DETALJNI URBANISTIKI PLAN GRADIONICA

Naruilac:

OPTINA TIVAT Odluka o donoenju Detaljnog urbanistikog plana GradionicaBroj: 0304-289 od 17.10.2011. godine Predsjednik Skuptine: Krsto Petrovi __________________

Obra iva:

MonteCEP dsd KotorDirektor i Odgovorni planer: Saa Karajovi __________________

DETALJNI URBANISTIKI PLAN GRADIONICAPlan 2011.

NARUILAC:

OPTINA TIVATOBRA IVA:

Centar za planiranje urbanog razvoja, KotorRadni tim: rukovodioci izrade plana: Saa Karajovi, dipl. prostorni planer (odgovorni planer) Nataa Tanev, dipl. in. arhitekture (urbanizam) Milan Pavievi, dipl. in. saobraaja (saobraaj) Branislav Manojlovi, dipl. in. hidrotehnike (hidrotehniki sistemi) Predrag Vukoti, dipl. in. elektrotehnike (elektro sistem) eljko Mara, dipl. in. elektrotehnike (tk sistem) Jelena Franovi, dipl. in. pejzane arhitekture (zelenilo) Katarina Pandurov, dipl. matematiar (GIS) Vladana Stanojevi, arh. tehniar Aleksandra Vienti, dipl. ing. arhitekture (grafika obrada) direktor MonteCEP-a: Saa Karajovi, dipl. prostorni planer

broj licence: 05-5295/05-1 (09/01/06)

broj licence: 05-5295/05-3 (09/01/06) broj licence: 05-2301/06 (29/06/06) broj licence: 01-10683/1 (25/01/08) broj licence: 01-1605/07 (02/03/07) broj licence: 01-1872/07 (21/03/07)

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

SADRAJ PLANA :

TEKSTUALNI DIO

1.1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

OPTI DIOGRANICA I OBUHVAT PLANA PLANSKI PERIOD OBRAZLOENJE ZA IZRADU PLANSKOG DOKUMENTA ZAKONSKI OSNOV IZVOD IZ PROGRAMSKOG ZADATKA

4

2.2.1. 2.2. 2.3 2.4 2.5 2.6

ANALITIKI DIO

8

ANALIZA PRIRODNIH KARAKTERISTIKA PLANSKOG PODRUJA ANALIZA POSTOJEEG STANJA NAMJENA I KAPACITETA PODRUJA OBUHVAENOG PLANOM ANALIZE POSTOJEE INFRASTRUKTURE ANALIZA POSTOJEE PLANSKE DOKUMENTACIJE ANALIZE PODRUJA KOJA SU ZATIENA KAO PRIRODA I KULTURNA DOBRA OCENA ISKAZANIH ZAHTJEVA I POTREBA KORISNIKA PROSTORA

3.

OPTI I POSEBNI CILJEVI

21

4.4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7.

PLANIRANO RJEENJEOBRAZLOENJE PLANIRANOG PROSTORNOG MODELA KONCEPCIJA KORIENJA, URE ENJA I ZATITE PLANSKOG PODRUJA MREE I OBJEKTI INFRASTRUKTURE UPOREDNE TABELE POSTOJEIH I PLANIRANIH BILANSA I KAPACITETA USLOVI U POGLEDU PLANIRANIH NAMJENA FAZE REALIZACIJE EKONOMSKI POKAZATELJI

22

5.5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6

SMJERNICE ZA SPROVO ENJE PLANSKOG DOKUMENATASMJERNICE ZA DALJU PLANSKU RAZRADU SMJERNICE ZA FAZNU REALIZACIJU PLANA SMJERNICE ZA ZATITU PRIRODNIH I PEJZANIH VRIJEDNOSTI I KULTURNE BATINE SMJERNICE ZA ZATITU IVOTNE SREDINE

55

SMJERNICE ZA ZATITU OD INTERESA ZA ODBRANU ZEMLJE SMJERNICE ZA SPRIJEAVANJE I ZATITU OD PRIRODNIH I TEHNIKO - TEHNOLOKIH NESREA2

MonteCEP, Kotor

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

5.7 5.8 5.9 5.10

SMJERNICE ZA POVEANJE ENERGETSKE EFIKASNOSTI I KORIENJE OBNOVLJIVIH IZVORA ENERGIJE ELEMENTI URBANISTIKE REGULACIJE URBANISTIKO - TEHNIKI USLOVI I SMJERNICE ZA IZGRADNJU OBJEKATA SMJERNICE ZA TRETMAN NEFORMALNIH OBJEKATA

6.6.1 6.2

ANALITIKI PODACI PLANAURBANISTIKI POKAZATELJI NA NIVOU PLANA URBANISTIKI POKAZATELJI NA NIVOU PARCELA

81

7.7.1 7.2 7.3

PRILOZIPROGRAMSKI ZADATAK ANKETA KORISNIKA PROSTORA POSTOJEE STANJE - KAPACITETI PO KATASTARSKIM PARCELAMA

103

GRAFIKI PRILOZI01. 02. 03. 04. 05. 06. 07. 08. 09. 10. 11. GEODETSKA PODLOGA SA GRANICOM PLANA IZVOD IZ PUP-A ANALIZA POSTOJEEG STANJA PLAN NAMJENE POVRINA PLAN PARCELACIJE, NIVELACIJE I REGULACIJE PLAN SAOBRAAJA PLAN ZELENIH POVRINA PLAN HIDROTEHNIKE INFRASTRUKTURE PLAN ELEKTROENERGETSKE INFRASTRUKTURE PLAN TELEKOMUNIKACIONE INFRASTRUKTURE SINHRON PLAN INFRASTRUKTURE

MonteCEP, Kotor

3

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

1.

OPTI DIO

MonteCEP, Kotor

4

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

1.1.

GRANICA I OBUHVAT I PLANA

Granica DUP-a Gradionica obuhvata teritoriju istono od Jadranske magistrale, du sjeverne obale rijeke Gradionice a koja je na padini Vrmca, ija je povrina 58.43 ha. Sve katastarske parcele u obuhvatu Plana pripadaju KO Mrevac. Granica plana utvr ena je Odlukom o izradi plana i definisana je na sledei nain: Granica obuhvata DUP-a Gradionica, sve u KO Mrevac poinje od take A y 6 559 576,11; x 4 697 155,72; prelazi put Mrevac-Kava (k.p. 1297) i nastavlja u pravcu sjeveroistoka, istonom granicom potoka Pudarica ( k.p. 539), ide do take y 6 559 672,02; x 4 697 335, 99 , zatim nastavlja jugoistono, sjeveroistonim granicama k.p.543, 542, 552 do presjeka sa k.p.579, prelazi preko k.p.579 i od take y 6 559 761,11; x 4 697 277,93 , nastavlja ka sjeveroistoku , sjeverozapadnim granicama k.p.565, 566, 567, 578, 581, 623/1, 623/2, nastavlja od take y 6 559 912,18; x 4 697 491,35 do y 6 559 936,89; x 4 697 568,67 zatim preko k.p.1913 i 1877 do take y 6 560 056,59; x 4 697 722,85 skree ka jugoistoku do take y 6 560 076,23; x 4 697 710,59 , na istoj parceli, nastavlja preko parcela 1876, 1875/1, 1874/1, redom takama (y 6 560 098,63; x 4 697 750,55; y 6 560 105, 77; x 4 697 774,78; y 6 560 120,82 ; x 4 697 793,44; y 6 560 133,18; x 4 697 828,22; y 6 560 140,85; x 4 697 854,03; y 6 560 144,14; x 4 697 880,99) do granice k.p. 1873 (taka y 6 560 138,79; x 4 697 914.19) odakle nastavlja istono, sjevernom granicom k.p.1873 pa nastavlja ka sjeveru, zapadnom granicom puta (k.p.1759), do dodirne take sa potokom (k.p.1878) odakle nastavlja istono, sjevernim granicama k.p.1595, 1597/1, 1600, 1601, 1602, 697, 693, 1293 (potok) koji granica prelazi i nastavlja njegovom istonom granicom ka jugu do take y 6 560 315,86; x 4 697 900,97. Granica se nastavlja ka istoku preko k.p.1628, 1630/1, 1630/2, nastavlja granicom k.p.849 do granice izme u k.p.1631 i 859 i nastavlja istom i istonom granicom k.p.1631 do take y 6 560 564,35; x 4 697 891,44 odakle skree ka sjeveroistoku do take y 6 560 597.94; x 4 697 929,60 na k.p.1643/4, zatim preko k.p.1651, 1650, 1649, nastavlja sjevero istonom granicom k.p.1647, 1646, do granice k.p.1654 i 1684, odakle nastavlja rijekom Gradionicom ka jugu do take y 6 560 245,03; x 4 697 044,30, gdje prelazi rijeku i nastavlja granicom k.p.2024/1 do take y 6 560 163,39; x 4 697 093,59 nasatvlja zapadno preko k.p.2023, 2022/1, 2022/5, 1973 i u taki y 6 559 938,72; x 4 697 094,27 skree sjeverno do lokalnog puta (k.p. 1945) u taki y 6 559 946,42; x 4 697 141,61, prati taj put sjevero zapadnom granicom do take y 6 560 005,58; x 4 697 205.77 odakle skrece zapadno preko k.p. 1946, 1947, 1951/2, 1948, 1951/1 redom takama (y 6 559 998,26; x 4 697 203,61; y 6 559 973,40; x 4 697 195,98; y 6 559 947,58; x 4 697 186,80; y 6 559 920,93; x 4 697 180,62; y 6 559 908,18; x 4 697 178,51; y 6 559 899,77; x 4 697 177,39; y 6 559 864,01; x 4 697 174,88; y 6 559 849,50 ; x 4 697 171,89; y 6 559 840,35 ; x 4 697 171,17; y 6 559 823,92; x 4 697 168,91; y 6 559 816,43 ; x 4 697 168,17; y 6 559 808,46; x 4 697 168,20; y 6 559 784,19; x 4 697 159,19; y 6 559 774,40; x 4 697 155,98; y 6 559 766,33; x 4 697 153,65; y 6 559 754,66; x 4 697 150,72; y 6 559 736,73; x 4 697 148,23; y 6 559 715,30; x 4 697 145,62; y 6 559 694,19; x 4 697 147,83; y 6 559 679,98; x 4 697 149,80; y 6 559 670,00 ; x 4 697 150,83; y 6 559 661,92; x 4 697 149,84; y 6 559 651,94 ; x 4 697 149,12; y 6 559 643,79; x 4 697 148,20; y 6 559 621,44; x 4 697 151,42; y 6 559 604,70; x 4 697 156,45; y 6 559 593,31 ; x 4 697 156,88; y 6 559 593,31; x 4 697 156,88; y 6 559 581,32 ; x 4 697 156,06) do poetne take A, ime se zaokruuje obuhvat plana.

MonteCEP, Kotor

5

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Obuhvat Plana

Granica Plana je ucrtana na grafikom prilogu 01 - Geodetska podloga sa granicom plana.

1.2.

PLANSKI PERIOD

Izmjene i dopune Detaljnog urbanistikog plana Gradionica rade se za planski period do 2020. godine.

1.3.

OBRAZLOENJE ZA IZRADU PLANSKOG DOKUMENTA

Na osnovu Zakona o planiranju i ure enju prostora iz 2005., Optina Tivat je 2006. godine pristupila istovremenoj izradi izmjenama i dopunama GUP-a Tivta za podruje Gradionice i izradi DUP-a Gradionica. Tokom izrade planova, jo u formi nacrta, ukazali su se tehniki i planski problemi, najvie u infrastrukturnim fazama (saobraaj, elektrika, vodovod i kanalizacija) koje se onda reflektuje na fazu urbanistikog planiranja. Kako se ve tada pristupilo izradi novog Prostorno urbanistikog plana Tivta do 2020. godine, kojim je redefinisan poloaj i trasa zaobilaznice, odnosno iz centra naselja je izmjetena na viu kotu, a kroz naselje se planira samo prikljuak na nju, odlueno je da se zaustavi izrada planske dokumentacije (Izmjena GUP-a i DUP) i nastavi tek po usvajanju PUP-a. Odluka o donoenju PUP-a Tivat do 2020.godine stupila je na snagu 17.07.2010.godine, pa se u skladu sa novim planskim rjeenjima iz PUP-a, za podruje Gradionice trebaju izmjeniti: obuhvat DUP-a, osnovne postavke, namjene i parametri izgradnje, odnosno uskladiti ih sa planom viega reda.

1.4.

PRAVNI OSNOV

Plan je ra en na osnovu: Zakona o ure enju prostora i izgradnji objekata ("Sl. List Crne Gore", br. 51/08 od 22.08.2008.) Odluke o pristupanju izradi DUP-a Gradionica u Tivtu, donijete na sjednici Skuptine optine Tivat 17.07.2010.godine;6

MonteCEP, Kotor

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Programskog zadatka za izradu Detaljnog urbanistikog plana Gradionica, pripremljenog od strane Sekretarijata za urbanizam i stambeno komunalne poslove Prostorno urbanistikog plana optine Tivat do 2020. iz 2010. godine Ugovora o izradi navedenog DUP-a potpisanog od strane Naruioca - Optina Tivat i Obra ivaa MonteCEP iz Kotora.

1.5.

PROGRAMSKI ZADATAK

U poglavlju 7. Prilozi plana priloena je i kopija Programskog zadatka za izradu DUP-a Gradionica.

