โครงงานคอมพวเตอร เรอง พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบาน
หนองปาแซง
โดย นางสาวรงเพชร กาฬษร เลข
ท 12 นางสาววาจา นรสงห เลข
ท 15 นางสาววภาวรรณ ซงมงคลทรพย เลขท 16
ชนมธยมศกษาปท 6/1
ทปรกษาโครงงานคณครณชพล กาฬภกด
โครงงานนเปนสวนหนงของวชา โครงงานคอมพวเตอร
ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2554โรงเรยนบอกรวทยา
โครงงานคอมพวเตอรพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซงประเภทโครงงาน โครงงานพฒนาสอเพอการศกษาระดบ ชนมธยมศกษาปท 6ผรบผดชอบโครงงาน นางสาวรงเพชร กาฬษร
นางสาววาจา นรสงหนางสาววภาวรรณ ซงมงคลทรพย
อาจารยทปรกษา ครณชพล กาฬภกดโรงเรยน โรงเรยนบอกรวทยา อำาเภอเดมบางนางบวช จงหวดสพรรณบร
บทคดยอ
โครงงานเรองพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง เปนการประยกตนำาความรดานคอมพวเตอรมาใชนำาเสนอขอมลพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง ทผจดไดศกษาขอมลจากผมความรในหมบานหนองปาแซง โดยมวตถประสงคเพอศกษาพธการและขนตอนของพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง เนองจากเปนประเพณทมคณคาและสวยงาม เพอใหคนรนหลงเกดความตระหนกในคณคาของพธมงคลแตงงานแบบไทยในทองถนของตนเอง และเพอเปนการอนรกษและเผยแพรพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซงใหผทสนใจไดศกษาอยางกวางขวางผานวดโอทเผยแพรทางอนเทอรเนต
จากผลการดำาเนนการโครงงานเรองพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง พบวาไดรบความสนใจจากบคคลทวไป และสรางความตระหนกในพธมงคลแตงงานในทองถน ใหดำารงอยไมสญหายไปตามกาลเวลา
กตตกรรมประกาศ
โครงงานคอมพวเตอร พธมงคลแตงงานแบบไทย“ ในหมบานหนองปาแซง” เปนโครงงานประเภทโครงงานพฒนาสอเพอการศกษา โดยการประยกตนำาความรดานคอมพวเตอรมาใชนำาเสนอขอมลพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง ซงผจดทำาโครงงานคอมพวเตอรตองกราบขอบพระคณ นายบญชวย อนสบสาย ผอำานวยการโรงเรยนบอกรวทยา ทใหความอนเคราะห สนบสนน อกทงยงใหคำาแนะนำา ตลอดจนใหคำาปรกษาในการทำาโครงงานคอมพวเตอรนขนมาใหสำาเรจลลวงไปไดดวยด ขอขอบพระคณ นายณชพล กาฬภกด ครผสอนวชาคอมพวเตอรของโรงเรยนบอกรวทยา ทกรณาใหคำาชแนะ ใหคำาปรกษา แนะนำาขนตอนในการจดทำาโครงงาน อกทงยงชวยกรณาตรวจทานขอมลตางๆ ในการทำาโครงงานฉบบน
บทท 1
บทนำา
1.1 ทมาและความสำาคญเนองจากในปจจบนนการแตงงานของคนไทยสมยใหมไดรบ
วฒนธรรมการแตงงานของคนทางตะวนตกเขามา ทำาใหพธมงคลแตงงานแบบไทยทมคณคาและความสวยงาม คอยๆเสอมหายไปจากสงคมไทย คนรนหลงเรมดดแปลงงานแตงใหมความเปนตะวนตกมากขน มเพยงการใสชดไทยในการทำาพธ แตขนตอนพธการตางๆตวอยางเชน พธการหมน ทจะตองสงเถาแกมาเจรจาสขอและกำาหนดวนหมนกอน จงคอยจดพธแตงงาน แตในปจจบนเมอหนมสาวคใดจะแตงงานกน กจดงานแตงเลยเปนการรวบรด ทำาในวนเดยวใหเสรจ หรอบางคกอาจจะอยกนกนเลย เปนการทำาลายวฒนธรรมประเพณอนดงามของชาวไทยในอดตไป ทำาใหทกวนนประเพณทดงาม สวยงามนนไดถกวฒนธรรมทางตะวนตก กลนกนไปหมดแลว ไมคอยจะมคนทรจกประเพณของไทยอยางถองแท ทสำาคญยง
ประเพณของไทยนนเปนการบงบอกถงความเปนไทย และความเปนศลปะ ทหาวฒนธรรมอนใดเปรยบมได
