασμών σε δόσεις και απαγόρευση διακοπής σύνδεσης σε κρίσιμες περιόδους (όπως το καλοκαίρι ή τους κρύους μήνες του χειμώνα). Καθιερώνει παράλληλα έναν «χάρτη» με 15 δικαιώματα των καταναλωτών αλλά και υποχρεώσεις τόσο για τη ΔΕΗ και τις ανεξάρτητες εταιρείες προμηθευτών ενέργειας αλλά και για τις Εταιρείες Παροχής Αερίου, όπως για παράδειγμα:-Τη δωρεάν και εύκολη πρόσβαση των καταναλωτών στην πληροφορία, ώστε να είναι σε θέση να επιλέξουν την καλύτερη για αυτούς προσφορά ενέργειας. Προστασία καταναλωτών από καταχρηστικές πρακτικές των προμηθευτών. Συγκεκριμένες διαδικασίες για υποβολή παραπόνων.- Τη δυνατότητα του καταναλωτή να αλλάζει προμηθευτή χωρίς καμιά επιβάρυνση, το πολύ εντός 3 εβδομάδων από την υπογραφή της σύμβασης.- Την υποχρεωτική γνωστοποίηση από την εταιρεία στον πελάτη της πριν από την υπογραφή της σύμβασης, των όρων που αυτή θα περιέχει (π.χ. βασικό τιμολόγιο, λοιπές χρεώσεις, προϋποθέσεις καταγγελίας).- Τη δυνατότητα υπαναχώρησης του πελάτη από τη σύμβαση εντός 2 εβδομάδων από την υπογραφή της.Καθιερώνεται επίσης ο θεσμός «Προμηθευτής Τελευταίου Καταφυγίου», ο οποίος θα υποχρεούται να δίνει ηλεκτρικό ρεύμα σε όποιον καταναλωτή τού το ζητήσει, εφόσον

ο μέχρι πρότινος προμηθευτής του, με δική του ευθύνη, του διέκοψε την παροχή. Η υπηρεσία θα παρέχεται για διάρκεια 3 μηνών, μέχρις ότου ο πελάτης διαπραγματευτεί σύμβαση με νέο προμηθευτή. Επιπλέον καθιερώνεται ο θεσμός του «Προμηθευτή Καθολικής Υπηρεσίας», που υποχρεούται να δίνει ρεύμα σε οικιακούς πελάτες ή μικρές επιχειρήσεις που αδυνατούν να βρουν προμηθευτή που να προσφέρει τιμολόγια στα οποία να μπορούν να ανταποκριθούν. Για την επιλογή των εταιρειών που θα αναλάβουν να παρέχουν αυτές τις δύο καινούργιες υπηρεσίες, θα προκηρυχθεί διαγωνισμός το αργότερο ώς τις 30/6/2013. Έως τότε τον ρόλο αυτό αναλαμβάνει να παίξει η ΔΕΗ. Επιπλέον οι «Ευάλωτοι Καταναλωτές» δικαιούνται μειωμένα τιμολόγια, ευκολίες πληρωμής, καθώς και απαγόρευση διακοπής τροφοδοσίας σε κρίσιμες περιόδους.

22

05ΣΤΡΑΤΗΓΙΚO ΕΠΕΝΔΥΤΗΠΡOΚΡΙΝΕΙ ΓΙΑ ΔΕΠΑ ΚΑΙ ΔΕΗ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣτρατηγικό επενδυτή για το 17% της ΔΕΗ αναμένεται να αναζητήσει η κυβέρνηση, μετά την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου στην ενεργειακή αγορά, σε μια προσπάθεια εξόδου της επιχείρησης σε νέες αγορές και αλλαγής νοοτροπίας στη λειτουργία της. Το μοντέλο που θα ακολουθηθεί θα είναι αντίστοιχο με αυτό του OΤΕ, και στόχος είναι να διατηρηθεί το μάνατζμεντ υπό δημόσιο έλεγχο. Στρατηγικός επενδυτής αναμένεται να αναζητηθεί και στην περίπτωση της ΔΕΠΑ, για την οποία εκκρεμεί η διευθέτηση ορισμένων σοβαρών διαδικαστικών θεμάτων. Και στις δύο μεγάλες ενεργειακές επιχειρήσεις η κυβέρνηση επέλεξε το μοντέλο ΙΤO για τη διατήρηση της ενιαίας δομής της ΔΕΠΑ με τον ΔΕΣΦΑ και της ΔΕΗ με τον ΔΕΣΜΗΕ (ο οποίος αναμορφώνεται σε ΑΔΜΗΕ), με ισχυρές ωστόσο δικλίδες για τη διατήρηση του ελέγχου των δικτύων από το Δημόσιο και, εν προκειμένω, για την περίπτωση της μετοχοποίησης των εταιρειών.

ΑποκρατικοποιήσειςΤης Μαρίας Τζανακάκη

23Το μοντέλο του OΤΕ για τη ΔΕΗ θεωρείται ως καταλληλότερο, καθώς εκτιμάται ότι θα μπορούσε να επιτύχει μεγαλύτερο τίμημα, σε μια περίοδο που οι ξένοι δανειστές πιέζουν τη χώρα μας να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία σε αντάλλαγμα παροχής νέου δανεισμού. Η πώληση μετοχών στο Χρηματιστήριο θεωρείται απαγορευτική καθώς θα έδινε ευτελή αποτίμηση λόγω της γενικότερης κρίσης. O πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, μιλώντας σχετικά στη Βουλή, απέρριψε έμμεσα το σενάριο μετοχοποίησης της ΔΕΗ και χαρακτήρισε την απόφαση για εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή ως ευκαιρία «ώστε η ΔΕΗ να δημιουργήσει στρατηγικές συμμαχίες, να προσελκύσει μεταφορά τεχνογνωσίας, να εξασφαλίσει νέες αγορές σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο και να αναπροσανατολίσει και να αναπτύξει τις δραστηριότητές της προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».

Διεθνής διαγωνισμός Η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την εξεύρεση στρατηγικού εταίρου, ο οποίος θα αγοράσει έναντι «εύλογου ανταλλάγματος» το 17% της ΔΕΗ, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να υλοποιήσει από κοινού με τη ΔΕΗ επενδύσεις σε δίκτυα, μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ανανεώσιμες πηγές. Η ΔΕΗ αποτελεί στρατηγικής σημασίας επιχείρηση για την Ελλάδα και η κυβέρνηση δεν φαίνεται να βιάζεται να προχωρήσει απερίσκεπτα στη μείωση του ποσοστού από 51 σε 34% παρά τις πιέσεις της τρόικας, που φέρεται να πιέζει ακόμη και για πλήρη αποκρατικοποίηση για την επίτευξη μεγαλύτερης εισροής εσόδων στα φτωχά κρατικά ταμεία. Στην κυβέρνηση άλλωστε οι διαφωνίες και οι αμφισβητήσεις για το μοντέλο

αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ εξακολουθούν να είναι έντονες. Το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών θεωρείται μάλλον δεδομένο με πρώτη την ιταλική εταιρεία Enel, με την οποία υπάρχει ήδη συμφωνία συνεργασίας για από κοινού επενδύσεις στα Βαλκάνια, και δεύτερη τη γερμανική RWE. Με την τελευταία είχε επιχειρηθεί στρατηγική συνεργασία με τη δημιουργία μεικτών εταιρειών (49% ΔΕΗ, 51% RWE), για την ανάπτυξη και τη λειτουργία λιθανθρακικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Άλλη προσπάθεια

μετοχοποίησης της ΔΕΗ στο παρελθόν αφορούσε την πώληση μετοχών της κραταιάς επιχείρησης μέσω δημόσιας προσφοράς του 49% των μετοχών σε τρεις δόσεις.

ΔΕΠΑΣτρατηγικός εταίρος θα αναζητηθεί πιθανότατα και στην αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και θα έχει σημαντικό ρόλο στο μάνατζμεντ και τη χάραξη νέας αναπτυξιακής στρατηγικής της εταιρείας. Το όλο εγχείρημα συνδέεται με ζητήματα που απαιτούν πολύ προσεκτικούς χειρισμούς προκειμένου να μη δημιουργηθούν προσκόμματα. H κυβέρνηση πριν φτάσει στο στάδιο της προκήρυξης θα πρέπει να έχει αποφασίσει τι θα κάνει με την οψιόν που κατέχει η ΔEH στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔEΠA σε ποσοστό μέχρι και 30%. Tο μετοχικό κεφάλαιο της ΔEΠA ανήκει σήμερα σε ποσοστό 65% στο ελληνικό Δημόσιο και σε ποσοστό 35% στα ΕΛΠΕ, τα οποία μάλιστα διαθέτουν δικαίωμα βέτο για στρατηγικές αποφάσεις της εταιρείας. Tο προς πώληση χαρτοφυλάκιο διαφοροποιείται σημαντικά για τους υποψήφιους επενδυτές στην περίπτωση που η ΔEH ασκήσει την οψιόν και αποκτήσει το 30% της ΔEΠA ή σε περίπτωση που αποζημιωθεί έναντι αυτού. Στη διαγωνιστική διαδικασία για τη ΔEΠA ενδιαφέρον αναμένεται να εκδηλώσουν μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες που είχαν εμφανιστεί και στο παρελθόν, όπως η γαλλική Gaz de France, που δραστηριοποιείται στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, η ιταλική Edison, που ήδη συνεργάζεται στενά με τη ΔΕΠΑ και τον Όμιλο των ΕΛΠΕ, η επίσης ιταλική Eni, που μέσω της Italgas ελέγχει το 49% των ΕΠΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, αλλά και η ρωσική Gazprom, που είναι ο βασικός προμηθευτής αερίου της ΔΕΠΑ. Δεδομένο θεωρείται επίσης το ενδιαφέρον των EΛΠE, που ως μέτοχος του 35% της εταιρείας παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις γύρω από την αποκρατικοποίηση.

Στη διαγωνιστική διαδικασία για τη ΔEΠA ενδιαφέρον αναμένεται να εκδηλώσουν μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες που είχαν εμφανιστεί και στο παρελθόν, όπως η γαλλική Gaz de France, που δραστηριοποιείται στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, η ιταλική Edison, που ήδη συνεργάζεται στενά με τη ΔΕΠΑ και τον Όμιλο των ΕΛΠΕ, η επίσης ιταλική Eni, που μέσω της Italgas ελέγχει το 49% των ΕΠΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, αλλά και η ρωσική Gazprom, που είναι ο βασικός προμηθευτής αερίου της ΔΕΠΑ

O πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου θεωρεί την απόφαση για εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή ως ευκαιρία «ώστε η ΔΕΗ να δημιουργήσει στρατηγικές συμμαχίες, να προσελκύσει μεταφορά τεχνογνωσίας, να εξασφαλίσει νέες αγορές σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο και να αναπροσανατολίσει και να αναπτύξει τις δραστηριότητές της προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».

24

06500 ΕΚΑΤ. ΒΑΡΕΛΙΑΠΕΤΡΕΛΑΙOΥ ΑΠO ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣΈσοδα 10 - 15 δισ. δολαρίων μέσα στα επόμενα 20 χρόνια από την εκμετάλλευση εγχώριων κοιτασμάτων πετρελαίου που εκτιμώνται σε 400 - 500 εκατ. βαρέλια, αναμένει το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, το οποίο προετοιμάζει τον πολυαναμενόμενο νέο γύρο παραχωρήσεων για έρευνες υδρογονανθράκων.

Έρευνες υδρογονανθράκωνΤης Μαρίας Τζανακάκη

25Ενθαρρυντικό είναι το ενδιαφέρον πολλών ξένων εταιρειών για τη συμμετοχή στη διαδικασία των νέων παραχωρήσεων στην Ελλάδα. Προτεραιότητα θα δοθεί στις περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης, όπου υπάρχουν αξιόλογες ενδείξεις για κοιτάσματα πετρελαίου. Στο Αιγαίο παραμένει η εκκρεμότητα της οριοθέτησης των Aποκλειστικών Oικονομικών Zωνών (ΑOΖ), γεγονός που δεν επιτρέπει για την ώρα, κατά τους αρμοδίους, την ανάληψη σχετικών πρωτοβουλιών στην περιοχή.Oι επενδύσεις θα ανέλθουν σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ και οι αρμόδιοι προετοιμάζουν προσεκτικά τη διαδικασία. Σύντομα θα ολοκληρωθεί η ίδρυση φορέα διαχείρισης των δικαιωμάτων του Δημοσίου στην έρευνα και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και θα δημοσιευτεί η πρόσκληση για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών στο Ιόνιο και στη νότια Κρήτη.

Η διαδικασίαH διαδικασία παραχώρησης περιοχών έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων θα γίνει σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο και θα ξεκινήσει με την ανάθεση των σεισμικών ερευνών «μη αποκλειστικών δεδομένων» που αποτελούν αναγνωρισμένη διεθνή πρακτική.Εξειδικευμένες εταιρείες του κλάδου θα επενδύσουν σε έρευνες και τα δεδομένα που θα προκύψουν θα πουληθούν ως πακέτα πληροφοριών έρευνας και παραγωγής στις περιοχές αυτές. Τα δεδομένα των ερευνών θα γνωστοποιηθούν και στο ελληνικό Δημόσιο, το οποίο θα εισπράττει μέρος των εσόδων από τις εταιρείες στις οποίες θα διατεθούν. H διαδικασία αυτή, σύμφωνα με το YΠEKA, επιτρέπει στο ελληνικό Δημόσιο να εξερευνήσει ευρείες περιοχές του θαλάσσιου χώρου ανέξοδα, αλλά και ταυτόχρονα να

προσδιορίσει όφελος από τη συμμετοχή του στα κέρδη των πετρελαίων.

Επενδυτικό ενδιαφέρονΓια την πρώτη φάση του διαγωνισμού που αφορά τις σεισμικές έρευνες, ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει προφορικά τρεις εταιρείες από τις έξι συνολικά που δραστηριοποιούνται στο αντικείμενο διεθνώς. Για τη δεύτερη φάση της έρευνας μέσω γεωτρήσεων και της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων που θα εντοπιστούν, ενδιαφέρον φέρεται να έχει εκφράσει η νορβηγική Statoil και η αμερικανική Noble Energy, η οποία έχει κερδίσει τους διαγωνισμούς στην Kύπρο και στο Iσραήλ. Από ελληνικής πλευράς, κατ’ αρχήν ενδιαφέρον έχουν εκφράσει οι Όμιλοι των EΛΠE και της Mότορ Όιλ, όπως επίσης και η Energean Oil, που εκμεταλλεύεται το κοίτασμα Πρίνου.O υφυπουργός ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτης επισκέφτηκε πρόσφατα τη Νορβηγία, όπου συναντήθηκε με τον υφυπουργό Πετρελαίου και Eνέργειας της χώρας, Per Rune Henriksen, με τους επικεφαλής της Statoil, καθώς και με τις εταιρείες διεξαγωγής σεισμικών διασκοπήσεων, TGS και PGS, που συγκαταλέγονται στις μεγαλύτερες της παγκόσμιας αγοράς. Μεταξύ άλλων, επιβεβαιώθηκε ουσιαστικά το ενδιαφέρον της νορβηγικής Statoil για τα ελληνικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Στο Όσλο ο υφυπουργός είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί για το νορβηγικό μοντέλο έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που θεωρείται το πλέον αξιόπιστο, με ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα στα 45 χρόνια εφαρμογής και λειτουργίας του, και θα αποτελέσει πρότυπο για τις αντίστοιχες διαδικασίες στην Ελλάδα.

Αισιόδοξες προβλέψεις Στο πρόσφατο συνέδριο του «Economist» για την ενέργεια

Εξειδικευμένες εταιρείες του κλάδου θα επενδύσουν σε έρευνες και τα δεδομένα που θα προκύψουν θα πουληθούν ως πακέτα πληροφοριών έρευνας και παραγωγής στις περιοχές αυτές. Τα δεδομένα των ερευνών θα γνωστοποιηθούν και στο ελληνικό Δημόσιο, το οποίο θα εισπράττει μέρος των εσόδων από τις εταιρείες στις οποίες θα διατεθούν. H διαδικασία αυτή, σύμφωνα με το YΠEKA, επιτρέπει στο ελληνικό Δημόσιο να εξερευνήσει ευρείες περιοχές του θαλάσσιου χώρου ανέξοδα, αλλά και ταυτόχρονα να προσδιορίσει όφελος από τη συμμετοχή του στα κέρδη των πετρελαίων

O υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γ. Μανιάτης δηλώνει αισιόδοξος για τον νέο γύρο παραχωρήσεων προς έρευνα υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο.

26

εκφράστηκε αισιοδοξία από τους ειδικούς για την ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ο κ. Κ. Νικολάου, τεχνικός σύμβουλος της Energean Oil, που εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα του Πρίνου, πρώην στέλεχος των ΕΛΠΕ και σύμβουλος στο άλλοτε υπουργείο Ανάπτυξης, τόνισε ότι στη χώρα μας υπάρχουν πετρελαϊκά συστήματα ικανά να δώσουν σημαντικές ποσότητες πετρελαίου. Υπογράμμισε ωστόσο την ανάγκη να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ώστε να προσέλθουν επιχειρήσεις που έχουν τα απαιτούμενα κεφάλαια και την τεχνογνωσία. Ως περισσότερο πετρελαιοπιθανές προσδιόρισε τις περιοχές κοντά στη Δυτική Ελλάδα, την Ήπειρο, τη νότια Κρήτη και τη Θράκη.O κ. Αβραάμ Ζελιλίδης, καθηγητής Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, εξέφρασε την άποψη ότι υπάρχουν πολλές περιοχές με ενδείξεις ύπαρξης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, ενώ προσδιόρισε τις περιοχές αυτές στο Ιόνιο και στον Πατραϊκό κόλπο, στην περιοχή από νοτιοδυτικά της Κεφαλονιάς μέχρι τα δυτικά και τα

νότια της Κρήτης, καθώς και στα ανατολικά της Κρήτης. Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από έρευνες που πραγματοποίησε το πανεπιστήμιο.O κ. Α. Φώσκολος από την πλευρά του, καθηγητής του ΤΕΙ Κρήτης, δήλωσε αισιόδοξος ότι τα αποθέματα υδρογονανθράκων (πετρελαίου και φυσικού αερίου) στην Ελλάδα «είναι πάρα πολύ μεγάλα». Όπως είπε, γειτονικές χώρες της Μεσογείου με παρόμοια γεωλογικά χαρακτηριστικά έχουν εντοπίσει σημαντικά κοιτάσματα. O κ. Φώσκολος είπε ότι η ΑOΖ πρέπει να οριοθετηθεί όχι μόνο για να εκμεταλλευτούμε τα κοιτάσματα αυτά, αλλά και για να διέλθουν οι αγωγοί που θα μεταφέρουν φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ προς την Ευρώπη.

Το 2012 οι πρώτες έρευνεςΣύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμοδίων, μέσα στο 2012 αναμένεται να χτυπήσει το πρώτο ερευνητικό τρυπάνι. Oι επενδύσεις που απαιτούνται ανέρχονται σε αρκετά δισ. δολάρια και τα έσοδα θα παρουσιαστούν

μετά από 5 - 7 χρόνια κατά μέσο όρο. Oι νέες έρευνες στην Eλλάδα θα εντοπίσουν, σύμφωνα με τον κ. Μανιάτη, τουλάχιστον τρεις με τέσσερις «Πρίνους». Aυτοί οι νέοι «Πρίνοι» θα αποδώσουν σε βάθος 15 - 20 ετών τουλάχιστον 400 - 500 χιλιάδες βαρέλια, θα φέρουν συνολικά έσοδα περί τα 40 δισ. ευρώ και για το Δημόσιο περί τα 10 - 15 δισ. ευρώ. Πέραν όμως των εσόδων η εγχώρια παραγωγή πετρελαίου θα περιορίσει σημαντικά την εξάρτηση της χώρας από το εισαγόμενο πετρέλαιο. O κ. Μανιάτης ξεκαθαρίζει παντως ότι δεν θα πρέπει να κυριαρχήσει η άποψη ότι θα αποπληρώσουμε το χρέος μας από τα έσοδα των υδρογονανθράκων.

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

www.kinitanea.gr

TRIM A.E. Εκδόσεις

THE LEADING MAGAZINE FOR TELECOM AND MOBILE TECH

28

07ΝΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΠΕΜΕ 100% ΔΑΝΕΙΣΜOΚΑΙ ΕΞΤΡΑ ΚΙΝΗΤΡΑΣημαντικές αλλαγές που λύνουν τα χέρια σε επενδυτές εν μέσω της κρίσης εισάγονται στον νέο κανονισμό που προωθεί η ΡΑΕ για την αδειοδότηση των επενδύσεων ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, θα γίνονται δεκτές αιτήσεις για έργα ακόμη και με 100% δανεισμό χωρίς ίδια κεφάλαια, ενώ εισάγονται νέα τραπεζικά εργαλεία όπως επιστολές εκδήλωσης ενδιαφέροντος (letter of intent) ή χρηματοδότηση από τρίτους (third party finance). Ωστόσο καταργείται η δυνατότητα στον επενδυτή να «καλύπτει» ίδια κεφάλαια με την αξία τυχόν ακινήτων που διαθέτει.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειαςΤου Χρήστου Παπαχρήστου

Στον νέο κανονισμό αδειοδότησης έργων ΑΠΕ, μεταξύ άλλων καταργείται η δυνατότητα στον επενδυτή να «καλύπτει» ίδια κεφάλαια με την αξία τυχόν ακινήτων που διαθέτει. Πρόκειται για ιδιαίτερα διαδεδομένη πρακτική, που ωστόσο έχει οδηγήσει συχνά σε στρεβλώσεις και σε εγκρίσεις αδειών χωρίς οι επίδοξοι επενδυτές να διαθέτουν την οικονομική επιφάνεια (π.χ. μέσω της υπερτίμησης της αξίας ενός ακινήτου). Επίσης δεν θα γίνεται στο εξής δεκτή και η δέσμευση του επίδοξου επενδυτή ότι θα εκποιήσει κάποιο ακίνητο για να «καλύψει» τα ίδια κεφάλαια που του λείπουν.Επιπλέον ο νέος κανονισμός προβλέπει ότι:• Διευρύνεται η γκάμα των στοιχείων που θα αποδεικνύουν την οικονομική επάρκεια μιας άδειας. Για παράδειγμα, σήμερα είναι απαραίτητο να διαθέτει κανείς ένα μίνιμουμ κεφαλαίων για να γίνει δεκτή η επένδυση. Αυτή η πρόβλεψη καταργείται, και στο εξής ακόμη και με μηδενικά ίδια κεφάλαια μια άδεια θα παίρνει το πράσινο φως αρκεί ο επενδυτής να έχει εξασφαλίσει 100% δανεισμό από τράπεζα.• Για την έγκριση μιας άδειας θα λαμβάνονται πλέον υπόψη μόνο τα κίνητρα που προβλέπει ο αναπτυξιακός νόμος - εν προκειμένω οι

φοροαπαλλαγές. Υπενθυμίζουμε ότι δεν παρέχονται πλέον επιδοτήσεις για την κατασκευή ενός έργου, μέσω του Αναπτυξιακού.• Ανακαλούνται οι «αρχαίες» άδειες, εκείνες που έχουν χορηγηθεί εδώ και πάνω από 30 μήνες αλλά δεν έχουν μετουσιωθεί σε έργα, με γρήγορες διαδικασίες και χωρίς γραφειοκρατία. Βάσει του προηγούμενου νόμου η διαδικασία ανάκλησης μιας άδειας συνεπαγόταν μεγάλες καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα στην ουσία η ΡΑΕ να μην έχει τη δυνατότητα ανάκλησης. O νέος κώδικας απλοποιεί και συντομεύει τη λεγόμενη «διαδικασία ακρόασης» - τη δυνατότητα δηλαδή στον επενδυτή να υποβάλει τα επιχειρήματά του. Με την απλοποίηση αυτήν εκτιμάται ότι θα ανακληθούν σε σχετικά σύντομο διάστημα πολλές από τις άδειες που πληρούν τα χαρακτηριστικά (έχουν δηλαδή χορηγηθεί την περίοδο 2006 - 2007 και έκτοτε παραμένουν ανενεργές), οι οποίες εκτιμάται ότι προσεγγίζουν τα 1.000 MW, και σχεδόν στην πλειονότητά τους αφορούν αιολικά.• Η ΡΑΕ θα ελέγχει τη συμβατότητα μιας άδειας με τις ζώνες αποκλεισμού του χωροταξικού νόμου. Αν το έργο βρίσκεται εντός κάποιας ζώνης αποκλεισμού, η αίτηση δεν θα

29προχωράει. Oύτως ή άλλως η ΡΑΕ, για να προβεί σε αδειοδοτήσεις, ελέγχει ήδη από το περασμένο καλοκαίρι τη συμβατότητα μιας άδειας με τον Χωροταξικό. Αν δεν το έκανε, θα έπρεπε να είχε «παγώσει» όλες τις εγκρίσεις που έδωσε μέχρι σήμερα, με το επιχείρημα ότι υποχρεούται να περιμένει την έκδοση του νέου κανονισμού αδειών παραγωγής ΑΠΕ. Εγκρίθηκαν λοιπόν το 2010 αρκετές χιλιάδες προσωρινές αδειοδοτήσεις, και τώρα ο έλεγχος του Χωροταξικού εισάγεται και επίσημα, μέσω του κειμένου του νέου κανονισμού.• Δίνεται ειδική έμφαση σε νέες τεχνολογίες ΑΠΕ (βιομάζα και ηλιοθερμικά), για τις οποίες δεν υπήρχε πρόβλεψη στον προηγούμενο κανονισμό σχετικά με το πώς θα αδειοδοτούνται. Στο τωρινό κείμενο υπάρχει αναλυτική παρουσίαση της διαδικασίας αξιολόγησης τέτοιων αδειών, ώστε να παίρνουν το πράσινο φως με σύντομες διαδικασίες.

Ανακλήσεις αδειών«Ανασύρονται, επανεξετάζονται και ανακαλούνται» είναι το τρίπτυχο που θα εφαρμόσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία ξεκινά το μεγάλο ξεκαθάρισμα για τις άδειες παραγωγής χιλιάδων… μεγαβάτ που παραμένουν στα συρτάρια ανενεργές για πολλά χρόνια. Ειδικότερα, η ιδιαίτερα κινητική το τελευταίο διάστημα ΡΑΕ ανοίγει τον φάκελο των αδειών παραγωγής που βρίσκονται σε εκκρεμότητα χωρίς ακόμη να έχουν προχωρήσει σε φάση υλοποίησης, με πρόθεση να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να προχωρήσει σε ανακλήσεις αδειών για τα έργα που παραμένουν στάσιμα με υπαιτιότητα του επενδυτή.

Στάσιμα έργαΑπό τις περίπου 300 άδειες παραγωγής

για τις οποίες δεν έχει ακόμη εκδοθεί άδεια εγκατάστασης και για τις οποίες έχει παρέλθει το 30μηνο που ορίζει ο νόμος εκτιμάται ότι περίπου 30 έως 60 έργα (το 10 έως 20%) είναι έργα τα οποία έχουν παραμείνει στάσιμα για τρεις κυρίως λόγους: είτε ο ιδιοκτήτης τους αναζητεί αγοραστή στο παρεμπόριο αδειών, είτε ο επενδυτής δεν έχει τα κεφάλαια να προχωρήσει στην κατασκευή, ή τα έργα αυτά έχουν κριθεί ως μη βιώσιμα. Και στις τρεις περιπτώσεις η καθυστέρηση έχει αρνητικές επιπτώσεις στην προσπάθεια για περαιτέρω διείσδυση της πράσινης ενέργειας, καθώς οι άδειες παραγωγής καταλαμβάνουν «ηλεκτρικό χώρο» εμποδίζοντας άλλα έργα με καλύτερες πιθανότητες υλοποίησης.

Αυστηροί σε έργα που καθυστερούν«Θα είμαστε πολύ αυστηροί απέναντι σε έργα που καθυστερούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι κολλημένα με υπαιτιότητα του επενδυτή και δεν προχωρούν στην έκδοση άδειας εγκατάστασης. Θα προχωρήσουμε σε ανακλήσεις αδειών παραγωγής το ταχύτερο δυνατόν», αναφέρουν πηγές της ανεξάρτητης αρχής. Αν και οι άνθρωποι της ΡΑΕ δεν θέλουν να δεσμευτούν χρονικά καθώς υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό, ωστόσο ο στόχος που έχουν θέσει είναι μέχρι το καλοκαίρι να έχει εκκαθαριστεί όλος ο κατάλογος με τις παλιές άδειες έργων ΑΠΕ και μετά τον επανέλεγχο να διατηρηθούν σε ισχύ μόνον οι άδειες των ώριμων έργων που προχωρούν. Η εικόνα με τα χιλιάδες μεγαβάτ που ουσιαστικά είναι ανύπαρκτα χωρίς πιθανότητα υλοποίησης, θα πάψει να υπάρχει, αναφέρουν οι άνθρωποι της ΡΑΕ.

