{eju g§h«$‘u - ’o$~«wdmar 2015 3mahahsscboard.in/sankraman/sankraman_feb15.pdf · {eju...
TRANSCRIPT
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 3{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 3{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 3{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 3{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 3
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U_hmamï—> amÁ` _mÜ`{_H$ d
CÀM _mÜ`{_H$ {ejU _§S>i, nwUo
’o$~«wdmar 2015 : eHo$-1936
g§nmXH$g§nmXH$g§nmXH$g§nmXH$g§nmXH$
lr. H¥$îUHw$‘ma ^m. nmQ>rblr. H¥$îUHw$‘ma ^m. nmQ>rblr. H¥$îUHw$‘ma ^m. nmQ>rblr. H¥$îUHw$‘ma ^m. nmQ>rblr. H¥$îUHw$‘ma ^m. nmQ>rb
g{Md, amÁ`_§S>i, nwUo
H$m`©H$mar g§nmXH$
lr. A{Zb Jw§Omi
ghg{Md, amÁ`_§S>i, nwUo
g§nmXZ ghmæ`H$ lr. JmodY©Z gmoZdUo
S>m°. C_oe àYmZ
S>m°. ñZohm Omoer
S>m°. O¶lr AÌo
S>m°. gwb^m {dYmVo
g„mJma _§S>i g„mJma _§S>i g„mJma _§S>i g„mJma _§S>i g„mJma _§S>i
lr. J§JmYa åh‘mUo AÜ`j
lr. bú‘rH$m§V nm§S>o gXñ¶
lr. g§. ‘m. JUmoaH$a gXñ`
lr. gwZrb Mm¡hmZ gXñ¶
lr. X. Jmo. OJVmn gXñ`
lr. {^. nm§. H$m§~io gXñ`
lr. gw. h. S>oao gXñ¶
"{ejU g§H«$_U' ho _m{gH$ _mbH$, _hmamîQ´> ñQ>oQ> ~moS>© Am°\$ goH§$S>ar A°ÊS>> hm`a goH§$S>arEÁ wHo$eZ, nwUo `m§À`mgmR>r _wÐH$ d àH$meH$ lr. H¥$îUHw$‘ma ^mñH$aamd nmQ>rb `m§Zr{S>bmB©Q> qàQ>g©, 16-E, {h_mb`m BñQ>oQ>, {edmOrZJa, nwUo-411 005 oWo N>mnyZ g.Z§.832-E, \$m`Zb ßbm°Q> Z§. 178, 179, ~mb{MÌdmUrOdi, AmKmaH$a [agM©BpÝñQ>Q>çyQ>_mJo, m§~wS>m©, {edmOrZJa, nwUo-411 004 oWo à{gÕ Ho$bo.g§nmXH$ : lr. H¥$îUHw$‘ma ^mñH$aamd nmQ>rb
dJ ©Ur _ZrAm °S > © aZ o qH$dm S — > mâQ >Z o nmR >dmdr. dm{f ©H $ dJ ©Ur :dm{f ©H $ dJ ©Ur :dm{f ©H $ dJ ©Ur :dm{f ©H $ dJ ©Ur :dm{f ©H $ dJ ©Ur : _mÜ`.emim/H$._.{dÚmc`/{ejH$/nmcH$ é.200/- {H$aH$m oi A§H$ qH$‘V é. 20/- Email : [email protected] | Website : http.//www.mahahsscboard.maharashtra.gov.in | ’$moZ : 020-25705000
A§H$mVrc coIm§Mo AÝ`Ì H$moR>ohr nwZ_w©ÐU H$aÊ`mgmR>r amÁ`_§S>imMr nydm©Zw_Vr KoUo Amdí`H$ Amho. _hÎdmMo_hÎdmMo_hÎdmMo_hÎdmMo_hÎdmMo : : : : : `m A§H$mV ì`³V Pmcocr _Vo Ë`m Ë`m coIH$mMr ñdV§Ì AgVmV; _§S >i Ë`mg gh_V AgocM Ago Zmhr.`m A§H$mV ì`³V Pmcocr _Vo Ë`m Ë`m coIH$mMr ñdV§Ì AgVmV; _§S >i Ë`mg gh_V AgocM Ago Zmhr.`m A§H$mV ì`³V Pmcocr _Vo Ë`m Ë`m coIH$mMr ñdV§Ì AgVmV; _§S >i Ë`mg gh_V AgocM Ago Zmhr.`m A§H$mV ì`³V Pmcocr _Vo Ë`m Ë`m coIH$mMr ñdV§Ì AgVmV; _§S >i Ë`mg gh_V AgocM Ago Zmhr.`m A§H$mV ì`³V Pmcocr _Vo Ë`m Ë`m coIH$mMr ñdV§Ì AgVmV; _§S >i Ë`mg gh_V AgocM Ago Zmhr.
coImZwH«$_‘ZmoJV 4{dXçmWu {‘Ìm§Zmo, Vwåhm gdmªZm narjogmR>r hm{X©H$ ew oÀN>m 5"J¡a‘mJm©{déX²Y bT>m' - H¥$Vr H$m¶©H«$‘ 8‘amR>r mfm {XZmÀ¶m {Z{‘ÎmmZo lr‘Vr ñdmVr VmS>’$io 13IoS>o åhUOo OJ - OJ åhUOo IoS>o S>m°. XÎmàgmX Xm^moiH$a 15^maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oMo {eënH$ma - S>m°. Ho$. amYmH¥$îUZ lr. CX¶Hw$‘ma nmQ>rb 18{dXçm϶mªZm ZmnmgM H$ê$ Z¶o gm¡. ‘mYwar b. Ym|S> 21Zmo~ob gÝ‘mZ mfU - H¡$bme g˶mWu ‘amR>r AZwdmX - 28Zmo~ob gÝ‘mZ mfU -¶wgy’$PmB© ‘bmbm S>m°. ìhr. ~r. nmQ>rb 32J¡a‘mJm©{déX²Y bT>m - H$m°nr‘w³V A{^¶mZ lr. Eg. S>r. Xm‘moXao 37‘m¶m H$ënZoVrb A{^Zd {ejU nX²>YVr S>m°. {Za§OZ ‘. A§OZH$a 41Ioim Am{U ‘ñV hþema ìhm lr. AZ§V ‘. qZ~moio 53doi : Aä¶mgmVrb ‘hÎdmMm d ‘wb yV KQ>H$ S>m°. gm¡. nwînm Kigmgr 55AmOÀ¶m {ejU nX²YVrVrb C{Udm d Cnm¶¶moOZm lr. {gX²Yoída Mm§XoH$a 58~mbH$ - nmbH$ Am{U g‘mO lr. {dO¶ XmUo 65Out Obligntions to Environment Dr. D. G. Bhapkar 67gyÌ g§MmbZ : EH$ H$bm àm. {Xbrn OmYd 75{dXçmWuH|$Ðr {ejUmVrb {ejH$m§Mr y{‘H$m gm¡. am{YH$m Xoe‘wI 78Apathy of Educational Experts Regarding Mrs. V. V. Borgaonkar 80Teaching English Grammar in Secondary &Higher Secondary Level Dr. Samuel Roy 83{ejU : gm‘m{OH$ n[adV©ZmMo gmYZ àm. ~~Z ¶. ‘mir 86ñdÀN>Vm A{^¶mZ - H$mimMr JaO (^maV ñdÀN>Vm A{^¶mZ) lr. OJÞmW H$moir 89nm¶m yV g§~moY : S>i‘iVm nm¶m lr. H$mH$mgmho~ dmiw§OH$a 100Role of Teachers - While Facing New Syllabus Shri. Anil V. Kohale 103narjoMm ~mJwb~wdm H$emgmR>r ? àm. àH$me g§. ‘mir 105n[anÌHo$ 107Newspaper Form IV 111à{V{H«$¶m 112
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 4{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 4{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 4{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 4{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 4
_ZmoJV_ZmoJV_ZmoJV_ZmoJV_ZmoJVamÁ¶‘§S>imÀ¶m gwdU©‘hmoËgdr dfm©Mm àma§ gmohim {X. 8 OmZodmar, 2015 amoOr
‘m. Zm. lr. {dZmoXOr VmdS>o, ‘§Ìr, embo¶ {ejU Am{U Am‘Xma, ZJagodH$, g§MmbH$ dA{YH$mar d AZoH$ Á¶oð> ‘mݶda ¶m§À¶m CnpñWVrV A˶§V XoIUonUmZo nma nS>bm.˶m~X²Xb gd© ‘mݶdam§Mo ‘Z:nyd©H$ Am^ma.
CnpñWVm§Mo, Jm¡admoX²Jma, ew oÀN>m Am{U AmnbonUm hr Am‘Mr ~bñWmZo AmhoV.˶m‘wioM nwT>rb g§nyU© df© amVrb H$m¶©H«$‘hr ¶mM CÎm‘VoZo g§nÞ hmoVrb Agm {dídmgdmQ>Vmo. df© amVrb d¡{eîQ>çnyU© H$m¶©H«$‘m§Mr AmIUr AmnUmg doimodoir {ejUg§H«$‘UÀ¶m
‘mܶ‘mVyZ H$iobM.’o$~«wdmar ‘{hZm embo¶ dfm©Vrb ‘hÎdmMm B. 10dr, 12dr narjoÀ¶m nyd©V¶marMm, embo¶ JwUdÎmm {dH$gZmgmR>r
H$gyZ à¶ËZ H$amd¶mMm ‘{hZm AWm©V ˶mgmR>r AmnU gd© {ejH$, ‘w»¶mܶmnH$ à¶ËZerb AmhmoVM. emioVrbàm˶{jH$ narjm, Vm|S>r narjm ¶m A˶§V {Z¶moOZ~X²Y d nmaXeunUo nma nmS>md¶mÀ¶m AmhoV. ‘§S>imbm ˶m~X²XbAmnë¶mH$Sy>Z Vem Anojm AmhoV. AWm©V gd©M narjm nmaXeunUo nma nS>ob ¶m~X²Xb ImÌrhr AmhoM. boIrnarjmgwX²Ym {ZXm}f, {ZH$mon, {Z¶‘~X²Y d {eñV~X²Y nX²YVrZo nma nS>mì¶mV ¶mgmR>r ‘§S>ihr H${Q>~X²Y AmhoM.AmnUhr J¡a‘mJm©{déX²>YMm bT>m ¶eñdr hmoʶmgmR>r {dXçm϶mªMo à~moYZ H$am¶bm hdo.
lr‘mZ ¶moJr - OmUVm amOm N>ÌnVr {edmOr ‘hmamO ¶m§Mr O¶§Vr 19 ’o$~«wdmarbm gmOar hmoV Amho,˶m{Z{‘Îm ¶m ¶wJnwéfmbm {Ìdma ‘wOam ! H¥${VVyZ g‘mOmbm à~moYZ H$aUmao g§V JmS>Jo~m~m ¶m§Zm ˶m§À¶mOÝ‘{XZm{Z{‘Îm (23 ’o$~«wdmar) A{^dmXZ H$aVmZm AmnU ˶m§Zr gm§{JVbobr OrdZàUmbr A§JrH¥$V H$am¶bm hdr.28 ’o$~«wdmar amîQ´>r¶ {dkmZ {XZ åhUyZ gmOam Ho$bm OmVmo. Zmo~ob nm[aVmo{fH$mZo gÝ‘m{ZV emñÌk M§ÐeoIad|H$Q>a‘U ¶m§Mo Amnbo àH$memÀ¶m {dH|$ÐrH$aUm~X²XbMo g§emoYZ ¶mM {Xder à{gX²Y Pmbo hmoVo. ¶m {XdgmMoñ‘aU åhUyZ d {dkmZ{XZ gmOam H$aVmZm AmnU Amnë¶m {dXçm϶mª‘ܶo Aä¶mgnyU© d¡km{ZH$ OmUrd éO{dʶmMod«VM KoVbo nm{hOo. H$maU - Vm{H©$H$ {dMmam§da AmYmabobo d {gX²Y Pmbobo {dkmZM ‘mZdmbm A§YlX²YonmgyZ XÿaR>oD$ eH$ʶmg g‘W© Amho. ¶mM {Xder åhUOo 28 ’o$~«wdmar amoOr ^maVmMo n{hbo amîQ´>nVr S>m°. amO|ÐàgmX ¶m§Mmñ‘¥{V{XZ Amho, ˶m§Zm {dZ‘« àUm‘ !
emaXoÀ¶m Xa~mamVrb A˶§V à{V^mdmZ H$dr, a{gH$ ‘ZmMm AZ{^{f³V g‘«mQ> H${dd¶© Hw$gw‘mJ«O C’©$ {d.dm. {eadmS>H$a ¶m§Mm OÝ‘{XZ (27 ’o$~«wdmar) ¶mM ‘{hݶmVrb. hm {Xdg "‘amR>r mfm {XZ' åhUyZ gmOam Ho$bmOmVmo. ¶m{Z{‘Îm g‘mOmVrb gd© An[ahm¶© ~Xbm§Zm ñdrH$maV, ZdZdrZ g‘mOm{^‘wI gm{h˶{Z{‘©Vr hmoD$ZAmnbr "‘amR>r mfm' AerM àdmhr amhÿ Xo hrM ‘ZmnmgyZ g{XÀN>m ! gXa A§H$mV Zoh‘rà‘mUoM XO}Xma, Aä¶mgnyU©boIm§Mm g‘mdoe Ho$bm Amho. d¡{eîQ>çnyU© ~m~ åhUOo Zmo~ob nm[aVmo{fH$mZo gÝ‘m{ZV ‘m. H¡$bme g˶mWu d ‘m.¶wgy’$PmB© ‘bmbm ¶m§À¶m gÝ‘m{ZV gmohim àg§Jr ˶m§Zr Ho$boë¶m mfUmMm ‘amR>r AZwdmX A§H$mV XoV AmhmoV. gd©emim§Zr Vmo {dXçm϶mªn¶ªV Oê$a nmohmoMdmdm.
gd© {dXçm϶mªZm ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ narjoVrb CËVw§J d {ZIi ¶emgmR>r ‘ZmnmgyZ ew oÀN>m!
¶edmZ ^d! JwUdmZ ^d ! H$sVudmZ ^d !!!
J§JmYa åh‘mUoJ§JmYa åh‘mUoJ§JmYa åh‘mUoJ§JmYa åh‘mUoJ§JmYa åh‘mUoAÜ`j,AÜ`j,AÜ`j,AÜ`j,AÜ`j,
amÁ`_§S>i, nwUo.amÁ`_§S>i, nwUo.amÁ`_§S>i, nwUo.amÁ`_§S>i, nwUo.amÁ`_§S>i, nwUo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 5{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 5{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 5{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 5{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 5
{dXçmWu {‘Ìm§Zmo,{dXçmWu {‘Ìm§Zmo,{dXçmWu {‘Ìm§Zmo,{dXçmWu {‘Ìm§Zmo,{dXçmWu {‘Ìm§Zmo,Vwåhm§ gdmªZm narjogmR>r hm{X©H$ ew^oÀN>m!Vwåhm§ gdmªZm narjogmR>r hm{X©H$ ew^oÀN>m!Vwåhm§ gdmªZm narjogmR>r hm{X©H$ ew^oÀN>m!Vwåhm§ gdmªZm narjogmR>r hm{X©H$ ew^oÀN>m!Vwåhm§ gdmªZm narjogmR>r hm{X©H$ ew^oÀN>m!^mdr OrdZmV Eg.Eg.gr. d EM.Eg.gr. narjoVrb ¶embm ‘hËËdnyU© ñWmZ Amho. {dî¶mVrb dmQ>MmbrMr
{Xem ¶m narjmM R>adrV AgVmV. narjoÀ¶m H$mimV j{UH$ ‘mohmbm ~ir nSy>Z Ho$boë¶m J¡a‘mJm©À¶m H¥$˶mMo n¶©dgZ
³boeXm¶H$ KQ>Zo‘ܶo hmoVoM. na§Vw H$mhr doim AZdYmZmZo KS>boë¶m MwH$s‘wiohr H$Yr ê$Z Z ¶oUmao ZwH$gmZ hmoD$ eH$Vo
Am{U Aä¶mg Ho$bobm AgyZhr ˶mMo ’$i nXamV nS>V Zmhr. àg§Jr df©hr dm¶m OmVo. Am¶wî¶mVrb EH$ df© åhUOo Iyn
‘moR>m H$mbmdYr Amho. {‘imboë¶m g§YrMo ê$nm§Va àm‘m{UH$ à¶ËZ H$ê$Z, ¶em‘ܶo H$aUo Vw‘À¶mM hmVmV Amho.
{Zamem Q>miʶmgmR>r narjm VUmd{da{hV dmVmdaUmV nma nmS>ʶmgmR>r Imbrb gyMZm AmdOy©Z bjmV R>odm.
˶m§Mo nmbZ ñdV:hr H$am Am{U {‘Ìm§Zmhr gm§Jm.
narjonydu -
narjoMo doimnÌH$ H$miOrnyd©H$ nmhÿZ {bhÿZ ¿¶m. nS>VmiUr H$am Am{U Vw‘À¶m~amo~aÀ¶m BVa {dXçm϶mªer
MMm© H$am d {ejH$m§H$Sy>Z Vw‘À¶m {df¶mMo {Xdg d doi ¶m§Mo {ZpíMVrH$aU H$ê$Z ¿¶m. doimnÌH$ ghO {Xgob
Ago Vw‘À¶m KargwX²Ym bmdyZ R>odm.
narjonydu Amnbo narjm àdoenÌ doioV emioH$Sy>Z KoD$Z Vo àmßV hmoVmM ˶mdarb ’$moQ>mo, Zmd, ZmdmVrb ñnoqbJ,
~¡R>H$ H«$‘m§H$, narjoMo {df¶, CËVao {b{hʶmMr mfm ho gd© dmMyZ ~amo~a Amho ¶mMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m. ˶m~X²Xb
e§H$m Agë¶mg emioer g§nH©$ gmYyZ g§~§{YV {d^mJr¶ ‘§S>im§H$Sy>Z ~Xb H$ê$Z ¿¶m. e³¶Vmo àdoenÌmMr EImXr
Poam°³g àV à‘m{UV H$ê$Z ¿¶m. A{YH$Mr àV OVZ H$am.
EImXodoir H$mhr H$maUm‘wio àdoenÌ hadbo / Iam~ Pmbo Va ‘w»¶mܶmnH$ / àmMm¶© ¶m§À¶m‘m’©$V Amdí¶H$
nwamì¶mgh {d^mJr¶ ‘§S>imdH$S>o X²{dVr¶ àV ‘mJUr H$amdr. VgoM Kar {dgabo Va H|$Ðg§MmbH$m§er g§nH©$ gmYm.
Vo gyMZm XoVrb ˶mà‘mUo h‘rnÌ {bhÿZ Xçm. ˶mZ§Va Amnë¶m narjobm ~gʶmMr ì¶dñWm H$aVm ¶oVo.
àdoenÌmdarb gyMZm H$miOrnyd©H$ dmMm.
à¶moJ narjoMr nyU© ‘m{hVr KoD$Z à¶moJ dhr AXç¶mdV H$ê$Z doioda à¶moJ narjm Xçm. AmOmanUm‘wio qH$dm
Aݶ H$maUm§‘wio à¶moJ narjm XoVm ¶oUo e³¶ PmboM Zmhr Va emio‘m’©$V {d^mJr¶ ‘§S>im§er g§nH©$ gmYyZ ¶mo½¶
H$maU d nwamdm gmXa H$ê$Z nwÝhm narjm Xoʶm~m~VMr ‘m{hVr KoD$Z à¶moJ narjm XoVm ¶oVo. {dkmZ {df¶mgmR>r
à¶moJ narjm A˶§V ‘hËËdmMr Amho.
~¡R>H$ ì¶dñWm (Seating Arrangement) Omhra Pmë¶mZ§Va Vw‘À¶m emio‘ܶo OmD$Z ñdV:dr ~¡R>H$ì¶dñWm
H$moU˶m emioV Amho ¶m~m~V {ZpíMVrH$aU H$ê$Z ¿¶m. ˶mà‘mUo narjoÀ¶m AmXë¶m {Xder ~¡R>H$ H«$‘m§H$m~m~V
H|$ÐmÀ¶m emioV OmD$Z ImÌr H$ê$Z ¿¶m.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 6{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 6{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 6{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 6{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 6
narjo˦m doir -
H$U©~{Ya {dXçm϶mªZm BVa {dXçm϶mªnojm 30 {‘{ZQ>o OmXm doi XoʶmV ¶oVmo. Aem gd© {dXçm϶mªZr gj‘
A{YH$mè¶m§Zr à‘m{UV Ho$bobr An§JËdmg§~§YrMr gd© H$mJXnÌo gmo~V R>odmdrV d n¶©dojH$mg ˶mà‘mUo ‘m{hVr
Xçmdr.
A§Y, Aܶ¶Z Aj‘, {gH$bgob, W°bogo{‘¶m, ~hþ{dH$bm§J, ñd‘½Z B. {dXçm϶mªZm à{V Vmgmg 20 {‘{ZQ>o OmXm
doi XoʶmV ¶oVmo. ¶m {dXçm϶mªZr An§JËdVoMr H$mJXnÌo gmo~V R>odmdrV d n¶©dojH$m§Zm ˶m~X²>Xb ‘m{hVr Xçmdr.
VgoM {df¶ ¶moOZm B˶mXt~m~VMr ImÌr H$ê$Z ¿¶mdr.
narjm gwê$ hmoVmZm ’$³V n{hë¶m {Xder AYm©Vmg AmYr àdoe {‘iVmo. ˶m‘wio narjm H|$Ðmda doioda CnpñWV
amhm.
narjmJ¥hm‘ܶo doiodaM nmohmoMm. An[ahm¶© H$maUmZo Cera Pmë¶mg narjm gwê$ Pmë¶mZ§Va Aܶm© VmgmÀ¶m AmVM
àdoe {‘iob. AݶWm ˶m {df¶mMr narjm nwÝhm KoVbr OmUma Zmhr.
narjmJ¥hmVrb Vw‘À¶m ~¡R>H$ H«$‘m§H$mMr ImÌr H$ê$Z KoD$Z ˶m OmJoda ~gmdo.
narjm gwê$ hmoʶmnydu Vw‘À¶mOdi nwñVHo$, døm AJa gwQ>o H$mJX/H$moao qH$dm {b{hbobo H$mJX, H°$볶wboQ>a, noOa,
‘mo~mB©b ’$moZ ¶mn¡H$s H$moUVohr gm{h˶ Zmhr ¶mMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m d Ago gm{h˶ Vw‘À¶m nwT>rb qH$dm ‘mJrb
{dXçm϶m©H$S>o Agë¶mg ˶m§Zmhr Vo narjmH$jm~mhoa R>odʶmg gm§Jm.
CËVan{ÌH$m {‘imë¶mZ§Va CËVan{ÌHo$À¶m ‘wIn¥ð>mdarb gd© gyMZm H$miOrnyd©H$ dmMyZ ˶mà‘mUoM dmJm.
‘wIn¥ð>mdarb gd© Zm|Xr H$miOrnyd©H$ {bhm. ~¡R>H$ H«$‘m§H$ g§»¶oV d eãXm§V {b{hʶmMm AmYrM gamd H$am. XmoÝhr
~amo~a Agë¶mMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m. Vw‘À¶mM ~¡R>H$ H«$‘m§H$mMm ~maH$moS> Agë¶mMr ImÌr H$ê$Z KoD$Z ñdmjar
H$am.
narjm gwê$ Pmë¶mZ§Va n¶©dojH$mì¶{V[a³V H$moU˶mhr 춳Vrer ~moby ZH$m. narjmdJm©Vrb BVa ‘wbm§ergwX²Ym
~moby ZH$m. Aem àH$mao ~mobUo, H$m°nr H$aUo hm JwÝhm Amho. Aem JwÝô¶mg J¡a‘mJ© à{V~§YmË‘H$ H$m¶XçmVrb
H$b‘ 7 à‘mUo ghm ‘{hZo H$mamdmgmMr {ejm AWdm 500 én¶o X§S> qH$dm XmoÝhr {ejm EH$mM doir hmoD$
eH$VmV.
narjm àdoenÌmdarb ñdmjarà‘mUo n¶©dojH$ XoVrb ˶m CnpñWVr nÌH$mda Vw‘À¶m ~¡R>H$ H«$‘m§H$mg‘moa Vw‘À¶mM
~¡R>H$ H«$‘m§H$mMm ~maH$moS> Agë¶mMr ImÌr H$ê$Z KoD$Z ñdmjar H$am.
bjmV R>odm -
~¡R>H$ H«$‘m§H$ Ajam§V AWdm A§H$m§V CËVan{ÌH$m qH$dm nwadUrÀ¶m ‘wIn¥ð>mdarb {R>H$mUmì¶{V[a³V AmVrb
n¥ð>m§da H$moR>ohr {bhÿ ZH$m. Aem àH$mao BVa H$moR>ohr ~¡R>H$ H«$‘m§H$ AWdm BVa H$moU˶mhr AmoiIrgmR>rÀ¶m IwUm
AmT>ië¶mg ˶m narjoMr g§nyU© g§nmXUyH$ aX²X d EH$ narjm à{V~§Y Aer {ejm Ho$br OmVo.
doimnÌH$mZwgma ¶mo½¶ Vr àíZn{ÌH$m {‘imbr Agë¶mMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m. àíZn{ÌHo$dahr ~¡R>H$ H«$‘m§H$mgmR>r
{Xboë¶m OmJr Vw‘Mm ~¡R>H$ H«$‘m§H$ {bhm. àíZn{ÌHo$da H$mhrhr {bhÿ ZH$m. Vr H$m°nr g‘Obr OmVo. H$mhr
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 7{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 7{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 7{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 7{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 7
{df¶mgmR>r EH$m narjmJ¥hm‘Yrb {dXçm϶mªZm Mma doJdoJù¶m àíZn{ÌH$m AgUma AmhoV. àíZn{ÌHo$da E ~r
gr qH$dm S>r ¶mà‘mUo g§M Agë¶mg ˶mà‘mUo CËVan{ÌHo$da g§MmMo Aja Z‘yX H$aʶmg {dgê$ ZH$m.
narjm gwê$ Pmë¶mZ§Va EH$ Vmgn¶ªV H$moU˶mhr H$maUmgmR>r narjmJ¥hm~mhoa OmVm ¶oV Zmhr.
narjm H$mbmdYrV Z¡g{J©H$ {dYrgmR>r ~mhoa Omd¶mMo Agë¶mg n¶©dojH$m§Zm {dZ§Vr H$am d gmo~V n¶©dojH$m§Zr
gm§{JVboë¶m {enm¶mg ¿¶m. nmUrdmQ>nmgmR>r Zo‘boë¶m 춳Vrbm ~amo~a KoD$ ZH$m.
CËVan{ÌHo$V gd© n¥îR>o H«$‘mZo Agë¶mMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m. Zgë¶mg VËH$mi n¶©dojH$ ¶m§À¶mH$S>o Vr CÎman{ÌH$m
O‘m H$ê$Z ZdrZ KoʶmV ¶mdr. H$moUVohr nmZ H$moU˶mhr H$maUmgmR>r ’$mSy> ZH$m, Vmo JwÝhm ‘mZbm OmVmo.
{Zù¶m/H$mù¶m emB©À¶m noZmZoM {bImU H$am. Aݶ H$moU˶mhr a§JmMr emB© AWdm ñHo$M noZ dmnê$ ZH$m. H$ÀMo
{bImU nopÝgbZo CËVan{ÌHo$Vrb S>mì¶m ~mOyÀ¶m n¥ð>mda {bhm.
~rOJ{UV/^yJmob ¶m {df¶m§À¶m narjoÀ¶m doir AmboI nwadUr/ZH$mem {‘imë¶mMr ImÌr H$ê$Z KoD$Z
àíZn{ÌHo$Vrb gyMZm§ZwgmaM H¥$Vr H$am.
J{UV {df¶mÀ¶m doir Amdí¶H$Vm dmQ>ë¶mg n¶©dojH$m§H$S>o ‘§S>imH$Sy>Z nwa{dʶmV Amboë¶m bm°J Q>o~bMr
‘mJUr H$am. H$m‘ nyU© hmoVmM Vo VËH$mi naV H$am.
narjmJ¥hmVrb BVa {dXçm϶mªH$S>o H$moU˶mhr gm{h˶mMr ‘mJUr H$ê$ ZH$m.
BVa {dXçm϶mªZr Ho$boë¶m J¡aàH$mam~m~V Vwåhmbm ‘m{hVr {dMmaë¶mg Z Km~aVm g§~§{YV n¶©dojH$/H|$Ðg§MmbH$/
VnmgUr A{YH$mar ¶m§Zm dñVwpñWVr gm§JyZ ghH$m¶© H$am.
àíZn{ÌHo$‘ܶo H$mhr XþéñVr AmT>ië¶mg bJoMM n¶©dojH$m§Zm XmIdm. XþéñVr~m~V H$mhr gyMZm Z {‘imë¶mg
Vmo àíZ Á¶mà‘mUo ¶oV Agob/‘mhrV Agob ˶mà‘mUo gmoS>dm.
àíZg§»¶m d CnbãY doi ¶m§Mo Mm§Jë¶m àH$mao {Z¶moOZ H$am. narjogmR>r XoʶmV Ambobr doi g§nʶmnydu 10
{‘{ZQ>o AmYr gd© nwadʶm ‘w»¶ CËVan{ÌHo$er ¶mo½¶àH$mao OmoSy>Z ¿¶m. ‘wIn¥ð>mda nwadUr g§»¶m {bhÿZ ‘wIn¥ð>mdarb
gd© Zm|Xr VnmgyZ nhm d doi Agë¶mg Cd©[aV àíZ gmoS>{dʶmMm à¶ËZ H$am.
‘w»¶ CËVan{ÌH$m d nwadʶm§À¶m g§»¶oEdT>r hmobmoH«$mâQ> pñQ>H$g© n¶©dojH$m§H$Sy>Z ¿¶m d CËVan{ÌHo$darb ¶mo½¶
{R>H$mUr {MH$Q>dyZ ImÌr H$ê$Z ¿¶m.
narjm H$j gmoS>VmZm ñdV:Mr CËVan{ÌH$m nwadUrgh n¶©dojH$m§H$S>o Xçm.
CËVan{ÌH$m n¶©dojH$m§H$S>o XoVmZm nwÝhm gd© Zm|Xr d nwadʶm ¶mo½¶ àH$mao OmoS>ë¶mMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m.
narjoZ§Va -
{ZH$mbmÀ¶m {ZpíMV VmaIoMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m Am{U Vw‘À¶m H«$‘m§H$mMmM {ZH$mb Amho ¶mMr ImÌr H$ê$Z ¿¶m
d ˶mà‘mUo nwT>rb {ejUmMo {Z¶moOZ H$am.
nyU© V¶mar H$ê$Z AmË‘{dídmgmZo narjog gm‘moao Om. ¶e Vw‘MoM Amho. nwÝhm EH$Xm hm{X©H$ ew oÀN>m !
g{Md‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ. d CÀM ‘mܶ. {ejU ‘§S>i, nwUo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 8{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 8{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 8{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 8{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 8
‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ à‘mUnÌ narjm-’o$~«w./‘mM© 2015
"J¡a‘mJm©{déX²²>Y bT>m'' - H¥$Vr H$m¶©H«$‘
‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo ¶m§À¶m ‘m’©$V amÁ¶mVrb ZD {d^mJr¶
‘§S>imX²>dmam Xadfu ’o$~«w/‘mM© d gßQ>|/Am°³Q>mo ‘ܶo B.10dr d B.12drÀ¶m gmd©{ÌH$ narjm§Mo Am¶moOZ H$aʶmV ¶oVo.
XmoÝhr narjm§Zm amÁ¶mVyZ gw‘mao 32 bmI ‘wbo Xadfu narjobm ~gVmV. ~Xb˶m gm‘m{OH$ n[apñWVr‘wio Am{U narjoer
g§~§{YV KQ>H$m§À¶m {d{eîQ> d¡Mm[aH$ ‘Zmod¥ËVr‘wio narjoV {d{dY ‘mJm©Zr {ZînÞ hmoUmè¶m J¡aàH$mam§Mm ‘§S>imbm gmV˶mZo
gm‘Zm H$amdm bmJVmo. ˶mÑîQ>rZo amÁ¶mVrb ZD> {d^mJr¶ ‘§S>io AmnAmnë¶m ñVamda {d[dY Cnm¶¶moOZm Am{U CnH«$‘
am~{dV AgVmV. VWm{n, ¶m à¶ËZmV EH$gyÌrnUmMr JaO gmV˶mZo OmUdV Amho. ˶m‘wio g§nyU© amÁ¶mgmR>r EH$
{Z¶moOZ~X²Y d gd© g‘mdoeH$ Agm H¥$Vr H$m¶©H«$‘ V¶ma H$aʶmV Ambm ˶mMr R>iH$ d¡{eîQ>ço nwT>rbà‘mUo-
1. narjm H|$Ðm~mhoarb CnÐd Wm§~{dʶmgmR>r g‘mOmMrM ‘XV KoDZ, ñWm{ZH$ XjVm g{‘˶m§À¶m ‘mܶ‘mVyZ {Z¶§ÌU
AmUUo.
2. {ejU Im˶mVrb gd© {d^mJ d Aݶ emgZmÀ¶m BVa {d^mJm§Mrhr ‘XV {‘idyZ, narjm H|$ÐmMo g§{Z¶§ÌU A˶§V
à^mdr ~ZdUo.
3. nmbH$, {ejH$, ‘w»¶mܶmnH$, {dXçmWu d g§ñWmMmbH$ ¶m§Mo CX²~moYZ d g‘wnXoeZ H$aʶmMo doimnÌH$ V¶ma
H$ê$Z Vo H$m¶©dmhrV AmUUo. J¡a‘mJm©nmgyZ namd¥ËV H$aʶmgmR>rÀ¶m à¶ËZm§~amo~a ˶m~m~VMo {ejmgyMr{df¶H$
{Z¶‘, ‘§S>imÀ¶m {dXçmWu {hVmÀ¶m ¶moOZm Am{U gmo¶rgdbVr ¶m§Mrhr ‘m{hVr XoUo.
4. amÁ¶ ‘§S>imÀ¶m ‘mJ©Xe©Zmdê$Z {d^mJr¶ ‘§S>i ñVamdê$Z {d^mJdma {ejU Cng§MmbH$, {ejUm{YH$mar,
JQ>{ejUm{YH$mar d Cn{ejUm{YH$mar ¶m§Mr g^m KoUo, narjm H|$Ðm§VJ©V J¡aàH$mam§Zm Amim KmbʶmgmR>r
H$amd¶mÀ¶m Cnm¶¶moOZm§~m~V gImob ‘mJ©Xe©Z d àemgH$s¶ gyMZm XoUo.
5. {ejH$ g§KQ>Zm, {ejHo$Va H$‘©Mmar g§KQ>Zm, H${ZîR> ‘hm{dXçmb¶rZ g§KQ>Zm g§ñWmMmbH$ g§KQ>Zm, d gd© ‘§S>i
gXñ¶m§À¶m d gd© g§~§{YV g§KQ>Zm§À¶m {d^mJdma ~¡R>H$m KoDZ, d¡Mm[aH$ n[adV©ZmV ˶m§Mm gH«$s¶ gh^mJ
{‘i{dUo.
6. EdT>o gJio H$ê$Zhr J¡aàH$ma {ZînÞ Pmë¶mg g§~§{YV KQ>H$m§da H$m¶XçmVrb VaVwXtÀ¶m AmYmao A˶§V H$R>moa
H$madmB© H$aUo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 9{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 9{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 9{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 9{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 9
A) {d^mJ ñVa ({d^mJr¶ ‘§S>i)joÌr¶ A{YH$mar g^m-{X.05 ’o$~« wdmar Vo 08 ’o$~« wdmar 2015joÌr¶ A{YH$mar g^m-{X.05 ’o$~« wdmar Vo 08 ’o$~« wdmar 2015joÌr¶ A{YH$mar g^m-{X.05 ’o$~« wdmar Vo 08 ’o$~« wdmar 2015joÌr¶ A{YH$mar g^m-{X.05 ’o$~« wdmar Vo 08 ’o$~« wdmar 2015joÌr¶ A{YH$mar g^m-{X.05 ’o$~« wdmar Vo 08 ’o$~« wdmar 2015
{X.05 ’o$~«wdmar Vo 08 ’o$~«wdmar 2015 ¶m H$mbmdYrV à˶oH$ {d^mJr¶ ‘§S>imÀ¶m H$m¶m©b¶mV {d^mJr¶
Aܶjm§À¶m AܶjVoImbr {d^mJr¶ {ejU Cng§MmbH$, ‘§S>imMo gXñ¶, àmMm¶©({Oëhm {ejU d à{ejU g§ñWm)
{ejUm{YH$mar (gd©), JQ>{ejUm{YH$mar(gd©), Cn{ejUm{YH$mar (gd©), àemgZ A{YH$mar ( ZJa nm{bH$m/ ‘hmZJa
nm[bH$m) ¶m§À¶m ~¡R>H$m Am¶mo{OV H$ê$Z H¥$Vr H$m¶©H«$‘mMr {Xem {ZpíMV H$aUo VgoM H¥$Vr H$m¶©H«$‘ A‘§b~OmdUrgmR>rMo
{Z¶moOZ H$amdo. ¶m‘ܶo nwT>rb ~m~tMm g‘mdoe H$aUo Amdí¶H$ Amho.
1. narjm doimnÌH$ d narjm{df¶H$ g{dñVa ‘m{hVr joÌr¶ A{YH$mè¶m§Zm XoUo.
2. {dXçm϶mªgmR>r Agboë¶m gdbVr~m~VMr ‘m{hVr XoUo.
3. {ZH$mbmnydu d {ZH$mbmZ§Va emim§Zr H$amd¶mÀ¶m H$m¶©dmhr~m~V ‘m{hVr XoUo.
4. ^amar nWH$mÀ¶m ~¡R>H$m KoUo VgoM ^amar nWH$ {Z¶w³V H$aUo ¶mgmR>r narjm§À¶m VmarI{Zhm¶ H§o$Ðm§Zm oQ>rgmR>r
{Z¶moOZ H$aUo.
5. {Oëh¶mVrb à˶oH$ {d^mJm§VJ©V Agboë¶m à˶oH$ narjm H|$Ðmda narjoÀ¶m à˶oH$ {Xder {ejU{Oëh¶mVrb à˶oH$ {d^mJm§VJ©V Agboë¶m à˶oH$ narjm H|$Ðmda narjoÀ¶m à˶oH$ {Xder {ejU{Oëh¶mVrb à˶oH$ {d^mJm§VJ©V Agboë¶m à˶oH$ narjm H|$Ðmda narjoÀ¶m à˶oH$ {Xder {ejU{Oëh¶mVrb à˶oH$ {d^mJm§VJ©V Agboë¶m à˶oH$ narjm H|$Ðmda narjoÀ¶m à˶oH$ {Xder {ejU{Oëh¶mVrb à˶oH$ {d^mJm§VJ©V Agboë¶m à˶oH$ narjm H|$Ðmda narjoÀ¶m à˶oH$ {Xder {ejU
{d^mJmVrb/BVa {d^mJmVrb {H$‘mZ EH$ A{YH$mar CnpñWV amhrb ¶m~m~V {Z¶moOZ H$aUo.{d^mJmVrb/BVa {d^mJmVrb {H$‘mZ EH$ A{YH$mar CnpñWV amhrb ¶m~m~V {Z¶moOZ H$aUo.{d^mJmVrb/BVa {d^mJmVrb {H$‘mZ EH$ A{YH$mar CnpñWV amhrb ¶m~m~V {Z¶moOZ H$aUo.{d^mJmVrb/BVa {d^mJmVrb {H$‘mZ EH$ A{YH$mar CnpñWV amhrb ¶m~m~V {Z¶moOZ H$aUo.{d^mJmVrb/BVa {d^mJmVrb {H$‘mZ EH$ A{YH$mar CnpñWV amhrb ¶m~m~V {Z¶moOZ H$aUo.
6. J¡a‘mJ©{déX²Y bT>m - H¥$Vr H$m¶©H«$‘mg ñWm{ZH$ nmVir/{d^mJr¶ nmVirda ¶mo½¶ Vr à{gÜX²r XoDZ OmUrd OmJ¥Vr
H$aʶm~m~VÀ¶m H$m¶©H«$‘m§Mr {Z[íMVr H$aUo.
7. narjm H$mimV H|$Ðg§MmbH$, ~¡R>o nWH$mVrb A{YH$mar, gd© {ejH$ d H|$Ð XjVm g{‘VrÀ¶m ‘XVrZo à˶oH$
H|$Ðmdarb narjm VUmd‘w³V d H$m°nr‘w³V hmoB©b ¶mÑîQ>rZo {Z¶moOZ H$ê$Z H$m¶©dmhr H$aUo.
~) {Oëhm ñVa-({Oëhm {ejUm{YH$mar,‘mܶ{‘H$)1. ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©1. ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©1. ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©1. ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©1. ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© g^m- [X.10 ’o$~«wdmar Vo 12 ’o$~«wdmar 2015g^m- [X.10 ’o$~«wdmar Vo 12 ’o$~«wdmar 2015g^m- [X.10 ’o$~«wdmar Vo 12 ’o$~«wdmar 2015g^m- [X.10 ’o$~«wdmar Vo 12 ’o$~«wdmar 2015g^m- [X.10 ’o$~«wdmar Vo 12 ’o$~«wdmar 2015
{X.10 ’o$~«wdmar Vo 12 ’o$~«wdmar 2015 ¶m H$mbmdYrV {ejUm{YH$mar (‘mܶ{‘H$) ¶m§Zr emim/H${ZîR>
‘hm{dÚmb¶mVrb ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© d gd© H|$Ðg§MmbH$d gd© H|$Ðg§MmbH$d gd© H|$Ðg§MmbH$d gd© H|$Ðg§MmbH$d gd© H|$Ðg§MmbH$ ¶m§Mr g^m Am¶mo{OV H$ê$Z gd© g§~§{YVm§Zm H¥$Vr
H$m¶©H«$‘m{df¶r ‘m{hVr XoVrb.
2. XjVm g{‘Vr g^m- [X.16 ’o$~«wdmar Vo 18 ’o$~«wdmar 2015{X.16 ’o$~«wdmar Vo 18 ’o$~«wdmar 2015 ¶m H$mbmdYrV ‘m.{Oëhm{YH$mar ¶m§À¶m AܶjVoImbr {ejUm{YH$mar
(‘mܶ{‘H$) ¶m§Mr XjVm g{‘Vr Zo‘ʶm~m~V g^m Am¶mo{OV H$ê$Z {d^mJr¶ ‘§S>im§§Zr {Xboë¶m gyMZm§à‘mUo H$m¶©dmhr
H$aVrb.
H$)H$)H$)H$)H$) VmbwH$m ñVa- (JQ>{ejUm{YH$mar)VmbwH$m ñVa- (JQ>{ejUm{YH$mar)VmbwH$m ñVa- (JQ>{ejUm{YH$mar)VmbwH$m ñVa- (JQ>{ejUm{YH$mar)VmbwH$m ñVa- (JQ>{ejUm{YH$mar)11111) XjVm g{‘Vr {Z{‘©Vr g^m …-{X.14 ’o$~«wdmar 2015 XjVm g{‘Vr {Z{‘©Vr g^m …-{X.14 ’o$~«wdmar 2015 XjVm g{‘Vr {Z{‘©Vr g^m …-{X.14 ’o$~«wdmar 2015 XjVm g{‘Vr {Z{‘©Vr g^m …-{X.14 ’o$~«wdmar 2015 XjVm g{‘Vr {Z{‘©Vr g^m …-{X.14 ’o$~«wdmar 2015
n[aajH$/JQ>{ejUm{YH$mar ¶m§Zr {X.14 ’o$~« wdmar 2015 amoOr H|$Ð g§MmbH$, àH$ën A{YH$mar,H|$Ð g§MmbH$, àH$ën A{YH$mar,H|$Ð g§MmbH$, àH$ën A{YH$mar,H|$Ð g§MmbH$, àH$ën A{YH$mar,H|$Ð g§MmbH$, àH$ën A{YH$mar,
{ejU {dñVma A{YH$mar{ejU {dñVma A{YH$mar{ejU {dñVma A{YH$mar{ejU {dñVma A{YH$mar{ejU {dñVma A{YH$mar d XjVm g{‘VrMo nXm{YH$mard XjVm g{‘VrMo nXm{YH$mard XjVm g{‘VrMo nXm{YH$mard XjVm g{‘VrMo nXm{YH$mard XjVm g{‘VrMo nXm{YH$mar ¶m§Mr g^m Am¶mo{OV H$ê$Z ˶m§Zm Imbrbà‘mUo
H$m¶©dmhr H$amdr.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 10{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 10{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 10{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 10{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 10
VmbwH$m ñVamda g§~§{YV Vmbw³¶mMo n[aajH$/JQ>{ejUm{YH$mar ¶m§Zr VmbwH$m nmVirda Agboë¶m gd© H|$Ðg§MmbH$m§Mr
~¡R>H$ Am¶mo{OV H$ê$Z ˶m§Zm ¶mo½¶ ˶m narjm{df¶H$ gyMZm Xçmì¶mV.1. VmbwH$m nmVirdarb VmbwH$m A§VJ©V Agboë¶m gd© emim/H${ZîR> ‘hm{dXçmb¶mVrb ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©
¶m§Zm VmbwH$mñVar¶ ~¡R>H$sg CnpñWV amhʶm~m~V gyMZm Úmì¶mV.2. {ejU Cng§MmbH$ d {ejUm{YH$mar ¶m§Zr {Xboë¶m gyMZm§Zwgma Vmbw³¶mVrb à˶oH$ narjm H|$Ðmda narjoÀ¶m
à˶oH$ {Xder {ejU {d^mJmVrb EH$ A{YH$mar CnpñWV amhrb ¶mÑîQ>rZo {Z¶moOZ H$amdo.
3. VmbwH$m nmVirda hmoUmar B.10dr d B.12dr narjm gwairVnUo nma nmS>ʶmÀ¶m ÑîQ>rZo g§~§{YV JQ>{ejUm{YH$mar¶m§Zr g‘Ýd¶H$ åhUyZ H$m‘ H$amdo.
4. à˶oH$ H|$Ðmda XjVm g{‘VrMr ñWmnZm H$aUo d ˶m§Zm ¶mo½¶ ˶m gyMZm XoUo.
S>) H|$Ð ñVa-(H|$Ðg§MmbH$ VWm ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©)1. ñWm{ZH$ /H|$Ð ñVa XjVm g{‘Vr- g§aMZm d H$m¶©
narjm H|$Ð ñVamdarb ñWm{ZH$ XjVm g{‘˶m {ZdS>ʶmgmR>r g‘Ýd¶H$ åhUyZ ˶m ˶m H|$ÐmMo ‘w»¶mܶmnH$$$/
H|$Ðg§MmbH$ H$m‘ nmhVrb. gXa g{‘˶m narjm g§{Z¶§ÌUm‘ܶo d emio~mhoarb {eñVr‘ܶo H$m¶©aV amhVrb Aem gyMZm˶m§Zm XoʶmV ¶mì¶mV. narjoÀ¶m H$mbmdYrIoarO narjm à˶j gwê$ hmoʶmnydu hr g{‘Vr gXñ¶ OZà~moYZmMo Am{UJ¡a‘mJm©{damoYmV dmVmdaU {Z‘uVrMo H$m‘ H$aVrb. g{‘VrMo gXñ¶ g{‘VrÀ¶m Aܶjm§Mr {ZdS> H$aVrb.....
H|$ÐñVamdarb XjVm g{‘Vr‘ܶo ˶m H|$Ðmbm OmoS>boë¶m emioMo/H${ZîR> ‘hm{dXçmb¶mMm {H$‘mZ EH$à{V{ZYr amhrb.ñWm{ZH$ XjVm g{‘VrMr g§aMZm gmYmaU: nwT>rbà‘mUo amhrb -A) J«m‘rU ^mJ-
gan§M, nmobrg nmQ>rb, {ejU g{‘Vr gXñ¶, ‘mOr g¡{ZH$, VéU ‘§S>i Aܶj, nmbH$ à{V{ZYr, ‘{hbmà{V{ZYr (~MVJQ> ‘{hbm‘§S>i) JmdmVrb Aݶ à{VpîR>V g§ñWm ì¶dñWmnZ à{V{ZYr, J«m‘godH$/VbmR>r/J«m‘{dñVma
A{YH$mar, nmobrg ñQ>oeZ/nmobrg Mm¡H$s à{V{ZYr, V§Q>m‘w³V g{‘Vr Aܶj/à{V{ZYr B˶mXr.~) ehar ^mJ-
ZJagodH$, ‘mOr g¡{ZH$, VéU ‘§S>i Aܶj, nmbH$ à{V{ZYr, ‘{hbm à{V{ZYr (~MVJQ> ‘{hbm‘§S>i),
g§ñWm ì¶dñWmnZ à{V{ZYr, n[agamVrb Aݶ à{VpîR>V 춳Vr, nmobrg ñQ>oeZ/nmobrg Mm¡H$s à{V{ZYr.2. ñWm{ZH$ XjVm g{‘VrMo H$m¶© nwT>rbà‘mUo amhrb-1) narjm H|$Ðmda ~mhoê$Z hmoUmam CnÐd Wm§~{dʶmMr O~m~Xmar XjVm g{‘VrMr amhrb.
2) nmobrg ~§Xmo~ñV H$‘r nS>V Agë¶mg, nmobrg ñQ>oeZer g§nH©$ gmYyZ Amdí¶H Vr ì¶dñWm H$aUo.3) J¡a‘mJ© {da[hV narjogmR>r CX²~moYZ, OZOmJ¥Vr d dmVmdaU {Z{‘©Vr H$aUo.4) {Z¶§ÌUm~mhoa OmUmè¶m CnÐdr KQ>H$m§da H$madmB© H$aʶmgmR>r nmobrg Im˶mbm ghH$m¶© H$aUo.
5) gXarb g{‘Vr narjm H|$ÐmÀ¶m hX²²Xr~mhoa Wm§~yZ Amnbo H$m‘ nmhrb. à˶j narjm H|$ÐmÀ¶m AmV ˶m§Mr
CnpñWVr Ano{jV Zmhr.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 11{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 11{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 11{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 11{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 11
6) Á¶m JmdmV, emioV narjm H|$Ð Zmhr ˶m emimñVamda XjVmg{‘VrMo XmoZ gXñ¶ AmirnmirZo narjm H|$ÐmÀ¶m
{R>H$mUr CnpñWV amhÿZ, H|$ÐñVa XjVm g{‘VrV gh^mJr hmoVrb.
7) gd© XjVm g{‘˶m à˶j narjoÀ¶m doir VmarI{Zhm¶ H$moU H$mooR>o CnpñWV amhUma ¶mMo H$mQ>oH$moa {Z¶moOZ gd©
gXñ¶m§Mo g‘doV H$aVrb.
B) H${ZîR> ‘hm{dÚmb¶/emim ñVa (àmMm¶©/‘w»¶mܶmnH$)1. J¡a‘mJm©er bT>m- à{Vkm -{XZm§H$ 26 OmZodmar 2015 ‘hmamîQ´>mVrb gd© emim§‘ܶo {XZm§H$ 26 OmZodmar 2015 amoOr B.10dr d B.12drÀ¶m gd© {dXçm϶mªZr
J¡a‘mJm©nmgyZ Xÿa amhʶmMr à{Vkm KoUo. à{VkoMo àmê$n emim ñVamda {ZpíMV H$aUo.
2. {dXçmWu g^m- {X.27 OmZodmar Vo 30 OmZodmar 2015{X. 27 OmZodmar Vo 30 OmZodmar 2015 ¶m H$mbmdYrV emim/H${ZîR> ‘hm{dÚmb¶rZ ñVamda gd© {dXçm϶mªMr
g^m Am¶mo{OV H$ê$Z ˶m‘ܶo emim/H${ZîR> ‘hm{dXçmb¶mVrb {ejH$/‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© VgoM {ejU joÌmVrb
VÁk ‘mJ©Xe©H$ ¶m§À¶m‘m’©$V narjm VUmd‘w³V d J¡a‘mJ©‘w³V H$er hmoB©b ¶mÑîQ>rZo ‘mJ©Xe©Z H$aUo Ano{jV Amho.
¶m{edm¶ ‘mJ©Xe©ZmV nwT>rb ~m~tMm g‘mdoe H$amdm.
1) narjoÀ¶m doimnÌH$mMo dmMZ d narjoMr ‘m{hVr, narjm XmbZmVrb dV©Z, loUr {df¶, A§VJ©V ‘y붑mnZ,
EQ>rHo$Q>r (B.10dr), loUrgwYma ¶moOZm, ~oñQ> ’$mB©ìh, (B.10dr) CËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§MoCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§MoCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§MoCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§MoCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§Mo
nwZ‘y©ë¶mH§$ZnwZ‘y©ë¶mH§$ZnwZ‘y©ë¶mH§$ZnwZ‘y©ë¶mH§$ZnwZ‘y©ë¶mH§$Z ¶m§Mr ‘m{hVr.
2) A§Y, An§J, ‘yH$~{Ya, Aܶ¶Z Aj‘ B˶mXtgmR>rÀ¶m narjmH$mimVrb {d{dY gdbVr.
3) Zmd, OÝ‘VmarI ¶m§Mr nS>VmiUr d ˶m~m~VMo {Z¶‘ ‘§S>imMo hm°b {V{H$Q> H$miOrnyd©H$$ VnmgyZ KoUo d narjm
g§non¶ªV gwa{jV R>odUo. hm°b {V{H$Q> ha{dë¶mg H$amd¶mMr H$m¶©dmhr. VgoM narjoMo {df¶ d ‘mܶ‘ ¶m{df¶r
‘m{hVr XoUo.
4) {dXçm϶m©Zo J¡a‘mJm©Mm Adb§~ Ho$ë¶mZo ˶mMo hmoUmao ZwH$gmZ, H$m¡Qw>§{~H$ ~XZm‘r, ‘mZ{gH$ n[aUm‘, ^{dî¶mV
JwÝhoJmar àd¥ËVrH$S>o dmQ>MmbrMr e³¶Vm, ¶m‘wio ˶mMo {dVì¶ Ymo³¶mV ¶oUo Ago hmoD$ Z¶o ¶mgmR>rMo ‘mJ©Xe©Z
H$aUo.
5) ‘§S>i {ejmgyMr d [àìhoÝeZ Am°’$ ‘mbà°p³Q>g A°³Q> ¶m§Mr ‘m{hVr.
6) ‘§S>i hoënbmB©ZMr ‘m{hVr.
7) narjmH$mimV ‘wbm§Mr ¿¶md¶mMr H$miOr, Amhma, Pmon, ‘mZ{gH$Vm,
8) g‘wnXoeZ, dmhVyH$.
9) Oo {dÚmWu àm˶{jH$/Vm|S>r/loUr narjm doioV XoD eH$Uma Zmhr ˶m§Zm AmDQ> Am°’$ Q>Z© narjo{df¶r ‘m{hVr XoUo.
10) e§H$mg‘mYmZ.
11 ) àmoËgmhZ, ew oÀN>m.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 12{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 12{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 12{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 12{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 12
3)3 )3 )3 )3 ) ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© /{ejH$ g^m …-{X.16 ’o$~« wdmar 2015 amoOr‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© /{ejH$ g^m …-{X.16 ’o$~« wdmar 2015 amoOr‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© /{ejH$ g^m …-{X.16 ’o$~« wdmar 2015 amoOr‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© /{ejH$ g^m …-{X.16 ’o$~« wdmar 2015 amoOr‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© /{ejH$ g^m …-{X.16 ’o$~« wdmar 2015 amoOr‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶©, g§ñWm à{V{ZYr, {ejH$ nmbH$ g§K ¶m§Mo à{V{ZYr ¶m§À¶mg‘doV {X.16 ’o$~«wdmar{X.16 ’o$~«wdmar{X.16 ’o$~«wdmar{X.16 ’o$~«wdmar{X.16 ’o$~«wdmar
2015 amoOr2015 amoOr2015 amoOr2015 amoOr2015 amoOr {ejH$m§Mr g^m Am¶mo{OV H$aʶmV ¶oDZ ˶m§Zm nwT>rb {df¶m§Mr ‘m{hVr XoUo.
B.10dr/B.12dr d EHy$UM gd© narjm§Mo ‘hËËd Am{U Jm§ r¶©1. {dXçm϶m©àVr Am{U {ejUà{H«$¶oàVr {ejH$mMr Z¡{VH$ O~m~Xmar
2. ‘hmamîQ´> ImOJr emim H$‘©Mmar godmeVu {Z¶‘ 1981, {Z¶‘ 22 AZwgyMr "Oo' Zwgma {ejH$m§Mr H$V©ì¶o.
3. ‘§S>i {ejmgyMr d J¡a‘mJ© à{V~§YH$ H$m¶XçmVrb (Prevention of Malpractice Act) ‘Yrb VaVwXtMo dmMZ
d MMm©.
4. H$mhr {ejH$m§Zr J¡a‘mJm©g ‘XV qH$dm J¡a‘mJm©H$S>o Xþb©j Ho$ë¶m‘wio g‘mO‘mZgmV EHy$UM {ejH$ dJm©Mr VgoM
{ejU joÌmMr hmoUmar ~XZm‘r d Aà{VîR>m Wm§~{dʶmMr Amdí¶H$Vm J¡a‘mJm©g ‘XV H$aUmè¶m {ejH$m§~m~V
{dXçm϶mªÀ¶m ‘ZmV {Z‘m©U hmoUmar AZmXamMr ^mdZm.
4) nmbH$ g^m …-{X.17 ’o$~«wdmar 2015 amoOr{X.17 ’o$~«wdmar 2015 amoOr {X.17 ’o$~«wdmar 2015 amoOr {X.17 ’o$~«wdmar 2015 amoOr {X.17 ’o$~«wdmar 2015 amoOr {X.17 ’o$~«wdmar 2015 amoOr ‘w»¶mܶmnH$/àmMm¶© ¶m§Zr emim/H${ZîR> ‘hm{dXçmb¶mV nmbH$m§Mr g^m
Am¶mo{OV H$ê$Z ˶m§Zm narjo{df¶r Imbrb ‘m{hVr X¶mdr.
1) narjoÀ¶m doimnÌH$mMo dmMZ d narjoMr ‘m{hVr
2) loUr {df¶, A§VJ©V ‘y붑mnZ, EQ>rHo$Q>r (B.10dr H$arVm), loUrgwYma ¶moOZm, ~oñQ> ’$mB©ìh (B.10dr~oñQ> ’$mB©ìh (B.10dr~oñQ> ’$mB©ìh (B.10dr~oñQ> ’$mB©ìh (B.10dr~oñQ> ’$mB©ìh (B.10dr
H$[aVm),H$[aVm),H$[aVm),H$[aVm),H$[aVm), CËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§Mo nwZ‘y©ë¶mH§$ZCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§Mo nwZ‘y©ë¶mH§$ZCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§Mo nwZ‘y©ë¶mH§$ZCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§Mo nwZ‘y©ë¶mH§$ZCËVan{ÌH$m§À¶m N>m¶màVr d CËVan{ÌH$m§Mo nwZ‘y©ë¶mH§$Z ¶m§Mr ‘m{hVr A§Y, An§J, ‘yH$~{Ya,
Aܶ¶Z Aj‘ B˶mXtgmR>rÀ¶m narjmH$mimVrb {d{dY gdbVr.
3) {dXçm϶m©Zo J¡a‘mJm©Mm Adb§~ Ho$ë¶mZo ˶mMo hmoUmao ZwH$gmZ, H$m¡Qw>§{~H$ ~XZm‘r, ‘mZ{gH$ n[aUm‘, ^{dî¶mV
JwÝhoJmar àd¥ËVrH$S>o dmQ>MmbrMr e³¶Vm, ¶m‘wio ˶mMo ^{dVì¶ Ymo³¶mV ¶oUo Ago hmoD Z¶o ¶mgmR>r nmbH$m§Mr
H$V©ì¶o.
4) ‘§S>i {ejmgyMr d {àìhoÝeZ Am°’$ ‘mbà°p³Q>g A°³Q> ¶m§Mr ‘m{hVr.
5) ‘§S>i hoënbmB©ZMr ‘m{hVr.
6) narjmH$mimV ‘wbm§Mr ¿¶md¶mMr H$miOr, Amhma, Pmon, ‘mZ{gH$Vm, g‘wnXoeZ, dmhVyH$.
7) Oo {dXçmWu àm˶{jH$/Vm|S>r/loUr narjm doioV XoD eH$bo Zmhr ˶m§Zm AmDQ> Am°’$ Q>Z© narjo{df¶r
‘m{hVr XoUo. VgoM OZ©b, àH$ën, dm{f©H$ H$m‘, {dXçm϶m©Zo gmXa H$am¶Mo H$m‘ doioV gmXa H$aʶm~m~V
‘m{hVr XoUo.
8) ñWbmV§a à‘mUnÌm{df¶r ‘m{hVr XoUo.
Cnamo³V H¥$Vr H$m¶©H«$‘mZwgma H$m¶©dmhr H$aʶmV ¶mdr. g[Md, amÁ¶‘§S>i,
nwUo - 411 004
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 13{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 13{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 13{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 13{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 13
""bm^bo Aåhmg ^m½¶ ~mobVmo ‘amR>r & Omhbmo IaoM Yݶ EoH$Vmo ‘amR>r &&Y‘©, n§W, OmV EH$ OmUVmo ‘amR>r & EdT>çm OJmV ‘m¶ ‘mZVmo ‘amR>r &&''
gd© {ejH$ ghH$mè¶m§Zm ‘amR>r ^mfm {XZmÀ¶m ‘Z:nyd©H$ ew oÀN>m !
ga˶m dfm©bm {Zamon XoVmZm Amnë¶m ^mfmào‘tgmR>r .... "‘amR>r ^mfmào‘tgmR>r' H$mhr ~mVå¶m AMmZH$ Iyn
gwImdyZ Joë¶m. ˶mVrb VrZ R>iH$ ~mVå¶m Aem :
1) "¶o˶m ‘amR>r ^mfm{XZmnydu ‘amR>rbm A{^OmV ^mfoMm XOm© {‘idyZ XoD$' embo¶ {ejU d gm§ñH¥${VH$ ‘§Ìr ‘m.
{dZmoX VmdS>o ¶m§Mr KmofUm.
2) 88ì¶m A{Ib ^maVr¶ ‘amR>r gm{h˶ g§‘obZmÀ¶m AܶjnXr S>m°. gXmZ§X ‘moao ¶m§Mr Pmbobr {ZdS>.
3) Á¶oð> IJmobemñÌk - S>m°. O¶§V ZmairH$a ho "gm{h˶ AH$mX‘r' nwañH$mamZo gÝ‘m{ZV.
{S>g|~a 2014 ‘ܶo R>mUo ¶oWo A{Ib maVr¶ {dXçmWr© n[afXoÀ¶m dVrZo "à{V^m g§J‘' ho {dXçm϶mªMo amÁ¶ñVar¶gm{h˶ g§‘obZ Am¶mo{OV Ho$bo hmoVo. ¶m g§‘obZmÀ¶m g‘mamon H$m¶©H«$‘mV ‘m. {dZmoX VmdS>o ¶m§Zr "‘amR>r mfobm A{^OmV^mfoMm XOm© ¶o˶m ‘amR>r ^mfm {XZmnydu {‘idyZ XoD$' Aer ½dmhr {Xbr.
EdT>oM Zìho Va, g{Md Am{U Cng{Md ¶m§Zr à˶oH$ àH$ënmda ‘amR>rVyZ eoam ‘mamdm, Aer gwédmV AmnU‘§Ìmb¶mV H$aUma AmhmoV, Agohr AmdOy©Z gm§{JVbo.
‘amR>rÀ¶m "^mfm' åhUyZ OnUwH$sgmR>r hr ~mV‘r Iyn AmídmgH$ dmQ>Vo Zm ?
Xþgar ~mV‘r gm{h˶ g§‘obZmܶjnXmMr -n§Om~‘Yrb Kw‘mZ ¶oWo 88do A{Ib ^maVr¶ ‘amR>r gm{h˶ g§‘obZ hmoUma Amho. ¶m gm{h˶ g§‘obZmÀ¶m
AܶjnXr S>m°. gXmZ§X ‘moao {damO‘mZ hmoUma AmhoV. g§V Zm‘Xodm§Mr H$‘© y‘r Agboë¶m Kw‘mZ‘ܶo g§V gm{h˶mMoAä¶mgH$ Am{U VwH$mam‘ ‘hmamOm§Mo d§eO S>m°. ‘moao g§‘obZmMo AܶjnX yfdUma AmhoV. hm {H$Vr N>mZ ¶moJ Amho Zm?
"g§Vgm{h˶mMm AmYw{ZH$Voer g§~§Y Amho', Ago H$m¶‘ AmJ«hmZo à{VnmXZ H$aUmao ‘moao ga Amnbr hr y{‘H$mgm{h˶g§‘obZmÀ¶m ì¶mgnrR>mdê$Z A{YH$ {dñV¥VnUo ‘m§S>VrbM Am{U ¶mMm n[aUm‘ VéU dmMH$ dJ© g§Vgm{h˶mH$S>oA{YH$ bjnyd©H$ nmhÿ eHo$b, Agm {dídmg dmQ>Vmo.
‘moao gam§À¶m AZoH$ gm{h˶H¥$VtMm AmYma "g§Vgm{h˶' hmM Amho. ‘hmamîQ´>, ‘amR>r g§ñH¥$Vr Am{U ‘amR>r ^mfmhm gam§À¶m AmñWoMm {df¶ Amho. H$dr, ZmQ>H$H$ma, g‘rjH$, Eo{Vhm{gH$ boIH$ Ag§ ho ~hþAm¶m‘r ì¶p³V‘Îdgm{h˶g§‘obZmÀ¶m AܶjnXmdê$Z ‘amR>r ^mfog§~§Yr... gm{h˶mg§~§Yr... Aä¶mgH«$‘mVrb ‘amR>rg§~§Yr ... ^mfm -
lr‘Vr ñdmVr VmS>’$ioamOm aKwZmWamd {dXçmb¶, ^moa, {O. nwUo
g§nH©$ : 9822545945
‘amR>r ^mfm {XZ‘amR>r ^mfm {XZ‘amR>r ^mfm {XZ‘amR>r ^mfm {XZ‘amR>r ^mfm {XZ
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 14{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 14{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 14{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 14{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 14
OVZ - g§dY©Z Am{U g‘¥X²Yr ¶mg§~§Yr ˶m§Mr y{‘H$m 춳V H$aVrbM. hr y{‘H$m embo¶ ñVamda - àmW{‘H$, ‘mܶ{‘H$d {deofV: Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejUmV ‘amR>r {df¶mÀ¶m A{Zdm¶©Vobm nmofH$ Agob, Aer gH$mamË‘H$ Amem H$am¶bmH$m¶ haH$V Amho ?{Vgar ~mV‘r åhUOo -
S>m°. ZmairH$a ¶m§Zm {‘imboë¶m "gm{h˶ AH$mX‘r' gÝ‘mZmMr ! "Mma ZJam§Vbo ‘mPo {díd' ¶m ˶m§À¶mAmË‘H$WZna J«§WmgmR>r ˶m§Zm hm gÝ‘mZ Omhra Pmbm Amho. A˶§V à{Vð>oMm Agm hm gm{h˶ AH$mX‘r gÝ‘mZ ¶mdfu22 ^mfm§Vrb gm{hp˶H$m§Zm Omhra Pmbm Amho.
