STERILIZACIJA INSTRUMENATA:

ŠTA NAM PRUŢA I OMOGUĆAVA

SAVREMENA TEHNOLOGIJA?

Dr sci med Vesna Mioljević, Prim

Klinički centar Srbije

Služba za bolničku epidemilogiju i higijenu ishrane

«Ultra Days of Sterilization» Arandjelovac 14/16-04-2016

ASEPSA I ANTISEPSA

Louis Paster

1860g.

Prvi ukazao na mogućnost postojanja nama

nevidljivih organizama koji dovode do promena

organskih materija.

1822-1895

ASEPSA I ANTISEPSA

Lister J- - hirurg

Primenio teoriju Luja Pastera u lečenju bolesnika.

Primenjivao je 5% rastvor karbolne kiseline

(fenol), za dezinfekciju instrumenata, ruku,

ispiranje rana , čak i vazduha .

Smanjio smrtnost sa 45,7% na 15%

1867g.

„O principu antisepse u hirurškoj praksi“

1827-1912

Semmelweis J

Prvi je dokazao da se održavanjem higijene ruku umanjuje broj

bolničkih infekcija.

Zapazio je da je „puerperalna sepsa“ bila uzrok smrtikod porodilja ,

koje pregledaju studenti koji su prethodno bili na obdukcijama

zaveo je OBAVEZNO PRANJE RUKU pre pregleda.

ASEPSA I ANTISEPSA

1818-1865

ASEPSA I ANTISEPSA

Robert Koch (1843-1910) mikrobiolog, koristeći

mikroskop dokazao tačnost Pasterove teorije

identifikujući i kultivišući bakterije koje su

uzrokovale specifične infekcije.

Paster i Koch – prvi sterilizator na paru .

Kocher ( hirurg ) i Tavel ( mikrobiolog) – prvi

uveli sterilizaciju parom pod pritiskom.

ASEPSA I ANTISEPSA

Johanes von Mikulicz-Radecki (1887) –

uvidja značaj kapljične infekcije i uvodi u

praksu NOŠENJE MASKI.

William Halsted – 1890god. Uvodi u hiruršku praksu nošenje

Ernst von Bergmann;

1836-1907

ASEPSA I ANTISEPSA

Asepsa

(grč. A – bez, sepein - trunuti) znači odsustvo kontaminacije.

Uštavanje SVIH mikroorganizama i njihovih spora sa

predmeta materijala i instrumenata koji dolaze

u dodir sa ranom. Antisepsa

(grč. Anti =protiv i sepein-trunuti) u medicini prvobitno borba

protiv truljenja

DELIMIĈNO uništavanje mikroorganizmi

na koţi ili suznicama

Hirurgija (X£ÍP-ruka i ËPYOV-rad /gr./) CHEIR- RUKA ERGON – RAD

Bezbedan i siguran rad hirurga a u cilju

adekvatnog bezbednog leĉenja pacijenata

SPAULDING-OVA ŠEMA

Prema riziku za nastanak infekcija

1. KRITIČNI – kontakt sa sterilnim tkivom – hirurški instrumenti

2. POLUKRITIČNI – mukoza i oštećena koža – laparoskopi,

bronhoskopi, gastroskop,

3. NEKRITIČNI – neoštećene koža

Klasifikacija medicinskih instrumenata

Dr. Earle Spaulding

PRIMARNA OTPORNOST MIKROORGANIZAMA

NA DEZINFICIJENSE

(PRIONI)

BAKTERIJSKE SPORE

M.tuberculosis, (HBV), C.parvum

MALI VIRUSI BEZ LIPIDNE OVOJNICE

GLJIVE

VEĆINA BAKTERIJA

VELIKI VIRUSI S LIPIDNOM OVOJNICOM

NEKE BAKTERIJE

Dezinficijens

visokog stupnja

Dezinficijens

srednjeg stupnja

Dezinficijens

niskog stupnja

VISOKI

SREDNJI

NISKI

? ? ?

DEFINITION OF TERMS

DEFINICIJA

Sterilizacija je proces kojim uništava ili uklanjaju svi oblici

mikroorganizama uključujući i bakterijske spore , a sprovodi se

u zdravstvenim ustanovama fizičkim ili kemijskim metodama.

Sterilizacija je apsolutni pojam, što znaĉi da ne postoje

razliĉiti stepeni sterilizacije

Sterilization describes a process that destroys or eliminates all forms of

microbial life and is carried out in health-care facilities by physical or

chemical methods. Steam under pressure, dry heat, EtO gas, hydrogen

peroxide gas plasma, and liquid chemicals are the principal sterilizing agents

used in health-care facilities.

DA LI POSTOJI DILEMA????????

STERILIZACIJA

JEDNOKTARTNA UPOTREBA

PRAVILA STERILIZACIJE

1. Fizičke metode kontrola temperature, pritiska i dužine trajanja

sterilizacije

2. Hemijske metode – promena boje ili fizičkog stanja supstance

3. Biološke metode- kontrola preživljanja spora nakon završetka

sterilizacije :

- B. Suptilis- etilen-oksid, suvi sterilizator

- B. Stearothermophilus- autoklav

KONTROLA STERILIZACIJE

METODE STERILIZACIJE

suva toplota

vodenom parom pod pritiskom u autoklavu

etilen-oksidom

jonizujućim zračenjem (gama zraci)

plazma tehnologija

Hormaldehidni autoklavi

.