MonteCEP, Kotor

7

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

2.

ANALITIKI DIO

MonteCEP, Kotor

8

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

2.1

ANALIZA PRIRODNIH KARAKTERISTIKA PLANSKOG PODRUJA

TOPOGRAFIJA Teritoriju plana ini sjeverno priobalje rijeke Gradionice i jugozapadna padina Vrmca. Po konfiguraciji, teren je znaajno pokrenut sa velikim razlikama u nadmorskoj visini pojedinih dijelova, od 70 do 80 mnv na krajnjem sjeveru plana do 6-7 mnv u junom dijelu uz rijeku i magistralu.

KLIMATSKI USLOVI Podruje Gradionice, kao i cjela teritorija optine Tivat ima izrazito sredozemnu klimu. Temperatura vazduha Maksimalna temperatura vazduha jul i avgust oko 30 C januar i februar 12 - 13 C Minimalna temperatura vazduha u zimskim mjesecima oko 2 C o u ljetnjim mjesecima oko 17 C.o o o o o

Apsolutni maksimum javlja se u mjesecu avgustu 39,5 C, a minimum se javlja u februaru -8,2 C. Padavine Crnogorsko primorje odlikuje se maksimumom padavina tokom zimskog i minimumom tokom ljetnjeg perioda godine. U ukupnoj godinjoj koliini padavina najvei doprinos imaju mjeseci oktobar, novembar i decembar sa oko 30-40%, a najmanji juni, juli i avgust sa svega oko 10%. Srednja godinja koliina padavina za Tivat iznosi 1429,2 l/m2. Relativna vlanost vazduha Vlanost vazduha pokazuje veoma stabilan hod tokom godine. Maksimum srednjih mjesenih vrijednosti javlja se tokom prelaznih mjeseci (april-maj-juni i septembar-oktobar), a minimum uglavnom tokom ljetnjeg perioda, u nekim sluajevima i tokom januara-februara. Vrijednosti srednje godinje relativne vlanosti vazduha za Tivat iznose 70,5 % (min 62 % u julu, max 75,6 % u oktobru). Oblanost i osunanost Poveane vrijednosti oblanosti su karakteristika zimskog dijela godine, nasuprot ljetnjem periodu kada su ove vrijednosti male. Na Primorju je tokom godine 4.2 desetine (42%) neba pokriveno oblacima. Oblanost u ljetnjem periodu je manja u odnosu na prosjenu godinju za oko 40 %. Srednja godinja oblanost iznosi za Tivat 3,84 (min 1,8 u julu, max 5,0 u februaru i martu). Prosjeno godinje Primorje ima oko 2455 asova osunavanja, od kojih 931 as u ljetnjim mjesecima (jun, jul i avgust), tj. oko 40% godinjeg osunavanja pripada jednoj etvrtini godine. Zimi osunavanje je znatno smanjeno. Tokom januara Primorje ima svega oko 125 asova, to predstavlja 5% godinje vrijednosti. Dnevno, tokom itave godine Primorje ima u prosjeku oko 7 asova sijanja sunca, sa dnevnim oscilacijama od +/- 3,5 asova.MonteCEP, Kotor 9

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Vjetar Dominantni vjetrovi za Primorje u cjelini su iz pravca sjeveroistoka i jugozapada, dok se na pojedinim stanicama zapaaju odre ene specifinosti. Za Tivat su to: jugoistok (8,74 %), zapad-jugozapad (7,9 %), istok-jugoistok i jug (po 6,4 %). Topografski poloaj Tivta prirodno je zatien od vjetrova, to rezultira velikim ueem tiine - ak 49.5%. Ekstremni godinji udari vjetra na Primorju imaju prosjenu brzinu od 33 m/s (120 km/h). INENJERSKO - GEOLOKE KARAKTERISTIKE Prema Geotehniko seizmikoj karti podobnosti terena za urbanizaciju, radjenoj za potrebe izrade GUP-a (1987) vei sredinji dio teritorije plana uz put Mrevac-Kava pripada II kategoriji terena, tj. terenima sa neznatnim ogranienjima za urbanizaciju. Manji dio na sjeverozapadu plana i dio padine ka rijeci Gradionici svrstan je u III kategoriju terena sa znatnim ogranienjem za urbanizaciju. HIDROLOKE KARAKTERISTIKE ire okruenje plana bogato je izvoritima, razliitog kapaciteta i kvaliteta vode koji u vidu potoka prolaze teritorijom plana. ZELENILO Jugozapadna orijentacija podruja u odnosu na Vrmac ini da je ono zatieno od dominantnih zimskih vjetrova, dobro osunano i izloeno padavinama, tako da predstavlja lokaciju koja odgovara raznovrsnoj vegetaciji. Detaljniji opis stanja zelenila dat je u poglavlju 8. OCJENA TERENA SA ASPEKTA PRIRODNIH USLOVA Sa aspekta prirodnih uslova, ovo podruje ima niz povoljnosti za izgradnju i urbanizaciju. Obzirom da je Gradionica smjetena na jugozapadnu padinu Vrmca klimatski je veoma pogodna za razvoj razliitih sadraja, od stanovanja preko turizma do centralnih i privrednih djelatnosti. Sam teren veim djelom je stabilan i pogodan za izgradnju objekata. Klimatski uslovi su, kao i na iroj teritoriji optine Tivat, povoljni za gradnju tokom cjele godine.

2.2

ANALIZA POSTOJEEG STANJA NAMJENA I KAPACITETA PODRUJA OBUHVAENOG PLANOM

OSNOVNE KARAKTERISTIKE PROSTORA Naselje Gradionica nalazi se u prigradskom dijelu grada TIvta na jugozapadnoj padini Vrmca. Ovakav poloaj uticao je na urbani razvoj ovog prostora. Po tipologiji nastanka Gradionica se moe svrstati u spontano nastala naselja ija je izgradnja i razvoj jo uvijvek u poetnoj fazi. Sam prostor veim dijelom je neizgra en (oko teritorije plana) dok se samo mali dio teritorije plana, 25%, koristi u funkciji izgra enih objekata koji su uglavnom stambenog karaktera.

MonteCEP, Kotor

10

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Spontani razvoj ovog naselja doveo je do toga da se danas na terenu jasno uoava nedostatak urbanog identiteta ovog prostora. Nepostojanje planske dokumentacije kojom bi se definisala urbana matrica, jasni saobraajni tokovi kao i osnovna gra evinska regulativa doveli su do toga da je izgradnja tekla haotino a objekti nicali i grupisali se najee uz postojee trase puteva. NAMJENE PROSTORA Dominantno zastupljena funkcija je individualno stanovanje (mali broj objekata je za sezonski boravak) ili stanovanje praeno nekom vrstom poljoprivredne djelatnost za sopstvene potrebe (vonjak ili vinograd, uzgoj povra ili sitne stoke). Od javnih sadraja, u okviru Plana nalaze se Osnovna kola "Drago Milovi", Dom kulture i TS 110/35kV Gradionica. Veliki broj slobodnih (neizgra enih) parcela je umovit - pokriven kvalitetnim visokim rastinjem. Ostale slobodne parcele pokrivene su niskim ili srednjim rastinjem i povremeno se koriste u svrhu ekstenzivne poljoprivrede - ispaa stoke ili sakupljanje sijena. IZGRA ENE STRUKTURE Tipoloki izgra eni objekti u najveem broju pripadaju kategoriji porodinih stambenih kua. Preovla uju objekti visine P (oko 39%) i P+1 (oko 42%), uz manji broj objekata P+2 i P+2+Pk, to je i najvia spratnost na ovoj lokaciji. Po formi uglavnom su jednostavne geometrije, pravougaone osnove sa dvovodnim krovom i bez odlika tradicionalne arhitekture. Objekti su uglavnom novijeg datuma i dobrog kvaliteta. Znatan broj objekata izgra en je u proteklim godinama ili se jo uvjek nalazi se u fazi izgradnje, to govori o atraktivnosti i potencijalima ovog prostora. Ono to se moe smatrati neformalnim objektima su oni koji su izgradjeni van zone stanovanja po GUP-u Tivta iz 1987, to je grafiki obeleeno na crteu 03 Postojee stanje i u tabeli kapaciteta postojeeg stanja po katastarskim parcelama datim u poglavlju 7 Prilozi plana. NUMERIKI POKAZATELJI POSTOJEEG STANJA Za ukupnu teritoriju plana osnovni urbanistiki pokazatelji su sledei: broj postojeih objekata povrina pod objektima ukupna BRGP objekata prosjena spratnost na nivou plana stepen zauzetosti terena na nivou plana indeks izgra enost na nivou plana 558 32866 m2 59477 m2 P+Pk 6% 0,1

MonteCEP, Kotor

11

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

PEJZANO URE ENJE Cijelo podruje Tivta odlikuje se bogatstvom zelenila. Zahvata dvije klimatogene zajednice: "Orno Quercetum ilicis" i "Carpinetum orientalis lauretozum". Na mjestu nekadanjih uma crnike, razvila se gusta i neprohodna ikara, tj makija. Po floristikom sastavu odgovara zajednici Orno - Quercetum ilicis. Makija dominira junom obalnom zonom i podrujem Krtola. ine je zimzelene biljke tvdog lia kao to su: Myrtus communis, Arbutus unedo, Juniperus phoenicea, Pistacia lentiscus, Quercus ilex, Erica arborea itd. Druga zajednica hrasta medunca i graba sa lovorom izraena je na padinama Vrmca. U razdoblju do drugog svjetskog rata u uem gradskom podruju Tivta razvijaju se znaajne parkovne povrine sa primjerno ure enim vrtovima, a na rubu grada i podalje od grada preovla uje poljoprivredna djelatnost u kojoj bitnu ulogu ima maslinarstvo i vinogradarstvo. Postupnim naputanjem naselja, sa tendencijom prelaska u grad, slikovit autentian krajolik mjenja svoj izgled i tipinu prepoznatljivost. Zaputene maslinjake i vinograde, a dobrim dijelom i ostale obradive povrine postupno naseljavaju florni elementi autohtonih umskih zajednica i vegetacija , te borovi i empresi.

2.3

ANALIZA POSTOJEE INFRASTRUKTURE

SAOBRAAJ Od znaajnih pravaca koji su u direktnoj vezi sa podrujem zahvaeno DUP-om Gradionice, magistralni put M-2 (E65/E80) tangira podruje sa zapada. Od njega se odvaja lokalni put za Kava koji preseca podruje plana sredinom i on ini okosnicu uline mree Gradionice. Oko nje se razvija lokalna ulina mrea koja je uglavnom nastala stihijski pratei irenje naselja levo i desno od puta uz izvesna ogranienja uslovljena terenom. S obzirom da teren izrazito oscilira nivelaciono, od nivoa neto iznad mora do strmih brdskih predela koje preseca vei broj vodotokova, ulina mrea se prilago avala terenu bez izrade planske i projektne dokumentacije. Put Gradionica - Kava je veim delom rekonstruisan sa novim asfaltnim zastorom. Poto je put nasle e od vangradskog putnog pravca, elementi poprenog profila nisu trotoari nego bankine i rigole, tako da je kretanje peaka nebezbedno i odvija se uglavnom po kolovozu. Ostali deo postojee uline mree je uglavnom uskih profila, bez trotoara, delom asfaltiran a delom sa tucanikim ili nikakvim zastorom, oformljen na zemljanoj podlozi kako bi se omoguio pristup novo izgra enim objektima. Kolski saobraaj je uglavnom lokalnog, ciljnog karaktera, bez tranzita s obzirom da je put za Trojicu preko Kavaa sekundarnog znaaja od kada je u funkciji tunel Vrmac. Parkiranje se obavlja kako na parcelama stanovnika, na otvorenom ili u garaama ili na pojedinanim slobodnim povrinama uz put. Ne postoje organizovana parkiralita sem ispred Mesne zajednice i Doma kulture gde se plato pored puta kao slobodne povrina koristi i za parkiranje. Peaka i biciklistika kretanja obavljaju se po kolskim ili zajednikim kolsko peakim povrinama s obzirom da su retko gde formirana kako odvojana.MonteCEP, Kotor 12

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

HIDROTEHNIKA INFRASTRUKTURA Snabdijevanje vodom Gradionica - naselje se prostire sa obe strane lokalne saobraajnice koja vodi od Jadranske magistrale. Snabdijeva se vodom iz izvorita Topli. Potisni cjevovod 250 mm trasiran i izgra en uz put Solila-servisna zona, iz PS Topli transportuje vodu i usput snabdijeva potroae u naselju. Sa lijeve strane puta Mrevac - Kava postavljen je cjevovod AC 100 i PHD 110 mm preko postojeih livada i dvorita do UP 114 i dalje 1 pvc 100 mm uz put sa lijeve i desne strane i sa njim se postojee porodine stambene zgrade snabdijevaju vodom. Gradionica, kao i itava tivatska optina, nema dovoljne koliine vode i jedino trajno rjeenje je snabdijevanje preko Regionalnog vodovoda. Kanalisanje upotrebljenih voda Podruje Gradionice nema izgra enu kanalizacionu mreu, niti rjeeno kanalisanje upotrebljenih voda. Individualne stambene zgrade svoje upotrebljene vode kanaliu u septike jame i upijajuim bunarima uputaju u podzemlje. Odvodnja atmosferski voda Konfiguracija terena i lokacija podruja je po poloaju nagnuta prema lokalnom putu i rijeci Gradionici i zarasla je niskim rastinjem, tako da atmosferske vode sa saobraajnica teku uz izgra ene puteve i upijaju se u teren ili se slijevaju u postojee potoke ili u rijeku Gradionicu. Izgradnja kanalizacionih kolektora, kojima bi se kanalisale ove vode za sada nema potrebe. ELEKTROENERGETSKA INFRASTRUKTURA Prenosni sistem 110kV Podruje Gradionice se napaja elektrinom energijom iz distributivnog sistema optine Tivat na naponskom nivou 10kV. Primarni izvor napajanja distributivnog sistema je transformacija 110/35kV locirana u naselju Gradionica u blizini granice sa optinom Kotor. Ovo postrojenje je povezano u sistem prenosa preko DV 110kV Podgorica Budva Tivat Herceg Novi duine 73km, prenosnih mogunosti 90MVA; postoji i povezanost sa sistemom susjedne drave BH preko DV 110kV Herceg Novi - Trebinje. TS 110/35kV Gradionica ima instalisanu snagu 2x20MVA; sa jednim od dva transformatora 20MVA napaja podruje Kotora, a drugim konzum Tivta i podruje Grbaljskog polja i seoska naselja do granice sa optinom Budva.

