eday])ask cmerin siha
TRANSCRIPT
FmµTan
eday])ask cMerIn sIha
BuT§skraC 2561
mati!a
nmtßú rtntþysS 1
RBHkitþis½BÞRBHkitþiKuN 2
RTg#RBHnamfa GrhM 2
RTg#RBHnamfa smμasmúeT§a 16
RTg#RBHnamfa víC¢acrËsmºenña 25
RTg#RBHnamfa suKe`a 30
RTg#RBHnamfa elakvíTU 37
RTg#RBHnamfa Gnutþera 42
RTg#RBHnamfa burisTmμsarfi 45
RTg#RBHnamfa s ßa eTvmnusSanM 47
RTg#RBHnamfa BueT§a 48
RTg#RBHnamfa PKva 53
bBa¢ak#RBHGgÁKb#rkcMENkénFm¬ 74
Fm¬Ék KWBuT§anusSti 75
bMPøWRBHBuT§KuN
77
s¶b#rMgab# edIm´Ikardwgc´as# edIm´Ikardwg
edayRbéB edIm´IRBHniBVan>
ÉkbuKÁlsS Pikçev âtuPaeva
TuløePa elaks μwŠ ktmsS ÉkbuKÁlsS?
tfaKtsS Grheta smμasmúT§sSŠ
ÝmsS exa Pikçev ÉkbuKÁlsS âtuPaeva
TuløePa elaks μi}Š
mñalPikçúTaMgLay kalekItR<kdénbuKÁl
Ék KWeK<nedaykRmkñúgelak> buKÁlÉk
KWGñkNa? KWRBHtfaKt GrhnþsmμasmúT§>
mñalPikçúTaMgLay kalekIt R<kdénbuKÁl
ÉkenHÉg KWeK<nedaykRm kñúgelak>
(GgÁútþrnikay Ékkni<t bidkelx40)
bMPøWRBHBuT§KuN
76
ÉknþniBViTay viraKay nieraFay ¸bsmay
GPiÊØay semaFay niBVanay sMvtþti>
mñalPikçúTaMgLay Fm¬Ék EdlbuKÁl
ceRmInehIy eFVI@eRcInehIy EtgRbRBwtþ
eTA edIm´IkarenOyNayedaycMENkmYy
edIm´IkarR<scakteRmk edIm´IkarrMlt#
edIm´Ikars¶b#rMgab# edIm´Ikardwgc´as# edIm´I
kardwgedayRbéB edIm´IRBHniBVan> Fm¬Ék
KWGVI? KWBuT§anusSti> mñalPikçúTaMgLay
Fm¬ÉkenHÉg EdlbuKÁlceRmInehIy
eFVI@eRcInehIy EtgRbRBwtþeTA edIm´Ikar
enOyNayedaycMENkmYy edIm´Ikar
R<scakteRmk edIm´IkarrMlt# edIm´Ikar
nmtßú rtntþysS
kiriyanmsáarén´ sUmman
cMeBaHRbCuMbIénvtßúCaeRKOgeRtk-
Grrbs#BYkCnGñkRtÚvkarRBHniBVan
GrhM smμasmúeT§a PKva RBHmanRBHíaKRBHGgÁ
q¶ay]akkielsehIy R`as#dwgnUvRBHFm¬TaMgBYg
edayRbéBnigedayRBHGgÁÉg, BuT§M PKvnþM GPivaeT-
mi ¿RBHkruNa sUmR[abfVaybgÁM nUvRBHmanRBHíaK
RBHGgÁRTg#R`as#dwgehIy> sVakçae`a PKv`a Femμa
RBHFm¬EdlRBHmanRBHíaKsEmþgRbéBehIy, FmμM
nmsSami ¿RBHkruNa sUmR[abfVaybgÁMnUvRBHFm¬>
subdibenña PKve`a savksegÇa RBHsgÇsavk
énRBHmanRBHíaK elakRbtibtþiRbéBehIy, sgÇM
vnÞamii ¿RBHkruNa sUmR[abfVaybgÁMnUvRBHsgÇ>
RBHkitþis½BÞRBHkitþiKuN Ýtibi esa PKva GrhM smμa-
smúeT§a víC¢acrËsmºenña suKe`a
elakvíTU Gnutþera burisTmμsarfi s`ßa
eTvmnusSanM BueT§a PKvaŠ
(bidkGdækfadI[anigGBaØ: CaeRcInkEnøg)
\tibi esa PKva GrhM RBHman-
RBHíaKGgÁenaH RTg#RBHnamfa GrhM
eRBaHRBHGgÁCaGñkq¶ay KWq¶ayEsn
q¶ay]akkielsTaMgBYg eRBaHRTg#km©at#
bg#nUvkielsTaMgLay RBmTaMgvasna
KW[aybeyaK nigvcIbeyaK eday
GriymKÁ>
bMPøWRBHBuT§KuN
75
TaMgenaH RKb#y$ag minmanesssl#
rhUtGs#kb´Canic© edIm´IRbeyaCn_dl#
stVelak nigedIm IRbeyaCn_dl#[arenA
CasuxkñúgTidæFm¬ (kñúgGtþPaBenH) rbs#
RBHGgÁÉg eRBaHehtuenaH eTIbRTg#
RBHnamfa PKva eRBaHGtßfa RTg#Kb#rk
cMENkénFm¬>
Fm’Ék KWBuT§anusSti
ÉkFemμa Pikçev Pavieta BhulIketa
ÉknþniBViTay viraKay nieraFay ¸bsmay
GPiÊØay semaFay niBVanay sMvtþtiŠ
ktema ÉkFem μa? BuT§anusStiŠ GyM exa
Pikçev ÉkFemμa Pavieta BhulIketa
bMPøWRBHBuT§KuN
74 bMPøWRBHBuT§KuN
3
bBa¢ak#RBHGgÁKb#rkcMENkénFm¬ kfM PaeK vnIti PKva? ey et
ctuvIstiekadistshsSsgça eTvsikM
vlÊ¢nksmabtþiPaKa, et Gnvesseta
elakhittßM, Gtþena c TidæFmμsuxvihartßM
nic©kbºM nic©kbºM vni PCi esvi
BhulmkasIti PaeK vnIti PKvaŠ
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHGtßfaRTg#
Kb#rkcMENkénFm¬ etIdUcemþc? KWcMENk
énsmabtþiEdlRTg#eRbIR<s#ral#²éf¶ rab#
<nBIrlan bYnEsnekadiTaMgenaH ÉNa,
RBHGgÁKb#rk RTg#eRbIR<s# RTg#esB
RTg#<neFVI@eRcIn nUvcMENkénsmabtþi
esa te`a Gar[a nam,
ysS eynasmgÁi`a;
GsmgÁI c eTaeshi,
naefa etnarhM me`aŠ
RBHmanRBHíaKGgÁNa RTg#minRbkb
edaykiels nigRTg#minRbkbeday
vtßúNaCaeTas, RBHmanRBHíaKGgÁ
enaH RTg#CaTIBwgrbs#elak CaGñk
q¶ay]akkiels nigeTasTaMgenaH
eRBaHehtuenaH RBHGgÁeTIbRTg#R<kd
RBHnamfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
bMPøWRBHBuT§KuN
4
km©at#Gri KWsRtÚv <ndl#kielsTaMg-
Lay edayGriymKÁ>
ys μa ra{aTisgça`a,
seBVbi Greya h`a;
bÊØasetßn naefn,
ts μabi GrhM me`aŠ
eRBaHehtuEdlGriTaMgLay <ndl#
kielsmanraK:CaedIm sUm Ikiels
RKb#y$ag KWRBHmanRBHíaKRTg#CaTI
Bwgrbs#elak RTg#km©at#ehIyeday
s®sþaKWbBaØa, eRBaHehtuenaH RBH
GgÁeTIbRTg#R<kdRBHnamfa GrhM >
bMPøWRBHBuT§KuN
73
PKva enH Cavíemakçnþiknam KWCaRBHnam
EdlekItman kñúgTIbMputén[arrYcRsLH
]akkiels rbs#RBHBuT§d¾manRBHíaK
TaMgLay Cascäi[abBaØtþi KWbBaØtþiEdl
man[areFVI@Cak#c´as#Caehtu eRBaH[ar
<ndMNalKña nwgRBHsBVBaØútBaØaN
eTobKl#eBaFiRBwkS>
RBHkitþis½BÞRBHkitþiKuN rbs#PKva
dUc<nerobrab#mkenH snμtfacb#>
bMPøWRBHBuT§KuN
72
fa PKva >
RBHnamfa PKva enH minEmnCaRBH
nam EdlRBHma`afVayeT, minEmnCa
RBHnam EdlRBHbi`afVayeT, minEmn
CaRBHnam Edlbgb¥ÚnRbúsfVayeT,
minEmnCaRBHnam Edlbgb¥ÚnRsIfVay
eT, minEmnCaRBHnam EdlBYkmitþ
GamatüfVayeT, minEmnCaRBHnamEdl
BYkjatisaelahitfVayeT, minEmnCa
RBHnam EdlBYksmNRBah μN_fVay
eT, minEmnCaRBHnam EdlBYkeTv`a
fVayeT> Et`am[arBit RBHnamfa
bMPøWRBHBuT§KuN
5
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
[ac#bM<k#[aM énsMsarcRkTaMgGs#<n
ehIy> KWsMsarcRkNa manduMseRmc
ehIyedayGvíC¢anigPvtNða, man[a M
seRmcehIy edayGPisgçarTaMLay
manbuBaØaPisgçarCaedIm, mankg#seRmc
ehIyedayCranigmrN:, ykePøAEdl
seRmcehIy edayGasvsmuTy:
s¦kbBa©ÚlehIy kñúgtYrf KWPBTaMgbI
RbRBwtþeTArhUt Gs#[alEdleKmin
<ndwgnUvTIbMputxagedIm nigxagcug>
[aMTaMgLayénsMsarcRkRKb#cMerok RtÚv
bMPøWRBHBuT§KuN
6
RBHGgÁ[ac#bM<k#<nehIy>
Gra sMsarckásS,
h`a jaËasina ye`a;
elaknaefn etens,
Grhnþi bvuc©tiŠ
eRBaHehtuEdl[aMTaMgLay én
sMsarcRk RBHmanRBHíaKRTg#Ca
TIBwgrbs#elak RTg#<n[ac#bM<k#
ehIy edays®sþaKWbBaØa, eRBaH
ehtuenaH RBHGgÁ eTIbRTg#R<kdRBH
namfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
bMPøWRBHBuT§KuN
71
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
lHbg#nUvíaK: (KWcMENkénsíavFm¬)>
xn§aytnFataTi-
FmμePTa mehsina;
kËða sukáa yeta vnþa,
tetabi PKva metaŠ
eRBaHehtuEtRBHmanRBHíaK RTg#
EsVgrknUvKuNd¾FMéRkElg RTg#lH
bg#nUvRbePTénFm¬ manxn§ Gaytn:
FatuCaedIm EdlmanTaMgcMENkex μA
TaMgcMENks dUecñaH bNÐiteTIbehA
RBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuNenaH
bMPøWRBHBuT§KuN
70
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
lHbg#nUvPK: (KWRTBüsm¿tþi)>
ckávtþisiri} ysμa,
ysM ÝsSriyM suxM;
bhasi elakcitþÊ©,
suKeta PKva tetaŠ
eRBaHehtuEtRBHsuKt RTg#lHbg#
nUvcRkBvtþiraCü sirI ys íaBCa
GFibtI esckþIsux nigFmμCatd¾viciRt
kñúgelak<n dUecñaH bNÐiteTIbehA
RBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuNenaH
fa PKva >
bMPøWRBHBuT§KuN
7
CaTkçieNyübuKÁld¾RbesIréRkeBk (KW
farkGñkÉNamYy KYrTTYlyknUvbc©½y
4 @es μInwgRBHGgÁ minmaneLIy)>
bUCavíessM sh bc©eyhi,
ys μa GyM Grhti elaknaefa;
G`ßanurUbM Grhnþi elaek,
ts μa Ciena Grhti namemtMŠ
eRBaHehtuEdlRBHmanRBHíaK RTg#
CaTIBwgrbs#elak, RBHGgÁrEmgsm
KYr dl#nUv[arbUCad¾y$agBiess RBm
TaMgbc½©yTaMgLay, dUe]ñaH RBHGgÁ
CaCín: smKYrcMeBaHRBHnamenH fa
bMPøWRBHBuT§KuN
8
GrhM kñúgelak EdlCaRBHnamd¾sm
KYrcMeBaHGtßnimitþ>
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
mineFVI<bkñúgTIkM<Mg (KWfaRBHGgÁmineFVI
GMeBIGaRkk# kñúgTINamYyeLIy)>
ysμa ntßi reha nam,
âbkemμsu `aTiena;
rhaíaevn etens,
GrhM Ýti visSúe`a>
eRBaHehtuEdleQμaHfa TIkM<Mg
kñúg[areFVI<bTaMgLay rEmgminman
dl#RBHmanRBHíaK CaGñknwgFwg,
bMPøWRBHBuT§KuN
69
eRBaHRBHGgÁmanCnGñkCaPKI (KWmanCn
GñkRsLaj#eRcIn) >
KuËatisyyutþsS,
ys μa elakhietsiena;
smÖtþa Bheva stßú,
PKva etn vuc©tiŠ
eRBaHehtuEtRBHsasþa GñkEsVgrk
nUvRbeyaCn_sux dl#stVelak Ca
GñkRbkbedayKuNd¾FMéRkElg RTg#
manCnGñkCaPKIeRcIn dUecñaH bNÐit
eTIbehARBHnamRBHGgÁ eTAtamRBH
KuNenaHfa PKva >
bMPøWRBHBuT§KuN
68
ya `a smºtþieya elaek,
ya c elakutþra bufU;
sBVa `a PCi smúeT§a,
ts μabi PKva me`aŠ
sm¿tþiTaMgLay kñúgelakTaMgGs#
nigelakutþrsm¿tþiTaMgLay d¾eRcIn
ÉNa RBHsmμasmúT§Cam©as# RTg#
<neRbIR<s# nUvsm¿tþiTaMgLay
TaMgGs#enaH dUecñaH bNÐit eTIb
ehARBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuN
enaHfa PKva >
Ptþvati PKva RTg#RBHnamfa PKva
bMPøWRBHBuT§KuN
9
dUe]ñaH RBHGgÁeTIbR<kdRBHnamfa
GrhM eRBaHRTg#mineFVI<bkñúgTIkM<Mg>
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
CaGñkq¶ay KWq¶ayEsnq¶ay BIBYk
Gsb ús >
smμa n bdibC¢nþi,
ey nihInasya nra;
Gar[a ethi PKva,
TUer etnarhM me`a>
BYknrCnNa manGFüaRs½yefab-
Tab minbdibtþiedayRbéB, RBHman-
RBHíaKRTg#CaGñkq¶ay KWRTg#Kg#enA
bMPøWRBHBuT§KuN
10
kñúgTIq¶ay GMBIBYknrCnenaH, eRBaH
ehtuenaH bNÐitTaMgLayeTIbehA
RBHGgÁeTA`amRBHKuNenaHfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
CaGñkKg#enACít KWCítEsnCítnwgBYk
sb úrs>
ey sm μa bdibC¢nþi,
subºËI`aFimutþi[a;
Gar[a ethi Gasenñ,
etnabi GrhM CienaŠ
BYknrCnNa manGFüaRs½yd¾l¥
RbNIt bdibtþiedayRbéB, RBHCínRsI
bMPøWRBHBuT§KuN
67
Ku˹aeK tfaKe`a;
PCi bdæyi s`þanM,
hi`ay PKva te`aŠ
eRBaHehtuEtRBHtfaKt RTg#Kb#rk
cMENkénFm¬ EdlKYrdwg nigKuNKW
smabtþiTaMgLay RBHGgÁR<fña
ehIy edIm¿IRbeyaCn_ dl#stVTaMg-
Lay dUecñaH eTIbRTg#<nTTYlkar
ehARBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuN
enaHfa PKva>
íaeK vnIti PKva RTg#RBHnamfa PKva
eRBaHRBHGgÁKb#rkPK: (KWFmμsm´tþi)>
bMPøWRBHBuT§KuN
66
smÖaer Ptva naefa,
ts μabi PKva me`aŠ
RBHsmμasmúT§ RTg#CaTIBwgrbs#
elak RBHGgÁCaGñkmanFm¬ <nTMnuk
bMrugehIy kñúgFm¬EdlCasmÖar: én
RBHsmμasemaFijaNTaMgBYg man
Tan<rmICaedIm dUe]ñaH bNÐit eTIb
ehARBHnamRBHGgÁ eTA`amRBHKuN
enaHfa PKva >
íaeK vnIti PKva RTg#RBHnamfa
PKva eRBaHRBHGgÁKb#rkcMENkénFm¬>
ys μa ejyûsmabtþi-
bMPøWRBHBuT§KuN
11
RTg#CaGñkCít KWRTg#Kg#enAkñúgTICít
nwgBYknrCnenaH, eRBaHehtuenaH eTIb
RTg#RBHnamfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
lHbg#<bFm¬TaMMgLay eQ μaHrh:<n
ehIy>
âbFm μa rha nam,
saFUhi rhitBVe`a;
etsM sudæú bhIn`þa,
PKva GrhM me`aŠ
<bFm¬TaMgLay eQμaHfarh:
eRBaHCaFm¬BYksaFuCn Kb IlHbg#,
bMPøWRBHBuT§KuN
12
RBHmanRBHíaK RTg#<nTTYl[arehA
RBHnamfaGrhM eRBaHíav:énRBHGgÁ
lHbg#nUv<bFm¬ eQμaHrh:TaMgenaH
<nedayl¥>
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
KWBYkGriybuKÁl nigBYkklüaNbufuC¢n
minlHe]al KWfamine<Hbg#e]aleLIy
TaMgRBHGgÁ k¾RTg#minlHbg#buKÁlTaMg
enaHEdr>
ey scäiktsT§mμa,
Griya suT§e{acra;
n ethi rhie`a ehati,
bMPøWRBHBuT§KuN
65
Ku˹aÅa Gesse`a;
viC¢nþi suKet ts μa,
“PKva”ti bvuc©tiŠ
eRBaHehtuEtcMENk énKuNTaMgBYg
mansIlCaedIm manenAkñúgRBHsuKt
Cam©as# RKb#y$agminmanesssl#
dUe]ñaH bNÐiteTIbehARBHnamRBH
GgÁ eTA`amRBHKuNenaHfa PKva >
PKvati PKva RTg#RBHnamfa PKva
eRBaHRBHGgÁmanFm¬<nTMnukbMrugehIy>
smμasemaFiya seBV,
TanârmiGaTiek;
bMPøWRBHBuT§KuN
64 bMPøWRBHBuT§KuN
13
sSti16Ga[ar: GbrnþbnIyFm¬16;
BuT§Fm¬18; bc©evkçËjaË19;
jaËvtßú44; ¸TyBVyjaË50;
kuslFm¬50Cag; jaËvtßú77;
mhavCirjaË EdlsBa©reTA kñúg
smabtþi 2lan 4Esne[adi; jaN
Edlvínicä½yBi]arNa nigeTsna
smnþb´dæanGnnþn½y nigjaNEdl
ebIkGFüaRs½yCaedIm énstVTaMgLay
EdlminmanTIbMput kñúgelak~atuEdl
minmanTIbMput dUecñH CaedIm>
ys μa sIlaTeya seBV,
naefa etnarhM me`a>
RBHGriyTaMgLay GñkmanRBHsT§mμ
eFVI@Cak#c´as#ehIy mane{acrd¾
brisuT§, RBHGgÁCaTIBwgénstVelak
RTg#minCaGñklHevor ]akRBHGriy:
TaMgenaHeLIy, eRBaHehtuenaH bNÐit
TaMgLay eTIbehARBHGgÁeTA`amRBH
KuNenaHfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
minmanrh: KW[arR`ac#eTA[an#sMsarvdþ
KW[arvílvl#eTAkñúgKtiepSg² eLIy>
bMPøWRBHBuT§KuN
14
reha va KmnM ysS,
sMsaer ntßi sBVesa;
bhInCatimreËa,
GrhM suKe`a me`aŠ
rh: KW[arR`ac#eTA[an#sMsarvdþ min
man dl#RBHsuKtGgÁÉNa eday
Rb[arTaMgBYg, bNÐitTaMgLay eTIb
ehARBHsuKtGgÁenaH EdlRTg#lH
bg#[arekItnig[arsøab# eTA`amRBH
KuNenaHfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
CabuKÁlKYrsresIrd¾éRkElg>
bMPøWRBHBuT§KuN
63
mhaburisvítká:8 GPiíaytneTsna8
víemakç8; Fm¬Edlmaneyaniesamnsi-
[ar:CamUl9 ârisuT§ib~aniygÁ9,
eTsnas`þavas9 Fm¬CaeRKOgkm©at#
nUvGaXat9 sÊØa9 nantþ: (síav:
EdlepSg² énFm¬)9 GnubuBVvíhar9;
Fm¬CaeRKOgeFVInUvTIBwg10 ksiËay-
tn:10 kuslkmμbf10 sm μtþFm¬10
Griyvas10 GeskçFm¬10 tfaKt-
Bl10; GanisgSem`þa11 Ga[ar:én
FmμcRk12; FutgÁKuË13; BuT§jaË
14; vímutþibriâcnIyFm¬15; Ganaân-
bMPøWRBHBuT§KuN
62 bMPøWRBHBuT§KuN
15
5 nisSarËIy~atu5 vímu`þaytnjaË
5 vímutþibriâcnIysÊØa5; GnusStidæan
6 {arv:6 nisSarËIy~atu6 stt-
víhar6 Gnutþriy:6 nieBVFíaKiysÊØa6
GPiÊØa6 Gsa~arËjaË6; Gbri-
haniyFm¬7 GriyFm¬7 GriyRTBü7
eBaCÄgÁ:7 sbºúrisFm¬7 niC¢rvtßú7
sÊØa7 eTsnaTkçieËyûbuKÁl7
eTsnavíÊØaËdæiti7 eTsnakmøaMg
RBHxIËaRsB7; eTsnaehtuén[ar
<nmknUvbÊØa8 sm μtþFm¬8 [arknøg
elakFm¬8 GarmÖvtßú8 GkçËeTsna8
KueËhi sTiesa ntßi,
ys μa elaek seTvek;
ts μa âsMsiy`þabi,
GrhM TVibTutþemaŠ
eRBaHehtuEtbuKÁl Edles μInwg
RBHGgÁ edayRBHKuNTaMgLay min
man kñúgelak RBmTaMgeTvelak,
RBHGgÁ CaGñkRbesIrbMput CagstV
eCÍgBIr eTIbRTg#RBHnamfa GrhM
eRBaHíav:énRBHGgÁCabuKÁlKYrsresIr
d¾éRkElg>
bMPøWRBHBuT§KuN
16
smμasm¨úeT§a RTg#RBHnamfa sm μa-
sm¨úeT§a eRBaHRBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬
TaMgBYg edayRbéB nigedayRBHGgÁÉg
KWfaRBHGgÁR`as#dwg nUvFm¬TaMgLay
EdlKYrdwgedaybBaØad¾éRkElg eday
íaBCaFm¬EdlKYrdwg edaybBaØad¾éRk-
Elg, R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay Edl
KYrkMNt#dwg edayíaBCaFm¬ EdlKYr
kMNt#dwg, R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay
EdlKYrlH edayíaBCaFm¬EdlKYrlH,
R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay EdlKYreFVI@
Cak#c´as# edayíaBCaFm¬EdlKYreFVI@
bMPøWRBHBuT§KuN
61
vímutþijaËTsSn:; hiri »tþbº: sT§a
vÍriy: sti smºCÊØ: sIlvísuT§i
TidæivísuT§i smf: víbsSna; kuslmUl
3 sucrit3 smμavítká: 3 GnvC¢sÊØa
3 ~atu3 stibdæan4 smμbº~an4
ÝT§iâT4 GriymKÁ4 Griypl4
bdismÖiTa4 eyanibriecäTkjaË
(jaNkMNt#&<y)4 GriyvgS4
evsarC¢jaË (jaNdwgnUvehtu én
esckþI]as#køa)4; b~aniygÁ: (GgÁén
esckþIBüayam)5 smμasmaFimanGgÁ5
smμasmaFimanjaN5 \®nÞiy5 Bl:
bMPøWRBHBuT§KuN
60 bMPøWRBHBuT§KuN
17
víemakçnig¸tþrimnusSFmμ TaMgCaelakiy:
TaMgCaelakutþr: >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
mandMeNIreTAKWtNða kñúgPBx¢ak#e]al
ehIy (KWfaRBHGgÁminRtLb#mk man
tNðaRtÚv[arPBeToteLIy)>
PKvati PKva RTg#RBHnamfa PKva
eRBaHRBHGgÁ CaGñkmancMENkénKuN
KWKuNminsa~arN:dl#GñkdéT b¤KuN
rbs#GñkdéTminéRkElgCag Edlman
RbmaNnigRbePT rkTIbMputmin<n
y$agenHKW° sIl smaFi bÊØa vímutþi
Cak#c´as#, R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay
EdlKYrceRmIn edayíaBCaFm¬ EdlKYr
ceRmIn> eRBaHehtuenaH RBHGgÁ eTIb
R`as#Tukfa
GPieÊØyûM GPiÊØatM,
íaevtBVÊ© íavitM;
bhatBVM bhInM em,
ts μa BueT§as μi RBahμËŠ
vtßú EdlKYrdwgedaybBaØad¾éRkElg
tfaKt<ndwg edaybBaØad¾éRkElg
ehIy, vtßú EdlKYrlH tfaKt<n
lHehIy, (vtßúEdlKYreFVI@Cak#c´as#
bMPøWRBHBuT§KuN
18 bMPøWRBHBuT§KuN
59
tfaKt<neFVI@Cak#c´as#ehIy) vtßú
EdlKYrceRmIn tfaKt<nceRmIn
ehIy; mñalRBahμN_ eRBaHehtu
enaH tfaKteTIbCaGñkR`as#dwg>
RTg#RBHnamfa sm μasm¨úeT§a eRBaH
RBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬TaMgBYgTaMgLay
edayRbéBnigedayRBHGgÁÉg eday
[arelIkeLIgmYybT² y$agenH eday
Rb[ardUecñHfa “ckçúCaTukçsc©:, tNða
kñúgPBmunEdlCasmudæan edayíaBCa
mUlehtuénckçúenaH CasmuuTysc©:,
[arminRbRBwtþeTA énckçúnigtNðaTaMgBIr
maníaKü:(kusl) Edldl#nUveRtIyén
<rmI manTannigsIlCaedIm EdljúaMg
elakiysux nigelakutþrsux@ekIt >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
bM<t#bg#brisSy: (KW&bTÞvnþray céRg
&bsKÁ)>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
sEmþgEckFm¬dl#stVTaMgLay >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
esBrknUvTiBVvíhar RBh μvíhar Griy-
víhar [ayvíevk citþvíevk ¸bFivíevk
suÊØtvíemakç GbºËihitvíemakç Gnimitþ-
bMPøWRBHBuT§KuN
58 bMPøWRBHBuT§KuN
19
sBaØaíavna10 ksiNsmabtþi10
GanaânsStismaFi GsuPsmabtþi>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
stibdæan4 smμbº~an4 ÝT§iâT4
Ý®nÞiy5 Bl:5 eBaCÄgÁ:7 GriymKÁ
manGgÁ8 >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