พธมงคลแตงงานแบบไทยในอดตนอกจากจะเปนการประกาศการใชชวตคของคนทงสองแลว ยงเปนการคดเลอกบคคลทจะมาเปนคชวตใหบตรของผใหญทงสองฝาย เปนการชวยลดปญหาการหยาราง เพราะยงไมไดศกษากนใหดเสยกอน ซงขอน คนไทยในสมยกอนทานไดมองเหนถงความสำาคญในการใชชวตค จงไมคอยมปญหาการอยางราง ปญหาครอบครว และลกลามเปนปญหาของสงคมเหมอนในปจจบนน
จากเหตผลดงกลาวขางตนทางผจดทำาจงจดทำาโครงงานพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง เพราะเหนถงความสำาคญในพธมงคลแตงงานแบบไทยในทองถน ซงเปนประเพณทดงามและมมาอยางยาวนานทเราควรศกษาและสบทอดใหคงอยตอไป
1.2 แนวคดในการทำาโครงงานคอมพวเตอรจากความสำาคญของวชาคอมพวเตอรในปจจบนทมความสำาพนธกบ
ชวตในปจจบนมากขน การศกษาแหลงขอมลตางๆทำาไดงายเพยงคนหาผานอนเทอรเนต จงเปนสงทงายตอการเผยแพรความรเกยวกบประเพณการแตงงานในทองถนทปจจบนถกกระแสนยมทางชาตตะวนตกเขามา จนทำาใหประเพณทสวยงามของเราไดเลอนหายไป
ดงนนคณะผจดทำาโครงงานมความคดวาควรศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบประเพณการแตงงานในหมบานหนองปาแซงมาสรางสรรคเปนผลงานทางคอมพวเตอร เพอใหเกดการเรยนรและพฒนาความรความสามารถดานคอมพวเตอร รวมทงเปนการเผยแพรประเพณการแตงงานในหมบานหนองปาแซง เพอใหผทสนใจไดเรยนรและสบทอดตอไป อกทงเปนการอนรกษ ประเพณทดงามซงเปนวฒนธรรมทดงามใหอยคกบหมบานตอไป1.3 จดมงหมายในการจดทำาโครงงานคอมพวเตอร
1. นำาความรเกยวกบศาสตรทางคอมพวเตอรมาประยกตใชเพอจดทำาเปนโครงงาน
2.เพอศกษาพธการและขนตอนของประเพณการแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง
3. เพอใหเกดความตระหนกในคณคาของประเพณการแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง
4. เพอเปนการอนรกษและเผยแพรประเพณการแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง
1.4 ขอบเขตของการจดทำาโครงงานคอมพวเตอรการศกษาคนควาแบบนเปนโครงงานแบบบรณาการ โดยการ
วเคราะหคนควาหลายกลมสาระ การเรยนรอนประกอบไปดวยกลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ทเกยวกบการศกษาเรองประเพณแตงงานในทองถน กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย ในการนำาความรดานคอมพวเตอรมาใชนำาเสนอขอมล และการเชอมโยงการคดวเคราะหกบศาสตรอนๆ อาท เชน กลมสาระการเรยนรภาษาไทยเกยวกบเรองการใชคำาและเรยบเรยงหรอเรยงบทความ และหลกการใชภาษา
ในการศกษาโครงงานครงนศกษาเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยภายในหมบานหนองปาแซง ตำาบลบอกร อำาเภอเดมบางนางบวช จงหวดสพรรณบรเทานน โครงงานนจดทำาในลกษณะสมภาษณและรวบรวมขอมลจากผทมความรในทองถนและจากสอตางๆเพอนำาขอมลมาจดทำาเผยแพรตอไป
บทท 2เอกสารทเกยวของ
2.1 การศกษาคนควาเกยวกบประเพณแตงงานแบบไทยลกผชายทกคน เมอไดบวชไดเรยนแลว กรณยะตอไปกคอการหาค
ครอง เพอสบเชอสายแหงตระกลตอไปตามประเพณ ลกผหญงกเหมอนกน เมอเจรญวยอายพอสมควรแกการทจะเปนแมบานไดแลว หากมชายใดผคควรมาสขอ พอแมกตกแตงยกใหตามประเพณ เปนอนบำาเพญหนาทเสรจไปขอหนง ททางพทธศาสนากลาวไววา หาคครองทสมควรให“ ”