MonteCEP, Kotor

13

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

U smjernicama koje je AD Prenosni sistem Crne Gore, Podgorica dostavio Ministarstvu ure enja prostora i zatite ivotne sredine, kae se: postojei transformatori su optereeni do punog optereenja i u toku turistike sezone kada su spoljanje temperature izuzetno visoke esto rade u preoptereenom reimu rada tako da je prikljuenje novih potroaa nemogue do izgradnje TS 110/35/10kV Kotor, ime bi se postojei transformatori rasteretili za oko 30%. Srednjenaposnska mrea 35kV i 10kV Mrea 35kV i 10kV na podruju optine Tivat preteno je podzemna-kablovska unificiranih presjeka provodnika i prenosnih mogunosti vodova 35kV (16MVA) i 10kV (3MVA). Mrea 10KV se napaja preko tri TS 35/10kV: TS Tivat I instalisane snage 2x8MVA koja je locirana na uem gradskom podruju TS Tivat II (Raica) 1,6+4MVA u industrijskoj zoni Tivta TS Prno 2,5+4MVA u Radoviima (Krtoli)

EPCG A.D. Niki - FC Distribucija, Podgorica u analizi postojeeg stanja u distributivnom sistemu 35kV i 10kV na podruju Primorja datoj u dokumentu: Smjernice i podaci potrebni za izradu studija lokacija konstatuje se: da nema slobodnih kapaciteta u mreama 35kV i 10kV na podruju Tivta. Naselje Gradionica se napaja elektrinom energijom iz TS 35/10kV Tivat I; napajanje je mogue u sluaju potrebe iz TS 35/10kV Tivat II. TS 35/10kV Tivat I ima instalisanu snagu 2x8MVA; vrno optereenje se kree oko 11 MVA to je znajno ispod instalisane snage. Mree 35KV i 10kV su u pogonu sa uzemljenom neutralnom takom. U granicama DUP-a Gradionica locirane su tri transformatorske stanice 10/0,4kV ukupne instalisane snage 1890kVA koje su prikljuene na dva kb. izvoda iz TS Tivat I i Tivat II. Kroz naselje prolaze nekoliko DV i KB vodova naponskog nivoa 10,35 i 110kV: DV 10kV Gradionica, DV 35kV Bijela, Kotor i Grbalj, DV 110kV Herceg Novi i Budva, KB vodovi 35kV Tivat I i II i Raica. Niskonaponska mrea 0,4kV Niskonaponska mrea je kablovska; dijelom nadzemna na betonskim stubovima i izolovanim provodnicima u samonosivi kb. snop (SKS) tipskih presjeka provodnika 16mm, 35mm i 70mmAl. Primjenjeni sistem zatite od opasnog napona dodira u mrei je zatitno uzemljenje sa zajednikim uzemljivaem uz dodatnu zatitnu mjeru preko strujne sklopke. Uz glavnu saobraajnicu kroz naselje ura ena je javna rasvjeta na betonskim stubovima visine 8m sa ivinim izvorima svjetlosti 250W TELEKOMUNIKACIONA INFRASTRUKTURA Dominantni operator fiksne telefonije na podruju DUP-a je Crnogorski Telekom. Na podruju DUP-a Gradionica postoji djelimino izgradjena tk kanalizacija u vlasnitvu Crnogorskog Telekoma. Upravo u posmatranoj zoni Gradionice, Crnogorski Telekom je prije nekoliko godina montirao telekomunikacioni vor RSS Gradionica, na kojeg su povezani pretplatnici fiksne telefoinije Crnogorskog Telekoma sa ovog podruja, u okviru matinog telekomunikacionog vora LC Tivat.MonteCEP, Kotor 14

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Telekomunikacioni vor RSS Gradionica je povezan optikim kablom sa vorom LC Tivat. Telekomunikacioni vor RSS Gradionica je tako lociran da kompletno podruje Gradionice, imajui u vidu duinu pretplatnike petlje rastojanje od RSS-a do pretplatnika, u odnosu na nove standarde u pruanju savremenih tk servisa fiksne telefonije, kao to su ADSL, IPTV i dr., moe da snadbijeva pretplatnike fiksne telefonije iz zone posmatranog DUP-a ovim servisima. Vei dio fiksne pristupne tk mree Crnogorskog Telekoma na novom RSS-u je uradjen kablovima tipa TK 59GM provuenim kroz pE i PVC cijevi u tk kanalizaciji, dok je jedan dio tk mree na podruju DUP-a uradjen kablovima tipa TK 10 polaganim direktno u zemlju, tako da njene karakteristike ne zadovoljavaju potrebe za novim prikljucima i novim tk servisima. Postojea fiksna pristupna tk mrea je, generalno govorei, jednim dijelom u zadovoljavajuem stanju, dok jedan njen dio zahtijeva cjelokupnu rekonstrukciju, odnosno izgradnju nove tk kanalizacije i nove tk mree. Istu treba planirati u odnosu na planirane sadraje unutar posmatrane zone. U dijelu mobilne telefonije, u zoni DUP Gradionica, prisutan je signal sva tri operatera, T-Mobile, Promonte i M-tel. Promonte i M-tel imaju bazne stanice u posmatranoj zoni, dok M-tel iskazuje potrebu za postavljanjem bazne stanice na postojeoj lokaciji antenskog stuba. Od drugih kablovskih operatera (KDS) osim Crnogorskog Telekoma sa servisom IPTV, mogue je i prisustvo drugih KDS operatera, kao i signala BBM-a i TOTAL TV, sa beinom tehnologijom prenosa TV signala.

2.42.4.1

ANALIZA POSTOJEE PLANSKE DOKUMENTACIJEIZVOD IZ PUP-a TIVAT do 2020. (2010)

DUP Gradionica pripada Planskoj cjelini 4 - Mrevac odnosno Planskoj zoni 4.2 DUP Gradionica. Namjene Prema PUP-u optine Tivat u granicama DUP-a Gradionica predvi ene su sledee namjene: stanovanje manje gustine (najvei prostor u zahvatu DUP-a) stanovanje srednje gustine (samo uz lijevu stranu glavne saobraajnice, a u neposrednoj blizini magistrale) centralne djelatnosti (prostor oko Doma kulture) mjeovita namjena (prostor iza Doma kulture i kole) kolstvo (prostor oko osnovne kole) proizvodno komunalne djelatnosti (prostor uz prikljunu saobraajnicu zajedno sa TS 110/35kV) gradsko zelenilo

Centralne djelatnosti Povrine za centralne djelatnosti su namijenjene preteno smjetanju komercijalnih sadraja i centalnih institucija privrede, uprave i kulture. Dozvoljeni su: poslovni i kancelarijski objekti, prodavnice, zanatske radnje ugostiteljski objekti i objekti za smjetaj, drugi privredni objekti, koji ne predstavljaju bitnu smetnju, objekti za upravu, vjerski objekti, objekti za kolstvo, kulturu, zdravstvo i sport i ostali objekti za drutvene djelatnosti. Izuzetno mogu se dopustiti: stambeni objekti i stanovi, trgovaki centri, benzinske pumpe uz uslov dobijanja posebnih uslova, u skladu sa zakonom.MonteCEP, Kotor 15

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Mjeovite namjene Povrine mjeovite namjene su povrine koje su predvi ene za stanovanje i za druge namjene. Dozvoljeni su: stambeni objekti, prodavnice, ugostiteljski objekti i zanatske radnje, koje ne ometaju stanovanja, a koje slue za opsluivanje podruja, objekti za upravu, vjerski objekti, objekti za kulturu, zdrastvo i sport i ostali objekti za drutvene djelatnosti, poslovni i kancelarijski objekti, objekti za smjetaj. Izuzetno se mogu dozvoliti: ostali privredni objekti, trgovaki centri, benzinske pupme uz uslov dobijanja posebnih uslova, u skladu sa zakonom. Povrine mjeovite namjene predvi ene su: kao proirenje centara Tivta i Radovii-Donji Radovii, uz glavnu gradsku aveniju u Tivtu (pojas 50 m sa svake strane), na lokacijama prestrukturiranja povrina specijalne namjene (Opatovo, Arsenal, Radovii-Lutica) i degradiranih povrina (kamenolom). Povrine za kolstvo su u planu namjene povrina predvi ene za gradnju dejeg vrtia i osnovne kole, planska cjelina Mrevac. Stanovanje Povrine za stanovanje su definirane u dve kategorije: povrine manje i srednje gustine stanovanja. Manja gustina stanovanja je gustina od 80 150 stanovnika/ha bruto gustine stanovanja. Srednja gustina stanovanja je gustina od 150 250 stanovanika/ha bruto gustine stanovanja, a na pojedinim lokacijama znaaja lokalnog vorita/repera dozvoljavaju se vee gustine stanovanja. U povrinama za stanovanje mogu se dozvoliti i: prodavnice i zanatske radnje koje ni na koji nain ne ometaju osnovnu namjenu i koje slue svakodnevnim potrebama stanovnika podruja, poslovne djelatnosti koje se mogu obavljati u stanovima, kao i ugostiteljski objekti i manji objekti za smjetaj, objekti za upravu, vjerski objekti, objekti za kulturu, zdravstvo i sport i ostali objekti drutvenih djelatnosti koji slue potrebama stanovnika podruja. Vee povrine za stanovanje srednje gustine predvi ene su u planskoj cjelini Tivat i Mrevac. Povrine stanovanja manjih gustina predvi ena su kao zaokruenje naselja postojee individualne gradnje. Proizvodno-komunalne delatnosti Poslovno-proizvodni i komunalni programi, koji imaju vii prag emisija ili trae vee manipulacijske i saobraajne povrine lociraju se u servisno-komunalnim zonama: Kukuljina, Gradionica (uz pristupni put na novu magistralu), Brdita (uz gradsko groblje), Tivatsko polje (uz put za Radivii) i na Lutici (za potrebe turizma). Povrine za proizvodno-komunalne djelatnosti su namenjene privrednim preduzeima, komunalnim slubama i servisima. Dozvoljeni su sledei objekti: proizodni objekti, skladita, otvorena stovarita, javna produzea, objekti komunalne, telekomunikacijske, energetske i ostale infrastrukture. Povrine proizvodno-komunalne djelatnosti locirane su uz glavne saobraajnice: planska cjelina Mrevac (lokacije Kukljina i Gradionica), Tivatsko polje i Arhipelag (uz put za Radovii) i polje i Arhipelag (Brdita) i Radovii (Lutica). Kulturne djelatnosti Kulturne institucije su skoncentrisane u uem gradskom podruju, naroito u zonama Tivat i Donja Lastva Seljanovo kao i u novom centru Radovii Donji Radovii. Pored tih lokacija potrebno je obezbijediti prostore za galerije u naselju Bjelila-Kakrc i Gornja Lastva. Domovima kulture u Donjoj Lastvi, Gradionici, Radoviima, uraeviima i u naselju Lepetane potrebno je ponovo vratiti osnovnu funkciju. uraevii (uz put za Luticu). Servisno komunalne zone za potrebe turizma su lociranje u planskim cjelinama: Tivatsko

MonteCEP, Kotor

16

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Gradsko zelenilo Gradsko zelenilo, povrine za pejsano ure enje naselja i elementi sistema urbanog zelenila, se klasifikuje prema reimu korienja. Gradsko zelenilo javnog korienja obuhvata: parkove, park ume, zone rekreacije izmedju stambenih naselja, Lungo-mare, zelenilo uz saobraajnicu, zelenilo na povrinama centralnih djelatnosti i mjeovite namjene. Gradsko zelenilo ogranienog korienja obuhvata: sportsko rekreativne povrine, zelenilo u kompleksima stanovanja, kolstva, kulture, turizma. Tipologija naselja Lokalni centri Naselje Gradionica predvi eno je da se razvija kao lokalni centar urbanog znaaja. U tim naseljima se razvijaju uslune djelatnosti, podruna osnovna kola, vrti, trgovina, ustanove za kulturu. Osnovne smjernice prostornog ure enja Planska cjelina 4 Mrevac S obzirom na prostornu izduenost urbanog tkiva ireg gradskog podruja i u Mrevcu e se, kao i u Donjoj Lastvi razviti jai sekundarni centar lokalnog znaaja. Znaenje ovog centra znatno e se poveati izgradnjom kolektivnih stambenih objekata ime e se poveati broj stanovnika te e se podruje koncentracije premjestiti iz podruja Gradionice gdje se danas nalazi u potez du glavne okosnice urbanog sistema koju ini gradska avenija (dananja magistralna cesta). U planskoj cjelini Mrevac predvi ena je gradnja nove osnovne kole i predkolske ustanove. Uz prikljunu cestu na novu gradsku obilaznicu (brzu saobraajnicu) predvi ena je servisno-proizvodna zona. Jugoistono od potoka Gradionice predvidena je lokacija golf igralita sa progamom centralnih djelatnosti i turizma Programske i urbanistiko-arhitektonske osnove za izradu DUP-a PUP optine Tivat predvidja diferencirane smernice za uredjenje pojedinih podruja optine i grada. Razliiti oblici intervencija definiu uredjivanje prostora u pogledu: zatite naroito vrednih i sanaciju ugroenih podruja, organizacije prostora, morfologije, opremljenosti, procesa uredjenja prostora (izrade i sprovodjenja regulacionih planova). Planirani oblik intervencije za podruje DUP-a Gradionica je je urbana dogradnja (UD) u prostoru koji je urbanistiki preteno nedovren. 2b. Dogradnja preteno individualnih stambenih objekata i niskih objekata sa vie stanova Ovaj oblik intervencije primenjivae se u stambenim naseljima individualne gradnje. Osnovna budua namjena ovih podruja ostaje individualno stanovanje (gustina naseljenosti 80-150 stanovnika/ha, koeficijent izgra enosti 0,8 1,0). Intervencijom dogradnje predvidja se poguavanje ovih naselja uz zauzimanje manjih kompleksa novih zemljita zaokruenjem ve izgradjenih lokacija te unapredjenje kvaliteta ivotne sredine.

