ek.fi...jia ja työntekijöitä edustavat järjestöt ovat sopi- ˝ - ˇ) ˘ kohteena on oikeuksien...
TRANSCRIPT
1������������ ������������� �� ���������������������������
Yrityksen tekijänoikeusopas – ��������������� ���� ��������� ����
������������������������������������� ��� �������������������������-�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������
������ � �������� ����� � ������ �� ������������ ���������� ������������ ��� � � ���������������������������������!��������������������������� � � ��� ����� ������������������������ ����������������������������������������������� ������� ��������������������"���������������������������� ���������������������������������������������������������������������������������������������������
# ���� �������������� �� ������������ ���������������������������������������� �� � �� ����� ������������� ����������������������������"��������� ����� ���������������� ��-��������������������������������������� �� �� ������������ ���������������������������������������������������������� � ���� ������������������ ���������� ��������������-��������������������������������������������
$�����$ ������������������������������������%�������$��&'� ������������������������������!�����&����$ � $
��������� � ��������������������������#����������������� �������������� � �������������#
2 ������������� ������������� �� ���������������������������
� �����������
1. JOHDANTO OPPAASEEN ........................................................................................................... 32. TEKIJÄNOIKEUS, TYÖSUHDE JA TYÖEHTOSOPIMUS SEKÄ OIKEUKSIEN SIIRTYMINEN ................ 4
(�)� �#*$+,"*#�.��$/��** +��"&*!*,�,������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 4(�(� �#*$+,"*#�.�� �0�.1 ����/������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 4(�2� �#*$+,"*#�.�3�$/� �0�"&*!.�5/*,�%*� *%** /���������������������������������������������������������������������������������������������������� 5(�7�"*#�.#�*�,��**% �!*,�,�/. "!// *��� *�5/*,�,"$/55/��������������������������������������������������������������������������������� 6(�9�"*#�.#�*�,��**% �!*,�,��%* �#��,� "*!*/5/,��:�55� +!+��+�5//$..:���/�������������������������������������������� 6(�;� �0�1 "�"&*!.�!++%+�#�� �$/� �#*$+,"*#�.�5/#*���������������������������������������������������������������������������������������� 7(�=� �0�"&*!.#��,�!++%+�#�� �$/� �#*$+,"*#�.�5/#*����������������������������������������������������������������������������������������� 8(�?�!/55*�"&*!.�5/.��#������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 8(�@� �0,/, /$/3�$/��%* ��$+%$�� 0$�,� /A"* �� �#*$+,"*#�.�5/*,�++:+,,0,�!.. /!*��#�*�������������������� @
3. TEKIJÄNOIKEUDEN PERUSTEITA SEKÄ KYSYMYKSIÄ JA VASTAUKSIA ....................................... 102�)� �#*$+,"*#�.�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� )B2�(� �"#��,� �#*$+� /*� �#*$+ ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ))2�2��."$/,��//!*��,��:�55� �#�� ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ))2�7� �#*$+,"*:�.:�55*,�,��."$/����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� )(2�9�#/*##�/��*�A"*��."$/ /���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� )22�;���, ���/. "!// *��� *������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ )22�=��*�%�#*� �%0*, *+�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� )22�?�C"&�%*D1 3!�%##*����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� )72�@�A"*!/��/"5"������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� )72�)B�!.* /�#��#�*�*+�&�%*// �* /� �#*$+,"*#�.:�� /���������������������������������������������������������������������������������������� )72�))� �"#�**,�$/� �#*$++,�5** �A+ �"*#�.:� �������������������������������������������������������������������������������������������������������� )92�)(�"*#�.#�*�,��**% "����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� )=2�)2� �0�.1:��� �#*$+,"*#�.��$/�5.A/55*,�,�#+� 0������������������������������������������������������������������������������������������ )?2�)7�!"%//5*�� �"*#�.:� ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� (B2�)9� �#*$+,"*#�.:�,�5+1*"*#�.:� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� (B2�);� �#*$+,"*#�.:�,��#�*,"*#�.:�,�%/$"* .#�� ���������������������������������������������������������������������������������������������� 222�)=� �#*$+,"*#�.:�,�5".##/.#��� /���.%//A/�#"%A/.�A�5A"55*�..��������������������������������������������������������� 252�)?� �#*$+,"*#�.:�,�5".##/.#��� /�/*1�. .A/ �%*#"�"*#�.:�55*�� ���.%//!.#�� ������������������������������ 26
4. TEKIJÄNOIKEUSTIETOA, TEKIJÄNOIKEUSJÄRJESTÖT JA LISÄTIEDOT VERKOSSA ....................... 28
5. TEKIJÄNOIKEUSASIAT OPPAAN JULKAISUJÄRJESTÖISSÄ ELI ELINKEINOELÄMÄN KESKUS- LIITOSSA, KESKUSKAUPPAKAMARISSA JA SUOMEN YRITTÄJISSÄ YHTEYSTIETOINEEN ............ 30
6. OPPAAN OHJAUSRYHMÄ JA TEKIJÄ ........................................................................................ 31
LIITTEET ..................................................................................................................................... 32
3������������ ������������� �� ���������������������������
1. JOHDANTO OPPAASEEN
��� �����������������������������������������������������������������������������������-��������������������� ��� ����������������������������������������������������������������������������������� ����� ���������������������� ��� �������� �� ���������-��������������������������������������������'������������� ������������
��� ������������������������� ��������������������� � �������� ������������D���F������������������� �� ���������������������#�������������������������������������
��� ��������������������������������������������������������� � ������ ������� ����-� ����������� �������� ���� � �� �� ����������� G�HI���� �� ��� ��� �������� ��� ���������������������������������������������������� ��� ���������������������������������-������ ���������������������� ����� ����������������������� ������������� ������ �������������������������5������������������������������������������������������������
#�������������������������������������������� ��������������������������������������������, �� ������������� ������������������������������������������������������������������� ���� ����������������������� � ������ ����������������������5����������������������������-������������������ ������������J�������
5���������� ���� �����������������5��� � ������������������� � �������������������� ��������� � ����������������������������� ����������������������������������-������������� ������������
� ����������������������������������������� ������������������� ������ �������-��� �� ����� � ������������ ��� ������������������ ����������� �������� � ���� �� �������� ������������������������������������������������ ����������������������������
������� � �������������#��#����������������������������� � ����������������� �� ����-�������������� ���������������������������������� � ������������������������ ����������������� K
”Työsuhteen aikana ja sen johdosta tehtyjen sekä luotujen teosten ja muiden te-������������� ������������ ���� ��������� ������ ����������� �������� ����� ����� ��������� �� �������� �������� �������� ������������� �� ������� ����� �������� �������� ����� ��� ��������”
4 ������������� ������������� �� ���������������������������
2.1 TEKIJÄNOIKEUS JA SIITÄ SOPIMI�NEN
��� ������ ������� ����� � ���������� K�
���� ������� ������� ���������� �����������
������������� ��� ������� ����������� ��-
������ �� � J���M� ��� ��������� ���������
��� ����������� ������ ������� �������
������������� �������������������� � �����
�������� �������������� ��� �������� �����-
����� ������� ��� ����������� ������� �� ���-
������� �������������������J�����������������
�����������������
5������ ���� � ��� � ���� ������������ /���
�������� ������������ �� ��� ������������ �
������������������������������������� ��-
� ���� ���������������������������������������
���������������� ��/���������������������������
��������������� �� � ����������� ������-
������� �������� ����������� � ������� �� �
�����������
���������������� � ��� � ����� ����� �������
���������������������������������������������������
���������������������������/������� �����
������ �� ������ ��� �������� �� ��� �� �������
�� � ���������� ����� ������ �� �������� ��� ��-
�������������������������������������������
�� ���J��������
2.2 TEKIJÄNOIKEUS TYÖSUHTEESSA
��� ����������������������������������
������������������������������� � ���
��������� �������������� ������ �� �������� �
������������
5�������� ���� ����� � ����� ���� �� � ����
�������� �������'���� ����� �������� �����-
������� ��� ���������� �������� ������� N����-
�������O�� ������� �� ��� ���� ��������� ������
������ �� ������������� ���� ������� �����
������� ������������ �������� �������������������-
��������
&������ ����� ����� �������� ������ ������� � ��
����� ������������ /����� �� ����� ��-
���������� �� ������� �� ��������� �����
�������� �� ��������� ������� �������� ����-
