N-ro 3/2006 (220)

ORGANO DE ĈEĤA ESPERANTO-ASOCIO

UK Florenco 2006 - ĉeĥaj partoprenantoj

A-PDF MERGER DEMO

Starto organo de Ĉeĥa Esperanto-Asocio, 4-foje jare. Abono 10 eŭroj (+ 3 eŭrojaerpoŝte), rete Starto: malovec@volny.cz, rete ĈEA: cea.polnicky@quick.cz (sekretario)melicharkova@quick. cz (prezidanto)www.esperanto.cz

Komercaj anoncoj: 25 Kč por unulinio, 800 Kč por kvaronpaĝo, 1500 Kčpor duonpaĝo, 2500 Kč por tuta paĝo.Duobla reklamo 15% rabato, trioblareklamo 30% rabato. Movadaj anoncojduonpreze.

Membrokotizoj: A 300 Kč, B 200Kč, C 100 Kč, D 500 Kč, Z 1000 Kč,Starto-abono 200 Kč, F libervola,enskribo 20 Kč.

Korespondaj kursoj: 600 Kč ko-mencantoj, 700 Kč progresintoj. Aliĝoj:Jana Melichárková, Polní 938, 696 02Ratíškovice, melicharkova@quick.cz

Libroservo: c/o Anna a JiříVyšinkovi, Kollárova 131, 696 42Vracov, tel. 518 628 155,anjivy@seznam.cz

Sekcioj de ĈEA: katolika, kristana,blindula, medicina, fervojista, priinformadiko

Komisionoj de ĈEA: pedagogiaAsocia adreso: Ĉeĥa Esperanto-

Asocio, c/o Pavel Polnický, Na Vinici110/10, 290 01 Poděbrady, tel. 325 615651, cea.polnicky@quick.cz

IČO de ĈEA: 00 44 30 34 GRAVA INFORMO!!!BANKO-KONTO de ĈEA: 195 230 825 / 0300

Poštovní spořitelna Poděbrady

ISSN 1212-009X

Redakto-fermoj: 1.2.; 7.5.; 15.8.; 15.11.

Komitato de ĈEA:Prezidanto: Jana Melichárková, Polní 938,696 02 Ratíškovice, melicharkova@quick.cz (reprezentace ČES, koordinace, vnitřnívztahy, metodika)Vicprezidanto (komitatano A de UEA):Petr Chrdle, Anglická 878, 252 29 Dobři-chovice, tel. 257 712 201, fakso 257 712126 chrdle@kava-pech.cz (mezinárodnívztahy, odborná aplikace esperanta, vyda-vatelská činnost, EU, retkomunikoj)Vicprezidanto: Jiří Tomeček, Dr. Bureše3, 370 05 České Budějovice, 602 611 584,jirka.tomecek@post.cz (muzeum)Sekretario: Pavel Polnický, Na Vinici110/10, 290 01 Poděbrady, tel./fax. 325 615651, cea.polnicky@quick.cz Kasisto: Vratislav Hirš, Ruprechtov 117,683 04 Drnovice, 517 385 367,hirs@gm.vyskov.cz (členská základna,účetnictví)Komitatano: Věra Podhradská, Poříčí l,603 00 Brno, tel. 543 233 047, podhradska@volny.cz (kluby, konference, zápisy,čestní členové)Komitatano: Miroslav Vaněk, 507 44 Li-bošovice 104, vanekmi@centrum.cz, (sekce, komise)Ĉefdelegito de UEA por Ĉeĥio: LucieKarešová, Havlíčkovo nám. č. 1, 130 00Praha 3, tel. 603 444 828 Kontrolgrupo de ĈEA: Prezidanto: JosefHron, Bohdanečská 68, 530 09 Pardubice,josef-hron@volny.cz, tel. 466 401 942; Věra Štěpánová, Jana Zajíce 2873/22, 40011 Ústí n. L., strpanova.v@kr-ustecky.cz; Jiří Souček, Mečislavova 223/8, 140 00Praha 4, soucek@pcp.lf3.cuni.czRedaktoro de Starto: Miroslav Malovec,Bosonožská 15/10, 625 00 Brno, tel. 547240 690, malovec@volny.cz, malovec@chello.cz

Kontrollegis: M. Malovec kaj la komitato

Kolektado de gazetaj eltranĉaĵoj: JarmilaČejková, Malý Koloredov 1538, 738 01Frýdek-Místek, jarkacejkova@centrum.cz

66 ¶ Starto 3/2006 ¶ 66

UK Florenco 2006 La 91-a UK Kongreso de UEAokazis ĉijare en Florenco, renesancaitala urbo, ekde la 29-a de julio ĝis5-a de aŭgusto. La ĉeftemo de UKestis “Lingvoj, kulturoj kaj edu-kado al daŭrigebla evoluo”.

Inaŭguro. En la inaŭguro en salo-no Zamenhof jam tradicie aŭdiĝissalutoj kaj paroladoj. Eble la plej multan intereson vekisparolado de prof. Grin, neesperant-isto, kiu tamen parolis Esperante prisia fama raporto koncerne komuni-kadon en Eŭropa Unio. Li klarigis,ke esperantistoj malĝuste kompre-nis lian raporton kiel rekomendonde Esperanto. Li uzis nian lingvonnur kiel ekzemplon de neŭtralakomunikilo. En multaj medioj estasEsperanto perceptata kun malkon-fido, eĉ malestimo - nia strategiodevus unue plifortigi la valoron denia lingvo en la okuloj de la ceteramondo. La aŭskultantojn poste ŝokis

Renato Corsetti, kiam li deklaris, keFlorenco estas naskiĝurbo de Espe-ranto. Sed li tuj klarigis, ke en Flo-renco naskiĝis Renesanco, sen kiune povus naskiĝi ankaŭ Esperanto. D-ro Zaleski-Zamenhof, nepo de L.L. Zamenhof, substrekis, ke unu elĉefaj ideoj, kiuj iniciatis la naskiĝonde nia lingvo, estas ideo de tolere-mo, ideo de akcepto kaj de kompre-no de la alia, de la malsama. Tolere-mo de la diverseco de kulturoj, ĉartiu diverseco estas granda riĉeco dela homaro. Antaŭ dudeko da jarojestis en Bialistoko fondita FondumoZamenhof, kiu kreis Medalon deToleremo por honorigi personojnkaj instituciojn grave kontribuan-tajn al efektiviĝo de tiu ideo. Antaŭkelkaj jaroj ricevis ĝin la forpasintaPapo Johano Paŭlo, heroldo de eku-menismo, do toleremo interreligia,ĉijare ĝi estis atribuita al MondaSkoltaro, kiu en toleremo edukas lajunularon. Eble la plej kortuŝa momento de lainaŭguro estis proklamo de dunovaj Honoraj Membroj de UEA:Otto Haszpra (Hungario) kaj Um-berto Broccatelli (Italio). Programo. Dum la semajno lakongresanoj povis partopreni en170 diversaj programeroj, klerigaj,kulturaj aŭ en kunvenaj traktadoj deunuopaj fakaj asocioj aŭ movadajinstitucioj.

______________________________________________________________67 ¶ Starto 3/2006 ¶ 67

Kulturo. Inter la kulturaj eventojelstaris naciaj vesperoj, teatraĵojStilekzercoj, Verda Ranaro kaj DeDante al Ĉeĥov, koncertoj de Ĵomarkaj Nataŝa kaj aŭtoraj duonhoroj prinovaj verkoj (La vintra fabelo,Svisa Enciklopedio Planlingva,IKU-libro, La Alaia Venecio,Tabelo, Sferoj, Ordeno de VerdaPlumo, Hodler en Mostar, PlenaManlibro de Esperanta Gramatiko,filmoj Vizito al Centra Oficejo kajGerda malaperis, DVD EsperantoElektronike).Libroservo prezentis premierajnverkojn (Esenca lernolibro de laitala lingvo, Gvidlibro traFlorenco, Kseonofobia gvidlibro alla italoj, La Malemuloj de GiovanniVerga, La princo de Macchiavelli,La gefianĉoj de Manzoni kaj Leradici culturali dell’ esperanto).Estis proklamitaj rezultoj deBelartaj Konkursoj. Klerigado. Jam vendrede antaŭUK en la Florenca Universitatookazis prelegoj dediĉitaj al BrunoMigliorini (1896-1975), lingvistokaj esperantisto. Lundon oni nomisKleriga lundo pro tuta serio daprelegoj (Tra Esperantujo; LaLatina Lingvo: Imperio, Eklezio,Kulturo; Italaj Poetoj en Espe-ranto; Kiel utiligi amaskomuni-kilojn? Sociaj Agadoj, Vidi permanoj - kiel blinduloj ĝuas arton;

Renesanco en Italio; La arto parolipublike; Verda mondo; Scienco kajpopolo; Veterani sed ne maljuni,La itala Renesanco renkonte al lamondo; Italoj eksterlande; OrientaMediteraneo; Kiel organizi niajninterlingvistojn). Kompreneble nemankis Internacia KongresaUniversitato (IKU - prelegis Baran-dovská, Mattos, Eichhorn, Penna-chietti, Bojaĝieva, Berveling, LaTorre, Bujdosó, Sun Dachen) - laprelegoj aperis libroforme ĉe UEA.Nitobe-seminario pritraktis la 10jarojn de la Praga manifesto. Lakongresanoj povis partopreni kur-sojn Itala eksprese, Paroligajnlecionojn kaj Cseh-kurson. Fine de la kongreso estis akceptitaKongresa Rezolucio.

______________________________________________________________68 ¶ Starto 3/2006 ¶ 68

Raporto el Florenco Georgo Rada, Most: Dum la tempode la 29-a de julio ĝis la 5-a de aŭgu-sto 2006 mi partoprenis la 91-anUniversalan Kongreson de Esperantoen la italia urbo Florenco, nacilingveFirenze. Mi partoprenis kongresan ka-ravanon organizitan de la vojaĝoficejo„Ciao“ en Strakonice, pere kaj kuns-anino Mirka Tomečková el E-kluboen České Budějovice. Ni veturis aŭto-buse el Č. Budějovice al Florenco kajreen. Dum la vojaĝo tien, ni haltismatene ĉe la maro proksime de Vene-cio kaj refreŝiĝis naĝante en marodum kelke da horoj. Poste ni daŭrigisper buso al Florenco. Tie ni loĝis enjunulara tranoktejo. En la kongresejo, krom la ĝeneralajn-komunajn programerojn, mi partopre-nis por tiel diri la miajn: do, la fakajnkunvenojn de ateistoj (ATEO) kaj denefumantoj (TADEN). Tre ĝojigis min la fakto, ke unu salo-no portis la nomon laŭ itala esperanti-stino Clelia Conterno Guglielminetti.Ja mi havas agrablan, edifan memoronpri ŝi: En la jaro 1975 mi tradukis kajgazete publikigis ŝian novelon „Vivokaj morto de Wiederboren“. Poste, enla Varna U.K. (1978) tute hazarderenkontinte la aŭtorinon, mi diris al ŝipri la publikigita traduko. Bedaŭrinde,ŝi en la jaro 1984 mortis. Ĉar la merkredo estis ekskursa tagokaj la kongresejo estis fermita, mipartoprenis kun mia karavana grupo

ekskurson tra Toskanujo. De la urboPiombino ni per granda ŝipo veturis alla insulo Elbo. Tie mi denove ĝuisfascinajn ondojn de la maro, ĉifoje laTirenia. Dum la UK, kiel kutime, mi renkontismultajn miajn geamikojn, konatulojnel la tuta mondo. Tre plaĉis al miekzemple la publika kunveno de laAkademio de Esperanto. Bedaŭrinde,ke por tia interesega programo onidevas atendi tutan jaron - ĝis lavenonta universala kongreso. Nu, ebleen mia lando Ĉeĥio oni povosintelekte ĝui el la nova fenomeno enmia lando - nome la „ELFo“: Espe-rantologia kaj literatura forumo (kunadministra sidejo en la urbo Brno).

