-
Opracowanie: Anna Puawska
Karolina Jwiak
OBLIGACJE
KONSTRUKCJA
I ZASTOSOWANIE
-
Zrnicowanie konstrukcyjne obligacji w zakresie oprocentowania, wystpowania kuponw,
wykorzystywanej waluty, przykady i przyczyny wyboru poszczeglnych
konstrukcji na podstawie obligacji przedsibiorstw, podmiotw komunalnych,
obligacji skarbowych.
-
Plan prezentacji
1. Definicja obligacji
2. Obroty obligacjami, zalety i wady korzystania z obligacji
3. Zrnicowanie konstrukcyjne obligacji w zakresie Oprocentowania
Wystpowania kuponw
Wykorzystywanej waluty
4. Przyczyny wyboru konstrukcji na podstawie Obligacji przedsibiorstw
Podmiotw komunalnych
Obligacji Skarbowych
5. Podsumowanie
-
Obligacja
Dugoterminowy instrument duny, wierzytelnociowy z rynku kapitaowego
powiadczajcy zobowizanie emitenta do zapacenia posiadaczowi obligacji ustalonej sumy
pienidzy (ewentualnie odsetek) w okrelonym terminie (def. funkcjonalna)
Papier wartociowy emitowany w serii powiadczajcy zobowizanie emitenta do
spenienia wobec waciciela obligacji okrelonego wiadczenia (def. prawna)
-
Zalety korzystania z obligacji dla emitenta
Alternatywne rdo pozyskiwania kapitau, tasze ni emisja akcji, korzystniejsze od kredytu bankowego ze wzgldu na:
Brak koniecznoci podawania celu inwestycyjnego, ustalania zabezpiecze
Moliwo finansowania ryzykownych projektw
Nisze koszty w okresie dekoniunktury
Wieloletnie finansowanie inwestycji, pozwalajce pozyska wysokie kwoty rodkw finansowych
-
c Zalety z posiadania obligacji
Papier wartociowy nie zaleny od zyskw wypracowanych przez emitenta,
czyli o staym dochodzie.
-
Wady korzystania z obligacji
Niepewno co do wielkoci zebranego kapitau
Niepewno sytuacji finansowej firmy w momencie wykupu obligacji
Due jednostkowe rozmiary emisji
Uciliwo procedury emisyjnej
Wysoki koszt uzyskania ratingu
Zasadno korzystania z nich jedynie przez podmioty due
-
Zrnicowanie konstrukcyjne obligacji w zakresie oprocentowania
Obligacje o staym oprocentowaniu
Obligacje o zmiennym oprocentowaniu
Obligacje o staej, a nastpnie zmiennej stopie procentowej
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje
o staym oprocentowaniu
Obligacja o odsetkach patnych wedug staej, znanej inwestorowi stopy oprocentowania (i). stanowi ok. 2/3 cznej emisji obligacji na wiecie
i*M i*M i*M i*M i*M i*M
m m m m m m
C=i*M/m
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje
o zmiennym oprocentowaniu
Obligacja o odsetkach patnych wg zmiennej stopy procentowej korygowanej w zalenoci od warunkw rynkowych (np. od WIBOR).
WIBOR1 WIBOR2 WIBOR3 WIBORi
1 2 3 i t
C=WIBORi*M/m Inwestor zna tylko wysoko kuponu biecego okresu odsetkowego.
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Stae vs Zmienne oprocentowanie
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
Obligacje o staych kuponach
Stabilizacja dochodu (odsetek)
Obligacje o zmiennym oprocentowaniu
Stabilizacja wartoci obligacji
-
Obligacje o staej, a nastpnie zmiennej stopie procentowej
Pocztkowo kupon ma charakter stay, nastpnie zmienia si wedug ustalonej reguy.
Zastosowanie: ograniczanie ryzyka stopy procentowej.
