Arkady FiedlerDywizjon 303Dywizjon 303

"Nigdy tak wielu nie zawdzięczało aż tyle tak nielicznym”. / W. Churchill

HistoriaHistoria• rekordy:

– najskuteczniejsza jednostka aliantów w czasie "Bitwy o Anglię" – najskuteczniejsza jednostka aliantów w operacji "Jubilee" (desant pod Dieppe)

• święto dywizjonu: 1 września • litery kodowe: RF (przezwisko "Rafałki"); od 2 sierpnia 1945 PD • utworzony - 2 sierpnia 1940, Northolt • pierwszy rozkaz dzienny - 2 sierpnia 1940, Northolt • gotowość operacyjna - 31 sierpnia 1940, Northolt • ostatnie zadanie bojowe - 25 kwietnia 1945, Northolt • rozwiązany - 11 grudnia 1946, Hethel • dzielił się na dwie eskadry, A i B; eskadrę tworzyły dwa klucze po trzy samoloty. • Na mocy angielsko-polskiego układu wojskowego każda wyższa funkcja w dywizjonie miała

podwójną obsadę. Polskim odpowiednikiem dowódcy dywizjonu Ronalda Kelleta był Zdzisław Krasnodębski, a polskimi dowódcami eskadr, dublującymi funkcję Johna Kenta i Athola Forbesa, Witold Urbanowicz oraz Ludwik Paszkiewicz.

• zwyczaj - noszenie szkarłatnych szalików

2009-02-22 2Dywizjon 303

Emblemat 303. Dywizjonu Myśliwskiego Warszawskiego im. Tadeusza Kościuszki

2009-02-22 3Dywizjon 303

Pieśń Dywizjonu Pieśń Dywizjonu

2009-02-22 Dywizjon 303 4

126 „Adolfów”?126 „Adolfów”?

• Dywizjon 303 zgłosił najwięcej zestrzeleń samolotów niemieckich podczas bitwy o Anglię - 126, zaliczonych oficjalnie podczas wojny.

• Niewątpliwym jest, że wynik ten jest znacznie zawyżony. • Brytyjski historyk John Alcorn uznał 44 zwycięstwa za na pewno potwierdzone, co

stawia dywizjon na czwartym miejscu wśród dywizjonów bitwy o Anglię .• Dywizjon 303 natomiast był najlepszym dywizjonem z latających na starszych

myśliwcach Hawker Hurricane. Biorąc pod uwagę, że te zwycięstwa odniesiono w ciągu 17 dni walk, był on także najskuteczniejszym dywizjonem alianckim (2,6 zwycięstwa dziennie).

• Zdaniem Jerzego Cynka zestrzeleń mogło być ok. 55-60, co mogło istotnie stanowić najlepszy wynik dywizjonu alianckiego.

2009-02-22 5Dywizjon 303

2009-02-22 6Dywizjon 303

„Adolf”

Arkady FiedlerArkady Fiedler• urodził się w 1894 r. Studiował w Krakowie, a także

Berlinie, Poznaniu i Lipsku. Brał udział w powstaniu wielkopolskim. Wiele podróżował, m.in. do Brazylii, Kanady, Afryki. W latach 1940-41 przebywał wśród polskich lotników biorących udział w bitwie o Anglię. Właśnie tam powstawał Dywizjon 303, który został wydany w 1942 r. w Londynie, w języku angielskim, a rok później w Polsce (wydanie podziemne). Pisarz zmarł w 1985 roku.

• Arkady Fiedler jest także znany jako autor powieści podróżniczych: Ryby śpiewają w Ukajali, Kanada pachnąca żywicą, Orinoko.

2009-02-22 Dywizjon 303 7

Geneza utworuGeneza utworu• „Gdy we wrześniu 1940 roku zameldowałem się w Londynie u generała Władysława Sikorskiego,

głównodowodzącego Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii, zdziwiłem się, że żaden z licznych na Wyspie literatów polskich nie wpadł dotychczas na pomysł ujęcia piórem rewelacyjnych wyczynów polskich lotników z Dywizjonu 303, o których tyle hymnów pochwalnych właśnie pisano w prasie angielskiej. Generał Sikorski z serdeczną ochotą dał mi rozkaz napisania szerszej relacji o akcji Dywizjonu 303 i skierował mnie na lotnisko w Northolt pod Londynem, gdzie Dywizjon stacjonował. Zaprzyjaźniwszy się łatwo z całym dywizjonem, zarówno z myśliwcami jak mechanikami, skwapliwie zabrałem się do pracy, którą postanowiłem ująć jako szersze sprawozdanie z pola walki, pisane na gorąco i gorącym sercem patrioty, sprawozdanie, a nie utwór tak zwanej literatury pięknej - bo takie właśnie było kategoryczne zapotrzebowanie w tej wyjątkowej, napiętej chwili”.