MonteCEP, Kotor

17

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Predvidja se: dogradnja infrastrukturnih mrea - vodovod i elektrika za sva podruja - kanalizacija postupno, prednost za stambena naselja u zoni vodozahvata - dogradnja i uredjenje sabirnih ulica izgradnja sadraja osnovne opskrbe na podrujima mjeovite namjene i na lokacijama lokalni opskrbni centri. Minimalni program: prodavnica artikala svakodnevne potronje i osnovna kola. Na ovim lokacijama omoguuje se i gradnja drugih sadraja: zdravstvene stanice, servisne i ugostiteljske radnje, manji turistiki objekti, manji radni pogoni (mala privreda). Manje radne pogone mogue je organizovati i na izdvojenim parcelama. dogradnja individualnih stambenih objekata. Izbor objekata (samostalna kua, dupleks kua, kue u nizu) prilagoditi postojeim uslovima tako da se na veim kompleksima raspoloivog gradjevinskog zemljita planira gradnja individualnih objekata u tepihu (kue u nizu, atrijske kue,..). Raunati sa veliinom parcele od 300-600 m2 i izgradjenou 40%. Za autohtono stanovnitvo predvideti vee parcele 600-1200 m2, sa slobodno stojeim stambenim objektima i mogunou gradnje pomonih objekata (staje, sjenici) visine objekata individualne gradnje prizemlje do prizemlje, 2 sprata i potkrovlje dogradnja niskih objekata sa vie stanova predvidja se kao mogunost interpoliranja pojedinanih malih individualnih zgrada prvenstveno u sreditu naselja sa lokalima u prizemlju ili uz lokalne male centre sa artijumskim stanovima u prizemlju. Visina: prizemlje, 2 sprata i potkrovlje zatita poljoprivrednog zemljita u graninim podrujima ovih naselja organizacijom zona poljoprivredne rekreacije i poljoprivredna produkcija za potrebe domainstava (povrtarstvo, voarstvo). Predvidjaju se parcele veliine 200-400 m2, sa mogunou postavljanja manjih tipskih montanih (pomonih) objekata do 20 m2. U veim kompleksima potrebno je obezbjediti komunikacije i vodovod. Preporuuje se da se privatna inicijativa stanovnika usmjeri na uredjenje javnih komunikacija (ulice, staze), uredjenje javnih prostora za druenje stanovnika u sklopu lokalnih obskrbnih centara i na uredjenje tipskih ograda i predbati sa ciljem unapredjenja kvaliteta ivotne sredine.

MonteCEP, Kotor

18

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Saobraaj Za razvoj grada, posebno u smislu osiguranja integriteta njegovog prostora i kvalitetnog povezivanja sa susjednim optinskim centrima od vitalnog je znaaja izgradnja brze saobraajnice koja predstavlja obilaznicu Jadranske magistrale na podruju Tivta. Kroz izradu studija saobraaja za Tivat usvojena je varijanta vo enja zaobilaznice i to iz smjera Budve odvajanje od postojee magistrale kod aerodroma Tivat (privremeni prikljuak u Gradionici), vo enje iznad grada ispod Vrmca, zaobilazak Tivta i Donje Lastve i prolaz sa Kotorske strane te prelaz mostom preko zaliva do Kamenara i dalje u smjeru Herceg Novog. Prikljuak na staru magistralu je na lokaciji Opatovo (ispod mosta) i privremeni prikljuak u Gradionici. 2.4.2 PLANSKA DOKUMENTACIJA U KONTAKTNOM PODRUJU

Jedini planski dokument koji pokriva kontaktnu zonu DUP-a Gradionica je DUP Lastva Seljanovo Tivat Gradionica (izmjene i dopune iz 1988 god.) Granice ova dva plana preklapaju se u dijelu puta Mrevac - Kava od Jadranske magistrale ka istoku u priblinoj duini od 700m. Predmetnim vaeim DUP-om, ova zona zona uz put Mrevac - Kava namjenjena je individualnom stanovanju i zelenim povrinama. Uticaj koji predmetni DUP ima na formiranje ovog planskog rjeenja jeste u pogledu uskla ivanja putne mree, infrastrukture i planiranih sadraja.

2.5

PODRUJA KOJA SU ZATIENA KAO PRIRODNA I KULTURNA DOBRA

Na prostoru Plana nema registrovanih spomenika prirode kao ni objekata koji predstavljaju zatiena nepokretna kulturna dobra.

2.6

OCJENA ISKAZANIH ZAHTJEVA I POTREBA KORISNIKA PROSTORA

Za potrebe izrade ovog plana obavljeno je detaljno snimanje terena. Anketiranje korisnika prostora sprovedeno je pismenim putem u vidu zahtjeva i planova korisnika parcela koje su dostavljali Optini Tivat. Pored individualnih korisnika, svoje potrebe su iskazala i javna komunalna preduzea koja treba da se presele u novu komunalnu zonu u Gradionici. Opti zakljuak koji se namee iz dostavljenih zahtjeva jeste da je dominantna potreba stanovnika izgradnja stanova za potrebe porodica vlasnika parcela ili, manjim dijelom, za trite. Rezultati ankete mogu se sumirati na sledei nain: ukupan broj anketiranih korisnika prostora (do sada prispjelih): broj zahtjeva koji se odnose na stambenu ili stambeno-poslovnu izgradnju: broj zahtjeva koji se odnose na izgradnju turistikih objekata: broj zahtjeva koji se odnose na legalizaciju postojeih objekata: broj zahteva koji se odnose na preparcelaciju i puteve: 45 37 2 4 119

MonteCEP, Kotor

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Kroz Nacrt plana: 27 zahtjeva (60%) je u potpunosti ili djelimino prihvaeno 9 zahtjeva je odbijeno zbog planirane saobraajne mree i namjena prema planu vieg reda 9 zahtjeva se nije moglo razmatrati Planom, s obzirom da predmetne parcele nisu mogle biti locirane ili su van granice ovog DUP-a.

Tokom jula 2011. godine odran je javni uvid u nacrt planskog dokumenta, a odrane su i dvije javne rasprave (jedna u MZ Gradionica, a druga u Optini Tivat). Tokom javnog uvida dobijeno je ukupno 72 primjedbe i sugestije gradjana i korisnika prostora, o kojima je obradjiva plana zauzeo stavove: prihvata se, djelimino se prihvata i ne prihvata se, tako da su sve one prihvaene sugestije i primjedbe ugradjene u ovaj Predlog plana. Veina primjedbi se odnosila na slijedee: - da je prevelika planirana irina glavne saobraajnice kroz naselje i to posebno dionica od raskrsnice kod trafo stanice do Doma kulture; - da se maksimalno koriste trase postojeih puteva; - da se za sve saobraajnice, nove i postojee koje se proiruju, uzima od privatnih parcela jednako sa obje strane; - kod novih saobraajnica, ako se ve planiraju, potrebno je planirati i izgradnju stambenih objekata sa obje strane, a ne samo sa jedne saobraajnice. - zavisno od broja parcela u vlasnitvu istog investitora traila se i drugaija parcelacija urbanistikih parcela, kao i neto drugaiji pristupi do istih. - neaurne podloge, odnosno pogreno ucrtane puteve i potoke, pa time automatski i urbanistike parcele ne odgovaraju stvarnom stanju na terenu. - iz PUP-a Tivat nisu tano prenijete zone stanovanja, ime su neke parcele tako ostale u zelenom pojasu, pa vlasnici trae ispravku greke. Obradjiva plana je prihvatio suavanje koridora saobraajnice od TS do Doma kulture na 11m uz mogunost njegove fazne realizacije. Koridor od Jadranske magistrale do obilaznice nije mijenjan jer je uradjen prema projektu. Prihvaen je najvei broj zahtijeva za preparcelaciju, a na osnovu dostavljenih prijedloga. Prihvatene su sugestije da se, gdje god je bilo mogue, formiraju adekvatne parcele sa pristupom, a da su u zoni stanovanja po PUP-u. Bilo je i nekoliko zahtijeva da se parcele koje su po PUP-u u zelenoj zoni, sada kroz DUP prenamjene u zonu stanovanja, ali se tome nije moglo izai u susret.

MonteCEP, Kotor

20

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

3. OPTI I POSEBNI CILJEVI

MonteCEP, Kotor

21

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Izradi ovog plana se pristupilo sa ciljem: Da se budua izgradnja u ovom naselju planski usmjeri i uskladi sa uslovima i smjernicama novousvojenog PUP-a optine Tivat do 2020. (2010) da se kroz ovaj plan izadje u susret naraslim potrebama lokalnog stanovnitva za gradnjom

Opti ciljevi prostonog razvoja: Definisanje urbane matrice i uobliavanje danas nepostojee i stihijski nastale forme naselja Gradionica Formiranje lokalnog centra naselja kroz definisanje zona javnih sadraja, centralnih i mjeovitih namjena Organizovanje saobraajne mree koja e obezbediti bolju dostupnost a u skladu sa namjenom prostora i organizacijom funkcija u njemu Povezivanje naselja Gradionica sa sa razvojem susjednih naselja. Ouvanje i unapre enje prirodnih vrijednosti prostora i njihovo uskla ivanje sa stvorenim elementima sredine. Poboljanje kvaliteta sredine i opremljenosti u okviru ve izra enih zona. Bre reavanje problema nedovoljne infrastrukturne opremljenosti stvaranjem preduslova za njenu izgradnju (koncentracija stanovanja i ostalih funkcija).

MonteCEP, Kotor

22

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

4. PLANSKO RJEENJE

MonteCEP, Kotor

23

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

4.1.

OBRAZLOENJE PLANIRANOG PROSTORNOG MODELA

Sagledavanjem postojeeg stanja na terenu jasno se se uoava da je u prethodnom periodu prostorni razvoj naselja Gradiosnica tekao stihijski, prije svega kroz spontanu izgradnju individualnih stambenih objekata. Ovakav trend kao posledicu je dao prostor bez jasne funkcionalne organizacije i urbanog identiteta. Cilj izrade DUP-a i jedan od zadataka jeste bio da se kroz ovaj plan izadje u susret naraslim potrebama lokalnog stanovnitva za gradnjom, a da se ujedno budua izgradnja u ovom naselju planski usmjeri i povee sa razvojem susjednih naselja. Planirani oblik intervencije prema PUP-u Tivta do 2020. za podruje DUP-a Gradionica je je urbana dogradnja (UD) u prostoru koji je Urbanistiki preteno nedovren - 2b. Dogradnja preteno individualnih stambenih objekata i niskih objekata sa vie stanova Urbana dogradnja treba da omogui poveanje izgradjenosti i transformaciju neizgra enih povrina, uvodjenjem novih sadraja ijom bi se pravilnom organizacijom stvorio novi urbani identitet i fizionomija naselja. Osnovna budua namjena ovih podruja ostaje individualno stanovanje (gustina naseljenosti 80-150 stanovnika/ha, koeficijent izgra enosti 0,8 1,0). Intervencijom dogradnje predvidja se poguavanje ovih naselja uz zazuimanje manjih kompleksa novih zemljita zaokrienjem izgradjenih lokacija te unapredjenje kvaliteta ivotne sredine. U ovom procesu vano je definisati urbanu morfologiju gradnje, tj. organizovati gradnju uz ulice (ulini blokovi) i ure enje javnih prostora - trgova i parkova. Ovim planskim dokumentom oblik intervencije urbane dogradnje omoguen je: uskla ivanjem namjene povrina sa planom vieg reda, PUP-om Tivat 2020 definisanjem jasnih zona stambene izgradnje, interpolacijom u ve zateenom stambenom okruenju grupisanjem objekata centalnih sadraja, mjeovite namjene i kolstva u jedinstvenu zonu javnih sadraja stvaranje nove proizvodno-komunalne zone uz budui privremeni prikljuak na magistralu preparcelacijom, uz maksimalno potovanje katastarskih parcela formirane su nove urbanistike parcele sanacija i dogradnja postojee saobraajne infrastrukture (rekonstrukcija i uredjenje sabirnih ulica); uvo enje novih novih sabirnih ulica sanacija i izgradnja infrastrukturnih mrea (vodovoda i kanalizacije, elektrike, telekomunikacije); ure enjem postojeih zelenih povrina kroz uvo enje zona namenjenih za etnju, rekreaciju i boravak u prirodi.