‘mV¥ mfoVyZ - "‘amR>r ‘mܶ‘mVyZ' embo¶ {ejU KoVbobo S>m°. O¶§V ZmairH$a ho EH$ gwg§ñH¥$V ì¶p³V‘Îd !{d»¶mV IJmobVÁk, nX²>‘{d yfU S>m°. ZmairH$a ¶m§Mo b{bV dmL²>‘¶mV "b{bVboIH$' åhUyZ ñdV§Ì ñWmZ Amho. S>m°.ZmairH$am§gmaIr nWXeu CXmhaUo ‘mV¥ mfoVyZ {ejUmMo, ‘amR>r ‘mܶ‘mMo ‘hÎd AYmoao{IV H$aVmV ho nQ>V§¶ Amnë¶mbm?
{‘Ìhmo, ¶m "~mVå¶m' Amnë¶m ‘amR>r g§X^m©V Amnbr C‘oX dmT>{dUmè¶m AmhoV, Ag§ Amnë¶mbm dmQ>V§¶ Zm?nU ’$³V ~mVå¶m dmMyZ hr C‘oX {Q>Ho$b... dmT>ob ?
‘amR>rda-^mfoda ào‘ H$aVm ¶m¶bm hd§. ‘amR>r {df¶ AmdS>m¶bm hdm. eãXmÀ¶m-AWm©À¶m AZoH$ N>Q>m§Mr J§‘VH$im¶bm hdr. "‘amR>rMo {ejH$" åhUyZ ‘wbm§Zm {deofV: embo¶ ñVamda hr ^mfoMr J§‘V H$iʶmg, ‘amR>r {df¶AmdS>ʶmg AmnU ‘XV H$am¶bm hdr. {d{eï> "^m{fH$ AZw d' ¶moOZmnyd©H$ Xçm¶bm hdoV. ¶m‘ܶo nmR>çKQ>H$mV ¶oUmaoZdo eãX, ˶mVrb AWmªMo d¡{dܶ, èhñd-XrK© ‘mJMo emñÌ, eãXmMo Cn¶moOZ B. àH$mao AZw dmMr aMZm H$aVm ¶oB©b.g‘yh, JQ> B. ‘mܶ‘mVyZ Mmby KS>m‘moS>, ~mV‘r hm nU AZw dmMm {df¶ hmoD$ eHo$b. Amnmnë¶m narZo AmnU ¶m‘ܶod¡{dܶ AmUy eHy$.
embo¶ ñVamda Aä¶mgmZwdVu CnH«$‘mV AZoH$ "{XZ{deof' gmOao Ho$bo OmVmV. H$dr Hw$gw‘mJ«Om§Mm OÝ‘{Xdg -27 ’o$~«wdmar AmnU "‘amR>r mfm {XZ' åhUyZ gmOam H$aVmo. ’$³V gmOam H$aʶmnwaV§M ‘hÎd ¶m {XZ{deofmM§ Agy Z¶o...Vg§ amhÿ Z¶o. ‘amR>r EoH$U§, ‘amR>r {b{hU§, ‘amR>r ~mobU§, ‘amR>r dmMU§ - ¶mgmaIm Xþgam AmZ§X Zmhr. hm AmZ§Xg‘OʶmgmR>r AmnU Amnë¶m {dXçm϶mªZm ‘XV H$am¶bm hdr.
"dmL²>‘¶' eãXmMm Cƒma d ˶mMo boIZ ZrQ> ìhm¶bm hdo. gmS>r Kmbm¶Mr Zmhr Va Zogm¶Mr. ‘mPr ‘XV H$aerbH$m Ago Z åhUVm ‘bm ‘XV H$aerb H$m ? hr d ¶m àH$maÀ¶m ~mobʶmVrb XþéñVr bhmZ d¶mV d doiÀ¶m doir Ho$brVa Am{U Va§M ‘amR>rMr JmoS>r "AdrQ>' amhrb. ‘hmamîQ´>mV amhUmè¶m à˶oH$mMr ^mfm ‘amR>r Amho. ˶m‘wio Vr {Q>H$dUohr Amnbr à˶oH$mMr O~m~Xmar Amho, nU ‘amR>r {df¶mMo mfm{ejH$ åhUyZ Amnbr ¶mg§~§Yr WmoS>r A{YH$ O~m~XmarAmho, ho AmnU ‘mݶ H$ê$¶m. ‘amR>r mfm {XZmÀ¶m {Z{‘ÎmmZo WmoS>o A{YH$ gOJ hmoD$Z ‘amR>r AܶmnZmMm AmZ§X bwQy>¶mAm{U ‘amR>r ^mfm {XZ gmOam H$ê$¶m.
""AZ§V A‘wMr ܶo¶mg³Vr,AZ§V AZ² Amem,
{H$Zmam Vwbm nm‘ambm !''
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 15{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 15{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 15{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 15{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 15
IoS>o IoS>o IoS>o IoS>o IoS>o åhUOo OJ - åhUOo OJ - åhUOo OJ - åhUOo OJ - åhUOo OJ - OJ OJ OJ OJ OJ åhUOo IoS>oåhUOo IoS>oåhUOo IoS>oåhUOo IoS>oåhUOo IoS>o
Amnë¶m^modVmbMo gmao dmñVd PnmQ>çmZo ~XbV§¶. "¶m MH«$mMr JVr ^¶§H$a' ho
AmO AJXr Iao Amho Am{U "{dídmMm {dñVma Ho$dT>m, Á¶mÀ¶m ˶mÀ¶m S>mo³¶mEdT>m' ho nU
Iao Amho. hmoUmao ~Xb g‘OmdyZ ¿¶mdo bmJVmV. Amnbr dmJUyH$ ˶m ~Xbm§er gwg§JV
H$amdr bmJVo. Vgo Ho$bo Va AmnU PnmQ>çmZo nwT>o OmVmo. Vgo Ho$bo Zmhr Va àJVrÀ¶m EH$m
Q>ß߶mV H$m¶‘Mo JmoR>dbmo OmVmo. ZH$iV hiyhiy H$mb~mø hmoD$Z hiyhiy Zm‘eof hmoVmo. ho
àJVrÀ¶m nyduÀ¶m VrZ Q>ß߶mda H$m¶ Pmb§¶ Vo g‘OmdyZ KoD$. AZoH$ H$mi ‘mUyg BVa
‘mH$S>m§À¶mà‘mUo PmS>mda Pmonm¶Mm. VmH$XdmZ Jmoarbm, Mni qMnm§Pr, dmK, qgh, gmn
¶m§Zm Km~ê$Z Agm¶Mm. ‘mUgmbm Ap½ZMm emoY bmJbm Am{U ho gmao PnmQ>çmZo ~Xbbo.
hmVmV ‘emb KoD$Z ‘mUyg Jobm Va JmoarbmnmgyZ dmKmn¶ªV gmao ˶mbm Km~am¶Mo. PmS>mda
Z PmonVm Vmo ‘¡XmZmV Pmonbm Am{U modVmbr ‘embr R>odë¶m Va gmn, dmK H$moUrhr ˶mÀ¶m
dmQ>obm Om¶Mo ZmhrV. Á¶m§Zr hm ~Xb g‘OmdyZ KoVbm Zmhr qH$dm ZmH$mabm Vo dmZa åhUyZ
àJVrÀ¶m EH$m Q>ß߶mV H$m¶‘Mo Zm‘eof Pmbo. ˶mZ§Va ‘mUyg eoVr H$am¶bm bmJbm. H$mhr
H$mimZo bjmV Ambo, EH$mM ‘mUgmZo eoVrVrb gd© H$m‘o H$aUo ÌmgmMo d doi ImUmao Amho.
‘mUgmZo ~mam ~bwVoXma hr Zdr aMZm ~Zdbr. IoS>r C^r am{hbr. hm ~Xb Á¶m§Zr ZmH$mabm
Vo Am{Xdmgr åhUyZ àJVrÀ¶m ˶m Q>ß߶mda H$m¶‘Mo JmoR>dbo Jobo. ‘ܶ¶wJmV gdm©V Mm§Jbm nJma, Mm§Jë¶m gwIgmo¶r
g¡{ZH$m§Zm {‘iV. g¡{ZH$ ìhmd¶mMo åhUOo Vbdma, mbm nobUmao ~bX§S> eara hdo. ~mH$sMo H$mS>r n¡bdmZ ¶m g¡{ZH$m§Mr
MmH$ar H$arV. ˶m§À¶m KmoS>çm§Zm Iamam H$arV. Vo XoVrb VodT>o n¡go {Z‘wQ>nUo ñdrH$marV. ~§XþH$sÀ¶m JmoirMm emoY bmJbm
ho {MÌ nma ~Xbbo. ~§XÿH$ AMyH$ MmbdUmam H$mS>r n¡bdmZ AmVm gdm©{YH$ ‘mݶVmàmßV g¡{ZH$ ~Zbm. Am{U ~§XÿH$
MmbdVm Z ¶oUmam ~bX§S> ‘mUyg ˶mMm ZmoH$a ~Zbm.
ho ~XbmMo VrZ Q>ßno nadS>bo Aem àH$mao AmO Amnë¶mg‘moaMo dmñVd ~Xbb§¶. Amnë¶m g‘moaMr Zdr ZMZm
"ImD$Om' hr Amho. "ImD$Om' åhUOo ImOJrH$aU, CXmarH$aU, OmJ{VH$sH$aU. Ia§ Va hr aMZm g‘Om¶bm gmonr Amho.
Vr Amnë¶m ~bwVoXma nX²YVrMo {dH${gV ñdê$n Amho. Amnë¶mbm Oo Mm§Jbo Am{U ñdñV H$am¶bm O‘Vo Vo OJmV H$moR>ohr
{dH$md¶mMo. AmnUmbm Oo O‘V Zmhr d hdo Amho Vo OJmV OoWo Mm§Jbo Am{U ñdñV {‘iob VoWo {dH$V ¿¶md¶mMo. ‘mÌ
S>m°. XÎmàgmX Xm^moiH$a"¶m', hm°Q>ob J«rZ {’$ëS> boZ,
gXa ~Pma, gmVmamg§nH©$ : 9822503656
{X .27 OmZodmar "{dkmZ {XZm'À¶m {Z{‘ÎmmZo n[adV©Zmda AmYm[aV Img boI
àmܶmnH$m§À¶mnXdrda
"E³gnm¶ar S>oQ>'KmbyZ Xa VrZ
dfmªZr ˶m§Mr narjmKoD$Z Aä¶mgH«$‘~XbV am{hbo Vaemim-H$m°boOmVVwåhr {‘idbobo
kmZ AS>Ji åhUyZVw‘À¶m~amo~a
amhʶmMr e³¶VmA{YH$.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 16{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 16{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 16{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 16{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 16
¶m ~XbmMo Iao ñdê$n {dXçm϶mªZr d VéUm§Zr g‘OmdyZ ¿¶md¶mg hdo. "ñWm{ZH$ gmYZg§nÎmr' hm eãX H$mb~mø
Pmbm¶. H$m¶‘Mr ZmoH$ar, "n³H$s ZmoH$ar' hm eãX g§nbm¶ dm g§nV Ambm¶. Vw‘À¶m nXdrMm ì¶mdhm[aH$ AW© ‘moS>rV
{ZKmbm¶. AmÎmmn¶ªV emim, H$m°boOmV Om, Aä¶mg H$am, kmZ {‘idm, narjm Xçm, nXdr {‘idm Am{U ZmoH$ar {‘idm
hr gmIir eodQ>mV g§nbr Amho. åhUOo nXdr Am{U ZmoH$ar ¶m§Mm g§~§Y g§nbm Amho. AmVm ¶m‘wioM Pmb§¶ H$m¶, Va
‘J Aä¶mg H$am, kmZ {‘idm hdoM H$embm, emim-H$m°boOmV OmD$Z ’$³V Y‘mb H$amdr. H$m°nr H$ê$Z dm Z H$ê$Z
IoiUo åhUyZ {‘adm¶bm nXdr {‘idmdr. Agm {gb{gbm gwê$ Pmbm¶. KmoQ>mim BWo Pmbm¶. nXdr hr g§H$ënZm ‘moS>rV
{ZKm¶bm gwédmV Pmbr¶o. nU "kmZ', Iao kmZ, Zdo-H$moao kmZ hr EH$ A˶mdí¶H$ Jmoï> Pmbr¶o. ho kmZ ’$ma ‘hÎdmMo
Amho. "~mn XmId ZmhrVa lmX²²>Y H$a' ˶mà‘mUo "kmZ XmId ZmhrVa añVm Ya' Aer n[apñWVr Amho. ˶mVyZ ho kmZ
nwñVH$s hdo Am{U OrdZmon¶moJr H$bm§Mo nU hdo. ˶mVyZ nwñVH$s kmZ J{V‘mZ Amho. Vr JVr {dbjU Amho.
àmܶmnH$m§À¶m nXdrda "E³gnm¶ar S>oQ>' KmbyZ Xa VrZ dfmªZr ˶m§Mr narjm KoD$Z Aä¶mgH«$‘ ~XbV am{hbo Va emim-
H$m°boOmV Vwåhr {‘idbobo kmZ AS>Ji åhUyZ Vw‘À¶m~amo~a amhʶmMr e³¶Vm A{YH$. åhUOo ho kmZ Vw‘Mo VwåhrM
{‘idbo nm{hOo. AmOÀ¶m V§Ì¶wJmV Vo Vgo {‘idUo gmono Amho. Voo H$go Vo nwT>o nmhÿ. ˶mM~amo~a da AmnU OrdZmon¶moJr
H$bm Ago Oo åhQ>b§¶, Vo nU ZrQ> g‘OmdyZ ¿¶md¶mg hdo. "Bbop³Q´>{eAZ' Am{U "ßb§~a' ho OrdZmon¶moJr {ejU
XmIdVmV. ‘mÌ AmOMo OrdZmon¶moJr {ejU ¶mÀ¶mhr ’$ma nwT>o Job§¶.
nwT>o Omʶmnydu AmUIr EH$ Jmoï> g‘OmdyZ KoD$. OJmV AmO kmZmMm, ‘m{hVrMm Am{U V§ÌkmZmMm Ajae: ñ’$moQ>
hmoVmo¶. 1 OmZodmar 2001 amoOr EH$m emñÌkmZo "dm°qe½Q>Z nmoñQ>' ‘ܶo EH$ boI {b{hbm hmoVm. ˶mZo {b{hbo hmoVo.
1 OmZodmar 1901 amoOr AmnU OJmVrb à‘wI emñÌkm§Zm, àmܶmnH$m§Zm, {dMmad§Vm§Zm, g§nmXH$m§Zm {dMmabo AgVo H$r
"nwT>rb e§ a dfm©V {dkmZ Am{U V§ÌkmZ ‘mUgmbm H$m¶ XoB©b Vo gm§Jm' Va ˶mn¡H$s Hw$Urhr 1990 ‘ܶo OJmVrb
gd©gm‘mݶ ‘mUgmÀ¶m Am¶wî¶mV Agboë¶m 90 Q>³Ho$ JmoîQ>r gm§{JVë¶m Zg˶m. H$maU 1901 ‘ܶo AUyMr aMZm ZrQ>nUo
g‘Obobr ZìhVr. AUy~m°å~ H$ënZoVhr ZìhVm. M§Ðmda ‘mUyg CVaob ¶mda ˶m§Zr {dídmghr R>odbm ZgVm. gmYr
A°pÝQ>~m¶mo{Q>³g Am¡fYo {Z‘m©U hmoVrb ho ˶m§Zm nQ>bo ZgVo. Aem AZoH$ 1901 ‘ܶo H$ënZoVhr Z ~gUmè¶m nU 1990
‘ܶo ‘mZdr OrdZmV éOboë¶m AZoH$ Jmoï>tMr ¶mXr XoD$Z ˶mZo gm§{JVbo hmoVo. 1901 ‘ܶo d ˶mZ§Va {dkmZ d V§ÌkmZ
’$ma {Yå¶m JVrZo àdmg H$arV AgVmZm ho pñW˶§Va, H$ënZoVhr Z ‘mdUmao pñW˶§Va Pmbo. AmO 2001 ‘ܶo {dkmZ
V§ÌkmZmZo àM§S> JVr KoVbr Amho. Xa Xhm dfmªZr Ago H$ënZoVhr Z ~gUmao ~Xb ‘mZdr g‘mOmV hmoUmaoV. ˶mMo åhUUo
Iao hmoVo ho AmVm Amnë¶m bjmV Amb§¶. 2001 ‘ܶo AmnU {XëbrV EH$ CÀMñVar¶ g{‘Vr Zo‘br hmoVr. nwT>rb
n§Mdrg dfm©V maVmVrb à˶oH$ IoS>çmV Q>o{b’$moZ ì¶dñWm Xçmd¶mMr Agob Va {H$Vr hOma Q>Z ßb°pñQ>H$ Q>o{b’$moZ ¶§Ìo
~Zdmd¶mg bmJob, {H$Vr bmI {H$bmo‘rQ>a Ho$~b bmJob. ¶mgmR>r {H$Vr hOma V§Ìk bmJVrb. ¶mMm Ahdmb ˶m§Zr
V¶ma Ho$bm hmoVm. ˶mdoir «‘UÜdZr ^maVmV Ambm hmoVm. nU ¶oUmè¶m d OmUmè¶m à˶oH$ {‘{ZQ>mgmR>r gmoim én¶o
‘moOm¶bm bmJm¶Mo. Vo Üd{Z¶§Ì nU ‘hmJ hmoVo. AmO «‘UÜdZr ¶§Ì à˶oH$mÀ¶m hmVmV Amho. ˶mÀ¶m{edm¶ Amnbo
Mmby eHo$b Agob AmnUmbm dmQ>V Zmhr. Am{U {Zdmgr Üd{Z¶§Ì H$MH$S>çmMo IoiUo åhUyZ H$mb~mø Pmb§¶.
hmoUmao Am{U hmoD$ eH$Umao ~Xb Vwåhmbm PnmQ>çmZo g‘OmdyZ ¿¶md¶mg hdoV. ho H$am¶Mo Va g§JUH$mda Vw‘Mr
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 17{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 17{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 17{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 17{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 17
hþH$‘V hdr. g§JUH$ Iè¶m AWm©Zo g‘Obm Agob Va ^modVmbMo A’$mQ> {díd Vw‘À¶m N>moQ>çm ‘wR>rV ~§{XñV hmoVo.
˶mMdoir g§JUH$mda ~gyZ H$moUVohr kmZ {‘idUo ghOgmܶ Amho ho Vwåhmbm g‘Oob. H$bm dm {dkmZ emIoVrb
H$moU˶mhr {df¶mbm, AW©emñÌmnmgyZ agm¶Zmn¶ªV e§ aEH$ Zdo eãX, ˶m§À¶m ì¶m»¶m Am{U OdiOdi VodT>çmM
g§H$ënZmda g‘OmdyZ KoVë¶mV, ˶m gwX²Ym g§JUH$mg‘moa ~gyZ, Va nwÝhm ˶mM g§JUH$mda ˶m ˶m {df¶mVrb Zdo kmZ
Vwåhmbm H$m¶‘ g‘OV amhVo.
’$³V g§JUH$ ZrQ> dmnabmV Va Vwåhr IoS>çmnmgyZ OJmH$S>o Am{U OJmnmgyZ IoS>çmH$S>o bJoM, AJXr jUmYm©V
¶oVm Vw‘À¶m modVmbMr gmYZg§nÎmr Am{U modVmbMo A’$mQ> OJ ¶mMr Vwåhr gm§JS> KmbVm. H$m¶ hmoVo Vo ZrQ>nUo bjmV
¿¶m. am§Mrbm Amnbo "~moH$mamo ñQ>rb ßb±Q>' Amho. ˶m§Mr VoWo gw§Xa dgmhV Amho. dgmhVrV AZoH$ ~§Jbo Am{U gX{ZH$m
AmhoV. ~§Jë¶m§À¶m d gX{ZH$m§À¶m ~mhoa ’w$bPmS>o, BVaÌ N>mZ {hadi. EH$ ‘moR>m àíZ hmoVm. nmdgmù¶mV hOmamo
JmoJbJmB© {Z‘m©U ìhm¶À¶m. gd© {hadirMm g˶mZme H$am¶À¶m. JmoJbJmB© ‘ê$Z nS>ë¶mda AmUIr KmU, dmg, àM§S>
IM©, nwÝhm g§nyU© ~mJ Zì¶mZo bmdmd¶mg nm{hOo. Xhmdr nmg, Zmnmg Agm EH$ ‘wbJm g§JUH$mda ~gbm hmoVm. ˶mÀ¶m
bjmV Ambo. OJmV H$mhr XoemV JmoJbJm¶r hm ’$ma M{dï> åhUyZ ‘hmJ Agm AÞnXmW© Amho. Vmo g§JUH$mda AmUIrhr
Iyn H$mhr {eH$bm hmoVm. ˶mZo Kar ~gyZ {VH$S>À¶m JmoJbJm¶tMo n¥W³H$aU ‘mJdbo. ¶oWrb JmoJbJm¶tMo n¥W³H$aU
{‘idbo. naXoe ì¶mnmamV ¿¶md¶mMo {Z¶‘ g‘OmdyZ KoVbo. ~moH$mamo ñQ>rb ßb±Q>À¶m ì¶dñWmnH$m§Zm oQy>Z, gd© JmoJbJm¶r
Zmhrem H$aʶmgmR>r ˶mZo n¡go KoVbo. bmoH$ Zo‘yZ ˶m JmoJbJm¶r Jmoim Ho$ë¶m. naXoemV ˶m {dHy$Z nwÝhm ^anya n¡gm
{‘i{dbm.
AerM AmUIr EH$ Jmoï> Amho. gmam ãboH$br ¶m {VerVrb A‘o[aH$Z ‘wbrMr. {VÀ¶m KamV ì¶dgm¶ A{O~mV
ZìhVm. åhUOo ì¶dgm¶ H$aUmar ˶m eoVH$ar Am{U MmH$a‘mݶm§À¶m ImZXmZmVrb Vr n{hbr ! Joë¶m dfu {VZo B{Vhmg
KS>dbm. n{hë¶mM dfu EH$ AãO åhUOo e§ a H$moQ>r S>m°bg©Mm åhUOo ghm hOma H$moQ>r én¶m§Mm {VZo ì¶dgm¶ Ho$bm.
A‘o[aHo$À¶m B{VhmgmVrb hr Aer n{hbr KQ>Zm, åhUyZ {VMm ’$ma ‘moR>m gÝ‘mZ Pmbm. gmamZo Ia§ Va ’$ma H$mhr Ho$bo
ZìhVo. pñ̶m§Mr A§JdñÌo ’$ma gwIH$maH$ ZgVmV. {VZo AZoH$ H$mnS>m§Mo Wa XoD$Z Zdr A§JdñÌo ~Zdbr. ñdV:
g§JUH$mda ~gyZ noQ>§Q>> KoUo hm H$m¶ àH$ma AgVmo ho g‘OmdyZ KoVbo. AmnU ~Z{dboë¶m A§JdñÌmMo noQ>§Q> ñdV:M {b{hbo
d ˶mMo noQ>§Q> {‘idbo. Vr A§JdñÌo {VZo ~mOmamV Q>mH$br - Am{U ‘J ’$³V n¡go ‘moOV ~gbr.
"ImD$Om' Am{U PnmQ>çmZo àJV hmoUmao V§ÌkmZ ¶m‘wio Vw‘À¶m g‘moaMo OJ H$m¶‘M ~Xbb§¶. Vwåhmbm H$ënd¥jmImbr
~gboë¶m ˶m ‘mUgmMr Jmoï> ‘mhrV AgUma. ‘bm n§Mn³dmÞmMo VmQ> nm{hOo Ago Vmo åhUmbm Va ˶mÀ¶mg‘moa
n§Mn³dmÞmMo VmQ> Ambo. amjg ¶oD$Z ‘bm ImD$Z Va OmUma Zmhr Ago Vmo åhUmbm Am{U amjg ¶oD$Z ˶mbm ImD$Zhr
Jobm. AmO Vw‘À¶mg‘moa H$ënZoVhr ~gUma Zmhr Aer AZoH$ Zdr joÌo AmhoV. à˶oH$ joÌmV g§Yr a^ê$Z dmhVo Amho.
Am{U ˶mMdoir Vw‘À¶m AmB©-d{S>bm§À¶m H$ënZoVhr Zìh˶m Aem AZoH$ AS>MUr Vw‘À¶m g‘moa AmhoV. Vwåhr m§~mdyZ
~Xb Z H$aVm AmXrdmgtÀ¶mà‘mUo àJVrÀ¶m ¶m Q>ß߶mda ñdV:bm H$m¶‘Mo JmoR>dyZ KoUma H$s, ~moH$mamo‘Yrb Vmo ‘wbJm
Am{U gmam ãboH$brà‘mUo nwT>o OmUma ho ’$³V Vwåhr R>adm¶M§¶.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 18{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 18{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 18{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 18{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 18
^maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oMo {eënH$ma -^maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oMo {eënH$ma -^maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oMo {eënH$ma -^maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oMo {eënH$ma -^maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oMo {eënH$ma -S>m°. Ho$. amYmH¥$îUZS>m°. Ho$. amYmH¥$îUZS>m°. Ho$. amYmH¥$îUZS>m°. Ho$. amYmH¥$îUZS>m°. Ho$. amYmH¥$îUZ
lr. CX¶Hw$‘ma nmQ>rbgh{ejH$,
lr {X. O¡Z JwéHw$b àembm, gmobmnya‘mo~mB©b : 9421223573
^maVmÀ¶m ¶eñdr ‘§Ji ‘mo{h‘oMo {eënH$ma S>m°. Ho$. amYmH¥$îUZ ho ^maVr¶ AdH$me g§emoYZ g§ñWm AWm©VBòmo‘Yrb Amnë¶m àXrK© godoZ§Va BòmoÀ¶m AܶjnXmdê$Z 31 {S>g|~a, 2014 amoOr godm{Zd¥Îm Pmbo. Bòmogma»¶mà{V{ð>V g§emoYZ g§ñWoÀ¶m AܶjnXmMr Ywam gm§ miVmZm ˶m§Zr Amnë¶m AmMma-{dMmamZo d H$V©©¥ËdmZo ˶m nXmg EH$doJir C§Mr àmßV H$ê$Z {Xbr. Amnë¶m nXmMm H$gbmhr Vmoam Z {‘a{dVm gdmªZm gmo~V KoD$Z g‘agyZ H$m¶© H$aUmè¶mS>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§Zr {dkmZ g§emoYZ joÌmV EH$m AmJù¶mdoJù¶m H$m¶©e¡brMm Zdm Aܶm¶ gwê$ Ho$bm.
S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§À¶m ZoV¥ËdmImbr BòmoX²>dmao am~{dʶmV Amboë¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oZo AdH$me g§emoYZ joÌmV^maVmgmR>r AZoH$ Zdo Am¶m‘ {Z‘m©U Ho$bo. ’$³V XrS> dfm©Mr nyd©V¶mar Am{U Ad¿¶m 450 H$moQ>r én¶m§À¶m IMm©‘ܶo¶eñdr Pmboë¶m ¶m ‘mo{h‘o‘wio AZoH$ OmUH$mam§Mr ~moQ>o Vm|S>mV Jobr hmoVr. Aem gw§Xa Am§VaJ«hr¶ AdH$me g§emoYZ‘mo{h‘m§gmR>r Amdí¶H$ AgUmè¶m {H$VrVar ~m~r maVr¶ V§Ìkm§Zr n{hë¶m§XmM ˶mhr Ajae: eyݶmVyZ {Z‘m©U Ho$boë¶mhmo˶m. ¶mVrb H$moU˶mhr EH$m Q>ß߶mVrb An¶emZo g§nyU© ‘mo{h‘oÀ¶m V¶marda nmUr ’o$abo Jobo AgVo. ‘mÌ S>m°. Ho$.amYmH¥$îUZ ¶m§Zr Amnë¶m V§Ìkm§‘Yrb AmË‘{dídmg OmJ{dbm, ˶m§À¶m H$V¥©Îdmbm ¶mo½¶ Agm dmd {Xbm Am{U .. Am{UB{Vhmg KS>bm. Amnë¶m n{hë¶mM à¶ËZmV ‘§Ji ‘mo{h‘ogmaIr IS>Va d AmìhmZmË‘H$ AdH$me ‘mohr‘ ¶eñdr H$aUmam^maV hm OJmVrb n{hbm d EH$‘od Xoe ~Zbm.
‘§Ji¶mZmÀ¶m g’$b H$m‘{JarZo AmZ§Xr Pmboë¶m maVr¶m§Zr Bòmo Am{U BòmoVrb d¡km{ZH$ d V§Ìk ¶m§Mo ‘ZmnmgyZH$m¡VwH$ Ho$bo. ‘mÌ Aem ‘mo{h‘m§À¶m ¶emMo ‘moO‘mn H$aUmè¶m 춳Vr dm g§ñWm VodT>çmM Vmobm‘mobmÀ¶m AgVrb Va Vo‘y붑mnZ ¶WmW© R>ê$ eH$Vo. ¶mg§~§YrMo XmoZ XmIbo ¶m{R>H$mUr Xçmdogo dmQ>VmV. OJà{gX²Y "Q>mB©‘' ¶m {Z¶VH$m{bH$mZogd©loð> Aem n§Mdrg d¡km{ZH$ g§emoYZ H$m¶mª‘ܶo maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘og ñWmZ {Xbo Amho. VgoM "ZoMa' ¶m gwà{gX²Y{Z¶VH$m{bH$mZohr ^maVmÀ¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oMr XIb KoD$Z OJmVrb n{hë¶m Xhm H$V©¥ËddmZ emñÌkm§‘ܶo S>m°. Ho$.amYmH¥$îUZ ¶m§Mm g‘mdoe Ho$bm Amho. "Q>mB©‘' Am{U "ZoMa' Aem Zm‘m§{H$V g§ñWm§H$Sy>Z H$m¡VwH$mMr Wmn {‘iV AgVmZmhrS>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§Mr à{V{H«$¶m Zoh‘rà‘mUoM A˶§V g§¶‘r AerM hmoVr. "ZoMa' bm {Xboë¶m à{V{H«$¶oV Vo åhUVmV, ""‘r’$³V Am°H}$ñQ´>mMm H§$S>³Q>a hmoVmo.'' H$moU˶mhr nmVirdarb ¶emMo lo¶ bmQ>ʶmgmR>r Ah‘h{‘H$m gwê$ hmoʶmÀ¶m AmOÀ¶m¶wJmV EdT>çm ‘moR>çm ¶emMo lo¶ Amnë¶m ghH$mè¶m§Zm XoʶmgmR>r bmJUmar {dZ‘«Vm S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§MoH$S>o Amho.Amnë¶m Z‘« à{V{H«$¶oVyZ ˶m§Zr ^maVmÀ¶m CXmÎm g§ñH¥$VrMoM Xe©Z gdmªZm KS>{dbo.
2008 ‘ܶo ^maVr¶ AdH$me g§emoYZ g§ñWoZo Amnbr n{hbr Mm§Ð‘mohr‘ ¶eñdrnUo nma nmS>br. ˶mZ§VaBòmoX²dmao Z{OH$À¶m ^{dî¶mV Am¶mo{OʶmV ¶oUmè¶m Mm§Ð¶mZ-2, ‘§Ji¶mZ, g‘mZd AdH$me ‘mohr‘ Aem ^ì¶
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 19{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 19{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 19{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 19{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 19
àH$ënm§Mr KmofUmhr H$aʶmV Ambr hmoVr. ‘mÌ H$mhr VmËH$m{bH$ H$maUm§‘wio VoìhmMo BòmoMo Aܶj S>m°. ‘mYdZ Zm¶a¶m§Zm nXmdê$Z nm¶CVma ìhmdo bmJbo. ˶m§À¶mZ§Va ¶m O~m~XmarÀ¶m nXmda S>m°. Ho$. amYmH¥$îUZ ¶m§Mr {Z¶w³Vr H$aʶmVAmbr. Eg. ~±S> KmoQ>mù¶mVrb CëboIm‘wio BòmoÀ¶m à{V‘oda àíZ{MÝh {Z‘m©U hmoD$ eH$ʶmMm Vmo H$mi hmoVm. ˶mVyZBòmoMr à{V‘m gmdaUo, ‘§Xmdbobm Am{W©H$ AmoK nyd©dV H$aUo Am{U AmYr Kmo{fV Ho$boë¶m ‘hÎdmH$m§jr àH$ënm§ZmMmbZm XoUo B. AmKmS>çm§da EH$mMdoir H$m‘ H$aUo, hr Vgo åhQ>bo Va S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§À¶m ZoV¥ËdmMr H$gmoQ>rM hmoVr.na§Vw "~mobUo H$‘r-H$m‘ OmñV' ho gyÌ A§{JH$mê$Z {dbjU Y¡¶m©Zo A{dMbnUo ˶m§Zr Amnbo H$m¶© gwê$ R>odbo. ‘moR>çmàH$ënm§gmR>r ¶oUmè¶m IMm©Mr ì¶dhm¶©Vm amîQ´>r¶ Zo˶m§Zm VgoM ZmJ[aH$m§Zm nQ>dyZ XoʶmMr hmVmoQ>r ˶m§Zr XmIdbr.Amnbo g§emoYZ Ho$di à¶moJmnwaVo ‘¶m©{XV ZgyZ Vo g§nÎmr {Z‘m©U H$aUmao Amho. amîQ´>mg d¡ dmÀ¶m ‘mJm©da ZoUmao Amho¶mMm ˶m§Zr dma§dma CëboI Ho$bm. ¶mM VÎdmZo H$m¶© H$aUmè¶m BòmoÀ¶m d¡km{ZH$m§Zr S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§À¶m ZoV¥ËdmImbrg‘{n©VnUo H$m¶© Ho$bo. Xÿag§doXZ joÌmVrb ^maVmÀ¶m ‘hÎdmH$m§jr ¶moOZoMm ^mJ Agbobm CnJ«h AdH$memV ñWm{nV
H$aUo, ‘§Ji ‘mohr‘ à˶oH$ Q>ß߶mda ¶eñdr H$aUo VgoM ypñWa CnJ«h àjonH$ dmhH$ GSLVMR3 Mr MmMUr ¶eñdr
hmoUo ho ˶m§À¶m g‘W© ZoV¥ËdmImbr BòmoZo JmR>bobo ‘¡bmMo XJS> AmhoV.S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§Mm OÝ‘ 29 Am°JñQ> 1949 amoOr Ho$ai‘Yrb {Ìgya {Oëô¶mVrb B[a¨ObHw$S>m ¶m Jmdr Pmbm.
{ÌgyaÀ¶m gaH$mar A{^¶m§{ÌH$s H$m°boO‘YyZ {ejU KoV ˶m§Zr 1970 ‘ܶo {dXçwV A{^¶m§{ÌH$s emIoVyZ Ho$di{dXçmnrR>mMr nXdr g§nmXZ Ho$br. nwT>ë¶mM dfu Vo BòmoÀ¶m {VéAZ§Vnya‘ ¶oWrb {dH«$‘ gmam^mB© AdH$me H|$ÐmV"EpìhAm°{Z³g B§{O{Z¶a' åhUyZ éOy Pmbo. BòmoÀ¶m {d{dY {d^mJm§‘ܶo ‘hÎdmÀ¶m nXm§dê$Z H$m¶© H$arV AgVmZm ˶m§Zr
Amnbm Aä¶mghr gwê$ R>odbm. 1976 ‘ܶo ˶m§Zr B§{S>¶Z BpÝñQ>Q>çyQ> Am°’$ ‘°ZoO‘|Q> (IIM) ~§Jiya ¶oWyZ ì¶dñWmnZmMr
E‘.~r.E. nXdr àmßV Ho$br. nwT>o 2000 gmbr B§{S>¶Z BpÝñQ>Q>çyQ> Am°’$ Q>o³Zm°bm°Or, IaJnya ¶m g§ñWoVyZ ˶m§Zr S>m°³Q>aoQ>g§nmXZ Ho$br.
Bòmo‘Yrb Amnë¶m àXrK© H$maH$sXuV S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§Zr ~è¶mM ‘hÎdmÀ¶m nXmd§a H$m¶© Ho$bo. àmXo{eH$Xÿag§doXH$ H|$Ðm§À¶m ñWmnZo‘ܶo àH$ën g§MmbH$, g§nyU© BòmoÀ¶m AW©g§H$ën {Z¶§ÌU Am{U XoIaoI H$m¶m©Mo à‘wI, amîQ´>r¶Z¡g{J©H$ gmYZg§nÎmrÀ¶m ì¶dñWmnZ àUmbrMo g§MmbH$, emídV {dH$mgmgmR>rÀ¶m EH$mpË‘H$ ¶moOZoMo àH$ën g§MmbH$,Z°eZb [a‘moQ> gopÝg¨J EOÝgrMo g§MmbH$, {dH«$‘ gmam^mB© AdH$me H|$ÐmMo g§MmbH$ AmXr nXm§da ˶m§Zr ‘hÎdnyU© H$m¶©Ho$bo. à˶oH$ nXmda H$m‘ H$aVmZm ˶m§Zr Amnë¶m H$m¶m©Mm AdrQ> Agm R>gm VoWo C‘Q>{dbm. ˶mMmM n[aUm‘ åhUyZ˶m§MoH$S>o doimodoir A{YH$ ‘hÎdmÀ¶m O~m~Xmè¶m gmon{dʶmV Amë¶m. {dH«$‘ gmam^mB© AdH$me H|$ÐmMo g§MmbH$
åhUyZ H$m¶© H$arV AgVmZm ˶m§Zr "Mm§Ð¶mZ- I ' ¶m ^maVmÀ¶m n{hë¶m Mm§Ð‘mo{h‘oV ‘hÎdmMr y{‘H$m ~Omdbr. ˶m
‘mo{h‘oMm AmamIS>m V¶ma H$aUo, ñQ´>°nAm°Z ‘moQ>matÀ¶m Zì¶m g§Mmgh àjonH$ dmhZ (PSLVC-11) ~Z{dUo VgoM M§Ðmda
gmoS>ʶmV ¶oUmar Hw$nr (‘yZ Bån°³Q>a àmo~ -MIP) ~Z{dUo B. H$m¶mª‘ܶo ˶m§Mm ‘hÎdmMm dmQ>m hmoVm. Mm§Ð¶mZ-
‘mo{h‘oZ§VaM ˶m§Mr BòmoÀ¶m AܶjnXr {Z¶w³Vr H$aʶmV Ambr.2004 À¶m {S>g|~a‘ܶo qhXr ‘hmgmJamV Amboë¶m ËgwZm‘rMm ’$ma ‘moR>çm VS>mIm maVmg ~gbm. ¶mZ§Va Aem
ËgwZm‘rMr AmJmD$ gyMZm {‘iʶmMr ¶§ÌUm {dH${gV H$aʶmgmR>r gwê$ H$aʶmV Amboë¶m Aä¶mg àH$ënmMo g§MmbH$nXhrS>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§ZmM XoʶmV Ambobo hmoVo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 20{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 20{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 20{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 20{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 20
A{^¶§Vm, V§Ìk-d¡km{ZH$, ì¶dñWmnH$, g§MmbH$ Aem y{‘H$m nma nmS>V AgVmZmM S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§Zr{dnyb Ago d¡km{ZH$ boIZhr Ho$bo. ñnog ’$moa‘, H$a§Q> gm¶Ýg, A°³Q>m A°ñQ>moZm°{Q>H$m Aem ‘mݶVmàmßV {Z¶VH$m{bH$m§‘YrbboIm§gh 55 hÿZ A{YH$ àH$meZm§‘ܶo ˶m§Zr boIH$-ghboIH$ åhUyZ H$m¶© Ho$bo. {dkmZ{df¶H$ AZoH$ amîQ´>r¶,Am§VaamîQ´>r¶ ì¶mgnrR>m§da ˶m§Zm ì¶m»¶mZm§gmR>r Am‘§{ÌV H$aʶmV Ambo. ˶m§Zm lr. d|H$Q>oída {dXçmnrR>, {VénVr,
amOñWmZ Q>op³ZH$b ¶w{Zìh{g©Q>r H$moQ>m, GITAM {dXçmnrR> {demImnQ²>Q>U‘², Vw‘Hy$a {dXçmnrR> VgoM EgAmaE‘
{dXçmnrR>, MoÞB© AmXr {dXçmnrR>m§X²dmao ‘mZX S>m°³Q>aoQ> nXdrZo gÝ‘m{ZV H$aʶmV Ambo Amho.{dkmZ-V§ÌkmZ joÌmVrb ˶m§À¶m H$m¶m©Mm Jm¡ad åhUyZ AZoH$ à{V{ð>V nwañH$mam§Zrhr ˶m§Zm gÝ‘m{ZV H$aʶmV
Ambo Amho. ¶m‘ܶo B§{S>¶Z gm¶Ýg H$m°J«ogMm {dH«$‘ gmam^mB© ñ‘¥Vr nwañH$ma, B§Q>aZ°eZb A°Ho$S>o‘r Am°’$ A°ñQ´>moZm°{Q>³gMmgmoeb gm¶Ýgog A°dmS>©, B§{S>¶Z gmogm¶Q>r Am°’$ [a‘moQ> gopÝg¨JMm mñH$a nwañH$ma, {‘{ZñQ´>r Am°’$ AW© gm¶ÝgogMm am¡ß¶‘hmoËgdr nwañH$ma, B§{S>¶Z {OAmo{’${OH$b ¶w{Z¶ZMo am‘ZmWZ ñ‘¥Vr gwdU©nXH$ AmXr nwañH$mam§Mm g‘mdoe Amho.
Amnë¶m ‘§Ji ‘mo{h‘oVrb ¶emZo S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§Zr AdH$me g§emoYZ joÌmV ‘§Ji ¶wJmMm àma§ Ho$bobmMAmho. ˶m§À¶mM H$ma{H$XuV g‘mZd AdH$me ‘mo{h‘m§gmR>rÀ¶m MmMʶm§‘ܶohr BòmoZo ¶e àmßV Ho$bo Amho. bdH$aM^maVr¶ A§Vamidra maVmÀ¶m ¶mZmVyZ AdH$memV OmVrb Am{U Iè¶m AWm©Zo AdH$me g§emoYZ joÌm‘ܶo maVr¶m§Mr‘w³V amar gwê$ hmoB©b Aer AmnU Amem H$ê$¶m. H$ÏWH$br Am{U H$Zm©Q>H$ g§JrVmMr AmdS> AgUmè¶m S>m°. amYmH¥$îUZ¶m§Zm godm{Zd¥ÎmrZ§VaÀ¶m {ZamoJr d ‘§Jb‘¶ Am¶wî¶mgmR>r hm{X©H$ ew oÀN>m !
*****
AmdmhZAmdmhZAmdmhZAmdmhZAmdmhZ"{ejU-g§H«$‘U' ho ‘mܶ{‘H$ d CÀM ‘mܶ{‘H$ {ejUmÀ¶m g§X^m©Vrb {df¶m§g§~§{YV gwg§dmX gmYUma§
‘m{gH$ Amho ho AmnU OmUVmM. {ejH$m§Zr, ‘w»¶mܶmnH$m§Zr Ho$boë¶m ¶eñdr e¡j{UH$ CnH«$‘m§Mr ‘m{hVr "{ejUg§H«$‘U' À¶m ‘mܶ‘mVyZ ‘hmamîQ>mÀ¶m H$mZmH$monè¶mVrb emim§n¶ªV nmohmoMʶmÀ¶m Ñï>rZo {ejU g§H«$‘UH$S>o nmR>{dʶmMoAmdmhZ H$aʶmV ¶oV Amho.
Amnë¶m e¡j{UH$ g‘ñ¶m§Mr CH$b H$aʶmgmR>r, {dXçm϶mªÀ¶m ì¶p³V‘ËËdmÀ¶m {dH$mgmgmR>r, Amnbo X¡Z§{XZAܶmnZ A{YH$ à^mdr hmoʶmgmR>r, Amnë¶m {df¶mVrb EImXçm KQ>H$mMo AmH$bZ CËV‘ hmoʶmgmR>r, AܶmnH$AZoH$ e¡j{UH$ CnH«$‘ H$arV AgVmV, ˶m§Mr ‘m{hVr gdmªZmM {ZpíMVM Cn¶w³V R>aVo.
Amnë¶m CnH«$‘m§Mr CX²{XîQ>o-nmíd© y‘r, g‘ñ¶oMo ñdê$n Amnë¶m CnH«$‘mÀ¶m H$m¶©dmhrMo {Z¶moOZ, à˶j H$m¶©dmhr,H$m¶©dmhr H$aVmZm Ambobo AS>Wio, ˶m§da ‘mV H$aʶmgmR>r Ho$boë¶m Cnm¶¶moOZm, ’$blwVr, Amnë¶m CnH«$‘mgmR>rbmJbobm H$mbmdYr B˶mXr gd©gmYmaU ‘wX²>Xo AgmdoV, VgoM Amnbm CnH«$‘ H$moU˶mhr dJm©gmR>r Amho, nmbH$, {ejH$,{dXçmWu ¶m§Zm Vmo H$gm CnH$maH$ R>abm ¶mMohr {ddoMZ Agmdo, H$mhrVar ZmdrݶnyU©, {ejUmVrb AmZ§X dmT>{dUmao,àoaUmXm¶H$, H¥${VàYmZ, gm‘m{OH$, Om{Udm§Mr OmonmgZm H$aUmao, {ejUmMr à{Vð>m dmT>{dUmao Ago ho CnH«$‘ AgmdoV.boIZmMo ñdê$n, AmQ>monera, dñVw{Zð> Agmdo. ‘m{hVrMm Vnerb {~ZMyH$ Agmdm. gw‘mao 2000 eãXm§n¶ªV Amnbm boIAgmdm. ¶mo½¶ boImg "{ejU-g§H«$‘U' ‘ܶo {ZpíMVM ñWmZ XoʶmV ¶oB©b. ‘w»¶mܶmnH$m§Zr ho AmdmhZ Amnë¶mAܶmnH$m§À¶m {ZXe©Zmg AmUyZ Xçmdo d ˶m§Zm {b{hʶmg àmoËgm{hV H$amdo.
g{MdamÁ¶‘§S>i, nwUo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 21{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 21{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 21{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 21{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 21
{dXçm϶mªZm ZmnmgM H$ê$ Z¶ogm¡. ‘mYwar bú‘rH$m§V Ym|S>
‘hmamîQ´> npãbH$ ñHy$b,OmbZm amoS>, ‘hoeZJa, Am¡a§Jm~mX
({Z~§Y ñnYm© CÎmoOZmW©)
1. {dXçmWu eãXmMr ì¶mnH$Vm{dXçmWu hm eãXM Iyn ì¶mnH$ Amho. ˶mMm eãXe: AW© Am{U bú¶mW©
XmoÝhrMm {dMma Ho$bm Va Amnë¶m bjmV ¶oB©b H$s, "{dXçoMm CnmgH$, Aä¶mgH$,
"{dXçm' {‘i{dʶmgmR>r à¶ËZerb Aem {d{dY AWm©Zo "{dXçmWu' hm eãX {gX²Y
hmoVmo. à˶oH$ "àmUr' hm Am¶wî¶^a {dXçmWuM AgVmo. ho Amnë¶m ‘mݶ H$amdo bmJob.
nU g¥ï>rVrb gd© àmʶm§n¡H$s ‘mZd hm àmUr ~wX²{Y‘mZ Agë¶m‘wio ˶mMr {eH$ʶmMr
JVr hr {dbjU AgVo, ˶m‘wioM {ZgJ© Am{U ˶mÀ¶mer g§~§{YV AZoH${dY kmZemMmMo
˶mZo Aܶ¶Z Ho$bo Am{U ñdV:Mo OrdZ gwIH$a ~Zdbo. à{gX²Y {ejU VÁk JoQ>g²
¶mbmM {ejU åhUVmV. 'Progressive change in behaviour' bmImo dfmªnmgyZ
~wX²{YMm gmV˶mZo Cn¶moJ Ho$ë¶m‘wio AmO ‘mZd Am{U BVa àmUr ¶m§À¶m ‘hX§Va {Z‘m©U
Pmbo Amho.
A{^춳Vr j‘Vmgd©gm‘mݶnUo B§{жm§À¶m ‘mܶ‘mVyZ {‘iUmè¶m AZw dmMo kmZmV ê$nm§Va H$aʶmMr
j‘Vm ~wX²YrV AgVo. hoM Om°Z H$m°‘o{ZAg ¶m B§{ж{Zð> dmñVddmXr {dMmad§VmZo
Amnë¶m {ejU{df¶H$ y{‘Ho$V ‘m§S>bobo Amho. kmZàmßVrMo àmW{‘H$ gmYZ åhUOo B§{жmZw d Am{U ¶m AZw dm§Mo
~wX²Yr dJuH$aU H$ê$Z kmZ àmßV H$aVo. à˶oH$mÀ¶m j‘VoV ’$aH$ AgVmo. hm ’$aH$ AgʶmMr AZoH$ H$maUo AgVmV.
emar[aH$, ‘mZ{gH$, md{ZH$, ~m¡X²{YH$ ¶m KQ>H$m§{edm¶ ~mø dmVmdaU, n[aga, AmgnmgÀ¶m 춳Vr, ˶m§Mr d¡Mm[aH$
YmaUm, ¶m gdmªMm AgUmam à^md Aem AZoH${dY KQ>H$m§da 춳VrMr AZw dmMo kmZmV ê$nm§Va H$aʶmMr j‘Vm
Adb§~yZ AgVo Am{U åhUyZ EImXr KQ>Zm, àg§J, n[aga, EImX§ nwñVH$, ZmQ>H$, {MÌnQ>, ì¶m»¶mZ ho gJù¶m§Zr EH$Ì
AZw dbo Var à˶oH$ ì¶p³VnaËdo ˶mMo AmH$bZ ho {^Þ AgVo. AZw d ¶oUo, AZw d KoUo, ˶mMo qMVZ, ‘ZZ H$ê$Z
Vo A{^춳V H$aUo hr à{H«$¶m à˶oH$ ì¶p³VnaËdo {^Þ AgVo. AZw d "KoV' AgVmZm à˶oH$ ‘mUgmMr ‘mZ{gH$,
^md{ZH$, ~m¡X²>{YH$ AmH$bZj‘Vm OodT>r ‘hÎdnyU© AgVo ˶mhrnojm OmñV Vr A{^춳V hmoVmZm Ano{jV AgVo. H$maU
KoVbobo 춳V hmoV AgVmZm ˶mV {ZarjU, qMVZ, ‘Z, ~wX²Yr, md ¶m§Mr OS>UKS>U ¶m§À¶m~amo~aM 춳V hmoʶmÀ¶m
emar[aH$, ‘mZ{gH$,^md{ZH$, ~m¡X²{YH$
¶m KQ>H$m§{edm¶ ~mødmVmdaU, n[aga,
AmgnmgÀ¶m 춳Vr,˶m§Mr d¡Mm[aH$
YmaUm, ¶m gdmªMmAgUmam à^md AemAZoH${dY KQ>H$m§da춳VrMr AZw dmMo
kmZmV ê$nm§VaH$aʶmMr j‘VmAdb§~yZ AgVo
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 22{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 22{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 22{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 22{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 22
‘mܶ‘m~X²>XbMm Aä¶mg åhUOoM eãX qH$dm {MÌ qH$dm {eën ¶m§À¶m~X²XbMm Aä¶mghr ‘hÎdnyU© AgVmo Am{U ¶m
gd© à{H«$¶m AZw d KoUo Vo 춳V H$aUo n¶ªVÀ¶m àdmgmV Amdí¶H$ ¶moJXmZ XoV AgVmV.
AZw d KoUo ¶m~m~V Oo KS>V AgVo VoM ‘m{hVr KoUo ¶mhr ~m~VrV KS>V AgVo. ‘wbm§Zm AmnU {eH$dVmo, åhUOo
˶m§Zm AmÎmmn¶ªV ‘m{hVr Zgbobo gm§JV AgVmo. "Vr ‘m{hVr KoUo' hr à{H«$¶m nwÝhm ˶m ‘wbm§À¶m ‘mZ{gH$, ^md{ZH$,
~m¡X²>{YH$ j‘Voda Adb§~yZ AgVo. ¶m gd© j‘Vm Vo ‘yb Á¶m dmVmdaUmV KS>V Amho ˶mdahr Adb§~yZ AgVmV.
EHy$UM à˶oH$ ‘wbmMr AmH$bZj‘Vm Am{U A{^춳V j‘Vm hr Am§V[aH$ Am{U ~mø H$maH$m§da Adb§~yZ AgVo
åhUyZM Vr à˶oH$ {dXçmWu naËdo {^Þ AgVo.
{ejU åhUOo H$m¶‘wbmbm, nmbH$mbm AmnU Or ‘m{hVr XoVmo, kmZ XoVmo, {dXçm XoVmo qH$dm {ejU XoVmo Vo {ejU åhUOo Zo‘Ho$ H$m¶
? OmJ{VH$ nmVirda ¶m g§X^m©V XmoZ {dMmaàUmbr Amnë¶mg‘moa ¶oVmV. nm¡dm©Ë¶ Am{U nmpíM‘m˶. nm¡dm©Ë¶ {ejUàUmbrMo
à{V{Z{YËd AWm©VM ^maVmH$S>o ¶oVo. H$maU bmoH$‘mݶ {Q>iH$m§À¶m ‘Vo doX{Z{‘©VrMm H$mbI§S> hm B.g. nyU© 7000 df©
Agm Amho Am{U doX hoM nm¡dm©Ë¶ {ejU nX²YVrMo ‘yi Amho. doX, ~«m÷U, AmaʶH$, Cn{ZfX ho gd© J«§W ‘m¡{IH$
nX²YVrZo JwéHw$bmV éObo, {dH${gV Pmbo. {ZgJ© {ejU Am{U d¡pídH$ ‘yë¶m§Mo ~rOmamonU hr ‘yb yV ܶo¶o VËH$mbrZ
F$ftZr A§{JH$mabr. {ZgJ© {ejUmM§ X¡Z§{XZ OrdZmV Cn¶moOZ Am{U d¡pídH$ ‘yë¶m§À¶m AmYmamZo ‘mZdmM§ ‘mZ{gH$,
^md{ZH$, ~m¡X²>{YH$ CÝZ¶Z - ¶mnojm {ejUmMo CX²>{XîQ> AmUIr doJio H$m¶ Agy eH$Vo ? ¶m {dYmZmMr nwï>r - doX
Am{U ˶mZ§VaÀ¶m J«§WmVyZ Amnë¶mg‘moa Amboë¶m {d{dY kmZemIm§‘YyZ hmoVo. {ejUmMm hm ‘yb yV {dMma maVm‘ܶo
OdiOdi 10 hOma dfmªnydu éObm. Vgm nmpíM‘m˶ g§ñH¥$VrV éOʶmgmR>r gm°H«o${Q>gMm OÝ‘ ìhmdm bmJbm.
nmpíM‘m˶ g§ñH¥$VrM§ à{V{Z{YËd J«rH$ YwarUm§Zr Ho$bo Amho. gm°H«o${Q>gÀ¶mhr AmYr "gmo{’$ñQ>' hm {dMma g§àXm¶ hmoVm.
Wobg, nm¶WmJmoag, hoa°³brQ>g²gmaIo {dMmad§V hmoD$Z Jobo. nU gm°H«o${Q>g Am{U ˶mMm {eî¶ ßboQ>mo ¶m§Zr g‘mO OrdZmbm
VÎdkmZmMo A{Yð>mZ àmßV H$ê$Z {Xbo. ì¶p³V{Zð>oÀ¶m OmJr {dídmË‘H$ ‘yë¶o g‘mOmV éOdbr. ßboQ>moZo Amnë¶m
"[anpãbH$' ¶m J«§WmV {ejU{df¶H$ g{dñVa {dMma ‘m§S>bobo AmhoV. "‘wbm§À¶m OÝ‘OmV e³VtZm g§ñH$m[aV H$ê$Z ˶m§Zm
AZwê$n Aem gX²JwUm§Mm {dH$mg åhUOo {ejU' - ßboQ>mo. 'I meant by education that training which is given
to the first instincts of virtue in children' - Pleto (B.g. nyd© 420 Vo 348)
OmJ{VH$ {dMmad§V d {ejU^maVr¶ F$fr‘wZtZr gm§{JVbobo "‘mZdr CÞ¶Z' doJù¶m eãXmV ßboQ>moZr ‘m§S>bo Amho, nU ‘yi Jm^m VmoM Amho.
OgOgm H$mi ~XbV Jobm VgVgo AZoH$ {dMmad§V {ejU {df¶mda à¶moJ Am{U ^mî¶ H$aV hmoVo. ˶mn¡H$s H$mhtMm
{dMma AmnU BWo H$ê$¶m -
OrZ OoH$g égmo -YH$mYH$sM§ Am{U ApñWa OrdZ OJUmam OrZ OoH$g égmo ¶m§Zr 'Emile' ¶m J«§WmV {ejU{df¶H$ ‘yb yV {dMma
‘m§S>bo AmhoV. gd© Ad¶dm§Mm d e³VtMm Z¡g{J©H$ {dH$mg åhUOo {ejU - égmo (1711 Vo 1778)
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 23{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 23{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 23{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 23{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 23
'The spontineous development of our organs and faculties constitutes the education of
nature' - Ruso.
~mbH$m§Mm Z¡g{J©H$ {dH$mg hr g§H$ënZm ¶mhr nydu AZoH$m§Zr ‘m§S>br hmoVr. nU égmoZo {ZgJ©XÎm ñd^md, ‘mZdr
g‘mO Am{U ~mø g¥ï>r åhUOoM {ZgJ© ¶m Jmoï>tnmgyZ {ejU {‘iVo ho ñnï> H$aV VËH$mbrZ nma§n[aH$ {ejU ì¶dñWobm
Y³H$m XoV {ejUjoÌmV H«$m§Vr KS>dyZ AmUbr. "E{‘b' ¶m J«§WmV ˶mM ZmdmMm ‘mZgnwÌ {Z‘m©U H$ê$Z ˶mbm H$go
{eH$dmdo ho H$WmË‘H$ nX²YVrZo dU©Z Ho$bo Amho.
‘o[a¶m ‘m°ÝQ>ogar -1870 ‘ܶo BQ>brV OÝ‘boë¶m ‘m°ÝQ>ogarZo ~mbH$m§À¶m {ejUmgmR>r ñdà¶moJm§Zr g¡X²Ym§{VH$ ‘m§S>Ur H$ê$Z
AmYw{ZH$ nyd© àmW{‘H$ {ejUmMm nm¶m KmVbm Am{U OJ^a Vmo gd©‘mݶ Pmbm Amho. "B§{ж {ejUm‘wio ‘wbo A{YH$
g§doXZerb hmoVmV, ˶m§Mo AdbmoH$Z ‘m{‘©H$ hmoVo Am{U ~wX²YrMmhr {dH$mg hmoVmo.'
'This education prepares directly for intellectual education by perfecting the organs of
the sense and never paths of projection and association. Meria Montesory. (1870 Vo 1952)
AmO àM{bV Agboë¶m maV^a ngaboë¶m "~mbdmS>çm' ho ‘m°ÝQ>ogarMo ’$brV Amho. Om°Z A°S>åg² ¶m§Zr (1870
Vo 1952) 'The evaluation of education theory' ¶m J«§WmV {ejUjoÌmV d¡¶p³VH$ {ejUmÀ¶m VÎdmMm nm¶m
KmVbm. 'She has sounded the knell of class teaching' dJ© nX²>YVrbm gwê§$J bmdbm. Ago åhQ>bo Amho.
ñdm‘r {ddoH$mZ§X -^maVr¶ VÎdkmZmMm {dídmV àgma H$aUmao ñdm‘r {ddoH$mZ§X ¶m§Zr {ejU {df¶mda ^mî¶ H$aUo ho H«$‘àmßVM
Amho. ˶m§Zr ’$³V AܶmpË‘H$ Ñ{ï>H$moZmVyZM Zìho Va ‘mUgmÀ¶m n[anyU© {dH$mgmÀ¶m Ñï>rZo {ejUmMr ì¶m»¶m Ho$br
Amho. "{ejU åhUOo ‘mUgmVrb nyU©ËdmMm A{dîH$ma.' - ñdm‘r {ddoH$mZ§X
'Education is the manifestation of the perfection in man' - Swami Vevekanand
AmUIr EH$ ì¶mnH$ ì¶m»¶m ñdm‘rOtZr Ho$bobr Amho. "BÀN>me³VrMm {dH$mg H$aUo, {VMo {Z¶§ÌU H$ê$Z
AmË‘{dH$mgmÀ¶m H$m‘r {VMm {d{Z¶moJ H$aʶmMo gm‘϶© åhUOo {ejU' - ñdm‘r {ddoH$mZ§X.
'The training by which the current and expression of 'will' are brought under control and
become fruitful is called education' - Swami Vevekanand
‘hmË‘m Jm§Yr -Jm§YrdmXmZo Ho$di maVM Zìho Va nyU© {dídmbm ‘mZdr ~§YwËdmMo {eH$dU XoUmao ‘hmË‘m Jm§Yr ¶m§Zr gwX²Ym ‘yb^V
{dMma ‘m§S>VmZm {ejUmMo ܶo¶ gm§{JVbobo Amho. "AmË‘m d ‘Z ¶m§Mm n[anyU© {dH$mg H$ê$Z ì¶p³V‘Yrb gdm}ËH¥$ï>
JwUm§Mr A{^춳Vr H$aUo ho {ejUmMo Iao ܶo¶.' - ‘hmË‘m Jm§Yr
'By education, I mean, drawing out of the best in man, body, mind and spirit. - M. Gandhi
{dXçm϶mªZm Zmnmg H$aʶmMo H$m‘ {dXçmb¶mV Ho$bo OmVo. ˶m‘wio {dXçmb¶mVrb {dXçmWu Am{U {ejH$
¶m§À¶mM g§X^m©V AmnU {dMma H$ê$¶m -
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 24{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 24{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 24{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 24{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 24
ßboQ>monmgyZ {dZmo~m ^mdon¶ªV Á¶m VÎddoË˶m§Zr {ejU{df¶H$ {dMma ‘m§S>bo ˶mMo T>mo~i ‘mZmZo gmaH$mT>bo Va Vo Ago Agob. "B§{жm{Y{ð>V AZw dmVyZ Z¡g{J©H$ {dH$mg' hr {dXçmWu nmVirdarb à{H«$¶mAm{U ¶m {dH$mgmbm JVr {‘imdr Ago nmofH$ dmVmdaU {Z‘m©U H$aUo Am{U JVrVrb AS>Wù¶m§Zm XÿaH$aUo hr {ejH$ nmVirdarb à{H«$¶m Amho.
gܶmMr {ejUnX²YVr ~KVm ¶m XmoZ nmVù¶m§‘ܶo Iyn A§Va Amho Ago bjmV ¶oVo. {dXçm϶mªÀ¶m nmVirda ¶oD$Z
˶m§À¶m AZw d{dídmer VmXmËå¶ nmdyZ ‘J ˶m§Zm nmofH$ dmVmdaU XoUo Am{U ˶mVrb AS>Wio Xÿa H$aUo hr à{H«$¶m
"{ejH$' nmVirda {H$Vr à‘mUmV Am{U {H$Vr Q>³Ho$ hmoV Amho. ¶mMr Hw$R>ohr Zm|X Zmhr - gܶmÀ¶m {ejUàUmbrV Om°Z
H$m°‘o{ZAgZo J«WrV Ho$ë¶mà‘mUo "gmo߶mH$Sy>Z H$m{R>ʶmH$S>o' ¶m gyÌmZwgma doJdoJù¶m dJm©gmR>r doJdoJio Aä¶mgH«$‘
AmnU V¶ma Ho$bobo AmhoV. VgoM H$mhr H$m¡eë¶o {ZYm©[aV Ho$br AmhoV. {dXçm϶mªZr Vr H$m¡eë¶o AmË‘gmV Zmhr Ho$br
qH$dm Aä¶mgH«$‘mV Vmo H$‘r nS>bm H$s AmnU ˶mbm Zmnmg H$aVmo -
‘y붑mnZmMr hr nX²>YV A{^춳Vrda Adb§~yZ AgVo. {ejUmMm ‘yi Jm^m Amho. "B§{жm{Y{ð>V AZw d' nU
hm AZw d, A{^춳VrV ê$nm§VarV Pmë¶m{edm¶ AmnU ‘y붑mnZ H$ê$M eH$V Zmhr. Am{U à˶oH$ {dXçmWu hm
A{^춳VrV H$m¡eë¶nyU© AgobM Ago Zmhr. nU ¶mMm AW© Vmo AZw d KoD$Z g‘¥X²Y Pmbm Zmhr Agmhr hmoV Zmhr.
XþgarH$S>o EImXm {dXçmWu AZw d KoʶmV H$‘r Agbm Var A{^춳VrV gag Agob Vmo ‘y붑mnZmV loð> R>aVmo. BWoM
{dXçmWu Am{U narjmWu Ago XmoZ àdmh {XgVmV. Am{U A{^ì¶p³V{Y{ð>V ‘y붑mnZmMo ‘mnX§S> {WQ>o nS>VmV -
A{^춳Vr V§Ìmbm ‘hÎd àmßV hmoVo Am{U kmZmnmgyZ Vmo H$mogmo Xÿa OmʶmMr e³¶Vm {Z‘m©U hmoVo.
‘y붑mnZ ’$³V {dXçm϶m©MoM H$m ?{dXçmWu H|${ÐV {ejU nX²>YVr AmnU Adb§{~bobr Amho. ¶mV {dXçm϶mªZm AZw d KoVmZm nmofH$ dmVmdaU
{Z‘m©U H$aUo Am{U ¶m à{H«$¶oVrb AS>Wio Xÿa H$aUo ho {ejH$mM§ H$m‘ Amho. (Aܶ¶Z Am{U AܶmnZ Ago eãX
hoVynwañga Q>mibo AmhoV. H$maU AZoH$ {ejU VÁkm§Zr ˶mda Amjon KoVbobm Amho.) {dXçm϶mªgmR>r A{^춳Vrda
AmYm[aV ‘y붑mnZ nX²YVr ApñVËdmV Amho. nU {ejH$m§gmR>r ‘y붑mnZnX²YVr ApñVËdmV Zmhr. åhUOo Omo KQ>H$ kmZ
XoʶmM§ qH$dm nmofH$ dmVmdaU V¶ma H$aʶmM§ H$m¶© H$aVmo ˶mM§ ‘y붑mnZ hmoV Zmhr - hm {ejH$ KQ>H$ ¶mo½¶ Vo kmZ
XoUo qH$dm ¶mo½¶ Vo nmofH$ dmVmdaU {Z‘m©U H$aUo ho H$m¶© àm‘m{UH$nUo Am{U nyU© j‘VoZo H$aVmo ho J¥{hVH$ Amho. nU
AmnU ho {dgaVmo H$s ¶m kmZ Xoʶmda qH$dm nmofH$ dmVmdaUmdaM {dXçm϶mªM§ AZw d KoUo Adb§~yZ Amho. ‘J ¶m
{ejH$m§Mo ‘y붑mnZ Z H$aVm {dXçm϶mªMo ‘y붑mnZ H$aʶmMm Z¡{VH$ A{YH$ma Amnë¶mbm Amho H$m ? EH$sH$S>o ~mbH$
H|$Ðr {ejUàUmbr Ago AmnU åhUVmo nU à˶jmV ‘mÌ Vr {ejH$H|$Ðr Zmhr H$m ?
åhUyZM ’$³V A{^춳Vr{Y{ð>V ‘y붑mnZ nX²YVr Am{U {ejH$m§Mo Z hmoUmao ‘y붑mnZ ¶m XmoZ ‘hÎdnyU©
‘wX²Xçm§À¶m AmYmao Ago åhUVm ¶oB©b H$s, {dXçm϶mªZm Zmnmg H$aʶmMm Amnë¶mbm Z¡{VH$ A{YH$maM Zmhr. ˶m‘wio
˶m§Zm ZmnmgM H$ê$ Z¶o.