tfaKtBl:10 evsarC¢jaN4 bdi-
smÖiTa4 GPiÊØa6 BuT§Fm¬6>(bi.64/269)
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
enH CanieraFsc©:, bdibTaEdldwg
c´as#nUvnieraF CamKÁsc©:"> eb>
ÉsBVFm¬déTeTot KWesat: Xan:
Cívða [ay: mn:; rUb: sTÞ: Kn§: rs:
epadæBV: Fmμ:; ckçúvíÊØaË esatvíÊØaË
XanvíÊØaË CívðavíÊØaË [ayvíÊØaË
menavíBaØaN; ckçúsmösS esatsmösS
XansmösS CívðasmösS [aysmösS
menasmösS; ckçúsmösSCaevTna esa-
tsmösSCaevTna XansmösSCaevTna
CívðasmösSCaevTna [aysmösSCaevT-
na menasmösSCaevTna; rUbseBa©tna
bMPøWRBHBuT§KuN
20 bMPøWRBHBuT§KuN
57
sTÞseBa©tna Kn§seBa©tna rsseBa©-
tna epadæBVseBa©tna FmμseBa©tna;
rUbtËða sTÞtËða Kn§tËða rstËða
epadæBVtËða FmμtËða; rUbvítká: sTÞ-
vítká: Kn§vítká: rsvítká: epadæBVvítká:
Fmμvítká:; rUbví]ar: sTÞví]ar: Kn§ví]ar:
rsví]ar: epadæBVví]ar: Fm μví]ar:; rUbkçn§
evTnaxn§ sÊØaxn§ sgçarkçn§ víÊØaË-
kçn§; bfvÍksiN Gae<ksiN eteCa-
ksiN vaeyaksiN nIlksiN bIt-
ksiN elahitksiN »TatksiN
Ga[asksiN víBaØaNksiN;
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
Gtßrs Fm μrs vímutþirs GFisIl
GFicitþ GFibBaØa>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
Qan4 Gb´mBaØa4 GrUbsmabtþi4 >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
víemakç8 GPiíaytn:8 GnubuBVvíhar-
smabtþi9>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkRbRktI én
bMPøWRBHBuT§KuN
56 bMPøWRBHBuT§KuN
21
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manRBH[ayceRmInehIy mansIl
ceRmInehIy mancitþceRmInehIy man
bBaØaceRmInehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
esBrknUvéRBtUcnigéRBFM Caesnasn:
d¾s¶at#>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
cIvr biNÐ<t esnasn: nigbrikçar
KWfñaMCabc½©yénGñkCm¶W>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
BuT§anusSti FmμanusSti sgÇanusSti
sIlanusSti ]a{anusSti eTv`anusSti
mrËsSti [ayK`asti Ganaân-
sSti ¸bsmanusSti; ¸T§úmatksÊØa
vínIlksÊØa víbuBVksÊØa vícäiTÞksÊØa
víkçayitksÊØa víkçitþksÊØa htvíkçitþ-
ksÊØa elahitksÊØa buLvksÊØa
GdæiksÊØa; eks: elam: nx: Tnþ:
tc:, mMs: nðaru Gdæi GdæimiÊ¢: vká:,
hTy: ykn: kielamk: bihk:
b öas:, Gnþ: GnþKuË: ¸Triy: krIs:
mtßlugÁ:, bitþ: esmð: buBV: elahit:
bMPøWRBHBuT§KuN
22 bMPøWRBHBuT§KuN
55
esT: emT:, GsSú vsa exL:
sigÇaËi[a lsi[a mutþ:; ckç³aytn:
rUâytn: esa`aytn: sTÞaytn:
Xanaytn: Kn§aytn: Cívðaytn:
rsaytn: [ayaytn: epadæBVaytn:
mnaytn: Fmμaytn:; ckçú~atu rUb~atu
ckçúvíÊØaË~atu esat~atu sTÞ~atu
esatvíÊØaË~atu Xan~atu Kn§~atu
XanvíÊØaË~atu Cívða~atu rs~atu
CívðavíÊØaË~atu [ay~atu epadæBV~atu
[ayvíÊØaË~atu mena~atu Fmμ~atu
menavíÊØaË~atu; [amPB rUbPB GrUb-
RBHmanRBHíaK CaGñk[ac#bM<k#e]al
raK:, CaGñk[ac#bM<k#e]aleTas:, Ca
Gñk[ac#bM<k#e]alemah:, CaGñkman
Gasv:minman, <bFm¬TaMgLay
RBHGgÁ[ac#bM<k#e]alehIy; eRBaH
ehtuenaH GñkR<CJeTIbehARBHnam
RBHGgÁeTA`amRBHKuNenaHfa PKva>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
EbgEck rMElk bMEbk edayRb[ar
epSg² nUvRBHFmμrtn:>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
RTg#eFVInUvTIbMputénPB>
bMPøWRBHBuT§KuN
54
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manmanHbM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manTidæibM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manbnøaKWkielsbM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
mankielsbM<k#ehIy>
PKÁraeÅa PKÁeTaesa,
PKÁemaeha Gnaseva;
PÅÁasS âbåa Fmμa,
PKva etn vuc©ti>
bMPøWRBHBuT§KuN
23
PB, sÊØaPB GsÊØaPB envsÊØa-
nasÊØaPB, Ékeva[arPB ctueva[arPB
bÊ©eva[arPB; bzmCÄan TutiyCÄan
ttiyCÄan ctutßCÄan; em`þaece`avimutþi
kruËaece`avimutþi muTi`aece`avimutþi
¸ebkçaece`avimutþi; Ga[asanÊ©aytn-
smabtþi víÊØaËÊ©aytnsmabtþi
GakiÊ©ÊØaytnsmabtþi envsÊØana-
sÊØaytnsmabtþi; GvíC¢a sgçar
víÊØaË namrUb sLaytn: psS:
evTna tËða ¸âTan PB Cati
CramrË: Kb´IRCabÉkbTeyaCna([ar
bMPøWRBHBuT§KuN
24 bMPøWRBHBuT§KuN
53
RbkbbTmYy²) kñúgsBVFm¬enaH eday
n½yn÷uHÉgcuH>
(ÉbTxageR[ayKb IRCaby$agenHfa)
RTg#RBHnamfa sm μasm¨úeT§a eRBaH
RBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬TaMgBYgTaMgLay
edayRbéBnigedayRBHGgÁÉg KWRBHGgÁ
R`as#dwg TaMgedayGnuelam TaMg
bdielam nUvsBVFm¬TaMgLay eday
[arelIkeLIgmYybT² y$agenH eday
Rb[ardUecñHfa “CramrN: CaTukçsc©:,
Cati CasmuuTysc©:, [arminRbRBwtþeTA
énCramrN:nigCatiTaMgBIrenH CanieraF-
*PKva Baküfa PKva CaBaküehA
d¾x¨g#x¨s# CaBaküehAGñkviesseday
KuN CaBaküehAGñkCaRKUd¾x¨g#x¨s#Cag
mnusSTaMgLay CaBaküehAGñkCaRKU
RbkbedayKuNénRKU edayGMNac
esckþIe{arB>
PKva RTg#RBHnamfa PKva eRBaH
RBHGgÁmanraK:bM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
maneTas:bM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manemah:bM<k#ehIy>
bMPøWRBHBuT§KuN
52 bMPøWRBHBuT§KuN
25
fVayeT, minEmnCaRBHnam EdlBYk
jatisaelahitfVayeT, minEmnCaRBH
nam EdlBYksmNRBah μN_fVayeT,
minEmnCaRBHnam EdlBYkeTv`afVay
eT> Et`am[arBit RBHnamfa BueT§a
enH Cavíemakçnþiknam KWCaRBHnamEdl
ekIt mankñúgTIbMputén[arrYcRsLH]ak
kiels rbs#RBHBuT§d¾manRBHíaKTaMg-
Lay Cascäi[abBaØtþi KWbBaØtþiEdlman
[areFVI@Cak#c´as#Caehtu eRBaH[ar<n
dMNalKña nwgRBHsBVBaØútBaØaN eTob
Kl#eBaFiRBwkS> (bi.66/237-239)
sc©:, bdibTa Edldwgc´as#nUvnieraF
CamKÁsc©:">
eRBaHehtuenaH ¿ (BuT§eXasa]arü)
eTIbeBalTukfa “RTg#RBHnamfa sm μa-
sm¨úeT§a eRBaHRBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬
TaMgBYgTaMgLay edayRbéB nigeday
RBHGgÁÉg">
víC¢acrNsm´enña RTg#RBHnamfa
víC¢acrNsm´enña eRBaHRBHGgÁbribUrN¬
edayvíC¢aTaMgLaypg RBHGgÁbribUN¬
edaycrN:pg >
RBHGgÁbribUN¬edayvíC¢a3 man°
bMPøWRBHBuT§KuN
26 bMPøWRBHBuT§KuN
51
-bueBVnivanusStivíC¢a KWvíC¢arlwkdwg
nUvCati EdlRBHGgÁnigstVdéTenAehIy
kñúg[almun
-cutUb<tvíC¢a KWvíC¢adwgcuti nig
bdisn§i rbs#stVTaMgLay
-GasvkçyvíC¢a KWvíC¢aCaehtueFVI
Gasv:@Gs#eTA
RBHGgÁbribUN¬edayvíC¢a8 man°
-víbsSnavíC¢a KWvíC¢aeXIjnUvnam-
[ay nigrUb[ayfa minEmnCastV
buKÁl tYxøÜn
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R`as#dwgnUvGnutþrsm μasem¨aFijaN Et
mYyGgÁÉg >
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
<nnUvesckIþdwg edayehtuRTg#km©at#
nUvesckþImindwg>
RBHnamfa BueT§a enH minEmnCa
RBHnamEdlRBHma`afVayeT, minEmnCa
RBHnamEdlRBHbi`afVayeT, minEmnCa
RBHnam Edlbgb¥ÚnRbúsfVayeT, min
EmnCaRBHnam Edlbgb¥ÚnRsIfVayeT,
minEmnCaRBHnam EdlBYkmitþGamatü
bMPøWRBHBuT§KuN
50 bMPøWRBHBuT§KuN
27
káiels>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R<s]akraK: edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R<s]akeTas: edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R<s]akemah: edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
minmankiels edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
esþcyageTA [an#pøÚvCaTIeTAEtmYyRBH
GgÁÉg>
-menamyiT§ivíC¢a víC¢a KWb£T§iEdl
seRmcedaycitþ
-\T§ivíFvíC¢a víC¢asEmþgb£T§i Edl
sRmceday[arGFidæan
-TiBVesatvíC¢a víC¢aKWRtecokTiBV>
-ece`abriyvíC¢a KWvíC¢akMNt#dwgcitþ
GñkdéT
-bueBVnivanusStivíC¢a KWvíC¢arlwkdwg
nUvCati EdlRBHGgÁnigstVdéTenAehIy
kñúg[almun
-cutUb<tvíC¢a KWvíC¢adwgcuti nig
bdisn§i rbs#stVTaMgLay
bMPøWRBHBuT§KuN
28 bMPøWRBHBuT§KuN
49
-GasvkçyvíC¢a KWvíC¢aCaehtueFVI
Gasv:@Gs#eTA
RBHGgÁbribUN¬edaycrN:15man°
-sIlsMvera [ars®gYmkñúgsIl
-Ý®nÞieysu KutþTVar`a íaBCaGñk
RKb#RKgTVarkñúg\®nÞiyTaMgLay
-eíaCen mtþÊØú`a íaBCaGñksÁal#
RbmaNkñúgeíaCn
-CaKriyanueyae{a [arRbkberOy²
nUv[arPJak#rlwk
-sT§a [areCO
-hiri [arxμas#<b
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
eXIjnUvFm¬TaMgBYg edayjaNckçú>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R`as#dwgedayxøÜnRBHGgÁÉg>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
CaGñkrIkehIy (edayRBHKuNepSg²)>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
KWeKGacrab#fa CaRBHxINaRsB >
*RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
CaGñkPJak#ehIy (cakdMeNkKWkiels)>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
KWeKGacrab#fa RBHGgÁCaGñkminman&b-
bMPøWRBHBuT§KuN
30
-ctutßCÄan manGgÁ2 KWsux: ÉkKÁ`a
RBHmanRBHíaK RTg#RbkbehIy
edayvíC¢a 8 enH nigcrN: 15 enH
eRBaHehtuenaH RBHGgÁeTIbRTg#RBHnam
fa víC¢acrNsm´enña >
suKe`a RTg#RBHnamfa suKe`a
eRBaHRBHGgÁmanpøÚv EdlesþcyageTA
edayl¥ KWGriymKÁ>
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
yageTA[an#TIsßand¾l¥ KWRBHniBVan>
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
yageTAedayRbéB KWRBHGgÁminRtLb#
bMPøWRBHBuT§KuN
47
GriybuKÁlTaMgLay manRBHesa`abnñ
CaedIm >
BitEmnehIy buKÁlTaMgenaH k¾
eQ μaHfaburisTmμn÷uHÉg eRBaHehtuEdl
RBHsasþaRTg#TUnμan nUvBYkeKTaMgenaH>
s`ßa eTvmnusSanM RTg#RBHnamfa
s`ßa eTvmnusSanM eRBaHRBHGgÁCa
sasþa]arü éneTv`anigmnusSTaMgLay
KWfaRBHGgÁCaGñk`ambeRgon nUvBYkeTv`a
nigmnusS edayRbeyaCn_ kñúgbc©úb´nñ
RbeyaCn_ kñúgbrelak nigRbeyaCn_
d¾éRkElg `amsmKYr> RBHGgÁCa
bMPøWRBHBuT§KuN
46 bMPøWRBHBuT§KuN
31
@x¢ak#BisecjehIy KWRTg#@`aMgenA
kñúgsrN:nigsIlTaMgLaypg RTg#
TUnμannUvmnusSbursTaMgLay mansc©-
kniKNæbuRtCaedImpg RTg#TUnμannUvGm-
nusSbursTaMgLay manGaLvkykS
CaeedImpg eday&<yTaMgLayCa
eRKOgTUnμany$agvíciRt>
RBHmanRBHíaK RTg#TUnμan RTg#
beRgón nUvKuNGs©arü (dl#klüaN-
bufuC¢nGñkmansIld¾brisuT§) manbzm-
CÄanCaedIm, RTg#TUnμan RTg#beRgóg nUv
mKÁbdibTa@xg#x¨s#eLIgeTA @dl#RBH
mk[an#kielsTaMgLay EdlRBHGgÁ
lHehIy edaymKÁenaH² eToteLIy>
RTg#esþcyageTAedayRbéB KWRBHGgÁ
eFVIEtRbeyaCn_ nigesckþIsux dl#
stVelakTaMgBYg> RTg#esþcyageTA
edayRbéB KWRBHGgÁyageTA eday
smμabdibtþi edayRTg#bMeBj<rmI30
rab#]ab#epþIm`aMgGMBIRBH<TmUl énRBH
BuT§Tibgármk KWRTg#minyagcUl[an#pøÚv
GmxagTaMgenH KWssStTidæi1 &ecäT-
Tidæi1 [amsuxløi[anueyaK1 Gtþkilm-
fanueyaK1 >
bMPøWRBHBuT§KuN
32 bMPøWRBHBuT§KuN
45
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
R`as#RBHva]aedayRbéB KWfaRBHGgÁ
R`as#EtRBHva]aBit Rbkbeday
RbeyaCn_>
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
manKt: KWRBHdMeNIreTAedayl¥ KW[ar
cUleTArkevenyüCn énRBHmanRBHíaK
Cakiriyad¾l¥ eRBaH@seRmcRbeyaCn_
sux dl#CnTaMgenaHedaycMENkmYy>
RTg#manKt: KWRBHdMeNIreTA edayl¥
eRBaHíaBEdlRBHGgÁ manRBHrUb[ay
EdlRbdab#ehIy edayRBHmhaburis-
CnTaMgLayenaH eQ μaHfaRCHføakñúgvtßú
d¾RbesIr> pld¾RbesIr rEmgmandl#
CnTaMgLayEdlRCHføakñúgvtßúd¾RbesIr>
RBHBuT§CaGcienþyü: (CabuKÁlKWnr
NamYyminKb´IKit) [alEdlBYkCn
GñkRCHføakñúgvtßúCaGcienþyü: plEdl
RtÚv<n k¾CaGcienþyü:>
burisTmμsarfí RTg#RBHnamfa buri-
sTmμsarfí eRBaHRBHGgÁCaGñkTUnμan
nUvbursEdlman&bnisS½y KYrnwgTUnμan
<n KWfaRBHGgÁRTg#TUnμannUvtir]äanburs
TaMgLay mannenÞabnnÞnaKraCCaedIm
bMPøWRBHBuT§KuN
44 bMPøWRBHBuT§KuN
33
CaGñkEsVgrkKuNd¾s¶b#bMput CagGñk
EsVgrkKuNd¾s¶b#TaMgLay, CaGñkrYc
putd¾x¨g#x¨s#bMput CagGñkrYcputTaMg-
Lay, CaGñkqøg(Gnøg#KWkiels) d¾
RbesIrbMput CagGñkqøgTaMgLay>
RBHGgÁrkbuKÁlNa@RbesIrCag b¤
esμIKña kñúgelakenH b¤elakdéT minman,
RBHGgÁCaesþcénGñkR<CJ, RBHGgÁCa
TkçieNyübuKÁld¾RbesIr sRmab#buKÁl
TaMgLay GñkRtÚv[arbuNü GñkEsVgrk
plbuNüd¾FMéRkElg>
CnTaMgLayNa RCHføakñúgRBHBuT§,
lkçN: nigRBHGnuBüBa¢n:, [arEdl
esþcyageTAedayRBH[ay eRbobdUcCa
RBHraCa b¤esþcénstVhgSCaedIm Edl
R<s]aseTas man[aredIrTb#xøÜn
(edayeQIRct#) [aredIrPøat#eCIg [ar
edIrx©keCIgCaedIm d¾KYr@regÁós eTIbCa
kiriyad¾l¥> RBHGgÁmandMeNIreTAeday
l¥ KWdMeNIredayRBHjaN EdlRbkb
edayKuNvíess mankruNaCaedIm
d¾bribUN¬ EdlR<s]akmnÞil k¾Ca
kiriyad¾l¥>
[alRTg#kMNt#dwgnUvelakTaMgGs#
bMPøWRBHBuT§KuN
34 bMPøWRBHBuT§KuN
43
edayRBHsymÖÚjaN edayGMNacén
briBaØaPism½y ([arR`as#dwgKW[arkMNt#
dwg) k¾eQ μaHfaRBHGgÁmanRBHdMeNIreTA
KWRTg#R`as#dwg edayRbéB eRBaHehtu
enaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
[alRTg#lHbg# nUvehtuekIteLIgén
elak edayGMNacénbhanaPism½y
([arR`as#dwgKW[arlHbg#) eFVImin@ekIt
eTotCaFm μ`a k¾eQ μaHfaRBHGgÁmanRBH
dMeNIreTA KWRTg#rlas#ecj<neday
RbéB eRBaHehtuenaH eTIbRTg#RBHnamfa
suKe`a>
smøaj# minmanGñkmanGtþíaBeRbób
pÞåm minmanGñkeRbóbpÞåm edayGtþíaB
minmanGñkmancMENkFm¬eRbóbpÞåm min
manbuKÁlGñkeRbóbpÞåm minmanbuKÁl
Gñkes μI es μIKñaEtbuKÁlEdlmines μI
RbesIr CagstVeCIgBIrTaMgLay> RBH
GgÁminmanGa]arüeT, RBHGgÁCaRBHGr-
hnþ kñúgelak, RBHGgÁCaRKÚd¾RbesIr
éRkElg, RBHGgÁEtmYyGgÁÉg CaRBH
smμasmúT§ CaGñks¶b#RtCak# rMlt#Tukç
Gs#ehIy> RBHGgÁCaGñkTUnμanxøÜn d¾
RbesIrbMput CagGñkTUnμanxøÜnTaMgLay,
bMPøWRBHBuT§KuN
42 bMPøWRBHBuT§KuN
35
Gnutþera RTg#RBHnamfa Gnutþera
eRBaHRBHGgÁ rkbuKÁlÉNanImYy@esμI
b¤@RbesIrCag minmaneLIy KWfaRBH
GgÁRTg#RKbsgát# nUvstVelakTaMgGs#
edayRBHKuNKWsIl edayRBHKuN
KWsmaFi edayRBHKuNKWbBaØa eday
RBHKuNKWvímutþi edayRBHKuNKWvímutþi-
jaNTsSn:>
RBHGgÁ[alekIteLIg kñúgelak k¾
rEmgekIteLIg CamnusSd¾Gs©arü> RBH
GgÁ[alekIteLIg kñúgelak k¾rEmgekIt
eLIg minmanGñkCaKRmb#BIr minman
RBHGgÁmanRBHdMeNIreTA KWRTg#bnøúH
edayRbéB nUvTIrMlt#elak KWRBHniBVan
edayGMNacénscäikiriyaPism½y ([ar
R`as#dwgKW[areFVI@Cak#c´as#) eRBaHehtu
enaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
RBHGgÁmanRBHdMeNIreTA KWRTg#
bdibtþiedayRbéB nUvbdibTa@dl#nUvTI
rMlt#énelak edayGMNacéníavnaPi-
sm½y ([arR`as#dwgKW[arceRmIn) eRBaH
ehtuenaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
vtßúNakñúgelak RBmTaMgeTvelak
enH EdlCavtßúGaceXIj<n B¤<n b$H
bMPøWRBHBuT§KuN
36 bMPøWRBHBuT§KuN
41
xÞb#<n dwg<n RbRBwtþeTA<n EsVgrk
<n beg¥aneTAedaycitþ<n, RBHGgÁ
manRBHdMeNIreTA KWRTg#dwgd¾éRkElg
nUvvtßúTaMgGs#enaH edayRbéB KWeday
Rbc½kSc´as# eRbóbdUcbuKÁlemIlEpø
knÞÜcéRB elI<téddUe]ñaH eRBaHehtu
enaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
elakvíTU RTg#RBHnamfa elakvíTU
eRBaHRBHGgÁRCabc´as# nUvelakeday
Rb[arRKb#y$ag KWedaysíav: <ndl#
esckþIBit (KWedaysíav:énTukç) eday
smuTy: <ndl#ehtuCaEdnekIteLIg
elak~atuTaMgBYg manRBHc½nÞ Edlman
rgVg# 49eyaCn_CaedIm>
RBHmanRBHíaK RTg#dwgc´as# dwg
TUeTA ]ak#FøúH nUvcRkvaLEdlminmanTI
bMput nUvelak~atu EdlminmanTIbMput
dUceBalmkenH edayRBHBuT§jaN
EdlminmanTIbMput> sUm IcRkvaL
RBHmanRBHíaK k¾RTg#RCabc´as# RKb#
Rb[ary$agenaHdUcKña> edayRb[ardUecñH
RBHmanRBHíaK RTg#<nRBHnamfa
elakvíTU eRBaHRBHGgÁRCabc´as# nUv
elakRKb#Rb[ar>
bMPøWRBHBuT§KuN
40 bMPøWRBHBuT§KuN
37
RbmaN 3.610.350eyaCn_ > kñúg
cRkvaLenaH manEpndIEdleBaleday
kRmas#RbmaN 240.000eyaCn_,
EpndIenaH manTwk`aMgenAelIxül# Tl#RT
TukedaykRmas#RbmaN 480.000
eyaCn_, manxül#bk#eLIg[an#nía[as
CaTIRTTuk edaykRmas#RbmaN
960.000eyaCn_> enHCa[ar`aMgenAén
»[aselak>
mü$ageTot RBHmanRBíaKRTg#RCab
c´as#nUvvtßúTaMgBYg Edl`aMgkñúgcRkvaL
manPñMsienruCaedIm nigRTg#RCabc´as#nUv
énelakenaH edaynieraF KWedayTIrMlt#
énelakenaH edaynieraFU<y <ndl#
&<y@bnøúHnUvnieraFenaH>
mü$ageTot RBHGgÁRTg#RCabc´as#
nUvsgçarelak edayRb[arTaMgBYg KW
elak1 KWBYkstVTaMgGs# `aMgenA<n
edayGahar, elak2 KWrUb1 nam1,
elak3 KWevTna3, elak4 KWGahar4,
elak5 KW&<Tankçn§5, elak6 KW
Gaytn:xagkñúg6, elak7 KWvíBaØaN-
zíti (TI`aMgenAénvíBaØaN)7, elak8 KW
elakFm¬8, elak9 KWs`þavas (TIenA
bMPøWRBHBuT§KuN
38 bMPøWRBHBuT§KuN
39
rbs#stV)9, elak10 KWGaytn:CarUb
10, elak12 KWGaytn:12, elak18
KW~atu18>
mü$ageTot RBHGgÁRTg#RCabc´as#
nUvstþelak (elakKWBBYkstV) eday
Rb[arTaMgBYg KWRTg#RCabc´as#nUv
Gasy:, RTg#RCabc´as#nUvGnus½y,
RTg#RCabc´as#nUvcrit, RTg#RCabc´as#
nUvGFimutþi rbs#stVRKb#CMBYk, RTg#RCab
c´as#nUvstVTaMgLay Gñkmankiels
dUcFUlItickñúgEPñk, GñkmankielsdUc
FUlIeRcInkñúgEPñk, Gñkman\®nÞiy]as#køa
Gñkman\®nÞiyTn#exSay, GñkmanGa[ar:
l¥, GñkmanGa[ar:GaRkk#, GñkEdlRBH
GgÁ@R`as#dwg<nedaygay, GñkEdl
RBHGgÁ@R`as#dwg<nedaylM<k, Gñk
EdlKYrR`as#dwg GñkEdlminKYrR`as#
dwg> dUe]ñaH RBHGgÁeTIbRTg#RBHnamfa
elakvíTU RBHGgÁCaGñkdwgc´as# nUvstþ-
elak edayRb[arTaMgBYg>
kñúg»[aselak RBHmanRBHíaK
