SentencjaCz∏owiek mi∏ujàcy spo-
kój jest bardziej potrzebny ni˝ m´drzec.
Tomasz a Kempis
W NUMERZE
CZWARTEK
5
STYCZNIA
2006 r.
DZIENNIK POLSKI NA LITWIE. UKAZUJE SI¢ OD 1 LIPCA 1953 ROKU Nr 2 (15305) Cena 1 Lt (w tym 5% PVM)
Wesz∏a w ˝ycie ustawa wprowadzajàca kary za dyskredytacj´ paƒstwa
Przedwyborcze bezpieczniki ¸ukaszenki
W∏adze bia∏oruskie zlik-widowa∏y wczoraj witebski od-dzia∏ nieuznawanego przez Miƒsk Zwiàzku Polaków na Bia∏orusi (ZPB). Witebsk by∏ jednym z ostat-nich miast, w którym do tej pory dzia∏a∏y w∏adze ZPB zwiàzane z And˝elikà Borys.
Na Bia∏orusi od poniedzia∏ku wesz∏a w ˝ycie uchwalona w
grudniu przez parlament ustawa wprowadzajàca kary do 5 lat pozba-wienia wolnoÊci za dyskredytacj´ kraju i organów w∏adzy. Opozy-cja ocenia, ˝e nowe przepisy majà przeszkodziç jej kandydatom w kampanii przed rozpisanymi na 19 marca wyborami prezydenckimi. „NieefektywnoÊç dzia∏aƒ opozycji bia∏oruskiej i wi´kszoÊç pora˝ek wy-
nika z „niemo˝noÊci zjednoczenia si´ i wspó∏pracy”” — taki wniosek wyp∏ywa z opublikowanego wczoraj raportu niezale˝nych ekspertów.
— Uwa˝am, ˝e t´ ustaw´ przyj´to specjalnie ze wzgl´du na nas, Pola-ków, którzy nie bojà si´ mówiç tego, co myÊlà — powiedzia∏a wczoraj „Ku-rierowi” And˝elika Borys, nieuznawa-na przez w∏adze bia∏oruskie, ale uzna-
wana przez w∏adze polskie i Êwiatowe prezes ZPB.
Ustawa wprowadza poprawki do kodeksu karnego, przewidujàce od 6 miesi´cy do 2 lat wi´zienia za dyskredytacj´ kraju, a do 3 lat za publiczne wezwania przej´cia w∏adzy paƒstwowej lub zmiany ustroju kon-stytucyjnego z u˝yciem si∏y.
(Dokoƒczenie na str. 4)
Bia∏oruscy obroƒcy praw cz∏owieka i opozycja oskar˝yli w∏adze o zastraszanie obywateli, a opozycja porównuje wprowadzone przepisy do obowiàzujàcych w ZSRR artyku∏ów przewidujàcych kary za „antyradzieckà agitacj´” i „podkopywanie ustroju spo∏ecznego” Fotomonta˝ ¸ucja Stankeviãitò
8Nasza historia
KoÊció∏ i w∏adze wspólnie przeciwpolskoÊci
W latach 70-tych w Wil-nie zosta∏ tylko jeden ksiàdz narodowoÊci polskiej — pro-boszcz parafii Ducha Âwi´tego Pawe∏ Bekisz (ur. 1898). Z po-wodu wieku niezdolny ju˝ by∏ sam do normalnej pracy, a do pomocy mia∏ o 15 lat m∏odszego duchownego narodowoÊci litew-skiej ks. Józefa Juodogailisa.
www.kurierwilenski.lt
7Szkolnictwo
Uczyç si´ zarzàdzania
Ju˝ si´ sta∏o dobrà tradycjà, ˝e co roku w przededniu Âwiàt Bo˝ego Narodzenia grupa dy-rektorów oraz wicedyrektorów szkó∏ i placówek oÊwiatowych z Wilna i Wileƒszczyzny na czele z Barbarà-Alicjà Kosinskienò, star-szym specjalistà Ministerstwa OÊwiaty i Nauki, udaje si´ do Polski na warsztaty szkoleniowe w zakresie zarzàdzania szko∏à.
3Kraj
Mer wyprzedzi∏ komisj´
Samorzàd sto∏eczny poprosi Sejm o materia∏ komisji Êledczej, badajàcej objawy korupcji, pomi-mo ˝e jego cz´Êç ju˝ zosta∏a opu-blikowana w osobistej sieci kom-puterowej mera Wilna Artrasa Zuokasa.
5PraworzàdnoÊç
Daktaras pozostaje w areszcie
Prokuratura Generalna zwolni∏a z aresztu jednego z po-dejrzanych w sprawie Daktarasów — Vidmantasa Antanasa Glinska-sa. Kownianin w listopadzie ub. r. zosta∏ zatrzymany razem z Henri-kasem Daktarasem.
Ukraina porozumia∏a si´ z Rosjà
Gazowy kompromisPrezydent Ukrainy Wiktor
Juszczenko pozytywnie oceni∏ kompromis w sprawie dostaw gazu zawarty mi´dzy rosyj-skim Gazpromem i ukraiƒskim Naftohazem.
„Ukraiƒska gospodarka jest w pe∏ni gotowa do dzia∏ania w nowych warunkach rynkowych” — cytuje s∏owa prezydenta jego s∏u˝ba praso-wa.
Juszczenko podkreÊli∏, e propozy-
cje przejÊcia od rozliczeƒ barterowych do pieni´˝nych za gaz wysuwane by∏y przez Kijów i to Ukraiƒcy nalegali na wprowadzenie zrozumia∏ej formu∏y kszta∏towania cen.
Ukraiƒski prezydent powtórzy∏ zapewnienia, ˝e Ukraina wyko-nuje swe zobowiàzania zwiàzane z tranzytem rosyjskiego gazu do krajów Europy Zachodniej. Wyra-zi∏ jednoczeÊnie przekonanie, ˝e ukraiƒsko-rosyjskie stosunki ulegnà
poprawie, je˝eli zarówno Kijów jak i Moskwa b´dà demonstrowaç wysokà kultur´ politycznà podczas rozmów dwustronnych. Przedsta-wiciele „Gazpromu” i „Naftohazu” ustalili w Moskwie, ˝e Êrednia cena gazu na rosyjsko-ukraiƒskiej granicy wyniesie 95 dolarów za 1 000 metrów szeÊciennych.
Gazprom b´dzie sprzedawaç gaz po cenie 230 dolarów za 1 000 metrów szeÊciennych poÊrednikowi — firmie „RosUkrEnergo”, która nast´pnie b´dzie miesza∏a rosyjski gaz z taƒszym gazem pochodzàcym z Turkmenistanu, Uzbekistanu i Ka-zachstanu. Pozwoli to na obni˝k´ ceny gazu, jakà zap∏aci strona ukraiƒska.
W ubieg∏ym roku Ukraiƒcy p∏acili za rosyjski gaz 50 dolarów za 1 000 metrów szeÊciennych.
Ukraina i Rosja stworzà do koƒca stycznia wspólne przedsi´biorstwo, które b´dzie zajmowaç si´ przesy∏aniem gazu dla Ukrainy.
Poinformowa∏ o tym premier Ukrainy Jurij Jechanurow, wyst´pujàc na konferencji prasowej w Kijowie.
(Dokoƒczenie na str. 4)
Przedstawiciele „Gazpromu” i „Naftohazu” ustalili w Moskwie, ˝e Êrednia cena gazu na rosyjsko-ukraiƒskiej granicy wyniesie 95 dola-rów za 1 000 metrów szeÊciennych Fot. EPA-ELTA
2 KRAJ Czwartek, 5 stycznia 2006 r.
Burokeviãius — wolnym cz∏owiekiemWi´ziony za zamach stanu by∏y lider prosowieckiej partii
komunistycznej Mykolas Burokeviãius zostanie zwolniony 13 Stycznia — po up∏ywie 15 lat od pope∏nienia przest´pstwa.
13 Stycznia na Litwie obchodzony jest Dzieƒ Obroƒców WolnoÊci. 14 osób zgin´∏o i setki zosta∏o rannych za skutek próby sowieckiego wojska okupacyjnego i KGB obalenia prawowitej w∏adzy Litwy 13 stycznia 1991 r. W∏aÊnie z powodu tych wydarzeƒ Burokeviãius by∏ sàdzony i 12 lat sp´dzi∏ w areszcie Êledczym na ¸ukiszkach oraz w Wileƒskim Zak∏adzie Karnym nr 2. Termin 12 lat wi´zienia up∏ywa Burokeviãiusowi 15 stycz-nia, w niedziel´.
Przewoênicy ˝àdajà dochodzeniaLitewskie narodowe stowarzyszenie przewoêników „Linava”
zwróci∏o si´ do Rady Konkurencji z proÊbà o zbadanie rynku ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej w∏aÊcicieli Êrodków transportu.
„Prosimy rozpoczàç dochodzenie w sprawie zwi´kszenia cen oraz mo˝liwych niedozwolonych porozumieƒ mi´dzy spó∏kami ubezpieczeniowymi” — powiedzia∏ prezydent „Linavy” Algimantas Kondruseviãius. Zaznaczy∏ on, ˝e nie by∏o realnych przyczyn podniesie-nia ceny ubezpieczeƒ a˝ o 75 proc.
Pose∏ Bradauskas — na celowniku komisjiSejmowa Komisja Etyki i Procedur przystàpi∏a do rozpa-
trywania sprawy biznesu rodzinnego pos∏a socjaldemokraty Broniusa Bradauskasa. Jak poinformowa∏ wczoraj kierownik komisji Algirdas Monkeviãius, parlamentarzysta powik∏a∏ interesy publiczne z prywatnymi.
Stró˝om etyki sejmowej podpad∏o to, e Bradauskas, jak wymaga tego statut Sejmu, nie usunà∏ si´ z komisji antykorupcyjnej podczas omawia-nia sprawy biznesu jego rodziny. Komisja antykorupcyjna rozwa˝a∏a wtedy propozycj´ zwrócenia si´ do Sàdu Konstytucyjnego z proÊbà o wyjaÊnienie, czy rzàd nie przekroczy∏ swych pe∏nomocnictw, uznajàc bazar w Garinai za obiekt o znaczeniu paƒstwowym. Uczestniczàcy w posiedzeniu komisji Bradauskas nie doÊç ˝e uczestniczy∏ w dyskusjach, ale te˝ aktywnie sprzeciwia∏ si´ projektowi odwo∏ania si´ do sàdu. Bradauskas powinien by∏ powstrzymaç si´ przed takimi debatami, ponie-wa˝ jego rodzina czerpie zysk z przedsi´biorstw zwiàzanych z bazarem w Garinai.
Nostalgia za by∏ym ustrojemW 16. roku niepodleg∏oÊci Litwy trzecia cz´Êç mieszkaƒców
kraju wcià˝ jeszcze przychylnie ocenia dawny system komuni-styczny. Âwiadczy o tym badanie wÊród mieszkaƒców Litwy przeprowadzone jesienià przez spó∏k´ „Baltijos tyrimai” na zamó-wienie Instytutu Spo∏eczeƒstwa Obywatelskiego.
Ponad tysiàc respondentów poproszono o ocen´ by∏ego systemu komunistycznego na Litwie wed∏ug 10-punktowej skali, w której 1 ozna-cza „bardzo êle”, a 10 — „bardzo dobrze”. Wed∏ug danych sonda˝u, 32 proc. respondentów oceni∏o system komunistyczny na 7 i wi´cej punk-tów, czyli jako dobry i bardzo dobry, 22 proc. oceni∏o ten system Êrednio (5 i 6 pkt.) i zaledwie 31 proc. respondentów uwa˝a ten system za „z∏y” bàdê „bardzo z∏y”.
Place na odpadyNa terytorium samorzàdów Litwy w latach 2006-2007 majà
powstaç du˝e place na odpady.Jest to przewidziane w udok∏adnionym wczoraj przez rzàd strategicz-
nym planie utylizacji odpadów. Co najmniej po jednym du˝ym placu, obliczonym na 100 tys. mieszkaƒców, nale˝y urzàdziç na odpady na tere-nach samorzàdów do 1 stycznia 2007 r. Na place odpadów pow´drujà odpady komunalne, budowlane, gruz, sprz´t elektryczny i elektroniczny, stare opony, niebezpieczne odpady (baterie, akumulatory oraz odpady chemii bytowej). BNS
Kalejdoskop aktualnoÊci
Redaktor naczelny — Aleksander Borowik (tel. 260 84 44, e-mail: [email protected]).Dziennikarze: Kry sty na Ada mo wicz — za st. re d. na cz. (tel. 260 84 46, e-mail: [email protected]), He le na G∏ad kow ska, Sabina Juchniewicz, Irena Mikule-wicz ([email protected]), Ro bert Mic kie wicz ([email protected]), Irena Smilginis, Anna Pilarczyk ([email protected]), Ma rian Pa lusz kie wicz — fo to re-por terWspó∏pracownicy: Da nu ta Ka mi le wicz, Ma∏ go rza ta Ko zicz, Ja dwi ga Pod most ko, Piotr Ryn gie wicz, Jan Sienkiewicz, Ali na So bo lew ska, Ju lit ta TrykSekretariat: Wan da Za jàcz kow ska ([email protected], tel. 212 30 40), Zygmunt ˚danowicz (se kret@ku rier wi len ski.lt, tel. 260 84 47) — se kre tarze odpowiedzial-ni, Daniel Mackiewicz — zast. sekr., Ro man Ostro uch, Lu cja Stan ke vičiūtė, Edgar Jarmo∏owski — ∏a ma nie kom pu te ro we, Walentyna Ma˝ul, Halina Taukin — sk∏ad komputero-wy, Barbara Mintautienė — t∏umacz, Bronis∏awa Michaj∏owska, Edyta Sza∏kowska — korektaZbi gniew Mar ko wicz — pro mo cja (tel. 260 84 44), Da riusz Gusz cza — re kla ma (tel. 212 30 40, e-ma il: re kla ma@ku rier wi len ski.lt), Andrzej Podworski — kol por ta˝-pre nu me ra ta (tel. 260 84 44, e-ma il: kol port@ku rier wi len ski.lt). Ma te ria ∏ów nieza mó wio nych re dak cja nie zwra ca. Za strze ga so bie pra wo do skra ca nia i ad iu sta cji tek-stów. Za treÊç og∏o szeƒ re dak cja nie od po wiada. Opi nie Czy tel ni ków za war te w ich li stach nie za wsze sà zbie ne z opi nià re dak cji. Sekretarz odpowiedzialny wydania Zygmunt ˚danowicz
Wydawca Vš Į “Kurier Wilenski”. Dy rek tor spółki Ro man Ba ra now ski (tel. 260 84 44). Druk UAB “KLION”Dział promocji, reklamy, kolporta˝u i prenumeraty — Vš Į „Vilnijos žodis”Wsparcie finansowe — Senat RP i Fundacja “Pomoc Polakom na Wschodzie”
Adres redakcji Birbynių g. 4a, 02121-30 Vilnius,
Lietuvos Respublika, tel./fax 260 84 44 ISSN 1392-0405
Nazwisko prezydenta w „czarnej ksi´gowoÊci”
Cieƒ „Rubiconu”Na prezydenta Valdasa
Adamkusa znów pad∏ cieƒ spó∏ki „Rubicon”, podejrzanej o „brudnà ksi´gowoÊç”. Na liÊcie podejrzanych op∏at spó∏ki, któ-ra trafi∏a do mediów, figuruje te˝ nazwisko przywódcy kraju.
èród∏a „Respubliki” w Prokura-turze Generalnej potwierdzi∏y, ˝e w mediach opublikowana zosta∏a li-sta. Dokument Êwiadczy o tym, e w styczniu 2003 r. za poÊrednictwem dostawców wyp∏acono sum´ 100 tys. (waluta nie zosta∏a podana) odbiorcy — „KW Adamkusa” (po litewsku „Adamkaus RK”).
Istnieje przypuszczenie, ˝e w grudniu 2002 r. Adamkus, któ-ry przegra∏ na rzecz usuni´tego
póêniej prezydenta Rolandasa Pak-sasa, mia∏ ponad 1 mln Lt d∏ugu i byç mo˝e „Rubicon” dopomóg∏ mu wydostaç si´ z do∏ka finansowego.
Tymczasem rzeczniczka prezydenta Rita Grumadaitò powiedzia∏a, ˝e kojarzenie Adam-kusa z „Rubiconem” opiera si´ jedy-nie na przes∏ankach i dlatego Urzàd Prezydenta nie zamierza reagowaç. „Ju˝ niejednokrotnie powiedziane by∏o, ˝e prezydent pokry∏ d∏ugi z w∏asnych oszcz´dnoÊci i fundu-szu” — stwierdzi∏a rzeczniczka przywódcy paƒstwa i doda∏a, ˝e Adamkus nie ma nic wspólnego ze sprawami finansowymi swej kam-panii wyborczej.
BNS
Na liÊcie podejrzanych op∏at spó∏ki, która trafi∏a do mediów, figuruje te˝ nazwisko przywódcy kraju Fot. archiwum
Rimas Tuminas re˝yseruje w Polsce
Premiery w Teatrze StudioPremiera komedii „S∏uga
dwóch panów” w realizacji litew-skiego re˝ysera Rimasa Tuminasa odb´dzie si´ 17 lutego na deskach warszawskiego Teatru Studio.
Z tej okazji Tuminas przyjecha∏ we wtorek do Warszawy. Re˝yser b´dzie uczestniczyç w próbach spektaklu — poinformowa∏o biuro promocji teatru.
Sztuka nale˝y do najbardziej zna-nych komedii w∏oskiego komediopi-sarza Carla Goldoniego (1707-1793).
Rzecz dzieje si´ w XVIII-wiecznej Wenecji w czasie karnawa∏u. Spryt-ny Trufaldin w tym samym czasie pos∏uguje dwóm panom. Zale˝y mu na podwójnym zarobku, zmuszony jest wi´c stosowaç zabiegi, wykr´ty i k∏amstwa. Myli polecenia swo-ich chlebodawców, miesza sprawy
wymagajàce dyskrecji i taktu.53-letni Tuminas re˝yserowa∏ w
najwa˝niejszych teatrach w Anglii, Finlandii, Rosji, Francji, Niemczech,
a tak˝e w USA, Meksyku i Kanadzie. Artysta odnosi du˝e sukcesy — zdo-by∏ m. in. Narodowà Nagrod´ Islandii w dziedzinie teatru za „Mew´” Anto-niego Czechowa; dwukrotnie wygra∏ Mi´dzynarodowy Festiwal Teatralny „Kontakt”. Tuminas jest profeso-rem w Konserwatorium Wileƒskim; wczeÊniej by∏ dyrektorem artystycz-nym Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego, a w 1990 r. za∏o˝y∏ niezale˝ny Wileƒski Teatr Ma∏y (Vil-niaus maÏasis tetras). Wyre˝yserowa∏ ponad 30 przedstawieƒ. W przed-stawieniu wystàpià m. in. Andrzej Mastalerz, Agnieszka Grochowska, Micha∏ Bieliƒski, Rafa∏ Cieszyƒski i Wojciech Zieliƒski. Autorem sceno-grafii jest Adomas Jacovskis, kostiu-mów — Aleksandra Jacovskaja.
PAP
Re˝yser z Litwy b´dzie uczestniczyç w próbach spektaklu Fot. archiwum
Prokuratura Generalna oceni dzia∏ania naczelniczki powiatu
Brakowa∏o kontroliGabinet ministrów postano-
wi∏ zwróciç si´ do Prokuratury Generalnej, aby oceni∏a ona dzia∏alnoÊç naczelniczki po-wiatu k∏ajpedzkiego — Virginii Luko‰ienò, odwo∏anej ze stanowi-ska pod koniec ub. roku.
Na naradzie zatwierdzono wnio-ski komisji rzàdowej, badajàcej dzia∏alnoÊç Luko‰ienò w sferze planowania terytorium oraz nad-zoru paƒstwowego w budownic-twie. Komisja stwierdzi∏a ró˝ne naruszenia i skonstatowa∏a, ˝e Luko‰ienò nie wywiàzywa∏a si´ z obowiàzków naczelnika powiatu (nie zapewni∏a kontroli dzia∏alnoÊci podw∏adnych). Zgodnie z wnioskami
komisji, Luko‰ienò nie kontrolowa∏a podw∏adnych i nie przeciwdzia∏a∏a ich decyzjom dotyczàcym planów detalicznych, których cele kolidujà z prawem. Komisja stwierdzi∏a, ˝e na Mierzei Kuroƒskiej w 16 z 26 bada-nych obiektów nadzór paƒstwowy nad projektowaniem i budowà by∏ sprawowany nienale˝ycie.