การแตงงานนม 2 ชนดคอ ถาผหญงไปแตงงานทบานผชายเรยกวาอาวาหมงคล ถาผชายไปแตงงานทบานผหญงเรยกวา ววาหมงคล
จากประเพณของไทยทสบทอดกนมาแตโบราณนน ประเพณแตงงานในหมบานหนองปาแซง หากบานใดมลกชายกมกจะบวชเสยกอนจงคอยคดแตงงาน ชายซงไดบวชเรยนแลวมองเหนวาหญงใดมลกษณะตองใจตน กบอกใหผใหญไปสขอ บางทผใหญกเปนฝายมองพจารณาเลอกใหเอง โดยการไปสขอนน ตองจดเอาผใหญของฝายชายคอพอแมหรอผปกครองอนๆ ซงเปนผสงอายหรอมเกยรต กอนจะไปกดฤกษยามวนดกอน แลวจงไปเจรจาสขอตอผใหญฝายหญง ผใหญฝายชายทไปเจรจาสขอนน เรยกวา เ“ถาแก เหตทใหมเถาแกไปสขอกเพอเปนหลกฐานมนคงในถอยคำาสญญา”และถาตอไปมเหตใหแตกแยกกน กจะไดอาศยเถาแกเปนพยานยนยนขอความในทางกฎหมาย
การเจรจาสขอ
ในการเจรจาสขอ เถาแกจะใชสำานวนโวหาร หากเปนเถาแกทรอบรในประเพณโบราณกเจรจาเลยบเคยงไดไพเราะ เชนเจรจาวา ไดยนวาบานของผฝายหญงมพรรณฟกแฟงแตงเตาอนงาม กใครทจะมาขอพรรณไปเพาะปลกบางดงนเปนตน ผใหญฝายหญงกรความโดยนยนน ในสมยปจจบน พดขอเอาตรงๆกม กม ไมตองออมคอม ถาผใหญฝายหญง ยงไมรจกผชายนนด กตองไตถาม เถาแกตองเปนฝายรบรองความประพฤตของฝายชาย
ประเพณโบราณ ปรากฏในบทเสภา เรองขนชางขนแผนนนเราจะทราบใจความวา เมอนางทองประส (แมเจาบาว) ไปขอนางพมพตอนางศรประจนต (แมเจาสาว) หาผใหญสงอายในตำาบลนน ชอตาสน ตาเสา ยายเมา ยายมง อนเปนทนบถอดวยกนทง 2 ฝาย (จงเรยกวา เถาแก) ไปดวย 4 คน เมอนางทองประสขอลกสาว นางศรประจนตวา
“ตจะขอถามความทานยายลกชายนนดหรออยางไร
ไมเลนเบยกนเหลาเมากญชาฝนฝามนสบบางหรอไมจะสงตำาดำาขาวคราวใคร
ตยงไมเหนแกตาวาตามจรง ฯ”
“ครานนตาสนกบตาเสากบทงยายเมาและยายมงวานานไปทานจะไดพงพง
ลกทองประสดจรงนะคนน ฯลฯ”บทตรงนสอวา ผปกครองนนเปนผสขอ เถาแกเปนแตผรบประกน
ธรรมเนยมโดยทวไป เมอมผมาสขอลกสาว ผใหญฝายหญงมกขอผดเวลา เพอปรกษาหารอในหมญาตพนองของตนดกอน การทผใหญฝายหญงขอผลดปรกษาหารอกนนน กเพอฟงความเหนของญาตพนอง และจะไดใชเวลาสอบสวนความประพฤตของฝายชายดวย เมอปรกษาตกลงกนดวยความเตมใจ และฝายชายกมความประพฤตเปนทพอใจ กตกลงยอมยกให และเนองดวยชาวหมบานหนองปาแซงมความเชอในเรองดวงและโชคชะตา มกเปนธรรมเนยมทตกทอดกนมาคอผใหญทงสองฝายจะวนเดอนปเกดฝายชายและฝายหญงนำาไปใหหมอดชวยตรวจวา วนเดอนปฝายชายฝายหญง จะเปนมตรกนหรอไม ธาตถกตองกนไหม อยนาคตวเดยวหรอตางตวกน เมออยรวมกนแลว จะยากจนหรอมงคงสมบรณอยางไร ดงนเปนตน เมอเหนวาชะตาของทงสองฝายถกตองกนด กเปนอนตกลง
พธหมนเมอตกลงกนเรยบรอย เปนอนยกลกสาวใหแลว ผใหญทงสองฝาย ก
ตกลงกนในเรองทนสนสอดและเรอนหอขนหมากผาไหววาจะเอากนเทาไรแน เมอมกำาหนดกนแนนอนแลว กจะจดพธหมน แตในหมบานหนองปาแซงไมนยมจดพธหมน แตจะหาฤกษกำาหนดวนแตงงานทเดยว การไมหมนกนไวกอน กเพราะตางฝายตางเชอถอในคำามนสญญาของกนและกน การหมนไวนน ความประสงคกเพอเปนหลกประกนในคำามนสญญาของฝายชาย เพราะถาฝายชายผดสญญา ไมยอมสมรสดวยกบฝายหญงกตองถกรบเครองของหรอเรยกกนวา ขนหมากหมนไปเปลาๆ หญงนนกเรยกกนวาหมายขนหมาก
แตหากมพธหมนนน จะมวธทำาดงตอไปน เมอถงวนฤกษงามยามด ฝายชายกจดขนหมากทจะนำาไปหมน มขนใสหมากทงผลกบพลใบและทองคำาตามนำาหนกทตกลงกนไว พรอมกบขนมตางๆจดไปตามความพอใจ ผใหญฝายหญงกจดเถาแกไวคอยรบขนหมาก อนขนหมากหมนน ถาฝายหญงผดสญญา โดยประพฤตการอนพงรงเกยจ กตองคนใหแกฝายชาย