�� �������� ������� ����� �������� � �������������
���������������� ������������� ������������� ����-
�������������� ���� �������� ������������ ����������
� �� ������������
����� ������� �����������������������������
������������� ������������������������������-
��� �� �������������
��������������� ������������ ����� ����������
�������� ������������� ����������� ������� � ��������
� ����� � ������������������ ����� �������� �����-
������
����� �� ��������������� ��� ������� � ����� ������-
�� ������ ������ ����� �������� ����� ��-
��� ���������������� ������� �� �������������������
����� �� ������������������������������������-
���������������������
, �� ���� ����� ���� � ���������� ������� ������� �
���������� ���������������������� �����������
��������������������������������������� ��������������
�������������������������������������
2. TEKIJÄNOIKEUS, TYÖSUHDE JA TYÖEHTOSOPIMUS SEKÄ OIKEUKSIEN SIIRTYMINEN
5������������ ������������� �� ���������������������������
�����������!���"����#��$%�!&��MUSLAIN RISTIRIITA
��� ��������� �� � ��������� ��� ������� �
� �������������������������������������
� ���� � �������� � ���������� ����������� ������-
����������������������� ����������������-
������������������ ������ �������� �����-
�������������������������������������� �� �
������������������������������������������������
������������������ ������������������������-
�����������������������
��� ������������������������������ -
��� ��������� ��������� ������� ������ �� ����-
��� ��������� ������� ���� ������ ������� �������
������������ ����� � ������������ ���� �����
������� � ���� ����� � ������� ��������� ���-
������ ������������ ���� � � ���� � ��������
������ �������� ��� ������������������ ��
��������������������������������������������
��� ��������� ��������� ������ ���� � ����
��������� ��������� �� ����� � ��������-
����������� ������������������� ���������
���� � �� � ��������� �� � ����� � ������� ��
������ � �������������� ����� �������� ��-
������ � �� ���� ��������� �����������������
����������������������������
#������� ����������� �� ��� ���������� ������������
��� �������������������%�����������������-
���������� �/������������������������������-
���� ������� � ��������� ���������� C�� ������ /K� ����
���������P������������������������!���� �P�
������������������������CK������������������������
��� ���� ���������� �������� ����� ���������-
���� � ������������ ��� �� ��� ����������
N� �� �PO� ���������� �N� �� �/O�� ���� ����������-
�����������������
� Jos esimerkiksi yrityksen B työntekijä A olisi tehnyt luen-�������� ����� �������� työnantajayritys B haluaisi myydä toiselle koulutusalan yritykselle C eikä tekijänoi-������ ���� ���� �����-sarjan tehneen työntekijän A
����� ��������������� � �� voisi oikeudellisessa mielessä
����� ��������� ����� �-entosarjaa toiselle yritykselle eli
����� ����������� ��� ���� �������������������
6 ������������� ������������� �� ���������������������������
2.4 OIKEUKSIEN SIIRTYMINEN AUTO�MAATTISESTI LAIN NOJALLA
&���� ������������ ������ ���� ������������
� �� � �������� ������������ ����� ������� ��-
���������� ������� ������� �� �������'���� ����
������� �� ����� ����� ��� ���������� �� ������� �� �
����������� N���� � �������� ��� ������O�� , � �
��������������������������������������
5��� ��������� ���� ������ �����-
������� ������� ��������� ��� �-
������������ ��� ����� ���������
������� ������� �� ������������ ����
������������ ���� ��������
��������� ��� �� ������������
��������� ������ �� �� ����� �����
����������������������������� ��-
��������������������������
������������ ������� � �����-
���� ���� ���������������������� ����
������������ Q����� ������� � ���-
���Q��
��� ����������� ������� �����-
��������������������������� �� -
��� ��������������������� ��� �������
������ ������������������������������������� ���-
���� ���� ����������� ,���� ������� �� ������ � �
�����
��� ������������ �� ������
������������� ��������� �����-
����� ����� �� ��� ���� ���-
�����������������������������������������
��R��������� ��������� ����������������������-
��������������������������������������
��������� ������� ���� ��������� ������� ����
�����������������������������������
2.5 OIKEUKSIEN SIIRTYMINEN YRI�TYKSEN TOIMIALAN EDELLYTTÄ�MÄSSÄ LAAJUUDESSA
��� ������������������������� ���� ����������� �
�����������������������������������������������
������� �� ���� �������������������������������-
�������� �� ����������� �� ��� ����������
�������� ��������� ����� ������ ���� �������-
����������������� �������� �� �
����������� ����������������
��������� ����� � �� � ������-
������ ������� �������� �� ���������
�������
��� ������������� ����������� ���������
����� ��� � ������� ���������"��������-
��������� ���� ��������������� ������
� �� � ������� ������� � ���������
��� ���� ������� ������������
���� ������������������������-
�������������������������-
���������� ��� �������� ����
�����������������������
�������� � ���� � �� � �����-
��������� ������� � ������� K�
������� � /K� �������� ���-
������������ ��� ��������������
������� � �� � �������������
�������� ������� PK� ����������
���������������������� � ����-
������� ��� �� � � ���������������
���� ���� � ����������������� ���-
���� CK��� ����� ������� P� �� ���� ���������
���� ��������� ������������� CK���� $��� �������
��������������� PK� ���������� ��� ����������
��������� ��������� ����� ������������������
�������� ���� �������� ���������� ��������
����������������P�������������� �������/K�����-
�����������������CK����������������� �������������
���������/K����
7������������ ������������� �� ���������������������������
"����� �� �� ������ ������� � ����������
� �� ��������� �����������������������������
5����������S����������������������������� �������
�������������� ��������� ���������������������-
����� ������� � ���� ��������� ����� �� ��� ���-
�������� #�� ���� ������������ ������ �����
� ����������������������������������������-
�������������������������������� �� ����������-
��������������������
������������ ������ �� ��������������-
��������� �������� ��)@@B����������������������
�������� � ����������� ����������� �� � �����-
�����������������������������$������������������-
��� ���������� ��� ���������������������
������������� �����������������������������-
���� ����� )@@B� ��� ��� � ���������������� ������-
������ � �� � �� � )@@B��������� ������� ����������
� � �� �� �� �������� � ��������� ���������������
������������������������������������������
���� ������ � � ��������� ��������� ��� ��������
����� �������� ��� ��������������� �������
��������������� � ���������������������-
�������������� ��R���� � �� ���� ������
������������������������������������
2.6 TYÖEHTOSOPIMUSMÄÄRÄYKSET JA TEKIJÄNOIKEUSLAKI
��������������� ������� ��� �� � � � ���� � �-
��� ��������������� ����������� �������� ������
������ �� �������������� ��������� �������������
������ � ������������� ��� � ���� �� � � ��� � �� ���
������ � � � ��� �� � ��� � ������� Q��������
�������������� � �� �����������Q���������
������
������������������������� ����� ���������
���� � ������������������� � �� � ������� ������� �
���������������������������������������������
��������� �������� ������� ������� �������� ���
������������������ ��������������������������
�������������������������������������������������
��� ������������ � ���� ��� ����������-
����������������� �� �����������������������
���� � �������������� ������� ��� � ����� � � � � �
���� ������ ���������� ��������� #������-
������� �� ������� ���� �������������� ��� �����
���������������
������������� � ��������� ����������������
� ����� ���������� ���������� ������������ �������� �
����������� �������������������������� ��������-
���������������������A�����������������-
�� ��������� ��������� ��� ������ �����������������
���������
��������������� ����� ������ ��������� ��� �����
��� ����� �������� � � ���� � ����������� ������-
�� ����������� � ����� � ��������� N�������� ��������
��O�� �� ������ ����� ������������� ���� ��-
���������������������� ����������� �����������
��� ������ ��������� �������� ������ ���������� ���������
������� ��������� ������ �� ������ ������ ����������
�������� ������ ��� ������������ ���������� ����� ��-
��� � ��� ���� � �������� �������� ������ ����������
����������� ���� �������� ������������� ��
����������� ������� ���������� ����������� ����-
�������������
������������� ���� ����� �������������� ��������
���� ���������� ���������� ���� ��������������
������#������������� �������������� ��� � ��-
������������ �������� �������� ��� ����������������
�������� ������������ � ���� �� ��� ���-
�������� ������� � ����� ������ �������� ���������
�������������������
#���������� �� ������� ��� � �������������� ����-
��������������������������� �������������� ���-
���������������������������������������� ���-
� � ��������������������������������������������������-
�� ������������������������� �������������
�����������
8 ������������� ������������� �� ���������������������������
2.7 TYÖSOPIMUKSEN MÄÄRÄYKSET JA TEKIJÄNOIKEUSLAKI
���������������������� ��������� ���� ��-