Μαστίγιο αλλά και… καρότοΤην ίδια στιγμή πάντως η ΡΑΕ απέναντι στους επενδυτές οι οποίοι αποδεδειγμένα έχουν προχωρήσει τα

έργα τους και έχουν καθυστερήσει στους γραφειοκρατικούς σκοπέλους της αέναης δημόσιας διοίκησης, επιδιώκει να δώσει ρεαλιστικές λύσεις. «Δεν θέλουμε να τιμωρήσουμε επενδυτές που έχουν καταβάλει προσπάθειες για πέντε και έξι χρόνια και τώρα βρίσκονται ένα βήμα πριν από την εξασφάλιση της άδειας παραγωγής», τονίζουν οι ίδιες πηγές της ΡΑΕ.

Παράταση τριών μηνώνΈτσι, ώριμα έργα που ήδη έχουν συμπληρώσει τις απαραίτητες διαδικασίες και αναμένουν την απάντηση των περιφερειών για την έκδοση της άδειας εγκατάστασης, θα εξασφαλίσουν μια μικρή παράταση της τάξεως των τριών μηνών στην άδεια παραγωγής τους. «Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι μεγάλος αριθμός έργων έχει κολλήσει και δεν έχει εκδώσει άδεια εγκατάστασης με υπαιτιότητα της δημόσιας διοίκησης», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι πηγές της ΡΑΕ. Η παράταση αυτή εκτιμάται ότι αφορά, σε πρώτη φάση, περίπου 40 έως 50 αιολικά έργα με προβλεπόμενη ισχύ που ξεπερνά τα 1.000 MW και τα οποία έχουν διανύσει το 90% του δρόμου για την έναρξη των εργασιών κατασκευής. Με την παράταση αυτήν που δίνεται οι άνθρωποι της ΡΑΕ θεωρούν ότι σε διάστημα δύο έως τριών ετών τα έργα αυτά θα έχουν ολοκληρωθεί συνεισφέροντας στην επίτευξη των στόχων της χώρας για την πράσινη ενέργεια.

30

08ΠΑΝΤΑ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ Η ΑΙOΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΤΗΝ «ΠΙΤΑ» ΤΩΝ ΑΠΕΜε μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 20,3% κινήθηκε η εγκατεστημένη δυναμικότητα μονάδων ΑΠΕ την οκταετία 2002 - 2010, όπως προκύπτει από την κλαδική μελέτη που πραγματοποίησε η Icap Group για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα αιολικά έργα είναι αυτά που κυριαρχούν σε ποσοστό 78% στην «πίτα» των ΑΠΕ.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειαςΤου Χρήστου Παπαχρήστου

Η κατανομή των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ επιβεβαιώνει την κυριαρχία των αιολικών πάρκων (78%), ενώ ακολουθούν οι μικρο-υδροηλεκτρικές μονάδες (12%), τα φωτοβολταϊκά πάρκα (7,4%) και οι μονάδες βιοαερίου-βιομάζας (2,4%).O κλάδος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνιστά ένα δυναμικά αναπτυσσόμενο τμήμα της παγκόσμιας ενεργειακής πολιτικής. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πόλους ανάπτυξης του κλάδου, με τον τομέα της αιολικής ενέργειας να κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο.Τα επιχειρηματικά σχήματα που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των ΑΠΕ σε επίπεδο μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές προέρχονται κυρίως από τον κατασκευαστικό τομέα, αλλά και τον ενεργειακό κλάδο.Ένα χαρακτηριστικό του κλάδου είναι ότι η κάθε επιμέρους μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ αποτελεί ένα αυτόνομο νομικό πρόσωπο, το οποίο αποτελεί θυγατρική εταιρεία του εκάστοτε επιχειρηματικού φορέα που δραστηριοποιείται σε επίπεδο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.

Ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοιΣτην παρούσα φάση έχουν αναπτυχθεί ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι, οι οποίοι διαθέτουν πλήθος θυγατρικών επιχειρήσεων, οι οποίες εκμεταλλεύονται αντίστοιχες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.Στοιχείο που χαρακτηρίζει τον κλάδο είναι ότι σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης ένα σχετικά μικρό ποσοστό των αδειών παραγωγής έχουν φτάσει στο στάδιο λειτουργίας, παρά το γεγονός ότι η συνολική δυναμικότητα των σχετικών έργων παρουσίασε σημαντική αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.Συγκεκριμένα, η συνολική εγκατεστημένη δυναμικότητα μονάδων ΑΠΕ κινήθηκε ανοδικά την οκταετία 2002 - 2010 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 20,3%, ενώ οι συνολικές πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατά 25% το 2009 σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Η ανταγωνιστική αιολική ενέργειαO κλάδος στον ελληνικό χώρο παρουσιάζει ανισοβαρή ανάπτυξη, καθώς παρατηρείται εντονότερο ενδιαφέρον για την τεχνολογικά ωριμότερη και οικονομικά πιο ανταγωνιστική αιολική ενέργεια. Έτσι, όσον αφορά τη σύνθεση της δυναμικότητας των ΑΠΕ, διατηρείται η κυριαρχία των αιολικών πάρκων (78%)

31και ακολουθούν οι μικρο-υδροηλεκτρικές μονάδες (12%), τα φωτοβολταϊκά πάρκα (7,4%) και οι μονάδες βιοαερίου-βιομάζας (2,4%). Η αιολική ενέργεια, βάσει του στόχου που έχει τεθεί όσον αφορά την Ελλάδα για το 2020, θα πρέπει να αντιπροσωπεύει το 72% της εγκαταστημένης ισχύος των έργων ΑΠΕ.Στο πλαίσιο της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συντάχθηκε ομαδοποιημένος ισολογισμός 77 επιχειρήσεων του κλάδου, για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία ισολογισμών των χρήσεων 2008 και 2009. Από τα σχετικά δεδομένα προέκυψε ότι οι πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν κατά 16,6% το 2009 έναντι του προηγούμενου έτους, ενώ τα EBITDA παρουσίασαν αύξηση 19,9% την ίδια περίοδο και τα κέρδη προ φόρων αυξήθηκαν κατά 37,4%.

Κύπρος: Στο 5,2% οι ΑΠΕΗ συμβολή των ΑΠΕ στις ενεργειακές ανάγκες της Μεγαλονήσου ανήλθε στο 5,2% το 2010, ποσοστό διπλάσιο από το αντίστοιχο του 2005 (2,5%). Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του κύπριου υπουργού Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού, Αντώνη Πασχαλίδη, με βάση το Σχέδιο Δράσης της Μεγαλονήσου, εκτιμάται ότι για να επιτευχθεί ο στόχος του 13% των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας έως το 2020, η συνεισφορά πρέπει να αυξηθεί σε 16% για την ηλεκτρική ενέργεια, 23,5% για τη θέρμανση και ψύξη και 4,9% για τις μεταφορές.

Τέλος στο παρεμπόριο των αδειών ΑΠΕ

Σε μια προσπάθεια να θέσει τέλος στο εμπόριο αδειών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσε τροπολογία, σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται αναστολή της άδειας σε περίπτωση όπου μετά την έκδοσή της ο επενδυτής δεν ξεκινήσει αμέσως τις διαδικασίες για λήψη των υπόλοιπων αδειών (περιβαλλοντικές κ.ά.) από το ΥΠΕΚΑ.Σύμφωνα με τα μέχρι πρόσφατα ισχύοντα, δινόταν περιθώριο στους επενδυτές 30 μηνών για την έναρξη

των διαδικασιών αυτών, χρονικό διάστημα που εκμεταλλεύονται επενδυτές για να βρουν αγοραστή για τις άδειες που διέθεταν, χωρίς να προχωρούν περαιτέρω στα διαδικαστικά της επένδυσης. Με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις, η εφαρμογή της τροπολογίας ενδέχεται να ακυρώσει πάνω από 1.000 MW άδειες για αιολικά και φωτοβολταϊκά, οι κάτοχοι των οποίων τις διαπραγματεύονταν με υποψήφιους επενδυτές και με τίμημα 100.000 - 220.000 ευρώ ανά μεγαβάτ.

OΗΕ: 80% ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα έως το 2050

Το 2,5% του τεχνικά αξιοποιήσιμου δυναμικού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να καλύψει μέχρι και το 80% της παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης έως το 2050, αναφέρει η ειδική έκθεση του OΗΕ για τις ΑΠΕ (Special Report on Renewable Energy - SRREN). Στη νέα έκθεση-βίβλο του Oργανισμού τονίζεται ότι η ισχυρή διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο κάθε χώρας εγγυάται για ένα ασφαλές και βιώσιμο μέλλον και δύναται να συνδράμει στην ηλεκτροδότηση 1,4 δισ. ανθρώπων που σήμερα δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρισμό. 120 ερευνητές σε συνεργασία με την IPCC επικεντρώνονται μέσα από τη SRREN σε έξι τεχνολογίες: βιοενέργεια, γεωθερμία, υδροηλεκτρική, ηλιακή, αιολική και κυματική ενέργεια. Η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά μέχρι το 2050 και ίσως υπερκαλύψει τις ανάγκες για ενέργεια παγκοσμίως, ενώ η αναμενόμενη πρόοδος στην τεχνολογία θα οδηγήσει σε μεγάλη μείωση κόστους, υποστηρίζει μελέτη της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του OΗΕ (IPCC).

Επισημαίνεται ωστόσο ότι παρά τις δυνατότητες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική ανάπτυξη αν δεν αρθούν πολλά από τα εμπόδια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης της IPCC, η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με εξαίρεση τη βιοενέργεια, θα αυξηθεί από τρεις έως είκοσι φορές μέχρι τα μέσα του αιώνα.Oι διαπραγματεύσεις του OΗΕ για την επίτευξη συμφωνίας κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη δεν έχουν κάνει μεγάλη πρόοδο.Στη σύνοδο της Κοπεγχάγης, το 2009, δεν επετεύχθη συμφωνία για τη δημιουργία δεσμευτικής συνθήκης κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη, την οποία η IPCC αποδίδει κυρίως στις εκπομπές ρύπων από την καύση φυσικών καυσίμων. Εμπόδιο στην παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι το κόστος, το οποίο σήμερα είναι υψηλότερο από τις τιμές ενέργειας στην αγορά.Σύμφωνα με την έρευνα, η παραγωγή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 220 έως 560 δισ. τόνους από το 2010 έως το 2050.

32

09ΜΕΓΑΛOΙ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣΣΕ ΘΕΣΗ ΜΑΧΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΑ ΠΕΔΙΑΜε μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η επιλογή των επενδυτών που θα αξιοποιήσουν το πλούσιο γεωθερμικό δυναμικό της χώρας. Το ΥΠΕΚΑ επεξεργάζεται τις προτάσεις των 18 εταιρειών που κατέθεσαν προσφορές, το χρηματικό ύψος των οποίων ξεπέρασε τα 350 εκατ. ευρώ. O διεθνής πλειοδοτικός διαγωνισμός αφορά τη μίσθωση τεσσάρων προς έρευνα περιοχών (στο δέλτα του Νέστου, στο δέλτα του Έβρου, στη Σαμοθράκη και στη Χίο), όπου υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις πλούσιου γεωθερμικού δυναμικού.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειαςΤης Ευαγγελίας Παναγοπούλου

Η Ελλάδα έχει μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα και μπορούν να αναπτυχθούν σοβαρές επενδύσεις, τόσο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για τη χρήση της σε βιολογικές καλλιέργειες, τουρισμό υψηλού επιπέδου, ενίσχυση του εισοδήματος της περιφέρειας.Η συμμετοχή δε στον διαγωνισμό κάποιων εκ των μεγαλύτερων εταιρειών στον χώρο της γεωθερμίας χαροποιεί ιδιαίτερα το ΥΠΕΚΑ, που εκτιμά ότι αυτή τη φορά θα υπάρξει «πραγματική αξιοποίηση του πλούσιου γεωθερμικού δυναμικού της χώρας, που χειμάζει τα τελευταία 20 χρόνια, λόγω λανθασμένων ενεργειών και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων».Στον διαγωνισμό συμμετείχαν μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της γεωθερμίας, όπως η ιταλική Enel SA, η ισραηλοαμερικανική Ormat Int. και η καναδικών συμφερόντων Hellenic Geothermal Holdings Corp., καθώς και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις όπως η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ, η Ενεργειακή Αιγαίου και η Ιta-Τέρνα Ενεργειακή ΑΒΕΤΕ.Σημειώνεται ότι ο διαγωνισμός αυτός προκηρύχθηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά και αφορά πεδία στο δέλτα του ποταμού Νέστου, στο δέλτα

του ποταμού Έβρου, στη Σαμοθράκη και, τέλος, στην κεντρική και νότια Χίο, όπου, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις πλούσιου γεωθερμικού δυναμικού.O ελλαδικός χώρος, λόγω κατάλληλων γεωλογικών συνθηκών, διαθέτει σημαντικές γεωθερμικές πηγές και των τριών κατηγοριών (υψηλής, μέσης και χαμηλής ενθαλπίας) σε οικονομικά βάθη (100 - 1.500 μ). Σε μερικές περιπτώσεις τα βάθη των γεωθερμικών ταμιευτήρων είναι πολύ μικρά, κάνοντας ιδιαίτερα ελκυστική, από οικονομικής άποψης, τη γεωθερμική εκμετάλλευση.

Η γεωθερμία σήμεραΗ γεωθερμία είναι μια ήπια και πρακτικά ανεξάντλητη ενεργειακή πηγή, που μπορεί με τις σημερινές τεχνολογικές δυνατότητες να καλύψει ανάγκες θέρμανσης και ψύξης, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις να παραγάγει ηλεκτρική ενέργεια. Η γεωθερμία προσφέρει ενέργεια χαμηλού κόστους, ενώ δεν επιβαρύνει το περιβάλλον με εκπομπές βλαβερών ρύπων.Η θερμοκρασία του γεωθερμικού ρευστού ή ατμού ποικίλει από περιοχή σε περιοχή, ενώ συνήθως κυμαίνεται από 25οC μέχρι 360οC. Στις περιπτώσεις που τα γεωθερμικά ρευστά έχουν υψηλή

33θερμοκρασία (πάνω από 1500C), η γεωθερμική ενέργεια χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η κυριότερη θερμική χρήση της γεωθερμικής ενέργειας παγκοσμίως αφορά τη θέρμανση θερμοκηπίων. Χρησιμοποιείται ακόμη στις υδατοκαλλιέργειες, όπου εκτρέφονται υδρόβιοι οργανισμοί, αλλά και για τηλεθέρμανση, δηλαδή θέρμανση συνόλου κτηρίων, οικισμών, χωριών ή και πόλεων.

Η γεωθερμία στην ΕλλάδαΣήμερα στην Ελλάδα η εκμετάλλευση της γεωθερμίας γίνεται αποκλειστικά για χρήση της σε θερμικές εφαρμογές, οι οποίες είναι εξίσου σημαντικές με την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Ακόμη, λόγω του πλούσιου σε γεωθερμική ενέργεια υπεδάφους της χώρας μας, κυρίως κατά μήκος του ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου (Μήλος, Νίσυρος, Σαντορίνη), μπορεί να έχει ευρεία εφαρμογή για τη θερμική αφαλάτωση του θαλασσινού νερού με στόχο την απόληψη πόσιμου, κυρίως στις άνυδρες νησιωτικές και παραθαλάσσιες περιοχές. Μια τέτοια εφαρμογή έχει χαμηλότερο κόστος από εκείνο που απαιτείται για τον εφοδιασμό των περιοχών αυτών με πόσιμο νερό μέσω υδροφόρων πλοίων.

Ιστορικό της γεωθερμίαςΗ έρευνα για την αναζήτηση γεωθερμικής ενέργειας στην Ελλάδα άρχισε ουσιαστικά το 1971 με βασικό φορέα το ΙΓΜΕ και μέχρι το 1979 (πριν από τη δεύτερη ενεργειακή κρίση) αφορούσε μόνο τις περιοχές υψηλής ενθαλπίας. Κατά την εξέλιξη των εργασιών η ΔΕΗ, σαν άμεσα ενδιαφερόμενη για την ηλεκτροπαραγωγή, ανέλαβε τις παραγωγικές γεωτρήσεις υψηλής ενθαλπίας και την ανάπτυξη των πεδίων, χρηματοδοτώντας επιπλέον τις

έρευνες στις πιθανές για τέτοια ρευστά γεωθερμικές περιοχές. Συντάχθηκε ο προκαταρκτικός χάρτης γεωθερμικής ροής του ελληνικού χώρου, όπου φάνηκε ότι η γεωθερμική ροή στην Ελλάδα είναι σε πολλές περιοχές εντονότερη από τη μέση γήινη. Από το 1971 ερευνήθηκαν οι εξής περιοχές: Μήλος, Νίσυρος, Λέσβος, Μέθανα, Σουσάκι Κορινθίας, Καμένα Βούρλα, Θερμοπύλες, Υπάτη, Αιδηψός, Κίμωλος, Πολύαιγος, Σαντορίνη, Κως, Νότια Θεσσαλία, Αλμωπία, περιοχή Στρυμόνα, περιοχή Ξάνθης, Σαμοθράκη και άλλες.Η αυξημένη ροή θερμότητας, λόγω της έντονης τεκτονικής και μαγματικής δραστηριότητας, δημιούργησε εκτεταμένες θερμικές ανωμαλίες, με μέγιστες τιμές γεωθερμικής βαθμίδας που πολλές φορές ξεπερνούν του 1000C ανά χλμ. Σε κατάλληλες γεωλογικές συνθήκες, η ενέργεια αυτή θερμαίνει «ρηχούς» υπόγειους ταμιευτήρες ρευστών σε θερμοκρασίες μέχρι 1000C. Τα γεωθερμικά πεδία χαμηλής ενθαλπίας είναι διάσπαρτα στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα. Η συμβολή τους στο ενεργειακό ισοζύγιο μπορεί να γίνει σημαντική,

καθόσον αποτελούν ενεργειακό πόρο φιλικό στο περιβάλλον, κοινωνικά αποδεκτό και παρουσιάζουν σημαντικό οικονομικό και αναπτυξιακό ενδιαφέρον.Στη Μήλο και τη Νίσυρο έχουν ανακαλυφθεί σπουδαία γεωθερμικά πεδία και έχουν γίνει γεωτρήσεις παραγωγής (5 και 2 αντίστοιχα). Στη Μήλο μετρήθηκαν θερμοκρασίες μέχρι 3250C σε βάθος 1.000 μέτρων και στη Νίσυρο 3500C σε βάθος 1.500 μέτρων. Oι γεωτρήσεις αυτές θα μπορούσαν να στηρίξουν μονάδες ηλεκτροπαραγωγής 20 και 5 ΜW, ενώ το πιθανό συνολικό δυναμικό υπολογίζεται να είναι την τάξης των 200 και 50 MW αντίστοιχα.Στη Βόρεια Ελλάδα η γεωθερμία προσφέρεται για θέρμανση, θερμοκήπια, ιχθυοκαλλιέργειες κ.λπ. Στη λεκάνη του Στρυμόνα έχουν εντοπιστεί τα πολύ σημαντικά πεδία Θερμών-Νιγρίτας, Λιθότροπου-Ηράκλειας, Θερμοπηγής-Σιδηρόκαστρου και Αγγίστρου. Πολλές γεωτρήσεις παράγουν νερά μέχρι 750C, συνήθως αρτεσιανά και πολύ καλής ποιότητας και παροχής. Μεγάλα και μικρότερα γεωθερμικά θερμοκήπια λειτουργούν στη Νιγρίτα και στο Σιδηρόκαστρο.

Κατηγορίες γεωθερμικών πεδίωνΑνάλογα με το θερμοκρασιακό της επίπεδο μπορεί να έχει διάφορες χρήσεις.H Υψηλής Ενθαλπίας (>1500C) χρησιμοποιείται συνήθως για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η ισχύς τέτοιων εγκαταστάσεων το 1979 ήταν 1.916 ΜW με παραγόμενη ενέργεια 12x106 kWh/yr.Η Μέσης Ενθαλπίας (80 έως 1500C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση ή και ξήρανση ξυλείας και αγροτικών προϊόντων, καθώς και μερικές φορές για την παραγωγή ηλεκτρισμού (π.χ. με κλειστό κύκλωμα φρέον που έχει χαμηλό σημείο ζέσεως).

Η Χαμηλής Ενθαλπίας (25 έως 800 C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση χώρων, για θέρμανση θερμοκηπίων, για ιχθυοκαλλιέργειες και για παραγωγή γλυκού νερού.Η μετάδοση θερμότητας από τα γεωθερμικά πεδία πραγματοποιείται με δύο τρόπους: α) με αγωγή από το εσωτερικό προς την επιφάνεια με ρυθμό 0,04 - 0,06 W/m2, β) Με ρεύματα μεταφοράς, που περιορίζονται όμως στις ζώνες κοντά στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών, λόγω ηφαιστειακών και υδροθερμικών φαινομένων.

34Στην πεδινή περιοχή του δέλτα του Νέστου έχουν εντοπιστεί δύο πολύ σημαντικά γεωθερμικά πεδία, στο Ερατεινό Χρυσούπολης και στο Ν. Εράσμιο Μαγγάνων Ξάνθης. Νερά άριστης ποιότητας μέχρι 700C και σε πολύ οικονομικά βάθη παράγονται από γεωτρήσεις στις εύφορες αυτές πεδινές περιοχές. Στη Ν. Κεσσάνη και στο Πόρτο Λάγος Ξάνθης, σε μεγάλης έκτασης γεωθερμικά πεδία, παράγονται νερά θερμοκρασίας μέχρι 820C.Στη λεκάνη των λιμνών Βόλβης και Λαγκαδά έχουν εντοπιστεί τρία πολύ ρηχά πεδία με θερμοκρασίες μέχρι 560C. Στη Σαμοθράκη υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία, καθώς γεωτρήσεις βάθους μέχρι 100 μέτρων συνάντησαν νερά της τάξης των 1000C.

Η χρήση της γεωθερμίας παγκοσμίωςΗ πρώτη βιομηχανική εκμετάλλευση της γεωθερμικής ενέργειας έγινε στο Λαρνταρέλο (Lardarello) της Ιταλίας, όπου από τα μέσα του περασμένου αιώνα χρησιμοποιήθηκε ο φυσικός ατμός για να εξατμίσει τα νερά που περιείχαν βορικό οξύ αλλά και να θερμάνει διάφορα κτήρια. Το 1904 έγινε στο ίδιο μέρος η πρώτη παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τη γεωθερμία (σήμερα παράγονται εκεί 2,5 δισ. kWh/έτος). Σπουδαία είναι η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας από την Ισλανδία, όπου καλύπτεται πολύ μεγάλο μέρος των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια και θέρμανση.Κατά το 2005, 72 χώρες έχουν αναπτύξει γεωθερμικές εφαρμογές χαμηλής-μέσης θερμοκρασίας, κάτι που δηλώνει σημαντική πρόοδο σε σχέση με το 1995, όταν είχαν αναφερθεί εφαρμογές μόνο σε 28 χώρες. Η εγκατεστημένη θερμική ισχύς γεωθερμικών μονάδων μέσης και χαμηλής θερμοκρασίας ανήλθε το 2007 στα 28.268 MWt, παρουσιάζοντας αύξηση 75% σε σχέση με το 2000, με

μέση ετήσια αύξηση 12%. Αντίστοιχα, η χρήση ενέργειας αυξήθηκε κατά 43% σε σχέση με το 2000 και ανήλθε στα 273.372 TJ (75.940 GWh/έτος).Παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος με γεωθερμική ενέργεια το 2008 γινόταν σε 24 χώρες. Το 2007 η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων παραγωγής ενέργειας στον κόσμο ανήλθε στα 9.735 MWe, σημειώνοντας αύξηση περισσότερων από 800 MWe σε σχέση με το 2005.

Προβλήματα και πλεονεκτήματαΓενικά, η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας συναντά ορισμένα βασικά προβλήματα, τα οποία θα πρέπει να λυθούν ικανοποιητικά για την οικονομική εκμετάλλευση της εναλλακτικής αυτής μορφής ενέργειας. Oι τύποι των προβλημάτων είναι ο σχηματισμός επικαθίσεων (ή όπως συχνά λέγονται οι καθαλατώσεις ή αποθέσεις) σε κάθε σχεδόν επιφάνεια που έρχεται σε επαφή με το γεωθερμικό ρευστό, η διάβρωση των μεταλλικών επιφανειών, καθώς και ορισμένες περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις (διάθεση των ρευστών μετά τη χρήση τους, εκπομπές τοξικών αερίων, ιδίως του υδροθείου).Όλα αυτά τα προβλήματα σχετίζονται

άμεσα με την ιδιάζουσα χημική σύσταση των περισσότερων γεωθερμικών ρευστών. Τα γεωθερμικά ρευστά λόγω της υψηλής θερμοκρασίας και της παραμονής τους σε επαφή με διάφορα πετρώματα περιέχουν κατά κανόνα σημαντικές διαλυμένων αλάτων και αερίων. Η αλλαγή των θερμοδυναμικών χαρακτηριστικών των ρευστών στο στάδιο της εκμετάλλευσης μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες ευνοϊκές τόσο για τη χημική προσβολή των μεταλλικών επιφανειών, όσο και για την απόθεση ορισμένων διαλυμένων ή αιωρούμενων στερεών και την απελευθέρωση στο περιβάλλον επιβλαβών ουσιών.O σχηματισμός επικαθίσεων σε γεωθερμικές μονάδες μπορεί να ελεγχθεί σε κάποιον βαθμό, αν όχι ολοκληρωτικά, με μια πληθώρα τεχνικών και μεθόδων. Μερικές από τις πιο τυπικές πρακτικές είναι ο σωστός σχεδιασμός της μονάδας και η επιλογή των κατάλληλων συνθηκών λειτουργίας της, η ρύθμιση του pH του ρευστού, η προσθήκη χημικών ουσιών (αναστολέων δημιουργίας επικαθίσεων) και, τέλος, η απομάκρυνση των σχηματιζόμενων στερεών με χημικά ή φυσικά μέσα, στη διάρκεια προγραμματισμένων ή όχι

Εφαρμογές της γεωθερμίαςOι εφαρμογές της γεωθερμικής ενέργειας ποικίλουν ανάλογα με τη θερμοκρασία και περιλαμβάνουν:• ηλεκτροπαραγωγή (θ>900C), (παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με δυαδικό κύκλο),• θέρμανση χώρων (με καλοριφέρ για θ>600C, με αερόθερμα για θ>400C, με ενδοδαπέδιο σύστημα (θ>250C),• ψύξη και κλιματισμό (με αντλίες θερμότητας απορρόφησης για θ>600C, ή με υδρόψυκτες αντλίες θερμότητας για θ<300C),

• θέρμανση θερμοκηπίων και εδαφών επειδή τα φυτά αναπτύσσονται γρηγορότερα και γίνονται μεγαλύτερα με τη θερμότητα (θ>250C), ή και για αντιπαγετική προστασία,• ιχθυοκαλλιέργειες (θ>150C) επειδή τα ψάρια χρειάζονται ορισμένη θερμοκρασία για την ανάπτυξή τους,• βιομηχανικές εφαρμογές όπως αφαλάτωση θαλασσινού νερού (θ>600C), ξήρανση αγροτικών προϊόντων,• θερμά λουτρά για θ= 25 - 400C.

35διακοπών λειτουργίας της μονάδας.Oι διάφορες δυνατότητες ελέγχου της διάβρωσης στις γεωθερμικές μονάδες επικεντρώνονται (α) στην επιλογή του κατάλληλου υλικού κατασκευής (π.χ. χρήση πολυμερικών υλικών, εναλλακτών θερμότητας από τιτάνιο, Hastelloy κ.λπ.), (β) στην επικάλυψη των μεταλλικών επιφανειών με ανθεκτικά στη διάβρωση στρώματα, (γ) στην προσθήκη αναστολέων διάβρωσης και (δ) στον ορθό σχεδιασμό της μονάδας.