วธปลกเรอนหอเมอทงฝายชายและฝายหญง กำาหนดฤกษทจะแตงงานกนแลว ตอแตนน
ฝายชายกตองตระเตรยมแตงตวไมสำาหรบเรอนหอ ขนเอาไปไวทบานเจาสาว ฝายเจาสาวกจดสำารบกบขาวออกมาเลยงดกน
การปลกเรอนหอนตามประเพณเปนหนาทของฝายชายจดสรางขนในเนอทบานของฝายหญง แตบางครงฝายหญงกเปนผจดทำา และคดคากอสรางจากฝายชาย สวนเครองเรอนเปนหนาทของฝายหญง
แตในปจจบนเนองดวยคาใชจายในการปลกเรอนหอมราคาสง เนองจากราคาทดนและคาวสดกอสราง ทำาใหในหมบานหนองปาแซงจงไมนยมปลกเรอนหอแตจะใชหองนอนทบานเจาบาวหรอบานเจาสาวเปนเรอนหอแทน โดยเลอกตามความเหมาะสม
สนสอดทองหมน หรอของหมน
โดยปกตการแตงงานลกสาว มกถอเปนงานออกหนาออกตาใหญโต ทางฝายหญงจงพยายามเรยกรองกนมากๆ คอเรยกของหมนทมราคาแพง เดมทการหมนมกจะเรยกเปนทองคำา และการเรยกเปนนำาหนก จนเปนศพทตดปากมาจนกระทงบดนวา "ทองหมน" ซงประเพณโบราณถอเปนของเจาสาว ทจะนำาไปเปนเครองแตงตว เพอเปนทรพยสมบตตดตวในเวลาแตงงานนอกจากน ยงมการกำาหนดเงนสนสอดและผาไหวอกดวย เรยกวา "สนสอด" ซงเปนกรรมสทธของพอแม ถอกนวา เปนคาเลยงดหรอคานำานม
สำาหรบการเรยกสนสอดภายในหมบานหนองปาแซงนนฝายเจาสาวจะไมมการเรยกรองสนสอดตายตว แตจะเปนการตกลงกน และพอแมฝายหญงมกจะแบงสนสอดใหบาวสาวจำานวนหนงเพอเปนเงนทนในการลงทนทำางานตางๆ หรอบางคนกยกสนสอดทงหมด ซงกขนอยกบฐานะของทงสองฝายดวย
การกำาหนดฤกษยามในวนหมนการกำาหนดฤกษยามในวนหมน โดยมากนยมกำาหนดตอนเชา กอนเทยง
หรอไมกควรเปนตอนบาย นอกจากนนตองมการหาฤกษอก 3 ฤกษ คอ ฤกษขนหมากนยม ฤกษรดนำาและทศทางทเจาบาวและเจาสาวจะนง และฤกษปทนอนและสงตว ซงประเพณโบราณถอวาสำาคญมาก มกจะใหพระผใหญหรอพราหมณเปนผหาฤกษ โดยถอเกณฑดวงชะตาของฝายหญงและฝายชายเปนหลกในการคำานวณ หรอในสมยนอาจปรกษาโหราจารยทนาเชอถอได
แตเนองดวยภายในหมบานหนองปาแซงไมนยมจดพธหมนจงไมมการหาฤกษวนหมน กจะหาเพยงแคฤกษในวนแตงเพยงอยางเดยว
พานขนหมาก ประกอบดวยหมาก 8 ผล พยายามใหอยพวงเดยวกน หรอเลอกเปนค ทา
กนดวยปนแดง เรยงใบพลใหเสมอกน 4 เรยง เรยงละ 8 ใบ รวม 32 ใบ พานขนหมนใหญ (ขนสนสอด) ใชพานทใหญกวาเลกนอย บรรจดวย
พรรณพช ใบไม ดอกไมมงคลเชน ใบเงนใบทองใบนาก ใบแกว ขาวเปลอก ถว งา จากนนนำาสนสอดวางดานบน ( เคลดลบคอใหเพมเงนมากกวาสนสอดเลก
นอย เพอใหสนสอดเพมพน ) บางทานจะแยก พานออกเปนพานใสเงน พานใสทอง และ พานแหวน โดยทกพานถอเปน บรวารของขนหมน ใหโรยดวยดอกรก และถวงา
พานธปเทยน ใชธปเทยนแพ ครอบดวยกรวยดอกไม พานผาไหว ใชสำาหรบ วางของไหวพอแม หรอผมบญคณทกทาน ภายใน
หมบานหนองปาแซงจะจดหาตามความเหมาะสม แตทนยมมากคอผาขนหนเครองขนหมาก ประกอบดวยขนมไทยมงคล 9 อยาง นยมจดเปนค
นอกจากน หากพธใหญ จะมการจดเครองคาวดวยเชน หมนอนตอง(หมสามชนตม สกวางบนใบตอง ไกตม ปลาชอนนง รวมถงบรวารอนๆ เชนตนกลวย ตนออย มะพราวออน กลวยนำาหวาทงเครอ
ตนกลวยตนออยทใชในขบวนขนหมากแตงงานนน มความหมายในทางมงคลกคอ ออยหมายถงความหวาน สวนหนอกลวยหมายถงความเจรญงอกงาม การขดตองใหตดรากหรอมตาและเลอกเอาตนหรอหนอทสมบรณ โดยชดมาเปนค นำามาประดบตกแตงดวยกระดาษสใหดสวยงามซงเจาบาวเจาสาวจะ ตองทำาการปลกรวมกนคลายกบเปนการเสยงพายอยางหนง ซงหากตนกลวยเจรญเตบโตออกดอกออกผลสมบรณ และตนออยเตบโตหอมหวาน เชอกนวาความรกของหนมสาวคนจะเปนไปอยางราบรน มลกเตมบานมหลานเตมเมอง ความรกจะสดชนหอมหวานอยมรคลาย ฐานะความเปนอยทางเศรษฐกจกสมบรณพนสข
