![Page 1: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/1.jpg)
ProfielwerkstukComenius College Hilversum
22 april 2010
http://www.vu.nl/aardwetenschappen
Dr Bernd Andeweg voorlichter AardwetenschappenVrije [email protected]
![Page 2: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/2.jpg)
1. Onderwerp2. Onderzoeksvraag/Vraagstelling3. Documentatie verzamelen4. Experimenten verzinnen
> profielwerkstuk
Voor je aan het schrijven van je profielwerkstuk kunt beginnen, ben je al een tijd bezig met:
Bij bijna alle punten kun je hulp krijgen van universiteiten, maar geen kant-en-klare antwoorden!
![Page 3: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/3.jpg)
> onderwerp
Past het onderwerp bij je profiel?
Weet je al wat je na VWO wilt gaan studeren?
Ga naar ‘zoeken opvakken’ en selecteer je favoriete profielvak
Weet je al waar je je profielwerkstukover wilt maken?
Past de opleiding die wilt gaan doenbij je profiel?
Klik op jouw profiel en zoek een pakket dat te maken heeft met jouw onderwerp
Klik op Vrije Universiteit enzoek een werkstukpakketdat past bij de opleiding dieje wilt gaan doen!
Zoek uit de lijst eenonderwerp dat jij interessant vindt
Gefeliciteerd! Je hebt in ieder gevaleen onderwerp!
JA JA
Nee
Nee
JA JA
Universiteiten bieden informatie aan die je op een onderwerp zouden kunnenbrengen! Bijvoorbeeld: http://www.aarde.nu of http://www.vu.nl/nl/opleidingen/vwo-scholieren/hulp-profielwerkstukken/
kweenieNee
Nee
![Page 4: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/4.jpg)
Hoofd- en deelvragen
> Denk na voor je begint> Wees zo precies mogelijk> Een goed PWS begint bij goede
onderzoeksvragen
Het komt er allemaal op neer: Wat wil je precies weten?
> onderzoeksvraag
![Page 5: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/5.jpg)
Schiphol Plaza
> onderzoeksvraag
= onderwerp, geen onderzoeksvraag!
![Page 6: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/6.jpg)
Hoe hebben de Verenigde Staten van Amerika zich ontwikkeld tussen 1950 en 2000?
> onderzoeksvraag
![Page 7: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/7.jpg)
Onderzoek naar onderzoek doen:Onderzoeksvragen in proefschriften
(Dr. Heinze Oost)
> onderzoeksvraag
![Page 8: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/8.jpg)
Onderzoek naar onderzoek doen75 leerlingen van drie scholen in de regio Amsterdam
Veel leerlingen maken geen goede onderzoeks-vragen maken en zijn slordig in hun conclusies. Verklaringen: 1. Leerlingen hebben te weinig aandacht voor
de vraagstelling. 2. Communicatie tussen docenten en leerlingen laat vaak te wensen over. Leerlingen volgen adviezen van docenten niet op. Docenten controleren & helpen leerlingen soms weinig.
> onderzoeksvraag
![Page 9: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/9.jpg)
Hoe is de ontwikkeling van het aantal Amsterdammertjes in Amsterdam?
> onderzoeksvraag
![Page 10: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/10.jpg)
Hoe is de ontwikkeling van het aantal Amsterdammertjes in Amsterdam?
Beschrijvend
> onderzoeksvraag
![Page 11: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/11.jpg)
Welk effect hebben Amsterdammertjes op de verkeersveiligheid in Amsterdam?
Verklarend
> onderzoeksvraag
![Page 12: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/12.jpg)
GOED ONDERZOEK DOEN en ONDERZOEK GOED DOEN
GOED ONDERZOEK DOEN =• HAALBAAR, RELEVANT EN
FUNCTIONEEL
ONDERZOEK GOED DOEN =• DUIDELIJK, PRECIES,
CONTROLEERBAAR EN VALIDEBron: Prof.dr. Joop van der Bron: Prof.dr. Joop van der ScheeSchee
Onderwijscentrum VUOnderwijscentrum VU
> onderzoeksvraag
![Page 13: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/13.jpg)
> onderzoeksvraag
Conceptueel modelIn een onderzoek is duidelijk wat
onderzocht wordt en wat niet:
Onafhankelijke variabele
Afhankelijke variabeleB
A
![Page 14: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/14.jpg)
Conceptueel modelIn een onderzoek is duidelijk wat
onderzocht wordt en wat niet:
Onafhankelijke variabele
Afhankelijke variabeleB
Onafhankelijke variabeleC
A
> onderzoeksvraag
![Page 15: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/15.jpg)
Conceptueel modelIn een onderzoek is duidelijk wat
onderzocht wordt en wat niet:
Door slechte voeding
Meer overgewicht
Minder beweging
> onderzoeksvraag
![Page 16: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/16.jpg)
Onderzoek is valide en betrouwbaar als:- Je meet wat je meten wilt (validiteit)- Je meet zo precies mogelijk
(betrouwbaar)
- Triangulatie: zo mogelijk meerdere onderzoekstechnieken gebruiken
> onderzoeksvraag
![Page 17: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/17.jpg)
Tips:• Wees zo concreet en helder mogelijk. • Beschrijven of verklaren?• Werk zo dat anderen je kunnen controleren.• Gebruik verschillende bronnen en
onderzoekstechnieken (triangulatie)
• Structureren van informatie: gebruik schema’s!
