elip - leminhansp - vmfer
TRANSCRIPT
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
1/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
CHUYN : ELIPA - TM TT L THUYT
1. nh ngha:Cho hai im c nh F1,F2 vi F1F2 = 2c v mt di khng i 2a(a > c). Elip l tp hp nhng
im M sao cho:F1M+ F2M= 2a
Ta gi: F1,F2: Tiu im, F1F2 = 2c: Tiu c, F1M,F2M: Bn knh qua tiu.
F1 F2
A1 A2
B1
B2
O
M
2. Phng trnh chnh tc ca ElipTrong mt phng ta Oxy vi F1(c; 0),F2(c; 0):
M(x;y)
(E)
x2
a
2+
y2
b
2= 1 (1).
Trong : b2 = a2c2(1) c gi l phng trnh chnh tc ca (E)
3. Hnh dng v tnh cht ca ElipElip c phng trnh (1) nhn cc trc ta l trc i xng v gc ta lm tm i xng.
+ Tiu im: Tiu im tri F1 (c; 0), tiu im phi F2 (c; 0)+ Cc nh: A1 (a; 0) ,A2 (a; 0) ,B1 (0;b) ,B2 (0; b)+ Trc ln: A1A2 = 2a, nm trn trc Ox; Trc nh: B1B2 = 2b, nm trn trc Oy
+ Hnh ch nht c s: L hnh ch nht to bi cc ng thng x =a, y =bT ta thy hnh ch nht c s c chiu di l 2a v chiu rng l 2b+ Tm sai: e =
c
a< 1
+ Bn knh qua tiu ca im M(xM,yM) (E) l:
MF1 = a + exM = a +cxM
a, MF2 = a exM = a axM
c
+ ng chun ca Elip:
ng thng 1 : x +a
e= 0 c gi l ng chun ca elip, ng vi tiu im F1(c; 0)
ng thng 2 : x
a
e
= 0 c gi l ng chun ca elip, ng vi tiu im F2(c; 0)
Tnh cht ca ng chun:
MF1
d(M;1)=
MF2
d(M;2)= e < 1, M (E)
Elip (Cu VIb.1) 1 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
2/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
B - GII TON
I - VIT PHNG TRNH CHNH TC CA ELIP
Cc bc thc hin:
Bc 1: Gi s phng trnh chnh tc ca elip l:x2
a2+
y2
b2= 1 (a > b > 0) (E)
Bc 2: S dng cc d kin bi ton thit lp cc phng trnh tm a,b
Ch cc kin thc lin quan n a,b, chng hn: ta tiu im, ta nh, tm sai, b2 = a2c2...
V d 1.1: Trong mt phng ta Oxy, cho im M(3; 1), ng elip (E) i qua im M vkhong cch gia hai ng chun ca (E) l 6. Lp phng trnh chnh tc ca (E).
Nhn xt: y l bi tp c bn vi cc yu t c cho kh r rng, lm c bi tonch yu cu thuc cc khc khi nim v k nng bin i gii h phng trnh c bn.
Li gii:
Gi s phng trnh chnh tc ca (E) l:x2
a2+
y2
b2= 1 (a > b > 0)
Hai ng chun ca (E) c phng trnh l: 1 : x + ae
= 0; 2 : x ae
= 0
Do khong cch gia hai ng chun l: 2a
e=
2a2
c
2a2
c
= 6
a4 = 9c2 = 9a2b
2 b2 =
9a2a4
9
(1)
Mt khc: M(3; 1) (E) 3a2
+1
b2= 1 (2)
Th (1) vo (2) v rt gn ta c: a412a2 + 36 = 0 a26= 0 a2 = 6 b2 = 2.p s: (E) :
x2
6+
y2
2= 1.
V d 1.2: Thi th ln 1 - THPT Bm Sn - Thanh HaTrong mt phng ta Oxy, lp phng trnh chnh tc ca elip (E) bit n c mt nh v hai tiu
im to thnh mt tam gic u v chu vi ca hnh ch nht c s ca (E) l 12(2 +3).