MonteCEP, Kotor

24

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

4.2.

KONCEPCIJA KORIENJA, URE ENJA I ZATITE PLANSKOG PODRUJA

Koncept plana i prostorna organizacija Osnovna koncepcija rjeenja proizala je iz karaktera ovog naselja (stambeno), urbane morfologije predmetnog podruja, njegovog poloaja u odnosu na grad, uslovljenosti iz planova vieg reda kao i iz stanja na terenu i potreba lokalnog stanovnitva. Po tipu ovaj plan se svakako moe svrstati u razvojne planove, jer sutinski transformie i unapredjuje postojei prostor. Osnovna urbanistika postavka planskog rjeenja prije svega je bila uslovljena postojeim stanjem i steenim obavezama iz planske dokumentacije vieg reda, i to u prvom redu iz domena saobraajne mree. Sa jedne strane Put Mrevac - Kava, kao najznaajniji lokalni saobraajni pravac ini osovinu razvoja ovog naselja. Oko njega su grupisani svi sadraji to ga ini nekom vrstom poduno organizovanog lokalnog centra naselja. Sa druge strane prema PUP-u Tivta teritorijom ovog plana, u pravcu sjever-jug, prolazi planirani privremeni prikljuak budue brze saobraajnice na staru magistralu. Sam poloaj ovog prigradskog stambenog naselja prua velike potencijale da se ovaj prostor razvije u mirnu stambenu zonu visokih kvaliteta i standarda stanovanja. Cilj i osnovno planersko opredeljenje pri formiranju urbanistikog koncepta bilo je da se formira stambeno naselje sa osnovnim prateim sadrajima koje bi predstavljalo mikrocjelinu nezavisnu na nivou primarnih potreba stanovnika. Drugi veoma vaan zadatak jeste da se definie lokalna saobraajna mrea, te obezbjede pristupi i aktiviraju pojedini dijelovi teritorije plana koji su danas nedostupni. Za cijelu teritoriju plana i sve planirane sadraje izvrena je preparcelacija i formiranje urbanistikih parcela kao osnovnih planskih jedinica koje omoguavaju njegovu dalju realizaciju. Nova parcelacija, potovala je postojee katastarsko stanje u najveoj mjeri u onim segmentima plana u kojima ne remeti planirani urbanistiki koncept. U dijelovima teritorije gdje je bilo potrebno postaviti novu saobraajnu mreu i obezbjediti pristupe, izvrena je radikalnija preparcelacija i promjena u postojeoj katastarskoj strukturi. Planirane namjene Kao dominantna namjena na itavom prostoru plana, a u skladu sa uslovima iz plana vieg reda, predvidjeno je stanovanje manje gustine. Stanovanje srednje gustine zastupljeno je samo na jednoj lokaciji u blizini magistrale gde su predvidjeni objekti kolektivnog tipa stanovanja. Od ostalih namena zastupljene su centralne djelatnosti, meovite namene, kolstvo, infrastrukturne i porizvodnokomunalne povrine i povrine za pejzano ure enje naselja. Stanovanje manje gustine kao najzastupljenija namjena planirano je disperzivno na cijeloj teritoriji plana. Po karakteru to je stanovanje individualnog tipa. Planirani objekti po nainu korienja parcele i samog objekta predstavljaju klasine porodine kue sa malim brojem (maksimalno 4) stambenih jedinica. Objekti su manjih gabartita i maksimalne planirane spratnosti P+1+Pk. Akcenat je dat slobodnim dvorinim povrinama i zelenilu koje ine osnovni kvalitet stanovanja porodinog tipa.

MonteCEP, Kotor

25

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Planirane centralne djelatnosti, trgovina, usluge ugostiteljstvo, zanatstvo, predvidjene su u okviru povrina namjenjenih za centralne djelatnosti, mjeovite namjene, koje su grupisane u zonu javnih sadraja, neku vrstu lokalnog centra. Njihova uloga je da opslue lokalno stanovnitvo osnovnim sadrajima iz ove kategorije. Infrastrukturne i proizvodno komunalne povrine, iji je obim i poloaj definisan PUP-om Tivta, obuhvata lokaciju postojee trafo stanice u Gradionici kao i novoplaniranu zonu uz privremeni prikljuak na magistralu. Ova zona organizovana je kao potpuno samostalna i zelenilom odvojena zona od okolnog stambenog tkiva. Ovaj veliki kompleks obuhvata povrinu od 2.3 ha i namjenjen je izgradnji pre svega komunalnih servisa, tj kompleksa za JP Komunalno Tivat, JP Vodovod i kanalizacija i Slubu zatite (vatrogasna stanica). Objekti iz domena javne namjene zastupljeni su u vidu postojee Osnovne kole i lokalnog Doma kulture (u okviru povrina za centralne delatnosti) koji su predvi eni za proirenje u skladu sa planiranim razvojem naselja koje prati i poveanje broja stanovnitva. Planom je predvi eno da se potrebe za parkiranjem za sve planirane namjene rjeavaju u okviru pripadajuih parcela.

4.3.4.3.1.

MREE I OBJEKTI INFRASTRUKTURESAOBRAAJNA INFRASTRUKTURA

Saobraajna mrea Planirana saobraajna mrea zasnovana je na postavkama Prostorno urbanistikog plana optine Tivat iz 2010. god. Ovim planom su zadrane osnovne trase prostiranja primarne putne i uline mree uz minimalne korekcije kako bi se izbegla nepotrebna ruenja postojeih objekta. Okosnicu mree ini veza Jadranske magistrale sa planiranom brzom saobraajnicom. Od Jadranske magistrale trasa vodi postojeim putnim pravcem za Kava (saobraajnica S-1) uz temeljnu rekonstrukciju koja ukljuuje obostrane trotoare, biciklistike staze i zelenilo. Takav profil, definisan Idejnim projektom preuzet od obra ivaa: CPV, Novi Sad vodi do prikljune saobraajnice (S-2) koja vodi na buduu zaobilaznicu oko Tivta. Dalje, saobraajnica S-1 vodi u izmenjenom ali rekonstrusanom profilu sa obostranim trotoarom irine 2,5 m (koji moe da primi i biciklistiki saobraaj) sve do ispred centra naselja (Mesna zajednica, Dom kulture). Novoprojektovani prikljuak (S-2) na obilaznicu odnosno brzu saobraajnicu od puta za Kava dat je u projektu obra ivaa: CPV, Novi Sad i preuzet je u celini. S obzirom da je saobraajna mrea ovog plana zasnovana na vaeem PUP-u, primarnu mreu u okviru DUP-a ine pravac Tivat - Kava (S-1) i prikljuna saobraajnica (S-2) na brzu saobraajnicu. Postojei put za sela ispod Vrmca - saobraajnica S-39 i novo trasiran pravac saobraajnica S-45 su u rangu pristupnih saobraajnica. Ostale saobraajnice pripadaju sekundarnoj mrei koju ine stambene ulice, prilazi i prolazi kao i kolsko peake ulice.MonteCEP, Kotor 26

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Elementi planirane saobraajne mree u okviru plana:popreni profil saobraajnica rang kolovoz (m) trotoar (m) biciklisti ka staza (m) zeleni pojas (m)

1-1 2-2 3-3 4-4

S-1 S-1 S-1 S-2

gradska saobraajnica gradska saobraajnica pristupna saobraajnica gradska saobraajnica primarna gradska saobraajnica (put Tivat - Kava) stambene ulice

7,0 7,0 6,5 14,0

2 x 2,25 2 x 2,25 2 x 2,0 min 2 x 1,5 (bankina) 2 x2,0

2 x 1,75 2 x 1,75 / /

2 x 2,0 2 x 2,0 / /

5-5

S-3 S-19, S-23, S-39, S-40, S-44, S-45, S-58 S-20, S-21, S-34, S-36, S-37, S-38, S-47, S-48 S-24, S-35, S-46 S-3, S-28, S-50, S-51, S-52, S-55 S-4, S-5, S-6, S-7, S-15, S-25, S-26, S-64 S-57, S-61, S-62, S-63, S-67, S-69 S-8, S-59, S-60 S-10, S-14, S-17, S-22, S-27 S-31, S-70 S-9, S-11, S-12, S-13, S-16, S-18,

6,0

/

/

6-6

5,5

2 x 1,5

/

/

7-7 8-8 9-9

stambene ulice stambene ulice stambene ulice i pristupi (kolsko-peake ulice) stambene ulice i pristupi (kolsko-peake ulice) stambene ulice i pristupi (kolsko-peake ulice) pristupi (kolsko-peake ulice) pristupi (kolsko-peake ulice) (kolsko-peake ulice)

5,5 5,5 5,0 (zajednika povrina) 5,0 (zajednika povrina) 4,5 (zajednika povrina) 4,0 (zajednika povrina) 3,5 (zajednika povrina) 3,0 (zajednika povrina)

1,5 1,5 /

/ / /

/ / /

10-10

/

/

/

11-11

/

/

/

12-12 13-13 14-14

/ / /

/ / /

/ / /

prilaz

S-29, S-30, S-32, S-33, S-41, S-42, S43, S-49, S-53, S-54, S-56, S-65, S-66, S-68 P-1, P-2, P-3

pristupi parcelama

zajednika povrina po postojeoj parcelaciji

/

/

/

peake

Pri definisanju koridora saobraajnica dolo je do minimalnog odstupanja od PUP-a za pravac S-45 s obzirom na postojei teren i izgra enost na pravcu prostiranja saobraajnice. Tako e, pri planiranju prvenstveno sekundarne uline mree, vodilo se rauna da se pri trasiranju iste ne ugroze postojei objekti, bez obzira na nivo legalnosti. Tako su ulice najnieg ranga, pristupne iMonteCEP, Kotor 27

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

stambene, dimenzionisane sa minimalnim zahtevanim elementima a koje omoguuju nesmetano odvijanje svih vidova saobraaja s obzirom na intenzitet tokova na posmatranim lokacijama. Prvenstveno se vodilo rauna da li je ulina mrea novo projektovana ili se vodi po postojeoj, i da li se vodi kroz ne izgra eno ili izgra eno podruje koje svakako ima svoja ogranienja. Na osnovu toga su primenjeni sledei kriterijumi pri projektovanju sekundarne mree: minimalni profil nove ulice u neizgra enom podruju je 5,5 + 1,5 m (jednostrani trotoar), poeljno 1,5 + 6,0 + 1,5 minimalni profil nove ulice u izgra enom podruju 5,5 m (kolsko-peaka ulica), poeljno 1,5 + 5,0 + 1,5

Pri trasiranju saobraajnica se vodilo rauna da se omogui kolski pristup iz saobraajnice parcelama pod pravim uglom to podrazumeva minimalno rastojanje izme u ivice kolovoza do regulacije suprotne strane ulice od priblino 5,5m. Odstupanja od prethodnog je uslovljeno iskljuivo uvanjem postojee gradnje. Samostalni pristupi i prilazi parcelama su minimalne irine 3,0 m ukoliko nisu planirani izme u postojeih me a kao nasle e postojeeg stanja koje zadovoljava minimalnu irinu prolaza od 2,5 m na najuem delu. Popreni profili su dati u irini koja obuhvata osnovne elemente uline mree, kolovoz i trotoar ili kolovoz i bankina. S obzirom na konfiguraciju terena, irina regulacije puta zahvatie veu irinu planuma koja e obuhvatiti useke i nasipe, a koja e biti definisana kroz izradu tehnike dokumentacije. Osnovni elementi poprenih profila saobraajnica dati su u grafikom prilogu br. 06 (Plan saobraaja). Pravila gra enja saobraajnih povrina Trase rekonstruisanih i novoprojektovanih saobraajnica u situacionom i nivelacionom planu prilagoditi terenu i kotama izvedenih saobraajnica sa odgovarajuim padovima; Kolovoznu konstrukciju rekonstruisanih i novoprojektovanih saobraajnica dimenzionisati shodno rangu saobraajnice, oekivanom optereenju i strukturi vozila koja e se njome kretati; Nivelaciju novih kolskih i peakih povrina uskladiti sa okolnim prostorom i sadrajima kao i sa potrebom zadovoljavanja efikasnog odvodnjavanja atmosferskih voda; Odvodnjavanje atmosferskih voda reavati slobodnim padom povrinskih voda u slobodnu povrinu putem rigola i propusta; Kolovozne zastore svih planiranih i postojeih - zadranih saobraajnica raditi sa asfaltnim materijalima; Povrine za mirujui saobraaj na otvorenim parkiralitima raditi sa zastorom od asfalt-betona ili od prefabrikovanih betonskih ili beton-trava elemenata u zavisnosti od koncepcije parterne obrade; Povrinsku obradu trotoara izvesti sa zavrnom obradom od asfaltnog betona ili poploanjem prefabrikovanim betonskim elementima; Oivienje kolovoza, peakih povrina i parkiralita izvesti ugradnjom betonskih prefabrikovanih ivinjaka.28