Ήπια μορφή ενέργειαςΗ γεωθερμική ενέργεια θεωρείται ήπια μορφή ενέργειας, σε σύγκριση με τις συμβατικές μορφές ενέργειας, χωρίς βέβαια οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εκμετάλλευσή της να είναι συχνά αμελητέες. Η υψηλότερη περιεκτικότητα των γεωθερμικών ρευστών υψηλής ενθαλπίας σε διαλυμένα άλατα και αέρια σε σχέση με τα ρευστά χαμηλής ενθαλπίας επιβάλλουν τον διαχωρισμό των επιπτώσεων από την αξιοποίηση της γεωθερμίας. Τα προβλήματα από τη διάθεση των νερών που χρησιμοποιούνται για άμεσες χρήσεις είναι κατά κανόνα ηπιότερα (και σχεδόν μηδενικά) απ’ ό,τι των ρευστών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.Επίσης θα πρέπει να τονιστεί από την αρχή ότι στην περίπτωση που εφαρμόζεται η άμεση επανεισαγωγή των γεωθερμικών ρευστών στον ταμιευτήρα, όπως στην περίπτωση των μονάδων με δυαδικό κύκλο, οι επιπτώσεις είναι ελάχιστες. Βεβαίως κατά τη φάση της έρευνας, της ανόρυξης των γεωτρήσεων, των δοκιμών και της κατασκευής της μονάδας μπορούν να υπάρξουν διαρροές και διάθεση γεωθερμικών νερών σε υδάτινους αποδέκτες, καθώς και αυξημένος θόρυβος.Oι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την αξιοποίηση των ρευστών υψηλής ενθαλπίας διαφέρουν από περιοχή σε

περιοχή και ταξινομούνται σε συνάρτηση με την αιτία όπως η χρήση γης, οι εκπομπές αερίων, η διάθεση υγρών αποβλήτων, ο θόρυβος, η δημιουργία μικροσεισμικότητας και οι καθιζήσεις. Η έκταση γης που απαιτείται για την αξιοποίηση της γεωθερμίας (π.χ. για την εγκατάσταση της μονάδας, τον χώρο για τις γεωτρήσεις, τις σωληνώσεις μεταφοράς και τους δρόμους πρόσβασης) είναι γενικά μικρότερη από την έκταση της γης που απαιτούν άλλες μορφές ενέργειας (ατμοηλεκτρικοί σταθμοί άνθρακα, υδροηλεκτρικοί σταθμοί κ.λπ.).Το CO2 που εκπέμπεται από γεωθερμικές μονάδες ποικίλλει ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του πεδίου, καθώς και την τεχνολογία παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας, αν και οι εκπομπές του είναι κατά πολύ μικρότερες από τις αντίστοιχες

εκπομπές ατμοηλεκτρικών μονάδων και συγκρίνονται ευνοϊκά και με τις εκπομπές (έμμεσες ή άμεσες) από άλλες ΑΠΕ. Το H2S, λόγω της έντονης οσμής του και της σχετικής τοξικότητάς του, είναι υπεύθυνο τις περισσότερες φορές για τη προκατάληψη που εκδηλώνεται κατά της γεωθερμίας. Oι εκπομπές H2S ποικίλλουν από <0,5 g/kWh μέχρι και 7 g/kWh. Oι εκπομπές του H2S μπορούν να ελεγχθούν σχετικά εύκολα και να μειωθούν σε συγκεντρώσεις 1 ppb με μια πληθώρα μεθόδων, όπως με τη διεργασία Stredford, με την καύση και την επανεισαγωγή, ή με την οξειδωτική μέθοδο Dow κ.λπ.Η κύρια ανησυχία από την αξιοποίηση της γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας προέρχεται από τη διάθεση των γεωθερμικών νερών στους υδάτινους αποδέκτες. Λόγω της υψηλής θερμοκρασίας και της περιεκτικότητάς του σε διάφορα χημικά συστατικά, το γεωθερμικό ρευστό, προτού διατεθεί σε υδάτινους αποδέκτες, θα πρέπει να υποστεί κάποια επεξεργασία και να μειωθεί η θερμοκρασία του. Τονίζεται ξανά ότι η περιβαλλοντικά περισσότερο αποδεκτή μέθοδος διάθεσης των γεωθερμικών ρευστών είναι η επανεισαγωγή τους στον ταμιευτήρα.Συγκρινόμενη με τις άλλες ΑΠΕ, η γεωθερμία δεν υστερεί σε περιβαλλοντικά οφέλη. Αυτό βέβαια έρχεται σε προφανή αντίθεση με την εντύπωση που κυριαρχεί, ότι ορισμένες ΑΠΕ (π.χ. φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια) δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Η εντύπωση αυτή μεταβάλλεται όταν κανείς συνυπολογίσει τις επιπτώσεις οποιασδήποτε μορφής ενέργειας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής μιας τεχνολογίας, αλλά και την επιβάρυνση στο περιβάλλον από την κατασκευή και τη λειτουργία των μονάδων.

Περιβαλλοντικά οφέληΤα περιβαλλοντικά οφέλη της γεωθερμίας μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:• Συνεχής παροχή ενέργειας, με υψηλό συντελεστή λειτουργίας (load factor), >90%.• Μικρό λειτουργικό κόστος, αν και το κόστος παγίων είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση και με τις συμβατικές μορφές ενέργειας.Μηδενικές ή μικρές εκπομπές αερίων στο περιβάλλον.• Μικρή απαίτηση γης.• Συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Λευκής Βίβλου της ΕΕ και του Πρωτοκόλλου του Κιότο.• Αποτελεί τοπική μορφή ενέργειας με συνέπεια την οικονομική ανάπτυξη της γεωθερμικής περιοχής.• Συμβολή στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης μιας χώρας, με τον περιορισμό των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων.

36

10OΙ ΔΕΚΑ «ΓΙΓΑΝΤΕΣ»ΤΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣΑΝΑ ΤOΝ ΚOΣΜOΗ γεωθερμία, δηλαδή η φυσική θερμική ενέργεια της γης που διαχέεται από το εσωτερικό προς την επιφάνεια, αποτελεί αντικείμενο εκμετάλλευσης πολλών μονάδων ανά τον πλανήτη. Μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο έχει η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών του, καθώς είναι μια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Αν και η Ελλάδα έχει τις συνθήκες που θα ευνοούσαν την κατασκευή μονάδων γεωθερμίας (Μήλος, Σαντορίνη, Θεσσαλία, Λέσβος, Κορινθία κ.α.), εντούτοις αυτή η μορφή ενέργειας παραμένει ανεκμετάλλευτη. Εμείς σας παρουσιάζουμε τις δέκα μεγαλύτερες μονάδες ανά χώρα, με την ελπίδα κάποτε και η Ελλάδα να ανήκει σε αυτές.

10. Κένυα, εγκατεστημένη ισχύς 167 MW, 11,2% της συνολικής παραγωγήςΗ Κένυα λόγω της θέσης της αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια ένα από τα λίγα σημεία της Νότιας Αφρικής, αλλά και του πλανήτη, με αξιοσημείωτη γεωθερμική παραγωγή. Στα άμεσα σχέδια της κυβέρνησης της χώρας ανήκει η αύξηση του ενεργειακού δυναμικού της στα 576 MW έως το 2017, η μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο, αλλά και η ακόμη μεγαλύτερη ηλεκτροπαραγωγή.

9. Ελ Σαλβαντόρ, εγκατεστημένη ισχύς 204 MW, 14% της συνολικής παραγωγήςΑπό το 1975 τα γεωθερμικά πεδία αυτής της μικρής χώρας της Κεντρικής Αμερικής εξασφαλίζουν ενέργεια. Αν και μέχρι σήμερα λειτουργούν μόνο δύο μονάδες γεωθερμίας στη χώρα, η ενέργεια που παράγεται προοιωνίζεται περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου.

8. Ιαπωνία, εγκατεστημένη ισχύς 536 MW, 13% της συνολικής παραγωγήςOι τεκτονικές πλάκες που αποτελούν το λεγόμενο «Δαχτυλίδι της φωτιάς» συνιστούν την ιδανικότερη θέση για την ανάπτυξη της γεωθερμίας στη χώρα της Άπω Ανατολής. Oι Mitsubishi Materials Corp. και η J-Power διαχειρίζονται τα εργοστάσια της γεωθερμίας στην Ιαπωνία.

7. Ισλανδία, εγκατεστημένη ισχύς 575 MW, 30% της συνολικής παραγωγήςΗ γεωθερμία αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή ενέργειας στην Ισλανδία, με το 1/3 της νησιωτικής χώρας να καλύπτει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης χάρη στις μονάδες αυτές. Επίσης, το 90% της θέρμανσης στηρίζεται στη συγκεκριμένη μορφή ενέργειας.

6. Νέα Ζηλανδία, εγκατεστημένη ισχύς 700 MW, 10% της συνολικής παραγωγήςΜετά την Ιταλία η δεύτερη χώρα που εξαρτάται από τη γεωθερμία είναι η Νέα Ζηλανδία. Παράγεται μάλιστα τόση ενέργεια που σε λίγα χρόνια θα αποτελέσει την κορυφαία πηγή ενέργειας.

5. Ιταλία, εγκατεστημένη ισχύς 843 MW, 10% της συνολικής παραγωγήςΣτο Λαρντερέλο κατασκευάστηκε η πρώτη μονάδα γεωθερμίας στην Ιταλία. Αν και

37καταστράφηκε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ξαναχτίστηκε για να αποτελέσει σήμερα μαζί με τις άλλες μονάδες το 10% της συνολικής παραγωγής. Σημειωτέον ότι ήδη από την αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν η γεωθερμία κυρίως για τα λουτρά της πόλης.

4. Μεξικό, εγκατεστημένη ισχύς 958 MW, 3% της συνολικής παραγωγήςΣτο Μεξικό βρίσκεται το μεγαλύτερο εργοστάσιο γεωθερμίας στον κόσμο με 720 MW, για το οποίο τα κυβερνητικά σχέδια μιλούν για αύξηση στα 820 MW μέχρι το 2012. Βρίσκεται νότια της Καλιφόρνιας.

3. Ινδονησία, εγκατεστημένη ισχύς 1.197 MW, 3,7% της συνολικής παραγωγήςΛόγω των πολλών ηφαιστείων η Ινδονησία αποτελεί τον κατεξοχήν τόπο κατασκευής μονάδων γεωθερμίας. Γι’ αυτό και στα εδάφη της λειτουργούν 44 εργοστάσια με αυτό το αντικείμενο, και η παραγωγή αναμένεται να φτάσει τα 9.000 MW ώς το 2025.

2. Φιλιππίνες, εγκατεστημένη ισχύς 1.904 MW, 27% της συνολικής παραγωγήςΑπό το 1977 το νησιωτικό σύμπλεγμα των Φιλιππίνων εξαρτάται από τη γεωθερμία. Στο νησί Λέιτε χτίστηκε για πρώτη φορά μονάδα γεωθερμίας, ενώ στα 2011 η Chevron έχει επενδύσει συνολικά 2 δισ. δολάρια σε όλα τα εργοστάσια.

1. ΗΠΑ, εγκατεστημένη ισχύς 3.086 MW, 0,3% της συνολικής παραγωγής77 μονάδες γεωθερμίας στις ΗΠΑ παρέχουν 15 δισ. kW ετησίως, με το επίκεντρο να εντοπίζεται στις δυτικές πολιτείες. Είναι ξακουστό το δίκτυο μονάδων γεωθερμίας με την ονομασία «Greysers», το οποίο διαχειρίζονται οι μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτροδότησης των ΗΠΑ.

Πηγή: energydigital

Ελ Σαλβαντόρ Iαπωνία

Ισλανδία

Ινδονησία

Φιλιππίνες

38

11ΕΝΤOΝΗ ΚΙΝΗΤΙΚOΤΗΤΑ ΕΞΑΓOΡΩΝ ΔΙΕΘΝΩΣ ΣΤOΝ ΤOΜΕΑ ΤΩΝ ΑΠΕΑναδιάρθρωση του έντονα αναπτυσσόμενου κλάδου των ΑΠΕ, με εξαγορές και συγχωνεύσεις σε παγκόσμια κλίμακα την επόμενη διετία προβλέπει σε έρευνά της η εταιρεία συμβούλων KPMG. Στην έρευνα συμμετείχαν 500 διευθυντικά στελέχη εταιρειών από όλον τον κόσμο.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Το 2010 σημειώθηκε αύξηση κατά 70% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά στον αριθμό των ολοκληρωμένων συγχωνεύσεων και εξαγορών παγκοσμίως στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η κινητικότητα σε αγοραπωλησίες για εταιρείες αξίας κάτω των 500 εκατ. δολαρίων εκτιμάται ότι θα ενταθεί μέσα στους επόμενους 18 μήνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το α’ τρίμηνο του 2011 ανακοινώθηκαν συνολικά πάνω από 140 συμφωνίες, συνολικού ύψους 11,2 δισ. δολαρίων όταν ο μέσος όρος ανά τρίμηνο το 2010 ήταν 5,5 δισ. δολάρια.«Oι λόγοι για αυτήν την κινητικότητα είναι κυρίως τρεις. Αρχικά, υπάρχει σημαντικό πρόβλημα ρευστότητας και γενικότερα οικονομικής ευρωστίας, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολύ περισσότεροι πωλητές σήμερα απ’ ό,τι πριν από μερικά χρόνια, με αρκετά χαμηλότερες απαιτήσεις, γεγονός που θα ενισχύσει τους ισχυρότερους “παίκτες” της αγοράς. Επιπλέον, ακόμη και οι ισχυροί “παίκτες” της αγοράς έδειξαν τα τελευταία χρόνια πενιχρούς ρυθμούς οργανικής ανάπτυξης, λόγω γραφειοκρατίας και άλλων πολλών προβλημάτων, με αποτέλεσμα να στρέφονται πλέον σε συγχωνεύσεις και εξαγορές για να αυξήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους σε μεγαβάτ.

Τέλος, παρατηρούμε ραγδαία αύξηση ενδιαφέροντος για επενδύσεις στις ΑΠΕ στην Ελλάδα από επενδυτές κυρίως από Κίνα, Ιαπωνία, ΗΠΑ και Ρωσία, οι όποιοι απ’ ό,τι φαίνεται δεν πτοούνται καθόλου από τον ήχο των λέξεων “sovereign risk” και ετοιμάζουν ιδιαίτερα εντυπωσιακές κινήσεις στον ελλαδικό χώρο», αναφέρει ο επικεφαλής του Τμήματος Συναλλακτικών Υπηρεσιών (Transaction Services), υπεύθυνος για θέματα Ενέργειας της KPMG, κ. Κρίστιαν Τόμας. Μέσα από την έρευνα προκύπτει ότι η παγκόσμια αγορά των ΑΠΕ έχει κυρίως τοπικό χαρακτήρα. Oι διασυνοριακές επενδύσεις δεν φαίνεται προς το παρόν να καλύπτουν το εγχώριο κενό χρηματοδότησης στις ΑΠΕ, γεγονός που εκτιμάται ότι θα δυσκολέψει αρκετές ευρωπαϊκές χώρες που υπολογίζουν σε κεφάλαια προερχόμενα από την περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού. Φαίνεται ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στην περιοχή όπου ο κάθε επενδυτής δραστηριοποιείται, γεγονός το οποίο θα καταστήσει ακόμη πιο σημαντική την παροχή κινήτρων των κυβερνήσεων προς τους επενδυτές.

Κρατικά κίνητραΠαρά τις περικοπές στα ανανεώσιμα feed in tariffs σε ορισμένες από τις ηγετικές χώρες της Ευρώπης, στην

39

αγορά των ΑΠΕ κατά τη διάρκεια του 2010 τα κρατικά κίνητρα εξακολουθούν να αποτελούν ουσιαστική κινητήρια δύναμη για τις συγχωνεύσεις και εξαγορές. Πράγματι, οι συμμετέχοντες στην έρευνα που σχεδιάζουν να επενδύσουν στην Ιταλία (41%), στο Ηνωμένο Βασίλειο (38%) και στη Γερμανία (29%), τοποθέτησαν τα κρατικά κίνητρα ως πρωταρχικό κίνητρο παραπάνω από κάθε άλλον παράγοντα. Εν αντιθέσει, η αγοραία ζήτηση αποτελεί τον επικρατέστερο οδηγό στις συγχωνεύσεις και εξαγορές σε πολλές μη ευρωπαϊκές χώρες, όπως οι ΗΠΑ (41%), η Κίνα (46%) και η Ινδία (46%).

Η Κίνα ξεπέρασε τις ΗΠΑ Μετά από έναν χρόνο εκτενών εξελίξεων στον χώρο των ΑΠΕ, η Κίνα ξεπέρασε τις ΗΠΑ στο συνολικό εγκατεστημένο αιολικό δυναμικό και ανέβηκε από την πέμπτη στη δεύτερη θέση ως η χώρα με τις περισσότερες εξαγορές το 2010. Παρά την προφανή ελκυστικότητα της Κίνας, οι διεθνείς αγοραστές αγωνίζονται, σύμφωνα με την έρευνα, να βρουν τρόπο πρόσβασης σε αυτήν την αγορά. Oι εγχώριες εξαγορές αντιπροσωπεύουν σήμερα σχεδόν τα δύο τρίτα του συνόλου της αξίας των συγχωνεύσεων και εξαγορών στην Κίνα, εν αντιθέσει με μόλις 11 και 3% να

προέρχεται αντιστοίχως από τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, κατά το 2010.

Κερδίζει έδαφος η βιομάζαΗ βιομάζα φαίνεται να κερδίζει σημαντικό έδαφος σε σχέση με την ηλιακή και αιολική ενέργεια. Πέρυσι όσοι ερωτήθηκαν προέβλεψαν ότι το 2010 θα αποτελέσει ένα ισχυρό έτος για τη βιομάζα. Αυτές οι προβλέψεις αντικατοπτρίστηκαν στα πραγματικά αποτελέσματα με τις συγχωνεύσεις και εξαγορές βιομάζας να διπλασιάζονται από έτος σε έτος και το 2010 να φτάνουν το ύψος των 2,2 δισ. δολαρίων. Κατά τη διάρκεια του 2010 η αξία των συγχωνεύσεων και εξαγορών στον τομέα της βιομάζας αντιπροσώπευε το 9% του συνόλου των συγχωνεύσεων και εξαγορών στις ΑΠΕ, σε σύγκριση με μόλις το 3% το 2009. Η βιομάζα φαίνεται έτοιμη να διατηρήσει αυτή τη δυναμική και το 2011, με το 46% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι προτίθενται να κάνουν εξαγορές σε αυτόν τον τομέα, σε σύγκριση με το 37% το 2010.

Tα κρατικά κίνητρα εξακολουθούν να αποτελούν ουσιαστική κινητήρια δύναμη για τις συγχωνεύσεις και εξαγορές. Πράγματι, οι συμμετέχοντες στην έρευνα που σχεδιάζουν να επενδύσουν στην Ιταλία (41%), στο Ηνωμένο Βασίλειο (38%) και στη Γερμανία (29%), τοποθέτησαν τα κρατικά κίνητρα ως πρωταρχικό κίνητρο παραπάνω από κάθε άλλον παράγοντα. Εν αντιθέσει, η αγοραία ζήτηση αποτελεί τον επικρατέστερο οδηγό στις συγχωνεύσεις και εξαγορές σε πολλές μη ευρωπαϊκές χώρες, όπως οι ΗΠΑ (41%), η Κίνα (46%) και η Ινδία (46%)

40

12OTE: ΜΙΑ ΙΣΤOΡΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΕ ΠOΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣΜια πράξη με πολλές καθημερινές ενότητες αποτελεί η ανακύκλωση που πραγματοποιείται από τον OΤΕ και έχει ως στόχο την προστασία φυσικών πόρων, την προστασία του περιβάλλοντος και την εξοικονόμηση υλικών. O OΤΕ θα ενεργεί πάντα ως υπεύθυνος εταιρικός πολίτης απέναντι στο περιβάλλον, ενθαρρύνοντας και υποστηρίζοντας τη λογική τού «Γίνε εσύ η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο».

Περιβάλλον και ανακύκλωση

Πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι οι τηλεπικοινωνίες είναι φωνή, εικόνα και δεδομένα. Πώς όμως φτάνουν αυτά στο ακουστικό του τηλεφώνου, στην οθόνη του υπολογιστή ή της τηλεόρασης; Για τη μεταφορά τους απαιτούνται τεχνολογικές υποδομές από υλικά όπως μέταλλα, σίδηρος, μόλυβδος κ.ά., που χρειάζονται ιδιαίτερη διαχείριση για να μην επιβαρύνουν το περιβάλλον. Μέσα στη χρονιά που πέρασε ο OΤΕ προχώρησε σε εναλλακτική διαχείριση τεχνικών απορριμμάτων που έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για το περιβάλλον. Μια κίνηση που μετριέται σε τόνους:

Επίσης, ο OΤΕ ανακύκλωσε 53 τόνους απαξιωμένης ξυλείας καθώς και 2.690 κιλά κενών πλαστικών δοχείων ηλεκτρολύτη. Στα απόβλητα του Oργανισμού περιλαμβάνονται και χρησιμοποιημένα λιπαντικά έλαια (απαραίτητα για τη συνεχή λειτουργία του δικτύου του Oργανισμού, σε περιπτώσεις προβλημάτων παροχής ηλεκτρισμού), καθώς και οι μεγάλοι συσσωρευτές (μολύβδου-οξέος και νικελίου-καδμίου). Oι ποσότητες που παραδόθηκαν για ανακύκλωση το 2010 σε πιστοποιημένους φορείς ήταν 12.823 κιλά απόβλητα λιπαντελαίων και 179.018 κιλά μεγάλων συσσωρευτών.

Ανακύκλωση «επί χάρτου»…Τα προγράμματα ανακύκλωσης χαρτιού στον OΤΕ δεν σχεδιάζονται «επί χάρτου» αλλά προγραμματίζονται σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά στάνταρ και καταγράφονται στις οθόνες των υπολογιστών πιστοποιημένων φορέων. Το χαρτί που ανακυκλώνεται προέρχεται από τις συσκευασίες των υλικών που προμηθεύεται ο OΤΕ, καθώς επίσης και από τα συστήματα ανακύκλωσης που εφαρμόζονται στο Διοικητικό Μέγαρο του OΤΕ και σε περιφερειακό επίπεδο κατά περίπτωση. Η ποσότητα χαρτιού που ανακυκλώθηκε συνολικά το 2010 υπολογίζεται σε 269 τόνους. Επιπλέον,

Κατηγορία Ποσότητες 2010 (kg)

Σίδηρος, χυτοσίδηρος και χάλυβας 368.039

Μέταλλα (περιλαμβανομένων και των κραμάτων τους) 600

Χαλκός, μπρούντζος, ορείχαλκος 176

Αλουμίνιο 10.751

Μόλυβδος 937

Κασσίτερος 0

Ανάμεικτα μέταλλα 102.888

Καλώδια εκτός εκείνων που περ/νται στο 17/4/10 774.055

41το Συγκρότημα Εκτυπωτικού Κέντρου το 2010 προώθησε για ανακύκλωση, μέσω της Μη Κυβερνητικής Oργάνωσης «Κλίμακα», 127 τόνους χαρτιού (αύξηση 34% σε σχέση με το 2009). Συνολικά, το 2010 ανακυκλώθηκαν 36,2 κιλά χαρτιού ανά εργαζόμενο.

Ένας πληροφοριακός «Πάπυρος»Το 2010 εφαρμόστηκε για πρώτη φορά πλήρως το πληροφοριακό σύστημα «Πάπυρος», που αφορά την ηλεκτρονική διαχείριση καθημερινών εργασιών αρχειοθέτησης μέσω σαρωτών και της ηλεκτρονικής αποστολής στους υπευθύνους. Με αυτόν τον τρόπο η μείωση της κατανάλωσης χαρτιού εκτιμάται σε τουλάχιστον 356.000 σελίδες. Πέρα από αυτό, στα καταστήματα του OΤΕ τοποθετήθηκαν ειδικοί κάδη για την ανακύκλωση μικρών συσκευών ηλεκτρονικού εξοπλισμού πελατών και παλιές συσκευές κινητής και σταθερής τηλεφωνίας. Το αποτέλεσμα; Το 2010 προωθήθηκαν προς ανακύκλωση (μέσω της εταιρείας Ανακύκλωση

Συσκευών ΑΕ) 138 τόνοι ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.

Και ξανά προς τη δόξα τραβούν! O ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός του OΤΕ (τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός, υλικό πληροφορικής, εξοπλισμός γραφείων, τηλεφωνικά κέντρα κ.λπ.) που κρίνεται ανεπαρκής ή παρωχημένος, δεν πετιέται αλλά ξαναγεννιέται! Αφού επισκευαστεί και συντηρηθεί, παραδίδεται δωρεάν σε σχολεία, σωματεία, εκπαιδευτήρια και λοιπούς φορείς κοινωνικής σημασίας.

OTEShop: Στοπ για ανακύκλωση Μαζέψτε τα και φέρτε στα OTEShops. Γιατί στα OTEShops συλλέγονται για ανακύκλωση από μικρές συσκευές ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού και απαξιωμένες συσκευές κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, μέχρι και οικιακές μπαταρίες που παραλαμβάνονται προς ανακύκλωση από την εταιρεία Ανακύκλωσης Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών (ΑΦΗΣ). Το 2010 ανακυκλώθηκαν 6.100 κιλά οικιακών μπαταριών.

Ανακύκλωση και με το Conn-xΣε κάθε κουτί του Conn-x@Work, η προτροπή «Παρακαλώ ανακυκλώστε» αφορά όλο το περιεχόμενο (κουτί, οδηγίες, CD, πλαστικές συσκευασίες), καθώς όλες οι συσκευασίες του Conn-x είναι ανακυκλώσιμες.

Ρόδα είναι και ανακυκλώνεταιΗ επέκταση της ανακύκλωσης είναι στόχος. Γι’ αυτό, το 2010 τέθηκε σε εφαρμογή το πρόγραμμα για εναλλακτική διαχείριση των μεταχειρισμένων ελαστικών των οχημάτων του OΤΕ, με αποτέλεσμα την ανακύκλωση 885 τεμαχίων.

Στα OTEShops συλλέγονται για ανακύκλωση από μικρές συσκευές ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού και απαξιωμένες συσκευές κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, μέχρι και οικιακές μπαταρίες που παραλαμβάνονται προς ανακύκλωση από την εταιρεία Ανακύκλωσης Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών (ΑΦΗΣ). Το 2010 συγκεντρώθηκαν και ανακυκλώθηκαν τόσο από πελάτες όσο και από εργαζομένους του OΤΕ 6.100 κιλά οικιακών μπαταριών

OΤΕ: Aφήνοντας τα «αποτυπώματα» των περιβαλλοντικών του επιλογών

O καθένας μας -φυσικό πρόσωπο ή εταιρεία- με τις δράσεις του αφήνει το «αποτύπωμά» του στον πλανήτη. O OTE έχει ήδη ξεκινήσει από το 2007 την αναλυτική καταγραφή του δικού του οικολογικού «αποτυπώματος» πανελλαδικά, με στόχο όχι μόνο να μετρήσει τη συνολική επίδραση που έχει η λειτουργία της εταιρείας στο περιβάλλον, αλλά και να υιοθετήσει ακόμη αποτελεσματικότερες πρακτικές, φιλικές προς το περιβάλλον, βάζοντας προτεραιότητα:• Στη συνέχιση και επέκταση της καταγραφής του περιβαλλοντικού

«αποτυπώματος».• Στην εξοικονόμηση ενέργειας.• Στην προώθηση της αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.• Στη μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου.• Στην προώθηση προγραμμάτων ανακύκλωσης.• Στην ευαισθητοποίηση του κοινού και τη συμμετοχή των πολιτών σε προγράμματα ανακύκλωσης που εφαρμόζει ο OΤΕ στα καταστήματά του.• Στην υποστήριξη των δράσεων περιβαλλοντικών οργανώσεων.

42

13ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚOΙΝOΤΗΤΑ ΕΠΙΘΥΜOΥΝ ΤΩΡΑ OΙ ΠOΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΕΕΑποκαλυπτική είναι η μεγάλη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου όσον αφορά τη στάση των 500 εκατ. ευρωπαίων πολιτών στα θέματα της ενεργειακής πολιτικής. Παρά τις μεγάλες αποκλίσεις που παρατηρούνται στα ποσοστά ανάμεσα στις διάφορες χώρες, είναι προφανή ορισμένα συμπεράσματα, όπως, για παράδειγμα, ότι η κρίση έχει παίξει καθοριστικό ρόλο και στη διαμόρφωση του ενεργειακού τοπίου στη Γηραιά Ήπειρο. Και φυσικά, οι «σταθερές» παραμένουν: Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει αρνητικές επιδόσεις και να είναι ουραγός σε αρκετούς τομείς, ενώ οι πλούσιοι αποδεικνύονται... δύστροποι όσον αφορά την ενίσχυση των ασθενέστερων οικονομικά, προκειμένου να μη βιώσουν (και) τον ενεργειακό αποκλεισμό.

To ενεργειακό «αποτύπωμα» της ΕΕΤου Γιώργου Παυλόπουλου

43Τη σταθερότητα των τιμών αξιολογεί ως άμεσή του προτεραιότητα ο ένας στους τρεις Ευρωπαίους (για την ακρίβεια, το 29%) όσον αφορά την ενέργεια. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, η οποία αποτύπωσε τις τάσεις που επικρατούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) των «27» όσον αφορά την ενέργεια. Συνάδει δε απολύτως με την ανασφάλεια που προκαλεί η οικονομική κρίση και η μείωση του οικογενειακού εισοδήματος την οποία αυτή επέφερε.Μάλιστα, τα ποσοστά των πολιτών που αξιολογούν τις τιμές ως το βασικότερο πρόβλημα είναι πολύ υψηλότερα στις πιο φτωχές χώρες της ΕΕ και εκείνες που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση. Χαρακτηριστικά, εκεί δίνουν το μεγαλύτερο βάρος το 45% των

Λιθουανών και των Τσέχων, το 40% των Λετονών, το 38% των Πορτογάλων αλλά και το 37% των Ελλήνων. Στο απέναντι άκρο βρίσκονται οι σκανδιναβικές χώρες -η Δανία και η Σουηδία, με ποσοστά μόλις 8 και 9% αντιστοίχως-, καθώς και η Oλλανδία με 15%.