F1 F2
A1 A2
B1
B2
O
Elip (Cu VIb.1) 2 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
3/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
Nhn nh:D kin: chu vi hnh ch nht c s v tam gic u s thit lp c hai phng trnh tm a v b+ Chu vi ca hnh ch nht c s l: 2(2a + 2b)
+ Cc nh l A1(1; 0),A2(1; 0),B1(0;b),B2(0; b) v cc tiu im l F1(c; 0),F2(c; 0)
B1F1F2 v B2F1F2 u
F2B2 = F1F2
+ a2 c2 = b2Li gii:
Gi phng trnh chnh tc ca elip (E) l:x2
a2+
y2
b2= 1 (a > b > 0)
Khi chu vi ca hnh ch nht c s l 2(2a + 2b)
2(2a + 2b) = 12(2 +3) a + b = 3(2 +3) (1)Do cc nh A1(a; 0), A2(a; 0) v F1(c; 0), F2(c; 0) cng nm trn Ox nn theo gi thit F1, F2 cngvi nh B2(0; b) trn Oy to thnh mt tam gic u B2F2 = F1F2 = B2F1 ()Ta thy: F1,F2 i xng nhau qua Oy nn B2F1F2 lun l tam gic cn ti B2
Do : ()B2F2 = F1F2 c2 + b2 = 2c b2 = 3c2Li c: a2 c2 = b2 3a2 = 4b2 (2)T (1) v (2) suy ra: a = 6 v b = 3
3
p s: (E) :x2
36+
y2
27= 1
V d 1.3:(B-2012) Trong mt phng ta Oxy, cho hnh thoi ABCD c AC = 2BD v ngtrn tip xc vi cc cnh ca hnh thoi c phng trnh x2 +y2 = 4. Vit phng trnh chnh tc
ca elip (E) i qua cc nh A,B,C,D ca hnh thoi. Bit im A nm trn trc OxNhn nh:- Cc c im ca hnh thoi:
ng trn ni tip c phng trnh: x2 +y2 = 4. (Tm O (0; 0), bn knh R = 2)
Tm ng trn ni tip l tm ca hnh thoi Gc ta O (0; 0) l tm ca hnh thoi.A Ox C Ox, BDACB,D Oy- A,B,C,D (E) nn A,B,C,D l cc nh ca (E)!- Nh vy ta xc nh c mi lin h gia nh ca elip vi hnh thoi, vi hai iu kin AC= 2BD
v ng trn ni tip hnh thoi c bn knh R = 2 ta s thit lp c hai phng trnh xc nh
ta cc nh ca elip.
C A
D
B
O
H
Li gii:
Elip (Cu VIb.1) 3 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
4/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
Gi s phng trnh ca elip (E) l:x2
a2+
y2
b2= 1(a > b > 0)
Ta c: ng trn (C): x2 +y2 = 4 l ng trn ni tip hnh thoi ABCD, c tm O(0; 0), bn knh
R = 2
V tm ca (C) l tm ca hnh thoi nn AC v BD vung gc vi nhau ti trung im O ca mi
ngM A Ox C Ox v B,D OyLi c: A,B,C,D (E)A,B,C,D l bn nh ca (E)Nu i ch A v C cho nhau hoc B v D cho nhau th Elip khng thay i nn ta c th gi s A,B
ln lt nm na trc dng ca Ox v Oy, khi ta ca chng l A(a; 0),B(0; b)
OA = a,OB = b. V AC= 2BD nn OA = 2OB a = 2bK OH vung gc vi AB ti H OH = R = 2V tam gic ABO vung ti O 1
OH2=
1
OA2+
1
OB2 1
4=
1
a2+
4
a2 a2 = 20 b2 = 5
Vy phng trnh (E) l: x2
20+ y
2
5= 1
II - TM IM THUC ELIP
Cc bc thc hin:
Bc 1: Xc nh cc "t kha" lin quan n im cn tm, c gng chuyn chng thnh cng thctng ng.
Bc 2: T gi thit, thit lp phng trnh tm ta ca im. Ch rng im cn tm lun thuc
(E) nn ta ca n lun tha mn phng trnh (E), y l mt phng trnh.
V d 2.1: Trong mt phng ta Oxy cho elip (E) :x2
9+
y2
1= 1. Tm trn (E) nhng im t/m:
1. C bn knh qua tiu im ny bng 3 ln bn knh qua tiu im kia?
2. Nhn hai tiu im di gc vung.
Li gii:
(E) :x2
9 +y2
1 = 1 a = 3,b = 1 c =a2b2 = 221. T kha cn quan tm "bn knh qua tiu"Gi M(xo,yo) l im phi tm. Khi bn knh qua tiu ca M l:
MF1 = a + exo = a +cxo
a, MF2 = a exo = a cxo
aT gi thit suy ra:
MF1 = 3MF2
MF2 = 3MF1
MF13MF2 = 0MF23MF1 = 0
(MF13MF2) (MF23MF1) = 0 (1)
Khai trin rt gn ta c:
() 16MF1.MF23 (MF1 +MF2)2
= 0 16(a + exo) (a exo)3(2a)2
= 0
x2o =a2
4e2=
a4
4c2=
81
32xo = 9
2
8
Li c: M (E)y2o = 1x2o
9=
23
32yo =
46
8.