MonteCEP, Kotor

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Prilikom sprovo enja DUP-a, odnosno u postupku izrade projekta i elaborata eksproprijacije zemljita za saobraajnicu S1 (na potezu od magistrale do raskrsnice kod TS Gradionica) mogua je fazna realizacija. U skladu sa investicionim mogunostima Optine, unutar koridora (19 m) mogua je preraspodijela, kao i korekcija irina planiranih prateih traka uz kolovoz (zeleni pojasevi, biciklistike staze i trotoari). Kolovozne trake i trotoari treba da budu prioritet prilikom realizacije, dok biciklistike trake i zeleni pojas mogu da se realizuju u drugoj fazi, a vanjski zatitni pojas saobraajnice S1 u sledeoj fazi. Realizacija sekundarnih saobraajnica e se sprovoditi u skladu sa finansijskim mogunostima Optine i stvarnim potrebama korisnika prostora za realizacijom istih, a prema postojeem stanju na terenu. Parkiranje Parkiranje u granicama plana reavano je u funkciji planiranih namena. Parkiranje je planirano na otvorenim parkiralitima uz saobraajnice, na pojedinanim parkinzima i garaama na pripadajuim parcelama i u odgovarajuoj etai (u zavisnosti od konfiguracije terena) u okviru objekata ako nema dovoljno parkinga na otvorenim parkiralitima. Uslov za izgradnju objekata je obezbe ivanje potrebnog broja parking mesta na pripadajuoj parceli, prvenstveno u podzemnim etaama objekta ili na slobodnoj povrini parcele, prema datom normativu. Potreban broj parking mesta se odre uje prema sledeem normativu: stanovanje trgovine usluge ugostiteljski objekti hoteli kole sportski objekti 1 PM na 1 stan 2 1 PM na 60 m BGP 1 PM na 60 m BGP 1 PM na sto sa 4 stolice 1 PM na 3 sobe 1 PM na 3 zaposlena 1 PM na 5 posetilaca2

Pravila za reavanje parkiranja i projektovanje garaa u okviru parcele Potreban broj parking mesta reiti u okviru gra evinske parcele; Obavezno iskoristiti nagibe i denivelacije terena kao povoljnost za izgradnju garaa; Garae u podzemnim etaama novih objekata mogu se izvesti kao klasine ili mehanike; Podzemne garae mogu biti jednoetane ili vieetane; Obavezno ozeleneti prostor iznad podzemne garae koja je nezavisan objekat u prostoru; Ukoliko se gradi klasina garaa rampa za ulaz u garau mora poeti od definisane gra evinske linije; Pri projektovanju garaa potovati sledee elemente: - irina prave rampe po voznoj traci min. 2,25 m; - slobodna visina garae min. 2,3 m; dimenzije parking mesta min. 2,5 x 5,0 m sa minimalnom irinom prolaza od 5,4 m; poduni nagib pravih rampi, maks. 12% za otkrivene i 15% za pokrivene;

Parking mesta upravna na osu kolovoza predvideti sa dimenzijama 2,5 x 5,0 m, sa irinom prolaza 5,4 m do 6,0 m, a za poduna sa dimenzijama 5,5 m x 2,0 m, sa irinom prolaza 3,5 m; Otvorena parkiralita uz saobraajnice obavezno ozeleniti primenom betonsko travnatih elemenata i sa enjem odgovarajuim stabala na svaka dva parking mesta.29

MonteCEP, Kotor

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Peaki saobraaj Povrine rezervisane za kretanje peaka planirane su obostrano uz sve ulice, na primarnim irine min. 2,0 m a na ostalim 1,5 m, sem na ulicama nieg ranga poprenog preseka 07-07 i 08-08 gde se trotoar prua jednostrano, min. irine 1,5m. Na integrisanim, kolsko-peakim ulicama, isti se koriste za kolski i peaki saobraaj na jedinstvenoj povrini. Peeke (stepenine) staze su irine 3,0 m. Biciklistiki saobraaj Biciklistiki saobraaj je dozvoljen na svim saobraajnicama izuzev na prikljuku na obilaznicu. Na primarnoj gradskoj saobraajnici, putu za Kava, delom su rezervisane obostrano biciklistike staze irine 1,75m a delom vode obostranim trotoarom irine 2,5m. Javni prevoz Du primarnih saobraajnica, predvi ena su stajalita javnog prevoza, obostrano, na preseku glavnih saobraajnih tokova i uz centralne sadraje.

4.3.2.

PEJZANO URE ENJE

Kategorizacija zelenih povrina vezana je za kategorizaciju i namjenu povrina, pa se na osnovu toga zelene povrine svrstavaju: Povrine javnog korienja park uma skver zelenilo uz saobraajnice

Zelenilo ogranienog korienja zelenilo stambenih objekata i blokova zelenilo poslovnih objekata zelenilo objekata prosvete

Zelenilo specijalizovane namjene zeleni zatitni pojas zelenilo infrastrukture

Park - uma Park - uma predstavlja ostatke umskih masiva koji se proteu sa brda Vrmca. Vana je kao spoj i uvrenje sistema zelenila sa zale em na prostoru Gradionice, a preko nje sa cijelom Optinom Tivat. Na ovim povrinama treba izvriti mjere sanacije i rekultivacije, kako bi se oformile povrine pogodne za etnju, rekreaciju, boravak u prirodi. Ove zelene povrine ostaju dijelom zateena vegetacija, tako da predstavljaju vezu sa zale em. Izdvojene umarke bora i empresa, grupacije maslina i hrastaMonteCEP, Kotor 30

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

treba i dalje podravati u njihovom razvoju i postepeno unositi autohtone florne elemente koji e doprinjeti uvrivanju njihovog ekolokog statusa. Sve ove vrste imaju znaajnu ulogu u autentinosti pejzaa koju treba sauvati. Ure enje uraditi u pejzanom stilu, sa etnicama, stazama za rekreaciju, odmoritima i kompletnim parkovnim mobilijarom. Glavna uloga pjeakih staza je estetski doivljaj. Prilikom planiranja pjeakih staza treba obratiti panju na udobnost, orjentaciju, komunikaciju, prijatnost. Optimalna irina staza je 2.5-3m. Bitno je da staze budu bez barijera, lako pristupane biciklistima, invalidima i sl. Prostor treba da prui ugodan boravak u prirodi. Posebnu panju posvetiti najmla oj populaciji. U tom smislu zelene povrine dopuniti spravama za djeiju igru. Uslovi za ure enje parcela park - uma: Skver Skverovi su manje zelene povrine u javnoj upotrebi namijenjeni kratkotrajnom odmoru stanovnika ili dekorativnom uredjenju. Pri izgradnji skvera veliku ulogu ima pravilno trasiranje staza, koje treba da budu u pravcima osnovnih tokova kretanja ljudi. Uslovi za ure enje parcela skvera: - povrina pod stazama i platoima iznosi 35% teritorije skvera pod zelenilom je 65% planom nije predvi enja izgradnja objekata povrine imaju javno koritenje na podruju namjene park - ume dozvoljava se formiranje i ure enje pjeakih staza, staza za rekreaciju, odmorita i drugih elemenata parkovne i urbane opreme prije izrade projekta ure enja terena uraditi studiju bioekoloke osnove koristiti prvenstveno autohtone vrste drvea i bunja rekultivaciju devastiranih povrina vriti primjenom tehnikih, agrotehnikih i biolokih mjera minimalna starost sadnog materijala treba da bude 5 godina

Zelenilo uz saobraajnice Linearnu sadnju vriti du saobraajnica i na parking prostorima. Drvoredi vizuelno odvajaju ulicu od blokova i poboljavaju mikroklimatske i higijenske uslove i umanjuju buku. Uslovi za ure enje parcela skvera: - sadnju vriti u travnatim trakama du ulica, irine 1,5 2m, ili u otvorima za sadnice 0,60/0,80 m rastojanje izme u sadnica u drvoredu je min 7m na parkingu sadnju vriti tako da jedno stablo zahvata dva do tri parking mjesta sadnice moraju biti zdrave (visine 2,5 - 3 m, sa pravim deblom koje je isto od grana do visine od 2 m) u dijelu gdje zeleni pojas nije planiran sadnja se moze obaviti i u rupama duz trotoara ali pod uslovom da nema podzemnih instalacija

MonteCEP, Kotor

31

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Zelenilo stambenih objekata i blokova S obzirom da je ukupna povrina okunica velika, od bitnog su znaaja sa sanitarno - higijenskog razloga i za okolinu koja ih okruuje. Pri formiranju budueg rjeenja uz individualno stanovanje osim funkcionalnosti, ne smije se zaboraviti ni estetska komponenta. Poto vrt predstavlja dopunu kue, treba obratiti panju na tu povezanost. Stvaranjem veze izme u kue i vrta, formira se jedinstven unutranji i spoljanji prostor. Kompozicija vrta stilski treba da je uskla ena sa arhitekturom kue, sa sredinom u kojoj se nalazi, da istie postojee prirodne elemente. Kompoziciju vrta ine razliite kategorije biljnih vrsta, gra evinski i vrtno-arhitektonski elementi (terasa, dekorativni potporni zidovi, staze, platoi, stepenice, ograde, pergole, paviljoni, vodene povrine, skulpture, vrtno osvetljenje) i mobilijar. Kada se biraju vrste drvea i iblja treba voditi rauna o optim uslovima sredine, dimenzijama u odnosu na vrtni prostor, boji, oblicima. Puzavice se mogu koristititi i za ozelenjavanje fasade kue, potpornih zidova I drugih vertikalnih elemenata u vrtu. Smjernice za ozelenjavanje: kompoziciju vrta stilski uskladiti sa arhitekturom objekta pri odabiru zasada voditi rauna o uslovima sredine, dimenzijama, boji, oblicima za izradu staza i stepenica koristiti lokalne vrste kamena predvrt urediti reprezentativno sa mogunosti formiranja parkinga mogunost razdvajanja parcela i izolacije od saobraajnica podizanjem zasada ive ograde za zasjenu koristiti pergolu sa dekorativnim puzavicama U kolektivnim stambenim objektima prostorni raspored zelenila zavisi od visine gradnje, ekspozicije, veliine blokovskog prostora. Pri izboru vrsta koristiti one koje ne zahtjevaju posebne uslove. Smjernice za ozelenjavanje: sadnju vriti u vidu solitera ili u grupama kombinacijom drvea i bunja visoka stabla u kombinaciji sa visokim bunjem koristiti za oiviavanje blokova i postizanje sjenke za odmorita koristiti brzorastue dekorativne vrste pri odabiru zasada voditi rauna o uslovima sredine, dimenzijama, boji, oblicima, vizurama, spratnosti objekata formirati kvalitetne travnjake otporne na suu i gaenje pjeake staze, irine 1,5 3m, projektovati po najkraim pravcima do objekata u okviru bloka predvidjeti prostor za odmor ili za djeiju igru Zelenilo poslovnih objekata Ovaj tip zelenila treba rjeavati parterno sa vrstama koje se izdvajaju po dekorativnosti. Izbor sadnica treba da je prilago en potrebama stanita prema potrebi i namjeni. Organizuje u vidu reprezentativnih povrina. Smjernice za ozelenjavanje: koristiti visokodekorativne sadnice, razliitog kolorita i fenofaza cvijetanja formirati prostor za sadnju sezonskog cvijea formirati travnjake otporne na suu i gaenje mogua je upotreba ardinjera opremiti prostor urbanim mobilijarom modernog dizajna

MonteCEP, Kotor

32

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Zelenilo objekata kolstva kolsko dvorite je najfrekvetniji dio kompleksa. Prema normativima trebalo bi raunati 4m2/ueniku. Uglavnom se ovaj normativ ne moe zadovoljiti, pa je potrebno to pravilnije organizovati prostor. Otvorene povrine za fiziko vaspitanje predstavljaju neophodan element. Treba da budu u neposrednoj vezi sa fiskulturnom salom i izolovane zelenilom od ulice i kolskih prozora. Zastor je meki asfaltni. Trebalo bi organizovati i kolski vrt koji bi predstavljao dopunu nastave iz biologije. Zelene povrine treba da budu obodno gdje bi imale funkciju izolacije samog kompleksa. Ovaj tampon zelenila treba da obezbjedi povoljne mikroklimatske uslove, ubai buku, zadri prainu. Pri izboru biljnih vrsta treba voditi rauna da nisu otrovne, da nemaju bodlje i naravno da odgovaraju uslovima stanita. Ovoreni prostor vrtia mora da prui uslove za bezbjedan boravak u njemu, da zadovolji zdrastvenohigijenske uslove i obezbjedi odre enu opremu. Sprave treba da podstiu djeiju aktivnost i obogauju djeiju igru sprave za ljuljanje, penjenje i klizanje, za balansiranje. Zeleni zatitni pojas Zeleni zatitni pojasevi se formiraju kao viefunkcionalni sanitarni, rekreativni i dekorativni pojasevi u granicama gra evinske zone, slue i kao sredstvo za ograniavanje nelegalne gradnje. Intervencije u prostoru svesti na minimum odravanja. Povrine imaju javno korienje. U zatitnim pojasevima je dozvoljeno formiranje park-uma, vonjaka, izletita, rekreativnih povrina i sl. Zelenilo uz privredu Glavne funkcije ovog tipa zelenila su da obezbjede povoljne mikroklimatske uslove, smanje povrine koje proizvode prainu i reflektuju toplotnu radijaciju, obrazuju zatitne pojaseve. Zelenilo obrazovati po obodu parcele, kako bi stvorili povoljne sanitarno higijenske uslove i vizuelno odvojili parcelu.

