e x - edit.elte.hu

12

Upload: others

Post on 25-Jul-2022

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: E X - edit.elte.hu
Page 2: E X - edit.elte.hu
Page 3: E X - edit.elte.hu

M A J E S T A T I C U SE X

A U S T R I A I N H U N G Á R I Á M A D V E N T U S

P O S T T E R Q U IN Q U E DIES A P R IL IS , T E R T I A F U L S IT DUM : B U D A E S T V U L T U C O N D E C O R A T A T U O .

P E S T P A R IT E R L U C E H A C A SSU M SIT G A U D IA D U M T E A L B E R T O JU N C T U M , C E R N E R E PO SSE D A T U M E S T .

AUGUSTISSIMI PER BANATUM AD INFERIORES PRO­V IN C IA S D ESCEN SU S.

ANNO QUO

IosephUs II, IM p e r a T o r pannonICa portaLICIa reVIDere absCeiTerat.

Μ R E I T E R A T O

SACRATISSIMI, POTENTISSIMI, INVICTISSIMI terquequa.terque FELICISSIM I modo R E G N A N T IS

J O S E P Η I II.ROMANORUM IMPERATORIS, SEMPER AUGUSTI

G E R M A N I iE ,A C

H I E R O S O L I M O R U M R E G I S ,D U C I S

L O T H A R IN G L /E , e t B A R R I, M A G N I D U CIS H E R T R U R U E U N IV ER -SORDM REGNORUM. et PROVIN1ARUM

'■ ■ "Im m e d i a t i . Η /e r e d i s , ET s u c c e s s o r i s d o m i n i d o m i n i

CLEMENTISSIMI &c. &C.

N E C N O N

SERENISSIMI ALBERTI PRINCIPIS PO LO N LE, E T DU­C IS S A X O N I& , INSIGNIS O R D IN IS S . S T E P H A N I R EG IS A P O S T O L IC I MAGNyE CRUCIS EQUITI, S. C. et R. A. M. PER REGNUM HUNGÁRIÁÉ

REGII LOCUMTKNENTIS, et GENERALIS ARMORUM CAPITANE! CAMPI MARESCHALLO ( Tit. ) &c. &c.

JA M T E R Q U IN Q U E DIES V E N E R U N T , T R E S Q U O Q U E M A Y C /E SA R IS A D V E N T U S , Q U A P O P U L U S P E T IIT .

V IV E JO SE PH E DIU M U L T O S F E L IC IT E R A N N O S JU N C T U S E T A L B E R T U S , B L A N D E JO SEPH E TIBI.

LIBERAM et MAJESTATIS REGIAM PESTO POLITANAM CIVITATEMA D V E N T U .

Ita Teftari conatur

F R A N C 1SC U S B A L A S K O N . J U R A T U S A D V O C A T U S bt H O M A G IA -tus Civis Pefthienfis.

Annò quòC o e L U M I o s e p h I IL p I a V o t a s e C U n D a t .

F E S T I N I , T Y P IS E IT Z E N B E R G E R IA N IS.

Page 4: E X - edit.elte.hu
Page 5: E X - edit.elte.hu

Idcirco égő etiam cum tanto concurfu, & maximo applaufu iterum atque iterum quarta vice in Sinum D extera plus & ultra merita mea Gratia; M A ­J E S T A T IS V ESTR riE de genu homagiali mei currunt A m ores, quos Magnes M A J E S T A T IS Animus ad fe dulciter trahit, eum in finem adfum ut de felici ejusdem M A JE S T A T IS " adventu , feliciorique Confpeftu Gratulabundus No­mine omnium Fidelium hic congregatorum foiuto & ligato Stylo de Venu Homagiali pro Obligamine M A J E S T A T E M V E S T R A M Sacratiffimam cum ferenillimo Regio Locumtenente venerer hum illim e, ac reverear devotiffime.

Animat me Fidelem clientem fubditum ac hujus peculii REG II Honiagi- atum C ivem , trac quotidiana Experientia qua doceor M A J E S T A T IS Sacratili!- m x paterna Clementia hoc amplius atque etiam amplius quod Exemplum fine exemplo auditur : quocirca gratulor fuper M A J E S T A T IS V E S T R /E cum fe­

renillimo R E G IO Locumtenente felici deicenfu, feliciorique adventu ac una fimul ex inferioribus Ditionibus reditu.