RTg#RCabc´as#fa cRkvaLmYy man
beNþaynigTTwgRbmaN 1.203.450
eyaCn_, edaybrimNÐlCMuvíjTaMgGs#
bMPøWRBHBuT§KuN
38 bMPøWRBHBuT§KuN
39
rbs#stV)9, elak10 KWGaytn:CarUb
10, elak12 KWGaytn:12, elak18
KW~atu18>
mü$ageTot RBHGgÁRTg#RCabc´as#
nUvstþelak (elakKWBBYkstV) eday
Rb[arTaMgBYg KWRTg#RCabc´as#nUv
Gasy:, RTg#RCabc´as#nUvGnus½y,
RTg#RCabc´as#nUvcrit, RTg#RCabc´as#
nUvGFimutþi rbs#stVRKb#CMBYk, RTg#RCab
c´as#nUvstVTaMgLay Gñkmankiels
dUcFUlItickñúgEPñk, GñkmankielsdUc
FUlIeRcInkñúgEPñk, Gñkman\®nÞiy]as#køa
Gñkman\®nÞiyTn#exSay, GñkmanGa[ar:
l¥, GñkmanGa[ar:GaRkk#, GñkEdlRBH
GgÁ@R`as#dwg<nedaygay, GñkEdl
RBHGgÁ@R`as#dwg<nedaylM<k, Gñk
EdlKYrR`as#dwg GñkEdlminKYrR`as#
dwg> dUe]ñaH RBHGgÁeTIbRTg#RBHnamfa
elakvíTU RBHGgÁCaGñkdwgc´as# nUvstþ-
elak edayRb[arTaMgBYg>
kñúg»[aselak RBHmanRBHíaK
RTg#RCabc´as#fa cRkvaLmYy man
beNþaynigTTwgRbmaN 1.203.450
eyaCn_, edaybrimNÐlCMuvíjTaMgGs#
bMPøWRBHBuT§KuN
40 bMPøWRBHBuT§KuN
37
RbmaN 3.610.350eyaCn_ > kñúg
cRkvaLenaH manEpndIEdleBaleday
kRmas#RbmaN 240.000eyaCn_,
EpndIenaH manTwk`aMgenAelIxül# Tl#RT
TukedaykRmas#RbmaN 480.000
eyaCn_, manxül#bk#eLIg[an#nía[as
CaTIRTTuk edaykRmas#RbmaN
960.000eyaCn_> enHCa[ar`aMgenAén
»[aselak>
mü$ageTot RBHmanRBíaKRTg#RCab
c´as#nUvvtßúTaMgBYg Edl`aMgkñúgcRkvaL
manPñMsienruCaedIm nigRTg#RCabc´as#nUv
énelakenaH edaynieraF KWedayTIrMlt#
énelakenaH edaynieraFU<y <ndl#
&<y@bnøúHnUvnieraFenaH>
mü$ageTot RBHGgÁRTg#RCabc´as#
nUvsgçarelak edayRb[arTaMgBYg KW
elak1 KWBYkstVTaMgGs# `aMgenA<n
edayGahar, elak2 KWrUb1 nam1,
elak3 KWevTna3, elak4 KWGahar4,
elak5 KW&<Tankçn§5, elak6 KW
Gaytn:xagkñúg6, elak7 KWvíBaØaN-
zíti (TI`aMgenAénvíBaØaN)7, elak8 KW
elakFm¬8, elak9 KWs`þavas (TIenA
bMPøWRBHBuT§KuN
36 bMPøWRBHBuT§KuN
41
xÞb#<n dwg<n RbRBwtþeTA<n EsVgrk
<n beg¥aneTAedaycitþ<n, RBHGgÁ
manRBHdMeNIreTA KWRTg#dwgd¾éRkElg
nUvvtßúTaMgGs#enaH edayRbéB KWeday
Rbc½kSc´as# eRbóbdUcbuKÁlemIlEpø
knÞÜcéRB elI<téddUe]ñaH eRBaHehtu
enaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
elakvíTU RTg#RBHnamfa elakvíTU
eRBaHRBHGgÁRCabc´as# nUvelakeday
Rb[arRKb#y$ag KWedaysíav: <ndl#
esckþIBit (KWedaysíav:énTukç) eday
smuTy: <ndl#ehtuCaEdnekIteLIg
elak~atuTaMgBYg manRBHc½nÞ Edlman
rgVg# 49eyaCn_CaedIm>
RBHmanRBHíaK RTg#dwgc´as# dwg
TUeTA ]ak#FøúH nUvcRkvaLEdlminmanTI
bMput nUvelak~atu EdlminmanTIbMput
dUceBalmkenH edayRBHBuT§jaN
EdlminmanTIbMput> sUm IcRkvaL
RBHmanRBHíaK k¾RTg#RCabc´as# RKb#
Rb[ary$agenaHdUcKña> edayRb[ardUecñH
RBHmanRBHíaK RTg#<nRBHnamfa
elakvíTU eRBaHRBHGgÁRCabc´as# nUv
elakRKb#Rb[ar>
bMPøWRBHBuT§KuN
42 bMPøWRBHBuT§KuN
35
Gnutþera RTg#RBHnamfa Gnutþera
eRBaHRBHGgÁ rkbuKÁlÉNanImYy@esμI
b¤@RbesIrCag minmaneLIy KWfaRBH
GgÁRTg#RKbsgát# nUvstVelakTaMgGs#
edayRBHKuNKWsIl edayRBHKuN
KWsmaFi edayRBHKuNKWbBaØa eday
RBHKuNKWvímutþi edayRBHKuNKWvímutþi-
jaNTsSn:>
RBHGgÁ[alekIteLIg kñúgelak k¾
rEmgekIteLIg CamnusSd¾Gs©arü> RBH
GgÁ[alekIteLIg kñúgelak k¾rEmgekIt
eLIg minmanGñkCaKRmb#BIr minman
RBHGgÁmanRBHdMeNIreTA KWRTg#bnøúH
edayRbéB nUvTIrMlt#elak KWRBHniBVan
edayGMNacénscäikiriyaPism½y ([ar
R`as#dwgKW[areFVI@Cak#c´as#) eRBaHehtu
enaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
RBHGgÁmanRBHdMeNIreTA KWRTg#
bdibtþiedayRbéB nUvbdibTa@dl#nUvTI
rMlt#énelak edayGMNacéníavnaPi-
sm½y ([arR`as#dwgKW[arceRmIn) eRBaH
ehtuenaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
vtßúNakñúgelak RBmTaMgeTvelak
enH EdlCavtßúGaceXIj<n B¤<n b$H
bMPøWRBHBuT§KuN
34 bMPøWRBHBuT§KuN
43
edayRBHsymÖÚjaN edayGMNacén
briBaØaPism½y ([arR`as#dwgKW[arkMNt#
dwg) k¾eQ μaHfaRBHGgÁmanRBHdMeNIreTA
KWRTg#R`as#dwg edayRbéB eRBaHehtu
enaH eTIbRTg#RBHnamfa suKe`a>
[alRTg#lHbg# nUvehtuekIteLIgén
elak edayGMNacénbhanaPism½y
([arR`as#dwgKW[arlHbg#) eFVImin@ekIt
eTotCaFm μ`a k¾eQ μaHfaRBHGgÁmanRBH
dMeNIreTA KWRTg#rlas#ecj<neday
RbéB eRBaHehtuenaH eTIbRTg#RBHnamfa
suKe`a>
smøaj# minmanGñkmanGtþíaBeRbób
pÞåm minmanGñkeRbóbpÞåm edayGtþíaB
minmanGñkmancMENkFm¬eRbóbpÞåm min
manbuKÁlGñkeRbóbpÞåm minmanbuKÁl
Gñkes μI es μIKñaEtbuKÁlEdlmines μI
RbesIr CagstVeCIgBIrTaMgLay> RBH
GgÁminmanGa]arüeT, RBHGgÁCaRBHGr-
hnþ kñúgelak, RBHGgÁCaRKÚd¾RbesIr
éRkElg, RBHGgÁEtmYyGgÁÉg CaRBH
smμasmúT§ CaGñks¶b#RtCak# rMlt#Tukç
Gs#ehIy> RBHGgÁCaGñkTUnμanxøÜn d¾
RbesIrbMput CagGñkTUnμanxøÜnTaMgLay,
bMPøWRBHBuT§KuN
44 bMPøWRBHBuT§KuN
33
CaGñkEsVgrkKuNd¾s¶b#bMput CagGñk
EsVgrkKuNd¾s¶b#TaMgLay, CaGñkrYc
putd¾x¨g#x¨s#bMput CagGñkrYcputTaMg-
Lay, CaGñkqøg(Gnøg#KWkiels) d¾
RbesIrbMput CagGñkqøgTaMgLay>
RBHGgÁrkbuKÁlNa@RbesIrCag b¤
esμIKña kñúgelakenH b¤elakdéT minman,
RBHGgÁCaesþcénGñkR<CJ, RBHGgÁCa
TkçieNyübuKÁld¾RbesIr sRmab#buKÁl
TaMgLay GñkRtÚv[arbuNü GñkEsVgrk
plbuNüd¾FMéRkElg>
CnTaMgLayNa RCHføakñúgRBHBuT§,
lkçN: nigRBHGnuBüBa¢n:, [arEdl
esþcyageTAedayRBH[ay eRbobdUcCa
RBHraCa b¤esþcénstVhgSCaedIm Edl
R<s]aseTas man[aredIrTb#xøÜn
(edayeQIRct#) [aredIrPøat#eCIg [ar
edIrx©keCIgCaedIm d¾KYr@regÁós eTIbCa
kiriyad¾l¥> RBHGgÁmandMeNIreTAeday
l¥ KWdMeNIredayRBHjaN EdlRbkb
edayKuNvíess mankruNaCaedIm
d¾bribUN¬ EdlR<s]akmnÞil k¾Ca
kiriyad¾l¥>
[alRTg#kMNt#dwgnUvelakTaMgGs#
bMPøWRBHBuT§KuN
32 bMPøWRBHBuT§KuN
45
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
R`as#RBHva]aedayRbéB KWfaRBHGgÁ
R`as#EtRBHva]aBit Rbkbeday
RbeyaCn_>
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
manKt: KWRBHdMeNIreTAedayl¥ KW[ar
cUleTArkevenyüCn énRBHmanRBHíaK
Cakiriyad¾l¥ eRBaH@seRmcRbeyaCn_
sux dl#CnTaMgenaHedaycMENkmYy>
RTg#manKt: KWRBHdMeNIreTA edayl¥
eRBaHíaBEdlRBHGgÁ manRBHrUb[ay
EdlRbdab#ehIy edayRBHmhaburis-
CnTaMgLayenaH eQ μaHfaRCHføakñúgvtßú
d¾RbesIr> pld¾RbesIr rEmgmandl#
CnTaMgLayEdlRCHføakñúgvtßúd¾RbesIr>
RBHBuT§CaGcienþyü: (CabuKÁlKWnr
NamYyminKb´IKit) [alEdlBYkCn
GñkRCHføakñúgvtßúCaGcienþyü: plEdl
RtÚv<n k¾CaGcienþyü:>
burisTmμsarfí RTg#RBHnamfa buri-
sTmμsarfí eRBaHRBHGgÁCaGñkTUnμan
nUvbursEdlman&bnisS½y KYrnwgTUnμan
<n KWfaRBHGgÁRTg#TUnμannUvtir]äanburs
TaMgLay mannenÞabnnÞnaKraCCaedIm
bMPøWRBHBuT§KuN
46 bMPøWRBHBuT§KuN
31
@x¢ak#BisecjehIy KWRTg#@`aMgenA
kñúgsrN:nigsIlTaMgLaypg RTg#
TUnμannUvmnusSbursTaMgLay mansc©-
kniKNæbuRtCaedImpg RTg#TUnμannUvGm-
nusSbursTaMgLay manGaLvkykS
CaeedImpg eday&<yTaMgLayCa
eRKOgTUnμany$agvíciRt>
RBHmanRBHíaK RTg#TUnμan RTg#
beRgón nUvKuNGs©arü (dl#klüaN-
bufuC¢nGñkmansIld¾brisuT§) manbzm-
CÄanCaedIm, RTg#TUnμan RTg#beRgóg nUv
mKÁbdibTa@xg#x¨s#eLIgeTA @dl#RBH
mk[an#kielsTaMgLay EdlRBHGgÁ
lHehIy edaymKÁenaH² eToteLIy>
RTg#esþcyageTAedayRbéB KWRBHGgÁ
eFVIEtRbeyaCn_ nigesckþIsux dl#
stVelakTaMgBYg> RTg#esþcyageTA
edayRbéB KWRBHGgÁyageTA eday
smμabdibtþi edayRTg#bMeBj<rmI30
rab#]ab#epþIm`aMgGMBIRBH<TmUl énRBH
BuT§Tibgármk KWRTg#minyagcUl[an#pøÚv
GmxagTaMgenH KWssStTidæi1 &ecäT-
Tidæi1 [amsuxløi[anueyaK1 Gtþkilm-
fanueyaK1 >
bMPøWRBHBuT§KuN
30
-ctutßCÄan manGgÁ2 KWsux: ÉkKÁ`a
RBHmanRBHíaK RTg#RbkbehIy
edayvíC¢a 8 enH nigcrN: 15 enH
eRBaHehtuenaH RBHGgÁeTIbRTg#RBHnam
fa víC¢acrNsm´enña >
suKe`a RTg#RBHnamfa suKe`a
eRBaHRBHGgÁmanpøÚv EdlesþcyageTA
edayl¥ KWGriymKÁ>
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
yageTA[an#TIsßand¾l¥ KWRBHniBVan>
RTg#RBHnamfa suKe`a eRBaHRBHGgÁ
yageTAedayRbéB KWRBHGgÁminRtLb#
bMPøWRBHBuT§KuN
47
GriybuKÁlTaMgLay manRBHesa`abnñ
CaedIm >
BitEmnehIy buKÁlTaMgenaH k¾
eQ μaHfaburisTmμn÷uHÉg eRBaHehtuEdl
RBHsasþaRTg#TUnμan nUvBYkeKTaMgenaH>
s`ßa eTvmnusSanM RTg#RBHnamfa
s`ßa eTvmnusSanM eRBaHRBHGgÁCa
sasþa]arü éneTv`anigmnusSTaMgLay
KWfaRBHGgÁCaGñk`ambeRgon nUvBYkeTv`a
nigmnusS edayRbeyaCn_ kñúgbc©úb´nñ
RbeyaCn_ kñúgbrelak nigRbeyaCn_
d¾éRkElg `amsmKYr> RBHGgÁCa
bMPøWRBHBuT§KuN
28 bMPøWRBHBuT§KuN