MonteCEP, Kotor

33

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Vrste koje se preporuuju za ozelenjavanje: etinarska stabla: - Cupressus arizonica Fastigiata - Cupressus sempervirens - Cedrus deodara - Cedrus atlantica - Pinus exelsa - Pinus pinea - Pinus maritima - Pinus halepensis - Juniperus horizotalis Glauca - Juniferus sabina Tamaricifolia - Juniperus chinensis Pfit.aurea - Juniperus shinensis Glauca - Juniperus communis Repanda - Juniperus phoenicea Liarska stabla: - Cytisus laburnum - Acer negundo Flamingo - Ginco biloba - Platanus acerifolia - Carpinus betulus Piramidalis - Paulownia tomentosa - Albizzia julibrissin - Lagerstroemia indica - Melia azedarach Zimzelena stabla: - Quercus ilex - Magnolia grandigolia - Olea europea

- Eucalyptus cinereo bunje: - Callistemon citrinus - Cotinus coggigria Royal Purple - Buddleia davidii Charming - Deutzia gracilis - Erica mediteranea - Forsythia Linwood gold - Atriplex hallimus - Calycanthus floridus - Chaenomeles jap. Falconnet charlet - Feioja sellowiana - Lavandula angustifolia - Pittosporum tobira nana - Photonia fraseri Red robin - Pieris andromeda Forest flame - Weigelia New port red - Hydrangea macrophylla Penjaice: - Bougainvillea Barbara Carst - Bougainvillea California gold - Bougainvillea Brilliant - Bougainvillea Sandreiana - Bougainvillea Jamaica White - Clematis Ville de Lyon - Clematis Rouge Cardinal - Clematis Docteur Ruppel - Wisteria chinensis Alba - Wisteria chinensis Rosea - Partenocissus tric. Weitchii - Verbena hybrida

Perene: - Gazania repens - Santolina viridis - Santolina chamaecyparis - Ferstuca glauca - Arundo donax - Canna indica - Iris germanica - Helichrysum bracteatum - Rossmarinus officinalis - Cineraria marittima - Lavandula officinalisMonteCEP, Kotor

- Mesebrianthemum edule - Iberis sempervirens - Armeria marittima - Cerastium bilbersteanum - Lippia citriodora - Phlox paniculata - Vinca minor - Alyssum saxtile - Lobelia erinus - Portulaca grandiflora - Hemerocallis

34

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

4.3.3.

HIDROTEHNIKA INFRASTRUKTURA

Uvodne napomene Snabdijevanje higijenski ispravnom vodom za pie i za ostale potrebe, u dovoljnim koliinama, sa potrebnim pritiskom i u svako doba, kao i potpuno odvo enje i tretiranje upotrebljenih voda, te sakupljanje i deponovanje odpadnih materija, neophodni su uslovi za ivot naselja, razvoj turistikih regiona i ivot gradova. Snabdijevanje vodom u optem smislu, podrazumijeva javno snabdijevanje vodom odre enog podruja. Javni vodovod treba da posjeduje rezerve u kapacitetu, to znai da mora, izme u ostalog, da pokrije potrebe za vodom slijedeih 10-15 godina i da omogue lako proirenje kapaciteta za slijedeih 25-30 godina. Odvo enje i tretman upotrebljenih voda je nuna potreba, i igra vanu ulogu u urbanizaciji gradova i odre enih podruja i predstavlja glavni uslov za higijenu i asanaciju naseljenih podruja. Sakupljanje, regulisanje i odvo enje atmosferskih voda i bujinih tokova je tako e vana faza za pravilnu urbanizaciju naselja, gradova i itavih regiona u smislu zatite od plavljenja. Kriteriji za dimenzionisanje Vodosnabdijevanje Da bi se dimenzionisala distributivna vodovodna mrea treba da se usvoji specifina dnevna potronja po korisniku. Odre ivanje specifine potronje je jako osjetljivo, jer se bazira na itavom nizu pretpostavki kao to su: veliina i tip naselja, struktura potroaa, stepen opremljenosti stanova ili porodinih kua, , klimatski uslovi, zastupljenost kultivisanog zelenila, vrsta i veliina okunica, saobraajne povrine i drugi zahtjevi koje treba da zadovolji procjenjena dnevna bruto potronja po korisniku. Prema PUP-u Tivta sadanji i potencijalni potroai su podijeljeni u vie grupa: stanovnitvo, turisti prema kategorijama smjetaja, privredni korisnici, specijalni potroai i komunalne potrebe. Kao polazni podatak za odre ivanje normi potronje uzeti su elementi iz Vodoprivredne osnove Crne Gore i PUP-a Tivta. Analizom potencijalnog konzuma, kao i navedene dokumentacije, dolo se do slijedeih normi potronje (uzete kao srednje dnevnu potronju u danu maksimalne potronje vode). - stalno stanovnitvo 230 l/kor/dan - sezonsko stanovnitvo - usluna djelatnost 300 l/kor/dan 50 l/kor/dan

- koeficijent dnevne neravnomjernosti usvojen je K1 = 1,30 - koeficijent satne neravnomjernosti usvojen je K2 = 1,80 - gubici u mrei procjenjeni na 15 % i ukalkulisani su u proraunu.MonteCEP, Kotor 35

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Kanalisanje upotrebljenih voda Usvojene jedinine potrebe u vodi predstavljaju bruto specifine potrebe za pojedine kategorije potroaa, a to znai da su to koliine na izvoritu i da one ukljuuju i gubitke u mrei, koji se procjenjuju na 15 % i da pored ovog umanjenja u kanalizacioni sistem nee doi vode namjenjene za zalijevanje zelenih povrina, ulica i dio voda koje isparavaju. Na osnovu prednje iznijetog, bruto vrijednosti su umanjene i dobijene su koliine koje treba kanalisati po kategorijama potroaa : - stalno stanovnitvo - sezonsko stanovnitvo - zaposleni 131 l/kor/dan 175 l/kor/dan 30 l/kor/dan

Ove usvojene jedinine koliine predstavljaju osnov za proraun koliina upotrebljenih voda i dimenzionisanje objekata kanalizacije. Kanalisanje atmosferskih voda Koristei podatke iz Vodoprivredne osnove Crne Gore o visini godinji padavina na podruju Tivta , usvojena je vrijednost od 1.400 mm/godinu. Za dimenzionisanje kanalizacije za atmosferske vode mjerodavan je intezitet kratkotrajnih padavina koje su esto prisutne u priobalnom podruju Crnogorskog primorja. Za kie trajanja 5 minuta i povratnog perioda 100 godina padavine se kreu u rasponu od 5 do 17 mm, dok za kie trajanja od 6 sati padavine su u rasponu od 90 do 230 mm. Vodosnabdijevanje Proraun potreba u vodi DUP-om Gradionica predvi ena je preteno individualna stambena izgradnja, kue za odmor komercijalne djelatnosti, obrazovanje, komunalna privreda i zelenilo. Na podruju DUP-om planira se izgradnja: individualnih stambenih zgrada spratnosti P+1+Pk sa 1476 stanova ili 5.904 stanovnika zgrada za zajedniko stanovanje spratnosti P+2+Pk sa 186 stanova ili 744 stanovnika 2 objekta komunalne djelatnosti povrine 14.727 m ili 485 zaposlenih 2 objekata obrazovanja povrine1.000 m ili 36 korisnika 2 objekata kulture povrine 2.250 m ili 135 korisnika 2 objekata centralnih djelatnosti 592 m ili 36 korisnika parcela kultivisanog zelenila U planiranim objektima, zajedno sa postojeim korisnicima bie ukupno : stalnih stanovnika 6.648 sezonskih stanovnika 513 zaposlenih 692 Za planirane kapacitete treba obezbjediti dovoljne koliine pitke vode : 3 stalni stanovnici 6.648 x 230 l/dan = 1.529,04 m /dan sezonski stanovnici 513 x 300 l/dan = 153,90 zaposleni i uenici 692 x 50 l/dan = 34,60 zelene povrine, okunice, dvorita 100,00 3 ukupno 1.817,54 m /dan

MonteCEP, Kotor

36

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

specifina dnevna potronja je protiv poarna voda je

21,03 l/sec 7,50 l/sec

____________________________________________________ Maksimalna dnevna potronja Maksimalna satna potronja 28,53 l/sec 51,35 l/sec

Vodu za podmirenje maksimalne dnevne potronje od 28,53 l/sec i podmirenje maksimalne satne potronje od 51,35 l/sec, treba obezbjediti iz Tivatskog vodovoda. Kako budui rezervoari nisu predmet DUP-a Gradionica to je predvidjena koliina poarne vode umjesto rezerve u samom rezervoaru na cjevovodu u koliini od 7,5 l/sec kao dovoljne za podmiranje gaenja dvosatnog poara. Kako je nemogue obezbjediti dovoljne koliine pitke vode za planirani razvoja naselja Gradionica, to se namee kao jedino trajno rjeenje preuzimanje vode iz Regionalnog vodovoda Crnogorskog primorja na distributivnom odvojku kod benziske pumpe Sam komerc. Razvoj distributivne mree Podruje obuhvaeno DUP-om Gradionica ne raspolae u potpunosti vodovodnim instalacijama, pa je potrebno isprojektovati razvodnu mreu u naselju. Dijelom uz postojeu saobraajnicu i dijelom u putnom pojasu saobraajnice sa lijeve strane, koja vodi od Jadranske magistrale do mosta na rijeci Gradionici, i koja ide kroz urbanizovano podruje, izgra en je AC cjevovod 100 i PHD 110 mm preko koga se snabdijeva vodom postojei objekti u naselju. Postojei cjevovod ne moe da podmiri potrebe planiranog razvoja. Novoprojektovani cjevovod treba izgraditi od distributivnog odvojka na Regionalnom vodovodu kod raskrsnice i benzinske pumpe Sam komerc, i voditi ga uz saobraajnicu do mosta i dalje lijevo uz brdo. Ovaj tranzitni cjevovod vo en saobraajnicom je 250 mm od PHD cijevi pritiska 10 bara prvih 600 m a dalje je 225 mm tako e od PHD cijevi za pritisak od 10 bara treba da zamjeni postojei AC cjevovod. Na ovaj cjevovod treba prespojiti svu postojeu distributivnu mreu. U budunosti po usvojenom Idejnom rjeenju vodosnabdijevanja Gradionice je planirana izgradnja Rezervoara Gradionica 1 zapremine 2x1.000 m3 na koti dna 65 i koti preliva 75 mnm. U prvoj fazi planirana je izgradnja jedne komore. Kako je lokacija rezervoara van zahvata plana to su samo planirani cjevovodi ka istom naznaeni kao (ka rezervoaru i iz rezervoara) Saobraajnicom kroz naselje Gradionica i putem za naselje Krstac u sklopu ovog projekta planirani su tranzitni cjevovodi (put za Krstac 315 mm:) Glavnom saobraajnicom kroz naselje Gradionica planiran je tranzitni cjevovod PHD 400 mm koji ide do iza krivine iznad mosta putem ka brdu. Na raskrsnici puteva se planira izgradnja unutar UP 237 izgradnja buster stanice za poveanje pritiska u cjevovodu za snambdijevanje viih zona.MonteCEP, Kotor 37