Jindřiška Drahotová: En la lastavespero en Florenco sur vojo tra parkosupren al „Villa camerata“ petis mins-ano Tomeček skribi artikolon prikaravano, de České Budějovice al la91-a UK en Florenco, por Starto. Mirespondis jese, ĉar mi jam intencisverki artikoleton pro du faktoj. Mi ne volis skibi pri varmega vetero,pri luksa aŭtobuso kaj profesia aranĝode karavano, kiu estis vere internacia– ĉeĥoj, germanoj, poloj, hungaroj...nek pri ekskursoj – al maro, Elbo,Piso, Sieno... nek pri montaro Ape-ninoj, kiu estas traborita de tuneloj kajkunigita per pontegoj... nek priprogrameroj, kiujn mi ne sukcesispartopreni... nek pri preskaŭ kaŝitakongreso por publiko, vidante nenianafiŝon surstrate... nek pri eminentaj

______________________________________________________________69 ¶ Starto 3/2006 ¶ 69

paroladoj de Renato Corsetti, kiujnoni certe povas legi en interreto... nekpri miaj amikaj renkontiĝoj kaj priLegolibreto III., kiun oni vendis enlibroservo kiel novaĵo... nek pri dancode brazilanoj, dum kiu ŝajnas, kedancantoj baraktas, sed ne tuŝas unula alian... nek pri „kleriga lundo“ dumkiu oni ne povis elekti prelegon, ĉaroni ne povis partopreni samtempetiom da interesaĵoj. Mi volis nur substreki la fakton, kela UKon partoprenis pli da junajhomoj ol en pasinteco kaj ke mi dumprezento de „Akademio de Esperanto“aŭskultis aprezantan laŭdon pri laĉeĥa lingvista fakulo Miroslav Malo-vec kun aplaŭdo por li, en tiumomento mi fieris, ĉar mi etas ĉeĥino. El miaj skribaj notoj mi ankoraŭelektas: „Pripensu en viaj argumentojĉu Esperanto estas eŭropa lingvo aŭlingvo internacia?“ – la demando estudiskutota. Indoneza lingvo estas kvinaparolata lingvo en la mondo – ĝi estasartefarita same kiel Esperanto! 26.9.estas la tago de lingvoj, estus bone kajkonvene atentigi pri Esperanto publi-kon. 1.11. estas tago de gepatra lingvo(kontrolu ankoraŭ la daton, mi petas),ankaŭ oni povas atentigi pri rolo deEsperanto kiel protektanto de la naciajlingvoj. Je demando, ke Esperanto ne havasnacian kulturon oni povas diri – ne, ĝine havas nacian, ĝi estas neŭtrala kajĝia kulturo estas supera – monda. Seper lingvo parolas homoj, la lingvo nepovas esti senkultura.

Ĉiuj landaj eŭropaj E-asocioj estasanoj de EEU –Eŭropa Esperanto-Unio- krom Estonio. ĈEA pagas 15 Kč jesia ano al EEU. EEU eldonas „Eŭropabulteno“, kiu estas akirebla nur enreto www.europo.eu, eeu@europo.eu.La 7-a kongreso de EEU okazos enSlovenio – Maribor de la 28-a de julioĝis la 4-a aŭgusto 2007 www.esperanto-maribor.si. La temo „Priakvo“ emus turni atenton de progres-emaj asocioj kaj unuopuloj al tiukongreso. Akademio submetas 220 vortojn(„novajn“) por balotado interrete. Ĉiujmanieroj de ĉapeliloj estas akceptataj,se oni ne ŝanĝas literon. Italoj laŭ lingvaĵo ekkonas lokon, dekiu ia italo devenas, britoj – al kiusocia tavolo apartenas. La itala lingvodevenas el florenca dialekto danke alDante. EVA – (verkistoj) volas ŝanĝi statu-son, esti pli oficiala simile kiel Aka-demio – plialtvaloriĝigi la asocion. Eŭrodeputitoj jam ricevis 3 leterojnpere de UEA kaj M. Handzlik. Poreventualaj interesatoj el eŭrodeputitojestas preparita DVD – „Esperantoestas ...“. Mi vidis kaj deziras ĝin!!!La kongreson partoprenis ĉirkaŭ2.250 homoj el 62 landoj.

Jindřiška Drahotová

Legolibreto II. kaj III. (50 Kč aŭ 2Eŭroj) petu ĉe J. Drahotová, Sadová745/36, 293 01 Mladá Boleslav, tel. 326731 845, drahotovaesperanto@seznam.cz

______________________________________________________________70 ¶ Starto 3/2006 ¶ 70

Novaj honoraj membroj de UEA:

Broccatelli kaj Haszpra

La du novaj honoraj membroj,kiujn elektis la komitato de UEAdum la kongreso en Florenco, estasUmberto Broccatelli el Italio kajOttó Haszpra el Hungario. Umberto Broccatelli naskiĝis en1931, esperantistiĝis en 1947 kaj tujekaktivis, refondinte la BolonjanEsperanto-Grupon. Li kunorganizisnacian kongreson en Bolonjo en1952 kaj la Universalan Kongresonsamurbe en 1955. Li multfoje estisestrarano de Itala Esperanto-Fede-racio, kaj dum pli ol jardeko liankaŭ redaktis la revuon de IEF. En1999 li reaktivigis Eŭropan Espe-ranto-Union, kiun li prezidis. En2004 li estis elektita honora prezi-danto de EEU. Li aŭtoris du vortarojn (Vocabo-lario Esperanto-Italiano, Diziona-rio Italiano-Esperanto) kaj lerno-libron de Esperanto (Nuovo Corsodi Esperanto, per allievi e autodi-datti) en la itala. Li prizorgis laesperantlingvan eldonon de lagazeto de la Radikala Partio, kajtradukis ankaŭ beletraĵojn, interaliepor Itala Antologio, aperinta en lajubilea jaro 1987. Al liaj tradukojapartenas ankaŭ la verko de A.Chiti-Batelli Zamenhof, hodiaŭ.

Ottó Haszpra naskiĝis en 1928. Liestas emerita profesoro de la hidro-konstrua katedro de la TeknikaUniversitato de Budapeŝto, ekspertode UN, membro de la HungaraAkademio de Sciencoj. Esperantonli lernis en 1958. Li estis estraranokaj vicprezidanto de HungarlandaEsperanto-Asocio, komitatano kajestrarano de UEA. Ekde 2004 limembras en la Akademio de Espe-ranto. Li ankaŭ estis gvidanto de SciencaEldona Centro de UEA en Buda-peŝto komence de la 1980-aj jaroj.Li aperigis multajn sciencajn kajpopularsciencajn artikolojn en Es-peranto kaj ankaŭ multe prelegis.En la jaro 2000 aperis lia ampleksalernolibro de Esperanto por hun-garoj. Li ankaŭ aŭtoris studojn prila kostoj de multlingveco, de lin-gvolernado kaj pri egalrajteco kajekonomieco en la internaciaj rilatoj. El lia artikolaro: Alternativaj alfa-betoj por Esperanto kun historiatrarigardo 1888 - 2000, Esperanto- lingvo de la natursciencoj kajtekniko: 1887-1986, Liter-ofteco enEsperantaj tekstoj, Regionaj efikojal la grundakvo far la akvonodaroGabčíkovo-Nagymaros, Spertoj kajproponoj pri la apliko de Espe-ranto en la sciencoj kaj fakoj. k.a.

Origine: www.liberafolio.org

______________________________________________________________71 ¶ Starto 3/2006 ¶ 71

Rezolucio de la 91-a UniversalaKongreso de Esperanto La 91-a Universala Kongreso deEsperanto, kunveninta en Florenco(Italujo) kun 2209 partoprenantoj el62 landoj, konstatinte, — ke la Jardeko de Edukado porDaŭropova Evoluigo 2005–2014estas grava kadro por iniciatoj celeal evoluo kiu estu socie dezirinda,ekonomie vivkapabla, kulture taŭgakaj ekologie daŭrigebla; — ke nuntempe ekzistas gravajminacoj kaj al biodiverseco kaj alkultura kaj lingva diversecoj, pro lareciproka dependeco inter la homokaj la naturmedio; — ke la nuna superrego je mondaskalo de unu lingvo havas mal-trankviligajn ekonomiajn, sociajn,kaj edukajn efikojn koncerne daŭ-ropovecon, lingvan ekologion kaj larajton je komunikado; — ke la strebado de la Esperanto-movado al lingva demokratio kon-gruas kun la valoroj de transnaciaedukado celanta informitajn, akti-vajn civitanojn, kiuj estu kapablajkritike kompreni sin mem kaj laĉirkaŭan mondon por partopreni laevoluprocedon respondece kajsolidare. Alvokas la Esperanto-komunumonaktive engaĝiĝi en la agadoj kiuj,

sur diversaj niveloj, strebas antaŭ-enigi praktikojn koherajn kun laprincipoj de la bezonata ŝanĝo-procezo, kaj utiligi siajn lingvon kajretojn serve al tiuj klopodoj. Rekomendas al la Estraro de UEAdoni al la ĉi-rilataj problemoj pli daatento en estontaj kongresoj kajagadoj, partnere kun neesperantistajorganizaĵoj. Konfirmas la pretecon de laEsperanto-komunumo kunlaborikun Unesko kaj aliaj organizaĵojcele al tutviva edukado por paco,socia justeco kaj kultura diverseco,kaj atentigas ilin pri la lingvaaspekto de daŭropova evoluigo.

Retejo pri Ivo Lapenna! Ivo Lapenna estas unu el la plej elsta-raj figuroj de historio de Esperanto. Liestas la "konstruinto de modernaUEA", ni povas danki al li la historianvenkon ĉe UNESKO en Montevideo,kaj multajn aliajn aferojn. (Estas nesenkaŭze, ke en la oficejo de Eventojpendas 2 fotoj: tiu de Zamenhof kajtiu de Lapenna...) Memore al lia aga-do ekzistas pluraj instancoj: - FondaĵoIvo Lapenna - Internacia SciencaInstituto Ivo Lapenna - Stipendio IvoLapenna, ktp. Oni povas legi pri ili plidetale en la nun konstruata, novaretejo: http://www.ivolapenna.org -prizorgita de Bruno Masala.

Szilvási László

______________________________________________________________72 ¶ Starto 3/2006 ¶ 72

Lančov Ĉijare okazis la 54-a SET Lančov,denove en tri dusemajnaj etapoj. Elentute 107 kursanoj lernis Esperanton 19personoj, la anglan 74 geknaboj kaj lagermanan 14 homoj. Plie 6 el ili provisposttagmeze ankaŭ la hispanan.

Esperantistoj en la 1-a etapo

Preskaŭ 200 litoj restis neokupitaj, doesperantistoj povus facile superi eĉ laanglan kurson, se ili ne evitus latendaran vivon. Fine de la tria etapo renkontiĝis dudekoda iamaj tendaranoj, ankoraŭ de latempo, kiam ĉiuj tri etapoj estis plen-ŝtopitaj de esperantistoj. Ĉe tendarfajroili rememoris kaj kantis. Venontjare la tendaro jam festos sian55-an jaron kaj la ekstendaranoj sian10-an renkontiĝon. La geknaboj en la kursoj estis en la aĝo8-15 jaroj, escepte pli junaj. Male la pliaĝaj (super 16 jaroj) kutime laboras kielt.n. "praktikantoj", do estroj de la gru-poj, kiuj preparas la posttagmezan pro-gramon kun ludoj kaj zorgas pri lainfanoj post la instruado. Kelkaj eĉ meminstruas aŭ helpas dum la instruado. Lakursoj ne estas identaj kun la grupoj - en

grupoj estas la geknaboj dividitaj laŭ laaĝo, en kursoj kompreneble laŭ lalernata lingvo. Plenkreskaj kursanoj aperas nur en Es-peranto-kursoj. Tamen ankaŭ la infanojel la kursoj de la angla kaj germana rice-vas bazan informon pri Esperanto kaj ĝiamovado, almenaŭ dum unu komuna in-struhoro. La tuta tendaro kantas Espe-rante ĉe vespera malhisado de la flagoj(la ĉeĥa kaj Esperanta).

Ĉijare vigligis laprogramon vizito dedu profesiaj spek-takloj: arta fajrosuper la ruino Corn-ŝtejn kaj historia ba-talo kontraŭ svedojdum la tridekjaramilito (en tiutempajvestoj).