Naczelniczka powiatu k∏ajpedzkiego zosta∏a na w∏asne ˝yczenie zwolniona 31 grudnia 2005 r., w zwiàzku z czym nie mo˝e byç obarczona odpowiedzialnoÊcià s∏u˝bowà za wykryte w toku do-chodzenia naruszenia. Rzàd, po zapoznaniu si´ z wynikami pracy komisji, zaaprobowa∏ propozycj´
ministra sprawiedliwoÊci Gintautasa BuÏinskasa, aby wnioski i materia∏ dochodzenia przekazaç Prokuraturze Generalnej. Rzàd zobowiàza∏ rów-nie˝ zast´pczyni´ naczelnika powia-tu k∏ajpedzkiego, Irin´ Rozow´, do podj´cia uzasadnionych decyzji w sprawie naruszeƒ w Narodowym Par-ku Mierzei Kuroƒskiej.
Ostatnio du˝e zainteresowanie mediów i w∏adz wzbudzi∏y nielegalne zabudowania na Mierzei Kuroƒskiej, w∏àczonej na list´ dziedzictwa Êwiatowego UNESCO. Prezydent Val-das Adamkus zaproponowa∏ nawet wyburzenie nielegalnie zbudowanych obiektów.
BNS
Japonia wspiera litewskà kultur´
Milion dla orkiestryJaponia przeznaczy ponad
milion litów dla Litewskiej Paƒstwowej Orkiestry Symfonicznej (LPOS).
Jak poinformowa∏ rzecznik prasowy litewskiego rzàdu, Mi-nisterstwu Spraw Zagranicznych zlecono zawarcie umowy z rzàdem japoƒskim o programie wspierania kultury — pomocy dla LPOS po-przez wymian´ not dyplomatycz-nych. Prawdopodobnie w ramach
tego programu orkiestra otrzyma pomoc finansowà w wysokoÊci oko∏o 1 mln 80 tys. Lt.
Japonia do 2000 r. wyasygnowa∏a ponad 43 mld jenów (1 mld 700 tys. Lt) na ró˝ne projekty oÊwiatowe i kulturalne w 124 krajach.
Najwi´cej Êrodków prawdopo-dobnie zostanie przeznaczonych na zakup sprz´tu niezb´dnego dla dzia∏alnoÊci kulturalnej i oÊwiatowej, a cz´Êç Êrodków — na
przetransportowanie oraz wdro˝enie tego sprz´tu. Pomoc rzàdu Japonii ju˝ otrzyma∏y: Kowieƒskie Narodo-we Muzeum M. K. âiurlionisa, Bi-blioteka Narodowa M. MaÏvydasa, Uniwersytet Wileƒski, Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie, Li-tewska Akademia Muzyczna, Mu-zeum Narodowe Litwy, Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu oraz Muzeum Sztuki Litewskiej.
BNS
Czwartek, 5 stycznia 2006 r. 3KRAJPomoc unijna dla misji afgaƒskiej
Sytuacja si´ ustabilizowa∏aUnia Europejska mo˝e
przeznaczyç milionowe wsparcie na zrealizowanie cywilnych projektów rekon-strukcji w Afganistanie. Akcj´ koordynujà grupy odbudowy prowincji, kierowane przez paƒstwa cz∏onkowskie UE, w tym Litw´.
Jak informuje koordynator po-mocy i programów w Afganistanie MSZ Litwy — ambasador Gintò Damu‰ytò, Komisja Europejska rozwa˝a mo˝liwoÊç przeznaczenia 10 mln euro (34,5 mln Lt) dla krajów UE kierujàcych grupami odbudowy prowincji afgaƒskich. Sà to: Wielka Brytania, Hiszpania, W∏ochy, Niemcy i Litwa.
W tym roku jednà z takich grup na po∏udniu Afganistanu kierowaç majà te˝ W´gry. T´ pro-pozycj´, ju˝ zaaprobowanà przez komisarza spraw zagranicznych UE Benito Ferrero-Waldnera, musi równie˝ zaakceptowaç Komitet ds. Azji i Ameryki ¸aciƒskiej Komisji Europejskiej. Decyzja ma zapaÊç w lutym-marcu br.
„Powy˝sza pomoc ma byç udzielona na okres lat 2006-2008. Pieniàdze majà byç prze-znaczone na projekty infra-
struktury i pomocy technicznej, zwiàzanej z ochronà zdrowia, oÊwiatà, rolnictwem, doskonale-niem umiej´tnoÊci zarzàdzania” — powiedzia∏a Damu‰ytò.
Jak twierdzi pani ambasador, na razie nie wiadomo, jaka cz´Êç Êrodków przypadnie grupie kie-rowanej przez Litw´, ale jej zda-niem, nowe kraje unijne, jak Litwa i W´gry, mog∏yby pretendowaç do wi´kszego wsparcia.
Od czerwca ub. roku Litwa kieruje grupà odbudowy bardzo zaniedbanej i odleg∏ej prowincji Gora.
Dzi´ki litewskim wojskowym bezpieczeƒstwo w tej prowincji ustabilizowa∏o si´, we wrzeÊniu bez incydentów odby∏y si´ pierw-sze od kilku dziesi´cioleci wybory parlamentu afgaƒskiego i w∏adzy municypalnej.
G∏ównym zadaniem misji jest wzmacnianie wp∏ywu w∏adz cen-tralnych Afganistanu na dobre stosunki w∏adz centralnych z lide-rami politycznymi, wojskowymi i religijnymi regionu, pomoc w two-rzeniu bezpiecznego otoczenia i stabilnoÊci, stworzenie warunków odbudowy prowincji i paƒstwa.
BNS
Klienci majà prawo wiedzieç, dokàd dzwonià
Sygna∏y ostrzegawcze w s∏uchawceW pierwszych dniach no-
wego roku, kiedy nie dajàc wytchnienia naszym aparatom telefonicznym, intensywnie wydzwanialiÊmy do bliskich i znajomych, w niejednym z nas budzi∏y zdziwienie pojawiajàce si´ w s∏uchawce dziwne sygna∏y. Z pewnoÊcià pierwsze, co przychodzi∏o na myÊl by∏o to, ˝e znaleêliÊmy si´ na pods∏uchu.
Jednak˝e jak poinformowali przedstawiciele dzia∏ajàcych na Litwie sieci telefonii komórko-wych, to nie by∏y sygna∏y ostrze-gawcze przed pods∏uchem, tylko ostrze˝enie, ˝e zosta∏ wybrany numer nale˝àcy do operatora in-nej sieci komórkowej. Na przyk∏ad abonent sieci „Omnitel” wybra∏ numer do „Bitò”. O ile niedawno numer kierunkowy Êwiadczy∏ o przynale˝noÊci abonenta do tego lub innego operatora (dla przyk∏adu — 685 — do „Bitò”, zaÊ 698 — do „Omnitel”), o tyle obecnie abonen-ci, chcàc zachowaç swój numer, mogà go przenosiç do wybranego operatora. Jak wiadomo, rozmowy telefoniczne mi´dzy abonentami tej samej sieci kosztujà znacznie taniej, a wi´c dzwonienie na po-zornie t´ samà sieç mog∏oby nas
naraziç na nieprzewidziane wydat-ki. Od 1 stycznia 2006 roku wesz∏y w ˝ycie nowe, zatwierdzone przez S∏u˝b´ Regulacji ¸àcznoÊci „Przepi-sy o dostarczaniu us∏ug telekomu-nikacyjnych”, które zobowiàza∏y wszystkich operatorów telefonii komórkowej do „wysy∏ania” abo-nentom sygna∏ów ostrzegawczych.
Jako pierwsza zasad´ informo-wania klientów zacz´∏a wdra˝aç spó∏ka „Omnitel”.
— Zapewniamy klientom pra-wo do wiedzy, czy dzwonià wed∏ug taƒszych taryf w zakresie w∏asnej sieci, czy te˝ wybierajà numer in-
nego operatora na Litwie — powie-dzia∏ Remigijus ·taras, wiceprezes „Omnitel” ds. komercji. Tymcza-sem „Bitò Lietuva” taki rodzaj us∏ugi Êwiadczy ju˝ od 31 marca 2004 roku.
— Abonenci mogà zamówiç t´ us∏ug´, wysy∏ajàc pod specjal-ny numer SMS. Korzystanie z tej us∏ugi jest nieodp∏atne, p∏aci si´ jedynie za jej zamówienie — powiedzia∏a Auksò Armonaitò, rzeczniczka prasowa „Bitò Lietuva”. Wed∏ug Armonaitò, zatwierdzenie nowych przepisów nie wp∏ynie na zmian´ warunków Êwiadczenia us∏ug przez spó∏k´ „Bitò Lietuva”. Operator telefonii komórkowej „Tele2” zamierza informowaç spe-cjalnymi sygna∏ami abonentów dzwoniàcych na inne sieci komór-kowe dopiero od 1 lutego br. Od tego momentu zacznie dzia∏aç ba-za danych wszystkich abonentów, która zapewni jakoÊciowà obs∏ug´ po∏àczeƒ z numerami przeniesio-nymi. Wed∏ug S∏u˝by Regulacji ¸àcznoÊci zasada informowania o po∏àczeniu z numerem spoza w∏asnej sieci b´dzie dzia∏a∏a rów-nie˝ wtedy, gdy b´dziemy dzwonili za granic´.
Irena Mikulewicz
Kilka przerywanych sygna∏ów w s∏uchawce ostrze˝e nas, ˝e dzwoni-my poza w∏asnà sieç komórkowà Fot. M. P.
Samorzàd poprosi o dokumenty z internetu
Mer wyprzedzi∏ komisj´Samorzàd sto∏eczny poprosi
Sejm o materia∏ komisji Êledczej, badajàcej objawy korupcji, pomi-mo ˝e jego cz´Êç ju˝ zosta∏a opu-blikowana w osobistej sieci kom-puterowej mera Wilna Artrasa Zuokasa.
WiadomoÊç o tym, ˝e w sieci internetowej mera Wilna opubliko-wany zosta∏ materia∏ komisji Êledczej, by∏ szokiem dla Lorety GrauÏinienò, kierujàcej komisjà badajàcà objawy korupcji w samorzàdzie sto∏ecznym, poniewa˝ stenogramy posiedzeƒ ko-misji sà dokumentami o ograniczo-nym u˝ytku.
Po zatwierdzeniu przez Sejm nieprzychylnych dla mera Zuokasa wniosków, kojarzàcych go z „abo-nentem” wspomnianym w czarnej ksi´gowoÊci grupy przedsi´biorstw „Rubicon”, w samorzàdzie powo∏ano grup´ roboczà do zbadania wniosków tej komisji. Jak informuje samorzàd, grupa robocza, która wczoraj si´ zebra∏a na pierwsze posiedzenie, postanowi∏a zwróciç si´ do Sejmu z proÊbà o przedstawienie „oficjal-nego wniosku tymczasowej komisji Êledczej oraz materia∏u dochodzenia, na co zezwala prawo”.
Niemniej z cz´Êcià materia∏u badaƒ ju˝ mo˝e si´ zapoznaç nie tyl-ko komisja samorzàdowa, ale i wszy-scy u˝ytkownicy internetu — mer stolicy we w∏asnej sieci internetowej publikuje fragmenty stenogramów posiedzeƒ komisji. Na poczàtku grudnia Sejm zatwierdzi∏ wnioski, zawierajàce przes∏ank´ o tym, ˝e ta-jemniczym „abonentem”, któremu ponoç p∏acono pieniàdze za przychyl-ne dla przedsi´biorstw grupy „Rubi-con” wnioski sto∏ecznego samorzàdu, jest mer Wilna Zuokas.
„Ca∏okszta∏t okolicznoÊci nasu-wa przypuszczenia, ˝e mer miasta
Zuokas, jak i figurujàcy w „czarnej” ksi´gowoÊci oraz rozmowach tele-fonicznych „abonent” sà tà samà osobà, ÊciÊle zwiàzanà z „Rubicon Group” — powiedziane jest w za-twierdzonych przez Sejm wnioskach komisji. Gdy Sejm zatwierdzi∏ nie-przychylne dla mera stolicy wnioski,
w radzie samorzàdu zebrano podpisy 25 z 51 radnych, opowiadajàcych si´ za jego dymisjà. Politycy b´dà musieli jeszcze zaczekaç na odpowiedê mera, poniewa˝ obecnie sp´dza on urlop w Tajlandii i do Wilna ma powróciç 10 stycznia.
BNS
Cz´Êcià materia∏u badaƒ ju˝ mo˝e si´ zapoznaç nie tylko komisja samorzàdowa, ale i wszyscy u˝ytkownicy internetu Fot. archiwum
Szanownej JubilatceFranciszce ¸ukaszewicz
Kilka ˝yczeƒ mamy:Po pierwsze: zdrowia dobrego,
Po drugie: ˝ycia pi´knego,Po trzecie: smutku niewiele,Po czwarte: dojÊcia do celu,
Po piàte: przyjació∏ licznych,Po szóste: samych dni Êlicznych,Po siódme: uÊmiechu na twarzy,
Po ósme: dalekich woja˝y,Po dziewiàte: lat ˝ycia stu
Mà˝ i córki z rodzinami
Flota narodowej spó∏ki lotniczej „flyLAL” wczoraj wzbogaci∏a si´ o nowy samolot produkcji szwedzkiej „Saab-2000”. Nowy „Saab” jako pierwszy spoÊród samolotów „flyLAL” ma nowe firmowe kolory spó∏ki lotniczej Fot. ELTA
„Lietuvos paštas” podejrzany o nadu˝ycia
Wed∏ug ujednoliconej taryfyRada ds. Konkurencji zba-
da dzisiaj, czy nale˝àca do paƒstwa spó∏ka „Lietuvos pa‰tas” nie nadu˝ywa∏a dominujàcej sytuacji.
Rzeczniczka prasowa Ra-dy ds. Konkurencji Palmira Kvietkauskienò powiedzia∏a, ˝e w 2005 roku poddano analizie ta-ryfy „Lietuvos pa‰tas”, a dziÊ majà zostaç opublikowane jej wyniki.
W grudniu 2004 r. na proÊb´ spó∏ki „Biznio ma‰in˜ kompani-ja” (BMK) Rada ds. Konkurencji przystàpi∏a do rozpatrywania dzia∏alnoÊci „Lietuvos pa‰tas”, zwiàzanej z ró˝nymi cenami us∏ug.
„Chodzi o us∏ugi w zakresie dostarczania oraz zró˝nicowanie ich cen” — powiedzia∏a Kvietkauskienò.
„Lietuvos pa‰tas” od 1 stycznia br. ujednolici∏ taryfy us∏ug i dla
wszystkich stosuje jednakowà sta∏à op∏at´ — po 85 ct., niezale˝nie od wielkoÊci i iloÊci wp∏at. WczeÊniej spó∏ki p∏aci∏y sta∏y procent od ca∏ej wp∏aconej sumy.
WczeÊniej rzeczniczka prasowa „Lietuvos pa‰tas” Audronò Joãienò powiedzia∏a, ˝e do zmiany taryf spó∏k´ sk∏ania∏a równie˝ Rada Konkurencji.
Przedsi´biorstwo us∏ug pocz-towych nie zmienia∏o swych taryf od roku 1999.
Spó∏ka „Lietuvos pa‰tas” po-siada 11 filii. Us∏ugi Êwiadczy 10 centralnych poczt powiatowych, 34 poczty rejonowe, ∏àcznie 944 poczty (w mieÊcie — 228, na wsi — 716), 10 agentów pocztowych, 6 poczt ruchomych.
Sto procent akcji przedsi´biorstwa pocztowego nale˝y do paƒstwa.
BNS
4 ÂWIAT Czwartek, 5 stycznia 2006 r.
Wesz∏a w ˝ycie ustawa wprowadzajàca kary za dyskredytacj´ paƒstwa
Przedwyborcze bezpieczniki ¸ukaszenki (Dokoƒczenie ze str. 1)
JeÊli wezwania zostanà rozpo-wszechnione przez zagraniczne me-dia, kara wzrasta do 5 lat.
Jako dyskredytacj´ kraju ro-zumie si´ — zgodnie z ustawà — przekazywanie innemu paƒstwu, zagranicznej lub mi´dzynarodowej organizacji Êwiadomie fa∏szywych informacji o sytuacji politycznej, go-spodarczej, spo∏ecznej, wojskowej lub mi´dzynarodowej kraju lub prawnej sytuacji obywateli Bia∏orusi i jej orga-nów w∏adzy.
Wi´zienie lub wysoka grzywna
Wi´zienie lub wysoka grzyw-na b´dà te˝ groziç za udzia∏ w dzia∏alnoÊci partii lub organizacji, któ-re zosta∏y zamkni´te przez w∏adze lub nie zosta∏y zarejestrowane przez Mini-sterstwo SprawiedliwoÊci. W∏adze nie ukrywajà, ˝e przyj´cie poprawek ma zwiàzek z nadchodzàcymi wyborami prezydenckimi.
„Mamy do czynienia z ca∏ym przemys∏em przygotowania bojow-ników-rewolucjonistów. Si∏y destruk-cyjne chcà wykorzystaç kampani´ wyborczà, by przechwyciç w∏adz´ wed∏ug scenariuszy „kolorowych rewolucji” w Gruzji, na Ukrainie i w Kirgistanie” — powiedzia∏ dzien-nikarzom szef bia∏oruskiego KGB Âciapan Sucharenka. Minister spraw wewn´trznych U∏adzimir Naumow oceni∏ po uchwaleniu ustawy przez parlament, ˝e „wprowadzenie odpowiedzialnoÊci za dyskredytacj´ paƒstwa pozwoli lepiej ustabilizowaç sytuacj´ w kraju”.
Pos∏owie twierdzili, ˝e wniesiony przez prezydenta Aleksandra ¸uka-szenk´ projekt ustawy o „nasileniu odpowiedzialnoÊci za dzia∏ania wy-mierzone przeciwko cz∏owiekowi i bezpieczeƒstwu spo∏ecznemu” zosta∏ opracowany na podstawie doÊwiadczeƒ Rosji oraz paƒstw Euro-py Ârodkowej i Zachodniej.
Milinkiewicz nie boi si´
Trzy czwarte Bia∏orusinów wyrazi∏o gotowoÊç g∏osowania na obecnego prezydenta Aleksandra ¸ukaszenk´ — poda∏a we wtorek agencja Interfax-Zapad. Aleksandr ¸ukaszenka, który za trzy miesiàce b´dzie ponownie ubiega∏ si´ o fotel prezydenta Bia∏orusi uwa˝a, ˝e opo-zycja bia∏oruska nie jest gotowa do przej´cia w∏adzy i rzàdzenia krajem.
¸ukaszenka oskar˝y∏ opozycj´, ˝e dla niej wybory to tylko okazja do zaro-bienia pieni´dzy.
Liderzy opozycji deklarujà jednak, ˝e nie dadzà si´ sparali˝owaç. „Na gó-rze rozumiejà, ˝e ludzie sà gotowi broniç swoich praw i postanowili im zakleiç usta plastrem. Ja osobiÊcie na te poprawki nie b´d´ zwraca∏ ˝adnej uwagi” — zapowiedzia∏ kandydat de-mokratycznej opozycji w wyborach prezydenckich Aleksander Milinkie-wicz.