��� ����������������������� ���������� ����� ���
�����������������������������������������-
��� �� ���� ��
#������ �������������� � � � �� �������� ��� ���-
������ ������� ����� ��������� �����������
� � ����������������������Q����������� ��-
������������������������������������-
�������� ������� � �������� ������ ��� �
��� ������� �������Q�� ���������� ������������
���� � ��������� � ���
������� ����� ���������� �������� ��
�������������������� ����������������������-
����� $��� ������������ ��� ��� � �������� �������
��� � �� �������� ������������������� � -
������������������������������������������
����������� ����������������������������������
� � ������� � ��������� ��� � � �����
� � ����!�� ����� �������� �� ���������������
���������� �� � ���� ��� ����� � N������������
����� ���� ��������� ������� �������������
�����������O������������������������������-
���������������������
�����������������������������������������-
����� ��������� ������� ��� � � ���� ���-
�������������������� �� � ����������������
5���������������������� ��������� �� �� ���
�������� ��� )@@B������ �������� � ���� ����������
��� ������ �
! � ���� ��� ���� ��� ������������ ��-
�����������������������������������������-
� � ���� ������������ ������� �������� �������
��������������� ! � ��� �������� ��������
�������� ���� �������� ���������� ������-
������ �������� ���� ������� �������� ��������
� ������������ ����
� ����� ��������� ������!�������� �-��������� ��� ������ �������� �������� ����-töön yhdenmukaisen käytännön työsopimuk-��� ��������� ��������������� ������������ oikeuksien siirtymisestä työnantajalle ilman sii-�� ��������� �������� ��������
�������� ������� ��������� ��������� �������-
�������������� �������������������������-
���������� ��� ������� ��������� ��������� ������-
������������ ����������������������������*����
���������������������� ���� ����� � �
2.8 MALLISOPIMUSLAUSEKE
����������������������������������������� �-
�� � ���� �������� ��� ���� �� �������������� ���-
�������� � ��� �� �������� � ��� � ���� ���������
���������
" ���� ����� ����� ��� ��� �� �������� ���������� ��������������
- kun palkataan uusia työntekijöitä ja
T �� �������������� ���� ���������� ���-keen päädytään uusimaan olemassa olevien ���������� ����������
9������������ ������������� �� ���������������������������
Mallisopimuslauseke
� ”Työsuhteen aikana ja sen johdosta tehtyjen sekä luotujen teosten ja muiden tekijänoikeuslaissa tarkoi-
�������������� �����������������������������������mukaan lukien muunteluoikeus ja luovutusoikeus toi-
�������������������������������������������������� ���������������������������������
�������� ����� � ��-
��������� ��������������
S���H���� ���� ���-
�� �������� ������������
�������������������-
�������������������������������
���� �������� ����� ������-
�������������, � �����������-
����� �� �� ��� �������� ����� ����
���������������
��'��$%�#��#�#���#�$(��$��JÄRJESTÖJEN TAVOITE TEKI�
JÄNOIKEUSLAINSÄÄDÄNNÖN MUUTTAMISEKSI
������� � � ���� � ����� � ���� �����-
������������ ����������������������
� � ������ ��� � ����� ����������� ������ -
����A���������������� ������������7B�I�U� ��������
������� �������� ������
.��� 7B� I� UK� ������� ��������������-
���� ������� ���������K� Q$��� ���� ��
������ � ��� �� � ����������� ���-
������������ �� ������ ���������-
������������������������������-
�������������������������������
�������������Q
#����������������������� �� ������ ����������
��������������������������������������-
����������� �������������������������������-
����������������������������������������
���� � ������������� �������������� ���������� ��
�������������������������� ������������-
��� ��������������������������
10 ������������� ������������� �� ���������������������������
3.1 TEKIJÄNOIKEUS
TEKIJÄNOIKEUSLAIN 1§
��� ����������������������� ���������
��������� ������������ !����� ����������
�����������������������������������-
��������'������������������������������������
��� ��������� ������ Q���� �� ����� �� ������
����������������������������������� ������
������������������������������������� � �
������������������� ����������� �� ���������-
��������� ������������ ���� ���� ��������� �����
����������� ����� ������ ���� ������������-
���������������������� �������������������#��-
������������������ �����������������������
���� � �����������������J���M�����������������������
�������������������������������������Q
��� ������ �� ����� ���� ��� �������� ������
� � � ����� ����������� ������������ ��� �
���������������������������� ������������ ������
����������� ������������������������� �� ��-
�����������������
TEOKSEN NIMI
�������������������������� ��������� ������-
�� ���� ��)�������������������������� ���� �����
�������)�*� ����� �+ ������������� �������������
� ��/
� Omalle teokselle ei saa ilman suostumusta ����� ������� ����� ��� ������ ������� �-������� ��� ������������ ���� ���� ������� ���� ������ ���������� �������� ����-��� ��� �� �������� #��������������� $% &'�
LOGO JA TEKIJÄNOIKEUSSUOJA
�������: ���������;���� ���� ���������)��*� �-
���������:� ��:� ���� �����*�:��:�� ��/
� (�!� ��� ���� ���������������� �� � ������ �������� )��� ������� ��!� kirjaimineen ja kuvioineen ei saavuta teosta-��� (�!�� ��������� ������ �������� ������������������� ������������ ��� ���� ���� ����������� ����� ������ ��� �� ����-���� ������������ (�!� �������� ����������� �������������� *����+" �� ����������������� ������������ ����������������������� ������� ���� ��������� �� �������� ��������
REKISTERÖIMÄTÖN TAVARAMERKKI
< ����: �������:� ��:� ��������*�:��:�� �
*� ���������� ���� �+� �*����: ������+�:=�� -
������ �+� �����/
� Tavaramerkki voi saada suojaa joko rekiste-����������� ����������� ���� ��� � ��� ���� ������������ ���� �������������� (����� ������� ���������� ���� ����� ������ ����� �������� ��������������� �������"� ������������"� �����" �� �����+���� ��� ���� ����������� ���������� ���������������-���� ���������������� ���������� �� �������� ���� �������������� ������� �� ���-�� ������������������������� ���� ��� ����� ������+���
3. TEKIJÄNOIKEUDEN PERUSTEITA SEKÄ KYSYMYKSIÄ JA VASTAUKSIA
11������������ ������������� �� ���������������������������
3.2 TEOKSEN TEKIJÄ TAI TEKIJÄT
��� ������ ����� ������� ����� �������� �����
�������� ������ ��� ����� �� ������� ��� �
������������������������ ��� �������� �������
���� �������� �������������������������������
������������������������
����������������������������� ��������������������
���� ���������������#������������������-
������������������ ���� ��� ��������������������
����������������������������� ���������������
���� ������������� �����������������������-
������������������� �������������
3.3 SUOJAN SAAMISEN EDELLYTYK�SET
ITSENÄINEN JA OMAPERÄINEN TEOS
���������������� ���������� ���-
���������������������*�� ������� ������������
��� ��� ������������������������������������
����������������������������������� ������ ��
"���� ���������������� ��� �����������-
� � ����� � ����������� K�����������������������
������������������������� �������� �� �
���������������������
���� �� ����� � � ��� ������ �������� ����
��������� $��� ���� ���� � ��������� ���� �� ������
���������������������������$�������������-
������������ � ���������������� ���� ���������
����������������������� ���������������������
�������������������������������������-
����������������������������� '�� � ����-
�����������������
$����������������������������������������������-
������ � ��������������� ����� �� ������� ��������
�������� �������, �� ���������������� ����� �
� ���� �� �� ����������
������� �������� ��� � ����� ���������������
������������ ������ ������ �� �� �� �
���� ������������ ��������� ���������
�� ��� �� � � ���������� �������� ����������� ��-
������ ���� � �� ��������� #����� ������ ���������
����� (BB9�� � � ���� ������������� ��� �����
�������� ���'� �� ��� ����� �������� �����-
���K� � �� �� ����� ���� ��������� ��������
������������� ���� � ������ �� ����� �����
���� � ���������� #��������� ����� �����������
��������������������������� ��������������-
������� K� ������ ������� ������� � � �������
����������� /���������� �������� � �� ���� �� ����
������� �������������������������������-
�������������� ������������� ����������� �
VERKKOSIVUJEN SAMANKALTAISUUS; OIKEUS�
KEINOT
� �+� �*��� �: ������ *:���� *��� �*��� �������-
�� ��� �� �� �: ������� � *���� #� ���� �����
� =�����+���*��������������������� ���?�����
@� �����+��������=����� ���/
� ����������� �� ��� ��������� ������� �������� ��� ������������� ���� �����-����� ,������ ������������ �� ������������ ������� ����������� .�� ������ �� ��������-tä mielletä toisen yrityksen vastaavien sivujen �������� ��� ���� ��� �� ��� �������� ����-����������� .��������� ����� ��������� ��������� �������� ��� ��������� /������-���� ������� ����� ����� ������� ���� ��� ����� ���������������� 0��� ������ ����� ����� ����� ����� ����� ���� �� �� ��-������ �������� �������� ����� ������ ������� ���� �������� 1���� ���������� �� ��� ������ �������� ����� �������� ��-���� 2� ������ �� �������� ���� �����-