Máša Vančurová kun filino Laura

La trian etapon partoprenis du plen-kreskaj esperantistoj el Francio, geedzojClaire kaj Laurent Philippe, kiuj baldaŭakiris simpatiojn de ĉiuj infanoj, eĉ el lakursoj de la angla kaj germana, kiuj proili lernis kelkajn Esperantajn kaj francajnvortojn.

Geedzoj Philippe kaj Liba Filipová

______________________________________________________________73 ¶ Starto 3/2006 ¶ 73

Esperantistoj admirisornam-plantidejojn

La Esperanto-klubo en Litomyšldecidis fieri antaŭ siaj kolegoj perornam-plantidejoj. La entreprenoestas konata ne nur en la tuta ĉir-kaŭaĵo, sed ankaŭ en eksterlando.

Esperantistoj vizitis la plantidejojnen la unua tago de la ekspozicio (la19-an de aŭgusto 2006), kiu festasla 65-an datrevenon de sia ekzist-ado. Inĝ. Kopecká invitis la par-toprenantojn de la renkontiĝo en lafonejon de la plantidejoj kaj mon-tris belegajn florantajn kampojnplenajn de centoj da plantospecioj.La kompanio mastrumas sur la areode 120 ha da kampoj. La kultivatasortimento estas la plej larĝa enĈeĥio. Ili kultivas florojn, ornamajnkaj fruktajn arbojn, arbetojn kajherbojn. Oni laboras la tutan jaron.Pasintjare oni eksportis 22 kami-onojn da siaj kultivaĵoj. Nuntempeokazas la ekspozicio kun vendado

de floroj kaj arboj kaj ekspozicio deproduktoj por aranĝado.

La posttagmeza programo de laesperantista renkontiĝo realiĝis ensaloneto de restoracio U Slunce (Ĉela Suno). Sinjoro Miroslav Havranrakontis pri la mondĉampionajmaratonoj, pri la vivo en Kanado.Plej multe plaĉis al li la Rok-montaro kaj la kanada vivmaniero.Li vizitis tie ankaŭ du ĉeĥajn resto-raciojn kaj redaktejon, kie oni eldo-nis ĉeĥlingvan gazeton. SinjorinoSrbová el Pardubice rakontis pri laĉijara UK en Florenco, kiun ŝipersone partoprenis.

Libuše Dvořáková

La Astronomia Esperanto-Klubo transformiĝis dum la lasta UniversalaKongreso en Florenco al AstronomiaSekcio de ISAE (Internacia SciencaAsocio Esperantista). La nova sekciokreis sian labor-diskut-liston:per-esperanto-astronomio@yahoogroups.com.

______________________________________________________________74 ¶ Starto 3/2006 ¶ 74

OSIEK-konferenco en Timiŝoara, Rumanio

Ĉi jare la OSIEK-konferenco okazis enla rumana urbo Timiŝoara, ekde la 15-aĝis la 21-a de julio 2006, en la ejoj deUniversitato West kun la ĉeftemo Kioestas Oriento? Diversaj prelegoj lumigis diversajnaspektojn de la ĉeftemo. Tiel s-ro EdgarMuller tre konvinke klarigis, kio estaOriento el la vidpunkto de geografio. S-ro Eŭgene Zilah, kiel orientalisto,rakontis pri multnombraj studoj jamfaritaj de diversaj orientalistoj, kiuj jaapartenas al certaj kategorioj: puresciencaj, intence politikaj kolonicelaj,ks. Bardhyl Selimi raportis pri la poziciode Albanio kaj najbaraj landoj interOriento kaj Okcidento, dum ToonWitkam klopodis ĉerpi la orientajn kajokcidentajn aspektojn de Vjetnamio,surbaze de sia propra sperto el lalongdaŭraj vizitoj al tiu lando egesuferinta. Bruno Massala kaj Fabrizio Pien-nacchietti komentis la temon per ladonitaĵoj el Biblio kaj Korano,respektive, ĉar ankaŭ religio ludasgravan rolon en la kompreniĝado de tiujdu mondoj. La ĉijara OSIEK-premio estis atribuitaal André Cherpillod pro KoncizaEtimologia Vortaro. La konferenco 2008 okazos en laaŭstria Woergl (19-25. jul. 2008)

(el la raporto de Bardhyl Selimi,Albanio)

Estraro de ILEI La Komitato de ILEI, en sia kunsidookazinta je 2006-06-26 en Parmo,enkadre de la 39-a Konferenco de ILEI,elektis novan estraron de ILEI por laperiodo 2006-2009:

- Radojica Petroviĉ, Serbio (prezidanto)- Atilio Orellana Rojas, Nederlando /Argentino (sekretario)- Sjoerd Bosga, Svedio / Nederlando(kasisto)- Aida Ĉizikaité, Litovio (konferencoj,scienca agado)- Zsófia Kóródy, Germanio/Hungario (E-centroj, instrukapabligado, ekzamenoj)- Yas Kawamura, Japanio (azia agado)- Miahai Trifoi, Rumanio (lerneja agado)

Prizorgado de aliaj agad- kaj tasko-kampoj de ILEI (informado, eldonado,junulara agado, projektoj, eksteraagado, ...) estos ankoraŭ dividita inter laestraranoj aŭ komisiita al eksterestrarajkunlaborantoj. La Komitato kaj la nova estraro dankisal la ĝisnunaj estraranoj Stefan MacGill,Maŭro La Torre kaj Hokan Lundbergpro ilia laboro por ILEI kaj esperasdaŭrigon de kunlaboro en diversaj roloj.

Radojica PETROVIĆ

"Esperanto vivas! - Ni montrution al la ekstera mondo!"

Informoj pri tiu nova kampanjo dePeter Weide pri Esperantaj ĉemizojtroviĝas en la hejmpaĝohttp://www.esperantocxemizo.1go.dk

______________________________________________________________75 ¶ Starto 3/2006 ¶ 75

La 5-a TREP en Plasy Pilzena E-klubo aranĝis de la 15-a ĝis la18-a de junio jam la kvinan turismanrenkontiĝon en la urbeto Plasy (TREP).

Ĵaŭde vespere oni komencis perreciproka prezentiĝo kaj konatiĝo kun laprogramo por venontaj tagoj (videbla surinformpanelo de manĝeja teraso). Vendrede kelkaj partoprenantoj vizitisla urbon Plasy, la aliaj ekskursis en lauzino en Kaznějov, kie oni produktaskaolinon (kun interesaj informoj de ĝiariĉa aplikado), kaj kelkaj vizitis regionanmuzeon en Mariánská Týnice. Vesperes-ano Sládeček per lumbildoj konatigisnin kun lastatempaj enlandaj E-renkon-tiĝoj kaj poste ni vidis videofilmon priturismaj interesaĵoj de la pilzena nordaregiono. Interesa por partoprenantoj estis sabatatut-taga busekskurso al Aviadil-parko envilaĝo Zruč. Tie sur la herbokampo situ-as privata kolekto de 50 diversaj avi-adiloj, tankoj, armeaj veturiloj k.t.p. Laĉiĉerono (posedanto) rakontis al ni priinteresaĵoj, kiuj alliĝas al unuopaj eks-ponaĵoj. Poste ni vizitis la historioplenanurbon Rokycany, kie atendis nin lokajklubanoj kun s-anino Anna Mrázová.Ĉiuj akompanis nin en muzeon de D-ro

B. Horák, kie nin surprizis interesajkolektoj. Post tagmanĝo mallonge nitrarigardis ankoraŭ la urbon, kie niadmiris ankaŭ E-montrofenestron en unupapervendejo. El Rokycany ni daŭrigisal vilaĝo Dobřív, kie ni vizitis historianakva-metalurgian fal-martelegan uzinon(vodní hamr). Ĝi estis konstruita jam enla 15-a jarcento, kaj produktis diversajnfer-produktojn ĝis la jaro 1956. Nun-tempe ĝi apartenas al kultur-teknikajmemorindaĵoj protektataj de Unesko.Vespere estis - el mia vidopunkto - utiladiskuto, kiun malfermis s-ano Kaprál perdemando: „Bonvolu diri al ni ĉiuj, kiel vipersone helpas propagandi Esperanton“.Li citis kelkajn spertojn el pilzena klubo,ekzemple per montrofenestro antaŭ laĉefa stacidomo, per serĉado desolrestindaj samideanoj, per regulajkunvenoj ĉiumerkrede, per portado devidebla E-steleto ktp. Samideano KarelKraft k.a. rakontis pri Přemysl Pitter, alkiu li dediĉis propran libron „Heroo deamo“. Sekvis amika amuzo kunprojekcio de muziko kaj kantoj denovepere de s-ano Vlado Sládeček. La 5-a TREP ne estis por ni ĉiuj nuramuzo kaj ekskursoj, sed samtempeankaŭ serioza laboro. Anoj de ELFo(Esperantologia Literatura Forumo) kunĝia gvidanto s-ano inĝ. Jan Werneraktive kontribuis al kresko de E-tradukoj, terminologioj kaj nivelo de E-lingvo inter ĉeĥaj esperantistoj. Dimanĉe post matenmanĝo multaj inte-resuloj forveturis viziti kaj trarigardi laregionan urbon Pilzenon. La 5-an TREPpartoprenis sinsekve 25 geesperantistoj.Bedaŭrinde fremdlandanoj ĉijare nealveturis, malgraŭ, ke ili aliĝis. Ĝis la 6-a TREP 2007! Viktor Dvořák

______________________________________________________________76 ¶ Starto 3/2006 ¶ 76

Problemon de komunikadoen EU devintus solvi neŭtralalingvoLunde, la 12-an de junio 2006 okazis enBratislava plenkunsido de laborgrupode "Nacia Konvento pri EU por lingvapolitiko". Ĉeestis ĉ. 100 homoj, ankaŭmultaj altranguloj de la slovaka politikamedio. Kiel gasto ankaŭ Prof. RobertPhillipson, kiu eĉ prelegis dum lakunsido. Sube mi aldonas artikolontradukitan el la tutslovakia gazeto SME.

Eŭropa Unio (EU) devus la proble-maron de komuna komunikado solvisurbaze de neŭtrala lingvo. - Konsentaspri tio pluraj membroj de laborgrupo de'Nacia Konvento pri EU por lingvapolitiko' en unuiĝanta Eŭropo. Lingvisto Stanislav Košecký dum laplenkunsido de la Nacia konvento priEU menciis kiel eblecojn de neŭtralaeŭropa lingvo aŭ modernigitan latinan,elkreon de nova eŭropa lingvo t.n.Eŭrolingvo, elekton de unu de jamekzistantaj artefaritaj lingvoj, kiel Espe-ranto aŭ uzon de lingvo de malgrandaeŭropa popolo. La nuntempan staton de la dominado dela angla en EU eblas laŭ li taksi kielnetaŭgan kaj bezonatan rekonstruon.„Mankas plenumo de la bazaj deklarojde EU, kiuj aperadas en bazaj doku-mentoj pri la samrajteco de lingvoj, ĉartiu praktiko de la dominado de la angla,kiu stabiliĝas kaj daŭre plifortiĝas, estasen kontraŭstaro kun tiuj ĉi proklamoj,“ lidiris. Por neŭtrala lingvo povus eĉ en la fluode jardeko teorie - laŭ Košecký - evolui

ankaŭ variaĵo de la angla lingvo, dumekestus t.n. Internacia angla aŭ eŭro-angla, kiu diferenciĝus de la brita angla. Laŭ Eva Poláková el AmaskomunikilaFakultato de Universitato de S-taj Cirilokaj Metodo en Trnava ankaŭ ene de EUestas voĉoj kontraŭ la angla, kiu ne estastaŭga tradukilo por multaj lingvoj, ĉardum tradukado okazas granda svagecokaj malprecizeco. Kiel komunan lingvonŝi persone preferus facilan artefaritanmodelon de la lingvo. Kunprezidanto de la laborgrupo porlingva politiko Jozef Reinvart el Mini-sterio pri eksterlandaj aferoj de SlovakaRespubliko opinias bezonataĵo doni alhomoj sufiĉon da informoj, por ke okazudiskuto pri la estonto de la lingvapolitiko de EU. Sed same li estas porneŭtrala solvo kaj ne por antaŭenigo denacia lingvo. „Ĉiu lingvo havas dufunkciojn, komunikan kaj indentecan,kaj la angla nuntempe plenumas lakomunikan, dum ni povas diri, ke interelituloj, ne tiom inter la civitanoj, laidentecan ĝi neniakaze plenumos,“ lidiris. Laborgrupo de la nacia konvento devusĝis fino de la jaro prezenti la unuanlingvo-politikan strategion de SlovakaRespubliko kiel membroŝtato de EU kunrekomendoj al registraro. Tiu strategiodevus reagi je nuntempa stato kaj estontode la lingva komunikado en la plivast-iĝanta Eŭropa Unio, kiu jam nuntempehavas 21 oficialajn lingvojn, sed lanombro de ili daŭre kreskos. Krom tioekzistas jam nun en la Unio ĉirkaŭ 30regionaj kaj minoritataj lingvoj senoficiala statuto, kiujn parolas pli ol 50milionoj da homoj. Peter Baláž