C C C WIBORi ; WIBORi+1
0 1 2 3 i-1 i t
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Zrnicowanie konstrukcyjne obligacji w zakresie wystpowania kuponw
Obligacje zerokuponowe
Obligacje kuponowe
Obligacje dochodowe
Obligacje o opnionych patnociach kuponowych
Obligacje o zmiennych wartociach kuponw
Obligacje o znikajcym kuponie
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje zerokuponowe
Wypacana jest tylko warto nominalna obligacji
w momencie jej zapadalnoci. M
0 t
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje zerokuponowe
Korzystna dla emitenta ze wzgldu na niski koszt obsugi wypat z obligacji.
Nie s preferowane przez inwestorw w przypadku inwestycji dugoterminowych
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje kuponowe
Nabywcy wypacane s kupony, a po terminie nastpuje wykup
sumy nominalnej. M+C C C C C C
0 t
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje kuponowe
Podlegaj mniejszym wahaniom cen z tytuu zmian stopy procentowej, dlatego korzystne dla inwestora.
S drosze w obsudze ni obligacje zerokuponowe niekorzy na rzecz emitenta.
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje dochodowe
Wypacaj odsetki tylko w przypadku, gdy emitent uzyska zysk (np. z inwestycji, ktra bya finansowana poprzez emisj obligacji).
0 0 0 0 C C C
0
Zrnicowanie w zakresie
oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje dochodowe
Preferowane przez podmioty
ktre wykazuj okresowo straty np. towarzystwa ubezpieczeniowe,
ktrych zysk podlega duym wahaniom.
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje o opnionych
patnociach kuponowych Wystpuje karencja w spacie odsetek:
pierwszy kupon wypacany po kilku okresach
Zastosowanie: inwestycje w rodki trwae
C1 C2 C3 Cx+M
0 1 i i+1 t
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje o zmiennych wartociach kuponw
Warto kuponu zmienia si w czasie, jest rosnca
C1
-
Obligacje o znikajcym
kuponie
Wysoko patnoci kuponowych zaley od dywidendy wypacanej przez spk.
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Zrnicowanie konstrukcyjne obligacji w zakresie wykorzystywanej waluty
Obligacje krajowe
Obligacje zagraniczne
Obligacje o podwjnej walucie
Obligacje o zmieniajcej si walucie
Obligacje z opcj wyboru waluty
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje krajowe
Emitentem jest rezydent danego kraju
emisja w walucie miejscowej
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje zagraniczne
Tradycyjna emisja zagraniczna:
Emitentem jest nie-rezydent
Emisja w walucie narodowej
Euroemisja:
Emitent: midzynarodowa instytucja finansowa na rynku danego kraju
Waluta inna ni krajowa
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje o podwjnej walucie
Kupon nominowany w jednej walucie
Suma nominalna wyraona w walucie innej
Zastosowanie: zmniejszenie ryzyka walutowego ponoszonego przez emitenta ( ktry uzyskuje dochody w walucie zagranicznej i w niej paci odsetki od obligacji)
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje o podwjnej walucie
Przykad Honda Aby zaoy fabryk w USA Honda moe
zamiast poyczki, sfinansowa przedsiwzicie obligacj o podwjnej walucie. Kupony bd wypacane inwestorom w Jenach, a warto nominalna w dolarach, wypacana z zyskw dugoterminowych nowej fabryki.
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje o zmieniajcej si
walucie Kupony pocztkowo nominowane w jednej
walucie, nastpnie w drugiej.
C1 C2 C3 C4 Ci (PLN) (PLN) ($) ($) ($)
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Obligacje
z opcj wyboru waluty
Umoliwiaj dokonanie wyboru w jakiej walucie ma nastpi spata w pewnym
momencie w przyszoci.
Zrnicowanie w zakresie oprocentowania
Zrnicowanie w zakresie wystpowania
kuponw
Zrnicowanie w zakresie
wykorzystywanej waluty
-
Podzia obligacji ze wzgldu na emitenta
Obligacje skarbowe (Emitentem jest Skarb Pastwa)
Obligacje komunalne (Emitentami s samorzdy terytorialne)
Obligacje podmiotw prywatnych
-
Udzia obligacji w wartoci obrotw 2012 r.(transakcje sesyjne)
rdo: opracowanie wasne na podstawie danych z CATALYST Statistic Bulletin za 2012 r.