• Zonder reflectie en discussie geen goed onderzoek: a community of learners!
> onderzoeksvraag
![Page 18: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/18.jpg)
Enquetes?
Ook hier: wat wil je weten?!
Goede enquete opstellen is een kunst apart! Als je niet de goede vragen stelt, kun je niet de juiste dingen concluderen!
> onderzoeksvraag
![Page 19: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/19.jpg)
Methode: Enquête onder de leerlingen (100)
Geel = Ja
Groen = Nee
Geel = Ja
Blauw = Nee
Blauw = Ja
Paars = Nee
Resultaat:
Zouden leerlingen hierover met hun ouders gaan praten?
Zouden leerlingen op school informatie willen krijgen over het milieu?
> onderzoeksvraag
Zouden leerlingen hierover met hun ouders gaan praten?
![Page 20: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/21.jpg)
Zijn er in meer aardbevingen in de laatste 5 jaar dan ervoor?
> onderzoeksvraag
![Page 22: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/22.jpg)
Voorbeelden hoe het Voorbeelden hoe het wel en hoe het wel en hoe het nietniet moet!moet!
Hoe maak je gebruik van de hulp van een universiteit bij je profielwerkstuk?
> onderzoeksvraag, documentatie, experimenten
![Page 23: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/23.jpg)
Universiteiten hebben vaak een aardig beeld van wat er aan informatie is, welke sites handig zijn, welke boekengoed te lezen zijn. Je kunt hen daar om vragen.
Verzonden: maandag 30 november 2009 10:45 Aan: [email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected];[email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected]; [email protected] Onderwerp: hulp gezocht
“We moeten voor 15 december ons profielwerkstuk over de invloed vanwater op de natuur afhebben. Kunt u ons alles over water sturen?”
> documentatie
NEE!
![Page 24: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/24.jpg)
“Mijn Onderwerp is Aardbevingen in Nederland. Daarom verzoek ik u om mij zoveel mogelijk informatie te sturen over aardbevingen in Nederland.
Ik heb wel een paar richtpunten: -Ik zou graag willen weten wat een aardbeving is en het liefst een uitgebreide uitleg.-Ik zou graag willen weten hoe een aardbeving ontstaat in Nederland.-Ik zou graag willen weten wat de gevolgen zijn en wat men daaraan doet in Nederland.-Ik zou graag willen weten of er aardbevingen in Nederland voorkomen , zo ja dan zou ik graag willen weten waar van Nederland en in welke vorm en waarom daar.-Ik zou graag willen weten waarom aardbevingen in Nederland niet echt hevig zijn.-En ik zou graag veel informatie willen van de zwaarste aardbeving ooit in Nederland.”
> documentatie
NEE!
![Page 25: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/25.jpg)
> documentatie
http://www.aarde.nu
“We hebben op jullie site (www.aarde.nu) gelezen over aardbevingen in Nederland. Wat we nog niet helemaalbegrijpen is waarom dat met de Alpen te maken heeft. Kunt uons daar meer informatie over sturen?”
Lees eerst informatie door en stel daarna specifieke vragen:
Universiteit kan je helpen met het vinden vangoede, betrouwbare, begrijpelijke informatie!
![Page 26: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/27.jpg)
> vraagstelling
“We zitten nu nog in een vroeg stadium van ons onderzoek. Onze vraag is of u wat informatie kan sturen of tips van handige sites of aanpak.”
Vraag om suggesties
![Page 28: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/28.jpg)
Gebruik voorbeeldenwww.aarde.nu of www.falw.vu.nl/nl/voor-het-vwo/scholieren/profielwerkstuk))
•Welke factoren beïnvloeden het klimaat op korte en lange termijn?
•Hoe groot is de invloed van de mens op het klimaat? •Hoe heeft het Nederlandse klimaat zich de afgelopen
50.000 jaar ontwikkeld? •Hoe werken de technieken om te onderzoeken hoe het
klimaat in het verleden was? •Hoe werken de computermodellen die het klimaat
voor de toekomst voorspellen en hoe betrouwbaar zijn deze modellen?