______________________________________________________________77 ¶ Starto 3/2006 ¶ 77

VELEHRAD GASTIGISKATOLIKAJN

ESPERANTISTOJN En la tagoj de la 8-a ĝis la 15-a de julio2006 okazis en Velehrad la 59-aKongreso de Internacia Katolika UnuiĝoEsperantista. Partoprenis ĝin pli ol centesperantistoj el 10 landoj: Ĉeĥio,Francio, Germanio, Hungario, Italio,Kanado, Kroatio, Litovio, Pollando kajSlovakio. Multaj pluaj aliĝintoj nuligispartoprenon pro sanproblemoj kaŭze detiutempa varmega vetero. La kongresookazis en Pilgrima kaj SpiritekzercaDomo Stojanov en Velehrad, kie sam-loke kaj samtempe okazigis sian ren-konton Ĉeĥa E-Junularo. La iom plimalalta nombro de la partoprenantojestis ankaŭ avantaĝo, ĉar ĉio povis okazi„sub unu tegmento“, kio kontentigisprecipe pli aĝajn kongresanojn. Dum latuta kongreso regis bela amikeca etoso.Okazis neniu pli grava problemo, kajneniu bezonis sanitaran helpon. Altajprotektantoj de la kongreso estisKardinalo Miloslav Vlk kaj ĈefepiskopoJan Graubner. Solena inaŭguro de la kongreso, okazisdimanĉe la 9-an de julio. En famaplenplena Baziliko de Velehrad okazisĝia unua parto - solena inaŭgura Espe-rantlingva sankta meso kun ĉeesto demultaj paroĥanoj kaj pilgrimantoj. Laneesperantistaj ĉeestantoj ricevis speci-alan broŝureton kun kantoj kaj liturgiajtekstoj, por aktive partopreni la solenanliturgion en Esperanto. La meson cele-bris la ĉefepiskopo de Olomouc Mons.Jan Graubner, Metropolito de Moraviokaj Prezidanto de Ĉeĥa Episkopara

Konferenco kun ĉeestantaj pastroj –esperantistoj el kvin landoj. Dua parto dela kongresa inaŭguro okazis enkongresdomo Stojanov. Krom lakongresanoj ĝin ĉeestis ankaŭ ĈEJ-anoj,Alta Protektanto de la Kongreso Mons.Jan Graubner, prezidanto de Pola E-Asocio s-ro Stanisław Mandrak,prezidantino de Slovakia E-Asocio s-inoMária Tomašovičová, prezidantino deĈeĥa E-Asocio s-ino Jana Melichárková,prezidantino de Asocio de EsperantistojHandikapuloj s-ino Jarmila Rýznarová,prezidanto de Ekumena Komisiono deIKUE kaj KELI sac. Lajos Kóbor,estrarano de KELI s-ro Pavel Polnický -sekretario de ĈEA, prezidanto de ĈEJ s-ano Marek Blahuš. La kongreson kromĉeestantaj gastoj kaj landaj repre-zentantoj de IKUE perletere salutisankaŭ Kardinalo Miloslav Vlk kaj elVatikano la ĉefepiskopo Mons. Stanis-ław Ryłko – prezidanto de Papa Konsiliopor Laikoj. La solena inaŭgura tago estisfinita per kocerto de spiritaj kantojen Baziliko de Velehrad realigita fare des-ano Miroslav Smyčka. En pluaj kongresaj tagoj okazis interesajspiritaj, kulturaj kaj distraj programoj.Ne mankis interesaj prelegoj, el kiuj ne-pre menciinda estas prelego de Inĝ. JanKalný „Ĉu kristanoj bezonas komunanlingvon?“ Krom jam menciita koncertode s-ro Miroslav Smyčka okazis lakoncerto fare de Anna Laszay (AnjoAmika) el Hungario. Belegan kulturanprogramon prezentis folklora ensembloLipina el Vracon kaj kvarpersona infanafolklora grupeto el Ratíškovice subgvido de prezid. de ĈEA s-ino JanaMelichárková. Krom interkonatiĝo kunkongresurbeto Velehrad okazis perpieda

______________________________________________________________78 ¶ Starto 3/2006 ¶ 78

vizito de Arĥeologia Skanseno en Mo-drá. Tuttaga ekskurso okazis al Areo deLednice – Valtice kun vizito de vinkelojen Čejkovice, kie danke al la sekciano s-ro Inĝ. František Havlík okazis abundavingustumado de la kongresanoj. La solena fermo de la kongreso okazisvendrede posttagmeze kaj vespere. Lasolenan sanktan meson en Baziliko deVelehrad kun ĉeestantaj pastroj – espe-rantistoj celebris la ĉefepiskopo Mons.Karel Otčenášek en Hradec Králové –protektanto de la ĉeĥaj katolikaj espe-rantistoj, kiu ankaŭ sian komencan al-parolon kaj predikon okazigis tute enEsperanto. Solena fermo de la kongresookazis vespere post distra bunta vesperaprogramo, en ĉeesto de ankoraŭ ĉiujkongresanoj. Sabate, post belege travivita tutakongresa semajno, la kongresanoj forve-turis hejmen kun multaj belaj impresojkaj travivaĵoj, adiaŭante sin reciproke„Ĝis la revido dum la 18-a Ekumena E-Kongreso 2007 en Pelplin (Pollando)“.La IKUE-kongreso en Velehrad estis latria sukcesa kongreso aranĝita en nialando post renovigo de ekzisto de laKatolika Sekcio de ĈEA en la jaro 1990.

Miloslav Šváček

ĈEĤA KURACISTOEN LA KORO DE AFRIKO

Z českého originálu “Český lékař vsrdci Afriky” od Dr. Marcela Drlíkapřeklad do esperanta realizovala skupin-ka členů katolické sekce. Autor krok za krokem poutavě popisujesvé dobrovolnické působení ve Středo-

africké republice. Tento chudý stát,vklíněný mezi Kongo, Čad a Súdán, jepoliticky nestabilní zemí, stále zmítanoubratrovražednými válkami. Doktor Drlíkzde působil jeden rok na odlehlém ven-kově v karmelitánské misii uprostřed bu-še. V situaci stálého nedostatku zdravot-nických prostředků a v primitivních pod-mínkách byl pro domorodce chirurgem,gynekologem, internistou, porodníkem idětským lékařem v jedné osobě. Stal seoblíbeným a milovaným dobrodincemmezi obyvateli města Bozoum a jehoširokého okolí. Zakoupením knihy nejen získáte pou-tavou četbu, ale projevíte tím solidaritus trpícími obyvateli nesmírně chudézemě ve středu afrického kontinentu.Kniha ve formátu A5 má 191 stránek namatném křídovém papíru s mnoha barev-nými obrázky. Je to také velmi vhodnýdárek i pro vaše tuzemské a zahraničníesperantské přátele. Cena je 200 Kč. Přikoupi dvou kusů je cena za jeden kus180 Kč. Kromě toho obdržíte zdarmačerstvě vydaný barevný průvodce městaOlomouce v esperantu, na jehož vydáníse aktivně s olomouckými esperantistypodíleli také členové katol. sekce. Přikoupi od tří kusů je cena za jeden kus160 Kč. Kromě toho obdržíte zdarmaKongresovou knihu (59. kongresu IKUEna Velehradě 2006, 108 stran) v hodnotě70 Kč, která svým obsahem není jenkongresovou příručkou. Její celá polo-vina je věnována historii katolickéhoesperantského hnutí u nás. Objednávky posílejte na adresu: IKUE-Katolická sekce ČES, Miloslav Šváček,Tršická ul. 6, 751 27 Penčice, nebomailem na: m.svacek@seznam.cz; tele-fonem: 581 228 304, 732 420 675.

______________________________________________________________79 ¶ Starto 3/2006 ¶ 79

Poŝamiko Verŝajne librovenda rekordo okaziskomence de aŭgusto, kiam dum UKhavis sian premieron la nova eldonaĵode la hejmpaĝo www.edukado.net. Lalibreto POŜAMIKO vendiĝis en 500ekzempleroj. La furoro nur tiujnantaŭmendintojn tristigas iom, kiujdevas atendi ĝis septembro por finericevi siajn libretojn (entute pli ol150). En Florenco la libreto serviskiel lernomaterialo dum la popularajparoligaj kursoj de la paĝaro, gviditajde la redaktoro Katalin Kovats kaj ŝiakolego kaj edzo Sylvain Lelarge. Perla aĉeto de la libreto la partoprenintojne nur subtenis la paĝaron, sed ricevisvaloran memorilon pri la bonetosajlecionoj kaj pri la bazaj konoj de laInternacia Lingvo. La poŝformaneldonaĵon konsistigas gramatikaj re-sumoj, tekstetoj, kelkaj ekzercoj kajlaŭtemaj bildvortaroj riĉe kolor-ilustritaj. La vinktita libreto estas 40paĝojn (mal)granda. Ĝi bone povasservi kiel ĉiam kunhavebla poŝlibreto,helpa al infanaj aŭ plenkreskajkursanoj je komencanta kajkomencinta niveloj, aŭ kiel varboceladonaco kaj propagandilo. Multajinstruistoj malkovris la pedagogiajnvalorojn de la eldonaĵo kaj ekipis sinper 20-30 ekzempleroj por siajestontaj kursoj. La sukcesa libretorepresiĝos en septembro. Poŝamikoaĉeteblos ĉe edukado.net kontraŭ 5eŭroj. Rabaton ricevos la registritaj klasojde la paĝara sekcio: E-lernejoj. Pliajn

informojn vi trovas en: www.edukado.net , sekcio Poŝamiko:http://www.edukado.net/pagina/Posxamiko/15173// Viajn mendojn kaj demandojn direktual "redaktanto@edukado.net"

Katalin Kovats(RET-INFO)

Universitato de Amsterdam Ekde la akademia jaro 2006-2007 laKatedro pri Interlingvistiko kaj Espe-ranto funkcianta en la Universitato deAmsterdam ofertas la eblecon lerniankaŭ Esperanton. Dum jardekoj lalingvo ne estis oficiale instruata en laUniversitato kaj nun la studentojpovos ricevi poentojn pro la ĉeesto entiaspeca kurso. Ĉi tiu atingo ŝuldiĝasal la prestiĝo atingita de la katedro enla lastaj jaroj, kio vekis la intereson dela Universitato gastigi kurson pri Es-peranto. Pliajn informojn (nur neder-landlingve) pri la kursoj pri Inter-lingvistiko vi trovos ĉehttp://studiegids.uva.nl/web/uva/sgs/nl/c/4768.html kaj pri Esperanto ĉehttp://studiegids.uva.nl/web/uva/sgs/nl/c/7731.html La laboro de la Katedro en la Univer-sitato de Amsterdam estas unu el laagradbranĉoj de la Internacia Espe-ranto-Instituto, fondita de AndreoCseh kaj gesinjoroj Isbrucker.