Bia∏oruscy parlamentarzyÊci, którzy g∏osowali za poprawkami, wyra˝ajà przekonanie, ˝e nowe przepisy nie b´dà wykorzystywane w kampanii wyborczej. Pose∏ Ana-tol Krasucki oceni∏, ˝e nie sà one wymierzone w krytyk´ w∏adz, lecz majà wyeliminowaç rozpowszech-nianie nieprawdziwych informacji. Poprawki wywo∏a∏y ostrà reakcj´ mi´dzynarodowà. Pot´pi∏y je Unia Europejska, USA, OBWE i wiele or-ganizacji obrony praw cz∏owieka. USA wyrazi∏y zaniepokojenie w zwiàzku z przyj´ciem poprawek do kodeksu karnego, przy∏àczajàc si´ do UE. „Postanowienia ustawy wydajà si´ naruszaç mi´dzynarodowe nor-my i wiele zobowiàzaƒ Bia∏orusi w dziedzinie praw cz∏owieka. Ustawa wyraênie wyglàda na zastraszanie obywateli bia∏oruskich i d∏awienie wolnoÊci s∏owa przed zbli˝ajàcymi si´ wyborami prezydenckimi w 2006 roku” — napisano w oÊwiadczeniu amerykaƒskiego Departamentu Sta-nu.
W∏adze likwidujà oddzia∏ ZPB w Witebsku
W∏adze bia∏oruskie zlikwidowa∏y witebski oddzia∏ nieuznawanego przez Miƒsk ZPB. Wkrótce planowa-ne jest zebranie za∏o˝ycielskie nowego oddzia∏u ZPB w Witebsku, podleg∏ego zarzàdowi zwiàzku, akceptowanemu przez w∏adze. Dotychczasowa prezes ZPB w Witebsku Alicja Gaustowa powiedzia∏a wczoraj PAP, e jako przy-czyn´ likwidacji oddzia∏u w oficjal-nym piÊmie podano „powa˝ne na-ruszenia prawa”. Miejscowi dzia∏acze obawiajà si´, ˝e likwidacja oddzia∏u mo˝e oznaczaç utrat´ Domu Polskie-go, który jako jedyny na Bia∏orusi nie by∏ w∏asnoÊcià ZPB.
— Wkrótce w∏adze bia∏oruskie majà zamiar odebraç Dom Polski w Witebsku — w rozmowie z „Kurie-rem” potwierdzi∏a obawy dotyczàce losu Domu Polskiego And˝elika Bo-
rys. W∏adze zarzucajà dotychczasowe-mu zarzàdowi oddzia∏u w Witebsku, ˝e od 2001 roku nie organizowa∏ kon-ferencji sprawozdawczo-wyborczych. Twierdzà te˝, ˝e wbrew statutowi oddzia∏, zarejestrowany jako obwo-dowy, dzia∏a∏ w praktyce jako oddzia∏ miejski.
Gaustowa otrzyma∏a oficjalne zawiadomienie o likwidacji oddzia∏u i uzasadniony tà decyzjà nakaz od-dania Domu Polskiego w∏aÊcicielowi budynku, którym jest miejsco-wy zarzàd mienia paƒstwowego Ob∏gosimuszczestwo. Oznacza to — jak podkreÊla Gaustowa — zerwa-nie umowy o wieczystà dzier˝aw´ budynku, w którym mieÊci∏ si´ Dom Polski im. Jana Paw∏a II.
Umowa zaÊ przewiduje, ˝e w razie jej zerwania w∏adze powinny zwróciç sfinansowane przez Wspólnot´ Polskà koszty remontu, si´gajàce przesz∏o 300 tys. dolarów. Prezes oficjalnego, nieuznawanego przez Polsk´ zarzàdu ZPB Józef ¸ucznik powiedzia∏ PAP, ˝e likwidacja oddzia∏u w Witebsku jest wynikiem kontroli prowadzonej przez w∏adze bia∏oruskie we wszyst-kich oddzia∏ach ZPB w kraju. Po kon-troli przeprowadzonej przez w∏adze bia∏oruskie w innych oddzia∏ach or-ganizowano konferencje sprawozdaw-czo-wyborcze, na których wy∏aniano
nowe, akceptowane przez Miƒsk zarzàdy. Tak sta∏o si´ pod koniec roku m. in w Bras∏awiu, Borysowie, Mo∏odecznie, Wilejce.
Analiza przedwyborczej sytuacji na Bia∏orusi
NieefektywnoÊç dzia∏aƒ opozycji bia∏oruskiej i wi´kszoÊç pora˝ek wy-nika z „niemo˝noÊci zjednoczenia si´ i wspó∏pracy” — taki wniosek wyp∏ywa z raportu ekspertów polskiej Fundacji im. Stefana Batorego „Euro-pejski wybór dla Bia∏orusi: bia∏oruska opozycja w przededniu wyborów pre-zydenckich 2006 roku”.
Wg polskich ekspertów, Kongres Si∏ Demokratycznych, który si´ odby∏ w Miƒsku na poczàtku paêdziernika, wybór z opozycji jednego pretendenta do fotela prezydenckiego w wyborach 2006 roku — Aleksandra Milinkiewi-cza — i zainteresowanie ze strony Unii Europejskiej Êwiadczà o „znaczàcym post´pie” w porównaniu z sytuacjà przed wyborami prezydenckimi w 2001 roku.
Kongres zosta∏ nazwany „najwa˝niejszym wydarzeniem spo∏ecznym zorganizowanym przez opozycj´ w okresie prezydentury Aleksandra ¸ukaszenki”.
To, ˝e Milinkiewicz nie jest znany szerokim masom, eksperci Fundacji im. Batorego uwa˝ajà za rzecz pozytywnà, poniewa˝ „prawie wszyscy liderzy partii opozycyj-nych regularnie sà dyskredytowani w paƒstwowych mass mediach i nie cieszà si´ zaufaniem wi´kszoÊci Bia∏orusinów”.
Za jeden z g∏ównych walorów Milinkiewicza zosta∏o uznane jego doÊwiadczenie w pracy w trzecim sek-torze i jego bezpartyjnoÊç.
Natomiast negatywnie zosta∏a oceniona decyzja innych polityków opozycyjnych o udziale w wyborach, poniewa˝ „b´dà oni walczyç o g∏osy tego samego elektoratu”.
Oceniajàc sytuacj´ politycznà w republice eksperci zauwa˝ajà, ˝e aby zapobiec mo˝liwoÊci wybuchu „ko-lorowych rewolucji”, rzàd wywiera presj´ na niezale˝ne mass media.
Decyzja o wyznaczeniu wyborów na 19 marca, wed∏ug ekspertów pol-skiej fundacji, by∏a „oczekiwana” i jest Êrodkiem obronnym przed jedynym kandydatem i zjednoczonà opozycjà. Powodzenie opozycji w wyborach marcowych Fundacja im. Batore-go widzi w konsolidacji polityków, którzy, „zapomniawszy o w∏asnych
ambicjach”, b´dà do koƒca wspieraç jedynego kandydata.
Skazani na media ¸ukaszenki
Bia∏orusini nie b´dà mieli dost´pu do obiektywnej informacji przed wyborami prezydenckimi 19 marca. Bruksela odk∏ada uruchomie-nie niezale˝nej telewizji i radia. Zda-niem ekspertów ulega ona Rosji. Po miesiàcach zw∏oki Bruksela byç mo˝e wreszcie wska˝e pod koniec stycznia, kto ma budowaç nowà stacj´. Eks-perci wàtpià jednak, aby zacz´∏a ona nadawaç przed majem. Agata Wierz-bowska z OÊrodka Studiów Wschod-nich nie ma wàtpliwoÊci: Bruksela albo nie rozumie, co si´ dzieje na Bia∏orusi, albo przestraszy∏a si´ Krem-la. Podobnie sprawy widzi by∏y szef Rady Najwy˝szej Bia∏orusi, obecnie lider opozycji Stanis∏aw Szuszkiewicz: „UE nie jest w stanie w ogóle podjàç jakichkolwiek dzia∏aƒ w sprawie Bia∏orusi. Mo˝emy liczyç tylko na siebie” — mówi roz˝alony.
Kolejne przes∏uchania And˝eliki Borys
And˝elika Borys i dzia∏acz zwiàzku Andrzej Pisalnik byli w Êrod´ przes∏uchiwani na komisaria-cie milicji w Szczuczynie, 60 km od Grodna. Dla Borys by∏o to ju˝ 56. przes∏uchanie. Borys i Pisalnik zostali wezwani w zwiàzku ze sprawà rzeko-mego zastraszania popieranego przez bia∏oruskie w∏adze dyrektora Domu Polskiego w Szczuczynie, Wiktora Bogdana. Przeprowadzono konfron-tacj´ obojga dzia∏aczy z Bogdanem.
Sprawa zwiàzana jest z lipcowà wizytà w Szczuczynie grupy dzia∏aczy ZPB, która mia∏a na celu wyjaÊnienia sytuacji w Domu Polskim. Z doku-mentów wynika∏o, ˝e placówka jest zad∏u˝ona, tymczasem dyrektor wy-najmowa∏ bezp∏atnie pomieszczenia firmom komercyjnym. Nieformalny rzecznik ZPB Andrzej Pisalnik od-mówi∏ zeznaƒ na konfrontacji w Szczuczynie. OÊwiadczy∏, ˝e b´dzie zeznawa∏ dopiero w sàdzie, który ma si´ odbyç lada dzieƒ. Pisalnik prawdo-podobnie dzisiaj stawi si´ w sàdzie w Grodnie, gdzie rozpatrywana b´dzie sprawa przeciwko niemu o rzekomà kradzie˝ aparatu fotograficznego z siedziby ZPB, o którà oskar˝a go by∏y prezes ZPB Tadeusz Kruczkowski.
Wanda Zajàczkowska, PAP, „Rzeczpospolita”, bialorus. pl
27 lipca 2005, Grodno. Siedziba Zwiàzku Polaków na Bia∏orusi. And˝elika Borys pokazuje SMS-a, którego otrzyma∏a od nieznane-go nadawcy. TreÊç wiadomoÊci: „Amerykanie planujà dla Ciebie los Honczara”. Takà wiadomoÊç nale˝y traktowaç jak pogró˝k´ — Wiktor Honczar by∏ jednym z liderów bia∏oruskiej opozycji, który zaginà∏ w niewyjaÊnionych okolicznoÊciach Fot. Robert Kowalewski
Ukraina porozumia∏a si´ z Rosjà
Gazowy kompromis(Dokoƒczenie ze str. 1)
Wed∏ug Jechanurowa udzia∏o-wcami przedsi´biorstwa b´dzie „RosUkrEnergo” ze strony rosyjskiej i Naftohaz ze strony ukraiƒskiej. Obie firmy podzielà si´ udzia∏ami po po∏owie. Na pytanie dzienni-karzy o wàtpliwà reputacj´ firmy „RosUkrEnergo”, oskar˝anej niejed-nokrotnie o machinacje z tranzy-tem turkmeƒskiego gazu, ukraiƒski premier odpowiedzia∏, ˝e Kijów nie ma z tà firmà nic wspólnego. „Jest
to sprawa Gazpromu (...). Nie mog´ powiedzieç, kto jest za∏o˝ycielem („RosUkrEnergo”), mog´ tylko mówiç to, co i wy (dziennikarze)” —podsu-mowa∏ Jechanurow.
„RosUkrEnergo” jest oficjalnie w∏asnoÊcià rosyjskiego Gazpromu i grupy Raiffeisen, które posiadajà w nim po po∏owie udzia∏ów. Wed∏ug nieoficjalnych informacji firma ta jest zwiàzana z kierownictwem Kremla. Mówi si´ równie˝ o zaanga˝owaniu w to przedsi´wzi´cie ludzi z otocze-
nia by∏ego prezydenta Ukrainy Le-onida Kuczmy. Premier Jechanurow poinformowa∏, ˝e w roku bie˝àcym Rosja dostarczy Ukrainie 22 mld metrów szeÊc gazu. Nast´pne 40 mld Kijów otrzyma od Turkmenistanu. Zgodnie z umowà, tranzyt rosyjskie-go gazu przez ukraiƒskie magistrale przesy∏owe na Zachód Europy wynie-sie od 110 do 112 mld metrów szeÊç. Na Êrodowej konferencji prasowej szef ukraiƒskiego rzàdu powiedzia∏, ˝e Ukraina, chcàc osiàgnàç niezale˝noÊç
energetycznà, powinna wprowadzaç technologie oszcz´dnoÊciowe. W sporze o cen´ na dostawy gazu mi´dzy Rosjà a Ukrainà zwyci´stwo odniós∏ Kijów - oceni∏ ukraiƒski po-litolog Wadym Karasiow. Karasiow zauwa˝y∏ tak˝e, ˝e zarówno Ukraiƒcy jak i Rosjanie starali si´ dojÊç do poro-zumienia, gdy˝ nie chcieli t∏umaczyç si´ ze swoich problemów przed Unià Europejskà. Wczoraj w Bruk-seli spotykali si´ eksperci 25 krajów cz∏onkowskich UE, by rozmawiaç
o bezpieczeƒstwie energetycznym Unii w kontekÊcie ukraiƒsko-rosyj-skiego sporu gazowego. „Ani Gaz-prom, ani Naftohaz nie mieli ochoty wys∏uchiwaç niewygodnych pytaƒ, czy te˝ propozycji wyjÊcia z konflik-tu, które mog∏y byç przedstawione na tym spotkaniu” -— powiedzia∏ ukraiƒski ekspert. Po zawarciu poro-zumienia w Moskwie przedstawiciele obu koncernów nie wzi´li ostatecznie udzia∏u w brukselskim spotkaniu. Opr. Z. S.
PRAWORZÑDNOÂåCzwartek, 5 stycznia 2006 r 5
• We wtorek w nocy, w po˝arze drewnianego domu we wsi Kunciagaliai (rejon poniewie-ski), zginà∏ 81-letni m´˝czyzna. Przybyli stra˝acy nie byli ju˝ w stanie ugasiç ognia. Wed∏ug wst´pnych danych, przyczynà po˝aru móg∏ byç niedopa∏ek papierosa. W ciàgu trzech pierwszych dni nowego roku w po˝arach zgin´∏o 7 osób, w tym dwoje dzieci. Jedna osoba zosta∏a poparzona
• W dniach 30 grudnia — 3 stycznia z ogrodzone-go terytorium prywatnego przedsi´biorstwa w Czerwonym Dworze (gmina rzeszaƒska, rejon wileƒski) skradziono motorowà pi∏´, szlifiark´, pi∏´ do ci´cia metali, ogrzewacz i inne narz´dzia. Straty oszacowa-no na 6 890 litów.
• W dniach 1-2 stycznia z pomieszczeƒ s∏u˝bowych UAB „Oberhause” w Wilnie, zgin´∏y napoje alkoholowe oraz cz´Êci komputerowe. Straty to 750 litów.
• We wtorek wieczorem w∏amano si´ do gabinetu zast´pcy dyrektora wileƒskiej szko∏y-internatu nr 3 w Werkach. Z∏odzieje ukradli futra i torb´, zawierajàcà portmonetk´, 320 litów, kart´ p∏atniczà, prawo jazdy, ksià˝eczk´ pracy oraz inne dokumenty i klucze. Straty to 2 760 litów.
• We wtorek oko∏o godz. 3.30 w nocy, przest´pcy wybili szyb´ drzwi wejÊciowych skle-pu „Mada” w Wirszuliszkach w Wilnie, weszli do Êrodka, wybili szyb´ wystawowà salonu UAB „Mobili prekyba“ i ukradli tele-fony komórkowe. Straty ustala si´.
• Tego samego dnia po pó∏nocy wileƒska policja otrzyma∏a zawiadomienie, ˝e na ul. Sod˜ 22, mieszkaniec Wilna K. K. nie utrzyma∏ na smyczy psa. Pies napad∏ na funkcjonariuszy, którzy musieli u˝yç broni s∏u˝bowej. Jeden z patrolowych trzykrotnie strzeli∏ do zwierz´cia, raniàc je.
• Mieszkaniec Wilna M. S. (1972 r .ur.) zawiadomi∏ policj´, i˝ we wtorek oko∏o godz. 22.50, w autobusie jadàcym na trasie ul. Kalvarij˜, dwaj m´˝czyêni i dwie m∏ode kobiety u˝ywajàc przemocy odebrali mu torb´, zawierajàcà kart´ identyfikacyjnà i kart´ bankowà. Straty szacuje si´ na 582 lity.
• W przejÊciu podziemnym przy sto∏ecznej al. Savanori˜ dokonano napadu na Z. D. M´˝czyzna zosta∏ uderzony w g∏ow´, na skutek czego utraci∏ przytomnoÊç. Poszkodowanego obrabowano. Straty to oko∏o 2 300 litów.
• Na skrzy˝owaniu ulic Kauno i ·openo w Wilnie, pobi-to M. G. i odebrano mu kurtk´, telefon komórkowy, aparat fotograficzny oraz kieszonkowy komputer z odbiornikiem GPS. Straty to 1 611 litów.
Kronikakryminalna
Ku uwadze mieszkaƒców rejonu wileƒskiego
Komisariat Policji rejonu wileƒskiego od 3 stycznia br. kontynuuje akcj´ prewencyjnà — znakowanie przedmiotów i sprz´tu. Osoby fizyczne oraz prawne, chcàce oznakowaç rowery, motorowery, sprz´t muzyczny lub wizualny, telefony komórkowe, komputery, monitory, drukarki, magneto-fony, radiomagnetofony, betoniarki, kot∏y gazowe itp. mogà si´ zg∏aszaç w godzinach pracy na posterunki policji wed∏ug miejsca zamieszkania:
— mieszkaƒcy gmin mejszagolskiej, awi˝eƒskiej, zujuƒskiej, suderwiaƒskiej i duksztaƒskiej — na mejszagolski posterunek policji (ul. Kiemeli˜ 11, Mejszago∏a);
— bujwidzkiej, bezdaƒskiej, niemenczyƒskiej, su˝aƒskiej oraz m. Niemenczyna — na niemenczyƒski posterunek policji (·venãioni˜ 19, Niemenczyn);
— podbrzeskiej, rzeszaƒskiej — na podbrzeski posterunek policji (ul. Vilniaus 28 a, Podbrzezie);
— czarnoborskiej, pogirskiej — na wojdacki posterunek policji (Pagiri˜ 4, Pogiry);
— niemieskiej, mariampolskiej, rudomiƒskiej — na rudomiƒski poste-runek policji (ul. Gamyklos 63, Rudomino);
— mickuƒskiej, ∏awaryskiej, szaternickiej — na mickuƒski posterunek policji (Mickn˜ 3, Mickuny);
— rukojniajskiej, miednickiej, kowalczuckiej — na rukojniajski poste-runek policji (Mokytoj˜ 1, Rukojnie)
Stron na podstawie BNSprzygotowa∏a Irena Smilginis
Prokuratorzy wypuścili jednego z podejrzanych
Daktaras pozostaje w areszcieProkuratura Generalna
zwolni∏a z aresztu jednego z podej-rzanych w sprawie Daktarasów — Vidmantasa Antanasa Glinskasa. Kownianin w listopadzie ub. r. zosta∏ zatrzymany razem z Henrikasem Daktarasem.
Prokuratura Generalna nie poda-je, jakie zarzuty postawiono 43-letnie-mu Glinskasowi i dlaczego zosta∏ on wypuszczony na wolnoÊç. Glinskasa obowiàzuje jednak zakaz opuszcza-nia miejsca zamieszkania. „To by∏o celowe” — powiedzia∏ prowadzàcy spraw´ Tomas Me‰kauskas, prokura-tor Prokuratury Generalnej. Tymcza-sem przed oskar˝onym Henrikasem Daktarasem brama do wolnoÊci nie otworzy∏a si´ przed Êwi´tami. W koƒcu grudnia ub. r. wileƒski II sàd dzielnicowy przed∏u˝y∏ na proÊb´ Prokuratury Generalnej okres jego zatrzymania do 9 kwietnia. Daktara-sowi stawiany jest zarzut, ˝e poprzez swego znajomego próbowa∏ wywieraç nacisk na wspó∏pracujàcego z funk-cjonariuszami Gintarasa Kuãysa („kapucinas”). Ten prawdopodobnie zawiadomi∏ funkcjonariuszy, ˝e Dak-taras zmusza go do sprzedania domu i oddania mu pieni´dzy. Przypuszcza si´, ˝e po tym Daktaras próbowa∏ porozmawiaç z Kuãysem — w tym celu razem ze swojà ˝onà Ramutò pojecha∏ do jego domu. Zarzuty naci-sku na poszkodowanego Prokuratura Generalna postawi∏a jeszcze dwóm kobietom z rodziny Daktarasów: matce Henrikasa Daktarasa — Jadvy-dze i ˝onie Ramutò. Równie˝ one sà obj´te zakazem opuszczania miejsca zamieszkania.