-
Udzia obligacji w wartoci obrotw 2011 r.(transakcje sesyjne)
rdo: opracowanie wasne na podstawie danych z CATALYST Statistic Bulletin za 2012 r.
-
Obligacje korporacyjne
270 SERII OBLIGACJI
KORPORACYJNYCH w 2012 ROKU
Pod koniec ubiegego roku na platformie wtrnego obrotu obligacjami Catalyst notowanych byo 141 emitentw i 270 serii obligacji. W porwnaniu z kocem roku 2011 to znaczny wzrost wwczas byo 88 podmiotw a liczba wyemitowanych serii wynosia 184. Taki duy skok wskazuje na ogromne zainteresowanie rynkiem Catalyst wrd emitentw.
-
Obligacje korporacyjne jako alternatywne rdo pozyskiwania kapitau
Wzrost salda kredytw pozyskanych przez przedsibiorstwa w porwnaniu do wzrostu salda wyemitowanych przez nie obligacji w latach 2009-2012 (rok 2009 = 100)
-
Najwiksi emitenci obligacji przedsibiorstw
-
Charakterystyka
rednie oprocentowanie na rynku Catalyst wynosi ok. 10,5%.
Ponad 80% obligacji charakteryzuje si oprocentowaniem zmiennym np. obligacje spki deweloperskiej Polnord SA PND0116 wynosi WIBOR 3M + 4,85%
2,5 roku redni okres wykupu obligacji w Polsce
Szwajcarska firma energetyczna KLL AG, bdca operatorem elektrowni wodnych, wyemitowaa w 2012 roku obligacje o wartoci 200 mln CHF i 40-letnim okresie wykupu obligacji
Najdusze terminy zapadalnoci maj w Polsce obligacje bankw spdzielczych w Darowie, Biaej Rawskiej i Szepietowie, gdzie wykup obligacji jest ustalony na 2025 rok
-
PROGNOZOWANA WARTO OBLIGACJI KORPORACYJNYCH
6% PKB
Pod koniec 2013 roku warto polskiego rynku obligacji korporacyjnych wyniesie prawdopodobnie 100 mld z, i stanowi bdzie nieco ponad 6% krajowego PKB. W pastwach naszego regionu stosunek wartoci rynku obligacji do PKB to: Czechy 19%, Sowenia 16%, Wgry 13%. W pastwach Europy Zachodniej warto tego rynku to rednio okoo 50% PKB.
-
Obligacje komunalne
Emitowane przez jednostki samorzdu terytorialnego
Gwnie s obligacjami na okaziciela cechuje je swoboda i atwoci obrotu
Obligacje ze wiadczeniami pieninymi oraz oferowanie dodatkowych wiadcze niepieninych
Emitowane o staym lub zmiennym oprocentowaniu, obecnie zwykle o zmiennym oprocentowaniu, wyznaczanym w oparciu o okrelonego rodzaju stawk bazow
Najczciej jako stawka bazowa stosowany jest WIBOR (6M lub 1R), do ktrej dodawana jest mara
-
PRZYKADY EMISJI OBLIGACJI KOMUNALNYCH Brodnica
BRD1023
107,00
19
2012-12-04
2023
0,72
1070,72
WIBOR 6M +1,70 %
3.55
Obligacja
Kurs obligacji (%)
Stopa podatkowa
Odsetki skumulowane (PLN)
Data pierwszego notowania
Data wykupu
Cena rozliczeniowa (PLN)
Stopa nominalna
Rentowno YTM brutto (%)
-
PRZYKADY EMISJI OBLIGACJI KOMUNALNYCH
Pia
Cel: budowa obwodnicy rdmiejskiej,
rewitalizacj terenw powojskowych,
uzbrojenie terenu pod budownictwo
mieszkaniowe, budow kanalizacji
deszczowej
-
Obligacje przychodowe
Ograniczenie odpowiedzialnoci emitenta do wysokoci przychodw przedsiwzicia finansowanego z uzyskanych przez spk rodkw.