AmH$bZj‘Vm -Xþgam ‘hÎdnyU© mJ Agm H$s, à˶oH$ {dXçmWu hm AZw d KoVM AgVmo. nU à˶oH$ {dXçm϶mªMr AmH$bZj‘Vm
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 25{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 25{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 25{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 25{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 25
bjmV Z KoVm Aä¶mgH«$‘ R>adbobm Agë¶m‘wio gagH$Q> EH$M ’y$Q>nQ²>Q>r gJù¶m§Zm bmJy H$aUo ho Aݶm¶H$maH$ Amho.
¶mhr ‘wX²XçmÀ¶m AmYmao {dXçm϶m©bm Zmnmg H$aʶmMm Z¡{VH$ A{YH$ma AmnU J‘mdbobm Amho.
‘Z ¶m g§H$ënZo~X²>Xb AZoH$m§Zr AZoH$ àH$mao {bhÿZ R>odbobo Amho. ‘Z M§Mb Amho ho {ZpíMV. M§MbnUm hr
‘ZmMr àH¥$Vr Zìho. ‘Z ho ‘wimV gËdJwUmË‘H$ Amho. M§MbnUm aOmoJwUm‘wio ¶oVmo d Vmo ‘ZmMm Xmof Amho. åhUyZ
à˶oH$mZo gmYZoZo, {Zð>oZo Vmo H$mTy>Z Q>mH$Uo e³¶ Amho. - g‘W© am‘Xmg.
~mbH$mÀ¶mhr ‘ZmMr AdñWm M§Mb AgVoM nU Vr M§MbVm {Okmgm, {M{H$ËgH$ d¥Îmr ¶mVyZ {Z‘m©U hmoVo. Am{U
˶m§À¶m ¶m emoYH$ d¥Îmrbm ¶mo½¶ IVnmUr Am{U ¶mo½¶ {Xem {Xbr Zmhr Va Vmo nwT>o MmbyZ Xmof {Z‘m©U hmoD$ eH$Vmo. VgoM
VmUVUmd ho gwX²Ym bhmZnUmnmgyZ AgVmVM Am{U ˶mM§ ì¶dñWmnZgwX²Ym ‘wb§ H$aVM AgVmV. ˶mV ˶m§Zm gmW
{‘iVo Vr ‘moR>çm 춳VtÀ¶m AmMaUmÀ¶m {ZarjUmVyZ Am{U ¶m VmUVUmdm§Zm Vm|S> XoʶmMr ˶m§Mr ^md{ZH$ Am{U
‘mZ{gH$ e³Vr ÑT> hmoVo.
¶m nmíd© y‘rda {dXçm϶mªZm Zmnmg Ho$ë¶m‘wio Oo XÿaJm‘r Xþîn[aUm‘ hmoVmV ho AmnU ~Ky¶m.1) {dXçm϶mªÀ¶m AmH$bZmÀ¶m nmVirda qH$dm AZw d KoʶmÀ¶m nmVirda OmD$Z AmnU AܶmnZ H$aVmoM Ago
Zmhr. H$maU à˶oH$ {dXçm϶m©Mr hr j‘Vm {^Þ AgVo. Am{U {ejH$ EH$mM doiog {H$‘mZ 40 ‘wbm§Zm {eH$dV
AgVmV. Aem n[apñWVrV ˶m§Zm Zmnmg Ho$bo Va emioV {dXçmWu Am{U {ejH$ Vg§M KamV nmë¶ Am{U nmbH$
¶m§À¶mV {dXçm϶mªÀ¶m ‘wbm§À¶m nmVirda EH$ gyú‘ Xar {Z‘m©U hmoVmo. Or H$mbm§VamZo dmT>ʶmMm YmoH$m AgVmo
Am{U Aer Xar AgUo ho Hw$Qw>§~mgmR>r, g‘mOmgmR>r Am{U amîQ´>mgmR>r H$Xmnrhr ¶mo½¶ Zmhr. åhUyZM {dXçm϶mªZm
ZmnmgM H$ê$ Z¶o
2) A{^ì¶p³V{Y{ð>V ‘y붑mnZmÀ¶m nmVirda ‘wbm§Zm Zmnmg Ho$bo Va kmZ {‘i{dʶmMr ghO gwb^ Z¡g{J©H$ BÀN>m
H$‘r hmoVo - Zmhrer hmoVo. ¶m nX²YVrZo Oa AmnU narjm KoVbr Va {dXçm϶mªMo nyU© df© dm¶m OmUma Zmhr Am{U
˶m‘wio {ejU ho Cn¶w³VVoda AmYm[aV Agob Zìho H$s Ho$di VÎdàUmbrda. Á¶m§Zm AmnU amîQ´>mMo AmYmañV§
‘mZVmo ˶m {dXçm϶mªÀ¶m ‘ZmV àmW{‘H$ nmVirdaM Aer ZH$mamË‘H$ mdZm {Z‘m©U hmoUo ho Hw$R>ë¶mhr amîQ´>mÀ¶m
{hVmMo Zmhr.
3) ‘yb bhmZ Agbo Var ˶mbmhr VmUVUmd AgVmVM Ag§ AZoH$mZoH$ ~mb‘mZgemñÌkm§Zr gm§{JVbobo Amho. ˶m
VmUm§M§ ì¶dñWmnZ H$aʶmMr ˶m§Mr j‘Vmhr AgVo. nU {dXçm϶m©bm Zmnmg Ho$ë¶mZ§Va {Z‘m©U hmoUmao VmU ho
ì¶dpñWV hmVmibo Jobo Zmhr Va XþX£dmZo Z¡amí¶ Vo AmË‘h˶m Agm àdmg hmoD$ eH$Vmo. Am{U AZoH$ {R>H$mUr
Pmë¶mMohr {ZXe©Zmg Ambo Amho. Amnbr ^{dî¶mVrb {nT>r emar[aH$, ~m¡X²>{YH$, ‘mZ{gH$ Am{U ^md{ZH$
nmVirda gwÑT> Agmdr Ag§ dmQ>V Agob Va {dXçm϶mªZm Zmnmg H$ê$ Z¶o.
AWm©V ho n϶ ‘wbm§À¶m 14-15 dfmªn¶ªV gm§ miUo Amdí¶H$ Amho. ˶mZ§VaÀ¶m d¶mV ‘mZ{gH$ Xar {Z‘m©U
hmoʶmMr, ZH$mamË‘H$ ^mdZm {Z‘m©U hmoʶmMr e³¶Vm H$‘r AgVo. Am{U VmUVUmdmbm Vm|S> XoʶmMr ^md{ZH$ j‘Vm
dmT>bobr AgVo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 26{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 26{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 26{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 26{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 26
¶m n[apñWVrV {ejH$m§Mr y{‘H$m H$er Agmdr ho g‘W© am‘Xmgm§À¶m eãXmV gm§JVm ¶oB©b.
O¶m d{U©Vr doXemñÌo nwamUo &
O¶mMo{Z ¶moJo g‘mYmZ ~mUo &&
V¶mbm{J ho gd© Mm§Më¶ XrOo &
‘ZmgÁOZm amKdr dpñVH$sOo && (‘ZmMo íbmoH$ - 39)
¶m íbmoH$mVrb à wam‘M§ÐmMm CëboI Q>miyZ Amnë¶mbm Ag§ åhUVm ¶oB©b H$s, "gd© Mm§Më¶ XrOo' ‘wbm§À¶m
‘ZmMo Mm§Më¶ ¶mo½¶ {XeoZo didʶmgmR>r {ejH$m§Mr {ZîR>m, gmYZm Am{U H¥$VrVrb gmV˶ Amdí¶H$ Amho. {ejH$m§Zr
ho gmܶ Ho$bo Va {dXçmWu CÞV hmoVmo.
‘m¶m AܶmnZ Am¶wî¶mVrb AZoH$ AZw dm§n¡H$s H$mhr AZw d/à¶moJ ‘r ¶oWo g§{jßV‘ܶo àñVwV H$aV Amho.
1) à¶moJ H«$‘m§H$ 1nmíd© y‘r - df© 1995-1996, B¶Îmm 8dr Mm {dXçmWu, dS>rb d¡XçH$s¶ ì¶dgm¶mVrb VÁk, AmB© J¥{hUr,
XmoZ ‘wbtZ§Va Pmbobm ‘wbJm, WmoS>mgm bmS>mdbobm, AmB©d{S>bm§Zm XþþéÎmao H$aʶmMr gd¶ bmJbr, Kar gJio AñdñW,
nmbH$m§Zr {dZ§Vr Ho$br Vwåhr Oam gm§JyZ ~Km, Vw‘M§ EoHo$b.
{ZarjU‘wbmMo bmS> OmñV Pmbo hmoVo Ago dmQ>Vo (H$maU ˶mÀ¶m S>ã¶mVrb doJdoJio nXmW©), ˶mbm {ejUm~X²>Xb
AZmñWm d ImoS>çm, Ioi, Q>rìhr ¶m§M§ AmH$f©U, n[aUm‘V: gmYmaU JwU, AZoH$ {df¶ H$ÀMo, ˶m‘wio AmË‘{dídmgmMr
H$‘r. åhUyZ BVam§da amJ H$mT>Uo, ImoS>çm H$aUo.
à˶j à¶moJg‘wnXoeZmX²>dmao {dXçm϶m©bm {dídmgmV KoVbo - ˶mMm {dídmg àmßV Ho$bm. S>ã¶mVrb nXmWmªV ~Xb Ho$bm -
’$³V ^mOr nmoir Am{U n{hbm Kmg ‘r ({ejH$) ImUma Am{U ^mOr-nmoir Zgob Va ‘r ˶m {Xder ñdV:Mm S>~m
ImUma Zmhr Aer ào‘mMr gyMZm {Xbr. ‘mPm YmH$ Agob åhUyZ qH$dm AmXa Agob åhUyZ ˶mZo df©^a
Vr gyMZm nmibr d Z§Va ˶mbm gd¶ Pmbr d ‘m¶m CndmgmÀ¶m {Xder Vmo CndmgmMm S>~m XoIrb KoD$Z
¶m¶bm bmJbm.
˶mMr ~gʶmMr OmJm ~Xbbr. AmOy~mOyMo {dXçmWu ˶mÀ¶mnojm OmñV JwU {‘i{dUmao hmoVo. ˶mMr gmo~V
˶m§Zm {Xbr d ¶oUmè¶m à˶oH$ e§H$mM§ Ho$ìhmhr {ZagZ H$aʶmMr ‘w m {Xbr d ˶mÀ¶m e§H$m§Mo d à˶oH$ g‘ñ¶m§Mo {ZagZ
Ho$bo VgoM AmË‘{dídmg dmT>rgmR>r ˶mbm Á¶m {df¶mV ag Amho Ago OmUdbo Aem Aä¶mgmoËVa CnH«$‘mV ˶mMm
gh^mJ ¶eñdr hmoB©b Aem ì¶p³Ve: V¶mar H$ê$Z KoVbr.
¶m VrZ Jmoï>r ‘r Ho$ë¶m. EH$mM e¡j{UH$ dfm©V ˶mMm AmË‘{dídmg BVH$m dmT>bm H$s ‘yë¶m§H$ZmÀ¶m ^mfoV Vmo
30 Q>³³¶m§dê$Z 65 Q>³³¶m§n¶ªV nmhmoMbm. ˶mZ§Va ‘bm ˶mÀ¶mH$S>o d¡¶p³VH$ bj Xçmdo bmJbo Zmhr. AmO hm
{dXçmWu S>|Q>b‘ܶo nmoñQ> J«°Á¶wEeZ H$ê$Z ñdV§Ì à°p³Q>g H$aV Amho.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 27{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 27{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 27{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 27{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 27
2) à¶moJ H«$. 2df© 2005, {dXçmWuZr - B¶Îmm 9dr, dS>rb d AmB© A{^¶m§{ÌH$s joÌmVrb nXdrYa d ì¶mdgm{¶H$ d amîQ´>r¶
d Am§VaamîQ>r¶ ñVamdarb nwañH$ma àmßV, AmOr {Zd¥Îm àmܶm{nH$m Aem ³H$‘ e¡j{UH$ nmíd© y‘r Agboë¶m Hw$Qw>§~mVrb
Vr EHw$bVr EH$ ‘wbJr Aä¶mgmV Oo‘Vo‘. AmB©Mr H$miOr, Xhmdr Var hmoB©b H$m ? gmYr nXdrYa Pmbr Var Mmbob.
{ZarjU‘wbrÀ¶m dhrV aoImQ>Zo AmT>ibr. {VMm H$b {MÌ Am{U ’°$eZ {S>Pm¶qZJH$S>o OmUdbm nU Kê$Z Aä¶mgmMr
g³Vr ˶m‘wio ‘mZ{gH$ X~md d h‘Img narjoV AmË‘{dídmg OmD$Z H$‘r JwU.
à˶j à¶moJAmB©bm ~mobmdyZ {VMm N>§X gm§{JVbm, Vmo N>§X OmonmgyZ {Vbm àmoËgmhZ Xçm¶bm gm§{JVbo. H«${‘H$ Aä¶mgmMr
g³Vr Z H$aVm {VÀ¶mVrb BVa JwUm§Zm àmoËgmhZ XoD$Z {VMo gwßV JwU {dH${gV hmoVrb ¶m Ñï>rZo à¶ËZ Ho$bm. emioÀ¶m
ñZohg§‘obZm‘ܶo {dXçm϶m©Mo nmoemI {S>PmB©Z H$aʶmMo H$m‘ d a§J‘§Mmdarb XoImì¶mÀ¶m {Z{‘©VrMo H$m‘ {VZo CËH¥$ï>ar˶m
H$ê$Z XmIdbo. ‘ZmgmaIo H$ê$ {Xë¶m‘wio {VMr Aä¶mgmVrbhr éMr dmT>br d 55 Vo 60% n¶ªV dmT> Pmbr. Xhmdr
nmg Pmë¶mda {eî¶d¥Îmr {‘idyZ Vr EH$ dfm©gmR>r n°[agbm Jobr. maVmV naV ¶oD$Z nXdr {‘idbr. AmO Vr naXoemV
ì¶mdgm{¶H$ {ejU KoV Amho.
Cnamo³V XmoZ à¶moJmV {dXçm϶mªÀ¶m nmVirda OmD$Z ˶m§Zm g‘OyZ KoUo, ˶m§À¶mVrb AmË‘{dídmg OmJm H$aUo,
nmofH$ dmVmdaU CnbãY H$ê$Z XoUo, ˶m§Mr AmdS> H$b bjmV KoD$Z àmoËgmhZ {Xbo Va H«${‘H$ Aä¶mgmVbm CËgmh
dmT>Vmo. EdT>o Ho$bo Varhr ñd¶§{dH$mgmMm doJ {ZpíMV dmT>Vmo. {ZgJ©V: Ordg¥ï>rMm ‘yb yV {Z¶‘ Amho {dH$mg. ˶mbm
amoIʶmMm Amnë¶mbm A{YH$ma Zmhr. amonQ>o bhmZ AgVo Voìhm ˶mbm H$mhr H$miM nmUr Xçmdo bmJVo. ‘moR>o Pmë¶mda
˶mMr ‘wio AmnmoAmn yJ^m©Vrb nmUr emoYVmV Am{U AmoTy>Z KoVmV d g§n¥³V hmoD$Z ˶mMo d¥jmV ê$nm§Va hmoVo. amonQ>o
AgVmZmM ˶mÀ¶m ‘wù¶m AmnU N>mQy> bmJbmo Va Vo d¥j Z hmoVm dm‘Zd¥j åhUOoM ~moÝgm¶ hmoVmV. {dXçm϶mªZm Zmnmg
H$ê$Z AmnU ˶m§Mo ~moÝgm¶ H$aUma AmhmoV H$m ? {ZpíMVM Zmhr.
Am{U åhUyZM emgZmZo 2010-2011 nmgyZ B. 1br Vo 8dr n¶ªV "gmV˶nyU© gdªH$f ‘y붑mnZ H$m¶©nX²YV'
bmJy H$aʶmMr AmXoe {Xbo AmhoV. g‘mO{hV, amîQ>{hV Am{U ~mbH$mMo ‘yb yV h³H$ ¶m gdmªMm gm‘m{OH$, ‘mZgemñÌr¶
Aä¶mg H$ê$Z emgZmZo hr ‘y붑mnZ H$m¶©nX²>YVr {ZX}{eV Ho$br Amho. nma§n[aH$ g§H${bV ‘y붑mnZmMo à‘mU H$‘r H$ê$Z
AmH$m[aH$ ‘y붑mnZmda a {Xbm Amho. Á¶m¶moJo {dXçm϶mªÀ¶m emar[aH$, ~m¡X²>{YH$ Am{U md{ZH$ {dH$mg hmoD$Z ˶m§Mo
ì¶p³V‘Îd AmH$mambm ¶oB©b.
EHy$UM Hw$Qw>§~mÀ¶m, g‘mOmÀ¶m, amîQ´>mÀ¶m gdmªJrU {dH$mgmÀ¶m Ñï>rZo {dMma Ho$ë¶mg hoM ¶mo½¶ Amho H$s
{dXçm϶mªZm ZmnmgM H$ê$ Z¶o. Aer AmnU enW KoD$¶m.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 28{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 28{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 28{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 28{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 28
Zmo~ob gÝ‘mZ ^mfU :Amoñbmo, 10 {S>g|~a, 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a, 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a, 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a, 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a, 2014
OOOOOJ^amVrb ‘m¶m {ච‘wbm§Zmo, gÝ‘mZZr¶ amOo/amUr gmho~, amOKamʶmVrbCÀMnXñW, gZXr A{YH$mar, Zmd}À¶m Zmo~ob g{‘VrMo gÝ‘mZZr¶ gXñ¶, {ච~§Yy Q>m°‘hma{H$Z, ~§Yy-^{JZr Am{U ‘mPr {චH$ݶm ‘bmbm, em§VVm Am{U ‘mZdVoÀ¶m ¶mn{dÌ ì¶mgnrR>mdê$Z àmMrZ doXmVrb n{dÌ ‘§Ìm§Mm CÀMma H$aVmZm ‘bm Iyn gÝ‘m{ZVPmë¶mMo dmQ>V Amho. ¶m ‘§Ìm§‘ܶo EH$ Aer àmW©Zm, AmH$m§jm Am{U g§H$ën Amho H$s,Á¶mV g§nyU© ‘mZd{Z{‘©V g‘ñ¶m§nmgyZ ‘w³Vr XoʶmMo gm‘϶© Amho.
AmnU EH$Ì ¶oD$Z dmQ>Mmb H$ê$¶m. d¡pídH$ àJVrÀ¶m Amnë¶m ¶m dmQ>MmbrVOJmVë¶m nyd©-npíM‘, X{jU-CÎma Aem à˶oH$ H$mZmH$monè¶mVrb H$moUrhr Amnë¶mnmgyZ‘mJo amhÿ Z¶o qH$dm Xþamdbm OmD$ Z¶o. AmnU EH$Ì ¶oD$Z g§dmX gmYy¶m. ‘ZmZo EH$̶oD$Z qMVZ H$ê$¶m. Amnë¶m nyd©Om§À¶m AZw dmVyZ {eH$dU KoD$Z gdmªMo H$ë¶mUhmoB©b Aem kmZmMr Zd{Z{‘©Vr H$ê$¶m.
‘r, ‘mPo ñdJ©dmgr AmB©-dS>rb, ‘mPr ‘mV¥ y‘r ^maV‘mVm Am{U n¥Ïdr‘mVogZV‘ñVH$ A{^dmXZ H$aVmo. ‘r Aem hOmamo ‘wbm-‘wbtMo ‘ZmnmgyZ ñ‘aU H$aVmo H$sÁ¶m§Mr Jwbm‘{JarVyZ ‘w³VVm H$aVm AgVmZm ‘r ñdV:M ‘w³V hmoV am{hbmo. ˶m§À¶mgw§Xa Mohè¶mdarb ‘w³VVoÀ¶m n{hë¶mM pñ‘Vhmñ¶mV, ‘r na‘oídamMo pñ‘Vhmñ¶ nm{hbo.
‘m¶m Am§XmobZmVrb ^maVmVrb H$mby Hw$‘ma, Yw‘Xmg d AmXe© {H$emoa Am{Unm{H$ñVmZmVrb ¶wdH$ BH$~mb ‘grh ¶m§Zm ‘r ‘m¶m ¶m gÝ‘mZmMo gdm©{YH$ lo¶ XoVmo.H$maU ‘wbm§Mo ñdmV§Í¶ d à{Vð>m A~m{YV amIʶmgmR>r ˶m§Zr AX²>{dVr¶ ˶mJ Ho$bobmAmho. Ago ho hþVmË‘o, OJ^amVrb ‘mPo ghH$mar H$m¶©H$V} Am{U ‘m¶m Xoe~m§Ydm§À¶mdVrZo ‘r {dZ‘«nUo hm nwañH$ma ñdrH$maV Amho.
^JdmZ ~wX²Y, JwéZmZH$ Am{U ‘hmË‘m Jm§Yr ¶m§Mr n{dÌ YaVr ^maVmnmgyZZm°d}n¶ªVMm ‘mPm hm OrdZàdmg àmMrZ VgoM Adm©MrZ d¡pídH$ em§VVm d ~§Yy md ¶m§ZmEH$Ì OmoS>Umam Xþdm Amho.
Zmo~ob àmBO² g‘ma§ àg§Jr Ho$boë¶m^mfUmMm ñd¡a ‘amR>r AZwdmX
S>m°. ìhr. Q>r. nmQ>rb‘hmË‘m Á¶mo{V~m ’w$bo Cƒ ‘mܶ. àembm,
Hw$Sw>©dmS>r, Vm. ‘mT>m, {O. gmobmnyag§nH©$ : 9960905598
‘m¶m OrdZmMoEH$‘od ܶo¶ åhUOo,
à˶oH$ ‘yb, ‘yb åhUyZ‘w³V Agob, ñdV:Mr
dmT> d {dH$mgH$aʶmg ñdV§ÌM
Agob, ImUo, PmonUod gy¶©àH$me ~KʶmMo
ñdmV§Í¶ Agob,hgʶm Am{U
aS>ʶmMr ‘w m Agob,IoiʶmMo ñdmV§Í¶
Agob, emioVOmʶmMo, {eH$ʶmMo
d ñdßZ nmhʶmMoà˶oH$ ‘wbmbm ñdmV§Í¶
Agob.
lr. H¡$bme g˶mWu
H¡$bme g˶mWu
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 29{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 29{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 29{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 29{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 29
{‘Ìhmo, Zmo~ob g{‘VrZo, CXma A§V:H$aUmZo ‘bm ¶oWo ì¶m»¶mZ XoʶmgmR>r {Z‘§{ÌV Ho$bo. na§Vw ‘r AmXanyd©H$ Z‘yXH$aVmo H$s ‘r Vo H$ê$ eH$V Zmhr. ¶m{R>H$mUr ‘r {Zad em§VVoÀ¶m hþ§H$mamMm, {ZînmnVoÀ¶m éXZmMm Am{U H$mimoImÀ¶mMohè¶mMm à{V{ZYr Amho. ¶oWo ‘r Amnë¶m ‘wbm§À¶m AmdmOmV Am{U ñdßZm‘ܶo gh^mJr hmoʶmgmR>r Ambmo Amho. H$maU Vrgd© AmnbrM ‘wbo AmhoV.
{‘Ìhmo, ‘r ‘wbm§À¶m ¶J«ñV Am{U {ZñVoO S>moù¶mV S>moH$mdyZ nm{hbo Amho Am{U ˶m§Mo Ádb§V àíZ EoH$bobo AmhoV.drg dfmªnydu, {h‘mb¶ nd©VmÀ¶m nm¶Ï¶mer ‘r EH$m bhmZ Xþ~©b earamÀ¶m EH$m ‘wbmbm oQ>bmo hmoVmo. ˶mZo ‘bm {dMmabo,""O~aXñVrZo ‘m¶m hmVmV h˶ma qH$dm ~§XÿH$ bmXʶmEodOr EImXo IoiUo qH$dm nwñVH$ ‘m¶m hmVmV Z XoʶmEdT>oOJmVrb bmoH$ Jar~ Amho H$m¶?''
bîH$ar à{ejU KoVboë¶m A{Vao³¶m§Zr AnhaU H$ê$Z O~aXñVrZo A{VaoH$s ~Z{dboë¶m gwXmZ‘Yrb EH$m~mbA{Vao³¶mbm ‘r oQ>bmo. à{ejUmÀ¶m gwédmVrbmM ˶mbm ˶mÀ¶m AmB©d{S>bm§Zm d {‘Ìm§Zm O~aXñVrZo R>ma ‘mam¶bmbmdbo hmoVo. ˶mZo ‘bm {dMmabo, ""¶mV ‘mPm H$m¶ Xmof ?''
drg dfmªnydu A{Vao³¶m§Zr AnhaU H$ê$Z ~§{XdmgmV R>odboë¶m d ˶m§À¶m ~bmËH$mamMr {eH$ma Pmboë¶m EH$mHw$‘mar ‘mVoer, H$mob§{~¶mÀ¶m añ˶mda ‘mPr oQ> Pmbr. {VZo ‘bm {dMmabo, ""‘r OrdZmMo H$YrM H$moUVohr gw§Xa ñdßZnm{hbo Zmhr, nU ‘m¶m ~mimbm EImXo gw§Xa ñdßZ nmhVm ¶oB©b H$m¶ ?''
Amnë¶m ‘wbm§Zm ñdßZ ~KUogwX²Ym ZmH$maUo ¶m{edm¶ Xþgar IS>Va qhgm I{MVM Zmhr. ‘wbm§Mr ñdßZo ‘moS>Uo hrEH$ àH$maMr qhgmM. ‘m¶m OrdZmMo EH$‘od ܶo¶ åhUOo, à˶oH$ ‘yb, ‘yb åhUyZ ‘w³V Agob, ñdV:Mr dmT> d {dH$mgH$aʶmg ñdV§ÌM Agob, ImUo, PmonUo d gy¶©àH$me ~KʶmMo ñdmV§Í¶ Agob, hgʶm Am{U aS>ʶmMr ‘w m Agob,IoiʶmMo ñdmV§Í¶ Agob, emioV OmʶmMo, {eH$ʶmMo d ñdßZ nmhʶmMo à˶oH$ ‘wbmbm ñdmV§Í¶ Agob.
gd© ‘hmZ Y‘© AmnUmg bhmZ ~mbH$m§Mr H$miOr Koʶmg gm§JVmV, ^JdmZ ¶oey {¼ñV åhUVmV, ""‘wbm§Zm‘m¶mnmer ¶oD$Xçm. ˶m§Zm AS>dy ZH$m. H$maU XodmMo gm‘«mÁ¶ ˶m ‘wbm§gmR>r Amho. n{dÌ Hw$amU J«§WmV åhQ>bo Amho,Xm[aÐçm‘wio Vwåhr Vw‘À¶m ‘wbm§Zm R>ma ‘mê$ ZH$m.'' ‘bm hr Jmoï> ‘mݶ Zmhr H$s H$moU˶mhr ‘§{XamV, ‘{eXrV, MM©‘ܶoqH$dm àmW©ZmñWimV ‘wbm§À¶m ñdßZm§gmR>r ñWmZ Zmhr. OJmVrb bmoH$ ’$ma Jar~ AmhoV hr Jmoï> ‘bm ‘mݶ Zmhr.
OJmVrb bîH$amdarb EH$m AmR>dS>çmÀ¶m IMm©Mr a³H$‘ Oar dmM{dbr Var ˶m aH$‘oV OJmVë¶m gd© ‘wbm§ZmemioV OmD$Z {eH$Vm ¶oB©b. gd© H$m¶Xo, amÁ¶KQ>Zm, gd© ݶm¶mYre d nmobrg Amnë¶m ‘wbm§Zm g§ajU XoD$ eH$VZmhrV hr Jmoï> ‘bm ‘mݶ Zmhr. ñdmV§Í¶ {‘i{dʶmnojm Jwbm‘{JarÀ¶m e§¥Ibm A{YH$ ~iH$Q> AgVmV hr Jmoï> ‘bm ‘mݶZmhr. øm gd© Jmoï>r ‘bm A‘mݶ AmhoV.
Aݶmæ¶ Jmoï>tMm à{VH$ma H$aUmè¶m AZoH$ {ZS>a ì¶p³V~amo~a H$m‘ H$aʶmMr ^m½¶ ‘bm bm^bo Amho. H$moUVrhrY‘H$s Am{U A{VaoH$s hëë¶mbm Amåhr eaU Jobmo ZmhrV Am{U H$Xm{nhr eaU OmUma ZmhrV. {Z:g§e¶nUo ‘mJrb XmoZXeH$mV Z³H$sM àJVr Pmbobr Amho. embm~mø ‘wbm§Mr g§»¶m {Zåå¶mZo H$‘r Pmbr Amho. ~mb‘¥Ë¶wMoAm{U Hw$nmofUmMoà‘mU H$‘r Pmbobo Amho. bjmdYr ~mb‘¥Ë¶y Q>mibo Jobo AmhoV. OJmVrb ~mb‘Owam§Mr g§»¶m 1/3 H$‘r Pmbr Amho.Hw$R>brhr MyH$ H$ê$ ZH$m. ‘moR>r AmìhmZo AOyZhr C^r R>mH$br AmhoV.
{‘Ìhmo, ‘mZdVoMm XadmOm R>moR>mdUmar gdm©V ‘moR>r g‘ñ¶m åhUOo Ag{hîUyVm. Amnë¶m ‘wbm§Zm {ejU XoʶmVAmnU nyU©nUo An¶er R>abmo AmhmoV. {ejUM Amnë¶m ‘wbm§À¶m OrdZmbm AW© Am{U ܶo¶ VgoM gwa{jV {dVì¶ XoD$eH$Vo. {ejUM Ho$di ¶wdH$m§‘ܶo d¡pídH$ ~§YwËdmMr mdZm {Z‘m©U H$ê$ eH$Vo. ‘bm rVr ¶m Jmoï>rMr Amho H$s Vmo {Xdg
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 30{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 30{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 30{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 30{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 30
’$ma Xÿa Zmhr. Ooìhm ¶m An¶emMm EH${ÌV n[aUm‘ ~obJm‘ qhgmMmamV hmoB©b Am{U Vr Jmoï> ‘mZdOmVrbm AmË‘KmVH$sR>aob.
VWm{n, ‘bmbmgmaIo ¶wdH$ d ¶wdVr gd©Xÿa V¶ma hmoV AmhoV Am{U qhgoEodOr em§VVm, A{VaoH$s d¥Îmrnojmg{hîUwVm Am{U ^rVrEodOr gmhgmMr {ZdS> H$arV Amho. g‘ñ¶odarb Cnm¶ Ho$di Xÿada ^a{dboë¶m n[afXmVrbMMmª‘ܶo qH$dm Ho$boë¶m gyMZm§‘ܶoM gmnS>VmV Ago Zmhr Va Vo bhmZ JQ>, ñWm{ZH$ g§KQ>Zm d ì¶p³V‘ܶoM XS>boboAgVmV. H$maU ˶m§Zm XaamoO ˶m g‘ñ¶m§Zm Vm|S> Xçmdo bmJVo. Oar ho gd©OU OJmbm AZmoiIr AWdm ~oXIb AgboVar.
AR>am dfmªnydu, 103 XoemVrb bjmdYr ~§Yy d ^{JZtZr 80000 Mm¡ag {H$bmo‘rQ>a n[agamV bT>m {Xbm Am{U~mb‘Owar à{V~§YH$ Zdm Am§VaamîQ>r¶ H$m¶Xm ApñVËdmV AmUbm. AmnU ho H$m‘ Ho$bobo Amho.
EH$ 춳Vr H$m¶ H$ê$ eHo$b Ago AmnU ghO {dMmamb, ‘bm AmR>dbobr ‘m¶m ~mbnUrMr EH$ Jmoï> ‘r Vwåhmbmgm§JVmo. EH$Xm EH$m O§JbmV ^¶mZH$ AmJ bmJbr. O§JbmMm amOm qghmg{hV gd© àmUr niyZ OmD$ bmJbo. AMmZH$ EH${M‘wH$bm njr AmJrH$S>o PonmdVmZm qghmZo nm{hbm Am{U ˶mbm {dMmabo, ""Vy H$m¶ H$arV Amhog?'' qghmbm AmíM¶m©VQ>mH$Umao CÎma njmZo {Xbo, ""AmJ {dP{dʶmgmR>r ‘r OmV Amho'', qgh hgbm Am{U åhUmbm, ""Vw¶m MmoMrVë¶m Ho$di EH$mW|~^a nmʶmZo Vy AmJ H$er H$m¶ {dP{dUma ?'' Vmo njr R>m‘nUo åhUmbm, ""nU ‘r ‘m¶m Hw$dVrEdT>o ¶moJXmZ XoVmo Amho.''
AmnU Am{U ‘r J{V‘mZ OmJ{VH$sH$aUmÀ¶m ¶wJmV amhVmo AmhmoV. A{VdoJdmZ B§Q>aZoQ>Zo AmnU OmoS>bobmo AmhmoV.EH$mM OmJ{VH$ ~mOmamVrb dñVy Am{U godm§Mr AmXmZàXmZ H$aVmo. XaamoO hOmamo {d‘mZ CS²>S>mUm§Zr AmnU OJmVë¶mH$mZmH$monè¶mV nmohmoMVmo. na§Vw VoWoM EH$ J§ ra Agm Xþamdm Amho. Vmo åhUOo Amnë¶mVrb {Oìhmù¶mMm A^md. d¡¶p³VH$ào‘ d {Oìhmim ¶m§Mm àgma AmnU d¡pídH$ Am§XmobZmV H$ê$¶m. AmnU H$éUoMo d¡pídH$sH$aU H$ê$¶m. Ho$di {ZpîH«$¶H$éUm Zìho Va n[adV©ZmË‘H$ H$éUm H$s Or AmnUmg ݶm¶, g‘Vm d ñdmV§Í¶mH$S>o ZoB©b. ‘hmË‘m Jm§YrOr Zoh‘r åhUV,""Oa AmnUmg OJmbm Iè¶m em§VVoMr {eH$dU Xçm¶Mr Agob Va AmnUmg ‘wbm§nmgyZM gwédmV H$am¶bm hdr.'' ‘r{dZ‘«nUo ˶mV ^a Kmby BpÀN>Vmo H$s AmnU ‘wbm§{df¶rÀ¶m H$éUoX²dmam OJ EH$mË‘ H$ê$¶m. ’w$Q>~m°b ~Z{dVmZm ˶mbmQ>mHo$ KmbUmao, na§Vw H$Yrhr Vmo Ioi Z IoiUmar ‘wbo H$moUmMr AmhoV ? Vr Amnbr ‘wbo AmhoV. ImUrVrb XJS> d I{ZOoImoXUmar ‘wbo H$moUmMr AmhoV ? Vr Amnbr ‘wbo AmhoV. H$moH$moMr Md XoIrb Z MmIUmar na§Vw H$moH$moMo {nH$ H$mT>ʶmg‘XV H$aUmar ‘wbo H$moUmMr AmhoV? Vr ‘wbo Amnbr AmhoV.
^maVmVrb MH«$dmT> ì¶mOmZo dmT>Umao H$O© d doR>{~JmarÀ¶m ê$nmV g¡VmZmZo OÝ‘ KoVbm hmoVm. doR>{~JmarVyZZwH$VrM gwQ>H$m Pmboë¶m, ‘m¶m JmS>rV ~gboë¶m EH$m AmR> df} d¶mÀ¶m ‘wbrZo ‘bm {dMmabo, ""‘m¶m ‘w³VVogmR>rAmnU ¶mAmYrM Ambm ZmhrV ?'' {VÀ¶m ˶m g§VßV àíZmZo AOyZhr ‘mPm WaH$mn hmoVmo. OJmbm hmXadyZ gmoS>Umare³Vr ˶m àíZmV Amho. {VMm Vmo àíZ AmnUm gdmªgmR>r Amho. Amåhr AmYr bdH$a H$m nmohmoMbmo ZmhrV ? AmnU H$emMrà{Vjm H$arV AmhmoV? ¶m ‘wbm§Mr ‘w³VVm Z H$aVm {H$Vr g¡VmZm§Zm AmnU A^¶ XoUma ? AmnU AOyZ {H$Vr ‘wbtMoAnhaU hmoD$ XoUma, ˶m§Zm A§YmaH$moR>S>rV S>m§~y XoUma d {H$Vr ‘wbtda A˶mMma hmoD$ XoUma ? g¡VmZm§à‘mUoM OJ^amVrb‘wbo AmnUmg Amnë¶m {ZpîH«$¶Vo~X²>Xb Om~ {dMmaV AmhoV Am{U Amnë¶m H¥$Vtda ZOa R>odyZ AmhoV.
AmnUmg VmVS>rZo gm‘y{hH$ H¥$Vr H$aʶmMr JaO Amho. à˶oH$ {‘{ZQ> ‘hÎdmMo Amho. à˶oH$ ‘yb ‘hÎdmMo Amho.à˶oH$ ~mbnU ‘hÎdmMo Amho. Amnë¶m ‘wbm§Zm doT>Umè¶m {ZpîH«$¶Vm d {ZamemdmXmbm ‘mPo AmìhmZ Amho. ‘yJ {JiyZ~gʶmÀ¶m Am{U VQ>ñWVoÀ¶m g§ñH¥$Vrbm ‘mPo AmìhmZ Amho. gd© emgH$s¶, {Z‘emgH$s¶ g§ñWm§Zm gd© ì¶mdgm{¶H$m§Zm,
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 31{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 31{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 31{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 31{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 31
Ym{‘©H$ Zo˶m§Zm, gd© ZmJ[aH$m§Zm Am{U AmnUm à˶oH$mbm ‘r ‘wbm§da hmoV Agboë¶m gd© àH$maÀ¶m qhgoMm/N>imMmZm¶ZmQ> H$aʶmgmR>r {dZ‘« AmdmhZ H$arV Amho. Jwbm‘{Jar, ‘wbm§er Ho$bobr ~oH$m¶Xoera dV©UyH$, ~mb{ddmh, ~mb‘Owar,b¢{JH$ A˶mMma Am{U {ZajaVm ¶m§Zm Amnë¶m g^¶ g‘mOmV A{O~mV ñWmZ CaUma Zmhr.
{‘Ìhmo, AmnU hr Jmoï> H$ê$ eH$Vmo. emgZmZo ‘wbm§À¶m gmoB©Mr YmoaUo ~Z{dbr nm{hOoV Am{U ¶wdH$m§À¶m {ejUmVJw§VdUyH$ Ho$br nm{hOo. ZmdrݶnyU© m{JXmargmR>r ì¶mnma, ‘w³V nm{hOo d A{YH$ O~m~Xmar¶w³V Agbm nm{hOo. Am§VaemgH$s¶g§ñWm§Zr EH$Ì ¶oD$Z YS>H$ doJdmZ H¥${VH$m¶©H«$‘ H$m¶m©pÝdV Ho$bm nm{hOo. d¡pídH$ ZmJar g‘mO nma§n[aH$ ì¶mnma C{X‘d {dñH$irV ~m~tnojm A{YH$ CÞV Pmbm nm{hOo. Ym{‘©H$ ZoVo Am{U g§ñWm Am{U AmnU gd©OU R>m‘nUo ‘wbm§À¶m nmR>rerC o R>mH$bo nm{hOo.
AmnU YmS>er d ‘hÎdmH$m§jr ~Zbo nm{hOo. ˶mgmR>r Amnë¶mV ÑT> BÀN>me³Vr hdr. AmnU {Xbobr dMZo nmibrnm{hOoV. nÞmg dfmªnydu, emioÀ¶m ‘m¶m n{hë¶mM {Xder, emioÀ¶m àdoeX²dmamnmer ~gboë¶m ‘m¶mM d¶mÀ¶m~wQ>nm°bre H$aUmè¶m EH$m ‘wbmer ‘mPr oQ> Pmbr. ‘r ‘m¶m {ejH$m§Zm {dMmabo, ""Vmo ‘wbJm emio~mhoa H$m H$m‘ H$arVAmho ? Vmo ‘m¶m ~amo~a emioV H$m ¶oV Zmhr ? na§Vw ˶mÀ¶mH$S>o CÎma ZìhVo. EHo$ {Xder YmS>gmZoM ‘r ˶m ‘wbmÀ¶md{S>bm§Zm {dMmabo, Vo åhUmbo, ~mi, ‘r ˶m{df¶r {dMmaM Ho$bm Zmhr. Amåhr H$m‘ H$aʶmgmR>rM OÝ‘bmo AmhmoV.'' CÎmaEoHy$Z ‘r CX²>{d½Z Pmbmo. ˶m§Mm ‘bm AmOhr amJ ¶oVmo. nU ˶mdoir ‘r ˶m Jmoï>rMm Om~ {dMmabm Am{U AmOXoIrb ‘r˶m JmoîQ>rbm AmìhmZ XoVmo.
bhmZnUr ‘bm "CXçm' Mm {dMma hmoVm. Vmo ‘wbJm Voìhm ‘m¶mgmo~V ‘m¶m dJm©V {eH$V hmoVm. Vmo VoìhmMm CXçmAmVm AmO ~Zbm Amho. Am{U Vwåhr CXçm ~Zbm AmhmV. AmO à˶oH$ ‘wbmbm OrdZ OJʶmMm, ñdmV§Í¶mMm CÎm‘Amamo½¶g§nmXZmMm, {ejUmMm, gwa{jVVoMm, à{Vð>oMm, g‘mZVoMm Am{U em§VVoMm h³H$ Amho. AmO A§YmamÀ¶m Xÿa nbrH$S>o,bwH$bwH$Umè¶m Vmè¶m§‘ܶo ‘bm Amnë¶m ‘wbm§Mo hgao Mohao {XgVmV. AmO, à˶oH$ ‘hmgmJamÀ¶m à˶oH$ Cgi˶m bmQ>o~amo~a‘bm Amnbr ‘wbo IoiVmZm, Z¥Ë¶ H$aVmZm {XgVmV. AmO à˶oH$ amonmV, PmS>mV Am{U nd©VmV, ‘m¶m dJm©V, ‘m¶mgmo~V~gbobm Vmo ‘wbJm ‘bm {XgVmo. hm AmO Vw‘À¶m Om{UdoV Ambobm ‘bm nhm¶Mm Amho. ‘m¶m {ච{JZr Am{U ~§Yy§Zmo,Vwåhr Vw‘Mo S>moio ~§X H$ê$Z jU^a Vw‘Mo hmV Vw‘À¶m öX¶mda R>odmb H$m¶ ? Vw‘À¶m‘ܶo XS>bobo EH$ bhmZ ~mbH$Vwåhmbm OmUdVo H$m¶ ? ˶m ~mbH$mMo bjnyd©H$ EoH$m. Vwåhr hr Jmoï> Z³H$sM H$ê$ eH$Vm.
AmO ‘r nmhVmo H$s hOmamo ‘hmË‘m Jm§Yr, ‘m{Q>©Z ë¶wWa qH$J Am{U ZoëgZ ‘§S>obm ‘wbm§gmR>r bT>m XoV nwT>rbdmQ>Mmb H$arV AmhoV Am{U AmnUm gdmªZm ˶m§À¶mV gh^mJr hmoʶmgmR>r hmH$ ‘marV AmhoV. AZoH$ ‘wbo-‘wbr ˶m§À¶m~amo~agh^mJr Pmbo AmhoV. ‘r gwX²Ym ˶m§À¶mV gm‘rb Pmbmo Amho. ‘bm dmQ>Vo Vwåhr gwX²Ym ˶mV gh^mJr ìhm¶bm hdo. AmnUkmZ bmoH$emhr¶w³V H$ê$¶m. AmnU ݶm¶mbm d¡pídH$ ~Zdy¶m. AmnU EH$Ì ¶oD$Z, Amnë¶m ‘wbm§gmR>r H$éUobm d¡pídH$H$ê$¶m. ‘r øm XmbZmV, AmnUmg Am{U OJ^amVrb bmoH$m§Zm {dZ‘« AmdmhZ H$arV Amho. N>imnmgyZ {ejUmH$S>o,Xm[aÐçmnmgyZ gm‘wXm{¶H$ àJVrH$S>o, Jwbm‘{JarnmgyZ ñdmV§Í¶mH$S>o Am{U qhgmMmamnmgyZ em§VVoH$S>o ‘mJ©H«$‘U H$aʶmMo‘r AmdmhZ H$aVmo.
{V{‘amVyZ VoOmH$S>o OmD$¶m.‘ζm©H$Sy>Z A‘˶m©H$S>o dmQ>Mmb H$ê$¶m.
AmnU nwT>rb ‘mJ©H«$‘U H$ê$¶m.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 32{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 32{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 32{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 32{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 32
Zmo~ob gݑmZ ^mfU :
Amoñbmo, 10 {S>g|~a 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a 2014Amoñbmo, 10 {S>g|~a 2014
àààààW‘V: A˶§V j‘merb d CnH$maH$ na‘oídamMo ‘r ñ‘aU H$aVo.
CnpñWV gÝ‘mZZr¶ amOo/amUr gmho~, amOKamʶmVrb CÀM nXñW, Zm°d}À¶m
Zmo~ob g{‘VrMo gÝ‘mZZr¶ gXñ¶ d {ච^{JZr Am{U ~§Yy§Zmo,
AmOMm {Xdg ‘m¶mgmR>r Iyn AmZ§XXm¶r Amho. Zmo~ob g{‘VrZo øm
~hþ‘mob nwañH$mamgmR>r ‘mPr {ZdS> Ho$br. ˶m~X²Xb ‘r ˶m§Mr F$Ur Amho.
Amnbm gmV˶nyU© nmR>t~m d ào‘m‘wio ‘r AmnUm gdmªMr Am^mar Amho. OJ^amVrb gd©Xÿadê$Z
AXçmnhr ‘bm Amnbr nÌo d ew oÀN>m g§Xoe ¶oVmV, ˶m~X²Xb ‘r Amnbr Am^mar Amho.
Amnbo H¥$nmd§V d CÎmoOZnyd©H$ eãX ‘bm ~i d àoaUm XoVmV.
‘m¶mdarb Agboë¶m {Zì¶m©O ào‘m~X²²>Xb ‘r ‘m¶m AmB©-d{S>bm§Mo Am^ma ‘mZVo. ‘mPo
n§I Z N>mQ>Vm, ‘bm ‘m¶m ñdoÀN>oZo AmH$memV ^amar ‘mê$ XoUmè¶m ‘m¶m d{S>bm§Mr ‘r
Am^mar Amho. ‘r ‘m¶m AmB©Mohr Am^ma ‘mZVo H$maU {VZo ‘bm g§¶‘ ~miJʶmMr d Zoh‘r
Iao ~mobʶmMr àoaUm {Xbr. Am{U hrM Iar Bñbm‘Mr {eH$dU Amho. ¶mda Amnbm ÑT>
{dídmg Amho. ‘r AmUIr Am^mar Amho ‘m¶m Abm¡{H$H$ JwéOZm§Mr Á¶m§Zr ‘bm ñdV:da {dídmg R>odʶmMr d
YmS>gr hmoʶmMr àoaUm {Xbr. Iao nmhVm, ‘bm A{^‘mZ Amho H$s hm nwañH$ma ñdrH$maUmar ‘r n{hbrM nm{H$ñVmZr
d gdm©V H$‘r d¶mMr {dOoVr Amho. ˶mhrnojm ‘bm {ZpíMV ImÌr Amho H$s AOyZhr bhmZ ^md§S>m§er ImoS>H$anUo
^m§S>Umar na§Vw em§VVoMo Zmo~ob nm[aVmo{fH$ ñdrH$maUmar ‘r n{hbrM ‘wbJr Amho. ‘bm gd©Ì em§VVm hdr Amho Am{U
˶mgmR>r ‘mPo ~§Yy Am{U ‘r AXçmnhr A{daV bT>m XoV AmhmoV.
àXrK© H$mimnmgyZ ‘wbm§À¶m h³H$m§gmR>r bT>m XoUmè¶m H¡$bme g˶mWu ¶m§À¶mgmo~V hm nwañH$ma {‘imë¶mMm
‘bm gmW© A{^‘mZ Amho. ‘m¶m d¶mÀ¶mhr XþßnQ> BVH$s df} ˶m§Zr bT>m {Xbobm Amho. Amåhr EH$Ì bT>m XoD$ eH$Vmo
¶mMm ‘bm A{^‘mZ Amho. Amåhr OJmbm Xe©dy eH$Vmo H$s EH$ maVr¶ d EH$ nm{H$ñVmZr 춳Vr EH${ÌVnUo bT>m
XoD$Z ‘wbm§Mo h³H$ {‘idyZ XoʶmMo ܶo¶ gmܶ H$ê$ eH$Vmo.
Zmo~ob àmBO² g‘ma§ àg§Jr Ho$boë¶m^mfUmMm ñd¡a ‘amR>r AZwdmX
S>m°. ìhr. Q>r. nmQ>rb‘hmË‘m Á¶mo{V~m ’w$bo Cƒ ‘mܶ. àembm,
Hw$Sw>©dmS>r, Vm. ‘mT>m, {O. gmobmnyag§nH©$ : 9960905598
"‘bmbm'MmAW© OJmVrbgdm©V OmñV
AmZ§{XV‘wbJr Agm
Amho.
Hw$. ¶wgy’$PmB© ‘bmbm
¶wgy’$PmB© ‘bmbm
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 33{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 33{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 33{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 33{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 33
{ච~§Yy Am{U ^{JZtZmo, nm{H$ñVmZmVrb OmoZ Am°’$ AmH©$ g‘Oë¶m OmUmè¶m ‘mB©dm§S> ¶oWrb àoaUmXm¶r
‘bmbmB© ¶m§À¶m Zmdmdê$Z ‘mPo Zmd R>odʶmV Ambo. ‘bmbmB© eãXmMm AW© emoH$‘½Z qH$dm Xþ:Ir Agm Amho.
na§Vw ˶m eãXmbm AmZ§XXm¶r H$amdo åhUyZ ‘mPo AmOmo~m ‘bm Zoh‘rM "‘bmbm' ¶m ZmdmZo hmH$ ‘marV. "‘bmbm'Mm
AW© OJmVrb gdm©V OmñV AmZ§{XV ‘wbJr Agm Amho. Am{U AmO ‘bm AmZ§X hmoVmo Amho H$s AmnU gd©OU
‘hÎdmÀ¶m H$m¶m©gmR>r EH${ÌVnUo bT>m XoV AmhmoV.
hm nwañH$ma ‘m¶m EH$Q>rMm Zmhr. {ejUmnmgyZ d§{MV am{hboë¶m ‘wbm-‘wbtMm hm nwañH$ma Amho. em§VVm
hdr AgUmè¶m ^¶H§${nV ‘wbm§Mm hm nwañH$ma Amho. ~XbmMr Amem AgUmè¶m AmdmO XS>nyZ Q>mH$boë¶m ‘wbm§Mm
hm nwañH$ma Amho. ‘wbm§À¶m h³H$m§gmR>r d ˶m§Mm AmdmO ~wb§X H$aʶmgmR>r ‘r ¶oWo C^r Amho. ˶m§À¶mda X¶m
XmI{dʶmMr hr doi ZgyZ ~oYS>H$ H¥$Vr H$aʶmMr hr A§{V‘ doi Amho. {ejUmnmgyZ d§{MV Pmboë¶m ‘wbm§Zm
nmhʶmMm hm eodQ>MmM jU Amho.
‘bm ‘mhrV Amho H$s bmoH$ {d{dY àH$mao ‘mPo dU©Z H$aVmZm Vm{b~mݶm§Mm hëbm Pmbobr hr ‘wbJr Amho
Ago H$mhr bmoH$ ‘m¶m{df¶r ~mobVmV. ñdV:À¶m h³H$m§gmR>r bT>m XoUmar hr ‘wbJr Amho Agohr H$mhr bmoH$
åhUVmV. AmVm H$mhr bmoH$ ‘bm Zmo~ob nwañH$ma{dOoVr åhUVmV. VWm{n, AOyZhr ‘mPo ^mD$ ‘bm H$R>moa d hþHw$‘V
JmO{dUmar ~{hU åhUVmV. ‘m¶m ‘m{hVrà‘mUo, à˶oH$ ‘wbmbm JwUdÎmmnyU© {ejU {‘imbo nm{hOo. pñ̶m§Zm
˶m§Mo h³H$ {‘imbo nm{hOoV Am{U OJmVë¶m à˶oH$ H$mZmH$monè¶mV em§VVm Zm§Xbr nm{hOo. Aer ~m§{YbH$s
AgUmar ‘r EH$ {ZJ«hr ‘wbJr Amho.
{ejU ho OrdZmVrb daXmZ Amho Am{U Vo OrdZmgmR>r Amdí¶H$hr Amho. ‘m¶m gVam dfmªÀ¶m Am¶wî¶mVrb
Vmo EH$ AZw d Amho. ñdmV ¶oWrb ‘m¶m Z§XZdZê$nr KamV {ejUmMr Am{U ZmdrݶmMm emoY KoʶmMr ‘bm
gX¡d AmdS> Amho. ‘bm AmR>dVo H$s ‘m¶m ‘¡{ÌUr Am{U ‘r {deof g‘ma§ àg§Jr Am‘Mo hmV ‘|XrZo a§Jdm¶Mmo.
na§Vw ’w$bo Am{U BVa Zjr ‘|XrZo H$mT>ʶmEodOr Amåhr Am‘À¶m hmVm§da J{UVr¶ gyÌo Am{U g‘rH$aUm§Mr ‘|Xr
H$mT>m¶Mmo.
Amåhmbm {ejUmMr AmoT> hmoVr. Am‘Mo ^{dî¶ Ë¶m Am‘À¶m dJ©Imoë¶m§‘ܶo gwa{jV hmoVo. Amåhr EH$Ì
~gyZ VoWo {eH$m¶Mmo, dmMm¶Mmo, ZrQ>ZoQ>Ho$ d ñdÀN> embo¶ JUdof n[aYmZ H$am¶Mmo Am{U Am‘À¶m S>moù¶mV mdr
OrdZmMr ‘moR>r ñdßZo gmR>dm¶Mmo. Amåhmbm Am‘À¶m nmbH$m§‘ܶo Am‘À¶m{df¶rMm gmW© A{^‘mZ {Z‘m©U H$am¶Mm
hmoVm. AmåhrgwX²Ym Aä¶mgmV àJVr H$ê$Z ܶo¶ gmܶ H$ê$ eH$Vmo Agm {dídmg g§nmXZ H$am¶Mm hmoVm. ’$³V
‘wboM àJVr H$ê$ eH$VmV ho ‘V ImoSy>Z H$mT>m¶Mo hmoVo.
na§Vw gd© H$mhr ~Xbbo. ‘r amhV Agbobo gwX§a n¶©Q>Z H|$Ð, XheVdmXçm§Mm AS²>S>m
~Zbo. ‘r Xhm dfmªMr AgVmZmM 400 nojm OmñV emim CX²ÜdñV H$aʶmV Amë¶m.
pñ̶m§Zm Mm~H$mÀ¶m ’$Q>³¶m§Mr {ejm XoʶmV Ambr. bmoH$m§Zm R>ma ‘maʶmV Ambo Am{U
OrdZm{df¶rÀ¶m Am‘À¶m gw§Xa ñdßZm§Mo ^rVrXm¶H$ ^¶mZH$ ñdßZmV ê$nm§Va Pmbo.
{ejU KoUo h³H$ Z ~ZVm JwÝhm R>adbm Jobm. ‘wbtZm emioV Omʶmg ~§Xr KmbʶmV
{ejU hoOrdZmVrb daXmZAmho Am{U VoOrdZmgmR>rAmdí¶H$hr Amho.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 34{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 34{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 34{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 34{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 34
Ambr. ‘mPo OJ AMmZH$ ~Xbbo Jobo. ‘m¶m OrdZmV doJù¶mM Jmoï>tZm àmYmݶ {‘imbo.
‘m¶mg‘moa XmoZ n¶m©¶ hmoVo.EH$ åhUOo ‘mabo OmʶmMr em§VnUo à{Vjm H$aUo Am{U Xþgam
n¶m©¶ åhUOo Aݶm¶mMm {damoY H$aVmZmM ‘mabo OmUo. ‘r Xþgam n¶m©¶ {ZdS>bm Am{U
Aݶm¶mMm {damoY H$aʶmMm {ZU©¶ KoVbm. Am‘À¶m h³H$m§Zm S>mdbUo, {ZX©¶rnUo bmoH$m§Zm
R>ma H$aUo Am{U Bñbm‘Mm J¡admna H$aUo ¶mgma»¶m XheVdmXr H¥$ζm§Zm Amåhr {Z‘yQ>nUo
nmhÿ eH$V ZìhVmo.
Amåhr Am‘Mm AmdmO ~wb§X H$ê$Z, XheVdmXçm§Zm gS>oVmoS>nUo Om~ {dMmaʶmMm
{ZU©¶ KoVbm. "n{dÌ Hw$amUmV AëbmZo {Xbobr {eH$dU AmnUmg ‘mhrV Zmhr H$m¶?'
Aëbm åhUVmV, ""Vwåhr EH$m 춳VrMr h˶m Ho$br Va Vr g§nyU© ‘mZdOmVrMrM h˶m
Ho$ë¶mgmaIo Zmhr H$m¶ ?'' em§VVoMo XÿV H$éUoMo ào{fV ‘mohå‘X ¶m§Mr {eH$dU AmnUmg
‘mhrV Zmhr H$m¶? AmnUmg ho gwX²Ym ‘mhrV Zmhr H$m¶ H$s n{dÌ Hw$amUmMm n{hbm eãX
"BH$am' åhUOo "dmMUo' hmo¶ ?
XheVdmXçm§Zr Amåhmbm Wmon{dʶmMm à¶ËZ Ho$bm. ‘m¶mda Am{U ‘m¶m ‘¡{ÌUtda Á¶m AmO ¶oWo
CnpñWV AmhoV, ˶m§À¶mda VgoM Am‘À¶m emioÀ¶m ~gda 2012 ‘ܶo XheVdmXr hëbm Pmbm. na§Vw ˶m§Mo
{dMma d ˶m§À¶m ~§XþH$m§À¶m Jmoù¶m {dO¶r hmoD$ eH$ë¶m ZmhrV. Amåhr ~Mmdbmo Am{U ˶m {XdgmnmgyZ Am‘Mm
AmdmO A{YH$m{YH$ ~wb§X hmoD$ bmJbm. ‘r ‘mPr Jmoï> gm§{JVbr. Vr ‘mPr EH$Q>rMr Amho åhUyZ Zìho, Vr Va
AmnUm gd© ‘wbtMrM Jmoï> Amho. AmO ‘r ˶m gd© ‘wbtMrM Jmoï> gm§JVo.
‘mPrM Jmoï> OJUmè¶m nm{H$ñVmZ, Zm¶Oo[a¶m d g¡[a¶m ¶oWrb ‘m¶m ^{JZtZm ‘r ‘m¶mgmo~V AmUbobo
Amho. ˶m {Xder Am‘À¶m emioÀ¶m ~gda Pmboë¶m XheVdmXr hëë¶mVyZ dmMboë¶m ‘m¶m eya ^{JZr em{O¶m
d H$m{¶ZmV ømgwX²Ym ‘m¶mgmo~V AmhoV. nU ˶m§Zr {ejU KoUo ~§X Ho$bo Zmhr. ‘mPr YmS>er ^{JZr H$m¶rZmV
gw‘amo {hbm Va A˶mMma d Vrd« qhgmMmambm gm‘moao Omdo bmJVo. {VMm Va ^mD$gwX²Ym ˶mV ‘mabm Jobm. nU
Vr ˶m XheVdmXçm§Zm eaU Jobr Zmhr.
‘m¶m ¶oWrb {JZtZm ‘r "‘bmbm {ZYr' ‘mo{h‘oXaå¶mZ oQ>bo. ‘mPr gmoim dfu¶ YmS>gr ~{hU g¡[a¶mVrb
‘oPm°Z, Or AmVm Om°S>©ZÀ¶m Aml¶{e{~amV amhVo Am{U VoWrb à˶oH$ amhþQ>rV OmD$Z VoWrb ‘wbm-‘wbtZm {ejU
Koʶm{df¶rMo àmoËgmhZ XoVo. Zm¶Oo[a¶mVrb ~moH$moham‘ ho XheVdmXr VoWrb ‘wbtZm Y‘³¶m XoD$Z ˶m§Zm emioV
Omʶmg à{V~§Y H$aVmV. àg§Jr ˶m§Mo AnhaU H$aVmV. H$maU Ho$di Vo emioV OmVmV åhUyZ. VoWrb ‘mPr
^{JZr A{‘Zm gwX²Ym ‘wbtZm emioV Omʶm{df¶r àmoËgmhZ XoVo.
Oar ‘r 5 ’y$Q> 2 B§M C§MrMr EH$Q>r ‘wbJr Agbo Var (Mnbm§À¶m Q>mMm§Mr C§Mr dJiyZ 5 ’y$Q>) ‘mPm AmdmO
hm ‘m¶m EH$Q>rMm ZgyZ ‘m¶m bmImo ^{JZtMm Amho. ‘r ‘bmbm Amho. na§Vw em{P¶m gwX²Ym Amho. ‘r H$m¶rZmV
Amho. ‘r H$m¶rZmV gw‘amo Amho. ‘r ‘oPm°Z Amho. ‘r A{‘Zm Amho. {ejUmnmgyZ d§{MV Agboë¶m 66 Xebj
‘wbtMr ‘r à{V{ZYr Amho. AmO Ho$di ‘mPmM AmdmO ~wb§X Zmhr, Va 66 Xebj ‘wbtMm AmdmO ~wb§X Pmbobm
""‘wbtZr emioVH$m Omdo ? Vo˶m§Zm ‘hÎdmMoAmho H$m¶ ?na§Vw ‘m¶m ‘VoA{YH$ ‘hÎdmMmàíZ åhUOo,‘wbtZm emioVOmʶmMm h³H$H$m Zgmdm ?''
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 35{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 35{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 35{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 35{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 35
Amho. H$mhr doim bmoH$ ‘bm {dMmaVmV H$s, ""‘wbtZr emioV H$m Omdo ? Vo ˶m§Zm ‘hÎdmMo Amho H$m¶ ? na§Vw ‘m¶m
‘Vo A{YH$ ‘hÎdmMm àíZ åhUOo, ‘wbtZm emioV OmʶmMm h³H$ H$m Zgmdm ?''
{ච^{JZr Am{U ~§Yy§Zmo, AmO OJmÀ¶m Aܶm© ^mJmMm PnmQ>çmZo {dH$mg Pmbobm {XgVmo. na§Vw Ago
AZoH$ Xoe AmhoV H$s OoWo ¶wX²Y, Xm[aÐç Am{U Aݶm¶ Aem OwݶmM g‘ñ¶m§Zr bjmdYr bmoH$ J«ñV AmhoV.
AXçmnhr XheVdmXçm§À¶m qhgmMmamV AZoH$ {Zînmn bmoH$m§Zm Amnbo àmU J‘dmdo bmJVmV Am{U ˶m§Mr ‘wbo
AZmW ~ZVmV. ~aoMgo bmoH$ g¡[a¶m, JmPm Am{U BamH$ ¶oWrb N>mdʶm§‘ܶo Aml{¶V ~ZVmV. A’$Jm{UñVmZmVrb
~arMer Hw$Qw>§~o VoWrb AmË‘KmVH$s hëbo d ~m°å~ñ’$moQ>m‘ܶo ~ir nS>VmV.
Am{’«$Ho$‘Yrb ~è¶mMem ‘wbm-‘wbtZm J[a~r‘wio {ejU KoVm ¶oV Zmhr. AmnU AOyZhr nmhVmo H$s, CÎma
Zm¶Oo[a¶m‘Yrb ‘wbtZm emioV OmʶmMo ñdmV§Í¶ Zmhr. H¡$bme g˶mWu ¶m§Zr CëboI Ho$ë¶mà‘mUo àm‘w»¶mZo
nm{H$ñVmZ Am{U ^maVm‘Yrb gm‘m{OH$ ~§YZo, O~aXñVrZo Ho$bobo ~mb{ddmh d bmXboë¶m ~mb‘Owar‘wio AZoH$
‘wbo-‘wbr {ejUmnmgyZ d§{MV AmhoV.
‘m¶m emioVrb ‘¡{ÌUtn¡H$s ‘m¶mM d¶mÀ¶m YmS>g Am{U AmË‘{dídmg Agboë¶m EH$m ‘¡{ÌUrMo
S>m°³Q>a ~ZʶmMo ñdßZ hmoVo. nU {VMo ñdßZ Ho$di ñdßZM Cabo. d¶mÀ¶m 12ì¶m dfu {VMm {ddmh H$aʶmV
Ambm. Vr ñdV:M 14 dfmªMr ‘wbJr AgVmZm Vr EH$m ‘wbmMr AmB© ~Zbr. ‘m¶m ‘Vo Vr Iyn Mm§Jbr AmXe©
S>m°³Q>a ~Zy eH$br AgVr. na§Vw Vr S>m°³Q>a ~Zy eH$br Zmhr. H$maU Vr ‘wbJr hmoVr. {VÀ¶m ¶m ì¶WoZo ào[aV
hmoD$Z OJmVë¶m gd©Xÿa {R>H$mUÀ¶m ‘wbtZm JwUdÎmmnyU© {ejU {‘idyZ XoʶmgmR>r Am{U ˶m§Mm AmdmO ~wb§X
H$aʶmgmR>r ‘r em§VVoÀ¶m Zmo~ob nwañH$mamMr a³H$‘ "‘bmbm {ZYr' bm An©U H$arV Amho. àW‘V: ‘r OoWrb
‘yi a{hdmgr Amho ˶m nm{H$ñVmZmVrb ñdmV Am{U em§Jbm ¶oWrb emim§À¶m B‘maVr C^maʶmgmR>r hm {ZYr
dmnabm OmB©b. ‘m¶m ñdV:À¶m JmdmV ‘wbtgmR>r EH$hr ‘mܶ{‘H$ emim Zmhr. åhUyZ ‘m¶m ‘¡{ÌUr d {JZr
emioV OmD$ eH$Vrb, JwUdÎmmnyU© {ejU KoD$ eH$Vrb Am{U Amnbo ñdßZ nyU© H$aʶmMr g§Yr ˶m§Zm {‘iob
Aer emim C^maUo ho ‘m¶mnwT>rb AmìhmZ Amho. hrM ‘mPr BÀN>m Amho d gm‘m{OH$ ~m§{YbH$s Amho. hrM
‘m¶m bT>çmMr gwédmV Agob, nU ‘r {VWoM Wm§~Uma Zmhr. à˶oH$ ~mbH$mbm embo¶ {ejU {‘ion¶ªV ‘mPm
bT>m gwê$ amhrb.
{ච~§Yy Am{U ^{JZtZmo, Á¶m§Zr gm‘m{OH$ H«$m§Vr KS>dyZ AmUbr Ago ‘hm‘mZd, ‘m{Q>©Z ë¶wWa qH$J,
ZoëgZ ‘§S>obm, ‘Xa Voaogm Am{U Am§J g°Z ñ¶w H$s ¶m§Mm ¶mM n{dÌ ì¶mgnrR>mda nXñne© Pmbm hmoVm. ‘bm Amem
Amho H$s H¡$bme g˶mWu Am{U ‘r AmVmn¶ªV Omo bT>m {Xbobm Amho Vmo nwT>ohr MmbyM amhrb. ˶m‘wio Z³H$sM
{MaH$mb {Q>H$Umam ~Xb KSy>Z ¶oB©b. ~Xb KS>dyZ AmUʶmgmR>rMm hm A§{V‘ jU Agob Aer ‘bm XþX©å¶ Amem
Amho. {ejUmgmR>r bT>m XoʶmMr hr eodQ>MrM doi Agob.