49
-GasvkçyvíC¢a KWvíC¢aCaehtueFVI
Gasv:@Gs#eTA
RBHGgÁbribUN¬edaycrN:15man°
-sIlsMvera [ars®gYmkñúgsIl
-Ý®nÞieysu KutþTVar`a íaBCaGñk
RKb#RKgTVarkñúg\®nÞiyTaMgLay
-eíaCen mtþÊØú`a íaBCaGñksÁal#
RbmaNkñúgeíaCn
-CaKriyanueyae{a [arRbkberOy²
nUv[arPJak#rlwk
-sT§a [areCO
-hiri [arxμas#<b
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
eXIjnUvFm¬TaMgBYg edayjaNckçú>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R`as#dwgedayxøÜnRBHGgÁÉg>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
CaGñkrIkehIy (edayRBHKuNepSg²)>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
KWeKGacrab#fa CaRBHxINaRsB >
*RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
CaGñkPJak#ehIy (cakdMeNkKWkiels)>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
KWeKGacrab#fa RBHGgÁCaGñkminman&b-
bMPøWRBHBuT§KuN
50 bMPøWRBHBuT§KuN
27
káiels>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R<s]akraK: edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R<s]akeTas: edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R<s]akemah: edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
minmankiels edaycMENkmYy>
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
esþcyageTA [an#pøÚvCaTIeTAEtmYyRBH
GgÁÉg>
-menamyiT§ivíC¢a víC¢a KWb£T§iEdl
seRmcedaycitþ
-\T§ivíFvíC¢a víC¢asEmþgb£T§i Edl
sRmceday[arGFidæan
-TiBVesatvíC¢a víC¢aKWRtecokTiBV>
-ece`abriyvíC¢a KWvíC¢akMNt#dwgcitþ
GñkdéT
-bueBVnivanusStivíC¢a KWvíC¢arlwkdwg
nUvCati EdlRBHGgÁnigstVdéTenAehIy
kñúg[almun
-cutUb<tvíC¢a KWvíC¢adwgcuti nig
bdisn§i rbs#stVTaMgLay
bMPøWRBHBuT§KuN
26 bMPøWRBHBuT§KuN
51
-bueBVnivanusStivíC¢a KWvíC¢arlwkdwg
nUvCati EdlRBHGgÁnigstVdéTenAehIy
kñúg[almun
-cutUb<tvíC¢a KWvíC¢adwgcuti nig
bdisn§i rbs#stVTaMgLay
-GasvkçyvíC¢a KWvíC¢aCaehtueFVI
Gasv:@Gs#eTA
RBHGgÁbribUN¬edayvíC¢a8 man°
-víbsSnavíC¢a KWvíC¢aeXIjnUvnam-
[ay nigrUb[ayfa minEmnCastV
buKÁl tYxøÜn
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
R`as#dwgnUvGnutþrsm μasem¨aFijaN Et
mYyGgÁÉg >
RTg#RBHnamfa BueT§a eRBaHRBHGgÁ
<nnUvesckIþdwg edayehtuRTg#km©at#
nUvesckþImindwg>
RBHnamfa BueT§a enH minEmnCa
RBHnamEdlRBHma`afVayeT, minEmnCa
RBHnamEdlRBHbi`afVayeT, minEmnCa
RBHnam Edlbgb¥ÚnRbúsfVayeT, min
EmnCaRBHnam Edlbgb¥ÚnRsIfVayeT,
minEmnCaRBHnam EdlBYkmitþGamatü
bMPøWRBHBuT§KuN
52 bMPøWRBHBuT§KuN
25
fVayeT, minEmnCaRBHnam EdlBYk
jatisaelahitfVayeT, minEmnCaRBH
nam EdlBYksmNRBah μN_fVayeT,
minEmnCaRBHnam EdlBYkeTv`afVay
eT> Et`am[arBit RBHnamfa BueT§a
enH Cavíemakçnþiknam KWCaRBHnamEdl
ekIt mankñúgTIbMputén[arrYcRsLH]ak
kiels rbs#RBHBuT§d¾manRBHíaKTaMg-
Lay Cascäi[abBaØtþi KWbBaØtþiEdlman
[areFVI@Cak#c´as#Caehtu eRBaH[ar<n
dMNalKña nwgRBHsBVBaØútBaØaN eTob
Kl#eBaFiRBwkS> (bi.66/237-239)
sc©:, bdibTa Edldwgc´as#nUvnieraF
CamKÁsc©:">
eRBaHehtuenaH ¿ (BuT§eXasa]arü)
eTIbeBalTukfa “RTg#RBHnamfa sm μa-
sm¨úeT§a eRBaHRBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬
TaMgBYgTaMgLay edayRbéB nigeday
RBHGgÁÉg">
víC¢acrNsm´enña RTg#RBHnamfa
víC¢acrNsm´enña eRBaHRBHGgÁbribUrN¬
edayvíC¢aTaMgLaypg RBHGgÁbribUN¬
edaycrN:pg >
RBHGgÁbribUN¬edayvíC¢a3 man°
bMPøWRBHBuT§KuN
24 bMPøWRBHBuT§KuN
53
RbkbbTmYy²) kñúgsBVFm¬enaH eday
n½yn÷uHÉgcuH>
(ÉbTxageR[ayKb IRCaby$agenHfa)
RTg#RBHnamfa sm μasm¨úeT§a eRBaH
RBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬TaMgBYgTaMgLay
edayRbéBnigedayRBHGgÁÉg KWRBHGgÁ
R`as#dwg TaMgedayGnuelam TaMg
bdielam nUvsBVFm¬TaMgLay eday
[arelIkeLIgmYybT² y$agenH eday
Rb[ardUecñHfa “CramrN: CaTukçsc©:,
Cati CasmuuTysc©:, [arminRbRBwtþeTA
énCramrN:nigCatiTaMgBIrenH CanieraF-
*PKva Baküfa PKva CaBaküehA
d¾x¨g#x¨s# CaBaküehAGñkviesseday
KuN CaBaküehAGñkCaRKUd¾x¨g#x¨s#Cag
mnusSTaMgLay CaBaküehAGñkCaRKU
RbkbedayKuNénRKU edayGMNac
esckþIe{arB>
PKva RTg#RBHnamfa PKva eRBaH
RBHGgÁmanraK:bM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
maneTas:bM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manemah:bM<k#ehIy>
bMPøWRBHBuT§KuN
54
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manmanHbM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manTidæibM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manbnøaKWkielsbM<k#ehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
mankielsbM<k#ehIy>
PKÁraeÅa PKÁeTaesa,
PKÁemaeha Gnaseva;
PÅÁasS âbåa Fmμa,
PKva etn vuc©ti>
bMPøWRBHBuT§KuN
23
PB, sÊØaPB GsÊØaPB envsÊØa-
nasÊØaPB, Ékeva[arPB ctueva[arPB
bÊ©eva[arPB; bzmCÄan TutiyCÄan
ttiyCÄan ctutßCÄan; em`þaece`avimutþi
kruËaece`avimutþi muTi`aece`avimutþi
¸ebkçaece`avimutþi; Ga[asanÊ©aytn-
smabtþi víÊØaËÊ©aytnsmabtþi
GakiÊ©ÊØaytnsmabtþi envsÊØana-
sÊØaytnsmabtþi; GvíC¢a sgçar
víÊØaË namrUb sLaytn: psS:
evTna tËða ¸âTan PB Cati
CramrË: Kb´IRCabÉkbTeyaCna([ar
bMPøWRBHBuT§KuN
22 bMPøWRBHBuT§KuN
55
esT: emT:, GsSú vsa exL:
sigÇaËi[a lsi[a mutþ:; ckç³aytn:
rUâytn: esa`aytn: sTÞaytn:
Xanaytn: Kn§aytn: Cívðaytn:
rsaytn: [ayaytn: epadæBVaytn:
mnaytn: Fmμaytn:; ckçú~atu rUb~atu
ckçúvíÊØaË~atu esat~atu sTÞ~atu
esatvíÊØaË~atu Xan~atu Kn§~atu
XanvíÊØaË~atu Cívða~atu rs~atu
CívðavíÊØaË~atu [ay~atu epadæBV~atu
[ayvíÊØaË~atu mena~atu Fmμ~atu
menavíÊØaË~atu; [amPB rUbPB GrUb-
RBHmanRBHíaK CaGñk[ac#bM<k#e]al
raK:, CaGñk[ac#bM<k#e]aleTas:, Ca
Gñk[ac#bM<k#e]alemah:, CaGñkman
Gasv:minman, <bFm¬TaMgLay
RBHGgÁ[ac#bM<k#e]alehIy; eRBaH
ehtuenaH GñkR<CJeTIbehARBHnam
RBHGgÁeTA`amRBHKuNenaHfa PKva>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
EbgEck rMElk bMEbk edayRb[ar
epSg² nUvRBHFmμrtn:>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
RTg#eFVInUvTIbMputénPB>
bMPøWRBHBuT§KuN
56 bMPøWRBHBuT§KuN
21
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
manRBH[ayceRmInehIy mansIl
ceRmInehIy mancitþceRmInehIy man
bBaØaceRmInehIy>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
esBrknUvéRBtUcnigéRBFM Caesnasn:
d¾s¶at#>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
cIvr biNÐ<t esnasn: nigbrikçar
KWfñaMCabc½©yénGñkCm¶W>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
BuT§anusSti FmμanusSti sgÇanusSti
sIlanusSti ]a{anusSti eTv`anusSti
mrËsSti [ayK`asti Ganaân-
sSti ¸bsmanusSti; ¸T§úmatksÊØa
vínIlksÊØa víbuBVksÊØa vícäiTÞksÊØa
víkçayitksÊØa víkçitþksÊØa htvíkçitþ-
ksÊØa elahitksÊØa buLvksÊØa
GdæiksÊØa; eks: elam: nx: Tnþ:
tc:, mMs: nðaru Gdæi GdæimiÊ¢: vká:,
hTy: ykn: kielamk: bihk:
b öas:, Gnþ: GnþKuË: ¸Triy: krIs:
mtßlugÁ:, bitþ: esmð: buBV: elahit:
bMPøWRBHBuT§KuN
20 bMPøWRBHBuT§KuN
57
sTÞseBa©tna Kn§seBa©tna rsseBa©-
tna epadæBVseBa©tna FmμseBa©tna;
rUbtËða sTÞtËða Kn§tËða rstËða
epadæBVtËða FmμtËða; rUbvítká: sTÞ-
vítká: Kn§vítká: rsvítká: epadæBVvítká:
Fmμvítká:; rUbví]ar: sTÞví]ar: Kn§ví]ar:
rsví]ar: epadæBVví]ar: Fm μví]ar:; rUbkçn§
evTnaxn§ sÊØaxn§ sgçarkçn§ víÊØaË-
kçn§; bfvÍksiN Gae<ksiN eteCa-
ksiN vaeyaksiN nIlksiN bIt-
ksiN elahitksiN »TatksiN
Ga[asksiN víBaØaNksiN;
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
Gtßrs Fm μrs vímutþirs GFisIl
GFicitþ GFibBaØa>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
Qan4 Gb´mBaØa4 GrUbsmabtþi4 >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
víemakç8 GPiíaytn:8 GnubuBVvíhar-
smabtþi9>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkRbRktI én
bMPøWRBHBuT§KuN
58 bMPøWRBHBuT§KuN
19
sBaØaíavna10 ksiNsmabtþi10
GanaânsStismaFi GsuPsmabtþi>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
stibdæan4 smμbº~an4 ÝT§iâT4
Ý®nÞiy5 Bl:5 eBaCÄgÁ:7 GriymKÁ
manGgÁ8 >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
CaíaKI KWCaGñkmancMENkCaRbRktI én
tfaKtBl:10 evsarC¢jaN4 bdi-
smÖiTa4 GPiÊØa6 BuT§Fm¬6>(bi.64/269)