Emitent - grupa zdefiniowana w art. 23a ustawy o obligacjach, Okres finansowania - 15-25 lat, Zabezpieczenie - majtek i przychody przedsiwzicia, Zaspokojenie roszcze - obligacje przychodowe mog przyznawa jej posiadaczowi prawo do zaspokojenia swoich roszcze z pierwszestwem przed innymi wierzycielami emitenta, Ryzyko - brak wymaganych przychodw, gdy finansowanie ogranicza si do przychodw z przedsiwzicia.
-
dzki Tramwaj Regionalny Zgierz - d Pabianice
Miejskie Przedsibiorstwo Komunikacyjne d Sp. z o.o.
Projekt opiewajcy na kwot ok. 55 740 000 euro uzyska dotacj z Unii Europejskiej w wysokoci 27 780 000 euro
Obligacje przychodowe w kwocie 166 000 000,00 zotych zostay wyemitowane dla pokrycia wkadu wasnego.
Przygotowaniem i organizacj emisji zaj si Bank BPH S.A.
Projekt wycznie budowy TR. Roszczenia zaspokajane z majtku, ktry powstaje w zwizku z realizacj projektu.
-
dzki Tramwaj Regionalny Zgierz - d Pabianice
Obligacje s oprocentowane wedug rocznej stawki WIBOR powikszonej o mar.
12 lipca 2006 r. ustalono, e Miasto wniesie dopaty do kapitau spki w wysokoci 107 760 120,00 zotych celem zapewnienia rodkw finansowych niezbdnych do zaspokojenia obligatariuszy (w czciach przez okres 22 lat. )
Obligacje przychodowe MPK byy zagroone w marcu 2009 r.
Wykup obligacji przychodowych nastpi do 2030 r.
-
Obligacje Skarbowe
Dune instrumenty finansowe, emitowane przez Skarb Pastwa, ktrego przedstawicielem jest Minister Finansw.
Dochody uzyskane z obligacji przeznaczone s na finansowanie celw budetowych Pastwa lub spat wczeniejszych zobowiza finansowych.
Obarczone minimalnym ryzykiem Wysoka pynno Niska rentowno
-
Porwnanie obligacji skarbowych i nieskarbowych
Obligacje nieskarbowe
Obligacje skarbowe
podstawa prawna Ustawa o obligacjach
podstawa prawna Ustawa o finansach publicznych
warunki emisji okrelone w propozycji nabycia
warunki emisji okrelone w licie emisyjnym
rna pynno, nisza ni obligacji skarbowych
bardzo wysoka pynno
rne, zalene midzy innymi od emitenta, ryzyko kredytowe
bardzo niskie ryzyko kredytowe
potencjalnie wysza rentowno od inwestycji w obligacje skarbowe
nisza rentowno od obligacji nieskarbowych
-
Rosyjski kryzys finansowy 1998
Obligacje Skarbowe teoretycznie wolne od ryzyka kredytowego ( mae prawdopodobiestwo bankructwa kraju) a jednak
Zaduenie Rosji w 1998 r. byo na tyle due, e rzd nie by w stanie paci odsetek od coraz to nowych obligacji. Wpad w ptl zaduenia (kolejne emisje obligacji musiay by coraz wyej oprocentowane ze wzgldu na rosnce ryzyko kredytowe kraju a termin wykupu by coraz krtszy, gdy inwestorzy bali si poycza niepewnemu pastwu na duej)
-
Obligacje skarbowe w Polsce
Pasywne: su regulowaniu powstaych
wczeniej zobowiza publiczno-prawnych Aktywne: su finansowaniu biecych
potrzeb budetu pastwa
Obligacje Skarbowe
Pasywne Aktywne
-
Skarbowe Obligacje Aktywne
Obligacje dwuletnie oszczdnociowe Obligacje dwuletnie zerokuponowe Obligacje trzyletnie Obligacje czteroletnie oszczdnociowe Obligacje picio, dziesicio, dwudziesto, i
trzydziestoletnie o staym oprocentowaniu Obligacje dziesicioletnie emerytalne oszczdnociowe Obligacje dziesicioletnie o oprocentowaniu zmiennym Obligacje indeksowane inflacj Obligacje o zmiennym oprocentowaniu
-
Obligacje indeksowane inflacj
Zabezpieczaj inwestora przed wpywem inflacji na realny zwrot z inwestycji
Wypacane kupony i warto nominalna spacana przez emitenta w momencie zapadalnoci papieru wartociowego s indeksowane tak, e ich realna warto jest staa.