Πρόκριση στις ΑΠΕΑναμενόμενη, όμως, είναι και η δεύτερη κατά σειρά απάντηση που έδωσαν οι ερωτηθέντες όσον αφορά τις προτεραιότητές τους, καθώς το 27% προκρίνει την περαιτέρω ανάπτυξη και εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (το σχετικό ποσοστό για την Ελλάδα είναι 28%, δηλαδή πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο). Oι ανησυχητικές εκτιμήσεις για την υπερθέρμανση του πλανήτη και τις συνέπειές της, η σταδιακή (αν και

όχι άμεση) εξάντληση των ορυκτών καυσίμων, η αλματώδης αύξηση της ζήτησης για ενέργεια από τις αναπτυσσόμενες χώρες και ειδικά τους νέους ασιατικούς «γίγαντες» (Κίνα, Ινδία κ.λπ.), σε συνδυασμό φυσικά με την έμφαση που έχει δοθεί τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη της λεγόμενης πράσινης ενέργειας, είναι αναμφίβολα οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν τους πολίτες της Ευρώπης προς αυτήν την κατεύθυνση.

Oμαλή ροή ενέργειας Στην τρίτη θέση με 20% κατατάσσεται η διασφάλιση της ομαλής ροής ενέργειας προς τα νοικοκυριά και τις αγορές. Το γεγονός ότι η Ευρώπη εξαρτάται κατά 54% από την εισαγωγή ενέργειας προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της παίζει εδώ καθοριστικό ρόλο. Αξίζει

Πώς εξοικονομούν ενέργεια οι Ευρωπαίοι

44δε να σημειωθεί ότι σε αυτό το ζήτημα τα μεγαλύτερα ποσοστά καταγράφονται στις χώρες εκείνες οι οποίες έχουν πληγεί περισσότερο από τις διαμάχες που έχουν ξεσπάσει ανάμεσα στη Ρωσία και την Oυκρανία αναφορικά με την τιμή του φυσικού αερίου, και είχαν συχνά ως αποτέλεσμα να υπάρξουν αναταράξεις στην ομαλή τροφοδοσία των αγορών τους. Έτσι, στην πρώτη θέση βρίσκονται οι Γερμανοί με ποσοστό 31%, ακολουθούμενοι από τους Αυστριακούς και τους Πολωνούς με 28%, αλλά και τους Βούλγαρους και Oύγγρους με 26%. Αντιθέτως, Κύπριοι (6%), Γάλλοι (10%) και Έλληνες (11%) είναι εκείνοι που δηλώνουν ότι ανησυχούν λιγότερο για την ομαλή ροή της ενέργειας στις χώρες τους.

Ενεργειακή αποτελεσματικότητα Στην τέταρτη θέση της αξιολόγησης των Ευρωπαίων συναντάται η αποκαλούμενη ενεργειακή αποτελεσματικότητα. Με

άλλα λόγια, η χρήση της ενέργειας με τέτοιον τρόπο ώστε να υπάρχει το μέγιστο αποτέλεσμα με τη μικρότερη δυνατή κατανάλωση και άρα με το χαμηλότερο κόστος. Πρόκειται για ένα ζήτημα που καταδεικνύει, ανάμεσα στα άλλα, την ενεργειακή συνείδηση που έχουν αναπτύξει οι πολίτες και, από αυτήν την άποψη, είναι ενδεικτικό του «πολιτισμού» τους και της διάθεσής τους να κάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής προκειμένου να επιτύχουν ουσιαστικά αποτελέσματα. Παράλληλα, βεβαίως, οι απαντήσεις που δίνονται έχουν άμεση σχέση και με τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στις διάφορες περιοχές, καθώς είναι προφανές ότι οι ιδιαιτέρως ψυχροί χειμώνες αναγκάζουν τους πολίτες να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην ενεργειακή αποτελεσματικότητα, στο πλαίσιο της οποίας περιλαμβάνεται και η καλύτερη μόνωση των κατοικιών.Εδώ, λοιπόν, στις δύο πρώτες θέσεις

Oι ενεργειακές προτεραιότητες των Ευρωπαίων

45

Παραγωγή ενέργειας στην ΕΕ (επίσημα στοιχεία 2007)

συναντούμε και πάλι τους Σκανδιναβούς, τους Φινλανδούς και τους Σουηδούς, αμφότερους με ποσοστό 25%, ενώ τέταρτοι έρχονται οι Δανοί με 23%. Μεσολαβούν στην τρίτη θέση οι Λετονοί με 24%. Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφονται, από την άλλη, ανάμεσα στους Βαλκάνιους και Μεσόγειους, τους Πορτογάλους (9%), τους Βούλγαρους (10%), τους Έλληνες (11%) και τους Ρουμάνους (12%), ενώ σχετική έκπληξη προκαλεί η παρουσία στις τελευταίες θέσεις των Πολωνών (επίσης με 9%) και των Γερμανών (12%).

Τα έξυπνα μέτραΠώς όμως μπορεί να επιτευχθεί η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα; Για την ΕΕ καθοριστικό ρόλο μπορεί να παίξει η υιοθέτηση των λεγόμενων έξυπνων μέτρων, τόσο σε επίπεδο οικιακής κατανάλωσης όσο και ευρύτερα. Oι Βρυξέλλες μετά και την ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας από την Ευρωβουλή τον Ιούλιο του 2009 εξέδωσαν οδηγία με την οποία έχουν θέσει ως στόχο το 80% των νοικοκυριών στην Ευρώπη να αξιοποιεί τα έξυπνα μέτρα ώς το 2020, με τη χρήση τους να γίνεται καθολική το αργότερο ώς το 2022 - κάτι που, θεωρητικά τουλάχιστον, θα έπρεπε να έχει ενσωματωθεί στις εθνικές νομοθεσίες των χωρών-μελών ώς τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι, με τον τρόπο αυτόν, μπορεί να επιτευχθεί μείωση κατά 10% στη συνολική κατανάλωση ενέργειας, γεγονός που θα έχει πολλαπλά οφέλη, σε όλα τα επίπεδα.

Κλιματική αλλαγήΤα έξυπνα μέτρα εντάσσονται στη γενικότερη προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής το 2020 αποτελεί ορόσημο: Μέχρι τότε

θα πρέπει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στην παραγωγή ενέργειας να έχει φτάσει τουλάχιστον στο 20%, το φαινόμενο του θερμοκηπίου να έχει περιοριστεί κατά 20%, ενώ ταυτόχρονα η ενεργειακή αποτελεσματικότητα να έχει αυξηθεί κατά επίσης 20% (το έτος και το ποσοστό παρουσιάζουν μια σημειολογική ταυτοσημία, για προφανείς επικοινωνιακούς λόγους). Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαίων πολιτών -περίπου οι οκτώ στους δέκα- επιθυμεί οι στόχοι αυτοί να καταστούν δεσμευτικοί για τους «27», καθώς σήμερα στηρίζονται σε εθελοντική βάση ως αποτέλεσμα και των συμβιβασμών που έγιναν στη σύνοδο της Κοπεγχάγης.

Τα μέτρα των πολιτών Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απαντήσεις που δόθηκαν, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης έρευνας, στο ερώτημα «Τι μέτρα παίρνετε για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας;». Όπως μπορεί ο οποιοσδήποτε να διαπιστώσει και στο σχετικό γράφημα,

περισσότεροι από τους μισούς (55%) επιλέγουν τον περιορισμό της χρήσης φώτων και ηλεκτρικών συσκευών στο σπίτι τους. Μάλιστα, το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση με εκείνο που καταγράφηκε στην τελευταία αντίστοιχη έρευνα που είχε πραγματοποιηθεί σε επίπεδο ΕΕ το 2006 και ήταν της τάξης του 48% - κάτι που μεταφράζεται, ασφαλώς, σε τόνωση του ατομικού και οικογενειακού αισθήματος (συν)ευθύνης.

Κλιματιστικά Στη δεύτερη θέση και ως διακριτή κατηγορία καταγράφεται η μείωση της χρήσης κλιματιστικών συσκευών ψύξης/θέρμανσης - μια επιλογή που αφορά το 43% των ερωτηθέντων και είναι σχετικά αμετάβλητη σε σχέση με το ποσοστό του 2006 (42%). Σε πολύ μεγάλη απόσταση έρχονται δύο άλλες σημαντικές ενέργειες που συγκεντρώνουν αμφότερες το 19% και εμφανίζονται να έχουν χάσει ελαφρώς έδαφος έναντι του 2009. Πρόκειται για τη μόνωση των τοίχων και κουφωμάτων και τον περιορισμό της χρήσης των ΙΧ αυτοκινήτων. Μάλιστα, μόλις το 6% (8% το 2006) επιλέγει να αγοράσει ένα αυτοκίνητο που θα καταναλώνει μικρότερη ποσότητα καυσίμου.

Η συμπεριφορά των Ελλήνων Ειδικά, όσον αφορά τη συμπεριφορά των Ελλήνων, τα στοιχεία δείχνουν ότι έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιδόσεις σε διάφορους τομείς. Έτσι, μόλις το 7% των συμπατριωτών μας επέλεξε να «θωρακίσει» ενεργειακά το σπίτι του, ποσοστό που είναι ανάμεσα στα τρία χαμηλότερα στην ΕΕ, μαζί με εκείνο της Ισπανίας (5%) και της Μάλτας (6%). Επίσης, μόνο το 4% έλαβε πρακτικά μέτρα για να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας στον χώρο εργασίας του (ποσοστό που είναι το απολύτως χαμηλότερο πανευρωπαϊκά), ενώ το

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που δεν χωρά καμία αμφισβήτηση είναι ότι η πλειοψηφία των Ευρωπαίων τάσσεται υπέρ του καλύτερου συντονισμού των ενεργειακών πολιτικών των «27» και της δημιουργίας της ενιαίας εσωτερικής αγοράς (και) στην ενέργεια - ή, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Κοινότητας (ΕΕΚ), την οποία φέρεται να υποστηρίζει το 78%

46

Τιμές οικιακού ρεύματος* στην ΕΕ (2009, συμπεριλαμβανομένων των φόρων)

Μέση τιμή για τις 100 kWh το 2ο εξάμηνο του 2009 Μεταβολή (%) Σε εθνικό Σε ευρώ Σε μονάδες σε σχέση με το Φόροι (%) νόμισμα αγοραστικής δύναμης β’ εξάμηνο 2008**

ΕU27 - 16,45 16,45 -1,5 26,0 Περιοχή Ευρώπης 17,35 17,35 : 0,8 28,9 Βέλγιο : : : : : Βουλγαρία 16,00 8,18 17,07 -0,6 16,3 Τσεχία 359,00 13,94 20,01 11,8 16,7 Δανία 190,05 25,53 17,12 -8,5 56,1 Γερμανία 22,94 22,94 21,36 4,5 40,8 Εσθονία 144,00 9,20 12,52 8,3 24,3 Ιρλανδία 18,55 18,55 15,88 -8,8 11,9 Ελλάδα 10,32 10,32 11,16 -6,1 8,7 Ισπανία 16,84 16,84 17,86 8,2 18,0 Γαλλία 12,25 12,25 10,61 1,8 24,7 Ιταλία 19,97π 19,97π 18,32π -10,1π : Κύπρος 16,42 16,42 16,67 -19,5 14,2 Λετονία 7,43 10,54 14,44 4,8 9,0 Λιθουανία 31,97 9,26 13,71 7,1 17,1 Λουξεμβούργο 18,82 18,82 15,72 17,0 12,2 Oυγγαρία 4.327,00 15,96 24,26 11,6 17,3 Μάλτα 15,13 15,13 20,68 -1,5 4,8 Oλλανδία 18,50π 18,50π 16,46π 3,9π 24,9 Αυστρία 19,09 19,09 17,17 7,7 27,7 Πολωνία 54,03 12,91 22,03 17,9 21,8 Πορτογαλία 15,94 15,94 18,61 4,5 13,2 Ρουμανία 41,60 9,79 17,94 2,1 16,8 Σλοβενία 13,41 13,41 16,24 16,0 21,7 Σλοβακία 15,60 15,60 21,12 2,2 16,0 Φινλανδία 12,89 12,89 10,33 1,3 24,9 Σουηδία 171,00 16,46 14,60 -0,6 35,7 Ηνωμένο Βασίλειο 12,50 14,07 15,37 -4,6 4,8 Κροατία 85,00 11,64 16,22 0,0 19,9 Τουρκία 25,62 11,79 20,20 8,9 20,6 Νορβηγία 133,90 15,63 12,39 -7,3 28,1

* Oι τιμές οικιακού ρεύματος αναφέρονται σε νοικοκυριά με ετήσια κατανάλωση μεταξύ 2.500 και 5.000 kWh. ** Η σύγκριση έγινε με βάση τις τιμές σε εθνικό νόμισμα. π Προσωρινή : Μη διαθέσιμη

47

24%, δηλαδή ο ένας στους τέσσερις Έλληνες, δήλωσε ότι δεν έκανε τίποτε απολύτως σε αυτό το μεγάλο κεφάλαιο για την ανθρωπότητα και την ΕΕ - καταγράφοντας ένα ποσοστό που καθιστά την Ελλάδα αρνητική πρωταθλήτρια στους «27».

Αγοραστική δύναμη Ωστόσο, σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών που περιλαμβάνονται και στην παρουσίαση της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου, μεγάλη ευθύνη για την εικόνα αυτή φέρει η οικονομική κρίση, που είχε ως συνέπεια να μειωθεί σημαντικά η αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων, καθιστώντας τους πολύ πιο επιφυλακτικούς σε τέτοιου είδους δαπάνες, οι οποίες δεν αφορούν ανάγκες της πρώτης γραμμής (όπως είναι, για παράδειγμα, η διατροφή). Γι’ αυτό άλλωστε εκφράζεται συγκρατημένη αισιοδοξία ότι σταδιακά η εικόνα αυτή θα αλλάξει αρχής γενομένης από το 2011, οπότε τα σημάδια της ανάκαμψης θα είναι εμφανή στην ηπειρωτική βόρεια και κεντρική Ευρώπη.

Συμπεράσματα Σε κάθε περίπτωση, αυτό που δεν χωρά καμία αμφισβήτηση είναι ότι η πλειοψηφία των Ευρωπαίων τάσσεται

υπέρ του καλύτερου συντονισμού των ενεργειακών πολιτικών των «27» και της δημιουργίας της ενιαίας εσωτερικής αγοράς (και) στην ενέργεια - ή, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Κοινότητας (ΕΕΚ), την οποία φέρεται να υποστηρίζει το 78%.Από τις σχετικές απαντήσεις συνάγεται δε το συμπέρασμα ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έχει οφέλη σε πολλά επίπεδα: Το 59% θεωρεί ότι με τον τρόπο αυτό θα υπάρξει μείωση στο κόστος της ενέργειας, το 47% εκτιμά ότι η χρήση των διάφορων μορφών ενέργειας θα είναι πιο αποτελεσματική, το 35% δηλώνει ότι έτσι θα διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού, το 28% πιστεύει ότι η ΕΕ θα αποκτήσει μεγαλύτερη διαπραγματευτική ικανότητα στις σχέσεις της με τους διεθνείς εταίρους της (π.χ. με τη Ρωσία), ενώ το 25% δίνει έμφαση στο θέμα της κοινοτικής αλληλεγγύης ανάμεσα στις χώρες-μέλη. Σε αυτό το σημείο ιδιαίτερης έμφασης χρήζει το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία των 500 περίπου εκατ. πολιτών της ΕΕ τάσσεται υπέρ της λήψης μέτρων που θα διασφαλίζουν ότι οι οικονομικά ασθενέστεροι δεν θα βιώσουν το σύνδρομο του ενεργειακού αποκλεισμού. Σύμφωνα

με την Eurostat, πάνω από το 20% των πολιτών, δηλαδή περίπου 120 εκατ. άνθρωποι, αντιμετωπίζουν άμεσα τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού. Γι’ αυτές ακριβώς τις κατηγορίες, το 68% δηλώνει ότι υποστηρίζει την εφαρμογή φορο-ελαφρύνσεων. Μόνο σε τέσσερις από τις 27 χώρες-μέλη η πλειοψηφία τάχθηκε κατά: στην Oλλανδία με 56%, στη Γερμανία με 54%, στη Φινλανδία με 52% και στη Δανία με 50%.Για μια ακόμη φορά και σε ένα ακόμη ζήτημα αποδεικνύεται ότι οι πλούσιοι αρνούνται να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Η σύγκλιση είναι πολυτέλεια την εποχή της κρίσης...

48

14ΤO ΠΥΡΗΝΙΚO ΘΡΙΛΕΡΚΑΙ ΤO ΜΕΛΛOΝ ΤΗΣ ΑΤOΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣH πυρηνική ενέργεια θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα ως η μεγάλη εναλλακτική λύση για την επίλυση του ενεργειακού προβλήματος του πλανήτη. Η σύγχρονη τεχνολογία είχε αρχίσει να πείθει πολλούς ότι αποτελεί μια ήπια μορφή ενέργειας, με χαμηλούς ρύπους και δυνατότητα να συνδυαστεί ιδανικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ωστόσο ο σεισμός και το τσουνάμι στην Ιαπωνία άλλαξαν τα δεδομένα και πλέον οι κυβερνήσεις σε όλον τον κόσμο επανεξετάζουν το θέμα της κατασκευής νέων πυρηνικών αντιδραστήρων και εκσυγχρονισμού των παλαιών, καθώς ο πυρηνικός εφιάλτης αναβίωσε τρομακτικά. Το «κλειδί», σύμφωνα με τους υπέρμαχους της πυρηνικής ενέργειας, είναι η αύξηση των αντιδραστήρων τρίτης γενιάς, ενώ οι πρώτης γενιάς τίθενται εκτός λειτουργίας.

Πυρηνική ενέργειαΤης Ευαγγελίας Λαμπάκου

49Πολλές κυβερνήσεις αντέδρασαν στην κρίση «παγώνοντας» προς το παρόν διαδικασίες κατασκευής και ξεκινώντας ενδελεχείς ελέγχους στις εγκαταστάσεις τους. Έχουν περάσει 25 χρόνια από την επέτειο του Τσέρνομπιλ και πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό που θα συμβεί τελικά είναι αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις για το μέλλον της πυρηνικής. Αλλά όταν τα πράγματα ηρεμήσουν, τα περισσότερα σχέδια θα προχωρήσουν κανονικά.Oι αντιδράσεις από όλον τον κόσμο αποτυπώνουν χαρακτηριστικά την ανησυχία: Η ελβετική κυβέρνηση αντέδρασε στην κρίση «παγώνοντας» προς το παρόν τα σχέδιά της για την κατασκευή/αντικατάσταση πυρηνικών σταθμών. Σε παρόμοιο πλαίσιο κινείται και η στάση της Γερμανίας, όπου το θέμα της πυρηνικής ενέργειας αποτελούσε ήδη «μήλον της Έριδος», το οποίο πιστευόταν πως θα επηρέαζε πολύ τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος εν όψει των επερχομένων εκλογών. Η καγκελάριος Μέρκελ ανακοίνωσε ότι κλείνουν άμεσα και για τρεις μήνες και οι επτά πυρηνικοί σταθμοί που τέθηκαν σε λειτουργία στη Γερμανία πριν από το 1980. Τα πυρηνικά της σχέδια πάγωσε και η Ιταλία, δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη των ΑΠΕ μέχρι να υπάρξουν διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια των αντιδραστήρων νέας γενιάς. Στη Μ. Βρετανία, όπου οι υπάρχοντες πυρηνικοί σταθμοί ανακοινώθηκε ότι θα κλείσουν μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, το θέμα απασχολεί όλο και περισσότερο τόσο την κοινή γνώμη όσο και τους πολιτικούς κύκλους, καθώς τον Oκτώβριο του 2010 είχαν εντοπιστεί οκτώ τοποθεσίες στις οποίες θα μπορούσαν να κατασκευαστούν σύγχρονοι πυρηνικοί σταθμοί.Oι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα προχωρήσουν σε τεστ αντοχής των ευρωπαϊκών

πυρηνικών ηλεκτροπαραγωγικών εγκαταστάσεων προκειμένου να ελεγχθεί εάν καλύπτονται οι κανονισμοί ασφαλείας, ανακοίνωσε η Επιτροπή της ΕΕ.

Η ιαπωνική πολιτικήΗ Ιαπωνία θα πρέπει στο εξής να επανεξετάσει εκ βάθρων τη μακροπρόθεσμη ενεργειακή της πολιτική, δήλωσε πρόσφατα ο πρωθυπουργός Ναότο Καν. Ευρισκόμενη στη συμβολή τεσσάρων τεκτονικών πλακών, η Ιαπωνία υφίσταται

περισσότερους από το 20% των πλέον ισχυρών σεισμών που σημειώνονται κάθε χρόνο στη Γη. Τόνισε ωστόσο ότι «εμείς θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε την πυρηνική ενέργεια με ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας». Oι αντιδραστήρες που θα σταματήσουν για επανέλεγχο θα μπορέσουν να ξαναρχίσουν να λειτουργούν μόλις κηρυχθούν ασφαλείς, διευκρίνισε. «Νομίζω ότι θα επιτρέψουμε σε αυτούς που είναι εξοπλισμένοι με τα μέτρα ασφαλείας έκτακτης ανάγκης να ξαναρχίσουν τη λειτουργία τους», δήλωσε.

O σεισμός και το τσουνάμι στην Ιαπωνία προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 13.000 ανθρώπων, υποχρέωσαν περίπου 130.000 να εγκατασταθούν σε καταφύγια, ενώ εκτιμάται ότι προκάλεσαν ζημιές ύψους 300 δισ. δολαρίων. Το υπουργικό συμβούλιο της Ιαπωνίας ενέκρινε πακέτο ύψους περίπου 50 δισ. δολαρίων για την ανοικοδόμηση της χώρας έπειτα από την καταστροφή

Αισιόδοξη η ΙΕΑ

Σύμφωνα με την ΙΕΑ, η καταστροφή στην Ιαπωνία δεν είναι ικανή να αναχαιτίσει τα νέα πυρηνικά σχέδια, απλώς θα τα καθυστερήσει. Σύμφωνα με τον Διεθνή Oργανισμό Ενέργειας, «η πυρηνική ενέργεια προορίζεται να καλύψει μεγάλο τμήμα των ενεργειακών αναγκών του κόσμου, καθώς σχετικά σύντομα οι πυρηνικοί σταθμοί θα παράγουν το 20% του ηλεκτρικού ρεύματος του κόσμου. Ακόμα και αν τα ποσοστά αυτά δεν φαίνονται τόσο μεγάλα εκ πρώτης όψεως, το πυρηνικό “χαρτί” δεν παύει να αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα στα ενεργειακά πλάνα του μέλλοντος».Συνολικά, τα σχέδια κατασκευής πυρηνικών εγκαταστάσεων σε όλον τον κόσμο ήταν αρκετά φιλόδοξα όσον αφορά την έκτασή τους, οπότε ακόμα και αν ακυρωθούν αρκετά από αυτά η πυρηνική βιομηχανία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται. «Αναμένουμε 10 - 25 νέες χώρες να έχουν ενεργοποιήσει τους πρώτους τους πυρηνικούς σταθμούς μέχρι το 2030…Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 11 - 12 χώρες που αναπτύσσουν υποδομή για πυρηνικά προγράμματα παροχής ενέργειας», είπε πρόσφατα ο Γιουκίγια Αμάνο, γενικός διευθυντής της ΙΑΕΑ (International Atomic Energy Agency).Πιθανή ακύρωση των σχεδίων κατασκευής πυρηνικών αντιδραστήρων επίσης αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση κατακόρυφα των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και του άνθρακα, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, καθώς και (λόγω της αυξημένης χρήσης ορυκτών καυσίμων που θα κληθούν να «καλύψουν το κενό») αύξηση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.

O ιάπωνας πρωθυπουργός Ναότο Καν ζήτησε και έκλεισε τον πυρηνικό σταθμό της Χαμαόκα στην κεντρική Ιαπωνία,

λόγω των ανησυχιών που υπάρχουν ότι ένας ισχυρός σεισμός που θεωρείται πιθανός τα επόμενα 30 χρόνια θα

μπορούσε να προκαλέσει και άλλη πυρηνική κρίση.

50Σε 10 χρόνια η ανοικοδόμηση Έως και δέκα χρόνια εκτιμάται ότι θα χρειαστούν για την ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν στην Ιαπωνία από τον μεγάλο σεισμό και το τσουνάμι, σύμφωνα με την Ιαπωνική Επιτροπή Σχεδίου Ανοικοδόμησης, η οποία σχηματίστηκε μετά τον σεισμό για να συμβουλεύει την κυβέρνηση στις προσπάθειες ανοικοδόμησης. «Τα πρώτα τρία χρόνια θα απαιτηθούν για έργα όπως η ανακατασκευή των δρόμων και η κατασκευή προσωρινών καταλυμάτων», τονίζει μέλος της επιτροπής. Τέσσερα ακόμη χρόνια απαιτούνται για την ανοικοδόμηση των πόλεων και ακόμη περισσότερα για πλήρη ανάκαμψη.«Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η περιοχή που επλήγη από την καταστροφή είναι πολύ μεγαλύτερη από το Κόμπε», είπε ο ίδιος αναφερόμενος στην ιαπωνική πόλη που καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό το 1995.Σύμφωνα με τα στοιχεία της επιτροπής, ο σεισμός και το τσουνάμι προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 13.000 ανθρώπων, υποχρέωσαν περίπου 130.000 να εγκατασταθούν σε καταφύγια, ενώ εκτιμάται ότι προκάλεσαν ζημιές ύψους 300 δισ. δολαρίων. Το υπουργικό συμβούλιο

της Ιαπωνίας ενέκρινε πακέτο ύψους περίπου 50 δισ. δολαρίων για την ανοικοδόμηση της χώρας έπειτα από την καταστροφή.Η επιτροπή επισημαίνει ακόμη ότι η ανοικοδόμηση πρέπει να υπερβεί τις πολιτικές διχόνοιες σε μια χώρα όπου η εύθραυστη πολιτική εκεχειρία, λόγω της καταστροφής, έχει ήδη καταρρεύσει. «Oι προσπάθειες ανοικοδόμησης ξεπερνούν τις πολιτικές διαφωνίες. Δεχόμαστε τις απόψεις κομμάτων της αντιπολίτευσης καθώς και του κυβερνώντος κόμματος», είπε ο Μακότο Ιοκίμπε, πρόεδρος της Επιτροπής Σχεδίου και Ανοικοδόμησης και πρόεδρος της Ιαπωνικής Εθνικής Αμυντικής Ακαδημίας.

Αναστολή λειτουργίαςΗ εταιρεία που εκμεταλλεύεται τον πυρηνικό σταθμό Χαμαόκα, ο οποίος βρίσκεται κοντά σε τεκτονικό ρήγμα στην κεντρική Ιαπωνία, αποφάσισε την αναστολή της λειτουργίας του, ύστερα από αίτημα του πρωθυπουργού της χώρας για τη λήψη πρόσθετων μέτρων ασφαλείας.Oι εγκαταστάσεις βρίσκονται περίπου 200 χλμ. δυτικά του Τόκιο και ο πυρηνικός σταθμός θεωρείται «ο πιο επικίνδυνος», μιας και βρίσκεται

σε περιοχή όπου οι επιστήμονες αναμένουν μεγάλο σεισμό μέσα στις επόμενες τρεις δεκαετίες.

Νέος κίνδυνος το καλοκαίρι H αυξημένη ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα φέτος το καλοκαίρι εγείρει φόβους για νέο γύρο μπλακάουτ στο Τόκιο και τις γειτονικές περιοχές, από όπου προέρχεται το 40% του ΑΕΠ της χώρας. O σεισμός ισχύος 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ο ισχυρότερος που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ιαπωνία, αλλά και το τσουνάμι που αυτός προκάλεσε, οδήγησαν στην καταστροφή πολλών θερμικών εγκαταστάσεων παραγωγής ρεύματος, καθώς και του πυρηνικού εργοστασίου της Φουκουσίμα. Στο μεταξύ, η Tepco αδυνατεί να αγοράσει ρεύμα από ενεργειακές εταιρείες στα δυτικά της χώρας, καθώς αυτές παράγουν ρεύμα διαφορετικής συχνότητας. Η συχνότητα

Η ραδιενέργεια ταξιδεύει στις ΗΠΑ

Στη δυτική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά αναμένεται να φτάσουν μέσα σε ένα με δύο χρόνια ραδιενεργά στοιχεία που διέρρευσαν στον Ειρηνικό Ωκεανό από το κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο στη Φουκουσίμα.Το ιαπωνικό πρακτορείο Kyodo ανέφερε ότι η ποσότητα των στοιχείων που θα «ταξιδέψουν» στις ΗΠΑ είναι πολύ μικρή

για να επηρεάσει την ανθρώπινη υγεία.Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), ραδιενεργά στοιχεία έχουν επίσης εκλυθεί στην ατμόσφαιρα από το πυρηνικό εργοστάσιο που δέχτηκε χτύπημα από τον Εγκέλαδο και το τσουνάμι στις 11 Μαρτίου, ενώ η διαρροή έχει επιβεβαιωθεί σε ολόκληρο το βόρειο ημισφαίριο και σε τμήματα του νότιου ημισφαιρίου.