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
enH CanieraFsc©:, bdibTaEdldwg
c´as#nUvnieraF CamKÁsc©:"> eb>
ÉsBVFm¬déTeTot KWesat: Xan:
Cívða [ay: mn:; rUb: sTÞ: Kn§: rs:
epadæBV: Fmμ:; ckçúvíÊØaË esatvíÊØaË
XanvíÊØaË CívðavíÊØaË [ayvíÊØaË
menavíBaØaN; ckçúsmösS esatsmösS
XansmösS CívðasmösS [aysmösS
menasmösS; ckçúsmösSCaevTna esa-
tsmösSCaevTna XansmösSCaevTna
CívðasmösSCaevTna [aysmösSCaevT-
na menasmösSCaevTna; rUbseBa©tna
bMPøWRBHBuT§KuN
18 bMPøWRBHBuT§KuN
59
tfaKt<neFVI@Cak#c´as#ehIy) vtßú
EdlKYrceRmIn tfaKt<nceRmIn
ehIy; mñalRBahμN_ eRBaHehtu
enaH tfaKteTIbCaGñkR`as#dwg>
RTg#RBHnamfa sm μasm¨úeT§a eRBaH
RBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬TaMgBYgTaMgLay
edayRbéBnigedayRBHGgÁÉg eday
[arelIkeLIgmYybT² y$agenH eday
Rb[ardUecñHfa “ckçúCaTukçsc©:, tNða
kñúgPBmunEdlCasmudæan edayíaBCa
mUlehtuénckçúenaH CasmuuTysc©:,
[arminRbRBwtþeTA énckçúnigtNðaTaMgBIr
maníaKü:(kusl) Edldl#nUveRtIyén
<rmI manTannigsIlCaedIm EdljúaMg
elakiysux nigelakutþrsux@ekIt >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
bM<t#bg#brisSy: (KW&bTÞvnþray céRg
&bsKÁ)>
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
sEmþgEckFm¬dl#stVTaMgLay >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
esBrknUvTiBVvíhar RBh μvíhar Griy-
víhar [ayvíevk citþvíevk ¸bFivíevk
suÊØtvíemakç GbºËihitvíemakç Gnimitþ-
bMPøWRBHBuT§KuN
60 bMPøWRBHBuT§KuN
17
víemakçnig¸tþrimnusSFmμ TaMgCaelakiy:
TaMgCaelakutþr: >
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
mandMeNIreTAKWtNða kñúgPBx¢ak#e]al
ehIy (KWfaRBHGgÁminRtLb#mk man
tNðaRtÚv[arPBeToteLIy)>
PKvati PKva RTg#RBHnamfa PKva
eRBaHRBHGgÁ CaGñkmancMENkénKuN
KWKuNminsa~arN:dl#GñkdéT b¤KuN
rbs#GñkdéTminéRkElgCag Edlman
RbmaNnigRbePT rkTIbMputmin<n
y$agenHKW° sIl smaFi bÊØa vímutþi
Cak#c´as#, R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay
EdlKYrceRmIn edayíaBCaFm¬ EdlKYr
ceRmIn> eRBaHehtuenaH RBHGgÁ eTIb
R`as#Tukfa
GPieÊØyûM GPiÊØatM,
íaevtBVÊ© íavitM;
bhatBVM bhInM em,
ts μa BueT§as μi RBahμËŠ
vtßú EdlKYrdwgedaybBaØad¾éRkElg
tfaKt<ndwg edaybBaØad¾éRkElg
ehIy, vtßú EdlKYrlH tfaKt<n
lHehIy, (vtßúEdlKYreFVI@Cak#c´as#
bMPøWRBHBuT§KuN
16
smμasm¨úeT§a RTg#RBHnamfa sm μa-
sm¨úeT§a eRBaHRBHGgÁR`as#dwgnUvFm¬
TaMgBYg edayRbéB nigedayRBHGgÁÉg
KWfaRBHGgÁR`as#dwg nUvFm¬TaMgLay
EdlKYrdwgedaybBaØad¾éRkElg eday
íaBCaFm¬EdlKYrdwg edaybBaØad¾éRk-
Elg, R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay Edl
KYrkMNt#dwg edayíaBCaFm¬ EdlKYr
kMNt#dwg, R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay
EdlKYrlH edayíaBCaFm¬EdlKYrlH,
R`as#dwgnUvFm¬TaMgLay EdlKYreFVI@
Cak#c´as# edayíaBCaFm¬EdlKYreFVI@
bMPøWRBHBuT§KuN
61
vímutþijaËTsSn:; hiri »tþbº: sT§a
vÍriy: sti smºCÊØ: sIlvísuT§i
TidæivísuT§i smf: víbsSna; kuslmUl
3 sucrit3 smμavítká: 3 GnvC¢sÊØa
3 ~atu3 stibdæan4 smμbº~an4
ÝT§iâT4 GriymKÁ4 Griypl4
bdismÖiTa4 eyanibriecäTkjaË
(jaNkMNt#&<y)4 GriyvgS4
evsarC¢jaË (jaNdwgnUvehtu én
esckþI]as#køa)4; b~aniygÁ: (GgÁén
esckþIBüayam)5 smμasmaFimanGgÁ5
smμasmaFimanjaN5 \®nÞiy5 Bl:
bMPøWRBHBuT§KuN
62 bMPøWRBHBuT§KuN
15
5 nisSarËIy~atu5 vímu`þaytnjaË
5 vímutþibriâcnIysÊØa5; GnusStidæan
6 {arv:6 nisSarËIy~atu6 stt-
víhar6 Gnutþriy:6 nieBVFíaKiysÊØa6
GPiÊØa6 Gsa~arËjaË6; Gbri-
haniyFm¬7 GriyFm¬7 GriyRTBü7
eBaCÄgÁ:7 sbºúrisFm¬7 niC¢rvtßú7
sÊØa7 eTsnaTkçieËyûbuKÁl7
eTsnavíÊØaËdæiti7 eTsnakmøaMg
RBHxIËaRsB7; eTsnaehtuén[ar
<nmknUvbÊØa8 sm μtþFm¬8 [arknøg
elakFm¬8 GarmÖvtßú8 GkçËeTsna8
KueËhi sTiesa ntßi,
ys μa elaek seTvek;
ts μa âsMsiy`þabi,
GrhM TVibTutþemaŠ
eRBaHehtuEtbuKÁl Edles μInwg
RBHGgÁ edayRBHKuNTaMgLay min
man kñúgelak RBmTaMgeTvelak,
RBHGgÁ CaGñkRbesIrbMput CagstV
eCÍgBIr eTIbRTg#RBHnamfa GrhM
eRBaHíav:énRBHGgÁCabuKÁlKYrsresIr
d¾éRkElg>
bMPøWRBHBuT§KuN
14
reha va KmnM ysS,
sMsaer ntßi sBVesa;
bhInCatimreËa,
GrhM suKe`a me`aŠ
rh: KW[arR`ac#eTA[an#sMsarvdþ min
man dl#RBHsuKtGgÁÉNa eday
Rb[arTaMgBYg, bNÐitTaMgLay eTIb
ehARBHsuKtGgÁenaH EdlRTg#lH
bg#[arekItnig[arsøab# eTA`amRBH
KuNenaHfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
CabuKÁlKYrsresIrd¾éRkElg>
bMPøWRBHBuT§KuN
63
mhaburisvítká:8 GPiíaytneTsna8
víemakç8; Fm¬Edlmaneyaniesamnsi-
[ar:CamUl9 ârisuT§ib~aniygÁ9,
eTsnas`þavas9 Fm¬CaeRKOgkm©at#
nUvGaXat9 sÊØa9 nantþ: (síav:
EdlepSg² énFm¬)9 GnubuBVvíhar9;
Fm¬CaeRKOgeFVInUvTIBwg10 ksiËay-
tn:10 kuslkmμbf10 sm μtþFm¬10
Griyvas10 GeskçFm¬10 tfaKt-
Bl10; GanisgSem`þa11 Ga[ar:én
FmμcRk12; FutgÁKuË13; BuT§jaË
14; vímutþibriâcnIyFm¬15; Ganaân-
bMPøWRBHBuT§KuN
64 bMPøWRBHBuT§KuN
13
sSti16Ga[ar: GbrnþbnIyFm¬16;
BuT§Fm¬18; bc©evkçËjaË19;
jaËvtßú44; ¸TyBVyjaË50;
kuslFm¬50Cag; jaËvtßú77;
mhavCirjaË EdlsBa©reTA kñúg
smabtþi 2lan 4Esne[adi; jaN
Edlvínicä½yBi]arNa nigeTsna
smnþb´dæanGnnþn½y nigjaNEdl
ebIkGFüaRs½yCaedIm énstVTaMgLay
EdlminmanTIbMput kñúgelak~atuEdl
minmanTIbMput dUecñH CaedIm>
ys μa sIlaTeya seBV,
naefa etnarhM me`a>
RBHGriyTaMgLay GñkmanRBHsT§mμ
eFVI@Cak#c´as#ehIy mane{acrd¾
brisuT§, RBHGgÁCaTIBwgénstVelak
RTg#minCaGñklHevor ]akRBHGriy:
TaMgenaHeLIy, eRBaHehtuenaH bNÐit
TaMgLay eTIbehARBHGgÁeTA`amRBH
KuNenaHfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
minmanrh: KW[arR`ac#eTA[an#sMsarvdþ
KW[arvílvl#eTAkñúgKtiepSg² eLIy>
bMPøWRBHBuT§KuN
12
RBHmanRBHíaK RTg#<nTTYl[arehA
RBHnamfaGrhM eRBaHíav:énRBHGgÁ
lHbg#nUv<bFm¬ eQμaHrh:TaMgenaH
<nedayl¥>
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
KWBYkGriybuKÁl nigBYkklüaNbufuC¢n
minlHe]al KWfamine<Hbg#e]aleLIy
TaMgRBHGgÁ k¾RTg#minlHbg#buKÁlTaMg
enaHEdr>
ey scäiktsT§mμa,
Griya suT§e{acra;
n ethi rhie`a ehati,
bMPøWRBHBuT§KuN
65
Ku˹aÅa Gesse`a;
viC¢nþi suKet ts μa,
“PKva”ti bvuc©tiŠ
eRBaHehtuEtcMENk énKuNTaMgBYg
mansIlCaedIm manenAkñúgRBHsuKt
Cam©as# RKb#y$agminmanesssl#
dUe]ñaH bNÐiteTIbehARBHnamRBH
GgÁ eTA`amRBHKuNenaHfa PKva >
PKvati PKva RTg#RBHnamfa PKva
eRBaHRBHGgÁmanFm¬<nTMnukbMrugehIy>
smμasemaFiya seBV,
TanârmiGaTiek;
bMPøWRBHBuT§KuN
66
smÖaer Ptva naefa,
ts μabi PKva me`aŠ
RBHsmμasmúT§ RTg#CaTIBwgrbs#
elak RBHGgÁCaGñkmanFm¬ <nTMnuk
bMrugehIy kñúgFm¬EdlCasmÖar: én
RBHsmμasemaFijaNTaMgBYg man
Tan<rmICaedIm dUe]ñaH bNÐit eTIb
ehARBHnamRBHGgÁ eTA`amRBHKuN
enaHfa PKva >
íaeK vnIti PKva RTg#RBHnamfa
PKva eRBaHRBHGgÁKb#rkcMENkénFm¬>
ys μa ejyûsmabtþi-
bMPøWRBHBuT§KuN
11
RTg#CaGñkCít KWRTg#Kg#enAkñúgTICít
nwgBYknrCnenaH, eRBaHehtuenaH eTIb
RTg#RBHnamfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
lHbg#<bFm¬TaMMgLay eQ μaHrh:<n
ehIy>
âbFm μa rha nam,
saFUhi rhitBVe`a;
etsM sudæú bhIn`þa,
PKva GrhM me`aŠ
<bFm¬TaMgLay eQμaHfarh:
eRBaHCaFm¬BYksaFuCn Kb IlHbg#,
bMPøWRBHBuT§KuN
10
kñúgTIq¶ay GMBIBYknrCnenaH, eRBaH
ehtuenaH bNÐitTaMgLayeTIbehA
RBHGgÁeTA`amRBHKuNenaHfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
CaGñkKg#enACít KWCítEsnCítnwgBYk
sb úrs>
ey sm μa bdibC¢nþi,
subºËI`aFimutþi[a;
Gar[a ethi Gasenñ,
etnabi GrhM CienaŠ
BYknrCnNa manGFüaRs½yd¾l¥
RbNIt bdibtþiedayRbéB, RBHCínRsI
bMPøWRBHBuT§KuN
67
Ku˹aeK tfaKe`a;
PCi bdæyi s`þanM,
hi`ay PKva te`aŠ
eRBaHehtuEtRBHtfaKt RTg#Kb#rk
cMENkénFm¬ EdlKYrdwg nigKuNKW
smabtþiTaMgLay RBHGgÁR<fña
ehIy edIm¿IRbeyaCn_ dl#stVTaMg-
Lay dUecñaH eTIbRTg#<nTTYlkar
ehARBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuN
enaHfa PKva>
íaeK vnIti PKva RTg#RBHnamfa PKva
eRBaHRBHGgÁKb#rkPK: (KWFmμsm´tþi)>
bMPøWRBHBuT§KuN
68
ya `a smºtþieya elaek,
ya c elakutþra bufU;
sBVa `a PCi smúeT§a,
ts μabi PKva me`aŠ
sm¿tþiTaMgLay kñúgelakTaMgGs#
nigelakutþrsm¿tþiTaMgLay d¾eRcIn
ÉNa RBHsmμasmúT§Cam©as# RTg#
<neRbIR<s# nUvsm¿tþiTaMgLay
TaMgGs#enaH dUecñaH bNÐit eTIb
ehARBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuN
enaHfa PKva >
Ptþvati PKva RTg#RBHnamfa PKva
bMPøWRBHBuT§KuN
9
dUe]ñaH RBHGgÁeTIbR<kdRBHnamfa
GrhM eRBaHRTg#mineFVI<bkñúgTIkM<Mg>
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
CaGñkq¶ay KWq¶ayEsnq¶ay BIBYk
Gsb ús >
smμa n bdibC¢nþi,
ey nihInasya nra;
Gar[a ethi PKva,
TUer etnarhM me`a>
BYknrCnNa manGFüaRs½yefab-
Tab minbdibtþiedayRbéB, RBHman-
RBHíaKRTg#CaGñkq¶ay KWRTg#Kg#enA
bMPøWRBHBuT§KuN
8
GrhM kñúgelak EdlCaRBHnamd¾sm
KYrcMeBaHGtßnimitþ>
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
mineFVI<bkñúgTIkM<Mg (KWfaRBHGgÁmineFVI
GMeBIGaRkk# kñúgTINamYyeLIy)>
ysμa ntßi reha nam,
âbkemμsu `aTiena;
rhaíaevn etens,
GrhM Ýti visSúe`a>
eRBaHehtuEdleQμaHfa TIkM<Mg
kñúg[areFVI<bTaMgLay rEmgminman
dl#RBHmanRBHíaK CaGñknwgFwg,
bMPøWRBHBuT§KuN
69
eRBaHRBHGgÁmanCnGñkCaPKI (KWmanCn
GñkRsLaj#eRcIn) >
KuËatisyyutþsS,
ys μa elakhietsiena;
smÖtþa Bheva stßú,
PKva etn vuc©tiŠ
eRBaHehtuEtRBHsasþa GñkEsVgrk
nUvRbeyaCn_sux dl#stVelak Ca
GñkRbkbedayKuNd¾FMéRkElg RTg#
manCnGñkCaPKIeRcIn dUecñaH bNÐit
eTIbehARBHnamRBHGgÁ eTAtamRBH
KuNenaHfa PKva >
bMPøWRBHBuT§KuN
70
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
lHbg#nUvPK: (KWRTBüsm¿tþi)>
ckávtþisiri} ysμa,
ysM ÝsSriyM suxM;
bhasi elakcitþÊ©,
suKeta PKva tetaŠ
eRBaHehtuEtRBHsuKt RTg#lHbg#
nUvcRkBvtþiraCü sirI ys íaBCa
GFibtI esckþIsux nigFmμCatd¾viciRt
kñúgelak<n dUecñaH bNÐiteTIbehA
RBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuNenaH
fa PKva >
bMPøWRBHBuT§KuN
7
CaTkçieNyübuKÁld¾RbesIréRkeBk (KW
farkGñkÉNamYy KYrTTYlyknUvbc©½y
4 @es μInwgRBHGgÁ minmaneLIy)>
bUCavíessM sh bc©eyhi,
ys μa GyM Grhti elaknaefa;
G`ßanurUbM Grhnþi elaek,
ts μa Ciena Grhti namemtMŠ
eRBaHehtuEdlRBHmanRBHíaK RTg#
CaTIBwgrbs#elak, RBHGgÁrEmgsm
KYr dl#nUv[arbUCad¾y$agBiess RBm
TaMgbc½©yTaMgLay, dUe]ñaH RBHGgÁ
CaCín: smKYrcMeBaHRBHnamenH fa
bMPøWRBHBuT§KuN
6
RBHGgÁ[ac#bM<k#<nehIy>
Gra sMsarckásS,
h`a jaËasina ye`a;
elaknaefn etens,
Grhnþi bvuc©tiŠ
eRBaHehtuEdl[aMTaMgLay én
sMsarcRk RBHmanRBHíaKRTg#Ca
TIBwgrbs#elak RTg#<n[ac#bM<k#
ehIy edays®sþaKWbBaØa, eRBaH
ehtuenaH RBHGgÁ eTIbRTg#R<kdRBH
namfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
bMPøWRBHBuT§KuN
71
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHRBHGgÁ
lHbg#nUvíaK: (KWcMENkénsíavFm¬)>
xn§aytnFataTi-
FmμePTa mehsina;
kËða sukáa yeta vnþa,
tetabi PKva metaŠ
eRBaHehtuEtRBHmanRBHíaK RTg#
EsVgrknUvKuNd¾FMéRkElg RTg#lH
bg#nUvRbePTénFm¬ manxn§ Gaytn:
FatuCaedIm EdlmanTaMgcMENkex μA
TaMgcMENks dUecñaH bNÐiteTIbehA
RBHnamRBHGgÁ eTAtamRBHKuNenaH
bMPøWRBHBuT§KuN
72
fa PKva >
RBHnamfa PKva enH minEmnCaRBH
nam EdlRBHma`afVayeT, minEmnCa
RBHnam EdlRBHbi`afVayeT, minEmn
CaRBHnam Edlbgb¥ÚnRbúsfVayeT,
minEmnCaRBHnam Edlbgb¥ÚnRsIfVay
eT, minEmnCaRBHnam EdlBYkmitþ
GamatüfVayeT, minEmnCaRBHnamEdl
BYkjatisaelahitfVayeT, minEmnCa
RBHnam EdlBYksmNRBah μN_fVay
eT, minEmnCaRBHnam EdlBYkeTv`a
fVayeT> Et`am[arBit RBHnamfa
bMPøWRBHBuT§KuN
5
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
[ac#bM<k#[aM énsMsarcRkTaMgGs#<n
ehIy> KWsMsarcRkNa manduMseRmc
ehIyedayGvíC¢anigPvtNða, man[a M
seRmcehIy edayGPisgçarTaMLay
manbuBaØaPisgçarCaedIm, mankg#seRmc
ehIyedayCranigmrN:, ykePøAEdl
seRmcehIy edayGasvsmuTy:
s¦kbBa©ÚlehIy kñúgtYrf KWPBTaMgbI
RbRBwtþeTArhUt Gs#[alEdleKmin
<ndwgnUvTIbMputxagedIm nigxagcug>
[aMTaMgLayénsMsarcRkRKb#cMerok RtÚv
bMPøWRBHBuT§KuN
4
km©at#Gri KWsRtÚv <ndl#kielsTaMg-
Lay edayGriymKÁ>
ys μa ra{aTisgça`a,
seBVbi Greya h`a;
bÊØasetßn naefn,
ts μabi GrhM me`aŠ
eRBaHehtuEdlGriTaMgLay <ndl#
kielsmanraK:CaedIm sUm Ikiels
RKb#y$ag KWRBHmanRBHíaKRTg#CaTI
Bwgrbs#elak RTg#km©at#ehIyeday
s®sþaKWbBaØa, eRBaHehtuenaH RBH
GgÁeTIbRTg#R<kdRBHnamfa GrhM >
bMPøWRBHBuT§KuN
73
PKva enH Cavíemakçnþiknam KWCaRBHnam
EdlekItman kñúgTIbMputén[arrYcRsLH
]akkiels rbs#RBHBuT§d¾manRBHíaK
TaMgLay Cascäi[abBaØtþi KWbBaØtþiEdl
man[areFVI@Cak#c´as#Caehtu eRBaH[ar
<ndMNalKña nwgRBHsBVBaØútBaØaN
eTobKl#eBaFiRBwkS>
RBHkitþis½BÞRBHkitþiKuN rbs#PKva
dUc<nerobrab#mkenH snμtfacb#>
bMPøWRBHBuT§KuN
74 bMPøWRBHBuT§KuN
3
bBa¢ak#RBHGgÁKb#rkcMENkénFm¬ kfM PaeK vnIti PKva? ey et
ctuvIstiekadistshsSsgça eTvsikM
vlÊ¢nksmabtþiPaKa, et Gnvesseta
elakhittßM, Gtþena c TidæFmμsuxvihartßM
nic©kbºM nic©kbºM vni PCi esvi
BhulmkasIti PaeK vnIti PKvaŠ
RTg#RBHnamfa PKva eRBaHGtßfaRTg#
Kb#rkcMENkénFm¬ etIdUcemþc? KWcMENk
énsmabtþiEdlRTg#eRbIR<s#ral#²éf¶ rab#
<nBIrlan bYnEsnekadiTaMgenaH ÉNa,
RBHGgÁKb#rk RTg#eRbIR<s# RTg#esB
RTg#<neFVI@eRcIn nUvcMENkénsmabtþi
esa te`a Gar[a nam,
ysS eynasmgÁi`a;
GsmgÁI c eTaeshi,
naefa etnarhM me`aŠ
RBHmanRBHíaKGgÁNa RTg#minRbkb
edaykiels nigRTg#minRbkbeday
vtßúNaCaeTas, RBHmanRBHíaKGgÁ
enaH RTg#CaTIBwgrbs#elak CaGñk
q¶ay]akkiels nigeTasTaMgenaH
eRBaHehtuenaH RBHGgÁeTIbRTg#R<kd
RBHnamfa GrhM >
RTg#RBHnamfa GrhM eRBaHRBHGgÁ
RBHkitþis½BÞRBHkitþiKuN Ýtibi esa PKva GrhM smμa-
smúeT§a víC¢acrËsmºenña suKe`a
elakvíTU Gnutþera burisTmμsarfi s`ßa
eTvmnusSanM BueT§a PKvaŠ
(bidkGdækfadI[anigGBaØ: CaeRcInkEnøg)
\tibi esa PKva GrhM RBHman-
RBHíaKGgÁenaH RTg#RBHnamfa GrhM
eRBaHRBHGgÁCaGñkq¶ay KWq¶ayEsn
q¶ay]akkielsTaMgBYg eRBaHRTg#km©at#
bg#nUvkielsTaMgLay RBmTaMgvasna
KW[aybeyaK nigvcIbeyaK eday
GriymKÁ>
bMPøWRBHBuT§KuN
75
TaMgenaH RKb#y$ag minmanesssl#
rhUtGs#kb´Canic© edIm´IRbeyaCn_dl#
stVelak nigedIm IRbeyaCn_dl#[arenA
CasuxkñúgTidæFm¬ (kñúgGtþPaBenH) rbs#
RBHGgÁÉg eRBaHehtuenaH eTIbRTg#
RBHnamfa PKva eRBaHGtßfa RTg#Kb#rk
cMENkénFm¬>
Fm’Ék KWBuT§anusSti
ÉkFemμa Pikçev Pavieta BhulIketa
ÉknþniBViTay viraKay nieraFay ¸bsmay
GPiÊØay semaFay niBVanay sMvtþtiŠ
ktema ÉkFem μa? BuT§anusStiŠ GyM exa
Pikçev ÉkFemμa Pavieta BhulIketa
bMPøWRBHBuT§KuN
76
ÉknþniBViTay viraKay nieraFay ¸bsmay
GPiÊØay semaFay niBVanay sMvtþti>
mñalPikçúTaMgLay Fm¬Ék EdlbuKÁl
ceRmInehIy eFVI@eRcInehIy EtgRbRBwtþ
eTA edIm´IkarenOyNayedaycMENkmYy
edIm´IkarR<scakteRmk edIm´IkarrMlt#
edIm´Ikars¶b#rMgab# edIm´Ikardwgc´as# edIm´I
kardwgedayRbéB edIm´IRBHniBVan> Fm¬Ék
KWGVI? KWBuT§anusSti> mñalPikçúTaMgLay
Fm¬ÉkenHÉg EdlbuKÁlceRmInehIy
eFVI@eRcInehIy EtgRbRBwtþeTA edIm´Ikar
enOyNayedaycMENkmYy edIm´Ikar
R<scakteRmk edIm´IkarrMlt# edIm´Ikar
nmtßú rtntþysS
kiriyanmsáarén´ sUmman
cMeBaHRbCuMbIénvtßúCaeRKOgeRtk-
Grrbs#BYkCnGñkRtÚvkarRBHniBVan
GrhM smμasmúeT§a PKva RBHmanRBHíaKRBHGgÁ
q¶ay]akkielsehIy R`as#dwgnUvRBHFm¬TaMgBYg
edayRbéBnigedayRBHGgÁÉg, BuT§M PKvnþM GPivaeT-
mi ¿RBHkruNa sUmR[abfVaybgÁM nUvRBHmanRBHíaK
RBHGgÁRTg#R`as#dwgehIy> sVakçae`a PKv`a Femμa
RBHFm¬EdlRBHmanRBHíaKsEmþgRbéBehIy, FmμM
nmsSami ¿RBHkruNa sUmR[abfVaybgÁMnUvRBHFm¬>
subdibenña PKve`a savksegÇa RBHsgÇsavk
énRBHmanRBHíaK elakRbtibtþiRbéBehIy, sgÇM
vnÞamii ¿RBHkruNa sUmR[abfVaybgÁMnUvRBHsgÇ>
mati!a
nmtßú rtntþysS 1
RBHkitþis½BÞRBHkitþiKuN 2
RTg#RBHnamfa GrhM 2
RTg#RBHnamfa smμasmúeT§a 16
RTg#RBHnamfa víC¢acrËsmºenña 25
RTg#RBHnamfa suKe`a 30
RTg#RBHnamfa elakvíTU 37
RTg#RBHnamfa Gnutþera 42
RTg#RBHnamfa burisTmμsarfi 45
RTg#RBHnamfa s ßa eTvmnusSanM 47
RTg#RBHnamfa BueT§a 48
RTg#RBHnamfa PKva 53
bBa¢ak#RBHGgÁKb#rkcMENkénFm¬ 74
Fm¬Ék KWBuT§anusSti 75
bMPøWRBHBuT§KuN
77
s¶b#rMgab# edIm´Ikardwgc´as# edIm´Ikardwg
edayRbéB edIm´IRBHniBVan>
ÉkbuKÁlsS Pikçev âtuPaeva
TuløePa elaks μwŠ ktmsS ÉkbuKÁlsS?
tfaKtsS Grheta smμasmúT§sSŠ
ÝmsS exa Pikçev ÉkbuKÁlsS âtuPaeva
TuløePa elaks μi}Š
mñalPikçúTaMgLay kalekItR<kdénbuKÁl
Ék KWeK<nedaykRmkñúgelak> buKÁlÉk
KWGñkNa? KWRBHtfaKt GrhnþsmμasmúT§>
mñalPikçúTaMgLay kalekIt R<kdénbuKÁl
ÉkenHÉg KWeK<nedaykRm kñúgelak>
(GgÁútþrnikay Ékkni<t bidkelx40)
FmµTan
eday])ask cMerIn sIha
BuT§skraC 2561