AmnU gd©OU {‘iyZ EH$Xm Am{U H$m¶‘MrM hr g‘ñ¶m gmoS>dy. AmnU AmÎmmn¶ªV àXrK© bT>m {Xbobm
Amho. AmVm ^amar KoʶmMrM doi ¶oD$Z R>onbr Amho. OJmVë¶m Zo˶m§Zm {ejUmMo ‘hÎd nQ>dyZ XoʶmMr hr doi
Zmhr. ˶m§Zm ¶mAmYrM ˶mMr H$ënZm Amho. ˶m§Mr ñdV:Mr ‘wbo-‘wbr Mm§Jë¶m emioV {eH$V AmhoV. Am{U AmVm
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 36{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 36{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 36{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 36{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 36
OJmVë¶m Cd©[aV ‘wbm§Zm {ejU XoUmam H¥$Vr H$m¶©H«$‘ am~{dʶmgmR>r ˶m Zo˶m§Zm hmH$ XoʶmMr doi Ambr Amho.
OJmVë¶m Zo˶m§Zr EH$Ì ¶oD$Z {ejUmbm gdm}ÀM àmYmݶ Xçmdo Ago ˶m§Zm gm§JʶmMr hr doi Amho.
n§Yam dfmªnydu OmJ{VH$ Zo˶m§Zr nwT>rb ghòH$mgmR>r d¡pídH$ {dH$mgmMr ܶo¶o {ZYm©[aV Ho$br. JVdfm©V
H$mhr àJVr Ñ{ï>nWmV Ambr. H¡$bme g˶mWu ¶m§Zr åhQ>ë¶mà‘mUo, embm~mø ‘wbm§Mr g§»¶m {Zåå¶mZo H$‘r Pmbr.
VWm{n OJmZo ’$³V àmW{‘H$ {ejUmdaM bj H|${ÐV Ho$bo. ˶m‘wio gdmªJrU d gd©Xÿa àJVr hmoD$ eH$br Zmhr.
gZ 2015 ‘ܶo H$m¶‘ñdê$nr {Q>H$Vrb Ago {dH$gZmË‘H$ ܶo¶ {ZpíMV H$aʶmgmR>r {d{dY Xoem§Mo à{V{ZYr
amîQ>g§KmÀ¶m n[afXog EH$Ì ¶oVrb. øm‘wio OJmVë¶m nwT>rb {nT>çm§À¶m e¡j{UH$ AmH$m§joMr {Xem {ZpíMV Ho$br
OmB©b.
Ho$di ‘yb^V {ejU nwaogo Amho ¶m JmoîQ>rMm OJmVrb H$moUrhr ñdrH$ma H$ê$ eH$V Zmhr. Ooìhm Zo˶m§Mr
ñdV:Mr ‘wbo y{‘Vr, J{UV, {dkmZ, ^m¡{VH$emñÌ ¶m {df¶m§À¶m CÀMñVar¶ Aä¶mg H$aVmV Voìhm {dH$gZerb
XoemVrb ‘wbm§Zm Ho$di ‘yb yV gmjaVm nwaoer Amho hr Jmoï> OmJ{VH$ ZoVo ñdrH$maVmV Var H$er ? à˶oH$
~mbH$mbm ‘mo’$V, JwUdÎmmnyU©, àmW{‘H$ d ‘mܶ{‘H$ {ejU XoʶmMr h‘r Agboë¶m g§YrMm Zo˶m§Zr bm^
CR>{dbm nm{hOo. H$mhr bmoH$m§Zm hr Jmoï> Aàm¶mo{JH$, Iyn ‘hmJS>r, Iyn H$R>rU qH$dm H$Xm{MV Ae³¶àm¶ dmQ>ob.
na§Vw OJmVë¶m bmoH$m§Zr A{YH$ ì¶mnH$ {dMma H$aʶmMr hr doi Amho.
{ච~§Yy§Zmo d ^{JZtZmo, OJmVrb VWmH${WV àm¡T> hm ZH$mamË‘H$ {dMma H$Xm{MV ñdrH$maVrb, nU AmnU
‘wb§ ‘mÌ H$Xm{n ñdrH$maUma Zmhr. AmnU Á¶m§Zm e³Vrembr Xoe åhUVmo Vo IaoM ¶wX²Y nwH$maʶmBVHo$ gj‘
AgVmV. na§Vw AmnU em§VmV àñWm{nH$ H$aʶmg hV~b R>aVmo. Ago H$m ìhmdo ? ‘wbm§À¶m hmVr ~§XþH$m Xoʶmnojm
nwñVHo$ ˶m§À¶m hmVr XoUo A{YH$ H$R>rU H$m dmQ>mdo ? aUJmS>o ~Z{dUo gmono dmQ>mdo, na§Vw emim C^maUo A{YH$
H$R>rU H$m Agmdo ? AmnU AmYw{ZH$ OJmV amhVmo Am{U H$moUVrhr Jmoï> Ae³¶ Zmhr ¶mda Amnbm {dídmg
Amho. 45 dfmªnydu AmnU M§Ðmda nmohmoMbmo Am{U H$Xm{MV bdH$aM AmnU ‘§Jimda nmohmoMy. AmVm ¶m 21ì¶m
eVH$mV à˶oH$ ~mbH$mbm JwUdÎmmnyd©H$ {ejU XoʶmgmR>r AmnU Z³H$sM gj‘ Pmbo nm{hOo.
{ච~§Yy§Zmo, {JZtZmo Am{U {ච‘wbm-‘wbtZmo, AmVm AmnU A{daV AWH$ n[al‘ H$ê$¶m. amOH$s¶ bmoH$
d OmJ{VH$ ZoVo ¶m§À¶m~amo~aM AmnUm gdmªÀ¶m ¶moJXmZmMr JaO Amho. ‘r, Vwåhr, AmnU ho Amnbo gdmªMoM
H$V©ì¶ Amho. [aH$må¶m dJ©Imoë¶m, hadbobo ~mbnU, Am{U g§Yr Z {‘imbobo CnOV JwU d AZw dUmar Amnbr
n{hbr Am{U eodQ>MrM {nT>r Agob Agm {ZYm©a H$ê$¶m. H$moUmhr ‘wbm-‘wbrZo H$maImݶmV Amnbo ~mbnU dm¶m
Kmb{dʶmMr hr eodQ>MrM doi R>amdr. O~aXñVrZo {ddmh H$ê$Z XoʶmMr hr eodQ>MrM doi R>amdr. ¶wX²YmV
EImXçm ‘wbmZo àmU J‘m{dʶmMr hr eodQ>MrM doi R>amdr. embm~mhç ~mbH$mbm nmhʶmMr hr eodQ>MrM doi
Agmdr.
AmnUm gdmªg‘moaM ¶m Jmoï>tMm eodQ> ìhmdm. AmnU EH${ÌVar˶m hçm Jmoï>r g‘yi Zï> H$aʶmMr gwédmV
H$ê$¶m. AmO ¶oWoM Am{U AmÎmmM øm Jmoï>tMm eodQ> H$aʶmMr gwédmV H$ê$¶m. ‘r Amnbr A˶§V Am^mar Amho.
YݶdmX !
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 37{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 37{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 37{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 37{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 37
J¡a‘mJm©{déX²Y bT>m, A{dñ‘aUr¶ A{^¶mZJ¡a‘mJm©{déX²Y bT>m, A{dñ‘aUr¶ A{^¶mZJ¡a‘mJm©{déX²Y bT>m, A{dñ‘aUr¶ A{^¶mZJ¡a‘mJm©{déX²Y bT>m, A{dñ‘aUr¶ A{^¶mZJ¡a‘mJm©{déX²Y bT>m, A{dñ‘aUr¶ A{^¶mZ
""H$m°nr‘w³V A{^¶mZ''""H$m°nr‘w³V A{^¶mZ''""H$m°nr‘w³V A{^¶mZ''""H$m°nr‘w³V A{^¶mZ''""H$m°nr‘w³V A{^¶mZ''Eg. S>r. Xm‘moXao
‘w»¶mܶmnH$‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘mܶ. d CÀM ‘mܶ. {ejU
‘§S>i, {d^mJr¶ {ejU ‘§S>i A‘amdVr
H$mhr dfmªnydu narjoV H$m°nr/J¡aàH$ma ¶m AmOmamZo B. 10dr Vo 12 n¶ªV {ejU
KoUmè¶m H$mhr {dXçm϶mªZm nN>mS>bo hmoVo. J«m‘rU ^mJmV Va H$mhr {dXçm϶mªZm H$m°nr ¶m
AmOmamMr bmJU bmJë¶mMr {XgyZ ¶oVo. H$m°nr H$ê$Z nmg hmoUmè¶m {dXçm϶mªZm ^{dî¶mV
H$mhrhr C‘oX Zmhr. ’$³V H$goVar nwT>o Om¶Mo hm à¶ËZ g’$b hmoVmo. H$m°nr åhUOo {dXçm϶mªZm
EoVImD$ ’w$H$Q> ImʶmMr gd¶ bmJVo. EH$ doim ’w$H$Q> {~Zm ‘ohZVrZo ImʶmMr gd¶
bmJbr H$s Vr nwT>o J§ ra g‘ñ¶m YmaU H$aVo. VZ-‘Z {dgê$Z YZmH$S>o Ymd KoVmo d Amier
d¥Îmr YmaU H$aVmo. ‘ohZV hr ˶mÀ¶m OrdZmVyZ {ZKyZ OmVo d l‘ ˶m§À¶m AmZ§XmÀ¶m OrdZmVyZ ~mX hmoVo. nXdr
{ejUmn¶ªV Vmo H$m°nrMr Ymd H$aVmo d J¡a‘mJm©Zo {‘i{dbobo ¶e ˶mbm ~oamoOJmarÀ¶m ImB©V bmoQ>Vo d Amier ~Z{dVo.
H$m°nr hr ’$³V 10 qH$dm 12dr À¶m narjo‘ܶo Ho$br OmVo Ago Zmhr Va nXdr, H¥$fr, A{^¶m§{ÌH$s narjm§‘ܶo
gwX²Ym H$mhr à‘mUmV J¡a‘mJm©Mm Adb§~ H$ê$Z ¶eñdr hmoVmV. nU ˶m J¡a‘mJm©Mo à‘mU ho B.10, 12dr À¶m
narjm§nojm Iyn H$‘r åhUOo 20 Q>³Ho$ Amho. hþema qH$dm JwUdÎmo‘ܶo ¶oUmao {dXçmWugwX²Ym H$mhr à‘mUmV H$m°nr H$aV
hmoVo H$maU g^modVr dmVmdaU H$m°nrMo Pmbo AgVo ˶m§Mohr ‘Z hobmdyZ {ZKVo. Vo V¶ma gm{h˶mbm ñdrH$maVmV H$maU
S>mo³¶mdarb VmU H$‘r hmoVmo.
20 Vo 25 dfmªnydu {dXçm϶mªZm H$m°nr/J¡a‘mJ© g‘OV ZìhVm. H$S>H$ {eñV~X²Y dmVmdaUmV Vmbw³¶mMo
AWdm R>amdrH$ 20-25 {H$.‘r. A§Vamdarb emim H|$Ðmda narjm hmoV hmo˶m. A{Ve¶ àm‘m{UH$ dmVmdaUmV
{dXçmWu Aä¶mg H$ê$Z àm‘m{UH$ narjm XoV hmoVo. H$mhr {dXçm϶mªZm J¡a‘mJ© g‘OV ZìhVm Va H$mhtZm narjm H|$Ð
g§MmbH$ d n¶©dojH$ ¶m§Mr rVr d AmXa dmQ>V hmoVm. nU Z§Va ¶m ~m~VrV {MÌ gd© ~Xbbo hmoVo. ¶m{df¶r qMVZ
H$aUo JaOoMo Amho.
gmYmaU 1984-85 nmgyZ ‘mܶ{‘H$ d CÀM ‘mܶ{‘H$ emim§Mm {dH$mg d {dñVma hmoD$Z g§»¶m dmT>br
VgVer {ejUm{df¶r AmoT> {Z‘m©U Pmbr. {dXçmWu g§»¶mgwX²Ym dmT>m¶bm bmJbr. narjm H|$ÐmMrgwX²Ym {ejU
g§ñWmMmbH$ d ‘w»¶mܶmnH$m§Zm JaO Amdí¶H$Vm dmQy> bmJbr. {dXçm϶mªZm ~mhoa Xÿa Vmbw³¶mMo {R>H$mUr AWdm
20/25 {H$.‘r. A§Vamda 10/12 dr Mr narjm XoUo J«m‘rU XþJ©‘ ^mJmVrb nmbH$m§Zm H$R>rU ÌmgmMo dmQy> bmJbo
Am{U ¶m {dMmamVyZ emim§Mr d J«m‘rU mJmVrb {dXçm϶mªMr gmo¶ ìhmdr åhUyZ emgZmbm dmQy> bmJbo Am{U narjm
H$m°nr hrg‘mOmbm d{dXçm϶m©bm
bmJbobr H$sS>/AmOma Amho.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 38{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 38{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 38{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 38{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 38
Ho$Ðm§Mm gwX²Ym {dñVma Pmbm. Odinmg 2/3 emim {‘iyZ 8/10 {H$.‘r. A§Vamda {deofV: 10dr Mo narjm H|$Ð
{‘imbo. J«m‘rU Am{Xdmgr ^mJmVrb Jar~ {dXçm϶mªMr gmo¶ Pmbr. ¶m‘YyZM emim/CÀM ‘mܶ{‘H$ emim§Zm
{ZH$mbmMr Q>³Ho$dmar hr ‘hÎdmMr AQ> Q>mHy$Z {ZH$mbmMo ‘hÎd dmT>bo d nwT>rb H$m¶© gwê$ Pmbo.
narjm H|$Ð emioV/Odinmg n[agamV/OdiÀ¶m n[a{MV emioV Agë¶m‘wio {dXçm϶m©‘Yrb narjm H|$Ð d
narjm ¶m{df¶rMr ^rVr hiyhiy H$‘r hmoV Jobr. nU AmVm ho Hw$R>oVar Wm§~bo nm{hOo, Vr doi AmVm Ambr Amho.
H$maU J¡a‘mJm©‘wio AZoH$ dmB©Q> àH$ma {dXçm϶m©Mo ‘Zmda q~~dUmao AmhoV. ¶m‘YyZM ˶m§Mo‘ܶo Jw§S>àd¥Îmr ~imdbr
Amho. H|$Ðmda narjobm AZoH$ dmB©Q> àH$ma {dXçmWu Amnë¶m ñdV:Mo {ejH$m§er H$aVmV. ¶m{df¶r AZoH$ àg§J
AmnUmbm EoH$m¶bm, nhm¶bm {‘iVmV. ‘mJrb 3 dfm©nydunmgyZ J¡a‘mJm©er bT>m hm H$m°nr‘w³V A{^¶mZ H$m¶©H«$‘
{ejU ‘§S>imZo am~{dbm Amho. àW‘V: {ejU ‘§S>imMo ‘Z:nyd©H$ Am^ma ‘mZVmo. H$maU hr H$mimMr JaO Amho.
‘m¶m ‘Vmà‘mUo hm à¶moJ ’$³V 10dr, 12dr Vo nXdrn¶ªV A§‘bmV AmUyZ H$m¶‘ñdê$nr gd©M gdm©À¶m narjm‘ܶo
H$m°nr {dXçmWu H$aUma ZmhrV Agm {ZU©¶ ¿¶mdm. H$maU 9dr Vo 11dr À¶m narjm A˶§V H$S>H$ dmVmdaUmV
H$m°nr‘w³V àm‘m{UH$nUo emim‘ܶo nma nS>VmV ¶mV e§H$m Zmhr. Am{U Á¶m emioV narjm H|$Ð 10/12 dr (B¶Îmm)
Amho VoWrb dJ© 9dr d 11dr Mo {dXçmWu J¡a‘mJm©Mo dmVmdaU nmhVmV. EoH$m¶bm {‘iVo Voìhm ˶m§Mm Ñ{ï>H$moZ
~XbVmo Am{U Vo {dXçmWu gwX²Ym Aä¶mg H$aUo, H$‘r H$aVmV. n¶m©¶mZo 11 dr Mo {dXçmWugwX²Ym dmVmdaU nmhVmV.
{ejU ‘§S>imZo ¶mg§~§{YV Ho$boë¶m ¶moOZm emim ñVa/H|$ÐñVa g{‘Vr/à{Vkm g{‘Vr B. ~m~r Amdí¶H$ d
ñdmJVmh© AmhoV. H$m°nr ‘w³V/J¡a‘mJm©{déX²Y bT>m ¶m H¥$Vr A{^¶mZmMr gwédmV ‘mM© 2011 À¶m 12, 10dr À¶m
narjm§nmgyZ Ho$br Amho. CnH«$‘/A{^¶mZ A{Ve¶ A{dñ‘aUr¶ Amho. H$maU hr n[apñWVr Xhm dfm©nydu (A{^¶mZ)
am~dm¶bm nm{hOo hmoVr. AmO {dXçmWu d nmbH$ ¶m§ZmgwX²Ym AmdS>bm Amho. H$m°nr hm AmOma Pmbm hmoVm. eodQ>À¶m
ñVamda Jobm hmoVm. gd©gmYmaU qH$dm H$‘r CnMmamZo hm AmOma ~am Pmbm Va H$m°nr/J¡a‘mJ© {déX²Y gVV 5 df}
CnMma H$amdm bmJUma Amho. Voìhm hm AmOma g‘yi nyU©V: ‘yimgH$Q> Zï> hmoB©b Ago ‘mPo ‘V Amho. ho A{^¶mZ
{Z¶{‘VnUo nmM df© gwê$ R>odë¶mg {ZpíMVM {dî¶H$mbrZ {dXçm϶mªZm gmoZoar {Xdg ¶oVrb. VgoM B. 9, 11drV
gwX²Ym emimñVamda à^mdr A§‘b~OmdUr Pmbr nm{hOo. B. 1br Vo 8dr n¶ªVMr Open text book narjm
¶mdagwX²Ym {dMma H$ê$Z qMVZ H$aUo JaOoMo Amho. ho gwX²Ym {dgaVm ¶oUma Zmhr.
1. {ejU ‘§S>imMo {Z¶moOZ~X²Y d A{dñ‘aUr¶ Am¶moOZJ¡a‘mJm©{déX²Y bT>m ¶m H¥$Vr A{^¶mZmMo emgZ {ejU ‘§S>i ñVamda Am¶moOZ à^mdr hmoVo.
‘w»¶mܶmnH$m§Mr g^m, emim g{‘Vr g^m, {ejH$ g^m, nmbH$ {ejH$ g§K g^m, JmdmVyZ à^mV’o$ar,
{dXçm϶mªZm 26 OmZodmarbm à{Vkm B˶mXrMo Am¶moOZ g§nyU© df©^amV doimnÌH$mZwgma, ˶m‘wio nmofH$ dmVmdaU
{Z‘m©U Pmbo. g§nyU© {ejU ì¶dñWm ¶m‘ܶo gh^mJr Pmbr. ‘w»¶mܶmnH$m§Mr g^m, bJoM emim g{‘VrÀ¶m
nXm{YH$mè¶m§Zm ¶m~m~V ‘m{hVr XoUo. {ejH$m§Mr g^m KoD$Z O~m~Xmar d H$V©ì¶ d n[aUm‘mMr XIb ¿¶md¶mg
gyMZm XoUo. nmbH$ g§Km‘m’©$V nmbH$m§Zm ‘m{hVr d OmJ¥Vr {Z‘m©U H$aUo Aer gmIir {Z‘m©U H$ê$Z à^mdrnUo
A§‘b~OmdUr Ho$br. {Z¶moOZ A{dñ‘aUr¶ hmoVo. XjVm g{‘Vr d H|$ÐñVa g{‘Vr J{R>V H$aUo gdmªda n¶m©¶mZo
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 39{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 39{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 39{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 39{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 39
nmbH$m§da O~m~Xmar Q>mH$Uo B. ~mbH$m§À¶m {dî¶mVrb gmoZoar doY KoUmam Amho. ho {ZpíMVM A{^Z§XZmg nmÌ Amho.
2. emim g{‘Vr d XjVm g{‘VrMo H$m¶© ‘hÎdmMoJ¡a‘mJm©{déX²>Y bT>m ¶m H¥$Vr A{^¶mZmgmR>r ñWm{ZH$ emim g{‘VrÀ¶m nXm{YH$mè¶m§ZrgwX²>Ym gH$mamË‘H$
{dMma H$ê$Z ¶mbm g§nyU©nUo ghH$m¶© Ho$bo. doimodoir g^oÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ ‘w»¶mܶmnH$mX²>dmao {ejH$m§Zm gyMZm
H$m¶©gwX²Ym à^mdr A§‘b~OmdUrgmR>r Cn¶w³V d ‘mobmMo R>abo. VgoM ñWm{ZH$ XjVm g{‘Vr d H|$Ð ñVa g{‘VrZo
gwX²Ym ‘hÎdmMr y{‘H$m nma nmS>br. g§nyU© narjm H$mbmdYrV CëboIZr¶ H$m¶© Ho$bo. nyU© narjm Xaå¶mZ CëboIZr¶
CnpñWVr hmoVr.
3. ‘w»¶mܶmnH$ d {ejH$m§Mr H$V©ì¶nyU© ^y{‘H$mnarjm Xaå¶mZ ‘w»¶mܶmnH$m§Zr H|$Ð g§MmbH$, A{V[a³V H|$Ð g§MmbH$ Zm˶mZo H$V©ì¶ åhUyZ à^mdr ^y{‘H$m
~Omdbr. Amnbr O~m~Xmar d emgZmMm H¥$Vr A{^¶mZmbm ‘w»¶mܶmnH$m§Zr d n¶©dojH$ ¶m g§~§YmZo {ejH$m§Zr
‘hÎdmMo d Jm§^r¶© g‘OyZ {dXçm϶m©Mo gmoZoar ^{dî¶mMr OmUrd R>odyZ H$m°nr‘w³V dmVmdaUmV narjoMo g§MbZmMo
H$m¶© ‘w»¶mܶmnH$ d {ejH$m§Zr Mm§Jë¶m VèhoZo nma nmS>bo. CëboIZr¶ H$m¶© Ho$bo.
4. ‘hgyb {d^mJ, H¥$fr {d^mJ, {ejU {d^mJ ¶m§Mo H$m¶© àe§gZr¶J¡a‘mJm©{déX²>Y bT>m ¶m A{^¶mZmgmR>r B. 12, 10 dr À¶m narjogmR>r ~¡R>o nWH$mMo H$m¶© àe§gZr¶ hmoVo.
àm‘m{UH$nUo Amnbo H$V©ì¶ H$m¶© ~mOybm R>odyZ d[að>m§Mm d A{YH$mè¶m§Mm AmXoe ñdrH$mê$Z àm‘m{UH$nUo doionydu
d narjmZ§Va gwX²Ym H|$Ðmda Amnë¶mda Q>mH$bobr O~m~Xmar MmoInUo nma nmS>br. ‘hgyb {d^mJmMo VbmR>r, ‘§S>i
A{YH$mar, Zm¶~ Vh{gbXma, àmW{‘H$ {ejH$ ¶m§Zr ‘mobmMo ghH$m¶© Ho$bo. H$m°nr hmoUma Zmhr, ‘wbm§Mr ‘mZ{gH$Vm
AmoiIyZ J¡a‘mJm©Mm Adb§~ {dXçmWu H$aUma Zmhr ¶mMr OmUrd R>odyZ ‘hgyb, àmW{‘H$ {ejU {d^mJmZo
àm‘m{UH$nUo à¶ËZ Ho$bo.
J«m‘godH$ ¶m§Zr gwX²Ym ghH$m¶m©Mr d H$V©ì¶mMr OmUrd R>odyZ J¡a‘mJm©{déX²Y bT>m ¶mbm ghH$m¶© Ho$bo. VgoM
{O.n. {ejH$ ¶m§Zr ‘hÎdmMo àm‘m{UH$ à¶ËZ H$ê$Z narjoXaå¶mZ A{^¶mZmbm gmW {Xbr.
5. nmbH$, g‘mO, {dXçm϶mªMm gh^mJJ¡a‘mJm©{déX²Y (H$m°nr‘w³V) bT>m ¶m A{^¶mZmbm g‘mOmZo gwX²Ym ‘ZmnmgyZ ñdrH$mabo Amho ho CëboIZr¶.
nmbH$m§Zm d g‘mOmVrb gd© KQ>H$m§Zm gwX²Ym dmQ>V hmoVo H$s, H$m°nr hr g‘mOmbm d {dXçm϶m©bm bmJbobr H$sS>/
AmOma Amho. H$m°nr H$aUo ~amo~a Zmhr Aer à{V{H«$¶m nmbH$, nmbH$g§KmÀ¶m g^o‘ܶo H$arV hmoVo. g‘mOmVrb
Aݶ KQ>H$gwX²Ym H$m°nrÀ¶m {déX²Y ~mobV hmoVo d {ejU ‘§S>i d emgZmZo KoVboë¶m {ZU©¶mMo ñdmJV H$arV hmoVo.
g‘W©Z H$arV hmoVo. Xhm dfm©nydu ho H$m°nr Zï> H$am¶bm nm{hOo hmoVo Aem ~mob³¶m à{V{H«$¶m nmbH$ d g‘mO
à˶jXeu H$arV hmoVo. Mm§Jbm CnH«$‘ Amho Ago gd©gm‘mݶ {dXçmWu d BVa ‘§S>ir ~mobV hmoVo. narjoXaå¶mZ
H|$Ðmda nmbH$m§Mm gh^mJ ZìhVm. nmbH$ narjm H|$Ðmda ’$mago ^aH$Q>bo Zmhr. Ìmg {Xbm Zmhr ¶mMm AW©
nmbH$m§Zm gwX²Ym ¶m Mm§Jë¶m Jmoï>r AmdS>ë¶m ho {gX²Y hmoVo. {dXçm϶mªZr gwX²Ym ghm ‘{hݶmnydu ¶m A{^¶mZm{df¶r
‘mZ{gH$Vm V¶ma Ho$br hmoVr. H$maU J¡a‘mJm©Mo dmB©Q> n[aUm‘ d {dî¶mVrb Amnbr AdñWm dmB©Q> J§^ra n[aUm‘
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 40{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 40{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 40{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 40{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 40
nmbH$m§er {hVJwOnmbH$m§er {hVJwOnmbH$m§er {hVJwOnmbH$m§er {hVJwOnmbH$m§er {hVJwO"{ejU-g§H«$‘U' À¶m ‘mܶ‘mVyZ Amnë¶mer g§dmX gmYVmZm AmZ§X hmoV Amho. "{ejU-g§H«$‘U' ‘YyZ AZoH$
{df¶m§da boI àH$m{eV hmoV AgVmV. ˶m‘ܶo "nmbH$m§er {hVJwO' Agmhr EH$ {df¶ ‘hËËdmMm Amho. Amnë¶membo¶ ì¶dhmamV nmbH$-gwg§dmX, nmbH$-g§nH©$ ¶m§Zm ‘hËËd Amho. ho AmnU OmUVmM, {dXçm϶mªÀ¶m gdmªJrU{dH$mgmgmR>r ‘w»¶mܶmnH$-{ejH$-nmbH$ ¶m§Zr EH$Ì ¶oUo, {dMma-{d{Z‘¶ H$aUo AJ˶mMo Amho. ˶mgmR>r ‘mJ©Xe©H$R>aVrb Ago boI "{ejU-g§H«$‘U' ‘YyZ àH$m{eV hmoVmV. ˶m§Mm Cn¶moJ AmnU nmbH$m§gmR>rhr H$amdm.
nmbH$m§À¶m g o‘ܶo Aem boIm§Mm g§X © Xçmdm, ˶mda MMm© KS>dyZ AmUmdr. {ejH$-nmbH$ g§KmÀ¶m~¡R>H$sV nXm{YH$mè¶m§À¶m {ZXe©Zmg ho boI AmUmdoV, VgoM, emio‘ܶo EImXçm H$mM’$bH$mV ho boI {Z¶{‘VnUoà«X{e©V H$amdoV, nmbH$ à~moYZmgmR>r ho Amdí¶H$ Amho.
nmbH$m§er g§~§{YV boIm§da Pmboë¶m MMm©-àíZmoËVam§Mm d¥ËVmÝV "{ejU-g§H«$‘U' H$S>o Adí¶H$ nmR>dmdm,Oa ˶m~X²²>Xb nmbH$m§À¶m H$mhr à{V{H«$¶m AgVrb, Va ˶mhr nmR>dmì¶mV, Oa H$mhr ‘hËËdnyU© e¡j{UH$ {df¶m§daMMm© KS>dmdr Ago dmQ>V Agob, Va Vgo {df¶hr gwMdmdoV, ˶m§Mm {dMma H$aUo e³¶ hmoB©b.
"{ejU-g§H«$‘U' À¶m ‘mܶ‘mVyZ emim d nmbH$ g§~§Y ÑT> Pmbo, ˶mVyZ nmbH$-à~moYZ Pmbo Va EH$‘hËËdnyU© e¡j{UH$ H$m¶© hmoB©b, ‘w»¶mܶmnH$m§Zr ˶mgmR>r nwT>mH$ma ¿¶mdm, Ago AmdmhZ H$aʶmV ¶oV Amho..
g{MdamÁ¶‘§S>i, nwUo
¶m{df¶r {dXçm϶mªZm gwX²Ym H$mhr Jmoï>r AdJV, H$ê$Z ^{dî¶mMo doY d {ejUmMo ‘hÎd ¶mMr OmUrd hmoD$Z
narjm Xaå¶mZ H$m°nr H$ê$ Z¶o ¶m A{^¶mZmbm ˶m§Zr gwX²Ym g‘OyZ KoD$Z ghH$m¶© Ho$bo. {dXçm϶mªZm gwX²Ym dmQy>
bmJbo H$s H$m°nr H$aUo ~amo~a Zmhr, ^{dî¶ Zmhr. Aem ~mob³¶m à{V{H«$¶m à˶j emioV d narjm gwê$
hmoʶmnydu AZw^dmg Amë¶m ho g˶ Amho.
J¡a‘mJm©{déX²Y bT>m A{^¶mZ qH$dm H$m°nr‘w³V dmVmdaUmV narjm ¶m H¥$VrMr A§‘b~OmdUr H$am¶Mr
Pmë¶mg qH$dm ^{dî¶mVrb dmB©Q> n[aUm‘m§Mr XIb ¶m~m~VMr ‘hÎdmMr ^y{‘H$m d ‘mZ{gH$Vm hr ‘w»¶mܶmnH$ d
{ejH$m§Mr ‘hÎdmMr Amho. Omon¶ªV gd© ‘w»¶mܶmnH$ d {ejH$ ‘Zmer IyUJmR> ~m§YV Zmhr Vmon¶ªV ho gwê$M amhUma
Amho. nU ‘w»¶mܶmnH$ d {ejH$ ‘ZmnmgyZ narjm Xaå¶mZ H$m°nrbm hX²²>Xnma H$aVrb Voìhm g§nyU© {MÌ ~XbyZ
OmB©b. ho ~XbʶmgmR>r H$mhr H$moUmMr JaO mgUma Zmhr. ’$³V ‘w»¶mܶmnH$ {ejH§$M ho H$ê$ eH$VmV Ago ‘bm
dmQ>Vo. ho VodT>oM Iao åhUVmZm, {dXçmb¶mMr Á¶mMo hmVr Xmoar, Vmo {dXçm϶m©Mo ^m½¶ CX²Ymar. ¶m åhUrà‘mUo
{ejH§$M KS>{dV AgVmo. ¶m H$modù¶m H$ù¶m‘mOr, bnbo kmZoída, {edmOr, ¶m åhUrà‘mUo gd©M Mm§Jbo g§ñH$ma
KS>{dʶmMo H$m¶© JwéOr H$aVmV, ‘J ho gwX²Ym JwéOtZr ‘Zmda KoVë¶mg J¡a‘mJm©{déX²>Y bT>m nyU©V: ¶eñdr H$ê$Z
XmIdy eH$VmV ho {Z{d©dmX g˶ amhrb Am{U ¶mVyZM CXçmMm ~bembr ^maV ^{dî¶mVrb gmoZoar OrdZmMm doY
KoUmam ep³Vembr Zr{VdmZ ~mbH$, ¶wdH$ Agob ¶mV {Vi‘mÌ e§H$m Zmhr.
***
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 41{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 41{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 41{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 41{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 41
‘m¶m H$ënZoVrbA{^Zd {ejU nX²YVr
S>m°. {Za§OZ ‘hmXod A§OZH$abmImo{Q>¶m wVS>m Á¶w{ZAa H$m°boO, H$m|T>mir,
Vm. H$mQ>mob, {O. ZmJnya 441 103({Z~§Y ñnYm© CÎmoOZmW©)
{Xdg CJdVm ‘miʶmAm{Y
gmø yV ìhmdo g‘ OrdZ
ñnem©‘YwZr AZ² bm^mdo
Ag§»¶ {Odm§Zm g§OrdZ
AIoa gy¶m©ñVmnmdoVmo
IwUm R>odyZr ^ë¶m ~wè¶m§Mm
O‘mIM© hm ‘m§Sy>Z OmB©Z
Aën H$m{hem H$V¥©ËdmMm
AerM ‘mPr AVrd Vi‘i
EH$‘od BÀN>m {Z àmW©Zm
gmø yV ìhmdo ‘‘ OrdZ
‘mJm©‘ܶo ¶oUmè¶m§Zm
- pñQ´>H$b°ÝS> {J{b¶Z
1. àmñVm{dH$AmOMm {dXçmWu hm g§JUH$ ào‘r, ‘mo~mBbYmaH$, {dkmZ V§ÌkmZmer ‘¡Ìr H$aUmam, X¡Z§{XZ OrdZmV B§Q>aZoQ>Mm
dmna ghOnUo H$aUmam Agm Amho. XÿaXe©Z, g§JUH$, ‘mo~mB©b B. À¶m ‘mܶ‘mVyZ g§nyU© OJmer Vmo OmoS>bm Jobobm Amho.
Aem dmVmdaUmV bhmZmMm ‘moR>m hmoV Agboë¶m AmOÀ¶m {dXçm϶m©bm Amnbr emim, VoWrb AܶmnZ nX²YVr
AmdS>Vo H$m ? ˶mMo Aܶ¶Z AmZ§XXm¶r hmoVo H$m hm EH$ qMVZmMm {df¶ Amho.
emim Am{U ˶mÀ¶m AmOy~mOyÀ¶m n[apñWVrV H$‘mbrMo A§Va Amho. Kar EHw$b˶m EH$ AgUmè¶m ‘wbmMo hmoUmao
bmS> Am{U emioV ˶mbm {‘iV Agbobo ‘hÎd ¶m‘ܶo O‘rZ-Añ‘mZmMm ’$aH$ Amho.
emioVrb AܶmnZ nX²>YVr ˶mbm AmdS>mdr, emioV ˶mMr {Okmgy, Aä¶mgy d¥ËVr dmT>mdr, ˶mÀ¶m ‘ZmVrb
àíZm§Zm emioV CËVao {‘imdr, ˶mbm ¶oUmè¶m e§H$m§Mo {ZagZ ìhmdo, ˶mÀ¶m‘ܶo AgUmè¶m gwßV JwUm§Zm ~mhoa nS>ʶmg
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 42{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 42{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 42{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 42{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 42
dmd {‘imdm Aer ZmdrݶnyU© AܶmnZ nX²YVr Agob Va Am{U VaM CXçmMm gj‘, gwg§ñH$m[aV, d¡km{ZH$ Ñ{ï>H$moZ
~miJUmam {dXçmWu ñdV:Mo Am{U n¶m©¶mZo XoemMo CÁÁdb ^{dVì¶ KS>dob.
2. ‘mPo g‘mO{ZarjUg‘mOmV S>moio CKS>o R>odyZ nmhVmZm EH$ Jmoï> àm‘w»¶mZo bjmV ¶oVo Vr åhUOo AmOÀ¶m ¶m {dXçm϶m©bm Aä¶mgmV
ag Zmhr, emioMr åhUmdr Ver AmoT> Zmhr. "emioV OmUo' ho nmbH$m§Zr bmXbobo H$m‘ H$s Oo Q>miʶmMo ˶m§Zm ñdmV§Í¶
Zmhr. {dXçm϶m©bm {ejH$m§{df¶r AmXamMr mdZm Zmhr. Aܶ¶ZmV AmZ§X Zmhr. emioVgwX²Ym Aä¶mg ZH$mo, ñdmܶm¶,
J¥hnmR> ZH$mo, dmMZ ZH$mo, narjm ZH$mo Aer ˶m§Mr ‘mZ{gH$Vm. ñd¶§{eñV nmiUmao, AmdS>rZo Aܶ¶Z H$aUmao {dXçmWu
hmVmÀ¶m ~moQ>mda ‘moOʶmEdT>o !
AmOÀ¶m {dXçm϶m©da àgma‘mܶ‘m§Mm àM§S> à^md Amho. Mm§Jbo Am{U dmB©Q> ¶m§‘Yrb ’$aH$ AmoiIʶmg
{dXçm϶m©bm ‘XV H$aʶmgmR>r AmOMr {ejUnX²²>YVr H$‘r nS>Vo.
{dXçm϶mªZm emioV ¶oʶmMr AmoT> bmdUo, ˶m§À¶m ‘ZmV AZoH$ àíZ {Z‘m©U ìhmdoV Aer n[apñWVr {Z‘m©U H$aUo,
˶m§Zm Aܶ¶ZmMr éMr bmdUo, Vo Ogo AmhoV Vgo ˶m§Zm OJy XoUo, n[anyU© Jwbm~nwînmMm ñdrH$ma H$aVmZm ˶mÀ¶m
nmH$ù¶m, ˶mMo H$mQ>o, ˶mMo gdmªJ Amnbo ‘mZbo Va Jwbm~mMo Jwbm~nU H$iyZ ¶oUma Amho. hm {dMma H$ê$Z ˶mbm
Amnbogo H$aUo ¶m Jmoï>tZm OoWo ‘hÎd Amho VoWo {dXçmWu AmZ§XXm¶r {ejU KoV AmhoV Ago {XgVo. brbmVmB© nmQ>rb
¶mMo "g¥OZ AmZ§X' {dXçmb¶, S>m°. aoUy Xm§S>oH$a ¶m§Mr {MIbJmd‘Yrb emim, a‘oe nmZgo ga ¶m§Mr dmB©‘Yrb emim
{dXçm϶mªZm Iè¶m AWm©Zo {ejUmVbm AmZ§X XoV AmhoV.
3. gXçn[apñWVrVrb XmIbog‘mOmMo à{Vq~~M Agboë¶m dV©‘mZnÌmVrb, gmßVm{hH$mVrb ho XmIbo -
1. bmoH$gÎmm {X. 10.6.2013
A‘o[aHo$Vrb OrdZH|$Ðr {ejU
‘wbm§À¶m Z¥Ë¶mÀ¶m Vmgmbm ‘wbm§~amo~a ‘w»¶mܶmnH$gwX²Ym Z¥Ë¶ H$aV hmoVo.
emioÀ¶m N>moQ>çmem eoVmda ‘wbm§Zr ’w$bPmS>m§Mr, ^mÁ¶m§Mr bmJdS> Ho$br hmoVr.
emioV hmoUmè¶m {d{dY CnH«$‘m§Mo {dXçm϶mªZr pìh{S>Amo ewQ>tJ H$ê$Z ˶mMo nm°da nm°B§Q> àoP|Q>oeZ Ho$bo hmoVo.
2. bmoH$à^m {X. 16.8.2013
~Xb˶m ‘hmamîQ´>mMr ~XbVr ~mamIS>r
kmZaMZmdmX hr 21ì¶m eVH$mV JwUdÎmoÀ¶m {XeoZo ZoUmar n{hbr nm¶ar Amho.
{dXçmWu BZmoìho{Q>ìh Am{U gO©Zerb hmoʶmgmR>r {ejH$m§Zm Vgo dmVmdaU {Z‘m©U H$amdo bmJob.
AmOÀ¶m {ejUmVyZ {dXçm϶m©V H¥${VerbVm {Z‘m©U ìhm¶Mr JaO Amho.
Amnë¶mH$S>Mr nma§n[aH$ dJ©, ~|M, ’$im hr aMZm ~XbʶmMr JaO Amho.
3. bmoH$à^m {X. 27.09.2013
‘m{hVr {dXçm϶mªn¶ªV nmohmoM{dʶmgmR>r Á¶mà‘mUo à¶moJerb nX²YVr Adb§~ʶmV Ambr ˶mMà‘mUo doJmZo
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 43{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 43{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 43{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 43{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 43
{dH${gV hmoUmè¶m V§ÌkmZmMo nS>gmXhr {ejUjoÌmV {XgyZ ¶oVmV.
dJm©V {eH$dUmè¶m {ejH$mÀ¶m VwbZoV OJ^amVrb ‘m{hVr EH$m p³bH$gaer CnbãY H$ê$Z XoUmam Q>°~boQ>
A{YH$ à^mdembr Amho.
B-nwñVH$m§Mm {ejUjoÌmV M§Mwàdoe hmoV Amho. Am°ZbmBZ {ejUmMo EH$ ‘moR>o XmbZ OJ^amV Iwbo hmoV Amho.
"H$mog}am' ¶m AmonZ Am°ZbmBZMm ’$m¶Xm {dXçmWu H$ê$Z KoV AmhoV.
4. AmOn¶ªVMr {ejUnX²YVrAmOn¶ªV JwéOtZmM gd© kmZ Am{U g‘moaÀ¶m ‘mVrÀ¶m Jmoù¶mbm AmH$ma XoʶmMo H$m‘hr JwéOtMo Aer y{‘H$m
hmoVr, JwéOr gm§JUma, JwéOr ~mobUma, JwéOr {ZU©¶ KoUma. g‘moaÀ¶m {dXçm϶m©Zo ’$³V EoH$m¶Mo, JwéOtÀ¶m AmkoMo nmbZ
H$am¶Mo. ˶mbm ñdV:Mo ‘V ‘m§S>ʶmMr ‘w m ZìhVr. {ZU©¶ KoʶmMo ñdmV§Í¶ ZìhVo. {ejH$ gm§Job Vr nyd© {Xem! OUy
{ejH$mMm Jwbm‘M Vmo !
"KmoH$m Am{U AmoH$m' hr narjm, ‘y붑mnZ nX²YVr. Á¶mMo nmR>m§Va OmñV ˶mbm JwU A{YH$. {dXçm϶mªMr hþema,
T> Aer dJ©dmar. "e¡j{UH$ JwUdÎmm' EdT>m EH$M {ZH$f. ˶mÀ¶mVrb BVa ~wX²>{Y‘ËVm ZmH$maë¶m Om¶À¶m. n[aUm‘ Agm
Pmbm H$s Zmnmgm§Mr g§»¶m dmT>br, {dXçmWu {ejUmnmgyZ bm§~ Jobm. {ejU nyU© Pmbobm {dXçmWu ì¶mdhm[aH$
kmZmÀ¶m A^mdm‘wio ñdV:À¶m nm¶mda C^m amhʶmg A¶eñdr R>abm. ˶mMr emar[aH$, ‘mZ{gH$, ~m¡X²>{YH$, md{ZH$
dmT> Iw§Q>br. Vmo EH$bH$m|S>m Pmbm.
nmbH$ ZmoH$arÀ¶m doimV ~m§Ybobo, emioV {ejH$ Amnë¶m H$m‘m§À¶m nyV©VoV ì¶J«. {dXçm϶mªÀ¶m ‘ZmV H$m|S>‘mam.
˶mbm XoʶmgmR>r Zm nmbH$m§H$S>o doi Zm {ejH$m§H$S>o. Ago AgyZhr Amnë¶m EHw$b˶m EH$ nmë¶mH$Sy>Z nmbH$m§À¶m
AdmñVd Anojm Am{U ˶m Amo¶mImbr XS>nyZ Jobob§ {dXçm϶mMo ì¶p³V‘ËËd.
Am{U ‘J hmM {dXçmWu ‘mZ{gH$ H$m|S>rVyZ XÿaXe©Z, g§JUH$, ‘mo~mBb B. À¶m ào‘mV Z nS>ob VaM Zdb.
˶mÀ¶mVrb ghOgwb^ CËgwH$Vobm g§JUH$, B§Q>aZoQ>‘m’©$V n¶m©¶ {‘iV Jobm Am{U ˶mÀ¶mhr ZH$iV ¶m ‘mܶ‘m§Mm ’$mg
˶mÀ¶m Jù¶m^modVr KQ²>Q> AmdiV Jobm. EH$Q>onUm‘wio ì¶gZm§À¶m Amhmar Jobm. nmbH$, {ejH$, {ejUnX²YVr ˶mbm
g‘OmdyZ ¿¶m¶bm H$‘r nS>br. àM§S> ñnY}bm gm‘moao OmVmZm, nmbH$m§À¶m Anojm§Imbr X~boë¶m, Aä¶mgmMm VmU
Agø Pmboë¶m AdñWoVrb {dXçmWu åhUy bmJbm.
AmXaUr¶ {ejH$ ‘§S>itZmo,
Am‘M§ ~moQ> Yê$Z
Vw‘À¶m dmQ>odê$Z ZoʶmMm AmJ«h Yê$ ZH$m.
Ia§ åhUOo à˶oH$mMr dmQ>
hr ñdV§Ì, doJdoJir AgVo.
åhUyZ Vw‘Mr dmQ> Vw‘MrM AgVo
Am‘Mr ZgVo.
Am‘À¶m dmQ>m AmåhmbmM emoYy Xçm.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 44{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 44{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 44{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 44{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 44
Am‘À¶m dmQ>m AmåhmbmM VwS>dy Xçm.
MmbUmè¶mZoM Mmbm¶Mo AgVo
MmbUmè¶mZoM MmbdmMo ZgVo.
Á¶mMr ˶mMr dmQ> doJdoJir AgVo.
5. A{^Zd {ejUnX²YVrMr Amdí¶H$Vm"{ejU ho Amnb§ gm‘m{OH$, gm§ñH¥${VH$, Am¡Xçmo{JH$ gm¡hmЩ amIob Am{U dmT>dob Aer {nT>r {Z‘m©U H$aUma§
Agmd§' Ago bmoH$‘mݶ {Q>iH$ åhUmbo hmoVo. Am‘À¶m {ejUmVyZ {dXçm϶m©V H¥${VerbVm {Z‘m©U ìhm¶Mr JaO Amho.
{ejUmVyZ {dXçm϶m©V CXç‘erbVm dmT>m¶bm hdr. ˶mMr OrdZ{Zð>m dmT>br nm{hOo. EdT>oM Zmhr Va ¶m gJù¶m~amo~aM
{dXçmWu amîQ´>^³V ~ZʶmMr JaO Amho. {JOw mB© åhUVmV ˶mà‘mUo gdm©V ‘hÎdmM§ {ejU ho öX¶mM§ {ejU.
ew ^mdZm§M§ {ejU. AZwH§$nm, ghmZw yVr, ào‘ ¶m Mm§Jë¶m ^mdZm ˶m§Zm {eH$dm¶bmM nm{hOoV. H$maU AmOMm
{dXçmWu ¶m ^mdZm§nmgyZ Iyn bm§~ Jobm¶. H«$moY, X²>dof, B©©fm©, ^¶ ¶m Aew ^mdZm§nmgyZ ˶mbm bm§~ R>odbm nm{hOo.
AmOy~mOyÀ¶m AdH$memM§ kmZ, à{VH$mË‘H$ {dMma, Jw§VmJw§VrMo {dMma, A§V:àkoMm {dH$mg, AܶmpË‘H$ {dMma,
p³bï> AmH¥$VrM§ AmH$bZ, g§íbofU, A~moY ‘ZmMm ì¶mnma, g§emoYZ H$aU§, Hy$Q> àíZ gmoS>dU§, {MÌH$bm, g§JrV
¶m§gma»¶m H$bm§M§ kmZ Am{U ˶mÀ¶m gO©Ze³VrMm {dH$mg hmoB©b Aem A{^Zd {ejU nX²YVrMr AmOÀ¶m ‘wbm§Zm
JaO Amho.
{dZmo~mOr ^mdo ¶m§Zr "JrVmB©V' åhUboM Amho.
Jwê$ Xodm{XH$s nyOm ñdÀN>Vm dr¶©g§J«h
Aqhgm F$OwVm A§Jr XohmMo Vn ~mo{bbo &
{hVmW© ~mobUo g˶ ào‘mZo Z Iwnobgo &
ñdmܶm¶ H$aUo {Z˶ dmUrMo Vn ~mo{bbo &
àgÞ d¥Îmr gm¡å¶Ëd AmË‘qMVZ g§¶‘
^mdZm amIUo ewX²Y ‘ZmMo Vn ~mo{bbo &
{hVmW© ~mobm¶M§ nU Vo Z Iwnob Ag§. ^mdZm ewX²Y amIm¶Mr, Aqhgm Am{U F$OwVm A§Jr ~mUdm¶Mr, d¥ËVr
gm¡å¶ VerM àgÞ amIm¶Mr, AmË‘qMVZ H$am¶M§ Am{U g§¶‘ amIm¶Mm.
AmOy~mOybm {ejUmMr ^nHo$Xma "XþH$mZ§' {Xgbr Var ZmZm àH$maMo {ddoH$ ~miJyZ {ejUmMr VníM¶m© {OWo
MmbVo Aer H|$Ðo {XgV ZmhrV. åhUyZ Aem {ejUnX²YVrMm Adb§~ H$ê$Z Vr H|$Ðo AZw dm¶bm {‘imbr nm{hOoV.
¶m d¶mV ‘wbm§Zm {ZamoJr eara, {Z‘©i ‘Z, ñdÀN> ~wX²Yr Am{U H$Yr H$‘r Z hmoUmar H$m¶©e³Vr ¶m§Mr JaO Amho.
˶m§Zm gJirH$Sy>Z ~iH$Q> ~ZdU§ hr Iar JaO Amho. ‘wbm§Mr {Okmgm dmT>mdr, kmZ dmT>md§, ˶m§Mm Mm¡’o$a {dH$mg ìhmdm
hm Va gJù¶m Aä¶mgH«$‘mMm nm¶m Amho.
narjm hþema {dXçm϶mªMr àJVr ‘moOʶmgmR>r Zgmdr, Va H$ÀÀ¶m Am{U ‘mJo nS>boë¶m ‘wbm§Zm OmJ§ H$am¶bm,
Vr Hw$R>o H$‘r nS>VmV Vo emoYm¶bm Agmdr. ‘wbm§H$Sy>Z g§dmX nmR> H$ê$Z KoʶmMm H$mi AmVm ‘mJo nS>bm. Ag§ H¥${Ì‘
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 45{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 45{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 45{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 45{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 45
nmR>m§Va H$ê$Z KoU§ H«y$anUmM§ Amho. Vmo Agä¶nUm Amho. ˶mZ§ ‘wbm§Mm AmË‘m ‘mabm OmVmo.
‘wbm§À¶m ~hþAm¶m‘r {dH$mgmMr Zm|X H$aʶmgmR>r ‘y붑mnZmMr {d{dY gmYZo Amdí¶H$ AmhoV. narjoVrb
¶emn¶em~amo~a {dXçm϶mªÀ¶m md{ZH$ ~wX²Ü¶m§H$mÀ¶m {dH$mgmMm ‘mJmodm KoVm Ambm nm{hOo. ‘y붑mnZmMm g§~§Y ’$³V
MmMʶm d narjm ¶m§À¶m àíZn{ÌH$m§er ZgyZ emioV KS>Umè¶m AWdm KS>{dë¶m OmUmè¶m à˶oH$ KQ>Zoer Vmo g§~§Y Amho.
Vm|S>r narjoV nmR>m§VamMr MmMnUr Z hmoVm EImXr JmoîQ> 춳V H$aʶmMr j‘Vm AO‘mdbr Jobr nm{hOo.
"Deeper successes are not made of gold and silver but of better hearts and finer souls.'
6. A{^Zd {ejU nX²YVrV {ejH$mMr y{‘H$mAܶmnZ hm ì¶dgm¶ ZgyZ Vo EH$ d«V Amho. amîQ´>mMo ZmJ[aH$ {Z‘m©U H$aUo, ˶m§Mr OS>UKS>U H$aUo hr à˶oH$
{ejH$mMr O~m~Xmar Amho. {ejH$mnmer OJmbm XoʶmOmoJr gdm©V ‘moR>r d EH$‘od n[anyU© Aer XoUJr EH$M Amho.
Amnë¶mVrb gdm}ËH¥$ï> Ago Oo H$mhr Amho Vo XoUo ! Ho$di Amnbo hñVH$m¡eë¶ d ~wX²{YMmnë¶ ¶m§À¶mda Vo Adb§~yZ
Zmhr Va ˶mgmR>r Amnë¶mbm ñdV:Mr åhUyZ H$mhr ñdßZo a§Jdmdr bmJVrb. Am{U ‘w»¶ åhUOo ñdV:erM EH$m J§ ra
dMZnyVuZo ~m§YyZ ¿¶mdo bmJob.
AܶmnZ åhUOo {dXçm϶m©Mo ì¶p³VËËd g§nÞ H$aʶmgmR>r ˶mÀ¶mer Ho$bobr OdirH$ ! Á¶m {dî¶mVrb OJmV
AmnU OJm¶Mr BÀN>m ~miJVmo ˶m OJmMr {Z{‘©Vr AmO AmnU Amnë¶m ‘wbm§Zm XoV Agboë¶m {ejUmÀ¶m àH$mamda
d JwUdÎmoda A§eV: Zìho Va nyU©V: Adb§~yZ Amho.
"{Z˶ OmJ¥V ‘mZd {MËVm~amo~a g§J' hm Aml‘r¶ {ejUmMm ‘yi Jm^m. {eî¶mbm XoʶmgmR>r gVV AmnU ZdrZ
ZdrZ H$mhrVar {‘idrV amhU§ hoM AܶmnH$mÀ¶m OrdZmM§ ‘yi CX²{XîQ>. "nʶ dñVy àmUmdmZ Zmo¶' ¶§ÌmVyZ ~Z{dboë¶m
{H$ëbrÀ¶m dñVy {Od§V ZgVmV. XþH$mZmgma»¶m emim åhUyZM {Od§V ZgVmV.
A{^Zd {ejU nX²>YVr‘Yrb {ejH$ àM§S> CËgmhr, ZdZì¶m ¶moOZm am~dUmam, {dXçm϶mªda ñdV:À¶m
‘wbmà‘mUo ào‘ H$aUmam, ˶m§Zm g‘OyZ KoUmam, ˶m§Zm doJdoJio AZw d XoUmam, YmS>gr à¶moJ H$aUmam, ì¶dñWobm Xmof
Z XoVm ñdV:nmgyZ, ñdV:À¶m dJm©nmgyZ {ejUm§À¶m ~Xbm§Mr gwédmV H$aUmam, {dXçm϶mªÀ¶m ‘w³V A{^춳VrMm AmXa
d ñdrH$ma H$aUmam, {dXçm϶mªgmR>r gVV CnbãY AgUmam, gO©ZerbVobm dmd XoUmam, ˶m§À¶mH$Sy>Zhr {eH$ʶmMr
‘mZ{gH$Vm ~miJUmam, OrdZ nwñVH$mMo AmdaU ào‘àYmZ AgUmam, AܶmnZmbm ì¶dgm¶ Z ‘mZVm d«V ‘mZUmam, ‘w³V
{ejUnX²>YVrMm nwañH$Vm© AgUmam Agob.
‘wbm§À¶m MmbrZo Mmbmdo
‘wbm§À¶m ‘ZmoJVo ~mobmdo
V¡go OZmg {eH$dmdo
hiyhiy &
{ejH$ am‘Xmg ñdm‘tMm hm CnXoe AmMaUmg AmUUmam Agmdm.
AܶmnZmVrb {d{dY V§Ìm§Mm, H$m¡eë¶m§Mm, à¶moJm§Mm dmna {ejH$mZo Ho$bm nm{hOo. ñdmܶm¶ nX²YV, go{‘Zma
nX²>YV, qWH$ Q>°ÝH$ (EH${ÌV {dMma H$aUo), [aâbo³eZ goeZ (à{V{H«$¶m 춳V H$aUo), dH©$em°n do, g§JUH$mMm dmna,
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 46{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 46{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 46{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 46{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 46
Eb.gr.S>r. àmoOo³Q>aMm dmna ‘w³V ‘ZmZo Ho$bm nm{hOo. ^anya àíZ {dMmê$Z {dXçm϶m©er ‘Z‘moH$ir MMm© H$ê$Z,
{dXçm϶m©bm ~mobʶmMr ˶mMm {dMma ‘m§S>ʶmMr, {ZU©¶ KoʶmMr g§Yr CnbãY H$ê$Z {Xbr nm{hOo.
{dXçm϶m©‘ܶo g‘agVoMr, gh^mJmMr, A{YH$ nwT>mH$ma KoʶmÀ¶m Ñï>rZo ñdV§Ì {dMma H$aʶmMr d eodQ>r
{ejUmVrb AX² wVVm, ghmZw dmVrb AmZ§X Am{U Aݶmoݶ {H«$¶oVrb A˶mZ§X ¶m ^mdZm CX²{X{nV hmoD$Z Amnbo
AܶmnZ H$m¶© gmW©H$s bmdbo nm{hOo. {ejH$mMo ào‘ Am{U ñdrH¥$Vr ‘wbm§n¶ªV {H$Vr à‘mUmV nmohmoMVo ¶mda ‘wbm§Mm
AmZ§X d ñdmñ϶ Adb§~yZ AgV§.
1. A{YH$mar d¥ÎmrMm ˶mJ H$amdm.
2. ‘wbmbm ˶mÀ¶m àH¥${VY‘m©Zwgma dmJy Xçmdo
3. ˶mbm Ymaoda Yê$ Z¶o.
4. ˶mbm ^mfU XoD$ Z¶o.
5. qH$dm S>mo³¶mdahr ~gdy Z¶o.
6. H$moU˶mhr JmoîQ>rMr O~aXñVr H$ê$ Z¶o.
7. ˶mbm ˶mMo ‘V ‘m§S>ʶmMo ñdmV§Í¶ Xçmdo.
8. Aܶ¶ZmVrb {d{dY AZw d XçmdoV.
{ejH$ XmoZ àH$maMo AgVmV. EH$ OU {dXçm϶mªZm kmZmMo Ago ^aJÀM S>mog nmOob H$s {dXçmWu OmJodê$Z
hbyhr eH$Uma Zmhr. Xþgam {dXçm϶m©bm Agm N>moQ>m {M‘Q>m H$mT>ob H$s Vmo WoQ> AmH$memV CS²>S>mU H$aob. A{^Zd {ejU
nX²YVr‘Yrb {ejH$ Z³H$sM Xþgè¶m àH$mamV ‘moS>Umam Agob.
{ejH$ hm H$V©ì¶{Zð>
AMyH$ {Z¶moOZ H$aUmam CnH«$‘erb {ZpíMV {Xem AgUmam
H$ënH$Vm AgUmam àmoËgmhZ XoUmam àoaUm XoUmam
AMyH$ {Z¶moOZ H$aUmam ñdV:Mo kmZ AXç¶mdV R>odUmam ZmdrݶmMr Amg AgUmam
O~m~XmarMr OmU AgUmam {dkmZ V§ÌkmZmer ‘¡Ìr H$aUmam YmS>gr {ZU©¶ KoUmam
Agbm nm{hOo.
› ghZmddVw & gh Zm¡ wZ³Vw &
ghdr¶ª H$admdh¡ & VoOpñd ZmdYrV‘ñVw &
‘m {dX²{dfmdh¡ &
Jwê$ Am{U {eî¶ ¶m§Zr EH$Ì Aܶ¶Z H$amdo d EH$mZo Xþgè¶mMm ‘Ëga H$ê$ Z¶o ¶mgmR>r XodmZo Amerdm©X Xçmdm.
åhUOoM ¶m íbmoH$mV Aܶ¶ZmV XmoKm§Zr gh^mJr AgUo ñnï> Ho$bo AgyZ Jwê$bm kmZmMo ^m§S>ma ‘mZbobo Zmhr Va ’$³V
AJ«ñWmZr Agbobm {dXçmWu ‘mZbobo Amho.
{ejH$mZo
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 47{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 47{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 47{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 47{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 47
‘m¶m H$ënZoVrb A{^Zd {ejU nX²YVrMr H$mhr gyÌo AgVrb.
1. {dXçm϶m©bm dV©ZmH$Sy>Z aMZmdmXmH$S>o ZoUo.
2. ‘wbm§Zm ’$³V ‘m{hVrMm gmR>m Z H$aʶmg gm§JyZ ˶m§Zm kmZ{Z{‘©VrH$S>o di{dʶmMo H$m¡eë¶ nma nmS>Uo.
3. EoHy$Z {eH$Uo ¶mH$Sy>Z H$ê$Z {eH$Uo ¶mH$S>o {dXçm϶m©bm didUo.
4. {ejH$mÀ¶m ‘yi Ñ{ï>H$moZmV ~Xb gwMdyZ {ejH$mMr {ejU ì¶dhmamVrb y{‘H$m ~XbUo.
5. {dXçm϶m©Mm nwT>rb nm¶è¶mVyZ {dH$mg hmoʶmg ˶mbm ‘XV H$aUo.
AmË‘{dX²
gwg§ñH¥$V
gw{e{jV
{e{jV
˶mbm {b{hVm dmMʶmBVHo$ {e{jV H$aUo. ˶mbm Mm§Jë¶m-dmB©Q>‘Yrb ’$aH$ H$iʶmBVHo$ gw{e{jV H$aUo,
˶mbm ñdV:er, BVam§er dmJʶmgmR>r d dmJdʶmgmR>r gwg§ñH¥$V H$aUo Am{U ˶mÀ¶m‘Yrb gwßV JwUm§Mm
CÎm‘moËV‘ {dH$mg H$aUo.
6. AܶmnZ nX²YVr {ejH$H|$Ðr ì¶dñWoH$Sy>Z {dXçmWuH|$Ðr ì¶dñWoH$S>o ZoUo.
7. AܶmnZ åhUOo {dXçm϶mªMo ì¶p³VËd g§nÞ H$aʶmgmR>r ˶mÀ¶mer Ho$bobr OdirH$ Agob.
8. H$drd¶© ‘§Joe nmS>JmdH$a åhUVmV ˶mà‘mUo à˶oH$ ‘wbmÀ¶m ‘ZmV EH$ {Oßgr (^Q>³¶m) XS>bobm AgVmo.
XS>nbobm {Oßgr H$gm ~mhoa ¶oB©b Am{U ˶m ‘wbmbm H$gm gJirH$S>o ^Q>H$dm¶bm bmdob Aer ì¶dñWm ¶m
{ejUnX²YVrV Agob.
9. "ñdmV§Í¶ åhUOo ñd¡amMma Zìho Va ñdmV§Í¶ åhUOo O~m~Xmar' ho gm§JUmar, ‘wbm§Zm ‘wbmgmaI§ dmJʶmMr ‘w m
XoUmar, ˶mÀ¶m gwßV gO©ZerbVobm Am{U à{V obm IVnmUr XoʶmgmR>r Amdí¶H$ Vr gmYZ§ V¶ma H$aUmar
g¥OZmË‘H$ {ejUnX²YVr Agob.
10. ‘wbm§Mr {Okmgm dmT>mdr, kmZ dmT>md§, ˶mMm {dH$mg ìhmdm hm {ejUnX²YVrMm ‘yi CX²Xoe Agob.
11. "{dMma H$am¶bm {eHy$¶m, OJU§ Amnb§ emoYy¶m' Ag§ ‘mZUmar {ejU nX²YVr Agob.
12. ì¶mnH$ Ñï>r, gd©g‘mdoeH$ ~wX²Yr, gyú‘ AdbmoH$Z, gyú‘ {ZarjU g‘ñ¶m {X½Xe©ZmMr VmH$X Am{U Mm§Jbm
ZmJ[aH$ ~ZʶmMr j‘Vm Agbobm Mm§Jbm {dXçmWu ¶mVyZ KS>ob Aer nX²YVr Agob.
13. emio‘ܶo {nZS´>m°n gm¶boÝg hdm hr Anojm ~mOybm R>odyZ AmVm {VWo MMm©, dmX{ddmX ¶m§Mm AmdmO Agob.
14. g§JUH$mMm, B§Q>aZoQ>Mm dmna H$ê$Z {dXçm϶m©Mo kmZ AXç¶mdV R>odUo.
1. Problem solving
2. Connecting 3. Communication
4. Team work 5. Life value
Aims of innovative
education system
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 48{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 48{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 48{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 48{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 48
1. Problem solving - g‘ñ¶m {ZamH$aU åhUOo AmnU {eH$Vmo ˶mMm AW© bmdU§, AS>MUrda Cnm¶ emoYU§.
2. Connecting - {d{dY {df¶m§Mm EH$‘oH$m§er g§~§Y OmoS>m¶bm {eH$U§. {ejUmMm OrdZmer g§~§Y OmoS>m¶bm
{eH$U§.
3. Communication - ‘yb Oo {eH$V§ ˶mM§ g§dmXZ H$am¶bm {eH$U§.
4. Team-work - g‘yhmZo H¥$Vr H$am¶bm {eH$U§.
5. Life value - OrdZ {ejU.
¶m gJù¶m‘YyZ nwT>Mr {nT>r A{YH$ gj‘, A{YH$ gOJ hmoUo Ano{jV Amho.
15. {ejH$mZo {dXçm϶m©Mm Mm§Jbm {‘Ì, ‘mJ©Xe©H$, g‘wnXoeH$ ~ZyZ ˶mbm gwg§ñH$mar ~Zdbo, Va XoemMm CÁÁdb
^{dî¶H$mi R>abobmM Agob.
16. AmMm¶© aOZre à˶oH$ {dXçm϶m©bm g§Xoe XoVmV.
"AmH$me H$mo {IS>{H$¶m| go ‘V XoImo &
³¶m|H$s {IS>{H$¶m± Agr‘ AmH$me H$mo ^r
gr‘mE| Xo XoVr h¡ &
AmH$me H$mo OmZZm hmo,
Vmo Iwbo AmH$me Ho$
ZrMo Am OmAmo &
AnZr AnZr {IS>{H$¶m| H$mo
N>bm§JH$a &'
hm g§Xoe XoUmar {ejUnX²YVr Agob.
A
{^ 1. kmZ
Z Z 2. à{ejUd dr 3. H$m¡eë¶{e Z 4. ì¶mdgm{¶H$Vmj ~m 5. ‘Zgmo³V {ZHo$VZU am 6. Zmdrݶn I 7. gO©ZX²Y S>r 8. BZmoìhoeZVr 9. E³gbÝgMr 10. Zm°boO BH$m°Zm°‘r
kmZH«$m§Vr
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 49{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 49{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 49{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 49{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 49
7. AܶmnH$mMo à˶j AZw d, à¶moJ d CnH«$‘ :{df¶ {eH$dVmZm ì¶m»¶mZ nX²²>YVrMm dmna Ho$bm Va {dXçmWu bJoM H§$Q>miVmV. ˶m§Zm gVV ’$³V EoH$V amhUo
AmdS>V Zmhr. ˶m§Zm dJm©V ‘moR>çmZo dmMm¶bm AmdS>Vo, ~mobm¶bm AmdS>Vo, ‘V§ ‘m§S>m¶bm AmdS>Vo, MMm© H$am¶bm
AmdS>Vo. {dXçm϶mªMm OmñVrV OmñV gh^mJ KoD$Z Ho$bobo AܶmnZ ˶m§Zm AmdS>Vo. ˶m§À¶mH$Sy>Z nmR> dmMyZ KoUo,
à˶oH$ n[aÀN>oXmda N>moQ>o N>moQ>o àíZ V¶ma H$am¶bm gm§JUo, AdKS> eãXm§Mo {S>³eZar‘YyZ AW© emoYm¶bm bmdUo, B§J«Or
eãXm§À¶m |S>çm IoiUo ho gd© Vo ‘ZmnmgyZ H$aVmV. EImXçm {df¶mMr ‘m{hVr B§Q>aZoQ>dê$Z {‘i{dUo ho ˶m§Mo AJXr
AmdS>rMo H$m‘. H$mT>bobr ‘m{hVr Vo dmMVmVM Ago Zmhr. nU {MÌo AmdS>rZo ~KVmV, ˶m§Mo {ZarjU H$aVmV.