Atilio ORELLANA ROJAS (RET-INFO)

______________________________________________________________80 ¶ Starto 3/2006 ¶ 80

Karel Havlíček Borovský (1821-1856)

Okaze de la datrevenoj de K.H.B. eldonis la ĉeĥa poetino kaj amikino de EsperantoZdenka Bergrová epigramojn Havlíčku Borovský, je humor na trosky? (laŭvorte:Ho Havlíček Borovský, ĉu humuro ruinas? aŭ rime: ĉu humuro timas riski?). Niprezentas specimenojn (tr. M. Malovec):

Vyhnanče Karle Havlíčku, Karel Havlíček, vi ekzilita,Brixen byl plicím zdravý, Brikseno estis por pulmoj frapo,dnes bys dostal jen botičku, nuntempe iĝus katen-blokitana tvůrčí kolo své hlavy. nur krea rado de via kapo.

Dobrá literatura Bona literaturoumírá. mortas al nulo.Náklad nízký, Eldonkvanto falas,žádné zisky. la profitoj palas.

Málokdo čte ještě knihy, Nur malmultaj legas librojn,je to příliš náročné la klopodo tro dolorasa nezbaví denní tíhy. kaj ne donas psikajn ekvilibrojn.Čtou se krváky - proč ne. Sangaj romanoj furoras - kial ne.

Josef Kajetán Tyl(1808-1856)

La saman datrevenon de la forpaso ni rememoras ankaŭ ĉe la kreinto denia nacia himno Kie mia hejm'?, kreinto de la unua ĉeĥlingva romano Lalasta ĉeĥo, de rakontoj historiaj (Rozina Ruthard, Dekreto de Kutná Hora)kaj pri nacia renaskiĝo simila al nia movado (Neforgesuminoj el la tombode la plej malnova ĉeĥo). Plej gravas liaj jam klasikaj dramoj La sakfajfistode Strakonice, Obstina virino, Sinjorino Marjánka, la regimentpatrino, Lafilino de bruliginto, Ministoj de Kutná Hora, Sanga baptofesto. Li mortisen Pilzeno pro malsato kaj manko de kuraciloj.

______________________________________________________________81 ¶ Starto 3/2006 ¶ 81

La 16-a Internacia Esperanto-Kongreso - ĈINIO

De la 15-a de majo ĝis 5-a de juniookazis la 16-a Internacia Esperanto-Kongreso en Ĉinio, kiu celis promociiEsperanto-turismon en la „Ŝtato de laCentro“. Ni komencis per vizitado deGranda Muro, Tomboj de Ming-dinastiokaj de la dinamike prepariĝanta - porOlimpikaj Ludoj 2008 – la ĉefurboPekino kun Malpermesita Urbo kajĈielaltaro. Krom vizitado ni estis en du altlernejojen Pekino, kie red. Roman Dobrzynskiel Pollando dum tri monatoj instruasEsperanton por prepari 80 gestudentoj alla studado en la Internacia Studumo priTurismo kaj Kulturo (ISTK) en Byd-goszcz por la studjaro 2006/2007. Entuteni kontaktis 9 altlernejojn en Ĉinio, kiesgestudentoj interesiĝas pri studado enISTK kaj Klerigejo de AIS enBydgoszcz. Ni subskribis kontraktojnkun du novaj altlernejoj el Wuhan, kiesdelegacio ĵus vizitis ISTK en Bydgoszczpor vidi la studadkondiĉojn. Post Pekino ni vizitis la ĉefurbon deShengdong Provinco - Jinan (i.a. montonde 1000 Buddoj), kie E-ĉiĉeronis niaISTK studento s-ro Huang Enliang kajrenkontiĝis kun estraranoj de ShandongEsperanto-Asocio. Ni daŭrigis trajne albelega Qingdau, kie ni povis ĝui laFlavan Maron kaj faman Tsingdao-bieron. Per nokta buso kun kuŝlokoj nivojaĝis al Hefei, kie atendis nin vizitadode la urbo kun fama muzeo de Bohun –la plej justa homo de Ĉinio kaj akceptoĉe Liu Jianguo – bona organizanto denia 16-a IEK kaj de la ampleksa vojaĝotra Ĉinio. Sekvis vojaĝo al Nankino kun

vizitoj en Muzeo de Masakro kajKonfucia Templo kun belega malnovaurbo. Buse ni atingis poste Suzhou – laĉefurbon de silko kaj „Venecion deOriento“. Tie ĉiam sperte gvidis nin enEsperanto s-ino Wang Xue. Ni daŭrigisal Shanghajo, kies lumoj kaj nubskrap-uloj estas nun multe pli grandiozaj eĉ oltiuj de Novjorko, precipe ĉe Huangpurivero. Poste parto reflugis al Pollandokaj ni komencis la duan etapon trajnvo-jaĝante dum 25 horoj al Kantono(Guangzhou), kiu pluve nin akceptis.Ĝojigis nin renkonto kun esperantistojen Kantono. Buse ni daŭrigis al „la plejbela urbo de la mondo“ – Guilin, kiuimpresis nin ĉefe per flosado laŭ 83-kilometra rivero Li Jiang – tra belegamontaro simila al fama Ha Long Golfoen Vjetnamio, kun vizito en pitoreskaYangshuo. Kortuŝis nin bonega Espe-ranto-gvidado kaj akcepto ĉe Esperanto-poeto Liu Jixin de la 70-mila naciamalplimulto Maonan kun lia edzino de300-mila malplimulto Dong. En Ĉiniovivas 56 nacioj kun tiom da lingvoj kajminoritataj nacioj havas pli da privile-gioj ol ĉinoj, i.a. rajtas havi pli dainfanoj. Per nokta buso kun kuŝlokoj trabonegaj aŭtovojoj, kiel ĉie en Ĉinio, nidum 20 horoj atingis kun pramvojaĝoinsulon Hainan kun fama duonmilionaurbo Sanya – urbo, kie okazis pasintjareelektoj de la „Fraŭlino de la mondo“konkurencas kun havaja Honolulu –Waikiki per trioble malplialtaj prezoj. Pliaj detaloj ĉe: Andrzej Grzebowski,Internacia Centro pri Kulturo kaj Turis-mo, str. M. Sklodowskiej-Curie 10,PL-85-094 Bydgoszcz, Pollando,Tel./Fakso: (48) 52 3461151, Rete:info@esperanto-turismo.com

______________________________________________________________82 ¶ Starto 3/2006 ¶ 82

La 28-a Renkontiĝo deEsperanto-Familioj

la unuan fojon en siahistorio okazis en Ĉeĥio Konata infanferiejo Pilský Mlýnapud Blatná, romantike situanta sur-borde de la fiŝlago kaj rande de laarbaro, gastigis inter la 15-a kaj 29-ade julio 2006 internacian grupon, kiuestas iom specifa ankaŭ en Espe-rantujo: temas pri familioj, en kiuj onikomune uzas Esperanton en la ĉiutagavivo.

En la unua semajno de REF parto-prenis ĝin 64 personoj kaj en la duasemajno entute 86 personoj el 11 eŭ-ropaj landoj (15 kompletaj familioj, 6duonfamilioj, 1 paro kaj 4 unuopulojalfabetvicorde el Belgio, Britio, Ĉe-ĥio, Danio, Hungario, Francio, Ger-manio, Kroatio, Norvegio, Pollandokaj Svislando), inkluzive pli ol kvar-dekon da ĉiuaĝaj infanoj (ekde 18-monata Louna el Bretonio ĝis 18-jaraTina el Kroatio), inter kiuj estas mul-taj veraj Esperanto-denaskuloj! Nurlastmomente devis (pro administraj

komplikaĵoj en ilia ministerio) nuligisian partoprenon ankaŭ kvinopo deafrikaj esperantistoj el KomorajInsuloj. REF estas tute neformala aranĝo, kiune estas ŝirmata de iu ajn organizo -ĉiujare simple unu el la partoprenantajfamilioj konsentas volontule organiziĝin en sia lando. Ĉi-jare la gastigantafamilio estis Vladimír, Pavla kaj EditaDvořák el Písek, kiu antaŭe vizitisREFon jam trifoje. Tiel - entute launuan fojon en sia jam 28-jara histo-rio! - la aranĝo fine okazis ankaŭ enĈeĥa Respubliko. La ĉefa celo de REF estas fortigineformalajn amikecajn rilatojn inter lafamilioj kaj precipe inter la infanoj kajkrei tiel pozivan motivigon por pluapraktikado de Esperanto. La organizantoj krome strebis ankaŭlaŭeble promocii kreeman kajnekonsumisman pasigon de la liberatempo, instigi la enlandan E-movadonlige al familia uzo de E kaj klopodisinformi pri la aranĝo ankaŭ la dis-triktan gazetaron. Ĉi-punkte menci-indas, ke fine sukcesis aperi favorajartikoloj en Listy Prachaticka, ListyPísecka kaj eĉ 3 artikoloj en PíseckéPostřehy (inkluzive tutpaĝan interv-juon kun Petro Chrdle pri profesia uzode Esperanto), kio espereble iom alt-igis informitecon de la publiko priaktualaj uzeblecoj kaj perspektivoj deEsperanto. Bonŝance eĉ la tortura tropika varme-go ne malhelpis la REF-partoprenan

______________________________________________________________83 ¶ Starto 3/2006 ¶ 83

tojn aktive per propraj fortoj kunkreivere buntan programon por ĉies gustokaj interesoj. Jam tradicia kaj ŝatata parto de laprogramo estis muzikaj aktivecoj –krom regula komuna kantado kaj vivamuzikado ĉe popoldancado kajbivakfajro pluraj entuziasmuloj ekz.pretigis renesancstilan koncertonkadre de la komunaekskurso al la kasteletoKratochvíle, en kiu i.a.surprizitajn gastojnEsperante bonvenigiss-ano Jan Fidel Řepaen la kostumo de laiama kastelposedantoPetro Vok. Krome la25-an de julio okazis en la UrbaInsulo en Písek publika REF-kon-certo, en kiu prezentiĝis plej diversajmuzikstiloj, ekde konata „Green-sleeves“ en E-traduko kaj arĉkvartetode J. Haydn, ĝis ŝatata ĉeĥa popol-kanto „Se estus ĉi tie tia junulino“ kajviglaj rokkanzonoj de Kim Henriksen,membro de la iama furora muzik-grupo Amplifiki. Estis bonvene, ke lakoncerton vizitis ankaŭ esperantistojel proksimaj urboj kaj ke la REF-anojn tiuokaze salutis prezidantino dela loka klubo „La Ponto“ s-aninoRadka Křivánková. Grandan intereson de la partopre-nantoj ĝuis ekzemple ŝaka kaj tablo-tenisa turniroj, kurso pri la ĉeĥa lin-gvo kaj antaŭtagmezaj manlaboraj mi-nikursoj: oni povis lerni ekz. dra-tadon, teksadon, origami kaj kirigami

aŭ produkti propran ornamitan man-paperon; infanoj povis krei desegnitanT-ĉemizon, lanpupojn, bildkartojn,skatolkastelojn, figuretojn el korko aŭornami (kaj poste manĝi) bongustajnmarcipankuketojn. Kreemo de plurajinfanoj montriĝis ankaŭ ekz. dum laTago de la Libro, kiam ili ekz. estigisproprajn libretojn aŭ surscenigis mem-elpensitan fabelon. Kiel gasto venistiutage al la aranĝo ankaŭ PetroChrdle, kiu informis la partopre-nantojn pri la nuntempa Esperanto-movado en Ĉeĥio kaj konatigis kunsia Esperanta eldonagado. Malgraŭ laciga varmego la homoj nepigris moviĝi kaj krom akvosportoj,olimpikoj aŭ futbalaj matĉoj „infanojkontraŭ gepatroj“, nemalmultaj (kajne nur virinoj!) volonte vizitadis ekz.ventrodancan gimnastikon sub lertagvido de Mirka Tomečková (i.a.emerita Esperanto-patrino, kiu memedukis du filojn – Esperanto-denaskulojn, nun ambaŭ jam plen-kreskajn!). Novaĵo en la historio de REF-programoj estis ĉi-foje tuttempaporinfana ludo. Kadre de la ĉi-jara REF, nomita„Fabela feriado en la Sudbohemiareĝlando“, la infanoj konatiĝis kajamikiĝis kun la fabela karpo Jakobo,konata turisma simbolo de SudaBohemio (prezentita de unu el la orga-nizantoj Vlasta Pištíková el Prago),kiu malsaniĝis pro akvofobio kajpreskaŭ tute perdis siajn skvamojn.

