![Page 1: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/1.jpg)
De bodem als thermosfles
Sessie 3.2
![Page 2: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/2.jpg)
Energie ≠ electriciteit & gas + olie
26%
28%
46%
HEATEU
ENERGY USE
ELECTRICITY
TRANSPORTBron: Renewable energy’s next frontier: heat (IEA, December 2016)
Voor verwarmen enkoelen is het niet nodig om gas en olie te verbranden en energie te verliezen met conversies; het kan zelfs helemaal zonder broeikasgasemissies.
![Page 3: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/3.jpg)
Overheersende vraag naar op-warmen en afkoelen van ruimtes
![Page 4: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/4.jpg)
Opties voor warmte en koudeuit de bodem
Onttrekken van koude en warmte aan de bodem én opslag
Bodemenergie = WKO = Warmte en Koude Opslag =
Aquifer Thermal Energy Storage: ATES
![Page 5: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/5.jpg)
Werking open WKO: Opslag van zomerse warmte en winterse koude
In the Netherlands, approximately 2500 open ATES systems have been installed. Installation continuous with a pace of about 450 systems per year with an average thermal output of 130 kW per systemKosten acceptabel, beperkte perforatie van bodemlagen
![Page 6: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/6.jpg)
Geschiktheid van aquifers
In grote delen van Europa is de bodem geschikt voor WKO, maar alleen in Nederland zijn duizenden systemen aangelegd
![Page 7: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/7.jpg)
Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren en andere obstakels
Climate-KIC- project
beoogd met demonstraties telaten zien dat de barrièreskunnen worden weggenomen enzelfs vaak omgebogen naarkansen
Maar pilots effenen de weg naar een verantwoorde EU-brede toepassing van WKO
![Page 8: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/8.jpg)
Te weinig kennis en kunde
Antwoord: Samenwerking binnen E-Use(aq) van Nederlandse met buitenlandse partners
![Page 9: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/9.jpg)
Onbekendheid publiek en politiek met de technologieAntwoord: Publieksevenementen, zoals:
Voorlichting Spaanse architecten
Infobord bezoekers Spaans zwembad dat wordt verwarmd met WKO
Bezoek bouwheren aan WKO in België
![Page 10: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/10.jpg)
Onbekendheid met en vreesvoor wat er in de ondergrondgebeurt
Antwoord:
Meten = weten
Zoals hogeresolutietemperatuur-monitoring mbvlaser- englasvezeltechnologie
En grondwater-kwaliteitsmetingen
![Page 11: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/11.jpg)
Bijdrage aan verspreiding van verontreinigingen
Antwoord: Combinatie met sanering, toegepast op pilots in Nederland enDenemarken, zie hierna: Sessie 5.3 Van innovatieve techniek naar praktijk
![Page 12: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/12.jpg)
Belemmerende regelgevingen bureaucratie
Antwoord 1:
In Spanje wordt opgepompt water hoe dan ook als afvalwater beschouwd en is herinfiltratie niet toegestaan.
Is voor de Spaanse pilot technisch opgelost met een ondergronds open systeem.
Is tevens geschikt voor dunne watervoerende lagen: vergroting toepassingsgebied!
![Page 13: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/13.jpg)
Belemmerende regelgevingen bureaucratie
Antwoord 2:
In Italië is het bevoegd gezag betrokken bij de pilot - op de foto een gezamenlijk locatiebezoek - zodat in de toekomst vergunningen gemakkelijker zullen worden verleend.
![Page 14: Sessie 3 - Symposium Bodem Breed...Sessie 3.2 Energie ≠ electriciteit & gas + olie 26% 28% 46% HEAT EU ENERGY USE ELECTRICITY TRANSPORT Bron: Renewable energy’s next frontier:](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022050400/5f7ddac323d8b179d70aca64/html5/thumbnails/14.jpg)
Geen balans tussen koude- en warmtevraag
Antwoord:
Combinaties met andere technologieën zoals, bij deze locatie in Delft, met zonnecollectoren geïntegreerde zonnepanelen; door koeling efficiëntere elektriciteitsproductie en opslag warmte in WKO: ook vergroting toepassingsgebied!