Eb.gr.S>r. da grS>r ~Km¶bm, N>moQ>çm {’$ë‘ ~Km¶bm àmUr, njr, gmn, ’w$bo B. ~Km¶bm, ˶m§Mr ‘m{hVr OmUyZ
¿¶m¶bm ˶m§Zm ’$ma AmdS>Vo.
{dXçm϶m©bm gVV H$m¶©aV R>odUo ¶mgmR>r {ejH$mMo {Z¶moOZ AgUo ‘hÎdmMo R>aVo. à˶oH$ nmR>mMo {Z¶moOZ H$aVmZm
doJdoJù¶m nX²YVtMr MMm© Amåhr dJm©V H$aVmo. gdm©Zw‘Vo EH$ nX²YV ˶m nmR>mgmR>r ZpíMV H$aVmo. go‘r B§J«OrÀ¶m
AmR>drÀ¶m VwH$S>rV Amåhr AZoH$ CnH«$‘ am~dVmo.
1. Aä¶mgH«$‘mVrb "Agriculture' hm YS>m ‘r H$YrM ˶m§Zm dJm©V ~gyZ {eH$dbm Zmhr. dJm©‘YrbM EH$m
‘wbmÀ¶m eoVmda Amåhr EH$ {XdgmMr Aä¶mg ghb Am¶mo{OV H$aVmo. ¶m ghbrV emioVrb gd© nXm{YH$mar,
nmbH$ ¶m§Mo ghH$m¶© {‘iVo. ‘wbo {VWo à˶j YS>çmVrb ~m~tMm AZw^d KoVmV. eoVrMr AdOmao ~KVmV,
˶m§Mo Cn¶moJ OmUyZ KoVmV. Jwao, åher, ˶m§À¶m OmVr, ˶m§Mo XÿY H$mT>ʶmgmR>r dmnaV Agbobr AmYw{ZH$
CnH$aUo OmUyZ KoVmV. Jm§Sy>i IV àH$ën ~KVmV. Mmam H$mnUrMo ¶§Ìmda H$m‘ H$ê$Z ~KVmV. J«rZ hmD$g
~KVmV. ˶mV ¶oUmè¶m ’w$bm§Mo àH$ma Aä¶mgVmV. eoVmbm nmUr KmbʶmÀ¶m nX²YVr - {R>~H$ qgMZ, ’$dmam
nX²YV ~KVmV. Jmo~a J°g, ˶m§Mo ‘hÎd OmUyZ KoVmV. eoVVio ~KVmV. ˶mV nmië¶m OmUmè¶m ‘mem§À¶m
OmVtÀ¶m Aä¶mg H$aVmV. eoVr nyaH$ ì¶dgm¶m§Mr Zm|X KoVmV. eoVmV hmoUmar {nHo$, ˶m§Zm bmJUmar ‘mVr,
nmʶmMo à‘mU, IVm§Mr ‘mÌm B. ‘mJ©Xe©Z à˶j eoVH$è¶mH$Sy>Z {‘iVo. ¶mdfu Va Am‘Mm gJim dJ© Am‘Mo
‘m. ‘w»¶mܶmnH$ ¶m§À¶m àoaUoZo ^mV bmJdS>rgmR>r eoVmÀ¶m {MIbmV CVabm. EH$m eoVmV ^mVmMr bmJdS>
H$aʶmMm AZmoIm AZw^d Am‘À¶m {dXçm϶mªZm {‘imbm. dê$Z nmD$g, eoVmV KmoQ>m^a {MIb, dJm©Vrb
~mdÞ ‘wbo, ‘r, ~amo~a Agbobo {ejH$, {e{jH$m Am{U embmà‘wI ¶m§Zr ^mV bmJdS> Ho$br. ‘wbm§gmR>r
A{dñ‘aUr¶ Agm Vmo AZw^d hmoVm.
2. {dXçm϶mªZm eãXm§nojm {MÌm§Mo dmMZ AmdS>Vo. nmR>mÀ¶m KQ>H$mZwgma Amåhr {d{dY {MÌm§Mm g§J«h H$aVmo.
"Biodiversity', YS>çmgmR>r Amåhr AZoH$ PmS>o, ’w$bo, ’$io, Am¡fYr dZñnVr, àmUr, njr, {H$S>o, H$sQ>H$,
gmn, ‘mgo B. Mr eoH$S>mo {MÌo Jmoim Ho$br. Á¶m§Mr Zmdo ‘m{hVr ZìhVr Vr emoYʶmMm à¶ËZ Ho$bm. {df¶mZwgma
˶m§Mr dJ©dmar Ho$br. Amnë¶m XoemVrb, naXoemVrb nú¶m§À¶m, àmʶm§À¶m {’$ë‘ b°nQ>m°nda dJm©V ~{KVë¶m.
B§Q>aZoQ>dê$Z AZoH$ àmUr, ’w$bo, njr S>mD$ZbmoS> Ho$bo. n¶m©daU, àXÿfU ¶m‘Yrb g§~§Y, AmOÀ¶m H$mimV
d¥j bmJdS>rMr Agbobr JaO, àXÿfU Q>miʶmMo Cnm¶ B. gd© {df¶m§da dJm©V MMm© KS>dyZ AmUbr.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 50{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 50{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 50{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 50{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 50
3. "Diseases' YS>m dJm©V ‘wbm§Zr ZmQ>çê$nmV gmXa Ho$bm. S>m°³Q>a, é½U, KamVrb 춳Vr B. y{‘H$m gmH$mê$Z
amoJmMr bjUo, ˶mdarb Cnm¶, amoJ hmoD$M Z¶o åhUyZ ¿¶md¶mMr H$miOr {dXçm϶mªZr ZmQ>H$ê$nmV gmXa Ho$br.
à˶oH$ amoJmgmR>r doJio S>m°³Q>a, doJio Hw$Qw>§~ ¶m§Mr {ZdS> Ho$ë¶mZo ~hþg§»¶ {dXçm϶mªZm gmXarH$aU H$aʶmMr g§Yr
{‘imbr. {dXçm϶mªZr gd© g§dmX B§J«Or‘ܶo ñdV: {b{hbo hmoVo.
4. EH$m nmR>mgmR>r {dXçm϶mªZr nm°da nm°B§Q> àoP|Q>oeZ ~ZdyZ AmUbr. Eb.gr.S>r. àmoOo³Q>ada ˶m§Mo gmXarH$aU Ho$bo.
Vmo gd© nmR> {dXçmWu ñdAܶ¶ZmVyZ {eH$bo. ’$³V nr.nr.Q>r. H$aVmZm ˶m§Zm N>moQ>çm-N>moQ>çm gyMZm XoD$Z ˶m§À¶m
ñbmBS²>g n[anyU© H$aʶmgmR>r ‘mJ©Xe©Z Ho$bo.
hOmamo ’w$b§ ’w$by Xo
{dMmaYmam§Mm g§Kf© hmoD$ Xo
{dœmbm ZdOrdZ {‘iy Xo
4. ‘m¶m J{UV {df¶mgmR>r ‘r KoV Agbobm "J{UVmMm ‘hm¶k' hm CnH«$‘ {dXçm϶mªÀ¶m A{Ve¶ AmdS>rMm. EH$
Vo ZD$ J{UVmMoM Vmg. à˶oH$ Vmgmbm doJim KQ>H$. {d{dY J{UVo, H$moS>r, J{UVmVrb J‘VrO‘Vr, AmH¥$˶m
dmMZ, m¡{‘{VH$ aMZm, J{UVmÀ¶m ñnYm©, narjm§gmR>r ‘mJ©Xe©Zna ì¶m»¶mZ, J{UV H$monam, J{UVmÀ¶m nwñVH$m§Mo
àXe©Z, nmT>o, dJ©, KZ, gyÌo, {ÌH$moUmMo àH$ma, Mm¡H$moZmMo àH$ma B. Mo V³Vo Ag§ J{UVr¶ dmVmdaU {Z{‘©Vr H$ê$Z
J{UVmMm ‘hm¶k H$am¶Mm. anya J{UVo gmoS>dm¶Mr. J{UVo ñdV: V¶ma H$am¶Mr. {Za{Zamù¶m gyÌm§Mm nañnam§er
ghg§~§Y OmoS>m¶Mm. doJdoJù¶m AmH¥$˶m H$mT>m¶À¶m. {deof åhUOo Z H§$Q>miVm {dXçmWu {ZH$mon ñnY}Zo J{UVo
gmoS>dVmV. Aem AmJù¶m CnH«$‘m§X²dmao ‘wbm§‘ܶo J{UV {df¶mMr AmdS> {Z‘m©U hmoVo. J{UVmbm "éj {df¶' ¶m
g§H$ënZoVyZ H$mTy>Z Q>mH$ʶmg ‘XV hmoVo.
6. {dkmZ {XZmbm d¡km{ZH$ AmH¥$˶m am§Jmoirê$nmV {dXçm϶mªZr H$mT>ë¶m hmo˶m. ‘mZdr öX¶, S>moim, nMZ g§ñWm,
ídgZ g§ñWm B. nÞmg AmH¥$˶m§Mo àXe©Z IynM AmJiodoJio R>abo.
7. nmMdrVrb ‘wbo dJm©VM gbmS> ~ZdVmV, nwînJwÀN> ~ZdVmV. Q>mH$mD$nmgyZ {Q>H$mD$ dñVy ~ZdVmV. {dkmZ
àXe©ZmVhr Iyn ‘wbo gh^mJr hmoVmV. nmR>mbm AZwgê$Z {dXçm϶mªÀ¶m nmoñQ>, ~±H$, ãbS> ~±H$, XdmImZm,
{deof ‘wbm§Mr emim, d¥X²Yml‘, {~pñH$Q>m§Mm H$maImZm, g^modVmbMo JS>, {H$ëbo B. Zm oQ>r KS>dyZ AmUë¶m
OmVmV. {dkmZ g|Q>abm ^oQ>r XoD$Z d¡km{ZH$ à¶moJ H$ê$Z ~KʶmMr g§Yr {dXçm϶mªZm CnbãY H$ê$Z
{Xbr OmVo.
8. ‘m¶m dJm©nwaVo ‘¶m©{XV Ago AZoH$ CnH«$‘ am~dbo. {dXçm϶mªH$Sy>Z hñV{b{IV V¶ma H$ê$Z KoUo, gw§Xa
hñVmjamgmR>r Vmgm‘Yrb nmM {‘{ZQ>o amIyZ R>odUo. XþaoKr dhrV {dXçmWu EHo$H$ Aja gw§Xa H$mT>ʶmMm gamd
H$aVmV. lmdU ‘{hݶmV ‘|Xr H$mT>Uo d ‘mVrH$m‘mV ‘mVrMm ZmJ d ~¡b ~ZdUo Aer ñnYm© KoVbr hmoVr.
à˶oH$ ‘wbrZo ñdV:À¶mM hmVmda ‘|Xr H$mT>m¶Mr. H$mhr ‘wbm§Zrhr ‘|Xr ñnY}V ^mJ KoVbm. ZmJ ~ZdVmZm
~hþg§»¶ ‘wbm§Zr AmYr e§H$amMr qnS> ~Zdbr d ˶mda ZmJ ~Zdbm. EH$m noZÀ¶m ~{jgmZo XoIrb ‘wbo
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 51{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 51{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 51{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 51{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 51
AmZ§XÿZ Jobr. Xa e{Zdma ‘r gmo‘dma Vo e{Zdma Agm S>ã¶mMm ‘oZy ’$ù¶mda {bhÿZ XoVo ˶mMm V³Vm
Imbrbà‘mUo :
gmo‘dma {haì¶m a§JmMr ^mOr H$moUVohr ’$i
ԤJidma gbmS> IOya / ImarH$
~wYdma ‘moS>mMr Cgi amO{Jam bmSy>
Jwê$dma bmb a§JmMr ^mOr e|JXmUo-Jyi
ewH«$dma {ndù¶m a§JmMr ^mOr ZmMUr {~pñH$Q>
e{Zdma JmoS> {eam, Ira, H$m°Z©âbo³g
à˶oH$ Amoirbm Zo‘yZ {Xbobm ‘wbJm amoO S>~m VnmgyZ ~KVmo. ‘m¶m dJm©Vrb ~hmËVa ‘wbm§n¡H$s amoO gmR> ‘wbo
Var ¶m àH$maMm S>~m AmUVmV. Z AmUUmè¶m {dXçm϶m©bm amJmdbo OmV Zmhr. ‘{hݶmVrb EH$m {Xder ‘wbm§Zm
AmdS>rMm dS>m-nmd, ZyS>ëg B. KaJwVr ~ZdyZ KoVmo d ‘ñV nmQ>u H$aVmo. ~hþVoH$Xm nmbH$M ~ZdyZ AmUVmV.
{dXçm϶mª~amo~a nmbH$m§Zm AmdSbobm Agm Am‘Mm hm nm¡{ï>H$ S>~m CnH«$‘ !
ho gd© CnH«$‘ am~dV AgVmZm gd© nXm{YH$mar, gd© {ejH$, {dXçmWu, nmbH$ ¶m gdmªMm gh^mJ, àmoËgmhZ
AgVo. emioÀ¶m H$m‘H$mOmV AS>Wim Z hmoD$ XoVm ¶m CnH«$‘m§Mo H$mQ>oH$moa {Z¶moOZ H$amdo bmJVo.
{Z - {ZYm©a
¶mo - ¶moOH$Vm
O - O~m~XmarMr OmUrd
Z - ZdrZVoMr AmoT>
"The people who risk nothing, do nothing, have nothing and are nothing. They may avoid
suffering and sorrow but they can't learn, change, grow, love and live.'
9. {dXçm϶mªÀ¶m ~hþAm¶m‘r {dH$mgmMr Zm|X H$aʶmgmR>r ‘y붑mnZmMr {d{dY gmYZ§ Amdí¶H$ R>aVmV. narjmVrb
¶emn¶em~amo~a {dXçm϶mªÀ¶m ^md{ZH$ ~wX²Ü¶m§H$mÀ¶m {dH$mgmMm ‘mJmodm KoVbm Jobm nm{hOo. ‘y붑mnZmMm
g§~§Y ’$³V MmMʶm d narjm ¶m§À¶m àíZn{ÌH$m§er ZgyZ emioV KS>Umè¶m AWdm KS>{dë¶m OmUmè¶m à˶oH$
KQ>Zoer Vmo g§~§Y Amho. Vm|S>r narjoV nmR>m§VamMr MmMnUr Z hmoVm EImXr Jmoï> 춳V H$aʶmMr j‘Vm AO‘mdbr
Jobr nm{hOo.
"{XdmñdßZ' ‘ܶo {JOw mB© ~YoH$m {b{hVmV, "Amnë¶m dJm©V nmg-Zmnmg R>adm¶Mr H$mhr Oê$arM Zmhr. Á¶mMr
H${dVm nmR> Agob ˶mZ§ Vr åhUmdr, Á¶mMr Zgob ˶mZ§ Vr nmR> H$amdr. Hw$Umbm Ioim¶bm ¶oV Zgob Va ~KyZ
~KyZ ˶mZ§ {eH$md§. Á¶m§Zm ¶oV§ ˶m§Zr Iyn Iyn Ioimd§, ‘Om H$amdr. ewX²YboIZmV Á¶mM§ Aja gw§Xa Agob, ˶mZ§
{b{hbob§ nmhÿZ BVam§Zr Amnb§ Aja§ gwYmamd§.'
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 52{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 52{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 52{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 52{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 52
10. Am¡nMm[aH$ {ejUm~amo~aM AZm¡nMm[aH$nUohr {dXçm϶m©bm gw{e{jV d g‘OyVXma H$aʶmMo à¶ËZ hmoUo hr AmOÀ¶m
H$mimMr JaO Amho. Owݶm e¡j{UH$ {dMmam§Zm N>oX XoD$Z {ejUjoÌm‘ܶo Zd{dMmam§Mr H«$m§Vr Pmbr nm{hOo. amîQ>mbm
gm‘϶©embr ~Zdm¶Mo Agob Va àW‘V: {ejUmH$S>o ~KʶmMm Ñ{ï>H$moZ ~XbUo Amdí¶H$ Amho.
11. embo¶ Aä¶mgH«$‘m~amo~aM ˶mMm emar[aH$, ‘mZ{gH$ {dH$mg ¶mo½¶ àH$mao Pmbm nm{hOo. ˶mgmR>r ˶mZo ‘¡XmZmda
‘Z‘wamX Ioibo nm{hOo. ‘ZmVrb ^md^mdZm§Mm, emar[aH$ e³VrMm {ZMam VoWo Pmbm nm{hOo. {MÌH$bm, Jm¶Z,
dmXZ, ‘mVrH$m‘ B. H$boV ˶mZo a‘bo nm{hOo Am{U Aer n[apñWVr ˶mbm {ejU nX²YVrV CnbãY Pmbr
nm{hOo. {dXçm϶mªZm ˶m§Mr Z¡g{J©H$ {dMma H$aʶmMr j‘Vm d g¥OZerbVm ¶m§Zm dmd {‘imbm nm{hOo.
{dXçm϶mªÀ¶m ^mdZm, ~wX²Yr, BÀN>m, Anojm d OÝ‘OmV d¥Îmr ¶m§Mm {dH$mg H$aV AgVmZm ˶mbm A{YH$m{YH$
{ZgJm©À¶m Odi ZoVo Vo Iao {ejU !
12. A{^Zd Aem ¶m {ejU nX²YVr‘wio {dXçmWu XÿaXe©Z, g§JUH$, B§Q>aZoQ>, ‘mo~mBb, Q>°ãO, ’o$g~wH$, dm°Q²>g An
B. Mm dmna {dMmanyd©H$, {dYm¶H$nUo H$aUmam KS>bm nm{hOo. ñd¶§{eñVrMm ^mo³Vm Pmbm nm{hOo. ñdV:Mo {hV
g‘OʶmBVH$m g‘§Og Pmbm nm{hOo.
8. g‘mamon :gH$g d à¶moJerb {ejUmM§ ‘w»¶ ܶo¶ ‘mUygnU OmJdU§, {eH$VonUmÀ¶m {d{dY A§Jm§Zm IVnmUr KmbyZ
Aܶ¶ZmoËgwH$ ‘Z V¶ma H$aU§ ho AgV§.
"We believe that it is of utmost importance to encourage the student to question and
challange all the accepted 'wisdom' and pressures that shape an individual in society today.
Thus here students are engaged in serious dialogue which allows them to understand & hope-
fully, go beyond these factors that are usually accepted unquestioningly."
~mbH$m§À¶m AmËå¶m§Zm {eñV bmdyZ, ˶m§À¶m OrdZmbm diU XoʶmÀ¶m H$m¶m©nojm AmUIr H$mhr ‘hmZ Amho H$m¶
OJmV ? Or 춳Vr Aem àH$mao ‘wbm§À¶m AmËå¶m§Zm AmH$ma H$gm Xçmdm ho OmUy eH$Vo Vr 춳Vr EImXçm
{eënH$mamnojm, {MÌH$mamnojm, {ZpíMVM Iyn Iyn loð> R>aVo.
Aem A{^Zd {ejU nX²YVrVyZ gwg§ñH$m[aV Pmbobo ~mbH$ åhUob,
kmZ¶moJr hmoD$Z Amåhr,
{dkmZmMr H$mg Yê$ &
AmH$membm JdgUr Kmby,
gy¶m©bmhr W³H$ H$ê$ &
Xmhr {Xem§Zm qOHy$Z KoD$,
^ì¶ hr AmñWm &
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 53{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 53{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 53{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 53{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 53
IoimIoimIoimIoimIoim Am{UAm{UAm{UAm{UAm{U ‘ñV ‘ñV ‘ñV ‘ñV ‘ñV hþemahþemahþemahþemahþema ìhm ! ìhm ! ìhm ! ìhm ! ìhm !
lr. AZ§V ‘YwH$aamd qZ~moioݶy hm¶ñHy$b ‘oZ, A‘amdVr
Ioi hr AmË‘ào[aV OÝ‘OmV ñdm^m{dH$ àd¥Îmr Amho. øm‘ܶo AZwH$aUmer
g§Kf© d aMZmË‘H$ àd¥Îmr B˶mXr àd¥ÎmrMo g§{‘lU Amho. hr OÝ‘OmV àd¥Îmr Amho.
¶mgmR>r {ejUmMr Amdí¶H$Vm ZgVo. Ioi{H«$¶m gXm ñdV§Ì ñdm^m{dH$ Am{U AmZ§XnyU©
AgVmV. Ioi hr {H«$¶m Amho. Or IoimgmR>r Ioibr OmVo. Ioi d H$m‘m‘ܶo EH$
{deof A§Va Amho. Vo åhUOo IoimV AmZ§X IoiVmZm hmoVmo. Va H$m‘mV AmZ§X CX²>Xoe
àmßVrZ§Va hmoVmo.
Ioi ~mbH$m§À¶m {ejUmV ’$ma ‘hÎdnyU© Amho. ¶mX²>dmao ~mbH$m§Mm emar[aH$ {dH$mg hmoVmo. ˶mMo ñdmñ϶ Mm§Jbo
amhVo. a³Vg§MbZ ZrQ> hmoVo. VgoM IoimX²>dmao ‘mZ{gH$ {dH$mg hmoVmo. ˶m‘wio AdYmZ, ñ‘¥Vr, H$ënZme³Vr, VH©$e³Vr
Am{U {ZU©¶e³Vr d {dMmae³VrMm {dH$mg hmoVmo.
Ioim‘ܶo BVa ‘wbm§gmo~V IoimV ^mJ KoD$Z gh¶moJ, g{hîUwVm, {Z¶‘nmbZ, AZwemgZ, ZoV¥Ëd B˶mXr
JwUm§Mm {dH$mg hmoVmo. Á¶m‘wio ‘wbm§‘ܶo gm‘m{OH$Vm {dH${gV hmoVo. ì¶p³V‘ÎdmÀ¶m gd© JwUm§Mm ñdm^m{dH$ d gdmªJrU
{dH$mg hmoVmo.
"Mb Zm ao ^mD$
‘r Zmhr ¶oV
‘bm Amho H$m‘
H$gbo ao H$m‘
Ioim¶Mo H$m‘ ~mB© Ioim¶Mo H$m‘'
Ago N>mZ JmUo bhmZnUr gd© Amåhr åhUm¶Mmo. ho gdm©V AW©nyU© JmUo Amho. Ago ‘bm AmVm nQ>bo Amho.
"IoiUo' ho ‘wbm§À¶m Am¶wî¶mVrb ‘hÎdmMo H$m‘ Amho. Ago OrZ {nAmOo ho ‘hmZ {ejUVÁk åhUVmV. ‘wbm§Mr
hþemar H$er dmT>Vo ? ~wX²>{Y‘Îmm H$er dmT>Vo ? ¶mdarb ‘Vo OJmV gdmªZm ‘mݶ AmhoV. ݶy¶mH©$À¶m ~°am°g d ghH$mè¶m§Zr
8 Vo 9 dfm©À¶m åhUOo àmW{‘H$ emioVrb 10,000 hÿZ OmñV ‘wbm§Mm Aä¶mg Ho$bm. ~mbAmamo½¶mMo emñÌr¶ ‘m{gH$
no{S>Am{S>³g‘ܶo Vmo à{gÕ Pmbm. ‘wbm§À¶m {ejUm‘ܶo gm‘m{OH$ g§~§Ym§À¶m dmT>rV d Amamo½¶ gwYmaʶm‘ܶo IoiʶmMm
‘moR>m dmQ>m Amho. Ago ¶mV åhQ>bo Amho.
e¡j{UH$ {df¶mVrb àJVrgmR>r ‘¡XmZr Ioi Amdí¶H$ AmhoV. Ioimb Va hþema ~Zmb.
‘wbm§À¶m {ejUm‘ܶogm‘m{OH$ g§~§Ym§À¶m
dmT>rV d Amamo½¶gwYmaʶm‘ܶo IoiʶmMm
‘moR>m dmQ>m Amho. Ago ¶mVåhQ>bo Amho.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 54{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 54{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 54{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 54{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 54
{‘Ì-‘¡{ÌUr‘ܶo IoiUo d ñnY}gmR>r YmdUo, qOH$ʶmgmR>r
IoiUo ¶m AbJ Jmoï>r AmhoV. {‘Ì-{‘{ÌUt‘ܶo IoiVmZm ‘wbo
AmZ§Xr AgVmV. qMVm‘w³V AgVmV. Hw$R>bohr ܶo¶ B©fm© VmU-
VUmd, hma-OrV ˶mV ZgVo. ho IoiUo EopÀN>H$ d AmZ§X‘¶
"‘ñV' AgVo.
qOH$ʶmgmR>r Ioibo OmUmao ñnYm©Ë‘H$ Ioi AbJ
AgVmV. ˶mV {Z¶‘ nmimdo bmJVmV. hdo Vgo H$aVm ¶oV Zmhr. {‘Ì-‘¡{ÌUter ‘moH$io IoiVmZm ‘wbo ghOrdZ
{eH$VmV. Xþgè¶m§Zm gm§ miyZ ¿¶m¶bm {eH$VmV. EH$ Xþgè¶mnmgyZ ZdrZ JwU, ZdrZ {H«$¶m {eH$VmV. XodKod gwg§dmX
{eH$VmV. ¶mZo ‘mZ{gH$ VmUVUmd, ‘mZ{gH$ AmOma KQ>VmV. Zd{Z‘m©Umbm MmbZm {‘iVo.
B§½b§S>À¶m goZmZtZr ‘moR>‘moR>çm bT>m¶m qOH$ë¶m. ˶mMo S>mdnoM Vo IoimÀ¶m ‘¡XmZmV {eH$bo. ñdJu¶ S>m°. lrH$m§V
{OMH$ma ¶m§Zr Aä¶mg Ho$bm Voìhm ˶m§Zm Ago {Xgbo H$s, Xhmdr-~mamdrMr JwUdÎmm ¶mXr d Am¶wî¶mV g’$b hmoUmè¶m§Mr
¶mXr AbJ-AbJ Amho. Oo IoimV ¶eñdr hmoVmV Vo Am¶wî¶mV ¶eñdr hmoVmV. Ioi IoiUmao d Ioi Z IoiUmao ¶m§À¶m
ì¶p³V‘ÎdmV ’$aH$ {XgyZ ¶oVo. emioV ˶m§Mo {‘Ì-‘¡{ÌUrer ˶mMo gwg§dmX ZgVmV. VgoM ZoV¥Ëd, CÎmaXm{¶Ëd Aem nXmgmR>r
˶m§Zm ¶mo½¶ g‘Obo OmV Zmhr. Oo IoiV Zmhr ˶m§À¶m ì¶dhmamV ZH$mamË‘H$ Ñ{ï>H$moZ AgVmo. VgoM Vo ‘mZ{gH$ÑîQ>çm ¶mo½¶
ZgVmV d g‘mOmV Vo g{H«$¶ gh^mJ Koʶmg ‘mJo AgVmV. ˶m§À¶mV emar[aH$ d ‘mZ{gH$ VUmd OmñV AgVmo.
åhUyZ ‘wbm§Zr amoO {‘Ì-‘¡{ÌUrgh IoiyZ ‘moR>o ìhmdo d ‘moR>onUr ñnYm©Ë‘H$ Ioi IoiyZ OrdZmV ¶eñdr ìhmdo.
Iobm|Jo Hw$Xm|Jo ~Zm|Jo Zdm~
ho Ia§M Amho Voìhm ‘wbm-‘wbtZr gwQ²>Q>rV d Am¶wî¶^a Ioim. IoiVmZm {eH$m. IoiʶmMm A^md hm Amnë¶m
‘wbm§Mm ‘moR>m AmOma Amho. na§Vw AmO nmbH$ Ioimnojm OmñV ‘hÎd Aä¶mgmbm XoVmV. VgoM emioVrb a‘gmR> {df¶
¶m‘wio nmbH$ Aä¶mgmV nwT>o Agbm nm{hOo. åhUyZ gVV ‘wbm§Zm emim, H$moqMJ ³bmgog, {d{dY ñnYm© narjm ¶m‘ܶo
Jw§VdyZ R>odVmV. ˶m‘wio ‘wbo {Xdg^a emim, Q>çyeZ, H$moqMJ ³bmg ¶m‘ܶo ì¶ñV AgVmV. H$m°bZr‘ܶo ‘wbm§Zm eoOmar
Ioim¶bm gmo~Vr ZgVmo. H$maU EImXçm ‘wbmbm [aH$m‘m doi AgVmo. VoìhmM eoOmaÀ¶m ‘wbmMm V~bm ³bmg AgVmo.
˶m‘wio Vmo Kar naV ¶oVmo. VgoM {d^³V Hw$Qw>§~ nX²>YVr‘wio ˶mbm AmOrAmOmo~m, MwbV^mD$ ZgVmo. ˶m‘wio Q>r.ìhr.
nmhʶmV [aH$må¶m doioMm Cn¶moJ H$aVmV. VgoM pìh{S>Amo Jo‘ ˶m‘wio ‘wbm§Mm emar[aH$ {dH$mg hmoV Zmhr. VgoM
S>moù¶mda VmU {Z‘m©U hmoVmo. ZwgVo ~gyZ Agë¶m‘wio ñWybVm dmT>Vo. nmoQ>mMo AmOma dmT>VmV. gVV ~gë¶m‘wio earamÀ¶m
nmoíMada VmU ¶oVmo. ˶m‘wio eara g‘moa dmH$Uo, Hw$~S> {ZKUo Aer bjU§ {XgyZ ¶oVmV. VgoM Q>rìhrda H$mQy>©Z ZoQ>dH©$,
N>moQ>m r‘ Ago H$m¶©H‘ nmhVmV. ˶m‘wio {MS>{MS>o hmoVmV. N>moQ>m r‘‘ܶo r‘ Zoh‘r qOH$VmZm XmIdVmV. na§Vw à˶j
OrdZmV Vgo ZgVo ho ‘wbo g‘OV Zmhr. VgoM Q>rìhr nmhVmZm H$moUVo H$m¶©H«$‘ ‘wbm§Zr nmhmdo. {H$Vr doi nmhmdo ho
nmbH$m§Zr R>adyZ {Xbo nm{hOo. ¶m gd© JmoîQ>rnojm ‘wbm§Zr XaamoO EH$ Vo XmoZ Vmg IoiboM nm{hOo. Amnbm emar[aH$,
‘mZ{gH$ {dH$mg gmYbm nm{hOo. H$maU "gwÑT> earamVM gwÑT> ‘Z AgVo' ˶m‘wio Iyn Ioim Am{U hþema ìhm.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 55{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 55{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 55{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 55{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 55
doi doi doi doi doi :::::
S>m°. gm¡. nwînm Kigmgrݶy B§p½be ñHy$b, {Q>iH$ amoS>, nwUo 30.
"jU˶mJo Hw$Vmo {dXçm, H$U˶mJo Hw$Vmo YZ‘²' Ago EH$ g§ñH¥$V gw m{fV Amho.
¶mdê$Z AmT>iyZ ¶oVo H$s Amnë¶m nyd©Om§Zrhr doioMr d Aä¶mgmMr gm§JS> KmVbr Amho.
¶emMo ahñ¶ :darb gw m{fV bjmV KoVm H$UmH$UmZo YZg§M¶ H$aVm ¶oVmo Va jUmjUmZo {dXçoMr
àmßVr H$ê$Z KoVm ¶oVo.
~|Om{‘Z ’«±$H${bZ ¶m emñÌkmZogwX²Ym doioÀ¶m ~m~Vr‘Yrb Amnbo {dMma ñnîQ>
Ho$bo AmhoV. Vo Ago -
'Dost thou love life ? Then don't squander time,
for that's the stuff life is made of ....'
(Vw‘Mo OrdZmda ào‘ Amho H$s Zmhr ? ‘J doi CYiy ZH$m. H$maU Am¶wî¶ åhUOo Xþgao {Vgao H$mhr ZgyZ doiM
Amho. AmnU doi H$gm Kmb{dVmo ¶m Jmoï>r‘wioM Am¶wî¶mbm AW© àmßV hmoVmo.)
darb XmoÝhr {dMmam§dê$Z doioMo ‘hÎd Amnë¶m bjmV ¶oVo.
doi H$m dmMdm¶Mm ?'Time is money' Ago EH$ B§J«Or gw m{fV Amho. na§Vw doioMo ‘hÎd n¡emnojmhr OmñV Amho. H$maU Jobobm n¡gm
H$ï> H$ê$Z naV {‘i{dVm ¶oVmo. na§Vw EH$Xm Jobobr nmM {‘{ZQ>o Amnë¶mbm naV {‘idVm ¶oV ZmhrV. H$moU˶mhr
gOrdmbm EH$XmM Am¶wî¶ {‘iVo Am{U Vo R>amdrH$ H$mb‘¶m©Xon¶ªVM AgVo. {‘imboë¶m Am¶wî¶mMr nmM-nmM {‘{ZQ>o
dm¶m Kmb{dbr Va {H$Vr doi d n¶m©¶mZo {H$Vr Am¶wî¶ dm¶m OmB©b ? AJXr gmo߶m ^mfoV gm§Jm¶Mo Va AmnU
10/12 ‘mUgo CJrMM H$moU˶mhr {df¶mda Jßnm ‘maVmo. ˶mVyZ H$mhr gmܶ hmoV Zmhr. {edm¶ Jßnm§Mm {df¶hr gwg§JV
Agm ZgVmo. Aem 5/10 {‘{ZQ>o Jßnm ‘maë¶m Var gdmªMo {‘iyZ 1/2 Vmg AmnU dm¶m Kmb{dVmo. "doi hr amîQ´>r¶
g§nÎmr' dJ¡ao CXmËV {dMma Z R>odVmgwX²>Ym BVH$m doi Xþgè¶m EImXçm H$maUmgmR>r dmnabm Va ˶mVyZ {ZpíMVM gdmªMm
H$mhr ’$m¶Xm hmoB©b. ¶mMm AW© MMm© H$ê$ ZH$m qH$dm Jßnm ‘mê$ ZH$m Agm Zìho. nU ˶mVyZ à˶oH$mbmM H$mhr {‘imbo
nm{hOo Agm CX²>Xoe R>odUo Amdí¶H$ Amho.
doi Hw$R>o OmVmo ?"Wm§~ ao nmM {‘{ZQ>o ! nmM {‘{ZQ>m§Zr H$m¶ hmoVo ?' Aer dm³¶o Amnë¶m H$mZm§da Zoh‘r nS>VmV qH$dm "AJXr
H§$Q>mim Ambm åhUyZ Vw‘À¶mH$S>o Jßnm ‘mam¶bm ghO Ambmo' hohr dm³¶ AmnU Zoh‘r EoH$Vmo. åhUOo {XdgmH$mR>r
Aä¶mgmVrb ‘hÎdmMm d ‘yb^yV KQ>H$Aä¶mgmVrb ‘hÎdmMm d ‘yb^yV KQ>H$Aä¶mgmVrb ‘hÎdmMm d ‘yb^yV KQ>H$Aä¶mgmVrb ‘hÎdmMm d ‘yb^yV KQ>H$Aä¶mgmVrb ‘hÎdmMm d ‘yb^yV KQ>H$
{ejU g§H«$‘UMoOwZo A§H$ MmiVmZmOmUdbobmà^mdembr,à{V^mg§nÞ boInwÝhm AZw dʶmgmR>ràH$m{eV
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 56{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 56{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 56{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 56{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 56
Amnbo 1/2 Vmg AmnU Aem ’$mbVy H$m‘mgmR>r ghO IM© H$aVmo, Iyn doi AmnU dm¶m Kmb{dVmo ¶mMr OmUrdhr
˶mdoir Amnë¶mbm hmoV Zmhr.
doi H$gm dmMdmb ?X¡Z§{XZr {bhm.
da dU©Z Ho$ë¶mà‘mUo {Xdg^amMm EImXm Vmghr {ZîH$maU dm¶m OmD$ Z¶o Ago dmQ>V Agob Va H$mhr gd¶r
Amnë¶m A§Jr ~mUdyZ KoʶmMr JaO Amho. {Xdg^amV AmnU H$m¶ H$m¶ H$aVmo ˶mMr Zm|X R>odm åhUOoM X¡Z§{XZr
{bhm¶bm gwédmV H$am. ˶mMm {ZpíMV ’$m¶Xm hmoVmo. ¶mdê$Z EH$ Jmoï> gwMbr Vr Aer -
"EH$ CZmS> ‘wbJm {ejH$m§Mm ‘ma ImB©. EH$m {ejH$m§Zr ˶mgmR>r ZdrZ à¶moJ Ho$bm - amoO H$m¶ Ho$b§g Vo EH$m
dhrV {bhr d ‘mPr ˶mda ñdmjar Ko - àW‘ amoOM dhr H$moar - Z§Va ˶mMr bmO dmQy> bmJbr - H$mhr Mm§Jë¶m Jmoï>tMm
Zm|Xr - hiyhiy dV©ZmV ~Xb - - dfm©AIoa EH$ hþema d Mm§Jbm {dÚmWu åhUyZ ~jrg -'
Aem àH$mao EH$ EH$ AmR>dS>m X¡Z§{XZr {bhÿZ Vr dmMbr H$s ˶m ˶m AmR>dS>çmV AmnU H$m¶ H$m¶ Ho$bo d doi
H$moR>o KmbdVm ˶mMm Vnerb Amnë¶mbm {‘iob. ˶mMr Vrd«Vm dmT>br H$s Vmo doi dmMdyZ Aä¶mgmMm EImXm {df¶
H$aʶmMr / dmMʶmMr BÀN>m {Z‘m©U hmoB©b. na§Vw hr Jmoï> ghOgmܶ Zmhr. H$maU Aä¶mgmnojm "Jßnm ‘maʶmH$S>o'
gdmªMm ñdm^m{dH$ H$b AgVmo. åhUyZM VwH$mo~mam¶mZo åhQ>bo Amho H$s,
Agmܶ Vo gmܶ, H$arVm gm¶mg & åhUyZ Aä¶mg - VwH$m åhUo &&
Aem arVrZo Aä¶mgmVrb EH$ EH$ {df¶ hiyhiy H$am¶bm gwédmV H$am. EH$Xm Aä¶mgmV JmoS>r bmJbr H$s ˶m-
˶m {df¶mV Mm§Jbo JwU {‘im¶bm gwédmV hmoVo.
doioMo {Z¶moOZ{Xdg^am‘ܶo Amnë¶mbm Img Aä¶mgmgmR>r {H$Vr doi {‘iy eH$Vmo ¶mMm {hemo~ Vm|S>r H$am. nwT>rb V³Ë¶mZwgma
Vmo H$mJXmda ‘m§S>m. Vm|S>r {hemo~ d H$mJXmdarb {hemo~ ¶m§Mm Vmi‘oi O‘Vmo H$m Vo nhm.
{hemo~ EH$ {XdgmH$[aVm
1. Pmon 7 Vmg.
2. emim 6 Vmg
3. {Z˶mMo ì¶dhma 2 Vmg
4. {eH$dUr 1 Vmg 30{‘.
5. KaH$m‘ 2 Vmg
6. H$a‘UyH$ 2 Vmg
7. BVa H$m‘o 1 Vmg
8. EHy$U doi 21 Vmg 30 {‘.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 57{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 57{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 57{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 57{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 57
EHy$U {Xdgm§Mo Vmg 24. ˶mVyZ A§XmOo 22 Vmg dOm Ho$bo Var 2 Vmg Amnë¶mbm {‘iy
eH$VmV. Vo gd©M ‘wbm§Zm EH$mM doir {‘iy eH$Vrb Ago Zmhr. qH$dm EH$mM ‘wbmbmhr gbJnUo
{‘iUma Zmhr. nU {‘imboë¶m 1/2 VmgmVhr ~amM Aä¶mg AmnU H$ê$ eH$Vmo. ¶mgmR>r nwT>rb
Jmoï>tMm {dMma H$aUo Amdí¶H$ Amho.
1. Aä¶mgmMo EHy$U {df¶
2. {df¶m§Mm AdKS>nUm
3. {df¶mVrb ‘mJmgbonUm (H$ÀMm {df¶)
4. Amnbm AmdS>Vm {df¶
5. Z AmdS>Vm {df¶
Amnbo {df¶, Amnë¶mbm {‘iUmam doi d ˶m§Mm Aä¶mg ¶m§Mr gm§JS> KmbUo åhUOoM doimnÌH$.
H$moU˶m doir H$moUVm Aä¶mg H$amdm, ho ˶m 춳Vrda Adb§~yZ Amho. nU amÌr Aä¶mg H$am¶Mm Pmë¶mg
{bImUmMm H$amdm åhUOo Pmon ¶oV Zmhr. gH$mir ‘|Xÿ d eara nyU© {dlm§VrZ§Va VmOoVdmZo AgVo. Voìhm nmR>m§VamMm
Aä¶mg H$amdm. na§Vw EImXm ‘wbJm nona Q>mH$Uo, XÿY KmbUo ¶mgmaIr H$m‘o H$arV Agë¶mg ˶mbm nhmQ>o Aä¶mg H$aUo
e³¶ hmoUma Zmhr åhUyZ Aä¶mgmÀ¶m {ZpíMV Aem doim gm§JVm ¶oUma ZmhrV. Varhr àW‘ 1/1 {XdgmMo doimnÌH$
‘m§S>m Z§Va 1 AmR>dS>çmMo, Z§Va 1 ‘{hݶmMo ¶mà‘mUo ˶mMr ì¶mßVr dmT>dm. AdKS> {df¶m§Zm ˶mV àmYmݶ Xçm.
Amnë¶mbm Z AmdS>Umao {df¶ àW‘ H$am. H$ÀMo {df¶ amooO H$am.
ZwgVo doimnÌH$ ZH$modoimnÌH$ H$ê$Z q^Vrbm {MH$Q>dyZ R>odyZ ^mJV Zmhr. Vo A§‘bmV AmUUo AJ˶mMo AgVo. ¶mgmR>r ˶mMo
H$mQ>oH$moanUo nmbZ H$aʶmMm H$gmoerZo à¶ËZ H$am. ¶mgmR>r àW‘ H$am¶bm hdr H$m‘mMr ¶mXr. (list)
H$m‘mMr ¶mXrdoimnÌH$ H$aUo gmono nU à˶jmV dmnaUo AdKS>. ho H$m‘ {ZpíMVnUo H$amdo bmJVo. ¶mgmR>r H$m¶ H$m‘ H$am¶Mo
Vo AmXë¶m amÌr dhrV {bhÿZ R>odm. H$m‘mÀ¶m ‘hÎdmZwgma ˶mbm AJ«H«$‘ Xçmdm. ¶mXrZwgma H$m‘o H$aʶmMr ‘Zmbm d
earambm gd¶ bmdyZ ¿¶m. amÌr PmonVmZm Pmboë¶m H$m‘mda bj H|${ÐV H$am d am{hbobr H$m‘o Xþgè¶m {XdergmR>r dhrV
{bhm. Aem arVrZo H$m‘mÀ¶m ¶mXr~ahþHy$‘ åhUyZ doimnÌH$mZwgma Aä¶mg H$aʶmMr Amnë¶mbm gd¶ bmJob. EH$
bjmV R>odm, H$m‘ H$moUVohr H$am¶Mo Agob ˶mgmR>r "doi' hm A˶§V ‘hÎdmMm d Amdí¶H$ KQ>H$ Amho.
gmam§eAä¶mgmbm ‘wbm§Zm doiM {‘iV Zmhr Aer hmH$mQ>r Zoh‘r hmoVo. hm doi H$m ‘hÎdmMm Vmo {‘idm¶Mm d
{‘imbobm doi ¶mo½¶ arVrZo H$gm Cn¶moJmV AmUm¶Mm ¶mÑï>rZo ‘mJ©Xe©Z Ho$bo Amho. ˶mgmR>r X¡Z§{XZr, doimnÌH$ d
H$m‘mMr ¶mXr åhUOo H$m¶, ˶m§Mm Cn¶moJ d A§‘b~OmdUr {dXçm϶mªZr Ho$ë¶mg doioMm gXþn¶moJ hmoD$ eHo$b.
*****
doimnÌH$H$ê$Z q^Vrbm{MH$Q>dyZ R>odyZ^mJV Zmhr. Vo
A§‘bmVAmUUo
AJ˶mMoAgVo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 58{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 58{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 58{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 58{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 58
g‘mOmVrb 춳VtÀ¶m {d{dY JaOm§Mr, Amdí¶H$Vm§Mr nyV©Vm H$aʶmgmR>r g‘mOmZo, emgZmZo {d{dY gmd©O{ZH$,
gm‘m{OH$ g§ñWmMr ñWmnZm Ho$bobr Amho. ˶m {d{dY g§ñWmX²>dmao 춳VtÀ¶m JaOm§Mr nyV©Vm Ho$br OmVo. CXm. ‘mUgmbm
àdmg H$aUo gmoB©Mo ìhmdo ¶mgmR>r n[adhZ ‘hm‘§S>imMr, aoëdo ~moS>©Mr ñWmnZm Ho$br Amho. Va g§XoedhZmgmR>r nmoñQ,>
a³H$‘ gwa{jV R>odʶmgmR>r VgoM H$O© {‘iʶmgmR>r ~±H$m, Amamo½¶mgmR>r XdmImZo, eoVr {dH$mgmgmR>r H¥$fr {dXçmnrR>o
Aer [H$˶oH$ CXmhaUo XoVm ¶oB©b.AWm©VM ¶m à˶oH$ g§ñWoMr ñWmnZm doJdoJi¶m JaOm§À¶m nyV©Vm H$aʶmgmR>r Pmbr
Agë¶m‘wio ˶m ˶m g§ñWoMr H$m¶©àUmbr XoIrb doJir AgUma.
""emim ¶m g§ñWoMr {Z{‘©VrXoIrb gm‘m{OH$ JaOoVyZ Pmbr Amho.'' g‘mOm‘ܶo {d{eï> d¶moJQ>mVrb ‘wbm‘wbtZm
Am¡nMm[aH$ {ejU [‘imdo ¶m JaOoÀ¶m nyV©VogmR>r emioMr ñWmnZm Pmbr. gmh{OH$M emgZmZo R>adyZ {Xboë¶m d¶moJQ>mVrb
gd© ‘wbm‘wbtZm emioV XmIb H$aUo d ˶m gdmªZm JwUdËVmnyU© {ejU CnbãY H$ê$Z XoUo ho emim ¶m g§ñWoMo ‘w»¶ CX²>{XîQ>
amhrb. {ZpíMV Ho$bobo CX²>{Xï> gmܶ H$aʶmgmR>r emim ¶m g§ñWo‘m’©$V CX²>{Xï>mZwê$n H¥$VrMr Anojm Amho.
""e¡j{UH$ àJVr hr ‘mZdmÀ¶m gd© àJVrMr OZZr Amho'' ho AmoiIyZ emgZmZo XoIrb {ejUmbm àmYmݶ XoD$Z
{ejU joÌmV {dXçmWu JwUdËVm {dH$mgmgmR>r, {ejUmÀ¶m gmd©{ÌH$sH$aUmgmR>r {d{dY à¶moJ Ho$bo, ZmdrݶnyU© CnH«$‘
am~{dbo. {dXçmWu bm^mÀ¶m {d{dY ¶moOZm am~{dë¶m d AOyZhr am~{dUo gwê$M Amho. g‘mOmVrb gd©M ñVamVrb
6 Vo 14 d¶moJQ>mVrb gd© ‘wbm‘wbtZm àmW{‘H$ {ejU ‘mo’$V d g³VrMm H$aUmam ‘{ejU h³H$’ RTE ACT H$m¶XmA‘bmV AmUyZ ˶mMr A§‘b~OmdUr gܶm gwê$ Amho. g‘mOmVrb gd©M ‘wbm‘wbtZm JwUdËVmnyU© {ejU {‘imdo
¶mgmR>r ‘mJrb 12-13 dfm©nmgyZ gd© {ejm A{^¶mZmÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ e¡j{UH$ gm{h˶, embo¶ ^m¡{VH$ gw{dYm§Mr
nyV©Vm, {ejH$/‘w»¶mܶmnH$m§Mo à{ejU, {dXçm϶mªgmR>r {d{dY ¶moOZm, JUdoe, nmR>çnwñVHo$ B˶mXtgmR>r ’$ma ‘moRçm
à‘mUmV {ZYr IM© H$aʶmV ¶oV Amho. AemàH$mao emgZ,g‘mO,emim ¶m§Mo ¶m ñVamdê$Z XmIbnmÌ ‘wbm‘wbtZm
e¡j{UH$$ àdmhmV gm‘rb H$ê$Z KoUo d ˶m§Zm XO}Xma {ejU CnbãY H$ê$Z XoʶmgmR>r {d{dY àH$mao à¶ËZ H$aʶmV
Ambo. Varhr Ano{jV ~Xb Pmë¶mMo {XgyZ ¶oV Zmhr. gd© {ejm A{^¶mZm§VJ©V ‘mJrb 12-13 dfm©V {dXçmWu
JwUdËVm dmT>rgmR>r ‘moR>çm à‘mUmV IM© H$aʶmV Ambm. ‘mÌ Ë¶mZ§Va JwUdËVm dmT>rMm AmT>mdm KoVbm AgVm JwUdËVm
nydu nojm Kgaë¶mMo "Aga' ¶m g§ñWoZr Ho$boë¶m gd}jU Ahdmbmdê$Z {XgyZ Amë¶mMo H$iVo.
lr. {gÜXoída Mm§XoH$a {d^mJr¶ g{Md,
‘hmamï´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i,
dmer, Zdr ‘w§~B©-400 703.
AmOÀ¶m {ejU nX²YVrVrbCUrdm d Cnm¶¶moOZm
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 59{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 59{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 59{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 59{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 59
darb gd© {ddoMZmdê$Z {dXçm϶mªMr JwUdËVm n¡emZr dmT>V Zmhr, EdT>o Var ‘mݶ H$am¶bm haH$V Zmhr. gd©
{ejm A{^¶mZm‘m’©$V VgoM emgZ ñVamdê$Z {dXçmWu {hVmÀ¶m ¶moOZm am~{dʶmda H$moQ>çdYr ê$n¶o IM© Pmbo n[aUm‘
‘mÌ JwUdËVm nydu nojm H$‘r Pmbr, ¶mdê$Z {dXçmWu JwUdËVm {dH$mgmgmR>r H$aʶmV ¶oV Agboë¶m à¶ËZm§Mr {Xem Hw$R>oVar
MwH$bobr Amho, ho ‘mݶ H$amdoM bmJob. {ejH$m§Zr EImXçm qH$dm AZoH$ KQ>H$m§Mo dJm©V Aܶ¶Z Ho$ë¶mZ§Va dJm©Vrb
~hþg§»¶ {dXçm϶mªZm H$mhrM g‘Obo Zgob Va hm Xmof {dXçm϶mªMm ZgyZ AܶmnZ H$aUmè¶m {ejH$mMm Amho. Aem doir
{ejH$m§Zr AmË‘narjU H$ê$Z ñdV…‘ܶo ¶mo½¶ Vmo ~Xb KS>dyZ AmUUo Oê$arMo AgVo Ago {ejUemñÌ gm§JVo. hmM {Z¶‘
BVa KQ>H$m§Zm H$m bmJy nSy> Z¶o? emgZ ñVamdê$Z JwUdËVm {dH$mgmgmR>r Oo H$mhr YmoaU, ¶moOZm, CnH«$‘ am~{dʶmV
¶oVmV,˶mMr n[aUm‘H$maH$Vm VnmgyZ nmhʶmMr JaO Amho. ñWm{ZH$ nmVirda {d{dY ¶moOZm§Mr A§‘b~OmdUr H$aV
AgVmZm {ejH$/‘w»¶mܶmnH$/n¶©dojH$ ¶§ÌUm ¶m§Mm IM© hmoUmam doi, H$m‘mMm àmYmݶH«$‘ ˶mMm JwUdËVoda hmoUmam
n[aUm‘ ho VnmgyZ Z nmhVm {d{dY ¶moOZm CnH«$‘mMr A§‘b~OmdUr AJXr na§naoZwgma gwê$ Amho.
emim ¶m g§ñWoMr ñWmnZm g‘mOmVrb ‘wbm‘wbtZm {ejU Ho$di {ejU XoʶmÀ¶m CX²XoemZo Pmbr Agob Va
embo¶ doioV {ejH$, ‘w»¶mܶmnH d n¶©dojH$s¶$ ¶§ÌUm ¶m§Mm OmñVrV-OmñV doi Aܶ¶Z-AܶmnZ à{H«$¶oV, {ejH-
{dXçmWu Am§Va{H«$¶oV IM© hmoUo Ano{jV Amho. na§Vw à˶jmV ¶m ‘hËËdmÀ¶m H$m‘mV {H$Vr doi IM© hmoVmo. ¶m H$m‘mH$S>o
Xþb©jM AgVo Agm à˶j AZw d Amho. ‘mÌ {dXçmWu JwUdËVm {dH$mgmMo ZmdmZo emgZmH$Sy>Z am~{dʶmV ¶oUmè¶m
{d{dY ¶moOZm§À¶m A§‘b~OmdUrH$[aVm e¡j{UH$ H$m‘mÀ¶m ZmdmZo A{YH$ doi IM© Ho$bm OmVmo.
emgH$s¶ ¶moOZm, {d{dY àH$mMo CnH«$‘ ¶mMr {Xdg|{Xdg ¶mXr dmT>V Agë¶m‘wio n¶©dojH$s¶ ¶§ÌUoÀ¶m emim
oQ>rVrb Aä¶mgH«$‘, Aä¶mgH«$‘mMo {Z¶moOZ, X¡{ZH$ nmR> Q>mMU, ˶mVrb C{Udm, Aܶ¶Z-AܶmnZ. H$m¶©, d ˶mMo
{ZarjU, C{Udm§À¶m AZwf§JmZo ‘mJ©Xe©Z, {dXçmWu àJVr, Aä¶mgmVrb H$‘Omoa {dXçmWu, ˶mMr H$maUo d Cnm¶¶moOZm.
{dXçmWu AZwnpñWVrMr H$maUo d Cnm¶¶moOZm, ‘y붑mnZmÀ¶m Zm|Xr B˶mXr à˶j {dXçmWu JwUdËVoer g§~§{YV ‘wX²XoM
Jm¶~ Pmbo AmhoV. ho ‘hËËdmMo ‘wX²Xo nmhʶmgmR>r ˶m§Zm doi H$‘r nS>Vmo.
{ejU {d^mJmV d[að> ñVamdaXoIrb ¶mnojm doJir pñWVr Zmhr. {ejU {d^mJmV {Oëhm, amÁ¶ nmVirda
hmoUmè¶m AmT>mdm g oÀ¶m {df¶m§À¶m ¶mXr‘ܶo à˶j {dXçmWu JwUdËVoer g§~§{YV {H$Vr {df¶ AgVmV? MwHy$Z EImX-
XmoZ {df¶mMr eodQ>r Zm|X Agob Va, Vmon¶ªV g oMr doi g§nyZ OmVo. EH§$XarV à˶j {dXçmWu JwUdËVoer g§~§{YV
KQ>H$mMr H¥$Vr {XemhrZ Agob, VoM CXmgrZ AgVrb Va Ho$di ^m¡{VH$ gw{dYm§Mr nyV©Vm H$ê$Z qH$dm {dXçm϶mªgmR>r
{d{dY ¶moOZm am~{dʶmgmR>r dmao‘mn IM© H$ê$Z JwUdËVm dmT>rMr Anojm H$aUo MwH$sMo R>aob.
‘bm EH$ Jmoï> H$iV Zmhr H$s, emim hr ‘wbm§Zm {ejU XoUmar g§ñWm Amho. Va emioV Ho$di Aܶ¶Z AܶmnZmMoM
H$m¶© åhUOo {ejU XoʶmMoM H$m‘ H$m Agy Z¶o? ~mH$s BVa Jmoï>tMr Amdí¶H$Vm H$m? àmMrZ H$mir Ffr‘wZtÀ¶m H$mimV
{ejU hmoV ZìhVo H$m? CbQ> H$moU˶mhr m¡{VH$, e¡j{UH$ gw{dYm ZgVm§Zm XO}Xma {ejU ˶m H$mimV {Xbo OmV Agë¶mMo
nwamdo Amnë¶mbm {‘iVmV. ˶m‘wio XO}Xma VgoM JwUdËVmnyU© {ejUmH$[aVm ^m¡{VH$, e¡j{UH$ gw{dYm§Mr CnbãYVm,
{dXçmWu bm^mÀ¶m ¶moOZm, {ejH$m§gmR>r à{ejU, g^m g§‘obZo ¶mnojm AJXr {Z¶{‘V d AmZ§XXm¶r nX²YVrZo {ejH$,
{dXçmWu Am§Va{H«$¶m gwê$ Agmdr bmJVo. na§Vw XþX}dmZo hoM hmoV Zmhr ~mH$s gd© H$mhr hmoVo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 60{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 60{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 60{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 60{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 60
JwUdËVm {dH$mgmgmR>r emgZmÀ¶m ¶moOZm, CnH«$‘ d ˶mMm n[aUm‘g‘mOmVrb gd©gm‘mݶ, Xþ~©b, d§{MV KQ>H$mVrb ‘wbm‘wbtZm {ejUmÀ¶m ‘w»¶ àdmhmV AmUʶmgmR>r emgZ
ñVamdê$Z emim§‘m’©$V CnpñWVr g^m, embo¶ nmofU Amhma, JUdoe, nmR>çnwñVHo$, e¡j{UH$ gm{h˶, gm¶H$br, {d{dY
àH$maÀ¶m {eî¶d¥ËVr, ‘mo’$V ~g àdmg, boIZ gm{h˶, B˶mXr {d{dY àH$maÀ¶m ¶moOZm am~dyZ gd©gmYmaU, Xþ~©b d d§{MV
KQ>H$mVrb ‘wbm‘wbtZm ‘XVrMm hmV XoD$Z {ejUmÀ¶m gmd©{ÌH$sH$aUmMo CX²{Xï> gmܶ H$aʶmgmR>r à¶ËZ gwê$ AmhoV.
¶m{edm¶ {ejH$mMr JwUdËVm dmT>{dʶmgmR>r {ejH$ à{ejUmMr ì¶dñWm Ho$br OmVo. dfm©VyZ Amdí¶H$Voà‘mUo
¶m à{ejUmMm bm^ {ejH$m§Zm CnbãY H$ê$Z XoʶmV ¶oVmo. {ejU joÌmVrb ZdrZ ~XbmMr/àJVrMr ‘m{hVr ¶m
à{ejUmÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ {ejH$/‘w»¶mܶmnH$m§Zm doimodoir H$ê$Z XoD$Z {ejH$mMr H$m¶©j‘Vm dmT>{dUo hm ˶m‘mJMm
hoVy Amho. VgoM ‘wbm§À¶m JwUdVm dmT>rgmR>r g‘mOmMm gh^mJ Agmdm ¶mgmR>r ñWm{ZH$ nmVirda {d{dY g{‘˶m§Mr
ñWmnZm H$ê$Z g‘mOmMm XoIrb ¶m H$m¶m©V gh^mJ KoʶmV ¶oV Amho.
{dXçmWu/{ejH$, nmbH$, g‘mO ¶m gdmªÀ¶m EH${ÌV à¶ËZmVyZ {ejUmÀ¶m gmd©{ÌH$sH$aUmMo CX²²>{Xï> gmܶ
H$aʶmMm àm‘m{UH$ à¶ËZ emgZ ñVamdê$Z hmoV Agë¶mMo {XgyZ ¶oV Agbo Var Ano{jV ¶e àmßV Pmbo Zmhr hr
dñVwpñWVr Amho. emgZmMm CX²Xoe Oar Mm§Jbm Agbm Var bú¶ àmßVrH$[aVm H$amì¶m bmJUmè¶m à¶ËZm§Mr {Xem Hw$R>oVar
MwH$bobr Amho. ˶m‘wioM n[aUm‘ {ZamemOZH$ Ambo.
gd©gmYmaU, Xþ~©b d d§{MV KQ>H$mVrb {dXçmWr© Am{W©H$ n[apñWVr‘wio ˶§mZm Amdí¶H$ AgUmè¶m e¡j{UH$
gm{h˶mMr qH$dm BVa JaOm§Mr nyV©Vm H$ê$ eH$V Zgë¶m‘wio ˶§mZm {Z¶{‘V emioV CnpñWV amhÿZ {ejU Koʶm‘ܶo AS>MU
{Z‘m©U hmoVo .hr ˶m§Mr AS>MU Xÿa H$aʶmgmR>r emgZmZo {d{dY ¶moOZm V¶ma H$ê$Z ˶mMr A§‘b~OmdUr gwê$ Ho$br.
‘mÌ à˶jmV dJm©Vrb {dXçm϶mªMr CnpñWVr åhUOo {Z¶{‘V emioV ¶oUo d emioV {Q>Hy$Z amhUo hr ~m~ ˶mbm
nwa{dboë¶m e¡j{UH$ gm{h˶mda Adb§~yZ ZgyZ {ejH$-{dXçmWu g§~§Y VgoM {ejH$-{dXçmWu ¶m§Mr embo¶ doioV
hmoUmar {Z¶{‘V d AmZ§XXm¶r Am§Va{H«$¶m ¶mda Adb§~yZ Amho. ˶m‘wio emgZmH$Sy>Z {‘iUmè¶m ¶moOZm§Mm bm^ {dXçmWu
KoVmo àg§Jr ¶m~m~V ˶m§Mo nmbH$ PJS>o, ^m§S>U, VH«$mahr H$aVmV. ‘J Mm¡H$er H$m‘mV {ejH$, ‘w»¶mܶmnH$ d
n¶©dojH$s¶ ¶§ÌUm ¶m§Mm ’$ma ‘moR>m doi IM© hmoVmo. Á¶m CX²²>XoemgmR>r ¶m ¶moOZm§Mm bm^ {Xbm OmVmo Vmo CX²Xoe Va g’$b
hmoV ZmhrV CbQ> {ejU joÌmVrb AZoH$ KQ>H$mMm doi IM© hmoV Agë¶mZo VmoQ>mM A{YH$ hmoVmo.
{dXçmWu bm^mÀ¶m {d{dY ¶moOZm§À¶m n[aUm‘mMr Or pñWVr Amho. VrM pñWVr {ejH$ à{ejU, g^m, g§‘obZo
d g‘mO gh^mJmgmR>r ñWmnZ Ho$boë¶m {d{dY g{‘˶m§Mr Amho. {ejH$ à{ejUmMo Am¶moOZ Oar Mm§Jë¶m CX²>XoemZo hmoV
Agbo Var à˶jmV ˶mMm bm^ {H$Vr {ejH$ KoVmmV,hm g§emoYZmMm {df¶ Amho. à{ejU, g^m, g§‘obZmH$[aVm IM©
hmoUmè¶m H$mbmdYrV {dXçmWu ‘mÌ {ejH$-{dXçmWu Am§Va{H«$¶onmgyZ d§{MV amhVmV AWm©VM ˶mMm {dn[aV n[aUm‘
{dXçmWu JwUdËVm {dH$mgmda hmoVmo.
g‘mO gh^mJmgmR>r ñWm{ZH$ nmVirda ñWmnZ Ho$boë¶m {d{dY g{‘˶m§‘ܶo amOH$maU {eaë¶m‘wio emim,
{dXçmWu,{ejH$ ¶m§Zm ghH$m¶© H$aʶmnojm PJS>o, ^m§S>Uo, VH«$marM A{YH$ hmoVmV. VH«$marÀ¶m Mm¡H$er H$aʶm‘ܶo
n¶©dojH$s¶ ¶§ÌUoMm A{YH$ doi IM© hmoD$Z ‘yi e¡j{UH$ H$m‘mH$S>o Xþb©j hmoVo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 61{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 61{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 61{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 61{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 61
darb {ddoMZmdéZ Ago bjmV ¶oVo H$s, {ejUmÀ¶m gmd©{ÌH$sH$aUmgmR>r emgZ ñVamdê$Z Pmboë¶m à¶ËZm§Mr
{Xem Hw$R>oVar MwH$bobr Agë¶m‘wio Ano{jV bm^ Pmbobm Zmhr. ho àW‘ ‘mݶ H$ê$Z ˶mV gwYmaUmË‘H$ ~Xb H$aUo
JaOoMo Amho. VgoM emgZm‘m’©$V am~{dʶmV ¶oUmè¶m ¶moOZm§Mr g§»¶m H$‘r H$ê$Z {ejH$, ‘w»¶mܶmnH$ d n¶©dojH$s¶
¶§ÌUobm ¶m ¶moOZmÀ¶m A§‘b~OmdUrÀ¶m OmMmVyZ ‘w³V H$ê$Z ˶m§Mm g§nyU© doi, n[al‘ Aܶ¶Z AܶmnZ à{H«$¶oH$S>o
di{dVm ¶oB©b. {ejH$-‘w»¶mܶmnH$mMo dma§dma hmoUmao à{ejU, g^m, g§‘obZo ~§X H$amdo. OoUoH$ê$Z {ejH$-‘w»¶mܶmnH$m§Zm
gX¡d embo¶ doioV {dXçm϶mªg‘doV amhVm ¶oB©b {ejH$-‘w»¶mܶmnH$m§Zm à{ejU XoUo Oê$arMo Amho Ago dmQ>V
Agë¶mg gwQ²>Q>rMo H$mbmdYrV à{ejUmMo Am¶moOZ H$aVm ¶oB©b, qH$dm VmbwH$m ñVamda {ejH$m§Zm ˶m§À¶m JaOoZwgma
‘mJ©Xe©Z H$aʶmMr ì¶dñWm H$aVm ¶oB©b. Agm à¶moJ ‘r ñdV… JQ>{ejUm{YH$mar AgVmZm Ho$bm hmoVm. {ejH$m§gmR>r
ñWmnZ Ho$boë¶m ‘mJ©Xe©Z H§o$ÐmV e{Zdmar, a{ddmar gwQ²>Q>rMo {Xder e¡j{UH$ ‘mJ©Xe©Z KoʶmgmR>r EH$hr {ejH$ CnpñWV
Pmbm Zmhr. eodQ>r gwQ²>Q>rMo {Xder gwê$ Ho$bobo ‘mJ©Xe©Z H|$Ð ~§X H$amdo bmJbo. ¶mdê$Z {ejH$mbm à{ejUmMr {H$Vr
JaO Amho ho bjmV ¶oVo. ˶m‘wio à{ejU g^m g§‘obZo ¶mgmR>r AZmdí¶H$ IM© hmoUmam doi d n[al‘ {dXçmWu JwUdËVm
{dH$mgmgmR>r dmnaVm ¶oB©b.
{ejU à{H«$¶oVrb [Vgam KQ>H$ nmbH$/g‘mO gh^mJ. {d{dY àH$maÀ¶m g{‘˶m ñWmnZ H$ê$Z PJS>o, ^m§SU
{Z‘m©U H$aʶmnojm JmdmVrb gd©M ZmJ[aH$m§Mo {Z¶§ÌU d ghH$m¶© Agmdo. Á¶m nmbH$mMo nmë¶ emioV XmIb Amho ˶m
à˶oH$ nmbH$mbm nmë¶mÀ¶m e¡j{UH$ àJVr~m~V {dMmaʶmMm A{YH$ma Agmdm ¶m‘wio JmdnmVirdarb AmngmVrb
hodoXmdo g§nwï>mV ¶oD$Z PJS>o, m§S>U§, VH«$mar H$‘r hmoD$Z Mm¡H$ergmR>r ì¶W© OmUmam doi d n[al‘ JwUdËVm {dH$mgmgmR>r
Cn¶moJmV AmUVm ¶oB©b.