•Hoe groot is tegenwoordig de rol van de mens bij klimaatveranderingen?
> vraagstelling
![Page 29: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/29.jpg)
> experimenten
1. Opleidingen hebben vaak goede ideetjes!
2. Op een universiteit kun je experimenten doen die thuis of op school niet zomaar kunnen!
Bij Aardwetenschappen op de VU liggen bijvoorbeeld klaar:-laserlab (over dateren gesteenten)-GPS (hoe bepaal je waar je bent?)-sandbox (aardbevingen en gebergten)-klimaat (hoe weten we de temperatuur van 5000 jaar geleden?)-gesteenten (wat vertelt gesteente over de geschiedenis van de aarde?)
3. De universiteit kan je ook materiaal bieden dat je kunt gebruiken!
Op de VU: boormateriaal, waterkwaliteit of meteorologische apparaten.
![Page 30: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/30.jpg)
“Ons profielwerkstuk gaat over vulkanisme, we maken het voor Natuurkunde. Over vulkanisme kunnen we op onze school eigenlijk geen onderzoek doen. Daarom zouden wij graag willen weten of we bij jullie experimenten op het gebied van vulkanismekunnen uitvoeren.”
Voorbeeld 1: Laser-lab> experimenten
![Page 31: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/31.jpg)
> experimenten Voorbeeld 1: Laser-lab
Radioactive decay
- dN / dt ~ N
- dN / dt = - N where is the decay constant.
integration gives:N = N0 e-t
Half life: the time at which of the original amount of activity only half
remains.
So: N = 0.5 N0, therefore:
Thalf = ln 2 / = 0.693 /
N0 = N + D,
N = (N + D) e-t or,
D = N (et - 1)
t = 1 / ln (1 + D/ N)
Een beetje theorie ….
![Page 32: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/32.jpg)
> experimenten Voorbeeld 1: Laser-lab
.. en dan aan de slag!
![Page 33: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/33.jpg)
Voorbeeld 2: Sandbox
“Vandaag hebben we een gesprek gehad met onze begeleidende leraar. Hij vond het een ontzettend leuk idee om onze proefjes op de VU uit te voeren.Onze hoofdvraag is: Hoe groot zijn de krachten waarmee de platen botsen? Is het mogelijk om dit te onderzoeken (berekenen) met een proef? Wij vragen ons ook af welke soort krachten er een rol spelen (bv. wrijving, voorwaartse kracht). Of heeft u andere suggesties?”
> experimenten
![Page 34: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/34.jpg)
Voorbeeld 2: Sandbox> experimenten
![Page 35: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/35.jpg)
Voorbeeld 2: Sandbox
Toegepaste natuurkunde en aardrijkskunde!
> experimenten
![Page 36: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/36.jpg)
Zijn de hoofd- en deelvragen beantwoord?
Wat heb je wel en niet onderzocht?Wat mag je wel en niet concluderen? Welke factoren zouden nog meer
invloed kunnen hebben?Wat zou er verder moeten worden
onderzocht?
> conclusies
![Page 37: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/37.jpg)
Kortom:
Bedenk: wetenschappers zitten niet te wachten op leerlingen, maar vinden het wel leuk om serieus geinteresseerden te laten zien wat ze doen!
Maak gebruik van hulp van universiteiten!
Bereid je goed voor als je een vraag stelt per mail of als je naar de universiteit gaat!
![Page 38: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/38.jpg)
http://www.vu.nl/aardwetenschappen vrije Universiteit amsterdam
Fysische geografieFysische geografieBodem, water, zand,Bodem, water, zand,grind, veengrind, veen
De invloed van de De invloed van de mens op ‘het systeem aarde’mens op ‘het systeem aarde’
Geo-milieuwetenschappenGeo-milieuwetenschappen
![Page 39: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/39.jpg)
GeologieGeologieGesteente, fossielen, Gesteente, fossielen, olie&gas, aardbevingen, vulkanenolie&gas, aardbevingen, vulkanen
GeoarcheologieGeoarcheologieNatuurwetenschappenNatuurwetenschappen
bij archeologiebij archeologie
http://www.vu.nl/aardwetenschappen vrije Universiteit amsterdam
![Page 40: Profielwerkstuk Comenius College Hilversum 22 april 2010 Dr Bernd Andeweg voorlichter Aardwetenschappen Vrije Universiteit](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081602/5551a0ed4979591f3c8b510e/html5/thumbnails/40.jpg)
http://www.vu.nl/aardeeneconomie vrije Universiteit amsterdam
Aarde en economieAarde en economieKlimaat, water, bodem, economieKlimaat, water, bodem, economieRuimtelijke planning, bestuurskundeRuimtelijke planning, bestuurskunde