eigen kennis van moeders en voeding van zuigelingen in noordoost groningen bettie oosterhoff, inge...
TRANSCRIPT
Eigen kennis van moeders en voeding van zuigelingen in Noordoost Groningen
Bettie Oosterhoff, Inge Hutter, Hinke Haisma
Population Research Centre
12-7-'12
Inhoud
Context ……..…Participatieve benadering van gezond gedrag
Achtergrond…………………Onderzoek zuigelingenvoeding
Methode …………………………………..26 diepte-interviews
Resultaten ………………………………………………Kennis
Discussie ....……………………………………………………..
12-7-'12
1. Het formuleren van richtlijnen m.b.t. hoeveelheden
voeding kan een negatief effect hebben op gezond
voedingsgedrag
2. Verschillen in SES zijn niet altijd relevant als het
kennis betreft
3. Het verdient aanbeveling om kennisoverdracht van
kunst/flesvoeding te stimuleren
12-7-'12
Inhoud
Context…………Participatieve benadering van gezond gedrag
Achtergrond…………………Onderzoek zuigelingenvoeding
Methode …………………………………..26 diepte-interviews
Resultaten ………………………………………………Kennis
Discussie…………………………………………………………..
12-7-'12
Inhoud
Achtergrond…………………Onderzoek zuigelingenvoeding
12-7-'12
Achtergrond
onderzoek zuigelingenvoeding
Ministerie VWS (2008):
Richtlijn: 6 mnd. exclusieve borstvoeding
(WHO 1989; Innocenti declaration 1990)
12-7-'12
Borstvoeding in Nederland (TNO, 2007)
81% start borstvoeding; 1 mnd. postpart. 48%
12-7-'12
Motieven om exclusieve borstvoeding te stoppen:(Lanting&Wouwe, 2007)
1e maand Niet genoeg melk (28%)Pijn (21%)Anders (32%)
2e – 4e maand Niet genoeg melk (40%)Werk (18%)Anders (28%)
12-7-'12
Onderzoeksvraag
Wat zijn de onderliggende redenen voor moeders
om borstvoeding in de 1e maand te stoppen
of te continueren?
Welke rol speelt kennis?
12-7-'12
Inhoud
Methode …………………………………..26 diepte-interviews
12-7-'12
Perspectief van moeders
Participatieve benadering
Persoonlijk verhaal
Diepte-interviews
Intentie en werkelijkheid
2 interviews; pre- en postpartum
12-7-'12
Sample 1: Friesland: midden/hoog SES
Sample 2: Noordoost Groningen: laag SES
Inclusiecriteria:
* Intentie borstvoeding
* Primipare moeders
* A terme
* Fysiek, mentaal, cognitief capabel
* Geen contra-indicatie
12-7-'12
PART II: Chapters 5, 6, 7 & 8
PART III: Chapters 9, 10 & 11
Ethnographic Cycle
Recruit Participants
Make Inferences
Collect Data
Design Research
Instrument
Literature & Theory
Fieldwork Approach
Conceptual Framework
Design Cycle
Research Question
Develop Codes
Analytic Cycle
Describe & Compare
Develop Theory
Categorize & Conceptualize
Methodologisch Framework
The Hutter-Hennink Qualitative Research Cycle
(Qualitative Research Methods, Hennink, Hutter, Bailey, 2010)
12-7-'12
Theoretisch framework Applying the TPB-model (Theory of Planned Behaviour) (Fishbein & Ajzen 2010; orig. 1975)
attitude
social norm and support
self-efficacy
intention maintaining behaviour behoud
behaviour maternal characteristics
12-7-'12
Inhoud
Resultaten ………………………………………………Kennis
12-7-'12
* 26 transcripts uit 2 samples
* Veel factoren / indicatoren
* Complex
* Kennis
Resultaten
12-7-'12
Resultaten1. Kennis – cognitief (wat weten moeders)
a. voor- en nadelen
b. het lactatieproces
2. Kennis – vaardigheden (wat kunnen moeders)
3. Kennis – bronnen (waar vinden moeders informatie
en hoe leren ze)
a. voorlichting en zorg
b. eigen kennis
4. Kennis van flesvoeding
12-7-'12
Zo is het bedoeld, het is de natuur… (hoog1)
Je hebt het toch bij je dus waarom zou je het niet doen… (laag1)
1a. Kennis van voor- en nadelen
Waarom ben je het van plan?
