Rannsóknir og þróun þekkingar á háskólasjúkrahúsi
Heilbrigðisþing 7. nóvember 2003
Guðmundur Þorgeirsson
HáskólasjúkrahúsEr líklegt að hlutverk
háskólasjúkrahússins breytist á næstu árum?
Fara rannsóknir og þekkingarþróun annað? Fyrirtæki? Sérstakar rannsóknarstofnanir? Sjúkrahús ótengd háskólum?
HáskólasjúkrahúsJafnframt því sem þjónusta er innt af
hendi við rúmstokk, á aðgerðarstofu, í göngudeild eða á bráðamóttöku
fer fram kennsla
Háskólaspítali
Þjónusta – Kennsla – Rannsóknir Samofnir starfsþættir
Uppbygging, skipulag, stjórnun og starfshættir stefna að samþættingu
Allt á sama rúmstokknum
Háskólaspítali
Flókin stofnun með fjölbreytilegar skyldur Þjónusta: Allir hugsanlegir sjúkdómar og
allt litróf sjúklinga Kennsla: Allar heilbrigðisstéttir Rannsóknir
Lykilorð: Þekking
Háskólaspítali
Frjó og gagnvirk starfstengslNý grunnþekking mótar þjónustunaKlínisk vandmál verða kveikja
rannsóknaKennsla fer fram á vettvangi
þjónustunnar
Gildi rannsókna fyrir spítalastarfið Þar sem ný þekking verður til verður þekkingu
betur miðlað betur hagnýtt og á gagnrýnni hátt
Virkar rannsóknir laða að hæfasta vinnuaflið tryggja háan gæðastaðal á allri starfseminni
Hin akademiska starfsemi styrkir spítalann sem þjónustustofnun
Annað módel
Sérhæfður spítali með enga unglækna og enga læknanema
Áhersla á Hágæðaþjónustu Hátækniþjónustu Skilvirkni og afköst
Oft ríkulegir fjármunir til rannsókna Eykur trúverðugleika Laðar að hæfa (þekkta) starfsmenn
Engin kennsla
Vandamál
Hvaðan koma hinir þrautþjálfuðu sérfræðingar framtíðar?
Hagnýting þekkingar aðskilin frá miðlun þekkingar
Skammtímamarkmið. Rjómabú sem fleyta rjómann ofan af
Rányrkja. Unnt að stunda um skamman tíma en leiðir til uppblásturs og jarðvegseyðingar
Háskólasjúkrahús munu halda velli sem rannsóknarstofnanir Stofnanir og fyrirtæki ótengd háskólum munu
taka að sér mikilvæg verkefni í heilbrigðis- og lífvísindum
Hlutverk þeirra er afmarkaðra Þau sem dafna best hafa sterk háskólatengsl
eða þróast yfir í háskólastofnanir Háskólar hafa frá alda öðli verið samfélög
helguð þekkingunni og þekkingarleitinni
Háskóli: Alþjóðlegt samfélag “Háskólar hafa frá því á miðöldum kynt
undir alheimsmenningu vísinda og fræða þar sem fólk lærir að skynja sig sem þátttakendur í samfélagi sem þekkir engin önnur landamæri en þau sem þekkingin á veruleikanum setur okkur. Þessi hugsunarháttur hefur smám saman fest rætur víða um heim...
Páll Skúlason, 2003
Að vera samkeppnisfær á alþjóðlega vísuRannsóknir snúast um nýja þekkinguEf maður er ekki samkeppnisfær á
einhvern hátt þá er maður ekki með
FramtíðarsýnByggja á styrkDraga úr veikleikumNýta tækifæriHorfast í augu við ógnanir og bregðast
við þeim
Styrkur
Alþjóðleg menntun og alþjóðleg tengsl. Margir hafa hlotið þjálfun í grunnvísindum í sinni framhaldsmenntun
Sérstaða á ýmsum sviðum - verðug verkefni faraldsfræðilegar rannsóknir, ísl. erfðamengið
Stuttar boðleiðir Tölvuvæðing almenn-einangrun hins ísl.
vísindasamfélags löngu rofin
Styrkur
Áhugi og vilji almennings til þátttöku í margs konar rannsóknum, faraldsfræðilegum, erfðafræðilegum og meðferðarprófunum.
Viðhorfið: “Þetta reddast”.Hefur stundum stuðlað að þokkalegum árangri við fátæklega aðstöðu og bágan fjárhag.