Gloriofe Imperans Imperator, & C O R R E X , feu Dulciflime Patri® Pater nec non futurus Noder Apodo! icus R E X . ’

S A L V E .Quale Gaudium cum applaufu fuerat, dum M A J E S T A T IS V E S T R A S T ri­

tavus F E R D IN A N D U S I. A R C H I-D U X Auifrhe cum U L A D 1S L A JA elim

Page 6: E X - edit.elte.hu

olim Regis Hungária? Filia A N N A Sacro Conjugij fodere junttüS : & Albas Regalis cum A N N A Regina Conjuge Anno 1527. Die 5. Novembris in RE-, GEM Hungária? Coronatus fuerat :

A c pofi fui in REGEM Coronationem in medio Metropolis Urbis Buden- fis palam & publice fati Regni Inclyti S T A T U S , & ORDINES felices tum hoc , quam Subfequo 1528, Anno Comitia Regni celebrantem Venerabundi confpexerunt.

Pofthac Soíimanus Turearum Imperator , coacervavit ingentem contra FERD IN AN D U M Imperatorem , exercitum , qui dum Anno 1530. Limites fati Regni penetraifet, omniaque ferrò , & igne va ífa íF etBudam Anno 15 4 1 . adproximaflèt : Occupata inde jam Budà , numerofum fuum Exercitum Viennam verfus deflinavit, tunc non tantum Hungária cum fuis Provinciis adnexis, ve­rum etiam ipfa Auftria cum fuis Regulis , fed & totius Chriflianitatis Terrarum Orbis , cum univerfis Incolis gemebat ; imo & ipfam Auguflalem Urbem Vien­nam a Die 16. Septembris ufque Diem 15 . Menfis Ottobris arttiflimä obfidione cum 20. aliquot aiRiltibus preflit. Sed adventu copiarum interea Congrega­tarum Imperialium intelletto amplius perferre incapax inopinate obfidionem folvit, citatis adeoque Grefiibus cum fuo reiiduo Exercitu profugit ; quod intra fpa- tium 5. Dierum Viennit Budam pervenit.

Buda cum Regno Hungária? & fibi Provinciis adnexis, per Tuream occu· pata, ut prius dittimi , & lub Barbaricum Dominatum Anno - - & fine Co­ronato Capite per Sefqui alterum Siculum viduatum gemuit : Inde fecuta ed funefliflima Rei Chridiame fors.

Quomodo ego ? olim famofiflimi electi Romanorum Imperatoris , & Regis Hungariie Gloriole Remíniicenthe LEO PO LD I M A JE ST A T IS \ 'E S T R JE Sa- cratiflima? Abavi femper Augufli inexplicabilem Triumphum adferam, feu Pa­ternum Amorem proveham , quem erga Hocce Marianum , & Apoftolicum fi urenti iflmum , & Nobili iìimum Reggini. i iu n zaii^ -habuif , vquod cum fuis Provinciis ad Sacram Regni Coronam pertinentibus : Utpote Bohemia , Tran- ■ fyiVania , Ludomeria , Cumania, Ramina, Sclavonia , Dalmatia , CroatiàT Gallia , Servia , feu Syrmia , & Bofnia , Item tribus Carpatici Montibus d'a­tra, Fatra & Matris, nec non quatuor Navalibus fluviis , Danubio , Tybifco , Dra· v o , & S a v o , fub Otthomanico velut Barbarico Chridianorum capitalis hof- tis jugo ultra 160. Annis fubjettum mifere gemebat, & ad indar Patriarcharum, & Prophetarum in Lymbo exidentium , qui diu nottuque nihil aliud pneter ; Rorate Cali dejuper, E Nubes pluant ju ß u m , aperiatur T erra , E g e r m i­net Nobis Salvatorem, plorabant ; Ita hocce Marianum , & Apodolicum Re« gnum Hungária e manibus Turearum recuperationem efflagitabat.