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Postojea buster stanica malog kapaciteta locirana na UP 218 se ukida jer gubi svoju funkciju. Uz saobraajnice u naselju izgraditi razvodnu mreu od PHD cijevi 160, 100 i 90 mm formiranjem zatvorenih prstenova Hidrantsku mreu za protivpoarnu zatitu locirati na razvodnoj mrei u blizini veih objekata i grupa stambenih zgrada posebnu panju obratiti na kolu i dom kulture te objekte komunalnih djelatnosti (UP 135, 136, 137, 446, 237, 238, i 239) Materijal za cjevovode treba da bude PHD visoke vrstoe za pritisak do 10 bara. Kanalisanje upotrebljenih voda Proraun koliina upotrebljenih voda Na osnovu usvojenih jedininih koliina upotrebljenih voda l/kor/dan, po proraunu specifine dnevne potronje, dobio sam ukupne koliine upotrebljenih voda, koje treba kanalisati i upustiti u primarni kolektor zajednikog kanalizacionog sistema Kotor-Trate. Za planirane kapacitete treba obezbjediti kanalisanje upotrebljenih voda: stalni stanovnici 6.648 x 131 l/dan = 870,88 m /dan sezonski stanovnici 513 x 175 l/dan = 89,77 zaposleni i aci 692 x 50 l/dan = 34,60 _____________________________________________________ 3 ukupnu po danu 995,25 m /dan Koliina upotrebljenih voda koje treba kanalisati je 11,52 l/sec, a koliina na koju treba dimenzionisati kanalizacionu mreu je 20,73 l/sec. Razvoj kanalizacione mree Prema koncepciji Kanalizacionog sistema Kotor-Trate upotrebljene vode iz naselja Gradionice e se uputati u kanalizacioni kolektor prepumpavanjem pomou pumpne staniceGradionica na lokaciji koda servisa i preko PS u Solilima na ulazu u tunel Banje na stacionai km 7+925, kota 40 mnm upumpavati u zajedniki kanalizacioni kolektor Kotor-Tivat.. Da bi se to postiglo potrebno je izgraditi gravitacioni kolektor uz postojeu saobraajnicu kroz Gradionicu vodei rauna da novoprojektovani kolektor treba da primi pored upotrebljenih voda novih objekata i vode iz postojeih objekata u naselju Vrijesi. Gravitacioni kolektori treba da bude od PVCa 350, 300, 250, 200 i 150 mm U urbanizovanom dijelu naselja kanalizacione kolektore trasirati po saobraajnicama od PVC cijevi 90, 110, 150, 200 i 300 mm. Dio naselja Gradionica, i Vrijesi koje se nalazi sa lijeve strane puta, nije predmet ovog DUP-a, ali prouavajui konfigureciju terena i poloaj naselja smatram da je jedini nain kanalisanja upotrebljenih voda ovog dijela izgradnja gravitacionih kolektora uz saobraajnice i uputati ih u kanalizacioni kolektor uz put koji prolazi kroz naselje i evakuioe sve upotrebljene vode naselja Gradionice..3

MonteCEP, Kotor

38

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Ure enje bujica i kanalisanje atmosferskih voda Kanalisanje atmosferskih voda planira se putem otvorenih rigola uz saobraajnice u naselju. Tusov potok koji protie kroz dio naselja i ulijeva se u rijeku Gradionicu treba regulisati. Potok koji se formira uz put za Kava tako e predstavlja povremenu opasnost i potrebno je permanentno praenje i njegovo adekvatno regulisanje. Potok uz saobraajnicu na potezu UP 01, 02, 03, i 04. je malih dimenzija i ne moe da primi sve poplavne vode tako da dolazi do izlivanja i plavljenja izgra enih kua. Potrbno je izraditi projektnu dokumentaciju za poveanje presjeka postojeeg kanala i njegovim regulacijom obezbjediti prihvatanje svih poplavnih voda i provo enje istih ispod magistrale u potok koji ide prema moru. Orjentacioni predraun radova Mainski i runi iskop u materijalu III i IV kategorije prosjene dubine 1,20 m irine rova do 80 cm sa odbacivanjem materijala u stranu, za ponovnu upotrebu, nabavka i razastiranje pjeska ispod, oko i iznad cijevi dovisine 10 cm , nabavka i montaa vodovodnih i kanalizacionih cijevi sa svim potrebnim fitinzima, i fazonskim komadima, izrada betonskih ahti od armiranog betona sa metalnim poklopcima za srednje teki saobraaj, ispitivanje cjevovoda na pritisak i proputanje spojeva, ispiranje cjevovoda i dezinfekcija Vodovodne cijevi od PHD 10 bara 400 mm 315 mm 250 mm 225 mm 160 mm 110 mm 90 mm m 1344 247 0 2325 318 1340 5162 10736 EUR-a / m1

EURO 309120 49400 0 372000 44520 134000 412960 1 322 000

230 200 180 160 140 100 80 UKUPNO

Kanalizacione cijevi od PVC a 350 mm 300 mm 250 mm 200 mm 150 mm 100 mm m 328 1000 5552 1547 0 01

EUR-a / m 200 160 130 120 80 60 UKUPNO

1

EURO 65600 160000 721760 185640 0 0 1 133 000

Napomena: obraun sve gotovo po m cjevovodaMonteCEP, Kotor 39

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

4.3.4.

ELEKTROENERGETSKA INFRASTRUKTURA

Procjena budueg razvoja se temelji na slijedeim dokumentima: Prostorno-urbanistikom planu optine Tivat (PUP). Strategiji razvoja energetike CG do 2025 (SRECG). Smjernicama EPCG A.D. Nik-FC Distribucija Podgorica, Prenosnog sistema A.D. Podgorica Tehnikim preporukama FC Distribucije.

Procjena potrebne elektrine snage Stanovanje - Domainstva Elektrina energija e i dalje biti nezamjenjivi onlik energije u domainstvu za potrebe osvjetljenja prostorija, za pogon raznih aparata i ure aja koji omoguavaju komfor stanovanja. Korienje elektrine energije za termike potrebe e se smanjivati u perspektivi supstitucijom sa drugim oblicima energije: plinom, drvenom masom i obnovljivom energijom sunevog zraenja. Pretpostavlja se da e u 60% domainstava doi do supstitucije u planskom periodu. Za model potpuno elektrificiranog domainstva uzima se prosjena instalisana snaga 21kW (Pi); u domainstvu u kojem se koriste drugi energenti za potrebe kuvanja, zagrijavanja vode, grijanja prostorija, procjenjuje se instalisana snaga na 16kW. U jednovremenom (vrnom) optereenju ne uestvuju svi aparati i ure aji to se karakterie faktorom potranje (fp). Kod vee grupe stanova mogunost jednovremenog djelovanja svih potroaa je manja to se pokazuje faktorom istovremenog djelovanja (fi). U proraunu se koriste obrasci: Pv=Pifp vrna snaga jednog stana Pvn=Pvfin za n>10 vrna snaga grupe od n stanova fp faktor potranje (sl.2) fi=f+1-f n faktor istovremenog djelovanja (sl.1) prosjena vrijednost instalisane snage stana

Pi=Pi0,6+Pi0,4=18kW

Pv=180,45=8kW prosjena vrijednost vrne snage stana

MonteCEP, Kotor

40

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Procjena vrne snage za potrebe konzuma stanovanja ura ena je na osnovu planiranog stanovanja: ukupno 1618 stambenih jedinica Potrebna vrna snaga je Pvn=Pvfin=3365kW Ostala potronja Ostala potronja se odnosi na komunalne, ugostiteljske, turistike i sve ostale pratee potrebe stanovnika naselja: kolstvo, zdravstvo, trgovina, servisi i sl. Strukturu djelatnosti i izvedeni bilans potrebne elektrine snage prikazuje tabela: planirani kapaciteti

Namjena povrina Centralne djelatnosti Komunalne povrine Komunalne povrine -TS Mjeovita namjena Osnovna kola

Planirana spratnost objekata P+1+Pk P+1

Maksimalna povrina pod objektom (m) 592 14234

Planirana BGP (m)

Specifino optereenje (w/m) 40 10

Potrebna el. snaga (kW)

1800 28468

72 237

P

487

487

20

10

P+1+Pk P+1

2250 1000

6750 1800

30 40

202 72

Ukupno 593kW Javna rasvjeta Za potrebe osvjetljenja saobraajnica, puteva i javnih povrina procjenjena je potrebna jednovremena snaga na 60kW. Ukupna potrebna vrna elektrine snage Ukupna potrebna vrna snaga je: Pv=4018kW odnosno Pv=3800kVA prividne elektrine snage ukoliko se pretpostavi faktor jednovremenog djelovanja 0,9 i faktor snage cos=0,95 Gubici u elektrinoj mrei se procjenjuju 10% ili 380kVA pa je ukupno potrebna vrna snaga Pv=4180kVA.

Elektroenergetska mrea Prenosna mrea 110kV Strategija razvoja energetike CG do 2025 god. predvi a izgradnju TS 220/110kV Grbalj i DV 220kV Peruica-Grbalj kao trajno rjeenje napajanja Boke Kotorske i Budve. Modifikovana varjanta koja je aktuelna predvi a transformaciju 400/110kV i DV 400kV Pljevlja-Grbalj.MonteCEP, Kotor 41

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Problem nedostatka instalisane snage u TS 110/35kV Gradionica zbog kanjenja u izgradnji TS 110/35kV u Kotoru. A.D. Prenosni sistem CG planira da prevazi e ugradnjom transformatora vee instalisane snage u drugoj polovini 2011 god. Prostorni urbanistiki plan Tivta predvi a izmjetanje DV 110kV Herceg Novi na dijelu trase od TS 110/35kV do Opatova zbog planirane zaobilazne saobraajnice. Izmjetanje na podruju DUP-a bi omoguilo osloba anje prostora za izgradnju zone servisno-komunalnih i drugih djelatnosti. Mrea 35kV i 10kV Potroae u naselju Gradionica napaja elektrinom energijom mrea 10kV TS 35/10kV Tivat I; napajanje je mogue i iz TS 35/10kV Tivat II preko KB voda Poljoprivredno dobro. U perspektivi izgradnjom nove TS 35710kV Tivat III osnovno napajanje Gradionice e preuzeti ta TS. Mrea 10kV koncipirana je kao radijalna sa mogunou alternativnog napajanja svake TS. Planira se izgradnja etri nove TS 10/0.4kV. TS IV 430kVA na parceli UP 2002 (na ivici zelenog pojasa), TS V na parceli UP 2003, TS VI 630kVA na parceli UP 2004 (u zelenom pojasu blizu saobraajnice) i TS VII 630kVA na parceli UP 2005. Potrebna povrina pod montanim objektom TS sa trotoarom je 12m. Prostornim urbanistikim planom Tivta predvi eno je ukidanje DV 35kV Bijela na dijelu trase do TS Tivat I I DV 10kV Gradionica to omoguava osloba anje prostora te njegovo racionalno korienje. Zbog proirenja saobaraajnice kroz naselje Gradionica neophodno je prethodno izvesti radove na izmjetanju postojeih distributivnih vodova 35kV, 10kV i 0,4kV. Postojea TS II (BTS Gradionica 2) e se izmjestiti u buduu komunalnu zonu. Predlae se da se, zbog zastajelosti opreme postojee BTS, izgradi nova TS. Mrea niskog napona Mrea NN gradie se kao i u prolosti kao kablovska podzemna ili nadzemna u zavisnosti od terenskih uslova. Zadrava se isti sistem zatite od opasnog napona dodira u mrei. Postojeu instalaciju javne rasvjete du glavne saobraajnice potrebno je rekonstruisati; du prilaznih puteva u naselju za postavljanje rasvjetnih tijela koristit e se betonski stubovi NN mree.

Smjernice Strategija razvoja energetike CG do 2025 god. obavezuje na postepeno usvajanje standarda EU u oblasti naponskih nivoa to e rezultirati uvo enjem jednog srednjeg napona (20kV) umjesto dva: 35kV i 10kV; jedne transformacije 110/20kV umjesto trostepene 110/35/10kV. Standard za pojedine elemente mree usaglaen je u skladu sa preporukama i smjernicama EPCG FC Elektrodistribucija: Distributivna TS u montano-betonskom kuitu tipa DTS; srednjenaponsko razvodno postrojenje NDTS izolovano SF6 gasom za napon 20kV. Instalisane snage transformatora: 630kVA i 1000kV; primarni namotaj 10kV prespojiv na napon 20kV.

MonteCEP, Kotor

42

DUP GRADIO[NICA

plan 2011.

Tip i presjek provodnika kabla za polaganje u zemlju: jednoilni XHE 49A, 240mm i 150mm; za nadzemno polaganje samonosivi kb. snop (SKS) 3x50mmAl. Svi novi kablovi u mrei 10kV treba da budu proizvedeni za napon 20kV. Karakteristika opreme 35kV i 10kV u novim TS 35/10kV trteba da bude: postrojenje tipa GIS sa vakumskim prekidaima i mikroprocesorskim jedinicama za zatitu, mjerenje i upravljanje. Snage transformatora su: 4MVA, 8MVA i 12,5MVA. NN mrea izvodi se iskljuivo kao kablovska, podzemno i nadzemno; presjek provodnika za podzermno polaganje je 150mmAl, a nadzemno (SKS) 70mmAl u razvodu mree. Za prikljune podzemne kb. vodove presjek je 25mmAl i 16mmAl za nadzemni prikljuak. Sistem zatite: zatitno uzemljenje sa zajednikim uzemljivaem i dodatna mjera zatite strujna sklopka. Rasvjeta saobraajnica treba da zadovolji propisane fotometrijske parametre date me unarodnim preporukama CIE. Predlae se sledei energetski koncept: 1. tehnologija za to manje korienje ugljenika 2. obnovljivi izvori energije: snaga sunca (fotonaponski moduli i solarni kolektori), bio masa 3. energetski efikasan urbani dizajn koji podrazumijeva paljiv izbor gra evinskih materijala (koncept niskoenergetskih zgrada) 4. inteligentno upravljanje u stanovanju

Alternaivni izvori energije energetska efikasnost Smanjenje uticaja na ivotnu sredinu kroz manju emisiju CO2 i stvaranje uslova za vee korienje obnovljivih izvora energije je primarni cilj energetske politike razvoja. Solarna energija, snaga vjetra, geotermika, biomasa su potencijalni izvori iste obnovljive energije. Energija direktnog sunevog zraenja je veoma primenjiva na podruju Tivta zbog povoljnog poloaja i velikog broja sunanih dana u godini. Korienjem ove energije mogue je utedjeti i do 60% godinje potrebne energije za pripremu sanitarne tople vode. Podrka sistemu grijanja i hla enja prostorija su tako e mogunosti primjene energije sunca. Solarna energija se pretvara u izvor elektrine energije pre