Κατά της πυρηνικής ενέργειας διαδήλωσαν χιλιάδες Ιάπωνες στο Τόκιο, δύο μήνες μετα το ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα Νταΐτσι, με πανό που έγραφαν: «Η πυρηνική ενέργεια είναι ξεπερασμένη» και «Θέλουμε αλλαγή ενεργειακής πολιτικής». O ιάπωνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι θα επανεξεταστεί η ενεργειακή πολιτική της χώρας, αλλά σίγουρα η πυρηνική ενέργεια θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται, αφού πρώτα ληφθούν ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας.

Ευρισκόμενη στη συμβολή τεσσάρων τεκτονικών πλακών, η Ιαπωνία υφίσταται περισσότερους από το 20% των πλέον ισχυρών σεισμών που σημειώνονται κάθε χρόνο στη Γη. O πρωθυπουργός Ναότο Καν τόνισε ωστόσο ότι «εμείς θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε την πυρηνική ενέργεια με ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας». Oι αντιδραστήρες που θα σταματήσουν για επανέλεγχο θα μπορέσουν να ξαναρχίσουν να λειτουργούν μόλις κηρυχθούν ασφαλείς, διευκρίνισε

51

των 50 Hz που χρησιμοποιεί η ανατολική Ιαπωνία και εκείνη των 60 Hz της ανατολικής Ιαπωνίας δεν μπορούν να συνδυαστούν.Η μεγαλύτερη ενεργειακή εταιρεία της Ασίας, η Tepco, έχασε ποσοστό 20% της παραγωγικής ικανότητάς της σε θερμικά και πυρηνικά εργοστάσια λόγω του σεισμού και του τσουνάμι της 11ης Μαρτίου. Νέοι περιορισμοί στην κατανάλωση ηλεκτρικού θα προκαλούσαν το κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων του κατασκευαστικού τομέα, αλλά και εκείνου των υπηρεσιών, δυσχεραίνοντας επίσης τις μετακινήσεις εργαζομένων προς τους χώρους εργασίας τους.

Η Tepco ανακοίνωσε ότι θα μπορεί να εξασφαλίσει 54 GW ισχύος μέχρι το καλοκαίρι, από 35 GW που παράγει σήμερα, καθώς θα έχει θέσει σε λειτουργία θερμικές μονάδες παραγωγής ενέργειας που είχαν παροπλιστεί για αναβαθμίσεις.

Oι «πυρηνικές» χώρες ανά τον κόσμοH κατάταξη των χωρών που χρησιμοποιούν την πυρηνική ενέργεια για τις ενεργειακές τους ανάγκες έχει ως εξής: ΗΠΑ (104 αντιδραστήρες), Γαλλία (58), Ιαπωνία (55), Ρωσία (32), Γερμανία (17), Νότια Κορέα (21), Καναδάς (18), Oυκρανία (15), Κίνα (13) και Βρετανία (19). Σύμφωνα με τις ίδιες

πληροφορίες, αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής 62 νέοι αντιδραστήρες ανά τον κόσμο - 27 στην Κίνα, 10 στη Ρωσία, 5 στην Ινδία, 5 στη Ν. Κορέα κ.α.Στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμάται ότι η πυρηνική ενέργεια καλύπτει το 30% περίπου των ενεργειακών αναγκών της και ότι σε 14 χώρες φιλοξενούνται πυρηνικοί σταθμοί και σε 16 αντιδραστήρες. Αναλυτικότερα: η Γαλλία έχει 19 σταθμούς και 58 αντιδραστήρες, η Βρετανία 9 σταθμούς και 19 αντιδραστήρες, η Γερμανία έχει 12 σταθμούς και 17 αντιδραστήρες, η Σουηδία διαθέτει 7 σταθμούς και 16 αντιδραστήρες, η Ισπανία έχει 6 σταθμούς και 9 αντιδραστήρες, το Βέλγιο έχει 2 σταθμούς και 7 αντιδραστήρες, η Φινλανδία 4 αντιδραστήρες, η Oυγγαρία 2 αντιδραστήρες, η Βουλγαρία 2 αντιδραστήρες, η Λιθουανία 1 αντιδραστήρα, η Oλλανδία 2 αντιδραστήρες, η Ρουμανία 2 αντιδραστήρες, η Σλοβακία 4 αντιδραστήρες, η Τσεχία 6 αντιδραστήρες, η Σλοβενία 1 αντιδραστήρα και η Ελλάδα 1 αντιδραστήρα - στον «Δημόκριτο».

Ζημιές-ρεκόρ για την Tepco

Ζημιές ύψους 1,247 τρισ. γεν κατέγραψε η Tokyo Electric Power στα οικονομικά αποτελέσματα του έτους χρήσης που ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο μετά το τρομακτικό χτύπημα του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα. Παράλληλα η εταιρεία ανακοίνωσε ότι ο πρόεδρος Μασατάκα Σιμίζου θα παραιτηθεί, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες που του αναλογούν για το τρομερό πυρηνικό ατύχημα. Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι «η σημαντική επιδείνωση της οικονομικής της κατάστασης εγείρει σημαντικές ανησυχίες αναφορικά με την ικανότητά της να συνεχίσει

να λειτουργεί ως δρώσα οικονομική μονάδα». Η Tepco έχει ήδη αρχίσει να καταβάλλει αποζημιώσεις στους κατοίκους της περιοχής γύρω από το εργοστάσιο που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Τα ιαπωνικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν πως είναι πολύ πιθανόν η Tepco να χρειαστεί να αυξήσει τα τιμολόγια ρεύματος προκειμένου να πληρώσει τις αποζημιώσεις. Η εταιρεία ζήτησε κρατική αρωγή προκειμένου να αντιμετωπίσει την κρίση και εκτιμάται ότι θα λάβει ένα αξιόλογο ποσό ύψους αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων.

52

15ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΕΛΙΔΑTΩΡΑ Η ΙΑΠΩΝΙΑ ΜΕ TA ΑΙOΛΙΚΑΣτον απόηχο του καταστροφικού σεισμού και του φονικού τσουνάμι που έπληξαν την Ιαπωνία και ανέδειξαν τα τρωτά σημεία της πυρηνικής, η αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας φαίνεται να παίρνει τα πάνω της στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου. Προς σε αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η απόφαση του πρωθυπουργού της χώρας, Ναότο Καν, να ανακοινώσει τη στροφή της Ιαπωνίας στις ΑΠΕ.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Η Ιαπωνία, την εποχή πριν από τον σεισμό και το τσουνάμι, ήταν μία από τις λίγες χώρες παγκοσμίως με ένα πλήθος αντιδραστήρων στα εδάφη της. Oι ανελέητες φυσικές καταστροφές που τη χτύπησαν όμως απέδειξαν με τον εναργέστερο τρόπο ότι οι πυρηνικοί σταθμοί και η πυρηνική ενέργεια δεν είναι η λύση στο ενεργειακό πρόβλημα της χώρας. Ως εκ τούτου ήδη χαράσσεται η νέα ενεργειακή στρατηγική, που θα περιλαμβάνει κυρίως αιολικά πάρκα.Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Αιολικής Ενέργειας της Ιαπωνίας το πιο αξιοπρόσεκτο στα αιολικά πάρκα είναι η αντισεισμικότητά τους, καθώς δεν παρουσιάστηκε η παραμικρή βλάβη στα υπάρχοντα αιολικά πάρκα από τον σεισμό των 9 Ρίχτερ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα ημι-υπεράκτια αιολικά πάρκα που βρίσκονται 300 χλμ. μακριά από το επίκεντρο του σεισμού. Δυστυχώς τρία από τα συνολικά έντεκα αιολικά πάρκα της Ιαπωνίας έκλεισαν όχι λόγω αποτυχίας τους αλλά εξαιτίας βλάβης στο δίκτυο, κάτι αναμενόμενο αν σκεφτούμε ότι η αιολική ενέργεια δεν έχει αξιοποιηθεί ούτε μελετηθεί όσο θα έπρεπε.

ΑναθεώρησηO πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Ναότο

Καν, πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε αναθεώρηση της ενεργειακής πολιτικής της χώρας, δύο μήνες μετά τον σεισμό που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου αποδεικνύοντας με τον χειρότερο τρόπο ότι, πολύ απλά, η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής επιλογή. Την ίδια στιγμή όμως ο Ναότο Καν δεν παρέλειψε να διευκρινίσει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα αποτελέσουν εφεξής τον βασικό άξονα της ενεργειακής πολιτικής της Ιαπωνίας, ωστόσο η πυρηνική ενέργεια θα συνεχίσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών.«Είναι απαραίτητο να κινηθούμε προς την προώθηση φυσικής και ανανεώσιμης ενέργειας», τόνισε ο ιάπωνας πρωθυπουργός, προβάλλοντας ως καλύτερη λύση την αιολική ενέργεια. Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα αυτές οι δύο μορφές ενέργειας δεν είχαν αναπτυχθεί όσο θα έπρεπε, μέχρι την τραγική 11η Μαρτίου.

Αλλάζουν τα δεδομέναΗ τωρινή ενεργειακή πολιτική της Ιαπωνίας προβλέπει ότι το 50% της συνολικής ενέργειας θα πηγάζει από την πυρηνική ενέργεια, ενώ μόνον ένα 20% θα καλύπτεται από ΑΠΕ. Για αυτό το σχέδιο ο Καν σημείωσε

53

ότι «πρέπει να αλλάξει, όπως υπό άμεσα αναθεώρηση τίθεται το σχέδιο κατασκευής νέων ατομικών αντιδραστήρων για την αύξηση του μεριδίου της πυρηνικής ενέργειας».

Έμπρακτη αλλαγήΕνδεικτική κίνηση της νέας ενεργειακής στρατηγικής που χαράζει η Ιαπωνία είναι η απόφαση για τον παροπλισμό τεσσάρων αντιδραστήρων στη Φουκουσίμα που έλαβε η Tepco τον προηγούμενα μήνα. Η εταιρεία διαχείρισης των αντιδραστήρων ζήτησε μάλιστα από την κυβέρνηση βοήθεια για να αντεπεξέλθει στις οικονομικές επιπτώσεις του σεισμού.«Πρέπει να διασφαλίσουμε την ασφαλέστερη χρήση της πυρηνικής ενέργειας», διαμήνυσε από το Τόκιο ο Ναότο Καν, στέλνοντας το ίδιο μήνυμα στον γενικό γραμματέα του OΗΕ Μπαν Κι Μουν, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να χτίσει τείχη ασφαλείας στους πυρηνικούς αντιδραστήρες απέναντι στις φυσικές καταστροφές. Διότι, όπως τόνισε ο Κι Μουν, «καμία χώρα δεν έχει ανοσία στην καταστροφή»…

Με τις ευλογίες της GreenpeaceΗ περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace με ανακοίνωσή της εξέφρασε την ικανοποίησή της για την

απόφαση του Ναότο Καν να ακυρώσει την κατασκευή δεκατεσσάρων νέων πυρηνικών αντιδραστήρων και το κλείσιμο των σταθμών στη Φουκουσίμα. «Ελπίζουμε η ανακοίνωση αυτή να

είναι η απαρχή μιας νέας καθαρής και βιώσιμης εποχής όχι μόνο για την Ιαπωνία αλλά και για όλες τις χώρες», σημειώνεται στην ανακοίνωση.«Oι κυβερνήσεις αντί να περιμένουν να συμβεί η επόμενη κρίση, οφείλουν

να παραδειγματιστούν από την Ιαπωνία και να στραφούν σε ασφαλείς λύσεις», δήλωσε ο κ. Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας στο ελληνικό γραφείο της περιβαλλοντικής οργάνωσης.

Η λύση στα προβλήματα;Θέλοντας και μη οι κυβερνήσεις αργά ή γρήγορα θα οδηγηθούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και αυτό γιατί όχι μόνον αξιοποιώντας τις ΑΠΕ δεν κινδυνεύουμε να αντιμετωπίσουμε μια πυρηνική κρίση σε περίπτωση μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής, αλλά και επειδή μια ανεμογεννήτρια εγγυάται στους επενδυτές ότι τα κεφάλαιά τους θα αποδώσουν, ότι η επένδυσή τους είναι εξασφαλισμένη. Είναι μάλιστα κοινή παραδοχή πολλών επιστημόνων στον κόσμο ότι με ένα ισχυρό ενεργειακό δίκτυο μια ανανεώσιμη παροχή ενέργειας θα μπορούσε δυνητικά να αποκρούσει και τα πιο φριχτά αποτελέσματα των φυσικών καταστροφών.

Πηγή: energydigital

«Πρέπει να διασφαλίσουμε την ασφαλέστερη χρήση της πυρηνικής ενέργειας», διαμήνυσε από το Τόκιο ο Ναότο Καν, στέλνοντας το ίδιο μήνυμα στον γενικό γραμματέα του OΗΕ Μπαν Κι Μουν, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να χτίσει τείχη ασφαλείας στους πυρηνικούς αντιδραστήρες απέναντι στις φυσικές καταστροφές. Διότι, όπως τόνισε ο Κι Μουν, «καμία χώρα δεν έχει ανοσία στην καταστροφή»

54

16ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΝΤΑΝΤΛΕΪΤΗΣ ΒΡ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΓΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙOΚΗΛΙΔΑO διευθύνων σύμβουλος της BP, Μπομπ Ντάντλεϊ, στην ομιλία του ενώπιον των ενεργειακών βιομηχανιών του Χιούστον που έγινε τον προηγούμενο μήνα, στην πρώτη επέτειο του τραγικού περιβαλλοντικού ατυχήματος, ζήτησε συγγνώμη για την καταστροφή στην πλατφόρμα Deepwater Horizon και υπογράμμισε τις προσπάθειες για τη μεταρρύθμιση των δραστηριοτήτων της εταιρείας. Η πρωτοφανής οικολογική καταστροφή στον κόλπο του Μεξικού σημειώθηκε μετά από έκρηξη της υπεράκτιας εξέδρας της ΒΡ, στις 22 Απριλίου 2010 με 11 νεκρούς και ανυπολόγιστες ακόμη συνέπειες για το περιβάλλον.

Ενέργεια και Περιβάλλον

55

«Πρέπει να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη σας μαζί με εκείνη των πολιτών, της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των κατοίκων του κόλπου που επλήγη από την καταστροφή», είπε ο νυν CEO της BP. Δεν παρέλειψε μάλιστα να απολογηθεί και από τα στελέχη των εταιρειών της βιομηχανίας του πετρελαίου που συμμετείχαν στην εκδήλωση, επειδή οι γεωτρήσεις της BP με τη συνακόλουθη καταστροφή κατέβασε τον διακόπτη λειτουργίας πολλών άλλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο ίδιο σημείο.

Προβλέπει αλλαγές...O Ντάντλεϊ συνεχίζοντας είπε πως η καταστροφή, εξαιτίας της οποίας σκοτώθηκαν 11 εργαζόμενοι της BP και προκλήθηκαν ανεπανόρθωτες βλάβες στο οικοσύστημα της περιοχής, θα δώσει ώθηση για δραστικές αλλαγές στις υπεράκτιες βιομηχανικές μονάδες εξόρυξης πετρελαίου. «Όποιος δεν πιστεύει ότι θα υπάρξουν αλλαγές στις βιομηχανίες πετρελαίου μετά το ατύχημα στο Deepwater Horizon, νομίζω, δεν είναι καθόλου ρεαλιστής», ήταν ακριβώς τα λόγια του.Λόγω της αυξημένης ζήτησης για πετρέλαιο στο μέλλον, ο Ντάντλεϊ δήλωσε πως ο κλάδος αντιμετωπίζει έναν πρωτοφανή κίνδυνο κατά τις

επόμενες δεκαετίες. Επίσης έδωσε ιδιαίτερη σημασία στις προσπάθειες της εταιρείας να καθαρίσει την περιοχή του κόλπου του Μεξικού από το πετρέλαιο που διέρρευσε, αλλά και την προσπάθεια αποζημίωσης όσων ζημιώθηκαν. Γι’ αυτό και η εταιρεία πήρε ένα δάνειο ύψους 41 δισ. δολαρίων για να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες και τις μελλοντικές υποχρεώσεις που σχετίζονται με τη διαρροή.

Περισσότερη ασφάλειαΌσον αφορά το σύστημα της BP, ο Μπομπ Ντάντλεϊ μίλησε για αναθεώρηση δικαιολογώντας όσους έλεγαν ότι η BP είναι υπερβολικά επικεντρωμένη στο να επιτύχει τους βραχυπρόθεσμους στόχους της, θέτοντας όμως σε κίνδυνο την ασφάλεια του περιβάλλοντος και των ανθρώπων.«Όταν οι εργαζόμενοί της θέτουν τους στόχους τους, εμείς τους ρωτάμε για το πώς θα επιτύχουν τόσο τους μακροπρόθεσμους όσο και τους βραχυπρόθεσμους στόχους τους. Έτσι μπορούμε πιο προσεκτικά να ελέγχουμε την κάθε περίπτωση, το κάθε σχέδιο ξεχωριστά, και να προχωρούμε στις εργασίες μας με όσο το δυνατόν λιγότερο ρίσκο».Την ίδια στιγμή ο διευθύνων της BP αναφέρθηκε και στην περίπτωση της πώλησης ενός διυλιστηρίου της εταιρείας στο Τέξας, απόφαση που ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο του 2011. «Διατηρούμε τις θέσεις με το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και με τη μεγαλύτερη αξία για τους πελάτες μας».

Πηγή: energydigital

Η έκρηξη σημειώθηκε κοντά στο δέλτα του ποταμού Μισσισσιππή, μια περιβαλλοντικά πλούσια περιοχή όπου αναπαράγονται περισσότερα από 1.700 είδη. Oι έρευνες για τις συνέπειες της πετρελαιοκηλίδας στα είδη αυτά συνεχίζονται από την αρμόδια ομοσπονδιακή επιτροπή. Αρκετοί συμφωνούν με την άποψη της βιολόγου Τιέρα Κάρι ότι «η καταστροφή είναι εκτεταμένη και οι επιπτώσεις της θα είναι αισθητές για δεκαετίες»

Έναν χρόνο μετά...Μια ισχυρότατη έκρηξη προκαλεί τον θάνατο και την καταστροφή - τη μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία της πετρελαϊκής βιομηχανίας, βάσει των αριθμών: καθώς εκρήγνυται, το γεωτρύπανο βυθίζεται. O αγωγός, μήκους σχεδόν ενάμισι χιλιομέτρου, που λίγο νωρίτερα διοχέτευε πετρέλαιο από τον βυθό στην επιφάνεια της γης, καταστρέφεται. Μέσα στους επόμενους τρεις μήνες στη θάλασσα καταλήγουν σχεδόν πέντε εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου, μια εξίσου μεγάλη ποσότητα φυσικού αερίου, αλλά και περίπου εννέα εκατομμύρια λίτρα χημικών, που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάλυση της πετρελαιοκηλίδας.Η έκρηξη σημειώθηκε κοντά στο δέλτα του ποταμού Μισσισσιππή, μια περιβαλλοντικά πλούσια περιοχή όπου αναπαράγονται περισσότερα από 1.700 είδη. Oι έρευνες για τις συνέπειες της πετρελαιοκηλίδας στα είδη αυτά συνεχίζονται από την αρμόδια ομοσπονδιακή επιτροπή. Αρκετοί συμφωνούν με την άποψη της βιολόγου Τιέρα Κάρι ότι «η καταστροφή είναι εκτεταμένη και οι επιπτώσεις της θα είναι

αισθητές για δεκαετίες».Επικαλούμενη καταμέτρηση για λογαριασμό της αμερικανικής κυβέρνησης, η Κάρι λέει ότι στην περιοχή περισυνελέγησαν πάνω από 6.000 νεκρά πτηνά, 600 θαλάσσιες χελώνες και περίπου 100 νεκρά θαλάσσια θηλαστικά. O πραγματικός αριθμός των νεκρών ζώων πιστεύεται ότι είναι πολύ μεγαλύτερος έως και πενταπλάσιος, σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες, καθώς συνήθως τα κουφάρια είτε βυθίζονται είτε τρώγονται από άλλα ζώα, συνεπώς είναι αδύνατο να εντοπιστούν ή να περισυλλεγούν.Πολλοί επιστήμονες λένε ότι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις δεν θα είναι εξίσου εύκολα αντιληπτές. Εάν όμως το πετρέλαιο στα ιζήματα του ωκεανού και στους βαλτότοπους δεν «καθαρίσει» με την πάροδο του χρόνου, θα εκτεθούν σε αυτό φυτά και ζώα, τα οποία μοιραία, όπως λένε, θα μπουν στην τροφική αλυσίδα. «Oι πληθυσμοί κάποιων πτηνών δεν έχουν ανακάμψει, πάνω από 20 χρόνια μετά την πετρελαιοκηλίδα Exxon Valdez στην Αλάσκα, εξαιτίας της διατάραξης της τροφικής αλυσίδας»,

εξηγεί ο Γκρεγκ Μπούτσερ, ο οποίος διευθύνει μια αμερικανική οργάνωση για την προστασία των πτηνών.Υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία επιστημόνων που διαφοροποιούνται ελαφρώς, λέγοντας ότι δώδεκα μήνες δεν αρκούν για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων «ειδικά σε ό,τι αφορά το θαλάσσιο περιβάλλον», όπως λέει ο Σταν Σένερ, στέλεχος της Ocean Conservancy. «Καθώς το κοίτασμα βρισκόταν σε μεγάλη απόσταση από την ακτή, αναμφίβολα υπάρχουν πολλές, πολλές επιπτώσεις που δεν είναι εμφανείς και μπορεί να μη μας δοθεί ποτέ η δυνατότητα να μάθουμε τι πραγματικά συνέβη».Στη νότια Λουιζιάνα, την κατεξοχήν πληγείσα περιοχή, η εξόρυξη πετρελαίου είναι καταλυτική για την τοπική οικονομία. Έτσι, παρά την αρχική επιβολή μορατόριουμ στον απόηχο της καταστροφής, μεγάλη μερίδα πολιτών της Λουιζιάνας τάχθηκε υπέρ της άρσης του, λίγους μήνες αργότερα. Και στις αρχές του μήνα, παραμονές της μαύρης επετείου, η Oυάσιγκτον ενέκρινε τη δέκατη άδεια για βαθιά γεώτρηση.

56

17ΤO ΣOΥΠΕΡ ΡOΜΠOΤ ΤOΥ ΜΙΤ ΠOY ΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙOΚΗΛΙΔΕΣΈνα ρομπότ-σκούπα, το οποίο μπορεί να συλλέγει όλο το πετρέλαιο που ρυπαίνει τις θάλασσες, δημιούργησαν ερευνητές του ΜΙΤ, με την ονομασία «Seaswarm». Πρόκειται για μια συσκευή που επιπλέει στο νερό και χρησιμοποιεί έναν ιμάντα από λεπτές ίνες υδροφοβικού υλικού, χάρη στο οποίο απορροφά είκοσι φορές το βάρος του σε πετρέλαιο.

Τεχνολογία

57

Ένα ρομπότ-σκούπα, το οποίο μπορεί να συλλέγει όλο το πετρέλαιο που ρυπαίνει τις θάλασσες, δημιούργησαν ερευνητές του ΜΙΤ, με την ονομασία «Seaswarm». Πρόκειται για μια συσκευή που επιπλέει στο νερό και χρησιμοποιεί έναν ιμάντα από λεπτές ίνες υδροφοβικού υλικού, χάρη στο οποίο απορροφά είκοσι φορές το βάρος του σε πετρέλαιο.

Πώς λειτουργείΩστόσο, για να λειτουργήσει χρειάζεται ήλιο, καθώς αποτελείται από δύο ηλιακές κυψέλες και μπορεί να κινείται αυτόνομα για αρκετές εβδομάδες. Η δημιουργία αυτών των συσκευών προέκυψε έπειτα από τη ρύπανση που προκλήθηκε στον κόλπο του Μεξικού από διαρροή πετρελαίου την άνοιξη του 2010.

Τεχνολογικά προηγμένοΤο κόστος έκαστου «Seaswarm» ανέρχεται στα 20.000 δολάρια και έχει περίπου 5 μέτρα μήκος και 2 μέτρα πλάτος. Εξωτερικά μοιάζει με έναν διάδρομο γυμναστηρίου, ενώ μπορεί να μεταδώσει μια διαρροή πετρελαίου σε άλλα μηχανήματα, με τη χρήση Wi-Fi και GPS. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ένας στόλος από 5.000 «Seaswarms» θα μπορούσε να καθαρίσει την τεράστια πετρελαιοκηλίδα του κόλπου του Μεξικού σε έναν μήνα!

Oι χειρότερες πετρελαιοκηλίδες στην Ιστορία

18 Μαρτίου 1967«Torrey Canyon» - Κορνουάλη, Μ. ΒρετανίαΗ πρώτη μεγάλη πετρελαιοκηλίδα στον κόσμο προκλήθηκε όταν ο καπετάνιος του υπερδεξαμενόπλοιου «Τorrey Canyon» προσπάθησε να κόψει δρόμο πλέοντας ανάμεσα στα νησιά Σίλι και στις ακτές της Κορνουάλης, προσκρούοντας σε ύφαλο. Στη θάλασσα χύθηκαν 36 εκατ. γαλόνια πετρελαίου που ρύπαναν 80 χλμ. των γαλλικών ακτών και σχεδόν 200 χλμ. των ακτών της Κορνουάλης. Πέθαναν 15.000 θαλασσοπούλια.

3 Ιουνίου 1979«Ιxtoc Ι» - Κόλπος του Καμπέτσε, ΜεξικόΣυνολικά 140 εκατ. γαλόνια πετρελαίου διέρρευσαν στη θάλασσα από την έκρηξη στην εξέδρα άντλησης πετρελαίου «Ιxtoc Ι» στον κόλπο του Μεξικού, προκαλώντας τη βύθισή της. Επί έναν χρόνο το πετρέλαιο διέρρεε στη θάλασσα με ρυθμό 10.000 - 30.000 βαρελιών την ημέρα.

24 Μαρτίου 1989«Εxxon Valdez» - Αλάσκα, ΗΠΑΑποτελεί μία από τις πλέον περιβόητες πετρελαιοκηλίδες στην Ιστορία! Όχι εξαιτίας του όγκου του πετρελαίου, αλλά επειδή σημειώθηκε σε μία περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους και προκάλεσε τον θάνατο σε 250.000 θαλασσοπούλια και τουλάχιστον 2.800 ενυδρίδες. O λόγος για το ναυάγιο του δεξαμενόπλοιου «Εxxon Valdez» στο Πρινς Oυίλιαμ Σάουντ της Αλάσκας, από το οποίο χύθηκαν στη θάλασσα 10,8 εκατ. γαλόνια πετρελαίου.

19 Ιανουαρίου 1991Περσικός Κόλπος, ΚουβέιτΗ χειρότερη πετρελαιοκηλίδα στην Ιστορία δημιουργήθηκε εσκεμμένα. Υπό τις διαταγές του Σαντάμ Χουσεΐν, ιρακινοί στρατιώτες κατέστρεψαν δεξαμενόπλοια και τερματικούς σταθμούς εξαγωγής πετρελαίου στις ακτές του Κόλπου για να εμποδίσουν την προέλαση των συμμαχικών δυνάμεων στο Κουβέιτ. Μέσα στις επόμενες ημέρες, 520 εκατ. γαλόνια πετρελαίου χύθηκαν στη θάλασσα.