12 ������������� ������������� �� ���������������������������
����� ������ �������������������� ���-daan sen jälkeen harkita oikeudellisia keinoja �� ����� ����������� ������� ���� ����� Joissakin tapauksissa voidaan harkita muita ����������� ����������� ���� ������������-���� ��� ���������� �������� �����
#������ ���������� �������� �� �� ���� ���� ���-
���������� 5��� � ����� � ����� ���� � �����
������������ �� ������� ������� ������� 5��� ������
�� ��� ����� � �� #����� ������ �� ����� )@??�
���������� ������������ ������ � � �������
�������������������������� �� ����������������-
��������������������������� ����� ������������
�������
3.4 TEKIJÄNOIDEUDELLINEN SUOJA
ILMAISUMUODON SUOJA
�� � ��������� ��� �� ����� � �� ��� � �
���� ������������� ����������������������������
������� ����� ����� ���� � �� ����� ������-
���� ������������������������������������������
������������������������������ ���� �� ��������
���������������� ���� � ������������ � �������� ���
�������������������������������� ���������������-
��������������� �
TEKIJÄNOIKEUS, ASIAKASTIEDOT JA KILPAILU
B����)�����: ������������� ������� :��������
�� ����: ������+��*�������< ���������+ ���)�
������ =���� �� �� � �� ���� ������� �����=���
� ������=������ � ������� :��*���� ������������
�������+ ����C����� ���� :������� ���� ��?��
C������� ����* �������: ��������� ���������
����� ���*�����* ��������� ����: �����/
� 0���� ��������������� ������� yritykselle työsuhteen aikana ja sen jälkeen ei ��� �����" �� ����� ��������� ������� ���-���� ��� ���������� ���� ���� ����� ��� ��-��������� �� ���� ������� 3������� ���������� ��� ����������� ������� ���������� ���� ���4"��4��� (������ ����� ������ ��-������� �������������� ���� �� �����������
��� ��������� �� ���� ��������������� nojalla ja sen hyödyntäminen työntekijän
toimesta uudessa työ- tai toimipaikassa voidaan ehkä estää tekijänoikeuslain �������� 0���������� �����������-���� ������+��� ���������� sekä kilpailukielto- ja salassapitovel-���������� ����� �� ������ ���-��������� ����� ������������ estämään asiakas- ja muiden arvok-
������ ������� ������� ������������� ����������� ��������� ���������
13������������ ������������� �� ���������������������������
3.5 KAIKKEA EI VOI SUOJATA
EI SUOJAA TIEDOILLE
��� ������ �� ������� �������� ����������� �-
�����������������������#�������������������������
�������������������������������� ���������
�����������������������������������������������������
������������ ������ �� ������������������ S��-
������ ������ �������� ������� ����������� ����������
��� �� ���� ��� ����������������������
���� ����� �������� ������ ���������� ����������
������������������������������������������-
������������������� ���� �� ����������������
�������
@�(�!��#�!B�@#��F@#&##�Q�#������!��
KÄYTTÖ
$: ������� ������ ��� ��� �� �� : �� � �� �=-
��*������:��� �������*�����* ������=?���-
riaaleista. Tätä aineistoa on paljon saatavilla inter-
���������=���� ���������� =���*�+���)���������
����� �� �������* ����*:�����/
� ����������� �� ������ ������� 5�-������ ����� �� ��� ������� ��� ������ ���� ��-��� ������������������ ������ ������� ���� ��������� ������ ������� ��6��� ��������-������ ����� ���������� �� ����� ���������� ���������� ��������� ���� ��� ������ ����������� ����� ���������� ����� �����-���� ��������������� ����������� ������ ������ �������� ��������� �� ��3��������� �� ������ ������ ������7 ������������-�� �� ��� �������
LAIT, ASETUKSET JA TEKIJÄNOIKEUS
@� ���� *�+���� ������� �� ����� �� ��� �� �� �� ����
�� � �� ���� ���?��� ���/� !���� � = �� ������ �� �� -
jänoikeus ja keneltä tässä tapauksessa pitäisi kysyä
��+��� � ����������� ��/
� (�������� ������� ��� ������������ päätöksiin tai lausumiin tai näiden käännöksiin �� ��� ������������� #��������������� 8 &'� (�-keja ja muita viranomaisen virallisia aineistoja �� ���� ������ ������ �������
3.6 SYNTYY AUTOMAATTISESTI
��� ������ ������ ���� ��� �������'����� ���
����������������������!�������������������-
����������� ������������������������#�����
�������������������)@??��������������-
��������� ������� ������� ���� � � �����-
����� ������ �������������� ������������
������������������������ ���������-
� ���������.��������� ������������������ -
������ ����������������������
3.7 EI REKISTERÖINTIÄ
��� ������������������� �������������� �����-
������������������������� �������������������
���� ���� �� ������� ������� ������� �� � ����� �
�������'� ���� ����������� ����� ����-
������ �������� ���� � �� � �������������
���������� &��'������ ����������� ������ ����-
������ �������� ���'��������� ���������
�����������������'� ������ ���
14 ������������� ������������� �� ���������������������������
��W�X!&$(�Z[��<�(���
\�<�(��BB�����!���"]�BB���#�<�(���$���
V�������NQH�����J��QO�� �� ����� ����������-
�������� �������� � ���� ����������� �������
���������!�� ����� ����� ��������������
������������ ������� ������� � V������� ��
� �� ����������� ���������� �������������
����� ����������������� �����������
�����
&#B@�B"�!���&��^��"!�#��#�\�<�(���
< ��������� ?��������+��*������+���)���=���
��� � �� ������������������ ������+�����* ��
���� ����@� �������������� ����� ���� ��?���/�
( �����)����� �����\_�:� ������ ?���=�/
� *����������� ����������� �������� tai muussa vastaavassa muodossa voi saada ���� ��������������� ����������� ����-���� 9"������ ���������� �� ��� ��������� ��������������� ��������� ������ ������
���� ��� �������� 1�������� 3������ �������� ������ �� ������������ �����-den käytännöllisen ja toiminnallisen luonteen ����� ��������� ��������� �������� ���-muotona onkin joko mallioikeussuoja tai joissa-��� ������� ������������" ��� �����+����
3.9 VOIMASSAOLO
��� ������ �� ��������� ��������� ����� ��-
��� ������� ������� ���� � ��� � ��� ���� � ���������
����� ����� � ������� ��� � �������� ���-
� ������� ������� �� ����� ����������� ���� �����������
,�������������� ������������������������-
�������������&��������� ��������������������
����������������������� ��������1��������-
���� ��������� ����� ����� � ������ ���� �
�������� ����
3.10 MUITA KESKEISIÄ PERIAAT�TEITA TEKIJÄNOIKEUDESTA
OMISTUSOIKEUS
��� ����������������������������������A���-
��� ��������� � ������ ������������� ��������� ���
��������������������������������������������� � �
���������� ��� ����������������� � � �������
������� ��������� � ���� ����������� ����� ������
���� � ������������� *���� ���� � ������������
������������ �� ���������� ���� ��� � ���������
����������������������� ���� ��������������-
����� ��� ������ �� ���������� �� � ����������
���������������� ��� � �� �������
15������������ ������������� �� ���������������������������
SANANVAPAUS
��� ������ �� ��� ����� ���� ����������� ��-
� ����������������������������������������������
���������������� #��������� ����� ���� � �� ����
�� ������������� �� �� � �� ���� ������-
���������������������������S����������� � �
������� ������������� �������� ���� ������������ ����
��������� �
TAITEELLISUUS JA LAATU
��� ���������������������������������-
��������� ���� ������������� ����������� �� ��� ����-
���� ��1�������������������������������� ������
���� ������ � ������ � ������� �� ����� �
����������� ��������������
3.11 TEOKSIIN JA TEKIJÄÄN LIITTY�VÄT OIKEUDET
TALOUDELLISET OIKEUDET
��� ����������������������������������-
�� ������������� ���������� 5��� ������ Q���� -
������ �������� � ���� � � ����� ������������
���������� ������ � � � � �������� ������-
�������� ���� � ���������� ��� ����������� �� ������
������������������������������������� -
��� ����������������������������������������
������������������������������������ �� �Q�N ��-
� ����������(�UO�
`bc�d/fgbb`bh``bc�d/fgbb
16 ������������� ������������� �� ���������������������������
VERKOSSA OLEVA AINEISTO; TARVITAANKO
B"&##/
[���� � ���������*:�����������* ������* ����* �)�
������� ��� ��� �� ��� ;:��m� �� � ���� �� ������� ��-
���� �������� ��@� =���*:��������* �����: -
�������������*�+����=�*��� � �����:��� ���� �/
� .������� �������� �������� ���� ���-teina olevia kuvia tai muita vastaavia aineistoja �������� ������ ���������� 2�� �� ���� ����-���������� ������������ ��������� �������-�������� �������� ������� ������� )��� ���� �� ��� ����� �������� ��������� �������� ��������� ���� ����������� ��� �� ���� ������ �������� ����������� ���� �� ��������� ��� ����� �������������� �������-��� ���� ������� ���������� ����� ������ �� ���� ��������� ��� ���� ����������� �������� �� ������ ���� ������ ��!������� ������������ :�������� ����� ��� ��������� ��-������� �� ������� �������� ���������������� joista voi saada selvyyden aineiston käytön sal-���������� #���� ������� ������ "������ ;��<��"������� �������������� ����'�
����������� ������� � ��� � �� ����� ������� ���
���������������������������� �� ����� �������-
���������� ����������� �����, �� ����������
������������������������J�������J����-
����������������������������������
���������� ��� ���������� ������ ����������
���������� �������� � �������� � ���� ��� � �� �
����������������������������������
#����� ������ �� ���������� ����� (BB(� ���-
������� ����� ������ � �������� �������-