Elip (Cu VIb.1) 4 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
5/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
p s: M1
9
2
8;
46
8
;M2
9
2
8;
46
8
;M3
9
2
8;
46
8
;M4
9
2
8;
46
8
Nhn xt:
Trong gii ton, ta thng ch quen vi chiu bin i AB = 0 A = 0B = 0 nhng trong nhiutrng hp bin i theo chiu ngc li s gip vic gii bi ton ngn gn hn rt nhiu, m bi
ton trn l mt v d.
bi ton ny, vic bin i rt gn cng l mt cng vic kh vt v nu khng c nhng nhnxt tinh t, cn ch rng MF1 +MF2 = 2a
Khi kt lun cn ch ly nghim, nhiu bn thng nhm ln ch ly hai nghim M1,M4.
2. T kha "gc vung"
F1 F2
M
O
Vi gc F1MF2 = 90o th ta c cc "cng thc" tng ng:
1. MF21 +MF2
2 = F1F2
2 ; 2. MO =F1F2
2
= OF2; 3.MF1.
MF2 = 0
Vi tng "cng thc" ta s c cc hng lm khc nhau tng ng, di y ti trnh by hai cchc th ni l kh ngn gn.
Gi M(xo;yo) l im cn tm. M (E) nn x2o
9+y2o = 1 (1)
Cch 1:Ch rng MF1,MF2 l bn knh qua tiu, nn ta c:
F1MF2 = 90o MF21 +MF22 = F1F22 (a + exo)2 + (a exo)2 = 32 x2 =
(16a2)a2c2
=63
8
T (1) suy ra: y2o =1
8.
Cch 2:im M nhn F1,F2 di mt gc vung nn MF1F2 vung ti M.M d thy O l trung im ca F1F2 nn OM=
F1F2
2x2o +y2o = 8 (2)
T (1) v (2) ta c h phng trnh:
(I)
x2o9
+y2o = 1
x2o +y2o = 8
x2o =63
8
y2o =1
8
xo = 3
14
4
yo =
2
4
Nhn xt: cch 2 c th gii thch theo cch khc nh sau:
Do M nhn F1,F2 di mt gc vung nn M nm trn ng trn (C) nhn F1F2 lm ng knh.
Tc l (C) c tm O bn knhF1F2
2= 2
2
M l giao im ca (E) v (C) : x2 +y2 = 8. Do ta M l nghim h (I).
Elip (Cu VIb.1) 5 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
6/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
p s: M1
3
14
4;
2
4
;M2
3
14
4;
2
4
;M3
3
14
4;
2
4
;M4
3
14
4;
2
4
V d 2.2: Thi th Chuyn Vnh Phc - Ln 2
Trong mt phng vi h ta Oxy cho elip (E) : x2
9+ y
2
4= 1 v cc im A(3; 0), I(1; 0). Tm
ta cc im B,C (E) sao cho I l tm ng trn ngoi tip tam gic ABC.
Li gii:
IA
B
C
O
Gi (C) l phng trnh ng trn ngoi tip tam gic ABC, (C) c tm I(1; 0) bn knh IA = 2.Phng trnh (C) : x2 +y2 + 2x3 = 0.
Do B,C (E) nn ta ca B,C l nghim h:
x2 +y2 + 2x3 = 0x2
9+
y2
4= 1
x =3x =
3
5 Vi x = 3 y = 0 B tc l trng vi A hoc C trng vi A (khng tha mn) Vi x = 3
5y =4
6
5.
p s: B1
3
5;
4
6
5
,C1
3
5; 4
6
5
; B2
3
5;4
6
5
,C2
3
5;
4
6
5
Elip (Cu VIb.1) 6 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
7/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
III - BI TP TNG HP LIN QUAN N ELIP
V d 3.1: Trong mt phng ta Oxy, cho elip (E) :x2
8+
y2
4= 1 c cc tiu im F1,F2. ng
thng d i qua F2 v song song vi ng phn gic ca gc phn t th nht ct (E) ti A,B. Tnh
din tch tam gic ABF1.