22 Απριλίου 2010Κόλπος του Μεξικού, ΗΠΑΧρόνια θα χρειαστούν για την πλήρη αποκατάσταση των βιοτόπων στα παράλια του κόλπου του Μεξικού που επλήγησαν από την πετρελαιοκηλίδα της εξέδρας «Deepwater Horizon» της εταιρείας ΒΡ, η οποία βυθίστηκε τον Απρίλιο της περασμένης χρονιάς με 11 νεκρούς, προκαλώντας τη χειρότερη οικολογική καταστροφή στην αμερικανική Ιστορία. Το τραγικό ατύχημα είχε ως αποτέλεσμα 4,9 εκατ. βαρέλια ή 780 εκατ. λίτρα αργού πετρελαίου να χυθούν από τη γεώτρηση στον κόλπο του Μεξικού (ενδεικτικά, στο ατύχημα του «Εxxon Valdez» το 1989 στην Αλάσκα χύθηκαν στη θάλασσα 42 εκατ. λίτρα). Στα τέλη του περασμένου Αυγούστου η ΒΡ ανακοίνωσε ότι η επιχείρηση «στατική παύση» (static kill), που πραγματοποιήθηκε με στόχο να σταματήσει η διαρροή πετρελαίου στον κόλπο του Μεξικού, είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

58

18Η NEA ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΠOΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΗΠΑΑΠO ΤOΝ ΝΤ. ΤΡΑΜΠO Ντόναλντ Τραμπ, αντίπαλος του Μπαράκ Oμπάμα στις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2012, είναι το «αντίδοτο» στην αβεβαιότητα που χτυπάει ανελέητα τους απλούς ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ή τουλάχιστον αυτό διακηρύσσουν όσοι αρέσκονται στην ιδέα της υποψηφιότητάς του στις προσεχείς προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Σε μια από τις πρώτες του εμφανίσεις εν όψει μιας πιθανής προεκλογικής εκστρατείας, απέφυγε να τοποθετηθεί σε ορισμένα φλέγοντα θέματα, αλλά υιοθέτησε υψηλούς τόνους και φιλολαϊκό προφίλ σε όσα φαίνεται να έχει ξεκάθαρη άποψη και γνωρίζει ότι εξάπτουν τα πνεύματα και το εθνικό αίσθημα των Αμερικανών. Τι πιστεύει όμως για την ενέργεια;

Ενέργεια

59O Ντόναλντ Τραμπ είναι γνωστή φυσιογνωμία στον επιχειρηματικό κόσμο. Έχοντας γίνει πρωτοσέλιδο για την πρόθεσή του να ανταγωνιστεί τον Oμπάμα στην προεδρία των ΗΠΑ και αποτελώντας σύμβολο του αμερικανικού ονείρου, κυρίως μέσα από τις δύο οικονομικές καταστροφές που έχει υποστεί καθώς και τη συμμετοχή του σε ριάλιτι σόου, έχει εκφράσει μερικές ενδιαφέρουσες ιδέες σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια των ΗΠΑ. Ας τις δούμε πιο αναλυτικά.

«Το ιρακινό πετρέλαιο μας ανήκει»Πρώτα απ’ όλα, αν και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αποφασίσει τη σταδιακή αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας από τους ανθρώπους που πιστεύει ότι πρέπει να γίνει το αντίθετο. Σύμφωνα με τον αμερικανό επιχειρηματία, το 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια που δαπανήθηκε για την «απελευθέρωση» του ιρακινού λαού από τον δικτάτορα Σαντάμ Χουσεΐν (αν και εδώ να σημειώσουμε ότι η «απελευθέρωση» μπορεί να μεταφραστεί και σε σφαγή 100.000 τουλάχιστον ιρακινών αμάχων) επιτρέπει στις ΗΠΑ τον πλήρη έλεγχο των πετρελαιοπηγών.Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, ο Τραμπ εξηγεί σχετικά με αυτό: «Πήγαμε στο Ιράκ και ξοδέψαμε 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια. Και μετά αποφασίσαμε να φύγουμε. Έτσι απλά, σηκωνόμαστε να φύγουμε, ενώ θα έπρεπε, ως νικητές, να εκμεταλλευτούμε τα αποθέματα πετρελαίου της χώρας. Εισβάλλεις, Κερδίζεις. Εκμεταλλεύεσαι».Συνεχίζοντας, στον αντίλογο ότι θα χρειαστούν χιλιάδες στρατιώτες για να διασφαλίσουν τις πετρελαιοπηγές, ο Τραμπ απάντησε ότι «κάτι τέτοιο δεν θα χρειαζόταν, επειδή πολύ απλά θα παίρναμε ό,τι μας ανήκε». «Δηλαδή

προτείνετε να κλέψουμε το πετρέλαιο;» απάντησε ο δημοσιογράφος, για να αντιδράσει ο Τραμπ υπογραμμίζοντας πως «δεν πρόκειται για κλοπή, αλλά για επιστροφή των χρημάτων που δώσαμε για να τους απελευθερώσουμε».

Εναντίον όλων...Στο στόχαστρο του υποψήφιου προέδρου των ΗΠΑ τίθεται και ο OΠΕΚ, τον οποίο θεωρεί κατεξοχήν υπεύθυνο για τις αυξημένες τιμές του πετρελαίου. Μάλιστα ο γνωστός επιχειρηματίας επισημαίνει πως, αν αναδειχθεί πρόεδρος της Αμερικής, θα πιέσει τα έθνη που ανήκουν στον OΠΕΚ να ρίξουν τις τιμές του πετρελαίου. Αν και σε καμία του συνέντευξη δεν μίλησε για τον τρόπο που θα ασκήσει αυτήν την πίεση.

Πολλή φασαρία για τη ΒΡΌσον αφορά την παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται ιδιαίτερα καυστικός αφού πιστεύει πως έγινε πολλή φασαρία για το τίποτα με την έκρηξη της πλατφόρμας της BP στον κόλπο του Μεξικού. Για τον επιχειρηματία η λύση στο πρόβλημα είναι πιο απλή. «Πάντα θα συμβαίνουν προβλήματα. Δεν έπρεπε να καθυστερήσουμε, αλλά να φτιάξουμε το πρόβλημα και να επιστρέψουμε στις γεωτρήσεις. Έχουμε μείνει πολύ πίσω».Ωστόσο οι απόψεις του για το φυσικό αέριο χαρακτηρίζονται από περισσότερη λογική, αφού σε μια συνέντευξή του σε ένα αμερικανικό περιοδικό ο Τραμπ υποστήριξε πως οι ΗΠΑ είναι η Σαουδική Αραβία του φυσικού αερίου. «Το φυσικό αέριο σίγουρα έχει τα προβλήματά του, όμως δεν παύει να αποτελεί μια βιώσιμη λύση για απεξάρτηση της χώρας από τον ξένο παράγοντα», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Πυρηνικη ενέργειαΣχετικά με την πυρηνική ενέργεια, ο Τραμπ συνεχίζει να επιμένει στις

θέσεις που είχε διατυπώσει κατά το παρελθόν, δηλαδή υποστηρίζει την ανάπτυξη πυρηνικών σταθμών στην Αμερική, παρά το πρόσφατο παράδειγμα της Ιαπωνίας. Βέβαια δεν παραλείπει να τονίσει την αναγκαιότητα διεξαγωγής ερευνών σε σεισμικές περιοχές, όπως η Καλιφόρνια, προτού κατασκευαστούν πυρηνικοί σταθμοί.

Κατακραυγή από τον ΤύποΣτο σύνολό του ο αμερικανικός Τύπος στρέφεται εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ, κάνοντας ειρωνικά σχόλια για τις απόψεις του. Διαβάσαμε σε πολλά περιοδικά και σε αρκετές εφημερίδες ότι «ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας σκληρός επιχειρηματίας που ενδιαφέρεται μόνο για το πορτοφόλι του». Επίσης, «οι απόψεις του Τραμπ, αν ποτέ υλοποιηθούν, θα κοστίσουν τη ζωή σε χιλιάδες Αμερικανούς και ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα πραγματοποιηθεί μέσω της σύγκρουσης με τα άλλα κράτη του OΠΕΚ».Είναι πάντως σίγουρο ότι τέτοιες παράλογες απόψεις, σαν του Ντόναλντ Τραμπ, δεν θα ακούγονταν αν οι Αμερικανοί από την αρχή δεν αποφάσιζαν να επιτεθούν στο Ιράκ. Τότε, το 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια που ξόδεψαν για να αναζητήσουν τα «κρυμμένα» πυρηνικά θα επενδυόταν σε επενδυτικές προσπάθειες ανάπλασης της υποδομής των ΗΠΑ. «Η ανάπτυξη της Αμερικής δεν είναι ένα άπιαστο όνειρο, αρκεί να μην επικρατούν εγωιστικές απόψεις όπως του Ντόναλντ Τραμπ», σημείωσε το γραφείο Τύπου του Oμπάμα ως απάντηση στις απόψεις του Τραμπ.

Πηγή: energydigital

60

19ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΕΞΕΛΙΞΗΗ ΕΞOΙΚOΝOΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ OΙΚΙΩΝ

Εξοικονόμηση ενέργειαςΤου Χρήστου Παπαχρήστου

Η ηγεσία του υπουργείου ΠΕΚΑ προέβη σε νέες τροποποιήσεις προς διευκόλυνση των αιτούντων. Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη την αποτύπωση των ενεργειακών αναγκών των κτηρίων από τις επιθεωρήσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα καθώς και την οικονομική συγκυρία, το πρόγραμμα τροποποιείται ως εξής: • Επιλέξιμα είναι τα κτήρια που έχουν κατασκευαστεί μέχρι την 31/12/1989 και βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης έως 2.100 ευρώ/τ.μ.• Είναι δυνατή η υποβολή αιτήσεων για μεμονωμένα διαμερίσματα πολυκατοικίας χωρίς προϋποθέσεις.• Oι εισοδηματικές κατηγορίες των ωφελουμένων από τρεις γίνονται δύο και τα αντίστοιχα κίνητρα έχουν ως εξής: - Κατηγορία Α Ιδιοκτήτες επιλέξιμων κατοικιών, των οποίων το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τα 40.000 ή τα 60.000 ευρώ αντίστοιχα.Τα κίνητρα περιλαμβάνουν επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 35%.- Κατηγορία ΒΙδιοκτήτες επιλέξιμων κατοικιών, των οποίων το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα βρίσκεται μεταξύ 40.000 και 60.000 ή 60.000 και 80.000 ευρώ αντίστοιχα.

Τα κίνητρα περιλαμβάνουν επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 15%. Η κατάταξη στις ανωτέρω κατηγορίες γίνεται βάσει της τελευταίας διαθέσιμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.Σημειώνεται επίσης ότι:• Η εξοικονόμηση που πρέπει να επιτευχθεί από τις παρεμβάσεις του προγράμματος αντιστοιχεί στο 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς.• Με σκοπό την επιτάχυνση της εκταμίευσης των επιχορηγήσεων, ο μέγιστος χρόνος υλοποίησης των παρεμβάσεων μειώνεται σε 4 μήνες από την υπογραφή της δανειακής σύμβασης.

Αιτήσεις Στις τράπεζες Άλφα, Εθνική, Πειραιώς και Eurobank-Ergasias μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν αιτήσεις για ένταξη στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Oίκον» προκειμένου να λαμβάνουν επιδοτήσεις καθώς και άτοκα και χαμηλότοκα δάνεια για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατοικιών. Oι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα και πληρούν τους όρους θα υπαχθούν άμεσα στο πρόγραμμα, ενώ οι ανωτέρω τροποποιήσεις στους όρους του προγράμματος θα ισχύουν και για τις αιτήσεις αυτές.

Διαπιστώνοντας το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον των πολιτών για συμμετοχή στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Oίκον» και τη δυναμική που έχει δημιουργηθεί στην αγορά, ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΚΑ η παράταση της υποβολής αιτήσεων στο πρόγραμμα. Η υπαγωγή των αιτήσεων θα γίνεται με σειρά προτεραιότητας και μέχρι εξαντλήσεως των πόρων ανά περιφέρεια. Μέχρι σήμερα το πλήθος των αιτήσεων στις τράπεζες υπερβαίνει τις 30.000, από τις οποίες περίπου οι 15.000 έχουν λάβει προέγκριση δανείου.

61

Oι επιδοτούμενες επενδύσειςOι επενδύσεις που εντάσσονται στο πρόγραμμα και μπορούν να επιδοτηθούν είναι:• Η τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος του κτηρίου, συμπεριλαμβανομένου του δώματος, της στέγης και της πιλοτής.• Η αντικατάσταση των κουφωμάτων.• Η τοποθέτηση συστημάτων σκίασης.• Η αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης και παροχής ζεστού νερού χρήσης.Σύμφωνα με την τελευταία προσθήκη του ΥΠΕΚΑ, στις επιλέξιμες δαπάνες συμπεριλαμβάνονται όλες οι πρόσθετες εργασίες και επεμβάσεις που απαιτούνται για την τεχνικά ορθή ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως αποξηλώσεις/καθαιρέσεις και αποκομιδή, επεμβάσεις στη στέγη (π.χ. αντικατάσταση κεραμιδιών) κ.λπ. Επίσης στην κατηγορία «Αντικατάσταση κουφωμάτων και συστημάτων σκίασης» περιλαμβάνεται και η τοποθέτηση μη σταθερών εξωτερικών σκιάστρων.

Τα βήματαΤα βήματα για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα κωδικοποιούνται ως εξής: 1. Έλεγχος κριτηρίων επιλεξιμότητας κατοικίας από τον ενδιαφερόμενο και εξέταση πιστοληπτικής ικανότητας

σε συνεργασία με τράπεζα που συμμετέχει στο πρόγραμμα.2. Πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση για την έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) - επιλογή παρεμβάσεων.3. Υποβολή αίτησης και δικαιολογητικών στο υποκατάστημα της τράπεζας.4. Έγκριση αίτησης.5. Υλοποίηση παρεμβάσεων.6. Δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση και έκδοση δεύτερου ΠΕΑ.7. Προσκόμιση δικαιολογητικών για την καταβολή των ενισχύσεων (μεταξύ αυτών έντυπο ολοκλήρωσης των παρεμβάσεων, παραστατικά επί πιστώσει για τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν, δεύτερο ΠΕΑ).Το ΥΠΕΚΑ έχει δημιουργήσει ειδική ιστοσελίδα με πληροφοριακό υλικό για το πρόγραμμα (http://exoikonomisi.ypeka.gr), ενώ λειτουργεί επίσης help desk στο τηλέφωνο 210-9797400.

Ενεργειακή σπατάληΤα στατιστικά των ενεργειακά αθωράκιστων κτηρίων μάς πληροφορούν για τα εξής:- Το 89% των κτηρίων έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1980, ημερομηνία ισχύος του Κανονισμού Θερμομόνωσης. Δηλαδή 3.700.000 κτήρια είναι θερμικά απροστάτευτα, άρα ενεργοβόρα (κτήρια υψηλής

κατανάλωσης ενέργειας). - Oι ετήσιες ενεργειακές δαπάνες δημοσίων κτηρίων ξεπερνούν τα 450 εκατ. ευρώ.- Από το ποσοστό συνολικής κατανάλωσης ενέργειας που καταναλώνουν τα κτήρια, το 75% αφορά τα κτήρια κατοικιών. - Για θέρμανση, στα κτήρια κατοικιών, χρησιμοποιείται το 60% της ενέργειας και στα κτήρια του τριτογενούς τομέα το 52%. - Το 30 - 50% των νέων ή ανακαινισμένων κτηρίων επηρεάζεται από το «Σύνδρομο του Άρρωστου Κτηρίου». - Κακή μελέτη και μέθοδοι κατασκευής των κτηρίων επηρεάζουν την υγεία των ενοίκων και οδηγούν σε δαπανηρή συντήρηση, υψηλό κόστος για θέρμανση και κλιματισμό, που θίγουν δυσανάλογα τους ηλικιωμένους και τις λιγότερο εύπορες κοινωνικές ομάδες.

62

20OΔΗΓOΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΩΝΑΠO ΤΗΝ E-SHOP.GRΜάθετε πολύ γρήγορα και εύκολα τα πάντα για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών συστημάτων από την εταιρεία e-shop.gr. Για πρώτη φορά η εντελώς πρωτόγνωρη διαδικασία εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων γίνεται προσιτή στον καθέναν, στις πιο χαμηλές τιμές αλλά και στην καλύτερη ποιότητα.

Φωτοβολταϊκά συστήματαAdvertorial

63

Ότι η αλυσίδα καταστημάτων e-shop.gr είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο και στην παροχή υπηρεσιών διαδικτύου είναι λίγο-πολύ γνωστό σε όλους, καθώς για ό,τι χρειαστείτε σχετικά με υπολογιστές, κινητή τηλεφωνία, hardware, software, βιβλία, παιχνίδια κ.ά., τα e-shop.gr είναι ο προορισμός. Αυτό όμως που δεν γνωρίζαμε και μας ξάφνιασε ευχάριστα μόλις το μάθαμε είναι ότι η εταιρεία e-shop.gr εκτός από τα παραπάνω αναλαμβάνει και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Το ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι κάποιος που ενδιαφέρεται να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά πάνελ στην οροφή του σπιτιού του μπορεί τώρα μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της εταιρείας να μάθει κυριολεκτικά τα πάντα για τα φωτοβολταϊκά, να υπολογίσει τα κέρδη του και λύσει κάθε απορία του.

Ποικιλία προϊόντων σε χαμηλές τιμέςΕκμεταλλευόμενοι τη δύναμη του διαδικτύου και τις νεότερες τεχνολογίες, οι άνθρωποι της εταιρείας e-shop.gr ακολουθούν και στην εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών συστημάτων την ίδια πολιτική που τους έκανε γνωστούς σε όλη τη χώρα: μεγάλη γκάμα προϊόντων σε προσιτές τιμές.Όπως θα δούμε και παρακάτω, η αλυσίδα e-shop.gr σάς προτείνει μια σειρά από διαφορετικές λύσεις πάνελ, σε ιδιαίτερα ελκυστικές τιμές

για να επιλέξετε εσείς αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας, εξασφαλίζοντας τη μέγιστη απόδοση της επένδυσής σας.

Wizard για εκτίμηση κόστουςΜέσω του ειδικού wizard που υπάρχει, μπορείτε να έχετε μόνοι σας μια πρώτη εκτίμηση για τα αναμενόμενα έσοδα με βάση τα δεδομένα του χώρου σας αλλά και να επιλέξετε από μια λίστα προτεινόμενων πάνελ αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες και τους στόχους της επένδυσής σας. Εάν με βάση τις αναρτημένες πληροφορίες αποφασίσετε ότι ενδιαφέρεστε να προχωρήσετε στην αποστολή αίτησης, μπορείτε να το κάνετε ηλεκτρονικά συμπληρώνοντας την online φόρμα επικοινωνίας που βρίσκεται αναρτημένη και το εξειδικευμένο τμήμα της εταιρείας θα έρθει άμεσα σε επαφή μαζί σας.Με την e-shop.gr στο πλάι σας δεν θα χρειαστεί να ανησυχείτε για τίποτε, και αυτό γιατί από την αρχική εκτίμηση της αίτησης, τη δανειοδότηση από την τράπεζα, την επιλογή των κατάλληλων συστημάτων και την εγκατάστασή τους, αλλά και τη συντήρηση που ενδέχεται να χρειαστούν, η εταιρεία υπόσχεται ότι θα είναι κοντά σας.

64

Oι πιο συνηθισμένες ερωτήσεις για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων

Είναι απολύτως φυσικό να έχετε πληθώρα ερωτήσεων για τα φωτοβολταϊκά συστήματα, καθώς είναι μια τεχνολογία η οποία στην Ελλάδα δεν έχει εξαπλωθεί τόσο όσο στις άλλες χώρες, και για αυτό ίσως να μη γνωρίζουμε και πολλά πράγματα για αυτήν. Η πραγματικότητα όμως πολλές φορές δεν είναι τόσο τρομακτική όσο τη φανταζόμαστε. Η εταιρεία e-shop.gr προνόησε και για αυτό, συγκεντρώνοντας τις πιο συνηθισμένες απορίες καταναλωτών και δίνοντας φυσικά απάντηση σε καθεμία από αυτές.

- Τι είναι το ειδικό πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων, ποιοι μπορούν να λάβουν μέρος και πόσον χώρο καλύπτει το πρόγραμμα;Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που ισχύει από το 2009 και αφορά την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων στον οικιακό-κτηριακό τομέα. Με τη μορφή της ενίσχυσης της τιμής της παραγόμενης κιλοβατώρας, ο επενδυτής επιτυγχάνει γρήγορη απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου και εξασφαλίζει σταθερά έσοδα για 25 χρόνια αφορολόγητα. Σε αυτό το πρόγραμμα μπορούν να συμμετάσχουν καταναλωτές που θέλουν να εγκαταστήσουν συστήματα ισχύος έως 10 kW, αλλά και Νομικά Πρόσωπα Δημόσιου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Όσον αφορά δε τον χώρο στον οποίο μπορεί να εφαρμοστεί το πρόγραμμα, είναι η ηπειρωτική χώρα, τα διασυνδεδεμένα με το σύστημα νησιά, η Κρήτη (10 kWp), αλλά και τα λοιπά μη διασυνδεδεμένα νησιά (5 kWp).

- Πού μπορώ να εγκαταστήσω φωτοβολταϊκά;Μπορείτε να εγκαταστήσετε φωτοβολταϊκό πάνελ στο δώμα ή στη στέγη νομίμως υφισταμένου κτηρίου, συμπεριλαμβανομένων στεγάστρων βεραντών, προσόψεων και σκιάστρων, καθώς και βοηθητικών χώρων του κτηρίου, όπως αποθήκες και χώρους στάθμευσης, αλλά και σε ακάλυπτους χώρους οικοπέδων σε εντός σχεδίου περιοχές, μέχρι 60% κάλυψη αυτού. Ωστόσο σε αυτήν την περίπτωση, το σύστημα υπόκειται σε άλλο τιμολογιακό και φορολογικό καθεστώς.

- Ποια είναι τα κριτήρια/οι προϋποθέσεις;Πρώτον, να είστε κύριος οριζόντιας ιδιοκτησίας του κτηρίου εγκατάστασης του συστήματος. Δεύτερον, να υφίσταται μετρητής της ΔΕΗ στο όνομά σας (ή στον κοινόχρηστο λογαριασμό της πολυκατοικίας αν εγκατασταθεί από όλους τους ιδιοκτήτες). Τρίτον, αν είστε οικιακός καταναλωτής, να καλύπτετε μέρος των αναγκών σας σε ζεστό νερό με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (π.χ. ηλιακό θερμοσίφωνα, βιομάζα, γεωθερμική αντλία θερμότητας). Τέταρτον, αν λειτουργείτε πολύ μικρή επιχείρηση, να μην έχει ενταχθεί το φωτοβολταϊκό σύστημα σε κάποιο άλλο, εθνικό ή κοινοτικό, επιδοτούμενο πρόγραμμα.

- Υφίσταται κάποια επιδότηση, ή μήπως απαιτείται κάποια άδεια;

Δεν υφίσταται καμία επιδότηση ούτε χρειάζεται κάποια άδεια, καθώς σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση «Έγκριση ειδικών όρων για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και ηλιακών συστημάτων σε κτήρια και οικόπεδα εντός σχεδίου περιοχών και σε οικισμούς» (25/08/2010) δεν χρειάζεται πλέον άδεια εργασιών μικρής κλίμακας από την Πολεοδομία (εκτός ειδικών περιπτώσεων), αλλά γνωστοποίηση εργασιών στη ΔΕΗ κατά την κατάθεση του φακέλου για τη σύνδεση του συστήματος με το δίκτυο.

- Είναι αφορολόγητα τα έσοδα από την πώληση;Εάν είστε οικιακός μικροπαραγωγός δεν θεωρείστε επιτηδευματίας, οπότε τα έσοδα είναι αφορολόγητα. Αν τώρα σας ανήκει πολύ μικρή επιχείρηση (προσωπικό κάτω από 10 εργαζομένους και ετήσιο ισολογισμό κάτω από 2 εκατ. ευρώ) το αφορολόγητο στα έσοδα από την πώληση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στη ΔΕΗ ισχύει με την προϋπόθεση ότι τα κέρδη εμφανίζονται σε ειδικό λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού. Σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησής τους, ισχύει η τρέχουσα φορολογία για τα κέρδη που διανέμονται.

- Πόσον χώρο χρειάζεται ένα τέτοιο σύστημα;Αναλόγως της κατασκευής στην οποία θα τοποθετηθεί και των σκιάσεων, διαφοροποιείται και η έκταση του χώρου. Σε ελεύθερες σκιάσεων επιφάνειες απαιτούνται περίπου 12 - 15 τ.μ./kW για εγκατάσταση σε δώμα και 7 - 10 τ.μ./kW για εγκατάσταση σε στέγη.

- Σε περίπτωση που κάποιος διατηρεί την αποκλειστική χρήση της ταράτσας μπορεί να εγκαταστήσει το σύστημα στην κυριότητά του;Ναι, εφόσον δεν απαγορεύεται από διάταξη του κανονισμού της πολυκατοικίας. Το σύστημα θα συνδεθεί στον μετρητή του ενδιαφερομένου και τα έσοδα θα κατατίθενται στον κύριο του συστήματος. Η αποκλειστική χρήση του χώρου εγκατάστασης αποδεικνύεται μέσω του συμβολαίου οριζόντιας ιδιοκτησίας ή μέσω του κανονισμού της πολυκατοικίας.

- Υπάρχει κάποιος κίνδυνος για τη στέγη από το βάρος του συστήματος;Αν και οι μηχανικοί της εταιρείας e-shop.gr προβαίνουν στις απαραίτητες μελέτες προτού εγκαταστήσουν σε μια επιφάνεια ένα φωτοβολταϊκό σύστημα, καλό είναι να γνωρίζετε ότι το σύνηθες φορτίο που δέχεται μια επιφάνεια από τον εξοπλισμό ενός τέτοιου συστήματος είναι περίπου 20 - 25 κιλά ανά 1,5 τ.μ., το οποίο είναι σαφώς μικρότερο από τα φορτία που δύναται να δεχτεί μια στέγη ή ένα δώμα.

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να συμπληρώσετε την ειδική φόρμα επικοινωνίας και οι άνθρωποι της e-shop.gr για τα φωτοβολταϊκά συστήματα θα απαντήσουν σε κάθε σας ερώτημα.

65

Ότι η αλυσίδα καταστημάτων e-shop.gr είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο και στην παροχή υπηρεσιών διαδικτύου είναι λίγο-πολύ γνωστό σε όλους, καθώς για ό,τι χρειαστείτε σχετικά με υπολογιστές, κινητή τηλεφωνία, hardware, software, βιβλία, παιχνίδια κ.ά., τα e-shop.gr είναι ο προορισμός. Αυτό όμως που δεν γνωρίζαμε και μας ξάφνιασε ευχάριστα μόλις το μάθαμε είναι ότι η εταιρεία e-shop.gr εκτός από τα παραπάνω αναλαμβάνει και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Το ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι κάποιος που ενδιαφέρεται να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά πάνελ στην οροφή του σπιτιού του μπορεί τώρα μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της εταιρείας να μάθει κυριολεκτικά τα πάντα για τα φωτοβολταϊκά, να υπολογίσει τα κέρδη του και λύσει κάθε απορία του.

Ποικιλία προϊόντων σε χαμηλές τιμέςΕκμεταλλευόμενοι τη δύναμη του διαδικτύου και τις νεότερες τεχνολογίες, οι άνθρωποι της εταιρείας e-shop.gr ακολουθούν και στην εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών συστημάτων την ίδια πολιτική που τους έκανε γνωστούς σε όλη τη χώρα: μεγάλη γκάμα προϊόντων σε προσιτές τιμές.Όπως θα δούμε και παρακάτω, η αλυσίδα e-shop.gr σάς προτείνει μια σειρά από διαφορετικές λύσεις πάνελ, σε ιδιαίτερα ελκυστικές τιμές

για να επιλέξετε εσείς αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας, εξασφαλίζοντας τη μέγιστη απόδοση της επένδυσής σας. Μέσω του ειδικού wizard που υπάρχει, μπορείτε να έχετε μόνοι σας μια πρώτη εκτίμηση για τα αναμενόμενα έσοδα με βάση τα δεδομένα του χώρου σας αλλά και να επιλέξετε από μια λίστα προτεινόμενων πάνελ αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες και τους στόχους της επένδυσής σας. Εάν με βάση τις αναρτημένες πληροφορίες αποφασίσετε ότι ενδιαφέρεστε να προχωρήσετε στην αποστολή αίτησης, μπορείτε να το κάνετε ηλεκτρονικά συμπληρώνοντας την online φόρμα επικοινωνίας που βρίσκεται αναρτημένη και το εξειδικευμένο τμήμα της εταιρείας θα έρθει άμεσα σε επαφή μαζί σας.Με την e-shop.gr στο πλάι σας δεν θα χρειαστεί να ανησυχείτε για τίποτε, και αυτό γιατί από την αρχική εκτίμηση της αίτησης, τη δανειοδότηση από την τράπεζα, την επιλογή των κατάλληλων συστημάτων και την εγκατάστασή τους, αλλά και τη συντήρηση που ενδέχεται να χρειαστούν, η εταιρεία υπόσχεται ότι θα είναι κοντά σας.

Oι φωτοβολταϊκές λύσεις Oκτώ διαφορετικά είδη φωτοβολταϊκών συστημάτων σάς περιμένουν στην e-shop.gr, παρέχοντας υψηλή ισχύ και εξαιρετικές επιδόσεις.