{ejH$-‘w»¶mܶmnH$ d n¶©dojH$s¶ ¶§ÌUm ¶m KQ>H$m§Mm AZmdí¶H$ H$m‘m‘ܶo (à˶j {dXçmWu JwUdËVoer
g§~§{YV Zgboë¶m ~m~tda) IM© hmoUmam doi d n[al‘mMr ~MV Pmë¶mZ§Va ˶mMm {Z¶moOZ~X²Y nX²YVrZo e¡j{UH$
H$m‘mgmR>r Cn¶moJ Ho$bm Va {ejUmÀ¶m gmd©{ÌH$sH$aUmg JVr ‘mÌ {ZpíMVnUo XoVm ¶oB©b.
H$‘r doioV d H$‘r n[al‘mV JwUdÎmoH$S>o OmʶmMm ‘mJ©{ejH$, ‘w»¶mܶmnH$ d n¶©dojH$s¶ ¶§ÌUm ¶m§Mm AZmdí¶H$ H$m‘m‘ܶo IM© hmoUmam doi d n[al‘mMr ~MV
Pmë¶mZ§Va bJoM "AÀN>o {XZ' ¶oUma ZmhrV. Va ~MV Pmboë¶m doioMm d n[al‘mMm {dMmanyd©H$ d ¶mo½¶ {R>H$mUr Cn¶moJ
H$aUohr {VVHo$M ‘hËËdmMo Amho. {ejU à{H«$¶oVrb ~mbH$, nmbH$, {ejH$ ¶m‘ܶo ‘m¶m ‘Vo A˶§V ‘hËËdmMm KQ>H$
åhUOo {ejH$!
{ejU à{H«$¶oV BVa KQ>H$m§nojm {ejH$mMrM y{‘H$m ‘hËËdmMr Amho. emioVrb {ejH$ ~Xbbm H$s emim§Mo {MÌ
~XbVo. hm ~Xb XmoÝhr àH$maMm AgVmo CËH$fm©H$S>o ZoUmam d AYmoJVrH$S>o ZoUmam, emiobm CËH$fm©H$S>o ZoUmè¶m§Mr g§»¶m
H$‘r Amho. Vr dmT>{dʶmMr JaO Amho. ¶mnydu CëboI Ho$ë¶mà‘mUo {ejH$m§Mm AZmdí¶H$ H$m‘mV IM© hmoUmam doi d
n[al‘mMr ~MV Pmë¶mZ§Va emiobm AWm©V {dXçm϶mªZm JwUdËVm {dH$mgmH$S>o ZoUmè¶m§Mr g§»¶m {ZpíMVM dmT>ob Aer
Amem ~miJʶmg haH$V Zmhr.
XO}Xma {ejU, JwUdËVm {dH$mg Agm eãXà¶moJ AmVmn¶ªV dma§dma H$aʶmV Ambobm Amho. nU XO}Xma
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 62{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 62{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 62{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 62{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 62
{ejU,JwUdËVm {dH$mg åhUOo Zo‘Ho$ H$m¶? XO}Xma {ejUmH$S>o, JwUdËVmnyU© {ejUmH$S>o AmnU Mmbbmo AmhmoV.
åhUOo AmVm AmnU Zo‘Ho$ Hw$R>o AmhmoV d JwUdËVm {ejU {H$Vr Xÿa Amho, Vo A§Va H$Yr nma H$aUma, ˶mgmR>r H$m¶ H$amdo
bmJUma? B˶mXr {dMma gmh{OH$M Amnë¶m ‘ZmV {Z‘m©U Pmbo AgVrb ˶mVM H$‘r doioV d H$‘r n[al‘mV
JwUdËVoH$S>o OmʶmMm ‘r ‘mJ© gm§JUma ! ˶mMr CËgwH$Vm doJirM.
H$‘r doioV d H$‘r n[al‘mV JwUdËVoH$S>o OmʶmgmR>r ‘mPoOdi doJim Agm H$moUVmhr ‘mJ© Zmhr qH$dm EImXr
OmXÿMr H$mR>r Zmhr. {ejU emñÌmV JwUdËVm {dH$mgmMo Oo ‘mJ© gm§{JVbo AmhoV, ˶mn¡H$sM H$mhr Jmoï>tMr ‘r AmR>dU
H$ê$Z XoUma Amho {ejUemñÌmì¶{V[a³V H$moUmbm doJio H$mhrhr gm§JVm ¶oV Zmhr.
XO}Xma {ejU qH$dm {dXçmWu JwUdËVm {dH$mg åhUOo emgZmZo à˶oH$ dJm©gmR>r V¶ma Ho$bobm Aä¶mgH«$‘,
{ZYm©[aV Ho$bobo H$m¡eë¶ d j‘Vm, ˶m ˶m dJm©Vrb gd© {dXçm϶mª‘ܶo nyU©ËdmZo {dH${gV H$aUo hmo¶. emgZmZo R>adyZ
{Xë¶mà‘mUo à˶oH$ {ejH$m§Zr Amnë¶m dJm©À¶m Aä¶mgH«$‘mMm, {ZYm©[aV Ho$boë¶m H$m¡eë¶mMm, j‘Vm§Mm Aä¶mg H$ê$Z
˶mZwgma Amnë¶m dJm©Vrb {H$Vr {dXçmWu H$moR>o AmhoV ¶mMm Oa VwbZmË‘H$ Aä¶mg Ho$bm Va A˶§V {dXmaH$ n[apñWVr
Agë¶mMo Amnë¶m bjmV ¶oB©b.
dJm©Vrb Amnë¶m {dXçm϶mª‘ܶo {d{dY {df¶m§Mr {H$‘mZ H$m¡eë¶hr ˶m§Mo‘ܶo {dH${gV Pmbo Zgë¶mMo Amnë¶m
bjmV ¶oB©b. JwUdËVm {dH$mg, XO}Xma {ejU øm Jmoï>r Va ’$ma Xÿa AmhoV. VWm{n hma ‘mZyZ MmbUma Zmhr. g‘ñ¶oMm
gm‘Zm H$aʶmMr V¶mar R>odmdrM bmJob. Agmܶ Vo gmܶ H$arVm gm¶mg & H$maU Aä¶mg VwH$m åhUo. Aä¶mgnyU© d
n[aUm‘H$maH$ H¥$Vr‘wio JwUdËVm {dH$mg e³¶ Amho {H$‘mZ ˶mMr gwédmV Va H$ê$¶m.
à˶oH$ H$maImZXma, CXçmoJnVr, CËnmXH$ dñVy§Mo CËnmXZ H$arV AgVmZm ˶mÀ¶m ‘ZmV gX¡d EH$ {dMma AgVmo
d ˶mÑï>rZo Vmo à¶ËZerb AgVmo Zìho ˶mbm à¶ËZerb ahmdoM bmJVo. Vmo {dMma åhUOo Amnë¶m H$maImݶmV V¶ma
hmoUmar dñVy H$‘rV H$‘r IMm©V nU OmñVrV OmñV, AmH$f©H$ {Q>H$mD$ d XO}Xma H$er V¶ma hmoB©b, hm {dMma Oa ˶m§Zr
Ho$bm Zmhr d ˶mà‘mUo à¶ËZm§Mo gmV˶ R>odbo Zmhr Va EH$ {Xdg ˶mbm H$maImZm ~§X H$amdm bmJob.
{ejUm‘ܶoXoIrb hoM VËd bmJy nS>Vo H$‘r doimV d H$‘r n[al‘mV JwUdËVm {dH$mgmH$S>o H$go OmVm ¶oB©b ¶mMm
{ejH$m§Zr gVV {dMma Ho$bm Va ‘mJ© Z³H$s gmnS>ob, ‘bm gmnS>bobm EH$ ‘mJ© ‘r AmnUmg‘moa R>odV Amho.
{ejUmÀ¶m gmd©{ÌH$sH$aUmVrb VrZ ‘wX²Xçm§n¡H$s n{hbm 100% nQ>Zm|XUrMo CX²>{Xï> Odinmg nyU© Pmbo Amho.
ñWbm§V[aV Hw$Q>§w~mVrb d Á¶m§Zm {ZdmgmgmR>r Ka Zmhr Aer H$mhr ‘wb§ AOyZhr emioV XmIb Zmhr. Cd©[aV gd© ‘wbm§Zm
emioV XmIb H$ê$Z CX²>{XïmàV nmohMbmo Amho. àíZ Amho Xþgè¶m d {Vgè¶m ‘wX²XçmMm {dXçm϶mªÀ¶m {Z¶{‘V CnpñWVr
d JwUdËVmnyU© {ejUmMm. {Z¶{‘V CnpñWVr d JwUdËVmnyd© {ejU ¶m XmoZ ‘wX²Xçm§Mm AJXr OdiMm g§~§Y Amho. EH$
Xþgè¶mda Adb§~yZ Amho. {dXçm϶m©Mr JwUdËVm Mm§Jbr Agob VaM {Z¶{‘V emioV CnpñWV amhVmo. Oa emioV {Z¶{‘V
CnpñWV amhV Agob Va JwUdËVm Mm§Jbr AgVo ¶m XmoÝhr Jmoï>r EH$‘oH$m§da Adb§~yZ AmhoV.
emgZ, emim, g‘mO ¶m§MH$Sy>Zhr {dXçmWu CnpñWVr dmT>{dUo H$[aVm Iyn à¶ËZ Pmbo. ˶m‘wio H$mhr à‘mUmV
{dXçmWu CnpñWVrV dmT>hr Pmbr. na§Vw ¶m CnpñWVr dmT>rMm Cn¶moJ ‘mÌ JwUdËVmdmT>rgmR>r hmoV Zmhr Ago ‘mPo ‘V
Amho. H$maU {dXçmWu CnpñWVr XmoZ àH$maMr AgVo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 63{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 63{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 63{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 63{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 63
1. Ho$di emar[aH$ CnpñWVr 2. emar[aH$ d ‘mZ{gH$ CnpñWVr n{hë¶m àH$mamV {dXçmWr© Ho$di earamZo dJm©V
CnpñWV AgVmo. ‘ZmZo Vmo dJm©~mhoa AgVmo Va Xþgè¶m àH$mamV {dXçmWu earamZo d ‘ZmZo XmoÝhr àH$mao dJm©V CnpñWV AgVmo.
1. Ho$di emar[aH$ CnpñWVremgZm‘m’©$V am~{dë¶m OmUmè¶m {d{dY ¶moOZm§Mm bm^ KoʶmgmR>r VgoM AmB©-dS>rb d {ejH$m§À¶m AmJ«hmImVa
Ago {dXçmWu ZmIwerZo dJm©V CnpñWV AgVmV. dJm©V Ago {dXçmWu XS>nUmV dmdaV AgVmV, emiobm gwQ²>Q>r H$Yr
hmoVo ¶mMr dmQ> ~KV AgVmV. ˶m§Mo {ejH$m§À¶m AܶmnZmH$S>o bj ZgVo. ‘Z ~mhoa ^Q>H$V AgVo. ’$³V earamZo Vo
dJm©V CnpñWV AgVmV. Aem n[apñWVrV {ejH$ {H$Vrhr Aä¶mgnyU© AܶmnZ H$arV Agbo Var Aem {dXçm϶mªgmR>r
˶mMm H$mhrhr Cn¶moJ hmoV Zmhr.
2. emar[aH$ d ‘mZ{gH$ CnpñWVr¶m àH$mamV {dXçmWu earamZo d ‘ZmZo XmoÝhr àH$mao dJm©V hOa AgVmo. emioV hOa amhʶmgmR>r {ejH$ d nmbH$
¶m§MoH$Sy>Z AmJ«h H$aʶmMr Amdí¶H$Vm ZgVo Ago {dXçmWu ñd¶§ñ’y$VuZo AJXr {Z¶{‘V d doionyduM emioV CnpñWV
amhVmV. ho {dXçmWu dJm©V /emioV AJXr AmZ§XmZo dmdaV AgVmV ˶m§À¶m ‘Zmda H$moUVohr XS>nU ZgVo. emiobm
gwQ²>Q>r Pmë¶mZ§Va XoIrb {ejH$m§ modVr a|JmiV amhVmV. ¶m {dXçm϶mªMo Aܶ¶Z-AܶmnZ à{H«$¶oV nyU© bj AgVo.
{ejH$-{dXçmWu ¶m§Mm Am§Va{H«$¶oV A{YH$m{YH$ gh^mJ Agë¶m‘wio Aܶ¶ZmMr {H«$¶m gwb^ d JVrZo hmoVo.
{dXçmWu CnpñWVrMo da CëboI Ho$ë¶mà‘mUo XmoZ àH$ma nm{hë¶mZ§Va emar[aH$ CnpñWVrMo ‘mZ{gH$ CnpñWVr‘ܶo
ê$nm§Va H$aʶmMm {dMma Amnë¶m ‘ZmV ¶oB©b. VËnydu {dXçmWu Ho$di earamZoM dJm©V H$m CnpñWV amhVmV. ‘ZmZo H$m
Zmhr? ¶mMm emoY KoUo Oê$arMo Amho.
à˶oH$ dJm©V gma»¶m j‘VoMo, JwUdËVoMo {dXçmWu AgUo Ano{jV Amho. na§Vw XþX}dmZo à˶jmV Vgo ZgVmV. CXm.
dJ© 8 dr ‘ܶo {eH$Umao gd© {dXçmWu dJ© 7 dr ‘ܶo Aä¶mgH«$‘mZwgma {ZYm©[aV Ho$boë¶m gd© j‘Vm AmË‘gmV Ho$bobo
Agmdo Ago Ano{jV Amho. na§Vw à˶jmV ‘mÌ Ë¶mVrb 25% {dXçmWu 7 dr À¶m XOm©Mo AgVmV. 25% {dXçmWu
6 dr À¶m XOm©Mo AgVmmV,25 % 5dr À¶m XOm©Mo AgVmV Va 25% {dXçmWu 3 ar 4 À¶m XOm©Mo XoIrb ZgVmV
Aer AdñWm H$‘r-OmñV à‘mUmV gd©M dJm©Mr AgVo. {ejH$ AܶmnZ ‘mÌ 8 dr bm emgZmZo {ZYm©[aV Ho$boë¶m
Aä¶mgH«$‘mMo H$aVmo. Aem n[apñWVrV {ejH$mMo AܶmnZ Ho$di 25% {dXçm϶mªZm Cn¶moJmMo, ’$ma Pmbo Va nwT>Mo
25% {dXçmWu (dJ© 6 dr À¶m XOm©Mo ) {ejH$mMo AܶmnZ g‘OyZ KoʶmMm à¶ËZ H$aVrb. Cd©[aV 50% {dXçm϶mªMo
H$m¶? {ejH$mMo {df¶ AܶmnZ S>mo³¶mMo dê$Z OmV Agë¶m‘wio d ˶mbm H$mhrM H$iV Zgë¶m‘wio dJm©V ˶m
{dÚm϶m©Mo ‘Z bmJob H$m? emioV Amnë¶mgmR>r H$mhr Zmhr hr ‘mZ{gH$Vm ˶mMr V¶ma hmoVo {edm¶ {ejH$m§Zr
{dMmaboë¶m àíZmMo CËVa ¶m Aä¶mgmV H$‘Omoa {dXçm϶mªZm XoVm Ambo Zmhr. ˶m‘wio {ejH$mbm hmoUmam ‘Z…ñVmn BVa
hþema {dXçm϶mªH$Sy>Z hmoUmar hoigm§S> ¶m gJiçm Jmoï>tMm EH$Ì S>r‘ma hmoV Agë¶m‘wio Vmo IwerZo emioV H$gm ¶oB©b?
Amnbr AS>MU/g‘ñ¶m H$moUmbmhr Z gm§JVm ¶m gd© OmMmVyZ gwQ>H$m H$er H$ê$Z KoVm ¶oB©b hm {dMma gX¡d ˶mÀ¶m
‘ZmV AgVmo. Aem n[apñWVrV {dXçmWu Ho$di nmbH$m§À¶m/{ejH$m§À¶m AmJ«hmñVd ZmB©bmOmZo Ho$di earamZo dJm©V
CnpñWV amhmV Agë¶m‘wio ˶mMo {ejU hmoV Zmhr.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 64{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 64{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 64{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 64{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 64
{dXçmWu H$moU˶m H$maUmZo dJm©V ‘ZmZo CnpñWV amhÿ eH$V Zmhr. ¶mMo g{dñVa {ddoMZ H$aʶmV Ambo Amho.
¶mnojmhr AOyZ H$mhr H$maU Agy eH$VmV ˶mMm emoY {ejH$m§Zr KoVbm nm{hOo d ˶mda Cnm¶¶moOZm H$ê$Z Aem
{dXçm϶mªMr Ho$di emar[aH$ CnpñWVrMo ‘mZ{gH$ CnpñWVr‘ܶo ê$nm§V[aV H$aVm ¶oB©b ho H$m‘ Ho$di {ejH$ Am{U
{ejH$M H$ê$ eH$Vmo.
Ho$di earamZo dJm©V CnpñWV amhUmè¶m {dXçm϶mªÀ¶m g§X^m©V Ho$boë¶m H$maU‘r‘m§gm§‘ܶo ˶mdarb Cnm¶¶moOZm
XS>boë¶m AmhoV. à˶oH$ ‘mUyg ‘J Vmo bhmZ Agmo H$s ‘moR>m Agmo Jar~ Agmo H$s$ lr‘§V, AmË‘gÝ‘mZ AmË‘ñVwVrMm
wHo$bm AgVmo. Ago ‘mZgemñÌ gm§JVo ‘mÌ emioV Ho$di earamZo CnpñWV amhUm-¶m ‘wbm‘wbtÀ¶m dmQ>çmbm AmË‘ñVwVr,
AmË‘gÝ‘mZ H$YrM ¶oV Zmhr. ~a§ ¶mbm H$mhr n¡emMr XoIrb JaO Zmhr hr g§Yr ˶§mZm CnbãY H$ê$Z XoʶmMo H$m¡eë¶
{ejH$m§Zr AmË‘gmV H$amdo.
gÌmMo gwê$dmVrbm dJm©Vrb gd© {dXçm϶mªMr d¡Ym{ZH$ MmMUr KoD$Z à˶oH$ {dXçm϶mªMm ñVa {ZpíMV H$amdm
˶mZwgma à˶oH$mbm ˶mÀ¶m Amdí¶H$VoZwgma (CXm. dJ© 8 dr Vrb H$mhr {dXçm϶mªZm XmoZ A§H$s g§»¶oMr ~oarO ¶oV Zgob
Va XmoZ A§H$s g§»¶oÀ¶m ~oaOonmgyZ) AܶmnZmMr g§Yr AJXr àW‘nmgyZ AmZ§XmZo CnbãY H$ê$Z {Xë¶mg emioV/dJm©V
Amnë¶mH$S>o XoIrb {ejH$mMo bj Amho. Amnbr XoIrb XIb dJm©V KoVbr OmVo hr mdZm ˶m {dXçm϶mª‘ܶo {Z‘m©U
hmoD$Z hiyhiy ˶mÀ¶m emar[aH$ CnpñWVrMo ‘mZ{gH$ CnpñWVr‘ܶo ê$nm§Va hmoʶmg gwédmV hmoVo ¶m {edm¶ dJm©Vrb
‘wbm§Mm An‘mZ hmoUma Zmhr AgoM d³Vì¶ {ejH$m§Zr H$amdo hþema {dXçm϶mªH$Sy>Z Aä¶mgmV H$‘Omoa {dXçm϶mªMr
hoigm§S> hmoUma Zmhr ¶mMr XjVm KoUo ‘hËËdmMo Amho. {dXçm϶mªZr {Xboë¶m CËVamMm {dMmaboë¶m H$moU˶mhr àíZmMm
AmZ§XmZo ñdrH$ma H$ê$Z H$mhr MyH$ Agë¶mg ào‘mZo g‘OmdyZ gm§JUo JaOoMo Amho. ¶mMo H$maU Ago H$s, dJm©Vrb
{dXçm϶mªZm à‘mU ^mfoV {dMmaVm ¶oV Zmhr qH$dm gm§JVmhr ¶oV Zmhr. VgoM H$mhr {dMmaʶmMm, gm§JʶmMm à¶ËZ
Ho$bmM Va dJm©Vrb BVa {dXçmWu hgVrb H$m? {ejH$ amJmdVrb H$m? EdT>o àíZ ˶mÀ¶m ‘ZmV Agë¶m‘wio g‘ñ¶m
gm§JʶmMm Vmo H$YrM à¶ËZ H$arV Zmhr hr ~m~ AmoiIyZ {ejH$m§Zr ˶mÀ¶m Z ~mobʶmÀ¶m g‘ñ¶oMm emoY KoD$Z d
˶mda Cnm¶ ¶moOZm H$ê$Z Aem {dXçm϶mªZm ~mobVo H$amdo. ¶m gma»¶m Aem {dXçm϶mªÀ¶m AZoH$ gwßV g‘ñ¶m OmUyZ
KoD$Z ˶mda ¶mo½¶ àH$mao Cnm¶¶moOZm Ho$ë¶mZ§VaM ¶m Aä¶mgmV H$‘Omoa {dXçm϶mªMm AmË‘{dídmg dmTy>Z ‘ZmZo emioV
CnpñWV amhʶmnydu à{H«$¶obm JVr {‘iVo.
‘mZ{gH$ CnpñWVrnojm Ho$di earamZo dJm©V CnpñWV amhUmè¶m {dXçm϶mªMr g§»¶m OmñV Amho. ¶m emar[aH$
CnpñWVrMo ê$nm§Va ‘mZ{gH$ CnpñWVr‘ܶo H$aʶmMm Om{Udnyd©H$ à¶ËZ H$aʶmV Ambobm Zmhr Am{U åhUyZ {dXçmWu
emioV CnpñWV Agë¶mMo dada {XgV Agbo Var Vo emim~mhçM AmhoV.
{ejUmMr à{H«$¶m {dXçm϶mª‘ܶo VoìhmM gwê$ hmoVo Ooìhm {dXçmWu ñdÀN>oZo d ‘ZmZo Aܶ¶Z AܶmnZ à{H«$¶oV
gh^mJr hmoVmo. ¶mbm ‘mZgemñÌr¶ AmYma Amho. Voìhm {ejH$/‘w»¶mܶmnH$/n¶©dojH$s¶ ¶§ÌUm ¶m§Zr ¶m Jmoï>rMm {dMma
H$ê$Z H$m¶©dmhr Ho$br Va {ZpíMVM H$‘r doimV d H$‘r n[al‘m‘ܶo JwUdËVm {dH$mgmMo CX²>{Xï> JmR>Vm ¶oB©b.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 65{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 65{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 65{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 65{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 65
""dV©ZmV n[adV©Z KS>{dUmar à{H«$¶m åhUOo {ejU hmo¶.'' Aer {ejUmMr
ì¶m»¶m gd©gmYmaUnUo H$aVm ¶oB©b. ‘mZ{gH$ OS>U-KS>U {ejUm‘wio hmoVo. gwg§ñH$ma
KS>{dʶmMr j‘Vm {ejUmV Amho. EH$ gwg§ñH$m[aV, gw{e{jV, gwOmU ZmJ[aH$ {ejUm‘wio
KS>V AgVmo H$s Omo amîQ´> {dH$mgmV ‘mobmMr ^a KmbVmo. Mm§Jb§ {ejU KoD$Z amîQ´>mMo Zmd
OJmÀ¶m nmR>rda ZoUmè¶m AZoH$ 춳Vr ^maVmV OÝ‘mbm Amë¶m AmhoV.
AmO-H$mb g‘mOmV {ejUmÀ¶m g§H$ënZm ~Xbë¶m AmhoV. H$mi PnmQ>çmZo ~XbVmo
Amho. OrdZmÀ¶mhr g§H$ënZm ~XbV AmhoV. AZmR>m¶r Jmoï>tZm g‘mO‘mݶVm {‘iV Amho.
{dXçmWr©-{ejH$-nmbH$ ho VrZ ‘w»¶ KQ>H$ {ejUàUmbrV AmhoV. ho {VÝhr KQ>H$ AbrH$S>o
EH$‘oH$m§nmgyZ Xÿa OmV AmhoV. EH$m eãXmV gm§Jm¶M§ Va ¶m§À¶mVbm EH$‘oH$mVrb {Oìhmim, Amobmdm, H$mhrgm H$‘r hmoV
Agë¶mMo ^¶mdh {MÌ {Z‘m©U Pmb§ Amho. ¶m~m~V qMVZ H$am¶Mr doi Ambr Amho.
WmoS>g§ ‘mJo diyZ nm{hb§ Va Vrg-nñVrg dfmªnyduMm {ejH$-nmbH$ Am{U {dXçmWu AmVm Hw$R>ohr AmT>iV
Zmhr. ˶mMr H$mhr H$maUo àH$fm©Zo OmUdVmV, emioV {eH${dbo OmVo Vo A{YH$m{YH$ kmZ XoʶmgmR>r. {dXçm϶mªMm
gdmªJrU {dH$mg ìhmdm ho ܶo¶ AgVo. Xhmdr Am{U ~mamdr ¶m narjm {dXçm϶mªÀ¶m OrdZmbm H$bmQ>Ur XoUmè¶m, {Xem
R>a{dUmè¶m R>aVmV. ¶m ‘hÎdmÀ¶m XmoZ dfmª‘ܶo nmbH$ d {dXçmWu ¶m§Mm H$b ImOJr {eH$dUr dJm©H$S>o AgVmo. ¶mVhr
Á¶m§Mo ewëH$ OmñV Vmo {eH$dUr dJ© Mm§Jbm qH$dm Á¶mMr OmñV Om{hamV Vmo A{YH$ Mm§Jbm. ¶m {R>H$mUr {eH$dUr KoUo
qH$dm bmdUo ¶mda mî¶ H$am¶Mo ZmhrE. na§Vw {eH$dUrMo ’°$S> qH$dm nmbH$m§Mm {ZîH$miOrnUm ¶mMr I§V dmT>Vo. Ia§Va
‘wbJm emioVyZ Kar Amë¶mda Vmg^a Ioim¶Mm. ‘J amÌrMo OodU Pmë¶mda nmbH$ ˶mMo J¥hH$m‘ H$ê$Z ¿¶m¶Mo Am{U
‘J ˶mMm Aä¶mghr KoVbm OmV Ago. AmOH$mb ~S>o-~S>o {eH$dUr dJ© bmdbo H$s AmnU O~m~XmarVyZ ‘w³V Pmbmo
Aer {dMmaYmam nmbH$m§‘ܶo éObr Amho. dJm©V {eH${dVmZm {ejH$ ˶mÀ¶m nX²YVrZo {df¶mer g‘ag hmoD$Z
{eH${dʶmMm à¶ËZ H$aVmo, na§Vw {dXçm϶m©Mo ˶mÀ¶m {eH${dʶmH$S>o bj ZgVo. EH$Va Vmo YS>m {eH$dUr dJm©V
{eH${dbobm AgVmo qH$dm {eH${dbm OmUma Agë¶mZo {dXçmWu OmUrdnyd©H$ dJm©V Xþb©j H$aVmo. {dXçm϶mªMm à{VgmX
Zmhr åhUyZ {ejH$mMmhr {ha‘moS> hmoVmo. emioVbr CnpñWVr A{Zdm¶© Agë¶m‘wio {dXçmWu emioV emar[aH$ÑîQ>çm
~mbH$ - nmbH$ ~mbH$ - nmbH$ ~mbH$ - nmbH$ ~mbH$ - nmbH$ ~mbH$ - nmbH$ Am{UAm{UAm{UAm{UAm{U
lr. {dO¶ ^XmUooamÁ¶‘§S>i, nwUo
g§nH©$ : 9421886620
Xhmdr Am{U~mamdr ¶m narjm
{dXçm϶mªÀ¶mOrdZmbmH$bmQ>Ur
XoUmè¶m, {XemR>a{dUmè¶m
R>aVmV.
g‘mOg‘mOg‘mOg‘mOg‘mO
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 66{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 66{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 66{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 66{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 66
‘mê$Z‘wQ>Hy$Z CnpñWV amhVmo Ago åhUmdo bmJob. EH$sH$S>o emim§Mo dJ© Amog nS>V MmbboV Va XþgarH$S>o {eH$dUr
dJm©Vrb {dXçmWug§»¶m eoH$S>moÀ¶m KamV {XgVo.
~Xb˶m H$mimV åhUm qH$dm AmOÀ¶m YH$mYH$sÀ¶m doimnÌH$mVhr ‘wbm§À¶m Aä¶mgmgmR>r doi H$mT>bm nm{hOo,
ho ‘yë¶ éOUo Iyn ‘hÎdmMo Amho, ¶m à{H«$¶oVyZ nmë¶-nmbH$ g§~§Y d¥X²>qYJV hmoV AgVmo. EH$‘oH$mVrb ào‘ Am{U
AmXahr dmT>V AgVmo. gJù¶mV ‘hÎdmMo åhUOo ‘wbmMr e¡j{UH$ j‘Vm Amnë¶mbm bjmV ¶oVo d ˶mMr nwT>Mr {Xem
R>adVm ¶oVo, eodQ>r nmoH$i «‘{Zamem nXar nS>V Zmhr. ‘r R>m‘nUo gm§JoZ H$s gmYmaUV: gÎma Q>³Ho$ nmbH$m§Zm Amnë¶m
nmë¶mMr ~m¡X²>{YH$ nmVir Am{U j‘Vm R>mD$H$ ZgVo. ‘mPm ‘wbJm Om{hamVrVrb ‘wbmEdT>mM hþema Amho. ˶mbm aKmog
JwU {‘iVrb Ago EH$m§Jr ñdßZm§Mo B‘bo nmbH$ ~m§YV AgVmV. ‘J nwT>o OmD$Z Hw$R>oVar An¶embm gm‘moao Omdo bmJVo.
¶mVyZ nmbH$m§Mr ‘mZ{gH$Vm {~KS>Vo qH$dm ‘wbJm hV~b hmoVmo, ˶mbm àM§S> Z¡amí¶ ¶oVo. ˶mMo XÿaJm‘r n[aUm‘ hmoVmZm
AmnU nm{hbo AmhoV.
Xþgar ~mOy Amho JwUm§Mr ñnYm© ! ¶m OrdKoʶm ñnY}‘wio {dXçmWu kmZmO©ZmnmgyZ Xÿa OmV Amho. {dXçmWu kmZmWu
Zìho Va ’$³V narjmWu Cabm Amho. JwUn{ÌHo$da JwUm§Mo AmH$S>o dmT>V AmhoV na§Vw ‘wb yV kmZ {eëbH$M am{hbo Zmhr.
AbrH$S>À¶m H$mimV CÀM {ejUmgmR>r àdoe ¿¶m¶Mm Va ˶m-˶m {d^mJmMr narjm Xçmdr bmJVo. ¶m narjm§‘ܶo
KmoH§$nQ²>Q>r H$aUmao {dXçmWu ‘mJo nS>VmV. Oo {dXçmWu kmZmO©ZmÀ¶m CX²XoemZo gdªH$f Aä¶mg H$aVmV ˶mM {dXçm϶mªZm
Mm§Jbo JwU ¶m narjm§‘YyZ {‘iVmV. embo¶ Aä¶mgH«$‘mVrb narjoMr nX²YV hr gd©g‘mdoeH$ Amho. gd© JQ>mVrb d
j‘VoÀ¶m {dXçm϶mªMm {dMma H$ê$Z V¶ma Ho$bobr Amho. kmZaMZmdmXmda AmYm[aV Amho. {dXçm϶mªÀ¶m kmZmbm d
YmaUobm ~iH$Q>r XoUmar Amho. {dXçm϶mªMo JwUm§gmR>r Aä¶mg H$aUo KmVH$ R>aV Amho. ˶m‘wio doirM gmdY hmoʶmMr
doi Ambr Amho.
gImob kmZm{edm¶ CËV§wJ ì¶p³V‘Îd KSy> eH$V Zmhr. nU XþX£dmZo gImob kmZàmßVrgmR>r g‘mOmVyZ A^mdmZoM
à¶ËZ hmoV AgVmZm {XgVmV. kmZàmßVrgmR>r JwUmË‘H$ XOm© dmT>Uo Amdí¶H$ Amho. ˶mgmR>r g‘mOmVrb gd©M ñVamVyZ
à¶ËZ hmoʶmMr JaO {Z‘m©U Pmbr Amho. Anwao kmZ ì¶p³V‘Îdmbm ~mYm AmUUmao AgVo, ¶m‘wio ì¶p³V‘Îd Iw§Q>Vo.
{dXçm϶mªZm ¶mMr OmU ZgVo, Voìhm nmbH$m§Zr Amnë¶m nmë¶mnmgyZM gwédmV H$amdr. ñnY}À¶m H$mimV gImob kmZ
àmßVrbm n¶m©¶ Zmhr. AmOÀ¶m BÝñQ>ÝQ>À¶m H$mimV H$R>moa n[al‘mbm ñWmZ {Xbo OmV Agë¶mMo {XgV Zmhr. ghO
{‘idVm Ambo Va {‘idmdo hr ^mdZm nmë¶m§À¶m ‘ZmVyZ Kmb{dbr Jobr nm{hOo. ¶mgmR>r emioVrb {ejH$m§Zrhr
OmUrdnyd©H$ à¶ËZ Ho$bo nm{hOoV. nmbH$m§Zr nmë¶m§H$Sy>Z ’$³V ^a‘gmR> JwUm§Mr Anojm Z H$aVm n[anyU© Aä¶mg
H$aʶmMm AmJ«h Yabm nm{hOo. g‘mOmVyZ ’$³V OmñV JwU {‘i{dUmè¶m {dXçm϶mªZm hþema g‘Obo OmʶmMr YmaUm
Q>mH$br nm{hOo. amOH$s¶, gm‘m{OH$ d gd©M ñVamVyZ {ejUmVyZ gwOmU ‘mUyg H$gm KS>ob ¶m~m~V OmUrdnyd©H$ à¶ËZ
Pmbo VaM Iè¶m AWm©Zo JwUdÎmmnyU© {ejUmMr à{H«$¶m nyU© hmoB©b.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 67{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 67{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 67{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 67{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 67
The deteriorating conditions of the natural resources and
pollution of environment through reckless., continuous and ravage use
to the point of extinction have brought in pessimism. Some have even
gone to the extent of predicting doom’s day. The cry is not totally
unwarranted but it may be recalled that the early predicted environmental
collapse in early 70s did not come about. There is no doubt degradation
of congenial environment for human continuance. The modern
technology has triggered richness of human life. Yet, proper balance of
natural resources is not maintained. What is astonishing is apart from
the illiterate masses, the educated have also not learnt about the
quality of environment. The people badly need to be educated in
integrated approach of ecology, sociology and economics.
Technologically advanced nations and their affluence spew out
waste products that pollute air, poison waters and soils as also disturb
atmospheric sounds, which are detrimental to the human health. With
increased industrialisation and urbanisation, it is becoming difficult to
mitigate the menace. Public awareness to undo harm or to keep
Our Obligntions to Environment
Dr. D. G. BhapkarAssociate Dean (Education)
M. P. K. Vidyapeeth, Rahuri.
An economisthaspinpointedthe limitednature of ourplanet andcalled it aspaceshipearthalthough wehaveresources,which can bewiselydeployed untothousands ofyears.
exploiting to the minimum is the dire necessity. There is no use criticising technology
since knowledge and technology can come handy to depollute nature to the greater extent
though not to pristine purity. Schools and colleges can evolve methods to bring home the
essentiality of holding nature in as undisturbed and rich condition as possible.
Man must live in harmony with nature not conquer it.
An economist has pinpointed the limited nature of our planet and called it a spaceship
earth although we have resources, which can be wisely deployed unto thousands of years.
With the asset of technology, there is no reason to become panicky but there is absolute
necessity of understanding the situation and to adjust ourselves with nature.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 68{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 68{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 68{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 68{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 68
About three lakhs of species of green plant and micro-organism are at work as
primary producers giving out synthesised organic material, which is consumed by more than
ten lakh other species. The cyclic reactions of most of the matters and elements permit
human beings of their re-use. Bio-sphere has evolved a self regulatory system with internal
checks and balances and thus developed a remarkable degree of homeostasis. Non-
renewable resources are to be cautiously and wisely utilised. The man-made systems such
as houses, factories, transport are not self-sustaining since they demand energy, cause
pollution as compared to natural eco-system such as ponds, grass lands, forests, which have
self-regulation and self-restoration.
Knowing well the growing harm pollutants can inflict the State Governments are
waging steps to combat the affliction. Departments of Environmental Engineering are
installed. Courses in environmental sciences are being imparted. New restrictions of
treatment of released waste products of industries are imposed. As usual saga continues that
the implementation of existent structures are not adhered to very regidly. In the realm of
bringing more land under irrigation in a shorter span of time, a substantial proportion of
good cultivated land is actually alienated from plough due to development of salinity and
alkalinity.
We hear 16 hz (1 hz = l oscillation per second ) to 20,000 hz as lowest and highest
frequencies. Sound waves propagate about 330 meters per second in air, 1468 m/sec in
water and even faster in solids.
“Sound” is more objective and comprehensive denoting a range from an almost
inaudible whisper to an explosion or a scream of a siren. Noise connotes lack of a pleasant
musical quality or a disagreeable loudness. A phon scale is a logarithmic measure of
perceived sound loudness. A sound pressure level of 120 decibels is considered to
represent the pain threshold and an increase of 6 decibels indicates a doubling of sound
pressure level.
A 'Phon' is a measure of loudness; the Sound Pressure Level at 1,000 cycles per
second (cps), which is equally noisy as the perceived sound pressure level at another
frequency. A sound pressure level of 92 dB at 20 cps has a “loudness” of 40 phons. Thus,
whispering is 10-20 dB, normal conversation 60 dB, threshold of pain 130-140 dB.
People overexposed to noise cannot live in harmony. Besides, noise would cause ill-
effect on other animals including fish or dog. Sonic boom may add fire to the already
decimating effect on mankind and other animals.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 69{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 69{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 69{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 69{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 69
Cacophony through automobiles and loud speakers with raucous music deeply affects
human physiology. Noise pollution limit is quantified in decibel, which is only on the paper
and is intruded very often in every day life.
Fertiliser factories are great culprits in excretion of poisonous substances for human
life as well as sea fauna including fish. Not only fish growth is stagnated but fish contain
more selenium, which is harmful to mankind on consumption of such fish. Chimneys of
factories emit detrimental gases and solid particles.
Until recently, ocean was a symbol of unadulterated purity. Now, it has become a
storage and dumping place of industrial waste, sewage sludge and rubbish disposals. As a
result, sea water contains an alarmingly high proportion of paihogens, sulphuric acid, iron
sulphate, mercury, radioactive materials, warm effluents, pesticides, oils, lead and what not.
Pollution menace emerging from reckless dumping of untreated wastes in rivers has
endangered life since such water is drunk along the river banks. Release of urban drains in
streams has brought in more serious problem of health hazards than accomplishing city
sanitation. It is the moral and legal responsibility of every polluting industry to instal
safeguard treatment plants.
Water pollution assumes a very serious form mainly because of industrial pollutants.
Polluted water may carry human disease causal organisms. Like water, air pollution is also
very intense because of the fall-outs from the heavy industries and automobile exhausts.
Chemical adulterants of the air produces health hazards. Another very serious form of
pollutant is the radio-isotopic accumulation.
Mankind is faced with an ecological crisis. The near collapsing quality of environment
will have to be salvaged from the stalemate. Environmental pollution amounts to the
unfavourable alteration of our surroundings through our doings. All the three media soil
water and air are polluted through different agents to varying degrees. Introduction of
heavy amounts of water into the soils which have not been furnished with drains, renders
the soils unworthy for profitable cultivation. Chemical wastes are sometimes allowed to
leach into the soils. Large quantities of chemical fertilisers are added to the cultivated
soils. In the long run, the reckless administration of excessive doses of fertilisers will
lead the soil to low productivity. Pesticides are very liberally used in control of pests and
plant diseases, which also affect plants and animals,. Heibicidal effects are very much
deteterious. Continuous cropping, non-addition of organic matter, elimination of legume
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 70{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 70{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 70{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 70{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 70
cultivation and mismanagement of lands are slow but sure ways of causing deterioration
in soil fertility.
The man in the street is less aware or conscious to consequences of intensive use of
fertilizers and pesticides than to the more visual dangers caused by industries. Dangers are
equally existent and insidious although it is underestimated.
Change in from a “discarding economy” to a “cycling economy” is the need of the
hour.
India has nearly 306 million hectares of land of which 46 percent is for agricultural
use and 20 per cent is under forests. Conversion of forests to cultivated lands is rampant.
Besides substantial area is transformed as non-agricuitural and devoted to industries and
urbanisation. Deforestation is so prolific that it has come to give a blow on reduced
precipitation, heavy erosion of soils and flooding of area, which engulf human dwellings.
Biological equilibrium is maintained in an ecosystem through the activities of
producers, consumers and decomposers. Predator-prey system or the perasite-host system
is selfregulatory. Human intervention is causing pseudoeco systems, which disturb balances
in forests, water and wild-life, as well as, result in collapse of acquatic ecosystem. Man
must strive an integrated approach to agriculture a synthesis of chemical and biological pest
control, new methods of crop rotation, appropriate breeding programmes in plants and
economic animals etc.
Land clearing has also resulted in reduced percolation of water through soil causing
noncharging of underground water veins and consequently depleting ground water supply.
Many times, illeffects of denuded soils resulted in configuration of scarred gullies, and
heavy soil run-offs carrying clay particles. Thousands of years are required for formation
of soils but no time is required to lose such a soil if kept unclothed vegetatively. Eventually,
the quality of life deteriorates. Human being uses natural resources and leaves back wastes.
Recycling of such organic wastes like agricultural residues throws a great challenge for
human being to accept. Bio-degradation of city wastes is possible. Certain countries and
people are enjoying excessive economic exploitation of natural resources. Usually, a
common property is more prone to excessive exploitation. In cultivation of land, man must
remember its obligation and follow the land ethic.
We must arouse and foster the environmental consciousness among the masses.
National committee on environmental, planning and coordination, felling trees
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 71{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 71{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 71{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 71{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 71
indiscriminately-filling the equilibrium with the environment and upsetting ecological
balance.
Russia is developing a new type of motor fuel based on gas condensule. It will reduce
Loxicity of waste gases by 30-40 per cent, the black content by half and cancerogetinc
hydro- carbon by a third.
It is estimated that the world population at the beginning of the Paleolithic, about a
million years ago, was 1,25,000 restricted mainly in the African region. About 3,00,000
years ago, which was mid Paleolithic period the population grew to a million spreading to
Eurasia. Toward the end of the Paleolithic, about 25,000 years ago, when Neanderthal and
Cro-Magnon man were both living, there were about three million people on the earth.
Neanderthal man was exterminated by Homo sapiens (Sapiens meaning wise, intelligent,
insightful, understanding). Population exploded to nearly 4 billion by now. At this geometric
population growth, there would shortly be hardly any room for living let alone sustaining
human life. Alternate sources of food will have to be researched. A cow weighing 250 kg
synthesizes only a quarter kg of protein in a day while 250 kg of yeast organisms are said
to produce 625 kg protein daily.
Population explosion has set in a chain of reactions such as geometric progression
of population, shifting of people from rural to urban areas, availability of lesser and lesser
resources for an individual in the sprawling cities, formation of bee lines for procurement
of commodities, a very high degree of competition, disturbance in human relationship,
opening of flood gate of human deficiencies, malnutrition, starvation, confrontations,
goondaism, break up of law and order, spread of diseases etc. Thus, the social problems
are interdependent with ecological conditions. The man is a member of global eco-system
and not as its sole master. He must learn to live in harmony with the ecology and
environment.
Man needs energy for his continuance and for the mannual work. With the escalation
of technological take off, more and more energy is consumed serving human needs such
in agriculture, transport, industries etc. The flora of the ecosystem depends on sun-light for
synthesis of food. Man has depended increasingly more on fossil fuels (petrolium, coal and
natural gas) and also other forms of energy such as heat and electricity. Thus, today we
derive our energy resource from coal mines, oil wells, power plants and nuclear reactors.
The developed countries have a very high per capita energy consumption. In India, daily
per capita energy consumption is 6000 K calories and annual per capita gross national
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 72{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 72{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 72{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 72{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 72
production is worth 80 US dollars. Corresponding figures for Japan and USA are 40,000
K-cal and dollar 1404 and 230000 K-cal and dollar 4369 respectively. High standard of
living does not necessarily mean a high quality of life. The man is exploiting more and
more energy. In primitive age, he required 2-4 thousand K calories of energy per person
per day. In predominantly agriculture societies, the energy reqired increased to the level
of 2000 to 6000 K calories per person per day. Today in the USA, more than 230
thousand K calories energy is used per person per day. At no other time and no other place,
have people utilised energy faster than Americans do today. They form 6 per cent of the
world population but prodigiously utilise 35 per cent of the world’s energy consumption.
In India, energy consumption is less than 10 thousand K calories per person per day.
Whereas per capita GNP is a general indicator of certain meterial values, it is not
necessarily a valid indicator of the quality of life
Fossil fuels are being utilised so extravagantly that in the next ten years, more
petrolium and natural gas will be consumed than in the previous 100 years. The vast
petrolium resources of the Middle East estimated at 350 × 109 barrels will last only 23
years at the present level of consumption. Coal reserves are enormous and will relatively
last longer than petrolium resources. However, it posses the problem of extraction, which
is hazardoes causing lung diseases in miners besides clouding a danger of accidents through
fires or collapse. Coal as an energy source contributes air and water pollution as
sulpherdioxide, soot and fly ash. Currently, nuclear energy consumption is relatively low
but it would increase in the years to come. Reactors use the fuel as uranium 235, which
release heat when it undergoes fission. Uranium releases about 20 thousand times more
heat energy than obtainable from equivalent weight of coal. Nuclear energy is environmentally
cleaner but it creates radio-active waste, which must be stored for thousands of years in
leak proof chambers. Nuclear plants are also facing problems of fuel shortage in some
countries.
The solar energy is virtually unlimited and non-polluting but it involves difficulties of
capture and conversion to heat or electricity. On an average, solar radiation reaches the
earth in amounts 15,000 calories per square metre per minute, which is equivalent to 9
million calories per square metre per day for 10 hours sunshine or more than 90 billion
calories per hectare per day. The total solar energy striking the earth surface each day is
equivalent to the energy of 684 billion tonnes of coal (6.84 × 1011 tonnes). Thus, solar
energy striking Indian soil is about 15 minutes is sufficient to meet India’s entire power
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 73{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 73{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 73{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 73{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 73
needs for one year provided it could be harnessed. The sunshine falling on any place in India
on a sunny day in March or April is equivalent to the energy produced by all the-power
plants in the entire world at peak per-formance. However, we lag behind in developing an
efficient and practical way of utilising solar energy on a large scale. Provision for storing
solar energy will have to be made. Solar energy can be utilised directly in heat conversion
to water, indirectly conversion to electric power to thermal energy or by direct conversion
to electricity through silicon or cadmium solar cells known as photo voltaic conversion.
Solar radiation serves as the source of incredible amount of energy. At sea level, the
intensity of solar radiation averages 15,000 calories per sq m per minute, which amounts
to more than 90 billion calories per hectare per day. Thus, the solar energy striking the
earth surface each day is equivalent to the energy in 684 billion tonnes of coal. However,
most of the solar energy striking the earth surface is scattered or transformed into heat.
Plants absorb about 2 per cent and utilise only one per cent.
There are alternative sources of energy such as geothermal, tidal, wind, hydro electric
and waste incineration. All these forms are mostly unlimited and have no polluting effect
although they involve very high capital investment.
There are over two million different kinds of animals and plants. An ecosystem, which
is an organisational unit of living organisms and non-living substances, comprises abiotic
substances and organisms, some of which are producers, consumers or decomposers.
Gross productivities of an ecosystem vary from 0.5 gram of dry organic matter (carbon
compounds) to nearly 20 grams per square metre per day. Net productivities are half or less
of the gross productivities. In nature, biogeochemical cycles accomplish the job of
continuity of life.
Thus, ecological factors cannot be disregarded although we cannot support the
prophecies of doom and gloom and raising of similar bogies. At the rate of 2 per cent of
annual world’s population growth, human population will increase seven fold in one
century, then reaching 30 billion people, there is reason to heed warnings and plan
pragmatically instead of becoming panicky and losing heart. The technology is sure to
come handy to surpass the formidable job of healthy environment. In 1967, there were
about 3-5 billion people on earth, each requiring about 10 kilo calories per year for life
maintenance. Thus, against the food energy requirement of 3.5× 1015 kilo calories the
world’s agriculture harvest for human consumption in the same year was 5.3 × 1016 kilo
calories. Nevertheless, the existence of disparities and ill distribution of resources have
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 74{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 74{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 74{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 74{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 74
remained to be contained. More attention needs to be focused, supported with fiscan
allocations for developing new technologies to achieve the proper ecological balance.
It is claimed by some scientists that, ‘cultural man has been on earth for some
2,000,000 years-for over 99 per cent of this period, he would have lived as a hunter-
gatherer. Only in the last 10,000 years, has man begun to domesticate plants and animals
to use metals and to harness energy other than human body. Early man denoting pre-
agricuiture stage, was a successful practising ecologist. He adapted to his environment,
although it does not mean that the early man was a good conservationist. With the
introduction of agriculture, the changes in soil and atmospheric factors were set in motion.
Transpiration return from an acre of forest may reach 2,500 gallons per day, creating a
natural system of water reuse. With the degradation of forests, the multitudinal repressive
effects on the natural resources proliferated. This is the result of man’s ignorance in this
regard of the laws of nature. The process of depletion is not on unabated but is accelerated
greally. The thar desert has increased its size by 60,000 acres in the last 100 years. The
green revolution in agriculture is offering some hope that trends of environmental destruction,
which prevailed for many centuries can be reversed. Therefore, as expressed by one author,
man must recognise necessity of cooperating with nature. He must temper his demand and
use the natural living resources of this earth in a manner that alone can provide for the
continuation of civilisation. Achievement will require the application of intelligence,
imagination, courage, unselfish help, planning and prodigious efforts. The editors of the
Johns Hopkins Magazine elaborated effects around the theme “war against suffering ” 2/3
of the human race lives in the underdeveloped world, drinking unsafe water, disposing
wastes recklessly and living in unfit dwellings. Every living individual is afflicted with
intestinal parasites. Half of the children never reach their fifth birth day. Most of these
people are suffering from one or the other diseases. Thus, 2/3 of the worlds’ people live
in countries, whose annual per capita income is 300. whereas in India -worlds’ largest
democracy - it is less than 100. In Calcutta, the 77 per cent of the population has less than
40 sq ft of living space per person. It appears as if the mankind is engaged in a programme
of self defeat. Therefore, a writer has observed “the human prospect is not an irrevocable
death sentence; it is not an inevitable doom’s day, toward which we are headed, although the
risk of enormous catastrophes exists.”
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 75{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 75{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 75{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 75{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 75
gyÌ g§MmbZ : gyÌ g§MmbZ : gyÌ g§MmbZ : gyÌ g§MmbZ : gyÌ g§MmbZ : EH$ H$bmEH$ H$bmEH$ H$bmEH$ H$bmEH$ H$bm
àm. {Xbrn Am. OmYd‘hmË‘m Jm§Yr Á¶w{ZAa H$m°boO,
Amï>m, gm§Jbr
àñVmdZm :~Xb˶m OJm‘ܶo H$m¶©H«$‘{à¶Vm dmT>br Amho. KaJwVr, gm‘m{OH$, e¡j{UH$,
amOH$s¶, Ym{‘©H$, AmܶmpË‘H$, ì¶mdgm{¶H$ Aem ZmZm{dY ñdê$nmÀ¶m H$m¶©H«$‘m§‘ܶoAÑí¶ OmJm ê$Z H$mT>ʶmgmR>r d H$m¶©H«$‘ {eñV~X²>Y nX²>YVrZo nma nmS>ʶmgmR>r gyÌg§MmbZho ‘hÎdmMo joÌ Amho. ¶wdm{nT>rbm hr H$bm AdJV ìhmdr åhUyZ gyÌg§MmbZ d gmXarH$aUmMrH$m¡eë¶o AmË‘gmV hmoUo hr H$mimMr JaO Amho.
àmMrZ na§nam Agboë¶m XoemV {ZdoXH$m§Mr na§nam Amho. ‘hm^maVmVrb g§O¶ hmCËH¥$ï> {ZdoXH$ hmoVm. ¶wX²>Y y‘rdarb d¥ËVm§V {ZdoXZmX²>dmam Y¥VamîQ>mbm gm§JV hmoVm. g§ñH¥$V ZmQ>H$mV ZmQ>çg§{hVm nwT>o ZoUmamgyÌYma Ago. gyÌg§MmbH$ hm ¶eñdr g oMm AmË‘m AgVmo. ‘hm^maVmVrb lrH¥$îU CËH¥$ï> gyÌ g§MmbH$ hmoVm. "gm§JoZ Jmoï>r¶w³VrMm Mma' ho ^JdmZ lrH¥$îUmMo dMZ ¶mg§X^m©V ‘hÎdmMo Amho. gyÌg§MmbZ AmO à˶oH$ joÌmMr JaO ~Zbr Amho.H$m¶©H«$‘mVrb ì¶dñWmnZ H$aUmè¶mbm gyÌg§MmbZ ¶m emñÌmbm g‘OyZ KoVboM nm{hOo. gyÌg§MmbH$ hr EH$ H$bmgwX²>YmAmho. {VMm {dH$mg H$gm H$amdm d Vr AmË‘gmV H$er H$amdr ¶mMo V§Ì OmUyZ KoVbo nm{hOo.gyÌg§MmbZ åhUOo H$m¶ ?
gyÌg§MmbZ ¶m eãXm§Mm AW© g‘OmdyZ KoʶmgmR>r "gyÌg§MmbZ' ¶m eãXmMm {dJ«h H$amdm bmJVmo. gyÌ Am{U g§MmbZ¶m XmoZ eãXmnmgyZ "gyÌg§MmbZ' hm eãX V¶ma Pmbm Amho. "gyÌ' ¶m eãXmMm AW© YmJm, gyV, {Z¶‘ d VÎd Agm hmoVmo.Va gyÌ ¶m eãXmMm Xþgam AW© g§~§{YV d ‘m{hVJma 춳Vr Agm hmoVmo. "g§MmbZ' ¶m eãXmMm AW© YmoaU A§‘bmV AmUUoqH$dm EImÚm ì¶dhmamMo ‘mJ©Xe©Z H$aʶmMr {H«$¶m Agm hmoVmo. WmoS>³¶mV "gyÌg§MmbZ åhUOo ‘m{hVJma 춳VrX²>dmao {Z¶‘d VÎdmZo EImÚm H$m¶m©Mo YmoaU A§‘bmV AmUʶmgmR>r Ho$bobr ‘mJ©Xe©ZmMr EH$ {H«$¶m hmo¶.'
H$moUVrhr Jmoï> gmܶ H$aʶmgmR>r ˶mMm ‘Zr ܶmg ¿¶mdm bmJVmo. gyÌg§MmbH$ ({ZdoXZ) hr H$bm H$mhr Vmgm XmoZVmgmV gmܶ hmoUmar H$bm Zìho. daH$aUr gmY§, gmon§ Am{U ½b°‘ag {Xgb§ Var à˶jmV Vg§ ZgV§. ho H$m‘ O~m~XmarM§ Amho.gyÌg§MmbZ CaH$ʶmMm ^mJ ZgyZ Vmo gmH$maʶmMm ^mJ Amho. EH$ Mm§Jbm gyÌg§MmbH$ hmoʶmgmR>r H$mhr JmoîQ>r AmnUmg‘m{hVr hì¶mV.nyd©V¶mar :
gyÌg§MmbZmMr nyd©V¶mar hr gdmªJmZo hmoUo JaOoMo AgVo. ˶mgmR>r gmYZoMr Amdí¶H$Vm AgVo. Og§ EImXr nmH$H¥$VrH$aʶmgmR>r {d{dY àH$maMo ‘gmbo hmVmer AgUo JaOoM§ AgV§ Vg§ CÎm‘ gyÌg§MmbH$ hmoʶmgmR>r Mm¡’o$a ‘m{hVr hmVmer
nma§n[aH$ {ejUmnojm Oam "hQ> Ho$' {dMma H$ê$Z OrdZmgmR>r Amdí¶H$ H$bm åhUyZ gyÌ g§MmbZmMr hr AmoiI
d³V¥Ëd, H$WmH$WZ,A{^Z¶ ¶m gmè¶m
Jmoï>rgmR>r Amdí¶H$Agbobo JwU
gyÌg§MmbH$mH$S>o AgmdobmJVmV.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 76{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 76{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 76{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 76{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 76
AgU§ Amdí¶H$ AgV§. gyÌg§MmbZ hr EH$ H$bm Amho. d³V¥Ëd, H$WmH$WZ, A{^Z¶ ¶m gmè¶m Jmoï>rgmR>r Amdí¶H$Agbobo JwU gyÌg§MmbH$mH$S>o Agmdo bmJVmV. H$m¶©H«$‘n{ÌH$m ZrQ> g‘OyZ KoD$Z ˶mZwgma {ZdoXZmMr AmIUr H$amdr.~maH$mB©Zo {ZarjU H$ê$Z eãXg§nÎmr, gm‘mݶkmZ, ^mfme¡brMm ì¶mg§J, hOaO~m~rnUm, àg§JmZwê$n H$mì¶mÀ¶m Amoir,gw m{fVo, {dZmoXr MwQ>Ho$, ¶m§Mm dmna {ZdoXZmV H$amdm. ˶mgmR>r H$m¶©H«$‘mMo ñdê$n g‘OmdyZ ¿¶mdo. gH$mamË‘H$ Ñï>rZo Ho$bobogyÌg§MmbZ gdmªMo ‘Z qOH$Vo. Amnbm d gyÌg§MmbZmMm à^md {Z‘m©U H$aʶmgmR>r V¶marMm gamd ‘hÎdmMm Amho.Mm§Jë¶m gyÌg§MmbH$mMo JwU :
gyÌg§MmbZmÀ¶m H$bobm gdmªg‘moa R>odʶmgmR>r gyÌg§MmbH$ hm ‘mܶ‘mMo H$m¶© H$aVmo. gyÌg§MmbH$M gyÌg§MmbZmgAmH$ma XoV AgVmo. åhUyZ gyÌg§MmbH$mÀ¶m A§Jr H$mhr JwU AgboM nm{hOoV qH$dm Á¶m§Zm gyÌg§MmbZ H$amd¶mMo Amho ˶m§Zrho JwU J«hU Ho$bo nm{hOoV.
H$m¶©H«$‘mV gyÌg§MmbZ H$aUmè¶m 춳VtZm gm‘m{OH$ OrdZmVrb {d{dY H$m¶©H«$‘mbm gm‘moao OmʶmMr Am{U ˶m ˶mH$m¶©H«$‘m§À¶m CX²>XoemMr nyVu H$aʶmMr j‘Vm ˶m§À¶m‘ܶo nm{hOo. gm{h˶g§‘obZ, ZmQ>çg§‘obZ, gËH$mag‘ma§ , nwañH$ma{dVaU, àMmag^m, emoH$g^m, g§JrV{df¶H$ H$m¶©H«$‘, J«§W àH$meZ B˶mXr H$m¶©H«$‘mV AbrH$S>À¶m H$mimV gyÌg§MmbH$m§ZmBVHo$ ‘hÎd àmßV Pmbo Amho H$s gyÌg§MmbH$ Zmhr Vmo H$m¶©H«$‘ Zmhr ! Aer AdñWm Amho. åhUyZ EH$ Mm§Jbm gyÌg§MmbH$hmoUo JaOoMo Amho. EH$ gwg§ñH¥$V Am{U gwöX¶ gyÌg§MmbH$ hmoʶmgmR>r H$mhr JwUm§Mr Amdí¶H$Vm Amho.^mfm à wËd :
^mfo‘wioM g§XoedhZ hmoV AgVo. ^mfm hr g§ñH¥$VrMo à{VH$ AgVo. "{Xgob Vo nwñVH$ d oQ>ob Vmo ‘mUyg dmMʶmMrgd¶ gyÌg§MmbH$mZ§ ñdV:bm bmdbr nm{hOo'. ^mfoMo ì¶mH$aU d ^mfoVrb eãXm§Mm AW© ¶m§Mr n[anyU© OmU Agë¶mg^mfoda à wËd Amho Agm ˶mMm AW© hmoVmo. dm³¶mV ñdën{dam‘, CX²JmadmMH$, nyU©{dam‘ ¶m§Mr g‘O d ˶mZwgma ^mfoMoàH$Q>rH$aU H$aVm Ambo nm{hOo. eãXg§nÎmr dmT>dʶmgmR>r Xj Agb§ nm{hOo. {d{dY {df¶mÀ¶m g§X^m©Mo ^mZ, n[anyU©‘m{hVrMm eãXgmR>m Agmdm. "¶m öX¶rMo ˶m öX¶r' KmbʶmMr ghOVm hdr. Iyn Ab§H$m[aH$ ^mfoMm dmna Z H$aVmà˶oH$mbm Vw‘À¶m ~mobrVyZ Vwåhr OdiMo dmQ>mdo Aer AmoKd˶m ^mfoMm dmna H$amdm.Aï>mdYmZr :
gyÌg§MmbH$ Aï>mdYmZr Agmdm. H$m¶©H«$‘ R>aboë¶m {Z¶moOZmà‘mUo ìhmdo, Ago dmQ>V AgVmZm ~è¶mM Jmoï>tMm à˶¶¶oVmo. Z¡g{J©H$ AWdm ‘mZd{Z{‘©V ~m~tZm ì¶Ë¶¶ ¶oVmo. H$gbobm gyÌg§MmbH$ ¶m ~m~tda ‘mV H$aVmo. H$Yr {dOoMm ì¶Ë¶¶,H$m¶©H«$‘ CYiʶmMm H$Q>, nXm{YH$mar ¶m§À¶m MwH$m§Mm n[aUm‘, ¶m‘wio gdmªZm gm§ miyZ KoʶmMo Am{U H$m¶©H«$‘ ¶mo½¶ àH$maonma nmS>ʶmMo H$m‘ gyÌg§MmbH$mbm H$amdo bmJVo. àg§JmdYmZ, hOaO~m~rnUm, g‘¶gyMH$Vm, VmÁ¶m KS>m‘moS>tMo kmZ ¶mH$m¡eë¶m§Mm dmna H$ê$Z ‘Yo-‘Yo ¶oUmao nmhþUo, {MR²>R>çm B˶mXtMo ñdmJV H$amdo bmJVo. ˶m§Mm gÝ‘mZ H$amdm bmJVmo.{dZmoX ~wX²>Yr :
XmoZ H$m¶©H«$‘m§Zm OmoS>Umam Xþdm åhUOo gyÌg§MmbH$. ho gyÌg§MmbZ ¶m§{ÌH$ Agob Va H§$Q>midmUo hmoVo. lmo˶m§MoAdYmZ {Q>H$dʶmgmR>r AYyZ-‘YyZ {dZmoXmMr noaUr ìhmdr bmJVo.àgÞ ì¶p³V‘Îd :
àgÞ Moham d ‘Z Xþgè¶mbmhr àgÞ H$aV AgVo åhUyZ gyÌg§MmbH$mH$S>o àgÞVm nm{hOoM. {dZmo~m ^mdo "JrVmB©'
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 77{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 77{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 77{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 77{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 77
‘ܶo åhUVmV H$s,àgÞVo gd©, Xþ:Io OmVr PS>mo{Z¶m &
àgÞVoZo ~wÕrMr pñWaVm erK« hmoVgo &&gyÌg§MmbH$ hm H$moU˶mhr H$m¶©H«$‘mMm ‘hÎdmMm Xþdm AgVmo. gdmªer g‘mZ dV©Z hm ˶mMm ñWm¶r^md hdm.
gyÌg§MmbH$mbm Oo H$mhr ‘m§S>m¶Mo Amho Vo Oa gwhmñ¶ dXZmZo ‘m§Sbo Va ˶mMm gH$mamË‘H$ à^md {ZpíMV nS>Vmo.àg§JmdYmZ :
H$m¶©H«$‘ H$moU˶m àH$maMm Amho ¶mMr gmV˶mZo AmR>dU Agbr nm{hOo. g§JrV{df¶H$ H$m¶©H«$‘ Agob Va g§JrVKamUo, Jwê$, {eî¶, na§nam amJ, ¶m§Mr ‘m{hVr H$ê$Z KoVbr nm{hOo. JmʶmMr ‘¡’$b Agob Va JmʶmÀ¶m {Z{‘©VrMo {H$ñgo kmVH$ê$Z KoD$Z {ZdoXZ H$aVmZm ‘m§S>Ur Ho$br nm{hOo.hOaO~m~rnUm :
hOaO~m~rnUm‘wio gyÌg§MmbZ CRy>Z {Xgo. hOaO~m~r AgUo åhUOo EImXçm KS>boë¶m KQ>Zoda, ~mobboë¶mdm³¶mda CËñ’y$V©nUo {Xbobr à{V{H«$¶m qH$dm mî¶ hmo¶. hOaO~m~rnUm hm JwU A§Jr ~mUdʶmgmR>r eãXm§Mm I{OZm ‘moR>çmà‘mUmV Amdí¶H$ AgVmo. EH$mM eãXmMo AZoH$ AW© ‘mhrV AgUo Amdí¶H$ AgUo. d³Ë¶mÀ¶m ~mobʶmVrb eãXmMmbJoM AW©~moY Pmbm nm{hOo VaM hOaO~m~rnUm XmI{dVm ¶oVmo. Owݶm H$ënZm Q>miyZ Zì¶m H$ënZm ‘m§S>VmZm eãXm§MmH$miOrnyd©H$ dmna Ho$bm Jobm nm{hOo.H$m¶©H«$‘mMm Aä¶mg :
gyÌg§MmbZ H$aUmè¶mZo Á¶m g§ñWoMm H$m¶©H«$‘ hmVr KoVbm Amho. ˶m g§ñWoÀ¶m H$m¶©H«$‘mMm ~maH$mB©Zo Aä¶mg H$aUoJaOoMo Amho. ˶mMà‘mUo Á¶m CX²XoemÀ¶m 춳Vr g§X^m©Vrb H$m¶©H«$‘ Amho. ˶m 춳VtMm Aä¶mg H$amdm. gËH$ma‘yVu,ì¶m»¶mVo, à‘wI nmhþUo, CnpñWV ‘mݶda B. H$m¶©H«$‘mMo {Z¶moOZ H$amdo. Amdí¶H$Vm Agë¶mg ZmoQ>g² H$mT>mì¶mV. g‘ma§ mMmAä¶mg H$amdm. H«$‘dma {Q>nUr d Amnbo {ZdoXZmMo {Q>nU H$amdo. H$m¶©H«$‘m{df¶r nyU© kmZ {‘i{dʶmgmR>r Amdí¶H$ YS>nS>d OmJê$H$Vm gyÌg§MmbH$mH$S>o Agmdr bmJVo.lmo˶m§Mo ‘mZgemñÌ d g‘mOemñÌmMm Aä¶mg :
gyÌg§MmbH$ ~hþlwV Agmdm bmJVmo. ˶mMr g‘Oe³Vr Mm§Jbr hdr, lmo˶m§À¶m g‘yh‘ZmMr OmUrd gyÌg§MmbH$m§‘ܶoAgmdr bmJVo. g‘yhmÀ¶m ^mdZm hiì¶m AgVmV. gyÌg§MmbH$mMo eãXm§À¶m qhXmoù¶mda ^mdZm Imbrda hmoV AgVmV.Am{U g‘yh ‘Zmg ¶mo½¶ {XeoZo ZoD$Z H$m¶©H«$‘mMm CX²Xoe g’$b H$aUo gyÌg§MmbH$mÀ¶m hmVr AgVo.CËH¥$ï> d³V¥Ëd :
gyÌg§MmbH$mMm ‘hÎdmMm JwU åhUOo ˶mMo d³V¥Ëd Mm§Jbo nm{hOo. AmdmO hr Z¡g{J©H$ XoUJr Amho. ‘m{hVrnyU© da§OH$ {ZdoXZm~amo~aM {ZdoXH$mMm gw‘Yya AmdmO Agob Va {ZdoXZ A{YH$ ldUr¶ hmoVo. AmnU EH$mM doir ì¶mgnrR>mdarb‘mݶda 춳Vr Am{U lmoVo ¶m§À¶mer ~mobV AgVmo ¶mMo ^mZ Agmdo. eãXm§Mr ñnï>Vm, Amamoh-Adamoh, ‘moR>m d AmH$f©H$AmdmO Am{U ñnï> CÀMma Amdí¶H$ AgVmV. gyÌg§MmbH$mH$S>o g^mYrQ>nUm Am{U ^mfUmMr H$bm Agmdr bmJVo.