Li gii:
Do gi thit cho vit c ngay phng trnh ng thng d cha A,B ( i qua mt im
bit v song song vi ng thng cho trc) nn ta nh hng tnh din tch theo cng thc:
SABF1 =1
2AB.d(F1; d).
F1 F2
A
B
O
(E) :
x2
8 +
y2
4 = 1 a2
= 8,b2
= 4 c = a2b2 = 2 F1(2; 0),F2(2; 0)ng phn gic ca gc phn t th nht c phng trnh l: y = x
Ta c d // v F2 d nn phng trnh d l: y = x2.
KhitacaB v Cl nghim h:
y = x2x2
8+
y2
4= 1
A(0;2), B
8
3;
2
3
hocB(0;2), A
8
3;
2
3
.
AB = 8
2
3, d(F1,d) = 2
2
p s: SABF1 =16
3
.
V d 3.2: Thi th Hocmai - Thy L B Trn Phng - 02
Trong mt phng ta Oxy cho ng thng d : 2x +y + 3 = 0 v elip (E) :x2
4+
y2
1= 1. Vit
phng trnh ng thng vung gc vi ng thng d ct (E) ti hai im A,B sao cho din
tch tam gic AOB bng 1.
Li gii:
Elip (Cu VIb.1) 7 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
8/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
B
A
B
AO
V d nn phng trnh d c dng: x2y + m = 0. Khi , A,B l nghim h:
x2y + m = 0x2
4+y2 = 1
x = 2ym8y24my + m24 = 0 ()
d ct (E) ti hai im phn bit A,B th h phi c hai nghim phn bit
() c hai nghim phn bit = 324m2 > 0 m 22; 22
(1)
Gi A(2y1m;y1),B(2y2m;y2), trong y1,y2 l nghim ()AB2 = 5(y2y1)2 = 5(y1 +y2)24y1y2 = 54(8m2)
ng cao OH= d(,) =|OH|
5 S2OAB =
1
2OH.AB
2=
1
16m2(8m2) = 1m = 4m =2
p s: 1 : x2y + 2 = 0, 2 : x2y2 = 0.
V d 3.3: Thi th ln 2 - THPT Hn Thuyn - Bc Ninh
Trong mt phng ta Oxy cho elip (E) :x2
16+
y2
9= 1 v im I(1; 2). Vit phng trnh ng
thng (d) i qua I, sao cho d ct (E) ti A v B tha mn I l trung im ca on AB.
Li gii:
I
A
B
O
Gi u = (a,b) l vct ch phng ca d.Ta c d i qua I(1; 2) nn phng trnh d c dng:
x = 1 + at
y = 2 + btt R
Gi s (d) ct (E) ti A(1 + at1; 2 + bt1), B(1 + at2; 2 + bt2)V I l trung im ca AB nn 2xI = xA +yA t1 + t2 = 0 (1)Mt khc: A,B (E) nn t1, t2 l nghim ca phng trnh:
Elip (Cu VIb.1) 8 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
9/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
(1 + at)2
16+
(2 + bt)2
9= 1
a2
16+
b2
9
t2 + 2
a
16+
2b
9
t 71
144= 0
Theo nh l Viet ta c: t1 + t2 =2
a
16+
2b
9
:
a2
16+
b2
9
(2)
T (1) v (2) suy raa
16+
2b
9= 0. Chn a = 32,b =
9 ta c u = (32;
9) l mt VTCP ca d
n = (9;32) l mt VTPT ca d.Vy phng trnh d l: 9x + 32y73 = 0
BI TP NGH
Bi 1.1: Trong mt phng ta Oxy, cho im A(0; 5). Lp phng trnh chnh tc ca elip (E)bit (E) i qua A v c hnh ch nht c s ni tip ng trn (C) : x2 +y2 = 41.
p s: (E) :x2
25+
y2
16= 1.
Bi 1.2: Trong mt phng vi h trc ta Oxy, cho ng thng d : x5 = 0. Lp phng trnhchnh tc ca elip (E), bit mt cnh hnh ch nht c s ca (E) nm trn d v hnh ch nht c
di ng cho bng 6.
p s: (E) :x2
5+
y2
4= 1.
Bi 1.3: Trong mt phng ta Oxy, cho im M(3; 1) ng elip (E) ti qua im M v ckhong cch gia hai ng chun l 6. Lp phng trnh chnh tc ca (E).
p s: (E) :x2
6+
y2
2= 1.