Divino fané cum Triumpho fuis vittricibus armis, & Lotharingi , JERO- SOLIM ORUM REGIS juvamine fortalitia, Iaurinenfe. Anno 1598. Aiba-Re- galenfe prout & alia quam plurima, Budenfe vero Anno 1686. Die 2. Septem­bris ab hinc ante 84. Annos feliciter recuperavit, feu e jugo Barbarico eiiberatio affulfit vittoriofa , & hanc Peftienfem Civitatem JURE Poftlyminij evolutis 17. Annis adindar Metropolis Urbis Budenfis , & Refidentis Regis Anno 1703. Die 23. Ottobris abhinc ante 67, Annos Liberam , Regiam , atque Nobilem decrevit, eique Privilegia A R M A , JUSGladijnec non duo Pnedia, Szent-Lafzlo & Burgundia Benigne contulit fuoque regio diplomate, feu Regni diademate clementer condecoravit* —

Page 7: E X - edit.elte.hu

Ve! quomodo inquam ergo ego ? Sacratifllmi Romanorum Imperatoris & REGIS Hungari* C A R O L I. VI. M A JE ST A T IS VESTRAE A v i , femper Augiidi ab hinc ante 56. Annos & Clementi ili mie Domime M A R I A E T H E - R E SI iE Dulciiììma; Genitricis in Regnum hocceJLR E Hereditario fucceflio- nis devolutum Anno 1741- Primus ingreiliis, dum per Gloriofam SUI Coro­nationem abhinc ante 29. Annos M AJESTAS1 confolatum reddidit.

Teftaturii id reddit : Secundus Majeilaticus Maternus, & Paternus in bocce Marianum Hereditarium fu um Regnum ingreflus, dum ; AugudifTima Roma­norum Imperatrix M A JE STA S & Regni Hungária; R E G I N A M A R I A T H E R E S I A Hodiedum feliciter Regnans, pro tunc cum Famoiiilimo Po-

‘ tentiilimo, & Invi&illimo Romanorum Imperatore & REGNI Hungária; Corre- gente F R A N C I S C O I. femper Augufto ♦ M A JE S T A T IS1 Conjuge , erga hanc Liberam & M A JE STA TIS Regiam Civitatem , Pedopolitanam & iua Cadra feu exercitum Anno 1751 . Die 4. Menüs Augudi , Gódóló enlem A r­cem feu Cadrum 10. nec non Metropolim Urbem Budenfem 1 1 . ejusdem Men­üs abhinc ante 19, Annos iliis clementi ifimig priefentiis illuilrarunt.

Qualis Triumphus cum applaufu tunc fuerat dum : Tertiario ex Auftria Vienna, per Pofonium durante Generali Regni Dista beneficio Danubii occaü- one Navali A uguíti Ilimbe MAJ PEST A T E S M A R I A T H E R E S I A Impera­trix & Regina modo feliciter Regnans, quam M A JE ST A T E M D E U S pro' iolatio Regnorum fuorum , & Provinciarum , atque Ditionum diuturno Gu Pernio Regiminumque felici Triumpho lanam, vegetam, & Incolumem matu­ros , ac Nedoreos in Annos feliciter iervet: & Gloriole reminifcentia; F R A N < C I S C U S I . Imperator & Regni Hungária; Corregens, Cui D E U S det Re­quiem asternam . & perenne Diadema Ccelede. A c SacratiiTnnus J O S E- P I I U S IT. pro tunc eleclus , & Coronatus Romanorum R E X modo vero Gloriofe Imperans Imperator , & Conregnans ac Dulci Ulme Patria» Pater nec non futurus Noder Apodolicus R E X femper Augudus , atque Sereniflimus L E Ö P O L D U S inudo M agn usD U X Moguntinus, feuHertruria», Archi- Duces Audria?U bacra; LTironS Regni n angaria; Hereditarii Principes, cum

W m X A N N A , et M A R I A C H R IS T IN A , duabus A R CH I - PRINCI­PISSIS Item cum Sereniffimo A L B E R T O S, C, & R. A , M. per Re­gnum Hungária; Regio - Locumtenente PRINCIPE Polonia;, & Duce Saxo­nia; Vacium Epifcopalem Civitatem, <k Metropolim Urbem Budenfem, ad fe­mel Tna Coronata Capita Majedaticis radiis cum Auguda Aula irradiare non dedignabantur, quod ante hac a Memoria hominum nunquam auditum fuit ut Urbs Buda Metropolis, & Civitas Pedienfis tot M A JESTATIBU S coronatis ad Semel condecorata; fuiilent.