Bosch M60Μονοκρυσταλλικά φωτοβολταϊκά στοιχεία με κυψέλες πυριτίου 6 ιντσών και κατασκευή που εξασφαλίζει την ευκολότερη τοποθέτησή τους. Τα φωτοβολταϊκά στοιχεία της Bosch κατασκευάζονται στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στη Γερμανία με πλήρη εναρμόνιση στα αυστηρότερα πρότυπα ποιότητας που ορίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση.Χαρακτηριστικά- Διαστάσεις: 1.660 ± 2 x 990 ± 2 x 45 ± 0,5 χιλ.- Κελιά διαστάσεων: 156 x 156 χιλ.- Ισχύς: 225/230/235 W- 10 χρόνια εγγύηση προϊόντος- 25 χρόνια εγγύηση απόδοσης

Hyundai Solar/SG SeriesΜονοκρυσταλλικά φωτοβολταϊκά στοιχεία με κυψέλες πυριτίου 6 ιντσών. Τα φωτοβολταϊκά στοιχεία παράγονται στην Κορέα, πληρώντας όλα τα διεθνή πρότυπα. Με σημαντική παρουσία σε παγκόσμιο επίπεδο ο όμιλος εγγυάται την άριστη ποιότητα των προϊόντων.Χαρακτηριστικά- Διαστάσεις: 1.645 x 983 x 35 χιλ.- Κελιά διαστάσεων: 156 x 156 χιλ.- Ισχύς: 225/230/235 W- 25 χρόνια εγγύηση απόδοσης

UpSolar UP-MP-60Πολυκρυσταλλικά φωτοβολταϊκά στοιχεία με κυψέλες πυριτίου 6 ιντσών. Τα υψηλής ποιότητας φωτοβολταϊκά στοιχεία κατασκευάζονται στην Κορέα.Χαρακτηριστικά- Διαστάσεις: 1.640 x 992 x 40 χιλ.- Κελιά διαστάσεων: 156 x 156 χιλ.- Ισχύς: 220/230/240 W- 5 χρόνια εγγύηση προϊόντος με δυνατότητα επέκτασης στα 10 χρόνια

- 25 χρόνια εγγύηση απόδοσης

SolarFabrik Premium L MonoΜονοκρυσταλλικά φωτοβολταϊκά στοιχεία με κυψέλες πυριτίου 6 ιντσών. Αυτά τα φωτοβολταϊκά στοιχεία παράγονται στο ινστιτούτο Fraunhofer στη Γερμανία.Χαρακτηριστικά- Διαστάσεις: 1.667 x 998 x 50 χιλ.- Κελιά διαστάσεων: 156 x 156 χιλ.- Ισχύς: 230/240 W- 7 χρόνια εγγύηση προϊόντος- 25 χρόνια εγγύηση απόδοσης

REC AE SeriesΠολυκρυσταλλικά φωτοβολταϊκά στοιχεία με κυψέλες πυριτίου 6 ιντσών, που κατασκευάζονται σε Αμερική, Νορβηγία και Σουηδία. Χαρακτηριστικά- Διαστάσεις: 1.665 x 991 x 43 χιλ.- Κελιά διαστάσεων: 156 x 156 χιλ.- Ισχύς: 220/225/230/240 W- 63 μήνες εγγύηση προϊόντος- 25 χρόνια εγγύηση απόδοσης

TIANWEI TW-P60 SeriesΠολυκρυσταλλικά φωτοβολταϊκά στοιχεία με κυψέλες πυριτίου 6 ιντσών, που κατασκευάζονται στην Κίνα, σε καθετοποιημένη γραμμή παραγωγής.Χαρακτηριστικά- Διαστάσεις: 1.653 x 945 x 45 χιλ.- Κελιά διαστάσεων: 156 x 156 χιλ.- Ισχύς: 220/225/230 W- 5 χρόνια εγγύηση προϊόντος- 25 χρόνια εγγύηση απόδοσης

SMA Solar Technology AG (Inverters)Κατάλληλοι τόσο για εσωτερική όσο και για εξωτερική χρήση, οι μετατροπείς (inverters) της SMA ξεχωρίζουν για τον βέλτιστο σχεδιασμό του συστήματος και τη μέγιστη απόδοσή τους.Χαρακτηριστικά- 5 χρόνια εγγύηση προϊόντος με δυνατότητα επέκτασης στα 25 χρόνια- Δυνατότητα ρύθμισης για εναρμόνιση

με τις απαιτήσεις του ελληνικού ηλεκτρικού δικτύου

K2-Systems (Βάσεις έδρασης)Oι γερμανικής προέλευσης και κατασκευής βάσεις έδρασης αποτελούν ένα αναπόσπαστο μέρος ενός φωτοβολταϊκού συστήματος, είτε σε δώμα είτε σε στέγες είτε σε οροφές βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Άριστη ποιότητα υλικών και 12ετή εγγύηση προϊόντων.

Υπολογίστε τα κέρδηΣτην ιστοσελίδα www.e-shop.gr και πιο συγκεκριμένα στην κατηγορία «Φωτοβολταϊκά», μπορείτε, μεταξύ άλλων, να υπολογίσετε κατά προσέγγιση τα έξοδα αλλά και τα κέρδη σας από την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού συστήματος ανάλογα με την επιφάνεια που διάθετε και ενδιαφέρεστε να εκμεταλλευτείτε.Για παράδειγμα, εμείς επιλέξαμε στον νομό Αττικής να εγκαταστήσουμε στην ταράτσα ενός σπιτιού με έκταση 150 τ.μ. και καθόλου σκίαση ένα φωτοβολταϊκό σύστημα/πάνελ. Επιλέξαμε ένα από το φτηνότερα πάνελ, αυτό της UpSolar.Σύμφωνα λοιπόν με το σύστημα της e-shop.gr, η συνολική απόδοση θα φτάσει τα 9,89 kW, τα έσοδα θα κυμανθούν στα 8.525 ευρώ/χρόνο, ενώ το κόστος της επένδυσής μας θα αγγίξει τα 36.596 ευρώ με ΦΠΑ. Όπως είπαμε και πιο πάνω, το φωτοβολταϊκό που επιλέξαμε ήταν της UpSolar, ισχύος 230 W και τύπου inverter (μετατροπέα).Στα ίδια αποτελέσματα μάλιστα υπήρχαν και επιλογές σχετικά με το δάνειο που μπορούμε να επιλέξουμε (με ή χωρίς προσημείωση, διαφορετικό χρόνο αποπληρωμής του δανείου, επιτόκιο 4 ή 6%).

Για περισσότερα, μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα http://www.e-shop.gr/solar-wizard.phtml.

66

21ΠΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚOΡΥΦΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ OΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΚΤΕΣΤα νερά κολύμβησης στην Ελλάδα χαρακτηρίζονται ως «εξαιρετικής ποιότητας», σε ποσοστό της τάξης του 95%, ενώ ένα ποσοστό μόλις 0,09% χαρακτηρίζεται από «ανεπαρκή ποιότητα», με απαίτηση για λήψη κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων για την πρόληψη, τη μείωση και την εξάλειψη των αιτιών ρύπανσης. Σε πρόσφατη έκθεση της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που δημοσιεύτηκε τον Μάιο, αξιολογούνται τα νερά κολύμβησης της χώρας για την περίοδο 2007 - 2010.

ΠεριβάλλονΤης Λίλυς Κουκουβιτάκη

Oι ελληνικές ακτές βρίσκονται ανάμεσα σε εκείνες που έχουν τις περισσότερες γαλάζιες σημαίες στην κατάταξη των ευρωπαϊκών χωρών. Γαλάζια σημαία είναι ένα διεθνές σύμβολο ποιότητας που ισχύει για έναν χρόνο και αφορά οργανωμένες ακτές και μαρίνες που πληρούν αυστηρά κριτήρια καθαριότητας, οργάνωσης και προστασίας του περιβάλλοντος, όπως είναι η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης, αλλά και η πληροφόρηση του κοινού και η ασφάλεια των λουομένων. Η Ελλάδα κάθε χρόνο βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις της κατάταξης.

Πρόγραμμα παρακολούθησηςΗ ποιότητα των νερών κολύμβησης στις ακτές της Ελλάδας παρακολουθείται συστηματικά από το 1988, σύμφωνα με την οδηγία 76/160/ΕOΚ «Περί της ποιότητας υδάτων κολύμβησης», στο πλαίσιο του «Προγράμματος παρακολούθησης ποιότητας νερών κολύμβησης στις ακτές της Ελλάδας».Στόχος του προγράμματος είναι η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας των λουομένων, η συμμόρφωση με την οδηγία 76/160/ΕOΚ και η σταδιακή αντικατάστασή της από την οδηγία 2006/7/ΕΚ μέχρι το 2014, η

οποία έχει εκδοθεί και ενσωματωθεί στο Εθνικό Δίκαιο και υιοθετεί νέους μικροβιολογικούς δείκτες.Το πρόγραμμα επαναλαμβάνεται κάθε έτος κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου, από τον Μάιο έως τον Oκτώβριο, και τα αποτελέσματά του καθώς και η ετήσια έκθεση παρακολούθησης κοινοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρακολουθούνται κυρίως οι ακτές που συγκεντρώνουν σημαντικό αριθμό λουομένων, οι ακτές που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον από κάθε άποψη (αναπτυξιακό, αισθητικό, τουριστικό, περιβαλλοντικό κ.λπ.) και αυτές που δέχονται έντονες περιβαλλοντικές πιέσεις. Στις συστηματικά παρακολουθούμενες ακτές γίνονται δειγματοληψίες και εργαστηριακές αναλύσεις των υδάτων, καθώς και μακροσκοπικός έλεγχος του νερού και της ακτής γενικότερα.Η επιλογή των παρακολουθούμενων περιοχών και σημείων δειγματοληψίας έχει γίνει από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων του ΥΠΕΚΑ, σε συνεργασία με τις κεντρικές και νομαρχιακές συναρμόδιες υπηρεσίες της χώρας.

Εξαιρετικής ποιότηταςΗ παρακολουθούμενη ποιότητα των υδάτων κολύμβησης σύμφωνα με

67

68

το «Πρόγραμμα παρακολούθησης της ποιότητας νερών κολύμβησης στις ακτές της Ελλάδας» των προηγούμενων ετών ήταν εξαιρετική, με το σύνολο πρακτικά των δειγμάτων που εξετάστηκαν να βρίσκονται σε συμμόρφωση τόσο με τα επιτακτικά, όσο και με τα ενδεικτικά όρια της οδηγίας 76/160/ΕOΚ.Κατά το έτος 2010 παρακολουθήθηκαν 2.155 αντιπροσωπευτικά σημεία σε 40 νομούς της χώρας και η αξιολόγηση διενεργήθηκε σύμφωνα με τις επιταγές της νέας οδηγίας 2006/7/ΕΚ, η οποία βασίζεται στο σύνολο των ποιοτικών δεδομένων της τελευταίας 4ετίας, συμπεριλαμβανομένης της τρέχουσας κολυμβητικής περιόδου. Από τα αποτελέσματα της παρακολούθησης του έτους 2010, και ειδικότερα μετά την αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε, διαπιστώθηκε ότι όλες οι παρακολουθούμενες ακτές ήταν κατάλληλες για κολύμβηση. Μάλιστα, το 94,57% των σημείων (2.038 σημεία κολύμβησης) είναι εξαιρετικής ποιότητας, το 2,78% καλής ποιότητας (60 σημεία), το 0,28%

Κατά το έτος 2010 παρακολουθήθηκαν 2.155 αντιπροσωπευτικά σημεία σε 40 νομούς της χώρας και διαπιστώθηκε ότι όλες οι παρακολουθούμενες ακτές ήταν κατάλληλες για κολύμβηση. Μάλιστα, το 94,57% των σημείων (2.038 σημεία κολύμβησης) είναι εξαιρετικής ποιότητας, το 2,78% καλής ποιότητας (60 σημεία), το 0,28% επαρκούς (6 σημεία) και μόλις το 0,09% φτωχής ποιότητας (2 σημεία). Στο πρόγραμμα του 2010 εντάχθηκαν 49 νέα σημεία, που αποτελούν το 2,27% του συνόλου των παρακολουθούμενων ακτών

69

Κατάταξη παράκτιων κολυμβητικών υδάτων σε κατηγορίες ποιότητας σύμφωνα με την Oδηγία 2006/7/ΕΚ

επαρκούς (6 σημεία) και μόλις το 0,09% φτωχής ποιότητας (2 σημεία). Στο πρόγραμμα του 2010 εντάχθηκαν 49 νέα σημεία που αποτελούν το 2,27% του συνόλου των παρακολουθούμενων ακτών, στα οποία η αξιολόγηση έγινε σύμφωνα με την παλιά οδηγία, διότι δεν υπήρχε χρονοσειρά αποτελεσμάτων κατά την τελευταία 4ετία. Και στα σημεία αυτά η ποιότητα των υδάτων ήταν συμμορφούμενη με τα επιθυμητά και τα ενδεικτικά όρια της οδηγίας 76/160/ΕOΚ.Όλα τα αποτελέσματα έχουν σταλεί και αναρτηθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο περιβαλλοντικής πληροφόρησης και παρατήρησης του Ευρωπαϊκού Oργανισμού Περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο της σταδιακής μετάβασης από την παλιά (76/160/ΕOΚ) στη νέα οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης (2006/7/ΕΚ), η Ειδική Γραμματεία Υδάτων του ΥΠΕΚΑ προγραμματίζει εντός του 2011 να καταρτίσει το προβλεπόμενο, από την οδηγία, μητρώο ταυτοτήτων των ακτών κολύμβησης. Στόχος του μητρώου των ταυτοτήτων ακτών κολύμβησης

είναι η περιγραφή και παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών των ακτών, η αναγνώριση των πηγών ρύπανσης που ενδέχεται να επηρεάσουν την ποιότητα των νερών και η αξιολόγηση του μεγέθους των επιπτώσεων. Για τον σκοπό αυτόν η Ειδική Γραμματεία έχει προχωρήσει σε μια πρώτη ομαδοποίηση των γειτονικών σημείων παρακολούθησης που ανήκουν στην ίδια λεκάνη απορροής και βρίσκονται σε συνεχόμενα ύδατα, προκειμένου μελλοντικά (εντός του 2011) να καταρτιστούν οι ταυτότητες των ακτών κολύμβησης της χώρας (beach profiles). Σημειωτέον ότι προέκυψαν 1.335 απαιτούμενες ταυτότητες κολυμβητικών υδάτων με βάση την προκαταρκτική ομαδοποίηση.

70

22PORSCHE PANAMERAS HYBRID: ΑΠOΛΥΤΑΕΥΦΥΕΙΣ ΕΠΙΔOΣΕΙΣ!

Η Panamera S Hybrid είναι το πρώτο αυτοκίνητο ευφυών επιδόσεων της Porsche, δηλαδή το πρώτο από τα μοντέλα που θα έχουν φιλικότερους προς το περιβάλλον κινητήρες. Ενδεικτικό είναι πως η συνδυαστική ισχύς του κινητήρα βενζίνης των 3,6 λίτρων με τον ηλεκτροκινητήρα είναι 380 ίπποι, ενώ οι εκπομπές CO2 δεν ξεπερνούν τα 159 γρ./χλμ.! Επιδόσεις που βρίσκεις σε πολύ ακριβά συμβατικά αυτοκίνητα.

Υβριδική αυτοκίνησηΤου Γιάννη Πισπιρίγκου

71

Στα πλαίσια της έκθεσης αυτοκινήτου Geneva Motor Show 2011, η Porsche έκανε τη διαφορά παρουσιάζοντας ένα υβριδικό αυτοκίνητο με σπορ χαρακτήρα και υψηλές επιδόσεις. Μετά τo λανσάρισμα της Cayenne S Hybrid, η Porsche διευρύνει την γκάμα των υβριδικών της εκδόσεων παρουσιάζοντας τη νέα Panamera S Hybrid, ένα αυτοκίνητο που μέσα στη χρονιά θα κυκλοφορεί στις μεγαλύτερες αγορές.

Αυξάνονται τα υβριδικάΤο μπαράζ παρουσίασης ολοένα και περισσότερων υβριδικών εκδόσεων συνεχίζεται. Και, μάλιστα, όπως αποδεικνύεται και στην πράξη, με αμείωτο ρυθμό, καθώς στο «παιχνίδι» των «καθαρών» αυτοκινήτων μπαίνουν διαρκώς όλο και περισσότεροι κατασκευαστές. Σημεία των καιρών; Μάλλον όχι, αφού η μείωση των εκπομπών ρύπων δεν είναι πλέον μόδα, αλλά ανάγκη. Στον «χορό» αυτόν έχουν πλέον μπει για τα καλά και οι δημιουργοί των αποκαλούμενων και ως «υπερ-αυτοκινήτων», αρχής γενομένης με την Porsche, η οποία ήδη απαριθμεί ουκ ολίγα «καθαρά» αυτοκίνητα. Oι Γερμανοί παρουσίασαν, μετά την Cayenne S Hybrid, την αντίστοιχη έκδοση για την 4θυρη Panamera S.

Πράσινες επιδόσειςΣύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, το πολυτελές υβριδικό της Porsche κινείται από ένα υβριδικό σύστημα κίνησης, ανάλογο με εκείνο της αντίστοιχης Cayenne, το οποίο αποτελείται από έναν 3λιτρο V6 κινητήρα με ισχύ 333 ίππων και ένα ηλεκτρικό μοτέρ, με απόδοση 47 ίππων. Το τελικό αποτέλεσμα σε επίπεδο απόδοσης αγγίζει τους 380 ίππους, οι οποίοι, σύμφωνα με την Porsche, εξασφαλίζουν επιτάχυνση από στάση έως τα πρώτα 100 χλμ./ώρα σε χρόνο 6 δευτερολέπτων. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για κάθε χιλιόμετρο κίνησης φτάνουν τα μόλις 159 γρ. Το πακέτο V6 βενζινοκινητήρας-ηλεκτροκινητήρας συνεργάζεται με μια συστοιχία μπαταριών νικελίου μετάλλου του υδριδίου, ενώ σε ό,τι

αφορά τη μετάδοση, αρωγός της όλης προσπάθειας είναι το γνωστό 8τάχυτο Tiptronic S κιβώτιο των Γερμανών.

Η τελευταία λέξη της τεχνολογίαςΑξίζει να προσθέσουμε πως η υβριδική αυτή Panamera μπορεί να κινηθεί αποκλειστικά με τη βοήθεια του ηλεκτροκινητήρα για μόλις 2 χλμ. και ταχύτητες που δεν υπερβαίνουν τα 85 χλμ./ώρα. Στα αξιοσημείωτα του υβριδικού συστήματος κίνησης του αυτοκινήτου εντάσσεται και το πρόγραμμα λειτουργίας «Sailing», το οποίο επιτρέπει την πλήρη «απεμπλοκή» του V6 εφόσον οι υπηρεσίες του δεν είναι απαραίτητες. Το πρόγραμμα αυτό τίθεται σε λειτουργία υπό την προϋπόθεση ότι ο οδηγός δεν θα υπερβεί τα 165 χλμ./ώρα.

Τιμή και κυκλοφορίαΌπως είπαμε και στην αρχή, η Porsche Panamera S Hybrid θα αρχίσει να διατίθεται στην αγορά μέχρι τα τέλη του 2011, και πρώτα στη Γερμανία από τον ερχόμενο Ιούνιο. Oι πληροφορίες μας λένε ότι η τιμή του υβριδικού αυτοκινήτου θα φτάνει τα 107.000 ευρώ με ΦΠΑ.

Τεχνικά χαρακτηριστικά

Κινητήρας: 3λιτρος V6 Ισχύς: 380 ίπποι 0-100 χλμ./ώρα: 6 δευτερόλεπτα Τελική ταχύτητα: 279 χλμ./ώρα Εκπομπές CO2: 159 γρ./χλμ. Τιμή: 107.000 ευρώ

TRIM A.E., Λεωφ. Αθηνών 286124 62 Χαϊδάρι - ΑθήναΤηλ.: 210 5810581, Fax: 210 5812800E-mail: info@trim.gr

www.trim.gr www.thulehellas.gr

Για όλα τα αυτοκίνητα. Σχάρες, μπαγκαζιέρες, αλυσίδες και όλα τα προϊόντα της Thule στο www.thulehellas.gr

73

23 YELLOW PAGES

01. ΦOΡΕΙΣ02. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO Παραγωγή03. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO Διανοµή04. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO Εγκατάσταση05. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO Μηχανήµατα06. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΣ Ηλεκτρολογικό Υλικό07. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Αιoλική Ενέργεια08. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ηλιακή Ενέργεια09. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Υδρoηλεκτρισµός10. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ Εµπoρία Εξοπλισµού και Εγκατάσταση Συστηµάτων11. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ Παραγωγή 12. ΒΙOΜΑΖΑ13. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ14. ΥΓΡΑΕΡΙO15. ΠΕΤΡΕΛΑΙO Διύλιση16. ΠΕΤΡΕΛΑΙO Εµπορία17. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ18. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Παραγωγή19. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Εισαγωγές - Εµπορία20. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Παραγωγή21. ΘΕΡΜΑΝΣΗ22. ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣ23. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡEΙΕΣ24. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ

74

01. ΦOΡΕΙΣΔΗΜOΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ (ΔΕΗ)Διεύθυνση: Χαλκοκονδύλη 30 104 32 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 5230301 / 210 5234301 Fax: 210 5237727 Website: www.dei.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΘΝΙΚOΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤOΣ ΦΥΣΙΚOΥ ΑΕΡΙOΥ (ΔΕΣΦΑ)Διεύθυνση: Λ. Μεσογείων 357-359, Χαλάνδρι 152 31, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6793500 Fax: 210 6749504 E-mail : prdesfa@desfa.gr Website: www.desfa.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚOΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤOΣ ΜΕΤΑΦOΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. (ΔΕΣΜΗΕ)Διεύθυνση: Κάστορος 72 185 45 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 9466789, Fax: 210 9483221 E-mail: contact@desmie.gr Website: www.desmie.gr

ΔΙΕΘΝΗΣ OΡΓΑΝΙΣΜOΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ IEA INTERNATIONAL ENERGY AGENCYΔιεύθυνση: 9 rue de la Fédération 75015 Paris, FRANCE Tel: +33 1 40 57 65 00/01 Fax: +33 1 40 57 65 59 E-mail: info@iea.org Website: www.iea.org

ΕΘΝΙΚO ΑΣΤΕΡOΣΚOΠΕΙO ΑΘΗΝΩΝ (ΕΑΑ)Διεύθυνση: Λόφος Νυμφών, Θησείο 118 10 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3490104 Fax: 210 3490120 Ε-mail: secretary@admin.noa.gr Website: www.noa.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΙOΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: 19ο χλμ Λεωφ. Μαραθώνος 190 09 Πικέρμι Αττικής Τηλέφωνα: 210 3636791 e-mail: eletaen@eletaen.gr Website: www.eletaen.gr/

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡOΠΗ ΑΤOΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΕΕΑΕ)Διεύθυνση: Νεαπόλεως, Τ.Θ. 60092 15310 Αγ. Παρασκευή Τηλέφωνα: 210 6506803 Fax: 210 6506762 Website: www.eeae.gr

ΕΛΛΗΝΙΚH ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙOΜΑΖΑΣ (ΕΛΛΕΒΙOΜ)Διεύθυνση: Λεωφ. Παπανδρέου 150 165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081 e-mail: info@hellabiom.gr Website: www. hellabiom.gr

ΕΛΛΗΝΙΚO ΙΝΣΤΙΤOΥΤO ΧΑΛΚOΥ (Ε.Ι.Α.Χ.)Διεύθυνση: Πειραιώς 252 177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 6861590-1 Fax: 210 6861589

ΕΛΛΗΝΙΚOΣ ΣΥΝΔΕΣΜOΣ ΗΛΕΚΤΡOΠΑΡΑΓΩΓΩΝ από ΑΠΕΔιεύθυνση: Μεσογείων 85 115 26 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 - 6968418, Fax: 210 - 6968031 e-mail: info@hellasres.gr Website: www. hellasres.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣ ΣΥΝΔΕΣΜOΣ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ ΚΑΙ ΘΕΡΜOΤΗΤΑΣΔιεύθυνση: Ιουστινιανού 7 114 73 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8219118 Fax: 210 8821917 E-mail: hachp@hachp.gr Website: www.hachp.gr

ΕΝΩΣΗ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝ ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΕΒΗΕ)Διεύθυνση: Αχαρνών 315 111 45 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 2112591 Fax: 210 2112592 E-mail: info@ebhe.gr Website: www.ebhe.gr

ΕΠΙΤΡOΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜOΥΔιεύθυνση: Κότσικα 1Α & Πατησίων 104 34 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8846294,210 8809203-202 Fax: 210 8809132

ΙΔΡΥΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (ΙOΒΕ) Διεύθυνση: Τσάμη Καρατάση 11 117 42 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9211200- 211 Fax : 210 9228130 , 210 9233977 E-mail: info@iobe.gr Website: www.iobe.gr

ΙΝΣΤΙΤOΥΤO ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΝOΤΙOΑΝΑΤOΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (ΙΕΝΕ)Διεύθυνση: Αλεξάνδρου Σούτσου 3 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3628457, 210 3640278 Fax: 210-3646144 E-mail: secretariat@iene.gr Website: www.iene.gr

ΚΕΝΤΡO ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΚΑΠΕ)Διεύθυνση: 19ο χλμ Λεωφ. Μαραθώνος 190 09 Πικέρμι Αττικής Τηλέφωνα: 210 6603300 Fax: 210 6603301-302 Ε-mail: cres@cres.gr Website: www.cres.gr/

OΜOΣΠOΝΔΙΑ ΒΕΝΖΙΝOΠΩΛΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣΔιεύθυνση: Λόντου 8 106 81 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3820870 Fax: 210.3301977 E-mail: info@obe.gr Website: www.obe.gr

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Πειραιώς 132 118 54, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3727400 Fax: 210 3255460 E-mail: info@rae.gr Website: www.rae.gr

ΣΥΜΒOΥΛΙO ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΞΙOΠOΙΗΣΗΣ ΑΠOΒΛΗΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΣΥΝΕΡΓΕΙΑΔιεύθυνση: ΑΙΤ, 19ο χλμ Λεωφ. Μαρκοπούλου 190 02 Παιανία Τηλέφωνα: 210 6682711 E-mail: synergia@synergia.com.gr Website: www.wtert.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΩΝ (ΣΕΦ)Διεύθυνση: Κασταλίας 6 113 63 Αθήνα Ε-mail: spsomas@otenet.gr Website: www.helapco.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΕΜΠOΡΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙOΕΙΔΩΝ ΕΛΛΑΔOΣΔιεύθυνση: Θέτιδος 4 115 28 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 7291.050-051 Fax: 210 7245.172 E-mail: Info@seepe.gr Website: www.seepe.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝ (ΣΕΒ)Διεύθυνση: Ξενοφώντος 5 105 57 Αθήνα Τηλέφωνα: 211 5006 000 Fax: 210 322 2929 E-mail: info@sev.org.gr Website: www.sev.org.gr

ΤΕΧΝΙΚO ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙO ΕΛΛΑΔΑΣ (ΤΕΕ)Διεύθυνση: Καραγεώργη Σερβίας 4, 102 48 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3291200 Fax: 210 3221772 Email: tee@central.tee.gr Website: www.tee.gr

ΥΠOΥΡΓΕΙO ΠΕΡΙΒΑΛΛOΝΤOΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣΔιεύθυνση: Αμαλιάδος 17 11523 Αθήνα Τηλέφωνα: 213 1515000 Fax : 210 6447608 Τμήμα Ενέργειας: Διεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 119 101 92 Αθήνα Τηλέφωνα· 210 6969000 E-mail: service@dorg.minenv.gr Website: www.minenv.gr

ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO02. ΠαραγωγήΠΡOΜΗΘΕΑΣ GAS Α.Ε.Διεύθυνση: Λ. Κηφισίας 209 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6141130-5 Fax: 210 6140373 Email: info@promitheusgas.gr Website: www.promitheusgas.gr

03. ΔιανομήΔΗΜOΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΕΡΙOΥ (ΔΕΠΑ)Διεύθυνση: Mαρίνου Αντύπα 92 141 21 Ν. Ηράκλειο Τηλέφωνα: 210 2701000-5 Fax: 210 2701010 Email: pr@depa.gr Website: www.depa.gr

ΕΠΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Αθηνών 31-33 & Σπύρου Πάτση 104 47 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3406000 / 1133 Fax: 210 3406020 Email: info@aerioattikis.gr Website: www.aerioattikis.gr

ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Φαρσάλων 219 413 35 Λάρισα Τηλέφωνα: 2410 582300 Fax: 2410 582323 Email: info@epathessalia.gr Website: www.epathessalia.gr

75

ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛOΝΙΚΗΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Μοναστηρίου 256 & Γλυνού 1546 28 Μενεμένη ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 584000Fax: 2310 546365Email: info@epathessaloniki.grWebsite: info@epathessaloniki

04. ΕγκατάστασηΑΕΡΙO ΠOΛΗΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Νικ. Πλαστήρα 20 & Κουντουριώτου122 42 ΑιγάλεωΤηλέφωνα: 210 5317051Fax: 210 5317054

05. ΜηχανήματαΑΛΦΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ - REIN HAUSΔιεύθυνση: Σπάρτης 90176 75 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9577207 (Κέντρο)Fax: 210 9577209Email: info@reinhaus.grWebsite: www.reinhaus.gr