5 paêdziernika Prokuratura Gene-
ralna wszcz´∏a post´powanie dowo-dowe w sprawie wymuszania mienia. 12 paêdziernika Henrikas Daktaras zosta∏ przes∏uchany i postawiony w stan oskar˝enia oraz zobowiàzany do nieopuszczania miejsca zamiesz-kania. Daktaras zosta∏ zatrzymany na poczàtku listopada na kowieƒskiej ulicy, gdy jecha∏ samochodem. Po jego zatrzymaniu w domu we wsi UÏliedÏiai przeprowadzono rewizj´. Wkrótce po zatrzymaniu podejrzane-go wileƒski II sàd dzielnicowy stwier-dzi∏, ˝e Henrikas Daktaras naruszy∏ ustalone mu warunki prewencyjne, dlatego zaostrzono je, zamieniajàc zakaz opuszczania miejsca zameldo-wania na areszt.
„Henytò” by∏ karany wielokrot-nie, w tym za wymuszanie mienia i wywieranie nacisku na Êwiadków. 13 lutego 1997 r. Wileƒski Sàd Okr´gowy skaza∏ go na 7 i pó∏ lat pozbawienia wolnoÊci za poÊredniczenie w wyku-pie samochodów i groêby w stosunku do by∏ego szefa spó∏ki ochroniarskiej „Agora”, a obecnego zast´pcy szefa biura policji kryminalnej — Jurijusa Milevskisa. Na rozprawie sàdowej Milevskis mia∏ rozpoznaç Dariu-sa Maãianskasa jako osob´, która uprowadzi∏a jego samochód.
W paêdzierniku 2001 roku, po odbyciu 3/4 okresu kary, Daktaras zosta∏ zwolniony z zak∏adu karnego za wzorowe zachowanie. Dotychczas Daktaras mieszka z rodzinà w rejonie kowieƒskim. Jego syn Enrikas, wybra-ny do rady miasta Kowna, skazany jest za przemyt fa∏szywych pieni´dzy i narkotyków. Obecnie Sàd Apelacyj-ny rozpatruje skargi Enrikasa i innych skazanych w tej sprawie.
Litwa w czo∏ówce pod wzgl´dem liczby ofiar
Wymowny „ranking“W 2004 roku nasz kraj wed∏ug
liczby ofiar wypadków drogo-wych przypadajàcych na milion mieszkaƒców znajdowa∏ si´ na drugim miejscu wÊród paƒstw Unii Europejskiej. W tym „ran-kingu” Litw´ wyprzedzi∏a tylko sàsiednia ¸otwa.
Wed∏ug danych Europejskiego OÊrodka ds. Wypadków Drogo-wych (CARE), w 2004 r. na milion mieszkaƒców Litwy przypad∏o 216 ofiar Êmiertelnych wypadków dro-gowych.
Tymczasem w 1994 r. licz-ba ta wynosi∏a 205 na milion mieszkaƒców. Na ∏otewskich dro-gach w 2004 r. zgin´∏o 220 osób (na milion mieszkaƒców), mniej ni˝ w 1994 r., kiedy ten wskaênik wynosi∏ 279 osób. Ârednia w UE w 2004 r.
wynosi∏a 95 ofiar Êmiertelnych na 1 mln mieszkaƒców, gdy przed 10 laty — 134 osoby. W 2004 r. najmniej ofiar na drogach wÊród paƒstw UE zanotowano na Malcie (33 — na mi-lion mieszkaƒców), w Holandii (50 osób na milion).
Oto liczby ofiar Êmiertelnych wypadków drogowych paƒstw UE z 2004 r. W nawiasach, dla porówna-nia, podane sà dane z 1994 r.
Malta – 33 (16), Holandia – 50 (85), Szwecja – 54 (67), Wielka Bryta-nia – 56 (65), Niemcy – 71 (121), Fin-landia – 72 (95), Irlandia – 89 (113), Francja – 93 (157), Ârednia UE – 95 (134), W∏ochy – 97 (124), Hiszpania – 113 (143), Portugalia – 125 (251), Czechy – 135 (158), Polska – 148 (175), Grecja – 153 (216), Litwa – 216 (205), ¸otwa – 220 (279).
Dwie osoby zgin´∏y, dziecko dozna∏o obra˝eƒ
Drugi tragiczny wypadekW rejonie kielmeskim sa-
mochód osobowy uderzy∏ w ci´˝arówk´. Dwoje m∏odych ludzi zgin´∏o. SzeÊciomiesi´czna dziew-czynka zosta∏a ranna.
Wypadek na szosie Szawle-Tauro-gi, w pobli˝u wsi KryÏbarkai, wyda-rzy∏ si´ we wtorek. Samochód Volvo 740, prowadzony przez 24-letniego kownianina Tomasa S., wyjecha∏ na przeciwleg∏y pas ruchu drogowego i uderzy∏ w nadje˝d˝ajàcà ci´˝arówk´ MAN. Kierowca samochodu osobowe-go i jadàca z nim 25-letnia mieszkan-ka rejonu kielmeskiego Erika S. zgin´li
na miejscu. Ich cia∏a z zgniecionego auta wydobyli stra˝acy. W wypadku ucierpia∏a te˝ jadàca w samocho-dzie ci´˝arowym szeÊciomiesi´czna dziewczynka, która dozna∏a obra˝eƒ g∏owy i wstrzàsu mózgu. Dziecko umieszczono w szawelskim szpitalu. 37-letni kierowca MAN-u, mieszka-niec Szawel, nie zosta∏ ranny. Wed∏ug wst´pnych danych prokuratury rejo-nu kielmeskiego, kierowca Volvo na Êliskiej nawierzchni straci∏ panowanie nad autem. Jest to ju˝ drugi tragiczny wypadek na tej szosie w przeciàgu ostatnich dwóch tygodni.
9 zabójstw w ciàgu 4 świàtecznych dni
Ognisty Nowy RokRok Ognistego Psa jeszcze na
dobre si´ nie zaczà∏, a policja pod-sumowuje skutki Êwiàtecznej za-bawy, z niepokojem stwierdzajàc, ˝e Nowy 2006 Rok mieszkaƒcy Litwy powitali szczególnie nie-spokojnie.
W ciàgu 4 Êwiàtecznych dni w kraju zanotowano 9 zabójstw. A˝ 6 osób zamordowano pierwszego dnia nowego roku.
Od 1 grudnia do 2 stycznia funk-cjonariusze otrzymali 23 zawiadomie-nia o obra˝eniach cia∏a, zwiàzanych z
u˝yciem Êrodków pirotechnicznych.Od 21 grudnia do 1 stycznia
obra˝eƒ cia∏a dozna∏o 12 obywateli. Po dwie osoby — w Wilnie, Szawlach i rejonie wi∏komierskim. WÊród ran-nych jest 9 nieletnich. Zanotowano 9 przypadków, kiedy noworoczne fajerwerki spowodowa∏y szkody ma-terialne. Zdaniem Departamentu Policji, podstawowà przyczynà takich nieszcz´Êç jest chuligaƒskie zachowa-nie nastolatków oraz korzystanie ze Êrodków pirotechnicznych niezgod-nie z instrukcjà.
Policja poszukuje ju˝ tylko zw∏ok
Zaginiony ¸otyszW rejonie poniewieskim po-
licjanci wznowili poszukiwania 19-letniego obywatela ¸otwy — Edmunda Silninsza, który w tej okolicy przed ponad dwoma tygodniami wysiad∏ z autobusu i w tajemniczy sposób zaginà∏.
Do poszukiwaƒ specjalnie wy-delegowano funkcjonariusza z psem s∏u˝bowym, specjalnie wyszkolonym do szukania zw∏ok. Kynolog z psem oraz grupa miejscowych policjantów ju˝ trzeci dzieƒ prowadzà poszu-kiwania w lasach i polach rejonu. „Nie mog´ potwierdziç, ˝e ch∏opak zamarz∏, ale te˝ nie mamy innej in-formacji. Nie posiadamy wiadomoÊci, aby si´ zjawi∏ w innym rejonie czy te˝
wróci∏ do domu. Jego krewni z ¸otwy dzwonià do nas ka˝dy dzieƒ, pytajà, czy poszukiwany si´ nie odnalaz∏” — powiedzia∏ komisarz policji rejonu poniewieskiego. Policjant nie potrafi∏ powiedzieç, ile czasu b´dà trwa∏y po-szukiwania.
19-letni mieszkaniec miasta Tals zaginà∏ 17 grudnia. W pobli˝u wsi Vai‰vilãiai w samej koszuli i bosy wy-siad∏ z autobusu i skierowa∏ si´ do lasu. Szukali go ˝o∏nierze i policjanci z psa-mi, jednak bez skutku. Podró˝ujàcy razem z ¸otyszem jego brat wróci∏ do domu. Bliscy zaginionego zg∏osili zagini´cie na litewskiej policji. Krew-ni Edmunda nie mogli wyt∏umaczyç dziwnego post´powania ch∏opaka.
Lider gangu nie wyrazi∏ skruchy
Oczekiwanie na wyrokWileƒski Sàd Okr´gowy
rozpoczà∏ przygotowanie wyroku w sprawie gangu przest´pczego Sigitasa Gaidjurgisa. Wyrok praw-dopodobnie zostanie wyg∏oszony 16 stycznia. Wtedy te˝ b´dzie wiadomo, jakie kary otrzymajà oskar˝eni o zabójstwa, wybuchy i inne przest´pstwa cz∏onkowie bandy.
W tym tygodniu ostatniego s∏owa udzielono oskar˝onym — Ma-riusowi Marijo‰iusowi i Sigitasowi Gaidjurgisowi. Grozi im do˝ywocie. Oskar˝eni o ci´˝kie przest´pstwa m´˝czyêni nie wyrazili skruchy: w sali sàdowej wyra˝ali pretensje wobec prowadzàcych spraw´ prokuratorów,
a Gaidjurgis ˝àda∏, aby zatrzymano zeznajàcego przeciwko niemu jego by∏ego ochroniarza osobistego Rena-tasa ·adeikisa i wznowiono Êledztwo w tej sprawie. Oskar˝ony zapewnia∏, ˝e jest „ko∏em ratowniczym dla kr´taczy”, ˝e nie zapewniono mu obrony. Podczas posiedzenia skar˝y∏ si´ na zdrowie, twierdzàc, ˝e jest zdenerwowany. „Przecie˝ jestem cz∏owiekiem, nie z ksi´˝yca spad∏em” — powiedzia∏ Gaidjurgis, któremu oprócz innych przest´pstw inkry-minowane jest 16 zabójstw. Póêniej m´˝czyzna przekaza∏ s´dziom plik kartek ze swojà mowà i myÊlami. Trzej cz∏onkowie gangu przeprosili rodziny swych ofiar.
6 NAUKA I TECHNIKA Czwartek, 5 stycznia 2006 r.
Giganci z ma∏ych wysp
Historia o King-Kongu to wytwór ludzkiej wyobraêni, ale jak twierdzà naukowcy, mo˝na w niej odnaleêç ziarno prawdy.
Chodzi o znany biologom fakt, ˝e zwierz´ta ˝yjàce na wyspach potrafià osiàgaç roz-miary znacznie wi´ksze ni˝ ich kontynentalni kuzyni.
— Wiele badaƒ dostarcza dowodów na wyst´powanie wÊród mieszkajàcych na wy-spach zwierzàt zjawiska gigan-tyzmu, choç oczywiÊcie nie w takiej skali, jak pokazujà to filmy o King-Kongu. Gigantyzm jest efektem izolacji i braku konku-rencji.
Wodny dramat
Picie wody z kranu w Chi-nach zagra˝a zdrowiu. Zanie-czyszczenie wód gruntowych, rzek i jezior przekracza wszel-kie normy.
W∏adze chiƒskie (Paƒstwo-wy Urzàd Ochrony Ârodowiska) poinformowa∏y oficjalnie, ˝e zasoby s∏odkiej wody w kraju liczàcym 1,3 mld ludnoÊci sà w 70 proc. niezdatne do picia. Jest w nich zbyt du˝o metali ci´˝kich, azotanów, produktów ropopochodnych i pestycydów. 400 chiƒskich miast ma w kra-nach wod´ szkodliwà. Chiƒskie w∏adze zamierzajà przeznaczyç 18 miliardów juanów (2,17 mld dolarów) na popraw´ jakoÊci wody pitnej.
T∏ok na Ksi´˝ycu
Chiƒska misja ksi´˝ycowa — wys∏anie bezza∏ogowej sondy orbitujàcej wokó∏ natu-ralnego satelity Ziemi — wkra-cza w nowà faz´.
Automatyczny orbiter oraz rakieta noÊna sà ju˝ sk∏adane i poddawane pierwszym testom — poinformowa∏ kierujàcy pro-jektem Luan Enjie. Start nastàpi w roku 2007. Chiƒski plan podboju Ksi´˝yca zakoƒczy si´ misjà za∏ogowà i làdowaniem chiƒskich kosmonautów przed rokiem 2020.
Trujàce jednoÊlady
Naukowcy ze szwajcarskie-go federalnego laboratorium materia∏owego przeprowa-dzili pomiary szkodliwych substancji chemicznych emi-towanych do atmosfery przez silniki motocyklowe dwu i czterosuwowe oraz silniki samochodów osobowych.
Okaza∏o si´, ˝e st´˝enie szko-dliwych substancji w spalinach motocyklowych jest kilkakrotnie wy˝sze. Mi´dzy innymi silniki motocyklowe wytwarzajà 16 razy wi´cej szkodliwych dla zdrowia w´glowodorów, trzykrotnie wi´cej tlenku w´gla. Opr. E. J.
Flesz ¸atwy sposób dzielenia plików filmowych
Aby dopasowaç rozmiaremCz´sto zdarza si´, ˝e plik fil-
mowy jest zbyt du˝y i nie jest mo˝liwe nagranie go na zwyk∏ej p∏ytce CD o pojemnoÊci 700 MB. Jest kilka sposobów na zarejestro-wanie takiego filmu na p∏ycie, które mo˝na wykorzystaç w zale˝noÊci od potrzeb i wielkoÊci pliku.
OczywiÊcie naj∏atwiejszym i naj-bardziej praktycznym sposobem jest nagranie filmu na p∏ycie DVD, która ma pojemnoÊç od 4,7 GB. Jednak nie wszyscy majà nagrywarki DVD, dla-tego poni˝sze porady sà adresowane raczej do posiadaczy standardowych nagrywarek CD.
Sposób naj∏atwiejszy
OczywiÊcie najprostszym spo-sobem jest skorzystanie z programu archiwujàcego, czyli pakujàcego dane takie np jak „Winzip” lub „Winrar”. Przy kompresji najlepiej wybraç jest opcj´ „store” która odpowiada tylko za samo dzielenie pliku, a nie za kom-presowanie. Nie ma bowiem sensu kompresowaç ju˝ skompresowanego pliku, poniewa˝ jego obj´toÊç si´ nie zmieni, a czasu na spakowanie tak gigantycznego pliku mo˝e zajàç nawet godzin´! Taki sposób na dzie-lenie pliku filmowego jest oczywiÊcie wygodny, a i oprogramowanie jest zainstalowane w praktycznie ka˝dym komputerze. Minusem jest natomiast niewygoda obs∏ugi takiego pliku. Je˝eli podzielonych plików b´dzie 3 lub wi´cej, to taki sposób w ogóle traci swój sens ze wzgl´du na koniecznoÊç ponownego rozpakowania wszystkich plików na dysk twardy w celu otrzy-mania jednolitego pliku filmowego. Taki wi´c sposób ma sens tylko przy filmie nie zajmujàcym wi´cej ni˝ dwie p∏yty CD.
„VirtualDub” — ma∏y i praktyczny
JeÊli chodzi o rozwiàzanie za-awansowane to poleca si´ skorzystaç z
specjalnie do tego celu przeznaczonej aplikacji. Najlepszym wyborem jest program „VirtualDub”, który jest bar-dzo praktyczny ze wzgl´du na swojà wielkoÊç (najnowsza wersja wa˝y 921 kb).
Program mo˝na pobraç z oficjal-nej strony producenta www.virtual-dub.org.
Najnowsza, stabilna wersja to 1.6.11, która jest dost´pna w archi-wum „rar”, dlatego nie wymaga na-wet instalacji, a tylko rozpakowania do dowolnego katalogu.
Obs∏uga i kompresja
Obs∏uga programu jest bardzo prosta, gdy˝ w zasadzie wszystko co trzeba zrobiç to zaznaczyç cz´Êç filmu, która ma byç zachowana na dysku twardym.
Uruchamiamy program i klikamy na „File” (plik), a nast´pnie na „Open video file” (otwórz plik wideo). W dole ekranu b´dzie widoczny pasek post´pu, czyli charakterystyczny su-wak odpowiadajàcy za przewijanie filmu w dowolne miejsce.
Mo˝na to te˝ robiç strza∏kami na klawiaturze, odpowiednio w prawo i lewo przesuwajàc film o jednà klatk´. Zaznaczanie cz´Êci filmu odbywa si´ dwoma klawiszami na klawiaturze — „Home” zaznacza poczàtek, nato-miast „End” — koniec pliku.
Teraz nale˝a∏oby tylko ustawiç odpowiednià kompresj´ dla filmu. W tym celu nale˝y kliknàç „Video”, a nast´pnie „Compression”, albo skorzystaç ze skrótu klawiszowego Ctrl+P.
Obliczanie wielkoÊci pliku
Ustawianie poziomu kompresji ma bardzo wielkie znaczenie nie tyl-ko dla wielkoÊci pliku, ale równie˝ dla jakoÊci obrazu. Po wybraniu kodeku filmowego, czyli sterownika odpowie-dzialnego za kompresowanie obrazu nale˝y wejÊç do konfiguracji i ustawiç poziom kompresji. Najlepiej wi´c nagraç najpierw nied∏ugi fragment filmu i sprawdziç czy jego jakoÊç od-powiada naszym wymaganiom. Gdy ju˝ trafimy na najbardziej optymalne ustawienia, nale˝y sprawdziç jakà cz´Êç filmu nale˝y odciàç by zaj´∏a ona równo 700 MB.
OczywiÊcie celowaç nale˝y w 690 MB dla pewnoÊci, ˝e plik nie b´dzie zbyt du˝y. Obliczyç to mo˝na w bardzo prosty sposób. Wystarczy nagraç równo jednà minut´ filmu i sprawdziç ile taki plik zajmuje miejsca na dysku, a nast´pnie obliczyç ile mi-nut mo˝na zmieÊciç na p∏ycie CD. Dla przyk∏adu je˝eli minuta filmu zajmuje 10 MB — to na p∏ytce da si´ nagraç oko∏o 70 minut filmu. Najlepiej wi´c w takim wypadku odciàç cz´Êç filmu o d∏ugoÊci 65 minut. Trzeba pami´taç, ˝e program ten ma spore wymagania sprz´towe. Nie znaczy to wcale, e na s∏abszym „Pececie” nie da si´ skompresowaç filmu, ale mo˝e to potrwaç nawet kilka godzin.
Zwi´kszanie p∏ytki CD
Czasami zdarza si´ te˝ taka nieprzyjemna sytuacja, ˝e film zaj-muje 702 MB i nagranie jego jest
niemo˝liwe. Na takà sytuacje jest jed-nak bardzo prosta sytuacja.
Niewielu s∏ysza∏o, ˝e standardowà p∏yt´ CD mo˝na zwi´kszyç o kil-ka dodatkowych megabajtów. Na zwyk∏ych p∏ytach powinno mieÊciç si´ 700 MB danych, ale praktycznie zawsze mieÊci si´ par´ MB wi´cej. Te dodatkowe miejsce (producenci p∏yt CDR dodajà na zapas kilka me-gabajtów) jest przeznaczone na zapis Lead-Out’u, który wed∏ug specyfikacji musi wynosiç 90 sekund (jeÊli chodzi o nagrywanie muzyki).
„Overburning” jest to poj´cie oznaczajàce wyd∏u˝enie p∏yty polegajàce na przesuni´ciu i skróce-niu czasu Lead-Out’u. Uzyskane w ten sposób miejsce wykorzystywane jest na nagranie wi´kszej iloÊci da-nych na p∏yt´.