¶m JwUm§~amo~aM ñ‘aUe³Vr, CËV‘ A{^춳Vr, ¶mo½¶ g‘Ýd¶Ñï>r, nmoemImMr {ZdS>, Xoh~mobr, erK«H${dËd, doioMo{Z¶moOZ ho JwU Agbo nm{hOo. CËH¥$ï> gyÌg§MmbH$ hm à^mdr gyÌg§MmbZmMo ñdßZ gmH$ma H$aV AgVmo Am{U H$m¶©H«$‘mbmAmH$ma XoV AgVmo. åhUyZ à˶oH$ gyÌg§MmbH$mH$S>o Cnamo³V JwU Agbo nm{hOoV.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 78{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 78{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 78{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 78{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 78
{dXçmWuH|$Ðr {dXçmWuH|$Ðr {dXçmWuH|$Ðr {dXçmWuH|$Ðr {dXçmWuH|$Ðr {ejUmVrb{ejUmVrb{ejUmVrb{ejUmVrb{ejUmVrb {ejH$m§Mr {ejH$m§Mr {ejH$m§Mr {ejH$m§Mr {ejH$m§Mr ^y{‘H$m ^y{‘H$m ^y{‘H$m ^y{‘H$m ^y{‘H$m
gm¡. am{YH$m Xoe‘wI
H$mimÀ¶m àdmhm~mhoa {ejUnX²>YVtH$S>o nmhʶmÀ¶m Ñ{ï>H$moZ ~XbV OmVmo. Ñ{ï>H$moZ ~Xbë¶mda {ejUnX²>YVrVhr
¶mo½¶ Vo ~Xb KS>V OmVmV. nydu {ejUà{H«$¶o‘ܶo "{ejU' hm H|$Ðq~Xÿ ‘mZbm OmV hmoVm. H$mbm§VamZo Aä¶mg {df¶m§Zm
‘hÎd àmßV Pmbo. ¶m JXmamoimV Á¶m§À¶mgmR>r {ejU Xçmd¶mMo, {df¶ {eH$dm¶Mo ˶m {dXçm϶mªMr Hw$UrM XIb KoV
ZìhVo. hiyhiy {dMmad§Vm§Zm ˶mVrb Xmof {Xgy bmJbo. {ejUà{H«$¶m Oa ¶eñdrar˶m am~dm¶Mr Agob Va ‘wbm§Zm g‘OyZ
KoVbo nm{hOo. ~mbH$m§Mr Hw$dV, ì¶p³V oX, ˶m§À¶m AmH$m§jm d JaOm H$moUH$moU˶m AmhoV ho bjmV KoD$Z ˶mZwgma {ejU
{Xbo nm{hOo. hm {dMma nwT>o Ambm d "{dXçmWuH|${ÐV' {ejU nX²>YVrMm ñdrH$ma Ho$bm Jobm.
eñÌmZo àXoe qOH$Vm ¶oVmo nU ‘Z qOH$Vm ¶oV Zmhr
gÎmoZo àemgZ gmYVm ¶oVo nU ‘mUyg C^m H$aVm ¶oV Zmhr
n¡emZo ‘mUyg {dH$V KoVm ¶oVmo nU ‘mUyg ‘mUgmer OmoS>Vm ¶oV Zmhr
nU ¶m gmè¶m Jmoï>r gmܶ hmoVmV ˶m Ho$di {ejUmZo.
{ejU ho ‘mUgmbm A{YH$ CÞV H$aVo, n[anyU© H$aVo, ˶mÀ¶m dV©ZmV n[adV©Z
KS>{dVo.
{ejU ho ‘mUgmbm nm¶mnmgyZ {j{VOmn¶ªV ~Km¶bm {eH$dVo. {ejUm‘wioM ‘mUgmÀ¶m
H$m¡eë¶m§Mm JwUm§Mm {dH$mg hmoVmo. g‘mOmVrb gmè¶m {dH¥$Vrdarb EH$ Am{U A§{V‘ Cnm¶ åhUOo g§ñH$mag§nÞ
{ejU hmo¶. {ejUmZo Amnë¶m OrdZmV gwg§JVr, {eñV {Z‘m©U hmoVo. 춳VrMm gdmªJrU {dH$mg, amîQ´>mMr Mm¡’o$a
àJVr, g‘mOmMm gdmªJrU Aä¶wX¶, gwßV JwUm§Mm CÎm‘ {dH$mg Am{U ^{dî¶mbm AmH$ma XoUmar g§ñH$ma g§nÞ {Z
H$V©ì¶{ZîR>m {nT>r V¶ma H$aʶmgmR>r {ejUm{edm¶ Xþgam H$moUVmhr {MañWm¶r Cnm¶ Zmhr. WmoS>³¶mV XoemÀ¶m
gdmªJrU Aä¶wX¶mgmR>rM {ejU.
{dXçm϶mªMm gdmªJrU {dH$mg KS>dyZ AmUVo. ho {ejU à{H«$¶oMo ܶo¶ Amho. {ejUmMm "H|$Ðq~Xÿ' {dXçmWu Amho.
Va {ejH$ {ejUmMm "AmË‘m' Amho. H$maU {ejUmMr à{H«$¶m {ejH$m§À¶m g{H«$¶ ghH$m¶m©{edm¶ nyU© hmoD$ eH$V Zmhr
åhUyZM {ejH$m§Mo ñWmZ AZݶgmYmaU Amho.
"Teachers are the builders of nations"
{ejU g‘mO KS>dUmao Jwê$ AmhoV. àmMrZ H$mir Jwê§$Zm AmB©dS>rb XodmÀ¶m ñWmZr ‘mZbo Amho. Jwê§$Zm {deofmWm©Zo
AmMm¶©, kmZXmVm, {ejH$ CnXoeH$ B˶mXrZo g§~moYbo OmB©.
{ejH$ Am{U{dXçmWu ho{ejUà{H«$¶oVrb XmoZ‘yb yV KQ>H$AmhoV.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 79{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 79{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 79{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 79{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 79
AmOÀ¶m {ejU àUmbrV {dXçm϶mªMm gdmªJrU {dH$mg ho ‘hm{dXçmb¶mMoܶo¶ Amho. g‘mO, nmbH$ g§ñWmMmbH$ ¶m§À¶m Anojm {dXçmb¶mer d {ejH$m§er{ZJ{S>V AmhoV. øm {dXçmWuH|$Ðr {ejUmV {ejH$m§Mr y{‘H$m A{Ve¶ ‘hÎdmMrAmho. Hw$Qw>§~mbm AmYma XoUmam g‘mOmMr godm H$aUmam, amîQ>mÀ¶m H$m‘r ¶oUmam‘mZdmMm {hVmgmR>r PQ>Umam ‘mUyg Ho$di {ejH$M KS>dy eH$Vmo. {dXçm϶mªVrbH$bmJwUm§Mm {dH$mg, g§ñH$mamMr {eH$dU, ‘mZdr ‘yë¶m§Mo g§H«$‘U, ñdmdb§~Z,CXçmoJ{à¶Vm, l‘à{Vð>m ¶mMr OmU {ejH$M à^mdrnUo H$ê$ eH$Vmo. dJm©À¶m
Mma q^VrÀ¶m AmV d H«$sS>m§JUmda amîQ>mMo {dVì¶ AmH$ma KoV AgVo. ¶mMm {ejH$M H$ënH$, aMZmH$mad {eënH$ma AgVmo. ‘mOr amîQ>nVr AãXþb H$bm‘ ¶m§Zr åhQ>ë¶mà‘mUo ‘wbm§da g§ñH$ma éO{dë¶mMo H$m‘ AmB©, dS>rb d{ejH$m§ZrM H$aUo Amdí¶H$ Amho. AmB©-dS>rb ‘wbm§Zm OÝ‘ XoVmV. nmogVmV, dmT>{dVmV nU {ejH$ ¶m ~mb{nT>rbmOrdZmMr ‘yë¶o, OrdZmMm ‘mJ© XmI{dVmo åhUyZ A§{V‘ ¶emMm CX²JmVm {ejH$M Amho. nU ho gd© gmYʶmgmR>r ‘wbm§g‘moa{ejUjoÌmV H$m‘ H$aʶmMm {ejH$mMo dV©Z A{Ve¶ Mm§Jbo d AmXe© Agbo nm{hOo. ‘yë¶m§À¶m g§X^m©V "Values are
caught, they are not taught' Ago åhQ>bo OmVo.‘moR>çm§À¶m Mm§Jë¶m dmJʶmVyZM ‘wbm§da Mm§Jbo g§ñH$ma éO{dbo OmVmV. ˶mgmR>r {ejH$m§Zmhr Mm§Jbo KS>bo nm{hOo.
{dXçm϶mªZmhr A{Ve¶ Mm§Jbo KS>{dbo nm{hOo. ‘wbm§Zm Mm§Jbo diU bmdUo, Á¶m§Zm ‘mUyg åhUyZ KS>{dUo ho ‘hÎdmMo H$m‘{ejH$ H$arV AgVmV. {ejH$ ho {dXçm϶mªMo ñ’y${V©ñWmZ, àoaUmñWmZ AgVmV. ‘wbo Ooìhm emioV ¶oVmV. ˶mdoir ˶m§Zmào‘inUo g‘OdyZ KoUmao, ˶m§À¶m {ZH$mon Ñï>rZo nmhUmao ˶m§À¶mVrb C{Udm emoYyZ ¶mo½¶ ‘mJ©Xe©Z H$aUmao ˶m§Mm AmË‘{dídmgdmT>{dUmao {ejH$ AmO hdo AmhoV. {ejH$m§À¶m g§ñH$ma à^mdmVyZ AZoH$ {dXçmWu KS>V AgVmV. PmS>o Oar Z¡g{J©H$ar˶mAmnë¶m JVrZo dmT>V Agbr Var ˶m§Zm IVnmUr Kmbʶmg ‘mù¶mMr Amdí¶H$Vm AgVo. {ejH$ åhUOo Ho$di ì¶dhmaqH$dm ì¶dgm¶ Zmhr. {ejH$mbm {dXçm϶m©Mo gmao OrdZM KS>dm¶Mo AgVo.
AmOÀ¶m YH$mYH$sÀ¶m OrdZmV, ApñWa n[apñWVrV AmOMm {dXçmWu ‘mZ{gH$ÑîQ>çm Agwa{jV Amho. aH$Q>bobmAmho. g^modVmbÀ¶m ApñWa n[apñWVr‘wio ˶mÀ¶m ‘ZmV gVV H$mhrVar IXIXV AgVo. dmB©Q> ‘wbm§À¶m g§JVr‘wio ˶m§ModV©Z {~KS>ʶmMr e³¶Vm AgVo. H$Yr ‘wbo g§Kfm©À¶m H$S>çmda C^r AgVmV. ˶m§À¶m ‘ZmV {dMmam§Mo ‘mohmoi CR>bobo AgVo.Aemdoir ˶m§Zm g‘OyZ KoUmao, g‘ñ¶m§VyZ ‘mJ© H$mT>Umao, ˶m§Zm ¶mo½¶ g„m XoUmao Hw$UrVar hdo AgVo. {ZH$mon OrdZÑï>rMrg§Wm XoʶmMo H$m¶© {ejH$mbm H$am¶Mo Amho Omo {ejH$ gVV {dXçm϶mªÀ¶m {hVmMo qMVZ H$aVmo, OmJê$H$ AgVmo VmoM{dÚm϶mª‘ܶo {dYm¶H$ ~Xb KS>dyZ AmUVmo.
"OrdZmÀ¶m ‘hmgmJamVyZ Amnbr OrdZZm¡H$m hmH$Umè¶m Ibmem§Zm ‘hmgmJamV {dIwaboë¶m XrnñV§ m‘wioM Amnbo‘mJ© gmnS>V AgVmV.'
AmOÀ¶m øm {dXçmWuH|$Ðr {ejUàUmbrV AܶmnZ hm nmoQ>mWu Y§Xm ZgyZ Vmo Y‘© Amho. AܶmnZ ho g‘{n©V mdZoZoH$amd¶mMr CnmgZm Amho. Vo Ho$di CnOr{dHo$Mo gmYZ Zmhr. Va Xoe CËWmZmMm Eo{Vhm{gH$ à¶moJ Amho. Or Ho$diAjaAmoiI H$ê$Z XoUmar Am{U Mma J{UVo, XmoZ H${dVm {eH$dUmar emim Zìho. Zdr H$V©~Jma {nT>r KS>{dUmar à¶moJemim
Amho Aer y{‘H$m KoD$Z H$m‘ H$aUmam {ejH$ Agm¶bm hdm.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 80{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 80{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 80{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 80{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 80
Introduction :
In these 50 years, the State Board has left no stone unturned as far as the efforts
to improve the educational standards are concerned. National Curriculum Framework
(NCF) aptly launched the concept of constructivity in 2005. Changes
in the syllabii, training, different paper patterns, child-centred approach,
constructivity with creativity could not bring about the desired change.
Overflowing classrooms, lack of communication between teachers
and teachers, teachers and students or teachers and the Board, exam-
oriented mindset of students, teachers and parents etc. may be some
of the causes. However one of the reasons behind the inability to
reach the set target is the apathy of the experts regarding improving
the educational standard.
Today's scenario :
Despite Board's praiseworthy efforts to elevate the level of schools or Junior
Colleges, many schools in Maharashtra are facing severe problems. As few people are
needed to rearrange the curriculum, frame the paper-pattern and question-papers, these
works are done almost neatly. Valuation of S.S.C. and H.S.C. papers has been made
compulsory. So the number of complaints has considerably decreased and due to new
rules (e.g. Xerox), there has been transparency. However, for implementation of effective
teaching, many experts are needed. In fact, experts are the backbone of all trainings.
The need of experts :
Trainings are arranged with a definite purpose. Teachers also go there and should go
there with a wish to acquire new knowledge, update information, new learning and
teaching methods, expectation of exchange of educational precepts and to know the
Mrs. Vaishnavee V. BorgaonkarKoshatwar Daulatkhan High School andGodhaairao Mukhare Jr. College, Pusad
Apathy of Educational Experts RegardingImprovement of Educational Standard
Expertsshouldcome outof theirshells andcontributeto theirbest.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 81{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 81{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 81{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 81{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 81
objectives set by the educationists. Only the expert teachers have the ability to quench
everybody's thirst for knowledge. So these experts should come out of their shells and
contribute to their best.
Trainings :
Regularly the Board arranges trainings at State, Divisional and District levels. The
trainings of state level are mostly satisfying, standard and pleasant too. Even the lodging
and the cuisine are satisfactory. The experts are talented and give full justice to the
completion of their mission truly justifying the fact that 'Teaching is a mission, not a
profession'.
Those who attend the state level trainings are generally called on the basis of their
experiences. Does talent always accompany experience ? Do they absorb the knowledge
imparted or is it mere adsorption ? Can they really prepare those who work at District
levels ? Some do try their best and gladden the hungry hearts and brains. But some fail
at the Divisional level. So the trainees at Divisional level don't have adquate information
to transfer to the ones who will work at district level and it hurts.
Those who attend trainings find them monotonous, tiresome, boring, painful and
less useful. They are unwilling to attend. Many come late, next day or two days after and
yawn on the last benches. Some come only for certificates. Much time, money and
efforts go in vain.
Unwillingness of experts :
Many talented minds are working in cities, town or even in far off villages. Some
wish to work and have the ability too. But the Board doesn't know them. Headmasters or
principals don't readily send them as school work suffers. Some experts at the divisional
level are forced to work even at the District level due to absence of some teacher -
experts. They grumble. Often these experts are experienced and careless for the monetary
gain. If they are above 45 or 50, they have their age - problems and find themselves unfit
to work. In changed surroundings. Some are called merely on the basis of experience and
have no talent or knowledge. So either they don't go or they fail if they go. Trainees don't
allow them to teach and literally vacate the classroom. The main reason appears to be 'no
wish' to work beyond the utmost necessity.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 82{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 82{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 82{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 82{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 82
Remedial measures :
The Board should take a test and select (good) experts. The experts should be
informed two months earlier. None wants to spoil the precious planned holiday -
programmes. Young, talented and devoted teachers should be preferred. Age or experience
should not be the criterion for selection. The Borad can also take the help of some
lecturers from senior colleges who are enthusiastic and love teaching. (at least for
subject - trainings). Primary, High School and Jr. College teachers should work in
harmony. Many Jr. Colleges are attached to schools. Experience of Jr. College teachers
can be useful to High School teachers for clarifying ideas about the subject. No 'expert'
should be recommended because he has contacts with some VIP officials. There should
be a rapport between the Board and the experts.
Conclusion :
We are shaping the destiny of the country. So the experts should come forward and
generously impart their skills and knowledge to others. Only if good experts contribute
from heart, the trainings will be uploaded with healthy discussions, lively practicals,
qualitative approach, neatly planned resource material (provided in advance) just evaluation
after completion of the trainings and even parents participation schools will come to
know about the curricular and co-curricular activities of one another and learn new things.
Constructivity and creativity will go hand in hand. The educational standard will improve
when the experts will take keen interest and put their heart and soul in the work.
*****
{ZdoXZ{ZdoXZ{ZdoXZ{ZdoXZ{ZdoXZ
gd© ‘w»¶mܶmnH$, àmMm¶©, àmܶmnH$, {ejH$, nmbH$, {dXçmWu, {df¶VÁk, {ejU ào‘r ¶m§Zm
AmdmhZ H$aʶmV ¶oVo H$s, ‘§S>imH$Sy>Z "{ejU g§H«$‘U' hm A§H$ Xa‘hm àH$m{eV Ho$bm OmVmo. {ejU
g§H«$‘U ‘m{gH$mÀ¶m gd© dmMH$m§Zr A§H$m~m~VMr Amnbr à{V{H«$¶m ‘§S>imH$S>o ‘m. g{Md, ‘hmamîQ´> amÁ¶
‘mܶ{‘H$ d CÀM ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, g.Z§. 832-E, ’$m¶Zb ßbm°Q> Z§. 178, 179,
~mb{MÌdmUrOdi, AmKmaH$a [agM© BpÝñQ>Q>çyQ>‘mJo, ^m§~wS>m©, {edmOrZJa, nwUo - 411 004 ¶oWo
nmR>dmì¶mV. àmßV Pmboë¶m à{V{H«$¶m§Zm ¶m ‘m{gH$mVyZ à{gX²Yr XoʶmV ¶oB©b.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 83{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 83{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 83{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 83{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 83
Dr. Samuel Roy
Member of Board of Studies, Maharashtra state
Mobile 9420446581
1) INTRODUCTION :
Teaching English Grammar in Secondary and Higher secondary level is a great task now,
when speaking and writing effectively is probably more important today than ever before. While
the importance of communication skills increases, many students find it difficult to set about
acquiring them. So the Secondary and Higher Secondary teachers of English should try to
teach the ‘nuts and bolts’ of language to the students first. The ‘nuts and bolts’ of English
language is its grammar, spelling, punctuation and pronunciation, which should be taught in a
user-friendly style with an emphasis on practical problem-solving method. Therefore the
teachers should apply the three principles consistently in the Grammar classes-those of
Explanation, Exemplification, and Examination.
To many students, grammar appears threatening and even impossible to understand.
This is often because of the way in which it has been presented to them. Grammar is a set
of rules which describe how a language works. The rules which describe how words are
arranged to make sentences. The technical name for this is “Syntax”. eg
‘The Cat Sat on the Mat’
The rules which describe how words are changed to fit into sentences are called
“morphology”, which explains why these following two sentences have different meaning; e.g.:
‘The Cat Sat On the Mat’ ‘The Cat Sits On the Mat’.
2) STRUCTURAL GRAMMAR :
The term ‘Structural Grammar’ was originally introduced by Noam Chomsky. It is
otherwise known as ‘Constituency grammar’ In Linguistics, phrase,’ structure grammars ‘ are
all those grammars that are based on the Constituency relation, as opposed to the dependency
relation associated with dependency grammars. The fundamental trait is that these frameworks
share the sentence structure in terms of the constituency relation. The constituency relation
derives from the subject-predicate division of Latin and Greek grammars that is based on logic.
Basic 'clauses' structure is understood in terms of a binary division of the clause into subject
(Noun phrase) and predicate (verb phrase).
In 1957' Noam Chomsky published ‘syntactic structures’, in which he developed the idea
that each sentence in a language, has two levels of representation- a deep structure represent
the core semantic relations of a sentence and mapped on to the surface structures which
TEACHING ENGLISH GRAMMAR INSECONDARY & HIGHER SECONDARY LEVEL
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 84{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 84{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 84{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 84{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 84
followed the phonological form the sentence. Structural grammar describes on the analysis of
the description of the “structure” of the sentence. The conventional way of presenting English
grammar in terms of structure has a certain drawback in itself. In such a grammar, notions of
time may be dealt within as many as four different places: under the tense of the verb, under
time adverb, under prepositional phrases denoting time, and under temporal conjunctions and
clauses. The student who is primarily interested in making use of the language rather than in
learning about its structure is not likely to find such an arrangement particularly helpful.
3) FUNCTIONAL GRAMMAR
Functional theories of grammar are those approaches to the study of language that see
the function of language and its elements to be the key in structures. Functional theories of
language propose that since language is fundamentally a tool, it is reasonable to assume that
its structures are best analyzed and understood with reference to the function they carry out.
It differs from the formal theories of grammar, in that the latter seeks to define the different
elements of language and describe the way they relate to each other as systems of formal rules
or operations, whereas the former defines the functions performed by language and then relates
these functions to the linguistic elements that carry them out. This means that functional
theories of grammar tend to pay attention to the way language is actually used in communicative
context, and not just to the formal relations between linguistic elements. Functional English
grammar provides second language teachers with a functional description of English grammar
in which grammar is viewed not as a set of rules but as a communicative resource. It explores
ways in which English grammar enables speakers and writers to represent their experience of
the world, to interact with one another and to create coherent messages.
4) COMMUNICATIVE GRAMMAR :
It is sometimes argued that grammar is not important in a communicative approach to
language. Communicative competence is composed minimally of grammatical competence,
socio-linguistic competence, and communication strategies. There is no strong theoretical or
empirical motivation for the view that grammatical competence is very more or less crucial to
competence or strategic competence. The primary goal of a communicative approach must be
to facilitate the integration of these types of knowledge for the learner, an outcome that is not
likely to result from over emphasis on one form of competence over the other throughout a
second language programme.
We, as teachers of English expect students to Improve and extend their range of
competence and their use of communication strategies in the language, eventhough we believe
in the “grammar fatigue” in them. The student may therefore benefit from looking at grammar
from another angle, where grammatical structures are systematically related to meaning, use
and situations. In this way we expect students to improve and extend their range of competence
and their use of communication strategies in the language. An important element in the
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 85{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 85{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 85{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 85{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 85
communicative approach is the student’s ability to use and understand the spoken language.
Communication is not a simple process. It is helpful to think of four circles one inside another,
representing different kinds of meaning function and the different ways of organizing such
functions, The first circle is that of notional or conceptual meaning. Here we find the basic
meaning categories of grammar. The second circle represents logical aspects of communication.
The third circle involves the social dimension of communication, relating grammar to the
attitudes and behavior of speaker and hearer. At the speaker’s end language expresses
attitudes and emotions, and is a means of carrying out social goals. At the receiving end,
language can control or influence the actions and attitudes of the learner. This ‘controlling’
aspect of communication is performed through such speech acts as commanding, requesting,
advising, promising etc. Although the logical aspect of meaning is made use of it is extended
or perhaps even ‘distorted ‘to perform different kinds of social function. The fourth circle deals
with the organization of communication.
English, like other languages, makes use of two channels: speech and writing. They have
different transmission systems. Speech is transmitted by sound -waves, originated in speaking
and received in hearing. Writing is transmitted by letters and other visible marks, produced in
writing and received in reading. Good, all-round communicative competence involves all four
skills: speaking and writing ( production), learning and reading (reception). Spoken and written
English do not have different grammars , but the shared English grammar is used differently
on the two channels. Spoken language is the most widely used form of language. Normal
speech is processed in real time and is transitory, leaving no trace other than what we may
remember. Writing, on the other hand, take longer to produce and can be read not just once
but many times. Writing leaves permanent record. Spoken communication requires fast, almost
instantaneous production and understanding. When we write, we usually have time to revise,
check and re- write what we have written. Likewise, when we receive a piece of writing we can
read it, re-read it, ponder over it and discuss it.
5) CONCLUSION :
The English language has an increasingly influential position in the world. In all, English has
official or special status in at least 75 countries ( with a combined population of 2.5 billion people.).
It is estimated that one out of four people worldwide speak English with some degree of
competence. The new English speaking communities have filled gaps in vocabulary, not only by
borrowing and by loan translation from the language they encountered, but also by the creation
of new English words and phrases. So we can only speculate that the English language will
continue to respond in dynamic and unpredictable ways as its use increases across the world.
In short, we the English language teachers should concentrate more on the communicative skills
to tight the ‘nuts and bolts’ of the language for the improvement of our students.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 86{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 86{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 86{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 86{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 86
{ejU :{ejU :{ejU :{ejU :{ejU : gm‘m{OH$ n[adV©ZmMo gmYZgm‘m{OH$ n[adV©ZmMo gmYZgm‘m{OH$ n[adV©ZmMo gmYZgm‘m{OH$ n[adV©ZmMo gmYZgm‘m{OH$ n[adV©ZmMo gmYZàm. ~~Z ¶. ‘mir
g§nH©$ : 9421234034
‘Z ewX²Y VwP§
Jmoï> Amho n¥Ïdr‘mobmMr
Vy Mmb nwT>§
Vwbm a§ JS>çm
{^Vr Hw$UmMr &&
‘Z hr Aer Jmoï> Amho, Or Ad¶dê$nmV earamV Zmhr, nU ¶m ‘ZmdaM ‘mZdr Am¶wî¶ gmH$mab§ OmV§. ‘ZmMm
‘moR>onUm, ‘ZmMr Abdma ñ’w$qbJo Ago AZoH$ eãX AmnU dma§dma dmnaVmo. nU ‘Z Mm§Jb§ AgU§ ¶mbmM ewX²Y Mm[aͶ
åhUmdo Ago ‘mPo ‘V Amho. ¶m ‘ZmbmM KS>dʶmMr YS>nS> ‘wbmÀ¶m AmB©-d{S>bm§nmgyZ Vo g‘mOmVrb
AZoH$ bmoH$ Oo Aà˶jnUo ˶m ‘wbmer ~m§Yrb AgVmV, ho gd©OU AJXr ‘ZmnmgyZ H$arV AgVmV.
¶mVrb EH$ KQ>H$ åhUOo {ejU! {ejU ’$³V emioVrb - ¶m AWm©Zo ZgyZ AZw d, {ZarjU, l‘,
g§ñH$ma ¶m gmè¶m Jmoï>ter {ejUmMm g§~§Y AgVmo Agm ì¶mnH$ AW© ‘bm A{^àoV Amho.
{ejU ¶mMm AW©M Agm Amho H$s, à˶oH$ jUr Zd§ AmË‘gmV H$aU§, Zd§ {eH$U§ åhUOo
{ejU. {ejUmVyZ ñdV:Mm Am{U g‘mOmMm {dH$mg ìhmdm, gm‘m{OH$ n[adV©Z KS>md§. ê$T>r, na§nam,
A§YlX²Ym ¶mVyZ g‘mOmZ§ ‘w³V ìhmd§.
Ia§ Va {ejU Am{U Mm[aͶ ¶mMm g§~§Y EH$ê$nVoMm Amho. {ejU Am{U Mm[aͶ ¶m EH$mM
ZmʶmÀ¶m XmoZ ~mOy AmhoV. Mm[aͶm{edm¶ {ejU H$dS>r‘mobmM§ Amho. Mm[aͶ åhUOo erb, gXmMaU, CÀM Z¡{VH$
‘yë¶o, gX²dV©Z, gX²{dMmar, erbd§V Aem {d{dY AWm©Zo hm eãX AmnU dmnaVmo. ‘hmH$dr JQ>o ¶m§Zr {ZíM¶mË‘H$
dV©Zmg Mm[aͶmMo à‘wI bjU ‘mZbo Amho. Va AZoH${dY àoaUm§Mm ‘oi KmbyZ ˶m§Mm gwg§dmX gmYUmam "ñd' qH$dm
"Ah‘' åhUOo Mm[aͶ Ago ‘mZVmV. nwamUm‘ܶo Y‘©, g˶, gXmMma, ~b Am{U g§nÎmr ¶m n§M JwUm§Mm {‘bmn åhUOo
erb Am{U erb åhUOo ewX²Y Mm[aͶ Agm CëboI AmT>iVmo.
Mm[aͶ g§nÞ ì¶³Vr Amnë¶m àoaUm§da {Z¶§ÌU R>odyZ {d{eï> YmoaUmZo dmJVo. CbQ> Mm[aͶm~m~V Xþ~ù¶m
AgUmè¶m ‘mUgmÀ¶m ‘Zm‘ܶo àoaUm§Mr añgrIoM MmbVo. Mm[aͶg§nÞ ‘Zwî¶ pñWa d¥ÎmrMm AgVmo. BVa 춳VtÀ¶m
à^mdmZo Vmo ^mê$Z OmV Zmhr. ñdV: {ZpíMV Ho$boë¶m ‘mJm©nmgyZ Vmo ghgm T>iV Zmhr.
‘mUyg {H$Vrhr ‘moR>m kmZr Agbm Am{U Vmo Mm[aͶg§nÞ Zgob Va ˶mÀ¶m kmZmbm qH$‘V ZgVo. {ham a§JrV XJS>M
AgVmo nU Ooìhm ˶mda n¡by nS>VmV VoìhmM ˶mMo gm¢X¶© dmT>Vo Am{U ‘yë¶hr dmT>Vo.
{ejUAm{UMm[aͶ ¶mEH$mMZmʶmÀ¶mXmoZ ~mOyAmhoV.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 87{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 87{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 87{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 87{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 87
¶eñdr OrdZmMm nm¶m hm Mm[aͶmdaM Adb§~yZ Amho. Mm[aͶhrZ OrdZ AZoH$ ‘Obr Agbo Var Vo nË˶mÀ¶m
~§Jë¶mgmaIo H$mogiyZ nS>m¶bm doi bmJV Zmhr. H$moU˶mhr amîQ´>mMr CÞVr hr ˶m amîQ´>mVrb Mm[aͶg§nÞ ZmJ[aH$mdaM
Adb§~yZ AgVo. åhUyZ Aem Mm[aͶg§nÞ ì¶³Vr {Z‘m©U H$aʶmMr O~m~Xmar hoVynyd©H$ {ejUmZo gmYm¶bm hdr. ldU,
^mfU, dmMZ, boIZ ¶m ‘yb yV e¡j{UH$ H$m¡eë¶mVrb nma§JVVm åhUOo {ejU Zìho. Mm[aͶg§nÞ ZmJ[aH$ KS>{dUo
hr {ejUmMr ‘yb yV O~m~Xmar Amho.
AmO OJmMm AmoT>m M§JidmXmH$S>o A{YH$ Amho. ^m¡{VH$ gwIàmßVr hmM ¶eñdr OrdZmMm ‘yb‘§Ì Ago g‘Obo
OmV Amho. AmnUmg wbdUmar AZoH$ A{‘fo AmO OmJmoOmJr AmhoV. ˶mVyZM ì¶gZmYrZVm, Hw$H$‘©, «ï>mMma ¶m Jmoï>r
AJXr ghOnUo AmnU ñdrH$maVmo. OrdZmVrb OmUrdg§nÞVm Zï> hmoD$Z ~oJS>r AmdaUo MT>dbr OmV AmhoV. ¶mVyZ Oa
gwQ>H$m ìhm¶Mr Agob Va Mm[aͶg§nÞ {ejUmMr {ZVm§V Amdí¶H$Vm Amho.
AmOH$mb gm‘y{hH$ ~bmËH$mamÀ¶m KQ>Zm BV³¶m KS>VmZm {XgVmV H$s ¶mMm {dMma H$aVmZm Amnbr ‘Vr Iw§Q>Vo.
‘J ˶m ZamY‘m§Zr H$moU˶m Zm H$moU˶m Var emim-‘hm{dXçmb¶mVyZM {ejU KoVbo hmoVo Zm ? ‘J Vo Ago H$m dmJbo
Am{U dmJVmV ? ¶mMm ñnï> AW© Amho, AmOMo {ejU ho Mm[aͶ{Z{‘©VrgmR>r Hw$R>oVar H$‘r nS>V Agmdo, Aݶm¶,
A˶mMma, Jw§S>emhr, IyZ, XamoS>o, ‘mam‘mè¶m, ’$gdo{Jar, bmMmar, M§JidmX ¶m Am{U Aem AZoH$ KQ>Zm Am{U Ñí¶o
{dXçmWu àgma‘mܶ‘mVyZ nmhVmo, dmMVmo Am{U H$Yr-H$Yr ˶m KS>VmZmMm gmjrXmahr AgVmo. ‘J ¶mnmgyZ Xÿa
amhʶmgmR>r ˶mbm Mm[aͶg§nÞ ì¶p³V‘ÎdmMr JaO Amho. ‘mUyg hr OmV Am{U ‘mZdVm hm Y‘© ˶mbm H$imdm, Vmo
Mm[aͶg§nÞ ì¶p³V‘ÎdmMm AmXe© ZmJ[aH$ KS>mdm åhUyZ Mm[aͶ{Z{‘©VrMo {ejU ‘hÎdmMo dmQ>Vo. gwg§ñH$mamVVyZ kmZ
Am{U kmZmVyZ gdmªJrU {dH$mg, ˶mVyZ g‘mOn[adV©Z Am{U g‘mOn[adV©ZmVyZ Zì¶m AmXe© g‘mO C^maUrÀ¶m H$m‘r
AmOÀ¶m {ejUm‘ܶo Mm[aͶ{Z{‘©VrgmR>r {ejU hr H$mimMr JaO Amho.
Ka, emim d g‘mOmVrb dmVmdaU Mm§Jë¶m Mm[aͶmÀ¶m {dH$mgmg nmofH$ hdo. ‘wbm§À¶m gX²dV©Zmg ^anya g§Yr
hdr. àmW©Zm, g§‘obZo, {MÌnQ>, g^m, {deof H$m¶©H«$‘, dmL²>‘¶, AmXe© 춳VrMo M[aÌdmMZ, dS>rbm§Mm YmH$, AmB©Mr
ào‘i hmH$ Am{U {ejH$m§Zr nmR>rda ‘mabobr em~mgH$sMr Wmn ¶mVyZ {dXçmWu KS>Vmo. ˶mbm g§ñH$mamMr g§OrdZr
{‘iVo. gX²dV©Zr ‘wbm§Mr Zoh‘r àe§gm H$amdr. ˶m§Zm nm[aVmo{fHo$ XçmdrV. emioV AmXe© {dXçm϶mªMr {ZdS> H$amdr.
Z¡{VH$ pñWa^md {Z‘m©U H$amdoV. ˶mgmR>r gyMZm d AZwH$aUo ¶mMm Cn¶moJ H$amdm. CXm. H$Um©Mo Am¡Xm¶©, am‘mMo EH$dMZr
d«V B. CXmhaUo XçmdrV. emioVrb g§ñH$maj‘ H$WmVyZhr Z¡{VH$ pñWa^md Am{U erbg§dY©ZmMo YS>o XçmdoV.
pñWa mdm§Mm Mm[aͶmer ’$ma {ZH$Q>Mm g§~§Y Amho. Mm[aͶmbm Omo‘ d ñW¡¶© AmUʶmMo H$m¶© pñWa^md H$aVmV.
¶m Ñï>rZo gdm©V ‘hÎdmMm pñWa^md åhUOo Ah§ md hmo¶. hm pñWa^md gd© pñWa^mdmV {Z¶§ÌU R>odyZ 춳VrÀ¶m
AmMaUmV gwg§JVr AmUVmo. "‘r A‘wH$ Amho!' hr ^mdZm qH$dm Apñ‘Vm OrdZmda à wËd JmO{dVo. BVam§Mo A{^àm¶,
‘Vo, Anojm, ñdV:bm {‘imbobo ¶e ¶mVyZ AmË‘{df¶H$ pñWaàd¥Îmr ÑT> hmoV OmVmV. 춳Vr hiyhiy ñdV:Mr EH$ AmXe©
H$ënZm H$aVo. ¶m AmXem©Mo nmbZ hoM OrdZ gd©Ì R>aVo. hr AmË‘{df¶H$ pñWa àd¥Îmr OrdZmda à wËd JmO{dVo.
H$V©ì¶, {Zð>m, YZàmßVr, nËZrào‘, Xoeào‘ B. pñWad¥ÎmtÀ¶m gmhmæ¶mZo Mm[aͶ KS>Vo. {dXçm϶mªÀ¶m Mm[aͶmMm {dH$mg
ìhmdm åhUyZ ˶m§À¶mg‘moa AZwH$aUr¶ AmXe© hdoV.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 88{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 88{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 88{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 88{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 88
"g‘mOaMZoV KSy>Z ¶oUmam ~Xb hm gm‘m{OH$ n[adV©ZmMm ‘yb yV AW© Amho' Ago S>m°. h°ar Om°ÝgZ åhUVmV.
AmVm g‘mOaMZoV ~Xb KSy>Z ¶m¶Mm Agob Va Vmo àW‘ à˶oH$mÀ¶m KamV åhUOo KamVrb 춳VrV hmoUo JaOoMo Amho.
{dXçmWu ˶mbm AndmX H$go AgVrb ? g‘mO n[adV©Zm‘ܶo éT>r, na§nam, A§YlX²Ym, AkmZ, Xþï> àd¥Îmr ho gd©
H$mimÀ¶m H$gmoQ>rda VnmgyZ nmhUmam {dXçmWu KS>dm¶Mm Agob Va Vmo Mm[aͶg§nÞ hdm. ¶mgmR>r ˶mbm {dXçmWuXeoVM
Ago {ejU Xçm¶bm hdo. {dXçmWu Mm[aͶg§nÞ ìhmdm ¶mgmR>r {ejUmV Wmoam-‘moR>çm§À¶m AmXem©Mm ‘moR>çm à‘mUmV
g‘mdoe hmoUo JaOoMo dmQ>Vo. ‘hmË‘m Jm§Yr, S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$a, O¶§V ZmairH$a, ¶ed§Vamd MìhmU, bmb~hmXÿa
emñÌr, N>ÌnVr {edmOr ‘hmamO, ‘. ’w$bo, gm{dÌr~mB© ’w$bo, ‘Xa Voaogm ¶m Am{U Aem {H$VrVar H$V©¥ËddmZ Am{U
Mm[aͶg§nÞ ì¶³VtMo AmXe© {dXçm϶mªg‘moa R>odVm ¶oVrb. H$maU Wmoa ‘mUg§ hr Mm[aͶg§nÞ AgVmV. erbd§V AgVmV.
~{hUm~mBªgmaIr EH$ {Zaja ñÌr, Mma AmoirV OrdZ OJʶmM§ VÎdkmZ ‘m§S>Vo Am{U AZoH$ {ejUVÁk {VÀ¶m
H${dVm§da Amnbo ‘m§S>o AmOhr mOVmV. {VZo ‘m§S>bobo VrZ-Mma AmoirVrb mî¶ mfmemñÌmbmhr M{H$V H$ê$Z gmoS>Vo.
{VZo ^bohr {bnrMo {ejU KoVbo ZìhVo nU Zr{V‘Îmm Vr CJmiyZ ߶m¶br hmoVr ho ‘mÌ Z³H$s.
{ejU ho Ooìhm AmnU gm‘m{OH$ n[adV©ZmMo gmYZ ‘mZVmo Voìhm ˶m {ejUmV ‘yë¶{ejU Vohr Mm[aͶ{Z{‘©VrgmR>r
{ejU {dXçm϶mªZm XoUo hr AmOÀ¶m H$mimMr JaO dmQ>Vo.
OrdZmVrb {ejUmMr {d^mJUr XmoZ {d^mJmV ‘mZVmV. OrdZmgmR>r V¶mar H$amd¶mg bmJUmam H$mi Am{U kmZ
qH$dm H$m¡eë¶o àmßV Pmë¶mZ§Va ˶m§Mm OrdZ OJʶmgmR>r H$amd¶mÀ¶m Cn¶moJmMm H$mi ho XmoZ ^mJ AmhoV. ˶m‘wio
OrdZmÀ¶m V¶margmR>r Xçmd¶mMo {ejU ho emim-H$m°boO‘YyZ Am¡nMm[aH$ ê$nmV {Xbo OmVo. Vo H$mi Am{U ñWi ¶m§Zr
~§{XñV Amho. ho {ejU g§nbo H$s bm¡{H$H$ AWm©Zo {ejU g§nbo Ago åhQ>bo OmVo. ¶m à{H«$¶o~amo~a {dXçm϶mªda KamVrb
Am{U g‘mOmVrb {d{dY {R>H$mUmhÿZ AZwH$aUmVyZ {ejU {‘iVo. ‘J H$m¶ ¿¶m¶Mo Am{U H$m¶ ¿¶m¶Mo Zmhr ho R>a{dUmao
‘Z Mm[aͶg§nÞ hdo. Am{U Vgo Mm[aͶg§nÞ ‘Z V¶ma H$aʶmgmR>r {ejUm‘ܶo Mm[aͶ{Z{‘©VrMo {ejU hdo.
nwñVHo$ hr kmZmMm ‘hmgmJa AmhoV. hr nwñVHo$ 춳Vrg Mm[aͶ{Z{‘©VrgmR>r AmYmañV§ mgmaIr dmQ>VmV. 춳VrÀ¶m
Mm[aͶmÀ¶m {dH$mgmgmR>r ídmgmgmaIr nyU© earamV {dbrZ ìhmdr bmJVmV. ‘mZdr OrdZmV ‘aUmZ§Va H$sVuê$nmZo
Or{dV ahmd¶mMo Agob Va Mm[aͶmMr VoOmodmV {Od§VnUrM àÁd{bV H$ê$Z ˶m àH$memV OJmdo bmJVo.
Mm[aͶ KS>U Am{U Mm[aͶ g§dY©Z ¶mMr à{H«$¶m d¡¶p³VH$ d gmd©O{ZH$ OrdZmV {Za§Va hmoʶmgmR>r g§ñH$mamMo
g§H«$‘U gVV H¥${Verb d {H«$¶mË‘H$ hmoUo A˶mdí¶H$ Amho. AmXe© Am{U AmMmag§{hVm EH${ÌVnUo dV©ZmV ghOVoZo
A{dîH$m[aV hmoUo hr {ejUmMr y{‘H$m Agbr nm{hOo. ‘yë¶m§Mr éOdU Z¡{VH$VoÀ¶m ‘mJm©da ¶oUo Am{U Vgo OJUo-
dmJUo-~mobUo hmoUo åhUOoM Iè¶m AWm©Zo g§ñH$mamMr àdm{hV ñdÀN> J§Jm OrdZmV AdVaë¶mMm M‘ËH$ma KS>Uo hmo¶.
hm M‘ËH$ma Á¶m ‘Zm‘ܶo d n¶m©¶mZo ‘mUgm‘ܶo KSy>Z ¶oVmo VoWoM g˶‘² {ed‘² gw§Xa‘² ¶m à{MVrMm òmoV gwê$ hmoVmo Am{U
nm{dͶmMr {dYm¶H$Vm àg{dV hmoVo.
{OWo gwg§ñH$m[aV {ejU {VWo gwg§ñH$m[aV {dMma Am{U ¶m {dMmamÀ¶m ~¡R>H$sda à{e{jV ‘ZmMr KS>U hmoVo.
ì¶p³V‘Îdmbm X¡dËdmMm à^md A§{JH$maVmo. åhUyZM g§ñH$maj‘ {ejU ho Mm[aͶ KS>{dUmao R>aVo.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 89{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 89{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 89{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 89{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 89
ñdÀN>Vm A{^¶mZ - H$mimMr JaOñdÀN>Vm A{^¶mZ - H$mimMr JaOñdÀN>Vm A{^¶mZ - H$mimMr JaOñdÀN>Vm A{^¶mZ - H$mimMr JaOñdÀN>Vm A{^¶mZ - H$mimMr JaO(ñdÀN> ^maV, gw§Xa ^maV)(ñdÀN> ^maV, gw§Xa ^maV)(ñdÀN> ^maV, gw§Xa ^maV)(ñdÀN> ^maV, gw§Xa ^maV)(ñdÀN> ^maV, gw§Xa ^maV)^maV - ñdÀN>Vm A{^¶mZ^maV - ñdÀN>Vm A{^¶mZ^maV - ñdÀN>Vm A{^¶mZ^maV - ñdÀN>Vm A{^¶mZ^maV - ñdÀN>Vm A{^¶mZ
lr. OJÞmW H$moirgh{ejH$ - {X ‘m°S>ob hm¶ñHy$b, ‘mirZJa,Vm. ‘mi{eag, {O. gmobmnya - 413 198
g§nH©$ : 9922365580
àmñVm{dH$ :‘Zwî¶ hm Agm àmUr Amho H$s, Vmo EH$Q>m H$YrM amhÿ eH$V Zmhr.
‘Zwî¶ hm g‘mOerb àmUr Amho. ˶mbm g‘mOmV amhm¶bm AmdS>Vo.
VgoM ˶mbm g‘mOmVrb gd© ñVam~amo~a amhmdo bmJVoM. ‘Zwî¶ hm
ñdÀN>erb XoIrb Amho. à˶oH$ ‘mUgmbm ñdÀN> amhm¶bm AmdS>Vo. Vmo ñdV: H$YrM AñdÀN> amhV Zmhr. Amnbo
Ka, Amnbm n[aga, Jmd ho ñdÀN> Agmdo Ago ˶mbm dmQ>Vo. na§Vw gd©Ì ˶mbm AñdÀN>Vm {XgVo.
‘mUgo ñdV:À¶m KamVrb H$Mam H$mTy>Z añ˶mda qH$dm BVaÌ H$moR>ohr Q>mH$VmV. ‘Zwî¶ ñdV:Mo Ka ñdÀN> R>odVmo
na§Vw BVam§Mr, g‘mOmMr ˶mbm qMVm ZgVo. H$maU Ka "‘mP§' Amho åhUyZ Vo ñdÀN> amhm¶bm hd§. nU añVm,
n[agam~m~V Vmo doJim {dMma H$aVmo. añVm, n[aga Amnbm Amho Ago g‘OyZ ˶mÀ¶mda ‘r KmU, H$Mam Q>mHy$ eH$Vmo.
Vmo ˶mMm h³H$M g‘OVmo. ‘mP§ åhQ>b§ H$s Vo ñdÀN> H$am¶M§ nU Amnb§ åhQ>b§ H$s Vo AñdÀN> H$amdo. g‘mOmer
‘mP§ H$mhr KoU§-XoU§ Zmhr Agm {dMma gd© g‘mOmVrb 춳Vr H$ê$ nmhV Amho. åhUyZ ^maVmMo n§VàYmZ Za|Ð ‘moXr
15 Am°JñQ>À¶m ñdmV§Í¶ {XZm {Xder ˶m§Zr XoemVrb bmoH$m§Zm AmdmhZ Ho$b§ Amho. 2019 n¶ªV Amnë¶m maV XoemZo
g§nyU© OJmV ñdÀN>Vo‘ܶo àW‘ H«$‘m§H$mZo ¶mdo. ˶mgmR>r g‘mOmVrb gd© ZmJ[aH$m§Zr ¶m A{^¶mZmV gh^mJr hmoUo
Amdí¶H$ Amho.
ñdÀN>Vm A{^¶mZmMr Amdí¶H$VmOJm§‘ܶo gd© {dH${gV Xoe ñdÀN>Vm d n¶m©daU g§ajU ¶m XmoZ JmoîQ>tgmR>r AJ«H«$‘ XoV AmhoV. Amnbm Xoe
ñdÀN> am{hbm Va Amamo½¶ Mm§Jbo amhVo. Amamo½¶ Mm§Jbo am{hbo Va ‘mUyg (‘Zwî¶) {ZamoJr hmoVmo. {ZamoJr ‘mUgmMm
‘|Xÿ (‘Z) Mm§Jbo H$m‘ H$aVmo. ˶mÀ¶m ‘Zm‘ܶo dmB©Q> {dMma, dmB©Q> ^mdZm ¶oUma ZmhrV. ˶mMo ‘Z ñdÀN> d n{dÌ
amhrb d Vmo {Xdg^amV CËgmhmZo àgÞVoZo H$m‘ H$aob. ˶m‘wio ˶mÀ¶m hmVyZ H$m‘ Mm§Jbo hmoB©b. Mm§Jbo H$m‘
Pmë¶mg AmnmoAmnM XoemMm {dH$mg hmoB©b.
Á¶m XoemÀ¶m g§ñH¥$Vr‘ܶo n¶m©daU d ñdÀN>Vm ¶m Jmoï>r à˶oH$ ~mbH$mÀ¶m ‘Zmda q~~dë¶mg Vmo Xoe H$YrM
‘mJo nS>Uma Zmhr. XoemMr àJVr hmoB©b d 2020 gmbMm maV Xoe OJmVrb n{hë¶m H«$‘m§H$mMm Xoe ñdÀN> d AmZ§Xr
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 90{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 90{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 90{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 90{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 90
Xoe åhUyZ OJmV ^maVmMo Zmd hmoB©b. ¶m CnH«$‘mV KamV à˶oH$ 춳VrZo gh^mJr hmoUo Amdí¶H$ Amho. Ka ñdÀN>
am{hbo, n[aga ñdÀN> am{hbo Va ‘mUyg AmOmar nS>Uma Zmhr. XdmImݶmV Omdo bmJUma Zmhr. ˶m‘wio ‘mUgm§Zr
H$ï>mZo {‘i{dbobm n¡gm ¶mo½¶ ‘mJm©bm OmB©b d ‘mUgm§Mr Am{W©H$ pñWVr gwYmaob.
OJmVrb n¶©Q>H$ Amnë¶m XoemH$S>o KmUrMo gm‘«mÁ¶ AgUmam d AñdÀN> amhUmam Xoe åhUyZ {hUdVmV. ¶m
gd© n¶©Q>H$m§Zm AmH${f©V H$aʶmgmR>r maVmMm H$moZm-H$moZm ñdÀN> amhrb Ago H$amdo. åhUOo Amnë¶m XoemMr à{V‘m
BVa XoemV d OJmV Mm§Jbr hmoB©b. IoS>çmV, ehamV, à˶oH$ Jëbr‘ܶo AñdÀN> am{hë¶mZo AmOmar nS>ʶmMo à‘mU
dmT>bo. ˶m‘wio {‘i{dbobm n¡gm (40 Q>³Ho$ a³H$‘) XdmImݶmgmR>r IM© hmoD$ bmJë¶mZo, XoemVrb J[a~rMo à‘mU
dmT>VM Mmbbo Amho. ˶mgmR>r ho ñdÀN>Vm A{^¶mZ am~dUo Iyn Amdí¶H$ Amho.
^maV Xoe ñdÀN>Vm A{^¶mZmMr d¡{eîQ>ço, ‘hÎdmMr VÎdo1. ^maVmVrb à˶oH$ ZmJ[aH$mZo Amamo½¶‘¶ OrdZ OJmdo.
2. ^maVmVrb à˶oH$ ZmJ[aH$mZo {ZamoJr d amoJ‘w³V OrdZ OJmdo.
3. ^maVmVrb à˶oH$ ‘yb ñdÀN> d n{dÌ ^mdZoZo emioV Omdo.
4. à˶oH$ ZmJ[aH$mZo OrdZ ñdÀN>, àgÞVoZo d AmZ§XmZo OJmdo.
5. ^maVmVrb à˶oH$ ZmJ[aH$mMo nwéf, ‘{hbm, bhmZ ‘wbo, àm¡T>, d¥X²Y ‘mUgo ¶m§Mr ñdÀN>Vo~m~V gdmªMr
H$miOr KoUo.
6. ^maVmVrb gd© àmUr, O§Jbr àmUr, nmird àmUr, ñdÀN> gw§Xa ahmdo.
7. ^maVmVrb gd© ZmJ[aH$m§Mo ñdÀN>Vo~amo~a gm‘m{OH$, ^md{ZH$, gm§ñH¥${VH$ d Am{W©H$ {dH$mg ìhmdoV.
8. ñdÀN>VoMm ܶmg KoD$Z ‘mUgmÀ¶m ~wX²>YrMm {dH$mg gmYUo.
9. à˶oH$ ZmJ[aH$mbm ˶mÀ¶m AmdS>rZo ˶mMo OrdZ g‘¥X²Y H$aUo.
10. Ho$di Om{hamVrZo, ñQ>§Q>~mOrZo, AmH${f©V Z H$aVm à˶oH$ ZmJ[aH$mZo VZ, ‘Z, YZmZo ñdÀN>Vm A{^¶mZ
am~{dUo.
11. XoemMm gm‘m{OH$ ñVa C§MmdUo.
12. XoemMr à{V‘m CÀM ñWmZmda ZoD$Z nmohmoMdUo.
13. ñdÀN>VoMr gwédmV ñdV:nmgyZ gwê$ H$aUo.
14. ZmJ[aH$ ^oX^md, OmVnmVr, Y‘©doS>onUm {dgê$Z gdmªer ào‘mZo dmJUo.
15. EH$‘oH$m§Mo AmXa H$ê$Z ñdÀN>Vm A{^¶mZ am~dUo.
16. BVam§Zm Ìmg XoD$Z, ^m§S>Uo Z H$aVm ho ñdÀN>Vm A{^¶mZ am~dmdo.
17. à˶oH$ ZmJ[aH$mZo ñdÀN>Vm A{^¶mZ {dídmgmZo, ào‘mZo am~dUo.
18. ñdÀN>VoMo H$m‘ XO}Xma nX²YVrZo am~dUo.
19. ñdÀN>Vm H$aUo hr à˶oH$ ZmJ[aH$mMr O~m~Xmar d H$V©ì¶ Amho.
20. hm Xoe ‘mPm Amho Agm {dMma H$ê$Z ñdÀN>Vm A{^¶mZ am~dmdo.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 91{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 91{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 91{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 91{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 91
ñdÀN>Vo~m~VMo ‘hmË‘m Jm§YtMo ‘VJm§YrOr IoS>çmVrb gm’$g’$mB© H$aʶmgmR>r g’$mB© H$m‘Jma d gd© ZmJ[aH$m§gmo~V, H$mhr ‘{hZo ñdV: hmVmV
PmSy> KoD$Z gd© JmdmMr gm’$g’$mB© H$arV. H$Mam ñdV: ~mXbrV ^ê$Z EH$m IS²>S>çm‘ܶo nwaV. Amobm H$Mam d
H$moaS>m (dmibobm) H$Mam doJdoJù¶m IS²>S>çmV Q>mHy$Z ˶mMo IV ~ZdrV. Jm§YrOr Aml‘mVrb Ho$aH$Mam (gm§S>nmUr)
~mJoV Q>mH$sV AgV. ~m§Ybobr S´>oZoO ZgyZgwX²Ym Aml‘mV ‘mem, XþJªYr amhV ZgV.
EH$Xm naXoer ZmJ[aH$mZo Jm§YrOtZm àíZ {dMmabo, Vwåhmbm Oa ^maVmMm EH$ {XdgmMm ìhmB©gam°¶ Ho$bo Va
Vwåhr H$m¶ H$amb ? Jm§YrOr åhUmbo, ""ìhmBgam°¶À¶m KamOdiMr dñVr gm’$ H$aoZ.''
bmoH$m§Zm ñdÀN>Vm Am{U {ZamoJr OJʶmMo ‘mJ© {eH$dʶmda ˶m§Mm ^a hmoVm. Jm§YrOr ñdV: ñdÀN> amhÿZ
BVam§Zm ñdÀN>Vo~m~V à~moYZ H$arV. åhUyZ gd© ZmJ[aH$m§Zr Jm§YrOtà‘mUo ñdÀN> amhÿZ Amnbm ^maV Xoe ñdÀN>
~ZʶmgmR>r à¶ËZ H$amdoV.
CS>˶m nmIam§Zm, naVrMr V‘m Zgmdr.
ZOaoV gXm Zdr {Xem Agmdr.
KaQ>çmMo H$m¶ Amho, ~m§YVm ¶oB©b Ho$ìhmhr.
{j{VOmÀ¶m nbrH$S>o Pon KoʶmMr {OX²>X Agmdr.
EH$ em¶a åhUVmo -
‘§Prbo CÝho H$mo {‘bVr h¢,
{OZHo$ gnZm| ‘| OmZ hmoVr h¡ &
X‘ n§Im| ‘o Zht hmoVm
CS>mU ~wb§X hmogbm|go hmoVr h¡ &&
ñdÀN>Vm A{^¶mZmMo ’$m¶Xo1. ‘mUgm§Mo Amamo½¶ Mm§Jbo amhrb.
2. ñdÀN>Vo‘wio ‘Z àgÞ amhrb. ‘mUgo CËgmhmZo H$m‘o H$aVrb.
3. Ka, KamMm n[aga, Jmd d JmdmMm n[aga ñdÀN> amhrb.
4. amoJamB© ngaUma ZmhrV. g§gJ©Oݶ amoJ hmoUma ZmhrV.
5. ^maV Xoe ñdÀN> d gw§Xa hmoB©b.
6. XdmImݶmV OmʶmMo à‘mU KQ>ob.
7. ñdV:Mo d BVam§Mo Amamo½¶ Mm§Jbo amhrb.
8. Xoem‘ܶo amoJr ‘mUyg {XgUma Zmhr.
9. XdmImݶmV OmUmam n¡gm Mm§Jë¶m ‘mJm©bm OmB©b d XoemVrb ZmJ[aH$m§Mm Am{W©H$ ñVa C§Mmdob.
10. OJmV ^maV XoemMo Zmd hmoB©b.
11. OJm‘ܶo XoemMr à{V‘m gwYmaob.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 92{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 92{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 92{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 92{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 92
12. OJmVrb ñdÀN> Xoem‘ܶo ^maVmMo Zmd hmoB©b.
13. gmWrMo amoJ AmQ>moo³¶mV ¶oVrb.
14. n¶©Q>Z {dH$mg hmoB©b.
15. Amnbm ^maV Xoe nmhʶmgmR>r AZoH$ bmoH$ ¶oVrb.
16. n¶©Q>H$m§Mr g§»¶m dmT>ob.
17. XoemV BVa XoemMm n¡gm ¶oB©b d ^maV Xoe WmoS>çmM H$mimV OJmVrb Z§~a EH$ Xoe hmoB©b.
18. XoemMr H$bm, g§ñH¥$Vr, XoemMm B{Vhmg OJmÀ¶m H$mZmH$monè¶mV nmohmoMob.
19. JmdmVrb d Hw$Qw>§~mVrb gd© ‘wbo {ZamoJr amhVrb.
20. {ZamoJr ‘wbo emioV Joë¶mg ˶m§Mm e¡j{UH$ {dH$mg hmoB©b.
21. à˶oH$ bhmZ ‘wbmbm ñdÀN>VoMr gd¶ bmJob d hrM ‘wbo ‘moR>r Pmë¶mZ§Va ^maV ñdÀN> R>odʶmMm à¶ËZ
H$aVrb.
22. ñdÀN>Vo‘wio ‘mUgm§Mm ‘ZmV dmB©Q> ^mdZm, dmB©Q> {dMma ¶oUma ZmhrV. ˶m‘wio ^m§S>U, V§Q>o, {edrJmi ¶m§Zm
Amim ~gob.
ñdÀN>Vm A{^¶mZ gXçpñWVrJmdnmVirda AmnU Oa ZOa Q>mH$br Va Amnë¶m Jmdm‘ܶo AñdÀN>Vm Iyn {R>H$mUr {XgVo.
CXm.
1) Eg.Q>r. ñQ>±S> ¶oWo1. H$Mè¶mMo {T>J
2. H$Mam AñVmì¶ñV pñWVrV ngabobm
3. KmUrMo gm‘«mÁ¶
4. em¡Mmb¶ d ‘yÌmb¶mMr H$‘VaVm
5. ‘{hbm§gmR>r em¡Mmb¶ ZgUo.
2) ì¶mnmar (XþH$mZXma) ì¶mnmar noR>m1. à˶oH$ XþH$mZmnwT>o H$Mam Iyn nS>bm Amho.
2. nmZ XþH$mZmg‘moa H$Mam Iyn {XgVmo.
3. hm°Q>ob ì¶mdgm{¶H$ ¶m§À¶mg‘moa H$Mam {XgVmo.
4. JQ>mao CKS>çm§da AmhoV.
5. H$Mam JQ>marV gmMVmo d JQ>ma dmhʶmg ~§X hmoVo.
6. XþH$mZXma d ì¶mnmar ßb°pñQ>H$Mm dmna Iyn H$aVmV.
7. ßb°pñQ>H$ AS>H$ë¶m‘wio JQ>mao dmhV ZmhrV.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 93{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 93{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 93{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 93{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 93
3) JmdmV d añ˶mdaMr n[apñWVr1. à˶oH$mÀ¶m Kar em¡Mmb¶ ZgUo.
2. CKS>çmda em¡Mmg ~gUo.
3. añ˶mda d Mm¡H$m-Mm¡H$mV KmU d H$Mam Q>mH$Uo.
4. S´>oZoO bmB©ZMr Agw{dYm
4) embo¶ n[aga1. emioÀ¶m ~mOybm d dJm©Vrb AñdÀN>Vm
2. embo¶ n[agamV H$mJXm§Mr g§»¶m OmñV
3. embo¶ nmofU Amhma (^mVmMr {eVo gJirH$S>o gm§S>bobr AgVmV)
4. ‘wbtMo d ‘wbm§Mo em¡Mmb¶ ZgUo.
5. ‘wbtZm doJdoJir em¡Mmb¶ ZgUo.
VmVS>rZo gmoS>dʶmgmR>rMo {ZH$S>rMo àíZ1) H$Mè¶mMm {dëhodmQ> bmdʶmMm àíZ
H$Mè¶mMo òmoV^maV ñdÀN>Vm A{^¶mZmV A˶§V VmVS>rZo gmoS>dmd¶mMo àíZ åhUOo H$Mè¶mMm {dëhodmQ> bmdʶmMm àíZ Amho.
Ogo -
1. H$moaS>m H$Mam
2. Amobm H$Mam
3. KZ H$Mam
4. ßb°pñQ>H$
5. Bbop³Q´>H$b nmQ>©g²
6. bmoI§S>r (J§Obobm)
7. g§JUH$ à¶moJemioVrb {~KS>bobo d ~mX Pmbobo gm{h˶
8. XdmImݶmVrb dmnaë¶mZ§VaMo gm{h˶
1) H$maImݶmVrb CXçmoJY§XçmVrb amgm¶{ZH$ gm§S>nmʶmMm àíZOgo -
1) gmIa H$maImZm
1. ‘ir
2. H$maImݶmV V¶ma Pmbobm amgm¶{ZH$ ÐdnXmW© H$go {dëhodmQ> bmdmdm hm àíZ
3. àXþfU¶w³V hdm.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 94{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 94{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 94{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 94{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 94
2) ßb°pñQ>H$ V¶ma H$aUmam H$maImZm1. ßb°pñQ>H$À¶m dñVy V¶ma H$aVmZm V¶ma hmoUmam amgm¶{ZH$ ÐdnXmW©
2. ßb°pñQ>H$ Yya
3. KmUoaS>m dmg
4. àXþfU¶w³V hdm
5. ßb°pñQ>H$ {nedr V¶ma Pmë¶mZ§Va dmnamV ¶oUo d ˶mMr {dëhodmQ> Z bmJUo.
6. ßb°pñQ>H$ JQ>marV AS>Hy$Z JQ>ma Vw§~Uo d ˶mÀ¶m dmgmZo AZoH$ amoJmMm àgma
3) JmdmVrb S>~H$s, gmMbobo nmUr ¶m§Mr {dëhodmQ> bmdUo1. Jmdm‘ܶo nmUr dmhÿZ (gm§S>nmUr) H$go KoD$Z Omdo ˶mMr {dëhodmQ> H$er bmdmdr hm ‘hÎdmdm àíZ.
2. gmMboë¶m nmʶmMo H$m¶ H$amdo hm àíZ.
3. S>mgm§Mr CËnÎmr d ˶mX²dmao ‘bo[a¶m, S>|½¶y, AZoH$ g§gJ©Oݶ amoJm§Mr {Z{‘©Vr.
4. j¶, KQ>gn©, H$m°bam Agm gmWrÀ¶m amoJm§Mr {Z{‘©Vr
5. em¡Mmb¶ d em¡Mmb¶mVrb ‘¡bmMm àíZ
6. ‘¡bm H$moR>o ݶmdm d ˶mMr {dëhodmQ> H$er bmdmdr hm àíZ
7. XþH$mZXmamg‘moarb KmU/H$mJXr/ßb°pñQ>H$ H$Mam {dëhodmQ>rMm àíZ
Ago AZoH$ àíZ VmVS>rZo gmoS>dmd¶mMo AmhoV. ˶mgmR>r AZoH$ CnH«$‘ d ¶moOZm§X²>dmao ho àíZ gmoS>dmdo
bmJVrb.
H$Mam ì¶dñWmnZ
1. H$mJX, nmZo, ’w$bo - H$Mè¶m§Mr {dëhodmQ> bmdUoH$moaS>m H$Mam EH$m {R>H$mUr Jmoim H$ê$Z ˶mX²dmao drO{Z{‘©Vr Amnë¶mbm H$aVm ¶oB©b. EH$m Q²>Q>r‘ܶo H$Mam
noQ>dyZ dm’o$X²dmao drO{Z{‘©Vr H$aVm ¶oB©b.
2. Amobm H$Mam (ßb°pñQ>H$ Z dmnaVm)
Amobm H$Mam EH${ÌV H$ê$Z Jmdm~mhoa 5 Vo 7 {H$.‘r. A§Vamda 2 Vo 3 ‘rQ>a gmYmaU 7 Vo 9 ’y$Q> IS²>S>m
ImoXÿZ ˶mV Q>mHy$Z Xçmdo. d ˶mda ‘mVr Q>mHy$Z ~wOdyZ Q>mH$mdo d 5 Vo 6 ‘{hݶmZ§Va H§$nmoñQ> IV (g|Ðr¶
IV) åhUyZ eoVrgmR>r dmnaVm ¶oB©b.
3. ßb°pñQ>H$ d ßb°pñQ>H$nmgyZ ~ZUmè¶m dñVy§Mr {dëhodmQ> bmdUoH$moaS>çm d Amoë¶m H$Mè¶mVyZ ßb°pñQ>H$ ~°J, ~mQ>ë¶m, H°$ar~°J ¶m gd© dñVy ~mOybm H$mTy>Z §JmamÀ¶m XþH$mZmV
ZoD$Z Q>mH$mdo qH$dm doJdoJù¶m {R>H$mUr O‘m H$amdoV. ßb°pñQ>H$ EH${ÌV H$ê$Z nwZ{Z©{‘©VrgmR>r CXçmoJY§XçmH$S>o
nmR>{dUo.
4. añVm ~m§YUrH$[aVm ßb°pñQ>H$Mm à^mdr dmnaßb°pñQ>H$ {nedrbm n¶m©¶ åhUyZ H$mJXr d H$mnS>r ~°J dmnamì¶mV.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 95{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 95{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 95{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 95{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 95
5. Bbop³Q´>H$b nmQ>©g²Bbop³Q´>H$b nmQ>©g²‘Yrb {eëbH$ am{hbobo bmoI§S>, Vm§~o d BVa dñVy doJio H$ê$Z nwZà©{H«$¶m H$aVm ¶oB©b.