พธแหขนหมากขนหมากนน ตองจดเปน 3 ขน เรยกวาขนหมากเอก 1 ขน ขนหมากรอง
2 ขน ขนหมากเอกสำาหรบใสขาวสารหมากพลจบจดเรยงรายพองามตามปากขน ใสตะลมมฝาปดหมผาลาย มผาไหมรด ขนหมากรอง ใสเงนสนสอด ถวงา ขาวเปลอก ใบเงน ใบทอง ใบนาค ธปเทยน ผาไหวบดามารดา และผาไหวผปยาตายาย จะจดผาเปนกคกสดแลวแตความตกลงกน อนง สำาหรบเงนสนสอดนนม
ประเพณวา ตองใสไวใหเกนกวาทตกลงกนไว เมอเถาแกตรวจตราสงของนบด กจะถอวาเปนเงนงอก นบเปนเคลดทถอกนวา ชายหญงนนอยรวมกนแลว ทรพยสนกจะมแตงอกเงยเพมพนยงขน ขนหมากทจำาเปนมเพยง 3 ขนเทาน จะจดเพมเตมอกเทาไรกได ใสขนมตางๆในถาดเหลานน อนง ขนหมากนอกจากน แมจะมจำานวน 50 หรอจำานวนรอยกตาม ประเพณโบราณนยมเรยกวา รอยเอ“ด เสมอกน”
เงนทนสนสอด ไดแกเงนทตกลงกนในแตงงานนม 2 อยาง คอเงนทผปกครองของเจาบาวเจาสาวใหฝายละครง สำาหรบคบาวสาวจะไดใชในการตงตว เรยกวาเงนทน ประเภท 1 เงนทฝายเจาบาวใหแกตวเจาสาว เรยกวาสนสอด ประเภท 1
ประเพณแหขนหมากนนภายในหมบานหนองปาแซง เมอไดฤกษงามยามด กเรมแหขนหมากไปยงบานเจาสาว มเครองแหและไชโยโหรองกนสนกสนาน ขบวนใหญนอย ตามฐานะและความกวางขวางของฝายเจาบาว เมอไปถงบานเจาสาวแลวถาหากมการกนประต กเปนหนาทของเถาแกจะใหเงนรางวลเสมอนกบเปนคาเปดประต ถาหากมการลางเทาเจาบาวกตองใหรางวลเชนเดยวกน
การกนประต พวกพองเจาสาวมกเปนคนทำา โดยภายในหมบานหนองปาแซง จะมการกนประตแรกททางเขาบานโดยใชไมยาวๆกนขวางไว ชนตอมาจงเปนการกนประตเงนประตทอง โดยกนไวไมใหเจาบาวขน และจดกนกน 3 ประตทบานฝายหญง ครนเจาบาวมาถงประตท 1 พวกเจาบาวกถามวา นประตอะไร พวกเจาสาวทกนประตนน กตอบวาประตแกว ครนถงประตท 2 กถามเชนนนอก พวกเจาสาวกตอบวา ประตเงน ครนถงประตท 3 กถามอยางเดยวกน พวกเจาสาวกตอบวา ประตทอง พวกเจาบาวกตองใหเงนรางวลทกๆ ประต
ครนแลว เถาแกคนกลางทงสองฝาย กนบตรวจตราสงของวาถกตองตามสญญาหรอไม เมอถกตองเรยบรอย ฝายเจาสาวรบเครองขนหมากเสรจแลว กจดอาหารมาเลยงดกน เปนอนเสรจพธขนหมาก
พธรดนำาในปจจบนเมอพธขนหมากเสรจสนแลว ถงเวลาเยนในวนนน ทำาพธสงฆ นมนตพระ
มาสวดมนต เจาบาวจะตองออกไปจดธปเทยน นงฟงพระสวดมนตแตผเดยว
สวนในตอนรงขนเชา ทงเจาบาวและเจาสาวตองออกมาตกบาตรดวยกน เมอทำาบญเลยงพระแลว ชวยกนประเคนของถวายพระเปนอนเสรจพธ
ครนถงฤกษรดนำา เจาบาวเจาสาวออกไปนงทซงจดไว บายหนาไปทางทศทโหราจารยกำาหนด ผชายนงขางขวามอของผหญง แลวผใหญทเปนประธานในงาน สวมมงคลครอบศรษะฝายชายและฝายหญง และเรมรดนำาสงขแกคบาวสาวพรอมกบใหศลใหพร เสรจแลวแขกทไดรบเชญมาในงานกทยอยเขามารดนำาตามลำาดบ หมดจากแขกแลวกถงวงศญาต ครนหมดผรดนำาเรยบรอยแลว ผใหญกจะปลดดายมงคลออก ถอเคลดกนวา ถาปลดออกจากศรษะฝายชายกอน ชายกมอำานาจเหนอฝายหญง ถาปลดออกจากศรษะหญงกอน กถอวาตอไปหญงจะมอำานาจมากกวาฝายชาย
พธรดนำาในสมยโบราณในสมยโบราณ พธรดนำาตางจากสมยปจจบน คอเมอพระมาสวดมนต เจา
บาวเจาสาวตางกมเพอนบาวและเพอนสาวหอมลอมออกมา ไปนงตงวงแยกกนอยขางหนาพระสงฆแลว