______________________________________________________________84 ¶ Starto 3/2006 ¶ 84

Infanoj do klopodis savi lian vivonserĉante kaj kolektante diversajntrezorojn, kiujn oni vendis por aĉetipor la karpo miraklan kuracakvon. Latrezoro estis kaŝita ekz. ne nur en lafiŝlago, sed eĉ en la kabanaĉo deterura nokta arbara spirito ... Infanoj aktive partoprenantaj en laprogramo estis krome premiataj perspeciala fabela mono (en formo dekartetoj el Pexeso-ludo kun la karpoJakobo) kontraŭ kiu ili povis aĉetidum la antaŭlasta tago plej diversajndolĉaĵojn-ludilojn en la fabelamerkato.

Dum la kvar ekskursotagoj, dum kiujla organizantoj provis prezenti aleksterlandaj gastoj almenaŭ eron el labelaĵoj de Suda Bohemio, oni deviseliri ankaŭ el la specifaj bezonoj kajinteresoj de infanoj: ekz. la urbonPísek oni ekkonis po grupetoj pere despeciala esplora urboludo (plejaventure kaj postuleme estis, kiaminfanoj klopodis eltiri slipeton kununu tasko, kiu malbonŝance falis ensufiĉe profundan truon en la malnova

arbo) kaj serĉkvizo en la regionamuzeo. Estas ankaŭ menciinde, ke en la pro-jekcia vespero furoris (kaj ne nur ĉeetaj infanoj!) la ĉeĥa Talpeto(Krteček) kaj precipe la fabela filmo„Lotrando kaj Zubejdo“, kiun ĈeĥaEsperanto-Junularo proviziis perEsperanto-subtitoloj. Prijuĝi, kiel sukcesis la aranĝo, pormi kiel organizinto ne decas, tamenlaŭ multaj personaj reagoj mi kuraĝasesperi, ke la homoj estis kontentaj, keili bone ripozis, amuziĝis kaj ionnovan lernis kaj volonte rememorospri la restado en nia lando. Kaj etaĝojiga espersigno por la ĉeĥa E-movado i.a. estas, ke la etoso kajtravivaĵoj dum la aranĝo supozebledonis pozitivan impulson por pliaesperantigo ankaŭ al 6 partoprenintajĉeĥaj infanoj ... Jam pro tio ĉi niafamilio el starpunkto de organizantojpovas senti kontentigon. Ĉi-loke ni denove ŝatus danki ĉiujnpartoprenintojn, kiuj aktive kontribuisal kreo de bunta enhavo kaj agrablakaj amikeca etoso dum la tutarenkontiĝo. La sekvontjara REF okazos inter22.7. kaj 4.8.2007 en orienthungariaurbo Debrecen. Se ankaŭ vi hazarde aktive uzasEsperanton en via familia vivo, viestas elkore bonvenaj!

Pavla Dvořáková

______________________________________________________________85 ¶ Starto 3/2006 ¶ 85

EKOTUR Dum tagoj 1.-8. de julio 2006 okazis enDobřichovice turisma aranĝo porpiedirantoj kaj biciklantoj - EKOTUR,kiun partoprenis ankaŭ mi. Unue mimiris, ke venis tiom malmulte da par-toprenantoj, inter 14 kaj 16. Sed postetio montriĝis kiel avantaĝo, ĉar dumbiciklado ni ne tiom devis zorgi pri "laplej malforta ĉenero". Ĉiuj sukcesisbicikli laŭ nia oferema gvidanto PetroChrdle. La duan grupeton, kiu migrispiede, gvidis sperta turisto Zdeněk Plu-hař. Unuopaj itineroj estis bone elektitaj,ĉar ili kondukis ne nur al turismajvidindaĵoj, sed ankaŭ enhavis sufiĉe darefreŝigaj lokoj. Do ne necesis portimanĝaĵon kaj trinkaĵon, ĉar dumvojeestis abunde da eblecoj por refreŝigi sin. Ni vidis multon interesan, sed mi nevolas listigi la vidindaĵojn por ne enuigivin. Ŝatantoj de naturo aŭ bicikladovenonte venu kaj vi certe ne bedaŭros. La venonta Ekotur okazos la 30-a dejunio ĝis la 6-a de julio 2007 proksimede Karlovy Vary. Meze de la semajnodum ripoztago estas planata komunavizito de Internacia filmfestivalo enKarlovy Vary.

Karel Votoček

Radio Svoboda pri E-oLa konata radiostacio "Radio Svoboda"elsendis preskaŭ 1-horan programon priEsperanto en sia ruslingva programo la17-an de aŭgusto. El la tuta Rusio estistelefonoj al la redakcio kun diversajdemandoj kaj opinioj pri Esperanto. Onimenciis ankaŭ la nomon de RenatoCorsetti kaj la nomon de UEA.

Brunnaj esperantistojpopularigas sian urbon kaj

regionon en norda Italio Societo por internacia lingvo Espe-ranto en Brno, en la kadro de siajagadceloj, prezenti sian urbon kajregionon de suda Moravio eneksterlando, delegis s-anon ZdeněkZávodný, por efektivigi amikanviziton al esperantistoj en Vicenzaen norda Italujo kun la taskoprezenti Brunnon (Brno) kaj sudanMoravion kiel altiran turismanregionon, kun kiu italoj ligas viconde multsignifaj historiaj eventoj. Por prezenti Brunnon kaj sudanMoravion estis uzataj propagand-materialoj de Brunna magistrato kajpor Esperanta prelego pri la italajpatriotoj, kiuj estis karcertenataj enkazematoj de Špilberk, servis bro-ŝuro „Gli italiani allo Spielberg!“ Por plifortigo de reciproka amikecoestis malfermitaj kelkaj boteloj desudmoravia vino, kies kvaliton onialte taksis per kantoj. Folkloraj tradicioj de suda Moravioestis dokumentitaj per kroĉtrikitajartverkoj, kiujn por la ĉeestantojdediĉis s-ino M. Závodná. Ni esperas, ke tiu esperantistainiciato pligrandigos intereson dealilandanoj, precipe italoj, pri niaurbo kaj regiono. -zz-

______________________________________________________________86 ¶ Starto 3/2006 ¶ 86

En Anglio De la 23-a junio ĝis la 4-a julio 2006estis grupo de 10 infanoj kaj gejun-uloj ĉe E-rondeto AMIKECO el Čes-ká Třebová en Anglio. La grupo pre-zentis sin en kvin lernejoj en Stroud,Stonenhaus kaj Gloucester per dancoj,fabeloj, scenetoj kaj kantoj ĉe gitaro.Ĝi montris ankaŭ iajn malnovajnkutimojn kaj dancojn pri jarsezonoj. En Oksfordo dancis kaj kantis kna-binoj en universitata kolegio de Hildakaj povis ankaŭ trarigardi ĝin. Ilivizitis natursciencan muzeon kaj alvespermanĝo invitis ilin fama Espe-ranta verkistino – doktorino MarĵorieBoulton. Sukceson en prezentado havis niagrupo en Londona E-klubo. Al ĉiujplej multe plaĉis la danco laŭ malnovagilda kanto el Česká Třebová. En E-klubo ni transdonis donaceton –broŝu-reton pri nia urbo de urba estraro kajceramikaĵon el Keralit el Litomyšl. Nimem ankaŭ ricevis donacon. Por geanoj el nia grupo estis interesebabili post programo kun geklubanoj . En Londono ni restis ankoraŭ tritagojn. Ni vizitis la meridianon enGreenwich, la malnovan observatori-on kaj domon de la unua reĝa astrono-mo, maristan muzeon, la barilojn kon-traŭ alta tajdo en rivero Tamizo,malnovan velŝipon, memorindaĵojn enLondono mem, ĝuis la “LondonanOkulegon”. Mi dankas al miaj geamikoj en

Anglio: Elizabeth Stanley, geedzojFantom, doktorinoj Kataline Hall kajMarĵorie Boulton eĉ Belonia Gabaldael Francio, kiuj zorgis pri ni.

-zn-

IKUE en internacia kongresoKomence de junio 2006 okazis apudRomo internacia kongreso de novajkomunumoj kaj ekleziaj movadoj,organizita de la Papa Koncilio por laLaikoj. IKUE estis invitita, kune kunpli ol cent aliaj asocioj agnoskitaj dela Sankta Seĝo. Tiu kongreso estas sa-me grava ene de la Katolika Eklezio,kiel la konferenco de NeregistarajOrganizoj en UN. Tie la du delegitoj de IKUE, MarijaBeloŝeviĉ kaj Bruno Masala, povisrenkonti delegitojn kaj konigi laKatolikan Esperanto-Movadon al de-koj da personoj. Post la kongresookazis granda renkonto en Vatikanokun papo Benedikto la 16-a. Parto-prenis ĝin pli ol 500.000 membroj dediversaj asocioj kaj komunumojreprezentitaj en la kongreso. Kompleta raporto pri la kongresoestas legebla tie:http://www.ikue.org/Kongreso-Pentekosto-2006/Fotoj de la renkonto en Vatikano estasvideblaj tie:http://bmasala.free.fr/Pentekosto2006/

Bruno Masala(RET-INFO)

______________________________________________________________87 ¶ Starto 3/2006 ¶ 87

La malbono povas iamservi ankaŭ al la bono!

Tuj post la dua mondmilito mialiĝis al la skolta movado. Post unujaro mi kun ceteraj skoltoj ŝatuskontaktiĝi kun skoltoj eksterlandaj.Aliĝu al E-kurso kaj vi povuskontakti skoltojn de la tuta mondo,diris al mi la mezlerneja profesoroKilian, aŭtoro de E-ekzercaroj. Domi kun kelkaj geskoltoj partoprenisE-kurson, kiun prof. Kilian gvidis.Post ĝia finstudo mi fondis enTřebíč SEL-on. Ni tiam estis en lagrupo de SEL ĉirkaŭ 30 geskoltoj.Post la jaro 1948 venis nova komu-nista registaro. Skoltismo devenisde okcidento kaj servis laŭ komu-nistoj al imperialistoj. Do onilikvidis ĝin en la jaro 1950. Ni,SEL-anoj, ne volis rezigni. Nifariĝis junularo ĉe E-klubo. Al la E-junularo tuj aliĝis multaj geskoltoj.Ĉirkaŭ 200. Dum kunvenoj kromnormala skolta programo ni devislerni ankaŭ Esperanton. Dum 1 jaroni kiel esperantistoj helpis niajnagrikulturistojn dum rikolto, nikolektis malnovan paperon kajferon ktp. Kaj poste ni petisklerigan oficejon, ke ili ebligu al niorganizi SET-on. Ĉar la kleriganoficejon tiam estris esperantisto Fr.Sedláček, ni povis la tendaronrealigi. Jes, realigi, sed kun E-instruado.

Por tendumi ni trovis lokon ĉedigolago de Vranov en golfo ĉeChvalatice. Konstrui la tendaron neestis facila afero. Ĉiun skoltanmaterialon ni devis transdoni al lanova organizo de Pionýr. Finfine nisukcesis, tendojn pruntedonis al nipli aĝaj skoltoj, bakujon por latendara forno donacis la plej aĝaskolta gvidanto kaj ni povis for-veturi al la tendarloko. Jam dum la unua semajno venis lakontrolo de la distrikta Pionýr-organizo. Interesis ilin, ĉu ni vereinstruas Esperanton. Ili estis veresurprizitaj. Esperanton instruisJarek Voda, studento de altlernejo.Sed, sed ... unu juna tendarano, ho-diaŭa la akademia pentristo Krem-láček, pentris al la tendo kapon deindiĝeno. Terura afero! Antaŭ laforveturo la kontrolo demandis,kion ni volus de ili. Unu tendaranoekkriis, sendu al ni ian muzik-ensemblon, kiu ludas „ĵaz“. Kaj„ĵaz“ venis de okcidento. Tia estisla 1-a SET en Chvalatice en la jaro1952.