Procedura indeksacji moe by realizowana na dwa sposoby: model kanadyjski bd brytyjski.
-
Model kanadyjski na przykadzie obligacji IZ0816
indeksowana wspczynnikiem indeksacji, (kalkulowanym przez Ministerstwo Finansw na bazie narastajcego wskanika miesicznego)
oraz bazowego wskanika referencyjnego.
Kanadyjska metodologia indeksowania obligacji inflacyjnych umoliwia uczestnikom rynku skupienie si na realnych wartociach przepyww.
-
Schemat wypat z obligacji indeksowanej do inflacji i z porwnywalnej obligacji staokuponowej
-
Podsumowanie
Wystpuje bardzo due zrnicowanie konstrukcyjne obligacji.
Dziki temu emitenci maj due moliwoci by dostosowa odpowiedni rodzaj obligacji do swoich potrzeb, tak aby uzyska korzyci z wykorzystania obligacji.
-
Bibliografia
Frank J. Fabozzi: Rynki Obligacji, Analiza i Strategie. Adam Wacawczyk: Obligacje komunalne. Wydawnictwo
Wolters Kluwer Polska Oficyna, Krakw 2003 http://www.ipo.pl/gielda/rodzaje_obligacji/obligacje_przych
odowe_592250.html http://samorzad.infor.pl/sektor/rozwoj_i_promocja/wspolpr
aca/artykuly/463037,obligacje_przychodowe_aspekty_prawne_i_pionierskie_przyklady.html
http://akson.sgh.waw.pl/~pz24010/pdf/masterthesis.pdf http://www.corporatebonds.pl/docs/CBraport2013_v03.pdf Abbigail J. Chiodo and Michael T. Owyang, A Case Study of a
Currency Crisis: The Russian Default of 1998, 2002
http://www.ipo.pl/gielda/rodzaje_obligacji/obligacje_przychodowe_592250.htmlhttp://www.ipo.pl/gielda/rodzaje_obligacji/obligacje_przychodowe_592250.htmlhttp://www.ipo.pl/gielda/rodzaje_obligacji/obligacje_przychodowe_592250.htmlhttp://samorzad.infor.pl/sektor/rozwoj_i_promocja/wspolpraca/artykuly/463037,obligacje_przychodowe_aspekty_prawne_i_pionierskie_przyklady.htmlhttp://samorzad.infor.pl/sektor/rozwoj_i_promocja/wspolpraca/artykuly/463037,obligacje_przychodowe_aspekty_prawne_i_pionierskie_przyklady.htmlhttp://samorzad.infor.pl/sektor/rozwoj_i_promocja/wspolpraca/artykuly/463037,obligacje_przychodowe_aspekty_prawne_i_pionierskie_przyklady.htmlhttp://samorzad.infor.pl/sektor/rozwoj_i_promocja/wspolpraca/artykuly/463037,obligacje_przychodowe_aspekty_prawne_i_pionierskie_przyklady.htmlhttp://www.corporatebonds.pl/docs/CBraport2013_v03.pdfhttp://www.corporatebonds.pl/docs/CBraport2013_v03.pdfhttp://www.corporatebonds.pl/docs/CBraport2013_v03.pdf