Pra?ter hxc Pedopolitana Civitas cum Militari invalidorum domo ex Im­perio Romanorum REGEM neminem alium advenientem in hoc volatili tra- je&u nifi pro tunc Glorio ii fiim um Romanorum REGEM JOSPHUM II. &c. & Sereniilimum L E O P O L D U M 31. Menüs Augudi Anno 1764. foleniter excepit.

Hafcegratiasgratiarumqueradiosad mcenia urbisBudenfiseadem die,qua Pe* dini exidebant palam, & publice confpeximus felices, O dies dierum memora* bilis 1 ad quod & tantum Ipe&aculum non tantum trans, & cis Danubium , Tybifcum , Savum , & Dravum fluvios, nec non ex Confiniis Regni ad be- neventandas Majeftates cum Auguda Aula concurrerunt homines, verum eti­am ex aliis Regnis, & Provinciis advenerunt.

Page 8: E X - edit.elte.hu

Jos. 2. V, 2, Sicut Populus prieparatus ad pralium.Prie nimio gaudio urbis Budenfis mania exultabant tormentorum boatus fai ve red­

debant : & aftu reddunt : Campanie fonitu ilio Tigna dabant, & a£lu Tonant : Tym panie cum tubis echo refonabant, & fvaviter Tonabant, & aftu Tonant : Proceres, Status, & Ordines, ac Clerus cum adflantiis, & Ecclefiailicis Ce­remoniis Majeilates cum A uguila A ula reverebantur, & aélu venerantur. H o­rum Peft, Pilis, Solth articulariter unitorum Comitatuum Ϊ Univerfitas de ge­nu homagiali ad rippam Danubii ex parte PeilienTi Majeilates bene venta v i t , <Sc a6lu beneventat.

E x utraque Parte Civici Magiilratus tam extra , quam intus marnia cum C ivibus, Senibus, & Juvenibus publice Majeilatibus fidelitatem vo ven d o, Cla­ves priefentando unanimiter A V E T E dabant, & a£lu falutant, DEUM laudan­tes , acclamantes : Benediftus, qui venit in nomine Domini : Vivant Majeilates cum A uguila Aula in annos Neiloreos diutiffime, & perennent felici Hirne pro Gloria D e i, Regnorum, Provinciarum , atque Ditionum diuturno Gubernio, Re­giminumque felici triumpho provehebantur, & aflu aggratulantur.

Quarum Majeflatum SucceiTus Germini Univerfus propemodum Chriftia- nus fubjacet Orbis , nullo unquam Teculo in cordibus Fidelium obfecrantur : verum velut ex cineribus Phoenix Turget, & revivefcet. Ita in Poilerorum Noilrorum Sangvine Tperans Pellicanum fore, eo etiam magis Majeflatum Ve- (Irarum adventus in pofleris noilris relucefcet, ac fama sternum volabit Quia Regnantes Majeilates dulciffimée Patria» tulerunt augmentum.

Anno,q U o MetropoLIs ternis fCJIt DeCorata Coronis

Gloria Dom ini, & Tempiterna ejus Veritas, & Divinità»

Dum fluit unda Iftri, dum Pannonis ora manebit.S'anela erit Hungaricis Pragmatica San£lio Regnis.

V ivite felices N a ti, Nateque' Parentes ,E t Nati Natorum, & qui nafcuntur ab illis.

Major adhuc ha?c felicitas s fi rem accuratius confideremus Auditores orna- tiffimi, quod id teflatum redditi Primus, 2dus , & Tertius , teflatum reddit Paterna G ratia, & Clementia gloriofe imperantis imperatoris, & corregentis cum Sereniffimo Locufhtenente dum : de novo fecunda vice ad fideles fubditos fuos veniens per fan&iffime iniinuatam Hereditario Regni Comitatibus , & Civitati bus unionem non a liu d , quam eorum publicum bonum, ac eorum emolumen t u m, fecuritatemque providere , tranquillam pacem itabilire Paterna foliicitu- dine Majeflas meditatur.