ก.พระสวมมงคลใหแกคบาวสาว (โดยการสวมมงคลใหฝายหญง พระจะจบมอฝายชายแลวสวมมงคลใหฝายหญง)
ข.พระเปนผรดนำาแตงงานค.รดนำาดวยเอาโอตกนำา ซดเปยกทงตว จนถงตองผลดผาแตงตวใหมทง
เจาบาวเจาสาวง.การทพวกเพอนบาวสาวเขารบนำามนตเปนอบายแกลงตวเจาบาวเจาสาว
ใหเขาไปชดตดกน ดงปรากฏในเสภาเรองขนชางชนแผน ตอนแตงงานพระไวยกบศรมาลา วา
“ครนถงนงนอมฟงพระธรรมพระสดำาจบมงคลคใส
สายสญจนโยงศรมาลามาพระไวยพอฆองใหญหงดงตงชยนโต
หนมสาวเคยงเขานงอดพระสงฆเชดตาลบตรซดนำาโร
ปรำาลงขางสกาหาหกโอทานยายโพสาวนำา นำาเขาตาอดอดยดเยยดเบยดกนกลม
เอาหนามซมแทงทองรองอยหนาทไมถกเทายนดนเขามา
ทานยายสาออกมานงบงกนไวมหาดเลกโลนโลนโดนกระแทก
โอยพอขจะแตกทนไมไหวทานยายสาเตมทลกหนไป
จนพระไวยศรมาลามาชดกน”
พธไหวผปยาตายายเมอเสรจพธรดนำาแลว กเชญเจาบาวเจาสาวขนเรอน บดามารดาฝายผ
หญงเอาผาขาวมาปกลางเรอน แลวเอาเหลา มะพราวออนกบผาไหวผวางลงบนผาขาวนน เจาบาวจดเทยนแฝดคหนงกบธปคหนง ลงมอไหวผปยาตายายพรอมกบเจาสาว ในการไหวนน เถาแกจะใหเจาบาวยกมอขวาเจาสาวยกมอซายประนมประสาน กราบลงพรอมกน 3 ครง แลวเจาบาวกออกมาไหวพอแมของเจาสาว พรอมทงไหวญาตผใหญของเจาสาว เปนอนเสรจพธไหว
พธเรยงหมอนครนเสรจจากพธไหวผนนแลว ทางฝายเจาสาวกตองจดทนอนหมอนมง
เครองปตกแตงอนๆ แลวเชญผใหญคผวเมยใหเขาไปทำาพธปทนอนเรยงหมอน ผใหญในพธนตองเลอกเอาคทอยรวมกนมาดวยความสขสวสด ไมเคยทะเลาะววาทกน เปนผเจรญดวยทรพยสนและเกยรตยศโดยสมควรแกทองถน
ในการนใหเอาฟกเขยวหนงลก หมอใหมใสนำาหมอหนง และถวงารวมอยกบทนสนสอดวางไวบนพานหนง นำาไปวางไวขางทนอน เปนเครองหมายสำาหรบ
อวยพรวาใหคบาวสาวมใจเยนเสมอนกบฟกกบนำา มนำาใจหนกแนนเสมอนศลามแตความจำาเรญวฒนาเหมอนถวงา แลวผใหญฝายเจาบาวเจาสาว กจดแจงวางหมอนหนนศรษะ ครนแลวผใหญคทไดรบเชญทำาพธนกลงนอนเปนปฐมหญงนอนซาย ผชายนอนขวา ในเวลานอนนน กเจรจากนดวยคำาดงาม ใหศลใหพร เปนอนเสรจพธเรยงหมอน
เฝาหอ สงตวเจาสาวครนเสรจพธเหลานนแลว ตวเจาบาวตองนอนเฝาหออยแตผเดยวกอน ม
กำาหนด 3 วน ครนถงฤกษงามยามดผปกครองฝายหญงกพาเจาสาวไปสงตวเขาหอ พรอมกบใหโอวาทแกเจาสาวใหรจกฝากเนอฝากตวกบเจาบาว สอนใหใหทงครจกถนอมนำาใจกน สามคครกใคร เปนตน ครนมอบตวเจาสาวแลว คบาวสาวกกราบไหวผใหญฝายหญงนน ผใหญฝายหญงกกลบ เจาสาวบางทกลกออกจากมานจะตามเถาแกออกไปกม เปนหนาทของเจาบาวจะเจรจาหรอปองกน โดยวางตวเหมอนหมอทจะประกอบโอสถขนานนนหรอขนานน แกคนไข เปนอนเสรจพธเฝาหอ สงตวเจาสาว–
ซงประเพณเฝาหอนภายในหมบานหนองปาแซงไดตดออกไปมเพยงการสงตวเขาหอและใหโอวาทแกเจาสาวใหรจกฝากเนอฝากตวกบเจาบาว สอนใหใหทงครจกถนอมนำาใจกน สามคครกใครกน
ฤกษในการแตงงานการแตงงานนนภายในหมบานหนองปาแซง นยมกระทำากนในเดอนค คอ
เดอน 2 เดอน 4 เดอน 6 เดอน 8 เดอน 12 สำาหรบเดอน 8 นนเปนเดอนเขาพรรษาของพระภกษสงฆ นยมเลอนมาเดอน 9 และมกถอกนจะแตงงานในวนขางขน และไมแตงในวนขางแรม
ดถทใชในพธเรยงหมอนขน 7 คำา 10 คำา 11 คำาแรม 4 คำา 8 คำา 10 คำา 14 คำา
อยางไรกด การแตงงาน ควรใหทานทเปนหมอดหรอชำานาญในโหราศาสตร ตรวจสอบใหเรยบรอย เพราะงานมงคลเปนสงสำาคญยงและมครงเดยวในชวต ถามครง 2 -3 กดกระไรอย