PRE I POSLE STERILIZACIJE ??????????

Sav materijal/instrumenti pre procesa sterilizacije mora prethodno

da prodje kroz postupke:

1. Pranje i ĉišćenje

2. Pakovanje

3. Odlaganje i ĉuvanje

Sav materijal/instrumenti pre procesa sterlizacije moraju prethodno da prodju

kroz postupak:

1.Ĉišćenja i pranja

1.Nakon svake upotrebe instrumenti mora biti mehanički oprani, a

potom potopljena u rastvor enzimskog deterdţenta.

2.Striktno poštovanje koncentracije rastvora enzimskog

deterdţenta i vremena ekspozicije (prema pisanom uputstvu

prouzvoĊaĉa dezinfekcionog sredstva).

3.Nakon mehaničkog pranja potrebno je ispiranje i sušenje .

MEHANIĈKO ĈIŠĆENJE PREDUSLOV ZA

ADEKVATAN PROCES STERILIZACIJUE

Sav materijal/instrumenti pre procesa sterlizacije mora prethodno moraju da

prodju kroz postupak:

2. Pakovanje

The packaging material must allow penetration of the sterilant, provide protection

against contact contamination during handling, provide an effective barrier to

microbial penetration, and maintain the sterility of the processed item after

sterilization. Guideline for Disinfection and Sterilization in Healthcare

Facilities, 2008

1. Prodor sterilizanta

2. Spreĉavanje kontaminacije u toku rukovanja

3. Sterilnost polse sterilizacije

SCHIMELBUSH-ovi doboši ! ! !

2. Pakovanje

1.Vrste materijala za pakovanje

2. Postupaka prilokom rukovanja

3.Uslovima čuvanja.

materijal u bubnjevima kasetama smatra se sterilnim 48 sati,

papir - 6 nedelja

u kutijama i setovima s baktericidnim platnom - 6 nedelja,

pakovan i hermetiĉki zatvorene u foliji

6 meseci do 12 - 24 meseca (zavisno od vrste folije)

sterilisanana oprema ima rok sterilnosti najčešće 5 godina, ako se čuva

po propisima i u originalnoj ambalaži.

Duţina sterilnosti ZAVISI od

2. Pakovanje

Pre upotrebe svaki set / pakovanje pregledati pre otvaranja kako bismo utvrdili na nema oštećenja. Pribor se ne sme upotrebiti ako postoji i najmanja sumnja da je omot oštećen.

An ideal sterilization wrap would successfully address barrier effectiveness,

penetrability (i.e., allows sterilant to penetrate), aeration (e.g., allows ETO to

dissipate), ease of use, drapeability, flexibility, puncture resistance, tear strength,

toxicity, odor, waste disposal, linting, cost, and transparency. Guideline for

Disinfection and Sterilization in Healthcare Facilities, 2008

.

2. Pakovanje

propustiljvost

jednostavnost

izdržljivost

fleksibilnost

otpornost

netoksičnost

lako odlaganje otpada

transparentnost

prihvatljiva cena

SCHIMELBUSH-ovi doboši ! ! !

2. Pakovanje

Šta nam pruža nova tehnologija?

2. Pakovanje

3. Ĉuvanje

Following the sterilization process, medical and surgical devices must be

handled using aseptic technique in order to prevent contamination.

Guideline for Disinfection and Sterilization in Healthcare Facilities, 2008

Sav materijal/instrumenti posle procesa sterilizacije mora da prodje postupak:

Nakon procesa sterilizacije moraju biti spriječiti kontaminacija.

! ! !

3. Ĉuvanje ??? 2. Pakovanje i

Šta nam pruža nova tehnologija?

3. Ĉuvanje

! ! !

GDE SMO MI????

Slid

e 2

9

• Kompatibilnost; u skladu sa sterilizacionom metodom

•Poroznost; omogućava izvlačenje vazduha i potpuni pristup

sterilantu

Glavne odlike koje bi svaka sterilna barijera trebala

da ima na osnovu norme ISO 11607

• Mikrobna barijera: sprečava bilo kakav pristup mikro-organizama

• Otvaranje; omogućava izlaganje aseptičnim sredstvima

• Otpornost : upotrebljeni materijal mora biti veoma otporan da bi se

izbegla oštećenja Korpe za instrumente izazvana transportom u

skladište.

Standardizacija:

UsklaĊenost evropskih i meĊunarodnih standarda

Slid

e 3

0

Pojedini primeri sistema pakovanja u skladu sa

EN ISO 11607-1

+

Slid

e 3

1

=

Prvi sloj krepa ili NW«Sistem Sterilne Barijere»

+

Drugi sloj krepa ili NW «zaštitno pakovanje» :

Pojedini primeri sistema pakovanja u skladu sa

EN ISO 11607-1

Slid

e 3

2

Sistem Sterilne Barijere +

=

Sistem pakovanja

Zaštitno pakovanje

Pojedini primeri sistema pakovanja u skladu sa

EN ISO 11607-1

Slid

e 33

8

MISSION : IMPOSSIBLE

MISSION : POSSIBLE

Klinički centar Srbije

Služba za bolničku epidemiologiju i higijenu ishrane

Odeljenje za pevenciju i kontrolu bolničkih infekcija

Dr sci med Vesna Mioljević, Prim

Direktor Službe za bolničku epidemiologiju i higijenu ishrane

Tel 011 366 23 51

066 83 00 491

vesna.mioljevic@gmail.com