12-7-'12
Ja, het is het meest natuurlijke wat je kunt geven…
er zitten antistoffen in, voor in het begin. Voor jezelf
is het ook gezonder. En ook voor de band met je
kindje, ja tussen moeder en kind…(hoog1)
Omdat daar ook wel vitamines
ofzo in zitten… (laag1)
12-7-'12
Hij (man) kan het niet geven…
(hoog1, laag1)
Je weet niet hoeveel je kindje binnen krijgt…
(hoog2, laag2)
12-7-'12
1b. Kennis van het lactatieproces
Weet je hoe borstvoeding werkt?
Nou nee, eigenlijk niet… (hoog1)
Nee, daar heb ik me niet in
verdiept… (laag1)
12-7-'12
Ja, ik wist wel dat het eerst op gang moest
komen… (laag2)
Wij dachten, er is meteen MELK!! Maar dat
was dus niet het geval, hahaha! …(hoog2)
12-7-'12
2. Kennis - vaardigheden
Weet je wat je moet doen?
‘t Is gewoon, kindje op de arm, borst eruit,
gewoon, het kindje doet de rest...(laag1)
Het wordt aangelegd de 1e keer en daarna moet je het
zelf doen…(laag1)
12-7-'12
Ja, ik weet wel hoe het werkt met de aanmaak
en hormonen zeg maar… maar nog niet wat
je precies moet doen met aanleggen en dat
soort dingen en welke houdingen… (hoog1)
Ze pakte wel maar liet dan los en ging huilen, ze wou
het niet… (laag2)
12-7-'12
En toen las ik dat foldertje en toen dacht ik, ik had me
nooit zo gerealiseerd dat je daar echt een beslissing
over moest maken. Had je wel iets aan dat foldertje?
Nou nee, eigenlijk niet… (hoog1)
Ze (kraamcoach) kwam nog speciaal dat foldertje
brengen. Ik heb het wel nauwkeurig gelezen. Maar
vraag me nou niet wat er in stond… (laag1)
3. Kennis – bronnen
a. Voorlichting en zorg
12-7-'12
Zorg: Leren
Ze nam me helemaal mee, stapje voor stapje,
heel mooi deed ze dat, ik had het gevoel alsof
ik weer op zeilkamp was, steeds leerde je er
iets bij... (hoog2)
Ik wilde zo graag weer terug naar mijn eigen
gevoel maar toen kwam zij (kraamhulp) met al
die schema’s… (hoog2)
12-7-'12
Dat meisje (kraamhulp) zat daar maar in dat boekwerk te
schrijven, dat duurde 2 uur en dan had ze nog ehm, 1 uur
voor ons en moest ze alweer weg want ja, we hadden maar 3
uur elke dag…(laag2)
Ik had gevraagd of ik niet ’s nachts borst kon
en overdag fles, maar dat was niet handig zei
ze. Wie zei dat? De verloskundige. Dat is
onlogisch zei ze… (laag1)
12-7-'12
Ja, ik heb het echt geprobeerd. Hoe lang? Nou ik denk, de
kraamhulp was net 2 dagen weg, ik denk zeg maar op de 10e
dag toen heb ik gebeld…(hoog2)
Hoe lang ben je nu bezig geweest om het te
proberen? Wel de hele nacht toch wel…
(laag2)
Proberen
12-7-'12
Voorbeelden uit de beroepspraktijk:
Coby Gersonius, lactatiekundige
Kornelia Boersma, kraamcoach
Kraamzorg “Het Groene Kruis”
12-7-'12
3b. Eigen kennis
1. Omgeving: familie, vrienden
ze, men
2. Natuur en intuitie
3. Feedback van gedrag baby
4. Specifieke groepen
12-7-'12
Omgeving: familie
Mijn moeder heeft zelf geen borstvoeding gegeven en kan mij
niet echt raad geven… (laag1)
Mijn schoonmoeder die is al 70, die moest al
lachen toen ik dat zei van die cursus. Ze zei: daar
heb jij geen cursus voor nodig, dat kun jij zo ook
wel… (hoog1). En, is ze nog geweest in de
kraamtijd? Nee, ze is niet meer
geweest… (hoog2)
12-7-'12
Omgeving: “ze”
Mensen om je heen geloven het gewoon niet,
dat een kind op borstvoeding kan leven, ze geloven het
niet… (laag2)
Maar ik geloof ook veel niet wat ze zeggen, je
moet niet alles geloven…(laag1)
12-7-'12
Komt deze mening van jou door de informatie die je hebt
gekregen? Nee, het is m’n eigen gevoel, m’n instinct zeg
maar…(laag1)
Ik weet niet hoe ik dat weet, dat weet ik gewoon.