สรปพธแตงงานน ทกลาวมาเปนประเพณทไดพบเหนอยมาก แตความจรง
ความนยมแตละทองถน ยอมมแตกตางกนออกไป ยงตางชาตตางภาษายงนาศกษาคนควา
ในธรรมเนยมไทย ถอการแตงงานวามกำาเนดมาแตครงพระเจากรงกบลพสด กบพระนางสรมหามายา และขนหมากแมจะมนอยมาก กนยมเรยกกนวารอยเอด ดงคำาสขวญวา “-- สองกษตราราชาภเษกกนในครงนน พระพษณกรรมกชวนกนลงมา ทงเทพบตรเทพยดา กลงมาชวยกนทำาปราสาทหอ ทงรอยเอดเมองกมไดยอทอชวยขนหมาก --” ดงน เพราะคนไทยมนคงในพระพทธศาสนาจงเอาเรองทเนองดวยพทธปะวตเปนตนเคา
บทท 3
วธการดำาเนนงาน3.1 วธการศกษาคนควา และขนตอนการดำาเนนงานตามโครงงาน
1. ศกษาคนควารายละเอยดเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยจากหนงสอและอนเทอรเนตเพอเปนแนวทางในการสมภาษณ
2. ปรกษาอาจารยหรอผทมความรเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทย3. วางแผนและเรยงลำาดบขนตอนการดำาเนนงานเพอใหเปนระบบระเบยบ
และเขาใจงาย4. จดเตรยมวสดอปกรณทจำาเปนตองใชเพอใหเกดความสะดวกรวดเรว
ในการปฏบตงาน5. เรมดำาเนนการสมภาษณผทมความรเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบ
ไทยในหมบานหนองปาแซง6. นำาขอมลทไดจากการสมภาษณมาทำาวดโอ7. เมอทำาทำาวดโอแลว วดโอทนำาเสนอดหรอควรจะปรบปรงแกไขเพอใหด
ขน8. วดโอทนำาเสนอไดผลตามทคาดหวง9. สรปผลการทำาโครงงานพธมงคลแตงงานแบบไทย
3.2 ขนตอนเกบรวบรวมขอมลและการสมภาษณ1. ศกษาขอมลจากหนงสอและอนเทอรเนต วเคราะหขอมลตางๆทไดมา
และสรป 2. รวบรวมขอมลตางๆใหเปนหมวดหม3. วางแผนการสมภาษณวทยากรทองถนหรอผทมความรในพธมงคล
แตงงานแบบไทย4. สมภาษณวทยากรทองถนหรอผทมความรในพธมงคลแตงงานแบบ
ไทย
3.3 การนำาความรไปใชประโยชน1. จดทำาเปนวดโอและเผยแพรผานอนเทอรเนต2. สามารถใชเปนแหลงศกษาความรเกยวกบประเพณแตงงานในทองถน
บทท 4ผลการศกษาคนควา
ผลจากการทำาโครงงานตอการทำา“พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง ” นนผจดทำาไดปฏบตตามขนตอนการดำาเนนงานตามโครงงานและมผลการศกษาคนควาและแนวปฏบตอยางเปนระบบ เปนตน
4.1 ผลการศกษาคนควาและแนวปฏบต1. ศกษาประวตความเปนมาของพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบาน
หนองปาแซงโดยอาศยแหลงขอมลเปนหลกในการศกษา2. นำารปภาพทไดจากการสมภาษณและภาพทตองการนำามานำาเสนอ และ
นำามาประยกตเกบรายละเอยดของภาพโดยใชความรความเขาใจทางดานคอมพวเตอรในการสรางใหมความสมพนธกน
3. นำาความรทไดจากการศกษาหาความรจากชมชน ครทมความรดานประเพณแตงงาน ศกษาจากอนเตอรเนตและจากหองสมดมาทำาตามทไดศกษายงสถานทตางๆมา
ผลการประเมนขอท ขอประเมน คาเฉลย S.D. ความหมาย1 ความสวยงามเวบไซต 4.633333 0.556053 มากทสด2 ความเหมาะสมของตวหนงสอ 4.4 0.563242 มาก3 การเชอมโยงของเวบไซต 4.566667 0.626062 มาก
4 ความสมบรณของเนอหาและ 4.466667 0.507416 มาก
ความเปนมา5 ความเหมาะสมของภาพ
ประกอบเวบไซต
4.466667 0.507416 มาก
6 ความเหมาะสมของการใส VDO
4.466667 0.507416 มาก
เกณฑการประเมน4.51 - 5.00 มากทสด3.51 - 4.50 มาก2.51 - 3.50 ปานกลาง1.51 - 2.50 นอย1.0 - 1.510 นอยทสด
4.2 ขอดของพธมงคลแตงงานแบบไทยการแตงงานของคนไทยสมยใหมไดรบอทธพลจากโลกตะวนตก การ