Id namque exigit a m e , & hujus peculii Regis Fidelibus Civibus ultra hu­millimam erga M A J E S T A T E M V E S T R A M , obedientiam , obligationem , ac homagialem devotionem , feu proprium experimentum , emolumentum , ac com­modum : Dum toties quoties M A J E S T A T IS V ESTR A E prefentia mi h i , cum­uli is C ivibus fruì licebit lingulari * nunquam Tine confolatione Divino Numini- & Sacratiffime M A J E S T A T I V E S T R A E , cum Sereniffimo Locumtenente infini­tas Gratias adeile datum eil.

Quod etiam inpnefentiarum e x debito humillime, ac fubmiffiffime omnique cum devotione, & efto pariin refpe&U meritorum Majeilatis V eline pondere per- fol var ; Nihilominus tamen altiffimo Coeli > Terrae Conditori fupplicans, ut Ma-

jefla-

Page 9: E X - edit.elte.hu

jedatem Vedram diu pro falute Populorum fibi fubjeftorum confer v a re , ac de holHbus fuis Triumphare facere, ulteriusque feliciter in bocce Haereditariuni Re­gnum adfplaiiien & Gaudium fidelium fuórum deducere dignetur.

Et fané fi Alexandrum Magnum alias virtute, & gloria & prudentia ab or­be magnum diftum rememoro Majorem merito in M A J E S T A T E V E S T R A fa- cratiflìma mirari debet Orbis Ille enim bello armisque captas innumeras Provin­cias plus charorum fuorum commodo, quam populorum fibi fubjeftorum con- fervationi Rudens inter ipfos Tede Sacra Scriptura adhuc : Vivens divifit & qui fub uno corpore audit : Mundi domitor Alexander divifo inter eos Imperio v ix illorum uti & Populorum iuorum famam , nedum provincias confervavit. M A ­J E S T A S autem V E S T R A facratiffima plus Regnorum , Provinciarumque fa­árum & in his ex ident i um lubditorum fi!>i populorum falliti , quam Sanguinis fui commodo confulens non eorum divifionem , verum potius divifarum corona­rum ad Chridiani Orbis , populorum fuorum tutamen , unionem perpetuam effe­cit, per quod fi unquam alias nunc certo illa Salomonis Regis vivere ccepit Hun­gária aurea tempora, quibus Sacra Scriptura ri ferrent« afferebatur : Habitaffe Judam , & Ifrael abfque timore ullo unumquemque fub vite fua, & fu b ficu fua a Dan , ufque Berfabee cunctis diebus Salomonis. Vivimus nunc fm e abfque timore u llo , populis Cunélis & vel maxime Hungária» fatalis Interregni acccdoriorumque ex­inde malorum , fub perpetua Audriaci Augudi fanguinis protezione ; vivim uf- que D EO , incrementum , uti firmiter credimus , dante, ab Oriente , ufque a d Occafuin cuntlis diebus M A JE S T A T IS V E ST R JE Sacratillim» , & A ugudi Sanguinis Audriaci utriufqe fexus.

Progredere igitur clementidime Domine cum iereniffimo Regio locumtenen- te etiam ulterius ex propriis in hancce Liberam , & Majedatis Regiam Civitatem Pedopolitanam tamquam in propriam progredì^ , animus adventum M A JE S T A ­T IS Vb&£§0ÍE GL^fenfntŰiiiii anhelantes augudi fiima pre-fentia amplius atque etiam Amplius confolare non dedignetur ! ego intere \ ex indultu , 6c annutu M A JE S T A T IS VESTRAE , & fereniflìmi ìocLmtenenrii adventum fum annuntiaturus.

Super clementiifima & ingenita fua pietate , & Juditia, quod hujus C iv i­tatis & Incliti Regni Hungáriái fideles fubditos invifere & confolatos reddere dignata ed Majedas.

Pro qua gratia , cura, follicitudine , atque clementia ego omnium fidelium fubditus dum humillimas easque quas immortales Sacratiflima» M A J E S T A T Í V E S T R A S ) qua Domino Domino , & C O N -REGN A T O R I , & futuro nodro Apodolico R e g i, nec non dulciffim» Patri» Patri clementifiimo & ferenifllmo locumtenenti cum fumma animi mei devotione refero grates gratiasque f imul , & eidem florentes ad maturos vivid » feneciutis annos omnigenarum profperitatum atque felicitatum genere refertum inque feros nepotes ardentiflimis votis comprecor.