˚eby móc skorzystaç z „over-burningu” musimy posiadaç na-grywark´ umo˝liwiajàcà tà opcj´ oraz odpowiednie oprogramowanie. „Overburning” mo˝na wykonaç tylko przy nagrywaniu p∏yt o jed-nej Êcie˝ce, czyli takiej, która nie b´dzie mia∏a mo˝liwoÊci kontynu-acji zapisu. Przyk∏adowe programy, które obs∏ugujà „overburning” to: „CD Wizard Pro”, „CloneCD”, „Fi-reBurner”, „NTI CD Maker” oraz najpopularniejszy program — „Nero Burning ROM”. Aby nagraç w ten sposób p∏yt´ przy pomocy aplikacji Nero, nale˝y kliknàç „Files” — „Pre-ferences” — „Expert Features” (Plik — Preferencje — Ustawienia zaawan-sowane), zaznaczyç „Enable overburn disc at once burning” (Zezwalaj na overburning...). Przy „Maximum CD lenght” (maksymalna d∏ugoÊç p∏yty) trzeba wpisaç odpowiednio tyle MB, ile jest potrzebne do nagrania p∏yty. Z tà opcjà nale˝y jednak uwa˝aç, gdy˝ wpisanie zbyt du˝ej liczby mo˝e uszkodziç nagrywark´.
Na koniec zostaje ju˝ tylko w zak∏adce „Write” zaznaczyç opcj´ „DAO”, czyli „Disc at once” i kliknàç na ikon´ nagrywania.
Edgar Jarmo∏owski
„VirtualDub” to niewielki program o bardzo przydatnej mo˝liwoÊci rozci-nania plików filmowych na cz´Êci
Wymiana plików wcale nie powinna byç trudna (cz´śç 2)
Udost´pnij co dusza zapragnieJak ju˝ zosta∏o powiedziane
w poprzednim odcinku — spo-sobów na wymian´ plików jest wiele, a z roku na rok pojawiajà si´ nowe programy i nowe mo˝liwoÊci. Ostatnio popular-ne sta∏o si´ posiadanie swojego w∏asnego serwera FTP, czyli za-sobu informacji, z której mogà korzystaç wszyscy.
OczywiÊcie pod poj´ciem wszy-stkich, trzeba rozumieç te osoby, któ-re znajà adres serwera lub te˝ majà do niego dost´p. Zak∏adajàc serwer FTP mo˝na oczywiÊcie ustaliç kto b´dzie mia∏ do niego dost´p. Nale˝y tylko najpierw wyposa˝yç si´ w kil-ka niezb´dnych rzeczy. Posiadanie zewn´trznego adresu IP jest o tyle istotne, ˝e tylko w tym wypadku b´dzie mo˝na za∏o˝yç niezale˝ny serwer FTP dost´pny z zewnàtrz sie-ci. Ci, którzy posiadajà po∏àczenie modemowe, czyli us∏ug´ „Lietuvos Telekomasa”, b´dà mieli troch´
k∏opotów, poniewa˝ adres IP mimo, ˝e jest zewn´trzny, to zmienia si´ za ka˝dym razem gdy ∏àczymy si´ z internetem. Jedyne co w tym wy-padku mo˝na zrobiç, to udost´pniç taki serwer osobom, z którymi ciàgle mo˝emy si´ skontaktowaç (np. przez komunikator internetowy lub poczt´ elektronicznà) i podaç im aktualny adres serwera. Pozostali u˝ytkownicy, je˝eli nie wiedzà jaki adres jest im przydzielony, powinni odwiedziç stron´ internetowà do-stawcy us∏ugi albo skontaktowaç si´ z nim w inny sposób.
Aby sprawdziç jaki adres IP jest przydzielony dla posiadanego komputera nale˝y (w programie „Windows XP”) kliknàç „Start”, nast´pnie „Run” (Uruchom) i wpisaç polecenie „cmd”. Czarne okienko, przypominajàce stary do-bry DOS, jest wierszem poleceƒ, w którym wpisujemy „ipconfig /all” i zapisujemy adres IP ˝eby póêniej
móc go podaç znajomym.Gdy komputer staje si´ ser-
werem FTP, nale˝y pami´taç, ˝e porzàdek na dysku twardym jest wr´cz obowiàzkowy. Nie nale˝y udost´pniaç ca∏ych dysków twar-dych, poniewa˝ w takim wypadku odwiedzajàcy nas goÊcie zauwa˝à wiele niepotrzebnych informacji, jak np. folder Windows czy kosz.
Na poczàtku nie nale˝y przejmowaç si´ niewielkimi zaso-bami na serwerze, poniewa˝ liczy si´ przecie˝ nie iloÊç, a jakoÊç. Wy-starczy wi´c najpierw udost´pniç jeden folder i sprawdziç czy wszyst-ko dzia∏a. Adres jaki nale˝y podaç znajomym powinien byç w postaci ftp://xx.xx.xx.xxx — gdzie x to cy-fry adresu IP.
Nie da si´ za∏o˝yç serwera FTP bez odpowiedniego oprogramo-wania. Tu w∏aÊnie przychodzi z pomocà bardzo wygodny i nie-wielki program GuildFTP. Pobraç
go mo˝na z oficjalnej strony producenta www.guildftpd.com. Instalacja aplikacji przebiega stan-dardowo, nale˝y wskazaç miejsce gdzie zostanà skopiowane pliki oraz wskazaç kilka innych, mniej znaczàcych opcji instalacji.
Program stworzy ikon´ obok zegara systemowego, z której mo˝na uruchomiç aplikacj´. Teraz pozosta∏o nam jedynie zadecydowaç kto b´dzie mia∏ dost´p do serwera i czy b´dzie potrzebne has∏o. Nowych u˝ytkowników dodajemy przyci-skiem F3 na klawiaturze, natomiast klawisz F4 s∏u˝y do udost´pniania plików. W programie wygodne jest to, ˝e widzimy kto jest obec-nie pod∏àczony i jakie pliki Êciàga. Admin serwera, ma oczywiÊcie nie-ograniczone mo˝liwoÊci edytowania u˝ytkowników, przydzielania im hase∏ oraz udost´pniania plików.
(Cdn.)Edgar Jarmo∏owski
SZKOLNICTWOCzwartek, 5 stycznia 2006 r. 7Przedświàteczne warsztaty kierownictwa szkó∏ polskich w Macierzy
Uczyç si´ zarzàdzaniaJu˝ si´ sta∏o dobrà tradycjà,
˝e co roku w przededniu Âwiàt Bo˝ego Narodzenia grupa dy-rektorów oraz wicedyrektorów szkó∏ i placówek oÊwiatowych z Wilna i Wileƒszczyzny na czele z Barbarà-Alicjà Kosinskienò, starszym specjalistà Minister-stwa OÊwiaty i Nauki, udaje si´ do Polski na warsztaty szkole-niowe w zakresie zarzàdzania szko∏à.
Tak te˝ si´ sta∏o i w roku bie˝àcym. Na zaproszenie dyrek-cji Liceum Ogólnokszta∏càcego Towarzystwa Szkolnego im. M. Reja 29-osobowa grupa w grud-niu przebywa∏a w Bielsku-Bia∏ej (woj. Êlàskie). Patronat sprawowa∏ Wojciech D´bowski, prezes Sto-warzyszenia „Wspólnota Polska” Oddzia∏ Bielsko-Bia∏a.
„Beskidzie zielony!"
ZamieszkaliÊmy w hotelu „W∏ókniarz” w Szczyrku — regio-nie turystyczno-wypoczynkowym i sportów zimowych Beskidu Âlàskiego.
Zafascynowa∏ nas niezmiernie krajobraz górski: z dala widnia∏y strome zbocza gór pokryte puszy-
stym Êniegiem, lekko powiewa∏ halny wiatr, pachnia∏o Êwie˝oÊcià, górskim powietrzem.
Beskidzie graniczny! Beskidzie zielony!
Od Boga pomi´dzy narody rzu-cony!
CoÊ êród∏a podzieli∏ na morza, na dwoje,
O, powiedz mi, powiedz, czy jeszcze twe zdroje
Tak ˝ywo jak dawniej i grajà, i pienià?
Do zielonego Beskidu, W. Pol
W trakcie wizyty w tym re-gionie wzi´liÊmy udzia∏ w spo-tkaniu z dyrektorami placówek oÊwiatowych i wizytatorami De-legatury Âlàskiego Kuratorium OÊwiaty w sali sesyjnej Urz´du Miejskiego w Bielsku-Bia∏ej. UczestniczyliÊmy w obradach kon-ferencji szkoleniowej pt. „System szkolnictwa w Polsce” obejmujàcej zagadnienia: struktura szkolnic-twa, wychowanie przedszkolne, szkolnictwo specjalne, system eg-zaminów zewn´trznych, nadzór pedagogiczny, zadania dyrektora jako osoby zarzàdzajàcej szko∏à
i placówkà oÊwiatowà, realiza-cja programów europejskich. DowiedzieliÊmy si´, ˝e wojewódz-two Êlàskie na tle pozosta∏ych województw uzyskuje wysokie wy-niki nauczania, ma najwi´cej lau-reatów olimpiad przedmiotowych, najlepsze wyniki egzaminów gim-nazjalnych oraz maturalnych, na szerokà skal´ prowadzi wspó∏prac´ mi´dzynarodowà, realizujàc euro-pejskie programy „Comenius”.
Nasze podobieƒstwa
Zauwa˝yliÊmy wiele podo-bieƒstw i ró˝nic w strukturze szkolnictwa.
Szko∏y w Polsce majà wi´cej doÊwiadczenia w pracy z dzieçmi niepe∏nosprawnymi fizycznie i upoÊledzonymi umys∏owo, a tak˝e w dziedzinie organizacji naucza-nia integracyjnego.
Po zakoƒczeniu obrad kon-ferencji zwiedzaliÊmy miasto, obiekty kultury, zabytki, klasycy-styczne wn´trze gmachu Teatru Polskiego z malowanà kurtynà przedstawiajàcà „Taniec Nimf”, muzeum-zamek rodu Su∏kowskich oraz wystaw´ czasowà obrazów „Mity antyczne”.
Nast´pnego dnia udaliÊmy si´ do Czech. Zauroczy∏ nas przejazd
na trasie Bielsko-Bia∏a-Cieszyn. Niezwykle malownicza zimowa okolica: oÊnie˝one wysmuk∏e Êwierki, sosny w bia∏ych czapach, w dole domki górali wàska nie-bezpieczna trasa... a obok p∏ynie Wis∏a jak potoczek górski, jak˝e inna, do której widoku jesteÊmy przyzwyczajeni w Warszawie. Niezauwa˝alnie przekroczyliÊmy granic´ Czech.
W Czechach na Zaolziu mieszka oko∏o 50 tys. Polaków. Funkcjonujà tu szko∏y z polskim j´zykiem nauczania.
ZnaleêliÊmy si´ w malowniczej podbeskidzkiej wiosce, nad uroczà rzekà Olzà w Szkole Podstawowej im. Stanis∏awa Hadyny w Bystrzy-cy.
Powita∏a nas goÊcinnie pani burmistrz oraz dyrektor szko∏y mgr Wanda Tomãala.
Wspólna wi´ê
ObejrzeliÊmy kompleks cze-sko-polskiej szko∏y, bardzo nowo-czesny, na miar´ XXI wieku. W budynku znajdujà si´ sale gimna-styczne, si∏ownia, korty squosza, basen, sauna oraz wyposa˝one klaso-pracownie j´zykowe, przy-rodnicze, artystyczne.
Za szko∏à znajduje si´ boisko
z bie˝nià sanotanowà. Ca∏y kom-pleks s∏u˝y uczniom i pracowni-kom polskiej oraz czeskiej szko∏y podstawowej.
Wspania∏e wra˝enie wywar∏a na nas wizyta w Domu Dzieci i M∏odzie˝y w Trzyƒcu. ByliÊmy mile zaskoczeni programem Êwiàtecznym, który przygotowa∏a m∏odzie˝ na nasze powitanie, oraz g∏´bokà wiedzà m∏odzie˝y o Li-twie i j´zyku litewskim.
Dzieci z ró˝nych polskich szkó∏ na terenie Czech Êpiewa∏y wspó∏czesne piosenki, niezwykle swobodnie i swojsko czu∏y si´ na scenie, najbardziej wzruszy∏a wszystkich recytacja wiersza „Kro-wa” w wykonaniu ucznia kl. VI.
˚egnamy si´ z m∏odzie˝à, Êpieszymy na spotkanie z dyrekto-rami szkó∏, Polakami na Zaolziu.
Wymiana doÊwiadczeƒ, ∏ama-nie si´ op∏atkiem, Êwiàteczne ˝yczenia...
Czujemy si´ jednà wielkà rodzinà, ∏àczy nas wspólna wi´ê — jesteÊmy mniejszoÊcià narodowà, autochtonami, g∏´boko przywiàzanymi do korzeni rodzin-nych, tradycji przodków.
Miasto na pograniczu
Z kolei zwiedzamy Cie-szyn — ksià˝´ce miasto Âlàska Cieszyƒskiego.
Tylko par´ godzin dzieli Cie-szyn od Wiednia, Pragi... Miasto na pograniczu wielu nacji, kultur i religii.
MieliÊmy tu spotkanie w budynku ratuszu miejskiego z przedstawicielami w∏adz miasta, przyj´cie u prezydenta miasta, gdzie przedstawione zosta∏y naj-istotniejsze problemy realizacji po-lityki oÊwiatowej, osiàgni´cia mia-sta. „Cieszyn jest przedziwnie uro-czym miastem, do którego ch´tnie si´ wraca, gdy˝ ka˝dy, kto raz tylko tu si´ znajdzie, pozostawia w nim odrobin´ swego serca”.
Gustaw MorcinekFot. archiwum
Ca∏a ekipa kierowników szkó∏ polskich z Litwy przy domu rodzinnym Jana Paw∏a II w Wadowicach
Robocze spotkanie pedagogów z Wilna i Wileƒszczyzny z gospodarzami spotkania. Przemawia Barbara Kosinskienò
Wadowice dzisiaj to jak per∏a w koronie, świecàca na ca∏y świat
W tym mieÊcie wszystko si´ zacz´∏oPunktem kulminacyjnym
naszej podró˝y by∏ wyjazd do Wadowic, terenu Podbeskidzia, Êwi´tego zakàtka Polski. Wa-dowice dzisiaj to jak per∏a w koronie, Êwiecàca na ca∏y Êwiat — papieskie miasto: „W tym mieÊcie wszystko si´ zacz´∏o”. Najpierw pocz´stunek w urz´dzie miejskim od pani bur-mistrz miasta — wadowickie kremówki, które ponoç uwiel-bia∏ Ojciec Âwi´ty.
ZwiedziliÊmy muzeum — Dom Rodzinny Jana Paw∏a II. OglàdaliÊmy zachowane przed-mioty z wyposa˝enia mieszkania Wojty∏ów, rodzinne fotografie oraz osobiste rzeczy Jana Paw∏a II: szaty kap∏aƒskie, sutanny papieskie, sportowy strój itd.
Wkrótce znaleêliÊmy si´ w obok znajdujàcej si´ Bazylice Ofiarowa-nia NajÊwi´tszej Maryi Panny.
W tej Êwiàtyni Karol Wojty∏a zosta∏ ochrzczony, koÊció∏ ten jest najbardziej czytelnym pomnikiem Ojca Âwi´tego i znakiem Jego obecnoÊci w Wadowicach.
WyjàtkowoÊç tego papieskie-go miasta wyra˝a si´ w piosence, która sta∏a si´ bardzo popularna w czasie ostatniej pielgrzymki Ojca Âwi´tego.
Okolica ta jest bardzo mi∏aTu urodzi∏ si´ Karol Wojty∏aMówcie sobie o tym mieÊcie, co
tam chcecieJa nie oddam go za nic w
Êwiecie...Niestety, wszystko co dobre
szybko si´ koƒczy. Nasz pobyt w Polsce zbli˝a∏ si´ ku koƒcowi. Ko-lacja po˝egnalna.
Âpiewa∏ i taƒczy∏ zespó∏ dzieci´cy ze Szczyrku „Ondra-szek”. PodziwialiÊmy zmieniajàce si´ skoczne taƒce i dêwi´czne pieÊni góralskie.
Porównania
Wieczór po˝egnalny by∏ dobrà okazjà do podsumowania programu seminarium. Uczest-nicy szkolenia porównywali oba systemy oÊwiaty, twierdzili, ˝e zdobyta wiedza b´dzie przydat-na w podniesieniu jakoÊci pracy. Spotkanie to stanowi∏o wa˝ny element integrujàcy oraz po-znawczy, sprzyjajàcy wymianie
doÊwiadczeƒ i pog∏´bianiu wi´zi mi´dzyludzkich.
Op∏atki oraz Êwieca z wadowic
Prezes Stowarzyszenia „Wspól-nota Polska” Wojciech D´bowski uroczyÊcie wr´czy∏ kierownicz-ce grupy Barbarze Kosinskienò op∏atki oraz symbolicznà Êwiec´ z Wadowic, Êwi´tego miasta, aby zap∏on´∏a w Wigili´ Bo˝ego Na-rodzenia w domu polskim na Li-twie, bo Polska jest tam, gdzie sà Polacy.
JesteÊmy wdzi´czni ludziom, którzy pami´tajà o nas i pragnà umo˝liwiç nam poznanie ojczy-zny przodków, przybli˝yç dzieƒ dzisiejszy Macierzy.
Cud pomno˝enia si∏
W imieniu w∏asnym i ca∏ej gru-py pragn´ serdecznie podzi´kowaç wszystkim, którzy umo˝liwili nam zwiedzenie tak pi´knego zakàtka zie-mi Êlàskiej, gdzie bi∏o serce Wielkiego Polaka. Szczególne wyrazy uznania i podzi´kowania sk∏adamy pani Kosinskienò, niestrudzonej pracow-nicze Ministerstwa OÊwiaty i Nauki Litwy za organizacj´ interesujàcego seminarium, treÊciwie sp´dzony czas. „Wtedy, kiedy wyczerpujemy si´ dzia∏ajàc dla drugich, dzieje si´ cud pomno˝enia naszych si∏ i potrafimy dêwigaç wielkie ci´˝ary”.
Ks. Jan TwardowskiTeresa Michaj∏owicz
dyrektorka Szko∏y Âredniej im. Szymona Konarskiego w Wilnie
8 NASZA HISTORIA Czwartek, 5 stycznia 2006 r..
Dr Adam Bobryk: Polacy na Litwie 1987-1997 (14)
KoÊció∏ i w∏adze wspólnie przeciw polskoÊciW latach 70-tych w Wilnie
zosta∏ tylko jeden ksiàdz narodowoÊci polskiej — pro-boszcz parafii Ducha Âwi´tego Pawe∏ Bekisz (ur. 1898). Z po-wodu wieku niezdolny ju˝ by∏ sam do normalnej pracy, a do pomocy mia∏ o 15 lat m∏odszego duchownego narodowoÊci litew-skiej ks. Józefa Juodogailisa.
Dopiero w 1980 r., po raz pierwszy od zakoƒczenia wojny, skierowano do Wilna m∏odego ksi´dza Polaka. By∏ nim H. J. B∏a˝ewicz, który rozpoczà∏ prac´ w parafii Matki Boskiej Dobrej Rady, znajdujàcej si´ na peryferiach mia-sta. Wkrótce te˝, w 1984 r., zmar∏ ks. P. Bekisz. Jego pogrzeb sta∏ si´ swoistà manifestacjà religijnà, w której uczestniczy∏o kilka tysi´cy osób Êwieckich oraz oko∏o stu du-chownych z ca∏ego ZSRR.