แตงงานเปนเรองของคน 2 คนทพงพอใจกนกตกลงใชชวตรวมกนเลย หรอแตงงานกนโดยไมไดปรกษาหารอกบผใหญเสยกอน เพราะการทตกลงโดยไมไดศกษากนใหดเสยกอน เปนทมาของปญหาการหยาราง ปญหาครอบครว และลกลามเปนปญหาของสงคมเหมอนในปจจบน แตพธมงคลแตงงานแบบไทยในอดตนอกจากจะเปนการประกาศการใชชวตคของคนทงสองแลว ยงเปนการคดเลอกบคคลทจะมาเปนคชวตใหบตรของผใหญทงสองฝาย เปนการชวยลดปญหาการหยาราง แตคนไทยสมยกอนทานไดมองเหนถงความสำาคญในการใชชวตค จงไมคอยมปญหาการอยางรางเหมอนสงคมปจจบนน
4.3 ผลการดำาเนนงานของโครงงานตอการศกษาพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง
จากขอมลประเพณทผจดทำาไดศกษาคนควาจากแหลงขอมลตางๆพบวาพธมงคลแตงงานในหมบานหนองปาแซง มขนตอนพธการคลายคลงกบพธ
มงคลแตงงานในอดต แตเนองดวยสภาพสงคมและยคสมยทเปลยนไปทำาใหพธการบางขนตอนไดถกตดไป เชน การปลกเรอนหอ ซงทางเจาบาวเจาสาวไดเลอกบานของเจาบาวเปนเรอนหอเพอประหยดคาใชจาย เชนเดยวกบพธมงคลแตงงานในหมบานหวนา ทมขนตอนพธการคลายคลงกน
บทท 5สรปผล และอภปรายผลการดำาเนนงาน
5.1 สรปผล และอภปรายผล จากการทำาโครงงาน “พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง”
นน1.สามารถนำาเนอหาทไดไปเผยแพรแกบคคลอนทสนใจ2.สามารถบรณาการเนอหาสาระทางดานคอมพวเตอรใชความรจากชมชน
อนเทอรเนตและจากหองสมด และการนำาองคความรทมอยในทองถนมาประยกตใชเพอนำาเสนอการประเพณทควรอนรกษในทองถน
3.สามารถฝกประสบการณในการวางแผนการทำางานเปนกลมใหเสรจทนเวลา
5.2 ประโยชนทไดรบจากการทำาโครงงาน 1.ไดรบความรเกยวกบการนำาความรความเขาใจเกยวกบพธมงคล
แตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง2.ไดรบทกษะในการทำางานเปนทม ตลอดจนรขนตอนในการเตรยมงาน
วางแผน และการนำาเสนอผลงานในรปแบบตางๆ4.ไดรบการฝกฝนทกษะกระบวนการกลม และมการอดทนในการทำา
โครงงาน“พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง” เพราะตองใชเวลาในการศกษาคนควา และจดเตรยมทำาวดโอ
5.3 ขอเสนอแนะควรนำาความรเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยเผยแพรอยางกวาง
ขวาง เพอใหเกดความตระหนกในคณคาของประเพณไทย โดยการนำาความรดานคอมพวเตอรชวยในการจดทำาสอความร และใชเครอขายอนเทอรเนตเปนสอกลางในการเผยแพร
เอกสารอางองhttp://www.centerwedding.com/m14.php ข นตอนการแต งงานแบบไทยhttp://talk.mthai.com/topic/63946 ป ร ะ เ พ ณ ก า ร ห ม น แ ล ะ ก า รแตงงานของไทย
http://women.kapook.com/wedding00117/ ขนหมากหมนพษณ - อลษสา สนนทรตน ผใหขอมลและรปภาพพธแตงงาน
ภาคผนวก
แบบประเมนโครงงานคอมพวเตอรโครงงานเรอง พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซงwajha-rungpet-wipawan.wikispaces.com
สถานภาพ คร นกเรยน ประชาชนเพศ ชาย หญง
การศกษา มธยมศกษา ปรญญาตร ปรญญาตรขนไป
ประเมนความพงพอใจ
หวขอประเมนมากทสด5
มาก4
ปานกลาง
3
นอย2
นอยทสด1
1.ความสวยงามเวบไซต2.ความเหมาะสมของตวหนงสอ3.การเชอมโยงของเวบไซต4.ความสมบรณของเนอหาและความเปนมา5.ความเหมาะสมของภาพประกอบเวบไซต6.ความเหมาะสมของการใส VDO
ขอเสนอแนะ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................