Pavel Sittauer

Festivalo de la Terookazinta inter la 20-a kaj 26-a dejunio 2006 en 24 landoj de kvin kon-tinentoj uzas himnon en Esperanto.La tekston trovu ĉe http://e-novosti.info

88 ¶ Starto 3/2006 ¶ 88

Esperanto-ekspozicioen Muzeo de ŠumavaS-ano Jiří Pěnek preparis en la Muzeode Šumava ekspozicion, kiu daŭros ĝisla fino de oktobro:

En la Muzeo de Šumava en la urboSušice estas jam ekde la 1-a de julio2006 ekspozicio de prospektoj demuzeoj el la tuta mondo kun la titolo:Muzeoj - trezorujoj de la mondo. Laprospektojn la muzeo akiris danke al laeksterlandaj esperantistaj kluboj. La eks-pozicio estas kompletigita per inform-tabulo pri Esperanto kaj ĝia uzeblo kunla titolo: Esperanto kaj Interreto. Ĝienhavas kelkajn interesajn elprintaĵojnde retpaĝoj, ekz. tiuj de ĈEA.

Ĉeĥa-Esperantageologia vortaro

de Václav Procházka estas trovebla en lainterreto ĉe la adresohttp://mujweb.cz/veda/geoesp/index.htm

Antverpeno festosinter la 27-a kaj 30-a de majo 2007 pro100-jara ekzisto de la klubo „VerdaStelo“ per internacia pentekosta renkont-iĝo: prelegoj, turismo, danco.

Medalo de toleremo Fondaĵo Zamenhof en Bialystok, Polio,en 1999 decidis krei specialan medalonpor honorigi homojn, kiu estas perce-ptataj kiel ege toleremaj kaj donantajbonan ekzemplon por la tuta mondo. Lamedalon projektis Dymitr Grozdew –bulgara pentristo, longjara loĝanto deBjalistoko. Ĉijare oni interkonsentis elekti du kan-didatojn: profesoron Władysław Barto-ŝewski, la eksministron pri eksterlandajrilatoj („la polan simbolon de dialogo“precipe inter poloj, germanoj kaj hebre-oj) kaj Mondan Skoltan Organizon enĜenevo – pro la edukado de junularo. La enmanigo okazis la 9-an de junio2006 ĉe la Supera Altlernejo pri PublikaAdministrado. En la plenplena lernejasalonego observis rektoroj kaj profesorojde bjalistokaj altlernejoj, reprezentantojde diversaj decidpovaj instancoj, kultur-organizaĵoj, studentoj, esperantistoj, gas-toj. (RET-INFO)

______________________________________________________________89 ¶ Starto 3/2006 ¶ 89

Rezultoj de BelartajKonkursoj de UEA 2006

POEZIO: 1-a premio: Francisco Javier Moleón(Hispanio) pro "Sed tiam" kaj ChristianRiviére (Francio) pro "Kvankam silenti";2-a premio: Neide Barros Rego (Brazilo)pro "Mistero"; 3-a premio: HelenaMelnikova (Rusio) pro "Mia lando".Partoprenis 33 verkoj de 18 aŭtoroj el 12landoj.

PROZO: 1-a premio: Paul Gubbins (Britio) pro"Nia paradizo bonvenigas"; 2-a premio:Tim Westover (Usono) pro "Meduzet";3-a premio: Sten Johansson (Svedio) pro"Tomatoj el Nederlando" kaj LenaKarpunina (Germanio) pro "Trovi kajperdi". Partoprenis 17 verkoj de 11aŭtoroj el 9 landoj.ESEO: Premio "Luigi Minnaja": AleksandrMelnikov (Rusio) pro "Ekparolu por kemi vin vidu -- aŭ ĉu esperantistorekoneblas laŭ paroloj"; 2-a premio:Christian Riviére (Francio) pro "Tamenkompreni" kaj Jan Werner (Ĉeĥio) pro"Pri bono, malbono kaj multkulturismo";3-a premio: ne aljuĝita; honora mencio:Anna Bennett (Usono) pro "Neperfortakomunikado". Partoprenis 9 verkoj de 9aŭtoroj el 8 landoj.TEATRAĴO: 1-a kaj 2-a premioj: ne aljuĝitaj; 3-apremio: Marko Nikoliĉ (Serbio) pro"Nia diligenta kolegaro"; honora premioLi Shijun (Laŭlum; Ĉinio) pro "Cignoj".Partoprenis 4 verkoj de 2 aŭtoroj el 2landoj.

KANTO: 1-a premio: ne aljuĝita; 2-a premio: AnjaKarkiainen (Finnlando; teksto) kajTarcísio José de Lima (Brazilo; muziko)pro "Multe pli ol simpati'" kaj pro "Orajhoroj"; 3-a premio: ne aljuĝita.Partoprenis 12 kantoj de 10 aŭtoroj el 5landoj.

INFANLIBRO DE LA JARO 2005: "Arne, la ĉefido" de Leif Nordenstorm(Svedio), eldonita de KAVA-PECH(Ĉeĥio) kun ilustraĵoj de Pavel Rak.Partoprenis 2 libroj de 2 eldonejoj el 2landoj.FILMO: 1-a kaj 2-a premioj: ne aljuĝitaj; 3-apremio: Joe Bazilio Costa (Brazilo) pro"Tiel estas la vivo"; honora mencio: KimHenriksen (Danlando) pro "Trimuzikvideoj". Partoprenis 2 konkursaĵojde 2 aŭtoroj.

Miroslav Smyčka jubileas La apokalipsa dato, la 11-a de sep-tembro, estas naskiĝtago (1926) de niakara baritonulo kaj honora membro denia asocio, kiu tiom ofte kantis dum niajaranĝoj, ke oni ne povas liajn koncertojnkalkuli. Kiel profesia operkantisto liaktivis en Opava, České Budějovice kajprecipe en la operejo de Ústí nad Labem(1970-1995), kie li daŭre enskribiĝis enla historion de la teatro. Sed ni konas linprecipe kiel „nian“ kantiston, kiu inter-pretas famajn ariojn en nia kara lingvodum niaj kongresoj, dum KulturajFestivaloj en Ústí nad Labem, kiujn limem aranĝis (nun li loĝas en ČeskéBudějovice), kaj en aliaj renkontiĝoj.Koran gratulon kaj multajn kantojn!

______________________________________________________________90 ¶ Starto 3/2006 ¶ 90

Honora membro de ĈEALada Bala (1920-2006)

Honoran membrecon ricevis s-anoLada Bala pro la senlaca laboro porEsperanto en SET Lančov. Li naskiĝis la 28-an de aŭgusto 1920en Hradec Králové. Lia avo, atamanode kozakoj, Dimitrij Bala, estismortigita dum la batalo kontraŭ larevolucio de bolŝevikoj en Rusio. Laavino estis pola princino. Lia patrokun edzino kaj la plej aĝa filo forkurisĈeĥoslovakion. Krome de Ladanaskiĝis en Hr. Králové ankoraŭ liafratino. Lia pli aĝa frato aliĝis al niaaviadista armeo. En la tempo kiam lanazioj komencis politikan agadonkontraŭ nia respubliko, aliĝis 17-jaraLada en nian armeon. Post unu jaro lifariĝis serĝento kaj fariĝis koman-danto de bunkro ĉe landlimo deVranov n. Dyjí ĉe ŝoseaj meandroj. Litrovis knabinon en la proksina urboMor. Budějovice kaj pli poste edziĝisal ŝi. Lia frato foriris kiel aviadistobatali kontraŭ nazioj al Britio. Pliposte la kolonelo Bala fariĝisanstataŭanto de brita marŝalo, niageneralo Janoušek. Post la milito lirevenis hejmen kaj de komunismaregado estis arestita kiel malamiko depopolo. De malliberejo li forkuris alGermanio kaj pli poste al USA. Lada,lia frato perdis pro tio sian laborlokonkiel ĉefo de poŝtoficejo. Neniu volisokupi lin. Finfine li fariĝis vendistoen proksima vilaĝo ĉe Mor. Budě-jovice. Ĉefoj de vendejoj Jednota pli

poste ordonis al li por unu jaro labo-ron en minejo de Ostrava. Dum kata-strofo li restis kelkajn tagojn sub latero. Li estis savita tute blankhara kajblankbarba. Post reveno hejmen lilaboris en oficejo de vendejoj Jednota. La SET li unuafoje vizitis en la jaro1961. Tiam venis du barbuloj. Li kajMirek Hlaváč el Plzeň - Leontodo.Mirek estis malpli aĝa kaj ĉiam havisen la tendo malordon. De tiu tempoLada atakis min per protestoj, kun kiuli devis dormi. Sed tamen ni fariĝisbonaj amikoj kaj de tiu tempo Ladahelpis al mi organizi SET-ojn. Li estis ne nur blanka barbulo, sedfariĝis ankaŭ simpatiulo por ĉiujtendaranoj. Kiel oficisto de Jednota lisciis, kie aĉeti ekipaĵon por la tendarakuirejo, kie aĉeti malmultekostajntolaĵojn. En la jaro 1968 ni aĉetis launuan kabaneton „Junio“. Ni aĉetismaterialon kaj dum unu jaro Ladakonstruis 4 samajn kabanetojn. Ĉiunliberan tempon li dediĉis al SET Lan-čov. Dum unu etapo li ne nur liber-tempis en SET, sed ankaŭ mastrumisaŭ instruis aŭ gvidis la etapon. Venis la maljuneco, venis la mal-feliĉo pere de la morto de lia ŝatataedzino. Lada transdonis sian hejmonal sia nepino kaj iris al la domo demaljunuloj de sankta Antonio en Mor.Budějovice. Por la SET Lančov kaj por Esperantoli faris multe. Dankon kara mia amiko,dankon Lada.

Pavel Sittauer

______________________________________________________________91 ¶ Starto 3/2006 ¶ 91

Libor Křivánek (1926-1983)

Libor Křiváneknaskiĝis la 27-ande aŭgusto 1926 enBělá pod Bezdě-zem. Li studis Ko-mercan akademionen Mladá Boleslavkaj daŭrigis en lapolitika kaj socialaaltlernejo en Pragostudadon de ĵurnalismo, kiun li finisen majo 1948. Li fariĝis komisiito poreksterlanda komerco en la Praga en-trepreno Ligna, sed kiel sana nepar-tiano li devis foriri el la kancelario enla produktejon. Sekvis la soldata ser-vo de eksstudenta serĝento en Písek,kiu iĝis por li fatala - li edziĝis tie, fondis familion (filoj Radko kajLibor, filino Mira), kiu ekde 1952loĝis en Písek. Li amis lerni fremdajn lingvojn (laanglan, francan, germanan, hispanan),interesiĝis pri literaturo, historio,geografio kaj arto, lia hobio estisturismo kaj vojaĝado, por kiujbedaŭrinde la tiutempa politiko nedonis multajn okazojn. Pli ol 20 jarojn li laboris en la muzeode Písek kun granda elano, la sudaBohemio kaj Písek-regiono ĉarmislin, ofte li partoprenis en diversajesploraj laboroj. La 15-an de januaro1983 li antaŭtempe forpasis, venkitade gravaj lezoj post aŭto-averio, oka-

zinta dum deĵora vojaĝo. Esperanton li lernis baldaŭ post lamilito en kursoj de Václav Špůr enDoksy, kiujn li ofte kun plezuro reme-moris. Ekloĝinte en Písek li propa-gandis la lingvon, akiris interesi-ĝantojn kaj poste klubanojn de larondeto ĉe Jitex Písek (vestaĵ-fabriko). Li aranĝis ne nur kursojn kajregulajn klubajn kunvenojn, sed an-kaŭ plurtagajn ekskursojn al Pollando,GDR (orienta Germanio), Jugoslavio(1967) kaj Somerajn Esperanto-Tendarojn en Šumava-Popelná (1957)kaj Červená nad Vltavou (1958). En la 1960-aj jaroj li fariĝis UEA-delegito por turismo, post UKBudapest 1966 li fondis TurismanEsperanto-Bazon en Zvíkov. Inter lajaro 1976-1979 li laboris kiel membrode CK de ĈEA kaj prezidanto de laturisma sekcio. Li organizis ekskur-sojn de eksterlandaj esperantistoj trania respubliko, ekz. li gvidis svisojn elLausanne, kio ligis tutvivajnamikecojn. Libor Křivánek ofte publikigis endiversaj ĵurnaloj kaj gazetoj, pri-laboris ĉeĥan-Esperantan gastrono-mian terminaron, kiun en 1978eldonis esperantista klubo LaProgreso en České Budějovice. Libor Křivánek ankaŭ fondis laklubon Ponto en Písek, al kiu lidediĉis multan tempon kaj energionkaj kie ĝis nun aktivas lia edzino. Ni, kiuj konis lin kaj kunlaboris kunli, ĝis nun danke memoras lin.