Polaków nie przyjmowaç
Sta∏e zmniejszanie si´ liczby polskich ksi´˝y na Litwie spo-wodowane te˝ by∏o niech´cià do przyjmowania kandydatów tej narodowoÊci do jedynego Semi-narium Duchownego w Kownie. T∏umaczono to niewielkimi limi-tami przyj´ç, niewystarczajàcymi nawet dla m∏odzie˝y litewskiej. Po-mimo tego kszta∏ci∏a si´ tam pewna grupa osób narodowoÊci polskiej. Jednak, jak zauwa˝y∏ o. Roman Dzwonkowski, SAC, „nie czuli si´ tam najlepiej i niektórzy ukrywa-li, ˝e sà Polakami”. W 1977 r. w seminarium kszta∏ci∏o si´ trzech Polaków, z których jeden w oba-wie przed pewnymi trudnoÊciami ukrywa∏ swojà narodowoÊç. Pomi-mo tego, ˝e placówk´ t´ ukoƒczy∏a niewielka liczba polskich ksi´˝y, z regu∏y nie byli oni kierowani do parafii, gdzie dominowa∏a ludnoÊç polska lub tam, gdzie odprawiano w tym j´zyku nabo˝eƒstwa. Na przyk∏ad, ks. Aleksander Kaszkie-wicz przez 5 lat po ukoƒczeniu seminarium pracowa∏ w litewskiej parafii w Poniewie˝u. Dopiero na interwencj´ koÊcielnà z zewnàtrz skierowano go na poczàtku lat 80-tych do Wilna. Pomimo tego, ˝e wielu duchownych narodowoÊci litewskiej mia∏o pracowaç w para-fiach z ludnoÊcià polskà, to alum-nom w seminarium nie wyk∏adano j´zyka polskiego. Wed∏ug prefekta ks. Jonasa Ivanauskasa, jeÊli któryÊ z kleryków chcia∏ nauczyç si´ mówiç po polsku, to musia∏ pobieraç pry-watne lekcje poza murami uczelni. Kierownictwo seminarium nie widzia∏o zaÊ potrzeby wprowa-dzania dodatkowego lektoratu. W konsekwencji, o ile w 1958 r. tylko 18,8 proc. litewskich ksi´˝y archi-diecezji nie zna∏o j´zyka polskiego, to, jak wynika z relacji miejsco-wych Polaków, grupa ta z biegiem czasu coraz bardziej si´ zwi´ksza∏a. LudnoÊç polska w Wilnie zwraca∏a uwag´ na cz´sty brak troski u ksi´˝y litewskich w podejÊciu do ich potrzeb. Wyra˝a∏o si´ to m. in. brakiem zainteresowania polskimi ceremoniami religijnymi, Êpiewem, kazaniami.
Asymilowaç poprzez KoÊció∏
Stopniowo ograniczano te˝ u˝ywanie j´zyka polskiego na nabo˝eƒstwach w kaplicy Cudow-nego Obrazu Matki Boskiej w Ostrej Bramie. Szczególnie ten proces nasi-li∏ si´ od 1985 r. Jak twierdzono w paryskiej „Kulturze”, miano wtedy odmawiaç spowiedzi w j´zyku pol-skim, za∏atwienia jakichÊ formalnoÊci czy te˝ modlitwy. Zlikwidowano tak˝e chór m∏odzie˝owy, który uÊwietnia∏ polskie nabo˝eƒstwa. Skargi kierowane do ówczesnego Administratora Apostolskiego Archi-diecezji Wileƒskiej ks. Algirdasa Gu-tauskasa nie odnosi∏y skutku. Rów-nie˝ w tym samym czasie w koÊciele Ducha Âwi´tego, gdzie nabo˝eƒstwa by∏y odprawiane wy∏àcznie po polsku, jeden z ksi´˝y bez zgo-dy rodziców wpisywa∏ do ksiàg chrzcielnych litewskie wersje imion. W og∏oszeniach wywieszanych na drzwiach wileƒskich koÊcio∏ów, przy rozk∏adzie mszy u˝ywano sformu∏owania: „Nabo˝eƒstwo dla ludnoÊci mówiàcej po polsku”. By∏o to wyrazem opinii, i˝ na Litwie nie ma Polaków, a tylko sà Litwini pos∏ugujàcy si´ polskim j´zykiem. Tej kwestii dotyczy∏ te˝ list pasterski z 1 grudnia 1969 r. wikariusza kapi-tulnego Archidiecezji Wileƒskiej ks. âeslovasa Krivaitisa, skierowany do proboszczów. Stwierdzano w nim, ˝e ksi´˝a Polacy albo sà przyby-szami z Polski, albo miejscowymi wynarodowionymi kap∏anami, niedoceniajàcymi, jak wynika∏o z kontekstu, j´zyka litewskiego. Wszyscy oni mieli, wg ks. â. Kriva-itisa, narzucaç wiernym j´zyk pol-ski. Autor ubolewa∏ te˝, ˝e nadal w ok. 40 parafiach diecezji, nie s∏yszy si´ j´zyka litewskiego, co mia∏o byç „przyczynà upadku wiary”. W zwiàzku z tym nakazywa∏ ksi´˝om, by wprowadzili do liturgii litewski. Problem polega∏ jednak na tym, ˝e w tych parafiach wierni oczekiwali duszpasterstwa w j´zyku polskim, zaÊ nieliczni osadnicy litewscy, w owym czasie zwiàzani z aparatem w∏adzy, nie szukali zbli˝enia z KoÊcio∏em.
Najbardziej religijni
Jak widaç wi´c, w stosunku do ludnoÊci polskiej ze strony
cz´Êci duchowieƒstwa litewskiego pojawia∏y si´ wyraêne tendencje dominacji motywów narodowych nad religijnymi. W okresie po-wojennym chocia˝by Polacy na Kowieƒszczyênie praktycznie nie mieli dost´pu do duszpasterstwa w j´zyku ojczystym. Dopiero po wy-borze na papie˝a Karola Wojty∏y ze-zwolono na msz´ po polsku w Kow-nie. Odprawiana by∏a w koÊciele Êw. Krzy˝a, w niezbyt dogodniej porze, gdy˝ o godzinie 14. Odprawia∏ jà ks. K. Statkiewicz, który nie najlepiej w∏ada∏ j´zykiem polskim. Decyzja o rozpocz´ciu tych nabo˝eƒstw spowodowana by∏a najprawdopo-dobniej memoria∏em ostatniego ˝yjàcego kanonika honorowego kapitu∏y wileƒskiej, ks. Leopolda Chomskiego (ur. 1885), pe∏niàcego obowiàzki proboszcza w Bia∏ej Wa-ce. Swoje wystàpienie skierowa∏ on do biskupów litewskich oraz kardyna∏a Stefana Wyszyƒskiego.
Wed∏ug ró˝nych opinii, Polacy byli bardziej praktykujàcy, gorli-wi religijnie i bardziej ofiarni ni˝ Litwini. B´dàc niezwiàzanymi z aparatem w∏adzy, nie obawiali si´ oni utraty stanowisk czy te˝ innych konsekwencji. W sporach z w∏adzami byli wi´c wysuwani przez Litwinów na pierwsze miej-sce. Wi´kszà religijnoÊç Polaków potwierdzajà tak˝e dane statystycz-ne. Wynika z nich, ˝e po 40 latach w∏adzy radzieckiej na Litwie Polacy stanowili ok. 10 proc. ogó∏u katoli-ków, a w Wilnie odsetek ten wzra-sta∏ do 29 proc.
„Nawet nauczyciele chodzà do koÊcio∏a”
W doniesieniach urz´dników Rady ds. Kultów Religijnych sta-le podkreÊlano ogromny wp∏yw KoÊcio∏a na postawy ludnoÊci polskiej. W sprawozdaniu za 1951 r. pe∏nomocnik Rady B. Pu‰inis informowa∏, ˝e w obwodzie wileƒskim nauczyciele powszech-nie chodzà do koÊcio∏ów, a przez to m∏odzie˝ Êpiewa nawet w para-fialnych chórach. W tym samym roku W. Maliszewski stwierdza∏, ˝e w miejscowoÊciach, gdzie sà czynne koÊcio∏y, jest du˝y „fana-tyzm religijny” wÊród uczniów. Dla przyk∏adu, w Korwiu w Êwi´ta Bo˝ego Narodzenia szko∏a by∏a nie-
czynna, gdy˝ uczniowie nie przy-szli na lekcje. W innych szko∏ach nauczyciele umieszczali w klasach obrazy religijne i nosili krzy˝yki. W Turgielach, wed∏ug zgodnych opi-nii mieszkaƒców, nie uda∏o si´ w latach 40-tych za∏o˝yç organizacji komsomolskiej, gdy˝ m∏odzie˝ by∏a mocno zaanga˝owana w ˝ycie reli-gijne. Mia∏o to byç tak˝e powodem usuni´cia z tej parafii w 1950 r. ks. Józefa Obr´bskiego.
Soleczniki psujà statystyki
W rejonie solecznickim, gdzie ponad 80 proc. stanowi-li Polacy, by∏ prawdopodobnie najwy˝szy wskaênik w republice przyst´powania do sakramentów. Niewàtpliwie cz´Êç osób, które przyst´powa∏y do sakramentów w rejonie solecznickim, mieszka∏a na terenach Bia∏orusi, graniczàcych z Litwà. Pewna grupa by∏a te˝ mieszkaƒcami Wilna. Niemniej, by∏y to w zdecydowanej wi´kszoÊci osoby narodowoÊci polskiej. Rów-nie wysoka by∏a statystyka udzia∏u w g∏ównych uroczystoÊciach religij-nych, wyszczególniona w sprawoz-daniach za lata 1947-51 a dotyczàca Wilna i rejonu wileƒskiego. Litew-ski pe∏nomocnik Rady ds. Kultów w swoich raportach dotyczàcych skali obrz´dowoÊci niejednokrot-nie pomija∏ dane z Archidiecezji Wileƒskiej. Wynika∏o to z tego, ˝e w odró˝nieniu od innych terenów Litwy, wykazywany by∏ tam nie spadek, ale wzrost udzielanych w koÊciele Êlubów i chrztów.
W zwiàzku z zakazem piel-grzymek, polscy ksi´˝a w sposób nieformalny obchodzili te przepisy. Na przyk∏ad, ks. Józef Obr´bski z Mejszago∏y zawsze og∏asza∏ tylko w koÊciele, i˝ danego dnia go nie b´dzie, gdy˝ ma odprawiaç msz´ w Ostrej Bramie, a nast´pnie przy kaplicy Matki Boskiej Bolesnej w Kalwarii, gdzie by∏a s∏ynna droga krzy˝owa. Nikogo nie namawiajàc ani nie nazywajàc te˝ modlitwy pielgrzymkà, zorganizowa∏ na prze∏omie lat 50-tych i 60-tych trzy takie spotkania, w których wzi´∏o udzia∏ po kilkaset osób.
Nielegalne katechetki
Wiele ofiarnoÊci w wychowanie religijne m∏odzie˝y w∏o˝y∏y kate-chetki w czasach, kiedy najpierw ograniczono nauczanie religii, a nast´pnie jej zakazano. W Wilnie w okresie powojennym zajmowa∏y si´ tym m. in. ¸ucja Zenonowicz, Janina Gierdrojciówna, Bronis∏awa Drozdowska, Tekla Kwiatkowska, Maria Pietkiewicz, Aniela Skrzycka, Wiktoria Wojtkiewicz, Irena Kulic-ka, która po powrocie z zes∏ania przygotowa∏a oko∏o 400 osób do I Komunii, czy te˝ Józefa Pietryk, zwolniona ze szko∏y za sprzeci-wianie si´ wychowaniu ateistycz-nemu.
Wed∏ug zarzàdzeƒ w∏adz, tylko rodzice mogli nauczaç dzieci reli-gii, ksi´˝a zaÊ powinni obcowaç z nimi wy∏àcznie siedzàc w kom˝y w konfesjonale lub przy o∏tarzu pod-
czas mszy. W zwiàzku z tym, chcàc nie traciç kontaktu z m∏odzie˝à, duchowni podejmowali rozmaite inicjatywy, by nie ∏amiàc oficjalnie przepisów przekazywaç m∏odemu pokoleniu wiedz´ religijnà. Na przyk∏ad, w Mejszagole ks. Józef Obr´bski g∏ówne prawdy wia-ry wyjaÊnia∏ m∏odzie˝y podczas nabo˝eƒstwa, a po mszy og∏asza∏, ˝e lekcji nie b´dzie, bo nie wolno. Nast´pnie zaÊ prowadzi∏ drog´ krzy˝owà, podczas której naucza∏ dzieci, mówiàc, i˝ nie jest to formà nauki. W Suderwi ks. Adolf Tru-sewicz prowadzi∏ kó∏ka ˝ywego ró˝aƒca i uczy∏ dzieci, wpajajàc im jednoczeÊnie zasad´, by na py-tanie, kto je naucza katechizmu, odpowiada∏y wy∏àcznie — mama lub babcia.
W∏adze zmusza∏y równie˝ nauczycieli do wychowywania m∏odzie˝y w duchu materialistycz-nym. Niektórzy wykorzystywali to do nauki religii. Jak wspomina Wincenty Grycewicz, wyk∏adajàc biologi´, musia∏ nauczaç ateizmu, ale czyni∏ to w ten sposób, ˝e „jeszcze bardziej wiara w ludziach wzrasta∏a”.
Nawet muzea ateizmu by∏y czasami wykorzystywane do lek-cji religii, gdy˝ mo˝na tam by∏o znaleêç wszystko, co jest potrzebne do liturgii. W∏adze, zdajàc sobie spraw´ z sytuacji, co pewien czas przygotowywa∏y odpowiednie kwe-stionariusze kontrolne z ateizmu. Je˝eli na ich podstawie okazywa∏o si´, ˝e klasa jest wierzàca, to wyciàgano odpowiednie konse-kwencje zarówno wobec nauczycie-li, jak i uczniów.
Konspiracja
Nale˝y odnotowaç równie˝ prowadzenie dzia∏alnoÊci religijnej ca∏kowicie w warunkach konspi-racyjnych. Po wojnie potajemnie msze dla tercjarzy, cz∏onków ˝ywe-go ró˝aƒca odprawia∏ ks. kanonik Jan Ellert. Ojciec Kamil W∏adys∏aw We∏ymaƒski zosta∏ aresztowany 24 lutego 1949 r. w Wilnie, pod zarzu-tem zgubnego wp∏ywu na m∏odzie˝ poprzez kierowanie Sodalicjà Mariaƒskà.
Jak wykazano w Êledztwie, by∏ on równie˝ kapelanem organizacji harcerskiej. Za t´ dzia∏alnoÊç zosta∏ skazany 25 maja tego˝ roku na 25 lat ∏agrów. Z inicjatywy nauczyciela Jana Mincewicza w Szkole Âredniej nr 26 w Nowej Wilejce w 1970 r. powsta∏o kó∏ko religijne „Promieƒ”, aktywnie uczestniczy∏a w nim m. in. Danuta Leonowicz. Równie˝ Mincewicz 10 lat póêniej by∏ ini-cjatorem powo∏ania podobnego kó∏ka „Âwit” w Niemenczyƒskiej Szkole Âredniej, gdzie dzia∏a∏a m. in. Danuta Komar. Formami ich aktywnoÊci by∏o nie tylko zg∏´bianie wiary, ale równie˝ wy-dawanie pisemka „My chcemy Boga” (które zacz´∏o wychodziç wczeÊniej ni˝ „Lietuvos katalik˜ baÏnyãios kronika”) oraz wycieczki formacyjne. Podczas tych podró˝y spotykano si´ z ksi´˝mi, zwiedzano koÊcio∏y oraz modlono si´.
Adaptacja Jan Sienkiewicz
Na cmentarzu w Bezdanach: ojciec prawos∏awny, matka katoliczka, a syn bezbo˝nik. Na niektórych ateizm dzia∏a∏... Fot. Jan Sienkiewicz
SPORTCzwartek, 5 stycznia 2006 r. 9
• Na mi´dzynarodowym turnieju szachowym „Rilton Cup”, który odbywa si´ w Szwe-cji, nadal na prowadzeniu jest przedstawiciel Litwy Eduardas Rozentalis. W siódmej rundzie nasz szachista zremisowa∏ z Francuzem Robertem Fontane i ma w dorobku 5,5 pkt. z sied-miu mo˝liwych.
• ·arnas Jasikeviãius w minionym tygodniu (26 grud-nia-1 stycznia) znowu nie trafi∏ do piàtki najlepszych debiu-tantów ligi NBA. Rozgrywajàcy klubu „Pacers” Indiana w ogólnej klasyfikacji najlepszych dziesi´ciu nowicjuszy rozgry-wek ligi NBA spad∏ na siódme miejsce.
• Na czwartym, wtorkowym etapie Rajdu Dakar z rywalizacji wycofa∏ si´ z powodu proble-mów zdrowotnych motocykli-sta Marek Dàbrowski. Etap w kategorii samochodów wygra∏ Hiszpan Carlos Sainz, który dzi´ki temu ponownie zosta∏ liderem klasyfikacji generalnej.
• Dzi´ki awansowi do fina∏ów pi∏karskich mistrzostw Êwiata reprezentacji Trynidadu i Tobago, stolica tego kraju, Port of Spain, sta∏a si´ bardziej bezpieczna. Na fali euforii po sukcesie, pi∏karze zespo∏u naro-dowego namówili cz∏onków jednego z m∏odzie˝owych gan-gów do oddania policji nielegal-nie posiadanej broni.
• Dwie minuty po pó∏nocy zarejestrowa∏ si´ na specjalnej stronie internetowej pierwszy ch´tny do nabycia biletów na mistrzostwa Êwiata w Niem-czech za poÊrednictwem Pol-skiego Zwiàzku Pi∏ki No˝nej.
• W∏oski pi∏karz Anto-nio Cassano przejdzie z AS Roma do Realu Madryt za 5,5 mln euro. 23-letni napastnik podpisze 4,5-letni kontrakt — poinformowa∏y hiszpaƒskie media. Real Madryt i Roma uzgodni∏y warunki kontraktu. Po Êrodowych testach medycz-nych 23-letni W∏och podpisze umow´ obowiàzujàcà do 2010 roku.
• Koszykarze Anwilu W∏o-c∏awek pokonali holenderski zespó∏ Demon Astronauts Amsterdam w meczu 8. kolejki grupy B Pucharu ULEB 72:67 (27:17, 15:18, 8:20, 22:12).
• Od wczoraj nowym tre-nerem siatkarzy Jastrz´bskiego W´gla jest by∏y szkoleniowiec kadry narodowej Ryszard Bosek.
• Australia przegra∏a w Perth z Holandià 1:2 w meczu grupy B tenisowego Pucharu Hopmana, nieoficjalnych mistrzostw Êwiata dru˝yn mieszanych. Gospodarze turnieju ponieÊli drugà pora˝k´ i stracili szans´ na awans do fina∏u. W meczu grupy A zespó∏ USA wygra∏ z Rosjà 2:1.
• 45-letni Tomasz „Cichy” Cichocki samotnie pokona∏ Atlantyk i szcz´Êliwie wróci∏ do domu. Olsztyƒski ˝eglarz przez ponad 40 dni p∏ynà∏ samotnie z Gibraltaru do Dominikany w∏asnor´cznie zbudowanym 15-metrowym jachtem „¸ab´dê”.
Sprintem
Stron´ na podstawie BNS i PAP przygotowa∏
Zygmunt ˚danowicz
Holm, Fieofanowa, Pyrek b´dà skakaç w Bydgoszczy
Wiarygodny organizatorMedaliÊci igrzysk olimpijskich
oraz mistrzostw Êwiata i Europy, m. in. Szwed Stefan Holm, Rosjan-ka Swiet∏ana Fieofanowa, Monika Pyrek, Anna Rogowska wezmà udzia∏ w 2. mi´dzynarodowym mityngu lekkoatletycznym Elite Pedro's Cup, który 25 stycznia odb´dzie si´ w hali „¸ucznika” w Bydgoszczy.
W konkursie skoku o tyczce ko-biet rywalkami Polek — bràzowej medalistki olimpijskiej, Rogowskiej i wicemistrzyni Êwiata, Pyrek b´dà m. in. mistrzyni Êwiata z Pary˝a (2003), wicemistrzyni ateƒskich igrzysk (2004) Fieofanowa oraz bràzowa me-dalistka mistrzostw Êwiata w Helsin-kach (2005), halowa mistrzyni Êwiata z Lizbony (2001) Czeszka Pavla Ha-mackova.