D E U M ter optimum maximum orabo quod etiam impraefentiarum ex de­bito demiffilfime , ac fubmiffiifune , omnique cum homagiali devotione voveo: ut' in hocce Regno commorrantem & ubique locorum cum iereniffimo Locumte- nente progredientem felix atque faudus i i t , per Hungáriám & Provincias tum

13 hic

Page 10: E X - edit.elte.hu

hic commorantem, aut ubicumque progredientem ab omni malo pnefervet, & cuftodiat Angelus Rapaél & fit Comes itineris exproprns ad propria ducat, & reducat : prout olim Juniorem Tobiam i nl er r am meden perduxit lupereo

gratulor quod feliciores & faniores redeuntes cum fereniflimo Locumte- nente confpicere valeo , fanguinemque & vitam pro omni occafione

Homagiali obligatione devoveo.

Page 11: E X - edit.elte.hu

Benedi&us Dominus DEUS Israel quia vifitavit ö* fecit redemptio-nem plebis fiut:

A U G U S T I S S I M A M A J E S T A T I Se t S E R E N I S S I M I R E G I I L O C U M T E N E N T I S

ExInferioribus Partibus, & Provinciis Pefthinum primus & fecundus reditus,

Advenientem igitur T E CASSAR Regna falutant,Hungária? & Populus vota preces que facit,

Hungária reducem Peftinum & Buda falutat ,Quem Junio optavit Tertia Menfe dies.

Atque Tibi feptem gaudet Tabula ipfa virorum Qucfe T £ Felices optat habere dies.

Ha?c T E felicem Corregem nominat, atque Regia Corregi Tempora lieta canit.

Tempora lata canit, natus quoque ad xArma fidelis M iles, fic omnis debita vota facit.

Si TIBI quisque parat ( íls profper ) & omnem bellum Devincas Hoftem : fumme Monarcha TU U M .

Militibusque T U IS lalletur dextera nunquam :Vittricem ut poilint fa?pe referre m inum,

Obfequipmque TIBI referunt nec inutile Patres Utque diu vivas munera Corde vovent.

Peil , S o ld i, atque P ilis , Urbes pagique precantur ,^J7r TIfiL·» in.Orhi— 'in in n u ^ r r fluat,

Hungária? Regnum Corregem T e tenet almum Fauflius exoptans ut T U A Regna regas.

Incolumis quod T U felixque adveneris ergo Omnes T E vifo Gaudia fufa dabunt.

Felici reditu gaudet TIBI Magne M O N A R C H A Urbs antiqua manus qua? fuit ante TUAS,

Supplex cum votis venit cum Plebe fenatusAuxiliumque petit fumme M O N A R C H A TUUM .

Nec fülűm Hungária? Regnum TIBI Gaudia promit Gaudia fed pariter Magna Croatia habet,

Syrmia conflmilem jungit Sclavonia plaufum :Quin gaudent Domino Singula Regna fuo,

Syrmia teftetur dicant fua vota Bohemi.. - w Sic alice Partes vota diferta canant.Syrmia non tantum verum Dalmatia votum

Adjungetque fuum quod T U A fatta volunt.

Ergo concordem promant TIBI Regna favorem Correx & eil Netter floreat & ejus amor«,

P O E T A

Page 12: E X - edit.elte.hu

P O E T AFELICEM ASCENSUM EX HUNGÁRIA VIENNAM VER­

SU S P R E C A T U R ,

Pettino quinta Ca?far cum Principe perget Felicem C<efar carpat uterque viam.

Regna poteftates Felicia verba precantur ,Omnes felici fautta precantur ope.

Regna potettates non tantum Gaudia fundent,Sedque etiam felix Auttria vota dabit.

A d propria e x propriis Criäur T E vertere poffis ,Luceat & reditu Magna Vienna T U O .

A tque T U I Regni fijam capiaris Amore Confpettus felix Buda precatur iter.

Tam fi afcenfus erit conventio dotta virorum ,Pofcit Iter felix A lm e M O N A R C H A T IB L

Ipfe precor votis ut Numina D IV A fecundent,Et femper fumma profperitate beent.

Extremo precor ut pottquam finiveris ittam Vitam Dent fuperi Regna videre Poli.

Sit Verbum , flam en, P ater, & fit dulce Juvamen,Sufcipe Solamen , Gaudia femper Arnen.