______________________________________________________________92 ¶ Starto 3/2006 ¶ 92

Jaroslav Kuzník(1929-2006)

La 26-an de junio mortis en Opavaen sia 77-a jaro Ing. Jaroslav Kuz-ník, longjara esperantisto, kiu enpasinteco čefrolis en la junulara E-movado. Li naskiĝis en Opava7.7.1929, Esperanton li ellernis en

la unua postmilitakurso, kiu okazis enOpava en la jaro1947 kaj post frek-vento de la kurso enSomera Esp. Kursaroen Rožnov li fariĝisinstruisto de la lingvo

(1950). Li baldaŭ fariĝis grava kajoferema funkciulo de nove naskitaLoka grupo de EA ĈSR en Opava,plenuminte taskojn de ĝia sekre-tario. Li ekredaktoris la klubancirkuleron "Informační list" (1950-1951) kaj ĉeestis preparon kajorganizon de junularaj SET-oj enŽimrovice (1952-1954). Post likvi-do de la landa asocio EA ĈSR en1952 transprenis iniciatemon lajunularo, kiu bone tutŝtate organi-ziĝis kaj gvidis la ĉeĥoslovakanesp.-movadon. La 4-a landa jarkon-ferenco en Hradec apud Opava(1953) elektis s-anon Kuzník kielĉefdelegiton, la funkcion li plenu-mis du sinsekvajn jarojn. Lige kuntiu li transprenis ankaŭ la redak-tadon de „Tagiĝo“ (1953-1956), kiu

estis „neoficiala“ organo de la nenur junulara movado en nia lando -post ĉesigo de ĝia antaŭulo „Junu-laro, agu!“. Post sia rezigno s-anoKuzník gvidis Esperanto-klubon enOpava ĝis transdono de tiu funkcioal la subskribinto. Longajn jarojn liankaŭ funkciis kiel delegito kajfakdelegito de UEA en Opava. Lirestis fidela al la movado kaj propraklubo ĝis sia lasta spiro!

V. Kočvara

Ni kondolencas- la 15-an de februaro 2006 mortisVladimír Rychlík (1911) el Žacléř- printempe forpasis ankaŭVladimír Boudar el Třebíč kajRůžena Konečná el Otrokovice.

Forpasis Roma Thorsen Kun malĝojo ni informas, ke la 26-an de aŭgusto 2006 forpasis RomaThorsen, duonjaron post la forpasode sia edzo, la konata verkisto PoulThorsen. Ili ambaŭ fondis la"Biblioteka apogo Roma kaj PoulThorsen" aranĝita ĉe UEA, kaj estisfervoraj esperantistoj, por kiujEsperanto estis ilia vivo.

Ileana Schröder

______________________________________________________________93 ¶ Starto 3/2006 ¶ 93

KALENDARO 20062.-8. 10. 2006 Internacia ParoligaSemajno (InPaSem) 2006 en la urbetoDobřichovice (proksime de Prago), en lapensiono Sokol. Informoj kaj aliĝiloj:www.kava-pech.cz/inpasem 6.-8. 10. 2006 Internaciaj Ekzamenojde UEA/ILEI en Dobřichovice (lalastajn 3 tagojn de InPaSem 2006).16-22. 10. 2006 Semajna LingvaSeminario en Skokovy. Pliaj informojwww.mlboleslav.cz/esperanto aŭdrahotovaesperanto@seznam.cz 10.-12. 11. 2006 Konferenco Apliko deEsperanto en Scienco kaj Tekniko(KAEST) 2006 en la urbeto Dobřicho-vice (proksime de Prago) en la pensionoSokol. La temo A(ĉefa) estas: Lingvokaj Interreto, la temo B: Studoj eldiversaj fakoj. Informoj: www.kava-pech.cz/kaest 8.12.-10.12. La 18-a InternaciaKultura Festivalo (IKF 2006) en Ústínad Labem omaĝe al 100-jariĝo de JiříKořínek kaj Tomáš Pumpr. Informoj:Miroslav Smyčka, Dlouhá 20, 370 11České Budějovice aŭ vlastimil.novobilsky@atlas.cz aŭkriz.j@kr-ustecky.cz inkluzive de:9.12. 2006 La 27-a Ĉeĥa-Saksa Tago,informoj: Miroslav Smyčka, Dlouhá 20,370 11 České Budějovice aŭvlastimil.novobilsky@atlas.cz aŭkriz.j@kr-ustecky.cz .

Esperanta enciklopedio Vikipedio en lainterreto jam havas 57 mil artikolojn priĉiuj temoj kaj fakoj.

THORSEN-APOGO JEDISPONO DE BIBLIOTEKOJ

Esperanto-bibliotekoj havas denoveŝancon akiri senkoste librojn, kiujmankas en iliaj kolektoj, ĉar jam por ladeka fojo UEA disdonos subvenciojn dela Biblioteka Apogo Roma kaj PoulThorsen. Por subvencio rajtas kandi-datiĝi bibliotekoj, kiuj ne estas subte-nataj de ŝtata, urba aŭ alia publika ins-tanco. Interesataj bibliotekoj sendu pri-skribon pri si kaj liston de deziratajlibroj laŭ ordo de prefero. Petoj pridiskoj, vidbendoj, k.a. ne-libraj varoj neestos konsiderataj. La subvencion oniricevos kiel librojn surbaze de la listo,kiu akompanis la peton. En la jaro 2005sep bibliotekoj ricevis subvenciojn, kiujvaloris 80 ĝis 225 eŭrojn. La petoj devas atingi la CentranOficejon de UEA ĝis la 15-a de oktobro2006. Krom paperpoŝte (UEA, NieuweBinnenweg 176, 3015 BJ Rotterdam,Nederlando), eblas sendi ilin ankaŭ reteal direktoro@co.uea.org.

Populare pri historio de lasciencoj kaj teknikoj

Ĵus aperis unika por esperantlingva lite-raturo 250-paĝa libro "Elektitaj lekciojpri historio de scienco kaj tekniko" deCarlo Minnaja (Padova) kaj AnatoloŜejpak (Moskva). La libro konsistas el 3partoj: 1. Komenco de civilizacio (A. Ŝejpak) -(de ŝtono ĝis plasto).2. Historio de matematiko (C. Minnaja).3. Hidraŭlikaj maŝinoj (A. Ŝejpak) -temas pri pumpiloj, akvaj radoj

Nikola Gudskov

______________________________________________________________94 ¶ Starto 3/2006 ¶ 94

Jak platit svazu V kterékoliv pobočce Poštovní spořitelny a vevětšině poboček České pošty si vyžádáte tisko-pis VKLAD, který vyplníte ve všech kolon-kách: částka Kč - sumu, kterou platíte, č.účtu: 195 230 825/0300, variabilní symbol:má celkem 10 kolonek - prvních pět je pro vašečíslo svazové legitimace (bez písmene kategoriea doplněné vpředu nulami, např. 00325). Číslolegitimace je uvedeno na štítku při expediciStarta. Dalších pět pro variabilní symbol podleúčelu platby (viz seznam). Pokud platíte zaklub (EK nebo sekci), uveďte svoje číslolegitimace a pošlete V. Hiršovi seznam, za kohoplatíte. Symbol konstantní je 0379 a názevúčtu je: Český esperantský svaz. Stejná číslauveďte na ústřižek, který slouží jako doklad oplatbě. Platba je bez poplatku.

Seznam čísel (variabilní symboly): 10011 konference České Budějovice06940 členství ČES06941 členství UEA06942 předplatné Starta bez členství06943 dary ČES06944 zápisné do Odborné knihovny ČES07001 předpl. Monato (650,-Kč)07002 předpl. La Gazeto (650,- Kč)07003 předpl. La Ondo de Esp-o (500,- Kč)07004 předpl. Juna Amiko (300,- Kč)07005 předpl. Literatura Foiro (970,- Kč)07006 předpl. Heroldo de Esp-o (1030,- Kč)07007 předpl. Femina (650,- Kč)07008 předpl. Litova Stelo (320,- Kč)50200 sekce železničářů IFEF50400 komise pedagogická ILEI50401 písemný kurs začátečníci50402 písemný kurs pokročilí50404 Paroliga kurso50405 svazové zkoušky50800 sekce nevidomých LIBE50900 sekce zdravotníků UMEA51000 sekce křesť. esp. KELI51100 sekce katol. esp. IKUE 51200 sekce informatiky70100 komise pro tisk a inf.80200 ediční fond

80300 propagace v tisku80400 fond Tilio

Zájemci o časopisy Peranto: Pavel Polnický, Na Vinici110/10, 290 01 Poděbrady, tel. 325615 651, cea.polnicky@quick.cz.Způsob placení najdete v levémsloupci této strany.Monato: 890,- Kč, v.s. 07001, 12čísel ročně, 36 stran formátu A4La Gazeto: 650,- Kč, v.s. 07002, 6čísel ročně, 32 stran formátu A5La Ondo de Esperanto: 540,- Kč,v.s. 07003, 11 čísel ročně, 24 stranformátu A4Juna Amiko: 300,- Kč, v.s. 07004, 4čísla ročně, 32 stran formátu A5Litova Stelo: 320,- Kč, v.s. 07008, 6čísel ročně, 36 stran formátu A5Literatura Foiro: 970,- Kč, v.s.07005, 6 čísel ročně, 56 stran formátuA 5Heroldo de Esperanto: 1080,- Kč,v.s. 07006, 17 čísel ročně, 4 stranyformátu A 3 Femina: 650,- Kč, v.s. 07007, 4 číslaročně, 28 stran formátu A 4

Sciencaj AntaŭpublikaĵojEsperantistaj sciencistoj povas publikigiseriozajn sciencajn artikolojn en "Listode Antaŭ-Publikigo" http://arxiv.org, aŭen grupo "Esperanto-Scienco" enhttp://groups.google.com/group/Esperanto-Scienco.

Prof. Filipe de Moraes Paiva

______________________________________________________________95 ¶ Starto 3/2006 ¶ 95

Renkontiĝo en Svitavyokazos la 7-an de oktobro 2006, kolek-tiĝo antaŭ la fervoja stacidomo inter8:30 - 9:00 h. Ekde la 9-a horo trarigardode tombeja preĝejo kun klarigado de laurba historiisto Mgr. Fikejs, laŭ interesotrarigardo de la Urba Biblioteko fonditade Oswald Ottendorfer (1826-1900), me-cenato de la urbo. Posttagmeze progra-mo en la objekto Servo por la Lernejo:video pri vizito de Panamo kaj Kostariko(Kvido Janík), trarigardo de la urbakroniko eldonita okaze de 750-a dat-reveno de la urbo. Informoj pri la ron-deto kaj pri la asocia konferenco,tombolo.Kore invitas Klubo de Esperanto-amikojen Svitavy

______________________________________________________________96 ¶ Starto 3/2006 ¶ 96

Periodikum Českého esperantskéhosvazu (37. ročník)

Redaktor: Miroslav Malovec,Bosonožská 15/10, 625 00 Brno,

malovec@volny.cz;http://members.chello.cz/malovec/Členská evidence a změny adres: c/o Vratislav Hirš, Ruprechtov

117, 683 04 Drnovice, 517 385 367,hirs@gm.vyskov.cz

Uzávěrka dalšího čísla: 15.11.2006Organo de Ĉeĥa Esperanto-Asocio

(37-a jarkolekto)Abonebla ĉe UEA, ĉe niaj perantoj

aŭ rekte ĉe nia AsocioAbonprezo: 10 eŭroj

(se aerpoŝte: + 3 eŭroj)Redaktoro: Miroslav Malovec, Bosonožská 15/10, 625 00 Brno,

Ĉeĥio, e-mail: malovec@volny.cz; http://members.chello.cz/malovec/

Presis: DTP centrum, SvitavyRedakto-fermo de la sekva numero:

15.11.2006ISSN 1212-009X