W konkursie skoku wzwy˝ m´˝czyzn z medalistami mistrzostw Polski 2005 — Micha∏em Bieƒkiem, Grzegorzem Sposobem i Aleksandrem Waleriaƒczykiem zmierzà si´ m. in. mistrz olimpijski, Holm, wicemistrz — Amerykanin Matt Hemingway
oraz mistrz Êwiata Ukrainiec Jurij Kry-marenko. Dyrektor sportowy mityn-gu Elite Pedro”s Cup Czes∏aw Zapa∏a poinformowa∏, ˝e byç mo˝e goÊciem b´dzie Jelena Isinbajewa. Udzia∏ Ro-sjanki w rywalizacji jest wykluczony, bowiem rekordzistka Êwiata w skoku o tyczce (5,01 m) starty w hali roz-pocznie dopiero w po∏owie lutego. „Bydgoszcz jest ju˝ znana w lekko-atletycznym Êwiatku, ceniony jest po-ziom organizacyjny wczeÊniejszych imprez w tym mieÊcie. Zawodnicy chcà tu przyje˝d˝aç i nie musia∏em d∏ugo namawiaç mened˝erów do udzia∏u ich podopiecznych w mityn-gu. Jedynie d∏u˝ej trwa∏y rozmowy dotyczàce spraw finansowych, ale to raczej typowa sytuacja. Najwa˝niejszy jest przede wszystkim fakt, ˝e organi-zator jest wiarygodny i zawodnicy nie b´dà czekali miesiàcami na wynagrodzenie za swój wyst´p, jak to nierzadko bywa w innych impre-zach. PodkreÊlali to lekkoatleci i ich mened˝erowie po ubieg∏orocznych zawodach w Bydgoszczy” — powie-dzia∏ Czes∏aw Zapa∏a.
Dariusz ¸awrynowicz — po raz drugi koszykarzem miesiàca
Udany i szcz´ÊliwyPoczàtek tego roku jest
niezwykle udany i szcz´Êliwy dla Dariusza ¸awrynowi-cza, Êrodkowego napastnika kowieƒskiego klubu koszykar-skiego „Îalgiris”, i to zarówno w ˝yciu prywatnym, jak i karierze sportowej.
W pierwszych minutach No-wego Roku ˝ona Dariusza ¸aw-rynowicza urodzi∏a syna, o czym wczoraj informowa∏ „Kurier”, a teraz dotar∏a do nas wiadomoÊç, ˝e sportowi dziennikarze Esto-nii, ¸otwy i Litwy uznali go za najpo˝yteczniejszego koszykarza ligi krajów ba∏tyckich (SEB BBL) w grudniu ubieg∏ego roku.
W tym sezonie, tytu∏ najbar-dziej po˝ytecznego zawodnika rozgrywek koszykarskiej ligi kra-jów ba∏tyckich (SEB BBL), Dariusz ¸awrynowicz zdoby∏ ju˝ po raz drugi. Pierwszy raz w paêdzierniku ubieg∏ego roku. W rozgrywkach SEB BBL nasz rodak w grudniu zdobywa∏ Êrednio po 14 punktów, pod koszami zdobywa∏ po 12 pi∏ek, blokowa∏ po 3,6 rzutów przeciwni-ka oraz wykonywa∏ po 2,6 rezul-
tatywnych podaƒ. W ogóle trzeba przyznaç, ˝e w tym sezonie Dariusz spisuje si´ naprawd´ dobrze i jest prawdziwym liderem kowieƒskiej ekipy nie tylko w rozgrywkach ko-szykarskich ligi krajów ba∏tyckich, ale te˝ w niezwykle presti˝owych rozgrywkach Euroligi czy te˝ Ko-szykarskiej Ligi Litwy. Nieprzypad-kowo mi∏oÊnicy kosza na Litwie wybrali go do pierwszej piàtki dru˝yny „Litwinów” na spotka-nie „gwiazd”, które po raz szósty odb´dzie si´ w lutym tego roku i w którym krajowi koszykarze zmierzà si´ z „Legionistami”.
Dzisiaj wieczorem koszykarzy klubu znad Niemna czeka nie-zwykle odpowiedzialny mecz z hiszpaƒskà dru˝ynà „Tau Cerami-ca”, która zajmuje na razie czwar-te miejsce w grupie A i na pewno zechce na swym parkiecie pokonaç lidera grupy. Miejmy jednak na-dziej´, ˝e nasi koszykarze prowa-dzeni przez Dariusza ¸awrynowi-cza w pierwszym w tym roku spo-tkaniu Euroligi, nie zawiodà swych kibiców i wystàpià godnie.
Z. ˚.
SPR ICom Lublin przed spotkaniami Pucharu EHF
Poczàtek w MiƒskuSobotnim meczem z BNTU
Miƒsk Region w stolicy Bia∏orusi pi∏karki r´czne SPR ICom Lu-blin rozpocznà rywalizacj´ w trzeciej rundzie Pucharu Fede-racji (EHF).
Po niepowodzeniu w walce o awans do grupowej fazy Ligi Mistrzyƒ, gdzie wyeliminowane zosta∏y przez rosyjskie Dynamo Wo∏gograd, lublinianki chcà znacz-nie wi´cej osiàgnàç w rozgryw-kach o Puchar Federacji, w którym przed pi´cioma laty si´gn´∏y po najwi´kszy laur. Dru˝yna MKS Montex Lublin, jako jedyna do tej pory w historii polskiej pi∏ki r´cznej zwyci´˝y∏a w pucharowych rozgrywkach klubowych na Starym Kontynencie, zdobywajàc w 2001 roku Puchar EHF. Przygotowujàc si´ do najbli˝szych wyst´pów na arenie europejskiej i decydujàcej cz´Êci krajowych rozgrywek, ze-spó∏ SPR ICom przebywa∏ w grud-niu na zgrupowaniu kondycyjnym w Rytrze, a przed Êwi´tami Bo˝ego Narodzenia uczestniczy∏ w Lubli-nie i Che∏mie w wygranym przez
siebie mi´dzynarodowym turnieju z udzia∏em mistrzyƒ S∏owacji Iu-venty Michalovce, Hummelu Bel-grad (Serbia i Czarnogóra) oraz AZS AWFiS Gdaƒsk.
W rozegranym awansem meczu ekstraklasy, w przedostatnim dniu starego roku podopieczne Edwar-da Jankowskiego i Waldemara Czubali wygra∏y 29:23 w Rudzie Âlàskiej ze Zgodà, która tak˝e gra w trzeciej rundzie Pucharu EHF, z ukraiƒskim Motorem Zaporo˝e. W najbli˝szà sobot´, 7 stycznia SPR ICom Lublin graç b´dzie w Miƒsku. Spotkanie rewan˝owe ro-zegrane zostanie w piàtek, 13 stycz-nia, w Che∏mie, poniewa˝ lubelska hala MOSiR nie spe∏nia wymogów licencyjnych EHF. Stawkà dwume-czu z mistrzyniami Bia∏orusi jest awans do 1/8 fina∏u Pucharu Fe-deracji. Dziesi´ciokrotne mistrzy-nie Polski ju˝ dwunasty sezon z rz´du uczestniczà w europejskich rozgrywkach. Siedmiokrotnie lubli-nianki gra∏y w fazie grupowej Ligi Mistrzyƒ, dwa razy dochodzi∏y do çwierçfina∏ów.
Tomasz Adamek odkryciem roku
Polak wÊród wyró˝nionychBokserski mistrz Êwiata wa-
gi pó∏ci´˝kiej federacji World Boxing Council (WBC) Tomasz Adamek zosta∏ uznany przez tà organizacj´ odkryciem 2005 ro-ku na zawodowych ringach.
29-letni Adamek mistrzowski pas WBC wywalczy∏ w maju ub. roku w Chicago, po zwyci´stwie na punkty z Australijczykiem Paulem Brigg-sem. 15 paêdziernika obroni∏ tytu∏, pokonujàc w Duesseldorfie przez no-kaut w szóstej rundzie Niemca Tho-masa Ulricha. Najlepszym bokserem minionych 12 miesi´cy federacja WBC uzna∏a 28-letniego Ameryka-nina Floyda Mayweathera jr, który w
czerwcu odebra∏ pas mistrza Êwiata w wadze lekkopó∏Êredniej Kanadyjczy-kowi Arturo Gattiemu, pokonujàc go w Atlantic City przez techniczny nokaut w szóstej rundzie. Za najlep-szy pojedynek 2005 roku uznano walk´ Amerykanina Diego Corralesa z Meksykaninem Jose Luisem Castil-lo o tytu∏ mistrza Êwiata w wadze lekkiej organizacji WBO i WBC. W maju w Las Vegas Corrales zwyci´˝y∏ rywala przez nokaut w dziesiàtej run-dzie. Oficjalne og∏oszenie wyników i wr´czenie nagród nastàpi podczas corocznego kongresu WBC, który w dniach 28-31 stycznia odb´dzie si´ w meksykaƒskim kurorcie Cancun.
Turniej tenisistek w Gold Coast
Hingis brakuje ograniaSzwajcarka Martina Hingis
w meczu drugiej rundy turnie-ju WTA tenisistek w australij-skiej miejscowoÊci Gold Coast (pula nagród 175 tys. dolarów) pokona∏a 6:3, 6:2 rozstawionà z numerem siódmym Czeszk´ Klar´ Koukalovà.
Wyst´pujàca w Gold Coast dzi´ki tzw. dzikiej karcie by∏a liderka rankingu Êwiatowego potrzebowa∏a na pokonanie zajmujàcej 35. pozycj´ na liÊcie WTA Czeszki 70 minut. To drugie zwyci´stwo Hingis, która wróci∏a na kort po trzyletniej prze-rwie. W pierwszej rundzie pokona∏a Mari´ Vento-Kabchi z Wenezueli 6:2, 6:1.
„To wcale nie by∏ ∏atwy pojedy-nek. W koƒcówce by∏am ju˝ bardzo zm´czona. Troch´ brakuje mi ogra-nia, ale z drugiej strony m∏odsze rywalki, które nie widzia∏y mnie na korcie trzy lata, nie do koƒca wiedzà, czego si´ po mnie spodziewaç. No i chyba troch´ mnie bojà” — powiedzia∏a Martina Hingis. W
çwierçfinale jej rywalkà b´dzie Hisz-panka Nuria Llagostera-Vives. 25-letnia Szwajcarka zakoƒczy∏a karier´ w 2002 roku. Pozostaje najm∏odszà zawodniczkà w historii, która zosta∏a liderkà rankingu WTA. Dokona∏a te-go w wieku 16 lat i szeÊciu miesi´cy. ¸àcznie wygra∏a pi´ç turniejów wielkoszlemowych i 40 imprez z cyklu WTA. Z zawodowego uprawia-nia tenisa zrezygnowa∏a z powodu przewlek∏ych k∏opotów zdrowot-nych — w 2001 i 2002 roku dwu-krotnie podda∏a si´ operacji obydwu kostek. W lutym zesz∏ego roku Hin-gis wystartowa∏a w turnieju w Pat-tai, chcàc pomóc ofiarom tsunami, ale przegra∏a w pierwszej rundzie z Niemkà Marlene Weingaertner. Po-przedni wyst´p w cyklu WTA Tour odnotowa∏a w paêdzierniku 2002 roku w Filderstadt. Organizatorzy pierwszego w nowym roku turnie-ju wielkoszlemowego — Australian Open (16-29 stycznia) — zapowie-dzieli, e je˝eli Hingis wyrazi ochot´, to przyznajà jej dzikà kart´.
W∏oszka Francesca Schiavone w meczu drugiej rundy turnieju WTA teni-sistek w australijskiej miejscowoÊci Gold Coast po swym udanym zagraniu pokaza∏a publicznoÊci to miejsce, gdzie plecy tracà swojà szlachetnà nazw´, czym rozÊmieszy∏a obserwujàcych zawody kibiców. Sk∏onnoÊç do ˝artów nie pomog∏a jednak W∏oszce, gdy˝ uleg∏a ona 3:6, 1:6 swej rywalce z Hiszpanii Nurii Llagostera Vives Fot. EPA-ELTA
Gwiazdy mówià, ˝e dziÊ... BARAN. Dobrej energii i ch´ci do
dzia∏ania na pewno Ci dziÊ nie zabraknie. Sta-raj si´ tylko dobrze jà roz∏o˝yç. Hamuj przy tym swój temperament i nie prowokuj dra˝liwych sytuacji. Zmiany, które chcesz wprowadziç dotyczà nie tylko dzia∏aƒ zawodowych, ale tak˝e relacji z rodzinà.
BYK. Gwiazdy Ci sprzyjajà. Mo˝esz wi´c bez obawy podejmowaç si´ trudnych i skom-plikowanych przedsi´wzi´ç. Niektóre z nich w nied∏ugim czasie przyniosà finansowe korzyÊci.
BLIèNI¢TA. W sferze uczuç ch∏odno i nieprzyjemnie. Zachowaj jednak spokój i nie próbuj niczego zmieniç. Swoim dzia∏aniem mo˝esz tylko pogorszyç sytuacj´. Nied∏ugo pro-blemy same si´ rozwià˝à.
RAK. Dzisiaj zdrowie mo˝e Ci zaczàç troch´ szwankowaç. A wszystko to za sprawà kwadratury Ksi´˝yca do Twojego znaku. Uwa˝aj wi´c na przezi´bienia i nie nadwyr´˝aj swoich si∏. Os∏abienie i dolegliwoÊci szybko minà.
LEW. Dzisiaj odczujesz wyraênà popraw´ samopoczucia. Zm´czenie i zniech´cenie ustàpi. Znowu staniesz si´ aktywny i ch´tny do dzia∏ania. Nie koncentruj si´ jednak wy∏àcznie na pracy. Wi´cej czasu przeznacz dla rodziny i osoby bliskiej Twemu sercu. Gwiazdy Ci sprzyjajà.
PANNA. Ogólna nerwowoÊç i zmienne nastroje stanà si´ przyczynà napi´ç i konflik-tów. Wp∏ynà te˝ na dezorganizacj´ Twoich zawodowych obowiàzków. Zbyt chaotyczne dzia∏ania mogà powa˝nie zszarpaç Ci nerwy. Unormowanie sytuacji jest jednak mo˝liwe.
WAGA. Poczàtek dnia zapowiada si´ pomyÊlnie. Z ka˝dà godzinà ulegaç jednak b´dzie zak∏óceniom. Wszystkie wa˝ne zadania lepiej wi´c rozwiàzuj w godzinach rannych. Póêniej mo˝esz straciç kontrol´ nad rozwojem sytuacji.
SKORPION. Mimo niezbyt korzystnych wp∏ywów astralnych dzieƒ up∏ynie Ci w miar´ spokojnie. OczywiÊcie bardzo wiele zale˝y od Ciebie. ZnajomoÊç, którà ostatnio nawiàza∏eÊ zas∏uguje na znacznie wi´ksze zainteresowanie z Twojej strony.
STRZELEC. W Twoim ˝yciu osobistym i zawodowym nastàpià dziÊ korzystne zmiany. Musisz si´ tylko dobrze przygotowaç. Sprawy finansowe mog´ si´ staç przyczynà dyskusji i konfliktów z prze∏o˝onymi.
KOZIORO˚EC. Kwadratura Ksi´˝yca do Twojego znaku nie jest zbyt korzystna. Trzymaj wi´c nerwy na wodzy i w adnym wypadku nie pozwól si´ wyprowadziç z równowagi. Wenus w retrogradacji utrudnia nawiàzanie dobrych stosunków ze wspó∏pracownikami.
WODNIK. Dzisiaj poczujesz si´ jak nowo narodzony. Odczujesz wzrost energii i wyraênà popraw´ samopoczucia. W pracy ˝adne zada-nia nie b´dà dla Ciebie zbyt trudne. Mo˝esz bez obawy podejmowaç wszelkie trudne i odpowie-dzialne decyzje.
RYBY. Dzisiaj mo˝esz ju˝ liczyç na wi´cej szcz´Êcia i pomyÊlnych zdarzeƒ. Zw∏aszcza, jeÊli w relacjach z otoczeniem b´dziesz si´ kierowa∏a taktem i rozsàdkiem. Twoje nadzieje i plany dotyczàce prowadzonych interesów majà szans´ si´ spe∏niç.
6.00 Dzieƒ dobry
9.00 S. „Walker, stra˝nik
Teksasu” (1), USA
9.45 Film krym.
„Komisarz Rex.
Czworonogi
anio∏”, Austria
11.20 Misja czystoÊci
12.00 Prosz´ o g∏os
12.40 Koncert Leontjewa
14.35 Melodramat „Tajemnica
diamentowej kolii”,
USA 2001 (N-7)
16.30 Film anim.
17.20 WiadomoÊci
17.30 S. „I znów ci
Stevensonowie” (27)
18.05 Filmy anim.
18.30 WiadomoÊci
18.45 S. „Walker, stra˝nik
Teksasu” (2)
19.35 Blisko — daleko
20.25, 22.09 Loteria „Perlas”
20.30 Panorama
21.10 Klub prasowy
22.10 Poglàdy Bartkusa
23.00 WiadomoÊci
23.10 Lotnisko
23.25 S. „Komandor” (11)
14.05 Filmy anim.
15.05 Koncert
16.45 Spo∏eczeƒstwo wiedzy
17.25 Echa tygodnia
18.05 Od ·abaniauskasa do
naszych czasów
19.00 Z Kowna
19.30 Dziennik
19.45 Z Wilna
19.55 Kod kultury
20.35 Dokumentalistyka
Êwiatowa
21.30 Panorama
22.10 Teatr taƒca
22.20 Retrospektywa
22.50 NowoÊci i prognozy
naukowe
23.15 Program publ.
6.15 Rowerowy show
6.35 Filmy anim.
7.25 S. „Czarodziejka” (90)
8.00 Okna (N-7)
9.00 S. „Bàdê obok” (78)
9.55 Od... do
11.00 Komedia „Wojna
hamburgerów”, USA
1997
12.35 Filmy anim.
14.35 S. „Bez domu jest êle”
15.35 S. „Grubaska Valentina”
17.40 Okna (N-7)
18.45 WiadomoÊci
19.10 Niezale˝na s∏u˝ba
poszukiwaƒ
20.15 Kocha, nie kocha
20.00 Rowerowy show
22.00 WiadomoÊci
22.35 Dramat „Adaptacja”,
USA 2002
0.35 ABC zdrowia
7.00 Telewitryna
7.20 Zakazana strefa (N-7)
8.10 Filmy anim.
9.00 Dakar 2006
9.30 S. „Rodzinka”
10.05, 17.15 S. „Historia
Kopciuszka”
11.45, 15.30 S. „Skradziona
mi∏oÊç”
12.40 S. „Gliny”
13.40 Komedia „Didjer”,
Francja 1997
16.25 Filmy anim.
19.05 Zakazana strefa
20.00 WiadomoÊci
20.20 Komedia„Ko∏chozowe
rozrywki”, Rosja 2004
22.20 Dakar 2006
22.50 WiadomoÊci
23.00 Horror „Z piek∏a
powsta∏y”, USA 2002
0.30-5.00 Show dla doros∏ych
6.25 Telesklep
6.40 Film anim.
7.05 Nomeda
8.00 S. „Dzikuska” (27)
9.00 „Marianna” (21)
10.00 Po obu stronach muru
10.50 Pomoc TV
11.20 Komedia „Zwariowany
profesor 2: rodzinka
Klumpsów”, USA 2000
14.20 Film anim.
15.40 S. „Mi´dzy mi∏oÊcià
i nienawiÊcià” (92)
16.40 S. „Tajemnice mi∏oÊci”
17.40 „Nomeda”
18.45 WiadomoÊci
19.10 Powrót
20.00 Pomoc TV
20.30 Komiczne sytuacje
21.30 Euroliga koszykówki
21.40 Mecz Euroligi
23.35 Euroliga koszykówki
23.40 Film krym. „CSI:
kryminolodzy” (19),
USA 2000
0.40 Komputery
8.15 Telesklep
8.30 WiadomoÊci
9.00 Kana∏ muz.
12.00 NTV dziÊ
12.30 S. „Ostro˝nie, Nagijew”
13.00 Zacznij od siebie
13.30 Stolica
14.00 Podwójna prawda
14.30 S. „Tajemnice wywiadu”
15.00 S. „Gara˝ monstrów”
16.00 Remont mieszkania
17.00 Jajog∏owi. Weso∏e
eksperymenty naukowe
18.00 NTV dziÊ
18.30 WiadomoÊci
19.00 S. „Ostro˝nie, Nagijew”
19.30 S. „OÊmiornica 10”
20.30 S. „Kodeks honorowy”
21.30 WiadomoÊci
22.00 Samochody
23.00 S. „Ostro˝nie, Nagijew”
23.30 Wolny czas i ja
24.00 Film muz. „Kopciuszek”
7.30 Zwyci´ski g∏os wiary
8.00, 9.10, 14.35, 17.10
Przewodnik
wolnego czasu
8.20, 14,05, 17.30
Telewitryna
8.55, 11.55, 14.55, 21.55
NieruchomoÊci:
kupno, sprzeda˝,
zamiana, dzier˝awa
9.30 Film fab. „P∏onàcy
na wietrze”,
W∏ochy 2002
12.10 Film fab. „Dwaj
przyjaciele”,
W∏ochy 2002
15.10 Film fab. „Nieuczciwa
konkurencja”,
W∏ochy 2001
18.00 Film fab. „Droga
anio∏ów”, W∏ochy 1999
20.00 Film fab. „Requiem”,
Francja 2001
22.10 Film fab. „Trzej
dziwacy i noga”,
W∏ochy 2001
10.10 Telesklep
10.25 Filmy anim.
11.40 S. „Przygody Sindbada”
12.30 S. „Ekipa A”
13.20 S. „D∏ugo
i nieszcz´Êliwie”
14.20 Zdrowy cz∏owiek
15.10 S. „Monk”
16.10 S. „Przygody Sindbada”
17.00 S. „Ekipa A”
18.00 S. „Bandycki Petersburg”
19.00 Mi∏osny trójkàt
20.00 „B∏´kitne porady
prawdziwym
m´˝czyznom”
— reality show
21.00 S. „CSI: Miami”
22.00 Dramat „Kelly i syn”,
USA 1981
0.25 Film anim.
0.50 S. „Bandycki Petersburg”
1.40 Telejazz
9.00 WiadomoÊci
9.10 Pogoda
9.15 Prosto w oczy
9.30 10 minut tylko dla siebie
9.40 Zygzaki. G∏owa
— program dla dzieci
10.05 Ludzie wÊród ludzi
10.25 Anna Dymna
— spotkajmy si´
10.50 ¸àczy nas
Polska — felieton
11.05 Ksià˝ki z górnej
pó∏ki. Prezentacje:
Ksià˝ka tygodnia
11.20 Zacisze gwiazd
— Don Wasyl
11.45 Plus minus
12.10 Bli˝ej Europy
12.25 By∏o, nie min´∏o
— magazyn historyczny
13.00 WiadomoÊci
13.10 „Z∏otopolscy”
— telenowela
13.40 „Plebania” — telenowela
14.05 Polska racja
— program publ.