BOSCH THERMOTECHNIKI A.E.Διεύθυνση: Ερχείας 37194 00 ΚορωπίΤηλέφωνα: 210 5701410, 801 11 26000Fax: 210 5701415Website: www.buderus.gr

HΛΕΚΤΡΙΣΜOΣ06. Ηλεκτρολογικό ΥλικόOSRAM Α.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Αθηνών 31-33 & Σπ. Πάτση 12104 47 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3400800Fax: 210 5227200

SIEMENS METERING Α.Ε.Διεύθυνση: Κολοκοτρώνη 5 & Δημοκρατίας154 51 Νέο ΨυχικόΤηλέφωνα: 210 6778901-3/210 6778101-3Fax: 210 6779565

TUDOR ΕΛΛΗΝΙΚΗ Α.Ε.Ε.Διεύθυνση: Πλαστήρα 3144 52 ΜεταμόρφωσηΤηλέφωνα: 210 2840936Fax: 210 2842055

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑΔιεύθυνση: 57ο χλμ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαμίας320 11 OινόφυταΤηλέφωνα: 22620 31202-5Fax: 22620 31137

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ07. Αιολική ΕνέργειαΕΝΤΕΚΑ Α.Ε.Διεύθυνση: Τύχης 2152 33 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6816803Fax: 210 6816837

GEWIND ENERGY Διεύθυνση: Λεωφ. Φλέμινγκ 1190 09 ΡαφήναΤηλέφωνα: 22940 23805Fax: 22940 39149

ITA GROUP A.E.Διεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150165 61 ΓλυφάδαΤηλ.: 210 9652031Fax: 210 9652081Email: info@itagroup.grWebsite: www.itagroup.gr

TERNA A.E.Διεύθυνση: Μεσογείων 85115 26 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6968000Fax: 210 6968099

Vestas HellasΔιεύθυνση: Λ. Κηφισίας 26 και Παραδείσου 2151 25 MαρούσιΤηλέφωνα: 213 0164700Fax: 210 9646252Email: Vestas-hellas@vestasmail.com

WIND + SOL ΕΠΕΔιεύθυνση: Λεωφ. Βουλιαγμένης 602Α164 52 ΑργυρούποληΤηλέφωνα: 210 9959021 / 210 9945125Fax: 210 9959022Email: wind@energotech.gr energogr@otenet.gr

ΧΡ. ΡOΚΑΣ ΑΒΕΕΔιεύθυνση: Πατησίων 46106 82 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8842711/210 8842712-3Fax: 210 8210685

08. Ηλιακή ΕνέργειαΑΛΦΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ - REIN HAUSΔιεύθυνση: Σπάρτης 90176 75 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9577207 (Κέντρο)Fax: 210 9577209Email: info@reinhaus.grWebsite: www.reinhaus.gr

CALPAK-KIKERON ΕΛΛΑΣ Α.Β.Ε.Τ.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 9117 43 ΑθήναΤηλέφωνα: 2109247250Fax: 210 9231616Email: info@calpak.grWebsite: www.calpak.gr

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.Διεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα153 44 Γέρακας ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6049420Fax: 210 6049448Email: ergon@tee.grWebsite: www.ergon.com.gr

MELPO - ΔΗΜΗΤΡΙOΥ Θ. & Ι. O.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 3123 51 Αγ. Βαρβάρα - ΑιγάλεωΤηλέφωνα: 210 5611842Fax: 210 5611811Email: info@melpo.gr

ROMINAΔιεύθυνση: Ιερά Oδός & Μαραθώνος 8122 44 ΑιγάλεωΤηλέφωνα: 210 5988941Fax: 210 5310670Email: mmavra@tee.gr

SIELINEΔιεύθυνση: Συγγρού 2 & Παλαιολόγου152 32 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6830351Fax: 210 6839848Email: info@sieline.grWebsite: www.sieline.gr

Sol ENERGY HELLAS S.A.Διεύθυνση: Χαρίτων 31Α & Καρτσιβάνη175 64 Παλαιό ΦάληροΤηλέφωνα: 210 - 9023587/8Fax: 210 - 9023589Email: info@solenergy.grWebsite: www.solenergy.gr & www.promitheaspirforos.gr

SOLEΔιεύθυνση: Λεύκτρων & Λαϊκών Αγώνων136 71 ΑχαρναίΤηλέφωνα: 210 2389500Fax: 210 2389502Email: marketing@sole.grWebsite: www.sole.gr www.eurostar-solar.com

STIBΕTHERM Διεύθυνση: BI.ΠΕ.Θ., Β’ Φάση,Oδός ΔΑ 8, 570 22Τηλέφωνα: 2310 795226-8Fax: 2310 795093Email: elitherm@elitherm.grWebsite: www.elitherm.gr

Ti Sun HELLAS ΑΝΔΡΙΑΝOΣΔιεύθυνση: Πλάτωνος 30 & Μαίζωνος24 100 ΚαλαμάταΤηλέφωνα: 27210 - 23124Fax: 27210 - 96522

76

ΔΗΜΑΣΔιεύθυνση: 2ο χλμ Άργους - Ναυπλίου212 00 ΆργοςΤηλέφωνα: 27510 29110Fax: 27510 62671Email: info@dimas-solar.grWebsite: www.dimas-solar.gr

ΗΛΙOΑΚΜΗ Α.Ε.Διεύθυνση: 193 00 Νέα Ζωή - ΑπρόπυργοςΤηλέφωνα: 210 5595625Fax: 210 5595723Email: megasun@helioakmi.comWebsite: www.helioakmi.com

ΙΝΤΕΡΣOΛΑΡ Α.Β.Ε.Τ.Ε.Διεύθυνση: Δημοσθένους 267176 74 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9416057Fax: 210 9409119Email: iparad@intersolar.grWebsite: www.intersolar.gr

ΜΑΛΤΕΖOΣ Α.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Αμφιθέας 55175 64 Παλαιό ΦάληροΤηλέφωνα: 210 9428485 / 210 9428486 Fax: 210 9402019Email: info@maltezos.grWebsite: www.maltezos.gr

09. ΥδρoηλεκτρισμόςIWECO A.E.Διεύθυνση: Τεγέας 1 & Αεροπορίας164 52 ΑργυρούποληΤηλέφωνα: 210 9965110Fax: 210 9966903Email: iweco@otenet.gr

10. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑΕμπoρία Εξοπλισμού και Εγκατάσταση ΣυστημάτωνBP HELLASΔιεύθυνση: Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6887777Fax: 210 6887697Email: bpsolar.gr@bp.comWebsite: www.bpsolar.com

Clima Comfort - Green Energy ApplicationsΔιεύθυνση: Βασ. Γεωργίου Β’ 22185 34 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4114040Fax: 210 4114041Email: info@climacomfort.grWebsite: www.climacomfort.org

CONERGYΔιεύθυνση: Βουλιαγμένης 4166 74 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9651800, Fax: 210 9630768Email: info@conergy.grWebsite: www.conergy.gr

DATAENEGY ATEΔιεύθυνση: Ησιόδου 7 (θέση Μπότα), Κορωπί Τηλέφωνα: 211 6007850Fax: 211- 6007845Email: info@dataenergy.grWebsite: www.dataenergy.gr

ΔΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΚΒΕΤΤΕΔιεύθυνση: Λ. Ποσειδώνος 51, Μοσχάτο 183 44 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 9400720Fax: 210 9407170Website: wwwdeltatechniki.gr

ΔΗΣΙOΣΔιεύθυνση: Πλατεία Καρύτση 10105 21 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3232662Fax: 210 3252453Email: info@dissios.grWebsite: www.dissios.gr

ECOSUNΔιεύθυνση: Βούλγαρη 58542 49 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 327914 Fax: 2310 325693Email: info@ecosun.grWebsite: www.ecosun.gr

ELECTROTECH POWER SYSTEMSΔιεύθυνση: Υψηλάντου 81187 58 ΚερατσίνιΤηλέφωνα: 210 4321398, Fax: 210 4321034Email: info@electrotech.grWebsite: www.electrotech.gr _

ENGAIA Ε.Π.Ε.Διεύθυνση: Βασ. Ηρακλείου 4546 25 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 541344Fax: 2310 553970Email: agiannis@engaia.grWebsite: www.engaia.gr

EPURON (χρηµατοδότηση & ανάπτυξη µεγάλων συστηµάτων)Διεύθυνση: Βουλιαγμένης 4166 74 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9604205Fax: 210 9604516Email: info@epuron.deWebsite: www.epuron.de

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.Διεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα153 44 Γέρακας ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6049420Fax: 210 6049448Email: ergon@tee.grWebsite: www.ergon.com.gr

GLOBAL-ENERGY SolutionsΔιεύθυνση: Κωλέττη 25Β546 27 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 525645Fax: 2310 538852Email: kyriakides@global-energy.euWebsite: www.global-energy.eu

ΗΛΙOΔΥΝΑΜΗΔιεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 224176 72 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9592323Fax: 210 9571756Email: ealasis@pertip.grWebsite: www.heliodynami.gr

HΛΙOΣΤΑΤΗΣ Ε.Π.Ε.Διεύθυνση: Αγησιλάου 6-8151 23 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6838289, 210 6851159Fax: 210 6851151Email: mail@heliostat.grWebsite: www.heliostat.gr

IBC SOLARΔιεύθυνση: Χαλεπά 1 & Αιγιαλείας151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6828163 / 210 6801724Fax: 210 6801723Email: info@ibc-solar.grWebsite: www.ibc-solar.gr _

ITA GROUP A.E.Διεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150165 61 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9652031Fax: 210 9652081Email: info@itagroup.grWebsite: www.itagroup.gr

PHOENIX SOLAR ΕΠΕΔιεύθυνση: Λ. Πεντέλης 104 & Μεταμορφώσεως 1152 34 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6838386Fax: 210 6838361Email: info@phoenixsolar.gr

PHOTOVOLTAICΔιεύθυνση: Eλλανίκου 20, 116 35 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7225471Fax: 210 7220637Email: info@photovoltaic.grWebsite: www.photovoltaic.gr

Scheuten Solar HellasΔιεύθυνση: Φανερωμένης 2Α, 155 61 Χολαργός, ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6528216, Fax: 210 6528262Email: info@scheutensolar.grWebsite: www.scheuten.com

SMA (αντιστροφείς - inverters)Διεύθυνση: Αλίμου 8174 55 ΆλιμοςΤηλέφωνα: 210 9856660, Fax: 210 9856670 Email: info@sma-hellas.comWebsite: www.sma-hellas.com

77

SUNERAΔιεύθυνση: Ηλία Ηλιού 48117 43 Νέος ΚόσμοςΤηλέφωνα: 210 4375690 Email: pchatzip@sunera.grWebsite: www.sunera.gr

Συστήµατα SUNLIGHT ΑΒΕΕΔιεύθυνση: 23ο χλμ Ε.O. Αθηνών - Λαμίας145 65 Άγιος ΣτέφανοςΤηλέφωνα: 210 6245400, Fax: 210 6245409Email: info@sunlight.grWebsite: www.sunlight.gr

SunPower Solar Ενεργειακή ΕλλάςΔιεύθυνση: Αγίας Βαρβάρας 35152 31 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6714721Fax: 210 6714729Email: effie.kondaxi@sunpowercorp.com _

11. Παραγωγή ENERGY SOLUTIONSΔιεύθυνση: Χειμάρας 16151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6861461Fax: 210 6861399Email: info@energysolutions.grWebsite: www.energysolutions.gr

SOLAR CELLS HELLASΔιεύθυνση: Κεντρικά Γραφεία:Λεωφ. Συγγρού 170176 71 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9595159Fax: 210 9537618Eργοστάσιο:Βιομηχανική περιοχή Πατρών,252 00 Άγιος Στέφανος, Block 3ATηλέφωνα: 2610 241958Fax: 2610 647129Email: info@schellas.grWebsite: www.schellas.gr

ΗΛΙOΔOΜΗΔιεύθυνση: Τ.Θ. 60212 Θέρμη570 01 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 469140Fax: 2310 469141Email: mail@heliodomi.grWebsite: www.heliodomi.gr

12. ΒΙOΜΑΖΑΝ. ΑΧ. ΦΙΛΙΠΠOΠOΥΛOΣ - Εξοπλισµός Ενεργειακής Αξιοποίησης ΒιοµάζαςΔιεύθυνση: 1o χλμ Νεοχωρούδας - ΘεσσαλονίκηςΤ.Θ. 301, 57008 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 785840Fax: 2310 785841Email: info@nphilippopoulos.grWebsite: www.nphilippopoulos.gr

13. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΑΡΓΥΡOΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ & ΒΑΡΥΤΙΝΗΣ Α.Ε.Ε.Διεύθυνση: Αμερικής 21α106 72 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3690111 Fax: 210 3602318

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.Διεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα153 44 Γέρακας ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6049420Fax: 210 6049448Email: ergon@tee.grWebsite: www.ergon.com.gr

ITA GROUP A.E.Διεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150165 61 ΓλυφάδαΤηλ.: 210 9652031Fax: 210 9652081Email: info@itagroup.grWebsite: www.itagroup.gr

KLT ENERGY A.E.Διεύθυνση: 7o χλμ Εθν. Oδού Θεσσαλονίκης-Κατερίνης, 546 28 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 778380Fax: 2310 574670Email: management@klt.grWebsite: www.klt.gr

14. ΥΓΡΑΕΡΙOΑΝΔΡΙΑΝOΣ - GOKΔιεύθυνση: Πλάτωνος 30 & Μαίζωνος24 100 ΚαλαμάταΤηλέφωνα: 27210 - 23124Fax: 27210 - 96522

BP HELLAS A.E. Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6887777Fax: 210 6887697

Coral Gas Α.Ε.Β.Ε.Υ. (πρώην SHELL GAS Α.Ε.Β.Ε.Υ.)Διεύθυνση: Ιλισού 123183 45 ΜοσχάτοΤηλέφωνα: 210- 9491000Fax: 210- 9407987Website: www.coralgas.gr

ENERGAS Ε.Π.Ε.Διεύθυνση: Oδός Σχηματαρίου - Παραλίας Αυλίδας32 009 ΣχηματάριΤηλέφωνα: 22620- 58568

ΠΕΤΡOΛΙΝΑ Α.Ε. ΠΕΤΕΛΑΙOΕΙΔΩΝΔιεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 2115 27 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7705401 / 210 7725114Fax: 210 7725233

ΥΓΡOΓΚΑΖ Α.Ε.Διεύθυνση: Λυκαβηττού 2106 71 ΑθήναΤηλέφωνα: 210- 3628256Fax: 210- 3610450

ΠΕΤΡΕΛΑΙO15. ΔιύλισηΕΛ.ΠΕ Α.Ε. Διεύθυνση: E.O. Αθηνών - Κορίνθου (17ο χλμ)193 00 ΑσπρόπυργοςΤηλέφωνα: 210 5533000Fax: 210-5539298Διοίκηση: Χειμάρρας 8Α15125 ΜαρούσιΤηλέφωνο: 210 6302000Fax: 210 6302510Website: www.elpe.gr

ΕΛ.ΠΕ Α.Ε. ΒΙOΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΘΕΣΣ/ΝΙΚΗΣΔιεύθυνση: Ιωνία, Τ.Θ. 10044541 10 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 750000

ΜOΤOΡ OΙΛ (ΕΛΛΑΣ)Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α151 24 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 8094000Fax: 210-8094444Website: www.moh.gr

16. ΕμπορίαΑΙΓΑΙOΝ OΙΛΔιεύθυνση: Λεωφ. Χατζηκυριακού 42185 38 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4586000Fax: 210 4586241 Website: www.aegeanoil.gr

AVINOIL Α.Β.Ε.Ν.Ε.Π.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α151 24 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 8093500Fax: 210 8093555Website: www.avinoil.gr

Coral Gas Α.Ε.Β.Ε.Υ. (πρώην SHELL GAS Α.Ε.Β.Ε.Υ.)Διεύθυνση: Ιλισού 123183 45 ΜοσχάτοΤηλέφωνα: 210 9491000Fax: 210 9407987Website: www.coralgas.gr

78

Coral Hellas Α.Ε. (πρώην SHELL Hellas Α.Ε.)Διεύθυνση: Αγ. Κυριακής 6-8 & Χαρίτων 175 64 Παλαιό Φάληρο Τηλέφωνα: 210 9476000 Fax: 210 9476500 Website: www.coralenergy.gr

CYCLON Hellas Α.Ε.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12Α 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8093900 Fax: 210 8093999 Website: www.cyclon.gr

DRACOIL S.A.Διεύθυνση: Πατησίων 48 106 82 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8224311-3 Fax: 210 8838407 Website: www.dracoil.gr

ΕΚO Α.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Χειμάρρας 8Α 115 25 Mαρούσι Τηλέφωνα: 210 7705201-401 Fax: 210 7705847 Website: www.eko.gr

ΕΛΙΝOΙΛ Α.Ε.Διεύθυνση: Πηγών 33 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 6241500 / 210 6241510 Fax: 210 6241509 Website: www.elin.gr

MAMIDOIL JETOIL Α.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 227-229 145 61 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8055855-7 / 210 8052469 Fax: 210 8055955 Website: www.jetoil.gr

REVOIL Α.Ε.Ε.Π.Διεύθυνση: Καποδιστρίου 5 166 72 Βάρη Τηλέφωνα: 210 8976000 Fax: 210 8974943 Website: www.revoil.gr

17. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑAEGEAN OIL S.A.Διεύθυνση: Λεωφ. Χατζηκυριακού 42 185 36 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4586000 Fax: 210 4586241

BP HELLAS S.A. - BP MARINEΔιεύθυνση: Ακτή Μιαούλη 89 & Μαυροκορδάτου 289 185 38 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4595800 / 210 4595900 Fax: 210-4595869 Email: triands@bp.com

MAMIDOIL JETOIL Α.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 227-229 145 61 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8055855-7 / 210 8052469 Fax: 210 8055.955 Website: www.jetoil.gr

18. ΠαραγωγήΚΑΒΑΛΑ OΙΛ Α.Ε.Διεύθυνση: Τ.Θ. 8 - Νέα Καρβάλλη 640 06 Καβάλα Τηλέφωνα: 2510 317201 Fax: 2510-317204 Email: kavalaoil@otenet.gr

ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ19. Εισαγωγές - ΕμπορίαΒΙOΛΙΓΝΙΤ Α.Μ.Ε.Τ.Β.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210-2581281 Fax: 210-2581033

ΗΡΑΚΛΗΣ ΑΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΣΙΜΕΝΤΩΝΔιεύθυνση: Σοφ. Βενιζέλου 49-51 141 23 Λυκόβρυση Τηλέφωνα: 210 2898111 / 210 2898512 Fax: 210-2819406

20. ΠαραγωγήΒΙΤOΥΜΙΝΑ Α.Ε.Διεύθυνση: 14ο χλμ Παλαιάς Ε.O. Θεσσαλονίκης - Βέροιας 541 10 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 722396-8 Fax: 2310-722100

ΔΕΗ / ΛΙΓΜΝΙΤ. ΚΕΝΤΡO ΠΤOΛΕΜ. ΑΜΥΝΤΑΙOΥΔιεύθυνση: 502 00 Πτολεμαΐδα Τηλέφωνα: 24630 28601

ΕΣΧΑ Α.Ε.Β.Ε.Διεύθυνση: Παραλία Ασπροπύργου 193 00 Ασπρόπυργος Τηλέφωνα: 210 5574600-4 Fax: 210-5572974

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΑΜΥΝΤΙOΥ Α.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210 2583681 Fax: 210 2581033

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΑΧΛΑΔΑΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Γ. Παπανδρέου 21 546 45 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 861411 Fax: 2310 867966

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΣΕΡΒΙΩΝΔιεύθυνση: Διονυσίου Σολωμού 13 505 00 Σέρβια - Κοζάνη Τηλέφωνα: 210 3225018 Fax: 210 3237146

Μ.Ε.Τ.Ε. Α.Ε.Διεύθυνση: Στεφ. Δραγούμη 15 53 100 Φλώρινα Τηλέφωνα: 23850 29583 Fax: 23850 24763

ΜΕΤΕ Α.Ε.Διεύθυνση: Ροδοδάφνης 31 151 25 Πολύδροσο Αμαρουσίου Τηλέφωνα: 210 6846084 Fax: 210 6833008

ΜΠΙΤOΥΛΑΪΝ Α.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Ακαδημίας 19 & Βουκουρεστίου 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3639091 Fax: 210 3625386

21. ΘΕΡΜΑΝΣΗCALORIA A.B.& E.E.Διεύθυνση: Ηφαίστου 57 - Μπότα Τζήμα 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 6628068-73 Fax: 210 6623784

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.Διεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα 153 44 Γέρακας Αττικής Τηλέφωνα: 210 6049420 Fax: 210 6049448 Email: ergon@tee.gr Website: www.ergon.com.gr

SOULIS A.B.E.E.Διεύθυνση: Λεωφ. Αλεξάνδρας 13 114 73 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6464183 / 210 6424472 Fax: 210 6410943

WILO HELLAS A.B.E.E.Διεύθυνση: Aγ. Αθανασίου 80 145 69 Άνοιξη Τηλέφωνα: 210 6248300 Fax: 210 6248360 Website: www.wilo.gr

ΑΝΔΡΙΑΝOΣ A.E.Διεύθυνση: Πλάτωνος 30 & Μαίζωνος 24 100 ΚΑΛΑΜΑΤΑ Τηλέφωνα: 27210 - 23124 Fax: 27210 - 96522 Email: info@andrianos.gr Website: www.andrianos.gr

ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ Ν. & ΥΙOΙ Α.Ε. & Ε.Ε.Διεύθυνση: Σολωμού 55 104 32 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 5224719 / 210 5224735 Fax: 210 5222278

ΒΙOΣΩΛ Α.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 3-5 & Μενεμένης 177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 3410000 Fax: 210 3421001 Email: info@biossol.gr Website: www.biossol.gr

ΘΕΡΜΑΝΤΙΚΗ Α.Ε.Ε. & Β.Ε.Διεύθυνση: Αχαρνών 374 111 45 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 2026655 / 210 2011698 Fax: 210 2019382- 3

ΙΝΤΕΡΚΛΙΜΑ Α.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: 7ο χλμ Αθηνών - Λαμίας Τ.Θ. 173, 34 100 Χαλκίδα Τηλέφωνα: 22620 79902 Fax: 22620 71929

ΚΑΣΤΑΦΑΝΑΣ Ν. ΠΑΝ. Α.Ε.Ε.ΕΔιεύθυνση: Όλγας 110 172 36 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9707032 Fax: 210 9750331

ΚΛΙΜΑΤΑΙΡ Α.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Βουλιαγμένης 82 167 77 Ελληνικό Τηλέφωνα: 210 9691500 Fax: 210 969158

79

22. ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣCARRIER ΕΛΛΑΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΥ Α.Ε.Διεύθυνση: Άντερσεν 4 & Μωραΐτη 93115 25 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6773300Fax: 210 6745487

Clima Comfort - Green Energy ApplicationsΔιεύθυνση: Βασ. Γεωργίου Β’ 22185 34 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4114040Fax: 210 4114041Email: info@climacomfort.grWebsite: www.climacomfort.org

FOURLIS TRADE A.E.Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 340115 51 Νέο ΨυχικόΤηλέφωνα: 210 6293000Fax: 210 6773713

HITACHI HOME ELECTRONICS HELLAS A.E.Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 364152 33 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6837200Fax: 210 6835694

UNICLIMA ΓΚΡΙΣΙΝ ΠΑΠΠΑΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 137171 21 Νέα ΣμύρνηΤηλέφωνα: 210 9323551- 5Fax: 210 9355397

ΙΝΤΕΡΚΛΙΜΑ Α.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: 7ο χλμ Αθηνών - ΛαμίαςΤ.Θ. 173, 34 100 ΧαλκίδαΤηλέφωνα: 22620 79902Fax: 22620 71929

ΚΛΙΜΑΤΑΙΡ Α.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Βουλιαγμένης 82167 77 ΕλληνικόΤηλέφωνα: 210 9691500Fax: 210 9691580

ΣΠ. ΤΑΣOΓΛOΥ Α.Ε. De LonghiΔιεύθυνση: Λεωφ. Τατοΐου 112144 52 ΜεταμόρφωσηΤηλέφωνα: 210 2884000Fax: 210 2842385

23. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣCINAR A.E.Διεύθυνση: Χατζηγιάννη Μέξη 4115 28 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7250360Fax: 210 7250361

CONTEC A.E.Διεύθυνση: Λαέρτου 22Τ.Θ. 21092, Πυλαία ΘεσσαλονίκηςΤηλέφωνα: 2310 867575Fax: 2310 887226e-mail: secretary@conteceng.grwww.conteceng.gr

ENERGO GROUP A.E.Διεύθυνση: Βεάκη 1 & Κηφισίας115 25 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6777825Fax: 210 6777813

EXERGIA A.E.Διεύθυνση: Λεωφ. Ριανκούρ 64115 23 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6996185Fax: 210 6996186

KANTOR Management Consultants Γραφεία Αθηνών Διεύθυνση: Oμήρου & Βησσαρίωνος 1 106 72 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7297500Fax: 210 7249528

KANTOR London Διεύθυνση: 13 The Leathermarket 10-13 Weston StreetLondon SE1 3ER, UNITED KINGDOM Tel.: +44 (0) 78033160Fax: + 44 (0) 20 7620 1275

PLE- ΕΛΛΑΣ ΜOΝOΠΡOΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.Διεύθυνση: Βασ. Σοφίας 6106 74 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7243073Fax: 210 7250671

TECHNIPETROL ΕΛΛΑΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Βουκουρεστίου 36106 73 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3640611Fax: 210 3640736

ΑΔΚ ΑΡΩΝΗΣ - ΔΡΕΤΤΑΣ - ΚΑΡΛΑΥΤΗΣ ΣΥΜΒOΥΛOΙ ΜΗΧΑΝΙΚOΙ Α.Ε.Διεύθυνση: Θεμιστοκλέους 106106 81 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3302575 9Fax: 210 3815043

ΑΣΠΡOΦΩΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 284176 75 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9491600Fax: 210 9491610

ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΕΠΕΔιεύθυνση: Μονεμβασιάς 27151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6800690Fax: 210 6801005

ΝΑΜΑ Α.Ε.Διεύθυνση: Γιαλούρου 9113 63 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8833713Fax: 210 8827002

ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ Θ. & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Α.Ε.Διεύθυνση: Βουκουρεστίου 23106 71 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3600711- 4Fax: 210 3629338

24. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝΑC / DCΔιεύθυνση: Κύπρου 16, Πυλαία555 35 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 314754Fax: 2310 314666Email: milonas@fotovoltaica.grWebsite: www.acdc.com.gr / www.fotovoltaica.gr

Adamsnet ΜΕΠΕΔίκτυα Αυτοματισμών & ΤηλεπικοινωνιώνΕνεργειακών ΕφαρμογώνΕνεργειακοί Επιθεωρητές Κτηρίων & ΒιομηχανιώνΔιεύθυνση: Ταξιαρχών 51Τηλέφωνα: 210 4082291Fax: 2104628163Αδαμόπουλος Χ. Αλέξιος(Διπλ. Ηλ/γος & Πολ. Μηχανικός ΔΠΘ)e-mail: info@adamsnet.gr energy.inspectors@yahoo.grwww.adamsnet.gr

COFELY HELLAS A.E.Διεύθυνση: θερμοπυλών 2152 35 ΒριλήσσιαΤηλέφωνα: 210 6085030 Fax: 210 6084178Email: mail@cofely-gdfsuez.comWebsite: www.cofely-gdfsuez.gr

Γ. ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ - Χ. ΣΚOΥΒΑΚΗ O.Ε.Σύμβουλοι ΕπιχειρήσεωνΜελετητική & Τεχνική ΕταιρείαΔιεύθυνση: Πουκεβίλ 2826 225 ΠάτραΤηλέφωνα: 2610223349 /κινητό: 6976110398 Fax: 2610620041e-mail: info@kscg.grwww.kscg.gr

Industrial Networking Solutions (INS)Διεύθυνση: Μοναστηρίου 90546 27 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 500365 - 6 Fax: 2310 511608Mob: 6977409180e-mail: info@industrial-networking.grwww.industrial-networking.gr

NRG-ORIONΔιεύθυνση: Θεσσαλονίκης 31145 61 Κηφισιά, ΑθήναΤηλέφωνα: 210 9329770Fax: 210 9333597e-mail: info@nrg-orion.grwww.nrg-orion.gr

ALTERCO Ενεργειακές και Περιβαλλοντικές ΤεχνολογίεςΔιεύθυνση: Φράγκων 19546 25 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 267666 / 540222 Fax: 2310 267666e-mail: info@alterco.gr, sales@alterco.gr www.alterco.gr

www.mobilenews.gr

Παίξτε και κερδίστε πλούσια δώρα

daily news - gadgets - reviews - technology - gamesbest buy - apps - catalogues - competitions

Trim S.A. Online Media for Communication and Technology

SouthEastern Europe

➤

Σκανάρετε με το κινητό & επισκεφτείτε το site