• "Spośród wszystkich moich książek Dywizjon 303 jest chyba utworem pisanym najbardziej na gorąco, pod bezpośrednim wrażeniem rozgrywających się w 1940 roku wypadków: pierwsze stronice powstawały już podczas ostatniej fazy owego osobliwego dramatu, nazwanego Bitwą o Brytanię, a ostatnie stronice kończyłem kilkanaście tygodni później, kiedy wciąż jeszcze, niby echo owej bitwy, warczały nocą nad Londynem motory Luftwaffe i padały bomby na miasto".

2009-02-22 8Dywizjon 303

Gatunek Gatunek • Utwór należy do literatury faktu.• reportaż- gatunek publicystyczno-literacki obejmujący utwory o

charakterze sprawozdań z wydarzeń, których autor był bezpośrednim świadkiem lub uczestnikiem.

• Zgodnie z zamierzeniem autora książka jest sprawozdaniem-dokumentem dotyczącym planu boju, była pisana, „na gorąco” pod wpływem silnych wzruszeń. Wiele tu opisów walk powietrznych, dużo nazw ewolucji, jakie myśliwcy-akrobaci wykonują podczas walki (śruba, korkociąg, nurkowanie, lot koszący, pikowanie), są tu też opisy kabiny pilota, nazwy części samolotu.

2009-02-22 Dywizjon 303 9

Świat przedstawionyŚwiat przedstawiony

• Czas akcji: sierpień i wrzesień 1940 r. W tym czasie rozegrała się Bitwa o Anglię - rozstrzygająca losy II wojny światowej.

• Miejsce akcji: niebo nad Anglią

• Bohater zbiorowy: Lotnicy z Dywizjonu 303 im. Tadeusza Kościuszki

2009-02-22 10Dywizjon 303

BohaterowieBohaterowie

2009-02-22 11Dywizjon 303

Ronald Kellet (brytyjski dowódca dywizjonu RAF) (major) Eugeniusz Szaposznikow (sierżant)

Stefan Karubin (sierżant) A gdy kul zabrakło....Kazimierz Wunsche (sierżant)

Ludwik Paszkiewicz (porucznik) Stefan Wójtowicz (sierżant)

Jan Zumbach (podporucznik) Zdzisław Hennenberg (dowódca drugiego klucza) (porucznik)

Mirosław Ferić (porucznik) Witold Żyborski (adiutant dywizjonu)

Zdzisław Krasnodębski (major) Witold Urbanowicz (porucznik) Arsen Cebrzyński (porucznik) Michał Brzezowski (sierżant)

Witold "Tolo" Łokuciewski (podporucznik) Wiórkiewicz (porucznik inżynier)

Jarosław Giejsztoft (kapitan) Andruszek (sierżant)

Kazimierz Daszewski (podporucznik) ("Długi Joe") BólMarian Pisarek (porucznik)

Januszkiewicz (kapitan) Forbes (kapitan)

Zygmunt Wodecki (doktor adiutant) Josef František (Czech) (sierżant) Sierżant Frantiszek - dzielny Czech

WątkiWątki

• przyjaźń• walka o ideały

2009-02-22 12Dywizjon 303

Warto przeczytaćWarto przeczytać

• Lynne Olson, Stanley Cloud, Sprawa honoruSprawa honoru

• Bożena Gostkowska, Tolo. Muszkieter z Muszkieter z Dywizjonu 303Dywizjonu 303

2009-02-22 13Dywizjon 303

Ciekawe linkiCiekawe linki

• http://www.tkdami.net/~piotrekk1/303/dzialy/hist.htm - o Dywizjonie 303

• http://www.fiedler.pl/dywizjon-303,42.html

• http://www.youtube.com/watch?v=M2UwQJ1QKy4 – relacja pilota

• http://www.fiedler.pl/strona-glowna,61.html – muzeum Arkadego Fiedlera

2009-02-22 14Dywizjon 303

Dziękuję za uwagę.

Pozostaje już tylko życzyć miłej nauki

2009-02-22 Dywizjon 303 15