14.35 S. „Egzamin z ˝ycia”
15.20 „Wybór nale˝y
do Ciebie” — film dok
15.50 30 ton — lista, lista,
lista przebojów.
Wydanie specjalne
— sylwestrowe
16.20 Smak Europy
16.30 Debata
17.15 Zygzaki. G∏owa
— program dla dzieci
17.40 Ludzie wÊród ludzi
18.00 Teleexpress
18.15 Sportowy Express
18.20 Re. akcja
— program dla m∏odzie˝y
18.45 Biblia — Ksi ga S∏owa
Bo˝ego — reporta˝
19.25 Anna Dymna —
spotkajmy si´
19.50 By∏o, nie min´∏o
— magazyn historyczny
20.15 Dobranocka
20.30 WiadomoÊci
20.55 Sport
21.00 Pogoda
21.05 Pogoda dla kierowców
21.10 „Z∏otopolscy”
— telenowela
21.35 „Plebania” — telenowela
22.00 Cz∏owiek, który
chcia∏ zatrzymaç
Holocaust — reporta˝
22.20 Teatr TV: „Âwieczka
zgas∏a 31” —
spektakl teatralny
22.55 Program publicystyczny
23.45 Wokó∏ wielkiej sceny
0.30 Panorama
10 ROZRYWKA–TVCzwartek, 5 stycznia 2006 r.
2
CZWARTEK 5. I Krzy˝ówka na czwartek
Litery z pól ponumerowanych od 1 do 9 utworzà rozwiàzanie — nazwisko rosyjskiego tancerza i choreografa polskiego pocho-dzenia. U∏o˝y∏ Kazimierz Wo∏odko
Rozwiàzanie krzy˝ówki z 4 styczniaPoziomo: okrasa, fluor, armada, katar, flanela, ambaras, mane-
kin,Galata, Sa∏awat.Pionowo: rola, Lem, aga, kurka, bana∏, romanca, Ela, Karate,
r´kaw, dalia, Ita, Mazara, senat.Has∏o: Fr´dzla.
Nauka dzieci w wieku 4-7 lat i starszych gry na pianinie oraz podstaw muzyki. Pomó˝ sobie (twórczy program muzycz-ny, rozwijajàcy uwag´ i samostanowienie). Zaj´cia prowadzone sà dwa razy w tygodniu w j´zyku litew-skim i rosyjskim (rano i po
po∏udniu). Dok∏adna informa-
cja: tel. 8 615 23624. (Zam. 628)
OG¸OSZENIACzwartek, 5 stycznia 2006 r. 11KUPNO/SPRZEDA˚
Sprzedam lodówk´ „Miƒsk 15” i drzwi wejÊciowe do miesz-kania. Vilnius, tel. 271 05 35
Sprzedam deski (nienowe) i suche drwa na opa∏. Vilnius, tel. 8 624 68127, 273 13 07
Sprzedam silnik elektryczny, Êpiwory, du˝y namiot, komplet kluczy, silniczek do maszyny do szycia, imad∏o Êlusarskie.
Vilnius, tel. 215 33 22
US¸UGI
DoÊwiadczony specjalista pomo˝e sprzedaç ziemi´, dom i in., za∏atwiç sprawy prawne i notarialne. Kupuj´ ziemi´.
Vilnius, tel. 8 672 64027
Sklep „Drzwi DOMAS”. Drzwi wewn´trzne. Wszystkie us∏ugi.
Pl. J. Matulaiãio 5; tel. (8 5) 240 74 66, 8 676 07182
Fornirujemy stare oraz pro-dukujemy nowe drzwi, futryny, framugi, wstawiamy.
Tel. 8 605 91772, Stanis∏aw
Wieczorki taneczne dla osób po trzydziestce.
W ka˝dy piàtek o godz. 19.00, w sobot´ — o 18.00.
Jak‰to 12, ·ermuk‰nio g. 6A (w podwórzu)
W salonie „Prie bok‰to” wypo˝yczanie sukien Êlubnych i wizytowych. Pracujemy I-V w godz. 11-19, VI — w godz. 11-14.
Vilnius, ul. Sausio 13, nr
31, tel. 240 30 02.
(Zam. 195)
PRACA
Pilnie poszukuj´ doÊwiadczonej opiekunki do dziecka, znajàcà j´zyk polski.
Vilnius, tel. 8 620 71655
Poszukuj´ opiekunki do dziecka, znajàcà j´zyk polski, w dzielnicy Nowa Wilejka. Vilnius, tel. 267 01 15, 8 687 96687
Oddzia∏ krawiecki w Nowej Wilejce zatrudni krawcowe i mistrza. Wynagrodzenie wyp∏acane w czas, dobre wa-runki. Vilnius, tel. 260 71 11, 8 610 63038
• Zwierz´ta zabieramy z zagrody.
„Agrovet” po wysokiej cenie skupuje krowy i przychówek byd∏a
Jeden z najnowoczeÊ-niejszych zak∏adów masar-skich na Litwie skupujàcy
najwi´cej byd∏a
Kupi´ dzia∏k´ o prze-znaczeniu rolniczym lub jej cz´Êç w Wilnie albo w rejonie wileƒskim. Za informacj´ p∏ac´ 2000 Lt. Tel. 8 682 58626.
(Zam. 881)
Niedu˝a, intensywnie rozwijajàca si´ spó∏ka zatrudni administratora biura
Wymagania:— doskona∏a znajomoÊç j´zyka polskiego i dobra znajomoÊç
j´zyka litewskiego, mile widziana znajomoÊç j´zyka rosyjskiego i/lub angielskiego;
— znajomoÊç obs∏ugi komputera (World, Excel, Internet);— samodzielnoÊç, komunikatywnoÊç, odpowiedzialnoÊç, ch´ç
dokszta∏cania si´.Mile widziane prawo jazdy, doÊwiadczenie w zakresie reklamy
zewn´trznej i poligrafii oraz poczucie humoru.Przewidywane sà wyjazdy s∏u˝bowe do Polski, w przysz∏oÊci z
mo˝liwoÊcià pracy w biurze spó∏ki w Polsce.Oferujemy mo˝liwoÊç rozwoju zawodowego i atrakcyjne wyna-
grodzenie.CV i list motywacyjny prosimy przesy∏aç na e-mail: info-
@litografa. lt (Zam. 934)
UAB „VITJUMA” oferu-je: wat´ kamiennà, szklanà, p∏yt´ steropianowà, b∏on´ budowlanà, klej, szalówk´ PVC, gipsokarton, tynk, szpachlówk´ (KNAUF). Wszystkie materia∏y fasa-dowe.
Przywozimy. Vilnius, Linkmen˜ 13, tel./faks. 275 09 34
(Zam. 096)
Serdecznie zapraszamy na wystaw´ fotograficznà
Henryka Sielewicza,która odb´dzie si´ w niedziel´
8 stycznia o godz. 16.00
w Domu Kultury Polskiejprzy ul. Naugarduko 76 w Wilnie
B´dzie ch∏odniej
DziÊ bez w i ´ k s z y c h opadów, tem-peratura 1-6 stopni mrozu.
Jutro mroêno i bez opa-dów. W nocy 5-10, w dzieƒ 2-7 stopni mrozu.
UÊmiechnij si´
— Mà˝ mnie ostatnio zaniedbuje, co robiç?! — Powinna pani podzielaç jego zainteresowa-
nia. Co m´˝a najbardziej interesuje? — Szczup∏e blondynki!
* * *Jasiu, znów spóêni∏eÊ si´ na lekcj´! — Na nauk´ nigdy nie jest za póêno, prosz´ pani!
* * *W Pary˝u szejk arabski po obejrzeniu pokazu mody k∏óci si´ z
projektantem kolekcji: — Gdy mówi´, ˝e kupuj´ ca∏oÊç kolekcji, to mam na myÊli rów-
nie˝ modelki!!!
12 A PROPOS Czwartek, 5 stycznia 2006 r.
* Czwartek (5. XII) jest 5 dniem 2006 roku.
* Znak Zodiaku — Kozioro˝ec.
* Imieniny: Hanny, Edwarda, Emiliana.
* Wschód S∏oƒca — 8.41, zachód — 16.08.
D∏ugoÊç dnia — 7 godz. 27 min.
* Ksi´˝yc. Nów — od 31 grudnia.
1916 — urodzi∏ si´ Alojzy Mazewski (zm. 1988), adwokat, dzia∏acz polonijny w USA, prezes Zwiàzku Narodowego Polskiego oraz prezes Kongresu Polonii Amerykaƒskiej.
1946 — inauguracja roku akademickiego w nowo otwar-tym Uniwersytecie im. Miko∏aja Kopernika w Toruniu, dokàd przyjecha∏o pracowaç wielu pro-fesorów z USB.
Kalendarium
Bank Litewski
Oficjalny kurs
na 5 stycznia 2006 r.
Relacja lita do walut obcych
Nazwa waluty Lt/za jedn. walut.
UE euro 3,4528
Dolar USD 2,8660
Dolar australijski 2,1263
1000 rubli bia∏oruskich 1,3305
Dolar kanadyjski 2,4794
Frank szwajcarski 2,2249
Korona czeska 0,1190
Korona duƒska 0,4627
Korona estoƒska 0,2206
Funt brytyjski 5,0122
100 forintów
w´gierskich 1,3748
Juanie chiƒskie 0,3552
¸at ∏otewski 4,9602
Korona norweska 0,4337
Z∏oty polski 0,9026
Rubel rosyjski 0,0997
Korona szwedzka 0,3689
Lira turecka 2,1388
Griwna ukraiƒska 0,5697
Korona s∏owacka 0,0916
Kurs walut
PogodaXI edycja konkursu „Dziewczyna „Kuriera Wileƒskiego” — „Miss Polka Litwy 2006”
Wspomnienia na ca∏e ˝ycie
Konkurs „Dziewczyna Kuriera — Miss Polka Litwy 2006”
Prosimy o wype∏nienie kuponu i do∏àczenia do zdj´cia
Imi´......................................................................................................
Nazwisko..............................................................................................
Data urodzenia....................................................................................
Adres, telefon.......................................................................................
O sobie..................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
Gdzie zaczyna si´ droga do popularnoÊci, nowych
doÊwiadczeƒ i niezapomnianych wra˝eƒ, dalekich
wspania∏ych podró˝y, a nawet Êwiatowych scen? To proste
— w redakcji „Kuriera Wileƒskiego”!
Uwaga! Do 15 stycznia 2006 roku zosta∏ prolongowany ter-
min przyjmowania zg∏oszeƒ.
Wiktoria Smirnowa. „Smutek i ∏zy — to nie dla mnie. Mam zawsze uÊmiech na twarzy. Uwielbiam Êpiewaç, taƒczyç i graç na ró˝nych instrumentach muzycznych” Fot. Marian Paluszkiewicz
Amerykaƒskie dzieci uczà si´ chiƒskiego
Przewidujàca politykaW USA roÊnie popularnoÊç
j´zyka chiƒskiego; w szko∏ach uczy si´ go coraz wi´cej dzieci.
W szko∏ach Êrednich uczy si´ obecnie chiƒskiego oko∏o 24.000 m∏odych Amerykanów. W ostat-nich latach programy nauki tego j´zyka uruchomiono w wielu okr´gach szkolnych, m.in. w Chi-cago, Filadelfii, Houston i Bosto-nie.
Komisja Spraw Zagranicznych Senatu rozwa˝a projekt przydzie-lenia 1,3 miliarda dolarów na zwi´kszenie skali programów na-
uczania j´zyka i kultury chiƒskiej w szko∏ach publicznych.
W stanie Oregon naucza si´ chiƒskiego ju˝ od pierwszych klas szko∏y podstawowej. Okr´g szkolny w stolicy stanu Portland i uniwersytet stanowy otrzyma∏y na realizacj´ programu stypendium w wysokoÊci prawie miliona dolarów z amerykaƒskiego Ministerstwa Obrony.
Media amerykaƒskie zwracajà ostatnio uwag´ na rosnàcà rol´ Chin na Êwiecie i ich znaczenie dla polityki USA.
Bogaci uczà si´ dobrych manier
Uwagi przyj´te z wdzi´cznoÊciàBogaci Chiƒczycy uczà si´
dobrych manier. Majà pieniàdze, uznanie w spo∏eczeƒstwie i coraz szersze kontakty z zagranicà, w zwiàzku z którymi odczuwajà, ˝e brakuje im og∏ady obowiàzujàcej i dobrze widzianej na mi´dzynarodowych salonach.
Szczególny rozg∏os zyska∏y kosz-towne, 16-godzinne kursy savoir vi-vre’u, prowadzone w Szanghaju przez panià June Yamada. Celem Yamady jest wyszkolenie rodaków tak, by za-wsze „przygotowani byli na zjedzenie kolacji z królowà El˝bietà II”. Zamo˝ni Chiƒczycy nie wahajà si´ p∏aciç swej nauczycielce nawet 990 juanów, czyli ok. 125 dolarów za godzin´ nauki. Na dodatek z wdzi´cznoÊcià przyjmujà jej — ostre niekiedy — uwagi na temat zachowania si´ przy stole, m. in. w sprawie niew∏aÊciwego pos∏ugiwania si´ sztuçcami, czy nie-stosownego ubioru i obuwia, w jakich przychodzà na przyj´cia.
Uczà si´ prawid∏owego zacho-wania si´, gdy˝ pragnà dorównaç
przedstawicielom zachodniego Êwiata biznesu, z którymi od nie tak dawna majà do czynienia.
Pani Yamada podkreÊla, ˝e „uczniowie” majà d∏ugà drog´ do przebycia i ˝e 16 godzin to jedynie poczàtek procesu wychowawcze-go. Wszyscy bowiem wyroÊli w Êrodowisku, w którym normà by∏o m. in. publiczne plucie, rozpychanie si´ i g∏oÊne rozmowy.
Yamada z niesmakiem mówi o powszechnie przyj´tym nosze-niu d∏ugich, brudnych paznokci, d∏ubaniu w nosie i w z´bach. „Re-edukacja b´dzie ˝mudnà robotà” — mówi. June Yamada wyda∏a w Chinach ksià˝k´ o dobrych manie-rach, która si´ dobrze sprzedaje. Ma swój fan klub, zaÊ na wiosn´ ruszy jej specjalny program telewizyjny. Tak jak podczas elitarnych spotkaƒ w sali wyk∏adowej, tym razem ol-brzymiej widowni t∏umaczyç b´dzie m. in. normy etykiety, kreowania korzystnego, w∏asnego wizerunku i zasady mody.
Nie chodzi∏ do pracy...
...ale dostawa∏ pensj´Asystent w Instytucie Botaniki
na Uniwersytecie w Palermo przez 15 lat nie przychodzi∏ do pracy, ale przez ca∏y ten czas pobiera∏ pensj´.
Mimo ˝e zarobi∏ w ten sposób równowartoÊç pó∏ miliona euro, sàd nakaza∏ mu oddaç jedynie 20 tysi´cy euro. Mieszkaniec stolicy Sycylii zosta∏ przyj´ty na stanowi-sko asystenta badaƒ botanicznych w 1987 roku i a˝ do 2002 roku pobiera∏ regularnà pensj´, mimo ˝e przez ten czas w ogóle nie pracowa∏. Trzy lata temu przeszed∏ na emerytur´. Sàd rozpatrujàcy jego spraw´ odrzuci∏ je-go argumentacj´, ˝e nie przychodzi∏ do pracy dlatego, ˝e by∏ w niej szy-kanowany. W wydanym wyroku sàd
nakaza∏ mu jednoczeÊnie oddanie do kasy uniwersyteckiej 20 tysi´cy euro, co stanowi zaledwie 4 procent jego zarobków w ciàgu 15 lat.
WczeÊniej sàd pierwszej instancji kaza∏ asystentowi oddaç 115 tysi´cy euro, ale odwo∏a∏ si´ on od tego wy-roku. Sàd drugiej instancji obni˝y∏ teraz t´ sum´, podkreÊlajàc w uzasad-nieniu wyroku, ˝e choç pracownik ponosi win´ za permanentne uchy-lanie si´ od pracy, odpowiedzialne za to sà tak˝e w∏adze uniwersyteckie, które przez lata to tolerowa∏y. „Sytu-acja, w której naukowiec tak d∏ugo mo˝e bezkarnie ignorowaç swoje obowiàzki badawcze i dydaktyczne, jest surrealistyczna i skandaliczna” — orzek∏ w∏oski sàd.
Nietypowo zap∏aci∏ za zakupy
Poca∏unek za pieluszkiAmerykaƒski aktor Ben
Affleck w nietypowy sposób „zap∏aci∏” za zakupy, kiedy uÊwiadomi∏ sobie, ˝e nie ma przy sobie pieni´dzy na pieluszki dla dziecka.
Tu˝ przed Êwi´tami Bo˝ego Naro-dzenia gwiazdor wybra∏ si´ na zaku-py do nocnego sklepu i dopiero przy kasie zorientowa∏ si´, ˝e nie zabra∏
portfela. Musia∏ prosiç o pomoc in-nych kupujàcych, co bardzo ubawi∏o sprzedawc´. KtoÊ chcia∏ od niego kupiç czapeczk´ baseballowà Boston Red Sox, ale Affleck kategorycznie nie chcia∏ jej sprzedaç. Z ch´cià za to przyjà∏ ofert´ pewnej fanki, która zaproponowa∏a, ˝e zap∏aci za pielusz-ki w zamian za poca∏unek.
Inf. PAP i onet.pl Opr. E. J.