6. bmoI§S>J§Obobo qH$dm OwZo Pmbobo bmoI§S> ^§Jma XþH$mZmVyZ nwZà©{H«$¶mgmR>r CXçmoJY§Xo d H$maImݶmV nmR>dmdo.
7. g§JUH$ à¶moJemioVrb ~mX Pmbobo d ~§X nS>bobo nmQ>©g² ¶m§Mo {dëhodmQ> bmdUo21ì¶m eVH$m‘ܶo g§JUH$mMo Omio gd©M joÌm§‘ܶo ngabobo Amho. g§JUH$mMm dmna ‘moR>çm à‘mUmV H$aV
AgVmZm g§JUH$mMr {~KS>bobo d ~§X nS>bobo gm{h˶ hm H$Mam H$m¶ H$am¶Mm Agm àíZ {Z‘m©U Pmbm Amho.
˶mgmR>r nwT>rb Cnm¶¶moOZm H$amdr Ago ‘mPo ‘V Amho.
1. g§JUH$ H$Mam (ñnoAa nmQ>©g²) - EH$m ~§X ImobrÀ¶m ^Q²>Q>r‘ܶo OmiyZ Q>mH$Uo.
2. Jmdm~mhoarb qH$dm ehamÀ¶m bm§~ 15 Vo 20 {H$.‘r. A§VamÀ¶m ~mhoa 7 Vo 8 ’y$Q> IÈ>m IUyZ ˶mg nwamdo.
3. H$mhr/H$mhr gm{h˶mMm nwZdm©na H$aVm Amë¶mg g§JUH$mÀ¶m ZdrZ gmYZm§‘ܶo Owݶm nmQ>©g²Mm ¶mo½¶ ˶m
dñVyMm dmna H$amdm.
8) XdmImݶmVrb doñQ>oO (H$Mam) {dëhodmQ> bmdUoXdmImݶm‘ܶo AmVm ^anya à‘mUmV H$Mam (doñQ>oO nmQ>©) ^anya à‘mUmV V¶ma hmoV Amho. ˶mgmR>r AZoH$
dñVy§Mm nwZdm©na qH$dm ˶m dñVy OmiUo qH$dm IS²>S>çmV nwaUo.
ßb°pñQ>H$À¶m dñVygbmB©Z, nQ²>Q>r, H$mM dJ¡ao doJdoJio H$ê$Z ˶m dñVy EH$m ‘moR>çm ^Q²>Q>rV Omimdo.
9) H$maImݶmVrb amgm¶{ZH$ Ðì¶ {dëhodmQ> bmdUoH$maImݶmVrb V¶ma hmoUmao amgm¶{ZH$ Ðì¶ Iyn à‘mUmV V¶ma hmoV Amho. Ago amgm¶{ZH$ Ðì¶ ZXr, Zmë¶mV
Z gmoS>Vm Jmdm~mhoa ‘mUgm§À¶m dñVrnmgyZ bm§~ KoD$Z Omdo d 10 Vo 15 ’y$Q> Imob IS²>S>çmV nwamdo. Vr amgm¶{ZH$
Ðì¶o OodT>çm bdH$a Zï> hmoB©b VodT>çm bdH$a Zï> H$amdo.
amgm¶{ZH$ Ðì¶ gmoS>VmZm nmʶmMo òmoV nmhÿZM Vo IS²>S>çmV gmoS>mdo. àXþfU¶w³V hdm V¶ma hmoV Agë¶mg
AmYw{ZH$ V§ÌkmZmMm dmna H$ê$Z ˶mMr Vrd«Vm H$‘r H$aʶmg à¶ËZ H$amdoV. emñÌk d g§emoYH$m§Zr n¶m©daU d
{dH$mg ¶m§Mm g‘Vmob H$gm amIVm ¶oB©b ¶mMm {dMma H$amdm.
ñdÀN> ^maV A{^¶mZ am~{dʶmgmR>rÀ¶m {e’$maer qH$dm H$amd¶mMo CnH«$‘ Imbrbà‘mUo
emgH$s¶ nmViremgH$s¶ nmVirda emgZmZo H$amd¶mMo CnH«$‘1. ao{S>Amo, XÿaXe©Z, ‘mo~mB©b ¶m ZdrZ gmYZm§X²dmao bmoH$m§Mo à~moYZ H$aUo2. àemgH$s¶ A{YH$mar d ˶m§Mo {Q>‘dH©$ KoD$Z g‘mOà~moYZ H$aUo.CXm.
{Oëhm{YH$mar, {Oëhm n[afX, {Oëhm g‘mOH$ë¶mU Am°’$sg, {Oëhm Amamo½¶ A{YH$mar, {Oëhm {ejUm{YH$mar,
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 96{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 96{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 96{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 96{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 96
{Oëhm H¥$fr A{YH$mar, {Oëhm gmd©O{ZH$ d añVo ~m§YH$m‘ A{YH$mar. øm gd© A{YH$mè¶m§Zr doJdoJù¶m
joÌm§Mo d Vmbw³¶m§Mo dmQ>n H$ê$Z gdmªZr ‘ZmnmgyZ ñdV: ¶m A{^¶mZmV gm‘rb hmoD$Z gm‘mݶ ZmJ[aH$m§Zm
gyMZm XoUo, ñdÀN>VogmR>r à~moYZ H$aUo.
3. àemgH$s¶ A{YH$marCXm.
VmbwH$mñVar¶ àemgH$s¶ A{YH$mar
1. Vh{gbXma
2. VmbwH$m Amamo½¶ A{YH$mar
3. VmbwH$m H¥$fr A{YH$mar
4. Vmbw³¶mVrb gd© àemgH$s¶ ¶§ÌUoVrb A{YH$mè¶m§Zr J«m‘ñdÀN>Vm d¡¶p³VH$ ñdÀN>Vm, H$m¡Qw>§{~H$ ñdÀN>Vm
¶m~X²>Xb ‘mJ©Xe©Z, gyMZm d à~moYZ H$aUo.
4. àemgH$s¶ A{YH$marCXm. JmdnmVirdarb àemgH$s¶ A{YH$mar
VbmR>r, J«m‘godH$, H$moVdmb, nmobrg-nmQ>rb, ¶m§À¶mH$Sy>Z JmdnmVirda ZmJ[aH$m§Zm ñdÀN>Vo~m~V gyMZm
XoUo, ‘mJ©Xe©Z H$aUo A˶§V Amdí¶H$ Amho.
ZmJ[aH$m§Zr ñdÀN>Vm A{^¶mZmV gh^mJmg§X^m©Vrb {e’$maer CnH«$‘1. Amnbo Ka, Amnbm n[aga ñdÀN> R>odUo ho à˶oH$ ZmJ[aH$mMo H$V©ì¶ Amho.
2. ZmJ[aH$m§Zr H$Mam Zo‘yZ {Xboë¶m OmJoda EH$mM {R>H$mUr H$Mam Q>mH$mdm.
3. ZmJ[aH$m§Zr KZ H$Mam (H$moaS>m H$Mam) d Amobm H$Mam doJim H$amdm.
4. XþH$mZXmam§Zr AmnAmnë¶m XþH$mZmg‘moa S>ñQ>~rZ qH$dm H$MamHw§$S>r R>odmdr.
5. nmZ XþH$mZ d hm°Q>ob ì¶mdgm{¶H$ ¶m§Zr Amnë¶m XþH$mZmg‘moa XmoZ doJdoJio S>ñQ>~rZ R>odmdo. (Amobm d H$moaS>m
H$Mam Q>mH$ʶmgmR>r)
6. ZmJ[aH$m§Zr añ˶mda H$Mam Q>mHy$ Z¶o.
7. ZmJ[aH$m§Zr ßb°pñQ>H$ {nedrMm dmna H$ê$ Z¶o.
8. ßb°pñQ>H$ {nedrbm H$m¶XçmZo ~§Xr Kmbmdr.
9. H$Mam ì¶dñWmnZ H$aVmZm, H$m¶Xm H$amdm, H$Mam Q>mH$VmZm ZmJ[aH$m§Zr Hw$MamB© Ho$ë¶mg X§S>mË‘H$ H$madmB© H$amdr.
10. H$Mam d ñdÀN>Vo~X²Xb ZmJ[aH$m§Zr OmJê$H$Vm ~miJmdr.
11. AmnAmnë¶m Kamg‘moarb JQ>mao H$er dmhVrb ˶mMm {dMma H$amdm.
12. ZmJ[aH$m§Zr gmMbobr S>~H$s, ~wOdyZ ¿¶mdr.
13. ZmJ[aH$m§Zm à{Vkm H$ê$Z AñdÀN> Z amhVm Amnbm ^maV Xoe ñdÀN> H$gm amhrb ˶mgmR>r à¶ËZ H$amdo.
14. ZmJ[aH$m§Zr ñdÀN>VonmgyZ ‘mZ{gH$Vm ~Xbmdr.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 97{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 97{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 97{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 97{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 97
15. ‘mPm Xoe, ‘mPm Jmd, ‘mPo Hw$Qw>§~ d ‘mPm AmgnmgMm n[aga H$gm ñdÀN> hmoB©b ¶mgmR>r ñdÀN> H$amdm.
16. EImXm ‘mUyg Vw‘À¶m g‘moa KmU H$aV Agob Va ˶mbm g‘OmdyZ gm§Jmdo. EoH$V Zgob Va AmnU ñdV: H$Mam
CMbyZ Q>mHy$Z Xçmdm.
17. Amamo½¶m~m~V Zoh‘r OmJê$H$Vm amImdr.
18. S>mg d BVa H$sQ>H$ Amnë¶m AmOy~mOybm n[agamV V¶ma hmoUma ZmhrV ¶mMr H$miOr ¿¶mdr.
19. bmoH$m§Zr EH$‘oH$mbm ñdÀN>Vo~m~V OmJê$H$ H$amdo.
20. ZmJ[aH$m§Zr VZ, ‘Z d ñd¶§ñ’y$VuZo hm H$m¶©H«$‘ am~dmdm.
g‘mOmVrb à{V{ð>V 춳VtZr H$amd¶mMr H$m‘oA{^ZoVo/IoimSy>§Zr ñdÀN>Vm à{V{ZYr XÿVH$m‘o
g‘mOmVrb ‘§Ìr, Am‘Xma, A{^ZoVo, IoimSy>, ñdÀN>Vm à{V{ZYr, g^mnVr, {Oëhmܶj, VmbwH$mܶj,
ZJagodH$, J«m‘n§Mm¶V gXñ¶, gan§M, Cngan§M Ago AZoH$ ZoVo‘§S>ir Imbrbà‘mUo ñdÀN>Vo~m~V H$m¶©dmhr
H$amdr Ago ‘mPo ñdV:Mo ‘V Amho.
1. AmnAmnë¶m H$m¶©joÌmV AmR>dS>çmVyZ 2 Vmg ñdÀN>Vm A{^¶mZmgmR>r XçmdoV.
2. ñdÀN>Vo~m~V ñdV:hÿZ ‘mJ©Xe©Z H$amdo, gyMZm H$aUo, à~moYZ H$aUo Amdí¶H$ Amho.
3. à{V{îR>V 춳VtMr N>mn gm‘mݶ ZmJ[aH$m§da nS>br Va maV ñdÀN>Vm A{^¶mZ ¶eñdr hmoʶmg doi bmJUma Zmhr.
4. gd© à{V{îR>V 춳VtZr ’$³V ’$moQ>mogmR>r d ñdV:À¶m Om{hamVrgmR>r H$m‘ Z H$aVm, ñdV: AmË‘m, na‘mËå¶mZo
ho ‘r Oo H$m‘ H$aVmo Amho Vo ‘ZmnmgyZ H$amdo.
5. ’$³V ‘mJ©Xe©Z H$ê$Z qH$dm à~moYZ H$ê$Z Z Wm§~Vm AndmXmË‘H$ EImXm ZmJ[aH$ {dZmH$maU ñdÀN>Vo~m~V
Ìmg XoV Agë¶mg ˶m ZmJ[aH$m§da nmobrg H$madmB© d X§S>mË‘H$ H$madmB© H$amdr.
6. à{Vð>rV ZmJ[aH$m§Zr Ho$bobo H$m‘ OZVobm d Xoembm 5 dfm©V {Xgm¶bm hdo.
7. J«m‘n§Mm¶Vrbm ñdÀN>VogmR>r {ZYrMr Img ì¶dñWm H$ê$Z à˶oH$ J«m‘n§Mm¶VrÀ¶m ~±Ho$À¶m AH$m¢Q>‘ܶo n¡go
S>m¶ao³Q> O‘m H$amdoV.
8. ZmJ[aH$m§Zm/{dXçm϶mªZm àmoËgmhZna ~{jgo XçmdrV.
ZJanm{bH$m d J«m‘n§Mm¶VrMr H$m‘oñdÀN>Vm A{^¶mZ am~{dVmZm ZJanm{bH$m, J«m‘n§Mm¶V ¶m§Zr Imbrbà‘mUo ghH$m¶© H$amdo1. JmdmV XþH$mZmg‘moarb H$moaS>m H$Mam d Amobm H$Mam CMbyZ KoD$Z OmUo.
2. ZJanm{bH$m§Zr OmñVrV OmñV K§Q>mJmS>rMo Cn¶moJ H$amdm.
3. à˶oH$ Hw$Qw>§~mÀ¶m Kamg‘moa OmD$Z H$Mam Jmoim H$aUo.
4. ñdÀN>Vm Pmë¶mZ§Va H$mJX, ßb°pñQ>H$ dJ¡ao H$‘©Mmè¶m§Zr ñdV: Jmoim H$amdo.
5. S´>oZoO bmB©Z qH$dm JQ>mar Vw§~ë¶mg H$‘©Mmè¶mX²dmao bdH$amV bdH$a gm’$g’$mB© H$amdr.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 98{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 98{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 98{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 98{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 98
6. ßb°pñQ>H$Mm dmna H$ê$ ZH$m qH$dm JQ>mar‘ܶo ßb°pñQ>H$ Q>mHy$ ZH$m ¶mMo AmdmhZ H$amdo.
7. H$‘©Mmè¶m§Zm ghH$m¶© H$amdo. doimodoir VH«$mar Amë¶mg VH«$mar {ZnQ>Uo ho H$‘©Mmar d A{YH$mè¶m§Mo H$V©ì¶ Amho.
8. ZJan[bHo$V d J«m‘n§Mm¶Vr‘ܶo gm’$g’$mB© H$aUmao H$‘©Mmè¶m§Mr g§»¶m XþßnQ> H$amdr qH$dm OmñVrV OmñV
H$‘©Mmè¶m§Mr ^aVr H$amdr.
9. gm’$g’$mB© H$aUmè¶m H$‘©Mmè¶m§À¶m nJmam‘ܶo ^anya à‘mUmV dmT> H$amdr.
10. Mm§Jbo doVZ {Xë¶mg H$‘©Mmar ‘ZmnmgyZ H$m‘ H$aVrb d ñdÀN>Vm A{^¶mZ ¶eñdrnUo am~dVm ¶oB©b.
ñdÀN>Vo~m~V ì¶mnmar VéU {‘Ì ‘§S>i, JUoe ‘§S>i, gm‘m{OH$ ~m§{YbH$sgmR>r EH$Ì Ambobr ‘§S>io {d{dY
g§ñWm, H$‘©Mmar ¶m gdmªZr ^maV ñdÀN> A{^¶mZmV ^mJ KoD$Z H$amd¶mMr H$m‘o
1) ì¶mnmar / XþH$mZXma1. XþH$mZXmam§Zr ñdV: XþH$mZmg‘moa H$MamHw§$S>rMr ì¶dñWm H$amdr.
2. {JèhmB©H$m§Zm H$Mam qH$dm H$mJX H$MamHw§$S>rVM Q>mH$ʶmg gm§Jmdo.
3. {JèhmB©H$ EoH$V Zgob Va AmnU ñdV: H$Mam H$MamnoQ>rV Q>mH$mdm.
4. AmR>dS>çmVyZ 1 {Xdg R>adyZ 2 Vo 4 Vmg XþH$mZo ~§X H$ê$Z gd© ì¶mnmè¶m§Zr hmVmV PmSy> KoD$Z JmdmV
ñdÀN>Vm H$amdr.
5. ì¶mnmar {‘Ì ‘§S>imV’}$ ñdÀN>Vm H$aUmè¶m ZmJ[aH$m§Zm ~{jgo R>odmdrV.
6. ~oH$ma, ~oamoOJma ¶wdH$ AgVrb Va ˶m§Zm ì¶mnmam§Zr gm‘wXm{¶H$ a³H$‘ O‘m H$ê$Z Aem ñdÀN>Vm H$m‘
H$aUmè¶m ¶wdH$m§Zm H$m‘ Xçmdo.
2) JUoe ‘§S>i, VéU {‘Ì ‘§S>i1. JmdmVrb JUoe ‘§S>i, VéU {‘Ì ‘§S>i d BVa ‘§S>im§Zr JmdmgmR>r d ñdÀN>Vm H$aʶmgmR>r AmR>dS>çmVyZ
1 {Xdg {ZdSy>Z JmdmVrb H$Mam Jmoim H$ê$Z ˶mMr {dëhodmQ> bmdmdr.
2. ñdÀN>Vm{df¶H$ ‘§S>imMo ñnYm© d ~{jgo dmQ>n
gd© ‘§S>imVrb H$m¶©H$˶mªZr Ogo AmnU CËgd gmOao H$aVmo Vgo ñdÀN>Vo{df¶r gm§ñH¥${VH$ H$m¶©H«$‘, {Z~§Y
ñnYm©, bmoH$m§‘ܶo OmJéH$Vm AmUmdr.
3. hm Xoe VéUm§Mm Amho. VéUm§Zr EH$Ì Amë¶mg Amnbm Xoe ñdÀN>Vo~m~V Z§~a EH$ (1) À¶m nmVirda Oê$a
AmUVrb.
3) ImOJr g§ñWm ~±H${d{dY ghH$mar g§ñWm, nVg§ñWm d ~±H$m ¶m‘Yrb H$m¶© H$aUmao gd© H$‘©Mmar ¶m gdmªZr {‘iyZ gwÅ>rÀ¶m {Xder
2 Vo 3 Vmg doi H$mTy>Z JmdmVrb gm’$g’$mB© H$aʶmgmR>r doi Xçmdm.
ñdÀN>Vm A{^¶mZmV ñd¶§ñ’y$VuZo H$m‘ H$ê$Z bmoH$m§Zm gyMZm, ‘mJ©Xe©Z H$aUo, Jmd nmVirda ñdV: añ˶mda,
Jëbr‘ܶo ñdÀN>Vm H$amdr.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 99{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 99{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 99{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 99{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 99
4) ‘{hbm ~MV JQ>gd© Jmdm§‘ܶo AmVmÀ¶m H$mim‘ܶo A{Ve¶ ^³H$‘nUo C^o am{hbobo gm‘m{OH$ EH$VmMo JQ> åhUOo ‘{hbm
~MV JQ>. ¶m ‘{hbm ~MV JQ>m‘m’©$V ñdÀN>Vm ‘mohr‘ hmVr KoVë¶mg ~è¶mM à‘mUmV ñdÀN>Vm A{^¶mZ
¶eñdr hmoB©b Ago ‘bm dmQ>Vo.
1. ~MV JQ>mVrb ‘{hbm§Zm ‘mJ©Xe©Z H$aUo.
2. ñdÀN>Vm A{^¶mZmMo ’$m¶Xo gm§JUo.
3. ñdÀN>VoMo à~moYZ H$aUo.
4. gd© ‘{hbm§Zr BVa ‘{hbm§À¶m ghH$m¶m©Zo JmdmV ñdÀN>Vm A{^¶mZ am~dmdo.
5. JmdmVrb H$Mam Jmoim H$ê$Z R>odmdo.
6. Amobm H$Mam d H$moaS>m H$Mam doJdoJim H$ê$Z R>odUo.
7. JQ>marVrb gm’$g’$mB©, ñdV:À¶m Kamg‘moarb ñdÀN>Vm H$amdr.
8. em¡Mmb¶ ~m§YUo d em¡À¶mg ’$³V em¡Mmb¶mV ~gʶmgmR>rMo ‘mJ©Xe©Z H$aUo.
9. ‘{hbm§Zm à{ejU XoD$Z BVa ‘{hbm§Zm ˶m§Zm ‘m{hVr gm§Jʶmg gm§Jmdo.
10. ‘{hbm ~MV JQ> ¶m‘m’©$V ñdÀN>Vm A{^¶mZ am~{dUo A˶§V Mm§Jë¶m arVrZo hmoB©b.
*****
¶oV Zmhr Ag§ åhUy ZH$m ...¶oV Zmhr Ag§ åhUy ZH$m ...¶oV Zmhr Ag§ åhUy ZH$m ...¶oV Zmhr Ag§ åhUy ZH$m ...¶oV Zmhr Ag§ åhUy ZH$m ...
‘wbm§Zmo ! Vwåhr Aä¶mg H$aVm, ˶mdoir ‘Z EH$mJ« Pmbobo Zgob Va qH$dm ‘ZmV Aä¶mg H$aVmZm H$mhr
Xþgè¶mM Jmoï>tMm {dMma Mmby Agob Va ˶mdoir Vwåhr dmMbobo Vw‘À¶m bjmV ahmV Zmhr, Z§Va dmMbobo
AmR>dm¶Mm à¶ËZ Vwåhr H$aVm Am{U Vo AmR>dbo Zmhr H$s, ‘J åhUVm ‘bm ¶oV Zmhr, ¶oV Zmhr Ag§ åhUy ZH$m,
AmR>dV Zgob Va nwÝhm nwÝhm dmMm, g‘OyZ ¿¶m. Aä¶mg dmMyZ {bhÿZ H$am¶bm {eH$m, Vwåhr Iyn hþema AmhmV.
nU Ho$di gamd H$‘r nS>Vmo. Vwåhr nhm narjobm JobmV Zm H$s, Z³H$s Vwåhmbm H$iob, Aä¶mg AmR>dob nU
˶mgmR>r g‘OyZ Ho$bobm Aä¶mg Amdí¶H$. narjobm Jobm H$s àíZ ‘mhrV AgVmo, CËVahr ‘mhrV AgV§, àíZmM§
CËVa dhrÀ¶m-nwñVH$m§À¶m H$moU˶m nmZmda Amho, H$moU˶m ~mOyg Amho, nmZmda ImbÀ¶m H$s daÀ¶m ~mOyg,
H$moU˶m Amoirda Amho. BWn¶ªV AmR>dV§, nU Zo‘H§$ CËVa AmR>dV Zmhr. ˶m‘wio ¶oV Zmhr Ag§ åhUy ZH$m. nwÝhm
gamd H$am, Aä¶mg H$am. narjoÀ¶m doir Vwåhmbm Z³H$s gd© AmR>dob Am{U Vwåhr ¶eñdr ìhmb.
- A{Zb Jw§Omi
(ghm. g{Md, Eg.Eg.gr., EM.Eg.gr. ~moS>©, nwUo)
H$mZ‘§ÌH$mZ‘§ÌH$mZ‘§ÌH$mZ‘§ÌH$mZ‘§Ì
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 100{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 100{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 100{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 100{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 100
nm¶m^yV g§~moY : nm¶m^yV g§~moY : nm¶m^yV g§~moY : nm¶m^yV g§~moY : nm¶m^yV g§~moY : S>i‘iVm nm¶mS>i‘iVm nm¶mS>i‘iVm nm¶mS>i‘iVm nm¶mS>i‘iVm nm¶m
^mfm åhUOo {dMma ^mdZm Am{U AZw d 춳V H$aʶmM§ EH$‘od gmYZ. ~mobyZ H$Yr nmbdyZ Va H$Yr
ImUmIwUm H$ê$Z AmnU Amnbo {dMma 춳V H$aV AgVmo. ‘mV¥ mfm hr gd© {df¶mH$bZmMr OZZr. B§J«Or~amo~aM BVa
^mfm§À¶m {S>‘mam‘wio AmnU ‘mV¥ mfoMo ‘yi dñÌm§b§H$ma H$mTy>Z {Vbm ZH$mo ˶m m{fH$ Ab§H$mam§Zr gOdë¶mZo {VMo ‘yi
ê$n d àH¥$Vr ~XbV Mmbbr Amho. ‘mV¥ mfoVyZ EH$ ewX²Y ‘amR>r dm³¶ ~mobVmZm AmnU B§J«Or, qhXr, Aa~r, ’$magr,
CXÿ© Aem AZoH$ eãXm§Mm dmna H$aV AgVmo. dmñV{dH$ BVa mfm§Mo gm{h˶ Amnë¶m mfoV ñWbm§V[aV hmoD$Z Vr XO}Xma
d gH$g ìhmdr. nU AmOH$mb àgma‘mܶ‘o d Bbo³Q>m°{ZH$ ‘mܶ‘m§À¶m ~ogw‘ma dmnam‘wio Amnbo ‘amR>r IQ>H$VmZm {XgVo.
{ejU n[afXoÀ¶m AmXoemZwgma ‘amR>r, B§J«Or d J{UV {df¶m§Mr ‘yi g§~moYZmAZwgê$Z nm¶m yV MmMʶm KoʶmV
Amë¶m. AJXrM dñVw{Zð> d H$m°nr{da{hV KoVë¶m Joë¶mZo ehar emim dOm H$aVm ~mH$s gd© emim J«m‘rU mJmV AgyZ ehar
‘wbm§nojm ¶m§À¶mda hmoUmao ^m{fH$ g§ñH$ma ˶m§À¶mM J«m‘rU dmVmdaUmer OwiUmao AgVmV. {ejH$ d ‘mJ©Xe©H$ hr ˶mM
dmVmdaUmVrb Agë¶mZo ehar ^mJmnojm ˶m§Mm ^m{fH$, dm{MH$ d boIZmMm H$g ˶mM dmVmdaUmVrb AgVmo.
~moS>© narjm§Mo {ZH$mb nmhVm ‘amR>r {df¶mV BVa {df¶m§À¶m VwbZoZo H$‘r JwU {‘iVmV. ^mfo{df¶rMm ì¶mg§J,
dmMZ, boIZ d ì¶mH$aU ¶mH$S>o Ajå¶ Xþb©j hmoV Joë¶mZo da åhQ>ë¶mà‘mUo ‘amR>r gd© {df¶m§Mr OZZr Z amhVm Ho$di
Amåhr KmoH§$nQ²>Q>r H$ê$Z A§XmO ~m§YyZ Va H$Yr Ho$di H$m‘MbmD$ CÎmao Vm|S>nmR> H$ê$Z narjmWu åhUyZ {dXçm϶mªZm
~ZdVmo. ˶mbm mfm {H$Vr ¶oVo ? Vmo {H$Vr ewX²Y {b{hVmo ? Zmdrݶ d H$ënH$Vm d AZw d d ì¶dhma ¶mda Vmo {H$Vr
qMVZ H$aVmo ? ¶mnojm Amåhr ˶mMo narjoV JwU H$moR>o H$‘r nS>bo ¶mMm emoY KoD$Z Ho$di JwUm§Mr gyO dmT>dʶmMm
OmUrdnyd©H$ à¶ËZ H$aVmo. AndmXmË‘H$ pñWVrMm {dMma ~mOybm R>odbm Va Amåhr nmbH$, {ejH$, emim d EHy$U
g‘mOM ì¶mg§Jmnojm, ^m{fH$ CX²{XîQ>mVyZ ^{dî¶mV H$m¶© {Z‘m©U ìhmdo d åhUmd¶mg hdo ¶mMm {dMma AbJX ~mOybm
R>oD$Z Ho$di H¥${Ì‘nUo narjm§Mr V¶mar H$aʶmg dfm©Zwdf} Jw§Vbobmo AgVmo d ‘wbo narjoÀ¶m XmdUrbm ~m§YyZ {Za§Hw$hrnUo
Q>³Ho$dmarMr gyO dmT>dVmo.
narjm : nm¶m yV g§~moYm§MrHo$di ‘amR>r ^mfoMm {dMma Ho$ë¶mg AmOhr ¶m {df¶mMo ‘yi g§~moY H$ÀMo AgyZ qH$dm ˶m§Mo ZrQ> Aܶ¶Z d
AܶmnZ hmoʶmMr {ZVm§V Amdí¶H$Vm Amho. mfoMm d¡H$a{UH$ nm¶mM AmnU S>i‘irV d wg werV R>odV Joë¶mZo mfoMo
‘Obo Xþ §JV Mmbbo AmhoV. BVa ^mfmhr Amåhm§g YS> {b{hVm-~mobVm ¶oʶmg AZoH$ AS>MUr g§ dVmV. ^mfoVyZ
lr. H$mH$mgmho~ dmiw§OH$an¶©dojH$,
bú‘r~mB© ^mD$amd nmQ>rb ‘mܶ{‘H$ {dXçmb¶,gXñ¶ - qhXr Aä¶mg ‘§S>i
H$mnS>~mOma, Ah‘XZJa - 414 001.g§nH©$ : (0241) 2344006
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 101{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 101{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 101{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 101{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 101
nT>Vn§{S>V ~Zdʶmnojm kmZg‘¥X²Y {dXçmWu KS>dm hr Anojm J¡a Zmhr. narjonwaVohr AmO Am‘Mo dmMZ hmoV Zgob
Va nm¶m yV g§~moYm§M§ H$m¶ ?
nm¶m yV narjm Aem KoVë¶m Joë¶m - nmMdrÀ¶m ‘amR>r B§J«Or ‘mܶ‘mÀ¶m ‘wbm§Zm B. 4WrMo nm¶m yV g§~moY {H$Vr
¶oVmV ¶mà‘mUo B. 9dr n¶ªV ‘mJrb B¶Îmm§Mo g§~moY {H$Vr ÑT> Pmbo AmhoV qH$dm Vo ¶oVmV qH$dm Zmhr. AJXr gmo߶m mfoV
dñVw{Zð> 50 JwUm§À¶m nm¶m yV MmMʶm KoVë¶m. ˶m§Mr AMyH$ CÎman{ÌH$m {ejH$m§Zm XoD$Z ˶m VnmgyZ ˶m§Mo
g§~moYmZwgma n¥W³H$aU d {díbofU d H¥$Vrg§emoYZ H$aʶmV Ambo. AmíM¶© dmQ>m¶bm ZH$mo. ‘amR>r {df¶mMm {ZH$mb
6%, J{UVmMm 2% d B§J«Or {df¶mMm 4%. ‘hmamîQ´>mVrb emim§‘YyZ àm‘m{UH$nUo nm¶m yV KQ>H$m§da MmMʶm
dñVw{Zð> d {ZH$mon Am{U àm‘m{UH$nUo KoVë¶m. ¶mnojm doJim Q>³H$m {ZKob, n[aUm‘ {XgVrb dmQ>V Zmhr.
H$m¶ AmhoV ^mfoMo ‘yi g§~moY ?B¶Îmm 5dr Vo 9dr Mm {dMma Ho$ë¶mg EH${ÌV ‘yb yV ì¶mH$aU{df¶H$ g§~moY n{hbrnmgyZM dm KamnmgyZM
g§ñH$m[aV Ho$bo OmVmV. H$Yr Am¡nMm[aH$nUo Va H$Yr AZm¡nMm[aH$nUo gd©gmYmaUnUo ¶m nm¶m yV narjoV Imbrb
{eH$boë¶m g§~moYm§da àíZn{ÌH$m H$mT>ʶmV Amë¶m hmo˶m.
B¶Îmm 5drgmR>r : dU©‘mbm, eãXaMZm, eãXm§Mm OmVr, qbJ, dMZ, H$mi, dm³¶ àH$ma, dmH²$àMma, åhUr,
{dam‘{MÝho, nÌboIZmMm ‘m¶Zm, JXç-nXç AmH$bZ, gm{h˶ n[aM¶.
B¶Îmm6dr gmR>r : (nmMdrV Pmboë¶m mJmda) eãXm§À¶m OmVr, Zm‘ d ˶mMo àH$ma, gd©Zm‘, {deofU, {H«$¶mnX,
eãXm§Mm dm³¶mV Cn¶moJ, eãX g‘yhm~X²Xb EH$ eãX, A춶, ewX²Y eãX boIZ, H$Vm©, H$‘©.
B¶Îmm 8dr gmR>r : (gmVdrV Pmboë¶m g§~moYm§da) {dH$mar eãX, A{dH$mar eãX, gm‘mݶê$no, {d^³Vr à˶¶,
g§Yr àH$ma d {dJ«h Am{U à¶moJ d gm‘mݶkmZ.
B¶Îmm 9dr gmR>r : 8dr n¶ªV {eH$boë¶m ‘yb yV g§~moYm§da åhUOo darb g§~§Ym§~amo~aM - g‘mZmWu eãX,
{déX²YmWu eãX, n¶m©¶r eãX, AMyH$ eãX AmoiIUo, g‘mg, gm‘m{gH$ eãX d {dJ«h, Ab§H$ma d¥Îmo, nÌ, ~mø
AmH$bZ, d gm‘mݶ kmZ.
^mfmܶ¶ZmV ‘yi g§~moYm§Mo ‘hÎdH$moUVrhr ^mfm R>amdrH$nUo d ˶m ˶m ì¶mH$aUmÀ¶m aMZoZwgma ~mobbr d {b{hbr OmVo. Vr Amnë¶m OrdZmMm
A{d^mÁ¶ KQ>H$ Amho. "dmÀ¶mWu {Z¶V: gd}' ¶m ݶm¶mZo Amnë¶m OrdZmVrb gmao ì¶dhma mfoda Adb§~yZ AmhoV. åhUyZ
H$moUrhr ì¶mH$aUmbm ^mfonmgyZ ~Jb XoD$ eH$V Zmhr. "Vmo H$mì¶ dmMbm' Ago MwH$sMo Ì¡nXr dm³¶ gwX²Ym Amnë¶mbm
IQ>H$Vo. ì¶mH$aUH$mam§Zr mfm {dMmam§Mr {d{eï> {Z¶‘mdbr V¶ma Ho$br. emñÌr¶ÑîQ>çm gwì¶dpñWV aMZm H$ê$Z ‘m§S>Ur Ho$br
Amho. ì¶mH$aUm‘wioM à˶oH$ eãXmbm, dm³¶mbm {eñV bm^br Amho. ì¶mH$aU Am{U mfm ¶mV oXmMr gr‘maofm AmnU AmoTy>
eH$V Zmhr. Vr n[adV©Zerb Agbr Var ‘yi aMZobm ~mOybm gmaV Zmhr. åhUyZ dU©, eãX d dm³¶ ¶m {dMmam§Zr AmnU
^mfmܶ¶ZmV {deof ‘hÎd XoVmo åhUyZ AmO nm¶m yV g§~moYm§H$S>o nmR> {’$adyZ MmbUma Zmhr.
^m{fH$ H$m¡eë¶m§gmR>r ì¶mH$aU‘mZdr {dMmam§Mo ì¶dhma AmXmZ-àXmZ H$aVmZm ~mobUmè¶mMo {dMma EoH$Umè¶mbm nwaonya g‘OmdoV d ˶mVyZ
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 102{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 102{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 102{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 102{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 102
^md^mdZm g‘Omì¶mV ¶mgmR>r V¶ma Ho$bobr {d{eîQ> {Z¶‘mdbr d Vr Á¶m {Z¶‘ d nm¶m yV g§~moYm§da A{Y{ð>V Ho$bobr
AgVo ˶mbm ì¶mH$aU{df¶H$ emñÌ åhUyZ g§~moYbo OmVo. ì¶mH$aUmMm Aä¶mg åhUOoM ^m{fH$ H$m¡eë¶m§Mm Aä¶mg.
BVa ^mfm {eH$ʶmgmR>r àW‘ ñd^mfm Mm§Jbr AdJV Agmdr bmJVo. Ho$di boIZ {Z¶‘mV d p³bï>VoV ì¶mH$aU
AS>H$dyZ R>odV Zmhr. Amnbo ì¶mH$aU ewX²Y ~mobUo, ñnï> H$aUo, d³Ë¶mVrb H$m¡eë¶ d ewX²YboIZ ¶mgmR>r Am{U
eãXmoÀMmamVrb {~ZMyH$Vm Zo‘³¶m d MnIb eãXm§Mm gmW© dmna, dm³¶mV dmnaë¶m OmUmè¶m eãXm§Mm ¶mo½¶ H«$‘ ¶m
~m~r {dXçm{W©XeoVM Amë¶m Va Vo g§ñH$ma OrdZ^a Cn¶w³V R>aVmV. åhUyZ nm¶m yV g§~moY B¶Îmm§À¶m àmW{‘H$
AdñWoVM hmoUo JaOoMo Amho.
^{dî¶mMm {dMma H$aVm Ho$di nmonQ>n§Mr ^mfm ¶oD$Z MmbUma Zmhr. H$gXma gm{h˶ {Z{‘©Vr d A{^춳Vr
ñdmV§Í¶mMm CÝ‘w³V Am{dîH$ma H$aʶmgmR>r nm¶m yV g§~moYm§Mo ~miH$Sy> {eH$ʶmÀ¶m d¶mV ~mbH$m§Zm XoUo Amdí¶H$
Amho. ‘hmamîQ´>mVrb ^m{fH$ ‘yi g§~moY H$MH$S>r nm¶mda C o AmhoV. àmW{‘H$ ñVam§nmgyZ nwÝhm Zì¶mZo ¶m g§~moYm§Mr
nm¶m^aUr H$amdr bmJUma Amho. nwñVH$mImbr {Xbobo H$m¶m©Ë‘H$ ì¶mH$aU Ho$di KmoH§$nQ²>Q>r H$ê$Z d narjmWu åhUyZ
AmnU Aܶ¶Z AܶmnZ H$aV Agy Va ‘amR>r ^mfoÀ¶m ‘m¡{bH$ g§~moYm§daM AmnU àhma Ho$ë¶mgmaIo hmoB©b. ì¶mH$aU
boIZ hm ^mJ AmO ˶m‘mZmZo Xþb©{jV hmoV Mmbbm Amho. EH$ dm³¶ YS> ZrQ> ~mobVm-{b{hVm Z ¶oUo hr e¡j{UH$
‘hmd¥jmbm bmJbobr dmidr Amho. AmO Zgob H$Xm{MV nU {dî¶mV Amnë¶mbm AmnbrM ewX²Y mfm emoYyZ H$mT>Uo
H$R>rU hmoV OmB©b. åhUyZ gd©M ñVamda emgH$s¶ d e¡j{UH$ ^mfmào‘r d VÁkm§Zr S>moignUo nmhʶmMr JaO Amho.
‘wbm§Zm narjm gmono H$aʶmMo YmoaU AmIV AgVmZm AmnU Wmoa {dMmad§V d ^mfm{dX² ¶m§Zm ‘wH$Uma Agy Va ho
I{MVM AmnUM Amnë¶m nm¶mda AmKmV Ho$ë¶mgmaIo Amho.
^mfm {ejH$ åhUyZ O~m~Xmè¶màmW{‘H$ ñVamda {ejH$mZo dJm©Ü¶mnZmV OmUrdnyd©H$ nm¶m yV g§~moYm§da bj H|${ÐV H$aʶmMr Amdí¶H$Vm
Amho. AmnU åhUV Agy ¶oUmè¶m VéU {nT>çm ì¶dgm¶ åhUyZ Ho$di AWm©O©ZmgmR>r qH$dm BVaÌ ZmoH$arg {eaH$md
Zgë¶mZo {ejH$s noemV ¶oV AgVrb Va {nT>çm {~KS>dʶmMm Amåhmbm H$mS>rMm A{YH$ma Zmhr. AmO {ejH$s noem
ñdrH$maVmZm ‘wbmIVrg ¶oUmè¶m nXì¶wÎmambm dm³¶mVrb H$Vm©, H$‘©, {d^³Vr, {H«$¶mnX AmoiIVm ¶oV Zgob Va AmnU
¶m§À¶mH$Sy>Z H$moUVr Anojm H$aUma ? AndmX dJiVm darb {dYmZmer AmnUhr gh‘Vr Xe©dmb.
EH$m {XdgmV n[adV©Z hr OmXÿMr H$m§S>r Zmhr nU doirM ¶m ~m~rH$S>o bj {Xë¶mg AmnU CÁÁdb mfm {dî¶
KS>dy eH$Vmo. Ho$di {Z¶‘mdbr d gyÌo nmR> H$ê$Z KoD$Z MmbUma Zmhr. Amdí¶H$Vm Amho gm‘m{OH$ Om{UdoMr,
‘ZmnmgyZ ñdV:bm ~XbʶmMr. gm‘m{OH$ d Z¡{VH$ O~m~Xmar åhUyZ ^mfm {ejH$M H$m¶ nU gd©M {ejH$m§Zr d
^mfmào‘tZr nwÝhm ‘yi g§~moYm§H$S>o dibo nm{hOo. AmO ‘mo~mB©b, ìhmQ>g² A°n, ’o$g~wH$ d BVa àgma‘mܶ‘m§Mm ^S>r‘ma
hmoV AgVmZm mfm ewX²YrH$aUmbm {H$Vrhr gyú‘ JmiUo bmdbo Var hmVr H$mhr gmnS>ob Z gmnS>ob ˶mnojm ñdV:nmgyZ
gwédmV H$aUo hrM EH$ {ejH$ åhUyZ glX²Y ^mfmnyOm hmo¶.
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 103{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 103{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 103{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 103{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 103
ROLE OF TEACHERSWHILE FACING NEW SYLLABUS
Shri. Anil Vasantrao KohaleJunior College Teacher
Shri Shivaji Science College, Amravati.
Education has been defined, ‘systematic training and instruction designs to
impart knowledge and developed skills’. Pluto calls it as a process of reawakening
the consciousness for practical affairs and for service of the state. John Dewey has
pragmatic approach and wants to impart education through experience and Mahatma
Gandhiji calls it, ‘drawing out the best in child and man-body, mind and spirit. Every
one of us has accepted education as a dynamic process which affects the individual
at cognitive level, affective level and psychomotor level, which helps in the development
of self, society and nation and brings about international understanding.
Education has been all time the way or the means to achieve the noble set of
goals and the teachers have tried to inculcate all the principles of life in the students
according to their abilities and capacities......Despite this ideal state (view) the
reality speaks something else.
Today the world has become cess-pool: a society without values. Human
values like sacrifice, kindness, courtesy, dedication or national values like patriotism, freedom, justice,
equality or aesthetic values have developed from society. Barbarism prevails in spite of our desperate
efforts to civilize and educate our younger generation. Although we have noble set of goals, why have we
failed in changing the face of the society? Dr. S. Radhakrishnan has rightly pointed out, “We have learnt
to swim in water, we have learnt to fly in the air, but we have not learnt to live on the earth”.
Education is a dynamic process. To say something final on it is not possible. It is like a living
organism-ever growing. Therefore there is a need to review, reconsider and rearrange every educational
theory. When already said, ‘Teachers have tried to impart knowledge and tried to inculcate the principles
of life in the students’, have they not played their role effectively? Are the teachers not able to accept the
new challenges of life? Are the teachers optimists? It is said that even class should be a laboratory for
the teacher. But do the teachers have research attitude to carry out new experiments? Is it because the
authorities have not chosen suitable candidates as Teachers? The society needs Dronacharyas,
Dr. Radhakrishnan and a galaxy of teachers in the present scenario to change the face of the society
to-day. Let us try to find a teacher described in the poem by ‘P. Seshadri’.
“We havelearnt toswim in
water, wehave
learnt tofly in the
air, but wehave notlearnt to
live on theearth”.
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 104{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 104{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 104{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 104{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 104
In halls of learning have I toiled these years
And hourly sought to draw the youthful mind
To love of knowledge, urging it to find
The highest joy in books .No haunting fears,
Of fruitless work have chilled my soul and sneers,
Have not becalmed my endeavours; no kind
Of wavering faith, 1 trust, will ever blind
My eyes to bliss that in this task appears
But then, what guerdon do I seek for all
This work? If once, some pupil toiling hard
Will find the rapture of a Master’s word,
And pausing gratefully my name recall,
Tracing his joy, in part, to what he heard,
And learnt from me- it’ll be rich reward!
The society needs Eklavya and Aruni too. Eklavya is a symbolic representation of self-learner,
where as Aruni is a symbolic representation of devotee disciple. The newly added ‘Project Work’ in the
new syllabus will definitely help the students in the direction of self learning. Already ‘Project Work’ and
‘Assignment work’ have created interest for learning amongst the students. ‘Oral test’ in languages can
definitely develop the ‘speaking skill’ of the students and develop their self-confidence. The results can be
encouraging if the teachers are promising and ready to accept the new winds. The teachers will not only
have to teach the students in the classrooms but will also have to guide them outside the class rooms. They
will have to be trained and mentally prepared to carry out this noble profession for more and better
interactions. Abraham Lincoln’s letter to the headmaster is not just meant to be framed and hanged in the
principals/headmaster’s office. It has to be brought into reality. The present new syllabus speaks of it.
Another important role played in shaping the student’s personality is the role of parents. Many a
time parents overburden the students and thrust upon them their own interest without thinking of their
ward’s capacity and ability. It will be always better not to tax the minds of the students unnecessarily and
so there is always a need of ‘Parents-Teachers meeting’ in which the teacher will have to play the role
of counsellor as well as friend, philosopher and guide for the students. Perhaps the character like Mr.
Kaplan in the short story “The Joy of Learning” narrated by Jacqueline D Cross and Aamir khan’s movie
“Tare Jamin Par” may help our teacher community to understand our students in a much more better way.
It is said ‘Where there is a will, there is a way’ and so let us pray God for our teachers-
Oh Teachers-Learners of Language and Literature! Do not lament upon your lots.
Instead light the lamp of knowledge in every lad and lass. So as to make life worth-living.”
“LONG-LIVE TEACHER COMMUNITY! LONG-LIVE THE POLE-STAR”
*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 105{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 105{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 105{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 105{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 105
narjoMm ~mJwb~wdm ....H$emgmR>r ?
{dXçm϶mª‘Yrb H$m¡eë¶ Am{U ~wX²{Y‘ËVoÀ¶m Omoamda CËVw§J Pon KoʶmgmR>r
˶m§Zm ZdZdrZ ‘mJ© CnbãY H$ê$Z XoʶmV ‘hËËdnyU© ^y{‘H$m ~OmdUmè¶m narjm§M§
OrdKoU§ ê$n AmO nhm¶bm {‘iV Amho. Amnë¶mH$S>o ~mamdr Am{U Xhmdr ¶m
narjm§Zm AdmOdr ‘hËËd {Xbo OmVo. Amnë¶m ‘wbmÀ¶m ‘mZ{gH$ j‘VoMm {dMma Z
H$aVm à˶oH$ AmB©-d{S>bm§Zm ‘wbm§H$Sy>Z Agboë¶m Anojm Am{U Amnë¶m gm‘m{OH$
à{Vð>oMo H$m¶ hmoB©b, ¶mMr rVr OmñV AgVo. dmñV{dH$ narjm nX²>YVr A{Ve¶ gmonr
AgyZ ^rVr ~miJʶmMr H$mhr JaO Zmhr. nU narjm§H$S>o nmbH$m§Mm ~KʶmMm
Ñ{îQ>H$moZ Am{U AmOÀ¶m ñnYm©Ë‘H$ ¶wJmV gwê$ Agbobr MT>mAmoT>, ܶo¶nyVugmR>r
Mmbbobr AZmdí¶H$ YS>nS> ¶m‘wio ‘wbm§À¶m H$m¶©j‘Voda {dnarV n[aUm‘ hmoD$Z
‘wbm§‘ܶo AñdñWVm {Z‘m©U hmoV§. narjobm OmVmZm {dXçm϶mªÀ¶m Mohè¶mda
AmË‘{dídmgmEodOr ^rVrM A{YH$ {XgyZ ¶oVo. ¶m gd© JmoîQ>tZm O~m~Xma H$moU ?
ñdV: {dXçmWu, nmbH$ H$s emim.
Ia§ nmhVm ñnYm©Ë‘H$ OrdZmV narjm AQ>i Amho. ˶m‘wio narjm§Zm AmË‘{dídmgmZo gm‘moa§ Job§ nm{hOo Agm
^md{ZH$ AmYma nmbH$m§H$Sy>Z {dXçm϶mªZm {‘iUo JaOoMo Amho. na§Vw Mm§Jbm ³bmg bmdyZ {Xbm, ^anya nwñVHo$
CnbãY H$ê$Z {Xbr, Aä¶mgmgmR>r gJù¶m gwIgmo¶r H$ê$Z {Xë¶m åhUOo Amnbr O~m~Xmar g§nbr Aer nmbH$m§Mr
^y{‘H$m A˶§V MwH$sMr Amho. Mm§Jb§ H$m°boO {‘imd§ åhUyZ Mm§Jbo ‘mH©$g² {‘i{dʶmg {dXçmWu {Xdg-amÌ EH$
H$aV AmhoV. nU ˶m§À¶m ¶m à¶ËZmV An¶e Ambo Va ? ¶mMr rVr gX¡d ‘ZmV AgVo. Ho$ìhmVar An¶e nMdm¶bm
bmJob ho {dXçm϶mªZm H$moUr {eH$dV Zmhr. ¶m‘wioM emim, ³bmg, nmR>m§Va, narjm Aem AKmoar {XZH«$‘mV AmOMm
{dXçmWu éVV Mmbbm Amho. Oa Mm§Jë¶m arVrZo, H$moUVmhr Ìmg Z hmoVm narjm Xçmd¶mMr Agë¶mg ñdÀN>§X ‘ZmZo
OodT>mAä¶mg H$aVm
¶oB©b VodT>mAä¶mg Oê$a
H$am. na§Vwà˶oH$
Mmirg{‘{ZQ>mZ§Va
5 {‘{ZQ>m§Mr{dlm§Vr ¿¶m.
àm. àH$me g§Vmof ‘mirlram‘ZJa, CëhmgZJa
~m§XmoS>H$a {dkmZ ‘hm{dÚmb¶, R>mUo
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 106{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 106{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 106{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 106{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 106
H$m¶©aV amhUo A˶§V JaOoMo Amho. Aä¶mgm~amo~aM {dXçm϶mªÀ¶m ‘mZ{gH$ V¶margmR>r nmbH$m§Zr ñdV: em§V
amhʶmMr Amdí¶H$Vm Amho.
nmbH$m§gmR>r Amdí¶H$ gyMZm1) à˶oH$mbmM narjobm g‘moa Om¶Mo Amho. nyU© à¶ËZ H$am Am{U {‘imboë¶m ¶emM§ g‘mYmZ ghOar˶m H$go hmoB©b
¶mMr {eH$dU ‘wbm§Zm Xçm.
2) narjoÀ¶m H$mimV ‘wbm§er gVV Aä¶mgm~X²Xb MMm© Z H$aVm BVahr {df¶m§da g§dmX gmYm.
3) ‘wbm§g‘moa narjo~X²XbMo gH$mamË‘H$ {dMma ‘m§Sy>Z ˶m§À¶m g‘ñ¶m ˶m§Zm gmoS>dy Xçm. ˶m‘wio ˶m§Mr H$m¶©j‘Vm
dmT>ob d ˶m§Mr ‘mZ{gH$ pñWVr pñWa amhrb.
4) Oa Amnë¶m ‘wbmg àe§goMr JaO Agob Va ˶mMr àe§gm H$ê$Z ˶mÀ¶m à¶ËZmV AmnUhr gh^mJr ìhm.
‘wbm§gmR>r Amdí¶H$ gyMZm1) narjoÀ¶m doimnÌH$mdê$Z Amnë¶m Aä¶mgmMo {Z¶moOZ H$am. Amnë¶m g^modVmbMo dmVmdaU ñdÀN> d ZrQ>ZoQ>Ho$
Agmdo. ˶m‘wio Aä¶mgmV EH$mJ«Vm dmT>Vo.
2) {‘Ìm§~amo~a Aä¶mg H$aVmZm ’$³V narjog§~§Yr MMm© H$ê$Z àíZmoËVao X²dmam Aä¶mgmMr COiUr H$am.
3) narjoÀ¶m doir ‘mZ{gH$ d emar[aH$ pñWVr {~KS>Uma Zmhr ¶mMr H$miOr ¿¶m. CËV‘ {ZH$mbmgmR>r CËV‘ Amamo½¶
JaOoMo Amho, ho bjmV ¿¶m.
4) Amnë¶m Aä¶mgm{df¶r AmB©d{S>bm§Zm gm§JyZ MMm© H$am. ˶m‘wio ˶m§À¶m ‘ZmVrb ^rVr H$‘r hmoB©b. H$mhr
AS>MU ¶oV Agë¶mg Amnë¶m {ejH$m§Mo ‘mJ©Xe©Z ¿¶m.
5) OodT>m Aä¶mg H$aVm ¶oB©b VodT>m Aä¶mg Oê$a H$am. na§Vw à˶oH$ Mmirg {‘{ZQ>mZ§Va 5 {‘{ZQ>m§Mr {dlm§Vr ¿¶m.
6) OmñV doi Aä¶mg H$aʶmgmR>r Mhm-H$m°’$s OmñV {nUo, Yw‘«nmZ ¶mMm AmYma KoD$ Z¶o.
7) narjmH|$ÐmV àíZn{ÌH$m ¶oB©n¶ªV em§V ~gyZ XrK© ídmg ¿¶mdoV. ¶m‘wio AmË‘{dídmg dmT>ob Am{U Agbobr rVr
XoIrb H$‘r hmoB©b.
8) Oo àíZ AmnU Mm§Jë¶m arVrZo gmoS>dy eH$Vmo, Vo AJmoXa gmoS>dm. AdKS> àíZ eodQ>r ¿¶m.
9) CËVa {b{hVmZm gd© àíZm§Zm gmaImM doi Xçm Am{U eodQ>r 20 {‘{ZQ>o CËVa nwÝhm VnmgUrgmR>r R>odm.
10) narjm g§në¶mda àíZn{ÌHo$Mr MMm© Z H$aVm nwT>À¶m nonaÀ¶m V¶margmR>r doi Xçmdm.
~oñQ> bH$ !*****
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 107{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 107{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 107{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 107{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 107
eemgZ{ZU©¶emgZ{ZU©¶emgZ{ZU©¶emgZ{ZU©¶emgZ{ZU©¶
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 108{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 108{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 108{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 108{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 108
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 109{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 109{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 109{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 109{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 109
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 110{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 110{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 110{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 110{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 110
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 111{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 111{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 111{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 111{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 111
Maharashtra State Board ofSecondary and Higher Secondary Education, Pune
Statement about ownership and particulars about Newspaper Form IV(See Rule 8)
1. Place of Publication :
2. Periodicity of its Publication :
3. Printer’s Name :
- Whether citizen of India
- Address
4. Publisher’s Name :
- Whether citizen of India :
- Address :
5. Editor’s Name :
- Whether citizen of India :
- Address :
6. Name and Address of :
Individuals who own the
News Paper and partners,
holding more than
Registration No. (Provisional) :
I Krishnakumar Patil hereby declare that the particulars given above are true to the best of
my knowledge and belief.
Pune - 411004
Date : 1st February, 2015
Maharashtra State Board of Secondary and Higher
Secondary Education. S. N.832-A, Final Plot No.
178,179, Near Balchitrawani, Bhamburda,
Shivajinagar, Pune - 411004.:
Monthly
Shri. Shah Shrikant Jethalal
Yes
Delight Printers
16-A, Shivaji Nagar, Himalaya Industrial Estate,
Pune - 411 005.
Shri. Krishnakumar Patil
Yes
Maharashtra State Board of Secondary and Higher
Secondary Education. S. N.832-A, Final Plot No.
178,179, Near Balchitrawani, Bhamburda,
Shivajinagar, Pune - 411004.
Shri. Krishnakumar Patil
Yes
Maharashtra State Board of Secondary and Higher
Secondary Education. S. N.832-A, Final Plot No.
178,179, Near Balchitrawani, Bhamburda,
Shivajinagar, Pune - 411 004.
Maharashtra State Board of Secondary and Higher
Secondary Education.’S. N. 832-A, Final Plot No,
178,179, Near Balchitrawani, Bhamburda,
Shivajinagar, Pune - 411004
PNCW/M-18/2012-14
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 112{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 112{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 112{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 112{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 112
AmnU nmR>{dbobm "{ejU g§H«$‘U' ‘mho {S>g|~a 2014 Mm A§H$
{‘imbm. ‘hmamîQ> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>im‘m’©$V Xa‘hm
à{gX²Y H$aʶmV ¶oUmao {ejU g§H«$‘U åhUOo e¡j{UH$ joÌmVrb KS>m‘moS>tMm
AmT>mdm KoUmao d ZdZdrZ g§H$ënZm§Mr ‘m§S>Ur H$aUmao Ago ‘m{gH$ Amho.
dmMZr¶ d g§J«hUr¶ Agbobo ho ‘m{gH$ e¡j{UH$ joÌmgmR>r IamoIa EH$
AmXe© Amho.
AmnU nmR>{dbobm "{ejU g§H«$‘U' ‘mho OmZodmar 2015 Mm A§H$
{‘imbm. ‘hmamï´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d Cƒ ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>imÀ¶m gwdU©
‘hmoËgdr dfm©Mr Zm§Xr åhUyZ à{gÜX Pmbobm A§H$ d¡{eï>¶nyU© Amho. ¶mnwT>rb
A§H$mV ‘§S>imÀ¶m Joë¶m 50 dfm©Vrb dmQ>MmbrMm n[anyU© AmT>mdm KoVbm
OmB©b. Agm ‘bm {dídmg dmQ>Vmo.
"{ejU g§H«$‘U' hm A§H$ {dXçmWu, nmbH$ Am{U {ejH$ ¶m gdmªgmR>r
‘mJ©Xe©H$ Amho. ‘§S>imMm hm CnH«$‘ IamoIaM ñVw˶ Amho.
‘§S>img ew oÀN>m !
à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...
{X. 24/12/2014
{X. 15/01/2015
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 113{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 113{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 113{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 113{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 113
{ejU g§H«$‘U {S>g|~a 2014 ‘Yrb "B§J«Or
{deofm§H$' hm A§H$ {deof AmdS>bm. {deofH$ê$Z The
Role of English Teacher +2 level ¶m {Xbrn
Km¶b ¶m§À¶m boIm‘YyZ Amnë¶mVrb CUrdm OmUdë¶m.
¶mVrb EHy$U 25 ‘wX²>Xo AmdS>bo. S>m°. ìhr. Q>r. nmQ>rb
¶m§Mm nmZ H«$. 18 darb Vm|S>r narjodarb boI Mm§Jbm
AmdS>bm. nmZ H«$. 45 ‘Yrb Teachers as a facitator
¶m boIm‘YyZ EH$ OmUrd {Z‘m©U hmoVo. nmZ H«$. 63
‘Yrb Books you like to read ¶m‘wio J«m‘a/H$m¡eë¶o
¶mVrb AZoH$ nwñVH$m§Mr ‘m{hVr {‘iVo. ¶mMm Cn¶moJ
{ejH$ d {dXçmWu XmoKm§Zmhr hmoVmo.
‘m. g§nmXH$m§Zr hm {deofm§H$ H$mT>ë¶m~Ôb ‘r ˶m§Mo
Am^ma ‘mZVmo. dfm©VyZ EH$Xm Agm "B§J«Or {deofm§H$'
H$mT>mdm hr Z‘« {dZ§Vr.
gd© {ejU g§H«$‘Umer g§~§{YVm§Mo Am^ma !- lr. gVrf d. R>mH$ao
‘mo~mBb : 9423427533
I just read your article "Shaikshanik
Upakramshilta" in Shikshan Sankraman, Nov.
14. Really it is very useful and fruitful to
English teachers as well as students. In this
article you mentioned the benefits of this
new method of teaching. Students do new
things by themselves with more interest.
You also mentioned the procedure for
conducting this new collaborative method. I
am sure it works. Because I am using this in
my classroom. Thanks you for providing us
this valuable information. I hope all English
teachers should implement this.
- Ashok Gaikwad
Mob. : 918275280274
I read your article "Don't Teach" in
Shikshan Sankraman. Its simply wonderful.
we here have already implemented
experiential learning approach in our
school. I would like to know your views
about education.
Please, let me know about your other
write ups.
- Mrs. Anjali Kaduskar
Mob. : 919850470250
‘mho Zmoìh|~a 2014 Mm {ejU g§H«$‘U A§H$ dmMbm.A§H$m‘Yrb {ejU {XZmÀ¶m {Z{‘ÎmmZo (11 Zmoìh|~a 2014)S>m°. Z. ‘. Omoer ¶m§Mm boI dmMbm. VgoM ~mb{XZ (14Zmoìh|~a) lr‘Vr ñdmVr VmS>’$io ¶m§Mm Aä¶mgnyU© boIdmMbm. EH§$XarV Zmoìh|~aMm A§H$ dmMZr¶ Va hmoVmM, nUg§J«hr R>odʶmBVnV Mm§Jbm Amho. n§{S>V Zohê$ n§VàYmZAgVmZm KS>bobo AZoH$ {Od§V àg§J boImV gm§{JVbo, ˶m‘wion§{S>VOtMm yVH$mi {MÌnQ>mà‘mUo S>moù¶mg‘moa C^m am{hbm.
"~mb{XZ' hm ~mbH$m§gmR>r Ogm A{dñ‘aUr¶AmZ§XmMm Vgm {ejU åhUyZ Amnë¶mVrb "‘ybnU' OJʶmMm! IamoIaM Amåhr {ejH$ ‘§S>ir BVHo$ ^m½¶dmZ AmhmoVH$s, Am‘Mo Am¶wî¶ ‘wbm§gmo~V ì¶VrV hmoVo. Vmo AmZ§X eãXmV{MÌVrV H$aUo e³¶ Zmhr.
lr‘Vr ñdmVr VmS>’$io ¶m§À¶m boImg hm{X©H$ ew oÀN>m,¶mnwT>o XoIrb AgoM dmMZr¶ boI à{gX²Y H$amdo, hr {dZ§Vr.
- lr. ‘moao d¡OZmW b.g§nH©$ : 9420784601
à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...
{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 114{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 114{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 114{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 114{ejU g§H«$‘U - ’o$~«wdmar 2015 ..... 114
{ejU g§H«$‘U gwdU© ‘hmoËgdr {deofm§H$ ‘m¶m
hmVmV nS>bm Am{U ‘r A˶§V ^mamdyZ Jobmo. ¶mVrb
gd©M ‘mݶdam§Mo boI A{Ve¶ CÎm‘ AgyZ {ejU joÌmbm
Zdr {Xem XoUmao R>aVrb ¶mV e§H$m Zmhr.
‘r J«m‘rU ^mJmVyZ Ambobm Agë¶mZo ho boI
dmMVmZm ‘bm {deof boI AmdS>bm Vmo lr. {XnH$
nmodma ¶m§Zr {b{hbobm "{ejUmÀ¶m {dH$mgmgmR>r
Aä¶m{gH$m' ˶mMo H$maU Ago H$s J«m‘rU ^mJmVrb
PmonS>nQ²>Q>rVrb dmS>r, dñVrdaVr amhUmè¶m ‘wbm§Zm
Aä¶mgì¶{V[aº$ gm{h˶mMr AmoiI Iyn H$‘r AgVo.
˶mgmR>r AZoH$ H$maUo AgVmV. ˶mMmhr AmT>mdm
lr. nmodma ¶m§Zr KoVbm Amho. ‘hÎdmMo åhUOo ˶mda
˶m§Zr Cnm¶ gwX²Ym gm§{JVbobo AmhoV. ˶m‘wio ˶m§Mm hm
boI {dMmam§Mr {Xem ‘bm ^mdbr. ¶m Aä¶m{gHo$‘wio
J« §W, b{bV gm{h˶, AmË‘M[aͶ, àdmg, dU©Zo
ì¶dgm¶{^‘wI nwñVHo$ darb ‘wbm§Zm dmMmd¶mg CnbãY
hmoVrbM ˶m~amo~a AmnU ˶m§Zm AmXe© ZmJ[aH$ åhUyZ
KS>dy eH$Vmo.
˶m‘wio lr. nmodma ¶m§Mm boI ‘bm Ago dmQ>Vo
H$s, dñVwpñWVrbm Yê$Z, {dMma àdV©H$ Agm Amho.
Var H¥$n¶m ¶mMm emgZ ñVamda {dMma Pmë¶mg
{dXçm϶mªÀ¶m gdmªJrU àJVrbm hmV^ma bmJob Agm
‘bm {dídmg dmQ>Vmo.
- lr. H$ë¶mU {dÇ>b Hw$bH$UuCn{ejH$
hm¡gmB© H$ݶmemim, ‘bH$mnya,
Vm. H$amS>, {O. gmVmam
à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m...à{V{H«$¶m... ZdrZ dfm©Mo ñdmJV H$aUmam {ejU g§H«$‘UmMmOmZodmar-2015 hm A§H$ AmOM ‘m¶m hmVr nS>bm.‘§S>imMm hm gwdU©‘hmoËgdr A§H$ A˶§V CX²~moYH$ dàoaUmXm¶r Amho. à˶oH$ emioZo g§H«$‘U A§H$ àmá Pmë¶mZ§Vaemim gwQ>ë¶mda EImXo {Xder AYm© Vmg MMm© KS>dyZAmUmdr. A§H$mVrb {dMma, ‘m{hVrMr XodmUKodmU H$amdrAgo gwMdmdo dmQ>Vo. OmZodmar A§H$mVrb gd© VÁkm§Mo boIdmMZr¶ d dñVwpñWVrXe©H$ AmhoV.
narjm nX²YVr, ‘yë¶{ejU, {ejU d Mm[aͶ,S>m°. Am§~oS>H$a AmXe© emim, ^mfm {ejU, ì¶mdgm{¶H${ejU, {ejUmVyZ amï´>{dH$mg, Aä¶m{gH$m, A§YlX²Ym{Z‘y©bZ CnH«$‘, {ejH$m§Zr ñdV:bm g‘¥ÜX H$go H$amdo ?Ago gd©M boI A§V©‘wI H$aUmao d AmË‘n[ajU H$amd¶mgbmdUmao AmhoV. A§H$mMm H$mJX d N>nmB© XO}Xma Amho.dmMZr¶ A§H$m~X²Xb g§nmXH$ ‘§S>img YݶdmX.
- lr. S>r. Eg. nmQ>rbCn{ejH$ - AaqdX gmd§V gaXma ‘mܶ.
{dXçmb¶, ZmYdS>o, {O. qgYwXþJ©
OmZodmar 2015 À¶m A§H$mVrb g‘mO n[adV©ZmgmR>r{ejU hoM ‘hÎdmMo gmYZ Amho hm
S>m°. ~m~mgmho~m§g§§~§Yr àm. Jm¡V‘ S>m§Jo ¶m§Zr{b{hbobm boI IamoIa ~moYàm¶ hmoVm. ^mfm {ejUmdagm¡. Hw$dioH$a ¶m§Zr Q>mH$bobm àH$me d VgoM lr. nm§S>ogam§Zr ‘w»¶mܶmnH$mÀ¶m ZoV¥Ëd {df¶mMo à~i d gw§XaCXmhaU XoD$Z à˶oH$ àg§J boImV gm§{JVbm. ¶mdê$Z‘w»¶mܶmnH$m§À¶m ZoV¥Ëdmda {ZpíMVM à^md nS>ob. EHy$UOmZodmar 2015 Mm {ejU g§H«$‘U A§H$ hm dmMZr¶ dñ’w$VuXm¶H$ hmoVm. {ejU g§H«$‘UmVrb boI d ‘mJ©Xe©Zho Zoh‘r {ejH$ d ‘w»¶mܶmnH$mÀ¶m ‘mJm©V ‘mJ©Xe©ZH$arV amhmo hrM Anojm.
- lr. Q>r. ìhr. ’$mbohoS>‘mñVa - ‘m°S>ob hm¶ñHy$b, dmT>moUm
Vm. Amdu, {O. dYm©