Iedere zwangere vrouw weet dat … (laag1)
Natuur en intuitie
12-7-'12
Gedrag baby
Ik heb wel gehoord, ze zoeken gewoon in die eerste tellen…
(laag1)
En anders weet… (baby) ook nog wel wat ze
moet doen… (hoog2)
Omdat ik niet wist wat hij had. Hij huilde. Ik dacht, wat is er met
je? Je hebt geboerd, je hebt een schone luier, je hebt voeding
gehad, je bent lekker bij ons, je hebt geen koorts, en ik dacht,
waarom huil je zo veel?... (hoog2)
Aan haar kon je niet iets merken, maar ik
dacht zelf, je moet toch iets eten….(laag2)
12-7-'12
12-7-'12
Als je vanuit dieren denkt en je dat dan vroeger
zelf ook wel hebt gezien, die voeden hun jongen ook zo op… (hoog2)
Specifieke groepen
12-7-'12
4. Kennis van flesvoeding
Het stroomde gewoon over haar heen maar we hadden zo’n speen
in meer standen, toen is mijn vriend naar de winkel gegaan om een
andere speen te halen… (laag2)
We waren op een markt en we moesten
water hebben, maar ja, hadden ze daar
alleen maar spa rood. Volgende keer nemen
we een thermosfles mee… (laag2)
12-7-'12
Ja, hij (vriend) heeft toen een pak gehaald. We hadden eerst “voor hongerige baby’s” maar dat mocht niet. Nu doen we dat wel weer... (laag2)
12-7-'12
De dokter zei: in de natuur keken ze ook niet op de
klok… (laag2)
Ik dacht: wat moet ik? Dus heb ik met het
consultatiebureau gebeld. Nou ze zei: je voelt het
zelf wel aan wat het beste is. Ik hoef het je niet te
vertellen. Je voelt het wel… (hoog2)
Professionele ondersteuning en eigen kennis gaan hand in hand
12-7-'12
Discussie
1. Niet weten hoeveel hun zuigeling krijgt maakt veel moeders onzeker. Het
formuleren van richtlijnen m.b.t. hoeveelheden voeding kan een negatief effect
hebben op gezond voedingsgedrag.
2. Verschillen in SES zijn niet altijd relevant als het kennis betreft. Het verschil in
hoog-laag SES is het meest relevant als het het leren van vaardigheden en de
toegang tot kennis betreft.
3. De behoefte aan eigen kennis is in beide groepen groot.
Professionele ondersteuning en eigen kennis gaan hand in hand.
4. Het verdient aanbeveling om kennisoverdracht van kunst/flesvoeding te
stimuleren
12-7-'12
Voorbeelden uit de beroepspraktijk:
Coby Gersonius, lactatiekundige
Kornelia Boersma, kraamcoach
Kraamzorg “Het Groene Kruis”