Veikleiki
Smæð samfélags stofnana rannsóknarhópa rannsóknarsjóða
Astöðuleysi-jafnvel á stærstu stofnunum Meðalmennska. Árátta lítilla samfélaga Takmörkuð rannsóknarhefð (hobbý, lúxus,
krydd í tilverunni-ekki mikilvæg skylda)
Veikleiki
Vantar dýrmæta hlekki í rannsóknarhópana. Stór hluti unga fólksins er erlendis við nám og störf.
Viðhorfið: “Þetta reddast”. Bæði styrkleiki og veikleiki.
Tækifæri
Rík þjóð getur stóraukið framlög til rannsókna án þess að herða sultarólina eða fórna félagslegum markmiðum.
Tækniþróun-iðnþróun-fyrirtæki-sprotar. Heilbrigðiskerfið jarðvegur arðbærrar, nútímalegrar
atvinnusköpunar. Sameinaður háskólaspítali með stærri og
öflugri deildir býður upp á nýja möguleika, meiri sérhæfingu, ný menntunar- og rannsóknartækifæri
Tækifæri
Öflugur háskólaspítali er eftirsóknarverður samstarfsaðili fyrir hverja þá stofnun eða fyrirtæki sem hyggst byggja rannsóknir á íslenskum efniviði.
Mannauður. Ekkert laðar fremur heim ungt hæfileikafólk en efling háskóla og annarra rannsóknarstofnana.
Tækifæri
Þverfaglegar rannsóknir-ríkuleg tækifæri. Læknisfræði og verkfræði Erfðafræði og lyfjafræði Læknisfræði og siðfræði Hjúkrunarfræði og félagsvísindi Sjúkraþjálfun og lífverkfræði
Ógnanir
Hnignun almennrar vísindaþekkingar. Enginn vill kenna stærðfræði eða eðlisfræði. Gildir um öll skólastig.
Atgervisflótti. Veik samkeppnisaðstaða um besta fólkið.
Kostnaður við að vera samkeppnisfær vex. Öll aðstaða, tæki, bókakostur, tölvuforrit.
Búast má við rannsóknarþreytu meðal almennings
Ógnanir
Rannsóknir verði undir í starfi spítalans. Þjónustan er kröfuhörð á tíma og athygli. Afurðir rannsóknarstarfsins sjást ekki í
bókhaldi spítalans en rekstrakostnaðurinn fær meginathygli
Skammtímasjónarmið (óþolinmæði) móta skipulag og knýja fram aðgerðir sem koma niður á rannsóknum og framtíðaruppskeru.
Hvað er brýnastEfla grunnrannsóknir á LSHBæta umgjörð klíniskra rannsóknaEfla árangursrannsóknirEfla rannsóknir sem lúta að öryggi
sjúklinga og gæðamálum
GrunnrannsóknirLeit að grundvallarskilningiHagnýting ekki á dagskrá þegar
rannsóknarspurning er sett framHagnýting oftast tímaspursmálVantar aðstöðu og fleira starfsfólk með
þjálfun og getu til að takast á við grunnrannsóknir og skipulag sem ætlar mönnum tíma
FramtíðarsýnGrunnvísindastofnun við LSHStarfar í tengslum og samstarfi við
rannsóknarstofnanir H.Í. en skapar aðstöðu fyrir klíniska starfsmenn spítalans til grunnrannsókna.
Sókn á rannsóknarsviði ætti að vera eitt af meginmarkmiðum hins sameinaða háskólaspítala
ÁrangursrannsóknirNýting takmarkaðs fjármagns kallar á
meiri rannsóknir á árangri þess sem við gerum – gagnreynsla
Framkvæmd klíniskra leiðbeininga lúti lögmálum vísindalegrar tilraunar
Heilbrigðisútgjöld sem fall af vergum þjóðartekjum
ÁrangursrannsóknirNýting takmarkaðs fjármagns kallar á
meiri rannsóknir á árangri þess sem við gerum – gagnreynsla
Framkvæmd klíniskra leiðbeininga lúti lögmálum vísindalegrar tilraunar
Rannsóknir sem lúta að öryggi sjúklinga og gæðamálum Faraldsfræði óæskilegra atburðaVanrannsakað um allan heimForsenda alls gæðastarfs: Að vita hvað
er að gerast
HABL: Lærdómsrík heimsógn
Sameinaður háskólaspítali: Ný tækifæri