Tng t vi M5; 2, khong cch gia hai ng chun l 10. p s: (E) :
x2
15 +
y2
6 = 1.Bi 1.4 Thi th Hocmai - Thy L B Trn Phng - 04Trong mt phng ta Oxy, mt elip (E) i qua im M(2;3) v c phng trnh mt ngchun l x + 8 = 0. Vit phng trnh chnh tc ca (E).
p s: (E1) :x2
16+
y2
12= 1, (E2) :
x2
52+
y2
39/4= 1.
Bi 1.5: A-2012Trong mt phng ta Oxy, cho ng trn (C) : x2 +y2 = 8. Vit phng trnh chnh tc ca elip
(E), bit (E) c di trc ln bng 8 v (E) ct (C) ti 4 im to thnh mt hnh vung.
Bi 2.1: Trong mt phng vi h trc ta Oxy, cho elip (E) c di trc ln l 6 v qua imM
3
2
2;
2
.im N nm trn (E) cch O mt on c di bng
5. Tm ta N?
p s:
3
5
5;4
5
5
;
3
5
5;4
5
5
Bi 2.2: Thi th Din n Truonghocso - Ln 1
Trong mt phng ta Oxy cho elip (E) :x2
100+
y2
25= 1. Tm ta im K nm trn elip sao cho
K nhn cc tiu im di mt gc 120o.
Bi 2.3: Thi th Hocmai - Thy L B Trn Phng - 01Trong mt phng ta Oxy, cho elip (E) :
x2
16+
y2
9= 1 v ng thng d : 3x + 4y12 = 0. Chng
minh rng ng thng d ct (E) ti hai im phn bit A,B. Tm im C thuc (E) sao cho ABC
c din tch bng 6.
Elip (Cu VIb.1) 9 Gv: L Minh An
-
7/29/2019 Elip - Leminhansp - VMFer
10/10Http://di
endan
toanh
oc.ne
t/Din n ton hc VMF Chun b cho k thi TSH - 2013
p s: C1
2
2; 32
, C2
22; 3
2
Bi 2.4: Trong mt phng ta Oxy, cho im M di ng trn elip (E) :x2
9+
y2
4= 1. Gi H,K l
hnh chiu ca M ln cc trc ta . Xc nh ta ca Mdin tch OHMKt gi tr ln nht.
p s:32
2 ;2
;3
2
2 ;2
Bi 2.5: A-2011Trong mt phng ta Oxy, cho elip (E) :
x2
4+
y2
1= 1. Tm ta cc im A,B (E), c honh
dng sao cho tam gic OAB cn ti O v c din tch ln nht.
Bi 3.1: Thi th Din n K2pi - Ln 5
Trong mt phng ta Oxy cho elip c phng trnh (E) :x2
8+
y2
4= 1 v im I(1;1). Mt ng
thng qua I ct (E) ti hai im phn bit A,B. Tm ta cc im A,B sao cho ln ca tch
IA.IB t gi tr nh nht.
Bi 3.2: Trong mt phng Oxy, cho elip (E) :x2
8+
y2
2= 1. Vit phng trnh ng thng d ct (E)
ti hai im phn bit c ta l cc s nguyn.
Bi 3.3: Trong mt phng Oxy cho elip (E) :x2
9+
y2
4= 1 v im M(1; 1). Lp phng trnh ng
thng i qua M sao cho ct (E) ti hai im phn bit A,B sao cho MA = MB.
p s: : 4x + 9y13 = 0Bi 3.4:Trong mt phng Oxy cho elip (E) :
x2
9+
y2
4= 1 v ng thng d : y = x + m. d ct (E) ti hai im
P,Q. Gi P,Q ln lt l im i xng ca P,Q qua O. Tm m PQPQ l hnh thoi.Bi 3.5: B-2010Trong mt phng ta Oxy cho A(2,sqrt3) v elip (E) :
x2
3+
y2
2= 1. Gi F1,F2 l cc tiu im
ca (E) (F1 c honh m), M l giao im c tung dng ca ng thng AF1 vi (E), N l
im i xng ca F2 qua M. Vit phng trnh ng trn ngoi tip tam gic ANF2.
oOo
TI LIU THAM KHO[1] Trn Thnh Minh - Gii ton hnh hc 12 - NXB Gio Dc - 2001
[2
]Cc thi th i hc nm hc 2012 - 2013
[3] Din n Boxmath - Tuyn tp HHGT trong mt phng