���������� ��������������� � ��������� ������
����� ��� ��� ������� �������� ��������� ��� -
���� �
��� �� ���������� � ���������������� �� -
���� ��� ������ ���� ��������� �� � �����������
� ��������������������������� ��������������-
�� ������ ������������� ��� � �������� ������
������������������������ ��� �������$�����
�������� ������ ���� ���� ������������� ������
������ ������������� ��������� ����������� ��-
��������������������� �� � �������������
����������� � ������������ ������������ ��� � ���-
��������� � ���������������������������
�������� �� �
����������� ������� �� �� ��������� ���� ���� �
�������������� � � � � ��������� ����� �����-
� ����������������������������������������������
������� ���� � ����� � ����� $��� ��������� ��
��������� �������� ������������� ���� ���������� ��-
������������������������� �� ��������������
� � ��������� ��������� �������� ���� �������������
A���������������������������������������� �
�������������������J��������������������
��������������������� ����� �
17������������ ������������� �� ���������������������������
TEKIJÄNOIKEUS JA SOSIAALINEN MEDIA
$: ���������� ��� q�wx���_� *������ ���?��-
���� *��*������ � ��)� � ��� � ��� �� ������ � *���
������ ������������ ���� ����)�� �:� �� ���-
� �� �)�*�����* �)�� ���������������� � ����/
� 0��������� ����� �� ������� �� ������ ������� �� ���� ������ ��������� ����-���" �� ����������� ������� ��������� ����-jänoikeuslain säännökset pätevät näissäkin pal-������ =������� ;�<�>���" ��� ��������� �-vustoista vastaavien henkilöiden tulee tarkistaa ������������� ���� �������� ������ �� �� ���� �������� ������� �������� �� ��������� ���� ���������� ��� ������ :� ������ �������� ����� �� ��������� ��������� �� ��������� laillisuudesta tai tekijänoikeuden loukkaavuu-����� ����� � �������
ELOKUVIEN ESITTÄMINEN ASIAKKAILLE
�����: �������������?*?_�*���)��� ������������
�� ������ ����� ���)� =�����=�����:* ���=���� ��
������������+��/
� ������������ ����������� ��� ����-��� ���"��������� �� ����� �������������� ������� 1��� ����� ������������� �� ��� ��-���� ���"������� ���������� ����� ����� (��� �� ��������� ���"������� �������-��������� ��������� ���������� ��� ���������-�������������
3.12 OIKEUKSIEN SIIRTO
SIIRTÄMINEN SOPIMUKSELLA
��� ���������������������� ������������������-
����������������� ��������������������"��������
�������Q����������Q����� ��������������������� -
��� ��������������� �� �� � ���� ���������� ���� ��
���������������������
"����������������������� �������������������-
�������������������������������������������������-
����� �� � ��������� ������������������������-
����������������������
#�������� ������� �� ���� �������������� ��-
� ������ ������������ �������� ���������� ����
����������� �����������������������������������
��������������������
18 ������������� ������������� �� ���������������������������
SUULLINEN TAI KIRJALLINEN SOPIMUS
!���� ����� ��� ��+ ���� �� ���� ���� ���� �=���
+��*�� �� �� � :���� ��� ��+ ���/� !���� � :���� ��-
����+ ��������������� ����� ������������)�
�������+ � �����+ �� � ����?����/�
� ��������������� ������� ���� ����� ��� ����������� (����� �� ����� �������� �-������ ����� ������������ 2���������� �� ������ ���� ���� ���� �������� ����-���!������ �� �������������� ���������� kirjallisessa muodossa tehty sopimus on suosi-���������� ���� ���� �������
SOPIMUS ALIHANKKIJANA TAI SOPIMUS�
KUMPPANINA OLEVAN YRITYKSEN KANSSA
TEKIJÄNOIKEUKSISTA
< ��� �����+ ����� ?�������=��*���� ���� �-
��� ������ ����: ������������)�������������� ���
� � �����*:���� *� �������� ����*�����* �����=�-
��� ����������*��� /�
� 2���������� ����� ��� ��������� ���� taloudellisia oikeuksia teille siirretään kyseisellä ���������� /����������� �� ������� ����� ��� ������ �� ��������������� ��������� ��-�� ����� ������ �� ��� �������� ������ ��������� �������� ������ #������ �� �������� �������'� ��� ���� ������ �������� ����� ����� ������ �� �������������� ��������-����� ��������
3.13 TYÖSUHDE, TEKIJÄNOIKEUS JA LUVALLINEN KÄYTTÖ
TYÖNANTAJAN JA TYÖNTEKIJÄN VÄLINEN
SOPIMUS
��������������������������������������-
�������� �������� ���������� ���� ����������� � ��
���������������������������������� �� ���� ��
��� ������� ��������� ���� ��������� �����
������ ������� ���� A������ ������ �� ��
����������� ��������� ������ ��������
���������������������������������������������
���������� ��� ���� ��������������������-
�� � ���� ����� � �� � ������������ �� ��������
������� ������������� ������������ �� ���������
����������������������������� ����������������������
������������������������
TEKIJÄNOIKEUKSISTA SOPIMINEN TYÖSUH�
TEEN ALUSSA
$: ������� +������*�� ������ ��� *� ���)� ���
���*� � �� ����������������h�� �� ��� ���� �-
�?�������=�����=?�������������� � ������� :-
���*��� ������������h� =���� �����+ ���������
< ?���� ��������� ��*� ?������+ ���< ������
�� ���� ����� ������ ������ ����/
*�������� �� �������� ���������� ���-���� ��������������� ���������� ���� �����-� ������������ �������������� ���������� ����������� ����������� ������� �� ��� ����-���� �������� �������� ���� ������� �����-��� ������� ���� ������ ��� �� ������������� ��� ����������
19������������ ������������� �� ���������������������������
TYÖEHTOSOPIMUS JA TEKIJÄNOIKEUS
$: ����������?��������������*� ��������-
*������=����+ �������� ���������:���� �������
�� ���� ����� � ����� ���?������ ���?���-
����� ���=����+ ������ ���:���� �� *� � *� �-
���� ���� �� ���=����+ �������� +� ���*���
�� � ���� ���:���� ������ ���f������ �� ?�� *�� �-
��/
� Harvojen toimialojen työehtosopimuksissa �� ��������� ������������������ ��������-jia ja työntekijöitä edustavat järjestöt ovat sopi-���� ���� ������� ������ �������� �������-�������� ��������� ������� )��� ������� kohteena on oikeuksien siirtäminen tai siirtymi-��� �������������� ������������� ���������� kuin mitä tekijänoikeuslaki ja muodostuneet
��������� ��������� ��������������� ������������ ����� ����� ����� ���� �������-���� �� ���������� :���� ������� ������� poikkeamisen yleissitovasta työehtosopimuk-���� ����� ������ .�������� ��������� �� ���������� ������ �������������� sallitaan konsernitasoisten ja yrityskohtaisten #�����������' ������� ��������
TYÖNTEKIJÖIDEN OTTAMIEN KUVIEN KÄYTTÖ
MARKKINOINNISSA JA TIEDOTTAMISESSA
< ��� ��� =��� � ��*�� ���������� ��* �� �: ���-
������:�� �� �� ������������ �? ���� �����
�� �?���� ����/
� .��� �� ���������� �� ������ ���� ���-����� ����� �������������� ������ ��� ����-���� :� �� ����� ������ �� ����������� ���� ���������� ��������� �������� ������� ������� ������ ���� �����������"� �����" �� ����������������� /����� ����������� sopimusta ei olisikaan olemassa niiden työn-���������� ������ ������ ����������� �� ����� ��������� �� ��������� ��������� ��� ��� ���������� �� ������ ���� ���� ������������ ������� ������ ���� �� ���-��� ����������� ��� ��������� ���� �����-������� ����� ��� ������������ �������� ��
����������������� ���� ��������� �������� �������� ���� ����� �� syyllisty tekijän- tai lähioikeuden ����������
20 ������������� ������������� �� ���������������������������
LUVAN KYSYMINEN; OMA TYÖNTEKIJÄ, ASIA�
KAS, KUVATOIMISTO
!������*�������� ��������=?��� �����:*������
������ �������������:� ������� ���)��������*���
������������� ����)��: �������� ����)���*��� -
� ������ ������: �����������+��� ���=�� ���
�� ��: ���/
� 1�������� ������� ������ ������-kijälle ei tarvitse maksaa korvausta eikä kysyä ���� ���� ������������ ���� ����� ���� ��������� ���� ����������� ������������ �-� ����� �������� ��� ��������� �� ���� ��������� �������� ���� ���������� ?���-������ �� �� ��� ������ �������������� ���� �� ������� ���� ���� ����� �������� ?������ �� ���������� ������� �� ��� �� �������� ��-�������� ������������ ��� ��� �������� ���������� ��������� ��� ���������� (�� �� ���� ������� @ �������� @ �� ������� ����������� ���� ������� ���������� ����������
SOSIAALINEN MEDIA JA TYÖNANTAJAN
OIKEUS AINEISTOON
@� ����� :��� ���� �: ������� ������ �� ���
�� �������������������� ��� � �������������-
* ���� ��������: �� � ����� ��� ����? ���+��*-
�� = �/
� 2�� �� ����� ������� �� ����������� �����-toon ja missä tehtävässä tai ominaisuudessa ���� ���� ������� �� ������ ���������� ��������� ������������ ���������� ������� ��������� ������������� �� ��� ������������� 2� ������� �� ��� ��� ����� ��������� ���-���� ����������� ���������� ���������� �� �� ����� ����������� ���� ������ ��������� ��� �������� ������ ����������� )����� yritysten intressissä on kuitenkin työntekijöi-den aineistojen mahdollisimman laaja jakelu
�� ������ �������� �������� ���� ����� selkeät pelisäännöt työntekijöiden aineistojen �������� �� �������������������� �������� �������
3.14 MORAALISET OIKEUDET
*�������������������� ��� ����� ������������-
������������������ ���� ����������������
#������������������������������ ��� �������
����������������� ����������������������������������
����������������������, � ������������������� �-
�������� �����������������������������������������
������������������������������
# �� ��� � ����������� �� ��� � �������� ��-
� ����� #���������� ��������� �������� ���������
��������������������������������������-
���� � ���������� ���� � ���� �������� ����� ���
����� ���� � ���� ���������� ����� ������� ��
����������������� �� ���������#���������
�������������� ���������� ��������� ���������
������������������������������ �� ���
3.15 TEKIJÄNOIKEUDEN LÄHIOIKEU�DET
LÄHIOIKEUKSIA
��� ���������������� ������ ���������������
� ����������, � ���������������� �����������-
�������������������������������������� ���-
������5 ���������������������������������������
����������������� ���������� ���� ���������-
�������
5 ��������������������������������������������-
����������������������� �������������������-
����������������������������������������
������� ������� ��� ������������������ �������� ������
� �������� �������������������
21������������ ������������� �� ���������������������������
/���� �� � ��������� � ���������� ������ �����-
���������������� � ��� ������� �� � �� ���������-
������ �������������D���F�������� �������
���������� �������� ����������� ��� ����������
����������������������� ������������������
����������� �� ������������������������-
������������������%������������� ���������������
��� �� ������������ ����������� �� ���� ��
A����������� ������ �� � ��������� ����� ������
� �� � ������������������������� � ����������
����������������������������������� �� �
TEKIJÄNOIKEUDEN HYVITYSMAKSU
< �����:�� ����=�* ������������� �� ����� ���� ���
+ ����������/
� Tekijänoikeuslain mukaan jokainen saa valmistaa muutaman kappaleen julkistetusta ������� ���� �������� ������� ���� ���-
����� ����� ��� �����!��� ��� ��!�������� ������� 2� ���� �������� �� �� ���-������� ������������ ���������� �������� ����-tystä yksityisestä kopioinnista kompensoidaan ������������� 0���� ���������� ���-���� ������ �������� �� ���� ����� ������ ������������ D�������� ����� ����� ��������� ����� ��������� ���������� ������ ��������� ����������� 0������� ���� ��� ������ <�" �� ���"������ ������������� ��-!����+��� �� ����������������
TEKIJÄNOIKEUSJÄRJESTÖT: GRAMEX JA
TEOSTO
< �� � ���+��������� �: ������� ���?��� �����-
����� �� ���� ����������� ���� �������� ���
Z:��| ��/
� ����� ����� ���������� ���������� ����-����� �� ������ ���������� E����F ����� ������� �� ������������ :������� ������� ��� �������� �� �������� ����������������� 1� ���� �������� ��������� ��� �������-tuja solmimaan sopimuksen musiikin käytöstä ��������� ������������ �������� ������
TEKIJÄNOIKEUSJÄRJESTÖT; TILOJEN TARKAS�
TAMINEN
@� ��� Z:��| �� ��:�������� ������ �: ����� � ��:-
���������� � �:� �� � ��� �� �� � ��� )� �� ����
�� �������������� �� ���� ���� ?���* =�� -
���?��� ���� ��� /
� E����F ����� �������� �� ������-�� ������� �� ������������� ��� ������ ������ ����������������� ����� ����� �������� �� �������� ���������� ���������� �������� �� ������ ���������� E����F���� ja Teostolla on valtuutustensa nojalla oikeus ������ ��� ������ ����������������� ���� ���"���� ������ :� ������ ����� ����
22 ������������� ������������� �� ���������������������������
yrityksessä ilman lupaa eikä yritys ole halukas ��������� ������ ������ �������� ������ �������� �������� �������" ��6��� ����������� ���������� 2�������� �������� �����-������� �� ��� ������ ������� ������ �����-��� �������������� ��� ��������� ������������ ����� ���� ���������������
��}~��������!���"]���$����� OIKEUDEN RAJOITUKSET
RAJOITUSSÄÄNNÖKSET
��� ���������������������������������������-
�������������������� ����������������� ������
,��� ������������ ���������������� ���������
� �� �����������
#������ ������� ������������������������� ���
����������� ���� �� � ������������������� ��������
���� � ������ �� � � ��� �������� ������� �������-
��������� �� ����� ��&����������� ����
����������������������������� � ������������
���� ������ ������� ��������������� �����������-
���� ����� ���������������������������
%�������� ���� ������ ��������������� ������-
���������� �� �� ���������������������-
���� ���� ������������������� ������������'-
����������������������������������������
������� ��������� ������� � �� �������������
������� �������� ���� � �������� ��� �� ����
��������� ��� ������������������������ ��� � ����-
����
JULKISELLA PAIKALLA OLEVA PATSAS; VALO�
KUVAN KÄYTTÖ
[���� � ��� ������� �: ������� *:���� *� ����
�� �� ����� �� ��� �������� �� ��������*�����-
*������=��?�������� �����+� ��������*���+�������
*�����*����@� ���+���������*������������ ������ -
� �� �����=���� ���/
� ����������� ��������� �� ������� �� ��� �� ������ ������� �������� �������� ���
�� ���������� ������������ :� �������� �� ���� �������� ���� �� �� ������ �������������� #��������������� G$ � &'� 1��� ��-len patsaan kuvaaminen ja kuvan ����� �� ������������� ������� I��������� �� �� ��� �������-� ���� ���������� :� ���� ���-������ ������ ��� ��������� ��������� �� �� ��� ���� �� �� ������ ����� ���������� ��-������� ����� 1��� �������� aineistolla on välitön tai välillinen ���������� ��������
23������������ ������������� �� ���������������������������
PATSAS TAI TAIDETEOS ULKONA; KUVAN PÄÄ�
AIHE
!���� ����� ������� � :���� ����� � ���� �����-
�� � ����+���� ���)�������� �� ��*���+�������� ���
������/� ��:* ������� ��*��� +���� ?�� ��* ��
��*��� ����������� �� ���� :�����/�������:* �-
������*��)�� �������*� ����?�/
� Taideteoksen kuten patsaan kuvaaminen �� ������� �� ���� �� ������ ������� �������� �������� ��� �� ���������� �������-����� :� �������� �� ���� �������� ���� �� �� ������ ��������������� I�������� �� ������ ����� #��������������� G$ � &'� Jos kuvien pääaiheina ovat patsaat ja kirja jul-������� ���������������� ���� �������� ����������������� ���� ��� ������-������ ������������������ 2���� �� ��-��� �� ������� ���� �������� ������ �����-���������� �������
JULKISELLA PAIKALLA OLEVA TAIDETEOS;
VALOKUVAN KÄYTTÖ
!���� ���� ���� +� ����� � �� ����� ����� �� ?�-
�������*��� ����������� �� �����=?��� �������
���� ���)�� �����*��������� �����*� ���:���/
� ����������� ��������� �� ������� �� ��� �� ������ ������� �������� �������� ��� �� ���������� ������������ :� �������� �� ���� �������� ���� �� �� ������ ����-���������� #��������������� G$ � &'� 1��� ����� ����������� ��������� �� ���� ����� �� ������������� ������� I��������� �� �� ��� �������� �� ����� ���� ���������� 2-��� �� �� ������ ��������� ��� ��������� ��������������� *������� ��������� �-
����� ����� ������� �� ���� ��� � �����-���� �� ��� ������ ����� ���������� ����� �������� ���� ���������� ������� �� �������� ������������ �� ���� ������� Lain vastaisesta käytöstä seuraa hyvitysmaksu-�������� ��� ���������� � ��������-����� �� ���!����
JULKINEN RAKENNUS; VALOKUVAN KÄYTTÖ
!���� ���� ���:�����������*��� ��� ��� ����� -
�� ������� ���/
� I�������� �� ������ ����� #�������-�������� G$ � &'� ���� �������� ���� ��� ��-�������� ����� ���� �� ������ ����-��� ��������� 2���������� ����� ��� ������ ��� �������� ���������� , ����������� ����� ���� ��������� �����-���� ���������
��!��q�B<�<#��(�##B����#"��#BB#
���� ���� �: ��������� � ������: ��� �)�
m�� ���: ��� ����������������������� �������������
��*��+����������������������*������: �������
������=���������*���� ?�����& ������� ?���
������ ��+��� ��=?��� ����� �� ������ �� � ������� � -
��?�=�������)� ����� +������ ��f�� � �� ?���� *� �
������� � ���������������/
� ����������� ��������������� �����" tai televisiolähetyksessä tai elokuvana saadaan päiväntapahtumassa näkyvä tai kuuluva teos �������� ����������� ��������������� ����������� ������� #��������������� G$ > &'� (������������ ������������ ���� patsaan näkyminen tai kuuluminen audiovisu-aalisessa materiaalissa ei edellytä lupaa oikeu-������������� .����������� �� �� ��� �����-
24 ������������� ������������� �� ���������������������������
����� ������������ ��������� ������ �������� ��� ������ ��������� ����� �������� ������� �� ��� ������ ����� ���� kokonaan tai osia musiikkikappaleesta yrityk-�� ������K���� �������������
YKSITYINEN KOPIOINTI
���������������� ������� ������������� �����-
��� ������� ������������ �������� �� �����
� �������� � ��������� ������ �� � � � ���
�� ���������� ��������� ����� ���������� �������
��������� ��� � ��������������� � ��� � ������
�������������� �������������������������� �� ����-
������������� ���� ���� ������ ������� � ������
��������������������������J�����������J����������
������������������������������ ���������������
�����������������������������������������-
���������������� �������������
TIETOKONEOHJELMAN KOPIOINTI
@� ���� ��+ � ?�� ���+� ���� � ��������� ��-
����=������ ������ ������ � ����� ������� �
*�:��/
� Tietokoneohjelmien ja -kantojen kopioi-����� �������� ������ ������ �� ���������� 2�������� �� ��� ��������� ����������� ���-���������� 2������ ���� ��������������-� ����������� ���� �������� �� �������� ������ ���������������� �������� /����� ����������������� ����������� �� ���������� �� � ��������� ��� ���!��������
SITAATTIOIKEUS
�����'�� ��� ������������ �� ���� ����� ���-
��� ���������� .��� ����� K� Q#�� ������ ����-
��� ���������� ����� ������ ������ � ����� ����
������ ������������ � ���� � ���� �������WQ
5������������������������� ��������������
�������������������������� �Q���������������������
���������� ���������������������������������-
������������� � �� �����������Q��5��������
��������������������������������������X�������
�������������������� ��������������
"�������� ����� ������� ������������-
��������������������������N��������������������-
����� ����� ���O��5���������� ��� � ������
�������� K�
T ���������� ������ ���� ���� ������� ��� ��-
��� ������ ������� ������� ��� ����������-
���� ��������7
T �������� �� ������ ����� ����� ������� ����
�������� ������� �� ������� ����������� �� ����
��� ������ �������� �� ������������ ��������
���� ���� �������� ��������� ����� ��7
T �������� �� ���������� ������ �������-
��� ������ ���������� ����������� ���-
�����
AINEISTON SITEERAAMINEN TAI LAINAAMI�
NEN; SALLITUT RAJAT
����������� ���+������������� ������� ������:�-
�� ���� �� � � :������ ������ �:��� � � �� � � :���� /�
!�������������������� ��� ����������)��� ���� ����
+ �� � ����/
� (����" ��� ����+������ ����� ����-����������� GG &� ����� ����� ��������� ������� �� ��� ����� ����� ������ ���� �������� ���������� ����������� ����-���� *������ �� ������ �������������� ������ �������� ������� ��� ��������� 2����� �������� �� ���������� �������� ���-������ �������� ���������� �� �� ��� ���� ��������� ��� ���������� �� ���������� kirjallisen aineiston välillä on oltava asiallinen ������ (��������� ���� ���� ���� ���-� ���������� ������ ���� ������� ���� omasta näkökannasta poikkeava tai omassa �������� ���� ����� ��������� ��� ��������
25������������ ������������� �� ���������������������������
�������� ������������� :� GG & ������ �� ����������� �������� ��������� ������� ���� ���� ����������
3.17 TEKIJÄNOIKEUDEN LOUKKAUK�SESTA SEURAAVA KORVAUSVELVOL�LISUUS
KORVAUSVELVOLLISUUS
���� ��� � �������� ������� �����������
� �� ����������������������������� ���� �
���� ������������� #��������������� ���������
���������J���������������.������������������-
�������������� �� �������������� ���J���-
������� ����� ������������������������������-
������������
HYVITYS
��� ��������� ��������������� ������ � ����-
���� ������������� � ������ �� �� 1��������
�������������������� �� ����� � ������������� ����
������������ ���������������������� �� � �
�������� �� ���� ��� ��� �� �� � -
� ������������������������������� ���������
��������� ������������ �������� ���������-
���������������1��������������������������-
�������� �����������������������������������
� ���������������������� �������������������������
����������
#�����������������������������(BB=���-
��� ������ ����� �������������������������
������������������������ �� � ����������-
���������������������#��������������������������
����� ����������9B���������������������-
���������������������������������������� -
����� ��� � � ����������� ����� ����
�������������� �������������������-
� � ����� ������ ������������������� ��� ��� ��
������������'�������(B)B���������������������
G���H���������������
VAHINGON KORVAAMINEN
1�������� ��� ����� �� � ����� ������������������
���������� ����� ���������� � ��������� �� ����-
��� � ���� ��������� ����J����� ������ ���� ��� ����
�������������� �� ���������� 5����������
� ������ ���� ���� ���� ������ ��������-
�� ��������������������������������� ������-
�������������������������������������������������
������� �������������������������������J�-
����������
.������� �������� ����������������� �� ���� ��
��� � �� ��������� � � �� #�� ��������������-
���������� ������ ���� ����������� ����� � �� ��-
��� � �������'����� ���� � ���� ������������
��� ������ ��������������� ���������������������
� �������������������� �� �����������������
26 ������������� ������������� �� ���������������������������
������������������� ������������������������
��� ��� ����� ��������� ����� � ����������
N�������� ������������ ����O� ��� � ������� ���� ���
��������� ������������� ��� � � �� ���������
��� ������������������ � �
A���J���������� ��� ������ ������� ���� �
��� � �� ��������� ��������������������-
��� ����J�� ���� ������ � � �� ��������
�������������������������� � �� ��������-
������� � ��������������������� �� �������
� ����� �����������������������������-
�������������������������'���������
�!��##B�����<�]�#��#�@#��""�B!"��#"��
TILANTEISSA
���?������*��������� ��)������ *���� ������
��� ��� ������? ������� � ����� ����� � ����)������
������ � ���������� ������ ������� ��?�=������
� ���� �/
� Tekijänoikeuslain säännökset pätevät myös �������� ������� 1��� ����� �� ���� ����� ����� �������� ������ ��������� #��� ������������� ������������'� ���������� ��� ��������� ��������� ;�<�>���"����� ���� ����� �������� ������� ����� ���
joutua vastuuseen tekijän-������� ����������
D��������� ��� ��������� ���-ka voivat joutua vastuuseen
����������������� ��� ���� ����� � ���� ��� ������� ��� �������� �������� #���� ;�<�>����� �������' �� �
���� ��������� ����� #���� �������� ;�<�>���"����� ������-dosta vastaava henkilö sekä hänen �������������������'�
AINEISTON LUVATON KÄYTTÖ LIIKETOIMIN�
NASSA
< ����� � �)�����=�*� ���)��������������+ � ����
������ �+:�������� ������ ���=��?������� ���
�������� ��� � ��������/�
� 2��������� ����� ����� ����������-����� �� ������������ ��������������� �������� ��������������� ����� �� ����-������� ��� �� ������ ������ ��� �������� 2� ���� �� ��������� ������ ���� ������� ����� ��������� ��6��� ���������� ��� ��������� �������� �� ����� ������� .���� ���� ���-�� ��������� ��� ������� �������� ��������-���� ����������������� ������� ����� ��� ��������� �������� ��� ���!������ ,����� ���������������� ����������� ���������� �� ������� ������� ���� ������ ������ ����" �� ��������������� ����-�����������������
3.18 TEKIJÄNOIKEUDEN LOUKKAUK�SESTA AIHEUTUVAT RIKOSOIKEU�DELLISET SEURAAMUKSET
RIKKOMUS JA RIKOS
$��� ���� ������ ��������� ��������� �����������
�������������������������������������������������-
�������������������������������� ��� -
������������� �� ����� �������������������
������ ��J������� �� �������� %����������� � �� �
������������� ������������ ��� ���� �������-
��������� ���������������������������-
� ������������������������
27������������ ������������� �� ���������������������������
TEKIJÄNOIKEUSRIKKOMUS SEKÄ HÄVITTÄMIS�
VAATIMUS
$: ������������� ���������������� ���� �-
��: ������������ �������� �=��?���� �: ������-
��*��? �����=�* ��������� ���_������= � �����
�������*��)� ��� �� �� ��� ����*��� � �����*��� ���-
������ @� ?������ � ?��� ���� ��� =�* �������
��� ��� �������)� �� = ��� �� ���+������������
���:�=��/
� ��������� ��� �������������� ��� �����-���� ������� ��������� �������� ��� �������� ������ ��������� ������ ������ kappaleet ja valmistamiseen käytetyt tekniset ���������� �� ���������� #��������������� $M &'� ��������� ��� �� ������� ���������� ������������� /������ ������� �������� samassa yhteydessä kuin muuta kyseistä teki-���������� ������� �����������
.��������� ���� �� ���� � �������� ���������-
�������� ������������ �������� �� � ����������
�������������� � � �������������� ���������
���� ������������������� ������ ��������� � �-
� ��������� ���������J����������������������
������������������������������� � �
VASTUU YRITYKSEN SISÄLLÄ; TEKIJÄNOIKEU�
DEN LOUKKAUS
����� ��� �: ���������� *��������)� ���� : �� � ��
�� ���_��� ���= � ��?��������� ��� � ���������-
������*���� ���� ������� ���� ��:��� ����������-
������� *��/
� Tekijän- tai lähioikeuden loukkauksesta rangaistusmielessä (sakko tai vankeus) vastaa loukkaukseen syyllistynyt tai syyllistyneet ihmi-��� =������ ������������� �� ��� ���!���� ��-������������ ���������� =���� ��� ���� ���� ��� ������������� ����������� ����
hyvitysmaksu- ja korvausvelvolliseksi loukkauk-���� I������ ������� �������� ��� ���������� ���������� D�������� ���� ����������� ������ ����� �������� �� ���-� ��������� ��� ������������ ������� �������������� /����!���������� ����� ������ ���� ������� ���� �� ����� ������ �������� �� ��������
��� ������ ����������� ����� ������� ���
������ �� ��������������� ��� ������������������
����� �� � � ���� � ������������ �������� #��-
��� ������ ��������� ������� ������ ���� -
���������������� ��� � � ���� ������ ������ )(2�
�����'�H����� � ����������������� A���� (B)B�
G���H�������������������������������������-
���� ��� ��� ���� ��� ������ ���������� �������
�����������������������'������ ����������-
���������������
������������� ��� � � � ������� � ��������������-
������ ���� � ������������������������ � � ����-
��������������������������������� ��������-
���������� ��J�������� ��� ����� � ���������
��������������������������������������� �
���������� ����J����������� ��� ���
����������������������������������� � ��������
����� � ������ � � ���� � ���� ���� ������������
�����������������������������������
28 ������������� ������������� �� ���������������������������
4. TEKIJÄNOIKEUSTIETOA, TEKIJÄNOIKEUSJÄRJESTÖT JA LISÄTIEDOT VERKOSSA
!+���_����������: � � ��: �YYY������M
A������������������ ��������������������������������������������������������������������������-������������ ������ ���������������
Tekijänoikeusneuvosto���KRRYYY������MR"&!R ���������R����������������R
"��������������������������������� ������������ ��������������������������������������������������������������������������������� ����������������������� ��� ��������������� ��������� ������������������������������������������������ ���������
Z:��|�:�YYY�J���F�M
D���F��������������� � ����� �������������������������������������������������� � ���-������������������������������������� ���������������������������������� �� �����������-����������������D���F������������������������������������������������ �����
D���F��������������������������������������������������������������������������� ����������� �-���� ���������������������� ����� ��������������������������������������������������������������������������������������� ���
��������D���F���������������� ����������������������� ��������������������������������-������������������������������������������
Teosto ryYYY�������M
���������������������������������������������������� ����� ������������ ���������� ��������� ������� ���������������������������������������'��������������������� ���� ����������������������� ������������������������ �� ������������������������������� � ����������������#� �������������� ��������� ����������������������������������������
�������� ������������������� ����������������������� ����������������������� ���-� �������������������������������������������������������������������������
��������D���F����������������������������� X������������������������������ � ��� ������������������� ��������������� �� ������������������������������������������������
Kopiosto ry YYY����������M #����������������������������������� ������������ ������ �������#������������ ����������-������������������������������������������ ������������������������������������������������-������������������������J����������� �������������
#������������������������������������������������� ����� �� ���������������������������#�����-������������������� ������������������������������������������������������ ������
�������� #�������� ������ �������� ������� ��������� ��� #�������� ���� � ����������� ��-������������������������������������������������������������������������������������������������� ��� ������
29������������ ������������� �� ���������������������������
Kuvasto ry YYY���������M
#��������������������������������������� ���������������#��������������������� ����������������-������������������������������������������������� ������� �������������������������-������������������
��������#��������������������� ���������������� ���#�������������������������������������������������� ���������5������������������������������������������������������������������������������ ����������������� �������������������������
Sanasto ry YYY��������M
������������������������������ ������ �������������������� ������������������������������������������������� ����������������������������������������������������� ��������������� �� � ������������������J��������������������������������������������������������� ������������������������������������ ��� ������������������������������������ ����������������������������� ���������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������
Tuotos ry YYY��������M ������������������������������� �������������������� ������������������������������������-���������������������������� ������������������������
���������� � �������������������������N��O���������� ����� ����������������� �������������������
�������� ��������������������� ��������������������������������������������������������-���������������� ��� ����������������������������������� ��������������������$����������������������������������������������D���F�������R���� ��������
30 ������������� ������������� �� ���������������������������
5. TEKIJÄNOIKEUSASIAT OPPAAN JULKAISUJÄRJESTÖISSÄ ELI ELINKEINOELÄMÄN KESKUSLIITOSSA, KESKUSKAUP-PAKAMARISSA JA SUOMEN YRITTÄJISSÄ YHTEYSTIETOI-NEEN
�� �� �������������� ���������������� �� ��������������������������'����������������� ���-��������������� ������������#K������(=� � �����������);�BBB�� �������� �� �������@9�����'��������������� ���#������������������������� ������������������������������������ ���#K�� ������������������������=B���������������������P# K�� ��������@9���������������������� �
��� ������������������������#������������������������������������.K���������� �����*&%����-�������������������������������� ��� ��������������������������������#K�����������*&%����� ��������������������� �� ������������ ������������ ��
�#������� ����������������������������� �������������������� ������������������������-������������������������#K������������ ����� ��������������������������/������%������ �-�������N��� �����)B��BB)B)�1������������B@�7(B(�(9()��B9B�2?7@797��� �������K�����������������Z��MO�
��������++�����: ����� ���� ������� � ����������������� ����������������������� ���� ������������� �� �������� ������ �� ��� ���������� ������������������������������������� �������������#��������������������)=�BBB�� �� ���������������������������� ��
��� �����������������������#���������������������������������������������������������� �����*&%������������������ ������������������*&%���������������������������������#��������������������������������*&%������������*&%�������������������� ������� ���� ����������� ������ ������������������������������������������������� ����� ������������������ �-� ��� �
*&%������������������� ����������������/�1�������N/������������)=��BB)BB�1������������B@�7(7(�;(;9��� �������K����������ZH���I��MO�
������ $: ������ ��$�� �� ))(� BBB� � ��������� ������ ������� ����� �������� � ����� ������������������������������������������������� ������������������ ��������������������������K��������������������7BB��������������������� ��()����� ������� ����9(���������� ������� ����K�� �-���������� ����������������� �� �������������������������� �
���������������������������������� � ����� ������ ����� �������������������������������-����������������������������������������������������� ����������������K����������������������-����������� ������ ������������������������� �� ���� ����������������� �� ��� ������������������������������������������������������������������� �����������������������������������-�������������� ���������������������������������������������� ������������������������ ���������������
��K�� ������������ ������� � ���������� ��������������������$��!�������N&5�@@@��BB)B)�1�-�����������B@�((@�(()��� �������K�����������Z���������MO�
31������������ ������������� �� ���������������������������
6. OPPAAN OHJAUSRYHMÄ JA TEKIJÄ
!=����:�=�� /�1�����������������#���������������� $��!������������ � ���������� ����������������� � � %������ ��������������/������*&%��������� � �������������#
Tekijä
"����������������������������A������,����������������������������������������������)@@;�������������������������������������������A�������)@@;������(BB7�� ����������/����������-�5������D���M�� ���������5���������������5�������������#��������������������� �����������������A������(BB)�(BB7�,�����������A��� �#��������������������������������������-�����1 �����������,&/����������,Y������&�I������[�/���H�����������������������P�������� ��������(BB7�(B)B��A������,����������������������������� ��������������������Q ��� ���������������������� �������Q�N\�"������(BB;O�������� ������������������� �#�������1��J�����&���� �������������1 ������������������������������������������������������������������������������������� � ��� ��� ���������������������������)@@;��)�2�(B))�� ���� �������������A��� �#���������������������������
32 ������������� ������������� �� ���������������������������
LIITTEET
B�� * �������
�� ��� �����������������N���OK����� ���������)�UK�)����(����' N�*A.�)BO �� ��� ����������������������K����� ���������2�U� N�*A.�(BO �������'����������������K����� ���������((�U� N�*A.�(7O �����������������K����� ���������)(�U� N�*A.�(7O ��%����������� ������������������K����� ���������(9��U� N�*A.�((O ��N ��������O�������������������K����� ���������9=�U� N�*A.�(9O �� ��� �������������K����� ���������9;���U� N�*A.�(;��(=O �� ��� ����������K����������7@������)�U� N�*A.�(;��(=O ��"���������������������������������������������������� �����������K����� ���������7B�I�U� N�*A.�;��@O
��+���* �������
��##"�)@=9�**�(9�N������������X��������O� N�*A.�))O ��##"�(BB9K72�N������������������X��������O� N�*A.�))O ��##"�)@??K9(�N���������������X�������������O� N�*A.�)(O ��##"�)@??K?(�N������������X��������O� N�*A.�)2O ��##"�(BB(K)B)�N��������������X���������� ��O� N�*A.�);O ��##"�(BB=K;2�N�������� �����X������������������������O� N�*A.�(9O ��##"�(B)BK7=�N�����������X������������������������O� N�*A.�(=O ��##"�(BB)K7)�N�����'��������������X����� ����������O� N�*A.�(=O
���� ��� �������� �������� ������ ��������������� �� ����� ����������� �����-��� �������� ����������� ��������� ?����� ����������� ���������� ������ �� ��������� ����� ��� ����� ������ ������� ������� ������������ �� �������� ��������� ���������� ������� ����� ������ ���������� ��� ���������� �����!�-��� ���� ����� ������ ������� �������� *�������� ��� ����� �� �������� ��!������������ �������� ������������